Osiyo

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="uz">
  <siteinfo>
    <sitename>Vikipediya</sitename>
    <dbname>uzwiki</dbname>
    <base>https://uz.wikipedia.org/wiki/Bosh_Sahifa</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.8</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Maxsus</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Munozara</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Foydalanuvchi</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Foydalanuvchi munozarasi</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Vikipediya</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Vikipediya munozarasi</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Fayl</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Fayl munozarasi</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki munozarasi</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Andoza</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Andoza munozarasi</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Yordam</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Yordam munozarasi</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Turkum</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Turkum munozarasi</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Portal</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Portal munozarasi</namespace>
      <namespace key="102" case="first-letter">Loyiha</namespace>
      <namespace key="103" case="first-letter">Loyiha munozarasi</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Modul</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Modul munozarasi</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Osiyo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1770</id>
    <revision>
      <id>5480876</id>
      <parentid>5450084</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:03:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480876</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30533" sha1="31wyirsnj50nv9egpbzcrm31dz8skf6" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Osiyo (maʼnolari)}}
{{Bilgiquti qitʼa
|nomi                = Osiyo
|tasvir              = [[Fayl:Asia (orthographic projection).svg|200px]]
|maydoni             = 44,579,000 km²&lt;ref name=NG264&gt;{{Kitob manbasi |publisher=National Geographic Society (U.S.) |title=National Geographic Family Reference Atlas of the World |location=Washington, DC |year=2006 |page=264}}&lt;/ref&gt;
|aholisi = 4,462,676,731 (2016)
|zichligi = 100/km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|etnoxoronim = Osiyolik
|davlatlar = 59 ta
|davlatlar_royxati =
|qaram davlatlar =
|tan_olinmagan =
|tillar =
|vaqt = [[UTC+2]]dan [[UTC+12]]gacha
|internet =.asia
|shaharlar = [[Tokyo]], [[Jakarta]], [[Dehli]], [[Karachi]], [[Seul]], [[Shanxay]], [[Manila]], [[Mumbay]], [[Beijing]], [[Toshkent]], [[Osaka]], [[Dhaka]], [[Bangkok]], [[Chennay]], [[Chittagong]], [[Tehron]], [[Dubay]], [[Singapore]]
}}'''Osiyo''' – [[Yer]] sharidagi eng yirik va eng aholisi koʻp [[qitʼa]] boʻlib, [[Shimoliy yarimshar|shimoliy]] va [[sharqiy yarimshar]]ning barcha geografik mintaqalarini oʻz ichiga oladi. [[Malay arxipelagi]] qisman [[janubiy yarimshar]]ga kirib borgan. Osiyoning materikdagi eng chekka nuqtalari shimolda [[Chelyuskin burni]], janubda Piay burni, sharqda [[Dejnyov burni]], gʻarbda Bobo burni hisoblanadi. Bugungi kunda ushbu qitʼada 4.5 milliard kishi yashaydi va bu koʻrsatkich Yer yuzidagi aholining 60 % ga teng.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.populationof.net/asia/|title=Population of Asia. 2019 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women.|website=www.populationof.net|accessdate=2-iyun 2019}}&lt;/ref&gt;

Osiyo shimoldan [[Shimoliy Muz okeani]], sharqdan [[Tinch okean]], janubdan [[Hind okeani]], janubiy-gʻarbdan [[Atlantika okeani]] va bir nechta dengizlar ([[Oʻrta dengiz|Oʻrta]], Egey, Marmar, Qora, Azov) hamda [[Kaspiy dengizi]] bilan oʻralgan. [[Bering dengizi]] esa Osiyoni Amerikadan ajratib turadi. [[Suvaysh]] boʻyni Osiyoni [[Afrika]] bilan tutashtiradi. [[Yevropa]] bilan Osiyo chegarasi shartli ravishda [[Ural]] va Mugʻojar togʻlarining sharqiy etagidan, Emba daryosi, [[Kaspiy dengizi]], [[Kuma]] va Manich daryolari boʻylab oʻtadi.

Osiyoning maydoni 44,5 million km², shundan 8 million km²i yarim orollar, 2 million km² dan ortigʻi orollardir. Osiyo dunyoda mutlaq balandliklari katta farq qiladigan qitʼadir. Dunyodagi eng baland choʻqqi ([[Himolay]] togʻlaridagi [[Jomolungma]] choʻqqisi, 8848 m), eng chuqur botiqlar, jumladan koʻl boʻlib qolgan botiqlar ham (eng chuqur joyi 1620 m boʻlgan Baykal koʻli, dengiz sathidan 392 m past boʻlgan Oʻlik dengizi), ochiq botiqlar ham (mutlaq belgisi 154 m boʻlgan Turfon soyligi) ushbu qitʼada joylashgan. Osiyo va [[Okeaniya]]ni birlashtiradigan [[Osiyo-Tinch okeani]] degan tushuncha ham mavjud.

== Tabiati ==
Orografiyasining asosiy xususiyatlari. Osiyo maydonining 3/4 qismi [[togʻlar]] va yassitogʻlardir. Eng baland togʻlar Markaziy va Oʻrta Osiyodadir. Tibet, Tyanshan, [[Pomir]], Himolay, Hindukush, [[Qoraqurum]] va Oʻrta Osiyodagi bir qancha togʻ tizmalarining balandligi 7000 m dan oshadi. Kichik Oroldagi, Ar-maniston, Eron togʻliklari, Hin-dixitoy yarim orol, Yapon orollari va boshqa orollardagi togʻlar ham ancha baland. Keng Oʻrta Sibir yassi-togʻligi janubidan Oltoy, Gʻarbiy va Sharqiy Sayan togʻlari bilan oʻralgan; undan sharqda Baykal-boʻyi va Zabaykalye togʻlari, Stanovoy va Aldan togʻliklari joylashgan. Rossiya Federatsiyasining Shimoli-sharqida Yuqori Yana, Cherskiy tizmalari, Kolima togʻligi, Chukotka va Kamchatka togʻlari bor. Kamchatkada, Sha-rqiy Osiyo orollarida va Malay arxipela-gida soʻnmagan vulkanlar bor.

Osiyo maydonining 1/4 qismi tekisliklardan iborat. Eng yirik tekisliklari: Gʻarbiy Sibir, Turon, Buyuk Xitoy, Hind-Gang, Mesopotamiya. Togʻlar orasidagi balandroq tekisliklar – Qashqar, Jungʻoriya, Gobi, Saydam va Fargʻona vodiylari.

=== Relyefi ===
Togʻlar va tekisliklarning asosiy xususiyatlari mezozoy va alp togʻ burmalanishlarida tarkib topgan. Neogen va antropogen davrlardagi vertikal harakatlar Markaziy Osiyoda, ayniqsa, kuchli boʻlgan (Pomir, Tibet, Himolay togʻlari 4000 m dan koʻproq koʻtarilgan, materikning sharqiy chek-kasi 700 m gacha choʻkkan). Kopetdogʻ, Fargʻona tizmalari, Tyanshan, Hisor-Olay togʻlari ham anchagina koʻtarilgan. Eroziya taʼsirida koʻpgina qad. yassitogʻliklar juda oʻydimqir togʻli oʻlkalarga aylanib qolgan. Oʻrta va Markaziy Osiyoda keng maydonlar lyoss bilan qoplangan.

Antropogen davrida shimoli-gʻarbiy Osiyoning 60° sharqidan shimoliy qismini yoppasiga bir necha bor muzlik bosgan va qaytgan. Oʻsha zamonlarda togʻlarni muz qoplagan. Qoraqurum, Pomir, Tyanshan, Hindukush, Himolay togʻlarida hozir ham muzliklar bor. 47° shahrik.gacha zamin qishin-yozin muzlab yotadi. Osiyo relyefining tarkib topishida vulqon hodisalari katta rol oʻynagan. Hindiston yarim orol va Oʻrta Sibir qad. vulqon jinslari (trapplar) yer yuzasiga chiqib yotadi. Sharqiy Osiyodagi qator orollarda, Kamchatka yarim orol, Filippin, Katta va Kichik Zond orollarida yosh vulqon relyefi shakllari va zamonaviy vulqonizm hodisalari uchraydi.

Geologik tuzilishi va foydali qazilmalari. Osiyo proterozoy erasining oxiridan buyen burmalanmagan bir qancha yirik tokembriy platformalaridan hamda bu platformalar orasida joylashgan va qisman dengiz tubiga kirib ketgan burmali keng oʻlkalardan iborat. To kembriy platformalarining eng yiriklari: shimolida Sibir platformasi, sharqda Xitoy-Koreya platformasi va Janubiy Xitoy platformasi, janubiy va janubi-gʻarbda Hindiston platformasi. Bular Osiyo materigining qad. qismlaridir. Platformalar yoki platformalarning ayrim qismlari orasida paleozoy, mezozoy va kaynozoy geosinklinallarida paydo boʻlgan burmali togʻ mintaqalari materiklarning ana shu qad. yadrolarini bir butun qilib birlashtirgan. Osiyo gʻarbiy qismining geologik tarixida [[Sharqiy Yevropa]] platformasi muhim rol oʻynagan – paleozoy oxirida shu platformaning sharqiy chekkasi boʻylab Ural va Markaziy Qozogʻiston burmali togʻlari koʻtarilgan, oqibatda Yevropa bilan Osiyo birbiriga qoʻshilib Yevrosiyo paydo boʻlgan.

Gersin burmali togʻlari Sharqiy Yevropa va Sibir platformalari orasida Shimoli-sharqiy va meridian yoʻnalishda (Taymir, Ural), Qozogʻiston, Salair va Janubiy Oltoyda shimoli-gʻarbiy yoʻnalishda, Tyanshan, Mon-goliyada, Xitoyning gʻarbiy qismlarida kenglik boʻylab (Kunlun, Nanshan), Dunbeyda shimoli-sharqiy yoʻnalishda choʻzilgan.

Alp burmalanishi Alp (AlpHimolay) burmali oblastini oʻz ichiga oladi. Bu yerda mezozoy erasida Te-tis geosinklinali 2 mustaqil materik – Angarida va Gondvanani bir-biridan ajratib turgan. Kavkaz, TurkmanistonXuroson, Paropamiz, Hindukush, Pomir, Hisor-Olay, Tavr, Zagros, Makron, Sulaymon, Himolay togʻlari alp burmalanishida paydo boʻlgan.

Osiyoning eng sharqiy chekkasi hozirgi zamon geosinklinal mintaqasidan iborat boʻlib, materikni Tinch okean qaʼridan ajratib turadi.

Neogen va antropogenda Osiyo materigida Yer pusti vertikal va gorizontal yoʻnalishda harakat qilgan. Baland togʻ-yaar 1-4&amp;nbsp;km va undan ham koʻproq koʻtarilgan (mas, Tibet, Pomir), togʻlar orasidagi botiklar va chekka dengizlar (Yapon, Oxota va boshqalar) esa hiyla choʻkkan.

Osiyo qitʼasi qiyosan yaqin geologik davrlarda shakllangan. Paleozoy boshlarida Sharqiy Yevropa, Sibir, Xitoy-Koreya va Janubiy Xitoy platformalari quruqlik boʻlgan yoki sayoz dengiz tubida yotgan. Hindiston platformasi va Arabiston yarim orol platformasi Gondvana materigining tarkibiy qismi boʻlib, ular Tetis geosinklinali parchalanib ketgandan soʻng Angaridaga qoʻshilib, Osiyo materigini hosil qilgan.

Osiyo foydali qazilmalari nihoyatda xilma-xil. Qozogʻiston (Qaragʻanda havzasi va boshqalar), Sibir (Kansk-Achinsk, Lena, Kuznetsk, Minusinsk, Tunguska havzalari), uzoq Sharq (Saxalin orol, Primorye), Xitoy, Koreya, Hindis-ton, [[Oʻrta Osiyo]], Vyetnam va Yaponiyada kumir konlari bor. Osiyodagi Zakavkazye, Gʻarbiy Sibir tekisligi, Turkmanis-ton, Mangʻishloq yarim orol, Kaspiy boʻyi payettekisligi, Saxalin, Fors qoʻltigʻi sohili – Saudiya Arabistoni, Kuvayt, Katar, Iroq, Eron, BAA neftga boy rayonlar; Xitoy (Gansu viloyati), Indoneziya (Sumatra orol), Xindiston, Bruney, Yaponiya (Xonsyu orol) va boshqa baʼzi mamlakatlarda ham neft qazib olinmokda. Yonuvchi gaz konlari Oʻzbekiston (Gazli, Buxoro depressiyasidagi boshqa konlar), Gʻarbiy Sibir tekisligi, Mangʻishloq yarim orol, Yaqin va Oʻrta Sharqning yuqorida tilga olingan mamlakatlarida joylashgan. Osh tuzi konlari Sibir platformasi, Pokiston, Eron, Kaspiy boʻyi payettekisligi, Oʻrta Osiyoda. Temir rudasi konlari – Oltoy landshafti.

Qozogʻiston, Sibir, Xitoy, Shimoliy Koreya, Hindistonda. Hindiston, Zakavkazyeda yirik marganets konlari bor. Xrom rudasi konlari – Krzogʻiston shimoli-garbi, Turkiya, Filippin, Eronda. Nikel – Norilskda, mis rudasi – Qozogʻiston (Jezqazgʻan, Qoʻngʻirot va boshqalar), Sibir shim., Yaponiyada; polimetall rudalari – Oʻrta Osiyo (Kr-ramozor, Qoratov va boshqalar), Rudali Oltoy, Yaponiya, Sharqiy Xitoy, Myanma, Vyetnamda. Boksit – Krzogʻiston, Krasnoyarsk oʻlkasi, Hindiston, Myanma, Indoneziyada; fosforit – Qozogʻiston; qalay – Sharqiy Sibir, Uzoq Sharqda. Oltin – Shim. Sharqiy Sibir, Aldan, Lena daryosi bosh tomoni, Amur-boʻyi, Qozogʻistonning shim., Oʻzbekiston, Koreya yarim orol, Yaponiyada va hokazo Olmos konlari Yakutiyaning gʻarbiy Femida ishga tushirilgan.

== Iqlimi ==

Quruq maydonining kengligi, togʻ toʻsiqlari va berk botikdarning koʻpligi, quyosh radiatsiyasi, atmosferadagi harakatlar iqlimining xilma-xil boʻlishiga imkon bergan. Osiyoda barcha iqlim zonalari – tundra iqdimi zonasidan ekvatorial va janubiy tropik iqlim zonalarigacha uchraydi. Osiyo koʻp qismining iqlimi kontinental. Atlantika havosi Osiyoga yetganda kontinental havoga aylanadi. Tinch okeanning dengiz havosi Osiyoning sharqiy chekkasiga taʼsir etadi. Shimolidan Orolga Arktika havosi bemalol kirib keladi. Orol janubida tropik va ekvatorial havo massalari hukmron. Yozda suv yuzasiga nisbatan quruqdikning tezroq isishi va qishda kuchliroq sovishi atmosfera harakatlarida mavsumiy oʻzgarishlarga olib keladi. Quruqlikning qishda sovib ketishi Shimoliy va Markaziy Osiyoda koʻp oylar davomida ayozli antitsiklon turishiga sabab boʻladi. Eng past temperatura Shimoliy yarim sharning sovuqlik qutbi joylashgan Shimoli-sharqdadir (Verxoyansk, Oymyakon), bu yerda ayrim hollarda sovuq —70° ga yetadi, yanvarning oʻrtacha temperaturasi —50° dan ham past. Yezda Gʻarbiy, Oʻrta va Markaziy Osiyoda jazirama va quruq kon-tinental tropik havo tarkib topadi. Yezda butun Osiyo ustida, xususan, janubiy qismida bosim past boʻladi. Osiyo depressiyasi (past bosim) markazi Hindiston yarim orolning gʻarbiy qismidadir. Depressiyaning janubiy chetlari boʻylab, Osiyoga yozgi musson kirib kelib, Hindiston yarim orol, Himolay janubiy va Hindixitoy yarim orolda koʻplab yomgʻir yogʻishiga sabab boʻladi. Sharqiy Osiyo yozda Tinch okean qutb fronti taʼsirida turadi. Yozgi musson koʻplab yogin olib keladi. Kuzda sharqiy Osiyo qir-gʻoklari yaqinida qattiq dovul – tropik siklon (tayfun) turib, jala yogʻadi.

Sibirning koʻpgina qismida yanvarning oʻrtacha temperaturasi —20°, Verxoyanskda —50°, Tinch okeanning Shimoliy Osiyo qir-gʻoklari yaqinida esa —15°, —5°. Osiyo yanvar izotermasi Samarqand, Nankin va Tokiodan oʻtadi. Tropiklarda qishda temperatura 20°—25°. Iyulda Gʻarbiy Osiyo va Oʻrta Osiyo (oʻrtacha temperatura 30° va undan baland), Taklamakon va Tar choʻllari ayniqsa isib ketadi. 20° izoterma 55—60° shahrik. gacha yetib bo-radi. Shimoliy Osiyoda doimiy toʻng yer koʻp. Ekvatorial mintakada yiliga 2000&amp;nbsp;mm, Janubiy va Sharqiy Osiyoning dengiz so-hilidagi shamolga roʻpara yon bagʻirlarda 2000 – 3000&amp;nbsp;mm (baʼzi joylarda 8000-12000&amp;nbsp;mm) yogʻin yogʻadi. 1861-yil Che-rapunjida 22900&amp;nbsp;mm yogʻin yoqqan. Shar-qiy Sibirda 350&amp;nbsp;mm dan kam, Oʻrta, Markaziy va Gʻarbiy Osiyo choʻllarida 150- 200&amp;nbsp;mm, baʼzi joylarda 100&amp;nbsp;mm dan kam yogʻin yogʻadi.

=== Ichki suvlari ===
Osiyo – azim daryolar oʻlkasi. Ob (Irtish bilan), Yenisey (Angara bilan), Lena (Aldan, Vilyuy bilan), Yana, Indigirka, Kolima Shimoliy Muz okeaniga, Anadir, Amur (Sungari, Ussuri bilan), Xuanxe, Yanszi, Sits-zyan, Mekong, Menam Tinch okeanga, Saluin, Iravadi, Brahmaputra, Gang, Hind, Shatt ul-Arab Hind okeaniga quyiladi. Osiyoda kichikroq daryolar Azov, Qora, Oʻrtadengizlargaquyiladi. Kura, Amudaryo, Sirdaryo, Ili daryolari Kaspiy, Orol dengizlari va Balxash koʻliga quyiladi. Berk havza daryolarining bir qismi koʻllarga quyiladi, bir qismi qum yoki shoʻrxoklarga singib ketadi yoki butunlay sugʻorishga sarf boʻladi (Tarim, Chuy, Hilmand).

Osiyoning eng yirik koʻllari Kaspiy va Orol dengizlaridir. Hozir Orol qurib, juda kichrayib qolgan. Baykal, Issiqkoʻl, Xubsugul koʻllari, Ulik dengiz, Van, Urmiya, Telets koʻllari tektonik botiqlardadir. Bir qancha koʻllar togʻlarning qulashidan (Sarez koʻli), karst nati-jasida (Gʻarbiy Tavr koʻllari) paydo boʻlgan, shuningdek, shoʻr koʻl koʻp (Kukunor, Tuz va boshqalar). Daryolarga GESlar qurilishi na-tijasida yirik suv omborlari vujudga kelgan: Bratsk (Angara), Krasnoyarsk (Yenisey), Novosibirsk (Ob), Buxtarma (Irtish), Farhod, Qayroqqum, Chordara (Sirdaryo) suv omborlari va hokazo Qurgʻoqchil oʻlkalarda yer osti suvlari katta ahamiyatga ega. Oʻrta, Markaziy va Gʻarbiy Osiyodagi vohalarda buloq, quduq va artezian suvlaridan keng foydalaniladi.

Osiyoning daryo va koʻllari muhim transport yoʻllaridir. Koʻpgina daryolar katta gidroenergiya zaxirasiga ega. Rossiya Federatsiyasi, Tojikiston, Yaponiya, Koreya va Xitoyda energiyadan, ayniqsa, koʻp foydalaniladi.

=== Tuproqlari ===
Osiyoda Yer sharidagi barcha tuproq tiplari uchraydi. Shimolidan jan.ga tomon issiqlikning orta borishi va namlik rejimining oʻzgarishi bilan tuproqlar ham almashina boradi. Osiyoda podzol tuproq ayniqsa koʻp maydonni egallagan. Gʻarbiy, Markaziy va Oʻrta Osiyoda boʻz tuproklar, qoʻngʻir oʻrmon tuproklari eng koʻp maydonni egallagan. Subtropik togʻlarda va moʻʼta-dil mintaqaning janubiy qismi, sharqi va garbida togʻ oʻrmon koʻngʻir tuproklari, Tibet togʻligida baland choʻl tuproklari va togʻ oʻtloqi tuproklari asosiy tup-roqtiplaridir. Xitoyning chekka janubi-sharqida Yaponiya, Xindiston, Hindi-xitoy va Indoneziyada qizil tuproklar asosiy oʻrin tutadi. Vodiylar va deltalarda oʻtloq va allyuvial oʻtloqi tuproklar keng maydonni egallagan.

== Oʻsimliklari ==
Osiyo ikki fitoge-ografik oblastga – Golarktika oblasti bilan Paleotropik oblastiga kiradi. Paleotropik flora doimiy issiq ikdim sharoitida rivojlangan boʻlib, turlarga nihoyatda boy. Golarktika flo-rasi muz bosishlar, togʻ koʻtarilishlari taʼsiridan ancha kamayib ketgan. Shimolidan janubga tomon iklimning uzgari-shi bilan oʻsimlik tiplari ham oʻzgara bo-radi – bu yerda tundradan tortib Janubiy yarim shardagi sernam ekvatorial urmonlar va savannalargacha uchraydi.

Chekka shimolida tundra zonasi joylashgan. Tundrada oʻrmon yoʻq. Tundra bugʻular yaylovi (lishaynikli tundra – qishki yaylov, oʻtli va butali tundra —yozgi yaylov) hisoblanadi. Tundradan janubida oʻrmonli tundra joylashgan; oʻrmonli tundrada tundra bilan birga siyrak pakana yel oʻsadigan oʻrmonli joylar ham uchraydi. Undan janubida oʻrmonlar zonasi joylashgan; urmonlar zonasi aksari tayga urmonlaridan iborat; mayda bargli va keng bargli oʻrmonlar (sharqda) kamroq maydonni egallagan. Sibirning janubi-gʻarbiy hududlarida, Zabaykalye va Mongoli-yaning shimoliy qismlarida, shuningdek, Xitoyning Shimoli-sharqida oʻrmonli dasht va dasht oʻsimliklari; Qozogʻistonning janubida, Oʻrta va Markaziy Osiyoda, shuningdek, Gʻarbiy Osiyo togʻliklarida va Arabiston yarim orolda chala choʻl va choʻl oʻsimliklari oʻsadi. Osiyoning gʻarbiy qismlarida Oʻrta dengiz tipidagi oʻsimliklar uchraydi. Sharqiy Osiyoning subtropiklarida doim yashil va aralash musson oʻrmonlari hamda savannalar tarqalgan, dengiz sohilidagi shamolga roʻpara yon bagʻirlarni doim yashil oʻrmonlar qoplab olgan. Togʻlarda oʻsimliklar balandlik mintaqalarini hosil qilgan, togʻ tundrasi, togʻ taygasi, togʻ oʻrmonlari, togʻ dashtlari va choʻllari, togʻ subtropik va tropik oʻsimliklari uchraydi.

== Hayvonot dunyosi ==
Osiyo faunasi materik faunasidan iborat. Endemik hayvonlardan hind fili, ulkan panda, ikki oʻrkachli tuya, Tailand gʻorlarida juda kichik koʻrsichqon-uzuntumshuq, Yaponiyaning janubiy sohillari yaqinida changallari uz. 2 m li oʻrgimchak va boshqa bor. Koʻpgina hayvonlari Yevropa, Shimoliy Amerika va Afrika hayvonlariga oʻxshaydi. Arabiston yarim orolning janubi Afrika bilan birgalikda Efiopiya zoo-geofafik oblastiga kiradi. Fil, karkidon, bugʻu, tovuslar ana shu oblastga xos hayvonlardir. Kichik Zond orollari Avstraliya zoogeografik oblasti tarkibida. Janubiy Osiyoning boshqa rayonlari Hindiston-Malay oblastiga kiradi. Orolning qolgan qismi Golarktika oblastining Yevrosiyo qismiga – Palearktikaga mansub. Shimoliy soxillar, tundra, tayga, dasht, choʻl, togʻ choʻllari, Markaziy Osiyo togʻlari, uzoq Sharkning keng bargli va subtropik oʻrmonlari, Janubiy Osiyo tropik oʻrmonlari zoogeofafik zonalari bor. Keng maydonlarda inson taʼsirida hayvonot dunyosi oʻzgarib, kamayib qolgan (Shar-kiy Xitoy, Hindiston, Yava orol, Gʻarbiy Sibirning jan.). Keyingi vaqtda amalga oshirilgan tadbirlar bir qancha noyob hayvonlar (sobol, saygʻoq, los va boshqalar)ni koʻpaytirish va areallarini tiklashga imkon berdi. Oʻrta Osiyoda asosan, choʻl hay-vonlari yashaydi. Bu yerda YUNESKOning „Qizil kitobi“ga yozilgan noyob xayvonlardan kulon, Buxoro bugʻusi – xongul, oq tirnoqli ayiq, menzbir sugʻuri qoʻrikdanadi.

Qadim zamonlarda os-suriylar, bobilliklar, hindlar, xitoylar, misrliklar va boshqa Osiyo geo-grafiyasidan ozmi-koʻpmi tasavvurga ega boʻlganlar. Qad. Misr, Yunoniston —Fors urushlari (miloddan avvalgi 477—449), M akedoniyal ik Aleksandr yurishlari (miloddan avvalgi 4-asr), Misrning Hindiston bilan dengiz or-qali savdo ^lishi, Xitoy elchisi Chjan Syanning Oʻrta Osiyoda boʻlishi (miloddan avvalgi 2-asr), Ipak yoʻlining ochilishi, rimliklarning harbiy yurishlari natijasida Osiyo toʻfisida maʼlumotlar toʻplandi. Oʻrta asrlarda Osiyo haqida oʻrta-osiyoliklar va arablar (Masʼudiy, Idrisiy, Beruniy, Mahmud Koshgʻariy, Muhammad Xo-razmiy, Ibn Bat-tuta va boshqalar), xitoylar (Syuan-Szan va boshqalar), yevropaliklar (salib yurishlari, Karpini, Rubruk) anchagina maʼlumotlar ber-dilar. Xususan, 10-asr oxirida yozilgan „Xudud ul olam“ asarida Osiyo geografiyasi oʻsha zamonga nisbatan ancha toʻgʻri bayon etilgan. 13-asr oxirida venetsiyalik Marko Polo Markaziy Osiyoni kesib oʻtdi va oʻz safarlari haqida asar yezdi. Shimoliy Muz okeanining Osiyo sohilini ruslar oʻrgandi. 1441—44 yillarda Abdurazzoq Samarqandiy Hirot shahridan Eron orqali Hindistonga sa-far qilgan va koʻrganlarini yozib qoldirgan. Rus savdogari Afanasiy Nikitin ham 1466—72 yillarda Erondan oʻtib, Hindistonga bordi. Portugallar dengiz orqali Hindistonga (1498, Vas-ko da Gama), Yaponiyaga (1542) bordilar, 1520-yil Makaoda oʻrnashib qoldilar. 1521-yil Magellan Filippin orollariga yetib bordi. Zahiriddin Boburning „Boburnoma“ asarida hozirgi Oʻzbekiston, Afgʻoniston va Hindiston geografiyasi batafsil va qiziqarli tasvirlangan. 1581—82 yillarda Yermak Sibirga yurish qildi. 1639-yil I. Moskvitin Oxota dengiziga, 1643-yil V. Poyarkov Amur daryosiga yetib bordi. 1649—52 yillarda Ye. Xabarov Amur boʻylab sayohat qildi. 1697—99 yillarda V. Atlasov Kamchatkani tadqiq qildi. 17-asrning 2-yarmida P. I. Godunov va S. U. Remezov Sibirning dastlabki haritalarini tuzdilar. 1768—74 yillarda Rossiya akademik ekspeditsiyasi Shimoliy Osiyo va Kavkazni oʻrgandi. Eversman (1820—25) va G. S. Karelin (1832—42) Oʻrta Osiyo tekisliklarini, A. F. Middendorf (1877—78) Fargʻona vodiysini oʻrgandi. 1848—63 yillarda A. I. Butakov Orol dengizi, Amudaryo va Sirdaryo haqida asar yozdi. 19-asr oʻrtalaridan turli ilmiy tashkilotlar va harbiy muassasalarda tadqiqot ishlari rivojlana boshladi. Osiyoning ayrim oʻlkalari haqida davriy nashrlar va monografiyalar soni koʻpaydi. Rossiya geografiya jamiyati to-monidan Sibir, Uzoq Sharq, Kavkaz, Markaziy Osiyo, Oʻrta Osiyoga koʻplab ekspeditsiyalar uyushtirildi va bu oʻlkalar tabiati ancha mukammal 19-asr oxiri va 20-asr I. V. Mushketov, L. S. Bergning Oʻrta Osiyo, V. A. Obruchevning Sibir, V. L. Komarovning Kamchatka, A. N. Krasnov va A. I. Voyeykovning Sharqiy va Janubiy Osiyoga doir tadqiqotlari muhim ahamiyatga ega.

20-asrda tadqiqotlar natijasida Osiyoda bir qancha muhim kashfiyotlar qilindi. Osiyoning Arktika kismi tabiati mukammal oʻrganildi (Arktikada bir qancha orollar kashf etildi, Shim.-Sharkiy Sibir, Pomirning orografik sxema-si yangidan tuzildi va hokazo).

== Aholisi ==
Osiyoda 4,54 mlrd. aholi yashaydi (2022), bu Yer shari aholisining 60,6 %ni tashkil etadi.

=== Antropologik tarkibi ===
Gʻarbiy Osiyo, Jan., Sharqiy va Janubi-Sharqiy Osiyoning asosiy qismlarida insoniyat tarixining ilk davrlaridayoq odamlar yashagan, kuyi paleolit davrida Jan.-Gʻarbiy Oda ehtimol, hozirgi tipdagi odam (Homo Sapiens) tarkib topgan. Osiyoning katta qismida odamlar yuqori paleolit va mezolit davridan yashay boshlagan. Osiyodan odamlar Amerika, Avstraliya, Okeaniyaga oʻtgan. Osiyoda yevropoid, mongoloid, avstroloid irklari kelib chiqqan. Aholining koʻp qismi 55,4 % mongoloid irkining turli guruxlariga kiradi. Gʻarbiy Osiyo, Shimoliy Hindiston, Oʻrta Osiyo xalklari (tojiklar) yevropoid irqiga mansub. Bir kancha kam sonli xalkdar avstroloid irqi vakillaridir. Gʻarbiy Sibir past-tekisligi, Janubiy Ural, Oltoy, Qozogʻiston, Oʻrta Osiyo, Shimoliy Hindistondagi bir qancha xalklar (30 mln.ga yaqin) yevropoid-mongoloid aralash irkiga mansub.

Osiyo aholisining etnik tarkibi nihoyatda xilma-xil. Bu yerda koʻplab til oilalari va guruxlariga mansub bir necha yuz xalq yashaydi.

Aholisining joylashishi. Osiyoda aholi notekis joylashgan. 1&amp;nbsp;km² da aholining oʻrtacha zichligi 87 kishi. Yaponiya (1&amp;nbsp;km² da 336 kishi), Livan (430 kishi), Koreya Respublikasi (493 kishi), Shri Lanka (295 kishi), Hindistonda (314 kishi) aholi zich. Janubiy va Markaziy Xitoydagi sohillar va yirik daryolarning vodiylari, Yaponiyaning janubiy qismida, Gang daryosi boʻyida va Brahmaputra etaklarida, Hindiston yarim orolning sharqiy sohili, Mekong daryosi vodiysi, Yava orolda 1&amp;nbsp;km² ga 1000—1500 kishi, baʼzi joylarda undan ham koʻp kishi toʻgʻri keladi. Shu bilan bir qatorda Markaziy Osiyo, Shimoliy va Gʻarbiy Osiyoning koʻp joylarida aholi juda siyrak. Choʻllarda (Rub ul-Holiy, Dashti Kabir, Taklamakon, Gobi) va Tibet, Himolay, Hindukush togʻlarining baland joylarida aholi deyarli yashamaydi.

=== Demografik tarkibi ===
2000— 01 yillarda har 1000 kishi hisobidan tugʻilish 22, oʻlim 8, tabiiy oʻsish 14 nafarni tashkil qildi. Yevropada esa tabiiy koʻpayish —1 ga, Afrikada +24 ga, Amerikada +13 ga, Okeaniyada +11 ga, butun dunyo boʻyicha esa +13 ga teng. Osiyoda oʻrtacha umr uzunligi erkaklarniki 65 va ayollarniki 68 yosh. Lekin bolalar orasida oʻlim ancha yuqori: har 1000 ta bolaga 55 ta toʻgʻri keladi (qiyoslash uchun: Afrikada 88 ta, Amerikada 25 ta, Okeaniyada 28 ta, Yevropada 9 ta). Osiyoda 15 yoshgacha boʻlgan bolalar butun aholining 30 %ni, Yevropada 18 %ni, Amerikada 28 %ni, Afrikada 43 %ni tashkil etadi. 64 yoshdan katta kishilar Osiyoda 6 % boʻlgani holda Yevropada 15 %, Amerikada 8 %, Afrikada 3 %, Okeaniyada 10 %dir.

== Siyosiy boʻlinishi ==
Ilk sivilizatsiya markazlari qadimda Osiyoda yuzaga kelgan. Bu yerda asrlar davomida buyuk davlatlar ([[Bobil]], Shumer, Ossuriya, Harappa, Urartu va boshqalar) hamda saltanatlar ([[Boburiylar]], [[Usmoniylar]]) yuzaga kelgan va parchalanib ketgan. [[19-asr]]larda Osiyo hududidagi bir qancha mamlakatlar [[yevropa]]liklarning mustamlakalari boʻlgan. Osiyo siyosiy xaritasida [[20-asr]]da juda katta oʻzgarishlar roʻy berdi. Milliy ozodlik kurashi oqibatida [[Moʻgʻuliston]] (1921), [[Vyetnam]] (1945), [[Koreya]] (1948), shuningdek, [[Birlashgan Qirollik]]ning sobiq mustamlakalari mustaqillikka erishdi ([[Hindiston]], [[Pokiston]], [[Bangladesh]], [[Shri Lanka]], [[Iordaniya]], Maldiv orollari, [[Malayziya]], [[Singapur]], [[Yaman]], [[Indoneziya]], [[Suriya]], [[Livan]], [[Laos]], [[Kambodja]]). [[Falastin]]ning bir qismida [[Isroil]] davlati va Falastin muxtoriyati paydo boʻldi. 1971-yil [[Abu Dabi]], [[Dubay]], Sharja, Al Fujayra, Umm al-Kayvayn, Ajman amirliklarining birlashuvidan [[Birlashgan Arab Amirliklari]] davlati tuzildi. 1991-yilda [[Rossiya imperiyasi]]ning parchalanib ketishi oqibatida Oʻrta Osiyoda [[Oʻzbekiston]], [[Turkmaniston]], [[Qirgʻiziston]], [[Tojikiston]] va [[Qozogʻiston]] mustaqillikka erishdi. Osiyo hududining 1/4 qismidan koʻprogʻi, uning shimoliy qismi Rossiya Federatsiyasi tarkibida. 2000-yilda Sharqiy Timor davlati tashkil topdi.

== Osiyo orol mamlakatlari ==
{{Asosiy|Osiyo mamlakatlari roʻyxati}}
&lt;div style=&quot;clear:both&quot;&gt;&lt;/div&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Poytaxt
! Mamlakat
|-
| [[Abu Dabi]]
| {{UAE}}
|-
| [[Amman]]
| {{JOR}}
|-
| [[Anqara]]
| {{TUR}}
|-
| [[Ostona shahri|Ostona]]
| {{KAZ}}
|-
| [[Ashxobod]]
| {{TKM}}
|-
| [[Bagʻdod]]
| {{IRQ}}
|-
| [[Boku]]
| {{AZE}}
|-
| [[Bangkok]]
| {{THA}}
|-
| [[Bandar-Seri-Begavan]]
| {{BRN}}
|-
| [[Bayrut]]
| {{LBN}}
|-
| [[Bishkek]]
| {{KGZ}}
|-
| [[Viyentian]]
| {{LAO}}
|-
| [[Dakka]]
| {{BGD}}
|-
| [[Damashq]]
| {{SYR}}
|-
| [[Dehli]] ([[Nyu Dehli]])
| {{IND}}
|-
| [[Jakarta]]
| {{IDN}}
|-
| [[Dili]]
| {{TLS}}
|-
| [[Doha]]
| {{QAT}}
|-
| [[Dushanbe]]
| {{TJK}}
|-
| [[Yerevan]]
| {{ARM}}
|-
| [[Tel-aviv]]
| {{ISR}}
|-
| [[Islomobod]]
| {{PAK}}
|-
| [[Qobul]]
| {{AFG}}
|-
| [[Katmandu]]
| {{NPL}}
|-
| [[Kuala Lumpur]]
| {{MYS}}
|-
| [[Male]]
| {{MDV}}
|-
| [[Manama]]
| {{BHR}}
|-
| [[Manila]]
| {{PHL}}
|-
| [[Maskat]]
| {{OMN}}
|-
| [[Neypido]]
| {{MMR}}
|-
| [[Nikosiya]]
| {{CYP}}
|-
| [[Pekin]]
| {{CHN}}
|-
| [[Pnompen]]
| {{KHM}}
|-
| [[Pxenyan]]
| {{PRK}}
|-
| [[Sana shahri|Sana]]
| {{YEM}}
|-
| [[Seul]]
| {{KOR}}
|-
| [[Singapur]]
| {{SGP}}
|-
| [[Toshkent]]
| {{UZB}}
|-
| [[Tbilisi]]
| {{GEO}}
|-
| [[Tehron]]
| {{IRN}}
|-
| [[Tokio]]
| {{JPN}}
|-
| [[Tximpxu]]
| {{BTN}}
|-
| [[Ulan-Bator]]
| {{MNG}}
|-
| [[Xanoy]]
| {{VNM}}
|-
| [[Shri-Jayavardenepura-Kotte]]
| {{LKA}}
|-
| [[Al-Quvayt]]
| {{KWT}}
|-
| [[Ar-Riyod]]
| {{SAU}}
|-
| [[Lefkosiya]]*
| {{Shimoliy Qibris}}
|-
| [[Quddus]]*
| {{PSE}}&lt;ref&gt;Falastin mintaqalarining davlat sifatida shakllanishi hali oʻz nihoyasiga yetmagan.&lt;/ref&gt;
|-
| [[Suxum]]*
| {{Abxaziya}}
|-
| [[Taybey]]*
| {{TWN}}
|-
| [[Sxinval]]*
| {{Janubiy Osetiya}}
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Bibliografiya ==
* {{kitob manbasi |title=The myth of continents: a critique of metageography |url=https://archive.org/details/mythofcontinents0000lewi |first1=Martin W. |last1=Lewis |first2=Kären |last2=Wigen |publisher=University of California Press |year=1997 |isbn=978-0-520-20743-1 |location=Berkeley and Los Angeles}}
* {{kitob manbasi |first1=Michael |last1=Ventris |first2=John |last2=Chadwick |title=Documents in Mycenaean Greek |edition=2- |year=1973 |location=Cambridge |publisher=University Press}}
== Oʻqish uchun ==
* Embree, Ainslie T., ed. ''Encyclopedia of Asian history'' (1988)
** [https://archive.org/details/encyclopediaofas0003unse/page/n5/mode/2up vol. 1 online]; [https://archive.org/details/encyclopediaofas0002unse/page/n5/mode/2up vol 2 online]; [https://archive.org/details/encyclopediaofas0003unse_l9c1/page/n5/mode/2up vol 3 online]; [https://archive.org/details/encyclopediaofas0000embr vol 4 online]
* Higham, Charles. ''Encyclopedia of Ancient Asian Civilizations''. Facts on File library of world history. New York: Facts On File, 2004.
* Kamal, Niraj. „Arise Asia: Respond to White Peril“. New Delhi: Wordsmith, 2002, {{ISBN|978-81-87412-08-3}}
* Kapadia, Feroz, and Mandira Mukherjee. ''Encyclopaedia of Asian Culture and Society.'' New Delhi: Anmol Publications, 1999.
* Levinson, David, and Karen Christensen, eds. ''Encyclopedia of Modern Asia''. (6 vol. Charles Scribner’s Sons, 2002).
== Adabiyotlar ==
{{OʻzME}}
== Havolalar ==
{{Commons turkum|Asia|Osiyo}}
* {{veb manbasi |title=Display Maps |work=The Soil Maps of Asia |publisher=European Digital Archive of Soil Maps – EuDASM |url=http://eusoils.jrc.ec.europa.eu/esdb_archive/EuDASM/asia/indexes/idx_country.htm |access-date=26-iyul 2011-yil |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110812114558/http://eusoils.jrc.ec.europa.eu/esdb_archive/EuDASM/asia/indexes/idx_country.htm |archive-date=12-avgust 2011-yil}}
* {{veb manbasi |title=Asia Maps |work=Perry–Castañeda Library Map Collection |url=http://www.lib.utexas.edu/maps/asia.html |publisher=University of Texas Libraries |access-date=20-iyul 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20110718061834/http://www.lib.utexas.edu/maps/asia.html |archive-date=18-iyul 2011-yil |url-status=live }}
* {{veb manbasi |title=Asia |publisher=Norman B. Leventhal Map Center at the Boston Public Library |url=http://maps.bpl.org/search_advanced/?mtid=786 |access-date=26-iyul 2011-yil |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110929144209/http://maps.bpl.org/search_advanced/?mtid=786 |archive-date=29-sentabr 2011-yil }}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110929144209/http://maps.bpl.org/search_advanced/?mtid=786 |date=2011-09-29 }}
* {{jurnal manbasi |title=What is Asia? |url=http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html |first=Philip |last=Bowring |journal=Eastern Economic Review |volume=135 |number=7 |date=12-fevral 1987-yil |ref=none |access-date=22-aprel 2009-yil |archive-date=28-iyul 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728121004/http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html |url-status=dead |seperator= |archivedate=2011-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110728121004/http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110728121004/http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html |date=2011-07-28 }}

{{Yer shari Kontinentlari}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Yevrosiyo]]
[[Turkum:Osiyo|*]]</text>
      <sha1>31wyirsnj50nv9egpbzcrm31dz8skf6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480877</id>
      <parentid>5480876</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:03:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480877</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30535" sha1="9vh6d4b1czzk5bhx6i5c8tc5riyrsqz" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Osiyo (maʼnolari)}}
{{Bilgiquti qitʼa
|nomi                = Osiyo
|tasvir              = [[Fayl:Asia (orthographic projection).svg|200px]]
|maydoni             = 44,579,000 km²&lt;ref name=NG264&gt;{{Kitob manbasi |publisher=National Geographic Society (U.S.) |title=National Geographic Family Reference Atlas of the World |location=Washington, DC |year=2006 |page=264}}&lt;/ref&gt;
|aholisi = 4,462,676,731 (2016)
|zichligi = 100/km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;
|etnoxoronim = Osiyolik
|davlatlar = 59 ta
|davlatlar_royxati =
|qaram davlatlar =
|tan_olinmagan =
|tillar =
|vaqt = [[UTC+2]]dan [[UTC+12]]gacha
|internet =.asia
|shaharlar = [[Tokyo]], [[Jakarta]], [[Dehli]], [[Karachi]], [[Seul]], [[Shanxay]], [[Manila]], [[Mumbay]], [[Beijing]], [[Toshkent]], [[Osaka]], [[Dhaka]], [[Bangkok]], [[Chennay]], [[Chittagong]], [[Tehron]], [[Dubay]], [[Singapore]]
}}'''Osiyo''' – [[Yer]] sharidagi eng yirik va eng aholisi koʻp [[qitʼa]] boʻlib, [[Shimoliy yarimshar|shimoliy]] va [[sharqiy yarimshar]]ning barcha geografik mintaqalarini oʻz ichiga oladi. [[Malay arxipelagi]] qisman [[janubiy yarimshar]]ga kirib borgan. Osiyoning materikdagi eng chekka nuqtalari shimolda [[Chelyuskin burni]], janubda Piay burni, sharqda [[Dejnyov burni]], gʻarbda Bobo burni hisoblanadi. Bugungi kunda ushbu qitʼada 4.5 milliard kishi yashaydi va bu koʻrsatkich Yer yuzidagi aholining 60 % ga teng.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.populationof.net/asia/|title=Population of Asia. 2019 demographics: density, ratios, growth rate, clock, rate of men to women.|website=www.populationof.net|accessdate=2-iyun 2019}}&lt;/ref&gt;

Osiyo shimoldan [[Shimoliy Muz okeani]], sharqdan [[Tinch okean]], janubdan [[Hind okeani]], janubiy-gʻarbdan [[Atlantika okeani]] va bir nechta dengizlar ([[Oʻrta dengiz|Oʻrta]], Egey, Marmar, Qora, Azov) hamda [[Kaspiy dengizi]] bilan oʻralgan. [[Bering dengizi]] esa Osiyoni Amerikadan ajratib turadi. [[Suvaysh]] boʻyni Osiyoni [[Afrika]] bilan tutashtiradi. [[Yevropa]] bilan Osiyo chegarasi shartli ravishda [[Ural]] va Mugʻojar togʻlarining sharqiy etagidan, Emba daryosi, [[Kaspiy dengizi]], [[Kuma]] va Manich daryolari boʻylab oʻtadi.

Osiyoning maydoni 44,5 million km², shundan 8 million km²i yarim orollar, 2 million km² dan ortigʻi orollardir. Osiyo dunyoda mutlaq balandliklari katta farq qiladigan qitʼadir. Dunyodagi eng baland choʻqqi ([[Himolay]] togʻlaridagi [[Jomolungma]] choʻqqisi, 8848 m), eng chuqur botiqlar, jumladan koʻl boʻlib qolgan botiqlar ham (eng chuqur joyi 1620 m boʻlgan Baykal koʻli, dengiz sathidan 392 m past boʻlgan Oʻlik dengizi), ochiq botiqlar ham (mutlaq belgisi 154 m boʻlgan Turfon soyligi) ushbu qitʼada joylashgan. Osiyo va [[Okeaniya]]ni birlashtiradigan [[Osiyo-Tinch okeani]] degan tushuncha ham mavjud.

== Tabiati ==
Orografiyasining asosiy xususiyatlari. Osiyo maydonining 3/4 qismi [[togʻlar]] va yassitogʻlardir. Eng baland togʻlar Markaziy va Oʻrta Osiyodadir. Tibet, Tyanshan, [[Pomir]], Himolay, Hindukush, [[Qoraqurum]] va Oʻrta Osiyodagi bir qancha togʻ tizmalarining balandligi 7000 m dan oshadi. Kichik Oroldagi, Ar-maniston, Eron togʻliklari, Hin-dixitoy yarim orol, Yapon orollari va boshqa orollardagi togʻlar ham ancha baland. Keng Oʻrta Sibir yassi-togʻligi janubidan Oltoy, Gʻarbiy va Sharqiy Sayan togʻlari bilan oʻralgan; undan sharqda Baykal-boʻyi va Zabaykalye togʻlari, Stanovoy va Aldan togʻliklari joylashgan. Rossiya Federatsiyasining Shimoli-sharqida Yuqori Yana, Cherskiy tizmalari, Kolima togʻligi, Chukotka va Kamchatka togʻlari bor. Kamchatkada, Sha-rqiy Osiyo orollarida va Malay arxipela-gida soʻnmagan vulkanlar bor.

Osiyo maydonining 1/4 qismi tekisliklardan iborat. Eng yirik tekisliklari: Gʻarbiy Sibir, Turon, Buyuk Xitoy, Hind-Gang, Mesopotamiya. Togʻlar orasidagi balandroq tekisliklar – Qashqar, Jungʻoriya, Gobi, Saydam va Fargʻona vodiylari.

=== Relyefi ===
Togʻlar va tekisliklarning asosiy xususiyatlari mezozoy va alp togʻ burmalanishlarida tarkib topgan. Neogen va antropogen davrlardagi vertikal harakatlar Markaziy Osiyoda, ayniqsa, kuchli boʻlgan (Pomir, Tibet, Himolay togʻlari 4000 m dan koʻproq koʻtarilgan, materikning sharqiy chek-kasi 700 m gacha choʻkkan). Kopetdogʻ, Fargʻona tizmalari, Tyanshan, Hisor-Olay togʻlari ham anchagina koʻtarilgan. Eroziya taʼsirida koʻpgina qad. yassitogʻliklar juda oʻydimqir togʻli oʻlkalarga aylanib qolgan. Oʻrta va Markaziy Osiyoda keng maydonlar lyoss bilan qoplangan.

Antropogen davrida shimoli-gʻarbiy Osiyoning 60° sharqidan shimoliy qismini yoppasiga bir necha bor muzlik bosgan va qaytgan. Oʻsha zamonlarda togʻlarni muz qoplagan. Qoraqurum, Pomir, Tyanshan, Hindukush, Himolay togʻlarida hozir ham muzliklar bor. 47° shahrik.gacha zamin qishin-yozin muzlab yotadi. Osiyo relyefining tarkib topishida vulqon hodisalari katta rol oʻynagan. Hindiston yarim orol va Oʻrta Sibir qad. vulqon jinslari (trapplar) yer yuzasiga chiqib yotadi. Sharqiy Osiyodagi qator orollarda, Kamchatka yarim orol, Filippin, Katta va Kichik Zond orollarida yosh vulqon relyefi shakllari va zamonaviy vulqonizm hodisalari uchraydi.

Geologik tuzilishi va foydali qazilmalari. Osiyo proterozoy erasining oxiridan buyen burmalanmagan bir qancha yirik tokembriy platformalaridan hamda bu platformalar orasida joylashgan va qisman dengiz tubiga kirib ketgan burmali keng oʻlkalardan iborat. To kembriy platformalarining eng yiriklari: shimolida Sibir platformasi, sharqda Xitoy-Koreya platformasi va Janubiy Xitoy platformasi, janubiy va janubi-gʻarbda Hindiston platformasi. Bular Osiyo materigining qad. qismlaridir. Platformalar yoki platformalarning ayrim qismlari orasida paleozoy, mezozoy va kaynozoy geosinklinallarida paydo boʻlgan burmali togʻ mintaqalari materiklarning ana shu qad. yadrolarini bir butun qilib birlashtirgan. Osiyo gʻarbiy qismining geologik tarixida [[Sharqiy Yevropa]] platformasi muhim rol oʻynagan – paleozoy oxirida shu platformaning sharqiy chekkasi boʻylab Ural va Markaziy Qozogʻiston burmali togʻlari koʻtarilgan, oqibatda Yevropa bilan Osiyo birbiriga qoʻshilib Yevrosiyo paydo boʻlgan.

Gersin burmali togʻlari Sharqiy Yevropa va Sibir platformalari orasida Shimoli-sharqiy va meridian yoʻnalishda (Taymir, Ural), Qozogʻiston, Salair va Janubiy Oltoyda shimoli-gʻarbiy yoʻnalishda, Tyanshan, Mon-goliyada, Xitoyning gʻarbiy qismlarida kenglik boʻylab (Kunlun, Nanshan), Dunbeyda shimoli-sharqiy yoʻnalishda choʻzilgan.

Alp burmalanishi Alp (AlpHimolay) burmali oblastini oʻz ichiga oladi. Bu yerda mezozoy erasida Te-tis geosinklinali 2 mustaqil materik – Angarida va Gondvanani bir-biridan ajratib turgan. Kavkaz, TurkmanistonXuroson, Paropamiz, Hindukush, Pomir, Hisor-Olay, Tavr, Zagros, Makron, Sulaymon, Himolay togʻlari alp burmalanishida paydo boʻlgan.

Osiyoning eng sharqiy chekkasi hozirgi zamon geosinklinal mintaqasidan iborat boʻlib, materikni Tinch okean qaʼridan ajratib turadi.

Neogen va antropogenda Osiyo materigida Yer pusti vertikal va gorizontal yoʻnalishda harakat qilgan. Baland togʻ-yaar 1-4&amp;nbsp;km va undan ham koʻproq koʻtarilgan (mas, Tibet, Pomir), togʻlar orasidagi botiklar va chekka dengizlar (Yapon, Oxota va boshqalar) esa hiyla choʻkkan.

Osiyo qitʼasi qiyosan yaqin geologik davrlarda shakllangan. Paleozoy boshlarida Sharqiy Yevropa, Sibir, Xitoy-Koreya va Janubiy Xitoy platformalari quruqlik boʻlgan yoki sayoz dengiz tubida yotgan. Hindiston platformasi va Arabiston yarim orol platformasi Gondvana materigining tarkibiy qismi boʻlib, ular Tetis geosinklinali parchalanib ketgandan soʻng Angaridaga qoʻshilib, Osiyo materigini hosil qilgan.

Osiyo foydali qazilmalari nihoyatda xilma-xil. Qozogʻiston (Qaragʻanda havzasi va boshqalar), Sibir (Kansk-Achinsk, Lena, Kuznetsk, Minusinsk, Tunguska havzalari), uzoq Sharq (Saxalin orol, Primorye), Xitoy, Koreya, Hindis-ton, [[Oʻrta Osiyo]], Vyetnam va Yaponiyada koʻmir konlari bor. Osiyodagi Zakavkazye, Gʻarbiy Sibir tekisligi, Turkmanis-ton, Mangʻishloq yarim orol, Kaspiy boʻyi payettekisligi, Saxalin, Fors qoʻltigʻi sohili – Saudiya Arabistoni, Kuvayt, Katar, Iroq, Eron, BAA neftga boy rayonlar; Xitoy (Gansu viloyati), Indoneziya (Sumatra orol), Xindiston, Bruney, Yaponiya (Xonsyu orol) va boshqa baʼzi mamlakatlarda ham neft qazib olinmokda. Yonuvchi gaz konlari Oʻzbekiston (Gazli, Buxoro depressiyasidagi boshqa konlar), Gʻarbiy Sibir tekisligi, Mangʻishloq yarim orol, Yaqin va Oʻrta Sharqning yuqorida tilga olingan mamlakatlarida joylashgan. Osh tuzi konlari Sibir platformasi, Pokiston, Eron, Kaspiy boʻyi payettekisligi, Oʻrta Osiyoda. Temir rudasi konlari – Oltoy landshafti.

Qozogʻiston, Sibir, Xitoy, Shimoliy Koreya, Hindistonda. Hindiston, Zakavkazyeda yirik marganets konlari bor. Xrom rudasi konlari – Krzogʻiston shimoli-garbi, Turkiya, Filippin, Eronda. Nikel – Norilskda, mis rudasi – Qozogʻiston (Jezqazgʻan, Qoʻngʻirot va boshqalar), Sibir shim., Yaponiyada; polimetall rudalari – Oʻrta Osiyo (Kr-ramozor, Qoratov va boshqalar), Rudali Oltoy, Yaponiya, Sharqiy Xitoy, Myanma, Vyetnamda. Boksit – Krzogʻiston, Krasnoyarsk oʻlkasi, Hindiston, Myanma, Indoneziyada; fosforit – Qozogʻiston; qalay – Sharqiy Sibir, Uzoq Sharqda. Oltin – Shim. Sharqiy Sibir, Aldan, Lena daryosi bosh tomoni, Amur-boʻyi, Qozogʻistonning shim., Oʻzbekiston, Koreya yarim orol, Yaponiyada va hokazo Olmos konlari Yakutiyaning gʻarbiy Femida ishga tushirilgan.

== Iqlimi ==

Quruq maydonining kengligi, togʻ toʻsiqlari va berk botikdarning koʻpligi, quyosh radiatsiyasi, atmosferadagi harakatlar iqlimining xilma-xil boʻlishiga imkon bergan. Osiyoda barcha iqlim zonalari – tundra iqdimi zonasidan ekvatorial va janubiy tropik iqlim zonalarigacha uchraydi. Osiyo koʻp qismining iqlimi kontinental. Atlantika havosi Osiyoga yetganda kontinental havoga aylanadi. Tinch okeanning dengiz havosi Osiyoning sharqiy chekkasiga taʼsir etadi. Shimolidan Orolga Arktika havosi bemalol kirib keladi. Orol janubida tropik va ekvatorial havo massalari hukmron. Yozda suv yuzasiga nisbatan quruqdikning tezroq isishi va qishda kuchliroq sovishi atmosfera harakatlarida mavsumiy oʻzgarishlarga olib keladi. Quruqlikning qishda sovib ketishi Shimoliy va Markaziy Osiyoda koʻp oylar davomida ayozli antitsiklon turishiga sabab boʻladi. Eng past temperatura Shimoliy yarim sharning sovuqlik qutbi joylashgan Shimoli-sharqdadir (Verxoyansk, Oymyakon), bu yerda ayrim hollarda sovuq —70° ga yetadi, yanvarning oʻrtacha temperaturasi —50° dan ham past. Yezda Gʻarbiy, Oʻrta va Markaziy Osiyoda jazirama va quruq kon-tinental tropik havo tarkib topadi. Yezda butun Osiyo ustida, xususan, janubiy qismida bosim past boʻladi. Osiyo depressiyasi (past bosim) markazi Hindiston yarim orolning gʻarbiy qismidadir. Depressiyaning janubiy chetlari boʻylab, Osiyoga yozgi musson kirib kelib, Hindiston yarim orol, Himolay janubiy va Hindixitoy yarim orolda koʻplab yomgʻir yogʻishiga sabab boʻladi. Sharqiy Osiyo yozda Tinch okean qutb fronti taʼsirida turadi. Yozgi musson koʻplab yogin olib keladi. Kuzda sharqiy Osiyo qir-gʻoklari yaqinida qattiq dovul – tropik siklon (tayfun) turib, jala yogʻadi.

Sibirning koʻpgina qismida yanvarning oʻrtacha temperaturasi —20°, Verxoyanskda —50°, Tinch okeanning Shimoliy Osiyo qir-gʻoklari yaqinida esa —15°, —5°. Osiyo yanvar izotermasi Samarqand, Nankin va Tokiodan oʻtadi. Tropiklarda qishda temperatura 20°—25°. Iyulda Gʻarbiy Osiyo va Oʻrta Osiyo (oʻrtacha temperatura 30° va undan baland), Taklamakon va Tar choʻllari ayniqsa isib ketadi. 20° izoterma 55—60° shahrik. gacha yetib bo-radi. Shimoliy Osiyoda doimiy toʻng yer koʻp. Ekvatorial mintakada yiliga 2000&amp;nbsp;mm, Janubiy va Sharqiy Osiyoning dengiz so-hilidagi shamolga roʻpara yon bagʻirlarda 2000 – 3000&amp;nbsp;mm (baʼzi joylarda 8000-12000&amp;nbsp;mm) yogʻin yogʻadi. 1861-yil Che-rapunjida 22900&amp;nbsp;mm yogʻin yoqqan. Shar-qiy Sibirda 350&amp;nbsp;mm dan kam, Oʻrta, Markaziy va Gʻarbiy Osiyo choʻllarida 150- 200&amp;nbsp;mm, baʼzi joylarda 100&amp;nbsp;mm dan kam yogʻin yogʻadi.

=== Ichki suvlari ===
Osiyo – azim daryolar oʻlkasi. Ob (Irtish bilan), Yenisey (Angara bilan), Lena (Aldan, Vilyuy bilan), Yana, Indigirka, Kolima Shimoliy Muz okeaniga, Anadir, Amur (Sungari, Ussuri bilan), Xuanxe, Yanszi, Sits-zyan, Mekong, Menam Tinch okeanga, Saluin, Iravadi, Brahmaputra, Gang, Hind, Shatt ul-Arab Hind okeaniga quyiladi. Osiyoda kichikroq daryolar Azov, Qora, Oʻrtadengizlargaquyiladi. Kura, Amudaryo, Sirdaryo, Ili daryolari Kaspiy, Orol dengizlari va Balxash koʻliga quyiladi. Berk havza daryolarining bir qismi koʻllarga quyiladi, bir qismi qum yoki shoʻrxoklarga singib ketadi yoki butunlay sugʻorishga sarf boʻladi (Tarim, Chuy, Hilmand).

Osiyoning eng yirik koʻllari Kaspiy va Orol dengizlaridir. Hozir Orol qurib, juda kichrayib qolgan. Baykal, Issiqkoʻl, Xubsugul koʻllari, Ulik dengiz, Van, Urmiya, Telets koʻllari tektonik botiqlardadir. Bir qancha koʻllar togʻlarning qulashidan (Sarez koʻli), karst nati-jasida (Gʻarbiy Tavr koʻllari) paydo boʻlgan, shuningdek, shoʻr koʻl koʻp (Kukunor, Tuz va boshqalar). Daryolarga GESlar qurilishi na-tijasida yirik suv omborlari vujudga kelgan: Bratsk (Angara), Krasnoyarsk (Yenisey), Novosibirsk (Ob), Buxtarma (Irtish), Farhod, Qayroqqum, Chordara (Sirdaryo) suv omborlari va hokazo Qurgʻoqchil oʻlkalarda yer osti suvlari katta ahamiyatga ega. Oʻrta, Markaziy va Gʻarbiy Osiyodagi vohalarda buloq, quduq va artezian suvlaridan keng foydalaniladi.

Osiyoning daryo va koʻllari muhim transport yoʻllaridir. Koʻpgina daryolar katta gidroenergiya zaxirasiga ega. Rossiya Federatsiyasi, Tojikiston, Yaponiya, Koreya va Xitoyda energiyadan, ayniqsa, koʻp foydalaniladi.

=== Tuproqlari ===
Osiyoda Yer sharidagi barcha tuproq tiplari uchraydi. Shimolidan jan.ga tomon issiqlikning orta borishi va namlik rejimining oʻzgarishi bilan tuproqlar ham almashina boradi. Osiyoda podzol tuproq ayniqsa koʻp maydonni egallagan. Gʻarbiy, Markaziy va Oʻrta Osiyoda boʻz tuproklar, qoʻngʻir oʻrmon tuproklari eng koʻp maydonni egallagan. Subtropik togʻlarda va moʻʼta-dil mintaqaning janubiy qismi, sharqi va garbida togʻ oʻrmon koʻngʻir tuproklari, Tibet togʻligida baland choʻl tuproklari va togʻ oʻtloqi tuproklari asosiy tup-roqtiplaridir. Xitoyning chekka janubi-sharqida Yaponiya, Xindiston, Hindi-xitoy va Indoneziyada qizil tuproklar asosiy oʻrin tutadi. Vodiylar va deltalarda oʻtloq va allyuvial oʻtloqi tuproklar keng maydonni egallagan.

== Oʻsimliklari ==
Osiyo ikki fitoge-ografik oblastga – Golarktika oblasti bilan Paleotropik oblastiga kiradi. Paleotropik flora doimiy issiq ikdim sharoitida rivojlangan boʻlib, turlarga nihoyatda boy. Golarktika flo-rasi muz bosishlar, togʻ koʻtarilishlari taʼsiridan ancha kamayib ketgan. Shimolidan janubga tomon iklimning uzgari-shi bilan oʻsimlik tiplari ham oʻzgara bo-radi – bu yerda tundradan tortib Janubiy yarim shardagi sernam ekvatorial urmonlar va savannalargacha uchraydi.

Chekka shimolida tundra zonasi joylashgan. Tundrada oʻrmon yoʻq. Tundra bugʻular yaylovi (lishaynikli tundra – qishki yaylov, oʻtli va butali tundra —yozgi yaylov) hisoblanadi. Tundradan janubida oʻrmonli tundra joylashgan; oʻrmonli tundrada tundra bilan birga siyrak pakana yel oʻsadigan oʻrmonli joylar ham uchraydi. Undan janubida oʻrmonlar zonasi joylashgan; urmonlar zonasi aksari tayga urmonlaridan iborat; mayda bargli va keng bargli oʻrmonlar (sharqda) kamroq maydonni egallagan. Sibirning janubi-gʻarbiy hududlarida, Zabaykalye va Mongoli-yaning shimoliy qismlarida, shuningdek, Xitoyning Shimoli-sharqida oʻrmonli dasht va dasht oʻsimliklari; Qozogʻistonning janubida, Oʻrta va Markaziy Osiyoda, shuningdek, Gʻarbiy Osiyo togʻliklarida va Arabiston yarim orolda chala choʻl va choʻl oʻsimliklari oʻsadi. Osiyoning gʻarbiy qismlarida Oʻrta dengiz tipidagi oʻsimliklar uchraydi. Sharqiy Osiyoning subtropiklarida doim yashil va aralash musson oʻrmonlari hamda savannalar tarqalgan, dengiz sohilidagi shamolga roʻpara yon bagʻirlarni doim yashil oʻrmonlar qoplab olgan. Togʻlarda oʻsimliklar balandlik mintaqalarini hosil qilgan, togʻ tundrasi, togʻ taygasi, togʻ oʻrmonlari, togʻ dashtlari va choʻllari, togʻ subtropik va tropik oʻsimliklari uchraydi.

== Hayvonot dunyosi ==
Osiyo faunasi materik faunasidan iborat. Endemik hayvonlardan hind fili, ulkan panda, ikki oʻrkachli tuya, Tailand gʻorlarida juda kichik koʻrsichqon-uzuntumshuq, Yaponiyaning janubiy sohillari yaqinida changallari uz. 2 m li oʻrgimchak va boshqa bor. Koʻpgina hayvonlari Yevropa, Shimoliy Amerika va Afrika hayvonlariga oʻxshaydi. Arabiston yarim orolning janubi Afrika bilan birgalikda Efiopiya zoo-geofafik oblastiga kiradi. Fil, karkidon, bugʻu, tovuslar ana shu oblastga xos hayvonlardir. Kichik Zond orollari Avstraliya zoogeografik oblasti tarkibida. Janubiy Osiyoning boshqa rayonlari Hindiston-Malay oblastiga kiradi. Orolning qolgan qismi Golarktika oblastining Yevrosiyo qismiga – Palearktikaga mansub. Shimoliy soxillar, tundra, tayga, dasht, choʻl, togʻ choʻllari, Markaziy Osiyo togʻlari, uzoq Sharkning keng bargli va subtropik oʻrmonlari, Janubiy Osiyo tropik oʻrmonlari zoogeofafik zonalari bor. Keng maydonlarda inson taʼsirida hayvonot dunyosi oʻzgarib, kamayib qolgan (Shar-kiy Xitoy, Hindiston, Yava orol, Gʻarbiy Sibirning jan.). Keyingi vaqtda amalga oshirilgan tadbirlar bir qancha noyob hayvonlar (sobol, saygʻoq, los va boshqalar)ni koʻpaytirish va areallarini tiklashga imkon berdi. Oʻrta Osiyoda asosan, choʻl hay-vonlari yashaydi. Bu yerda YUNESKOning „Qizil kitobi“ga yozilgan noyob xayvonlardan kulon, Buxoro bugʻusi – xongul, oq tirnoqli ayiq, menzbir sugʻuri qoʻrikdanadi.

Qadim zamonlarda os-suriylar, bobilliklar, hindlar, xitoylar, misrliklar va boshqa Osiyo geo-grafiyasidan ozmi-koʻpmi tasavvurga ega boʻlganlar. Qad. Misr, Yunoniston —Fors urushlari (miloddan avvalgi 477—449), M akedoniyal ik Aleksandr yurishlari (miloddan avvalgi 4-asr), Misrning Hindiston bilan dengiz or-qali savdo ^lishi, Xitoy elchisi Chjan Syanning Oʻrta Osiyoda boʻlishi (miloddan avvalgi 2-asr), Ipak yoʻlining ochilishi, rimliklarning harbiy yurishlari natijasida Osiyo toʻfisida maʼlumotlar toʻplandi. Oʻrta asrlarda Osiyo haqida oʻrta-osiyoliklar va arablar (Masʼudiy, Idrisiy, Beruniy, Mahmud Koshgʻariy, Muhammad Xo-razmiy, Ibn Bat-tuta va boshqalar), xitoylar (Syuan-Szan va boshqalar), yevropaliklar (salib yurishlari, Karpini, Rubruk) anchagina maʼlumotlar ber-dilar. Xususan, 10-asr oxirida yozilgan „Xudud ul olam“ asarida Osiyo geografiyasi oʻsha zamonga nisbatan ancha toʻgʻri bayon etilgan. 13-asr oxirida venetsiyalik Marko Polo Markaziy Osiyoni kesib oʻtdi va oʻz safarlari haqida asar yezdi. Shimoliy Muz okeanining Osiyo sohilini ruslar oʻrgandi. 1441—44 yillarda Abdurazzoq Samarqandiy Hirot shahridan Eron orqali Hindistonga sa-far qilgan va koʻrganlarini yozib qoldirgan. Rus savdogari Afanasiy Nikitin ham 1466—72 yillarda Erondan oʻtib, Hindistonga bordi. Portugallar dengiz orqali Hindistonga (1498, Vas-ko da Gama), Yaponiyaga (1542) bordilar, 1520-yil Makaoda oʻrnashib qoldilar. 1521-yil Magellan Filippin orollariga yetib bordi. Zahiriddin Boburning „Boburnoma“ asarida hozirgi Oʻzbekiston, Afgʻoniston va Hindiston geografiyasi batafsil va qiziqarli tasvirlangan. 1581—82 yillarda Yermak Sibirga yurish qildi. 1639-yil I. Moskvitin Oxota dengiziga, 1643-yil V. Poyarkov Amur daryosiga yetib bordi. 1649—52 yillarda Ye. Xabarov Amur boʻylab sayohat qildi. 1697—99 yillarda V. Atlasov Kamchatkani tadqiq qildi. 17-asrning 2-yarmida P. I. Godunov va S. U. Remezov Sibirning dastlabki haritalarini tuzdilar. 1768—74 yillarda Rossiya akademik ekspeditsiyasi Shimoliy Osiyo va Kavkazni oʻrgandi. Eversman (1820—25) va G. S. Karelin (1832—42) Oʻrta Osiyo tekisliklarini, A. F. Middendorf (1877—78) Fargʻona vodiysini oʻrgandi. 1848—63 yillarda A. I. Butakov Orol dengizi, Amudaryo va Sirdaryo haqida asar yozdi. 19-asr oʻrtalaridan turli ilmiy tashkilotlar va harbiy muassasalarda tadqiqot ishlari rivojlana boshladi. Osiyoning ayrim oʻlkalari haqida davriy nashrlar va monografiyalar soni koʻpaydi. Rossiya geografiya jamiyati to-monidan Sibir, Uzoq Sharq, Kavkaz, Markaziy Osiyo, Oʻrta Osiyoga koʻplab ekspeditsiyalar uyushtirildi va bu oʻlkalar tabiati ancha mukammal 19-asr oxiri va 20-asr I. V. Mushketov, L. S. Bergning Oʻrta Osiyo, V. A. Obruchevning Sibir, V. L. Komarovning Kamchatka, A. N. Krasnov va A. I. Voyeykovning Sharqiy va Janubiy Osiyoga doir tadqiqotlari muhim ahamiyatga ega.

20-asrda tadqiqotlar natijasida Osiyoda bir qancha muhim kashfiyotlar qilindi. Osiyoning Arktika kismi tabiati mukammal oʻrganildi (Arktikada bir qancha orollar kashf etildi, Shim.-Sharkiy Sibir, Pomirning orografik sxema-si yangidan tuzildi va hokazo).

== Aholisi ==
Osiyoda 4,54 mlrd. aholi yashaydi (2022), bu Yer shari aholisining 60,6 %ni tashkil etadi.

=== Antropologik tarkibi ===
Gʻarbiy Osiyo, Jan., Sharqiy va Janubi-Sharqiy Osiyoning asosiy qismlarida insoniyat tarixining ilk davrlaridayoq odamlar yashagan, kuyi paleolit davrida Jan.-Gʻarbiy Oda ehtimol, hozirgi tipdagi odam (Homo Sapiens) tarkib topgan. Osiyoning katta qismida odamlar yuqori paleolit va mezolit davridan yashay boshlagan. Osiyodan odamlar Amerika, Avstraliya, Okeaniyaga oʻtgan. Osiyoda yevropoid, mongoloid, avstroloid irklari kelib chiqqan. Aholining koʻp qismi 55,4 % mongoloid irkining turli guruxlariga kiradi. Gʻarbiy Osiyo, Shimoliy Hindiston, Oʻrta Osiyo xalklari (tojiklar) yevropoid irqiga mansub. Bir kancha kam sonli xalkdar avstroloid irqi vakillaridir. Gʻarbiy Sibir past-tekisligi, Janubiy Ural, Oltoy, Qozogʻiston, Oʻrta Osiyo, Shimoliy Hindistondagi bir qancha xalklar (30 mln.ga yaqin) yevropoid-mongoloid aralash irkiga mansub.

Osiyo aholisining etnik tarkibi nihoyatda xilma-xil. Bu yerda koʻplab til oilalari va guruxlariga mansub bir necha yuz xalq yashaydi.

Aholisining joylashishi. Osiyoda aholi notekis joylashgan. 1&amp;nbsp;km² da aholining oʻrtacha zichligi 87 kishi. Yaponiya (1&amp;nbsp;km² da 336 kishi), Livan (430 kishi), Koreya Respublikasi (493 kishi), Shri Lanka (295 kishi), Hindistonda (314 kishi) aholi zich. Janubiy va Markaziy Xitoydagi sohillar va yirik daryolarning vodiylari, Yaponiyaning janubiy qismida, Gang daryosi boʻyida va Brahmaputra etaklarida, Hindiston yarim orolning sharqiy sohili, Mekong daryosi vodiysi, Yava orolda 1&amp;nbsp;km² ga 1000—1500 kishi, baʼzi joylarda undan ham koʻp kishi toʻgʻri keladi. Shu bilan bir qatorda Markaziy Osiyo, Shimoliy va Gʻarbiy Osiyoning koʻp joylarida aholi juda siyrak. Choʻllarda (Rub ul-Holiy, Dashti Kabir, Taklamakon, Gobi) va Tibet, Himolay, Hindukush togʻlarining baland joylarida aholi deyarli yashamaydi.

=== Demografik tarkibi ===
2000— 01 yillarda har 1000 kishi hisobidan tugʻilish 22, oʻlim 8, tabiiy oʻsish 14 nafarni tashkil qildi. Yevropada esa tabiiy koʻpayish —1 ga, Afrikada +24 ga, Amerikada +13 ga, Okeaniyada +11 ga, butun dunyo boʻyicha esa +13 ga teng. Osiyoda oʻrtacha umr uzunligi erkaklarniki 65 va ayollarniki 68 yosh. Lekin bolalar orasida oʻlim ancha yuqori: har 1000 ta bolaga 55 ta toʻgʻri keladi (qiyoslash uchun: Afrikada 88 ta, Amerikada 25 ta, Okeaniyada 28 ta, Yevropada 9 ta). Osiyoda 15 yoshgacha boʻlgan bolalar butun aholining 30 %ni, Yevropada 18 %ni, Amerikada 28 %ni, Afrikada 43 %ni tashkil etadi. 64 yoshdan katta kishilar Osiyoda 6 % boʻlgani holda Yevropada 15 %, Amerikada 8 %, Afrikada 3 %, Okeaniyada 10 %dir.

== Siyosiy boʻlinishi ==
Ilk sivilizatsiya markazlari qadimda Osiyoda yuzaga kelgan. Bu yerda asrlar davomida buyuk davlatlar ([[Bobil]], Shumer, Ossuriya, Harappa, Urartu va boshqalar) hamda saltanatlar ([[Boburiylar]], [[Usmoniylar]]) yuzaga kelgan va parchalanib ketgan. [[19-asr]]larda Osiyo hududidagi bir qancha mamlakatlar [[yevropa]]liklarning mustamlakalari boʻlgan. Osiyo siyosiy xaritasida [[20-asr]]da juda katta oʻzgarishlar roʻy berdi. Milliy ozodlik kurashi oqibatida [[Moʻgʻuliston]] (1921), [[Vyetnam]] (1945), [[Koreya]] (1948), shuningdek, [[Birlashgan Qirollik]]ning sobiq mustamlakalari mustaqillikka erishdi ([[Hindiston]], [[Pokiston]], [[Bangladesh]], [[Shri Lanka]], [[Iordaniya]], Maldiv orollari, [[Malayziya]], [[Singapur]], [[Yaman]], [[Indoneziya]], [[Suriya]], [[Livan]], [[Laos]], [[Kambodja]]). [[Falastin]]ning bir qismida [[Isroil]] davlati va Falastin muxtoriyati paydo boʻldi. 1971-yil [[Abu Dabi]], [[Dubay]], Sharja, Al Fujayra, Umm al-Kayvayn, Ajman amirliklarining birlashuvidan [[Birlashgan Arab Amirliklari]] davlati tuzildi. 1991-yilda [[Rossiya imperiyasi]]ning parchalanib ketishi oqibatida Oʻrta Osiyoda [[Oʻzbekiston]], [[Turkmaniston]], [[Qirgʻiziston]], [[Tojikiston]] va [[Qozogʻiston]] mustaqillikka erishdi. Osiyo hududining 1/4 qismidan koʻprogʻi, uning shimoliy qismi Rossiya Federatsiyasi tarkibida. 2000-yilda Sharqiy Timor davlati tashkil topdi.

== Osiyo orol mamlakatlari ==
{{Asosiy|Osiyo mamlakatlari roʻyxati}}
&lt;div style=&quot;clear:both&quot;&gt;&lt;/div&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Poytaxt
! Mamlakat
|-
| [[Abu Dabi]]
| {{UAE}}
|-
| [[Amman]]
| {{JOR}}
|-
| [[Anqara]]
| {{TUR}}
|-
| [[Ostona shahri|Ostona]]
| {{KAZ}}
|-
| [[Ashxobod]]
| {{TKM}}
|-
| [[Bagʻdod]]
| {{IRQ}}
|-
| [[Boku]]
| {{AZE}}
|-
| [[Bangkok]]
| {{THA}}
|-
| [[Bandar-Seri-Begavan]]
| {{BRN}}
|-
| [[Bayrut]]
| {{LBN}}
|-
| [[Bishkek]]
| {{KGZ}}
|-
| [[Viyentian]]
| {{LAO}}
|-
| [[Dakka]]
| {{BGD}}
|-
| [[Damashq]]
| {{SYR}}
|-
| [[Dehli]] ([[Nyu Dehli]])
| {{IND}}
|-
| [[Jakarta]]
| {{IDN}}
|-
| [[Dili]]
| {{TLS}}
|-
| [[Doha]]
| {{QAT}}
|-
| [[Dushanbe]]
| {{TJK}}
|-
| [[Yerevan]]
| {{ARM}}
|-
| [[Tel-aviv]]
| {{ISR}}
|-
| [[Islomobod]]
| {{PAK}}
|-
| [[Qobul]]
| {{AFG}}
|-
| [[Katmandu]]
| {{NPL}}
|-
| [[Kuala Lumpur]]
| {{MYS}}
|-
| [[Male]]
| {{MDV}}
|-
| [[Manama]]
| {{BHR}}
|-
| [[Manila]]
| {{PHL}}
|-
| [[Maskat]]
| {{OMN}}
|-
| [[Neypido]]
| {{MMR}}
|-
| [[Nikosiya]]
| {{CYP}}
|-
| [[Pekin]]
| {{CHN}}
|-
| [[Pnompen]]
| {{KHM}}
|-
| [[Pxenyan]]
| {{PRK}}
|-
| [[Sana shahri|Sana]]
| {{YEM}}
|-
| [[Seul]]
| {{KOR}}
|-
| [[Singapur]]
| {{SGP}}
|-
| [[Toshkent]]
| {{UZB}}
|-
| [[Tbilisi]]
| {{GEO}}
|-
| [[Tehron]]
| {{IRN}}
|-
| [[Tokio]]
| {{JPN}}
|-
| [[Tximpxu]]
| {{BTN}}
|-
| [[Ulan-Bator]]
| {{MNG}}
|-
| [[Xanoy]]
| {{VNM}}
|-
| [[Shri-Jayavardenepura-Kotte]]
| {{LKA}}
|-
| [[Al-Quvayt]]
| {{KWT}}
|-
| [[Ar-Riyod]]
| {{SAU}}
|-
| [[Lefkosiya]]*
| {{Shimoliy Qibris}}
|-
| [[Quddus]]*
| {{PSE}}&lt;ref&gt;Falastin mintaqalarining davlat sifatida shakllanishi hali oʻz nihoyasiga yetmagan.&lt;/ref&gt;
|-
| [[Suxum]]*
| {{Abxaziya}}
|-
| [[Taybey]]*
| {{TWN}}
|-
| [[Sxinval]]*
| {{Janubiy Osetiya}}
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Bibliografiya ==
* {{kitob manbasi |title=The myth of continents: a critique of metageography |url=https://archive.org/details/mythofcontinents0000lewi |first1=Martin W. |last1=Lewis |first2=Kären |last2=Wigen |publisher=University of California Press |year=1997 |isbn=978-0-520-20743-1 |location=Berkeley and Los Angeles}}
* {{kitob manbasi |first1=Michael |last1=Ventris |first2=John |last2=Chadwick |title=Documents in Mycenaean Greek |edition=2- |year=1973 |location=Cambridge |publisher=University Press}}
== Oʻqish uchun ==
* Embree, Ainslie T., ed. ''Encyclopedia of Asian history'' (1988)
** [https://archive.org/details/encyclopediaofas0003unse/page/n5/mode/2up vol. 1 online]; [https://archive.org/details/encyclopediaofas0002unse/page/n5/mode/2up vol 2 online]; [https://archive.org/details/encyclopediaofas0003unse_l9c1/page/n5/mode/2up vol 3 online]; [https://archive.org/details/encyclopediaofas0000embr vol 4 online]
* Higham, Charles. ''Encyclopedia of Ancient Asian Civilizations''. Facts on File library of world history. New York: Facts On File, 2004.
* Kamal, Niraj. „Arise Asia: Respond to White Peril“. New Delhi: Wordsmith, 2002, {{ISBN|978-81-87412-08-3}}
* Kapadia, Feroz, and Mandira Mukherjee. ''Encyclopaedia of Asian Culture and Society.'' New Delhi: Anmol Publications, 1999.
* Levinson, David, and Karen Christensen, eds. ''Encyclopedia of Modern Asia''. (6 vol. Charles Scribner’s Sons, 2002).
== Adabiyotlar ==
{{OʻzME}}
== Havolalar ==
{{Commons turkum|Asia|Osiyo}}
* {{veb manbasi |title=Display Maps |work=The Soil Maps of Asia |publisher=European Digital Archive of Soil Maps – EuDASM |url=http://eusoils.jrc.ec.europa.eu/esdb_archive/EuDASM/asia/indexes/idx_country.htm |access-date=26-iyul 2011-yil |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110812114558/http://eusoils.jrc.ec.europa.eu/esdb_archive/EuDASM/asia/indexes/idx_country.htm |archive-date=12-avgust 2011-yil}}
* {{veb manbasi |title=Asia Maps |work=Perry–Castañeda Library Map Collection |url=http://www.lib.utexas.edu/maps/asia.html |publisher=University of Texas Libraries |access-date=20-iyul 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20110718061834/http://www.lib.utexas.edu/maps/asia.html |archive-date=18-iyul 2011-yil |url-status=live }}
* {{veb manbasi |title=Asia |publisher=Norman B. Leventhal Map Center at the Boston Public Library |url=http://maps.bpl.org/search_advanced/?mtid=786 |access-date=26-iyul 2011-yil |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110929144209/http://maps.bpl.org/search_advanced/?mtid=786 |archive-date=29-sentabr 2011-yil }}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110929144209/http://maps.bpl.org/search_advanced/?mtid=786 |date=2011-09-29 }}
* {{jurnal manbasi |title=What is Asia? |url=http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html |first=Philip |last=Bowring |journal=Eastern Economic Review |volume=135 |number=7 |date=12-fevral 1987-yil |ref=none |access-date=22-aprel 2009-yil |archive-date=28-iyul 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20110728121004/http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html |url-status=dead |seperator= |archivedate=2011-07-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110728121004/http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110728121004/http://afe.easia.columbia.edu/geography/geo_whatis.html |date=2011-07-28 }}

{{Yer shari Kontinentlari}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Yevrosiyo]]
[[Turkum:Osiyo|*]]</text>
      <sha1>9vh6d4b1czzk5bhx6i5c8tc5riyrsqz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikipediya:Tahrirlar soniga koʻra vikipediyachilar roʻyxati</title>
    <ns>4</ns>
    <id>2552</id>
    <revision>
      <id>5480711</id>
      <parentid>5480453</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:02:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>17813</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Maʼlumotlar yangilandi</comment>
      <origin>5480711</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27867" sha1="8xmxoapfiwds9dw878iuaqmghf6yrf9" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:Mirzoulugʻbek|Mirzoulugʻbek]] || [[Special:Contributions/Mirzoulugʻbek|{{formatnum:166585}}]] || {{Permissions|Mirzoulugʻbek}}
|-
| 2 || [[User:ShohjahonSobirov|ShohjahonSobirov]] || [[Special:Contributions/ShohjahonSobirov|{{formatnum:123611}}]] || {{Permissions|ShohjahonSobirov}}
|-
| 3 || [[User:Malikxan|Malikxan]] || [[Special:Contributions/Malikxan|{{formatnum:68213}}]] || {{Permissions|Malikxan}}
|-
| 4 || [[User:PlanespotterA320|PlanespotterA320]] || [[Special:Contributions/PlanespotterA320|{{formatnum:66045}}]] || {{Permissions|PlanespotterA320}}
|-
| 5 || [[User:AnvarxonM|AnvarxonM]] || [[Special:Contributions/AnvarxonM|{{formatnum:58386}}]] || {{Permissions|AnvarxonM}}
|-
| 6 || [[User:Kagansky|Kagansky]] || [[Special:Contributions/Kagansky|{{formatnum:53291}}]] || {{Permissions|Kagansky}}
|-
| 7 || [[User:Umarxon III|Umarxon III]] || [[Special:Contributions/Umarxon III|{{formatnum:37526}}]] || {{Permissions|Umarxon III}}
|-
| 8 || [[User:Nataev|Nataev]] || [[Special:Contributions/Nataev|{{formatnum:33424}}]] || {{Permissions|Nataev}}
|-
| 9 || [[User:Panpanchik|Panpanchik]] || [[Special:Contributions/Panpanchik|{{formatnum:26469}}]] || {{Permissions|Panpanchik}}
|-
| 10 || [[User:Muzaffar Murodovich|Muzaffar Murodovich]] || [[Special:Contributions/Muzaffar Murodovich|{{formatnum:25438}}]] || {{Permissions|Muzaffar Murodovich}}
|-
| 11 || [[User:Janob Mirzaolim|Janob Mirzaolim]] || [[Special:Contributions/Janob Mirzaolim|{{formatnum:24150}}]] || {{Permissions|Janob Mirzaolim}}
|-
| 12 || [[User:Bekipediya|Bekipediya]] || [[Special:Contributions/Bekipediya|{{formatnum:23474}}]] || {{Permissions|Bekipediya}}
|-
| 13 || [[User:Albatros777|Albatros777]] || [[Special:Contributions/Albatros777|{{formatnum:22562}}]] || {{Permissions|Albatros777}}
|-
| 14 || [[User:Salazarov|Salazarov]] || [[Special:Contributions/Salazarov|{{formatnum:22201}}]] || {{Permissions|Salazarov}}
|-
| 15 || [[User:Diwikiped|Diwikiped]] || [[Special:Contributions/Diwikiped|{{formatnum:20039}}]] || {{Permissions|Diwikiped}}
|-
| 16 || [[User:Laziz Baxtiyorov|Laziz Baxtiyorov]] || [[Special:Contributions/Laziz Baxtiyorov|{{formatnum:19886}}]] || {{Permissions|Laziz Baxtiyorov}}
|-
| 17 || [[User:Mrshaxas|Mrshaxas]] || [[Special:Contributions/Mrshaxas|{{formatnum:19859}}]] || {{Permissions|Mrshaxas}}
|-
| 18 || [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|Abdufattohov Ibrohimjon]] || [[Special:Contributions/Abdufattohov Ibrohimjon|{{formatnum:19683}}]] || {{Permissions|Abdufattohov Ibrohimjon}}
|-
| 19 || [[User:Abdulla|Abdulla]] || [[Special:Contributions/Abdulla|{{formatnum:19014}}]] || {{Permissions|Abdulla}}
|-
| 20 || [[User:Alpasli|Alpasli]] || [[Special:Contributions/Alpasli|{{formatnum:18820}}]] || {{Permissions|Alpasli}}
|-
| 21 || [[User:Vikichizar|Vikichizar]] || [[Special:Contributions/Vikichizar|{{formatnum:18060}}]] || {{Permissions|Vikichizar}}
|-
| 22 || [[User:Artemev Nikolay|Artemev Nikolay]] || [[Special:Contributions/Artemev Nikolay|{{formatnum:17399}}]] || {{Permissions|Artemev Nikolay}}
|-
| 23 || [[User:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] || [[Special:Contributions/Humoyun Qodirov|{{formatnum:16946}}]] || {{Permissions|Humoyun Qodirov}}
|-
| 24 || [[User:Husniddin Rasulov|Husniddin Rasulov]] || [[Special:Contributions/Husniddin Rasulov|{{formatnum:15775}}]] || {{Permissions|Husniddin Rasulov}}
|-
| 25 || [[User:Muxriddin Azimov|Muxriddin Azimov]] || [[Special:Contributions/Muxriddin Azimov|{{formatnum:14654}}]] || {{Permissions|Muxriddin Azimov}}
|-
| 26 || [[User:Ikromova Guli|Ikromova Guli]] || [[Special:Contributions/Ikromova Guli|{{formatnum:14521}}]] || {{Permissions|Ikromova Guli}}
|-
| 27 || [[User:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]] || [[Special:Contributions/Jamshid Nurkulov|{{formatnum:12492}}]] || {{Permissions|Jamshid Nurkulov}}
|-
| 28 || [[User:Oblakulova|Oblakulova]] || [[Special:Contributions/Oblakulova|{{formatnum:12160}}]] || {{Permissions|Oblakulova}}
|-
| 29 || [[User:Amir.Temur|Amir.Temur]] || [[Special:Contributions/Amir.Temur|{{formatnum:12050}}]] || {{Permissions|Amir.Temur}}
|-
| 30 || [[User:ShHamrayev|ShHamrayev]] || [[Special:Contributions/ShHamrayev|{{formatnum:11755}}]] || {{Permissions|ShHamrayev}}
|-
| 31 || [[User:Mirishkorlik|Mirishkorlik]] || [[Special:Contributions/Mirishkorlik|{{formatnum:10962}}]] || {{Permissions|Mirishkorlik}}
|-
| 32 || [[User:Komilkhuja|Komilkhuja]] || [[Special:Contributions/Komilkhuja|{{formatnum:10459}}]] || {{Permissions|Komilkhuja}}
|-
| 33 || [[User:Finikchik|Finikchik]] || [[Special:Contributions/Finikchik|{{formatnum:10292}}]] || {{Permissions|Finikchik}}
|-
| 34 || [[User:Usmonov Gayrat|Usmonov Gayrat]] || [[Special:Contributions/Usmonov Gayrat|{{formatnum:10241}}]] || {{Permissions|Usmonov Gayrat}}
|-
| 35 || [[User:Xumoshox Ismoilova|Xumoshox Ismoilova]] || [[Special:Contributions/Xumoshox Ismoilova|{{formatnum:9910}}]] || {{Permissions|Xumoshox Ismoilova}}
|-
| 36 || [[User:Uzgen|Uzgen]] || [[Special:Contributions/Uzgen|{{formatnum:9648}}]] || {{Permissions|Uzgen}}
|-
| 37 || [[User:7Devona|7Devona]] || [[Special:Contributions/7Devona|{{formatnum:9506}}]] || {{Permissions|7Devona}}
|-
| 38 || [[User:Axadjon1|Axadjon1]] || [[Special:Contributions/Axadjon1|{{formatnum:9447}}]] || {{Permissions|Axadjon1}}
|-
| 39 || [[User:Casual|Casual]] || [[Special:Contributions/Casual|{{formatnum:9048}}]] || {{Permissions|Casual}}
|-
| 40 || [[User:Creobek|Creobek]] || [[Special:Contributions/Creobek|{{formatnum:8865}}]] || {{Permissions|Creobek}}
|-
| 41 || [[User:Rtfroot|Rtfroot]] || [[Special:Contributions/Rtfroot|{{formatnum:8807}}]] || {{Permissions|Rtfroot}}
|-
| 42 || [[User:Visola Tangirova|Visola Tangirova]] || [[Special:Contributions/Visola Tangirova|{{formatnum:8695}}]] || {{Permissions|Visola Tangirova}}
|-
| 43 || [[User:FreetimeeditorII|FreetimeeditorII]] || [[Special:Contributions/FreetimeeditorII|{{formatnum:8483}}]] || {{Permissions|FreetimeeditorII}}
|-
| 44 || [[User:Xusinboy Bekchanov|Xusinboy Bekchanov]] || [[Special:Contributions/Xusinboy Bekchanov|{{formatnum:8318}}]] || {{Permissions|Xusinboy Bekchanov}}
|-
| 45 || [[User:MirfayzbekAbdullayev|MirfayzbekAbdullayev]] || [[Special:Contributions/MirfayzbekAbdullayev|{{formatnum:8215}}]] || {{Permissions|MirfayzbekAbdullayev}}
|-
| 46 || [[User:OneAzimov|OneAzimov]] || [[Special:Contributions/OneAzimov|{{formatnum:7775}}]] || {{Permissions|OneAzimov}}
|-
| 47 || [[User:Anjaniy|Anjaniy]] || [[Special:Contributions/Anjaniy|{{formatnum:7763}}]] || {{Permissions|Anjaniy}}
|-
| 48 || [[User:Boboyev1996|Boboyev1996]] || [[Special:Contributions/Boboyev1996|{{formatnum:7727}}]] || {{Permissions|Boboyev1996}}
|-
| 49 || [[User:Hasan Xamidovich|Hasan Xamidovich]] || [[Special:Contributions/Hasan Xamidovich|{{formatnum:7606}}]] || {{Permissions|Hasan Xamidovich}}
|-
| 50 || [[User:Boburjon Xidirov|Boburjon Xidirov]] || [[Special:Contributions/Boburjon Xidirov|{{formatnum:7530}}]] || {{Permissions|Boburjon Xidirov}}
|-
| 51 || [[User:Nataeva|Nataeva]] || [[Special:Contributions/Nataeva|{{formatnum:7463}}]] || {{Permissions|Nataeva}}
|-
| 52 || [[User:Muzaffar Turgunov|Muzaffar Turgunov]] || [[Special:Contributions/Muzaffar Turgunov|{{formatnum:7246}}]] || {{Permissions|Muzaffar Turgunov}}
|-
| 53 || [[User:Olimidono|Olimidono]] || [[Special:Contributions/Olimidono|{{formatnum:7176}}]] || {{Permissions|Olimidono}}
|-
| 54 || [[User:Olaf Studt|Olaf Studt]] || [[Special:Contributions/Olaf Studt|{{formatnum:7026}}]] || {{Permissions|Olaf Studt}}
|-
| 55 || [[User:Sitora Oblakulova|Sitora Oblakulova]] || [[Special:Contributions/Sitora Oblakulova|{{formatnum:6867}}]] || {{Permissions|Sitora Oblakulova}}
|-
| 56 || [[User:FarhodShaymanov|FarhodShaymanov]] || [[Special:Contributions/FarhodShaymanov|{{formatnum:6586}}]] || {{Permissions|FarhodShaymanov}}
|-
| 57 || [[User:FaridShavkatullayev|FaridShavkatullayev]] || [[Special:Contributions/FaridShavkatullayev|{{formatnum:6532}}]] || {{Permissions|FaridShavkatullayev}}
|-
| 58 || [[User:AnnaDelvey|AnnaDelvey]] || [[Special:Contributions/AnnaDelvey|{{formatnum:6514}}]] || {{Permissions|AnnaDelvey}}
|-
| 59 || [[User:Odilbek Irisqulov|Odilbek Irisqulov]] || [[Special:Contributions/Odilbek Irisqulov|{{formatnum:6505}}]] || {{Permissions|Odilbek Irisqulov}}
|-
| 60 || [[User:Khronos13|Khronos13]] || [[Special:Contributions/Khronos13|{{formatnum:6451}}]] || {{Permissions|Khronos13}}
|-
| 61 || [[User:Tewayev|Tewayev]] || [[Special:Contributions/Tewayev|{{formatnum:6424}}]] || {{Permissions|Tewayev}}
|-
| 62 || [[User:MrshaxasBot|MrshaxasBot]] || [[Special:Contributions/MrshaxasBot|{{formatnum:6288}}]] || {{Permissions|MrshaxasBot}}
|-
| 63 || [[User:Omensweans|Omensweans]] || [[Special:Contributions/Omensweans|{{formatnum:6243}}]] || {{Permissions|Omensweans}}
|-
| 64 || [[User:Khasan azim1|Khasan azim1]] || [[Special:Contributions/Khasan azim1|{{formatnum:6134}}]] || {{Permissions|Khasan azim1}}
|-
| 65 || [[User:Ahror Akramovich|Ahror Akramovich]] || [[Special:Contributions/Ahror Akramovich|{{formatnum:6050}}]] || {{Permissions|Ahror Akramovich}}
|-
| 66 || [[User:Javoxir Yorqulov|Javoxir Yorqulov]] || [[Special:Contributions/Javoxir Yorqulov|{{formatnum:5980}}]] || {{Permissions|Javoxir Yorqulov}}
|-
| 67 || [[User:Xoqoni Said|Xoqoni Said]] || [[Special:Contributions/Xoqoni Said|{{formatnum:5962}}]] || {{Permissions|Xoqoni Said}}
|-
| 68 || [[User:Wikisurgery94|Wikisurgery94]] || [[Special:Contributions/Wikisurgery94|{{formatnum:5810}}]] || {{Permissions|Wikisurgery94}}
|-
| 69 || [[User:Miss Kamola|Miss Kamola]] || [[Special:Contributions/Miss Kamola|{{formatnum:5686}}]] || {{Permissions|Miss Kamola}}
|-
| 70 || [[User:Lazizbek95|Lazizbek95]] || [[Special:Contributions/Lazizbek95|{{formatnum:5627}}]] || {{Permissions|Lazizbek95}}
|-
| 71 || [[User:Umid1108|Umid1108]] || [[Special:Contributions/Umid1108|{{formatnum:5575}}]] || {{Permissions|Umid1108}}
|-
| 72 || [[User:Muhammadjon1510|Muhammadjon1510]] || [[Special:Contributions/Muhammadjon1510|{{formatnum:5529}}]] || {{Permissions|Muhammadjon1510}}
|-
| 73 || [[User:Xolnazarov Sarvar|Xolnazarov Sarvar]] || [[Special:Contributions/Xolnazarov Sarvar|{{formatnum:5416}}]] || {{Permissions|Xolnazarov Sarvar}}
|-
| 74 || [[User:Farrukh Askaraliev|Farrukh Askaraliev]] || [[Special:Contributions/Farrukh Askaraliev|{{formatnum:5296}}]] || {{Permissions|Farrukh Askaraliev}}
|-
| 75 || [[User:Dieri007|Dieri007]] || [[Special:Contributions/Dieri007|{{formatnum:5184}}]] || {{Permissions|Dieri007}}
|-
| 76 || [[User:Masofa321|Masofa321]] || [[Special:Contributions/Masofa321|{{formatnum:5113}}]] || {{Permissions|Masofa321}}
|-
| 77 || [[User:Lutfulloh7|Lutfulloh7]] || [[Special:Contributions/Lutfulloh7|{{formatnum:5102}}]] || {{Permissions|Lutfulloh7}}
|-
| 78 || [[User:Yangilik 3|Yangilik 3]] || [[Special:Contributions/Yangilik 3|{{formatnum:5053}}]] || {{Permissions|Yangilik 3}}
|-
| 79 || [[User:Mahirema|Mahirema]] || [[Special:Contributions/Mahirema|{{formatnum:4959}}]] || {{Permissions|Mahirema}}
|-
| 80 || [[User:Nafosatxon Otabekovna|Nafosatxon Otabekovna]] || [[Special:Contributions/Nafosatxon Otabekovna|{{formatnum:4792}}]] || {{Permissions|Nafosatxon Otabekovna}}
|-
| 81 || [[User:Gaffarov737|Gaffarov737]] || [[Special:Contributions/Gaffarov737|{{formatnum:4742}}]] || {{Permissions|Gaffarov737}}
|-
| 82 || [[User:Sakinabonu|Sakinabonu]] || [[Special:Contributions/Sakinabonu|{{formatnum:4739}}]] || {{Permissions|Sakinabonu}}
|-
| 83 || [[User:Ravshanbek Tohirov|Ravshanbek Tohirov]] || [[Special:Contributions/Ravshanbek Tohirov|{{formatnum:4678}}]] || {{Permissions|Ravshanbek Tohirov}}
|-
| 84 || [[User:Optima D|Optima D]] || [[Special:Contributions/Optima D|{{formatnum:4659}}]] || {{Permissions|Optima D}}
|-
| 85 || [[User:Brainbox 8|Brainbox 8]] || [[Special:Contributions/Brainbox 8|{{formatnum:4549}}]] || {{Permissions|Brainbox 8}}
|-
| 86 || [[User:Divergent08|Divergent08]] || [[Special:Contributions/Divergent08|{{formatnum:4494}}]] || {{Permissions|Divergent08}}
|-
| 87 || [[User:Diloromkhan|Diloromkhan]] || [[Special:Contributions/Diloromkhan|{{formatnum:4478}}]] || {{Permissions|Diloromkhan}}
|-
| 88 || [[User:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] || [[Special:Contributions/Azizxon Muzaffarov|{{formatnum:4379}}]] || {{Permissions|Azizxon Muzaffarov}}
|-
| 89 || [[User:Tilkobles|Tilkobles]] || [[Special:Contributions/Tilkobles|{{formatnum:4319}}]] || {{Permissions|Tilkobles}}
|-
| 90 || [[User:Asadbek Bekmirzayev1|Asadbek Bekmirzayev1]] || [[Special:Contributions/Asadbek Bekmirzayev1|{{formatnum:4156}}]] || {{Permissions|Asadbek Bekmirzayev1}}
|-
| 91 || [[User:Translate1|Translate1]] || [[Special:Contributions/Translate1|{{formatnum:4091}}]] || {{Permissions|Translate1}}
|-
| 92 || [[User:Ximik1991|Ximik1991]] || [[Special:Contributions/Ximik1991|{{formatnum:4088}}]] || {{Permissions|Ximik1991}}
|-
| 93 || [[User:Melegim0820|Melegim0820]] || [[Special:Contributions/Melegim0820|{{formatnum:3974}}]] || {{Permissions|Melegim0820}}
|-
| 94 || [[User:MinaUktamova|MinaUktamova]] || [[Special:Contributions/MinaUktamova|{{formatnum:3935}}]] || {{Permissions|MinaUktamova}}
|-
| 95 || [[User:Furqatlik|Furqatlik]] || [[Special:Contributions/Furqatlik|{{formatnum:3886}}]] || {{Permissions|Furqatlik}}
|-
| 96 || [[User:Delecta55|Delecta55]] || [[Special:Contributions/Delecta55|{{formatnum:3811}}]] || {{Permissions|Delecta55}}
|-
| 97 || [[User:Sociologist|Sociologist]] || [[Special:Contributions/Sociologist|{{formatnum:3776}}]] || {{Permissions|Sociologist}}
|-
| 98 || [[User:Azizbek Karimov|Azizbek Karimov]] || [[Special:Contributions/Azizbek Karimov|{{formatnum:3764}}]] || {{Permissions|Azizbek Karimov}}
|-
| 99 || [[User:Lillimor|Lillimor]] || [[Special:Contributions/Lillimor|{{formatnum:3702}}]] || {{Permissions|Lillimor}}
|-
| 100 || [[User:Abilqosimova|Abilqosimova]] || [[Special:Contributions/Abilqosimova|{{formatnum:3677}}]] || {{Permissions|Abilqosimova}}
|-
| 101 || [[User:Wknewpages|Wknewpages]] || [[Special:Contributions/Wknewpages|{{formatnum:3652}}]] || {{Permissions|Wknewpages}}
|-
| 102 || [[User:Wentra30|Wentra30]] || [[Special:Contributions/Wentra30|{{formatnum:3609}}]] || {{Permissions|Wentra30}}
|-
| 103 || [[User:XayrinisoJorayeva|XayrinisoJorayeva]] || [[Special:Contributions/XayrinisoJorayeva|{{formatnum:3579}}]] || {{Permissions|XayrinisoJorayeva}}
|-
| 104 || [[User:Uzbekistan PFL|Uzbekistan PFL]] || [[Special:Contributions/Uzbekistan PFL|{{formatnum:3558}}]] || {{Permissions|Uzbekistan PFL}}
|-
| 105 || [[User:Akhrarova Ezoza|Akhrarova Ezoza]] || [[Special:Contributions/Akhrarova Ezoza|{{formatnum:3513}}]] || {{Permissions|Akhrarova Ezoza}}
|-
| 106 || [[User:ABDULLOCH A|ABDULLOCH A]] || [[Special:Contributions/ABDULLOCH A|{{formatnum:3510}}]] || {{Permissions|ABDULLOCH A}}
|-
| 107 || [[User:Bakhtiyarovna|Bakhtiyarovna]] || [[Special:Contributions/Bakhtiyarovna|{{formatnum:3496}}]] || {{Permissions|Bakhtiyarovna}}
|-
| 108 || [[User:Oqsaqol|Oqsaqol]] || [[Special:Contributions/Oqsaqol|{{formatnum:3407}}]] || {{Permissions|Oqsaqol}}
|-
| 109 || [[User:Anvarkhoja|Anvarkhoja]] || [[Special:Contributions/Anvarkhoja|{{formatnum:3346}}]] || {{Permissions|Anvarkhoja}}
|-
| 110 || [[User:Panda D|Panda D]] || [[Special:Contributions/Panda D|{{formatnum:3294}}]] || {{Permissions|Panda D}}
|-
| 111 || [[User:Shahriyorxon|Shahriyorxon]] || [[Special:Contributions/Shahriyorxon|{{formatnum:3265}}]] || {{Permissions|Shahriyorxon}}
|-
| 112 || [[User:AdAstraUz|AdAstraUz]] || [[Special:Contributions/AdAstraUz|{{formatnum:3233}}]] || {{Permissions|AdAstraUz}}
|-
| 113 || [[User:DONABDU2003|DONABDU2003]] || [[Special:Contributions/DONABDU2003|{{formatnum:3222}}]] || {{Permissions|DONABDU2003}}
|-
| 114 || [[User:Hilola Jurakulova|Hilola Jurakulova]] || [[Special:Contributions/Hilola Jurakulova|{{formatnum:3220}}]] || {{Permissions|Hilola Jurakulova}}
|-
| 115 || [[User:Muhammad Abul-Futooh|Muhammad Abul-Futooh]] || [[Special:Contributions/Muhammad Abul-Futooh|{{formatnum:3206}}]] || {{Permissions|Muhammad Abul-Futooh}}
|-
| 116 || [[User:Doniyor Yóldoshev|Doniyor Yóldoshev]] || [[Special:Contributions/Doniyor Yóldoshev|{{formatnum:3200}}]] || {{Permissions|Doniyor Yóldoshev}}
|-
| 117 || [[User:Farhodovna 074|Farhodovna 074]] || [[Special:Contributions/Farhodovna 074|{{formatnum:3198}}]] || {{Permissions|Farhodovna 074}}
|-
| 118 || [[User:Yangilik 2|Yangilik 2]] || [[Special:Contributions/Yangilik 2|{{formatnum:3125}}]] || {{Permissions|Yangilik 2}}
|-
| 119 || [[User:Konstanta0013|Konstanta0013]] || [[Special:Contributions/Konstanta0013|{{formatnum:3103}}]] || {{Permissions|Konstanta0013}}
|-
| 120 || [[User:Komronbek Abdulboriyev|Komronbek Abdulboriyev]] || [[Special:Contributions/Komronbek Abdulboriyev|{{formatnum:3074}}]] || {{Permissions|Komronbek Abdulboriyev}}
|-
| 121 || [[User:Ergashev Akobir|Ergashev Akobir]] || [[Special:Contributions/Ergashev Akobir|{{formatnum:3071}}]] || {{Permissions|Ergashev Akobir}}
|-
| 122 || [[User:Maysi tod|Maysi tod]] || [[Special:Contributions/Maysi tod|{{formatnum:3022}}]] || {{Permissions|Maysi tod}}
|-
| 123 || [[User:Akhemen|Akhemen]] || [[Special:Contributions/Akhemen|{{formatnum:3022}}]] || {{Permissions|Akhemen}}
|-
| 124 || [[User:Minor16|Minor16]] || [[Special:Contributions/Minor16|{{formatnum:3006}}]] || {{Permissions|Minor16}}
|-
| 125 || [[User:BaxtiyJahon|BaxtiyJahon]] || [[Special:Contributions/BaxtiyJahon|{{formatnum:2949}}]] || {{Permissions|BaxtiyJahon}}
|-
| 126 || [[User:Alibek Attamonov|Alibek Attamonov]] || [[Special:Contributions/Alibek Attamonov|{{formatnum:2919}}]] || {{Permissions|Alibek Attamonov}}
|-
| 127 || [[User:Akobirolmasov diplomat|Akobirolmasov diplomat]] || [[Special:Contributions/Akobirolmasov diplomat|{{formatnum:2885}}]] || {{Permissions|Akobirolmasov diplomat}}
|-
| 128 || [[User:Speedbowl|Speedbowl]] || [[Special:Contributions/Speedbowl|{{formatnum:2779}}]] || {{Permissions|Speedbowl}}
|-
| 129 || [[User:MrKrasav4ik|MrKrasav4ik]] || [[Special:Contributions/MrKrasav4ik|{{formatnum:2652}}]] || {{Permissions|MrKrasav4ik}}
|-
| 130 || [[User:Kunduziy|Kunduziy]] || [[Special:Contributions/Kunduziy|{{formatnum:2618}}]] || {{Permissions|Kunduziy}}
|-
| 131 || [[User:Anakin F|Anakin F]] || [[Special:Contributions/Anakin F|{{formatnum:2612}}]] || {{Permissions|Anakin F}}
|-
| 132 || [[User:RedaktorWiki|RedaktorWiki]] || [[Special:Contributions/RedaktorWiki|{{formatnum:2596}}]] || {{Permissions|RedaktorWiki}}
|-
| 133 || [[User:Khorazmiy|Khorazmiy]] || [[Special:Contributions/Khorazmiy|{{formatnum:2556}}]] || {{Permissions|Khorazmiy}}
|-
| 134 || [[User:S(uz)ak|S(uz)ak]] || [[Special:Contributions/S(uz)ak|{{formatnum:2552}}]] || {{Permissions|S(uz)ak}}
|-
| 135 || [[User:Xasanboy off|Xasanboy off]] || [[Special:Contributions/Xasanboy off|{{formatnum:2530}}]] || {{Permissions|Xasanboy off}}
|-
| 136 || [[User:Wikitolog|Wikitolog]] || [[Special:Contributions/Wikitolog|{{formatnum:2471}}]] || {{Permissions|Wikitolog}}
|-
| 137 || [[User:Gibranist|Gibranist]] || [[Special:Contributions/Gibranist|{{formatnum:2458}}]] || {{Permissions|Gibranist}}
|-
| 138 || [[User:Gulsanam Jahongirovna|Gulsanam Jahongirovna]] || [[Special:Contributions/Gulsanam Jahongirovna|{{formatnum:2440}}]] || {{Permissions|Gulsanam Jahongirovna}}
|-
| 139 || [[User:SIisj|SIisj]] || [[Special:Contributions/SIisj|{{formatnum:2430}}]] || {{Permissions|SIisj}}
|-
| 140 || [[User:Amefuri2019|Amefuri2019]] || [[Special:Contributions/Amefuri2019|{{formatnum:2411}}]] || {{Permissions|Amefuri2019}}
|-
| 141 || [[User:Behruznurullayevv|Behruznurullayevv]] || [[Special:Contributions/Behruznurullayevv|{{formatnum:2374}}]] || {{Permissions|Behruznurullayevv}}
|-
| 142 || [[User:Dilbar Elamanova (Ismatullayeva)|Dilbar Elamanova (Ismatullayeva)]] || [[Special:Contributions/Dilbar Elamanova (Ismatullayeva)|{{formatnum:2295}}]] || {{Permissions|Dilbar Elamanova (Ismatullayeva)}}
|-
| 143 || [[User:Bakhrieva 03|Bakhrieva 03]] || [[Special:Contributions/Bakhrieva 03|{{formatnum:2244}}]] || {{Permissions|Bakhrieva 03}}
|-
| 144 || [[User:Dilmurod Rashidov|Dilmurod Rashidov]] || [[Special:Contributions/Dilmurod Rashidov|{{formatnum:2239}}]] || {{Permissions|Dilmurod Rashidov}}
|-
| 145 || [[User:Mahmud Hamrayev|Mahmud Hamrayev]] || [[Special:Contributions/Mahmud Hamrayev|{{formatnum:2223}}]] || {{Permissions|Mahmud Hamrayev}}
|-
| 146 || [[User:ДолбоЯщер|ДолбоЯщер]] || [[Special:Contributions/ДолбоЯщер|{{formatnum:2202}}]] || {{Permissions|ДолбоЯщер}}
|-
| 147 || [[User:Cekli829|Cekli829]] || [[Special:Contributions/Cekli829|{{formatnum:2202}}]] || {{Permissions|Cekli829}}
|-
| 148 || [[User:Diljahonn|Diljahonn]] || [[Special:Contributions/Diljahonn|{{formatnum:2162}}]] || {{Permissions|Diljahonn}}
|-
| 149 || [[User:Asrorbek|Asrorbek]] || [[Special:Contributions/Asrorbek|{{formatnum:2138}}]] || {{Permissions|Asrorbek}}
|-
| 150 || [[User:Aslzar|Aslzar]] || [[Special:Contributions/Aslzar|{{formatnum:2133}}]] || {{Permissions|Aslzar}}
|-
| 151 || [[User:M Xasanboy|M Xasanboy]] || [[Special:Contributions/M Xasanboy|{{formatnum:2113}}]] || {{Permissions|M Xasanboy}}
|-
| 152 || [[User:Ro'zimurodov Zuhriddin|Ro'zimurodov Zuhriddin]] || [[Special:Contributions/Ro'zimurodov Zuhriddin|{{formatnum:2076}}]] || {{Permissions|Ro'zimurodov Zuhriddin}}
|-
| 153 || [[User:Yorqulov Husan|Yorqulov Husan]] || [[Special:Contributions/Yorqulov Husan|{{formatnum:2057}}]] || {{Permissions|Yorqulov Husan}}
|-
| 154 || [[User:Vaska46|Vaska46]] || [[Special:Contributions/Vaska46|{{formatnum:2018}}]] || {{Permissions|Vaska46}}
|-
| 155 || [[User:WorldXTX|WorldXTX]] || [[Special:Contributions/WorldXTX|{{formatnum:2004}}]] || {{Permissions|WorldXTX}}
|-
| 156 || [[User:Xabibulla Muxamedov|Xabibulla Muxamedov]] || [[Special:Contributions/Xabibulla Muxamedov|{{formatnum:1968}}]] || {{Permissions|Xabibulla Muxamedov}}
|-
| 157 || [[User:Gulnozaxon 27|Gulnozaxon 27]] || [[Special:Contributions/Gulnozaxon 27|{{formatnum:1964}}]] || {{Permissions|Gulnozaxon 27}}
|-
| 158 || [[User:Abdug'opporov Xalilulloh|Abdug'opporov Xalilulloh]] || [[Special:Contributions/Abdug'opporov Xalilulloh|{{formatnum:1964}}]] || {{Permissions|Abdug'opporov Xalilulloh}}
|-
| 159 || [[User:MrErgashev|MrErgashev]] || [[Special:Contributions/MrErgashev|{{formatnum:1959}}]] || {{Permissions|MrErgashev}}
|-
| 160 || [[User:Agent026|Agent026]] || [[Special:Contributions/Agent026|{{formatnum:1951}}]] || {{Permissions|Agent026}}
|-
| 161 || [[User:Mehriddin 01|Mehriddin 01]] || [[Special:Contributions/Mehriddin 01|{{formatnum:1908}}]] || {{Permissions|Mehriddin 01}}
|-
| 162 || [[User:Komrontoy|Komrontoy]] || [[Special:Contributions/Komrontoy|{{formatnum:1902}}]] || {{Permissions|Komrontoy}}
|-
| 163 || [[User:Scientific Research Journal1|Scientific Research Journal1]] || [[Special:Contributions/Scientific Research Journal1|{{formatnum:1874}}]] || {{Permissions|Scientific Research Journal1}}
|-
| 164 || [[User:Didosh Jurayeva|Didosh Jurayeva]] || [[Special:Contributions/Didosh Jurayeva|{{formatnum:1860}}]] || {{Permissions|Didosh Jurayeva}}
|-
| 165 || [[User:Akramova Komila|Akramova Komila]] || [[Special:Contributions/Akramova Komila|{{formatnum:1855}}]] || {{Permissions|Akramova Komila}}
|-
| 166 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:1823}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 167 || [[User:Just Khumoyun|Just Khumoyun]] || [[Special:Contributions/Just Khumoyun|{{formatnum:1803}}]] || {{Permissions|Just Khumoyun}}
|-
| 168 || [[User:Zuxra.bmr|Zuxra.bmr]] || [[Special:Contributions/Zuxra.bmr|{{formatnum:1800}}]] || {{Permissions|Zuxra.bmr}}
|-
| 169 || [[User:Rotlink|Rotlink]] || [[Special:Contributions/Rotlink|{{formatnum:1770}}]] || {{Permissions|Rotlink}}
|-
| 170 || [[User:Sakiy na0926|Sakiy na0926]] || [[Special:Contributions/Sakiy na0926|{{formatnum:1758}}]] || {{Permissions|Sakiy na0926}}
|-
| 171 || [[User:Xatchiman|Xatchiman]] || [[Special:Contributions/Xatchiman|{{formatnum:1734}}]] || {{Permissions|Xatchiman}}
|-
| 172 || [[User:MiroJP|MiroJP]] || [[Special:Contributions/MiroJP|{{formatnum:1704}}]] || {{Permissions|MiroJP}}
|-
| 173 || [[User:Inosham|Inosham]] || [[Special:Contributions/Inosham|{{formatnum:1689}}]] || {{Permissions|Inosham}}
|-
| 174 || [[User:Rabiga Shabatova|Rabiga Shabatova]] || [[Special:Contributions/Rabiga Shabatova|{{formatnum:1683}}]] || {{Permissions|Rabiga Shabatova}}
|-
| 175 || [[User:Lyncos|Lyncos]] || [[Special:Contributions/Lyncos|{{formatnum:1683}}]] || {{Permissions|Lyncos}}
|-
| 176 || [[User:Reeyhaan|Reeyhaan]] || [[Special:Contributions/Reeyhaan|{{formatnum:1678}}]] || {{Permissions|Reeyhaan}}
|-
| 177 || [[User:Young Economist7|Young Economist7]] || [[Special:Contributions/Young Economist7|{{formatnum:1664}}]] || {{Permissions|Young Economist7}}
|-
| 178 || [[User:Tarih|Tarih]] || [[Special:Contributions/Tarih|{{formatnum:1656}}]] || {{Permissions|Tarih}}
|-
| 179 || [[User:Xalima2005|Xalima2005]] || [[Special:Contributions/Xalima2005|{{formatnum:1655}}]] || {{Permissions|Xalima2005}}
|-
| 180 || [[User:ITPRO.UZ|ITPRO.UZ]] || [[Special:Contributions/ITPRO.UZ|{{formatnum:1648}}]] || {{Permissions|ITPRO.UZ}}
|-
| 181 || [[User:NabiyevaM|NabiyevaM]] || [[Special:Contributions/NabiyevaM|{{formatnum:1635}}]] || {{Permissions|NabiyevaM}}
|-
| 182 || [[User:Daniya71|Daniya71]] || [[Special:Contributions/Daniya71|{{formatnum:1630}}]] || {{Permissions|Daniya71}}
|-
| 183 || [[User:Doniyorsher Juraev|Doniyorsher Juraev]] || [[Special:Contributions/Doniyorsher Juraev|{{formatnum:1626}}]] || {{Permissions|Doniyorsher Juraev}}
|-
| 184 || [[User:Djumanova|Djumanova]] || [[Special:Contributions/Djumanova|{{formatnum:1625}}]] || {{Permissions|Djumanova}}
|-
| 185 || [[User:Tahrirchiqiz|Tahrirchiqiz]] || [[Special:Contributions/Tahrirchiqiz|{{formatnum:1624}}]] || {{Permissions|Tahrirchiqiz}}
|-
| 186 || [[User:Bekwox|Bekwox]] || [[Special:Contributions/Bekwox|{{formatnum:1617}}]] || {{Permissions|Bekwox}}
|-
| 187 || [[User:Bigkhanm|Bigkhanm]] || [[Special:Contributions/Bigkhanm|{{formatnum:1593}}]] || {{Permissions|Bigkhanm}}
|-
| 188 || [[User:1rodakomilovna|1rodakomilovna]] || [[Special:Contributions/1rodakomilovna|{{formatnum:1593}}]] || {{Permissions|1rodakomilovna}}
|-
| 189 || [[User:Boboxonovna|Boboxonovna]] || [[Special:Contributions/Boboxonovna|{{formatnum:1581}}]] || {{Permissions|Boboxonovna}}
|-
| 190 || [[User:Dilaramdev|Dilaramdev]] || [[Special:Contributions/Dilaramdev|{{formatnum:1570}}]] || {{Permissions|Dilaramdev}}
|-
| 191 || [[User:BasilLeaf|BasilLeaf]] || [[Special:Contributions/BasilLeaf|{{formatnum:1564}}]] || {{Permissions|BasilLeaf}}
|-
| 192 || [[User:Nektiring0978|Nektiring0978]] || [[Special:Contributions/Nektiring0978|{{formatnum:1555}}]] || {{Permissions|Nektiring0978}}
|-
| 193 || [[User:RakhimovaD|RakhimovaD]] || [[Special:Contributions/RakhimovaD|{{formatnum:1552}}]] || {{Permissions|RakhimovaD}}
|-
| 194 || [[User:Zarifboyev|Zarifboyev]] || [[Special:Contributions/Zarifboyev|{{formatnum:1546}}]] || {{Permissions|Zarifboyev}}
|-
| 195 || [[User:Ismanov|Ismanov]] || [[Special:Contributions/Ismanov|{{formatnum:1542}}]] || {{Permissions|Ismanov}}
|-
| 196 || [[User:Saidakbar Baxtiboyev|Saidakbar Baxtiboyev]] || [[Special:Contributions/Saidakbar Baxtiboyev|{{formatnum:1533}}]] || {{Permissions|Saidakbar Baxtiboyev}}
|-
| 197 || [[User:Lingveno|Lingveno]] || [[Special:Contributions/Lingveno|{{formatnum:1524}}]] || {{Permissions|Lingveno}}
|-
| 198 || [[User:DMahmudova|DMahmudova]] || [[Special:Contributions/DMahmudova|{{formatnum:1517}}]] || {{Permissions|DMahmudova}}
|-
| 199 || [[User:LilyJames30|LilyJames30]] || [[Special:Contributions/LilyJames30|{{formatnum:1503}}]] || {{Permissions|LilyJames30}}
|-
| 200 || [[User:Tantra12|Tantra12]] || [[Special:Contributions/Tantra12|{{formatnum:1502}}]] || {{Permissions|Tantra12}}
{{/end}}</text>
      <sha1>8xmxoapfiwds9dw878iuaqmghf6yrf9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tojikiston</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3273</id>
    <revision>
      <id>5480762</id>
      <parentid>5478037</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:37:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Dushanbe_Presidential_Palace_01.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Wdwd|Wdwd]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Dushanbe Presidential Palace 01.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480762</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="43075" sha1="la5o8t6w3f7euviz0na26ot4tdg11rx" xml:space="preserve">{{Tojikiston_info}}
'''Tojikiston''' ({{lang-tg|Тоҷикистон}}, rasman '''Tojikiston Respublikasi''' ({{lang-tg|Ҷумҳурии Тоҷикистон}}) – [[Oʻrta Osiyo]]ning janubi-sharqida joylashgan davlat. Maydoni 143.100 km². Aholisi 8,486,300 kishi (2014). Gʻarbiy va shimoli-gʻarbiy tomonidan [[Oʻzbekiston]] bilan, shimoliy tomonidan [[Qirgʻiziston]], sharqiy tomonidan [[Xitoy]] bilan va janubiy tomonidan [[Afgʻoniston]] davlatlari bilan chegaradosh. Poytaxti – [[Dushanbe]] shahri. Maʼmuriy jihatdan Togʻli Badaxshon muxtor viloyati, 2 viloyat va 45 tumanga boʻlinadi. Tojikistonning dengizga chiqish imkoniyati yoʻq. Tojikiston Prezidenti [[Emomali Rahmon]]. Bosh Vazir: Qohir Rasulzoda.

== Davlat tuzumi ==
[[Fayl:Dushanbe Vahdat Palace.jpg|thumb|Vahdat binosi]]
Tojikiston – respublika, unitar demokratik ijtimoiy huquqiy davlat. Amaldagi Konstitutsiyasi [[1994-yil]] 6-noyabrda qabul qilingan. Davlat boshligʻi – prezident ([[1994-yil]]dan [[Emomali Rahmon]]), u Tojikiston fuqarolari tomonidan 7 yil muddatga saylanadi. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni Majlisi Oli, ijrochi hokimiyatni bosh vazir boshchiligida Vazirlar Kengashi (hukumat) amalga oshiradi&lt;ref&gt;Istoriya tadjikskogo naroda. Tom 6 (1941—2010gg). – Dushanbe, 2011&lt;/ref&gt;.

== Tabiati ==
{{main|Tojikiston geografiyasi}}
Tojikiston togʻli mamlakat, hududining 93 % ini 300 m dan 7495 m balandlikkacha boʻlgan togʻlar, shuningdek, [[Oʻrta Osiyo]]ning eng yirik togʻlari – [[Tyan-Shan]] va [[Pomir]] sistemasiga kiradigan togʻlar egallaydi. Hududining qariyb yarmini 3000 m dan baland boʻlgan togʻliklar tashkil etadi. Daryo vodiylarining kengaygan joylari va togʻ oraligʻidagi soyliklar tekisliklardan iborat, shimolda Qurama tizma togʻlari (Boboiob togʻi, balandligi 3769 m) va Moʻgʻultogʻ togʻlari (1624 m) joylashgan. Tojikiston markaziy qismida Olay tizma togʻlari (gʻarbiy qismi, 5539 m), Turkiston (5509 m), Zarafshon (5489 m, Chimtargʻa togʻi), Hisor va Qorategin tizma togʻlari (4643 m) va Zarafshon vodiysi (Turkiston va Zarafshon tizma togʻlari orasida), janubi-gʻarbiy qismida (Hisor-Olay tizma togʻlarining janubda va Pomirning gʻarbida) unchalik baland boʻlmagan Bobotogʻ, Oqtogʻ, Qoratogʻ, Teraklitogʻ, Sarsarak, Rangontogʻ, Ilonlitogʻ va boshqalar bor. Ushbu togʻlardan ayrimlari janubiy va janubi-gʻarb tomonga pasaya borib, Panj va [[Amudaryo]] qirgʻoqlarigacha qoʻshilib ketgan tekisliklardan iborat. Yuqoridagi tizma togʻlar oraligʻida Hisor, Vaxsh, Yovon, Quyi Kofarnihon, Surxob (Qizilsuv) va Yaxsuv vodiylari joylashgan. Tojikiston janubi-sharqiy qismida Pomir togʻlari qad koʻtargan (Tojikistonning eng baland joyi – 7495 m). Uning markazida Muzkoʻl tizma togʻlari va janubi-gʻarbda Shimoliy va Janubiy Alichur tizma togʻlari joylashgan.

=== Foydali qazilmalari ===
Tojikiston hududida Oʻrta va Janubiy Tyanshan, Pomir burmali tizimlari hamda 2 yirik togʻlararo botiq (Fargʻona va Tojikiston depressiyalari) bor. Pomir va HisorOlay tizma togʻlarida togʻ billuri, [[oltin]], [[kumush]], [[simob]], [[surma]], [[mishyak]], [[volfram]], [[molibden]], [[toshtuz]], [[asbest]], [[koʻmir]], [[neft]], tabiiy gaz, [[temir]], [[rux]], qimmatli toshlardan laʼl, lojuvard, marmar konlari mavjud. Oʻnlab mineral buloqlar, shu jumladan, Garmchashma shifobaxsh bulogʻi mashhur.

=== Iqlimi va ichki suvlari ===
Iqlimi kontinental. Yanvarda oʻrtacha harorat vodiy va togʻ yon bagʻirlarida 2&amp;nbsp;°C dan —2&amp;nbsp;°C gacha, Pomirda —22&amp;nbsp;°C. Iyulning oʻrtacha harorati vodiylarda 30&amp;nbsp;°C, Pomirda 10&amp;nbsp;°C, eng yuqori harorat 48&amp;nbsp;°C gacha (Vaxsh vodiysi va Quyi Panjda). Yillik yogʻin miqsori Hisor tizma togʻlarining shimoliy yon bagʻirlarida 1600&amp;nbsp;mm gacha. Tojikiston markazi va janubda yoz va kuzda quruq issiq shamol va qisman garmsel, janubda afgʻon shamoli esadi. Asosan, Pomir hududida mingdan ortiq kattakichik muzliklar bor. Daryo koʻp, uzunligi 10&amp;nbsp;km dan ortiq boʻlgan daryolar 947 ta. Ular, asosan, [[Amudaryo]], [[Sirdaryo]] va [[Zarafshon (daryo)|Zarafshon daryosi]] havzalariga mansub. Faqat Sharqiy Pomirdagi Oqjilgʻa, Qorajilgʻa va Muzkoʻl daryolari berkkoʻl – Qorakoʻlga quyiladi. Tojikistonda 930 koʻl boʻlib, aksariyati Pomir va Xisor-Olay tizma togʻlari etagida joylashgan. Sarez, Yashilkoʻl, Iskandarkoʻl, Kattakoʻl koʻllari, Qayroqqum, Norak, Farhod, Kattasoy, Moʻminobod va boshqa suv omborlari bor.
&lt;gallery widths=&quot;200&quot; heights=&quot;200&quot;&gt;
Fayl:&lt;gallery widths=200 heights=200&gt;
Fayl:Lac Karakul (754379539).jpg|Qorakoʻl koʻli
Fayl:usoi.jpg|Sarez koʻli
Fayl:Nurek dam july. JPG|Nurek GESi
&lt;/gallery&gt;

=== Tuproqlari va hayvonot dunyosi ===
Tojikiston janubi-gʻarbi va shimoldagi pasttekisliklarda och kulrang, togʻ yon bagʻirlarida tabiiy kulrang, toʻq kulrang yoki jigarrang tuproqlar uchraydi. Shimoliy va Hisor-Olay etaklari tuproqlari och jigarrang, yuqoriroqda tabiiy jigarrang tuproqlar. Gʻarbiy Pomir soyliklarida toʻq kulrang, Sharqiy Pomirda esa choʻl tuproqlari mavjud. Tojikiston hududida oʻsimliklarning 4,5 mingdan ortiq turi oʻsadi. Togʻ yon bagʻirlarida, shuningdek, Qurama, Zarafshon, Hisor tizma togʻlarida butazor va archazor, Dangʻara, Moʻminobod, Xovaling, Chubek va Farxor atrofidagi togʻ va togʻ yon bagʻirlarida [[pista]], [[yongʻoq]], [[anor]], [[olcha]], [[oʻrik]], [[nok]], [[tut]], [[bodom]], [[doʻlana]], [[jiyda]], [[archa]] va boshqa yovvoyi mevali daraxtlar kabi oʻsimliklar oʻsadi.

Hayvonot dunyosi boy. Sut emizuvchilarning 84, [[qushlar]]ning 346, sudralib yuruvchilarning 44, hasharotlarning 10 mingdan ortiq, [[baliqlar]]ning 40 turi mavjud. Yovvoyi hayvonlardan [[toʻngʻiz]], yovvoyi echki, [[arxar]], [[kiyik]], [[ayiq]], [[sugʻur]], qushlardan [[tovushqon]], [[kaklik]], [[chil]], [[qirgʻovul]], [[bedana]] va boshqalar mavjud. Janubi-sharq va shimoldagi togʻlarda [[qoplon]], [[boʻri]], [[tulki]], [[jayra]], [[qashqaldoq]], [[ilon]], yovvoyi mushuk, togʻ echkisi, kiyik, parrandalardan burgut, oʻrdak, laylak va boshqalar jonivorlar uchraydi. Tabiatni qoʻriqlash maqsadida Polvontoʻqay, Romit, Dashtijum qoʻriqxonalari va botanika bogʻlari tashkil etilgan.

&lt;gallery widths=&quot;160&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
Tajikistan satellite photo.jpg|Tojikiston hududi sputnik yordamida tasvirga olingan
Tajik mountains edit.jpg|Tojikistondagi togʻlar
Fan Mountains300.jpg|Fan togʻi
Pamir Mountains, Tajikistan, 06-04-2008.jpg|Pomir togʻlari
&lt;/gallery&gt;

== Aholisi ==
[[2010-yil]]i Tojikiston Respublikasining aholi soni 7 mln. 565 ming kishini tashkil qildi&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=2010-yilgi aholi sanogʻi |url=http://www.stat.tj/ru/img/526b8592e834fcaaccec26a22965ea2b_1355501132.pdf |access-date=2013-09-08 |archivedate=2013-10-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131014054442/http://www.stat.tj/ru/img/526b8592e834fcaaccec26a22965ea2b_1355501132.pdf }}&lt;/ref&gt;. Erkaklar soni 3 mln. 813 ming, ayollar esa 3 mln. 752 ming. Shu maʼlumotga tayangan holda, 1,000 erkak kishi uchun 984 ayol toʻgʻri keladi. [[2013-yil]] 1-aprelda Tojikiston aholisi 8 000 000 kishini tashkil qildi&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=В Москве пройдет I съезд народов Таджикистана |url=http://www.centrasia.ru/newsA.php4?st=1190790660 |access-date=2013-09-08 |archivedate=2007-10-12 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071012100200/http://www.centrasia.ru/newsA.php4?st=1190790660 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://demoscope.ru/weekly/2007/0301/panorm01.php#1 Programma po pereseleniyu sootechestvennikov]&lt;/ref&gt;.

Tojikiston aholisi jadallik bilan koʻpaymoqda, [[1959-yil]]da 1 mln. 981 ming kishi edi, [[1989-yil]]da esa – 5 mln. 109 ming,&lt;ref&gt;Ctatisticheskiy sbornik, Gosudarstvenniy komitet statistiki Respubliki Tadjikistan, Dushanbe, 2006.&lt;/ref&gt; [[2016-yil]]da esa – 8 mln. 551 ming kishini tashkil qildi.&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=Численность населения Республики Таджикистана на 1 января 2016 года.Государственный комитет статистики Республики Таджикистан, Душанбе, 2016. |url=http://www.stat.tj/ru/img/c5f6ba54defcfc7da86a8b9343132223_1459405562.pdf |access-date=2017-04-03 |archivedate=2016-04-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160424104510/http://www.stat.tj/ru/img/c5f6ba54defcfc7da86a8b9343132223_1459405562.pdf }}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Jadval 1. Tojikiston hududlaridagi aholi soni (ming kishi)
|--
! || [[1989-yil]] || [[2000-yil]] || [[2016-yil]]&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=Численность населения Республики Таджикистана на 1 января 2016 года.Государственный комитет статистики Республики Таджикистан, Душанбе, 2016. |url=http://www.stat.tj/ru/img/c5f6ba54defcfc7da86a8b9343132223_1459405562.pdf |access-date=2017-04-03 |archivedate=2016-04-24 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160424104510/http://www.stat.tj/ru/img/c5f6ba54defcfc7da86a8b9343132223_1459405562.pdf }}&lt;/ref&gt;
|--
| [[Dushanbe]] shahri || align=center | 594 || align=center | 562 || align=center | 802,7
|--
| [[Sugʻd viloyati]] || align=center | 1558 || align=center | 1870 || align=center | 2 511,0
|--
| [[Xatlon viloyati]] || align=center | 1704 || align=center | 2151 || align=center | 3 047,8
|--
| [[Togʻli-Badaxshon muxtor viloyati]] || align=center | 161 || align=center | 206 || align=center | 217,4
|--
| [[Tojikistonning respublikaga boʻysunuvchi tumanlari|Respublikaga boʻysunuvchi tumanlar]] || align=center | 1092 || align=center | 1338 || align=center | 1 972,3
|--
| '''Jami''' ||align=center | '''5109''' || align=center | '''6127''' || align=center | '''8551'''
|}
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+Jadval 2.Tojikiston Respublikasi aholisining milliy tarkibi:
|--
! || [[1989-yil]] || [[2000-yil]] || [[2010-yil]]
|--
| [[Tojiklar]] || align=center | 64,3 % || align=center | 79,9 % || align=center | 84,3 %
|--
| [[Oʻzbeklar]] || align=center | 23,% || align=center | 15,3 % || align=center | 13,8 %
|--
| [[Ruslar]] || align=center | 7,6 % || align=center | 1,1 % || align=center | 0,5 %
|--
| [[Tatarlar]] || align=center | 1,4 % || align=center | 0,3 % || align=center | 0,1 %
|--
| [[Qirgʻizlar]] || align=center | 1,3 % || align=center | 1,1 % || align=center | 0,8 %
|--
| '''boshqa millatlar''' || align=center | 3,9 % || align=center | 2,3 % || align=center | 2,1 %
|}

== Tarixi ==
[[Fayl:Samanid Mausoleum.jpg|thumb|220px|left|Buxoro shahridagi Somoniylar Maqbarasi, Oʻzbekiston ]]
[[Fayl:Ghurids1200.png|thumb|left|Gʻuriylar Saltanatining xaritasi]]
Oʻrta Osiyo, jumladan, hozirgi Tojikiston hududidan soʻnggi [[paleolit]] davriga oid qurollar topilgan. Qadimda Baqgriya davlati vujudga keladi. Keyinchalik Tojikiston hududida [[Ahamoniylar]] hukmronligi oʻrnatildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://ru.wikisource.org/wiki/%D0%AD%D0%A1%D0%91%D0%95/%D0%A1%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D1%8B|title=ЭСБЕ/Саманиды — Викитека|accessdate=2013-01-01}}&lt;/ref&gt;. [[329-yil]]da makedoniyalik [[Aleksandr Makedonskiy]] qoʻshinlari bostirib keldi, xalq unga qattiq qarshilik koʻrsatdi. Natijada Tojikiston hududining bir qismi [[Salavkiylar]] davlati tarkibiga, soʻng hududning aksariyat qismi Yunon-Baqtriya podsholigi tarkibiga kirdi. [[Kushon imperiyasi]] davrida yirik sugʻorish kanallari qurildi, shaharsozlik, hunarmandchilik yuqori darajaga koʻtarildi, ayniqsa, qoʻshni mamlakatlar bilan savdosotiq va ijtimoiy aloqalar rivojlana bordi. Yunon yozuvi asosida kushon yozuvi paydo boʻldi. 5—6-asrlarda Oʻrta Osiyoning sharqiy qismini koʻchmanchi xioniy qabilalari, soʻngra [[eftaliylar]] egallab oldi. 6-asr 2-yarmida Tojikiston hududi [[Turk xoqonligi]] tarkibiga qoʻshib olindi. 8-asr oʻrtalarida [[arablar]] bostirib kelishi natijasida [[islom dini]] joriy qilina boshlandi. 9—10-asrlarda Tojikiston hududi [[Tohiriylar]] va [[Somoniylar]] davlati tarkibida, 9—13-asrlarda [[Gʻaznaviylar]], [[Qoraxoniylar]], [[Gʻuriylar]], [[Qoraxitoylar]], [[Xorazmshohlar]] davlatlari tarkibida boʻlgan. Tojikiston hududiga bostirib kirgan [[Chingizxon]] qoʻshinlari (1219—21) aholining qattiq qarshiligiga duch keldi (Xoʻjandda [[Temur Malik]] boshchiligidagi xalq qarshiligi va boshqa). [[Moʻgʻullar]] istilosi iqtisodiy-ijtimoiy va madaniy hayotga jiddiy zarar yetkazdi. 14-asrning 2-yarmiga kelib, xoʻjalik qaytadan tiklana boshladi. Tojikiston hududi bu davrda [[Amir Temur]] va [[Temuriylar]], 16-asrda esa [[Shayboniylar]] saltanati tarkibida boʻldi. Soʻngra [[Buxoro amirligi]] qoʻl ostiga oʻtib, 19-asrning boshlarida Buxoro amirligi va [[Qoʻqon xonligi]] oʻrtasida taqsimlandi. 19-asrning 2-yarmida podsho [[Rossiya]]si tomonidan zabt etildi. Rossiyada Oktabr toʻntarishi (1917)dan soʻng aholining jiddiy qarshiligiga (Ibrohimbek, Eshon Sulton, Davlatmandbiy, Fuzayl Maxsumlar boshchiligida) qaramasdan, Tojikiston [[bolsheviklar]] tomonidan bosib olindi. [[1917-yil]] noyabr – [[1918-yil]] fevralda Shimoliy Tojikistonda shoʻro hokimiyati oʻrnatildi va u [[Turkiston|Turkiston ASSR]] tarkibiga kirdi. Tojikistonning qolgan hududi Buxoro amirligi tarkibida boʻldi. [[1920-yil]] Buxoro bosqinidan keyin BXSR tashkil etildi. [[1924-yil]] Oʻrta Osiyo respublikalarini „milliy davlat chegaralanishi“ deb atalgan boʻlib tashlash natijasida Tojikiston [[Oʻzbekiston SSR]] tarkibida muxtor respublika, [[1929-yil]] esa SSSR tarkibida ittifoqdosh respublikaga aylantirildi. [[1991-yil]] 9-sentabrda mustaqillik toʻgʻrisida deklaratsiya eʼlon qilindi va „Tojikiston Respublikasi“ nomi tasdiqlandi. Ittifoq tugatilib, Tojikiston 1991-yil sentabrda mustaqillikka erishgach, turli etnik, diniy va mahalliy urugʻ aymoqchilik guruhlari oʻrtasida qurolli toʻqnashuvlar boshlandi, bu esa mamlakat siyosiy hayotida beqarorlikka olib keldi. Nihoyat, [[1997-yil]]da oʻzaro muxolif kuchlar milliy murosaga kelib, tinchlik oʻrnatildi. Tojikiston – [[1992-yil]]dan [[BMT]] aʼzosi&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=В ближайшие дни Сангтуда-2 начнет вырабатывать электроэнергию {{!}} Novosti Tadjikistana-IA „Aziya-Plyus“&quot; |url=http://news.tj/ru/news/v-blizhaishie-dni-sangtuda-2-nachnet-vyrabatyvat-elektroenergiyu |access-date=2013-09-08 |archivedate=2012-11-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121107154730/http://news.tj/ru/news/v-blizhaishie-dni-sangtuda-2-nachnet-vyrabatyvat-elektroenergiyu }}&lt;/ref&gt;. [[Oʻzbekiston|Oʻzbekiston Respublikasi]] suverenitetini 1992-yil 6-yanvarda tan olgan va oʻsha yil 1-oktabrda diplomatiya munosabatlari oʻrnatgan. Milliy bayrami – 9-sentabr – Mustaqillik kuni (1991)&lt;ref name=autogenerated5&gt;Kursom nezavisimosti, reform i progressa.// Narodnaya gazeta. – 2011.- 14 sent.&lt;/ref&gt;.

== Siyosiy partiyalari va harakatlar ==
Tojikiston xalq demokratik partiyasi, 1994-yil xalq partiyasi nomi bilan taʼsis etilgan, 1997-yildan hozirgi nomda; Tojikiston kommunistik partiyasi, 1924-yil tuzilgan, 1992-yil yanvarda tugatilib, mart oyida qayta tashkil etilgan; Tojikiston uygʻonish va milliy birlik harakati; Adolatxoh partiyasi, [[1996-yil]] tuzilgan; Agrar partiya, [[1999-yil]] taʼsis etilgan; Tojikiston islom uygʻonish partiyasi (Hizbi nahzati islomii Tochikiston), [[1978-yil]] yashirin ravishda tashkil etilgan, 1991-yildan oshkora faoliyat yuritadi; Tojikiston demokratik partiyasi, 1990-yil tuzilgan; Tojikiston sotsialistik partiyasi, 1996-yil taʼsis etilgan.

== Qishloq xoʻjaligi ==
Tojikiston agrarindustrial mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq xoʻjaligining ulushi 25 %, sanoatniki 35 %, xizmat koʻrsatish sohasiniki 40 %. Qishloq xoʻjaligiga yaroqli yerlar 4,3 mln. gektar, shundan ekinzorlar 827631 gektar, yaylovlar 3,2 mln. gektar. Qishloq xoʻjaligining asosiy tarmogʻi – [[dehqonchilik]] boʻlib, jami [[qishloq xoʻjaligi]] mahsulotining 65 % ni beradi. Unda paxtachilik, ayniqsa, ingichka tolali paxta yetishtirish yetakchi oʻrinni egallaydi. Bogʻdorchilik, uzumchilik, pillachilik rivojlangan. Moyli ekinlar, zigʻir, kartoshka, sabzavotpoliz ekinlari, yemxashak ekinlari ekiladi, gʻalla va [[sholi]] ham yetishtiriladi. Togʻ oldi va togʻ mintaqalarining sugʻoriladigan yerlarida [[tamaki]], [[Hisor]] va Vaxsh vodiylarida yorongul ekiladi. Sitrus mevalar yetishtirish yaxshi yoʻlga qoʻyilgan. Tojikistonning barcha hududlarida, ayniqsa, togʻ yon bagʻirlarida chorvachilik rivojlangan: [[qoramol]], [[qoʻy]], [[echki]], parranda, [[yilqi]] boqiladi.

== Sanoati ==
Sanoatining yetakchi tarmoqlari: yengil ([[paxta]] tozalash, [[ip]] gazlama, [[shoyi]], tikuvchilik, gilam toʻqish), oziq-ovqat (meva konservasi, yogʻmoy va boshqa), rangli metallurgiya (rangli va noyob metall rudalari qazib chiqarish va boyitish, alyuminiy ishlab chiqarish. va boshqa), konchilik, kimyo sanoati (mineral oʻgʻit, plastmassa ishlab chiqarish.)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=G.Mirzayan. Kak possorilis Emomali Sharipovich c Islamom Abduganievichem |url=http://expert.ru/expert/2012/15/kak-possorilis-emomali-sharipovich-c-islamom-abduganievichem/ |qaralgan sana=2013-09-08 |arxivsana=2019-02-13 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20190213042316/http://expert.ru/expert/2012/15/kak-possorilis-emomali-sharipovich-c-islamom-abduganievichem/ }}&lt;/ref&gt;, mashinasozlik, metallsozlik. Tojikistonda [[osh tuzi]], [[qoʻngʻir koʻmir]], [[neft]], [[gaz]] qazib olinadi; qurilish materiallari ishlab chiqariladi&lt;ref&gt;[http://www.cbr.ru/statistics/CrossBorder/Cross-border_08.pdf Transgranichnie operatsii fizicheskix lits v 2008 godu]&lt;/ref&gt;. Elektroenergetika sanoati rivojlangan: Norak, [[Rogʻun (GES)|Rogʻun]] va boshqa GESlarda elektr energiyasi hosil qilinadi (yiliga oʻrtacha 17 mlrd. kVtsoat)&lt;ref name=autogenerated3&gt;[http://www.izvestia.ru/news/497682 Ye. Maetnaya. Tadjiki menyayut svoix jen na russkix]&lt;/ref&gt;.

== Transport ==
Temir yoʻl uzunligi 490&amp;nbsp;km, avtomobil yoʻllari uzunligi 13 ming km. [[1991-yil]]da tashkil etilgan „Tajikistan Airlines“ va „Somon Air“ aviatsiya kompaniyalari samolyotlari muntazam ravishda [[MDH]] mamlakatlarining [[Moskva]], [[Samara]], [[Novosibirsk]], [[Olmaota]], [[Bishkek]], [[Ashxobod]] va boshqa shaharlarga hamda BAA (Sharja), [[Pokiston]] (Karochi), [[Afgʻoniston]] ([[Qobul]]), [[Eron]] ([[Mashhad]]), shuningdek, [[Xoʻjand]] va [[Xorugʻ]]ga uchadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|author=Наталья Гриб, Владимир Соловьев.|date=5 сентября 2007|url=http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=801523|title=Между Россией и Таджикистаном встала плотина|publisher=Коммерсантъ № 160 (3736)|accessdate=2010-08-14|archiveurl=https://www.webcitation.org/65Y8tfYNq?url=http://www.kommersant.ru/doc/801523|archivedate=2012-02-18}}&lt;/ref&gt;. Dushanbe va Xoʻjand shaharlarida xalqaro aeroport bor.

== Eksport va import ==
[[Fayl:Tajikistan-1994-Bill-1-Obverse.jpg|thumb|250px|1 tojik rubli (1995-2000-yillardagi Tojikiston valyutasi)&lt;br /&gt;[[Fayl:Tajikistan-1994-Bill-1-Reverse.jpg|thumb|250px]]]]
'''Eksport''' – 1,6 mlrd doll. (2008-yil). Tojikiston chetga [[alyuminiy]], [[paxta]], elektr energiyasi, noyob metall va toshlar, rangli rudalar, hoʻl meva va sabzavot, teri, jun chiqaradi.
Asosiy eksport qiluvchi davlatlari – [[Niderlandlar]] 36,7 %, [[Turkiya]] 26,5 %, [[Rossiya]] 8,6 %, [[Eron]] 6,6 %, [[Xitoy]] 5,7 %.

'''Import''' – 3,7 mlrd doll. (2008-yil). Chetdan isteʼmol mollari, oziq-ovqat mahsulotlari, transport vositalari oladi. Import qiluvchi asosiy davlatlari – Rossiya 32,3 %, Xitoy 11,9 %, [[Qozogʻiston]] 8,8 %, [[Oʻzbekiston]] 4,7 %. Pul birligi – somoniy.

== Tibbiy xizmati ==
90-yillardagi siyosiy boshboshdoqlik bu sohaga ham jiddiy taʼsir qildi. Mutaxassislarning bir qismi respublikani tark etganliklari bois, ushbu soha jiddiy zarar koʻrdi. Ayni paytda xalqaro hamjamiyatning koʻmagi asosida respublikada tibbiyot sohasi rivojlana boshladi. „Zumrad“ (Isfara), Obigarm, Xoʻjaobigarm, Shambari, Qoratogʻ, Xavotogʻ, Garmchashma sanatoriy va kurortlari muhim shifobaxsh maskanlardir.

== Maorifi, ilmiy va madaniymaʼrifiy muassasalari ==
Maorifi boshlangʻich, toʻliqsiz oʻrta, umumiy oʻrta taʼlim maktablaridan, oʻrta maxsus va oliy oʻquv yurtlaridan iborat. Yirik oliy oʻquv yurtlari: Tojikiston universiteti, politexnika, qishloq xoʻjaligi., sanʼat, tibbiyot, pedagogika institutlari, Koʻlob va Xoʻjand pedagogika institutlari. Bundan tashqari turli vazirliklarga qarashli ilmiy muassasalar (veterinariya, dehqonchilik, epidemiologiya va gigiyena institutlari kabilar) bor&lt;ref&gt;Ksenofont. Kiropediya. – M.: Nauka, 1976, – s. 126&lt;/ref&gt;. Respublikadagi ilmiy tadqiqotlar Fanlar Akademiyasi tarkibidagi ilmiy tadqiqot institutlari va markazlar doirasida amalga oshiriladi.

[[1999-yil]] Tojikistondagi 8 yirik oliy oʻquv yurtlarining tashabbusi bilan tuzilgan Fan va maorifni rivojlantirish uyushmasi ilmiy tadqiqot muassasalari, oliy va oʻrta oʻquv yurtlari jamoalarini birlashtirdi&lt;ref&gt;.Kursom nezavisimosti, reform i progressa.// Narodnaya gazeta. – 2011.- 14 sent.&lt;/ref&gt;. U yangi axborot texnologiyalarini ishlab chiqib uni oliy va oʻrta taʼlim tizimiga joriy etish, ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish, xalqaro taʼlim andozalarini Tojikiston oliy va oʻrta taʼlim tizimiga joriy etishga, bu sohada xalqaro tajriba ayirboshlashga koʻmaklashish kabi ishlar bilan shugʻullana boshladi&lt;ref&gt;''Saʼdiev Sh. S.'' Istoriya tadjikskogo naroda. Kratkiy kurs leksiy. Uchebnoe posobie. – Dushanbe, 2012, – s. 172—173.&lt;/ref&gt;. Tojikistonda Firdavsiy nomidagi Tojikiston davlat kutubxonasi, Tojikiston Fanlar akademiyasining Markaziy ilmiy kutubxonasi va mingdan ortiq, ommaviy kutubxona; 15 davlat muzeyi (Dushanbada Tarix-oʻlkashunoslik va tasviriy sanʼat muzeyi, S. Ayniy nomidagi adabiyot muzeyi, Panjakentda A. Rudakiy nomidagi respublika tarix-oʻlkashunoslik muzeyi va boshqalar) bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Tojikistonda bir qancha gazeta va jurnali nashr etiladi&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=Первый канал телевидения Таджикистана — АСОСӢ |url=http://www.1tv.tj/ |access-date=2013-09-08 |archivedate=2009-04-14 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090414182818/http://www.1tv.tj/ }}&lt;/ref&gt;. Asosiylari: „Jumhuriyat“ ([[tojik tili]]da chiqadigan gazeta, [[1925-yil]]dan „Idi tojik“, 1955—91 yillarda „Tojikistoni Soveti“ nomida chiqqan), „Xalq ovozi“ ([[oʻzbek tili]]da chiqadigan gazeta, 1929—91 yillarda „Sovet Tojikistoni“ nomi bilan chiqqan), „Sadoi mardum“ („Xalq ovozi“, gazeta, [[1992-yil]]dan), „Biznes i politika“ („Biznes va siyosat“, gazeta, [[1994-yil]]dan); adabiy-badiiy jurnalilar: tojik tilida „Sadoi Sharq“ („Sharq ovozi“), „Madaniyati Tojikiston“ („Tojikiston madaniyati“), [[rus tili]]da „Pamir“ („Pomir“) va boshqalar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.easttime.ru/news/1/10/935.html|title=В Таджикистане начато вещание нового информационного телеканала «Джахоннамо»|date=5 ноября 2008|publisher=Время Востока|accessdate=2011-06-05|archiveurl=https://www.webcitation.org/68bgMzPG3?url=http://www.easttime.ru/news/1/10/935.html|archivedate=2012-06-22}}&lt;/ref&gt;. Tojikiston axborot agentligi (hozirgi „Xovar“ axborot agentligi) [[1933-yil]]da tashkil etilgan. Tojikistonda radioeshittirishlar [[1928-yil]]dan, Dushanbe televizion markazi [[1959-yil]]dan ishlay boshlagan.

== Adabiyoti ==
&lt;center&gt;&lt;gallery widths=&quot;80&quot; heights=&quot;80&quot;&gt;
1958 CPA 2247.jpg|[[Rudakiy]]
Mohammad Shams al-Din Hafez.jpg|[[Hofiz (shoir)|Muhammad Shams Hofiz]]
Jami poet.jpg|[[Abdurahmon jomiy]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Tojik xalqining adabiyoti va madaniyati juda qadimgi va boy tarixga ega. Tojik yozma adabiyotining manbalari hozirgi Eron, Afgʻoniston va Oʻrta Osiyo hududida yaratilgan qadimgi xalq ogʻzaki ijodidan boshlanadi. 9—15-asrlarda forsiy (dariy) tilidagi mumtoz adabiyot tojik va forsiy xalqlar tarixiy-madaniy taraqqiyotining hosilasi edi. Tojik adabiyoti bir necha davrni oʻz ichiga oladi: 1-davr – [[forslar]] va [[tojiklar]] uchun umumiy boʻlgan [[fors tili]]dagi 9—15-asrlar adabiyoti; 2-davr – asosan, [[Oʻrta Osiyo]] hududida 16— 19-asrning 1-yarmida mavjud boʻlgan tojik adabiyotini; 3-davr – 19-asrning 2-yarmidan 20-asrning 30-yillarigacha boʻlgan tojik adabiyotini; 4-davr – 20-asrning 30-yillaridan hozirgacha boʻlgan tojik adabiyotini oʻz ichiga oladi. 9— 10-asrlarda fors-tojik tilidagi adabiyot, ayniqsa, tez rivojlandi, shu sababli bu davr haqli ravishda tojik mumtoz sheʼriyatining „oltin asri“ hisoblanadi. [[Somoniylar davlati]]ning markazi [[Buxoro]]da fors tilidagi sheʼriyat asoschisi [[Rudakiy Abu Abdullo Jaʼfar|Abu Abdulloh Rudakiy]] ijod qildi. Sheʼriy, nasriy, falsafiy-taʼlimiy asarlarda qadimgi xalq anʼanalari va qahramonlik voqealari, adolatli shohlar obrazlari qalamga olina boshladi. Abu Shukur Balxiy, Abulhasan Kisoiy, Daqiqiy ijodlarida insoparvarlik va adolat goyalari targʻib qilinib, zulm qoralandi. 10-asr oxiri va 11-asr boshlarida forstojik shoiri [[Firdavsiy Abulqosim Tusiy|Abulqosim Firdavsiy]] oʻzining oʻlmas „Shohnoma“sini yaratdi. 10-asr oxirida Eron va Oʻrta Osiyoga [[sufizm]] gʻoyalari kirib kelib, shu asosda diniy-falsafiy taʼlimotlar, jumladan, ismoiliylar oqimining adabiyotga taʼsiri kuchaydi. Ismoiliylarning gʻoyalari shoir va mutafakkir [[Nosir Xisrav]] ijodida aks etdi. 13-asr boshlarida [[moʻgʻullar]] bosqini adabiy va falsafiy goyalarning rivojiga 2 asr davomida katta zarba bergan boʻlsada, [[Hindiston]]ning shimoliy (Xusrav Dehlaviy), Eronning janubiy (Saʼdiy va uning zamondoshlari), Kichik Osiyo (Jaloliddin Rumiy)da fors tojik tilidagi adabiyot rivoji davom etdi. 15-asrga kelib Oʻrta Osiyoda adabiy-falsafiy hayot asta-sekin tiklana bordi. [[Hirot]] madaniy va adabiy hayot markaziga aylandi. Bu yerda, ayniqsa, [[temuriylar]] hukmronligining soʻngti yillarida atoqli shoir va adiblar toʻplangan edi. Adabiy harakat boshida fors tojik shoiri [[Abdurahmon Jomiy]] va oʻzbek shoiri [[Alisher Navoiy]] turar edilar. 16-asrdan tojik adabiyoti fors tilidagi adabiyotlarning umumiy oqimidan ajralib, mustaqil rivojlandi. 19-asrning 2-yarmi – 20-asr boshlarida tojik adabiyotida maʼrifatparvarlik oqimi vujudga keldi. Bu oqimning asoschisi tojik va oʻzbek xalqlarining mutafakkiri [[Ahmad Donish Maxdum Ibn Nosir|Ahmad Donish]] edi. Shoir va yozuvchilardan Rahmatullo Vozeh, Shamsiddin Shohin (1859—93), Muhammad Hayrat (1878-1902) gʻoyaviy jihatdan Ahmad Donishga yaqin edilar. Tojik maʼrifatchilik adabiyotida yangi janrlar (realistik hikoya, falsafiyromantik qissa va boshqalar) paydo boʻldi, adabiy til xalq tiliga yaqinlasha boshladi. 20-asrning boshlarida [[Sadriddin Ayniy]], Toshxoʻja Asiriy, Siroj Hakim kabi yozuvchilar maʼrifatchilik adabiyoti anʼanalarini davom ettiribgina qolmasdan, adabiyotni xalq hayotiga yaqinlashtirishda katta ishlar qildilar. 1920—30 yillarning boshlarida Abulqosim Lohutiy ijodi muhim oʻrin egalladi. Bu davrda S Ayniy „Odina“ (1924), „Doxunda“ (1930) kabi nasriy asarlarini yaratdi. 30-yillar boshida adabiyotga [[Mirzo Tursunzoda]], [[Ikromiy Jalol|Jalol Ikromiy]], [[Dehotiy Abdusalom Pirmuhammadzoda|Abdusalom Dehotiy]], Rahim Jalil, Hakim Karim, [[Mirshakar|Mirsaid Mirshakar]], Sotoʻm Ulugʻzoda va boshqalar kirib keldi. [[Ikkinchi jahon urushi]] yillarida tojik adabiyoti ham butun kuchini [[fashizm]]ga qarshi kurashga qaratdi. Urushdan keyingi yillarda M. Tursunzodaning „Hindiston qissasi“ sheʼriy majmuasi (1947— 1948), „Hasan aravakash“ (1954), „Osiyo sadosi“ (1956), „Jonginam“ (1960), „Gangadan Kremlgacha“ (1970) dostonlari, Mirsaid Mirshakarning „Jilovlanmagan Panj“ (1949), „Togʻlik qizning ishqi“ (1961—62), „Muhabbatning varaqlari“ (1975) toʻplamlari va „Vatan farzandlari“ pyesasi, Foteh Niyoziyning „Vafo“ (2 qismdan iborat, 1949—58), „Qurolsiz sarbozlar“ (1985), Sotim Ulugʻzodaning „Yangilangan yer“, Rahim Jalilning „Shoʻrob“ romanlari nashr etildi. 1980—90 yillar adabiyotga yozuvchi va shoirlarning yangi avlodi kirib keldi. Bu davrda Moʻmin Qanoatning „Sino beshigi“ (1980), „Olovli muhabbat“ (1985) dostonlari, Loiq Sheralining „Oq kun“ (1984), „Dil uyi“ (1986), „Oftobboron“ (1988), „Mozor toshi“ (1996) sheʼriy toʻplamlari, Bozor Sobirning „Tun kiprigi“ (1981), „Oftobnihol“ (1982), „Tatib, tuyib“ (1987) sheʼriy majmualari, Gulnazar Keldiyevning „Langar“ (1984), „Daryo oʻzani“ (1986), Gulruxsor Safiyevaning „Ixlos“ (1980), „Sugʻd alangasi“ (1981), „Boxtar ruhi“ (1987) sheʼriy toʻplamlari va „Sabzabahor ayollari“ romani (1991) yaratildi. [[1990-yil]]lardan keyin adabiyotga kirib kelgan Farzona, Iskandari Xatloniy va yana koʻplab yosh qalamkashlar tojik adabiyotining rivojida muhim oʻrin tutadi.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
[[Fayl:Historical Musuem of Sughd.jpg|thumb|250px|[[Xoʻjand]] shahridagi tarixiy muzey]]
Tojik xalqining badiiy madaniyati qoʻshni xalqlar, ayniqsa, [[oʻzbeklar]] madaniyati bilan oʻzaro bogʻliqlikda rivojlangan. Tojikiston hududidan topilgan tasviriy sanʼat yodgorliklarining eng qadimgisi Sharqiy Pomirdagi [[mezolit]] (mil. av. 15—10 ming yilliklar) davriga oid qoyatosh suratlaridir. Jumladan, [[Panjakent]]dan topilgan qoya suratida arfa chalayotgan qiz tasvirlangan (7—8-asrlar). 5—8-asr boshlarida Tojikiston hududida devor va [[minora]]lar bilan [[shahriston]]ga ega boʻlgan shaharlar paydo boʻldi. Mintaqada [[islom dini]] tarqalgach, Tojikiston meʼmorligida [[masjid]] va [[madrasa]]lar, minora, [[maqbara]] va xonaqohlar qad koʻtardi. 9—10-asrlardan qurilishda pishiq gʻisht ishlatila boshlandi. 11—12 asrlarda [[Mozori Sharif]]da Muhammad Basharo maqbarasi, 14—15-asrlarda Ust rushonada Koʻk gumbaz masjidi, 11—12 va 15-asrlarda [[Konibodom]]da Muslihiddin maqbarasi barpo etidsi. 14-asr oxiri – 15-asrlarda monumental bezak sanʼatida [[yogʻoch]] va ganchga naqsh oʻyish, sirlangan va sirlanmagan [[sopol]], yogʻoch va ganchga tuxumli tempera bilan naqsh solish, zardoʻzlik va boshqalar keng tarqaldi. Tojikiston meʼmorligi 1 qavat paxsa yoki xom gʻishtli uysozlikdan bosh reja asosida qurilayotgan shaharlargacha boʻlgan taraqqiyot yoʻlini bosib oʻtdi. [[1930-yil]]larda [[Dushanbe]], [[Xoʻjand]], [[Koʻlob]], [[Konibodom]] shaharlari bosh reja asosida qurila boshladi. 1930—40-yillar boshlaridagi shaharsozlikda [[Oʻrta Osiyo]] meʼmorligi elementlari boʻlgan klassitsizm shakllari ustunlik qildi. 50-yillarning 2-yarmida sharq anʼanalarini oʻzida mujassamlashtirgan binolar paydo boʻla boshladi. [[1960-yil]]lardan soʻng Tojikiston meʼmorlari kichik mavzelar barpo etishga oʻtdilar. Sanoat rivojlanishi tufayli Qoʻrgʻontepa, [[Tursunzoda]], [[Norak]], [[Yovon]] singari yangi zamonaviy shaharlar qad koʻtardi. Dushanbedagi „Tojikiston“ mehmonxonasi (1975, meʼmori A. I. Onishchenko), kinokonsert zali (1985, meʼmori S. M. Sutyagin) kabi zamonaviy muhtasham binolar barpo qilindi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir/bazar-dara.htm|title=Городище Базар-Дара в Памирских горах, Таджикистан|accessdate=2013-02-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6FBZBsAyZ?url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir/bazar-dara.htm|archivedate=2013-03-17}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/6FBZBsAyZ?url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir/bazar-dara.htm |date=2013-03-17 }}&lt;/ref&gt;.

Tojikistonda zamonaviy tasviriy sanʼat 20-asrning 20-yillarida vujudga kela boshladi. Ilk rassomlar siyosiy va tashviqiy plakatlar, hajviy jurnalilar uchun bezaklar yaratish, oʻquv darsliklari va badiiy asarlarni bezash bilan shugullandilar. [[Ikkinchi jahon urushi]] davrida grafika, plakat va ayniqsa, karikatura rivojlandi. 40-yillar oxiri va 50-yillarda tasviriy sanʼat janrlari koʻpaydi, rassomlar mahorati oshdi. [[1947-yil]] Respublika tasviriy sanʼat muzeyining ochilishi bunga yaxshi sharoit yaratdi. Peyzaj janrida I. Abdurahmonov, F. Solmonov, S. Zaxarov salmoqli muvaffaqiyatga erishdilar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir.htm|title=Горы Таджикистана - Памир|accessdate=2013-02-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6FBZB94o0?url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir.htm|archivedate=2013-03-17}}&lt;/ref&gt;. Keyinchalik yetishib chiqqan rassomlar I. Raximov, X. Xushvaqtov, 3. Habibullayev, A. Aminjonov, haykaltaroshlar A. Gʻaniyev, K. Jumagazin, grafik rassomlar K. Turenko, X. Rasulov, D. Safoyevpar hayotiy mavzularda ijod qildilar. X. Xushvaqtovning „Xorugʻ“, „Olay vodiysi“, „Pomir togʻlarida“, 3. Habibullayevning „Gʻijjak“, „Yaylovda bahor“ asarlari zoʻr mahorat bilan yaratilgan. 1990-yillar Tojikiston tasviriy sanʼatida milliy anʼanalarni, zamonaviy badiiy gʻoyalarni chuqurroq singdirishga asosiy ahamiyat berildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir/yuachmun-fortress.htm|title=Крепость Ячмун в горах Памира, Tаджикистан|accessdate=2013-02-18|archiveurl=https://www.webcitation.org/6FBZCVZYs?url=http://www.advantour.com/rus/tajikistan/mountains/pamir/yuachmun-fortress.htm|archivedate=2013-03-17}}&lt;/ref&gt;. Chunonchi, rassom S. Qurbonov ijodiga tojik xalqining tarixi, milliylik ildizlari, urf-odatlari goʻzal shakllarda romantik badiiy uslubda aks ettirilgan. Tojikiston xalqining koʻp asrlik tasviriy va amaliy sanʼatida bezak asosiy yoʻnalish boʻlgan. M. Xushmuhamedov, A. Haydarov, A. Kamelin, A. Raximov, M. Beknazarovlar milliy meros anʼanalarini birmuncha yangilagan holda mana shu yoʻnalishda ijod qilmoqdalar. P. Falbov, S. Sharipov, A. Sayfiddinov kabi rassomlar bu sohada yangi yoʻnalish yaratish yoʻliga tushib oddilar. L. Irismetova, M. Nosirova, M. Qodirova, M. Qurbonova, 3. Davlatshoyeva, D. Mamajonova, N. Hamidova, S. Saidova singari isteʼdodli ayol rassomlar yetishib chiqdi. Tojikiston zamonaviy haykaltaroshligi (A. Bikasiyon, V. Odinayev, J. Toshmatov asarlari)da ham yangi yoʻnalish boshlangani seziladi. A. Lohutiy (haykaltarosh I. Milashevich), Mirzo Tursunzoda (haykaltarosh A. Bikasiyon) haykallari, B. Gʻafurov byusti (haykaltarosh I. Ivanov), Dushanba shahridagi „Vaxdat“ memoriali (1999), Qoʻrgʻontepadagi Ismoil Somoniy haykali (1999) shundan dalolat beradi. Amaliy sanʼat sohasida – kulolchilikda A. va boshqa Mavlonovlar, S. va S. Soxibovlar, M. Mirzoyev; naqqoshlikda M. Olimov, K. Gayurov; yogʻoch oʻymakorligida Yu. Baratbekov, A. Yoʻldoshev, A. Yahyoyev; kashtachilikda Z. Baxriddinovalar samarali ijod qilmoqsalar. [[1998-yil]] Oʻzbekiston Badiiy akademiyasining Markaziy koʻrgazmalar zalila Tojikiston rassomlarining badiiy koʻrgazmasi boʻlib oʻtdi. Unda Tojikiston istiqbol davri tasviriy sanʼati keng namoyish etilgan. Tojikiston Meʼmorlar uyushmasi [[1936-yil]], Rassomlar uyushmasi [[1933-yil]] tashkil etilgan. Tojikiston badiiy sanʼat xodimlari Dushanbedagi Davlat-Badiiy kollejida tayyorlanadi. Koʻpgina tojik sanʼatkorlari Oʻzbekiston sanʼat institutlari va bilim yurtlarida taʼlim olgan.

&lt;center&gt;&lt;gallery widths=&quot;145&quot; heights=&quot;145&quot;&gt;
Dushanbe. 22 Iyul 2008.jpg|Kengash vaqtidagi Dushanbe yodgorligi
Tajikistan Dushambe (123496520).jpg|Dushanbedagi tarixiy obida
Dvores Prezidenta.jpg|Dushanbedagi Prezident Qasri
Dushanbe national museum.jpg|Dushanbedagi oʻlkashunoslik muzeyi
Rudaky dushanbe. JPG|Dushanbedagi A.Rudakiy haykali
Donishgohi Davlatii Millii Tojikiston. JPG|Tojikiston Milliy Universiteti
Hisor-Tajikistan1.jpg|Gissar qamali
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Musiqasi ==
Anʼanaviy musiqa madaniyati boy va xilma-xil. U bir necha mahalliy uslubdan tashkil topgan. [[Sugʻd viloyati]]da azaldan yonmayon yashab kelgan tojik va oʻzbek xalqlarining musiqa anʼanalari oʻzaro qorishib ketgan. Ikkala qardosh xalq musiqa ijodida mehnat, maishiy va morosim qoʻshiqlari („Mayda“, „Yoryor“, „Naqsh“ „Alla“, „Boychechak“, „Sadr“, „Marsiya“ kabi), lirik qoʻshiqlar („muxammas“, „bayt“ va boshqalar), laparlar, bastakorlar ashula va kuylari (Sodirxon hofiz Bobosharifov va boshqa), xalq va professional sozlardan dutor, gʻijjak, chang, nay, surnay, qoʻshnay, doyra va boshqa asosiy oʻrin tutadi. Xatlon viloyatida „Falak“ („Falaki“) qoʻshiq turkumlari lirik-falsafiy mazmundagi forscha sheʼrlarga yakkaxon xonanda tomonidan soz joʻrligida aytiladi. Shu yerda yashayotgan oʻzbek (laqay)larning musiqa anʼanalari [[Oʻzbekiston]]ning [[Surxondaryo]], [[Qashqadaryo]] musiqa uslubiga yaqin: doston va terma janrlari, doʻmbira, changqoʻngʻiz, choʻpon nay ijrochiligi va hokazo. [[Togʻli badaxshon muxtor viloyati]]da istiqomat qilayotgan vanchlik, yazgulemlik, rushonliklar kabi elatlarda oʻyin qoʻshiq va kuylari („Aspakbozi“, „Rupsak bazay“ kabi), musiqiy tomosha („Bobo safar“ „Moʻgʻulbozi“), „Dehqonnoma“ kabi mehnat qoʻshiqlari, „Chorbaytxo“, „Gʻazalxo“ kabi lirik qoʻshiqlar, ayollar ijodida – „Bulbulik“, „Dargilak“ kabi lirik aytimlar, cholgʻulardan esa soʻrnak (choʻpon nay), vanch dutori, pomir rubobi, blandzikom va boshqa mashhur. Mumtoz musiqa (maqom, ashula yoʻllari, cholgʻu kuylar) asosan shahar [[Xoʻjand]] va boshqalarda shakllangan. 20-asr oʻrtalaridan Fartna-Toshkent maqom yoʻllari bilan birga Buxoro Shashmaqomn ijrochiligi ham rivoj topgan (F. Shahobov, Sh. Sohibov, B. Fayzullayev va boshqalar). Tojikistonda dastlabki musiqa oʻquv yurtlari [[1929-yil]] Xoʻjandda, [[1934-yil]] [[Dushanbe]]da tashkil etilib, [[1939-yil]]da birinchi tojik operasi „Vose qoʻzgʻoloni“ (kompozitor S. A. Balasanyan) namoyish qilindi. Tojikistonda Sugʻd viloyat musiqali komediya teatri, davlat filarmoniyasi, „Gulshan“ estrada ansambli (1966-yildan), Borbad nomidagi konsert saroyi faoliyat koʻrsatadi. Bastakorlardan Aqmad Boboqulov, Boymuxdmmad Niyozov, Maʼrufxoʻja Bahodurov, xonandalardan Zafar Nozimov, Hanifa Mavlonova, Shohista Mullajonova, Joʻrabek Murodov, Joʻrabek Nabiyev, Nigina Raupova, Mastona Ergasheva, Davlatmand Xolov, Daler Nazarov, Afzalsho Shodiyevlarning tojik sanʼatini rivojlantirishdagi hissalari katta.

== Teatri ==
[[Fayl:Ayni Theatre in Dushanbe.JPG|thumb|250px|Sadriddin Ayniy nomidagi opera va balet teatri]]
[[Yevropa]]cha tipdagi tojik teatri dastlab [[1919-yil]]da Xoʻjandda, keyinchalik [[Konibodom]], Oʻratepa va [[Isfara]]da havaskorlik teatrlari tarzida paydo boʻddi. [[1929-yil]] [[Dushanbe]]da havaskorlik toʻgaragida Tojik davlat drama teatri nomi bilan 1-professional teatr (hozirgi Lohutiy nomli teatr) tashkil etildi. [[1932-yil]] Xoʻjandda musiqali drama teatri ish boshladi. Ularda zamonaviy mavzudagi asarlar sahnalashtiryddi. A. Usmonovning „Kurash“, K. Yashinning „Yondiramiz“, J. Ikromiyning „Dushman“, M. Tursunzodaning „Hukm“, M. Aminzodaning „Sharaf“ pyesalari koʻrsatildi. Firdavsiyning „Shohnoma“si asosidagi „Rustam va Suhrob“, jahon mumtoz dramaturgiyasining „Otello“, „Makr va muhabbat“ asarlari Lohutiy nomli teatr sahnasida namoyish etildi. Aktyorlardan M. Qosimov, L. Zohidova, T. Fozilova, A. Burhonov, X. Rahmatullayev, G. Vallamatzoda, B. Tojiboyeva, balet raqkrsasi M. Sobirova va boshqa mashhur. Rudakiy nomidagi Xorugʻ va S. Valizoda nomidagi Koʻlob musiqali drama teatrlari jamoalari Tojikistonda teatr sanʼatining rivojiga muhim hissa qoʻshdilar.

== Kinosi ==
Tojikiston kinematografiyasi [[1929-yil]] vujudga keldi. Dushanbega 1-poyezd kelishiga bagʻishlangan kinojurnal suratga olib koʻrsatildi. [[1930-yil]] „[[Tojikkino]]“ birlashmasi tashkil etildi. [[1932-yil]] „Amirlar oʻlgan chogʻda“ birinchi badiiy filmi yaratildi. [[1939-yil]] „Bogʻ“ (rejissor N. V. Dostal), „Doʻstlar qayta uchrashganda“ (rejissor K. Yormatov) nomli dastlabki ovozli badiiy filmlar yaratildi. 40-yillarda harbiy vatanparvarlik mavzuidagi hujjatli filmlar („Temurning qasami“, „Tojikiston farzandi“ va boshqalar) suratga olindi. [[1957-yil]] rejissor B. A. Kimyogarov S. Ayniyning „Doxunda“ tarixiy qissasini, soʻng M. Tursunzodaning „Hasan aravakash“ dostonini ekranlashtirdi. Shundan soʻng bir kator badiiy filmlar – „Doʻstim Navruzov“ (rejissorlar Sh. Qiyomov, N. Litus), „Togʻdagi chiroq“ (rejissor B. Dolinov), „Bir qizni uchratdim“ (rejissor R. Ya. Perelshteyn), „Oʻgʻlim uylanmoqchi“ (rejissor T. Sobirov) badiiy filmlari yaratildi. 1960—70 yillarda yetishib chiqqan M. Qosimov, M. Oripov, S. Hamidov, V. Ahadov, B. Arabov kabi rejissorlar kinematografiyaga yangi mavzu va uslublar olib kirdilar. Ularning „Nisso“, „Togʻlarda yuragim qoldi“, „Koʻhna masjid yonidagi uchrashuv“, „Joʻra sarkor“, „Uchinchi qiz“ kabi filmlari muvaffaqiyat qozondi. 1970—1980-yillarda qator badiiy va hujjatli filmlar suratga olindi. D. Xudonazarov („Yoshlikning birinchi tongi“), Yu. Yusupov („Jinoyatchi va oqlovchi“) kabi rejissorlar mashhur boʻldi. Tojik kinosini rivojlantirishga rejissorlardan K. Yormatov, N. Tillayev, artistlardan M. Qosimov, 3. Doʻstmatov, M. Vohidov, ssenariychilardan M. Tursunzoda, S. Ulugʻzoda, M. Mirshakar va boshqa katta hissa qoʻshdilar.

== Oʻzbekiston – Tojikiston munosabatlari ==
{{main|Oʻzbekiston — Tojikiston munosabatlari}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.president.tj/ru/ Sayt prezidenta Tadjikistana]
* [http://parlament.tj/ru/ Sayt parlamenta Tadjikistana] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100218213833/http://parlament.tj/ru/ |date=2010-02-18 }}
* [http://mfa.tj/ Ministerstvo inostrannix del Tadjikistana]
* [http://www.stat.tj/ Gosudarstvenniy komitet statistiki Tadjikistana] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20091213094447/http://www.stat.tj/ |date=2009-12-13 }}
* [http://www.andoz.tj/ Nalogoviy komitet pri pravitelstvo Respubliki Tadjikistan]
* [http://www.health.tj/ru Ministerstvo zdravooxraneniya Tadjikistana] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130508082946/http://www.health.tj/ru |date=2013-05-08 }}
* [http://www.maorif.tj/ Ministerstvo obrazovanie Tadjikistana]
* [http://www.nbt.tj/ Natsionalniy bank Tadjikistana]
* [http://nm.tj/ Novosti Tadjikistana]
* [http://tjinform.com/ Informatsionniy portal Tadjikistana „TJinform.com“]
* {{dmoz|World/Russian/Страны_и_регионы/Азия/Таджикистан/|Таджикистан}}

{{OʻzME}}
{{Tojikiston hududiy boʻlinishi}}
{{Osiyo_mamlakatlari}}
{{Markaziy Osiyo}}
{{MDH}}
{{Shanxay Hamkorlik Tashkiloti}}
{{Yerosiyo Iqtisodiy Hamkorligi}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Tojikiston| ]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]</text>
      <sha1>la5o8t6w3f7euviz0na26ot4tdg11rx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkmaniston</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3274</id>
    <revision>
      <id>5480962</id>
      <parentid>5475814</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:12:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.85.105.66</ip>
      </contributor>
      <comment>Yolgʻon maʼlumotlar oʻchirildi</comment>
      <origin>5480962</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28577" sha1="k6you982mwcc63a63yngm20wx7zietn" xml:space="preserve">{{Turkmaniston_info|Tkm=Jon boshiga 20,657 $}}
[[Tasvir:Университет (РТСУ) в Душанбе (6).jpg|200px|right|thumb|Turkmanlar]]
'''Turkmaniston''' ([[Turkman tili|turkmancha]]: ''Türkmenistan''), '''Turkmaniston Respublikasi''' [[Markaziy Osiyo]]dagi rivojlangan davlat boʻlib, shimoli-gʻarbda [[Qozogʻiston]], shimol va sharqda [[Oʻzbekiston]], janubi-sharqda [[Afgʻoniston]], janubdan [[Eron]], janubi-gʻarbda va gʻarbdan [[Kaspiy dengizi]] bilan chegaradosh.Armiyasi kuchli va hozir qurol-yaroq va harbiy texnikalari zamonaviy. Mamlakatda haliyam  maktablar, maktab kitoblari va Harbiy-hizmat bepul. Hozirda maydoni 491.200 km². Tez boyib va rivojlanayotgan davlatlardan biri. YIM (ХQТ) 2024-yil roʼyxati boyicha-AQSh$- 1.340 trln dollar. Jon boshiga AQSh$- 20,657 . Pul birligi - [[Manat]]. Ayni paytda 1 Manat-3,5 $ (4000-5000 som)-ga teng. [[Ashxobod]] – mamlakatning poytaxti va eng yirik shahri. 2015-yilda ''Тurkmaniston'' oʼzining  TurkmenAlem nomli zamonavi sputnigini uchurdi, va u haliyam yuqori hizmat koʻrsatib kelmoqda. Mamlakat aholisi 7 millionni tashkil etadi.

Turkmanstonda yashovchi oʻzbeklarning bergan maʼlumotlariga koʻra hozirda u yerda : Harbiy hizmat , maktablar va maktaip kitoblari bepul.Ortacha oylik maoshi 2400 Manat .1 litr benzin va salyarka narxi 2 manatga yetmaydi.Elektr tokiga bir oyda oʻrtacha 10 , gazga 15 Manat tolashadi.1 kg goʻsht narxi oʻrtacha 45 manat.WiFi toʻlovlari bir oʻyiga 50 manat. Har yili oylik maoshlar, pensiya, stipendiyalar 10% koʻpayib bormoqda. (2024-yil malumotlariga kora)

Turkmaniston asrlar davomida sivilizatsiyalar chorrahasida boʻlgan. Oʻrta asrlarda Marv islom dunyosining buyuk shaharlaridan biri va [[Buyuk Ipak yoʻli]]dagi muhim toʻxtash joyi boʻlgan. [[1881-yil]]da [[Rossiya imperiyasi]] tomonidan qoʻshib olingan Turkmaniston keyinchalik Oʻrta Osiyoda boshqa davlatlar kabi ''bolsheviklarga'' qarshi harakat qildi.Turmanistonni bosib olish ruslarga juda kimmatga tushgan. Turkmanlar Rus koshinlariga juda katda talofat yetgazgan. [[1925-yil]]da Turkmaniston [[Sovet Ittifoqi]]ning tarkibiy respublikasi, Turkmaniston Sovet Sotsialistik Respublikasi ([[Turkmaniston SSR]]) ga aylandi; [[1991-yil]]da Sovet Ittifoqi ''parchalanganidan'' keyin mustaqillikka erishdi.

Turkmaniston tabiiy gaz zaxiralari boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egallaydi. Birgina tabiiy gazni quvurlar orqali eksport qilishdan oʻyiga milliardlab dollar daromad koʻradi. Mamlakatning katta qismini [[Qoraqum|Qoraqum choʻl]]lari qamrab olgan. [[1993-yil]]dan [[2017-yil]]gacha fuqarolar davlat tomonidan elektr energiyasi, suv va tabiiy gazni bepul olishgan.hozir ham judayam arzon olishadi.

Suveren Turkmaniston davlatini Prezident [[S.N]] [[2006-yil]]da vafotigacha umrbod boshqargan. Keyin Gurbanguli [[2007-yil]]da prezident etib saylangan (u ilgari vitse-prezident, keyin prezident vazifasini bajaruvchi boʻlgan). 2022-yil 12-martda oʻtkazilgan saylovlarda ''Gurbanguli Berdimuhamedovning'' oʻgʻli ''Sardor Berdimuhamedov'' 72.97% ovoz olib, prezidentlikka saylandi.

== Davlat tuzumi ==
Turkmaniston – betaraf davlat. 1995-yil 12-dekabr Turkmanistonga betarafligi kuni. Amaldagi Konstitutsiyasi 1999-yil 18-mayda qabul kilingan. Davlat boshligʻi – prezident (2022-yildan Sardor Berdimuhamedov). Qonun chiqaruvchi hokimiyatni Majlis (parlament), ijrochi hokimiyatni Vazirlar Mahkamasi (hukumat) amalga oshiradi.

== Tabiati ya'ni yashash joyi ==
Turkmaniston hududining aksariyati tekislikdan iborat boʻlib, qariyb 4/5 qismi Turon tekisligi (Qoraqum choʻli)da joylashgan. Faqat janubida tepaliklar va oʻrtacha balandlikdagi togʻlar bor. shimolida Qoraboʻgʻozgoʻl, Krasnovodsk, Turkman qoʻltiqlari, Krasnovodsk, Darja, Cheleken yarim orollari va kum tillari bor. Dengiz sohili past, qumli. T. janubida Kopetdogʻ togʻlari (eng baland joyi 2942 m – Rizo choʻqqisi), undan shimoli-gʻarbda Kichik Bolxon (777 m gacha) va Katta Bolxon (1881 m gacha) togʻlari joylashgan. Janubi-sharqdagi Bodxiz qirlari (eng baland joyi 1267 m) va Qorabel qirlari (eng baland joyi 984 m) oʻrtasidan Murgʻob daryosi oqib oʻtadi. Chekka janubi-sharqda Hisor tizmasining Koʻhitang tarmogʻi (bal. 3139 m – T.ning eng baland nuktasi) bor. T.ning gʻarbida Krasnovodsk platosi, shimoli-gʻarbida Ustyurt platosining janubiy chekkasi, undan janubida esa Orqa Oʻzboʻy burmali rayoni yotadi. Kaspiy boʻyi pasttekisligida Nebitdogʻ (39 m), Boyadogʻ (134 m), Qumdogʻ, Manjuqli (27 m) va boshqa qirlar koʻtarilib turadi. Kopetdogʻ tekisligidan shimoliy va shimoli-sharqda Qoraqum choʻli, Amudaryo va Tajan daryolari oraligʻida Janubi-Sharqiy Qorakum choʻli joylashgan. T.ning janubiy qismida tez-tez zilzila boʻlib turadi. Muhim qazilma boyliklari – neft va gaz; kumir, mirabalit, oltingugurt, kora va rangli metall, mis, alyuminiy, simob, molibden konlari aniklangan.

Iqlimi keskin kontinental, qurgʻoqchil iqlim. Yozi issiq va quruq, qishi yumshoq, qor kam yogʻadi. Yanvarning oʻrtacha temperaturasi shimoli-sharqda —5° dan Atrek daryosi atrofida 4° gacha, baʼzi yillarda Toshhovuz viloyatida absolyut minimal temperatura —32° gacha. Iyulda shimoliy sharqda 28°, janubida 32°, absolyut maksimal temperatura 49,9° gacha. T. hududining 80 %da doimiy oqar suv yoʻq; janubiy va sharqiy hududlardagina daryolar bor. Eng katta va sersuv dare – Amudaryo. Bu daryoning suvi Qoraqum kanali orqali Bahardengacha borgan —900&amp;nbsp;km. Koʻllarning aksariyati shoʻr. Chuchuk suvli Yasxan koʻli Nebitdog shahrini ichimlik suv bilan taʼminlaydi. Tuproqlari – Ustyurt, Krasnovodsk, Orka Unguz platolarida surqoʻngʻir, togʻ etaklari, togʻ yon bagʻirlarining quyi qismida, togʻ oldi tekisliklarida, togʻlarning quyi mintaqasida boʻz tuproq, yuqorirokda toʻq boʻz, togʻ tepalarida togʻqoʻngʻir tuproqlar tarqalgan. Qoraqum choʻlining aksariyatini qum egallagan; pastqam joylarda taqir, shoʻrxok, daryo vodiylarida oʻtloqiboʻz va allyuvialoʻtloqi tuproklar bor. T. hududining taxminan 2 % sugʻoriladi. T.ning oʻsimlik va hayvonot dunyosi xilmaxil. Qumli choʻllarda oq va qora saksovul, qandim, cherkez, quyonsuyak, astragal kabi butalar, shoʻrxok yerlarda yulgʻun, sarisazan, shoxilak va boshqa, daryo vodiylaridagi toʻqaylarda bachki teraktol va jiydazorlar, Kopetdogʻ oldi choʻllarida va qirlarda shuvoq va har xil efemer oʻtlar, togʻlarning 1500 m dan yuqori qismida archa, Gʻarbiy Kopetdogʻ daralarida yovvoyi tok, olma, olcha, bodom, anor, yongʻoq, anjir, pista daraxtlari oʻsadi. Hayvonot dunyosi – choʻlda quyon, boʻri, tulki, chiyaboʻri, jayran, togʻlarda qoplon, arxar, morxoʻr, Amudaryo vodiysida toʻngʻiz, kiyik, qirgʻovul va boshqa yashaydi. Daryo va suv omborlarida baliq koʻp. T. hududida Badxiz, Krasnovodsk, Repetek va boshqa qoʻriqxonalar bor.

Aholisining aksariyati turkmanlar; shuningdek, rus, qozoq, tatar, ukrain, arman, ozbeklar ham yashaydi. Shahar aholisi 45 %. Rasmiy til – turkman tili. Dindorlari, asosan, sunniy musulmonlar. Yirik shaharlari: Ashxobod, Turkmanobod, Toshhovuz, Mari, Turkmanboshi.

== Tarixi ==
Turkmaniston hududi qadimda [[Ahamoniylar|Axomaniylar]] davlati, [[Aleksandr|Iskandar Maqduniy]] istilosidan soʻng vujudga kelgan [[Salavkiylar]] davlati, [[Parfiya]], [[Yunon-Baqtriya podsholigi|Yunon-Baqtriya]] podsholigi, [[Eftaliylar]], Turk xoqonligi, [[Arab xalifaligi]], [[Tohiriylar davlati|Tohiriylar]] davlati, [[Somoniylar davlati|Somoniylar]], [[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiylar]] davlati, [[Xorazmshohlar davlati]], Moʻgʻullar davlati tarkibida boʻlgan. 14-asrning 70—80-yillaridan Turkmaniston hududi Temuriylar tasarrufiga oʻtgan. 16-asr oxiri – 17-asrda Xiva va Buxoro xonliklariga qaram boʻldi, bir qismi Eron tarkibiga oʻtib qoldi. 1869—85 yillarda Turkmaniston hududini Rossiya bosib oddi. 1917-yil noyabr —dekabrda sovet hokimiyati oʻrnatildi, 1918-yil 30-aprelda Turkiston muxtor sovet sotsialistik respublikasi tashkil etilgach, Turkmanistonning asosiy qismi (Kaspiyorti viloyati, 1921-yil avgustdan Turkmaniston viloyati) uning tarkibiga kirdi. 1924-yil Oʻrta Osiyoda „milliy davlat chegaralanishi“ deb atalgan boʻlib tashlash siyosati natijasida 1924-yil 27-oktabrda Turkmaniston SSR tashkil topdi va SSSR tarkibiga kiritildi. Shundan keyingi yillarda turkman xalqi KPSSning qishloq xoʻjaligini jamoalashtirish, mamlakatni industriyalash siyosati va qatagʻonlar azob-uqubatlarini tortdi. 1991-yil oktabrda Mustaqillik haqida deklaratsiya qabul qilindi, mamlakat Turkmaniston deb atala boshladi. Turkmaniston —1992-yildan BMT aʼzosi, 1993-yil 7-yanvarda Oʻzbekiston Respublikasi suverenitetini tan olgan va diplomatik munosabatlar oʻrnatgan. Milliy bayrami – 27-oktabr – Mustaqillik kuni (1991).

Siyosiy partiyasi. Rasmiy ravishda 1 partiya roʻyxatga olingan: Turkmaniston demokratik partiyasi (sobiq Kommunistik partiya negizida 1991-yil tuzilgan).

== Xoʻjaligi ==
[[Fayl:Turkmen_man_with_camel.jpg|alt=|right|250x250px]]
Turkmaniston – agrar industrial mamlakat. Milliy daromad tarkibida sanoatning ulushi 50 %, qishloq xoʻjaligi.niki 18 %, xizmat koʻrsatish sohasiniki 32 %.

Sanoatining yetakchi tarmoklari: gaz va neft qazib chiqarish, energetika, kimyo, mashinasozlik, yengil (qishloq xoʻjaligi. xom ashyosini qayta ishlash), oziq-ovqat (yogʻmoy, vinochilik), binokorlik materiallari sanoati. Buzmayin GRES, Turkmanboshi, Nebitdogʻ, Turkmanobod, Mari, Gugurtdogʻda issiqlik elektr styalari barpo etilgan. Yiliga oʻrtacha 10,5 mlrd. kVt soat elektr energiya hosil qilinadi. Neft qazib chiqarish va uni qayta ishlash T.ning gʻarbiy rnlarida olib boriladi, Cheleken gʻarbida dengiz tubidan neft qazib olinadi. Asosiy gaz konlari: Gazoʻchoq, Naip, Shatlik, Gugurtdog va boshqa Neftni kayta ishlash tarmogʻida benzin, kerosin, dizel yonilgʻisi, mazut, bitum, elektrodli koks, kir yuvish vositalari, kimyo sanoatida natriy sulfat, yod, brom, oltingugurt, mineral oʻgʻit, oltingugurt kislotasi, superfosfat, ftorli alyuminiy ishlab chikariladi, mashinasozlik va metallsozlik korxonalarida teplovoz va avtomobillar taʼmirlanadi, markazdan qochirma neft nasoslari, kultivator, elektr kabeli, gaz plitalari, oziq-ovqat sanoati uchun uskunalar ishlab chiqariladi. Yengil sanoat paxta, jun, pillani dastlabki qayta ishlash, ip gazlama, jun va ipak gazlama, trikotaj ishlab chiqarish., qorakoʻl oshlash, pillakashlik, tikuvchilik, koʻnchilik, poyabzal korxonalaridan iborat. Yogochsozlik, poligrafiya, shisha sanoati ham muhim oʻrin oladi. Asosiy sanoat markazlari: Ashxobod, Toshhovuz, Turkmanobod, Mari, Turkmanboshi, Nebitdogʻ, Bayramali va boshqa

Qishloq xoʻjaligining yetakchi tarmogʻi – dehqonchilik. Unda paxtachilik asosiy oʻrin egallaydi. Vohalarda va togʻ yon bagʻirlarida yetishtiriladi (asosan, ingichka tolali paxta). Donli ekinlardan bugʻdoy, arpa, sholi, oq joʻxori va makkajoʻxori, yemxashak ekinlari, poliz ekinlaridan qovun, tarvuz yetishtiriladi. Bogʻ va tokzorlar bor. Atrek daryosi va uning irmoqlari boʻylarida subtropik ekinzorlar (anor, zaytun, anjir, bodomzorlar) bor. Chorvachilik qishloq xoʻjaligi.ning muhim tarmogʻi hisoblanadi. Togʻli joylarda qoramol, qoʻy, echki, yilqi boqiladi, tekisliklarda qorakoʻlchilik va tuyachilik, Turkmanobod, Ashxobod, Mari viloyatlarida pillachilik, suv havzalarida baliq xoʻjaligi rivojlangan.

== Transporti ==
Transport yoʻli uzunligi 2,12 ming km, umumiy foydalanishdagi avtomobil yoʻllari uzunligi 13,6 ming km, jumladan, qattiq qoplamali yoʻllar uz. 11,6 ming km. Asosiy dengiz porti – Turkmanboshi. Turkmanboshi – Boku, Bekdash – Boku yoʻnalishi boʻyicha temir yoʻlli dengiz paromi mavjud. Amudaryo va Qoraqum kanalida kema katnaydi. Truboprovod transporti mavjud. Neft va gaz quvurlari, jumladan, Vishka – Turkmanboshi, Cheleken – Turkmanboshi neft quvurlari mavjud. T. chetga tabiiy gaz, neft va neft mahsulotalari, paxta, mineral oʻgʻit va boshqa chiqaradi. Chetdan mashina va uskunalar, kora metallar, transport vositalari, kiyimkechak, poyabzal, don, kandshakar oladi. Rossiya, Ukraina, Oʻrta Osiyo mamlakatlari va Qozogʻiston bilan savdo qiladi. T.ning Oʻzbekiston Respublikasi bilan tashki savdo aylanmasi 2003-yilda 2002-yilga nisbatan 17,3 % ortdi va Oʻzbekiston Respublikasining tashki savdosidagi ulushining 1,3 % ni tashkil etdi. Pul birligi – manat hisoblanadi

== Tibbiy xizmati ==
Davlatga karashli tibbiyot muassasalari bilan bir qatorda xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Ashxobod tibbiyot institutida tayyorlanadi. Mashhur kurortlari: Bayramali, Feruza iqlimiy, Archman balneologiya va Mullaqora balchiq bilan davolash sanatoriylari.

== Maorifi, ilmiy va madaniymaʼrifiy muassasalari ==
Maorifi boshlangʻich, toʻliqsiz oʻrta va umumiy oʻrta taʼlim maktablaridan iborat. Oʻrta maxsus taʼlim oʻquv yurtlari turli kasblarni oʻrgatadi. T.da bir qancha oliy oʻquv yurti, jumladan, Ashxobodda T. universiteta, politexnika, qishloq xoʻjaligi., pedagog, sanʼat, tibbiyot, xalq xoʻjaligi va boshqa institutlar, Turkmanobodda pedagogika instituti mavjud.institutlar uning tarkibidagi institutlardan tashqari Sil kasalliklari instituti, Koʻz kasalliklari instituti, Nevrologiya va fizioterapiya instituti, Radiologiya va rentgenologiya instituti, Onkologiya instituti, Chorvachilik va veterinariya instituti, Tuproqshunoslik instituti va boshqa ilmiy muassasalarda olib boriladi. T.da T. davlat kutubxonasi bir qancha teatr, sirk, 15 davlat muzeyi, shu jumladan, Ashxobodda T. tarixi muzeyi, tasviriy sanʼat muzeyi, „Nisa“ tarixiymadaniy qoʻriqxona va boshqa madaniymaʼrifiy muassasalar mavjud.

== Matbuoti, radioeshittirishi, telekoʻrsatuvi ==
T.da 20 ta gaz. va jurnali, jumladan, rus tilida „Neytralnoʻy Turkmenistan“ („Betaraf Turkmaniston“), turkman tilida „Turkmenistan“ gaz.lari nashr etiladi. T.davlat axborot agentligi (TURKMANPRESS), T. milliy teleradiokompaniya faoliyat yuritadi. T.da muntazam radioeshittirish 1927-yildan, televizion koʻrsatuvlar 1959-yil noyabrdan boshlangan.

Adabiyoti xalq ogʻzaki ijodiyotidan boshlangan. Oʻrta Osiyo xalklarining mushtarak asari boʻlmish „Kitobi dadam Qurqut“ oʻgʻuz elati hayotini tasvirlaydi. „Shohsanamgʻarib“, „Sayot va Hamro“, „Goʻroʻgʻli“, „Layli va Majnun“, „Yusuf va Zulayho“ kabi dostonlarning turkman variantlari keng tarqalgan. 18-asrda turkman shoirlari nazm tilini xalq tiliga yaqinlashtirdilar. Mahtumquli adabiyetda yangi yoʻnalishni boshlab berdi. 18-asr oxiri – 19-asr boshlarida Durdi Shoir, Saidiy, Ziloliy, Misqinqilich, Andalib, Shaydoiy, Ozodiy, Gʻoyibiy, Kamina turkman adabiyoti rivojiga katta hissa qoʻshdilar. 19-asrda yashab ijod etgan turkman shoirlari ijodida lirika yetakchi janr boʻldi. Asl muhabbatni madh etuvchi „Zuhro va Tohir“ dostonining muallifi Mullanafas turkman adabiyotidagi lirika janrining yorqin namoyandasidir.

20-asr 20-yillarida badiiy nasrchilik rivojlana boshladi. Shoir va yozuvchilardan Yoqub Nosirli, B. Kerboboyev, N. Sarixonov, A. Durdiyev, X. Deryayev, dramaturglardan A. Karliyev, B. Omonov va boshqa adiblar hikoya, qissa, roman va pyesalarida xalq hayoti, quvonch va tashvishlarini haqqoniy tasvirlashga intildilar. 1934-yil T. yozuvchilar uyushmasi tashkil etildi. 1928-yildan yozuvchilarning oylik adabiybadiiy jurnali nashr etila boshladi. Ikkinchi jahon urushi yillari turkman adiblari bosqinchilarga qarshi xalq nafratini ifodalovchi nazmiy va nasriy asarlar yaratdilar. Jumladan, Yo. Nosirlining „Leytenantning oʻlimi“, P. Nurberdiyevning „Vatanparvar chol“ dostonlari, K,. Seytliyevning sheʼrlari, D. Xoldurdining „Oqxalatli qiz“ dostoni va boshqa asarlarda urush va turkman xalqining front orqasidagi fidoiyligi oʻz aksini topgan. Urushdan keyingi turkman adabiyotida tinchlik uchun kurash, odamlar oʻrtasidagi munosabat asosiy mavzu boʻldi. 50-yillarda A. Otajonov, M. Saidov, K. Qurbonnapasov, A. Xaydov va boshqa adabiyotga kirib keldilar. 60—70-yillardan yirik nasriy asarlar adabiyetda yetakchi oʻrin egalladi. Qilich Quliyevning „Qora karvon“, Beki Seytoqovning „Birodarlar“, X. Deryayevning „Qismat“ romanlari va boshqa yaratiddi. B. Kerboboyev, X. Ismoilov, M. Garriyev, K. Tangriquliyev, A. Boymurodovlar bolalar adabiyetiga qiziqarli asarlari bilan hissa koʻshdilar.

20-asrning 2yarmida yirik nasriy asarlar adabiyetda yetakchi oʻrin egalladi. B. Xudoynazarov, A. Kurbonov, O. Okmamedov, Ya. Mametyev, T. Jumageldiyev va boshqa adiblarning romanlari bosilib chiqdi. A. Murodov, U. Abdullayev, J. Allakov, R.Rajabovlar adabiyotshunoslik va adabiy tanqid sohasida barakali ijod qildilar. Boshqa xalqlar adiblari, jumladan, oʻzbek yozuvchilarining eng yaxshi asarlarini turkman tiliga tarjima qilishga katta ahamiyat berib kelindi.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
{{keng tasvir|Panorama_of_Ashgabat.jpg|1000px|}}
Turkmaniston hududida qad. manzilgoxlar (Ashxobod yaqinidagi Jaytun va Passajiktepa) qoldiqlari saqlanib qolgan. Bundan tashkari, yirik qishloklarning qoddiqlarini ham uchratish mumkin (Namozgohtepa, Ulugʻtepa, Oltintepa). Turli davrlarda mustahkam devorlar bilan oʻralgan shaharlar (Marvdagi Erkqalʼa, Kaushut yaqinidagi Elkentepa) vujudga kelgan. Mil. 5— 7-asrlarda xom gʻisht va paxsadan qoʻrgʻonlar, 2 qavatli koʻshklar qurildi. 11 – 12-asrlarda shaharlarda masjid, Madrasa, karvonsaroy, timlar, maqbaralar, turar joy mahallalari barpo etildi (Abu Sayd maqbarasi, Abulfazl maqbarasi va boshqalar). Pishiq gʻishtdan mahobatli imoratlar qurilib, tomi gumbaz shaklida ishlana boshladi. 12-asrda binolarni bezashda bir tomoni sirlangan gʻisht va koshindan foydalanish rayem boʻldi. Maqbaralar oʻziga xos meʼmoriy shaklda bunyod etilgan. Marvdagi Sulton Sanjar matsbarasi, Koʻhna Urganchdagi Najmiddin Kubro maqbarasi, Faxriddin Roziy matsbarasi, Sulton Takash maqbarasi va boshqa sirkorlik va naqshkorlik usulida serhasham bezatilgan. Marvdan Xorazmga borish yoʻlidagi Oqchaqalʼa, Choshqalʼa, Doyaxotin karvonsaroyi ichki hovlisining 4 tomoni peshayvonli qilib qurilgan. 14—15-asrlarda Temuriylar davri meʼmorligiga xos mahobatli va peshtokli binolar qurila boshladi. 19-asr 2yarmida Krasnovodsk, Ashxobod, Chorjoʻy, Bayramali, Qizilarvot kabi yangi shaharlar paydo boʻldi. Ammo koʻchmanchi qabilalar hamon kigiz oʻtovda yashar edi.

20-asrning oʻrtalaridan turkman meʼmorlari uyjoy qurilishida issiq iklim sharoitini qisobga ola boshlagan boʻlsalar, 1948-yil Ashxobod zilzilasidan soʻng shaharsozlikning T. uchun alohida usullarini ishlab chiqdilar. 60—70-yillar meʼmorligida sodda shakllarga intilish kuchaydi, 70— 80-yillarda meʼmorlik bilan bezak sanʼatini birga qoʻshib, atrofdagi manzaraga moslashuv tamoyillari ustunlik qila boshladi (A. Ahmedov va F. Ahmedov rahbarligida ijodiy jamoalar loyihalagan „Ashxobod“ mehmonxonasi, „Ayna“ restorani, Davlat banki, Qurilish banki binolari).

Badiiy hunarmandlikda kulollik (8-asrdan qolipaki naqshlangan sirsiz sopol idishlar), badiiy toʻquv, zargarlik, gilamdoʻzlik rivojlangan. Ayniqsa, 18—20-asrlarda geometrik shaklli naqshlar bilan bezatilgan kizil, jigarrang, taka, salor, yovmut gilamlari badiiy kimmati bilan mashhur boʻlgan.

Zamonaviy tasviriy sanʼat T.da 19-asrning 2yarmida paydo boʻla boshladi. N. N. Karazin, K. S. Mishin, Nazar Yovmutiy turkmanlar turmushining ijtimoiy jihatlarini ifodalashga harakat qildilar. 20-asrning 20-yillarida „Sharq sanʼati zarbdor maktabi“ ochilgach, T.da professional badiiy taʼlim yoʻlga qoʻyildi. Shu maktabda tahsil olgan B. Nurali, S. N. Beklarov, keyinchalik ularning safiga qoʻshilgan Yu. P.Daneshvar, I. Klichev, A. Hojiyev, A. Quliyev, N. Xoʻjamuhamedov, A. va Ch. Omongeldiyevlar tasviriy sanʼatni rivojlantirishga muhim hissa qoʻshdilar. 20-asrning 2yarmida turkman badiiy sanʼatida grafika, dastgoh gravyurasi, natyurmort, avtoportret, teatr va kino bezakchiligi kabi janrlar rivoj topdi.

Istiklol yillari T. tasviriy sanʼatida milliylikka eʼtibor kuchaydi. Dastgoh rangtasviri, grafika, maxrbatli haykaltaroshlik rivojlandi. Keksa avlod vakillaridan I. Kdichev, A. Almamedov, shuningdek, Sh. Akmuhammedov, A. Muhammedov, Ya. Bayramov, J. Amandurdiyev, Ch. Amandurdiyev, G. Guseynov, A. Murodaliyev, K. Nurmurodov va boshqa samarali ijod qilmoqdalar. Chunonchi, Sh. Akmuhammedov ijodida oʻtmish bilan hozirgi kunning uzviy bogʻliqligini koʻrsatish, milliy estetik tamoyillarni ifodalash, Ya. Bayramov ijodida dadil novatorlik, atrof muhitni, umuman hayotni falsafiy talqin qilishga intilish seziladi. 1939-yil T. Rassomlar uyushmasi va 1994-yil Milliy Badiiy akademiya tashkil etilgan.

== Musiqasi ==
Anʼanaviy shakllari qad. ironii elatlar musiqa ijodi hamda turkoʻgʻiz qabilalarining musiqa anʼanalari negizida qaror topgan. Parfiya poytaxti Niso, Margʻiyona poytaxti Marv, Saraxsdan topilgan arxeologik yodgorliklari islomgacha boʻlgan musiqa madaniyati (musiqa cholgʻulari) haqida tasavvur beradi. Saljuqiylar davlati davri (11—12-asrlar)da turkmanlarning musiqa madaniyati ravnaq topdi. Turkman xalq qoʻshikdari orasida dehqon jamoalari hayotiga xos mavsum marosim qoʻshiqlari („Yilan oyni“, „Chemche gelin“, „Ximmil“, „Xeshelle“ va boshqalar), shuningdek, oilaviy marosim va maishiy („Xushroy“, „Edemekrem“, „Oʻlan“, „Azadi“, „Chapak“, „Zikir“, „Xuvdi“, „Agi“) qoʻshiqlari, bayram va sayillarda ayollar ijro etadigan „Lyale“, „Mavrike“ kabi janrlar keng oʻrin olgan. Musiqa cholgʻulari orasida qad. xizlavuk, juljul, gopuz (changqoʻbiz) hamda puflama tuyduklar, doirasimon deprek, dutor va gʻijjaklar mavjud. Ayniqsa, turkman dutor kuylari (Qirqlar, Saltikdar, Muqamlar) shakli murakkabligi, nolalarga boyligi bilan ajralib turadi. Milliy professional musiqa yoʻllari turkman baxshi va sozandalar ijodida namoyon boʻladi. Baxshilar dutor (dutor va gʻijjak, baʼzida gargituyduklar) joʻrligida qahramonlik va ishqiy mavzudagi („Goʻroʻgʻli“, „Nejeb oʻgʻlon“, „Sayot va Hamro“, „Shohsanam va Gʻarib“ kabi) dostonlarni mahorat bilan, maxsus kuylash usullaridan keng foydalanib ijro etadilar. 1929-yil Ashxobodda badiiy texnikum musika boʻlimi bilan birga ochildi (1935-yildan musiqa bilim yurtiga aylantirilgan). Ilk turkman kompozitorlari A. Kuliyev, V. Muxatov, D. Ovezovlar yetishib chiqdi. 1929-yil simfonik orkestr, 1934-yil xor, 1941-yil Opera va balet teatri tashkil etildi. 1941—45 yillarda „Zuhro va Tohir“, „Shohsanam va Gʻarib“ operalari, „Aldar koʻsa“ baleti yaratildi. Kompozitor A. Shaposhnikov bilan V. Muxatovning „Kamina va qozi“ hajviy operasi, M. Ravich bilan N. Muxatovning „Zoʻraki tabib“ baleti, A. Quliyev, A. Shaposhnikov, V. Ahmedovning orkestr uchun yozgan konsertlari 50—60-yillardagi turkman musiqasining yutugʻi boʻldi. 70—80ylarda turkman musiqasi uslubida yangi siljish sodir boʻldi. Kompozitorlardan Ch. Nurimov („Garmselning oʻlimi“, „Qoʻhitang fojiasi“ baletlari, simfonik konsertlari), N. Xolmamedov (vokal qoʻshiklari), A. Agajikov („Soʻna“ va „Taxdikali tun“ operalari, „Feruza“ baleti), R. Ollayorov (oratoriya va simfoniyalari) yangi ifoda usullaridan foydalandilar. Ch. Ortiqov, D. Nuriyev kabi yosh kompozitorlar ijod kila boshladi. Ijrochilar orasida dirijyor X. Allanurov, xonandalardan A. Annaquliyeva, M. Quliyeva, M. Shaxberdiyeva, raqqos va raqqosalardan G. Musayeva, A. Pursiyanovlar mashhur.

Ashxobod va Toshhovuzda musiqali drama teatrlari, Ashxobodda Milliy konservatoriya, Ashxobod, Mari va Turkmanobodda musiqa va sanʼat bilim yurtlari, turli shaharlarda musiqa maktablari bor.

== Teatri ==
1918-yildan havaskor teatr toʻgaraklari tuzila boshladi. 1926-yil dastlabki millim drama studiyasi tashkil etildi. Unda dramaturglar K. Burunov, A. Kaushutov, rejissor Yu. Alimzoda dare berdilar, Suray Murodova, A. Qulmamedov, K. Berdiyev, O. Durdiyeva, K. Qulmurodov va boshqa aktyorlar tahsil oldilar. 1929-yil shu studiya negizida turkman teatri (hozirgi Mullanafas nomidagi drama teatri) barpo etildi. Unda B. Kerboboyevning „Yuksalish“, A. Karliyevning „Ayna“ pyesalari va chet el dramaturglarining asarlari sahnalashtiriddi. Mari, Karki, Qizilarvot va boshqa shaharlarda yangi teatrlar ochildi. 20-asrning 2yarmida turkman teatrlarida G. Muxtorov, K. Seytliyev, B. Omonov, Q. Quliyev, A. N Ostrovskiy, U.Shekspir pyesalari qoʻyildi. Teatr jamoalari orasida Ashxoboddagi yosh tomoshabinlar teatri, Maridagi Kamina nomli drama teatri, Turkmanoboddagi musikali drama teatri, sanʼat arboblaridan B. Omonov, A. Durdiyev, M. Cherkezov, M. Kirillov, S. Otayeva, T. Gʻafurova, N. Suyunova, M. Aymedovalar mashhur.

== Kinosi ==
1926-yil kinofabrika tashkil etildi, keyinchalik u „Turkmanfilm“ga aylantirildi (hozirgi A. Karliyev nomidagi kinostudiya). Shu yerda dastlabki hujjatli filmlar – „Oq oltin“ (1929, rejissor A. Vladichuk), „Choʻlda birinchi“ (1932, rejissor M. Bistritskiy), „Misli koʻrilmagan voqea“ (1936) yaratildi. Dastlabki badiiy filmlar – „Unutib boʻlmaydi“ (1931, rejissor D. Poznanskiy), „Yetti yurak“ (1935, rejissor N. I. Tixonov), „Men qaytaman“ (1935, rejissor A. Ledashchev), „Dursun“ (1940, rejissor Ye. IvanovBarkov) ekranga chiqarildi. 40—50-yillarda yaratilgan filmlar („Olisdagi kelin“, „Keksa Ashirning hiylasi“, „Oila nomusi“, „Birinchi imtihon“) muvaffaqiyat qozonmadi va tanqidga uchradi. 60-yillarda voya ga yetgan X. Narliyev, K. Yazxonov, M. Qurbonklichev, Ya. Saidov, M. Suyunxonov kabi yosh rejissorlarning ijodi kinematografiyani jonlantirdi. B. B. Mansurovning „Musobaqa“ filmi (1964) goyaviy yetukligi, ifoda vositasining taʼsirchanligi bilan ajralib turadi. Unda murakkab insoniy muammolar tarixiy voqealar asosida hal etilgan boʻlsa, oʻsha rejissorning „Chanqovni bosish“ filmida (1967) mazkur muammolar zamonaviy voqeliqda ifodalab berilgan. „Mahtumquli“ (1968) va „Maqom sirlari“ (1974) filmlari tarixiy shaxslarga bagʻishlangan. X. Narliyevning „Qoraqum, soyada 45°“ (1983) filmida gazchilarning hayoti tasvirlangan. Yosh rejissor X. Kakaboyevning „Otam qaytsinchi, kurasan“, X. Narliyevning „Jamol daraxti“ filmlari turkman kinematografiyasining soʻnggi yillardagi yutuqla]ei jumlasiga kiradi.

== Oʻzbekiston – Turkmaniston adabiy va madaniy aloqalari ==
Oʻzbek va turkman xalqlari azaldan iqtisodiy, madaniy va adabiy sohalarda hamkorlik kilishgan. Ayni paytda Mahtumqulining sheʼrlarini bilmagan va kuylamagan oʻzbek xrfizi yoʻq desa boʻladi. Andalib oʻzining „Layli va Majnun“, „Yusuf va Zulayho“ dostonlarini Navoiy va Durbek asarlaridan taʼsirlanib yozgan.

Mahtumqulining tanlangan sheʼrlar toʻplami oʻzbek tilida bir necha marta nashr etildi. Gʻafur Gʻulom va Berdi Kerboboyev, Abdulla Qahhor va Beki Seytoqov, Zulfiya va Tovshan Esanova, Asqad Muxtor va Qora Seytliyev kabi oʻzbek va turkman yozuvchishoirlari oʻrtasidagi doʻstlik adabiy aloqalar tarixida muhim oʻrin egallaydi. B. Kerboboyevning „Dadil qadam“, „Oysulton“, „Nebitdogʻ“ romanlari, X. Deryayevning „Qismat“ romanepopeyasi, Mullanafas, Andalib, Kamina, B. Kerboboyev sheʼrlari, Ota Kavshutovning „Nebitdogʻ etaklarida“ romani, Q. Quliyevning „Qora karvon“ romani, T. Togʻanovning „Durlar xazinasi“ qissasi va boshqa asarlar oʻzbek tiliga tarjima qilingan. Turkman dramaturgiyasining „Mahtumquli“ (B. Kerboboyev), „Oila nomusi“, „Kim aybdor?“ (X. Mutalov) singari namunalari oʻzbek teatrlarida sahnalashtirilgan. Oʻz navbatida, H.X,.Niyoziyning „Boy ila xizmatchi“, A. Qaxdorning „Shohi suzana“, B. Rahmonovning „Yurak sirlari“, Sayd Ahmadning „Kelinlar qUzgʻoloni“ pyesalari turkman teatrlarida namoyish qilindi. Turkman adiblarining (B. Kerboboyev, J. Orazov, B. Seytokrv, O. Otajonov va boshqalar) Oʻzbekiston, oʻzbek shoir va adiblarining (Gʻ.Gʻulom, Shayxzoda, Mirtemir) Turkmaniston mavzuidagi asarlari muhim.
&lt;!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --&gt;

== Havolalar ==
* [http://sayokhat.wordpress.com/ Sayoxat znachit puteshestvie] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20071016230530/http://sayokhat.wordpress.com/ |date=2007-10-16 }} – Fotografii Turkmenistana, Uzbekistana, Kazaxstana

{{Osiyo_mamlakatlari}}
{{Markaziy Osiyo}}
{{Kaspiy dengizining atrofidagi davlatlar}}

{{OʻzME}}

[[Turkum:Oʻrta Osiyo]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]
[[Turkum:Turkmaniston| ]]
[[Turkum:Davlatlar]]
[[Turkum:Geografiya]]
[[Turkum:Fan]]


{{chala}}</text>
      <sha1>k6you982mwcc63a63yngm20wx7zietn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481175</id>
      <parentid>5480962</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:48:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.113.222.22</ip>
      </contributor>
      <origin>5481175</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="28582" sha1="cocc0n3ipzcb43mz295fl60uq2n7fdf" xml:space="preserve">{{Turkmaniston_info|Tkm=Jon boshiga 20,657 $}}
[[Tasvir:Университет (РТСУ) в Душанбе (6).jpg|200px|right|thumb|Turkmanlar]]
'''Turkmaniston''' ([[Turkman tili|turkmancha]]: ''Türkmenistan''), '''Turkmaniston Respublikasi''' [[Markaziy Osiyo]]dagi rivojlangan davlat boʻlib, shimoli-gʻarbda [[Qozogʻiston]], shimol va sharqda [[Oʻzbekiston]], janubi-sharqda [[Afgʻoniston]], janubdan [[Eron]], janubi-gʻarbda va gʻarbdan [[Kaspiy dengizi]] bilan chegaradosh.Armiyasi kuchli va hozir qurol-yaroq va harbiy texnikalari zamonaviy. Mamlakatda haliyam  maktablar, maktab kitoblari va Harbiy-hizmat bepul. Hozirda maydoni 491.200 km². Tez boyib va rivojlanayotgan davlatlardan biri. YIM (ХQТ) 2024-yil roʼyxati boyicha-AQSh$- 82,52 mlrd dollar. Jon boshiga AQSh$- 8285 dollar . Pul birligi - [[Manat]]. Ayni paytda 1 Manat-3,5 $ (4000-5000 som)-ga teng. [[Ashxobod]] – mamlakatning poytaxti va eng yirik shahri. 2015-yilda ''Тurkmaniston'' oʼzining  TurkmenAlem nomli zamonavi sputnigini uchurdi, va u haliyam yuqori hizmat koʻrsatib kelmoqda. Mamlakat aholisi 7 millionni tashkil etadi.

Turkmanstonda yashovchi oʻzbeklarning bergan maʼlumotlariga koʻra hozirda u yerda : Harbiy hizmat , maktablar va maktaip kitoblari bepul.Ortacha oylik maoshi 2400 Manat .1 litr benzin va salyarka narxi 2 manatga yetmaydi.Elektr tokiga bir oyda oʻrtacha 10 , gazga 15 Manat tolashadi.1 kg goʻsht narxi oʻrtacha 45 manat.WiFi toʻlovlari bir oʻyiga 50 manat. Har yili oylik maoshlar, pensiya, stipendiyalar 10% koʻpayib bormoqda. (2024-yil malumotlariga kora)

Turkmaniston asrlar davomida sivilizatsiyalar chorrahasida boʻlgan. Oʻrta asrlarda Marv islom dunyosining buyuk shaharlaridan biri va [[Buyuk Ipak yoʻli]]dagi muhim toʻxtash joyi boʻlgan. [[1881-yil]]da [[Rossiya imperiyasi]] tomonidan qoʻshib olingan Turkmaniston keyinchalik Oʻrta Osiyoda boshqa davlatlar kabi ''bolsheviklarga'' qarshi harakat qildi.Turmanistonni bosib olish ruslarga juda kimmatga tushgan. Turkmanlar Rus koshinlariga juda katda talofat yetgazgan. [[1925-yil]]da Turkmaniston [[Sovet Ittifoqi]]ning tarkibiy respublikasi, Turkmaniston Sovet Sotsialistik Respublikasi ([[Turkmaniston SSR]]) ga aylandi; [[1991-yil]]da Sovet Ittifoqi ''parchalanganidan'' keyin mustaqillikka erishdi.

Turkmaniston tabiiy gaz zaxiralari boʻyicha dunyoda toʻrtinchi oʻrinni egallaydi. Birgina tabiiy gazni quvurlar orqali eksport qilishdan oʻyiga milliardlab dollar daromad koʻradi. Mamlakatning katta qismini [[Qoraqum|Qoraqum choʻl]]lari qamrab olgan. [[1993-yil]]dan [[2017-yil]]gacha fuqarolar davlat tomonidan elektr energiyasi, suv va tabiiy gazni bepul olishgan.hozir ham judayam arzon olishadi.

Suveren Turkmaniston davlatini Prezident [[S.N]] [[2006-yil]]da vafotigacha umrbod boshqargan. Keyin Gurbanguli [[2007-yil]]da prezident etib saylangan (u ilgari vitse-prezident, keyin prezident vazifasini bajaruvchi boʻlgan). 2022-yil 12-martda oʻtkazilgan saylovlarda ''Gurbanguli Berdimuhamedovning'' oʻgʻli ''Sardor Berdimuhamedov'' 72.97% ovoz olib, prezidentlikka saylandi.

== Davlat tuzumi ==
Turkmaniston – betaraf davlat. 1995-yil 12-dekabr Turkmanistonga betarafligi kuni. Amaldagi Konstitutsiyasi 1999-yil 18-mayda qabul kilingan. Davlat boshligʻi – prezident (2022-yildan Sardor Berdimuhamedov). Qonun chiqaruvchi hokimiyatni Majlis (parlament), ijrochi hokimiyatni Vazirlar Mahkamasi (hukumat) amalga oshiradi.

== Tabiati ya'ni yashash joyi ==
Turkmaniston hududining aksariyati tekislikdan iborat boʻlib, qariyb 4/5 qismi Turon tekisligi (Qoraqum choʻli)da joylashgan. Faqat janubida tepaliklar va oʻrtacha balandlikdagi togʻlar bor. shimolida Qoraboʻgʻozgoʻl, Krasnovodsk, Turkman qoʻltiqlari, Krasnovodsk, Darja, Cheleken yarim orollari va kum tillari bor. Dengiz sohili past, qumli. T. janubida Kopetdogʻ togʻlari (eng baland joyi 2942 m – Rizo choʻqqisi), undan shimoli-gʻarbda Kichik Bolxon (777 m gacha) va Katta Bolxon (1881 m gacha) togʻlari joylashgan. Janubi-sharqdagi Bodxiz qirlari (eng baland joyi 1267 m) va Qorabel qirlari (eng baland joyi 984 m) oʻrtasidan Murgʻob daryosi oqib oʻtadi. Chekka janubi-sharqda Hisor tizmasining Koʻhitang tarmogʻi (bal. 3139 m – T.ning eng baland nuktasi) bor. T.ning gʻarbida Krasnovodsk platosi, shimoli-gʻarbida Ustyurt platosining janubiy chekkasi, undan janubida esa Orqa Oʻzboʻy burmali rayoni yotadi. Kaspiy boʻyi pasttekisligida Nebitdogʻ (39 m), Boyadogʻ (134 m), Qumdogʻ, Manjuqli (27 m) va boshqa qirlar koʻtarilib turadi. Kopetdogʻ tekisligidan shimoliy va shimoli-sharqda Qoraqum choʻli, Amudaryo va Tajan daryolari oraligʻida Janubi-Sharqiy Qorakum choʻli joylashgan. T.ning janubiy qismida tez-tez zilzila boʻlib turadi. Muhim qazilma boyliklari – neft va gaz; kumir, mirabalit, oltingugurt, kora va rangli metall, mis, alyuminiy, simob, molibden konlari aniklangan.

Iqlimi keskin kontinental, qurgʻoqchil iqlim. Yozi issiq va quruq, qishi yumshoq, qor kam yogʻadi. Yanvarning oʻrtacha temperaturasi shimoli-sharqda —5° dan Atrek daryosi atrofida 4° gacha, baʼzi yillarda Toshhovuz viloyatida absolyut minimal temperatura —32° gacha. Iyulda shimoliy sharqda 28°, janubida 32°, absolyut maksimal temperatura 49,9° gacha. T. hududining 80 %da doimiy oqar suv yoʻq; janubiy va sharqiy hududlardagina daryolar bor. Eng katta va sersuv dare – Amudaryo. Bu daryoning suvi Qoraqum kanali orqali Bahardengacha borgan —900&amp;nbsp;km. Koʻllarning aksariyati shoʻr. Chuchuk suvli Yasxan koʻli Nebitdog shahrini ichimlik suv bilan taʼminlaydi. Tuproqlari – Ustyurt, Krasnovodsk, Orka Unguz platolarida surqoʻngʻir, togʻ etaklari, togʻ yon bagʻirlarining quyi qismida, togʻ oldi tekisliklarida, togʻlarning quyi mintaqasida boʻz tuproq, yuqorirokda toʻq boʻz, togʻ tepalarida togʻqoʻngʻir tuproqlar tarqalgan. Qoraqum choʻlining aksariyatini qum egallagan; pastqam joylarda taqir, shoʻrxok, daryo vodiylarida oʻtloqiboʻz va allyuvialoʻtloqi tuproklar bor. T. hududining taxminan 2 % sugʻoriladi. T.ning oʻsimlik va hayvonot dunyosi xilmaxil. Qumli choʻllarda oq va qora saksovul, qandim, cherkez, quyonsuyak, astragal kabi butalar, shoʻrxok yerlarda yulgʻun, sarisazan, shoxilak va boshqa, daryo vodiylaridagi toʻqaylarda bachki teraktol va jiydazorlar, Kopetdogʻ oldi choʻllarida va qirlarda shuvoq va har xil efemer oʻtlar, togʻlarning 1500 m dan yuqori qismida archa, Gʻarbiy Kopetdogʻ daralarida yovvoyi tok, olma, olcha, bodom, anor, yongʻoq, anjir, pista daraxtlari oʻsadi. Hayvonot dunyosi – choʻlda quyon, boʻri, tulki, chiyaboʻri, jayran, togʻlarda qoplon, arxar, morxoʻr, Amudaryo vodiysida toʻngʻiz, kiyik, qirgʻovul va boshqa yashaydi. Daryo va suv omborlarida baliq koʻp. T. hududida Badxiz, Krasnovodsk, Repetek va boshqa qoʻriqxonalar bor.

Aholisining aksariyati turkmanlar; shuningdek, rus, qozoq, tatar, ukrain, arman, ozbeklar ham yashaydi. Shahar aholisi 45 %. Rasmiy til – turkman tili. Dindorlari, asosan, sunniy musulmonlar. Yirik shaharlari: Ashxobod, Turkmanobod, Toshhovuz, Mari, Turkmanboshi.

== Tarixi ==
Turkmaniston hududi qadimda [[Ahamoniylar|Axomaniylar]] davlati, [[Aleksandr|Iskandar Maqduniy]] istilosidan soʻng vujudga kelgan [[Salavkiylar]] davlati, [[Parfiya]], [[Yunon-Baqtriya podsholigi|Yunon-Baqtriya]] podsholigi, [[Eftaliylar]], Turk xoqonligi, [[Arab xalifaligi]], [[Tohiriylar davlati|Tohiriylar]] davlati, [[Somoniylar davlati|Somoniylar]], [[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiylar]] davlati, [[Xorazmshohlar davlati]], Moʻgʻullar davlati tarkibida boʻlgan. 14-asrning 70—80-yillaridan Turkmaniston hududi Temuriylar tasarrufiga oʻtgan. 16-asr oxiri – 17-asrda Xiva va Buxoro xonliklariga qaram boʻldi, bir qismi Eron tarkibiga oʻtib qoldi. 1869—85 yillarda Turkmaniston hududini Rossiya bosib oddi. 1917-yil noyabr —dekabrda sovet hokimiyati oʻrnatildi, 1918-yil 30-aprelda Turkiston muxtor sovet sotsialistik respublikasi tashkil etilgach, Turkmanistonning asosiy qismi (Kaspiyorti viloyati, 1921-yil avgustdan Turkmaniston viloyati) uning tarkibiga kirdi. 1924-yil Oʻrta Osiyoda „milliy davlat chegaralanishi“ deb atalgan boʻlib tashlash siyosati natijasida 1924-yil 27-oktabrda Turkmaniston SSR tashkil topdi va SSSR tarkibiga kiritildi. Shundan keyingi yillarda turkman xalqi KPSSning qishloq xoʻjaligini jamoalashtirish, mamlakatni industriyalash siyosati va qatagʻonlar azob-uqubatlarini tortdi. 1991-yil oktabrda Mustaqillik haqida deklaratsiya qabul qilindi, mamlakat Turkmaniston deb atala boshladi. Turkmaniston —1992-yildan BMT aʼzosi, 1993-yil 7-yanvarda Oʻzbekiston Respublikasi suverenitetini tan olgan va diplomatik munosabatlar oʻrnatgan. Milliy bayrami – 27-oktabr – Mustaqillik kuni (1991).

Siyosiy partiyasi. Rasmiy ravishda 1 partiya roʻyxatga olingan: Turkmaniston demokratik partiyasi (sobiq Kommunistik partiya negizida 1991-yil tuzilgan).

== Xoʻjaligi ==
[[Fayl:Turkmen_man_with_camel.jpg|alt=|right|250x250px]]
Turkmaniston – agrar industrial mamlakat. Milliy daromad tarkibida sanoatning ulushi 50 %, qishloq xoʻjaligi.niki 18 %, xizmat koʻrsatish sohasiniki 32 %.

Sanoatining yetakchi tarmoklari: gaz va neft qazib chiqarish, energetika, kimyo, mashinasozlik, yengil (qishloq xoʻjaligi. xom ashyosini qayta ishlash), oziq-ovqat (yogʻmoy, vinochilik), binokorlik materiallari sanoati. Buzmayin GRES, Turkmanboshi, Nebitdogʻ, Turkmanobod, Mari, Gugurtdogʻda issiqlik elektr styalari barpo etilgan. Yiliga oʻrtacha 10,5 mlrd. kVt soat elektr energiya hosil qilinadi. Neft qazib chiqarish va uni qayta ishlash T.ning gʻarbiy rnlarida olib boriladi, Cheleken gʻarbida dengiz tubidan neft qazib olinadi. Asosiy gaz konlari: Gazoʻchoq, Naip, Shatlik, Gugurtdog va boshqa Neftni kayta ishlash tarmogʻida benzin, kerosin, dizel yonilgʻisi, mazut, bitum, elektrodli koks, kir yuvish vositalari, kimyo sanoatida natriy sulfat, yod, brom, oltingugurt, mineral oʻgʻit, oltingugurt kislotasi, superfosfat, ftorli alyuminiy ishlab chikariladi, mashinasozlik va metallsozlik korxonalarida teplovoz va avtomobillar taʼmirlanadi, markazdan qochirma neft nasoslari, kultivator, elektr kabeli, gaz plitalari, oziq-ovqat sanoati uchun uskunalar ishlab chiqariladi. Yengil sanoat paxta, jun, pillani dastlabki qayta ishlash, ip gazlama, jun va ipak gazlama, trikotaj ishlab chiqarish., qorakoʻl oshlash, pillakashlik, tikuvchilik, koʻnchilik, poyabzal korxonalaridan iborat. Yogochsozlik, poligrafiya, shisha sanoati ham muhim oʻrin oladi. Asosiy sanoat markazlari: Ashxobod, Toshhovuz, Turkmanobod, Mari, Turkmanboshi, Nebitdogʻ, Bayramali va boshqa

Qishloq xoʻjaligining yetakchi tarmogʻi – dehqonchilik. Unda paxtachilik asosiy oʻrin egallaydi. Vohalarda va togʻ yon bagʻirlarida yetishtiriladi (asosan, ingichka tolali paxta). Donli ekinlardan bugʻdoy, arpa, sholi, oq joʻxori va makkajoʻxori, yemxashak ekinlari, poliz ekinlaridan qovun, tarvuz yetishtiriladi. Bogʻ va tokzorlar bor. Atrek daryosi va uning irmoqlari boʻylarida subtropik ekinzorlar (anor, zaytun, anjir, bodomzorlar) bor. Chorvachilik qishloq xoʻjaligi.ning muhim tarmogʻi hisoblanadi. Togʻli joylarda qoramol, qoʻy, echki, yilqi boqiladi, tekisliklarda qorakoʻlchilik va tuyachilik, Turkmanobod, Ashxobod, Mari viloyatlarida pillachilik, suv havzalarida baliq xoʻjaligi rivojlangan.

== Transporti ==
Transport yoʻli uzunligi 2,12 ming km, umumiy foydalanishdagi avtomobil yoʻllari uzunligi 13,6 ming km, jumladan, qattiq qoplamali yoʻllar uz. 11,6 ming km. Asosiy dengiz porti – Turkmanboshi. Turkmanboshi – Boku, Bekdash – Boku yoʻnalishi boʻyicha temir yoʻlli dengiz paromi mavjud. Amudaryo va Qoraqum kanalida kema katnaydi. Truboprovod transporti mavjud. Neft va gaz quvurlari, jumladan, Vishka – Turkmanboshi, Cheleken – Turkmanboshi neft quvurlari mavjud. T. chetga tabiiy gaz, neft va neft mahsulotalari, paxta, mineral oʻgʻit va boshqa chiqaradi. Chetdan mashina va uskunalar, kora metallar, transport vositalari, kiyimkechak, poyabzal, don, kandshakar oladi. Rossiya, Ukraina, Oʻrta Osiyo mamlakatlari va Qozogʻiston bilan savdo qiladi. T.ning Oʻzbekiston Respublikasi bilan tashki savdo aylanmasi 2003-yilda 2002-yilga nisbatan 17,3 % ortdi va Oʻzbekiston Respublikasining tashki savdosidagi ulushining 1,3 % ni tashkil etdi. Pul birligi – manat hisoblanadi

== Tibbiy xizmati ==
Davlatga karashli tibbiyot muassasalari bilan bir qatorda xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Ashxobod tibbiyot institutida tayyorlanadi. Mashhur kurortlari: Bayramali, Feruza iqlimiy, Archman balneologiya va Mullaqora balchiq bilan davolash sanatoriylari.

== Maorifi, ilmiy va madaniymaʼrifiy muassasalari ==
Maorifi boshlangʻich, toʻliqsiz oʻrta va umumiy oʻrta taʼlim maktablaridan iborat. Oʻrta maxsus taʼlim oʻquv yurtlari turli kasblarni oʻrgatadi. T.da bir qancha oliy oʻquv yurti, jumladan, Ashxobodda T. universiteta, politexnika, qishloq xoʻjaligi., pedagog, sanʼat, tibbiyot, xalq xoʻjaligi va boshqa institutlar, Turkmanobodda pedagogika instituti mavjud.institutlar uning tarkibidagi institutlardan tashqari Sil kasalliklari instituti, Koʻz kasalliklari instituti, Nevrologiya va fizioterapiya instituti, Radiologiya va rentgenologiya instituti, Onkologiya instituti, Chorvachilik va veterinariya instituti, Tuproqshunoslik instituti va boshqa ilmiy muassasalarda olib boriladi. T.da T. davlat kutubxonasi bir qancha teatr, sirk, 15 davlat muzeyi, shu jumladan, Ashxobodda T. tarixi muzeyi, tasviriy sanʼat muzeyi, „Nisa“ tarixiymadaniy qoʻriqxona va boshqa madaniymaʼrifiy muassasalar mavjud.

== Matbuoti, radioeshittirishi, telekoʻrsatuvi ==
T.da 20 ta gaz. va jurnali, jumladan, rus tilida „Neytralnoʻy Turkmenistan“ („Betaraf Turkmaniston“), turkman tilida „Turkmenistan“ gaz.lari nashr etiladi. T.davlat axborot agentligi (TURKMANPRESS), T. milliy teleradiokompaniya faoliyat yuritadi. T.da muntazam radioeshittirish 1927-yildan, televizion koʻrsatuvlar 1959-yil noyabrdan boshlangan.

Adabiyoti xalq ogʻzaki ijodiyotidan boshlangan. Oʻrta Osiyo xalklarining mushtarak asari boʻlmish „Kitobi dadam Qurqut“ oʻgʻuz elati hayotini tasvirlaydi. „Shohsanamgʻarib“, „Sayot va Hamro“, „Goʻroʻgʻli“, „Layli va Majnun“, „Yusuf va Zulayho“ kabi dostonlarning turkman variantlari keng tarqalgan. 18-asrda turkman shoirlari nazm tilini xalq tiliga yaqinlashtirdilar. Mahtumquli adabiyetda yangi yoʻnalishni boshlab berdi. 18-asr oxiri – 19-asr boshlarida Durdi Shoir, Saidiy, Ziloliy, Misqinqilich, Andalib, Shaydoiy, Ozodiy, Gʻoyibiy, Kamina turkman adabiyoti rivojiga katta hissa qoʻshdilar. 19-asrda yashab ijod etgan turkman shoirlari ijodida lirika yetakchi janr boʻldi. Asl muhabbatni madh etuvchi „Zuhro va Tohir“ dostonining muallifi Mullanafas turkman adabiyotidagi lirika janrining yorqin namoyandasidir.

20-asr 20-yillarida badiiy nasrchilik rivojlana boshladi. Shoir va yozuvchilardan Yoqub Nosirli, B. Kerboboyev, N. Sarixonov, A. Durdiyev, X. Deryayev, dramaturglardan A. Karliyev, B. Omonov va boshqa adiblar hikoya, qissa, roman va pyesalarida xalq hayoti, quvonch va tashvishlarini haqqoniy tasvirlashga intildilar. 1934-yil T. yozuvchilar uyushmasi tashkil etildi. 1928-yildan yozuvchilarning oylik adabiybadiiy jurnali nashr etila boshladi. Ikkinchi jahon urushi yillari turkman adiblari bosqinchilarga qarshi xalq nafratini ifodalovchi nazmiy va nasriy asarlar yaratdilar. Jumladan, Yo. Nosirlining „Leytenantning oʻlimi“, P. Nurberdiyevning „Vatanparvar chol“ dostonlari, K,. Seytliyevning sheʼrlari, D. Xoldurdining „Oqxalatli qiz“ dostoni va boshqa asarlarda urush va turkman xalqining front orqasidagi fidoiyligi oʻz aksini topgan. Urushdan keyingi turkman adabiyotida tinchlik uchun kurash, odamlar oʻrtasidagi munosabat asosiy mavzu boʻldi. 50-yillarda A. Otajonov, M. Saidov, K. Qurbonnapasov, A. Xaydov va boshqa adabiyotga kirib keldilar. 60—70-yillardan yirik nasriy asarlar adabiyetda yetakchi oʻrin egalladi. Qilich Quliyevning „Qora karvon“, Beki Seytoqovning „Birodarlar“, X. Deryayevning „Qismat“ romanlari va boshqa yaratiddi. B. Kerboboyev, X. Ismoilov, M. Garriyev, K. Tangriquliyev, A. Boymurodovlar bolalar adabiyetiga qiziqarli asarlari bilan hissa koʻshdilar.

20-asrning 2yarmida yirik nasriy asarlar adabiyetda yetakchi oʻrin egalladi. B. Xudoynazarov, A. Kurbonov, O. Okmamedov, Ya. Mametyev, T. Jumageldiyev va boshqa adiblarning romanlari bosilib chiqdi. A. Murodov, U. Abdullayev, J. Allakov, R.Rajabovlar adabiyotshunoslik va adabiy tanqid sohasida barakali ijod qildilar. Boshqa xalqlar adiblari, jumladan, oʻzbek yozuvchilarining eng yaxshi asarlarini turkman tiliga tarjima qilishga katta ahamiyat berib kelindi.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
{{keng tasvir|Panorama_of_Ashgabat.jpg|1000px|}}
Turkmaniston hududida qad. manzilgoxlar (Ashxobod yaqinidagi Jaytun va Passajiktepa) qoldiqlari saqlanib qolgan. Bundan tashkari, yirik qishloklarning qoddiqlarini ham uchratish mumkin (Namozgohtepa, Ulugʻtepa, Oltintepa). Turli davrlarda mustahkam devorlar bilan oʻralgan shaharlar (Marvdagi Erkqalʼa, Kaushut yaqinidagi Elkentepa) vujudga kelgan. Mil. 5— 7-asrlarda xom gʻisht va paxsadan qoʻrgʻonlar, 2 qavatli koʻshklar qurildi. 11 – 12-asrlarda shaharlarda masjid, Madrasa, karvonsaroy, timlar, maqbaralar, turar joy mahallalari barpo etildi (Abu Sayd maqbarasi, Abulfazl maqbarasi va boshqalar). Pishiq gʻishtdan mahobatli imoratlar qurilib, tomi gumbaz shaklida ishlana boshladi. 12-asrda binolarni bezashda bir tomoni sirlangan gʻisht va koshindan foydalanish rayem boʻldi. Maqbaralar oʻziga xos meʼmoriy shaklda bunyod etilgan. Marvdagi Sulton Sanjar matsbarasi, Koʻhna Urganchdagi Najmiddin Kubro maqbarasi, Faxriddin Roziy matsbarasi, Sulton Takash maqbarasi va boshqa sirkorlik va naqshkorlik usulida serhasham bezatilgan. Marvdan Xorazmga borish yoʻlidagi Oqchaqalʼa, Choshqalʼa, Doyaxotin karvonsaroyi ichki hovlisining 4 tomoni peshayvonli qilib qurilgan. 14—15-asrlarda Temuriylar davri meʼmorligiga xos mahobatli va peshtokli binolar qurila boshladi. 19-asr 2yarmida Krasnovodsk, Ashxobod, Chorjoʻy, Bayramali, Qizilarvot kabi yangi shaharlar paydo boʻldi. Ammo koʻchmanchi qabilalar hamon kigiz oʻtovda yashar edi.

20-asrning oʻrtalaridan turkman meʼmorlari uyjoy qurilishida issiq iklim sharoitini qisobga ola boshlagan boʻlsalar, 1948-yil Ashxobod zilzilasidan soʻng shaharsozlikning T. uchun alohida usullarini ishlab chiqdilar. 60—70-yillar meʼmorligida sodda shakllarga intilish kuchaydi, 70— 80-yillarda meʼmorlik bilan bezak sanʼatini birga qoʻshib, atrofdagi manzaraga moslashuv tamoyillari ustunlik qila boshladi (A. Ahmedov va F. Ahmedov rahbarligida ijodiy jamoalar loyihalagan „Ashxobod“ mehmonxonasi, „Ayna“ restorani, Davlat banki, Qurilish banki binolari).

Badiiy hunarmandlikda kulollik (8-asrdan qolipaki naqshlangan sirsiz sopol idishlar), badiiy toʻquv, zargarlik, gilamdoʻzlik rivojlangan. Ayniqsa, 18—20-asrlarda geometrik shaklli naqshlar bilan bezatilgan kizil, jigarrang, taka, salor, yovmut gilamlari badiiy kimmati bilan mashhur boʻlgan.

Zamonaviy tasviriy sanʼat T.da 19-asrning 2yarmida paydo boʻla boshladi. N. N. Karazin, K. S. Mishin, Nazar Yovmutiy turkmanlar turmushining ijtimoiy jihatlarini ifodalashga harakat qildilar. 20-asrning 20-yillarida „Sharq sanʼati zarbdor maktabi“ ochilgach, T.da professional badiiy taʼlim yoʻlga qoʻyildi. Shu maktabda tahsil olgan B. Nurali, S. N. Beklarov, keyinchalik ularning safiga qoʻshilgan Yu. P.Daneshvar, I. Klichev, A. Hojiyev, A. Quliyev, N. Xoʻjamuhamedov, A. va Ch. Omongeldiyevlar tasviriy sanʼatni rivojlantirishga muhim hissa qoʻshdilar. 20-asrning 2yarmida turkman badiiy sanʼatida grafika, dastgoh gravyurasi, natyurmort, avtoportret, teatr va kino bezakchiligi kabi janrlar rivoj topdi.

Istiklol yillari T. tasviriy sanʼatida milliylikka eʼtibor kuchaydi. Dastgoh rangtasviri, grafika, maxrbatli haykaltaroshlik rivojlandi. Keksa avlod vakillaridan I. Kdichev, A. Almamedov, shuningdek, Sh. Akmuhammedov, A. Muhammedov, Ya. Bayramov, J. Amandurdiyev, Ch. Amandurdiyev, G. Guseynov, A. Murodaliyev, K. Nurmurodov va boshqa samarali ijod qilmoqdalar. Chunonchi, Sh. Akmuhammedov ijodida oʻtmish bilan hozirgi kunning uzviy bogʻliqligini koʻrsatish, milliy estetik tamoyillarni ifodalash, Ya. Bayramov ijodida dadil novatorlik, atrof muhitni, umuman hayotni falsafiy talqin qilishga intilish seziladi. 1939-yil T. Rassomlar uyushmasi va 1994-yil Milliy Badiiy akademiya tashkil etilgan.

== Musiqasi ==
Anʼanaviy shakllari qad. ironii elatlar musiqa ijodi hamda turkoʻgʻiz qabilalarining musiqa anʼanalari negizida qaror topgan. Parfiya poytaxti Niso, Margʻiyona poytaxti Marv, Saraxsdan topilgan arxeologik yodgorliklari islomgacha boʻlgan musiqa madaniyati (musiqa cholgʻulari) haqida tasavvur beradi. Saljuqiylar davlati davri (11—12-asrlar)da turkmanlarning musiqa madaniyati ravnaq topdi. Turkman xalq qoʻshikdari orasida dehqon jamoalari hayotiga xos mavsum marosim qoʻshiqlari („Yilan oyni“, „Chemche gelin“, „Ximmil“, „Xeshelle“ va boshqalar), shuningdek, oilaviy marosim va maishiy („Xushroy“, „Edemekrem“, „Oʻlan“, „Azadi“, „Chapak“, „Zikir“, „Xuvdi“, „Agi“) qoʻshiqlari, bayram va sayillarda ayollar ijro etadigan „Lyale“, „Mavrike“ kabi janrlar keng oʻrin olgan. Musiqa cholgʻulari orasida qad. xizlavuk, juljul, gopuz (changqoʻbiz) hamda puflama tuyduklar, doirasimon deprek, dutor va gʻijjaklar mavjud. Ayniqsa, turkman dutor kuylari (Qirqlar, Saltikdar, Muqamlar) shakli murakkabligi, nolalarga boyligi bilan ajralib turadi. Milliy professional musiqa yoʻllari turkman baxshi va sozandalar ijodida namoyon boʻladi. Baxshilar dutor (dutor va gʻijjak, baʼzida gargituyduklar) joʻrligida qahramonlik va ishqiy mavzudagi („Goʻroʻgʻli“, „Nejeb oʻgʻlon“, „Sayot va Hamro“, „Shohsanam va Gʻarib“ kabi) dostonlarni mahorat bilan, maxsus kuylash usullaridan keng foydalanib ijro etadilar. 1929-yil Ashxobodda badiiy texnikum musika boʻlimi bilan birga ochildi (1935-yildan musiqa bilim yurtiga aylantirilgan). Ilk turkman kompozitorlari A. Kuliyev, V. Muxatov, D. Ovezovlar yetishib chiqdi. 1929-yil simfonik orkestr, 1934-yil xor, 1941-yil Opera va balet teatri tashkil etildi. 1941—45 yillarda „Zuhro va Tohir“, „Shohsanam va Gʻarib“ operalari, „Aldar koʻsa“ baleti yaratildi. Kompozitor A. Shaposhnikov bilan V. Muxatovning „Kamina va qozi“ hajviy operasi, M. Ravich bilan N. Muxatovning „Zoʻraki tabib“ baleti, A. Quliyev, A. Shaposhnikov, V. Ahmedovning orkestr uchun yozgan konsertlari 50—60-yillardagi turkman musiqasining yutugʻi boʻldi. 70—80ylarda turkman musiqasi uslubida yangi siljish sodir boʻldi. Kompozitorlardan Ch. Nurimov („Garmselning oʻlimi“, „Qoʻhitang fojiasi“ baletlari, simfonik konsertlari), N. Xolmamedov (vokal qoʻshiklari), A. Agajikov („Soʻna“ va „Taxdikali tun“ operalari, „Feruza“ baleti), R. Ollayorov (oratoriya va simfoniyalari) yangi ifoda usullaridan foydalandilar. Ch. Ortiqov, D. Nuriyev kabi yosh kompozitorlar ijod kila boshladi. Ijrochilar orasida dirijyor X. Allanurov, xonandalardan A. Annaquliyeva, M. Quliyeva, M. Shaxberdiyeva, raqqos va raqqosalardan G. Musayeva, A. Pursiyanovlar mashhur.

Ashxobod va Toshhovuzda musiqali drama teatrlari, Ashxobodda Milliy konservatoriya, Ashxobod, Mari va Turkmanobodda musiqa va sanʼat bilim yurtlari, turli shaharlarda musiqa maktablari bor.

== Teatri ==
1918-yildan havaskor teatr toʻgaraklari tuzila boshladi. 1926-yil dastlabki millim drama studiyasi tashkil etildi. Unda dramaturglar K. Burunov, A. Kaushutov, rejissor Yu. Alimzoda dare berdilar, Suray Murodova, A. Qulmamedov, K. Berdiyev, O. Durdiyeva, K. Qulmurodov va boshqa aktyorlar tahsil oldilar. 1929-yil shu studiya negizida turkman teatri (hozirgi Mullanafas nomidagi drama teatri) barpo etildi. Unda B. Kerboboyevning „Yuksalish“, A. Karliyevning „Ayna“ pyesalari va chet el dramaturglarining asarlari sahnalashtiriddi. Mari, Karki, Qizilarvot va boshqa shaharlarda yangi teatrlar ochildi. 20-asrning 2yarmida turkman teatrlarida G. Muxtorov, K. Seytliyev, B. Omonov, Q. Quliyev, A. N Ostrovskiy, U.Shekspir pyesalari qoʻyildi. Teatr jamoalari orasida Ashxoboddagi yosh tomoshabinlar teatri, Maridagi Kamina nomli drama teatri, Turkmanoboddagi musikali drama teatri, sanʼat arboblaridan B. Omonov, A. Durdiyev, M. Cherkezov, M. Kirillov, S. Otayeva, T. Gʻafurova, N. Suyunova, M. Aymedovalar mashhur.

== Kinosi ==
1926-yil kinofabrika tashkil etildi, keyinchalik u „Turkmanfilm“ga aylantirildi (hozirgi A. Karliyev nomidagi kinostudiya). Shu yerda dastlabki hujjatli filmlar – „Oq oltin“ (1929, rejissor A. Vladichuk), „Choʻlda birinchi“ (1932, rejissor M. Bistritskiy), „Misli koʻrilmagan voqea“ (1936) yaratildi. Dastlabki badiiy filmlar – „Unutib boʻlmaydi“ (1931, rejissor D. Poznanskiy), „Yetti yurak“ (1935, rejissor N. I. Tixonov), „Men qaytaman“ (1935, rejissor A. Ledashchev), „Dursun“ (1940, rejissor Ye. IvanovBarkov) ekranga chiqarildi. 40—50-yillarda yaratilgan filmlar („Olisdagi kelin“, „Keksa Ashirning hiylasi“, „Oila nomusi“, „Birinchi imtihon“) muvaffaqiyat qozonmadi va tanqidga uchradi. 60-yillarda voya ga yetgan X. Narliyev, K. Yazxonov, M. Qurbonklichev, Ya. Saidov, M. Suyunxonov kabi yosh rejissorlarning ijodi kinematografiyani jonlantirdi. B. B. Mansurovning „Musobaqa“ filmi (1964) goyaviy yetukligi, ifoda vositasining taʼsirchanligi bilan ajralib turadi. Unda murakkab insoniy muammolar tarixiy voqealar asosida hal etilgan boʻlsa, oʻsha rejissorning „Chanqovni bosish“ filmida (1967) mazkur muammolar zamonaviy voqeliqda ifodalab berilgan. „Mahtumquli“ (1968) va „Maqom sirlari“ (1974) filmlari tarixiy shaxslarga bagʻishlangan. X. Narliyevning „Qoraqum, soyada 45°“ (1983) filmida gazchilarning hayoti tasvirlangan. Yosh rejissor X. Kakaboyevning „Otam qaytsinchi, kurasan“, X. Narliyevning „Jamol daraxti“ filmlari turkman kinematografiyasining soʻnggi yillardagi yutuqla]ei jumlasiga kiradi.

== Oʻzbekiston – Turkmaniston adabiy va madaniy aloqalari ==
Oʻzbek va turkman xalqlari azaldan iqtisodiy, madaniy va adabiy sohalarda hamkorlik kilishgan. Ayni paytda Mahtumqulining sheʼrlarini bilmagan va kuylamagan oʻzbek xrfizi yoʻq desa boʻladi. Andalib oʻzining „Layli va Majnun“, „Yusuf va Zulayho“ dostonlarini Navoiy va Durbek asarlaridan taʼsirlanib yozgan.

Mahtumqulining tanlangan sheʼrlar toʻplami oʻzbek tilida bir necha marta nashr etildi. Gʻafur Gʻulom va Berdi Kerboboyev, Abdulla Qahhor va Beki Seytoqov, Zulfiya va Tovshan Esanova, Asqad Muxtor va Qora Seytliyev kabi oʻzbek va turkman yozuvchishoirlari oʻrtasidagi doʻstlik adabiy aloqalar tarixida muhim oʻrin egallaydi. B. Kerboboyevning „Dadil qadam“, „Oysulton“, „Nebitdogʻ“ romanlari, X. Deryayevning „Qismat“ romanepopeyasi, Mullanafas, Andalib, Kamina, B. Kerboboyev sheʼrlari, Ota Kavshutovning „Nebitdogʻ etaklarida“ romani, Q. Quliyevning „Qora karvon“ romani, T. Togʻanovning „Durlar xazinasi“ qissasi va boshqa asarlar oʻzbek tiliga tarjima qilingan. Turkman dramaturgiyasining „Mahtumquli“ (B. Kerboboyev), „Oila nomusi“, „Kim aybdor?“ (X. Mutalov) singari namunalari oʻzbek teatrlarida sahnalashtirilgan. Oʻz navbatida, H.X,.Niyoziyning „Boy ila xizmatchi“, A. Qaxdorning „Shohi suzana“, B. Rahmonovning „Yurak sirlari“, Sayd Ahmadning „Kelinlar qUzgʻoloni“ pyesalari turkman teatrlarida namoyish qilindi. Turkman adiblarining (B. Kerboboyev, J. Orazov, B. Seytokrv, O. Otajonov va boshqalar) Oʻzbekiston, oʻzbek shoir va adiblarining (Gʻ.Gʻulom, Shayxzoda, Mirtemir) Turkmaniston mavzuidagi asarlari muhim.
&lt;!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --&gt;

== Havolalar ==
* [http://sayokhat.wordpress.com/ Sayoxat znachit puteshestvie] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20071016230530/http://sayokhat.wordpress.com/ |date=2007-10-16 }} – Fotografii Turkmenistana, Uzbekistana, Kazaxstana

{{Osiyo_mamlakatlari}}
{{Markaziy Osiyo}}
{{Kaspiy dengizining atrofidagi davlatlar}}

{{OʻzME}}

[[Turkum:Oʻrta Osiyo]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]
[[Turkum:Turkmaniston| ]]
[[Turkum:Davlatlar]]
[[Turkum:Geografiya]]
[[Turkum:Fan]]


{{chala}}</text>
      <sha1>cocc0n3ipzcb43mz295fl60uq2n7fdf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Keniya</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3298</id>
    <revision>
      <id>5480906</id>
      <parentid>5369026</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:15:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480906</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15361" sha1="eksva2t0usvvtwsjdhycw5c6ixpskoi" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Keniya (maʼnolari)}}
{{Keniya info}}
'''Keniya''' yoki '''Kenya''' ({{lang-en|Kenya}}), Kenya Respublikasi ({{lang-en|Republic of Kenya}}) – [[Sharqiy Afrika|Sharqiy Afrikadagi]] davlat. [[BMT]] aʼzosi. Maydon 582,6 ming km{{sup|2}}. Aholisi 30,7 mln. kishi (2001). Poytaxti [[Nayrobi|Nairobi]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 7 viloyat (province)ra va poytaxt okrugiga boʻlinadi.

== Davlat tuzumi ==
Kenya – [[respublika]]. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlikka kiradi. Amaldagi konstitutsiyasi 1969-yilda qabul kilingan, keyinchalik tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi – [[prezident]] (1978-yildan Daniel arap Moi). U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 5 yilga saylanadi va qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni prezident va Millat majlisi (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident, vitse-prezident va hukumat amalga oshiradi.

== Tabiati ==
Kenya Sharqiy Afrika yassitogʻligi (sharqda bal. 500 m va gʻarbda bal. 1500 m) Shimoli-sharqiy chekkasida joy-lashgan. [[Hind okeani]] sohili uzilma togʻlardan iborat, tik va kam parchalangan. Jan.dan shim.ga tomon kengayib (50–200&amp;nbsp;km) boradigan tekislik bor. Unga tutash botiqning atrofi togʻ tizmalari (sharqda Aberder, bal. 400 m gacha, gʻarbda May va Elgeyo, bal. 3000 m gacha) va soʻngan vulkanlar ([[Kenya togʻi]], 5199 m – Kenyadagi eng baland choʻqqi), Viktoriya koʻli boʻylari kambar tekislik bilan oʻralgan. Trona, oltin, kianit, diatomit, ohaqtosh, grafit, polimetall ruda konlari topilgan. K. ekvator iqlim mintaqasidajoylashgan. Sohilda harorat issiq (iyulda oʻrtacha temperatura 24—25°, yanvarda 27°), yassitogʻlikda salqinroq. Yillik yogʻin miqdori Shimoli-sharqda 250&amp;nbsp;mm dan janubi-gʻarbda 1500–2000&amp;nbsp;mm gacha. [[Ekvator]] yaqinida seryomgʻir mavsum: mart—aprel va noyabr—dekabr Daryolari kam suvli, qisqa, ayrimlaridagina kema qatnaydi. Yiriklari: Tana, Galana. Oqmas koʻl koʻp (eng kattasi – Rudolf). Mamlakatning sharqi va Shimoli-sharqi jigarrang-qizil lateritlashgan, toshloq, kamhosil, aksar shoʻr tuproqli. Shim.-gʻarbi va janubi-sharqi qizil-qoʻngʻir, Viktoriya koʻli boʻylari oʻtloqi qizil-qoʻngʻir, Hind okeani sohili qora va boʻz tuproqli. Kenya shimolida tikanli oʻrmonlar va butazorlar, choʻlga aylanayozgan savannalar, gʻarbida boʻydor oʻtli savannalar, togʻ etaklarida sernam [[tropik oʻrmonlar]], togʻlarda oʻtloqlar bor. Yovvoyi hayvonlardan fil, karkidon, zebra, buyvol, jirafa, arslon, maymunlar, daryolarda timsoh, begemotlar uchraydi. Kenyada qoʻriqxona va milliy bogʻlar (Savo, Sibilon, Maun-Kenya, Meru, Aberder va b.) koʻp.

Aholisining 66% ni benue-kongo tillarida soʻzlashuvchi xalqlar tashkil etadi. Ularning yiriklari: kikuyyu, luxya, kamba, kisii, meru va boshqa. Kenyada hindlar, yevropaliklar, arablar va b. ham yashaydi. Rasmiy tillar – suaxili va ingliz tillari; aholining 1/2 qismi mahalliy dinlarga eʼtiqod qiladi, qolganlari xristianlar, musulmonlar va b. Jami aholining 25,3% shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Nayrobi, Mombasa, Nakuru, Kisumu.

== Tarixi ==
Kenya hududida ilk paleolit davrida manzilgohlar boʻlgani maʼlum. Ayrim tadqiqotchilar dastlabki odamzot shu yerda paydo boʻlgan, deb hisoblaydilar. Hoz. aholisining koʻpchiligi 14—19-asrlarda Afrikaning turli joylaridan kelgan bantu va nilot qabilalaridan tarqalgan. Mil. av 5—6-asrlarda K.ga yunon, misr, xitoy, arab dengiz sayyohlari va savdogarlar kelib ketib turgan. 7—8-asrlarda qishloqlar, 11 – 15-asrlarda shahar-davlatlar paydo boʻldi. 16-asrda portugallar Kenyaning sharqiy qismini bosib oldi. 18-asrda bir necha arab sultonliklari vujudga keldi va qul savdosi rivojlandi. Buyuk Britaniya qul savdosiga qarshi kurash bahonasi bilan K.ga suqilib kela boshladi. 19-asr oxirida K. Buyuk Britaniya qoʻl ostiga oʻtdi. Mustamlakachilar mahalliy aholidan unumdor yerlarni tortib oldi. Afrikaliklar maxsus ajratilgan joylarda yashashga majbur etildi, irqiy kamsitildi. 1920-yilda K. Buyuk Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Shundan keyin mustamlakachilikka qarshi harakat qiluvchi siyosiy tashkilotlar (Kikuyyu tashkiloti va b.) tuzilib, ular majburiy mehnat bekor qilinishi, soliqlar qisqartirilishini, maorif tizimi yaxshilanishi va tortib olingan yerlar qaytarib berilishini talab qildi. Ikkinchi jahon urushi davrida K. oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi yetkazib beruvchi manbaga aylantirildi, kenyalik askarlar Buyuk Britaniya mustamlaka qoʻshinlari safida [[Yaqin Sharq]] va Birma (hoz. [[Myanma]])dagi urushda qatnashdilar. 40-yillar oxirida ozodlik harakati yanada kuchaydi. 1952-yilda qurolli qoʻzgʻolon boshlandi. Qoʻzgʻolon 4 yil davom etdi. Mustamlakachilar qoʻzgʻolonni bostirib vatanparvarlardan 11 ming kishini oʻldirdi, 100 mingga yaqin kishini qamoqqa oldi. 1960-yil tuzilgan K. afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU) K. mustaqilligini talab qildi. 1961-yil Krnun chiqaruvchi kengashga oʻtkazilgan saylovda KANU 67% ovoz oldi. 1963-yil mayda yangi Millat majlisiga oʻtkazilgan saylovda ham KANU gʻolib chiqib, J. Keniata boshchiligida birinchi milliy hukumat tuzildi. 1963-yil 12-dekabrda K. mustaqil davlat, 1964-yil 12-dekabrda esa respublika deb eʼlon qilindi Kenya – 1966-yildan [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] aʼzosi. Milliy bayrami – 12-dekabr – Mustaqillik kuni (1963).

== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Demokratik partiya, 1992-yilda tuzilgan; K. afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU), 1960-yilda asos solingan; Milliy rivojlanish partiyasi, 1994-yilda tuzilgan; Sotsial-demokratik partiya, 1992-yilda asos solingan; Ford-Asili va Ford-K. partiyalari, 1992-yil oktabrda tuzilgan. K. kasaba uyushmalari markaziy tashkiloti, 1965-yilda tuzilgan.

== Iqtisodiyoti ==
Kenya – agrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq, oʻrmon xoʻjaligi va baliqchilikning ulushi – 24%, sanoatning ulushi – 10% gayaqin. Iktisodiyotining asosi – q.h., uning mahsuloti mamlakat eksportining 3/4 qismini tashkil etadi. Kenya mustaqillikka erishgach, yalpi ichki mahsulot tarkibida qishloq xoʻjaligining ulushi tobora pasayib, sanoat va savdoning ulushi oshib, natural ishlab chiqarish ulushi kamaydi.

Qishloq xoʻjaligida aholining 70% band. Asosiy ekinlari – kofe, choy, sizal, piretrum, paxta, sholi, bugʻdoy, shakarqamish; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, maniok, tariq, joʻxori, arpa yetishtiriladi. Sut chorvachiligi, parrandachilik, choʻchqachilik rivojlangan. Qoramol, qoʻy, echki boqiladi. Baliq ovlanadi va yogʻoch tayyorlanadi.

Sanoati, asosan, qishloq xoʻjaligi xom ashyosini qayta ishlovchi korxonalar va hunarmandchilik ustaxonalaridan iborat. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, avtomobil yigʻuv, koʻnchilik, kimyo, neftni qayta ishlash, taxta tilish va metallsozlik, qogoz sanoati korxonalari, sement zavodlari ham bor. Konchilik sanoatida flyuorit, tabiiy soda, diatomit, kaolin, gips, kianit, asbest, osh tuzi qazib chiqarish ustun. Birmuncha miqdorda mis, qoʻrgʻoshin, kumush qazib olinadi. Yirik sanoat markazlari: Nayrobi, Mombasa, Kisumu, Nakuru, Tika, Eldoret shahri Energetika soxasida gidroelektr stansiyalariningsalmogʻi katta. Tana daryosi boʻyida Gitaru, Kamburu, Kindaruma GESlari qurilgan. Yiliga oʻrtacha 3,1 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi.

== Transporti ==
3 ming km temir yoʻl, 62 ming km avtomobil yoʻli bor (shundan 4,5 ming km asfaltlangan). Asosiy dengiz porti – Mombasa. Nayrobi va Mombasada xalqaro aeroportlar bor.

Kenya chetga kofe, choy, neft mahsulotlari, tamaki, piretrum, sizal, meva va sabzavot, kalsinirlangan soda, goʻsht, teri, sement va hokazo chiqaradi. Chetdan sanoat va transport uskunalari, oziq-ovqat va kimyo mahsulotlari, qora va rangli metall, neft, dori-darmon va hokazo oladi. Tashqi savdodagi asosiy mijozlar – [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Germaniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Yaponiya]], [[Niderlandlar|Niderlandiya]]. Tashqi sayyohlik rivojlangan. Pul birligi – Kenya shillingi.

== Tibbiy xizmat ==
Sogʻliqni saqlash tizimiga davlat rahbarlik qiladi. Yuqumli kasalliklar (bezgak, ichburugʻ, yuqumli gepatit, ich terlama va b.) keng tarqalgan. Xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Nayrobi universitetida, oʻrta malakali tibbiy xodimlar Tibbiy tayyorgarlik markazi va tibbiyot maktablarida tayyorlanadi.

== Maorifi, madaniy-maʼrifiy va ilmiy muassasalari ==
K.da boshlangʻich maktab 7 yillik va bepul. Bolalar 6 yoshdan ingliz tilida oʻqitiladi. 4-sinfdan boshlab suaxili tili.oʻrgatiladi. Oʻrta maktab 6 yillik. Mamlakatda 16 ming boshlangʻich, 2,5 ming oʻrta maktab bor.. Ilk hunar-texnika taʼlimi boshlangʻich maktab negizida 2—6 yillik savdo, tijorat, hunarmandchilik, qishloq xoʻjaligi, oʻrmon va veterinariya hunar bilim yurtlari va maktablarida, shuningdek, korxonalarda amalga oshiriladi. Oʻrta texnika taʼlimi kichik oʻrta maktab negizida kollejlarda tashkil etilgan. Oliy oʻquv yurtlari: Nayrobidagi Milliy universitet, Egerton universiteti, Nayrobidagi universitet kolleji. Yirik kutubxonalari: Milliy universitet kutubxonasi, Nayrobidagi Yodgorlik kutubxonasi, universitet kolleji kutubxonasi, Mombasadagi ommaviy kutubxona; muzeylari: Nayrobidagi K. milliy muzeyi, Kitale sh.dagi Gʻarbiy K. milliy muzeyi, Mombasadagi muzey va b.

Kenyada 20 ga yaqin ilmiy muassasa, jumladan, Nayrobida K. industrial tadqiqot instituti, Milliy qishloq xoʻjaligi laboratoriya, Tibbiyot tadqiqotlari laboratoriya, Sil kasalliklari tadqiqot markazi, Q.x. tadqiqot markazi, Tibbiy tadqiqot instituti, Sharqiy Afrika instituti, Afrika tarixini oʻrganuvchi xalqaro institut, Nyanza viloyatida paxta tadqiqoti stansiyasi, Ru-iruda kofe tadqiqoti markazi, Kerichoda choy tadqiqoti instituti va b. bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Kenyada 60 ga yaqin gaz. va jurnal nashr etiladi. Eng muximlari: „Deyli neyshn“ („Millatning kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1960-yildan), „Kenya leo“ („Bugungi Kenya“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1983-yildan), „Kenya tayme“ („Kenya vaqti“, ingliz tilidagi kundalik gaz., 1982-yildan), „Pipl deyli“ („Xalq kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1998-yildan), „Standard“ („Bayroq“, ingliz tilidagi gaz., 1902-yildan), „Taifa leo“ („Hozirgi millat“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1960-yildan), „Dram“ („Doʻmbira“, ingliz tilidagi oylik jurnal, 1956-yildan), „Target“ („Maqsad“, ingliz tilidagi jurnal, 1964-yildan).’ K. axborot agentligi (KNA) 1963-yil dekabrda tashkil etilgan. K. radioeshittirish korporatsiyasi 1989-yilda tuzilgan. Radioeshittirishlar 1927-yildan, telekoʻrsatuvlar 1962-yildan olib boriladi.

Adabiyoti asosan, ingliz tilida, shuningdek, kikuyyu, masai, suaxili va b. mahalliy tillarda folklor negizida rivojlanib kelayotir. Umuman K.da yozma adabiyot 17-asrda suaxili tilida yuzaga keldi. Unda qahramonlik, diniy va b. mavzudagi dostonlar muhim oʻrin tutadi. Etnograf olim, milliy-ozodlik harakatining rahbari J. Keniata xalq afsonalari, ertaklari, rivoyatlarini qayta ishlab eʼlon qildi. Oʻzi ham „Kenya togʻiga qarab“ (1936) va „Mening xalqim – kikuyyu“ (1942) kitoblarini yozib nashr ettirdi. 19— 20-asrlarda ham, asosan, nazm rivojlandi. Nasriy asarlar 50-yillar oxirida yuzaga kela boshladi. M. Gikaruning „Quyosh oʻlkasi“, V. Itotening „General May May“, J. Kariukaning „May May hibsda“, M. Gateruning „Ikki olam farzandi“ qissalarida inglizlarning K.ni mustamlakaga aylantirishi va demokratik kuchlarning ozodlik uchun kurashi koʻrsatilgan. J. Ngugining ingliz tilidagi romanlari („Yigʻlama, boʻtam“, „Oramizdagi daryo“) va „Qora darvish“ pyesasi eʼlon kilingan. Keyingi yillarda B. O. Vandera, E.Xinga, M.Alot, M.Mvangi, A.Kadambe, D.Karoka, L.Kibera, M.Ruxena kabi yosh yozuvchilar adabiyot maydoniga oʻz ovozlari va yangi mavzular bilan kirib keldilar. Ngugi Va Txiongoning „Qonli yaproklar“ va „Sanamdagi iblis“ romanlari ayniqsa diqqatga sazovor.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Kenya hududida ilk oʻrta ayerlarga oid mahalliy madaniyat yodgorliklari: doyra tosh devorlar, sagʻana ehromlari, arikdarning qoldiqlari saqlangan. Dengiz sohilida Gedi, Malindi, Ungvana, Mnarani, Takva, Mombasa kabi shaharlar paydo boʻlgan. 14— 15-asrlarda arab meʼmorligi uslubida mudofaa istehkomlari, masjidlar, bozorlar barpo etilgan. 16-asrda portugʻallar meʼmorligiga xos uslubda qurilgan qasr va Vasko da Gama tosh kolonnasi saqlangan. 20-asrdan shaharlar ingliz va nemis meʼmorlari loyiqasi asosida temir-beton konstruksiyalar va yangi qurilish metallaridan foydalanib qurila boshladi. Binolarda lentasimon deraza, peshayvon, oftob toʻsqichlar, rangli sopol plitalar keng qoʻllangan (mas, Milliy teatr, texnika kolleji va b.). Kishlok, larda doyra qilib loy bilan suvalgan, usti xashak bilan yopilgan sinchli uylar koʻproq uchraydi. Keyingi yillarda qurilgan inshootlardan Mombasadagi „Okeanik“ mehmonxonasi, Nayrobidagi gospital, koʻp qirrali 26 qavatli minorasi va aylanuvchan restorani boʻlgan Keniata majlislar zalini koʻrsatish mumkin.

Badiiy hunarmandchilikda yogʻochni oʻyib va kuydirib naqsh solish, marosim raqslari uchun teridan niqob, mis va jezdan zeb-ziynat buyumlari, loy va qovoqsan idishlar, yogʻoch qoʻgʻirchoqlar, sopoldan jonivorlar haykalchalarini yasash, poxoldan savat toʻqish keng avj olgan.

== Musiqasi ==
Kenya musiqiy madaniyati mamlakatda yashovchi turli elatlar musiqasini oʻz ichiga oladi. Shu tufayli ohanglar, uslublar, cholgʻu asboblari ham xilma-xil. Xalq udumlari va ma-rosimlarida ashula, raqs va musiqa boʻlishi shart. Cholgʻu asoboblari orasida turli-tuman nogʻora, doyra va surnayni eslatuvchi asboblar, oʻziga xos arfa, litungu, nay va b. bor. Koʻpincha xonandaning oʻzi arfa chalib ashula aytadi va badihachilik usulida qoʻshiq toʻqiydi. 20-asr oxirida yevropacha musiqaning taʼsiri kuchaydi. K. mustaqillikka erishgach, havaskorlik ijodiyoti ayniqsa rivoj topdi, musiqa tashkilotlari tuzildi. Sharqiy Afrika konservatoriyasi, Nayrobi musiqa jamiyati, „Bomas“ ashula va raqs guruhi, radio va televideniyening cholgʻu asboblari orkestri musiqa madaniyatini rivojlantirishda, milliy kadrlar tayyorlashda katta rol oʻynay boshladi.

== Teatri ==
Tub aholi tomoshalarida raqs sanʼati qadimdan rivojlangan. 20-asr boshlarida Kenyada ingliz havaskor teatri truppalari vujudga keldi. 1948-yildan Nayrobida ingliz professional teatri, 1952-yildan Milliy teatr ishlaydi. Kenya mustaqillikka erishgach, afrika va hind teatrlari paydo boʻldi. Teatrni xalq ommasiga yaqinlashtirishga intilgan J. Mpaxlele „Chemchemi“ („Chashma“) truppasini tuzib, unga rahbarlik qildi va bir qancha pyesalarni muvaffaqiyatli sahnalashtirdi. „Tausi“ drama klubi (1963) mahalliy mualliflarning maishiy mavzudagi pyesalarini qoʻyish bilan shuhrat qozondi. Milliy teatrning kenyaliklardan birinchi direktori – Set Adagala rahbarligida drama maktabi ochildi. Uning talabalari ishtirokida tashkil etilgan Milliy teatr truppasi mamlakat boʻylab tomosha koʻrsatib yuradi&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.

== Yana qarang ==
* [[Keniyadagi suv toshqinlari (2024)]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Afrika mamlakatlari}}

[[Turkum:Keniya]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>eksva2t0usvvtwsjdhycw5c6ixpskoi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480908</id>
      <parentid>5480906</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:15:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480908</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15374" sha1="agnspscy0sobyx9pueh8l7npiayals9" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Keniya (maʼnolari)}}
{{Keniya info}}
'''Keniya''' yoki '''Kenya''' ({{lang-en|Kenya}}), Kenya Respublikasi ({{lang-en|Republic of Kenya}}) – [[Sharqiy Afrika|Sharqiy Afrikadagi]] davlat. [[BMT]] aʼzosi. Maydon 582,6 ming km{{sup|2}}. Aholisi 30,7 mln. kishi (2001). Poytaxti [[Nayrobi|Nairobi]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 7 viloyat (province)ra va poytaxt okrugiga boʻlinadi.

== Davlat tuzumi ==
Kenya – [[respublika]]. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlikka kiradi. Amaldagi konstitutsiyasi 1969-yilda qabul kilingan, keyinchalik tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi – [[prezident]] (1978-yildan Daniel arap Moi). U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 5 yilga saylanadi va qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni prezident va Millat majlisi (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident, vitse-prezident va hukumat amalga oshiradi.

== Tabiati ==
Kenya Sharqiy Afrika yassitogʻligi (sharqda balandligi 500 m va gʻarbda bal. 1500 m) Shimoli-sharqiy chekkasida joy-lashgan. [[Hind okeani]] sohili uzilma togʻlardan iborat, tik va kam parchalangan. Jan.dan shim.ga tomon kengayib (50–200&amp;nbsp;km) boradigan tekislik bor. Unga tutash botiqning atrofi togʻ tizmalari (sharqda Aberder, bal. 400 m gacha, gʻarbda May va Elgeyo, bal. 3000 m gacha) va soʻngan vulkanlar ([[Kenya togʻi]], 5199 m – Kenyadagi eng baland choʻqqi), Viktoriya koʻli boʻylari kambar tekislik bilan oʻralgan. Trona, oltin, kianit, diatomit, ohaqtosh, grafit, polimetall ruda konlari topilgan. K. ekvator iqlim mintaqasidajoylashgan. Sohilda harorat issiq (iyulda oʻrtacha temperatura 24—25°, yanvarda 27°), yassitogʻlikda salqinroq. Yillik yogʻin miqdori Shimoli-sharqda 250&amp;nbsp;mm dan janubi-gʻarbda 1500–2000&amp;nbsp;mm gacha. [[Ekvator]] yaqinida seryomgʻir mavsum: mart—aprel va noyabr—dekabr Daryolari kam suvli, qisqa, ayrimlaridagina kema qatnaydi. Yiriklari: Tana, Galana. Oqmas koʻl koʻp (eng kattasi – Rudolf). Mamlakatning sharqi va Shimoli-sharqi jigarrang-qizil lateritlashgan, toshloq, kamhosil, aksar shoʻr tuproqli. Shim.-gʻarbi va janubi-sharqi qizil-qoʻngʻir, Viktoriya koʻli boʻylari oʻtloqi qizil-qoʻngʻir, Hind okeani sohili qora va boʻz tuproqli. Kenya shimolida tikanli oʻrmonlar va butazorlar, choʻlga aylanayozgan savannalar, gʻarbida boʻydor oʻtli savannalar, togʻ etaklarida sernam [[tropik oʻrmonlar]], togʻlarda oʻtloqlar bor. Yovvoyi hayvonlardan fil, karkidon, zebra, buyvol, jirafa, arslon, maymunlar, daryolarda timsoh, begemotlar uchraydi. Kenyada qoʻriqxona va milliy bogʻlar (Savo, Sibilon, Maun-Kenya, Meru, Aberder va boshqalar) koʻp.

Aholisining 66% ni benue-kongo tillarida soʻzlashuvchi xalqlar tashkil etadi. Ularning yiriklari: kikuyyu, luxya, kamba, kisii, meru va boshqa. Kenyada hindlar, yevropaliklar, arablar va b. ham yashaydi. Rasmiy tillar – suaxili va ingliz tillari; aholining 1/2 qismi mahalliy dinlarga eʼtiqod qiladi, qolganlari xristianlar, musulmonlar va b. Jami aholining 25,3% shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Nayrobi, Mombasa, Nakuru, Kisumu.

== Tarixi ==
Kenya hududida ilk paleolit davrida manzilgohlar boʻlgani maʼlum. Ayrim tadqiqotchilar dastlabki odamzot shu yerda paydo boʻlgan, deb hisoblaydilar. Hoz. aholisining koʻpchiligi 14—19-asrlarda Afrikaning turli joylaridan kelgan bantu va nilot qabilalaridan tarqalgan. Mil. av 5—6-asrlarda K.ga yunon, misr, xitoy, arab dengiz sayyohlari va savdogarlar kelib ketib turgan. 7—8-asrlarda qishloqlar, 11 – 15-asrlarda shahar-davlatlar paydo boʻldi. 16-asrda portugallar Kenyaning sharqiy qismini bosib oldi. 18-asrda bir necha arab sultonliklari vujudga keldi va qul savdosi rivojlandi. Buyuk Britaniya qul savdosiga qarshi kurash bahonasi bilan K.ga suqilib kela boshladi. 19-asr oxirida K. Buyuk Britaniya qoʻl ostiga oʻtdi. Mustamlakachilar mahalliy aholidan unumdor yerlarni tortib oldi. Afrikaliklar maxsus ajratilgan joylarda yashashga majbur etildi, irqiy kamsitildi. 1920-yilda K. Buyuk Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Shundan keyin mustamlakachilikka qarshi harakat qiluvchi siyosiy tashkilotlar (Kikuyyu tashkiloti va b.) tuzilib, ular majburiy mehnat bekor qilinishi, soliqlar qisqartirilishini, maorif tizimi yaxshilanishi va tortib olingan yerlar qaytarib berilishini talab qildi. Ikkinchi jahon urushi davrida K. oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi yetkazib beruvchi manbaga aylantirildi, kenyalik askarlar Buyuk Britaniya mustamlaka qoʻshinlari safida [[Yaqin Sharq]] va Birma (hoz. [[Myanma]])dagi urushda qatnashdilar. 40-yillar oxirida ozodlik harakati yanada kuchaydi. 1952-yilda qurolli qoʻzgʻolon boshlandi. Qoʻzgʻolon 4 yil davom etdi. Mustamlakachilar qoʻzgʻolonni bostirib vatanparvarlardan 11 ming kishini oʻldirdi, 100 mingga yaqin kishini qamoqqa oldi. 1960-yil tuzilgan K. afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU) K. mustaqilligini talab qildi. 1961-yil Krnun chiqaruvchi kengashga oʻtkazilgan saylovda KANU 67% ovoz oldi. 1963-yil mayda yangi Millat majlisiga oʻtkazilgan saylovda ham KANU gʻolib chiqib, J. Keniata boshchiligida birinchi milliy hukumat tuzildi. 1963-yil 12-dekabrda K. mustaqil davlat, 1964-yil 12-dekabrda esa respublika deb eʼlon qilindi Kenya – 1966-yildan [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] aʼzosi. Milliy bayrami – 12-dekabr – Mustaqillik kuni (1963).

== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Demokratik partiya, 1992-yilda tuzilgan; K. afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU), 1960-yilda asos solingan; Milliy rivojlanish partiyasi, 1994-yilda tuzilgan; Sotsial-demokratik partiya, 1992-yilda asos solingan; Ford-Asili va Ford-K. partiyalari, 1992-yil oktabrda tuzilgan. K. kasaba uyushmalari markaziy tashkiloti, 1965-yilda tuzilgan.

== Iqtisodiyoti ==
Kenya – agrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq, oʻrmon xoʻjaligi va baliqchilikning ulushi – 24%, sanoatning ulushi – 10% gayaqin. Iktisodiyotining asosi – q.h., uning mahsuloti mamlakat eksportining 3/4 qismini tashkil etadi. Kenya mustaqillikka erishgach, yalpi ichki mahsulot tarkibida qishloq xoʻjaligining ulushi tobora pasayib, sanoat va savdoning ulushi oshib, natural ishlab chiqarish ulushi kamaydi.

Qishloq xoʻjaligida aholining 70% band. Asosiy ekinlari – kofe, choy, sizal, piretrum, paxta, sholi, bugʻdoy, shakarqamish; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, maniok, tariq, joʻxori, arpa yetishtiriladi. Sut chorvachiligi, parrandachilik, choʻchqachilik rivojlangan. Qoramol, qoʻy, echki boqiladi. Baliq ovlanadi va yogʻoch tayyorlanadi.

Sanoati, asosan, qishloq xoʻjaligi xom ashyosini qayta ishlovchi korxonalar va hunarmandchilik ustaxonalaridan iborat. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, avtomobil yigʻuv, koʻnchilik, kimyo, neftni qayta ishlash, taxta tilish va metallsozlik, qogoz sanoati korxonalari, sement zavodlari ham bor. Konchilik sanoatida flyuorit, tabiiy soda, diatomit, kaolin, gips, kianit, asbest, osh tuzi qazib chiqarish ustun. Birmuncha miqdorda mis, qoʻrgʻoshin, kumush qazib olinadi. Yirik sanoat markazlari: Nayrobi, Mombasa, Kisumu, Nakuru, Tika, Eldoret shahri Energetika soxasida gidroelektr stansiyalariningsalmogʻi katta. Tana daryosi boʻyida Gitaru, Kamburu, Kindaruma GESlari qurilgan. Yiliga oʻrtacha 3,1 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi.

== Transporti ==
3 ming km temir yoʻl, 62 ming km avtomobil yoʻli bor (shundan 4,5 ming km asfaltlangan). Asosiy dengiz porti – Mombasa. Nayrobi va Mombasada xalqaro aeroportlar bor.

Kenya chetga kofe, choy, neft mahsulotlari, tamaki, piretrum, sizal, meva va sabzavot, kalsinirlangan soda, goʻsht, teri, sement va hokazo chiqaradi. Chetdan sanoat va transport uskunalari, oziq-ovqat va kimyo mahsulotlari, qora va rangli metall, neft, dori-darmon va hokazo oladi. Tashqi savdodagi asosiy mijozlar – [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Germaniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Yaponiya]], [[Niderlandlar|Niderlandiya]]. Tashqi sayyohlik rivojlangan. Pul birligi – Kenya shillingi.

== Tibbiy xizmat ==
Sogʻliqni saqlash tizimiga davlat rahbarlik qiladi. Yuqumli kasalliklar (bezgak, ichburugʻ, yuqumli gepatit, ich terlama va b.) keng tarqalgan. Xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Nayrobi universitetida, oʻrta malakali tibbiy xodimlar Tibbiy tayyorgarlik markazi va tibbiyot maktablarida tayyorlanadi.

== Maorifi, madaniy-maʼrifiy va ilmiy muassasalari ==
K.da boshlangʻich maktab 7 yillik va bepul. Bolalar 6 yoshdan ingliz tilida oʻqitiladi. 4-sinfdan boshlab suaxili tili.oʻrgatiladi. Oʻrta maktab 6 yillik. Mamlakatda 16 ming boshlangʻich, 2,5 ming oʻrta maktab bor.. Ilk hunar-texnika taʼlimi boshlangʻich maktab negizida 2—6 yillik savdo, tijorat, hunarmandchilik, qishloq xoʻjaligi, oʻrmon va veterinariya hunar bilim yurtlari va maktablarida, shuningdek, korxonalarda amalga oshiriladi. Oʻrta texnika taʼlimi kichik oʻrta maktab negizida kollejlarda tashkil etilgan. Oliy oʻquv yurtlari: Nayrobidagi Milliy universitet, Egerton universiteti, Nayrobidagi universitet kolleji. Yirik kutubxonalari: Milliy universitet kutubxonasi, Nayrobidagi Yodgorlik kutubxonasi, universitet kolleji kutubxonasi, Mombasadagi ommaviy kutubxona; muzeylari: Nayrobidagi K. milliy muzeyi, Kitale sh.dagi Gʻarbiy K. milliy muzeyi, Mombasadagi muzey va b.

Kenyada 20 ga yaqin ilmiy muassasa, jumladan, Nayrobida K. industrial tadqiqot instituti, Milliy qishloq xoʻjaligi laboratoriya, Tibbiyot tadqiqotlari laboratoriya, Sil kasalliklari tadqiqot markazi, Q.x. tadqiqot markazi, Tibbiy tadqiqot instituti, Sharqiy Afrika instituti, Afrika tarixini oʻrganuvchi xalqaro institut, Nyanza viloyatida paxta tadqiqoti stansiyasi, Ru-iruda kofe tadqiqoti markazi, Kerichoda choy tadqiqoti instituti va b. bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Kenyada 60 ga yaqin gaz. va jurnal nashr etiladi. Eng muximlari: „Deyli neyshn“ („Millatning kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1960-yildan), „Kenya leo“ („Bugungi Kenya“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1983-yildan), „Kenya tayme“ („Kenya vaqti“, ingliz tilidagi kundalik gaz., 1982-yildan), „Pipl deyli“ („Xalq kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1998-yildan), „Standard“ („Bayroq“, ingliz tilidagi gaz., 1902-yildan), „Taifa leo“ („Hozirgi millat“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1960-yildan), „Dram“ („Doʻmbira“, ingliz tilidagi oylik jurnal, 1956-yildan), „Target“ („Maqsad“, ingliz tilidagi jurnal, 1964-yildan).’ K. axborot agentligi (KNA) 1963-yil dekabrda tashkil etilgan. K. radioeshittirish korporatsiyasi 1989-yilda tuzilgan. Radioeshittirishlar 1927-yildan, telekoʻrsatuvlar 1962-yildan olib boriladi.

Adabiyoti asosan, ingliz tilida, shuningdek, kikuyyu, masai, suaxili va b. mahalliy tillarda folklor negizida rivojlanib kelayotir. Umuman K.da yozma adabiyot 17-asrda suaxili tilida yuzaga keldi. Unda qahramonlik, diniy va b. mavzudagi dostonlar muhim oʻrin tutadi. Etnograf olim, milliy-ozodlik harakatining rahbari J. Keniata xalq afsonalari, ertaklari, rivoyatlarini qayta ishlab eʼlon qildi. Oʻzi ham „Kenya togʻiga qarab“ (1936) va „Mening xalqim – kikuyyu“ (1942) kitoblarini yozib nashr ettirdi. 19— 20-asrlarda ham, asosan, nazm rivojlandi. Nasriy asarlar 50-yillar oxirida yuzaga kela boshladi. M. Gikaruning „Quyosh oʻlkasi“, V. Itotening „General May May“, J. Kariukaning „May May hibsda“, M. Gateruning „Ikki olam farzandi“ qissalarida inglizlarning K.ni mustamlakaga aylantirishi va demokratik kuchlarning ozodlik uchun kurashi koʻrsatilgan. J. Ngugining ingliz tilidagi romanlari („Yigʻlama, boʻtam“, „Oramizdagi daryo“) va „Qora darvish“ pyesasi eʼlon kilingan. Keyingi yillarda B. O. Vandera, E.Xinga, M.Alot, M.Mvangi, A.Kadambe, D.Karoka, L.Kibera, M.Ruxena kabi yosh yozuvchilar adabiyot maydoniga oʻz ovozlari va yangi mavzular bilan kirib keldilar. Ngugi Va Txiongoning „Qonli yaproklar“ va „Sanamdagi iblis“ romanlari ayniqsa diqqatga sazovor.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Kenya hududida ilk oʻrta ayerlarga oid mahalliy madaniyat yodgorliklari: doyra tosh devorlar, sagʻana ehromlari, arikdarning qoldiqlari saqlangan. Dengiz sohilida Gedi, Malindi, Ungvana, Mnarani, Takva, Mombasa kabi shaharlar paydo boʻlgan. 14— 15-asrlarda arab meʼmorligi uslubida mudofaa istehkomlari, masjidlar, bozorlar barpo etilgan. 16-asrda portugʻallar meʼmorligiga xos uslubda qurilgan qasr va Vasko da Gama tosh kolonnasi saqlangan. 20-asrdan shaharlar ingliz va nemis meʼmorlari loyiqasi asosida temir-beton konstruksiyalar va yangi qurilish metallaridan foydalanib qurila boshladi. Binolarda lentasimon deraza, peshayvon, oftob toʻsqichlar, rangli sopol plitalar keng qoʻllangan (mas, Milliy teatr, texnika kolleji va b.). Kishlok, larda doyra qilib loy bilan suvalgan, usti xashak bilan yopilgan sinchli uylar koʻproq uchraydi. Keyingi yillarda qurilgan inshootlardan Mombasadagi „Okeanik“ mehmonxonasi, Nayrobidagi gospital, koʻp qirrali 26 qavatli minorasi va aylanuvchan restorani boʻlgan Keniata majlislar zalini koʻrsatish mumkin.

Badiiy hunarmandchilikda yogʻochni oʻyib va kuydirib naqsh solish, marosim raqslari uchun teridan niqob, mis va jezdan zeb-ziynat buyumlari, loy va qovoqsan idishlar, yogʻoch qoʻgʻirchoqlar, sopoldan jonivorlar haykalchalarini yasash, poxoldan savat toʻqish keng avj olgan.

== Musiqasi ==
Kenya musiqiy madaniyati mamlakatda yashovchi turli elatlar musiqasini oʻz ichiga oladi. Shu tufayli ohanglar, uslublar, cholgʻu asboblari ham xilma-xil. Xalq udumlari va ma-rosimlarida ashula, raqs va musiqa boʻlishi shart. Cholgʻu asoboblari orasida turli-tuman nogʻora, doyra va surnayni eslatuvchi asboblar, oʻziga xos arfa, litungu, nay va b. bor. Koʻpincha xonandaning oʻzi arfa chalib ashula aytadi va badihachilik usulida qoʻshiq toʻqiydi. 20-asr oxirida yevropacha musiqaning taʼsiri kuchaydi. K. mustaqillikka erishgach, havaskorlik ijodiyoti ayniqsa rivoj topdi, musiqa tashkilotlari tuzildi. Sharqiy Afrika konservatoriyasi, Nayrobi musiqa jamiyati, „Bomas“ ashula va raqs guruhi, radio va televideniyening cholgʻu asboblari orkestri musiqa madaniyatini rivojlantirishda, milliy kadrlar tayyorlashda katta rol oʻynay boshladi.

== Teatri ==
Tub aholi tomoshalarida raqs sanʼati qadimdan rivojlangan. 20-asr boshlarida Kenyada ingliz havaskor teatri truppalari vujudga keldi. 1948-yildan Nayrobida ingliz professional teatri, 1952-yildan Milliy teatr ishlaydi. Kenya mustaqillikka erishgach, afrika va hind teatrlari paydo boʻldi. Teatrni xalq ommasiga yaqinlashtirishga intilgan J. Mpaxlele „Chemchemi“ („Chashma“) truppasini tuzib, unga rahbarlik qildi va bir qancha pyesalarni muvaffaqiyatli sahnalashtirdi. „Tausi“ drama klubi (1963) mahalliy mualliflarning maishiy mavzudagi pyesalarini qoʻyish bilan shuhrat qozondi. Milliy teatrning kenyaliklardan birinchi direktori – Set Adagala rahbarligida drama maktabi ochildi. Uning talabalari ishtirokida tashkil etilgan Milliy teatr truppasi mamlakat boʻylab tomosha koʻrsatib yuradi&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.

== Yana qarang ==
* [[Keniyadagi suv toshqinlari (2024)]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Afrika mamlakatlari}}

[[Turkum:Keniya]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>agnspscy0sobyx9pueh8l7npiayals9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480909</id>
      <parentid>5480908</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:16:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480909</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15333" sha1="qjly71r6b00hfzw7vafath71u6ea06y" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Keniya (maʼnolari)}}
{{Keniya info}}
'''Keniya''' yoki '''Kenya''' ({{lang-en|Kenya}}), Kenya Respublikasi ({{lang-en|Republic of Kenya}}) – [[Sharqiy Afrika|Sharqiy Afrikadagi]] davlat. [[BMT]] aʼzosi. Maydon 582,6 ming km{{sup|2}}. Aholisi 30,7 mln. kishi (2001). Poytaxti [[Nayrobi|Nairobi]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 7 viloyat (province)ra va poytaxt okrugiga boʻlinadi.

== Davlat tuzumi ==
Kenya – [[respublika]]. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlikka kiradi. Amaldagi konstitutsiyasi 1969-yilda qabul kilingan, keyinchalik tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi – [[prezident]] (1978-yildan Daniel arap Moi). U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 5 yilga saylanadi va qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni prezident va Millat majlisi (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident, vitse-prezident va hukumat amalga oshiradi.

== Tabiati ==
Kenya Sharqiy Afrika yassitogʻligi (sharqda balandligi 500 m va gʻarbda bal. 1500 m) Shimoli-sharqiy chekkasida joy-lashgan. [[Hind okeani]] sohili uzilma togʻlardan iborat, tik va kam parchalangan. Jan.dan shim.ga tomon kengayib (50–200&amp;nbsp;km) boradigan tekislik bor. Unga tutash botiqning atrofi togʻ tizmalari (sharqda Aberder, bal. 400 m gacha, gʻarbda May va Elgeyo, bal. 3000 m gacha) va soʻngan vulkanlar ([[Kenya togʻi]], 5199 m – Kenyadagi eng baland choʻqqi), Viktoriya koʻli boʻylari kambar tekislik bilan oʻralgan. Trona, oltin, kianit, diatomit, ohaqtosh, grafit, polimetall ruda konlari topilgan. Keniya ekvator iqlim mintaqasidajoylashgan. Sohilda harorat issiq (iyulda oʻrtacha temperatura 24—25°, yanvarda 27°), yassitogʻlikda salqinroq. Yillik yogʻin miqdori Shimoli-sharqda 250&amp;nbsp;mm dan janubi-gʻarbda 1500–2000&amp;nbsp;mm gacha. [[Ekvator]] yaqinida seryomgʻir mavsum: mart—aprel va noyabr—dekabr Daryolari kam suvli, qisqa, ayrimlaridagina kema qatnaydi. Yiriklari: Tana, Galana. Oqmas koʻl koʻp (eng kattasi – Rudolf). Mamlakatning sharqi va Shimoli-sharqi jigarrang-qizil lateritlashgan, toshloq, kamhosil, aksar shoʻr tuproqli. Shim.-gʻarbi va janubi-sharqi qizil-qoʻngʻir, Viktoriya koʻli boʻylari oʻtloqi qizil-qoʻngʻir, Hind okeani sohili qora va boʻz tuproqli. Kenya shimolida tikanli oʻrmonlar va butazorlar, choʻlga aylanayozgan savannalar, gʻarbida boʻydor oʻtli savannalar, togʻ etaklarida sernam [[tropik oʻrmonlar]], togʻlarda oʻtloqlar bor. Yovvoyi hayvonlardan fil, karkidon, zebra, buyvol, jirafa, arslon, maymunlar, daryolarda timsoh, begemotlar uchraydi. Kenyada qoʻriqxona va milliy bogʻlar (Savo, Sibilon, Maun-Kenya, Meru, Aberder va boshqalar) koʻp.

Aholisining 66% ni benue-kongo tillarida soʻzlashuvchi xalqlar tashkil etadi. Ularning yiriklari: kikuyyu, luxya, kamba, kisii, meru va boshqa. Kenyada hindlar, yevropaliklar, arablar va b. ham yashaydi. Rasmiy tillar – suaxili va ingliz tillari; aholining 1/2 qismi mahalliy dinlarga eʼtiqod qiladi, qolganlari xristianlar, musulmonlar va b. Jami aholining 25,3% shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Nayrobi, Mombasa, Nakuru, Kisumu.

== Tarixi ==
Kenya hududida ilk paleolit davrida manzilgohlar boʻlgani maʼlum. Ayrim tadqiqotchilar dastlabki odamzot shu yerda paydo boʻlgan, deb hisoblaydilar. Hoz. aholisining koʻpchiligi 14—19-asrlarda Afrikaning turli joylaridan kelgan bantu va nilot qabilalaridan tarqalgan. Mil. av 5—6-asrlarda K.ga yunon, misr, xitoy, arab dengiz sayyohlari va savdogarlar kelib ketib turgan. 7—8-asrlarda qishloqlar, 11 – 15-asrlarda shahar-davlatlar paydo boʻldi. 16-asrda portugallar Kenyaning sharqiy qismini bosib oldi. 18-asrda bir necha arab sultonliklari vujudga keldi va qul savdosi rivojlandi. Buyuk Britaniya qul savdosiga qarshi kurash bahonasi bilan K.ga suqilib kela boshladi. 19-asr oxirida K. Buyuk Britaniya qoʻl ostiga oʻtdi. Mustamlakachilar mahalliy aholidan unumdor yerlarni tortib oldi. Afrikaliklar maxsus ajratilgan joylarda yashashga majbur etildi, irqiy kamsitildi. 1920-yilda K. Buyuk Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Shundan keyin mustamlakachilikka qarshi harakat qiluvchi siyosiy tashkilotlar (Kikuyyu tashkiloti va b.) tuzilib, ular majburiy mehnat bekor qilinishi, soliqlar qisqartirilishini, maorif tizimi yaxshilanishi va tortib olingan yerlar qaytarib berilishini talab qildi. Ikkinchi jahon urushi davrida K. oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi yetkazib beruvchi manbaga aylantirildi, kenyalik askarlar Buyuk Britaniya mustamlaka qoʻshinlari safida [[Yaqin Sharq]] va Birma (hoz. [[Myanma]])dagi urushda qatnashdilar. 40-yillar oxirida ozodlik harakati yanada kuchaydi. 1952-yilda qurolli qoʻzgʻolon boshlandi. Qoʻzgʻolon 4 yil davom etdi. Mustamlakachilar qoʻzgʻolonni bostirib vatanparvarlardan 11 ming kishini oʻldirdi, 100 mingga yaqin kishini qamoqqa oldi. 1960-yil tuzilgan K. afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU) K. mustaqilligini talab qildi. 1961-yil Krnun chiqaruvchi kengashga oʻtkazilgan saylovda KANU 67% ovoz oldi. 1963-yil mayda yangi Millat majlisiga oʻtkazilgan saylovda ham KANU gʻolib chiqib, J. Keniata boshchiligida birinchi milliy hukumat tuzildi. 1963-yil 12-dekabrda K. mustaqil davlat, 1964-yil 12-dekabrda esa respublika deb eʼlon qilindi Kenya – 1966-yildan [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] aʼzosi. Milliy bayrami – 12-dekabr – Mustaqillik kuni (1963).

== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Demokratik partiya, 1992-yilda tuzilgan; K. afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU), 1960-yilda asos solingan; Milliy rivojlanish partiyasi, 1994-yilda tuzilgan; Sotsial-demokratik partiya, 1992-yilda asos solingan; Ford-Asili va Ford-K. partiyalari, 1992-yil oktabrda tuzilgan. K. kasaba uyushmalari markaziy tashkiloti, 1965-yilda tuzilgan.

== Iqtisodiyoti ==
Kenya – agrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq, oʻrmon xoʻjaligi va baliqchilikning ulushi – 24%, sanoatning ulushi – 10% gayaqin. Iktisodiyotining asosi – q.h., uning mahsuloti mamlakat eksportining 3/4 qismini tashkil etadi. Kenya mustaqillikka erishgach, yalpi ichki mahsulot tarkibida qishloq xoʻjaligining ulushi tobora pasayib, sanoat va savdoning ulushi oshib, natural ishlab chiqarish ulushi kamaydi.

Qishloq xoʻjaligida aholining 70% band. Asosiy ekinlari – kofe, choy, sizal, piretrum, paxta, sholi, bugʻdoy, shakarqamish; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, maniok, tariq, joʻxori, arpa yetishtiriladi. Sut chorvachiligi, parrandachilik, choʻchqachilik rivojlangan. Qoramol, qoʻy, echki boqiladi. Baliq ovlanadi va yogʻoch tayyorlanadi.

Sanoati, asosan, qishloq xoʻjaligi xom ashyosini qayta ishlovchi korxonalar va hunarmandchilik ustaxonalaridan iborat. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, avtomobil yigʻuv, koʻnchilik, kimyo, neftni qayta ishlash, taxta tilish va metallsozlik, qogoz sanoati korxonalari, sement zavodlari ham bor. Konchilik sanoatida flyuorit, tabiiy soda, diatomit, kaolin, gips, kianit, asbest, osh tuzi qazib chiqarish ustun. Birmuncha miqdorda mis, qoʻrgʻoshin, kumush qazib olinadi. Yirik sanoat markazlari: Nayrobi, Mombasa, Kisumu, Nakuru, Tika, Eldoret shahri Energetika soxasida gidroelektr stansiyalariningsalmogʻi katta. Tana daryosi boʻyida Gitaru, Kamburu, Kindaruma GESlari qurilgan. Yiliga oʻrtacha 3,1 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi.

== Transporti ==
3 ming km temir yoʻl, 62 ming km avtomobil yoʻli bor (shundan 4,5 ming km asfaltlangan). Asosiy dengiz porti – Mombasa. Nayrobi va Mombasada xalqaro aeroportlar bor.

Kenya chetga kofe, choy, neft mahsulotlari, tamaki, piretrum, sizal, meva va sabzavot, kalsinirlangan soda, goʻsht, teri, sement va hokazo chiqaradi. Chetdan sanoat va transport uskunalari, oziq-ovqat va kimyo mahsulotlari, qora va rangli metall, neft, dori-darmon va hokazo oladi. Tashqi savdodagi asosiy mijozlar – [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Germaniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Yaponiya]], [[Niderlandlar|Niderlandiya]]. Tashqi sayyohlik rivojlangan. Pul birligi – Kenya shillingi.

== Tibbiy xizmat ==
Sogʻliqni saqlash tizimiga davlat rahbarlik qiladi. Yuqumli kasalliklar (bezgak, ichburugʻ, yuqumli gepatit, ich terlama va b.) keng tarqalgan. Xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Nayrobi universitetida, oʻrta malakali tibbiy xodimlar Tibbiy tayyorgarlik markazi va tibbiyot maktablarida tayyorlanadi.

== Maorifi, madaniy-maʼrifiy va ilmiy muassasalari ==
K.da boshlangʻich maktab 7 yillik va bepul. Bolalar 6 yoshdan ingliz tilida oʻqitiladi. 4-sinfdan boshlab suaxili tili.oʻrgatiladi. Oʻrta maktab 6 yillik. Mamlakatda 16 ming boshlangʻich, 2,5 ming oʻrta maktab bor.. Ilk hunar-texnika taʼlimi boshlangʻich maktab negizida 2—6 yillik savdo, tijorat, hunarmandchilik, qishloq xoʻjaligi, oʻrmon va veterinariya hunar bilim yurtlari va maktablarida, shuningdek, korxonalarda amalga oshiriladi. Oʻrta texnika taʼlimi kichik oʻrta maktab negizida kollejlarda tashkil etilgan. Oliy oʻquv yurtlari: Nayrobidagi Milliy universitet, Egerton universiteti, Nayrobidagi universitet kolleji. Yirik kutubxonalari: Milliy universitet kutubxonasi, Nayrobidagi Yodgorlik kutubxonasi, universitet kolleji kutubxonasi, Mombasadagi ommaviy kutubxona; muzeylari: Nayrobidagi K. milliy muzeyi, Kitale sh.dagi Gʻarbiy K. milliy muzeyi, Mombasadagi muzey va b.

Kenyada 20 ga yaqin ilmiy muassasa, jumladan, Nayrobida K. industrial tadqiqot instituti, Milliy qishloq xoʻjaligi laboratoriya, Tibbiyot tadqiqotlari laboratoriya, Sil kasalliklari tadqiqot markazi, Q.x. tadqiqot markazi, Tibbiy tadqiqot instituti, Sharqiy Afrika instituti, Afrika tarixini oʻrganuvchi xalqaro institut, Nyanza viloyatida paxta tadqiqoti stansiyasi, Ru-iruda kofe tadqiqoti markazi, Kerichoda choy tadqiqoti instituti va b. bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Kenyada 60 ga yaqin gaz. va jurnal nashr etiladi. Eng muximlari: „Deyli neyshn“ („Millatning kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1960-yildan), „Kenya leo“ („Bugungi Kenya“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1983-yildan), „Kenya tayme“ („Kenya vaqti“, ingliz tilidagi kundalik gaz., 1982-yildan), „Pipl deyli“ („Xalq kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1998-yildan), „Standard“ („Bayroq“, ingliz tilidagi gaz., 1902-yildan), „Taifa leo“ („Hozirgi millat“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1960-yildan), „Dram“ („Doʻmbira“, ingliz tilidagi oylik jurnal, 1956-yildan), „Target“ („Maqsad“, ingliz tilidagi jurnal, 1964-yildan).’ K. axborot agentligi (KNA) 1963-yil dekabrda tashkil etilgan. K. radioeshittirish korporatsiyasi 1989-yilda tuzilgan. Radioeshittirishlar 1927-yildan, telekoʻrsatuvlar 1962-yildan olib boriladi.

Adabiyoti asosan, ingliz tilida, shuningdek, kikuyyu, masai, suaxili va b. mahalliy tillarda folklor negizida rivojlanib kelayotir. Umuman K.da yozma adabiyot 17-asrda suaxili tilida yuzaga keldi. Unda qahramonlik, diniy va b. mavzudagi dostonlar muhim oʻrin tutadi. Etnograf olim, milliy-ozodlik harakatining rahbari J. Keniata xalq afsonalari, ertaklari, rivoyatlarini qayta ishlab eʼlon qildi. Oʻzi ham „Kenya togʻiga qarab“ (1936) va „Mening xalqim – kikuyyu“ (1942) kitoblarini yozib nashr ettirdi. 19— 20-asrlarda ham, asosan, nazm rivojlandi. Nasriy asarlar 50-yillar oxirida yuzaga kela boshladi. M. Gikaruning „Quyosh oʻlkasi“, V. Itotening „General May May“, J. Kariukaning „May May hibsda“, M. Gateruning „Ikki olam farzandi“ qissalarida inglizlarning K.ni mustamlakaga aylantirishi va demokratik kuchlarning ozodlik uchun kurashi koʻrsatilgan. J. Ngugining ingliz tilidagi romanlari („Yigʻlama, boʻtam“, „Oramizdagi daryo“) va „Qora darvish“ pyesasi eʼlon kilingan. Keyingi yillarda B. O. Vandera, E.Xinga, M.Alot, M.Mvangi, A.Kadambe, D.Karoka, L.Kibera, M.Ruxena kabi yosh yozuvchilar adabiyot maydoniga oʻz ovozlari va yangi mavzular bilan kirib keldilar. Ngugi Va Txiongoning „Qonli yaproklar“ va „Sanamdagi iblis“ romanlari ayniqsa diqqatga sazovor.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Kenya hududida ilk oʻrta ayerlarga oid mahalliy madaniyat yodgorliklari: doyra tosh devorlar, sagʻana ehromlari, arikdarning qoldiqlari saqlangan. Dengiz sohilida Gedi, Malindi, Ungvana, Mnarani, Takva, Mombasa kabi shaharlar paydo boʻlgan. 14— 15-asrlarda arab meʼmorligi uslubida mudofaa istehkomlari, masjidlar, bozorlar barpo etilgan. 16-asrda portugʻallar meʼmorligiga xos uslubda qurilgan qasr va Vasko da Gama tosh kolonnasi saqlangan. 20-asrdan shaharlar ingliz va nemis meʼmorlari loyiqasi asosida temir-beton konstruksiyalar va yangi qurilish metallaridan foydalanib qurila boshladi. Binolarda lentasimon deraza, peshayvon, oftob toʻsqichlar, rangli sopol plitalar keng qoʻllangan (mas, Milliy teatr, texnika kolleji va b.). Kishlok, larda doyra qilib loy bilan suvalgan, usti xashak bilan yopilgan sinchli uylar koʻproq uchraydi. Keyingi yillarda qurilgan inshootlardan Mombasadagi „Okeanik“ mehmonxonasi, Nayrobidagi gospital, koʻp qirrali 26 qavatli minorasi va aylanuvchan restorani boʻlgan Keniata majlislar zalini koʻrsatish mumkin.

Badiiy hunarmandchilikda yogʻochni oʻyib va kuydirib naqsh solish, marosim raqslari uchun teridan niqob, mis va jezdan zeb-ziynat buyumlari, loy va qovoqsan idishlar, yogʻoch qoʻgʻirchoqlar, sopoldan jonivorlar haykalchalarini yasash, poxoldan savat toʻqish keng avj olgan.

== Musiqasi ==
Kenya musiqiy madaniyati mamlakatda yashovchi turli elatlar musiqasini oʻz ichiga oladi. Shu tufayli ohanglar, uslublar, cholgʻu asboblari ham xilma-xil. Xalq udumlari va ma-rosimlarida ashula, raqs va musiqa boʻlishi shart. Cholgʻu asoboblari orasida turli-tuman nogʻora, doyra va surnayni eslatuvchi asboblar, oʻziga xos arfa, litungu, nay va b. bor. Koʻpincha xonandaning oʻzi arfa chalib ashula aytadi va badihachilik usulida qoʻshiq toʻqiydi. 20-asr oxirida yevropacha musiqaning taʼsiri kuchaydi. K. mustaqillikka erishgach, havaskorlik ijodiyoti ayniqsa rivoj topdi, musiqa tashkilotlari tuzildi. Sharqiy Afrika konservatoriyasi, Nayrobi musiqa jamiyati, „Bomas“ ashula va raqs guruhi, radio va televideniyening cholgʻu asboblari orkestri musiqa madaniyatini rivojlantirishda, milliy kadrlar tayyorlashda katta rol oʻynay boshladi.

== Teatri ==
Tub aholi tomoshalarida raqs sanʼati qadimdan rivojlangan. 20-asr boshlarida Kenyada ingliz havaskor teatri truppalari vujudga keldi. 1948-yildan Nayrobida ingliz professional teatri, 1952-yildan Milliy teatr ishlaydi. Kenya mustaqillikka erishgach, afrika va hind teatrlari paydo boʻldi. Teatrni xalq ommasiga yaqinlashtirishga intilgan J. Mpaxlele „Chemchemi“ („Chashma“) truppasini tuzib, unga rahbarlik qildi va bir qancha pyesalarni muvaffaqiyatli sahnalashtirdi. „Tausi“ drama klubi (1963) mahalliy mualliflarning maishiy mavzudagi pyesalarini qoʻyish bilan shuhrat qozondi. Milliy teatrning kenyaliklardan birinchi direktori – Set Adagala rahbarligida drama maktabi ochildi. Uning talabalari ishtirokida tashkil etilgan Milliy teatr truppasi mamlakat boʻylab tomosha koʻrsatib yuradi{{OʻzME-K}}

== Yana qarang ==
* [[Keniyadagi suv toshqinlari (2024)]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Afrika mamlakatlari}}

[[Turkum:Keniya]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>qjly71r6b00hfzw7vafath71u6ea06y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480910</id>
      <parentid>5480909</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:17:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480910</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15417" sha1="ik541adlf9tvlsgn0ki3ap5jhjtyw0g" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Keniya (maʼnolari)}}
{{Keniya info}}
'''Keniya''' yoki '''Kenya''' ({{lang-en|Kenya}}), Kenya Respublikasi ({{lang-en|Republic of Kenya}}) – [[Sharqiy Afrika|Sharqiy Afrikadagi]] davlat. [[BMT]] aʼzosi. Maydon 582,6 ming km{{sup|2}}. Aholisi 30,7 mln. kishi (2001). Poytaxti [[Nayrobi|Nairobi]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 7 viloyat (province)ra va poytaxt okrugiga boʻlinadi.

== Davlat tuzumi ==
Kenya – [[respublika]]. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlikka kiradi. Amaldagi konstitutsiyasi 1969-yilda qabul kilingan, keyinchalik tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi – [[prezident]] (1978-yildan Daniel arap Moi). U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 5 yilga saylanadi va qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni prezident va Millat majlisi (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident, vitse-prezident va hukumat amalga oshiradi.

== Tabiati ==
Kenya Sharqiy Afrika yassitogʻligi (sharqda balandligi 500 m va gʻarbda bal. 1500 m) Shimoli-sharqiy chekkasida joy-lashgan. [[Hind okeani]] sohili uzilma togʻlardan iborat, tik va kam parchalangan. Jan.dan shim.ga tomon kengayib (50–200&amp;nbsp;km) boradigan tekislik bor. Unga tutash botiqning atrofi togʻ tizmalari (sharqda Aberder, bal. 400 m gacha, gʻarbda May va Elgeyo, bal. 3000 m gacha) va soʻngan vulkanlar ([[Kenya togʻi]], 5199 m – Kenyadagi eng baland choʻqqi), Viktoriya koʻli boʻylari kambar tekislik bilan oʻralgan. Trona, oltin, kianit, diatomit, ohaqtosh, grafit, polimetall ruda konlari topilgan. Keniya ekvator iqlim mintaqasidajoylashgan. Sohilda harorat issiq (iyulda oʻrtacha temperatura 24—25°, yanvarda 27°), yassitogʻlikda salqinroq. Yillik yogʻin miqdori Shimoli-sharqda 250&amp;nbsp;mm dan janubi-gʻarbda 1500–2000&amp;nbsp;mm gacha. [[Ekvator]] yaqinida seryomgʻir mavsum: mart—aprel va noyabr—dekabr Daryolari kam suvli, qisqa, ayrimlaridagina kema qatnaydi. Yiriklari: Tana, Galana. Oqmas koʻl koʻp (eng kattasi – Rudolf). Mamlakatning sharqi va Shimoli-sharqi jigarrang-qizil lateritlashgan, toshloq, kamhosil, aksar shoʻr tuproqli. Shim.-gʻarbi va janubi-sharqi qizil-qoʻngʻir, Viktoriya koʻli boʻylari oʻtloqi qizil-qoʻngʻir, Hind okeani sohili qora va boʻz tuproqli. Kenya shimolida tikanli oʻrmonlar va butazorlar, choʻlga aylanayozgan savannalar, gʻarbida boʻydor oʻtli savannalar, togʻ etaklarida sernam [[tropik oʻrmonlar]], togʻlarda oʻtloqlar bor. Yovvoyi hayvonlardan fil, karkidon, zebra, buyvol, jirafa, arslon, maymunlar, daryolarda timsoh, begemotlar uchraydi. Kenyada qoʻriqxona va milliy bogʻlar (Savo, Sibilon, Maun-Kenya, Meru, Aberder va boshqalar) koʻp.

Aholisining 66% ni benue-kongo tillarida soʻzlashuvchi xalqlar tashkil etadi. Ularning yiriklari: kikuyyu, luxya, kamba, kisii, meru va boshqa. Kenyada hindlar, yevropaliklar, arablar va b. ham yashaydi. Rasmiy tillar – suaxili va ingliz tillari; aholining 1/2 qismi mahalliy dinlarga eʼtiqod qiladi, qolganlari xristianlar, musulmonlar va b. Jami aholining 25,3% shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Nayrobi, Mombasa, Nakuru, Kisumu.

== Tarixi ==
Kenya hududida ilk paleolit davrida manzilgohlar boʻlgani maʼlum. Ayrim tadqiqotchilar dastlabki odamzot shu yerda paydo boʻlgan, deb hisoblaydilar. Hoz. aholisining koʻpchiligi 14—19-asrlarda Afrikaning turli joylaridan kelgan bantu va nilot qabilalaridan tarqalgan. Mil. av 5—6-asrlarda Keniyaga yunon, misr, xitoy, arab dengiz sayyohlari va savdogarlar kelib ketib turgan. 7—8-asrlarda qishloqlar, 11 – 15-asrlarda shahar-davlatlar paydo boʻldi. 16-asrda portugallar Kenyaning sharqiy qismini bosib oldi. 18-asrda bir necha arab sultonliklari vujudga keldi va qul savdosi rivojlandi. Buyuk Britaniya qul savdosiga qarshi kurash bahonasi bilan Keniyaga suqilib kela boshladi. 19-asr oxirida Keniya Buyuk Britaniya qoʻl ostiga oʻtdi. Mustamlakachilar mahalliy aholidan unumdor yerlarni tortib oldi. Afrikaliklar maxsus ajratilgan joylarda yashashga majbur etildi, irqiy kamsitildi. 1920-yilda Keniya Buyuk Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Shundan keyin mustamlakachilikka qarshi harakat qiluvchi siyosiy tashkilotlar (Kikuyyu tashkiloti va b.) tuzilib, ular majburiy mehnat bekor qilinishi, soliqlar qisqartirilishini, maorif tizimi yaxshilanishi va tortib olingan yerlar qaytarib berilishini talab qildi. Ikkinchi jahon urushi davrida Keniya oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi yetkazib beruvchi manbaga aylantirildi, kenyalik askarlar Buyuk Britaniya mustamlaka qoʻshinlari safida [[Yaqin Sharq]] va Birma (hoz. [[Myanma]])dagi urushda qatnashdilar. 40-yillar oxirida ozodlik harakati yanada kuchaydi. 1952-yilda qurolli qoʻzgʻolon boshlandi. Qoʻzgʻolon 4 yil davom etdi. Mustamlakachilar qoʻzgʻolonni bostirib vatanparvarlardan 11 ming kishini oʻldirdi, 100 mingga yaqin kishini qamoqqa oldi. 1960-yil tuzilgan Keniya afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU) Keniya mustaqilligini talab qildi. 1961-yil Krnun chiqaruvchi kengashga oʻtkazilgan saylovda KANU 67% ovoz oldi. 1963-yil mayda yangi Millat majlisiga oʻtkazilgan saylovda ham KANU gʻolib chiqib, J. Keniata boshchiligida birinchi milliy hukumat tuzildi. 1963-yil 12-dekabrda Keniya mustaqil davlat, 1964-yil 12-dekabrda esa respublika deb eʼlon qilindi Kenya – 1966-yildan [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] aʼzosi. Milliy bayrami – 12-dekabr – Mustaqillik kuni (1963).

== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Demokratik partiya, 1992-yilda tuzilgan; Keniya afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU), 1960-yilda asos solingan; Milliy rivojlanish partiyasi, 1994-yilda tuzilgan; Sotsial-demokratik partiya, 1992-yilda asos solingan; Ford-Asili va Ford-Keniya partiyalari, 1992-yil oktabrda tuzilgan. Keniya kasaba uyushmalari markaziy tashkiloti, 1965-yilda tuzilgan.

== Iqtisodiyoti ==
Kenya – agrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq, oʻrmon xoʻjaligi va baliqchilikning ulushi – 24%, sanoatning ulushi – 10% gayaqin. Iktisodiyotining asosi – q.h., uning mahsuloti mamlakat eksportining 3/4 qismini tashkil etadi. Kenya mustaqillikka erishgach, yalpi ichki mahsulot tarkibida qishloq xoʻjaligining ulushi tobora pasayib, sanoat va savdoning ulushi oshib, natural ishlab chiqarish ulushi kamaydi.

Qishloq xoʻjaligida aholining 70% band. Asosiy ekinlari – kofe, choy, sizal, piretrum, paxta, sholi, bugʻdoy, shakarqamish; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, maniok, tariq, joʻxori, arpa yetishtiriladi. Sut chorvachiligi, parrandachilik, choʻchqachilik rivojlangan. Qoramol, qoʻy, echki boqiladi. Baliq ovlanadi va yogʻoch tayyorlanadi.

Sanoati, asosan, qishloq xoʻjaligi xom ashyosini qayta ishlovchi korxonalar va hunarmandchilik ustaxonalaridan iborat. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, avtomobil yigʻuv, koʻnchilik, kimyo, neftni qayta ishlash, taxta tilish va metallsozlik, qogoz sanoati korxonalari, sement zavodlari ham bor. Konchilik sanoatida flyuorit, tabiiy soda, diatomit, kaolin, gips, kianit, asbest, osh tuzi qazib chiqarish ustun. Birmuncha miqdorda mis, qoʻrgʻoshin, kumush qazib olinadi. Yirik sanoat markazlari: Nayrobi, Mombasa, Kisumu, Nakuru, Tika, Eldoret shahri Energetika soxasida gidroelektr stansiyalariningsalmogʻi katta. Tana daryosi boʻyida Gitaru, Kamburu, Kindaruma GESlari qurilgan. Yiliga oʻrtacha 3,1 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi.

== Transporti ==
3 ming km temir yoʻl, 62 ming km avtomobil yoʻli bor (shundan 4,5 ming km asfaltlangan). Asosiy dengiz porti – Mombasa. Nayrobi va Mombasada xalqaro aeroportlar bor.

Kenya chetga kofe, choy, neft mahsulotlari, tamaki, piretrum, sizal, meva va sabzavot, kalsinirlangan soda, goʻsht, teri, sement va hokazo chiqaradi. Chetdan sanoat va transport uskunalari, oziq-ovqat va kimyo mahsulotlari, qora va rangli metall, neft, dori-darmon va hokazo oladi. Tashqi savdodagi asosiy mijozlar – [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Germaniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Yaponiya]], [[Niderlandlar|Niderlandiya]]. Tashqi sayyohlik rivojlangan. Pul birligi – Kenya shillingi.

== Tibbiy xizmat ==
Sogʻliqni saqlash tizimiga davlat rahbarlik qiladi. Yuqumli kasalliklar (bezgak, ichburugʻ, yuqumli gepatit, ich terlama va b.) keng tarqalgan. Xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Nayrobi universitetida, oʻrta malakali tibbiy xodimlar Tibbiy tayyorgarlik markazi va tibbiyot maktablarida tayyorlanadi.

== Maorifi, madaniy-maʼrifiy va ilmiy muassasalari ==
Keniyada boshlangʻich maktab 7 yillik va bepul. Bolalar 6 yoshdan ingliz tilida oʻqitiladi. 4-sinfdan boshlab suaxili tili.oʻrgatiladi. Oʻrta maktab 6 yilliKeniya Mamlakatda 16 ming boshlangʻich, 2,5 ming oʻrta maktab bor.. Ilk hunar-texnika taʼlimi boshlangʻich maktab negizida 2—6 yillik savdo, tijorat, hunarmandchilik, qishloq xoʻjaligi, oʻrmon va veterinariya hunar bilim yurtlari va maktablarida, shuningdek, korxonalarda amalga oshiriladi. Oʻrta texnika taʼlimi kichik oʻrta maktab negizida kollejlarda tashkil etilgan. Oliy oʻquv yurtlari: Nayrobidagi Milliy universitet, Egerton universiteti, Nayrobidagi universitet kolleji. Yirik kutubxonalari: Milliy universitet kutubxonasi, Nayrobidagi Yodgorlik kutubxonasi, universitet kolleji kutubxonasi, Mombasadagi ommaviy kutubxona; muzeylari: Nayrobidagi Keniya milliy muzeyi, Kitale sh.dagi Gʻarbiy Keniya milliy muzeyi, Mombasadagi muzey va b.

Kenyada 20 ga yaqin ilmiy muassasa, jumladan, Nayrobida Keniya industrial tadqiqot instituti, Milliy qishloq xoʻjaligi laboratoriya, Tibbiyot tadqiqotlari laboratoriya, Sil kasalliklari tadqiqot markazi, Q.x. tadqiqot markazi, Tibbiy tadqiqot instituti, Sharqiy Afrika instituti, Afrika tarixini oʻrganuvchi xalqaro institut, Nyanza viloyatida paxta tadqiqoti stansiyasi, Ru-iruda kofe tadqiqoti markazi, Kerichoda choy tadqiqoti instituti va b. bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Kenyada 60 ga yaqin gaz. va jurnal nashr etiladi. Eng muximlari: „Deyli neyshn“ („Millatning kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1960-yildan), „Kenya leo“ („Bugungi Kenya“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1983-yildan), „Kenya tayme“ („Kenya vaqti“, ingliz tilidagi kundalik gaz., 1982-yildan), „Pipl deyli“ („Xalq kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1998-yildan), „Standard“ („Bayroq“, ingliz tilidagi gaz., 1902-yildan), „Taifa leo“ („Hozirgi millat“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1960-yildan), „Dram“ („Doʻmbira“, ingliz tilidagi oylik jurnal, 1956-yildan), „Target“ („Maqsad“, ingliz tilidagi jurnal, 1964-yildan).’ Keniya axborot agentligi (KNA) 1963-yil dekabrda tashkil etilgan. Keniya radioeshittirish korporatsiyasi 1989-yilda tuzilgan. Radioeshittirishlar 1927-yildan, telekoʻrsatuvlar 1962-yildan olib boriladi.

Adabiyoti asosan, ingliz tilida, shuningdek, kikuyyu, masai, suaxili va b. mahalliy tillarda folklor negizida rivojlanib kelayotir. Umuman Keniyada yozma adabiyot 17-asrda suaxili tilida yuzaga keldi. Unda qahramonlik, diniy va b. mavzudagi dostonlar muhim oʻrin tutadi. Etnograf olim, milliy-ozodlik harakatining rahbari J. Keniata xalq afsonalari, ertaklari, rivoyatlarini qayta ishlab eʼlon qildi. Oʻzi ham „Kenya togʻiga qarab“ (1936) va „Mening xalqim – kikuyyu“ (1942) kitoblarini yozib nashr ettirdi. 19— 20-asrlarda ham, asosan, nazm rivojlandi. Nasriy asarlar 50-yillar oxirida yuzaga kela boshladi. M. Gikaruning „Quyosh oʻlkasi“, V. Itotening „General May May“, J. Kariukaning „May May hibsda“, M. Gateruning „Ikki olam farzandi“ qissalarida inglizlarning Keniyani mustamlakaga aylantirishi va demokratik kuchlarning ozodlik uchun kurashi koʻrsatilgan. J. Ngugining ingliz tilidagi romanlari („Yigʻlama, boʻtam“, „Oramizdagi daryo“) va „Qora darvish“ pyesasi eʼlon kilingan. Keyingi yillarda B. O. Vandera, E.Xinga, M.Alot, M.Mvangi, A.Kadambe, D.Karoka, L.Kibera, M.Ruxena kabi yosh yozuvchilar adabiyot maydoniga oʻz ovozlari va yangi mavzular bilan kirib keldilar. Ngugi Va Txiongoning „Qonli yaproklar“ va „Sanamdagi iblis“ romanlari ayniqsa diqqatga sazovor.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Kenya hududida ilk oʻrta ayerlarga oid mahalliy madaniyat yodgorliklari: doyra tosh devorlar, sagʻana ehromlari, arikdarning qoldiqlari saqlangan. Dengiz sohilida Gedi, Malindi, Ungvana, Mnarani, Takva, Mombasa kabi shaharlar paydo boʻlgan. 14— 15-asrlarda arab meʼmorligi uslubida mudofaa istehkomlari, masjidlar, bozorlar barpo etilgan. 16-asrda portugʻallar meʼmorligiga xos uslubda qurilgan qasr va Vasko da Gama tosh kolonnasi saqlangan. 20-asrdan shaharlar ingliz va nemis meʼmorlari loyiqasi asosida temir-beton konstruksiyalar va yangi qurilish metallaridan foydalanib qurila boshladi. Binolarda lentasimon deraza, peshayvon, oftob toʻsqichlar, rangli sopol plitalar keng qoʻllangan (mas, Milliy teatr, texnika kolleji va b.). Kishlok, larda doyra qilib loy bilan suvalgan, usti xashak bilan yopilgan sinchli uylar koʻproq uchraydi. Keyingi yillarda qurilgan inshootlardan Mombasadagi „Okeanik“ mehmonxonasi, Nayrobidagi gospital, koʻp qirrali 26 qavatli minorasi va aylanuvchan restorani boʻlgan Keniata majlislar zalini koʻrsatish mumkin.

Badiiy hunarmandchilikda yogʻochni oʻyib va kuydirib naqsh solish, marosim raqslari uchun teridan niqob, mis va jezdan zeb-ziynat buyumlari, loy va qovoqsan idishlar, yogʻoch qoʻgʻirchoqlar, sopoldan jonivorlar haykalchalarini yasash, poxoldan savat toʻqish keng avj olgan.

== Musiqasi ==
Kenya musiqiy madaniyati mamlakatda yashovchi turli elatlar musiqasini oʻz ichiga oladi. Shu tufayli ohanglar, uslublar, cholgʻu asboblari ham xilma-xil. Xalq udumlari va ma-rosimlarida ashula, raqs va musiqa boʻlishi shart. Cholgʻu asoboblari orasida turli-tuman nogʻora, doyra va surnayni eslatuvchi asboblar, oʻziga xos arfa, litungu, nay va b. bor. Koʻpincha xonandaning oʻzi arfa chalib ashula aytadi va badihachilik usulida qoʻshiq toʻqiydi. 20-asr oxirida yevropacha musiqaning taʼsiri kuchaydi. Keniya mustaqillikka erishgach, havaskorlik ijodiyoti ayniqsa rivoj topdi, musiqa tashkilotlari tuzildi. Sharqiy Afrika konservatoriyasi, Nayrobi musiqa jamiyati, „Bomas“ ashula va raqs guruhi, radio va televideniyening cholgʻu asboblari orkestri musiqa madaniyatini rivojlantirishda, milliy kadrlar tayyorlashda katta rol oʻynay boshladi.

== Teatri ==
Tub aholi tomoshalarida raqs sanʼati qadimdan rivojlangan. 20-asr boshlarida Kenyada ingliz havaskor teatri truppalari vujudga keldi. 1948-yildan Nayrobida ingliz professional teatri, 1952-yildan Milliy teatr ishlaydi. Kenya mustaqillikka erishgach, afrika va hind teatrlari paydo boʻldi. Teatrni xalq ommasiga yaqinlashtirishga intilgan J. Mpaxlele „Chemchemi“ („Chashma“) truppasini tuzib, unga rahbarlik qildi va bir qancha pyesalarni muvaffaqiyatli sahnalashtirdi. „Tausi“ drama klubi (1963) mahalliy mualliflarning maishiy mavzudagi pyesalarini qoʻyish bilan shuhrat qozondi. Milliy teatrning kenyaliklardan birinchi direktori – Set Adagala rahbarligida drama maktabi ochildi. Uning talabalari ishtirokida tashkil etilgan Milliy teatr truppasi mamlakat boʻylab tomosha koʻrsatib yuradi{{OʻzME-K}}

== Yana qarang ==
* [[Keniyadagi suv toshqinlari (2024)]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Afrika mamlakatlari}}

[[Turkum:Keniya]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>ik541adlf9tvlsgn0ki3ap5jhjtyw0g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480911</id>
      <parentid>5480910</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:17:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5480911</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15431" sha1="mll8o9d0qur7tu8c0of97vb174zitin" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Keniya (maʼnolari)}}
{{Keniya info}}
'''Keniya''' yoki '''Kenya''' ({{lang-en|Kenya}}), Kenya Respublikasi ({{lang-en|Republic of Kenya}}) – [[Sharqiy Afrika|Sharqiy Afrikadagi]] davlat. [[BMT]] aʼzosi. Maydon 582,6 ming km{{sup|2}}. Aholisi 30,7 mln. kishi (2001). Poytaxti [[Nayrobi|Nairobi]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 7 viloyat (province)ra va poytaxt okrugiga boʻlinadi.

== Davlat tuzumi ==
Kenya – [[respublika]]. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlikka kiradi. Amaldagi konstitutsiyasi 1969-yilda qabul kilingan, keyinchalik tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi – [[prezident]] (1978-yildan Daniel arap Moi). U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 5 yilga saylanadi va qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni prezident va Millat majlisi (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident, vitse-prezident va hukumat amalga oshiradi.

== Tabiati ==
Kenya Sharqiy Afrika yassitogʻligi (sharqda balandligi 500 m va gʻarbda bal. 1500 m) Shimoli-sharqiy chekkasida joy-lashgan. [[Hind okeani]] sohili uzilma togʻlardan iborat, tik va kam parchalangan. Jan.dan shim.ga tomon kengayib (50–200&amp;nbsp;km) boradigan tekislik bor. Unga tutash botiqning atrofi togʻ tizmalari (sharqda Aberder, bal. 400 m gacha, gʻarbda May va Elgeyo, bal. 3000 m gacha) va soʻngan vulkanlar ([[Kenya togʻi]], 5199 m – Kenyadagi eng baland choʻqqi), Viktoriya koʻli boʻylari kambar tekislik bilan oʻralgan. Trona, oltin, kianit, diatomit, ohaqtosh, grafit, polimetall ruda konlari topilgan. Keniya ekvator iqlim mintaqasidajoylashgan. Sohilda harorat issiq (iyulda oʻrtacha temperatura 24—25°, yanvarda 27°), yassitogʻlikda salqinroq. Yillik yogʻin miqdori Shimoli-sharqda 250&amp;nbsp;mm dan janubi-gʻarbda 1500–2000&amp;nbsp;mm gacha. [[Ekvator]] yaqinida seryomgʻir mavsum: mart—aprel va noyabr—dekabr Daryolari kam suvli, qisqa, ayrimlaridagina kema qatnaydi. Yiriklari: Tana, Galana. Oqmas koʻl koʻp (eng kattasi – Rudolf). Mamlakatning sharqi va Shimoli-sharqi jigarrang-qizil lateritlashgan, toshloq, kamhosil, aksar shoʻr tuproqli. Shim.-gʻarbi va janubi-sharqi qizil-qoʻngʻir, Viktoriya koʻli boʻylari oʻtloqi qizil-qoʻngʻir, Hind okeani sohili qora va boʻz tuproqli. Kenya shimolida tikanli oʻrmonlar va butazorlar, choʻlga aylanayozgan savannalar, gʻarbida boʻydor oʻtli savannalar, togʻ etaklarida sernam [[tropik oʻrmonlar]], togʻlarda oʻtloqlar bor. Yovvoyi hayvonlardan fil, karkidon, zebra, buyvol, jirafa, arslon, maymunlar, daryolarda timsoh, begemotlar uchraydi. Kenyada qoʻriqxona va milliy bogʻlar (Savo, Sibilon, Maun-Kenya, Meru, Aberder va boshqalar) koʻp.

Aholisining 66% ni benue-kongo tillarida soʻzlashuvchi xalqlar tashkil etadi. Ularning yiriklari: kikuyyu, luxya, kamba, kisii, meru va boshqa. Kenyada hindlar, yevropaliklar, arablar va b. ham yashaydi. Rasmiy tillar – suaxili va ingliz tillari; aholining 1/2 qismi mahalliy dinlarga eʼtiqod qiladi, qolganlari xristianlar, musulmonlar va b. Jami aholining 25,3% shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Nayrobi, Mombasa, Nakuru, Kisumu.

== Tarixi ==
Kenya hududida ilk paleolit davrida manzilgohlar boʻlgani maʼlum. Ayrim tadqiqotchilar dastlabki odamzot shu yerda paydo boʻlgan, deb hisoblaydilar. Hoz. aholisining koʻpchiligi 14—19-asrlarda Afrikaning turli joylaridan kelgan bantu va nilot qabilalaridan tarqalgan. Mil. av 5—6-asrlarda Keniyaga yunon, misr, xitoy, arab dengiz sayyohlari va savdogarlar kelib ketib turgan. 7—8-asrlarda qishloqlar, 11 – 15-asrlarda shahar-davlatlar paydo boʻldi. 16-asrda portugallar Kenyaning sharqiy qismini bosib oldi. 18-asrda bir necha arab sultonliklari vujudga keldi va qul savdosi rivojlandi. Buyuk Britaniya qul savdosiga qarshi kurash bahonasi bilan Keniyaga suqilib kela boshladi. 19-asr oxirida Keniya Buyuk Britaniya qoʻl ostiga oʻtdi. Mustamlakachilar mahalliy aholidan unumdor yerlarni tortib oldi. Afrikaliklar maxsus ajratilgan joylarda yashashga majbur etildi, irqiy kamsitildi. 1920-yilda Keniya Buyuk Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Shundan keyin mustamlakachilikka qarshi harakat qiluvchi siyosiy tashkilotlar (Kikuyyu tashkiloti va b.) tuzilib, ular majburiy mehnat bekor qilinishi, soliqlar qisqartirilishini, maorif tizimi yaxshilanishi va tortib olingan yerlar qaytarib berilishini talab qildi. Ikkinchi jahon urushi davrida Keniya oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi yetkazib beruvchi manbaga aylantirildi, kenyalik askarlar Buyuk Britaniya mustamlaka qoʻshinlari safida [[Yaqin Sharq]] va Birma (hoz. [[Myanma]])dagi urushda qatnashdilar. 40-yillar oxirida ozodlik harakati yanada kuchaydi. 1952-yilda qurolli qoʻzgʻolon boshlandi. Qoʻzgʻolon 4 yil davom etdi. Mustamlakachilar qoʻzgʻolonni bostirib vatanparvarlardan 11 ming kishini oʻldirdi, 100 mingga yaqin kishini qamoqqa oldi. 1960-yil tuzilgan Keniya afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU) Keniya mustaqilligini talab qildi. 1961-yil Krnun chiqaruvchi kengashga oʻtkazilgan saylovda KANU 67% ovoz oldi. 1963-yil mayda yangi Millat majlisiga oʻtkazilgan saylovda ham KANU gʻolib chiqib, J. Keniata boshchiligida birinchi milliy hukumat tuzildi. 1963-yil 12-dekabrda Keniya mustaqil davlat, 1964-yil 12-dekabrda esa respublika deb eʼlon qilindi Kenya – 1966-yildan [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] aʼzosi. Milliy bayrami – 12-dekabr – Mustaqillik kuni (1963).

== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Demokratik partiya, 1992-yilda tuzilgan; Keniya afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU), 1960-yilda asos solingan; Milliy rivojlanish partiyasi, 1994-yilda tuzilgan; Sotsial-demokratik partiya, 1992-yilda asos solingan; Ford-Asili va Ford-Keniya partiyalari, 1992-yil oktabrda tuzilgan. Keniya kasaba uyushmalari markaziy tashkiloti, 1965-yilda tuzilgan.

== Iqtisodiyoti ==
Kenya – agrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq, oʻrmon xoʻjaligi va baliqchilikning ulushi – 24%, sanoatning ulushi – 10% gayaqin. Iktisodiyotining asosi – q.h., uning mahsuloti mamlakat eksportining 3/4 qismini tashkil etadi. Kenya mustaqillikka erishgach, yalpi ichki mahsulot tarkibida qishloq xoʻjaligining ulushi tobora pasayib, sanoat va savdoning ulushi oshib, natural ishlab chiqarish ulushi kamaydi.

Qishloq xoʻjaligida aholining 70% band. Asosiy ekinlari – kofe, choy, sizal, piretrum, paxta, sholi, bugʻdoy, shakarqamish; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, maniok, tariq, joʻxori, arpa yetishtiriladi. Sut chorvachiligi, parrandachilik, choʻchqachilik rivojlangan. Qoramol, qoʻy, echki boqiladi. Baliq ovlanadi va yogʻoch tayyorlanadi.

Sanoati, asosan, qishloq xoʻjaligi xom ashyosini qayta ishlovchi korxonalar va hunarmandchilik ustaxonalaridan iborat. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, avtomobil yigʻuv, koʻnchilik, kimyo, neftni qayta ishlash, taxta tilish va metallsozlik, qogoz sanoati korxonalari, sement zavodlari ham bor. Konchilik sanoatida flyuorit, tabiiy soda, diatomit, kaolin, gips, kianit, asbest, osh tuzi qazib chiqarish ustun. Birmuncha miqdorda mis, qoʻrgʻoshin, kumush qazib olinadi. Yirik sanoat markazlari: Nayrobi, Mombasa, Kisumu, Nakuru, Tika, Eldoret shahri Energetika soxasida gidroelektr stansiyalariningsalmogʻi katta. Tana daryosi boʻyida Gitaru, Kamburu, Kindaruma GESlari qurilgan. Yiliga oʻrtacha 3,1 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi.

== Transporti ==
3 ming km temir yoʻl, 62 ming km avtomobil yoʻli bor (shundan 4,5 ming km asfaltlangan). Asosiy dengiz porti – Mombasa. Nayrobi va Mombasada xalqaro aeroportlar bor.

Kenya chetga kofe, choy, neft mahsulotlari, tamaki, piretrum, sizal, meva va sabzavot, kalsinirlangan soda, goʻsht, teri, sement va hokazo chiqaradi. Chetdan sanoat va transport uskunalari, oziq-ovqat va kimyo mahsulotlari, qora va rangli metall, neft, dori-darmon va hokazo oladi. Tashqi savdodagi asosiy mijozlar – [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Germaniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Yaponiya]], [[Niderlandlar|Niderlandiya]]. Tashqi sayyohlik rivojlangan. Pul birligi – Kenya shillingi.

== Tibbiy xizmat ==
Sogʻliqni saqlash tizimiga davlat rahbarlik qiladi. Yuqumli kasalliklar (bezgak, ichburugʻ, yuqumli gepatit, ich terlama va b.) keng tarqalgan. Xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Nayrobi universitetida, oʻrta malakali tibbiy xodimlar Tibbiy tayyorgarlik markazi va tibbiyot maktablarida tayyorlanadi.

== Maorifi, madaniy-maʼrifiy va ilmiy muassasalari ==
Keniyada boshlangʻich maktab 7 yillik va bepul. Bolalar 6 yoshdan ingliz tilida oʻqitiladi. 4-sinfdan boshlab suaxili tili.oʻrgatiladi. Oʻrta maktab 6 yilliKeniya Mamlakatda 16 ming boshlangʻich, 2,5 ming oʻrta maktab bor.. Ilk hunar-texnika taʼlimi boshlangʻich maktab negizida 2—6 yillik savdo, tijorat, hunarmandchilik, qishloq xoʻjaligi, oʻrmon va veterinariya hunar bilim yurtlari va maktablarida, shuningdek, korxonalarda amalga oshiriladi. Oʻrta texnika taʼlimi kichik oʻrta maktab negizida kollejlarda tashkil etilgan. Oliy oʻquv yurtlari: Nayrobidagi Milliy universitet, Egerton universiteti, Nayrobidagi universitet kolleji. Yirik kutubxonalari: Milliy universitet kutubxonasi, Nayrobidagi Yodgorlik kutubxonasi, universitet kolleji kutubxonasi, Mombasadagi ommaviy kutubxona; muzeylari: Nayrobidagi Keniya milliy muzeyi, Kitale sh.dagi Gʻarbiy Keniya milliy muzeyi, Mombasadagi muzey va b.

Kenyada 20 ga yaqin ilmiy muassasa, jumladan, Nayrobida Keniya industrial tadqiqot instituti, Milliy qishloq xoʻjaligi laboratoriya, Tibbiyot tadqiqotlari laboratoriya, Sil kasalliklari tadqiqot markazi, Q.x. tadqiqot markazi, Tibbiy tadqiqot instituti, Sharqiy Afrika instituti, Afrika tarixini oʻrganuvchi xalqaro institut, Nyanza viloyatida paxta tadqiqoti stansiyasi, Ru-iruda kofe tadqiqoti markazi, Kerichoda choy tadqiqoti instituti va b. bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Kenyada 60 ga yaqin gaz. va jurnal nashr etiladi. Eng muximlari: „Deyli neyshn“ („Millatning kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1960-yildan), „Kenya leo“ („Bugungi Kenya“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1983-yildan), „Kenya tayme“ („Kenya vaqti“, ingliz tilidagi kundalik gaz., 1982-yildan), „Pipl deyli“ („Xalq kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1998-yildan), „Standard“ („Bayroq“, ingliz tilidagi gaz., 1902-yildan), „Taifa leo“ („Hozirgi millat“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1960-yildan), „Dram“ („Doʻmbira“, ingliz tilidagi oylik jurnal, 1956-yildan), „Target“ („Maqsad“, ingliz tilidagi jurnal, 1964-yildan).’ Keniya axborot agentligi (KNA) 1963-yil dekabrda tashkil etilgan. Keniya radioeshittirish korporatsiyasi 1989-yilda tuzilgan. Radioeshittirishlar 1927-yildan, telekoʻrsatuvlar 1962-yildan olib boriladi.

Adabiyoti asosan, ingliz tilida, shuningdek, kikuyyu, masai, suaxili va b. mahalliy tillarda folklor negizida rivojlanib kelayotir. Umuman Keniyada yozma adabiyot 17-asrda suaxili tilida yuzaga keldi. Unda qahramonlik, diniy va b. mavzudagi dostonlar muhim oʻrin tutadi. Etnograf olim, milliy-ozodlik harakatining rahbari J. Keniata xalq afsonalari, ertaklari, rivoyatlarini qayta ishlab eʼlon qildi. Oʻzi ham „Kenya togʻiga qarab“ (1936) va „Mening xalqim – kikuyyu“ (1942) kitoblarini yozib nashr ettirdi. 19— 20-asrlarda ham, asosan, nazm rivojlandi. Nasriy asarlar 50-yillar oxirida yuzaga kela boshladi. M. Gikaruning „Quyosh oʻlkasi“, V. Itotening „General May May“, J. Kariukaning „May May hibsda“, M. Gateruning „Ikki olam farzandi“ qissalarida inglizlarning Keniyani mustamlakaga aylantirishi va demokratik kuchlarning ozodlik uchun kurashi koʻrsatilgan. J. Ngugining ingliz tilidagi romanlari („Yigʻlama, boʻtam“, „Oramizdagi daryo“) va „Qora darvish“ pyesasi eʼlon kilingan. Keyingi yillarda B. O. Vandera, E.Xinga, M.Alot, M.Mvangi, A.Kadambe, D.Karoka, L.Kibera, M.Ruxena kabi yosh yozuvchilar adabiyot maydoniga oʻz ovozlari va yangi mavzular bilan kirib keldilar. Ngugi Va Txiongoning „Qonli yaproklar“ va „Sanamdagi iblis“ romanlari ayniqsa diqqatga sazovor.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Kenya hududida ilk oʻrta ayerlarga oid mahalliy madaniyat yodgorliklari: doyra tosh devorlar, sagʻana ehromlari, arikdarning qoldiqlari saqlangan. Dengiz sohilida Gedi, Malindi, Ungvana, Mnarani, Takva, Mombasa kabi shaharlar paydo boʻlgan. 14— 15-asrlarda arab meʼmorligi uslubida mudofaa istehkomlari, masjidlar, bozorlar barpo etilgan. 16-asrda portugʻallar meʼmorligiga xos uslubda qurilgan qasr va Vasko da Gama tosh kolonnasi saqlangan. 20-asrdan shaharlar ingliz va nemis meʼmorlari loyiqasi asosida temir-beton konstruksiyalar va yangi qurilish metallaridan foydalanib qurila boshladi. Binolarda lentasimon deraza, peshayvon, oftob toʻsqichlar, rangli sopol plitalar keng qoʻllangan (mas, Milliy teatr, texnika kolleji va b.). Kishlok, larda doyra qilib loy bilan suvalgan, usti xashak bilan yopilgan sinchli uylar koʻproq uchraydi. Keyingi yillarda qurilgan inshootlardan Mombasadagi „Okeanik“ mehmonxonasi, Nayrobidagi gospital, koʻp qirrali 26 qavatli minorasi va aylanuvchan restorani boʻlgan Keniata majlislar zalini koʻrsatish mumkin.

Badiiy hunarmandchilikda yogʻochni oʻyib va kuydirib naqsh solish, marosim raqslari uchun teridan niqob, mis va jezdan zeb-ziynat buyumlari, loy va qovoqsan idishlar, yogʻoch qoʻgʻirchoqlar, sopoldan jonivorlar haykalchalarini yasash, poxoldan savat toʻqish keng avj olgan.

== Musiqasi ==
Kenya musiqiy madaniyati mamlakatda yashovchi turli elatlar musiqasini oʻz ichiga oladi. Shu tufayli ohanglar, uslublar, cholgʻu asboblari ham xilma-xil. Xalq udumlari va ma-rosimlarida ashula, raqs va musiqa boʻlishi shart. Cholgʻu asoboblari orasida turli-tuman nogʻora, doyra va surnayni eslatuvchi asboblar, oʻziga xos arfa, litungu, nay va b. bor. Koʻpincha xonandaning oʻzi arfa chalib ashula aytadi va badihachilik usulida qoʻshiq toʻqiydi. 20-asr oxirida yevropacha musiqaning taʼsiri kuchaydi. Keniya mustaqillikka erishgach, havaskorlik ijodiyoti ayniqsa rivoj topdi, musiqa tashkilotlari tuzildi. Sharqiy Afrika konservatoriyasi, Nayrobi musiqa jamiyati, „Bomas“ ashula va raqs guruhi, radio va televideniyening cholgʻu asboblari orkestri musiqa madaniyatini rivojlantirishda, milliy kadrlar tayyorlashda katta rol oʻynay boshladi.

== Teatri ==
Tub aholi tomoshalarida raqs sanʼati qadimdan rivojlangan. 20-asr boshlarida Kenyada ingliz havaskor teatri truppalari vujudga keldi. 1948-yildan Nayrobida ingliz professional teatri, 1952-yildan Milliy teatr ishlaydi. Kenya mustaqillikka erishgach, afrika va hind teatrlari paydo boʻldi. Teatrni xalq ommasiga yaqinlashtirishga intilgan J. Mpaxlele „Chemchemi“ („Chashma“) truppasini tuzib, unga rahbarlik qildi va bir qancha pyesalarni muvaffaqiyatli sahnalashtirdi. „Tausi“ drama klubi (1963) mahalliy mualliflarning maishiy mavzudagi pyesalarini qoʻyish bilan shuhrat qozondi. Milliy teatrning kenyaliklardan birinchi direktori – Set Adagala rahbarligida drama maktabi ochildi. Uning talabalari ishtirokida tashkil etilgan Milliy teatr truppasi mamlakat boʻylab tomosha koʻrsatib yuradi{{OʻzME-K}}

== Yana qarang ==
* [[Keniyadagi suv toshqinlari (2024)]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{Afrika mamlakatlari}}
{{chala}}
[[Turkum:Keniya]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]</text>
      <sha1>mll8o9d0qur7tu8c0of97vb174zitin</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480912</id>
      <parentid>5480911</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:18:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480912</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15452" sha1="gksern5jsdkgrrkeslzzvy63sz88ytj" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Keniya (maʼnolari)}}
{{Keniya info}}
'''Keniya''' yoki '''Kenya''' ({{lang-en|Kenya}}), Kenya Respublikasi ({{lang-en|Republic of Kenya}}) – [[Sharqiy Afrika|Sharqiy Afrikadagi]] davlat. [[BMT]] aʼzosi. Maydon 582,6 ming km{{sup|2}}. Aholisi 30,7 mln. kishi (2001). Poytaxti [[Nayrobi|Nairobi]] shahri. Maʼmuriy jihatdan 7 viloyat (province)ra va poytaxt okrugiga boʻlinadi.

== Davlat tuzumi ==
Kenya – [[respublika]]. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] boshchiligidagi Hamdoʻstlikka kiradi. Amaldagi konstitutsiyasi 1969-yilda qabul kilingan, keyinchalik tuzatishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi – [[prezident]] (1978-yildan Daniel arap Moi). U umumiy toʻgʻri ovoz berish yoʻli bilan 5 yilga saylanadi va qayta saylanishi mumkin. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni prezident va Millat majlisi (bir palatali parlament), ijroiya hokimiyatni prezident, vitse-prezident va hukumat amalga oshiradi.

== Tabiati ==
Kenya Sharqiy Afrika yassitogʻligi (sharqda balandligi 500 m va gʻarbda bal. 1500 m) Shimoli-sharqiy chekkasida joy-lashgan. [[Hind okeani]] sohili uzilma togʻlardan iborat, tik va kam parchalangan. Jan.dan shim.ga tomon kengayib (50–200&amp;nbsp;km) boradigan tekislik bor. Unga tutash botiqning atrofi togʻ tizmalari (sharqda Aberder, bal. 400 m gacha, gʻarbda May va Elgeyo, bal. 3000 m gacha) va soʻngan vulkanlar ([[Kenya togʻi]], 5199 m – Kenyadagi eng baland choʻqqi), Viktoriya koʻli boʻylari kambar tekislik bilan oʻralgan. Trona, oltin, kianit, diatomit, ohaqtosh, grafit, polimetall ruda konlari topilgan. Keniya ekvator iqlim mintaqasidajoylashgan. Sohilda harorat issiq (iyulda oʻrtacha temperatura 24—25°, yanvarda 27°), yassitogʻlikda salqinroq. Yillik yogʻin miqdori Shimoli-sharqda 250&amp;nbsp;mm dan janubi-gʻarbda 1500–2000&amp;nbsp;mm gacha. [[Ekvator]] yaqinida seryomgʻir mavsum: mart—aprel va noyabr—dekabr Daryolari kam suvli, qisqa, ayrimlaridagina kema qatnaydi. Yiriklari: Tana, Galana. Oqmas koʻl koʻp (eng kattasi – Rudolf). Mamlakatning sharqi va Shimoli-sharqi jigarrang-qizil lateritlashgan, toshloq, kamhosil, aksar shoʻr tuproqli. Shim.-gʻarbi va janubi-sharqi qizil-qoʻngʻir, Viktoriya koʻli boʻylari oʻtloqi qizil-qoʻngʻir, Hind okeani sohili qora va boʻz tuproqli. Kenya shimolida tikanli oʻrmonlar va butazorlar, choʻlga aylanayozgan savannalar, gʻarbida boʻydor oʻtli savannalar, togʻ etaklarida sernam [[tropik oʻrmonlar]], togʻlarda oʻtloqlar bor. Yovvoyi hayvonlardan fil, karkidon, zebra, buyvol, jirafa, arslon, maymunlar, daryolarda timsoh, begemotlar uchraydi. Kenyada qoʻriqxona va milliy bogʻlar (Savo, Sibilon, Maun-Kenya, Meru, Aberder va boshqalar) koʻp.

Aholisining 66% ni benue-kongo tillarida soʻzlashuvchi xalqlar tashkil etadi. Ularning yiriklari: kikuyyu, luxya, kamba, kisii, meru va boshqa. Kenyada hindlar, yevropaliklar, arablar va b. ham yashaydi. Rasmiy tillar – suaxili va ingliz tillari; aholining 1/2 qismi mahalliy dinlarga eʼtiqod qiladi, qolganlari xristianlar, musulmonlar va b. Jami aholining 25,3% shaharlarda yashaydi. Yirik shaharlari: Nayrobi, Mombasa, Nakuru, Kisumu.

== Tarixi ==
Kenya hududida ilk paleolit davrida manzilgohlar boʻlgani maʼlum. Ayrim tadqiqotchilar dastlabki odamzot shu yerda paydo boʻlgan, deb hisoblaydilar. Hoz. aholisining koʻpchiligi 14—19-asrlarda Afrikaning turli joylaridan kelgan bantu va nilot qabilalaridan tarqalgan. Mil. av 5—6-asrlarda Keniyaga yunon, misr, xitoy, arab dengiz sayyohlari va savdogarlar kelib ketib turgan. 7—8-asrlarda qishloqlar, 11 – 15-asrlarda shahar-davlatlar paydo boʻldi. 16-asrda portugallar Kenyaning sharqiy qismini bosib oldi. 18-asrda bir necha arab sultonliklari vujudga keldi va qul savdosi rivojlandi. Buyuk Britaniya qul savdosiga qarshi kurash bahonasi bilan Keniyaga suqilib kela boshladi. 19-asr oxirida Keniya Buyuk Britaniya qoʻl ostiga oʻtdi. Mustamlakachilar mahalliy aholidan unumdor yerlarni tortib oldi. Afrikaliklar maxsus ajratilgan joylarda yashashga majbur etildi, irqiy kamsitildi. 1920-yilda Keniya Buyuk Britaniya mustamlakasi deb eʼlon qilindi. Shundan keyin mustamlakachilikka qarshi harakat qiluvchi siyosiy tashkilotlar (Kikuyyu tashkiloti va b.) tuzilib, ular majburiy mehnat bekor qilinishi, soliqlar qisqartirilishini, maorif tizimi yaxshilanishi va tortib olingan yerlar qaytarib berilishini talab qildi. Ikkinchi jahon urushi davrida Keniya oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi xom ashyosi yetkazib beruvchi manbaga aylantirildi, kenyalik askarlar Buyuk Britaniya mustamlaka qoʻshinlari safida [[Yaqin Sharq]] va Birma (hoz. [[Myanma]])dagi urushda qatnashdilar. 40-yillar oxirida ozodlik harakati yanada kuchaydi. 1952-yilda qurolli qoʻzgʻolon boshlandi. Qoʻzgʻolon 4 yil davom etdi. Mustamlakachilar qoʻzgʻolonni bostirib vatanparvarlardan 11 ming kishini oʻldirdi, 100 mingga yaqin kishini qamoqqa oldi. 1960-yil tuzilgan Keniya afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU) Keniya mustaqilligini talab qildi. 1961-yil Krnun chiqaruvchi kengashga oʻtkazilgan saylovda KANU 67% ovoz oldi. 1963-yil mayda yangi Millat majlisiga oʻtkazilgan saylovda ham KANU gʻolib chiqib, J. Keniata boshchiligida birinchi milliy hukumat tuzildi. 1963-yil 12-dekabrda Keniya mustaqil davlat, 1964-yil 12-dekabrda esa respublika deb eʼlon qilindi Kenya – 1966-yildan [[Birlashgan millatlar tashkiloti|BMT]] aʼzosi. Milliy bayrami – 12-dekabr – Mustaqillik kuni (1963).

== Siyosiy partiyalari, kasaba uyushmalari ==
Demokratik partiya, 1992-yilda tuzilgan; Keniya afrikaliklar milliy ittifoqi (KANU), 1960-yilda asos solingan; Milliy rivojlanish partiyasi, 1994-yilda tuzilgan; Sotsial-demokratik partiya, 1992-yilda asos solingan; Ford-Asili va Ford-Keniya partiyalari, 1992-yil oktabrda tuzilgan. Keniya kasaba uyushmalari markaziy tashkiloti, 1965-yilda tuzilgan.

== Iqtisodiyoti ==
Kenya – agrar mamlakat. Yalpi ichki mahsulotda qishloq, oʻrmon xoʻjaligi va baliqchilikning ulushi – 24%, sanoatning ulushi – 10% gayaqin. Iktisodiyotining asosi – q.h., uning mahsuloti mamlakat eksportining 3/4 qismini tashkil etadi. Kenya mustaqillikka erishgach, yalpi ichki mahsulot tarkibida qishloq xoʻjaligining ulushi tobora pasayib, sanoat va savdoning ulushi oshib, natural ishlab chiqarish ulushi kamaydi.

Qishloq xoʻjaligida aholining 70% band. Asosiy ekinlari – kofe, choy, sizal, piretrum, paxta, sholi, bugʻdoy, shakarqamish; ichki ehtiyojlar uchun makkajoʻxori, maniok, tariq, joʻxori, arpa yetishtiriladi. Sut chorvachiligi, parrandachilik, choʻchqachilik rivojlangan. Qoramol, qoʻy, echki boqiladi. Baliq ovlanadi va yogʻoch tayyorlanadi.

Sanoati, asosan, qishloq xoʻjaligi xom ashyosini qayta ishlovchi korxonalar va hunarmandchilik ustaxonalaridan iborat. Oziq-ovqat, toʻqimachilik, avtomobil yigʻuv, koʻnchilik, kimyo, neftni qayta ishlash, taxta tilish va metallsozlik, qogoz sanoati korxonalari, sement zavodlari ham bor. Konchilik sanoatida flyuorit, tabiiy soda, diatomit, kaolin, gips, kianit, asbest, osh tuzi qazib chiqarish ustun. Birmuncha miqdorda mis, qoʻrgʻoshin, kumush qazib olinadi. Yirik sanoat markazlari: Nayrobi, Mombasa, Kisumu, Nakuru, Tika, Eldoret shahri Energetika soxasida gidroelektr stansiyalariningsalmogʻi katta. Tana daryosi boʻyida Gitaru, Kamburu, Kindaruma GESlari qurilgan. Yiliga oʻrtacha 3,1 mlrd. kVt-soat elektr energiyasi hosil qilinadi.

== Transporti ==
3 ming km temir yoʻl, 62 ming km avtomobil yoʻli bor (shundan 4,5 ming km asfaltlangan). Asosiy dengiz porti – Mombasa. Nayrobi va Mombasada xalqaro aeroportlar bor.

Kenya chetga kofe, choy, neft mahsulotlari, tamaki, piretrum, sizal, meva va sabzavot, kalsinirlangan soda, goʻsht, teri, sement va hokazo chiqaradi. Chetdan sanoat va transport uskunalari, oziq-ovqat va kimyo mahsulotlari, qora va rangli metall, neft, dori-darmon va hokazo oladi. Tashqi savdodagi asosiy mijozlar – [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]], [[Germaniya]], [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSH]], [[Yaponiya]], [[Niderlandlar|Niderlandiya]]. Tashqi sayyohlik rivojlangan. Pul birligi – Kenya shillingi.

== Tibbiy xizmat ==
Sogʻliqni saqlash tizimiga davlat rahbarlik qiladi. Yuqumli kasalliklar (bezgak, ichburugʻ, yuqumli gepatit, ich terlama va b.) keng tarqalgan. Xususiy shifoxonalar ham bor. Vrachlar Nayrobi universitetida, oʻrta malakali tibbiy xodimlar Tibbiy tayyorgarlik markazi va tibbiyot maktablarida tayyorlanadi.

== Maorifi, madaniy-maʼrifiy va ilmiy muassasalari ==
Keniyada boshlangʻich maktab 7 yillik va bepul. Bolalar 6 yoshdan ingliz tilida oʻqitiladi. 4-sinfdan boshlab suaxili tili.oʻrgatiladi. Oʻrta maktab 6 yilliKeniya Mamlakatda 16 ming boshlangʻich, 2,5 ming oʻrta maktab bor.. Ilk hunar-texnika taʼlimi boshlangʻich maktab negizida 2—6 yillik savdo, tijorat, hunarmandchilik, qishloq xoʻjaligi, oʻrmon va veterinariya hunar bilim yurtlari va maktablarida, shuningdek, korxonalarda amalga oshiriladi. Oʻrta texnika taʼlimi kichik oʻrta maktab negizida kollejlarda tashkil etilgan. Oliy oʻquv yurtlari: Nayrobidagi Milliy universitet, Egerton universiteti, Nayrobidagi universitet kolleji. Yirik kutubxonalari: Milliy universitet kutubxonasi, Nayrobidagi Yodgorlik kutubxonasi, universitet kolleji kutubxonasi, Mombasadagi ommaviy kutubxona; muzeylari: Nayrobidagi Keniya milliy muzeyi, Kitale sh.dagi Gʻarbiy Keniya milliy muzeyi, Mombasadagi muzey va b.

Kenyada 20 ga yaqin ilmiy muassasa, jumladan, Nayrobida Keniya industrial tadqiqot instituti, Milliy qishloq xoʻjaligi laboratoriya, Tibbiyot tadqiqotlari laboratoriya, Sil kasalliklari tadqiqot markazi, Q.x. tadqiqot markazi, Tibbiy tadqiqot instituti, Sharqiy Afrika instituti, Afrika tarixini oʻrganuvchi xalqaro institut, Nyanza viloyatida paxta tadqiqoti stansiyasi, Ru-iruda kofe tadqiqoti markazi, Kerichoda choy tadqiqoti instituti va b. bor.

== Matbuoti, radioeshittirishi va telekoʻrsatuvi ==
Kenyada 60 ga yaqin gaz. va jurnal nashr etiladi. Eng muximlari: „Deyli neyshn“ („Millatning kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1960-yildan), „Kenya leo“ („Bugungi Kenya“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1983-yildan), „Kenya tayme“ („Kenya vaqti“, ingliz tilidagi kundalik gaz., 1982-yildan), „Pipl deyli“ („Xalq kundalik gazetasi“, ingliz tilida, 1998-yildan), „Standard“ („Bayroq“, ingliz tilidagi gaz., 1902-yildan), „Taifa leo“ („Hozirgi millat“, suaxili tilidagi kundalik gaz., 1960-yildan), „Dram“ („Doʻmbira“, ingliz tilidagi oylik jurnal, 1956-yildan), „Target“ („Maqsad“, ingliz tilidagi jurnal, 1964-yildan).’ Keniya axborot agentligi (KNA) 1963-yil dekabrda tashkil etilgan. Keniya radioeshittirish korporatsiyasi 1989-yilda tuzilgan. Radioeshittirishlar 1927-yildan, telekoʻrsatuvlar 1962-yildan olib boriladi.

Adabiyoti asosan, ingliz tilida, shuningdek, kikuyyu, masai, suaxili va b. mahalliy tillarda folklor negizida rivojlanib kelayotir. Umuman Keniyada yozma adabiyot 17-asrda suaxili tilida yuzaga keldi. Unda qahramonlik, diniy va b. mavzudagi dostonlar muhim oʻrin tutadi. Etnograf olim, milliy-ozodlik harakatining rahbari J. Keniata xalq afsonalari, ertaklari, rivoyatlarini qayta ishlab eʼlon qildi. Oʻzi ham „Kenya togʻiga qarab“ (1936) va „Mening xalqim – kikuyyu“ (1942) kitoblarini yozib nashr ettirdi. 19— 20-asrlarda ham, asosan, nazm rivojlandi. Nasriy asarlar 50-yillar oxirida yuzaga kela boshladi. M. Gikaruning „Quyosh oʻlkasi“, V. Itotening „General May May“, J. Kariukaning „May May hibsda“, M. Gateruning „Ikki olam farzandi“ qissalarida inglizlarning Keniyani mustamlakaga aylantirishi va demokratik kuchlarning ozodlik uchun kurashi koʻrsatilgan. J. Ngugining ingliz tilidagi romanlari („Yigʻlama, boʻtam“, „Oramizdagi daryo“) va „Qora darvish“ pyesasi eʼlon kilingan. Keyingi yillarda B. O. Vandera, E.Xinga, M.Alot, M.Mvangi, A.Kadambe, D.Karoka, L.Kibera, M.Ruxena kabi yosh yozuvchilar adabiyot maydoniga oʻz ovozlari va yangi mavzular bilan kirib keldilar. Ngugi Va Txiongoning „Qonli yaproklar“ va „Sanamdagi iblis“ romanlari ayniqsa diqqatga sazovor.

== Meʼmorligi va tasviriy sanʼati ==
Kenya hududida ilk oʻrta ayerlarga oid mahalliy madaniyat yodgorliklari: doyra tosh devorlar, sagʻana ehromlari, arikdarning qoldiqlari saqlangan. Dengiz sohilida Gedi, Malindi, Ungvana, Mnarani, Takva, Mombasa kabi shaharlar paydo boʻlgan. 14— 15-asrlarda arab meʼmorligi uslubida mudofaa istehkomlari, masjidlar, bozorlar barpo etilgan. 16-asrda portugʻallar meʼmorligiga xos uslubda qurilgan qasr va Vasko da Gama tosh kolonnasi saqlangan. 20-asrdan shaharlar ingliz va nemis meʼmorlari loyiqasi asosida temir-beton konstruksiyalar va yangi qurilish metallaridan foydalanib qurila boshladi. Binolarda lentasimon deraza, peshayvon, oftob toʻsqichlar, rangli sopol plitalar keng qoʻllangan (mas, Milliy teatr, texnika kolleji va b.). Kishlok, larda doyra qilib loy bilan suvalgan, usti xashak bilan yopilgan sinchli uylar koʻproq uchraydi. Keyingi yillarda qurilgan inshootlardan Mombasadagi „Okeanik“ mehmonxonasi, Nayrobidagi gospital, koʻp qirrali 26 qavatli minorasi va aylanuvchan restorani boʻlgan Keniata majlislar zalini koʻrsatish mumkin.

Badiiy hunarmandchilikda yogʻochni oʻyib va kuydirib naqsh solish, marosim raqslari uchun teridan niqob, mis va jezdan zeb-ziynat buyumlari, loy va qovoqsan idishlar, yogʻoch qoʻgʻirchoqlar, sopoldan jonivorlar haykalchalarini yasash, poxoldan savat toʻqish keng avj olgan.

== Musiqasi ==
Kenya musiqiy madaniyati mamlakatda yashovchi turli elatlar musiqasini oʻz ichiga oladi. Shu tufayli ohanglar, uslublar, cholgʻu asboblari ham xilma-xil. Xalq udumlari va ma-rosimlarida ashula, raqs va musiqa boʻlishi shart. Cholgʻu asoboblari orasida turli-tuman nogʻora, doyra va surnayni eslatuvchi asboblar, oʻziga xos arfa, litungu, nay va b. bor. Koʻpincha xonandaning oʻzi arfa chalib ashula aytadi va badihachilik usulida qoʻshiq toʻqiydi. 20-asr oxirida yevropacha musiqaning taʼsiri kuchaydi. Keniya mustaqillikka erishgach, havaskorlik ijodiyoti ayniqsa rivoj topdi, musiqa tashkilotlari tuzildi. Sharqiy Afrika konservatoriyasi, Nayrobi musiqa jamiyati, „Bomas“ ashula va raqs guruhi, radio va televideniyening cholgʻu asboblari orkestri musiqa madaniyatini rivojlantirishda, milliy kadrlar tayyorlashda katta rol oʻynay boshladi.

== Teatri ==
Tub aholi tomoshalarida raqs sanʼati qadimdan rivojlangan. 20-asr boshlarida Kenyada ingliz havaskor teatri truppalari vujudga keldi. 1948-yildan Nayrobida ingliz professional teatri, 1952-yildan Milliy teatr ishlaydi. Kenya mustaqillikka erishgach, afrika va hind teatrlari paydo boʻldi. Teatrni xalq ommasiga yaqinlashtirishga intilgan J. Mpaxlele „Chemchemi“ („Chashma“) truppasini tuzib, unga rahbarlik qildi va bir qancha pyesalarni muvaffaqiyatli sahnalashtirdi. „Tausi“ drama klubi (1963) mahalliy mualliflarning maishiy mavzudagi pyesalarini qoʻyish bilan shuhrat qozondi. Milliy teatrning kenyaliklardan birinchi direktori – Set Adagala rahbarligida drama maktabi ochildi. Uning talabalari ishtirokida tashkil etilgan Milliy teatr truppasi mamlakat boʻylab tomosha koʻrsatib yuradi{{OʻzME-K}}

== Yana qarang ==
* [[Keniyadagi suv toshqinlari (2024)]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{Afrika mamlakatlari}}
{{chala}}
{{Tashqi havolalar}}
[[Turkum:Keniya]]
[[Turkum:BMT aʼzolari]]</text>
      <sha1>gksern5jsdkgrrkeslzzvy63sz88ytj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xorazmshohlar davlati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3726</id>
    <revision>
      <id>5480808</id>
      <parentid>5409324</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:30:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480808</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29804" sha1="5nm9z5r9c0eugxpo0mrhm53oxu0d4sf" xml:space="preserve">{{wikify}}
{{Tarixiy davlat
 |nomi                     = Xorazmshohlar davlati
 |oʻz nomi                 = {{lang|fa|خوارزمشاهیان}}&lt;br&gt;''{{lang|fa-Latn|Khwārazmshāhiyān}}''
 |holati                   = Tugatilgan
 |madhiya                  = 
 |bayroq                   = 
 |bayroq_izohi             = 
 |gerb                     = 
 |gerb_izohi               = 
 |xarita                   = Map of the Khwarazmian Empire.png
 |oʻlchami                  = 300px
 |izohi                    = 
 &lt;!-- |type_before              = agar bu koʻrsatkich andozada mavjud boʻlsa,
u holda deyarli quyidagini koʻrsatish lozim: «Davlat-asoschilar»,
aks holda uni oʻchiring, avtomatik ravishda koʻrsatiladi: «Oʻtmishdoshlari».--&gt;
 |p1                       = 
 |flag_p1                  = 
 |p2                       = 
 |flag_p2                  = 
 |p3                       = 
 |flag_p3                  = 
 |p4                       = 
 |flag_p4                  = 
 |tashkil_topdi            = 1097
 |barham_topdi             = 1231
 &lt;!-- |type_after               = agar bu koʻrsatkich andozada mavjud boʻlsa,
u holda deyarli quyidagini koʻrsatish lozim: «Tugatilgandan keyingi davlatlar…»,
aks holda uni oʻchiring, avtomatik ravishda koʻrsatiladi: «Vorislar».--&gt;
 |s1                       = 
 |flag_s1                  = 
 |s2                       = 
 |flag_s2                  = 
 |s3                       = 
 |flag_s3                  = 
 |s4                       = 
 |flag_s4                  = 
 |shiori                   = 
 |poytaxti                 = [[Koʻhna Urganch]] (1097—1212)&lt;br&gt;[[Samarqand]] (1212—1220)
 |shaharlari               = [[Koʻhna Urganch]], [[Marv]], [[Samarqand]], [[Mashhad]], [[Hirot]], [[Kobul (shahar)|Kobul]], [[Dehiston]], [[Xiva]], [[Dargan]], [[Isfahon]], [[Balx]], [[Nishopur]], [[Ray]], [[Buxoro]], [[Jand]].
 |tili                     = [[Turkiy tillar|turkiy]] ([[Fors tili|xorazmcha]])&lt;ref name=&quot;Grousset&quot;/&gt;,&lt;ref name=&quot;автоссылка2&quot;&gt;''Васильева Г. П.'' Преобразование быта и этнические процессы в северном Туркменистане. — {{М.}}: Наука, 1969. Цитата: «…В XIII в., как писал [[Якубовский, Александр Юрьевич|А. Ю. Якубовский]], „почти весь земледельческий Хорезм, в том числе и города, говорили по-гузски (по-туркменски)“».&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot;&gt;''[[Ошанин, Лев Иванович|Ошанин Л.]]'' Антропологический состав населения Средней Азии и этногенез её народов. Часть 3. — Издательство Ереванского университета, 1959. Цитата: «В X в., к которому относятся сообщения арабских географов, тюрками, окружавшими Хивинский оазис, были туркмены…»&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;''[[Гафуров, Бободжан Гафурович|Bobodzhan Gafurovich Gafurov]]''. Central Asia: Pre-Historic to Pre-Modern Times. — Vol. 2. — Shipra Publications, 1989. — P. 359.&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;[[Fors tili|forscha]]&lt;ref&gt;[[Бабаян, Кейтрин|Kathryn Babayan]], ''Mystics, monarchs, and messiahs: cultural landscapes of early modern Iran'', (Harvard Center for Middle Eastern Studies, 2003), 14.&lt;/ref&gt;, [[Arab tili|arabcha]]&lt;ref&gt;Халидов А. Б. аз-Замахшари // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 74-75. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.&lt;/ref&gt;
 |valyutasi                = Dinor
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich     = 
 |koʻrsatkich_tarkibi       = 
 |maydoni                  = 3 600 000 km² (1218)&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|access-date=2020-02-02|archive-date=2018-11-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
 |aholisi                  = {{Son|5000000}} ([[Turkiy xalqlar]], [[eroniy xalqlar]])
 |boshqaruv_shakli         = [[Monarxiya]]
 |sulola                   = [[Anushteginiylar]]
 |hukmdorlar_unvoni        = Horazmshox
 |hukmdor1                 = 
 |hukmdor1_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni2       = &lt;!--keyingi hukmdor unvoni oʻzgarganda ishlatiladi--&gt;
 |hukmdor2                 = 
 |hukmdor2_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni3       = 
 |hukmdor3                 = 
 |hukmdor3_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni4       = 
 |hukmdor4                 = 
 |hukmdor4_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni5       = 
 |hukmdor5                 = 
 |hukmdor5_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni6       = 
 |hukmdor6                 = 
 |hukmdor6_yili            = 
 |dini                     = 
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich1    = 
 |koʻrsatkich_tarkibi1      = 
 |Bosqich1                 = 
 |Sana1                    = 
 |Yil1                     = 
 |Bosqich2                 = 
 |Sana2                    = 
 |Yil2                     = 
 |Bosqich3                 = 
 |Sana3                    = 
 |Yil3                     = 
 |Bosqich4                 = 
 |Sana4                    = 
 |Yil4                     = 
 |Bosqich5                 = 
 |Sana5                    = 
 |Yil5                     = 
 |Bosqich6                 = 
 |Sana6                    = 
 |Yil6                     = 
 |Bosqich7                 = 
 |Sana7                    = 
 |Yil7                     = 
 |Bosqich8                 = 
 |Sana8                    = 
 |Yil8                     = 
 |Bosqich9                 = 
 |Sana9                    = 
 |Yil9                     = 
 |Bosqich10                = 
 |Sana10                   = 
 |Yil10                    = 
 |Bosqich11                = 
 |Sana11                   = 
 |Yil11                    = 
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich2    = 
 |koʻrsatkich_tarkibi2      = 
 |gacha                    = 
 |g1                       = 
 |g2                       = 
 |g3                       = 
 |g4                       = 
 |g5                       = 
 |g6                       = 
 |g7                       = 
 |keyin                    = 
 |k1                       = 
 |k2                       = 
 |k3                       = 
 |k4                       = 
 |k5                       = 
 |k6                       = 
 |k7                       = 
 |eslat                    = 
}}
'''Xorazmshohlar imperiyasi'''{{Ostki izoh|Also spelt ''Khwarezmian'', ''Khorezmian'' or ''Chorasmian Empire''&lt;ref&gt;{{Iranica|herat-iii|Herat iii. History, Medieval Period}}&lt;/ref&gt; in English.}}&lt;ref&gt;{{cite dictionary|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/khwarazmian|dictionary=[[Merriam Webster]]|year=n.d.|access-date=21 October 2010|title=Khwarazmian}}&lt;/ref&gt; ({{lang|fa|خوارزمشاهیان}}; '''Xorazmshohlar Anushteginiylar davlati'''&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Книга|ссылка=https://books.google.tm/books/about/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0.html?id=8iVuAAAAMAAJ&amp;redir_esc=y|автор=Зия М. Буниятов|заглавие=Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов: 1097-1231|год=1986|место=Москва|издательство=Наука|страниц=256|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230720055846/https://books.google.tm/books/about/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0.html?id=8iVuAAAAMAAJ&amp;redir_esc=y|archivedate=2023-07-20}}&lt;/ref&gt; yoki '''Xorazmshohlar saltanati'''&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Книга|ссылка=https://www.amazon.com/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%92%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F-Russian-ebook/dp/B08BLSZRBR|автор=Станислав Николаевич Чернявский|{{История Туркменистана}}zaglavie=Imperiya xorezmshaxov|stranits=434}}&lt;/ref&gt;) qisqacha Xorazm{{Ostki izoh|{{lang-fa|خوارزم|Khwārazm}}.}}, forsiy madaniyatga ega, [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy]] [[musulmon]] imperiyasi boʻlib, uning asoschilari [[Turkiy xalqlar|turkiy]] [[Mamluklar|mamluk]]&lt;nowiki/&gt;lardan kelib chiqqan edi&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bosworth |year=1998 |first=C. E. |title=History of Civilizations of Central Asia |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |quote=&quot;Mahm ̄ud and Masc ̄ud I of Ghazna had appointed Turkish slave commanders from their own army, Altuntash and his sons, as governors there with the ancient title of Khwarazm Shah.&quot; (...) &quot;In order to secure these important regions, Malik Sh ̄ah had appointed the keeper of the royal washing bowls (tast-d ̄ar), his slave commander An ̄ush-tegin Gharcha’ ̄ı, as titular governor at least in Khwarazm. During Berkyaruk’s reign, the sultan appointed in 1097 another Turkishghul ̄am, Ekinchi b. Kochkar, with the historic title of KhwarazmShah. When, in that same year, Ekinchi was killed, Berkyaruk nominated in his stead An ̄ushtegin’s son Qutb al-D ̄ın Muhammad as governor, and Muhammad’s tenure of power there (1097–1127) inaugurates the fourth and most brilliant line of hereditary KhwarazmShahs&quot; |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Clifford Edmund Bosworth|C. E. Bosworth]] : Khwarazmshahs i. Descendants of the line of Anuštigin. In [[Encyclopaedia Iranica]], online ed., 2009: ''&quot;Little specific is known about the internal functioning of the Khwarazmian state, but its bureaucracy, directed as it was by Persian officials, must have followed the Saljuq model.&quot;'' Norman M. Naimark, Genocide: A World History ([[Oxford University Press]], 2017), 20 ''&quot;The Persian-speaking and Islamic Khwarezmian empire, which was founded in Central Asia south of the Aral Sea around its capital of Samarkand, and included such remarkable centers of trade and civilizations as Bukhara and Urgench, …&quot;''&lt;/ref&gt;. Xorazmiylar 1077-yildan 1231-yilgacha hozirgi Markaziy Osiyo, Afgʻoniston va Eronning katta qismini boshqarganlar. Ular dastlab Saljuqiylar imperiyasi&lt;ref&gt;Rene Grousset, ''The Empire of the Steppes:A History of Central Asia'', Transl. Naomi Walford, Rutgers University Press, 1991, p. 159.&lt;/ref&gt; va Qoraxitoylar&lt;ref&gt;Biran, Michel, ''The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history'', ([[Cambridge University Press]], 2005), 44.&lt;/ref&gt; (Gʻarbiy Liao sulolasi) vassallari sifatida, taxminan 1190-yildan boshlab esa to 1219—1221-yillardagi moʻgʻullar istilosigacha mustaqil hukmdorlar sifatida hukmronlik qilganlar&lt;ref&gt;A.Yazberdiev. Gurgendj – srednevekoviy nauchniy i kulturniy sentr Vostoka – Ashxabad, Turkmenskaya gosudarstvennaya izdatelskaya slujba, 2018 g., s. 242—243&lt;/ref&gt;.

Davlatning tashkil topgan sanasi hamon munozarali hisoblanadi. Saltanatni boshqargan sulolaga dastlab Gʻarchiston hukmdorlarining turkiy quli, keyinchalik Saljuqiylar xizmatidagi mamluk boʻlgan [[Anushtegin]] (Gʻarachoy nomi bilan ham tanilgan) asos solgan. Biroq, Xorazmning qoʻshni davlatlardan mustaqilligini taʼminlagan shaxs Anush Tiginning avlodi [[Otsiz Xorazmshoh|Alouddin Otsiz]] (1127—1156 yillarda hukmronlik qilgan) boʻlgan.

Xorazmshohlar imperiyasi vaqt oʻtishi bilan Fors atrofidagi hududlarda eng qudratli davlatga aylandi. U Saljuqiylar va [[Gʻuriylar]] imperiyalarini magʻlub etib, hatto [[Abbosiylar xalifaligi]]&lt;nowiki/&gt;ga tahdid sola boshlagan&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bosworth |year=1998 |first=C. E. |title=History of Civilizations of Central Asia |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |quote=This dynasty eventually built up, as the Seljuq empire in the east tottered to its close, the most powerful and aggressively expansionist empire in the Persian lands, in the end defeating their rivals for control of Khurasan, the Ghurids of Afghanistan, threatening western Persia and Iraq and the Abbasid caliphate itself, and only disintegrating under the overwhelming military might of the Mongol invaders in the opening decades of the thirteenth century. |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164}}&lt;/ref&gt;. Taxminlarga koʻra, imperiya 2,3 million kvadrat kilometrdan 3,6 million kvadrat kilometrgacha boʻlgan maydonni egallagan&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Turchin|first=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D.|date=December 2006|title=East-West Orientation of Historical Empires|url=http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|journal=Journal of World-Systems Research|volume=12|issue=2|page=222|issn=1076-156X|access-date=12 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|first=Rein|last=Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;. Oʻzidan oldingi Saljuqiylar imperiyasiga oʻxshash tarzda tashkil etilgan bu davlatni asosan qipchoq turklaridan iborat ulkan otliq qoʻshin himoya qilgan&lt;ref&gt;{{cite book |last=Abulafia |year=2015 |first=David |title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c. 1198–c. 1300 |page=610}}&lt;/ref&gt;. Xorazmshoh Takash davridan (1172—1200) boshlab, Anushteginiylar [[Movarounnahr]] va Xurosonning barcha hududlarida dastlab Saljuqiylar&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;[[Груссе, Рене|Rene Grousset]], ''[[Империя степей: Аттила, Чингисхан, Тамерлан|The Empire of the Steppes: A History of Central Asia]]'', Transl. Naomi Walford, ([[Rutgers University Press]], 1991), 159.&lt;/ref&gt; va [[Qoraxitoylar|Qoraxitoy]]&lt;nowiki/&gt;larning&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;Biran, Michel, ''The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history'', ([[Cambridge University Press]], 2005), 44.&lt;/ref&gt; [[Vassallik|vassallari]] sifatida, keyinchalik esa mustaqil hukmdorlar sifatida XIII asrda [[Chingizxon]]&lt;nowiki/&gt;ning [[Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Xorazmga moʻgʻul bosqinigacha]] hukmronlik qilgan.

XII asr oxiri – XIII asr boshlariga kelib, Xorazmshohlar davlati musulmon Sharqining eng yirik va qudratli davlat birlashmasiga aylandi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite web|url=https://horezm.info/books/%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2-%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B2|title=Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов, 1097-1231|author=З.Буниятов|website=Туркменистан: история Хорезма|date=1986|location=Москва|publisher=Наука|archive-url=https://web.archive.org/web/20211106170435/https://horezm.info/books/%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2-%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B2|archive-date=2021-11-06|access-date=2024-02-09|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Bu davlat oʻz ichiga markazi va poytaxti Gurganj (Koʻhna Urganch) boʻlgan Turkmanistonning butun hududini, shuningdek, hozirgi Oʻzbekistonning barcha yerlarini, zamonaviy Qozogʻiston, Afgʻoniston, Tojikiston va Qirgʻiziston, Eron, Ozarbayjon hamda Suriya hududlarining bir qismini (jami taxminan 3,6 million kvadrat kilometr&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{статья|ссылка=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|автор=[[Таагепера, Рейн|Rein Taagepera]]|заглавие=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|год=1997|язык=en|издание={{Нп4|International Studies Quarterly}}|tip=journal|mesyats=9|tom=41|nomer=3|stranitsi=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|jstor=2600793|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|archivedate=2018-11-19}}&lt;/ref&gt;) qamrab olgan edi.

Xorazmshohlar imperiyasi [[Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi|moʻgʻullarning Markaziy Osiyoga bosqini]]&lt;nowiki/&gt;dan oldingi soʻnggi turk-fors davlati edi. 1219-yilda [[Moʻgʻullar davlati|moʻgʻullar]] oʻz hukmdori [[Chingizxon]] boshchiligida [[Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Xorazmshohlar davlatiga bostirib kirib]], atigi ikki yil ichida uni toʻliq zabt etishga erishdilar. Moʻgʻullar imperiyadagi mavjud zaifliklari va ichki nizolardan foydalanib, eng boy shaharlarni qamal qildilar hamda talon-taroj qildilar. Ular mamlakat aholisini insoniyat tarixidagi eng qonli urushlardan birida shafqatsizlarcha qilichdan oʻtkazdilar.{{XIV asrgacha turkiy xalqlar tarixi}}

== Tarix ==
[[File:Xorazmshohlar.jpg|thumb|Xorazmshoh Turkmanlarning davlati xaritasi, 1210-yilda Sulton Alovuddin Muhammad davrida]]
XI asr va XII asrning birinchi yarmida [[Xorazm]] [[saljuqiylar davlati]] ([[Gʻaznaviylar davlati]] xarobalarida XI asrda tashkil topgan) tarkibiga kirgan. Xorazmning XI asrdagi yuksalishi turkiylar sulolasiga mansub xorazmshohlar siyosati bilan uzviy bogʻliq. Mazkur sulolaga saljuq amirining [[tashtdor]]i [[Anushtegin]] asos solgan. Sulton hammomchilari mahkamasining sardori boʻlgan Anushtegin Garchoi Malikshoh (1072-1092 yy.) saroyida yuksak martabaga erishgan. U rahbarlik qilgan mahkama zimmasiga Xorazmni boshqarish ham yuklangan. 1077-yilda Malikshoh Anushtegin Garchoini Xorazmga noib etib tayinlaydi va Xorazmda [[Anushteginiylar|Anushteginlar sulolasi]] hukmronligi boshlanadi. Anushteginlar turkiylar sulolasidan boʻlib, oʻsha paytda, [[Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;da hukmronlik qilgan uch buyuk sulola: Anushteginlar, Saljuqiylar va Gʻaznaviylar bir negizdan kelib chiqqan. 1097-yilda Anushtegin vafot etgach, Xorazm noibi etib Ekinji ibn Qorachar tayinlanadi. Biroq u oʻsha yili noiblikdan chetlatilib, uning oʻrniga Anushteginning oʻgʻli [[Qutbiddin Muhammad]] (1097-1127 yy.) qoʻyiladi. Garchi, u „Xorazmshoh“ unvonini tiklab, shu nom bilan ulugʻlansa ham Saljuqiylarning sadoqatli noibi boʻlib qoldi. Qayta tiklangan xoramshoh mansabiga sazovor boʻlgan Anushtegin nabirasi [[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz]] Xorazm mustaqilligi yoʻlida astoydil harakat qilgan. Xorazmshoh Otsiz (1127-1156 yy.) saljuq sultoni [[Sanjar]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib borgan. U mugʻombir diplomat va qatʼiy [[Sarkarda|sarkar]]&lt;nowiki/&gt;da boʻlib, mustaqil tashqi siyosat yuritadi. Chunonchi, u oʻz hukmdori Sanjarning ruxsatisiz [[qipchoqlar]] va [[turkmanlar]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi urush boshlaydi. 12-asrning boshida [[Oʻrta Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;ni sharq tomondan yangi istilochilar – [[qoraxitoylar]] bosib oladilar. Sulton Sanjar oʻzining yaqin qarindoshi boʻlgan samarqandlik qoraxoniylar xoni Mahmudga yordamga keladi. Qoraxitoylarga qarshi [[Samarqand]] yaqinida boʻlib oʻtgan jang Sanjarning toʻla magʻlubiyati bilan yakunlanadi. Xorazmshoh Otsiz Sanjarning magʻlubiyatidan ustalik bilan foydalanib 1141-yili [[Marv]]&lt;nowiki/&gt;ni ishgʻol etadi, 1142-yili esa [[Nishopur]]&lt;nowiki/&gt;ga yaqinlashadi. 1156-yili Otsiz vafot etadi va uning oʻgʻli [[Elarslon]] (1156-1172 yy.) xorazmiylar davlatini mustahkamlashni davom ettirib, Dixistonni tevarak-atrofdagi yerlarga qoʻshib oladi. Elarslon oʻziga voris etib oʻgʻli [[Sultonshoh Mahmud]]&lt;nowiki/&gt;ni (1172-1193) tayinlaydi, biroq toʻngʻich oʻgʻli [[Takash]] ukasining hokimyatini tan olmay, unga qarshi kurash boshlaydi. Natijada toju-taxt uchun kurash boshlanadi, bu kurash 21 yil davom etib, unda Takash gʻolib keladi. Uning oʻgʻli Tekesh (1172-1200 yy.) 1187-yili Nishopurni, 1192-yili esa Marvni bosib oladi. 1194-yili gʻarbiy saljuqlar sultonini qaqshatqich magʻlubiyatga uchratib, [[Eron]]&lt;nowiki/&gt;ning butun sharqiy qismini egallab oladi. 1195-yili Tekesh abbosiy xalifa qoʻshinini tor-mor qilib, [[Iroq]]&lt;nowiki/&gt;ga bostirib kiradi. Oʻz mamlakati hududlarini ikki karra kengaytirgan va qudratli davlat barpo etgan xorazmshoh Tekeshni Xorazmning eng isteʼdodli hukmdori deb eʼtirof etish mumkin. Uning siyosati kamchiliklaridan biri qipchoq harbiy aristokratiyasiga koʻrsatilgan homiylik boʻlgan. Qipchoqlar Tekesh rafiqasi xayriohligidan foydalanib davlat ishlariga koʻproq taʼsir koʻrsatishga intilgan. Turkiy „qoʻmondonlar“ning davlat ishlariga oʻzboshimcha aralashuvi keyinchalik Tekesh oʻgʻli Muhammad zamonida Xorazm davlatining parchalanishiga sabab boʻlgan. [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] (1200-1220) davrida mamlakat hududi yanada kengadi. 1210-yilda [[Movarounnahr|Movarounnah]]&lt;nowiki/&gt;rni Qoraxitoylardan tortib oladi. Uning davrida mamlakat qanchalik gullab-yashnamasin, mamlakat ich-ichidan yemirilib borgan. Xatto, sulton saroyida ham ichki nizolar avj olib, ularning boshida [[Turkon xotun|Turkon Xotun]] va qipchoqlar turgan. Sulton saroyidagi bunday nizolardan foydalangan [[moʻgʻullar]] 1219-1221-yillarda mamlakatning asosiy qismini bosib oladilar. Xorazmshoh [[Jaloliddin Manguberdi]] (1220-1231 yy.) 11 yil davomida [[Hindiston]], Eron va [[Ozarbayjon]] hududlarida moʻgʻullarga qarshi mardonavor kurash olib boradi. 1231-yil avgustda Jaloliddin Manguberdi Ozarbayjonda halok boʻlgach, 154-yil hukmronlik qilgan Anushteginlar sulolasining hukmronlik davri tugaydi.

Keyinchalik Xorazmshohlar davtlati [[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiylar]] va [[Gʻuriylar|Gʻuriylar]] davlatlarini magʻlub etib, Fors tuproqlaridagi eng qudratli hamda ulkan sarhadlarga ega davlatga aylandi. Hattoki Abbosiylar xalifaligiga ham xavf sola boshladilar. Manbalarga koʻra, 13-asr boshlarida Xorazmshohlar davlati Islom olamidagi eng qudratli davlat hisoblangan&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Bosworth |first1=C.E. |title=History of Civilizations of Central Asia |date=1 January 1998 |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164 |language=en |quote=This dynasty eventually built up, as the Seljuq empire in the east tottered to its close, the most powerful and aggressively expansionist empire in the Persian lands, in the end defeating their rivals for control of Khurasan, the Ghurids of Afghanistan, threatening western Persia and Iraq and the Abbasid caliphate itself, and only disintegrating under the overwhelming military might of the Mongol invaders in the opening decades of the thirteenth century.}}&lt;/ref&gt;. Hisob-kitoblarga koʻra, davlat hududi 4.2 million kvadrat kilometrdan&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=Turchin|first1=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D|title=East-West Orientation of Historical Empires|journal=Journal of World-Systems Research|date=December 2006|volume=12|issue=2|page=222|url=http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|access-date=12 September 2016|issn=1076-156X}}&lt;/ref&gt; to 4.5 million kvadrat kilometergacha&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|issn=0020-8833 }}&lt;/ref&gt; choʻzilgan boʻlib, mazkur ulkan sarhad davlatning tarixdagi buyuk imperiya sifatida shakllanishiga imkon bergan. Saljuqiylardan andoza olib shakllangan bu davlat asosan Oguz va Bijanak turklaridan tarkib topgan ulkan harbiy boʻlinma tomonidan idora etilgan&lt;ref&gt;{{cite book |title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, C.1198-c.1300 |author=David Abulafia |year=2015 |page=610}}&lt;/ref&gt;.

== Moʻgʻul bosqinchilariga qarshi urush ==
{{Asosiy maqola|Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi}}
[[Fayl:Ala_Al-Din_Muhammad_Khwarazmshah_gold_coin.jpg|thumb|Muhammad II ning oltin dinori]]

== Xorazmshohlar ==
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;90%&quot; align=&quot;center&quot;
|-----
! colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;silver&quot; | Xorazmshohlar
|-----
! Ism
! Hukmronlik yillari
! Tituli
|-----
| [[Ekinchi (Xorazmshoh)|Ekinchi]]
| align=&quot;center&quot; | [[1097]]
| Xorazmshoh
|-----
| colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;silver&quot; | &lt;center&gt;'''[[Anushteginiylar|Anushteginiylar sulolasi]]'''&lt;/center&gt;
|-----
| [[Qutbiddin Muhammad|Qutbiddin Muhammad I]]&lt;!--Кутб ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Фатх Мухаммад Айбек Арслан-тегин ибн Икинджи Ануш-тегин--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1097]]—[[1127]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]] &lt;!--Alouddin Abu-l-Muzaffar Otsiz Qilich Arslon ibn Muhammad--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1127]]—[[1138]],&lt;br /&gt;[[1139]] – [[1156]]
| Xorazmshoh mustaqillikka erishib, turkmanlarni, qipchoqlarni, Sirdaryo quyi oqimini hamda Mangʻishloqni oʻz hukmronligi ostiga oldi.
|-----
| [[Sulaymonshoh (Xorazmshoh)|Sulaymonshoh]]
| align=&quot;center&quot; | [[1138]]—[[1139]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Elarslon|Tojiddin Il-Elarslon]]&lt;!--Toj ad-dunya va-d-din Abu-l-Fath Il Arslon ibn Otsiz--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1156]]—[[1172]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Sultonshoh Xorazmshoh|Jaloliddin Sultonshoh]]&lt;!--Jaloliddin Abulqosim Mahmud Sultonshoh ibn El Arslon--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1172]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Takash|Alovuddin Takash]]&lt;!--Aloviddin va-d-din Abul Muzaffar Tekesh ibn Il Arslon--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1172]]—[[1200]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad II]]&lt;!--Ала ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Фатх Мухаммад ибн Текеш--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1200]]—[[1220]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Jaloliddin Manguberdi]]&lt;!--Джалал ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Музаффар Манкбурны ибн Мухаммад--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1217]]—[[1220]]&lt;br /&gt;[[1220]] – [[1231]]
| [[Gʻazna]], [[Bomiyon viloyati|Bomiyon]] va [[Gʻur viloyati|Gʻur]] sultoni.&lt;br /&gt;Xorazmshoh
|}
&lt;/center&gt;

== Yana qarang ==
* [[Eng buyuk 16 ta turkiy davlatlar]]
* [[Xorazm]]
* [[Sunniy sulolalar roʻyxati]]

== Izohlar ==
{{manbalar|group=izoh}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* {{cite book |last = Babayan |first = K. |title = Mystics, monarchs, and messiahs: cultural landscapes of early modern Iran |publisher = Harvard Center for Middle Eastern Studies |year=2003 }}
* {{EI2|last=Bosworth|first=Clifford Edmund|authorlink=Clifford Edmund Bosworth|volume=4|title=K̲h̲wārazm-S̲h̲āhs|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/khwarazm-shahs-SIM_4206}}
* {{cite encyclopedia | title = Āl-e Maʾmūn | last = Bosworth | first = Clifford Edmund | url = https://www.iranicaonline.org/articles/al-e-mamun | encyclopedia  = Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 7 | pages = 762–764 | year = 1984}}
* {{cite book |last=Katouzian|first=Homa|authorlink=Homa Katouzian|title=Iranian History and Politics: The Dialectic of State and Society |publisher=Routledge|year=2007 |isbn=978-0415297547}}
* {{cite journal |journal=Iran: Journal of the British Institute of Persian Studies |volume=51 |year=2013 |title=Late Drachms of the Khwārazmshāh Azkājvār and Imitations of such Drachms |first1=Andrew |last1=Kuznetsov |first2=Michael |last2=Fedorov |issue=1 |publisher=Taylor &amp; Francis |pages=145–149 }}
* {{книга|автор = [[Ziyo Bunyodov]]|заглавие = Xorazmshohlar-Anushteginiylar davlati. 1097—1231.|место = М.|издательство = Fan, Sharq adabiyoti bosh muharriri|год = 1986|страниц = 251|isbn = }}
* {{cite encyclopedia |first=Clifford Edmund |last=Bosworth |author-link=|title=Anuštigin Ĝarčāī |encyclopedia=Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 2 |year=1986 |url=http://www.iranicaonline.org/articles/anustigin-garcai-slave-commander|page=140 }}
* {{Encyclopædia Iranica | volume = 14 | fascicle = | title = Khwarazmshahs i. Descendants of the line of Anuštigin | last = Bosworth | first = Clifford Edmund | url = https://www.iranicaonline.org/articles/khwarazmshahs-i | pages = }}
* [[Almaz Yazberdiev]]: Gurganj – Sharqning oʻrta asrlardagi ilmiy va madaniy markazi – Ashxobod shahri, [[Turkmaniston davlat nashriyot xizmati]], 2018-yil.
* J. Allayorova. Xorazmshohlar-Anushteginiylar turkman davlatining siyosiy va iqtisodiy tarixi. – Ashxobod shahri, [[Turkmaniston davlat nashriyot xizmati]], 2024-yil.

== Havolalar ==
* {{Commons category-inline|Khwarazmian Empire}}
* [https://horezm.info/ Turkmaniston: Xorazm tarixi]
* [https://islamansiklopedisi.org.tr/harizmsahlar Xorazmshohlar davlati] islamansiklopedisi saytida

{{OʻzME}}
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati| ]]
[[Turkum:Turkiy imperiyalar]]
[[Turkum:Osiyodagi sobiq imperiyalar]]
[[Turkum:Musulmon imperiyalar]]
[[Turkum:Afgʻoniston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Eron imperiyalari va qirolliklari]]
[[Turkum:Qozogʻiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Qirgʻiziston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Tojikiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Turkmaniston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Oʻrta asrlar Xurosoni]]</text>
      <sha1>5nm9z5r9c0eugxpo0mrhm53oxu0d4sf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480956</id>
      <parentid>5480808</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T18:41:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480956</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29888" sha1="bao39rc84k76xryuhfk1m7uwz0jz1xl" xml:space="preserve">{{wikify}}
{{Tarixiy davlat
 |nomi                     = Xorazmshohlar davlati
 |oʻz nomi                 = {{lang|fa|خوارزمشاهیان}}&lt;br&gt;''{{lang|fa-Latn|Khwārazmshāhiyān}}''
 |holati                   = Tugatilgan
 |madhiya                  = 
 |bayroq                   = 
 |bayroq_izohi             = 
 |gerb                     = 
 |gerb_izohi               = 
 |xarita                   = Map of the Khwarazmian Empire.png
 |oʻlchami                  = 300px
 |izohi                    = 
 &lt;!-- |type_before              = agar bu koʻrsatkich andozada mavjud boʻlsa,
u holda deyarli quyidagini koʻrsatish lozim: «Davlat-asoschilar»,
aks holda uni oʻchiring, avtomatik ravishda koʻrsatiladi: «Oʻtmishdoshlari».--&gt;
 |p1                       = Saljuqiylar imperiyasi
 |flag_p1                  = 
 |p2                       = 
 |flag_p2                  = 
 |p3                       = 
 |flag_p3                  = 
 |p4                       = 
 |flag_p4                  = 
 |tashkil_topdi            = 1097
 |barham_topdi             = 1231
 &lt;!-- |type_after               = agar bu koʻrsatkich andozada mavjud boʻlsa,
u holda deyarli quyidagini koʻrsatish lozim: «Tugatilgandan keyingi davlatlar…»,
aks holda uni oʻchiring, avtomatik ravishda koʻrsatiladi: «Vorislar».--&gt;
 |s1                       = Moʻgʻullar davlati
 |flag_s1                  = 
 |s2                       = 
 |flag_s2                  = 
 |s3                       = 
 |flag_s3                  = 
 |s4                       = 
 |flag_s4                  = 
 |shiori                   = 
 |poytaxti                 = [[Koʻhna Urganch]] (1097—1212)&lt;br&gt;[[Samarqand]] (1212—1220)
 |shaharlari               = [[Koʻhna Urganch]], [[Marv]], [[Samarqand]], [[Mashhad]], [[Hirot]], [[Kobul (shahar)|Kobul]], [[Dehiston]], [[Xiva]], [[Dargan]], [[Isfahon]], [[Balx]], [[Nishopur]], [[Ray]], [[Buxoro]], [[Jand]].
 |tili                     = [[Turkiy tillar|turkiy]] ([[Fors tili|xorazmcha]])&lt;ref name=&quot;Grousset&quot;/&gt;,&lt;ref name=&quot;автоссылка2&quot;&gt;''Васильева Г. П.'' Преобразование быта и этнические процессы в северном Туркменистане. — {{М.}}: Наука, 1969. Цитата: «…В XIII в., как писал [[Якубовский, Александр Юрьевич|А. Ю. Якубовский]], „почти весь земледельческий Хорезм, в том числе и города, говорили по-гузски (по-туркменски)“».&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot;&gt;''[[Ошанин, Лев Иванович|Ошанин Л.]]'' Антропологический состав населения Средней Азии и этногенез её народов. Часть 3. — Издательство Ереванского университета, 1959. Цитата: «В X в., к которому относятся сообщения арабских географов, тюрками, окружавшими Хивинский оазис, были туркмены…»&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;''[[Гафуров, Бободжан Гафурович|Bobodzhan Gafurovich Gafurov]]''. Central Asia: Pre-Historic to Pre-Modern Times. — Vol. 2. — Shipra Publications, 1989. — P. 359.&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;[[Fors tili|forscha]]&lt;ref&gt;[[Бабаян, Кейтрин|Kathryn Babayan]], ''Mystics, monarchs, and messiahs: cultural landscapes of early modern Iran'', (Harvard Center for Middle Eastern Studies, 2003), 14.&lt;/ref&gt;, [[Arab tili|arabcha]]&lt;ref&gt;Халидов А. Б. аз-Замахшари // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 74-75. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.&lt;/ref&gt;
 |valyutasi                = Dinor
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich     = 
 |koʻrsatkich_tarkibi       = 
 |maydoni                  = 3 600 000 km² (1218)&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|access-date=2020-02-02|archive-date=2018-11-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
 |aholisi                  = {{Son|5000000}} ([[Turkiy xalqlar]], [[eroniy xalqlar]])
 |boshqaruv_shakli         = [[Monarxiya]]
 |sulola                   = [[Anushteginiylar]]
 |hukmdorlar_unvoni        = Horazmshox
 |hukmdor1                 = 
 |hukmdor1_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni2       = &lt;!--keyingi hukmdor unvoni oʻzgarganda ishlatiladi--&gt;
 |hukmdor2                 = 
 |hukmdor2_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni3       = 
 |hukmdor3                 = 
 |hukmdor3_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni4       = 
 |hukmdor4                 = 
 |hukmdor4_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni5       = 
 |hukmdor5                 = 
 |hukmdor5_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni6       = 
 |hukmdor6                 = 
 |hukmdor6_yili            = 
 |dini                     = 
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich1    = 
 |koʻrsatkich_tarkibi1      = 
 |Bosqich1                 = 
 |Sana1                    = 
 |Yil1                     = 
 |Bosqich2                 = 
 |Sana2                    = 
 |Yil2                     = 
 |Bosqich3                 = 
 |Sana3                    = 
 |Yil3                     = 
 |Bosqich4                 = 
 |Sana4                    = 
 |Yil4                     = 
 |Bosqich5                 = 
 |Sana5                    = 
 |Yil5                     = 
 |Bosqich6                 = 
 |Sana6                    = 
 |Yil6                     = 
 |Bosqich7                 = 
 |Sana7                    = 
 |Yil7                     = 
 |Bosqich8                 = 
 |Sana8                    = 
 |Yil8                     = 
 |Bosqich9                 = 
 |Sana9                    = 
 |Yil9                     = 
 |Bosqich10                = 
 |Sana10                   = 
 |Yil10                    = 
 |Bosqich11                = 
 |Sana11                   = 
 |Yil11                    = 
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich2    = 
 |koʻrsatkich_tarkibi2      = 
 |gacha                    = Saljuqiylar imperiyasi
 |g1                       = 
 |g2                       = 
 |g3                       = 
 |g4                       = 
 |g5                       = 
 |g6                       = 
 |g7                       = 
 |keyin                    = Moʻgʻullar davlati
 |k1                       = 
 |k2                       = 
 |k3                       = 
 |k4                       = 
 |k5                       = 
 |k6                       = 
 |k7                       = 
 |eslat                    = 
}}
'''Xorazmshohlar imperiyasi'''{{Ostki izoh|Also spelt ''Khwarezmian'', ''Khorezmian'' or ''Chorasmian Empire''&lt;ref&gt;{{Iranica|herat-iii|Herat iii. History, Medieval Period}}&lt;/ref&gt; in English.}}&lt;ref&gt;{{cite dictionary|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/khwarazmian|dictionary=[[Merriam Webster]]|year=n.d.|access-date=21 October 2010|title=Khwarazmian}}&lt;/ref&gt; ({{lang|fa|خوارزمشاهیان}}; '''Xorazmshohlar Anushteginiylar davlati'''&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Книга|ссылка=https://books.google.tm/books/about/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0.html?id=8iVuAAAAMAAJ&amp;redir_esc=y|автор=Зия М. Буниятов|заглавие=Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов: 1097-1231|год=1986|место=Москва|издательство=Наука|страниц=256|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230720055846/https://books.google.tm/books/about/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0.html?id=8iVuAAAAMAAJ&amp;redir_esc=y|archivedate=2023-07-20}}&lt;/ref&gt; yoki '''Xorazmshohlar saltanati'''&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Книга|ссылка=https://www.amazon.com/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%92%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F-Russian-ebook/dp/B08BLSZRBR|автор=Станислав Николаевич Чернявский|{{История Туркменистана}}zaglavie=Imperiya xorezmshaxov|stranits=434}}&lt;/ref&gt;) qisqacha Xorazm{{Ostki izoh|{{lang-fa|خوارزم|Khwārazm}}.}}, forsiy madaniyatga ega, [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy]] [[musulmon]] imperiyasi boʻlib, uning asoschilari [[Turkiy xalqlar|turkiy]] [[Mamluklar|mamluk]]&lt;nowiki/&gt;lardan kelib chiqqan edi&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bosworth |year=1998 |first=C. E. |title=History of Civilizations of Central Asia |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |quote=&quot;Mahm ̄ud and Masc ̄ud I of Ghazna had appointed Turkish slave commanders from their own army, Altuntash and his sons, as governors there with the ancient title of Khwarazm Shah.&quot; (...) &quot;In order to secure these important regions, Malik Sh ̄ah had appointed the keeper of the royal washing bowls (tast-d ̄ar), his slave commander An ̄ush-tegin Gharcha’ ̄ı, as titular governor at least in Khwarazm. During Berkyaruk’s reign, the sultan appointed in 1097 another Turkishghul ̄am, Ekinchi b. Kochkar, with the historic title of KhwarazmShah. When, in that same year, Ekinchi was killed, Berkyaruk nominated in his stead An ̄ushtegin’s son Qutb al-D ̄ın Muhammad as governor, and Muhammad’s tenure of power there (1097–1127) inaugurates the fourth and most brilliant line of hereditary KhwarazmShahs&quot; |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Clifford Edmund Bosworth|C. E. Bosworth]] : Khwarazmshahs i. Descendants of the line of Anuštigin. In [[Encyclopaedia Iranica]], online ed., 2009: ''&quot;Little specific is known about the internal functioning of the Khwarazmian state, but its bureaucracy, directed as it was by Persian officials, must have followed the Saljuq model.&quot;'' Norman M. Naimark, Genocide: A World History ([[Oxford University Press]], 2017), 20 ''&quot;The Persian-speaking and Islamic Khwarezmian empire, which was founded in Central Asia south of the Aral Sea around its capital of Samarkand, and included such remarkable centers of trade and civilizations as Bukhara and Urgench, …&quot;''&lt;/ref&gt;. Xorazmiylar 1077-yildan 1231-yilgacha hozirgi Markaziy Osiyo, Afgʻoniston va Eronning katta qismini boshqarganlar. Ular dastlab Saljuqiylar imperiyasi&lt;ref&gt;Rene Grousset, ''The Empire of the Steppes:A History of Central Asia'', Transl. Naomi Walford, Rutgers University Press, 1991, p. 159.&lt;/ref&gt; va Qoraxitoylar&lt;ref&gt;Biran, Michel, ''The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history'', ([[Cambridge University Press]], 2005), 44.&lt;/ref&gt; (Gʻarbiy Liao sulolasi) vassallari sifatida, taxminan 1190-yildan boshlab esa to 1219—1221-yillardagi moʻgʻullar istilosigacha mustaqil hukmdorlar sifatida hukmronlik qilganlar&lt;ref&gt;A.Yazberdiev. Gurgendj – srednevekoviy nauchniy i kulturniy sentr Vostoka – Ashxabad, Turkmenskaya gosudarstvennaya izdatelskaya slujba, 2018 g., s. 242—243&lt;/ref&gt;.

Davlatning tashkil topgan sanasi hamon munozarali hisoblanadi. Saltanatni boshqargan sulolaga dastlab Gʻarchiston hukmdorlarining turkiy quli, keyinchalik Saljuqiylar xizmatidagi mamluk boʻlgan [[Anushtegin]] (Gʻarachoy nomi bilan ham tanilgan) asos solgan. Biroq, Xorazmning qoʻshni davlatlardan mustaqilligini taʼminlagan shaxs Anush Tiginning avlodi [[Otsiz Xorazmshoh|Alouddin Otsiz]] (1127—1156 yillarda hukmronlik qilgan) boʻlgan.

Xorazmshohlar imperiyasi vaqt oʻtishi bilan Fors atrofidagi hududlarda eng qudratli davlatga aylandi. U Saljuqiylar va [[Gʻuriylar]] imperiyalarini magʻlub etib, hatto [[Abbosiylar xalifaligi]]&lt;nowiki/&gt;ga tahdid sola boshlagan&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bosworth |year=1998 |first=C. E. |title=History of Civilizations of Central Asia |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |quote=This dynasty eventually built up, as the Seljuq empire in the east tottered to its close, the most powerful and aggressively expansionist empire in the Persian lands, in the end defeating their rivals for control of Khurasan, the Ghurids of Afghanistan, threatening western Persia and Iraq and the Abbasid caliphate itself, and only disintegrating under the overwhelming military might of the Mongol invaders in the opening decades of the thirteenth century. |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164}}&lt;/ref&gt;. Taxminlarga koʻra, imperiya 2,3 million kvadrat kilometrdan 3,6 million kvadrat kilometrgacha boʻlgan maydonni egallagan&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Turchin|first=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D.|date=December 2006|title=East-West Orientation of Historical Empires|url=http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|journal=Journal of World-Systems Research|volume=12|issue=2|page=222|issn=1076-156X|access-date=12 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|first=Rein|last=Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;. Oʻzidan oldingi Saljuqiylar imperiyasiga oʻxshash tarzda tashkil etilgan bu davlatni asosan qipchoq turklaridan iborat ulkan otliq qoʻshin himoya qilgan&lt;ref&gt;{{cite book |last=Abulafia |year=2015 |first=David |title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c. 1198–c. 1300 |page=610}}&lt;/ref&gt;. Xorazmshoh Takash davridan (1172—1200) boshlab, Anushteginiylar [[Movarounnahr]] va Xurosonning barcha hududlarida dastlab Saljuqiylar&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;[[Груссе, Рене|Rene Grousset]], ''[[Империя степей: Аттила, Чингисхан, Тамерлан|The Empire of the Steppes: A History of Central Asia]]'', Transl. Naomi Walford, ([[Rutgers University Press]], 1991), 159.&lt;/ref&gt; va [[Qoraxitoylar|Qoraxitoy]]&lt;nowiki/&gt;larning&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;Biran, Michel, ''The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history'', ([[Cambridge University Press]], 2005), 44.&lt;/ref&gt; [[Vassallik|vassallari]] sifatida, keyinchalik esa mustaqil hukmdorlar sifatida XIII asrda [[Chingizxon]]&lt;nowiki/&gt;ning [[Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Xorazmga moʻgʻul bosqinigacha]] hukmronlik qilgan.

XII asr oxiri – XIII asr boshlariga kelib, Xorazmshohlar davlati musulmon Sharqining eng yirik va qudratli davlat birlashmasiga aylandi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite web|url=https://horezm.info/books/%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2-%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B2|title=Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов, 1097-1231|author=З.Буниятов|website=Туркменистан: история Хорезма|date=1986|location=Москва|publisher=Наука|archive-url=https://web.archive.org/web/20211106170435/https://horezm.info/books/%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2-%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B2|archive-date=2021-11-06|access-date=2024-02-09|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Bu davlat oʻz ichiga markazi va poytaxti Gurganj (Koʻhna Urganch) boʻlgan Turkmanistonning butun hududini, shuningdek, hozirgi Oʻzbekistonning barcha yerlarini, zamonaviy Qozogʻiston, Afgʻoniston, Tojikiston va Qirgʻiziston, Eron, Ozarbayjon hamda Suriya hududlarining bir qismini (jami taxminan 3,6 million kvadrat kilometr&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{статья|ссылка=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|автор=[[Таагепера, Рейн|Rein Taagepera]]|заглавие=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|год=1997|язык=en|издание={{Нп4|International Studies Quarterly}}|tip=journal|mesyats=9|tom=41|nomer=3|stranitsi=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|jstor=2600793|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|archivedate=2018-11-19}}&lt;/ref&gt;) qamrab olgan edi.

Xorazmshohlar imperiyasi [[Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi|moʻgʻullarning Markaziy Osiyoga bosqini]]&lt;nowiki/&gt;dan oldingi soʻnggi turk-fors davlati edi. 1219-yilda [[Moʻgʻullar davlati|moʻgʻullar]] oʻz hukmdori [[Chingizxon]] boshchiligida [[Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Xorazmshohlar davlatiga bostirib kirib]], atigi ikki yil ichida uni toʻliq zabt etishga erishdilar. Moʻgʻullar imperiyadagi mavjud zaifliklari va ichki nizolardan foydalanib, eng boy shaharlarni qamal qildilar hamda talon-taroj qildilar. Ular mamlakat aholisini insoniyat tarixidagi eng qonli urushlardan birida shafqatsizlarcha qilichdan oʻtkazdilar.{{XIV asrgacha turkiy xalqlar tarixi}}

== Tarix ==
[[File:Xorazmshohlar.jpg|thumb|Xorazmshoh Turkmanlarning davlati xaritasi, 1210-yilda Sulton Alovuddin Muhammad davrida]]
XI asr va XII asrning birinchi yarmida [[Xorazm]] [[saljuqiylar davlati]] ([[Gʻaznaviylar davlati]] xarobalarida XI asrda tashkil topgan) tarkibiga kirgan. Xorazmning XI asrdagi yuksalishi turkiylar sulolasiga mansub xorazmshohlar siyosati bilan uzviy bogʻliq. Mazkur sulolaga saljuq amirining [[tashtdor]]i [[Anushtegin]] asos solgan. Sulton hammomchilari mahkamasining sardori boʻlgan Anushtegin Garchoi Malikshoh (1072-1092 yy.) saroyida yuksak martabaga erishgan. U rahbarlik qilgan mahkama zimmasiga Xorazmni boshqarish ham yuklangan. 1077-yilda Malikshoh Anushtegin Garchoini Xorazmga noib etib tayinlaydi va Xorazmda [[Anushteginiylar|Anushteginlar sulolasi]] hukmronligi boshlanadi. Anushteginlar turkiylar sulolasidan boʻlib, oʻsha paytda, [[Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;da hukmronlik qilgan uch buyuk sulola: Anushteginlar, Saljuqiylar va Gʻaznaviylar bir negizdan kelib chiqqan. 1097-yilda Anushtegin vafot etgach, Xorazm noibi etib Ekinji ibn Qorachar tayinlanadi. Biroq u oʻsha yili noiblikdan chetlatilib, uning oʻrniga Anushteginning oʻgʻli [[Qutbiddin Muhammad]] (1097-1127 yy.) qoʻyiladi. Garchi, u „Xorazmshoh“ unvonini tiklab, shu nom bilan ulugʻlansa ham Saljuqiylarning sadoqatli noibi boʻlib qoldi. Qayta tiklangan xoramshoh mansabiga sazovor boʻlgan Anushtegin nabirasi [[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz]] Xorazm mustaqilligi yoʻlida astoydil harakat qilgan. Xorazmshoh Otsiz (1127-1156 yy.) saljuq sultoni [[Sanjar]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib borgan. U mugʻombir diplomat va qatʼiy [[Sarkarda|sarkar]]&lt;nowiki/&gt;da boʻlib, mustaqil tashqi siyosat yuritadi. Chunonchi, u oʻz hukmdori Sanjarning ruxsatisiz [[qipchoqlar]] va [[turkmanlar]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi urush boshlaydi. 12-asrning boshida [[Oʻrta Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;ni sharq tomondan yangi istilochilar – [[qoraxitoylar]] bosib oladilar. Sulton Sanjar oʻzining yaqin qarindoshi boʻlgan samarqandlik qoraxoniylar xoni Mahmudga yordamga keladi. Qoraxitoylarga qarshi [[Samarqand]] yaqinida boʻlib oʻtgan jang Sanjarning toʻla magʻlubiyati bilan yakunlanadi. Xorazmshoh Otsiz Sanjarning magʻlubiyatidan ustalik bilan foydalanib 1141-yili [[Marv]]&lt;nowiki/&gt;ni ishgʻol etadi, 1142-yili esa [[Nishopur]]&lt;nowiki/&gt;ga yaqinlashadi. 1156-yili Otsiz vafot etadi va uning oʻgʻli [[Elarslon]] (1156-1172 yy.) xorazmiylar davlatini mustahkamlashni davom ettirib, Dixistonni tevarak-atrofdagi yerlarga qoʻshib oladi. Elarslon oʻziga voris etib oʻgʻli [[Sultonshoh Mahmud]]&lt;nowiki/&gt;ni (1172-1193) tayinlaydi, biroq toʻngʻich oʻgʻli [[Takash]] ukasining hokimyatini tan olmay, unga qarshi kurash boshlaydi. Natijada toju-taxt uchun kurash boshlanadi, bu kurash 21 yil davom etib, unda Takash gʻolib keladi. Uning oʻgʻli Tekesh (1172-1200 yy.) 1187-yili Nishopurni, 1192-yili esa Marvni bosib oladi. 1194-yili gʻarbiy saljuqlar sultonini qaqshatqich magʻlubiyatga uchratib, [[Eron]]&lt;nowiki/&gt;ning butun sharqiy qismini egallab oladi. 1195-yili Tekesh abbosiy xalifa qoʻshinini tor-mor qilib, [[Iroq]]&lt;nowiki/&gt;ga bostirib kiradi. Oʻz mamlakati hududlarini ikki karra kengaytirgan va qudratli davlat barpo etgan xorazmshoh Tekeshni Xorazmning eng isteʼdodli hukmdori deb eʼtirof etish mumkin. Uning siyosati kamchiliklaridan biri qipchoq harbiy aristokratiyasiga koʻrsatilgan homiylik boʻlgan. Qipchoqlar Tekesh rafiqasi xayriohligidan foydalanib davlat ishlariga koʻproq taʼsir koʻrsatishga intilgan. Turkiy „qoʻmondonlar“ning davlat ishlariga oʻzboshimcha aralashuvi keyinchalik Tekesh oʻgʻli Muhammad zamonida Xorazm davlatining parchalanishiga sabab boʻlgan. [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] (1200-1220) davrida mamlakat hududi yanada kengadi. 1210-yilda [[Movarounnahr|Movarounnah]]&lt;nowiki/&gt;rni Qoraxitoylardan tortib oladi. Uning davrida mamlakat qanchalik gullab-yashnamasin, mamlakat ich-ichidan yemirilib borgan. Xatto, sulton saroyida ham ichki nizolar avj olib, ularning boshida [[Turkon xotun|Turkon Xotun]] va qipchoqlar turgan. Sulton saroyidagi bunday nizolardan foydalangan [[moʻgʻullar]] 1219-1221-yillarda mamlakatning asosiy qismini bosib oladilar. Xorazmshoh [[Jaloliddin Manguberdi]] (1220-1231 yy.) 11 yil davomida [[Hindiston]], Eron va [[Ozarbayjon]] hududlarida moʻgʻullarga qarshi mardonavor kurash olib boradi. 1231-yil avgustda Jaloliddin Manguberdi Ozarbayjonda halok boʻlgach, 154-yil hukmronlik qilgan Anushteginlar sulolasining hukmronlik davri tugaydi.

Keyinchalik Xorazmshohlar davtlati [[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiylar]] va [[Gʻuriylar|Gʻuriylar]] davlatlarini magʻlub etib, Fors tuproqlaridagi eng qudratli hamda ulkan sarhadlarga ega davlatga aylandi. Hattoki Abbosiylar xalifaligiga ham xavf sola boshladilar. Manbalarga koʻra, 13-asr boshlarida Xorazmshohlar davlati Islom olamidagi eng qudratli davlat hisoblangan&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Bosworth |first1=C.E. |title=History of Civilizations of Central Asia |date=1 January 1998 |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164 |language=en |quote=This dynasty eventually built up, as the Seljuq empire in the east tottered to its close, the most powerful and aggressively expansionist empire in the Persian lands, in the end defeating their rivals for control of Khurasan, the Ghurids of Afghanistan, threatening western Persia and Iraq and the Abbasid caliphate itself, and only disintegrating under the overwhelming military might of the Mongol invaders in the opening decades of the thirteenth century.}}&lt;/ref&gt;. Hisob-kitoblarga koʻra, davlat hududi 4.2 million kvadrat kilometrdan&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=Turchin|first1=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D|title=East-West Orientation of Historical Empires|journal=Journal of World-Systems Research|date=December 2006|volume=12|issue=2|page=222|url=http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|access-date=12 September 2016|issn=1076-156X}}&lt;/ref&gt; to 4.5 million kvadrat kilometergacha&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|issn=0020-8833 }}&lt;/ref&gt; choʻzilgan boʻlib, mazkur ulkan sarhad davlatning tarixdagi buyuk imperiya sifatida shakllanishiga imkon bergan. Saljuqiylardan andoza olib shakllangan bu davlat asosan Oguz va Bijanak turklaridan tarkib topgan ulkan harbiy boʻlinma tomonidan idora etilgan&lt;ref&gt;{{cite book |title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, C.1198-c.1300 |author=David Abulafia |year=2015 |page=610}}&lt;/ref&gt;.

== Moʻgʻul bosqinchilariga qarshi urush ==
{{Asosiy maqola|Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi}}
[[Fayl:Ala_Al-Din_Muhammad_Khwarazmshah_gold_coin.jpg|thumb|Muhammad II ning oltin dinori]]

== Xorazmshohlar ==
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;90%&quot; align=&quot;center&quot;
|-----
! colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;silver&quot; | Xorazmshohlar
|-----
! Ism
! Hukmronlik yillari
! Tituli
|-----
| [[Ekinchi (Xorazmshoh)|Ekinchi]]
| align=&quot;center&quot; | [[1097]]
| Xorazmshoh
|-----
| colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;silver&quot; | &lt;center&gt;'''[[Anushteginiylar|Anushteginiylar sulolasi]]'''&lt;/center&gt;
|-----
| [[Qutbiddin Muhammad|Qutbiddin Muhammad I]]&lt;!--Кутб ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Фатх Мухаммад Айбек Арслан-тегин ибн Икинджи Ануш-тегин--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1097]]—[[1127]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]] &lt;!--Alouddin Abu-l-Muzaffar Otsiz Qilich Arslon ibn Muhammad--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1127]]—[[1138]],&lt;br /&gt;[[1139]] – [[1156]]
| Xorazmshoh mustaqillikka erishib, turkmanlarni, qipchoqlarni, Sirdaryo quyi oqimini hamda Mangʻishloqni oʻz hukmronligi ostiga oldi.
|-----
| [[Sulaymonshoh (Xorazmshoh)|Sulaymonshoh]]
| align=&quot;center&quot; | [[1138]]—[[1139]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Elarslon|Tojiddin Il-Elarslon]]&lt;!--Toj ad-dunya va-d-din Abu-l-Fath Il Arslon ibn Otsiz--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1156]]—[[1172]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Sultonshoh Xorazmshoh|Jaloliddin Sultonshoh]]&lt;!--Jaloliddin Abulqosim Mahmud Sultonshoh ibn El Arslon--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1172]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Takash|Alovuddin Takash]]&lt;!--Aloviddin va-d-din Abul Muzaffar Tekesh ibn Il Arslon--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1172]]—[[1200]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad II]]&lt;!--Ала ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Фатх Мухаммад ибн Текеш--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1200]]—[[1220]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Jaloliddin Manguberdi]]&lt;!--Джалал ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Музаффар Манкбурны ибн Мухаммад--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1217]]—[[1220]]&lt;br /&gt;[[1220]] – [[1231]]
| [[Gʻazna]], [[Bomiyon viloyati|Bomiyon]] va [[Gʻur viloyati|Gʻur]] sultoni.&lt;br /&gt;Xorazmshoh
|}
&lt;/center&gt;

== Yana qarang ==
* [[Eng buyuk 16 ta turkiy davlatlar]]
* [[Xorazm]]
* [[Sunniy sulolalar roʻyxati]]

== Izohlar ==
{{manbalar|group=izoh}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* {{cite book |last = Babayan |first = K. |title = Mystics, monarchs, and messiahs: cultural landscapes of early modern Iran |publisher = Harvard Center for Middle Eastern Studies |year=2003 }}
* {{EI2|last=Bosworth|first=Clifford Edmund|authorlink=Clifford Edmund Bosworth|volume=4|title=K̲h̲wārazm-S̲h̲āhs|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/khwarazm-shahs-SIM_4206}}
* {{cite encyclopedia | title = Āl-e Maʾmūn | last = Bosworth | first = Clifford Edmund | url = https://www.iranicaonline.org/articles/al-e-mamun | encyclopedia  = Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 7 | pages = 762–764 | year = 1984}}
* {{cite book |last=Katouzian|first=Homa|authorlink=Homa Katouzian|title=Iranian History and Politics: The Dialectic of State and Society |publisher=Routledge|year=2007 |isbn=978-0415297547}}
* {{cite journal |journal=Iran: Journal of the British Institute of Persian Studies |volume=51 |year=2013 |title=Late Drachms of the Khwārazmshāh Azkājvār and Imitations of such Drachms |first1=Andrew |last1=Kuznetsov |first2=Michael |last2=Fedorov |issue=1 |publisher=Taylor &amp; Francis |pages=145–149 }}
* {{книга|автор = [[Ziyo Bunyodov]]|заглавие = Xorazmshohlar-Anushteginiylar davlati. 1097—1231.|место = М.|издательство = Fan, Sharq adabiyoti bosh muharriri|год = 1986|страниц = 251|isbn = }}
* {{cite encyclopedia |first=Clifford Edmund |last=Bosworth |author-link=|title=Anuštigin Ĝarčāī |encyclopedia=Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 2 |year=1986 |url=http://www.iranicaonline.org/articles/anustigin-garcai-slave-commander|page=140 }}
* {{Encyclopædia Iranica | volume = 14 | fascicle = | title = Khwarazmshahs i. Descendants of the line of Anuštigin | last = Bosworth | first = Clifford Edmund | url = https://www.iranicaonline.org/articles/khwarazmshahs-i | pages = }}
* [[Almaz Yazberdiev]]: Gurganj – Sharqning oʻrta asrlardagi ilmiy va madaniy markazi – Ashxobod shahri, [[Turkmaniston davlat nashriyot xizmati]], 2018-yil.
* J. Allayorova. Xorazmshohlar-Anushteginiylar turkman davlatining siyosiy va iqtisodiy tarixi. – Ashxobod shahri, [[Turkmaniston davlat nashriyot xizmati]], 2024-yil.

== Havolalar ==
* {{Commons category-inline|Khwarazmian Empire}}
* [https://horezm.info/ Turkmaniston: Xorazm tarixi]
* [https://islamansiklopedisi.org.tr/harizmsahlar Xorazmshohlar davlati] islamansiklopedisi saytida

{{OʻzME}}
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati| ]]
[[Turkum:Turkiy imperiyalar]]
[[Turkum:Osiyodagi sobiq imperiyalar]]
[[Turkum:Musulmon imperiyalar]]
[[Turkum:Afgʻoniston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Eron imperiyalari va qirolliklari]]
[[Turkum:Qozogʻiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Qirgʻiziston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Tojikiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Turkmaniston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Oʻrta asrlar Xurosoni]]</text>
      <sha1>bao39rc84k76xryuhfk1m7uwz0jz1xl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480999</id>
      <parentid>5480956</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:36:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480999</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29919" sha1="2k14kar3cexet9urp721uhgvh6oakhr" xml:space="preserve">{{wikify}}
{{Tarixiy davlat
 |nomi                     = Xorazmshohlar davlati
 |oʻz nomi                 = {{lang|fa|خوارزمشاهیان}}&lt;br&gt;''{{lang|fa-Latn|Khwārazmshāhiyān}}''
 |holati                   = Tugatilgan
 |madhiya                  = 
 |bayroq                   = 
 |bayroq_izohi             = 
 |gerb                     = 
 |gerb_izohi               = 
 |xarita                   = Map of the Khwarazmian Empire.png
 |oʻlchami                  = 300px
 |izohi                    = 
 &lt;!-- |type_before              = agar bu koʻrsatkich andozada mavjud boʻlsa,
u holda deyarli quyidagini koʻrsatish lozim: «Davlat-asoschilar»,
aks holda uni oʻchiring, avtomatik ravishda koʻrsatiladi: «Oʻtmishdoshlari».--&gt;
 |p1                       = Saljuqiylar imperiyasi
 |flag_p1                  = 
 |p2                       = 
 |flag_p2                  = 
 |p3                       = 
 |flag_p3                  = 
 |p4                       = 
 |flag_p4                  = 
 |tashkil_topdi            = 1097
 |barham_topdi             = 1231
 &lt;!-- |type_after               = agar bu koʻrsatkich andozada mavjud boʻlsa,
u holda deyarli quyidagini koʻrsatish lozim: «Tugatilgandan keyingi davlatlar…»,
aks holda uni oʻchiring, avtomatik ravishda koʻrsatiladi: «Vorislar».--&gt;
 |s1                       = Moʻgʻullar davlati
 |flag_s1                  = 
 |s2                       = 
 |flag_s2                  = 
 |s3                       = 
 |flag_s3                  = 
 |s4                       = 
 |flag_s4                  = 
 |shiori                   = 
 |poytaxti                 = [[Koʻhna Urganch]] (1097—1212)&lt;br&gt;[[Samarqand]] (1212—1220)
 |shaharlari               = [[Koʻhna Urganch]], [[Marv]], [[Samarqand]], [[Mashhad]], [[Hirot]], [[Kobul (shahar)|Kobul]], [[Dehiston]], [[Xiva]], [[Dargan]], [[Isfahon]], [[Balx]], [[Nishopur]], [[Ray]], [[Buxoro]], [[Jand]].
 |tili                     = [[Turkiy tillar|turkiy]] ([[Fors tili|xorazmcha]])&lt;ref name=&quot;Grousset&quot;/&gt;,&lt;ref name=&quot;автоссылка2&quot;&gt;''Васильева Г. П.'' Преобразование быта и этнические процессы в северном Туркменистане. — {{М.}}: Наука, 1969. Цитата: «…В XIII в., как писал [[Якубовский, Александр Юрьевич|А. Ю. Якубовский]], „почти весь земледельческий Хорезм, в том числе и города, говорили по-гузски (по-туркменски)“».&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot;&gt;''[[Ошанин, Лев Иванович|Ошанин Л.]]'' Антропологический состав населения Средней Азии и этногенез её народов. Часть 3. — Издательство Ереванского университета, 1959. Цитата: «В X в., к которому относятся сообщения арабских географов, тюрками, окружавшими Хивинский оазис, были туркмены…»&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;''[[Гафуров, Бободжан Гафурович|Bobodzhan Gafurovich Gafurov]]''. Central Asia: Pre-Historic to Pre-Modern Times. — Vol. 2. — Shipra Publications, 1989. — P. 359.&lt;/ref&gt;&lt;br&gt;[[Fors tili|forscha]]&lt;ref&gt;[[Бабаян, Кейтрин|Kathryn Babayan]], ''Mystics, monarchs, and messiahs: cultural landscapes of early modern Iran'', (Harvard Center for Middle Eastern Studies, 2003), 14.&lt;/ref&gt;, [[Arab tili|arabcha]]&lt;ref&gt;Халидов А. Б. аз-Замахшари // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 74-75. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.&lt;/ref&gt;
 |valyutasi                = Dinor
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich     = 
 |koʻrsatkich_tarkibi       = 
 |maydoni                  = 3 600 000 km² (1218)&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|access-date=2020-02-02|archive-date=2018-11-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
 |aholisi                  = {{Son|5000000}} ([[Turkiy xalqlar]], [[eroniy xalqlar]])
 |boshqaruv_shakli         = [[Monarxiya]]
 |sulola                   = [[Anushteginiylar]]
 |hukmdorlar_unvoni        = Horazmshox
 |hukmdor1                 = 
 |hukmdor1_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni2       = &lt;!--keyingi hukmdor unvoni oʻzgarganda ishlatiladi--&gt;
 |hukmdor2                 = 
 |hukmdor2_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni3       = 
 |hukmdor3                 = 
 |hukmdor3_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni4       = 
 |hukmdor4                 = 
 |hukmdor4_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni5       = 
 |hukmdor5                 = 
 |hukmdor5_yili            = 
 |hukmdorlar_unvoni6       = 
 |hukmdor6                 = 
 |hukmdor6_yili            = 
 |dini                     = 
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich1    = 
 |koʻrsatkich_tarkibi1      = 
 |Bosqich1                 = 
 |Sana1                    = 
 |Yil1                     = 
 |Bosqich2                 = 
 |Sana2                    = 
 |Yil2                     = 
 |Bosqich3                 = 
 |Sana3                    = 
 |Yil3                     = 
 |Bosqich4                 = 
 |Sana4                    = 
 |Yil4                     = 
 |Bosqich5                 = 
 |Sana5                    = 
 |Yil5                     = 
 |Bosqich6                 = 
 |Sana6                    = 
 |Yil6                     = 
 |Bosqich7                 = 
 |Sana7                    = 
 |Yil7                     = 
 |Bosqich8                 = 
 |Sana8                    = 
 |Yil8                     = 
 |Bosqich9                 = 
 |Sana9                    = 
 |Yil9                     = 
 |Bosqich10                = 
 |Sana10                   = 
 |Yil10                    = 
 |Bosqich11                = 
 |Sana11                   = 
 |Yil11                    = 
 |qoʻshimcha_koʻrsatkich2    = 
 |koʻrsatkich_tarkibi2      = 
 |gacha                    = Saljuqiylar imperiyasi
 |g1                       = 
 |g2                       = 
 |g3                       = 
 |g4                       = 
 |g5                       = 
 |g6                       = 
 |g7                       = 
 |keyin                    = Moʻgʻullar davlati
 |k1                       = 
 |k2                       = 
 |k3                       = 
 |k4                       = 
 |k5                       = 
 |k6                       = 
 |k7                       = 
 |eslat                    = 
}}
'''Xorazmshohlar imperiyasi'''{{Ostki izoh|Also spelt ''Khwarezmian'', ''Khorezmian'' or ''Chorasmian Empire''&lt;ref&gt;{{Iranica|herat-iii|Herat iii. History, Medieval Period}}&lt;/ref&gt; in English.}}&lt;ref&gt;{{cite dictionary|url=http://www.merriam-webster.com/dictionary/khwarazmian|dictionary=[[Merriam Webster]]|year=n.d.|access-date=21 October 2010|title=Khwarazmian}}&lt;/ref&gt; ({{lang|fa|خوارزمشاهیان}}; '''Xorazmshohlar Anushteginiylar davlati'''&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Книга|ссылка=https://books.google.tm/books/about/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0.html?id=8iVuAAAAMAAJ&amp;redir_esc=y|автор=Зия М. Буниятов|заглавие=Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов: 1097-1231|год=1986|место=Москва|издательство=Наука|страниц=256|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230720055846/https://books.google.tm/books/about/%D0%93%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE_%D0%A5%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0.html?id=8iVuAAAAMAAJ&amp;redir_esc=y|archivedate=2023-07-20}}&lt;/ref&gt; yoki '''Xorazmshohlar saltanati'''&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Книга|ссылка=https://www.amazon.com/%D0%98%D0%BC%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%8F-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%92%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%B8%D1%8F-Russian-ebook/dp/B08BLSZRBR|автор=Станислав Николаевич Чернявский|{{История Туркменистана}}zaglavie=Imperiya xorezmshaxov|stranits=434}}&lt;/ref&gt;) qisqacha Xorazm{{Ostki izoh|{{lang-fa|خوارزم|Khwārazm}}.}}, forsiy madaniyatga ega, [[Ahl as-Sunna val-Jamoa|sunniy]] [[musulmon]] imperiyasi boʻlib, uning asoschilari [[Turkiy xalqlar|turkiy]] [[Mamluklar|mamluk]]&lt;nowiki/&gt;lardan kelib chiqqan edi&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bosworth |year=1998 |first=C. E. |title=History of Civilizations of Central Asia |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |quote=&quot;Mahm ̄ud and Masc ̄ud I of Ghazna had appointed Turkish slave commanders from their own army, Altuntash and his sons, as governors there with the ancient title of Khwarazm Shah.&quot; (...) &quot;In order to secure these important regions, Malik Sh ̄ah had appointed the keeper of the royal washing bowls (tast-d ̄ar), his slave commander An ̄ush-tegin Gharcha’ ̄ı, as titular governor at least in Khwarazm. During Berkyaruk’s reign, the sultan appointed in 1097 another Turkishghul ̄am, Ekinchi b. Kochkar, with the historic title of KhwarazmShah. When, in that same year, Ekinchi was killed, Berkyaruk nominated in his stead An ̄ushtegin’s son Qutb al-D ̄ın Muhammad as governor, and Muhammad’s tenure of power there (1097–1127) inaugurates the fourth and most brilliant line of hereditary KhwarazmShahs&quot; |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[[Clifford Edmund Bosworth|C. E. Bosworth]] : Khwarazmshahs i. Descendants of the line of Anuštigin. In [[Encyclopaedia Iranica]], online ed., 2009: ''&quot;Little specific is known about the internal functioning of the Khwarazmian state, but its bureaucracy, directed as it was by Persian officials, must have followed the Saljuq model.&quot;'' Norman M. Naimark, Genocide: A World History ([[Oxford University Press]], 2017), 20 ''&quot;The Persian-speaking and Islamic Khwarezmian empire, which was founded in Central Asia south of the Aral Sea around its capital of Samarkand, and included such remarkable centers of trade and civilizations as Bukhara and Urgench, …&quot;''&lt;/ref&gt;. Xorazmiylar 1077-yildan 1231-yilgacha hozirgi Markaziy Osiyo, Afgʻoniston va Eronning katta qismini boshqarganlar. Ular dastlab Saljuqiylar imperiyasi&lt;ref&gt;Rene Grousset, ''The Empire of the Steppes:A History of Central Asia'', Transl. Naomi Walford, Rutgers University Press, 1991, p. 159.&lt;/ref&gt; va Qoraxitoylar&lt;ref&gt;Biran, Michel, ''The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history'', ([[Cambridge University Press]], 2005), 44.&lt;/ref&gt; (Gʻarbiy Liao sulolasi) vassallari sifatida, taxminan 1190-yildan boshlab esa to 1219—1221-yillardagi moʻgʻullar istilosigacha mustaqil hukmdorlar sifatida hukmronlik qilganlar&lt;ref&gt;A.Yazberdiev. Gurgendj – srednevekoviy nauchniy i kulturniy sentr Vostoka – Ashxabad, Turkmenskaya gosudarstvennaya izdatelskaya slujba, 2018 g., s. 242—243&lt;/ref&gt;.

Davlatning tashkil topgan sanasi hamon munozarali hisoblanadi. Saltanatni boshqargan sulolaga dastlab Gʻarchiston hukmdorlarining turkiy quli, keyinchalik Saljuqiylar xizmatidagi mamluk boʻlgan [[Anushtegin]] (Gʻarachoy nomi bilan ham tanilgan) asos solgan. Biroq, Xorazmning qoʻshni davlatlardan mustaqilligini taʼminlagan shaxs Anush Tiginning avlodi [[Otsiz Xorazmshoh|Alouddin Otsiz]] (1127—1156 yillarda hukmronlik qilgan) boʻlgan.

Xorazmshohlar imperiyasi vaqt oʻtishi bilan Fors atrofidagi hududlarda eng qudratli davlatga aylandi. U Saljuqiylar va [[Gʻuriylar]] imperiyalarini magʻlub etib, hatto [[Abbosiylar xalifaligi]]&lt;nowiki/&gt;ga tahdid sola boshlagan&lt;ref&gt;{{cite book |last=Bosworth |year=1998 |first=C. E. |title=History of Civilizations of Central Asia |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |quote=This dynasty eventually built up, as the Seljuq empire in the east tottered to its close, the most powerful and aggressively expansionist empire in the Persian lands, in the end defeating their rivals for control of Khurasan, the Ghurids of Afghanistan, threatening western Persia and Iraq and the Abbasid caliphate itself, and only disintegrating under the overwhelming military might of the Mongol invaders in the opening decades of the thirteenth century. |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164}}&lt;/ref&gt;. Taxminlarga koʻra, imperiya 2,3 million kvadrat kilometrdan 3,6 million kvadrat kilometrgacha boʻlgan maydonni egallagan&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Turchin|first=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D.|date=December 2006|title=East-West Orientation of Historical Empires|url=http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|journal=Journal of World-Systems Research|volume=12|issue=2|page=222|issn=1076-156X|access-date=12 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|first=Rein|last=Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt;. Oʻzidan oldingi Saljuqiylar imperiyasiga oʻxshash tarzda tashkil etilgan bu davlatni asosan qipchoq turklaridan iborat ulkan otliq qoʻshin himoya qilgan&lt;ref&gt;{{cite book |last=Abulafia |year=2015 |first=David |title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, c. 1198–c. 1300 |page=610}}&lt;/ref&gt;. Xorazmshoh Takash davridan (1172—1200) boshlab, Anushteginiylar [[Movarounnahr]] va Xurosonning barcha hududlarida dastlab Saljuqiylar&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;[[Груссе, Рене|Rene Grousset]], ''[[Империя степей: Аттила, Чингисхан, Тамерлан|The Empire of the Steppes: A History of Central Asia]]'', Transl. Naomi Walford, ([[Rutgers University Press]], 1991), 159.&lt;/ref&gt; va [[Qoraxitoylar|Qoraxitoy]]&lt;nowiki/&gt;larning&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;Biran, Michel, ''The Empire of the Qara Khitai in Eurasian history'', ([[Cambridge University Press]], 2005), 44.&lt;/ref&gt; [[Vassallik|vassallari]] sifatida, keyinchalik esa mustaqil hukmdorlar sifatida XIII asrda [[Chingizxon]]&lt;nowiki/&gt;ning [[Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Xorazmga moʻgʻul bosqinigacha]] hukmronlik qilgan.

XII asr oxiri – XIII asr boshlariga kelib, Xorazmshohlar davlati musulmon Sharqining eng yirik va qudratli davlat birlashmasiga aylandi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite web|url=https://horezm.info/books/%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2-%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B2|title=Государство Хорезмшахов-Ануштегинидов, 1097-1231|author=З.Буниятов|website=Туркменистан: история Хорезма|date=1986|location=Москва|publisher=Наука|archive-url=https://web.archive.org/web/20211106170435/https://horezm.info/books/%D0%B3%D0%BE%D1%81%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85%D0%BE%D0%B2-%D0%B0%D0%BD%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%B4%D0%BE%D0%B2-%D0%B7%D0%B1%D1%83%D0%BD%D0%B8%D1%8F%D1%82%D0%BE%D0%B2|archive-date=2021-11-06|access-date=2024-02-09|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Bu davlat oʻz ichiga markazi va poytaxti Gurganj (Koʻhna Urganch) boʻlgan Turkmanistonning butun hududini, shuningdek, hozirgi Oʻzbekistonning barcha yerlarini, zamonaviy Qozogʻiston, Afgʻoniston, Tojikiston va Qirgʻiziston, Eron, Ozarbayjon hamda Suriya hududlarining bir qismini (jami taxminan 3,6 million kvadrat kilometr&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{статья|ссылка=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|автор=[[Таагепера, Рейн|Rein Taagepera]]|заглавие=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|год=1997|язык=en|издание={{Нп4|International Studies Quarterly}}|tip=journal|mesyats=9|tom=41|nomer=3|stranitsi=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|jstor=2600793|archiveurl=https://web.archive.org/web/20181119114740/https://escholarship.org/uc/item/3cn68807|archivedate=2018-11-19}}&lt;/ref&gt;) qamrab olgan edi.

Xorazmshohlar imperiyasi [[Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi|moʻgʻullarning Markaziy Osiyoga bosqini]]&lt;nowiki/&gt;dan oldingi soʻnggi turk-fors davlati edi. 1219-yilda [[Moʻgʻullar davlati|moʻgʻullar]] oʻz hukmdori [[Chingizxon]] boshchiligida [[Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Xorazmshohlar davlatiga bostirib kirib]], atigi ikki yil ichida uni toʻliq zabt etishga erishdilar. Moʻgʻullar imperiyadagi mavjud zaifliklari va ichki nizolardan foydalanib, eng boy shaharlarni qamal qildilar hamda talon-taroj qildilar. Ular mamlakat aholisini insoniyat tarixidagi eng qonli urushlardan birida shafqatsizlarcha qilichdan oʻtkazdilar.{{XIV asrgacha turkiy xalqlar tarixi}}

== Tarix ==
[[File:Xorazmshohlar.jpg|thumb|Xorazmshoh Turkmanlarning davlati xaritasi, 1210-yilda Sulton Alovuddin Muhammad davrida]]
XI asr va XII asrning birinchi yarmida [[Xorazm]] [[saljuqiylar davlati]] ([[Gʻaznaviylar davlati]] xarobalarida XI asrda tashkil topgan) tarkibiga kirgan. Xorazmning XI asrdagi yuksalishi turkiylar sulolasiga mansub xorazmshohlar siyosati bilan uzviy bogʻliq. Mazkur sulolaga saljuq amirining [[tashtdor]]i [[Anushtegin]] asos solgan. Sulton hammomchilari mahkamasining sardori boʻlgan Anushtegin Garchoi Malikshoh (1072-1092 yy.) saroyida yuksak martabaga erishgan. U rahbarlik qilgan mahkama zimmasiga Xorazmni boshqarish ham yuklangan. 1077-yilda Malikshoh Anushtegin Garchoini Xorazmga noib etib tayinlaydi va Xorazmda [[Anushteginiylar|Anushteginlar sulolasi]] hukmronligi boshlanadi. Anushteginlar turkiylar sulolasidan boʻlib, oʻsha paytda, [[Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;da hukmronlik qilgan uch buyuk sulola: Anushteginlar, Saljuqiylar va Gʻaznaviylar bir negizdan kelib chiqqan. 1097-yilda Anushtegin vafot etgach, Xorazm noibi etib Ekinji ibn Qorachar tayinlanadi. Biroq u oʻsha yili noiblikdan chetlatilib, uning oʻrniga Anushteginning oʻgʻli [[Qutbiddin Muhammad]] (1097-1127 yy.) qoʻyiladi. Garchi, u „Xorazmshoh“ unvonini tiklab, shu nom bilan ulugʻlansa ham Saljuqiylarning sadoqatli noibi boʻlib qoldi. Qayta tiklangan xoramshoh mansabiga sazovor boʻlgan Anushtegin nabirasi [[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz]] Xorazm mustaqilligi yoʻlida astoydil harakat qilgan. Xorazmshoh Otsiz (1127-1156 yy.) saljuq sultoni [[Sanjar]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib borgan. U mugʻombir diplomat va qatʼiy [[Sarkarda|sarkar]]&lt;nowiki/&gt;da boʻlib, mustaqil tashqi siyosat yuritadi. Chunonchi, u oʻz hukmdori Sanjarning ruxsatisiz [[qipchoqlar]] va [[turkmanlar]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi urush boshlaydi. 12-asrning boshida [[Oʻrta Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;ni sharq tomondan yangi istilochilar – [[qoraxitoylar]] bosib oladilar. Sulton Sanjar oʻzining yaqin qarindoshi boʻlgan samarqandlik qoraxoniylar xoni Mahmudga yordamga keladi. Qoraxitoylarga qarshi [[Samarqand]] yaqinida boʻlib oʻtgan jang Sanjarning toʻla magʻlubiyati bilan yakunlanadi. Xorazmshoh Otsiz Sanjarning magʻlubiyatidan ustalik bilan foydalanib 1141-yili [[Marv]]&lt;nowiki/&gt;ni ishgʻol etadi, 1142-yili esa [[Nishopur]]&lt;nowiki/&gt;ga yaqinlashadi. 1156-yili Otsiz vafot etadi va uning oʻgʻli [[Elarslon]] (1156-1172 yy.) xorazmiylar davlatini mustahkamlashni davom ettirib, Dixistonni tevarak-atrofdagi yerlarga qoʻshib oladi. Elarslon oʻziga voris etib oʻgʻli [[Sultonshoh Mahmud]]&lt;nowiki/&gt;ni (1172-1193) tayinlaydi, biroq toʻngʻich oʻgʻli [[Takash]] ukasining hokimyatini tan olmay, unga qarshi kurash boshlaydi. Natijada toju-taxt uchun kurash boshlanadi, bu kurash 21 yil davom etib, unda Takash gʻolib keladi. Uning oʻgʻli Tekesh (1172-1200 yy.) 1187-yili Nishopurni, 1192-yili esa Marvni bosib oladi. 1194-yili gʻarbiy saljuqlar sultonini qaqshatqich magʻlubiyatga uchratib, [[Eron]]&lt;nowiki/&gt;ning butun sharqiy qismini egallab oladi. 1195-yili Tekesh abbosiy xalifa qoʻshinini tor-mor qilib, [[Iroq]]&lt;nowiki/&gt;ga bostirib kiradi. Oʻz mamlakati hududlarini ikki karra kengaytirgan va qudratli davlat barpo etgan xorazmshoh Tekeshni Xorazmning eng isteʼdodli hukmdori deb eʼtirof etish mumkin. Uning siyosati kamchiliklaridan biri qipchoq harbiy aristokratiyasiga koʻrsatilgan homiylik boʻlgan. Qipchoqlar Tekesh rafiqasi xayriohligidan foydalanib davlat ishlariga koʻproq taʼsir koʻrsatishga intilgan. Turkiy „qoʻmondonlar“ning davlat ishlariga oʻzboshimcha aralashuvi keyinchalik Tekesh oʻgʻli Muhammad zamonida Xorazm davlatining parchalanishiga sabab boʻlgan. [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] (1200-1220) davrida mamlakat hududi yanada kengadi. 1210-yilda [[Movarounnahr|Movarounnah]]&lt;nowiki/&gt;rni Qoraxitoylardan tortib oladi. Uning davrida mamlakat qanchalik gullab-yashnamasin, mamlakat ich-ichidan yemirilib borgan. Xatto, sulton saroyida ham ichki nizolar avj olib, ularning boshida [[Turkon xotun|Turkon Xotun]] va qipchoqlar turgan. Sulton saroyidagi bunday nizolardan foydalangan [[moʻgʻullar]] 1219-1221-yillarda mamlakatning asosiy qismini bosib oladilar. Xorazmshoh [[Jaloliddin Manguberdi]] (1220-1231 yy.) 11 yil davomida [[Hindiston]], Eron va [[Ozarbayjon]] hududlarida moʻgʻullarga qarshi mardonavor kurash olib boradi. 1231-yil avgustda Jaloliddin Manguberdi Ozarbayjonda halok boʻlgach, 154-yil hukmronlik qilgan Anushteginlar sulolasining hukmronlik davri tugaydi.

Keyinchalik Xorazmshohlar davtlati [[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiylar]] va [[Gʻuriylar|Gʻuriylar]] davlatlarini magʻlub etib, Fors tuproqlaridagi eng qudratli hamda ulkan sarhadlarga ega davlatga aylandi. Hattoki Abbosiylar xalifaligiga ham xavf sola boshladilar. Manbalarga koʻra, 13-asr boshlarida Xorazmshohlar davlati Islom olamidagi eng qudratli davlat hisoblangan&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Bosworth |first1=C.E. |title=History of Civilizations of Central Asia |date=1 January 1998 |publisher=UNESCO |isbn=978-92-3-103467-1 |page=164 |url=https://books.google.com/books?id=18eABeokpjEC&amp;pg=PA164 |language=en |quote=This dynasty eventually built up, as the Seljuq empire in the east tottered to its close, the most powerful and aggressively expansionist empire in the Persian lands, in the end defeating their rivals for control of Khurasan, the Ghurids of Afghanistan, threatening western Persia and Iraq and the Abbasid caliphate itself, and only disintegrating under the overwhelming military might of the Mongol invaders in the opening decades of the thirteenth century.}}&lt;/ref&gt;. Hisob-kitoblarga koʻra, davlat hududi 4.2 million kvadrat kilometrdan&lt;ref&gt;{{cite journal|last1=Turchin|first1=Peter|last2=Adams|first2=Jonathan M.|last3=Hall|first3=Thomas D|title=East-West Orientation of Historical Empires|journal=Journal of World-Systems Research|date=December 2006|volume=12|issue=2|page=222|url=http://jwsr.pitt.edu/ojs/index.php/jwsr/article/view/369/381|access-date=12 September 2016|issn=1076-156X}}&lt;/ref&gt; to 4.5 million kvadrat kilometergacha&lt;ref&gt;{{cite journal|date=September 1997|title=Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia|journal=[[International Studies Quarterly]]|volume=41|issue=3|page=497|doi=10.1111/0020-8833.00053|author=Rein Taagepera|author-link=Rein Taagepera|jstor=2600793|url=http://www.escholarship.org/uc/item/3cn68807|issn=0020-8833 }}&lt;/ref&gt; choʻzilgan boʻlib, mazkur ulkan sarhad davlatning tarixdagi buyuk imperiya sifatida shakllanishiga imkon bergan. Saljuqiylardan andoza olib shakllangan bu davlat asosan Oguz va Bijanak turklaridan tarkib topgan ulkan harbiy boʻlinma tomonidan idora etilgan&lt;ref&gt;{{cite book |title=The New Cambridge Medieval History: Volume 5, C.1198-c.1300 |author=David Abulafia |year=2015 |page=610}}&lt;/ref&gt;.

== Moʻgʻul bosqinchilariga qarshi urush ==
{{Asosiy maqola|Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini|Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi}}
[[Fayl:Ala_Al-Din_Muhammad_Khwarazmshah_gold_coin.jpg|thumb|Muhammad II ning oltin dinori]]

== Xorazmshohlar ==
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot; cellspacing=&quot;0&quot; width=&quot;90%&quot; align=&quot;center&quot;
|-----
! colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;silver&quot; | Xorazmshohlar
|-----
! Ism
! Hukmronlik yillari
! Tituli
|-----
| [[Ekinchi (Xorazmshoh)|Ekinchi]]
| align=&quot;center&quot; | [[1097]]
| Xorazmshoh
|-----
| colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;silver&quot; | &lt;center&gt;'''[[Anushteginiylar|Anushteginiylar sulolasi]]'''&lt;/center&gt;
|-----
| [[Qutbiddin Muhammad|Qutbiddin Muhammad I]]&lt;!--Кутб ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Фатх Мухаммад Айбек Арслан-тегин ибн Икинджи Ануш-тегин--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1097]]—[[1127]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]] &lt;!--Alouddin Abu-l-Muzaffar Otsiz Qilich Arslon ibn Muhammad--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1127]]—[[1138]],&lt;br /&gt;[[1139]] – [[1156]]
| Xorazmshoh mustaqillikka erishib, turkmanlarni, qipchoqlarni, Sirdaryo quyi oqimini hamda Mangʻishloqni oʻz hukmronligi ostiga oldi.
|-----
| [[Sulaymonshoh (Xorazmshoh)|Sulaymonshoh]]
| align=&quot;center&quot; | [[1138]]—[[1139]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Elarslon|Tojiddin Il-Elarslon]]&lt;!--Toj ad-dunya va-d-din Abu-l-Fath Il Arslon ibn Otsiz--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1156]]—[[1172]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Sultonshoh Xorazmshoh|Jaloliddin Sultonshoh]]&lt;!--Jaloliddin Abulqosim Mahmud Sultonshoh ibn El Arslon--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1172]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Takash|Alovuddin Takash]]&lt;!--Aloviddin va-d-din Abul Muzaffar Tekesh ibn Il Arslon--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1172]]—[[1200]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad II]]&lt;!--Ала ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Фатх Мухаммад ибн Текеш--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1200]]—[[1220]]
| Xorazmshoh
|-----
| [[Jaloliddin Manguberdi]]&lt;!--Джалал ад-Дунийа ва-д-Дин Абу-л-Музаффар Манкбурны ибн Мухаммад--&gt;
| align=&quot;center&quot; | [[1217]]—[[1220]]&lt;br /&gt;[[1220]] – [[1231]]
| [[Gʻazna]], [[Bomiyon viloyati|Bomiyon]] va [[Gʻur viloyati|Gʻur]] sultoni.&lt;br /&gt;Xorazmshoh
|}
&lt;/center&gt;

== Yana qarang ==
* [[Eng buyuk 16 ta turkiy davlatlar]]
* [[Xorazm]]
* [[Sunniy sulolalar roʻyxati]]

== Izohlar ==
{{manbalar|group=izoh}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* {{cite book |last = Babayan |first = K. |title = Mystics, monarchs, and messiahs: cultural landscapes of early modern Iran |publisher = Harvard Center for Middle Eastern Studies |year=2003 }}
* {{EI2|last=Bosworth|first=Clifford Edmund|authorlink=Clifford Edmund Bosworth|volume=4|title=K̲h̲wārazm-S̲h̲āhs|url=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/khwarazm-shahs-SIM_4206}}
* {{cite encyclopedia | title = Āl-e Maʾmūn | last = Bosworth | first = Clifford Edmund | url = https://www.iranicaonline.org/articles/al-e-mamun | encyclopedia  = Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 7 | pages = 762–764 | year = 1984}}
* {{cite book |last=Katouzian|first=Homa|authorlink=Homa Katouzian|title=Iranian History and Politics: The Dialectic of State and Society |publisher=Routledge|year=2007 |isbn=978-0415297547}}
* {{cite journal |journal=Iran: Journal of the British Institute of Persian Studies |volume=51 |year=2013 |title=Late Drachms of the Khwārazmshāh Azkājvār and Imitations of such Drachms |first1=Andrew |last1=Kuznetsov |first2=Michael |last2=Fedorov |issue=1 |publisher=Taylor &amp; Francis |pages=145–149 }}
* {{книга|автор = [[Ziyo Bunyodov]]|заглавие = Xorazmshohlar-Anushteginiylar davlati. 1097—1231.|место = М.|издательство = Fan, Sharq adabiyoti bosh muharriri|год = 1986|страниц = 251|isbn = }}
* {{cite encyclopedia |first=Clifford Edmund |last=Bosworth |author-link=|title=Anuštigin Ĝarčāī |encyclopedia=Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 2 |year=1986 |url=http://www.iranicaonline.org/articles/anustigin-garcai-slave-commander|page=140 }}
* {{Encyclopædia Iranica | volume = 14 | fascicle = | title = Khwarazmshahs i. Descendants of the line of Anuštigin | last = Bosworth | first = Clifford Edmund | url = https://www.iranicaonline.org/articles/khwarazmshahs-i | pages = }}
* [[Almaz Yazberdiev]]: Gurganj – Sharqning oʻrta asrlardagi ilmiy va madaniy markazi – Ashxobod shahri, [[Turkmaniston davlat nashriyot xizmati]], 2018-yil.
* J. Allayorova. Xorazmshohlar-Anushteginiylar turkman davlatining siyosiy va iqtisodiy tarixi. – Ashxobod shahri, [[Turkmaniston davlat nashriyot xizmati]], 2024-yil.

== Havolalar ==
* {{Commons category-inline|Khwarazmian Empire}}
* [https://horezm.info/ Turkmaniston: Xorazm tarixi]
* [https://islamansiklopedisi.org.tr/harizmsahlar Xorazmshohlar davlati] islamansiklopedisi saytida

{{OʻzME}}

{{Anushteginiylar sulolasi}}

[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati| ]]
[[Turkum:Turkiy imperiyalar]]
[[Turkum:Osiyodagi sobiq imperiyalar]]
[[Turkum:Musulmon imperiyalar]]
[[Turkum:Afgʻoniston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Eron imperiyalari va qirolliklari]]
[[Turkum:Qozogʻiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Qirgʻiziston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Tojikiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Turkmaniston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Oʻrta asrlar Xurosoni]]</text>
      <sha1>2k14kar3cexet9urp721uhgvh6oakhr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3727</id>
    <revision>
      <id>5481035</id>
      <parentid>5453076</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:19:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481035</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6338" sha1="gcsfnreve0ntv9xkfbma1pg6pbf6on3" xml:space="preserve">{{Urush bilgiqutisi
| conflict = Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi
| qismi = [[Moʻgʻullar istilosi]]
| tasvir = [[File:Genghis Khan empire-ru.svg|300px]]
| izoh = Moʻgʻul qoʻshinlarining oldinga siljish yoʻnalishlari
| sana = 1216 — 1224
| yer = [[Oʻrta Osiyo]]
| natija = moʻgʻullar gʻalabasi bilan tugaydi
| tomon1 = Moʻgʻullar imperiyasi
| tomon2 = Qoraxitoylar xonligi&lt;br&gt;Xorazmshohlar davlati
| qomondon1 = [[Chingizxon]]&lt;br&gt;[[Joʻjixon]]&lt;br&gt;[[Chigʻatoy]]&lt;br&gt;[[Oʻqtoyxon]]&lt;br&gt;[[Tulu]]&lt;br&gt;[[Subutoy]]&lt;br&gt;[[Jebe]]&lt;br&gt;[[:ru:Джэлмэ|Jelme]]&lt;br&gt;[[:ru:Мухали|Muxali]]&lt;br&gt;[[:ru:Хубилай (полководец)|Xubilay]]&lt;br&gt;[[:ru:Хасар|Xasar]]&lt;br&gt;[[:ru:Боорчу|Boorchu]]&lt;br&gt;[[:ru:Сорган-Шира|Sorgan Shira]]
| qomondon2 = [[Kuchluk]]&lt;br&gt;[[Muhammad Xorazmshoh]]&lt;br&gt;[[Jaloliddin Manguberdi]]&lt;br&gt; [[Oʻzloqshoh]]†&lt;br&gt;[[Oqshoh]]†&lt;br&gt;[[Rukniddin Gʻursanchti]]†&lt;br&gt;[[:ru:Кайыр хан|Gʻoyirxon]]† (qat etilgan)&lt;br&gt;[[Temur Malik]]
| kuch1 = taxminan 300&lt;ref&gt;{{книга | автор = Разин Е. А.| заглавие = История военного искусства VI—XVI вв; Глава пятая. Военное искусство вооруженной организации монголов и турок | ссылка = http://militera.lib.ru/science/razin_ea/2/05.html | год = 1999 | место = СПб | издательство = ООО «Издательство Полигон» | страниц =| isbn = 5-89173-040-5}}&lt;/ref&gt; ming jangchi: markazda — 201 ming,&lt;br&gt;oʻng qanotda — 47 ming,&lt;br&gt;soʻl qanotda — 30 ming;&lt;br&gt; hamda qamal qurollari bilan jihozlangan suvoriy kamonchilar.
| kuch2 = 600 ming jangchi
| qurbon1 = nomaʼlum
| qurbon2 = 2.5-4 mln fuqarolar bilan.
| ilova = [[Qoraxitoylar davlati]] va [[Xorazmshohlar davlati]]ning sharqiy qismini Mo‘g‘ullar imperiyasiga bosib oldi
}}

'''Chingizxon boshchiligida moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi''' ikki bosqichda amalga oshirildi. Asosiy zarba [[Xorazmshohlar davlati]]ga qarshi qaratilgan edi&lt;ref&gt;И. П. Петрушевский поход монгольских войск в Среднюю Азию в 1219—1224 гг. и его последствия // Тихвинский С. Л. Татаро-монголы в Азии и Европе — М.: Наука, 1977, С. 108.&lt;/ref&gt;. 1218-yilda moʻgʻullar oʻzlarining eski dushmani, yaqinda [[Qoraxitoylar davlati]]ning goʻrxoniga aylangan [[Kuchluk]] ustidan gʻalaba qozonib, natijada Qoraxitoy hududi Moʻgʻullar imperiyasi va Xorazm oʻrtasida boʻlinib ketadi. 1219-yil kuziga kelib Xorazm bilan urush boshlandi, u 1223-yil bahorigacha davom etdi. Bu davrda Xorazmshohlar davlatining asosiy qismi Hind daryosidan Kaspiy dengizigacha bosib olindi. Moʻgʻullarga yana bir necha yil qarshilik koʻrsatgan oxirgi Xorazmshoh [[Jaloliddin Manguberdi]] oxir-oqibat magʻlubiyatga uchradi va 1231-yilda vafot etadi.

== Chingizxonni taxtga chiqishi ==
1206 yili Temuchin ismli zodagon Chingisxon nomi bilan Mongoliya taxtiga chiqdi. 
1215 yili [[Chingizxon]] shimoliy [[Xitoy]]da erishilgan gʻalabalarni mustahkamlab, oʻz etiborini gʻarb tomon qaratadi. 1219 yili u Jebe no'yonga Sharqiy Turkiston va Yettisuvni ishgʻol etishni buyuradi. Chingizxon armiyasi kuchluq davlatini tor-mor keltirib Movarounnahrga bostirib kiradi. Samarqandni mustahkamlash uchun katta xiroj yigʻiladi, biroq bu mablagʻlar isrof qilinadi, shahar devorlari esa mustahkamlanmaydi. 
== Oʻtror, Buxoro va Samarqandga yurishlar ==
1219 yili Chingizxon katta va mustahkam qalʼa boʻlgan [[Oʻtror]]ga yurish qiladi. Oʻz kuchlarini ikkiga ajratib, ulardan birini Oʻtror qurshovi uchun qoldiradi, qolganiga oʻgʻli Juchini boshliq etib Signak, Uzgen, Jenda va soʻngra Urganchni zabt etish maqsadida safarbar etadi. 5 ming kishilik askar [[Sirdaryo]] boʻlab [[Binkat]] va Xoʻjand shaharlariga yuborilgan. Chingizxonning oʻzi esa asosiy kuchlar bilan suvsiz dashtlar boʻylab qisqa yoʻl orqali Buxoro tomon yoʻl oladi. 1220 yilning fevralida Buxoro ishgʻol etiladi. Chingizon shaharni oʻz askarlariga talon-toroj qilish uchun topshiradi. Buxoroning ayanchli taqdiri haqidagi mashʼum xabar tez orada butun Movarounnahrga yoyiladi. Aholi qoʻrquv va tahlikaga tushadi. Xorazmshoh Muhammad qoʻrqoqlik bilan qochishga hozirlik koʻradi. Samarqand himoyachilariga boshchilik qilgan turk Toʻgʻayxon Chingizxon xizmatiga oʻtishga umid qilib shaharni topshiradi. Moʻgʻillar shaharga bostirib kirib qirgʻinbarot uyushtiradilar. Samarqand aholisining faqat toʻrtdan bir qismi omon qoladi.

== Xoʻjand va Urganchga yurishlar ==
1220-yilning aprelida moʻgʻullar [[Xoʻjand]]ni ishgʻol etadilar. Sirdaryo yaqinida ular Binkatni zabt etadilar. Xoʻjand hukmdori Temur Malik moʻgʻullarga qarshi mardonavor kurash olib boradi. U oʻzining kam sonli askarlari bilan yoʻl-yoʻlakay jang qilib Urganchga yetib keladi. 1220-yilning yoziga qadar Movarounnahrning sharqiy va markaziy qismi moʻgʻullar tomonidan bosib olinadi. Xorazmshoh qochadi. U Kaspiy dengizining janubiy qirgʻogʻidagi orolda vafot etadi. Urganchda Temur Malik qisqa vaqt davomida xalq lashkarlariga boshchilik qiladi. U Chingizxonga qarshi muvaffaqiyatli kurash olib boradi. 1220-yilning kuzida Chingizxon bir hamla bilan Termezni ishgʻol etadi. &lt;ref&gt;Tataro-mongoly v Azii i Yevrope. M.: Nauka, 1977&lt;/ref&gt;

1221-yilning qishida Urganch qamali boshlanadi. Shahar aholisi dushmanga qahramonlarcha qarshilik koʻrsatadi. Urganch taslim boʻlishidan avval Balx va Marv shaharlari zabt etiladi. 1221-yilning yoziga qadar butun Markaziy Osiyo hududi moʻgʻullar tasarrufiga oʻtadi. Chingizxon vafotidan soʻng moʻgʻul imperiyasining merosxoʻrlar oʻrtasidagi taqsimoti natijasida Movarounnahr Chingizxon oʻgʻli Chigʻatoy ulusi deb eʼtirof etiladi. Chigʻatoy saroyi uchun oʻlpon yigʻish vazifasi mahalliy savdogar Mahmud Yalavochga ishonib topshiriladi.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Tataro-mongoly v Azii i Yevrope. M.: Nauka, 1977
* Rashid ad-Din. Sbornik letopisey. Tom 1. Kniga 2. M.-L. AN SSSR. 1952

[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi]]
[[Turkum:Oʻrta Osiyo tarixi]]
[[Turkum:Qozogʻiston tarixi]]
[[Turkum:Tojikiston tarixi]]
[[Turkum:Turkmaniston tarixi]]</text>
      <sha1>gcsfnreve0ntv9xkfbma1pg6pbf6on3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Shayboniylar davlati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3730</id>
    <revision>
      <id>5481059</id>
      <parentid>5449676</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:09:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481059</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10355" sha1="r1ldoa3eyy1riqlfp44pba3ledm8fhs" xml:space="preserve">{{Tarixiy davlat|nomi=Shayboniylar davlati|oʻz nomi={{lang-fa|ماورالنهر}}&lt;br&gt;[[chigʻatoy tili|chigʻatoycha:ماوَراءُالنَهر]]|holati=|flag_p1=Timurid.svg|tashkil_topdi=1500-yil|barham_topdi=1601-yil|xarita=Khanate of Bukhara Mawara'nnahr (1500-1785).png|oʻlchami=250px|izohi=Shayboniylar davlati gullagan davrida|poytaxti=Samarqand (1500-1533), (1540-1556)&lt;br&gt;Buxoro (1533-1601)|shaharlari=Buxoro, Samarqand, Balx, Nasaf, Shahrisabz, Termiz, Hisor|tili=[[fors tili]] (saroy, ish yuritish, madaniyat va she'riyat tili) [[turkiy til]] (saroy, ish yuritish, she'riyat, harbiy ishlar va qo'shinlar tili) [[arab tili]] (din tili)|dini=islom (sunniylik)|boshqaruv_shakli=teokratik absolyut monarxiya|sulola=Shiboniylar&lt;BR&gt;Shayboniylar|hukmdorlar_unvoni=Xon yoki Oliy xon}}'''Shayboniylar davlati''' xozirgi [[Oʻzbekiston]], [[Tojikiston]], janubiy [[Qozogʻiston]], shimoliy [[Afgʻoniston]] va janubiy-sharqiy [[Turkmaniston]] hududlarida mavjud boʻlgan davlat.

[[Muhammad Shayboniy]] [[1499-yil]]da [[Movarounnahr]]ni zabt etishga kirishadi va [[1500]]—[[1501-yil]]larda Samarqandni bosib olib, uni oʻz davlatining poytaxti deb eʼlon qiladi. [[1507-yil]]da nihoyat butun Movarounnahr va [[Xuroson (tarixiy viloyat)|Xuroson]] ustidan oʻz hokimiyatini oʻrnatadi. [[1510-yil]]da Muhammad Shayboniy qoʻshinlari Marv yaqinida Eron shohi Ismoil I Safaviy tomonidan magʻlubiyatga uchragan va uning oʻzi ham oʻldirilgan.

[[Shayboniylar]] sulolasining so‘nggi hukmdori [[Pirmuhammadxon II]] esa yuzaga kelgan anarxiyaga bardosh bera olmagan va tez orada o‘zaro kurashda halok bo‘lgan.

Shayboniylar hukmronligi davri farovonlik bilan ajralib turgan. Ular qoʻl ostida oʻrta asrlarning noyob durdonalaridan bir qanchalari qurilgan.
== Aholisi va tili ==
Mamlakat aholisi haqida ishonchli maʼlumotlar yoʻq. Taxminlarga koʻra, mamlakatda oʻrtacha bir necha million kishi yashagan. Tadqiqotlarga koʻra, &lt;nowiki&gt;XVI&lt;/nowiki&gt; asr boshlarida Movarounnahrga koʻchib kelgan koʻchmanchi [[oʻzbeklar]]ining soni 300 mingdan 500 ming kishigacha boʻlgan&lt;ref&gt;Holzwarth Wolfgang., The Uzbek state as reflected in eighteenth century Bukharan sources in Asiatische Studien Etudes Asiatiques LX. 2. 2006. Bern. Berlin. Bruxelles. Frankfurt am Main. New York. Oxford. Wien: Peter Lang, p.323&lt;/ref&gt;. Milliy tarkib juda aralash edi. Shaharlarda asosan [[fors tili|forsiyzabon]] aholi istiqomat qilgan. Aksariyat [[dehqonlar]] (dehqonlar) ham turkiyzabon va forsiyzabon edi. Ularning bir qismi o‘zini o‘zbek, tojik, turkman, qozoq, fors, arab deb atagan. Fors tili ish yuritish, ziyolilar, madaniyat, sheʼriyat va qisman din tili hisoblangan. Davlatda [[turklar]], [[oʻzbeklar]], [[qozoqlar]], [[turkmanlar]] va boshqalar ham yashagan. [[Turkiy til]] asosan ish yuritish, saroy, [[sheʼriyat]], harbiy ishlar tili boʻlgan, shuningdek, tayanchi oʻzbek turklari boʻlgan koʻp sonli davlat qoʻshinining asosiy tili boʻlgan. Davlatda [[din]]ning asosiy tili hisoblangan [[arab tili]] ham katta rol oʻynagan. &lt;nowiki&gt;XVI&lt;/nowiki&gt; asrning 2-yarmida Shayboniylar davlati hududida shirin, [[kerayit]], [[qatagʻon]], [[olchin]], [[xitoy (urugʻ)|xitoy]], [[ming]], [[bahrin]], [[jaloyir]], [[oʻtarchi]], [[qangʻli]], [[qoʻngʻirot]], [[datura]], [[qushchi]], [[mojar]], [[kenagas]] kabi oʻzbek qabilalari qayd etilgan&lt;ref&gt;Хафиз-и Таныш Бухари Шараф-нама-йи шахи (Книга шахской славы). Часть 1. Перевод с персидского, введение, примечания и указатели. М.,1983, с.142, 151, &lt;/ref&gt;.
== Dini ==
Shayboniylar ham Movarounnahr aholisining aksariyati kabi islomning [[sunniylik|sunniy]] mazhabiga amal qilganlar. Davlatda turli [[tariqat]]lar, xususan, [[yassaviya]] va [[naqshbandiya]] tariqati bilan bir qatorda [[so‘fiylik]] tarafdorlari ham ko‘p bo‘lgan. Shayboniylar oʻzlarini „haqiqiy islom himoyachisi“ deb hisoblar va 1501-yilda qoʻshni [[Safaviylar davlati]]da hukmron boʻlgan [[shialik]] diniga dushman edilar. Diniy qarama-qarshiliklar tufayli Shayboniylar va Safaviylar davlatlari deyarli har doim bir-biri bilan adovat va raqobatda boʻlgan. [[1510]]—[[1570-yil]]larda bu davlatlar va sulolalar oʻrtasida bir necha oʻnlab toʻqnashuv va janglar boʻlib oʻtgan. Safaviylar Shayboniylar hukmronligiga chek qoʻyib, Movarounnahrda shia islomini oʻrnatishga harakat qilgan boʻlsalar, Shayboniylar esa, aksincha, Xurosonda sunniylikni saqlab qolishga harakat qilib, oʻzlarini himoya qilganlar.
== Tashqi siyosati ==
Shayboniylarning asosiy geosiyosiy va diniy raqibi va dushmani shialik hukmronlik qilgan Safaviylar davlati boʻlgan. Har ikki davlatda hukmron til [[fors tili]] boʻlganiga, turkiy tillarda soʻzlashuvchi sulolalar davlat boshida turganiga qaramay, bu ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar faqat diniy tafovut va qarama-qarshiliklar tufayli keskinligicha qolib kelgan.

[[Usmonli imperiyasi]] [[gʻarb]]dan Safaviylar davlati bilan raqobatlashgan, Shayboniylar davlati bilan Usmonlilar davlati oʻrtasida mustahkam diplomatik aloqalar va ittifoqchilik aloqalari oʻrnatilgan. Usmonli imperiyasi Safaviylar davlatining o‘ta [[shimol]]i-[[sharq]]iy qismini egallagan Xurosonda hukmronlik uchun kurashda Shayboniylarni qo‘llab-quvvatlagan. Davlatlar oʻrtasida karvonlar, savdogarlar almashinib turgan, har ikki hukmdorning saroyiga elchilar kelib ketgan.

Shimoli-gʻarbiy qoʻshni — [[Xorazm]] davlati bilan turli munosabatlar kechgan. Turli davrlarda munosabatlar turli hodisalar va omillar taʼsirida yo yaxshilangan yoki yomonlashgan. Shuningdek, Shayboniylar [[Min imperiyasi]] bilan aloqalarni saqlab turganlar. Shayboniylar elchilarining [[1536-yil]]da [[imperator Jiajing|imperator Szyaszin]] saroyiga kelishi haqida ishonchli maʼlumotlar mavjud. [[Qozoq xonligi]] bilan ham, [[Shirvonshohlar davlati]] bilan ham iliq munosabatlar saqlanib qolgan.
== Shayboniyxon va Ubaydullaxon davrlari ==
[[Fayl: Shaybani.jpg|thumb|right|200px|Shaybonixon]]
Davlat asoschisi [[Shayboniyxon]] boʻlgan. Davlat poytaxti dastavval Samarqand boʻlgan.
Shayboniyxon [[Usmonli imperiyasi]] va [[Xitoy]] bilan aloqalarni davom ettirgan. [[1503-yil]]da uning elchilari [[Xitoy]] imperatori saroyiga borishgan&lt;ref&gt;Китайские документы и материалы по истории Восточного Туркестана, Средней Азии и Казахстана в XIV-XIX вв. Алматы, 1994, с.52&lt;/ref&gt;. Usmonli Sultoni bilan ittifoqda [[Boyazid II]] (1481—1512) Shayboniyxon shohi Ismoil I ga qarshi chiqdi {{sfn | Peter B. Golden | 2011 | p = 107}}. Shayboniyxon 1505 yil Xorazm, oradan ikki yil o‘tib Xurosonga yurish qiladi va Vazir, Ko‘hna Urganch, Hirot, Mashhad, Damg‘on, Astrobod kabi shaharlarni egallaydi. Biroq 1510 yil Shayboniyxonning fojiali o‘limidan so‘ng bu yerlar Safaviylar saltanati tasarrufiga o‘tib ketadi. 1512 yili shayboniy urug‘ining boshqa bir vakili Elbarsxon Xorazmda Samarqanddan mustaqil Xiva xonligiga asos soladi. Shayboniyxon avlodlari qo‘l ostida Movarounnahr va Sharqiy Turkiston yerlari qoladi.

Ubaydullaxon ([[1533]]—[[1539-yil]]lar) hukmdorligi davrida murakkab harbiy-siyosiy vaziyatga qaramasdan fan va madaniyat rivojiga katta eʼtibor berilgan. Ubaydullaxon oʻta savodli inson boʻlgan, u [[Qur’oni Karim]]ni mohirona qiroat qilib, turkiy tildagi sharhlar bilan taʼminlagan, shuningdek, usta sozanda va iqtidorli xonanda boʻlgan. Ubaydullaxon 1533-yilda Shayboniylar taxtiga o'tirgandan so'ng mamlakat poytaxtini Samarqanddan Buxoroga ko'chiradi. Shundan so‘ng Shayboniylar davlati poytaxt shahar nomiga asoslanib Buxoro xonligi deb atala boshlanadi.

== Abdullaxon II davri ==
[[Abdullaxon II]] (1557—1598-yillar) nomi bilan yagona kuchli davlat barpo etish harakati bogʻlangan. Aynan Abdullaxon II hukmronligi davrida Buxoro xonligi o‘z qudrati cho‘qqisiga chiqadi. Abdullaxon II nafaqat ichki kurashlarga barham beradi, balki xonlik hududini kengaytirib, Xurosonning Mashhad, Nishopur va Sabzavor shaharlarini safaviylardan tortib oladi. Xiva xonligiga yurish qilib, uni Buxoro xonligiga qo‘shib oladi. Sharqda esa Qoshg‘arni ham o‘z davlati tarkibiga kiritadi. Abdullaxon II davrida o‘zbek davlatchiligi so‘nggi bor ulkan sarhadlarga ega bo‘ladi. Hatto Sibir xonligi ham Abdullaxonga siyosiy qaram bo‘lib qoladi. Abdullaxon Amir Temurdan so‘ng Turon zaminida ikkinchi eng yirik o‘zbek davlatni barpo qilgandi.

Abdullaxon II hukmdorligi davrida bunyodkorlik ishlari rivojlanadi - Karmanada [[Zarafshon (daryo)|Zarafshon]] daryosi ustiga koʻprik quriladi, [[Balx]] va [[Buxoro]]da koʻp sonli madrasalar qad rostlaydi. Xon imom Abubakr Sa'diy maqbarasi atrofida masjid, madrasa, turar joy binosi va boshqa imoratlardan tashkil topgan majmuani bunyod etgan. 1598-yilda Abdullaxon vafot etgach yagona oʻzbek davlatini yaratish umidi ham soʻngan. Shayboniylar sulolasining soʻnggi vakili [[Pirmuhammadxon]] oʻrtamiyona shaxs boʻlib, joylardagi hukmdorlar oʻrtasida siyosiy taʼsir kuchiga ega emas edi. Natijada yuzaga kelgan boshboshdoqlikka barham bera olmay, u tez orada oʻzaro janjallarda qurbon boʻladi. Buxoro xonligining ichki va tashqi dushmanlari markaziy hokimiyat inqirozi va mamlakatdagi porakandalikdan zudlik bilan foydalanib qolishdi. Janubda Eron shohi Abbos Sabzavor, Mashhad va Hirotni egallab oldi, Balx hokimligiga oʻz gumashtasi Muhammad Ibrohimni tayinladi. Qozoq sultonlari yirik hududlardan biri Toshkentni zabt etishdi. Xorazm yana mustaqillikka ega boʻldi. „Butun davlatda tartibsizlik va boshboshdoqlik yuzaga keldi, hech kim boshqa birovga boʻysinishni istamasdi“,- deb yozgan edi oʻsha yillar haqida Muhammad Yusuf Munshiy. Oʻzaro nizolar va urushlar oqibatida Buxoro, Xiva va Qoʻqon xonliklari tashkil topdi.

== Adabiyotlar ==
* Semenov A. A. K voprosu o proiskhozhdenii i sostave uzbekov Sheybani-khana // Trudy akademii nauk Tadzhikskoy SSR. Tom XII. 1953. — C.3-37
* Semonov A. A. Sheybani-khan i zavoyevaniye im imperii Timuridov //Materialy po istorii tadzhikov i uzbekov Sredney Azii. Trudy AN Tad SSR, XII, vyp. I.- Stalinabad, 1954.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixidagi davlatlar]]
[[Turkum:Turkiy davlatlar]]
[[Turkum:Osiyodagi sobiq davlatlar]]
[[Turkum:Markaziy Osiyo tarixi]]</text>
      <sha1>r1ldoa3eyy1riqlfp44pba3ledm8fhs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza:Turkmaniston info</title>
    <ns>10</ns>
    <id>4590</id>
    <revision>
      <id>5480961</id>
      <parentid>5469685</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:04:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.85.105.66</ip>
      </contributor>
      <comment>Yolgʻon maʼlumotlar oʻchirildi</comment>
      <origin>5480961</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3609" sha1="si818x26zujziaok3moa3dj8t4c60s3" xml:space="preserve">{{Davlat_info
 |     davlat_nomi                 = Turkmaniston Respublikasi
 |     davlat_nomi_to`liq          = Turkmaniston Respublikasi
 |     davlat_mahalliy_nomi        = Türkmenistan Respublikasy
 |     tasvir_bayroq               = Flag_of_Turkmenistan.svg
 |     tasvir_gerb                 = Coat of Arms of Turkmenistan.svg
 |     tasvir_xarita               = Turkmenistan in its region.svg
 |     &lt;!--ramz_tipi                   = --&gt;
 |     &lt;!--ramz_tipi_maqola            = --&gt;
 |     davlat_shiori               = Yo'q
 |     davlat_madhiyasi            = &quot;Garaşsyz Bitarap Türkmenistanyň Döwlet Gimni&quot;
 |     poytaxt                     = [[Ashxobod]]
 |     latd=00 |latm=00 |latNS=N |longd=00 |longm=00 |longEW=E |
 |     eng_katta_shahar            =  
 |     rasmiy_tillar               =  [[Turkman tili|Turkman]]
 |     &lt;!--eng_katta_aholi_punkt_tipi = --&gt;
 |     hukumat_to`ri               = [[Prezidentlik Respublika]]
 |     &lt;!--yetakchi_mansablari          = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_nomlari             = --&gt;
 |     yetakchi_mansabi_1           = [[Turkmaniston yetakchilari|Prezident]]
 |     &lt;!--yetakchi_mansabi_2           = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_mansabi_3           = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_mansabi_4           = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_mansabi_5           = --&gt;
 |     yetakchi_nomi_1              = [[Serdar Berdimuhammedov]]
 |     &lt;!--yetakchi_nomi_2              = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_nomi_3              = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_nomi_4              = --&gt;
 |     &lt;!--yetakchi_nomi_5              = --&gt;
 |     mustaqillik_tip             = Mustaqillik
 |     mustaqillik_nota            = [[Sovet Ittifog`i]]dan
 |     &lt;!--mustaqillik_voqealar        = --&gt;
 |     mustaqillik_voqea_1         = Sana
 |     &lt;!--mustaqillik_voqea_2         = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_voqea_3         = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_voqea_4         = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_voqea_5         = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_yillari         = --&gt;
 |     mustaqillik_yili_1          = 27-oktabr 1991-yil
 |     &lt;!--mustaqillik_yili_2          = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_yili_3          = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_yili_4          = --&gt;
 |     &lt;!--mustaqillik_yili_5          = --&gt;
 |     &lt;!--yevropa_ittifog`i_yili      = --&gt;
 |     maydon                      = 491,200
 |     maydon_o`rin                = 51
 |     maydon_suv                  = 4.9
 |     aholi                       = 7 million 57 ming 
 |     aholi_ro`yxat_yil           = 2022
 |     aholi_o`rin                 = 112
 |     aholi_zichlik               = 10,5
 |     aholi_zichlik_o`rin         = 208
 |     YaIM                        = [[USD|AQSh$]] 1,159 trln.
 |     YaIM_yil                    = 2024
 |     YaIM_o`rin                  = 
 |     YaIM_p_cap                  = [[USD|AQSh$]] 20,846
 |     pul_birligi                 = Manat
 |     pul_birligi_kod             = TMM
 |     pul_birligi_havol           = 795
 |     vaqt_mintag`i               = 
 |     vaqt_utc                    = +5
 |     vaqt_mintag`i_dst           = 
 |     vaqt_utc_dst                = +5
 |     dst_nota                    = 
 |     internet_domeni             = .tm
 |     telefon prefiksi            = 993
 |     qisqartma                   = TM, TKM
 |     havolalar                   = &lt;div class=noprint style=float:right&gt; ''[http://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:Turkmaniston_info&amp;action=edit tahrir] [http://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Template:Turkmaniston_info&amp;action=watch kuzat]''&lt;/div&gt;
}}
&lt;noinclude&gt;[[Turkum:Andozalar:Davlat infolar]]&lt;/noinclude&gt;&lt;noinclude&gt;{{hujjat}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>si818x26zujziaok3moa3dj8t4c60s3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pervez Musharraf</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16556</id>
    <revision>
      <id>5481024</id>
      <parentid>5478226</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:52:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481024</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2798" sha1="2vna4gtg1jnvzuyqu7j51l7vhfbttrc" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi             = Pervez Musharraf|asl ismi=پرويز مشرف
| tasvir          = Pervez Musharraf 2008 (cropped).jpg
|izoh=2008-yilda
|lavozim=Pokiston Prezidenti
|bayroq=State emblem of Pakistan.svg
| boshlanish davri    = [[20-iyun]] [[2001]]
| tugash davri    = [[18-avgust]] [[2008]]
| yordamchi       = [[Zafarulloh Xon Jamoliy]]&lt;br /&gt;[[Chaudhry Shujaat Hussain]]&lt;br /&gt;[[Shavkat Aziz]]
| avvalgi         = [[Muhammad Rafiq Tarar]]
| vafot joyi= Dubay, [[BAA]] {{flagicon|UAE}}
| vafoti sanasi   ={{vafot sanasi va yoshi|2023|2|5|1943|8|11}}&lt;ref name=&quot;kun&quot; /&gt;
| tavalludi sanasi= {{tugʻilgan sanasi|1943|8|11}}
| tavallud joyi  = [[Dehli]], [[Britan Hindistoni]]
| partiya         = [[Pokiston Muslim Ligasi]]
| turmush ortogi=
| imzo            =
}}
General '''Pervez Musharraf''' ({{lang-ur|'''پرويز مشرف'''}}; tavalludi: [[11-avgust]] [[1943]], [[Dehli]] — 5-fevral 2023-yil Dubay, BAA)&lt;ref&gt;{{Telegram2|rian_ru/193124|RIA Novosti|lang=ru|logo=1}}&lt;/ref&gt; [[Pokiston]]ning sobiq [[Pokiston Prezidenti|Prezidenti]], [[Pokiston Armiyasi]] sobiq&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=Musharraf’s oath taking as civilian President to facilitate political process |url=http://www.infopak.gov.pk/newsDetail.aspx?NewsId=8 |access-date=2007-11-30 |archivedate=2007-11-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071109164637/http://www.infopak.gov.pk/newsDetail.aspx?NewsId=8 }}&lt;/ref&gt; [[Bosh Qoʻmondon]]idir. U hukumat tepasiga [[1999]]-yilgi harbiy toʻntarilishdan keyin kelgan; mamlakat konstitutsiyasi faoliyatini ikki bora toʻxtatgan. Bu faoliyati uchun Pokiston [[Ingliz Millatlar Hamdoʻstligi]]dan chiqarildi&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2007/11/23/commonwealth/ Пакистан выдворили из Содружества наций] {{ref-ru}}&lt;/ref&gt;.

== So'nggi yillar ==

2016-yilda u yana bir bor Pokistonni tark etib, davolanish uchun Dubayga ketadi. Umrining soʻnggiga qadar Birlashgan Arab Amirliklarida quvg‘inda yashaydi. Musharraf amiloidoz kasalligidan (organizmda oqsil almashinuvidagi buzilish bilan bog‘liq kasallik) aziyat chekkan. Kasalligi tufayli u vataniga qaytish istagini bildiradi. 2023-yil 5-fevral kuni Dubaydagi klinikada vafot etadi&lt;ref name=&quot;kun&quot;&gt;{{veb manbasi |url=https://kun.uz/uz/news/2023/02/05/pokistonning-sobiq-prezidenti-parviz-musharraf-vafot-etdi |sarlavha=Pokistonning sobiq harbiy diktatori Parviz Musharraf vafot etdi |familiya= |ism= |muallif= |muallif-havola= |sana= |yil= |muharrir= |vebsayt= Kun.uz|nashriyot= |joylashuv= |sahifalar= |til= |format= |qaralgan sana= 5.2.23|url-status= |arxiv-url= |arxiv-sana= |iqtibos= |ref=}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Musharraf, Pervez}}
{{bio-stub}}

[[Turkum:2023-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:5-fevralda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>2vna4gtg1jnvzuyqu7j51l7vhfbttrc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bahor</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17009</id>
    <revision>
      <id>5480970</id>
      <parentid>5432111</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:13:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sdy</username>
        <id>97036</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/213.230.92.230|213.230.92.230]] ([[User talk:213.230.92.230|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5432111|5432111]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480970</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1590" sha1="f0e9pzyp5mjjv33352q5x065s89tqht" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Bahor (maʼnolari)}}
[[Tasvir:Frühling blühender Kirschenbaum.jpg|thumb|250px|Bahorda gullagan [[gilos]] daraxti]]
[[Tasvir:Heliopsis_July_2011-2.jpg|thumb|250px|Argentinaning bahor boshlanishi kuni quvonch, energiya va nekbinlik ramzi sifatida sariq gullar berish odati ko'plab mamlakatlarda tarqaldi.]]

'''Bahor''' fasli, toʻrt [[fasl]]dan biri boʻlib [[qish]] va [[yoz]] fasllarining oʻrtasida joylashgan [[fasl]]dir. Bahor fasli 3 oydan iborat: Shimoliy yarimsharda — [[mart]], [[aprel]]  [[may]]dan, janubiy yarimsharda esa [[sentyabr]], [[oktyabr]] va [[noyabr]]dan.

Bahorda daraxtlar gʻuncha tugishga, havo asta-sekin isishni boshlaydi. Bu faslda qish faslida yogʻib oʻtgan qorlarning erishi va juda koʻp miqdorda [[yomgʻir]], [[doʻl]] kabi yogʻinlarning yogʻishi suv omborlarini, koʻl va koʻlmaklarning toʻlishiga sabab boʻladi. [[Chaqmoq]] va Momoqaldiroq kabi tabiat hodisalari ham eng koʻp bahor faslida roʻy beradi. Bahor faslida yogʻinlarning va baʼzi tabiat hodisalarining koʻp miqdorda sodir boʻlishi baʼzi oʻlkalarda toshqin, sel va yongʻin kabi falokatlarga sabab boʻladi.

Taqvimiy bahorga qaraganda, astronomik bahor kechroq, yaʼni yozgi va tengkunlikda (shimoliy yarimsharda [[20-mart|20]] yoki [[21-mart]], janubiy yarimsharda [[22-sentyabr|22]] yoki [[23-sentyabr]]da) keladi va yozgi [[quyosh turishi]] (shimoliy yarimsharda [[20-iyun|20]] yoki [[21-iyun]], janubiy yarimsharda [[21-dekabr|21]] yoki [[22-dekabr]]da) boshlanadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Vikiiqtibos}}{{commons|Spring}}

{{fasllar}}</text>
      <sha1>f0e9pzyp5mjjv33352q5x065s89tqht</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nelson Mandela</title>
    <ns>0</ns>
    <id>17614</id>
    <revision>
      <id>5480983</id>
      <parentid>5479074</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:38:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.217.236|188.253.217.236]] ([[User talk:188.253.217.236|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5479074|5479074]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480983</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4986" sha1="f2pw4lw1h3vkuu1ongcxe3wy3tnc2dn" xml:space="preserve">[[Tasvir:Nelson Mandela.jpg|thumb|''Nelson Mandela'']]
[[Tasvir:1988 CPA 5971.jpg|thumb|left|100px|SSSR markasi, 1988 yil]]

'''Nelson Rolihlahla Mandela''' ([[18 iyul]], [[1918]] yilda tugʻilgan, Kunu, [[Umtata]] yaqinida)/ 2013.5.12 — [[10 may]] [[1994]] yildan [[1999]] yilgacha — [[Janubiy-Afrika respublikasi|JAR]] prezidenti, [[aparteid]] ning mavjud boʻlgan davridan boshlab [[inson huquqlari]] uchun kurash olib borgan eng mashhur aktivistlardan biri, shu sababli u 28 yil qamoqda oʻtirgan, 1993-yil dunyo [[Nobel mukofoti]] sovrindori.

Talabalik davrida turli namoyishlarda qatnashgan, keyinchalik [[Yohannesburg]]da muharrir boʻlib ishlagan va [[Vitvatersran]] Universitetiga oʻqishga kirgan. 1944 yil [[Afrika Milliy Kongresi]] yoshlar ligasini yaratishda qatnashgan. Keyinchalik, kurashning kuchayib borish tufayli, «M reja» deb nomlanuvchi reja ishlab chiqadi, unga koʻra AMK yacheykalari yashirinishgan. 1952 yil Mandela oʻz oʻrtogʻi [[Oliver Tambo]] bilan birgalikda qoratanlilarni boshqaruvchi birinchi qonuniy firmani tashkil etishadi. 1961 yilda AMK radikal qanotni boshqaradi, «Umkxonto ve sizve», davlatga qarshi siyosiy sabotaj boshlaydi. 1968 yil noyabrda Mandela qamoqqa olinadi va Robben Aylend qamoqhonasida butun umrga ozodlikdan mahrum etiladi.

1948 yil sekretar va AMKda ikki marta prezident boʻlgan(1950 va 1991 yillarda). 50 dan ortiq halqaro Universitetlar aʼzosi. 1990 yil 18 fevralda Mandela qamoq jazosidan ozod etiladi, 11 fevralda yarashish va qurolli qarshilik koʻrsatish toʻhtatilishi haqida eʼlon qiladi.

1999 yil JAR prezidentlik lavozimidan ketgach, VICh va [[OITS]] muammolariga katta eʼtibor bera boshlaydi. Ekspertlar fikriga koʻra JAR da hozirgi kunda OITS bilan kasallanganlar besh millionni tashkil etadi, bu koʻrsatkich boshqa barcha davlatlardan koʻp.

Mandelaning katta oʻgʻli [[Makgaxo Mandela]] OITSdan vafot etgach, Nelson Mandela dunyoni ushbu kasallikka qarshi kurash olib borishga daʼvat etadi.

== Oila ==

* Makgaxo Mandela — katta oʻgʻli, 2005 yil OITS kassalligi tufayli 54 yoshida olamdan oʻtgan.
* [[Tembekile]] — Mandela kichik oʻgʻli, Mandela qamoqda jazo oʻtayotgan paytda avtohalokatda vafot etgan. Mandela qamoqhonada 27 yil umrini oʻtkazgan.
* Hozir Mandelaning uch qizi qolgan: bittasi- birinchi rafiqasi Evelindan va ikkitasi- ikkinchi rafiqasi Vinnidan.
* Evelin Makgahoning onasi edi. Shuningdek oʻtgan yili Makgaho rafiqasi-Zondi vafot etadi.

== Havolalar ==
* [http://nobelprize.org/peace/laureates/1993/mandela-bio.html Nelson Mandela — Biography at Nobelprize.org]
* [http://www.nelsonmandela.org Nelson Mandela Foundation]
* [http://www.nelsonmandelachildrensfund.com.au Nelson Mandela Childrenʼs Fund]{{Deadlink|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.mandela-children.ca Nelson Mandela Childrenʼs Fund (Canada)]
* [http://www.time.com/time/time100/leaders/profile/mandela.html Time 100 profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090422130012/http://www.time.com/time/time100/leaders/profile/mandela.html |date=2009-04-22 }}
* [http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=1851882 Mandela: An Audio History]
* [http://www.palmpictures.com/film/palm-world-voices-mandela.php Mandela: Son of Africa, Father of a Nation Documentary &amp; Soundtrack]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20061015180116/http://www.palmpictures.com/film/palm-world-voices-mandela.php |date=2006-10-15 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20061015180116/http://www.palmpictures.com/film/palm-world-voices-mandela.php |date=2006-10-15 }}
* [http://www.sos-usa.org/cgi-bin/sos/jsp/retrieve.do?lang=en&amp;site=US&amp;hNav=show&amp;nav=6.5&amp;cat=/654_friends_worldwide&amp;fn=6551_mandela_en.xml Nelson Mandela: Helping Orphans in South Africa]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080107184421/http://www.sos-usa.org/cgi-bin/sos/jsp/retrieve.do?lang=en&amp;site=US&amp;hNav=show&amp;nav=6.5&amp;cat=%2F654_friends_worldwide&amp;fn=6551_mandela_en.xml |date=2008-01-07 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080107184421/http://www.sos-usa.org/cgi-bin/sos/jsp/retrieve.do?lang=en&amp;site=US&amp;hNav=show&amp;nav=6.5&amp;cat=%2F654_friends_worldwide&amp;fn=6551_mandela_en.xml |date=2008-01-07 }}
* [http://www.theelders.org/ The Elders]
* [http://www.blogs.targetx.com/wildriverreview/penworldvoices/2007/09/nelson_mandela_holding_africa.html The Art of Nelson Mandela]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090516074534/http://www.blogs.targetx.com/wildriverreview/penworldvoices/2007/09/nelson_mandela_holding_africa.html |date=2009-05-16 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090516074534/http://www.blogs.targetx.com/wildriverreview/penworldvoices/2007/09/nelson_mandela_holding_africa.html |date=2009-05-16 }}
{{Tashqi havolalar}}

{{bio-stub}}
{{president-stub}}

{{JAR Prezidentlari}}
{{Tinchlik boʻyicha Nobel mukofoti laureatlari}}
{{Yil kishisi (Time), 1976-2000}}

[[Turkum:Prezidentlar]]
{{DEFAULTSORT:MAndela, Nelso}}</text>
      <sha1>f2pw4lw1h3vkuu1ongcxe3wy3tnc2dn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jaloliddin Manguberdi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20897</id>
    <revision>
      <id>5480963</id>
      <parentid>5462838</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:18:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480963</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29691" sha1="2acxrqjwqb54k8iy8pq08favq5h5lb9" xml:space="preserve">{{Qirollik bilgiqutisi
| embed          = 
| ismi           = Jaloliddin Manguberdi
| title          = 
| titletext      = 
| more           = 
| tur           = 
| tasvir          = UZ-1999sum25.jpg
| tasvir_eni     = 250px
| alt            = 
| izoh        = Manguberdi tavalludining 800 yilligiga bag‘ishlangan [[Soʻm|25 so‘m]]lik tanga. [[1999-yil]].

| succession     = 
| moretext       = 
| reign          =[[Xorazmshohlar]] 
| reign-type     =Davlat nomi 
| coronation     = 
| cor-type       = 
| oʻtmishdoshi    = 
| pre-type       = 
| davomchisi      = 
| suc-type       = 
| regent         = 
| reg-type       =

| succession1    = 
| moretext1      = 
| reign1         = 
| reign-type1    = 
| coronation1    = 
| cor-type1      = 
| oʻtmishdoshi1   = 
| pre-type1      = 
| davomchisi1     = 
| suc-type1      = 
| regent1        = 
| reg-type1      =

| succession2    = 
| moretext2      = 
| reign2         = 
| reign-type2    = 
| coronation2    = 
| cor-type2      = 
| oʻtmishdoshi2   = 
| pre-type2      = 
| davomchisi2     = 
| suc-type2      = 
| regent2        = 
| reg-type2      =

| succession3    = 
| moretext3      = 
| reign3         = 
| reign-type3    = 
| coronation3    = 
| cor-type3      = 
| oʻtmishdoshi3   = 
| pre-type3      = 
| davomchisi3     = 
| suc-type3      = 
| regent3        = 
| reg-type3      =

&lt;!-- succession4 to succession9 are also available --&gt;

| tugʻilgan_paytidagi_ismi     =Mankburni&lt;br/&gt;Manguberdi 
| tugʻilgan_sanasi     = [[1198-yil]]
| tugʻilgan_joyi    = 
| vafot_sanasi     = [[1231-yil]]ning avgust oyida
| vafot_joyi    = [[Diyorbakir|Diyorbakir viloyati]] [[Silvan|Silvan tumani]] Ayn Dar qishlogʻi
| dafn_etilgan_sana    = 
| dafn_etilgan_joy   =Silvan yoki Tuncelida ekani taxmin qilinadi 
| turmush_oʻrtogʻi         = 
| turmush_oʻrtoq-tur    = 
| Farzandlari = 
| consort        = &lt;!-- yes (ha) yoki no (yoʻq) --&gt;
| issue          = &lt;!--{{plainlist}} yoki {{unbulleted list}} --&gt;
| issue-link =
| issue-pipe =
| issue-type =
| toʻliq nomi =
| era name =
| era dates =
| shohlik ismi = Xorazmshoh Jaloliddin Manguberdi
| posthumous name=
| temple name =
| uy =
| house-type =
| otasi = [[Muhammad Xorazmshoh]]
| onasi = [[Oychechak]]

| dini = [[Islom]]
| kasbi =
| imzo_turi =
| imzo =

| modul =
|sulola=[[Anushteginiylar]]}}

[[Fayl:Jalal al-Din Khwarazm-Shah crossing the rapid Indus river, escaping Chinggis Khan and his army.jpg|thumb|Chingizxon va moʻgʻul qoʻshinidan qochib, tez Indus daryosidan oʻtayotgan Jaloliddin Xorazm-Shoh.|317x317px]]
'''Jaloliddin Manguberdi''' ([[1198]]—[[1231]]) – [[Xorazm|Xorazmshohlar davlatining]] soʻnggi hukmdori ([[1220|1220-yildan]]), [[Muhammad Xorazmshoh]]ning toʻngʻich oʻgʻli, kelib chiqishi Turkmanlarning [[Begdili]] urugʻiga borib [[Xcvc|taqaladi]]&lt;ref name=&quot;anush&quot;&gt;{{cite book |date=1987 |title=Oghuznameh (in Russian) |location=Baku |last1=Fazlallakh |first1=Rashid ad-Din}}&quot;Similarly, the most distant ancestor of Sultan [[Muhammad, Khwarezm-Shah|Muhammad Khwarazmshah]] was [[Anushtegin Gharchai|Nushtekin Gharcha]], who was a descendant of the Begdili tribe of the Oghuz family.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;2019-yil 14-oktyabr&lt;/ref&gt;. Jaloliddin 33 yil umr koʻrgan boʻlib, shundan 11 yil umri turli janglar ichida oʻtgan. Toʻliq ismi Jaloliddin Ibn Alovuddin Muhammad. Onasi – [[Oychechak]] boʻlgan.'''''&quot;Men buyuk dahoman&quot;''''' degan Jaloliddin Manguberdi'''. ''&quot;Ammo jinni ham edim&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;''''' der edi. Dastlab u taxt uchun asosiy daʼvogar hisoblanmagan, chunki onasi Oychechak Aluddin Xorazmshoh haramidagi kanizaklardan biri edi. Taxt vorisi Gʻiyosiddin Pirshoh boʻlgan va uning taxt borasidagi daʼvolarini onasi Terken Xotun qoʻllab quvvatlagan. Ammo, otasi oʻlimi oldidan Jaloliddinni taxt vorisi qilib tayinlaydi, Jaloliddin [[Anushteginiylar]] [[Turkmanlar|Turkman]] Sulolasidan boʻlgan.

== Tarjimai holi ==
Jaloliddin [[Anushteginiylar]] sulolasidan boʻlgan Xorazmshoh [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] va uning rafiqasi [[Oychechak|Oychechakning]] toʻngʻich oʻgʻli edi.

Xorazmshohning zamondoshi, tarixchi an-Nasaviyning yozishicha, u oʻzini turkiy deb hisoblagan, xususan: „Men turk, [[Arab tili|arab tilidan]] bexabarman“, degan&lt;ref&gt;Shixab ad-Din Muxammad ibn Axmad an-Nasavi. Sirat as-sultan Djalal ad-Din Mankburni: (Jizneopisanie sultana Djalal ad-Dina Mankburni). Kritich. tekst, per. s arab., predisl., komment., primech. i ukazateli Z. M. Buniyatova. M.: Izdatelskaya firma „Vostochnaya literatura“ RAN, 1996. S. 51.&lt;/ref&gt;.

Sulton Jaloliddinning shaxsiy kotibi Shihob addin Muhammad ibn Ahmad an-Nasaviy uni shunday taʼriflaydi: „U qora tanli, boʻyi past, nutqi va ifodasi '''turkiy''' edi, lekin [[Fors tili|forscha]] ham gapirardi. Uning jasoratiga kelsak, men aytib oʻtgan janglar bu haqda gapirishga kifoya qiladi. U sherlar orasida sher, jasur otliqlari orasida eng jasur edi. Yumshoq edi, jahli chiqmasdi, soʻkmasdi“&lt;ref&gt;Shixab ad-Din Muxammad ibn Axmad an-Nasavi. Sirat as-sultan Djalal ad-Din Mankburni: (Jizneopisanie sultana Djalal ad-Dina Mankburni). Kritich. tekst, per. s arab., predisl., komment., primech. i ukazateli Z. M. Buniyatova. M.: Izdatelskaya firma „Vostochnaya literatura“ RAN, 1996, s.288&lt;/ref&gt;.

Jaloliddin Manguberdi voyaga yetgach, otasi uni [[Gʻazna]], [[Bomiyon]], Gʻur, Bust, Takinobod, [[Zamindavor|Zamindovar]] va [[Hindiston]] hududlarigacha boʻlgan yerlarga hokim va taxt vorisi etib tayinlagan (1215), biroq [[Turkon xotun]] va [[qipchoq]] amirlarining qatʼiy noroziligi sababli [[Oʻzloqshoh|Qutbiddin Oʻzloqshoh]] foydasiga vorislikdan mahrum etilgan. Jaloliddin Manguberdi otasining harbiy yurishlarida ishtirok etib, oʻzining jasur jangchi, iqtidorli sarkardalik qobiliyatlarini namoyish etgan (qarang [[Irgʻiz daryosi boʻyidagi jang|Irgʻiz daryosi boʻyidagi jang]]).

== Moʻgʻullarga qarshi kurashi ==
[[Chingizxon]] boshchiligidagi moʻgʻul qoʻshinlari [[Movarounnahr]]&lt;nowiki/&gt;ga bostirib kirib birin-ketin shaharlarni egallab, [[Samarqand]]&lt;nowiki/&gt;ga yaqinlashganlarida xorazmshoh Muhammad [[Kaspiy dengizi]] boʻyida joylashgan Obeskun shahri yaqinidagi Ashura orolidan panoh topgan. Ogʻir bemor boʻlgan Muhammad oʻgʻillarini yoniga chorlab, soʻnggi damda Jaloliddin Manguberdini oʻz oʻrniga xorazmshoh etib tayinlagan. Jaloliddin Manguberdi ukalari [[Oqshoh]] va Qutbiddin Oʻzloqshoxlar bilan birga [[Koʻhna Urganch|Gurganj]] mudofaasiga oshiqadi. Lekin Gurganjdagi qipchoq amirlari Turkon xotunning akasi Xumorteginni sulton deb eʼlon qilib, Jaloliddin Manguberdiga qarshi suiqasd uyushtirmoqchi boʻldilar. Bundan xabar topgan Jaloliddin Manguberdi [[Temur Malik]] boshchiligidagi 300 suvoriy bilan Gurganjni tark etib [[Xuroson (tarixiy viloyat)|Xuroson]]&lt;nowiki/&gt;ga yoʻl olgan. [[Niso]] shahri yaqinida uni 700 nafar moʻgʻul suvoriysi kutardi. Jaloliddin Manguberdi shiddatli jangdan soʻng ularni tor-mor keltirib, Nishopurga keldi. Bu yerdan u barcha viloyat hokimlariga nomalar joʻnatib, moʻgʻul bosqinchilariga qarshi birlashishga daʼvat etadi. Bir oydan soʻng [[Gʻazna]] tomon yoʻl oladi. Yoʻlda unga [[Hirot]] voliysi, qaynotasi Aminalmulk 10 ming kishilik qoʻshin bilan kelib qoʻshilgan. [[Qandahor]]&lt;nowiki/&gt;ni qamal qilib turgan moʻgʻul qoʻshinlari bilan 3 kunlik jangda Jaloliddin Manguberdi ularni tor-mor keltirgan. Jaloliddin Gʻaznaga 1221-yilda kirib kelgan. Bu yerda unga [[Xalaj|xalaj qabilasi]] boshligʻi Sayfuddin Igʻroq, [[Balx]] voliysi Aʼzam Malik, [[afgʻonlar]] sardori Muzaffar malik, [[qarluqlar]] yetakchisi Hasan Qarluq kelib qoʻshilgan. Ularning har biri ixtiyorida 30 minglik qoʻshin bor edi. Jaloliddin Manguberdining oʻzidagi kuchlar esa 60 ming [[suvoriy]] edi. Jaloliddin Manguberdi Valiyon qalʼasini qamal qilayotgan Takajuk va Malgʻur boshchiligidagi moʻgʻul qoʻshiniga hujum qilib, 3 kunlik jangdan soʻng ularni tor-mor keltirgan, 1000 dan ortiq moʻgʻul askari oʻldirilgan, omon qolgan qismi Panjshir daryosidan oʻtib, koʻprikni buzib tashlashgan. Bu Jaloliddin Manguberdining moʻgʻullar ustidan qozongan dastlabki yirik gʻalabasi edi.

=== Parvon jangi ===
[[Fayl:Jaloliddin_Manguberdi_haykali_001.jpg|thumb|left|260px|[[Urganch]] markazidagi Jaloliddin Manguberdi haykali.]]

Chingizxon Jaloliddin Manguberdiga qarshi Shiki Xutuxu noʻyonni 45 minglik qoʻshin bilan joʻnatadi. Gʻazni yaqinidagi [[Parvon jangi]]&lt;nowiki/&gt;da Jaloliddin Manguberdi moʻgʻullar ustidan gʻalaba qozonadi, biroq jangdan soʻng Jaloliddin Manguberdining lashkarboshilari oʻlja ustida oʻzaro janjallashib qolib, oqibatda Sayfuddin Igʻroq, Aʼzam malik va Muzaffar maliklar Jaloliddin Manguberdini tark etganlar. Bu tark etishni sababi turlicha boʻlgan. Masalan, Turkmanlar yoʻlboshchisi boʻlgan Sayfuddin Agʻroq bilan bir arabiy ot ustida talashib qolishadi. (Oʻljalar orasida eng noyob ulush ot hisoblagan. Otlar zotiga va chiroyiga qarab bir necha ming tilloga baholangan.) Tortishuv paytida qizishib ketgan Amin Malik Sayfuddin Igʻroqni boshiga qamchi bilan uradi. Jaloliddin esa Amin Malikni bu ishi uchun jazolamaydi (Amin Malik Jaloliddinning qaynotasi edi, balki Amin Malikni jazolamaganiga sabab shu ham ham boʻlishi ehtimol.) Bu nomusga chiday olmagan va qattiq ranjigan Aʼzam Malik Muzaffar Malikni olib, Jaloliddin qoʻshinni tark etadi. Buning natijasida xoramzshoh qoʻshini yarmiga qisqaradi. Jaloliddin Manguberdining yonida faqat Amin Malik oʻz lashkari bilan qolgan, xolos.

=== Sind daryosi boʻyidagi jang ===
Chingizxon katta qoʻshin toʻplab Jaloliddin Manguberdiga qarshi shaxsan oʻzi otlangan. Fapdiz qalʼasi yaqinida Jaloliddin Manguberdi Chingizxon qoʻshinining ilgʻorini tor-mor keltiradi va kuchi ozligi sababli [[Sind]] (Hind) daryosi tomon chekinadi. Chingizxon qoʻshini Jaloliddin Manguberdini daryodan oʻtishiga imkon bermay qurshab oladi. 1221-yil 25-noyabrda boʻlgan tengsiz jangda ([[Sind daryosi boʻyidagi jang]]) magʻlubiyatga uchragan Jaloliddin Manguberdi 4000 jangchisi bilan 18-20 metrlik jarlikdan Sind daryosiga sakrab, uning oʻng sohiliga suzib oʻtib, choʻl ichkarisiga kirib ketdi (Bu choʻl hozirda ham [[Choʻli Jaloliy]] deb ataladi). Chingizxon Jaloliddin Manguberdining bu jasoratidan hayratda qolib, oʻz oʻgʻillariga qarab: „Ota oʻgʻil mana shunday boʻlishi lozim!“, degan.

== Shimoliy Hindiston va Kavkazdagi harbiy harakatlar ==
Oradan bir necha kun oʻtgach, Jaloliddin Manguberdi qoʻshini soni 7 mingga yetdi. Unga Kulbars bahodir, Kabkuh va Saʼdiddin Ali ash-Sharabdor kabi lashkarboshilar oʻz kishilari bilan kelib qoʻshildi. Jaloliddin Manguberdi Shimoliy Hindistonning notanish choʻlida och, juldur kiyimli jangchilari bilan sargardonlikda qoldi. Uning bu holidan foydalanmoqchi boʻlgan Shatra viloyati rana (shoh) si Jaloliddin Manguberdiga xujum qilgan. Jaloliddin Manguberdining merganlik bilan otgan kamon oʻqidan rana halok boʻladi, qoʻshini esa parokanda boʻlib qochadi. Jaloliddin Manguberdi katta oʻljani qoʻlga kiritadi.

Bu gʻalabadan soʻng Sind, Uchcha, [[Moʻlton]], [[Lohur]] va [[Peshovar]] hokimi Nosiriddin Qubacha (1205—27)ning Nandana va Sakundagi noibi Qamariddin Karmoniy Jaloliddin Manguberdiga oʻzini xayrixohligini izhor etib, sovgʻa-salomlar joʻnatgan. [[Gʻiyosiddin Pirshoh]] ajralib ketgan amirlardan Sanjoqonxon, Elchi pahlavon, Oʻrxon, Soyircha, Tekjoruq Xonkishilar oʻz lashkarlari bilan kelib Jaloliddin Manguberdiga qoʻshildilar. Jaloliddin Manguberdi Kalor shahri, Parosravar, Tarnuj qalʼalarini qoʻlga kiritdi. Mulklarining katta qismidan ajralgan Qubacha 10 ming otliq qoʻshini hamda [[mamluklar]] sulolasidan boʻlgan [[Dehli sultonligi|Dehli]] sultoni [[Shamsiddin Eltutmish|Shamsuddin Eltutmish]]&lt;nowiki/&gt;dan olgan qoʻshimcha kuch bilan Jaloliddin Manguberdiga qarshi jang qilgan, biroq magʻlubiyatga uchragan, uning xazinasi, qurol-yarogʻlari oʻlja tushgan. 1222-yil Chingizxon Jaloliddin Manguberdi izidan Toʻrbay Toʻqshin va Bola noʻyonni 20 minglik qoʻshin bilan joʻnatadi. Lekin ular Moʻltonga qadar borib, shaharni ololmay, jazirama issiqqa dosh berolmay qaytishadi. Jaloliddin Manguberdi oʻziga qarshi moʻgʻul qoʻshinlari joʻnatilgani xabarini Parosravar qalʼasini olgandan soʻng eshitgan. Jaloliddin Manguberdi Moʻlton tomon yoʻl olib Qubacha mulklaridan Uchcha, Sadusan, Xatisor, Deval va Damrillarni qamal qiladi, qoʻshini uchun tuyalar zarurligi tufayli [[Gujarot|Gujarot viloyati]] markazi Nahrvalga Xosxon boshchiligida qoʻshin joʻnatadi. Shamsuddin Eltutmish Jaloliddin Manguberdi ustiga katta qoʻshin (30 ming otliq, 100 ming piyoda, 300 ta fil) tortadi. Jaloliddin Manguberdi mardonavorlik bilan raqibiga qarshi chiqadi. Jaloliddin Manguberdining Oʻzbek Toy Jahon Paxlavon qoʻmondonligi ostidagi ilgori Eltutmish ilgʻori bilan toʻqnashib raqibidan ustun keladi. Eltutmish Jaloliddin Manguberdi huzuriga elchisini yuborib sulh soʻraydi.

Jaloliddin Manguberdi Hindistonda oʻz nomidan kumush va mis tangalar zarb qiladi, unga tobe hind mulklarida uning nomi [[xutba]]&lt;nowiki/&gt;ga qoʻshib oʻqilgan. Biroq vaziyat borgan sari murakkablashib bormodqa edi. Eltutmish, Qubacha, shuningdek, Hindistonning boshqa viloyat hokimlari oʻzaro til biriktirib Jaloliddin Manguberdiga qarshi ittifoq tuzmoqchi ekanliklari ayon boʻlib qoldi. Jaloliddin Manguberdining ikki lashkarboshisi Yazidak pahlavon va Sunqurjiq Toysilar xiyonat qilib Eltutmish tomoniga oʻtganlar. Qiyin vaziyatdan qutulish uchun Jaloliddin Manguberdi harbiy kengash chaqirgan. Amirlarning koʻpchiligi Iroq tomon yurish qilib, uni Gʻiyosiddin Pirshohdan tortib olishni taklif qiladi. Iroqda siyosiy parokandalik hukm surardi. Iroq tomon ketishga qaror qilindi. Jaloliddin Manguberdi oʻzining Hindistonda zabt etgan mulklariga Oʻzbek Toy Jahon Paxlavonni, Gʻur va Gʻazni viloyatlariga Hasan Qarluqni noib sifatida qoldirib, Iroqqa yoʻl olgan. Choʻlu biyobonlarni kesib oʻtishda Jaloliddin Manguberdining koʻp jangchilari nobud boʻlgan, nihoyat u 4 ming jangchisi bilan [[Kermon|Kirmon]]&lt;nowiki/&gt;ga yetib kelgan. Gʻiyosiddin Pirshohning Kirmondagi noibi Baroq hojib Jaloliddin Manguberdiga tobelik izhor qiladi. Shundan soʻng Jaloliddin Manguberdi [[Fors|Fors viloyati]] markazi [[Sheroz]]&lt;nowiki/&gt;ga kelgan. Fors hokimi otabek Saʼd ibn Zangiy va Yazd xokimi otabek Al-uddavla ibn Toʻgʻonshoh unga tobelik bildirishadi. Jaloliddin Manguberdi [[Isfahon]]&lt;nowiki/&gt;ga kelganda aholi uni katta tantana bilan kutib oladi, qoʻshini qurol-aslaqa bilan taʼminlanadi. Bu hol Gʻiyosiddin Pirshohga yoqmaydi, u akasiga qarshi 30 ming otliq qoʻshin bilan yoʻlga chiqadi. Biroq Jaloliddin Manguberdi unga sovgʻasalomlar bilan miroxur Odekni elchi sifatida joʻnatgan va oʻzaro nizoni tinchlik bilan hal etgan. Qoʻshin boshliqlari Jaloliddin Manguberdi tomoniga oʻtgan. 1225-yil Jaloliddin Manguberdi [[Ozarbayjon]]&lt;nowiki/&gt;ga yurish qiladi. Soʻng [[Bagʻdod]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi yurishga hozirlik koʻradi. [[Xalifa Nosir]]&lt;nowiki/&gt;ga elchi joʻnatib, moʻgʻullarga qarshi birlashishga chaqirdi. Bunga javoban Xalifa Jaloliddin Manguberdiga qarshi oʻzining mamluki amir Jamoliddin Qushtemur boshliq 20 minglik qoʻshinini joʻnatdi. [[Basra]] yaqinidagi jangda Xalifa qoʻshinlari tor-mor keltirildi. Xalifa Bagʻdod mudofaasi bilan mashgʻul boʻladi. Jaloliddin Manguberdi Bagʻdod atrofida 12 kun turgach, Ozarbayjon tomon ketadi. Ozarbayjon va Arron otabegi Oʻzbek ichkilik, maishatga berilib davlat ishlarini oʻz holiga tashlab qoʻygan edi, davlatni amalda uning xotini Malika xotun boshqarardi. 1225-yil mayda Jaloliddin Manguberdi [[Marogʻa]] shahrini jangsiz qoʻlga kiritadi. [[Damashq]], Er-bil hokimlari u bilan ittifoq tuzishga rozi boʻladilar. Otabek Oʻzbek [[Tabriz]]&lt;nowiki/&gt;ni tashlab [[Ganja]]&lt;nowiki/&gt;ga, soʻng Alinjo qalʼasiga qochib oʻsha yerda vafot etadi. Jaloliddin Manguberdi Tabrizni 1225-yil 25-iyulda egalladi. Sultonning ikkita xos mulozimi – Tojiddin Qilich va Badriddin Hilol boʻlib ular Malika muhofazasi uchun yuboriladi. Ular Malika I mulozimlari, yaqinlari, kanizaklari, mol Mulki bilan birga Xoy shahriga koʻchiradi. Jaloliddin esa Tabriz shahriga kirib kelib oʻz boshqaruvini oʻrnatadi. Sulton Tabrizdaligida unga Malika tomonidan bir guruh ayollardan iborat sovchilar keladi. Ular Malikani Jaloliddinga turmushga chiqish niyati borligini va eri Otabek Oʻzbekni ajarshganligini bildiradi. Sulton bir shart bilan – agar Malika eridan ajarshganligini isbotlasa unga uylaniahini aytadi. Tabrizga yaqin hududlar, xususan, Varzukon qozisi ham Otabek Oʻzbek Malikani taloq qilgani haqida tasdiqlashadi. Tabriz qozisi boʻlgan faqih [[fiqh]] olimi Izdiddin Kazviniy Otabek Oʻzbek va Malikani er – xotinlikdan chiqqanligi toʻgʻrisidagi hukmni eʼlon qiladi. Shundan keyin Jaloliddin Manguberdi Malika xotunga uylanadi. U malikaga toʻy sovgʻasi sifatida Xoydan tashqari Yana ikki shahar Solmas – Urmiyani (Bu hududlar ham Janubiy Ozarbayjonda boʻlgan) ham mulk qilib bergan. Tabrizda bir necha kun turgandan soʻng oʻz qoʻshinini [[Gruziya]] tomon boshlaydi. 1225-yil avgustda [[Garni]] qalʼasi yaqinida gurjilarning Ivane Mhargodzeli boshliq 60 minglik qoʻshinini tor-mor keltiradi va [[Tbilisi|Tiflis]]&lt;nowiki/&gt;ga qarab yuradi. Gruziya malikasi Rusudana Kutaisiga koʻchib oʻtgan. Jaloliddin Manguberdi Dvin, Lori shaharlarini egallaydi, Surmari shahri hokimlari oʻz tobeliklarini bildirishgan.

1227-yil sentabrda Isfahondan 30 chaqirim sharqdagi Sin qishlogʻi yaqinida Jaloliddin Manguberdi moʻgʻullarning Taynol noʻyon boshliq qoʻshinini yenggan. Taynol noʻyon Jaloliddin Manguberdi haqida: „Zamonasining haqiqiy bahodiri ekan, oʻz tengqurlarining sarvari ekan“, degan. Jaloliddin Manguberdining [[Koʻniya sultonligi|Koʻniya]] sultoni [[Alouddin kayqubod|Alouddin Kayqubod]], [[Jazira]] hokimi al-Malik al-Ashraf Muzaf fariddin Muso, Damashq hokimi al-Malik al-Muazzam Sharafiddin Iso va [[Misr]] hokimi al-Malik al-Komil Muhammadga nomalar yozib, ularni moʻgʻullarga qarshi kurashish yoʻlida birlashtirish yoʻlidagi xatti-harakatlari behuda ketdi. Ustiga ustak Alouddin Kayqubod muxolif kuchlarni Jaloliddin Manguberdiga qarshi birlashtirishga muvaffaq boʻldi. 1230-yil 10-avgustda Arzinjon yaqinidagi jangda Jaloliddin Manguberdi kuchlari magʻlubiyatga uchradi. Jaloliddin Manguberdining kuchsizlanganidan foydalangan moʻgʻullar katta qoʻshin bilan Ozarbayjonga bostirib kirib Marogʻa, Tabrizni egallab (1231-yil), Jaloliddin Manguberdini taʼqib etishgan. Mayofariqin viloyatidagi qishloqlardan birida moʻgʻullar tungi hujum natijasida Jaloliddin Manguberdining oz sonli qoʻshinini tor-mor keltiradilar, Jaloliddin Manguberdini oʻzi esa taʼqibdan qutulib [[Kurdiston togʻlari]]&lt;nowiki/&gt;ga chiqib ketgan. Bu yerda qaroqchi [[kurdlar]] qoʻliga asir tushib, 1231-yil avgust oyining oʻrtalarida fojiali oʻldirilgan. Shahobiddin Gʻoziy sultonning togʻasi „ Haqiqatdan oʻldirilgan Jaloliddinmidi?“ – deb soʻraydi. Mayitni olib kelib koʻrsalar, rost shu boʻladi. Jaloliddin Manguberdi jasadi tundra Mayaforiqin yaqiniga koʻmishadi va qabri moʻgʻullar tomonidan tahqirlanmasligi uchun tekislab tashlashadi. Jaloliddin Manguberdining oʻlimi oʻsha davr muarrixlarining tilida aytganda „ yoʻlbars (Chingizxon nazarda tutilgan) changalidan omon chiqqan arslon chiyaboʻri qoʻlida jon berdi“ – deya taʼriflashgan. Jaloliddin Manguberdi haqida uning shaxsiy kotibi, tarixchi [[Nasaviy (tarixchi)|Nasaviy]] shunday yozadi: „Jaloliddin qorachadan kelgan, oʻrta boʻyli, turk lafzli odam edi. Fors tilini ham yaxshi bilardi. Uning botirligiga kelganda shuni aytish kerakki, sulton arslonlar orasidagi eng kuchli sher edi. Bir soʻzli, kek saqlamaydigan, ochiq koʻngil, toʻgʻri odam edi. U jiddiy shaxs edi. Hech qachon kulmasdi. Juda nari borsa, jilmayib qoʻyardi. U adolatsizliklarni yomon koʻrardi. Jaloliddin oʻta qatʼiyatli, nihoyatda irodali, murakkab vaziyatlarda, taqdirning qaltis sinovlarida oʻzini yoʻqotib qoʻymaydigan favqulodda mard va botir sarkarda edi“.

== Vafoti ==
Jaloliddin koʻp yillar davomida Chingizxon qoʻshinlariga qarshi muvaffaqiyatli kurashdi, ammo moʻgʻullarga birlashgan qarshilik frontini tashkil eta olmay, [[Kurdiston]] togʻlarida halok boʻldi. [[Alamut]] hukmdori orqali moʻgʻullar Jaloliddin yaqinda boʻlgan magʻlubiyatdan zaiflashganini bilib oldilar. Oʻsha yili [[Chormagan|Choʻrmagʻon]] boshchiligidagi oʻttiz minglik moʻgʻul qoʻshini Jaloliddinni osonlikcha yengib, Shimoliy Eronni egalladi. Xorazmshoh Ganjaga chekindi. Moʻgʻullar ergashib [[Arron|Arranni]] egallab olishdi. Jalol ad-Din [[Mayyafarikin|Mayafarikin]] togʻlarida panoh topdi va shu yilning avgust oyida u [[saljuqiylar]] tomonidan yollangan nomaʼlum bosqinchi tomonidan oʻldirilgan.

== Jaloliddin Manguberdi xotirasi ==
[[Fayl:Jaloliddin_Manguberdi_ordeni.jpg|right|thumb|150x150px|Oʻzbekiston Respublikasi „[[Jaloliddin Manguberdi ordeni|Jaloliddin Manguberdi]]“ ordeni.]]
[[Fayl:Miuz307.jpg|right|thumb|210x210px|Oʻzbekistonda 2001-yilda Jaloliddin Manguberdi sharafiga chiqarilgan pochta markasi]]
Oʻzbekistonda Jaloliddin Manguberdi milliy qahramonlar qatoriga kiradi. Akademik [[Vasiliy Bartold]]&lt;nowiki/&gt;ning fikricha, xorazmshohlar millati jihatidan oʻzbeklar hisoblangan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;&quot;…Xrabrostyu i mujestvom uzbekskaya voennaya znat, po priznaniyu akad. [[Бартольд, Василий Владимирович|V. V. Bartolda]], prevosxodila voinov Chingiz-xana, kotorie vo vremya voyni s xorezmshaxom vovse ne proyavili lichnogo geroizma.&quot; Sm. {{книга|ссылка=http://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_2/framepred.html|автор=[[Петрушевский, Илья Павлович|Петрушевский И. П.]]|заглавие=Рашид ад-Дин. Сборник летописей. Том 1. Книга 1|ответственный=|год=1952|часть=Рашид ад-Дин и его исторический труд|место=М.-Л.|издательство=[[Издательство АН СССР|Изд. АН СССР]]|страницы=7–37|страниц=191|серия=|isbn=978-5-458-71716-8|archivedate=2019-08-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190821085229/http://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_2/framepred.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://kronk.spb.ru/library/bartold-vv-obra.htm|title=Туркестан в эпоху монгольского нашествия|author=В.В. Бартольд|date=1964|pages=часть II, стр. 451|location=Москва|access-date=2021-03-07|archive-date=2021-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20210304210655/http://kronk.spb.ru/library/bartold-vv-obra.htm|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

1999-yilda Jaloliddin Manguberdining 800 yilligi keng nishonlandi. Oʻzbekistonda unga bir nechta haykallar oʻrnatilgan, [[Xorazm viloyati]]&lt;nowiki/&gt;da Jaloliddin Manguberdiga bagʻishlangan memorial majmua barpo etilgan. 2022-yil 29-avgust kuni [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev]] Oʻzbekiston Respublikasining Xorazm viloyatida yodgorlikni tantanali ravishda ochib berdi&lt;ref&gt;Prezident otkril noviy pamyatnik Djalaladdinu Manguberdi v Urgenche. [https://www.gazeta.uz/ru/2022/08/29/memorial/ Gazeta.uz] {{Wayback|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/08/29/memorial/|date=20220830045323}}&lt;/ref&gt;.

1999-yilda Jaloliddin Manguberdining 800 yilligiga bagʻishlangan 25 soʻmlik esdalik tangasi zarb etildi&lt;ref&gt;George S. Cuhaj – 2012 Standard catalog of world coins (1901—2000) (39th edition)&lt;/ref&gt;.

2000-yil 30-avgustda „[[Jaloliddin Manguberdi ordeni|Jaloliddin Manguberdi]]“ ordeni taʼsis etilggan. Orden nizomiga koʻra, u mamlakat mustaqilligi va chegaralari daxlsizligini himoya qilishda harbiy isteʼdod, mardlik va qahramonlik namunasini koʻrsatgan, shuningdek, davlatning mudofaa qudratini mustahkamlashga katta hissa qoʻshgan qoʻmondonlik tarkibidagi harbiy xizmatchilarni taqdirlash uchun beriladi. 2003-yil 22-avgustda Xorazm viloyati ushbu orden bilan mukofotlangan.

== Madaniyatda ==

* Jaloliddin ulugʻlash sovet davridan boshlangan boʻlib, u [[Vasil Yanchevetskiy|Vasiliy Yan]]&lt;nowiki/&gt;ning 1939-yilda nashr etilgan „Chingizxon“ romani va „[[Moʻgʻullar istilosi (trilogiya)|Mardlik qanotlarida]]“ qissasining asosiy qahramonlaridan biri hisoblanadi.
* Jaloliddin Manguberdi sharafiga [[Oʻzbek milliy akademik drama teatri|Oʻzbek Milliy akademik teatri]] sahnasida „Jaloliddin Manguberdi“ spektakli sahnalashtirilgan&lt;ref&gt;[http://madaniyat.uz/post/view/8530 Soobщenie o spektakle] {{Wayback|url=http://madaniyat.uz/post/view/8530|date=20200804145105}}, na sayte Ministerstva kulturi Respubliki Uzbekistan (2.3.20){{ref-uz}}&lt;/ref&gt;.
* Grigol Abashidzening „Uzun tun“ romanining qahramoniga aylangan.
* [[Isay Kalashnikov]]&lt;nowiki/&gt;ning „Shafqatsiz asr“ romanining personaji boʻlgan.
* Jaloliddin Manguberdi Xitoyning „[[Chingizxon (teleserial, 2004)|Chingizxon]]“ serialida ikkinchi darajali qahramon sifatida ham tasvirlangan.
* 2015-yil aprel oyida Turkmaniston prezidenti ishtirokidagi tadbirda Turkmaniston xalq rassomi Saragt Babayev „Jaloliddin Mangburni“ deb nomlangan eng yaxshi haykal uchun mukofotga sazovor boʻlgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=8708|title=Президент Туркменистана принял участие в торжествах, посвящённых Празднику туркменского скакуна|author=|website=|date=|publisher=|access-date=2018-07-09|archive-date=2018-07-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710010531/http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=8708|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;.
* 2017-yilda O. Nazarbekov ishtirokida Jaloliddin Mangburniga bagʻishlangan „Mendirman“ nomli musiqiy klip suratga olingan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3o8IUkjcFlo|title=Ozodbek Nazarbekov — Mendirman {{!}} Ozodbek Nazarbekov – Mendirman – YouTube&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;|access-date=2018-03-16|archive-date=2019-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20190924044640/https://www.youtube.com/watch?v=3o8IUkjcFlo|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.
* Oʻzbek guruhi „Setora“ning „Ajdodlar ruhi“ nomli klipi&lt;ref&gt;{{YouTube|syzcJRrV8NI|Сетора - Аждодлар руҳи}}&lt;/ref&gt;
* Jaloliddin Manguberdi „Kuldan qayta tirilgan“ oʻzbek filmida qisqa epizodlarda namoyon boʻladi&lt;ref&gt;[https://m.youtube.com/watch?v=ijGsJg8AKcs Film „Vozrojdenniy iz pepla“ na russkom yazike]&lt;/ref&gt;
* Rejissyor Mehmet Bozdagʻ tomonidan Jaloliddin Manguberdi haqida „[[Mendirman Jaloliddin|''Mendirman Jaloliddin'']]“ nomli turk-oʻzbek seriali suratga olingan. Birinchi qismning premyerasi 2021-yil fevral oyiga moʻljallangan edi&lt;ref&gt;[https://m.youtube.com/watch?v=r1tLd05-MA8 Treyler seriala na uzbekskom yazike]&lt;/ref&gt;
* 2021-yil sentyabr oyida [[Saparmurod Niyozov nomidagi drama teatri|Turkmanistonning Bosh drama teatri]] Jaloliddin Manguberdiga bagʻishlangan „Jaloliddin Sulton – Vatanimizning mangu faxri“ nomli spektaklni sahnalashtirgan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/57282/dzhelaletdin-sultan-vechnaya-gordost-otchizny|title=Джелалетдин Султан – вечная гордость Отчизны|website=turkmenistan.gov.tm|date=2021-09-24|access-date=2021-11-18|archive-date=2021-11-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20211118054558/https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/57282/dzhelaletdin-sultan-vechnaya-gordost-otchizny|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Shahobiddin Muhammad Nasaviy. Sulton Jaloliddin Manguberdi./ Kamol Matyoqubov tarjimasi. Toshkent, 1999-yil.
* {{книга|заглавие = Turkmanistonning tarixiy-madaniy merosi: ensiklopedik lugʻat|ответственный = O.A. Gundogdiyev va R.G. Muradov tahriri ostida|место = [[Istanbul]]|издательство = UNDP|год = 2000|страниц = 381|isbn = 975-97256-0-6}}
* Bartold V. V. Moʻgʻul bosqini davrida Turkiston. – M., 1963.
* Buniyotov Z. M. Xorazmshohlar-Anushteginiylar davlati. – M., 1986.
* {{книга|автор = Domanin A.A.|заглавие = Jasorat qanotlarida - Qoʻrqmas, olovqalb, mard Jaloliddin Manguberdi haqida|место = М.|издательство = Haqiqat|год = 1988|страниц = 81|isbn =}}
* {{книга|автор = Domanin A.A.|заглавие = Chingiziylar Moʻgʻul imperiyasi. Chingizxon va uning vorislari|место = М.|издательство = Markazlashtiruvchi poligraf|год = 2005|страниц = 414|isbn = 5-9524-1992-5}}
* Turk shoiri va yozuvchisi [[Nomiq Kamol]]ning „Jaloliddin Xorazmshoh“ asari asosida tayyorlangan besh qismli televizion spektakl (Oʻzbekiston xalq shoiri [[Xurshid Davron]] tarjima va ssenariy muallifidir).
{{OʻzME}}

{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||1198||1231}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1220–1231}}
{{s-aft|after=[[Moʻgʻullar istilosi]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{Tashqi havolalar}}

{{DEFAULTSORT:Manguberdi, Jaloliddin}}
[[Turkum:1198-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Turkmanistonda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Xorazmda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1231-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Diyarbakır viloyatida dafn etilganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:Milliy qahramonlar]]
[[Turkum:Oʻrta asr sarkardalari]]
[[Turkum:Turkmanistonning tarixiy va madaniy merosi]]
[[Turkum:Sultonlar]]</text>
      <sha1>2acxrqjwqb54k8iy8pq08favq5h5lb9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480966</id>
      <parentid>5480963</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:20:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <origin>5480966</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="29574" sha1="8a7hco21336vyww4mfeupfqhdisgv8a" xml:space="preserve">{{Qirollik bilgiqutisi
| embed          = 
| ismi           = Jaloliddin Manguberdi
| title          = 
| titletext      = 
| more           = 
| tur           = 
| tasvir          = UZ-1999sum25.jpg
| tasvir_eni     = 250px
| alt            = 
| izoh        = Manguberdi tavalludining 800 yilligiga bag‘ishlangan [[Soʻm|25 so‘m]]lik tanga. [[1999-yil]].

| succession     = 
| moretext       = 
| reign          =[[Xorazmshohlar]] 
| reign-type     =Davlat nomi 
| coronation     = 
| cor-type       = 
| oʻtmishdoshi    = 
| pre-type       = 
| davomchisi      = 
| suc-type       = 
| regent         = 
| reg-type       =

| succession1    = 
| moretext1      = 
| reign1         = 
| reign-type1    = 
| coronation1    = 
| cor-type1      = 
| oʻtmishdoshi1   = 
| pre-type1      = 
| davomchisi1     = 
| suc-type1      = 
| regent1        = 
| reg-type1      =

| succession2    = 
| moretext2      = 
| reign2         = 
| reign-type2    = 
| coronation2    = 
| cor-type2      = 
| oʻtmishdoshi2   = 
| pre-type2      = 
| davomchisi2     = 
| suc-type2      = 
| regent2        = 
| reg-type2      =

| succession3    = 
| moretext3      = 
| reign3         = 
| reign-type3    = 
| coronation3    = 
| cor-type3      = 
| oʻtmishdoshi3   = 
| pre-type3      = 
| davomchisi3     = 
| suc-type3      = 
| regent3        = 
| reg-type3      =

&lt;!-- succession4 to succession9 are also available --&gt;

| tugʻilgan_paytidagi_ismi     =Mankburni&lt;br/&gt;Manguberdi 
| tugʻilgan_sanasi     = [[1198-yil]]
| tugʻilgan_joyi    = 
| vafot_sanasi     = [[1231-yil]]ning avgust oyida
| vafot_joyi    = [[Diyorbakir|Diyorbakir viloyati]] [[Silvan|Silvan tumani]] Ayn Dar qishlogʻi
| dafn_etilgan_sana    = 
| dafn_etilgan_joy   =Silvan yoki Tuncelida ekani taxmin qilinadi 
| turmush_oʻrtogʻi         = 
| turmush_oʻrtoq-tur    = 
| Farzandlari = 
| consort        = &lt;!-- yes (ha) yoki no (yoʻq) --&gt;
| issue          = &lt;!--{{plainlist}} yoki {{unbulleted list}} --&gt;
| issue-link =
| issue-pipe =
| issue-type =
| toʻliq nomi =
| era name =
| era dates =
| shohlik ismi = Xorazmshoh Jaloliddin Manguberdi
| posthumous name=
| temple name =
| uy =
| house-type =
| otasi = [[Muhammad Xorazmshoh]]
| onasi = [[Oychechak]]

| dini = [[Islom]]
| kasbi =
| imzo_turi =
| imzo =

| modul =
|sulola=[[Anushteginiylar]]}}

[[Fayl:Jalal al-Din Khwarazm-Shah crossing the rapid Indus river, escaping Chinggis Khan and his army.jpg|thumb|Chingizxon va moʻgʻul qoʻshinidan qochib, tez Indus daryosidan oʻtayotgan Jaloliddin Xorazm-Shoh.|317x317px]]
'''Jaloliddin Manguberdi''' ([[1198]]—[[1231]]) – [[Xorazm|Xorazmshohlar davlatining]] soʻnggi hukmdori ([[1220|1220-yildan]]), [[Muhammad Xorazmshoh]]ning toʻngʻich oʻgʻli, kelib chiqishi Turkmanlarning [[Begdili]] urugʻiga borib [[Xcvc|taqaladi]]&lt;ref name=&quot;anush&quot;&gt;{{cite book |date=1987 |title=Oghuznameh (in Russian) |location=Baku |last1=Fazlallakh |first1=Rashid ad-Din}}&quot;Similarly, the most distant ancestor of Sultan [[Muhammad, Khwarezm-Shah|Muhammad Khwarazmshah]] was [[Anushtegin Gharchai|Nushtekin Gharcha]], who was a descendant of the Begdili tribe of the Oghuz family.&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;2019-yil 14-oktyabr&lt;/ref&gt;. Jaloliddin 33 yil umr koʻrgan boʻlib, shundan 11 yil umri turli janglar ichida oʻtgan. Toʻliq ismi Jaloliddin Ibn Alovuddin Muhammad. Onasi – [[Oychechak]] boʻlgan. Dastlab u taxt uchun asosiy daʼvogar hisoblanmagan, chunki onasi Oychechak Aluddin Xorazmshoh haramidagi kanizaklardan biri edi. Taxt vorisi Gʻiyosiddin Pirshoh boʻlgan va uning taxt borasidagi daʼvolarini onasi Terken Xotun qoʻllab quvvatlagan. Ammo, otasi oʻlimi oldidan Jaloliddinni taxt vorisi qilib tayinlaydi, Jaloliddin [[Anushteginiylar]] [[Turkmanlar|Turkman]] Sulolasidan boʻlgan.

== Tarjimai holi ==
Jaloliddin [[Anushteginiylar]] sulolasidan boʻlgan Xorazmshoh [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] va uning rafiqasi [[Oychechak|Oychechakning]] toʻngʻich oʻgʻli edi.

Xorazmshohning zamondoshi, tarixchi an-Nasaviyning yozishicha, u oʻzini turkiy deb hisoblagan, xususan: „Men turk, [[Arab tili|arab tilidan]] bexabarman“, degan&lt;ref&gt;Shixab ad-Din Muxammad ibn Axmad an-Nasavi. Sirat as-sultan Djalal ad-Din Mankburni: (Jizneopisanie sultana Djalal ad-Dina Mankburni). Kritich. tekst, per. s arab., predisl., komment., primech. i ukazateli Z. M. Buniyatova. M.: Izdatelskaya firma „Vostochnaya literatura“ RAN, 1996. S. 51.&lt;/ref&gt;.

Sulton Jaloliddinning shaxsiy kotibi Shihob addin Muhammad ibn Ahmad an-Nasaviy uni shunday taʼriflaydi: „U qora tanli, boʻyi past, nutqi va ifodasi '''turkiy''' edi, lekin [[Fors tili|forscha]] ham gapirardi. Uning jasoratiga kelsak, men aytib oʻtgan janglar bu haqda gapirishga kifoya qiladi. U sherlar orasida sher, jasur otliqlari orasida eng jasur edi. Yumshoq edi, jahli chiqmasdi, soʻkmasdi“&lt;ref&gt;Shixab ad-Din Muxammad ibn Axmad an-Nasavi. Sirat as-sultan Djalal ad-Din Mankburni: (Jizneopisanie sultana Djalal ad-Dina Mankburni). Kritich. tekst, per. s arab., predisl., komment., primech. i ukazateli Z. M. Buniyatova. M.: Izdatelskaya firma „Vostochnaya literatura“ RAN, 1996, s.288&lt;/ref&gt;.

Jaloliddin Manguberdi voyaga yetgach, otasi uni [[Gʻazna]], [[Bomiyon]], Gʻur, Bust, Takinobod, [[Zamindavor|Zamindovar]] va [[Hindiston]] hududlarigacha boʻlgan yerlarga hokim va taxt vorisi etib tayinlagan (1215), biroq [[Turkon xotun]] va [[qipchoq]] amirlarining qatʼiy noroziligi sababli [[Oʻzloqshoh|Qutbiddin Oʻzloqshoh]] foydasiga vorislikdan mahrum etilgan. Jaloliddin Manguberdi otasining harbiy yurishlarida ishtirok etib, oʻzining jasur jangchi, iqtidorli sarkardalik qobiliyatlarini namoyish etgan (qarang [[Irgʻiz daryosi boʻyidagi jang|Irgʻiz daryosi boʻyidagi jang]]).

== Moʻgʻullarga qarshi kurashi ==
[[Chingizxon]] boshchiligidagi moʻgʻul qoʻshinlari [[Movarounnahr]]&lt;nowiki/&gt;ga bostirib kirib birin-ketin shaharlarni egallab, [[Samarqand]]&lt;nowiki/&gt;ga yaqinlashganlarida xorazmshoh Muhammad [[Kaspiy dengizi]] boʻyida joylashgan Obeskun shahri yaqinidagi Ashura orolidan panoh topgan. Ogʻir bemor boʻlgan Muhammad oʻgʻillarini yoniga chorlab, soʻnggi damda Jaloliddin Manguberdini oʻz oʻrniga xorazmshoh etib tayinlagan. Jaloliddin Manguberdi ukalari [[Oqshoh]] va Qutbiddin Oʻzloqshoxlar bilan birga [[Koʻhna Urganch|Gurganj]] mudofaasiga oshiqadi. Lekin Gurganjdagi qipchoq amirlari Turkon xotunning akasi Xumorteginni sulton deb eʼlon qilib, Jaloliddin Manguberdiga qarshi suiqasd uyushtirmoqchi boʻldilar. Bundan xabar topgan Jaloliddin Manguberdi [[Temur Malik]] boshchiligidagi 300 suvoriy bilan Gurganjni tark etib [[Xuroson (tarixiy viloyat)|Xuroson]]&lt;nowiki/&gt;ga yoʻl olgan. [[Niso]] shahri yaqinida uni 700 nafar moʻgʻul suvoriysi kutardi. Jaloliddin Manguberdi shiddatli jangdan soʻng ularni tor-mor keltirib, Nishopurga keldi. Bu yerdan u barcha viloyat hokimlariga nomalar joʻnatib, moʻgʻul bosqinchilariga qarshi birlashishga daʼvat etadi. Bir oydan soʻng [[Gʻazna]] tomon yoʻl oladi. Yoʻlda unga [[Hirot]] voliysi, qaynotasi Aminalmulk 10 ming kishilik qoʻshin bilan kelib qoʻshilgan. [[Qandahor]]&lt;nowiki/&gt;ni qamal qilib turgan moʻgʻul qoʻshinlari bilan 3 kunlik jangda Jaloliddin Manguberdi ularni tor-mor keltirgan. Jaloliddin Gʻaznaga 1221-yilda kirib kelgan. Bu yerda unga [[Xalaj|xalaj qabilasi]] boshligʻi Sayfuddin Igʻroq, [[Balx]] voliysi Aʼzam Malik, [[afgʻonlar]] sardori Muzaffar malik, [[qarluqlar]] yetakchisi Hasan Qarluq kelib qoʻshilgan. Ularning har biri ixtiyorida 30 minglik qoʻshin bor edi. Jaloliddin Manguberdining oʻzidagi kuchlar esa 60 ming [[suvoriy]] edi. Jaloliddin Manguberdi Valiyon qalʼasini qamal qilayotgan Takajuk va Malgʻur boshchiligidagi moʻgʻul qoʻshiniga hujum qilib, 3 kunlik jangdan soʻng ularni tor-mor keltirgan, 1000 dan ortiq moʻgʻul askari oʻldirilgan, omon qolgan qismi Panjshir daryosidan oʻtib, koʻprikni buzib tashlashgan. Bu Jaloliddin Manguberdining moʻgʻullar ustidan qozongan dastlabki yirik gʻalabasi edi.

=== Parvon jangi ===
[[Fayl:Jaloliddin_Manguberdi_haykali_001.jpg|thumb|left|260px|[[Urganch]] markazidagi Jaloliddin Manguberdi haykali.]]

Chingizxon Jaloliddin Manguberdiga qarshi Shiki Xutuxu noʻyonni 45 minglik qoʻshin bilan joʻnatadi. Gʻazni yaqinidagi [[Parvon jangi]]&lt;nowiki/&gt;da Jaloliddin Manguberdi moʻgʻullar ustidan gʻalaba qozonadi, biroq jangdan soʻng Jaloliddin Manguberdining lashkarboshilari oʻlja ustida oʻzaro janjallashib qolib, oqibatda Sayfuddin Igʻroq, Aʼzam malik va Muzaffar maliklar Jaloliddin Manguberdini tark etganlar. Bu tark etishni sababi turlicha boʻlgan. Masalan, Turkmanlar yoʻlboshchisi boʻlgan Sayfuddin Agʻroq bilan bir arabiy ot ustida talashib qolishadi. (Oʻljalar orasida eng noyob ulush ot hisoblagan. Otlar zotiga va chiroyiga qarab bir necha ming tilloga baholangan.) Tortishuv paytida qizishib ketgan Amin Malik Sayfuddin Igʻroqni boshiga qamchi bilan uradi. Jaloliddin esa Amin Malikni bu ishi uchun jazolamaydi (Amin Malik Jaloliddinning qaynotasi edi, balki Amin Malikni jazolamaganiga sabab shu ham ham boʻlishi ehtimol.) Bu nomusga chiday olmagan va qattiq ranjigan Aʼzam Malik Muzaffar Malikni olib, Jaloliddin qoʻshinni tark etadi. Buning natijasida xoramzshoh qoʻshini yarmiga qisqaradi. Jaloliddin Manguberdining yonida faqat Amin Malik oʻz lashkari bilan qolgan, xolos.

=== Sind daryosi boʻyidagi jang ===
Chingizxon katta qoʻshin toʻplab Jaloliddin Manguberdiga qarshi shaxsan oʻzi otlangan. Fapdiz qalʼasi yaqinida Jaloliddin Manguberdi Chingizxon qoʻshinining ilgʻorini tor-mor keltiradi va kuchi ozligi sababli [[Sind]] (Hind) daryosi tomon chekinadi. Chingizxon qoʻshini Jaloliddin Manguberdini daryodan oʻtishiga imkon bermay qurshab oladi. 1221-yil 25-noyabrda boʻlgan tengsiz jangda ([[Sind daryosi boʻyidagi jang]]) magʻlubiyatga uchragan Jaloliddin Manguberdi 4000 jangchisi bilan 18-20 metrlik jarlikdan Sind daryosiga sakrab, uning oʻng sohiliga suzib oʻtib, choʻl ichkarisiga kirib ketdi (Bu choʻl hozirda ham [[Choʻli Jaloliy]] deb ataladi). Chingizxon Jaloliddin Manguberdining bu jasoratidan hayratda qolib, oʻz oʻgʻillariga qarab: „Ota oʻgʻil mana shunday boʻlishi lozim!“, degan.

== Shimoliy Hindiston va Kavkazdagi harbiy harakatlar ==
Oradan bir necha kun oʻtgach, Jaloliddin Manguberdi qoʻshini soni 7 mingga yetdi. Unga Kulbars bahodir, Kabkuh va Saʼdiddin Ali ash-Sharabdor kabi lashkarboshilar oʻz kishilari bilan kelib qoʻshildi. Jaloliddin Manguberdi Shimoliy Hindistonning notanish choʻlida och, juldur kiyimli jangchilari bilan sargardonlikda qoldi. Uning bu holidan foydalanmoqchi boʻlgan Shatra viloyati rana (shoh) si Jaloliddin Manguberdiga xujum qilgan. Jaloliddin Manguberdining merganlik bilan otgan kamon oʻqidan rana halok boʻladi, qoʻshini esa parokanda boʻlib qochadi. Jaloliddin Manguberdi katta oʻljani qoʻlga kiritadi.

Bu gʻalabadan soʻng Sind, Uchcha, [[Moʻlton]], [[Lohur]] va [[Peshovar]] hokimi Nosiriddin Qubacha (1205—27)ning Nandana va Sakundagi noibi Qamariddin Karmoniy Jaloliddin Manguberdiga oʻzini xayrixohligini izhor etib, sovgʻa-salomlar joʻnatgan. [[Gʻiyosiddin Pirshoh]] ajralib ketgan amirlardan Sanjoqonxon, Elchi pahlavon, Oʻrxon, Soyircha, Tekjoruq Xonkishilar oʻz lashkarlari bilan kelib Jaloliddin Manguberdiga qoʻshildilar. Jaloliddin Manguberdi Kalor shahri, Parosravar, Tarnuj qalʼalarini qoʻlga kiritdi. Mulklarining katta qismidan ajralgan Qubacha 10 ming otliq qoʻshini hamda [[mamluklar]] sulolasidan boʻlgan [[Dehli sultonligi|Dehli]] sultoni [[Shamsiddin Eltutmish|Shamsuddin Eltutmish]]&lt;nowiki/&gt;dan olgan qoʻshimcha kuch bilan Jaloliddin Manguberdiga qarshi jang qilgan, biroq magʻlubiyatga uchragan, uning xazinasi, qurol-yarogʻlari oʻlja tushgan. 1222-yil Chingizxon Jaloliddin Manguberdi izidan Toʻrbay Toʻqshin va Bola noʻyonni 20 minglik qoʻshin bilan joʻnatadi. Lekin ular Moʻltonga qadar borib, shaharni ololmay, jazirama issiqqa dosh berolmay qaytishadi. Jaloliddin Manguberdi oʻziga qarshi moʻgʻul qoʻshinlari joʻnatilgani xabarini Parosravar qalʼasini olgandan soʻng eshitgan. Jaloliddin Manguberdi Moʻlton tomon yoʻl olib Qubacha mulklaridan Uchcha, Sadusan, Xatisor, Deval va Damrillarni qamal qiladi, qoʻshini uchun tuyalar zarurligi tufayli [[Gujarot|Gujarot viloyati]] markazi Nahrvalga Xosxon boshchiligida qoʻshin joʻnatadi. Shamsuddin Eltutmish Jaloliddin Manguberdi ustiga katta qoʻshin (30 ming otliq, 100 ming piyoda, 300 ta fil) tortadi. Jaloliddin Manguberdi mardonavorlik bilan raqibiga qarshi chiqadi. Jaloliddin Manguberdining Oʻzbek Toy Jahon Paxlavon qoʻmondonligi ostidagi ilgori Eltutmish ilgʻori bilan toʻqnashib raqibidan ustun keladi. Eltutmish Jaloliddin Manguberdi huzuriga elchisini yuborib sulh soʻraydi.

Jaloliddin Manguberdi Hindistonda oʻz nomidan kumush va mis tangalar zarb qiladi, unga tobe hind mulklarida uning nomi [[xutba]]&lt;nowiki/&gt;ga qoʻshib oʻqilgan. Biroq vaziyat borgan sari murakkablashib bormodqa edi. Eltutmish, Qubacha, shuningdek, Hindistonning boshqa viloyat hokimlari oʻzaro til biriktirib Jaloliddin Manguberdiga qarshi ittifoq tuzmoqchi ekanliklari ayon boʻlib qoldi. Jaloliddin Manguberdining ikki lashkarboshisi Yazidak pahlavon va Sunqurjiq Toysilar xiyonat qilib Eltutmish tomoniga oʻtganlar. Qiyin vaziyatdan qutulish uchun Jaloliddin Manguberdi harbiy kengash chaqirgan. Amirlarning koʻpchiligi Iroq tomon yurish qilib, uni Gʻiyosiddin Pirshohdan tortib olishni taklif qiladi. Iroqda siyosiy parokandalik hukm surardi. Iroq tomon ketishga qaror qilindi. Jaloliddin Manguberdi oʻzining Hindistonda zabt etgan mulklariga Oʻzbek Toy Jahon Paxlavonni, Gʻur va Gʻazni viloyatlariga Hasan Qarluqni noib sifatida qoldirib, Iroqqa yoʻl olgan. Choʻlu biyobonlarni kesib oʻtishda Jaloliddin Manguberdining koʻp jangchilari nobud boʻlgan, nihoyat u 4 ming jangchisi bilan [[Kermon|Kirmon]]&lt;nowiki/&gt;ga yetib kelgan. Gʻiyosiddin Pirshohning Kirmondagi noibi Baroq hojib Jaloliddin Manguberdiga tobelik izhor qiladi. Shundan soʻng Jaloliddin Manguberdi [[Fors|Fors viloyati]] markazi [[Sheroz]]&lt;nowiki/&gt;ga kelgan. Fors hokimi otabek Saʼd ibn Zangiy va Yazd xokimi otabek Al-uddavla ibn Toʻgʻonshoh unga tobelik bildirishadi. Jaloliddin Manguberdi [[Isfahon]]&lt;nowiki/&gt;ga kelganda aholi uni katta tantana bilan kutib oladi, qoʻshini qurol-aslaqa bilan taʼminlanadi. Bu hol Gʻiyosiddin Pirshohga yoqmaydi, u akasiga qarshi 30 ming otliq qoʻshin bilan yoʻlga chiqadi. Biroq Jaloliddin Manguberdi unga sovgʻasalomlar bilan miroxur Odekni elchi sifatida joʻnatgan va oʻzaro nizoni tinchlik bilan hal etgan. Qoʻshin boshliqlari Jaloliddin Manguberdi tomoniga oʻtgan. 1225-yil Jaloliddin Manguberdi [[Ozarbayjon]]&lt;nowiki/&gt;ga yurish qiladi. Soʻng [[Bagʻdod]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi yurishga hozirlik koʻradi. [[Xalifa Nosir]]&lt;nowiki/&gt;ga elchi joʻnatib, moʻgʻullarga qarshi birlashishga chaqirdi. Bunga javoban Xalifa Jaloliddin Manguberdiga qarshi oʻzining mamluki amir Jamoliddin Qushtemur boshliq 20 minglik qoʻshinini joʻnatdi. [[Basra]] yaqinidagi jangda Xalifa qoʻshinlari tor-mor keltirildi. Xalifa Bagʻdod mudofaasi bilan mashgʻul boʻladi. Jaloliddin Manguberdi Bagʻdod atrofida 12 kun turgach, Ozarbayjon tomon ketadi. Ozarbayjon va Arron otabegi Oʻzbek ichkilik, maishatga berilib davlat ishlarini oʻz holiga tashlab qoʻygan edi, davlatni amalda uning xotini Malika xotun boshqarardi. 1225-yil mayda Jaloliddin Manguberdi [[Marogʻa]] shahrini jangsiz qoʻlga kiritadi. [[Damashq]], Er-bil hokimlari u bilan ittifoq tuzishga rozi boʻladilar. Otabek Oʻzbek [[Tabriz]]&lt;nowiki/&gt;ni tashlab [[Ganja]]&lt;nowiki/&gt;ga, soʻng Alinjo qalʼasiga qochib oʻsha yerda vafot etadi. Jaloliddin Manguberdi Tabrizni 1225-yil 25-iyulda egalladi. Sultonning ikkita xos mulozimi – Tojiddin Qilich va Badriddin Hilol boʻlib ular Malika muhofazasi uchun yuboriladi. Ular Malika I mulozimlari, yaqinlari, kanizaklari, mol Mulki bilan birga Xoy shahriga koʻchiradi. Jaloliddin esa Tabriz shahriga kirib kelib oʻz boshqaruvini oʻrnatadi. Sulton Tabrizdaligida unga Malika tomonidan bir guruh ayollardan iborat sovchilar keladi. Ular Malikani Jaloliddinga turmushga chiqish niyati borligini va eri Otabek Oʻzbekni ajarshganligini bildiradi. Sulton bir shart bilan – agar Malika eridan ajarshganligini isbotlasa unga uylaniahini aytadi. Tabrizga yaqin hududlar, xususan, Varzukon qozisi ham Otabek Oʻzbek Malikani taloq qilgani haqida tasdiqlashadi. Tabriz qozisi boʻlgan faqih [[fiqh]] olimi Izdiddin Kazviniy Otabek Oʻzbek va Malikani er – xotinlikdan chiqqanligi toʻgʻrisidagi hukmni eʼlon qiladi. Shundan keyin Jaloliddin Manguberdi Malika xotunga uylanadi. U malikaga toʻy sovgʻasi sifatida Xoydan tashqari Yana ikki shahar Solmas – Urmiyani (Bu hududlar ham Janubiy Ozarbayjonda boʻlgan) ham mulk qilib bergan. Tabrizda bir necha kun turgandan soʻng oʻz qoʻshinini [[Gruziya]] tomon boshlaydi. 1225-yil avgustda [[Garni]] qalʼasi yaqinida gurjilarning Ivane Mhargodzeli boshliq 60 minglik qoʻshinini tor-mor keltiradi va [[Tbilisi|Tiflis]]&lt;nowiki/&gt;ga qarab yuradi. Gruziya malikasi Rusudana Kutaisiga koʻchib oʻtgan. Jaloliddin Manguberdi Dvin, Lori shaharlarini egallaydi, Surmari shahri hokimlari oʻz tobeliklarini bildirishgan.

1227-yil sentabrda Isfahondan 30 chaqirim sharqdagi Sin qishlogʻi yaqinida Jaloliddin Manguberdi moʻgʻullarning Taynol noʻyon boshliq qoʻshinini yenggan. Taynol noʻyon Jaloliddin Manguberdi haqida: „Zamonasining haqiqiy bahodiri ekan, oʻz tengqurlarining sarvari ekan“, degan. Jaloliddin Manguberdining [[Koʻniya sultonligi|Koʻniya]] sultoni [[Alouddin kayqubod|Alouddin Kayqubod]], [[Jazira]] hokimi al-Malik al-Ashraf Muzaf fariddin Muso, Damashq hokimi al-Malik al-Muazzam Sharafiddin Iso va [[Misr]] hokimi al-Malik al-Komil Muhammadga nomalar yozib, ularni moʻgʻullarga qarshi kurashish yoʻlida birlashtirish yoʻlidagi xatti-harakatlari behuda ketdi. Ustiga ustak Alouddin Kayqubod muxolif kuchlarni Jaloliddin Manguberdiga qarshi birlashtirishga muvaffaq boʻldi. 1230-yil 10-avgustda Arzinjon yaqinidagi jangda Jaloliddin Manguberdi kuchlari magʻlubiyatga uchradi. Jaloliddin Manguberdining kuchsizlanganidan foydalangan moʻgʻullar katta qoʻshin bilan Ozarbayjonga bostirib kirib Marogʻa, Tabrizni egallab (1231-yil), Jaloliddin Manguberdini taʼqib etishgan. Mayofariqin viloyatidagi qishloqlardan birida moʻgʻullar tungi hujum natijasida Jaloliddin Manguberdining oz sonli qoʻshinini tor-mor keltiradilar, Jaloliddin Manguberdini oʻzi esa taʼqibdan qutulib [[Kurdiston togʻlari]]&lt;nowiki/&gt;ga chiqib ketgan. Bu yerda qaroqchi [[kurdlar]] qoʻliga asir tushib, 1231-yil avgust oyining oʻrtalarida fojiali oʻldirilgan. Shahobiddin Gʻoziy sultonning togʻasi „ Haqiqatdan oʻldirilgan Jaloliddinmidi?“ – deb soʻraydi. Mayitni olib kelib koʻrsalar, rost shu boʻladi. Jaloliddin Manguberdi jasadi tundra Mayaforiqin yaqiniga koʻmishadi va qabri moʻgʻullar tomonidan tahqirlanmasligi uchun tekislab tashlashadi. Jaloliddin Manguberdining oʻlimi oʻsha davr muarrixlarining tilida aytganda „ yoʻlbars (Chingizxon nazarda tutilgan) changalidan omon chiqqan arslon chiyaboʻri qoʻlida jon berdi“ – deya taʼriflashgan. Jaloliddin Manguberdi haqida uning shaxsiy kotibi, tarixchi [[Nasaviy (tarixchi)|Nasaviy]] shunday yozadi: „Jaloliddin qorachadan kelgan, oʻrta boʻyli, turk lafzli odam edi. Fors tilini ham yaxshi bilardi. Uning botirligiga kelganda shuni aytish kerakki, sulton arslonlar orasidagi eng kuchli sher edi. Bir soʻzli, kek saqlamaydigan, ochiq koʻngil, toʻgʻri odam edi. U jiddiy shaxs edi. Hech qachon kulmasdi. Juda nari borsa, jilmayib qoʻyardi. U adolatsizliklarni yomon koʻrardi. Jaloliddin oʻta qatʼiyatli, nihoyatda irodali, murakkab vaziyatlarda, taqdirning qaltis sinovlarida oʻzini yoʻqotib qoʻymaydigan favqulodda mard va botir sarkarda edi“.

== Vafoti ==
Jaloliddin koʻp yillar davomida Chingizxon qoʻshinlariga qarshi muvaffaqiyatli kurashdi, ammo moʻgʻullarga birlashgan qarshilik frontini tashkil eta olmay, [[Kurdiston]] togʻlarida halok boʻldi. [[Alamut]] hukmdori orqali moʻgʻullar Jaloliddin yaqinda boʻlgan magʻlubiyatdan zaiflashganini bilib oldilar. Oʻsha yili [[Chormagan|Choʻrmagʻon]] boshchiligidagi oʻttiz minglik moʻgʻul qoʻshini Jaloliddinni osonlikcha yengib, Shimoliy Eronni egalladi. Xorazmshoh Ganjaga chekindi. Moʻgʻullar ergashib [[Arron|Arranni]] egallab olishdi. Jalol ad-Din [[Mayyafarikin|Mayafarikin]] togʻlarida panoh topdi va shu yilning avgust oyida u [[saljuqiylar]] tomonidan yollangan nomaʼlum bosqinchi tomonidan oʻldirilgan.

== Jaloliddin Manguberdi xotirasi ==
[[Fayl:Jaloliddin_Manguberdi_ordeni.jpg|right|thumb|150x150px|Oʻzbekiston Respublikasi „[[Jaloliddin Manguberdi ordeni|Jaloliddin Manguberdi]]“ ordeni.]]
[[Fayl:Miuz307.jpg|right|thumb|210x210px|Oʻzbekistonda 2001-yilda Jaloliddin Manguberdi sharafiga chiqarilgan pochta markasi]]
Oʻzbekistonda Jaloliddin Manguberdi milliy qahramonlar qatoriga kiradi. Akademik [[Vasiliy Bartold]]&lt;nowiki/&gt;ning fikricha, xorazmshohlar millati jihatidan oʻzbeklar hisoblangan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;&quot;…Xrabrostyu i mujestvom uzbekskaya voennaya znat, po priznaniyu akad. [[Бартольд, Василий Владимирович|V. V. Bartolda]], prevosxodila voinov Chingiz-xana, kotorie vo vremya voyni s xorezmshaxom vovse ne proyavili lichnogo geroizma.&quot; Sm. {{книга|ссылка=http://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_2/framepred.html|автор=[[Петрушевский, Илья Павлович|Петрушевский И. П.]]|заглавие=Рашид ад-Дин. Сборник летописей. Том 1. Книга 1|ответственный=|год=1952|часть=Рашид ад-Дин и его исторический труд|место=М.-Л.|издательство=[[Издательство АН СССР|Изд. АН СССР]]|страницы=7–37|страниц=191|серия=|isbn=978-5-458-71716-8|archivedate=2019-08-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190821085229/http://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_2/framepred.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://kronk.spb.ru/library/bartold-vv-obra.htm|title=Туркестан в эпоху монгольского нашествия|author=В.В. Бартольд|date=1964|pages=часть II, стр. 451|location=Москва|access-date=2021-03-07|archive-date=2021-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20210304210655/http://kronk.spb.ru/library/bartold-vv-obra.htm|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

1999-yilda Jaloliddin Manguberdining 800 yilligi keng nishonlandi. Oʻzbekistonda unga bir nechta haykallar oʻrnatilgan, [[Xorazm viloyati]]&lt;nowiki/&gt;da Jaloliddin Manguberdiga bagʻishlangan memorial majmua barpo etilgan. 2022-yil 29-avgust kuni [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Shavkat Mirziyoyev]] Oʻzbekiston Respublikasining Xorazm viloyatida yodgorlikni tantanali ravishda ochib berdi&lt;ref&gt;Prezident otkril noviy pamyatnik Djalaladdinu Manguberdi v Urgenche. [https://www.gazeta.uz/ru/2022/08/29/memorial/ Gazeta.uz] {{Wayback|url=https://www.gazeta.uz/ru/2022/08/29/memorial/|date=20220830045323}}&lt;/ref&gt;.

1999-yilda Jaloliddin Manguberdining 800 yilligiga bagʻishlangan 25 soʻmlik esdalik tangasi zarb etildi&lt;ref&gt;George S. Cuhaj – 2012 Standard catalog of world coins (1901—2000) (39th edition)&lt;/ref&gt;.

2000-yil 30-avgustda „[[Jaloliddin Manguberdi ordeni|Jaloliddin Manguberdi]]“ ordeni taʼsis etilggan. Orden nizomiga koʻra, u mamlakat mustaqilligi va chegaralari daxlsizligini himoya qilishda harbiy isteʼdod, mardlik va qahramonlik namunasini koʻrsatgan, shuningdek, davlatning mudofaa qudratini mustahkamlashga katta hissa qoʻshgan qoʻmondonlik tarkibidagi harbiy xizmatchilarni taqdirlash uchun beriladi. 2003-yil 22-avgustda Xorazm viloyati ushbu orden bilan mukofotlangan.

== Madaniyatda ==

* Jaloliddin ulugʻlash sovet davridan boshlangan boʻlib, u [[Vasil Yanchevetskiy|Vasiliy Yan]]&lt;nowiki/&gt;ning 1939-yilda nashr etilgan „Chingizxon“ romani va „[[Moʻgʻullar istilosi (trilogiya)|Mardlik qanotlarida]]“ qissasining asosiy qahramonlaridan biri hisoblanadi.
* Jaloliddin Manguberdi sharafiga [[Oʻzbek milliy akademik drama teatri|Oʻzbek Milliy akademik teatri]] sahnasida „Jaloliddin Manguberdi“ spektakli sahnalashtirilgan&lt;ref&gt;[http://madaniyat.uz/post/view/8530 Soobщenie o spektakle] {{Wayback|url=http://madaniyat.uz/post/view/8530|date=20200804145105}}, na sayte Ministerstva kulturi Respubliki Uzbekistan (2.3.20){{ref-uz}}&lt;/ref&gt;.
* Grigol Abashidzening „Uzun tun“ romanining qahramoniga aylangan.
* [[Isay Kalashnikov]]&lt;nowiki/&gt;ning „Shafqatsiz asr“ romanining personaji boʻlgan.
* Jaloliddin Manguberdi Xitoyning „[[Chingizxon (teleserial, 2004)|Chingizxon]]“ serialida ikkinchi darajali qahramon sifatida ham tasvirlangan.
* 2015-yil aprel oyida Turkmaniston prezidenti ishtirokidagi tadbirda Turkmaniston xalq rassomi Saragt Babayev „Jaloliddin Mangburni“ deb nomlangan eng yaxshi haykal uchun mukofotga sazovor boʻlgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=8708|title=Президент Туркменистана принял участие в торжествах, посвящённых Празднику туркменского скакуна|author=|website=|date=|publisher=|access-date=2018-07-09|archive-date=2018-07-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20180710010531/http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=8708|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;.
* 2017-yilda O. Nazarbekov ishtirokida Jaloliddin Mangburniga bagʻishlangan „Mendirman“ nomli musiqiy klip suratga olingan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3o8IUkjcFlo|title=Ozodbek Nazarbekov — Mendirman {{!}} Ozodbek Nazarbekov – Mendirman – YouTube&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt;|access-date=2018-03-16|archive-date=2019-09-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20190924044640/https://www.youtube.com/watch?v=3o8IUkjcFlo|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.
* Oʻzbek guruhi „Setora“ning „Ajdodlar ruhi“ nomli klipi&lt;ref&gt;{{YouTube|syzcJRrV8NI|Сетора - Аждодлар руҳи}}&lt;/ref&gt;
* Jaloliddin Manguberdi „Kuldan qayta tirilgan“ oʻzbek filmida qisqa epizodlarda namoyon boʻladi&lt;ref&gt;[https://m.youtube.com/watch?v=ijGsJg8AKcs Film „Vozrojdenniy iz pepla“ na russkom yazike]&lt;/ref&gt;
* Rejissyor Mehmet Bozdagʻ tomonidan Jaloliddin Manguberdi haqida „[[Mendirman Jaloliddin|''Mendirman Jaloliddin'']]“ nomli turk-oʻzbek seriali suratga olingan. Birinchi qismning premyerasi 2021-yil fevral oyiga moʻljallangan edi&lt;ref&gt;[https://m.youtube.com/watch?v=r1tLd05-MA8 Treyler seriala na uzbekskom yazike]&lt;/ref&gt;
* 2021-yil sentyabr oyida [[Saparmurod Niyozov nomidagi drama teatri|Turkmanistonning Bosh drama teatri]] Jaloliddin Manguberdiga bagʻishlangan „Jaloliddin Sulton – Vatanimizning mangu faxri“ nomli spektaklni sahnalashtirgan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/57282/dzhelaletdin-sultan-vechnaya-gordost-otchizny|title=Джелалетдин Султан – вечная гордость Отчизны|website=turkmenistan.gov.tm|date=2021-09-24|access-date=2021-11-18|archive-date=2021-11-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20211118054558/https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/57282/dzhelaletdin-sultan-vechnaya-gordost-otchizny|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Shahobiddin Muhammad Nasaviy. Sulton Jaloliddin Manguberdi./ Kamol Matyoqubov tarjimasi. Toshkent, 1999-yil.
* {{книга|заглавие = Turkmanistonning tarixiy-madaniy merosi: ensiklopedik lugʻat|ответственный = O.A. Gundogdiyev va R.G. Muradov tahriri ostida|место = [[Istanbul]]|издательство = UNDP|год = 2000|страниц = 381|isbn = 975-97256-0-6}}
* Bartold V. V. Moʻgʻul bosqini davrida Turkiston. – M., 1963.
* Buniyotov Z. M. Xorazmshohlar-Anushteginiylar davlati. – M., 1986.
* {{книга|автор = Domanin A.A.|заглавие = Jasorat qanotlarida - Qoʻrqmas, olovqalb, mard Jaloliddin Manguberdi haqida|место = М.|издательство = Haqiqat|год = 1988|страниц = 81|isbn =}}
* {{книга|автор = Domanin A.A.|заглавие = Chingiziylar Moʻgʻul imperiyasi. Chingizxon va uning vorislari|место = М.|издательство = Markazlashtiruvchi poligraf|год = 2005|страниц = 414|isbn = 5-9524-1992-5}}
* Turk shoiri va yozuvchisi [[Nomiq Kamol]]ning „Jaloliddin Xorazmshoh“ asari asosida tayyorlangan besh qismli televizion spektakl (Oʻzbekiston xalq shoiri [[Xurshid Davron]] tarjima va ssenariy muallifidir).
{{OʻzME}}

{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||1198||1231}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1220–1231}}
{{s-aft|after=[[Moʻgʻullar istilosi]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{Tashqi havolalar}}

{{DEFAULTSORT:Manguberdi, Jaloliddin}}
[[Turkum:1198-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Turkmanistonda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Xorazmda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1231-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Diyarbakır viloyatida dafn etilganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:Milliy qahramonlar]]
[[Turkum:Oʻrta asr sarkardalari]]
[[Turkum:Turkmanistonning tarixiy va madaniy merosi]]
[[Turkum:Sultonlar]]</text>
      <sha1>8a7hco21336vyww4mfeupfqhdisgv8a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Václav Klaus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22184</id>
    <revision>
      <id>5481072</id>
      <parentid>5477949</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:11:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481072</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1347" sha1="rwqvz52gc9etrbpf1yk3i8id4cagby2" xml:space="preserve">{{Prezident
| ism=Václav Klaus
| tasvir=Vaclav-Klaus-01.jpg
| lavozim=Chexiya Prezidenti
| muhlat boshi=[[7-mart]] [[2003]]
| muhlat oxiri=[[2013]]
| yordamchi= 
| avvalgi=[[Václav Havel]]
| keyingi=[[Miloš Zeman]]
| vafoti sanasi=
| tavalludi sanasi={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1941|6|19}}
| tavalludi joyi=[[Praga]]
| partiya=[[ODS]]
| turmush ortogi=[[Livia Klausová]]
| imzo=Vaclav Klaus Signature.svg
}}
'''Klaus Vatslav''' (1941.19.4, Praga shahri) — [[Chexiya]] davlat arbobi. Pragadagi Iqtisodiyot institutini tugatgan (1963). Italiyaning Neapol shahridagi Iqtisodiyot universiteti (1963— 66), AQShning Kornell universiteti (1966 —69)da oʻqigan. 1969-yildan Chexoslo-vakiya Fanlar akademiyasi Iqtiso-diyot instituti xodimi, 1971-yildan Chexosla-vakiya davlat bankida turli lavozimlarda, 1986-yildan Che-xoslovakiya Fanlar akademiyasining Bashorat qilish instituti boshqaruvi aʼzosi, 1989-yillan Che-xoslovakiya federal moliya vaziri, 1991-yildan [[Chexoslovakiya]] federal hukumati bosh vaziri oʻrinbosari, 1992-yildan Chexiya Respublikasi bosh vaziri, 2003-yil fevraldan Chexiya Respublikasi prezidenti&lt;ref&gt;[[OʻzME]]&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Chexiya Bosh vazirlari}}
{{Chexiya Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Klaus, Vaclav}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]


{{bosh-vazir-stub}}
{{president-stub}}
{{bio-stub}}</text>
      <sha1>rwqvz52gc9etrbpf1yk3i8id4cagby2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Az-Zamaxshariy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23041</id>
    <revision>
      <id>5481058</id>
      <parentid>5462155</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:00:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481058</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16519" sha1="pz481pz6o3c3difmgj7cp3wu11a57gy" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
 | Oti                  = Az-Zamaxshariy
}}

'''Abulqosim Mahmud az-Zamaxshariy''' [[1075]]-yilda [[Xorazm]]ning Zamaxshar qishlogʻi (hozirgi [[Xorazm viloyati]] [[Qoʻshkoʻpir tumani]]da) da dunyoga kelgan. Bolaligida oyog'i shikastlanib yog'och oyoq bilan yurgan. Jismoniy mehnatga noloyiq boʻlganligi sababidan otasi uni madrasada o'qishga beradi va madrasada u Arab tili va grammatikasini, diniy ilmlarni chuqur o'rgana boshlaydi. Ilmga boʻlgan chanqoqlik uni [[Buxoro]], [[Marv]], [[Nishopur]], [[Isfahon]], [[Shom]] (Suriya), [[Bagʻdod]], [[Hirot]] va [[Makka]]da [[hayot]] kechirib, [[arab tili]] va adabiyotini, diniy ilmlarni, [[xattotlik]] sanʼatini, arab maqollari va urf odatlarini chuqur oʻrganshiga sabab boʻladi. U mintaqa [[geografiya]]siga doir ma’lumotlar toʻplaydi. Mahmud az-Zamaxshariy turli soha ilmlariga doir 50 dan ortiq [[asar]] yozib qoldirdi. Ayniqsa, uning arab tili [[fonetika]]si va [[morfologiya]]siga bagʻishlangan „[Al-[[Foydalanuvchi:MIT 3D Generalist|Mufassal]]]“, [[Qur'on|Qur’oni Karim]] tafsiriga(sharh) oid „Al-Kashshof“ asari butun musulmon olamida mashhurdir. Mahmud az-Zamaxshariy „Jorulloh“ („Ollohning qoʻshnisi“), „Arab va gʻayri arablar ustozi“, „Xorazm faxri“ kabi sharafli nomlar bilan ulugʻlangan. [[Qohira]]dagi mashhur Al-Azhar diniy dorulfununining talabalari hozir ham „Al-Kashshof“ asosida Qur’oni Karimni oʻrganadilar. Zamaxshariy 1144-yilda Xorazmda vafot etgan. 1995-yilda Oʻzbekistonda uning 920 yilligi keng nishonlandi.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]&lt;/ref&gt;

== Hayoti ==
Uning toʻliq ismi Abu al-Qosim Mahmud ibn Umar ibn Muhammad ibn Umar Al-Xorazmiy Az-Zamaxshariy&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Husam, Gassan Ali (2021-02-28). &quot;The effect of recitation Al- A' mash on directing the Qur'anic text of Al- Zamakhshari in Al- kashaf: An analytical study&quot;. Journal of Humanities &amp; Social Sciences. 5 (2). doi:10.26389/ajsrp.m140920. ISSN 2522-3380.}}&lt;/ref&gt;. U, shuningdek, Faxri Xorazm ya'ni “Xorazm iftixori” deb atalgan, chunki odamlar undan Qurʼon va arab tilini oʻrganish uchun Xorazmga sayohat qilishgan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Arifuddin, Arifuddin (2018). &quot;&quot;The Contextual Meanings of Grammatical Tense Meaning: Syntactical and semantic study&quot;&quot;. Journal of Linguistics and Literary Studies. 9 (1): 24–40. doi:10.31436/jlls.v9i1.607.}}&lt;/ref&gt; U milodiy 1074-yil 18-Martda chorshanba Xorazmning Zamaxshar (hozirgi [[Qoʻshkoʻpir tumani|Qo'shko'pir]])da tavallud topgan.

Az-Zamaxshariy Zamaxsharda voyaga yetgan va u yerda bir muddat tahsil olgan, so‘ngra Buxoro, Xuroson, Isfahon va Bag‘dodni kezgan va u yerda bir qancha siyosiy arboblar bilan tanishgan va ular tomonidan maqtovga sazovor boʻlgan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Zwemer, Samuel M. (2009-12-31). Moslem Women. doi:10.31826/9781463220358. ISBN 9781463220358.}}&lt;/ref&gt; Uning sayohatlariga asosiy sabab she’riyat, din va arab tili grammatikasini chuqurroq o‘rganish edi. Keyin Makkaga yo'l oldi va arab nasri va nazm tamoyillari haqida ko'p yozgan shahzoda Abu al-Hasan Ali bin Hamza bin Vahos al-Sharif al-Hasaniy bilan uchrashdi. 2 yil o‘tib, Az-Zamaxshariy Xorazmga qaytib ketdi, lekin Makkai mukarramaga, masjidga va u yerdagi ustoziga bo‘lgan sog‘inchiga qarshi tura olmadi. Shunday qilib, yana Makkaga safar qildi va u yerda 3 yil yashadi. Keyinroq Bag‘dodga, so‘ngra Xorazmga qaytib, o‘sha yerda vafot etadi.

Al-Zamaxshariy bir oyogʻidan ayrilgani maʼlum boʻlib, uning hayoti haqidagi adabiyotlarda bu haqiqat turlicha tushuntiriladi. Al-Damag‘oniy az-Zamaxshariydan oyog‘i haqida so‘raganini va u bolaligida qushning oyog‘iga arqon bog'laganini aytgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Mohammad, Z (2020). &quot;Lifting the Illusion of Imam Al-Zamakhshari on Some Grammatical Issues&quot;. Journal of Tikrit University for Humanities. 27 (4): 109–126.}}&lt;/ref&gt;. Shunday qilib, qush uchib qochmoqchi boʻlganida, qushning oyog'i kesilgan. Az-Zamaxsariyning onasi buni ko‘rib, qushning og‘rig‘ini his qilishi uchun unga ham shunday tilak bildirgan. Keyinroq Buxoroga ketayotib, otdan yiqilib, oyog‘ini sindirib, keyinroq kesib tashlagan. Ibn Xalqon va boshqa ulamolar taxminiga ko'ra uning oyogʻidan judo boʻlishiga Xorazmning qahraton qishida doimiy sayohat qilishi sabab boʻlganini taʼkidlaganlar.

=== Ustozlari ===
Az-Zamaxshariy o‘sha davrda mashhur ulamolardan ko‘p narsalarni o‘rgangan. Uning ustozlaridan biri Abu Muzar Mahmud ibn Jarir al-Zabiy al-Isfahoniy edi, uni tengdoshlari Farid Asruh “o‘z davrining eng zo‘r allomasi” deb atashgan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=S., Hodgson, Marshall G. (1977). The venture of Islam : conscience and history in a world civilization. University of Chicago Press. ISBN 978-0-226-34683-0. OCLC 1158413117.}}&lt;/ref&gt; U Az-Zamaxshariyga sintaksis va adabiyotdan dars bergan. Az-Zamaxashariy bu ustozni juda qadrlagan va 1113-yilda vafot etgach, qattiq qayg'uga tushgan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Names., Canada. Natural Resources Canada. Canadian Permanent Committee on Geographical (2004). Aboriginal place names: charting our heritage. Geographical Names Section, Natural Resources Canada. OCLC 987160626.}}&lt;/ref&gt; Hamchunin, Az-Zamaxshariy Abu Ali Al-Hasan bin Al-Mudzaffar An-Nisoburiydan adabiyot va prosodiyani o‘rgangan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Zaidan, J (1999). Târîkh alAdab al'Arabiyyah 'History of Arabic Language Literature'. Lebanon: Dâr al-Maârif.}}&lt;/ref&gt; Shuningdek, u o‘zining falsafiy-diniy g‘oyalarini ustozlari Abu Mansur Nasr Al-Hartiy, Abu Sa’ad ash-Shog‘iy va Abu Al-Xattob ibn Al-Batardan ham olgan. Makkada boʻlganida u Abu al-Husayn Ali ibn Hamza ibn Vahosdan ritorika va morfosintaksisni oʻrgangan, u esa oʻz navbatida Az-Zamaxshariydan Qurʼon tafsirlari va Qurʼonda qoʻllangan adabiy vositalardan foydalanish tamoyillarini oʻrgangan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Ahmad Khan, Israr (2014-06-01). &quot;Identifying Preface in the Quranic Surahs: A New Methodology of Quranic Interpretation&quot;. International Journal of Quranic Research. 6 (1): 1–16. doi:10.22452/quranica.vol6no1.1. ISSN 2590-4167.}}&lt;/ref&gt;

=== Talaba va shogirdlari ===
Al-Qafti (1172–1248) o‘zining “Axbor al-Olama” “Olimlar tarjimai holi” nomli kitobida Az-Zamaxshariy qayerda bo‘lmasin, shogirdlari undan saboq olish uchun unga ergashganliklarini yozgan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Shawqi, A (2015). &quot;Khawarizmi Grammatical Objections in His Book ALTekhmer on AlZamakhshari (names Section)&quot;. Arab Scientific Heritage Journal. 1 (1). doi:10.4095/327546.}}&lt;/ref&gt; Ular uni topish uchun bir necha oy yurishardi. Uning Zamaxshardagi shogirdlari orasida Abu Umar va Amir ibn Hasan As-Simsor ham bor edi. Shimoliy Eronning Kaspiy dengizi sohilida joylashgan [[Mozandaron|Tabariston]]&lt;nowiki/&gt;da u Abu al-Mahosin Ismoil ibn Abdulloh at-Tavayliyga, Obivardda esa Abdurrahim ibn Abdulloh Al-Barraga dars bergan. Samarqandda uning shogirdlari orasida Ahmad ibn Mahmud ash-Shotiy, o'z davrining eng yirik shoiri va sintaktiki Muhammad ibn Abu al-Qosim al-Xorazmiy, tilshunos va shoir Abu Yusuf Yoqub bin Ali Al-Balxi va shoir, nasr va nazmda mashhur olim Rashididdin Al-Vatvat bor edi.

=== Vafoti ===
Az-Zamaxshariy Xorazm poytaxti [[Koʻhna Urganch|Gurganj]]&lt;nowiki/&gt;da milodiy 1143-yil 12-iyulda ([[Hijriy yil hisobi|hijriy]] 538-yil, [[Zulhijja]] oyining 8-sanasi, dushanba) 69 yoshida vafot etdi.

== Asarlari ==

=== Al-Kashshof ===
“Al-Kashshaf” (“Oshkor; Qur’on tafsiri”) az-Zamaxshariyning eng mashhur asaridir. Darhaqiqat, tarix davomida ko‘plab tilshunos olimlar Az-Zamaxshariyning shuhratini mazkur kitobga bog‘lashgan. Bu kitobning nomi (Al-Kashshaf) kashaf “ochmoq” feʼlidan olingan. Shunday qilib, bu kitob Qur'on iboralarining sintaktik va semantik noaniqliklarini ochishga harakat qiladi. Matnda Az-Zamaxshariy uni qurish motivi, turtki va maqsadlarini tushuntirib berdi. Darhaqiqat, u dastavval bu kitobni yozishga ikkilanganini tan olgan, chunki u o'zini Qur'onni to'g'ri talqin qilish uchun zarur boʻlgan ko'nikmalarga ega emas deb o'ylardi. Uning so'zlariga ko'ra, u har doim o'z shogirdlariga dars o'tayotganda va Qur'on oyatlarini tilga olganida, shogirdlari ilgari hech qachon uchramagan yangi ma'nolarni o'zlashtirgandek tuyulardi. U buni davom ettirar ekan, talabalar boshqa fanlardan ko'ra Qur'on tafsiriga ko'proq qiziqish bildirishgan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=AlZamakhshari, A (2006). ʿabbāsī, Javād (ed.). Tafsir AlKashaf. Beirut:DarAlKutub AlcIlmiyyah. doi:10.1163/9789004402195. ISBN 9789004402195.}}&lt;/ref&gt; Shunday qilib, Az-Zamaxshariy Qur'on tafsirining barcha ma'nolari haqida kitob yozishini aytganida, shogirdlar besabrlik bilan Al-Kashshof kitobi yozilishini kutishgan.

Mazkur kitob muqaddima bilan boshlanadi, unda Az-Zamaxshariy muxtasar qilib hayoti va ijodini izohlagan va matnni tuzish mantiqiy asoslarini taqdim etgan. Keyingi sahifalarda mazkur kitobda foydalanilgan manbalar keltirilgan. Keyin kitob Qur'on oyatlarini Qur'onda kelgan tartibda tafsir qilishni boshlaydi. So‘ngra kitob ikki sahifa bilan yakunlanadi, unda muharrir Az-Zamaxshariy haqida tarjimai holni taqdim etib, uni hayotning diniy, til va adabiy jabhalariga qo‘shgan xizmatlarini ko‘rsatgan hurmatli shaxs sifatida maqtadi.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Esposito, John L. (2003). The Oxford Dictionary of Islam. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-512559-7. OCLC 951429160.}}&lt;/ref&gt;

Bu kitob Bag'dod va Basradagi islom ilohiyotining maktabi boʻlgan [[moʻʼtazila]] yondashuvidan qat'i nazar, tilshunoslar hamda Qur'on va arab tillarini o'rganuvchilar uchun asosiy manba boʻlgan. Darhaqiqat, olimlarning aksariyati o‘z asarlarini yaratishda Az-Zamaxshariyning uslubiy, ma’no va sintaktik yondashuvlaridan foydalanganlar. Az-Zamaxshariy bu kitobida arab tilining go‘zalligi va boyligini ko‘rsatishga, hikmatlar hosil qilishga, ko‘p ma’noli iboralarni tushuntirishga, ritorika ilmiga sho‘ng‘ishga harakat qilgan.

Bu kitobni ajratib turadigan xususiyatlardan biri uning hatto arab tilini o'rganuvchilar uchun ham tushunarli bo'lishi va ortiqcha narsaning yo'qligidir. Yana bir xususiyat shundaki, bu arab tilida so‘zlashuvchilarning ma’nolarni yetkazish va ularning majoziy nutqidan foydalanish uslublariga bog‘liqdir. Bundan tashqari, tushuntirish usuli &quot;agar sizga aytsam ... Siz nima degan bo'lardingiz?&quot; va javob &quot;Men aytaman ....&quot; bo'ladi. Ibn Xaldun (1332 – 1406) “Al-Muqadima” (1377) asarida mana shu so‘roq uslubi turli ma’lumotli o‘quvchilarga amal qilishni osonlashtirganini aytadi.

Bu kitob katta shuhrat qozonganidan so'ng, ko'plab olimlar sharhlar yozdilar, masalan, &quot;Al-Intissaf &quot;Tenglik&quot; asari muallifi Al-Imom Nasiriddin Ahmad ibn Muhammad ibn Al-Munir, Kamol Basha Al-Muftiy, Xayriddin Xizr Al-Autufiy, Sun'ulloh ibn Ja'far Al-Muftiy va Olamaddin Abdulkarim bin Ali Al-Iroqiy. Shuningdek, Muhammad bin Ali Al-Ansoriy, Nosir Al-Din Umar bin Abdulloh Al-Bidhaviy, Qutbiddin Muhammad bin Masud As-Sirofiy va Um Valad nomi bilan mashhur boʻlgan Abdulavval ibn Husayn kabi allomalar umumiy sharh va izohlar bilan ta'riflashdi.

=== ''Al-Mufassal Fi Sino’at Al-A’rab'' ===
Az-Zamaxshariyning “Al-Mufassal Fi Sina'at Al-A’rab” (1120 – 1122 milodiy) “Arab tili sir-sinoatlarining batafsil tahlili” asari arab grammatikachilari tomonidan arab sintaksisi (va morfosintaksisi) haqidagi eng ta’sirli kitoblardan biri hisoblanadi.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Grodzki, Marcin (2011). &quot;The Grammatical Treatise Al-Mufaṣṣal fī ṣan'at al-i'rāb of Abū al-Qāsim az-Zamaḫšarī (Died 1144 A.D.) – a Masterpiece of Arab Grammar&quot;. Arab Scientific Heritage Journal. 1 (1): 43–51. ISSN 0080-3545.}}&lt;/ref&gt; Darhaqiqat, ba'zi grammatikachilar uni Abu Bishr Amr ibn Usmon ibn Qanbar al-Basriyning arab grammatikasi bo'yicha kitoblaridan keyingi ikkinchi sintaktik kitob deb hisoblashgan, chunki Az-Zamaxshariy arab tilining har bir sintaktik va morfologik jihatlari haqida gapirgan. U bu kitobni 513-hijriy yilning oxirlarida yozishni boshlagan va uni 515-yil (milodiy 1122-yil) boshida tugatgan, demak, 1 yil 4 oydan kamroq vaqt talab etgan. Bu asar tarix davomida turli tilshunoslar tomonidan o'rganilgan va zamonaviy davrda turli tillarga, masalan, 1873-yilda nemis tiliga tarjima qilingan.

Al-Zamaxshariy Qur'onni tafsir qilish oson ish emas, deb hisoblagan. Bu faqat tili sof arab tili boʻlgan, turli tuzilmalar ko'tara oladigan turli sintaktik va semantik munosabatlarni chuqur bilishga erishgan bilimdon tilshunoslar tafsir qila oladi xolos degan tasavvur mavjud boʻlgan. Darhaqiqat, u Qur'onni til bilimiga ega bo'lmagan holda talqin qilishga urinish Qur'onning xato talqin qilinishiga olib kelishi va boshqa muammolarni keltirib chiqarishi mumkinligiga ishongan, chunki Qur'on barcha hayotiy masalalar asoslanadigan asosiy manbadir. Qur'on tili arab tili boʻlganligi sababli, Az-Zamaxshariy bu kitobni yozish odamlarga arab tilining boyligini yaxshiroq tushunishga va uning turli talqinlarini yaxshiroq tushunishga yordam beradi, deb o'ylagan.

Az-Zamaxshariy ochko‘z kitobxon ekanligini bilgan holda, u boshqa buyuk grammatikachilarning sintaktik kitoblarini ko‘rib, ularni betartib yozilgan deb hisoblagan va u tushunishni osonlashtirish uchun arab grammatikasining sintaktik va morfologik jihatlarini yaxshiroq tashkil qilishni maqsad qilib shu kitobni yozgan va bu maqsadni kitobining boshida aytgan.

Bu tilshunoslik asari dunyoga kelgan paytdan olimlarni e'tiborini tortdi. Ko'pgina tilshunoslar va olimlar bu asarni tushuntirib, taqqoslab yoki sharhlovchi kitoblar yozdilar. Jurji Zaydon o‘zining 1943-yilda chop etilgan “Tarix Adab al-lug‘ah al-arabiya” kitobida “Arab tili adabiyoti tarixi”da az-Zamaxshariyning “Al-Muffassal” asarida shunday yozgan: Az-Zamaxashariyning bu asari odamlar tomonidan shunday qabul qilinganki, sulton Iso Ibn Ayyob bu asarga qoyil qolgan va kitobni yod olganga 100 dinor va uy hadya qilgan. Bundan tashqari, bu kitob Shom (Suriya, Iordaniya, Livan va Falastin), Misr, Iroq, Al-Hijoz (Saudiya Arabistonining g'arbiy qismi) va Yamanda hijriy 7-8-asr (1204 – 1301 yillar) davomida o'qitiladigan eng ta'sirli kitoblardan biri edi. Darhaqiqat, mazkur asarning dovrug'i Al-Andalusga ham (hozirgi Ispaniya) yetib borgan edi.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=AlZamakhshari, A (1959). &quot;Sharh AlMufassal&quot;. Oriens. Oriens. Beirut: Dar Ul Kutub Il Ilmiya. 12 (1): 278–279. doi:10.1163/19606028_026_02-53.}}&lt;/ref&gt;

=== ''Asos Al-Balogʻa'' ===
“Asos al-balogʻa” “Fasohat (notiqlik) asosi” (birinchi marta 1998-yilda nashr etilgan) arabcha soʻzlarning lugʻatidir.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=AlZamaxshari, A (1935). AlKalim AlNawābigh. Egypt: AlTaba‘ Mahfuza.}}&lt;/ref&gt; Al-Zamaxshariy har bir so'z uchun uning ma'nosini, Qur'ondagi ba'zi qo'llanishlarini, Muhammad Sallallohu Alayhi Vassallamning so'zlarini, she'rlarini yoki hikmatlarini keltirgan. Bundan tashqari, u mazkur so'zlarning majoziy nutqda ba'zi qo'llanishlarini ifodalagan va tahlil qilgan va uni kundalik tilda topish mumkin boʻlgan kontekstlarni taqdim etgan. Ushbu matnning mazmuni alifbo tartibida tuzilgan. Bu asar to'liq alifbo tartibida tuzilgan eng qadimgi leksikografiya sifatida mashhur bo'lib, u so'zma-so'z ta'riflar va metaforik materiallarni birlashtirgan. U noyob yoki o'zlashtirilgan so'zlarni chiqarib tashladi. Uning maqsadi so'z tanlash matn yoki nutqning ritorikasini kuchaytirishda muhim rol o'ynashini ta'kidlash edi.

=== ''Maqomat Al-Zamaxshariy'' ===
Maqomat az-Zamaxshariy «Az-Zamaxshariy asoslari» (ilk marta 1982-yilda nashr etilgan) adabiy asardir. U Allohni barcha ne'matlari uchun ulug'lash va kitobxonlardan mazkur kitobni diqqat bilan o'qib chiqishni va har bir so'zdan maqsadni tushunishni so'rash bilan boshlanadi. So‘ngra Az-Zamaxshariy o‘zining 50 tamoyiliga amal qilgan diniy ma’ruza beradi. Bu tamoyillar turli mavzular haqida gapiradi. Ulardan ba’zilari saxovat, jiddiylik, mardlik, shukronalik, nasihat, o‘lim, sintaksis, prosodiya, o‘tmishdagi arablarning hayoti haqida.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Vikiiqtibos}}
{{islam-bio-stub}}
{{bio-stub}}
{{Xuroson allomalari}}

[[Turkum:Islom:Shaxslar]]
[[Turkum:Moʻʼtazila]]
[[Turkum:Hanafiylar]]
[[Turkum:1075-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1144-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Toshoʻgʻuz viloyati kishilari]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati olimlari]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati kishilari]]
[[Turkum:Movarounnahrlik islom ulamolari]]
[[Turkum:Qurʼon tafsirchilari]]</text>
      <sha1>pz481pz6o3c3difmgj7cp3wu11a57gy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Quddus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24378</id>
    <revision>
      <id>5480717</id>
      <parentid>5459062</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:28:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>46.48.227.196</ip>
      </contributor>
      <origin>5480717</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9823" sha1="r57y7ybru2h7gjtqitwc8n4gnonywol" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti
| nomi                 = Quddus
| asl nomi             = Iyerusalim (יְרוּשָׁלַיִם)
| qaram                = [[Isroil]]
| mavqe                = [[Poytaxt]]
| mamlakat             = Isroil
| tuman turi           = Tuman
| tuman                = Iyerusalim
| lat_deg              = 31
| lon_deg              = 35
| lat_min              = 47
| lat_sec              = 0
| lat_dir              = N
| lon_min              = 13
| lon_sec              = 0
| lon_dir              = E
| rahbar turi          = Mer
| rahbar               = Moshe Lion
| asos solingan        = M. avv. 3000-2800 (Gihon bulog'i manzilgohi)
| maydon               = 125.156
| balandlik turi       = metr
| balandlik_m          = 754
| rasmiy til           = [[Ivrit]], [[arab tili]]
| aholi                = 981,711
| sanalgan yil         = 2022
| zichlik              = 7,800
| vaqt mintaqasi       = +02:00
UTC+03:00
| telefon kodi         = +972-2
| pochta indeksi       = 9XXXXXX
| sayt                 = https://www.jerusalem.muni.il/en
}}
'''Quddus''', '''Yerusalim''' ({{lang-he|יְרוּשָׁלַיִם}} ''Yerushalayim;'' {{lang-ar|القُدس‎}} ''al-Quds'', ‎[[Ossuriylar|ossuriylarning]] [[mixxat]] yozuvlarida ''Ursalimmu''; [[qadimgi Misr]] yozuvlarida ''Urusalim'', [[Markaziy Osiyo|Markaziy Osiyoda]] Quddusi Sharif nomi bilan maʼlum) – Falastindagi shahar. Oʻrtayer va Oʻlik dengizlari orasida, Yahudiya yassitog'ligida joylashgan. Dunyodagi eng qadimiy shaharlardan biri hisoblanib, eng asosiy uch [[Ibrohimiy dinlar]] – [[Yahudiylik|Iudaizm]], [[Xristianlik]] va [[Islom|Islomda]] muqaddas hisoblanadi. Isroil davlati va Falastin davlati shaharni oʻz poytaxtlari deb eʼlon qilgan. Shaharda [[Isroil|Isroilning]] bosh hukumat muassasalari joylashgan, [[Falastin davlati]] esa shaharni oʻzining nihoyadagi poytaxti sifatida koʻradi. Ushbu daʼvolarning ikkisi ham jahon hamjamiyati tomonidan umum-eʼtirof etilmagan.&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Borger |first=Julian |last2=Beaumont |first2=Peter |date=2017-12-07 |title=Defiant Donald Trump confirms US will recognise Jerusalem as capital of Israel |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/us-news/2017/dec/06/donald-trump-us-jerusalem-israel-capital |access-date=2025-02-15 |issn=0261-3077}}&lt;/ref&gt;

Oʻzining uzoq tarixi davomida Iyerusalim kamida ikki marotaba vayron etilgan, 23 marotaba qamal qilingan, 44 marotaba bosib olingan va 52 marotaba dushman hujumiga uchragan. Shaharning Dovud shahri deb ataluvchi qismida dastlabki inson manzilgohlari alomatlari koʻchmanchi chorvadorlar qoʻnalgʻasi sifatida m. avv. 4 mingyillikka borib taqaladi. [[Kanʼon|Kanʼon davrida]] (m. avv. XIV asr) Iyerusalim [[Qadimgi Misr]] lavhalarida ''Urusalim'' deb nomlanib, bu nom Kanʼon xudolaridan boʻlmish Shalem sharafiga „Shalom shahri“ nomi bilan bogʻliq boʻlishi mumkin. Isroil podsholigi davrida shaharda m. avv. X asrda (II Temir davri) keng ko'lamli qurilish ishlari olib boriladi va m. av. IX asrga kelib shahar [[Yahudiy podsholigi|Yahudiya podsholigining]] diniy va maʼmuriy markaziga aylanadi.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=The Two Houses of Israel: State Formation and the Origins of Pan-Israelite Identity |year=2023 |author=Sergi, Omer |publisher=SBL Press |isbn=978-1-62837-345-5 |page=197 |url=https://books.google.co.uz/books?id=4nLMEAAAQBAJ&amp;pg=PA187&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Nine Quarters of Jerusalem: A New Biography of the Old City |year=2022 |author=Teller, Matthew |publisher=Profile Books |chapter=Chapter 1 |isbn=978-1-78283-904-0 |quote=What wasn't corrected, though - and what, in retrospect, should have raised much more controversy than it did (it seems to have passed completely unremarked for the last 170-odd years) – was [Aldrich and Symonds's] map's labelling. Because here, newly arcing across the familiar quadrilateral of Jerusalem, are four double labels in bold capitals. At top left Haret En-Nassara and, beneath it, Christian Quarter; at bottom left Haret El-Arman and Armenian Quarter; at bottom centre Haret El-Yehud and Jews' Quarter; and at top right – the big innovation, covering perhaps half the city – Haret El-Muslimin and Mohammedan Quarter, had shown this before. Every map has shown it since. The idea, in 1841, of a Mohammedan (that is, Muslim) quarter of Jerusalem is bizarre. It's like a Catholic quarter of Rome. A Hindu quarter of Delhi. Nobody living there would conceive of the city in such a way. At that time, and for centuries before and decades after, Jerusalem was, if the term means anything at all, a Muslim city. Many people identified in other ways, but large numbers of Jerusalemites were Muslim and they lived all over the city. A Muslim quarter could only have been dreamt up by outsiders, searching for a handle on a place they barely understood, intent on asserting their own legitimacy among a hostile population, seeing what they wanted to see. Its only purpose could be to draw attention to what it excludes. |url=https://books.google.co.uz/books?id=SgQ3EAAAQBAJ&amp;redir_esc=y}}&lt;/ref&gt; 1538-yilda Usmonli [[Sulaymon I|sulton Sulaymon]] davrida soʻnggi marotaba shahar devorlari qayta quriladi. Bugungi kunda bu devor Eski shaharni ajratib turadi va u toʻrt kvartalga – armani, nasroniy, yahudiy va musulmon kvartallariga boʻlingan.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Jerusalem in the 19th Century, The Old City |year=1984 |author=Ben-Arieh, Yehoshua |publisher=Yad Izhak Ben Zvi &amp; St. Martin's Press |page=14 |isbn=978-0-312-44187-6 |url=https://archive.org/details/jerusalemin19thc00bena/page/14/mode/2up}}&lt;/ref&gt; Eski shahar 1981-yilda UNESCO Jahon meʼroslari roʻyxatiga kiritilgan va 1982-yilda Xatar ostidagii Jahon meʼroslari roʻyxatiga kiritilgan.1860-yildan buyon Iyerusalim eski shahar devorlaridan tashqariga chiqib, misli koʻrilmagan darajada kengaydi. 2022-yilda Iyerusalim aholisi 971,100 kishini tashkil qilib, ularning salkam 60% ni yahudiylar, 40% ni esa falastinliklar tashkil qildi. 2020-yilda esa shahar aholisi 951,100 kishini tashkil qilib, ulardan 570,100 (59.9%) ni yahudiylar, 353,800 (37.2%)ni musulmonlar, 16,300 (1.7%)ni nasroniylar tashkil qilgan.

Yahudiy Bibliyasiga koʻra podsho Dovud shaharni Yebusiylardan tortib olgan va unii Isroil podsholigining poytaxtiga aylantirgan. Uning oʻgʻli va vorisi podsho Sulaymon davrida Birinchi Ibodatxona barpo etilgan. Zamonaviy olimlar fikricha isroilliklar avvaliga oʻziga xos monolatrik – keyinchalik [[Yahova|El/Yahve]] eʼtiqodiga asoslangan [[Monoteizm|monoteistik dinning]] rivojlanishi bilan Kanʼondagi boshqa xalqlardan ajralib chiqa boshlashgan. M. avv. I mingyillik boʻsagʻasida sodir boʻlgan uchbu hodisalar yahudiy xalqi uchun markaziy ahamiyatga ega hodisalar hisoblanadi. Muqaddas shahar nomi (Ivrit: עיר הקודש, lotincha: ''Ir ha-Qodesh'') quvgʻindan keyin ishlatiga boshlangan. Iyerusalimning Xristianlikdagi muqaddasligi Yahudiy Bibliyasining yunonchaga oʻgirilishi va uning nasroniylar tomonidan [[Qadimgi Ahd]] sifatida qabul qilinishi bilan bogʻliq boʻlib, [[Yangi ahd|Yangi Ahdda]] keltirilgan [[Iso Masih|Iso Masihning]] oʻsha yerda xochga tortilishi va osmonga koʻtarilishi voqeasi orqali mustahkamlangan. Islomda esa Iyerusalim [[Makka]] va [[Madina (shahar)|Madinadan]] keyingi uchinchi muqaddas shahar hisoblanadi. Shahar musulmonlar uchun dastlabki qibla hisoblangan, Islom taʼlimotida [[Muhammad]] 621-yilda shaharga [[Isro va meʼroj|tungi sayohat]] qilgani va Qur’onga koʻra Jannatga koʻtarilib, Xudo bilan soʻzlashgani hikoyasi mavjud.&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=States, Nations, and Borders: The Ethics of Making Boundaries |year=2004 |author=Buchanan, Allen |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-52575-6 |url=https://books.google.co.uz/books?id=bntCSupRlO4C&amp;pg=PA192&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false}}&lt;/ref&gt; Shu sababdan, atigi 0.9 km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; maydonga ega boʻlishiga qaramasdan, Eski shahar koʻplab diniy ahamiyatga ega manzilgohlarni oʻz ichiga oladi va ular qatoriga Ibodatxona tepaligi va uning [[Yigʻi Devori|Gʻarbiy devori]], [[Qubbat as-Saxra (Qoya gumbazi)|Qoya gumbazi]] va [[Al-Masjid al-Aqso|al-Aqso masjidi]] hamda Muqaddas Qabr Cherkovi kabilarni keltirish mumkin.

Bugungi kunda Iyerusalimning maqomi muammosi Isroil-Falastin nizosining eng markaziy masalalaridan biri boʻlib qolmoqda. 1947-yilgi BMT Falastinning Boʻlinishi rejasiga koʻra Iyerusalim [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] tomonidan boshqariluvchi „maxsus xalqaro rejim ostidagi ''[[:en:Corpus_separatum_(Jerusalem)|corpus separatum]]''“ sifatida belgilangan. 1948-yildagi Arab-Isroil urushi davrida Gʻarbiy Iyerusalim Isroil tomonidan anneksiya qilinadi, Sharqiy Iyerusalim, jumladan Eski shahar esa [[Iordaniya]] tomonidan egallanadi va anneksiya qilinadi. [[Olti kunlik urush|1967-yilgi olti kunlik urush]] davomida Isroil Sharqiy Iyerusalimni va atrof hududlarni Iyerusalim shahri hududiga qoʻshib oldi. Isroilning Bosh qonunlaridan biri, 1980-yilgi Iyerusalim qonuni Iyerusalimni davlatning boʻlinmas poytaxti sifatida eʼlon qiladi. Isroil hukumatining barcha shaxobchalari bosh shtablari, jumladan [[Knesset]] (Isroil parlamenti), Bosh vazir va Prezident qarorgohlari va Oliy Sud qarorgohi Iyerusalimda joylashgan. Xalqaro jamoatchilik Sharqiy Iyerusalimning anneksiya qilinishini noqonuniy deb eʼlon qiladi va Sharqiy Iyerusalimni Isroil tomonidan bosib olingan Falastin hududi sifatida koʻradi.&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2010-11-08 |title=Israel plans 1,300 East Jerusalem Jewish settler homes |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-11709617 |access-date=2025-02-15}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Muqaddas shaharlar]]

{{Osiyo poytaxtlari}}
{{Geo-stub}}</text>
      <sha1>r57y7ybru2h7gjtqitwc8n4gnonywol</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sulaymon I</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25747</id>
    <revision>
      <id>5480968</id>
      <parentid>5285443</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:45:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480968</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10865" sha1="fa5b8deb5i6aykops4ckbm2n9ypnks2" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat
 | ismi                 = Sulaymon I
 | asl ismi             = سليمانا اول‎
 | portret              = EmperorSuleiman.jpg
 | eni                  = 250px
 | tavsif               = [[Usmoniylar imperiyasi]] sultoni
 | tavallud sanasi      = {{tugʻilgan sanasi|1494|11|6|df=yes}}
 | tavallud joyi        = [[Trabzon]],  [[Usmoniylar imperiyasi]]
 | vafot sanasi         = {{vafot sanasi va yoshi|1566|9|6|1494|11|6}}&lt;ref name= AG-BM-encyc&gt;{{Cite book |last=Ágoston |first=Gábor |editor-last=Ágoston |editor-first=Gábor |editor-first2= Bruce |editor-last2= Masters |title=Encyclopedia of the Ottoman Empire |chapter=Süleyman I |date=2009}}&lt;/ref&gt;
 | vafot joyi           = [[Sigetvar]] [[Usmoniylar imperiyasi]]
}}

'''Muhtasham Sulaymon I''' ({{lang-ota3|سليمان اول|Süleymân-ı evvel}}; {{Lang-tr|Birinci Süleyman, Kanuni Sultan Süleyman}}; 1494-yil 6-noyabr, Trabzon – 1566-yil 6-sentyabr, Szigetvar) – Usmoniylar imperiyasining oʻninchi sultoni va eng uzoq (1520—1566-yillar&lt;ref name=&quot;AG-BM-encyc&quot; /&gt;{{rp|541–545}}) hukmronlik qilgan. 1538-yildan boshlab xalifa boʻlgan. Yevropada uni koʻpincha Sulaymon Muhtasham deb, musulmon olamida esa Sulaymon Qonuniy deb atashadi.

Uning hukmronlik yillarida, Usmonli imperiyasida kamida 25 million aholi istiqomat qilardi. Sulaymon Usmoniylar sulolasining eng buyuk sultoni sanaladi. Uning hukmronligi davrida Usmonli imperiyasi oʻz taraqqiyotining eng yuqori choʻqqisiga erishgan&lt;ref&gt;{{Статья|ссылка=http://dx.doi.org/10.1002/9781444338232.wbeow464|автор=GÁBor ÁGoston|заглавие=Ottoman conquests|год=2011-11-13|место=Oxford, UK|издание=The Encyclopedia of War|издательство=Blackwell Publishing Ltd}}&lt;/ref&gt;. Sulaymon I saltanati paytida Usmonli imperiyasi Yevropa, Yaqin Sharq va Oʻrta yer dengizi hududlarida oʻz chegaralarini sezilarli darajada kengaytirgan&lt;ref&gt;[[:en:Constantinople: City of the World's Desire, 1453–1924|Constantinople: City of the World’s Desire, 1453–1924.]]&lt;/ref&gt;, shuningdek, madaniyat, adabiyot va meʼmorchilik sohasida ham yuksak taraqqiyotga erishgan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=en|url=http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198704/the.golden.age.of.ottoman.art.htm|title=The Golden Age of Ottoman Art|author=Atıl, Esin|website=Saudi Aramco World|date=July–August 1987|publisher=Houston, Texas: Aramco Services Co|access-date=2023-02-19|archive-date=2011-06-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20110609191610/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198704/the.golden.age.of.ottoman.art.htm|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;.

Sulaymon 1520-yil 30-sentyabrda otasi [[Salim I Yovuz|Salim I]] oʻrniga taxtga oʻtirgach, oʻz hukmronligini Markaziy va Sharqiy Yevropa hamda Oʻrta yer dengizidagi [[Xristian olami|xristian davlatlari]]&lt;nowiki/&gt;ga qarshi harbiy yurishlar bilan boshladi. 1521-yilda Belgrad, 1522—1523-yillarda esa Rodos shahrini zabt etdi. 1526-yilda [[Mohács jangi|Moxach]] jangida Sulaymon [[Vengriya qirolligi]]&lt;nowiki/&gt;ning qudratini sindirgan. Keyinchalik Vengriya boʻlinib, uning katta qismi bevosita [[Usmonli Vengriya|imperiya tarkibi]]&lt;nowiki/&gt;ga kiritilgan. Biroq, 1529-yilda Vena qamalida magʻlubiyatga uchrashi uning Yevropaga yanada chuqurroq kirib borishiga toʻsqinlik qildi.

Usmonli imperiyasining iqtisodiy, harbiy va siyosiy qudrati choʻqqisida turgan Sulaymon XVI asrning eng mashhur hukmdorlaridan biriga aylandi. U shaxsan oʻzi Usmonli qoʻshinlarini boshqarib, bir qator Yevropa nasroniy qal’alarini zabt etdi. Bundan tashqari, u yillar davomida Eronning shia mazhabidagi Safaviylar imperiyasiga qarshi kurashdi, natijada Mesopotamiyani oʻz tasarrufiga kiritdi. Shimoliy Afrikada Usmonli Tripolitaniyasi tashkil etildi. Usmonlilar floti Oʻrta yer dengizidan Qizil dengizgacha va Fors koʻrfazigacha boʻlgan dengizlarda hukmronlik qildi&lt;ref name=&quot;Mansel&quot;&gt;{{cite book |last=Mansel |year=1998 |first=Philip |title=[[Constantinople: City of the World's Desire, 1453–1924]] |author-link=Philip Mansel}}&lt;/ref&gt;{{rp|61}}.

Tez sur’atda kengayib borayotgan Usmonli imperiyasi tepasida turgan Sulaymon shaxsan jamiyat, taʼlim, soliq va jinoiy huquq sohalarida muhim sud islohotlarini joriy etdi. U Usmonli imperiyasining bosh qozisi Ebussuud Afandi bilan hamkorlikda olib borgan islohotlari Usmonli huquqining ikki shakli – sultonlik (Qonun) va islomiy (Shariat) qonunlar oʻrtasidagi munosabatlarni uygʻunlashtirishga xizmat qildi&lt;ref&gt;{{cite book |last=Finkel |year=2005 |first=Caroline |title=Osman's Dream: The Story of the Ottoman Empire 1300–1923 |publisher=Basic Books |page=145}}&lt;/ref&gt;. Sulaymon isteʼdodli shoir va zargar boʻlish bilan birga, nozik madaniyatning buyuk homiysi ham edi. U Usmonli imperiyasining sanʼat, adabiyot va meʼmorchilik sohalarida rivojlanishining „Oltin davri“ga boshchilik qildi&lt;ref name=&quot;atil24&quot;&gt;{{cite journal|url=http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198704/the.golden.age.of.ottoman.art.htm|title=The Golden Age of Ottoman Art|access-date=18 April 2007|journal=Saudi Aramco World|date=July–August 1987|volume=38|issue=4|pages=24–33|issn=1530-5821|location=Houston, Texas|publisher=Aramco Services Co|last=Atıl|first=Esin|url-status=dead|archive-url=http://archive.wikiwix.com/cache/20110706142210/http://www.saudiaramcoworld.com/issue/198704/the.golden.age.of.ottoman.art.htm|archive-date=6 July 2011}}&lt;/ref&gt;.

1533-yilda Sulaymon Usmonli anʼanasini buzdi va oʻzining imperator haramidagi ayol Roksolanaga (Ukrainian) uylandi. Gʻarbiy Yevropada malla sochlari uchun shunday nomlangan Rokselana sharqiy pravoslav nasroniylikdan sunniy islomni qabul qilgan va shundan soʻng Usmonli imperiyasida „Ayollar sultonligi“ davrining eng nufuzli shaxslaridan biriga aylangan rusin edi. Sulaymon 1566-yilda vafot etgach, uning 46 yillik hukmronligi tugadi, uning oʻrniga u va Roksalananing oʻgʻli [[Salim II]] taxtga oʻtirdi. Sulaymonning boshqa merosxoʻrlari Mehmed va Mustafo vafot etgan; Mehmed 1543-yilda chechakdan vafot etgan, Mustafo esa 1553-yilda Sulaymonning buyrugʻi bilan boʻgʻib oʻldirilgan. Uning boshqa oʻgʻli Boyazid ham 1561-yildagi qoʻzgʻolondan soʻng uning buyrugʻi bilan Boyazidning toʻrt oʻgʻli bilan birga qatl etilgan. Olimlar odatda uning oʻlimidan keyingi davrni oddiy tanazzul emas, balki inqiroz va moslashuv davri deb hisoblashgan boʻlsa-da&lt;ref name=&quot;decline&quot;&gt;{{cite book |last=Hathaway |year=2008 |first=Jane |title=The Arab Lands under Ottoman Rule, 1516–1800 |publisher=Pearson Education Ltd. |quote=historians of the Ottoman Empire have rejected the narrative of decline in favor of one of crisis and adaptation |page=8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Tezcan |year=2010 |first=Baki |title=The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern Period |publisher=Cambridge University Press |quote=the conventional narrative of Ottoman history – that in the late sixteenth century the Ottoman Empire entered a prolonged period of decline marked by steadily increasing military decay and institutional corruption – has been discarded. |page=9}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book |last=Woodhead |year=2011 |first=Christine |chapter=Introduction |title=The Ottoman World |quote=Ottomanist historians have largely jettisoned the notion of a post-1600 'decline' |page=5 |editor-first=Christine |editor-last=Woodhead}}&lt;/ref&gt;, Sulaymon hukmronligining oxiri Usmonlilar tarixidagi suv ayirgich boʻldi. Sulaymondan keyingi oʻn yilliklarda Usmonli imperiyasi sezilarli siyosiy, institutsional va iqtisodiy oʻzgarishlarni boshdan kechira boshladi – bu hodisa koʻpincha Transformatsiya davri deb ataladi&lt;ref name=&quot;Empire-Power&quot;&gt;{{Cite book |last=Şahin |year=2013 |first=Kaya |title=Empire and Power in the Reign of Süleyman: Narrating the Sixteenth-Century Ottoman World |publisher=Cambridge University Press |place=Cambridge}}&lt;/ref&gt;{{rp|11}}&lt;ref&gt;{{cite book |last=Tezcan |year=2010 |first=Baki |title=The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern Period |publisher=Cambridge University Press |page=10}}&lt;/ref&gt;.

[[Turkum:Usmonlilar imperiyasi hukmdorlari]]
[[Turkum:Usmonli sulolasi]]
== Oila ==
Hotinlari:
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!Ism
! Tugʻilgan vaqti
! Vafot etgan vaqti
! Hayot yoʻli
|-
! [[Mukerrem Fulane Hotun]]
| 1496
| 1550
| Mukerrem Hotun Sulton Sulaymonning shahzoda bilan paytida haramiga kirgan birinchi joriyasi edi. Mukkerrem Sulton Sulaymonga 3 ta oʻgʻil 1 ta qiz tugʻgan.1521-1522-yillarda barcha farzandlari vafot etgandan soʻng Eski saroyga yuboriladi.
|-
! [[Gulfem Hotun]]
| 1497
| 1562
| U Sulton Sulaymonning haramiga 1511-yillarda kirgan 2-hotini edi. U Sulton ha 1 ta farzand tugʻadi. Ammo bolasi 1521-yilda kasallikdan vafot etadi. Ammo Sulton Gulfemni oldida olib qoldi.
|-
! [[Mohidavron Sulton]]
| 1500
| 1581
| U Sulton Sulaymonning 3-hotini edi. Mohidavron Saroyga 1512-yilda kiradi va Sulton unga dastlab Gulbahor ismini qoʻyadi. Mohidavron Sulton Sulaymonga 2 oʻgʻil va 2 ta qiz tugʻadimU juda chiroyli ammo zerikarli ayol boʻgan.
|-
! [[Hürrem Sultan|Haseki Hurram Shoh Sulton]].
| 1502
| 1558
| Hurram Sulton Sulton Sulaymoning sevimlisi va qonuniy xotini. Usmoniylar imperiyasini eng kuchli ayoli. Dastlab ismi Aleksandra boʻlgan. U Sulton Sulaymon haramiga 1520-yilda kirgan. Hurram Sulton Sulton Sulaymonga 6 oʻgʻil va 1 qiz tugʼgan. Hurram Sulton aqlli, kuchli va chiroyli ayol boʼlgan. Uning sariq sifat sochlari Sultonni oʻziga tortgan. Hurram Sulton 1531-yilda Sulaymon bilan qonuniy nikoh qurgan. Shu tariqa Ayollar saltanatini boshlab bergan ayol edi.
|-

|}
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
!Ism
! Tugʻilgan vaqti
! Vafot etgan vaqti
! Onasi
|-
! Shahzoda Alemshoh
| 1510
| 1511
| Mukerrem Hotun
|-
! Shahzoda Abdulloh
| 1511
| 1521
| Mukerrem Hotun
|-
! Shahzoda Mahmut
| 1512
| 1521
| Mukerrem Hotun
|-
! Hafiza Sulton
| 1512
| 1522
| Mukerrem Hotun
|-
! Shahzoda Murod
| 1513
| 1521
| Gulfem Hotun
|-
! Shahzoda Mustafo
| 1515
| 1553
| Mohidavron Sulton
|-
! Shahzoda Ahmet
| 1516
| 1541
| Mohidavron Sulton
|-
! Fatma Sulton
| 1517
| 1572
| Mohidavron Sulton
|-
! Shahzoda Mehmet
| 1521
| 1543
| Haseki Hurram Sulton
|-
! Mehrimoh Sulton
| 1522
| 1578
| Haseki Hurram Sulton
|-
! Shahzoda Abdulloh
| 1523
| 1526
| Haseki Hurram Sulton
|-
! Selim ll
| 1524
| 1574
| Haseki Hurram Sulton
|-
! Shahzoda Boyazid
| 1525
| 1562
| Haseki Hurram Sulton
|-
! Roziya Sulton
| 1525
| 1556
| Mohidavron Sulton
|-
! Shahzoda Jahongir
| 1531
| 1554
| Haseki Hurram Sulton
|}
== Adabiyotlar ==
Li.: Novichev A. D., Istoriya Tursii, t. 1, L., 1963.

== Havolalar ==
{{Vikiiqtibos}}{{OʻzME}}

{{Usmoniylar imperiyasi sultonlari}}
{{Taxt uchun kurashgan Usmoniy shahzodalar}}

[[Turkum:Usmonlilar imperiyasi hukmdorlari]]
[[Turkum:Usmonli sulolasi]]


{{bio-stub}}
{{royal-stub}}
{{Ottoman-stub}}</text>
      <sha1>fa5b8deb5i6aykops4ckbm2n9ypnks2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dushanbe</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47539</id>
    <revision>
      <id>5480763</id>
      <parentid>5457613</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:38:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Dushanbe_Presidential_Palace_01.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Wdwd|Wdwd]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Dushanbe Presidential Palace 01.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480763</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11228" sha1="gwt9qys9dnp0wl4r4f6fcolotu5lkpe" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti
| oʻzbekcha nomi = Dushanbe &lt;br /&gt;{{lang-tg|Душанбе}}
| mavqe = shahar
| mamlakat = Tojikiston
| mintaqa turi = 
| mintaqa =
| jadvalda mintaqa = 
| tuman turi = 
| tuman = 
| jadvalda tuman = 
| jamoat turi =
| jamoat = 
| jadvalda jamoat = 
| qaram = 
| gerb = Coat of Arms of Dushanbe.png
| bayroq = 
|lat_deg = 38|lat_min = 34|lat_sec = 23
 |lon_deg = 68|lon_min = 47|lon_sec = 11
 |CoordAddon              = type:city(1027900)_region:TJ
| CoordScale = 
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 300
| mintaqa xaritasi oʻlchami = 
| tuman xaritasi oʻlchami = 
| mamlakat xaritasi = 
| mintaqa xaritasi = 
| tuman xaritasi = 
| ichki bolinishi = 
| rahbar turi = Hukumat raisi
| rahbar = Rustam Emomali
| asos solingan =  XVII
| ilk eslatilishi = 1676&lt;ref&gt;http://visittajikistan.tj/ru/regions/dushanbe.php {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131203010946/http://visittajikistan.tj/ru/regions/dushanbe.php |date=2013-12-03 }} Официальный веб-сайт Государственного органа управления в сфере туризма Республики Таджикистан&lt;/ref&gt;
| avvalgi nomlari = Dushanbe (1924—1929),&lt;br /&gt;Stalinobod (1929—1961)
| qachondan beri = 1925
| maydon = 126,6
| balandlik turi = 
| AP markazi balandligi = 706
| iqlim = 
| rasmiy til = tojik tili{{!}}tojikcha
| aholi = {{Koʻpayish}}764 300&lt;ref name=&quot;ts&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.stat.tj/ru/img/36a268df28cfe07c2098351a71bb2773_1372996589.pdf|title=Численность населения Таджикистана на 1 января 2013 года|author=Агентство по статистике при Президенте Республики Таджикистан|date=01.01.2013|lang=ru|accessdate=2013-09-19|archivedate=2013-09-21|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130921053703/http://www.stat.tj/ru/img/36a268df28cfe07c2098351a71bb2773_1372996589.pdf}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130921053703/http://www.stat.tj/ru/img/36a268df28cfe07c2098351a71bb2773_1372996589.pdf |date=2013-09-21 }}&lt;/ref&gt;.
| sanalgan yil = 2013
| zichlik = 5905
| aglomeratsiya = 1 029 000 (2013)
| milliy tarkib = [[tojiklar]], [[oʻzbeklar]], [[ruslar]] 
| konfessiyaviy tarkib = 
| etnoxronim = 
| vaqt mintaqasi = UTC+5
| DST = 
| telefon kodi = +992 37
| pochta indeksi = 734000
| pochta indekslari = 
| avtomobil kodi = СБ, ДБ (1959—1991)&lt;br /&gt; (1999-2009) 01РТ&lt;br /&gt;2009-yil 01TJ
| identifikator turi = 
| raqamli identifikator = 
| sayt = http://www.dushanbe.tj
| Commons turkumi = 
|tasvir={{Photomontage
| photo1a =
| photo2a = Panorama with buildings, Dushanbe.jpg
| photo2b =
| photo3a =
| photo3b =
| size = 290
| spacing = 2
| color = transparent
| border = 0
}}}}
'''Dushanbe'''  ({{lang-tg|Душанбе}}, {{lang-fa|'''دوشنبه'''}}) — [[Tojikiston]]ning poytaxti va eng katta shahri. Dushanbeda toʻrtta shahar tumani bor. [[1929-yil]]gacha Dushanbening nomi '''Dushambe''' boʻlgan. 1929-yildan 1961-yilgacha '''Stalinobod''' deb atalgan. „Dushanbe“ soʻzi fors-tojikcha „[[dushanba]]“ degani. Shaharning bunday atalishiga sabab shahar joylashgan yerda dushanba kuni katta [[bozor]] ochiladigan qishloq boʻlgan.

== Tarixi ==
Dushanbe dastlab [[Varzob]] daryosining boʻyidagi uchta kichik yondosh qishloq — Sariosiyo, Shohmansur va Dushanba oʻrnida paydo boʻlgan. Bu uch qishloqning eng yirigi Dushanba qishlogʻi boʻlgan. Shahar hududidan [[yunon]]-[[baqtriya]] davri (eramizdan avavvalgi 2-asr)ga oid arxeologik yodgorliklar topilgan. Qoʻlyozmalarda Dushanba qishlogʻi 17-asr boshidan tilga olingan. Dushanbe 1924-yidan Tojikiston Muxtor respublikasi poytaxti boʻlgan. 1925-yil Dushanbega shahar statusi berilgan.

== Geografiyasi ==
Dushanbeni [[Varzob]] daryosi shimoldan janubga, [[Kofarnihon]] daryosi sharqdan gʻarbga kesib oʻtadi.

=== Iqlimi ===
Dushanbening [[iqlim]]i kontinental. Yanvarning oʻrtacha hararoti −0,6-9&amp;nbsp;°C, iyulniki 19.4-35.6&amp;nbsp;°C. Dushanbeda yiliga 625–630&amp;nbsp;mm yogʻin yogʻadi. Dushanbe [[Hisor vodiysi]]da, [[Varzob]] daryosining dengiz sathidan 750-930 metr balandlikdagi keng [[terrasa]]larida joylashgan.

=== Hududiy boʻlinishi ===
[[Fayl:Административное деление Душанбе.png|thumb|120px|left|Dushanbe shahrining hududiy boʻlinishi]]
[[2013-yil]] 18-iyulda Dushnabe shahrining maydonini uch baravarga kattalashtirish qarori qabul qilindi&lt;ref&gt;[http://www.riarealty.ru/news/20130718/400919364.html Территория столицы Таджикистана расширится втрое за счет прилегающих районов]&lt;/ref&gt;. Dushanbe shahri toʻrt tumanga boʻlinadi. Har bir tumanning oʻz maʻmuriy boshqarmasi mavjud.
;Tumanlari
* Ismoil Somoniy tumani
* Sino tumani
* Firdavsiy tumani
* Shohmansur tumani
{| class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;70%&quot;
!Tuman nomi
!Avvalgi nomi
!Maydoni,&lt;br /&gt;km²
!Aholisi,&lt;br /&gt;kishi (2011)
!Tuman raisi
|-
|1. Ismoili Samoniy
|Oktabrskiy
|25,8
|131 600
|Qurbonov Alamxon Jamilovich
|-
|2. Sino
|Frunzenskiy
|43,8
|285 400
|Safarov Zafar Abdulloyevich
|-
|3. Firdavsiy
|Sentralniy
|29,1
|183 300
|Aleyev Saidnuriddin Akromovich
|-
|4. Shohmansur
|Jeleznodorojniy
|27,9
|147 300
|Boboyev Samandar Boboyevich
|-
|}

== Demografiyasi ==
Dushanbening aholisi 1926-yil 5,600 kishi boʻlgan&lt;ref&gt;[[Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi|OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;. 1997-yil aholi soni 512,500 boʻlgan. 2008-yil aholi soni 679,400 boʻlgan.1-aprel 2014-yilga kelib aholi soni 778,500 kishiga yetgan&lt;ref name=ds&gt;{{Citation |year= |title=Душанбе — Неофициальный сайт Душанбе |url=http://www.2shanbe.tj/index/0-48 |access-date=2013-09-23 |archivedate=2016-04-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160406144929/http://www.2shanbe.tj/index/0-48 }}&lt;/ref&gt;.

== Iqtisodi ==
[[Fayl:Дворец Президента.jpg|thumb|Dushanbe. Prezident qasri]]
Dushanbe — Tojikistonning yirik [[sanoat]] markazi. Shaharda respublika sanoat ishlab chiqarishining qariyb 1/3 qismi joylashgan. [[Mashinasozlik]] va [[metallsozlik]] sanoati, [[toʻqimachilik]] mashinasozligi, [[qishloq xoʻjaligi]] mashinasozligi, savdo mashinasozligi, roʻzgʻor sovitkichlari, [[armatura]]lar, „Tojikkabel“, yoʻl qurish mashinalari remonti zavodlari mavjud. Qurilish materiallari ([[sement]], yogʻochsozlik korxonalari, [[temir]]-[[beton]] konstruksiyalar zavodi) ishlab chiqariladi.

Shahar sanoatida yengil ([[tikuvchilik]], [[poyabzal]], [[ip]]-[[gazlama]], [[trikotaj]], [[shoyi]] fabrikalari) va [[oziq-ovqat]], ([[sut]] kombinati, [[qandolatchilik]], [[tamaki]] fabrikalari, [[vino]], [[pivo]], [[non]], [[yogʻ]]-[[moy]] zavodlari) sanoati korxonalari ham salmoqli oʻrin tutadi.

Dushanbeni Dushanba-Vaxsh energetika sistemasi (shahar issiqlik elektr markazi, Norak, Perepadnaya, Markaziy, Bosh GESlar va Varzobdagi GESlar) [[elektr energiya]] bilan taʼminlab turadi.

==Katta bozorlar==
* Shohmansur&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=// Asia-plus |url=http://news.tj/ru/news/v-dushanbe-na-krupneishem-rynke-shokhmansur-proizoshel-pozhar |access-date=2014-12-05 |archivedate=2012-11-30 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121130181836/http://news.tj/ru/news/v-dushanbe-na-krupneishem-rynke-shokhmansur-proizoshel-pozhar }}&lt;/ref&gt; 
* Safariyon
* Korvon
* Sultoni Kabir
* Sakhovat
* Jal-Jam
* Farovon
* Payshanbe (Yovon)

== Transporti ==
Dushanbe shahri bir necha [[temir yoʻl]] va shosse yoʻllar tugunidir. [[Dushanbe xalqaro aeroporti]] shaharga xizmat koʻrsatadi. Shahar ichida [[avtobus]] va [[trolleybus]] qatnaydi.

== Taʼlimi ==
Dushanbe 20-asr oʻrtalaridan yirik ilmiy va madaniy markazga aylandi. Shaharda Tojikiston Respublikasi fanlar akamdeiyasi va ilmiy tadqiqot institutlari ishlab turibdi. Dushanbeda oʻndan oshiq [[oliy oʻquv yurti]], bir qancha oʻrta maxsus oʻquv yurtlari, hunar-texnika bilim yurtlari, [[litsey]] va [[kollej]]lar mavjud.

== Madaniyati ==
[[Fayl:Дворец наций. г. Душанбе, Таджикистан.jpg|thumb|200px|Dushanbe]]
[[Fayl:Зима в Душанбе.jpg|thumb|left|183px|Dushanbe. N.Qaroboev khiyoboni]]
[[Fayl:Проспект Рудаки. Душанбе. 2008.jpg|thumb|left|183px|Dushanbe. Rudakiy khiyoboni]]

Keyingi yillarda Dushanbeda koʻplab chiroyli maʼmuriy, oʻquv, madaniy va maishiy binolar (Hukumat uyi, Majlisi Oliy, „Tojikkonsert“, Borbad nomidagi kinokonsert zali, „Dushanba“, „Tojikiston“ mehmonxonalari, Tojikiston davlat milliy universiteti, aerovokzal, „Rohat“, „Saodat“ choyxonalari, „Sadbarg“ maishiy xizmat uyi, Kasaba uyushmalari Saroyi, yozuvchilar uyi) va koʻp qavatli turar joy binolari qurilgan.

Dushanbeda yetti [[teatr]] (Sadriddin Ayniy nomli Akademik opera va balet teatri, A. Lohutiy nomli Tojikiston akademik drama teatri va boshqalar), [[filarmoniya]], [[sirk]], bir necha kinoteatr, „Tojikfilm“ kinostudiyasi, Firdavsiy nomli milliy kutubxona, fanlar akdemiyasining markaziy ilmiy kutubxonasi, A. Lohutiy nomli shahar markaziy kutubxonasi, qariyb 180 jamoat kutubxonasi, 7 muzey, Xalq xoʻjaligi yutuqlari koʻrgazmasi, [[radio]], telemarkaz, respublika [[telegraf]] agentligi va boshqalar bor.

Dushanbeda poligrafiya kombinati, „Irfon“, „Adib“, „Maorif“, „Donish“, „Sharqi ozod“ nashriyotlari, Tojikiston ensiklopediyasi Bosh ilmiy tahririyati mavjud. Oʻttizga yaqin nomda [[tojik tili|tojik]], [[oʻzbek tili|oʻzbek]], [[rus tili|rus]], [[ingliz tili|ingliz]] va boshqa tillarda [[gazeta]], oʻndan oshiq nomda [[jurnal]] nashr etiladi.

Shaharda 27 [[kasalxona]], 60 vrachlik ambulatoriya-poliklinika muassasasi (shu jumladan 10 ta maxsus dispanser), 8 sanitariya-epidemiologiya stansiyasi, 5 [[stadion]], sport saroyi, 7 suzish havzasi mavjud. Dushanbe atrofidagi ([[Hisor-olay togʻlari|Hisor]] togʻlarining janubiy yon bagʻirlarida) manzarali togʻ daralarida dam olish uylari va sanatoriylar bor.

Shaharda Vaxdat, Gʻalaba, maydonlari, Ayniy nomidagi bogʻ bor. Tojik mumtoz adabiyoti aseoschisi [[Abu Abdullo Rudakiy]]ga, [[Abu Ali ibn Sino]] va [[Sadriddin Ayniy]]ga haykal oʻrnatilgan, Ayniy va [[Mirzo Tursunzoda]]ga maqbara barpo qilingan. Dushanbeda yana botanika bogʻi, [[mineralogiya]] [[muzey]]i va boshqalar bor.

{|class=&quot;graytable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
 |+ 
 |width=&quot;25%&quot;| 
 |width=&quot;25%&quot;|[[Fayl:Ayni Opera Theatre in Dushanbe.JPG|center|230px]]
 |width=&quot;25%&quot;| 
|width=&quot;25%&quot;|[[Fayl:Театр кукол в г. Душанбе.JPG|center|230px]]
 |-
 |Millatlar qasri
 |Opera va balet teatri
 |Tojikiston hukumatni binolari 
 |Qugirchoq teatri
 |}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.ashkdahlen.com/index.php?id=166 Dushanbe shahrining suratlari] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110904120912/http://www.ashkdahlen.com/index.php?id=166 |date=2011-09-04 }}
* http://www.airport.tj/ {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20101104125103/http://www.airport.tj/ |date=2010-11-04 }}

{{Commons category|Dushanbe}}
{{Tojikiston hududiy boʻlinishi}}
{{Tojikiston shaharlari}}
{{Osiyo poytaxtlari}}
{{OʻzME}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Tojikiston shaharlari]]
[[Turkum:Oʻrta Osiyoning qadimiy shaharlari]]</text>
      <sha1>gwt9qys9dnp0wl4r4f6fcolotu5lkpe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mari</title>
    <ns>0</ns>
    <id>75928</id>
    <revision>
      <id>5480989</id>
      <parentid>5285739</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:53:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>0 ta manba qutqarildi hamda 1 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5480989</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22578" sha1="78shva9q4820txthdz51xoo0xwixv6x" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti
| oʻzbekcha nomi = Mari
| mavqe = shahar
| mamlakat = Turkmaniston
| mintaqa turi = Turkmaniston viloyatlari{{!}}Viloyat
| mintaqa = Mari viloyati
| jadvalda mintaqa = Mari viloyati
| tuman turi =
| tuman =
| jadvalda tuman =
| jamoat turi =
| jamoat =
| jadvalda jamoat =
| qaram =
| gerb =
| bayroq =
 |lat_dir = |lat_deg= 37|lat_min= 36
 |lon_dir = |lon_deg= 61|lon_min= 50
| CoordAddon = type:city(123000)_region:TM
| CoordScale =
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 250
| mintaqa xaritasi oʻlchami =
| tuman xaritasi oʻlchami =
| mamlakat xaritasi =
| mintaqa xaritasi =
| tuman xaritasi =
| ichki bolinishi =
| rahbar turi = Hokim
| rahbar = Kakagelgi Gurbanov
| asos solingan =
| ilk eslatilishi = 1884
| avvalgi nomlari = Marv
| qachondan beri =
| maydon =
| balandlik turi =
| AP markazi balandligi =
| iqlim =
| rasmiy til = Turkman tili
| aholi = 126 141
| sanalgan yil = 2010
| zichlik =
| aglomeratsiya =
| milliy tarkib = turkmanlar, ruslar, tatarlar, armanlar
| konfessiyaviy tarkib = musulmonlar, xristianlar
| etnoxronim =
| vaqt mintaqasi = +5
| DST =
| telefon kodi = +993 522
| pochta indeksi = 745400
| pochta indekslari =
| avtomobil kodi = MR
| identifikator turi =
| raqamli identifikator =
| Commons turkumi =
| sayt =
| sayt tili =
}}

&lt;!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --&gt;
'''Mari''' ([[Turkman tili|turkmancha]]:maɾɯ, 1937-yilgacha — [[Marv]] ({{lang-fa|مرو}}))) — Turkmanistondagi shahar, Mari viloyati markazi, Murgʻob daryosi va Qoraqum kanali boʻyida. Mari tuguni. Ashxobodan 343&amp;nbsp;km uzoqlikda. Aholisi 126,1 ming kishi (2010-yil). Rossiya Turkmanistonni bosib olganidan keyin Marv okrugining harbiy-maʼmuriy markazi sifatida 1884-yilda barpo qilingan (1917-yildan oldin Zakaspiy viloyatining uyezd markazi edi).

Yengil, oziq-ovqat sanoati, qurilish materiallari korxonalari, mashinasozlik zavodi bor. M. yonida tabiiy gazda ishlaydigan GRES ishlab turibdi. Umumiy taʼlim, kasb-hunar, musiqa maktablari, pedagogika va tibbiyot bilim yurtlari, tarix muzeyi, kutubxonalar, madaniyat uylari, teatr, madaniyat va istirohat bogi, kasalxona va boshqa tibbiy muassasalar mavjud. Aeroport bor. Shahardan 30&amp;nbsp;km sharqda qad. Marv qoldiklari saqlangan.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;
&lt;!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --&gt;

== Etimologiyasi ==
Otaniyozovning qayd etishicha, „Muru“ nomi [[Zardusht|zardushtiylik]] matnlarida So‘g‘d ([[Soʻgʻd|So‘g‘diyona]]) va Baxti ([[Baqtriya]]) toponimlari bilan birga uchraydi va „Marg‘iyona“ nomi Eronning [[Behistun kitobalari|Behistun qoyatoshlariga]] o‘yib yozilgan, bundan 2500 yil avval paydo bo‘lgan. Otaniyozovning qoʻshimcha qilishicha: „bu nom Marv ash-Shahijon shaklida“, keyinchalik esa Muru, Mouru, Marg‘iyona, Margʻ, Margush, Maru, Maru shahujahon, Maru Shahuezan, [[Marv]] va Mari shakllarida ishlatilgan va baʼzi olimlar margʻ soʻzini „yashil dala“ yoki „oʻtloq“ deb talqin qilib, fors tilida marg chorvachilik manbai maʼnosini anglatishi mumkinligini taʼkidlaydilar&lt;ref name=atanyyazov&gt;{{cite book|title= Түркменистаның Географик Атларының Дүшүндиришли Сөзлүги|trans-title= Explanatory Dictionary of Geographic Names in Turkmenistan  |page=205 |publisher=Ылым |date=1980 |place=Ashgabat |first=Soltanşa |last=Atanyýazow|url=https://www.twirpx.com/file/2683178/ }}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Qadimiy [[Marv]] shahri [[Buyuk Ipak yoʻli|Buyuk Ipak yo‘lida]] joylashgan voha bo‘lgan. Shahar 13-asrda [[Mongollar|moʻgʻullar]] tomonidan vayron qilingan va aholisi yoʻq qilingan. Ipak yoʻlida joylashganligi sababli, u vaqt oʻtishi bilan qayta tiklandi, faqat 19-asrda koʻchmanchi [[Taka|taka qabilalari]] tomonidan yana vayron qilingan. Edmund OʻDonovan 1882-yilda Marvni shunday tasvirlagan:

: … faqat „geografik ifoda“. Bu maʼlum miqdordagi dehqonchilik hududi boʻlib, yarim million taka turkmanlar chorvachilik, talon-taroj va oʻgʻrilik yoʻli bilan oʻz tirikchiligini oʻtkazadigan, Buxoro va Mashhad oʻrtasidagi karvon yoʻllari yoqasidagi joydir. Men kelganimdan beri paydo boʻlgan joydan tashqari, Marv deb ataydigan markaziy nuqta yoʻq. Men Murg‘ob daryosining bir nuqtasida joylashgan Qo‘shidxon qal’asini nazarda tutyapman…&lt;ref name=odonovan&gt;{{cite book|title=The Country of the Turkomans|date=1977|publisher=Oguz Press and the Royal Geographical Society|place=London|isbn=0-905820-01-0}}, Chapter 15, OʻDonovan, Edmund, ''Merv and Its Surroundings'', lecture delivered in 1882.&lt;/ref&gt;.

Shahar 1884-yilda [[Rossiya imperiyasi]] tomonidan bosib olindi, bu Afgʻoniston, Britaniya kuchlari va Chor Rossiyasi armiyasi oʻrtasida Kushka jangini keltirib chiqardi. Zamonaviy aholi punkti oʻsha yilning oxirida Rossiya harbiy va maʼmuriy posti sifatida tashkil etilgan.

Britaniya Hindiston armiyasining [[pulemyot]] otryadidan iborat 40 nafar panjoblik askar va ingliz zobiti 1918-yil avgust oyida Marv yaqinida bolsheviklarga qarshilik koʻrsatdi, bu [[Qrim urushi|Qrim urushidan]] keyin ingliz va rus qoʻshinlari oʻrtasidagi birinchi toʻgʻridan-toʻgʻri toʻqnashuv edi&lt;ref&gt;''On Secret Service East of Constantinople'' by [[Peter Hopkirk]], John Murray, 1994&lt;/ref&gt;.

Mari atrofidagi hudud [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] tomonidan keng [[Sugʻorish|sugʻorishdan]] foydalangan holda [[paxta]] yetishtirish markazi sifatida rivojlangan. [[Katta sovet ensiklopediyasi|Katta Sovet ensiklopediyasida]] Mari haqida quyidagicha yozilgan:

&lt;blockquote&gt;Mari (1937-yilgacha Marv), shahar, Turkmaniston SSR Mari viloyati markazi. Murgʻob daryosi va Qoraqum kanali boʻyida joylashgan. Toshkent, Krasnovodsk va Kushkaga temir yoʻllar orqali bogʻlangan. Aholisi 67 ming kishi (1973; 1897-yilda 8,5 ming, 1939-yilda 37 ming, 1959-yilda 48 ming). Yirik junni tozalash zavodi, paxta tozalash, mashinasozlik zavodlari; qurilish qurilish birlashmasi; oziq-ovqat (tegirmon, non pishirish va goʻsht qadoqlash amalgamatlari, sut zavodi va boshqalar), charm sanoati, gilam ishlab chiqarish. Mari yaqinida 1973-yilda Mari tumani davlat elektr stansiyasi ishlay boshladi. Tibbiyot va pedagogika kollejlari. Inqilob tarixi muzeyi. Drama teatri&lt;ref name=bse&gt;{{cite encyclopedia|url=https://bse.slovaronline.com/18666-MARY |article=МАРЫ|title=Большая советская энциклопедия|edition=3|language=Russian}} (online version)&lt;/ref&gt;.&lt;/blockquote&gt;

1968-yilda shahardan 20 kilometr gʻarbda Shodlik (Shatliq) gaz konida katta [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz zaxiralari]] topilgan&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.pdfio.com/k-251915.html|title=Petroleum Geology and Resources of the Amu-Darya Basin|year=2004|publisher=pdfio.com|accessdate=2014-05-05|url-status=dead|archiveurl=https://archive.today/20140505213018/http://www.pdfio.com/k-251915.html|archivedate=2014-05-05}}&lt;/ref&gt;.

Mari Sovet Ittifoqi parchalanib, Turkmaniston mustaqilligini eʼlon qilganidan keyin 1992-yil 18-mayda [[Mari viloyati|Mari viloyatining]] markaziga aylandi.

2000-yillarda koʻplab koʻchalar, yangi turar-joy massivlari qurildi. Yangi aeroport terminali, Turkmaniston davlat energetika institutining yangi binosi, teatr, yangi kutubxona, yangi tarixiy muzey, Maʼnaviyat saroyi ([[Turkman tili|turkmancha]]: Ruhiýet Köşgi), „Margush“ mehmonxonasi, tibbiy diagnostika binosi, Ene Mähri akusherlik-pediatriya tibbiyot punkti, [[Gurbanguli hoji masjidi]], stadion, ot sporti majmuasi, yopiq suzish havzasi va yangi temir yo‘l vokzali barpo etildi&lt;ref&gt;[http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=1587 Gostepriimstvo drevnego i vechno yunogo goroda]&lt;/ref&gt;.

2012-yilda shahar [[Mustaqil davlatlar hamdoʻstligi|MDHning]] madaniy poytaxtlaridan biri deb eʼlon qilindi&lt;ref&gt;[http://www.turkmenistan.ru/ru/articles/37338.html Turkmenskiy gorod Mari poluchil sertifikat kulturnoy stolitsi SNG]&lt;/ref&gt;.

== Geografiyasi ==
Mari shahri Turkmanistonning toʻrtinchi yirik shahri boʻlib, Turon pasttekisligining janubi-sharqiy qismida, Murgʻob vohasida, [[Afgʻoniston]] togʻlaridan boshlanuvchi [[Murgʻob|Murgʻob daryosi]] deltasida joylashgan. Shahar janubidan [[Qoraqum kanali]] oqib oʻtadi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://geoman.ru/geography/item/f00/s09/e0009135/index.shtml |title=ТУРКМЕНСКАЯ СОВЕТСКАЯ СОЦИАЛИСТИЧЕСКАЯ РЕСПУБЛИКА |access-date=2009-06-02 |archive-date=2010-05-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100528191636/http://geoman.ru/geography/item/f00/s09/e0009135/index.shtml |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

=== Iqlimi ===
Iqlimi quruq kontinental; yanvarning oʻrtacha harorati −2 dan +4 °C gacha, iyul +28 — +32 °C; yiliga 100-300 mm yogʻin tushadi&lt;ref&gt;{{kitob manbasi |last1=Proxorov |first1=Aleksandr |title= [[Katta sovet ensiklopediyasi|Большая советская энциклопедия]]:Марыйская область |date=1969-1978 |publisher=Советская энциклопедия |location=[[Moskva]] |edition=3-nashr |accessdate=1-iyul 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Aholisi ==
1998-yildagi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Mari shahri aholisi 94 ming kishini tashkil etdi. 2005-yilga kelib shahar aholisi 100 000 kishiga koʻpaydi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.krugosvet.ru/enc/strany_mira/TURKMENISTAN.html |title=Туркменистан |access-date=2009-06-02 |archive-date=2011-12-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111226134411/http://krugosvet.ru/enc/strany_mira/TURKMENISTAN.html |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;, 2017-yilda esa 120 000 kishiga yaqinlashdi{{Citation needed}}. Etnik tarkibiga koʻra, Mari shahrida asosan [[turkmanlar]], [[ruslar]], [[tatarlar]], [[armanlar]] istiqomat qiladi.

== Maʼmuriy holati ==
Mari shahri — [[Mari viloyati|Mari viloyatining]] maʼmuriy markazi. Mari viloyat miqyosidagi shahar, yaʼni u biron bir tuman tarkibiga kirmaydi va maʼmuriy jihatdan bevosita viloyatga boʻysunadi. Biroq, shaharni oʻrab turgan Mari tumani ham bor. Garchi Mari tumani tarkibiga kirmasa ham, shahar ushbu tumanning markazi hisoblanadi.

Mari shahri tarkibiga Saparmurod Turkmanboshi shahri, Mulkburkaz, Sultoiz va Yoʻlli qishloqlari kiradi.

== Iqtisodiyoti ==
Mari Turkmanistonning toʻrtinchi yirik shahri va [[Tabiiy gazlar|tabiiy gaz]] va [[paxta]] sanoati uchun yirik sanoat markazi boʻlib, mamlakatning asosiy eksport daromadlaridan ikkitasidir. Shahar [[paxta]], [[Don ekinlari|don]], teri va [[Pilik|jun]] savdo markazidir.

=== Sanoati ===
Marida mashinasozlik zavodi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://maryzavod.ru/ |title=Марыйский машиностроительный завод |access-date=2013-04-12 |archive-date=2013-04-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130410170921/http://maryzavod.ru/ |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;, avtomobil taʼmirlash zavodi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://cis.trifle.net/index.php?do=12&amp;id=15572 |title=Марыйский авторемонтный завод |access-date=2009-06-02 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304123029/http://cis.trifle.net/index.php?do=12&amp;id=15572 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;, [[Jin mashina|paxta tozalash zavodi]]&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://cis.trifle.net/index.php?do=12&amp;id=27511 |title=Марыйский хлопкоочистительный завод имени В. П. Чкалова ТПО «Заготхлопкопром» |access-date=2009-06-01 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100126/http://cis.trifle.net/index.php?do=12&amp;id=27511 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;, koʻnchilik zavodi&lt;ref&gt;[http://www.aboutcompanies.ru/company/mariyskiy_kojevenniy_zavod.html Mariyskiy kojevenniy zavod]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;, uy qurilishi zavodi, qurilish materiallari zavodi, turkman azotli oʻgʻitlar zavodi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://chemindustry.ru/rus/branches/branch.php?ent=92 |title=Туркменский завод азотных удобрений |access-date=2009-06-01 |archive-date=2009-02-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090222085119/http://chemindustry.ru/rus/branches/branch.php?ent=92 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt; va shakar zavodi mavjud.

Mashinasozlik zavodining mahsulotlari neftni quyish uchun mo‘ljallangan kuchli markazdan qochma neft nasoslari bo‘lib, ular [[Mustaqil Davlatlar Hamdoʻstligi|MDHning]] turli mintaqalariga eksport qilinib, dunyoning 20 dan ortiq davlatiga eksport qilinmoqda.

Shaharda jun yuvish&lt;ref&gt;[http://www.aboutcompanies.ru/company/mariyskaya_fabrika_pervichnoy_obrabotki_shersti.html Mariyskaya fabrika pervichnoy obrabotki shersti]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;, yigirish va toʻqish&lt;ref&gt;[http://www.aboutcompanies.ru/company/mariyskaya_hlopchatobumajnaya_pryadilno_tkatskaya_fabrika.html Mariyskaya xlopchato-bumajnaya pryadilno-tkatskaya fabrika]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;, kiyim-kechak, gilam&lt;ref&gt;[http://www.aboutcompanies.ru/company/mariyskaya_krasilno_kovrovaya_fabrika.html Mariyskaya kovrovaya fabrika]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;, qandolat va mebel&lt;ref&gt;[http://www.aboutcompanies.ru/company/mariyskaya_mebelnaya_fabrika_oao_turkmenmebel.html Mariyskaya mebelnaya fabrika]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Недоступная ссылка}}&lt;/ref&gt; fabrikalari, pivo va sut zavodlari ishlab turibdi.

Mari respublika gaz sanoatining asosiy markazi hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://gorod-maru.turmir.com/ |title=ТУРКМЕНИСТАН. Форум Туркменистан. Карта Туркменистан. Фото. город Туркменистан |accessdate=2009-06-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090813031631/http://gorod-maru.turmir.com/ |archivedate=2009-08-13 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.

Shahardan 19 km uzoqlikda Turkmanistondagi eng yirik Mari GESi joylashgan boʻlib, quvvati 1 million 250 ming kVt boʻlib, u Shodlik konidan olinadigan gazda ishlaydi va respublika elektr energiyasining 80% dan ortigʻini ishlab chiqaradi.

Marida bosmaxona bor&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.milfirm.ru/fc5/firm4592.htm |title=Марыйская типография |accessdate=2009-06-01 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120204012055/http://www.milfirm.ru/fc5/firm4592.htm |archivedate=2012-02-04 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://vladsc.narod.ru/library/enc_tur/m.htm |title=Энциклопедия туриста. М {{!}} The Encyclopaedia of Tourist. M |access-date=2009-06-01 |archive-date=2009-02-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090212040722/http://vladsc.narod.ru/library/enc_tur/m.htm |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.
[[File:Tekinka-mary-01.jpg|thumb|left|200px|Mari shahridagi Tekin bozorida qoʻlda toʻqilgan tekin gilamlari savdosi, 1981-yil.]]

=== Gilam to‘qish ===
Qo‘lda va mashinada toʻqilgan [[Gilam|gilamlar]] shahar aholisining g‘ururi sanaladi.

Tekin, Salor, Yovmud, Ersar gilamlari bir-biridan bezak va rang-barangligi bilan farqlanadi. Marv vohasi, hozirgi Mari viloyati jahonga mashhur taka gilamlarining vatani boʻlib, bu yerda [[taka]] qabilasining gilamchilik anʼanalari saqlanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/2336/ |title=Вокруг Света {{!}} Jurnal {{!}} Ptitsi letyat k ozeru… |access-date=2009-06-01 |archive-date=2009-12-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20091213011449/http://www.vokrugsveta.ru/vs/article/2336/ |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

=== Yilqichilik ===
Mari ot fermasida dunyoga mashhur boʻlgan [[Axaltaka ot zoti|Axaltaka zoti]] boqiladi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.horse.ru/oloshadi/structure.php?cur=2166 |title=Лошадь — Кони — Альбом пород лошадей СССР |access-date=2009-06-01 |archive-date=2013-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130920235038/http://horse.ru/oloshadi/structure.php?cur=2166 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

== Transport tizimi ==
Mari orqali 1880—1896-yillarda rus generali Mixail Annenkov boshchiligida [[Turkmanboshi (shahar)|Turkmanboshini]] (Krasnovodsk) [[Toshkent]] bilan bogʻlovchi [[Samarqand-Andijon temir yoʻli|Oʻrta Osiyo temir yoʻli]] qurilgan. Undan 1900-yillarda qurilgan Mari-[[Sarhadobod|Kushka]] yoʻli shaxobchasi bor&lt;ref&gt;{{Из БСЭ|заглавие=Среднеазиатская железная дорога}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.humanities.edu.ru/db/msg/38052 |title=Закаспийская железная дорога |accessdate=2009-06-02 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071111224917/http://humanities.edu.ru/db/msg/38052 |archivedate=2007-11-11 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;. 2003-yilda vokzal rekonstruksiya qilindi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.turkmenistan.ru/ru/node/15060 |title=После коренной реконструкции открылся для приёма пассажиров железнодорожный вокзал в городе Мары |access-date=2012-06-11 |archive-date=2014-12-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141222064120/http://www.turkmenistan.ru/ru/node/15060 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;. Shaharda soatiga 500 yoʻlovchiga moʻljallangan yangi avtovokzal, rekonstruksiya qilingan temir yoʻl vokzali&lt;ref&gt;{{cite web |url = http://tourism-sport.ru/_new_merv_station.html |title = Новый вокзал в Марах. |deadlink = yes }}{{Oʻlikhavola|date=iyul 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;, soatiga 300 yoʻlovchiga xizmat koʻrsatadigan, 3500 m uzunlikdagi uchish-qoʻnish yoʻlagi bilan jihozlangan yangi aeroport mavjud boʻlib, u ogʻirligi 400 tonnagacha boʻlgan katta samolyotlarni qabul qilishga moʻljallangan&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.turkmeninform.com/ru/news/20090305/00788.html |title=Президент Туркменистана даёт старт Совету Старейшин |access-date=2010-01-13 |archive-date=2012-05-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120525165131/http://www.turkmeninform.com/ru/news/20090305/00788.html |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;. Shahar ichidagi transport jamoat avtobuslar, yoʻnalishli taksilar va yoʻnalishsiz taksilar bilan ifodalanadi.

== Madaniyati ==
=== Kutubxona ===
Mari kutubxonasi Mari tumanidagi eng yirik mintaqaviy kutubxonadir&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=1587|title=Золотой век|website=www.turkmenistan.gov.tm}}&lt;/ref&gt;. Kutubxona qurilishi 2010-yil fevral oyida boshlangan. Kutubxona 2011-yil 20-oktabrda rasman ochilgan va rasmiy ochilish marosimida Turkmanistonning oʻsha vaqtdagi prezidenti [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] ishtirok etgan&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.turkmenistan.ru/ru/articles/36618.html|title=К услугам жителей Марыйского велаята открылась областная библиотека - Интернет-газета Turkmenistan.Ru|website=www.turkmenistan.ru}}&lt;/ref&gt;.

Bino sharsimon shaklda boʻlib, 62 ta ustun bilan mustahkamlangan. Kutubxonaning balandligi 42 metrni tashkil qiladi. Uch qavatli bino uch million kitobni saqlash uchun moʻljallangan&lt;ref&gt;[https://archive.today/20121221163031/http://cci.gov.tm/ru/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=702:2011-10-21-05-56-20&amp;catid=38:-2011&amp;Itemid=1 Prezident Turkmenistana prinyal uchastie v otkritii novogo zdaniya Mariyskoy velayatskoy biblioteki]&lt;/ref&gt; va bir vaqtning oʻzida 600 kitobxonni sigʻdirishi mumkin. Kutubxona fondida kitob do‘koni, to‘qqizta o‘quv zali, internet tarmog‘i, oqsoqollar uchun alohida o‘quv zali, maxsus bo‘limlar kabineti, konferensiya xonalari, bolalar xonasi mavjud. Lola barglari ko‘rinishidagi kutubxona gumbazi ostida teleskop o‘rnatilgan.

=== Boshqalar ===

[[File:151127-worlds-largest-yurt-Mary-Turkmenistan.jpg|thumb|right|300px|2015-yilda yirik tadbirlar uchun qurilgan ko‘chmas uch qavatli [[oʻtov]].]]

Mari oʻzining tarix-oʻlkashunoslik muzeyi bilan mashhur.

Asosiy futbol jamoasi Marv F. K. boʻlib, u [[Mari stadioni|Mari stadionida]] oʻynaydi.

== Taniqli shaxslari ==
* '''Eduard Asadov''', sovet / rus shoiri va yozuvchisi;
* '''Murodgeldi Aqmammedov''', turkman siyosatchisi;
* '''Sidiq Meredov''', iqtisodchi va yozuvchi;
* '''Xidir Saparaliyev''', turkman siyosatchisi;
* '''Yelena Bonner''', Sovet/Rossiya inson huquqlari faoli.

== Gallery ==
&lt;gallery class=&quot;center&quot;&gt;
File:MIG in Mary (3891837429).jpg|Maridagi MiG monumenti
File:MAMaryMarkt6.jpg|Mari bozori, 1992-yil
File:MAMaryMarkt5.jpg|Mari bozori, 1992-yil
File:MAMaryMarkt3.jpg|Mari bozori, 1992-yil
File:MAMaryBushaltestelle.jpg|Avtobus bekati, 1992-yil
File:MAMaryHZ3.jpg|Maridagi toʻy, 1992-yil
File:MAMaryHZ2.jpg|Marilik ayollari, 1992-yil
File:MAMaryMarkt2.jpg|Mari bozori, 1992-yil
File:MAMaryMarkt1.jpg|Marida anʼanaviy [[telpak]] kiygan erkak, 1992-yil
&lt;/gallery&gt;

== Qardosh shaharlari ==
Mari quyidagi shaharlar bilan [[Birodarlashgan shaharlar|qardoshlik munosabatlarini]] oʻrnatgan:
* {{TUR}}, [[Istanbul]]&lt;ref name=istanbul&gt;{{cite web|title=Kardeş Şehirler|url=https://www.ibb.istanbul/icerik/kardes-sehirler|website=ibb.istanbul|publisher=Istanbul|language=tr|access-date=2021-09-05|arxivsana=2021-09-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210905053846/https://www.ibb.istanbul/icerik/kardes-sehirler}}&lt;/ref&gt;;
* {{UZB}}, [[Samarqand]]&lt;ref name=samarkand&gt;{{cite web |title=Самарканд и Валенсия станут городами-побратимами|url=https://podrobno.uz/cat/podrobno/samarkand-i-valensiya-stanut-gorodami-pobratimami/|website=podrobno.uz|publisher=Podrobno.uz|language=ru|date=2018-01-27|access-date=2020-11-15}}&lt;/ref&gt;;
* {{RUS}}, [[Oryol]]&lt;ref name=ashgabat&gt;{{cite web|title=Kostroma is looking for a twin city in Turkmenistan|url=https://orient.tm/en/kostroma-is-looking-for-a-twin-city-in-turkmenistan/|website=orient.tm|publisher=Orient|date=2020-07-15|access-date=2020-11-12|arxivsana=2020-11-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201112184043/https://orient.tm/en/kostroma-is-looking-for-a-twin-city-in-turkmenistan/}}&lt;/ref&gt;;
* {{CHN}}, [[Sian]]&lt;ref&gt;{{cite web|title=Sister cities|url=http://en.xa.gov.cn/thisisxian/sistercities/965.htm|website=xa.gov.cn|publisher=Xi'an|access-date=2020-11-12|arxivsana=2023-06-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230604165406/http://en.xa.gov.cn/thisisxian/sistercities/965.htm}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{Turkmaniston shaharlari}}
{{Turk dunyosi madaniyat va sanʼat poytaxti}}

[[Turkum:Turkmaniston shaharlari]]</text>
      <sha1>78shva9q4820txthdz51xoo0xwixv6x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Athletic Bilbao</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82607</id>
    <revision>
      <id>5481246</id>
      <parentid>5479012</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:27:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rojiblancos</username>
        <id>106827</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>https://www.athletic-club.eus/</comment>
      <origin>5481246</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10956" sha1="5l7t988j7iy4hn938uusia4mmu0ck35" xml:space="preserve">{{Futbol klubi2
| clubname = Athletic Club
| image = 
| image_size = 165px
| alt = 
| caption = 
| fullname = Athletic Club&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.athletic-club.eus/en/club/about-the-club|title=About the club|publisher=Athletic Bilbao|access-date=29 November 2018|archive-date=12 July 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230712084732/https://www.athletic-club.eus/en/club/about-the-club|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://theathletic.com/4308623/2023/03/16/sporting-lisbon-athletic-bilbao-wrong-name/ From Sporting Lisbon to Athletic Bilbao — why do we get foreign clubs' names wrong?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230407010919/https://theathletic.com/4308623/2023/03/16/sporting-lisbon-athletic-bilbao-wrong-name/ |date=7 April 2023 }}, Michael Cox, The Athletic, 16 March 2023&lt;/ref&gt;
| nickname = ''Lehoiak'' (The Lions)&lt;br&gt;''Zuri-Gorriak'' (The Red and Whites)
| short name = 
| founded = {{Start date and age|1898|07|18|df=y}}
| dissolved = 
| American = 
| ground = [[San Mamés Stadium (2013)|Estadio San Mamés]]
| capacity = 53,289&lt;ref name=&quot;capacity&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/competitions/General/02/14/49/29/2144929_DOWNLOAD.pdf|title=UEFA EURO 2020 Evaluation Report|website=Uefa.com|access-date=23 January 2017|archive-date=16 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170516214454/http://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/competitions/General/02/14/49/29/2144929_DOWNLOAD.pdf|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| coordinates = 
| owntitle = &lt;!--optional, default: Owner --&gt;
| owner = 
| chrtitle = President
| chairman = Jon Uriarte
| mgrtitle = Head coach
| manager = [[Ernesto Valverde]]
| league = {{Spanish football updater|Athletic Bilbao}}
| season = {{Spanish football updater|Athletic Bilbao2}}
| position = {{Spanish football updater|Athletic Bilbao3}}
| website = https://www.athletic-club.eus/en
| pattern_la1 = _athletic2425h
| pattern_b1 = _athletic2425h
| pattern_ra1 = _athletic2425h
| pattern_sh1 = _athletic2425h
| pattern_so1 = _athletic2425hl
| leftarm1 = FFFFFF
| body1 = FFFFFF
| rightarm1 = FFFFFF
| shorts1 = 000000
| socks1 = 000000
| pattern_la2 = 
| pattern_b2 = _athletic2425a
| pattern_ra2 = 
| pattern_sh2 = _athletic2425a
| pattern_so2 = _athletic2425al
| leftarm2 = 0000F0
| rightarm2 = 0000F0
| pattern_la3 = 
| pattern_b3 = _athletic2425t
| pattern_ra3 = 
| pattern_sh3 = _athletic2425t
| pattern_so3 = _blackhorizontal
| leftarm3 = a99dc5
| body3 = a99dc5
| rightarm3 = a99dc5
| shorts3 = a99dc5
| socks3 = a99dc5
| current = 2024–25 Athletic Bilbao season
}}

'''&quot;Atletik klub de Bilbao&quot;''' ({{lang-es|Athletic Club de Bilbao}}) – Ispaniya futbol jamoasi. Klub [[1898]] yilda tashkil etilgan, [[1928]] yildan boshlab (asos solingandan beri) [[La Liga|Primerada]] ishtirok etib keladi. Atletik Bilbao – Ispaniya oliy divizionini hali biror marta ham tark etmagan uch klubdan ([[Barselona (futbol klubi)|Barselona]], [[Real Madrid C.F.|Real Madrid]]) biridir. Klub Ispaniya klublari orasida eng koʻp titulga ega boʻlgan jamoalardan biri hisoblanadi. 8 marta mamlakat chempioni va 24 marta [[Copa del Rey|Qirollik kubogi]] sohibi boʻlgan.

Klubning anʼanaviy rangi – qizil-oq, shuning uchun jamoa ''Rojiblancos'' (qizil-oqlar) taxallusini ham olgan. „Sherlar“ taxallusi esa Muqaddas Mamas cherkovi yonida joylashganidan kelib chiqadi. Xristianlikning eski davrlarida Mamas rimliklarning sherlariga gʻajib tashlash uchun tashlab qoʻyilgan. Lekin sherlar Mamasni yeyishmadi. Keyinroq u muqaddas chehra deb hisoblana boshlandi.

Klub faqatgina mahalliy futbolchilardan foydalanish siyosati bilan mashhur. Bu tanqidga ham asos boʻladi, shuningdek, bundan iftixorlanish tuygʻusi ham mavjud. Klubga nafaqat Basklar mamlakatida tugʻilgan futbolchilar jamoaga jalb etilgan va yana asli basklardan boʻlganlar ham jamoaga qoʻshilgan. Masalan, [[Braziliya]]da tugʻilgan Biurrun va Yevropa va [[Futbol bo`yicha Jahon chempionati|Jahon chempioni]] boʻlgan Fransiya terma jamoasi aʼzosi Biksan Lizarazyularni koʻrsatish mumkin. Biroq bu amaliyot murabbiylar tarkibiga amal qilmaydi. Jamoani juda koʻplab chet el mutaxassislari boshqargan. [[germaniya]]lik Yup Xaynkes va [[fransiya|fransuz]] Luis Fernandez, hozirgi murabbiy Marselo Bielsalarni misol tariqasida olish mumkin. Jamoa koʻpchilik ispan komandalarga oʻxshab, kelib chiqishi britaniyaga bogʻliq, „Atletik“ oti ham shundan kelib chiqqan.

== Koʻrib chiqish ==
Ayni paytda klub 2013-yilda ochilgan &quot;[[Nuevo San-Mames&quot;]] stadionida oʻynamoqda. Eski [[Bilbao]] savdo yarmarkasi oʻrnida qurilgan boʻlib, u „San-Mames“ deb nomlangan va „Sobor“nomi bilan tanilgan sobiq stadion maydonining bir qismini egallaydi. Asl „San-Mames“ 1913-yilda ochilgan va roppa-rosa 100 yil davom etgan. Oʻz buzilishi paytida u tashkil etilganidan beri barcha misollar mavsumlarida ishtirok etgan yagona stadion boʻlgan. Subtribun xonalaridan chiqishda Pichichining byusti joylashgan boʻlib, u bilan maxsus anʼana bogʻliq – birinchi marta „San-Mames“ da qatnashgan jamoa sardori buyuk futbolchi xotirasiga yodgorlikka doimiy ravishda gullar qoʻyadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://tribuna.com/en/clubs/athletic/ |sarlavha=tribuna |qaralgan sana=26.05.2024}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy klub ranglari qizil-oq, buning uchun klub „qizil-oq“ laqabini oldi (ispancha Rojiblancos yoki bask. Zurrigorri). Klubning yana bir laqabi – „sherlar“ – jamoaning stadioni Kesariyadagi Avliyo Mamant cherkovi yonida joylashgan (Mames ispancha versiyada). Mamas xristianlikning dastlabki davrida rimliklar tomonidan sherlarni parchalashga tashlangan, ammo sherlar Mamasga tegmagan. Keyinchalik u azizlar qatoriga kiritildi va imonlilar tomonidan hayvonlarning homiysi hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://cyprusiana.ru/index.php/events/art-historian/mamas.html |sarlavha=Св. Мамант и его лев |qaralgan sana=28.05.2024}}&lt;/ref&gt;.

Klub 1911-yilda joriy etilgan kantera siyosati bilan mashhur boʻlib, uni faqat Basklar klubi mezoniga mos keladigan futbolchilar oʻynaydi (oʻyinchi tarixiy Basklar mamlakati hududida tugʻilishi yoki har qanday bask klubi tarbiyalanuvchisi boʻlishi kerak). Shunday qilib, klub falsafasi ostida frantsuz basklari (Bixant Lizarazu), bask ildizlariga ega boʻlgan chet elliklar (frantsuz Emerik Laporte), shuningdek, Basklar mamlakatida oʻsgan boshqa millat futbolchilari (Bilbaoda tugʻilgan ganets Inyaki Uilyams) ham bor. Biroq, ushbu amaliyot murabbiylar tarkibiga taalluqli emas va klubni nemis Yupp Xaynkes, frantsuz Luis Fernandes va argentinalik Marselo Bielsa kabi koʻplab xorijiy mutaxassislar boshqargan. Klub, Ispaniyaning koʻplab futbol jamoalari singari, ingliz tilidan kelib chiqqan, shuning uchun „Atletik“deb nomlangan.

„Atletiko“ ning tarixiy raqiblari [[Real Madrid CF|&quot;Real Madrid&quot;]] va [[FC Barcelona|&quot;Barselona&quot;]] ning yana ikkita klassik klubi boʻlib, ular bilan oʻyinlar „Klassiko“ deb nomlanadi, shuningdek „Real Sossedad“deb nomlanadi. Oxirgi jamoa bilan qarama-qarshilik ayniqsa prinsipial xususiyatga ega va Bask derbisi chunki u koʻpincha Basklar mamlakatining eng kuchli klubini belgilaydi. Shuningdek, „Osasuna“ yoki „Racing Santander“kabi qoʻshni mintaqalarning boshqa jamoalari bilan raqobat mavjud

== Joriy tarkib ==

=== Asosiy jamoa ===

{{fs start}}
{{fs player|no=1|pos=GK|nat=ESP|name=Gorka Iraisos}}
{{fs player|no=2|pos=FW|nat=ESP|name=Gaiska Tokero}}
{{fs player|no=3|pos=DF|nat=ESP|name=Yon Aurteneche}}
{{fs player|no=5|pos=DF|nat=ESP|name=Fernando Amoryebyeta}}
{{fs player|no=6|pos=DF|nat=ESP|name=Mikel San Xose}}
{{fs player|no=7|pos=MF|nat=ESP|name=David Lopes}}
{{fs player|no=8|pos=MF|nat=ESP|name=Ander Itturaspe}}
{{fs player|no=9|pos=FW|nat=ESP|name=Fernando Lyorente}}
{{fs player|no=10|pos=FW|nat=ESP|name=Oskar de Markos}}
{{fs player|no=11|pos=FW|nat=ESP|name=Aris Aduris}}
{{fs player|no=13|pos=GK|nat=ESP|name=Raul Fernandes Kavada}}
{{fs player|no=14|pos=MF|nat=ESP|name=Markel Susaeta}}
{{fs player|no=15|pos=DF|nat=ESP|name=Andoni Iraola}}
{{fs mid}}
{{fs player|no=16|pos=DF|nat=ESP|name=Iban Subiaurre}}
{{fs player|no=17|pos=MF|nat=ESP|name=Iniego Peres}}
{{fs player|no=18|pos=MF|nat=ESP|name=Karlos Gurpegi|other='''C'''}}
{{fs player|no=19|pos=FW|nat=ESP|name=Iker Muniain}}
{{fs player|no=21|pos=MF|nat=ESP|name=Ander Errera}}
{{fs player|no=22|pos=DF|nat=ESP|name=Shabier Kastilyo}}
{{fs player|no=23|pos=DF|nat=ESP|name=Borxa Ekisa}}
{{fs player|no=24|pos=MF|nat=ESP|name=Xavi Martines}}
{{fs player|no=|pos=FW|nat=ESP|name=Iniego Dias de Serio}}
{{fs player|no=|pos=DF|nat=ESP|name=Ustarits}}
{{fs player|no=|pos=DF|nat=ESP|name=Mikel Balensiaga}}
{{fs player|no=|pos=MF|nat=ESP|name=Galder Serraxeriya}}
{{fs end}} &lt;br /&gt;

== Yutuqlar ==
=== Erkaklar futboli ===
* '''[[La Liga|Ispaniya chempionati]]''' (8):
** 1929/30, 1930/31, 1933/34, 1935/36, 1942/43, 1955/56, 1982/83, 1983/84
* '''[[Copa del Rey|Qirollik kubogi]]''' (24):
** 1902, 1903, 1904, 1910, 1911, 1914, 1915, 1916, 1921, 1923, 1930, 1931, 1932, 1933, 1943, 1944, 1945, 1950, 1955, 1956, 1958, 1969, 1973, 1984
** ''&quot;Atletik&quot;ning kubokda yutgan miqdori bahsli masala hisoblanadi. [[1902]] yilda „Ateltiko“ va FK „Bilbao“ jamoalaridan tuzilgan tarkib bilan „Klub Viskaya“ni ustidan gʻalaba qozonilgan.[[1903]] yilda esa bu ikki jamoa „Atletik Bilbao“ boʻlib birlashgan. Kubok 1902 yili Atletik muzeyiga qoʻyilgan&lt;ref&gt;[http://www.rsssf.com/tabless/spancup1902.html]&lt;/ref&gt; va jamoa uni oʻz yutuqlari roʻyxatiga qoʻshgan.&lt;ref&gt;[http://www.athletic-club.net/acc/home.asp?a=7&amp;b=2&amp;idi=2]&lt;/ref&gt; Biroq La liga va Ispaniya futbol federatsiyasi bu trofeyni „Atletik“niki deb tan olmaydi.''

* '''Shimoliy chempionat''' (3):
** 1913/14, 1914/15, 1915/16
* '''Viskaya chempionati''' (14):
** 1919/20, 1920/21, 1922/23, 1923/24, 1924/25, 1925/26, 1927/28, 1928/29, 1930/31, 1931/32, 1932/33, 1933/34, 1938/39, 1939/40
* '''Bask kubogi''' (1):
** 1934/35
* '''[[Ispaniya superkubogi (futbol)|Ispaniya superkubogi]] ''' (1):
** 1984.
* '''[[Ispaniya superkubogi (futbol)|Eva Duarte kubogi]]''' (1):
** 1950.

=== Ayollar futboli ===
* '''Ayollar superligasi''': '''3'''
** 2002-03, 2003-04, 2004-05

== Stadion ==
* '''San Mames'''
* '''Oʻrindiqlar soni''': 39750&lt;ref&gt;[http://www.fussballtempel.net/uefa/ESP.html www.fussballtempel.net]&lt;/ref&gt;
* '''Ochilgan''': [[1913|1913-yil]]
* '''Maydon hajmi''': 103×68 m.
* '''Mashgʻulotlar bazasi''': „Lezama“

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.athletic-club.net/ Klubning rasmiy sayti] {{ref-es}} {{ref-en}}
* [http://athletic-bilbao.ru/ Atletik Bilbao klubi muxlislari sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120712145427/http://athletic-bilbao.ru/ |date=2012-07-12 }} {{ref-ru}}

[[Turkum:Ispaniya futbol klublari]]
[[Turkum:La Liga klublari]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha futbol klublari]]
[[Turkum:1898-yilda tashkil etilgan futbol klublari]]</text>
      <sha1>5l7t988j7iy4hn938uusia4mmu0ck35</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481247</id>
      <parentid>5481246</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:27:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Rojiblancos</username>
        <id>106827</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>https://www.athletic-club.eus/</comment>
      <origin>5481247</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10968" sha1="6m50u86u8c5n5nepw52d1f85bzq23j3" xml:space="preserve">{{Futbol klubi2
| clubname = Athletic Club
| image = 
| image_size = 165px
| alt = 
| caption = 
| fullname = Athletic Club&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.athletic-club.eus/en/club/about-the-club|title=About the club|publisher=Athletic Bilbao|access-date=29 November 2018|archive-date=12 July 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230712084732/https://www.athletic-club.eus/en/club/about-the-club|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://theathletic.com/4308623/2023/03/16/sporting-lisbon-athletic-bilbao-wrong-name/ From Sporting Lisbon to Athletic Bilbao — why do we get foreign clubs' names wrong?] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230407010919/https://theathletic.com/4308623/2023/03/16/sporting-lisbon-athletic-bilbao-wrong-name/ |date=7 April 2023 }}, Michael Cox, The Athletic, 16 March 2023&lt;/ref&gt;
| nickname = ''Lehoiak'' (The Lions)&lt;br&gt;''Zuri-Gorriak'' (The Red and Whites)
| short name = 
| founded = {{Start date and age|1898|07|18|df=y}}
| dissolved = 
| American = 
| ground = [[San Mamés Stadium (2013)|Estadio San Mamés]]
| capacity = 53,289&lt;ref name=&quot;capacity&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/competitions/General/02/14/49/29/2144929_DOWNLOAD.pdf|title=UEFA EURO 2020 Evaluation Report|website=Uefa.com|access-date=23 January 2017|archive-date=16 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170516214454/http://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/competitions/General/02/14/49/29/2144929_DOWNLOAD.pdf|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| coordinates = 
| owntitle = &lt;!--optional, default: Owner --&gt;
| owner = 
| chrtitle = President
| chairman = Jon Uriarte
| mgrtitle = Head coach
| manager = [[Ernesto Valverde]]
| league = {{Spanish football updater|Athletic Bilbao}}
| season = {{Spanish football updater|Athletic Bilbao2}}
| position = {{Spanish football updater|Athletic Bilbao3}}
| website = https://www.athletic-club.eus/en
| pattern_la1 = _athletic2425h
| pattern_b1 = _athletic2425h
| pattern_ra1 = _athletic2425h
| pattern_sh1 = _athletic2425h
| pattern_so1 = _athletic2425hl
| leftarm1 = FFFFFF
| body1 = FFFFFF
| rightarm1 = FFFFFF
| shorts1 = 000000
| socks1 = 000000
| pattern_la2 = 
| pattern_b2 = _athletic2425a
| pattern_ra2 = 
| pattern_sh2 = _athletic2425a
| pattern_so2 = _athletic2425al
| leftarm2 = 0000F0
| rightarm2 = 0000F0
| pattern_la3 = 
| pattern_b3 = _athletic2425t
| pattern_ra3 = 
| pattern_sh3 = _athletic2425t
| pattern_so3 = _blackhorizontal
| leftarm3 = a99dc5
| body3 = a99dc5
| rightarm3 = a99dc5
| shorts3 = a99dc5
| socks3 = a99dc5
| current = 2024–25 Athletic Bilbao season
}}

'''&quot;Atletik klub de Bilbao&quot;''' ({{lang-es|Athletic Club de Bilbao}}) – Ispaniya futbol jamoasi. Klub [[1898]] yilda tashkil etilgan, [[1928]] yildan boshlab (asos solingandan beri) [[La Liga|Primerada]] ishtirok etib keladi. Atletik Bilbao – Ispaniya oliy divizionini hali biror marta ham tark etmagan uch klubdan ([[Barselona (futbol klubi)|Barselona]], [[Real Madrid C.F.|Real Madrid]]) biridir. Klub Ispaniya klublari orasida eng koʻp titulga ega boʻlgan jamoalardan biri hisoblanadi. 8 marta mamlakat chempioni va 24 marta [[Copa del Rey|Qirollik kubogi]] sohibi boʻlgan.

Klubning anʼanaviy rangi – qizil-oq, shuning uchun jamoa ''Rojiblancos'' (qizil-oqlar) taxallusini ham olgan. „Sherlar“ taxallusi esa Muqaddas Mamas cherkovi yonida joylashganidan kelib chiqadi. Xristianlikning eski davrlarida Mamas rimliklarning sherlariga gʻajib tashlash uchun tashlab qoʻyilgan. Lekin sherlar Mamasni yeyishmadi. Keyinroq u muqaddas chehra deb hisoblana boshlandi.

Klub faqatgina mahalliy futbolchilardan foydalanish siyosati bilan mashhur. Bu tanqidga ham asos boʻladi, shuningdek, bundan iftixorlanish tuygʻusi ham mavjud. Klubga nafaqat Basklar mamlakatida tugʻilgan futbolchilar jamoaga jalb etilgan va yana asli basklardan boʻlganlar ham jamoaga qoʻshilgan. Masalan, [[Braziliya]]da tugʻilgan Biurrun va Yevropa va [[Futbol bo`yicha Jahon chempionati|Jahon chempioni]] boʻlgan Fransiya terma jamoasi aʼzosi Biksan Lizarazyularni koʻrsatish mumkin. Biroq bu amaliyot murabbiylar tarkibiga amal qilmaydi. Jamoani juda koʻplab chet el mutaxassislari boshqargan. [[germaniya]]lik Yup Xaynkes va [[fransiya|fransuz]] Luis Fernandez, hozirgi murabbiy Marselo Bielsalarni misol tariqasida olish mumkin. Jamoa koʻpchilik ispan komandalarga oʻxshab, kelib chiqishi britaniyaga bogʻliq, „Atletik“ oti ham shundan kelib chiqqan.

== Koʻrib chiqish ==
Ayni paytda klub 2013-yilda ochilgan &quot;[[Nuevo San-Mames&quot;]] stadionida oʻynamoqda. Eski [[Bilbao]] savdo yarmarkasi oʻrnida qurilgan boʻlib, u „San-Mames“ deb nomlangan va „Sobor“nomi bilan tanilgan sobiq stadion maydonining bir qismini egallaydi. Asl „San-Mames“ 1913-yilda ochilgan va roppa-rosa 100 yil davom etgan. Oʻz buzilishi paytida u tashkil etilganidan beri barcha misollar mavsumlarida ishtirok etgan yagona stadion boʻlgan. Subtribun xonalaridan chiqishda Pichichining byusti joylashgan boʻlib, u bilan maxsus anʼana bogʻliq – birinchi marta „San-Mames“ da qatnashgan jamoa sardori buyuk futbolchi xotirasiga yodgorlikka doimiy ravishda gullar qoʻyadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://tribuna.com/en/clubs/athletic/ |sarlavha=tribuna |qaralgan sana=26.05.2024}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy klub ranglari qizil-oq, buning uchun klub „qizil-oq“ laqabini oldi (ispancha Rojiblancos yoki bask. Zurrigorri). Klubning yana bir laqabi – „sherlar“ – jamoaning stadioni Kesariyadagi Avliyo Mamant cherkovi yonida joylashgan (Mames ispancha versiyada). Mamas xristianlikning dastlabki davrida rimliklar tomonidan sherlarni parchalashga tashlangan, ammo sherlar Mamasga tegmagan. Keyinchalik u azizlar qatoriga kiritildi va imonlilar tomonidan hayvonlarning homiysi hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://cyprusiana.ru/index.php/events/art-historian/mamas.html |sarlavha=Св. Мамант и его лев |qaralgan sana=28.05.2024}}&lt;/ref&gt;.

Klub 1911-yilda joriy etilgan kantera siyosati bilan mashhur boʻlib, uni faqat Basklar klubi mezoniga mos keladigan futbolchilar oʻynaydi (oʻyinchi tarixiy Basklar mamlakati hududida tugʻilishi yoki har qanday bask klubi tarbiyalanuvchisi boʻlishi kerak). Shunday qilib, klub falsafasi ostida frantsuz basklari (Bixant Lizarazu), bask ildizlariga ega boʻlgan chet elliklar (frantsuz Emerik Laporte), shuningdek, Basklar mamlakatida oʻsgan boshqa millat futbolchilari (Bilbaoda tugʻilgan ganets Inyaki Uilyams) ham bor. Biroq, ushbu amaliyot murabbiylar tarkibiga taalluqli emas va klubni nemis Yupp Xaynkes, frantsuz Luis Fernandes va argentinalik Marselo Bielsa kabi koʻplab xorijiy mutaxassislar boshqargan. Klub, Ispaniyaning koʻplab futbol jamoalari singari, ingliz tilidan kelib chiqqan, shuning uchun „Atletik“deb nomlangan.

„Atletiko“ ning tarixiy raqiblari [[Real Madrid CF|&quot;Real Madrid&quot;]] va [[FC Barcelona|&quot;Barselona&quot;]] ning yana ikkita klassik klubi boʻlib, ular bilan oʻyinlar „Klassiko“ deb nomlanadi, shuningdek „Real Sossedad“deb nomlanadi. Oxirgi jamoa bilan qarama-qarshilik ayniqsa prinsipial xususiyatga ega va Bask derbisi chunki u koʻpincha Basklar mamlakatining eng kuchli klubini belgilaydi. Shuningdek, „Osasuna“ yoki „Racing Santander“kabi qoʻshni mintaqalarning boshqa jamoalari bilan raqobat mavjud

== Joriy tarkib ==

=== Asosiy jamoa ===

{{fs start}}
{{fs player|no=1|pos=GK|nat=ESP|name=Gorka Iraisos}}
{{fs player|no=2|pos=FW|nat=ESP|name=Gaiska Tokero}}
{{fs player|no=3|pos=DF|nat=ESP|name=Yon Aurteneche}}
{{fs player|no=5|pos=DF|nat=ESP|name=Fernando Amoryebyeta}}
{{fs player|no=6|pos=DF|nat=ESP|name=Mikel San Xose}}
{{fs player|no=7|pos=MF|nat=ESP|name=David Lopes}}
{{fs player|no=8|pos=MF|nat=ESP|name=Ander Itturaspe}}
{{fs player|no=9|pos=FW|nat=ESP|name=Fernando Lyorente}}
{{fs player|no=10|pos=FW|nat=ESP|name=Oskar de Markos}}
{{fs player|no=11|pos=FW|nat=ESP|name=Aris Aduris}}
{{fs player|no=13|pos=GK|nat=ESP|name=Raul Fernandes Kavada}}
{{fs player|no=14|pos=MF|nat=ESP|name=Markel Susaeta}}
{{fs player|no=15|pos=DF|nat=ESP|name=Andoni Iraola}}
{{fs mid}}
{{fs player|no=16|pos=DF|nat=ESP|name=Iban Subiaurre}}
{{fs player|no=17|pos=MF|nat=ESP|name=Iniego Peres}}
{{fs player|no=18|pos=MF|nat=ESP|name=Karlos Gurpegi|other='''C'''}}
{{fs player|no=19|pos=FW|nat=ESP|name=Iker Muniain}}
{{fs player|no=21|pos=MF|nat=ESP|name=Ander Errera}}
{{fs player|no=22|pos=DF|nat=ESP|name=Shabier Kastilyo}}
{{fs player|no=23|pos=DF|nat=ESP|name=Borxa Ekisa}}
{{fs player|no=24|pos=MF|nat=ESP|name=Xavi Martines}}
{{fs player|no=|pos=FW|nat=ESP|name=Iniego Dias de Serio}}
{{fs player|no=|pos=DF|nat=ESP|name=Ustarits}}
{{fs player|no=|pos=DF|nat=ESP|name=Mikel Balensiaga}}
{{fs player|no=|pos=MF|nat=ESP|name=Galder Serraxeriya}}
{{fs end}} &lt;br /&gt;

== Yutuqlar ==
=== Erkaklar futboli ===
* '''[[La Liga|Ispaniya chempionati]]''' (8):
** 1929/30, 1930/31, 1933/34, 1935/36, 1942/43, 1955/56, 1982/83, 1983/84
* '''[[Copa del Rey|Qirollik kubogi]]''' (24):
** 1902, 1903, 1904, 1910, 1911, 1914, 1915, 1916, 1921, 1923, 1930, 1931, 1932, 1933, 1943, 1944, 1945, 1950, 1955, 1956, 1958, 1969, 1973, 1984
** ''&quot;Atletik&quot;ning kubokda yutgan miqdori bahsli masala hisoblanadi. [[1902]] yilda „Ateltiko“ va FK „Bilbao“ jamoalaridan tuzilgan tarkib bilan „Klub Viskaya“ni ustidan gʻalaba qozonilgan.[[1903]] yilda esa bu ikki jamoa „Atletik Bilbao“ boʻlib birlashgan. Kubok 1902 yili Atletik muzeyiga qoʻyilgan&lt;ref&gt;[http://www.rsssf.com/tabless/spancup1902.html]&lt;/ref&gt; va jamoa uni oʻz yutuqlari roʻyxatiga qoʻshgan.&lt;ref&gt;[http://www.athletic-club.net/acc/home.asp?a=7&amp;b=2&amp;idi=2]&lt;/ref&gt; Biroq La liga va Ispaniya futbol federatsiyasi bu trofeyni „Atletik“niki deb tan olmaydi.''

* '''Shimoliy chempionat''' (3):
** 1913/14, 1914/15, 1915/16
* '''Viskaya chempionati''' (14):
** 1919/20, 1920/21, 1922/23, 1923/24, 1924/25, 1925/26, 1927/28, 1928/29, 1930/31, 1931/32, 1932/33, 1933/34, 1938/39, 1939/40
* '''Bask kubogi''' (1):
** 1934/35
* '''[[Ispaniya superkubogi (futbol)|Ispaniya superkubogi]] ''' (3):
** 1984, 2015, 2021.
* '''[[Ispaniya superkubogi (futbol)|Eva Duarte kubogi]]''' (1):
** 1950.

=== Ayollar futboli ===
* '''Ayollar superligasi''': '''3'''
** 2002-03, 2003-04, 2004-05

== Stadion ==
* '''San Mames'''
* '''Oʻrindiqlar soni''': 39750&lt;ref&gt;[http://www.fussballtempel.net/uefa/ESP.html www.fussballtempel.net]&lt;/ref&gt;
* '''Ochilgan''': [[1913|1913-yil]]
* '''Maydon hajmi''': 103×68 m.
* '''Mashgʻulotlar bazasi''': „Lezama“

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.athletic-club.net/ Klubning rasmiy sayti] {{ref-es}} {{ref-en}}
* [http://athletic-bilbao.ru/ Atletik Bilbao klubi muxlislari sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20120712145427/http://athletic-bilbao.ru/ |date=2012-07-12 }} {{ref-ru}}

[[Turkum:Ispaniya futbol klublari]]
[[Turkum:La Liga klublari]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha futbol klublari]]
[[Turkum:1898-yilda tashkil etilgan futbol klublari]]</text>
      <sha1>6m50u86u8c5n5nepw52d1f85bzq23j3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Starkenberg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>93253</id>
    <revision>
      <id>5481235</id>
      <parentid>5142223</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gliwi</username>
        <id>32143</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Wappen Starkenberg.png]] → [[File:DEU Starkenberg COA.svg]] PNG → SVG</comment>
      <origin>5481235</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2317" sha1="m9kjpidtgdx42eai4n271gtst3wcyfe" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti
| nomi = Starkenberg
| mavqe = [[Kommuna]]
| mamlakat = Germaniya
| mintaqa turi = Germaniya yerlari{{!}}Yer
| mintaqa = Turingiya
| jadvalda mintaqa = Turingiya
| tuman turi = tuman
| tuman = Altenburger Land (tuman)
| jadvalda tuman = Altenburger Land (tuman)
| jamoat turi =
| jamoat = 
| jadvalda jamoat = 
| qaram = 
| gerb = DEU Starkenberg COA.svg
| bayroq = 
 | lat_dir = N | lat_deg = 50 | lat_min = 59 | lat_sec = 5
 | lon_dir = E | lon_deg = 12 | lon_min = 18 | lon_sec = 45
| CoordAddon = 
| CoordScale = 
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 
| mintaqa xaritasi oʻlchami = 
| tuman xaritasi oʻlchami = 
| mamlakat xaritasi = 
| mintaqa xaritasi = 
| tuman xaritasi = 
| ichki boʻlinishi = 7 osttuman
| rahbar turi = 
| rahbar = Wolfram Schlegel
| asos solingan = 
| ilk eslatilishi = 
| avvalgi nomlari = 
| qachondan beri = 
| maydon = 8,05
| balandlik turi = 
| AP markazi balandligi = 235
| iqlim = 
| rasmiy til = 
| aholi = 1904
| sanalgan yil = 2010
| zichlik = 
| aglomeratsiya = 
| milliy tarkib = 
| konfessiyaviy tarkib = 
| etnoxronim = 
| vaqt mintaqasi = +1
| DST = bor
| telefon kodi = 03448
| pochta indeksi = 04617
| pochta indekslari = 
| avtomobil kodi = ABG
| identifikator turi = Maʼmuriy birlik identifikatsiyasi raqami{{!}}Rasmiy kodi
| raqamli identifikator = 16 0 77 044
| Commons turkumi = 
| sayt = http://www.starkenberg.info
| sayt tili = de
}}
'''Starkenberg''' [[Germaniya]]ning [[Turingiya]] [[Germaniya yerlari|yerida]] joylashgan kommunadir. Ushbu kommuna [[Altenburger Land (tuman)|Altenburger Land]] tumani tarkibiga kiradi. Maydoni — 8,05&amp;nbsp;km&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;. 1904 nafar aholi istiqomat qiladi (2010).

== Geografiyasi ==
=== Hududi ===
Starkenbergning hududi {{wikidata|p2046}} km{{sup|2}}dir. Dengiz sathidan oʻrtacha {{wikidata|p2044}} m balandlikda joylashgan.

== Demografiyasi ==
{{Wikidata/Population}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons turkum|Starkenberg}}
* [http://www.sv-starkenberg.de Rasmiy sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100329043658/http://www.sv-starkenberg.de/ |date=2010-03-29 }}

{{Germaniya:Altenburger Land tumani shaharlari}}

{{Tashqi havolalar}}

{{DEFAULTSORT:Starkenberg}}
[[Turkum:Alifbo boʻyicha aholi punktlari]]  [[Turkum:Germaniya shaharlari]]


{{germany-geo-stub}}</text>
      <sha1>m9kjpidtgdx42eai4n271gtst3wcyfe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikipediya:Oʻchirishga</title>
    <ns>4</ns>
    <id>167222</id>
    <revision>
      <id>5481173</id>
      <parentid>5479747</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:46:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>Nomzod [[Vikipediya:Oʻchirishga|tegishli roʻyxatga]] qoʻshildi.</comment>
      <origin>5481173</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2051" sha1="puob5lf116vsu3i7feca4026yh9y4ds" xml:space="preserve">{{/Ustki qismi}}
&lt;!-- Arxiv 
== 2022-yil ==
=== Iyun ===
* [[/2022-06-09|09]]
* [[/2022-06-23|23]]

=== Aprel ===
* [[/2022-04-16|16]]

=== Mart ===
* [[/2022-03-08|08]]

== 2021-yil ==
=== Dekabr ===
* [[/2021-12-16|16]]
* [[/2021-12-21|21]]
* [[/2021-12-27|27]]

=== Noyabr ===
* [[/2021-11-12|12]]
* [[/2021-11-13|13]]
* [[/2021-11-19|19]]
* [[/2021-11-23|23]]
* [[/2021-11-24|24]]
* [[/2021-11-30|30]]

=== Sentabr ===
* [[/2021-09-16|16]]
* [[/2021-09-27|27]]

== 2014-yil ==
=== Aprel ===
* [[/2014-04-04|4]]
* [[/2014-04-19|19]]

== 2013-yil ==
=== Dekabr ===
* [[/2013-12-25|25]]

=== May ===
* [[/2013-05-18|18]]

=== Aprel ===
* [[/2013-04-12|12]]

=== Fevral ===
* [[/2013-02-27|27]]

== 2012-yil ==
=== Noyabr ===
* [[/2012-11-17|11]]

=== Oktabr ===
* [[/2012-10-26|26]]
--&gt;
== Nomzodlar ==
&lt;!-- dekabr --&gt;
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Qarshi davlat universiteti Filologiya fakulteti}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Mittulkaniston-u Aljabrga sayohat}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Yuz bilan yuzma-yuz}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Pro Lunu i pro raketu}}
&lt;!-- yanvar --&gt;
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Islambek Rustambekov}}
&lt;!-- fevral --&gt;
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Mamasiddiqov Muzaffarjon}}
&lt;!-- aprel --&gt;
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Farogʻat Kamolova}}
&lt;!-- may --&gt;
&lt;!-- iyun --&gt;
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Nodir Normatov}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Nosirjon Jo'rayev}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Odil Abdurahmon}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Vatan (gastrol safari)}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Komil Jabborov}}
{{Vikipediya:Oʻchirishga/Xonobod Jome masjidi}}

== Tiklash uchun soʻrovlar ==
Siz xato oʻchirilgandan keyin tiklash zarur deb hisoblayotgan maqolalarga soʻrovlarni [[Vikipediya:Tiklashga]] sahifasida qoldiring.
== Yana qarang ==
* [[Maxsus:Log/delete|Oʻchirishlar qaydlari]]
* [[Vikipediya:Maqolangiz oʻchirilish arafasida|Agar maqolangiz oʻchirilish arafasida boʻlsa nima qilmoq kerak?]]
* [[Vikipediya:Sahifalarni oʻchirish qoidalari]] — dalillar keltirishga tavsiyalar ishlab chiqish
[[Turkum:Vikipediya:Sahifalarni oʻchirish| ]]</text>
      <sha1>puob5lf116vsu3i7feca4026yh9y4ds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza:Axsi tumani aholi punktlari</title>
    <ns>10</ns>
    <id>273353</id>
    <revision>
      <id>5480776</id>
      <parentid>3718718</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:24:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirzoulugʻbek</username>
        <id>8698</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480776</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3892" sha1="6xf1evyhq8kansitg4f3kz3e0thfxnv" xml:space="preserve">{{Navbox
|name = Axsi tumani aholi punktlari
|navbar =
|state           = autocollapse
|basestyle = background:{{rang|Qirgʻiziston}};
|titlestyle = background:{{rang|Qirgʻiziston}};
 |title         = [[Axsi (tuman)|Axsi tumani]] aholi punktlari
 |image        = [[Tasvir:Emblem of Kyrgyzstan.svg|90px]]

|group1 = [[Kerben (shahar)|Kerben shahri]]
|list1 = &lt;center&gt;[[Qurulush (Axsi tumani)|Qurulush]]•[[Quluq-Tepa (Axsi tumani)|Quluq-Tepa]] • [[Oq-Tepa (Axsi tumani)|Oq-Tepa]]•[[Jetigen (Axsi tumani)|Jetigen]] • [[Mamay (Axsi tumani)|Mamay]] • [[Ustuqon (Axsi tumani)|Ustuqon]]

|group2 = [[Oq-Yoʻl ovul okrugi]]
|list2 = &lt;center&gt;[[Oq-Yoʻl (Axsi tumani)|Oq-Yoʻl]] • [[Yoʻlbarsli (Axsi tumani)|Yoʻlbarsli]] • [[Qora-Tut (Axsi tumani)|Qora-Tut]] • [[Kechuu (Axsi tumani)|Kechuu]] • [[Raykomol (Axsi tumani)|Raykomol]] • [[Tegene (Axsi tumani)|Tegene]] • [[Qizil-Beypt (Axsi tumani)|Qizil-Beypt]] • [[Kurp (Axsi tumani)|Kurp]] • [[Razan-Soy (Axsi tumani)|Razan-Soy]]

|group3 = [[Avletim ovul okrugi]] 
|list3 = &lt;center&gt;[[Avletim (Axsi tumani)|Avletim]] • [[Boyqashqa-Terak (Axsi tumani)|Boyqashqa-Terak]] • [[Deres-Soy (Axsi tumani)|Deres-Soy]] • [[Yongʻoqli-Buloq (Axsi tumani)|Yongʻoqli-Buloq]] • [[It-Agar (Axsi tumani)|It-Agar]] • [[Qoʻrgʻon (Axsi tumani)|Qoʻrgʻon]] • [[Mukur]] • [[Tegirmon-Soy (Axsi tumani)|Tegirmon-Soy]] • [[Tovar-Soy (Axsi tumani)|Tovar-Soy]]

|group4 = [[Yangi-Yoʻl ovul okrugi]] 
|list4 = &lt;center&gt;[[Yangi-Yoʻl (Axsi tumani)|Yangi-Yoʻl]] • [[Qoʻy-Tosh (Axsi tumani)|Qoʻy-Tosh]] • [[Toshloq (Axsi tumani)|Toshloq]] • [[Ters (Axsi tumani)|Ters]] 

|group5 = [[Oq-Suv ovul okrugi]] 
|list5 = &lt;center&gt;[[Oq-Suv (Axsi tumani)|Oq-Suv]] • [[Oq-Soy (Axsi tumani)|Oq-Soy]] • [[Qoʻrgʻon-Tepa (Axsi tumani)|Qoʻrgʻon-Tepa]]&lt;/center&gt;

|group6 = [[Qora-Yogʻoch ovul okrugi]] 
|list6 = &lt;center&gt;[[Qora-Yogʻoch (Axsi tumani)|Qora-Yogʻoch]] • [[Dardoq-Tepa (Axsi tumani)|Dardoq-Tepa]] • [[Qora-Oʻy (Axsi tumani)|Qora-Oʻy]] • [[Sini (Axsi tumani)|Sini]] • [[Toʻrqamish (Axsi tumani)|Toʻrqamish]] • [[Chorba (Axsi tumani)|Chorba]]&lt;/center&gt;

|group7 = [[Qashqa-Suv ovul okrugi]] 
|list7 = &lt;center&gt;[[Qashqa-Suv (Axsi tumani)|Qashqa-Suv]] • [[Yangi-Ovul (Axsi tumani)|Yangi-Ovul]] • [[Qora-Tepa (Axsi tumani)|Qora-Tepa]] • [[Soʻgoʻt (Axsi tumani)|Soʻgoʻt]]&lt;/center&gt;

|group8 = [[Mavlonov ovul okrugi]] 
|list8 = &lt;center&gt;[[Atana (Axsi tumani)|Atana]] • [[Munduz (Axsi tumani)|Munduz]] • [[Sariq-Qahqa (Axsi tumani)|Sariq-Qahqa]] • [[Semet (Axsi tumani)|Semet]] • [[Uluk (Axsi tumani)|Uluk]] • [[Toʻruq (Axsi tumani)|Toʻruq]] • [[Chiye (Axsi tumani)|Chiye]]&lt;/center&gt;

|group9 = [[Qizil-Tuu ovul okrugi]] 
|list9 = &lt;center&gt;[[Qizil-Tuu (Axsi tumani)|Qizil-Tuu]] • [[Arkit (Axsi tumani)|Arkit]] • [[Jilgʻin (Axsi tumani)|Jilgʻin]] • [[Yoʻl-Soy (Axsi tumani)|Yoʻl-Soy]] &lt;/center&gt;

|group10 = [[Qora-Suv ovul okrugi]] 
|list10 = &lt;center&gt;[[Toʻp-Yongʻoq (Axsi tumani)|Toʻp-Yongʻoq]] • [[Juzumjon (Axsi tumani)|Juzumjon]] • [[Qorasuv (Axsi tumani)|Qorasuv]] • [[Kezart (Axsi tumani)|Kezart]] • [[Qizil-Koʻl (Axsi tumani)|Qizil-Koʻl]] • [[Soy-Bulun (Axsi tumani)|Soy-Bulun]] • [[Turduk (Axsi tumani)|Turduk]] • [[Chaldibar (Axsi tumani)|Chaldibar]] • [[Chat (Axsi tumani)|Chat]]&lt;/center&gt;

|group11 = [[Jerge-Tol ovul okrugi]] 
|list11 = &lt;center&gt;[[Jerge-Tol (Axsi tumani)|Jerge-Tol]] • [[Bospiyek (Axsi tumani)|Bospiyek]] • [[Qizil-Qipchigʻoy (Axsi tumani)|Qizil-Qipchigʻoy]]&lt;/center&gt;

|group12 = [[Nazaraliyev ovul okrugi]] 
|list12 = &lt;center&gt;[[Qizil-Jar (Axsi tumani)|Qizil-Jar]] • [[Yil-Qoʻl (Axsi tumani)|Yil-Qoʻl]] • [[Qum (Axsi tumani)|Qum]] • [[Norin (Axsi tumani)|Norin]]&lt;/center&gt;
}}
&lt;includeonly&gt;[[Category:Axsi tumani]]&lt;/includeonly&gt;
&lt;noinclude&gt;
[[Category:Andozalar:Qirgʻiziston aholi punktlari]]&lt;noinclude&gt;{{hujjat}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>6xf1evyhq8kansitg4f3kz3e0thfxnv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zayn al-Abidin bin Ali</title>
    <ns>0</ns>
    <id>442193</id>
    <revision>
      <id>5480973</id>
      <parentid>5477837</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:28:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.113.216|37.61.113.216]] ([[User talk:37.61.113.216|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477837|5477837]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480973</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4847" sha1="kajpqft64z48dmwmqkf9lgbmymzzy0n" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
|ismi = Zaynulobidiyn Binali
| asl ismi ={{lang-ar|زين العابدين بن علي}}
|tasvir=File:Zine El Abidine Ben Ali.jpg
| uzunlik =
| izoh =
| tartib =2
| lavozim =[[:ru:Президент Туниса|Tunis prezidenti]]
| bayroq  =Flag of Tunisia (1959–1999).svg
| bayroq2  =
| ismi ostida =
| boshlanish davri = [[7-noyabr]] [[1987-yil]]
| tugash davri =[[14-yanvar]] [[2011-yil]]
| premyer =
| prezident =
| vitse-prezident =
| gubernator =
| vitse-gubernator =
| vazir =
| bosh vazir =
| birinchi vazir =
| monarx =
| noib =
| kansler =
| parlament =
| lider =
| hokim =
| hokim yordamchisi =
| hukmdor =
| hukmdor yordamchisi =
| yordamchisi =
| muvaqqat =
| muxolif =
| oʻrinbosar =
| oʻtmishdoshi =[[Habib Bourguiba|Habib Burgiba]]
| vorisi =Muhammad Gannushi (v.b.)&lt;br/&gt;Fuad Mebaza (v.b.)&lt;br/&gt;
Monsef Marzuqi
| avvalgisi = 
| keyingisi = 
| toj kiydirish marosimi = 
| 1belginomi = 
| 1matnnomi = 
| 2belginomi = 
| 2matnnomi = 
| 3belginomi = 
| 3matnnomi = 
| 4belginomi = 
| 4matnnomi = 
| 5belginomi = 
| 5matnnomi = 
| tartib_2 =
| lavozim_2 =
| bayroq_2=
| bayroq2_2=
| ismi ostida_2 =
| boshlanish davri_2 =
| tugash davri_2 =
| premyer_2 =
| prezident_2 =
| vitse-prezident_2 =
| gubernator_2 =
| vitse-gubernator_2 =
| vazir_2 =
| bosh vazir_2 =
| birinchi vazir_2 =
| monarx_2 =
| noib_2 =
| kansler_2 =
| parlament_2 =
| lider_2 =
| hokim_2 =
| hokim yordamchisi_2 =
| hukmdor_2 =
| hukmdor yordamchisi_2 =
| yordamchisi_2 =
| muvaqqat_2 =
| muxolif_2 =
| oʻrinbosar_2 =
| oʻtmishdoshi_2 =
| vorisi_2 =
| avvalgisi_2 = 
| keyingisi_2 = 
| toj kiydirish marosimi_2 = 
| 1belginomi_2 = 
| 1matnnomi_2 = 
| 2belginomi_2 = 
| 2matnnomi_2 = 
| 3belginomi_2 = 
| 3matnnomi_2 = 
| 4belginomi_2 = 
| 4matnnomi_2 = 
| 5belginomi_2 = 
| 5matnnomi_2 = 
| tartib_3 =
| lavozim_3 =
| bayroq_3=
| bayroq2_3=
| ismi ostida_3 =
| boshlanish davri_3 =
| tugash davri_3 =
| premyer_3 =
| prezident_3 =
| vitse-prezident_3 =
| gubernator_3 =
| vitse-gubernator_3 =
| vazir_3 =
| bosh vazir_3 =
| birinchi vazir_3 =
| monarx_3 =
| noib_3 =
| kansler_3 =
| talaffuzi =
| tugʻilgan paytidagi ismi =
| tugʻilgan joyi =
| vafot sanasi =
| vafot joyi ={{flagicon|KSA}} [[Jidda]], Saudiya Arabistoni
| vafot sababi =
| dafn etilgan joyi =
| fuqaroligi =
| millati =
| partiya =
| boshqa partiya =
| boʻyi =
| turmush_oʻrtogʻi =
| bolalari =
| otasi =
| onasi =
| nikohsiz jufti =
| munosabatlar =
| qarindoshlari =
| istiqomat joyi =
| dini =
| taʼlim =
| alma_mater =
| kasbi =
| mashhur ishlari =
| maoshi =
| kabinet =
| qoʻmitalar =
| portfolio =
| ilmiy unvoni =
| unvoni =
| maʼlumoti =
| mukofotlari =
| blanka1 =
| matn1 =
| blanka2 =
| matn2 =
| blanka3 =
| matn3 =
| blanka4 =
| matn4 =
| blanka5 =
| matn5 =
| imzosi =
| sayt =
| taxallus =
| mansubligi =
| qoʻshin turi =
| xizmat qilgan yillari =
| harbiy_mukofotlari =
| harbiy_blanka1 =
| harbiy_matn1 =
| harbiy_blanka2 =
| harbiy_matn2 =
| harbiy_blanka3 =
| harbiy_matn3 =
| harbiy_blanka4 =
| harbiy_matn4 =
| harbiy_blanka5 =
| harbiy_matn5 =
| modul =
| modul2 =
| modul3 =
| modul4 =
| modul5 =
| izohlar =
| sana =
| yil =
| manba =
|tavallud sanasi = {{birth date|1936|9|3}}
|vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2019|9|19|1936|9|3}}
|mukofotlari = {{Avstriya oldidagi xizmatlari uchun ordeni katta xochi}}{{Nil ordeni}}{{Xrizantema ordeni}}{{Ruminiya Yulduzi ordeni}}
|unvoni = brigada generali
}}
'''Zayn al-Abidin bin Ali''' ({{lang-ar|زين العابدين بن علي}}; Zayn al-'Ābidīn bin 'Alī; [[1936-yil]] [[3-sentyabr]] — [[2019-yil]] [[19-sentyabr]]) — [[Tunis Respublikasi]] davlat arbobi. General (1979). Tunisning [[Marokash]]dagi harbiy attashesi (1974— 77), Tunis milliy xavfsizligi bosh direktori (1977—80). Tunisning [[Polsha]]dagi elchisi (1980—84), Tunis milliy xavfeizligi davlat kotibi (1984—1985), 1986—1987-yillarda ichki ishlar vaziri. 1987-yil oktyabrdan Tunis bosh vaziri. 1987-yil 7-noyabrdan 2011-yilgacha Tunis prezidenti&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi | url=https://m.kun.uz/news/2019/09/19/tunisning-sobiq-prezidenti-zaynulobiddin-bin-ali-vafot-etdi | title=Туниснинг собиқ президенти Зайнулобиддин бин Али вафот этди }}&lt;/ref&gt;. 2011-yilda mamlakatda yuz bergan „rangli inqilob“ oqibatida mamlakatni tark etishga majbur boʻlgan. Keyinchalik u [[Saudiya Arabistoni]]da siyosiy boshpana olgan va oʻsha yerda yashab kelgan. 2012-yilda Tunis harbiy tribunali bin Alini ommaviy tartibsizliklar vaqtida namoyishchilarning oʻldirilishiga javobgar deb topib, sirtdan umrbod qamoq jazosiga hukm qilgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons|Zine El Abidine Ben Ali}}


{{DEFAULTSORT:Bin Ali, Zayn al-Abidin}}
{{bio-stub}}
{{president-stub}}

{{Tashqi havolalar}}</text>
      <sha1>kajpqft64z48dmwmqkf9lgbmymzzy0n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Boltiq qalqoni</title>
    <ns>0</ns>
    <id>442831</id>
    <revision>
      <id>5480837</id>
      <parentid>3834715</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:43:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480837</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1269" sha1="96nmjr6jsvr7wvo4tlmear6trwszddn" xml:space="preserve">'''Boltiq qalqoni''' — Sharkiy Yevropa platformasining shim.gʻarbiy qismida, uning tokembriy burmali fundamentining yer yuzasiga chiqib qolgan qismi. Nisbatan yoshroq [[Choʻkindi togʻ jinslari|choʻkindi jinslari]] qoplami deyarli uchramaydi. Rossiyaning shim.garbiy (Kareliya Respublikasi, Murmansk viloyati) qismi, Finlandiya va Shvesiya hududlarini oʻz ichiga oladi. Fundamentining tokembriy jinslari kuchli metomorflashgan va murakkab joylashgan boʻlib, turli yoshga mansub majmualardan iborat. Arxey va quyi proterozoy jinslari (gneyslar, kristalli slaneslar va boshqalar) dan tuzilgan. Ularning mutlaq yoshi 3500 mln. yildan 2700— 2500 mln. yilgacha. Proterozoyning nisbatan yoshroq Kareliya va svekfin majmualari koʻproq tarqalgan, ular burmali sistemalar hosil qilib, shakllanishi bundan 1850—1750 mln. yil avval yakunlangan. Shuningdek granitrapakivlar ham rivoj topgan (1640— 1620 mln. yil). Paleozoydan boshlab vaqtvaqti bilan koʻtarilgan. Boltiq qalqoni da [[Temir rudalari|temir rudasi]] (Shvesiya, [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]]), mis-nikel rudalari (RF), paleozoy ishqorli intruziyalari orasida apatit (Xibin, Rossiya Federatsiyasi) konlari bor.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>96nmjr6jsvr7wvo4tlmear6trwszddn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480838</id>
      <parentid>5480837</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:44:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480838</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1282" sha1="sly63ge8mjgvb2fbn0oar0s0y1ledch" xml:space="preserve">'''Boltiq qalqoni''' — Sharkiy Yevropa platformasining shim.gʻarbiy qismida, uning tokembriy burmali fundamentining yer yuzasiga chiqib qolgan qismi. Nisbatan yoshroq [[Choʻkindi togʻ jinslari|choʻkindi jinslari]] qoplami deyarli uchramaydi. Rossiyaning shim.garbiy (Kareliya Respublikasi, Murmansk viloyati) qismi, Finlandiya va Shvesiya hududlarini oʻz ichiga oladi. Fundamentining tokembriy jinslari kuchli metomorflashgan va murakkab joylashgan boʻlib, turli yoshga mansub majmualardan iborat. Arxey va quyi proterozoy jinslari (gneyslar, kristalli slaneslar va boshqalar) dan tuzilgan. Ularning mutlaq yoshi 3500 mln. yildan 2700— 2500 mln. yilgacha. Proterozoyning nisbatan yoshroq Kareliya va svekfin majmualari koʻproq tarqalgan, ular burmali sistemalar hosil qilib, shakllanishi bundan 1850—1750 mln. yil avval yakunlangan. Shuningdek granitrapakivlar ham rivoj topgan (1640 — 1620 mln. yil). Paleozoydan boshlab vaqtvaqti bilan koʻtarilgan. Boltiq qalqoni da [[Temir rudalari|temir rudasi]] (Shvesiya, [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]]), mis-nikel rudalari (RF), paleozoy ishqorli intruziyalari orasida apatit (Xibin, Rossiya Federatsiyasi) konlari bor{{OʻzME-B}}.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>sly63ge8mjgvb2fbn0oar0s0y1ledch</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480839</id>
      <parentid>5480838</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:44:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480839</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1309" sha1="guqsswwba97dpuuzuqtvidobs59k1oq" xml:space="preserve">'''Boltiq qalqoni''' — Sharkiy Yevropa platformasining shim.gʻarbiy qismida, uning tokembriy burmali fundamentining yer yuzasiga chiqib qolgan qismi. Nisbatan yoshroq [[Choʻkindi togʻ jinslari|choʻkindi jinslari]] qoplami deyarli uchramaydi. Rossiyaning shim.garbiy (Kareliya Respublikasi, Murmansk viloyati) qismi, Finlandiya va Shvesiya hududlarini oʻz ichiga oladi. Fundamentining tokembriy jinslari kuchli metomorflashgan va murakkab joylashgan boʻlib, turli yoshga mansub majmualardan iborat. Arxey va quyi proterozoy jinslari (gneyslar, kristalli slaneslar va boshqalar) dan tuzilgan. Ularning mutlaq yoshi 3500 mln. yildan 2700— 2500 mln. yilgacha. Proterozoyning nisbatan yoshroq Kareliya va svekfin majmualari koʻproq tarqalgan, ular burmali sistemalar hosil qilib, shakllanishi bundan 1850—1750 mln. yil avval yakunlangan. Shuningdek granitrapakivlar ham rivoj topgan (1640 — 1620 mln. yil). Paleozoydan boshlab vaqtvaqti bilan koʻtarilgan. Boltiq qalqoni da [[Temir rudalari|temir rudasi]] (Shvesiya, [[Rossiya|Rossiya Federatsiyasi]]), mis-nikel rudalari (RF), paleozoy ishqorli intruziyalari orasida apatit (Xibin, Rossiya Federatsiyasi) konlari bor{{OʻzME-B}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}
{{chala}}</text>
      <sha1>guqsswwba97dpuuzuqtvidobs59k1oq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Brunelleski Filippo</title>
    <ns>0</ns>
    <id>443427</id>
    <revision>
      <id>5480860</id>
      <parentid>5055138</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:59:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480860</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1158" sha1="7q4w1yrx5ablfyompn3ny89umqpawkx" xml:space="preserve">BRUNELLESKI (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qad. meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—36 yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. B. kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. B. 1429—30 yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. B. asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi.
[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>7q4w1yrx5ablfyompn3ny89umqpawkx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480861</id>
      <parentid>5480860</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:59:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480861</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1173" sha1="1ik5e7rt4cbi3lppkeuqlmi8uuwquzr" xml:space="preserve">[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]
'''Brunelleski Filippo''' (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qad. meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—36 yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. B. kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. B. 1429—30 yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. B. asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi.


== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>1ik5e7rt4cbi3lppkeuqlmi8uuwquzr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480862</id>
      <parentid>5480861</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:00:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480862</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1231" sha1="diie21v6futu21pg4erxy60xh743jqg" xml:space="preserve">[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]
'''Brunelleski Filippo''' (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qadimiy meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—1436-yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. Brunelleski Filippo kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. Brunelleski Filippo 1429—1430-yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. Brunelleski Filippo asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi.


== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>diie21v6futu21pg4erxy60xh743jqg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480865</id>
      <parentid>5480862</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:00:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480865</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1243" sha1="hhaqnqu29u4oiitjb83n81i7xn7grpv" xml:space="preserve">[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]
'''Brunelleski Filippo''' (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qadimiy meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—1436-yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. Brunelleski Filippo kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. Brunelleski Filippo 1429—1430-yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. Brunelleski Filippo asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi{{OʻzME-B}}.


== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>hhaqnqu29u4oiitjb83n81i7xn7grpv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480866</id>
      <parentid>5480865</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:00:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480866</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1270" sha1="sxbd3arbochb3hb14wcz5s365xh4ujp" xml:space="preserve">[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]
'''Brunelleski Filippo''' (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qadimiy meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—1436-yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. Brunelleski Filippo kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. Brunelleski Filippo 1429—1430-yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. Brunelleski Filippo asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi{{OʻzME-B}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>sxbd3arbochb3hb14wcz5s365xh4ujp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480867</id>
      <parentid>5480866</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:01:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480867</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1287" sha1="4jjao5bym0cw5bymtwmp2a77mnvptji" xml:space="preserve">[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]
'''Brunelleski Filippo''' (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qadimiy meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—1436-yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. Brunelleski Filippo kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. Brunelleski Filippo 1429—1430-yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. Brunelleski Filippo asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi{{OʻzME-B}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>4jjao5bym0cw5bymtwmp2a77mnvptji</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480868</id>
      <parentid>5480867</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:01:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480868</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1307" sha1="j24h2d3q5cw4zw9dc58vw5x095ed02p" xml:space="preserve">[[Fayl:Ritratto di Filippo Brunelleschi.jpg|280px|right|thumb|Brunelleski Filippo]]
'''Brunelleski Filippo''' (Brunelleschi) Filippo (1377 — Florensiya — 1446.15.4) — italiyalik meʼmor, haykaltarosh, [[olim]]. [[Uygʻonish davri]] meʼmorligi va kelajak aks etgan meʼmoriy nazariya asoschilaridan. Ijodini haykaltaroshlikdan boshlagan. Qadimiy meʼmoriy anʼanalardan yangicha yondoshib foydalangan. 1420—1436-yillari SantaMariya del Fore sobori (diametri 42 m ga yaqin) gumbazini yaratgan. Brunelleski Filippo kurgan Tarbiya uyi (loyihasi — 1419) va SanLorenso cherkovining sakristiyi (ibodat kiyimlari va asbobanjomlari saqlanadigan bino), Ospedale deli Innochenti (1421—44)da Uygʻonish davri meʼmorlik sanʼatining badiiy anʼanalari oʻz ifodasini topgan. Brunelleski Filippo 1429—1430-yillarda SantaKroche cherkovi hovlisidagi Patssi kapellasini bunyod etdi, turli yillarda SanLorenso va SantoSpirito cherkovlarining interyerlarini qayta qurdi. Brunelleski Filippo asarlari obrazlarining garmonik yorqinligi, nisbatlarining qatʼiyligi, qurilish usullarining mukammalligi bilan ajralib turadi{{OʻzME-B}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

{{chala}}
{{Tashqi havolalar}}
[[Turkum:Meʼmorlar]]</text>
      <sha1>j24h2d3q5cw4zw9dc58vw5x095ed02p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zulfiqor Ali Bhutto</title>
    <ns>0</ns>
    <id>444001</id>
    <revision>
      <id>5481079</id>
      <parentid>5478082</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:12:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481079</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="752" sha1="3slp8a922vimdho0bmcydcwopti83j6" xml:space="preserve">[[Fayl:Z A Bhutto (President of Pakistan).jpg|thumb|200px|right|Zulfiqor Ali Bhutto]]
'''Bxutto Zulfiqor Alixon''' (5-yanvar 1928 — 4-aprel 1979) — [[Pokiston]] davlati va hukumati boshligʻi (1971—73), bosh vazir (1973—77). [[1967-yil]]da Pokiston xalq partiyasini tuzgan. 1977 yilda harbiy toʻntarish natijasida hibsga olingan va harbiy maʼmuriyat tomonidan [[1979-yil]]da qatl etilgan.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}
{{Pokiston Bosh vazirlari}}

{{DEFAULTSORT:Bhutto, Zulfiqor}}
[[Turkum:1928-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1979-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:5-yanvarda tugʻilganlar]]
[[Turkum:4-aprelda vafot etganlar]]


{{bio-stub}}
{{president-stub}}</text>
      <sha1>3slp8a922vimdho0bmcydcwopti83j6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Abu Said Bahodir</title>
    <ns>0</ns>
    <id>444559</id>
    <revision>
      <id>5480919</id>
      <parentid>4919442</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:20:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480919</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1015" sha1="s38lkvzpepyr28rkji6yey824w74xyh" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Abu said (maʼnolari)}}
'''Abu Said Bahodir''' (1305-1335-yillar) – [[Hulokuiylar davlati]] hukmdori (1316-1335). Oʻljoytuxonnit oʻgʻli. 1313-yil Xuroson noibi etib tayinlanib, yoshligi sababli uni otaliq yordamida idora etgan. 1316-yil otasi vafot etgach, Hulokuiylar davlati taxtiga oʻtirgan boʻlsada, davlatni uning nomidan amir Choban boshqarib turgan (1327-yilgacha). Abu Said Bahodir davrida Misrga qarshi uzoq vaqt olib borilgan urush pirovardida oʻzaro sulh bilan yakun-langan, [[Oltin Oʻrda]] va Chigʻatoy ulusidan qilingan hujumlar qaytarilgan, Kichik Osiyoda moʻgʻullar hukmronligi yanada mustahkamlangan. Abu Said otasi Oʻljoytuxon zamonida davlat dini dara-jasiga koʻtarilgan shialik taʼlimotiga chek qoʻyib, oʻz tangalarida yana choryorlar (toʻrt xalifa – [[Abu Bakr Siddiq|Abu Bakr]], Umar, Usmon va Ali) nomini zarb qildirgan.{{OʻzME-A}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:1305-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1335-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>s38lkvzpepyr28rkji6yey824w74xyh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480921</id>
      <parentid>5480919</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:20:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480921</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1018" sha1="rsr6xilohkcxwtjy71t9scbk4gab709" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Abu said (maʼnolari)}}
'''Abu Said Bahodir''' (1305–1335-yillar) – [[Hulokuiylar davlati]] hukmdori (1316-1335). Oʻljoytuxonnit oʻgʻli. 1313-yil Xuroson noibi etib tayinlanib, yoshligi sababli uni otaliq yordamida idora etgan. 1316-yil otasi vafot etgach, Hulokuiylar davlati taxtiga oʻtirgan boʻlsada, davlatni uning nomidan amir Choban boshqarib turgan (1327-yilgacha). Abu Said Bahodir davrida Misrga qarshi uzoq vaqt olib borilgan urush pirovardida oʻzaro sulh bilan yakun-langan, [[Oltin Oʻrda]] va Chigʻatoy ulusidan qilingan hujumlar qaytarilgan, Kichik Osiyoda moʻgʻullar hukmronligi yanada mustahkamlangan. Abu Said otasi Oʻljoytuxon zamonida davlat dini dara-jasiga koʻtarilgan shialik taʼlimotiga chek qoʻyib, oʻz tangalarida yana choryorlar (toʻrt xalifa – [[Abu Bakr Siddiq|Abu Bakr]], Umar, Usmon va Ali) nomini zarb qildirgan.{{OʻzME-A}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:1305-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1335-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>rsr6xilohkcxwtjy71t9scbk4gab709</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480923</id>
      <parentid>5480921</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:21:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480923</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1020" sha1="03ntmjqqh6njitkvr1hgi6b4npjha56" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Abu said (maʼnolari)}}
'''Abu Said Bahodir''' (1305–1335-yillar) – [[Hulokuiylar davlati]] hukmdori (1316–1335). Oʻljoytuxonnit oʻgʻli. 1313-yil Xuroson noibi etib tayinlanib, yoshligi sababli uni otaliq yordamida idora etgan. 1316-yil otasi vafot etgach, Hulokuiylar davlati taxtiga oʻtirgan boʻlsada, davlatni uning nomidan amir Choban boshqarib turgan (1327-yilgacha). Abu Said Bahodir davrida Misrga qarshi uzoq vaqt olib borilgan urush pirovardida oʻzaro sulh bilan yakun-langan, [[Oltin Oʻrda]] va Chigʻatoy ulusidan qilingan hujumlar qaytarilgan, Kichik Osiyoda moʻgʻullar hukmronligi yanada mustahkamlangan. Abu Said otasi Oʻljoytuxon zamonida davlat dini dara-jasiga koʻtarilgan shialik taʼlimotiga chek qoʻyib, oʻz tangalarida yana choryorlar (toʻrt xalifa – [[Abu Bakr Siddiq|Abu Bakr]], Umar, Usmon va Ali) nomini zarb qildirgan.{{OʻzME-A}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:1305-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1335-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>03ntmjqqh6njitkvr1hgi6b4npjha56</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Avtoportret</title>
    <ns>0</ns>
    <id>444846</id>
    <revision>
      <id>5480900</id>
      <parentid>4930308</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:13:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480900</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1070" sha1="5lb3926ii0jitsqjljywlvnrjoxg1f4" xml:space="preserve">'''Avtoportret''' (yun. autos – oʻz, frans. portrait – tasvir) – portret turi. Avtoportretda rassom yoki haykaltarosh oʻzini oʻzi tasvirlaydi. Odatda avtoportret ustida ishlayotganda muallif koʻzgu yoki bir nechta koʻzgulardan foydalanadi, asarda oʻz shaxsiyati (obrazi)ni koʻrsatadi, oʻz tabiatini, ichki dunyosini, ijodiy falsafasini ifodalaydi. Avtoportret qadimdan mavjud boʻlib, [[antik davr]], [[oʻrta asr]], ayniqsa, uygʻonish davrida keng rivojlangan. avtoportret inson ruhiyati, ma’naviy dunyosini ochib berishga intilish kuchaygan davrlarda koʻplab yaratilgan. [[Uygʻonish davri]] san’atkorlari: Rafael, Leonardoda Vinchi, Rembrandt, Dyurer, Van Deyk, Bryullovlarning avtoportretlari mashhurdir. Oʻzbekiston tasviriy san’atida avtoportret 20-asrning 20 – 30-yillaridan keng tarqala boshladi. Rassomlardan A.Volkov, A.Siddiqiy, B.Hamdamip va boshqa ham avtoportretni yaratgan. Ayniqsa A.Abdulyaayev ijodida avtoportret muhim oʻrin egallaydi.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>5lb3926ii0jitsqjljywlvnrjoxg1f4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480901</id>
      <parentid>5480900</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:13:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480901</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1099" sha1="5oe82mct2ekdxspz1h3g7b2u6ff264c" xml:space="preserve">'''Avtoportret''' (yun. autos – oʻz, frans. portrait – tasvir) – portret turi. Avtoportretda rassom yoki haykaltarosh oʻzini oʻzi tasvirlaydi. Odatda avtoportret ustida ishlayotganda muallif koʻzgu yoki bir nechta koʻzgulardan foydalanadi, asarda oʻz shaxsiyati (obrazi)ni koʻrsatadi, oʻz tabiatini, ichki dunyosini, ijodiy falsafasini ifodalaydi. Avtoportret qadimdan mavjud boʻlib, [[antik davr]], [[oʻrta asr]], ayniqsa, uygʻonish davrida keng rivojlangan. avtoportret inson ruhiyati, ma’naviy dunyosini ochib berishga intilish kuchaygan davrlarda koʻplab yaratilgan. [[Uygʻonish davri]] san’atkorlari: Rafael, Leonardoda Vinchi, Rembrandt, Dyurer, Van Deyk, Bryullovlarning avtoportretlari mashhurdir. Oʻzbekiston tasviriy san’atida avtoportret 20-asrning 20 – 30-yillaridan keng tarqala boshladi. Rassomlardan A.Volkov, A.Siddiqiy, B.Hamdamip va boshqa ham avtoportretni yaratgan. Ayniqsa A.Abdulyaayev ijodida avtoportret muhim oʻrin egallaydi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>5oe82mct2ekdxspz1h3g7b2u6ff264c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480902</id>
      <parentid>5480901</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:14:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480902</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1111" sha1="8tmd7xmi59a3z3bitfq9r5vu4d79003" xml:space="preserve">'''Avtoportret''' (yun. autos – oʻz, frans. portrait – tasvir) – portret turi. Avtoportretda rassom yoki haykaltarosh oʻzini oʻzi tasvirlaydi. Odatda avtoportret ustida ishlayotganda muallif koʻzgu yoki bir nechta koʻzgulardan foydalanadi, asarda oʻz shaxsiyati (obrazi)ni koʻrsatadi, oʻz tabiatini, ichki dunyosini, ijodiy falsafasini ifodalaydi. Avtoportret qadimdan mavjud boʻlib, [[antik davr]], [[oʻrta asr]], ayniqsa, uygʻonish davrida keng rivojlangan. avtoportret inson ruhiyati, ma’naviy dunyosini ochib berishga intilish kuchaygan davrlarda koʻplab yaratilgan. [[Uygʻonish davri]] san’atkorlari: Rafael, Leonardoda Vinchi, Rembrandt, Dyurer, Van Deyk, Bryullovlarning avtoportretlari mashhurdir. Oʻzbekiston tasviriy san’atida avtoportret 20-asrning 20 – 30-yillaridan keng tarqala boshladi. Rassomlardan A.Volkov, A.Siddiqiy, B.Hamdamip va boshqa ham avtoportretni yaratgan. Ayniqsa A.Abdulyaayev ijodida avtoportret muhim oʻrin egallaydi{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>8tmd7xmi59a3z3bitfq9r5vu4d79003</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aligote</title>
    <ns>0</ns>
    <id>445728</id>
    <revision>
      <id>5480869</id>
      <parentid>4926543</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:01:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5480869</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="887" sha1="hw5dh7oboez9ditvqniukdv3nlt6y6o" xml:space="preserve">'''Aligote''' — oʻrtapishar, vinobop uzum navi. [[Fransiya]] xalq seleksiyasida yaratilgan. Tupi oʻrtacha, baʼzan zaifroq oʻsadi. Bargi toʻgarak, uch boʻlakchali, arra tishli. [[Barg]] orqasi tukli. Guli ikki jinsli. Uzum boshi oʻrtacha, ogʻirligi 100-110 g, gʻujumi tigʻiz, yirik (dia-metri 12-16&amp;nbsp;mm), koʻkish-oq, jigarrang dogʻlari bor. Kurtaklari yozilganidan to hosili pishguncha vegetatsiya davri 321130-150 kun davom etadi. Faol harorat yigʻindisi 2600°-2850° da avgust ning oxirida pishadi. Tarkibida 25% qand bor. Hosildorligi 100-150 s/ga. Ka-salliklarga chidamli, sovuqqa bardoshi oʻrtacha. Hosilidan sof va shampan vinolar, konyak uchun spirt tayyorlanadi. Oʻzbekistonning hamma viloyatlarida ekiladi.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}

[[Turkum:Uzum navlari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>hw5dh7oboez9ditvqniukdv3nlt6y6o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480870</id>
      <parentid>5480869</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:01:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480870</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="899" sha1="0udf1tnrgkvz00gh1540j5clev3c8mt" xml:space="preserve">'''Aligote''' — oʻrtapishar, vinobop uzum navi. [[Fransiya]] xalq seleksiyasida yaratilgan. Tupi oʻrtacha, baʼzan zaifroq oʻsadi. Bargi toʻgarak, uch boʻlakchali, arra tishli. [[Barg]] orqasi tukli. Guli ikki jinsli. Uzum boshi oʻrtacha, ogʻirligi 100-110 g, gʻujumi tigʻiz, yirik (dia-metri 12-16&amp;nbsp;mm), koʻkish-oq, jigarrang dogʻlari bor. Kurtaklari yozilganidan to hosili pishguncha vegetatsiya davri 321130-150 kun davom etadi. Faol harorat yigʻindisi 2600°-2850° da avgust ning oxirida pishadi. Tarkibida 25% qand bor. Hosildorligi 100-150 s/ga. Ka-salliklarga chidamli, sovuqqa bardoshi oʻrtacha. Hosilidan sof va shampan vinolar, konyak uchun spirt tayyorlanadi. Oʻzbekistonning hamma viloyatlarida ekiladi{{OʻzME-A}}.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}

[[Turkum:Uzum navlari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>0udf1tnrgkvz00gh1540j5clev3c8mt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480871</id>
      <parentid>5480870</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:02:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480871</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="928" sha1="2zp7r9c5ttjw57eam7ol1aq0g46b53z" xml:space="preserve">'''Aligote''' — oʻrtapishar, vinobop uzum navi. [[Fransiya]] xalq seleksiyasida yaratilgan. Tupi oʻrtacha, baʼzan zaifroq oʻsadi. Bargi toʻgarak, uch boʻlakchali, arra tishli. [[Barg]] orqasi tukli. Guli ikki jinsli. Uzum boshi oʻrtacha, ogʻirligi 100-110 g, gʻujumi tigʻiz, yirik (dia-metri 12-16&amp;nbsp;mm), koʻkish-oq, jigarrang dogʻlari bor. Kurtaklari yozilganidan to hosili pishguncha vegetatsiya davri 321130-150 kun davom etadi. Faol harorat yigʻindisi 2600°-2850° da avgust ning oxirida pishadi. Tarkibida 25% qand bor. Hosildorligi 100-150 s/ga. Ka-salliklarga chidamli, sovuqqa bardoshi oʻrtacha. Hosilidan sof va shampan vinolar, konyak uchun spirt tayyorlanadi. Oʻzbekistonning hamma viloyatlarida ekiladi{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}

[[Turkum:Uzum navlari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>2zp7r9c5ttjw57eam7ol1aq0g46b53z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480872</id>
      <parentid>5480871</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:02:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480872</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="945" sha1="2broehbi8sllr5mgvak3db5lic4kb3f" xml:space="preserve">'''Aligote''' — oʻrtapishar, vinobop uzum navi. [[Fransiya]] xalq seleksiyasida yaratilgan. Tupi oʻrtacha, baʼzan zaifroq oʻsadi. Bargi toʻgarak, uch boʻlakchali, arra tishli. [[Barg]] orqasi tukli. Guli ikki jinsli. Uzum boshi oʻrtacha, ogʻirligi 100-110 g, gʻujumi tigʻiz, yirik (dia-metri 12-16&amp;nbsp;mm), koʻkish-oq, jigarrang dogʻlari bor. Kurtaklari yozilganidan to hosili pishguncha vegetatsiya davri 321130-150 kun davom etadi. Faol harorat yigʻindisi 2600°-2850° da avgust ning oxirida pishadi. Tarkibida 25% qand bor. Hosildorligi 100-150 s/ga. Ka-salliklarga chidamli, sovuqqa bardoshi oʻrtacha. Hosilidan sof va shampan vinolar, konyak uchun spirt tayyorlanadi. Oʻzbekistonning hamma viloyatlarida ekiladi{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

[[Turkum:Uzum navlari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>2broehbi8sllr5mgvak3db5lic4kb3f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alkaloidlar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>445790</id>
    <revision>
      <id>5480815</id>
      <parentid>5479933</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:34:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480815</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3474" sha1="b66wdbp3901ic9u2pppmh7bfh5bv3b7" xml:space="preserve">„Alkaloidlar“ — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. A.ga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. S. Yu. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943-93 yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq A. (mor-fin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼ-zilari (mas, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin. Ad:. Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
  &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>b66wdbp3901ic9u2pppmh7bfh5bv3b7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480816</id>
      <parentid>5480815</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:36:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480816</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3487" sha1="fqr4c5rewbvr1yvq3savy54esee0a0s" xml:space="preserve">'''Alkaloidlar''' — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. A.ga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. Sobir Y. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943–1993-yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq Alkaloidlar (morfin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼzilari (masalan, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.
  &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>fqr4c5rewbvr1yvq3savy54esee0a0s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480817</id>
      <parentid>5480816</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:36:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480817</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3522" sha1="tvo671xyqmwswx4tqmk4jbnzl4skqx7" xml:space="preserve">'''Alkaloidlar''' — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. Alkaloidga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. Sobir Y. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943–1993-yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq Alkaloidlar (morfin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼzilari (masalan, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.
  &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>tvo671xyqmwswx4tqmk4jbnzl4skqx7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480818</id>
      <parentid>5480817</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:37:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480818</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3534" sha1="bxhahi298y8q3hwphyaduyyxxqmvu4t" xml:space="preserve">'''Alkaloidlar''' — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. Alkaloidga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. Sobir Y. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943–1993-yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq Alkaloidlar (morfin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼzilari (masalan, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.
  &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>bxhahi298y8q3hwphyaduyyxxqmvu4t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480819</id>
      <parentid>5480818</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:38:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480819</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3550" sha1="4sl32p0bw3i5duvsk63afioezjfvuzv" xml:space="preserve">'''Alkaloidlar''' — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. Alkaloidga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. Sobir Y. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943–1993-yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq Alkaloidlar (morfin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼzilari (masalan, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

== Havolalar == 
{{OʻzME}}


{{chala}}</text>
      <sha1>4sl32p0bw3i5duvsk63afioezjfvuzv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480821</id>
      <parentid>5480819</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:38:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480821</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3570" sha1="pmaqssfmy1f66afz8za9ogn6h5o0f6p" xml:space="preserve">'''Alkaloidlar''' — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. Alkaloidga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. Sobir Y. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943–1993-yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq Alkaloidlar (morfin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼzilari (masalan, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{tashqi havolalar}}

{{chala}}</text>
      <sha1>pmaqssfmy1f66afz8za9ogn6h5o0f6p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480822</id>
      <parentid>5480821</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:38:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480822</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3569" sha1="qhp64mzgafd3m9wq08byl414x8n7qcw" xml:space="preserve">'''Alkaloidlar''' — [[Oʻsimliklar|oʻsimliklarda]], kamdan-kam hollarda hayvonot organizmida uchraydigan va asos xossasiga ega boʻlgan azotli organik birikmalar. Shular jumlasidan morfinni birinchi marta (1806) nemis aptekari Sertyurner koʻknori shirasi (afyun)dan ajratib oldi. Shundan keyin olimlar oʻsimliklar ta-nasida neytral va kislota xossasiga ega boʻlgan kimyoviy birikmalargina emas, balki asos xossasiga ega boʻlgan moddalar ham mavjud degan xulosaga keldilar. XIX asrda strixnin, xinin, kofein, atro-pin, efedrin va boshqa ajratib olindi. XX asrning 60-yillarda 1000 dan ziyod tabiiy va sunʼiy yoʻl bilan olingan Alkaloidlar maʼlum edi. Alkaloidlar oʻsimliklar hayotini boshqarib turadigan faol moddalardir. Aksariyat Alkaloidlar rangsiz kristall moddalar boʻlib, kimyo-viy tabiatiga koʻra halqasida azot atomlari boʻlgan geterotsiklik birikmalar hisoblanadi. Oddiy Alkaloidlar tarkibida 10 ga yaqin, murakkablarida 50 dan ziyod ugle-rod atomlari bo‘ladi. Alkaloidlar sulfat, xlorid, salitsilat, oksalat va boshqa kislotalar bilan kristall tuzlar hosil qiladi; bu jara-yondan ularni tozalash va olishda foyda-laniladi. Alkaloidga ishqoriy xossa beradigan element azotdir. Alkaloidlar sohasida Oʻzbekiston olimlaridan akademiklar [[Sobir Yunusov|S. Yu. Yunusov]] va O. S. Sodiqovning oʻz shogirdlari bilan bu sohada qilgan ishlari ancha salmoqlidir. Sobir Y. Yunusov kashf etgan qonuniyatga koʻra, Alkaloidlar erta bahorda oʻsimlikning yer usti qismlariga, kuz faslida bir yillik oʻsimliklarning urugʻiga, koʻp yillik oʻsimliklarning esa piyozi, ildizi va urugʻiga miqdor jihatidan eng koʻp yigʻiladi. 1943–1993-yillarda [[Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi|Oʻzbekiston Fanlar Akademiyasi]] Oʻsimlik moddalari kimyosi institutida S. Yu. Yunusov rahbarligida 29 oila-345ga mansub 266 oʻsimlik turi oʻrganilib, ulardan 913 alkaloid ajratib olindi. Turli guruhlarga kiruvchi 518 yangi al-kaloidning tuzilishi aniqlandi. Si-tizin, galantamin, likorin kabi prepa-ratlarning ishlab chiqarish texnologiyasi koʻrsatib berildi, xolinesterazaga qarshi dezok-sipeganin gidroxlorid preparati Toshkent kimyo farmatsevtika zavodida ishlab chiqarila boshlandi. Aritmiyaga qarshi diterpin alkaloidi asosida prepa-ratlar olishning yangi yoʻnalishlari ochildi. Bu preparatlardan allapinin tibbiyot amaliyotida qoʻllana boshladi. Tibbiyot-biologiya tadqiqotlari uchun bir qator bioreaktiv preparatlar (bi-bikulin, akonitin, geliotrin, imperi-alin) olishga muvaffaq boʻlindi. Ayni vaqnda yana bir yangi yoʻnalish — zaharli zamburugʻlardan alkaloidlar ajratib olish ustida tadqiqot ishlari olib borilmoqda. Tibbiyotda turli kasalliklarni davolashda yuzdan ortiq Alkaloidlar (morfin, kodein, kofein, efedrin, strixnin, kolhamin, [[atropin]], kokain, galantamin, sitizin va q.k.) qullanilmoqda. Alkaloidlarning baʼzilari (mas, anabazin va nikotin sulfat) qishloq xoʻjaligida insektitsid sifatida ishlatiladi. Kashandalik va bangilikning „sababchisi“ ham Alkaloidlardir. Tarkibida Alkaloidlar boʻlgan begona oʻsimliklarning baʼzilari (masalan, kukmaraz va kampirchopon) gʻalla ekinlari orasida oʻsadi, don bu oʻsimliklar urugʻidan tozalanmay isteʼ-mol qilinsa, odam va [[hayvonlar]] ogʻir kasalliklarga chalinishi mumkin{{OʻzME-A}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* Orexov A. P., Ximiya alkaloidov, M., 1955; Itogi issledovaniya alkaloi-donosnix rasteniy, T., 1993.
 &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{chala}}
{{tashqi havolalar}}</text>
      <sha1>qhp64mzgafd3m9wq08byl414x8n7qcw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Alkinlar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>445800</id>
    <revision>
      <id>5481153</id>
      <parentid>5187574</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:25:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Д.Ильин</username>
        <id>53961</id>
      </contributor>
      <origin>5481153</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19295" sha1="suw6td8x9atl1pakg8uzb4o2bgl1ryy" xml:space="preserve">'''Alkinlar''' — molekulasida uchlamchi bogʻ boʻlgan atsetilen qatori toʻyinmagan aniq [[uglevodorodlar]]i, umumiy formulasi [[Uglerod|C]]&lt;sub&gt;n&lt;/sub&gt;[[Vodorod|H]]&lt;sub&gt;2n-2&lt;/sub&gt;. Ularning birinchi vakili atsetilen CH≡CH dir. Atsetilendagi [[vodorod]] [[metil]] radikallar bilan almashtirilsa, [[molekula]]sida uchlamchi bogʻ boʻlgan gomologik qator hosil boʻladi. Uning birinchi gomologi [[metilatsetilen]] ''CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;-C≡CH''; ikkinchisi [[etilatsetilen]] ''CH3-CH2-C≡CH'' va hokazo. Xalqaro nomenklatura boʻyicha atsetilen qatori uglevodorodlarni nomlashda ularga muvofiq keladigan [[alkan]]ning ''-an'' qoʻshimchasi oʻrniga ''-in'' qoʻshimchasi qoʻyiladi. Alkinlar tabiatda uchramaydi, ular asosan alkanlar va [[kalsiy]] karbiddan olinadi. Alkinlar uchun birikish, [[polimerlanish]], oʻrin olish va oksidlanish reaksiyalari xosdir. Alkinlarning oldingi uchta aʼzosi [[gazlar]], C&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt; dan boshlab suyuq moddalar, yuqori alkinlar (C&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;30&lt;/sub&gt;) esa qattiq moddalar. Alkinlar [[alkenlar]] kabi suvdan yengil, suvda kam eriydi, organik eritmalarda yaxshi eriydi.

Alkinlar va ularning hosilalaridan kundalik hayotda, [[texnika]]da keng qoʻllanadigan: [[sirka aldegidi]], [[sirka kislotasi]], [[benzol]], [[polivinilxlorid]], [[poliakrilonitril]], vinilatsetilen, sintetik kauchuk va boshqa moddalar olinadi.
[[Fayl:Alkyne General Formulae V.1.png|thumb|right|220px|Alkinlar]]
[[Fayl:Acetylene-3D-vdW.png|alkini|right|thumb|[[Atsetilen]]ning 3D modeli]]

== Izomerlari va nomlanishi ==
Alkinlarning nomlanishi [[alkenlar]]ga oʻxshash. Xalqaro nomenklatura boʻyicha alkinlarni nomlashda [[alkanlarning ''-an'' suffiksi ''-in'' suffiksiga almashtiriladi. Uch bog' asosiy zanjirga kirishi kerak. [[Uglerod]]lar karrali bogʻ yaqin joylashgan chekkadan boshlab raqamlanadi.
[[Fayl:alkines.png|750px|Alkinlar]]&lt;br /&gt;
Alkinlarning radikallari boshqa [[uglevodorodlar]]ning radikallariga oʻxshab nomlanadi:
'''CH≡C-''' ''&quot;[[etin|etinil]]&quot;''.
Alkinlarning [[gomologik qator]]i:
* [[Etin]] (atsetilen): C&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;
* [[Propin]]: C&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;
* [[Butin]]-1: C&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;
* [[Pentin]]-1: C&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;
* [[Geksin]]-1: C&lt;sub&gt;6&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;
* [[Geptin]]-1: C&lt;sub&gt;7&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;12&lt;/sub&gt;
* [[Oktin]]-1: C&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;14&lt;/sub&gt;
* [[Nonin]]-1: C&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt;
* [[Detsin]]-1: C&lt;sub&gt;10&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;18&lt;/sub&gt;

== Tuzulishi ==
Asetilen molekulasidagi ''H-C≡C-H'' har bir [[uglerod]] [[atom]]i bitta vodorod atomi bilan bogʻlanadi va oʻzaro uch karrali bogʻlanish orqali davom etadi. Alkinlarning tarkibidagi har bir uglerod atomi ''sp''-gibridlangan holatda boʻladi. Uglerodning ikkita gibridlangan [[orbital]]larining bittasi vodorod atomining ''s''-orbitali bilan, ikkinchisi uglerod atomining ''sp''-gibridlangan orbitali bilan σ-bogʻlar tuzishda qatnashadi, asetilen molekulasidagi atomlarning hammasi 180 °C burchak ostida bitta chiziq atrofida joylashadi. Atsetilen molekulasidagi ikkita uglerod atomi orasidagi uch bogʻning bittasi σ-, ikkita π-bogʻidan iborat. Uch bogʻning ''(−S≡S−)'' uzunligi 0,121 nm, bogʻlanish energiyasi 830 kJ/mol.
&lt;ref&gt;{{veb manbasi| author        =| authorlink        =| datepublished        =| url        =http://www.chemistry.ssu.samara.ru/chem2/u61.htm| title        =Строение тройной связи C≡C (раздел 6.1.)| format        =| work        =Интерактивный мультимедиа учебник &quot;Органическая химия&quot;| publisher        =Самарский ГУ, Кафедра органической, биорганической и медицинской химии| accessdate        =2009-07-22| lang        =| description        =| archivedate        =2013-05-09| archiveurl        =https://web.archive.org/web/20130509095837/http://www.chemistry.ssu.samara.ru/chem2/u61.htm}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130509095837/http://www.chemistry.ssu.samara.ru/chem2/u61.htm |date=2013-05-09 }}&lt;/ref&gt;
[[file:spbond.svg|400px|Uchlamchi bogʻning strukturasi]][[Fayl:Moc2h2c2h4.png|400px|
Etilen va atsetilenning molekulyar orbitallarining qiyosiy diagrammasi]]

== Olinishi ==
=== Uglevodorod pirolizi ===
Sanoatda atsetilen koʻ uchraydigan kimyoviy xom-ashyo — [[tabiiy gaz]] ([[metan]])dan olinadi. Metan yuqori haroratda qizdirilsa, u uglerod va vodorodga ajladi. Reaksiyaning borish sharoitiga bogʻliq metan ajralganda atsetilen oraliq mahsulot sifatida hosil boʻladi:
&lt;ref name=&quot;en&quot;&gt;{{книга
|автор          = 
|часть          = Ацетилен
|заглавие       = Химическая энциклопедия
|оригинал       = 
|ссылка         = 
|ответственный  = Главный редактор И. Л. Кнунянц
|издание        = 
|место          = М.
|издательство   = «Советская энциклопедия»
|год            = 1988
|том            = 1
|страницы       = 428-431
|страниц        = 
|серия          = 
|isbn           = 
|тираж          = 
}}&lt;/ref&gt;:

&lt;math&gt; 2\mbox{CH}_4 \rightarrow \mbox{C}_2 \mbox{H}_2 + 3 \mbox{H}_2&lt;/math&gt;

=== Degidrogenlash ===
Alkinlar tegishli alkanlardan degidrogenlanib olinishi mumkin. [[etan]] 1200 °C haroratgacha qizdirilganda, atsetilen va vodorodga ajraladi.&lt;br /&gt;
&lt;math&gt; \mbox{C}_2 \mbox{H}_6 \rightarrow \mbox{C}_2 \mbox{H}_2 + 2\mbox{H}_2&lt;/math&gt;

=== Karbid metodi ===
[[Laboratoriya]] va turmushda atsetilen kalsiy karbidga suv taʼsirini oʻtkazish orqali olinadi. [[Kalsiy karbid]] [[elektr pech]]da soʻndirilmagan [[ohak]] va [[koks]]ni yuqori haroratda (2000° C) qizdirish orqali olinadi.&lt;br /&gt;
&lt;math&gt;\mbox{CaO} + 3\mbox{C} \rightarrow \mbox{CaC}_2 + \mbox{CO}&lt;/math&gt;&lt;br /&gt;
&lt;math&gt;\mbox{CaC}_2 + 2\mbox{H}_2\mbox{O} \rightarrow \mbox{C}_2\mbox{H}_2 + \mbox{Ca(OH)}_2&lt;/math&gt;

== Fizik xossalari ==
Alkinlarning birinchi vakili atsetilen, [[rang]]siz, [[hid]]siz [[gaz]], [[suv]]da kam eriydi. Alkinlar gomologlarining fizik xossalari oʻzgarishi [[alkanlar]] va [[alkenlar]] qatoridagi umumiy qonuniyatlarga boʻysunadi. Gomologik qatorda nisbiy molekulyar [[massa]]lari ortishi bilan [[modda]]larning qaynash [[harorat]]lari ham ortadi. Alkinlarning oldingi uchta aʼzosi gazlar, C&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;8&lt;/sub&gt; dan boshlab [[suyuq]] moddalar, yuqori alkinlar ('''C&lt;sub&gt;16&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;30&lt;/sub&gt;''') esa qattiq moddalar. Alkinlar alkenlar kabi suvdan yengil, suvda kam eriydi, organik eritmalarda yaxshi eriydi
&lt;ref&gt;{{veb manbasi| author        =| authorlink        =| datepublished        =| url        =http://school-sector.relarn.ru/nsm/chemistry/Rus/Data/tab/tab15.html| title        =Физические свойства алкинов| format        =| work        =Обучающие энциклопедии. Химия| publisher        =| accessdate        =2009-07-22| lang        =| description        =| archivedate        =2009-02-15| archiveurl        =https://web.archive.org/web/20090215115222/http://school-sector.relarn.ru/nsm/chemistry/Rus/Data/tab/tab15.html}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20090215115222/http://school-sector.relarn.ru/nsm/chemistry/Rus/Data/tab/tab15.html |date=2009-02-15 }}&lt;/ref&gt;.

{|-
| '''№''' || '''Nomi''' || '''Formula''' || '''T erish,°S''' || '''T qaynashi,°S''' || '''Zichligi, d&lt;sup&gt;20&lt;/sup&gt;&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;'''
|-
| 1 || [[Etin]] || C&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt; || −81,8 || −75 || 0,565*&lt;br /&gt;
|-
| 2 || [[Propin]] || C&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt; || −101,5 || −23 || 0,670*&lt;br /&gt;
|-
| 3 || [[Butin|But-1-in]] || HC≡C−CH&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; || −125,9 || 8,1 || 0,678*
|-
| 4 || [[Butin|But-2-in]] || CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;−C≡C−CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; || −32,3 || 27,0 || 0,694
|-
| 5 || [[Pentin|Pent-1-in]] || HC≡C−C&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;7&lt;/sub&gt; || −90,0 || 39,3 || 0,695
|-
| 6 || [[Pentin|Pent-2-in]] || CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;−C≡C−C&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt; || −101,0 || 55,0 || 0,714
|-
| 7 || 3-Metilbut-1-in || HC≡C−CH(CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;)CH&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt; || m/y || 28,0 || 0,665
|-
| 8 || [[Geksin|Gegk-1-in]] || HC≡C−C&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt; || −132,4 || 71,4 || 0,719
|-
|}
&lt;sub&gt;* Qaynash nuqtasida oʻlchanadigan qiymatlar.&lt;/sub&gt;
&lt;center&gt;'''Aromatik, oddiy va qoʻsh bogʻlanishlarning ayrim tavsiflari
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
! Bogʻlanish turi
! Gibridlanish turi
! Bogʻlanish burchagi
! Bogʻlanish uzunligi, nm
! Bogʻlanish energiyasi, kJ/mol
|-----
| Oddiy (— C — C —)
| ''sp&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;''
| 109°28ʼ
| 0,154
| 350
|-----
| Qoʻshbogʻ (— C = C —)
| ''sp&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;''
| 120°
| 0,134
| 612
|-----
| Uch bogʻ (— C ≡ C —)
| ''sp''
| 180°
| 0,120
| 830
|-----
| Aromatik bogʻlanish
| ''sp&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;''
| 120°
| 0,140
| 490
|}
&lt;/center&gt;

== Kimyoviy xossalari ==
Alkinlarning kimyoviy xossalariga tarkibidagi uch bogʻning boʻlishi va tuzulishi taʼsir qiladi. Alkinlar uchun [[birikish reaksiyasi|birikish]], [[polimerlanish]], [[Oʻrin olish reaksiyasi|oʻrin olish]] va [[oksidlanish]] reaksiyalari xosdir.
==== Alkinidlarning hosil boʻlishi ====

&lt;math&gt;\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+2\mbox{NaNH}_2\rightarrow\mbox{NaC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CNa}+2\mbox{NH}_3&lt;/math&gt; ([[Dinatriy atsetilenidi]])

&lt;math&gt;\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+2\mbox{K}\rightarrow\mbox{KC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CK}+\mbox{H}_2&lt;/math&gt; ([[Dikaliy atsetilenidi]])

&lt;math&gt;\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+\mbox{C}_2\mbox{H}_5\mbox{MgBr}\rightarrow\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CMgBr}+\mbox{C}_2\mbox{H}_6&lt;/math&gt; ([[propinilmagniybromid]])

Alkinlar va [[kumush]] ammiakatining yoki bir valentli [[mis]]ning reaksiyasi yuqori sifatli uch bogʻ hisoblanadi:

&lt;math&gt;\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+\mbox{Ag(NH}_3)_2\mbox{OH}\rightarrow\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{C}\!\!-\!\!\mbox{Ag}\!\downarrow+\ 2\mbox{NH}_3+\mbox{H}_2\mbox{O}&lt;/math&gt;

&lt;math&gt;\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+\mbox{Cu(NH}_3)_2\mbox{OH}\rightarrow\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{C}\!\!-\!\!\mbox{Cu}\!\downarrow+\ 2\mbox{NH}_3+\mbox{H}_2\mbox{O}&lt;/math&gt;

&lt;math&gt;\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+2\mbox{Cu(NH}_3)_2\mbox{OH}\rightarrow\mbox{Cu}\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{C}\!\!-\!\!\mbox{Cu}\!\downarrow+\ 4\mbox{NH}_3+2\mbox{H}_2\mbox{O}&lt;/math&gt;

&lt;math&gt;\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{C}\!\!-\!\!\mbox{Ag}+2\mbox{NaCN}+\mbox{H}_2\mbox{O}\rightarrow\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}\!\uparrow+\mbox{Na}[\mbox{Ag(CN)}_2]+\mbox{NaOH}&lt;/math&gt;

==== Alkinidlarning nukleofil almashinish reaktsiyalari ====

Alkinidlar kuchli nukleofil hisoblanadi va oson reaksiyaga tushadi:

&lt;math&gt;\mbox{NaC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CNa} + 2\mbox{H}_2\mbox{O} \rightarrow\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH} + 2 \mbox{NaOH}&lt;/math&gt;

Shuningdek, atsetilen gomologlarini sintez qilishda keng qoʻllanadi:

&lt;math&gt;\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CK}+\mbox{C}_4\mbox{H}_9\mbox{Br}\rightarrow\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{C}\!\!-\!\!\mbox{C}_4\mbox{H}_9+\mbox{KBr}&lt;/math&gt;

===== Alkingalogenidlarning olinishi =====
[[galogenlar|Galogen]]ning taʼsirida ishqorli muhitda monosubest qilingan atsetilenlarni galogenlash mumkin:

&lt;math&gt;\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+\mbox{Br}_2+\mbox{NaOH}\rightarrow\mbox{CH}_3\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{C}\!\!-\!\!\mbox{Br}+\mbox{NaBr}+\mbox{H}_2\mbox{O}&lt;/math&gt;

=== Vodorod galogenidlarni biriktirish ===
Vodorod xlorid bilan reaksiya kirishganda avval gaz holatdagi [[vinikxlorid]], agar reaksiya yana davom etsa, dixloretan hosil boʻladi:

'''CH≡CH + HCl = H&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;C = CHCl'''&lt;br /&gt;
Vinilxloridning polimerlanish reaksiyasi sanoatda muhim ahamiyatga ega.

=== Gidratlanish ===
Gidratlanish (suv qoʻshib olish) reaksiyasi [[simob (II) sulfati]] ishtirokida boradi. Ushbu raeksiyani [[1881-yil]] M. G. Kucherov kashf etgan. Sanoatda [[sirka aldegidi]] shu usulda oʻzlashtiriladi.
[[Fayl:kucherov.png|600px|Kucherov reaksiyasi]]&lt;br /&gt;
Gidratlanish reaksiyasining borishida [[simob]]ning [[Valentlik|ikki valentli]] kationi qaytarilib, bugʻlari zaharli [[metall]] — simobga aylanadi.

=== Polimerlanish reaksiyasi ===
Atsetilen 450 — 500 °C gacga qizdirilib faollashtirilgan [[koʻmir]]ning ustidan oʻtkazilsa, atsetilen [[benzol]]ga aylanadi.
Al(C&lt;sub&gt;2&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;5&lt;/sub&gt;)&lt;sub&gt;3&lt;/sub&gt;-Ti(OC&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;H&lt;sub&gt;9&lt;/sub&gt;)&lt;sub&gt;4&lt;/sub&gt;&lt;ref name=&quot;en1&quot;&gt;{{книга
|автор          = 
|часть          = Полиацетилен
|заглавие       = Химическая энциклопедия
|оригинал       = 
|ссылка         = 
|ответственный  = Главный редактор И. Л. Кнунянц
|издание        = 
|место          = М.
|издательство   = «Советская энциклопедия»
|год            = 1988
|том            = 3
|страницы       = 1215-1216
|страниц        = 
|серия          = 
|isbn           = 
|тираж          = 
}}&lt;/ref&gt;:

&lt;math&gt;\mbox{n}\ \mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}\rightarrow(\!-\mbox{CH}\!\!=\!\!\mbox{CH}-)\mbox{n}&lt;/math&gt;

==== Boshqa reaksiyalar ====
Atsetilenni [[xlorlash]] uchun suvli eritmalarda [[mis (II) xloridi]] taʼsirida dixloratsetilen olish mumkin:

&lt;math&gt;\mbox{HC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+4\mbox{CuCl}_2\rightarrow\mbox{ClC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CCl}+4\mbox{CuCl}+2\mbox{HCl}&lt;/math&gt;

===== Atsetilen kondensatsiyasi =====
&lt;ref&gt;{{книга
|автор          = 
|часть          = Кадио-Ходкевича реакция
|заглавие       = Химическая энциклопедия
|оригинал       = 
|ссылка         = 
|ответственный  = Главный редактор И. Л. Кнунянц
|издание        = 
|место          = М.
|издательство   = «Советская энциклопедия»
|год            = 1988
|том            = 2
|страницы       = 550-551
|страниц        = 
|серия          = 
|isbn           = 
|тираж          = 
}}&lt;/ref&gt;:

[[Fayl:Cadiot-Chodkiewicz-Kupplung.svg|400px|Xodkevich-Kadio reaksiyasi]]

&lt;math&gt;\mbox{CH}_2\!\!=\!\!\mbox{CH}\!\!-\!\!\mbox{CH}_2\mbox{Cl}+\mbox{RC}\!\!\equiv\!\!\mbox{CH}+\mbox{NaOH}\rightarrow\mbox{CH}_2\!\!=\!\!\mbox{CH}\!\!-\!\!\mbox{CH}_2\!\!-\!\!\mbox{C}\!\!\equiv\!\!\mbox{CR}+\mbox{NaCl}+\mbox{H}_2\mbox{O}&lt;/math&gt;

== Ishlatilishi ==
Atsetilen suvda kam erisa-da, [[atseton]] kabi organik eritmalarda yaxshi eriydi. Tarkibida uglerodning massa ulushi katta boʻlganligi uchun atsetilen hidli alanga bilan yonadi. Atsetilen yonganda juda koʻp miqdorda issiqlik ajralganligi uchun (3000 °C gacha) metallarni qirqish va payvandlashda ishlatiladi. [[Kislorod]] yoki [[havo]]ga aralashganda portlash qobilyati ustun boʻlganligi tufayli atsetilenning maxsus oq rangli ballonlariga qizil rangda „Atsetilen“ degan yozuv yoziladi va u ana shu ballonlarda saqlanadi.
Sanoatda atsetilendan [[sirka aldegidi]], [[sirka kislotasi]], [[etil spirti]], sintetik kauchuk, [[plastmassa]]lar va boshqa koʻpgina moddalar olinadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.chem.msu.su/rus/teaching/nen/objects/11_2005(acetylene).pdf Illyustrativnie materiali leksiy po organicheskoy ximii professora Nenaydenko V. G., leksiya № 11 (Asetileni. Reaksionnaya sposobnost. Alleni.)]

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{refbegin}}
* {{книга
 |автор          = Миллер С.
 |часть          = 
 |заглавие       = Ацетилен, его свойства, получение и применение
 |оригинал       = 
 |ссылка         = 
 |ответственный  = Пер. с английского
 |издание        = 
 |место          = М.
 |издательство   = «Наука»
 |год            = 1969
 |том            = 
 |страницы       = 
 |страниц        = 680
 |серия          = 
 |isbn           = 
 |тираж          = 
}}
* {{книга
|автор          = 
|часть          = 
|заглавие       = Общая органическая химия. Стереохимия, углеводороды, галогенсодержащие соединения
|оригинал       = Comprehensive Organic Chemistry
|ссылка         = 
|ответственный  = Под ред. Д.Бартона и В.Д.Оллиса
|издание        = 
|место          = М.
|издательство   = «Химия»
|год            = 1981
|том            = 1
|страницы       = 257-270
|страниц        = 
|серия          = 
|isbn           = 
|тираж          = 
}}
* {{книга
 |автор          = Темкин О.Н., Шестаков Г.К., Трегер Ю.А.
 |часть          = 
 |заглавие       = Ацетилен: Химия. Механизмы реакций. Технология
 |оригинал       = 
 |ссылка         = 
 |ответственный  = 
 |издание        = 
 |место          = М.
 |издательство   = «Химия»
 |год            = 1991
 |том            = 
 |страницы       = 
 |страниц        = 416
 |серия          = 
 |isbn           = {{isbn|5724505746}}
 |тираж          = 
}}
* {{книга
 |автор          = Темкин О.Н., Флид Р.М. 
 |часть          = 
 |заглавие       = Каталитические превращения ацетиленовых соединений в растворах комплексов металлов
 |оригинал       = 
 |ссылка         = 
 |ответственный  = 
 |издание        = 
 |место          = М.
 |издательство   = «Наука»
 |год            = 1968
 |том            = 
 |страницы       = 
 |страниц        = 212
 |серия          = 
 |isbn           = 
 |тираж          = 
}}
* {{книга
 |автор          = Трофимов Б.А. 
 |часть          = 
 |заглавие       = Гетероатомные производные ацетилена
 |оригинал       = 
 |ссылка         = 
 |ответственный  = 
 |издание        = 
 |место          = М.
 |издательство   = «Наука»
 |год            = 1981
 |том            = 
 |страницы       = 
 |страниц        = 319
 |серия          = 
 |isbn           = 
 |тираж          = 
}}
* {{книга
 |автор          = Henning Hopf 
 |часть          = 
 |заглавие       = Polyynes, Arynes, Enynes, and Alkynes
 |оригинал       = 
 |ссылка         = 
 |ответственный  = Houben-Weyl Methods of Organic Chemistry. Series Science of synthesis (V. 43)
 |издание        = 5
 |место          = 
 |издательство   = Thieme Medical Pub
 |год            = 2008
 |том            = 
 |pages          = 
 |allpages       = 850
 |серия          = 
 |isbn           = {{isbn|9783131189615}}
 |тираж          = 
}}
{{refend}}

[[Turkum:Alkinlar]]
[[Turkum:Kimyoviy birikmalar]]

{{OʻzME}}
{{bu yaxshi maqola}}</text>
      <sha1>suw6td8x9atl1pakg8uzb4o2bgl1ryy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anushtegin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>446797</id>
    <revision>
      <id>5481001</id>
      <parentid>5438629</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:40:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481001</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4414" sha1="bn0iuptaw2rwjhn79u150xvqd6c0ali" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Anushtegin
| lavozim                   = Xorazm hukmdori
| boshlanish davri          = 1077
| tugash davri              = 1097
| oʻtmishdoshi              = Arslon Arg‘un
| vorisi                    = Ekinchi ibn qorachar
| vafot sanasi              = 1097
| qarindoshlari             = Muhammad  I (o‘g‘li)
| millati                   = [[Turkman]]
}}

'''Anushtegin''' (1050 – 1097) – [[Xorazm]]ni boshqargan anushteginiylar sulolasining (1097-1231) asoschisi boʻlgan xorazmshohlardan biri hisoblanadi.

== Ismi ==
Anushtegin ismi eroncha nush/anush („oʻlmas“, „oʻlmas ota-onadan tugʻilgan“) va turkiy „tegin“ („shahzoda“) soʻzining birikmasidan iborat boʻlib, „oʻlmas tugʻilgan shahzoda“ degan maʼnoni bildiradi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Anushtegin_Gharchai#cite_note-FOOTNOTEBosworth1977153%E2%80%93154-1 |sarlavha=Bosworth 1977, pp. 153–154.}}&lt;/ref&gt;.

== Hayoti ==
Anushtegin – 1077—1097-yillarda Xorazmning shixna (harbiy maʼmuriyati), asli [[Garchiston]]dan (hozirgi Afgʻoniston hududida joylashgan), Xorazmshohlarning [[Anushteginiylar]] sulolasining asoschisi. U asli turkiylardan boʻlgan.&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;Bosworth C. E. The Anushteginid Khwarazm-Shahs: Gentle Ascent and Catastrophic Decline in Morgan, David O., and Sarah Stewart, eds. The Coming of the Mongols. I. B. Tauris &amp; Co. Ltd, 2018, p.7&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot;&gt;Shixab ad-Din Muxammad ibn Axmad an-Nasavi. Sirat as-sultan Djalal ad-Din Mankburni: (Jizneopisanie sultana Djalal ad-Dina Mankburni). Kritich. tekst, per. s arab., predisl., komment., primech. i ukazateli Z. M. Buniyatova. M.: Izdatelskaya firma „Vostochnaya literatura“ RAN, 1996, s. 288.&lt;/ref&gt; Yoshligida Garchistonda ([[Murgʻob]] vohasi) saljuqiy [[Sipohsolor|sipoxsolor]] Izzuddin Oʻnar Bilgategin (1097—1098-yillar) ga [[Gʻulomlar|gʻulom]] qilib sotib yuborilgan. Soʻng, u saroyda sidqidildan qilgan xizmatlari evaziga Malikshoh uni [[tashtdor]]lik mansabiga koʻtargan. Oʻsha davrda Xorazmni idora qilish ham shu mansab vazifalari doirasiga kirgan boʻlib, Xuroson amiri Dodbek Habashiy, Anushtegin vafot etgach, uning oʻgʻli Qutbiddin Muhammadni Xorazm voliysi etib tayinlagan va unga [[xorazmshoh]] unvonini bergan.

1042-yilda [[yabgʻu]] [[Shohmalik|Shoh Malik]] magʻlubiyatga uchragach, Xorazm [[saljuqiylar]] saltanati vakillari tomonidan boshqarilgan. Viloyat keyingi oʻn yilliklar davomida sharqiy islom tarixida ahamiyatsiz rol oʻynagan. Saljuqiy sultonlari Xorazm hokimligini ataylab saljuqiy shahzodalariga emas, balki turkiy qul askarlariga (gʻulomlarga) topshirganlar, bundan tashqari, Alp Arslon (1063—1072-yillar boshlari) davrida viloyatni boshqargan Arslon Argʻun bundan mustasno hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Anushtegin_Gharchai#cite_note-FOOTNOTEBosworth196852,_140%E2%80%93141-8 |sarlavha=Bosworth 1968, pp. 52, 140–141.}}&lt;/ref&gt;. Geografik jihatdan Xorazm turkiy dashtlar bilan chegaradosh yarim orol boʻlib, natijada qoʻshni davlatlarning siyosiy va til taʼsiri ostida boʻlgan. Bu davrda Xorazmning mahalliy eron aholisi turklar bilan birga qoʻshilib keta boshlangan. Biroq, saljuqiylar davrida xorazm tili (bu [[Sugʻd tili|soʻgʻd tiliga]] oʻxshagan va ozroq darajada [[Osetin tili|osetin tiliga]] ham oʻxshash boʻlgan) keng tarqalgan soʻzlashuv va yozma til boʻlgan

Anushteginning hukumronlik faoliyati tafsilotlari bizgacha yetib kelmagan, ammo u 1097-yilda vafot etgan va xorazmshoh unvoni uning oʻgʻli Muhammad I ga oʻtishidan oldin qisqa muddat Ekinchiga berilgan. Ekinchi Xorazmni 1096—1097-yillar oralig'ida boshqargan. Boshqa xorazmshohlardan farqli ravishda Ekinchi Anushtegin avlodidan bo'lmagan. Muhammad I Xorazmshohlarning toʻrtinchi va eng koʻzga koʻringan hukumdorlaridan biri hisoblanadi (sulola 1097-yildan 1231-yilgacha mavjud boʻlgan). Bu yangi imperiya moʻgʻullar paydo boʻlgunga qadar sharqiy islom dunyosidagi eng qudratli davlatlardan biri hisoblangan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{OʻzME}}

{{Anushteginiylar sulolasi}}

[[Turkum:1050-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]</text>
      <sha1>bn0iuptaw2rwjhn79u150xvqd6c0ali</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vanadzor</title>
    <ns>0</ns>
    <id>448240</id>
    <revision>
      <id>5480807</id>
      <parentid>5447180</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:27:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <origin>5480807</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26057" sha1="n0hokbi780jeicmhc7fw3gnngq6bnzn" xml:space="preserve">{{Bu xushsifat maqola}}
{{Bilgiquti aholi punkti
| mavqe                      = Lori viloyati markazi
| nomi                       = Vanadzor
| asl nomi                   = {{lang-hy|Վանաձոր}}
| tasvir ={{multiple image
| border                   = infobox
| total_width              = 290
| image_style              = border:1;
| perrow                   = 1/2/2/1
| image1                   = Hayq Square, Vanadzor.jpg
| image2                   = Pejzaĝa vido de Vanadzor.jpg
| image3                   = Vanadzor-marzpan.jpg
| image4                   = Vanadzor Fine Art Museum.jpg
| image5                   = Vanadzor, S. Astvatsatsin, 2013.06.08.jpg}}
| qaram =
| mamlakat = Armaniston
| gerb =
| bayroq =
| gerb tarifi =
| bayroq tarifi =
| gerb eni =
| bayroq eni =
| lat_dir = | lat_deg = | lat_min = | lat_sec =
| lon_dir = | lon_deg = | lon_min = | lon_sec =
| CoordAddon =
| CoordScale =
| mamlakat xaritasi oʻlchami =
| mintaqa xaritasi oʻlchami =
| tuman xaritasi oʻlchami =
| mintaqa turi =
| mintaqa =
| jadvalda mintaqa =
| tuman turi =
| tuman =
| tuman 2 =
| tuman 3 =
| tuman 4 =
| tuman 5 =
| jadvalda tuman =
| jadvalda tuman 2 =
| jadvalda tuman 3 =
| jadvalda tuman 4 =
| jadvalda tuman 5 =
| jamoat turi =
| jamoat =
| jadvalda jamoat =
| ichki bolinishi =
| rahbar turi = Mer
| rahbar = Arkadi Peleshyan
| asos solingan = 1828-yil
| ilk eslatilishi =
| avvalgi nomlari = 1935-yilgacha — ''Karaklisa
1992-yilgacha — ''Kirovakan
| qachondan beri =
| maydon = 32
| balandlik turi =
| AP markazi balandligi =
| iqlim =kontinental iqlim
| rasmiy til = [[arman tili]]
| aholi = 90 047
| sanalgan yil = 2023-yil
| zichlik = 2700
| aglomeratsiya =
| milliy tarkib =[[armanlar]], [[ruslar]], [[kurdlar]], [[ukrainlar]], [[qozoqlar]]
| konfessiyaviy tarkib =xristianlar
| etnoxoronim = vanadzorliklar
| vaqt mintaqasi = +4
| DST =
| telefon kodi = (+374) 322
| pochta indekslari =2001-2024
| avtomobil kodi =36
| identifikator turi =
| raqamli identifikator =
| vebsayt = [https://vanadzor.am Vanadzor official website]
| sayt tili = arman tili
}}
'''Vanadzor''' ({{lang-hy|Վանաձոր, 1935-yilgacha — '''Karakalisa''', 1935-yildan 1992-yilgacha — '''Kirovakan''' deya nomlangan}}) — [[Armaniston]] shimolidagi [[Lori viloyati]]ning markazi, mamlakatda kattaligi boʻyicha uchinchi oʻrinda turuvchi shahar. [[2023-yil]]gi maʼlumotlarga koʻra, shaharda 76 000 kishi istiqomat qiladi&lt;ref name=&quot;Jan2023&quot;&gt;{{Cite web |date=2023-01-01 |title=Permanent Population Figures of the Republic of Armenia as of 1 January 2023 |url=https://armstat.am/file/article/population_01_01_23.pdf |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230614021723/https://armstat.am/file/article/population_01_01_23.pdf |archive-date=2023-06-14 |access-date=2023-06-13 |website=Statistical Committee of the Republic of Armenia}}&lt;/ref&gt;. Vanadzorda [[Arman apostol cherkovi]]ning Gugark yeparxiyasi qarorgohi joylashgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=About Vanadzor city |url=https://www.britannica.com/place/Vanadzor |accessdate=9-oktabr 2023-yil |agency=Britannica ensiklopediyasi}}&lt;/ref&gt;.

Shahar [[Armaniston]] poytaxti [[Yerevan]] shahridan 128 km shimolda joylashgan boʻlib, Bazum va Pampak togʻlari bilan oʻralgan.

Vanadzor shahri [[Fransiya]]ning [[Bagneux]], [[Gruziya]]ning [[Batumi]], [[Rossiya]]ning [[Kislovodsk]] hamda [[Podolsk]], [[AQSh]]ning [[Pasadena]], [[Estoniya]]ning [[Maardu]], [[Belarus]]ning [[Vitebsk]] hamda [[Xitoy]]ning [[Zhuzhou]] shaharlari bilan bir xil geografik uzunlikda joylashgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Քույր քաղաքներ|url=http://vanadzor.am/qur-qaxaqner/|website=vanadzor.am|publisher=Vanadzor|language=hy|access-date=2020-07-02}}&lt;/ref&gt;.

Shahardan 146 km shimolda [[Tbilisi]], 120 km janubda [[Vagarshapat]], 80 km janubi-sharqda [[Sevan]] hamda 78 km sharqda [[Idjevan]] shaharlari joylashgan&lt;ref name=&quot;trans&quot;&gt;{{cite web
 |url         = http://www.lardi-trans.com/distance/
 |title         = Расчёт расстояний между городами
 |publisher         = Транспортная компания «КСВ 911»
 |author         = 
 |date         = 
 |accessdate         = 2009-08-13
 |archive-date         = 2011-08-12
 |archive-url         = https://web.archive.org/web/20110812005050/http://www.lardi-trans.com/distance/
 |deadlink         = no
 }}&lt;/ref&gt;.

Shaharning janubi-gʻarbida joylashgan Vanadzor botanika bogʻi Armanistondagi 5 ta yirik bogʻdan biridir&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor botanical garden site |url=https://vanadzorbotanical.weebly.com/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Ванадзорский Ботанический Сад |url=https://armeniajourneyguide.com/ru/opiti/vanadzor-botanical-garden/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil |access-date=2023-10-09 |archive-date=2024-11-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241130092008/https://armeniajourneyguide.com/ru/opiti/vanadzor-botanical-garden/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. Shaharda joylashgan Lori-Pampak arxeologik muzeyi 1938-yil ochilgan boʻlib, unda 34 000 ga yaqin eksponat mavjud.
== Nomlanishi ==
Shahar [[Rossiya imperiyasi]]ning rasmiy hujjatlarida '''Karaklis''' ({{lang-tr|Kara kilise — „Qora cherkov“}}) shaklida qayd etilgan&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite book |url=https://www.prlib.ru/item/417321 |title=Кавказский календарь на 1916 год |publisher=Tipografiya kantselyarii Ye.I.V. na Kavkaze, kazenny dom |year=1916 |edition=71st |location= |publication-place=Tiflis |pages=67|language=Russian |trans-title=Caucasian calendar for 1916 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220205071724/https://www.prlib.ru/item/417321 |archive-date=5 February 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Что такое КАРАКЛИС? |url=http://www.slovopedia.com/2/202/230428.html |accessdate=4-noyabr 2023-yil |agency=Slovopedia.org}}&lt;/ref&gt;. [[Armaniston]] [[SSSR]]ga qoʻshilgach, [[1926-yil]]da shaharga [[arman]] [[bolsheviklar|bolshevik]] inqilobchisi Aleksandr Miasnikyan sharafiga Martunashen deb nom berilgan&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite book |last1=Hakobyan |first1=T. Kh. |title=Hayastani ev harakitsʻ shrjanneri teghanunneri baṛaran |last2=Melik-Bakhshyan |first2=St. T. |last3=Barseghyan |first3=H. Kh. |publisher=Yerevan State University |year=1991 |volume=3 |pages=149–152 |language=hy |trans-title=Dictionary of toponymy of Armenian and adjacent territories |chapter=Kirovakan |chapter-url=http://nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=61&amp;dt=HY_HY&amp;pageNumber=2213}}&lt;/ref&gt;. Shahar [[1935-yil]] [[3-yanvar]]da bolsheviklar yetakchisi [[Sergey Kirov]] sharafiga Kirovakan deb nomlangan.

Armaniston mustaqillikka erishgach, [[1992-yil]] [[25-iyun]]da shahardan oqib oʻtuvchi Vanadzor daryosi nomidan kelib chiqib, shahar ham Vanadzor deya nomlangan. Vanadzor soʻzi armanchada „monastirlar vodiysi“ degan maʼnoni anglatadi&lt;ref&gt;John Everett-Heath, ''The Concise Oxford Dictionary of World Place Names'', 2019, {{isbn|9780191882913}}, ''s.v.''&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
[[File:Khachqars-vanadzor.jpg|thumb|left|Vanadzordagi qadimiy xochlar]]
Hozirgi Vanadzor hududida [[Jez davri]]dan beri odamlar yashab keladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=VANADZOR Lublin |url=https://lublin.eu/en/lublin/international-relations/lublins-partner-cities/vanadzor,10457,w.html |accessdate=4-noyabr 2023-yil |agency=Lublin/City of inspiration}}&lt;/ref&gt;. VII—IX asrlarda hududni [[Arshakiylar (sulola)|Arshakiylar]] va Bagratuniylar sulolalari boshqargan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor |url=https://armeniadiscovery.com/en/city/vanadzor |accessdate=4-noyabr 2023-yil |agency=Armenia Discovery}}&lt;/ref&gt;. X asrdan XII asrgacha esa bu hudud Lori qirolligi tarkibiga kirgan. [[Saljuqiylar]]ning Lori qirolligiga qilgan hujumi sabab shahar [[Saljuqiylar imperiyasi]]ga qoʻshib olingan. [[1801-yil]]da [[Lori viloyati]]ning barcha hududlari [[Rossiya imperiyasi]] tarkibiga qoʻshildi. Lori viloyati Rossiya mudofaa kuchlarining [[forslar]]ga qarshi jang qilishi uchun qulay joy edi. [[1826-yil]]i Lori viloyati [[rus-fors urushlari|rus-fors urushi]] paytida [[Siddiq Hasanxon]] tomonidan vayron qilingan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=James Bosbotinis Revival of Shush |url=https://karabakhfacts.com/wp-content/uploads/2016/09/James-Bosbotinis-Revival-of-Shushi-EN.pdf |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. 1828-yilda [[rus-turk urushlari|rus-turk urushi]] paytida ruslar oʻz qoʻshinlarini joylashtirish uchun eng qulay joy sifatida Karakalisani tanlab, oʻz qoʻshinlarini ushbu hududda joylashtirishgan. [[File:Downtown Vanadzor.JPG|thumb|left|Vanadzorning markazidagi maydon]]
[[File:Վանաձորը հարավ-արևելքից.jpg|thumb|Vanadzorning janubi-sharqdan koʻrinishi]]Arman olimi [[Xachatur Abovyan]]ning soʻzlariga koʻra, Karakilisa aholisi [[1820-yil]]ning oxirlariga kelib, 600 kishiga yaqin boʻlgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Gharakilisa |url=https://context.reverso.net/%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D0%B2%D0%BE%D0%B4/%D0%B0%D0%BD%D0%B3%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D1%80%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9/Gharakilisa |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. Aholining asosiy qismi Yerevandan kelgan muhojirlar edi. [[1849-yil]]da Karakalisa Rossiya imperiyasi tarkibidagi Yerevan gubernatorligiga boʻysungan. [[1899-yil]]i Karakalisadan [[Tbilisi]]ga temiryoʻlning ochilishi shaharni sezilarli darajada rivojlantirdi. [[1939-yil]]da [[arxitektor]]lar Zagaryan va Minasyanlar tomonidan Kirovakan (bu vaqtga kelib shahar nomi Sergey Kirov sharafiga Kirovakan deb oʻzgartirilgan) shahrini qayta qurish rejasi ishlab chiqildi. [[1950-yil]]da ushbu shahar deyarli qayta qurildi. Shu paytda, [[Sergey Kirov]] nomidagi markaziy maydon hamda koʻplab maʼmuriy binolar qurib bitkazildi. [[1988-yil]]da Kirovakan, [[Gyumri]] va Spitak shaharlarida kuchli zilzila sodir boʻlgan. Zilzila paytida Kirovakanda yashovchi 564 kishi halok boʻlgan, biroq shahardagi aksariyat binolarga zilzila taʼsir qilmagan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor city |url=http://world.meros.uz/en/wonder/view?id=224 |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Geografiyasi va iqlimi ==
[[Lori viloyati]]ning markazi boʻlgan Vanadzor shahri Yerevandan 128 km shimolda, Pampak daryosining yoqasida joylashgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=ARM-Vanadzor grung |url=http://www.friendsofarmenia.com/armvanadzor_grung |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. Shahar dengiz sathidan 1350 metr balandlikda joylashgan boʻlib, balandligi 2500 metrdan ortiq boʻlgan Bazum va Pampak togʻlari bilan oʻralgan. Shaharning janubi-sharqiy hududi oʻrmonlar bilan qoplangan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Location of Vanadzor |url=https://www.traveltill.com/destination/Armenia/Vanadzor/location.php |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

Vanadzorning [[qish|qish oylari]]dagi oʻrtacha harorati −4.2 °C (24.4 °F), yozda esa 20 °C (68 °F)ni tashkil etadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Avarege temperature of Vanadzor |url=https://weatherspark.com/y/103357/Average-Weather-in-Vanadzor-Armenia-Year-Round |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. Shaharning iqlimi [[kontinental iqlim]]iga xos boʻlib, yillik yogʻin miqdori 650 mm ni tashkil qiladi. 
{{Joy iqlimi
 | Uzunlik    = 650
 | Joylashuv oʻrni = Vanadzor
 | Joy_ot = Vanadzor
 | Manba  = WMO&lt;ref name=&quot;WMO&quot;&gt;{{cite web |url= https://worldweather.wmo.int/en/city.html?cityId=67|title= World Weather Information Service|publisher= WMO|access-date=3 July 2023 }}&lt;/ref&gt;

 | Yan_oʻr =   1.5          | Yan_oʻr_yogʻin = 
 | Fev_oʻr =   2.8          | Fev_oʻr_yogʻin = 
 | Mar_oʻr =  7.0           | Mar_oʻr_yogʻin = 
 | Apr_oʻr =     13.5        | Apr_oʻr_yogʻin = 
 | May_oʻr =       18.4      | May_oʻr_yogʻin = 
 | Iyn_oʻr =           21.0  | Iyn_oʻr_yogʻin = 
 | Iyl_oʻr =             23.3| Iyl_oʻr_yogʻin = 
 | Avg_oʻr =             23.8| Avg_oʻr_yogʻin = 
 | Sen_oʻr =             20.5| Sen_oʻr_yogʻin = 
 | Okt_oʻr =             16.5| Okt_oʻr_yogʻin = 
 | Noy_oʻr =         9.4    | Noy_oʻr_yogʻin = 
 | Dek_oʻr =            4.3 | Dek_oʻr_yogʻin = 
 | Yil_oʻr =             | Yil_oʻr_yogʻin = 

 | Yan_oʻr_min =        -8.3 | Yan_oʻr_maks = 
 | Fev_oʻr_min =      -7.1   | Fev_oʻr_maks = 
 | Mar_oʻr_min =         -3.0| Mar_oʻr_maks = 
 | Apr_oʻr_min =   4.3      | Apr_oʻr_maks = 
 | May_oʻr_min =      9.2   | May_oʻr_maks = 
 | Iyn_oʻr_min =   12.5      | Iyn_oʻr_maks = 
 | Iyl_oʻr_min =       15.2  | Iyl_oʻr_maks = 
 | Avg_oʻr_min =     15.4    | Avg_oʻr_maks = 
 | Sen_oʻr_min =   11.3      | Sen_oʻr_maks = 
 | Okt_oʻr_min =   6.8      | Okt_oʻr_maks = 
 | Noy_oʻr_min =     -0.3    | Noy_oʻr_maks = 
 | Dek_oʻr_min =        -5.9 | Dek_oʻr_maks = 
 | Yil_oʻr_min =         | Yil_oʻr_maks = 

 | Yan_m_min =      -18.0    | Yan_m_maks = 
 | Fev_m_min =     -17.0     | Fev_m_maks = 
 | Mar_m_min =      -13.0    | Mar_m_maks = 
 | Apr_m_min =      -5.0    | Apr_m_maks = 
 | May_m_min =    0.0      | May_m_maks = 
 | Iyn_m_min =   4.0       | Iyn_m_maks = 
 | Iyl_m_min =      7.0    | Iyl_m_maks = 
 | Avg_m_min =         7.0 | Avg_m_maks = 
 | Sen_m_min =         2.0 | Sen_m_maks = 
 | Okt_m_min =         3.0 | Okt_m_maks = 
 | Noy_m_min =    -10.0    | Noy_m_maks = 
 | Dek_m_min =     -16.0  | Dek_m_maks = 
 | Yil_m_min =      | Yil_m_maks = 

 | Yan_suv = 18
 | Fev_suv = 25
 | Mar_suv = 36
 | Apr_suv = 63
 | May_suv = 96
 | Iyn_suv = 95
 | Iyl_suv = 58
 | Avg_suv = 43
 | Sen_suv = 32
 | Okt_suv = 47
 | Noy_suv = 33
 | Dek_suv = 19
 | Yil_suv = 
}}
{{Keng tasvir|Vanadzor panorama.jpg|600px|Vanadzorning panorama surati|45%|right}}

== Demografiyasi ==
=== Populyatsiya ===
[[File:Vanadzor, Armenia 14 May 2015 a.jpg|thumb|Shahardagi markaziy bogʻ]]
[[File:PrelacyResidence.jpg|thumb|Gugark yeparxiyasi qarorgohi]]
1930-yillarda Armanistonga kirib-chiqish bilan bogʻliq cheklovlar olib tashlanganidan soʻng, Karaklisning aholisi sezilarli darajada oshib bordi. Shaharga [[Yaqin Sharq]] va [[Yevropa|Yevropadagi]] [[arman genotsidi]]dan omon qolgan armanlar koʻchib kela boshlagan. Koʻchib kelgan armanlarning katta qismi gʻarbiy arman tilida soʻzlashgan. Hozirgi kunda Vanadzorda 2000 ga yaqin gʻarbiy arman koʻchmanchilari yashashadi. Ular hali ham gʻarbiy arman lahjasida soʻzlashishadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor's people |url=https://www.wiki3.en-us.nina.az/Vanadzor.html |accessdate=9-oktabr 2023-yil |access-date=2023-10-09 |archive-date=2023-11-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231101105324/https://www.wiki3.en-us.nina.az/Vanadzor.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 1831-yildan hozirgacha Vanadzor aholisi sonining oʻzgarishi quyidagi jadvalda koʻrsatilgan:
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Yil
!Aholi soni
|-
|1831
|494
|-
|1873
|2,017
|-
|1897
|3,917
|-
|1915&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;
|6,671
|-
|1926
|8,640
|-
|1939
|17,607
|-
|1959
|49,423
|-
|1979
|148,876
|-
|2001
|107,394
|-
|2011
|86,199
|}

=== Dini ===
[[File:Grigor Narekatsi Church.png|thumb|Avliyo Grigoriy Sobori]]
Vanadzor aholisining asosiy qismi [[xristianlik]] diniga eʼtiqod qiladi. [[2016-yil]]gi maʼlumotlarga koʻra shaharda 6 ta [[cherkov]] mavjud&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=The Armenian Apostolic Church |url=https://cnewa.org/eastern-christian-churches/oriental-orthodox-churches/the-armenian-apostolic-church/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Religion in Armenia |url=https://study.com/academy/lesson/religion-armenia-history-facts--demographics.html |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=2019 Report on International Religious Freedom: Armenia |url=https://www.state.gov/reports/2019-report-on-international-religious-freedom/armenia/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.
* Avliyo Astvatsatsin cherkovi [[1831-yil]]da qurilgan boʻlib, xalq orasida „qora cherkov“ nomi bilan mashhur. Cherkov [[1999-yil]]da toʻliq taʼmirlangan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=The armenian church:Mother see of holy |url=https://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=317&amp;pid=282&amp;lng=en |accessdate=9-oktabr 2023-yil |access-date=2023-10-09 |archive-date=2023-11-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231101105323/https://www.armenianchurch.org/index.jsp?sid=1&amp;id=317&amp;pid=282&amp;lng=en |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
* Kamakatar cherkovi oʻrta asrlarga oid cherkov boʻlib, shaharning shimoli-sharqida joylashgan. Cherkov [[1841-yil]]da [[rekonstruksiya]] qilingan.
* Bibi Maryam cherkovi [[1895-yil]]da qurilgan. Cherkov rus pravoslav mazhabiga eʼtiqod qiluvchilar uchun xizmat qiladi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.armmonuments.am/pages.php?al=home&amp;id=1760&amp;act1=more&amp;d=16 |title=Kamkatar chapel |access-date=2016-10-30 |archive-date=2017-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170403213451/http://www.armmonuments.am/pages.php?al=home&amp;id=1760&amp;act1=more&amp;d=16 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
* Avliyo Sargis cherkovi [[2000-yil]] ochilgan boʻlib, Vanadzor universitetining yonida joylashgan&lt;ref&gt;[http://www.armstat.am/file/article/demos_09_2.pdf www.gov.am:Religious organizations in Armenia (in Armenian)]&lt;/ref&gt;.
* Avliyo Grigoriy sobori [[2005-yil]]da ochilgan boʻlib, hozirda bu sobor Arman apostol cherkovining Gugark yeparxiyasi qarorgohi hisoblanadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=St. Gregory of Narek |url=https://stgregoryofnarek.org/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.
[[Protestant]] eʼtiqodida boʻlgan gʻarbiy armanlar [[1946-yil]]da Arman yevangelist cherkovini tashkil etishdi. Oʻsha paytda diniy faoliyat bilan shugʻullanish taqiqlangan boʻlsada, gʻarbiy armanlar oʻz eʼtiqodlarida sodiq qolishgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=THE EVANGELICAL CHURCH OF ARMENIA IN EASTERN ARMENIA: HISTORY AT A GLANCE |url=https://amaa.org/the-evangelical-church-of-armenia-in-eastern-armenia/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Madaniyati ==
[[File:Vanadzor-buildings1.jpg|thumb|''Charles Aznavour'' nomidagi Vanadzor madaniyat markazi]]
Vanadzorda bir qancha arxeologik yodgorliklar bor. [[1938-yil]] ochilgan Lori-Pampak arxeologik muzeyi Vanadzor shahridan topilgan [[eksponat]]lar bilan boyitilgan. Hozirgi kunda ushbu muzeyda 34 000 ga yaqin eksponat mavjud&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Lori pambak local lore museum |url=https://visitdebedcanyon.com/lori-pambak-local-lore-museum/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

Vanadzor – Lori viloyati hamda Armaniston shimoli-sharqining madaniy markazi hisoblanadi. Shahardagi ''Charles Aznavour'' nomidagi Vanadzor madaniyat markazi Armanistondagi eng yirik madaniy markazlardan biridir. Bundan tashqari shaharda Eduard Kzartmyan nomidagi musiqa maktabi, Vanadzor tasviriy sanʼat muzeyi hamda Stepan Zoryanning uy-muzeyi oʻz faoliyatini olib bormoqda. Shaharda Vanadzor musiqali drama teatri hamda qoʻgʻirchoq teatrlari ham mavjud. [[2016-yil]]gi maʼlumotlarga koʻra, Vanadzorda 8 ta [[kutubxona]] mavjud boʻlib, shulardan 4 tasi bolalar kutubxonasidir&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor Museum of Fine arts |url=https://armeniajourneyguide.com/experiences/vanadzor-museum-of-fine-arts/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://vanadzor.am/tangaraner/|title=Թանգարաներ}}&lt;/ref&gt;.

== Transporti ==
[[File:Վանաձորի կայարան.jpg|thumb|Vanadzor markaziy temir yoʻl stansiyasi]]
Vanadzorni M-3 avtomagistrali [[Yerevan]] shahri bilan, M-6 avtomagistrali [[Gruziya]] chegarasi bilan hamda M-8 avtomagistrali [[Tavush viloyati]] bilan bogʻlaydi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Armenia: Preparing the North-South Road Corridor Development Project |url=https://www.adb.org/sites/default/files/project-documents//42145-01-arm-tacr.pdf |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

Shaharning markazida Janubiy Kavkaz temiryoʻl stansiyasi mavjud boʻlib, u Vanadzorni Gyumri shahri orqali Yerevan bilan bogʻlaydi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor  railway line |url=https://globalmasstransit.net/tag/vanadzor-fioletovo-railway-line/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. Vanadzordan 44 km shimolda joylashgan Stepenavan aeroporti shaharga eng yaqin boʻlgan aeroportdir&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Stepanavan Airport. Skybray |url=https://skybrary.aero/airports/udls |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Iqtisodiyoti ==
[[File:Vanadzor-usine.jpg|thumb|Vanadzordagi kimyo zavodi]]
Vanadzor shahri [[Lori viloyati]]ning sanoat markazlaridan biri hisoblanib, shaharda kimyo mahsulotlari, qurilish materiallari hamda sut mahsulotlarini ishlab chiqarishga ixtisoslashtirilgan korxonalar mavjud. Shaharda bir qancha tikuvchilik fabrikalari ham mavjud, ular jumlasiga [[1962-yil]]da tashkil qilingan „Dav-Gar“ tikuvchilik fabrikasi, [[1977-yil]]da tashkil qilingan „Darbbag“ tikuvchilik fabrikalarini misol qilib keltirish mumkin. Shahar iqtisodiyotida kimyo mahsulotlarini ishlab chiqaradigan korxonalarning ham ulushi baland boʻlib, ular sirasiga, [[1929-yil]] tashkil etilgan „Vanadzor ChimProm“ kimyo mahsulotlari zavodi hamda [[1969-yil]]da qurilgan „Gipk“ kimyo zavodlarini kiritish mumkin. Vanadzorda ishlab chiqariladigan qurilish materiallari asosan, [[Tuf|tuflar]], [[bazalt]] va [[gil]]larni tashkil qiladi. Shaharda [[1961-yil]] tashkil etilgan Vanadzor IES oʻz faoliyatini olib bormoqda&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor industrial centre |url=https://mark-horner.com/index.php?location=vanadzor |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Taʼlim tizimi ==
[[File:Վանաձորի մանկավարժական ինստիտուտ Vanadzor State Pedagogical University 07.jpg|thumb|Vanadzor davlat universiteti]]
Vanadzorda koʻplab taʼlim muassasalari mavjud. Shaharda 4 ta oliy taʼlim muassasasi mavjud boʻlib, hozirda ular oʻz faoliyatini olib bormoqda&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor edu system |url=http://www.old.ysu.am/news/en/Presented-YSU-educational-programs-to-Vanadzor-schoolchildren |accessdate=9-oktabr 2023-yil |access-date=2023-10-09 |archive-date=2023-11-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231101105326/http://www.old.ysu.am/news/en/Presented-YSU-educational-programs-to-Vanadzor-schoolchildren |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.
* Hovhannes Tumanyan nomidagi [[Vanadzor davlat universiteti]] 1969-yilda ochilgan boʻlib, universitetda 5 ta fakultet bor&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Լրահոս Ամփոփվեց «Մրցունակ գիտելիքի ծրագիր» դասընթացի երկրորդ փուլը Ռիգայի RISEBA համալսարանում կայացան «MEDIA» նախագծի ուսուցողական հանդիպումները Վանաձորի պետական համալսարանի «Բազում» հանգրվանը դարձյալ հյուրընկալել է Արցախից տեղահանված մեր հայրենակիցներին 2023/2024 ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ՏԱՐՎԱ ՄԱԳԻՍՏՐԱՏՈՒՐԱՅԻ ՀԵՌԱԿԱ ՈՒՍՈՒՑՄԱՆ ԸՆԴՈՒՆԵԼՈՒԹՅՈՒ |url=https://vsu.am/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;:
** Filologiya fakulteti
** Tarix va geografiya fakulteti
** Pedagogika fakulteti
** Kimyo va biologiya fakulteti
** Fizika va matematika fakulteti
* Petros Melkonyan nomidagi [[Armaniston davlat politexnika universiteti]]ning Vanadzor filiali 1959-yil tashkil etilgan boʻlib, universitetda 2 ta fakultet bor&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=NATIONAL POLYTECHNIC UNIVERSITY OF ARMENIA |url=https://www.spyur.am/en/companies/national-polytechnic-university-of-armenia-vanadzor-branch-named-after-petros-melkonyan/87504 |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;:
** Texnologiyalar iqtisodiyoti fakulteti
** Kommunikatsiya tizimlari fakulteti
* [[Armaniston milliy agrar universiteti]]ning Vanadzor filiali 2004-yilda ochilgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor branch of the Armenian National Agrarian University |url=https://anau.am/en/education/educational-branches/vanadzor-branch/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.
* Mkhitar Gosh nomidagi Armaniston-Rossiya xalqaro universiteti 1995-yilda ochilgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Universitey after Mhitar Gosh |url=https://mkhitargosh.am/en/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=MBBS in Armenia |url=https://www.ariu.org/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.
[[2009-yil]]gi maʼlumotlarga koʻra, Vanadzorda 6 ta [[texnikum]], 30 ta oʻrta taʼlim maktabi hamda 20 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlari oʻz faoliyatini olib bormoqda&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Vanadzor open education |url=https://openeducation.aua.am/location/vanadzor/ |accessdate=9-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Sporti ==
Vanadzor shahrida futbol oʻyini mashhur boʻlib, shaharda [[1936-yil]]i „Lori-Vanadzor“ futbol klubi tashkil etilgan. Armaniston mustaqilikka erishganidan soʻng, [[2006-yil]]da moliyaviy inqiroz sabab jamoa tarqab ketgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ffa.am/en/news/item/2009/04/20/news/|title=News|website=www.ffa.am}}&lt;/ref&gt;.

Vanadzordagi eng katta stadion Lori stadioni boʻlib, uning sigʻimi 5000 kishiga moʻljallangan. Shaharda [[2016-yil]] [[29-oktyabr]]da Vanadzor markaziy futbol akademiyasi ochilgan. [[2017-yil]] vanadzorlik tadbirkor Tovmas Grigoryan tomonidan „Lori“ nomli futbol klubi tashkil qilingan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ffa.am/hy/1446558505|title=ՀՖՖ նախագահն այցելեց Վանաձորի ֆուտբոլի ակադեմիա (լուսանկարներ)|website=www.ffa.am}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://armfootball.com/arm/news/81925/bacvec-vanadzori-futboli-akademian.html|title=Vanadzor Football Academy is open|qaralgan sana=2023-10-09|arxivsana=2018-08-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180818214410/https://armfootball.com/arm/news/81925/bacvec-vanadzori-futboli-akademian.html}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
* [http://www.vanadzor.am/ Shaharning rasmiy sayti]
* [http://freenet.am/~liblori/ Shaharning kutubxonasining veb-sayti]{{ref-ru}}
{{Tashqi havolalar}}
{{Armanistondagi shaharlar}}
[[Turkum:Armaniston shaharlari]]

[[Turkum:Kavkaz geografiyasi]]</text>
      <sha1>n0hokbi780jeicmhc7fw3gnngq6bnzn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Indira Gandi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>455266</id>
    <revision>
      <id>5481077</id>
      <parentid>5478046</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:12:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478046|5478046]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481077</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8290" sha1="owpxrvcig5u4ez4z1urddftiqbs2sls" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Indira Gandi
| asl ismi                  = Indira Priyadarshini Neru
| tasvir                    = IndiraGandhi.png
| tavallud_sanasi           = [[1917-yil]] [[19-noyabr]]
| tavallud_joyi             = [[Prajagraj|Ollohobod]], [[Britaniya Hindistoni]]
| vafot sanasi              = {{vafot sanasi va yoshi|1984|10|31|1917|11|19}}
| vafot joyi                = [[Nyu-Dehli]], [[Hindiston]]
| o‘lim sababi              = Suikast (o‘ldirish)
| dafn joyi                = [[Raj Ghat (Delhi)]]
| fuqaroligi                = {{Hindiston bayrogʻi}} Hindiston
| partiyasi                 = [[Indian National Congress]]
| lavozimi                  = Hindiston bosh vaziri
| boshlanish davri          = [[1966-yil]] [[24-yanvar]] – [[1977-yil]] [[24-mart]]&lt;br/&gt;[[1980-yil]] [[14-yanvar]] – [[1984-yil]] [[31-oktyabr]]
| o‘tmishdoshi              = [[Lal Bahadur Shastri]], [[Charan Singh]]
| vorisi                    = [[Morarji Desai]], [[Rajiv Gandhi]]
| ota-onasi                 = [[Jawaharlal Nehru]] (ota), [[Kamala Nehru]] (ona)
| turmush o‘rtog‘i          = [[Feroze Gandhi]]
| bolalari                  = [[Rajiv Gandhi]], [[Sanjay Gandhi]]
| taʼlimi                   = [[Visva-Bharati University]], [[University of Oxford]]
| kasbi                     = Siyosatchi
| imzosi                    = Indira Gandhi signature.svg
| mukofotlari               = {{Bharat Ratna mukofoti}}
}}

'''Indira Gandi''' (toʻliq ismi Indira Priyadarshni Neru; 1917.19.11, Ollohobod – 1984.31.10, Dexli) – Hindistonning siyosat va davlat arbobi. J. Neruning qizi. Shveysariya, Angliya va Hindiston oliy oʻquv yurtlarida taʼlim olgan. 1938-yildan Hindiston Milliy kongressi (HMK) partiyasi aʼzosi. Ingliz mustamlakachilik istibdodiga qarshi kurashda faol qatnashgan. 1947-yilda Hindiston mustaqillikka erishgach, xotin-qizlar harakatida ishtirok etgan. G. 1959—1960-yillarda HMK raisi, L. B. Ulacmpu hukumatida axborot va radioeshittirish vaziri (1964—66), bosh vazir (1966—77) sifatida faoliyat yuritgan. 1977-yilning mart oyida boʻlib oʻtgan parlament saylovlarida HMK magʻlubiyatga uchradi va hokimiyatni qoʻldan boy berdi. 1977-yil dekabrda yuz bergan ichki ziddiyatlar natijasida HMK ikkiga boʻlinib ketdi va G. 1978-yilning yanvarda oʻz tarafdorlarining HMK (I) yangi partiyasini tuzdi va uning raisi etib saylandi. 1980 yil muddatidan ilgari boʻlib oʻtgan saylovlarda HMK(I) gʻalaba qildi va G. yana bosh vazir lavozimini egalladi. G. terrorchilar tomonidan otib oʻldirilgan.

== Hayoti va karyerasi ==
Indira Gandi [[1917-yil]] [[19-noyabr]]da Indira Nehrudagi [[Prajagraj|Ollahobod]] shahrida Kashmiri Pandit oilasida tugʻilgan&lt;ref name=&quot;Indira Priyadarshini&quot;&gt;{{cite book|author=Pupul Jayakar|title=Indira Gandhi: A Biography|url=https://books.google.com/books?id=gm5JGkb2rhkC&amp;pg=PR9|date=27 November 1992|publisher=[[Penguin Books India]]|isbn=978-0-14-011462-1|page=10}}&lt;/ref&gt;. Uning otasi Jawaharlal Nehru Hindistonning [[Britaniya Hindistoni|Britaniya hukmronligiga]] qarshi mustaqillik harakatining yetakchisi va Hindiston [[Dominion]]ining (keyinchalik [[Respublika]]) Bosh vaziri edi. Indira ota-onasining yagona tirik qolgan farzandi (uning yoshligida vafot etgan kichik ukasi bor edi). U oʻz onasi bilan birga oʻsgan boʻlib [[Ollohobod]]da katta uyi bor edi. 1930-yilda Nehrular oilasi bu uyni Hindiston Milliy Kongressiga sovgʻa qiladi. Indira bolaligi yolgʻiz va baxtsiz oʻtgan. Uning otasi tez-tez boshqa hududlarda boʻlar, asosan vaqtini siyosiy faoliyatiga bagʼishlar yoxud qamoqda boʻlardi, oyisi esa kasallik bilan umrining koʻp qismini oʻtkazgan va keyinchalik [[sil|sil kasalligidan]] erta oʻlim topadi. U otasini kamdan kam koʻrar, asosan xatlar orqali suhbatlashardi&lt;ref name=&quot;Indira Priyadarshini&quot;&gt;{{cite book|author=Pupul Jayakar|title=Indira Gandhi: A Biography|url=https://books.google.com/books?id=gm5JGkb2rhkC&amp;pg=PR9|date=27 November 1992|publisher=[[Penguin Books India]]|isbn=978-0-14-011462-1|page=10}}&lt;/ref&gt;.

[[File:Mahatma Gandhi and Indira Gandhi in 1924.jpg|thumb|left|Yosh Indira Gandi [[Maxatma Gandi]] bilan birga, 1924-yil]]

Indira Nehru asosan uyda oʻqituvchilar tomonidan oʻqitilgan. U [[Dehli]]dagi Modern School, [[Prajagraj|Ollahobod]]dagi St. Cecililaʼs va St. Mary’s Convert maktablari, Geneva xalqaro maktabi, Bexdagi Ecole Nouvelle va Mumbay Universitetiga qarashli maktablarda taʼlim olgan&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Gupte|first1=Pranay|title=Mother India: a political biography of Indira Gandhi / Pranay Gupte.|date=2011|publisher=[[Penguin Books]]|location=New York|isbn=978-0-14-306826-6|pages=151–152|edition=Rev.|url={{Google books|OOmK1lPWq80C|page=PA151|keywords=|text=|plainurl=yes}}|access-date=16 August 2016}}&lt;/ref&gt;. U Shantiniketandagi Vishwa-Bharati universitetida oʻqishga kirdi. [[Robindranat Tagor]] u bilan suhbatda qizni Priyadarshini deb atagan, bu [[sanskrit]] tilida „hammaga mehribonlik qiluvchi“ degan maʼnoni anglatadi va shundan soʻng u Indira Priyadarshini Nehru nomi bilan tanilgan. Biroq bir yildan soʻng u kasal onasiga qarash uchun oʻqishni tashlab [[Yevropa]]ga ketadi. U yerda Indira [[Oxford universiteti]]da taʼlimini davom ettirishga qaror qildi. Onasi vafot etganidan soʻng, u [[1937-yil]]da Somerville Collegega oʻqishga kirishidan avval qisqa vaqt mobaynida Badminton Schoolda oʻqiydi. Nehru dastlabki urunishda [[lotin tili]] imtihonidan yomon koʻrsatkich qayd etganligi sabab ikkinchi marta ham imtihon topshirishiga toʻgʻri kealdi. Oksfordda u [[tarix]], [[siyosat]] va [[iqtisodiyot]]da yaxshi baholar oladi, ammo majburiy fan hisoblangan [[lotin tili]] darajasi yomonligicha qoladi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://oxfordmajlis.wix.com/majlis |title=Majlis Asian Society |website=oxfordmajilis.wix |url-status=live |access-date=19 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304100851/http://oxfordmajlis.wix.com/majlis |archive-date=4 March 2016 }}&lt;/ref&gt;.


Britaniyada boʻlgan vaqtida Nehru boʻlajak turmush oʻrtogʻi Feroze Gandi ([[Mahatma Gandi]] bilan aloqasi yoʻq) bilan tez-tez uchrashib turishadi. Ular [[Prajagraj|Ollahobod]]da tanishishgan boʻlib, Feroze oʻsha vaqtlar London School of economicsda oʻqigan. Ular Olohbandda Adi Dharm anʼanalariga muvofiq turmush quradilar&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://archive.indianexpress.com/oldStory/82389/|title=Sonia assures help for father-in-law's grave|website=archive.indianexpress.com|date=21 November 2005|access-date=19 July 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20160205144008/http://archive.indianexpress.com/oldStory/82389/|archive-date=5 February 2016|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Juftlikning ikkita oʻgʻli [[Rajiv Gandi]] (1944) va Sanjay Gandi (1946) bor edi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thediplomat.com/2019/07/the-end-of-indias-nehru-gandhi-dynasty/|title=The End of India's Nehru-Gandhi Dynasty?|last=Iwanek|first=Krzysztof|website=thediplomat.com|language=en-US|access-date=2 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200102223539/https://thediplomat.com/2019/07/the-end-of-indias-nehru-gandhi-dynasty/|archive-date=2 January 2020|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Auerbach-1984&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1984/11/01/indira-is-india/3a5a4ea5-53d9-47e7-8a30-4f6b39b2e6f6/|title=Indira Is India|last=Auerbach|first=Stuart|date=1 November 1984|newspaper=[[The Washington Post]]|access-date=2 January 2020|language=en-US|issn=0190-8286|archive-url=https://web.archive.org/web/20200103102056/https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1984/11/01/indira-is-india/3a5a4ea5-53d9-47e7-8a30-4f6b39b2e6f6/|archive-date=3 January 2020|url-status=live}}&lt;/ref&gt;.

1942-yil sentyabrda Nehru Quit India Movement harakatidagi ishtiroki uchun qamoqqa olinadi. U yerdan 1943-yil aprel oyida ozod etilgan&lt;ref name=&quot;Duda 2006&quot;&gt;{{cite book | last=Duda | first=P.N. | title=Indira Gandhi: Life and Legacy | publisher=APH Publishing Corporation | year=2006 | isbn=978-81-313-0066-4 | url=https://books.google.com/books?id=RmbOWUXFHJcC&amp;pg=PA76 | page=76}}&lt;/ref&gt;.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil.
== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Hindiston Bosh vazirlari}}
{{bio-stub}}

{{DEFAULTSORT:Gandi, Indira}}

[[Turkum:Ayol bosh vazirlar]]</text>
      <sha1>owpxrvcig5u4ez4z1urddftiqbs2sls</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rajiv Gandi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>455267</id>
    <revision>
      <id>5481078</id>
      <parentid>5478056</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:12:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478056|5478056]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481078</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2541" sha1="gf7h0rofji1skwixs0wtx29vpd5um1l" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Rajiv Gandi
| asl ismi                  = Rajiv Ratna Gandhi
| tasvir                    = Rajiv Gandhi (cropped).jpg
| tavallud_sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1944|8|20}}
| tavallud_joyi             = [[Bombay]], [[Britaniya Hindistoni]] (hozirgi [[Mumbay]], [[Hindiston]])
| vafot sanasi              = {{vafot sanasi va yoshi|1991|5|21|1944|8|20}}
| vafot joyi                = [[Sriperumbudur]], [[Tamil Nadu]], [[Hindiston]]
| o‘lim sababi              = Suikast (o‘ldirish)
| dafn joyi                = [[Veer Bhumi]], [[Nyu-Dehli]]
| fuqaroligi                = {{Hindiston bayrogʻi}} Hindiston
| partiyasi                 = [[Indian National Congress]]
| lavozimi                  = Hindiston bosh vaziri
| boshlanish davri          = [[1984-yil]] [[31-oktyabr]] – [[1989-yil]] [[2-dekabr]]
| o‘tmishdoshi              = [[Indira Gandhi]]
| vorisi                    = [[Vishwanath Pratap Singh]]
| ota-onasi                 = [[Feroze Gandhi]] (ota), [[Indira Gandhi]] (ona)
| turmush o‘rtog‘i          = [[Sonia Gandhi]]
| bolalari                  = [[Rahul Gandhi]], [[Priyanka Gandhi Vadra]]
| taʼlimi                   = [[Trinity College, Cambridge]], [[Imperial College London]]
| kasbi                     = Uchuvchi, siyosatchi
| imzosi                    = Rajiv Gandhi Signature.svg
| mukofotlari               = {{Bharat Ratna mukofoti}}
}}

'''Gandi Rajiv''' ([[1944]].[[20-avgust|20.8]], [[Bombay]] - [[1991]].[[21-may|21.5]], [[Shri-Perumpudur]]) — [[Hindiston]]ning davlat va siyosat arbobi. [[Gandi Indira|Indira Gandining]] oʻgʻli, Hindiston va [[Angliya]] [[universitet]]larida oliy maʼlumot olgan. [[1980]] yildan Hindiston siyosiy hayotida faol ishtirok eta boshlagan va [[Hindiston Milliy kongressi]] (HMK) [[partiya]]sining yoshlar tashkiloti ga rahbarlik qilgan. [[1981]] yil iyunida Hindiston parlamentining xalq (quyi) palatasiga saylangan, 1983 yilining fevral oyida HMK (I) Umumhindiston qoʻmitasining bosh kotibi. [[1984]] yil 31 oktabrda Indira Gandining oʻlimidan soʻng xalq palatasidagi HMK (I) [[fraksiya]]si rahbari etib saylangan va Xindiston Respublikasi bosh vaziri, 1984—88 yillarda Hindiston [[Tashqi ishlar vaziri]]. [[1989]] yil saylovlarda HMK (I) magʻlubiyatga uchragach, Gandi [[hukumat]]i isteʼfoga chiqqan. U terrorchilar tomonidan oʻldirilgan.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{Hindiston Bosh vazirlari}}
{{bio-stub}}

{{DEFAULTSORT:Gandi, Rajiv}}</text>
      <sha1>gf7h0rofji1skwixs0wtx29vpd5um1l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gubanlar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>457304</id>
    <revision>
      <id>5480894</id>
      <parentid>4314455</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:12:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480894</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="816" sha1="rj0351dd68v39a6yff7555ydnr3s77k" xml:space="preserve">'''Gubanlar''', doʻrdoq bal iqlar (Labridae) — okun (olabugʻa)simon [[baliqlar]] turkumining bir oilasi. Koʻpchilik turlari tanasining uz. 10 — 30 sm, vazni 250 g cha; baʼzi turlarining uz. 1,8 m ga, vazni esa 27 kg ga yetadi. 400 turni oʻz ichiga olgan 50 ga yaqin urugʻi maʼlum. Tropik va moʻʼtadil iqlimli dengizlarda uchraydi; bir qancha turlari suv oʻtlari yoki marjon poliplar orasida yashaydi. Rangi yashash muhitiga moslashgan yaltiroq, tiniq boʻladi. Qora dengiz va Azov dengizida 8 turi bor. Mayda umurtqasiz hayvonlar, [[qisqichbaqasimonlar]], mollyuskalar va b. bilan oziqlanadi; oʻsimlikxoʻrlari ham bor. Koʻpincha suv oʻtlari orasiga tuxum tashlab koʻpayadi; kam ovlanadi.

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{chala}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;</text>
      <sha1>rj0351dd68v39a6yff7555ydnr3s77k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480895</id>
      <parentid>5480894</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:12:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480895</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="845" sha1="oxltatjn630sw2wlgr4ewo4yualpvpi" xml:space="preserve">'''Gubanlar''', doʻrdoq bal iqlar (Labridae) — okun (olabugʻa)simon [[baliqlar]] turkumining bir oilasi. Koʻpchilik turlari tanasining uz. 10 — 30 sm, vazni 250 g cha; baʼzi turlarining uz. 1,8 m ga, vazni esa 27 kg ga yetadi. 400 turni oʻz ichiga olgan 50 ga yaqin urugʻi maʼlum. Tropik va moʻʼtadil iqlimli dengizlarda uchraydi; bir qancha turlari suv oʻtlari yoki marjon poliplar orasida yashaydi. Rangi yashash muhitiga moslashgan yaltiroq, tiniq boʻladi. Qora dengiz va Azov dengizida 8 turi bor. Mayda umurtqasiz hayvonlar, [[qisqichbaqasimonlar]], mollyuskalar va b. bilan oziqlanadi; oʻsimlikxoʻrlari ham bor. Koʻpincha suv oʻtlari orasiga tuxum tashlab koʻpayadi; kam ovlanadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{chala}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;</text>
      <sha1>oxltatjn630sw2wlgr4ewo4yualpvpi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480897</id>
      <parentid>5480895</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:12:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480897</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="857" sha1="g165w0od7i1b1dzf359rfdf3qvud4s8" xml:space="preserve">'''Gubanlar''', doʻrdoq bal iqlar (Labridae) — okun (olabugʻa)simon [[baliqlar]] turkumining bir oilasi. Koʻpchilik turlari tanasining uz. 10 — 30 sm, vazni 250 g cha; baʼzi turlarining uz. 1,8 m ga, vazni esa 27 kg ga yetadi. 400 turni oʻz ichiga olgan 50 ga yaqin urugʻi maʼlum. Tropik va moʻʼtadil iqlimli dengizlarda uchraydi; bir qancha turlari suv oʻtlari yoki marjon poliplar orasida yashaydi. Rangi yashash muhitiga moslashgan yaltiroq, tiniq boʻladi. Qora dengiz va Azov dengizida 8 turi bor. Mayda umurtqasiz hayvonlar, [[qisqichbaqasimonlar]], mollyuskalar va b. bilan oziqlanadi; oʻsimlikxoʻrlari ham bor. Koʻpincha suv oʻtlari orasiga tuxum tashlab koʻpayadi; kam ovlanadi{{OʻzME-G}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{chala}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;</text>
      <sha1>g165w0od7i1b1dzf359rfdf3qvud4s8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480898</id>
      <parentid>5480897</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:12:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480898</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="856" sha1="o9ho26kr8ny5s039dowefcl1dz6psnu" xml:space="preserve">'''Gubanlar''', doʻrdoq baliqlar (Labridae) — okun (olabugʻa)simon [[baliqlar]] turkumining bir oilasi. Koʻpchilik turlari tanasining uz. 10 — 30 sm, vazni 250 g cha; baʼzi turlarining uz. 1,8 m ga, vazni esa 27 kg ga yetadi. 400 turni oʻz ichiga olgan 50 ga yaqin urugʻi maʼlum. Tropik va moʻʼtadil iqlimli dengizlarda uchraydi; bir qancha turlari suv oʻtlari yoki marjon poliplar orasida yashaydi. Rangi yashash muhitiga moslashgan yaltiroq, tiniq boʻladi. Qora dengiz va Azov dengizida 8 turi bor. Mayda umurtqasiz hayvonlar, [[qisqichbaqasimonlar]], mollyuskalar va b. bilan oziqlanadi; oʻsimlikxoʻrlari ham bor. Koʻpincha suv oʻtlari orasiga tuxum tashlab koʻpayadi; kam ovlanadi{{OʻzME-G}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{chala}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;</text>
      <sha1>o9ho26kr8ny5s039dowefcl1dz6psnu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480899</id>
      <parentid>5480898</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:13:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Baliqlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480899</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="877" sha1="n0omxvx9umt3tufb7aweidyw21mmlwd" xml:space="preserve">'''Gubanlar''', doʻrdoq baliqlar (Labridae) — okun (olabugʻa)simon [[baliqlar]] turkumining bir oilasi. Koʻpchilik turlari tanasining uz. 10 — 30 sm, vazni 250 g cha; baʼzi turlarining uz. 1,8 m ga, vazni esa 27 kg ga yetadi. 400 turni oʻz ichiga olgan 50 ga yaqin urugʻi maʼlum. Tropik va moʻʼtadil iqlimli dengizlarda uchraydi; bir qancha turlari suv oʻtlari yoki marjon poliplar orasida yashaydi. Rangi yashash muhitiga moslashgan yaltiroq, tiniq boʻladi. Qora dengiz va Azov dengizida 8 turi bor. Mayda umurtqasiz hayvonlar, [[qisqichbaqasimonlar]], mollyuskalar va b. bilan oziqlanadi; oʻsimlikxoʻrlari ham bor. Koʻpincha suv oʻtlari orasiga tuxum tashlab koʻpayadi; kam ovlanadi{{OʻzME-G}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
{{chala}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

[[Turkum:Baliqlar]]</text>
      <sha1>n0omxvx9umt3tufb7aweidyw21mmlwd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Daraxt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>460415</id>
    <revision>
      <id>5480929</id>
      <parentid>5458038</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:24:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480929</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4910" sha1="r8jmu48hqlr3z0fcvheuk7bome5o4po" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Daraxt (maʼnolari)}}
[[Fayl:Sequoiadendron giganteum at Kenilworth Castle.jpg|thumb|250px|Sekvoyadendron (''Sequoiadendron giganteum'') 60—80 m balandlikkacha oʻsadi.]]
[[Fayl:1859-Martinique.web.jpg|desno|thumb|250px|Martinka orolidagi kokos palmasi]]
'''Daraxt''' ({{lang-la|árbor}}&lt;nowiki/&gt;gʻochlangan koʻp yillik oʻsimlik. Daraxtlar boʻyiga qarab 3 guruhga: 1) 35 m dan baland (chinor, terak, qora qayin, qaragʻay); 2) 25–35 m (qayragʻoch, [[yongʻoq]], oq qayin, tol, qatrangʻi); 3) 25 m gacha (zarang, chetan, shumurt) boʻlinadi. Mevali daraxtlar ham shakliga qarab 3 guruhga: 1) shoxshabbasi koʻp, baland boʻlib oʻsadigan (nok, gilos, yongʻoq, olmaning ayrim navlari); 2) tanasi koʻrimsiz, ildiz bachkilaridan ham koʻpayadigan boʻyi past (shaftoli, olmaning pakana xillari, olcha va olxoʻrining ayrim turlari); 3) birinchi va ikkinchi guruh oraligʻidagi oʻrta boʻyli daraxtlar (olma va oʻrikning koʻpchilik xillari va navlari, nok, olchaning ayrim turlari)ga boʻlinadi.

Daraxtlarning doim yashil va barglarini har yili kuzda toʻkadigan xillari ham bor. Doim yashil daraxt barglari vaqt-vaqti bilan toʻkilib, oʻrniga yangisi chiqaveradi.

Daraxtlar yoshi ularning kesilgan toʻnkasidan yoki oʻsib turgan ildiz boʻgʻzidan (parmalab olingan oʻzagigacha), yogʻochligidagi yillik halqalar soniga, shuningdek, daraxtlarning tashqi belgilari (bargining rangi, tanasining shakli, poʻstlogʻining tusi va tuzilishi)ga qarab aniqdanadi.

Masalan, katta yoshdagi igna bargli daraxtlar bargining rangi ochroq, oʻsishdan toʻxtagan daraxtning shoxshabbasi yumaloq telpak gumbaz shaklida, tanasining pastki qismi yorilgan, qalin, oʻlik poʻstloq toʻqimalari bilan qoplangan, baʼzan poyasi sirtida yashil, sariq va boshqa tusli buqoqlar paydo boʻladi. Yosh daraxtlar tik oʻsadi, shox-shabbasi choʻziq konussimon, poʻstlogʻi silliq, yaltiroq, igna bargli daraxtlar bargi sersuv, toʻq yashil. Daraxtlarni oʻgʻitlash yoki hosil berishini toʻxtatish bilan hayotini uzaytirish mumkin. Shaftoli daraxti 15—20, [[saksovul]] 50—60, terak 70—80, tok 100, tol 300, xandon pista 350, tut va yongʻoq 400, qaragʻay, shumtol, zarang 700—1000, chinor 1000, eman 2000, shamshod 3000, mamont daraxti 6000-yil yashaydi.
Daraxt insonlar uchun juda katta ahamiyatga ega. Masalan, daraxtlar karbonat angidrid (CO2)yutib kislorod chiqaradi, insonlar esa kislorod yutib karbonat angidrid chiqaradi. Mana shu tariqa tabiat va inson oʻrtasidagi uzviy bogʻliqlik shakllanadi.

== Oila va turlari  ==
Eng koʻp daraxt turlari boʻlgan oilalar va turlar 2017-yil holatiga koʻra shular ma'lum bo'ldiki, daraxtlarning 60065 ta [[Tur (biologiya)|turlari]] mavjud va ularning eng koʻp [[takson]]lari quyidagilardir:&lt;ref&gt;{{публикация|статья|автор=Beech E., Rivers M., Oldfield S. &amp; Smith P. P.|заглавие=GlobalTreeSearch: The first complete global database of tree species and country distributions|издание=Journal of Sustainable Forestry|год=2017|volume=36|issue=5|pages=454—489|issn=1054-9811|doi=10.1080/10549811.2017.1310049}}&lt;/ref&gt;:
{|
|
{| style=&quot;border-collapse:collapse; border:#A2A9B1; width:100%; text-align:center&quot; border=&quot;2&quot; align=&quot;left&quot;
|- bgcolor=&quot;#CCF&quot;
!Oilasi
!Daraxt turi
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|[[Burchoqdoshlar]] (Fabaceae)
|5405
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|[[Roʻyandoshlar]] (Rubiaceae)
|4827
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{lang-lat|Миртовые|(Myrtaceae)
|4330
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|[[Lavrdoshlar]] (Lauraceae)
|2930
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Молочайные|Euphorbiaceae}}
|2008
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Мальвовые|Malvaceae}}
|1834
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Меластомовые|Melastomataceae}}
|1677
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Анноновые|Annonaceae}}
|1630
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Пальмовые|Arecaceae}}
|1282
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Сапотовые|Sapotaceae}}
|1280
|}
| ||
|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
!Urugʻ
!Daraxt turlari
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Сизигиум|Syzygium}}
|1069
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Евгения (растение){{!}}Евгения|Eugenia}}
|884
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Эвкалипт|Eucalyptus}}
|747
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Фикус|Ficus}}
|727
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Хурма|Diospyros}}
|726
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Психотрия|Psychotria}}
|624
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Акация|Acacia}}
|616
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Микония|Miconia}}
|598
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Пандан (растение){{!}}Пандан|Pandanus}}
|589
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Элеокарпус|Elaeocarpus}}
|468
|}
|}

== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{Commons turkum|Trees}}
[[Turkum:Oʻsimliklar]]
[[Turkum:Oʻrmon]]

{{chala}}</text>
      <sha1>r8jmu48hqlr3z0fcvheuk7bome5o4po</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480930</id>
      <parentid>5480929</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:24:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480930</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4938" sha1="11r7nnvr2mv1mqp00ke077wbzm1bs8n" xml:space="preserve">{{Maʼnolari|Daraxt (maʼnolari)}}
[[Fayl:Sequoiadendron giganteum at Kenilworth Castle.jpg|thumb|250px|Sekvoyadendron (''Sequoiadendron giganteum'') 60—80 m balandlikkacha oʻsadi.]]
[[Fayl:1859-Martinique.web.jpg|desno|thumb|250px|Martinka orolidagi kokos palmasi]]
'''Daraxt''' ({{lang-la|árbor}}&lt;nowiki/&gt;gʻochlangan koʻp yillik oʻsimlik. Daraxtlar boʻyiga qarab 3 guruhga: 1) 35 m dan baland (chinor, terak, qora qayin, qaragʻay); 2) 25–35 m (qayragʻoch, [[yongʻoq]], oq qayin, tol, qatrangʻi); 3) 25 m gacha (zarang, chetan, shumurt) boʻlinadi. Mevali daraxtlar ham shakliga qarab 3 guruhga: 1) shoxshabbasi koʻp, baland boʻlib oʻsadigan (nok, gilos, yongʻoq, olmaning ayrim navlari); 2) tanasi koʻrimsiz, ildiz bachkilaridan ham koʻpayadigan boʻyi past (shaftoli, olmaning pakana xillari, olcha va olxoʻrining ayrim turlari); 3) birinchi va ikkinchi guruh oraligʻidagi oʻrta boʻyli daraxtlar (olma va oʻrikning koʻpchilik xillari va navlari, nok, olchaning ayrim turlari)ga boʻlinadi.

Daraxtlarning doim yashil va barglarini har yili kuzda toʻkadigan xillari ham bor. Doim yashil daraxt barglari vaqt-vaqti bilan toʻkilib, oʻrniga yangisi chiqaveradi.

Daraxtlar yoshi ularning kesilgan toʻnkasidan yoki oʻsib turgan ildiz boʻgʻzidan (parmalab olingan oʻzagigacha), yogʻochligidagi yillik halqalar soniga, shuningdek, daraxtlarning tashqi belgilari (bargining rangi, tanasining shakli, poʻstlogʻining tusi va tuzilishi)ga qarab aniqdanadi.

Masalan, katta yoshdagi igna bargli daraxtlar bargining rangi ochroq, oʻsishdan toʻxtagan daraxtning shoxshabbasi yumaloq telpak gumbaz shaklida, tanasining pastki qismi yorilgan, qalin, oʻlik poʻstloq toʻqimalari bilan qoplangan, baʼzan poyasi sirtida yashil, sariq va boshqa tusli buqoqlar paydo boʻladi. Yosh daraxtlar tik oʻsadi, shox-shabbasi choʻziq konussimon, poʻstlogʻi silliq, yaltiroq, igna bargli daraxtlar bargi sersuv, toʻq yashil. Daraxtlarni oʻgʻitlash yoki hosil berishini toʻxtatish bilan hayotini uzaytirish mumkin. Shaftoli daraxti 15—20, [[saksovul]] 50—60, terak 70—80, tok 100, tol 300, xandon pista 350, tut va yongʻoq 400, qaragʻay, shumtol, zarang 700—1000, chinor 1000, eman 2000, shamshod 3000, mamont daraxti 6000-yil yashaydi.
Daraxt insonlar uchun juda katta ahamiyatga ega. Masalan, daraxtlar karbonat angidrid (CO2)yutib kislorod chiqaradi, insonlar esa kislorod yutib karbonat angidrid chiqaradi. Mana shu tariqa tabiat va inson oʻrtasidagi uzviy bogʻliqlik shakllanadi.

== Oila va turlari  ==
Eng koʻp daraxt turlari boʻlgan oilalar va turlar 2017-yil holatiga koʻra shular ma'lum bo'ldiki, daraxtlarning 60065 ta [[Tur (biologiya)|turlari]] mavjud va ularning eng koʻp [[takson]]lari quyidagilardir:&lt;ref&gt;{{публикация|статья|автор=Beech E., Rivers M., Oldfield S. &amp; Smith P. P.|заглавие=GlobalTreeSearch: The first complete global database of tree species and country distributions|издание=Journal of Sustainable Forestry|год=2017|volume=36|issue=5|pages=454—489|issn=1054-9811|doi=10.1080/10549811.2017.1310049}}&lt;/ref&gt;:
{|
|
{| style=&quot;border-collapse:collapse; border:#A2A9B1; width:100%; text-align:center&quot; border=&quot;2&quot; align=&quot;left&quot;
|- bgcolor=&quot;#CCF&quot;
!Oilasi
!Daraxt turi
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|[[Burchoqdoshlar]] (Fabaceae)
|5405
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|[[Roʻyandoshlar]] (Rubiaceae)
|4827
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{lang-lat|Миртовые|(Myrtaceae)
|4330
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|[[Lavrdoshlar]] (Lauraceae)
|2930
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Молочайные|Euphorbiaceae}}
|2008
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Мальвовые|Malvaceae}}
|1834
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Меластомовые|Melastomataceae}}
|1677
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Анноновые|Annonaceae}}
|1630
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Пальмовые|Arecaceae}}
|1282
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Сапотовые|Sapotaceae}}
|1280
|}
| ||
|
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
!Urugʻ
!Daraxt turlari
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Сизигиум|Syzygium}}
|1069
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Евгения (растение){{!}}Евгения|Eugenia}}
|884
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Эвкалипт|Eucalyptus}}
|747
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Фикус|Ficus}}
|727
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Хурма|Diospyros}}
|726
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Психотрия|Psychotria}}
|624
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Акация|Acacia}}
|616
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Микония|Miconia}}
|598
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Пандан (растение){{!}}Пандан|Pandanus}}
|589
|- bgcolor=&quot;#EBEBFF&quot;
|{{bt-ruslat|Элеокарпус|Elaeocarpus}}
|468
|}
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

{{Commons turkum|Trees}}
[[Turkum:Oʻsimliklar]]
[[Turkum:Oʻrmon]]

{{chala}}</text>
      <sha1>11r7nnvr2mv1mqp00ke077wbzm1bs8n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlik (jurnal)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>489748</id>
    <revision>
      <id>5481114</id>
      <parentid>4097095</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Mirishkorlik [[Yoshlik]] sahifasini [[Yoshlik (jurnal)]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>4097095</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1121" sha1="cs49hx0swb6nrpegh3xtrkn854ab6gw" xml:space="preserve">„'''Yoshlik'''“ – [[Oʻzbekiston]] yoshlarining ijtimoiy-adabiy jurnali. [[Toshkent]]da oyda 1 marta chiqadi. 

== Muassislari va tarixi ==
Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi hamda Oʻzbekiston Respublikasi „[[Kamolot yoshlar ijtimoiy harakati|Kamolot]]“ yoshlar ijtimoiy harakati. Dastlab 1982-yilda tashkil etilgan. 1991 yilda hozirgi nom bilan qayta tiklandi. Jur. yosh isteʼdodlarni kashf etish, oʻzbek va jahon adabiyotining eng sara asarlarini eʼlon qilish borasida bir qator xayrli ishlarga qoʻl urdi. Jur. sahifalarida yangi badiiy asarlar bilan bir qatorda bugungi yeshlarning orzu-umidlari, oʻy-tashvishlari, maʼnaviyati, dunyoqarashlari haqida baqs yurituvchi maqolalar va suhbatlar muntazam berib boriladi. Muharriri – Abduqayum Yoʻldoshev (1999 yildan) „Yoshlik“ jurnalida turli davrlarda [[Erkin Vohidov]], [[Omon Matjon]], Gʻaffor Hotamov, [[Tohir Malik]], [[Sobir Oʻnar]] muharrirlik qilishgan. Adadi 10000 (2002)&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{no iwiki}}
{{chala}}
[[Turkum:Jurnallar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston jurnallari]]</text>
      <sha1>cs49hx0swb6nrpegh3xtrkn854ab6gw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Yoshlik (jurnal)</title>
    <ns>1</ns>
    <id>489749</id>
    <revision>
      <id>5481116</id>
      <parentid>1375761</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Mirishkorlik [[Munozara:Yoshlik]] sahifasini [[Munozara:Yoshlik (jurnal)]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>1375761</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19" sha1="nd7qwtbms1u24nd8i8im7mkegofse9a" xml:space="preserve">{{OʻzME loyihasi}}</text>
      <sha1>nd7qwtbms1u24nd8i8im7mkegofse9a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muhammad Ziyoul-Haq</title>
    <ns>0</ns>
    <id>495290</id>
    <revision>
      <id>5481027</id>
      <parentid>5478218</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:53:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.121.177|37.61.121.177]] ([[User talk:37.61.121.177|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478218|5478218]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481027</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="645" sha1="oz36xw4txpyiq9bwbiqzao1q8pnj3ys" xml:space="preserve">'''Muhammad Ziyoul-Haq''' (12-avgust 1924 — 17-avgust 1988) — [[Pokiston]] Prezidenti (1977—88), general. 1976-77 yillarda armiya shtabi boshligʻi. Ziyoul-Haq 1977 yildagi harbiy toʻntarishga rahbarlik qilib, hokimiyat tepasiga kelgan harbiy maʼmuriyatni boshqargan. Aviatsiya halokatida halok boʻlgan.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Ziyoul-Haq, Muhammad}}
[[Turkum:1924-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1988-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:12-avgustda tugʻilganlar]]
[[Turkum:17-avgustda vafot etganlar]]


{{president-stub}}
{{bio-stub}}</text>
      <sha1>oz36xw4txpyiq9bwbiqzao1q8pnj3ys</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kubro</title>
    <ns>0</ns>
    <id>513366</id>
    <revision>
      <id>5481041</id>
      <parentid>5353425</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:36:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481041</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10936" sha1="g2xi5dz5geqgdvvrsco03mb50067j0y" xml:space="preserve">{{Dindor biografiyasi bilgiqutisi
| religion           = [[Islom]]
| region             = [[Koʻhna Urganch]]
| era                = [[Islom oltin davri]]
| image              = File:Najm_ad-Din_al-Kubra_Mausoleum.JPG
| caption            = [[Najmiddin Kubro maqbarasi]]
| name               = Najmiddin Kubro
| birth_date         = 1145-yil [[Bizning era|BE]]&lt;br/&gt;([[Hijriy yil hisobi|540-yil HY]]), [[Koʻhna Urganch]], [[Xorazmiylar|Xorazmiylar imperiyasi]]
| birth_place        = 
| death_date         = 1221-yil [[Bizning era|BE]]&lt;br/&gt;([[Hijriy yil hisobi|618-yil HY]])
| death_place        = [[Koʻhna Urganch]], [[Xorazmiylar|Xorazmiylar imperiyasi]]
| resting_place      = [[Koʻhna Urganch]], [[Turkmaniston]]
| Sufi_order         = [[Kubroviylik|Kubroviya]] (''asoschi'')
| main_interests     = [[Tasavvuf|Soʻfiylik]]
| denomination       = [[Sunniylik]]
| jurisprudence      = [[Shofiʼiylik|Shofiʼiylik maktabi]]
| creed              = [[Mutakallimlar|Mutakallim]]
}}
[[Fayl:Najmeddin Kubra Mausoleum.jpg|thumb]]
'''Kubro''', Najmiddin Kubro ([[taxallus]]i; asl [[ism]]-[[sharif]]i Ahmad ibn Umar ibn Muhammad Xivaqiy al-Xorazmiy) ([[1145]]—[[Xiva]]—[[1221]]) – ulugʻ [[shayx]], [[tasavvuf]]ning taniqli [[vakillik|vakillar]]idan biri, [[kubroviylik]] [[tariqat]]ining asoschisi (uning taxallusi „[[din]]ning ulugʻ [[yulduz]]i“ maʼnosini beradi).

Najmiddin Kubro 1146-yilda Xorazmda tugʻilib, umrining birinchi yarmini sayohatda (Nishopur, Hamadon, Isfahon, Makka, Iskandariya) oʻtkazgan. 1184-yilda vataniga qaytib keladi. Oʻshandan beri uning faoliyati Oʻrta Osiyoda boʻlib, koʻplab shogirdlari boʻlgan.

Najmiddin Kubroning [[karomat]] koʻrsatish, voqealarni oldindan bilish, oʻtkir nazari bilan taʼsir eta olish hislatiga ega [[inson]] boʻlganligi haqida [[rivoyat]]lar tarqalgan. Najmiddin Kubro [[yosh]]ligidan [[ilm]]ga [[qiziqish|qiziqqan]], [[qobiliyat]]li boʻlgan. [[Islom]] [[asos]]lari, [[shariat]], [[hadis]] va [[tafsir]]ni juda tez oʻzlashtirib oladi. 16—17 yoshlarida tahsilni chuqurlashtirish maqsadida [[Xorazm]]dan chiqib, [[Eron]], [[Misr]], Shomu Iroq [[mamlakat]]larini kezadi. Tariqatdan xabardor boʻlishga intilib, bir necha shayx, [[darvish]]lar suhbatida boʻladi. Ilk dafʼa Misrda shayx Roʻzbixon Vazzon Misriy ([[1189]]-yil)ga [[murid]] toʻshadi, undan tariqat [[odob]]ini oʻrganadi, shayxning qiziga [[nikoh toʻyi|uylanadi]]. Keyinchalik [[Hamadon]]da shayx Ammor Yosir ([[1187]]-yil), [[Dizpul|Dizful]]da shayx Ismoil Qasriy ([[1193]]-yil) kabi ustozlardan saboq oldi. 25 yildan ortiq umrini ilm tahsiliga bagʻishlagan Kubro [[1185]]-yil Xorazmga kaytib keladi. Bu yerda katta [[xonaqoh]] [[qurilish|qurdirib]], oʻz diniy [[maktab]]ini yaratadi. Kubro kishilarni ezgulikka, ilmga, saxonat va mardlikka daʼvat etdi. Uning [[tarbiya]]sini olgan yuzlab odamlar irfoniy [[maʼrifat]]dan bahramand boʻldilar. Najmiddin Kubroning muridlari [[Majdiddin Bagʻdodiy]] ([[1209]]/[[1219]]-yil), Saʼdiddin Humaviy ([[1252]]-yil), Najmiddin Doya ([[1256]]-yil) tasavvuf tarixida [[nom]] qozongan shayxlardir.

== Asarlari ==
Najmiddin Kubro oʻzining „Al-usul al-ashara“, „Risola at Turuk“, „Fi axbob-us-solikin“, „Favoyid ul jamol“ va boshqa koʻplab asarlarida „latoif“ nazariyasiga muhim eʼtibor beradi. Unga koʻra, koinot ong, his-tuygʻular, ruh va tana bilan oʻralgan koʻrinmas markazdan iborat. Soʻfiy maxsus mashqlar yordamida holat, shakl va rang oʻzgarishi natijasi boʻlgan bu markazni his qilishi va koʻrishi kerak. Kubroning fikricha, muridning ruhiy holati uch komponentdan: aylana, dogʻ va nuqtadan oʻtishi kerak. Doira – Koinot, dogʻ – dunyo timsoli, nuqta – Olamning markazi (vahdat). Nuqtaning mohiyatini anglash ilohiy olamning mohiyatini anglashdir&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://ziyouz.uz/ru/deyateli/velikie-mysliteli-uzbekistana/69-2012-09-02-13-44-51 |sarlavha=Нажмиддин Кубро (1145-1221) |sana=02.09.2012 |qaralgan sana=25.10.2023 |nashriyot=ziyouz.uz}}&lt;/ref&gt;.

Najmiddin Kubro Misrda Sharq falsafasi bilan shugʻullanadi va uning sirlarini oʻrganadi. U hadis ilmi bilan qiziqib Nishopurda Abul Makkorim Lubon va Abu Jafar Samdloniy, Tabrizda Abu Mansur Xaft, Makkai Mukarramada Abu Muxammad Tabbex va Iskandariyada Abu Tohir Salafiy xizmatlariga yetishib ulardan hadis ilmlarini oʻrganadi.

Najmiddin Kubro ulardan har tomonlama saboqlarni olgach yana safarga chiqadi. U Tabrizga Abumansur Hafdah oldiga borib shogird tushadi, u yerda hadis ilmiga bagʻishlangan „Sharhus–sunna“ kitobidan saboq oladi.

Najmiddin Kubro oʻz qarashlarini [[arab tili]]da yozgan bir necha [[risola]]larida [[bayon]] etgan. Ulardan asosiylari: „Favoih aljamol va favotih al-jalol“ („Jamol xushboʻyliklari va jalolning kashfi“), „Al-usul al-ashara“ („[[10 (son)|Oʻn]]ta [[usul]]“), „Risola at-turuq“ („Tariqatlar risolasi“), „Risolat al-xoif al-hoim min lavm alloim“ („Malomatchining malomatidan hazar qiluvchi haqida risola“) va boshqa Kubroning [[fors tili]]da yozgan „Fi odobus solikin“ („[[Solik]]lar [[odob]]i haqida“) risolasi ham bor. Kubro [[Qurʼon]]ga mutasavviflar nuqtai nazaridan [[sharh]] berishni oxirigacha yetkaza olmadi, bu ishni uning shogirdlari tugalladi. Forscha [[ruboiy]]larida javonmardlik, pok [[axloq]] [[gʻoya]]lari ifodalangan.

== Kubroviya tariqati ==
{{Asosiy|Kubroviylik}}
Najmiddin Kubro – tasavvufning mashhur shayxlaridan biri „Kubraviya“ tariqatining asoschisi hisoblanadi. Najmiddin Kubro Xorazmga 1185-yilda qaytib keladi. U 25 yildan ortiq umrini ilm olishga bagʻishlaydi. U Xorazmga qaytgach, katta xonaqoh qurdirib Kubraviya taʼlimotiga asos soladi. Uning qoʻli ostida yuzlab odamlar tarbiyalanib tahsil olishadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://xorazmiy.uz/uz/pages/view/456 |sarlavha=Нажмиддин Кубро |sana=2009-yil |qaralgan sana=25.10.2023 |nashriyot=xorazmiy.uz}}&lt;/ref&gt;.

[[Kubroviylik|Kubroviya]] Najmiddin Kubro asos solgan [[tasavvuf]] tariqati boʻlib, uning asosiy vazifasi komil insonni tarbiyalash edi. Kubroviya [[tariqat]]ida talab, sadoqat, ishq, muhabbat, oshiqlikning inson uchun naqadar zarur ekanligi eʼtirof etiladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://oyina.uz/uz/generation/136 |sarlavha=Najmiddin Kubro |qaralgan sana=2023-10-07}}&lt;/ref&gt;. Kubroviyaning [[Eron]]da kuchli taʼsirga ega [[shialik]] bilan aloqasi tufayli butun [[Islom]] olamiga mashhur boʻlganini koʻrish mumkin&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Algar|first=Hamid|title=Some Observations on Religion in Safavid Persia|journal=Iranian Studies|date=Winter–Spring 1974|volume=7|issue=1/2|pages=287–293|jstor=4310165|doi=10.1080/00210867408701467 |issn = 0021-0862 }}&lt;/ref&gt;. Kubroviya XIII asrda Kubro vafot etguniga qadar unchalik mashhur boʻlmagan. Kubroviylik [[Markaziy Osiyo]]dan tashqarida ham katta rivojlanishga erishdi, lekin uning taʼsiri va mavjudligi faqat XV-XVI asrgacha davom etdi. Tariqat [[Usmonlilar imperiyasi]] davrida [[Naqshbandiya]]ning (yana bir tasavvuf tariqati) soyasida qoldi, ammo bu paytda unga ergashuvchilar hali ham topilar edi. Bu hodisalardan oldin, kubroviylik Ishhoh al-Xuttaloniy (vaf. 1423) rahbarligidan keyin ''nurbaxshiya'' va [[Zahabiy shia tariqati|''zahabiyaga'']] boʻlindi. Nurbaxshiyaga ergashganlar oxir-oqibat XVI asr oxirida [[Safaviylar]] davrida taʼqibga uchradilar, zahabiya esa hozirgacha saqlanib qolgan, uning markazi [[Sheroz]] shahri hisoblanadi&lt;ref&gt;{{cite journal|last=Algar|first=H|title=Kubra|url=http://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-2/kubra-SIM_4470?s.num=1&amp;s.f.s2_parent=s.f.book.encyclopaedia-of-islam-2&amp;s.q=kubrawiyya|journal=Encyclopaedia of Islam|accessdate=2013-04-26|date=2012-04-24}}&lt;/ref&gt;.

Kubroviyaning [[Oʻrta Osiyo]]dagi taʼsiri u yerda koʻplab siyosiy, ijtimoiy va iqtisodiy faoliyatni yoʻlga qoʻydi, biroq naqshbandiya bu gʻoyalarni oʻzining toʻliq salohiyati bilan rivojlantirdi. Kubroviyaning asosiy taʼlimoti „koʻrish tajribasi tahliliga asoslangan yaxshi rivojlangan tasavvuf psixologiyasi“ edi&quot;&lt;ref name=&quot;DeWeese 1988 45–83&quot;&gt;{{cite journal |last=DeWeese |first=Devin |title=The Eclipse of the Kubraviya in Central Asia |journal=Iranian Studies |year=1988 |volume=21 |issue=1/2 |pages=45–83 |jstor=4310594 |doi=10.1080/00210868808701709}}&lt;/ref&gt;. Ular [[tasavvuf|soʻfiylarning]] kundalik hayotda boshdan kechirgan ruhiy kechinmalarini tushuntirishga eʼtibor qaratadilar. Ularning eng katta tashvishi ruhiy tasavvurlarni idrok etish vositasi sifatida [[zikr]]ga toʻliq eʼtibor berish edi&lt;ref name=&quot;DeWeese 1988 45–83&quot;/&gt;.

[[Hindiston]]ning [[Bihar]] va [[Bengaliya|Bengal]] mintaqalarida [[Biharsharif]]ga dafn etilgan Maxdum Sharfuddin Ahmad Yahyo Maneri Hoshmiy tomonidan Firdavsiy Kubroviya tariqati targʻib qilingan.

== Shogirdlari ==
Najmiddin Kubroning oʻn ikki shogirdi orasida [[Najmiddin Roziy]], [[Sayfiddin Boharziy maqbarasi|Sayfiddin Boharziy]], [[Majdiddin Bagʻdodiy]], Ali ibn lala Gʻznaviy va [[Jaloliddin Rumiy]]ning otasi [[Bahoviddin Valad]]larni keltirish mumkin. Biroq, uning eng taniqli va nufuzli shogirdlaridan biri [[Saʼdiddin Humaviy]] edi. Kubro Humaviyga yaqinlashib kelayotgan [[moʻgʻullar istilosi]] xavfi ostida yashayotgan shaharni tark etishini aytgan. Biroq, u Kubro bilan qolib, uning [[ijoza]]sini oldi. Bu uning soʻfiy ustozi oldida nafaqat shogirdlik, balki doʻst sifatidagi yaxshi xislatini koʻrsatadi. Humaviy Kubro ijodi va Kubroviyaning taʼsiri ostida 30 dan ortiq muhim [[qoʻlyozma]]lar va boshqa asarlar yozgan.

== Vafoti ==
Najmiddin Kubro [[moʻgʻullar|moʻgʻul]] [[bosqinchilik|bosqinchilari]]ga qarshi [[jang|jangda 1216-1221-yillar boʻlib oʻtgan jang]]da [[shahid]] boʻlgan. [[Qabr]]i [[Koʻhna Urganch]]da. Keksa shayx va donishmand insonning bu jangdagi qahramonligi, jasorati [[avlod]]larga ibrat boʻlib qoldi. Kubro shaxsi va uning merosi [[Oʻzbekiston]]da [[mustaqillik]] tufayli oʻrganila boshlandi. [[1995]]-yilda Oʻzbekistonda Najmiddin Kubro tavalludining 850-yilligi [[nishon]]landi&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Bertels Ye. E., Sufizm i sufiyskaya literatura, M., 1965; Komilov N., Najmiddin Kubro, T., 1995; Joʻzjoniy A. Sh., Tasavvuf va inson, T., 2001.
* [http://kh-davron.uz/ijod/kitoblar/xurshid-davron-shahidlar-shohi-najmiddin-kubro-tushlari-01.html Xurshid Davron. Shahidlar shohi yoxud Shayx Kubro tushlari.] Tarixiy-maʼrifiy qissa. I nashri: T.&quot;Yangi asr avlodi&quot;, 1998. II nashr: T. „Fan“, 1998.

== Havolalar ==
{{Vikiiqtibos}}{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{Xuroson allomalari}}

[[Turkum:Xivada tugʻilganlar]]
[[Turkum:Islom:Shaxslar]]
[[Turkum:1145-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Tasavvuf namoyondalari]]
[[Turkum:1221-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:Kubroviylik]]
[[Turkum:Tasavvuf tariqatlari asoschilari]]
[[Turkum:Toshoʻgʻuz viloyati kishilari]]</text>
      <sha1>g2xi5dz5geqgdvvrsco03mb50067j0y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Loyiha</title>
    <ns>0</ns>
    <id>520423</id>
    <revision>
      <id>5481256</id>
      <parentid>5416491</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:47:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>188.113.220.7</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Loyihalar bilan bogʻliq mavzular */</comment>
      <origin>5481256</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15712" sha1="fmln15kgqkyfrc3m5y9j316wvk0e2q1" xml:space="preserve">'''Loyiha''' – 1) biror bino, inshootni barpo etish maqsadida yoki muayyan bir buyumni yaratishga doir tayyorlangan hujjatlar (hisob-kitoblar, chizma, maketlar) majmui. Maʼlum bir bino yoki inshootning loyihasi yakka tartibda yoki bir xil andazada boʻlishi mumkin. Hozirda turli tashkilotlarning loyiha buyurtmalarini bajaruvchi maxsus va loyihalash institutlari, kafedra va boshqa ijodiy uyushmalar mavjud (qarang [[Loyihalash]]); 2) biror hujjatning oldindan tuzilgan matni; 3) reja, moʻljal, gʻoya.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

'''Loyiha''' – yakka tartibda yoki hamkorlikda amalga oshiriladigan, tadqiqot yoki dizaynni oʻz ichiga olgan, maʼlum bir maqsadga erishish uchun ehtiyotkorlik bilan [[Reja|rejalashtirilgan]] har qanday tashabbus&lt;ref&gt;
Compare: {{Veb manbasi|url=https://www.oxforddictionaries.com/definition/english/project|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120730015214/http://oxforddictionaries.com/definition/english/project|arxivsana=30 July 2012|sarlavha=definition of project in English from the Oxford dictionary|yil=2016|ish=Oxford Dictionaries|kirish sanasi=2016-09-06|iqtibos=Definition of ''project project'' in English: [...] An individual or collaborative enterprise that is carefully planned to achieve a particular aim [...]}}
&lt;/ref&gt;.

Boshqaruv nuqtai nazaridan loyihaning muqobil koʻrinishi voqealar ketma-ketligiga asoslanadi: „belgilangan vaqt davomida va maʼlum xarajatlar va boshqa cheklovlar doirasida bajarilishi kerak boʻlgan oʻzaro bogʻliq vazifalar toʻplami“&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.businessdictionary.com/definition/project.html|sarlavha=What is a project? definition and meaning|ish=BusinessDictionary.com|kirish sanasi=2018-06-10|iqtibos=project [:] [...] Planned set of interrelated tasks to be executed over a fixed period and within certain cost and other limitations.|arxivsana=2018-06-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180609204444/http://www.businessdictionary.com/definition/project.html}}&lt;/ref&gt;.

Loyiha vaqtinchalik ijtimoiy tizim (mehnat tizimi) boʻlishi mumkin, ehtimol vaqt cheklovlari ostida muayyan vazifalarni bajarish uchun [[Jamoa|jamoalar]] bilan taʼminlangan boʻladi&lt;ref&gt;Compare the somewhat circular definition:
{{jurnal manbasi|last=Manning|first1=Stephan|title=Embedding projects in multiple contexts – a structuration perspective|url=http://poseidon01.ssrn.com/delivery.php?ID=862024094122112093080083112015005007102003037074039062086004071064098080028066102031038026119061045028111104026005080093087017117075046037076115083091111070107105071021091020126026123026084009120094112087103099025073006064086007029122065028016073007&amp;EXT=pdf|journal=International Journal of Project Management|date=2008|volume=26|page=35|access-date=2016-09-06|quote=Two theoretical propositions have been made: First, projects as temporary systems are characterized by certain structural properties, in particular task specifications, time constraints and team relations, that guide project activities.|doi=10.1016/j.ijproman.2007.08.012 |issn=0263-7863}}{{Oʻlikhavola|date=noyabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

Loyiha dastur boshqaruvining bir qismini tashkil qilishi mumkin&lt;ref&gt;
{{Kitob manbasi|last=Mittal|first=Prashant|chapter=Programme Management: An Introduction|title=Programme Management: Managing Multiple Projects Successfully|date=December 2009|url=https://books.google.com/books?id=BpkhYDj4tm0C|location=New Delhi|publisher=Global India Publications|page=1|isbn=9789380228204|accessdate=13 June 2021|quote=Programme Management is the process of managing multiple independent projects [...]. [...] Projects deliver outputs; programmes create outcomes. [...] Programme management is concerned with doing the right projects, whereas project management is about doing projects right.}}
&lt;/ref&gt; yoki ''maxsus'' tizim sifatida ishlashi mumkin&lt;ref&gt;
For example:
{{Kitob manbasi|last=Kuijper|first=Pieter Jan|title=The Law of EU External Relations: Cases, Materials, and Commentary on the EU as an International Legal Actor|date=5 September 2013|url=https://books.google.com/books?id=STIUDAAAQBAJ|publisher=Oxford University Press|page=922|isbn=9780199682478|accessdate=13 June 2021|quote=One or more participating Member States or the Chief Executive may submit to the Steering Board an ad hoc project or programme within the Agency's remit, which shall presume general participation by the participating Member States.}}
&lt;/ref&gt;.

== Umumiy koʻrinishi ==
''Loyiha'' soʻzi lotincha ''proicere'', „harakat oldidan“ feʼlidan kelib chiqqan boʻlib, u oʻz navbatida ''pro-'' dan kelib chiqqan va u ustuvorlikni bildiradi (vaqt oʻtishi bilan boshqa narsadan oldin keladigan narsa ([[Yunon tili|yunoncha]] prō) va ''iacere'', „qilmoq“). Shunday qilib, „loyiha“ soʻzi dastlab „harakatdan oldin“ degan maʼnoni anglatadi.

[[Ingliz tili]] bu soʻzni dastlab qabul qilganda, u ushbu rejani amalga oshirish harakatiga emas, balki biror narsaning rejasiga ishora qildi. Loyihaga muvofiq bajarilgan narsa &quot; obyekt &quot; sifatida tanildi. Har bir loyiha rivojlanishning maʼlum bosqichlariga ega.

Loyihani boshqarish institutiga asoslanib, loyiha jamoalar, tashkilotlar yoki jamiyatlarda oʻzgarishlarni amalga oshirishga qaratilgan „vaqtinchalik harakat“ sifatida belgilanishi mumkin. Loyihaning natijasi odatda yangi mahsulot turi, xizmat yoki natija hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|last=Project Management Institute|title=A guide to the project management body of knowledge (PMBOK guide)|date=2017|others=Project Management Institute|isbn=978-1-62825-390-0|edition=6th|location=Newtown Square, PA|oclc=995162610}}&lt;/ref&gt;.

== Loyihani boshqarish sohasi ==
Loyiha muammo, ehtiyoj, istak yoki noqulaylik manbai (masalan, binoda toʻgʻri ventilyatsiya yoʻqligi) bilan duch kelganda idrok etilgan imkoniyatdan kelib chiqqan aniq va uyushgan harakatlardan iborat. U mahsulot, xizmat, jarayon yoki baʼzi hollarda ilmiy tadqiqot kabi noyob va innovatsion mahsulotni amalga oshirishga intiladi. Har bir loyihaning boshlanishi va oxiri bor&lt;ref&gt;
{{Kitob manbasi|last=Mesly|first=Olivier|year=2016|title=Project Feasibility: Tools for Uncovering Points of Vulnerability|url=https://books.google.com/books?id=K4wmDwAAQBAJ|series=Systems Innovation Book Series|location=New York|publisher=CRC Press|page=53|isbn=9781315295237|accessdate=17 June 2019|quote=For the purpose of a feasibility analysis, a project is a concrete and organized effort that leads to the realization of a unique and innovative deliverable, which can be a product, service or process, or even a science research initiative, which is conceived based on a perceived opportunity. The project has a beginning and an end, which can sometimes serve as a new bedrock for a different project. It involves a plan, some processes, people and a line of authority; it contains inherent challenges and problems.}}
&lt;/ref&gt;. U loyihani boshqarishning 4 ta punkti boʻyicha ishlab chiqilgan: Reja, jarayonlar, odamlar va kuch (masalan, vakolat doirasi). U uch xil cheklovlar bilan bogʻlangan boʻlib, ular kalendar, xarajatlar va sifat meʼyorlari&lt;ref&gt;
{{Kitob manbasi|last=Mesly|first=Olivier|year=2016|title=Project Feasibility: Tools for Uncovering Points of Vulnerability|url=https://books.google.com/books?id=K4wmDwAAQBAJ|series=Systems Innovation Book Series|location=New York|publisher=CRC Press|page=53|isbn=9781315295237|accessdate=17 June 2019|quote=For the purpose of a feasibility analysis, a project [...] is bound by a specific calendar, a cost structure and pre-set norms of quality.}}
&lt;/ref&gt;. Ularning har biri loyihaning hayot aylanishi davomida obyektiv ravishda aniqlanishi va oʻlchanishi mumkin. Baʼzi loyihalar rasmiy hujjatlarni, natijalarni (lar) va ijobiy yoki salbiy boʻlishi mumkin boʻlgan baʼzi taʼsirlarni ishlab chiqaradi&lt;ref&gt;
{{Kitob manbasi|last=Mesly|first=Olivier|year=2016|title=Project Feasibility: Tools for Uncovering Points of Vulnerability|url=https://books.google.com/books?id=K4wmDwAAQBAJ|series=Systems Innovation Book Series|location=New York|publisher=CRC Press|page=52|isbn=9781315295237|accessdate=17 June 2019|quote=Figure 1.5[:] Toward a definition of an average project. [...] The outputs, according to my model, are expressed by a deliverable (e.g., a product), by some formal knowledge [...], and by some impacts (positive and/or negative). [...] As mentioned, small projects do not naturally lead to formalized knowledge or have an impact. Large projects, however, see the creation of some form of official knowledge and do have impacts on the way of life of the population they serve.}}
&lt;/ref&gt;.

== Maxsus foydalanish ==

=== Maktab va universitet ===
Loyiha – bu talabalar tomonidan puxta rejalashtirilgan va oʻrganiladigan individual yoki hamkorlikdagi korxona. Maktablarda, taʼlim muassasalarida va universitetlarda loyiha – bu talabaga beriladigan [[Ilmiy tadqiqot|tadqiqot]] topshirigʻi boʻlib, u odatda oddiy insho topshirigʻiga qaraganda koʻproq kuch va mustaqil ishni talab qiladi. Bu talabalardan kutubxona, internet tadqiqotlari yoki empirik maʼlumotlarni toʻplash orqali faktlarni aniqlash va tahlil qilishlarini talab qiladi. Loyihadan keladigan yozma hisobot odatda [[Diplom ishi|dissertatsiya]] shaklida boʻlib, unda loyihaning boshlanishi, tahlili, topilmalari va xulosalari boʻlimlari mavjud&lt;ref&gt;Thomas, G: ''How to do your research project''. Sage Publications Inc, 2009….&lt;/ref&gt;.

=== Loyiha boshqaruvi ===
[[Loyiha boshqaruvi]]&lt;nowiki/&gt;da loyiha yangi [[mahsulot]], [[Servis|xizmat]] yoki natijani yaratish uchun qilingan vaqtinchalik harakatlardan iborat&lt;ref name=&quot;PMBOK&quot;&gt;[[Project Management Institute]]. ''A Guide to the [[Project Management Body of Knowledge]]'' (PMBOK Guide), Third Edition.&lt;/ref&gt;. Boshqa bir taʼrif, belgilangan biznes holatiga koʻra, bir yoki bir nechta [[Mahsulot|biznes mahsulotlarini]] yetkazib berish maqsadida yaratilgan [[Menejment|boshqaruv]] muhitidir&lt;ref&gt;R. Max Wideman (2004), ''A Management Framework: For Project, Program and Portfolio Integration.'' p. 30&lt;/ref&gt;. Loyihalarni vaqtinchalik tashkilotlar sifatida ham koʻrish mumkin&lt;ref&gt;[[Rodney Turner|Turner, J. Rodney]], and Ralf Müller. „On the nature of the project as a temporary organization.“ ''International journal of project management'' 21.1 (2003): 1-8.&lt;/ref&gt;.

Loyihaning maqsadlari loyiha yakunida maqsadli maqomni belgilaydi, unga erishish rejalashtirilgan foydalarga erishish uchun zarur deb hisoblanadi. Ular SMART mezonlari sifatida shakllantirilishi mumkin: Loyihalar koʻpincha boshqaruvchi guruh tomonidan boshqariladi&lt;ref name=&quot;PMH&quot;&gt;Carr, David, [http://www.pmhut.com/make-sure-your-project-goals-are-smart Make Sure Your Project Goals are SMART], PM Hut. Accessed 18. Oct 2009.&lt;/ref&gt;.

* Maxsus
* Oʻlchanadigan (yoki hech boʻlmaganda baholanadigan) yutuq
* Mavjud (Yaqinda kelishilgan yoki qabul qilingan)
* Haqiqiy (tashkiliy resurslarning hozirgi holatini hisobga olgan holda)
* Vaqt (chegaralangan)

Baholash (oʻlchash) loyihaning yopilishida amalga oshiriladi. Biroq, monitoring va baholash orqali loyihaning borishini doimiy ravishda kuzatib borish kerak.

=== Fuqarolik, harbiy qurilish va sanoat infratuzilmasi ===
Fuqarolik, harbiy va sanoat (masalan, neft va gaz) infratuzilmasida kapital loyihalar asbob-uskunalar, inshootlar va binolarni qurish va oʻrnatish boʻyicha faoliyatni nazarda tutadi. Ushbu faoliyat boshlanish va tugash sanalari aniq boʻlgan vaqtinchalik harakatlar boʻlgani uchun „loyiha“ atamasi qoʻllanadi. Ushbu faoliyat natijalari odatda yillar yoki oʻn yilliklar bilan oʻlchanadigan uzoq muddatli infratuzilma boʻlgani sababli, bu loyihalar moliyaviy buxgalteriya hisobida kapital xarajatlar sifatida hisobga olinadi va shuning uchun ular „kapital loyihalar“ deb nomlanadi.

=== Kompyuter dasturi ===
[[Kompyuter]] [[Dasturiy taʼminot|dasturiy taʼminotida]] loyiha dasturlar, konfiguratsiya taʼriflari va tegishli maʼlumotlardan iborat boʻlishi mumkin. Misol uchun, [[Microsoft Visual Studio|Microsoft Visual Studioda]] „yechim“ loyihalar va boshqa taʼriflardan iborat&lt;ref&gt;
Compare: {{Kitob manbasi|last=Hundhausen|first=Richard|title=Working with Microsoft Visual Studio 2005 Team System|url=https://archive.org/details/workingwithmicro00rich|series=Developer Reference Series|edition=2|publisher=Microsoft Press|date=2006|page=[https://archive.org/details/workingwithmicro00rich/page/108 108]|isbn=9780735621855|accessdate=2017-02-10|quote=After a design has been validated the Application Designer will generate a skeleton implementation with projects, code, and configuration files that precisely match the design.}}
&lt;/ref&gt;.

=== Davlat loyihasi ===
Buni „muayyan masala yoki reja atrofida birlashtirilgan davlat siyosati yoki idoralar toʻplami“ sifatida aniqlash mumkin&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Political sociology : oppression, resistance, and the state|last=Deric.|first=Shannon|date=2011-01-01|publisher=Pine Forge Press|isbn=9781412980401|oclc=746832550}}&lt;/ref&gt;. Shu sababli, bunday loyihalar vaqt oʻtishi bilan rivojlanayotgan ijtimoiy tuzilmalar tufayli doimiy oʻzgarish va dinamiklikni oʻz ichiga oladi. Davlat loyihalari hozirgi zamonga moslashishi kerak. Ular ijtimoiy xizmatlarga asoslangan boʻladi.

== Turlari ==
Loyihaga yoʻnaltirilgan faoliyatning baʼzi tahlillari harbiy uslubdagi terminologiyadan foydalangan holda – ulkan '''strategik loyihalar''' va ahamiyatsiz yoki tarkibiy operatsion loyihalar oʻrtasida farqlanadi&lt;ref&gt;
{{Yangiliklar manbasi |last=Banks |first=Linda |year=2017 |title=What Is a Strategic Project? |work=Houston Chronicle |publisher=[[Hearst Newspapers, LLC]] |department=Small Business |url=http://smallbusiness.chron.com/strategic-project-10440.html |access-date=2017-02-09 |quote=Organizations can be good at tactical projects, such as moving to a new building or introducing a new product. These are projects that have one operational goal, which probably does not entail contributions by most employees within the organization. In these projects, meeting a tactical goal on time and within budget are key considerations. A strategic project, on the other hand, has a primary goal of gaining the competitive advantage by focusing on the organization's overall direction.}}
&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;
{{Kitob manbasi|last=Williams|first=Todd C.|chapter=15: Dealing with 'Unprojects'|title=Rescue the Problem Project: A Complete Guide to Identifying, Preventing, and Recovering from Project Failure|url=https://books.google.com/books?id=R57l5Gq4x64C|publisher=AMACOM Division: American Management Association|date=2011|page=208|isbn=9780814416839|accessdate=2017-02-09|quote=The strategic project has a long-term goal to satisfy needs not included in the funding project. [...] a strategic project usually has scope as its most critical issue, while a tactical project has schedule, cost, or a different set of scope as the primary constraint.}}
&lt;/ref&gt;:

== Misollar ==

* Inson genomini xaritalashtirgan inson genomi loyihasi
* Birinchi [[Yadro quroli|yadro qurolini]] yaratgan Manxetten loyihasi
* Polaris raketa loyihasi: [[Qit'alararo ballistik raketa|ICBM]] boshqaruv tizimi
* Odamlarni [[Oy|Oyga]] qoʻndirgan [[Apollon (kosmik kema)|Apollon dasturi]]
* Sovet atom bombasi loyihasi
* Sovet ekipajining oy dasturlari

== Loyihalar bilan bogʻliq mavzular ==

* Megaloyiha
* Dastur boshqaruvi
* Loyiha boshqaruvi
* Loyihani boshqarish instituti (PMI)
* Xalqaro loyihalarni boshqarish assotsiatsiyasi (IPMA)
* Loyihani boshqarish dasturi
* Loyihani rejalashtirish
* Kichik miqyosdagi loyihalarni boshqarish
* SHAHZODA2
* Mexanik loyiha

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Atamalar]]</text>
      <sha1>fmln15kgqkyfrc3m5y9j316wvk0e2q1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Malik Sanjar qoʻzgʻoloni</title>
    <ns>0</ns>
    <id>524764</id>
    <revision>
      <id>5481032</id>
      <parentid>5264767</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:15:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481032</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6467" sha1="rdb1pkad2v7m6c4o1d9yup84m0o6k9k" xml:space="preserve">{{Urush bilgiqutisi
|nomi= Malik Sanjar qoʻzgʻoloni
|qismi=
|tasvir=
|izoh=
|sana=[[1206]]—[[1207-yil]]lar
|yer=[[Buxoro]], [[Movarounnahr]]
|sabab=
|natija=Qoʻzgʻolon bostirildi
|oʻzgarishlar=
|raqib1=[[Xorazmshohlar davlati]]
|raqib2=[[Burxoniylar]]
|raqib3=[[Qoraxitoylar davlati]]
|qomondon1=[[Muhammad Xorazmshoh]]
|qomondon2=[[Sanjar Malik]]
|qomondon3=
|harbiy_birlik1=
|harbiy_birlik2=
|harbiy_birlik3=
|kuch1=
|kuch2=
|kuch3=
|yoqotishlar1=
|yoqotishlar2=
|yoqotishlar3=
|umumiy_yoʻqotishlar=
|ilova=
}}
'''Malik Sanjar qoʻzgʻoloni''' — [[buxoro]]lik [[hunarmand]] [[Sanjar Malik]] boshchiligidagi [[Movarounnahr]] aholisining qoʻzgʻoloni.

== Sabablari ==
[[Buxoro]]da [[XII asr]]ning 1-yarmida [[burxoniylar]] oilasi, katta va boy [[ruhoniy]]lardan tashkil topgan boʻlib, ular „Sadr-i Jahon“ (tojikcha Sadri Jahon — „dunyo ustuni“) unvonini olganlar va katta taʼsirga ega boʻlganlar. Ularning qoʻlida katta miqdordagi yer toʻplangan edi. [[Hunarmand]]lardan, [[savdogar]]lardan va shahar atrofidagi yerlardan olinadigan [[soliq]]lar, savdo korxonalari va bozorlardan olinadigan daromadlar [[sadrlar]]ga katta boylik bergan. Oila shunchalik boy ediki, sadrlardan biri Muhammad ibn Ahmad daromadi evaziga 600 tagacha [[faqih]] (ilohiyotchi va voiz)ni boqib yurgan, [[Makka]]ga [[haj]] qilganida esa yuzdan ortiq [[tuya]] olib ketgan. Oʻzining ochkoʻzligi va noloyiq xulq-atvori uchun unga „Sadr-i-Jahannam“ ([[tojik]]cha Sadri jahannam — „doʻzax ustuni“) degan laqab qoʻyishgan.

[[Buxoro]] [[sadrlar]]i boyligining ham boshqa kelib chiqishi bor edi. [[Sadrlar]] [[qoraxitoylar]]ga yillik oʻlpon toʻlash uchun zarur boʻlgan katta miqdordagi pul yigʻish bahonasida ishchilarni qattiq talon-taroj qilardilar. Shu bilan birga, shu tarzda yigʻilgan mablagʻlarning katta qismi [[sadrlar]]ning oʻzlarida qolardi. Bularning barchasi, albatta, keng ommaning gʻazabini qoʻzgʻatmay qoʻymasdi.

==Isyonchilar==
[[1206-yil]]da [[Buxoro]] [[aholi]]si [[Sanjar Malik]] boshchiligida sadrlar hukmronligiga qarshi qoʻzgʻolon boshladi. Uni, asosan, oʻsha davrda [[Muhammad ibn Ahmad]] boshliq [[burxoniylar]] oilasining harakatlaridan norozi boʻlgan shahar [[hunarmand]]lari va [[savdogar]]lari qoʻllab-quvvatladilar.

==Qoʻzgʻolonning boshlanishi==
Tarixiy manbalarda bu voqea qanday boshlangan va qanday rivojlangani haqida juda kam ma’lumot berilgan. Qoʻzgʻolonchilar gʻalabadan keyin shaharni qancha vaqt qoʻllarida ushlab turgani va uni qanday boshqargani haqida hech narsa maʼlum emas. Maʼlumki, Sanjar shaharni egallab olib, saroy yilnomachilari yozganidek, taniqli odamlarni, yaʼni [[aristokrat]]lar va [[feodal]]larni juda „xoʻrlagan“. [[Sadrlar]] sharmanda holda shahardan chiqarib yuborilib, ularning mol-mulki isyonchilar ixtiyoriga topshirilgan.

==Qoʻzgʻolonni bostirish==
Surgun qilingan [[sadrlar]] yordam soʻrab [[qoraxitoy]]larga murojaat qildi. [[Movarounnahr]]ni [[qoraxitoylar]]dan tortib olish imkoniyatini uzoq vaqtdan beri izlagan [[Xorazmshoh]] [[Muhammad Xorazmshoh|Alaaddin Muhammad II]] [[Buxoro]] voqealarini bunga eng munosib vaqt deb hisobladi va ulkan kuchlar bilan Buxoro tomon yoʻl oldi. Shaharni qoʻriqlash uchun tegishli choralar koʻrmagan, hatto atrofdagi qishloqlar aholisi bilan birlasha olmagan qoʻzgʻlonchilar [[Xorazmshoh]] harbiy kuchlarining hujumini qaytara olmadilar. [[1207-yil]]da Muhammad [[qoraxitoy]]lardan avval [[Buxoro]]ni egalladi. [[Movarounnahr]]ning Muhammad tomonidan zabt etilishiga viloyat aholisining qoraxitoy „butparastlar“ni quvib chiqarib, [[Xorazmshoh]]lar [[musulmon]]lari hokimiyati oʻrnatilgandan soʻng oʻz ahvolining yaxshilanishiga umid bogʻlaganligi ham yordam berdi. Muhammad aholining bu umidlarini oʻz maqsadlarida ishlatishga qaror qildi. [[1207-yil]]da [[Buxoro]]ni bosib olib, aftidan, u oʻz qoʻshinlariga aholi, jumladan, qoʻzgʻolonchilar orasida „ortiqcha shovqin“ koʻtarmaslik, hech qanday zoʻravonlik qilmaslik va Sanjar Malikni oʻldirmaslik haqida buyruq bergan.

==Oqibatlari==
[[Buxoro]] [[sadrlar]]i oʻz hukmronligini tiklab, [[Xorazmshoh]]lar davlatining vassaliga aylandilar, ehtimol, keyinroq, [[Sanjar Malik]]ning oʻldirilishiga aynan ular hissa qoʻshgandir. Ammo [[Movarounnahr]]ning butun hududini toʻla boʻysundirish uchun [[sadrlar]] yetarli emas edi va Muhammadga oʻlka hukmdorlari orasidan hurmatga ega boʻlgan ittifoqchi kerak edi. Bu rol uchun u [[qoraxoniylar]] sulolasidan [[Usmon ibn Ibrohim]]ni tanladi, u keyinchalik [[xorazmshohlar]] va [[qoraxitoy]]lar oʻrtasidagi qarama-qarshilikda koʻp marta taraf oʻzgartirib, [[1212-yil]]da [[xorazmshohlar]] tomonidan xiyonatda ayblanib qatl etilguniga qadar, deyarli IV asr davomida mavjud boʻlgan [[qoraxoniylar]] urugʻi yoʻq qilindi&lt;ref&gt;{{Статья|ссылка=https://dereksiz.org/pershya-narodi-srednej-azii-v-sostave-arabskogo-ha-shfata.html?page=10|заглавие=Восстание Санджара. Завоевание государства Караханидов Мухаммедом Хорезмшахом.|год=2016|язык=ru|издание=|месяц=6|число=28|номер=163068|страницы=133}}&lt;/ref&gt;.

Buxorodagi tartibsizliklar [[xorazmshohlar]] foydasiga oʻynadi, ular oʻsha davrga kelib [[Eron]] va [[Xuroson]] yerlarining bir qismini [[Gʻuriylar]]dan tortib olgan edilar. [[Musulmonlar]] tomonidan qoʻllab-quvvatlagan [[Muhammad Xorazmshoh|Muhammad]] [[Buxoro]] va [[Samarqand]]ni olishga muvaffaq boʻldi.

[[1210-yil]] sentabrda Ilomish tekisligida [[Sirdaryo]] uchun boʻlgan jangda Qoraxidon qoʻshinlari magʻlubiyatga uchradi. Musulmon olamida Muhammadning gʻalabasi [[islom]]ning „[[kofirlar]]“ ustidan qozongan gʻalabasi sifatida baholangan va shu tariqa Xorazmshohning nufuzi sezilarli darajada oshgan.

[[Muhammad Xorazmshoh|Muhammad]]ning nomi rasmiy hujjatlarda „Iskandar-i duyum“ ({{Lang-tg|Iskandariy duyum}} — „ikkinchi Iskandar“) yoki „Sulton Sanjar“ nomi bilan tilga olindi&lt;ref&gt;Имеется в виду [[Александр Македонский]] и последний из видных [[Сельджукиды|Сельджукидов]] — [[султан]] [[Ахмад Санджар]].&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Buxoro tarixi]]
[[Turkum:Oʻrta Osiyo tarixi]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi]]
[[Turkum:Tojikiston tarixi]]
[[Turkum:Turkmaniston tarixi]]</text>
      <sha1>rdb1pkad2v7m6c4o1d9yup84m0o6k9k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nikolay Marr</title>
    <ns>0</ns>
    <id>526034</id>
    <revision>
      <id>5480823</id>
      <parentid>5441946</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:39:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480823</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1739" sha1="0bpm6tmpljavnf6takz3thquou67647" xml:space="preserve">{{Ichki havolasiz|date=avgust 2024}}

'''Nikolay Yakovlevich Marr''' [1864.12 (1865.6.1), [[Kutaisi]] - 1934.20.12, Leningrad] — sharqshunos, tilshunos [[olim]].

[[Rossiya fanlar akademiyasi|Rossiya Fanlar Akademiyasi]] akademik (1912). Peterburg universitetining sharqshunoslik fakultetini tugatgan (1890). Tadqiqotlarini armangruzin tilining genetik aloqalarini oʻrganishdan boshlagan (&quot;Arman va gruzin [[filologiya]] boʻyicha matnlar va izlanishlar&quot;, l-13-asrlarboʻyicha; 1900-13). M., shuningdek, Kavkaz tillari (kartvel, abxaz va boshqalar), tarixi, arxeologiyasi va etnografiyasi sohalarida asarlar yozgan. Kartvel tillari grammatikasini oʻrganish jarayonida bu tillarning jahondagi boshqa tillar bilan qarindoshligini aniqlashga uringan va bir qator faraziyalar (kartvel tillarining semit, bask va boshqa tillar bilan qarindoshligi)ni bayon etgan. Ammo bu faraziyalari ilmiy tilshunoslik faktlari bilan mos kelmagach, mutlaqo yangi lingvistik nazariyani — &quot;yafetik nazariya&quot; ni ilgari surgan (lekin bu nazariya ham umum tomonidan qabul qilinmagan). Marr til va jamiyat, til va tafakkur munosabati muammolarini oʻrganish tilshunoslik taraqqiyoti uchun muhim ahamiyatga ega ekanligini taʼkidlagan. Marr bir qator tillarni oʻrganish va yozuvi boʻlmagan tillarning yozuvlarini yaratish sohasida koʻp ishlar qilgan.&lt;ref&gt;&quot;Marr Nikolay Yakovlevich&quot; ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20M%20harfi.pdf M-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Adabiyotlar ==
* Izbrannie raboti, t. 1—5, M. — L., 1933-37.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{DEFAULTSORT:Marr, Nikolay}}
[[Turkum:Alifbo boʻyicha olimlar]]


{{bio-stub}}</text>
      <sha1>0bpm6tmpljavnf6takz3thquou67647</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480824</id>
      <parentid>5480823</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:39:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480824</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1768" sha1="77hh7lvhsvlv7z9iz6bxox820170c1d" xml:space="preserve">{{Ichki havolasiz|date=avgust 2024}}

'''Nikolay Yakovlevich Marr''' [1864.12 (1865.6.1), [[Kutaisi]] - 1934.20.12, Leningrad] — sharqshunos, tilshunos [[olim]].

[[Rossiya fanlar akademiyasi|Rossiya Fanlar Akademiyasi]] akademik (1912). Peterburg universitetining sharqshunoslik fakultetini tugatgan (1890). Tadqiqotlarini armangruzin tilining genetik aloqalarini oʻrganishdan boshlagan (&quot;Arman va gruzin [[filologiya]] boʻyicha matnlar va izlanishlar&quot;, l-13-asrlarboʻyicha; 1900-13). M., shuningdek, Kavkaz tillari (kartvel, abxaz va boshqalar), tarixi, arxeologiyasi va etnografiyasi sohalarida asarlar yozgan. Kartvel tillari grammatikasini oʻrganish jarayonida bu tillarning jahondagi boshqa tillar bilan qarindoshligini aniqlashga uringan va bir qator faraziyalar (kartvel tillarining semit, bask va boshqa tillar bilan qarindoshligi)ni bayon etgan. Ammo bu faraziyalari ilmiy tilshunoslik faktlari bilan mos kelmagach, mutlaqo yangi lingvistik nazariyani — &quot;yafetik nazariya&quot; ni ilgari surgan (lekin bu nazariya ham umum tomonidan qabul qilinmagan). Marr til va jamiyat, til va tafakkur munosabati muammolarini oʻrganish tilshunoslik taraqqiyoti uchun muhim ahamiyatga ega ekanligini taʼkidlagan. Marr bir qator tillarni oʻrganish va yozuvi boʻlmagan tillarning yozuvlarini yaratish sohasida koʻp ishlar qilgan.&lt;ref&gt;&quot;Marr Nikolay Yakovlevich&quot; ''[[OʻzME]]''. [http://n.ziyouz.com/books/uzbekiston_milliy_ensiklopediyasi/O'zbekiston%20Milliy%20Ensiklopediyasi%20-%20M%20harfi.pdf M-harfi] Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Izbrannie raboti, t. 1—5, M. — L., 1933-37.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{DEFAULTSORT:Marr, Nikolay}}
[[Turkum:Alifbo boʻyicha olimlar]]


{{bio-stub}}</text>
      <sha1>77hh7lvhsvlv7z9iz6bxox820170c1d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480825</id>
      <parentid>5480824</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:40:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480825</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1563" sha1="k43djqzafaf1nz4wzo96auv2tzs497g" xml:space="preserve">{{Ichki havolasiz|date=avgust 2024}}

'''Nikolay Yakovlevich Marr''' [1864.12 (1865.6.1), [[Kutaisi]] - 1934.20.12, Leningrad] — sharqshunos, tilshunos [[olim]].

[[Rossiya fanlar akademiyasi|Rossiya Fanlar Akademiyasi]] akademik (1912). Peterburg universitetining sharqshunoslik fakultetini tugatgan (1890). Tadqiqotlarini armangruzin tilining genetik aloqalarini oʻrganishdan boshlagan (&quot;Arman va gruzin [[filologiya]] boʻyicha matnlar va izlanishlar&quot;, l-13-asrlarboʻyicha; 1900-13). M., shuningdek, Kavkaz tillari (kartvel, abxaz va boshqalar), tarixi, arxeologiyasi va etnografiyasi sohalarida asarlar yozgan. Kartvel tillari grammatikasini oʻrganish jarayonida bu tillarning jahondagi boshqa tillar bilan qarindoshligini aniqlashga uringan va bir qator faraziyalar (kartvel tillarining semit, bask va boshqa tillar bilan qarindoshligi)ni bayon etgan. Ammo bu faraziyalari ilmiy tilshunoslik faktlari bilan mos kelmagach, mutlaqo yangi lingvistik nazariyani — &quot;yafetik nazariya&quot; ni ilgari surgan (lekin bu nazariya ham umum tomonidan qabul qilinmagan). Marr til va jamiyat, til va tafakkur munosabati muammolarini oʻrganish tilshunoslik taraqqiyoti uchun muhim ahamiyatga ega ekanligini taʼkidlagan. Marr bir qator tillarni oʻrganish va yozuvi boʻlmagan tillarning yozuvlarini yaratish sohasida koʻp ishlar qilgan{{OʻzME-N}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Izbrannie raboti, t. 1—5, M. — L., 1933-37.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{DEFAULTSORT:Marr, Nikolay}}
[[Turkum:Alifbo boʻyicha olimlar]]


{{bio-stub}}</text>
      <sha1>k43djqzafaf1nz4wzo96auv2tzs497g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480826</id>
      <parentid>5480825</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:40:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480826</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1577" sha1="lgbycep6ddz1box1hf7i4sya2fg6ay4" xml:space="preserve">{{Ichki havolasiz|date=avgust 2024}}

'''Nikolay Yakovlevich Marr''' [1864.12 (1865.6.1), [[Kutaisi]] – 1934.20.12, Leningrad] – sharqshunos, tilshunos [[olim]].

[[Rossiya fanlar akademiyasi|Rossiya Fanlar Akademiyasi]] akademik (1912). Peterburg universitetining sharqshunoslik fakultetini tugatgan (1890). Tadqiqotlarini armangruzin tilining genetik aloqalarini oʻrganishdan boshlagan („Arman va gruzin [[filologiya]] boʻyicha matnlar va izlanishlar“, l-13-asrlarboʻyicha; 1900-13). M., shuningdek, Kavkaz tillari (kartvel, abxaz va boshqalar), tarixi, arxeologiyasi va etnografiyasi sohalarida asarlar yozgan. Kartvel tillari grammatikasini oʻrganish jarayonida bu tillarning jahondagi boshqa tillar bilan qarindoshligini aniqlashga uringan va bir qator faraziyalar (kartvel tillarining semit, bask va boshqa tillar bilan qarindoshligi)ni bayon etgan. Ammo bu faraziyalari ilmiy tilshunoslik faktlari bilan mos kelmagach, mutlaqo yangi lingvistik nazariyani – „yafetik nazariya“ ni ilgari surgan (lekin bu nazariya ham umum tomonidan qabul qilinmagan). Marr til va jamiyat, til va tafakkur munosabati muammolarini oʻrganish tilshunoslik taraqqiyoti uchun muhim ahamiyatga ega ekanligini taʼkidlagan. Marr bir qator tillarni oʻrganish va yozuvi boʻlmagan tillarning yozuvlarini yaratish sohasida koʻp ishlar qilgan{{OʻzME-N}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Izbrannie raboti, t. 1—5, M. – L., 1933-37.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{DEFAULTSORT:Marr, Nikolay}}
[[Turkum:Alifbo boʻyicha olimlar]]


{{bio-stub}}</text>
      <sha1>lgbycep6ddz1box1hf7i4sya2fg6ay4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mujibur Rahmon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>532340</id>
    <revision>
      <id>5481022</id>
      <parentid>5478341</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:52:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.121.177|37.61.121.177]] ([[User talk:37.61.121.177|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478341|5478341]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481022</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="888" sha1="5bbdo8nzojuzifo31l081cgsyf0j9k3" xml:space="preserve">[[Fayl:Sheikh Mujibur Rahman in 1950.jpg|thumb|200px|right|Mujibur Rahmon (1950)]]
'''Mujibur Rahmon''', Shayx Mujibur Rahmon (1920.17.3, Sharqiy Bengaliya, Faridpur okrugi — 1975. 15.8, Dakka) — [[Bangladesh]]ning davlat va siyosiy arbobi; bosh vazir (1972— 75, yanvar); prezident (1975, yanvar-avgust). M. R. mustamlakachilikka qarshi harakatlarda qatnashgan. Bangladeshning tashkil qilinishiga olib kelgan bengal xalq harakati yoʻlboshchisi va Avomi liga (Xalq ligasi) partiyasi (1949) tashkilotchilaridan biri. 1975-yildagi harbiy toʻntarish vaqtida oʻldirilgan.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;
{{Bangladesh Bosh vazirlari}}
{{Bangladesh Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Rahmon, Mujibur}}


{{bosh-vazir-stub}}
{{bio-stub}}
{{president-stub}}

[[Turkum:Bangladesh prezidentlari]]</text>
      <sha1>5bbdo8nzojuzifo31l081cgsyf0j9k3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muhabbatnoma</title>
    <ns>0</ns>
    <id>534041</id>
    <revision>
      <id>5481040</id>
      <parentid>3374358</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:30:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481040</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4587" sha1="c6hixu70o0zsxhoxstjcggt444mdtwl" xml:space="preserve">{{maʼnolari|Muhabbatnoma (maʼnolari)}}

'''Muhabbatnoma''' — [[noma]] janrining mumtoz [[adabiyot]]dagi bir turi. M.da oshiqmaʼshuqaning oʻzaro munosabati, kayfiyati va istak-orzusi bayon etiladi. M.ning bosh qahramoni, odatda, oshiq— shoirning oʻzidir. U sevgi [[tarona]]sining kuychisi sifatida maydonga chiqadi. Lirik qahramon maʼshuqani taʼriftavsif etadi, firoq alami va visol shodligini ifodalaydi. Unda [[lirika]] bilan epik tasvir unsurlari uygʻ-unlashadi. M.da shoir oshiq obrazi timsolida oʻzining [[ijtimoiy falsafa|ijtimoiy-falsafiy]] qarashlarini, jamiyatning ayrim muammolariga munosabatlarini badiiy ifodalaydi. M.ning [[kompozitsiya|kompozitsiyey]] kurilishi maktub, unga javobning, [[gʻazal]], [[fard]], [[masnaviy]] va [[ruboiy]]lardagi izchil bayonidan iborat boʻladi. [[Xorazmiy]]ning „Muhabbatnoma“, [[Xoʻjandiy]]nmnt „Lato-fatnoma“ va [[Amiriy (shoir)|Amiriy]]nmng „Dahnoma“ kabi [[asar]]lari M.ning namunasidir.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

Turkiyadan topilgan bu asar Qoʻqon honi [[Amir Umarxon]](1810-1822) koʻrsatmasi asosida tuzilgan „Muhabbatnoma“ boʻlib, mazkur qoʻlyozma turk sultoniga tuhfa sifatida yuborilgan.

Umarxon [[Qoʻqon]]ga xonlik qilib turgan vaqtda madaniy va adabiy hayotga homiylik qilgan. Oʻzi ham „Amiriy“ tahallusi bilan sheʼrlar yozib, devon tartib bergan. Umarxon saroyida yetmishdan ortiq shoirlar badiiy ijod bilan shugʻullanganlar. Ularning sheʼrlari Umarxon koʻrsatmasi bilan 1821-yili tuzilgan „Majmuai shoiron“ bayoziga toʻplangan. Fanda bu toʻplam haqidagi maʼlumotlar maʼlum va mashhur boʻlgani holda, ayni vaqtda, Umarxon rahbarligida tuzilgan yana bir asar — „Muhabbatnoma“ haqida faqat umumiy maʼlumotlargina mavjud edi. Miyon Buzruk Solihov(1891-1938) oʻzining „Oʻzbek adabiyotiga umumiy bir qarash“(1930) nomli kitobida Umarxon oʻzi hamda [[Alisher Navoiy]] va [[Lutfiy]] devonlaridan tashkil topgan „Muhabbatnoma“ nomli qoʻlyozma majmua tuzdirib, uni 1820-yili halifa — turk sultoni Mahmud II(1808-1839)ga sovgʻa tariqasida yuborganini yozgan.
   
1975-yili rus olimi A.SHcherbak ayni qoʻlyozmani oʻzining maqolalaridan birida eslab oʻtgan. U „Muhabbatnoma“ toʻplami Lutfiy va [[Amiriy]] sheʼrlari hamda Xaydar Xorazmiyning „Mahzan ul-asror“ dostonlaridan tashkil topgan, deydi.

„Muhabbatnoma“da avvaliga Navoiyning toʻrt devondan tashkil topgan „Hazoyin ul-maoniy“si, Amiriy devoni, soʻng Lutfiy va Fuzuliy devnlari keltirilganligi bois, qoʻlyozma hajman ancha salmoqli. Majmua oxiridagi xotimada uning nomi „Muhabbatnoma“ deb atalishi qayd etilgan. Shunga koʻra uni fanda shartli tarzda Amir Umarxon „Muhabbatnoma“si deb atash mumkin.

Majmua turk sultoniga taqdim etish uchun saroyda tayyorlanganligi sabab oily sifatli qogʻoz, jimjimador naqshlar, tilla suvi yugurtirilgan bezaklar bilar bezatilgan. „Muhabbatnoma“da oʻquvchi diqqatini jalb etadigan bir nuqta mavjud boʻlb, bu unda keltirilgan asarlar ketma-ketligidan kelib chiqadi. Aytib oʻtilgan toʻrtta shoir devonlari oʻsha yerda uchraydi: dastlb Alisher Navoiy, soʻng Umarxon, Lutfiy va Fuzuliy. Bunga sabab shundaki, „Muhabbatnoma“ Umarxon koʻrsatmasi asosida tuzilganligi va uning tarkibi ham muayyan gʻoyaga xizmat qilishi mumkinligi haqida quyidagicha aytilgan: maʼlumki Qoʻqon xonlari oʻzlarini nasl-nasabda Amir Temur avlodidan ekanliklariga urgʻu berardilar, yaʼni Bobur oʻgʻillaridan biri bilan qoldirib ketilgan beshik bilan bogʻliq „Oltin Beshik“ afsonasi tarixiy asarlarda takror keltirilgan, ayni oʻsha boladan Qoʻqon xonlari tarqagan. Majmuani tashkil etgan devonlar tarkibi vositasida takidlangan maʼnolar turk sultoni, yaʼni xalifaga qaratilgan edi. Xalifaga sovgʻa yoʻllagan xon uchun turkiy tilli shoir mahoratidagi tabiiy ketma-ketlik ifodasidan ham „Muhabbatnoma“ tarkibi vositasida oʻzining nasabi va madaniy jihatdan Temuriylarga bogʻliq ekanligini koʻrsatish oʻta muhim boʻlgan. Shu maʼnoda „Mjmuai Shoiron“ singari „Muhabbatnoma“ ham Qoʻqon xonligidagi davlat mafkurasi mahsulidir.

Xulosa qilib aytganda, Umarxon oʻzining Temuriylarga shajaraviy bogʻlanishini halifaga bildirish istagida boʻlgan. Umarxon buni tarixiy biror asar orqali emas, balki sheʼriy toʻplam vositasida ifodalamoqchi boʻlgan.&lt;ref&gt;Aftondil Erkinov. Zahar Hakimov. „Moziydan Sado“. 2.(44).2009.&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

[[Turkum:Adabiyot]]
[[Turkum:Turk adabiyoti]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]

{{chala}}</text>
      <sha1>c6hixu70o0zsxhoxstjcggt444mdtwl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muhammad Xorazmshoh</title>
    <ns>0</ns>
    <id>534055</id>
    <revision>
      <id>5481006</id>
      <parentid>5453079</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:44:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481006</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13603" sha1="8ve2ppozkj94t7qxxeg8j3vd7q8szek" xml:space="preserve">{{Hukmdor
|ismi= Muhammad Xorazmshoh&lt;br/&gt;علاءالدین محمد خوارزمشاه&lt;br/&gt;[[Tasvir:Mort de Muhammad Hwârazmshâh.jpeg|300px]]
|ismi oʻz tilida=Muhammad Xorazmshohning oʻlimi. [[Rashiduddin|Rashiduddin Fazlulloh]]ning [[Jome at-tavorix]] asaridan.
|portret= 
|razmer=
|imzo=
|navbat=
|navbat-ayol=
|davlat=
|lavozim=
|hukmronligining boshlanishi= [[1200-yil]] 3 avgust 
|hukmronligining tugashi= [[1220-yil]] [[dekabr]]
|koronatsiya=
|boshqa titullar=
|vise-prezident=
|prezident=
|monarh=
|partiya=
|oʻtmishdosh= [[Takash]]
|voris= [[Oʻzloqshoh]]&lt;br/&gt;[[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Xorazmshoh]]
|merosxoʻr= 
|tugʻilgan sanasi= 	[[1169-yil]]
|tugʻilgan joyi=
|vafot sanasi=
|vafot joyi=
|dafn joyi= Ashuro oroli
|nikohda=
|turmush oʻrtogʻi=
|farzandlari= [[Jaloliddin Manguberdi]]&lt;br/&gt;[[Gʻiyosiddin Pirshoh]]&lt;br/&gt;[[Oʻzloqshoh]]&lt;br/&gt;[[Oqshoh]]&lt;br/&gt;[[Xon Sulton]]
|sulola= [[Anushteginiylar]]
|otasi= [[Takash]]
|onasi= [[Turkon xotun]]
}}
'''Alovuddin Muhammad Xorazmshoh''' (Muhammad II Alouddin, Alouddin Muhammad (toʻliq [[ism]]i Qutbiddin Muhammad ibn Takash ibn Elarslon ibn Otsiz ibn Qutbiddin Muhammad Anushtegin) (taxminan [[1169]]— [[1220]] yil [[dekabr|dek.]]) – turkiy [[Anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati]] hukmdori (1200-yil [[3-avgust]] – 1220-yil dekabr).

== Biografiyasi ==
[[Ota]]si – [[Takash]] [[xorazmshoh]], onasi [[Turkon xotun]] [[qangʻli]] [[xon]]i Jonkishining qizi. Muhammad Xorazmshoh [[1193]]-yil dekabrda [[ota]]si tomonidan [[Nishopur]] [[shahar|shahri]]ga [[voliy]] (hokim) qilib tayinlangan. [[1198]]-yilda [[xalifa]] [[Nosir]] Takashga va uning oʻgʻli Qutbiddin Muhammadga sharaf [[libos]]i va [[Xuroson]], [[Turkiston]] va Iroq ajami [[sulton]]i ekanini tasdiqlovchi manshur ([[yorliq]]) joʻnatgan. Takash [[vafot]]idan soʻng Xorazmshohlar davlati [[taxt]]iga Qutbiddin Muhammad oʻtirdi. U otasining Aloiddin [[laqab]]ini, keyinroq esa Sanjar (ikkinchi) [[nom]]ini qabul qildi. Muhammad Xorazmshoh davrida [[saltanat]] ham hududiy, ham kuch-qudrat jihatidan oʻzining yuksak choʻqqisiga yetgan. Muhammad Xorazmshoh davrida Xorazmshohlar davlati [[shimol]]da [[Orol dengizi|Orol]], [[gʻarb]]da [[Kaspiy dengizi]]gacha, [[janub]]&lt;nowiki/&gt;da [[Iroq]] va [[Gʻazna]]gacha, [[sharq]]da [[Yettisuv]]gacha kengaygan. 1207-yilda Xurosonda va Fors Iroqida oʻz mavqeini mustahkamlab olgan Muhammad Xorazmshoh eʼtiborini [[Movarounnahr]]ga qaratdi. Bunga sabab [[qoraxoniylar davlati|qoraxoniylar]]ning soʻnggi hukmdori Usmon ibn Ibrohimning [[qoraxitoylar davlati|qoraxitoylar]]ga qarshi kurashda (qarang [[Malik sanjar qoʻzgʻoloni|Malik Sanjar qoʻzgʻoloni]]) yordam soʻragani bir bahona boʻldi. Xorazmshoh [[qoʻshin]]lari qoraxitoylarning Tayangu boshliq qoʻshini bilan Ilamish [[sahro]]sida toʻqnashdi. Bu [[jang]]da qoraxitoylar magʻlub boʻlib, Movarounnahrdan [[Oʻzgan|Oʻzgand]]gacha boʻlgan yerlar Xorazmshoh tasarrufiga oʻtdi. Muhammad Xorazmshoh oʻziga [[Iskandar Maqduniy|Iskandari]] Soniy laqabini ham oldi va [[saroy (qasr)|saroy]]da [[Zulqarnayn]] navbasi ([[shoh]] kirishi sharafiga musiqiy [[madhiya]])ni joriy qildi. Qoraxitoylar davlatini tormor qilib, sharqiy [[chegara]]laridan xotirjam boʻlgach, Fors Iroqini, [[Mozandaron]], [[Arron]], [[Eron Ozarbayjoni|Ozarbay-jon]], [[Shirvon]], Mikron, Mingqishloq, [[Kesh]], [[Seyiston|Sijiston]], Gʻur, [[Gʻazna]], [[Bomiyon]]larni zabt etib, [[Hindiston|Xindiston]] chegaralarigacha yetib bordi. Muhammad Xorazmshoh Movarounnahrni butunlay egallagach, Xitoyga qoʻshin tortmoqchi boʻlgan, ammo [[1215]] yil [[Chingizxon]]ning [[Pekin]]ni bosib olganini eshitgach, u haqida toʻliq maʼlumot toʻplash uchun Bahouddin Roziy boshchiligida [[Moʻgʻuliston]]ga [[elchi]]lar yubordi. Shu tariqa har ikki tomon bir necha marta bir-birlariga elchilar yuborib turganlar. [[1218]] yil Chingizxonning shaxsiy vakili Uhuna boshliq 500 tuyadan ortiq elchi va savdogarlar karvoni Oʻtrorga kirib keldi. Oʻtror hokimi Inolchiq, karvonni ushlab, elchilarni qatl ettirgan (qarang [[Oʻtror voqeasi]]). M.ning [[davlat]]ini yaxshi oʻrgangan Chingizxon Xorazmga qaram [[xalq]]larning noroziligidan, lashkarboshilar orasidagi nizolardan, M.ning onasi Turkon xotun [[qarindoshlik|qarindoshlari]] orasidan chiqqan amaldorlardan foydalanishi hamda M.ning moʻgʻullar hujumi xabarini eshitib [[amal]]ga oshirgan notoʻgʻri tadbirlari (har bir shahar oʻz-oʻzini himoya qshshshi; [[raiyat]]dan 1 yil uchun3 barobar [[xiroj]] yigʻishi) sababli mu-vaffaqiyatga erishdi. Chingizxon Xorazmga yurish qilib [[Oʻtror]] ([[1219]]), [[Buxoro]] va [[Samarqand]] (1220)ni bosib oldi. Muhammad Xorazmshoh Movarounnahrni tashlab Xuroson tarafga qochdi. Chingizxonning 20 min-glik qoʻshinining tinimsiz taʼqib qilishi M.ga oʻz kuchlarini qayta toʻplab, nafasini rostlashga imkon bermadi. Kaspiy dengizining Ashuro [[orol|oroli]]ga borib qolgan Muhammad Xorazmshoh qattiq betob boʻlib qoldi va umrining oxirida oldingi qarorini oʻzgartirib, oʻgʻli [[Oʻzloqshoh|Qutbiddin Oʻzloqshoh]]ning oʻrniga [[Jaloliddin Manguberdi]]ni [[valiahd|valiaxd]] deb eʼlon qildi. Oʻsha orolda vafot etdi va shu yerda [[dafn marosimi|dafn]] etildi. Keyinchalik Jaloliddinning [[farmoyish]]iga koʻra, Muhammad Xorazmshohning jasadi [[Isfahon]]dagi xorazmshoxlarning [[xotira]]siga [[qurilish|qurilgan]] [[madrasa]]ga koʻmish uchun Ardahn [[qalʼa]]siga keltirilgan&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.

== Vafoti ==
[[Rashiduddin|Rashid ad-Dinning]] yozishicha, [[Mozandaron ustoni|Mozandaron]] zodagonlari bilan uchrashuvda Xorazmshohga yagona najot taklif qilingan: ''Abeskun orollarida'' bir necha kun kutish. Ala-ad-din Muhammad bu maslahatdan foydalangan&lt;ref name=&quot;Рашид-ад-Дин&quot;&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Рашид-ад-Дин]]|ссылка часть=https://books.google.co.uz/books?id=HL37AgAAQBAJ&amp;pg=RA1-PA213&amp;dq=%D0%90%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BD+%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85&amp;hl=ru&amp;sa=X&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=%D0%90%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BD%20%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85&amp;f=false|заглавие=Сборник летописей Рашид-ад-дина. Том 1. Книга первая|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=перевод с персидского Л. А. Хетагурова. Редакция и примечания проф. А. А. Семенова|издание=|место=Москва - Ленинград|издательство=Издательство Академии Наук СССР|год=1952|volume=|страницы=213|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt;. Maʼlumki, Abeskun oʻsha kunlarda ''Gurgan'' daryosi (hozirgi [[Goʻrgon|Goʻrgan]]) ogʻzida joylashgan dengiz portining nomi edi. [[Ziyo Buniyotov|Z. M. Buniyatov]] tomonidan qabul qilingan [[Vasiliy Bartold|V. V. Bartold]] identifikatsiyasiga koʻra, hukmdorning soʻnggi panohi [[Ashur-Ada|Ashur-ada]] boʻlishi mumkin edi (ammo sharqiy lugʻatlarda Sulton oroli dengizning koʻtarilishi tufayli yoʻqolib qolgandek koʻrsatilgan&lt;ref name=&quot;Рашид-ад-Дин&quot; /&gt;). [[Lev Gumilyov|L. N. Gumilyovning]] soʻzlariga koʻra, bu joy [[Moxov|moxov bilan ogʻrigan]] bemorlar uchun rezervatsiya boʻlgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Гумилёв, Лев Николаевич|Гумилёв Л. Н.]]|volume=|ссылка часть=|заглавие=Древняя Русь и Великая Степь|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=«АСТ».|год=2008|страницы=485|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; (badiiy shaklda, tashlab ketilgan hukmdorning moxovlar orasida oʻlimi [[Vasil Yanchevetskiy|V. G. Yanning]] „[[Chingizxon (tarixiy hikoya)|Chingizxon]]“ tarixiy hikoyasida tasvirlangan).

Xorazmshoh orolga kirib kelayotganidayoq [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] qattiq azob chekayotgan edi, shuning uchun uni kuzatgan hamrohlarining tuzalib ketishidan umidlari yoʻq edi. Abeskundan beri sulton moʻgʻullarni daf qilish uchun hech qanday chora koʻrmadi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Гафуров, Бободжан Гафурович|Гафуров Б. Г.]]|часть=|ссылка часть=|заглавие=Таджики. Древнейшая, древняя и средневековая история. Книга II|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Душанбе|издательство=Ирфон|год=1989|страницы=181|серия=|isbn=|тираж=60000|ref=Гафуров}}&lt;/ref&gt;. U oʻz taqdiridan afsusda edi: „Biz egalik qilgan yer yuzidagi hamma yerlardan oʻzimizga qabr qazish uchun ikki tirsakimiz ham qolmadi“. Xorazmshohni quvgan [[Jebe noʻyon|Jebe]] otryadi hukmdorni topa olmay, uning xazinasi va [[Haram|harami]] yashiringan qal’ani egallashga kirishadi. Rashid ad-din xabar berishicha, haramning asirga olingani haqidagi xabar Aload-Din&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Иванин, Михаил Игнатьевич|Иванин М. И.]]|часть=|ссылка часть=|заглавие=О военном искусстве и завоеваниях монголо-татар и среднеазиатских народов при Чингис-хане и Тамерлане|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Санкт-Петербург|издательство=Типография товарищества «Общественная польза»|год=1875|volume=|страницы=66|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; davlatiga yetib kelgan.

Baʼzi Mozanderiyaliklar Xorazmshohni orolda oziq-ovqat va boshqa zarur narsalar bilan taʼminlab turishgan&lt;ref name=&quot;Бартольд3&quot;&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Бартольд, Василий Владимирович|Бартольд В. В.]]|volume=|ссылка часть=|заглавие=Туркестан в эпоху монгольского нашествия. Том I|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=Издательство восточной литературы|год=1963|страницы=493—494|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; (shunday qilib, [[Shihobuddin Muhammad an-Nisoviy|Shihob ad-din an-Nasaviyning]] yozishicha, Sultonning xohishiga koʻra, unga ot yetkazib berilgan&lt;ref name=&quot;Несеви&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.vostlit.info/Texts/rus8/Nasawi_2/text2.phtml?id=1763 |sarlavha=Ан-Несеви, Ш. М. Жизнеописание султана Джалал ад-Дина Манкбурны. |qaralgan sana=2017-01-06 |arxivsana=2017-03-07 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20170307141615/http://www.vostlit.info/Texts/rus8/Nasawi_2/text2.phtml?id=1763}}&lt;/ref&gt;). Alo ad-Din yordam berganlarga saxovatpeshalik bilan faxriy mansablar va yer egalari taqsimlab, oʻz mol-mulkini sovgʻa qilgan. Hokimiyatini yoʻqotgan sulton nomidan bunday harakatlar oʻshanda ramziy maʼnoga ega boʻlsa-da, Nasaviy fikricha, keyinchalik bu meroslarning barchasini vorisi [[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Mangberdi]] tasdiqlagan&lt;ref name=&quot;Бартольд3&quot; /&gt;.

Xorazmshoh Abeskunda vafot etar ekan, bir paytlar [[Turkon xotun|Turkon xotunning]] bosimi ostida merosxoʻr haqidagi qarorni oʻzgartirib, [[Oʻzloqshoh|Oʻzloqshoh]] emas, Jaloliddinga bor mol-mulkini topshirishini&lt;ref name=&quot;Буниятов4&quot;&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Буниятов Зия Мусаевич|Буниятов З. М.]]|volume=|ссылка часть=|заглавие=Государство хорезмшахов-Ануштегинидов 1097-1231|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=Издательство «Наука». Главная редакция восточной литературы|год=1986|страницы=148|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; eʼlon qiladi.

== Oilasi ==
Uning nomaʼlum sonli xotinlari, kanizaklari va bolalari bor edi. Uning tirikligida oʻgʻillarining bir qismi shtatdan yer olishgan. Uning oilasi moʻgʻullar tomonidan asirga olingandan soʻng, uning yosh oʻgʻillari, jumladan&lt;nowiki/&gt;[[Kyumaxti Shoh|, eng kichigi Kyumaxtishoh]] oʻldirildi va asirga olingan qizlari, xotinlari Chingizxonning oʻgʻillari sarkardalariga taqsimlandi. [[Xon Sulton|Xon Sultonning]] toʻngʻich qizining taqdiri nomaʼlum. Uning amakivachchasi Sayf id-Din [[Qutuz]] [[Misr|Misrning]] [[Mamluklar davlati|mamluk sultoni]] ([[1259|1259–1260]]) boʻldi.


== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Buniyodov 3., Anushtegin xorazmshohlar davlati (1097-1231), T., 1998.
* Shihobiddin Muhammad an-Nasaviy, Sulton Jaloliddin Manguberdi hayoti tafsiloti, T., 1999.
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||1169||1220}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Takash|Alovuddin Takash]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1200–1220}}
{{s-aft|after=[[Jaloliddin Manguberdi]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{OʻzME}}


[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:1182-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1220-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Madrasada dafn etilganlar]]

{{chala}}</text>
      <sha1>8ve2ppozkj94t7qxxeg8j3vd7q8szek</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481012</id>
      <parentid>5481006</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:33:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481012</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13802" sha1="c5z3j1z9qzy1622tujykfvnivag8o56" xml:space="preserve">{{Hukmdor
|ismi= Muhammad Xorazmshoh&lt;br/&gt;علاءالدین محمد خوارزمشاه&lt;br/&gt;[[Tasvir:Mort de Muhammad Hwârazmshâh.jpeg|300px]]
|ismi oʻz tilida=Muhammad Xorazmshohning oʻlimi. [[Rashiduddin|Rashiduddin Fazlulloh]]ning [[Jome at-tavorix]] asaridan.
|portret= 
|razmer=
|imzo=
|navbat=
|navbat-ayol=
|davlat=
|lavozim=
|hukmronligining boshlanishi= [[1200-yil]] 3 avgust 
|hukmronligining tugashi= [[1220-yil]] [[dekabr]]
|koronatsiya=
|boshqa titullar=
|vise-prezident=
|prezident=
|monarh=
|partiya=
|oʻtmishdosh= [[Takash]]
|voris= [[Oʻzloqshoh]]&lt;br/&gt;[[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Xorazmshoh]]
|merosxoʻr= 
|tugʻilgan sanasi= 	[[1169-yil]]
|tugʻilgan joyi=
|vafot sanasi=
|vafot joyi=
|dafn joyi= Ashuro oroli
|nikohda=
|turmush oʻrtogʻi=
|farzandlari= [[Jaloliddin Manguberdi]]&lt;br/&gt;[[Gʻiyosiddin Pirshoh]]&lt;br/&gt;[[Oʻzloqshoh]]&lt;br/&gt;[[Oqshoh]]&lt;br/&gt;[[Xon Sulton]]
|sulola= [[Anushteginiylar]]
|otasi= [[Takash]]
|onasi= [[Turkon xotun]]
}}
'''Alovuddin Muhammad Xorazmshoh''' (Muhammad II Alouddin, Alouddin Muhammad (toʻliq [[ism]]i Qutbiddin Muhammad ibn Takash ibn Elarslon ibn Otsiz ibn Qutbiddin Muhammad Anushtegin) (taxminan [[1169]]— [[1220]] yil [[dekabr|dek.]]) – turkiy [[Anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati]] hukmdori (1200-yil [[3-avgust]] – 1220-yil dekabr).

== Biografiyasi ==
[[Ota]]si – [[Takash]] [[xorazmshoh]], onasi [[Turkon xotun]] [[qangʻli]] [[xon]]i Jonkishining qizi. Muhammad Xorazmshoh [[1193]]-yil dekabrda [[ota]]si tomonidan [[Nishopur]] [[shahar|shahri]]ga [[voliy]] (hokim) qilib tayinlangan. [[1198]]-yilda [[xalifa]] [[Nosir]] Takashga va uning oʻgʻli Qutbiddin Muhammadga sharaf [[libos]]i va [[Xuroson]], [[Turkiston]] va Iroq ajami [[sulton]]i ekanini tasdiqlovchi manshur ([[yorliq]]) joʻnatgan. Takash [[vafot]]idan soʻng Xorazmshohlar davlati [[taxt]]iga Qutbiddin Muhammad oʻtirdi. U otasining Aloiddin [[laqab]]ini, keyinroq esa Sanjar (ikkinchi) [[nom]]ini qabul qildi. Muhammad Xorazmshoh davrida [[saltanat]] ham hududiy, ham kuch-qudrat jihatidan oʻzining yuksak choʻqqisiga yetgan. Muhammad Xorazmshoh davrida Xorazmshohlar davlati [[shimol]]da [[Orol dengizi|Orol]], [[gʻarb]]da [[Kaspiy dengizi]]gacha, [[janub]]&lt;nowiki/&gt;da [[Iroq]] va [[Gʻazna]]gacha, [[sharq]]da [[Yettisuv]]gacha kengaygan. 1207-yilda Xurosonda va Fors Iroqida oʻz mavqeini mustahkamlab olgan Muhammad Xorazmshoh eʼtiborini [[Movarounnahr]]ga qaratdi. Bunga sabab [[qoraxoniylar davlati|qoraxoniylar]]ning soʻnggi hukmdori Usmon ibn Ibrohimning [[qoraxitoylar davlati|qoraxitoylar]]ga qarshi kurashda (qarang [[Malik sanjar qoʻzgʻoloni|Malik Sanjar qoʻzgʻoloni]]) yordam soʻragani bir bahona boʻldi. Xorazmshoh [[qoʻshin]]lari qoraxitoylarning Tayangu boshliq qoʻshini bilan Ilamish [[sahro]]sida toʻqnashdi. Bu [[jang]]da qoraxitoylar magʻlub boʻlib, Movarounnahrdan [[Oʻzgan|Oʻzgand]]gacha boʻlgan yerlar Xorazmshoh tasarrufiga oʻtdi. Muhammad Xorazmshoh oʻziga [[Iskandar Maqduniy|Iskandari]] Soniy laqabini ham oldi va [[saroy (qasr)|saroy]]da [[Zulqarnayn]] navbasi ([[shoh]] kirishi sharafiga musiqiy [[madhiya]])ni joriy qildi. Qoraxitoylar davlatini tormor qilib, sharqiy [[chegara]]laridan xotirjam boʻlgach, Fors Iroqini, [[Mozandaron]], [[Arron]], [[Eron Ozarbayjoni|Ozarbay-jon]], [[Shirvon]], Mikron, Mingqishloq, [[Kesh]], [[Seyiston|Sijiston]], Gʻur, [[Gʻazna]], [[Bomiyon]]larni zabt etib, [[Hindiston|Xindiston]] chegaralarigacha yetib bordi. Muhammad Xorazmshoh Movarounnahrni butunlay egallagach, Xitoyga qoʻshin tortmoqchi boʻlgan, ammo [[1215]] yil [[Chingizxon]]ning [[Pekin]]ni bosib olganini eshitgach, u haqida toʻliq maʼlumot toʻplash uchun Bahouddin Roziy boshchiligida [[Moʻgʻuliston]]ga [[elchi]]lar yubordi. Shu tariqa har ikki tomon bir necha marta bir-birlariga elchilar yuborib turganlar. [[1218]] yil Chingizxonning shaxsiy vakili Uhuna boshliq 500 tuyadan ortiq elchi va savdogarlar karvoni Oʻtrorga kirib keldi. Oʻtror hokimi Inolchiq, karvonni ushlab, elchilarni qatl ettirgan (qarang [[Oʻtror voqeasi]]). M.ning [[davlat]]ini yaxshi oʻrgangan Chingizxon Xorazmga qaram [[xalq]]larning noroziligidan, lashkarboshilar orasidagi nizolardan, M.ning onasi Turkon xotun [[qarindoshlik|qarindoshlari]] orasidan chiqqan amaldorlardan foydalanishi hamda M.ning moʻgʻullar hujumi xabarini eshitib [[amal]]ga oshirgan notoʻgʻri tadbirlari (har bir shahar oʻz-oʻzini himoya qshshshi; [[raiyat]]dan 1 yil uchun3 barobar [[xiroj]] yigʻishi) sababli mu-vaffaqiyatga erishdi. Chingizxon Xorazmga yurish qilib [[Oʻtror]] ([[1219]]), [[Buxoro]] va [[Samarqand]] (1220)ni bosib oldi. Muhammad Xorazmshoh Movarounnahrni tashlab Xuroson tarafga qochdi. Chingizxonning 20 min-glik qoʻshinining tinimsiz taʼqib qilishi M.ga oʻz kuchlarini qayta toʻplab, nafasini rostlashga imkon bermadi. Kaspiy dengizining Ashuro [[orol|oroli]]ga borib qolgan Muhammad Xorazmshoh qattiq betob boʻlib qoldi va umrining oxirida oldingi qarorini oʻzgartirib, oʻgʻli [[Oʻzloqshoh|Qutbiddin Oʻzloqshoh]]ning oʻrniga [[Jaloliddin Manguberdi]]ni [[valiahd|valiaxd]] deb eʼlon qildi. Oʻsha orolda vafot etdi va shu yerda [[dafn marosimi|dafn]] etildi. Keyinchalik Jaloliddinning [[farmoyish]]iga koʻra, Muhammad Xorazmshohning jasadi [[Isfahon]]dagi xorazmshoxlarning [[xotira]]siga [[qurilish|qurilgan]] [[madrasa]]ga koʻmish uchun Ardahn [[qalʼa]]siga keltirilgan&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.

== Vafoti ==
[[Rashiduddin|Rashid ad-Dinning]] yozishicha, [[Mozandaron ustoni|Mozandaron]] zodagonlari bilan uchrashuvda Xorazmshohga yagona najot taklif qilingan: ''Abeskun orollarida'' bir necha kun kutish. Ala-ad-din Muhammad bu maslahatdan foydalangan&lt;ref name=&quot;Рашид-ад-Дин&quot;&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Рашид-ад-Дин]]|ссылка часть=https://books.google.co.uz/books?id=HL37AgAAQBAJ&amp;pg=RA1-PA213&amp;dq=%D0%90%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BD+%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85&amp;hl=ru&amp;sa=X&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q=%D0%90%D0%B1%D0%B5%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BD%20%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B5%D0%B7%D0%BC%D1%88%D0%B0%D1%85&amp;f=false|заглавие=Сборник летописей Рашид-ад-дина. Том 1. Книга первая|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=перевод с персидского Л. А. Хетагурова. Редакция и примечания проф. А. А. Семенова|издание=|место=Москва - Ленинград|издательство=Издательство Академии Наук СССР|год=1952|volume=|страницы=213|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt;. Maʼlumki, Abeskun oʻsha kunlarda ''Gurgan'' daryosi (hozirgi [[Goʻrgon|Goʻrgan]]) ogʻzida joylashgan dengiz portining nomi edi. [[Ziyo Buniyotov|Z. M. Buniyatov]] tomonidan qabul qilingan [[Vasiliy Bartold|V. V. Bartold]] identifikatsiyasiga koʻra, hukmdorning soʻnggi panohi [[Ashur-Ada|Ashur-ada]] boʻlishi mumkin edi (ammo sharqiy lugʻatlarda Sulton oroli dengizning koʻtarilishi tufayli yoʻqolib qolgandek koʻrsatilgan&lt;ref name=&quot;Рашид-ад-Дин&quot; /&gt;). [[Lev Gumilyov|L. N. Gumilyovning]] soʻzlariga koʻra, bu joy [[Moxov|moxov bilan ogʻrigan]] bemorlar uchun rezervatsiya boʻlgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Гумилёв, Лев Николаевич|Гумилёв Л. Н.]]|volume=|ссылка часть=|заглавие=Древняя Русь и Великая Степь|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=«АСТ».|год=2008|страницы=485|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; (badiiy shaklda, tashlab ketilgan hukmdorning moxovlar orasida oʻlimi [[Vasil Yanchevetskiy|V. G. Yanning]] „[[Chingizxon (tarixiy hikoya)|Chingizxon]]“ tarixiy hikoyasida tasvirlangan).

Xorazmshoh orolga kirib kelayotganidayoq [[Zotiljam|pnevmoniyadan]] qattiq azob chekayotgan edi, shuning uchun uni kuzatgan hamrohlarining tuzalib ketishidan umidlari yoʻq edi. Abeskundan beri sulton moʻgʻullarni daf qilish uchun hech qanday chora koʻrmadi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Гафуров, Бободжан Гафурович|Гафуров Б. Г.]]|часть=|ссылка часть=|заглавие=Таджики. Древнейшая, древняя и средневековая история. Книга II|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Душанбе|издательство=Ирфон|год=1989|страницы=181|серия=|isbn=|тираж=60000|ref=Гафуров}}&lt;/ref&gt;. U oʻz taqdiridan afsusda edi: „Biz egalik qilgan yer yuzidagi hamma yerlardan oʻzimizga qabr qazish uchun ikki tirsakimiz ham qolmadi“. Xorazmshohni quvgan [[Jebe noʻyon|Jebe]] otryadi hukmdorni topa olmay, uning xazinasi va [[Haram|harami]] yashiringan qal’ani egallashga kirishadi. Rashid ad-din xabar berishicha, haramning asirga olingani haqidagi xabar Aload-Din&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Иванин, Михаил Игнатьевич|Иванин М. И.]]|часть=|ссылка часть=|заглавие=О военном искусстве и завоеваниях монголо-татар и среднеазиатских народов при Чингис-хане и Тамерлане|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Санкт-Петербург|издательство=Типография товарищества «Общественная польза»|год=1875|volume=|страницы=66|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; davlatiga yetib kelgan.

Baʼzi Mozanderiyaliklar Xorazmshohni orolda oziq-ovqat va boshqa zarur narsalar bilan taʼminlab turishgan&lt;ref name=&quot;Бартольд3&quot;&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Бартольд, Василий Владимирович|Бартольд В. В.]]|volume=|ссылка часть=|заглавие=Туркестан в эпоху монгольского нашествия. Том I|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=Издательство восточной литературы|год=1963|страницы=493—494|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; (shunday qilib, [[Shihobuddin Muhammad an-Nisoviy|Shihob ad-din an-Nasaviyning]] yozishicha, Sultonning xohishiga koʻra, unga ot yetkazib berilgan&lt;ref name=&quot;Несеви&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.vostlit.info/Texts/rus8/Nasawi_2/text2.phtml?id=1763 |sarlavha=Ан-Несеви, Ш. М. Жизнеописание султана Джалал ад-Дина Манкбурны. |qaralgan sana=2017-01-06 |arxivsana=2017-03-07 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20170307141615/http://www.vostlit.info/Texts/rus8/Nasawi_2/text2.phtml?id=1763}}&lt;/ref&gt;). Alo ad-Din yordam berganlarga saxovatpeshalik bilan faxriy mansablar va yer egalari taqsimlab, oʻz mol-mulkini sovgʻa qilgan. Hokimiyatini yoʻqotgan sulton nomidan bunday harakatlar oʻshanda ramziy maʼnoga ega boʻlsa-da, Nasaviy fikricha, keyinchalik bu meroslarning barchasini vorisi [[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Mangberdi]] tasdiqlagan&lt;ref name=&quot;Бартольд3&quot; /&gt;.

Xorazmshoh Abeskunda vafot etar ekan, bir paytlar [[Turkon xotun|Turkon xotunning]] bosimi ostida merosxoʻr haqidagi qarorni oʻzgartirib, [[Oʻzloqshoh|Oʻzloqshoh]] emas, Jaloliddinga bor mol-mulkini topshirishini&lt;ref name=&quot;Буниятов4&quot;&gt;{{Kitob manbasi/Ruscha|автор=[[Буниятов Зия Мусаевич|Буниятов З. М.]]|volume=|ссылка часть=|заглавие=Государство хорезмшахов-Ануштегинидов 1097-1231|оригинал=|ссылка=|Викитека=|ответственный=|издание=|место=Москва|издательство=Издательство «Наука». Главная редакция восточной литературы|год=1986|страницы=148|серия=|isbn=|тираж=|ref=}}&lt;/ref&gt; eʼlon qiladi.

== Oilasi ==
Uning nomaʼlum sonli xotinlari, kanizaklari va bolalari bor edi. Uning tirikligida oʻgʻillarining bir qismi shtatdan yer olishgan. Uning oilasi moʻgʻullar tomonidan asirga olingandan soʻng, uning yosh oʻgʻillari, jumladan&lt;nowiki/&gt;[[Kyumaxti Shoh|, eng kichigi Kyumaxtishoh]] oʻldirildi va asirga olingan qizlari, xotinlari Chingizxonning oʻgʻillari sarkardalariga taqsimlandi. [[Xon Sulton|Xon Sultonning]] toʻngʻich qizining taqdiri nomaʼlum. Uning amakivachchasi Sayf id-Din [[Qutuz]] [[Misr|Misrning]] [[Mamluklar davlati|mamluk sultoni]] ([[1259|1259–1260]]) boʻldi.


== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Buniyodov 3., Anushtegin xorazmshohlar davlati (1097-1231), T., 1998.
* Shihobiddin Muhammad an-Nasaviy, Sulton Jaloliddin Manguberdi hayoti tafsiloti, T., 1999.
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||1169||1220}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Takash|Alovuddin Takash]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1200–1220}}
{{s-aft|after=[[Jaloliddin Manguberdi]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{OʻzME}}
[[Turkum:1182-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1220-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Madrasada dafn etilganlar]]
[[Turkum:Buxorolik kishilar]]
[[Turkum:Samarqand kishilari]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
{{chala}}
[[Turkum:Musulmon monarxlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]
[[Turkum:Zotiljamdan vafot etganlar]]</text>
      <sha1>c5z3j1z9qzy1622tujykfvnivag8o56</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muhammad bin Abdulla Said al-Hasan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>534113</id>
    <revision>
      <id>5480924</id>
      <parentid>4784125</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:21:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480924</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1314" sha1="08mcuftzbdw2ucmi3chhamua3xr7dl5" xml:space="preserve">{{Ichki havolasiz|date=avgust 2024}}
{{Orphan|date=avgust 2024}}

'''Muhammad bin Abdulla Said al-Hasan''' (taxminan 1860—1920.21.12, Efiopiya, Imi rayoni) — Somali xalqining milliy qahramoni, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va [[Italiya]] mustamlakachilariga qarshi ozodlik qoʻzgʻoloni rahbari (1899— 1920). Somali yarim orol ingliz mustamlakachilari tomonidan bosib olinib, taqsimlangandan keyin boshlangan qoʻzgʻolon milliy ozodlik tusini olgan. Qoʻzgʻolon &quot;Muqaddas urush&quot; (jihod), &quot;dinsizlar&quot;ga qarshi koʻrinish shaklini olib, Somali xalqining keng ommasini qamrab olgan. Natijada ingliz mustamlakachilari ichki rayonlardan qoʻshinlarini olib chiqishga majbur boʻlishgan. Ozod qilingan hududlarda markazlashgan davlat tuzish harakati boshlangan. 1920-yil dagina ingliz mustamlakachilari aviatsiya yordamida Muhammad bin abdulla Said alhasanA. ning qoʻshinini magʻlubiyatga uchratishgan. Muhammad bin abdulla Said alhasanA. uyushqoqlik bilan qoʻshinini Efiopiyaga oʻtkazishga erishgan, lekin koʻpgina qoʻzgʻolonchilar va uning oʻzi kasallikdan vafot etishgan.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:1860-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1920-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:21-dekabrda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>08mcuftzbdw2ucmi3chhamua3xr7dl5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480926</id>
      <parentid>5480924</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:22:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480926</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1269" sha1="huiinlrwlclfx23o1ucjfztxj54d6ay" xml:space="preserve">{{Ichki havolasiz|date=avgust 2024}}
{{Orphan|date=avgust 2024}}

'''Muhammad bin Abdulla Said al-Hasan''' (taxminan 1860—1920.21.12, Efiopiya, Imi rayoni) — Somali xalqining milliy qahramoni, [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va [[Italiya]] mustamlakachilariga qarshi ozodlik qoʻzgʻoloni rahbari (1899— 1920). Somali yarim orol ingliz mustamlakachilari tomonidan bosib olinib, taqsimlangandan keyin boshlangan qoʻzgʻolon milliy ozodlik tusini olgan. Qoʻzgʻolon &quot;Muqaddas urush&quot; (jihod), &quot;dinsizlar&quot;ga qarshi koʻrinish shaklini olib, Somali xalqining keng ommasini qamrab olgan. Natijada ingliz mustamlakachilari ichki rayonlardan qoʻshinlarini olib chiqishga majbur boʻlishgan. Ozod qilingan hududlarda markazlashgan davlat tuzish harakati boshlangan. 1920-yil dagina ingliz mustamlakachilari aviatsiya yordamida Muhammad bin abdulla Said alhasanA. ning qoʻshinini magʻlubiyatga uchratishgan. Muhammad bin abdulla Said alhasanA. uyushqoqlik bilan qoʻshinini Efiopiyaga oʻtkazishga erishgan, lekin koʻpgina qoʻzgʻolonchilar va uning oʻzi kasallikdan vafot etishgan{{OʻzMEM}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:1860-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1920-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:21-dekabrda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>huiinlrwlclfx23o1ucjfztxj54d6ay</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jawaharlal Nehru</title>
    <ns>0</ns>
    <id>537232</id>
    <revision>
      <id>5481075</id>
      <parentid>5478041</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:12:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478041|5478041]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481075</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3883" sha1="i070ubw7t1ybruhilwsrppv952gih5a" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Jawaharlal Nehru
| asl ismi                  = जवाहरलाल नेहरू
| tasvir                    = Jawaharlal Nehru.jpg
| tavallud_sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1889|11|14}}
| tavallud_joyi             = [[Ollohobod]], [[Britaniya Hindistoni]] (hozirgi [[Prayagraj]], [[Hindiston]])
| vafot sanasi              = {{vafot sanasi va yoshi|1964|5|27|1889|11|14}}
| vafot joyi                = [[Nyu-Dehli]], [[Hindiston]]
| dafn joyi                 = [[Shanti Van]], [[Nyu-Dehli]]
| o‘lim sababi              = Yurak xuruji
| fuqaroligi                = {{Hindiston bayrogʻi}} Hindiston
| partiyasi                 = [[Indian National Congress]]
| lavozimi                  = Hindiston bosh vaziri
| boshlanish davri          = [[1947-yil]] [[15-avgust]] – [[1964-yil]] [[27-may]]
| o‘tmishdoshi              = Tashkil topgan lavozim
| vorisi                    = [[Gulzarilal Nanda]] (muvaqqat)
| ota-onasi                 = [[Motilal Nehru]] (ota), [[Swarup Rani Nehru]] (ona)
| turmush o‘rtog‘i          = [[Kamala Nehru]]
| bolalari                  = [[Indira Gandhi]]
| taʼlimi                   = [[Harrow School]], [[Trinity College, Cambridge]], [[Inner Temple]]
| kasbi                     = Huquqshunos, siyosatchi
| imzosi                    = Jawaharlal Nehru Signature.svg
| mukofotlari               = {{Bharat Ratna mukofoti}}
}}

'''Jawaharlal Nehru''' ({{Talaffuz|Javohirlaʼl Neru}}; 1889-yil 14-noyabr, [[Ollohobod]] — 1964-yil 27-may, [[Dehli]]) — [[Hindiston]] davlat, siyosiy va jamoat arbobi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |year=2006 |author=Ahmad Muhammad |title=Sharq haqni topdi... |others=(Sharq donishmandlari va allomalarining sara hikmatlari) |publisher=„Sharq“ nashriyoti |location=Toshkent |pages=124}}&lt;/ref&gt;.

Milliy ozodlik kurashida [[Mahatma Gandi]]ning safdoshi, Hindiston Milliy Kongressi (HMK) rahbarlaridan biri. Mustamlaka davrida (1947 yilgacha) taʼqib qilingan. 10 yildan ortiq umri qamoqda oʻtgan. Tarixda &quot;Yangi Hindiston bunyodkori&quot; nomi bilan mashhur. N. 1947 yil 15 avgda Dehlidagi mashhur Nal Qalʼada Hindiston milliy mustaqillikni qoʻlga kiritganligini eʼlon qilgan. Hindiston Res-publikasi bosh vaziri va tashqi ishlar vaziri (1947 yildan). N. rahbarligida Hindiston xalq xoʻjaligi, fan va madaniyatning rivojida katta muvaffaqiyatlarga erishgan. N. Hindistonning tashqi siyosati asoslarini yaratdi, xalqaro chigal masalalarni hal etishda jonbozlik koʻrsatdi. Uning mustamlakachilik, irkchillikka karshi izchil kurashi, yoppasiga qurollanishga chek qoʻyish, xalqlar oʻrtasida tenglik, doʻstlik, hamkorlik siyosati xalqaro maydonda Hindiston nufuzini oshirdi. Neru 1961-yilda qoʻshilmaslik siyosatini yaratdi. 1947 yilda harbiy bloklarga qoʻshilmagan mamlakat birgina Hindiston hisoblangan boʻlsa, hozirgi qoʻshilmaslik harakatida 120 dan ortiq Osiyo, Afrika, Lotin Amerikasi va Yevropa mamlakatlari ishtirok etmoqda.


N. 1955 va 1961 yilda qizi [[Indira Gandi]] bilan [[Oʻzbekiston]]ga tashrif buyurib, oʻzbek xalqining turmushi, hayoti, tarixi bilan yaqindan tanishgan. N. &quot;Hindistonning kashf etilishi&quot; asarida yurtdoshimiz [[Bobur]] va uning nabirasi [[Akbar]] haqida bunday deydi: {{quote|&quot;Bobur dilbar shaxs, Uygʻonish davrining tipik hukmdori, mard va tadbirkor odam boʻlgan, u sanʼatni, adabiyotni sevar-di, hayotdan huzur qilishni yaxshi koʻrardi. Uning nabirasi Akbar yana ham dilbarroq boʻlib, koʻp yaxshi fazilatlarga ega boʻlgan&quot;.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Vikiiqtibos}}{{bosh-vazir-stub}}
{{bio-stub}}

{{Hindiston Bosh vazirlari}}
{{DEFAULTSORT:Neru, Jawaharlal}}

[[Turkum:14-noyabrda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1889-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:27-mayda vafot etganlar]]
[[Turkum:1964-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>i070ubw7t1ybruhilwsrppv952gih5a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Otsiz Xorazmshoh</title>
    <ns>0</ns>
    <id>545735</id>
    <revision>
      <id>5481002</id>
      <parentid>3961562</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:42:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481002</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3133" sha1="ifx6jsgoo1po9npiv28t5kq9c1euo2h" xml:space="preserve">'''Otsiz Xorazmshoh''' (toʻliq [[ism]]i Otsiz ibn Qutbiddin Muhammad ibn Anushtegin) ([[1097]] —[[1156]]) — [[anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazm]] hukmdori ([[1128]]—56). [[Ota]]si [[vafot]]idan soʻng [[taxt]]ga oʻtirgan, [[saljuqiylar]] [[sulton]]i [[Sanjar]]ning [[vassallik|vassali]] boʻlgan. Lekin u Xorazm ni [[mustaqillik|mustaqil]] davlatga aylantirishga intilgan. Otsiz Sanjarning ruxsatisiz avvalo [[Jand]] va [[Mangʻishloq]]ni egallab va [[Turkiston]]ning ichkari [[tuman]]lariga yurish qilish bilan oʻz [[hokimiyat]]ini mustahkamlab olgan. Shundan soʻng u oʻzini mustaqil deb eʼlon qilgan, birok, [[1138]] yil [[Hazorasp]] yaqinida Sanjar [[qoʻshin]]i tomonidan magʻlubiyatga uchrab, [[mamlakat]]dan quvgʻin qilingan. Sanjar oʻzining jiyani Sulaymon bin Muhammadni [[xorazmshoh]] etib tayinlagan, lekin kelasi yili Otsizni Xorazm [[aholi]]si chaqirib olgan, [[shahzoda]] esa quvib yuborilgan. [[1141]] yil mayda Otsiz Sanjarga tobelik izhor etib, umrbod unga sadoqat bilan xizmat qilishga qasam ichgan, lekin bir necha [[oy (vaqt birligi)|oy]]dan soʻng Sanjar [[qoraxitoylar]]dan yengilgach (1141-yil [[9-sentabr|9-sentabr]]), qasamini buzgan. Otsiz oʻsha yili kuzida kuchli qoʻshin bilan Xurosonga yurib [[Marv]]ni egallab olgan; kelasi yil [[bahor]]ida [[Nishopur]]ni tobe etgan, biroq Sanjar tomonidan darhol quvib yuborilgan. [[1143]]—[[1144|44]] yillarda Sanjar yana Xorazmga yurish qilgan, Otsiz kuchi ozligi tufayli unga tobelik izhor qilgan. Shundan soʻng bir oz vaqt oʻtgach, Otsiz 3-marta isyon koʻtargan va Sanjarning [[elchi]]sini ([[shoir]] [[Adib Sobir Termiziy|Adib Sobir]]) [[Amudaryo]]ga tashlab yuborishni amr qilgan. [[1147]] yil [[noyabr]]da Sanjar 3-marta Xorazmga yurish uyushtirgan, 2 oylik [[qamal]]dan soʻng Hazorasp shahrini olgan va [[Gurganj]]ga yaqinlashgan, [[1148]] yil [[iyun]]da sulton bilan shaxsan uchrashuv chogʻida garchand oʻzini takabburona, gerdaygan holda tutgan boʻlsada, Otsiz sultonga tobelik bildirgach, oʻz lavozimida qoldirilgan. [[1153]] yil Sanjar [[oʻgʻuzlar]] qoʻliga [[asir]] tushib qolgan. Otsiz bu [[safar]] sultonning sodiq xizmatkori va himoyachisi sifatida yana Xurosonga yurish qilishga shaylangan va oʻziga [[Amul]] shahrini berishni talab qilgan, biroq rad javobini olgan. 1156-yil u [[Niso]]ga kelib asirlikdan qochgan Sanjarga oʻz sadoqatini bildirgan, lekin shu yilning [[30-iyul|30-iyul]]ida Habushon (hozirgi Kuchan)da 59 [[yosh]]ida vafot etgan&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Bartold V. V., Sochineniya, t. 11(2), M., 1964.
{{OʻzME}} 

{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||1097/1105||1156}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Qutbiddin Muhammad]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1128–1156}}
{{s-aft|after=[[Elarslon|Tojiddin Elarslon]]}}
{{s-end}}
&lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{Anushteginiylar sulolasi}}

{{chala}}


[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Tarixiy shaxslar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:1097-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1156-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>ifx6jsgoo1po9npiv28t5kq9c1euo2h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481008</id>
      <parentid>5481002</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:24:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481008</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3176" sha1="ii9rhcvdmg2fm30quvsslr2ib56vjv8" xml:space="preserve">'''Otsiz Xorazmshoh''' (toʻliq [[ism]]i Otsiz ibn Qutbiddin Muhammad ibn Anushtegin) ([[1097]] —[[1156]]) — [[anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazm]] hukmdori ([[1128]]—56). [[Ota]]si [[vafot]]idan soʻng [[taxt]]ga oʻtirgan, [[saljuqiylar]] [[sulton]]i [[Sanjar]]ning [[vassallik|vassali]] boʻlgan. Lekin u Xorazm ni [[mustaqillik|mustaqil]] davlatga aylantirishga intilgan. Otsiz Sanjarning ruxsatisiz avvalo [[Jand]] va [[Mangʻishloq]]ni egallab va [[Turkiston]]ning ichkari [[tuman]]lariga yurish qilish bilan oʻz [[hokimiyat]]ini mustahkamlab olgan. Shundan soʻng u oʻzini mustaqil deb eʼlon qilgan, birok, [[1138]] yil [[Hazorasp]] yaqinida Sanjar [[qoʻshin]]i tomonidan magʻlubiyatga uchrab, [[mamlakat]]dan quvgʻin qilingan. Sanjar oʻzining jiyani Sulaymon bin Muhammadni [[xorazmshoh]] etib tayinlagan, lekin kelasi yili Otsizni Xorazm [[aholi]]si chaqirib olgan, [[shahzoda]] esa quvib yuborilgan. [[1141]] yil mayda Otsiz Sanjarga tobelik izhor etib, umrbod unga sadoqat bilan xizmat qilishga qasam ichgan, lekin bir necha [[oy (vaqt birligi)|oy]]dan soʻng Sanjar [[qoraxitoylar]]dan yengilgach (1141-yil [[9-sentabr|9-sentabr]]), qasamini buzgan. Otsiz oʻsha yili kuzida kuchli qoʻshin bilan Xurosonga yurib [[Marv]]ni egallab olgan; kelasi yil [[bahor]]ida [[Nishopur]]ni tobe etgan, biroq Sanjar tomonidan darhol quvib yuborilgan. [[1143]]—[[1144|44]] yillarda Sanjar yana Xorazmga yurish qilgan, Otsiz kuchi ozligi tufayli unga tobelik izhor qilgan. Shundan soʻng bir oz vaqt oʻtgach, Otsiz 3-marta isyon koʻtargan va Sanjarning [[elchi]]sini ([[shoir]] [[Adib Sobir Termiziy|Adib Sobir]]) [[Amudaryo]]ga tashlab yuborishni amr qilgan. [[1147]] yil [[noyabr]]da Sanjar 3-marta Xorazmga yurish uyushtirgan, 2 oylik [[qamal]]dan soʻng Hazorasp shahrini olgan va [[Gurganj]]ga yaqinlashgan, [[1148]] yil [[iyun]]da sulton bilan shaxsan uchrashuv chogʻida garchand oʻzini takabburona, gerdaygan holda tutgan boʻlsada, Otsiz sultonga tobelik bildirgach, oʻz lavozimida qoldirilgan. [[1153]] yil Sanjar [[oʻgʻuzlar]] qoʻliga [[asir]] tushib qolgan. Otsiz bu [[safar]] sultonning sodiq xizmatkori va himoyachisi sifatida yana Xurosonga yurish qilishga shaylangan va oʻziga [[Amul]] shahrini berishni talab qilgan, biroq rad javobini olgan. 1156-yil u [[Niso]]ga kelib asirlikdan qochgan Sanjarga oʻz sadoqatini bildirgan, lekin shu yilning [[30-iyul|30-iyul]]ida Habushon (hozirgi Kuchan)da 59 [[yosh]]ida vafot etgan&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Bartold V. V., Sochineniya, t. 11(2), M., 1964.
{{OʻzME}} 

{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||1097/1105||1156}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Qutbiddin Muhammad]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1128–1156}}
{{s-aft|after=[[Elarslon|Tojiddin Elarslon]]}}
{{s-end}}
&lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

{{Anushteginiylar sulolasi}}

{{chala}}
[[Turkum:1097-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1156-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]</text>
      <sha1>ii9rhcvdmg2fm30quvsslr2ib56vjv8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rajendra Prasad</title>
    <ns>0</ns>
    <id>554397</id>
    <revision>
      <id>5481064</id>
      <parentid>5480309</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:01:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481064</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="761" sha1="ng93ycn90oeawfcbfiuxn6j7mormjl3" xml:space="preserve">'''Prasad Rajendra''' (1884.3.12, Zera-dei, [[Bihar]] — 1963.28.2, [[Patna]]) — [[Hindiston]] siyosiy va davlat arbobi. [[Kalkutta universiteti]]da oʻqigan. 1911 — 16 yillarda [[Kalkutta]], 1916—20 yillarda [[Patna]] Oliy sudida advokat, 1911 yildan [[Hindiston milliy kongressi]] (HMK) aʼzosi, raisi (1934, 1939 va 1947— 48). 1950 yildan Hindiston respublikasi muvaqqat prezidenti. 1952—62 yillarda Hindiston prezidenti.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{president-stub}}
{{bio-stub}}
{{Hindiston Prezidentlari}}
[[Turkum:3-dekabrda tugʻilganlar]]
[[Turkum:28-fevralda vafot etganlar]]
[[Turkum:1884-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1963-yilda vafot etganlar]]
{{DEFAULTSORT:Prasad, Rajendra}}</text>
      <sha1>ng93ycn90oeawfcbfiuxn6j7mormjl3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sarvepalli Radhakrishnan</title>
    <ns>0</ns>
    <id>557441</id>
    <revision>
      <id>5481065</id>
      <parentid>5478246</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:02:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481065</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1422" sha1="dv3h3gba0tneid3y1mzh1zroeafkhnx" xml:space="preserve">[[Fayl:Photograph of Sarvepalli Radhakrishnan presented to First Lady Jacqueline Kennedy in 1962.jpg|thumb]]
'''Sarvepalli Radhakrishnan''' (1888.5.9, [[Andhra Pradesh]] shtati — 1975.17.4, [[Madras]]) — [[Hindiston]] vitse-prezidenti (1952—62), prezidenti (1962—67), faylasuf olim, davlat va siyosiy arbob, diplomat. [[Madras universiteti]]da tahsil olgan. Maysur universitetida professor (1918—26), [[Kalkutta universiteti]]da falsafa kafedrasining mudiri (1921—31). Hindiston faylasuflar jamiyatining prezidenti (1927—50), Andhra (1931—36) va Banoras untlarida boshkansler (1939—40). [[UNESCO]]da Hindiston delegatsiyasining rahbari (1946 — 50), Hindistonning [[SSSR]]dagi elchisi (1949—52). [[Dehli universiteti]]da kansler (1953—62), [[Oksford universiteti]]da professor, [[Moskva davlat universiteti]]da professor (1956). Xalq ozodlik harakatida faol ishtirok etgan. [[Mahatma Gandi]] va [[Jawaharlal Neru]]ning safdoshi. R. mustamlaka tizimini tugatishga daʼvat qilgan, harbiy uyushmalarni qoralagan, urushlardan voz kechishga chaqirgan. R. koʻplab falsafiy hamda adabiyot, taʼlim, tarix, siyosatga oid asarlar muallifi. R.ning 2 jilddan iborat &quot;Hind falsafasi&quot; asari rus tiliga tarjima qilingan&lt;ref&gt;Indiyskaya filosofiya, t. 1—2, M., 1956-1957&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Hindiston Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Radhakrishnan, Sarvepalli}}


{{president-stub}}
{{bio-stub}}</text>
      <sha1>dv3h3gba0tneid3y1mzh1zroeafkhnx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rukniddin Gʻursanchti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>562896</id>
    <revision>
      <id>5481049</id>
      <parentid>5457392</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:45:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481049</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4445" sha1="shctn8bm5hk040oss44yii2rb69endz" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Rukniddin Gʻursanchti
| asl ismi                  = {{lang-fa|رکن الدین گرسانجی}}&lt;br /&gt;{{lang-uz|Rukniddin Gursanjti}}
| lavozim                   = noib
| boshlanish davri          = [[1217]]
| tugash davri              = [[1222]]
| otasi                     = [[Alovud-Din Muhammad II]]
| onasi                     = nomaʼlum yoki kanizak
| turmush_oʻrtogʻi          = Nusrat ad-Din Xazoraspning qizi
}}

'''Rukn ad-Din Gʻursanchti''' ({{Lang-fa|رکن الدین گرسانجی}} {{Lang-uz|Rukniddin Gursanjti}} ; [[1206]] – [[1222]]) – [[Xorazm|Xorazmshoh]] shahzodasi, [[Xorazmshoh]] [[Muhammad Xorazmshoh|Muhammadning]] oʻgʻli va Xorazmshoh [[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddinning ukasi]].

== Biografiyasi ==
[[Xorazmshoh]] [[Muhammad Xorazmshoh|Muhammadning]] ikkinchi toʻngʻich oʻgʻli, onasi Xorazmshohning sevimli xotinlaridan biri edi. ''Gursanjti'' bu taxallusni [[Gʻoʻr (viloyati)|Gʻoʻr]] fath qilingan kuni tugʻilgani uchun olgan. 1217-yilda u otasidan [[Fors Iroq|Iroq]] yerlariga egalik qiladi. Otasi unga Iroq viloyatini boshqarishni topshirgan. Xorazmshoh Muhammad Gʻur viloyati bosib olinganligi sharafiga unga „Gʻursanchti“ nomini bergan. [[Shihobuddin Muhammad an-Nisoviy|Nasaviyning]] taʼkidlashicha'', u oʻgʻillarining tashqi koʻrinishidan eng jozibalisi, qoʻl yozuvi zoʻr boʻlgan va hali yoshligida Qurʼonni oʻz qoʻlida koʻchirgan.'' ''U saxiy, adolatli va yaxshi xulq-atvorga ega edi.'' U husnixat sohibi boʻlib, oʻsmirlik chogʻidayoq Qurʼoni karimni oʻz qoʻli bilan qayta koʻchirgan.

== Janglari ==
[[Rey|Reyga]] tayinlanganidan keyin mahalliy amirlar unga qarshi isyon koʻtardilar. Otasi bilan birgalikda qoʻzgʻolonni bostirgandan soʻng, u fitnachilarni kechirdi va ularga yer uchastkalarini berib, tarafdorlari sonini koʻpaytirdi&lt;ref&gt;Djuveyni [http://www.vostlit.info/Texts/rus3/Juweini_3/frametext23.htm Istoriya zavoevatelya mira] &lt;/ref&gt;.

1220-yilda [[Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi|moʻgʻullar istilosi]] paytida u otasi bilan 30 minglik qoʻshin bilan Farrazin qalʼasida ([[Arok]] yaqinida) boʻlgan, otasi qochib, oʻgʻillari bilan [[Hamadon|Hamadonda]] yashiringan. Ruk-ad-Din magʻlubiyatga uchradi va [[Kirmon|Kirmonga]] qochib ketdi va u yerda 9 oy qolib, soliq yigʻib, yerlarni boshqargan.

1221-yilda [[Isfahon|Isfahonda]] Jamoliddin al-Farraziy oʻz yerlarini tortib olmoqchiligi va buning uchun qoʻshin yigʻayotgani haqida xabar oladi. Qoʻshin yigʻib, u shaharni egallab oldi va uni talon-taroj qilish uchun askarlarga berdi, bu esa qoʻzgʻolonga sabab boʻldi. Koʻp oʻtmay u Qarshibek boshchiligida dushmanga qarshi jang qilish uchun qoʻshin yubordi, ammo lashkarboshilardan biri oʻzgarib, dushman tomoniga oʻtib, qoʻshin orqaga chekindi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://fb2.top/gosudarstvo-horezmshahov-anushteginidov-1097-ndash-1231-630859/read/part-10 |sarlavha=Разгром и гибель государства Хорезмшахов |qaralgan sana=22.10.2023}}&lt;/ref&gt;.

Rukniddin Gʻursanchti oliyhimmat, adolatli boʻlgan. Moʻgʻullar istilosi davrida Subutoy bahodir va Jebe noʻyon qoʻshinlaridan qochayotgan otasiga yordam berish uchun 30 minglik qoʻshin bilan Farrozin qalʼasi yaqinida peshvoz chiqqan, soʻngra uni Qorun, Sarjahon qalʼalarigacha kuzatib borgan. Rukniddin Gʻursanchti Isfahon noibi Jamoliddin Muhammad ibn OyOba isyonini bostirish bilan band boʻlib turganida unga qarshi moʻgʻullar qoʻshini kelayotganidan xabar topgan. Rukniddin Gʻursanchti Ustunavand qalʼasiga oʻrnashib olgan. Moʻgʻullar qalʼani qamal qilib egallashgan.

Moʻgʻullarning yaqinlashayotganini bilib, u askarlari bilan 6 oy davomida oʻzini himoya qilgan Ustanavidni qamab qoʻydi. Qal’ani moʻgʻullar qoʻlga kiritgach, Rukn ad-Din va qolgan himoyachilar moʻgʻullar qarorgohiga keltirilib, tiz choʻkishdan bosh tortgani uchun oʻldirilgan&lt;ref&gt;Nasavi [http://www.vostlit.info/Texts/rus8/Nasawi/frametext2.htm Jizneopisanie sultana Djalal-ad-dina Mankburni] &lt;/ref&gt;.

== Adabiyot ==
* Shixabad-Din Muhammad anNasavi, Jizneopisaniye Sultana Djalal adDina Mankburni, Baku, 1973; Anushtagin xorazmshohlar davlati (1097— 1131), T., 1998.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}


{{OʻzME}}

[[Turkum:1222-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]</text>
      <sha1>shctn8bm5hk040oss44yii2rb69endz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayra</title>
    <ns>0</ns>
    <id>564167</id>
    <revision>
      <id>5480759</id>
      <parentid>5375849</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:36:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Baliqlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480759</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="657" sha1="agzcoe9qot6tfuhinakon0i1cn7kbeb" xml:space="preserve">[[Fayl:Sanma01.jpg|thumb]]
'''Sayra''' ({{Lang-la|Cololabis saira}}) — sargansimonlar turkumiga mansub tuda boʻlib yashovchi dengiz baligʻi. Uzunligi 36 sm gacha, vazni 200 g gacha, [[Tinch okeani|Tinch okeanning]] shimoliy kismi va [[Yapon dengizi|Yapon dengizida]] tarqalgan. 5—6-yil yashaydi; 3—4 yoshida voyaga yetadi. Yanvar — iyun oylarida Yapon dengizi jan. qismiga 9—23 ming uvildiriq tashlaydi. Uvildiriklari yopishqoq iplar yordamida suv oʻtlariga ilashib qoladi. [[Plankton]] bilan oziqlanadi. Ovlanadi.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Baliqlar]]</text>
      <sha1>agzcoe9qot6tfuhinakon0i1cn7kbeb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sardinalar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>565727</id>
    <revision>
      <id>5480768</id>
      <parentid>2857123</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:42:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Baliqlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480768</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="843" sha1="g7mrtvrjdl28bpo1lazo2c48qnbtbre" xml:space="preserve">'''Sardinalar''' — seldsimonlar oilasining 2 urugʻi (sardinalar, sardinopslar)ni oʻz ichiga oladigan baliklar guruhi. Tanasi 2 yondan siqilgan, uz. 30— 35 sm gacha. Tanasining yon tomonlari boʻylab qora dogʻlar, dum suzgichi asosida 1 juft uzun tangachalar boʻladi. Har bir urugʻi bir necha tur va kenja turlarni oʻz ichiga oladi. Janubiy va Shimoliy Amerikaning sharqiy sohillaridan tashqari, barcha iliq va subtropik dengizlarda tarqalgan. Uzoq Sharq sardinasi, yaʼni ivasi Uzoq Sharq dengizlarida, yevropa sardinasi Gʻarbiy Yevropa dengizlarida tarqalgan. Planktonxoʻr, 8—14 yil yashaydi; 2 yoshida voyaga yetadi. Uvildirigʻini (25—29 ming) suvning yuza qismiga (pelagik) qoʻyadi. Ovlanadi.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Baliqlar]]</text>
      <sha1>g7mrtvrjdl28bpo1lazo2c48qnbtbre</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sultonshoh Xorazmshoh</title>
    <ns>0</ns>
    <id>575587</id>
    <revision>
      <id>5481010</id>
      <parentid>5457397</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:28:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481010</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5581" sha1="ro2vf8pjy6pm5c3ybw5pesj4mvh2lnv" xml:space="preserve">{{Infobox royalty
|name                 = Sultonshoh Xorazmshoh
|succession = Xorazmshohlar davlati shahzodasi
|tasvir = 
|izoh = 
|reign = 
|predecessor = 
|successor = 
|issue = 
|house = Anushteginiylar sulolasi  
|house-type = Sulola
|birth_date = 
|birth_place = 
|death_date = 1193-yil
|death_place =
|place of burial = 
|religion = Sunniy islom
|father = [[Elarslon]]
|mother=Turkon xotun
}}
'''Sultonshoh Xorazmshoh''', Sultonshoh Mahmud, Jaloliddin Mahmud Sultonshoh (1155 – [[1193]]-yil [[19-sentabr|19.9]]) – [[Anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlatining]] [[Turkman]] [[shahzoda]]si([[1172]]—93). [[Elarslon]] va Turkon xotunning kenja oʻgʻli. Sultonshohning akasi [[Takash]] [[Jand]] [[viloyat]]ida [[voliy]] boʻlib turgani uchun [[ota]]si [[oʻlim]]i oldidan Sultonshohni [[valiahd|valiaxd]] etib tayinlagan. Ammo, [[davlat]] va harbiy ishlarga uning [[ona]]si Turkon xotun bosh boʻlgan. Takash Sultonshohga boʻysunishdan bosh tortgan, u [[qoraxitoylar]] yordamida [[Gurganj]]ga [[qoʻshin]] tortgan. Sultonshoh onasi bilan [[Nishopur]]ga qochib borib Muayyid addavla OyAbo quzuridan panoh topgan. [[1172-yil]] [[11-dekabr]]da Takash rasman [[Xorazmshohlar]] [[taxt]]iga oʻtirgan, biroq, Sultonshoh bilan Takash oʻrtasidagi kurash yana 20 yil davom etgan. Sultonshoh [[Xuroson]]dagi bir qancha viloyat, [[shahar]]larni egallab, [[Marv]] shahrini oʻziga [[qarorgoh]] qilgan. U Takashga qarshi kurashda goh qoraxitoylardan, goh [[gʻuriylar]]dan koʻmak olib turgan.
== Tarjimayi holi ==
1172-yilda El Arslon vafot etadi va oʻgʻillari uning oʻrniga voris boʻlishi uchun kurash boshladilar. Sultonshoh kenja oʻgʻil edi, lekin u rasmiy merosxoʻr hisoblanib, onasi Turkon Xotun uni taxtga oʻtqazdi. Toʻngʻich oʻgʻli Alovuddin Takash Qoraxitoy imperatori Cheng Tyan (1164–1177) huzuriga borib, undan Sultonshoh va  onasiga qarshi kurashda yordam so‘raydi&lt;ref name=&quot;Buniyatov&quot;&gt;{{kitob manbasi |last1=Буниятов |first1=З. М |title=Государство Хорезмшахов-ануштегинидов |publisher=БАКУ—ЭЛМ 1999 |isbn=5—8066—1005—5 |page=28-29 |url=https://vk.com/doc35528094_513214693?hash=GcAvnmEmw7zHT64eyDKrvSApCiww5nSlV67l5mmc3nw |accessdate=23-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. Buning evaziga taxtga chiqsa qoraxitoylarga har yili oʻlpon toʻlashni vaʼda qiladi. Yelu Pusuvon boshchiligidagi katta qoʻshin, tez orada [[Xorazm]]&lt;nowiki/&gt;ga joʻnaydi. Sultonshoh va uning onasi Takashning yaqinlashayotganidan xabar topib, qochishga qaror qildilar. Takash 1172-yil dekabrida toʻsiqsiz Xorazmga yetib keladi. Sultonshoh va Turkon Xotun [[Saljuqiylar]]&lt;nowiki/&gt;ning sobiq amiri Muayyid addavla OyAboning huzuriga qochib, undan yordam olishga muvaffaq boʻladilar. 1174-yilda Muayyid addavla OyAbo Xorazmga qoʻshin tortib boradi, ammo magʻlubiyatga uchrab, Takash tomonidan asirga olinadi va qatl etiladi. Ay-Aba oʻlimidan soʻng Sultonshoh oxir-oqibat [[gʻuriylar]] huzuriga panoh topgan, biroq Turkan Xotun Takash qoʻshinlari tomonidan qoʻlga olinadi va oʻldiriladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Iran heads of state |url=https://www.guide2womenleaders.com/Iran_Heads.htm |accessdate=23-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

1170-yillarning oxirida Takash qoraxitoylarga oʻlpon toʻlashdan bosh tortib, qoraxitoy amaldorlarini oʻldirtiradi. Sultonshohning surgun muddati tugagandan soʻng uni Xorazmshoh sifatida taxtga chiqarish uchun qoraxitoylar qoʻshini yuborildi. Takash bu hujumni qaytarishga muvaffaq boʻldi, ammo dushman yoʻlini toʻsish maqsadida [[Amudaryo]] boʻgʻozlari buzib yuborildi, raqiblarining yoʻllari suv bosib, ortga qaytishga majbur boʻlishdi&lt;ref name=&quot;Buniyatov&quot;/&gt;.

Qoraxitoy qoʻshinining asosiy qismi ortga qaytishga qaror qiladi, ammo Sultonshoh oʻzi bilan birga qoʻshinlarni bir qismini qoldirishga koʻndiradi. Bu kuch bilan u [[Oʻgʻuzlar|oʻgʻuz]] qabilalari va saljuqiy amirlari nazorati ostida boʻlgan [[Xuroson]]&lt;nowiki/&gt;ga yoʻl oladi. U bir qancha mahalliy hukmdorlarni magʻlub etishga muvaffaq boʻladi. Natijada 1181-yilga kelib [[Saraxs]], Tus va [[Marv]]&lt;nowiki/&gt;ni egalladi. Shuningdek, Bodgʻis atrofidagi Gʻuriylar hududlarini ham bosib oldi.

Keyingi bir necha yil davomida Sultonshoh Takash uchun tahdid boʻlib qoldi, natijada u Xurosonga bir necha marta yurish qilishga majbur boʻladi. Shunga qaramay, Sultonshoh akasiga qarshi sezilarli yutuqlarga erisha olmadi. U gʻuriylar bilan ham vaqti-vaqti bilan ziddiyatlarga duch kelgan. 1189—1190-yilgi yurishda gʻuriylar Sultonshohga qarashli hududlarga bostirib kirib, uni magʻlub etib, mulkining bir qismini tortib oladilar.

1192-yilda Sultonshoh Takashning yoʻqligidan foydalanib, Xorazmga qarshi yurish boshlashga qaror qildi. Takash oʻsha paytda gʻarbiy Eronda saljuqiylarga qarshi urush bilan band boʻlgan. Biroq yurish davomida Sultonshoh vafot etdi (1193) va Takash uning mulklarini bir qismini tortib olib, Xorazmshohlar yerlariga birlashtirdi.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Buniyodov 3., Anushtegin xorazmshohlar davlati (1097-1231), T., 1998.
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||?||1193}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Elarslon|Tojiddin Elarslon]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdorligi]] uchun Alovuddin Takash bilan raqobatlashgan|years=1172–1193}}
{{s-aft|after=[[Takash|Alovuddin Takash]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;


{{chala}}
[[Turkum:1193-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]</text>
      <sha1>ro2vf8pjy6pm5c3ybw5pesj4mvh2lnv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Takash</title>
    <ns>0</ns>
    <id>578320</id>
    <revision>
      <id>5481011</id>
      <parentid>4942970</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:30:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481011</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4905" sha1="ohpibprogum9urq2j6n6drp8vi3ztut" xml:space="preserve">'''Takash''' - Alouddin Muhammad Xorazmshoh (toʻliq [[ism]]i Alouddin Takash ibn ElArslon ibn Otsiz ibn Anushtegin) (taxminan [[1152]]—[[1200]].[[3-iyul|3.7]]) — [[anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati]]ning hukmdori ([[1172]]—1200-yil). Takash [[ota]]si [[Elarslon|ElArslon]] [[vafot]]i [[arafa]]sida [[Jand]] [[viloyat]]i [[voliy]]si boʻlib turgan. Shuning uchun ElArslon kenja oʻgʻli [[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh]]ni [[valiahd|valiaxd]] qilib tayinlaydi va Sultonshoh [[taxt]]ga oʻtirgan (1172). Takash Sultonshohni tan olmasligini aytgach, Sultonshoh unga qarshi [[ona]]si maslahati bilan [[qoʻshin]] joʻnatgan. Takash esa [[qoraxitoylar davlati|qoraxitoylar]] malikasi Chen Tiyon ([[1164]]— [[1177]])ga har yili [[oʻlpon]] toʻlab turishi haqida vaʼda berib, oʻgay ukasi Sultonshoh bilan kurashish uchun harbiy yordam soʻragan va undan olgan qoʻshin bilan Gurganch ([[Koʻhna Urganch]])ga yurish qilgan. Sultonshoh va onasi Turkon xotun [[Xuroson]]ga qochgan. Gurganchni qoʻlga kiritgach, Takash [[1172-yil]] [[11-dekabr]]da [[xalq]]ning madadi bilan rasman Xorazm taxtiga oʻtirgan. Lekin, ukasi bilan Xorazm taxti uchun yana 20 yil kurash olib borishga majbur boʻlgan. Sultonshoh vafotidan soʻng Xurosonning [[Toliqon]] [[Marvirud]] [[Hirot]] yoʻnalishidagi yerlar Takashga oʻtgan. U oʻgʻli Nosiruddin Malikshohni [[Marv]]ga, boshqa oʻgʻli [[Muhammad Xorazmshoh|Qutbiddin Muhammad II]] ni [[Nishopur]]ga voliy kilib tayinlagan. Shundan soʻng Takash [[Sharq]]iy [[Eron]]ga oʻz taʼsirini oʻtkazish bilan birga, [[Gʻarb]]iy Eron ishlariga ham aralasha boshlagan. Takash Sultonshoxga qarshi kurashayotgan vaqtida (1172—[[1193]]) [[gʻuriylar]], [[saljuqiylar davlati|saljukiylar]] va [[abbosiylar|abbosiy xalifalar]], hatto baʼzan qoraxitoylar bilan ham yaxshi [[munosabat]]larni saqlab ular bilan doʻstona maktublar yozishib turgan (bu maktublar [[mazmun va shakl|mazmuni]] saqlanib qolgan).

[[1192]]—93 yillarda [[saljuqiylar]] sultoni Toʻgʻrul III T. bilan yaxshi munosabatni saqlash uchun uning oʻgʻli Yunusxonga oʻz qizini bergan va [[sulh shartnomasi]]ni tuzgan, bunga koʻra [[Ray]] xorazmshoh [[mulk]]i deb tan olingan. Lekin, Toʻgʻrul III [[shartnoma]]ni buzgan. Toʻgʻrul Shga xalifa sh[[Nosir]] ham qarshi boʻlib, u Takashga maktub yozib Toʻgʻrul III ga qarshi kurashda yordam soʻragan. Takash [[1194]] yil [[4-mart|4 mart]]dagi [[jang]]da Toʻgʻrul III qoʻshinlarini magʻlubiyatga uchratib, unga qaram yerlarni oʻz tasarrufiga qoʻshib olgan, lekin, xalifaga [[oʻlja]]dan [[hech narsa]] tegmagan. Bu ular oʻrtasidagi munosabatlarning buzilishiga olib kelgan. Toʻgʻrul III vafot etgach, Eron va Iroqi Ajam yerlari Xorazmga oʻtadi, saljuqiylar sulolasi barham topadi. Takash oʻsha yildan eʼtiboran &quot;sulton&quot; unvonini qoʻllay boshlaydi.

Takash [[1195]] yilda [[Kermon|Kirmon]]ni oʻziga boʻysundirgan. Umrining oxirgi yillarida [[ismoiliylar davlati|ismoiliylar]] bilan muvaffaqiyatli kurash olib borgan. 1200-yil xalifa bilan munosabati yana yomonlashgan Takash [[Bagʻdod]]ga yurish qilgan, lekin yarim yoʻlda Nishopur va Xorazm oraligʻidagi Shahriston [[shahar|shahri]]da vafot etgan. Takashning jasadi Gurganchga keltirilib oʻzi qurdirgan katta [[Madrasa]] qoshidagi [[maqbara]]ga dafn qilingan.

[[Oʻrta asr]] [[muallif]]larining yozishicha, Takash adolatparvar, iqtidorli, buyuk [[diplomat]] va lashkarboshi boʻlgan. Takash [[musiqa]]ni sevgan, [[ud]]ni juda yaxshi chalgan, hozirjavob boʻlishi bilan birga [[siyosat|siyosiy]] ahvolni toʻgʻri baholab, harbiy kuchdan toʻgʻri foydalana olgan.

Takash [[qipchoqlar|qipchoq]] [[xon]]i Jonkishining qizi [[Turkon xotun]]ga uylangan. Uning bilan birga kelgan qipchoqlar keyinchalik [[mamlakat]] tanazzuliga sabab boʻlgan.

Takash davrida Xorazmshoxdar davlati kuchaygan. U oʻgʻli Qutbiddin Muhammadga markazlashgan mustahkam davlat va tashkiliy jihatdan qudratli qoʻshinni [[meros]] qoldirgan.

== Adabiyotlar ==
* Buniyodov 3., Anushtagin — Xorazmshohlar davlati (1097—1231), T., 1998; Tanoriy O., Jaloliddin Xorazmshohva uningdavri, T., 1998; Nasavi y Sh., Sulton Jaloliddin Manguberdi tarixi, T., 2000. Neʼmat Polvonov.
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||?||1200}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Elarslon|Tojiddin Elarslon]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1172–1200}}
{{s-aft|after=[[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;
{{chala}}
[[Turkum:1152-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1200-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Madrasa asoschilari]]
[[Turkum:Madrasada dafn etilganlar]]
[[Turkum:Turkmanistonning tarixiy va madaniy merosi]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]</text>
      <sha1>ohpibprogum9urq2j6n6drp8vi3ztut</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Temur Malik</title>
    <ns>0</ns>
    <id>580408</id>
    <revision>
      <id>5481050</id>
      <parentid>5430260</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:46:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5481050</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3615" sha1="7xo2rrweoor1w62zrcgmlnk5xcxwiob" xml:space="preserve">'''Temur Malik''' ([[XII asr]] oxiri — [[XIII asr]]ning 1-yarmi) — [[Xorazmshoh]] [[Muhammad Xorazmshoh|Muhammad]] hukmronligi davrida [[Xoʻjand]] [[hokim]]i, [[Jaloliddin Manguberdi]]ning yaqin safdoshi, [[moʻgʻullar istilosi]]ga qarshi kurash olib borgan [[sarkarda]], [[xalq]] [[qahramon]]&lt;nowiki/&gt;i, [[1219]]-yilning [[dekabr]]da 3 [[kun]]&lt;nowiki/&gt;lik [[jang]]dan keyin [[Banokat|Banokatni]] egallagan Aloq [[noʻyon]] boshliq 5 ming kishilik [[moʻgʻullar davlati|moʻgʻul]] [[qoʻshin]]i Xoʻjandni [[qamal]] qilishga kirishadi. Temur Malik ilgariroq har ehtimolga qarshi [[Sirdaryo (daryo)|Sirdaryo]] oʻrtasidagi [[orol]]da, [[suv]] 2 [[shox]]ga boʻlinib oqadigan joyda, bir mustahkam [[qalʼa]] qurdirib qoʻygan edi. Moʻgʻul qoʻshini son va qurol-aslaha jihatdan ustun boʻlgani bois [[shahar]]ni [[mudofaa]] qilish qiyinlashadi. Natijada, Temur Malik 1000 kishilik [[otryad]]&lt;nowiki/&gt;i bilan [[1220-yil]]&lt;nowiki/&gt;ning [[aprel]]da orolga koʻchib oʻtadi va tezlikda [[qalʼa]]&lt;nowiki/&gt;ni jangga tayyorlashga kirishadi. [[Shahar]] va qalʼa atrofini dushman [[halqa]] qilib oʻrab oladi. [[Manjaniq]]&lt;nowiki/&gt;dan otilgan olovli [[tosh]]&lt;nowiki/&gt;lar orolga yetmagandan soʻng moʻgullar xoʻjandlik yoshlar va ilgari olingan [[asir]]lardan [[hashar]] [[tarz]]ida foydalanishga qaror qiladilar. Taxminan 50 ming hasharchi tevarak atrofdan tosh, [[shox]]-shabba va xashak keltirib [[daryo]]ga tashlaydi, moʻgʻullarning 20 ming kishilik qoʻshini esa jangga kirishadi. Temur Malik usti [[namat]] hamda [[sirka]]li [[loy]] bilan suvalgan, [[oʻq-yoy|oʻq]] otish uchun darichalari bor [[kema]]lar yasatadi. Kunda tongda har ikki tomonga 6 tadan kemada suzib kelib, yovga [[qirgʻin]] keltiradi. Oxir-oqibat, vaziyat taranglashgach, Temur Malik orolni tashlab ketishga majbur boʻladi. U qolgan [[askar]]lari va yuklari ortilgan 70 [[qayiq]]da Sirdaryoning quyi [[oqim]]i boʻylab suzib ketadi. [[Barchinligʻkend|Barchinligʻkent]] ([[Qiziloʻrda|Qizil oʻrda]]dan taxminan 50&amp;nbsp;km [[janub|jan.]]da boʻlgan) yaqinida moʻgʻullar daryoni toʻsib qoʻyadilar. Temur Malik [[qirgʻoq]]qa tushib, dushman bilan jang qiladi. Koʻp talafot berib, yolgʻiz oʻzi [[Qizilqum]] [[choʻl]]i orqali 1220-yilning [[yoz]]ida [[Xorazm]]ga yetib keladi. Askar toʻplab [[Joʻjixon]] qoʻshiniga kuchli zarba beradi. Kasba ([[Yangikent]]) shahrini moʻgʻullardan ozod qiladi, ammo [[saltanat]]da yuzaga kelgan mushkul [[siyosat|siyosiy]] vaziyat tufayli Xorazmni tark etadi. Temur Malik [[1221]]—[[1232|32]] yillar davomida [[Sulton]] Jaloliddin bilan birgalikda moʻgʻullarga qarshi kurash olib boradi. Jaloliddin halokatidan keyin oʻz [[yurt]]&lt;nowiki/&gt;iga qaytadi. Maʼlum vaqtdan soʻng Temur Malik moʻgʻullar tomonidan qoʻlga olinadi va qatl qilinadi.

Temur Malik jasorati haqida [[Mirmuhsin]] „Temur Malik“ [[roman]]i ([[1986]])ni yozgan. [[Muxtor Ashrafiy|Ashrafiy]] „Temur Malik“ [[nom]]li [[simfonik musiqa|simfonik]] [[poema (musiqa)|poema]] (1963) yaratgan va [[Navoiy teatri]]yaa uning „Temur Malik“ [[balet]]i (1970) qoʻyilgan. [[Toshkent]] shahridagi shoh koʻchalarning biriga T.M. nomi berilgan.

== Adabiyotlar ==
Ad.:Rashidad-Din, Sbornik letopisey, t.1, kniga 2, [Perevod s pers. yaz. O. I. Smirnovoy], M.—L., 1952; Bartold V. V., Sochineniya, t.1, M., 1963; Mirzo Ulugʻbek, Toʻrt ulus tarixi, T., 1994.

{{OʻzME}} 
[[Turkum:Tarixiy shaxslar]]


{{chala}}
[[Turkum:Xorazm]]
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Tojikiston tarixi]]
[[Turkum:Shaxsiyatlar haqidagi chala maqolalar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati amaldorlari]]</text>
      <sha1>7xo2rrweoor1w62zrcgmlnk5xcxwiob</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tojikiston fanlar akademiyasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>582340</id>
    <revision>
      <id>5480809</id>
      <parentid>5336997</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:30:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480809</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="879" sha1="etigkek73lke03ivy1dn9lmyhsag563" xml:space="preserve">'''Tojikiston fanlar akademiyasi''' — Tojikiston Respublikasining oliy ilmiy muassasasi. 1951-yil SSSR Fanlar akademiyasining Tojikiston boʻlimi (1941) negizida Dushanba shahrida tashkil etilgan. Akademiyaning fizika va texnika; matematika, seysmologiya va seysmologik qurilish; [[geologiya]]; [[kimyo]], botanika; oʻsimliklar fiziologiyasi va biofizikasi; zoologiya va parazitologiya; Pomir biologiyasi; tarix, etnografiya va arxeologiya; sharqshunoslik intlari hamda tabiiy va mehnat resurslarini tadqiq etish boʻlimi, 30 haqiqiy, 55 muxbir aʼzosi bor. Fanlar akademiyasi muassasalarida 5 mingga yaqin ilmiy xodim ishlaydi. &quot;Donish&quot; nashriyoti bor. 3 ilmiy jurnali nashr etiladi. Prezidenti — 1995-yil iyundan Oʻlmas Mirsaidov.

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Fanlar akademiyalari]]
[[Turkum:Tojikistonda fan va texnologiya]]
[[Turkum:Tojikiston fanlar akademiyasi]]</text>
      <sha1>etigkek73lke03ivy1dn9lmyhsag563</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480810</id>
      <parentid>5480809</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:31:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480810</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="884" sha1="7m2mwun3dz9f1x6c7ff2s1gf2okes0w" xml:space="preserve">'''Tojikiston fanlar akademiyasi''' – Tojikiston Respublikasining oliy ilmiy muassasasi. 1951-yil SSSR Fanlar akademiyasining Tojikiston boʻlimi (1941) negizida Dushanba shahrida tashkil etilgan. Akademiyaning fizika va texnika; matematika, seysmologiya va seysmologik qurilish; [[geologiya]]; [[kimyo]], botanika; oʻsimliklar fiziologiyasi va biofizikasi; zoologiya va parazitologiya; Pomir biologiyasi; tarix, etnografiya va arxeologiya; sharqshunoslik intlari hamda tabiiy va mehnat resurslarini tadqiq etish boʻlimi, 30 haqiqiy, 55 muxbir aʼzosi bor. Fanlar akademiyasi muassasalarida 5 mingga yaqin ilmiy xodim ishlaydi. „Donish“ nashriyoti bor. 3 ilmiy jurnali nashr etiladi. Prezidenti – 1995-yil iyundan Oʻlmas Mirsaidov.

{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:Fanlar akademiyalari]]
[[Turkum:Tojikistonda fan va texnologiya]]
[[Turkum:Tojikiston fanlar akademiyasi]]</text>
      <sha1>7m2mwun3dz9f1x6c7ff2s1gf2okes0w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480811</id>
      <parentid>5480810</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:33:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480811</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="896" sha1="jzej076o19ds5y03wjmdsvj7vi9m5m2" xml:space="preserve">'''Tojikiston fanlar akademiyasi''' – Tojikiston Respublikasining oliy ilmiy muassasasi. 1951-yil SSSR Fanlar akademiyasining Tojikiston boʻlimi (1941) negizida Dushanba shahrida tashkil etilgan. Akademiyaning fizika va texnika; matematika, seysmologiya va seysmologik qurilish; [[geologiya]]; [[kimyo]], botanika; oʻsimliklar fiziologiyasi va biofizikasi; zoologiya va parazitologiya; Pomir biologiyasi; tarix, etnografiya va arxeologiya; sharqshunoslik intlari hamda tabiiy va mehnat resurslarini tadqiq etish boʻlimi, 30 haqiqiy, 55 muxbir aʼzosi bor. Fanlar akademiyasi muassasalarida 5 mingga yaqin ilmiy xodim ishlaydi. „Donish“ nashriyoti bor. 3 ilmiy jurnali nashr etiladi. Prezidenti – 1995-yil iyundan Oʻlmas Mirsaidov{{OʻzME-T}}.

{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:Fanlar akademiyalari]]
[[Turkum:Tojikistonda fan va texnologiya]]
[[Turkum:Tojikiston fanlar akademiyasi]]</text>
      <sha1>jzej076o19ds5y03wjmdsvj7vi9m5m2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480812</id>
      <parentid>5480811</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:33:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480812</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="924" sha1="8t1yt2248w65er75s1o4fpf11tjx4tx" xml:space="preserve">'''Tojikiston fanlar akademiyasi''' – Tojikiston Respublikasining oliy ilmiy muassasasi. 1951-yil SSSR Fanlar akademiyasining Tojikiston boʻlimi (1941) negizida Dushanba shahrida tashkil etilgan. Akademiyaning fizika va texnika; matematika, seysmologiya va seysmologik qurilish; [[geologiya]]; [[kimyo]], botanika; oʻsimliklar fiziologiyasi va biofizikasi; zoologiya va parazitologiya; Pomir biologiyasi; tarix, etnografiya va arxeologiya; sharqshunoslik intlari hamda tabiiy va mehnat resurslarini tadqiq etish boʻlimi, 30 haqiqiy, 55 muxbir aʼzosi bor. Fanlar akademiyasi muassasalarida 5 mingga yaqin ilmiy xodim ishlaydi. „Donish“ nashriyoti bor. 3 ilmiy jurnali nashr etiladi. Prezidenti – 1995-yil iyundan Oʻlmas Mirsaidov{{OʻzME-T}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:Fanlar akademiyalari]]
[[Turkum:Tojikistonda fan va texnologiya]]
[[Turkum:Tojikiston fanlar akademiyasi]]</text>
      <sha1>8t1yt2248w65er75s1o4fpf11tjx4tx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480813</id>
      <parentid>5480812</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:33:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480813</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="942" sha1="ab9mla2wmyhovw0tvuw635tbcv4wo7x" xml:space="preserve">'''Tojikiston fanlar akademiyasi''' – Tojikiston Respublikasining oliy ilmiy muassasasi. 1951-yil SSSR Fanlar akademiyasining Tojikiston boʻlimi (1941) negizida Dushanba shahrida tashkil etilgan. Akademiyaning fizika va texnika; matematika, seysmologiya va seysmologik qurilish; [[geologiya]]; [[kimyo]], botanika; oʻsimliklar fiziologiyasi va biofizikasi; zoologiya va parazitologiya; Pomir biologiyasi; tarix, etnografiya va arxeologiya; sharqshunoslik intlari hamda tabiiy va mehnat resurslarini tadqiq etish boʻlimi, 30 haqiqiy, 55 muxbir aʼzosi bor. Fanlar akademiyasi muassasalarida 5 mingga yaqin ilmiy xodim ishlaydi. „Donish“ nashriyoti bor. 3 ilmiy jurnali nashr etiladi. Prezidenti – 1995-yil iyundan Oʻlmas Mirsaidov{{OʻzME-T}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

{{chala}}

[[Turkum:Fanlar akademiyalari]]
[[Turkum:Tojikistonda fan va texnologiya]]
[[Turkum:Tojikiston fanlar akademiyasi]]</text>
      <sha1>ab9mla2wmyhovw0tvuw635tbcv4wo7x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480814</id>
      <parentid>5480813</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:34:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480814</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="962" sha1="8zo0vpmw26hz0a49oeucm7psxd6ato5" xml:space="preserve">'''Tojikiston fanlar akademiyasi''' – Tojikiston Respublikasining oliy ilmiy muassasasi. 1951-yil SSSR Fanlar akademiyasining Tojikiston boʻlimi (1941) negizida Dushanba shahrida tashkil etilgan. Akademiyaning fizika va texnika; matematika, seysmologiya va seysmologik qurilish; [[geologiya]]; [[kimyo]], botanika; oʻsimliklar fiziologiyasi va biofizikasi; zoologiya va parazitologiya; Pomir biologiyasi; tarix, etnografiya va arxeologiya; sharqshunoslik intlari hamda tabiiy va mehnat resurslarini tadqiq etish boʻlimi, 30 haqiqiy, 55 muxbir aʼzosi bor. Fanlar akademiyasi muassasalarida 5 mingga yaqin ilmiy xodim ishlaydi. „Donish“ nashriyoti bor. 3 ilmiy jurnali nashr etiladi. Prezidenti – 1995-yil iyundan Oʻlmas Mirsaidov{{OʻzME-T}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

{{chala}}
{{tashqi havolalar}}
[[Turkum:Fanlar akademiyalari]]
[[Turkum:Tojikistonda fan va texnologiya]]
[[Turkum:Tojikiston fanlar akademiyasi]]</text>
      <sha1>8zo0vpmw26hz0a49oeucm7psxd6ato5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkon xotun</title>
    <ns>0</ns>
    <id>586287</id>
    <revision>
      <id>5481014</id>
      <parentid>5408934</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:36:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyot */</comment>
      <origin>5481014</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3888" sha1="04yfukb2bwzlljtbkpxuznk016786sb" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
 | ismi                 = 
 | tasvir               = Terken Khatun-1.1.jpg
 | tasvir_eni           = 250px
 | izoh                 = Moʻgʻullar tomonidan Turkon xotunning asirga olinishi tasvirlangan surat. (Jome at-tavorix).
 | tavallud_paytidagi_ismi = 
 | tavallud_sanasi      = nomaʼlum
 | tavallud_joyi        = 
 | vafot_sanasi         = 
 | vafot_joyi           = [[Qoraqurum (shahar)|Qoraqurum]], [[Moʻgʻullar imperiyasi]]
 | fuqaroligi           = [[Xorazmshohlar davlati]]
 | taʼlimi              = 
 | kasbi                = 
 | faoliyat_yillari     = [[1200]]—[[1220]]
 | boʻyi                = 
 | unvoni               = 
 | turmush_oʻrtogʻi     = [[Takash|Xorazmshoh Takash]]
 | bolalari             = 
 | otasi                = Aqran (Jonkishi)
 | onasi                = 
 | mukofotlari          = 
 | veb-sayt             = 
 | imzosi               = 
 | asl_ismi             = 
 | asarlari             = 
 | qarindoshlari        = 
}}
'''Turkon xotun''' (asli Terkan „oliy nasabli“, „zodagon oilaga xos“, „xotun“ — malika) (? — [[1232]]/[[1233|33]]. [[18-oktabr|18]]/[[6-oktabr|6.10]]) — [[Anushtegin]] [[asos]] solgan [[Xorazmshohlar|xorazmshoxlar]] [[Sulola|sulolasining]] soʻnggi hukmdori [[Muhammad Xorazmshoh|Alouddin Muhammad xorazmshoh]] ([[1200]]—[[1220]])ning [[Ona|onasi]]. [[Juvayniy (tarixchi)|Juvayniyning]] taʼkidlashicha, Turkon xotun qangʻli [[Urugʻ|urugʻidan]] boʻlgan [[Xon|xoni]] Aqran (Jonkishi)ning qizi edi. [[Tarixiy manbalar|Tarixiy manbalarda]] taʼkidlanishicha, Sulton Muhammad hukmronligi davrida Turkon xotun [[saltanat]] ishlarida yetakchi mavqeni egallagan, uning [[Farmoyish|farmoyishlari]] va maslahatlari oʻgʻli tomonidan soʻzsiz bajarilgan. Turkon xotunning rahnamoligida [[Saroy (qasr)|saroy]] ahli, zodagonlar bir necha guruhga boʻlinib, oʻzaro adovat qilganlar. Kipchoqlardan tashkil etilgan oliy martabali [[Sarkarda|sarkardalar]] Turkon xotun bilan yaqin boʻlib, aksariyat saroyda [[Sulton|sultonga]] qarshi boʻlib turgan bironbir guruhga boshchilik qilganlar. Saltanat ishlari deyarli Turkon xotun tomonidan boshqarilgan. Koʻp hollarda Muhammad xorazmshox. tarafidan eʼlon qilingan hukm va farmoyishlar Turkon xotun tomonidan hech qanday asossiz, kengashsiz bekor qilinar edi. Juvayniyning yozishicha, [[Gurganj|Gurganch]] (Urganch) Turkon xotunning xos [[Poytaxt|poytaxti]] hisoblangan, uning xos saroyi va [[Iqto|iqtosi]] mavjud boʻlgan. Turkon xotun nafaqat sulton, balki [[Moliya|moliyaviy]] ishlar, arkoni davlat va saroy amaldorlari ustidan ham hukmronlik qilgan.

[[Ibn al-Asir Izzuddin Abulhasan Ali|Ibn al-Asirning]] qayd etishicha, Turkon xotun 1220-yil Ilol  [[Qalʼa|maqbarasida]]  [[Moʻgʻullar davlati|moʻgʻullarga]] asir tushadi va xizmatkorlari bilan birgalikda [[Toliqon|Toliqonda]] turgan [[Chingizxon]] huzuriga yetkaziladi. [[Asir|Asirlar]] safida boʻlgan [[vazir]] Nosiruddin Hazoraspiy qattiq qiynoklarga solinadi va sultonning [[Farzand|farzandlari]] qatori qatl etiladi. [[Moʻgʻuliston]] tomon otlangan Chingizxon bir necha [[kun]] [[Samarqand|Samarqandda]] toʻxtashga qaror qiladi hamda Turkon xotun va sultonning omon qolgan xotinlariga xorazmshoxlar saltanati uchun aza ochish, yaʼni moʻgʻul [[Askar|askarlari]] oldiga chiqib baland [[ovoz]] bilan yigʻlashni buyuradi. Chingizxon koʻrsatmasiga binoan, Avval [[Qoraqurum|uni Qoraqurumga]] keltirilgan Turkon xotun qashshoqlikda umr kechiradi va shu yerda vafot etadi.

== Adabiyot ==

* Shixab adDin Muhammadan — Nasavi, Jizneopisaniye Sultana Djalal ad-Dina Mankburni, Baku, 1973; Mirzo Ulugʻbek, Toʻrt ulus tarixi, T., 1994.

Hamidulla Dadaboyev.{{OʻzME}}&lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;{{chala}}
[[Turkum:1150-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1233-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Mongoliyada vafot etganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]</text>
      <sha1>04yfukb2bwzlljtbkpxuznk016786sb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Uron kislotalar</title>
    <ns>0</ns>
    <id>597271</id>
    <revision>
      <id>5480916</id>
      <parentid>2294011</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:19:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5480916</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="827" sha1="a5zpnzel8w3zx7ozb03ylc34l647dya" xml:space="preserve">'''Uron kislotalar''' - aldozalarning hosilalari. Umumiy formulasi SNO (SNON)I SOON. Aldozalardan birlamchi gidroksil guruhi (—SN2ON) oʻrniga karboksil guruhi (—SOON) borligi bilan farq qiladi. Kristall yoki amorf moddalar; uchmaydi, suvda va qutbli erituvchilarda yaxshi eriydi. Kimyoviy xossalariga koʻra, aldozalarga ham, oksikislotalarga ham oʻxshaydi. Tabiatda 6 [[uglerod]] atomli xrlida uchraydi (geksuron kislota). Ularning nomi tegishli geksozaga qarab belgilanadi (mas, glkjuron kislota [[Glukoza|glyukoza]] nomidan). Uron kislotalar hayvon va oʻsimliklarning biologik muhim biopolimerlari tarkibiga kiradi. D glyukuron kislota hayvon organizmida zaharli moddalarni yoʻqotishda qatnashadi va askorbin kislota biosintezida boshlangʻich mahsulot hisoblanadi.

{{OʻzME}}

[[Turkum:Kislotalar]]


{{chem-stub}}</text>
      <sha1>a5zpnzel8w3zx7ozb03ylc34l647dya</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480917</id>
      <parentid>5480916</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:19:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480917</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="839" sha1="8h13874jlfkwbnsclbj3xq3yrtexcyu" xml:space="preserve">'''Uron kislotalar''' - aldozalarning hosilalari. Umumiy formulasi SNO (SNON)I SOON. Aldozalardan birlamchi gidroksil guruhi (—SN2ON) oʻrniga karboksil guruhi (—SOON) borligi bilan farq qiladi. Kristall yoki amorf moddalar; uchmaydi, suvda va qutbli erituvchilarda yaxshi eriydi. Kimyoviy xossalariga koʻra, aldozalarga ham, oksikislotalarga ham oʻxshaydi. Tabiatda 6 [[uglerod]] atomli xrlida uchraydi (geksuron kislota). Ularning nomi tegishli geksozaga qarab belgilanadi (mas, glkjuron kislota [[Glukoza|glyukoza]] nomidan). Uron kislotalar hayvon va oʻsimliklarning biologik muhim biopolimerlari tarkibiga kiradi. D glyukuron kislota hayvon organizmida zaharli moddalarni yoʻqotishda qatnashadi va askorbin kislota biosintezida boshlangʻich mahsulot hisoblanadi{{OʻzME-U}}.

{{OʻzME}}

[[Turkum:Kislotalar]]


{{chem-stub}}</text>
      <sha1>8h13874jlfkwbnsclbj3xq3yrtexcyu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480918</id>
      <parentid>5480917</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:20:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480918</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="881" sha1="spcpip23guxk5e21zk4cye09h35vhjs" xml:space="preserve">'''Uron kislotalar''' - aldozalarning hosilalari. Umumiy formulasi SNO (SNON)I SOON. Aldozalardan birlamchi gidroksil guruhi (—SN2ON) oʻrniga karboksil guruhi (—SOON) borligi bilan farq qiladi. Kristall yoki amorf moddalar; uchmaydi, suvda va qutbli erituvchilarda yaxshi eriydi. Kimyoviy xossalariga koʻra, aldozalarga ham, oksikislotalarga ham oʻxshaydi. Tabiatda 6 [[uglerod]] atomli xrlida uchraydi (geksuron kislota). Ularning nomi tegishli geksozaga qarab belgilanadi (mas, glkjuron kislota [[Glukoza|glyukoza]] nomidan). Uron kislotalar hayvon va oʻsimliklarning biologik muhim biopolimerlari tarkibiga kiradi. D glyukuron kislota hayvon organizmida zaharli moddalarni yoʻqotishda qatnashadi va askorbin kislota biosintezida boshlangʻich mahsulot hisoblanadi{{OʻzME-U}}.
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{chem-stub}}
[[Turkum:Kislotalar]]</text>
      <sha1>spcpip23guxk5e21zk4cye09h35vhjs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Faxriddin Roziy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>599224</id>
    <revision>
      <id>5481054</id>
      <parentid>5439042</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:55:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481054</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4994" sha1="j1p7dpcvnoza8t0xm0oxs6t0vsrttj4" xml:space="preserve">{{Dindor biografiyasi bilgiqutisi
| religion           = [[Islom]]
| known_for          = [[faylasuv]], [[voiz]]
| image              = تخطيط لاسم الإمام الرازي.png
}}

'''Faxriddin Roziy''' ({{Lang-ar|فخر الدين الرازي}}; toʻliq ismi: '''Faxriddin Abu Abdulloh Muhammad ibn Umar ibn Husayn'''; 1149-yil, [[Ray]] — 1209-yil, [[Hirot]]) — mufassir, kalomshunos, [[faylasuf]] va [[voiz]].

== Hayoti ==
Faxriddin Roziy Ray va [[Marogʻa]]da tahsil olgan. Shofiiy va ashʼariy olim sifatida faoliyat koʻrsatgan. [[Xorazm]], [[Buxoro]] va [[Samarqand]]a yashagan. [[Gʻazna]]da ([[1185-yil]]gacha) va [[Hindiston]]ning [[Panjob]] [[viloyat]]larida faoliyat olib borgan, keyinchalik [[Hirot]]da yashagan. Hirotda uning uchun maxsus [[Madrasa]] taʼsis etilgan, shayxulislom laqabi bilan mashhur boʻlgan, qizgʻin [[mudarris]]lik faoliyatini olib borgan. Shu bilan birga uning koʻplab muxoliflari ham boʻlgan. Ular Faxriddin Roziyni diniy falsafa, eʼtiqod va aqida borasidagi qarashlari uchun [[islom]] asoslariga putur yetkazganlik, dinni buzganlikda ayblaganlar. [[1209-yil]]da [[karromiylar]]ning tashviqi bilan zaharlab oʻldirilgan.

== Faoliyati ==
Faxriddin Roziy ijodini 2 bosqichga boʻlish mumkin. [[Ibn Sino]]ning „Alishorat va ttanbehot“ („Ishoralar va tanbehlar“) [[asar]]iga [[sharh]] boʻlgan „Sharh ilishorat“ asari ijodining ilk davriga oiddir. Uning „Munozarot ulalloma Faxriddin“ („&lt;nowiki/&gt;[[Alloma]] Faxriddin munozaralari“) asaridan [[Movarounnahr]] olimlari bilan turli masalalar boʻyicha qilgan munozara va mubohasalari oʻrin olgan. [[Metafizika]]ga oid „Kitobi Muhassal afkor almutaqaddimin val mutaaxxirin“ („Oldingi va zamondosh olimlar fikrlaridan namunalar“, [[Qohira]], 1938) va [[Qurʼon]] tafsiri boʻlgan „Mafotih ulgʻayb“ („Gʻayb sirlarini ochuvchi“, Qohira, 1932) ijodining keyingi davriga oid asarlaridir. [[Mazhab]] masalalariga bagʻishlangan „Manoqib alimom ashShofiiy“ („Imom Shofiiy manoqibi“), [[fiqh]] masalalariga bagʻishlangan „Kitob almahsul“ nomli, adabiyotshunoslikka doir „Chahordah risola“ („Oʻn toʻrt risola“, [[Tehron]], 1340) va nujum ilmiga doir qator asarlari uning qomusiy olim boʻlganligidan dalolat beradi. Faxriddin Roziyning mashhur ensiklopedik asarlaridan biri „Jomeʼ ululum“ („Ilmlar toʻplami“, T., 1915; Tehron, 1331) boʻlib, [[xorazmshoh]] Alouddin Takash iltimosiga binoan yozilgan. Ushbu asar oʻsha davr musulmon sharqidagi 60 fan haqida dastlabki maʼlumotlarni beradi. Muallif fanlarni naqliy (kalom, fiqh, mazxab, [[tafsir]] va hokazo) va akliy ([[tarix]], [[grammatika]], [[aruz]], [[mantiq]], [[fizika]], [[algebra]], [[musiqa]], [[astronomiya]], [[siyosat]], davlat boshqaruvi va hokazo), furuʼiy (boshqa fanlardan hosil boʻluvchi) va asliy (asosiy) singari qismlarga boʻladi. Har bir fan asoslari 3 ga boʻlinib oddiydan murakkabga tamoyili asosida tushuntiriladi: oddiy asoslar (alusul alzohirot), murakkab asoslar (alusul almushkilot), takrorlash uchun savollar (alimtihonot). Bundan mazkur asarning boʻlajak podshoxdar uchun qoʻllanma sifatida yozilganligi koʻrinib turibdi. Asarlarining [[qoʻlyozma]]lari Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Sharqshunoslik instituti, [[Qohira]], [[Parij]], [[Drezden]] shaharlaridagi [[kutubxona]]lar fondida saqlanadi.
Faxriddin Roziy ham islom dunyosining ko‘zga ko‘ringan favqulodda shaxslaridan biri va o‘ta murakkab mutafakkir, O‘ta qizg‘in bahs-mujodalachi, ayniqsa moʻtazila, shia-ismoiliylar bilan keskin mujodala qilgan, qaytmagan, [[notiq]], [[voiz]], faylasuf bo‘lgan. Falsafada [[Forobiy]], [[Ibn Miskavayh]], Shayxu-r-rais yo‘lini davom ettirgan. Faxriddin Roziy islom, shariat, kalom, falsafa, b. mazhab taʼlimotlarini kelishtirish, murosayi-madora (consensus) yo‘li — „yangi kalom yo‘li“ (S. H. Nasr) ishlab chiqqan ana shldagi arab musulmon jamiyati davlati siyosatini amalga oshtirishga uringan; [[Xorazm]]da Faxriddin Roziyning turba-maqbarasi bizgacha yetib kelgan.&lt;ref&gt;Oʻrta asr sharq allomalari va mutafakkirlarining tarixiy-falsafiy merosi ensiklopediyasi. — Samarqand. Imom Buxoriy xalqaro markazi, 2016. — B. 507.&lt;/ref&gt;

==Asarlari==
* ''Ma’alim Usul ad-Diyn''

== Adabiyotlar ==
* Naymov N., Faxriddin Razi — Iz filosofskogo naslediya narodov Blijnego i Srednego Vostoka, T., 1972;
* Kulmatov N., Faxriddin Razi, Dushanbe, 1980.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Vikiiqtibos}}{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;


{{chala}}

[[Turkum:Madrasa asoschilari]]
[[Turkum:1149-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Rayda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1209-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Hirotda vafot etganlar]]
[[Turkum:Mufassirlar]]
[[Turkum:Kalomshunoslar]]
[[Turkum:Faylasuflar]]
[[Turkum:Voizlar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati olimlari]]
[[Turkum:Shayx ul-islomlar]]
[[Turkum:Sunniy musulmon ulamolar]]
[[Turkum:Qurʼon tafsirchilari]]
[[Turkum:Kosmologlar]]
[[Turkum:Fors faylasuflari]]</text>
      <sha1>j1p7dpcvnoza8t0xm0oxs6t0vsrttj4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yozef Fraungofer</title>
    <ns>0</ns>
    <id>600977</id>
    <revision>
      <id>5480840</id>
      <parentid>5152415</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:44:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5480840</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1055" sha1="5i3o9i37n334zg6rh57ueh28qwevhda" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) — nemis fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan.

{{OʻzME}}

{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]


{{chala}}</text>
      <sha1>5i3o9i37n334zg6rh57ueh28qwevhda</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480848</id>
      <parentid>5480840</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:49:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480848</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1053" sha1="ecnb84pcmnhqr90isog9wp702eeega7" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) – nemis fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan.

{{OʻzME}}
{{chala}}
{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>ecnb84pcmnhqr90isog9wp702eeega7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480849</id>
      <parentid>5480848</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:49:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480849</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1081" sha1="705vlhse331v9hsrf0opgtvvtg8o4tt" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) – nemis fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}
{{chala}}
{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>705vlhse331v9hsrf0opgtvvtg8o4tt</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480851</id>
      <parentid>5480849</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:49:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480851</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1093" sha1="2gktesikuxjm7wmbut5yvlh3ienmk3z" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) – nemis fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan{{OʻzME-Y}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}
{{chala}}
{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>2gktesikuxjm7wmbut5yvlh3ienmk3z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480857</id>
      <parentid>5480851</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:58:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480857</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1111" sha1="j7rx4g175hl999ej2woune0l9hows1g" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) – nemis fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan{{OʻzME-Y}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{chala}}
{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>j7rx4g175hl999ej2woune0l9hows1g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480859</id>
      <parentid>5480857</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:58:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480859</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1132" sha1="nbjbfqlanpc5zlw73xwxtr04pia34dj" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) – nemis fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan{{OʻzME-Y}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{chala}}
{{tashqi havolalar}}
{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>nbjbfqlanpc5zlw73xwxtr04pia34dj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480946</id>
      <parentid>5480859</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:42:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480946</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1145" sha1="shma6p1tajgn49ms8v4riv3zakkscds" xml:space="preserve">[[Fayl:Joseph v Fraunhofer.jpg|thumb|200px|Yozef Fraungofer]]
'''Yozef Fraungofer''' (''Joseph Fraunhofer'') (1787.6.3, Shtraubing 1826.7.6, Myunxen) – [[Nemislar|nemis]] fizigi. [[Bavariya]] Fanlar akademiyasi aʼzosi (1823). Mustaqil maʼlumot olgan. Myunxen matematika va [[optika]] instituti direktori (1818-yildan), Myunxen universiteti professor Asosiy ilmiy ishlari fizik optikaga oid. Fraungofer Quyosh va sayyoralarning spektrlarini oʻrgangan. Dispersiyani tadqiq qilishga, axromatik linza olishga muhim hissa qoʻshgan. Katta axromatik obʼyektivlar tayerlash texnologiyasini takomillashtirish, spektrometr, axromatik mikroskop, okulyar mikrometr va geliometrni ixtiro qilgan. Quyosh spektridagi qora chizikdar (fraungofer chiziqlari)ni birinchi boʻlib oʻrgangan, toʻlqin uzunligini oʻlchagan. Difraksion panjara ixtiro qilgan va uni parallel nurlar difraksiyasini tadqiq qilishda qoʻllagan{{OʻzME-Y}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{chala}}
{{tashqi havolalar}}
{{DEFAULTSORT:Fraungofer, Yozef}}
[[Turkum:Nemis fiziklari]]
[[Turkum:1778-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1826-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>shma6p1tajgn49ms8v4riv3zakkscds</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xuayxe</title>
    <ns>0</ns>
    <id>603869</id>
    <revision>
      <id>5480828</id>
      <parentid>4058871</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:41:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480828</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="818" sha1="9w6opbc5oq712kn64k9w8y4nhczb49o" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. X. vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu sh.lari joylashgan.

{{OʻzME}}

[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]


{{daryo-stub}}</text>
      <sha1>9w6opbc5oq712kn64k9w8y4nhczb49o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480829</id>
      <parentid>5480828</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:41:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480829</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="822" sha1="7gat1f1g3dlsa027t9l6s64qtmka6x6" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu sh.lari joylashgan.

{{OʻzME}}

[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]


{{daryo-stub}}</text>
      <sha1>7gat1f1g3dlsa027t9l6s64qtmka6x6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480830</id>
      <parentid>5480829</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:41:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480830</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="851" sha1="nklivje12syhwzf6qof68txe9rdywgk" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu sh.lari joylashgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}

[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]


{{daryo-stub}}</text>
      <sha1>nklivje12syhwzf6qof68txe9rdywgk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480831</id>
      <parentid>5480830</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:41:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5480831</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="868" sha1="cls24gmk2e5qb1dygq1z6js3arzyb02" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu sh.lari joylashgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]


{{daryo-stub}}</text>
      <sha1>cls24gmk2e5qb1dygq1z6js3arzyb02</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480832</id>
      <parentid>5480831</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:41:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480832</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="871" sha1="7byu1eh0p5uos4gpv4grxrj4les9ez0" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu shaharlari joylashgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]


{{daryo-stub}}</text>
      <sha1>7byu1eh0p5uos4gpv4grxrj4les9ez0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480833</id>
      <parentid>5480832</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:42:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480833</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="883" sha1="hir6pvhtogw02vp4ixzr2cf2wk2zjxa" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu shaharlari joylashgan{{OʻzME-X}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}

[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]


{{daryo-stub}}</text>
      <sha1>hir6pvhtogw02vp4ixzr2cf2wk2zjxa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480835</id>
      <parentid>5480833</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:42:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480835</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="880" sha1="a51qqlun7d9hgptkkv6kh4vob8clp3o" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu shaharlari joylashgan{{OʻzME-X}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{daryo-stub}}
[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]</text>
      <sha1>a51qqlun7d9hgptkkv6kh4vob8clp3o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480836</id>
      <parentid>5480835</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:42:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480836</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="901" sha1="taiqxf8ol1txk1lwicfy28ghofx2dzr" xml:space="preserve">'''Xuayxe''' — Xitoyning sharqiy qismidagi dare. Uzunligi 813&amp;nbsp;km, havzasining maydoni 187 ming km². Asosan, Buyuk Xitoy tekisligidan oqadi. Oʻrtacha suv sarfi 1000 m³/sek., eng yuqorisi 10— 13 ming m³/sek. Yezda toshadi. Dare juda koʻp oqiziq keltiradi, bu esa oʻzanining kutarilishiga olib keladi. Natijada suv toshqini xavfi kuchayadi. Falokatli toshqinlardan saqlanish uchun suv omborlari va qirgʻoklariga dambalar qurilgan. Kanallar orqali [[Sariqdengiz|Sariq dengiz]], [[Yanszi]] va [[Xuanxe]] daryolari bilan bogʻlangan. Sugʻorishda keng foydalaniladi. Quyi qismida kema qatnaydi. Xuayxe vodiysi Xitoyning muhim qishloq xoʻjaligi rayonlaridan biri. Dare boʻyida Xuaynan va Benbu shaharlari joylashgan{{OʻzME-X}}.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{OʻzME}}
{{daryo-stub}}
{{tashqi havolalar}}
[[Turkum:Alfavit boʻyicha daryolar]]
[[Turkum:Xitoydagi daryolar]]</text>
      <sha1>taiqxf8ol1txk1lwicfy28ghofx2dzr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chayir</title>
    <ns>0</ns>
    <id>606159</id>
    <revision>
      <id>5480873</id>
      <parentid>2836158</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:02:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480873</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1358" sha1="8v1kvnl2ixfr3ncryakdi10ypfgbu0d" xml:space="preserve">{{Taxobox
| color = lightgreen
| name = Buzoqchirg
| image =
| image_width = 240px
| image_caption = 
| regnum = [[Oʻsimlik]]
| divisio = 
| classis = 
| ordo = 
| familia = 
| subfamilia = 
| genus = 
| species = 
| binomial = 
| binomial_authority = 
}}
'''Chayir''', shair (Andropogon L.) — soyabonguldoshlarga mansub koʻp yillik oʻtsimon oʻsimliklar turkumi; ozuqabop ekin. Tropik va subtropik mamlakatlarda 25 ga yaqin turi maʼlum. [[Oʻrta Osiyo]], [[Qozogʻiston]], Kavkaz va Qrimda 2 turi (oddiy Ch. hamda Kavkaz Ch.i) oʻsadi. Quruq dashtlarga moslashgan. Ildizi yoʻgʻon, etdor. Poyasi bitta, baʼzan ikkiuchta, yuqori qismidan shoxlangan. Gullari sariq, shoxlari uchidagi murakkab soyabon toʻpgulga joylashgan. May oyida gullaydi, urugʻi iyulda pishadi. 100&amp;nbsp;kg koʻk massasi tarkibida 24,2 ozuqa birligi va 1,4&amp;nbsp;kg hazm boʻladigan protein (xashagida tegishlicha 37,7 va 3,3&amp;nbsp;kg) bor. Oʻzbekistonning Nurota togʻi, mirzachoʻl hamda Qizilqumdagi past togʻlarning toshloq yon bagʻirlarida oʻsadi. Ildizlarida shirasmola, kraxmal, barglarida [[Efir moylari|efir moyi]] bor. Smola xalk, tabobatida turli jarohatlarni davolashda, ilmiy tibbiyotda qon toʻxtatuvchi vosita sifatida ishlatiladi. Barcha qishloq xoʻjaligi hayvonlari uchun yaxshi yemxashak hisoblanadi.

{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;


{{chala}}</text>
      <sha1>8v1kvnl2ixfr3ncryakdi10ypfgbu0d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lal Bahadur Shastri</title>
    <ns>0</ns>
    <id>609702</id>
    <revision>
      <id>5481076</id>
      <parentid>5478044</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:12:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478044|5478044]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481076</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3194" sha1="bswralcdprg9692n2o733i5s4fih3xl" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Lal Bahadur Shastri
| asl ismi                  = लाल बहादुर शास्त्री
| tasvir                    = Lal_Bahadur_Shastri_(from_stamp).jpg
| tavallud_sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1904|10|2}}
| tavallud_joyi             = [[Mughalsarai]], [[Britaniya Hindistoni]] (hozirgi [[Uttar-Pradesh]], [[Hindiston]])
| vafot sanasi              = {{vafot sanasi va yoshi|1966|1|11|1904|10|2}}
| vafot joyi                = [[Toshkent]], [[Oʻzbekiston SSR]], [[Sovet Ittifoqi]]
| dafn joyi                 = [[Vijay Ghat]], [[Nyu-Dehli]]
| o‘lim sababi              = Yurak xuruji (bahsli)
| fuqaroligi                = {{Hindiston bayrogʻi}} Hindiston
| partiyasi                 = [[Indian National Congress]]
| lavozimi                  = Hindiston bosh vaziri
| boshlanish davri          = [[1964-yil]] [[9-iyun]] – [[1966-yil]] [[11-yanvar]]
| o‘tmishdoshi              = [[Jawaharlal Nehru]]
| vorisi                    = [[Gulzarilal Nanda]] (muvaqqat)
| ota-onasi                 = [[Sharada Prasad Srivastava]] (ota), [[Ramnath Sita Devi]] (ona)
| turmush o‘rtog‘i          = [[Lalita Shastri]]
| bolalari                  = 6 ta, jumladan [[Sunil Shastri]], [[Anil Shastri]]
| kasbi                     = Siyosatchi
| imzosi                    = Lal Bahadur Shastri Signature.svg
| mukofotlari               = {{Bharat Ratna mukofoti}}
}}

'''Shastri''', '''Shastriy Laʼl Bahodir''' ([[1904]].2.10, [[Uttarpradesh]] shtati, [[Moʻgʻulsaroy]] — 1966.11.1, [[Toshkent]]) — Hindiston davlat va siyosat arbobi; [[Qoʻshilmaslik harakati]]da ishtirok etgani uchun [[1921-yil]]da qamalgan; hammasi boʻlib 9 yilni qamoqda oʻtkazgan. Kashiy (Banoras) universitetida tahsil olgan, Hindiston milliy ozodlik harakatining faol qatnashchisi. Hindiston Milliy Kongressi (HMK)ning birinchi Bosh kotibi (1951), UttarPradesh komiteti Bosh kotibi lavozimiga 2 marta saylangan. 1952—56 yillar Temir yoʻl va transport, 1958—61 yillar Savdo va sanoat vaziri, [[1952-yil]]da esa Hindiston parlamentining yuqori palatasi (Rajya sabha)ga saylangan. 1961— 63 yillarda Hindiston Ichki ishlar vaziri; Atom energiyasi masalalari boʻyicha vazir, Reja komissiyasi raisi. [[Jawaharlal Neru]]ning vafotidan keyin Hindistonning ikkinchi Bosh vaziri, 1964-yil 9 iyundan umrining oxirigacha shu lavozimda ishlagan. Pokiston prezidenti [[Ayub Xon (general)|Muhammad Ayyub Xon]] bilan birgalikda Hindiston — Pokiston mojarosini tinch yoʻl bilan hal qilish maqsadida tuzilgan Toshkent deklaratsiyasini imzolagan (qarang [[Toshkent uchrashuvi]]). [[Toshkent]]da vafot etgan. Jasadi Hindistonga olib borilgan. Vafotidan keyin (1966) Hindistonning oliy mukofoti &quot;Bharat ratna&quot; bilan taqdirlangan. Dehlida memorial muzeyi bor. Toshkentdagi [[Sodiq Azimov koʻchasi]]da va 24-maktab oldida sharafiga haykal oʻrnatilgan, nomida maktab va koʻcha bor. Tavalludining 100 yilligi munosabati bilan Toshkentdagi Hindiston madaniyat markaziga uning nomi berilgan&lt;ref&gt;[[OʻzME]]&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{bosh-vazir-stub}}
{{bio-stub}}
{{Hindiston Bosh vazirlari}}
{{DEFAULTSORT:Shastri, Lal}}</text>
      <sha1>bswralcdprg9692n2o733i5s4fih3xl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ekologiya</title>
    <ns>0</ns>
    <id>612761</id>
    <revision>
      <id>5480884</id>
      <parentid>5368174</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:07:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480884</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5663" sha1="d6w52qwwyvfkt5hrp62entzmzd4mq3p" xml:space="preserve">{{ichki havolasiz}}
'''Ekologiya''' ({{lang-grc|ekos}} – „uy“, „&lt;nowiki/&gt;[[turar joy]]&lt;nowiki/&gt;“) – [[organizm]]dan har xil darajada yuqori turadigan sistemalar; [[Populyatsiya|populyatsiyalar]], [[Biotsenoz|biotsenozlar]], [[Biogeotsenoz|biogeotsenozlar]] ([[Ekosistema|ekosistemalar]]) va [[Biosfera|biosferaning]] tuzilishi, ularda kechadigan jarayonlarni oʻrganadigan [[biologiya]] fanlari majmui. Ekologiyani organizmlar va ular bilan atrof muhit oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlarni oʻrganadigan fan sifatida ham talqin qilinadi. Ekologiya oʻrganadigan obʼyektlariga koʻra, umumiy va xususiy ekologiyaga ajratiladi.

Umumiy ekologiya organizmdan yuqori turadigan har xil sistemalarning tuzilishi va funksiyasini oʻrganadi. U [[Populyatsiya|populyatsiyalar]] ekologiyasi, [[biotsenologiya]], [[Ekosistema|ekosistemalar]] ekologiyasi kabi boʻlimlardan iborat. [[Populyatsiya|Populyatsiyalar]] ekologiyasi [[Populyatsiya|populyatsiyalarining]] strukturasi va miqdoriy [[Dinamika|dinamikasining]] umumiy qonuniyatlari hamda har xil turlar [[Populyatsiya|populyatsiyalari]] oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlar (raqobat, yirtqichlik)ni tadqiq qiladi. [[Biotsenologiya]] (hamjamoalar ekologiyasi) biotsenozlarning tuzilishi qonuniyatlari, tarkibi va funksiyasini oʻrganadi.

&lt;u&gt;Xususiy ekologiya&lt;/u&gt; muayyan [[Taksonomiya|taksonomik]] guruhga mansub organizmlarning muhit sharoitiga munosabatlari majmuini oʻrganadi (masalan, [[hasharotlar]] ekologiyasi). Baʼzan xususiy ekologiyaga muayyan [[ekosistema]] va hamjamoani oʻrganadigan fan sifatida ham qaraladi (mas, qishloq xoʻjaligi ekosistemalari ekologiyasi – agroekologiya; [[oʻsimliklar]] hamjamoalari ekologiyasi – [[fitotsenologiya]]). Suv ekosistemalari va suv organizmlari ekologiyasini oʻrganadigan [[gidrobiologiya]] ham ekologiyaning bir qismi hisoblanadi. Ekologiya [[autekologiya]] (har xil muhit omillarining alohida turlarga taʼsirini oʻrganadigan fan) va sinekologiya (organizmlar va ular majmualari oʻrtasidagi munosabatlarni oʻrganadigan fan)ga ham ajratiladi.

„Ekologiya“ terminini 1866-yil nemis olimi ekologiya E. Gekkel organizmlarning atrof muhit bilan munosabatlarini belgilash uchun taklif etgan. Ekologiyaning fan sifatida yuzaga chiqishi XVIII—XIX asrlarda yashagan naturalistlar va geograflarning ishlari bilan bogʻliq. XIX asrning oxiri va XX asr boshlarida tadqiqotchilar ayrim omillar, ayniqsa, iqlimning organizmlarning tarqalishi va dinamikasiga taʼsir etishiga eʼtibor berishdi. Ayni shu davrda organizmlarning bir butun majmui boʻlgan tabiiy [[Biotsenoz|biotsenozlar]] toʻgʻrisidagi tasavvurlar shakllana boshlaydi. Ekologiya XX asrning 20—30-yillarida jadal rivojlana boshladi. Bu davrda amerika zoologi Ch. Elton 1930-yilda populyatsiyalar va jamoalarni oʻrganishning asosiy vazifalarini koʻrsatib berdi; italiyalik va amerikalik matematiklar V. Volterra va A. Lotka populyatsiyalarning oʻsishi, oʻzaro taʼsirining matematik modellarini taklif etishdi; rus mikrobiologi G. F. Gauze bu modellarni tajribada sinab koʻradi. Xuddi shu davrda gidrobiologlar tirik organizmlar orqali moddalar va energiya oʻzgarishini miqdoriy jihatdan oʻrganish boshlanadi. Bir-biri va notirik atrof muhit bilan oʻzaro bogʻlangan organizmlar komplekslari toʻgʻrisidagi tasavvurlarning shakllanishi ingliz botanigi A. Tenslining „&lt;nowiki/&gt;[[ekosistema]]&lt;nowiki/&gt;“ (1935) va rus botanigi V. N. Sukachevning „&lt;nowiki/&gt;[[biogeotsenoz]]&lt;nowiki/&gt;“ (1942) tushunchalarining yaratilishi bilan bogʻliq.

20-asrning 50-yillarida umumiy ekologiya shakllanadi. Tadqiqotchilarning asosiy ishlari organizmlar va ular hosil qiladigan sistemalarning oʻzaro taʼsirini oʻrganishga qaratiladi. Ekologiya tadqiqotlarida miqdoriy metodlar keng tarqala boshlaydi; laboratoriya va tabiatda oʻtkaziladigan tajribalar hamda matematik modellashtirishlar keng qoʻllanila boshlanadi.

20-asrning 2-yarmida odamning biosferaga salbiy taʼsiri kuchayishi natijasida ekologik krizisning yuzaga chiqishi va tabiatni muhofaza qilish ishlarini keng miqyosda amalga oshirish zaruriyatining tugʻilishi bilan ekologiyaning amaliy ahamiyati keskin oshib ketdi; koʻpchilik tabiiy fanlarni ''„ekologiyalashtirish“'' boshlandi; ekologiya bilan falsafa, [[sotsiologiya]] va boshqalar bir qancha fanlar oʻrtasida uzviy bogʻlanish paydo boʻldi. Hozirgi davrda sanoat va qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishi, transport, qurilish, ilmiy-texnikaviy, demografik muammolarni hal etish hamda tabiiy resurslardan ratsional foydalanish yoʻllarini ishlab chiqishda ekologik yondashuv zarur boʻlib qoldi.

Oʻzbekistonda ekologiyaning rivojlanishi D. N. Kashkarov, [[Brodskiy Abram Lvovich|A. L. Brodskiy,]] T. 3. [[Zohidov Tesha Zohidovich|Zohidov]] va boshqalarning ishlari bilan bogʻliq. D. N. Kashkarov umurtqali hayvonlarni oʻrgangan va birinchi boʻlib, hayvonlar ekologiyasi darsligini yaratgan. A. L. [[Brodskiy Abram Lvovich|Brodskiy]] tuproq umurtqasiz hayvonlarini, T. 3. [[Zohidov Tesha Zohidovich|Zohidov]] [[Qizilqum]] umurtqali hayvonlarini ekologik jihatdan tadqiq qilgan. [[Oʻsimliklar]] ekologiyasiga oid tadqiqotlar Q. Z.[[Zokirov Qodir Zokirovich|Zokirov]], A. M. [[Muzaffarov Ahror Muzaffarovich|Muzaffarov]], I . I. [[Granitov Ippolit Ivanovich|Granitov]] va ularning shogirdlari tomonidan keng miqyosda olib borilmoqda.

== Yana qarang ==
* [[Tabiatni muhofaza qilish]]

== Adabiyotlar ==
* Odum Yu ., Osnovn ekologii, per. s ang . Moskva, 1975.
* Ergashev A., Umumiy ekologiya, Toshkent, 2003.
* Toʻxtayev A., Ekologiya, Toshkent, 2000.
* Ahmadqul Ergashev, Ochil Mavlonov.

{{OʻzME}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Ekologiya]]</text>
      <sha1>d6w52qwwyvfkt5hrp62entzmzd4mq3p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480889</id>
      <parentid>5480884</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:10:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480889</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5692" sha1="g61nq9spqwcbxugiqv7m981f0pjf50p" xml:space="preserve">{{ichki havolasiz}}
'''Ekologiya''' ({{lang-grc|ekos}} – „uy“, „&lt;nowiki/&gt;[[turar joy]]&lt;nowiki/&gt;“) – [[organizm]]dan har xil darajada yuqori turadigan sistemalar; [[Populyatsiya|populyatsiyalar]], [[Biotsenoz|biotsenozlar]], [[Biogeotsenoz|biogeotsenozlar]] ([[Ekosistema|ekosistemalar]]) va [[Biosfera|biosferaning]] tuzilishi, ularda kechadigan jarayonlarni oʻrganadigan [[biologiya]] fanlari majmui. Ekologiyani organizmlar va ular bilan atrof muhit oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlarni oʻrganadigan fan sifatida ham talqin qilinadi. Ekologiya oʻrganadigan obʼyektlariga koʻra, umumiy va xususiy ekologiyaga ajratiladi.

Umumiy ekologiya organizmdan yuqori turadigan har xil sistemalarning tuzilishi va funksiyasini oʻrganadi. U [[Populyatsiya|populyatsiyalar]] ekologiyasi, [[biotsenologiya]], [[Ekosistema|ekosistemalar]] ekologiyasi kabi boʻlimlardan iborat. [[Populyatsiya|Populyatsiyalar]] ekologiyasi [[Populyatsiya|populyatsiyalarining]] strukturasi va miqdoriy [[Dinamika|dinamikasining]] umumiy qonuniyatlari hamda har xil turlar [[Populyatsiya|populyatsiyalari]] oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlar (raqobat, yirtqichlik)ni tadqiq qiladi. [[Biotsenologiya]] (hamjamoalar ekologiyasi) biotsenozlarning tuzilishi qonuniyatlari, tarkibi va funksiyasini oʻrganadi.

&lt;u&gt;Xususiy ekologiya&lt;/u&gt; muayyan [[Taksonomiya|taksonomik]] guruhga mansub organizmlarning muhit sharoitiga munosabatlari majmuini oʻrganadi (masalan, [[hasharotlar]] ekologiyasi). Baʼzan xususiy ekologiyaga muayyan [[ekosistema]] va hamjamoani oʻrganadigan fan sifatida ham qaraladi (mas, qishloq xoʻjaligi ekosistemalari ekologiyasi – agroekologiya; [[oʻsimliklar]] hamjamoalari ekologiyasi – [[fitotsenologiya]]). Suv ekosistemalari va suv organizmlari ekologiyasini oʻrganadigan [[gidrobiologiya]] ham ekologiyaning bir qismi hisoblanadi. Ekologiya [[autekologiya]] (har xil muhit omillarining alohida turlarga taʼsirini oʻrganadigan fan) va sinekologiya (organizmlar va ular majmualari oʻrtasidagi munosabatlarni oʻrganadigan fan)ga ham ajratiladi.

„Ekologiya“ terminini 1866-yil nemis olimi ekologiya E. Gekkel organizmlarning atrof muhit bilan munosabatlarini belgilash uchun taklif etgan. Ekologiyaning fan sifatida yuzaga chiqishi XVIII—XIX asrlarda yashagan naturalistlar va geograflarning ishlari bilan bogʻliq. XIX asrning oxiri va XX asr boshlarida tadqiqotchilar ayrim omillar, ayniqsa, iqlimning organizmlarning tarqalishi va dinamikasiga taʼsir etishiga eʼtibor berishdi. Ayni shu davrda organizmlarning bir butun majmui boʻlgan tabiiy [[Biotsenoz|biotsenozlar]] toʻgʻrisidagi tasavvurlar shakllana boshlaydi. Ekologiya XX asrning 20—30-yillarida jadal rivojlana boshladi. Bu davrda amerika zoologi Ch. Elton 1930-yilda populyatsiyalar va jamoalarni oʻrganishning asosiy vazifalarini koʻrsatib berdi; italiyalik va amerikalik matematiklar V. Volterra va A. Lotka populyatsiyalarning oʻsishi, oʻzaro taʼsirining matematik modellarini taklif etishdi; rus mikrobiologi G. F. Gauze bu modellarni tajribada sinab koʻradi. Xuddi shu davrda gidrobiologlar tirik organizmlar orqali moddalar va energiya oʻzgarishini miqdoriy jihatdan oʻrganish boshlanadi. Bir-biri va notirik atrof muhit bilan oʻzaro bogʻlangan organizmlar komplekslari toʻgʻrisidagi tasavvurlarning shakllanishi ingliz botanigi A. Tenslining „&lt;nowiki/&gt;[[ekosistema]]&lt;nowiki/&gt;“ (1935) va rus botanigi V. N. Sukachevning „&lt;nowiki/&gt;[[biogeotsenoz]]&lt;nowiki/&gt;“ (1942) tushunchalarining yaratilishi bilan bogʻliq.

20-asrning 50-yillarida umumiy ekologiya shakllanadi. Tadqiqotchilarning asosiy ishlari organizmlar va ular hosil qiladigan sistemalarning oʻzaro taʼsirini oʻrganishga qaratiladi. Ekologiya tadqiqotlarida miqdoriy metodlar keng tarqala boshlaydi; laboratoriya va tabiatda oʻtkaziladigan tajribalar hamda matematik modellashtirishlar keng qoʻllanila boshlanadi.

20-asrning 2-yarmida odamning biosferaga salbiy taʼsiri kuchayishi natijasida ekologik krizisning yuzaga chiqishi va tabiatni muhofaza qilish ishlarini keng miqyosda amalga oshirish zaruriyatining tugʻilishi bilan ekologiyaning amaliy ahamiyati keskin oshib ketdi; koʻpchilik tabiiy fanlarni ''„ekologiyalashtirish“'' boshlandi; ekologiya bilan falsafa, [[sotsiologiya]] va boshqalar bir qancha fanlar oʻrtasida uzviy bogʻlanish paydo boʻldi. Hozirgi davrda sanoat va qishloq xoʻjaligi ishlab chiqarishi, transport, qurilish, ilmiy-texnikaviy, demografik muammolarni hal etish hamda tabiiy resurslardan ratsional foydalanish yoʻllarini ishlab chiqishda ekologik yondashuv zarur boʻlib qoldi.

Oʻzbekistonda ekologiyaning rivojlanishi D. N. Kashkarov, [[Brodskiy Abram Lvovich|A. L. Brodskiy,]] T. 3. [[Zohidov Tesha Zohidovich|Zohidov]] va boshqalarning ishlari bilan bogʻliq. D. N. Kashkarov umurtqali hayvonlarni oʻrgangan va birinchi boʻlib, hayvonlar ekologiyasi darsligini yaratgan. A. L. [[Brodskiy Abram Lvovich|Brodskiy]] tuproq umurtqasiz hayvonlarini, T. 3. [[Zohidov Tesha Zohidovich|Zohidov]] [[Qizilqum]] umurtqali hayvonlarini ekologik jihatdan tadqiq qilgan. [[Oʻsimliklar]] ekologiyasiga oid tadqiqotlar Q. Z.[[Zokirov Qodir Zokirovich|Zokirov]], A. M. [[Muzaffarov Ahror Muzaffarovich|Muzaffarov]], I . I. [[Granitov Ippolit Ivanovich|Granitov]] va ularning shogirdlari tomonidan keng miqyosda olib borilmoqda.

== Yana qarang ==
* [[Tabiatni muhofaza qilish]]

== Adabiyotlar ==
* Odum Yu ., Osnovn ekologii, per. s ang . Moskva, 1975.
* Ergashev A., Umumiy ekologiya, Toshkent, 2003.
* Toʻxtayev A., Ekologiya, Toshkent, 2000.
* Ahmadqul Ergashev, Ochil Mavlonov.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{OʻzME}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Ekologiya]]</text>
      <sha1>g61nq9spqwcbxugiqv7m981f0pjf50p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Elarslon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>613054</id>
    <revision>
      <id>5481005</id>
      <parentid>5267117</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:43:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyot */</comment>
      <origin>5481005</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3140" sha1="gnyidgphd9v4yf7jkj7cefegxvt8lci" xml:space="preserve">'''Elarslon''', Elarslon (? [[1172]].[[17-mart|17.3]]) — [[anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlatining]] [[Turkman]] hukmdori ([[1156]]—72).

[[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz xorazmshohning oʻgʻli]]. Elarslon avval, [[Sulton Sanjar|Sulton Sanjarga]] itoat etishini bildirib, [[noma]] va sovgʻa salomlar yuborgan. [[Sulton]] Elarslonni xorazmshoh deb eʼtirof qilgan. Sulton Sanjar [[vafot]]idan soʻng [[saljuqiylar]] [[taxt]]i uchun kurash avj olgan. [[1163]] yil Elarslon saljuqiylar [[amir]]lari ichida eng kuchlisi Muayyid OyAboga qarshi [[Nishopur]]ga yurish qilgan, [[shahar]]ni uzoq vaqt [[qamal]] qilib ololmagan, [[sulh]] tuzib [[Xorazm]]ga qaytgan. E.A. [[qoʻshin]]lari Dehistonni egallagan. [[1166]] yil Elarslon yana Nishopurga qarshi otlangan. Bistom yaqinidagi [[jang]]da birlashgan saljuqlar va [[Otabek]] [[Shamsiddin Eldegiz|Eldegiz]] qoʻshini bilan Elarslon qoʻshini oʻrtasida jang boʻlib oʻtgan. Har [[2 (son)|ikki]] [[taraflar|taraf]] biron natijaga erishmagan. Ammo xorazmshoh qoʻshinlarning bir qismini Bayhaq va Sabzavor shahrilariga joʻnatib, ularni egallagan ([[1167]] yil [[may]]). Elarslon Nishopurni zabt etgan. [[1167-yil]] Xorazm qoʻshinlari [[Ray]]dan oʻtib, Sova shahriga yaqinlashgan, sulton Arslonshoh va Otabek Eldegiz oʻgʻli Jahon Pahlavon yetakchiligidagi saljuq qoʻshinlari bilan jangga kirib, gʻalaba qilgan. Soʻngra [[Eron Ozarbayjoni]]ga bostirib kirib, Abxor, Zanjon va [[Qazvin]]ni egallagan. Elarslon, shuningdek, [[Movarounnahr]] voqealariga ham aralasha boshlagan. [[Qoraxitoylar]] [[vassallik|vassali]] [[Samarqand]] [[hokim]]i Jaloliddin Ali Chagʻrixon [[1158]] yil [[qarluqlar]]ni tormor keltirgan. Qarluqlar yetakchisi Lochinbek bir qism qoʻshini bilan Xorazmga qochib borib, Elarslondan yordam soʻragan. [[1158-yil]] [[iyul]]da Elarslon katta qoʻshin bilan Samarqandga yurish qilgan. [[Zarafshon (daryo)|Zarafshon]] [[daryo]]sining boʻylaridagi janglarda xorazmshoh zafar quchgan.

[[1171]]-yil qoraxitoylar qoʻshini [[Amudaryo]]dan oʻtib, Xorazm sarhadlariga kirib kelganda Elarslon [[toʻgʻon]]larni ochib, [[poytaxt]] yaqinidagi yoʻllarni [[suv]]ga bostirishga farmon bergan. Qoraxitoylar xorazmshoh qoʻshinlarini yengib, amir Ayyorbekni asir olib [[Samarqand]]ga qaytganlar. Xorazmshoh poytaxt [[Gurganj]]ga qaytgan va [[xastal Ik|xastalik]]dan vafot etgan.

== Adabiyot ==
* Bun iyotov 3., Anushtagin Xorazmshohlar davlati (1097-1231), T., 1998.
* Gulyamov Y.G., Istoriya orosheniya Xorezma s drevneyshikh vremen do nashikh dney. Tashkent. 1957 
* Istoriya Xorezma. Pod redaktsiyey I. M. Muminova. Tashkent, 1976
* Ibrohim Karimoye, Saʼdulla Otamurodov.
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||?||1172}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1156–1172}}
{{s-aft|after=[[Takash|Alovuddin Takash]]&lt;br&gt;[[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh Mahmud]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{chala}}

{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;

[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:1172-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>gnyidgphd9v4yf7jkj7cefegxvt8lci</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481009</id>
      <parentid>5481005</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:27:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyot */</comment>
      <origin>5481009</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3415" sha1="r3jqf1tnpixl9i4oyo4778ovt4pm9lq" xml:space="preserve">'''Elarslon''', Elarslon (? [[1172]].[[17-mart|17.3]]) — [[anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlatining]] [[Turkman]] hukmdori ([[1156]]—72).

[[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz xorazmshohning oʻgʻli]]. Elarslon avval, [[Sulton Sanjar|Sulton Sanjarga]] itoat etishini bildirib, [[noma]] va sovgʻa salomlar yuborgan. [[Sulton]] Elarslonni xorazmshoh deb eʼtirof qilgan. Sulton Sanjar [[vafot]]idan soʻng [[saljuqiylar]] [[taxt]]i uchun kurash avj olgan. [[1163]] yil Elarslon saljuqiylar [[amir]]lari ichida eng kuchlisi Muayyid OyAboga qarshi [[Nishopur]]ga yurish qilgan, [[shahar]]ni uzoq vaqt [[qamal]] qilib ololmagan, [[sulh]] tuzib [[Xorazm]]ga qaytgan. E.A. [[qoʻshin]]lari Dehistonni egallagan. [[1166]] yil Elarslon yana Nishopurga qarshi otlangan. Bistom yaqinidagi [[jang]]da birlashgan saljuqlar va [[Otabek]] [[Shamsiddin Eldegiz|Eldegiz]] qoʻshini bilan Elarslon qoʻshini oʻrtasida jang boʻlib oʻtgan. Har [[2 (son)|ikki]] [[taraflar|taraf]] biron natijaga erishmagan. Ammo xorazmshoh qoʻshinlarning bir qismini Bayhaq va Sabzavor shahrilariga joʻnatib, ularni egallagan ([[1167]] yil [[may]]). Elarslon Nishopurni zabt etgan. [[1167-yil]] Xorazm qoʻshinlari [[Ray]]dan oʻtib, Sova shahriga yaqinlashgan, sulton Arslonshoh va Otabek Eldegiz oʻgʻli Jahon Pahlavon yetakchiligidagi saljuq qoʻshinlari bilan jangga kirib, gʻalaba qilgan. Soʻngra [[Eron Ozarbayjoni]]ga bostirib kirib, Abxor, Zanjon va [[Qazvin]]ni egallagan. Elarslon, shuningdek, [[Movarounnahr]] voqealariga ham aralasha boshlagan. [[Qoraxitoylar]] [[vassallik|vassali]] [[Samarqand]] [[hokim]]i Jaloliddin Ali Chagʻrixon [[1158]] yil [[qarluqlar]]ni tormor keltirgan. Qarluqlar yetakchisi Lochinbek bir qism qoʻshini bilan Xorazmga qochib borib, Elarslondan yordam soʻragan. [[1158-yil]] [[iyul]]da Elarslon katta qoʻshin bilan Samarqandga yurish qilgan. [[Zarafshon (daryo)|Zarafshon]] [[daryo]]sining boʻylaridagi janglarda xorazmshoh zafar quchgan.

[[1171]]-yil qoraxitoylar qoʻshini [[Amudaryo]]dan oʻtib, Xorazm sarhadlariga kirib kelganda Elarslon [[toʻgʻon]]larni ochib, [[poytaxt]] yaqinidagi yoʻllarni [[suv]]ga bostirishga farmon bergan. Qoraxitoylar xorazmshoh qoʻshinlarini yengib, amir Ayyorbekni asir olib [[Samarqand]]ga qaytganlar. Xorazmshoh poytaxt [[Gurganj]]ga qaytgan va [[xastal Ik|xastalik]]dan vafot etgan.

== Adabiyot ==
* Bun iyotov 3., Anushtagin Xorazmshohlar davlati (1097-1231), T., 1998.
* Gulyamov Y.G., Istoriya orosheniya Xorezma s drevneyshikh vremen do nashikh dney. Tashkent. 1957 
* Istoriya Xorezma. Pod redaktsiyey I. M. Muminova. Tashkent, 1976
* Ibrohim Karimoye, Saʼdulla Otamurodov.
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||?||1172}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1156–1172}}
{{s-aft|after=[[Takash|Alovuddin Takash]]&lt;br&gt;[[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh Mahmud]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}
{{chala}}

{{OʻzME}} &lt;!-- Bot tomonidan yaratildi --&gt;
[[Turkum:1172-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:7-martda vafot etganlar]]
[[Turkum:Koʻhna Urganchda vafot etganlar]]
[[Turkum:Turkmanistonda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]
[[Turkum:Turkmanistonning tarixiy va madaniy merosi]]</text>
      <sha1>r3jqf1tnpixl9i4oyo4778ovt4pm9lq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Oʻzloqshoh</title>
    <ns>0</ns>
    <id>620832</id>
    <revision>
      <id>5481047</id>
      <parentid>5457390</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:44:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481047</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1969" sha1="fpl0xgfjgnwsmg5dxijlq6z4vpn13gw" xml:space="preserve">'''Oʻzloqshoh''', Qutbiddin Oʻzloqshoh (1200 — 1221) — [[Muhammad Xorazmshoh]]ning 2-óğli oʻgʻli. [[Ona]]si bayot [[qabila]]sidan boʻlgan. [[Turkon xotun|Turkon xotunning]] sevimli [[nabira]]si. Uning istagi bilan Muhammad Xorazmshoh Oʻzloqshohni oʻziga [[valiahd]] qilib belgilab, [[Xorazm]], [[Xuroson]] va [[Mozandaron]]ni bergan edi. Biroq [[moʻgʻullar istilosi]] davrida [[Xorazmshoh]] [[oʻlim]]i oldidan [[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Manguberdini]] [[taxt]] [[vorislik|vorisi]] etib tayinlaydi. Oʻzloqshoh va ukasi [[Oqshoh]] Jaloliddin bilan [[Gurganj]]ni [[mudofaa]] etish uchun kelishganda Oʻzloqshoh tarafdori boʻlgan [[amir]]lar Jaloliddinni tan olmay unga suiqasd tayyorlaydilar. Jaloliddin 300 [[navkar]]i bilan [[shahar]]ni tark etgan, [[3 (son)|uch]] [[kun]]dan soʻng [[moʻgʻullar]] jandni jab etishganini eshitib shimol tomonga yurish boshlaydilar yólda Jójji qóshini bilan jang qilb Jójjini yengadilar va Gurganjga qaytadilar biroq shaxar qamal qilinayotgani uchun Hurosonga yoʻl  oladilar. Oʻzloqshoh va Oqshoh Nishopurga boradilar va uyerdan Habushonga ketadilar. Moʻgʻullar ularni Xabushon [[viloyat]]idagi Ustuvoga yetganda hujumga ótadilar va Vashta [[qishloq|qishlogʻi]]da jang boshlandi. Oʻzloqshoh [[qoʻshin]]ini jangovar [[saf]]ga tizadi. Qattiq [[jang]]da moʻgʻullar yengilib, chekinadilar biroq Ózloqshoh va Oqshosh jangda 1000nafar askarlarini yóqotadilar va qól ostilarida 350nafar askar qoladi. Oʻzloqshoh va uning safdoshlari gʻalabadan sóng   hushyorlikni yoʻqotadilar. Moʻgʻullarning boshqa Bir 500kishilik  qoʻshini toʻsatdan hujum qilib ularni shoshirib qóyadi va tormor keltirishadi. Oʻzloqshoh va Oqshohlar jangda halok boʻlishadi.
Ularning boshlarini nayzaga sanchib Xorazmning barcha shaharlari boʻylab aylantirishgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}


{{chala}}
 
{{OʻzME}} 
 
[[Turkum:Tarixiy shaxslar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:1221-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>fpl0xgfjgnwsmg5dxijlq6z4vpn13gw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Qizilqum halqa yoʻli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>626447</id>
    <revision>
      <id>5480947</id>
      <parentid>4577574</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:43:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480947</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1301" sha1="aqb0y4njl798nbygd38qyw22bphttvn" xml:space="preserve">'''Qizilqum halqa yoʻli''' — (R57) davlat ahamiyatiga molik avtomobil yoʻli. [[Navoiy viloyati|Navoiy viloyatining]] [[Karmana]] shahridan boshlanib, Qalqonota — Deboland — Nurota shahri — Qoʻshquduq — Boymurot — Uchtepa — Utemurot — Tomdibuloq aholi punktlari orqali oʻtib Zarafshon shahrida Navoiy— Uchquduq magistral yoʻli (A379)ga tutashgan. Yoʻl qurilishi 1969-yilda boshlanib, _&quot; 1976-yilda toʻliq foydalanishga topshirilgan. Qurilish sarfxarajatlari Respublika Qishloq xoʻjaligi vazirligi tomonidan mablagʻ bilan taʼminlangan (oʻsha davrda &quot;Hayot yoʻli&quot; deb nomlangan). Umumiy uz. 477&amp;nbsp;km, shundan 22&amp;nbsp;km asfaltbeton toʻshamali, 455&amp;nbsp;km qora toʻshamali, toifasi: 3&amp;nbsp;km — I darajali, 2&amp;nbsp;km — II darajali, 26&amp;nbsp;km — III darajali, 446&amp;nbsp;km — IV darajali. Yoʻl hozirgi davrda Navoiy avtoyoʻl birlashmasiga qaraydi. Yil boʻyi barcha transport turlarining uzluksiz harakati taʼminlangan. Qizilqum halqa yoʻli yil, ayniqsa, qish faslida chorva mollarini yemxashak bilan taʼminlashda, qorakoʻlchiliyut rivojlantirishda muhim ahamiyatga ega. Yoʻlda sanoat, qishloq xoʻjaligi, qurilish yuklari tashiladi, yoʻlovchilarga avtotransport xizmatlari koʻrsatiladi.

{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Oʻzbekiston avtomobil yoʻllari]]</text>
      <sha1>aqb0y4njl798nbygd38qyw22bphttvn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480948</id>
      <parentid>5480947</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:43:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480948</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1328" sha1="our1ktgut51qnmrntna4m2g42xovkdd" xml:space="preserve">'''Qizilqum halqa yoʻli''' — (R57) davlat ahamiyatiga molik avtomobil yoʻli. [[Navoiy viloyati|Navoiy viloyatining]] [[Karmana]] shahridan boshlanib, Qalqonota — Deboland — Nurota shahri — Qoʻshquduq — Boymurot — Uchtepa — Utemurot — Tomdibuloq aholi punktlari orqali oʻtib Zarafshon shahrida Navoiy— Uchquduq magistral yoʻli (A379)ga tutashgan. Yoʻl qurilishi 1969-yilda boshlanib, _&quot; 1976-yilda toʻliq foydalanishga topshirilgan. Qurilish sarfxarajatlari Respublika Qishloq xoʻjaligi vazirligi tomonidan mablagʻ bilan taʼminlangan (oʻsha davrda &quot;Hayot yoʻli&quot; deb nomlangan). Umumiy uz. 477&amp;nbsp;km, shundan 22&amp;nbsp;km asfaltbeton toʻshamali, 455&amp;nbsp;km qora toʻshamali, toifasi: 3&amp;nbsp;km — I darajali, 2&amp;nbsp;km — II darajali, 26&amp;nbsp;km — III darajali, 446&amp;nbsp;km — IV darajali. Yoʻl hozirgi davrda Navoiy avtoyoʻl birlashmasiga qaraydi. Yil boʻyi barcha transport turlarining uzluksiz harakati taʼminlangan. Qizilqum halqa yoʻli yil, ayniqsa, qish faslida chorva mollarini yemxashak bilan taʼminlashda, qorakoʻlchiliyut rivojlantirishda muhim ahamiyatga ega. Yoʻlda sanoat, qishloq xoʻjaligi, qurilish yuklari tashiladi, yoʻlovchilarga avtotransport xizmatlari koʻrsatiladi.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Oʻzbekiston avtomobil yoʻllari]]</text>
      <sha1>our1ktgut51qnmrntna4m2g42xovkdd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480949</id>
      <parentid>5480948</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480949</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1339" sha1="birxfm0hp95p19sp6evfte4fnwnyc03" xml:space="preserve">'''Qizilqum halqa yoʻli''' — (R57) davlat ahamiyatiga molik avtomobil yoʻli. [[Navoiy viloyati|Navoiy viloyatining]] [[Karmana]] shahridan boshlanib, Qalqonota — Deboland — Nurota shahri — Qoʻshquduq — Boymurot — Uchtepa — Utemurot — Tomdibuloq aholi punktlari orqali oʻtib Zarafshon shahrida Navoiy— Uchquduq magistral yoʻli (A379)ga tutashgan. Yoʻl qurilishi 1969-yilda boshlanib, _&quot; 1976-yilda toʻliq foydalanishga topshirilgan. Qurilish sarfxarajatlari Respublika Qishloq xoʻjaligi vazirligi tomonidan mablagʻ bilan taʼminlangan (oʻsha davrda &quot;Hayot yoʻli&quot; deb nomlangan). Umumiy uz. 477&amp;nbsp;km, shundan 22&amp;nbsp;km asfaltbeton toʻshamali, 455&amp;nbsp;km qora toʻshamali, toifasi: 3&amp;nbsp;km — I darajali, 2&amp;nbsp;km — II darajali, 26&amp;nbsp;km — III darajali, 446&amp;nbsp;km — IV darajali. Yoʻl hozirgi davrda Navoiy avtoyoʻl birlashmasiga qaraydi. Yil boʻyi barcha transport turlarining uzluksiz harakati taʼminlangan. Qizilqum halqa yoʻli yil, ayniqsa, qish faslida chorva mollarini yemxashak bilan taʼminlashda, qorakoʻlchiliyut rivojlantirishda muhim ahamiyatga ega. Yoʻlda sanoat, qishloq xoʻjaligi, qurilish yuklari tashiladi, yoʻlovchilarga avtotransport xizmatlari koʻrsatiladi{{OʻME-Q}}.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{OʻzME}}


{{chala}}

[[Turkum:Oʻzbekiston avtomobil yoʻllari]]</text>
      <sha1>birxfm0hp95p19sp6evfte4fnwnyc03</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Qutbiddin Muhammad</title>
    <ns>0</ns>
    <id>630445</id>
    <revision>
      <id>5481007</id>
      <parentid>5313393</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:23:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Adabiyot */</comment>
      <origin>5481007</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1955" sha1="fl9wiaemrf9vb57cy64xgpwe5vm4joo" xml:space="preserve">'''Qutbiddin muhammad''' ([[1050]] -[[1127]]) — [[anushteginiylar]] [[sulola]]sidan boʻlgan [[Xorazm]] hukmdori ([[1097]]—1127). [[Anushtegin]]ning oʻgʻli. [[Yoshlik|Yoshligi]]da [[Marv]]da yaxshi [[taʼlim]] olgan, [[ilm]]i [[adab]] va [[din]] ilmlarini oʻrgangan. [[Ota]]si [[vafot]]idan keyin [[saljuqiylar davlati|saljuqiylar]]ning Xurosondagi isyonkor [[noib]]i amir Dodbek Habashiy tomonidan Xorazm noibi etib tayinlangan va [[xorazmshoh]] [[unvon]]ini olgan (1097). Anushteginiylar - xorazmshohlar sulolasining [[tarix]]i aslida Qutbiddin Muhammaddan boshlanadi. [[1100]]-yil saljuqiylar [[sulton]]i [[Barqiyoruq]] va ukasi [[Sanjar]] Dodbek Habashiy isyonini bostirganlar. Sanjar Xurosonni qoʻlga kiritgach, Qutbiddin Muhammadni Xorazm [[hokimlik|hokimligi]] mansabida qoldirib tasdiqlagan.

Qutbiddin Muhammad sulton Sanjarga sadoqat bilan xizmat qilgan, har yili ikki marotaba shaxsan sulton [[saroy (qasr)|saroy]]iga borib turgan, Sanjar olib borgan [[jang]]larda oʻz [[qoʻshin]]i bilan qatnashib, [[xiroj]], [[oʻlpon]]larni oʻz vaqtida toʻlab turgan. Qutbiddin Muhammad olimu fuzalolarga [[homiylik]] qilgan [[adolat|adolat]]li hukmdor boʻlgan. [[Jurjoniy]]ning [[tabobat]]iga oid &quot;Zahirayi xorazmshohiy&quot; [[asar]]i Qutbiddin Muhammadga bagʻishlangan.

== Adabiyot ==
* Bartold V.V., Sochineniya, t. 2 (chast 2), M., 1964; Buniyodov 3., Anushtagin Xorazmshohlar davlati (1097—1231), T, 1998.

{{OʻzME}}
{{s-start}}
{{s-hou|[[Anushteginiylar]]||?||1127}}
{{s-reg|}}
{{s-bef|before=[[Anushtegin]]}}
{{s-ttl|title=[[Xorazmshohlar davlati|Xorazmshohlar davlati hukmdori]]|years=1097–1127}}
{{s-aft|after=[[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]]}}
{{s-end}}
{{Anushteginiylar sulolasi}}

[[Turkum:Kishilar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari]]
[[Turkum:1127-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum: Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]
[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]


{{chala}}</text>
      <sha1>fl9wiaemrf9vb57cy64xgpwe5vm4joo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Flamengu RK</title>
    <ns>0</ns>
    <id>643903</id>
    <revision>
      <id>5480748</id>
      <parentid>5476113</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:12:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RedaktorWiki</username>
        <id>30023</id>
      </contributor>
      <origin>5480748</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7707" sha1="io7jmq6e85jbvh7sfyie3vdjeownq6e" xml:space="preserve">{{Futbol klubi2
| clubname = Flamengu
| image = Flamengo braz logo.svg
| upright = 0.72
| fullname = Clube de Regatas do Flamengo&lt;br&gt;(English: Flamengo Rowing Club)
| nickname = ''Rubro-Negro'' (Scarlet-Black)&lt;br&gt;''Mengão'' (Big 'Mengo)&lt;br&gt;''Malvadão'' (The Evil One)&lt;br&gt;''Urubu'' (Vulture)
| founded = {{start date and years ago|df=yes|1895|11|17}} (Rowing Club)&lt;br&gt;{{Start date and years ago|df=yes|1911|12|24}} (Football Department)
| alt = An escutcheon with horizontal red and black stripes, with a monogram of the letters CRF in its upper-left part
| caption = 
| stadium = [[Maracanã Stadium|Maracanã]]
| capacity = 78,838&lt;ref&gt;http://secure.rio2016.com/maracana/o-novo-estadio-do-maracana-tera-capacidade-para-78639-espectadores {{dead link|date=March 2017 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes}}&lt;/ref&gt;
| coordinates = {{Coord|22|54|44|S|43|13|49|W|region:BR_type:landmark_scale:2000|display=inline,title}}
| chrtitle = President
| chairman = [[Rodolfo Landim]]
| mgrtitle = Head coach
| manager = [[Jorge Sampaoli]]
| league = [[Campeonato Brasileiro Série A]]&lt;br&gt;[[Campeonato Carioca]]
| season = [[2022 Campeonato Brasileiro Série A|2022]]&lt;br&gt;[[2023 Campeonato Carioca|2023]]
| position = [[Campeonato Brasileiro Série A|Série A]], 5th of 20&lt;br&gt;[[Campeonato Carioca|Carioca]], 2nd of 12
| website = https://www.flamengo.com.br/
| current = 2023 Clube de Regatas do Flamengo season
| pattern_la1 = _flamengo2324h
| pattern_b1 = _flamengo2324H
| pattern_ra1 = _flamengo2324h
| pattern_sh1 = _flamengo2324h
| pattern_so1 = _flamengo2324hl
| leftarm1 = FF0000
| body1 = FF0000
| rightarm1 = FF0000
| shorts1 = FFFFFF
| socks1 = FF0000
| pattern_la2 = _flamengo2324a
| pattern_b2 = _flamengo2324a
| pattern_ra2 = _flamengo2324a
| pattern_sh2 = _flamengo2324a
| pattern_so2 = _flamengo20al
| leftarm2 = FFFFFF
| body2 = FFFFFF
| rightarm2 = FFFFFF
| shorts2 = 000000
| socks2 = FFFFFF
| pattern_la3 = _flamengo2223t
| pattern_b3 = _flamengo2223t
| pattern_ra3 = _flamengo2223t
| pattern_sh3 = _flamengo2223t
| pattern_so3 = _flamengo2223t
| leftarm3 = FFFFFF
| body3 = FFFFFF
| rightarm3 = FFFFFF
| shorts3 = FFFFFF
| socks3 = FC0F19
| American = true
}}

'''Flamengu''' yoki '''Clube de Regatas do Flamengo''' '''(Flamengu Regatta Klubi)''' [[Braziliya]]ning [[Rio de Janeiro]] shahrida [[1985-yil]]da tashkil etilgan profissional futbol klubidir. Klub Braziliyadagi eng mashhur va eng koʻp sovrindor jamoa hisoblanadi. Ushbu klub 34 marotaba „Carioca“ chempionligiga, 7 marotaba „Brasileiro“ chempionligiga, 3 marotaba „Copa do Brasil“ kubogiga, 1 marotaba Braziliyaning „Copa dos Campeões“, 1 marotaba Intercontinental Cup sovrinlariga ega boʻlgan. Klub prezidenti — Rodolfo Landim.
== Prezidentlari ==
Quyida Flamengu futbol klubi prezidentlari tarixi keltirilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.flamengo.com.br/flapedia/Presidentes_do_Flamengo |title=Presidentes do Flamengo &amp;#124; Flapédia |access-date=January 25, 2014}}&lt;/ref&gt;. 
{{div col|colwidth=35em}}
* {{Flagicon|Brazil}} Domingos Marques de Azevedo (1895-97)
* {{Flagicon|Brazil}} Augusto Lopes da Silveira (1898)
* {{Flagicon|Brazil}} Júlio Gonçalves de A. Furtado (1899)
* {{Flagicon|Brazil}} Antônio Ferreira Viana Filho (1900, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Jacintho Pinto de Lima Júnior (1900)
* {{Flagicon|Brazil}} Fidelcino da Silva Leitão (1901)
* {{Flagicon|Brazil}} Virgílio Leite de Oliveira e Silva (1902)
* {{Flagicon|Brazil}} Arthur John Lawrence Gibbons (1903)
* {{Flagicon|Brazil}} Mário Espínola (1904, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} José Agostinho Pereira da Cunha (1905)
* {{Flagicon|Brazil}} Manuel Alves de Cruz Rios (1905)
* {{Flagicon|Brazil}} Francis Hamilton Wálter (1906)
* {{Flagicon|Brazil}} Virgílio Leite de Oliveira e Silva (1907-11)
* {{Flagicon|Brazil}} Edmundo de Azurém Furtado (1912)
* {{Flagicon|Brazil}} Virgílio Leite de Oliveira e Silva (1913, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} José Pimenta de Melo Filho (1913)
* {{Flagicon|Brazil}} Edmundo de Azurém Furtado (1914)
* {{Flagicon|Brazil}} Virgílio Leite de Oliveira e Silva (1915, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Edmundo de Azurém Furtado (1915)
* {{Flagicon|Brazil}} José Pimenta de Melo Filho (1916)
* {{Flagicon|Brazil}} Carlos Leclerc Castelo Branco (1917)
* {{Flagicon|Brazil}} Alberto Burle Figueiredo (1918-20)
* {{Flagicon|Brazil}} Faustino Esposel (1921)
* {{Flagicon|Brazil}} Alberto Burle Figueiredo (1922)
* {{Flagicon|Brazil}} Júlio Benedito Otoni (1923-24, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Faustino Esposel (1924-27)
* {{Flagicon|Brazil}} Alberto Borgerth (1927)
* {{Flagicon|Brazil}} Nillor Rollin Pinheiro (1927)
* {{Flagicon|Brazil}} Osvaldo dos Santos Jacinto (1928-29, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Carlos Eduardo Façanha Mamede (1929)
* {{Flagicon|Brazil}} Alfredo Dolabella Portela (1930, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Manuel Joaquim de Almeida (1930, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Carlos Eduardo Façanha Mamede (1931, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} José de Oliveira Santos (1931)
* {{Flagicon|Brazil}} Artur Lobo da Silva (1932)
* {{Flagicon|Brazil}} José de Oliveira Santos (1933)
* {{Flagicon|Brazil}} Pascoal Segreto Sobrinho (1933, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} José Bastos Padilha (1933-38, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Raul Dias Gonçalves (1938)
* {{Flagicon|Brazil}} Gustavo Adolpho de Carvalho (1939-42)
* {{Flagicon|Brazil}} Dario de Mello Pinto (1943-44)
* {{Flagicon|Brazil}} Marino Machado de Oliveira (1945-46)
* {{Flagicon|Brazil}} Hilton Gonçalves dos Santos (1946)
* {{Flagicon|Brazil}} Orsini de Araujo Coriolano (1947-48)
* {{Flagicon|Brazil}} Dario de Mello Pinto (1949-50)
* {{Flagicon|Brazil}} Gilberto Ferreira Cardoso (1951-55, vafot etgan)
* {{Flagicon|Brazil}} Antenor Coelho (1955)
* {{Flagicon|Brazil}} José Alves Morais (1956-57)
* {{Flagicon|Brazil}} Hilton Gonçalves dos Santos (1958-59)
* {{Flagicon|Brazil}} George da Silva Fernandes (1960)
* {{Flagicon|Brazil}} Oswaldo Gudolle Aranha (1961)
* {{Flagicon|Brazil}} Luiz Roberto Veiga Brito (1966-68)
* {{Flagicon|Brazil}} André Gustavo Richer (1969-70)
* {{Flagicon|Brazil}} Luiz Roberto Veiga Brito (1971)
* {{Flagicon|Brazil}} André Gustavo Richer (1972-73)
* {{Flagicon|Brazil}} Hélio Maurício Rodrigues de Souza (1974-76)
* {{Flagicon|Brazil}} Márcio Braga (1977-80)
* {{Flagicon|Brazil}} Antônio Augusto D. de Abranches (1981-83, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Eduardo Fernando de M. Motta (1983)
* {{Flagicon|Brazil}} George Helal (1984-86)
* {{Flagicon|Brazil}} Márcio Braga (1987-88)
* {{Flagicon|Brazil}} Gilberto Cardoso Filho (1989-90)
* {{Flagicon|Brazil}} Márcio Braga (1991-92)
* {{Flagicon|Brazil}} Luiz Augusto Veloso (1993-94)
* {{Flagicon|Brazil}} Kléber Leite (1995-98)
* {{Flagicon|Brazil}} Edmundo dos Santos Silva (1999-2002)
* {{Flagicon|Brazil}} Hélio Paulo Ferraz (2002-03)
* {{Flagicon|Brazil}} Márcio Braga (2004-09, sogʻligidagi muammolar tufayli)
* {{Flagicon|Brazil}} Delair Dumbrosck (2009)
* {{Flagicon|Brazil}} Márcio Braga (2009, boʻshagan)
* {{Flagicon|Brazil}} Delair Dumbrosck (2009)
* {{Flagicon|Brazil}} Patricia Amorim (2009-12)
* {{Flagicon|Brazil}} Eduardo Bandeira de Mello (2012-18)
* {{Flagicon|Brazil}} Rodolfo Landim (2019-hozirgacha)
{{div col end}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
{{Commons turkum|Clube de Regatas do Flamengo}}
* {{Rasmiy sayt|http://www.flamengo.com.br}}
* {{Instagram|flamengo}}
* {{Facebook|FlamengoOficial}}
* {{Twitter|flamengo}}
* {{youTube|id=flamengo|title=Clube de Regatas do Flamengo}}

{{football-stub}}

[[Turkum:Braziliya futbol klublari]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha futbol klublari]]
[[Turkum:1895-yilda tashkil etilgan futbol klublari]]</text>
      <sha1>io7jmq6e85jbvh7sfyie3vdjeownq6e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xalifa ibn Zayd al Nahayon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>651468</id>
    <revision>
      <id>5480976</id>
      <parentid>5477829</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:29:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.113.216|37.61.113.216]] ([[User talk:37.61.113.216|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477829|5477829]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480976</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6673" sha1="83khm0wafykf7iesku7me4mteq07hif" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
|ismi          = Xalifa ibn Zayd al Nahayon
|asl ismi     =  خليفة بن زايد آل نهيان
|tasvir              = Khalifa Bin Zayed Al Nahyan-CROPPED.jpg
|lavozimi              = [[BAA]] Prezidenti Xalifa ibn Zayd al Nahayon
|boshlanish davri = [[2004-yil]] [[3-noyabr]]
|tugash davri = [[2022-yil]] [[13-may]]
|premyer = [[Muhammad ibn Rashid al Maktum]]
|oʻtmishdoshi = [[Zayd ibn Sulton al Nahayon]]
|vorisi = [[Muhammad ibn Zayd al Nahayon]]
|tavallud sanasi        = {{tugʻilgan sanasi|1948|1|25|df=y}}
|tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Abu-Dabi}}
|vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2022|5|13|1948|1|25|df=y}}
|vafot joyi = {{VafotJoyi|Abu-Dabi}}&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://m.kun.uz/news/2022/05/13/baada-prezident-vafoti-munosabati-bilan-uch-kunlik-motam-elon-qilindi|title=БААда президент вафоти муносабати билан уч кунлик мотам эълон қилинди|publisher=[[kun.uz]]|}}&lt;/ref&gt;
|otasi = [[Zayd ibn Sulton al Nahayon]]
|mukofotlari = {{{!}}
{{!}}{{Oltin burgut ordeni}}{{!!}}{{1-darajali Doʻstiq ordeni}}{{!!}}{{Bani ordeni|GCB}}
{{!}}-
{{!}}{{І darajali Knyaz Yaroslav Mudriy ordeni}}{{!!}} {{Katolik Izabella ordeni katta xochi}}{{!!}}{{Fuqarolik xizmatlari uchun ordeni}}
{{!}}-
{{!}}{{!!}}{{Falastin yulduzi ordeni}}
{{!}}}
}}
[[Shayx]] '''Xalifa ibn Zoid ibn Sulton Ol Nahayon''' ({{Lang-ar| خليفة بن زايد بن سلطان آل نهيان‎}}; 1948-yil 7-sentyabr – 2022-yil 13-may) – [[Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti|Birlashgan Arab Amirliklarining ikkinchi prezidenti]] va [[Abu-Dabi (amirlik)|Abu-Dabi]] hukmdori boʻlib, 2004-yil noyabridan 2022-yilning may oyida vafotigacha xizmat qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Sheikh Khalifa ibn Zayed Al Nahyan {{!}} Biography, Family, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/biography/Sheikh-Khalifa-ibn-Zayid-Al-Nahyan |qaralgan sana=31 August 2021 |ish=Encyclopedia Britannica |til=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away on 13 May 2022 at the age of 73 |url=https://gulfnews.com/uae/uae-president-sheikh-khalifa-bin-zayed-passes-away-1.1652437049728 |qaralgan sana=13 May 2022 |ish=gulfnews.com |til=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=UAE President Sheikh Khalifa bin Zayed passes away |url=https://www.khaleejtimes.com/uae/uae-president-sheikh-khalifa-bin-zayed-passes-away |qaralgan sana=13 May 2022 |ish=Khaleej Times |til=en}}&lt;/ref&gt;.

Xalifa Birlashgan Arab Amirliklarining birinchi prezidenti [[Zayd ibn Sulton al Nahayon|Zayd ibn Sulton al Nahayonning]] toʻngʻich oʻgʻli edi. Abu-Dabi [[Valiahd|valiahd shahzodasi]] boʻlgan. Otasi sogʻligʻi bilan bogʻliq muammolarga duch kelganida, [[De facto|amalda]] prezidentlik vazifasini bajargan&lt;ref name=&quot;UAE&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date= |title=H. H. Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan |language=en |work=[[Cabinet of the United Arab Emirates|United Arab Emirates]] |url=https://u.ae/en/about-the-uae/the-uae-government/government-leaders/hh-sheikh-khalifa-bin-zayed-al-nahyan |access-date=30 March 2021}}&lt;/ref&gt;. 2004-yil 2-noyabrda otasining oʻrniga Abu-Dabi hukmdori etib tayinlandi va ertasi kuni Federal Oliy Kengash uni BAA prezidenti etib sayladi. Abu-Dabi hukmdori sifatida u Abu-Dabiga madaniy va ilmiy markazlarni jalb qilib, Luvr Abu-Dabi, Abu-Dabi Nyu-York universiteti va Abu-Dabi Sorbonna universitetini tashkil ettirdi&lt;ref name=&quot;g&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.theguardian.com/world/2022/may/13/uae-president-sheikh-khalifa-bin-zayed-al-nahyan-dies-aged-73 |sarlavha=UAE president Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan dies aged 73 |ish=The Guardian |sana=13 May 2022}}&lt;/ref&gt;.

Xalifaning prezidentligi davrida Birlashgan Arab Amirliklari mintaqaviy iqtisodiy kuchga aylandi va uning iqtisodiyoti oʻsdi&lt;ref name=&quot;g2&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.theguardian.com/world/2022/may/13/uae-president-sheikh-khalifa-bin-zayed-al-nahyan-dies-aged-73 |sarlavha=UAE president Sheikh Khalifa bin Zayed Al Nahyan dies aged 73 |ish=The Guardian |sana=13 May 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.thenationalnews.com/business/economy/2022/05/14/how-the-uae-economy-transformed-under-sheikh-khalifas-leadership/ |sarlavha=The UAE economy's transformation under Sheikh Khalifa's leadership |nashriyot=The National |sana=14 May 2022}}&lt;/ref&gt;. Xalifa gʻarbparast modernizator sifatida koʻrilgan, uning yumshoq yondashuvi mamlakatni mintaqaviy siyosatdagi keskin davrda boshqarishga imkon bergan. AQSh va Isroil bilan yaqinroq aloqalarni oʻrnatgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/modernising-uae-leader-khalifa-moved-uae-closer-us-2022-05-13/ |sarlavha=Modernising UAE leader Khalifa moved UAE closer to U.S. |nashriyot=Reuters |sana=13 May 2022}}&lt;/ref&gt;. [[Jahon moliyaviy inqirozi|2007-2008 yillardagi moliyaviy inqiroz]] davrida prezident sifatida [[Dubay (amirlik)|Dubayga]] milliardlab dollarlarni jalb qila oldi&lt;ref name=&quot;g2&quot; /&gt;. 2010-yil 4-yanvarda Burj Dubay nomi bilan ochilgan dunyodagi eng baland texnogen inshoot uning sharafiga [[Burj Xalifa]] deb oʻzgartirildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=4 January 2010 |title=World's tallest building opens in Dubai |work=[[BBC News]] |url=https://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/8439618.stm |access-date=11 April 2013}}&lt;/ref&gt;.

2014-yil yanvar oyida Xalifa [[Insult|insultga]] uchradi&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2014 |title=Sheikh Khalifa's condition stable as he recovers from stroke |work=[[The National (Abu Dhabi)|The National]] |location=Abu Dhabi |url=https://www.thenational.ae/uae/sheikh-khalifas-condition-stable-as-he-recovers-from-stroke |access-date=16 July 2014}}&lt;/ref&gt;. Keyinroq davlat ishlarida pastroq mavqeni oldi, lekin prezidentlik vakolatlarini saqlab qoldi. Uning ukasi Muhammad ibn Zayd al Nahayon davlatning muhim ishlarini va Abu Dabi amirligining kundalik qarorlarini qabul qilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=26 January 2014 |title=UAE president stable after suffering stroke |work=[[Financial Times]] |url=https://www.ft.com/content/b2c77348-8659-11e3-aa31-00144feab7de}}&lt;/ref&gt;. 2018-yilda [[Forbes|Forbes jurnali]] uni [[Forbes jurnalining Dunyoning eng qudratli shaxslari roʻyxati|dunyoning eng qudratli odamlari roʻyxatiga]] kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=The World's Most Powerful People |url=https://www.forbes.com/powerful-people/list/ |qaralgan sana=6 September 2021 |ish=Forbes |til=en}}&lt;/ref&gt;. 2022-yil 13-mayda vafotidan soʻng Xalifaning oʻrniga uning ukasi Muhammad keldi.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:Birlashgan Arab Amirliklari milliarderlari]]
[[Turkum:Birlashgan Arab Amirliklari Prezidentlari]]</text>
      <sha1>83khm0wafykf7iesku7me4mteq07hif</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Zayd ibn Sulton al Nahayon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>651469</id>
    <revision>
      <id>5480977</id>
      <parentid>5477828</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:29:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.113.216|37.61.113.216]] ([[User talk:37.61.113.216|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477828|5477828]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480977</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6158" sha1="1xz5xqevc8ud6u32zsb2bsikd21u827" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat
|ismi      = Zayd II ibn Sulton al Nahayon
|asl ismi = زايد بن سلطان آل نهيان
|portret          = Zayed bin Al Nahayan.jpg
|eni = 200px
|tavsif          = Zayd II ([[Birlashgan Arab Amirliklari]] [[Prezident]]i)
|tavallud sanasi    = {{tugʻilgan sanasi|1918|12|1}}
|tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Abu Dabi}}
|vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2004|11|2|1918|12|1}}
|vafot joyi = {{VafotJoyi|Abu Dabi}}
|otasi = [[Sulton ibn Zayd al Nahayon]]
|bolalari = 19 ta oʻgʻil va 14 ta qizi bor
|mukofotlari =
}}
[[Shayx]] '''Zayd ibn Sulton al Nahayon''' ([[1918]] – [[2004]]) – 1971—2004-yillarda [[Birlashgan Arab Amirliklari]]ning prezidenti&lt;ref&gt;[http://www.pravo.by/showtext.asp?1099478060241 Vo vtornik skonchalsya Prezident Obʼedinennix Arabskix Emiratov] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070311143544/http://www.pravo.by/showtext.asp?1099478060241 |date=11-mart 2007-yil }}{{ref-ru}}&lt;/ref&gt;. U Birlashgan Arab Amirliklarida yetti amirlikni birlashtirgan asosiy kuch sifatida eʼtirof etilgan. „Valid al-Ummat“ (Xalq otasi) norasmiy unvoniga sazovor boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Salim |ism=Sahim |sarlavha=UAE themes: From Year of Zayed to Giving and Tolerance |url=https://www.khaleejtimes.com/photos/nation/uae-themes-from-year-of-zayed-to-giving-and-tolerance |qaralgan sana=2021-03-22 |ish=Khaleej Times |til=en |arxivsana=22 March 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210322041324/https://www.khaleejtimes.com/photos/nation/uae-themes-from-year-of-zayed-to-giving-and-tolerance}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Freelance |ism=Motivate |sana=2021-03-16 |sarlavha=Sheikh Khalifa announces 2021 as Year of the 50th |url=https://gulfbusiness.com/sheikh-khalifa-announces-2021-as-year-of-the-50th/ |qaralgan sana=2021-03-22 |ish=Gulf Business |til=en-US |arxivsana=22 March 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210322122516/https://gulfbusiness.com/sheikh-khalifa-announces-2021-as-year-of-the-50th/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Year-long grand celebrations marking 50 years of UAE |url=https://gulfnews.com/uae/government/year-long-grand-celebrations-marking-50-years-of-uae-1.77870867 |qaralgan sana=2021-03-22 |ish=gulfnews.com |sana=16 March 2021 |til=en |arxivsana=22 March 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210322190829/https://gulfnews.com/uae/government/year-long-grand-celebrations-marking-50-years-of-uae-1.77870867}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Monsy |ism=Karen Ann |sarlavha=Watch: Sheikh Zayed at first police graduation ceremony 50 years ago |url=https://www.khaleejtimes.com/news/watch-sheikh-zayed-at-first-police-graduation-ceremony-50-years-ago |qaralgan sana=2021-03-22 |ish=Khaleej Times |til=en |arxivsana=7 March 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210307122043/https://www.khaleejtimes.com/news/watch-sheikh-zayed-at-first-police-graduation-ceremony-50-years-ago}}&lt;/ref&gt;.

1966-yil 6-avgustda Buyuk Britaniya koʻmagida Shaxbut hukmron oila aʼzolari qonsiz toʻntarish natijasida taxtdan agʻdarilganidan keyin, Zayd oʻzining katta akasi Shayx Shaxbut ibn Sultonning oʻrniga Abu-Dabi hukmdori boʻldi&lt;ref name=&quot;B2013&quot;&gt;{{Kitob manbasi |url=https://books.google.com/books?id=Iih_tdb1rlIC&amp;pg=PT155 |title=British Policy in the Persian Gulf, 1961–1968: Conceptions of Informal Empire |last=Helene von Bismarck |date=29 March 2013 |publisher=Palgrave Macmillan |isbn=978-1-137-32673-7 |page=183 |quote=On the evening of 4 August, a letter was eventually delivered to Nuttall in the political agency in Abu Dhabi, stating the desire of the 'Heads and lawful representatives of [the] Ruling family' to depose the ruler and asking the British Government for its help in removing him from the shaikhdom |accessdate=14 May 2022}}&lt;/ref&gt;.

2004-yil 2-noyabrda 86 yoshida vafot etdi. U qandli diabet va buyrak muammosidan aziyat chekardi&lt;ref name=&quot;NYT&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Martin |first=Douglas |date=3 November 2004 |title=Zayed bin Sultan, Gulf Leader and Statesman, Dies |work=[[The New York Times]] |url=https://www.nytimes.com/2004/11/03/international/middleeast/03zayed.html |url-status=live |access-date=25 January 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130730112802/http://www.nytimes.com/2004/11/03/international/middleeast/03zayed.html |archive-date=30 July 2013}}&lt;/ref&gt;. Abu-Dabidagi yangi [[Shayx Zayd masjidi]] hovlisiga dafn qilindi. Uning toʻngʻich oʻgʻli Shayx [[Xalifa ibn Zayd al Nahayon]] toʻgʻridan-toʻgʻri Abu-Dabi hukmdori boʻldi va Oliy Kengash tomonidan Birlashgan Arab Amirliklari prezidenti etib tasdiqlandi&lt;ref name=&quot;kill2005mar&quot;&gt;{{Cite journal|last=Killgore|first1=Andrew I.|date=March 2005|title=Sheikh Zayed bin Sultan Al Nahyan (1918–2004)|url=http://www.wrmea.org/wrmea-archives/272-washington-report-archives-2000-2005/march-2005/8590-in-memoriam-sheikh-zayed-bin-sultan-al-nahyan-1918-2004.html|journal=[[Washington Report on Middle East Affairs]]|page=41|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170205164804/http://www.na.ae/en/Images/LIWA12.pdf|archivedate=5 February 2017|access-date=18 April 2013}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NYT&quot; /&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://mirslovarei.com/content_his/ZAID-II-41063.html Исторический словарь: Заид II]{{ref-ru}}
* [http://slovari.299.ru/word.php?id=42079&amp;sl=enc Большой Энциклопедический Словарь] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20150526154341/http://slovari.299.ru/word.php?id=42079&amp;sl=enc |date=26-may 2015-yil }}{{ref-ru}}
* [http://www.pravo.by/showtext.asp?1099478060241 Во вторник скончался Президент Объединенных Арабских Эмиратов шейх Заид бен Султан Аль Нахайян.] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070311143544/http://www.pravo.by/showtext.asp?1099478060241 |date=11-mart 2007-yil }}{{ref-ru}}
* [http://www.peoples.ru/state/statesmen/halifa_nahanjan/index.html Вебсайт «Люди»]{{ref-ru}}
{{DEFAULTSORT:Nahayon, Zayd}}
[[Turkum:Birlashgan Arab Amirliklari milliarderlari]]
[[Turkum:Birlashgan Arab Amirliklari Prezidentlari]]</text>
      <sha1>1xz5xqevc8ud6u32zsb2bsikd21u827</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Petro Poroshenko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>652740</id>
    <revision>
      <id>5481063</id>
      <parentid>5477962</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:01:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.220.178|188.253.220.178]] ([[User talk:188.253.220.178|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477962|5477962]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481063</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15961" sha1="1nlp5e8zb3dmqlfqoy39re8m9mtbnd8" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                  = Petro Oleksiyovich Poroshenko
| asl ismi       = {{lang-uk|Петро Олексійович Порошенко}}
| tasvir = Petro Poroshenko September 2014.jpg
| uzunlik = 200px
| tasvir tavsifi = Ukraina Prezidenti
| lavozimi = 5-[[Ukraina]] Prezidenti
| bayroq = Flag of the President of Ukraine.svg
| bayroq2 = Lesser Coat of Arms of Ukraine.svg
| boshlanish davri = [[7-iyul]] [[2014-yil]]dan
| tugash davri = [[30-may]] [[2019-yil]]gacha
| oʻtmishdoshi = [[Viktor Yanukovich]]
| vorisi = [[Volodimir Zelenskiy]]
| premyer = [[Arseniy Yatsenyuk]]&lt;br /&gt;[[Volodimir Groysman]]
| lavozimi_2 = Ukraina iqtisodiy rivojlanish va savdo vaziri
| bayroq_2 = Flag_of_Ukraine.svg
| boshlanish davri_2 = [[23-mart]] [[2012-yil]]dan
| tugash davri_2 = [[3-dekabr]] [[2012-yil]]gacha
| oʻtmishdoshi_2 = Andriy Kluyev
| vorisi_2 = Igor Prasolov
| lavozimi_3 = Ukraina Tashqi ishlar vaziri
| bayroq_3 = Flag_of_Ukraine.svg
| tartib_3 = 9
| boshlanish davri_3 = [[9-oktabr]] [[2009-yil]]dan
| tugash davri_3 = [[11-mart]] [[2010-yil]]gacha
| oʻtmishdoshi_3 = Vladimir Xandogiy
| vorisi_3 = Dmitriy Grishchenko
| tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1965|9|26}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Odessa}},&lt;br /&gt; [[Ukraina SSR]], [[SSRI]]
| maʼlumoti = Taras Shevchenko nomli Kiyev universiteti
| kasbi = iqtisodchi
| xotini = Marina Poroshenko
| otasi = Oleksiy Poroshenko
| onasi=Yevgeniya Poroshenko
| bolalari = '''oʻgʻillari:''' Aleksey, Mixail&lt;br /&gt; '''qizlari:''' Yevgeniya, Aleksandra
| partiyasi = (partiyasiz)
| eʼtiqodi = [[Pravoslavlik]]
| mukofotlari =
{{{!}} style=&quot;background: transparent&quot;
{{!}}{{II darajali xizmatlari uchun ordeni}} {{!!}} {{III darajali xizmatlari uchun ordeni}}{{!!}} {{Fuqarolik xizmatlari uchun katta xoch ordeni}}
{{!}}-
{{!}}{{Buyuk Vitautas katta xoch ordeni kavaleri}}
{{!}}}
{{{!}} style=&quot;background: transparent&quot;
{{!}} {{Shaxsiy toʻpponcha (Ukraina)}}{{!!}}{{Stara planina ordeni}}
{{!}}}
| sayti = {{URL|http://www.president.gov.ua president.gov.ua}}
}}
{{vikiiqtibos|Petro Poroshenko}}
'''Petro Oleksiyovich Poroshenko''' ({{Lang-uk|Петро́ Олексі́йович Пороше́нко}}, ,{{IPA-uk|peˈtrɔ olekˈs⁽ʲ⁾ijowɪtʃ poroˈʃɛnko|pron}}; 1965-yil 26-sentyabrda tugʻilgan) – ukrainalik oligarx va siyosatchi, 2014-yildan 2019-yilgacha [[Ukraina prezidenti|Ukrainaning beshinchi prezidenti]] boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Poroshenko takes on Ukraine’s oligarchs |url=https://www.ft.com/content/60f441e8-ed9d-11e4-987e-00144feab7de |qaralgan sana=2024-01-02 |ish=Financial Times}}&lt;/ref&gt;. Poroshenko 2009-2010-yillarda tashqi ishlar vaziri, 2012-yilda esa savdo va iqtisodiy rivojlanish vaziri lavozimlarida ishlagan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2014-03-31 |title=Profile: Ukraine's President Petro Poroshenko |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-26822741 |access-date=2024-01-02}}&lt;/ref&gt;. 2007-yildan 2012-yilgacha Ukraina milliy banki kengashini boshqargan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://m.kun.uz/news/2019/09/03/poroshenko-oliy-radada-oziga-yangi-ish-topdi|title=Poroshenko yangi ish topdi|publisher=[[kun.uz]]}}&lt;/ref&gt;. 2014-yilning 25-mayida birinchi turda 54,7 foiz ovoz olib, prezident etib saylandi. Oʻz prezidentligi davrida Poroshenko mamlakatni Donbasdagi urushning birinchi bosqichidan oʻtkazib, rus separatchi kuchlarini [[Donbass|Donbas hududiga]] siqib chiqargan&lt;ref&gt;[http://file.liga.net/person/404-petr-poroshenko.html O Petre Poroshenko v „LІGA.Dose“]&lt;/ref&gt;. [[Yevropa Ittifoqi]] bilan integratsiya jarayonini Yevropa Ittifoqi-Ukraina shartnomasini imzolash orqali boshladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://lenta.ru/lib/14159935/|title=Порошенко, Петр — министр экономического развития и торговли Украины|publisher=''Лента.ру''|lang=ru|archiveurl=https://www.webcitation.org/6HwB8JFAi?url=http://lenta.ru/lib/14159935/|archivedate=2013-07-07|accessdate=2015-01-13}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.cvk.gov.ua/info/protokol_cvk_25052014.pdf|title=Протокол Центральноï виборчоï комiсiï|accessdate=2014-06-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140625061215/http://www.cvk.gov.ua/info/protokol_cvk_25052014.pdf|archivedate=2014-06-25|deadlink=404}} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20140625061215/http://www.cvk.gov.ua/info/protokol_cvk_25052014.pdf |date=2014-06-25 }}&lt;/ref&gt;.

Poroshenkoning ichki siyosati [[Ukrain tili|ukrain tilini]], ukrain milliyligini, inklyuziv kapitalizmni, dekommunizatsiyani va maʼmuriy buyruqbozlikni bartaraf ettirishni ilgari surdi. 2018-yilda Poroshenko Ukraina cherkovlarini Moskva Patriarxiyasidan ajratib turuvchi [[Avtokefal cherkov|avtokefal]] Ukraina pravoslav cherkovini yarata oldi. Uning prezidentligi uch soʻzdan iborat shiorga aylangan boʻlib, uni ham tarafdorlari, ham muxoliflari ishlatgan: armiya, mova, vira (inglizcha: qurol, [[Ukrain tili|til]], eʼtiqod)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Nathan Hodge |url=https://www.cnn.com/2019/03/30/europe/ukraine-elections-putin-intl/index.html |sarlavha=Ukraine election: Country's president is running against - Vladimir Putin |nashriyot=CNN |sana=31 March 2019 |qaralgan sana=16 February 2022}}&lt;/ref&gt;.

Poroshenko Oliy Radaning deputati, Yevropa birdamligi partiyasi yetakchisi. Hukumat ishidan tashqari taniqli [[Ukraina oligarxlari|ukrainalik oligarx]] hisoblanadi. Uning eng taniqli brendi [[Roshen]] yirik qandolatchilik kompaniyasi boʻlib, unga „Shokolad qiroli“ laqabi berilgan. 2021-yil noyabr oyida oligarxlarga qarshi qonunchilikka rioya qilish uchun, [[5 kanal (Ukraina)|5 kanal]] telekanalini sotishga majbur boʻlgan&lt;ref&gt;[https://www.rferl.org/a/ukraine-poroshenko-sells-tv-channels/31552756.html Ukraineʼs Former President Sells TV Channels Following Passage Of 'Oligarch' Bill], ''[[Radio Free Europe]]; November 9, 2021. ''&lt;/ref&gt;. U ishlab chiqarish, qishloq xoʻjaligi va moliya sohalaridagi biznes-xoldinglari koʻlami, prezidentlikka qadar hukumatdagi bir necha marta ishlagan siyosiy taʼsiri va nufuzli ommaviy axborot vositalariga egaligi tufayli oligarx hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=21 May 2021 |title=Zelensky v oligarchs: Ukraine president targets super-rich |language=en-GB |work=BBC News |url=https://www.bbc.com/news/world-europe-57198736 |access-date=18 December 2021}}&lt;/ref&gt;.

== Oilasi ==
Pyotr Poroshenko 1965-yil 26-sentabrda Ukrainaning janubi-gʻarbidagi [[Odessa viloyati|Odessa viloyatida]], asosan [[Ukrainadagi bolgarlar|bolgarlar]] yashaydigan [[Bolgrad]] shahrida etnik [[Ukrainlar|ukrain]] oilasida tugʻilgan. Poroshenkoning otasi {{Tillararo havola|Oleksiy Ivanovich Poroshenko|lt=Oleksiy Poroshenko|de|Oleksij Poroschenko|uk|Порошенко Олексій Іванович|ru|Порошенко, Алексей Иванович|WD=}} (1936–2020), muhandis, keyinchalik [[Ukraina Sovet Sotsialistik Respublikasi|Ukraina SSRdagi]] koʻplab zavodlarni boshqargan davlat amaldori&lt;ref name=&quot;7255862Poroshenkofather&quot;&gt;{{In lang|uk}} [https://www.pravda.com.ua/news/2020/06/16/7255862/ Poroshenkoʻs father died] {{Webarxiv}}, [[&quot;Ukrainskaya pravda&quot;|Ukrayinska Pravda]] (16 June 2020)&lt;/ref&gt;. Uning onasi Yevgeniya Sergievna Xrixorchuk (1937–2004) haqida maʼlumot kam, biroq ukraina gazetasi uning buxgalter boʻlib, buxgalteriya kasb-hunar va texnik maktabida dars berganini aytgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://vinbazar.com/news/nshe/mati-ta-starshii-brat-petra-porosa-trokhi-sa-na-nevidomi-storinki-biografiyi |til=uk |sana=5 June 2014 |nashriyot=Vinbazar |qaralgan sana=9 November 2017 |arxivsana=14 February 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210214235412/https://vinbazar.com/news/nshe/mati-ta-starshii-brat-petra-porosa-trokhi-sa-na-nevidomi-storinki-biografiyi}}&lt;/ref&gt;. Bolaligi va yoshligini [[Bender|Tiginada]] ([[Moldaviya Sovet Sotsialistik Respublikasi|Moldova Sovet Sotsialistik Respublikasi]], hozir Bender nomi bilan tanilgan va de-fakto tan olinmagan [[Dnestrboʻyi Moldova Respublikasi|Dnestrboʻyi]] davlatning nazorati ostida) oʻtkazgan&lt;ref name=&quot;KPp71016&quot;&gt;[https://www.kyivpost.com/ukraine-politics/540626.html All In The Family: The Sequel] {{Webarxiv}}, [[Kiyev pochtasi|Kyiv Post]] (7 October 2016)&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Marcin Kosienkowski |url=https://www.academia.edu/1918412 |sarlavha=Continuity and Change in Transnistria's Foreign Policy after the 2011 Presidential Elections |nashriyot=[[Academia.edu]] |sana=2012 |qaralgan sana=2 December 2017 |arxivsana=14 February 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210214235430/https://www.academia.edu/1918412/Continuity_and_Change_in_Transnistria_s_Foreign_Policy_after_the_2011_Presidential_Elections}}&lt;/ref&gt;. Otasi Oleksiy mashinasozlik zavodiga rahbarlik qilgan va [[Rumin tili|rumin]] tilini oʻrgangan&lt;ref name=&quot;KPp71016&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bănilă |first=Silviu |date=26 October 2014 |title=Petro Poroșenko VORBEȘTE în LIMBA ROMÂNĂ |language=ro |work=[[Gândul]] |url=https://www.gandul.ro/international/petro-porosenko-vorbeste-in-limba-romana-13462563}}&lt;/ref&gt;.

[[1984-yil]]da Poroshenko tibbiyot fakulteti talabasi Maryna Perevedentsevaga (1962-yilda tugʻilgan) uylandi&lt;ref name=&quot;Poroshenko family&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif=Tadeusz A. Olszański |url=http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-28/poroshenko-president-ukraine |sarlavha=Poroshenko, President of Ukraine |nashriyot=OSW, Poland |sana=28 May 2014 |qaralgan sana=10 March 2016 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20160308061143/http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-28/poroshenko-president-ukraine |arxivsana=8 March 2016}}&lt;/ref&gt;. Ularning birinchi oʻgʻli [[Oleksiy Poroshenko|Oleksiy]] 1985-yilda tugʻilgan. Yana ikkita farzandi 2000 va 2001-yillarda tugʻilgan&lt;ref name=&quot;Poroshenko family&quot; /&gt;.

Poroshenkoning oʻzidan sakkiz yosh katta akasi Mixaylo 1997-yilda avtohalokatda vafot etgan&lt;ref name=&quot;LIGA&quot;&gt;{{In lang|ru}}'''/(website has automatic [[Google Tarjimon|Google Translate]] option)''' [http://file.liga.net/person/404-petr-poroshenko.html Short bio] {{Webarxiv}}, LIGA&lt;/ref&gt;.

== Biznesi ==
1993-yilda Poroshenko otasi Oleksiy va Kiyevdagi avtoyoʻl institutidagi hamkasblari bilan birgalikda qandolat va avtomobil sanoatiga (shuningdek, keyinchalik boshqa qishloq xoʻjaligi mahsulotlarini qayta ishlashga) ixtisoslashgan „UkrPromInvest“ Ukraina sanoat va investitsiya kompaniyasini yaratdi&lt;ref name=&quot;Poroshenko family2&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif=Tadeusz A. Olszański |url=http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-28/poroshenko-president-ukraine |sarlavha=Poroshenko, President of Ukraine |nashriyot=OSW, Poland |sana=28 May 2014 |qaralgan sana=10 March 2016 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20160308061143/http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-28/poroshenko-president-ukraine |arxivsana=8 March 2016}}&lt;/ref&gt;. Poroshenko kompaniya tashkil etilganidan 1998-yilgacha kompaniyaning bosh direktori boʻlgan. Parlamentga kirishi munosabati bilan faxriy prezident unvonini saqlab qolgan holda, bosh direktorlikni otasiga topshirgan&lt;ref name=&quot;Poroshenko family2&quot; /&gt;.

Uning biznes xoldinglari roʻyxatida eng koʻzga koʻringani boʻlmasa-da, nizoga sabab boʻlgani [[Lipetsk|Lipetskdagi]] qandolat fabrikasidir. Rossiyaning Ukrainaga bosqini (2014-yildan hozirgi kungacha) tufayli fabrika musodara qilingan. Sevastopol zavodi (Sevmorzavod) [[Qrim anneksiyasi|2014-yilda Qrimning Rossiyaga zoʻrlik bilan qoʻshib olinishidan]] keyin musodara qilingan.

2012-yil mart oyida [[Forbes]] jurnali uni 1 milliard AQSh dollari bilan milliarderlar roʻyxatiga 1153-oʻringa Forbes kiritdi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Brian Bonner |date=8 March 2012 |title=Eight Ukrainians make Forbes magazine's list of world billionaires |work=[[Kyiv Post]] |url=http://www.kyivpost.com/news/nation/detail/123875/ |url-status=live |access-date=8 March 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081201194141/http://www.kyivpost.com/news/nation/detail/123875/ |archive-date=1 December 2008}}&lt;/ref&gt;. 2015-yil may oyi holatiga koʻra, Poroshenkoning boyligi taxminan 720 million AQSh dollarini tashkil qilgan. Rossiyaning Roshen mahsulotlarini taqiqlashi va Ukraina iqtisodiyotining yomon ahvoli tufayli boyligining 25 foizini yoʻqotdi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=8 May 2015 |title=Billionaire No More: Ukraine President's Fortune Fades With War |work=Bloomberg Business |url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2015-05-08/billionaire-no-more-ukraine-president-s-fortune-fades-with-war |url-status=live |access-date=22 May 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150526063035/http://www.bloomberg.com/news/articles/2015-05-08/billionaire-no-more-ukraine-president-s-fortune-fades-with-war |archive-date=26 May 2015}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;NV201510&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif=Vitaliy Sych |url=http://nv.ua/opinion/sych/poroshenko-rastet-ahmetov-padaet---svezhij-top-100-samyh-bogatyh-ukraintsev-77166.html |til=ru |nashriyot=Novoe Vremia |sana=30 October 2015 |qaralgan sana=10 March 2016 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20160311074035/http://nv.ua/opinion/sych/poroshenko-rastet-ahmetov-padaet---svezhij-top-100-samyh-bogatyh-ukraintsev-77166.html |arxivsana=11 March 2016}}&lt;/ref&gt;.

Prezidentlikka saylanganidan keyin, Poroshenko milliarder maqomini yoʻqotdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.unian.info/politics/10556442-poroshenko-lost-billionaire-status-during-presidency-media.html |sarlavha=Poroshenko lost billionaire status during presidency – media |sana=20 May 2019 |ish=unian.info |til=en |qaralgan sana=21 May 2019 |arxivsana=14 February 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210214235406/https://www.unian.info/politics/10556442-poroshenko-lost-billionaire-status-during-presidency-media.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=24 November 2016 |title=Alle schimmige geldstromen belastingontwijkende President Oekraïne in één handig overzicht |url=http://925.nl/archief/2016/11/24/handig-alle-schimmige-geldstromen-belastingontwijkende-president-oekraine-in-een-overzicht/ |url-status=live |access-date=9 July 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170415135655/http://925.nl/archief/2016/11/24/handig-alle-schimmige-geldstromen-belastingontwijkende-president-oekraine-in-een-overzicht/ |archive-date=15 April 2017}}&lt;/ref&gt;.

Poroshenko siyosiy faoliyatini boshlashi bilan oʻz ulushini maqsadli jamgʻarmaga topshirganini aytdi&lt;ref name=&quot;Poroshenko family3&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif=Tadeusz A. Olszański |url=http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-28/poroshenko-president-ukraine |sarlavha=Poroshenko, President of Ukraine |nashriyot=OSW, Poland |sana=28 May 2014 |qaralgan sana=10 March 2016 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20160308061143/http://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-28/poroshenko-president-ukraine |arxivsana=8 March 2016}}&lt;/ref&gt;.

* Bogdan guruhi (Poroshenko oʻz ulushini [[Jahon moliyaviy inqirozi|2007-2009-yillardagi moliyaviy inqirozdan]] keyin ishlab chiqarish qulashi munosabati bilan sotgan), markazi [[Cherkassi|Cherkassida]] joylashgan.
* [[Roshen]] guruhi.
* 5-kanal va Priamyi telekanallari (u Priamyi bilan mulkiy munosabatlarni rad etadi).
* [[Kiyev|Kievdagi]] Kuzniya va Rybalskomu kemasozlik zavodi.
* International Invest Bank, trast orqali va Ihor Kononenko bilan birgalikda egalik qiladi
* Ukrprominvest-Agroxolding.
** [[Haisyn|Xaysin]] yaqinidagi Zoria Podillia agrar kompaniyasi [[Qand lavlagi|qand lavlagidan]] shakar ishlab chiqarishga ixtisoslashgan.
** Podilliya
** MAS-Agro
** Axrofirma „Dneproarolan“
** Agrofirma „Ivankivtsi“
* Sevastopol kemasozlik zavodi (2015-yilda Qrimdagi Rossiya hokimiyatining reydi tufayli musodara qilingan).

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
{{Ukraina Prezidentlari}}
{{DEFAULTSORT:Poroshenko, Petro}}
[[Turkum:Ukraina Prezidentlari]]
[[Turkum:Ukraina milliarderlari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>1nlp5e8zb3dmqlfqoy39re8m9mtbnd8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Davlatlar pul birliklari roʻyxati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>653606</id>
    <revision>
      <id>5480772</id>
      <parentid>5403328</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:48:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HapHaxion</username>
        <id>29612</id>
      </contributor>
      <origin>5480772</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15715" sha1="2vyn6tatuv7wh8ci8sw4shyk68s1mgt" xml:space="preserve">*

== [[Yevropa]] davlatlarining pul birliklari ==
&lt;nowiki/&gt;
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! №
! Mamlakat
! Pul birligi
|-
| 1.
| {{bayroq|Avstriya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 2.
| {{bayroq|Albaniya}}
| '''[[Lek]]'''
|-
| 3.
| {{bayroq|Andorra}}
| '''[[Yevro|Ye]]'''
|-
| 4.
| {{BLR}}
| [[Belorus rubli|Belorus '''rubl'''i]]
|-
| 5.
| {{bayroq|Belgiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 6.
| {{bayroq|Bolgariya}}
| '''[[Lev]]'''
|-
| 7.
| {{BIH}}
| '''Marka'''
|-
| 8.
| {{bayroq|Birlashgan Qirollik}}
| '''[[Funt sterling|Funt-Sterling]]'''
|-
| 9.
| {{VAT}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 10.
| {{bayroq|Vengriya}}
| '''[[Forint]]'''
|-
| 11.
| {{bayroq|Germaniya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 12.
| {{bayroq|Gretsiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 13.
| {{bayroq|Daniya}}
| Daniya '''Krona'''si
|-
| 14.
| {{bayroq|Irlandiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 15.
| {{bayroq|Islandiya}}
| Islandiya '''Krona'''si
|-
| 16.
| {{bayroq|Ispaniya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 17.
| {{bayroq|Italiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 18.
| {{bayroq|Latviya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 19.
| {{bayroq|Litva}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 20.
| {{bayroq|Lixtenshteyn}}
| [[Shveysariya franki|Shveysariya '''Frank'''i]]
|-
| 21.
| {{bayroq|Lyuksemburg}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 22.
| {{bayroq|Malta}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 23.
| {{bayroq|Moldova}}
| Moldova '''Ley'''i
|-
| 24.
| {{bayroq|Monako}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 25.
| {{bayroq|Niderlandiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 26.
| {{bayroq|Norvegiya}}
| Norvegiya '''Krona'''si
|-
| 27.
| {{bayroq|Polsha}}
| '''[[Zlotiy]]'''
|-
| 28.
| {{bayroq|Portugaliya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 29.
| {{bayroq|Rossiya}}
| [[Rossiya rubli|Rossiya '''rubl'''i]]
|-
| 30.
| {{bayroq|Ruminiya}}
| Ruminiya '''Ley'''i
|-
| 31.
| {{bayroq|San-Marino}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 32.
| {{bayroq|Serbiya}}
| Serbiya '''Dinor'''i
|-
| 33.
| {{bayroq|Slovakiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 34.
| {{bayroq|Sloveniya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 35.
| {{bayroq|Ukraina}}
| '''[[Grivna]]'''
|-
| 36.
| {{FIN}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 37.
| {{bayroq|Fransiya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 38.
| {{bayroq|Xorvatiya}}
| '''Kuna'''
|-
| 39.
| {{bayroq|Chernogoriya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 40.
| {{bayroq|Chexiya}}
| Chexiya '''Krona'''si
|-
| 41.
| {{bayroq|Shveysariya}}
| [[Shveysariya franki|Shveysariya '''Frank'''i]]
|-
| 42.
| {{bayroq|Shvetsiya}}
| Shvetsiya '''Krona'''si
|-
| 43.
| {{bayroq|Shimoliy Makedoniya}}
| Sh. Makedoniya '''Dinor'''i
|-
| 44.
| {{bayroq|Estoniya}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| —
| {{Donetsk Xalq Respublikasi}} [[Donetsk Xalq Respublikasi]]
| [[Rossiya Rubli|Rossiya '''Rubl'''i]]
|-
| —
| {{Transnistria}}
| DMR '''Rubl'''i
|-
| —
| {{Kosovo}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| —
| [[Tasvir:Flag of the Luhansk People's Republic.svg|border|{{{1|25px}}}|Lugansk Xalq Respublikasi bayrogʻi]] [[Lugansk Xalq Respublikasi]]
| [[Rossiya Rubli|Rossiya '''Rubl'''i]]
|-
|}

== [[Osiyo]] davlatlarining pul birliklari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!№
!Mamlakat
!Pul birligi
|-
| 1.
| {{bayroq|Armaniston}}
| '''[[Dram]]'''
|-
| 2.
| {{AFG}}
| '''[[Afgʻoni|Afgʻoniy]]'''
|-
| 3.
| {{bayroq|Bangladesh}}
| '''Taka'''
|-
| 4.
| {{bayroq|Bahrayn}}
| Bahrayn '''Dinor'''i
|-
| 5.
| {{bayroq|Bruney}}
| [[Dollar|Bruney '''Dollar'''i]]
|-
| 6.
| {{bayroq|Butan}}
| '''Ngultrum'''
|-
| 7.
| {{bayroq|Birlashgan Arab Amirliklari}}
| BAA '''Dirxam'''i
|-
| 8.
| {{bayroq|Vyetnam}}
| '''[[Dong]]'''
|-
| 9.
|{{bayroq|Gruziya}}
| '''Lari'''
|-
| 10.
| {{bayroq|Indoneziya}}
| Indoneziya '''Rupiya'''si
|-
| 11.
| {{bayroq|Iordaniya}}
| Iordaniya '''Dinor'''i
|-
| 12.
| {{bayroq|Iroq}}
| Iroq '''Dinor'''i
|-
| 13.
| {{bayroq|Isroil}}
| [[Shekel|Yangi Isroil '''Shekel'''i]]
|-
| 14.
| {{bayroq|Kambodja}}
| '''Riyel'''
|-
| 15.
| {{bayroq|Kipr}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 16.
| {{bayroq|Koreya Xalq Demokratik Respublikasi}}
| KXDR '''Von'''i
|-
| 17.
| {{bayroq|Koreya Respublikasi}}
| Koreya '''Von'''i
|-
| 18.
| {{bayroq|Laos}}
| '''Kip'''
|-
| 19.
| {{bayroq|Livan}}
| Livan '''Funt'''i
|-
| 20.
| {{bayroq|Malayziya}}
| '''[[Ringgit]]'''
|-
| 21.
| {{MDV}}
| '''Rufiya'''
|-
| 22.
| {{MNG}}
| '''[[Tugrik]]'''
|-
| 23.
| {{bayroq|Myanma}}
| '''Kyat'''
|-
| 24.
| {{bayroq|Nepal}}
| Nepal '''Rupiya'''si
|-
| 25.
| {{bayroq|Ozarbayjon}}
| [[Ozarbayjon manati|Ozarbayjon '''Manat'''i]]
|-
| 26.
| {{bayroq|Pokiston}}
| Pokiston '''Rupiya'''si
|-
| 27.
| {{bayroq|Saudiya Arabistoni}}
| S. Arabistoni '''Riyol'''i
|-
| 28.
| {{bayroq|Singapur}}
| [[Dollar|Singapur '''Dollar'''i]]
|-
| 29.
| {{bayroq|Suriya}}
| Suriya '''Funt'''i
|-
| 30.
| {{bayroq|Tojikiston}}
| '''[[Somoniy]]'''
|-
| 31.
| {{bayroq|Tailand}}
| '''[[Bat]]'''
|-
| 32.
| {{bayroq|Turkmaniston}}
| [[Turkmaniston manati|Turkmaniston '''Manat'''i]]
|-
| 33.
| {{bayroq|Turkiya}}
| '''[[Lira]]'''
|-
| 34.
| {{bayroq|Ummon}}
| Ummon '''Riyol'''i
|-
| 35.
| {{bayroq|Filippin}}
| Filippin '''Peso'''si
|-
| 36.
| {{bayroq|Xitoy}}
| '''[[Yuan]]'''
|-
| 37.
| {{bayroq|Shri-Lanka}}
| Shri-Lanka '''Rupiya'''si
|-
| 38.
| {{bayroq|Sharqiy Timor}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 39.
| {{bayroq|Eron}}
| Eron '''Riyol'''i
|-
| 40.
| {{bayroq|Yaman}}
| Yaman '''Riyol'''i
|-
| 41.
| {{bayroq|Yaponiya}}
| '''[[Iyena]]'''
|-
| 42.
| {{UZB}}
| '''[[Soʻm|Soʻm]]'''
|-
| 43.
| {{bayroq|Qatar}}
| Qatar '''Riyol'''i
|-
| 44.
| {{KGZ}}
| '''[[Som]]'''
|-
| 45.
| {{KAZ}}
| '''[[Tenge]]'''
|-
| 46.
| {{bayroq|Quvayt}}
| Quvayt '''Dinor'''i
|-
| 47.
| {{IND}}
| [[Hindiston rupiyasi|Hindiston '''Rupiya'''si]]
|-
| —
| {{Abxaziya}}
| [[Rubl|Rossiya '''Rubl'''i]]
|-
| —
| {{Janubiy Osetiya}}
| [[Rubl|Rossiya '''Rubl'''i]]
|-
| —
| {{PSE}}
| [[Shekel|Yangi Isroil '''Shekel'''i]]
|-
| —
| {{Tog'li-Qorabog' Respublikasi}} [[Togʻli Qorabogʻ Respublikasi|Togʻli-Qorabogʻ Respublikasi]]
| Togʻli-Qorabogʻ '''Dram'''i
|-
| —
| {{ROC}}
| [[Yangi Tayvan dollari|Yangi Tayvan '''Dollar'''i]]
|-
| —
| [[Tasvir:Flag of the Turkish Republic of Northern Cyprus.svg|{{{1|25px}}}|Shimoliy Qibris bayrogʻi]] [[Shimoliy Kipr]]
| [[Lira|Turkiya '''Lira'''si]]
|-
| —
| {{Shan Davlati}} [[Shan Davlati]]
| '''Kyat'''
|-
|}

== [[Afrika]] davlatlarining pul birliklari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!№
!Mamlakat
!Pul birligi
|-
| 1.
| {{bayroq|Angola}}
| '''Kvanza'''
|-
| 2.
| {{bayroq|Benin}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 3.
| {{bayroq|Botsvana}}
| '''Pula'''
|-
| 4.
| {{bayroq|Burkina Faso}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 5.
| {{bayroq|Burundi}}
| [[Brundi franki|Burundi '''Frank'''i]]
|-
| 6.
| {{bayroq|Gabon}}
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| 7.
| {{GAM}}
| '''Dalasi'''
|-
| 8.
| {{bayroq|Gana}}
| '''Sedi'''
|-
| 9.
| {{bayroq|Gvineya}}
| Gvineya '''Frank'''i
|-
| 10.
| {{bayroq|Gvineya-Bisau}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 11.
| {{DJI}}
| Jibuti '''Frank'''i
|-
| 12.
| {{bayroq|Jazoir}}
| Jazoir '''Dinor'''i
|-
| 13.
| {{bayroq|Janubiy Afrika Respublikasi}}
| '''[[Rend]]'''
|-
| 14.
| {{bayroq|Janubiy Sudan}}
| [[Janubiy Sudan funti|J. Sudan '''Funt'''i]]
|-
| 15.
| {{bayroq|Zambiya}}
| [[Zambiya kvachasi|Zambiya '''Kvacha'''si]]
|-
| 16.
| {{bayroq|Zimbabve}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 17.
| {{bayroq|Kabo Verde}}
| '''Eskudo'''
|-
| 18.
| {{bayroq|Kamerun}}
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| 19.
| {{bayroq|Keniya}}
| Keniya '''Shilling'''i
|-
| 20.
| {{COM}}
| Komor '''Frank'''i
|-
| 21.
| {{bayroq|Kongo Respublikasi}}
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| 22.
| {{bayroq|Kongo Demokratik Respublikasi}}
| Kongo DR '''Frank'''i
|-
| 23.
| {{CIV}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 24.
| {{bayroq|Lesoto}}
| '''Loti'''
|-
| 25.
| {{LBR}}
| [[Dollar|Liberiya '''Dollar'''i]]
|-
| 26.
| {{bayroq|Liviya}}
| '''Liviya Dinor'''i
|-
| 27.
| {{bayroq|Mavrikiy}}
| [[Mavrikiy rupiyasi|Mavrikiy '''Rupiya'''si]]
|-
| 28.
| {{bayroq|Mavritaniya}}
| '''Ugiya'''
|-
| 29.
| {{bayroq|Madagaskar}}
| '''Ariari'''
|-
| 30.
| {{bayroq|Malavi}}
| Malavi '''Kvacha'''si
|-
| 31.
| {{bayroq|Mali}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 32.
| {{CAF}}
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| 33.
| {{bayroq|Marokash}}
| [[Marokash dirhami|Marokash '''Dirxam'''i]]
|-
| 34.
| {{bayroq|Misr}}
| Misr '''Funt'''i
|-
| 35.
| {{bayroq|Mozambik}}
| '''Metikal'''
|-
| 36.
| {{bayroq|Namibiya}}
| [[Dollar|Namibiya '''Dollar'''i]]
|-
| 37.
| {{bayroq|Niger}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 38.
| {{bayroq|Nigeriya}}
| '''Nayra'''
|-
| 39.
| {{bayroq|Ruanda}}
| Ruanda '''Frank'''i
|-
| 40.
| {{bayroq|San-Tome va Prinsipi}}
| '''Dobra'''
|-
| 41.
| {{bayroq|Senegal}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 42.
| {{SEY}}
| Seyshel '''Rupiya'''si
|-
| 43.
| {{SOM}}
| Somali '''Shilling'''i
|-
| 44.
| {{bayroq|Sudan}}
| Sudan '''Funt'''i
|-
| 45.
| {{SLE}}
| '''Leone'''
|-
| 46.
| {{bayroq|Tanzaniya}}
| Tanzaniya '''Shilling'''i
|-
| 47.
| {{bayroq|Togo}}
| Gʻarbiy Afrika '''Frank'''i
|-
| 48.
| {{bayroq|Tunis}}
| Tunis '''Dinor'''i
|-
| 49.
| {{bayroq|Uganda}}
| Uganda '''Shilling'''i
|-
| 50.
| {{bayroq|Chad}}
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| 51.
| {{GNQ}}
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| 52.
| {{ERI}}
| '''Nakfa'''
|-
| 53.
| {{bayroq|Esvatini}}
| '''Lilangeni'''
|-
| 54.
| {{bayroq|Efiopiya}}
| '''Bir'''
|-
| —
| {{Ambazoniya Federativ Respublikasi}} [[Ambazoniya]]
| Markaziy Afrika '''Frank'''i
|-
| —
| {{SADR}}
| '''Peseta'''
|-
| —
| {{SMLL}}
| [[Somalilend shillingi|Somalilend '''Shiling'''i]]
|-
|}

== [[Amerika]] davlatlarining pul birliklari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!№
!Mamlakat
!Pul birligi
|-
| 1.
| {{bayroq|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 2.
| {{bayroq|Antigua va Barbuda}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 3.
| {{bayroq|Argentina}}
| Argentina '''Peso'''si
|-
| 4.
| {{BHS}}
| [[Dollar|Bagama '''Dollar'''i]]
|-
| 5.
| {{bayroq|Barbados}}
| [[Dollar|Barbados '''Dollar'''i]]
|-
| 6.
| {{bayroq|Beliz}}
| [[Dollar|Beliz '''Dollar'''i]]
|-
| 7.
| {{bayroq|Boliviya}}
| '''Boliviano'''
|-
| 8.
| {{bayroq|Braziliya}}
| '''Real'''
|-
| 9.
| {{bayroq|Venesuela}}
| '''[[Bolivar]]'''
|-
| 10.
| {{bayroq|Gaiti}}
| '''[[Gurd]]'''
|-
| 11.
| {{GUY}}
| [[Dollar|Gayana '''Dollar'''i]]
|-
| 12.
| {{GUA}}
| '''Ketsal'''
|-
| 13.
| {{HND}}
| '''Lempira'''
|-
| 14.
| {{bayroq|Grenada}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 15.
| {{DMA}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 16.
| {{bayroq|Dominikan Respublikasi}}
| Dominikan '''Peso'''si
|-
| 17.
| {{bayroq|Kanada}}
| [[Kanada dollari|Kanada '''Dollar'''i]]
|-
| 18.
| {{bayroq|Kolumbiya}}
| Kolumbiya '''Peso'''si
|-
| 19.
| {{bayroq|Kosta Rika}}
| '''[[Kolon]]'''
|-
| 20.
| {{bayroq|Kuba}}
| Kuba '''Peso'''si
|-
| 21.
| {{bayroq|Meksika}}
| Meksika '''Peso'''si
|-
| 22.
| {{NIC}}
| '''Kordoba'''
|-
| 23.
| {{bayroq|Paragvay}}
| '''[[Guarani]]'''
|-
| 24.
| {{bayroq|Peru}}
| Peru Yangi '''Sol'''i
|-
| 25.
| {{bayroq|Panama}}
| '''[[Balboa]]''', [[AQSh dollari|AQSh '''dollar'''i]]
|-
| 26.
| {{SLV}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''dollar'''i]], '''[[Bitcoin|Bitkoyn]]'''
|-
| 27.
| {{bayroq|Sent Vinsent va Grenadinlar}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 28.
| {{KNA}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 29.
| {{LCA}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 30.
| {{bayroq|Surinam}}
| [[Dollar|Surinam '''Dollar'''i]]
|-
| 31.
| {{TTO}}
| [[Dollar|Trinidad va Tabago '''Dollar'''i]]
|-
| 32.
| {{bayroq|Urugvay}}
| Urugvay '''Peso'''si
|-
| 33.
| {{bayroq|Chili}}
| Chili '''Peso'''si
|-
| 34.
| {{bayroq|Ekvador}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''dollar'''i]]
|-
| 35.
| {{bayroq|Yamayka}}
| [[Dollar|Yamayka '''Dollar'''i]]
|-
|}

== [[Avstraliya]] va [[Okeaniya]] davlatlarining pul birliklari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!№
!Mamlakat
!Pul birligi
|-
| 1.
| {{bayroq|Avstraliya}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 2.
| {{bayroq|Vanuatu}}
| '''[[Vatu]]'''
|-
| 3.
| {{bayroq|Kiribati}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 4.
| {{bayroq|Marshall orollari}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''dollar'''i]]
|-
| 5.
| {{FSM}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 6.
| {{bayroq|Nauru}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 7.
| {{bayroq|Palau}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 8.
| {{bayroq|Papua Yangi Gvineya}}
| '''Kina'''
|-
| 9.
| {{bayroq|Samoa}}
| '''Tala'''
|-
| 10.
| {{bayroq|Solomon orollari}}
| [[Dollar|Solomon '''Dollar'''i]]
|-
| 11.
| {{bayroq|Tonga}}
| '''Paanga'''
|-
| 12.
| {{bayroq|Tuvalu}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollor'''i, Tuvalu '''Dollar'''i]]
|-
| 13.
| {{bayroq|Fiji}}
| [[Dollar|Fiji '''Dollar'''i]]
|-
| 14.
| {{bayroq|Yangi Zelandiya}}
| [[Dollar|Yangi Zelandiya '''Dollar'''i]]
|-
|}

== Boshqa hududlar ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
!№
!Mamlakat
!Pul birligi
|-
| 1.
| {{ALA}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 2.
| {{bayroq|Amerika Samoasi}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 3.
| {{bayroq|Angilya}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 4.
| {{bayroq|Aruba}}
| '''Florin'''
|-
| 5.
| {{BMU}}
| [[Dollar|Bermud '''Dollar'''i]]
|-
| 6.
| {{Bonayre}} [[Bonayre]]
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 7.
| [[Tasvir:Flag of the Commissioner of the British Indian Ocean Territory.svg|border|{{{1|25px}}}|Hind okeanidagi Britaniya hududi]] [[Chagos arxipelagi|Hind okeanidagi Britaniya hududi]]
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]] (de-fakto), '''[[Funt sterling|Funt Sterling]]''' (de-yure)
|-
| 8.
| {{VGB}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 9.
| [[Tasvir:Flag of the United States Virgin Islands.svg|border|{{{1|25px}}}|Amerika Virgin Orollari bayrogʻi]] [[Amerikaning Virgin orollari]]
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 10.
| {{GLP}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 11.
| {{GGY}}
| '''[[Funt sterling|Funt Sterling]]'''
|-
| 12.
| {{GIB}}
| [[Gibraltar funti|Gibraltar '''Funt'''i]]
|-
| 13.
| {{HKG}}
| [[Gonkong dollari|Gonkong '''Dollar'''i]]
|-
| 14.
| {{GRL}}
| Daniya '''Krona'''si
|-
| 15.
| {{GUM}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 16.
| {{JEY}}
| '''[[Funt sterling|Funt Sterling]]'''
|-
| 17.
| {{Kayman oroli}} [[Kayman orollari]]
| [[Dollar|Kayman '''Dollar'''i]]
|-
| 18.
| {{CCK}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 19.
| {{CUW}}
| [[Gulden|Niderlandiyaning Antil '''Gulden'''i]]
|-
| 20.
| {{MYT}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 21.
| {{MAC}}
| '''Pataka'''
|-
| 22.
| {{MTQ}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 23.
| {{MSR}}
| [[Dollar|Sharqiy Karib '''Dollar'''i]]
|-
| 24.
| {{IMN}}
| '''[[Funt sterling|Funt Sterling]]'''
|-
| 25.
| {{NIU}}
| [[Dollar|Yangi Zelandiya '''Dollar'''i]]
|-
| 26.
| {{NCL}}
| Tinch okeani '''Frank'''i
|-
| 27.
| {{NFK}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 28.
| {{CXR}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 29.
| {{COK}}
| [[Dollar|Avstraliya '''Dollar'''i]]
|-
| 30.
| {{TCA}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 31.
| {{PCN}}
| [[Dollar|Yangi Zelandiya '''Dollar'''i]]
|-
| 32.
| {{PUR}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 33.
| {{REU}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 34.
| {{Saba}} [[Saba]]
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 35.
| {{SHN}}
| Muqaddas Yelena '''Funt'''i
|-
| 36.
| {{MNP}}
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 37.
| {{BLM}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 38.
| {{SXM}}
| [[Gulden|Niderlandiyaning Antil '''Gulden'''i]]
|-
| 39.
| {{SPM}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 40.
| [[Tasvir:Flag of Saint-Martin (local).svg|border|{{{1|25px}}}|Sen Marten bayrogʻi]] [[Sen-Marten]]
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 41.
| {{Sint-Estatius}} [[Sint-Estatius]]
| [[AQSh dollari|AQSh '''Dollar'''i]]
|-
| 42.
| {{TKL}}
| [[Dollar|Yangi Zelandiya '''Dollar'''i]]
|-
| 43.
| {{WLF}}
| Tinch Okeani '''Frank'''i
|-
| 44.
| {{FRO}}
| Daniya '''Krona'''si
|-
| 45.
| {{FLK}}
| Folklend '''Funt'''i
|-
| 46.
| {{GUF}}
| '''[[Yevro]]'''
|-
| 47.
| {{PYF}}
| Tinch Okeani '''Frank'''i
|-
| 48.
| {{Fransuzlarning Janubiy va Antarktidadagi hududi}} [[Fransiyaning janubiy va Antarktidadagi hududi]]
| '''[[Yevro]]'''
|-
|}


[[Turkum:Valyutalar]]</text>
      <sha1>2vyn6tatuv7wh8ci8sw4shyk68s1mgt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rovuston</title>
    <ns>0</ns>
    <id>669562</id>
    <revision>
      <id>5480799</id>
      <parentid>3536518</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:21:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>198.163.195.29</ip>
      </contributor>
      <origin>5480799</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2566" sha1="e62dyz2171dwie6f6zcnow0ktwlav0i" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti 
| oʻzbekcha nomi                      = Rovuston &lt;br /&gt; {{lang-ru|Равустан}}
| mavqe                              = Shaharcha
| mamlakat                           = Oʻzbekiston
| mintaqa turi                       = viloyat
| mintaqa                            = Namangan viloyati
| jadvalda mintaqa                   = 
| tuman turi                         = tuman
| tuman                              = Namangan tumani
| jadvalda tuman                     = 
| jamoat turi                        =
| jamoat                             =
| jadvalda jamoat                    =
| qaram                              =
| gerb                               = 
| bayroq                             =
   |lat_dir = N|lat_deg= 40|lat_min= 58|lat_sec=23
   |lon_dir = E|lon_deg= 71|lon_min= 36|lon_sec=36
  |CoordAddon                        = 
  |CoordScale                        =          
| mamlakat xaritasi oʻlchami         = 300
| mintaqa xaritasi oʻlchami          =
| tuman xaritasi oʻlchami            =
| mamlakat xaritasi                  =
| mintaqa xaritasi                   =
| tuman xaritasi                     =
| ichki bolinishi                    =
| rahbar turi                        =  
| rahbar                             =  
| asos solingan                      =  
| ilk eslatilishi                    =
| avvalgi nomlari                    = 
| qachondan beri                     = 2009
| maydon                             = 
| balandlik turi                     =
| AP markazi balandligi              =   
| iqlim                              =
| rasmiy til                         =
| aholi                              =  
| sanalgan yil                       =
| zichlik                            =
| aglomeratsiya                      =
| milliy tarkib                      = 
| konfessiyaviy tarkib               = 
| etnoxronim                         =
| vaqt mintaqasi                     = +5
| DST                                = 
| telefon kodi                       = 
| pochta indeksi                     =  
| pochta indekslari                  =
| sayt                               = 
| avtomobil kodi                     = 
| identifikator turi                 =
| raqamli identifikator              =
| Commons turkumi                    =
}}
'''Rovuston''' ({{lang-ru|Равустан}}) —  [[Namangan|Namangan shahri]] [[Davlatobod tumani]]&lt;nowiki/&gt;da joylashgan mahalla. 

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

{{chala}}

[[Turkum:Oʻzbekiston:Shaharchalar]]
[[Turkum:Namangan tumani]]</text>
      <sha1>e62dyz2171dwie6f6zcnow0ktwlav0i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480801</id>
      <parentid>5480799</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:23:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>198.163.195.29</ip>
      </contributor>
      <origin>5480801</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1982" sha1="i29hfupqo7qh0hm4d2h8mcfrfvru1r9" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti
| oʻzbekcha nomi       = Rovuston &lt;br /&gt; {{lang-ru|Равустан}}
| mavqe                = Mahalla
| mamlakat             = Oʻzbekiston
| mintaqa turi         = shahar
| mintaqa              = Namangan shahri
| jadvalda mintaqa     = 
| tuman turi           = tuman
| tuman                = Davlatobod tumani
| jadvalda tuman       = 
| jamoat turi          = mahalla
| jamoat               = 
| jadvalda jamoat      = 
| qaram                = 
| gerb                 = 
| bayroq               = 
| lat_dir              = N
| lat_deg              = 40
| lat_min              = 58
| lat_sec              = 23
| lon_dir              = E
| lon_deg              = 71
| lon_min              = 36
| lon_sec              = 36
| CoordAddon           = 
| CoordScale           = 
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 300
| mintaqa xaritasi oʻlchami = 
| tuman xaritasi oʻlchami = 
| mamlakat xaritasi    = 
| mintaqa xaritasi     = 
| tuman xaritasi       = 
| ichki bolinishi      = 
| rahbar turi          = 
| rahbar               = 
| asos solingan        = 
| ilk eslatilishi      = 
| avvalgi nomlari      = 
| qachondan beri       = 2009
| maydon               = 
| balandlik turi       = 
| AP markazi balandligi = 
| iqlim                = 
| rasmiy til           = 
| aholi                = 
| sanalgan yil         = 
| zichlik              = 
| aglomeratsiya        = 
| milliy tarkib        = 
| konfessiyaviy tarkib = 
| etnoxronim           = 
| vaqt mintaqasi       = +5
| DST                  = 
| telefon kodi         = 
| pochta indeksi       = 
| pochta indekslari    = 
| sayt                 = 
| avtomobil kodi       = 
| identifikator turi   = 
| raqamli identifikator = 
| Commons turkumi      = 
}}
'''Rovuston''' ({{lang-ru|Равустан}}) —  [[Namangan|Namangan shahri]] [[Davlatobod tumani]]&lt;nowiki/&gt;da joylashgan mahalla.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

{{chala}}

[[Turkum:Oʻzbekiston:Shaharchalar]]
[[Turkum:Namangan tumani]]</text>
      <sha1>i29hfupqo7qh0hm4d2h8mcfrfvru1r9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gurbanguli Berdimuhamedov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>670437</id>
    <revision>
      <id>5481069</id>
      <parentid>5479534</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:10:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481069</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2990" sha1="8849x78fwqcdkgbg7ez4kp5jhwtewb7" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
|ismi=Gurbanguli Malikguliyevich Berdimuhamedov
|tasvir=Gurbanguly_Berdimuhamedow_%282017-10-11%29.jpg
|boshlanish davri= [[21-dekabr]] [[2006-yil]]
|tugash davri= [[19-mart]] [[2022-yil]]
|oʻtmishdoshi= [[Saparmurot Niyozov]]
|vorisi= [[Serdar Berdimuhamedov]]
|tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|6|29|df=yes}}
|tavallud joyi=Babarab, [[Turkman SSR]]
|partiyasi=[[Turkmaniston Demokratik Partiyasi|TDP]]
|unvoni=[[Armiya generali]]
|mukofotlari={{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Prezident yulduzi ordeni (Turkmaniston)}}{{Bitaraplik ordeni}}{{Galkinish ordeni}}{{Turkmanistonni sevgani uchun medali}}{{Vatanga sevgisi uchun medali}}{{Turkmaniston mustaqilligining 19 yilligi medali}}{{Turkmaniston mustaqilligining 20 yilligi medali}}{{Turkmaniston mustaqilligining 25 yilligi medali}}{{Mustaqillik ordeni}}{{Buyuk xizmatlari uchun ordeni}}{{Ismoil Somoniy ordeni}}{{1-klass Turkiya ordeni}}{{Serbiya Respublikasi lentali ordeni}}{{Xalifa ordeni}}{{Zayd ordeni}}{{Respublika ordeni (Moldova)}}{{Qirol Abdulaziz ordeni}}{{Aleksandr Nevskiy ordeni (Rossiya)}}{{1-darajali Doʻstiq ordeni}}{{Ostonaning 10 yilligi medali}}{{Shayxulislom ordeni}}
|ilmiy darajasi=Tibbiyot fanlar nomzodi|otasi=Malikguli Berdimuhamedov|onasi=Ogulabat Kurrayeva|bolalari=4 nafar (jumladan [[Serdar Berdimuhamedov]])|rafiqasi=Ogulgerek Berdimuhamedova}}
'''Gurbanguli Berdimuhamedov''' ({{lang-tk|Gurbanguly Berdimuhamedow}}; 1957-yil, 29-iyun, Babarap qishlogʻi, [[Turkmaniston SSR]]) — [[Turkmaniston]]ning ikkinchi prezidenti. Berdimuhamedovning asli kasbi Sogʻliqni saqlash ministri boʻlib, u 2006-yili 21-dekabrda avvalgi prezident Saparmurat Niyozov vafotidan soʻng prezident vazifasini bajara boshlagan. 2007-yil 14-fevralda prezident etib saylangan.

== Taʼlimi ==
Berdimuhamedov 1979-yilda Turkman davlat tibbiyot institutini tamomlagan. Shuningdek, u Moskvada tibbiyot fanlari nomzodi ilmiy darajasini oldi.

== Siyosiy yuksalishi ==
1995-yilda [[Saparmurot Niyozov]] davrida Sogʻliqni saqlash va tibbiyot sanoati vazirligi stomatologiya markazi boshligʻi boʻldi. U 1997-yilda hukumatga Sogʻliqni saqlash vaziri etib tayinlangan va qoʻshimcha ravishda Vazirlar Mahkamasi Raisining oʻrinbosari lavozimiga oʻxshash lavozimga tayinlangan.

2007-yil 14-fevralda prezident etib saylangan. 2022-yil 12-martda Turkmanistonda prezidentlik saylovi oʻtkazildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://daryo.uz/|sarlavha=Gurbanguli Berdimuhamedov iste’foga chiqqach, Turkmanistonga katta ehtimol bilan uning o‘g‘li rahbar bo‘ladi. Kichik Berdimuhamedov haqida nimalar ma’lum?|sana=15.02.2022|qaralgan sana=24.01.2023}}&lt;/ref&gt;. 2022-yil 19-martda Gurbanguli Berdimuhamedov lavozimidan istefoga chiqdi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{DEFAULTSORT:Berdimuhamedov, Gurbanguli}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
{{bio-stub}}
{{president-stub}}
{{Turkmaniston Bosh vazirlari}}
{{Turkmaniston yetakchilari}}
[[Turkum:Turkmaniston generallari]]</text>
      <sha1>8849x78fwqcdkgbg7ez4kp5jhwtewb7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ram Nath Kovind</title>
    <ns>0</ns>
    <id>673771</id>
    <revision>
      <id>5480987</id>
      <parentid>5478980</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:40:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.217.236|188.253.217.236]] ([[User talk:188.253.217.236|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478980|5478980]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480987</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2238" sha1="d88l5xva76b939rv3judrkn9hulxk62" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
|ismi = Ram Nath Kovind
|asl ismi = {{lang-bn|রাম নাথ কোবিন্দ}}
|tartib = 
|tasvir = RamNathKovind (cropped).jpg
|uzunlik = 260px
|lavozimi = 14-chi [[Hindiston Prezidenti]]
|bayroq = Flag of the President of India.svg
|bayroq2 = Ashoka Chakra.svg
|boshlanish davri = [[25-iyul]] [[2017]]-yil
|tugash davri = 
|oʻtmishdoshi = [[Pranab Mukherjee]]
|premyer = [[Narendra Modi]]
|vitse-prezident = [[Muhammad Hamid Ansari]]
|lavozimi_2 = [[Bihar]] 35-chi gubernatori
|tartib_2 = 35
|bayroq_2 = Flag of India.svg
|boshlanish davri_2=[[16-avgust]] [[2015]]-yil
|tugash davri_2=[[20-iyun]] [[2017]]-yilgacha
|oʻtmishdoshi_2 = [[Keshari Nath Tripathi]]
|vorisi_2 = [[Keshari Nath Tripathi]]
|lavozimi_3 = [[Hindiston parlamenti]] aʼzosi
|bayroq_3 = Flag of India.svg
|boshlanish davri_3 = [[3-aprel]] [[1994]]-yil
|tugash davri_3 = [[2-aprel]] [[2006]]-yilgacha
|maʼlumoti = [[Kanpur universiteti]]
|kasbi = Siyosatchi, advokat
|partiyasi = [[Hindiston Xalq Partiyasi]]
|tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1945|10|1}}
|tavallud joyi = Paraunkh qishlogʻi, {{TavalludJoyi|Derapur}}, Birlashgan provinsiyalar, [[Britaniya Hindistoni]], 
(hozir [[Uttar-Pradesh]], [[Hindiston]])
|xotini = Savita Kovind ([[1974]]-yilda tugʻ.)
|bolalari = oʻgʻli: Prashant Kumar &lt;br&gt;qizi Svati
|otasi = Mayku Lal
|onasi = Kalavati
}}
'''Ram Nath Kovind''' ([[1-oktabr]] [[1945]], Paraunh qishlogʻi, [[Ramabai Nagar (tuman)|Ramabai Nagar]], Birlashgan provinsiyalar, [[Britaniya Hindistoni]]da tugʻilgan) — hind davlat arbobi, 14-chi [[Hindiston prezidenti]] ([[25-iyul]] [[2017]] yildan boshlab shu lavozimda). Bundan oldin [[2015]]-yildan 2017-yilgacha [[Bihar]] gubernatori. [[1994]]-yildan boshlab [[2006]]-yilgacha [[Rajya Sabha]] parlament deputati boʻlgan. Kovind prezidentlik nomzodligikga yetakchi partiyadan qoʻyildi va prezidentlik saylovlarida 2017-yili gʻalaba qozondi. Uning raqibi - prezidentlik nomzod qoʻygan [[Meira Kumar]] 34,35 ovoz yigʻdi, Kovind esa 65,65% ovoz yigʻdi.&lt;ref&gt;[[OʻzME]]&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Hindiston Prezidentlari}}
{{G20 davlat rahbarlari}}

{{DEFAULTSORT:Nath Kovind, Ram}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]


{{president-stub}}
{{bio-stub}}</text>
      <sha1>d88l5xva76b939rv3judrkn9hulxk62</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Akihito</title>
    <ns>0</ns>
    <id>674396</id>
    <revision>
      <id>5480997</id>
      <parentid>5479418</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:31:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.116.228|37.61.116.228]] ([[User talk:37.61.116.228|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478646|5478646]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480997</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16809" sha1="s3iluqcvk4seo7t6s2wnyx3jwjek9zv" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Akihito
| tasvir                    = Akihito 090710-1600b.jpg
| uzunlik                   = 250px
| lavozimi                  = {{JPN}} [[imperator]]i
| boshlanish davri          = [[1989-yil]] [[7-yanvar]]dan
| tugash davri              = [[2019-yil]] [[30-aprel]]gacha
| oʻtmishdoshi              = [[Hirohito]]
| vorisi                    = [[Naruhito]]
| tugʻilgan sanasi          = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1933|12|23|df=y}}
| tugʻilgan joyi            = {{TavalludJoyi|Tokio}}
| imzo                      = Heisei shomei.svg
| mukofotlari               = {{Xrizantema ordeni}}{{Oltin moʻyna ordeni}}{{Italiya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun katta xochli va lentali ordeni}}{{Oltin moʻyna ordeni}}{{Muqaddas Olav ordeni katta xochi}}{{Hurmatli legion katta xoch ordeni kavaleri}}{{Oq Burgut ordeni}}{{Oq atirgullar ordeni}}{{Qutqaruvchi ordeni}}{{Oltin burgut ordeni}}{{Avstriya oldidagi xizmatlari uchun ordeni katta xochi}}{{Buyuk Vitautas zanjirli ordeni}}{{Nil ordeni}}{{I darajali Knyaz Yaroslav Mudriy ordeni}}{{Stara planina ordeni}}{{Mustaqillik ordeni (Qatar)}} va Uch Yulduz katta xoch ordeni kavaleri ordeni
}}
'''Akihito''' ({{lang-jp|明仁}}; {{IPA-ja|a.ci.çi.to̞}}; [[23-dekabr]] [[1933-yil]]) – [[Yaponiya]]ning 125-imperatori (1989–2019). Ushbu lavozimga otasi [[Hirohito]] vafotidan keyin 1989-yilda oʻtirgan, 1990-yil noyabrda toj kiydirilgan&lt;ref name=&quot;%3A0&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-38579555|title=Akihito: Japan considers moves to allow 2018 abdication - reports|date=2017-01-11|newspaper=BBC News|language=en-GB|access-date=2017-01-11}}&lt;/ref&gt;. 2019-yil 30-aprelda taxtdan voz kechdi. Taxtga unung oʻgʻli [[Naruhito]] oʻtirdi.

== Mukofotlari ==
* [[Fayl:JPN Daikun'i kikkasho BAR.svg|60px]] [[Xrizantema ordeni]]
* [[Fayl:JPN Kyokujitsu-sho Paulownia BAR.svg|60px]] Pavlovniya gullari ordeni
* [[Fayl:JPN Zuiho-sho 1Class BAR.svg|60px]] Xazina ordeni
* [[Fayl:JPN Bunka-kunsho blank BAR.svg|60px]] Madaniyat ordeni
* [[Fayl:Red Cross Order of Merit (Japan).svg|60px]] Yapon qizil xoch ordeni
* [[Fayl:Red Cross Order of Merit (Japan).svg|60px]] Yapon qizil xoch ordeni; Xorijiy ordenlar
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! '''Davlat'''
! style=&quot;text-align:center; background:#f0f0f0;&quot;|'''Mukofot'''
|-
| {{Flagcountry|Afghanistan}}||[[Fayl:Order of the Sun (Afghanistan) - ribbon bar.gif|60px]] Oliy quyosh ordeni
|-
| {{Flagcountry|Austria}}||[[Fayl:AUT Honour for Services to the Republic of Austria - 1st Class BAR.png|60px]] Avstriya oldidagi xizmatlari uchun&lt;ref name=&quot;AUT1298&quot;&gt;{{Veb manbasi | url = http://www.parlament.gv.at/PAKT/VHG/XXIV/AB/AB_10542/imfname_251156.pdf | trans_title = Reply to a parliamentary question about the Decoration of Honour | language = German | page=1298 | title = Bundeskanzler Anfragebeantwortung | format = PDF | access-date = 27-yanvar 2017-yil }}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Bahrain}}||[[Fayl:Wisam al-Khalifa 1st class.gif|60px]] Xalifa ordeni
|-
| {{Flagcountry|Belgium}}||[[Fayl:Grand Crest Ordre de Leopold.png|60px]] Leopold ordeni
|-
| {{Flagcountry|Botswana}}||[[Fayl:PresidentialOrder.Botswana-ribbon.gif|60px]] Botsvana Prezidenti ordeni
|-
| {{Flagcountry|Brazil}}||[[Fayl:BRA Order of the Southern Cross - Grand Cross BAR.png|60px]] Janubiy quyosh ordeni
|-
| {{Flagcountry|Cambodia}}||[[Fayl:KHM Ordre Royal du Cambodge - Chevalier BAR.png|60px]] Qirol ordeni
|-
| {{Flagcountry|Cameroon}}||[[Fayl:Order of Valour.svg|60px]] Kamerunning [[Order of Valour|Jasorat ordeni]]
|-
| {{Flagcountry|Chile}}||[[Fayl:CHL Order of Merit of Chile - Grand Cross BAR.png|60px]] Chili iftixori ordeni
|-
| {{Flagcountry|Colombia}}||[[Fayl:Order of Boyacá - Extraordinary Grand Cross (Colombia) - ribbon bar.png|60px]] Boyaca ordeni
|-
| {{Flagcountry|Côte d'Ivoire}}||[[Fayl:Cote d'Ivoire Ordre national GC ribbon.svg|60px]] Fil Suyak Sohili ordeni
|-
| {{Flagcountry|Czech Republic}}||[[Fayl:CZE Rad Bileho Lva 3 tridy BAR.svg|60px]] Oq Arslon ordeni
|-
| {{Flagcountry|Denmark}}||[[Fayl:Order of the Elephant Ribbon bar.svg|60px]] Fil ordeni&lt;ref&gt;[https://www.borger.dk/foa/Sider/Default.aspx?fk=26&amp;foaid=10196200&amp;paid= Persondetaljer — Hans Kejserlige Højhed Akihito] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120529062913/https://www.borger.dk/foa/Sider/default.aspx?fk=26&amp;foaid=10196200&amp;paid= |date=29-may 2012-yil }} {{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=https://www.borger.dk/foa/Sider/default.aspx?fk=26&amp;foaid=10196200&amp;paid= |access-date=2017-10-08 |archivedate=2012-05-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120529062913/https://www.borger.dk/foa/Sider/default.aspx?fk=26&amp;foaid=10196200&amp;paid= }}. ''borger.dk''.&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Egypt}}||[[Fayl:EGY Order of the Nile - Grand Cordon BAR.png|60px]] Nil daryosi ordeni
|-
| {{Flagcountry|Estonia}}||[[Fayl:EST Order of the Cross of Terra Mariana - 1st Class BAR.png|60px]] Estoniya iftixori ordeni&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|title=Akihito|url=http://www.president.ee/en/estonia/decorations/bearers.php?id=751|work=Bearers of decorations|publisher=president|accessdate=18-yanvar 2011-yil|archivedate=2013-10-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131004235451/http://www.president.ee/en/estonia/decorations/bearers.php?id=751}}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Ethiopia}}||[[Fayl:ETH Order of Solomon BAR.png|60px]] Sulaymon ordeni
|-
| {{Flagcountry|Finland}}||[[Fayl:FIN Order of the White Rose Grand Cross BAR.png|60px]] Oq atirgul ordeni
|-
| {{Flagcountry|France}}||[[Fayl:Legion Honneur GC ribbon.svg|60px]] Légion d’honneur
|-
| {{Flag|Gambiya}}||[[Fayl:GAM Order of the Republic of the Gambia ribbon.svg|60px]] Gambiya ordeni
|-
| {{Flagcountry|Germany}}||[[Fayl:GER Bundesverdienstkreuz 9 Sond des Grosskreuzes.svg|60px]] Germaniya iftixori ordeni
|-
| {{Flagcountry|Greece}}||[[Fayl:GRE Order Redeemer 1Class.png|60px]] Redimer ordeni
|-
| {{Flagcountry|Hungary}}||[[Fayl:HUN Order of Merit of the Hungarian Rep 1class Collar BAR.svg|60px]] Vengriya iftixori ordeni
|-
| {{Flagcountry|Iceland}}||[[Fayl:ISL Icelandic Order of the Falcon - Grand Cross BAR.png|60px]] Islandiya ordeni
|-
| {{Flagcountry|Indonesia}}||[[Fayl:Bintang Republik Indonesia Adipurna Ribbon Bar.gif|60px]] Adipurna yulduzi ordeni
|-
| {{Flagcountry|Ireland}}||[[Fayl:Decoration_without_ribbon_-_en.svg|60px]] Dublin ordeni
|-
| {{Flagcountry|Italy}}||[[Fayl:Cordone di gran Croce di Gran Cordone OMRI BAR.svg|60px]] Italiya oldidagi xizmatlari uchun ordeni
|-
| {{Flagcountry|Jordan}}||[[Fayl:JOR Al-Hussein ibn Ali Order BAR.svg|60px]] [[Husayn ibn Ali]] ordeni
|-
| {{Flagcountry|Kazakhstan}}||[[Fayl:Ord.GoldenEagle-ribbon.gif|60px]] Oltin burgut ordeni
|-
| {{Flagcountry|Kenya}}||[[Fayl:Order of the Golden Heart of Kenya.svg|60px]] Oltin yurak ordeni
|-
| {{Flagcountry|Kuwait}}||[[Fayl:Order of Mubarak the Great (Kuwait) - ribbon bar.gif|60px]] Muborak ordeni
|-
| {{Flagcountry|Latvia}}||[[Fayl:LVA Order of the Three Stars - Commander BAR.svg|60px]] Uch yulduz ordeni&lt;ref&gt;Presidency, [http://www.president.lv/images/modules/items/DOC/tzo%20registrs.doc table]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130510210006/http://www.president.lv/images/modules/items/DOC/tzo%20registrs.doc |date=2013-05-10 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130510210006/http://www.president.lv/images/modules/items/DOC/tzo%20registrs.doc |date=2013-05-10 }} of recipients of the Order of the Three Stars since 2004.&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Liberia}}||[[Fayl:Order of the Star of Africa (Liberia) - ribbon bar.png|60px]] Afrika yulduzi&lt;br /&gt;[[Fayl:Order of the Pioneers of Liberia - ribbon bar.png|60px]] Liberiya yoshlari
|-
| {{Flagcountry|Lithuania}}||[[Fayl:LTU Order of Vytautas the Great with the Golden Chain BAR.png|60px]] Buyuk Vitatuas ordeni&lt;ref&gt;Decree 1K-974&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Luxembourg}}||[[Fayl:Huisorde van de Gouden Leeuw van Nassau Ribbon.gif|60px]] Nassau ordeni
|-
| {{Flagcountry|Malawi|1964}}||[[Fayl:Ord.LionMalawi.gif|60px]] Arslon ordeni
|-
| {{Flagcountry|Malaysia|1991}}||[[Fayl:MY Darjah Utama Seri Mahkota Negara (Crown of the Realm) - DMN.svg|60px]] Qirollik ordeni
|-
| {{Flagcountry|Mali}}||[[Fayl:Mali Ordre national du Mali GC ribbon.svg|60px]] Mali ordeni
|-
| {{Flagcountry|Mexico}}||[[Fayl:MEX Order of the Aztec Eagle 1Class BAR.png|60px]] Asteklar ordeni
|-
| {{Flagcountry|Morocco}}||[[Fayl:Decoration_without_ribbon_-_en.svg|60px]] Muhammad ordeni
|-
| {{Flagcountry|Nepal}}||[[Fayl:Order of Ojaswi Rajanya (Nepal) - ribbon.svg|60px]] [[Ojaswi Rajanya]] ordeni&lt;ref&gt;[http://www.omsa.org/files/jomsa_arch/Splits/1988/153251_JOMSA_Vol39_12_19.pdf Omsa.org]&lt;/ref&gt; &lt;br /&gt;[[Fayl:King Birendra Investiture Medal 1975.svg|60px]] Birendra Medali&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Embassy of Japan in Nepal |url=http://www.np.emb-japan.go.jp/history/chrono.html |qaralgan sana=2017-10-08 |arxivsana=2018-06-10 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180610154737/http://www.np.emb-japan.go.jp/history/chrono.html }}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Netherlands}}||[[Fayl:NLD Order of the Dutch Lion - Grand Cross BAR.png|60px]] Arslon ordeni&lt;ref&gt;Volkskrant, State visit of Netherlands in Japan, 1991, [http://static3.volkskrant.nl/static/photo/2012/9/7/7/album_large_1067182.jpg Group Photo]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304101210/http://static3.volkskrant.nl/static/photo/2012/9/7/7/album_large_1067182.jpg |date=2016-03-04 }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130612162419/http://static3.volkskrant.nl/static/photo/2012/9/7/7/album_large_1067182.jpg |date=2013-06-12 }}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Nigeria}}||[[Fayl:Order of the Federal Republic (civil) - Nigeria - ribbon bar.gif|60px]] Respublika ordeni
|-
| {{Flagcountry|Norway}}||[[Fayl:Order Sint Olaf 1 kl.png|60px]] Olav ordeni&lt;ref&gt;[http://www.theroyalforums.com/forums/f16/state-visit-from-japan-5833-3.html The Royal Forums], State visit of Japan in Norway, May 2005, [http://cdn.theroyalforums.com/forums/attachment.php?attachmentid=141161&amp;d=1115844540 Photo] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20131203035622/http://cdn.theroyalforums.com/forums/attachment.php?attachmentid=141161&amp;d=1115844540 |date=2013-12-03 }}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Oman}}||[[Fayl:Civil Order of Oman - First Class.png|60px]] Ummon ordeni
|-
| {{Flagcountry|Pakistan}}||[[Fayl:Ord.Nishan-i-Pakistan.ribbon.gif|60px]] [[Nishan-e-Pakistan]]
|-
| {{Flagcountry|Panama}}||[[Fayl:PAN Order of Manuel Amador Guerrero - Grand Cross BAR.png|60px]] [[Manuel Amador Guerrero]] ordeni
|-
| {{Flagcountry|Peru}}||[[Fayl:PER Order of the Sun of Peru - Grand Cross BAR.png|60px]] Quyosh ordeni
|-
| {{Flagcountry|Philippines}}||[[Fayl:PHL Legion of Honor - Chief Commander BAR.png|60px]] Sharaf ordeni&lt;ref&gt;[http://www.ops.gov.ph/japan2002/news2.htm OPS.gov.ph] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080817055749/http://www.ops.gov.ph/japan2002/news2.htm |date=17-avgust 2008-yil }}&lt;/ref&gt; &lt;br /&gt;[[Fayl:PHL Order of Sikatuna - Grand Cross BAR.png|60px]] Sikatuna ordeni&lt;ref&gt;[http://www.gov.ph/the-order-of-sikatuna/ Gov.ph] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161013194152/http://www.gov.ph/the-order-of-sikatuna/ |date=13-oktabr 2016-yil }}&lt;/ref&gt; &lt;br /&gt;[[Fayl:PHL Order of Lakandula.png|60px]] Lakandula ordeni Grand Collar
|-
| {{Flagcountry|Poland}}||[[Fayl:POL Order Orła Białego BAR.svg|60px]] Burgut ordeni
|-
| {{Flagcountry|Portugal}}||[[Fayl:PRT Order of Saint James of the Sword - Grand Cross BAR.png|60px]] Portugaliya Muqaddas ordeni&lt;br /&gt;Shahzoda Genri ordeni&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.ordens.presidencia.pt/?idc=154|title=''Cidadãos Estrangeiros Agraciados com Ordens Portuguesas'' |publisher=presidencia.pt |language=pt |accessdate=6-yanvar 2011-yil }}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Qatar}}||[[Fayl:Order of Independence (Qatar) - ribbon bar.gif|60px]] Mustaqillik ordeni
|-
| {{Flagcountry|Saudi Arabia}}||[[Fayl:Decoration_without_ribbon_-_en.svg|60px]] Badr zanjiri
|-
| {{Flagcountry|Senegal}}||[[Fayl:SEN Order of the Lion - Grand Cross BAR.png|60px]] Senegal ordeni
|-
| {{Flagcountry|South Africa}}||[[Fayl:Ord.GoodHope-ribbon.gif|60px]] Yaxshi niyat ordeni&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=Sahistory |url=http://www.sahistory.org.za/archive/speech-president-nelson-mandela-court-dinner-hosted-his-majesty-emperor-akihito-and-her-maje |access-date=2017-10-08 |archivedate=2019-01-03 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190103094105/http://www.sahistory.org.za/archive/speech-president-nelson-mandela-court-dinner-hosted-his-majesty-emperor-akihito-and-her-maje }}&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Spain}}||[[Fayl:Order of the Golden Fleece ribbon bar.svg|60px]] Oltin orden&lt;ref&gt;[http://www.noblesseetroyautes.com/nr01/2008/11/diner-de-gala-au-palais-imperial-de-tokyo/ „Noblesse et Royautés“]{{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160128102014/http://www.noblesseetroyautes.com/nr01/2008/11/diner-de-gala-au-palais-imperial-de-tokyo/ |date=28-yanvar 2016-yil }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160128102014/http://www.noblesseetroyautes.com/nr01/2008/11/diner-de-gala-au-palais-imperial-de-tokyo/ |date=2016-01-28 }}&lt;/ref&gt; &lt;br /&gt;[[Fayl:ESP Charles III Order GC.svg|60px]] [[Charles III]] ordeni&lt;br /&gt;[[Fayl:Order of Charles III - Sash of Collar.svg|60px]] [[Charles III]] ordeni
|-
| {{Flagcountry|Sweden}}||[[Fayl:Seraphimerorden ribbon.svg|60px]] [[Royal Order of the Seraphim]]&lt;ref&gt;[http://www.gettyimages.be/detail/nieuwsfoto%27s/king-carl-xvi-gustaf-and-queen-silvia-of-sweden-are-nieuwsfotos/73701699 Group photo]&lt;/ref&gt;
|-
| {{Flagcountry|Thailand}}||[[Fayl:Order of the Rajamitrabhorn (Thailand) ribbon.svg|60px]] Rajamitrabhorn ordeni&lt;br /&gt;[[Fayl:Order of the Royal House of Chakri (Thailand) ribbon.svg|60px]] Qirollik ordeni&lt;br /&gt;[[Fayl:King Rama IX 60th Accession to the Throne (Thailand) ribbon.svg|60px]] [[Bhumibol Adulyadej]] ordeni
|-
| {{Flagcountry|Ukraine}}||Yaroslav Dono ordeni
|-
| {{Flagcountry|United Arab Emirates}}||[[Fayl:Ribbon bar of the Order of the Union (United Arab Emirates).svg|60px]] Ittifoq ordeni
|-
| {{Flagcountry|United Kingdom}}||[[Fayl:Order of the Garter UK ribbon.png|60px]] Qirollik ordeni&lt;br /&gt;[[Fayl:UK Royal Victorian Order honorary member ribbon.svg|60px]] &lt;br /&gt;[[Fayl:UK Queen EII Coronation Medal ribbon.svg|60px]] Qirolicha medali
|-
| {{Flagcountry|Yugoslavia}}*||[[Fayl:Order of the Yugoslavian Great Star Rib.png|60px]]Yugoslav yulduzi ordeni
|-
| {{Flagcountry|Zaire}} ||[[Fayl:Ribbon bar of the National Order of the Leopard (Zaire).svg|60px]] Leopard ordeni
|-
|}

== Shajarasi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|title=Ancestry in Genealogics.org |url=http://genealogics.org/pedigree.php?personID=I00436222&amp;tree=LEO&amp;parentset=0&amp;display=standard&amp;generations=5 }}{{dead link|date=October 2016 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt; ==
{{ahnentafel top|width=100%}}
&lt;center&gt;{{ahnentafel-compact5
|style=font-size: 90%; line-height: 110%;
|border=1
|boxstyle=padding-top: 0; padding-bottom: 0;
|boxstyle_1=background-color: #fcc;
|boxstyle_2=background-color: #fb9;
|boxstyle_3=background-color: #ffc;
|boxstyle_4=background-color: #bfc;
|boxstyle_5=background-color: #9fe;
|1= 1. '''Akihito'''
|2= 2. [[Hirohito|Hirohito, Shōwa]]
|3= 3. [[Kōjun|Princess Nagako of Kuni]]
|4= 4. [[Taishō|Yoshihito, Taishō]]
|5= 5. [[Teimei|Lady Sadako Kujō]]
|6= 6. [[Imperial Kuniyoshi Kuni|Kuniyoshi, 2nd Imperial Kuni]]
|7= 7. Princess Chikako Shimazu
|8= 8. [[Meiji|Mutsuhito, Meiji]]
|9= 9. [[Yanagihara Naruko|Lady Naruko Yanagihara]]
|10= 10. [[Kujō Michitaka|Kujō Michitaka of the Fujiwara Clan]]
|11= 11. Lady Ikuko Noma
|12= 12. [[Kuni Asahiko|Asahiko, 1st Imperial Kuni]]
|13= 13. Lady Makiko Izumi
|14= 14. [[Shimazu Tadayoshi (II)|Shimazu Tadayoshi]]
|15= 15. Lady Sumako Yamazaki
|16= 16. [[Kōmei|Osahito, Kōmei]]
|17= 17. [[Nakayama Yoshiko|Lady Yoshiko Nakayama]]
|18= 18. Count Mitsunaru Yanagihara 
|19= 19. Lady Utano Hasegawa
|20= 20. [[Kujo Hisatada|Kujō Hisatada, Regent of Japan]]
|21= 21. Lady Tsuneko Karahashi
|22= 22. Yorioki Noma
|23= 23. Lady Kairi Yamokushi
|24= 24. [[Fushimi Kuniie]]
|25= 25. Lady Nobuko Toriikōji
|26= 26. Sir Toshimasu Izumitei
|27= 27. Lady Mako Yatoshi
|28= 28. [[Shimazu Hisamitsu|Shimazu Hisamitsu]]
|29= 29. Lady Chimoko Shimazu of Echizen-Shimazu
}}&lt;/center&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
* [http://www.kunaicho.go.jp/e-about/activity/activity01.html Their Majesties the and Empress] Imperial Household Agency websiteʼda
* [http://www.kunaicho.go.jp/page/kaiken/showEn/7 Press Conference on the occasion of His Majesty’s Birthday (2016)]
* [http://www.americanrhetoric.com/speeches/emperorakihitodisasterspeech.htm Complete transcript (U.S. English and Japanese) and audio mp3 and video of 'Do Not Lose Hopeʼ Address to the Nation]
{{Yaponiya Imperatorlari}}

[[Turkum:Yaponiya]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>s3iluqcvk4seo7t6s2wnyx3jwjek9zv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Iskandar Mirza</title>
    <ns>0</ns>
    <id>677238</id>
    <revision>
      <id>5481066</id>
      <parentid>5478081</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:02:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481066</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6291" sha1="ikdhn3ymlwlg1oyppithtcq6ab4duy6" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Iskandar Mirza
| asl ismi                  = {{lang-ur|اسکندرمیرز}}
| tasvir = Iskander Mirza.jpg
| tasvir tavsifi = Iskandar Mirza
| lavozimi = [[Pokiston]] general-gubernatori
| tartib = 4
| bayroq = Flag of a Commonwealth Governor-General.svg
| boshlanish davri = [[7-avgust]] [[1955-yil]]dan
| tugash davri = [[23-mart]] [[1956-yil]]gacha
| oʻtmishdoshi = [[Gʻulom Muhammad]]
| vorisi = lavozim bekor qilingan
| tartib_2 = 1
| lavozimi_2 = Pokiston Prezidenti
| monarx = [[Yelizaveta II]]
| bayroq_2 = Flag of Pakistan.svg
| boshlanish davri_2 = [[23-mart]] [[1956-yil]]dan
| tugash davri_2 = [[27-oktyabr]] [[1958-yil]]gacha
| oʻtmishdoshi_2 = lavozim taʼsis etilgan
| vorisi_2 = [[Ayub Xon (general)]]
| tavallud sanasi = {{birth date|1899|11|15}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Bengal}}
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|1969|11|15|1899|11|15}}
| vafot joyi = {{VafotJoyi|London}}
| mukofotlari =
}}
'''Iskandar Mirza''' ({{lang-ur|اسکندرمیرز}}) – [[Pokiston]] general-gubernatori (7-avgust 1955-yil – 23-mart 1956-yil). Birinchi prezidenti (1956-1958)&lt;ref name=CDI&gt;{{veb manbasi|author=|date=|url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P015|title=Iskander Mirza|publisher=|accessdate=2012-02-27|lang=en|deadlink=404|archiveurl=https://archive.today/20121209063751/http://storyofpakistan.com/iskander-mirza/|archivedate=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

== Biografiyasi ==
[[1899|1899-yil]] [[15-noyabr|15-noyabrda]] [[Gʻarbiy Bengaliya|Gʻarbiy Bengaliyada]] tugʻilgan. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniyadagi]] Elfinston kollejida harbiy fanlarni oʻrgangan. Britaniyadan qaytgach, 1919-yilda [[Britaniya Hindistoni|Britaniya Hindiston]] qurolli kuchlari safiga qoʻshildi. 1926-yilda Iskandar armiyani tark etdi, Hindiston siyosiy xizmatida ishlay boshladi va Shimoliy-Gʻarbiy chegara provinsiyasida komissar yordamchisi lavozimiga tayinlandi. 1931-yilda komissar boʻldi. Hindiston siyosiy xizmati komissari sifatidagi faoliyatining katta qismi qabila hududlarida oʻtdi. Pokiston tashkil etilishidan oldin Britaniya Hindistoni Mudofaa vazirligida ham xizmat qilgan&lt;ref name=&quot;CDI2&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P015 |sarlavha=Iskander Mirza |nashriyot= |qaralgan sana=2012-02-27 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209063751/http://storyofpakistan.com/iskander-mirza/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

Iskandar Mirza Pokistonning birinchi mudofaa vaziri hisoblanadi, bu lavozimda yetti yildan ortiq ishlagan. Mirzo 1954-yil may oyida Sharqiy Pokiston gubernatori boʻldi. Viloyatdagi har qanday norozilik namoyishlarini bostirish uchun kuch ishlatishdan tortinmasligini ochiq aytdi. Uning gubernator sifatidagi birinchi qadami 319 kishini, jumladan Avami Ligasining ikki yetakchisi [[Mujibur Rahmon|Rahmon Mujibur]] va Yusuf Ali Choudrini hibsga olish uchun order bergani edi. Iyun oyi oʻrtalariga kelib hibsga olinganlar soni 1051 kishiga yetdi. Milliy Assambleyaning 33 aʼzosi va [[Dakka|Dakkalik]] ikki universitet professori ham hibsga olingan. Sharqiy Pokistonda jazolash harakatlari amalga oshirilgan&lt;ref name=&quot;CDI3&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P015 |sarlavha=Iskander Mirza |nashriyot= |qaralgan sana=2012-02-27 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209063751/http://storyofpakistan.com/iskander-mirza/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

1954-yil oktabrdan 1955-yil avgustigacha ichki ishlar vaziri boʻlgan. 1955-yil 7-avgustda Gʻulom Muhammad betobligi sababli ikki oylik taʼtilga chiqdi va Mirzaga general-gubernator vazifasini bajaruvchi lavozimni taklif qildi. Iskandar Choudhuri Muhammad Alini mamlakat bosh vaziri etib tayinladi. 1956-yilda Pokistonning yangi Konstitutsiyasi qabul qilindi, unda davlat boshligʻi unvoni General-gubernatorlikdan Prezidentga oʻzgartirildi. Lekin davlat rahbarining vazifa va vakolatlari oʻzgarmadi. Taʼsis majlisi bir ovozdan Iskandar Mirzani Pokistonning birinchi prezidenti etib sayladi&lt;ref name=&quot;CDI4&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P015 |sarlavha=Iskander Mirza |nashriyot= |qaralgan sana=2012-02-27 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209063751/http://storyofpakistan.com/iskander-mirza/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

Iskandar Mirza har qanday yoʻl bilan mamlakat siyosiy maydonida hukmronlik qilishga harakat qildi. U davlat rahbari sifatida hamisha mamlakat siyosatida faol va nufuzli boʻlib kelgan. Mirzo boshqa siyosatchilarning kuchsizligidan unumli foydalanib, ularni bir-biriga qarama-qarshi qildi. Musulmonlar Ligasining taʼsirini bartaraf etish uchun Pokiston Respublikachilar partiyasini yaratishda faol ishtirok etdi. Davlatda [[Islom|dinning]] rolini pasaytirish uchun bor kuchi bilan harakat qildi. Toʻrt yillik qisqa muddat ichida toʻrt marta bosh vazir tayinladi&lt;ref name=&quot;CDI5&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P015 |sarlavha=Iskander Mirza |nashriyot= |qaralgan sana=2012-02-27 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209063751/http://storyofpakistan.com/iskander-mirza/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

1958-yil 7-oktabrda 1956-yilgi konstitutsiyani bekor qilish toʻgʻrisida deklaratsiya chiqardi. Eʼlonga muvofiq respublika parlamenti tarqatib yuborildi va mamlakat tarixida birinchi harbiy holat joriy etildi. Ayni paytda Iskandar Mirza [[Ayub Xon (general)|Ayubxonni]] Qurolli Kuchlar Oliy Bosh qoʻmondoni etib tayinladi. Ammo Ayubxon prezident qoʻlida qoʻgʻirchoq boʻlishdan bosh tortdi. 1958-yil 27-oktyabrda Muhammad Ayubxon Iskandar Mirzani mamlakatni tark etishga majbur qildi va oʻzini prezident deb eʼlon qildi.

Iskandar Mirza umrining qolgan qismini [[London|Londondagi]] mehmonxona xonasida oʻtkazdi. [[1969|1969-yil]] [[15-noyabr|15-noyabrda]] vafot etdi&lt;ref name=&quot;CDI6&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P015 |sarlavha=Iskander Mirza |nashriyot= |qaralgan sana=2012-02-27 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209063751/http://storyofpakistan.com/iskander-mirza/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}

[[Turkum:Pahlaviy ordeni sohiblari]]</text>
      <sha1>ikdhn3ymlwlg1oyppithtcq6ab4duy6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Asif Ali Zardoriy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>677260</id>
    <revision>
      <id>5481023</id>
      <parentid>5478228</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:52:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5481023</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12520" sha1="8rh8p194m6h8tansh7916bt1zp0r3xy" xml:space="preserve">{{familiyadoshlar|Zardoriy}}
{{Davlat arbobi
|ismi          = Asif Ali Zardoriy
|asl ismi     = {{lang-ur| آصف علی زرداری}}&lt;br /&gt; {{lang-sd|آصف علي زرداري}}
|tartib = 11
|tasvir = Asif Ali Zardari – 2009.jpg
|uzunlik = 300px
|lavozimi = [[Pokiston Prezidenti]]
|bayroq = Flag of the President of Pakistan.svg
|boshlanish davri = [[9-sentyabr]] [[2008-yil]]
|tugash davri = [[8-sentyabr]] [[2013-yil]]gacha
|oʻtmishdoshi = [[Muhammad Mian Sumro]] (v. b.)
|vorisi = [[Mamnun Husayn]]&lt;ref name=&quot;ZardariShia&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.huffingtonpost.com/parvez-sharma/the-martyrdom-of-benazir-_b_79560.html|title=The Martyrdom of Benazir Bhutto|publisher=Huffingtonpost.com|date=2008-01-03|accessdate=2010-08-06|archiveurl=https://www.webcitation.org/66FWVbPkO?url=http://www.huffingtonpost.com/parvez-sharma/the-martyrdom-of-benazir-_b_79560.html|archivedate=2012-03-18}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=shi3a&gt;[[Vali Nasr]] ''The Shia Revival: How Conflicts Within Islam Will Shape the Future'' (W. W. Norton, 2006), pp. 88-90 {{ISBN|0-393-32968-2}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi | url=http://www.cbsnews.com/8301-503543_162-20023973-503543.html | work=CBS News | first=Farhan | last=Bokhari | title=Pakistan-Saudi Relations Appear Strained in Leaked Cables | date=2010-11-29 | archiveurl=https://archive.today/20120728172011/http://www.cbsnews.com/8301-503543_162-20023973-503543.html | archivedate=2012-07-28 | deadlink=404 }}&lt;/ref&gt;
|tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1955|7|26}}
|tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Sind}}
|vafot sanasi =
|vafot joyi =
|mukofotlari =
{{{!}}
{{!}}{{Ismoili Somoniy ordeni}}{{!!}}{{1-klass Turkiya ordeni}}
{{!}}}
}}
'''Asif Ali Zardoriy''' ({{lang-ur| آصف علی زرداری}}, {{lang-sd|آصف علي زرداري}}) – Pokistonlik [[Siyosat|siyosatchi]], Pokiston Xalq partiyasi hamraisi, 2008-yil 9-sentyabrdan 2013-yil 8-sentyabrgacha Pokiston Prezidenti. Pokistondagi ikkinchi eng boy odam&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=Top richest people of Pakistan |url=http://www.panishani.com/2012/06/top-richest-people-of-pakistan/ |access-date=2018-03-06 |archivedate=2012-09-23 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120923172530/http://www.panishani.com/2012/06/top-richest-people-of-pakistan/ }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Top richest people of Pakistan |url=http://www.panishani.com/2012/06/top-richest-people-of-pakistan/ |qaralgan sana=2018-03-06 |arxivsana=2016-03-08 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20160308221931/http://panishani.com/2012/06/top-richest-people-of-pakistan }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;afcea&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://nightwatch.afcea.org/NightWatch_20071230.htm|title=For the Night of 30-dekabr 2007-yil|publisher=AFCEA International|accessdate=23-noyabr 2009-yil|archiveurl=https://www.webcitation.org/66FWWbvdI?url=http://nightwatch.afcea.org/NightWatch_20071230.htm|archivedate=2012-03-18}} {{Webarxiv|url=https://www.webcitation.org/66FWWbvdI?url=http://nightwatch.afcea.org/NightWatch_20071230.htm |date=2012-03-18 }}&lt;/ref&gt;. {{Tarjima qilinmagan 3|Pokiston parlament saylovlari (2024)|2024-yilgi parlament saylovlaridan|en|2024 Pakistani general election}} soʻng erishilgan koalitsiya kelishuvi tufayli Zardoriy mart oyida yana Pokiston prezidenti boʻladi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last= |first= |date=2024-03-03 |title=Shehbaz Sharif elected as prime minister of Pakistan |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/03/shehbaz-sharif-sworn-in-as-prime-minister-of-pakistan |access-date=2024-03-05 |id=0261-3077}}&lt;/ref&gt;.

== Biografiyasi ==
[[Sind]] provinsiyasida badavlat oilada tugʻilgan. Sind viloyatida yashovchi [[Balujlar|balujiylarning]] kichik qabilasi boʻlgan zardari qabilasidan chiqqan&lt;ref name=&quot;afcea2&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://nightwatch.afcea.org/NightWatch_20071230.htm |sarlavha=For the Night of 30 December 2007 |nashriyot=AFCEA International |qaralgan sana=2009-11-23 |arxivurl=https://www.webcitation.org/66FWWbvdI?url=http://nightwatch.afcea.org/NightWatch_20071230.htm |arxivsana=2012-03-18}}&lt;/ref&gt;. [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniyada]] oʻqigan. 1987-yilda [[Benazir Bhutto]] bilan turmush qurgan. Bhutto 1988–1990, 1993–1996-yillarda Pokiston Bosh vaziri lavozimida ishlagan va uch farzandi bor&lt;ref&gt;[http://www.dailymail.co.uk/news/article-1049242/Pakistan-presidential-contender-history-mental-illness.html Pakistan presidential contender 'has history of mental illness']&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/news/2009/07/22/joke/ Lenta.ru: Pokiston Prezidenti zapretil anekdoti o sebe]&lt;/ref&gt;.

1990-yilda [[Korrupsiya|korrupsiyada]] ayblanib hibsga olingan va ikki yil qamoqda oʻtirgan&lt;ref&gt;[https://www.independent.co.uk/news/world/asia/questions-raised-over-zardari-mental-health-909373.html Questions raised over Zardari mental health]&lt;/ref&gt;. 1993-1996-yillarda atrof-muhitni muhofaza qilish vaziri, 1995-1996-yillarda esa investitsiyalar vaziri lavozimlarida ishlagan. 1996-yilda bir qator ayblovlar boʻyicha hibsga olingan, jumladan [[pora]] olish (besh yil qamoq va jarima), 2008-yilda, undan bir yil oldin sodir boʻlgan Bhuttoning akasini oʻldirish (ayblov 2012-yilning bahorida olib tashlangan) aybi boʻyicha tergov qilingan. 1999-yilda narkotik mafiyasiga yordam berishda ham ayblangan. Bhuttoning soʻzlariga koʻra, Zardoriy qiynoqqa solingan. 2004-yil noyabr oyida garov evaziga qamoqdan ozod qilindi va koʻp oʻtmay [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlarga]] joʻnab ketdi. Bir yil oʻtib hibsga olish uchun yangi order paydo boʻldi. Bu safar ayblov daromadlar haqidagi maʼlumotlarni soxtalashtirish bilan bogʻliq. [[Pervez Musharraf|Musharraf]] hukmronligining oxiridagina Zardoriy Pokistonda toʻsiqsiz qola oldi&lt;ref&gt;[http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/pakistan/2622123/Pakistan-presidential-candidate-Asif-Ali-Zardari-suffering-from-severe-mental-problems.html Pakistan presidential candidate Asif Ali Zardari 'suffering from severe mental problems']&lt;/ref&gt;.

Bhutto oʻlimidan soʻng (2007), uning bevasi va oʻgʻli Bilaval PPP hamraislari boʻlishdi. Musharraf 2008-yil avgust oyida isteʼfoga chiqqanida, Zardoriy korrupsiya va giyohvand moddalar savdosiga aloqadorlikda gumon qilinayotganiga qaramay ([[Shveysariya]] saylovoldi kampaniyasi paytidayoq unga qarshi daʼvolardan voz kechgan&lt;ref&gt;[https://lenta.ru/articles/2021/09/25/bhutto/ Kak jenщina vpervie stala premerom Pakistana, nastroila protiv sebya polstrani i bila ubita] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20231229182921/https://lenta.ru/articles/2021/09/25/bhutto/ |date=2023-12-29 }} // sen 2021&lt;/ref&gt;), AQSh bilan aloqalari va ruhiy muammolariga qaramay, prezidentlikka asosiy nomzodlardan biriga aylandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.dailymail.co.uk/news/article-1049242/Pakistan-presidential-contender-history-mental-illness.html |sarlavha=Pakistan presidential contender 'has history of mental illness' |qaralgan sana=2011-09-18 |arxivsana=2015-07-12 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20150712075425/http://www.dailymail.co.uk/news/article-1049242/Pakistan-presidential-contender-history-mental-illness.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.independent.co.uk/news/world/asia/questions-raised-over-zardari-mental-health-909373.html |sarlavha=Questions raised over Zardari mental health |qaralgan sana=2017-09-29 |arxivsana=2018-03-06 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180306210908/http://www.independent.co.uk/news/world/asia/questions-raised-over-zardari-mental-health-909373.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/pakistan/2622123/Pakistan-presidential-candidate-Asif-Ali-Zardari-suffering-from-severe-mental-problems.html |sarlavha=Pakistan presidential candidate Asif Ali Zardari 'suffering from severe mental problems' |qaralgan sana=2011-09-18 |arxivsana=2012-02-04 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20120204063243/http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/pakistan/2622123/Pakistan-presidential-candidate-Asif-Ali-Zardari-suffering-from-severe-mental-problems.html}}&lt;/ref&gt;.

2008-yil 9-sentyabrda prezident sifatida qasamyod qildi. Boshlanish davri minglab aholining oʻlimiga olib kelgan [[Afgʻonistondagi urush (2001–2021)|AQShning „terrorizmga qarshi“ havo hujumi]] bilan yodda qoldi. Ikki haftadan soʻng parlamentga qilgan birinchi murojaatida Zardoriy AQSh harbiylarini qoraladi va prezident vakolatlarini sezilarli darajada cheklashni, parlament respublikasiga oʻtishni taʼminlashni taklif qildi&lt;ref&gt;{{Citation |title=Официальный сайт Prezidentа Таджикистана |url=http://www.president.tj/rus/novostee_100311.html |year= |access-date=2018-03-06 |archivedate=2011-12-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111205154912/http://www.president.tj/rus/novostee_100311.html}}&lt;/ref&gt;.

Oʻsha yilning oxirida Yaqin Sharqda terrorchilik tahdidi yanada kuchaydi. [[Islomobod|Islomoboddagi]] mehmonxonadagi portlash Zardoriyga suiqasd boʻlgan deb hisoblansa-da, Pokiston razvedka idoralari Mumbaydagi hujumni moliyalashtirganlikda gumon qilingan. Biroq Zardoriy terrorchilar bilan aloqadan rasman voz kechdi. Hindistonga tergovda yordam berishga vaʼda berdi, bu esa [[Al-Qoida|al-Qoidaning]] gʻazabini keltirdi&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/articles/2011/11/29/pakinato/ Drujestvenniy ogon] // [[Lenta.ru]]&lt;/ref&gt;.

2009-yilda ichki siyosiy nizolar Zardoriy rejimiga tahdid sola boshladi. Sobiq bosh vazir [[Navoz Sharif]] prezident saylovlar oldidan vaʼda qilganidek, oʻzidan oldingi prezident tomonidan ishdan boʻshatilgan bir qancha sudyalarni lavozimiga tiklamaganidan foydalangan. Biroq Sharif tarafdorlarining [[Karachi]] va [[Lohur|Lahordagi]] mitinglari bostirildi, Sharifning oʻziga esa saylangan lavozimlarda ishlash taqiqlandi. Hukumat oxir-oqibat Oliy sud raisligini mashhur Iftixar Muhammad Choudriga qaytarishga rozi boʻldi&lt;ref&gt;[http://www.guardian.co.uk/world/2010/aug/08/pakistan-floods-army-popular-zardari-anger Pakistan floods: army steps into breach as anger grows at Zardari]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://lenta.ru/articles/2011/09/23/hakkani/ Karavani iz Pakistana] // [[Lenta.ru]]&lt;/ref&gt;.

Oʻsha yilning iyun oyida Zardoriy [[Yekaterinburg|Yekaterinburgga]] tashrif buyurib, [[Shanxay hamkorlik tashkiloti|Shanxay hamkorlik tashkilotiga]] aʼzo va kuzatuvchi davlatlar rahbarlari kongressi doirasida [[Dmitriy Medvedev]] va [[Hamid Karzay]] bilan uchrashdi.

Iyul oyida aholining korrupsiya va soliqlarning oshishidan noroziligi kuchaydi. Zardoriy haqidagi barcha hazil va latifalar taqiqlandi. Bundan buyon davlat rahbari haqida hazillashgan har bir kishi hibsga olinib, 14 yilgacha qamalishi mumkin. Bu qoida jamoatchilik tomonidan salbiy qabul qilindi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://m.lenta.ru/news/2009/07/22/joke/ |sarlavha=Президент Пакистана запретил анекдоты о себе |ish=Lenta.ru |arxivurl=https://web.archive.org/web/20090726092340/http://lenta.ru/news/2009/07/22/joke/ |arxivsana=2009-07-26 |qaralgan sana=2009-07-22}}&lt;/ref&gt;.

2010-yil jiddiy suv toshqini bilan kechdi, bu davrda Prezident Buyuk Britaniya va Fransiyada boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.guardian.co.uk/world/2010/aug/08/pakistan-floods-army-popular-zardari-anger |sarlavha=Pakistan floods: army steps into breach as anger grows at Zardari |qaralgan sana=2012-09-23 |arxivsana=2011-04-21 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20110421230132/http://www.guardian.co.uk/world/2010/aug/08/pakistan-floods-army-popular-zardari-anger}}&lt;/ref&gt;.

2011-yilda mashhur terrorchi [[Usoma bin Lodin|Usama bin Lodin]] Pokistonda amerikaliklar tomonidan oʻldirilgan. Shundan soʻng ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar yomonlashdi&lt;ref&gt;''Yakovina I.'' [http://lenta.ru/articles/2011/09/23/hakkani/ Karavani iz Pakistana] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160311010918/https://lenta.ru/articles/2011/09/23/hakkani/ |date=2016-03-11 }} // [[Lenta.ru]]&lt;/ref&gt;. Afgʻoniston bilan chegara yaqinidagi Pokiston nazorat-oʻtkazish punktining vayron boʻlishi ularga ham taʼsir koʻrsatdi&lt;ref&gt;''Yakovina I.'' [http://lenta.ru/articles/2011/11/29/pakinato/ Drujestvenniy ogon] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160310232251/https://lenta.ru/articles/2011/11/29/pakinato/ |date=2016-03-10 }} // [[Lenta.ru]]&lt;/ref&gt;.

2013-yilning may oyida boʻlib oʻtgan saylovlarda magʻlubiyatga uchragan. [[Mamnun Husayn]] gʻalaba qozongan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Pokiston Prezidentlari}}
{{DEFAULTSORT:Zardoriy, Asif}}
[[Turkum:Pokiston milliarderlari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>8rh8p194m6h8tansh7916bt1zp0r3xy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yahyo Xon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>677292</id>
    <revision>
      <id>5481067</id>
      <parentid>5480442</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:03:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.217.146|188.253.217.146]] ([[User talk:188.253.217.146|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5480442|5480442]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481067</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6314" sha1="6du5qtqrkutpp0rfkn8psmq7yqjvrqi" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Ogʻa Muhammad Yahyo Xon
| asl ismi                  = {{lang-ur|آغا محمد یحیی خان}}
| tasvir = Yahya Khan (cropped version).jpg
| uzunlik = 150px
| lavozimi = [[Pokiston Prezidenti]]
| tartib = 3
| bayroq = Flag of Pakistan.svg
| boshlanish davri = [[1969-yil]] [[25-mart]]dan
| tugash davri = [[1971-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| oʻtmishdoshi = [[Ayub Xon (general)|Ayub Xon]]
| vorisi = [[Zulfiqor Ali Bhutto]]
| lavozimi_2 = Pokiston tashqi ishlar vaziri
| tartib_2 = 10
| bayroq_2 = Flag of Pakistan.svg
| boshlanish davri_2 = [[1969-yil]] [[5-aprel]]dan
| tugash davri_2 = [[1971-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| oʻtmishdoshi_2 = [[Mian Arshad]]
| vorisi_2 = [[Zulfiqor Ali Bhutto]]
| tavallud sanasi = {{birth date|1917|2|4}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Chakval}} [[Fayl:British Raj Red Ensign.svg|20px]]
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|1980|8|10|1917|2|4}}
| vafot joyi = {{VafotJoyi|Ravalpindi}} [[Fayl:Flag of Pakistan.svg|20px]]
| mukofotlari = {{Nishoni Pokiston ordeni}}{{Pahlaviy ordeni}}
}}
'''Yahyo Xon''' ({{lang-az|Ağa Məhəmməd Yəhya xan Qızılbaş}}, {{lang-ur|آغا محمد یحیی خان}}) – [[Pokiston]]ning 3-Prezidenti, shuningdek, tashqi ishlar vaziri vazifasini ham bajargan&lt;ref name=CDI&gt;{{Veb manbasi|author=|date=|url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018|title=Yahya Khan|publisher=|accessdate=2012-01-30|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/65blhsuPJ?url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018|archivedate=2012-02-21}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Hugh Tinker, „South Asia: A Short History“ University of Hawaii Press&quot;, 1990&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;&quot;Historical Dictionary of Pakistan&quot;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Agha Humayun Amin, „India Pakistan Wars-1947 to 1971-A Strategic and Operational Analysis“&lt;/ref&gt;.

== Biografiyasi ==
1917-yil 4-fevralda [[Britaniya Hindistoni|Britaniya Hindistonining]] Chakval shahrida tugʻilgan. Yahyoxonning oilasi turkiy ildizlarga ega boʻlib, ular qizilbosh qabilalaridan boʻlgan. Uning otasi Saodat Alixon [[Peshovar|peshovarlik]] edi. Yahyo Xon Panjob universitetida oʻqishni tugatgandan soʻng [[Dehradun|Dehradundagi]] Hindiston harbiy akademiyasiga oʻqishga kirdi.

1938-yilda Britaniya Hindiston armiyasida Shimoliy-Gʻarbiy chegara provinsiyasida joylashgan harbiy qismda xizmat qila boshladi. [[Ikkinchi jahon urushi]] paytida [[Shimoliy Afrika]], [[Iroq]] va [[Italiya|Italiyada]] harbiy vazifalarini bajargan. Britaniya Hindistoni boʻlingandan soʻng, Yahyo Xon [[Kvetta|Kvettada]] Pokiston qoʻmondonlik va shtab kollejini tashkil etishda muhim rol oʻynadi. [[Ikkinchi Hindiston-Pokiston urushi|1965-yilgi urushda]] piyodalar diviziyasiga qoʻmondonlik qilgan. General unvonini oldi va 1966-yilda Pokiston armiyasi qoʻmondoni etib tayinlandi. 1969-yilda butun mamlakat boʻylab vaziyat nazoratdan chiqa boshladi va [[Ayub Xon (general)|Ayub Xon]] hokimiyatni [[Pokiston armiyasi|armiya]] shtab boshligʻi general Yahyoxonga topshirishga majbur boʻldi. Yahyoxon hokimiyatga kelganidan soʻng darhol mamlakatda harbiy holat eʼlon qildi. Konstitutsiyani bekor qildi, Milliy va Viloyat majlislarini tarqatib yubordi. 1969-yil 31-martda Yahyo Xon rasman Pokiston Islom Respublikasi prezidenti boʻldi&lt;ref name=&quot;CDI&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018 |sarlavha=Yahya Khan |nashriyot= |qaralgan sana=2012-01-30 |til=en |arxivurl=https://web.archive.org/web/20120129090251/http://storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018 |arxivsana=2012-01-29}}&lt;/ref&gt;.

Pokistonning boshqa harbiy hukmdorlaridan farqli oʻlaroq, Yahyoxon oʻz hukmronligini kengaytirishdan manfaatdor emas edi. Mamlakat ichidagi vaziyat barqarorlashganidan soʻng, u hokimiyatni boshqa shaxsga oʻtkazishi mumkin boʻlgan variantlarni izlay boshladi. 1970-yil 29-martda vaqtinchalik konstitutsiyaning versiyasini taqdim etdi. 1970-yil dekabr oyida Pokistonda birinchi umumiy saylovlar boʻlib oʻtdi. Muammolar saylov natijalari eʼlon qilingandan keyin boshlandi. Shayx [[Mujibur Rahmon]] boshchiligidagi Avomi Ligasi Sharqiy Pokistonga ajratilgan 162 oʻrindan 160 tasini qoʻlga kiritdi. Biroq, partiya Gʻarbiy Pokistonning biron viloyatidan bitta oʻrinni ham qoʻlga kirita olmadi. Boshqa tomondan, [[Zulfiqor Ali Bhutto]] boshchiligidagi Pokiston Xalq partiyasi 81 oʻrinni qoʻlga kiritib, [[Panjob (viloyat)|Panjob]] va [[Sind|Sinddan]] eng yirik partiya boʻlib chiqdi. Bu davlatni parchalab tashladi va siyosiy tartibsizlikka olib keldi. Bhutto va Mujibur yangi saylangan Milliy Assambleyada kelisha olmagach, aholining bor umidi Yahyoxon davlat muammolarini hal etishidan iborat edi. Lekin u ham [[Bangladesh ozodlik urushi|Bengal qoʻzgʻolonini]] bostirish uchun Sharqiy Pokistondagi armiyadan foydalanishni boshlagani sababli, vaziyatni nazorat qila olmadi. Bu 1971-yilning qishida [[Hindiston — Pokiston urushi|Pokiston va Hindiston oʻrtasida urush]] boshlanishiga olib keldi&lt;ref name=&quot;CDI2&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018 |sarlavha=Yahya Khan |nashriyot= |qaralgan sana=2012-01-30 |til=en |arxivurl=https://web.archive.org/web/20120129090251/http://storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018 |arxivsana=2012-01-29}}&lt;/ref&gt;.

Yahyoxon bu urushda Pokiston armiyasining oliy qoʻmondoni edi. Oxir-oqibat, Pokiston urushda yutqazdi, mamlakat parchalanib ketdi va 90 ming kishi Pokiston askari hindlarga taslim boʻldi. Pokiston qurolli kuchlarining [[Dakka|Dakkada]] hech qanday qarshiliksiz taslim boʻlishi Yahyo Xonni mamlakatdagi eng salbiy xarakterga aylantirdi. Jamiyatning turli qatlamlaridagi odamlar uni tanqid qila boshladilar. 1971-yil 20-dekabrda hokimiyatni Pokistonning qolgan eng mashhur partiyasi rahbari [[Zulfiqor Ali Bhutto|Zulfiqor Ali Bhuttoga]] topshirishdan boshqa chorasi qolmadi. 1972-yilda Bxutto Yahyoxonni uy qamogʻida saqlashni buyurdi&lt;ref name=&quot;CDI3&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018 |sarlavha=Yahya Khan |nashriyot= |qaralgan sana=2012-01-30 |til=en |arxivurl=https://web.archive.org/web/20120129090251/http://storyofpakistan.com/person.asp?perid=P018 |arxivsana=2012-01-29}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}

[[Turkum:Pahlaviy ordeni sohiblari]]</text>
      <sha1>6du5qtqrkutpp0rfkn8psmq7yqjvrqi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muhammad Rafiq Taror</title>
    <ns>0</ns>
    <id>677307</id>
    <revision>
      <id>5481025</id>
      <parentid>5478224</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:53:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.121.177|37.61.121.177]] ([[User talk:37.61.121.177|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478224|5478224]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481025</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4183" sha1="qk4xkgk24zy2gh86a4lkkvvnlgr6jsh" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Muhammad Rafiq Taror
| asl ismi                  = {{lang-ur|محمد رفیق تارڑ}}
| tasvir = Pride_of_Performance_Award_by_President_of_Pakistan_(cropped).jpg
| tasvir tavsifi = Muhammad Rafiq Taror
| uzunlik = 200px
| lavozimi = [[Pokiston Prezidenti]]
| tartib = 9
| bayroq = Flag of the President of Pakistan.svg
| boshlanish davri = [[1998-yil]] [[1-yanvar]]dan
| tugash davri = [[2001-yil]] [[20-iyun]]gacha
| oʻtmishdoshi = [[Vasim Sajjod]]
| vorisi = [[Pervez Musharraf]]
| tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi|1929|11|2}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Gujranvala}}
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi2022|3|7|1929|11|2}}
| vafot joyi = {{TavalludJoyi|Gujranvala}}
}}
'''Rafiq Taror''' ({{lang-ur|محمد رفیق تارڑ}}) ([[1929-yil]] [[2-noyabr]] – 2022-yil 7-mart) – [[Pokiston|pokistonlik]] siyosatchi. Pokistonning 9-prezidenti (1998-2001). Bu lavozimga tayinlanishidan oldin [[Lohur|Lahor]] Oliy sudi raisi boʻlgan&lt;ref name=&quot;CDI&quot;&gt;{{veb manbasi|author=|date=|url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P028|title=Muhammad Rafiq Tarar|publisher=|accessdate=23-oktabr 2010-yil|lang=inglizcha|deadlink=404|archiveurl=https://archive.today/20121209113722/http://storyofpakistan.com/muhammad-rafiq-tarar/|archivedate=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

== Hayoti ==
Oʻrta sinf oilasida tugʻilgan. 1949-yili Islomiya kollejini tamomlagach, 1951-yilda [[Lohur|Lahor]] kollejiga oʻqishga kirib, huquqshunoslik fakultetiga ega boʻldi. Oʻsha yili advokat sifatida ishlay boshladi. 1955-yil oktyabr oyida Lahor Oliy sudida advokat sifatida ishlay boshladi. Rafiq Tarar 1970-yilda Panjob sudi raisi lavozimini egallash uchun Gujranvalada advokatlik faoliyatini toʻxtatdi. Toʻrt yil oʻtgach, Lahor Oliy sudining bosh sudyasi etib tayinlandi. 1994-yil noyabr oyida 65 yoshga toʻlgach, Tarar ushbu lavozimdan nafaqaga chiqdi&lt;ref name=&quot;CDI2&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P028 |sarlavha=Muhammad Rafiq Tarar |nashriyot= |qaralgan sana=2010-10-23 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209113722/http://storyofpakistan.com/muhammad-rafiq-tarar/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

1997-yil mart oyida sudyalikdan nafaqaga chiqqanidan keyin siyosatga kirib keldi. Pokiston musulmonlar ligasidan (N) Senat aʼzosi etib saylangan. 1997-yil 31-dekabrda Pokiston prezidenti etib saylandi. Uning bu yuqori lavozimga tayinlanishi koʻp jihatdan [[Navoz Sharif]] oilasi bilan yaqin aloqalariga bogʻliq. 1998-yil 1-yanvarda Rafiq Tarar qasamyod qildi va Pokiston Islom Respublikasining toʻqqizinchi prezidenti boʻldi. U parlamentning ikkala palatasi va toʻrtta viloyat qonun chiqaruvchi organi aʼzolaridan iborat saylovchilar kollegiyasidan koʻplab ovozlarni qoʻlga kiritdi. Undan oldin hech kim Pokiston xalqining saylangan vakillaridan bunchalik katta yordam olmagan edi. 2001-yil 20-iyunda uning oʻrnini general [[Pervez Musharraf|Parvez Musharraf]] egalladi&lt;ref name=&quot;CDI3&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P028 |sarlavha=Muhammad Rafiq Tarar |nashriyot= |qaralgan sana=2010-10-23 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209113722/http://storyofpakistan.com/muhammad-rafiq-tarar/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

Rafiq Tarar uylangan, toʻrt farzandning (uch oʻgʻil va bir qiz) otasi&lt;ref name=&quot;CDI4&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |sana= |url=http://www.storyofpakistan.com/person.asp?perid=P028 |sarlavha=Muhammad Rafiq Tarar |nashriyot= |qaralgan sana=2010-10-23 |til=en |arxivurl=https://archive.today/20121209113722/http://storyofpakistan.com/muhammad-rafiq-tarar/ |arxivsana=2012-12-09}}&lt;/ref&gt;.

2022-yil 7-martda vafot etgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://en.dailypakistan.com.pk/07-Mar-2022/former-pakistan-president-rafiq-tarar-passes-away |sarlavha=Former Pakistan president Rafiq Tarar passes away |qaralgan sana=2022-03-07 |arxivsana=2022-03-07 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220307063319/https://en.dailypakistan.com.pk/07-Mar-2022/former-pakistan-president-rafiq-tarar-passes-away}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}
{{DEFAULTSORT:Taror, Muhammad}}</text>
      <sha1>qk4xkgk24zy2gh86a4lkkvvnlgr6jsh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Faruq Ligʻoriy</title>
    <ns>0</ns>
    <id>677445</id>
    <revision>
      <id>5481026</id>
      <parentid>5478223</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:53:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.121.177|37.61.121.177]] ([[User talk:37.61.121.177|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478223|5478223]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481026</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3897" sha1="4p8mwk7pnguq75loeo9tiglmqzknltv" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi = Sardor Faruq Ahmadxon Ligʻoriy
| asl ismi={{lang-ur|سردار فاروق احمد خان لغاری}}
| tasvir =Farooq Leghari (cropped).jpg
| tasvir tavsifi =Sardor Faruq Ahmadxon Ligʻoriy
| uzunlik = 220px
| lavozimi = [[Pokiston Prezidenti]]
| tartib = 8
| bayroq = Flag of Pakistan.svg
| boshlanish davri = [[1993-yil]] [[14-noyabr]]dan
| tugash davri = [[1997-yil]] [[2-dekabr]]gacha
| premyer = [[Benazir Bhutto]]&lt;br /&gt;[[Navoz Sharif]]&lt;ref&gt;[http://www.vesti.ru/doc.html?id=154499 Benazir Bxutto. Biografiya]&lt;/ref&gt;
| oʻtmishdoshi = [[Vasim Sajjod]], v. b.
| vorisi = [[Vasim Sajjod]], v. b.
| lavozimi_2 = Pokiston tashqi ishlar vaziri
| tartib_2 =
| bayroq_2 = Flag of Pakistan.svg
| boshlanish davri_2 = [[1993-yil]] [[19-oktabr]]dan
| tugash davri_2 = [[1993-yil]] [[14-noyabr]]gacha
| oʻtmishdoshi_2 = [[Abdul Sattor]]
| vorisi_2 = [[Sardor Asif Ahmad Ali]]
| tavallud sanasi = {{birth date|1940|5|29}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Panjob}}
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2010|10|20|1940|5|29}}
| vafot joyi = {{VafotJoyi|Ravalpindi}}
}}
'''Sardor Faruq Ahmadxon Ligʻoriy''' (29.5.1940, Choti Zareen, [[Panjob]] – 20.10.2010, [[Ravalpindi]]) – [[Pokiston]] prezidenti (1993—1997)&lt;ref&gt;[http://www.lenta.ru/lib/14184234/full.htm Sharif, Navaz]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1298702&amp;print=true Istoriya dobrovolnix otstavok]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.iimes.ru/rus/stat/2009/21-10-09.htm Amerikanskie analitiki o borbe pravitelstva Pakistana protiv „Talibana“]&lt;/ref&gt;.

== Biografiyasi ==
Britaniya Hindistonida, vazir va [[Balujlar|balujlik]] yer egasi Muhammad Xon Legarining oilasida tugʻilgan. Faruk [[Lohur|Lahorda]] va Oksforddagi Sent-Ketrin kollejida tahsil olgan. Otasining oʻlimi uni klan boshligʻi unvonini olish uchun qaytishga majbur qildi.

Legari Pokiston Xalq partiyasiga qoʻshildi va [[Zulfiqor Ali Bhutto|Zulfiqor Bhutto]] hibsga olingandan soʻng partiyaga rahbarlik qildi. [[Muhammad Ziyoul-Haq|Ziyo-ul-Haq]] davrida uning oʻzi bir necha bor qamoqqa tashlangan. 1993-yilda oʻz partiyasining koʻmagi bilan avval tashqi ishlar vaziri, keyin esa Pokiston prezidenti boʻlgan.

Legarining koʻp prezidentligi davrida [[Benazir Bhutto]] uning bosh vaziri boʻlgan. U davrda iqtisodiy yutuqlarga erishildi, korrupsiya avj oldi. 1996-yilda Legari Bhuttoni ishdan boʻshatdi va parlamentni tarqatib yubordi&lt;ref&gt;[http://www.vesti.ru/doc.html?id=154499 Benazir Bxutto. Biografiya] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160304102102/http://www.vesti.ru/doc.html?id=154499 |date=2016-03-04 }} // [[Vesti (dastur)|Vesti]]&lt;/ref&gt;.

Yangi bosh vazir [[Navoz Sharif]] prezident hokimiyatini cheklash uchun kurashdi. 1997-yilda raqibi, sudya Sayyod Ali Shohni ishdan boʻshatishni talab qildi&lt;ref&gt;[http://www.lenta.ru/lib/14184234/full.htm Sharif, Navaz] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20190608212613/https://lenta.ru/lib/14184234/full.htm |date=2019-06-08 }} // [[Lenta.ru|Lenta.ru]]&lt;/ref&gt;. Qonun xatiga koʻra, prezident hukumat rahbarini bunday farmonni imzolashdan bosh torta olmas edi va Legari isteʼfoga chiqdi&lt;ref&gt;''Belash V.'' [http://www.kommersant.ru/doc.aspx?DocsID=1298702&amp;print=true Istoriya dobrovolnix otstavok] // [[КоммерсантЪ]]&lt;/ref&gt;.

Siyosiy faoliyatini yangi „Millat“ partiyasi va Pokiston musulmon ligasida davom ettirdi. 2002-yilda parlamentga saylandi. U amerikalik Kerri-Lugar qonun loyihasiga qarshi chiqdi&lt;ref&gt;''Sotnikov V. I.'' [http://www.iimes.ru/rus/stat/2009/21-10-09.htm Amerikanskie analitiki o borbe pravitelstva Pakistana protiv „Talibana“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20161117064744/http://www.iimes.ru/rus/stat/2009/21-10-09.htm |date=2016-11-17 }}&lt;/ref&gt;. Legarining oʻgʻillaridan biri senator, ikkinchisi esa vazir boʻldi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Pokiston Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Ligʻoriy, Faruq}}</text>
      <sha1>4p8mwk7pnguq75loeo9tiglmqzknltv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Miloš Zeman</title>
    <ns>0</ns>
    <id>678301</id>
    <revision>
      <id>5481073</id>
      <parentid>5477950</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:11:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477950|5477950]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481073</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25262" sha1="rpavayl2rg7xrntwt9v8tjdhzj66kf5" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Miloš Zeman
| tasvir                    = Prezident Zeman MSV.jpg
| lavozimi                  = [[Chexiya Prezidenti]]
| premyer                   = [[Petr Nečas]]&lt;br&gt;[[Jiří Rusnok]]&lt;br&gt;[[Bohuslav Sobotka]]&lt;br&gt;[[Andrej Babiš]]
| boshlanish davri          = [[2013-yil]] [[8-mart]]dan
| tugash davri              = [[2023-yil]] [[8-mart]]gacha
| oʻtmishdoshi              = [[Václav Klaus]]
| vorisi                    = [[Petr Pavel]]
| lavozimi_2                = [[Chexiya]] Bosh vaziri
| prezident_2               = [[Václav Havel]]
| boshlanish davri_2        = [[1998-yil]] [[22-iyul]]dan
| tugash davri_2            = [[2002-yil]] [[15-iyul]]gacha
| oʻtmishdoshi_2            = [[Josef Tošovský]]
| vorisi_2                  = [[Vladimír Špidla]]
| lavozimi_3                = [[:en:Chair of the Chamber of Deputies of the Parliament of the Czech Republic|Chexiya Parlamenti spikeri]]
| prezident_3               = [[Václav Havel]]
| boshlanish davri_3        = [[1996-yil]] [[27-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[1998-yil]] [[17-iyul]]gacha
| oʻtmishdoshi_3            = [[Milan Uhde]]
| vorisi_3                  = [[Václav Klaus]]
| lavozimi_4                = [[:en:Czech Social Democratic Party|Chexiya sotsial-demokratlar partiyasi raisi]]
| boshlanish davri_4        = [[1993-yil]] [[28-fevral]]dan
| tugash davri_4            = [[2001-yil]] [[7-aprel]]gacha
| oʻtmishdoshi_4            = [[Jiří Horák]]
| vorisi_4                  = [[Vladimír Špidla]]
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1944|9|28}}
| tavallud joyi             = {{TavalludJoyi|Kolín}}, [[Bogemiya]]
}}
'''Miloš Zeman''' ([[1944|1944-yil]] [[28-sentyabr]]) – [[2013-yil]] [[8-mart|8-martdan]] [[2023-yil]] [[8-mart]]gacha [[Chexiya]] Respublikasi Prezidenti&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url= http://aktualne.centrum.cz/domaci/clanek.phtml?id=653326 |title=Byl mužem revoluce. 20 let poté Zemana nikam nepozvali |publisher=Aktuálně.cz |language=cs}}&lt;/ref&gt;.

U umumiy saylovlar orqali saylangan Chexiya Respublikasining birinchi prezidenti edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=http://tema.novinky.cz/milos-zeman |title=Miloš Zeman |publisher=novinky.cz |language=cs |accessdate=[[27-yanvar]] 2013 |archive-date=2013-01-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130129061405/http://tema.novinky.cz/milos-zeman }}{{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20130129061405/http://tema.novinky.cz/milos-zeman |date=2013-01-29 }}&lt;/ref&gt;. 1993-yildan 2001-yilgacha Chexiya sotsial-demokratik partiyasini boshqargan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url= http://zpravy.idnes.cz/on-line-chat-milos-zeman-0sh-/domaci.aspx?c=A130102_150857_domaci_jw|title=Neuděloval bych ani milosti, ani amnestie, napsal čtenářům Zeman |last=Wirnitzer |first=Jan |date=[[3-yanvar]] 2013 |work=[[Mladá fronta DNES]] |language=cs |accessdate=[[27-yanvar]] 2013 |quotation=Miloš Zeman byl členem KSČ v letech 1968-1970. &quot;Ještě krátce po okupaci byla naděje, že demokratizační proces v tehdejším Československu bude pokračovat. Tato naděje vyhasla až právě v roce 1970,&quot; vysvětlil to politik, ʻʻʻkterého vyloučili právě pro nesouhlas s okupací’ʻʻ.}}&lt;/ref&gt;. Uning rahbarligida kuchsiz va tartibsiz partiya mamlakatdagi eng nufuzli siyosiy kuchlardan biriga aylandi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Volby 2018: Miloš Zeman, kandidát na prezidenta - E15.cz |work=Zprávy E15.cz |url=http://zpravy.e15.cz/milos-zeman-volby-2018 |access-date=2017-12-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180104142726/http://zpravy.e15.cz/milos-zeman-volby-2018 |archive-date=2018-01-04}}&lt;/ref&gt;.

2003-yilgi prezidentlik saylovlarida muvaffaqiyatsiz ishtirok etib, 7 yil davomida mamlakat siyosiy hayotidagi ishtirokini toʻxtatdi. 2010-yil mart oyida partiyaning raisi boʻldi&lt;ref name=&quot;mladiMZ&quot;&gt;{{veb manbasi |first=Marcela |last=Jurková |url= http://zpravy.ihned.cz/politika/c1-59177640-zeman-kandidat-prezident |title=Profil mladého Zemana: Inteligentní samotář, který se vždy rád poslouchal |trans-title=Profile of the young Zeman: an intelligent loner, who always liked to listen |work=Hospodářské noviny |accessdate=[[4-may]] 2017 |date=[[24-yanvar]] 2013}}&lt;/ref&gt;. 2010-yilgi parlament saylovlaridan soʻng, partiyasi parlamentga kirish uchun 5 foizlik toʻsiqdan oʻta olmaganidan keyin isteʼfoga chiqdi. 2013-yil yanvar oyida u prezidentlik saylovlarida gʻalaba qozondi. Besh yil oʻtgach, u ikkinchi muddatga qayta saylandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://zpravy.idnes.cz/s-prichodem-zemanana-nad-hradem-zavlaje-vlajka-eu-f6o-/domaci.aspx?c=A130202_093405_domaci_js |sarlavha=Na Hrad Zeman přesídlí až po své inaugurací 8. března |qaralgan sana=2013-02-02 |arxivsana=2013-02-05 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20130205024254/http://zpravy.idnes.cz/s-prichodem-zemanana-nad-hradem-zavlaje-vlajka-eu-f6o-/domaci.aspx?c=A130202_093405_domaci_js}}&lt;/ref&gt;.

1944-yil 28-sentyabrda pochta xodimi va oʻqituvchi oilasida tugʻilgan. Ota-onalar oʻgʻli tugʻilgandan koʻp oʻtmay ajrashishdi. Milos faqat onasi bilan katta boʻlgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=http://milos.chytrak.cz/1989/zeman-tm.php |first=Miloš |last=Zeman |title=Prognostika a přestavba |work=Technický magazín |date=avgust 1989 |accessdate=2018-05-22 |archivedate=2007-02-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070206065008/http://milos.chytrak.cz/1989/zeman-tm.php }} {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070206065008/http://milos.chytrak.cz/1989/zeman-tm.php |date=2007-02-06 }}&lt;/ref&gt;.

U Kolin shahrida oʻqigan: dastlabki 9 yil boshlangʻich sinfda va 1959-yildan 1963-yilgacha oʻrta iqtisodiy maktablarda. Masaryk haqidagi insho tufayli Zemanga universitetda oʻqishni davom ettirish taqiqlangan. 1963-yildan 1967-yilgacha qurilishda ishlagan. 1965-yildan boshlab universitetda oʻqishga ruxsat oldi va Praga [[Praga iqtisodiyot va biznes universiteti|Oliy Iqtisodiyot maktabida]] iqtisodiy rejalashtirishni oʻrganishni boshladi. 1967 yildan kunduzgi taʼlimga oʻtdi. 1969-yilda „Futurologiya va kelajak“ nomli ishi bilan diplom himoya qildi. 1969-1970-yillarda Oliy Iqtisodiyot maktabida oʻqituvchi boʻlgan.

1968 yilda Chexoslovakiya Kommunistik partiyasiga qoʻshildi. 1970-yilda Varshava Shartnomasi qoʻshinlarining kiritilishi va „normallashtirish“ siyosatiga rozi boʻlmagani uchun undan chiqarib yuborildi.

1971-yildan 1984-yilgacha Noctua, Technosport va Sportpropag kompaniyalarida xodim boʻlgan. 1985-1989-yillarda ilmiy-tadqiqot ishlari bilan shugʻullangan. 1990-1992-yillarda – Chexoslovakiya Fanlar akademiyasining Prognozlashtirish instituti xodimi. 1990-1992-yillarda – parlament deputati.

1993-yil 28-fevraldan 2001-yil 7-aprelgacha – Chexiya sotsial-demokratik partiyasi raisi. 1996-1998-yillarda – Chexiya parlamenti Deputatlar palatasi raisi. 1998-yil 17-iyuldan 2002-yil 15-iyulgacha – Chexiya hukumati raisi.

Senat va mintaqaviy saylovlar muvaffaqiyatsiz yakunlanganidan soʻng oʻz xohishi bilan barcha rahbarlik lavozimlarini tark etdi. 2003-yilda Chexiya Respublikasi prezidentligiga nomzodini qoʻydi, ammo oʻz partiyasidagi kelishmovchiliklar tufayli [[Václav Klaus|Vatslav Klausga]] saylovda yutqazdi. Keyinchalik, 2007-yilda partiyaning yangi rahbariyati bilan ziddiyat tufayli sotsial-demokratik partiya safini tark etdi.

Ikki marta uylandi. Ikkinchi xotinidan Katerzina ismli qizi va birinchi xotinidan David ismli oʻgʻli bor. Zeman [[Ateizm|ateist]]&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Sean Carney |year=2013 |title=Czech President Milos Zeman Casts Himself as Unifier |publisher=Wall Street Journal (blog) |url=http://blogs.wsj.com/emergingeurope/2013/03/08/czech-president-milos-zeman-casts-himself-as-unifier |access-date=2015-08-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150914003234/http://blogs.wsj.com/emergingeurope/2013/03/08/czech-president-milos-zeman-casts-himself-as-unifier/ |archive-date=2015-09-14 |quote=At the close of the speech, which focused entirely on domestic issues with no reference to the European Union or foreign affairs, the new Czech leader described himself as a tolerant atheist.}}&lt;/ref&gt;. [[Rus tili|Rus]] va [[Ingliz tili|ingliz]] tillarini yaxshi biladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://neftegaz.ru/persons/541935-milosh-zeman/ |sarlavha=Милош Земан — фото, цитаты, биография&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-03-26 |arxivsana=2021-02-28 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210228062740/https://neftegaz.ru/persons/541935-milosh-zeman/}}&lt;/ref&gt;.

2013-yil yanvar oyida boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovlarida, Chexiya Respublikasi tarixidagi birinchi toʻgʻridan-toʻgʻri prezidentlik saylovlarining birinchi turda 24,21 foiz ovoz olib, birinchi oʻrinni egalladi. U Karel Shvarsenberg bilan birga ikkinchi bosqichga chiqdi va 54,8% ovoz bilan gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.volby.cz/pls/prez2013/pe2?xjazyk=CZ |sarlavha=Результаты выборов |qaralgan sana=2013-01-26 |arxivsana=2019-01-01 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20190101172243/https://www.volby.cz/pls/prez2013/pe2?xjazyk=CZ}}&lt;/ref&gt;.

2013-yil 8-martda [[Praga|Pragada]] Chexiya Prezidenti lavozimini egalladi.

2018-yilda boʻlib oʻtadigan Chexiya prezidentligiga nomzod qilib koʻrsatdi. Birinchi turda 38,56 foiz ovoz toʻplab, birinchi oʻrinni egalladi. 2018-yil 26-27-yanvar kunlari boʻlib oʻtgan ikkinchi turda Milosh Zeman Chexiya Respublikasi Prezidenti etib qayta saylandi. Saylovchilarning 51,36% ovozini oldi. 2018-yilning 8-martida prezident lavozimiga kirishgan.

Zeman Rossiya fuqarolari uchun kirish vizalarini bekor qilish tarafdori, shuningdek, [[Ukraina|Ukrainaning]] [[NATO|NATOga]] kirishiga qarshi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://top.rbc.ru/politics/05/04/2015/55213ba29a79472622af7686 |sarlavha=Президент Чехии закрыл двери своей резиденции для посла США |qaralgan sana=2015-04-05 |arxivsana=2015-04-05 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20150405154450/http://top.rbc.ru/politics/05/04/2015/55213ba29a79472622af7686}}&lt;/ref&gt;.

Kuzatuvchilar, shuningdek, Zeman 2015-yilda Moskvada boʻlib oʻtadigan Gʻalaba paradiga taklifni qabul qilgan kam sonli Yevropa yetakchilaridan biri boʻlgan&lt;ref name=&quot;Econ&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.economist.com/news/europe/21647621-czechs-welcome-american-army-convoy-despite-their-presidents-support-russia-cavalry-ride |sarlavha=«American forces in Europe. Cavalry ride», The Economist, Apr 1st 2015 |qaralgan sana=2015-04-02 |arxivsana=2015-04-11 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20150411044411/http://www.economist.com/news/europe/21647621-czechs-welcome-american-army-convoy-despite-their-presidents-support-russia-cavalry-ride}}&lt;/ref&gt;. Zemanning aniqlik kiritishicha, „tashrifidan maqsad millionlab halok boʻlgan sovet xalqining xotirasiga hurmat bajo keltiriishdir“&lt;ref name=&quot;autogenerated1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.kommersant.ru/doc/2715091 |sarlavha=Президент Чехии Милош Земан мечтает о вступлении России в ЕС |muallif= |ish= |sana= |nashriyot= |qaralgan sana=2015-04-23 |arxivsana=2015-04-25 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20150425214053/http://www.kommersant.ru/doc/2715091}}&lt;/ref&gt;.

U Rossiya Federatsiyasining Yevropa Ittifoqiga qoʻshilishi tarafdori edi&lt;ref name=&quot;autogenerated12&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.kommersant.ru/doc/2715091 |sarlavha=Президент Чехии Милош Земан мечтает о вступлении России в ЕС |muallif= |ish= |sana= |nashriyot= |qaralgan sana=2015-04-23 |arxivsana=2015-04-25 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20150425214053/http://www.kommersant.ru/doc/2715091}}&lt;/ref&gt;.

2022-yil 24-fevralda [[Rossiyaning Ukrainaga bosqini|Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi]] fonida Zeman „Ukrainani, uning rahbariyatini va xalqini toʻliq qoʻllab-quvvatlashini“ bildirdi&lt;ref&gt;https://ruski.radio.cz/prezident-chehii-o-deystviyah-rossii-sumasshedshego-neobhodimo-izolirovat-8742979 {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20240228173254/https://ruski.radio.cz/prezident-chehii-o-deystviyah-rossii-sumasshedshego-neobhodimo-izolirovat-8742979 |date=2024-02-28 }} Prezident Chexii o deystviyax Rossii: „Sumasshedshego neobxodimo izolirovat“&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://tn.nova.cz/zpravodajstvi/clanek/528269-zeman-rekl-co-by-vyresilo-valku-v-izraeli-fialovu-vladu-ma-za-amatery |sarlavha=Zeman řekl, co by vyřešilo válku v Izraeli. Fialovu vládu má za amatéry {{!}} TN.cz |til=cs |ish=tn.nova.cz |sana=2023-11-05 |qaralgan sana=2023-11-06}}&lt;/ref&gt;. Keyinchalik Ukraina hududlarining anneksiya qilinishini oʻgʻirlik deb qoraladi va Putin bilan doʻstlikni siyosiy faoliyatidagi asosiy xato deb atadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://worldofnews.media/blog/2023/11/06/zeman-zayavil-chto-nepravil-no-ponyal-putina-o-chem-teper-sozhaleet/ |sarlavha=Земан заявил, что «неправильно понял Путина», о чем теперь сожалеет {{!}} World of News |til=ru-RU |sana=2023-11-06 |qaralgan sana=2023-11-06}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.currenttime.tv/a/zeman-putin/32672907.html |sarlavha=Экс-президент Чехии Земан назвал дружбу с Путиным главной ошибкой в своей политической карьере |til=ru |ish=Настоящее Время |sana=2023-11-06 |qaralgan sana=2023-11-06}}&lt;/ref&gt;.

Zeman alkogol va tamaki mahsulotlariga qaramligi bilan mashhur boʻlib, bu uning sogʻligʻida juda jiddiy muammolarni, xususan, yurish qiyinligini keltirib chiqardi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2015-03-21 |title=Czech president makes unlikely recommendation: smoking safe if you start late |work=Radio Prague |url=http://www.radio.cz/en/section/curraffrs/czech-president-makes-unlikely-recommendation-smoking-safe-if-you-start-late |access-date=2018-03-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180129232902/http://www.radio.cz/en/section/curraffrs/czech-president-makes-unlikely-recommendation-smoking-safe-if-you-start-late |archive-date=2018-01-29}}&lt;/ref&gt;. 2015-yilda unga qandli diabet tashxisi qoʻyilganidan soʻng, prezident oʻz odatlariga kichik oʻzgarishlar kiritishga rozi boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.praguemonitor.com/2017/08/18/report-president-zemans-health-condition-very-good |sarlavha=Report: President Zeman's health condition very good – Prague Monitor |ish=Prague Monitor |qaralgan sana=2018-03-18 |arxivsana=2020-10-26 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20201026221437/http://www.praguemonitor.com/2017/08/18/report-president-zemans-health-condition-very-good}}&lt;/ref&gt;. Prezident Zemanning omma oldida mast holda koʻrinish bergan holatlar bor&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.youtube.com/watch?v=63pO7NySX-A |sarlavha=Выпуск новостей |qaralgan sana=2018-03-18 |arxivsana=2022-06-08 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220608065913/https://www.youtube.com/watch?v=63pO7NySX-A}}&lt;/ref&gt;. Uning saylovoldi kampaniyasi „Becherovka“ (mashhur chex spirtli ichimlik) savdo belgisi ekanligini hazil tariqasida qabul qilishadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.youtube.com/watch?v=APXDT9lCyxk |sarlavha=Global News |qaralgan sana=2018-03-18 |arxivsana=2018-01-16 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180116115839/https://www.youtube.com/watch?v=APXDT9lCyxk&amp;gl=US&amp;hl=en}}&lt;/ref&gt;.

2021-yil yanvar oyi oʻrtalarida tibbiy koʻrikdan oʻtish uchun muntazam kasalxonaga yotqizilgan va COVID-19ga qarshi emlangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://zpravy.aktualne.cz/domaci/zeman-ockovani-covid/r~0f9bd6e2533d11eba25cac1f6b220ee8/ |sarlavha=Zeman se nechá očkovat za týden, pochválil EU. Občany vyzval, ať ještě vydrží — Aktuálně.cz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-10-19 |arxivsana=2021-10-29 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211029180225/https://zpravy.aktualne.cz/domaci/zeman-ockovani-covid/r~0f9bd6e2533d11eba25cac1f6b220ee8/}}&lt;/ref&gt;. 2021-yil aprel oyida Zeman neyropatiyaning kuchayishi tufayli nogironlar aravachasidan foydalanishini maʼlum qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.novinky.cz/domaci/clanek/zeman-zacal-pouzivat-vozik-kvuli-zdravotnim-problemum-40356626 |sarlavha=Zeman se zařadil mezi vozíčkáře — Novinky.cz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-10-19 |arxivsana=2021-10-29 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211029172736/https://www.novinky.cz/domaci/clanek/zeman-zacal-pouzivat-vozik-kvuli-zdravotnim-problemum-40356626}}&lt;/ref&gt;. 2021-yil 14-sentabrdan 22-sentabrgacha Markaziy harbiy gospitalga yotqizilgan. Prezident devonining press-reliziga koʻra, u suvsizlangan va toʻyib ovqatlanmagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.novinky.cz/domaci/clanek/zeman-ma-opustit-nemocnici-prijela-za-nim-manzelka-40372771 |sarlavha=Zeman opustil nemocnici. Musel v ní zůstat o den déle — Novinky.cz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-10-19 |arxivsana=2021-10-09 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211009045023/https://www.novinky.cz/domaci/clanek/zeman-ma-opustit-nemocnici-prijela-za-nim-manzelka-40372771}}&lt;/ref&gt;. 10-oktyabr kuni Zeman Markaziy harbiy gospitalning reanimatsiya boʻlimiga olib ketildi. Uning davolovchi shifokori Miroslav Zavoral tashxisni ommaga oshkor qilmadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.novinky.cz/domaci/clanek/z-lan-odjela-sanitka-v-doprovodu-limuzin-40374464 |sarlavha=Zemana převezli do nemocnice. Byl v bezvládném stavu&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-10-19 |arxivsana=2021-10-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211019030950/https://www.novinky.cz/domaci/clanek/z-lan-odjela-sanitka-v-doprovodu-limuzin-40374464}}&lt;/ref&gt;. 18-oktyabr kuni kechqurun Chexiya Senati prezident hozirda sogʻligʻi tufayli oʻz vazifalarini bajara olmagani haqidagi fikrini keltirdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.seznamzpravy.cz/clanek/sef-senatu-vystrcil-informuje-o-zdravi-prezidenta-178172 |sarlavha=Prezident není schopen vykonávat funkci, řekli jeho lékaři — Seznam Zprávy&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-10-19 |arxivsana=2021-10-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211019092223/https://www.seznamzpravy.cz/clanek/sef-senatu-vystrcil-informuje-o-zdravi-prezidenta-178172}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://420on.cz/news/politics/61491-milosh-zeman-ne-v-sostoyanii-vypolnyat-funktsii-prezidenta |sarlavha=Милош Земан не в состоянии выполнять функции президента / Политика / Новости / 420on.cz Пражский городской портал&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-10-19 |arxivsana=2021-10-18 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211018171250/https://420on.cz/news/politics/61491-milosh-zeman-ne-v-sostoyanii-vypolnyat-funktsii-prezidenta}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://420on.cz/news/people/61596-konsilium-zdorovie-prezidenta-ne-pozvolyaet-emu-polnotsenno-rabotat |sarlavha=Консилиум: здоровье президента не позволяет ему полноценно работать / Общество / Новости / 420on.cz Пражский городской портал&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-11-06 |arxivsana=2021-11-27 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211127151119/https://420on.cz/news/people/61596-konsilium-zdorovie-prezidenta-ne-pozvolyaet-emu-polnotsenno-rabotat}}&lt;/ref&gt;. 25-noyabr kuni tushdan keyin Milosh Zeman Markaziy harbiy gospitaldan chiqarildi, biroq oʻsha kuni kechqurun u COVID-19 testi ijobiy boʻlgani uchun qayta kasalxonaga yotqizildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://ruski.radio.cz/prezident-chehii-m-zeman-gospitalizirovan-s-polozhitelnym-testom-na-koronavirus-8735034 |sarlavha=Президент Чехии М. Земан госпитализирован с положительным тестом на коронавирус {{!}} Radio Prague International&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-11-25 |arxivsana=2021-11-25 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211125193153/https://ruski.radio.cz/prezident-chehii-m-zeman-gospitalizirovan-s-polozhitelnym-testom-na-koronavirus-8735034}}&lt;/ref&gt;. 27-noyabr kuni kasalxonadan chiqarildi va oʻz qarorgohiga ikki hafta karantinda boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://tass.ru/obschestvo/13044207 |sarlavha=Президента Чехии выписали из госпиталя — Общество — ТАСС&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-12-23 |arxivsana=2021-12-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211223162624/https://tass.ru/obschestvo/13044207}}&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlari ==

* Masaryk demokratik harakatining faxriy medali (1997)&lt;ref&gt;Beseda s místopředsedou Vratislavem Preclíkem s odvysíláním záběrů z udělování Čestných medailí T. G. Masaryka státním představitelům (k výročí 14. 9. 1937), ČT 2 a ČT 1, 15. 9. 1997&lt;/ref&gt;.

* Germaniya Federativ Respublikasining „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni maxsus toifali Buyuk xoch ritsari ([[Germaniya]], 2014).
* „8-sentyabr“ ordeni ([[Shimoliy Makedoniya|Makedoniya]], 2016)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |til=cs |url=https://ct24.ceskatelevize.cz/svet/1811744-v-makedonii-dostal-zeman-nejvyssi-statni-vyznamenani-v-armenii-sud-konaku |sarlavha=V Makedonii dostal Zeman nejvyšší státní vyznamenání, v Arménii sud koňaku |muallif=Česká televize |ish=ČT24 - Česká televize |qaralgan sana=2023-05-15 |arxivsana=2022-12-05 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221205175123/https://ct24.ceskatelevize.cz/svet/1811744-v-makedonii-dostal-zeman-nejvyssi-statni-vyznamenani-v-armenii-sud-konaku}}&lt;/ref&gt;.
* Oq qoʻshaloq xoch ordeni, 1-darajali ([[Slovakiya]], 2014)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.novinky.cz/domaci/clanek/zeman-zavidi-slovakum-euro-od-gasparovice-dostal-vyznamenani-229984 |sarlavha=Zeman závidí Slovákům euro, od Gašparoviče dostal vyznamenání — Novinky.cz&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-03-26 |arxivsana=2021-02-08 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210208113150/https://www.novinky.cz/domaci/clanek/zeman-zavidi-slovakum-euro-od-gasparovice-dostal-vyznamenani-229984}}&lt;/ref&gt;.
* [[Oq burgut ordeni (Polsha)|Oq burgut ordeni]] ([[Polsha]], 2016)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://cesky.radio.cz/cesky-a-polsky-prezident-si-vymenili-nejvyssi-statni-vyznamenani-8231353 |sarlavha=Český a polský prezident si vyměnili nejvyšší státní vyznamenání {{!}} Radio Prague International&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2021-03-26 |arxivsana=2021-03-16 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210316060434/https://cesky.radio.cz/cesky-a-polsky-prezident-si-vymenili-nejvyssi-statni-vyznamenani-8231353}}&lt;/ref&gt;.
* [[Serbiya Respublikasi ordeni|Serbiya Respublikasining lentadagi ordeni]] ([[Serbiya]], 2020)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |til=cs |url=https://www.mzv.cz/belgrade/cz/informace/prezident_milos_zeman_obdrzel_nejvyssi.html |sarlavha=Prezident Miloš Zeman obdržel nejvyšší státní vyznamenání Srbska |ish=www.mzv.cz |qaralgan sana=2023-05-15 |arxivsana=2022-12-05 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221205170631/https://www.mzv.cz/belgrade/cz/informace/prezident_milos_zeman_obdrzel_nejvyssi.html}}&lt;/ref&gt;.
* Prezident medali ([[Isroil]], 2022)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |til=cs |url=https://www.irozhlas.cz/zpravy-domov/milos-zeman-herzog-lipavsky-omluva-osn_2207111335_jip |sarlavha=Prezident Izraele je na návštěvě Prahy. Zeman se mu omluvil za údajně nedostatečnou podporu v OSN |ish=iROZHLAS |qaralgan sana=2023-05-15 |arxivsana=2022-12-05 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221205170639/https://www.irozhlas.cz/zpravy-domov/milos-zeman-herzog-lipavsky-omluva-osn_2207111335_jip}}&lt;/ref&gt;.
* „Avstriya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun“ yulduzli yirik oltin nishon ([[Avstriya]], 2023)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.zemanmilos.cz/cz/tiskova-sdeleni/prezident-republiky-obdrzel-nejvyssi-rakouske-vyznamenani-694781.htm |sarlavha=Miloš Zeman - oficiální stránky|qaralgan sana=2023-03-02 |arxivsana=2023-03-02 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230302152656/http://www.zemanmilos.cz/cz/tiskova-sdeleni/prezident-republiky-obdrzel-nejvyssi-rakouske-vyznamenani-694781.htm}}&lt;/ref&gt;.
* „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni ([[Vengriya]], 2023)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.sandorpalota.hu/hu/novak-katalin-visegradi-egyuttmukodes-sziv-es-az-esz-szovetsege |sarlavha=Novák Katalin: a visegrádi együttműködés a szív és az ész szövetsége {{!}} Köztársaság&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |qaralgan sana=2023-03-03 |arxivsana=2023-03-06 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230306201431/https://www.sandorpalota.hu/hu/novak-katalin-visegradi-egyuttmukodes-sziv-es-az-esz-szovetsege}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Chexiya Prezidentlari}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>rpavayl2rg7xrntwt9v8tjdhzj66kf5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza:Anushteginiylar sulolasi</title>
    <ns>10</ns>
    <id>693936</id>
    <revision>
      <id>5480998</id>
      <parentid>5313246</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:34:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480998</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="748" sha1="3xkbo3ia77hi7r3wlw9uvkug8off1zn" xml:space="preserve">{{Navbox
| name  = Anushteginiylar sulolasi
| title = [[Xorazmshohlar_davlati#Xorazmshohlar|]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
| list1 =
* [[Anushtegin]] (?—1097)
* [[Ekinchi (Xorazmshoh)|Ekinchi]] &lt;small&gt;(1097)&lt;/small&gt;
* [[Qutbiddin Muhammad]] (1097—1127)
* [[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]] (1127—1138, 1139—1156)
* [[Sulaymonshoh (Xorazmshoh)|Sulaymonshoh]] (1138—1139)
* [[Elarslon|Tojiddin El Arslon]] (1156—1172)
* [[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh Mahmud]] (1172)
* [[Takash|Alovuddin Takash]] (1172—1200)
* [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] (1200—1220)
* [[Jaloliddin Manguberdi]] (1220—1231)
}}&lt;noinclude&gt;
{{doc|content=
{{collapsible option}}
[[Turkum:Andozalar:Islom]]
}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>3xkbo3ia77hi7r3wlw9uvkug8off1zn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481000</id>
      <parentid>5480998</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:36:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481000</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="770" sha1="4g2ma54ncnw26h0oibtnp039qj57tux" xml:space="preserve">{{Navbox
| name  = Anushteginiylar sulolasi
| title = [[Xorazmshohlar_davlati#Xorazmshohlar|Xorazmshohlar sulolasi]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass = hlist
| list1 =
* [[Anushtegin]] (?—1097)
* [[Ekinchi (Xorazmshoh)|Ekinchi]] &lt;small&gt;(1097)&lt;/small&gt;
* [[Qutbiddin Muhammad]] (1097—1127)
* [[Otsiz Xorazmshoh|Alovuddin Otsiz]] (1127—1138, 1139—1156)
* [[Sulaymonshoh (Xorazmshoh)|Sulaymonshoh]] (1138—1139)
* [[Elarslon|Tojiddin El Arslon]] (1156—1172)
* [[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh Mahmud]] (1172)
* [[Takash|Alovuddin Takash]] (1172—1200)
* [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] (1200—1220)
* [[Jaloliddin Manguberdi]] (1220—1231)
}}&lt;noinclude&gt;
{{doc|content=
{{collapsible option}}
[[Turkum:Andozalar:Islom]]
}}&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>4g2ma54ncnw26h0oibtnp039qj57tux</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jeremy Irons filmografiyasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>699376</id>
    <revision>
      <id>5480770</id>
      <parentid>5479852</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:48:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A00:23C6:4A0F:4C01:98E1:2BB1:B955:E683</ip>
      </contributor>
      <comment>Knight Power (TV Series 1982--1986) Jeremy Irons as Colonel Lynch, Kitty Litter - IMDb</comment>
      <origin>5480770</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13846" sha1="hv8bidnltv2ga72cg4vvnwth7hmaw5q" xml:space="preserve">[[Fayl:SDCC 2015 - Jeremy Irons (19524260758) (cropped).jpg|thumb|200px|[[Jeremy Irons]] 2015-yilda. [[San Diego Comic-Con International]].]]
[[Oscar]] mukofoti sovrindori [[Jeremy Irons]] faoliyati davomida [[Temir niqobli odam]] (1998), [[Muqaddas zamin]] (2005), [[Telba politsiyachi 2]] (2009), [[Batman Supermanga qarshi]] (2016), [[Adolat Ligasi (film)|Adolat ligasi]] (2017) va boshqa shu kabi filmlarda rollar ijro etgan.

== Film ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Yil
! Nomi
! Rol
! Rejissor
! class=&quot;unsortable&quot; | Izoh
|-
| 1980
| ''[[Nijinsky (film)|Nijinsky]]''
| Mikhail Fokine
| [[Herbert Ross]]
|
|-
| 1981
| ''{{sortname|The|French Lieutenant's Woman|dab=film}}''
| Charles Henry Smithson/Mike
| [[Karel Reisz]]
|
|-
| 1982
| ''[[Moonlighting (film)|Moonlighting]]''
| Nowak
| [[Jerzy Skolimowski]]
|
|-
| 1983
| ''[[Betrayal (1983 film)|Betrayal]]''
| Jerry
| [[David Jones (director)|David Jones]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1984
| ''[[The Wild Duck (film)|The Wild Duck]]''
| Harold
| [[Henri Safran]]
|
|-
| ''[[Un amour de Swann (film)|Swann in Love]]''
| Charles Swann
| [[Volker Schlöndorff]]
|
|-
| 1986
| ''{{sortname|The|Mission|dab=1986 film}}''
| Father Gabriel
| [[Roland Joffé]]
|
|-
| 1988
| ''[[Dead Ringers (film)|Dead Ringers]]''
| Beverly Mantle / Elliot Mantle
| [[David Cronenberg]]
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 1989
| ''{{sortname|A|Chorus of Disapproval|A Chorus of Disapproval (film)}}''
| Guy Jones
| [[Michael Winner]]
|
|-
| ''[[Australia (1989 film)|Australia]]''
| Edouard Pierson
| [[Jean-Jacques Andrien]]
|
|-
| ''[[Danny, the Champion of the World (film)|Danny, the Champion of the World]]''
| William Smith
| [[Gavin Millar]]
|
|-
| 1990
| ''[[Reversal of Fortune]]''
| [[Claus von Bülow]]
| [[Barbet Schroeder]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1991
| ''{{sortname|The|Beggar's Opera}}''
| Prisoner
| [[Jirí Menzel]]
|
|-
| ''[[Kafka (film)|Kafka]]''
| [[Kafka]]
| [[Steven Soderbergh]]
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 1992
| ''[[The Timekeeper]]''
| [[H.G. Wells]]
| Jeff Blyth
| Qisqa metrajli film
|-
| ''[[Waterland (film)|Waterland]]''
| Tom Crick
| [[Stephen Gyllenhaal]]
|
|-
| ''[[Damage (1992 film)|Damage]]''
| Dr. Stephen Fleming
| [[Louis Malle]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1993
| ''[[M. Butterfly (film)|M. Butterfly]]''
| René Gallimard
| David Cronenberg
|
|-
| ''{{sortname|The|House of the Spirits|dab=film}}''
| Esteban Trueba
| [[Bille August]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1994
| ''[[Spaceship Earth (Epcot)|Spaceship Earth]]''
| Sharhlovchi
|
| Ovoz&lt;br /&gt;
|-
| [[Qirol Sher]]
| [[Scar (Disney)|Scar]]
| [[Roger Allers]]&lt;br /&gt;[[Rob Minkoff]]
| Ovoz
|-
| 1995
| ''[[Die Hard with a Vengeance]]''
| Simon Gruber
| [[John McTiernan]]
|
|-
| 1996
| ''[[Stealing Beauty]]''
| Alex
| [[Bernardo Bertolucci]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 1997
| ''[[Chinese Box]]''
| John
| [[Wayne Wang]]
|
|-
| ''[[Lolita (1997 film)|Lolita]]''
| [[Humbert Humbert]]
| [[Adrian Lyne]]
|
|-
| 1998
| [[Temir niqobli odam]]
| [[Aramis]]
| [[Randall Wallace]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1999
|''[[Faeries (1999 film)|Faeries]]''
| The Shapeshifter
| Gary Hurst
| Ovoz
|-
| ''Poseidonʼs Fury: Escape from the Lost City ''
| Poseidon
|[[Gary Goddard]]
| Ovoz&lt;br /&gt;Qisqa metrajli film
|-
| 2000
| ''[[Dungeons &amp; Dragons (film)|Dungeons &amp; Dragons]]''
| Profion
| [[Courtney Solomon]]
|
|-
| 2001
| ''{{sortname|The|Fourth Angel}}''
| Jack Elgin
| [[John Irvin]]
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 2002
| ''[[Callas Forever]]''
| Larry Kelly
| [[Franco Zeffirelli]]
|
|-
| ''{{sortname|The|Time Machine|dab=2002 film}}''
| The Über-Morlock
| [[Simon Wells]]
|
|-
| ''[[And Now... Ladies and Gentlemen]]''
| Valentin Valentin
| [[Claude Lelouch]]
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 2004
| ''[[Mathilde (film)|Mathilde]]''
| Col. De Petris
| Nina Mimica
|
|-
| ''{{sortname|The|Merchant of Venice|dab=2004 film}}''
| Antonio
| [[Michael Radford]]
|
|-
| ''[[Being Julia]]''
| Michael Gosselyn
| [[István Szabó]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2005
| ''[[Muqaddas zamin]]''
| Tiberias
| [[Ridley Scott]]
|
|-
| ''[[Casanova (2005 film)|Casanova]]''
| Pucci
| [[Lasse Hallström]]
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; | 2006
| ''[[Inland Empire (film)|Inland Empire]]''
| Kingsley Stewart
| [[David Lynch]]
|
|-
| ''[[Eragon (film)|Eragon]]''
| Brom
| [[Stefen Fangmeier]]
|
|-
|''[[Eye of the Leopard]]''
| Sharhlovchi
| [[Dereck Joubert]]
|
|-
| 2008
| ''[[Appaloosa (film)|Appaloosa]]''
| Randall Bragg
| [[Ed Harris]]
|
|-
| 2009
| [[Telba politsiyachi 2]]
| Alonso Avellaneda
| [[Harald Zwart]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | 2011
| ''[[Margin Call]]''&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|url=https://www.theguardian.com/film/filmblog/2011/jan/25/margin-call-sundance-review|title=Margin Call is a fine crash movie, but no banker|date=25-yanvar 2011-yil|work=The Guardian|accessdate=24-fevral 2011-yil|location=London|first=Jeremy|last=Kay}}&lt;/ref&gt;
| John Tuld
| [[J. C. Chandor]]
|
|-
| ''[[The Last Lions]]''
| Sharhlovchi
| Dereck Joubert
| Ovoz
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2012
|''[[The Words (film)|The Words]]''
|The Old Man
| [[Brian Klugman]]&lt;br /&gt;Lee Sternthal
|
|-
|''[[Trashed (film)|Trashed]]''
|Himself
|Candida Brady
|Hujjatli film; shuningdek ijrochi prodyuser
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2013
|''[[Night Train to Lisbon (film)|Night Train to Lisbon]]''
|Raimund Gregorius
| [[Bille August]]
|
|-
|''[[Beautiful Creatures (2013 film)|Beautiful Creatures]]''
|Macon Ravenwood
| [[Richard LaGravenese]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2015
|''[[High-Rise (film)|High-Rise]]''
|Anthony Royal
| [[Ben Wheatley]]
|
|-
|''[[The Man Who Knew Infinity (film)|The Man Who Knew Infinity]]''
|[[G. H. Hardy]]
| Matthew Brown
|
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |2016
|''[[The Correspondence]]''
|Ed Phoerum
| [[Giuseppe Tornatore]]
|
|-
|''[[Race (2016 film)|Race]]''
|[[Avery Brundage]]
| [[Stephen Hopkins (director)|Stephen Hopkins]]
|
|-
|''[[Batman Supermanga qarshi]]''&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url= http://www.businesswire.com/news/home/20140131005753/en#.UuvjO9JDsk4 |title= Jesse Eisenberg and Jeremy Irons Join the Cast of Warner Bros. Pictures' Untitled Superman/Batman Film from Director Zack Snyder |work=[[Business Wire]] |date=31-yanvar 2014-yil}}&lt;/ref&gt;
|[[Alfred Pennyworth]]
| [[Zack Snyder]]
|
|-
|''[[Their Finest]]''
|Secretary of War
| [[Lone Scherfig]]
|
|-
|''[[Assassin's Creed (film)|Assassinʼs Creed]]''
|Alan Rikkin
| [[Justin Kurzel]]
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2017
|''[[Birds Like Us]]''
| Mi
| Faruk Šabanović
|Ovoz&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|url=http://www.sff.ba/upload/documents/Cinelink_WiP_2015_projectbook.pdf|title=CineLink Work in Progress Selection 2015|newspaper=[[Sarajevo Film Festival]]|accessdate=14-avgust 2015-yil|first=|last=|date=14-avgust 2015-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|url=https://www.klix.ba/magazin/film-tv/zavrsen-prvi-bh-animirani-dugometrazni-film-ptice-kao-mi/170301042|title=First Bosnian animated feature film &quot;Birds Like Us&quot; is completed|newspaper=[[Klix.ba]]|accessdate=1-mart 2017-yil|first=|last=|date=1-mart 2017-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|''[[Adolat Ligasi (film)]]''
|[[Alfred Pennyworth]]
| Zack Snyder
|
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|2018
|''[[Red Sparrow]]''
|Vladimir Korchnoi
| [[Francis Lawrence]]
|
|-
|''[[Better Start Running]]''
|Garrison
|[[Brett Simon]]
|ijrochi prodyuser
|-
|''[[An Actor Prepares (film)|An Actor Prepares]]''
| Atticus Smith
|Steve Clark
|
|-
| 2021
| ''[[Adolat Ligasi (film)|Zack Snyder’s Justice League]]''
| [[Alfred Pennyworth]]&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://screenrant.com/justice-league-snyder-cut-trailer-superman-black-suit/|title=Justice League Snyder Cut Clip Reveals Henry Cavill's Black Superman Suit|last=Freeman|first=Molly|website=Screenrant|date=25-iyul 2020-yil|accessdate=28-avgust 2020-yil}}&lt;/ref&gt;
| Zack Snyder
|
|-
| TBA
| ''[[Love, Weddings &amp; Other Disasters]]''
|
| [[Dennis Dugan]]
|
|-
|}

== Televezion ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
! Yil
! Nomi
! Rol
! class=&quot;unsortable&quot; | Izoh
|-
|1971
|''[[The Rivals of Sherlock Holmes (TV series)|The Rivals of Sherlock Holmes]]''
|Nephew George
|Epizo
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1974
|''[[The Pallisers]]''
|Frank Tregear
|6 ta epizod
|-
|''[[Notorious Woman]]''
|[[Franz Liszt]]
|2 ta epizod
|-
|1975
|''[[Churchill's People]]''
|Samuel Ross
|Epizod: „Liberty Tree“
|-
|1977
|''[[Love for Lydia]]''
|Alex Sanderson
|7 ta epizod
|-
|1978
|''BBC2 Play of the Week''
|Otto Beck
|Epizod
|-
|1979
|''BBC Play of the Month''
|Edward Voysey
|Epizod
|-
|1981
| ''[[Brideshead Revisited (TV serial)|Brideshead Revisited]]''&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi| url=https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2010/jan/12/50-best-tv-dramas-brideshead | location=London | work=The Guardian | first1=Sarah | last1=Dempster | first2=Grace | last2=Dent | first3=Lucy | last3=Mangan | first4=Mark | last4=Lawson | first5=Sam | last5=Wollaston | first6=Richard | last6=Vine | title=The top 50 TV dramas of all time: 2-10 | date=19-iyul 2015-yil}}&lt;/ref&gt;
| Charles Ryder
| 11 ta epizod
|-
|1982-1984
|Knight Power
|Colonel Lynch / Kitty Litter
|2 episodes
|-
|1983
|''The Captainʼs Doll''
|Captain Alex Hepworth
|Televizion film
|-
|1989
|''[[The Dream (TV movie)|The Dream]]''
| The Man
|Television short
|-
|1990
|''[[The Civil War (TV series)|The Civil War]]''
|Various roles
|Ovozs&lt;br /&gt;9 ta epizod
|-
|1991
| ''[[Saturday Night Live]]''
| Oʻzi (mehmon)
| Epizod: „Jeremy Irons/Fishbone“
|-
|1992
|''Performance''
|Odon Von Horvath
|Epizod:&quot;Gollivud ertaklari&quot;
|-
|1996
|''[[The Great War and the Shaping of the 20th Century]]''
|Siegfried Sassoon
|Ovoz&lt;br /&gt;3 ta epizod
|-
| 2000
| ''[[Longitude (TV series)|Longitude]]''
| [[Rupert Gould]]
| 4 ta epizod
|-
| 2001
| ''[[The Short Life of Anne Frank]]''
| Sharhlovchi
| Ovoz&lt;br /&gt;Televizion hujjatli
|-
| 2002
| ''[[Last Call (2002 film)|Last Call]]''
| [[F. Scott Fitzgerald]]
| Televizion film
|-
|2003
|''[[Comic Relief#2003 event|Comic Relief 2003: The Big Hair Do]]''
|[[Severus Snape]]
|Televizion
|-
| 2005
|''[[Elizabeth I (2005 miniseries)|Elizabeth I]]''
|[[Robert Dudley, 1st Earl of Leicester]]
| 2 ta epizod
|-
| 2008
| ''{{sortname|The|Colour of Magic|dab=TV film}}''
| [[Havelock Vetinari]]
| 2 ta epizod
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2009
|''[[The Magic 7]]''
| Thraxx
|Ovoz&lt;br /&gt;Televizion film
|-
| ''[[Georgia O'Keeffe (2009 film)|Georgia OʻKeeffe]]''&lt;ref&gt;[http://www.tvguide.com/News/Lifetime-Paint-Bio-35387.aspx „Lifetime to Paint Bio of Georgia OʻKeeffe“] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121015153412/http://www.tvguide.com/News/Lifetime-Paint-Bio-35387.aspx|date=2012-10-15}} ''[[TV Guide]]''. 6-noyabr 2008-yil. Retrieved on 7-noyabr 2008-yil.&lt;/ref&gt;
| [[Alfred Stieglitz]]
| Televizion film
|-
| 2011
| ''[[Law &amp; Order: Special Victims Unit]]''&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url= http://www.tvguide.com/News/Jeremy-Irons-SVU-1026384.aspx|title= SVU Scoop: Oscar Winner Jeremy Irons to Guest-Star|publisher= TVGuide.com|accessdate= 3-dekabr 2010-yil|archivedate= 2010-12-05|archiveurl= https://web.archive.org/web/20101205235525/http://www.tvguide.com/News/Jeremy-Irons-SVU-1026384.aspx}}&lt;/ref&gt;
| Dr. Cap Jackson
| 2 ta epizod
|-
| 2011-2013
| ''{{sortname|The|Borgias|dab=2011 TV series}}''
| [[Pope Alexander VI|Rodrigo Borgia]]
| 29 ta epizod
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |2012
|''[[The Simpsons]]''
|Bar Rag
|Ovoz&lt;br /&gt;Epizod
|-
| ''[[Henry IV, Part I and Part II (film series)|Henry IV Part I and Part II]]''
|[[Henry IV of England|Henry IV]]
|2 ta epizod
|-
|2013
| ''[[Life on Fire]]''
|Narrator
|Ovoz&lt;br /&gt;6 ta epizod
|-
|2019
|''[[Watchmen (TV series)|Watchmen]]''
|[[Adrian Veidt]]
|8 ta epizod
|}

== Teatr ==

{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Yil
!Produser
!Rol
!Teatr
|-
| rowspan=&quot;7&quot; |1969
|''[[The Winter's Tale]]''
|Florizel
|rowspan=&quot;8&quot;|[[Bristol Old Vic]]
|-
|''[[Hay Fever (play)|Hay Fever]]''
|Simon
|-
|''[[What the Butler Saw (play)|What the Butler Saw]]''
|Nick
|-
|''[[Major Barbara (play)|Major Barbara]]''
|
|-
|''[[A Servant of Two Masters]]''
|
|-
|''[[Macbeth]]''
|
|-
|''[[The Boy Friend (musical)|The Boy Friend]]''
|
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |1970
|''[[As You Like It]]''
|
|-
|''[[Oh! What a Lovely War]]''
|
|rowspan=&quot;2&quot;|Little Theatre Bristol
|-
|''[[The School for Scandal]]''
|
|-
|1971-1973
|''[[Godspell]]''
|John/Judas
|[[Roundhouse (venue)|Roundhouse]] and [[Wyndham's Theatre]]
|-
|1973
|''[[The Diary of a Madman]]''
|The Madman
|Act Inn
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1974
|''[[Much Ado About Nothing]]''
|Don Pedro
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Young Vic]]
|-
|''[[The Caretaker]]''
|Mick
|-
|1975
|''[[The Taming of the Shrew]]''
|[[Petruchio]]
|Roundhouse
|-
|1976
|rowspan=&quot;2&quot;|''Wild Oats''
|rowspan=&quot;2&quot;|Harry Thunder
|[[Aldwych Theatre]]
|-
|1977
|[[Stratford upon Avon|Stratford]] and [[Piccadilly Theatre]]
|-
|1978
|''[[The Rear Column]]''
|Jameson
|[[Globe Theatre]]
|-
|1984
|''[[The Real Thing (play)|The Real Thing]]''
|Henry
| New York
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |1986
|''[[The Winter's Tale]]''
|[[Leontes]]
|[[Royal Shakespeare Theatre]]
|-
|''[[The Rover (play)|The Rover]]''
|Willmore
|[[Swan Theatre (Stratford)|Swan Theatre]] and [[Mermaid Theatre]]
|-
|1986
|rowspan=&quot;2&quot;|''[[Richard II (play)|Richard II]]''
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Richard II of England|Richard II]]
|Royal Shakespeare Theatre
|-
|1987
|[[Barbican Theatre]]
|-
|2003
|''[[A Little Night Music]]''
|Fredrik Egerman
|New York
|-
|2005
|''[[Celebration (play)|Celebration]]''
|Russell
|[[Gate Theatre]] and [[Albery Theatre]]
|-
|2006
|''Embers''
|Henrik
|[[Duke of York's Theatre]]
|-
|2008
|''[[Never So Good (play)|Never So Good]]''
|Harold Macmillan
| [[Royal National Theatre|National Theatre]]
|-
|2009
|''[[Impressionism (play)|Impressionism]]''
|Thomas Buckle
|[[Gerald Schoenfeld Theatre]]
|-
|2013
|''The Mystery Plays''
|God
|[[Gloucester Cathedral]] and Worcester Cathedral
|-
|2016
|rowspan=&quot;2&quot;|''[[Long Day's Journey into Night]]''
|rowspan=&quot;2&quot;|James Tyrone
|[[Bristol Old Vic]]
|-
|2018
|[[Wyndham’s Theatre]], [[Brooklyn Academy of Music|BAM]] and [[Wallis Annenberg Center for the Performing Arts|Wallis Annenberg Center]]
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==

[[Turkum:Aktyorlar filmografiyalari]]</text>
      <sha1>hv8bidnltv2ga72cg4vvnwth7hmaw5q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kavkaz togʻlari</title>
    <ns>0</ns>
    <id>700367</id>
    <revision>
      <id>5481193</id>
      <parentid>5453399</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:02:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5481193</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13230" sha1="csv2oxeklhtd748982n827d0zdy8cv4" xml:space="preserve">[[Fayl:Kavkasioni.JPG|thumb|right|220px|Kavkaz togʻlari]]

'''Kavkaz togʻlari'''&lt;ref&gt;{{plainlist|
* {{lang-ka|კავკასიონი|tr}},
* {{lang-hy|Կովկասյան լեռներ}}
* {{lang-az|Qafqaz dağları}}
* {{lang-ru|Кавка́зские го́ры|Kavkázskiye góry|kɐfˈkasːkʲɪje ˈɡorɨ}}
* {{lang-tr|Kafkas Dağları}}
* {{lang-fa|كوه هاى قفقاز}}}}&lt;/ref&gt; — [[Yevropa]] va [[Osiyo]]ning kesishgan nuqtasida joylashgan togʻ tizmasi. Ushbu togʻ tizmasi [[Qora dengiz]] va [[Kaspiy dengizi]]ning oʻrtasida joylashgan boʻlib, [[Kavkaz]] mintaqasi bilan oʻralgan.

Kavkaz togʻlari ikkita togʻ tizimiga boʻlingan: [[Katta Kavkaz]] va [[Kichik Kavkaz]]. Kavkaz koʻpincha Shimoliy Kavkaz va [[Kavkazorti]]ga boʻlinadi, ular orasidagi chegara Asosiy yoki Vodorazdelniy togʻ tizmasida markaziy oʻrinni egallagan Buyuk Kavkaz tizmasi boʻylab chizilgan.

Buyuk Kavkaz, Anapa mintaqasi va Qora dengizning Taman yarim orolidan to [[Boku]] yaqinida joylashgan Kaspiy sohilidagi Absheron yarim oroliga qadar (shimoli-gʻarbdan janubi-sharqqa) 1 100 km dan oshiq choʻzilgan. Katta Kavkaz Elbrus meridiani mintaqasida (deyarli 180 km) eng yuqori kenglikka yetadi. Eksenel qismida Bosh Kavkaz (yoki Vodorazdelniy) tizmasi joylashgan boʻlib, shimolda bir qator parallel tizmalar (togʻ tizmalari) mavjud. Buyuk Kavkazning janubiy qiyaligining aksariyat qismi Buyuk Kavkaz tizmasiga tutashgan enchelon tizmalaridan tashkil topgan. Anʼanaga koʻra, Buyuk Kavkaz 3 qismga boʻlinadi: Gʻarbiy Kavkaz (Qora dengizdan Elbrusgacha), Markaziy Kavkaz (Elbrusdan Kazbekgacha) va Sharqiy Kavkaz (Kazbekdan Kaspiy dengizigacha).

Eng mashhur choʻqqilar (masalan, Elbrus (5 642 m) yoki Kazbek (5 033 m)) abadiy qor va muzliklar bilan qoplangan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://earthobservatory.nasa.gov/images/3603/mt-elbrus|title=Mt. Elbrus|date=7-iyul 2003-yil|website=[[NASA Earth Observatory]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20181215203743/https://earthobservatory.nasa.gov/images/3603/mt-elbrus|archive-date=15-dekabr 2018-yil|url-status=live|access-date=16-fevral 2015-yil}}&lt;/ref&gt; Muzliklarning umumiy soni 2 050 ga yaqin boʻlib, ularning umumiy maydoni 1400 km² ga teng. Buyuk Kavkaz muzliklarining yarmidan oshigʻi Markaziy Kavkazda toʻplangan (bu muzliklar sonining 50 % ini hamda umumiy maydonining 70 % ini tashkil etadi). Muzliklarning yirik markazlari Elbrus togʻi va [[Bezengi devori]] hisoblanadi.

Katta Kavkazning shimoliy etagidan to [[Kuma-Manich botigʻi]]gacha Kiskavkaziya keng tekisliklar va balandliklar bilan choʻzilgan hisobalanadi. Buyuk Kavkazdan janubda Kolxida, Kura-Araks pasttekisliklari va Kura botigʻi joylashgan boʻlib, ular ichida esa Alazan-Avtoran vodiysi va Kura-Araks pasttekisligi joylashgan. Kavkazning janubi-sharqiy qismida — [[Tolish togʻlari|Talish togʻlari]] (balandligi 2 492 m) Lankaran pasttekisligi bilan yonma-yon joylashgan. Kavkazning janubi-gʻarbida Kichik Kavkaz tizmalaridan (eng baland joyi Aragats togʻi, balandigi — 4 090 m) hamda [[Armaniston]] togʻlaridan iborat boʻlgan Kavkazorti togʻlari joylashgan. Kichik Kavkaz Buyuk Kavkaz bilan Lixskiy tizmasi orqali bogʻlangan, gʻarbda undan Kolxida pasttekisligi, sharqda Kura botigʻi ajratilgan. Uzunligi taxminan 600 km, balandligi esa 4090 m hisoblanadi.

[[Fayl:Mount Elbrus May 2008.jpg|thumb|Elburs togʻlari]]
== Geografiyasi ==
Kavkaz gʻarbda Qora va Azov dengizlari bilan, sharqda
Kaspiy dengizi bilan chegaralangan. Shimolda Kuma-Manich botigʻi
orqali [[Sharqiy Yevropa]] tekisligidan, janubda Rioni-Kura choʻkmasi orqali
Armaniston togʻli oʻlkasidan ajralib turadi. Kavkaz hududining katta
qismini alp bosqichida paydo boʻlgan yosh baland togʻlar va kichikroq
qismini paydo boʻlishi togʻlar bilan chambarchas bogʻliq boʻlgan
tekisliklar va balandliklar egallagan. Kavkazning geologik rivojlanish
tarixi juda murakkab. Uning hududida burmalanish dastlab kaledonda,
soʻngra gertsin bosqichida sodir boʻlgan. Kavkazning hozirgi tektonik
tarkibi yura davridan shakllana boshlagan. Paleozoydagi koʻtarilishlar
Katta Kavkazda orollar shaklidagi quruqlik massivlarini hosil qilgan.
Neogenda Katta Kavkaz va Zakavkaze geosinklinallarida vertikal
harakatlar kuchayib togʻlarning maydoni kengayadi, togʻoldi va
togʻoraligʻi choʻkmalari vujudga keladi. Neogenda burmalanish bilan birga
vulqonlar faoliyati ham kuchayadi. Bu davrda Katta Kavkaz Zakavkaze
togʻligi bilan tutashadi. Antropogenda yangi koʻtarilishlar natijasida Katta
Kavkaz togʻlari yoshargan, Elbrus va Kazbek choʻqqilari harakatdagi
vulkanlar boʻlgan.
Kavkaz geologik tuzilishi jihatidan Kavkazoldi va Katta Kavkazga
boʻlinadi. Kavkazoldining shimoliy va oʻrta qismlari gertsin
burmalanishida vujudga kelgan platformali strukturaga ega boʻlib, u Skif
platformasining bir qismi hisoblanadi. Katta Kavkaz bilan Kavkazoldi
oraligʻida kambar tektonik bukilma choʻzilgan. Uning gʻarbiy qismi Indol-Kuban bukilmasi, sharqiy qismi Terek-Kaspiy bukilmasi deb ataladi.
Kavkazoldining oʻrta qismidagi Stavropol balandligining asosini kam
oʻzgargan gertsin burmali platformasi tashkil etadi. Beshtov lakkolitlari
toʻrtlamchi davr magmatizmi vujudga keltirgan vulkanogen shakllardir.
Katta Kavkazning yadrosi yuqori proterozoy, paleozoy, trias
jinslaridan tuzilgan. Ularning yura, boʻr, paleogen va neogen davrlarining
choʻkindi qatlamlari qoplab olgan. Uning oʻziga xos geologik xususiyati
antiklinal tuzilishga ega ekanligidir. Katta Kavkaz alp geosinklinal
oʻlkaning chekka megaantiklinoriy zonasiga kiradi. Kolxida, Kura-Araks
pastekisliklari, Kichik Kavkaz, Tolish togʻi va Javaxet-Armaniston togʻligi
Katta Kavkazdan farq qilib, alp geosinklinal oʻlkasining ichki burmali-struktura zonasiga kiradi. Kavkazning shimoliy hududlarida-Kuban
tekisligi, Stavropol balandligi, Checheniston va Dogʻistonda neft va tabiiy
gaz konlari keng tarqalgan. Ular paleogen va neogen yotqiziqlaridan qazib
olinadi. Katta Kavkazda metall rudalar, shimoliy yonbagʻridagi Sadonda
tarkibida rux, qoʻrgʻoshin, kumush koʻp boʻlgan polimetall konlari,
volfram va molibden ruda konlari mavjud. Kavkaz shifobaxsh mineral
suvlarga juda boy. Mineral buloqlar asosida koʻplab sihatgohlar tashkil
etilgan.
Kavkazning geomorfologik tuzilishi asosan yirik togʻ massivlaridan,
balandliklardan, pastekisliklardan tarkib topgan. Togʻlik genetik jihatdan
bir xil boʻlgan ikkita geomorfologik oʻlkaga Kavkazoldi va Katta
Kavkazga boʻlinadi. Kavkazoldi Gʻarbiy va Oʻrta Kavkazoldi hamda
Kaspiyboʻyi pastekisligining bir qismi boʻlgan Terek-Kuma
pastekisligidan iborat. Gʻarbiy Kavkazoldi Kuban-Azovboʻyi pastekisligi
deb atalib, oʻrtacha balandligi 50-100 m atrofida. Oʻrta Kavkazoldining
asosiy orografik birligi Stavropol balandligidir. Uning mutloq balandligi
Strijament togʻida 831 m, balandlikdan janubi-sharqda dasht zonasi
oʻrtasida 18 ta orol shaklidagi lakkolitlar koʻtarilgan. Ularning eng baland
nuqtasi Beshtov togʻida 1401 m ni tashkil etadi. Lakkolit togʻlardan
janubi-sharqda Terek va Sunja balandliklari, ularning oraligʻida
Alxanchurt [[vodiy]] botigʻi joylashgan. Balandliklarga gʻarbdan va janubdan
Kabarda, Osetin va Chechen qiya tekisliklari tutashgan. Sharqiy
Kavkazoldi yoki Terek-Kuma pastekisligi suglinkali, gilli va shoʻrxok
[[Chala choʻl zonalari|chala choʻl]] tekisliklaridan, Terek va Kuma qum massivlaridan, Terek va
Sulak daryolarining deltalaridan iborat.
Katta Kavkaz tipik togʻ landshaft oʻlkasi boʻlib, 1100 km masofaga
choʻzilgan, eng keng joyi Elbrus hududida 180 km, maydoni 145000 km2
,
gʻarbda Taman va sharqda Apsheron yarim orollari bilan tugaydi. Oʻlka
relef xususiyatlariga koʻra uch qismga boʻlinadi: Gʻarbiy, Markaziy va
Sharqiy Kavkaz. Ular oʻrtasidagi chegara Elbrus va Kazbek meredianlari
orqali oʻtadi. Katta Kavkazning baland togʻ zonasi ikkita tizmadan -Bosh
yoki Suvayirgʻich yaxlit tizmadan va unga shimol tomondan choʻzilgan
Yon tizmadan iborat. Ularning tuzilishida kristall jinslar, ohaktoshlar, gilli
slaneslar, konglomeratlar ishtirok etadi. Katta Kavkazning eng baland
qismi Markaziy Kavkazdir. Uning koʻpchilik choʻqqilarining balandligi
5000 m dan oshadi. Jumladan, Elbrus choʻqqisi 5642 m, Dixtov 5204 m,
Kashtantov 5151 m, Shxara 5068 m, Kazbek 5033 m baland. Gʻarbiy
Kavkaz Markaziy qismga nisbatan pastroq. Uning eng baland choʻqqilari
Domboyoʻlgan (4046 m), Gvandra (3983 m), Pshish (3785 m) lardir.
Tizmaning janubiy yonbagʻrida kanonsimon vodiylar bilan kesilgan
Abxaz, Gagra, Bzib, Kodor palaxsali togʻlari koʻndalang joylashgan.
Gʻarbiy Kavkaz [[sohil]] tomon pasayib borib, Qora dengiz Kavkazini hosil
qiladi. Sharqiy Kavkaz Gʻarbiy Kavkazga nisbatan baland. Uning bir
necha togʻ choʻqqilari 4000 m dan yuqori koʻtarilgan, bular Tebulosta
(4493 m), Bozordyuzi (4466 m), Shak (4451 m), Diklosmta (4285 m),
Shoxdogʻ (4243 m) va boshqalardir. Sharqiy Kavkazning shimoliy
yonbagʻirlarida Dogʻistonning yirik burmali togʻ tizmalari — Andiya,
Bogos, Gimri, Samur joylashgan. Uning sharqiy chekka past qismi Kaspiy
Kavkazi deb ataladi.
Kavkaz moʻtadil va subtropik iqlim mintaqalarida joylashgan. Katta
Kavkazning [[suvayirgʻich]] zonasidan shimoliy qismi moʻtadil iqlim, janubiy
qismi subtropik iqlim xususiyatlariga ega. Kavkazoldida qish sovuq,
yanvarning oʻrtacha harorati −2°,-5°S, janubiy togʻ etaklarining gʻarbida
+5°S, sharqda +3°S. Yoz issiq, iyulning oʻrtacha harorati gʻarbda
+23°,+24°S ga, sharqda +25°,+29°S ga teng. Katta Kavkazda iqlim
balandlik mintaqalari boʻylab oʻzgarib boradi. Yillik yogʻin miqdori Qora
dengiz Kavkazida 1200-1600 mm, Kuban-Azovboʻyi pastekisligi, Ichki
Dogʻistonda 400-600 mm, Terek-Kuma pastekisligining gʻarbida 350 mm
va sharqida 200 mm. Hozirgi zamon muzliklarining keng tarqalishi Katta
Kavkazning xarakterli xususiyatlaridan hisoblanadi. Muzliklarning soni
2047 ta, umumiy maydoni 1424 km2
. Ularning 70% ga yaqini shimoliy
yonbagʻrida, 30% ga yaqini janubiy yonbagʻrida joylashgan. Eng yirik
muzliklar Markaziy Kavkazga toʻgʻri keladi. Kavkazning daryolari Kaspiy
(Sulak, Terek, Kuma, Samur, Alazani), Qora (Rioni, Inguri, Kodori, Bzib)
va Azov (Kuban irmoqlari bilan) dengizlari havzalariga qaraydi. Ular
asosan yomgʻir, qor va muzliklardan toʻyinib, bahorda va yozda toʻlib
oqadi.
Kavkaz hududida tuproq va oʻsimliklarning taqsimlanishi kenglik
zonallik va balandlik mintaqali qonuniyatlariga boʻysunadi. Azovboʻyi
pastekisligida va Stavropol balandligining gʻarbiy qismida qalin gumusli
qora tuproqlar keng tarqalgan. Stavropolning sharqida toʻq tusli kashtan,
undan sharqroqda och tusli kashtan tuproqlar shakllangan. Terekning quyi
qismida shoʻr tuproqlar va qumlar, Kubanning quyi qismida botqoq va
[[oʻtloq]] tuproqlar katta maydonlarni egallagan. Kolxida pastekisligiga
qaragan togʻ etaklarida qizil, sariq, podzol sariq tuproqlar rivoj topgan.
Katta Kavkazda qora va kashtan tuproqlar togʻ oʻrmon qoʻngʻir va togʻ
podzol tuproqlari bilan, undan yuqorida baland togʻ oʻtloq tuproqlari bilan
almashinadi.
Kavkazning shimoliy yonbagʻrida dasht mintaqasi 200-400 m
balandlikda, oʻrmon-dasht mintaqasi 400-800 m balandlikda joylashgan,
keng bargli oʻrmonlar mintaqasida (600-1200 m) buk, eman, grab,
shumtol, ilm, zarang, qayragʻochlar oʻsadi. Igna bargli oʻrmonlarda (1000-
2200 m) baland boʻyli Kavkaz pixtasi, eldor qaragʻayi, pitsund qaragʻayi,
Pallas qora qaragʻayi va oddiy qaragʻaylar koʻpchilikni tashkil etadi.
Gʻarbiy Kavkazda 2200-2600 m, Sharqiy Kavkazda 2600-3500 m
balandliklarda subalp va alp oʻtloqlari keng tarqalgan. Bu yerda Alp
qoʻngʻirboshi, yaltirbosh, togʻ yoʻngʻichkasi, Kavkaz zirasi oʻsadi. Eng
yuqorida nival mintaqa joylashgan.
Kavkaz faunasining asosiy qismi kelib chiqishiga koʻra Oʻrta
dengizboʻyi va Old Osiyo faunasi bilan bevosita bogʻliq. Kavkazoldi
dashtlarida yumronqoziq, qoʻshoyok, olaxurjun, malla quyon, tulki va
boʻrilar koʻp, Sharqiy Kavkazoldida noʻgʻay qoʻshoyogʻi, qumsichqon,
dala qumsichqoni uchraydi. Terek va Sulak deltalaridagi toʻqayzorlar
uchun yovvoyi choʻchqa, chiya boʻri va [[toʻqay]] mushugi xarakterli. Togʻ
oʻrmonlarida asl bugʻu, oʻrmon suvsari, oʻrmon mushugi, togʻ echkisi,
uykuchi olmaxonlar yashaydi. Kavkazda noyob landshaftlarni muhofaza
qilish va ularni tabiiy holda saqlash maqsadida Risa, Pisunda- Myusser,
Arxiz, Teberda, Kabarda-Balqar, Shimoliy Osetiya, Zakatali va boshqa
qoʻriqxonalar tashkil etilgan.
== Galereya ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot;&gt;
Mt Elbrus Caucasus.jpg
Comito.jpg
VittfarneGeorgien 155.jpg
Chaukhi mountain (ჭაუხი).jpg
Dagestan.jpg
Ushba 1879.jpg
Mt_Shkhara_as_seen_from_Khalde_(Photo_A._Muhranoff,_2011).jpg
Closeup_of_large_peak_of_Mount_Ararat.jpg
&lt;/gallery&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* Small Nations and Great Powers: A Study of Ethnopolitical Conflict in the Caucasus, By Svante E. Cornell, Routledge.
* T. V. Vlasova. Materiklar tabiiy geografiyasi (okeanlar tutash qismlari bilan birga)- Oʻqituvchi. T., 1981[1]
* X.Vaxobov, A. A. Abdulqosimov, N. R. Alimkulov MATERIKLAR VA OKEANLAR TABIIY GEOGRAFIYASI -Toshkent ,2021[2]

[[Turkum:Togʻlar]]
[[Turkum:Kavkaz]]
[[Turkum:Geografiya]]
[[Turkum:Fan]]</text>
      <sha1>csv2oxeklhtd748982n827d0zdy8cv4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Yovbosar</title>
    <ns>2</ns>
    <id>708490</id>
    <revision>
      <id>5480988</id>
      <parentid>3575079</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:46:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Yovbosar</username>
        <id>61296</id>
      </contributor>
      <comment>Sahifadagi barcha matn oʻchirib tashlandi</comment>
      <origin>5480988</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Olabay haykali</title>
    <ns>0</ns>
    <id>709674</id>
    <revision>
      <id>5480964</id>
      <parentid>5475812</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:19:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>95.85.105.66</ip>
      </contributor>
      <origin>5480964</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11326" sha1="f7un3twrae90s37rb0k8uha8h2nw6um" xml:space="preserve">'''Olabay haykali''' — [[Turkmaniston]] poytaxti [[Ashxobod]]da [[boʻribosar]] ({{lang-tk|alabay}}) it zotiga oʻrnatilgan zarhal [[haykal]]. Itga oʻrnatilgan dunyodagi eng katta oltin yodgorlik. Yodgorlikning umumiy balandligi 15 metr boʻlib, it haykalining oʻzi 6 metr (baʼzi manbalarda 5,7 metr), tagkursisi balandligi esa 9 metrdir. Prezident [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]ning shaxsiy tashabbusi bilan haykaltarosh [[Sargart Babayev]] yaratgan. Haykal 2020-yilning 12-noyabrida prezident ishtirok etgan marosimda ochildi.

== Tavsifi ==
Berdimuhamedov 2019-yilning noyabrida olabayga 15 metr balandlikdagi haykal oʻrnatilishini eʼlon qildi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Top dog: Turkmen breed rivals horse for national affection |url=https://www.france24.com/en/20191119-top-dog-turkmen-breed-rivals-horse-for-national-affection |accessdate=13.04.2021 |work=France 24 |date=19.11.2019}}&lt;/ref&gt; Haykalni turkman haykaltaroshi [[Sargart Babayev]] yaratdi.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Turkmenistan's president gets his golden dog |url=https://eurasianet.org/turkmenistans-president-gets-his-golden-dog |accessdate=13.04.2021 |work=Eurasianet |date=11.11.2020}}&lt;/ref&gt; Olabay haykalining umumiy balandligi 15 metr boʻlib, haykalning oʻzi 6 metr (baʼzi manbalarda 5,7 metr), tagkursisi balandligi esa 9 metrdir.&lt;ref name=&quot;Kun12.11.2020&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистонда Олабай итига олтин ёдгорлик ўрнатилди |url=https://kun.uz/news/2020/11/12/turkmanistonda-olabay-itiga-oltin-yodgorlik-ornatildi |accessdate=13.04.2021 |work=Kun |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Haykal 2015-yilda Babayev yaratgan va Berdimuhamedovga bagʻishlangan oltin haykalga oʻxshash.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;/&gt;

Haykal shaharning davlat ishchilari uchun moʻljallangan tumanida, diametri 35 metr aylana yoʻl oʻrtasida joylashgan.&lt;ref name=&quot;RBK&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Президент Туркменистана открыл в Ашхабаде золотой памятник алабаю |url=https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5fac6bfe9a7947b7d68ae265 |accessdate=13.04.2021 |work=RBK |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Haykal [[LED]] ekranli yumaloq tagkursi ustiga oʻrnatilgan boʻlib, ekranda haqiqiy olabaylar oʻynayotgani aks etgan video koʻrsatib turiladi. Haykal prezident Berdimuhamedovning shaxsiy tashabbusi bilan yaratildi.&lt;ref name=&quot;Sputnik&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Золотой памятник алабаю открыли в Ашхабаде — фото |url=https://uz.sputniknews.ru/20201112/Zolotoy-pamyatnik-alabayu-otkryli-v-Ashkhabade--foto-15385924.html |accessdate=13.04.2021 |work=Sputnik |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Uni oʻrnatish ishlariga „Altin“ mahalliy shirkati yetakchilik qildi.

== Ochilish marosimi ==
2020-yilning 12-noyabrida olabay haykali joylashgan turar-joy tumanining rasmiy ochilish marosimi uyushtirildi.&lt;ref name=&quot;Meduza&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Президент Туркменистана открыл золотой 15-метровый памятник алабаю. Монумент поставили, чтобы проявить «уважение и почтение» к этим собакам |url=https://meduza.io/shapito/2020/11/12/prezident-turkmenistana-otkryl-zolotoy-15-metrovyy-pamyatnik-alabayu-monument-postavili-chtoby-proyavit-uvazhenie-i-pochtenie-k-etim-sobakam |accessdate=13.04.2021 |work=Meduza |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Marosimda prezident [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] qatnashdi. Marosim qatnashchilari Berdimuhamedov olabay haqida yozgan kitobni qoʻlda tutgan holda, it va prezident haqida sheʼr oʻqidi, qoʻshiq kuyladi. Shuningdek, marosim davomida yosh bolaga olabay iti sovgʻa qilindi.

Turkmaniston televideniye, radioeshittirish va kinematografiya davlat qoʻmitasi ochilish marosim haqida oʻz YouTube kanalida lavha eʼlon qildi. Kanaldagi boshqa videolar kabi, bu video ostida sharh qoldirish yoki like va dislike tugmalarini bosish funksiyalari kanal egalari tomonidan oʻchirib qoʻyilgan. Turkman matbuoti xabarlarida haykal itning „gʻururi va oʻziga ishonchini“ ifodalashi taʼkidlandi.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Turkmenistan leader unveils giant gold dog statue |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-54894828 |accessdate=13.04.2021 |work=BBC |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt;

== Tanqidi ==
 
Turkmaniston aholisining yirik qismi qashshoqlikda yashayotgan bir paytda, xususan, mamlakatda oziq-ovqat yetishmovchiligi yuzaga kelgani xabar qilinayotgan bir paytda itga zarhal haykal oʻrnatilgani tanqidga uchradi.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;/&gt; Haykal uchun qancha mablagʻ sarflangani nomaʼlum. Olabay haykali hamda uning muallifi [[Sargart Babayev]] 2015-yilda Berdimuhamedovga bagʻishlab yasagan oltin haykal ochilishi xorij matbuotida keng yoritildi va tanqid qilindi.

Turkman hukumatining olabay it zoti xalqaro miqyosda Markaziy Osiyo choʻpon iti oʻlaroq maʼlum boʻlgan [[boʻribosar]]ning „turkman zoti“ ekani haqidagi iddaolari ilmiy asosga ega emas. Amerika itboqarlar klubi boʻribosar itlarini „bugungi kunda mavjud boʻlgan eng qadimgi itlar guruhi“ deb taʼriflaydi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Ит байрами арафасида Туркманистон маъмурлари қаровсиз итларни қирмоқда. Баъзан эгаси борларини ҳам |url=https://www.ozodlik.org/a/31153439.html |accessdate=13.04.2021 |work=Ozodlik radiosi |date=16.03.2021}}&lt;/ref&gt; Klub maʼlumotlariga koʻra, „bugungi zotlarning koʻpchiligidan farqli oʻlaroq, Markaziy Osiyo choʻpon itlari inson tomonidan yaratilgan yoki biron muayyan shaxs yoki mamlakat tomonidan yaratilgan emas“.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;/&gt;

Shuningdek, Turkmaniston hukumatining olabay itini koʻklarga koʻtarish kampaniyasiga qaramay, 2021-yilda mamlakatda qarovsiz, baʼzi holatlarda esa egasi boʻlgan itlar ham ayovsiz oʻldirilayotgani xabar qilindi. Xususan, 2021-yilning fevralida taʼsis etilgan va aprel oyiga belgilangan it bayrami arafasida poytaxt Ashxobodda qarovsiz itlar va mushuklar sanitariya xodimlari tomonidan olib ketilayotgani va oʻldirilayotgani xabar qilindi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;/&gt; Prezident Berdimuhamedov oʻzini Turkmaniston xalqiga hayvonlarni sevuvchi rahbar oʻlaroq koʻrsatib kelayotganiga qaramay, Ashxobod va boshqa shaharlarda qarovsiz hayvonlar shafqatsizlik bilan yoʻq qilinayotgani keskin tanqidga uchradi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;/&gt;

== Olabay va turkman hukumati targʻiboti ==
[[Axaltaka]] oti va olabay iti prezident [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] va uning hukumatining Turkmaniston milliy merosi haqidagi targʻibotida muhim oʻrin tutadi.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;/&gt; Berdimuhamedov maʼmuriyati olabay itini milliy gʻurur manbasiga aylantirishga kurashib keladi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;/&gt; Tarixchi va „Turkman boʻlishni oʻrganish“ kitobi ({{lang-en|Learning to Become Turkmen}}) kitobi muallifi Victoria Clement olabay iti axaltaka oti kabi „hukumatga Turkmaniston hududining mutlaq turkman ekani toʻgʻrisidagi qarashni mustahkamlashga koʻmaklashadi“, deb yozdi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;/&gt;

[[File:Vladimir Putin and Gurbanguly Berdimuhamedow (2017-10-11) 05.jpg|thumb|[[Vladimir Putin]] va [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] Berdimuhamedov sovgʻa qilgan boʻribosar iti bolasi bilan]]
2020-yilda Turkmaniston Madaniyat vazirligi ushbu ikki jonivorni UNESCO Umumjahon nomoddiy madaniy merosi roʻyxatiga kiritish uchun hozirlanayotgani xabar qilindi. Berdimuhamedovning oʻgʻli, Turkmaniston bosh vaziri oʻrinbosari Sardor Berdimuhamedov Xalqaro olabay birlashmasi raisi etib tayinlangan.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;/&gt; Prezident Berdimuhamedov 2019-yil „Turkman olabayi“ ({{lang-tk|Türkmen alabaýy}}) nomli kitobini eʼlon qildi. Berdimuhamedov oʻz kitobini shiddat bilan qarsak chalayotgan amaldorlarga taqdim etish marosimi davomida olabay haqida sheʼr ham oʻqib berdi. Sheʼrga keyinchalik qoʻshiq bastalandi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;/&gt; Turkmaniston davlat matbuotida prezident olabay bilan hordiq chiqarayotgani aks etgan videolar tez-tez eʼlon qilinib turiladi.&lt;ref name=&quot;Kun05.08.2019&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистон президенти таътилни қандай ўтказаётгани намойиш қилинди  |url=https://kun.uz/news/2019/08/05/turkmaniston-prezidenti-tatilni-qanday-otkazayotgani-namoyish-qilindi |accessdate=13.04.2021 |work=Kun |date=05.08.2019}}&lt;/ref&gt;

2021-yilning fevralida esa Olabay kuni bayrami taʼsis etildi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik26.02.2021&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистонда ит байрами таъсис этилди |url=https://www.ozodlik.org/a/31123308.html |accessdate=13.04.2021 |work=Ozodlik radiosi |date=26.02.2021}}&lt;/ref&gt; Bayram har yili aprelning soʻnggi yakshanbasida, yaʼni Axaltaka oti kuni bilan birga nishonlanadi. 2021-yilning martida esa Turkmaniston parlamenti „[[Turkmanistonda xizmat koʻrsatgan itboqar|Xizmat koʻrsatgan itboqar]]“ va „[[Turkmaniston xalq itboqari|Xalq itboqari]]“ faxriy unvonlarini taʼsis qildi. Bundan tashqari, olabaylar ishtirokida oʻtkaziladigan goʻzallik tanlovi gʻolibiga beriladigan „Yilning jasur turkman olabayi“ medali ham taʼsis qilindi. Bu unvonlarni Berdimuhamedov shaxsan koʻrib chiqib, maʼqullagani xabar qilindi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik17.03.2021&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистонда «Хизмат кўрсатган итбоқар» ва «Халқ итбоқари» унвонлари таъсис этилди |url=https://www.ozodlik.org/a/%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%B0-%D1%85%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%82-%D0%BA%D1%9E%D1%80%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D1%82%D0%B1%D0%BE%D2%9B%D0%B0%D1%80-%D0%B2%D0%B0-%D1%85%D0%B0%D0%BB%D2%9B-%D0%B8%D1%82%D0%B1%D0%BE%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8-%D1%82%D0%B0%D1%8A%D1%81%D0%B8%D1%81-%D1%8D%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B4%D0%B8/31155741.html |accessdate=13.04.2021 |work=Ozodlik radiosi |date=17.03.2021}}&lt;/ref&gt;

Berdimuhamedov Ashxobod bilan doʻstona munosabatda boʻlgan davlat rahbarlariga bir necha marta olabay iti bolasini yoki axaltaka otini sovgʻa qilgan. Ular orasida [[Oʻzbekiston]]ning sobiq prezidenti [[Islom Karimov]] va [[Rossiya]] prezidenti [[Vladimir Putin]] bor.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Kun11.10.2017&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Бердимуҳамедов Путинга кучук совға қилди  |url=https://kun.uz/news/2017/10/11/berdimuamedov-putinga-kucuk-sovga-kildi |accessdate=13.04.2021 |work=Kun |date=11.10.2017}}&lt;/ref&gt; Berdimuhamedov olabay iti bolasini Putinga sovgʻa qilayotib uni boʻynidan ushlab, havoda ushlab turgani uchun Internetda tanqidga uchradi.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;/&gt; Bu holatni koʻrib turgan Putin oʻrnidan turib, itni quchogʻiga oldi.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}

== Havolalar ==
* [https://www.youtube.com/watch?t=944&amp;v=XU9VAZ5epsQ&amp;feature=youtu.be Haykal ochilishi haqida turkman davlat telekanali lavhasi]
* [https://www.youtube.com/watch?v=vhLDh8BtcNM&amp;feature=youtu.be Berdimuhamedovning olabayga atab yozgan sheʼri]

[[Turkum:Itga oʻrnatilgan haykallar]]
[[Turkum:Ashxoboddagi haykallar]]
{{bu yaxshi maqola}}</text>
      <sha1>f7un3twrae90s37rb0k8uha8h2nw6um</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480965</id>
      <parentid>5480964</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:19:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Divinations</username>
        <id>149288</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/95.85.105.66|95.85.105.66]] tahrirlari [[User:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] versiyasiga qaytarildi</comment>
      <origin>5475812</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13154" sha1="mx58ne5radoxnlb9iho9py5vs0hcwgv" xml:space="preserve">{{Sanʼat asari bilgiqutisi
| nomi              = Olabay haykali
| painting_alignment = 
| other_language_1   = Turkmancha
| other_title_1      = Alabay heykeli
| other_language_2   = 
| other_title_2      = 
| wikidata           = 
| tasvir              = Height comparison of notable statues + alabai.png
| image_upright      = 
| alt                = 
| izoh            = Olabay haykali (oʻngdan ikkinchi) balandligining boshqa taniqli haykallar balandligiga qiyosi
| artist             = [[Sargart Babayev]]
| yil               =  
| tugatish_sanasi    = 2020-yil, 10-noyabr
| katalog          = 
| material             = 
| harakat           = [[Realizm]]
| subject            = [[Boʻribosar]]
| height_metric      =  15
| width_metric       = 35
| length_metric      = 
| diameter_metric    = 
| height_imperial    =  
| width_imperial     = 
| length_imperial    = 
| diameter_imperial  = 
| dimensions         = 
| dimensions_ref     = 
| metric_unit        = m
| imperial_unit      = 
| vazni             = 
| designation        = 
| holat          = 
| muzey             = 
| shahar               = [[Ashxobod]]
| koordinatalari        =  &lt;!--{{coord|LAT|LON|type:landmark|display=inline,title}} --&gt;
| egasi =
| accession =
| avvalgisi =
| keyingisi =
| modul =
| vebsayt = &lt;!-- Rasmiy veb-sayti/sayti: {{URL|example.com}} --&gt;
}}
{{Ovozli Vikipediya|sana=2022-07-10|Olabay haykali.ogg}}
'''Olabay haykali''' — [[Turkmaniston]] poytaxti [[Ashxobod]]da [[boʻribosar]] ({{lang-tk|alabay}}) it zotiga oʻrnatilgan zarhal [[haykal]]. Itga oʻrnatilgan dunyodagi eng katta oltin yodgorlik. Yodgorlikning umumiy balandligi 15 metr boʻlib, it haykalining oʻzi 6 metr (baʼzi manbalarda 5,7 metr), tagkursisi balandligi esa 9 metrdir. Prezident [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]ning shaxsiy tashabbusi bilan haykaltarosh [[Sargart Babayev]] yaratgan. Haykal 2020-yilning 12-noyabrida prezident ishtirok etgan marosimda ochildi.

Haykal [[LED]] ekranli tagkursi ustida oʻrnatilgan boʻlib, shaharning davlat ishchilari uchun moʻljallangan tumanida, aylana yoʻl oʻrtasida joylashgan. Turkmaniston aholisining yirik qismi qashshoqlikda yashayotgan bir paytda, xususan, mamlakatda oziq-ovqat yetishmovchiligi yuzaga kelgani xabar qilinayotgan bir paytda itga zarhal haykal oʻrnatilgani tanqidga uchradi. Haykal uchun qancha mablagʻ sarflangani nomaʼlum.

== Tavsifi ==
Berdimuhamedov 2019-yilning noyabrida olabayga 15 metr balandlikdagi haykal oʻrnatilishini eʼlon qildi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Top dog: Turkmen breed rivals horse for national affection |url=https://www.france24.com/en/20191119-top-dog-turkmen-breed-rivals-horse-for-national-affection |accessdate=13.04.2021 |work=France 24 |date=19.11.2019}}&lt;/ref&gt; Haykalni turkman haykaltaroshi [[Sargart Babayev]] yaratdi.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Turkmenistan's president gets his golden dog |url=https://eurasianet.org/turkmenistans-president-gets-his-golden-dog |accessdate=13.04.2021 |work=Eurasianet |date=11.11.2020}}&lt;/ref&gt; Olabay haykalining umumiy balandligi 15 metr boʻlib, haykalning oʻzi 6 metr (baʼzi manbalarda 5,7 metr), tagkursisi balandligi esa 9 metrdir.&lt;ref name=&quot;Kun12.11.2020&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистонда Олабай итига олтин ёдгорлик ўрнатилди |url=https://kun.uz/news/2020/11/12/turkmanistonda-olabay-itiga-oltin-yodgorlik-ornatildi |accessdate=13.04.2021 |work=Kun |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Haykal 2015-yilda Babayev yaratgan va Berdimuhamedovga bagʻishlangan oltin haykalga oʻxshash.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;/&gt;

Haykal shaharning davlat ishchilari uchun moʻljallangan tumanida, diametri 35 metr aylana yoʻl oʻrtasida joylashgan.&lt;ref name=&quot;RBK&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Президент Туркменистана открыл в Ашхабаде золотой памятник алабаю |url=https://www.rbc.ru/rbcfreenews/5fac6bfe9a7947b7d68ae265 |accessdate=13.04.2021 |work=RBK |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Haykal [[LED]] ekranli yumaloq tagkursi ustiga oʻrnatilgan boʻlib, ekranda haqiqiy olabaylar oʻynayotgani aks etgan video koʻrsatib turiladi. Haykal prezident Berdimuhamedovning shaxsiy tashabbusi bilan yaratildi.&lt;ref name=&quot;Sputnik&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Золотой памятник алабаю открыли в Ашхабаде — фото |url=https://uz.sputniknews.ru/20201112/Zolotoy-pamyatnik-alabayu-otkryli-v-Ashkhabade--foto-15385924.html |accessdate=13.04.2021 |work=Sputnik |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Uni oʻrnatish ishlariga „Altin“ mahalliy shirkati yetakchilik qildi.

== Ochilish marosimi ==
2020-yilning 12-noyabrida olabay haykali joylashgan turar-joy tumanining rasmiy ochilish marosimi uyushtirildi.&lt;ref name=&quot;Meduza&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Президент Туркменистана открыл золотой 15-метровый памятник алабаю. Монумент поставили, чтобы проявить «уважение и почтение» к этим собакам |url=https://meduza.io/shapito/2020/11/12/prezident-turkmenistana-otkryl-zolotoy-15-metrovyy-pamyatnik-alabayu-monument-postavili-chtoby-proyavit-uvazhenie-i-pochtenie-k-etim-sobakam |accessdate=13.04.2021 |work=Meduza |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt; Marosimda prezident [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] qatnashdi. Marosim qatnashchilari Berdimuhamedov olabay haqida yozgan kitobni qoʻlda tutgan holda, it va prezident haqida sheʼr oʻqidi, qoʻshiq kuyladi. Shuningdek, marosim davomida yosh bolaga olabay iti sovgʻa qilindi.

Turkmaniston televideniye, radioeshittirish va kinematografiya davlat qoʻmitasi ochilish marosim haqida oʻz YouTube kanalida lavha eʼlon qildi. Kanaldagi boshqa videolar kabi, bu video ostida sharh qoldirish yoki like va dislike tugmalarini bosish funksiyalari kanal egalari tomonidan oʻchirib qoʻyilgan. Turkman matbuoti xabarlarida haykal itning „gʻururi va oʻziga ishonchini“ ifodalashi taʼkidlandi.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Turkmenistan leader unveils giant gold dog statue |url=https://www.bbc.com/news/world-asia-54894828 |accessdate=13.04.2021 |work=BBC |date=12.11.2020}}&lt;/ref&gt;

== Tanqidi ==
 
Turkmaniston aholisining yirik qismi qashshoqlikda yashayotgan bir paytda, xususan, mamlakatda oziq-ovqat yetishmovchiligi yuzaga kelgani xabar qilinayotgan bir paytda itga zarhal haykal oʻrnatilgani tanqidga uchradi.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;/&gt; Haykal uchun qancha mablagʻ sarflangani nomaʼlum. Olabay haykali hamda uning muallifi [[Sargart Babayev]] 2015-yilda Berdimuhamedovga bagʻishlab yasagan oltin haykal ochilishi xorij matbuotida keng yoritildi va tanqid qilindi.

Turkman hukumatining olabay it zoti xalqaro miqyosda Markaziy Osiyo choʻpon iti oʻlaroq maʼlum boʻlgan [[boʻribosar]]ning „turkman zoti“ ekani haqidagi iddaolari ilmiy asosga ega emas. Amerika itboqarlar klubi boʻribosar itlarini „bugungi kunda mavjud boʻlgan eng qadimgi itlar guruhi“ deb taʼriflaydi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Ит байрами арафасида Туркманистон маъмурлари қаровсиз итларни қирмоқда. Баъзан эгаси борларини ҳам |url=https://www.ozodlik.org/a/31153439.html |accessdate=13.04.2021 |work=Ozodlik radiosi |date=16.03.2021}}&lt;/ref&gt; Klub maʼlumotlariga koʻra, „bugungi zotlarning koʻpchiligidan farqli oʻlaroq, Markaziy Osiyo choʻpon itlari inson tomonidan yaratilgan yoki biron muayyan shaxs yoki mamlakat tomonidan yaratilgan emas“.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;/&gt;

Shuningdek, Turkmaniston hukumatining olabay itini koʻklarga koʻtarish kampaniyasiga qaramay, 2021-yilda mamlakatda qarovsiz, baʼzi holatlarda esa egasi boʻlgan itlar ham ayovsiz oʻldirilayotgani xabar qilindi. Xususan, 2021-yilning fevralida taʼsis etilgan va aprel oyiga belgilangan it bayrami arafasida poytaxt Ashxobodda qarovsiz itlar va mushuklar sanitariya xodimlari tomonidan olib ketilayotgani va oʻldirilayotgani xabar qilindi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;/&gt; Prezident Berdimuhamedov oʻzini Turkmaniston xalqiga hayvonlarni sevuvchi rahbar oʻlaroq koʻrsatib kelayotganiga qaramay, Ashxobod va boshqa shaharlarda qarovsiz hayvonlar shafqatsizlik bilan yoʻq qilinayotgani keskin tanqidga uchradi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik16.03.2021&quot;/&gt;

== Olabay va turkman hukumati targʻiboti ==
[[Axaltaka]] oti va olabay iti prezident [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] va uning hukumatining Turkmaniston milliy merosi haqidagi targʻibotida muhim oʻrin tutadi.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;/&gt; Berdimuhamedov maʼmuriyati olabay itini milliy gʻurur manbasiga aylantirishga kurashib keladi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;/&gt; Tarixchi va „Turkman boʻlishni oʻrganish“ kitobi ({{lang-en|Learning to Become Turkmen}}) kitobi muallifi Victoria Clement olabay iti axaltaka oti kabi „hukumatga Turkmaniston hududining mutlaq turkman ekani toʻgʻrisidagi qarashni mustahkamlashga koʻmaklashadi“, deb yozdi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;/&gt;

[[File:Vladimir Putin and Gurbanguly Berdimuhamedow (2017-10-11) 05.jpg|thumb|[[Vladimir Putin]] va [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] Berdimuhamedov sovgʻa qilgan boʻribosar iti bolasi bilan]]
2020-yilda Turkmaniston Madaniyat vazirligi ushbu ikki jonivorni UNESCO Umumjahon nomoddiy madaniy merosi roʻyxatiga kiritish uchun hozirlanayotgani xabar qilindi. Berdimuhamedovning oʻgʻli, Turkmaniston bosh vaziri oʻrinbosari Sardor Berdimuhamedov Xalqaro olabay birlashmasi raisi etib tayinlangan.&lt;ref name=&quot;Eurasianet&quot;/&gt; Prezident Berdimuhamedov 2019-yil „Turkman olabayi“ ({{lang-tk|Türkmen alabaýy}}) nomli kitobini eʼlon qildi. Berdimuhamedov oʻz kitobini shiddat bilan qarsak chalayotgan amaldorlarga taqdim etish marosimi davomida olabay haqida sheʼr ham oʻqib berdi. Sheʼrga keyinchalik qoʻshiq bastalandi.&lt;ref name=&quot;France24&quot;/&gt; Turkmaniston davlat matbuotida prezident olabay bilan hordiq chiqarayotgani aks etgan videolar tez-tez eʼlon qilinib turiladi.&lt;ref name=&quot;Kun05.08.2019&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистон президенти таътилни қандай ўтказаётгани намойиш қилинди  |url=https://kun.uz/news/2019/08/05/turkmaniston-prezidenti-tatilni-qanday-otkazayotgani-namoyish-qilindi |accessdate=13.04.2021 |work=Kun |date=05.08.2019}}&lt;/ref&gt;

2021-yilning fevralida esa Olabay kuni bayrami taʼsis etildi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik26.02.2021&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистонда ит байрами таъсис этилди |url=https://www.ozodlik.org/a/31123308.html |accessdate=13.04.2021 |work=Ozodlik radiosi |date=26.02.2021}}&lt;/ref&gt; Bayram har yili aprelning soʻnggi yakshanbasida, yaʼni Axaltaka oti kuni bilan birga nishonlanadi. 2021-yilning martida esa Turkmaniston parlamenti „[[Turkmanistonda xizmat koʻrsatgan itboqar|Xizmat koʻrsatgan itboqar]]“ va „[[Turkmaniston xalq itboqari|Xalq itboqari]]“ faxriy unvonlarini taʼsis qildi. Bundan tashqari, olabaylar ishtirokida oʻtkaziladigan goʻzallik tanlovi gʻolibiga beriladigan „Yilning jasur turkman olabayi“ medali ham taʼsis qilindi. Bu unvonlarni Berdimuhamedov shaxsan koʻrib chiqib, maʼqullagani xabar qilindi.&lt;ref name=&quot;Ozodlik17.03.2021&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Туркманистонда «Хизмат кўрсатган итбоқар» ва «Халқ итбоқари» унвонлари таъсис этилди |url=https://www.ozodlik.org/a/%D1%82%D1%83%D1%80%D0%BA%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%BD%D0%B4%D0%B0-%D1%85%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0%D1%82-%D0%BA%D1%9E%D1%80%D1%81%D0%B0%D1%82%D0%B3%D0%B0%D0%BD-%D0%B8%D1%82%D0%B1%D0%BE%D2%9B%D0%B0%D1%80-%D0%B2%D0%B0-%D1%85%D0%B0%D0%BB%D2%9B-%D0%B8%D1%82%D0%B1%D0%BE%D2%9B%D0%B0%D1%80%D0%B8-%D1%83%D0%BD%D0%B2%D0%BE%D0%BD%D0%BB%D0%B0%D1%80%D0%B8-%D1%82%D0%B0%D1%8A%D1%81%D0%B8%D1%81-%D1%8D%D1%82%D0%B8%D0%BB%D0%B4%D0%B8/31155741.html |accessdate=13.04.2021 |work=Ozodlik radiosi |date=17.03.2021}}&lt;/ref&gt;

Berdimuhamedov Ashxobod bilan doʻstona munosabatda boʻlgan davlat rahbarlariga bir necha marta olabay iti bolasini yoki axaltaka otini sovgʻa qilgan. Ular orasida [[Oʻzbekiston]]ning sobiq prezidenti [[Islom Karimov]] va [[Rossiya]] prezidenti [[Vladimir Putin]] bor.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Kun11.10.2017&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Бердимуҳамедов Путинга кучук совға қилди  |url=https://kun.uz/news/2017/10/11/berdimuamedov-putinga-kucuk-sovga-kildi |accessdate=13.04.2021 |work=Kun |date=11.10.2017}}&lt;/ref&gt; Berdimuhamedov olabay iti bolasini Putinga sovgʻa qilayotib uni boʻynidan ushlab, havoda ushlab turgani uchun Internetda tanqidga uchradi.&lt;ref name=&quot;BBC&quot;/&gt; Bu holatni koʻrib turgan Putin oʻrnidan turib, itni quchogʻiga oldi.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}

== Havolalar ==
* [https://www.youtube.com/watch?t=944&amp;v=XU9VAZ5epsQ&amp;feature=youtu.be Haykal ochilishi haqida turkman davlat telekanali lavhasi]
* [https://www.youtube.com/watch?v=vhLDh8BtcNM&amp;feature=youtu.be Berdimuhamedovning olabayga atab yozgan sheʼri]

[[Turkum:Itga oʻrnatilgan haykallar]]
[[Turkum:Ashxoboddagi haykallar]]
{{bu yaxshi maqola}}</text>
      <sha1>mx58ne5radoxnlb9iho9py5vs0hcwgv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikipediya:Tahrirlar soniga koʻra botlar roʻyxati</title>
    <ns>4</ns>
    <id>712592</id>
    <revision>
      <id>5480710</id>
      <parentid>5480452</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:02:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>17813</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Maʼlumotlar yangilandi</comment>
      <origin>5480710</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11156" sha1="sav2t8fxajsm6kx3khmvetzhjzg66th" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:MalikxanBot|MalikxanBot]] || [[Special:Contributions/MalikxanBot|{{formatnum:759891}}]]
|-
| 2 || [[User:ProgrammerBot|ProgrammerBot]] || [[Special:Contributions/ProgrammerBot|{{formatnum:590002}}]]
|-
| 3 || [[User:DastyorBot|DastyorBot]] || [[Special:Contributions/DastyorBot|{{formatnum:516159}}]]
|-
| 4 || [[User:Ximik1991Bot|Ximik1991Bot]] || [[Special:Contributions/Ximik1991Bot|{{formatnum:197605}}]]
|-
| 5 || [[User:CoderSIBot|CoderSIBot]] || [[Special:Contributions/CoderSIBot|{{formatnum:187765}}]]
|-
| 6 || [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] || [[Special:Contributions/InternetArchiveBot|{{formatnum:123110}}]]
|-
| 7 || [[User:EmausBot|EmausBot]] || [[Special:Contributions/EmausBot|{{formatnum:108330}}]]
|-
| 8 || [[User:MerlIwBot|MerlIwBot]] || [[Special:Contributions/MerlIwBot|{{formatnum:91745}}]]
|-
| 9 || [[User:TXiKiBoT|TXiKiBoT]] || [[Special:Contributions/TXiKiBoT|{{formatnum:80410}}]]
|-
| 10 || [[User:Escarbot|Escarbot]] || [[Special:Contributions/Escarbot|{{formatnum:69842}}]]
|-
| 11 || [[User:Legobot|Legobot]] || [[Special:Contributions/Legobot|{{formatnum:67152}}]]
|-
| 12 || [[User:Xqbot|Xqbot]] || [[Special:Contributions/Xqbot|{{formatnum:43523}}]]
|-
| 13 || [[User:Addbot|Addbot]] || [[Special:Contributions/Addbot|{{formatnum:28914}}]]
|-
| 14 || [[User:SieBot|SieBot]] || [[Special:Contributions/SieBot|{{formatnum:28363}}]]
|-
| 15 || [[User:YFdyh-bot|YFdyh-bot]] || [[Special:Contributions/YFdyh-bot|{{formatnum:27350}}]]
|-
| 16 || [[User:OchilovBot|OchilovBot]] || [[Special:Contributions/OchilovBot|{{formatnum:23928}}]]
|-
| 17 || [[User:VolkovBot|VolkovBot]] || [[Special:Contributions/VolkovBot|{{formatnum:19249}}]]
|-
| 18 || [[User:ArthurBot|ArthurBot]] || [[Special:Contributions/ArthurBot|{{formatnum:18710}}]]
|-
| 19 || [[User:Luckas-bot|Luckas-bot]] || [[Special:Contributions/Luckas-bot|{{formatnum:16696}}]]
|-
| 20 || [[User:Uzgen bot|Uzgen bot]] || [[Special:Contributions/Uzgen bot|{{formatnum:10709}}]]
|-
| 21 || [[User:ZéroBot|ZéroBot]] || [[Special:Contributions/ZéroBot|{{formatnum:10554}}]]
|-
| 22 || [[User:WikitanvirBot|WikitanvirBot]] || [[Special:Contributions/WikitanvirBot|{{formatnum:10294}}]]
|-
| 23 || [[User:JAnDbot|JAnDbot]] || [[Special:Contributions/JAnDbot|{{formatnum:10206}}]]
|-
| 24 || [[User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] || [[Special:Contributions/CommonsDelinker|{{formatnum:9947}}]]
|-
| 25 || [[User:Thijs!bot|Thijs!bot]] || [[Special:Contributions/Thijs!bot|{{formatnum:9691}}]]
|-
| 26 || [[User:MelancholieBot|MelancholieBot]] || [[Special:Contributions/MelancholieBot|{{formatnum:8873}}]]
|-
| 27 || [[User:RedBot|RedBot]] || [[Special:Contributions/RedBot|{{formatnum:8357}}]]
|-
| 28 || [[User:タチコマ robot|タチコマ robot]] || [[Special:Contributions/タチコマ robot|{{formatnum:8161}}]]
|-
| 29 || [[User:Acebot|Acebot]] || [[Special:Contributions/Acebot|{{formatnum:6989}}]]
|-
| 30 || [[User:EdgarsBot|EdgarsBot]] || [[Special:Contributions/EdgarsBot|{{formatnum:6807}}]]
|-
| 31 || [[User:KLBot2|KLBot2]] || [[Special:Contributions/KLBot2|{{formatnum:6601}}]]
|-
| 32 || [[User:Makecat-bot|Makecat-bot]] || [[Special:Contributions/Makecat-bot|{{formatnum:6542}}]]
|-
| 33 || [[User:AlleborgoBot|AlleborgoBot]] || [[Special:Contributions/AlleborgoBot|{{formatnum:5802}}]]
|-
| 34 || [[User:MBHbot|MBHbot]] || [[Special:Contributions/MBHbot|{{formatnum:5359}}]]
|-
| 35 || [[User:LaaknorBot|LaaknorBot]] || [[Special:Contributions/LaaknorBot|{{formatnum:4667}}]]
|-
| 36 || [[User:Vagobot|Vagobot]] || [[Special:Contributions/Vagobot|{{formatnum:4451}}]]
|-
| 37 || [[User:IluvatarBot|IluvatarBot]] || [[Special:Contributions/IluvatarBot|{{formatnum:4449}}]]
|-
| 38 || [[User:Loveless|Loveless]] || [[Special:Contributions/Loveless|{{formatnum:4445}}]]
|-
| 39 || [[User:Zorrobot|Zorrobot]] || [[Special:Contributions/Zorrobot|{{formatnum:4173}}]]
|-
| 40 || [[User:Jembot|Jembot]] || [[Special:Contributions/Jembot|{{formatnum:4150}}]]
|-
| 41 || [[User:JackieBot|JackieBot]] || [[Special:Contributions/JackieBot|{{formatnum:4132}}]]
|-
| 42 || [[User:KamikazeBot|KamikazeBot]] || [[Special:Contributions/KamikazeBot|{{formatnum:3687}}]]
|-
| 43 || [[User:FoxBot|FoxBot]] || [[Special:Contributions/FoxBot|{{formatnum:3658}}]]
|-
| 44 || [[User:CarsracBot|CarsracBot]] || [[Special:Contributions/CarsracBot|{{formatnum:3570}}]]
|-
| 45 || [[User:Ptbotgourou|Ptbotgourou]] || [[Special:Contributions/Ptbotgourou|{{formatnum:3390}}]]
|-
| 46 || [[User:BotMultichill|BotMultichill]] || [[Special:Contributions/BotMultichill|{{formatnum:3244}}]]
|-
| 47 || [[User:Alexbot|Alexbot]] || [[Special:Contributions/Alexbot|{{formatnum:3100}}]]
|-
| 48 || [[User:HRoestBot|HRoestBot]] || [[Special:Contributions/HRoestBot|{{formatnum:2983}}]]
|-
| 49 || [[User:TjBot|TjBot]] || [[Special:Contributions/TjBot|{{formatnum:2650}}]]
|-
| 50 || [[User:Purbo T|Purbo T]] || [[Special:Contributions/Purbo T|{{formatnum:2576}}]]
|-
| 51 || [[User:PipepBot|PipepBot]] || [[Special:Contributions/PipepBot|{{formatnum:2201}}]]
|-
| 52 || [[User:JYBot|JYBot]] || [[Special:Contributions/JYBot|{{formatnum:2189}}]]
|-
| 53 || [[User:DragonBot|DragonBot]] || [[Special:Contributions/DragonBot|{{formatnum:2081}}]]
|-
| 54 || [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] || [[Special:Contributions/MediaWiki message delivery|{{formatnum:1930}}]]
|-
| 55 || [[User:Darkicebot|Darkicebot]] || [[Special:Contributions/Darkicebot|{{formatnum:1852}}]]
|-
| 56 || [[User:Idioma-bot|Idioma-bot]] || [[Special:Contributions/Idioma-bot|{{formatnum:1848}}]]
|-
| 57 || [[User:MastiBot|MastiBot]] || [[Special:Contributions/MastiBot|{{formatnum:1725}}]]
|-
| 58 || [[User:Dinamik-bot|Dinamik-bot]] || [[Special:Contributions/Dinamik-bot|{{formatnum:1716}}]]
|-
| 59 || [[User:Rubinbot|Rubinbot]] || [[Special:Contributions/Rubinbot|{{formatnum:1590}}]]
|-
| 60 || [[User:Ripchip Bot|Ripchip Bot]] || [[Special:Contributions/Ripchip Bot|{{formatnum:1537}}]]
|-
| 61 || [[User:Mjbmrbot|Mjbmrbot]] || [[Special:Contributions/Mjbmrbot|{{formatnum:1451}}]]
|-
| 62 || [[User:Amirobot|Amirobot]] || [[Special:Contributions/Amirobot|{{formatnum:1434}}]]
|-
| 63 || [[User:IanraBot|IanraBot]] || [[Special:Contributions/IanraBot|{{formatnum:1365}}]]
|-
| 64 || [[User:Rezabot|Rezabot]] || [[Special:Contributions/Rezabot|{{formatnum:1358}}]]
|-
| 65 || [[User:Synthebot|Synthebot]] || [[Special:Contributions/Synthebot|{{formatnum:1316}}]]
|-
| 66 || [[User:AvicBot|AvicBot]] || [[Special:Contributions/AvicBot|{{formatnum:1257}}]]
|-
| 67 || [[User:GhalyBot|GhalyBot]] || [[Special:Contributions/GhalyBot|{{formatnum:1239}}]]
|-
| 68 || [[User:Movses-bot|Movses-bot]] || [[Special:Contributions/Movses-bot|{{formatnum:1187}}]]
|-
| 69 || [[User:HerculeBot|HerculeBot]] || [[Special:Contributions/HerculeBot|{{formatnum:1068}}]]
|-
| 70 || [[User:Robbot|Robbot]] || [[Special:Contributions/Robbot|{{formatnum:1022}}]]
|-
| 71 || [[User:D'ohBot|D'ohBot]] || [[Special:Contributions/D'ohBot|{{formatnum:1005}}]]
|-
| 72 || [[User:YiFeiBot|YiFeiBot]] || [[Special:Contributions/YiFeiBot|{{formatnum:994}}]]
|-
| 73 || [[User:SilvonenBot|SilvonenBot]] || [[Special:Contributions/SilvonenBot|{{formatnum:977}}]]
|-
| 74 || [[User:MystBot|MystBot]] || [[Special:Contributions/MystBot|{{formatnum:972}}]]
|-
| 75 || [[User:TinucherianBot II|TinucherianBot II]] || [[Special:Contributions/TinucherianBot II|{{formatnum:953}}]]
|-
| 76 || [[User:Jotterbot|Jotterbot]] || [[Special:Contributions/Jotterbot|{{formatnum:892}}]]
|-
| 77 || [[User:AvocatoBot|AvocatoBot]] || [[Special:Contributions/AvocatoBot|{{formatnum:881}}]]
|-
| 78 || [[User:StigBot|StigBot]] || [[Special:Contributions/StigBot|{{formatnum:804}}]]
|-
| 79 || [[User:Almabot|Almabot]] || [[Special:Contributions/Almabot|{{formatnum:801}}]]
|-
| 80 || [[User:SassoBot|SassoBot]] || [[Special:Contributions/SassoBot|{{formatnum:790}}]]
|-
| 81 || [[User:Justincheng12345-bot|Justincheng12345-bot]] || [[Special:Contributions/Justincheng12345-bot|{{formatnum:761}}]]
|-
| 82 || [[User:HiW-Bot|HiW-Bot]] || [[Special:Contributions/HiW-Bot|{{formatnum:722}}]]
|-
| 83 || [[User:Gerakibot|Gerakibot]] || [[Special:Contributions/Gerakibot|{{formatnum:587}}]]
|-
| 84 || [[User:YaxshiBot|YaxshiBot]] || [[Special:Contributions/YaxshiBot|{{formatnum:577}}]]
|-
| 85 || [[User:SpBot|SpBot]] || [[Special:Contributions/SpBot|{{formatnum:542}}]]
|-
| 86 || [[User:TechBot|TechBot]] || [[Special:Contributions/TechBot|{{formatnum:541}}]]
|-
| 87 || [[User:DarafshBot|DarafshBot]] || [[Special:Contributions/DarafshBot|{{formatnum:541}}]]
|-
| 88 || [[User:Byrialbot|Byrialbot]] || [[Special:Contributions/Byrialbot|{{formatnum:488}}]]
|-
| 89 || [[User:PixelBot|PixelBot]] || [[Special:Contributions/PixelBot|{{formatnum:433}}]]
|-
| 90 || [[User:DSisyphBot|DSisyphBot]] || [[Special:Contributions/DSisyphBot|{{formatnum:406}}]]
|-
| 91 || [[User:CasualBot|CasualBot]] || [[Special:Contributions/CasualBot|{{formatnum:403}}]]
|-
| 92 || [[User:Chobot|Chobot]] || [[Special:Contributions/Chobot|{{formatnum:366}}]]
|-
| 93 || [[User:CocuBot|CocuBot]] || [[Special:Contributions/CocuBot|{{formatnum:364}}]]
|-
| 94 || [[User:JhsBot|JhsBot]] || [[Special:Contributions/JhsBot|{{formatnum:335}}]]
|-
| 95 || [[User:Memty Bot|Memty Bot]] || [[Special:Contributions/Memty Bot|{{formatnum:327}}]]
|-
| 96 || [[User:AlnoktaBOT|AlnoktaBOT]] || [[Special:Contributions/AlnoktaBOT|{{formatnum:316}}]]
|-
| 97 || [[User:Louperibot|Louperibot]] || [[Special:Contributions/Louperibot|{{formatnum:297}}]]
|-
| 98 || [[User:Nallimbot|Nallimbot]] || [[Special:Contributions/Nallimbot|{{formatnum:291}}]]
|-
| 99 || [[User:AZatBot~uzwiki|AZatBot~uzwiki]] || [[Special:Contributions/AZatBot~uzwiki|{{formatnum:285}}]]
|-
| 100 || [[User:DixonDBot|DixonDBot]] || [[Special:Contributions/DixonDBot|{{formatnum:201}}]]
|-
| 101 || [[User:MahdiBot|MahdiBot]] || [[Special:Contributions/MahdiBot|{{formatnum:199}}]]
|-
| 102 || [[User:Sz-iwbot|Sz-iwbot]] || [[Special:Contributions/Sz-iwbot|{{formatnum:169}}]]
|-
| 103 || [[User:DirlBot|DirlBot]] || [[Special:Contributions/DirlBot|{{formatnum:116}}]]
|-
| 104 || [[User:Obersachsebot|Obersachsebot]] || [[Special:Contributions/Obersachsebot|{{formatnum:114}}]]
|-
| 105 || [[User:NobelBot|NobelBot]] || [[Special:Contributions/NobelBot|{{formatnum:96}}]]
|-
| 106 || [[User:SantoshBot|SantoshBot]] || [[Special:Contributions/SantoshBot|{{formatnum:92}}]]
|-
| 107 || [[User:AmphBot|AmphBot]] || [[Special:Contributions/AmphBot|{{formatnum:79}}]]
|-
| 108 || [[User:Muro Bot|Muro Bot]] || [[Special:Contributions/Muro Bot|{{formatnum:75}}]]
|-
| 109 || [[User:DennyBot|DennyBot]] || [[Special:Contributions/DennyBot|{{formatnum:74}}]]
|-
| 110 || [[User:Dexbot|Dexbot]] || [[Special:Contributions/Dexbot|{{formatnum:74}}]]
|-
| 111 || [[User:WikimediaNotifier|WikimediaNotifier]] || [[Special:Contributions/WikimediaNotifier|{{formatnum:73}}]]
|-
| 112 || [[User:Zwobot|Zwobot]] || [[Special:Contributions/Zwobot|{{formatnum:61}}]]
|-
| 113 || [[User:TohaomgBot|TohaomgBot]] || [[Special:Contributions/TohaomgBot|{{formatnum:58}}]]
{{/end}}</text>
      <sha1>sav2t8fxajsm6kx3khmvetzhjzg66th</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikipediya:Faol foydalanuvchilar reytingi</title>
    <ns>4</ns>
    <id>712595</id>
    <revision>
      <id>5480709</id>
      <parentid>5480451</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:01:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jembot</username>
        <id>17813</id>
      </contributor>
      <comment>Bot: Maʼlumotlar yangilandi</comment>
      <origin>5480709</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13444" sha1="9g1n99gd9dtkajquf1itv2wjiu4bitn" xml:space="preserve">{{/begin|200}}
|-
| 1 || [[User:Panpanchik|Panpanchik]] || [[Special:Contributions/Panpanchik|{{formatnum:547}}]] || {{Permissions|Panpanchik}}
|-
| 2 || [[User:Janob Mirzaolim|Janob Mirzaolim]] || [[Special:Contributions/Janob Mirzaolim|{{formatnum:159}}]] || {{Permissions|Janob Mirzaolim}}
|-
| 3 || [[User:Oblakulova|Oblakulova]] || [[Special:Contributions/Oblakulova|{{formatnum:159}}]] || {{Permissions|Oblakulova}}
|-
| 4 || [[User:AnvarxonM|AnvarxonM]] || [[Special:Contributions/AnvarxonM|{{formatnum:105}}]] || {{Permissions|AnvarxonM}}
|-
| 5 || [[User:Bekipediya|Bekipediya]] || [[Special:Contributions/Bekipediya|{{formatnum:97}}]] || {{Permissions|Bekipediya}}
|-
| 6 || [[User:Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] || [[Special:Contributions/Azizxon Muzaffarov|{{formatnum:89}}]] || {{Permissions|Azizxon Muzaffarov}}
|-
| 7 || [[User:Xumoshox Ismoilova|Xumoshox Ismoilova]] || [[Special:Contributions/Xumoshox Ismoilova|{{formatnum:62}}]] || {{Permissions|Xumoshox Ismoilova}}
|-
| 8 || [[User:Umarxon III|Umarxon III]] || [[Special:Contributions/Umarxon III|{{formatnum:34}}]] || {{Permissions|Umarxon III}}
|-
| 9 || [[User:LNTG|LNTG]] || [[Special:Contributions/LNTG|{{formatnum:29}}]] || {{Permissions|LNTG}}
|-
| 10 || [[User:Ziv|Ziv]] || [[Special:Contributions/Ziv|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Ziv}}
|-
| 11 || [[User:I love yout|I love yout]] || [[Special:Contributions/I love yout|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|I love yout}}
|-
| 12 || [[User:Tilkobles|Tilkobles]] || [[Special:Contributions/Tilkobles|{{formatnum:22}}]] || {{Permissions|Tilkobles}}
|-
| 13 || [[User:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] || [[Special:Contributions/Humoyun Qodirov|{{formatnum:21}}]] || {{Permissions|Humoyun Qodirov}}
|-
| 14 || [[User:I love yourwiki|I love yourwiki]] || [[Special:Contributions/I love yourwiki|{{formatnum:20}}]] || {{Permissions|I love yourwiki}}
|-
| 15 || [[User:Jizzakhlik|Jizzakhlik]] || [[Special:Contributions/Jizzakhlik|{{formatnum:19}}]] || {{Permissions|Jizzakhlik}}
|-
| 16 || [[User:Shoxrux Daminov|Shoxrux Daminov]] || [[Special:Contributions/Shoxrux Daminov|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Shoxrux Daminov}}
|-
| 17 || [[User:Miss Kamola|Miss Kamola]] || [[Special:Contributions/Miss Kamola|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|Miss Kamola}}
|-
| 18 || [[User:B bobobekov|B bobobekov]] || [[Special:Contributions/B bobobekov|{{formatnum:10}}]] || {{Permissions|B bobobekov}}
|-
| 19 || [[User:Axadjon1|Axadjon1]] || [[Special:Contributions/Axadjon1|{{formatnum:9}}]] || {{Permissions|Axadjon1}}
|-
| 20 || [[User:Kagansky|Kagansky]] || [[Special:Contributions/Kagansky|{{formatnum:9}}]] || {{Permissions|Kagansky}}
|-
| 21 || [[User:Komilkhuja|Komilkhuja]] || [[Special:Contributions/Komilkhuja|{{formatnum:8}}]] || {{Permissions|Komilkhuja}}
|-
| 22 || [[User:Yakin1s|Yakin1s]] || [[Special:Contributions/Yakin1s|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Yakin1s}}
|-
| 23 || [[User:Makenzis|Makenzis]] || [[Special:Contributions/Makenzis|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Makenzis}}
|-
| 24 || [[User:Inyaz1966|Inyaz1966]] || [[Special:Contributions/Inyaz1966|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Inyaz1966}}
|-
| 25 || [[User:Gliwi|Gliwi]] || [[Special:Contributions/Gliwi|{{formatnum:6}}]] || {{Permissions|Gliwi}}
|-
| 26 || [[User:Abilqosimova|Abilqosimova]] || [[Special:Contributions/Abilqosimova|{{formatnum:5}}]] || {{Permissions|Abilqosimova}}
|-
| 27 || [[User:Sardorablokulov|Sardorablokulov]] || [[Special:Contributions/Sardorablokulov|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Sardorablokulov}}
|-
| 28 || [[User:MinaUktamova|MinaUktamova]] || [[Special:Contributions/MinaUktamova|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|MinaUktamova}}
|-
| 29 || [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|Abdufattohov Ibrohimjon]] || [[Special:Contributions/Abdufattohov Ibrohimjon|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Abdufattohov Ibrohimjon}}
|-
| 30 || [[User:Massagett|Massagett]] || [[Special:Contributions/Massagett|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Massagett}}
|-
| 31 || [[User:Stephan1000000|Stephan1000000]] || [[Special:Contributions/Stephan1000000|{{formatnum:4}}]] || {{Permissions|Stephan1000000}}
|-
| 32 || [[User:Behzod Nematov Buxoro|Behzod Nematov Buxoro]] || [[Special:Contributions/Behzod Nematov Buxoro|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Behzod Nematov Buxoro}}
|-
| 33 || [[User:Spokiyny|Spokiyny]] || [[Special:Contributions/Spokiyny|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Spokiyny}}
|-
| 34 || [[User:Muxriddin Azimov|Muxriddin Azimov]] || [[Special:Contributions/Muxriddin Azimov|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Muxriddin Azimov}}
|-
| 35 || [[User:Sanginov|Sanginov]] || [[Special:Contributions/Sanginov|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Sanginov}}
|-
| 36 || [[User:OqilaKaxramonova|OqilaKaxramonova]] || [[Special:Contributions/OqilaKaxramonova|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|OqilaKaxramonova}}
|-
| 37 || [[User:MirfayzbekAbdullayev|MirfayzbekAbdullayev]] || [[Special:Contributions/MirfayzbekAbdullayev|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|MirfayzbekAbdullayev}}
|-
| 38 || [[User:Xurshidjon Olimov|Xurshidjon Olimov]] || [[Special:Contributions/Xurshidjon Olimov|{{formatnum:3}}]] || {{Permissions|Xurshidjon Olimov}}
|-
| 39 || [[User:KiranBOT|KiranBOT]] || [[Special:Contributions/KiranBOT|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|KiranBOT}}
|-
| 40 || [[User:Umid1108|Umid1108]] || [[Special:Contributions/Umid1108|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Umid1108}}
|-
| 41 || [[User:Poco a poco|Poco a poco]] || [[Special:Contributions/Poco a poco|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Poco a poco}}
|-
| 42 || [[User:AzizaSarvarovna|AzizaSarvarovna]] || [[Special:Contributions/AzizaSarvarovna|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|AzizaSarvarovna}}
|-
| 43 || [[User:Abdunazarov Muhammadakbar Shamsuddinovich|Abdunazarov Muhammadakbar Shamsuddinovich]] || [[Special:Contributions/Abdunazarov Muhammadakbar Shamsuddinovich|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Abdunazarov Muhammadakbar Shamsuddinovich}}
|-
| 44 || [[User:Srajatdin Usnatdinov|Srajatdin Usnatdinov]] || [[Special:Contributions/Srajatdin Usnatdinov|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Srajatdin Usnatdinov}}
|-
| 45 || [[User:Toshpulatova07|Toshpulatova07]] || [[Special:Contributions/Toshpulatova07|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Toshpulatova07}}
|-
| 46 || [[User:Malikxan|Malikxan]] || [[Special:Contributions/Malikxan|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Malikxan}}
|-
| 47 || [[User:Mirzoulugʻbek|Mirzoulugʻbek]] || [[Special:Contributions/Mirzoulugʻbek|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Mirzoulugʻbek}}
|-
| 48 || [[User:Qosimov Shomaruf|Qosimov Shomaruf]] || [[Special:Contributions/Qosimov Shomaruf|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Qosimov Shomaruf}}
|-
| 49 || [[User:Mirishkorlik|Mirishkorlik]] || [[Special:Contributions/Mirishkorlik|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Mirishkorlik}}
|-
| 50 || [[User:ItsBekzad|ItsBekzad]] || [[Special:Contributions/ItsBekzad|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|ItsBekzad}}
|-
| 51 || [[User:ČarnaruskiVoin|ČarnaruskiVoin]] || [[Special:Contributions/ČarnaruskiVoin|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|ČarnaruskiVoin}}
|-
| 52 || [[User:Doniyor Yóldoshev|Doniyor Yóldoshev]] || [[Special:Contributions/Doniyor Yóldoshev|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Doniyor Yóldoshev}}
|-
| 53 || [[User:Ahror Akramovich|Ahror Akramovich]] || [[Special:Contributions/Ahror Akramovich|{{formatnum:2}}]] || {{Permissions|Ahror Akramovich}}
|-
| 54 || [[User:Labintatlo|Labintatlo]] || [[Special:Contributions/Labintatlo|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Labintatlo}}
|-
| 55 || [[User:MPF|MPF]] || [[Special:Contributions/MPF|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|MPF}}
|-
| 56 || [[User:Brankom|Brankom]] || [[Special:Contributions/Brankom|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Brankom}}
|-
| 57 || [[User:TheNoctis|TheNoctis]] || [[Special:Contributions/TheNoctis|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|TheNoctis}}
|-
| 58 || [[User:Olim90|Olim90]] || [[Special:Contributions/Olim90|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Olim90}}
|-
| 59 || [[User:YUI 3414|YUI 3414]] || [[Special:Contributions/YUI 3414|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|YUI 3414}}
|-
| 60 || [[User:Qalampircontent|Qalampircontent]] || [[Special:Contributions/Qalampircontent|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Qalampircontent}}
|-
| 61 || [[User:Nataev|Nataev]] || [[Special:Contributions/Nataev|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Nataev}}
|-
| 62 || [[User:45FcAq2V|45FcAq2V]] || [[Special:Contributions/45FcAq2V|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|45FcAq2V}}
|-
| 63 || [[User:Ooligan|Ooligan]] || [[Special:Contributions/Ooligan|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Ooligan}}
|-
| 64 || [[User:EuropeanV|EuropeanV]] || [[Special:Contributions/EuropeanV|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|EuropeanV}}
|-
| 65 || [[User:Cipheredu|Cipheredu]] || [[Special:Contributions/Cipheredu|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Cipheredu}}
|-
| 66 || [[User:Umidjon Mirzakamolov|Umidjon Mirzakamolov]] || [[Special:Contributions/Umidjon Mirzakamolov|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Umidjon Mirzakamolov}}
|-
| 67 || [[User:Andre Engels|Andre Engels]] || [[Special:Contributions/Andre Engels|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Andre Engels}}
|-
| 68 || [[User:ДолбоЯщер|ДолбоЯщер]] || [[Special:Contributions/ДолбоЯщер|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|ДолбоЯщер}}
|-
| 69 || [[User:Mitte27|Mitte27]] || [[Special:Contributions/Mitte27|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Mitte27}}
|-
| 70 || [[User:Javlon2418|Javlon2418]] || [[Special:Contributions/Javlon2418|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Javlon2418}}
|-
| 71 || [[User:7Devona|7Devona]] || [[Special:Contributions/7Devona|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|7Devona}}
|-
| 72 || [[User:Hasan Xamidovich|Hasan Xamidovich]] || [[Special:Contributions/Hasan Xamidovich|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Hasan Xamidovich}}
|-
| 73 || [[User:Bakir123|Bakir123]] || [[Special:Contributions/Bakir123|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Bakir123}}
|-
| 74 || [[User:Patriot Kor|Patriot Kor]] || [[Special:Contributions/Patriot Kor|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Patriot Kor}}
|-
| 75 || [[User:EnderHottic|EnderHottic]] || [[Special:Contributions/EnderHottic|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|EnderHottic}}
|-
| 76 || [[User:Altenmann|Altenmann]] || [[Special:Contributions/Altenmann|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Altenmann}}
|-
| 77 || [[User:MasterRus21thCentury|MasterRus21thCentury]] || [[Special:Contributions/MasterRus21thCentury|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|MasterRus21thCentury}}
|-
| 78 || [[User:Kmaksat|Kmaksat]] || [[Special:Contributions/Kmaksat|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Kmaksat}}
|-
| 79 || [[User:-wuppertaler|-wuppertaler]] || [[Special:Contributions/-wuppertaler|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|-wuppertaler}}
|-
| 80 || [[User:Sardor Samarqandiy (Rahimov)|Sardor Samarqandiy (Rahimov)]] || [[Special:Contributions/Sardor Samarqandiy (Rahimov)|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Sardor Samarqandiy (Rahimov)}}
|-
| 81 || [[User:Stepan Sychev (Baldi)|Stepan Sychev (Baldi)]] || [[Special:Contributions/Stepan Sychev (Baldi)|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Stepan Sychev (Baldi)}}
|-
| 82 || [[User:FMSky|FMSky]] || [[Special:Contributions/FMSky|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|FMSky}}
|-
| 83 || [[User:Amherst99|Amherst99]] || [[Special:Contributions/Amherst99|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Amherst99}}
|-
| 84 || [[User:Syunsyunminmin|Syunsyunminmin]] || [[Special:Contributions/Syunsyunminmin|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Syunsyunminmin}}
|-
| 85 || [[User:Boburjon Xidirov|Boburjon Xidirov]] || [[Special:Contributions/Boburjon Xidirov|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Boburjon Xidirov}}
|-
| 86 || [[User:Shirin Khaydaralieva|Shirin Khaydaralieva]] || [[Special:Contributions/Shirin Khaydaralieva|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Shirin Khaydaralieva}}
|-
| 87 || [[User:Space0705|Space0705]] || [[Special:Contributions/Space0705|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Space0705}}
|-
| 88 || [[User:Kamron Ravshanov|Kamron Ravshanov]] || [[Special:Contributions/Kamron Ravshanov|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Kamron Ravshanov}}
|-
| 89 || [[User:Shavkatjon Valijonov|Shavkatjon Valijonov]] || [[Special:Contributions/Shavkatjon Valijonov|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Shavkatjon Valijonov}}
|-
| 90 || [[User:Tewayev|Tewayev]] || [[Special:Contributions/Tewayev|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Tewayev}}
|-
| 91 || [[User:Egilus|Egilus]] || [[Special:Contributions/Egilus|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Egilus}}
|-
| 92 || [[User:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurkulov]] || [[Special:Contributions/Jamshid Nurkulov|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Jamshid Nurkulov}}
|-
| 93 || [[User:Niegodzisie|Niegodzisie]] || [[Special:Contributions/Niegodzisie|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Niegodzisie}}
|-
| 94 || [[User:Quinlan83|Quinlan83]] || [[Special:Contributions/Quinlan83|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Quinlan83}}
|-
| 95 || [[User:Bestalex|Bestalex]] || [[Special:Contributions/Bestalex|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Bestalex}}
|-
| 96 || [[User:Akbarali Qo'ng'irot|Akbarali Qo'ng'irot]] || [[Special:Contributions/Akbarali Qo'ng'irot|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Akbarali Qo'ng'irot}}
|-
| 97 || [[User:Dino.027|Dino.027]] || [[Special:Contributions/Dino.027|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Dino.027}}
|-
| 98 || [[User:Konstanta0013|Konstanta0013]] || [[Special:Contributions/Konstanta0013|{{formatnum:1}}]] || {{Permissions|Konstanta0013}}
{{/end}}</text>
      <sha1>9g1n99gd9dtkajquf1itv2wjiu4bitn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Squid Game</title>
    <ns>0</ns>
    <id>713566</id>
    <revision>
      <id>5481285</id>
      <parentid>5410645</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:24:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Stephan1000000</username>
        <id>46619</id>
      </contributor>
      <comment>num_seasons = 3 | num_episodes = 22</comment>
      <origin>5481285</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9353" sha1="etad5ckncbe2kihk9ithbnrwbux4itz" xml:space="preserve">{{rasmiy tarjima}}
{{Telekoʻrsatuv bilgiqutisi
| show_name           = Squid Game&lt;br /&gt;오징어 게임
| tasvir          = Squid Game.jpg
| alt            = 
| izoh         = Koreyscha poster
| genre = {{ubl|[[Jangari]]|[[drama]]}}
| alt_name = ''Round Six''
| creator = Hwang Dong-hyuk
| writer = Hwang Dong-hyuk
| director = Hwang Dong-hyuk
| starring = {{ubl|[[Lee Jung-jae]]|Park Hae-soo|O Yeong-su|Wi Ha-joon|HoYeon Jung|Jung Ho-yeon|Heo Sung-tae|Anupam Tripathi|Kim Joo-ryoung}}
| country = {{flagicon|South Korea}} [[Janubiy Koreya]]
| language = [[Koreys tili|koreyscha]]
| num_seasons = 3
| num_episodes = 22
| list_episodes = #Epizodlari
| location =
| composer = Jung Jae-il
| camera = Multi-kamera
| runtime = 32-63 daqiqa
| company = Siren Pictures Inc.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url= https://about.netflix.com/en/news/squid-game-invites-you-to-deadly-childhood-games-on-september-17 |title= Squid Game invites you to deadly childhood games on September 17 |first= Julie |last= Lee |work= Netflix Media Center |date= 10-avgust 2021-yil |access-date= 12-avgust 2021-yil |archive-date= 11-avgust 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210811094811/https://about.netflix.com/en/news/squid-game-invites-you-to-deadly-childhood-games-on-september-17 |url-status= live }}&lt;/ref&gt;
| distributor = [[Netflix]]
| budget =
| network = [[Netflix]]
| picture_format = {{plainlist|
* [[4K resolution|4K]] ([[Ultra HD]])
* [[Dolby Vision]]
}}
| audio_format = [[Dolby Atmos]]
| first_run =
| first_aired = {{Start date|2021|9|17}}
| preceded_by =
| followed_by =
}}

'''''Squid Game''''' ({{lang-ko|오징어 게임}}; {{lang-uz|Kalmar oʻyini}}) — [[Netflix]] orqali ommaga taqdim etilgan [[drama]] janridagi [[Janubiy Koreya]] koʻp qismli filmi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url= https://www.hancinema.net/korean_drama_Squid_Game.php |title= Squid Game – (Korean Drama, 2020, 오징어게임) |website= [[HanCinema]] |access-date= 12-avgust 2021-yil |archive-date= 11-avgust 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210811183251/https://www.hancinema.net/korean_drama_Squid_Game.php |url-status= live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url= https://news.abs-cbn.com/entertainment/09/15/21/kiddie-games-turn-deadly-in-korean-series-squid-game |title= Korean series 'Squid Game' gives deadly twist to children's games |website= ABS-CBN News |access-date= 15-sentyabr 2021-yil |archive-date= 15-sentyabr 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210915130336/https://news.abs-cbn.com/entertainment/09/15/21/kiddie-games-turn-deadly-in-korean-series-squid-game |url-status= live }}&lt;/ref&gt;. Bosh rollarni [[Lee Jung-jae]], Park Hae-soo, O Yeong-su, Wi Ha-joon, Jung Ho-yeon, Heo Sung-tae, Anupam Tripathi va Kim Joo-ryoung kabi aktyorlar oʻynashgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |url= https://n.news.naver.com/entertain/article/609/0000471507 |title= 전여빈 나나 류경수 '글리치' 촬영 중단 &quot;보조출연자 코로나 확진&quot;[공식] |trans-title= [Rasmiy] Lee Jung-jae X Park Hae-soo's 'Squid Game' to be released on Netflix on September 17th |author= Kim Ji-won |work= Ten Asia |publisher= Naver |date= 11-avgust 2021-yil |access-date= 12-avgust 2021-yil |language= koreyscha |archive-date= 25-iyul 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210725182757/https://n.news.naver.com/entertain/article/609/0000471507 |url-status= live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url= https://www.whats-on-netflix.com/news/netflix-k-drama-thriller-squid-game-season-1-everything-we-know-so-far-08-2021/ |title= Netflix K-Drama Thriller 'Squid Game' Season 1: Coming to Netflix in September 2021 |first= Jacob |last= Robinson |date= 11-avgust 2021-yil |access-date= 12-avgust 2021-yil |website= What's on Netflix |archive-date= 11-avgust 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210811194332/https://www.whats-on-netflix.com/news/netflix-k-drama-thriller-squid-game-season-1-everything-we-know-so-far-08-2021/ |url-status= live }}&lt;/ref&gt;. Serialning umumjahon premyerasi 2021-yil 17-sentyabrda boʻlib oʻtdi va [[Netflix|Neflix]] tomonidan tarqatilgandir.

== Mazmuni ==
Seong Gi-hun — ajrashgan va qarzga botgan haydovchi, serial voqealari davomida u oʻrtaga katta pul mukofoti qoʻyilgan bolalar oʻyinlariga taklif etiladi. Taklifni qabul qilgan Gi-hun nomaʼlum hududga olib boriladi hamda oʻzini 455 ta qatnashuvchilar orasida koʻradi. Qatnashuvchilarning barchasi katta qarzga botgan kishilardir. Oʻyinchilar butun vaqt davomida qizil kombinezon kiygan soqchilar kuzatuvi ostida boʻlishadi, oʻyin esa Front Man nazorati ostida olib boriladi. Oʻyinchilar tez fursatda oʻyinlarda yutqazish yutqazgan kishini oʻlimiga sabab boʻlishini bilishadi. Har bir oʻlim bosh mukofot boʻlmish ₩45.6 millionga ₩100 million qoʻshadi. Oʻyin davomida, Gi-hun oʻyinlarning jismoniy va psixologik burilishlaridan omon qolish maqsadida boshqa oʻyinchilar bilan, jumladan bolalikdagi oʻrtogʻi Cho Sang-woo bilan ittifoq tuzadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url= https://www.hancinema.net/korean_drama_Squid_Game.php |title= Squid Game – (Korean Drama, 2020, 오징어게임) |website= [[HanCinema]] |access-date= 12-avgust 2021-yil |archive-date= 11-avgust 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210811183251/https://www.hancinema.net/korean_drama_Squid_Game.php |url-status= live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url= https://news.abs-cbn.com/entertainment/09/15/21/kiddie-games-turn-deadly-in-korean-series-squid-game |title= Korean series 'Squid Game' gives deadly twist to children's games |website= ABS-CBN News |access-date= 15-sentyabr 2021-yil |archive-date= 15-sentyabr 2021-yil |archive-url= https://web.archive.org/web/20210915130336/https://news.abs-cbn.com/entertainment/09/15/21/kiddie-games-turn-deadly-in-korean-series-squid-game |url-status= live }}&lt;/ref&gt;

== Rollarda ==
'''Bosh rollarda''':

* [[Lee Jung-jae]] — Seong Gi-hun (No. 456)
* Park Hae-soo — Cho Sang-woo (No. 218)
* Munira  — Oh Il-nam (No. 001)
* HoYeon Jung — Kang Sae-byeok (No. 067)
* Heo Sung-tae — Jang Deok-su (No. 101)
* Anupam Tripathi — Abdul Ali (No. 199)

'''Epizodik rollarda'''

* Yoo Sung-joo — Byeong-gi (No. 111)
* Lee Yoo-mi — Ji-yeong (No. 240)
* Kim Si-hyun (No. 244)
* Lee Sang-hee (No. 017)
* Kim Yun-tae (No. 069)
* Lee Ji-ha (No. 070)
* Kwak Ja-hyoung (No. 278)
* Chris Chan (No. 276)

=== Inglizcha dublyaj ===

* Seong Gi-hun — Greg Chun
* Stephen Fu — Cho Sang-woo
* Paul Nakauchi — Jang Deok-su
* Hideo Kimura — Oh Il-nam
* Vivian Lu — Kang Sae-byeok
* Rama Vallury — Abdul Ali
* Tom Choi — Front Man
* Donald Chang Hwang — Jun-ho
* Stephanie Komure — Han Mi-nyeo
* Yuuki Luna — Ji-yeong

== Epizodlari ==
# „Qizil chiroq, yashil chiroq (무궁화 꽃이 피던 날)“
# „Jahannam (지옥)“
# „Soyabonli odam (우산을 쓴 남자)“
# „Guruhga sodiq qol (쫄려도 편먹기)“
# „Adolatli dunyo (평등한 세상)“
# „Gganbu (깐부)“
# „VIP'lar“
# „Kema arsloni (프론트맨)“
# „Omadli bir kun (운수좋은날)“

== Musiqasi ==
Serial saundtreki 2021-yil 17-sentyabrda chiqarildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|title=오징어게임 OST|trans-title=Squid Game OST|url=https://www.melon.com/album/detail.htm?albumId=10716056|via=Melon|publisher=Genie Music|agency=Stone Music Entertainment|access-date=17-sentyabr 2021-yil|archive-date=26-sentyabr 2021-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20210926105154/https://www.melon.com/album/detail.htm?albumId=10716056|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

{{Treklist
| headline = ''Squid Game'' treklar roʻyxati
| extra_column = Artist
| title1 = Way Back Then
| music1 = Jung Jae-il
| extra1 = Jung Jae-il
| length1 = 2:31
| title2 = Round I
| music2 = Jung Jae-il
| extra2 = Jung Jae-il
| length2 = 1:19
| title3 = The Rope Is Tied
| music3 = Jung Jae-il
| extra3 = Jung Jae-il
| length3 = 3:18
| title4 = Pink Soldiers
| music4 = 23
| extra4 = 23
| length4 = 0:38
| title5 = Hostage Crisis
| music5 = 23
| extra5 = 23
| length5 = 2:22
| title6 = I Remember My Name
| music6 = Jung Jae-il
| length6 = 3:13
| title7 = Unfolded...
| music7 = Jung Jae-il
| length7 = 2:38
| title8 = Needles and Dalgona
| music8 = Park Min-ju
| length8 = 3:44
| title9 = The Fat and the Rats
| music9 = Park Min-ju
| length9 = 1:52
| title10 = It Hurts So Bad
| music10 = Jung Jae-il
| length10 = 1:13
| title11 = Delivery
| music11 = 23
| length11 = 4:55
| title12 = Dead End
| music12 = 23
| length12 = 5:25
| title13 = Round VI
| music13 = Jung Jae-il
| length13 = 5:54
| title14 = Wife, Husband and 4.56 Billion
| music14 = Jung Jae-il
| length14 = 4:26
| title15 = Murder Without Violence
| music15 = Park Min-ju
| length15 = 1:53
| title16 = Slaughterhouse III
| music16 = Jung Jae-il
| length16 = 8:16
| title17 = Owe
| music17 = Jung Jae-il
| length17 = 2:26
| title18 = Uh...
| music18 = Jung Jae-il
| length18 = 3:38
| title19 = Dawn
| music19 = Jung Jae-il
| length19 = 6:41
| title20 = Let's Go Out Tonight
| music20 = Jung Jae-il
| length20 = 3:27
| total_length = 69:49
}}
== Manbalar ==
{{manbalar|2}}

== Havolalar ==
* {{rasmiy sayt|https://www.netflix.com/title/81040344}} {{ref-ko}}
* {{IMDbda film|10919420|Squid Game}}

[[Turkum:Janubiy Koreya teleseriallari]]
[[Turkum:Netflix dasturlari]]
[[Turkum:Koreys tilidagi televizion shoular]]
[[Turkum:2020-yillar teleseriallari]]

{{tv-stub}}</text>
      <sha1>etad5ckncbe2kihk9ithbnrwbux4itz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dilma Rousseff</title>
    <ns>0</ns>
    <id>721527</id>
    <revision>
      <id>5481071</id>
      <parentid>5477943</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:11:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477943|5477943]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481071</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7814" sha1="1gow5rr0npmwwzgctvvmtv0shogpzmx" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Dilma Rousseff
| oʻtmishdoshi_3            = [[Arlindo Chinaglia]]
| partiyasi                 = [[:en:Brazilian Democratic Movement|MDB]] (1981-yildan)
| tavallud joyi             = [[Belu-Orizonti]], [[Braziliya]]
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1947|12|14|df=y}}
| tugʻilgan paytidagi ismi  = Michel Miguel Elias Temer Lulia
| vorisi_5                  = [[Romero Jucá]]
| oʻtmishdoshi_5            = [[Jader Barbalho]]
| tugash davri_5            = [[5-aprel]] [[2016-yil]]
| boshlanish davri_5        = [[9-sentabr]] [[2001-yil]]
| lavozimi_5                = [[:en:Brazilian Democratic Movement|Braziliya demokratik harakati raisi]]
| vorisi_4                  = [[Aécio Neves]]
| oʻtmishdoshi_4            = [[Luís Eduardo Magalhaes]]
| tugash davri_4            = [[14-fevral]] [[2001-yil]]
| boshlanish davri_4        = [[5-fevral]] [[1997-yil]]
| vorisi_3                  = [[Marco Maia]]
| tugash davri_3            = [[17-dekabr]] [[2010-yil]]
| tasvir                    = Dilma Rousseff - foto oficial 2011-01-09.jpg
| vorisi                    = [[Luiz Inácio Lula da Silva]]
| caption                   = 
| lavozimi                  = [[Braziliya Prezidenti]]
| vitse-prezident           = 
| boshlanish davri          = 21-iyun 2005 - 31 mart 2010
| tugash davri              = [[1-yanvar]] [[2019-yil]]
| oʻtmishdoshi              = [[Michel Temer]]
| lavozimi_2                = [[Braziliya]] vitse-prezidenti
| boshlanish davri_3        = [[2-fevral]] [[2009-yil]]
| prezident_2               = Dilma Rousseff
| boshlanish davri_2        = [[1-yanvar]] [[2011-yil]]
| tugash davri_2            = [[31-avgust]] [[2016-yil]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[José Alencar]]
| vorisi_2                  = ?
| lavozimi_3                = [[Braziliya]] [[:en:President of the Chamber of Deputies (Brazil)|Deputatlar palatasi prezidenti]]
| mukofotlari               = {{Faxriy legion ordeni}}  {{Danebrog ordeni}}
| imzosi                    = Signature of Dilma Rousseff.svg
}}
'''Dilma Vana Rousseff''' (1947-yil 14-dekabrda [[Minas-Jerais]] shtatining [[Belu-Orizonti]] shahrida tugʻilgan) - braziliyalik iqtisodchi, Mehnat partiyasi (Partido dos Trabalhadores) siyosatchisi va 2011-2016-yillarda impichment eʼlon qilinmaguncha [[Braziliya prezidenti]]. Russeff 2005-yil iyunidan boshlab oʻzidan oldingi [[Luiz Inácio Lula da Silva|Luiz Inacio Lula da Silva]]ning shtab boshligʻi lavozimida ishlagan. Bungacha u 2003-yil 1-yanvardan 2005-yil 21-iyungacha kon va energetika vaziri lavozimida ishlagan.

== Biografiyasi ==
Bolgariyalik muhojir va oʻqituvchining qizi Russel Belo-Orizontidagi oʻrta sinf oilasidan chiqqan. U yoshligida sotsialistik boʻlib, 1964-yilgi Braziliya toʻntarishidan keyin Braziliyadagi harbiy diktaturaga qarshi kurashayotgan soʻl shahar partizan guruhlariga qoʻshilgan. 1970-1972-yillarda hibsga olinib, qamoqqa tashlangan.&lt;ref&gt;Bennett, Allen. [http://agenciabrasil.ebc.com.br/thenewsinenglish;jsessionid=6FAF164D075F0F93B2F71B6909FCC5F4?p_p_id=56&amp;p_p_lifecycle=0&amp;p_p_state=maximized&amp;p_p_mode=view&amp;p_p_col_id=column-1&amp;p_p_col_count=1&amp;_56_groupId=19523&amp;_56_articleId=1016406 &quot;Dilma Rousseff biography&quot;] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100409055259/http://agenciabrasil.ebc.com.br/thenewsinenglish|date=ngày 9 tháng 4 năm 2010}}. [[:vi:Agência Brasil|Agência Brasil]]. ngày 9 tháng 8 năm 2010.&lt;/ref&gt;

== Siyosiy martaba ==
U Leyboristlar partiyasi aʼzosi. U 2010-yil oktabr oyida [[Braziliya prezidenti]] etib saylandi va Braziliya prezidentlik saylovlarida gʻalaba qozongan birinchi ayol boʻldi. U 2005-yil iyun oyida prezident Luiz Inasio Lula da Silva tomonidan vazirlar mahkamasi vaziri etib tayinlangan va bu lavozimni egallagan birinchi ayol boʻldi. Lulaning vorisi sifatida tanlangan Rousseff 2010-yilgi Braziliya prezidentlik saylovlarida gʻalaba qozongan.Saylovning ikkinchi bosqichida u raqibi Xosening 44 foiziga qarshi 56 foiz ovoz olgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.taz.de/Regierungskrise-in-Brasilien/!5304012/|sarlavha=Machtwechsel ohne Wahl}}&lt;/ref&gt;

=== Prezidentlikni olib tashlash ===
2016-yilning 31-avgustida Senat Russeffni byudjet qonunchiligini buzganlikda ayblab, uni prezidentlikdan chetlatish uchun 20 ovozga qarshi 61 ovoz berdi.&lt;ref&gt;http://www.bbc.com/news/world-latin-america-37237513?ns_mchannel=social&amp;ns_campaign=bbc_breaking&amp;ns_source=twitter&amp;ns_linkname=news_central&lt;/ref&gt; U 2014-yilgi prezidentlik saylovlarida qoʻllab-quvvatlashni oshirish maqsadida federal byudjet taqchilligini toʻldirish uchun davlat bankidan olgan mablagʻlarini noqonuniy foydalanganlikda ayblanmoqda.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.phapluatplus.vn/tong-thong-brazil-dilma-rousseff-bi-phe-truat-d22972.html|sarlavha=Braziliya prezidenti Dilma Russeff lavozimidan chetlatildi|nashriyot=phapluatplus}}&lt;/ref&gt;

== Xavfsizlik ==
Rousseff advokat Karlos Araujo bilan ajralishgacha deyarli 30 yil turmush qurgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://suomenkuvalehti.fi/jutut/ulkomaat/brasilian-uusi-presidentti-dilma-rousseff-on-uuden-maailman-mahtinainen|sarlavha=Brasilian uusi presidentti Dilma Rousseff on uuden maailman mahtinainen|nashriyot=Suomen Kuvalehti|sana=4.11.2010}}&lt;/ref&gt; Uning Paula ismli qizi va Jabroil ismli oʻgʻli bor.  Araujo hamon Russefning eng yaqin ishonchli vakili hisoblanadi.&lt;ref&gt;http://www.spiegel.de/international/world/rousseff-s-gender-revolution-women-take-power-in-brazilian-government-a-809834.html&lt;/ref&gt;

== Maqtovlar ==

* [[Fayl:BUL Order Stara planina ribbon.svg|left|50x50px]][[Stara Planina ordeni]] ([[Bolgariya]], 2011)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.novinite.com/articles/132681/Dilma+Rousseff+Gets+Warm+Red+Carpet+Welcome+in+Bulgaria|sarlavha=Dilma Rousseff Gets Warm Red Carpet Welcome in Bulgaria|nashriyot=Novinite.com|yil=2021-04-19}}&lt;/ref&gt;
* [[Fayl:Order of Isabella the Catholic - Sash of Collar.svg|50x50px]][[Isabella katolik ordeni]] ([[Ispaniya]], 2012)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.lavozdegalicia.es/noticia/espana/2012/11/19/rajoy-rousseff-abordaran-hoy-crisis-euro-cumbre-bilateral/00031353308013195938624.htm|sarlavha=Rousseff visita Madrid para recomponer las relaciones estratégicas con España|nashriyot=La Voz de Galicia|yil=2021-04-19}}&lt;/ref&gt;
* [[Fayl:PER Order of the Sun of Peru - Grand Cross BAR.png|50x50px]] [[Peru Quyoshining ordeni]] (Peru, 2013)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://cde.gestion2.e3.pe/doc/0/0/1/5/2/152563.pdf|sarlavha=Condecorados: Orden el Sol del Peru|yil=19.4.2021|nashriyot=Ministerio de Relaciones Exteriores|qaralgan sana=2022-02-22|arxivsana=2022-10-09|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20221009/https://cde.gestion2.e3.pe/doc/0/0/1/5/2/152563.pdf}}&lt;/ref&gt;
* [[Fayl:MEX Order of the Aztec Eagle 1Class BAR.png|50x50px]][[Aztek Eagle belgisi]] (Meksika, 2015)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://mexico.quadratin.com.mx/Otorga-Pena-Orden-del-Aguila-Azteca-a-Rousseff-recibe-la-Cruz-del-Sur/|sarlavha=Otorga Peña Orden del Águila Azteca a Rousseff; recibe la Cruz del Sur|nashriyot=Quadratín CDMX|yil=2015-05-26|til=es}}&lt;/ref&gt;

== Galereya ==
&lt;gallery&gt;
Fayl:The Prime Minister, Shri Narendra Modi with other BRICS leaders at a meeting, on the sidelines of G20 Summit 2015, in Turkey on November 15, 2015 (1).jpg|Russeff 2015-yilda BRIKSning boshqa yetakchilari bilan.
Fayl:Rousseff Parvanov palace 2.jpg|Rousseff 2011-yilda Bolgariyaga davlat tashrifi bilan borgan va u yerda Stara Planina ordeni bilan taqdirlangan.
Fayl:Desfile de posse Dilma e Paula Rousseff 2015.jpg|Roussef qizi Paula bilan 2015-yilda Dilmaning ikkinchi inauguratsiyasida.
&lt;/gallery&gt;

== Manbalar ==
{{Commons turkum|Dilma Rousseff}}
&lt;references /&gt;{{Braziliya Prezidentlari}}

{{DEFAULTSORT:Rousseff, Dilma}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Braziliya Prezidentlari]]</text>
      <sha1>1gow5rr0npmwwzgctvvmtv0shogpzmx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Serdar Berdimuhamedov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>722115</id>
    <revision>
      <id>5481070</id>
      <parentid>5477936</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:11:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477936|5477936]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481070</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3520" sha1="l83zjcc67kes1yw7s9nb0mregw79e1f" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi 
|ismi              = Serdar Berdimuhamedov
|tasvir = Serdar Berdimuhamedov - 2018 (cropped).jpg
|uzunlik = 200px
|gerb = Emblem of Turkmenistan.svg
|gerb uzunligi = 25px
|bayroq = Flag of the President of Turkmenistan.svg
|bayroq uzunligi = 25px
|tartib = 3
|lavozimi = [[Turkmaniston prezidenti]]
|boshlanish davri = [[2022-yil]] [[19-mart]]
|oʻtmishdoshi = [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]
|vorisi = 
|lavozimi_2 = [[Turkmaniston vitse-premyeri]]
|tartib_2 = 
|boshlanish davri_2 = 2021-yil 11-fevral
|tugash davri_2 = 2022-yil 19-mart
|prezident_2 = [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]
|oʻtmishdoshi_2 = Mansab joriy etilgan
|vorisi_2 = 
|tavallud paytidagi ismi = Serdar Kurbankuliyevich&lt;ref&gt;Turkmaniston mustaqillikka erishgach, otasining ismi turkman tilidagi talaffuz meʼyorlariga koʻra “Gurbangulyevich”ga oʻzgartirilgan.&lt;/ref&gt; Berdimuhamedov
|tavallud sanasi    = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1981|9|22}}
|tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Ashxobod}}, [[Turkmaniston SSR]], [[SSSR]]
|fuqaroligi = {{TKM}}
|partiyasi =
|xotini =
|bolalari = 4 nafar
|istiqomat joyi = [[Ashxobod]]
|maʼlumoti = [[S. A. Niyozov nomidagi Turkmaniston qishloq xoʻjaligi universiteti]]&lt;br /&gt;[[Rossiya TIV Diplomatiya akademiyasi]]&lt;br /&gt;[[Geneva Centre for Security Policy]]
|mukofotlari = {{Maxtumquli Firogʻiy medali}} {{Turkmanistonda xizmat koʻrsatgan itboqar}} {{Doʻstlik ordeni (Rossiya)}}
|ilmiy unvoni = texnika fanlari doktori
|harbiy unvoni = [[Polkovnik]]
|vebsayt =
}}

'''Serdar Gurbanguliyevich Berdimuhamedov''' ({{lang-tk|Serdar Gurbangulyýewiç Berdimuhamedow}}) — turkman davlat va siyosat arbobi. [[Turkmaniston prezidenti]], 2022-yil 12-mart kuni boʻlib oʻtgan saylovda saylanib, 19-martda lavozimga kirishdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://kun.uz/uz/news/2022/03/15/turkmanistondagi-prezidentlik-saylovida-serdar-berdimuhamedovning-galabasi-elon-qilindi|title=Turkmanistondagi prezidentlik saylovida Serdar Berdimuhamedovning gʻalabasi eʼlon qilindi|website=Kun.uz|date=2022-03-15|accessdate=2022-03-15|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

Turkmanistonning ikkinchi prezidenti [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]ning yagona oʻgʻli.

== Mukofotlari ==
* „Turkmaniston Vatanining himoyachisi“ faxriy unvoni (2021-yil)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://daryo.uz/|sarlavha=Gurbanguli Berdimuhamedov o‘g‘li Serdar Berdimuhamedovni faxriy unvon bilan taqdirladi|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230124081305/https://daryo.uz/|sana=04.03.2021|qaralgan sana=24.01.2023|arxivsana=2023-01-24}}&lt;/ref&gt;.
* „Turkmanistonda xizmat ko‘rsatgan itboqar“ unvoni (2021-yil)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://daryo.uz/|sarlavha=Gurbanguli Berdimuhamedov o‘z o‘g‘lini “Turkmanistonda xizmat ko‘rsatgan itboqar” unvoni bilan taqdirladi|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230124081305/https://daryo.uz/|arxivsana=2023-01-24|sana=23.04.2021|qaralgan sana=24.01.2023}}&lt;/ref&gt;.
* „Turkmaniston qahramoni“ unvoni &lt;ref&gt;https://daryo.uz/2023/09/25/serdar-berdimuhamedov-turkmaniston-qahramoni-unvonini-oldi&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* {{Veb manbasi|url=https://www.bbcrussian.com/russian/news-60692175.amp|title=Выборы вождя. Новым президентом Туркменистана стал Сердар Бердымухамедов|website=Bbcrussian.com|date=2022-03-15|accessdate=2022-03-15|deadlink=no}}

{{Turkmaniston yetakchilari}}
{{YeIH davlat boshliqlari}}
{{MDH davlat rahbarlari}}

{{president-stub}}
{{bio-stub}}

[[Turkum:Turkmaniston prezidentlari]]</text>
      <sha1>l83zjcc67kes1yw7s9nb0mregw79e1f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eintracht Frankfurt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>725981</id>
    <revision>
      <id>5480841</id>
      <parentid>5384187</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:47:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>-Lemmy-</username>
        <id>73832</id>
      </contributor>
      <origin>5480841</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13751" sha1="8win28jq5gus9lvnhefz71kzva7errl" xml:space="preserve">{{Futbol klubi
 |nomi            = Ayntraxt Frankfurt
 |amaldagi mavsum = 11-oʻrin
 |logotip         = 
 |toʻliq nomi     = Eintracht Frankfurt e.V.
 |laqabi          = ''SGE (Sportgemeinde Eintracht)''&lt;br /&gt;''Die Adler'' (Burgutlar)&lt;br /&gt;
 |asos solingan   = 1899-yil 8-mart
 |tugatilgan      = 
 |stadion         = [[Deutsche Bank Park]]
 |maydon hajmi    = 58,000
 |egasi           = 
 |prezidenti      = Mathias Beck
 |bosh drektori   = 
 |murabbiyi       = Dino Toppmöller
 |sardori         = Kevin Trapp
 |reytingi        = 
 |homiysi         = 
 |musobaqasi      = Bundesliga
 |mavsum  = 2024-25
 |mavqei          = 3
 |sayti           = http://www.eintracht.de
| pattern_la1    = _frankfurt2425h
| pattern_b1     = _frankfurt2425h
| pattern_ra1    = _frankfurt2425h
| pattern_sh1    =
| pattern_so1    =
| leftarm1       = FF0000
| body1          = FFFFFF
| rightarm1      = FF0000
| shorts1        = 000000
| socks1         = FFFFFF
| pattern_la2    = _frankfurt2425a
| pattern_b2     = _frankfurt2425a
| pattern_ra2    = _frankfurt2425a
| pattern_sh2    = 
| pattern_so2    = 
| leftarm2       = 000000
| body2          = 000000
| rightarm2      = 000000
| shorts2        = 000000
| socks2         = 000000
| pattern_la3    = _frankfurt2425t
| pattern_b3     = _frankfurt2425t
| pattern_ra3    = _frankfurt2425t
| pattern_sh3    = 
| pattern_so3    = 
| leftarm3       = FF6600
| body3          = FF6600
| rightarm3      = FF6600
| shorts3        = 000000
| socks3         = FF6600
}}
„'''Ayntraxt“''' ({{lang-de|SG Eintracht Frankfurt e.V.}}) — [[Frankfurtmayn|Frankfurt]]-Maynda joylashgan [[Germaniya|nemis]] professional [[futbol klubi]]. Bundesliga ishtirokchisi. Klubning uy stadioni Deutsche Bank Park boʻlib, sigʻimi 58 000 tomoshabinga moʻljallangan&lt;ref&gt;https://club.eintracht.de/club-eintracht-ev/&lt;/ref&gt;.

== Tarix ==

=== 1899-1939-yillar ===
1899-yil 8-mart kuni Frankfurt-Mayn shahrida ''Frankfurter Fußball-Club Victoria von 1899'' va ''Frankfurter Fußball-Club Kickers von 1899'' klublariga asos solingan. 1908-yilning 5-aprelida „Kickers“ futbolchisi Frits Bekker [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi]] tarixidagi ilk oʻyin — [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveytsariyaga]] qarshi oʻrtoqlik oʻyinida ikkita gol uradi. 1908-yilning oʻzidayoq „Kickers“ ''1. Frankfurter Hockeyclub'' klubini qoʻshib oladi''.'' 1911-yil „Kickers“ va „Victoria“ning birlashishi natijasida yangi futbol klubi — ''Frankfurter Fußballverein (Kickers-Victoria) von 1899'' paydo boʻldi. 1914-yilda, [[Birinchi jahon urushi]] boshlanganidan soʻng, mamlakat chempionati toʻxtatildi va birlashgan klubning aksariyat oʻyinchilari urushga ketishdi.

Urushdan qaytgach, Kickers-Victoria futbolchilari klubni tikladilar va 1920-yil aprel oyida ular Frankfurter Turngemeinde (1861-yilda tashkil etilgan) bilan birlashdilar va yangi klub — ''Turn- und Sportgemeinde Eintracht Frankfurt von 1861'' ni tashkil etdilar. Aynan oʻsha paytda klub nomida „Ayntraxt“ (nemischa: ''birdamlik, kelishuv'') soʻzi birinchi marta paydo boʻladi. 1927-yilda Germaniya gimnastika assotsiatsiyasining bosimi tufayli klub tarqatib yuborildi va uning asosida ikkita yangi jamoalar — Turngemeinde Eintracht Frankfurt von 1861 va Sportgemeinde Eintracht Frankfurt (F.F.V) von 1899 tuzildi. Ikki klubning tarixi uzoq davom etmadi.

=== 1945-1959-yillar ===
[[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushidan soʻng]], yangi tashkil etilgan ''SG Eintracht 1946'' klubi [[Hessen]] kubogini qoʻlga kiritadi. 1954-yilda „Ayntraxt“ futbolchisi Alfred Pfaff Germaniya Federativ Respublikasi futbol terma jamoasi safida jahon chempioni boʻldi. 1959-yilda „Ayntraxt“ [[Berlin|Berlinda]] „Kickers Offenbach“ni oʻz tarixida birinchi va soʻnggi bor Germaniya chempioni boʻladi.

=== 1960-1978-yillar ===
1960-yili „Ayntraxt 1946“ [[Yevropa chempionlar ligasi|Chempionlar kubogi]]ning ilk bor Germaniyadan ishtirok etayotgan finalchisiga aylandi. [[Glazgo|Glazgoda]] kechgan uchrashuvda frankfurtliklar Madridning [[Real Madrid CF|Real]] klubi tomonidan 3:7 hisobida magʻlub etiladi. Ushbu matchda frankfurtliklar kiritgan 3 goldan 2tasiga Erwin Stein mualliflik qilgan.

1963-yilda „Ayntraxt“ professional klublar oʻrtasida ilk bor oʻtkazilayotgan Germaniya futbol chempionatida qatnashadi. „Ayntraxt“ Bundesligadagi birinchi mavsumda uchinchi oʻringa sazovor boʻladi va GFR kubogi finaliga yoʻl oladi. Finalda „Myunxen 1860“ klubiga 0:2 hisobi bilan magʻlub boʻladi. 1968-yilda klub oʻz nomini ayni vaqtdagi ''Eintracht Frankfurt e.V.''ga oʻzgartirdi.

XX asrning 60-70-yillari Frankfurt klubi uchun eng muvaffaqiyatli kechdi. GFR terma jamoasi safida klub futbolchilari — 1966-yilgi Jahon chempionati kumush medali sovrindori Alfred Lutz, jahon chempioni Bernd Hölzenbein va jahon hamda Yevropa chempioni Jürgen Grabowskilar toʻp tepadilar. 1974 va 1975-yillarda „Ayntraxt“ ikki marta Germaniya kubogini qoʻlga kiritgan.

=== 1978-1994-yillar ===
Murabbiy Fridel Rausch boshchiligida klub UEFA kubogi finaliga chiqadi va 1980-yil 2-mayda boshqa bir nemis jamoasi — Myonxengladbaxning „Borussiya“ jamoasi ustidan gʻalaba qozonadi. 1981 va 1988-yillarda final oʻyinlarida „Kayzerslautern“ va „Boxum“ni magʻlub etib, „Ayntraxt“ yana ikki bor GFR kubogini yutadi. 1993 va 1994-yillarda „Ayntraxt“ ikki marta Yevropa kubogi chorak finaliga chiqa oldi, biroq 1980-yilgi muvaffaqiyatni takrorlay olmadi. Oʻsha yillarda klub oʻyinchisi Anthony Yeboah Bundesliganing eng yaxshi toʻpurariga aylandi.

=== 1994-2003-yillar ===
1994-yildan keyin klubning ahvoli yomonlashdi va 1995/1996-yilgi mavsum yakunlariga koʻra „Ayntraxt“ Ikkinchi Bundesligaga tushib ketdi. Biroq shu yili — 1996-yilda frankfurtliklar darvozaboni Andreas Koepke Yevropa chempioni boʻldi. Oradan ikki yil oʻtib, 1998-yilda klub yana Bundesligaga qaytdi, ammo uch mavsum davomida ligadagi oʻrnini saqlab qolish uchun kurashib, 2001-yilda yana ikkinchi ligaga tushib ketdi.

„Ayntraxt“ning ikkinchi divizionga qaytishi jamoa bosh homiysi bankrot boʻlgan vaqtga toʻgʻri keldi va bu 8 million yevro miqdoridagi qarz shakllanishiga olib keldi. Faqat RMV, Fraport, Mainova, Messe Frankfurt kabi bir qator shahar kompaniyalarini oʻz ichiga olgan homiylar birlashmasining favqulodda tuzilishi jamoaning butunlay parchalanishidan saqlab qoldi. Klubdagi muammolar shu bilan tugab qolmadi. Litsenziya hujjatlarini rasmiylashtirishdagi xato tufayli Germaniya futbol assotsiatsiyasi klubga litsenziya berishdan bosh tortdi, bu esa klubni mintaqaviy havaskorlar ligasiga oʻtkazish xavfini keltirib chiqardi. Natijada „Ayntraxt“ rahbariyati baribir klubni Ikkinchi Bundesligada saqlab qolishga muvaffaq boʻldi.

2003-yilda „Ayntraxt“ ikkinchi divizionda uchinchi oʻrinni egallab, Bundesligaga qaytishga erishdi. Jamoa bor-y yoʻgʻi yana bir yil kuchlilar orasida qola oldi.

=== 2004-yildan — hozirgi kungacha ===
[[Fayl:Болельщики_Франкурта_в_Баку.ogv|thumb|300x300px|Klub muxlislari „Qorabogʻ“ klubi bilan oʻyindan soʻng, 22-avgust, 2013-yil.]]
2004-yilda klubni Friedhelm Funkel boshqargan va u bir yil ichida „Ayntraxt“ni Bundesligaga qaytarishga muvaffaq boʻlgan. 2006-yili frankfurtliklar Germaniya kubogi finalida [[FC Bayern Munich|Myunxenning „Bavariya“ jamoasiga]] 0:1 hisobida imkoniyatni boy berishgan. Ammo Myunxen [[UEFA Chempionlar Ligasi|Chempionlar ligasida]] oʻynash huquqiga ega boʻlganligi sababli „Ayntraxt“ magʻlubiyatga qaramay, UEFA kubogi yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi va u yerda guruh bosqichiga chiqishga muvaffaq boʻldi. Bundesligada Frankfurt klubi oʻzining eng katta muvaffaqiyatiga 2018/19-yilgi mavsumda erishib, 7-oʻrinni egalladi. Jamoaning asosiy yutugʻi 2018-yilgi mamlakat kubogi finalida „Bavariya“ ustidan 3:1 hisobida gʻalaba qozonish boʻlib, bu ularga 2018/2019-yilgi mavsumda [[UEFA Yevropa Ligasi|Yevropa ligasida]] qatnashish imkonini berdi va unda jamoa turning yarim finaligacha bora oldi. Penaltilar seriyasida musobaqaning boʻlajak gʻolibi [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]]ga magʻlub boʻldi.

2021/2022-yil mavsumida „Ayntraxt“ futbol klubi Yevropa ligasi chorak finalida „Barselona“ni, yarim finalda esa „Vest Hem Yunayted“ klubini magʻlub etib, finalga yoʻl oldi. Final oʻyinida frankfurtliklar „Reynjers“ bilan kuch sinashadi&lt;ref&gt;https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0272-1486886cbecc-29a90353e67a-1000--uefa-europa-league-final-frankfurt-vs-rangers/&lt;/ref&gt;.

Klub Yevropa ligasi finalning asosiy vaqtini Glazgoning „Reynjers“ klubi bilan 1:1 hisobida oʻtkazdi. Gʻolib penaltilar seriyasidagi 5:4 hisobi bilan „Ayntraxt“ foydasiga hal boʻldi&lt;ref&gt;https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0272-1486886cbecc-29a90353e67a-1000--eintracht-frankfurt-meet-the-2021-22-uefa-europa-league-winners/&lt;/ref&gt;.

== Yutuqlar ==

=== Milliy musobaqalar ===
'''Germaniya chempionati'''

* {{Oltin}} '''Chempion (1)''': 1959
* {{Kumush}} '''Vitse-chempion (1):''' 1932

'''Germaniya kubogi'''

* {{Oltin}} '''Gʻolib (5)''': 1974, 1975, 1981, 1988, 2018
* {{Kumush}} '''Finalchi''': 1964, 2006, 2017

'''Germaniya Superkubogi'''

* {{Kumush}} '''Finalchi (2):''' 1988, [[Germaniya Superkubogi 2018|2018]]

'''Ikkinchi Bundesliga'''

* {{Oltin}} '''Chempion''' '''(1)''': 1998
* {{Kumush}} '''Vitse-chempion''' '''(1):''' 2012

=== Xalqaro musobaqalar ===
'''Yevropa chempionlari kubogi'''

* {{Kumush}} '''Finalchi''': [[Evropa kubogi finali 1960|1960]]

'''[[UEFA Yevropa Ligasi|UEFA kubogi]] / [[UEFA Yevropa Ligasi|Yevropa ligasi]]'''

* {{Oltin}} '''Gʻolib (2)''': [[UEFA Yevropa Ligasi 1979/1980|1980]], [[UEFA Yevropa Ligasi 2021/2022|2022]]

'''Intertoto kubogi'''

* {{Oltin}} '''Gʻolib''': [[Xalqaro futbol kubogi 1966/1967|1966/1967]]

'''Alp kubogi'''

* {{Oltin}} '''Gʻolib''': 1967

== Tarkib ==

=== Asosiy jamoa ===
Jamoa tarkibi futbol klubining rasmiy saytidagi maʼlumotlar asosida kiritilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=arxiv nusxasi |url=https://en.eintracht.de/2025-2026/kader/ |kirish sanasi=2025-07-02 |arxivsana=2025-07-02 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220518134229/https://en.eintracht.de/2024-2025/kader/ }}&lt;/ref&gt;.
{{Fs start}}
{{Fs player|no=1|nat=GER|pos=GK|name=[[Kevin Trapp]]|other=[[Captain (association football)|sardor]]}}
{{Fs player|no=3|nat=BEL|pos=DF|name=[[Arthur Theate]]}}
{{Fs player|no=4|nat=GER|pos=DF|name=[[Robin Koch]]|other=[[Captain (association football)|vitse-sardor]]}}
{{Fs player|no=5|nat=SUI|pos=DF|name=[[Aurèle Amenda]]}}
{{Fs player|no=6|nat=DEN|pos=MF|name=[[Oscar Højlund]]}}
{{Fs player|no=8|nat=ALG|pos=MF|name=[[Farès Chaïbi]]}}
{{Fs player|no=9|nat=CRO|pos=FW|name=[[Igor Matanović]]}}
{{Fs player|no=11|nat=FRA|pos=FW|name=[[Hugo Ekitike]]}}
{{Fs player|no=13|nat=DEN|pos=MF|name=[[Rasmus Kristensen]]}}
{{Fs player|no=15|nat=TUN|pos=MF|name=[[Ellyes Skhiri]]}}
{{Fs player|no=16|nat=SWE|pos=MF|name=[[Hugo Larsson]]}}
{{Fs player|no=17|nat=FRA|pos=FW|name=[[Elye Wahi]]}}
{{Fs player|no=18|nat=GER|pos=MF|name=[[Mahmoud Dahoud]]}}
{{Fs player|no=19|nat=FRA|pos=MF|name=[[Jean-Mattéo Bahoya]]}}
{{Fs player|no=20|nat=TUR|pos=MF|name=[[Can Uzun]]}}
{{Fs player|no=21|nat=GER|pos=DF|name=[[Nathaniel Brown]]}}
{{Fs player|no=22|nat=USA|pos=DF|name=[[Timothy Chandler]]}}
{{Fs player|no=23|nat=HUN|pos=MF|name=[[Krisztián Lisztes]]}}
{{Fs player|no=26|nat=FRA|pos=MF|name=[[Éric Junior Dina Ebimbe]]}}
{{Fs player|no=27|nat=GER|pos=FW|name=[[Mario Götze]]|other=[[Captain (association football)|3-sardor]]}}
{{fs mid}}
{{Fs player|no=29|nat=FRA|pos=DF|name=[[Niels Nkounkou]]}}
{{Fs player|no=30|nat=BEL|pos=FW|name=[[Michy Batshuayi]]}}
{{Fs player|no=33|nat=GER|pos=GK|name=[[Jens Grahl]]}}
{{Fs player|no=34|nat=GER|pos=DF|name=[[Nnamdi Collins]]}}
{{Fs player|no=35|nat=BRA|pos=DF|name=[[Tuta (footballer, born 1999)|Tuta]]}}
{{Fs player|no=36|nat=GER|pos=MF|name=[[Ansgar Knauff]]}}
{{Fs player|no=38|nat=GER|pos=MF|name=[[Ebu Bekir Is]]}}
{{Fs player|no=40|nat=BRA|pos=GK|name=[[Kauã Santos]]}}
{{Fs player|no=44|nat=ECU|pos=DF|name=Davis Bautista}}
{{Fs player|no=45|nat=GER|pos=MF|name=Mehdi Loune}}
{{Fs player|no=47|nat=HUN|pos=MF|name=Noah Fenyő}}
{{Fs player|no=48|nat=ESP|pos=MF|name=Junior Awusi}}
{{Fs player|no=49|nat=MAR|pos=MF|name=Anas Alaoui}}
{{Fs player|no=|nat=USA|pos=MF|name=[[Paxten Aaronson]]}}
{{Fs player|no=|nat=GER|pos=DF|name=[[Elias Baum]]}}
{{Fs player|no=|nat=POR|pos=DF|name=[[Aurélio Buta]]}}
{{Fs player|no=|nat=GER|pos=MF|name=[[Marvin Dills]]}}
{{Fs player|no=|nat=ESP|pos=FW|name=[[Nacho Ferri]]}}
{{Fs player|no=|nat=GER|pos=FW|name=[[Jessic Ngankam]]}}
{{Fs player|no=|nat=CRO|pos=DF|name=[[Hrvoje Smolčić]]}}
&lt;!--
{{Fs player|no=|nat=ALB|pos=GK|name=[[Simon Simoni]]}}
Joining in July 2026
--&gt;
{{Fs end}}

=== Ijaradagi futbolchilar ===
{{Fs start}}{{Fs player|no=|nat=ALB|pos=GK|name=[[Simon Simoni]]|other={{flagicon|GER}} [[1. FC Kaiserslautern]] da 2026-yil 30-iyungacha}}
{{fs mid}}
{{Fs end}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.eintracht.de/ Klubning rasmiy sayti]
* [http://www.sge4ever.de/ Klub muxlislari sayti]
* [http://www.commerzbank-arena.de/ Klub uy stadionining rasmiy sayti]
* [http://www.resultsfromfootball.com/bundesliga-team/eintrachtfrankfurt.html Klub faoliyati statistikasi] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20070927182645/http://www.resultsfromfootball.com/bundesliga-team/eintrachtfrankfurt.html |date=2007-09-27 }}

[[Turkum:Germaniya futbol klublari]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha futbol klublari]]
[[Turkum:1899-yilda tashkil etilgan futbol klublari]]
[[Turkum:Bundesliga klublari]]
[[Turkum:UEFA Yevropa Ligasida gʻolib chiqqan klublar]]</text>
      <sha1>8win28jq5gus9lvnhefz71kzva7errl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov</title>
    <ns>3</ns>
    <id>726173</id>
    <revision>
      <id>5480740</id>
      <parentid>5476952</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:29:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirzoulugʻbek</username>
        <id>8698</id>
      </contributor>
      <comment>/* Saydulla Madaminov maqolasi haqida */ yangi mavzu</comment>
      <origin>5480740</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35387" sha1="omv3nc714b93wiozxpf1lm1rrzeodf2" xml:space="preserve">{{Skip to top and bottom}}
{{Yangilarini pastdan}} 
{{Shu yerda javob beraman}}
== Kishi ismlari ==
Salom hamda Vikipediyaga xush kelibsiz! Avvalambor, qoʻshayotgan hissangiz uchun tashakkur! Sizdan iltimos qilardimki, originali lotin yozuvida yoziladigan kishi ismlarini translit qilmang ([[VP:Maqolalarni nomlash]] sahifasi bilan tanishib chiqing). Masalan, ''Eysa Gonsales'' emas, '''Eiza González'''. [[Foydalanuvchi:Malikxan|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;Malikxan&lt;/span&gt;]] &lt;b&gt;&lt;sup&gt;&lt;small&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]&lt;/small&gt;&lt;/sup&gt;&lt;/b&gt; 19:16, 19-May 2022 (UTC)

:Assalomu alaykum. Tushunarli. Katta rahmat sizga [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 19:17, 19-May 2022 (UTC)
== Orden ==
{| style=&quot;background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align: middle; padding: 5px;&quot; | [[File:Parnership_barnstar.png|100px]]
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;&quot; | '''Hamkorlik ordeni'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; padding: 3px;&quot; | Hurmatli '''Humoyun Qodirov''', „[[WikiOromgoh]]“ loyihasi doirasida ishtirokchilar orasidan arxeologik yodgorliklar haqida eng koʻp sonli maqolalar yaratib chiqqaningiz uchun, guruhdagi faolligingiz uchun va eng muhimi - foydalanuvchilarga berayotgan yordamingiz uchun sizni ''Hamkorlik ordeni'' bilan taqdirlayman. [[Oʻzbekcha Vikipediya]]ga qoʻshayotgan salmoqli hissangiz uchun tashakkur. Foydali tahrir qilishda davom etasiz, deb umid qilaman. Hurmat bilan, [[Foydalanuvchi:Umarxon III|Umarjon Rahimov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Umarxon III|munozara]]) 19:16, 28-Avgust 2022 (UTC).
|}

:Assalomu alaykum katta rahmat. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 01:32, 29-Avgust 2022 (UTC)

=== Motivatsiya ===
&lt;div style=&quot;border-style:solid; border-color:#330000; background-color:#CCFF99; border-width:8px; text-align:left; padding:8px;&quot; class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[File:Obstjoghurt01.jpg|220px|left]]

[[Foydalanuvchi:Diwikiped|Diwikiped]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Diwikiped|munozara]]) sizga bir kosa [[File:X mark.svg|18px|link=]]&lt;s&gt;qatiq&lt;/s&gt; [[yogurt]] berdi!  Yogurt mazali boʻlib, u xotirani yaxshilash, vandalizmga qarshi kurashish va sifatli maqola yozishda sezgirlikni oshirish hamda WikiSevgi ulashishga yordam beradi.  Umid qilamanki, bu noz-neʼmat kuningizga biroz yaxshi kayfiyat qoʻshadi.{{smiley|evil}}


Doʻstona xabar bilan birovning muloqot sahifasiga {{tls|Yogurt}} qo'shish orqali yaxshilik ulashing! Yogurtni ilgari orangizda kelishmovchiliklar boʻlib oʻtgan insonga yoki yaqin doʻstingizga bering.
{{clear}}&lt;/div&gt;&lt;!-- Template:Yogurt --&gt;

== O‘zbekiston kinematografiya agentligi ==

Kinematografiya agentligi haqidagi maqolni nega o‘chirib tashlayapsiz, u qayta ko‘rib chiqilib va qo‘shimch ma’lumotlar bilan to‘ldirilgan. [[Foydalanuvchi:Jahon1116|Jahon1116]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jahon1116|munozara]]) 05:14, 2-Fevral 2023 (UTC)

== [[:Fayl:James-robinson-2022.jpeg]] oʻchirildi ==

Salom. Avvalambor, koʻngilli boʻlib hissa qoʻshayotganingiz uchun tashakkur. Siz tomoningizdan yuklangan [[:Fayl:James-robinson-2022.jpeg|James-robinson-2022.jpeg]] nomli fayl [[Vikipediya:Insofli foydalanish mezonlari|VP:IFM]]ning 1-shartiga binoan oʻchirildi. Iltimos, tirik odamning noerkin suratini yuklamang. Bu borada biror savolingiz boʻlsa, tortinmasdan soʻrang. 

Yoqimli tahrirlar tilayman.

[[Foydalanuvchi:Malikxan|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;Malikxan&lt;/span&gt;]] &lt;b&gt;&lt;sup&gt;&lt;small&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]&lt;/small&gt;&lt;/sup&gt;&lt;/b&gt; 17:42, 28-Fevral 2023 (UTC)

:Assalomu alaykum {{ping|Malikxan}} buni bilmabman. Ogohlantirganingiz uchun tashakkur. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 17:50, 28-Fevral 2023 (UTC)

== TM statusi ==

{| style=&quot;border: 5px solid rgb(10,100,10); background-color: aquamarine);&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:top;&quot; | [[File:Ailurus_fulgens_RoterPanda_LesserPanda.jpg|110px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: bottom; height: 1.1em;&quot; | '''Qizil panda maqolasi'''
|-
|style=&quot;vertical-align: top; border-top: 1px solid blue;&quot; | TM statusi uchun qoʻyilgan ushbu [[Qizil panda|maqola]] haqida oʻz fikrlaringizni [[Vikipediya:Tanlangan maqola nomzodlari/Qizil panda|muhokama boʻlimida]] qoldirishingizni va uni statusga olib chiqishda oʻz maslahatlaringiz bilan oʻrtoqlashishingizni soʻragan boʻlar edim. Eʼtiboringiz uchun TASHAKKUR!!! [[User:Panpanchik|&lt;span style=&quot;color:pink;&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-family:Pristina;&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:#A76BCF&quot;&gt;Pan&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:#FF69B4&quot;&gt;Pan&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:#6495ED&quot;&gt;Chik&lt;/span&gt;]] [[User talk:Panpanchik|&lt;sup&gt;#yozish&lt;/sup&gt;]] 09:45, 28-May 2023 (UTC)
|}

== Tushuntirish ==

Nega Xiva xonligi bilan bog'liq o'zgartirishlar qabul qilinmadi???? [[Foydalanuvchi:Abdulaziz Abduraxmon|Abdulaziz Abduraxmon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz Abduraxmon|munozara]]) 20:15, 1-Iyun 2023 (UTC)

:Assalomu alaykum {{ping|Abdulaziz Abduraxmon}} Xiva xonligi jumlasini Xorazm xonligiga oʻzgartirishingiz uchun asosli manba kerak? Agar manba boʻlsa, bemalol nomini oʻzgartirsangiz boʻladi. Vikipediyaning boshqa tillardagi maqolalarda ham xonlik nomi Xiva xonligi deb berilgan. Xonlik arxivlarida xonlik siz yozganingizdek Xorazm xonligi deb emas, balki Xorazm davlati deb yuritilgan. Afsuski xonlik arxivi ochiq foydalanishga qoʻyilmagan. Hurmat bilan [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 20:27, 1-Iyun 2023 (UTC)
::va alekum assalom. Sizga ko'plab tarixchilarning videolarini dalil o'laroq keltirishim mumkin. Xiva xonligi degan nomni bizga rus bosqinchilari berdi va biz ulardan qutulishimiz shart [[Foydalanuvchi:Abdulaziz Abduraxmon|Abdulaziz Abduraxmon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz Abduraxmon|munozara]]) 16:24, 2-Iyun 2023 (UTC)
:::Soʻzingiz toʻgʻri {{ping|Abdulaziz Abduraxmon}}, lekin siz maqolaning nomini shundayligicha oʻzgartira olmaysiz, buning uchun qoidaga koʻra, maqolaning munozara sahifasiga nomni oʻzartirish haqida fikr bildirib, yozishingiz kerak (asoslarni koʻrsatgan holda) va bu administratorlar hamda foydalanuvchilar tomonidan tasdiqlanishi kerak. Administratorlar va tajribali foydalanuvchilarga murojaat qilishda &lt;nowiki&gt;{{ping|Nataev}}&lt;/nowiki&gt; yoki &lt;nowiki&gt;{{ping|Kagansky}}&lt;/nowiki&gt; andozasidan foydalaning. Hurmat va ehtirom ila [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 16:55, 2-Iyun 2023 (UTC).
::::maslahat uchun rahmat, ammo men uncha tushunmayapman, siz yordam bera olmaysizmi? Men sizga videolarning bog'ichini yuborishim mumkin. U yerda aniq va tiniq aytilgan [[Foydalanuvchi:Abdulaziz Abduraxmon|Abdulaziz Abduraxmon]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abdulaziz Abduraxmon|munozara]]) 18:52, 2-Iyun 2023 (UTC)
:::::{{ping|Abdulaziz Abduraxmon}} oʻzbekcha Vikipediyaning rasmiy telegram guruhiga https://t.me/uzwikichat murojaat qiling, sizga oʻsha guruhda aniq javobini yozishadi [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 18:58, 2-Iyun 2023 (UTC)
== Soʻrovnomada qatnashing! ==
Salom! [[Vikipediya:Administratorlikka soʻrovlar/Salazarov| Mana bu sahifada]] administratorlik bayrogʻini qabul qilib olish uchun nomzodimni qoʻygan edim. Iltimos, soʻrovnomada oʻz ovozingiz bilan ishtirok etsangiz! Hurmat bilan, [[User:Salazarov|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:#512769;&quot;&gt;'''Salazarov'''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 18:01, 9-Iyun 2023 (UTC)

== Tasvir bo`yicha ==

https://uz.wikipedia.org/wiki/Fayl:Kutateladze.jpg ushbu turdagi rasmlarni qanday qilib qo`shishni o`rgatib yobrsangiz. [[Foydalanuvchi:Mrjavokh1r|Mrjavokh1r]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Mrjavokh1r|munozara]]) 11:42, 10-Iyun 2023 (UTC)

== „Oʻzbekiston“ yulduzi ==

{| style=&quot;border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#fdffe7}}};&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:top;&quot; | [[File:BoNM - Uzbekistan Hires.png|70px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding:5px; vertical-align: bottom; height: 1.1em;&quot; | '''„Oʻzbekiston“ yulduzi'''
|-
|style=&quot;vertical-align: top; padding:5px; border-top: 1px solid gray;&quot; |Hormang! [[Mamadali Topivoldiyev]], [[Ubaydulla Uvatov]] maqolalarini statusga olib chiqqaningiz, Oʻzbekistonga aloqador mavzular doirasida manbalar topishga koʻmaklashganingiz va shunga oʻxshash boshqa mehnatlaringiz uchun sizni ushbu yulduz bilan taqdirlamoqchiman! Bardavom boʻlsin! [[User:Salazarov|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:#512769;&quot;&gt;'''Salazarov'''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 23:08, 17-Iyul 2023 (UTC)
|}

== Tanlangan maqola uchun nomzod ==

Assalamu alaykum xurmatli admin va faol foydalanuvchi. Men '''[https://uz.wikipedia.org/wiki/Vikipediya:Tanlangan_maqola_nomzodlari/Inson_yuragi#Inson_yuragi Inson yuragi]''' nomli maqolamni TM uchun nomzod qilib koʻrsatmoqchiman. Bu jarayonda sizning ovozingiz katta ahamiyatga ega hisoblanadi. Fikr-mulohazalaringizni kutib qolaman. Hurmat bilan [[Foydalanuvchi:Wikisurgery94|Wikisurgery94]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Wikisurgery94|munozara]]) 09:42, 30-Iyul 2023 (UTC)

*Assalomu alaykum. TM statusi uchun nomzodlikka qoʻyilgan '''[[Futbol boʻyicha 1930-yilgi jahon chempionati]]''' maqolasini koʻrib chiqib, '''[[Vikipediya:Tanlangan maqola nomzodlari/Futbol boʻyicha 1930-yilgi jahon chempionati| mana bu]]''' sahifada o'z fikringizni bildirgan holda ovoz berish jarayonida qatnashishingizni so'rayman! Hurmat bilan, &lt;span style=&quot;text-shadow:#396 0.2em 0.2em 0.5em; class=texhtml&quot;&gt;[[User:Hasan Alimov|&lt;b style=&quot;color:#060&quot;&gt;Hasan Alimov&lt;/b&gt;]] ([[User talk:Hasan Alimov|&lt;b style=&quot;color:#000&quot;&gt;Munozara&lt;/b&gt;]])&lt;/span&gt; 08:22, 27-Avgust 2023 (UTC)

== „Vandalizmga qarshi kurashchi“ yulduzi ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; | [[Fayl:Barnstar of Reversion Hires.png|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''„Vandalizmga qarshi kurashchi“ yulduzi'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Oʻzbekcha Vikipediyada [[VP:Vandalizm|vandalizmga]] qarshi kurashish yoʻlida qilayotgan saʼy-harakatlaringiz uchun sizni ushbu yulduz bilan taqdirlashga ijozat bergaysiz. Shunday ruhda davom etasiz, deb umid qilaman.

[[Foydalanuvchi:Malikxan|&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;Malikxan&lt;/span&gt;]] &lt;b&gt;&lt;sup&gt;&lt;small&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Malikxan#top|munozara]]&lt;/small&gt;&lt;/sup&gt;&lt;/b&gt; 20:49, 31-Avgust 2023 (UTC)

|}

:Assalomu alaykum {{ping|Malikxan}} eʼtibor uchun katta rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 20:55, 31-Avgust 2023 (UTC)
== XM statusi ==

{| style=&quot;border: 2px solid rgb(5,50,5); background-color: aquamarine);&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:top;&quot; | [[Fayl:Andijan_president_school_front.jpg|120px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: bottom; height: 1.1em;&quot; | '''[[Prezident maktabi (Andijon)|Prezident maktabi (Andijon) maqolasi]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: top; border-top: 1px solid blue;&quot; | XM statusi uchun qoʻyilgan ushbu [[Prezident maktabi (Andijon)|maqola]] haqida oʻz fikrlaringizni [[Vikipediya:Xushsifat maqola nomzodlari/Prezident maktabi (Andijon)|muhokama boʻlimida]] qoldirishingizni va uni statusga olib chiqishda oʻz maslahatlaringiz bilan oʻrtoqlashishingizni soʻragan boʻlar edim. Eʼtiboringiz uchun TASHAKKUR!!! [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:#blue;&quot;&gt;'''Ibrohimjon'''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 16:09, 5-Sentabr 2023 (UTC)
|}

== Statusli maqola ==

{| style=&quot;border: 2px solid rgb(60,90,50); background-color: aqua);&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:top;&quot; | [[Fayl:Symbol support vote.svg|120px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: bottom; height: 1.1em;&quot; | '''[[Bastian Schweinsteiger|YAXSHI MAQOLA]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: top; border-top: 1px solid blue;&quot; | Salom, [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]]. Siz yaratgan maqola [[Vikipediya:Yaxshi maqolalar|Yaxshi maqola]] statusini olgani bilan qutlayman. Kelajakdagi faoliyatingizda omad yor boʻlsin. Shunaqa statusli maqolalar yaratishdan charchamang. 

Yoqimli tahrirlar niyati ila [[Foydalanuvchi:Laziz Baxtiyorov|Laziz Baxtiyorov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Laziz Baxtiyorov|munozara]]) 10:30, 15-Sentyabr 2023 (UTC) 
|}

== Status uchun maqola  ==

Assalomu alaykum. XM statusi uchun qoʻyilgan [[Vikipediya:Xushsifat maqola nomzodlari/Cobweb model|ushbu maqola]] boʻyicha fikr bildirishingizni soʻrab qolaman. Statusli maqolalarni yaratish va rasmiylashtirish boʻyicha katta tajribangiz maqola uchun muhim hisoblanadi. Eʼtibor uchun tashakkur! [[Foydalanuvchi:Young Economist7|Young Economist7]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Young Economist7|munozara]]) 03:36, 19-Noyabr 2023 (UTC)

== Tabrik ==

{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fcfcfc;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; | [[File:20th anniversary of Uzbek Wikipedia Barnstar.svg|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''„Oʻzbekcha Vikipediyaning 20 yilligi“ yulduzi'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Hurmatli {{PAGENAMEBASE}}, Vikipediyada amalga oshirayotgan ishlaringiz uchun tashakkur aytgan holda, sizni oʻzbekcha Vikipediyaning 20 yillik yubileyi bilan tabriklayman va sizga ushbu „Oʻzbekcha Vikipediyaning 20 yilligi“ esdalik yulduzini taqdim etaman. Vikipediyani rivojlantirish yoʻlida charchamang! Yoqimli tahrirlar! 
Hurmat bilan — [[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurqul]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jamshid Nurkulov|munozara]]) 14:12, 22-Yanvar 2024 (UTC)
|}

==tahriringiz qaytarildi==
salom, [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]]! [[Igor Vladimirovich Belolipov]] maqolasida qilgan tahriringiz qaytarildi. maqola yetarlicha ensiklopedik ahamiyatga ega. shaxs davlat mukofoti sohibi va darsliklar muallifi ekan. agar maqola ensiklopedik ahamiyatga molik emas deb bilsangiz, &lt;nowiki&gt;{{Oʻchirishga}}&lt;/nowiki&gt; andozasi orqali keng muhokamaga qoʻyishingiz tavsiya etiladi. yoqimli tahrirlar ) [[Foydalanuvchi:Alpasli|Alpasli]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Alpasli|munozara]]) 10:56, 2-Aprel 2024 (UTC)

:maqola tarixi bilan tanishib chiqqach, andoza sizga tegishli emasligi bildim. ) [[Foydalanuvchi:Mrshaxas|Mrshaxas]], yuqorida yozganlarim sizga tegishli ekan ) [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]], ming bora uzr. [[Foydalanuvchi:Alpasli|Alpasli]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Alpasli|munozara]]) 10:59, 2-Aprel 2024 (UTC)
::Salom, sizni tushundim. Keyingisida shu tomoniga qarayman. '''[[User:Mrshaxas|&lt;span style=&quot;color:orange;&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-family:Pristina;&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:green&quot;&gt;Mr&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:blue&quot;&gt;Shaxa&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:red&quot;&gt;s&lt;/span&gt;]]''' [[User talk:Mrshaxas|&lt;sup&gt;#Munozaracha&lt;/sup&gt;]] 12:17, 2-Aprel 2024 (UTC)

==Forumda ishtirok eting==
Salom, hurmatli foydalanuvchi! Sizni o'zbek tilidagi kishi ismlari yozilishi bo'yicha bo'lib o'tayotgan forumda o'z fikr va ovozingiz bilan ishtirok etishingizni so'rab qolaman. Munozara sahifasi [https://uz.wikipedia.org/wiki/Vikipediya_munozarasi:Maqolalarni_nomlash_(kishilar_ismlari)#Badiiy%20asarlar%20va%20qonunlarda%20shaxsiyatlar%20ismlar bu yerda]. [[User:Salazarov|&lt;span style=&quot;color:#4e3687;font-family:Algerian&quot;&gt;'''Salazarov'''&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;([[User talk:Salazarov|&lt;span style=&quot;color:#c90e0e&quot;&gt;gaplashuvuza?&lt;/span&gt;]])&lt;/sup&gt; 07:18, 8-Aprel 2024 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Reminder to vote now to select members of the first U4C&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote reminder|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote reminder}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear Wikimedian,

You are receiving this message because you previously participated in the UCoC process.

This is a reminder that the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) ends on May 9, 2024. Read the information on the [[Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.

The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

On behalf of the UCoC project team,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 22:54, 2-May 2024 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024/Previous_voters_list_3&amp;oldid=26721208 --&gt;

== Orden ==

{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; |  [[File:Compass barnstar.png|80px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Vikipediya:Ordenlar/Yoʻlkoʻrsatkich|„Yoʻlkoʻrsatkich“ ordeni]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Xayrli kun! Bir necha yildan beri Oʻzbek tilida soʻzlashuvchi vikimediachilar uchun ochilgan Telegram guruhida ham elektron, ham bosma noyob manbalarda topishda katta yordam berganingiz uchun ushbu orden bilan taqdirlayman! [[Foydalanuvchi:Nataev|&lt;span style=&quot;color:red;&quot;&gt;N&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;ataev&lt;/span&gt;]] &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Nataev|munozara]]&lt;/sup&gt; 17:02, 3-Iyul 2024 (UTC)
|}

:Assalomu alaykum katta rahmat [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 15:28, 4-Iyul 2024 (UTC)

== Tahrir bo`yicha ==

Assalomu aleykum! Iltimos, maqolamni tahrirlamay turing, to`nashuv bo`lyapti. Hozirgina chop etgandim. Kamchiliklarimni o`zim to`g`irlayapman. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Gulsanam Jahongirovna|Gulsanam Jahongirovna]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Gulsanam Jahongirovna|munozara]]) 18:13, 13-Iyul 2024 (UTC)

== [[Abdugʻafur Rasulov]] ==

Assalomu alaykum! Maqolani tahrirladim, plagiat foizi sezilarli darajada pasaytirildi. Koʻrib chiqib, oʻchirishga andozasini olib tashlashingizni soʻrayman. [[Foydalanuvchi:Didosh Jurayeva|Didosh Jurayeva]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Didosh Jurayeva|munozara]]) 18:27, 17-Iyul 2024 (UTC)

== [[Zoir Shamsiyev]] ==

Maqolani tahrirladim, plagiat 53.4% dan 28.1% gacha pasaytirildi. Koʻrib chiqib oʻchirishga andozasini olib tashlashingizni soʻrayman. [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 18:30, 17-Iyul 2024 (UTC)

== Orden ==
{| style=&quot;border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align:middle;&quot; | [[File:Scholarly Barnstar.png|100px]]
|rowspan=&quot;2&quot; |&lt;!-- spacer cell --&gt;
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''[[Vikipediya:Ordenlar/Akademik bilim egasi|„Akademik bilim egasi“ ordeni]]'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; | Hurmatli {{u|Humoyun Qodirov}}, muhim mavzularda nufuzli manbalar koʻrsatilgan ajoyib maqolalarni yaratganingiz hamda „Oʻzbek tilida soʻzlashuvchi vikimediachilar foydalanuvchi guruhi“ning Telegram guruhida tez-tez noyob manbalar, xususan, ham bosma, ham onlayn manbalarni topishga yordam berib kelayotganingiz uchun  [[Vikipediya:WikiStipendiya III marafoni/Haqiqiy vikimediachi|„WikiStipendiya III“ marafoni doirasida davom etayotgan „Haqiqiy vikimediachi“]] tanlovining „Qomuschi“ nominatsiyasi boʻyicha ushbu ordenga loyiq koʻrildingiz. Kelgusi ishlaringizda omad, oʻzbekcha Vikipediya rivoji va akademik bilimlarni yoyish yoʻlida hormay-tolmay davom etavering! [[Foydalanuvchi:Jamshid Nurkulov|Jamshid Nurqul]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Jamshid Nurkulov|munozara]]) 21:06, 18-iyul 2024 (UTC)
|}

:Assalomu alaykum katta rahmat [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 05:56, 19-iyul 2024 (UTC)

== Bildirilgan andoza yuzasidan ==

Avval yaratilgan Tarixiy sharx jurnali nomini xato qo'llaganim uchun maqolaga andoza qo'ygan ekansiz va ushbu maqola nomini asliga, ya'ni [[Journal of Historical Review]] nomiga ko'chirdim. Shuningdek, maqolada ko'zga tashlanadigan barcha g'alizliklarni to'g'riladim. Andozani o'zingiz olib tashlashingiz uchun munozaraga yozishga majbur bo'ldim. [[Foydalanuvchi:XayrinisoJorayeva|XayrinisoJorayeva]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:XayrinisoJorayeva|munozara]]) 04:54, 4-avgust 2024 (UTC)

== O'chirishimga sabab qani?  ==

Bu joy hali qo'shilmaganku wikiga barchasini qidirib keyin yozdim [[Foydalanuvchi:Shoxrux Daminov|Shoxrux Daminov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Shoxrux Daminov|munozara]]) 12:47, 8-avgust 2024 (UTC)

:Assalomu alaykum {{ping|Shoxrux Daminov}} https://malumot.ru/saido-nasafiy-nomidagi-qashqadaryo-viloyat-axborot-kutubxona-markazi/ mana shu saytdan toʻgʻridan toʻgʻri koʻchirilgan, plagiat 95%. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:58, 8-avgust 2024 (UTC)
::Iltimos biroz vaqt bering o'zgartiraman [[Foydalanuvchi:Shoxrux Daminov|Shoxrux Daminov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Shoxrux Daminov|munozara]]) 13:08, 8-avgust 2024 (UTC)

== Chaqmoq mukofoti! ==

Assalomu alaykum!

&quot;Oʻzbekiston 2024-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlarida&quot; sahifasini o‘ta tezlik bilan tahrir qilayotganingiz uchun shu mukofot bilan taqdirlayman! Hatto chop etish tugmasini bosgunimchayam 0.1 soniyaga ustunlik qilyapsiz.Charchamang!!! [[Foydalanuvchi:Elmurodjon qizi|Elmurodjon qizi]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Elmurodjon qizi|munozara]]) 20:36, 10-avgust 2024 (UTC)

== [[Austin Wolf]] maqolasi ==

Hurmatli [[user:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]], [[Vikipediya:Xushsifat maqola nomzodlari#Austin_Wolf|ushbu]] sahifada maqola „Xushsifat maqola“ statusi uchun nomzodlikka qo‘yilgan. Sizdan ushbu maqolaga status berish masalasidagi muhokamada ishtirok etishingizni so‘rab qolaman. [[Foydalanuvchi:CohenBar|CohenBar]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:CohenBar|munozara]]) 08:46, 21-avgust 2024 (UTC)

== Ovoz berish ==

Assalomu alaykum. [[Vikiiqtibos|Vikiiqtibosda]] administratorlik uchun [[q:Vikiiqtibos:Administratorlikka_soʻrovlar/Bekipediya|nomzodimni koʻrsatdim]]. Iltimos, fikringizni bildirib, ovoz bering. [[Foydalanuvchi:Bekipediya|&lt;span style=&quot;font-family:Hoefler Text; font-size:18px&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:#0063BF&quot;&gt;B&lt;small&gt;EKIPEDIY&lt;/small&gt;A&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User talk:Bekipediya|&lt;span style=&quot;color:#0063BF&quot;&gt;&lt;sup&gt;''#yozishma''&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]] 14:52, 2024-yil 7-sentyabr (UTC)

== Translation request  ==

Hello, Humoyun Qodirov.

Can you translate and upload the article about the prominent Turkish economist [[:en:Dani Rodrik]]/[[:ru:Родрик, Дэни]] in Uzbek Wikipedia?

Yours sincerely, [[Foydalanuvchi:Oirattas|Oirattas]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Oirattas|munozara]]) 21:20, 2024-yil 14-oktyabr (UTC)

== Sent Martin (orol) maqolasi bilgiqutisini olib tashlamaslik ==

Nima uchun ushbu maqola bilgiqutisi olib tashladingiz! [[Foydalanuvchi:Abduvaitov Sherzod + Viki|Abduvaitov Sherzod + Viki]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abduvaitov Sherzod + Viki|munozara]]) 17:11, 2024-yil 19-noyabr (UTC)

:Ishlamaydigan bilgiqutidan foydalangansiz. [[Andoza:Orol]] mana shuni ishlating. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 17:20, 2024-yil 19-noyabr (UTC)

== Vikiloyihalar ==

Vikiloyihalarga qanday qilib ishtirok etishim mumkin va Vikipediyada mukofotlarni qanday olish mumkin? Rahmat. Baxtli tahrirlar! ([[Foydalanuvchi:Abduvaitov Sherzod 80|Abduvaitov Sherzod 80]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abduvaitov Sherzod 80|munozara]]) 11:43, 2025-yil 3-yanvar (UTC)

== [[AQSh xo‘jaligi va iqtisodiy rayonlari]] maqolasi ==

Assalomu alaykum nima uchun men yaratgan &quot;[[AQSh xo‘jaligi va iqtisodiy rayonlari]]&quot; maqolasini o‘chirishga nomzod qilindingiz. Rahmat. ([[Foydalanuvchi:VVWiki8|VVWiki8]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:VVWiki8|munozara]]) 08:56, 2025-yil 27-yanvar (UTC))

:Assalomu alaykum sababi maqolada yozilgan. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 15:06, 2025-yil 27-yanvar (UTC)
::Vaalaykum assalom. Tushunarli. Rahmat. ([[Foydalanuvchi:VVWiki8|VVWiki8]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:VVWiki8|munozara]]) 16:02, 2025-yil 27-yanvar (UTC))

== Tahrirlardagi rahmatlar ==

Assalomu alaykum yaxshimisiz? Masalan, boshqa Vikilarda tahrir qilsangiz, boshqa foydalanuvchilar sizning qilgan tahriringizni necha marta ko‘rib chiqilgani va necha marta rahmat aytayotganini qanday qilib kuzatsam bo‘ladi? Rahmat. ([[Foydalanuvchi:VVWiki8|VVWiki8]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:VVWiki8|munozara]]) 15:55, 2025-yil 29-yanvar (UTC))

:Assalomu alaykum uni bilmayman. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 04:04, 2025-yil 30-yanvar (UTC)
::Vaalaykum assalom, tushunarli. ([[Foydalanuvchi:VVWiki8|()]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:VVWiki8|munozara]]) 07:31, 2025-yil 30-yanvar (UTC))

== Mufasa: Qirol Sher ==

Salom, ushbu maqolani nega o'chirmoqchisiz? Bu maqoladagi ma'lumotlar hammasi to'g'ri yozilgan. Maqolani o'chirish taklifini olib tashlashingizni maslahat beraman. [[Foydalanuvchi:Osiyolik|Osiyolik]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Osiyolik|munozara]]) 17:08, 2025-yil 5-fevral (UTC)

== Moviy bahor g‘ori  ==

Hurmatli @[[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]]. Nima uchun ushbu sahifani o‘chirishga nomzod qildingiz? Bu maqolaning nimasi [[Vikipediya]] qoidasiga to‘g‘ri kelmaydi? Ensiklopedik ahamiyatga negaki? Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Sherzod Abduvaitov 777|Sherzod Abduvaitov 777]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sherzod Abduvaitov 777|munozara]]) 16:05, 2025-yil 7-fevral (UTC)

:1. Qoidalar boʻyicha yozilmagan. 2. Google tarjimon yoki unga oʻxshash tarjimonlardan foydalanilgan, maqolada tushunarsiz jumlalar koʻp. 3. Boshqa tillarga ulanmagan. 4. Maqolani nomlashda okina xato ishlatilgan '''„g‘ori“ '''emas, balki '''gʻori''' deb yoziladi (Izoh: sichqonchaning chap tugmasi bilan ikki marta shu jumlaga bossangiz, qanaqa xato qilganingizni bilasiz). [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 17:59, 2025-yil 7-fevral (UTC)
:Bu bilan siz yana bir marta videodarsliklarni koʻrmaganingizni isbotlab berdingiz. Oldin qoidalar va videodarsliklar bilan tanishib, oʻz qumloq sahifangizda tajriba oʻtkazing. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 18:00, 2025-yil 7-fevral (UTC)
::Ha to‘g‘ri aytdingiz. Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Sherzod Abduvaitov 777|Sherzod Abduvaitov 777]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sherzod Abduvaitov 777|munozara]]) 02:29, 2025-yil 8-fevral (UTC)
::Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Sherzod Abduvaitov 777|Sherzod Abduvaitov 777]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Sherzod Abduvaitov 777|munozara]]) 08:34, 2025-yil 8-fevral (UTC)

== &quot;Muroqaba&quot; maqolasi  ==

Hurmatli @[[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]]. Ushbu sahifa (&quot;[[Muroqaba]]&quot;)  [[Vikipediya]] qoidalariga va ensiklopedik ahamiyatga tayanib yozilganmi? Menimcha, shunday bo‘lsa kerak? Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Abduvaitov Sherzod 456|Abduvaitov Sherzod 456]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abduvaitov Sherzod 456|munozara]]) 12:52, 2025-yil 9-fevral (UTC)

:Assalomu alaykum {{ping|Abduvaitov Sherzod 456}} maqola qoida boʻyicha yozilgan va boshqa tillarda ham mavjud. Siz esa har safar hisob yaratishdan charchamadingizmi? [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 15:44, 2025-yil 9-fevral (UTC)
::Charchadim. Lekin hisob chiqaverayapti. Nima qilishim mumkin? Yordam bering! Rahmat. Baxtli tahrirlar! ([[Foydalanuvchi:Abduvaitov Sherzod 456|Abduvaitov Sherzod 456]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Abduvaitov Sherzod 456|munozara]]) 18:06, 2025-yil 9-fevral (UTC)

== &quot;5G&quot; maqolasi ==

@[[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] Assalomu alaykum nimaga [[5G]] maqolasini tezda oʻchirishga mezon oʻlaroq koʻrsatdingiz. Maqolada nimadir xato ketgan boʻlsa, tuzatish kerak! Rahmat. ([[Foydalanuvchi:V12U253|V12U253]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:V12U253|munozara]]) 14:58, 2025-yil 23-mart (UTC)

:Assalomu alaykum maqolada avtomat tarjima alomatlari bisyor. [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 15:06, 2025-yil 23-mart (UTC)
::Hozir tuzatishga harakat qilaman. ([[Foydalanuvchi:V12U253|V12U253]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:V12U253|munozara]]) 15:10, 2025-yil 23-mart (UTC)
:::Andozani olib tashladim. 15:24, 2025-yil 23-mart (UTC) [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 15:24, 2025-yil 23-mart (UTC)
::::Rahmat, sizdan minnatdorman. Yoqimli tahrirlar! ([[Foydalanuvchi:V12U253|V12U253]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:V12U253|munozara]]) 15:35, 2025-yil 23-mart (UTC)

== Tabrik ==

Assalomu alaykum hurmatli @[[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]]. Sizni kirib kelgan [[Hayit]] bayrami bilan qutlayman! Har doim shunday faol boʻling! Hissalaringiz uchun rahmat. ([[Foydalanuvchi:V12U253|V12U253]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:V12U253|munozara]]) 12:25, 2025-yil 31-mart (UTC)

== Vikibahor tanlovida ishtirok eting ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
{| style=&quot;background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;vertical-align: middle; padding: 5px;&quot; | [[File:CEE Spring Uzbekistan local campaign cover.png|180px]]
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;&quot; |'''[[Vikipediya:Viki-bahor/2025|Vikibahor]]'''
|-
| style=&quot;vertical-align: middle; padding: 3px;&quot; |Hurmatli {{PAGENAME}}. Sizni 2025-yilning 21-martidan 31-mayiga qadar davom etadigan Xalqaro Vikibahor-2025 tanlovida ishtirok etishga chorlayman! Loyihada ishtirok etish va qoidalar bilan uning [[Vikipediya:Viki-bahor/2025|asosiy sahifasida]] tanishishingiz mumkin.

Mazkur tanlov haqida koʻproq maʼlumot olish uchun [[:meta:Wikimedia CEE Spring 2025]] sahifasi bilan tanishib chiqishingiz mumkin.
|}

Hurmat bilan Vikibahor-2024 gʻolibi va Vikibahor-2025 hakami [[User:Panpanchik|&lt;span style=&quot;color:pink;&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;font-family:Pristina;&quot;&gt;&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:#A76BCF&quot;&gt;Pan&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:#FF69B4&quot;&gt;Pan&lt;/span&gt;&lt;span style=&quot;color:#6495ED&quot;&gt;Chik&lt;/span&gt;]] [[User talk:Panpanchik|&lt;sup&gt;#yozish&lt;/sup&gt;]] 06:35, 2025-yil 1-aprel (UTC)
&lt;/div&gt;

== Foydalanuvchi: Nektiring0978 ==

Assalomu alaykum hurmatli @[[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]]. Sizga shu ma'lum qilmoqchiman 2025-yil 11-aprelda 07:00 da ro'yxatdan o'tgan foydalanuvchi: [[Foydalanuvchi:Nektiring0978|Nektiring0978]] ga status e'lon qilish kerak, chunki ular Vikipediyada juda ko'p va faol tahrir qilayaptilar, yangi va sifatli maqolalar yaratib kelmoqdalar, ularda birorta (masalan, &quot;Eski holiga qaytaruvchilar&quot; yoki shu kabi status berish kerak! 
Men bu foydalanuvchiga shu statusni berishga roziman, boshqa adminlar va foydalanuvchilar ham shu so'rovnomaga ishtirok etishlarini so'rab qolaman! Rahmat. Yoqimli tahrilar! ([[Foydalanuvchi:Wstrer|Wstrer]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Wstrer|munozara]]) 18:22, 2025-yil 18-aprel (UTC))

== Oʻchirishga nomzod ==

Hurmatli @[[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] avval Vikipediyada faolligingiz uchun tashakkur. Mana shu maqolalarni oʻchirishga nomzod qilib koʻrsating: [[Qalqonsimon podofillum]], [[Tikanli elеutеrokokk]]. Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Vikipediya Zelil|Vikipediya Zelil]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Vikipediya Zelil|munozara]]) 18:19, 2025-yil 26-may (UTC))

:[[Ekma pasternak]], [[Qumloq bo‘znochi]] shu maqolalarni ham koʻrib chiqing! Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Vikipediya Zelil|Vikipediya Zelil]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Vikipediya Zelil|munozara]]) 01:34, 2025-yil 27-may (UTC))
::Shu maqolani ham tekshiring: [[Uch bo‘lakli qoraqiz (ittikanak)]]. Rahmat. ([[Foydalanuvchi:Vikipediya Zelil|Vikipediya Zelil]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Vikipediya Zelil|munozara]]) 01:47, 2025-yil 27-may (UTC))

== Yangi maqola ==

Hurmatli foydalanuvchi [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] nima uchun men tomonidan yaratilgan maqolani oʻchirishga nomzod qilib koʻrsatdingiz: [[Gidroenergetika]], Vikipediya qoidasi boʻyicha yozilgan. ([[Foydalanuvchi:Vikipediya Zelil|Vikipediya Zelil]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Vikipediya Zelil|munozara]]) 14:22, 2025-yil 27-may (UTC))

== Vandalism ==

Hurmatli, Humoyun biror narsani o'chrishdan oldin u bilan yahshilab tanishib chiqishingizni so'rayman. Man kiritayotgan va to'g'irlayotgan mavzularni va maqollalarni ilovasi bilan qo'shganman. Irratsional oylashdan oldin notog'ri ko'rsatilgan mavzularni to'girlasangiz juda hursand bo'lgan bo'lardim. Madaniyat qismiga Adabiyot qo'shilib ketgan.Kirish qismidagi aholi soni yozilgan qatordagi ilova mavjud emas va es kirgan. [[Foydalanuvchi:Strikebella|Strikebella]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Strikebella|munozara]]) 12:14, 2025-yil 1-iyun (UTC)

== Futbolda Jahon Chempionati ==

Kimdir mukammal qilib kiritmaguncha shu oddiy ma‘lumot turib tursa bo‘lardi)

Kirgan odam o‘qib xursand bo‘p turarmidi) [[Foydalanuvchi:Elmurodjon qizi|Elmurodjon qizi]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Elmurodjon qizi|munozara]]) 22:16, 2025-yil 10-iyun (UTC)

==  meni maqolamni o'chirishibdi ==

meni maqolamni o'chirishibdi [[Foydalanuvchi:Quvonchbek Choriyev|Quvonchbek Choriyev]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Quvonchbek Choriyev|munozara]]) 15:36, 2025-yil 20-iyun (UTC)

== Saydulla Madaminov maqolasi haqida ==

Salom! Humoyun Qodirov siz [[Saydulla Madaminov]] maqolasiga tezda oʻchirish andozasini joylabsiz.  Mana shu andozani oʻchirish andozasiga almashtirsangiz yaxsh boʻlar edi. Maqoladagi shaxs ensiklopedik ahamiyatga ega boʻlishi shubha ostida deb bilaman. Shu sababli boshqa foydalanuvchilar ham oʻrganib chiqib oʻz fikrini bildirishiga imkon bersangiz hursand boʻlaman! Hurmat bilan, '''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 13:29, 2025-yil 2-iyul (UTC)</text>
      <sha1>omv3nc714b93wiozxpf1lm1rrzeodf2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lee Myung-bak</title>
    <ns>0</ns>
    <id>726191</id>
    <revision>
      <id>5480995</id>
      <parentid>5478675</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:30:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5480995</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16714" sha1="28wi34re33cu6a03vm4319kcph91zrs" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi|ismi=Li Myon Bak|tasvir=|yordamchisi_5=|muvaqqat_5=|muxolif_5=|oʻrinbosar_5=|oʻtmishdoshi_5=|vorisi_5=|avvalgisi_5=|keyingisi_5=|toj kiydirish marosimi_5=|1belginomi_5=|1matnnomi_5=|2belginomi_5=|2matnnomi_5=|3belginomi_5=|3matnnomi_5=|4belginomi_5=|4matnnomi_5=|5belginomi_5=|5matnnomi_5=|tartib_6=|lavozim_6=|bayroq_6=|bayroq2_6=|ismi ostida_6=|boshlanish davri_6=|tugash davri_6=|premyer_6=|prezident_6=|vitse-prezident_6=|gubernator_6=|vitse-gubernator_6=|vazir_6=|bosh vazir_6=|birinchi vazir_6=|monarx_6=|noib_6=|kansler_6=|parlament_6=|lider_6=|hokim_6=|hokim yordamchisi_6=|hukmdor_6=|hukmdor yordamchisi_6=|yordamchisi_6=|muvaqqat_6=|muxolif_6=|oʻrinbosar_6=|oʻtmishdoshi_6=|vorisi_6=|avvalgisi_6=|keyingisi_6=|1belginomi_6=|1matnnomi_6=|2belginomi_6=|2matnnomi_6=|3belginomi_6=|3matnnomi_6=|4belginomi_6=|4matnnomi_6=|5belginomi_6=|5matnnomi_6=|talaffuzi=|tugʻilgan paytidagi ismi=|tugʻilgan sanasi=|tugʻilgan joyi=|vafot sanasi=|vafot joyi=|vafot sababi=|dafn etilgan joyi=|fuqaroligi=|millati=|partiya=|boshqa partiya=|boʻyi=|turmush_oʻrtogʻi=|bolalari=|otasi=|onasi=|nikohsiz jufti=|munosabatlar=|qarindoshlari=|istiqomat joyi=|dini=|taʼlim=|alma_mater=|kasbi=|mashhur ishlari=|maoshi=|kabinet=|qoʻmitalar=|portfolio=|ilmiy unvoni=|unvoni=|maʼlumoti=|mukofotlari=|blanka1=|matn1=|blanka2=|matn2=|blanka3=|matn3=|blanka4=|matn4=|blanka5=|matn5=|imzosi=|sayt=|taxallus=|mansubligi=|qoʻshin turi=|xizmat qilgan yillari=|harbiy_mukofotlari=|harbiy_blanka1=|harbiy_matn1=|harbiy_blanka2=|harbiy_matn2=|harbiy_blanka3=|harbiy_matn3=|harbiy_blanka4=|harbiy_matn4=|harbiy_blanka5=|harbiy_matn5=|modul=|modul2=|modul3=|modul4=|modul5=|izohlar=|sana=|yil=|manba=}}'''Li Myon Bak''' ({{lang-ko3|이명박|李明博}} ; jins. [[1941]] [[19-dekabr|yil 19-dekabr]], {{Tavallud joyi|Осака}} tugʻilgan)) [[2008]] — [[25-fevral|yil 25-fevraldan]] [[2013]] -yil 25- [[25-fevral|fevralgacha]] [[Koreya Respublikasi]] Prezidenti boʻlgan. Bolaligida u yaponcha ismini '''Tsukiyama Akixiro''' ({{lang-ja|月山明博}}) edi.

[[2018]] [[5-oktabr|-yil 5-oktabrda]] Seul sudi sobiq prezidentni korrupsiyada ayblanib, 15 yilga ozodlikdan mahrum qildi va 11,5 million dollar jarimaga tortdi&lt;ref&gt;[https://www.currenttime.tv/a/29527004.html Eks-prezidenta Yujnoy Korei prigovorili k 15 godam tyurmi za korrupsiyu]&lt;/ref&gt;. 2020-yil 29-oktyabrda Oliy sud Lining poraxoʻrlik va oʻzlashtirishda ayblangan 17 yillik qamoq jazosini, shuningdek, 13 milliard ₩ (11,4 million dollar) jarima va qoʻshimcha 5,78 milliard ₩ (5 million dollar) musodara qilishni oʻz kuchida qoldirdi&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;[http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20201029000871 &amp;#91;Newsmaker&amp;#93; Supreme Court upholds 17-year sentence against ex-president Lee]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|#Уголовное преследование и арест}}.

Li Myon Bak [[Yaponiya]]ning Osakaning, Nakakavachi-kun (hozirgi Xirano-ku, [[Osaka]] shahri) koreyslar turar joyida tugʻilgan. Tugʻilganlik toʻgʻrisidagi guvohnomada yapon ismi ''Li Tsukiyama Akihiro'' qayd etilgan.

Ota-bobolar kitobida Li Myon Bak ''Li Sang Chung'' (kor. y-i-ii). Qolgan uchta akasining ismlari ham „san“ boʻgʻini bilan boshlanadi (y — &quot; ''teng'' &quot;, &quot;bir- ''birining oʻrtasida'' &quot;). ''Li Sang Chungning'' toʻliq ismi „oʻz-oʻzidan aniqlash“, „boshqalar bilan tenglashish“ deb tarjima qilinadi). Pasportda yozilgan hozirgi ismiga kelsak, Li uning kelib chiqishini onasi toʻlin oyda tushida oʻgʻil bolaga homilador boʻlganini koʻrganida, unga Myung ismini qoʻyishga qaror qilgani bilan izohladi (ba — &quot; ''yorqin'' &quot;, &quot; ''aniq'' &quot;) Bak (da — &quot; ''keng'' &quot;, &quot; ''kengayuvchi'' &quot;), bu „kengayuvchi yorugʻlik“ yoki „yorugʻlik, poklik olib keladigan odam“ deb tarjima qilinishi mumkin.

Uning otasi Li Chung Vu (t. y-i-i-i), Yaponiyada chorvachilik firmasida ishlagan va uning onasi Chae Tae Von (kor. jauhai), uy bekasi va nasroniy edi. Li Myon Bakning uchta aka ukasi va uchta opa-singlisi bor edi va yetti farzandning beshinchisi edi.

1945-yilda [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushida]] Yaponiya magʻlubiyatga uchragach, uning oilasi otasining ona shahri Poxanga (kor. 포항), (nasl. Gyeongsangbuk-do, Janubiy Koreya). Ayni vaqtda ular suzib yurgan kema Koreya qirgʻoqlarida choʻkib ketgan va oila arang qochishga muvaffaq boʻlgan. Ammo ular bilan olib yurgan barcha narsalar kema bilan birga choʻkib ketdi, shuning uchun oila hamma narsani noldan boshlashga majbur boʻldi. Ammo oila oʻshanda nafaqat mulkiy yoʻqotishlarga duch keldi.

[[Koreys urushi|Koreya urushi paytida]] ([[1950|1950-1953]]), Poxan shahrini [[1953|bombardimon]] qilish paytida uning katta singlisi va ukasi Li Myon Bakning koʻz oʻngida oʻldirilgan.

Urush tufayli Li Myon Bakning otasi ishsiz qoldi va oila koʻchib, tashlandiq cherkovga joylashishga majbur boʻldi. Katta oila bitta xonada yashagan.

Oʻrta maktabda oʻqiyotganda (Kor. 중학교) distrofiya tufayli hushidan ketgan va keyin toʻrt oy davomida yotoqdan turolmay qolgan holat boʻlgan. Biroq, u barcha bitiruvchi sinf oʻquvchilari orasida ikkinchi eng yaxshi koʻrsatkich sifatida bitirgan.

Oʻsha paytda faqat aholining imtiyozli qatlamidan boʻlgan odamlar oʻqishni davom ettirish — toʻliq oʻrta maktabda oʻqish uchun pul toʻlash haqida oʻylashlari mumkin edi. Li Myon Bakning oilasi uchun juda ogʻir yuk boʻlgan, shuning uchun ota-onasi uni oʻqishdan toʻxtatgan. Katta oilalarda barcha umidlar katta yoshdagi bolalarga (Li oilasida, katta akaga) bogʻlangan. Myung-bak oliy maʼlumot olishni kuta olmadi, shuning uchun u akasining oʻqishi uchun pul topish uchun onasiga non sotishda yordam berishni rejalashtirdi.

Biroq, agar u oʻrta maktabni butun maktab boʻyicha oʻquv natijalari boʻyicha birinchi oʻrinda tugatsa, u stipendiya olishi mumkinligini va shuning uchun kechki maktabga kirishini, kunduzi u turli xil mayda-chuydalar bilan savdo qila olishini bildi. Uning kursdoshlari va tanishlari uni tanimasdi, u bugʻdoy somon qalpoqli koʻzlari bilan yurardi (keyinchalik u eng katta sharmandalikni qachon boshdan kechirganligi haqida soʻrashganida, u shunday javob berdi: &quot;Men oʻsmirlik paytimda qizlar maktabi oldida non sotardim. &quot;). Amaliyotdoshlari undan 3-4 yosh katta edi, lekin keyinroq oʻqib yaxshi natija olishini aytishdi. Natijada Li Myon Bak maktabni eng yaxshi oʻquvchi sifatida tamomladi.

Oʻqituvchisi unga stipendiya bilan Poxandagi Dongji Commercial Comprehensive High Schoolga oʻqishga ruxsat berib, kunduzi ishlash va kechasi oʻqish imkonini berdi.

Katta oʻgʻli Li Sang Deukga (kor. Seong-deuk) (2006—2008-yillarda Li Sang Deuk Janubiy Koreya parlamenti vitse-spikeri boʻlgan) oliy maʼlumot berish maqsadida oila [[Seul]]ga koʻchib oʻtdi. U oilasi bilan Seul va Li Myon Bakga koʻchib oʻtdi. Oʻsha paytdagi orzusi shu edi: har kuni ishga borib, oylik maosh olish. Agar oddiy oʻrta umumiy maʼlumotga ega boʻlmasam, balki oliy yoki balki toʻliq boʻlmagan oliy maʼlumotga ega boʻlsam, pul yoʻqligi sababli oʻqishni tashlab qoʻysam yaxshi boʻladi, deb qaror qildi. U eski kitob doʻkonidan institut imtihon dasturini sotib oldi va Koreya universitetining tijorat boʻlimiga hujjat topshirdi. Uning universitetga oʻqishga kirganidan xabar topgan Itaevon bozoridagi savdogarlar unga oʻqishga pul topish uchun tunda bozordagi chiqindilarni tozalash ishini berishdi. Ota-onasining uyi juda kichkina boʻlgani uchun u tunni doʻstining uyida, keyin esa ishlaydigan yotoqxonada oʻtkazdi. U hech qachon eng yaxshi talaba sifatida olish huquqiga ega boʻlgan stipendiyani olmagan, chunki stipendiyadan mahrum qilish tahdidiga qaramay, u bir vaqtlar qandaydir imtihon topshirishdan bosh tortgan sinfdoshlarini qoʻllab-quvvatlagan.

Uning korxona rahbari sifatida erishgan yutuqlari korxonaga ishga kelgan yili 98 kishi boʻlganligidan dalolat beradi. [[1992]] yilda Li kompaniya direktorlar kengashi raisi lavozimidan ketganida, firmada 168 000 kishi ishlagan. Bu yuqori natija edi.&lt;ref&gt;[http://www.koreaherald.co.kr/SITE/data/html_dir/2006/11/27/200611270041.asp Statya v yujnokoreyskoy gazete „The Korea Herald“]{{ref-ko}}&lt;/ref&gt;

Li Myon Bak boshchiligidagi Seul meriyasining yana bir ulugʻvor loyihasi Seul oʻrmoni loyihasi boʻldi. Bu Seulning [[New York (shahar)|Nyu-Yorkdagi]] Markaziy Park va [[London]]dagi Xayd Parkga javobi edi. Seul oʻrmonida 400 mingga yaqin daraxt bor, yuzga yaqin turli xil hayvonlar, shu jumladan [[Bugʻusimonlar|kiyik]] va elka yashaydi. Oʻrmon [[2005]] yil iyun oyida, qurilish ishlari boshlanganidan bir yil oʻtgach, jamoatchilikka ochildi..
&lt;ref name=&quot;Koehler2&quot;&gt;Robert Koehler (Mar. 2008). Koreaʼs CEO President Lee Myung-bak, Seoul Selection. ISBN 89-91913-27-X{{ref-en}}&lt;/ref&gt;
Prezident Lining xizmatlariga nafaqat Seul aholisi hurmat bajo keltirdi. [[2006]] yil may oyida [[Time (jurnal)|Time]] jurnalining Osiyo versiyasida „Bir paytlar [[beton]] oʻrmonning ramzi boʻlgan Seul yashil [[voha]]ga aylandi va endi Osiyoning boshqa shaharlariga atrof-muhitga gʻamxoʻrlik qilish va uni sevish uchun namuna boʻlmoqda“, deb yozgan edi. Cheonggyecheon oʻrtasidagi qoyalarda oʻtirgan va oyogʻini toʻpigʻigacha suvga botirgan Lining surati bor edi.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20060615183648/http://www.time.com/time/asia/covers/501060515/story.html Statya Brayana Uolsha (Bryan Walsh) „Saving Seoul“ v jurnale „Time“]{{ref-en}}&lt;/ref&gt;

Axborot texnologiyalaridan foydalanish boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinni egallagan hukumatni yaratishda ham Li dunyoning sharafiga sazovordir.

2007-yil 10-mayda Li Buyuk Mamlakat partiyasidan boʻlajak saylovlarda prezidentlikka nomzodini qoʻyish niyatini rasman eʼlon qildi. 2007-yil 20-avgust u Buyuk mamlakat partiyasidan prezidentlikka nomzod boʻlgan [[Park Geun-hye|praymerizda Pak Kin Xeni]] magʻlub etib, prezidentlikka nomzod boʻldi. Praymeriz davomida Li Seulning qimmat Dogok hududidagi yerlarni noqonuniy sotib olish va sotishdan foyda koʻrganlikda ayblangan.

== Prezidentlik ==
Li 2007-yil dekabr oyida boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovlarida 48,7 % ovoz bilan gʻalaba qozongan. Biroq Janubiy Koreyada saylovchilarning faolligi har doimgidek past edi. U 2008-yil 25-fevralda qasamyod qilib, iqtisodiyotni tiklash, AQSh bilan munosabatlarni mustahkamlash va Shimoliy Koreya bilan „jarayonni amalga oshirish“ga vaʼda berdi. Alohida-alohida, Li Myon Bak „global demokratiya“ siyosatini davom ettirishini va qoʻshni Yaponiya, Xitoy va Rossiya kabi davlatlar bilan hamkorlikni yanada yoʻlga qoʻyishini taʼkidladi hamda Janubiy Koreya va AQSh oʻrtasidagi munosabatlarni mustahkamlashga vaʼda berdi. KXDRga nisbatan qatʼiy siyosiy kurs.

Inauguratsiyadan ikki oy oʻtgach, Li Myon Bakning reytingi 28 foizni tashkil etgan boʻlsa, 2008-yilning iyunida esa 17 foizga tushib ketdi. AQSh va Koreya Respublikasi prezidentlarining AQSH va Koreya Respublikasi oʻrtasidagi erkin savdo toʻgʻrisidagi bitimni (KORUS FTA) ratifikatsiya qilish masalasi boʻyicha muhokamasi ikki davlat qonunchilarining noroziligiga sabab boʻldi. Li Myon Bakning sammit chogʻida AQSHdan mol goʻshti importiga qoʻyilgan taqiqni qisman olib tashlash toʻgʻrisidagi kelishuvi AQShda erkin savdo toʻgʻrisidagi bitimni tasdiqlash yoʻlidagi toʻsiqlarni bartaraf etishga yordam berishi kutilgan edi, biroq koreyslar AQSH mol goʻshti importiga ruxsat berishga nihoyatda dushman edi. Koreya hukumati shiddatli namoyishchilarga nisbatan sanksiyalar qoʻllanishi, namoyishchilarning politsiya bilan toʻqnashuviga yoʻl qoʻymaslik uchun barcha choralar koʻrilishi haqida bayonot berdi.

Namoyish 2 oydan ortiq davom etdi va oxir-oqibat piketning asl maqsadi — Amerika mol goʻshti importiga qarshi norozilik — muxolifatning zoʻravon noroziligi bilan almashtirildi. Natijada biznes katta zarar koʻrdi va ijtimoiy xarajatlar taxminan 3 751 300 000 000 vonni tashkil etdi.

==== Taʼlim siyosati ====
Maxsus ishlab chiqilgan taʼlim tizimini taklif qilib, Prezident Li maʼmuriyati talabalarga kreditlar beradigan Milliy stipendiya jamgʻarmasini tashkil etdi. Bundan tashqari, hukumat oʻqish uchun toʻlashda qiynalayotganlar uchun „kechiktirilgan toʻlov“ tizimini qoʻllab-quvvatladi.

==== Diniy siyosat ====
Chogye Buddist ordeni sodiq nasroniysi boʻlgan Li Myon Bak hukumatining koʻp marta dushmanligiga chidadi. Xususan, Li Myon Bak hukumati buddizmni davlat tomonidan moliyalashtirishni qisqartirdi, Buddaning tugʻilgan kunini (Lotus chiroqlari festivali) davlat darajasida tan olmadi va Chogye ordeni maʼbud nomlarini yangi manzil tizimiga kiritishni taqiqladi.&lt;ref&gt;[[Орден Чоге#.D0.9A.D0.BE.D0.BD.D1.84.D0.BB.D0.B8.D0.BA.D1.82.D1.81.D0.BF.D1.80.D0.B0.D0.B2.D0.B8.D1.82.D0.B5.D0.BB.D1.8C.D1.81.D1.82.D0.B2.D0.BE.D0.BC.D0.9B.D0.B8.D0.9C.D1.91.D0.BD.D0.91.D0.B0.D0.BA.D0.B0]]&lt;/ref&gt;

==== Iqtisodiy siyosat ====
&quot;Mbnomics&quot; — bu Li Myon Bakning makroiqtisodiy siyosatiga nisbatan qoʻllaniladigan atama. Myung-Bak (Mb) bosh harflari va „iqtisod“ soʻzining qoʻshilishidan olingan atama.

=== Qarindoshlariga nisbatan korruptsiya ayblovlari ===
Li oʻzining katta akasi Li Sang Dukka nisbatan qarindosh-urugʻligi uchun tanqid qilingan, uning shaxsiy yordamchisi SLS guruhidan 0,5-0,6 million dollar olganlikda ayblangan&lt;ref&gt;[http://news.khan.co.kr/kh_news/khan_art_view.html?artid=201112100305045&amp;code=910402 위기 맞은 이상득]&lt;/ref&gt;. Li Sang Dukning oʻzi ham Toʻrt asosiy daryo loyihasi uchun pul undirish uchun Oliy prokuror Sulaymondan pora olgani uchun 14 oy qamoqda oʻtirdi&lt;ref&gt;[https://news.mt.co.kr/mtview.php?no=2011091517322945989&amp;outlink=1&amp; '4대강 사업 비리' 대통령 사촌형 일가 고발]&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlar va unvonlar ==

* [[2011|2011-yil]] — Zayed ordeni ([[Birlashgan Arab Amirliklari|BAA]])
* [[2009]] [[13-may|yil 13-may]] — „Oltin burgut“ ordeni ([[Qozogʻiston]])

'''Oʻrinlar'''

* 2007-yil Ekologik qahramon — Time jurnali tomonidan eʼlon qilingan
* 2005-yil „2005-yil odami“ unvoni Financial Times konserni tarkibiga kiruvchi „Direct Investments“ (fDi) jurnali tomonidan berilgan.
* 1999-yil Koreya Respublikasida XXI asr biznes yetakchisi — Daily Economic gazetasi va Janubiy Koreya sanoat federatsiyasi tomonidan mamlakatning 30 ta yetakchi ishbilarmonlari roʻyxatiga kiritilgan.
* 1998-yil Mamlakat taraqqiyotiga katta hissa qoʻshgan 50 ta etakchidan biri — Joseon Ilbo gazetasi tomonidan tuzilgan liderlar roʻyxati
* 1985-yil „Oltin minora“ davlat ordeni — 1-darajali „Sanoat ordeni“ bilan taqdirlangan.
* 1984-yil „Fuqarolik ordeni“ davlat mukofoti bilan taqdirlangan.

== Nashrlar ==

* 2007-yil — „Ona“ (korr. (keli)
* 2007-yil — „Li Myon Bakning qatʼiy vaʼdasi“ (kor. „ilamidee-i-i-i-i-i-i-i-i-i-iyo“)
* 2007-yil — &quot;&quot; (kor. „dee-dee-dee-dee-dee“)
* 2005-yil — „Cheonggyecheon kelajakka oqadi“ (Kor. „seagae-i-i-mi-mami-mami“)
* 2002-yil „Boshqalar umidsizlik haqida gapirganda umid qilaman“ (Kor. „seandaeii-i-i-i-i-i-i-i-i-i-i-i-i-iyo“)
* 1995-yil — „Mo&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;jizalar sodir boʻlmaydi“ (korr. „seunhamajoeno“)

== Eslatmalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [https://web.archive.org/web/20130220102348/http://english.president.go.kr/main.php Prezident devoni] [https://web.archive.org/web/20130220102348/http://english.president.go.kr/main.php)]
* Li Men Bak — maqola
* [https://web.archive.org/web/20151025171737/http://infokorea.ru/ Koreya madaniy axborot xizmati (rus)] [https://web.archive.org/web/20151025171737/http://infokorea.ru/)]
* [http://www.korea.net Koreya madaniy axborot xizmati] [http://www.korea.net)]
* [http://marsexxx.com/lit/li-men-bak-chudes-ne-byvaet.htm Li Myon Bak „Hech qanday mo&lt;nowiki&gt;''jiza yo'&lt;/nowiki&gt;q“ (rus.] [http://marsexxx.com/lit/li-men-bak-chudes-ne-byvaet.htm)]
* [http://www.itar-tass.com/c49/586985.html Protektsionistik choralar inqirozni uzaytirishi mumkin — Janubiy Koreya prezidenti Li Myon Bak] [http://www.itar-tass.com/c49/586985.html)] ITAR-TASS veb-saytida intervyu
* [https://rg.ru/2018/03/14/smi-prokuratura-korei-zaprosit-order-na-arest-eks-prezidenta-li-men-baka.html Koreya Respublikasi prokuraturasi Li Myon Bakni hibsga olish uchun order soʻramoqda]
{{Koreya Respublikasi Prezidentlari}}

[[Turkum:Zayd ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Oltin burgut ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Italiya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun katta xochli ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Mugunxva ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Kishilar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1941-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:19-dekabrda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>28wi34re33cu6a03vm4319kcph91zrs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480996</id>
      <parentid>5480995</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:30:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5480996</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15005" sha1="d85bjniurq8oi5lwtxtzcx4rfy5vbd4" xml:space="preserve">'''Li Myon Bak''' ({{lang-ko3|이명박|李明博}} ; jins. [[1941]] [[19-dekabr|yil 19-dekabr]], {{Tavallud joyi|Осака}} tugʻilgan)) [[2008]] — [[25-fevral|yil 25-fevraldan]] [[2013]] -yil 25- [[25-fevral|fevralgacha]] [[Koreya Respublikasi]] Prezidenti boʻlgan. Bolaligida u yaponcha ismini '''Tsukiyama Akixiro''' ({{lang-ja|月山明博}}) edi.

[[2018]] [[5-oktabr|-yil 5-oktabrda]] Seul sudi sobiq prezidentni korrupsiyada ayblanib, 15 yilga ozodlikdan mahrum qildi va 11,5 million dollar jarimaga tortdi&lt;ref&gt;[https://www.currenttime.tv/a/29527004.html Eks-prezidenta Yujnoy Korei prigovorili k 15 godam tyurmi za korrupsiyu]&lt;/ref&gt;. 2020-yil 29-oktyabrda Oliy sud Lining poraxoʻrlik va oʻzlashtirishda ayblangan 17 yillik qamoq jazosini, shuningdek, 13 milliard ₩ (11,4 million dollar) jarima va qoʻshimcha 5,78 milliard ₩ (5 million dollar) musodara qilishni oʻz kuchida qoldirdi&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;[http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20201029000871 &amp;#91;Newsmaker&amp;#93; Supreme Court upholds 17-year sentence against ex-president Lee]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|#Уголовное преследование и арест}}.

Li Myon Bak [[Yaponiya]]ning Osakaning, Nakakavachi-kun (hozirgi Xirano-ku, [[Osaka]] shahri) koreyslar turar joyida tugʻilgan. Tugʻilganlik toʻgʻrisidagi guvohnomada yapon ismi ''Li Tsukiyama Akihiro'' qayd etilgan.

Ota-bobolar kitobida Li Myon Bak ''Li Sang Chung'' (kor. y-i-ii). Qolgan uchta akasining ismlari ham „san“ boʻgʻini bilan boshlanadi (y — &quot; ''teng'' &quot;, &quot;bir- ''birining oʻrtasida'' &quot;). ''Li Sang Chungning'' toʻliq ismi „oʻz-oʻzidan aniqlash“, „boshqalar bilan tenglashish“ deb tarjima qilinadi). Pasportda yozilgan hozirgi ismiga kelsak, Li uning kelib chiqishini onasi toʻlin oyda tushida oʻgʻil bolaga homilador boʻlganini koʻrganida, unga Myung ismini qoʻyishga qaror qilgani bilan izohladi (ba — &quot; ''yorqin'' &quot;, &quot; ''aniq'' &quot;) Bak (da — &quot; ''keng'' &quot;, &quot; ''kengayuvchi'' &quot;), bu „kengayuvchi yorugʻlik“ yoki „yorugʻlik, poklik olib keladigan odam“ deb tarjima qilinishi mumkin.

Uning otasi Li Chung Vu (t. y-i-i-i), Yaponiyada chorvachilik firmasida ishlagan va uning onasi Chae Tae Von (kor. jauhai), uy bekasi va nasroniy edi. Li Myon Bakning uchta aka ukasi va uchta opa-singlisi bor edi va yetti farzandning beshinchisi edi.

1945-yilda [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushida]] Yaponiya magʻlubiyatga uchragach, uning oilasi otasining ona shahri Poxanga (kor. 포항), (nasl. Gyeongsangbuk-do, Janubiy Koreya). Ayni vaqtda ular suzib yurgan kema Koreya qirgʻoqlarida choʻkib ketgan va oila arang qochishga muvaffaq boʻlgan. Ammo ular bilan olib yurgan barcha narsalar kema bilan birga choʻkib ketdi, shuning uchun oila hamma narsani noldan boshlashga majbur boʻldi. Ammo oila oʻshanda nafaqat mulkiy yoʻqotishlarga duch keldi.

[[Koreys urushi|Koreya urushi paytida]] ([[1950|1950-1953]]), Poxan shahrini [[1953|bombardimon]] qilish paytida uning katta singlisi va ukasi Li Myon Bakning koʻz oʻngida oʻldirilgan.

Urush tufayli Li Myon Bakning otasi ishsiz qoldi va oila koʻchib, tashlandiq cherkovga joylashishga majbur boʻldi. Katta oila bitta xonada yashagan.

Oʻrta maktabda oʻqiyotganda (Kor. 중학교) distrofiya tufayli hushidan ketgan va keyin toʻrt oy davomida yotoqdan turolmay qolgan holat boʻlgan. Biroq, u barcha bitiruvchi sinf oʻquvchilari orasida ikkinchi eng yaxshi koʻrsatkich sifatida bitirgan.

Oʻsha paytda faqat aholining imtiyozli qatlamidan boʻlgan odamlar oʻqishni davom ettirish — toʻliq oʻrta maktabda oʻqish uchun pul toʻlash haqida oʻylashlari mumkin edi. Li Myon Bakning oilasi uchun juda ogʻir yuk boʻlgan, shuning uchun ota-onasi uni oʻqishdan toʻxtatgan. Katta oilalarda barcha umidlar katta yoshdagi bolalarga (Li oilasida, katta akaga) bogʻlangan. Myung-bak oliy maʼlumot olishni kuta olmadi, shuning uchun u akasining oʻqishi uchun pul topish uchun onasiga non sotishda yordam berishni rejalashtirdi.

Biroq, agar u oʻrta maktabni butun maktab boʻyicha oʻquv natijalari boʻyicha birinchi oʻrinda tugatsa, u stipendiya olishi mumkinligini va shuning uchun kechki maktabga kirishini, kunduzi u turli xil mayda-chuydalar bilan savdo qila olishini bildi. Uning kursdoshlari va tanishlari uni tanimasdi, u bugʻdoy somon qalpoqli koʻzlari bilan yurardi (keyinchalik u eng katta sharmandalikni qachon boshdan kechirganligi haqida soʻrashganida, u shunday javob berdi: &quot;Men oʻsmirlik paytimda qizlar maktabi oldida non sotardim. &quot;). Amaliyotdoshlari undan 3-4 yosh katta edi, lekin keyinroq oʻqib yaxshi natija olishini aytishdi. Natijada Li Myon Bak maktabni eng yaxshi oʻquvchi sifatida tamomladi.

Oʻqituvchisi unga stipendiya bilan Poxandagi Dongji Commercial Comprehensive High Schoolga oʻqishga ruxsat berib, kunduzi ishlash va kechasi oʻqish imkonini berdi.

Katta oʻgʻli Li Sang Deukga (kor. Seong-deuk) (2006—2008-yillarda Li Sang Deuk Janubiy Koreya parlamenti vitse-spikeri boʻlgan) oliy maʼlumot berish maqsadida oila [[Seul]]ga koʻchib oʻtdi. U oilasi bilan Seul va Li Myon Bakga koʻchib oʻtdi. Oʻsha paytdagi orzusi shu edi: har kuni ishga borib, oylik maosh olish. Agar oddiy oʻrta umumiy maʼlumotga ega boʻlmasam, balki oliy yoki balki toʻliq boʻlmagan oliy maʼlumotga ega boʻlsam, pul yoʻqligi sababli oʻqishni tashlab qoʻysam yaxshi boʻladi, deb qaror qildi. U eski kitob doʻkonidan institut imtihon dasturini sotib oldi va Koreya universitetining tijorat boʻlimiga hujjat topshirdi. Uning universitetga oʻqishga kirganidan xabar topgan Itaevon bozoridagi savdogarlar unga oʻqishga pul topish uchun tunda bozordagi chiqindilarni tozalash ishini berishdi. Ota-onasining uyi juda kichkina boʻlgani uchun u tunni doʻstining uyida, keyin esa ishlaydigan yotoqxonada oʻtkazdi. U hech qachon eng yaxshi talaba sifatida olish huquqiga ega boʻlgan stipendiyani olmagan, chunki stipendiyadan mahrum qilish tahdidiga qaramay, u bir vaqtlar qandaydir imtihon topshirishdan bosh tortgan sinfdoshlarini qoʻllab-quvvatlagan.

Uning korxona rahbari sifatida erishgan yutuqlari korxonaga ishga kelgan yili 98 kishi boʻlganligidan dalolat beradi. [[1992]] yilda Li kompaniya direktorlar kengashi raisi lavozimidan ketganida, firmada 168 000 kishi ishlagan. Bu yuqori natija edi.&lt;ref&gt;[http://www.koreaherald.co.kr/SITE/data/html_dir/2006/11/27/200611270041.asp Statya v yujnokoreyskoy gazete „The Korea Herald“]{{ref-ko}}&lt;/ref&gt;

Li Myon Bak boshchiligidagi Seul meriyasining yana bir ulugʻvor loyihasi Seul oʻrmoni loyihasi boʻldi. Bu Seulning [[New York (shahar)|Nyu-Yorkdagi]] Markaziy Park va [[London]]dagi Xayd Parkga javobi edi. Seul oʻrmonida 400 mingga yaqin daraxt bor, yuzga yaqin turli xil hayvonlar, shu jumladan [[Bugʻusimonlar|kiyik]] va elka yashaydi. Oʻrmon [[2005]] yil iyun oyida, qurilish ishlari boshlanganidan bir yil oʻtgach, jamoatchilikka ochildi..
&lt;ref name=&quot;Koehler2&quot;&gt;Robert Koehler (Mar. 2008). Koreaʼs CEO President Lee Myung-bak, Seoul Selection. ISBN 89-91913-27-X{{ref-en}}&lt;/ref&gt;
Prezident Lining xizmatlariga nafaqat Seul aholisi hurmat bajo keltirdi. [[2006]] yil may oyida [[Time (jurnal)|Time]] jurnalining Osiyo versiyasida „Bir paytlar [[beton]] oʻrmonning ramzi boʻlgan Seul yashil [[voha]]ga aylandi va endi Osiyoning boshqa shaharlariga atrof-muhitga gʻamxoʻrlik qilish va uni sevish uchun namuna boʻlmoqda“, deb yozgan edi. Cheonggyecheon oʻrtasidagi qoyalarda oʻtirgan va oyogʻini toʻpigʻigacha suvga botirgan Lining surati bor edi.&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20060615183648/http://www.time.com/time/asia/covers/501060515/story.html Statya Brayana Uolsha (Bryan Walsh) „Saving Seoul“ v jurnale „Time“]{{ref-en}}&lt;/ref&gt;

Axborot texnologiyalaridan foydalanish boʻyicha dunyoda birinchi oʻrinni egallagan hukumatni yaratishda ham Li dunyoning sharafiga sazovordir.

2007-yil 10-mayda Li Buyuk Mamlakat partiyasidan boʻlajak saylovlarda prezidentlikka nomzodini qoʻyish niyatini rasman eʼlon qildi. 2007-yil 20-avgust u Buyuk mamlakat partiyasidan prezidentlikka nomzod boʻlgan [[Park Geun-hye|praymerizda Pak Kin Xeni]] magʻlub etib, prezidentlikka nomzod boʻldi. Praymeriz davomida Li Seulning qimmat Dogok hududidagi yerlarni noqonuniy sotib olish va sotishdan foyda koʻrganlikda ayblangan.

== Prezidentlik ==
Li 2007-yil dekabr oyida boʻlib oʻtgan prezidentlik saylovlarida 48,7 % ovoz bilan gʻalaba qozongan. Biroq Janubiy Koreyada saylovchilarning faolligi har doimgidek past edi. U 2008-yil 25-fevralda qasamyod qilib, iqtisodiyotni tiklash, AQSh bilan munosabatlarni mustahkamlash va Shimoliy Koreya bilan „jarayonni amalga oshirish“ga vaʼda berdi. Alohida-alohida, Li Myon Bak „global demokratiya“ siyosatini davom ettirishini va qoʻshni Yaponiya, Xitoy va Rossiya kabi davlatlar bilan hamkorlikni yanada yoʻlga qoʻyishini taʼkidladi hamda Janubiy Koreya va AQSh oʻrtasidagi munosabatlarni mustahkamlashga vaʼda berdi. KXDRga nisbatan qatʼiy siyosiy kurs.

Inauguratsiyadan ikki oy oʻtgach, Li Myon Bakning reytingi 28 foizni tashkil etgan boʻlsa, 2008-yilning iyunida esa 17 foizga tushib ketdi. AQSh va Koreya Respublikasi prezidentlarining AQSH va Koreya Respublikasi oʻrtasidagi erkin savdo toʻgʻrisidagi bitimni (KORUS FTA) ratifikatsiya qilish masalasi boʻyicha muhokamasi ikki davlat qonunchilarining noroziligiga sabab boʻldi. Li Myon Bakning sammit chogʻida AQSHdan mol goʻshti importiga qoʻyilgan taqiqni qisman olib tashlash toʻgʻrisidagi kelishuvi AQShda erkin savdo toʻgʻrisidagi bitimni tasdiqlash yoʻlidagi toʻsiqlarni bartaraf etishga yordam berishi kutilgan edi, biroq koreyslar AQSH mol goʻshti importiga ruxsat berishga nihoyatda dushman edi. Koreya hukumati shiddatli namoyishchilarga nisbatan sanksiyalar qoʻllanishi, namoyishchilarning politsiya bilan toʻqnashuviga yoʻl qoʻymaslik uchun barcha choralar koʻrilishi haqida bayonot berdi.

Namoyish 2 oydan ortiq davom etdi va oxir-oqibat piketning asl maqsadi — Amerika mol goʻshti importiga qarshi norozilik — muxolifatning zoʻravon noroziligi bilan almashtirildi. Natijada biznes katta zarar koʻrdi va ijtimoiy xarajatlar taxminan 3 751 300 000 000 vonni tashkil etdi.

==== Taʼlim siyosati ====
Maxsus ishlab chiqilgan taʼlim tizimini taklif qilib, Prezident Li maʼmuriyati talabalarga kreditlar beradigan Milliy stipendiya jamgʻarmasini tashkil etdi. Bundan tashqari, hukumat oʻqish uchun toʻlashda qiynalayotganlar uchun „kechiktirilgan toʻlov“ tizimini qoʻllab-quvvatladi.

==== Diniy siyosat ====
Chogye Buddist ordeni sodiq nasroniysi boʻlgan Li Myon Bak hukumatining koʻp marta dushmanligiga chidadi. Xususan, Li Myon Bak hukumati buddizmni davlat tomonidan moliyalashtirishni qisqartirdi, Buddaning tugʻilgan kunini (Lotus chiroqlari festivali) davlat darajasida tan olmadi va Chogye ordeni maʼbud nomlarini yangi manzil tizimiga kiritishni taqiqladi.&lt;ref&gt;[[Орден Чоге#.D0.9A.D0.BE.D0.BD.D1.84.D0.BB.D0.B8.D0.BA.D1.82.D1.81.D0.BF.D1.80.D0.B0.D0.B2.D0.B8.D1.82.D0.B5.D0.BB.D1.8C.D1.81.D1.82.D0.B2.D0.BE.D0.BC.D0.9B.D0.B8.D0.9C.D1.91.D0.BD.D0.91.D0.B0.D0.BA.D0.B0]]&lt;/ref&gt;

==== Iqtisodiy siyosat ====
&quot;Mbnomics&quot; — bu Li Myon Bakning makroiqtisodiy siyosatiga nisbatan qoʻllaniladigan atama. Myung-Bak (Mb) bosh harflari va „iqtisod“ soʻzining qoʻshilishidan olingan atama.

=== Qarindoshlariga nisbatan korruptsiya ayblovlari ===
Li oʻzining katta akasi Li Sang Dukka nisbatan qarindosh-urugʻligi uchun tanqid qilingan, uning shaxsiy yordamchisi SLS guruhidan 0,5-0,6 million dollar olganlikda ayblangan&lt;ref&gt;[http://news.khan.co.kr/kh_news/khan_art_view.html?artid=201112100305045&amp;code=910402 위기 맞은 이상득]&lt;/ref&gt;. Li Sang Dukning oʻzi ham Toʻrt asosiy daryo loyihasi uchun pul undirish uchun Oliy prokuror Sulaymondan pora olgani uchun 14 oy qamoqda oʻtirdi&lt;ref&gt;[https://news.mt.co.kr/mtview.php?no=2011091517322945989&amp;outlink=1&amp; '4대강 사업 비리' 대통령 사촌형 일가 고발]&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlar va unvonlar ==

* [[2011|2011-yil]] — Zayed ordeni ([[Birlashgan Arab Amirliklari|BAA]])
* [[2009]] [[13-may|yil 13-may]] — „Oltin burgut“ ordeni ([[Qozogʻiston]])

'''Oʻrinlar'''

* 2007-yil Ekologik qahramon — Time jurnali tomonidan eʼlon qilingan
* 2005-yil „2005-yil odami“ unvoni Financial Times konserni tarkibiga kiruvchi „Direct Investments“ (fDi) jurnali tomonidan berilgan.
* 1999-yil Koreya Respublikasida XXI asr biznes yetakchisi — Daily Economic gazetasi va Janubiy Koreya sanoat federatsiyasi tomonidan mamlakatning 30 ta yetakchi ishbilarmonlari roʻyxatiga kiritilgan.
* 1998-yil Mamlakat taraqqiyotiga katta hissa qoʻshgan 50 ta etakchidan biri — Joseon Ilbo gazetasi tomonidan tuzilgan liderlar roʻyxati
* 1985-yil „Oltin minora“ davlat ordeni — 1-darajali „Sanoat ordeni“ bilan taqdirlangan.
* 1984-yil „Fuqarolik ordeni“ davlat mukofoti bilan taqdirlangan.

== Nashrlar ==

* 2007-yil — „Ona“ (korr. (keli)
* 2007-yil — „Li Myon Bakning qatʼiy vaʼdasi“ (kor. „ilamidee-i-i-i-i-i-i-i-i-i-iyo“)
* 2007-yil — &quot;&quot; (kor. „dee-dee-dee-dee-dee“)
* 2005-yil — „Cheonggyecheon kelajakka oqadi“ (Kor. „seagae-i-i-mi-mami-mami“)
* 2002-yil „Boshqalar umidsizlik haqida gapirganda umid qilaman“ (Kor. „seandaeii-i-i-i-i-i-i-i-i-i-i-i-i-iyo“)
* 1995-yil — „Mo&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;jizalar sodir boʻlmaydi“ (korr. „seunhamajoeno“)

== Eslatmalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [https://web.archive.org/web/20130220102348/http://english.president.go.kr/main.php Prezident devoni] [https://web.archive.org/web/20130220102348/http://english.president.go.kr/main.php)]
* Li Men Bak — maqola
* [https://web.archive.org/web/20151025171737/http://infokorea.ru/ Koreya madaniy axborot xizmati (rus)] [https://web.archive.org/web/20151025171737/http://infokorea.ru/)]
* [http://www.korea.net Koreya madaniy axborot xizmati] [http://www.korea.net)]
* [http://marsexxx.com/lit/li-men-bak-chudes-ne-byvaet.htm Li Myon Bak „Hech qanday mo&lt;nowiki&gt;''jiza yo'&lt;/nowiki&gt;q“ (rus.] [http://marsexxx.com/lit/li-men-bak-chudes-ne-byvaet.htm)]
* [http://www.itar-tass.com/c49/586985.html Protektsionistik choralar inqirozni uzaytirishi mumkin — Janubiy Koreya prezidenti Li Myon Bak] [http://www.itar-tass.com/c49/586985.html)] ITAR-TASS veb-saytida intervyu
* [https://rg.ru/2018/03/14/smi-prokuratura-korei-zaprosit-order-na-arest-eks-prezidenta-li-men-baka.html Koreya Respublikasi prokuraturasi Li Myon Bakni hibsga olish uchun order soʻramoqda]
{{Koreya Respublikasi Prezidentlari}}

[[Turkum:Zayd ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Oltin burgut ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Italiya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun katta xochli ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Mugunxva ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Kishilar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1941-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:19-dekabrda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>d85bjniurq8oi5lwtxtzcx4rfy5vbd4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalarni himoya qilish kuni (Ukraina)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>730081</id>
    <revision>
      <id>5481166</id>
      <parentid>4998161</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:41:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Mirishkorlik [[Bolalarni himoya qilish kuni, Ukraina]] sahifasini [[Bolalarni himoya qilish kuni (Ukraina)]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>4998161</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2800" sha1="hwj5lmbne5hcdi6vqjuefv3on8psg8t" xml:space="preserve">„'''Bolalarni himoya qilish kuni'''“ (''Ukraincha'' „''Den zaxistu dіtey''“) — har yili 1-[[1-iyun|iyun kuni]] [[Ukraina|Ukrainada]] nishonlanadigan [[Bola|bolalar]] muammolariga jamoatchilik eʼtiborini jalb qilish uchun moʻljallangan milliy [[Bayram|bayramdir]]&lt;ref&gt;[http://www.calend.ru/holidays/0/0/51/6/ Mejdunarodniy den zaщiti detey — 1-iyunya. Istoriya i osobennosti prazdnika v proekte Kalendar Prazdnikov 2010]&lt;/ref&gt;.

„Bolalarni himoya qilish kuni“ Ukraina rasmiy taqvimida ikkinchi ming yillikning oxirida, [[30-may|1998-yil 30-mayda]] &quot;''Ukraina Oila va yoshlar ishlari boʻyicha vazirligi, Butun Ukraina Bolalarni himoya qilish qoʻmitasi, „Ukraina bolalar uchun“ onalar va bolalarni ijtimoiy himoya qilish milliy jamgʻarmasi va boshqa jamoat tashkilotlari tashabbusini qoʻllab-quvvatlash uchun''&quot; [[Kiyev|Kiyevda]] Ukrainaning ikkinchi Prezidenti [[Leonid Kuchma|Leonid Danilovich Kuchma]] 568/98-sonli „''Bolalarni himoya qilish kuni toʻgʻrisida''“gi farmonni imzolab, uni har [[Yil|yili]] 1-iyun kuni Ukrainada nishonlashni buyurganidan soʻng [[1998|1998-yilda paydo boʻldi]]&lt;ref&gt;[http://zakon1.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=568 %2F98 Pro Den zaxistu dіtey| vіd 30.05.1998 № 568/98]&lt;/ref&gt;.

Ushbu bayram sanasi davlat rahbari tomonidan tasodifan tanlanmagan. [[1991]]-[[27-sentabr|yil 27-sentabrda]]n mamlakatda bolalarning [[Taʼlim|taʼlim olish]], madaniyat yutuqlaridan foydalanish, [[dam olish]] va boʻsh vaqtni oʻtkazish hamda[[Birlashgan millatlar tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotiga]] aʼzo davlatlar tomonidan bolalarga boshqa xizmatlar koʻrsatish huquqini belgilaydigan xalqaro huquqiy [[hujjat]] — [[Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiya|Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya]] kuchga kirdi. Shu bois, „Bolalarni himoya qilish kuni“ respublika rahbariyati tomonidan 1-iyun kuni nishonlanadigan Xalqaro bolalarni himoya qilish kuniga toʻgʻrilab belgilandi.

„Bolalarni himoya qilish kuni“ yil kelishiga qarab, dam olish kuniga toʻgʻri kelmasa, ishlamaydigan kun emas.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== Havolalar ==

* [http://zakon1.rada.gov.ua/cgi-bin/laws/main.cgi?nreg=568 %2F98 Bolalarni himoya qilish kuni haqida | 1998-yil 30-maydagi 568/98-son]
* [http://www.icrc.org/web/rus/siterus0.nsf/htmlall/6dmgqr?opendocument Afrika bolalarni himoya qilish kuni] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20061202230122/http://www.icrc.org/web/rus/siterus0.nsf/htmlall/6dmgqr?opendocument |date=2006-12-02 }}
[[Turkum:Bola huquqlari]]
[[Turkum:Bolalar bayramlari]]
[[Turkum: dam olish kunlari 1-iyun]]
[[Turkum: alifbo tartibida dam olish / bolalar]]
[[Turkum: Ukraina Bayramlari / Bolalar]]
[[Turkum: 1998-yilda paydo bo'lgan]]
[[Turkum:bola huquqlari]]</text>
      <sha1>hwj5lmbne5hcdi6vqjuefv3on8psg8t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Modul:Goalscorers</title>
    <ns>828</ns>
    <id>731531</id>
    <revision>
      <id>5480853</id>
      <parentid>5474704</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:53:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480853</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42417" sha1="pzvgyfi3as705o5r0fezkl9ww6c4esi" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local precision = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then precision = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = text .. string.format(&quot; %d oʻyinda%, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g goal%s&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>pzvgyfi3as705o5r0fezkl9ww6c4esi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480855</id>
      <parentid>5480853</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:56:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480855</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42413" sha1="j0s7fn6t4aj15fs7o82loi8ellnihm5" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = text .. string.format(&quot; %d oʻyinda%, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g goal%s&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>j0s7fn6t4aj15fs7o82loi8ellnihm5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480856</id>
      <parentid>5480855</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:58:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480856</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42413" sha1="9qgbrznaex03yym40qv3kbd3nuu1ofd" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = text .. string.format(&quot; %d oʻyinda%s, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol%s&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>9qgbrznaex03yym40qv3kbd3nuu1ofd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480863</id>
      <parentid>5480856</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:00:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480863</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42396" sha1="4sbht16kn68u983b8mroj173nd93h2i" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol.&quot;, matches, goals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>4sbht16kn68u983b8mroj173nd93h2i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480874</id>
      <parentid>5480863</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:02:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480874</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42401" sha1="is2aon0ok6jko9wjv5ln4ddy7w4s5er" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol.&quot;, matches, totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>is2aon0ok6jko9wjv5ln4ddy7w4s5er</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480875</id>
      <parentid>5480874</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:03:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/Azizxon Muzaffarov|Azizxon Muzaffarov]] ([[User talk:Azizxon Muzaffarov|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5480874|5480874]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480875</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42396" sha1="4sbht16kn68u983b8mroj173nd93h2i" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol.&quot;, matches, goals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>4sbht16kn68u983b8mroj173nd93h2i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480881</id>
      <parentid>5480875</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:05:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480881</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42403" sha1="tbj50orgerugkfb24g25ik52rz0jmyn" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol.&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>tbj50orgerugkfb24g25ik52rz0jmyn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480883</id>
      <parentid>5480881</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:06:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480883</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42402" sha1="9ioccqwmgp2m6t68gbtpc9tp1fgpnsm" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' own goals'] or g.args[math.abs(number) .. ' own goal']
       	  statType = &quot;ta avto gol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>9ioccqwmgp2m6t68gbtpc9tp1fgpnsm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480886</id>
      <parentid>5480883</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:08:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480886</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42404" sha1="7odn4p56zsp0e7oju0v9lzagiuaslaf" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;against &quot;                    -- construct the alphabetical list string
	for i=1, #items do
		local sep =  &quot;, &quot;                              -- separator for comma-delimited list
		if i==1 then sep = &quot;&quot;                          -- first word doesn't need comma
		elseif i==#items then sep = &quot; &amp; &quot;            -- use &quot;and&quot; before last word
		end
		list = list .. sep .. items[i]
	end	
	return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>7odn4p56zsp0e7oju0v9lzagiuaslaf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480887</id>
      <parentid>5480886</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:10:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480887</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42204" sha1="5x2ym971g60ncb5jlwvlauus52bo0kp" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' goals'] or g.args[number .. ' goal']
                       or g.args[number .. ' assists'] or g.args[number .. ' assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>5x2ym971g60ncb5jlwvlauus52bo0kp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480907</id>
      <parentid>5480887</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:15:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480907</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42212" sha1="1g9wm515yrqppl5n7997ho5y2oltlmz" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' ta gol'] or g.args[number .. ' ta gol']
                       or g.args[number .. ' ta assist'] or g.args[number .. ' ta assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args['goals']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>1g9wm515yrqppl5n7997ho5y2oltlmz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480915</id>
      <parentid>5480907</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:19:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480915</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42214" sha1="pll54dlp91pzwnsbj7pupbtgobo40me" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['goals'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' ta gol'] or g.args[number .. ' ta gol']
                       or g.args[number .. ' ta assist'] or g.args[number .. ' ta assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args[' ta gol']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>pll54dlp91pzwnsbj7pupbtgobo40me</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480920</id>
      <parentid>5480915</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:20:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480920</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42215" sha1="sfu97k7jtjnmnejvv99ypm96jhg0vi0" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; goal&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['ta gol'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' ta gol'] or g.args[number .. ' ta gol']
                       or g.args[number .. ' ta assist'] or g.args[number .. ' ta assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args[' ta gol']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>sfu97k7jtjnmnejvv99ypm96jhg0vi0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480925</id>
      <parentid>5480920</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:21:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480925</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42217" sha1="d0a6kobm3zy0vtzh9rqoxij90g4td93" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; ta gol&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end
    		if  math.abs(u['goals']) ~= 1 then goalString = goalString .. &quot;s&quot; end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['ta gol'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' ta gol'] or g.args[number .. ' ta gol']
                       or g.args[number .. ' ta assist'] or g.args[number .. ' ta assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args[' ta gol']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>d0a6kobm3zy0vtzh9rqoxij90g4td93</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480928</id>
      <parentid>5480925</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:23:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480928</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42141" sha1="706r41p4mpc86v1abjgkl09tnjmf1mg" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; ta gol&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; own&quot; .. goalString 
    		end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['ta gol'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' ta gol'] or g.args[number .. ' ta gol']
                       or g.args[number .. ' ta assist'] or g.args[number .. ' ta assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args[' ta gol']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>706r41p4mpc86v1abjgkl09tnjmf1mg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480932</id>
      <parentid>5480928</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:25:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480932</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="42130" sha1="bzwe07hfxb7csxhxy8y7z4qgvqhvmow" xml:space="preserve">require('strict');
local yesno = require('Module:Yesno')

local p = {} 
local g = {}         -- for parameters with global scope in this module
g.goalscorers = {}   -- table where selected and sorted players will be place
g.args = {}
g.totalGoals = 0
local data = {}      -- module subpage data -- require('Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying'); 

p.errorString = &quot;&quot;
function p.error_msg()
	if p.errorString ~= &quot;&quot; then
		return '&lt;span style=&quot;font-size:100%&quot; class=&quot;error&quot;&gt;'
	         -- '&lt;code style=&quot;color:inherit;border:inherit;padding:inherit;&quot;&gt;&amp;#124;_template=&lt;/code&gt;'
	         .. p.errorString .. '&lt;/span&gt;';
	end
end
-- modul pastki sahifalarida kiritilgan gollar haqidagi maʼlumotlar, masalan. &quot;Module:Goalscorers/data/UEFA Euro 2016 qualifying&quot;
      --[[ parameters containing data help in three tables
						data.rounds = {}   -- group, play-off
						data.goalscorers = {}    -- player, country, goals in each round)
						data.owngoalscorers = {} -- player, country, goals in each round)
						data.updated = {}        -- date of latest update (month, day, year)
					--]]

--[[ ############################ Parameter handing  ###############################
     p.getArgs() - gets arguments from frame (invoke) or parent frame (template)     
]]

local function getArgs(frame)
	local parents = mw.getCurrentFrame():getParent()
		
	for k,v in pairs(parents.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]=mw.text.trim(v) --parents.args[k]
		end
	end
	for k,v in pairs(frame.args) do
		--check content
		if v and v ~= &quot;&quot; then
			g.args[k]= mw.text.trim(v)  --parents.args[k]
		end
	end
	-- allow empty caption to blank default
	--if parents.args['caption'] then templateArgs['caption'] = parents.args['caption'] end
end

--[[ ############################## Main function and other functions ######################
     p.main()                      - simple output of the data in the module in list form
     p.addIntroductorySentence()   - add sentence on number of goals and matches, with goals per match
     p.addFooterSentence()         - add footnote
     p.getNumberMatches()
     p.owngoals()                  - get own goals (no longer used?)
	 p._owngoals()                 - core functionality for p.owngoals()
]]
function p.main(frame)
    getArgs(frame)
    local dataTarget =  g.args[1] or  g.args['data']
    if dataTarget then
        data = require('Module:Goalscorers/data/'.. dataTarget) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 
    	return p.useModuleData(frame)  -- data on goals taken from module subpage
    else
    	return p.useTemplateData(frame)  -- data on goals/assists taken from template
    end
    
end
function p.useModuleData(frame)

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    g.totalGoals = 0
    local ok = p.selectGoalscorers() -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    if not ok then return p.error_msg() end
    
    -- CHANGE: append own goals to list  (data will now include goals and own goals (negative))  
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;)    
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    local outputString = p.addIntroductorySentence() .. p.outputGoalscorers(frame) .. p.addFooterSentence()
--                      .. &quot;&quot;              --TODO add intermediate heading?
--                      .. p._owngoals(frame)  -- output list of goalscorers
    
    return p.error_msg() or outputString
end

function p.addIntroductorySentence()          -- add introductory text
	
	local totalGoalString = &quot;Jami &quot; .. g.totalGoals .. &quot; gollar kiritildi.&quot;
	-- #MATCHES ta oʻyinda #GOALS ta gol urilgan, har bir oʻyin uchun oʻrtacha #GOALS/#MATCHES kiritilgan
	
	local matches, dateUpdated = p.getNumberMatches()
	local mdyFormat = yesno(g.args['mdy'])
	
	local Date = require('Module:Date')._Date
	
	local pluralGoals = &quot;s&quot;
	local text1 = &quot;&quot;
	if g.totalGoals == 1 then
		pluralGoals = &quot;&quot;
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;was&quot; else text1 = &quot;has been&quot; end
	else
		if dateUpdated == 'complete' then text1 = &quot;were&quot; else text1 = &quot;have been&quot; end
	end
	local text = string.format(&quot; %s %s ta gol urilgan&quot;, text1, mw.getLanguage('en'):formatNum(g.totalGoals), pluralGoals)
	
	local pluralMatches = &quot;es&quot;
	if matches==1 then pluralMatches = &quot;&quot; end
	if matches then
		local average = g.totalGoals/tonumber(matches)
		local aniqlik = 3                        -- display d.dd (three significant disgits)
		if average &lt; 1 then aniqlik = 2 end      -- display 0.dd (thwo significant disgits)
		average = tostring (average)

		local pluralAverage = &quot;s&quot;
		if  tonumber(string.format(&quot;%.2f&quot;,average))==1 then pluralAverage = &quot;&quot; end
	    text = string.format(&quot;%d oʻyinda %d ta gol urilgan, har bir oʻyinda oʻrtacha %.&quot;..aniqlik..&quot;g gol&quot;, matches, g.totalGoals, average)
	end
    
	if dateUpdated == 'complete' or dateUpdated == &quot;&quot; then
	    text = text .. &quot;.&quot;
	else
		local dateFormat =  'dmy'                                                       -- default
		if data.params and data.params['date_format'] then dateFormat = data.params['date_format'] end  -- from data module
		if mdyFormat == true then dateFormat = &quot;mdy&quot; else
			if mdyFormat == false then dateFormat = &quot;dmy&quot; end   -- template param overrides
		end
	    text = text .. &quot; (&quot; .. Date(dateUpdated):text(dateFormat) .. &quot; holatiga koʻra).&quot;
	end
	text = p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)  -- handles template parameters bold, further, extra

	return text --totalGoalString 
end
function p.addFooterSentence()                 -- add notes at bottom
    
    local footerSentence = g.args['footer'] or &quot;&quot;
    --footerSentence = &quot;This is a footer sentence.&quot;               -- test footer
    if data.params then
    	local footer = data.params['footer'] or nil
	    if footer then
	    	local frame = mw.getCurrentFrame()
	    	local processed = frame:preprocess(footer)
	    	if g.notes then
	    		footerSentence  = footerSentence  .. processed
	    	end
	    end
    end
    
    if footerSentence ~= &quot;&quot; then
    	footerSentence = '&lt;div style = &quot;&quot; &gt;' .. footerSentence .. '&lt;/div&gt;'
    end
    return footerSentence
end
function p.getNumberMatches()
   	local matches = g.args['matches']
   	local dateUpdated = data.updated['date'] or &quot;1700-01-01&quot; --'complete' -- assume completed if missing
  
    --local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    --local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc 
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()
    
    local allGroupGames = 0
    local latestGroupDate = &quot;1800-01-01&quot; 
    if group and (round == &quot;all&quot; or group == &quot;all&quot;) then           -- count all the group games
    	for k,v in pairs(data.updated.group) do
    		allGroupGames = allGroupGames + v[1]
    		if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; latestGroupDate then latestGroupDate = v[2] end -- update if later date
    	end
    	if latestGroupDate == &quot;1800-01-01&quot; then latestGroupDate = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete
    end
    if group and (round == &quot;all&quot; and group ~= &quot;all&quot;) then                   -- for totals of all rounds with only one group
           allGroupGames     = data.updated.group[group][1]     -- number matches
           latestGroupDate = data.updated.group[group][2]       -- update date or completed
	end
	if round == &quot;all&quot; then                                       -- all rounds and goals
        matches=0
        for k,v in pairs(data.updated) do 
            if k == &quot;group&quot; then
        		matches = matches + allGroupGames
    	     	if latestGroupDate ~= &quot;complete&quot; and latestGroupDate &gt; dateUpdated then 
    	     		dateUpdated = latestGroupDate                -- update if later date
    	        end 
        	elseif p.validateRound(k) then
        		matches = matches + v[1]
    		    if v[2] ~= &quot;complete&quot; and v[2] &gt; dateUpdated then dateUpdated = v[2] end -- update if later date
        	end
        	
        end 
	elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
	    if group == &quot;all&quot; then                            
		   matches = allGroupGames
		   dateUpdated = latestGroupDate  
		else                                                      -- single group only
           matches     = data.updated.group[group][1]                 -- number matches
           dateUpdated = data.updated.group[group][2]                 -- update date or completed
		end
	else                                                          -- any other round
       matches     = data.updated[round][1]                           -- number matches
       dateUpdated = data.updated[round][2]                           -- update date or completed
    end 
    
    if dateUpdated == &quot;1700-01-01&quot; then dateUpdated = &quot;complete&quot;  end -- no dates so must be complete

   	return matches, dateUpdated
end

function p.owngoals(frame) -- need to check parameters if external call
    getArgs(frame)
    data = require('Module:Goalscorers/data/'.. g.args[1]) --or 'UEFA Euro 2016 qualifying' 

    local outputString = p._owngoals(frame)
    return  p.error_msg() or outputString
end
function p._owngoals(frame) -- internal call for own goals

    --p.goalscorers = {} -- table where selected and sorted players will be place
    
    p.selectGoalscorers(&quot;OG&quot;) -- selected goalscorers meeting round and group criteris
    
    p.sortGoalscorers() -- sort selected goalscorers by number of goal, then country

    return p.outputGoalscorers(frame, &quot;OG&quot;) -- output list of goalscorers
    
end
function p.validateRound(round)
   local validateRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
	end
	return validateRound
end

--[[ ############################## functions to select goalscorers ######################
      p.selectGoalscorers()     - select goals scoreers required for list (rounds, groups)
      p.getRoundAndGroup()
      p.getGoalsCol(round)      - get column containing round data or first data column if round = all
      (country, possibleGroup)
      p.getGoals (u, player)
      p.parseComment(comment)
      p.getPlayer(u)
]]
--[[ p.selectGoalscorers()     
         - select players meeting round and group criteria from goalscoreres list
         - gets goals and comments
]]
function p.selectGoalscorers(og)
    
    local round, group =  p.getRoundAndGroup()        
    if not round then return false end                    -- exit if no valid round
    
    local goalMinimum = tonumber(g.args['minimum']) or -5  -- assume 5 own goals is maximum
    local goalsCol = p.getGoalsCol(round)                  -- first column for goals
    
    -- soʻralgan turlarda/guruhlarda gol urgan oʻyinchilarni tanlang
    local goalscorerData = data.goalscorers
    if og == &quot;OG&quot; then goalscorerData = data.owngoalscorers end
    
    for k,v in pairs(goalscorerData) do
        local goals, comment = 0, &quot;&quot;                         -- goals &gt; 0 is the flag to include the player
        local playerName, playerAlias = p.getPlayer(v[1])                -- player name
        local goalsByRound, commentByRound = 0, &quot;&quot;
		
		if round == &quot;all&quot;  then                         -- goals in all rounds and all groups
		    
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if group and group ~= &quot;all&quot; and i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end

		    	goals = goals +   goalsByRound              --TODO use getGoals on round options
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;all2&quot; and group ~= &quot;all&quot; then         -- goals in all rounds but only from one group

			--TODO code to go through all rounds but only include goals in specified group [TODO merge with above option]
			--mw.addWarning( g.args[1] .. &quot;:Mix:round=all and group=&quot; .. group .. &quot;/&quot; .. p.getGroup(v[2], v[3] ) )
		    for i = goalsCol, #v, 1 do        
		    	if i == p.getGoalsCol(&quot;group&quot;) and group ~= p.getGroup(v[2], v[3])  then 
		    	   goalsByRound = 0
		    	   commentByRound = &quot;&quot;
		    	else
		    		goalsByRound, commentByRound = p.getGoals( v[i] , playerName)
		    	end
		    	goals = goals +   goalsByRound              
		    	if commentByRound ~= &quot;&quot; then
			    	if comment == &quot;&quot; then
			    		comment = commentByRound 
			    	else
			    		comment = comment .. &quot;,&quot; .. commentByRound  --TODO decide on comma or semi-colon
		    		end
	       		end
		    	i = i+1
		    end
		elseif round == &quot;group&quot; then                                  -- group round only
		    if group == p.getGroup(v[2], v[3]) then                         -- single group only 
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			elseif group == &quot;all&quot; then                                 -- any group
				goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)
			else   
				-- do nothing for other groups
			end
		--elseif round == &quot;playoffs&quot; then                                   -- playoff round (redunant?)
		--	   goals = v[goalsCol]
		else                                                              -- any other round
			goals, comment = p.getGoals( v[goalsCol] , playerName)        -- should also handle playoffs
	    end 
	    if goals &gt;= goalMinimum and goals ~= 0 then
	    	   if comment ~= &quot;&quot; then 
	    	   	  if og == &quot;OG&quot; then 
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt; (' .. p.sortComment(comment) .. ')&lt;/span&gt;' 
	    	   	  else
	    	   	  	comment = '&lt;span&gt;' .. comment .. '&lt;/span&gt;'   -- no parenthesis when using notes
	    	      end
	    	   end
	    	   
	    	   if og == &quot;OG&quot; then goals = -goals end  -- make owngoals negative numbers
	    	   
			   g.goalscorers[#g.goalscorers+1] = { player=playerName, alias=playerAlias,
			   	                                   country=v[2], 
			   	                                   goals=goals, 
			   	                                   comment=p.parseComment(comment)}
			   --g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter	                                  
	    end
	    g.totalGoals = g.totalGoals + math.abs(goals)    -- increment total goal counter
    end
    return true -- data collected for selected goalscorers 
end
--[[ p.getRoundAndGroup()


]]
function  p.getRoundAndGroup()
    local round = g.args['round'] or &quot;all&quot;    -- round =  all(empty)|group|playoffs
    local group = g.args['group'] or &quot;all&quot;     -- group =  all(empty), A,B,C etc  
    
    local validateRound = false
    local validateGroupRound = false
    for k,v in pairs(data.rounds) do
       if k == round then validateRound = true end             -- data for this round exists
       if k == &quot;group&quot; then validateGroupRound = true end      -- guruh bosqichi mavjud
    end
    if validateRound == false and round ~= &quot;all&quot; then 
    	local message = 'Invalid round &quot;' .. round .. '&quot; specified. No data found for that round. '
    	mw.addWarning( message )
    	p.errorString = p.errorString .. message
    	round = nil
    end
    if validateGroupRound == false  then group = false end  -- guruh bosqichi yoʻq
    
    -- TODO add group error checking
    -- Could merge with getGoalsCol() and also return goalsCol
    return round, group
end

--[[  p.getGoalsCol(round)
      - get column containing round data or first data column if round = &quot;all&quot; 
      - allows group column to be omitted from player table when group table provided 
]]
function p.getGoalsCol(round)
   
    local minimum = 1000
    if round == &quot;all&quot; then  -- if all need column of first round
       for k,v in pairs(data.rounds) do
       	  if v &lt; minimum then minimum = v end
       	  --return v -- return the first one  [this seemed to work reliably, but sometimes table order is not as listed]
       end
       return minimum
    end
    if data.rounds and data.rounds[round] then
    	return  data.rounds[round] -- get column containing goals for that round
    else
    	return 4  -- an old default when no data.round (may not be necessary)
    end
end

--[[ p.getGroup(country, possibleGroup)
         - get group from group table or from player table    
         - possibleGroup is the column containing the Group (when no group table) or the first data column
]]
function p.getGroup(country, possibleGroup)             -- row contain player name, country code, group if given, goals
	if data.groups then
       for k,v in pairs(data.groups)  do  -- iterate through the groups
            --local = gotGroup = false
    		for j,u in pairs(v) do       -- for each group
    		   if u == country then
    		   	  return k
    		   end
    		end
    	end
        return &quot;no group found&quot;
    else 
    	return possibleGroup -- no group table, so assume column three contains the group
	end
	
end
--[[ get number of goals and any associated comment
      the goals can be a single number (the usual case)
        or as an option table (e.g. for own goals): { number of own goals, comma-delimited list of opponents }
    - if the entry is a table, we want the first entry (a number) and the second (comment string)
    - otherwise, if a number, we just want the number and an empty string
]]
function p.getGoals (u, player)
	if type(u) == 'table' and type(u[1]) == 'number' then
		return u[1], u[2]            -- return number of goals, comment
	elseif type(u) == 'number' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return number of goals, empty string
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid goals entry for player &quot; .. player
		return 0, &quot;&quot;
	end
end
function p.parseComment(comment)
	
	local frame = mw.getCurrentFrame()

	-- we have something like &quot;{{efn-ua|name=goals}}&quot;
	if string.find(comment, &quot;efn&quot; , 1 , true ) then       -- if we have a comment with a note
		g.notes = true                                    -- set flag
	end
	
	
	return frame:preprocess(comment)
end

function p.getPlayer(u)
	if type(u) == 'table'  then
		if type(u[1]) == 'string' and type(u[2]) == 'string' then
			--[[if #u[2] &gt;1 then 
				p.errorString = p.errorString  .. &quot;\n\nWe have u[1]=&quot; .. u[1] .. &quot; and u[2]=&quot; .. u[2]
			end]]
			return u[1], u[2]            -- return player name, player sorting alias
		else
			p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u[1] .. &quot;, &quot; .. u[2] 
			return &quot;&quot;, &quot;&quot;     --TODO errroer
		end
	elseif type(u) == 'string' then
		return u, &quot;&quot;                 -- return player name
	else
		p.errorString = p.errorString .. &quot; Invalid name entry for player &quot; .. u or u[1] or &quot;unknown&quot;
		return &quot;&quot;, &quot;&quot;
	end
end

--[[ ############################## functions to sort goalscorers ######################
        p.preprocessSortName (name)
        p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
        p.sortComment(comment)
        p.getCountryName(country)
        p.sortGoalscorers()             -- the main sort funtion
        
]]

--[=[ function p.preprocessSortName()
      stripp off wikitext [[ and ]]
      force to lowercase
      change special characters to standard letters
]=]
function p.preprocessSortName (name)
	name = string.gsub(name, &quot;%[%[&quot;, &quot;&quot;)              -- strip off [[ and ]]
	name = string.gsub(name, &quot;%]%]&quot;, &quot;&quot;)
    --name =string.lower(name)                          -- force lower case and return
    name = mw.ustring.lower(name)                       -- use unicode function

	local specialChars = {                            -- list of special characters and replacement pairs
		                   { &quot;ı&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;İ&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ß&quot;, &quot;ss&quot; },
		                   { &quot;ý&quot;, &quot;y&quot; } , { &quot;ř&quot;, &quot;r&quot; } , { &quot;ő&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;é&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;è&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;þ&quot;, &quot;th&quot; },
		                   { &quot;ē&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ņ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;č&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ū&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ž&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;æ&quot;, &quot;ae&quot; },
		                   { &quot;å&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ø&quot;, &quot;o&quot; } , { &quot;ą&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ń&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ł&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ã&quot;, &quot;a&quot; },
		                   { &quot;ș&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;š&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;í&quot;, &quot;i&quot; },
		                   { &quot;á&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ä&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ć&quot;, &quot;c&quot; },
		                   { &quot;ç&quot;, &quot;c&quot; } , { &quot;ğ&quot;, &quot;g&quot; } , { &quot;ö&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ë&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ú&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ó&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ð&quot;, &quot;d&quot; } , { &quot;ü&quot;, &quot;u&quot; } , { &quot;ű&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ā&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ī&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;đ&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ă&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;â&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ż&quot;, &quot;z&quot; },
		                   { &quot;ț&quot;, &quot;t&quot; } , { &quot;ş&quot;, &quot;s&quot; } , { &quot;ś&quot;, &quot;s&quot; },
		                   { &quot;ǎ&quot;, &quot;a&quot; } , { &quot;ě&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ů&quot;, &quot;u&quot; },
		                   { &quot;ĕ&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ñ&quot;, &quot;n&quot; } , { &quot;ď&quot;, &quot;d&quot; },
		                   { &quot;ï&quot;, &quot;i&quot; } , { &quot;ź&quot;, &quot;z&quot; } , { &quot;ô&quot;, &quot;o&quot; },
		                   { &quot;ė&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ľ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ģ&quot;, &quot;g&quot; },
		                   { &quot;ļ&quot;, &quot;l&quot; } , { &quot;ę&quot;, &quot;e&quot; } , { &quot;ň&quot;, &quot;n&quot; },
		                   { &quot;ò&quot;, &quot;o&quot; }
                         }
    for k,v in pairs(specialChars) do                 -- replace special characters from supplied list
    	name = string.gsub(name, v[1], v[2])
    end

	return name                     
end
--[[ return the name for sorting 
       return supplied alias name for sorting
       otherwise
          checks for pipe (redirect) and uses name after pipe
          splits name into words
             returns first name if only name (e.g. Nani)
             otherwise returns name in format second_name [.. last name], firstname
]]
function p.getPlayerSortName (playerName, sortName, countryName)
	
			--dewikify all names before sorting, also forces lowercase
	playerName = p.preprocessSortName(playerName)
	sortName = p.preprocessSortName(sortName)
	
	if sortName ~= &quot;&quot; then                           -- if we have a sort name supplied
		return sortName                              --            then return it
	end
	
	-- players from certain countries will use name in order supplied
	local noSort = { &quot;CAM&quot;, &quot;CHN&quot;, &quot;TPE&quot;, &quot;MYA&quot;, &quot;PRK&quot;, &quot;KOR&quot;, &quot;VIE&quot; }
	for k,v in pairs(noSort) do 
		if v == countryName then
			return playerName
		end
	end
	
	
	-- else work it out from the supplied player name
		
    -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
    if string.find (playerName, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
      	local names = mw.text.split( playerName, &quot;|&quot;)    
       	playerName = names[2]                               -- get name after pipe
    end

    local names = mw.text.split( playerName, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
	
	if #names == 1 then
		return names[1]                             -- return name of single name player
	else
		-- we will assume the second name is the sort name e.g, Joe Bloggs, Jan van Bloggen
		local name = names[2]                   -- set name to second name e.g. Bloggs or van
		local i=3
		while i &lt;= #names do                       -- any addition names e.g. Bloggen
			name= name .. names[i]
			i=i+1
		end
		name = name .. &quot;, &quot; .. names[1]           -- add first name e.g. Joe or Jan
		        
		return name                                -- sort on second name third name etc, first name	
	end
	
end

-- sort the list of countries alphabetically
function p.sortComment(comment)

	local items = mw.text.split( comment, &quot;,&quot;)         -- split comma-delimited list

    for k,v in pairs(items) do 
    	items[k] = mw.text.trim(v)                          -- trim spaces and coe
    end
    
	table.sort(items, function(a,b) return a&lt;b end)         -- sort the table alphbetically

	local list = &quot;&quot;
for i = 1, #items do
	local sep = &quot;, &quot;
	if i == 1 then
		sep = &quot;&quot;
	elseif i == #items then
		sep = &quot; va &quot;  -- yoki &quot; hamda &quot;
	end
	list = list .. sep .. items[i] .. &quot;ga qarshi&quot;
end
return list
	
end
function p.getCountryName(country)
	
	if string.len(country) == 3 then      -- if the country given as a three-letter code
		local codes = require('Module:Goalscorers/data/Country codes')
	    
	    for k,v in pairs(codes.alias) do 
    	   if v[1] == country then
    	   	   return v[2]
    	   end
        end
	else
	    return country                    -- return the country name as is
	end
end
--[[ sort goalscorers by goals, country and name
        the sort first sorts by number of goals
        when these are equal, it sorts by country
        when these are equal, it sorts by name
        Note: the name sort is on the first name
               - a split of the name and sort on the last name is possible
               - however, this would be complicated by Dutch (e.g. Stefan de Vrij) and Spanish names
               - would sort on second name be better
]]
function p.sortGoalscorers()
    
    local sort_function = function( a,b )
		    if (a.goals &gt; b.goals) then                -- primary sort on 'goals' -&gt; a before b
		        return true
		    elseif (a.goals &lt; b.goals) then            -- primary sort on 'goals' -&gt; b before a
		        return false
		    else -- a.goals == b.goals 		           -- primary sort tied, 
		        
		        --return a.country &lt; b.country         -- resolve with secondary sort on 'country'
			    local country_a = p.getCountryName(a.country) or &quot;&quot;  -- sort on name of country, not the code
			    local country_b = p.getCountryName(b.country) or &quot;&quot;
			    
			    if (country_a &lt; country_b) then        -- secondary sort on 'country'
			        return true
			    elseif (country_a &gt; country_b) then    -- secondary sort on 'country'
			        return false
			    else -- a.country == b.country 		   -- secondary sort tied, 

			        --return a.player &lt; b.player         --resolve with tertiary sort on 'player' name
                    
                    local player_a = p.getPlayerSortName(a.player, a.alias, a.country) -- get player name for sorting
                    local player_b = p.getPlayerSortName(b.player, b.alias, b.country)
                    
                    return player_a &lt; player_b      -- 
--[[]
                     --local test_a, test_b = a.player, b.player

                   -- we don't want to test the name in a redirect, so get name after pipe if there is one
                    if string.find (a.player, &quot;|&quot;) then                 -- test for redirect
                    	local names = mw.text.split( a.player, &quot;|&quot;)    
                    	test_a = names[2]                               -- get name after pipe
                    end
                    if string.find (b.player, &quot;|&quot;) then
                    	local names = mw.text.split( b.player, &quot;|&quot;)
                    	test_b = names[2]
                    end
                    
			        local names_a = mw.text.split( test_a, &quot; &quot;) -- we don't want to sort on first name
			        local names_b = mw.text.split( test_b, &quot; &quot;) --     so split names 
			        
			        if not names_a[2] then names_a[2] = test_a end -- for players with one name
			        if not names_b[2] then names_b[2] = test_b end
			        
			        return names_a[2] &lt; names_b[2]      -- sort on second name
]]			        
			    end		        
		    end
		end
		
    table.sort(g.goalscorers, sort_function)


end
function   p.tabulateGoalscorers(frame, og) 
	
    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    local maxRank = tonumber(g.args['maxrank'] or 10)  -- limit list top ten or value in parameter maxrank
    local rank = 1
    local playerCount = 0
    local rankCount = 0
    local playerCells = &quot;&quot;
    local firstplayerCell = &quot;&quot;

    local tableString = '\n{| class=&quot;wikitable&quot;'                                           -- start table 
                         ..'\n|-' .. '\n!Rank !! Player !! Goals'                          -- add table headers
    if g.args['header'] then tableString = tableString .. '\n|+ ' .. g.args['header']  end -- add header       
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
 
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for tablulated list    
       	local goalscorerString = p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; '''&quot; .. u['player'] .. &quot;'''&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']                -- comment for o.g.

       -- we have a goalscorer
        playerCount = playerCount + 1
        rankCount = rankCount + 1
        
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- player belongs to rowspan for new number of goals
    		                                    -- need to generate code for the previous rowspan (if there is one)
    		                                    -- then start the counts and player list for the new one
	        
	        if playerCount == 1 then
	        	firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString           -- if first player in list just create cell and set goals
	        	goalNumber = u['goals']
	        	--rank = 1
	        	rankCount = 0
	        else    	                                              -- else generate previous rowspan
		        local rowSpan = rankCount
		        if playerCount &gt; maxRank * 1.5 then
		        	firstplayerCell = '\n| style=&quot;font-style:italic;text-align:center;&quot;|' .. rankCount .. &quot; players&quot;
		        	playerCells = &quot;&quot;
		        	rowSpan = 1
		        end
		        tableString = tableString .. '\n|-\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|' .. rank 
		        --if rankCount &gt; 1 then tableString = tableString  .. &quot;=&quot; end  -- adds equals when rank shared
		        tableString = tableString .. firstplayerCell 
		        tableString = tableString .. '\n| style=&quot;text-align:center;&quot; rowspan=&quot;' .. rowSpan .. '&quot;|'  ..  goalNumber
		        tableString = tableString .. playerCells

		        rank = rank + rankCount	
		        if rank &gt; maxRank  then break end -- limit list top ten or value in parameter
		        rankCount = 0
	   			goalNumber = u['goals']
	   			firstplayerCell = '\n|' .. goalscorerString   -- set first player cell for next rowspan
	   			playerCells = &quot;&quot;
			end
        else                                                                      -- else another player with same number of goals
        	playerCells = playerCells .. '\n|-' .. '\n|' .. goalscorerString      -- add to player cell list
        end
    end -- reached end of list of goalscorers

	if tableString ~= &quot;&quot; then
        tableString = tableString .. &quot;\n|}&quot;
		return  tableString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
	
	
end
function   p.outputGoalscorers(frame, og) -- output list of goalscorers
    if g.args['table'] then return p.tabulateGoalscorers(frame, og) end  -- optional table output
    
    local outputString = &quot;&quot;	
    if og == &quot;OG&quot; then   end

    -- ==============output the lists of goalscorers by goal======================
    local goalNumber = 1000
    --local goalMinimum = tonumber(templateArgs['minimum']) or 0
    
    local listOpen = false -- flag for list started by template {{Div Col}} 
    
    for j,u in pairs(g.goalscorers) do    -- run through sorted list of selected goalscorers
    	
    	--if u['goals'] &lt; goalMinimum then break end -- limit list to goals over a threshold (now handled in select goalscorers)
    		
    	if u['goals'] &lt; goalNumber then         -- start new list of new number of goals
    		if listOpen then                    -- if an open list, close last list
    			outputString = outputString .. p.closeList(frame) 
    			listOpen = false -- redundant as will be set true again
    		end
    		goalNumber = u['goals']
    		
    		local goalString = &quot; ta gol&quot;
    		--if og == &quot;OG&quot; then 	
    		if goalNumber &lt; 0 then
    			goalString = &quot; ta avtogol&quot;
			end

    		outputString = outputString .. &quot;\n'''&quot; .. math.abs(u['goals']) .. goalString .. &quot;'''&quot;   -- list caption
    		
    		outputString = outputString .. p.openList(frame,og) --start new list
    		listOpen = true
    		--goalNumber = u['goals']
    	end
    	-- is the player active still?
    	local playerActive = false
    	if data.active_countries then
    		for k,v in pairs(data.active_countries) do
    		  if v == u['country'] then
    		  	playerActive = true
    		  	break;
    		  end
    		end
    	end
    	local _,roundStatus = p.getNumberMatches()
    	if roundStatus == &quot;complete&quot; then playerActive = false end  -- overrides active_countries
    	
    	-- wikitext for bullet list    
       	local goalscorerString = '\n*&lt;span&gt;' .. p.addLinkedIcon(frame, u['country'])    -- linked flag icon    
    	if playerActive and g.args['bold']~='no' then
    		goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &lt;b&gt;&quot; .. u['player'] .. &quot;&lt;/b&gt;&quot;    -- bolded name
    	else
   		    goalscorerString = goalscorerString  .. &quot; &quot; .. u['player']                  -- name
    	end
    	goalscorerString = goalscorerString  .. u['comment']   .. '&lt;/span&gt;'             -- comment for o.g.
    	                              
    	outputString = outputString .. goalscorerString   --  .. &quot; &quot; .. tostring(u['goals'])

    end -- reached end of list of goalscorers

	if outputString ~= &quot;&quot; then
	    outputString = outputString .. p.closeList(frame)

		return outputString
	else
		return (&quot; No goals matching requested criteria.&quot;)
	end
end

-- output icon linked to national team page
function p.addLinkedIcon(frame, country)
	local icon = data.templates['flag_icon_linked']         -- fbicon etc set in data module
	local level = data.templates['youth_level']  or &quot;&quot;           -- parameter for youth level, ie under-21
    -- equivalent to  {{fbicon|country}}     
    local flagVariant = &quot;&quot;
    if data.templates.flagvar and data.templates.flagvar[country] then
    	flagVariant = data.templates.flagvar[country] 
    end
    if level ~= &quot;&quot; then 
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { level, country, flagVariant } }   
    else
    	return frame:expandTemplate{ title = icon , args = { country, flagVariant } }     -- flag icon
    end
end
-- formatting of list under each number of goals
function p.openList(frame,og)

	return mw.getCurrentFrame():extensionTag{
		name = 'templatestyles', args = { src = 'Div col/styles.css' }
	} .. '&lt;div class=&quot;div-col&quot; style=&quot;column-width:25em;&quot;&gt;' -- perhaps add &quot;column-count:3;&quot;&quot; to limit max number of columns?
end
function p.closeList(frame)
   return '&lt;/div&gt;'
end
function p.firstToUpper(str)
    return (str:gsub(&quot;^%l&quot;, string.upper))
end

-- handles parameters bold, further, extra
function p.addAdditionHeaderText(text, dateUpdated)
    if g.args['inlineref'] then
    	text = text .. g.args['inlineref']
    end
    if g.args['bold'] and g.args['bold']~='no' then
    	text = text .. &quot; '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.&quot;
    end
    if g.args['further'] then
    	if text ~= &quot;&quot; then text = text .. &quot; &quot; end
    	text = text .. g.args['further']
    end
    if g.args['extra'] then
    	text = text .. &quot;\n\n&quot; .. g.args['extra']
    end
    return text
end
-- count number of goals for data in template
function p.countGoals(list, number, totalGoals)

    local split = mw.text.split( list, &quot;\n&quot;, true )  -- split the list for number of goals scorers with N goals
    local count = #split  * math.abs(number)         -- calculate number of goals (shu jumladan ta avtogol)
    totalGoals = totalGoals + count
   
    --mw.addWarning( &quot;Entry: &quot; .. list  .. &quot;[&quot; .. count .. &quot;]&quot;)

	return totalGoals 
end

--[[ use data supplied by template 
]]

--function p.list(frame)
function p.useTemplateData(frame)
    --getArgs(frame)
    
    --[[ {{{#if:{{{assists|}}}||There 
                  {{#if:{{{ongoing|}}}|{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|has|have}} been
                  |{{#ifexpr:{{{goals}}}=1|was|were}}}} {{{goals}}} 
                  {{#ifexpr:{{{goals}}}=1|goal|goals}} gol urilgan {{#if:{{{players|}}}|&amp;nbsp;by {{{players}}} 
                  {{#ifexpr:{{{players}}}=1|player|different players}}
                  {{#if:{{{own goals|}}}|&amp;nbsp;(with {{{ta avtogol}}} deb hisoblangan {{#ifexpr:{{{own goals}}}=1|an ta avtogol| ta avtogol}})|}}|}} in {{{matches}}} 
                  {{#ifexpr:{{{matches}}}=1|match|matches}}, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha {{#expr:{{{goals}}}/{{{matches}}} round 2}} 
                  {{#ifexpr:({{{goals}}}/{{{matches}}} round 2)=1|goal|goals}} har bir oʻyin  uchun
                  {{#if:{{{updated|}}}|&amp;nbsp;({{{updated}}} holatiga koʻra)}}.}}{{#if:{{{bold|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}
                  '''Qalin''' harflar bilan belgilangan oʻyinchilar hali ham musobaqada faol.
                  |}}{{#if:{{{further|}}}|{{#if:{{{assists|}}}||&amp;nbsp;}}{{{further}}}|}}
                  {{#if:{{{extra|}}}|{{{extra}}}{{clear}}|}}
    --]]
    local statNumber = g.args['ta gol'] or g.args['assists'] or 0
    local matches = g.args['matches']
    local statType = &quot;ta gol&quot;
    if g.args['assists'] then statType = &quot;assist&quot; end
    if g.args['clean sheets'] then statType = &quot;clean sheet&quot; end
    local ongoing = g.args['ongoing']
    local text1 = &quot;Turnirda&quot;
    if g.args['lc'] then text1 = &quot;davomida&quot; end  
    local text2 = &quot;were&quot;
    if ongoing then text2 = &quot;davomida&quot; end  
    local updateString = &quot;&quot;
    local averageString = &quot;&quot;
    local goalPlural = &quot;lar&quot;                                                                    -- gol(lar)
    if g.args['goals'] and tonumber(g.args['goals']) == 1 then 
    	goalPlural = &quot;&quot;
    	text2 = &quot;was&quot;
    	if ongoing then text2 = &quot;has been&quot; end  
    end
    local matchPlural = &quot;es&quot;                                                                     -- match(es)
    if g.args['ta oʻyinda'] and tonumber(g.args['ta oʻyinda']) == 1 then matchPlural = &quot;&quot;   end
    	
    	
    -- auto version: string.format(&quot; %d oʻyinda, oʻrtacha % uchun.&quot;..aniqlik..&quot;har bir oʻyinda gol%&quot;, matches, pluralMatches, average, pluralAverage)
    if g.args['goals'] and g.args['matches'] then
    	local averageGoals = g.args['goals']/g.args['matches']
    	local avGoalPlural = &quot;s&quot;
    	if averageGoals == 1 then avGoalPlural = &quot;&quot;  end
    	averageString = string.format(&quot;, bu har bir oʻyin uchun oʻrtacha %.3g tadan gol&quot;, g.args['matches'], matchPlural, averageGoals, avGoalPlural)
    end    
    if g.args['updated'] and g.args['updated'] ~= &quot;complete&quot; then
    	updateString = &quot;&amp;nbsp;(&quot; ..g.args['updated'] .. &quot; holatiga koʻra)&quot;
    end
    local sep = &quot;.&quot;
    if g.args['sep'] then sep = g.args['sep'] end
    local text = &quot;&quot;
    if g.args['goals'] then
    	text = string.format(&quot;%s %s %d %s%s scored%s&quot;, 
    	                     text1, text2, statNumber, statType, goalPlural, averageString..updateString..sep)
    end
    text = p.addAdditionHeaderText(text)  -- handles template parameters bold, further, extra
    
    --[[   {{#if:{{{30 goals|{{{30 assists|}}}}}}|'''30 {{#if:{{{assists|}}}|assists|goals}}'''
                 &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt;
                 {{#if:{{{assists|}}}|{{{30 assists}}}|{{{30 goals}}}}}&lt;/div&gt;|}}]]
    local output = &quot;\n&quot;
    local number = 30
   
    local totalGoals = 0
    
    while number &gt; -4 do                   -- for the each goals/assists
    	
       local entry = g.args[number .. ' ta gol'] or g.args[number .. ' ta gol']
                       or g.args[number .. ' ta assist'] or g.args[number .. ' ta assist']
                       or g.args[number .. ' clean sheets'] or g.args[number .. ' clean sheet']
                     
       if number &lt; 0 then  
       	  entry = g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol'] or g.args[math.abs(number) .. ' ta avtogol']
       	  statType = &quot;ta avtogol&quot;
       end
       local plural = &quot;lar&quot;
       if number == 1 or number == -1 then plural = &quot;&quot; end
			
       if entry then                                    -- do we have goals/assists for this number

    	 output = output .. &quot;\n'''&quot; .. tostring(math.abs(number)) .. &quot; &quot; .. statType .. plural .. &quot;'''\n&quot; 
    	                 .. p.openList(frame) .. &quot;\n&quot; .. entry .. p.closeList(frame)
    	 totalGoals = p.countGoals(entry, number, totalGoals)
       end
       
       number = number -1
    end
    
    if statType == &quot;ta gol&quot; or statType == &quot;ta avtogol&quot; then
    	if g.args['goals'] and totalGoals ~= tonumber(g.args[' ta gol']) then 
    	    mw.addWarning(&quot;WARNING. Mismatch between number of goals listed (&quot; .. totalGoals .. &quot;) and goals parameter (&quot; .. g.args['goals']  .. &quot;).&quot;)
    	end
    end
    
    --{{#if:{{{bottom|}}}|{{small|{{{bottom_text}}}}} &lt;div class=&quot;div-col columns column-count column-count-3&quot; style=&quot;column-count:3;&quot;&gt; {{{bottom}}}&lt;/div&gt;|}}{{#if:{{{source|}}}|{{smaller|Source: {{{source}}}}}|}}
    local footerText = g.args['footer-text']  or g.args['bottom'] or &quot;&quot;
    local footerHeading = g.args['footer-heading'] or  g.args['bottom-text'] or &quot;&quot;
    local footer = &quot;&quot;
    if footerText ~= &quot;&quot; then
    	local heading = &quot;&quot;
    	if footerHeading ~= &quot;&quot; then
    		heading = '&lt;p&gt;' .. footerHeading .. '&lt;/p&gt;'
    	end
    	footer =  '\n' ..  heading  .. p.openList(frame)  .. '\n' .. footerText .. p.closeList(frame)
    end
    
    
    --{{#if:{{{source|}}}|{{small|Source: {{{source}}}}}|}}
    local source = g.args['source'] or &quot;&quot;
    if source ~= &quot;&quot; then source = &quot;&lt;small&gt;Source: &quot; .. Manba .. &quot;&lt;/small&gt;&quot; end
    
    return text .. output .. footer .. source
end
return p</text>
      <sha1>bzwe07hfxb7csxhxy8y7z4qgvqhvmow</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mark Kellogg</title>
    <ns>0</ns>
    <id>735841</id>
    <revision>
      <id>5481250</id>
      <parentid>5123052</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:21:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481250</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7225" sha1="nqhfbza8xyv22bzhgwsyb7n2g2s395z" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
|ismi                     = Mark Kellogg
|portret                  = William P. Kellogg - Brady-Handy.jpg|
|portret imzosi           =
|tavsif                   = 
|tugʻilgan paytidagi ismi = Marcus Henry Kellogg
|tavallud sanasi          = {{tugʻilgan sanasi|1831|3|31}}
|tavallud joyi            = [[Brighton, Ontario]], {{flagicon|Canada}} Kanada
|fuqaroligi               =
|vafot sanasi             = {{vafot sanasi va yoshi|1876|6|25|1831|3|31}}
|vafot joyi               = 
|turmush ortogi           =
|universitet              =
|millati                  = Amerikan
|dini                     =
|kasbi                    = Jurnalist
|mukofotlari              =
|faoliyat_yillari         =
|boʻyi                    =
|otasi                    =
|onasi                    =
|bolalari                 =
|bilimi                   =
|partiyasi                =
|sayt                     =
|imzo                     =
}}

'''Mark Kellogg''' (1831-yil 31-mart - 1876-yil 25-iyun) — Kichik Bighorn jangida halok boʻlgan muxbir. Jang paytida Kellogg Jorj Kasterning yonida edi&lt;ref&gt;http://www.astonisher.com/archives/museum/mark_kellogg_big_horn.html&lt;/ref&gt;. Mark o'z xizmat vazifasini bajarish chog'ida halok boʻlgan birinchi Associated Press muxbiri hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/ap.html |access-date=2022-06-13 |archivedate=2013-02-02 |archiveurl=https://archive.today/20130202095642/http://www.smithsonianmag.com/history-archaeology/ap.html }}&lt;/ref&gt;.

== Biografiya ==

=== Bolaligi ===

1831yil 31-martda Ontario shtatining Brighton shahrida tug'ilgan va oilaning uchinchi farzandi edi. Kellogglar bir necha bor turli shaharlarga ko'chib o'tishdi, shundan so'ng ular Viskonsin shtatidagi La Krossda joylashish to'g'risida yakuniy qarorga kelishdi&lt;ref&gt;Том Хетч. = The Custer Companion: A Comprehensive Guide to the Life and Campaigns of George Armstrong Custer and the Plains Indian Wars. — Stackpole Books, 2002. — 274 с. — ISBN 0-81-170477-7.&lt;/ref&gt;. Mark yoshligida telegrafdan foydalanishni o'rgandi, shu sababli u birinchi marta Shimoliy-G'arbiy Telegraf kompaniyasida ishlagan.

1861-yilda u Martha Robinsonga uylandi. Nikohdan ikki qiz tug'ildi. Amerika fuqarolar urushi paytida u shahar gazetasida muharrir yordamchisi bo'lib ishlagan. 1867-yilda u shahar hokimiyati uchun nomzodini qo'yishga urinib ko'rdi. Bo'sh vaqtlarida u shaharning beysbol jamoalaridan birida o'ynagan.

1867-yilda Kellogning rafiqasi vafot etdi. Qizlarini xolasi tarbiyasiga qoldirib, muxbirlik kasbiga kirdi. Bir necha yil Brainerdda yashab, eski ishini tashlaganidan so'ng, Kellogg Brainerd qonun chiqaruvchi organiga nomzodini qo'ydi. Mag'lubiyatga uchragach, u yana muxbir sifatida ishga kirdi va o'z xabarlarini ''Frontier'' taxallusi ostida nashr etdi&lt;ref&gt;Марк Келлогг. = I Go With Custer: The Life &amp; Death of Reporter Mark Kellogg. — AST Press, 1996. — 240 с. — ISBN 0-96-288572-X&lt;/ref&gt;.

1870-yillarning boshlarida u Shimoliy Dakota shtatidagi Bismarkga ko'chib o'tdi. U yerda u mahalliy gazetada muharrir yordamchisi bo'lib, asta-sekin martabasi ko'tarilib bordi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=arxiv nusxasi |url=http://www.arlingtoncemetery.net/calounsberry.htm |qaralgan sana=2022-06-13 |arxivsana=2018-04-01 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180401034829/http://www.arlingtoncemetery.net/calounsberry.htm }}&lt;/ref&gt;.


=== Little  Bighorn jangi ===

Jangdan bir necha kun oldin gazeta bosh muharriri Lawnsberry AQShning 7-otliq qo'shinlari general Terri boshchiligida Yellountounning janubiy qirg'og'i bo'ylab tez orada Fort Avraam Linkolnni tark etishi haqida xabar oldi. Bundan xabar topib, u yerga borishga va yangiliklarni yoritishga qaror qiladi. Biroq, ketishdan oldin, Lawnsberry kasal bo'lib qoldi va uning o'rniga Kellog ketdi. Lawnsberry g'alaba haqidagi xabar bilan qaytishiga ishonchi komil edi&lt;ref&gt;Марк Келлогг. = I Go With Custer: The Life &amp; Death of Reporter Mark Kellogg. — AST Press, 1996. — 240 с. — ISBN 0-96-288572-X.&lt;/ref&gt;.

Jangdan to'rt kun oldin Kellogg Lawnsberryga uchta maktub yubordi, ulardan birida shunday deyilgan: ''Bu sizga yetib borguncha, biz qizil iblislar bilan uchrashamiz va jang qilamiz&lt;ref&gt;Том Хетч. = The Custer Companion: A Comprehensive Guide to the Life and Campaigns of George Armstrong Custer and the Plains Indian Wars. — Stackpole Books, 2002. — 274 с. — ISBN 0-81-170477-7.&lt;/ref&gt;. Men Jorj bilan boraman va o'lim yoqasida bo'laman''&lt;ref&gt;https://www.smithsonianmag.com/history/the-ap-looks-back-152468639/&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |year= |title=arxiv nusxasi |url=http://www.johnconnollybooks.com/journalism_photos.html |access-date=2022-06-13 |archivedate=2006-11-07 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061107023952/http://www.johnconnollybooks.com/journalism_photos.html }}&lt;/ref&gt;.

Oradan roppa-rosa to'rt kun o'tgach, Kichik Bighorn jangi bo'lib o'tdi, natijada Kaster, 208 askar, tinch aholi va Kellogning o'zi halok bo'ldi.

== Jangdan keyin ==

Seshanba kuni qo'shimcha kuch bo'lib kelgan jangchilar otryadining rahbari, polkovnik Jon Gibbon, Kellogg jardan topilganini aytdi. Kellogning qulog'i ham yo'q edi, kimligini uning kiygan etiklaridan aniqlangan&lt;ref&gt;http://www.wyomingtalesandtrails.com/custer4a.html&lt;/ref&gt;.

Lounsberry palatasida do'stining vafot etganini bilgach, u hamkasbini ertasi kuni chop etadigan jasorati haqidagi maqola bilan hurmat qilishga qaror qildi. Ushbu maqola jang kuni sodir boʻlgan voqealarning eng to'liq tavsifi edi. Lawnsberry, shuningdek, uni sharqdagi bir qator gazetalarga, masalan, New York Heraldga yubordi. Kellog tomonidan yozilgan ikkita xat gazeta tomonidan 1876-yil 11-iyulda chop etilgan&lt;ref&gt;http://www.astonisher.com/archives/museum/mark_kellogg_big_horn.html&lt;/ref&gt;.

Kellogning kundaliklari va jangdan keyin saqlanib qolgan eslatmalari bugungi kungacha undan oldingi kunlar haqida hikoya qiluvchi yagona tarixiy manba hisoblanadi. Ayni paytda uning yozuvlari Shimoliy Dakota Davlat Tarix Jamiyati tasarrufida. Xalta, qalam va ko'zoynak kabi shaxsiy buyumlar Jurnalistika va Yangiliklar muzeyiga tegishli&lt;ref&gt;http://www.slate.com/id/2183936/&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* {{kitob manbasi
 | author         = Том&amp;nbsp;Хетч
 | chapter         = 
 | title      = 
 | orig-year      = The Custer Companion: A Comprehensive Guide to the Life and Campaigns of George Armstrong Custer and the Plains Indian Wars
 | url        = 
 | edition       = 
 | agency = 
 | location         = 
 | publisher  = Stackpole Books
 | year           = 2002
 | volume           = 
 | pages      = 
 | страниц       = 274
 | isbn          = 0-81-170477-7
 | ref           = Хетч
}}
* {{kitob manbasi
 | author         = Марк&amp;nbsp;Келлогг
 | chapter         = 
 | title      = 
 | orig-year      = I Go With Custer: The Life &amp; Death of Reporter Mark Kellogg
 | url        = 
 | edition       = 
 | agency = 
 | location         = 
 | publisher  = AST Press
 | year           = 1996
 | volume           = 
 | pages      = 
 | страниц       = 240
 | isbn          = 0-96-288572-X
 | ref           = Келлогг
}}</text>
      <sha1>nqhfbza8xyv22bzhgwsyb7n2g2s395z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marco Reus</title>
    <ns>0</ns>
    <id>740154</id>
    <revision>
      <id>5480786</id>
      <parentid>5468218</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:03:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5480786</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69235" sha1="1nx79qiu4d765kcbkicbf7vkxckkubn" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Marco Reus|tasvir=2019-06-11 Marco Reus (cropped).jpg|izoh=Reus [[Germaniya milliy futbol jamoasi|Germaniya]] bilan, 2019-yil|toʻliqism=Marco Reus&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of Players: Germany |publisher=FIFA |page=12 |date=15-iyul 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |archive-date=11-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1989|5|31|df=y}}&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://www.espn.co.uk/football/player/_/id/122356/marco-reus |title=Marco Reus: Overview |publisher=ESPN |access-date=27-iyun 2020-yil}}&lt;/ref&gt;|tavallud_joyi=[[Dortmund]], [[Germaniya]]|boʻyi=1.80 m&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://www.bvb.de/eng/Teams/First-Team/Marco-Reus |title=Marco Reus |publisher=Borussia Dortmund |access-date=21-aprel 2022-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20220420030333/https://www.bvb.de/eng/Teams/First-Team/Marco-Reus |archive-date=20-aprel 2022-yil}}&lt;/ref&gt;|pozitsiya=[[Hujumkor yarim himoyachi]], &lt;br /&gt; [[Hujumchi|Qanot hujumchisi]]|joriyklub=[[Borussiya Dortmund]]|klubraqami=11|yoshlikyillari1=1994-1996|yoshlikklublari1=Post SV Dortmund|yoshlikyillari2=1996-2006|yoshlikklublari2=[[Borussia Dortmund]]|yillar1=2006-2007|klublar1=Rot Weiss Ahlen II|isht1=6|gollar1=3|yillar2=2007-2009|klublar2=[[Rot Weiss Ahlen]]|isht2=43|gollar2=5|yillar3=2009-2012|klublar3=[[Borussia Mönchengladbach]]|isht3=97|gollar3=36|yillar4=2012-|klublar4=[[Borussia Dortmund]]|isht4=243|gollar4=108|milliyyillar1=2009|milliyjamoa1=[[Germany national under-21 football team|Germany U21]]|milliyisht1=2|milliygollar1=0|milliyyillar2=2011-|milliyjamoa2=[[Germany national football team|Germany]]|milliyisht2=48|milliygollar2=15|club-update=19:18, 14 May 2022 (UTC)|medallar={{MedalCountry|{{fb|GER}}}}
{{MedalSport|Men's [[association football|football]]}}
{{MedalCompetition|[[UEFA European Championship]]}}
{{Medal|3rd|[[UEFA Euro 2012|2012 Poland-Ukraine]]|}}&lt;!--Though there was no third place playoff, UEFA decided in the 2012 edition to award the semi-final losers (Germany and Portugal) bronze medals for the first time: https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/competitions/euro/91/87/57/918757_download.pdf--&gt;}}

'''Marco Reus''' (({{Talaffuz|Marko Roys}})1989-yil 31-mayda tugʻilgan) – nemis professional [[Futbol|futbolchisi]], [[Yarimhimoyachi|hujumkor yarim himoyachi]] yoki [[hujumchi]] sifatida oʻynaydi. U Bundesliganing „ [[Borussiya (Dortmund futbol klubi)|Borussiya Dortmund]]&lt;nowiki/&gt;“ klubi sardori va [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|Germaniya terma jamoasi]] uchun toʻp tepadi.

Rot Vayss Ahlenga ketishidan oldin Roys yoshlik faoliyatini Dortmundning „Borussiya“sida oʻtkazgan. U 2009-yilda Myonxengladbaxning „Borussiya“siga kelib qoʻshildi va 2012-yilda oʻzining eng muvaffaqiyatli mavsumini oʻtkazadi, Bundesligada 18 ta [[UEFA Chempionlar Ligasi|gol]] uradi va 12 ta golli uzatmani amalga oshiradi. Reus oʻsha mavsum oxirida oʻzining tugʻilgan klubi „Borussiya Dortmund“ga qaytib, klubning birinchi mavsumidayoq 2013-yilgi UEFA Chempionlar Ligasi finaliga chiqishga yordam beardi. Dortmund bilan Roys uchta DFL-Superkubogini (2013, 2014 va 2019 -yillarda) va 2017 va 2021-yillarda DFB-Pokalni yutgan va u klub uchun 150 dan ortiq gol urgan. U uch marta Bundesligada mavsumning eng yaxshi futbolchisi deb topilgan.

Reus Germaniya terma jamoasi safida soʻnggi yillarda takroriy jarohat olgani uchun bor-yoʻgʻi 48ta oʻyin oʻtkazadi. U Germaniya gʻalaba qozongan [[FIFA Jahon chempionati 2014|2014-yilgi FIFA Jahon chempionatini]] oʻtkazib yuboradi, lekin [[UEFA Yevropa chempionati 2012|UEFA Evro-2012]] va 2018 FIFA Jahon chempionatida oʻynaydi.

== Klublardagi faoliyati ==

=== Dastlabki yillar ===
Reus Shimoliy Reyn-Vestfaliya shtatining [[Dortmund]] shahrida tugʻilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.worldfootball.net/player_summary/marco-reus/|sarlavha=Marco Reus: Profile|ish=worldfootball.net|nashriyot=HEIM:SPIEL|kirish sanasi=27-iyun 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U 1994-yilda oʻzining tugʻilib oʻsgan klubi „Post SV Dortmund“da futbol oʻynay boshlagan va 1996-yilda „Borussiya Dortmund“ yoshlari safiga qoʻshilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.spox.com/de/sport/fussball/bundesliga/1004/Artikel/marco-reus-interview-borussia-moenchengladbach-rot-weiss-ahlen-michael-frontzeck-kevin-grosskreutz-juan-arango.html|sarlavha=Arango? Einfach ein Chiller...|nashriyot=Spox.com|sana=9-aprel 2010-yil|til=de|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil}}&lt;/ref&gt;. U 2006-yilning yozida Rot Vayss Ahlenning U-19 jamoasiga ketgunga qadar Dortmundning „Borussiya“sida oʻytoʻp suradi. U yerdagi birinchi yilida u hujumkor yarim himoyachi sifatida oʻynaydi va oʻsha paytda Vestfaliya ligasida oʻynagan klubning ikkinchi jamoasida oltita oʻyinda maydonga tushadi. U dastlabki ikki oʻyinning har birida gol uradi. Keyingi yili u oʻsha paytda Germaniya uchinchi divizionida oʻynagan Ahlenning birinchi jamoasiga kirishga muvaffaq boʻladi. Oʻsha mavsumda u 16 ta oʻyinda maydonga tushadi, shulardan ikkitasini oʻzi boshlagan. Uning yagona goli soʻnggi oʻyinda kiritiladi, u oʻsha mavsumda birinchi marta toʻliq 90 daqiqa oʻynadi va jamoani 2-oʻringa koʻtaradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/2009-10/46429/vereinsspieler_marco-reus.html|sarlavha=Reus, Marco|til=de|nashriyot=kicker.de|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil}}&lt;/ref&gt;. 2008-09-yilda, 19 yoshida u professional futbolchi sifatida 27 oʻyin oʻtkazib, toʻrtta gol kiritadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://torfabrik.de/kurzpass/news/datum/2010/05/06/marco-reus-nominiert.html|sarlavha=Marco Reus nominiert|nashriyot=torfabrik.de|sana=6-may 2010-yil|til=de|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil|arxivurl=https://archive.today/20120716220337/http://torfabrik.de/kurzpass/news/datum/2010/05/06/marco-reus-nominiert.html|arxivsana=16-iyul 2012-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Borussia Mönchengladbach ===
[[Fayl:Marco_reusbmg.jpg|alt=|thumb| Reus 2011-yilda Myonxengladbaxning „Borussiya“ jamoasida]]
2009-yil 25-mayda Reus Bundesliganing Myonxengladbaxning „ Borussiya“ klubi bilan toʻrt yillik shartnoma imzolaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bundesligamannschaften.de/gladbach-marco-reus-soll-nachfolger-von-marko-marin-werden/|sarlavha=Gladbach: Marco Reus soll Nachfolger von Marko Marin werden|nashriyot=bundesligamannschaften.de|sana=6-may 2010-yil|til=de|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2012-04-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120422165019/http://www.bundesligamannschaften.de/gladbach-marco-reus-soll-nachfolger-von-marko-marin-werden/}}&lt;/ref&gt;. 28-avgust kuni u oʻzining birinchi Bundesligadagi golini &quot; Maynts 05 &quot;ga qarshi oʻyinda 50 metrlik yolgʻiz yugurishdan soʻng uradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/spieltag/1-bundesliga/2009-10/4/938065/spielanalyse_borussia-mgladbach-15_1-fsv-mainz-05-30.html|sarlavha=Joker Reus krönt Solo aus der eigenen Hälfte|til=de|nashriyot=kicker.de|sana=28-avgust 2009-yil|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil}}&lt;/ref&gt; va oʻshandan beri Lyusen Favr qoʻl ostida oʻz klubi uchun samarali gol muallifiga aylanadi.

2010-yil 20-avgustda Reus „Mainz-05“ga qarshi oʻyinda magʻlubiyatga uchragan holda Bundesligadagi ilk dublini kiritadi.

2011-12 yilgi mavsum boshida Reus mavsumni yaxshi formada boshlaydi va dastlabki 13 oʻyinda 10 ta gol uradi, shu jumladan 19-noyabr kuni &quot; Verder &quot;ga qarshi oʻyinda Bundesligadagi ilk xet-trikini (5:0). Uning Gladbax bilan shartnomasi 2015-yilda nihoyasiga etishi kerak edi va uning tovon puli 18 million yevroni tashkil qiladi. Reus uning namunasi Tomash Rosicky ekanligini taʼkidlaydi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-aprel 2013-yil |title=The Good Life: 10 Facts on Dortmund Ace Marco Reus |work=Goal.com |url=http://www.goal.com/en-india/news/2292/editorials/2013/04/15/3901925/the-good-life-10-facts-on-dortmund-ace-marco-reus |access-date=31-avgust 2013-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Borussiya Dortmund ===

==== 2012-13 yilgi mavsum ====
2012-yilning 4-yanvarida Reus sobiq jamoasi Dortmundning Borussiya klubi bilan 17,1 million yevro evaziga transfer narxi besh yillik shartnoma boʻyicha shartnoma imzolaydi. U oʻzining transferi haqida shunday deydi: „''Men kelgusi mavsumda oldinga qadam tashlashga qaror qildim.'' ''Men liga chempionligi uchun kurasha oladigan va Chempionlar ligasi futbolini kafolatlaydigan klubda oʻynashni xohlayman. Men Dortmundda bunday imkoniyatni koʻrmoqdaman.''“&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Michael Zorc&amp;nbsp;– &quot;Marco is our absolute first-choice attacking player&quot;|url=http://www.bvb.de/?%E1%80%ECY%1B%E7%F4%9C_c%E4%81%98|nashriyot=Borussia Dortmund|sana=5-yanvar 2012-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil}}&lt;/ref&gt;. Reus 1-iyul kuni rasman Dortmund safiga qoʻshiladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Whitney |first=Clark |date=4-yanvar 2012-yil |title=OFFICIAL: Marco Reus will leave Borussia Monchengladbach for Borussia Dortmund this summer |publisher=Goal.com |url=http://www.goal.com/en-us/news/69/transfer-zone/2012/01/04/2830325/official-marco-reus-will-leave-borussia-monchengladbach-for |access-date=4-yanvar 2012-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-avgust kuni Reusning Dortmund bilan ligadagi debyutida u gol kiritadi hamda „Verder“ ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozonadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2012/aug/24/borussia-dortmund-werder-bremen|sarlavha=Borussia Dortmund start with a win against Werder Bremen|ish=The Guardian|sana=24-avgust 2012-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120830063450/http://www.guardian.co.uk/football/2012/aug/24/borussia-dortmund-werder-bremen|arxivsana=30-avgust 2012-yil}}&lt;/ref&gt;. 29-sentabr kuni Reus oʻzining sobiq jamoasi Myonxengladbaxga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida dortmundliklar darvozasiga ikkita gol urib, oltita oʻyin natijasiga koʻra chempionni Bundesliga turnir jadvalida birinchi oʻringa olib chiqadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.goal.com/en-gb/match/82220/borussia-dortmund-vs-b-m%C3%B6nchengladbach/report|sarlavha=Borussia Dortmund 5–0 Monchengladbach: Reus runs riot as champions get back to winning ways|nashriyot=Goal.com|sana=29-sentabr 2012-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil|ism=Daniel|muallif=Edwards}}&lt;/ref&gt;.

3-oktabr kuni Reus [[UEFA Chempionlar Ligasi 2012-2013|Chempionlar ligasidagi]] ikkinchi oʻyinida hisobni ochadi va Dortmund [[Manchester City F.C.|&quot;Manchester Siti&quot;]] bilan 1:1 hisobida durang oʻynaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2013/matches/round=2000347/match=2009510/postmatch/report/index.html|sarlavha=Hart and Balotelli save City against Dortmund|nashriyot=UEFA|sana=3-oktabr 2012-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil|ism=Simon|muallif=Hart}}&lt;/ref&gt;. 6-noyabr kuni „ [[Santiago Bernabeu (stadion)|Santyago Bernabeu“ stadionida]] [[Real Madrid CF|&quot;Real&quot;]] ga qarshi oʻyinda (2:2) jamoadoshi Robert Levandovskining zarbasidan soʻng ajoyib zarba yoʻllab, Germaniya chempioni uchun hisobni ochadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://espnfc.com/en/report/355688/report.html?soccernet=true&amp;cc=null|sarlavha=Ozil completes fightback|nashriyot=ESPNFC|sana=6-noyabr 2012-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil}}&lt;/ref&gt;. 21-noyabr kuni Dortmundning Chempionlar ligasining navbatdagi oʻyinida Reus Dortmundning birinchi golini Amsterdam Arenada &quot; Ayaks &quot;ga 4:1 hisobida magʻlub etdi va D guruhi gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻllanmani qoʻlga kiritadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.uefa.com/uefachampionsleague/season=2013/matches/round=2000347/match=2009558/postmatch/report/index.html|sarlavha=Dortmund power past Ajax to qualify in style|nashriyot=UEFA|sana=21-noyabr 2012-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil|ism=Derek|muallif=Brookman}}&lt;/ref&gt;.

2013-yilning 16-fevralida Dortmundning [[Hessen|Hessian]] jamoasi &quot; [[Eintracht Frankfurt|Ayntraxt Frankfurt]] &quot;ni magʻlub etganida Reus xet-trik qayd etdi va barcha gollarga mualliflik qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2012/0000241339.php|sarlavha=Dortmund fly past Frankfurt|nashriyot=Bundesliga|sana=16-fevral 2013-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130519045113/http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2012/0000241339.php|arxivsana=19-may 2013-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.goal.com/en/match/82369/borussia-dortmund-vs-eintracht-frankfurt/report|sarlavha=Borussia Dortmund 3–0 Eintracht Frankfurt: Reus hits hat-trick as champions return to winning ways|nashriyot=goal.com|sana=16-fevral 2013-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil|ism=Enis|muallif=Koylu}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilning 9-aprelida Reus [[UEFA Chempionlar Ligasi]] chorak final 2 -oʻyinida &quot; Malaga &quot;ga qarshi oʻyinda ajoyib jarohatlar vaqtida „kambek“da muhim gol kiritadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Dortmund comeback and Ronaldo brace highlight drama-filled day |language=en |work=ESPN |url=http://www.espn.in/football/blog/name/93/post/1851369/headline |access-date=18-noyabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. Dortmundliklar oʻyinda 3:2 hisobida gʻalaba qozonishadi va keyingi bosqichga yoʻl olishadi va finalga yoʻl olish uchun „Real Madrid“ni umumiy hisobda 4:3 hisobida magʻlub etishadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2013/apr/30/real-madrid-borussia-dormund-champions-league|sarlavha=Real Madrid 2-0 Borussia Dortmund {{!}} Champions League semi-final, second leg match report|muallif=Lowe|ism=Sid|sana=30-aprel 2013-yil|ish=the Guardian|til=en|kirish sanasi=18-noyabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. 11-may kuni Reus VfL Volfsburgga qarshi oʻyinda dubl qayd etadi va Dortmundga ikki gol urganidan keyin durangga yordam beradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=11-may 2013-yil|sarlavha=Dortmund leave it late in Wolfsburg|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2012/0000252980.php|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130615165436/http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2012/0000252980.php|arxivsana=15-iyun 2013-yil|kirish sanasi=27-may 2013-yil|nashriyot=bundesliga.com}}&lt;/ref&gt;.

==== 2013-14 yilgi mavsum ====
[[Fayl:Marco_Reus_2013.jpeg|alt=|thumb| Roys 2013-yilda Dortmundning „Borussiya“ jamoasi safida]]
2013-yilning 27-iyulida, 2013-yilgi DFL-Superkubogi bahsida [[FC Bayern Munich|&quot;Bavariya&quot;ga]] qarshi oʻyinda Roys oʻyinning birinchi golini kiritadi va keyinroq „Borussiya Dortmund“ 4:2 hisobida gʻalaba qozonib, kubokni qoʻlga kiritadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ali|ism=Mohammed|sarlavha=Borussia Dortmund 4-2 Bayern Munich: Reus at the double as Klopp's side claim Supercup|url=https://www.goal.com/en/news/15/germany/2013/07/27/4147170/borussia-dortmund-4-2-bayern-munich-reus-at-the-double-as-klopps-|ish=goal.com|kirish sanasi=26-avgust 2020-yil|sana=27-iyul 2013-yil}}&lt;/ref&gt;. 18-avgust kuni Dortmundning 2013-14 ligasidagi ikkinchi oʻyinda Dortmund &quot; Signal Iduna Park &quot;da &quot;Ayntraxt Braunshveyg &quot;ni 2:1 hisobida magʻlub etganida, Reus [[Penalti|penaltini golga]] aylantiradi. Keyin u SC Freiburg darvozasiga penaltidan bitta gol kiritadi va mavsumni ajoyib tarzda boshlaydi. Roys mavsum davomida Dortmundning penalti tepuvchisi boʻlishini tasdiqlagan edi, garchi DFB Pokalida 1860 Myunxenga qarshi penaltidan gʻalaba qozongan boʻlsa-da, u jamoadoshi Per-Emerik Obameyangga penaltini amalga oshirishga ruxsat beradi, bu esa „Borussiya“ klubini keyingi bosqichga olib chiqadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000265405.php|sarlavha=Dortmund see off brave Braunschweig|ish=[[Bundesliga]]|nashriyot=bundesliga.com|sana=18-avgust 2013-yil|kirish sanasi=19-avgust 2013-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130820223956/http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000265405.php|arxivsana=20-avgust 2013-yil}}&lt;/ref&gt;. 1-noyabr kuni Reus VfB Shtutgartga qarshi ligada 6:1 hisobida gʻalaba qozongan Dortmund darvozasiga gol uradi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Lewandowski shines as Stuttgart hit for six |url=http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000276334.php |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131105001353/http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000276334.php |archive-date=5-noyabr 2013-yil}}&lt;/ref&gt;.

2014-yilning 25-fevralida UEFA Chempionlar ligasi 1/8 finalining birinchi oʻyinida Dortmundning „ [[FC Zenit Sankt Peterburg|Zenit“]] klubiga qarshi oʻyinda (4:2) Reus gol kiritadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=4–2: Borussia unlock the door to the quarter-finals|url=http://www.bvb.de/eng/News/Overview/4-2-Borussia-unlock-the-door-to-the-quarter-finals|kirish sanasi=29-mart 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140413160251/http://www.bvb.de/eng/News/Overview/4-2-Borussia-unlock-the-door-to-the-quarter-finals|arxivsana=13-aprel 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. 29-mart kuni u Bundesliga doirasida „Shtutgart“ga qarshi oʻyinda (3:2) dortmundliklar gʻalaba qozonadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Reus hat-trick sinks Stuttgart|url=http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000289815.php|kirish sanasi=29-mart 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140329225637/http://www.bundesliga.com/en/liga/news/2013/0000289815.php|arxivsana=29-mart 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. 8-aprel kuni Reus Dortmundning „Real Madrid“ga qarshi javob oʻyinida 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, ammo yakunda Dortmund umumiy hisobda 3:2 hisobida yutqazib, musobaqadan chiqib ketadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Rose |first=Gary |date=8-aprel 2014-yil |title=Borussia Dortmund 2-0 Real Madrid (2-3 agg) |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/football/26914640 |access-date=26-avgust 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Reus mavsumni barcha musobaqalarda 23 gol va 18 golli uzatma bilan yakunlaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://espnfc.com/player/_/id/122356/marco-reus?cc=4716|sarlavha=Soccer Teams, Scores, Stats, News, Fixtures, Results, Tables - ESPN}}&lt;/ref&gt;.

==== 2014-15 yilgi mavsum ====
Bundesliganing 2014-15 yilgi ikkinchi oʻyinida „Augsburg“ ga qarshi oʻyinda Reus bitta gol uradi va boshqa gol urishga yordam beradi. Dortmundliklar 3:2 hisobida gʻalaba qozonishadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=29-avgust 2014-yil |title=Bundesliga&amp;nbsp;– Reus sparkles as Dortmund beat Augsburg |publisher=Yahoo! Sports / Eurosport |url=https://uk.eurosport.yahoo.com/news/bundesliga-reus-sparkles-dortmund-beat-augsburg-195020659--sow.html |access-date=31-avgust 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. 2014-yil sentabr oyida unga toʻpigʻi jarohati tashxisi qoʻyilgan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=8-sentabr 2014-yil |title=Marco Reus ruled out for four weeks after second ankle injury |work=DW |url=https://www.dw.com/en/marco-reus-ruled-out-for-four-weeks-after-second-ankle-injury/a-17908522 |access-date=26-avgust 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 22-oktabr kuni jarohatdan qaytgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=UEFA Champions League: Galatasaray v Dortmund|url=https://www.fourfourtwo.com/us/news/uefa-champions-league-galatasaray-v-dortmund|ish=FourFourTwo|kirish sanasi=26-avgust 2020-yil|sana=20-oktabr 2014-yil}}&lt;/ref&gt; Roys [[UEFA Chempionlar ligasi 2014/2015|Chempionlar ligasi guruh bosqichida]] &quot; [[Galatasaroy (futbol klubi)|Galatasaroy]] &quot;ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda gol va assistentlik qiladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-oktabr 2014-yil |title=Borussia Dortmund and Marco Reus turn on style against Galatasaray |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2014/oct/22/galatasaray-borussia-dortmund-champions-league-match-report |access-date=26-avgust 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 1-noyabr kuni u dortmundliklarning yagona golini raqibi „Bavariya“ga qarshi safarda (2:1) kiritadi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=BBC Sport – Bayern Munich 2–1 Borussia Dortmund |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/0/football/29848613}}&lt;/ref&gt;.

Oldindan jarohat olganiga qaramay, Roys 22-noyabr kuni Dortmundning SC Paderbornga qarshi oʻyinida maydonga tushadi va gol urib, 2:0 hisobida gʻalaba qozonadi. Ikkinchi boʻlimda u oʻynab qoldi, ammo shundan soʻng Paderborn yakuniy hisobni 2:2 ga tenglashtiradi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-noyabr 2014-yil |title=SC Paderborn 2–2 Bor Dortmd |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/30126384 |access-date=22-noyabr 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. Jarohat uni 2015-yilning yanvarigacha safdan chiqaradi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=24-noyabr 2014-yil |title=Borussia Dortmund's Marco Reus ruled out until 2015 |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/30174146 |access-date=24-noyabr 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. 10-fevralda Reus Dortmund bilan shartnomani uzaytiradi va uni 2019-yilgacha klubda qoldiradi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=10-fevral 2015-yil |title=Marco Reus signs Borussia Dortmund contract extension until 2019 |publisher=ESPN FC |url=http://www.espnfc.com/borussia-dortmund/story/2291519/marco-reus-signs-borussia-dortmund-contract-extension-until-2019 |access-date=10-fevral 2015-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2015-16 yilgi mavsum ====
2015-yilning 5-avgustida Reus Yevropa Ligasi 2015-16-yilgi mavsum pley-off bosqichiga yoʻl olish uchun Dortmundning „Borussiya“ klubini „ Volfsberger“ ga qarshi oʻyinda (5:0) gol uradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=2015/16, Third qualifying round, 2nd leg|url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/match/2016851--dortmund-vs-wolfsberg/?referrer=%2Fuefaeuropaleague%2Fseason%3D2016%2Fmatches%2Fround%3D2000656%2Fmatch%3D2016851%2Findex|ish=uefa.com|kirish sanasi=26-avgust 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 15-avgust kuni u 2015-16 yilgi liga kampaniyasini oʻzining sobiq jamoasi „Borussiya Myonxengladbax“ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozongan gol va golli uzatma bilan hisobni ochadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfcasia.com/blog/the-match/60/post/2562703/marco-reus-henrikh-mkhitaryan-dortmund-crush-gladbach|sarlavha=Marco Reus and Henrikh Mkhitaryan lead Dortmund's rout over Gladbach, in a 4–0 win.}}&lt;/ref&gt;. 28-avgust kuni u Odds BKga qarshi oʻz uyida 7:2 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda xet-trik qayd etib, 2015-16 yilgi UEFA Yevropa ligasiga yoʻllanma oladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sportsmole.co.uk/football/borussia-dortmund/europa-league/result/result-reus-leads-dortmund-to-emphatic-win_242243.html|sarlavha=Result: Reus leads Dortmund to emphatic win}}&lt;/ref&gt;.

2016-yil 20-aprel kuni DFB-Pokal yarim finalida „Borussiya“ mehmonda &quot; Gerta &quot; ustidan 3:0 hisobida gʻalaba qozonganida, Reus uchta gol muallifidan biri boʻladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-aprel 2016-yil |title=Marco Reus drives Borussia Dortmund past Hertha Berlin to German Cup final |work=Deutsche Welle |url=http://www.dw.com/en/marco-reus-drives-borussia-dortmund-past-hertha-berlin-to-german-cup-final/a-19201920}}&lt;/ref&gt;. U 2015-16 yilgi mavsumni 43 oʻyinda jami 23 gol va 8 golli uzatma bilan yakunlagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfcasia.com/player/122356/marco-reus|sarlavha=Marco Reus Player Profile – ESPN FC|ish=www.espnfcasia.com}}&lt;/ref&gt;.

==== 2016-17 yilgi mavsum ====
Jarohat tufayli safdan chiqqan Roys 2016-yilning 22-noyabrida safga qaytadi. U Chempionlar ligasi guruh bosqichida Varshavaning &quot;Legiya &quot;siga qarshi 8-4 hisobidagi tarixiy gʻalabada ikki marta gol uradi va bir marta assistentlik qiladi. Reus oʻyin toʻpini egallab oldi, chunki bu dastlab uning xet-trik oʻyini edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/borussia-dortmund/story/3003463/borussia-dortmunds-marco-reus-took-match-ball-despite-missing-hat-trick-against-legia-warsaw|sarlavha=Borussia Dortmund's Marco Reus took match ball despite missing hat trick|nashriyot=ESPN FC|ism=Stephan|muallif=Uersfeld|sana=24-noyabr 2016-yil|kirish sanasi=29-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. 3-dekabr kuni u oʻzining sobiq jamoasi „Borussiya Myonxengladbax“ga qarshi oʻyinda (4:1) uchta golga assistentlik qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/club/borussia-dortmund/124/blog/post/3010888/marco-reus-pierre-emerick-aubameyang-combine-to-dismantle-borussia-monchenladbach|sarlavha=Reus, Aubameyang combine to dismantle Monchenladbach|nashriyot=ESPN FC|ism=Stefan|muallif=Buczko|sana=3-dekabr 2016-yil|kirish sanasi=29-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Toʻrt kundan soʻng Reus „Real Madrid“ga qarshi 2:2 hisobidagi durang oʻyinda gol uradi; Shundan soʻng Dortmund Madridni ortda qoldirib, F guruhi gʻolibi sifatida 16-turga yoʻl oladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2016/dec/07/real-dortmund-real-madrid-champions-league-group-f-match-report|sarlavha=Marco Reus' goal sends Dortmund top as Real Madrid finish second|sana=7-dekabr 2016-yil|ish=The Guardian|kirish sanasi=29-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. 10-dekabr kuni Dortmundning 1: 1 hisobidagi durang oʻyinida Reus oʻzining golli oʻyinini davom ettirdi va keyin tenglashtirdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfcasia.com/club/borussia-dortmund/124/blog/post/3016445/marco-reus-borussia-dortmund-fortunate-to-salvage-a-point-at--cologne|sarlavha=Reus, Dortmund fortunate to salvage a point at Cologne|nashriyot=ESPN FC|ism=Stefan|muallif=Buczko|sana=10-dekabr 2016-yil|kirish sanasi=29-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

2017-yilgi DFB-Pokal Finali vaqtida Reusning xochsimon bogʻlami qisman yorilib ketdi va tanaffusda almashtiriladi. Dortmundliklar oʻyinda gʻalaba qozonishdi va Reusga oʻzining birinchi yirik sovrinini taqdim etadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Borussia Dortmund's Marco Reus faces months out with ligament damage|url=http://www.espnfc.us/borussia-dortmund/story/3135761/borussia-dortmunds-marco-reus-faces-months-out-with-ligament-damage|ish=ESPN|sana=29-may 2017-yil|kirish sanasi=29-may 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. Dastlabki prognozga koʻra, u „bir necha“ oyni oʻtkazib yuboradi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Harding |first=Jonathan |date=29-may 2017-yil |title=BVB's Marco Reus faces 'several months' out after partial ligament injury |work=DW |url=https://www.dw.com/en/bvbs-marco-reus-faces-several-months-out-after-partial-ligament-injury/a-39028110 |access-date=26-avgust 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2017-18 yilgi mavsum ====
[[Fayl:FC_Salzburg_gegen_Borussia_Dortmund_(EL_Achtelfinale_Rückspiel_15._März_2018)_43.jpg|alt=|thumb| Reus 2018-yilda]]
2018-yilning 10-fevralida Reus ligament jarohatidan tuzalib, Bundesliga doirasidagi Gamburgga qarshi oʻyinda qaytadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.newindianexpress.com/sport/football/2018/feb/10/borussia-dortmund-germany-star-marco-reus-back-after-259-days-out-1771465.html|sarlavha=Borussia Dortmund, Germany star Marco Reus back after 259 days out|nashriyot=The New Indian Express|kirish sanasi=3-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. Reus jarohatidan qaytganidan keyingi ilk golini va sobiq jamoasi Myonxengladbaxning „Borussiya“siga qarshi oʻyinda 1:0 hisobida gʻalaba qozongan yagona golini kiritadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/monchengladbach-borussia-dortmund-line-ups-stats-reus-batshuayi-pulisic-hazard-473259.jsp|sarlavha=Marco Reus haunts former club Gladbach as Dortmund rise to second|nashriyot=Bundesliga|kirish sanasi=3-iyun 2018-yil}}{{Oʻlikhavola|date=dekabr 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. Reus Dortmundning yagona golini Augsburg va RB Leyptsigga qarshi ketma-ket ikkita oʻyinda kiritadi va ikkala oʻyinda 1:1 hisobida durang qayd etiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/borussia-dortmund-augsburg-line-ups-stats-reus-batshuayi-pulisic-max-sancho-473943.jsp|sarlavha=Marco Reus on target again but Borussia Dortmund draw with Augsburg|nashriyot=Bundesliga|kirish sanasi=3-iyun 2018-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064551/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/borussia-dortmund-augsburg-line-ups-stats-reus-batshuayi-pulisic-max-sancho-473943.jsp}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.skysports.com/football/news/11881/11275159/bundesliga-marco-reus-secures-borussia-dortmund-draw-at-rb-leipzig|sarlavha=Bundesliga: Marco Reus secures Borussia Dortmund draw at RB Leipzig|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=3-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. 9-mart kuni Reus klub bilan shartnomasini 2023-yilning 30-iyuniga qadar uzaytiradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bvb.de/ger/News/Uebersicht/Marco-Reus-verlaengert-Vertrag-langfristig-bis-2023/|sarlavha=Marco Reus verlängert Vertrag langfristig bis 2023|ism=Borussia Dortmund GmbH &amp; Co|muallif=KGaA|ish=www.bvb.de|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-09-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220928064224/https://www.bvb.de/ger/News/Uebersicht/Marco-Reus-verlaengert-Vertrag-langfristig-bis-2023}}&lt;/ref&gt;. 21-aprel kuni Reus „Bayer“ ustidan 4:0 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda ikkita gol uradi va u yerda ham penaltidan foydalana olmaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/matchday/2017-2018/31-borussia_dortmund-bayer_04_leverkusen.jsp?ticker|sarlavha=Borussia Dortmund – Bayer 04 Leverkusen {{!}} Bundesliga {{!}} 2017/2018|ish=bundesliga.com – the official Bundesliga website|til=en|kirish sanasi=22-iyun 2018-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180622164620/https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/matchday/2017-2018/31-borussia_dortmund-bayer_04_leverkusen.jsp?ticker|arxivsana=22-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. 29-aprel kuni Reus Dortmundning „Verder“ga qarshi uchrashuvida (1:1) 19-daqiqada gol uradi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=18-mart 2014-yil |title=Spieltag/Tabelle |language=de |work=DFB – Deutscher Fußball-Bund e.V. |url=https://www.dfb.de/bundesliga/spieltagtabelle/?spieledb_path=/matches/2249059 |access-date=22-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. 12-may kuni Dortmundning „Xoffenxaym“ga 3:1 hisobida magʻlub boʻlgan uchrashuvida Roys jamoasining yagona goliga mualliflik qiladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=18-mart 2014-yil |title=Spieltag/Tabelle |language=de |work=DFB – Deutscher Fußball-Bund e.V. |url=https://www.dfb.de/bundesliga/spieltagtabelle/?spieledb_path=/matches/2249074 |access-date=22-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. Reus mavsumni barcha musobaqalarda 15 ta oʻyinda maydonga tushib, 7 ta gol bilan yakunlaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://int.soccerway.com/players/marco-reus/55626/|sarlavha=Germany – M. Reus – Profile with news, career statistics and history – Soccerway|ish=int.soccerway.com|til=en|kirish sanasi=22-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2018-19 yilgi mavsum ====
2018-19 yilgi mavsum boshlanishidan oldin, Roys yangi bosh murabbiy Lyusen Favr tomonidan klub sardori etib tayinlangan edi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Marco Reus named new Borussia Dortmund captain for 2018/19|ish=bundesliga.com|nashriyot=Deutsche Fußball Liga|sana=4-avgust 2018-yil|kirish sanasi=13-sentabr 2018-yil|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/marco-reus-named-borussia-dortmund-captain-2018-19-lucien-favre.jsp|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2019-04-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190422161549/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/marco-reus-named-borussia-dortmund-captain-2018-19-lucien-favre.jsp}}&lt;/ref&gt; 2018-yilning 21-avgustida Reus qoʻshimcha vaqtda gʻalaba toʻpini kiritib, jamoasiga DFB-Pokal birinchi davrasida SpVgg Greyther Fyurth ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozonishga yordam berdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.dw.com/en/german-cup-reus-strikes-at-the-death-as-dortmund-win-dramatic-duel-in-f%C3%BCrth/a-45150127|sarlavha=German Cup: Reus strikes at the death as Dortmund win dramatic duel in Fürth|nashriyot=Deutsche Welle|kirish sanasi=21-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt; Reus 90-daqiqada urgan gol uning Bundesligadagi 100-goli boʻldi, chunki Dortmund RB Leyptsigni 4:1 hisobida magʻlub etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/borussia-dortmund-rb-leipzig-line-ups-stats-pulisic-reus-witsel-timo-werner-510986.jsp|sarlavha=Marco Reus hits 100th Bundesliga goal as Borussia Dortmund recover to see off RB Leipzig|nashriyot=Bundesliga|kirish sanasi=27-avgust 2018-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2021-04-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210411074544/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/borussia-dortmund-rb-leipzig-line-ups-stats-pulisic-reus-witsel-timo-werner-510986.jsp}}&lt;/ref&gt; 27-sentabr kuni u ikkita gol urdi, shu jumladan Dortmundning „Borussiya“si uchun barcha musobaqalar doirasidagi 100-golini 1 hisobida 7:0 hisobida gʻalaba qozondi. „Nyurnberg“ klubi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/marco-reus-fit-and-firing-borussia-dortmund-captain-leader-513603.jsp|sarlavha=Marco Reus: Borussia Dortmund's born leader and MD5's Man of the Matchday|nashriyot=Bundesliga|kirish sanasi=29-sentabr 2018-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064558/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/marco-reus-fit-and-firing-borussia-dortmund-captain-leader-513603.jsp}}&lt;/ref&gt;

2018-yilning 10-noyabrida u &quot; Der Klassiker &quot;ning ikkinchi boʻlimida „Bavariya“ga qarshi oʻyinda ketma-ket gol urdi, chunki Dortmund oʻyinda 3:2 hisobida gʻalaba qozondi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2018/nov/10/borussia-dortmund-bayern-munich-bundesliga-match-report|sarlavha=Paco Alcácer the hero as red-hot Dortmund down Bayern in thriller|muallif=Association|ism=Press|sana=10-noyabr 2018-yil|ish=the Guardian|til=en|kirish sanasi=17-noyabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt; Oʻyin Dortmundni Bundesliga turnir jadvalida peshqadamlik qildi va „Bavariya“dan 7 ochko oldinda.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/borussia-dortmund-bayern-munich-live-line-ups-stats-james-sancho-pulisic-reus-fantasy-516736.jsp|sarlavha=Marco Reus and Paco Alcacer overturn Robert Lewandowski double as Borussia Dortmund stun Bayern Munich in thrilling Klassiker {{!}} bundesliga.com|ish=bundesliga.com – the official Bundesliga website|til=en|kirish sanasi=17-noyabr 2018-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064557/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/borussia-dortmund-bayern-munich-live-line-ups-stats-james-sancho-pulisic-reus-fantasy-516736.jsp}}&lt;/ref&gt; Reus mavsumni barcha musobaqalarda 21 gol va 14 golli uzatma bilan yakunladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2018-19/borussia-dortmund-17/46429/spieler_marco-reus.html |sarlavha=Marco Reus |til=de |ish=kicker.de |kirish sanasi=6-sentabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt; va Germaniyada 2019-yilning eng yaxshi futbolchisi deb topildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.kicker.de/754206/artikel/marco-reus-ist-fussballer-des-jahres-2019|sarlavha=Marco Reus ist Fußballer des Jahres 2019|til=de|ish=kicker.de|sana=28-iyul 2019-yil|kirish sanasi=28-iyul 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

==== 2019-20 yilgi mavsum ====
2020-yilning fevraliga qadar Reus barcha musobaqalarda 26 ta oʻyin oʻtkazib, 12 ta gol urgan. Biroq, mushak jarohati uni mavsumning qolgan qismida oʻynay olmadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/marco-reus-makes-surprise-return-from-injury-for-borussia-dortmund-12237|sarlavha=Borussia Dortmund's Marco Reus: &quot;Everything is an option&quot; in comeback timeline for new season|ish=Bundesliga|sana=22-iyul 2020-yil}}&lt;/ref&gt;

==== 2020-21 mavsum ====
2021-yilning 6-aprelida Reus UEFA Chempionlar ligasining 2020/21 -yilgi chorak finalida [[Manchester City F.C.|&quot;Manchester Siti&quot;]] ga 1:2 hisobida magʻlub boʻldi va 18 ta gol bilan Dortmundning Chempionlar ligasi toʻpurari boʻldi.&lt;ref&gt;{{Cite tweet|user=BlackYellow|title=We present to you Borussia Dortmund's all-time leading Champions League scorer (18), Marco Reus!|date=6-aprel 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

==== 2021-22 mavsum ====
2022-yilning 13-fevralida Reus Union Berlinda 3:0 hisobida gʻalaba qozonib, Dortmundning „Borussiya“ jamoasi safidagi 150-golini urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Forsterei |first=Alte |date=13-fevral 2022-yil |title=Union Berlin 0-3 Borussia Dortmund: Marco Reus Brace Helps Dortmund Cruise To Win At Union |work=Eurosport |url=https://www.eurosport.co.uk/football/bundesliga/2021-2022/union-berlin-v-borussia-dortmund-follow-live_sto8781540/story.shtml |access-date=19-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

== Xalqaro faoliyati ==
[[Fayl:Gdansk_PGE_Arena_GER-GRE_Euro_2012_08_Reus.jpg|alt=|left|thumb| Reus 2012-yilda [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|Germaniya]] terma jamoasida oʻynagan]]
2009-yilning 11-avgustida Reus Germaniya terma jamoasining 21 yoshgacha boʻlgan futbolchilari Turkiyaga qarshi oʻrtoqlik uchrashuvida debyut qildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.dfb.de/index.php?id=500014&amp;tx_dfbnews_pi1%5BshowUid%5D=22952&amp;tx_dfbnews_pi4%5Bcat%5D=163|sarlavha=Junioren-Europameister im Kader fürs Malta-Spiel|til=de|nashriyot=dfb.de|sana=6-may 2010-yil|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100509111214/https://www.dfb.de/index.php?id=500014&amp;tx_dfbnews_pi1%5BshowUid%5D=22952&amp;tx_dfbnews_pi4%5Bcat%5D=163|arxivsana=9-may 2010-yil}}&lt;/ref&gt; 2010-yilning 6-mayida u 14-may kuni Maltaga qarshi oʻrtoqlik oʻyini uchun [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|kattalar jamoasiga]]&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.borussia.de/de/borussia_news_detail,185,0,newsid-179797.html|sarlavha=Marco Reus im Aufgebot für Länderspiel gegen Malta|til=de|nashriyot=Borussia Mönchengladbach|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100510002113/http://www.borussia.de/de/borussia_news_detail%2C185%2C0%2Cnewsid-179797.html|arxivsana=10-may 2010-yil}}&lt;/ref&gt; birinchi chaqiruvni oldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.kicker.de/news/fussball/nationalelf/startseite/524607/artikel_Aogo-und-Badstuber-dabei-Enttaeuschung-bei-Hitzlsperger.html|sarlavha=Aogo und Badstuber dabei, Enttäuschung bei Hitzlsperger|til=de|nashriyot=kicker.de|sana=6-may 2010-yil|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil}}&lt;/ref&gt; 11-may kuni u mavsumning soʻnggi oʻyinida &quot; Bayer &quot;ga qarshi oʻyinda oyogʻidan olgan jarohati tufayli jamoani tark etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.kicker.de/news/fussball/nationalelf/startseite/524891/artikel_Marco-Reus-sagt-Loew-ab.html|sarlavha=Marco Reus sagt Löw ab|til=de|nashriyot=kicker.de|sana=11-may 2010-yil|kirish sanasi=6-dekabr 2011-yil}}&lt;/ref&gt; 2011-yil 7-oktabrda u [[Turkiya milliy futbol terma jamoasi|Turkiyaga]] qarshi debyut qildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2011/oct/07/turkey-germany-euro-2012-qualifier|sarlavha=Germany's perfect nine leaves Turkey clinging to play-off spot|ish=The Guardian|sana=7-oktabr 2011-yil|kirish sanasi=26-aprel 2012-yil}}&lt;/ref&gt; U jamoadagi ilk golini 2012-yil 26-may kuni [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariyaga]] qarshi oʻyinda (5:3) kiritdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.theguardian.com/football/2012/may/27/switzerland-germany-friendly-international|sarlavha=Hat-trick by Eren Derdiyok sets up shock Switzerland win over Germany|ish=The Guardian|sana=27-may 2012-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120530040232/http://www.guardian.co.uk/football/2012/may/27/switzerland-germany-friendly-international|arxivsana=30-may 2012-yil}}&lt;/ref&gt; 22-iyun kuni u [[UEFA Yevropa chempionati 2012|Yevro-2012]] chorak finalida Gretsiyaga qarshi oʻyinda gol urdi, bu Germaniya terma jamoasi uchun turnirdagi ilk starti edi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/18355075|sarlavha=Germany 4–2 Greece|nashriyot=BBC Sport|sana=22-iyun 2012-yil|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil|ism=Tom|muallif=Rostance}}&lt;/ref&gt;

Reus 2014-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichida Yoaxim Lyov jamoasining doimiy aʼzosi sifatida oʻzini namoyon qildi va oltita oʻyinda beshta gol urdi va uchta golga assistentlik qildi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Marco Reus |work=UEFA |url=http://www.uefa.com/worldcup/season=2014/teams/player=250011791/ |access-date=11-aprel 2014-yil}}&lt;/ref&gt; U Germaniya terma jamoasining [[FIFA Jahon chempionati 2014|Jahon chempionati final bosqichida ishtirok]] etuvchi terma jamoasiga kiritilgan edi, biroq 6-iyun kuni Armanistonga qarshi oʻyinda (6:1) oyogʻidan jarohat olib, yakunda oʻyinni tark etishga majbur boʻldi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=7-iyun 2014-yil |title=World Cup 2014: Marco Reus out with ankle injury |work=BBC |url=https://www.bbc.com/sport/0/football/27745664 |access-date=7-iyun 2014-yil}}&lt;/ref&gt; Reus 2014-yil 3-sentabrda Germaniya terma [[Argentina milliy futbol terma jamoasi|jamoasining Argentinaga]] qarshi jahon chempionatidan keyingi birinchi oʻrtoqlik oʻyinida oʻzining terma jamoasiga qaytdi. Biroq, jahon chempionlari ikki oy oldin [[FIFA Jahon chempionati 2014 finali|jahon chempionati finalida]] magʻlub boʻlgan tomondan 4:2 hisobida magʻlub boʻlishdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=3-sentabr 2014-yil |title=Germany 2–4 Argentina |work=BBC |url=https://www.bbc.com/sport/football/29046969}}&lt;/ref&gt;

[[UEFA Yevropa chempionati 2016|UEFA Evro-2016]] saralash bosqichida Reus toʻrtta oʻyinda maydonga tushib, [[Tbilisi|Tbilisida]] Gruziyaga 2:0 hisobida magʻlub boʻlgan oʻyinda bir marta gol urgan, biroq belidan jarohat olgani uchun turnirga tanlanmagan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Marco Reus |language=de |work=Deutscher Fußball-Bund |url=https://www.dfb.de/die-mannschaft/team/mittelfeld/marco-reus/ |access-date=27-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Reus to miss Euro 16 due to injury |publisher=WikiNews |url=https://en.wikinews.org/wiki/Reus_to_miss_Euro_16_due_to_injury}}&lt;/ref&gt;

2018-yilning 2-iyunida Reus Germaniyaga 2:1 hisobida magʻlub boʻlgan Avstriyaga qarshi oʻrtoqlik oʻyinida ikki yildan soʻng terma jamoasiga qaytdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/austria-germany-live-line-ups-stats-thomas-muller-kroos-neuer-reus-alaba-506993.jsp|sarlavha=Germany lose Austria friendly but goalkeeper Manuel Neuer shines on return|nashriyot=Bundesliga|kirish sanasi=3-iyun 2018-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064546/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/austria-germany-live-line-ups-stats-thomas-muller-kroos-neuer-reus-alaba-506993.jsp}}&lt;/ref&gt; Reus 4-iyun kuni Yoaxim Lyovning 2018-yilgi Jahon chempionati uchun yakuniy tarkibiga kiritilgan edi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.dw.com/en/germany-announce-final-world-cup-squad-with-manuel-neuer-without-leroy-san%C3%A9/a-44064011|sarlavha=Germany announce final World Cup squad, with Manuel Neuer, without Leroy Sané|nashriyot=Deutsche Welle|kirish sanasi=4-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt; 17-iyun kuni Reus oʻzining birinchi [[FIFA Jahon chempionati|Jahon chempionatidagi]] ilk uchrashuvida [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksikaga]] qarshi oʻyinning 60-daqiqasida [[Sami Khedira|Sami Xediraning]] oʻrniga zaxiradan maydonga tushadi, ammo oʻyin Germaniyaning 1:0 hisobidagi magʻlubiyati bilan yakunlanadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.whoscored.com/Matches/1249923/Live/International-FIFA-World-Cup-2018-Germany-Mexico|sarlavha=Germany 0–1 Mexico – FIFA World Cup 2018 Live|nashriyot=Whoscored.com|kirish sanasi=21-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. 23-iyun kuni Germaniya ikkinchi guruh bosqichida Shvetsiyani 2:1 hisobida magʻlub etib, jahon chempionati umidlarini jonlantirish uchun ikkinchi boʻlimda Reus hisobni tenglashtirgan golni kiritdi va jahon chempionatidagi birinchi golini uradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.independent.co.uk/sport/football/world-cup/germany-vs-sweden-world-cup-2018-player-ratings-highlights-replay-goals-marco-reus-ola-toivonen-a8413786.html|sarlavha=Germany vs Sweden, World Cup 2018 player ratings: Toni Kroos and Marco Reus complete comeback mission|ish=The Independent|sana=23-iyun 2018-yil|kirish sanasi=24-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. Shuningdek, u oʻsha oʻyinda Toni Kroosning kechgan gʻalabali goliga assistentlik qiladi va [[Uchrashuv oʻyinchisi|oʻyinning eng yaxshi odami]] deb topiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.whoscored.com/Matches/1249936/Live/International-FIFA-World-Cup-2018-Germany-Sweden|sarlavha=Germany 2–1 Sweden – FIFA World Cup 2018 Live|kirish sanasi=24-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/match/300331501/#motm|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180612140357/https://www.fifa.com/worldcup/matches/match/300331501/#motm|arxivsana=12-iyun 2018-yil|sarlavha=2018 FIFA World Cup Russia™ - Matches - Germany - Sweden - FIFA.com|nashriyot=FIFA|kirish sanasi=24-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. Biroq uning jamoasi 27-iyun kuni guruh bosqichidagi soʻnggi oʻyinda [[Janubiy Koreya milliy futbol terma jamoasi|Janubiy Koreyaga]] 2:0 hisobida magʻlub boʻlgach, turnirdan chiqib ketadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/match/300331532/#match-summary|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180612143847/https://www.fifa.com/worldcup/matches/match/300331532/#match-summary|arxivsana=12-iyun 2018-yil|sarlavha=Germany crash out as Korea Republic end on high|nashriyot=FIFA.com|kirish sanasi=1-iyul 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2021-yilning may oyida Reus mavsumdan keyingi charchoq tufayli qoldirilgan UEFA Evro-2020da ishtirok etmaslik qarorini eʼlon qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://theathletic.com/news/marco-reus-germany-euro-squad/QJ8HRe6PPrvA|sarlavha=Marco Reus rules himself out of Germany's Euro 2020 squad to focus on recovery|ish=The Athletic|sana=18-may 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Oʻyin uslubi ==
Reus oʻzining koʻp qirraliligi, tezligi, chaqqonligi, texnik mahorati, aql-zakovati va otish qobiliyati bilan mashhur&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://soccernet.espn.go.com/feature/_/id/1140636/german-preview|sarlavha=Bundesliga Season Preview|muallif=Uersfeld|ism=Stephan|sana=23-avgust 2012-yil|nashriyot=ESPN Soccernet|kirish sanasi=24-avgust 2012-yil}}{{Deadlink|date=iyul 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;best wingers&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;talent&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Sanderson |first=Jamie |date=12-noyabr 2011-yil |title=Talent Scout: Marco Reus |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/news-and-comment/talent-scout-marco-reus-6261254.html |access-date=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Ammo u jarohatlarga moyilligi bilan ham tanilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/borussia-dortmund/story/3220338/borussia-dortmunds-marco-reus-i-would-give-all-my-money-away-to-be-fit|sarlavha=Borussia Dortmund's Marco Reus: 'I would give all my money away to be fit'|muallif=Lovell|ism=Mark|sana=4-oktabr 2017-yil|nashriyot=ESPN FC|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.soccerladuma.co.za/news/articles/international/categories/bundesliga/injury-prone-star-i-would-give-all-my-money-to-play-again/281245|sarlavha=Injury-Prone Star: I Would Give All My Money To Play Again|muallif=Kruger|ism=Keegan|sana=5-oktabr 2017-yil|nashriyot=Soccer Laduma|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2017-12-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171201033506/https://www.soccerladuma.co.za/news/articles/international/categories/bundesliga/injury-prone-star-i-would-give-all-my-money-to-play-again/281245}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.mirror.co.uk/sport/football/transfer-news/lionel-messi-warns-barcelona-signing-10393164|sarlavha=Lionel Messi 'warns Barcelona off signing injury-prone Borussia Dortmund star Marco Reus'|muallif=Whaling|ism=James|sana=10-may 2017-yil|ish=Daily Mirror|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.enisports.com/injury-prone-reus-vows-play-russia-2018|sarlavha=Injury-prone Reus vows to play at Russia 2018|muallif=Ogunseyin|ism=Oluyemi|sana=11-iyun 2017-yil|nashriyot=EniSports|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.news.com.au/sport/football/germany-confederations-cup-squad-to-face-socceroos/news-story/f3fc3d83f227f345865630dacd35d977|sarlavha=Germany Confederations Cup squad to face Socceroos|muallif=Williams|ism=Emma|sana=18-may 2017-yil|nashriyot=News Corp Australia|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espnfc.com/german-dfb-pokal/2061/blog/post/2332225/another-marco-reus-injury-scare-as-borussia-dortmund-progress-in-the-cup|sarlavha=Another Marco Reus injury scare as Dortmund progress in the cup|muallif=Buczko|ism=Stefan|sana=4-mart 2017-yil|nashriyot=ESPN FC|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;rocket&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Biermann |first=Christoph |date=9-iyun 2018-yil |title=Marco Reus: Germany's rocket praying injury does not deny him again |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2018/jun/09/marco-reus-germanys-rocket-praying-injury-does-not-deny-him |access-date=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. 2012-yilda [[Franz Beckenbauer]] [[Mario Götze|Mario Götse]] bilan birga Reus haqida gapirib, shunday degan edi: „… klassik duet sifatida sermahsul Reus va Götzedan yaxshiroq hech kim yoʻq“&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.goal.com/en/news/15/germany/2012/12/01/3569369/beckenbauer-gotze-and-reus-worlds-best-midfield-duo|sarlavha=Beckenbauer: Gotze and Reus world's best midfield duo|muallif=Salisbury|ism=Rob|sana=1-dekabr 2012-yil|nashriyot=goal.com|kirish sanasi=26-aprel 2013-yil}}&lt;/ref&gt;. Reus 2012-yilda (Germaniya) yilning eng yaxshi futbolchisi deb topilgan va 2013-yilda UEFA tomonidan yilning eng yaxshi jamoasiga kiritilgan. 2013-yilda u Bloomberg tomonidan Yevropaning eng yaxshi toʻrtinchi futbolchisi sifatida qayd etilgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=12-iyun 2013-yil |title=Messi and Ronaldo joined by Ribery in top three of new list of Europe's top 50 stars |work=Sky Sports |url=http://www1.skysports.com/football/news/11667/8772182/Messi-and-Ronaldo-joined-by-Ribery-in-top-three-of-new-list-of-Europe-s-top-50-stars |access-date=14-iyun 2013-yil}}&lt;/ref&gt;. Garchi u hujumdagi harakati, ochiq oʻyinda ikkala oyogʻi bilan kuchli yakunlashi, vaqtni belgilashi va maqsadni koʻzlashi, shuningdek, belgilangan toʻplardagi aniqligi bilan hurmatga sazovor boʻlsa-da, Reus ham mehnatsevar futbolchi va aniq pas uzatuvchi hisoblanadi. Yaxshi koʻra olish qobilyati unga gollarni oʻzi urishdan tashqari, jamoadoshlariga vaziyatlar yaratish va assistentlik qilish imkonini beradi&lt;ref name=&quot;talent&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;rocket&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Bundesligaʻs best attacking midfielder&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/bundesliga/news/who-is-the-best-attacking-midfielder-james-rodriguez-reus-havertz-duda-2816|sarlavha=Who is the Bundesliga's best attacking midfielder? James Rodriguez, Marco Reus, Kai Havertz or Ondrej Duda?|nashriyot=bundesliga.com|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;McKennie vs. Reus&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/schalke-borussia-dortmund-reus-mckennie-revierderby-key-battles-518432.jsp|sarlavha=Weston McKennie vs. Marco Reus and the key duels that could decide the Schalke-Borussia Dortmund Revierderby|nashriyot=bundesliga.com|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064553/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/schalke-borussia-dortmund-reus-mckennie-revierderby-key-battles-518432.jsp}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McRae |first=Donald |date=1-aprel 2013-yil |title=Marco Reus: 'We push our boundaries because we believe in Dortmund' |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2013/apr/01/marco-reus-dortmund-interview |access-date=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.espn.com/soccer/borussia-dortmund/story/3376115/marco-reus-could-make-borussia-dortmund-return-at-weekend|sarlavha=Marco Reus could make Borussia Dortmund return at weekend|nashriyot=ESPN FC|muallif=Uersfeld|ism=Stephan|sana=8-fevral 2018-yil|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.foxsportsasia.com/football/bundesliga/1103675/the-top-5-midfielder-of-the-2018-19-bundesliga-season/|sarlavha=The Top 5 Midfielders of the 2018/19 Bundesliga season|nashriyot=Fox Sports Asia|sana=28-may 2019-yil|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}{{Oʻlikhavola|date=may 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;solution&quot; /&gt;. Shunday qilib, Reus koʻp qirrali hujumchi boʻlib, u bir nechta hujumkor pozisiyalarda oʻynashga qodir va [[Hujumchi|ikkinchi hujumchi]] sifatida&lt;ref name=&quot;evolution&quot; /&gt; [[Hujumchi|markaziy rolda]] [[Hujumchi|maydonga tushgan hujumchi]] (garchi bu uning maʼqul koʻrilmasa ham) pozitsiyasi),&lt;ref name=&quot;solution&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/marco-reus-borussia-dortmund-solution-at-centre-forward-batshuayi-injured-478799.jsp|sarlavha=Marco Reus: Borussia Dortmund's solution at centre-forward?|nashriyot=bundesliga.com|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064547/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/marco-reus-borussia-dortmund-solution-at-centre-forward-batshuayi-injured-478799.jsp}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;striker&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.goal.com/en-us/news/i-do-not-want-to-play-there-reus-admits-he-does-not-like-playing-/1hushh9ilt4yh167qqx4n19t3r|sarlavha='I do not want to play there' - Reus admits he does not like playing as a striker|nashriyot=Goal.com|muallif=Farrell|ism=Dom|sana=7-aprel 2019-yil|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt; ikkala qanotda [[Yarimhimoyachi|qanot himoyachisi]] sifatida (u chap tomonni afzal koʻradi, chunki bu unga kuchliroq oʻng oyogʻini ichkaridan kesish imkonini beradi)&lt;ref name=&quot;best wingers&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.espn.com/soccer/blog/espn-fc-united/68/post/2983349/espn-fc-100-marco-reus-of-borussia-dortmund-is-best-winger-in-football|sarlavha=#FC100: Best wingers in football epitomised by Dortmund's Marco Reus|nashriyot=ESPN FC|muallif=Brewin|ism=John|sana=14-noyabr 2016-yil|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;evolution&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://bleacherreport.com/articles/1630991-the-evolution-of-marco-reus-from-dortmund-outcast-to-bvb-h|sarlavha=The Evolution of Marco Reus: From Dortmund Outcast to BVB Hero|nashriyot=Bleacher Report|muallif=Whitney|ism=Clark|sana=10-may 2013-yil|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;striker&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://bleacherreport.com/articles/1874541-manchester-united-transfer-rumours-marco-reus-a-big-improvement-on-nani|sarlavha=Manchester United Transfer Rumours: Marco Reus: A Big Improvement on Nani|nashriyot=Bleacher Report|muallif=Walsh|ism=Leigh|sana=4-dekabr 2013-yil|kirish sanasi=17-sentabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va markaziy [[Yarimhimoyachi|hujum yarim himoyasida]] ham 10-raqamda harakar qiladi&lt;ref name=&quot;Bundesligaʻs best attacking midfielder&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;McKennie vs. Reus&quot; /&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Reus [[Niderlandlar milliy futbol terma jamoasi|Gollandiya]] afsonasi [[Marco van Basten|Marko van Basten]] sharafiga nomlangan. Reusning soʻzlariga koʻra, uning ota-onasi dastlab unga „Dennis“ deb ism qoʻyishmoqchi edi, ammo van Bastenning Evro-1988 finalida Sovet Ittifoqi darvozasiga urgan mashhur goli tufayli ular unga Marko ismini berishga qaror qilishadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.goal.com/de/meldungen/bvb-marco-reus-marco-van-basten-vorname-dortmund-borussia/wlj266wfaj3q1h6145e5okupu|sarlavha=BVB: Marco Reus verdankt Marco van Basten seinen Vornamen {{!}} Goal.com|ish=www.goal.com|kirish sanasi=15-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

Reus 2009-yilda Karolin Bohs bilan uchrashgan. Ular 2013-yilda ajralishadi, ammo yaqin doʻst boʻlib qolishadi. Reus nemis modeli Scarlett Gartmann bilan 2015-yil dekabr oyida uchrasha boshlagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.101greatgoals.com/blog/borussia-dortmunds-marco-reus-confirms-that-hes-dating-top-model-scarlett-gartmann-bild/|sarlavha=Borussia Dortmund's Marco Reus confirms that he's dating top model Scarlett Gartmann [Bild] – 101 Great Goals|sana=12-fevral 2016-yil|kirish sanasi=2022-06-21|arxiv-sana=2018-06-24|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180624010540/https://www.101greatgoals.com/blog/borussia-dortmunds-marco-reus-confirms-that-hes-dating-top-model-scarlett-gartmann-bild/|arxivsana=2018-06-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180624010540/https://www.101greatgoals.com/blog/borussia-dortmunds-marco-reus-confirms-that-hes-dating-top-model-scarlett-gartmann-bild/}}&lt;/ref&gt;. Ular birgalikda 2019-yil mart oyida birinchi farzandli boʻlishadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.derwesten.de/sport/fussball/bvb/bvb-marco-reus-baby-name-papa-scarlett-gartmann-boateng-id216785547.html|sarlavha=Marco Reus ist Papa geworden – was Boateng dazu sagt, gefällt nicht jedem BVB-Fan|ism=DerWesten-|muallif=derwesten.de|sana=1-aprel 2019-yil|ish=www.derwesten.de|kirish sanasi=2022-06-21|arxivsana=2020-08-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200807151542/https://www.derwesten.de/sport/fussball/bvb/bvb-marco-reus-baby-name-papa-scarlett-gartmann-boateng-id216785547.html}}&lt;/ref&gt; va oʻsha yilning oxirida turmush qurishadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Marco Reus ties the knot (PHOTO)|url=https://sport.news.am/eng/news/106724/marco-reus-ties-the-knot-photo.html|kirish sanasi=29-mart 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Reus, agar u professional futbolchi boʻlmaganida, uchuvchi boʻlardi, deydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.wn.de/Welt/Kinder/2012/06/Kinder-Marco-Reus-wollte-Pilot-werden-Gomez-spielt-Tennis|sarlavha=Marco Reus wollte Pilot werden, Gomez spielt Tennis|kirish sanasi=2022-06-21|arxiv-sana=2017-11-17|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20171117174546/http://www.wn.de/Welt/Kinder/2012/06/Kinder-Marco-Reus-wollte-Pilot-werden-Gomez-spielt-Tennis|arxivsana=2017-11-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171117174546/http://www.wn.de/Welt/Kinder/2012/06/Kinder-Marco-Reus-wollte-Pilot-werden-Gomez-spielt-Tennis}}&lt;/ref&gt;.

Electronic Arts tomonidan oʻtkazilgan muxlislar soʻrovi natijalariga koʻra, Reus ''FIFA 17'' ning muqovali sportchisi boʻlgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/noblsp-marco-reus-voted-fifa-17-cover-star.jsp|sarlavha=Borussia Dortmund's Marco Reus voted FIFA 17 cover star|nashriyot=Bundesliga|kirish sanasi=3-iyun 2018-yil|qaralgan sana=2022-06-21|arxivsana=2022-06-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220621064548/https://www.bundesliga.com/en/news/Bundesliga/noblsp-marco-reus-voted-fifa-17-cover-star.jsp}}&lt;/ref&gt;.

2020-yil mart oyida Reus va uning rafiqasi Skarlett [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida oʻzining tugʻilgan shahri [[Dortmund|Dortmunddagi]] muhtoj odamlar va kichik korxonalarga 500 000 evro xayriya qilishadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Coronavirus and sports: Marco Reus pledges €500,000 to Dortmund|ish=[[Deutsche Welle]]|url=https://www.dw.com/en/coronavirus-sports-cancellations/a-52569936|kirish sanasi=29-mart 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Huquqiy masalalar ===
2014-yil dekabr oyida Reus Germaniyada jinoyatni tashkil etuvchi litsenziyasiz haydagani uchun 540 000 evro jarimaga tortiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Straßenverkehrsgesetz (StVG) § 21 Fahren ohne Fahrerlaubnis|url=https://www.gesetze-im-internet.de/stvg/__21.html|til=de|nashriyot=Bundesministerium der Justiz und für Verbraucherschutz|kirish sanasi=1-dekabr 2017-yil|sana=17-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. Jarima uning oʻsha paytdagi oylik maoshi 180 ming yevroga asoslangan edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.thelocal.de/20141218/reus-fined-500k-for-driving-without-license-borussia-dortmund-bvb-mannschaft-world-cup|sarlavha=Reus fined €540k for no driving licence|sana=18-dekabr 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. U yillar davomida soxta Gollandiya guvohnomasi bilan mashina haydab kelgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Kelleher|ism=Michael|sarlavha=Marco Reus passes driving test two years after 540,000 euros fine|url=http://www.skysports.com/football/news/11899/10538830/marco-reus-passes-driving-test-two-years-after-540000-euros-fine|nashriyot=Sky Sports|kirish sanasi=20-noyabr 2017-yil|sana=23-avgust 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu oʻziga xos jinoyatdir&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Strafgesetzbuch (StGB) § 267 Urkundenfälschung|url=https://www.gesetze-im-internet.de/stgb/__267.html|til=de|nashriyot=Bundesministerium der Justiz und für Verbraucherschutz|kirish sanasi=1-dekabr 2017-yil|sana=30-oktabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. 2011-yildan beri rasmiylar uning qonuniy litsenziyasi yoʻqligini bilmagan holda kamida besh marta tezlikni oshirish uchun jarimalar berishgan. Soxta litsenziyadan foydalanganlik uchun jinoiy ayblovlar keyinchalik olib tashlanadi, bu baʼzi bahs-munozaralarga sabab boʻladi va siyosatchilarda uning mashhur maqomi yengilroq jazoga sabab boʻlganmi degan savollarni tugʻdiradi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Dortmunder Staatsanwalt rollt Fall Reus neu auf|url=http://www.focus.de/sport/fussball/bundesliga1/nach-beschwerde-eines-politikers-staatsanwaltschaft-rollt-fall-reus-neu-auf_id_4439675.html|til=de|nashriyot=FOCUS Online|kirish sanasi=1-dekabr 2017-yil|sana=29-yanvar 2015-yil}}&lt;/ref&gt;. Reus aybdor deb topilgach, „Buni qilganimning sabablarini men tushunolmayman“, deydi&lt;ref name=&quot;driving&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=18-dekabr 2014-yil |title=Borussia Dortmund's Marco Reus fined for driving without licence |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/30533608 |access-date=21-dekabr 2014-yil}}&lt;/ref&gt;. U sudlanganiga qadar avtomobillar va benzin reklama roliklarida suratga tushgan&lt;ref name=&quot;driving&quot; /&gt;. 2016-yilning avgustida Reus hozirda haydovchilik guvohnomasiga ega ekanligini tasdiqlaydi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-avgust 2016-yil |title=Marco Reus finally gets his license, but not before paying €540,000 in driving fines |url=http://www.foxsports.com/soccer/story/marco-reus-finally-gets-his-license-but-not-before-paying-e540000-in-driving-fines-081616 |access-date=18-avgust 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klublarda ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha koʻrinish va gollar
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |DFB-Pokal
! colspan=&quot;2&quot; |[[UEFA|Yevropa]]
! colspan=&quot;2&quot; |Boshqa
! colspan=&quot;2&quot; |Umumiy
|-
!Divizion
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Rot Weiss Ahlen II
|2006-07
|Oberliga Westfalen
|5
|2
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|5
|2
|-
|2007-08
|Oberliga Westfalen
|1
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|1
|1
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Umumiy
!6
!3
! colspan=&quot;2&quot; |—
! colspan=&quot;2&quot; |—
! colspan=&quot;2&quot; |—
!6
!3
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Rot Weiss Ahlen
|2007-08
|Regionalliga Nord
|16
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|16
|1
|-
|2008-09
|2. Bundesliga
|27
|4
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|28
|4
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Umumiy
!43
!5
!1
!0
! colspan=&quot;2&quot; |—
! colspan=&quot;2&quot; |—
!44
!5
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Borussia Mönchengladbach
|2009-10
|Bundesliga
|33
|8
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|35
|8
|-
|2010-11
|Bundesliga
|32
|10
|3
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
|2
|1
|37
|12
|-
|2011-12
|Bundesliga
|32
|18
|5
|3
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Umumiy
!97
!36
!10
!4
! colspan=&quot;2&quot; |—
!2
!1
!109
!41
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |Borussia Dortmund
|2012-13
|Bundesliga
|32
|14
|3
|1
|13
|4
|1
|0
|49
|19
|-
|2013-14
|Bundesliga
|30
|16
|4
|0
|9
|5
|1
|2
|44
|23
|-
|2014-15
|Bundesliga
|20
|7
|5
|1
|4
|3
|0
|0
|29
|11
|-
|2015-16
|Bundesliga
|26
|12
|4
|2
|13
|9
| colspan=&quot;2&quot; |—
|43
|23
|-
|2016-17
|Bundesliga
|17
|7
|3
|2
|4
|4
|0
|0
|24
|13
|-
|2017-18
|Bundesliga
|11
|7
|0
|0
|4
|0
|0
|0
|15
|7
|-
|2018-19
|Bundesliga
|27
|17
|3
|3
|6
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
|36
|21
|-
|2019-20
|Bundesliga
|19
|11
|2
|1
|4
|0
|1
|0
|26
|12
|-
|2020-21
|Bundesliga
|32
|8
|6
|2
|10
|1
|1
|0
|49
|11
|-
|2021-22
|Bundesliga
|29
|9
|3
|0
|8
|3
|1
|1
|41
|13
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Umumiy
!243
!108
!33
!12
!75
!30
!5
!3
!356
!153
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Umumiy faoliyat
!398
!152
!44
!16
!75
!30
!7
!4
!515
!202
|}

=== Xalqaro maydonlarda ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha oʻyinlar va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;11&quot; | [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|Germaniya]]
| 2011-yil
| 3
| 0
|-
| 2012-yil
| 10
| 5
|-
| 2013-yil
| 6
| 2
|-
| 2014-yil
| 4
| 0
|-
| 2015-yil
| 4
| 2
|-
| 2016-yil
| 2
| 0
|-
| 2017-yil
| 0
| 0
|-
| 2018-yil
| 8
| 1
|-
| 2019-yil
| 7
| 3
|-
| 2020-yil
| 0
| 0
|-
| 2021-yil
| 4
| 2
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 48
! 15
|}

: ''2021-yil 11-noyabrda boʻlib oʻtgan oʻyin holatiga koʻra.'' ''Germaniya ochkosi birinchi boʻlib koʻrsatilgan, ball ustuni Reusning har bir golidan keyin ochkoni koʻrsatadi''.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Marko Roys tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! Yoʻq.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2012-yil 27-may
| Sent-Yakob parki, [[Bazel]], Shveysariya
|{{Fb|SUI}}
| align=&quot;center&quot; | 3-5
| align=&quot;center&quot; | 3-5
| [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Doʻstona]]
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| 2012-yil 22-iyun
| PGE Arena Gdansk, [[Gdańsk|Gdansk]], Polsha
|{{Fb|GRE}}
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| align=&quot;center&quot; | 4-2
| UEFA Evro 2012
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| 2012-yil 11-sentabr
| Ernst-Happel-Stadion, [[Vena (shahar)|Vena]], Avstriya
|{{Fb|AUT}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 2-1
| rowspan=&quot;5&quot; | 2014-yilgi FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2012-yil 12-oktabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Aviva stadioni, [[Dublin (Irlandiya)|Dublin]], Irlandiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|IRL}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 6-1
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| rowspan=&quot;2&quot; | 2013-yil 26-mart
| rowspan=&quot;2&quot; | Frankenstadion, [[Nyurnberg]], Germaniya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|KAZ}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 4-1
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| align=&quot;center&quot; | 4-1
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2015-yil 25 mart
| Fritz-Valter-Stadion, [[Kaiserslautern|Kayzerslautern]], Germaniya
|{{Fb|AUS}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 2-2
| [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Doʻstona]]
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2015-yil 29 mart
| [[Boris Paychadze nomidagi Dinamo-Arena stadioni|Boris Paichadze Dinamo Arena]], [[Tbilisi]], Gruziya
|{{Fb|GEO}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| UEFA Evro-2016 saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 10
| 2018-yil 23-iyun
| Fisht Olimpiya stadioni, [[Sochi]], Rossiya
|{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 2-1
| 2018 FIFA Jahon chempionati
|-
| align=&quot;center&quot; | 11
| 2019-yil 8-iyun
| Borisov Arena, [[Borisov|Barishaw]], Belarusiya
|{{Fb|BLR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;3&quot; | UEFA Evro-2020 saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 12
| rowspan=&quot;2&quot; | 2019-yil 11-iyun
| rowspan=&quot;2&quot; | Opel Arena, [[Mainz|Mayns]], Germaniya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|EST}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 8-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 13
| align=&quot;center&quot; | 5-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 14
| 2021-yil 5-sentabr
| Mercedes-Benz Arena, Shtutgart, Germaniya
|{{Fb|ARM}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 6-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 15
| 2021-yil 11-noyabr
| Volkswagen Arena, Volfsburg, Germaniya
|{{Fb|LIE}}
| align=&quot;center&quot; | 4-0
| align=&quot;center&quot; | 9-0
|}
'''Rot Weiss Ahlen'''

* Nord mintaqaviy ligasi : 2007-08-yillar

'''Borussiya Dortmund'''
* DFB-Pokal : 2016-17, 2020-21-yillar
* DFL-Superkubogi : 2013, 2014, 2019-yillar
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]] 2-oʻrin sohiibi: [[UEFA Chempionlar Ligasi 2012-2013|2012-13]]-yilgi mavsum

'''Individual'''

* Bundesliganing mavsum jamoasi: 2011-12, 2012-13, 2013-14, 2014-15, 2015-16, 2018-19-yillar;
* ''kicker'' Bundesliganing mavsumdagi jamoasi: 2011-12, 2013-14, 2018-19-yillar;
* Bundesliganing eng yaxshi oʻyinchisi: 2011-12, 2013-14, 2018-19;
* Bundesliga mavsum muvaffaqiyati: 2011-12
* Germaniyada yilning eng yaxshi futbolchisi : 2012, 2019-yil;
* [[Germaniya milliy futbol terma jamoasi|Germaniya yil futbolchisi]] : 2018
* Borussiya Dortmundning eng yaxshi futbolchisi: 2013-14;
* Bundesliganing eng yaxshi assistenti: 2013-14 &lt;;
* UEFA yilning eng yaxshi jamoasi : 2013
* UEFA Chempionlar ligasining mavsum jamoasi: [[UEFA Chempionlar ligasi 2013/2014|2013-14]] ;
* Oyning eng zoʻr goli (Germaniya) : 2012-yil yanvar, 2012-yil, sentabr, 2012-yil;
* ESM mavsum jamoasi : 2018-19;
* Bundesligada oyning eng yaxshi futbolchisi: 2018-yil sentyab, 2018-yil noyabr, 2018-yil dekabr.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
* {{Rasmiy sayt}}
* [https://web.archive.org/web/20131029191713/http://team.dfb.de/de/das-team/page/de/das-team/mittelfeld/marco-reus/page/1543.html?1336470609 German national team profile] (in German)
* {{NFT player}}
* [http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/vereine/1-bundesliga/2013-14/borussia-dortmund-17/46429/spieler_marco-reus.html Kicker profile] (in German)
* [https://web.archive.org/web/20140322175658/http://www.bundesliga.com/en/liga/clubs/borussia-dortmund/spieler.php?player=36772 Bundesliga profile]

{{Borussia Dortmund tarkibi}}

{{DEFAULTSORT:Reus, Marco}}
[[Turkum:Germaniyalik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>1nx79qiu4d765kcbkicbf7vkxckkubn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mark Sergienko</title>
    <ns>0</ns>
    <id>740889</id>
    <revision>
      <id>5481263</id>
      <parentid>5180180</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:17:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>0 ta manba qutqarildi hamda 1 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481263</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11334" sha1="kcfwgzajgmmh5yr1m6dmos2oav3mg0l" xml:space="preserve">
{{Shaxsiyat bilgiqutisi}}

'''Mark Sergienko Mixaylovich''' ([[1994]] - [[27-sentabr|yil 27-sentabrda]] tugʻilgan, [[Rostov-Don|Rostov-na-Donu]], [[Rostov viloyati]], [[Rossiya]]) — rossiyalik [[Komik|stend-up komediyachi]] va KVN, aktyor, [[Film produser|produser]], [[Ssenariychi|ssenariynavis]], rejissor, “ Projarka” va “Komediya jangi” loyihalari ishtirokchisi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=en|url=https://www.vokrug.tv/person/show/15637895751/|sarlavha=Марк Сергиенко: фото, биография, фильмография, новости - Вокруг ТВ.|ish=Вокруг ТВ|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://2x2tv.ru/video/nerealnyy-stand-up/sezon-1/nerealnyy-stand-up-sezon-1-seriya-8/|sarlavha=Нереальный Stand Up - Сезон 1 - Марк Сергиенко смотреть онлайн на сайте телеканала 2x2|sana=2021-04-05|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;.

== Biografiyasi ==
Mark Sergienko 1994-yilda Rostov-na-Donda tug'ilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://standupclub.ru/|sarlavha=Stand Up Club на Трубной - официальный сайт|ish=standupclub.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;. U otasiz o'sgan, onasi Markdan homilador bo'lganida otasi va onasi ajrashgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://residentcomedy.ru/person/mark-sergienko/|sarlavha=Марк Сергиенко|ish=residentcomedy.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;. Onam 20 yildan ortiq vaqt davomida Rostovdagi fabrikada ishladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://zen.yandex.ru/sergienkomark|sarlavha=Марк Сергиенко|ish=Яндекс.Дзен — персональна стрічка публікацій на основі ваших інтересів: статті та новини з інтернет-видань, популярні відео і фото.|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;, tug'ilgandan keyin ular Semikarakorskka buvisining oldiga ko'chib o'tishdi va u yerda hali ham yashaydilar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://bloknot-rostov.ru/news/komik-mark-sergienko-khotelos-by-zhit-v-obshchestv-1401577|sarlavha=Комик Марк Сергиенко: «Хотелось бы жить в обществе, где все умеют смеяться над собой»|ish=bloknot-rostov.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;. 2016-yildan beri u [[Qandli diabet|qandli diabet bilan kasallangan]]&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=en|url=https://www.vokrug.tv/person/show/15637895751/|sarlavha=Марк Сергиенко: фото, биография, фильмография, новости - Вокруг ТВ.|ish=Вокруг ТВ|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://zona.media/article/2022/01/03/standup|sarlavha=«Комьюнити, естественно, обосралось». Государство добралось до стендаперов — и вот что они об этом думают|ish=Медиазона|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;.

2007-yil 5-may kuni Birinchi kanal jurnalistlari Markga tashrif buyurib, uning mashhur plastilin büstlarini suratga olishdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.1tv.ru/news/2007-05-05/207214-12_letniy_podrostok_izvayal_plastilinovuyu_galereyu_rossiyskih_praviteley|sarlavha=12-летний подросток изваял пластилиновую галерею российских правителей. Новости. Первый канал|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.eg.ru/culture/1178192-chto-posmotret-na-youtube-top-8-rossiyskih-yumoristicheskih-shou/|sarlavha=Что посмотреть на YouTube? Топ-8 российских юмористических шоу|ish=EG.RU|kirish sanasi=2022-06-21}}&lt;/ref&gt;.

2008-yilda o'rta maktab o'quvchisi bo'lgan Mark o'zi uchun KVN o'yinini kashf etdi - u informatika o'qituvchisining maslahati bilan maktab jamoasida o'ynay boshladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.kinopoisk.ru/showcaptcha?cc=1&amp;retpath=aHR0cHM6Ly93d3cua2lub3BvaXNrLnJ1L25hbWUvNjE0Mzk0Nj8%2C_41708ae99d8cce5517c1a53729b4cffe&amp;t=2/1655709462/19a29c7670d8e3d6889f37e94a04e971&amp;u=29f17346-936527f3-e2166022-921235f3&amp;s=42a785ad0e310730acfb30ce4c360855|sarlavha=Яндекс|ish=www.kinopoisk.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}{{Oʻlikhavola|date=oktabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://www.yapokupayu.ru/blogs/post/prozharka-po-rostovski-intervyu-s-markom-sergienko|sarlavha=Комик Марк Сергиенко: о Прожарке с Бастой, красавице-жене и творческом кризисе|ish=www.yapokupayu.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;.
{{Cquote|В каких-то моментах надо мной смеялись в школе, это дело. Как-то я понял, что если научусь смеяться над собой, то не будет негатива, у людей это будет вызывать положительные эмоции, смех|3=}}
Mark kambag'al oilada o'sgan, onasi ezoterizmni yaxshi ko'rardi, Xare Krishna edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://kg-rostov.ru/premiere/mark-sergienko-semikarakorsk-i-rostov-vsegda-budut-vnutri-menya/|sarlavha=Марк Сергиенко: «Семикаракорск и Ростов всегда будут внутри меня»|ish=Кто главный|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;. Mark amaki 20 yildan ortiq vaqtdan beri ruhiy kasallar uchun Internetda bo'lgan, u shizofreniya bilan kasallangan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://pikabu.ru/story/intervyu_s_uchastnikom_prozharki_markom_sergienko_bez_kupyur_7197673|sarlavha=Интервью с участником Прожарки Марком Сергиенко. Без купюр⁠⁠|sana=20-06-2022}}&lt;/ref&gt;. Mark Semikarakorsk shahridagi 3-maktabda o'qigan, faqat sinfgacha o'qigan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://www.youtube.com/watch?v=wilO6h0uKUs|sarlavha=Марк Сергиенко извиняется за шутки {{!}} Топ Прожарок от Марка Сергиенко|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;, keyin maktabni tashlab, hazil-mutoyiba bilan shug'ullanish uchun Rostovni tark etgan. Mark &quot;Xizmat va turizm&quot; texnik maktabiga o'qishga kirdi, lekin uni tugatmadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://the-flow.ru/news/sergienko-outside-stand-up|sarlavha=Комик Марк Сергиенко — о карантине, Путине и Беларуси|ish=The-Flow.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://cinepromo.ru/blog/najda-drug-i-bagazh-na-festivale-korotkogo-metra-psarokokalo/|sarlavha=&quot;Найда&quot;, &quot;Багаж&quot; и &quot;Друг&quot; на фестивале короткого метра Psarokokalo в Греции|ish=«CinePromo»|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;.

Hozir u Comedy Club Production muallifi sifatida ishlaydi, 2017-yildan buyon u &quot;Women's Stand-up&quot; loyihasini yozmoqda&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://def4onki.ru/mark-sergienko/|sarlavha=Марк Сергиенко – биография, фото, личная жизнь, стендап, сейчас|ish=DEF4ONKI|sana=2019-08-05|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;. U [[YouTube|Youtube kanalida]] Denis Doroxov bilan &quot;Bu men haqimda&quot; seriali va shousining produseri&lt;ref&gt;{{Citation|title=Нереальный Stand Up - Сезон 1 - Марк Сергиенко смотреть онлайн на сайте телеканала 2x2|url=https://2x2tv.ru/video/nerealnyy-stand-up/sezon-1/nerealnyy-stand-up-sezon-1-seriya-8/|date=2021-04-05|access-date=2022-06-20|language=ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://philanthropy.ru/novosti-organizatsij/2021/12/02/109366/|sarlavha=В Москве пройдет благотворительный концерт команды «Женского стендапа» в поддержку детей с онкозаболеваниями|muallif=Ilchenko|ism=Katerina|ish=Филантроп|sana=2021-12-02|kirish sanasi=2022-06-20}}{{Oʻlikhavola|date=iyul 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== ijodiy martaba ==
Mark asta-sekin KVNdan uzoqlashdi va asosiy e'tiborni stend-komediyachining &quot;yakkaxon&quot; faoliyatiga qaratdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru|url=https://rnd.banket.ru/s-vedushiy/mark-sergienko|sarlavha=Ведущий Марк Сергиенко|ish=rnd.banket.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;. Uning so'zlariga ko'ra, bu KVNga qaraganda qiziqarli va istiqbolli yo'nalish. 2014-yilda Mark &quot;Komediya jangi&quot;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://kliker.com.ua/chem-boleet-komik-mark-sergienko/|sarlavha=Марк Сергиенко - какая у него болезнь {{!}} KLIKER|sana=2020-05-01|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt; shousida birinchi marta paydo bo'ldi. Shunda ham u o'zini e'tiborga molik komediyachi sifatida ko'rsatdi. 2018-yilda tomoshabinlar yana Sergienkoni ushbu loyihada ko'rishdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://rolld.ru/event/mark-sergienko-2021-12-08|sarlavha=Марк Сергиенко — концерт 8 декабря 2021 в Москве|ish=rolld.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://gostandup.ru/comedians/mark_sergienko|sarlavha=Марк Сергиенко (Stand Up): все выступления стендап-комика.|ish=gostandup.ru|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilda Mark Sergienko &quot;Hisoblash&quot; hazil-nafrat ko'rsatuvi ishtirokchilaridan biriga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://uchastniki.com/stand-up/mark-sergienko.html|sarlavha=Марк Сергиенко (стендап комик) – биография и личная жизнь, выступления стендапера из Камеди Батла|ish=Участники популярных шоу|sana=2019-10-21|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;.
{{Cquote|На каждом этапе я ставил своей целью достойно выступить. Когда начал продвигаться дальше, появились, например, цели дойти до полуфинала, до финала. Но главной целью всегда оставалось хорошо показать себя на сцене|3=}}

== Bir oila ==

* Onasi - Sergeenko Elena Ivanovna
* Buvisi - Sergeenko Lyudmila Stefanovna

== Shahsiy hayot ==
Qiz Yuliya, Mark u bilan 2012-yildan beri munosabatda bo'lgan, ular turmushga chiqmagan, lekin birga yashashadi. U Markning menejeri, shuningdek, &quot;Women's Standup&quot; loyihasida administrator sifatida ishlaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|til=ru-RU|url=https://biogr.net/mark-sergienko/|sarlavha=Марк Сергиенко – биография, фото, личная жизнь, юмор, сейчас|ish=Biogr|sana=2021-09-16|kirish sanasi=2022-06-20}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation|title=Марк Сергиенко извиняется за шутки {{!}} Топ Прожарок от Марка Сергиенко|url=https://www.youtube.com/watch?v=wilO6h0uKUs|access-date=2022-06-20|language=uk-UA}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar|2}}

== Havolalar ==
{{Portal|Biografiya}}
{{Tashqi havolalar}}
{{DEFAULTSORT:Sergienko, Mark}}
[[Turkum:27-sentabrda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1994-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Kishilar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>kcfwgzajgmmh5yr1m6dmos2oav3mg0l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amanda Ilestedt</title>
    <ns>0</ns>
    <id>742434</id>
    <revision>
      <id>5480935</id>
      <parentid>3799092</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:26:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480935</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8569" sha1="kelp10uc7p9n81fnlk982orz1ju2zsa" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Amanda Ilestedt|toʻliqism=Amanda Ilestedt&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA Women's World Cup France 2019: List of Players |publisher=FIFA |date=27-may 2019-yil |access-date=28-iyul 2021-yil |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190708190751/https://tournament.fifadata.com/documents/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SQUADLISTS.PDF |archive-date=8-iyul 2019-yil}}&lt;/ref&gt;|tasvir=Amanda Ilestedt.jpg|izoh=|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1993|1|17}}|tavallud_joyi=[[Sölvesborg]], Shvetsiya|boʻyi=1.78 m|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Paris Saint-Germain Féminine|Paris Saint-Germain]]|klubraqami=15|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Sölvesborgs GoIF]]|yillar1=2008—2009|klublar1=Karlskrona FF|isht1=|gollar1=|yillar2=2009—2017|klublar2=[[FC Rosengård]]|isht2=131|gollar2=6|yillar3=2011|klublar3=→ [[Vittsjö GIK]] (Ijara)|isht3=1|gollar3=0|yillar4=2017—2019|klublar4=[[1. FFC Turbine Potsdam|Turbine Potsdam]]|isht4=35|gollar4=2|yillar5=2019—2021|klublar5=[[FC Bayern Munich (women)|Bayern Munich]]|isht5=32|gollar5=5|yillar6=2021–|klublar6=[[Paris Saint-Germain Féminine|Paris Saint-Germain]]|isht6=15|gollar6=1|milliyyillar1=2009—2010|milliyjamoa1=Shvetsiya U17|milliyisht1=16|milliygollar1=1|milliyyillar2=2010—2012|milliyjamoa2=Shvetsiya U19|milliyisht2=32|milliygollar2=2|milliyyillar3=2012—2014|milliyjamoa3=Shvetsiya U23|milliyisht3=2|milliygollar3=0|milliyyillar4=2013–|milliyjamoa4=Shvetsiya|milliyisht4=54|milliygollar4=7|pcupdate=29-may 2022-yil|ntupdate=12-aprel 2022-yil|medallar={{MedalSport|[[Women's association football|Women's football]]}}
{{MedalCountry|{{SWE}}}}
{{Medal|Competition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}}
{{Medal|Silver|[[2020 Summer Olympics|2020 Tokyo]]|[[Football at the 2020 Summer Olympics – Women's tournament|Team]]}}
{{MedalCompetition|[[FIFA Women's World Cup]]}}
{{Medal|3rd|[[2019 FIFA Women's World Cup|2019 France]]|}}
{{MedalCompetition|[[UEFA Women's Under-19 Championship]]}}
{{Medal|W|[[2012 UEFA Women's Under-19 Championship|2012 Turkey]]|}}}}

'''Amanda Ilestedt''' (1993-yil 17-yanvarda tugʻilgan) - shvetsiyalik professional [[futbol]]chi, 1-divizion ayollar klubi [[Paris Saint-Germain FC|Parij Sen-Jermen]] va Shvetsiya terma jamoasi himoyachisi [[Himoyachi|.]]

== Klubdagi karyerasi ==
Ilestedt 2009-yilgi mavsumda Karlskrona FFdan kelgan, lekin dastlab Malmyoning B jamoasida oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.fotbolliblekinge.se/news_show_hor-amanda-ilestedt.html?id=8264052|arxivurl=https://archive.today/20130704193554/http://www.fotbolliblekinge.se/news_show_hor-amanda-ilestedt.html?id=8264052|arxivsana=4-iyul 2013-yil|sarlavha=Hör Amanda Ilestedt|nashriyot=Fotbolliblekinge.se|sana=27-iyul 2009-yil|qaralgan sana=4-iyul 2013-yil|til=shvedcha}}&lt;/ref&gt;. U 2010-yilda Damallsvenskan jamoasiga oʻtdi.

2017-yilning iyun oyida Ilestedt Germaniyaning Turbine Potsdam klubiga ikki yillik shartnoma asosida qoʻshildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=1.FFC Turbine Potsdam verpflichtet schwedische Nationalspielerin Amanda Ilestedt|url=https://www.turbine-potsdam.de/2017/06/02/1-ffc-turbine-potsdam-verpflichtet-schwedische-nationalspielerin-amanda-ilestedt/|sana=2-iyun 2017-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Turbinedagi ajoyib oʻyinlaridan song Shved futbolchisi Germaniyaning boshqa bir jamoasi Bavariyalik skautlar nazariga tushdi. 2019-yil Amanda Bavariyaliklar bilan shartnoma imzoladi va shu yilning  may oyida u Germaniyaning  Bavariya klubiga oʻtib, 2021-yilning iyunigacha Myunxenliklar sharafini himoya qildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=FC Bayern Frauen verpflichten Amanda Ilestedt|url=https://fcbayern.com/frauen/de/news/2019/05/fcb-frauen-neuzugang-amanda-ilestedt|sana=2-may 2019-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt; U 2020-21-yilgi mavsumda 18 marotaba liga oʻyinida maydonga tushib toʻrtta gol urdi va klubga besh yil ichida birinchi liga chempionligini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Bayern Munich dethrone Wolfsburg to become champions for first time since 2016|url=https://www.dw.com/en/bayern-munich-dethrone-wolfsburg-to-become-champions-for-first-time-since-2016/a-57793233|sana=7-iyun 2021-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2021-yil 12-iyulda Ilestedtga Fransiyaning bayroqdori PSJliklar qiziqish bildirishdi va unga shartnoma taklif qilishdi muzokalralar soʻngida Amanda ikki yillik shartnoma asosida Fransiyaning Parij Sen-Jermen klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Transferts : la défenseuse centrale suédoise Amanda Ilestedt signe au PSG|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Transferts-la-defenseuse-centrale-suedoise-amanda-ilestedt-signe-au-psg/1269886|sana=12-iyul 2021-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro karyera ==
Ilestedt 2013-yil 4-iyul kuni Angliyaga qarshi gʻalaba qoznilgan oʻyinda (4:1) Shvetsiya terma jamoasi safida debyut qilgan va ushbu oʻyinda jamoasining gʻalabasiga yordam bergan

Murabbiy [[Pia Sundhage]] Ilestedtni UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2013 uchun Shvetsiya terma jamoasiga jalb qilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://svenskfotboll.se/landslag/damer/arkiv/landslag/2013/06/emtrupp2013/|sarlavha=Sjögran och Hjohlman i Sundhages EM-trupp|sana=25-iyun 2013-yil|qaralgan sana=25-iyun 2013-yil|nashriyot=[[Swedish Football Association]]|til=shvedcha}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
[[Milliy xokkey ligasi]] (NHL) vakili Oliver Ekman-Larsson Ilestedtning amakivachchasi. Uning bobosining akasi Sven Tumba edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.expressen.se/kvp/sport/ilestedt-drommer-om-en-medalj-i-hemma-em/|sarlavha=Ilestedt drömmer om en medalj i hemma-EM|sana=29-iyun 2013-yil|qaralgan sana=4-iyul 2013-yil|nashriyot=[[Expressen]]|til=shvedcha|ism=Fredrik|muallif=Jonsson}}&lt;/ref&gt;.

== Karyera statistikasi ==

[[Fayl:Amanda Ilestedt 20180415 02.jpg|thumb|220px]]

[[Fayl:Ilestedt, Asante (21582581758).jpg|thumb|220px]]
=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha oʻyinlar va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
!Oʻyin
!Gol
|-
| rowspan=&quot;10&quot; | Shvetsiya
| 2013-yil
| 2
| 1
|-
| 2014-yil
| 4
| 0
|-
| 2015-yil
| 5
| 0
|-
| 2016-yil
| 3
| 1
|-
| 2017-yil
| 1
| 0
|-
| 2018
| 4
| 0
|-
| 2019
| 11
| 1
|-
| 2020
| 7
| 1
|-
| 2021-yil
| 14
| 1
|-
| 2022
| 3
| 2
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 54
! 7
|}

=== Xalqaro maydondagi gollar ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!Raq.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| 1
| 2013-yil 31-oktyabr
| Gamla Ullevi, [[Gyoteborg|Gothenburg]], Shvetsiya
|[[Farer orollari ayollar milliy futbol jamoasi|Farer orollari]] 
|2-0
|5-0
| 2015 FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi
|-
| 2
| 2016-yil 2-iyun
| Stadion Miejski ŁKS, [[Lodz]], Polsha
|[[Polsha ayollar milliy futbol jamoasi|Polsha]] 
|1-0
|4-0
| 2017 UEFA Yevro saralash bosqichi
|-
| 3
| 2019-yil 3-sentyabr
| &quot;Daugava&quot; stadioni, [[Liyepaya|Liepaya]], Latviya
|[[Latviya ayollar milliy futbol jamoasi|Latviya]] 
|2-1
|4-1
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 UEFA Yevro saralashi
|-
| 4
| 2020-yil 17-sentyabr
| Gamla Ullevi, [[Gyoteborg|Gothenburg]], Shvetsiya
|[[Futbol bo'yicha Vengriya ayollar terma jamoasi|Vengriya]] 
|6-0
|8-0
|-
| 5
| 2021-yil 30-noyabr
| Stadion, Malmö, Shvetsiya
|[[Slovakiya ayollar milliy futbol jamoasi|Slovakiya]] 
|3-0
|3-0
| 2023 FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi
|-
| 6
| 2022-yil 20-fevral
| Estádio Algarve, Algarve, Portugaliya
|[[Portugaliya ayollar milliy futbol jamoasi|Portugaliya]] 
|0-2
|0-4
| 2022 Algarve kubogi
|}

== Yutuqlar ==

[[Fayl:Lina Hurtig, Malin Diaz, Amanda Ilestedt.jpg|thumb|250px]]
=== Klub ===

==== {{flagicon|SWE}} LdB FC Malmö / Rosengård ====

* Damallsvenskan (4): 2010, 2011, 2013, 2014
* Svenska Superkubogi (3): 2011, 2012, 2015

==== {{flagicon|FRA}} Parij Sen-Jermen ====

* Coupe de France ayol: 2021–22&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Coupe de France féminine : les Parisiennes sans pitié pour Yzeure|url=https://www.leparisien.fr/sports/football/psg/coupe-de-france-feminine-les-parisiennes-sans-pitie-pour-yzeure-15-05-2022-HNXQZ7TI6VAG3KB3A4IG5F7UQE.php|sana=15-may 2022-yil|qaralgan sana=15-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

=== Xalqaro ===

==== {{flagicon|SWE}} Shvetsiya ====

* 19 yoshgacha boʻlgan ayollar oʻrtasidagi UEFA chempionati (1): 2012-yil

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

{{DEFAULTSORT:Ilestedt, Amanda}}
[[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>kelp10uc7p9n81fnlk982orz1ju2zsa</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480937</id>
      <parentid>5480935</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:27:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480937</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8571" sha1="by31e6c25jc61y8p277164bb8gd32w9" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Amanda Ilestedt|toʻliqism=Amanda Ilestedt&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA Women's World Cup France 2019: List of Players |publisher=FIFA |date=27-may 2019-yil |access-date=28-iyul 2021-yil |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190708190751/https://tournament.fifadata.com/documents/FWWC/2019/pdf/FWWC_2019_SQUADLISTS.PDF |archive-date=8-iyul 2019-yil}}&lt;/ref&gt;|tasvir=Amanda Ilestedt.jpg|izoh=|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1993|1|17}}|tavallud_joyi=[[Sölvesborg]], Shvetsiya|boʻyi=1.78 m|pozitsiya=Himoyachi|joriyklub=[[Paris Saint-Germain Féminine|Paris Saint-Germain]]|klubraqami=15|yoshlikyillari1=|yoshlikklublari1=[[Sölvesborgs GoIF]]|yillar1=2008—2009|klublar1=Karlskrona FF|isht1=|gollar1=|yillar2=2009—2017|klublar2=[[FC Rosengård]]|isht2=131|gollar2=6|yillar3=2011|klublar3=→ [[Vittsjö GIK]] (Ijara)|isht3=1|gollar3=0|yillar4=2017—2019|klublar4=[[1. FFC Turbine Potsdam|Turbine Potsdam]]|isht4=35|gollar4=2|yillar5=2019—2021|klublar5=[[FC Bayern Munich (women)|Bayern Munich]]|isht5=32|gollar5=5|yillar6=2021–|klublar6=[[Paris Saint-Germain Féminine|Paris Saint-Germain]]|isht6=15|gollar6=1|milliyyillar1=2009—2010|milliyjamoa1=Shvetsiya U17|milliyisht1=16|milliygollar1=1|milliyyillar2=2010—2012|milliyjamoa2=Shvetsiya U19|milliyisht2=32|milliygollar2=2|milliyyillar3=2012—2014|milliyjamoa3=Shvetsiya U23|milliyisht3=2|milliygollar3=0|milliyyillar4=2013–|milliyjamoa4=Shvetsiya|milliyisht4=54|milliygollar4=7|pcupdate=29-may 2022-yil|ntupdate=12-aprel 2022-yil|medallar={{MedalSport|[[Women's association football|Women's football]]}}
{{MedalCountry|{{SWE}}}}
{{Medal|Competition|[[Football at the Summer Olympics|Olympic Games]]}}
{{Medal|Silver|[[2020 Summer Olympics|2020 Tokyo]]|[[Football at the 2020 Summer Olympics – Women's tournament|Team]]}}
{{MedalCompetition|[[FIFA Women's World Cup]]}}
{{Medal|3rd|[[2019 FIFA Women's World Cup|2019 France]]|}}
{{MedalCompetition|[[UEFA Women's Under-19 Championship]]}}
{{Medal|W|[[2012 UEFA Women's Under-19 Championship|2012 Turkey]]|}}}}

'''Amanda Ilestedt''' (1993-yil 17-yanvarda tugʻilgan) – shvetsiyalik professional [[futbol]]chi, 1-divizion ayollar klubi [[Paris Saint-Germain FC|Parij Sen-Jermen]] va Shvetsiya terma jamoasi himoyachisi [[Himoyachi|.]]

== Klubdagi faoliyati ==
Ilestedt 2009-yilgi mavsumda Karlskrona FFdan kelgan, lekin dastlab Malmyoning B jamoasida oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.fotbolliblekinge.se/news_show_hor-amanda-ilestedt.html?id=8264052|arxivurl=https://archive.today/20130704193554/http://www.fotbolliblekinge.se/news_show_hor-amanda-ilestedt.html?id=8264052|arxivsana=4-iyul 2013-yil|sarlavha=Hör Amanda Ilestedt|nashriyot=Fotbolliblekinge.se|sana=27-iyul 2009-yil|qaralgan sana=4-iyul 2013-yil|til=shvedcha}}&lt;/ref&gt;. U 2010-yilda Damallsvenskan jamoasiga oʻtdi.

2017-yilning iyun oyida Ilestedt Germaniyaning Turbine Potsdam klubiga ikki yillik shartnoma asosida qoʻshildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=1.FFC Turbine Potsdam verpflichtet schwedische Nationalspielerin Amanda Ilestedt|url=https://www.turbine-potsdam.de/2017/06/02/1-ffc-turbine-potsdam-verpflichtet-schwedische-nationalspielerin-amanda-ilestedt/|sana=2-iyun 2017-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Turbinedagi ajoyib oʻyinlaridan song Shved futbolchisi Germaniyaning boshqa bir jamoasi Bavariyalik skautlar nazariga tushdi. 2019-yil Amanda Bavariyaliklar bilan shartnoma imzoladi va shu yilning may oyida u Germaniyaning Bavariya klubiga oʻtib, 2021-yilning iyunigacha Myunxenliklar sharafini himoya qildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=FC Bayern Frauen verpflichten Amanda Ilestedt|url=https://fcbayern.com/frauen/de/news/2019/05/fcb-frauen-neuzugang-amanda-ilestedt|sana=2-may 2019-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt; U 2020-21-yilgi mavsumda 18 marotaba liga oʻyinida maydonga tushib toʻrtta gol urdi va klubga besh yil ichida birinchi liga chempionligini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Bayern Munich dethrone Wolfsburg to become champions for first time since 2016|url=https://www.dw.com/en/bayern-munich-dethrone-wolfsburg-to-become-champions-for-first-time-since-2016/a-57793233|sana=7-iyun 2021-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2021-yil 12-iyulda Ilestedtga Fransiyaning bayroqdori PSJliklar qiziqish bildirishdi va unga shartnoma taklif qilishdi muzokalralar soʻngida Amanda ikki yillik shartnoma asosida Fransiyaning Parij Sen-Jermen klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Transferts : la défenseuse centrale suédoise Amanda Ilestedt signe au PSG|url=https://www.lequipe.fr/Football/Actualites/Transferts-la-defenseuse-centrale-suedoise-amanda-ilestedt-signe-au-psg/1269886|sana=12-iyul 2021-yil|qaralgan sana=28-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==
Ilestedt 2013-yil 4-iyul kuni Angliyaga qarshi gʻalaba qoznilgan oʻyinda (4:1) Shvetsiya terma jamoasi safida debyut qilgan va ushbu oʻyinda jamoasining gʻalabasiga yordam bergan

Murabbiy [[Pia Sundhage]] Ilestedtni UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2013 uchun Shvetsiya terma jamoasiga jalb qilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://svenskfotboll.se/landslag/damer/arkiv/landslag/2013/06/emtrupp2013/|sarlavha=Sjögran och Hjohlman i Sundhages EM-trupp|sana=25-iyun 2013-yil|qaralgan sana=25-iyun 2013-yil|nashriyot=[[Swedish Football Association]]|til=shvedcha}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
[[Milliy xokkey ligasi]] (NHL) vakili Oliver Ekman-Larsson Ilestedtning amakivachchasi. Uning bobosining akasi Sven Tumba edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.expressen.se/kvp/sport/ilestedt-drommer-om-en-medalj-i-hemma-em/|sarlavha=Ilestedt drömmer om en medalj i hemma-EM|sana=29-iyun 2013-yil|qaralgan sana=4-iyul 2013-yil|nashriyot=[[Expressen]]|til=shvedcha|ism=Fredrik|muallif=Jonsson}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

[[Fayl:Amanda Ilestedt 20180415 02.jpg|thumb|220px]]

[[Fayl:Ilestedt, Asante (21582581758).jpg|thumb|220px]]
=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha oʻyinlar va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
!Oʻyin
!Gol
|-
| rowspan=&quot;10&quot; | Shvetsiya
| 2013-yil
| 2
| 1
|-
| 2014-yil
| 4
| 0
|-
| 2015-yil
| 5
| 0
|-
| 2016-yil
| 3
| 1
|-
| 2017-yil
| 1
| 0
|-
| 2018
| 4
| 0
|-
| 2019
| 11
| 1
|-
| 2020
| 7
| 1
|-
| 2021-yil
| 14
| 1
|-
| 2022
| 3
| 2
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 54
! 7
|}

=== Xalqaro maydondagi gollar ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!Raq.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| 1
| 2013-yil 31-oktyabr
| Gamla Ullevi, [[Gyoteborg|Gothenburg]], Shvetsiya
|[[Farer orollari ayollar milliy futbol jamoasi|Farer orollari]]
|2-0
|5-0
| 2015 FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi
|-
| 2
| 2016-yil 2-iyun
| Stadion Miejski ŁKS, [[Lodz]], Polsha
|[[Polsha ayollar milliy futbol jamoasi|Polsha]]
|1-0
|4-0
| 2017 UEFA Yevro saralash bosqichi
|-
| 3
| 2019-yil 3-sentyabr
| „Daugava“ stadioni, [[Liyepaya|Liepaya]], Latviya
|[[Latviya ayollar milliy futbol jamoasi|Latviya]]
|2-1
|4-1
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 UEFA Yevro saralashi
|-
| 4
| 2020-yil 17-sentyabr
| Gamla Ullevi, [[Gyoteborg|Gothenburg]], Shvetsiya
|[[Futbol bo'yicha Vengriya ayollar terma jamoasi|Vengriya]]
|6-0
|8-0
|-
| 5
| 2021-yil 30-noyabr
| Stadion, Malmö, Shvetsiya
|[[Slovakiya ayollar milliy futbol jamoasi|Slovakiya]]
|3-0
|3-0
| 2023 FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi
|-
| 6
| 2022-yil 20-fevral
| Estádio Algarve, Algarve, Portugaliya
|[[Portugaliya ayollar milliy futbol jamoasi|Portugaliya]]
|0-2
|0-4
| 2022 Algarve kubogi
|}

== Yutuqlar ==

[[Fayl:Lina Hurtig, Malin Diaz, Amanda Ilestedt.jpg|thumb|250px]]
=== Klub ===

==== {{flagicon|SWE}} LdB FC Malmö / Rosengård ====

* Damallsvenskan (4): 2010, 2011, 2013, 2014
* Svenska Superkubogi (3): 2011, 2012, 2015

==== {{flagicon|FRA}} Parij Sen-Jermen ====

* Coupe de France ayol: 2021–22&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Coupe de France féminine : les Parisiennes sans pitié pour Yzeure|url=https://www.leparisien.fr/sports/football/psg/coupe-de-france-feminine-les-parisiennes-sans-pitie-pour-yzeure-15-05-2022-HNXQZ7TI6VAG3KB3A4IG5F7UQE.php|sana=15-may 2022-yil|qaralgan sana=15-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

=== Xalqaro ===

==== {{flagicon|SWE}} Shvetsiya ====

* 19 yoshgacha boʻlgan ayollar oʻrtasidagi UEFA chempionati (1): 2012-yil

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

{{DEFAULTSORT:Ilestedt, Amanda}}
[[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]</text>
      <sha1>by31e6c25jc61y8p277164bb8gd32w9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jessica O'Rourke</title>
    <ns>0</ns>
    <id>744520</id>
    <revision>
      <id>5480727</id>
      <parentid>3613425</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:57:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mansur15</username>
        <id>161153</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480727</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5690" sha1="evspk7coyd5uo9snb5xzco7nrlz4e9u" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Jessica O'Rourke|toʻliqism=Jessica Lynne O'Rourke Çarmıklı|tasvir=JessicaO'Rourke (5).jpg|izoh=|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1986|01|3|df=y}}|tavallud_joyi=[[Philadelphia]], Pennsylvania, AQSH|boʻyi={{boʻy|m=1.70}}|pozitsiya=Yarim himoyachi|joriyklub=[[Fenerbahçe Women's Football|Fenerbahçe]]|klubraqami=6|yoshlikyillari1=1999—2004|yoshlikklublari1=Medford Strikers Scream|yoshlikyillari2=2000—2003|yoshlikklublari2=Cherokee High School Lady Chiefs|yoshlikyillari3=2001—2004|yoshlikklublari3=New Jersey State ODP Team|yillar1=2005|klublar1=[[Carolina Dynamo]]|isht1=5|gollar1=1|yillar2=2007|klublar2=[[New Jersey Wildcats]]|isht2=7|gollar2=2|yillar3=2008|klublar3=[[F.C. Indiana (W-League)|F.C. Indiana]]|isht3=12|gollar3=3|yillar4=2009|klublar4=[[Chicago Red Stars]]|isht4=0|gollar4=0|yillar5=2009|klublar5=[[Buffalo Flash]]|isht5=16|gollar5=3|yillar6=2009|klublar6=[[Sporting de Huelva]]|isht6=16|gollar6=0|yillar7=2010|klublar7=[[Zvezda 2005 Perm]]|isht7=18|gollar7=1|yillar8=2016—2017|klublar8=[[Beşiktaş J.K. (women's football)|Beşiktaş]]|isht8=19|gollar8=2|yillar9=2019—2021|klublar9=[[Beşiktaş J.K. (women's football)|Beşiktaș]]|isht9=16|gollar9=2|yillar10=2022–|klublar10=[[Fenerbahçe Women's Football|Fenerbahçe]]|isht10=17|gollar10=2|milliyyillar1=2020|milliyjamoa1=Turkiya|milliyisht1=1|milliygollar1=0|pcupdate=5-iyun 2022-yil|ntupdate=23-oktabr 2020-yil}}

'''Jessica Lin OʻRurk Çarmikli''' (1986-yil 3-yanvarda tugʻilgan '''Jessica Lynne OʻRurke'''), '''Jessika OʻRurk''' nomi bilan tanilgan, [[Yarimhimoyachi|yarim himoyachi]] va [[himoyachi]] sifatida oʻynaydigan professional futbolchi. U hozirda Turkiya ayollar futboli super ligasida [[Istanbul|Istanbulning]] Fenerbahche klubida oʻyinchi-murabbiy hisoblanadi&lt;ref&gt;[https://www.fenerbahce.org/haberler/futbol-kadin/2022/1/bilgilendirme Information about Jessica Çarmıklı]&lt;/ref&gt;. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qoʻshma Shtatlarda]] tugʻilgan u Turkiya ayollar terma jamoasi aʼzosi.

== Yoshlik yillari ==
OʻRurk Nyu-Jersi shtatining Marlton shahrida katta boʻlgan&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20051228224840/http://gopack.collegesports.com/sports/w-soccer/mtt/orourke_jessica00.html&lt;/ref&gt;.

== Klubdagi karyerasi ==
[[Fayl:JessicaO'Rourke_(7).jpg|thumb| Jessica O'Rurke 2016-17-yilgi mavsum pley-off bosqichida &quot;Antalya Döşemealtı Belediyespor &quot;ga qarshi uy uchrashuvida.]]
Jessica oʻzining professional faoliyatini 2008-yilda AQShda oʻsha paytdagi yagona professional jamoa - [[Indiana]] Lionesses FC bilan boshlagan. U 2008-yilda USL W-League markaziy musobaqasida gʻolib boʻlgan &quot;Indiana&quot; FC uchun yarim himoyachi sifatida muhim rol oʻynadi, chempionat finaliga yoʻl oldi, u yerda u 47-daqiqada &quot;sherlar&quot; uchun yagona golni kiritgan&lt;ref&gt;https://en.wikipedia.org/wiki/2008_USL_W-League_season&lt;/ref&gt;. 

2009-yil 16-yanvarda u Chicago Red Stars Ayollar Professional klubi (WPS) tomidan xarid qilingan

2009-yilda u Birlashgan Futbol Ligalari W-ligasida Buffalo Flash uchun jamoa vitse-sardorii sifatida ishtirok etgan. Keyin [[Ispaniya]] Superligasi Femeninasida Cajasol Sporting de Huelva klubida oʻynagan.

2010/2011-yilgi mavsumda u &quot; Zvezda-2005&quot; klubida ayollar futboli boʻyicha Rossiya chempionati va UEFA ayollar chempionlar ligasida ishtirok etgan.

2016-yil noyabr oyida Jessica Turkiya ayollar birinchi futbol ligasida oʻynash uchun Istanbulning &quot; Beshiktosh &quot; klubi bilan shartnoma imzoladi.  farzandli boʻlganda 18 oylik tanaffusga chiqdi undan  soʻng, u &quot;Beshiktosh JK&quot; jamoasiga qaytib keldi va klubning 2019-20-yilgi UEFA Ayollar Chempionlar Ligasi - 9-guruh oʻyinlarida birinchi marta ishtirok etdi; Chempionlar ligasidagi ilk golini 87-daqiqada Alashkertga qarshi oʻyinda kiritgan&lt;ref&gt;http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=30&amp;kisiId=1955225&lt;/ref&gt;. 

2021-yil 3-sentabr kuni Fenerbahche  Jessica Çarmiklini murabbiy sifatida eʼlon qildi&lt;ref&gt;[https://www.fenerbahce.org/haberler/kulup/2021/9/kadin-futbol-takimimizin-teknik-ekibinde-gorev-yapacak-isimler-belli-oldu Fenerbahçe Women's Football staff]&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro karyera ==
2020-yil sentabr oyiga kelib OʻRurk Chormikli UEFA ayollar oʻrtasidagi Yevro-2021 saralash bosqichi A guruhi oʻyinlarida ishtirok etish uchun Turkiya ayollar terma jamoasiga chaqirildi.  U birinchi marta turk milliy libosini kiydi, chunki u turk yigiti bilan olia qurgach turk  fuqaroligiga qabul qilingan. U 2020-yil 23-oktabrda [[Antaliya|Antaliyada]] Kosovoga qarshi safar oʻyinida maydonga tushdi  

== Karyera statistikasi ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; | Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; | Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Qitʼa
! colspan=&quot;2&quot; |Mamlakat
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
|-
!Divizon
!Oʻyin
!Gol
!Oʻyin
!Gol
!Oʻyin
!Gol
!Oʻyin
!Gol
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Beşiktaş
| 2016–17
| Birinchi liga
| 19
| 2
| -
| -
| -
| -
| 19
| 2
|-
| 2019–20
| Birinchi liga
| 10
| 2
| 1
| 0
| -
| -
| 11
| 2
|-
| 2020–21
| Birinchi liga
| 6
| 0
| 0
| 0
| 1
| 0
| 7
| 0
|-
! Jami
!
! 35
! 4
! 1
! 0
! 1
! 0
! 37
! 4
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Fenerbahçe
| 2021–22
| Superliga
| 17
| 2
| -
| -
| 0
| 0
| 17
| 2
|-
! Jami
!
! 17
! 2
! -
! -
! 0
! 0
! 17
! 2
|}

== Yutuqlar ==

=== {{flagicon|TUR}} Turkiya ayollar birinchi futbol ligasi ===
'''Beshiktosh'''
* '''Gʻolib''' (1): 2020–21
*  ''Ikkinchi oʻrin'' (1): 2016–17

== Shaxsiy hayoti ==
OʻRurk 2010-yildan beri Turkiyada istiqomat qiladi va Istanbulda joylashgan.  U turkiyalik biznesmen Oguzhan Charmikli bilan oila qurgan. Ularning ikki farzandi bor.  

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{DEFAULTSORT:O'Rouke, Jessica}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>evspk7coyd5uo9snb5xzco7nrlz4e9u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Diogo Jota</title>
    <ns>0</ns>
    <id>744857</id>
    <revision>
      <id>5481251</id>
      <parentid>5385761</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:38:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>198.163.193.151</ip>
      </contributor>
      <comment>Marca nashri</comment>
      <origin>5481251</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38360" sha1="g9mehvne6bxpfobb16vsbvfeosup25s" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
|ism=Diogo Jota
|tasvir=
|izoh=Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
|toʻliqism=Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;|tavallud_joyi=[[Porto]], Portugaliya|boʻyi=1.78 m|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[Liverpool F.C.|Liverpool]]|klubraqami=20|yoshlikyillari1=2005-2013|yoshlikklublari1=[[Gondomar S.C.|Gondomar]]|yoshlikyillari2=2013-2015|yoshlikklublari2=[[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]|yillar1=2014-2016|klublar1=[[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]|isht1=41|gollar1=14|yillar2=2016-2018|klublar2=[[Atlético Madrid]]|isht2=0|gollar2=0|yillar3=2016-2017|klublar3=→ [[FC Porto|Porto]] (loan)|isht3=27|gollar3=8|yillar4=2017-2018|klublar4=→ [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)|isht4=44|gollar4=17|yillar5=2018-2020|klublar5=[[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]|isht5=67|gollar5=16|yillar6=2020|klublar6=[[Liverpool F.C.|Liverpool]]|isht6=54&lt;!--League only--&gt;|gollar6=24|milliyyillar1=2014-2015|milliyjamoa1=[[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]|milliyisht1=9|milliygollar1=5|milliyyillar2=2015-2018|milliyjamoa2=[[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]|milliyisht2=20|milliygollar2=8|milliyyillar3=2016|milliyjamoa3=[[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]|milliyisht3=1|milliygollar3=1|milliyyillar4=2019-|milliyjamoa4=[[Portugal national football team|Portugal]]|milliyisht4=27|milliygollar4=9|club-update=23:00, 22-may 2022-yil (UTC)|medallar={{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>g9mehvne6bxpfobb16vsbvfeosup25s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481252</id>
      <parentid>5481251</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:38:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>198.163.193.151</ip>
      </contributor>
      <comment>Marca nashri</comment>
      <origin>5481252</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38361" sha1="7r29ec81griq4zlmbh3k0oquk4a1dnj" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
|ism=Diogo Jota
|tasvir=
|izoh=Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
|toʻliqism=Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;|tavallud_sana={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;|tavallud_joyi=[[Porto]], Portugaliya|boʻyi=1.78 m|pozitsiya=Hujumchi|joriyklub=[[Liverpool F.C.|Liverpool]]|klubraqami=20|yoshlikyillari1=2005-2013|yoshlikklublari1=[[Gondomar S.C.|Gondomar]]|yoshlikyillari2=2013-2015|yoshlikklublari2=[[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]|yillar1=2014-2016|klublar1=[[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]|isht1=41|gollar1=14|yillar2=2016-2018|klublar2=[[Atlético Madrid]]|isht2=0|gollar2=0|yillar3=2016-2017|klublar3=→ [[FC Porto|Porto]] (loan)|isht3=27|gollar3=8|yillar4=2017-2018|klublar4=→ [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)|isht4=44|gollar4=17|yillar5=2018-2020|klublar5=[[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]|isht5=67|gollar5=16|yillar6=2020|klublar6=[[Liverpool F.C.|Liverpool]]|isht6=54&lt;!--League only--&gt;|gollar6=24|milliyyillar1=2014-2015|milliyjamoa1=[[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]|milliyisht1=9|milliygollar1=5|milliyyillar2=2015-2018|milliyjamoa2=[[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]|milliyisht2=20|milliygollar2=8|milliyyillar3=2016|milliyjamoa3=[[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]|milliyisht3=1|milliygollar3=1|milliyyillar4=2019-|milliyjamoa4=[[Portugal national football team|Portugal]]|milliyisht4=27|milliygollar4=9|club-update=23:00, 22-may 2022-yil (UTC)|medallar={{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>7r29ec81griq4zlmbh3k0oquk4a1dnj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481255</id>
      <parentid>5481252</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:47:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>92.63.204.144</ip>
      </contributor>
      <comment>Yaqinda vafot edi (marca)</comment>
      <origin>5481255</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39167" sha1="kqy88inq18loceo6eircch90b0uizp1" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = 
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = [[Porto]], Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = 3-iyul, 2025-yil
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>kqy88inq18loceo6eircch90b0uizp1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481257</id>
      <parentid>5481255</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:57:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B bobobekov</username>
        <id>146857</id>
      </contributor>
      <comment>vafot joyi</comment>
      <origin>5481257</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39208" sha1="cdpzy7who3sm258o8v8vdohxx6laeyz" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = 
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = [[Porto]], Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = 3-iyul, 2025-yil
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>cdpzy7who3sm258o8v8vdohxx6laeyz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481258</id>
      <parentid>5481257</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:58:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B bobobekov</username>
        <id>146857</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481258</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39204" sha1="4hw42ivrgr7jxgoczqlolfrj3b8bzxp" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = 
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = 3-iyul, 2025-yil
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>4hw42ivrgr7jxgoczqlolfrj3b8bzxp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481259</id>
      <parentid>5481258</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:00:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B bobobekov</username>
        <id>146857</id>
      </contributor>
      <origin>5481259</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39237" sha1="krit4lw7kkga3hji72ud44dmidljeoh" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = 
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>krit4lw7kkga3hji72ud44dmidljeoh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481260</id>
      <parentid>5481259</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:02:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Filmwijker</username>
        <id>82312</id>
      </contributor>
      <origin>5481260</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39246" sha1="m5vyuz1vo370syw3fj64p3btquuk3i6" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = 
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020-2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan – Portugaliyalik professional [[futbol]]chi, Premer-liga klubi [[Liverpool F.C.|Liverpul]] tarkibida oʻynaydi.

Jota sobiq Portugaliya yoshlar terma jamoasi boʻlib, oʻz mamlakatini 19 yoshgacha, 21 yoshgacha va 23 yoshgacha boʻlgan toifalarda himoya qiladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/liga/fc-porto/portugal-sub-20-andre-horta-e-diogo-jota-convocados-para-estagio|sarlavha=Portugal (sub-20): André Horta e Diogo Jota convocados para estágio|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=22-yanvar 2016-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=28-mart 2016-yil |title=Portugal-México, 4–0 |language=pt |trans-title=Portugal-Mexico, 4–0 |work=[[Record (newspaper)|Record]] |url=http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |url-status=dead |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142517/http://www.record.pt/futebol/selecoes/selecao-olimpica/detalhe/portugal-mexico-em-direto.html |archive-date=12-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U Portugaliya oʻz maydonida gʻalaba qozongan 2019-yilgi UEFA Millatlar ligasi finali uchun tarkibga kiritildi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>m5vyuz1vo370syw3fj64p3btquuk3i6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481264</id>
      <parentid>5481260</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:21:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B bobobekov</username>
        <id>146857</id>
      </contributor>
      <origin>5481264</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39488" sha1="oni50iaw1gg8dnh6gc067gl7bkeytev" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = 
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020-2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan, portugaliyalik professional futbolchi edi. U hujumchi yoki chap qanot hujumchisi sifatida o‘ynagan. Jota o‘zining aniq yakunlovchiligi, shiddatli tezligi va dribbling mahorati bilan tanilgan edi.

Jota o‘z faoliyatini Paços de Ferreira klubida boshlagan, so‘ngra 2016-yilda o‘zining amakivachchasi Ronaldo bilan birga La Liga klubi Atlético Madrid bilan shartnoma imzolagan. Primeira Ligada ikki mavsum o‘ynaganidan so‘ng, u ketma-ket ravishda 2016-yilda FC Porto (Primeira Liga) va 2017-yilda Wolverhampton Wanderers (EFL Championship) klublariga ijaraga berildi. U “Vulverxempton” klubining Premer-ligaga chiqishiga yordam bergach, 2017-yilda taxminan 14 million yevro evaziga klub bilan to‘liq shartnoma imzoladi va u yerda 131 o‘yinda maydonga tushib, 44 ta gol urdi. 2020-yilda esa Liverpool klubiga taxminan 41 million funt sterling evaziga o‘tdi.

Jota ilgari Portugaliya yoshlar terma jamoasi a’zosi bo‘lgan bo‘lib, u 19 yoshgacha (U-19), 21 yoshgacha (U-21) va 23 yoshgacha (U-23) bo‘lgan terma jamoalarda o‘ynagan. U kattalar safida ilk bor 2019-yil noyabrda debyut qilgan va 2022-yilgi Jahon chempionati hamda 2020 va 2024-yilgi Yevropa chempionatlari uchun terma jamoaga chaqirilgan. Shuningdek, u 2019 va 2025-yillarda UEFA Millatlar Ligasi g‘olibiga aylangan.

Jota 2025-yil 3-iyul kuni, Ispaniyaning Zamora shahrida ukasi bilan birga avtohalokatga uchrab vafot etdi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>oni50iaw1gg8dnh6gc067gl7bkeytev</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481265</id>
      <parentid>5481264</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:35:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B bobobekov</username>
        <id>146857</id>
      </contributor>
      <origin>5481265</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39507" sha1="87aikv9rp1zb5zhk2of9aer6ffbnwan" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = Diogo Jota 2025.jpg
 | izoh               = Jota 2024-yil [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020-2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan, portugaliyalik professional futbolchi edi. U hujumchi yoki chap qanot hujumchisi sifatida o‘ynagan. Jota o‘zining aniq yakunlovchiligi, shiddatli tezligi va dribbling mahorati bilan tanilgan edi.

Jota o‘z faoliyatini Paços de Ferreira klubida boshlagan, so‘ngra 2016-yilda o‘zining amakivachchasi Ronaldo bilan birga La Liga klubi Atlético Madrid bilan shartnoma imzolagan. Primeira Ligada ikki mavsum o‘ynaganidan so‘ng, u ketma-ket ravishda 2016-yilda FC Porto (Primeira Liga) va 2017-yilda Wolverhampton Wanderers (EFL Championship) klublariga ijaraga berildi. U “Vulverxempton” klubining Premer-ligaga chiqishiga yordam bergach, 2017-yilda taxminan 14 million yevro evaziga klub bilan to‘liq shartnoma imzoladi va u yerda 131 o‘yinda maydonga tushib, 44 ta gol urdi. 2020-yilda esa Liverpool klubiga taxminan 41 million funt sterling evaziga o‘tdi.

Jota ilgari Portugaliya yoshlar terma jamoasi a’zosi bo‘lgan bo‘lib, u 19 yoshgacha (U-19), 21 yoshgacha (U-21) va 23 yoshgacha (U-23) bo‘lgan terma jamoalarda o‘ynagan. U kattalar safida ilk bor 2019-yil noyabrda debyut qilgan va 2022-yilgi Jahon chempionati hamda 2020 va 2024-yilgi Yevropa chempionatlari uchun terma jamoaga chaqirilgan. Shuningdek, u 2019 va 2025-yillarda UEFA Millatlar Ligasi g‘olibiga aylangan.

Jota 2025-yil 3-iyul kuni, Ispaniyaning Zamora shahrida ukasi bilan birga avtohalokatga uchrab vafot etdi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>87aikv9rp1zb5zhk2of9aer6ffbnwan</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481266</id>
      <parentid>5481265</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:40:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>B bobobekov</username>
        <id>146857</id>
      </contributor>
      <origin>5481266</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39480" sha1="n24uxabco1l5rsq0165eyoavyaeqiiz" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = Diogo Jota 2025.jpg
 | izoh               = Jota 2025-yil [[Liverpool F.C.|Liverpool]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | boʻyi              = 1.78 m
 | pozitsiya          = Hujumchi
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005-2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013-2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014-2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016-2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016-2017
 | klublar3           = → [[FC Porto|Porto]] (loan)
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017-2018
 | klublar4           = → [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]] (loan)
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018-2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020-2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 54&lt;!--League only--&gt;
 | gollar6            = 24
 | milliyyillar1      = 2014-2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugal national under-19 football team|Portugal U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015-2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugal national under-21 football team|Portugal U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugal Olympic football team|Portugal U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019-2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugal national football team|Portugal]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)
 | medallar           = {{MedalSport|Men's [[Association football|football]]}}
{{MedalCountry|{{fb|POR}}}}
{{Medal|Competition|[[UEFA Nations League]]}}
{{Medal|Winner|2019|}}
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = Zamora, Ispaniya
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan, portugaliyalik professional futbolchi edi. U hujumchi yoki chap qanot hujumchisi sifatida o‘ynagan. Jota o‘zining aniq yakunlovchiligi, shiddatli tezligi va dribbling mahorati bilan tanilgan edi.

Jota o‘z faoliyatini Paços de Ferreira klubida boshlagan, so‘ngra 2016-yilda o‘zining amakivachchasi Ronaldo bilan birga La Liga klubi Atlético Madrid bilan shartnoma imzolagan. Primeira Ligada ikki mavsum o‘ynaganidan so‘ng, u ketma-ket ravishda 2016-yilda FC Porto (Primeira Liga) va 2017-yilda Wolverhampton Wanderers (EFL Championship) klublariga ijaraga berildi. U “Vulverxempton” klubining Premer-ligaga chiqishiga yordam bergach, 2017-yilda taxminan 14 million yevro evaziga klub bilan to‘liq shartnoma imzoladi va u yerda 131 o‘yinda maydonga tushib, 44 ta gol urdi. 2020-yilda esa Liverpool klubiga taxminan 41 million funt sterling evaziga o‘tdi.

Jota ilgari Portugaliya yoshlar terma jamoasi a’zosi bo‘lgan bo‘lib, u 19 yoshgacha (U-19), 21 yoshgacha (U-21) va 23 yoshgacha (U-23) bo‘lgan terma jamoalarda o‘ynagan. U kattalar safida ilk bor 2019-yil noyabrda debyut qilgan va 2022-yilgi Jahon chempionati hamda 2020 va 2024-yilgi Yevropa chempionatlari uchun terma jamoaga chaqirilgan. Shuningdek, u 2019 va 2025-yillarda UEFA Millatlar Ligasi g‘olibiga aylangan.

Jota 2025-yil 3-iyul kuni, Ispaniyaning Zamora shahrida ukasi bilan birga avtohalokatga uchrab vafot etdi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>n24uxabco1l5rsq0165eyoavyaeqiiz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481286</id>
      <parentid>5481266</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:30:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>Bilgiquti maʼlumotlari yangilandi</comment>
      <origin>5481286</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39516" sha1="i8tzm16s31ntxd5q62c4m7s6iqjvv9j" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = Diogo Jota 2025.jpg
 | izoh               = Jota 2025-yil [[Liverpool F.C.|Liverpool]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = [[Zamora (provinsiya)|Zamora]], Ispaniya
 | boʻyi              = {{boʻy|m=1.78}}
 | pozitsiya          = [[Hujumchi (futbol)|Hujumchi]]
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005—2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013—2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014—2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016—2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016—2017
 | klublar3           = {{ijara}} [[FC Porto|Porto]] 
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017—2018
 | klublar4           = {{ijara}} [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018—2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020—2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 123&lt;!--FAQAT liga oʻyinlariga tegishli--&gt;
 | gollar6            = 47
 | totalcaps          = 302
 | totalgoals         = 102
 | milliyyillar1      = 2014—2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (19 yoshgacha)|Portugaliya U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015—2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (21 yoshgacha)|Portugaliya U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|Portugaliya U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019—2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)

}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan, portugaliyalik professional futbolchi edi. U hujumchi yoki chap qanot hujumchisi sifatida oʻynagan. Jota oʻzining aniq yakunlovchiligi, shiddatli tezligi va dribbling mahorati bilan tanilgan edi.

Jota oʻz faoliyatini Paços de Ferreira klubida boshlagan, soʻngra 2016-yilda oʻzining amakivachchasi Ronaldo bilan birga La Liga klubi Atlético Madrid bilan shartnoma imzolagan. Primeira Ligada ikki mavsum oʻynaganidan soʻng, u ketma-ket ravishda 2016-yilda FC Porto (Primeira Liga) va 2017-yilda Wolverhampton Wanderers (EFL Championship) klublariga ijaraga berildi. U „Vulverxempton“ klubining Premer-ligaga chiqishiga yordam bergach, 2017-yilda taxminan 14 million yevro evaziga klub bilan toʻliq shartnoma imzoladi va u yerda 131 oʻyinda maydonga tushib, 44 ta gol urdi. 2020-yilda esa Liverpool klubiga taxminan 41 million funt sterling evaziga oʻtdi.

Jota ilgari Portugaliya yoshlar terma jamoasi aʼzosi boʻlgan boʻlib, u 19 yoshgacha (U-19), 21 yoshgacha (U-21) va 23 yoshgacha (U-23) boʻlgan terma jamoalarda oʻynagan. U kattalar safida ilk bor 2019-yil noyabrda debyut qilgan va 2022-yilgi Jahon chempionati hamda 2020 va 2024-yilgi Yevropa chempionatlari uchun terma jamoaga chaqirilgan. Shuningdek, u 2019 va 2025-yillarda UEFA Millatlar Ligasi gʻolibiga aylangan.

Jota 2025-yil 3-iyul kuni, Ispaniyaning Zamora shahrida ukasi bilan birga avtohalokatga uchrab vafot etdi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 Portuguese League profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160315085035/http://www.ligaportugal.pt/oou/clube/20142015/primeiraliga/153/jogador/70131 |date=2016-03-15 }}
{{Liverpool F.C. tarkibi}}
{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}

[[Turkum:Portugaliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]</text>
      <sha1>i8tzm16s31ntxd5q62c4m7s6iqjvv9j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481287</id>
      <parentid>5481286</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:39:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>Turkum +</comment>
      <origin>5481287</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40291" sha1="0ontartseoim2k7uv8gu9tv8y344kk0" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = Diogo Jota 2025.jpg
 | izoh               = Jota 2025-yil [[Liverpool F.C.|Liverpool]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = Porto, Portugaliya
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = [[Zamora (provinsiya)|Zamora]], Ispaniya
 | boʻyi              = {{boʻy|m=1.78}}
 | pozitsiya          = [[Hujumchi (futbol)|Hujumchi]]
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005—2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013—2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014—2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016—2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016—2017
 | klublar3           = {{ijara}} [[FC Porto|Porto]] 
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017—2018
 | klublar4           = {{ijara}} [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018—2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020—2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 123&lt;!--FAQAT liga oʻyinlariga tegishli--&gt;
 | gollar6            = 47
 | totalcaps          = 302
 | totalgoals         = 102
 | milliyyillar1      = 2014—2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (19 yoshgacha)|Portugaliya U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015—2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (21 yoshgacha)|Portugaliya U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|Portugaliya U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019—2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
 | milliyisht4        = 27
 | milliygollar4      = 9
 | club-update        = 23:00, 22-may 2022-yil (UTC)

}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan, portugaliyalik professional futbolchi edi. U hujumchi yoki chap qanot hujumchisi sifatida oʻynagan. Jota oʻzining aniq yakunlovchiligi, shiddatli tezligi va dribbling mahorati bilan tanilgan edi.

Jota oʻz faoliyatini Paços de Ferreira klubida boshlagan, soʻngra 2016-yilda oʻzining amakivachchasi Ronaldo bilan birga La Liga klubi Atlético Madrid bilan shartnoma imzolagan. Primeira Ligada ikki mavsum oʻynaganidan soʻng, u ketma-ket ravishda 2016-yilda FC Porto (Primeira Liga) va 2017-yilda Wolverhampton Wanderers (EFL Championship) klublariga ijaraga berildi. U „Vulverxempton“ klubining Premer-ligaga chiqishiga yordam bergach, 2017-yilda taxminan 14 million yevro evaziga klub bilan toʻliq shartnoma imzoladi va u yerda 131 oʻyinda maydonga tushib, 44 ta gol urdi. 2020-yilda esa Liverpool klubiga taxminan 41 million funt sterling evaziga oʻtdi.

Jota ilgari Portugaliya yoshlar terma jamoasi aʼzosi boʻlgan boʻlib, u 19 yoshgacha (U-19), 21 yoshgacha (U-21) va 23 yoshgacha (U-23) boʻlgan terma jamoalarda oʻynagan. U kattalar safida ilk bor 2019-yil noyabrda debyut qilgan va 2022-yilgi Jahon chempionati hamda 2020 va 2024-yilgi Yevropa chempionatlari uchun terma jamoaga chaqirilgan. Shuningdek, u 2019 va 2025-yillarda UEFA Millatlar Ligasi gʻolibiga aylangan.

Jota 2025-yil 3-iyul kuni, Ispaniyaning Zamora shahrida ukasi bilan birga avtohalokatga uchrab vafot etdi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va &quot; Vitoriya de Gimaras &quot;ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni &quot;''Estadio da Mata Real'' &quot;da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning &quot; Crusaders &quot; klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda &quot; Sheffild Yunayted &quot;ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan &quot; Norvich Siti &quot;ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u &quot; [[Old Trafford]] &quot;da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons category}}
* [https://www.liverpoolfc.com/team/mens/player/diogo-jota Profile] at the Liverpool F.C. website
* {{FPF national player}}
* {{FIFA player}}
* {{UEFA player}}

{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}
[[Turkum:Yaqinda vafot etganlar]]
[[Turkum:Portugaliyalik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Futboldagi erkak hujumchilar]]
[[Turkum:Futboldagi erkak qanot yarim himoyachilari]]
[[Turkum:F.C. Paços de Ferreira futbolchilari]]
[[Turkum:FC Porto futbolchilari]]
[[Turkum:Atlético Madrid futbolchilari]]
[[Turkum:Wolverhampton Wanderers F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Primeira Liga futbolchilari]]
[[Turkum:Angliya futbol ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Angliya Premyer-ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Portugaliya yoshlar terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Portugaliya U21 terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Portugaliya terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:UEFA Yevro 2020 oʻyinchilari]]
[[Turkum:UEFA Yevro 2024 oʻyinchilari]]
[[Turkum:UEFA Millatlar ligasida gʻolib boʻlgan oʻyinchilar]]
[[Turkum:Portugaliyalik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Angliyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Ispaniyadagi muhojir erkak futbolchilar]]</text>
      <sha1>0ontartseoim2k7uv8gu9tv8y344kk0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481289</id>
      <parentid>5481287</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:49:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481289</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40278" sha1="k8bu7mascbxax8opv0r5hkxpnnzxzdq" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Diogo Jota
 | tasvir             = Diogo Jota 2025.jpg
 | izoh               = Jota 2025-yil [[Liverpool F.C.|Liverpool]] safida
 | toʻliqism          = Diogo José Teixeira da Silva&lt;ref&gt;{{veb manbasi
|url=https://www.premierleague.com/news/844127|title=2018/19 Premier League squads confirmed|publisher=Premier League|date=3 September 2018|access-date=4 September 2018}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1996|12|4|df=y}}&lt;ref name=&quot;PremProfile&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/players/19758/Diogo-Jota/overview|title=Diogo Jota: Overview|publisher=Premier League|access-date=29 December 2021}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = {{tavalludJoyi|Portu}}, Portugaliya
 | vafot_sana         = {{vafot sanasi va yoshi|2025|7|3|1996|12|4|df=y}}
 | vafot_joyi         = [[Zamora (provinsiya)|Zamora]], Ispaniya
 | boʻyi              = {{boʻy|m=1.78}}
 | pozitsiya          = [[Hujumchi (futbol)|Hujumchi]]
 | joriyklub          = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | klubraqami         = 20
 | yoshlikyillari1    = 2005—2013
 | yoshlikklublari1   = [[Gondomar S.C.|Gondomar]]
 | yoshlikyillari2    = 2013—2015
 | yoshlikklublari2   = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | yillar1            = 2014—2016
 | klublar1           = [[F.C. Paços de Ferreira|Paços de Ferreira]]
 | isht1              = 41
 | gollar1            = 14
 | yillar2            = 2016—2018
 | klublar2           = [[Atlético Madrid]]
 | isht2              = 0
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016—2017
 | klublar3           = {{ijara}} [[FC Porto|Porto]] 
 | isht3              = 27
 | gollar3            = 8
 | yillar4            = 2017—2018
 | klublar4           = {{ijara}} [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht4              = 44
 | gollar4            = 17
 | yillar5            = 2018—2020
 | klublar5           = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht5              = 67
 | gollar5            = 16
 | yillar6            = 2020—2025
 | klublar6           = [[Liverpool F.C.|Liverpool]]
 | isht6              = 123&lt;!--FAQAT liga oʻyinlariga tegishli--&gt;
 | gollar6            = 47
 | totalcaps          = 302
 | totalgoals         = 102
 | milliyyillar1      = 2014—2015
 | milliyjamoa1       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (19 yoshgacha)|Portugaliya U19]]
 | milliyisht1        = 9
 | milliygollar1      = 5
 | milliyyillar2      = 2015—2018
 | milliyjamoa2       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (21 yoshgacha)|Portugaliya U21]]
 | milliyisht2        = 20
 | milliygollar2      = 8
 | milliyyillar3      = 2016
 | milliyjamoa3       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|Portugaliya U23]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 1
 | milliyyillar4      = 2019—2025
 | milliyjamoa4       = [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
 | milliyisht4        = 49
 | milliygollar4      = 14
}}

'''Diogo Xose Teyşeyra da Silva''' (1996-yil 4-dekabrda tugʻilgan, 3-iyul 2025-yil vafot etgan), '''Diogo Jota''' nomi bilan tanilgan, portugaliyalik professional futbolchi edi. U hujumchi yoki chap qanot hujumchisi sifatida oʻynagan. Jota oʻzining aniq yakunlovchiligi, shiddatli tezligi va dribbling mahorati bilan tanilgan edi.

Jota oʻz faoliyatini Paços de Ferreira klubida boshlagan, soʻngra 2016-yilda oʻzining amakivachchasi Ronaldo bilan birga La Liga klubi Atlético Madrid bilan shartnoma imzolagan. Primeira Ligada ikki mavsum oʻynaganidan soʻng, u ketma-ket ravishda 2016-yilda FC Porto (Primeira Liga) va 2017-yilda Wolverhampton Wanderers (EFL Championship) klublariga ijaraga berildi. U „Vulverxempton“ klubining Premyer-ligaga chiqishiga yordam bergach, 2017-yilda taxminan 14 million yevro evaziga klub bilan toʻliq shartnoma imzoladi va u yerda 131 oʻyinda maydonga tushib, 44 ta gol urdi. 2020-yilda esa Liverpool klubiga taxminan 41 million funt sterling evaziga oʻtdi.

Jota ilgari Portugaliya yoshlar terma jamoasi aʼzosi boʻlgan boʻlib, u 19 yoshgacha (U-19), 21 yoshgacha (U-21) va 23 yoshgacha (U-23) boʻlgan terma jamoalarda oʻynagan. U kattalar safida ilk bor 2019-yil noyabrda debyut qilgan va 2022-yilgi Jahon chempionati hamda 2020 va 2024-yilgi Yevropa chempionatlari uchun terma jamoaga chaqirilgan. Shuningdek, u 2019 va 2025-yillarda UEFA Millatlar Ligasi gʻolibiga aylangan.

Jota 2025-yil 3-iyul kuni, Ispaniyaning Zamora shahrida ukasi bilan birga avtohalokatga uchrab vafot etdi.

== Klub faoliyati ==

=== Paços de Ferreyra ===
[[Portu|Portoning]] Massarelos shahrida tugʻilgan Jota 2013-yilda Gondomardan Paços de Ferreyraning yoshlar tarkibiga qoʻshilgan. U 2014-15 yilgi mavsum boshida asosiy tarkibga koʻtarildi va 2014-yil 19-oktyabrda Atletico de Reguengosga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, kattalar safida debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-yanvar 2015-yil |title=Jota terá mais oportunidades |language=pt |trans-title=Jota will have more opportunities |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090427/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-tera-mais-oportunidades-924946.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota ilk bor 2015-yilning 20-fevralida Primeira ligasida paydo boʻlgan va „Vitoriya de Gimaras“ga qarshi oʻyinda Diogo Rosadoning oʻrniga kechgan va 2:2 hisobida maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=20-fevral 2015-yil|sarlavha=Paços e Vitória empatam (2–2) em relvado encharcado|url=http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305004117/http://www.fcpf.pt/PagFutebol-noticias-pacos-e-vitoria-empatam-2-2-em-relvado-encharcado|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk gollarini 17-may kuni urdi va oʻz maydonida &quot; Academica de Coimbra&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=17-may 2015-yil|sarlavha=Paços vence Académica e deixa sonho a um ponto|url=http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305084248/http://www.fcpf.pt/noticias-pacos-vence-academica-e-deixa-sonho-a-um-ponto|arxivsana=5-mart 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt; ustidan 3:2 hisobida muvaffaqiyat qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=19-may 2015-yil|sarlavha=Diogo Jota é o mais jovem a marcar pelo Paços na I Liga|url=http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160812183240/http://www.fcpf.pt/noticias-diogo-jota-e-o-mais-jovem-a-marcar-pelo-pacos-na-i-liga|arxivsana=12-avgust 2016-yil|kirish sanasi=31-oktabr 2015-yil|nashriyot=F.C. Paços Ferreira|til=pt}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 30-mayida Jota Paços bilan yangi besh yillik shartnoma imzoladi va u bilan 2020-yilgacha shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=30-may 2015-yil |title=Jota seguro até 2020 |language=pt |trans-title=Jota secured until 2020 |work=Record |url=http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |url-status=dead |access-date=31-oktabr 2015-yil |archive-url=https://archive.today/20160316090357/http://www.record.xl.pt/futebol/nacional/1a-liga/pacos-ferreira/detalhe/jota-seguro-ate-2020-951755.html |archive-date=16-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. Kampaniyaning birinchi oʻyinida, 17-avgust kuni „''Estadio da Mata Real''“da „Academica“ ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozonib, u oxirida Ugo Sekoni turtib yuborgani uchun qizil kartochka oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/primeira_liga/epoca-1516/jogos/191532?id=hFwzCYiuwL9cc5gzPmOo|sarlavha=P. Ferreira 1–0 Académica|nashriyot=[[SAPO (company)|SAPO]]|til=pt|sana=17-avgust 2015-yil|kirish sanasi=12-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Atletiko Madrid ===
2016-yilning 14-martida Jota 1-iyuldan boshlab [[Atlético Madrid|Atletiko Madrid]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=14-mart 2016-yil |title=El Atlético ficha a Diogo Jota |language=es |trans-title=Atlético sign Diogo Jota |work=[[Marca (newspaper)|Marca]] |url=http://www.marca.com/futbol/atletico/2016/03/14/56e70d3546163fd3718b45c3.html |access-date=15-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;. 2016-yilning 26-avgustida esa u vataniga qaytib, bir yillik ijara asosida [[Portu (futbol klubi)|&quot;Portu]] &quot; klubiga oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=26-avgust 2016-yil|sarlavha=Diogo Jota no Dragão para reforçar o ataque|url=http://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160828181620/https://www.fcporto.pt/pt/noticias/Pages/diogo-jota-no-dragao-para-reforcar-ataque.aspx|arxivsana=28-avgust 2016-yil|kirish sanasi=26-avgust 2016-yil|nashriyot=FC Porto|til=pt}}&lt;/ref&gt;. 1-oktabr kuni Jota „Nasional“ga qarshi safarda 4:0 hisobida gʻalaba qozonib, birinchi boʻlimda xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html|sarlavha=FC Porto goleia Nacional com 'hat-trick' de Diogo Jota|til=pt|sana=1-oktabr 2016-yil|kirish sanasi=2-oktabr 2016-yil|arxivsana=2018-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180406040325/http://www.sabado.pt/desporto/futebol/detalhe/fc_porto_goleia_nacional_com_hat_trick_de_diogo_jota.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/match/2019375--porto-vs-leicester/?referrer=%2Fuefachampionsleague%2Fseason%3D2017%2Fmatches%2Fround%3D2000783%2Fmatch%3D2019375%2Findex|sarlavha=Porto-Leicester 2017 History &amp;#124; UEFA Champions League|ish=UEFA.com}}&lt;/ref&gt;.

=== Vulverxempton Uonderers ===

==== 2017-19: Premyer-ligaga koʻtarilish va Yevropa Ligasi yakuni ====
[[Fayl:Diogo_Jota_2018_(cropped).jpg|thumb|Jota 2018-yilda „Vulverxempton“ da oʻynaydi]]
2017-yilning 25-iyulida Jota Angliya chempionatining „Vulverxempton“ klubiga bir mavsumga ijara asosida oʻtdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/40715875|sarlavha=Diogo Jota: Atletico Madrid midfielder joins Wolves on season-long loan|nashriyot=[[BBC Sport]]|sana=25-iyul 2017-yil|kirish sanasi=25-iyul 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/40858331|sarlavha=Hull City 2–3 Wolverhampton Wanderers|nashriyot=BBC Sport|sana=15-avgust 2017-yil|kirish sanasi=16-avgust 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-yanvarida Jota bilan 14 yevroga doimiy shartnoma imzolangani eʼlon qilindi, 1-iyuldan kuchga kirdi&lt;ref name=&quot;ToWolves&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wolves.co.uk/news/first-team/20180130-permanent-deal-for-jota-agreed/|sarlavha=Permanent deal for Jota agreed|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.|sana=30-yanvar 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Ireland|ism=Shane|sana=31-yanvar 2018-yil|sarlavha=Here's how much Wolves will pay to sign Diogo Jota permanently|url=https://www.birminghammail.co.uk/sport/football/transfer-news/diogo-jota-price-wolves-atletico-14227210|kirish sanasi=20-iyul 2020-yil|ish=birminghammail}}&lt;/ref&gt;. U oʻzining birinchi yilida karerasidagi eng yaxshi 17 liga golini kiritdi va liganing eng yaxshi toʻpurarlar jadvalida beshinchi oʻrinni egalladi, chunki „boʻrilar“ chempion sifatida Premyer-ligaga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.premierleague.com/news/693584|sarlavha=FPL promotion prospects: The Wolves worth hunting|nashriyot=[[Premier League]]|sana=27-may 2018-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Hatfield |first=Luke |date=10-avgust 2018-yil |title=Rui Patricio honours Carl Ikeme as Wolves reveal new kit numbers |work=[[Express &amp; Star]] |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2018/08/10/rui-patricio-honours-carl-ikeme-as-wolves-reveal-new-kit-numbers/ |access-date=29-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota 2018-yilning 11-avgust kuni Angliyaning oliy divizionida Evertonga qarshi oʻyinda (2:2) toʻliq 90 daqiqa oʻynadi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/45067374|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Everton|nashriyot=BBC Sport|muallif=Hafez|ism=Shamoon|sana=11-avgust 2018-yil|kirish sanasi=14-avgust 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U musobaqadagi ilk golini 5-dekabr kuni urib, mezbonlarga [[Chelsea F.C.|Chelsi]]&lt;nowiki/&gt;ni 2:1 hisobida magʻlub etishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46367295|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Chelsea|nashriyot=BBC Sport|muallif=Emons|ism=Michael|sana=5-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=5-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/46416287|sarlavha=Newcastle 1–2 Wolves: Visitors score 95th-minute winner against 10 men|nashriyot=BBC Sport|muallif=Sanders|ism=Emma|sana=9-dekabr 2018-yil|kirish sanasi=10-dekabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilning 19-yanvarida Jota oʻz maydonida „[[Leicester City F.C.|Lester city]]“ ustidan 4:3 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda uch marta gol urdi – bu uning faoliyatidagi ikkinchi xet-trik boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/46847686|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 4–3 Leicester City|nashriyot=BBC Sport|muallif=Reddy|ism=Luke|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu jarayonda u 11 yil avval [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronaldudan]] keyin Premyer-ligada muvaffaqiyatga erishgan ikkinchi portugaliyalik futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league|sarlavha=Diogo Jota é o 2.º português a fazer um hat-trick na Premier League|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=19-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=19-yanvar 2019-yil|arxivsana=19-yanvar 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190119230827/https://maisfutebol.iol.pt/made-in/internacional/diogo-jota-e-o-2-portugues-a-fazer-um-hat-trick-na-premier-league}}&lt;/ref&gt;. Bu klub uchun musobaqadagi birinchi va 1977-yil oktyabr oyida Futbol Ligasi Birinchi Divizionida xuddi shu raqibga qarshi Jon Richardsdan beri Angliya futbolining yuqori ligasida klub uchun birinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266|sarlavha=Jota basks in the joy of Wolves' first top-flight treble for 42 years|nashriyot=[[BT Sport]]|sana=20-yanvar 2019-yil|kirish sanasi=20-yanvar 2019-yil|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2019-04-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190418130619/https://sport.bt.com/news/jota-basks-in-the-joy-of-wolves-first-top-flight-treble-for-42-years-S11364328553266}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/47505052|sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–1 Manchester United|ish=BBC Sport|sana=16-mart 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== 2019-20: Boʻrilar bilan yakuniy mavsum ====
2019-yilning 25-iyulida Jota Yevropa Ligasi ikkinchi saralash bosqichida Shimoliy Irlandiyaning „Crusaders“ klubi ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi, bu „boʻrilar“ning 1980-yil oktabridan beri Yevropadagi ilk goli&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-iyul 2019-yil |title=Wolves make winning return to European competition with victory over Crusaders |work=Evening Express |url=https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |url-status=dead |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20190816212534/https://www.eveningexpress.co.uk/sport/wolves-make-winning-return-to-european-competition-with-victory-over-crusaders/ |archive-date=16-avgust 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va keyingi turda 15-avgustda gol urdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-avgust 2019-yil |title=Wolves maintain perfect record in Europe with four goal victory over Pyunik |work=The Daily Telegraph |url=https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |url-status=live |url-access=subscription |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/football/2019/08/15/wolves-maintain-perfect-record-europe-four-goal-victory-overpyunik/ |archive-date=12-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

2019-yil 12-dekabr kuni Yevropa Ligasi guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida „Beshiktosh“ga qarshi oʻyinda Jota hamyurti [[Rúben Neves|Ruben Nevesni]] 56-daqiqada oʻrniga maydonga tushdi, 72 soniyadan soʻng gol urdi va „Boʻrilar“ tugashi bilan oʻn ikki daqiqa ichida xet-trik qayd etdi. 4-0 gʻalaba&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jurejko |first=Jonathan |date=12-dekabr 2019-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Besiktas: Diogo Jota hat-trick earns Europa League win |publisher=[[BBC Sport]] |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/50752896 |access-date=12-dekabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyingi 20-fevralda u turnirning 32-turi birinchi oʻyinida „Espanyol“ ustidan xuddi shunday hisobda gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-fevral 2020-yil |title=Wolverhampton Wanderers 4–0 Espanyol |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/51533301 |access-date=20-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning „Boʻrilar“ safidagi 131-va soʻnggi uchrashuvi 2020-yil 11-avgustda „Sevilya“ ga qarshi Yevropa Ligasi chorak finalida ikkinchi boʻlimda zaxiradan maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=11-avgust 2020-yil |title=Wolves 0–1 Sevilla: Ocampos heads late winner |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefaeuropaleague/news/0260-101baad32979-b201c161d0c4-1000/ |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Dawkes |first=Phil |date=12-iyul 2020-yil |title=Wolves 3–0 Everton: Hosts boost Champions League hopes |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/53286328 |access-date=21-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Liverpool ===

==== 2020-21: Debyut mavsumi va moslashuv ====
[[Fayl:DiogoJota2.jpg|thumb| Jota 2021-yilda [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] da oʻynaydi]]
2020-yil 19-sentyabrda Jota uzoq muddatli shartnoma asosida [[Liverpool F.C.|&quot;Liverpool&quot;]] ga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool FC seal signing of Diogo Jota on long-term deal|url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/409171-liverpool-fc-seal-signing-of-diogo-jota-on-long-term-deal|kirish sanasi=19-sentabr 2020-yil|nashriyot=Liverpool F.C.}}&lt;/ref&gt;, 41 funt sterling evaziga keyin, transfer narxi 45 funtga koʻtarildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool confirm £41m signing of Wolves star Jota|url=https://www.goal.com/en-us/news/liverpool-confirm-45m-signing-of-wolves-star-jota/1wrcssq0q816f1um8z9lmdm9cb|kirish sanasi=29-sentabr 2020-yil|ish=Goal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool sign Wolves' Jota for £41m |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54214671 |access-date=19-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. U besh kundan soʻng EFL kubogida debyut qildi va ikkinchi boʻlimda „Linkoln Siti“ga qarshi oʻyinda 7:2 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Unwin|ism=Will|sarlavha=Lincoln City v Liverpool and more: Carabao Cup third round – live!|url=https://www.theguardian.com/football/live/2020/sep/24/lincoln-city-v-liverpool-and-more-carabao-cup-third-round-live|ish=The Guardian|kirish sanasi=24-sentabr 2020-yil|sana=24-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 28-sentabr kuni u klub safida Premyer-ligadagi debyut uchrashuvida gol urdi va &quot;Enfild &quot;da „ [[Arsenal (futbol klubi)|Arsenal“]] ga qarshi oʻyinda (3:1) uchinchi golni urdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Liverpool 3–1 Arsenal: Champions fight back to maintain perfect start |agency=BBC |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54230354 |access-date=28-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; 25-oktyabr kuni u Enfildda „Sheffild Yunayted“ga qarshi oʻyinda (2:1) gʻalaba golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota completes Liverpool's comeback win over Sheffield United |agency=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2020/oct/24/liverpool-sheffield-united-premier-league-match-report |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Uch kundan soʻng, Jota UEFA Chempionlar Ligasi guruh bosqichida „Midtyulland“ ga qarshi oʻyinda gol urib, klub tarixidagi 10 000-golini kiritdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota, scores Liverpool's 10,000th goal |agency=Liverpool FC |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/413338-liverpool-ten-thousand-goals-history |access-date=27-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; va 3-noyabr kuni &quot; Atalanta &quot;ga qarshi oʻyinda (5:0) xet-trik qayd etdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Jota hat-trick as Liverpool thrash Atalanta |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/54784125 |access-date=3-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu bilan u 1993-yilda Robbidan keyin „Liverpool“dagi ilk 10ta oʻyinida 7ta gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.planetfootball.com/quick-reads/seven-incredible-stats-about-diogo-jota-after-his-first-liverpool-hat-trick/|sarlavha=Seven incredible stats about Diogo Jota after his first Liverpool hat-trick|ish=Planet Football|sana=3-noyabr 2020-yil|kirish sanasi=4-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-noyabr kuni Jota „[[Leicester City F.C.|Lester Siti]]“ga qarshi oʻyinda (3:0) ikkinchi golni urdi va „Liverpul“ning Premyer-ligadagi dastlabki toʻrtta uy uchrashuvining har birida gol urgan birinchi futbolchiga aylandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=22-noyabr 2020-yil|sarlavha=Jota sets Liverpool record as scoring streak continues against Leicester|url=https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html|kirish sanasi=23-noyabr 2020-yil|ish=Diario AS|qaralgan sana=2022-06-30|arxivsana=2020-11-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201122213403/https://en.as.com/en/2020/11/22/football/1606080178_212562.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Diogo Jota wins Standard Chartered Player of the Month for October |work=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/first-team/417023-diogo-jota-standard-chartered-player-of-the-month |access-date=24-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-dekabr 2020-yil |title=Liverpool confirma lesão e tempo de paragem de Diogo Jota |trans-title=Liverpool confirm Diogo Jota's injury and sidelined time |publisher=SAPO |url=https://desporto.sapo.pt/futebol/premier-league/artigos/liverpool-confirma-lesao-e-tempo-de-paragem-de-diogo-jota |access-date=13-dekabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Jota klubdagi debyut mavsumini dastlab toʻqqizta goli bilan yakunladi. „Manchester [[Manchester United F.C.|Yunayted“]] ga qarshi safarda 4:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56876294|sarlavha=Manchester United 2 Liverpool 4}}&lt;/ref&gt; bu esa „Liverpool“ga Premyer-ligada uchinchi oʻrinni oʻlishiga hamda Chempionlar ligasiga yoʻllanma olishiga yordam berdi. Bu esa katta natija edi.

==== 2021-22: Kubok juftligi va Yevropa finali ====
2021-yil 14-avgust kuni Jota „Liverpul“ning [[Premier League (2021–22)|2021-22-yilgi Premyer-liga]] mavsumidagi ilk golini mehmonda yangi koʻtarilgan „Norvich Siti“ga qarshi oʻyinda (3:0) kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpool.com/liverpool-fc-news/features/liverpool-norwich-tactic-diogo-jota-21314240|sarlavha=Liverpool unlocked a new way of scoring against Norwich while clever Diogo Jota tactic paid off|nashriyot=Liverpool F.C.|sana=15-avgust 2021-yil|kirish sanasi=16-avgust 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 24-oktabr kuni u „[[Old Trafford]]“da „Liverpul“ning azaliy raqibi „Manchester Yunayted“ga qarshi oʻyinda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi&lt;ref name=&quot;Thrashed&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Manchester United 0–5 Liverpool: Salah hat-trick as Solskjaer's side thrashed|url=https://www.bbc.com/sport/football/58943625|sana=24-oktabr 2021-yil|kirish sanasi=24-oktabr 2021-yil|ish=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;. 3-noyabr kuni u [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|Chempionlar ligasida]] oʻzining sobiq jamoasi [[Atlético Madrid|Atletiko Madridga]] qarshi oʻz uyida 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, „Liverpul“ning guruh gʻolibi sifatida 1/8 finalga yoʻl olishini taʼminladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.bbc.com/sport/football/59140578|sarlavha=Liverpool 2–0 Atletico Madrid: Liverpool sweep into last 16 of Champions League after comfortable win|ish=BBC Sport|sana=3-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=3-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 20-noyabr kuni Jota [[Arsenal (futbol klubi)|&quot;Arsenal&quot;]] ga qarshi oʻz uyida 4:0 hisobida gʻalaba qozondi, bir hafta oʻtib „ Sautgempton“ ga qarshi oʻyinda xuddi shu hisobdagi oʻyinda dubl qayd etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool 4–0 Arsenal: Liverpool end Arsenal's unbeaten run|ish=BBC Sport|url=https://www.bbc.com/sport/football/59271459|sana=20-noyabr 2021-yil|kirish sanasi=24-noyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; 1-dekabr kuni u Mersisayd derbisida mahalliy raqib Evertonga qarshi mehmonda 4:1 hisobida gʻalaba qozongan „Liverpul“ning toʻrtinchi golini kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=1-dekabr 2021-yil |title=Mohamed Salah nets brace as Liverpool claim record-breaking defeat at Everton |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/sport/football/everton-demarai-gray-rafael-benitez-jordan-pickford-seamus-coleman-b1968103.html |access-date=1-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyidagi oʻyinlari uchun u PFA muxlislari tomonidan oyning eng yaxshi futbolchisi bilan taqdirlandi&lt;ref name=&quot;POTM&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jota-wins-pfa-fans-player-month-november|sarlavha=Diogo Jota wins PFA Fans' Player of the Month for November|sana=14-dekabr 2021-yil|kirish sanasi=14-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-dekabr 2021-yil |title=Alexander-Arnold rocket seals win for Liverpool against spirited Newcastle |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/dec/16/liverpool-newcastle-premier-league-match-report |access-date=16-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilning 20-yanvarida liga kubogi yarim finalida Jota „Arsenal“ ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, jamoasini finalga olib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-dekabr 2021-yil |title=Diogo Jota's double over Arsenal sends Liverpool to Carabao Cup final |publisher=Liverpool F.C. |url=https://www.liverpoolfc.com/news/diogo-jotas-double-over-arsenal-sends-liverpool-carabao-cup-final |access-date=21-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Keyin esa 27-fevral kuni [[Chelsea F.C.|&quot;Chelsi&quot;]] bilan boʻlgan final oʻyinida qoʻshimcha boʻlimdan soʻng golsiz durangdan soʻng u penaltini aniq amalga oshirib, „Liverpul“ga 2012-yildan beri ilk bor liga kubogini qoʻlga kiritishiga yordam berdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Shaw|ism=Chris|sarlavha=Winners! Liverpool clinch record ninth Carabao Cup at Wembley|url=https://www.liverpoolfc.com/news/liverpool-clinch-record-ninth-carabao-cup-wembley|ish=liverpoolfc.com|nashriyot=Liverpool F.C.|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hytner|ism=David|sarlavha=Liverpool win Carabao Cup final after beating Chelsea in penalty shootout|url=https://www.theguardian.com/football/2022/feb/27/chelsea-liverpool-carabao-cup-final-match-report|ish=The Guardian|kirish sanasi=28-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro faoliyati ==

=== Yoshlar termasi ===
Jota Portugaliya terma jamoasida 19 yoshgacha boʻlganlar darajasida oʻynay boshladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=22-sentabr 2014-yil |title=Sub-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva e Jota chamados |language=pt |trans-title=Under-19: Yuri Ribeiro, Rui Silva and Jota called |work=[[O Jogo]] |url=https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612143905/https://www.ojogo.pt/internacional/selecao/noticias/interior/sub-19-yuri-ribeiro-rui-silva-e-jota-chamados-4139049.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; va oʻzining birinchi golini 2015-yilning 29-may kuni Turkiya terma jamoasiga 6:1 hisobida magʻlub boʻlgan UEFA Yevropa chempionati saralash bosqichida kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/turquia/sub-19-portugal-comeca-qualificacao-com-goleada|sarlavha=Sub-19: Portugal começa qualificação com goleada|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=29-may 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. U oʻsha yilning 17-noyabrida hali 19 yoshga toʻlmaganida 21 yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi safida ilk bor saralash oʻyinida Isroilni mehmonda 3:0 hisobida magʻlub etganida 15 daqiqa oʻynagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.maisfutebol.iol.pt/selecao/rui-jorge/sub-21-israel-portugal-0-3-cronica|sarlavha=Sub-21: Israel-Portugal, 0–3 (crónica)|nashriyot=Mais Futebol|til=pt|sana=17-noyabr 2015-yil|kirish sanasi=7-iyun 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=25-may 2018-yil |title=Seleção portuguesa de sub-21 vence Itália por 3–2 em jogo de preparação |language=pt |trans-title=Under-21 Portuguese national team beat Italy 3–2 in friendly match |work=[[Diário de Notícias]] |url=https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |access-date=7-iyun 2018-yil |archive-date=2018-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180612142408/https://www.dn.pt/lusa/interior/selecao-portuguesa-de-sub-21-vence-italia-por-3-2-em-jogo-de-preparacao-9379316.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

=== Kattalar termasi ===
2019-yilning mart oyida Jota Ukraina va Serbiyaga qarshi Evro-2020 saralash bosqichining ochilish oʻyinlari oldidan birinchi marta kattalar safiga chaqirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota earns senior Portugal call-up|url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20190318-jota-earns-senior-portugal-call-up/|sana=19-mart 2019-yil|nashriyot=Wolverhampton Wanderers F.C.}}&lt;/ref&gt;. U hali ham maydonga tushmagan, 2019-yil iyun oyida oʻz maydonida UEFA Millatlar Ligasi finalida gʻolib chiqqan, ammo maydonga tushmagan futbolchilardan bir edi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=23-may 2019-yil |title=Ronaldo heads Portugal squad for Nations League |publisher=Reuters |url=https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |access-date=16-avgust 2019-yil |archive-date=2022-12-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221205094606/https://uk.reuters.com/article/uk-soccer-uefanations-por-swi/ronaldo-heads-portugal-squad-for-nations-league-idUKKCN1ST1EY |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. 14-noyabr kuni u UEFA Yevro-2020 saralashida Litvaga qarshi oʻyinda (6:0) [[Cristiano Ronaldo|Krishtianu Ronalduning]] oʻrniga 84-daqiqada maydonga tushib, debyut qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2019-yil |title=Wolves International round-up: Jota makes Portugal debut |work=Express &amp; Star |url=https://www.expressandstar.com/sport/football/wolverhampton-wanderers-fc/2019/11/15/wolves-international-round-up-jota-makes-portugal-debut/ |access-date=17-noyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-sentabr 2020-yil |title=Portugal 4–1 Croatia: Holders ease to emphatic victory |publisher=UEFA |url=https://www.uefa.com/uefanationsleague/match/2029991--portugal-vs-croatia/postmatch/report/ |access-date=6-sentabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
Jota ishtiyoqli geymer va 2021-yil 6-fevral holatiga koʻra ''FIFA 21'' reytingida dunyoda 1-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Liverpool's Jota ranked world No.1 on PlayStation's FIFA with 30-0 record|url=https://www.espn.co.uk/football/liverpool-engliverpool/story/4308745/liverpools-jota-ranked-world-no1-on-playstations-fifa-with-30-0-record|nashriyot=ESPN|sana=6-fevral 2021-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Diogo Jota eSports|url=https://www.twitch.tv/diogojotaesports|ish=Twitch.tv|nashriyot=Amazon, Inc.|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;. [[COVID-19 pandemiyasi]] davrida blokirovka paytida u Premyer-liga tomonidan oʻtkaziladigan FIFA oʻyinlarining taklifnomasida ishtirok etdi va natijada musobaqa finalida boʻlajak jamoadoshi [[Trent Alexander-Arnold|Trent Aleksandr-Arnoldni]] magʻlub etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Jota beats Alexander-Arnold to win Wolves inaugural ePL|url=https://www.premierleague.com/news/1658866|nashriyot=Premier League|sana=25-aprel 2020-yil|kirish sanasi=12-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center&quot;
|+
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Liga kubigi
! colspan=&quot;2&quot; |Yevropa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Turnir
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Paços de Ferreira
|2014-15
|Primeira Liga
|10
|2
|1
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|3
|-
|2015-16
|Primeira Liga
|31
|12
|1
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|34
|12
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!41
!14
!2
!1
!2
!0
!0
!0
!45
!15
|-
|[[Atlético Madrid]]
|2016-17
|[[La Liga]]
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[Portu (futbol klubi)|Porto]] (loan)
|2016-17
|Primeira Liga
|27
|8
|1
|0
|1
|0
|8
|1
|37
|9
|-
|Wolverhampton Wanderers (loan)
|2017-18
|Championship
|44
|17
|1
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|46
|18
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Wolverhampton Wanderers
|2018-19
|Premier League
|33
|9
|3
|1
|1
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|37
|10
|-
|2019-20
|Premier League
|34
|7
|0
|0
|0
|0
|14
|9
|48
|16
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!111
!33
!4
!2
!2
!0
!14
!9
!131
!44
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Liverpool F.C.|Liverpool]]
|2020-21
|Premier League
|19
|9
|0
|0
|2
|0
|9
|4
|30
|13
|-
|2021-22
|Premier League
|35
|15
|5
|2
|4
|3
|11
|1
|55
|21
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!54
!24
!5
!2
!6
!3
!20
!5
!85
!34
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Jami
!234
!79
!12
!5
!11
!3
!42
!15
!298
!102
|}

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha koʻrinish va gollar
! Milliy terma jamoa
! Yil
! Oʻyinlar
! Gollar
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | [[Portugaliya milliy futbol terma jamoasi|Portugaliya]]
| 2019
| 2
| 0
|-
| 2020
| 8
| 3
|-
| 2021
| 12
| 5
|-
| 2022
| 5
| 1
|-
! colspan=&quot;2&quot; | Jami
! 27
! 9
|}
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Diogo Jota tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| 2020-yil 5-sentyabr
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|CRO}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 4-1
| 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-yil 14-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Xose Alvalade stadioni, Lissabon, Portugaliya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SWE}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; | 2020-21 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| align=&quot;center&quot; | 3-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| rowspan=&quot;2&quot; | 2021-yil 27 mart
| rowspan=&quot;2&quot; | „Red Star“ stadioni, Belgrad, Serbiya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|SRB}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| rowspan=&quot;2&quot; align=&quot;center&quot; | 2-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| align=&quot;center&quot; | 2-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2021-yil 30 mart
| Stade Josy Barthel, Lyuksemburg shahri, Lyuksemburg
|
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 19-iyun
| [[Allianz Arena]], Myunxen, Germaniya
|{{Fb|GER}}
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| align=&quot;center&quot; | 2-4
| UEFA Evro 2020
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 7-sentyabr
| Boku Olimpiya stadioni, Boku, Ozarbayjon
|{{Fb|AZE}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2022-yil 24 mart
| Dragão stadioni, Portu, Portugaliya
|{{Fb|TUR}}
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|}

== Mukofatlar ==
'''Vulverxempton Uonderers'''

* EFL chempionati: 2017-18&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|editor=Anderson|title=Football Yearbook 2018–2019|url=https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6|year=2018|publisher=Headline Publishing Group|location=London|isbn=978-1-4722-6106-9|pages=[https://archive.org/details/footballyearbook0000head_z6e6/page/386 386]–387}}&lt;/ref&gt;

'''Liverpool'''

* Angliya kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=14-may 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61429640 |access-date=14-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* EFL kubogi: 2021-22&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=27-fevral 2022-yil |title=Chelsea 0–0 Liverpool |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/60450274 |access-date=27-fevral 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
* [[UEFA Chempionlar Ligasi]]: ikkinchi oʻrin: [[UEFA Chempionlar ligasi 2021/2022|2021-22]]&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=McNulty |first=Phil |date=28-may 2022-yil |title=Liverpool 0–1 Real Madrid: Reds beaten in Paris as Vinicius Jr hits winner |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/61609200 |access-date=28-may 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Portugaliya'''

* UEFA Millatlar ligasi: 2018-19&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://desporto.sapo.pt/futebol/liga-das-nacoes/artigos/portugal-regressa-ao-topo-da-europa-liga-das-nacoes-fica-em-casa|sarlavha=Portugal regressa ao topo da Europa. Liga das Nações fica em casa|nashriyot=SAPO|sana=9-iyun 2019-yil|kirish sanasi=10-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;

'''Individual'''

* SJPF oyning eng yaxshi yosh oʻyinchisi: 2015-yil oktyabr/noyabr&lt;ref name=&quot;Oct&amp;Nov&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160414220444/http://sjpf.pt/index.php?pt=news&amp;op=OP_SHOW_DETAIL&amp;id=7467|arxivsana=14-aprel 2016-yil|sarlavha=SJPF entrega prémio a Diogo Jota|til=pt|sana=12-yanvar 2016-yil|nashriyot=SJPF|kirish sanasi=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Primeira Liga oyning eng yaxshi goli: 2016-yil fevral&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|sarlavha=Jonas eleito o melhor jogador de fevereiro|til=pt|sana=16-mart 2016-yil|ish=A Bola|kirish sanasi=20-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320075400/http://www.abola.pt/nnh/ver.aspx?id=602705|arxivsana=20-mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;
* Vulverxemptonning mavsumdagi goli: 2019-yil 
* UEFA Chempionlar Ligasi XI: 2020&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=30-dekabr 2020-yil|sarlavha=Champions League breakthrough team of 2020|url=https://www.uefa.com/uefachampionsleague/news/0264-1136a160137c-1457a37d80c8-1000--champions-league-breakthrough-team-of-2020|nashriyot=UEFA|kirish sanasi=1-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons category}}
* [https://www.liverpoolfc.com/team/mens/player/diogo-jota Profile] at the Liverpool F. C. website
* {{FPF national player}}
* {{FIFA player}}
* {{UEFA player}}

{{Portugaliya tarkibi UEFA Yevro 2024}}

{{DEFAULTSORT:Jota, Diogo}}
[[Turkum:Yaqinda vafot etganlar]]
[[Turkum:Portugaliyalik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Futboldagi erkak hujumchilar]]
[[Turkum:Futboldagi erkak qanot yarim himoyachilari]]
[[Turkum:F.C. Paços de Ferreira futbolchilari]]
[[Turkum:FC Porto futbolchilari]]
[[Turkum:Atlético Madrid futbolchilari]]
[[Turkum:Wolverhampton Wanderers F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Liverpool F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Primeira Liga futbolchilari]]
[[Turkum:Angliya futbol ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Angliya Premyer-ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Portugaliya yoshlar terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Portugaliya U21 terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Portugaliya terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:UEFA Yevro 2020 oʻyinchilari]]
[[Turkum:UEFA Yevro 2024 oʻyinchilari]]
[[Turkum:UEFA Millatlar ligasida gʻolib boʻlgan oʻyinchilar]]
[[Turkum:Portugaliyalik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Angliyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Ispaniyadagi muhojir erkak futbolchilar]]</text>
      <sha1>k8bu7mascbxax8opv0r5hkxpnnzxzdq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Habib Bourguiba</title>
    <ns>0</ns>
    <id>746265</id>
    <revision>
      <id>5480974</id>
      <parentid>5477834</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:28:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.113.216|37.61.113.216]] ([[User talk:37.61.113.216|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477834|5477834]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480974</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5682" sha1="e2pif9l0iuga7xxd3jisez7co5ihnna" xml:space="preserve">{{ismdoshlar|Habib}}
{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi =Habib Burgiba
| asl ismi = {{lang-ar|الحبيب بورقيبة}}
| tasvir =File:Portrait officiel de Habib Bourguiba.png
| uzunlik =280
| izoh =
| tartib =1
| lavozim =[[:ru:Президент Туниса|Tunis prezidenti]]
| bayroq =Flag of Tunisia (1959–1999).svg
| bayroq2 =
| ismi ostida =
| boshlanish davri = [[25-iyul]] [[1957-yil]]
| tugash davri = [[7-noyabr]] [[1987-yil]]
| premyer =
| prezident =
| vitse-prezident =
| gubernator =
| vitse-gubernator =
| vazir =
| bosh vazir =
| birinchi vazir =
| monarx =
| noib =
| kansler =
| parlament =
| lider =
| hokim =
| hokim yordamchisi =
| hukmdor =
| hukmdor yordamchisi =
| yordamchisi =
| muvaqqat =
| muxolif =
| oʻrinbosar =
| oʻtmishdoshi =yangi tashkil qilingan
| vorisi = [[Zaynulobidiyn Binali]]
| avvalgisi =
| keyingisi =
| toj kiydirish marosimi =
| 1belginomi =
| 1matnnomi =
| 2belginomi =
| 2matnnomi =
| 3belginomi =
| 3matnnomi =
| 4belginomi =
| 4matnnomi =
| 5belginomi =
| 5matnnomi =
| tartib_2 =
| lavozim_2 =
| bayroq_2=
| bayroq2_2=
| ismi ostida_2 =
| boshlanish davri_2 =
| tugash davri_2 =
| premyer_2 =
| prezident_2 =
| vitse-prezident_2 =
| gubernator_2 =
| vitse-gubernator_2 =
| vazir_2 =
| bosh vazir_2 =
| birinchi vazir_2 =
| monarx_2 =
| noib_2 =
| kansler_2 =
| parlament_2 =
| lider_2 =
| hokim_2 =
| hokim yordamchisi_2 =
| hukmdor_2 =
| hukmdor yordamchisi_2 =
| yordamchisi_2 =
| muvaqqat_2 =
| muxolif_2 =
| oʻrinbosar_2 =
| oʻtmishdoshi_2 =
| vorisi_2 =
| avvalgisi_2 =
| keyingisi_2 =
| toj kiydirish marosimi_2 =
| 1belginomi_2 =
| 1matnnomi_2 =
| 2belginomi_2 =
| 2matnnomi_2 =
| 3belginomi_2 =
| 3matnnomi_2 =
| 4belginomi_2 =
| 4matnnomi_2 =
| 5belginomi_2 =
| 5matnnomi_2 =
| tartib_3 =
| lavozim_3 =
| bayroq_3=
| bayroq2_3=
| ismi ostida_3 =
| boshlanish davri_3 =
| tugash davri_3 =
| premyer_3 =
| prezident_3 =
| vitse-prezident_3 =
| gubernator_3 =
| vitse-gubernator_3 =
| vazir_3 =
| bosh vazir_3 =
| birinchi vazir_3 =
| monarx_3 =
| noib_3 =
| kansler_3 =
| talaffuzi =
| tugʻilgan paytidagi ismi =
| tugʻilgan sanasi =1903-yil 3-avgust
| tugʻilgan joyi =
| vafot sanasi =2000-yil 6-aprel
| vafot joyi =
| vafot sababi =
| dafn etilgan joyi =
| fuqaroligi =
| millati =
| partiya =
| boshqa partiya =
| boʻyi =
| turmush_oʻrtogʻi =
| bolalari =
| otasi =
| onasi =
| nikohsiz jufti =
| munosabatlar =
| qarindoshlari =
| istiqomat joyi =
| dini =
| taʼlim =
| alma_mater =
| kasbi =
| mashhur ishlari =
| maoshi =
| kabinet =
| qoʻmitalar =
| portfolio =
| ilmiy unvoni =
| unvoni =
| maʼlumoti =
| mukofotlari =[[Fayl:Order of the Republic (Tunisia) - ribbon bar.gif|40px]]
| blanka1 =
| matn1 =
| blanka2 =
| matn2 =
| blanka3 =
| matn3 =
| blanka4 =
| matn4 =
| blanka5 =
| matn5 =
| imzo =Signature Habib Bourguiba.svg
| sayt =
| taxallus =
| mansubligi =
| qoʻshin turi =
| xizmat qilgan yillari =
| harbiy_mukofotlari =
| harbiy_blanka1 =
| harbiy_matn1 =
| harbiy_blanka2 =
| harbiy_matn2 =
| harbiy_blanka3 =
| harbiy_matn3 =
| harbiy_blanka4 =
| harbiy_matn4 =
| harbiy_blanka5 =
| harbiy_matn5 =
| modul =
| modul2 =
| modul3 =
| modul4 =
| modul5 =
| izohlar =
| sana =
| yil =
| manba =
}}
'''Habib Bourguiba''' ({{talaffuz|Habib Burgiba}}, {{IPAc-en|b|ʊər|ˈ|ɡ|iː|b|ə}}; {{lang-ar|الحبيب بورقيبة|al-Ḥabīb Būrqībah}}, al-Ḥabīb Būrqībah; 1903-yil 3-avgust — 2000-yil 6-aprel) [[Tunisliklar|Tunislik]] [[Advokat|huquqshunos]], millat yetakchisi va [[Siyosatchi|davlat arbobi]] boʻlib, 1956—1957-yillarda Tunis Qirolligining bosh vaziri, keyin esa Tunisning birinchi prezidenti (1957—87) sifatida mamlakatni boshqargan. Prezidentlikdan oldin u xalqni [[Fransiya|Fransiyaga qaramlikdan]] mustaqillikka olib chiqdi, 75 yillik protektoratni tugatdi va „Oliy jangchi“ unvoniga sazovor boʻldi{{sfn|Bessis|Belhassen|2012|p=53}}.

Habib Monastirda kambagʻal oilada dunyoga kelgan. Sadiki kollejida, keyinchalik esa [[Tunis (shahar)|Tunisdagi]] Carnot litseyida oʻqigan. 1924-yilda bakalavr darajasini olgan. 1927-yilda [[Parij universiteti|Parij universitetini]] tamomlab, Tunisga qaytadi va huquqshunoslik bilan shugʻullanadi. 1930-yillarning boshlarida u mustamlakachilikka qarshilik va Tunis milliy siyosatida qatnashib, Destur partiyasiga qoʻshildi. 1934-yilda Neo Destour tashkilotiga asos soldi. U mustaqillik harakatining asosiy arbobi sifatida koʻtarildi va mustamlaka maʼmuriyati tomonidan bir necha bor hibsga olingan. Uning 1938-yil 9-apreldagi qoʻzgʻolonlarda ishtirok etishi natijasida Ikkinchi [[Ikkinchi Jahon urushi|jahon urushi]] paytida [[Marsel|Marselga]] surgun qilingan.
== Yoshligi ==
Rasmiy hujjatga koʻra 1903-yilning 3-avgustida tugʻilgan. Lekin Habib Bourguiba keyinchalik bildirgan fikriga koʻra, u bir yil avval tugʻilgan va notoʻgʻri sana 1924-yilda yuridik fakultetga oʻqishga kirishda yoʻl qoʻyilgan ish yuritish xatosi natijasida sodir boʻlganini aytgan&lt;ref&gt;{{kitob manbasi|author=Mahmoud Materi |title=Itinéraire d'un militant (1926-1942) |location=Tunis |publisher=Cérès Productions |year=1992 |isbn = 9973700716}}&lt;/ref&gt;. Yana boshqa bir versiyaga koʻra, ushbu xato ota-onasi tomonidan oʻgʻlini armiyaga chaqirmaslik uchun qasddan qilingan&lt;ref&gt;{{kitob manbasi |author=Samya El Mechat |title=Tunisie: Les chemins vers l'indépendance, 1945-1956 |lokation=Paris |publisher=L'Harmattan |year=2000 |isbn=2738412386}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyati ==
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
{{Commons|Habib Bourguiba}}


{{DEFAULTSORT:Habib Bourguiba}}
{{bio-stub}}
{{president-stub}}

[[Turkum:2000-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:1903-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Pahlaviy ordeni sohiblari]]</text>
      <sha1>e2pif9l0iuga7xxd3jisez7co5ihnna</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lily Collins</title>
    <ns>0</ns>
    <id>747277</id>
    <revision>
      <id>5480775</id>
      <parentid>5413483</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:16:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]] olib tashlandi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480775</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34675" sha1="hqlyuw9lt0qt0kfq1ep1omj1gkt5dbz" xml:space="preserve">{{Aktyor bilgiqutisi
| ismi             = Lily Collins
| tasvir           =
| eni              = 
| imzo             = Collins 2021-yilda
| tugʻilgan_paytidagi_ismi = Lily Jane Collins
| tavalludi_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1989|3|18}}
| tavallud_joyi    = [[Guildford]], [[Surrey]], [[Angliya]]
| vafot_sanasi    = 
| vafot_joyi       = 
| fuqaroligi       =
| kasbi            = Aktrisa, Model
| filmlari         =
| janr             =
| amplua           =
| yoʻnalish        =
| faoliyat_yillari = 
| turmush_oʻrtogʻi = Charlie McDowell
| bolalari         =
| qarindoshlari    = Simon Collins
| sovrinlar        =
| imdb_id          = 
| sayt             =
}}
'''Lily Jane Collins''' (1989-yil 18-martda tugʻilgan) — britaniyalik va amerikalik aktrisa va model. Surreyning Guildford shahrida tugʻilgan va Los-Anjelesda oʻsgan Collins ikki yoshida [[BBC]]da &quot;''Oʻsayotgan ogʻriqlar''„ sitkomida ekranda chiqishni boshladi. 2000-yillarning oxirida Collins muntazam ravishda aktrisalik va modellikni boshladi va u 2009-yilning uchinchi eng koʻp daromad keltirgan filmi [[Mehr hududi|''“Mehr hududi'']]&quot; sport-dramaviy filmidagi ijrosi bilan martaba yutugʻiga erishdi. U [[Ilmiy fantastika|ilmiy-fantastik]] ''ruhoniy'' (2011), [[Psixologiya|psixologik]] jangovar [[Triller (janr)|triller&quot;]] ''Oʻgʻirlash''„ (2011), fantastik ''koʻzgu oynasi'' (2012), shahar fantaziyasi ''“Oʻlik asboblar&quot;, „Suyaklar shahri'' (2013) va [[Mustaqil film|mustaqil]] ishqiy komediyalar ''“Oshiq boʻlib qolibdi&quot;'' (2012), ''Ingliz tili oʻqituvchisi'' (2013),''&quot;Mehr bilan, Rozi&quot;'' (2014) ''kabi badiiy filmlarda bosh rollarda rol oʻynagan.''

Collins „''Qoidalar qoʻllanilmaydi“'' (2016) komediyasidagi Marla Mabrey roli uchun tanqidiy eʼtirofga sazovor boʻldi, bu unga „Oltin globus“ mukofotiga „Eng yaxshi aktrisa — musiqali yoki komediya filmi“ nominatsiyasi va [[Netflix]]ning munozarali dramasi ''To the Bone'' (2017) da [[anoreksiya]] bilan ogʻrigan yosh voyaga yetgan obrazi uchun nomzod boʻldi. U shuningdek, biografik filmlardagi ishi uchun ham eʼtirofga sazovor boʻldi: u Netflix „''Oʻta yovuz, dahshatli yovuz va yaramas“'' (2019) dramasida Liz Kendall, „Tolkien“ filmida [[J. R. R. Tolkien|JRR Tolkienning]] ''rafiqasi'' Edit (2019) va Rita Aleksandr rolida ''Mank'' (2020) rolini oʻynab, ikkinchisi muhim muvaffaqiyatiga erishdi va 10 ta [[Oscar|Oscar mukofotiga]] nomzod boʻldi.

Collins [[BBC]] mini-serialiga moslashtirilgan „ ''Les Misérables“'' (2018—2019) filmida Fantine rolini oʻynadi va 2020-yildan boshlab u [[Netflix]] serialidagi ''Emili Parijda'' filmida Emili Kuper rolini oʻynadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://variety.com/2019/tv/news/lily-collins-emily-in-paris-paramount-network-1203173068/|sarlavha=Lily Collins to Star in Darren Star's Paramount Network Series 'Emily in Paris'|muallif=Otterson|ism=Joe|sana=3-aprel 2019-yil|ish=[[Variety (jurnal)|Variety]]|til=inglizcha|qaralgan sana=18-dekabr 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042811/https://variety.com/2019/tv/news/lily-collins-emily-in-paris-paramount-network-1203173068/}}&lt;/ref&gt; Bu uchun u „Oltin globus“ mukofotiga eng yaxshi aktrisa — musiqiy yoki komediya teleseriali uchun nominatsiyani oldi. U „''Filtrsiz: Hech qanday men, hech qanday afsus, shunchaki men“'' (2017) nomli yozgan debyutini qildi, unda u ruhiy salomatlik, jumladan, oʻsmirlik chogʻida azoblangan ovqatlanish buzilishi bilan bogʻliq kurashlarini muhokama qildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.beautifulballad.org/2017/05/17/lily-collins-attends-the-project-heal-gala/|sarlavha=Lily Collins Attends The Project Heal Gala|sana=17-may 2017-yil|ish=BeautifulBallad|qaralgan sana=18-may 2017-yil}}&lt;/ref&gt;

== Yoshligi ==
Lily Jane Collins 1989-yil 18-martda Surrey shtatining Guildford shahrida&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Take One|url=http://www.people.com/people/archive/article/0,,20119986,00.html|ism=Pamela|muallif=Lansden|sana=10-aprel 1989-yil|qaralgan sana=29-noyabr 2009-yil|ish=[[People (jurnal)|People]]|arxivsana=24-sentabr 2015-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150924074943/http://www.people.com/people/archive/article/0,,20119986,00.html}}&lt;/ref&gt; ingliz musiqachisi Phil Collins va uning ikkinchi rafiqasi, Beverli-Xillz ayollar klubining sobiq prezidenti boʻlgan amerikalik Jill Tavelmanning qizi boʻlib tugʻilgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.glamourmagazine.co.uk/celebrity/celebrity-galleries/2011/03/celebrity-parents/viewgallery/950745|sarlavha=No date for the red carpet? These guys took the folks instead|sana=6-sentabr 2017-yil|ish=[[Glamour (jurnal)|Glamour]]|qaralgan sana=18-noyabr 2015-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042612/https://www.glamourmagazine.co.uk/gallery/celebrity-parents}}&lt;/ref&gt; Uning ona tomondan bobosi [[Kanadada yahudiylik dini|kanadalik yahudiy]] muhojir boʻlib, koʻp yillar davomida Kaliforniyaning Beverli-Xillz shahrida erkaklar kiyimlari doʻkoniga egalik qilgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://letmypeoplegrow.org/2012/03/jews-news-barbara-walters-kyra-sedgwick-mare-winningham/|sarlavha=Jews in the News: Barbara Walters, Kyra Sedgwick and Mare Winningham|ism=Nate|muallif=Bloom|muallifhavola=Nate Bloom|nashriyot=Letmypeoplegrow.org|sana=30-mart 2012-yil|qaralgan sana=31-yanvar 2014-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131012031811/http://letmypeoplegrow.org/2012/03/jews-news-barbara-walters-kyra-sedgwick-mare-winningham/|arxivsana=12-oktabr 2013-yil}}&lt;/ref&gt; Collins [[musiqachi]] Simon Collins va aktrisa Joely Collins otasining birinchi nikohidan boʻlgan oʻgay singlisi va otasining uchinchi nikohidan yana ikkita kichik oʻgay ukasi bor. Uning amakisi karikaturachi Clive Collins edi.

1996-yilda ota-onasi ajrashgandan soʻng, olti yoshga toʻlganida onasi bilan Los-Anjelesga koʻchib oʻtdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.wmagazine.com/story/lily-collins-emily-in-paris-interview|sarlavha=For Lily Collins, ''Emily in Paris'' is About Self-Love|muallif=Wally|ism=Maxine|sana=21-sentabr 2020-yil|ish=[[W (jurnal)|W]]|qaralgan sana=23-may 2021-yil}}&lt;/ref&gt; U Garvard-Vestleyk maktabini tamomlagan va Janubiy Kaliforniya universitetida televidenie jurnalistikasi boʻyicha tahsil olgan. U 2007-yilda Parijdagi Bal des debutantesda debyutant sifatida taqdim etilgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/1570473/New-elite-comes-out-at-the-billionaires-ball.html|sarlavha=New elite comes out at the billionaires' ball|ism=Roya|muallif=Nikkhah|sana=25-noyabr 2007-yil|ish=[[The Daily Telegraph]]|qaralgan sana=6-aprel 2018-yil|arxivsana=4-aprel 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190404073014/https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/1570473/New-elite-comes-out-at-the-billionaires-ball.html}}&lt;/ref&gt;

== Karyerasi ==

=== 2007-2012: Erta ish va muvaffaqiyat ===
[[Fayl:Lily_Collins_TIFF_2012.jpg|thumb| Collins [[Toronto xalqaro film festivali|Toronto 2012 xalqaro kinofestivalida]]]]
Collins ikki yoshida BBCning &quot; ''Oʻsayotgan ogʻriqlar'' „ serialida aktrisalik faoliyatini boshlagan. 2009-yilda ''90210'' oʻsmirlar dramasi seriyasining ikkita epizodida, shu jumladan birinchi mavsumning finalida paydo boʻldi. Oʻsha yilning oxirida u ''[[Mehr hududi|“Mehr hududi]]'' &quot; filmida Ley Enn Tuohining qizi Collins Tuohi rolini oʻynadi ([[Sandra Bullock|Sandra Bullok]] qahramoni).&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Day|ism=Nate|sana=18-noyabr 2019-yil|sarlavha=Lily Collins pays tribute to 'The Blind Side' 10 years after its premiere: 'Forever grateful'|url=https://www.foxnews.com/entertainment/lily-collins-blind-side-tribute|kirish sanasi=7-iyun 2021-yil|ish=Fox News|til=inglizcha}}&lt;/ref&gt; Film tijoriy muvaffaqiyatga erishdi,&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=9-yanvar 2010-yil|sarlavha='Blind Side' tops 'New Moon' at box-office|url=https://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3i6b990557a161eea8309834f940d9757c|kirish sanasi=7-iyun 2021-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20100109134630/https://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/news/e3i6b990557a161eea8309834f940d9757c|arxivsana=9-yanvar 2010-yil}}&lt;/ref&gt; kassada 250 million dollardan ortiq daromad keltirdi va barcha davrlarning eng yuqori daromad keltiradigan sport dramasi sifatida paydo boʻldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Home|url=https://www.boxofficemojo.com/|kirish sanasi=7-iyun 2021-yil|ish=Box Office Mojo}}&lt;/ref&gt;

2011-yilda u Triller ''Priestda'' jangchi ruhoniyning qizi Lyusini oʻynadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.variety.com/article/VR1118007610?refCatId=13|sarlavha=Collins join 'Priest' hood|muallif=Fleming|ism=Michael|ish=Variety|sana=23-avgust 2009-yil|qaralgan sana=2-dekabr 2009-yil|arxivsana=12-noyabr 2012-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20121112101459/http://www.variety.com/article/VR1118007610?refCatId=13}}&lt;/ref&gt; Garchi bu tanqidiy va tijoriy muvaffaqiyatsizlikka uchragan boʻlsa-da, u ijrosi uchun maqtovga sazovor boʻldi; MTV Networks 'NextMovie.com uni 2011-yilda tomosha qilish kerak boʻlgan Breakout yulduzlaridan biri deb atadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nextmovie.com/blog/breakout-movie-stars-of-2011/|sarlavha=25 Breakout Stars to Watch for in 2011|muallif=Evry|ism=Max|sana=5-yanvar 2011-yil|nashriyot=NextMovie.com|qaralgan sana=11-aprel 2011-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20110308082919/http://www.nextmovie.com/blog/breakout-movie-stars-of-2011/|arxivsana=8-mart 2011-yil}}&lt;/ref&gt; U 2011-yilda [[Taylor Lautner|Teylor Lotner]] ''bilan'' „Oʻgʻirlash“ nomli jangovar filmda rol oʻynagan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/lily-collins-joins-taylor-lautner-abduction-16362/|sarlavha=Lily Collins Joins Taylor Lautner in 'Abduction'|ish=[[TheWrap]]|ism=Jeff|muallif=Sneider|sana=15-aprel 2010-yil|qaralgan sana=19-fevral 2020-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042700/https://www.thewrap.com/lily-collins-joins-taylor-lautner-abduction-16362/}}&lt;/ref&gt;

2012-yilda Collins [[Yovuz qirolicha|Yovuz qirolicha Klementianna]] rolidagi [[Julia Roberts]] bilan birgalikda bosh rolda [[Oppogʻoy|&quot;Oppogʻoy va yetti mitti]] &quot; ertagining moslashuvi boʻlgan &quot; ''Koʻzgu oynasi'' &quot; filmida Oppogʻoy rolini oʻynadi. Britaniyaning ''[[Deyli telegraf|The Daily Telegraph]]'' gazetasidan Robbie Collin Collins haqida shunday deb yozgan: „Uning yoqimli, shov-shuvli, kino uchun deyarli mukammal yuzi bor; Uning tabassumi platonik idealidir.“&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Collin|ism=Robbie|sarlavha=Mirror, Mirror – review|url=https://www.telegraph.co.uk/culture/film/filmreviews/9175658/Mirror-Mirror-review.html|ish=The Daily Telegraph|qaralgan sana=30-mart 2012-yil|sana=30-mart 2012-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042635/https://www.telegraph.co.uk/culture/film/filmreviews/9175658/Mirror-Mirror-review.html}}&lt;/ref&gt; Collins oʻzining filmda „I Believe (in Love)“ ning inglizcha qayta yozilgan muqovasini ijro etib, qoʻshiq kuylash debyutini qildi. Shuningdek, 2012-yilda Collins [[Jennifer Connelly|Jennifer Konnelli]], [[Logan Lerman]] va Greg Kinner bilan birga bosh rollarda ''&quot;Sevgida qolib'' &quot; filmida Samantani ijro etgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Cast set for 'Writers'|url=https://www.variety.com/article/VR1118051122?refCatId=13|kirish sanasi=7-mart 2012-yil|arxivurl=https://archive.today/20120917231442/http://www.variety.com/article/VR1118051122?refCatId=13|arxivsana=2012-09-17|ish=Variety|ism=Jeff|muallif=Sneider|sana=6-mart 2012-yil|qaralgan sana=2022-07-06}}&lt;/ref&gt;

=== 2013-2016: Mashhurlik va tanqidiy eʼtirofga koʻtarilish ===
[[Fayl:Lily_Collins_by_Gage_Skidmore,_2013.jpg|left|thumb| Kollinz 2013-yil WonderCon koʻrgazmasida]]
Collins dastlab 2013-yilda „''Yovuz oʻlik“'' filmining remeykida bosh rolga tayinlangan, biroq vaqtni belgilash muammosi tufayli filmni tark etgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=4-yanvar 2012-yil|sarlavha=We've Discovered Who Plays The Lead In 'The Evil Dead' Remake – Meet The New Ash!|url=https://www.bloody-disgusting.com/news/27776|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042805/https://bloody-disgusting.com/news/27776/|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|qaralgan sana=10-yanvar 2012-yil|nashriyot=[[Bloody Disgusting]]}}&lt;/ref&gt; U M83 ning 2013-yil avgust oyida chiqarilgan ''Klaudiya Lyuis'' musiqiy videosida yerga tashrif buyurgan musofir rolini oʻynadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.imdb.com/title/tt3699884/|sarlavha=M83 – Claudia Lewis|ish=[[IMDb]]}}&lt;/ref&gt; Keyin u Kassandra Kler tomonidan yozilgan ''The New York Timesning'' eng koʻp sotilgan ''The Mortal Instruments'' romanlaridagi birinchi kitobning filmga moslashuvi boʻlgan ''&quot;Oʻlim asboblari: Suyaklar shahri&quot;'' filmida Klari Fray rolini oʻynadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Fleming|ism=Mike, Jr.|sarlavha=For Young Thesps, It's All About Locking Roles Before Holidays|url=https://www.deadline.com/2010/12/for-young-thesps-its-all-about-locking-roles-before-holidays/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042643/https://deadline.com/2010/12/for-young-thesps-its-all-about-locking-roles-before-holidays-89789/|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|qaralgan sana=9-dekabr 2010-yil|ish=[[Deadline Hollywood]]}}&lt;/ref&gt; Bu rol unga 2014-yilda Teen Choice Award nominatsiyasini taqdim etdi.&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.hitfix.com/news/2014-teen-choice-awards-winners-and-nominees-complete-list|sarlavha=2014 Teen Choice Awards Winners and Nominees – complete list|sana=10-avgust 2014-yil|nashriyot=HitFix|qaralgan sana=18-fevral 2015-yil|arxivsana=4-mart 2016-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160304102823/http://www.hitfix.com/news/2014-teen-choice-awards-winners-and-nominees-complete-list}}&lt;/ref&gt; 2013-yil oktyabr oyida Collins [[30 Seconds to Mars|Thirty Seconds to Marsning]] &quot; Farishtalar shahri &quot; musiqiy videosida paydo boʻldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Schillaci|ism=Sophie|sana=29-oktabr 2013-yil|sarlavha=Kanye West, Selena Gomez Among Artists in 30 Seconds to Mars' 'City of Angels'|url=https://www.billboard.com/articles/news/5770686/kanye-west-selena-gomez-among-artists-in-30-seconds-to-mars-city-of-angels|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042716/https://www.billboard.com/articles/news/5770686/kanye-west-selena-gomez-among-artists-in-30-seconds-to-mars-city-of-angels|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|qaralgan sana=8-avgust 2014-yil|ish=[[Billboard (jurnal)|Billboard]]}}&lt;/ref&gt; 2014-yilda u Seseliya Ahern tomonidan yozilgan [[Sam Claflin|Sem Klaflin]] bilan birga ''Mehr bilan, Rozi''&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://fashion.telegraph.co.uk/galleries/TMG11173871/Lily-Collinss-fashion-hits.html|sarlavha=Lily's mix and match|ish=The Daily Telegraph|ism=Hilary|muallif=Alexander|sana=20-avgust 2014-yil|qaralgan sana=7-fevral 2015-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042748/http://fashion.telegraph.co.uk/galleries/TMG11173871/Lily-Collinss-fashion-hits.html}}&lt;/ref&gt; filmiga moslashuvida Rozi Dann rolini oʻynadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Tartaglione|ism=Nancy|sana=4-fevral 2013-yil|sarlavha=Lily Collins, Sam Claflin Board Romantic Comedy 'Love, Rosie'|url=https://deadline.com/2013/02/lily-collins-sam-claflin-board-romantic-comedy-love-rosie-420817/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042756/https://deadline.com/2013/02/lily-collins-sam-claflin-board-romantic-comedy-love-rosie-420817/|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|qaralgan sana=19-fevral 2020-yil|ish=Deadline Hollywood}}&lt;/ref&gt; The Irish Times gazetasidan Donald Klark uni „mukammal darajada maftunkor“ deb taʼriflagan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Clarke|ism=Donald|sarlavha=Love, Rosie review: fake-Irish rom com bomb|url=https://www.irishtimes.com/culture/film/love-rosie-review-fake-irish-rom-com-bomb-1.1974531|kirish sanasi=7-iyun 2021-yil|ish=[[The Irish Times]]|til=inglizcha}}&lt;/ref&gt; Garchi uning ijrosi maqtovga sazovor boʻlsa-da, ''Mehr bilan, Rozi'' salbiy qabul qilindi,

Collins Olden Erenrayx bilan bir qatorda, milliarder Govard Xyuz rolini ijro etgan rejissor Warren Beattydan „ ''Qoidalar qoʻllanilmaydi“'' (2016) romantik komediya-dramasida Marla Mabrey rolini oʻynagan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2014/02/warren-beatty-ron-burkle-steve-bing-brett-ratner-terry-semel-arnon-milchan-annette-bening-alden-ehrenreich-lilly-collinshoward-hughes/|sarlavha=Warren Beatty's Untitled Howard Hughes Pic Finally Takes Flight Financed By Billionaire Boys' Club; Ehrenreich, Collins To Star In Love Story; Bening And Broderick Also In|ish=Deadline Hollywood|ism=Anita|muallif=Busch|sana=21-fevral 2014-yil|qaralgan sana=26-fevral 2014-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042643/https://deadline.com/2014/02/warren-beatty-ron-burkle-steve-bing-brett-ratner-terry-semel-arnon-milchan-annette-bening-alden-ehrenreich-lilly-collinshoward-hughes-686367/}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyida film chiqqanida, u turli baholarga sazovor boʻldi va 25 million dollarlik budjetga nisbatan atigi 3,9 million dollar ishlab oldi. Shunga qaramay, Marla Mabrey roli uchun Collins 74-Oltin globus mukofotlarida komediya yoki musiqiy filmdagi eng yaxshi ayol roli uchun birinchi [[Oltin globus]] nominatsiyasini oldi.

2016-yil mart oyida Collins Marti Noxon tomonidan yozilgan va rejissorlik qilgan dramatik filmida bosh ''rolda'' [[Anoreksiya|anoreksiya bilan ogʻrigan obrazda]] qoʻshildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2016/03/lily-collins-to-the-bone-movie-marti-noxon-anorexia-comedy-1201723611/|sarlavha=Lily Collins To Star In Marti Noxon's Dark Anorexia Comedy 'To The Bone'|ish=Deadline Hollywood|ism=Patrick|muallif=Hipes|sana=21-mart 2016-yil|qaralgan sana=19-fevral 2020-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042642/https://deadline.com/2016/03/lily-collins-to-the-bone-movie-marti-noxon-anorexia-comedy-1201723611/}}&lt;/ref&gt; Film [[Anoreksiya|anoreksiya nervoza]] bilan ogʻrigan 20 yoshli Ellen yoki Eli haqida hikoya qiladi. U 2017-yil 22-yanvarda Sundans kinofestivalida AQSh dramatik tanlovida daʼvogar sifatida premyerasi boʻlib oʻtdi. U butun dunyo boʻylab [[Netflix]]da 2017-yil 14-iyulda chiqarildi. Film Netflixda birinchi marta chiqarilganda, film ovqatlanish buzilishi bilan ogʻriganlarga taʼsir qiladimi yoki yoʻqmi degan bahs-munozaralar mavjud edi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/to-the-bone-nexflix-controversy-lily-collins-anorexia-eating-disorders-how-to-watch-a7841711.html|sarlavha=Lily Collins responds to controversy over Netflix drama 'To The Bone'|sana=14-iyul 2017-yil|ish=The Independent|til=inglizcha|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042659/https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/films/news/bone-nexflix-controversy-lily-collins-anorexia-eating-disorders-how-watch-a7841711.html}}&lt;/ref&gt; Bu bahsga, shuningdek, [[Netflix]] original shousining yana bir ''13 reasons Why?'' nomli seriali taʼsir qildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.ibtimes.com/lily-collins-bone-compared-13-reasons-why-marti-noxon-grateful-jay-ashers-story-2566111|sarlavha=Lily Collins' 'To The Bone' Compared To '13 Reasons Why'? Marti Noxon Grateful For Jay Asher's Story|ism=Camille|muallif=Heimbrod|sana=15-iyul 2017-yil|ish=[[International Business Times]]|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042803/https://www.ibtimes.com/lily-collins-bone-compared-13-reasons-why-marti-noxon-grateful-jay-ashers-story-2566111}}&lt;/ref&gt; Filmning taqiqlangan mavzusiga qaramay, Collinsning Ellenni tasvirlashi „markaziy roldagi Lili Collinsning namunali ishi“ deb taʼriflangan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=To the Bone (2017)|url=https://www.rottentomatoes.com/m/to_the_bone|ish=[[Rotten Tomatoes]]|til=inglizcha|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=18-fevral 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170218182650/https://www.rottentomatoes.com/m/to_the_bone}}&lt;/ref&gt; ''Los-Anjeles'' Taymsdan Jastin Chang shunday deb yozgan edi: „Boshqa filmda Ellenning oʻtkir tili uni aql bovar qilmaydigan negativlikning chidab boʻlmas manbasiga aylantirgan boʻlishi mumkin edi, ammo Collinsning ijrosi bundan ham nozikroq va stsenariy unga personajning yanada murakkab tomonlarini ochib berish uchun keng imkoniyat beradi.“&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Gluck|ism=Didi|sarlavha=Lily Collins Shares How Suffering from an Eating Disorder Changed Her Definition of 'Healthy'|sana=22-iyun 2017-yil|ish=[[Shape (jurnal)|Shape]]|url=https://www.shape.com/celebrities/videos/lily-collins-shape-july-2017|kirish sanasi=23-dekabr 2018-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042648/https://www.shape.com/celebrities/videos/lily-collins-shape-july-2017}}&lt;/ref&gt;

=== 2017-yildan hozirgacha: taniqli aktrisa ===
[[Fayl:Lily_Collins_&amp;_Zac_Efron_3.png|thumb| Kollinz va [[Zac Efron|Zak Efron]] 2019-yilda]]
Collins, [[Jake Gyllenhaal|Jeyk Gyllenhaal]] va [[Tilda Swinton|Tilda Svinton]] bilan birga Bong Jun Xo rejissori boʻlgan [[Netflix]] dramatik ''Okja'' filmida rol oʻynagan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/lily-collins-to-join-jake-gyllenhaal-in-netflixs-monster-movie-okja-exclusive/|sarlavha=Lily Collins to Join Jake Gyllenhaal in Netflix's Monster Movie 'Okja' (Exclusive)|ish=TheWrap|ism=Jeff|muallif=Sneider|sana=22-mart 2016-yil|qaralgan sana=19-fevral 2020-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042755/https://www.thewrap.com/lily-collins-to-join-jake-gyllenhaal-in-netflixs-monster-movie-okja-exclusive/}}&lt;/ref&gt; [[2017 Cannes film festivali|Film 2017-yilgi Kann kinofestivalining]] asosiy tanlov boʻlimida &quot; ''Oltin palma toʻpini'' &quot; uchun kurashgan va premyeradan soʻng toʻrt daqiqalik olqishlarga sazovor boʻlgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/okja-netflixs-cannes-premiere-gets-four-minute-standing-ovation-press-screening-snafu-1005530|sarlavha=Cannes: Netflix's 'Okja' Premiere Gets Four-Minute Standing Ovation After Press Screening Snafu|ish=[[The Hollywood Reporter]]|sana=19-may 2017-yil|til=inglizcha|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042718/https://www.hollywoodreporter.com/heat-vision/okja-netflixs-cannes-premiere-gets-four-minute-standing-ovation-press-screening-snafu-1005530}}&lt;/ref&gt; U 2017-yil 28-iyun kuni [[Netflix]]da chiqarilgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.comingsoon.net/movies/trailers/819645-first-teaser-for-bong-joon-hos-okja-coming-to-netflix|sarlavha=First Teaser for Bong Joon-ho's Okja, Coming to Netflix|sana=28-fevral 2017-yil|ish=ComingSoon.net|til=inglizcha|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042811/https://www.comingsoon.net/movies/trailers/819645-first-teaser-for-bong-joon-hos-okja-coming-to-netflix}}&lt;/ref&gt; 2

2020-yilda Collins Rejissor Von Shtayn tomonidan suratga olingan ''Meros'' triller filmida&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/02/lily-collins-inheritance-movie-simon-pegg-cast-1202551287/|sarlavha=Lily Collins Is Joining Simon Pegg In Thriller 'Inheritance' – EFM|ish=Deadline Hollywood|ism=Patrick|muallif=Hipes|sana=6-fevral 2019-yil|qaralgan sana=13-iyul 2020-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042805/https://deadline.com/2019/02/lily-collins-inheritance-movie-simon-pegg-cast-1202551287/}}&lt;/ref&gt; va [[Parij|Parijda]] ishlayotgan yosh amerikalik qiz haqidagi [[Netflix]] teleseriali tomonidan ''Emili'' filmida [[Simon Pegg|Saymon Pegg]] bilan birga rol oʻynadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2020/07/emily-in-paris-picked-up-netflix-darren-star-comedy-series-lily-collins-star-moves-from-paramount-network-1202983850/|sarlavha='Emily In Paris' Picked Up By Netflix; Darren Star's Comedy Series Starring Lily Collins Moves To Streamer From Paramount Network|ish=Deadline Hollywood|ism=Nellie|muallif=Andreeva|sana=13-iyul 2020-yil|qaralgan sana=13-iyul 2020-yil|arxivsana=13-iyul 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200713171952/https://deadline.com/2020/07/emily-in-paris-picked-up-netflix-darren-star-comedy-series-lily-collins-star-moves-from-paramount-network-1202983850/}}&lt;/ref&gt; Emili Parijda uchun Collins ikkinchi „Oltin globus“ mukofotining eng yaxshi ayol roli — musiqiy yoki komediya teleseriali uchun nominatsiyasini oldi.&lt;ref name=&quot;Deadline&quot;&gt;{{veb manbasi|muallif=Del Rosario|ism=Alexandra|sana=19-aprel 2021-yil|sarlavha=MTV Movie &amp; TV Awards Nominations: 'Emily In Paris', 'WandaVision' &amp; 'RuPaul's Drag Race'|url=https://deadline.com/2021/04/mtv-movie-tv-awards-nominations-emily-in-paris-wandavision-rupauls-drag-race-1234737437/|kirish sanasi=20-aprel 2021-yil|ish=Deadline Hollywood|til=inglizcha}}&lt;/ref&gt; Oʻsha yili u tanqidchilar tomonidan eʼtirof etilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Gleiberman|ism=Owen|sana=6-noyabr 2020-yil|sarlavha='Mank' Review: In David Fincher's Immersive Hollywood Drama, Gary Oldman Is Delectably Droll as the Screenwriter of 'Citizen Kane'|url=https://variety.com/2020/film/reviews/mank-review-gary-oldman-david-fincher-herman-j-mankiewicz-citizen-kane-1234823180/|kirish sanasi=7-iyun 2021-yil|ish=Variety|til=inglizcha}}&lt;/ref&gt; &quot; ''Mank'' „ filmida yozuvchi Herman J. Mankievichning ingliz transkriptori Rita Aleksandrni tasvirladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/10/mank-amanda-seyfried-lily-collins-tuppence-middleton-david-fincher-netflix-movie-1202760689/|sarlavha='Mank': Amanda Seyfried, Lily Collins, 'Downton Abbey's Tuppence Middleton &amp; More Join David Fincher Pic|ish=Deadline Hollywood|ism=Amanda|muallif=N'Duka|sana=15-oktabr 2019-yil|qaralgan sana=13-iyul 2020-yil|arxivsana=22-oktabr 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191022083750/https://deadline.com/2019/10/mank-amanda-seyfried-lily-collins-tuppence-middleton-david-fincher-netflix-movie-1202760689/}}&lt;/ref&gt; Collins Hope Dikkinson Lich rejissorligidagi ''“Beshik&quot;'' filmida, [[Jack O'Connell (aktyor)|Jek OʻKonnell]] bilan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://variety.com/2018/film/news/jack-oconnell-lily-collins-hope-dickson-leachs-the-cradle-protagonist-1202791863/|sarlavha=Jack O'Connell, Lily Collins to Star in Hope Dickson Leach's 'The Cradle'|muallif=Clarke|ism=Stewart|sana=30-aprel 2018-yil|ish=Variety|til=inglizcha|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042655/https://variety.com/2018/film/news/jack-oconnell-lily-collins-hope-dickson-leachs-the-cradle-protagonist-1202791863/}}&lt;/ref&gt; va [[Christoph Waltz|Kristof Vals]] va Bill Skarsgårdlar bilan birgalikda „''Gilded Rage“'' filmida, suratga olinishi rejalashtirilgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://deadline.com/2019/10/christoph-waltz-bill-skarsgard-lily-collins-thriller-gilded-rage-jake-gyllenhaal-xyz-films-1202773503/|sarlavha=Christoph Waltz &amp; Lily Collins Join Bill Skarsgard In Thriller 'Gilded Rage' For Producer Jake Gyllenhaal, XYZ Films – AFM|ish=Deadline Hollywood|ism=Tom|muallif=Grater|sana=31-oktabr 2019-yil|qaralgan sana=13-iyul 2020-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042717/https://deadline.com/2019/10/christoph-waltz-bill-skarsgard-lily-collins-thriller-gilded-rage-jake-gyllenhaal-xyz-films-1202773503/}}&lt;/ref&gt;

2021-yil iyun oyida Collins bolalar oʻyinchogʻi Polly Pocket haqida yangi film suratga olishini va shu bilan birga bosh rolni oʻynashi eʼlon qilindi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://variety.com/2021/film/news/lena-dunham-lily-collins-polly-pocket-1235004563/|sarlavha=Lily Collins to Play Polly Pocket in Live-Action Movie From Lena Dunham|ish=Variety|ism=Brent|muallif=Lang|sana=24-iyun 2021-yil|qaralgan sana=24-iyun 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Shaxsiy hayoti ==
Collins 2013-yilda ota-onasining ajralishi haqidagi ommaviy axborot vositalarida yuzaga kelgan qiyinchiliklarga guvoh boʻlgani sababli, u munosabatlariga boʻlgan qiziqishni omma oldida muhokama qilishni yoqtirmasligini aytdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=6-avgust 2013-yil|sarlavha=Lily Collins in awe of Depp|url=http://www.belfasttelegraph.co.uk/entertainment/news/lily-collins-in-awe-of-depp-29477173.html|arxivurl=https://archive.today/20130826014652/http://www.belfasttelegraph.co.uk/entertainment/news/lily-collins-in-awe-of-depp-29477173.html|arxivsana=26-avgust 2013-yil|qaralgan sana=15-avgust 2015-yil|ish=[[The Belfast Telegraph]]}}&lt;/ref&gt; 2020-yil sentyabr oyida u amerikalik kinorejissor va yozuvchi Charli Makdauell bilan unashtirilganini eʼlon qildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Lily Collins Says Unique Diamond Engagement Ring Is 'Exactly What I Wanted... He Knew Me So Well'|url=https://people.com/style/lily-collins-unique-diamond-engagement-ring-is-exactly-what-she-wanted/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042828/https://people.com/style/lily-collins-unique-diamond-engagement-ring-is-exactly-what-she-wanted/|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|qaralgan sana=8-oktabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; Ular 2021-yil 4-sentyabrda Kolorado shtatidagi Dunton Hot Springs shahrida turmush qurishdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/lifestyle/lifestyle-news/lily-collins-marries-charlie-mcdowell-1235009417/|sarlavha=Lily Collins Marries Charlie McDowell: “We Officially Became Each Other’s Forever”|ish=The Hollywood Reporter|ism=Ariana|muallif=Brockington|sana=7-sentabr 2021-yil|qaralgan sana=7-sentabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

== Mukofotlar va nominatsiyalar ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Yil
! Uyushma
! Turkum
! {{Abbr|Mnb.|Manba(lar)}}
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot; | 2008
| Yosh Hollywood mukofotlari
| Tomosha qilish uchun
| &lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.thewrap.com/lily-collins-talks-star-relativitys-snow-white-26092/|sarlavha=Phil Collins' Daughter Lily Is Relativity's Snow White|sana=1-aprel 2011-yil|ish=TheWrap|til=inglizcha|qaralgan sana=29-avgust 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042756/https://www.thewrap.com/lily-collins-talks-star-relativitys-snow-white-26092/}}&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot; | 2012
| Teen Choice mukofotlari
| Tanlangan kino aktrisasi — ilmiy-fantastik/fantastik
| &lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.hollywoodreporter.com/news/teen-choice-awards-nominees-vampire-diaries-326656|sarlavha=Teen Choice Awards 2012: 'Vampire Diaries' Leads Nominations|sana=18-may 2012-yil|ish=The Hollywood Reporter|qaralgan sana=18-fevral 2015-yil|arxivsana=23-may 2012-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120523070833/http://www.hollywoodreporter.com/news/teen-choice-awards-nominees-vampire-diaries-326656}}&lt;/ref&gt;
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot; | 2013
| MTV kino mukofotlari
| Yozning eng katta yomon oʻsmiri
|
|-
| style=&quot;text-align:center;&quot; | 2014
| Teen Choice mukofotlari
| Tanlangan kino aktrisasi — Harakat
|
|-
| rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | 2016
| Hollywood kino mukofotlari
| Yangi Hollywood mukofotlari
| &lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.hollywoodawards.com/2016/10/lily-collins-hugh-grant-naomie-harris-and-more-at-hfas/|sarlavha=Nicole Kidman, Hugh Grant, Naomie Harris and Lily Collins to be Honored|sana=21-oktabr 2016-yil|nashriyot=[[Hollywood Film Awards]]|qaralgan sana=25-oktabr 2016-yil|arxivsana=3-avgust 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170803015446/https://www.hollywoodawards.com/2016/10/lily-collins-hugh-grant-naomie-harris-and-more-at-hfas/}}&lt;/ref&gt;
|-
| Hollywood Music In Media mukofotlari (HMMA)
| Eng yaxshi original qoʻshiq — badiiy film &lt;small&gt;(„Qoidalar amal qilmaydi“ filmi uchun Eddi Arkin va Lorreyn Feather bilan birgalikda)&lt;/small&gt;
| &lt;ref name=&quot;IMDb&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.imdb.com/name/nm2934314/awards|sarlavha=Lily Collins|ish=IMDb|qaralgan sana=29-yanvar 2019-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042750/https://www.imdb.com/name/nm2934314/awards}}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;3&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | 2017
| [[Oltin globus|Oltin globus mukofotlari]]
| Kinofilmdagi eng yaxshi aktrisa — komediya yoki musiqiy
| &lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.latimes.com/entertainment/envelope/la-et-mn-golden-globes-2017-nominees-winners-list-20161212-story.html|sarlavha=Golden Globes 2017: Complete list of nominees|sana=12-dekabr 2016-yil|ish=Los Angeles Times|qaralgan sana=13-dekabr 2016-yil|arxivsana=21-oktabr 2019-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191021215929/https://www.latimes.com/entertainment/envelope/la-et-mn-golden-globes-2017-nominees-winners-list-20161212-story.html}}&lt;/ref&gt;
|-
| Ayollar kinojurnalistlari ittifoqi
| Yetakchi odam va sevgi qiziqishi oʻrtasidagi eng dahshatli yosh farqi &lt;small&gt;(Uorren Bitti bilan baham koʻrilgan)&lt;/small&gt;
| &lt;ref name=&quot;IMDb&quot; /&gt;
|-
| Kostyum dizaynerlari gildiyasi
| Lacoste Spotlight mukofoti
| &lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.eonline.com/news/831031/2017-costume-designers-guild-awards-complete-list-of-winners|sarlavha=2017 Costume Designers Guild Awards: Complete List of Winners|ish=[[E!]]|sana=22-fevral 2017-yil|qaralgan sana=18-may 2017-yil|arxivsana=29-dekabr 2020-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201229042720/https://www.eonline.com/news/831031/2017-costume-designers-guild-awards-complete-list-of-winners}}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;4&quot; | 2021
| Emmy mukofotlari
| Ajoyib komediya seriali
|
|-
| [[Oltin globus|Oltin globus mukofotlari]]
| Eng yaxshi aktrisa — musiqiy yoki komediya janridagi teleserial
| &lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Hipes|ism=Patrick|url=https://deadline.com/2021/02/2021-golden-globes-nominations-list-nominees-1234686095/|sarlavha=Golden Globes Nominations: Netflix Dominates With 42 Film &amp; TV Noms, Led By 'Mank' And 'The Crown' – The Full List|ish=Deadline Hollywood|sana=3-fevral 2021-yil|qaralgan sana=3-fevral 2021-yil|arxivsana=3-fevral 2021-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210203182851/https://deadline.com/2021/02/2021-golden-globes-nominations-list-nominees-1234686095/}}&lt;/ref&gt;
|-
| rowspan=&quot;2&quot; | MTV Movie &amp;amp;amp; TV mukofotlari
| Eng yaxshi oʻpish &lt;small&gt;(Lukas Bravo bilan baham koʻrilgan)&lt;/small&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
| Eng yaxshi duet &lt;small&gt;(Eshli Park bilan birgalikda)&lt;/small&gt;
|}

== Manbalar ==

{{DEFAULTSORT:Collins, Lily}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Angliyalik televideniye aktrisalari]]
[[Turkum:Amerikalik ayol modellar]]
[[Turkum:Amerikalik televideniye aktrisalari]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]
[[Turkum:Angliyalik aktrisalar]]
[[Turkum:Amerikalik aktrisalar]]
[[Turkum:Amerikalik bola aktrisalar]]</text>
      <sha1>hqlyuw9lt0qt0kfq1ep1omj1gkt5dbz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hindiston milliy futbol terma jamoasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>750129</id>
    <revision>
      <id>5481200</id>
      <parentid>5248946</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:04:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|1 */</comment>
      <origin>5481200</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="132738" sha1="tmvo2cdgy68mixgvk493jx9sko2e2iz" xml:space="preserve">{{Milliy futbol jamoasi
| Name               = {{bayroq|Hindiston}}
| Nickname = {{nowrap|{{lang|it|''The Blue Tigers''}} (Moviy yoʻlbarslar)}}
| Badge = Indian Football 2020.svg
| Badge_size = 160 px
| Association = {{nowrap|{{lang|it|[[Butun Hindiston futbol federatsiyasi]]}} (AIFF)}}
| Sub-confederation = [[Janubiy Osiyo futbol federatsiyasi|SAFF]] (Janubiy Osiyo)
| Confederation = [[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi|AFC]] (OSIYO)
| Coach = [[Igor Štimac]]
| Captain = [[Sunil Chhetri]] &lt;!--Latest match captain--&gt;
| Most caps = [[Sunil Chhetri]] (129)&lt;ref name=&quot;top GS&quot;&gt;{{veb manbasi|last1=Dey|first1=Subrata|title=India – Record international players |url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/india-recintlp.html#app |publisher=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation|RSSSF]] |access-date=12 September 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190321143659/http://www.rsssf.com/miscellaneous/india-recintlp.html#app|archive-date=21 March 2019|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| Top scorer = [[Sunil Chhetri]] (94)&lt;ref name=&quot;top GS&quot;/&gt;
| Home Stadium = [[#Home stadiums|Various]]
| Rapists =
| FIFA code = IND
| FIFA Rank = {{FIFA World Rankings|IND}}
| FIFA max = 94&lt;ref name = &quot;peak ranking&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi| title= India jump four spots to enter top 150 of FIFA men's rankings | url= https://thefield.scroll.in/816585/football-india-jump-four-spots-to-enter-top-150-of-fifa-mens-rankings |publisher=TheField Scroll |work=Scroll | date=3 March 2017 | access-date=3 March 2017}}&lt;/ref&gt;
| FIFA max date = {{Nowrap|Fevral 1996,}}
| FIFA min = 173&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi | title= India slip to 172 in latest FIFA rankings | url= http://indianexpress.com/article/sports/football/india-slip-to-172-in-latest-fifa-rankings/ | work=The Indian Express| date= 3 March 2017 | access-date= 3 March 2017 | archive-url= https://web.archive.org/web/20170322112111/http://indianexpress.com/article/sports/football/india-slip-to-172-in-latest-fifa-rankings/ | archive-date= 22 March 2017 | url-status= live }}&lt;/ref&gt;
| FIFA min date = {{Nowrap|Mart 2015,}}
| Elo Rank = 153
| Elo max = 30
| Elo max date = {{Nowrap|Mart 1952,}}
| Elo min = 186
| Elo min date = {{Nowrap|Sentyabr 2015}}
| pattern_la1=
| pattern_b1=_india21h
| pattern_ra1=
| pattern_sh1=
| pattern_so1=_orangetop
| leftarm1=2B2B73
| body1=2B2B73
| rightarm1=2B2B73
| shorts1=2B2B73
| socks1=2B2B73
| pattern_la2=
| pattern_b2=_india21a
| pattern_ra2=
| pattern_sh2=
| pattern_so2=_orangetop
| leftarm2=FFFFFF
| body2=FFFFFF
| rightarm2=FFFFFF
| shorts2=FFFFFF
| socks2=FFFFFF
| First game = ''Mustaqillikdan oldingi:''&lt;br /&gt;{{fb|AUS}} 5-3 {{fb-rt|IND|British}}&lt;br /&gt;([[Sidney]], Avstraliya; 3 Sentyabr 1938)&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.ozfootball.net/ark/Socceroo/1938A.html|title=India football team tour of Australia 1938|access-date= 2021-02-14}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;''Mustaqillikdan keyingi:''&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;{{fb|IND}} 1-2 {{fb-rt|FRA}}&lt;br /&gt;([[London]], Angliya; 31 Iyul 1948)&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://thesportsrush.com/on-this-day-india-played-their-first-ever-international-football-match/|title=India's first ever match as independent nation|date=31 July 2018|access-date= 2021-02-14}}&lt;/ref&gt;
| Largest win = {{fb|AUS}} 1-7 {{fb-rt|IND}}&lt;br /&gt;([[Sidney]], Avstraliya; 12 Dekabr 1956)&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.espn.in/football/story/_/id/18177743/60-years-ago-today-india-melbourne-magic-created-history|title=India's Melbourne magic|date=December 2016|access-date=2021-02-14|archive-date=15 November 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191115205259/https://www.espn.in/football/story/_/id/18177743/60-years-ago-today-india-melbourne-magic-created-history|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;{{fb|IND}} 6-0 {{fb-rt|CAM}}&lt;br /&gt;([[New Delhi]], Hindiston; 17 Avgust 2007)&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.goal.com/en-in/galleries/indian-football-india-6-0-cambodia-where-are-all-the-stars/1/193lndhyx5ha11jf8fh0rq622y|title=India 6-0 win over Cambodia|access-date=2021-02-14|archive-date=14 August 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170814094717/http://www.goal.com/en-in/galleries/indian-football-india-6-0-cambodia-where-are-all-the-stars/1/193lndhyx5ha11jf8fh0rq622y|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
| Largest loss = {{nowrap|{{fb|URS|1955}} 11-1 {{fb-rt|IND}}&lt;br /&gt;([[Moskva]], SSSR; 16 Sentyabr 1955)&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=http://eu-football.info/_match.php?id=14601 |title=Soviet Union 11:1 India |publisher=eu-football.info |access-date=2016-03-23 |archive-date=5 December 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201205150917/https://eu-football.info/_match.php?id=14601 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;}}
| World cup apps =
| World cup first =
| World cup best =
| Regional name = [[Yozgi Olimpiya o'yinlaridagi futbol|Yozgi Olimpiya oʻyinlari]]
| Regional cup apps = 4
| Regional cup first = [[1948-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlaridagi futbol|1948]]
| Regional cup best = Yarim final ([[1956-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlaridagi futbol assotsiatsiyasi|1956]])
}}

'''Hindiston milliy futbol terma jamoasi''' – [[Hindiston]] sharafini xalqaro [[futbol]]da himoya qiladi va [[Butun Hindiston futbol federatsiyasi]] (AIFF) tomonidan nazorat qilinadi. Jamoa [[FIFA]]ning global yurisdiksiyasi ostida va [[Osiyo]]da [[AFK|OFK]] tomonidan boshqariladi. AIFF [[Janubiy Osiyo futbol federatsiyasi]]ning (SAFF) taʼsischi aʼzolaridan biri boʻlib, terma jamoa ham mintaqaviy federatsiya tarkibiga kiradi.

Bir paytlar Osiyoning eng yaxshi jamoalaridan biri hisoblangan jamoa oʻzining oltin davrini 1950-yillar va 1960-yillarning boshlarida oʻtkazgan. Bu davrda Hindiston 1951&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Osiyo o'yinlari. Oltin medal |url=https://olympics.com/en/news/first-asian-games-india-1951 |vebsayt=https://olympics.com |kirish sanasi=13-iyul 2022-yil}}&lt;/ref&gt; va 1962-yilgi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=1962-yilgi Osiyo o'yinlari futbol bo'yicha oltin medal sohiblari |url=https://sportstar.thehindu.com/football/on-this-day-indian-football-team-asian-games-1962-gold-arun-ghosh-south-korea-jakarta/article32523326.ece |vebsayt=https://sportstar.thehindu.com/ |kirish sanasi=14-iyul 2022-yil}}&lt;/ref&gt; [[Osiyo o'yinlari]]da [[Medal|oltin medal]]ni qoʻlga kiritgan boʻlsa, 1956-yilgi [[Yozgi olimpiada oʻyinlari]]da toʻrtinchi oʻrinni egallagan. Shu tariqa Hindiston [[FIFA]] tomonidan tashkil etilgan yirik turnirda yarim finalga chiqqan birinchi Osiyo davlati boʻldi. Hindiston hech qachon [[FIFA Jahon chempionati]]da qatnashmagan. Ammo 1950-yilgi Jahon chempionatiga sukut boʻyicha saralangan, chunki saralash guruhidagi boshqa davlatlar ishtirok etishdan bosh tortgan edi. Biroq, Hindiston ham chempionat boshlanishidan oldin musobaqani tark etdi. Jamoa [[AFC Osiyo kubogi|OFK Osiyo Kubogi]]da ham toʻrt marta ishtirok etgan. Osiyoning eng yaxshi futbol chempionatida 1964-yil ikkinchi oʻrinni egallagan.

Hindiston Janubiy Osiyodagi eng yuqori mintaqaviy futbol musobaqasi boʻlgan SAFF chempionatida ham ishtirok etadi. Ular 1993-yilda boshlangan turnirda sakkiz marta gʻalaba qozonishdi va shu tariqa mintaqadagi eng muvaffaqiyatli jamoaga aylanishdi.

== Tarix ==

=== Ilk yillar (1930-1940-yillar) ===
{{multiple image
| align = left
| direction = horizontal
| image1 = India &amp; all European team 1938 Calcutta Charity match.jpg
| width1 = 260
| alt1 = Aerial photo of packed stadium
| image2 = India national team at Olympics 1948.jpg
| width2 = 180
| alt2 = Stadium interior, photographed from the grandstand
| footer = Hindiston (oq libosda) va butun Yevropa (qora libosda) jamoasi 1938-yil 1-iyul Kalkuttadagi oʻyin oldidan. (Yuqorida) 1948-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlarida [[Fransiya]]ga qarshi oʻyinda qatnashgan Hindiston terma jamoasi.
| total_width = 
| caption1 = 
| caption2 = 
}}
Ham hind, ham britaniyalik futbolchilardan tashkil topgan Hindiston jamoasining birinchi rasmiy xalqaro safari 1924-yilda boʻlib, jamoani hind futbolchisi [[Gostha Paul]] boshqargan edi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Gostha paul terma jamoa sardori |url=https://pedia.desibantu.com/gostha-pal/ |vebsayt=https://pedia.desibantu.com/ |kirish sanasi=14-iyul 2022-yil |qaralgan sana=2022-07-15 |arxivsana=2018-08-20 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180820141524/https://pedia.desibantu.com/gostha-pal/ }}&lt;/ref&gt;

Toʻliq hind futbolchilaridan tashkil topgan futbol jamoalari 1930-yillarning oxirlarida [[Avstraliya]], [[Yaponiya]], [[Indoneziya]] va [[Tailand]] boʻylab sayohat qilishni boshladilar. Hindiston mustaqillikka erishgunga qadar oʻynagan birinchi xalqaro oʻyin hali rasman tasdiqlanmagan. Ammo manbalarga koʻra Hindistonning ilk oʻyini 1933-yilda [[Shri-Lanka milliy futbol terma jamoasi|Shri-Lanka]] qarshi boʻlib oʻtgan. Bu Hindistonning ikkinchi xalqaro turnesi boʻlib, Gosta Paul oʻz jamoasini gʻalabaga yetaklagan edi. Hisob 1:0 natijasida yakunlangan. 1936-yil 4-iyulda Hindiston terma jamoasi Kalkuttada mehmon boʻlgan [[Xitoy milliy futbol terma jamoasi|Xitoy]] jamoasiga qarshi oʻynadi&lt;ref name=&quot;pedia.desibantu.com&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;thehardtackle.com&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.thehardtackle.com/2011/legends-of-indian-football-gostha-pal/|sarlavha=LEGENDS OF INDIAN FOOTBALL : GOSTHA PAL|sana=20-avgust 2011-yil|kirish sanasi=2018-08-20|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180820140949/http://www.thehardtackle.com/2011/legends-of-indian-football-gostha-pal/|arxiv-sana=20-avgust 2018-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Uchrashuvda 1:1 hisobi qayd etildi&lt;ref name=&quot;eastbengalclubrecords.wordpress.com&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://eastbengalclubrecords.wordpress.com/tag/india-football/|sarlavha=INDIA FOOTBALL|sana=|kirish sanasi=2018-08-15|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180815232827/https://eastbengalclubrecords.wordpress.com/tag/india-football/|arxiv-sana=15-avgust 2018-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pedia.desibantu.com&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://pedia.desibantu.com/gostha-pal/|sarlavha=Gostha Pal|sana=3-mart 2010-yil|kirish sanasi=2018-08-20|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180820141524/https://pedia.desibantu.com/gostha-pal/|arxiv-sana=20-avgust 2018-yil|url-status=live|qaralgan sana=2022-07-15|arxivsana=2018-08-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180820141524/https://pedia.desibantu.com/gostha-pal/}}&lt;/ref&gt;.

Chet elda bir qancha hind futbol klublari muvaffaqiyat qozonganidan soʻng, 1937-yilda [[Butun Hindiston futbol federatsiyasi]] (AIFF) tashkil topdi. Oʻsha yili Hindiston [[Avstraliya Futbol Assotsiatsiyasi]] taklifiga binoan avgustdan oktyabrgacha 17 ta oʻyin oʻtkazdi. Koʻplab shtatlar, tumanlar, klub jamoalari va Avstraliya milliy jamoasiga qarshi 5 ta [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik oʻyini]] oʻtkazildi&lt;ref name=&quot;1938 fifa recognised matchlist&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Matches 1938 |url=https://www.fifa.com/live-scores/teams/country=ind/men/matches/index.html#year1938 |vebsayt=fifa.com |nashriyot=FIFA |kirish sanasi=24-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180924110047/https://www.fifa.com/live-scores/teams/country=ind/men/matches/index.html#year1938 |arxiv-sana=24-sentyabr 2018-yil |url-status=dead |archive-date=2018-11-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181117104925/https://www.fifa.com/live-scores/teams/country=ind/men/matches/index.html#year1938 }}&lt;/ref&gt;. Shtat va okrug jamoalari bilan bir necha oʻyin oʻtkazgandan soʻng, 3-sentyabr kuni [[Sidney]]da Hindiston Avstraliyaga qarshi birinchi oʻrtoqlik oʻyinini oʻtkazdi va 5:3 hisobida magʻlub boʻldi va bu oʻyin Hindistonning [[FIFA]] tomonidan tan olingan birinchi oʻyini hisoblanadi. Ikkinchi oʻyin [[Brisben]]da boʻlib oʻtdi va u yerda hindlar 4:4 hisobida durang uchun kurashdilar. 17-sentyabr kuni [[Nyukasl]]da boʻlib oʻtgan uchinchi oʻyinda Hindiston 4:1 hisobida birinchi gʻalabasini qayd etdi. Ammo avstraliyaliklar Sidney va [[Melburn]]da oʻtkazilgan keyingi ikki oʻyinda Hindistonni mos ravishda 5:4 va 3:1 hisobida magʻlub etishdi. 24-sentyabr kuni Sidneyda boʻlib oʻtgan oʻyinda hindistonlik hujumchi Lumsden Avstraliya terma jamoasiga qarshi oʻyinda Hindiston terma jamoasi uchun birinchi xet-trikni qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Greg Stok, Tomas Esami, Jon Punshon. |url=http://www.ozfootball.net/ark/Socceroo/1938A.html |vebsayt=http://www.ozfootball.net/ |kirish sanasi=14-iyul 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

Milliy terma jamoa mustaqil davlat sifatida ilk oʻyinini 1948-yilda [[1948-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlari]]ning birinchi bosqichida Fransiyaga qarshi oʻtkazgan.Asosan yalangoyoq futbolchilardan foydalangan Hindiston [[London]]da 2:1 hisobida magʻlub boʻldi&lt;ref name=&quot;Pierre&quot;&gt;{{veb manbasi |url=http://pierretristam.com/pdfs/wc10.pdf |sarlavha=Triumphs and Disasters: The Story of Indian Football, 1889--2000. |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20120813081005/http://pierretristam.com/pdfs/wc10.pdf |arxiv-sana=13-avgust 2012-yil |url-status=dead |qaralgan sana=2022-07-15 |arxivsana=2012-08-13 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20120813081005/http://pierretristam.com/pdfs/wc10.pdf }}&lt;/ref&gt;.

=== Oltin yillar (1950-1960-yillar) ===
1950-yilda Hindiston saralash bosqichida oʻz guruhidagi barcha raqiblari ishtirok etmagach, [[Braziliya]]da boʻlib oʻtishi kerak boʻlgan [[1950-yilgi futbol bo'yicha Jahon chempionati]]ga chiqishga muvaffaq boʻldi. Ammo keyinroq Hindiston ham yoʻl xarajatlari, mashgʻulotlarga vaqt yoʻqligi va Olimpiadani Jahon chempionatidan koʻra koʻproq baholagani uchun musobaqani tark etdi&lt;ref name=&quot;Brazil&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Kapadia|first1=Novy|title=The 1950 FIFA World Cup: A missed opportunity for India|url=https://www.sportskeeda.com/football/the-1950-fifa-world-cup-a-missed-opportunity-for-india|access-date=17-mart 2017-yil|work=SportsKeeda|date=2-iyul 2013-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112300/https://www.sportskeeda.com/football/the-1950-fifa-world-cup-a-missed-opportunity-for-india|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;.
[[Fayl:India national football team at1956 Olympics.png|160px|thumb|left|Hindiston terma jamoasi [[1956-yilgi Yozgi Olimpiya o'yinlaridagi futbol assotsiatsiyasi|1956-yilgi Olimpiya oʻyinlari]]da Avstraliyaga qarshi oʻyinda.]]

AIFF tomonidan aytilgan sababga qaramay, koʻplab tarixchilar va ekspertlarning fikricha, Hindiston oʻyinchilarga FIFA yalangoyoq oʻynashni taqiqlovchi qoidani joriy qilgani uchun Jahon chempionatidan chiqdi. FIFA Hindiston terma jamoasining sayohat xarajatlarini toʻlashni taklif qildi, shuning uchun Hindistonning sayohat xarajatlari tufayli uni tark etishi notoʻgʻri.&lt;ref&gt;{{veb manbasi | url=https://www.timesnownews.com/fifa-football-world-cup-2018-russia/article/why-did-india-withdraw-from-fifa-world-cup/239363 | sarlavha=FIFA World Cup: Here's why India withdrew from quadrennial event in 1950 despite qualifying | nashriyot=Times Now | sana=12-iyun 2018-yil | kirish sanasi=30-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Lisi (2007), p. 49&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://www.fifa.com/worldcup/archive/edition=7/overview.html |sarlavha=1950 FIFA World Cup Brazil – Overview |nashriyot=[[FIFA]] |url-status=dead |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20120318000125/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition%3D7/overview.html |arxiv-sana=18-mart 2012-yil |access-date=2022-07-15 |archive-date=2012-03-18 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120318000125/http://www.fifa.com/worldcup/archive/edition%3D7/overview.html }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi | url=https://worldfootballindex.com/2018/07/india-1950-world-cup-barefoot/ | sarlavha=Were India Banned From World Cup 1950 For Wanting To Play Barefoot? | nashriyot=World Football Index | work=Peter Jones | sana=11-iyul 2018-yil | kirish sanasi=30-iyul 2021-yil}}&lt;/ref&gt; Biroq, Hindistonning oʻsha paytdagi sardori [[Sailen Mannan]]ing soʻzlariga koʻra, yalangoyoq oʻynash istagi tufayli jamoaga ruxsat berilmagani haqidagi hikoya haqiqatga toʻgʻri kelmaydi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://blog.twelfthman.io/indian-national-football-team/|sarlavha=The Indian National Football Team|sana=2019-11-25|vebsayt=twelfthman blog|til=en-US|kirish sanasi=2019-12-30|arxiv-sana=29-yanvar 2020-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20200129134853/http://blog.twelfthman.io/indian-national-football-team/|url-status=live|arxivsana=2020-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200129134853/http://blog.twelfthman.io/indian-national-football-team/}}&lt;/ref&gt; Oʻshandan beri Hindiston boshqa jahon chempionatiga chiqishga yaqin kelmadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.indianfootball.de/data/worldcupq.html|sarlavha=Indian football.de 1950 World Cup|kirish sanasi=4-may 2021-yil|arxiv-sana=14-iyun 2010-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20100614204013/http://www.indianfootball.de/data/worldcupq.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1950-yilgi jahon chempionatida ishtirok etmaganiga qaramay, 1964-yilgacha keyingi yillar odatda hind futbolining „oltin davri“ hisoblanadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.chaseyoursport.com/Football/The-Golden-Years-of-Indian-Football/659|sarlavha=The Golden Years of Indian Football|vebsayt=www.chaseyoursport.com|nashriyot=Chase Your Sport|joylashuv=Kolkata|ism=Rounak|familiya=Majumdar|sana=22-aprel 2019-yil|kirish sanasi=28-yanvar 2022-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20201107230046/https://www.chaseyoursport.com/Football/The-Golden-Years-of-Indian-Football/659|arxiv-sana=7-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt; [[Haydarobod]] shahar politsiyasi bosh murabbiyi Syed Abdul Rahim boshchiligidagi [[Hindiston]] [[Osiyo]]ning eng yaxshi jamoalaridan biriga aylandi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Article written by Somnath Sengupta |url=http://www.thehardtackle.com/index.php/legends-of-indian-football-rahim-saab/ |sarlavha=Legends of Indian Football: Rahim Saab |nashriyot=Thehardtackle.com |sana=26-dekabr 2010-yil |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20110615042007/http://www.thehardtackle.com/index.php/legends-of-indian-football-rahim-saab/ |arxiv-sana=15-iyun 2011-yil |url-status=dead}}&lt;/ref&gt; 1951-yil mart oyida Rahim Hindistonni 1951-yilgi Osiyo oʻyinlarida birinchi gʻalabaga tomon yetakladi. Hindiston mezbonlik qilgan oʻyinda terma jamoa oltin medal uchun bahsda [[Eron milliy futbol terma jamoasi|Eron]]ni 1:0 hisobida magʻlub etib, ilk sovrinini qoʻlga kiritdi.&lt;ref name=&quot;March 1951&quot;&gt;{{veb manbasi|last1=Ghoshal|first1=Amoy|sarlavha=Indian football team at the Asian Games: 1951 New Delhi|url=https://www.sportskeeda.com/football/indian-football-team-at-the-asian-games-1951-new-delhi|vebsayt=SportsKeeda|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20170322112033/https://www.sportskeeda.com/football/indian-football-team-at-the-asian-games-1951-new-delhi|arxiv-sana=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; [[Sahu Mewalal]] oʻsha oʻyinda Hindistonga gʻalaba keltirgan gol muallifi boʻldi. Keyingi yili Hindiston yana [[Olimpiada]]ga yoʻl oldi, lekin birinchi raundda yana bir bor magʻlub boʻldi, bu safar Yugoslaviya va alamli 10-1 hisobida magʻlubiyat qayd etildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1952olympics.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1952 Helsinki Olympics |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181203000534/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1952olympics.html |arxiv-sana=3-dekabr 2018-yil |url-status=live}}&lt;/ref&gt; Hindistonga qaytib kelgach, AIFF futbolchilar uchun butsa kiyishni majburiy qilib qoʻydi. Finlandiyada magʻlubiyatga uchragach, Hindiston 1952-yildan 1955-yilgacha toʻrt marta gʻolib boʻlgan [[Kolombo kubogi]] kabi turli kichik turnirlarda qatnashdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Colombo Cup|url=http://www.indianfootball.de/data/colombocup.html|vebsayt=IndianFootball.De|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20170416014805/http://www.indianfootball.de/data/colombocup.html|arxiv-sana=16-aprel 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1954-yilda Hindiston [[Manila]]dagi [[Osiyo o'yinlari]]ga amaldagi chempion sifatida qaytdi. Uch yil oldin erishgan yutuqlariga qaramay, Hindiston guruh bosqichidan oʻta olmadi, chunki jamoa turnir davomida [[Indoneziya milliy futbol terma jamoasi|Indoneziya]]dan ikki ochko ortda qolgan holda C guruhida ikkinchi oʻrinni egalladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Asian Games 1954|url=http://www.rsssf.com/tablesa/asgames54.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20150420135938/http://rsssf.com/tablesa/asgames54.html|arxiv-sana=20-aprel 2015-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Ikki yil oʻtgach, 1956-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari paytida Hindiston raqobatbardosh turnirda jamoaning eng katta natijasini qoʻlga kiritdi. Jamoa yozgi Olimpiya oʻyinlari futbol turniri davomida toʻrtinchi oʻrinni egalladi va bronza medali uchun oʻyinda [[Bolgariya milliy futbol terma jamoasi|Bolgariya]]ga 3:0 hisobida yutqazdi.&lt;ref name=&quot;Melbourne&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Melbourne, 1956|url=https://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/melbourne1956/|vebsayt=FIFA|kirish sanasi=19-dekabr 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180122235009/https://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/melbourne1956/|arxiv-sana=22-yanvar 2018-yil|url-status=dead|archive-date=2018-01-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20180122235009/https://www.fifa.com/tournaments/archive/mensolympic/melbourne1956/}}&lt;/ref&gt; Musobaqa chorak finali [[Neville D'Souza]]ning Avstraliyaga qarshi oʻyindagi xet-triki bilan ham mashhur. D’Souzaning xet-triki osiyolik tomonidan Olimpiya oʻyinlari tarixidagi birinchi xet-trik boʻldi.

Yozgi Olimpiya oʻyinlaridagi yaxshi oʻyinlaridan soʻng, Hindiston 1958-yilda [[Tokio]]da boʻlib oʻtgan Osiyo oʻyinlarida ishtirok etdi. Jamoa yana toʻrtinchi oʻrinni egalladi va bronza medali uchun oʻyinda Indoneziyaga 4:1 hisobida magʻlub boʻldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1958asiangames.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1958 Tokyo Asian Games |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162137/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1958asiangames.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=live}}&lt;/ref&gt; Keyingi yili jamoa [[Malayziya milliy futbol terma jamoasi|Malayziya]]ga yoʻl oldi va u yerda [[Merdeka kubogi]]da ishtirok etdi va turnirni ikkinchi oʻrida yakunladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1959merdekacup.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1959 Merdeka Cup |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162144/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1959merdekacup.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Hindiston 1960-yillarni 1960-yilgi [[Osiyo Kubogi saralash bahslari]] bilan boshlagan. Gʻarbiy zona uchun saralash oʻyinlari [[Kochi]] shahrida oʻtkazilganiga qaramay, Hindiston oʻz saralash guruhida oxirgi oʻrinni egalladi va shu tariqa turnirni oʻtkazib yubordi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1960asiacupq.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1960 Seoul Asia Cup Qualifiers |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162157/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1960asiacupq.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1962-yilgi Osiyo oʻyinlarida Hindiston ikkinchi marta oltin medalni qoʻlga kiritdi. Jamoa [[Janubiy Koreya milliy futbol terma jamoasi|Janubiy Koreya]]ni 2:1 hisobida magʻlub etib, ikkinchi yirik chempionligini qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1962asiangames.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1962 D'Jakarta Asian Games |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162213/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1962asiangames.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

Ikki yil oʻtib, Osiyo oʻyinlaridagi gʻalabasidan soʻng, Hindiston 1964-yilgi Osiyo Kubogida ishtirok etdi, keyin saralash guruhidagi qolgan barcha jamoalar chiqdi. Hindiston qitʼa turniriga avtomatik ravishda kirishiga qaramay, mezbon [[Isroil milliy futbol terma jamoasi|Isroil]]ga ikki ochkoga yutqazib, turnir davomida ikkinchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻldi. Bu Hindistonning Osiyo Kubogidagi eng yaxshi koʻrsatkichi boʻlib qolmoqda.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |ism=Arunava |familiya=Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1964asiacup.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1964 Tel Aviv Asia Cup |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162221/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1964asiacup.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;

=== Pasayish (1970-2000-yillar) ===
Hindiston 1966-yilda Osiyo oʻyinlariga qaytdi. Ikki yil oldin Osiyo Kubogida qatnashganiga qaramay, Hindiston guruh bosqichidan nariga oʻta olmadi, chunki terma jamoa [[Yaponiya milliy futbol terma jamoasi|Yaponiya]] va [[Eron milliy futbol terma jamoasi|Eron]]dan keyin uchinchi oʻrinni egalladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1966asiangames.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1966 Bangkok Asian Games |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162235/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1966asiangames.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Toʻrt yil oʻtgach, 1970-yilgi Osiyo oʻyinlari paytida Hindiston qaytib keldi va turnir davomida uchinchi oʻrinni egalladi. Jamoa bronza medali uchun oʻyinda [[Yaponiya milliy futbol terma jamoasi|Yaponiya]]ni 1:0 hisobida magʻlub etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1970asiangames.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1970 Bangkok Asian Games |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162324/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1970asiangames.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

1974-yilda Hindistonning Osiyo oʻyinlaridagi koʻrsatkichi yana keskin pasayib ketdi, chunki ular 1974-yilgi oʻyinni oʻz guruhida oxirgi oʻrinda yakunladilar, uchta oʻyinda ham magʻlub boʻldilar, ikkita gol urdilar va birinchi turda 14 ta gol oʻtkazib yubordilar.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Asian Games 1974|url=http://www.rsssf.com/tablesa/asgames74.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20130922025244/http://www.rsssf.com/tablesa/asgames74.html|arxiv-sana=22-sentyabr 2013-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Keyin Hindiston 1978-yilgi turnirda barqaror yaxshilanishni koʻrsatdi va uchta guruhda ikkinchi oʻrinni egalladi. Keyin jamoa keyingi bosqichda nokautga uchradi va uchta oʻyinda uchta magʻlubiyat bilan oʻz guruhida oxirgi oʻrinni egalladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Asian Games 1978|url=http://www.rsssf.com/tablesa/asgames78.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20131109205659/http://www.rsssf.com/tablesa/asgames78.html|arxiv-sana=9-noyabr 2013-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 1982-yilgi turnir Hindiston uchun yaxshiroq boʻldi, chunki [[Saudiya Arabistoni milliy futbol terma jamoasi|Saudiya Arabistoni]]ga 1:0 hisobida magʻlub boʻlishdan oldin chorak finalga chiqishga muvaffaq boʻldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Asian Games 1982|url=http://www.rsssf.com/tablesa/asgames82.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20131109213241/http://www.rsssf.com/tablesa/asgames82.html|arxiv-sana=9-noyabr 2013-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

1984-yilda Hindiston 1964-yilda ikkinchi oʻrinni qoʻlga kiritganidan beri birinchi marta OFK [[Osiyo Kubogi]]ga yoʻllanma oldi. 1984-yilgi turnirda Hindiston birinchi bosqichda beshta jamoaviy guruhda oxirgi oʻrinni egalladi.&lt;ref name=&quot;1984 tournament&quot;&gt;{{veb manbasi |muallif=Arunava Chaudhuri |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1984asiacup.html |sarlavha=The Indian Senior Team at the 1984 Singapore Asia Cup |nashriyot=Indianfootball.de |kirish sanasi=20-oktyabr 2011-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20111002162346/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1984asiacup.html |arxiv-sana=2-oktyabr 2011-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Hindistonning turnir davomida magʻlubiyatga uchramagan yagona oʻyini [[Eron milliy futbol terma jamoasi|Eron]]ga qarshi qayd etildi, 0:0 hisobida durang.

Hindiston Osiyodagi yirik futbol jamolari safidan tushib ketganiga qaramay, jamoa Janubiy Osiyodagi eng yaxshi jamoa sifatida oʻz ustunligini saqlab qolishga muvaffaq boʻldi. Hindiston 1985-yilda [[Janubiy Osiyo o'yinlari]]ning futbol musobaqasida gʻolib chiqishga muvaffaq boʻldi va 1987-yilda yana oltin medalni qoʻlga kiritdi.&lt;ref name=&quot;SAG&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=South Asian Games|url=http://www.indianfootball.de/data/saf-games.html|vebsayt=IndianFootball.De|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20171021175146/http://www.indianfootball.de/data/saf-games.html|arxiv-sana=21-oktyabr 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Keyin jamoa 1990-yillarni 1993-yilda ilk [[SAFF chempionati]]da gʻalaba qozonish bilan boshladi.&lt;ref name=&quot;SAFF&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi|title=SAFF CHAMPIONSHIP: REMEMBERING INDIA'S SAFF TITLE TRIUMPHS|url=http://www.thehardtackle.com/2013/saff-championship-remembering-indias-saff-title-triumphs/|access-date=17-mart 2017-yil|work=The Hard Tackle|date=27-avgust 2013-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112729/http://www.thehardtackle.com/2013/saff-championship-remembering-indias-saff-title-triumphs/|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Jamoa 20-asrni 1997 va 1999-yillarda yana SAFF chempionatida gʻalaba qozonish bilan yakunladi.

=== Qayta tiklanish (2001-2011) ===
[[Fayl:A view of ONGC Nehru Football Cup between India- Syria, in New Delhi on August 29, 2007.jpg|right|180px|thumb|Hindiston [[2007-yil Neru kubogi]]da [[Suriya milliy futbol terma jamoasi|Suriya]]ga qarshi oʻynamoqda]]
Hindistonning 21-asrdagi birinchi raqobatbardosh oʻyinlari 2002-yilgi FIFA Jahon chempionatining birinchi bosqichi saralashi edi. Hindiston juda yorqin start oldi, [[Birlashgan Arab Amirliklari milliy futbol terma jamoasi|Birlashgan Arab Amirliklari]]ni 1:0 hisobida magʻlub etdi, [[Yamna milliy futbol terma jamoasi|Yaman]] bilan 1:1 hisobida durang oʻynadi, shuningdek, [[Bruney milliy futbol terma jamoasi|Bruney]] ustidan ikkita gʻalaba, jumladan Bangalorda 5:0 hisobida gʻalaba qozondi. Biroq ular keyingi bosqichga saralashdan bir ochko yetmay musobaqani tugatishdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=World Cup qualifying|url=http://www.rsssf.com/tables/2002q.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20090116173331/http://www.rsssf.com/tables/2002q.html|arxiv-sana=16-yanvar 2009-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2003-yilda Hindiston 2003-yilgi SAFF chempionatida ishtirok etdi. Jamoa yarim finalga yoʻl oldi, ammo [[Bangladesh milliy futbol terma jamoasi||Bangladesh]]ga 2-1 hisobida magʻlub boʻldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=SAFF 2003|url=http://www.rsssf.com/tabless/saffgold02.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180324135047/http://www.rsssf.com/tabless/saffgold02.html|arxiv-sana=24-mart 2018-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Keyinchalik 2003-yilda Hindiston Haydarobodda boʻlib oʻtgan [[Afro-Osiyo o'yinlari]]da ishtirok etdi. [[Stephen Constantine]] murabbiyligida Hindiston oʻsha paytda FIFA reytingida Hindistondan 85 pogʻona yuqori boʻlgan [[Zimbave milliy futbol terma jamoasi|Zimbabve]]ni 5-3 hisobida magʻlub etib, turnir finaliga chiqishga muvaffaq boʻldi.&lt;ref name=&quot;Stephen&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Constantine's rising stock|url=http://www.indianfootball.de/article/article163.html|access-date=17-mart 2017-yil|work=IndianFootball.De|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112033/http://www.indianfootball.de/article/article163.html|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Katta gʻalabaga qaramay, oltin medal uchun oʻyinda Hindiston [[Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi|Oʻzbekiston]]ga 1:0 hisobida magʻlub boʻldi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Uzbekistan win football gold|url=http://www.rediff.com/sports/2003/oct/31foot1.htm|access-date=17-mart 2017-yil|work=Rediff|date=23-oktyabr 2003-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112535/http://www.rediff.com/sports/2003/oct/31foot1.htm|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Ushbu muvaffaqiyat tufayli [[Stephen Constantine]] 2003-yil oktyabr oyida [[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi]] tomonidan oyning eng yaxshi menejeri deb topildi. Turnir natijasi Hindiston sharafini butun mamlakat va butun dunyoda koʻproq eʼtirof etilishiga olib keldi.
[[Fayl:The captain of Indian Football team, Shri Bhaichung Bhutia celebrating alongwith other players after winning the final of Nehru Football Cup between India and Syria, in New Delhi on August 29, 2007.jpg|left|200px|thumb|Hindiston futbol jamoasi sardori Bxaichung Bhutia 2007-yil Neru kubogi finalida gʻalaba qozonganidan keyin boshqa oʻyinchilar bilan birga gʻalabani nishonlanmoqda.]]

2005-yilda Constantine oʻrniga [[Syed Nayeemuddin]] keldi, ammo hindistonlik bosh murabbiy atigi bir yildan sal koʻproq ishladi, chunki Hindiston 2007-yilgi Osiyo Kubogi saralashida koʻplab alamli magʻlubiyatlarga uchradi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=National football team's coach sacked|url=http://www.hindustantimes.com/india/national-football-team-s-coach-sacked/story-E3GhmqEJs5QoF4fCbAGZyJ.html|access-date=17-mart 2017-yil|work=Hindustan Times|date=9-mart 2006-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322111709/http://www.hindustantimes.com/india/national-football-team-s-coach-sacked/story-E3GhmqEJs5QoF4fCbAGZyJ.html|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Bu vaqt ichida Hindiston Yaponiyadan 6:0 hisobida, oʻz maydonida Saudiya Arabistoni va Yamandan 3:0 hisobida va [[Jidda]]da mehmonda 7:1 hisobida magʻlub boʻldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=AFC Asian Cup 2007|url=http://www.rsssf.com/tables/07asch.html|vebsayt=RSSSF|kirish sanasi=21-mart 2017-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160303181313/http://www.rsssf.com/tables/07asch.html|arxiv-sana=3-mart 2016-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Sobiq Malmo va Xitoy bosh murabbiyi [[Bob Houghton]] 2006-yilning may oyida bosh murabbiy sifatida olib kelingan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Bob Houghton is India's football coach|url=http://www.rediff.com/sports/2006/may/28foot.htm|access-date=17-mart 2017-yil|work=Rediff|date=28-may 2006-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322202639/http://www.rediff.com/sports/2006/may/28foot.htm|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Houghton qoʻl ostida Hindiston oʻz futbol mavqeini sezilarli darajada yaxshilaganiga guvoh boʻldi. 2007-yil avgust oyida Hindiston finalda [[Suriya milliy futbol terma jamoasi|Suriya]]ni 1:0 hisobida magʻlub etganidan soʻng Houghton mamlakatni qaytadan boshlangan Neru kubogini qoʻlga kiritishga munosib hissa qoʻshdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Nehru Cup 2007|url=http://www.rsssf.com/tablesn/nehru07.html|work=RSSSF|access-date=21-mart 2017-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20180522145716/http://www.rsssf.com/tablesn/nehru07.html|archive-date=22-may 2018-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; [[Pappachen Pradeep]] oʻsha oʻyinda Hindistonga gʻalaba keltirgan golga mualliflik qildi. Keyingi yili Houghton 2008-yilda Haydarobod va [[Dehli]]da boʻlib oʻtgan [[OFK Chaqiruv Kubogi]]da Hindistonni boshqargan. Turnir davomida Hindiston yarim finalda [[Myanma milliy futbol terma jamoasi|Myanma]]ni magʻlub etishdan oldin guruh bosqichidan ajoyib oʻyin oʻtkazdi. Finalda [[Tojikiston milliy futbol terma jamoasi|Tojikiston]]ga qarshi kechgan bahsda Hindiston terma jamoasi hujumchisi [[Sunil Chhetri]] xet-trik qayd etib, 4:1 hisobida gʻalaba qozonishini taʼminladi. Bu gʻalaba Hindistonga nafaqat chempionlikni, balki Hindistonga [[2011-yilgi Osiyo Kubogi]]ga yoʻllanmani qoʻlga kiritishga imkon berdi, bu mamlakatning 27 yil ichida birinchi Osiyo Kubogida ishtirok etishi edi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=India win AFC Challenge Cup|url=http://www.rediff.com/sports/report/afc/20080813.htm|access-date=17-mart 2017-yil|work=[[Rediff.com]]|date=13-avgust 2008-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322111543/http://www.rediff.com/sports/report/afc/20080813.htm|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Osiyo Kubogiga tayyorgarlik koʻrish uchun Houghton jamoani 2010-yil iyunidan turnir boshlanishiga qadar sakkiz oy davomida jamoa sifatida birga qolishini talab qildi, yaʼni futbolchilar oʻz klublarida oʻynamasligi istadi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Rizvi|first1=Ahmed|title=Houghton prepares in earnest|url=http://www.thenational.ae/sport/football/houghton-prepares-in-earnest|access-date=17-mart 2017-yil|work=The National|date=7-iyul 2009-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112203/http://www.thenational.ae/sport/football/houghton-prepares-in-earnest|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

Hindiston Avstraliya, Janubiy Koreya va Bahrayn bilan Osiyo Kubogi uchun C guruhidan joy oldi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=AFC Asian Cup 2011: Group C preview|url=http://theworldgame.sbs.com.au/article/2011/01/04/afc-asian-cup-2011-group-c-preview|access-date=17-mart 2017-yil|work=The World Game|date=9-noyabr 2012-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322113553/http://theworldgame.sbs.com.au/article/2011/01/04/afc-asian-cup-2011-group-c-preview|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Ular sakkiz oy davomida bir jamoa boʻlib birga qolishgan boʻlsalar ham, Hindiston Osiyo Kubogidagi barcha uchta oʻyinda magʻlub boʻldi, jumladan [[Avstraliya milliy futbol terma jamoasi|Avstraliya]]ga 4:0 hisobida magʻlub boʻldi.&lt;ref name=&quot;Asian Cup&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi|title=INDIA IN AFC ASIAN CUP 2011: PERFORMANCE REVIEW|url=http://www.thehardtackle.com/2011/india-in-afc-asian-cup-2011-performance-review/|access-date=17-mart 2017-yil|work=The Hard Tackle|date=20-yanvar 2011-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20131023161845/http://www.thehardtackle.com/2011/india-in-afc-asian-cup-2011-performance-review/|archive-date=23-oktyabr 2013-yil|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Natijalarga qaramay, Hindiston muxlislar va ekspertlar tomonidan turnir davomidagi mardonavor harakatlari uchun olqishlandi.

=== 2011-yildan hozirgi kungacha ===
[[2011-yilgi Osiyo Kubogi]]da qatnashgan Hindistonning 2015-yilgi Osiyo Kubogiga yoʻllanmasi uchun kurashi 2011-yil fevral oyida [[OFK Chaqiruv kubogi]] saralash oʻyinlari bilan boshlandi. Bob Houghton Hindiston terma jamoasi tarkibini oʻzgartirishga qaror qildi va Osiyo Kubogidagi koʻplab yoshi katta oʻyinchilarni [[I-liga]]dan AIFF rivojlanish tomonidagi baʼzi yosh futbolchilar bilan almashtirdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Sengupta|first1=Rahul|title=AIFF Announces New Look Indian Squad for the AFC Challenge Cup Qualifiers|url=http://www.goal.com/en-india/news/1582/afc-challenge-cup/2011/02/17/2356458/indian-national-team-aiff-announces-new-look-indian-squad|access-date=17-mart 2017-yil|work=Goal.com|date=17-fevral 2011-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112211/http://www.goal.com/en-india/news/1582/afc-challenge-cup/2011/02/17/2356458/indian-national-team-aiff-announces-new-look-indian-squad|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Hindiston yosh jamoasi bilan ham OFK Chaqiruv Kubogiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Deb|first1=Debapriya|title=2012 AFC Challenge Cup Qualifiers: team India performance report card – Part 1|url=http://www.thehardtackle.com/2011/2012-afc-challenge-cup-qualifiers-team-india-preformance-report-card-part-1/|access-date=17-mart 2017-yil|work=The Hard Tackle|date=27-mart 2011-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112705/http://www.thehardtackle.com/2011/2012-afc-challenge-cup-qualifiers-team-india-preformance-report-card-part-1/|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; OFK Chaqiruv kubogi saralashiga qaramay, AIFF Bob Houghton bilan shartnomani bekor qilishga qaror qildi, chunki u hakamga nisbatan irqiy [[
Haqorat|haqorat]] qilganlikda ayblangan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Houghton's tenure as Indian football coach over: sources |sana=21-aprel 2011-yil |url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Houghtons-tenure-as-Indian-football-coach-over-sources/articleshow/8047952.cms |work=The Times of India|kirish sanasi=4-oktyabr 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181014043848/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Houghtons-tenure-as-Indian-football-coach-over-sources/articleshow/8047952.cms |arxiv-sana=14-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |last1=Nelson |first1=Dean |sarlavha=India to sack British football manager Bob Houghton over racism allegations |sana=24-fevral 2011-yil |url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/india/8345292/India-to-sack-British-football-manager-Bob-Houghton-over-racism-allegations.html |work=[[The Daily Telegraph|The Telegraph]] |kirish sanasi=4-oktyabr 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20120315032943/http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/india/8345292/India-to-sack-British-football-manager-Bob-Houghton-over-racism-allegations.html |arxiv-sana=15-mart 2012-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;, natijada u Hindiston bosh murabbiyligidan isteʼfoga chiqarildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Coach Bob Houghton resigns after bitter stand-off with AIFF |sana=23-sentyabr 2011-yil|url=http://archive.indianexpress.com/news/coach-bob-houghton-resigns-after-bitter-standoff-with-aiff/780356/ |work=The Indian Express|kirish sanasi=4-oktyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Football coach Bob Houghton resigns after bitter stand-off with AIFF |sana=23-aprel 2011-yil |url=https://www.indiatoday.in/sports/football/story/aiff-indian-football-coach-bob-houghton-resigns-132633-2011-04-23 |work=ITGD Bureau |nashriyot=India Today |kirish sanasi=4-oktyabr 2019-yil |arxiv-sana=3-iyul 2021-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210703201604/https://www.indiatoday.in/sports/football/story/aiff-indian-football-coach-bob-houghton-resigns-132633-2011-04-23 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

Dempo murabbiyi [[Armando Colaco]]ni vaqtinchalik bosh murabbiy etib tayinlaganidan soʻng, AIFF 2011-yilning oktyabr oyida [[Savio Medeira]]ni bosh murabbiy sifatida tanishtirdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Indian Coach Profile – Savio Medeira|url=http://www.wifa.in/?p=356|access-date=17-mart 2017-yil|work=WIFA|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112552/http://www.wifa.in/?p=356|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Medeira Hindistonni navbatdagi SAFF chempionati gʻalabasiga olib keldi, shu bilan birga 2012-yil mart oyida [[OFK Chaqiruv Kubogida]]gi eng yomon koʻrsatkichiga erishdi. Jamoa guruhdagi uchta oʻyinda ham magʻlub boʻldi va turnir davomida bitta gol ham ura olmadi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=De Sousa|first1=Jonathan|title=Indian football: AFC Challenge Cup 2012 Review – A look at the blue tigers|url=http://www.thehardtackle.com/2012/afc-challenge-cup-2012-review-a-look-at-the-blue-tigers/|access-date=17-mart 2017-yil|work=The Hard Tackle|date=15-mart 2012-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112715/http://www.thehardtackle.com/2012/afc-challenge-cup-2012-review-a-look-at-the-blue-tigers/|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Turnirdan soʻng Medeiraning oʻrniga gollandiyalik [[Wim Koevermans]] bosh murabbiy boʻldi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |author=Ayush Srivastava|title=Wim Koevermans named as new India senior team coach|url=http://www.goal.com/en-india/news/2696/indian-national-team/2012/06/15/3176061/wim-koevermans-named-as-new-india-senior-team-coach|access-date=17-mart 2017-yil|work=Goal.com|date=15-iyun 2012-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322203049/http://www.goal.com/en-india/news/2696/indian-national-team/2012/06/15/3176061/wim-koevermans-named-as-new-india-senior-team-coach|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Koevermansning bosh murabbiy sifatidagi birinchi ishi 2012-yilgi [[Neru kubogi]] boʻlgan. Hindiston [[penalti]]lar seriyasida [[Kamerun milliy futbol terma jamoasi|Kamerun]]ni magʻlub etib, uchinchi marta Neru kubogini qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=India beat Cameroon to win third successive Nehru Cup title|url=http://indiatoday.intoday.in/story/india-win-nehru-cup-beat-cameroon-5-4-on-penalties/1/215762.html|access-date=17-mart 2017-yil|work=India Today|date=2-sentyabr 2012-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20160203223340/http://indiatoday.intoday.in/story/india-win-nehru-cup-beat-cameroon-5-4-on-penalties/1/215762.html|archive-date=3-fevral 2016-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.fifa.com/news/india-rejoices-nehru-cup-treble-1694216|sarlavha=India rejoices Nehru Cup treble:FIFA.com|kirish sanasi=18-iyun 2021-yil|arxiv-sana=11-iyun 2021-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210611042730/https://www.fifa.com/news/india-rejoices-nehru-cup-treble-1694216|url-status=dead|arxivsana=2021-06-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210611042730/https://www.fifa.com/news/india-rejoices-nehru-cup-treble-1694216}}&lt;/ref&gt;

2013-yil mart oyida Hindiston 2014-yilgi OFK Chaqiruv kubogiga yoʻllanmani qoʻlga kirita olmadi va shu tariqa 2015-yilgi Osiyo Kubogiga ham yoʻllanmani qoʻlga kirita olmadi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=India Lose To Myanmar in AFC Challenge Cup Qualifiers|url=https://sports.ndtv.com/football/india-lose-to-myanmar-in-afc-challenge-cup-qualifiers-1539882|access-date=17-mart 2017-yil|work=NDTV Sports|date=7-mart 2013-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112138/https://sports.ndtv.com/football/india-lose-to-myanmar-in-afc-challenge-cup-qualifiers-1539882|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Jamoa 2013-yilgi finalda [[Afg'oniston milliy futbol terma jamoasi|Afgʻoniston]]ga 2:0 hisobida yutqazib, SAFF chempionatini ham saqlab qola olmadi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Noronha|first1=Anselm|title=Afghanistan are the SAFF Championship 2013 champions, beat India 2-0|url=http://www.goal.com/en-india/news/2773/saff-championship/2013/09/11/4253966/afghanistan-are-the-saff-championship-2013-champions-beat|access-date=17-mart 2017-yil|work=Goal.com|date=11-sentyabr 2013-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20180122125312/http://www.goal.com/en-india/news/2773/saff-championship/2013/09/11/4253966/afghanistan-are-the-saff-championship-2013-champions-beat|archive-date=22-yanvar 2018-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Oʻrtoqlik oʻyinlaridagi yomon natijalardan soʻng, Koevermans 2014-yilning oktyabrida bosh murabbiylik lavozimini tark etdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Indian football team goes down to Palestine; coach Koevermans resigns|url=http://www.rediff.com/sports/report/india-go-down-to-palestine-coach-koevermans-reisgns/20141006.htm|access-date=18-mart 2017-yil|work=Rediff|date=7-oktyabr 2014-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112308/http://www.rediff.com/sports/report/india-go-down-to-palestine-coach-koevermans-reisgns/20141006.htm|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2015-yilning mart oyiga kelib, hech qanday oʻyin oʻtkazmagan Hindiston [[FIFA]] reytingidagi eng past oʻringa – 173-oʻringa tushib ketdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=India slip to 172 in latest FIFA rankings|url=http://indianexpress.com/article/sports/football/india-slip-to-172-in-latest-fifa-rankings/|access-date=18-mart 2017-yil|work=Indian Express|date=5-noyabr 2015-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322112111/http://indianexpress.com/article/sports/football/india-slip-to-172-in-latest-fifa-rankings/|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Bir necha oydan soʻng oldin Hindistonni oʻn yildan koʻproq vaqt oldin boshqargan [[Stephen Constantine]] bosh murabbiy sifatida qayta ishga qabul qilindi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Stephen Constantine appointed Indian men's football head coach|url=http://indianexpress.com/article/sports/football/stephen-constantine-appointed-indian-mens-football-head-coach/|access-date=18-mart 2017-yil|work=Indian Express|date=16-yanvar 2015-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170723032805/http://indianexpress.com/article/sports/football/stephen-constantine-appointed-indian-mens-football-head-coach/|archive-date=23-iyul 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Constantinening Hindiston bosh murabbiyi sifatidagi birinchi asosiy vazifasi [[FIFA Jahon chempionati-2018 saralashi]] edi. Saralashning birinchi bosqichidan muvaffaqiyatli oʻtgan Hindiston ikkinchi bosqichda sakkizta oʻyinning yettitasida magʻlub boʻldi va shu tariqa yana bir bor Jahon chempionatiga chiqa olmadi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Sequiera|first1=Sean|title=2018 World Cup qualification was never possible for India: Stephen Constantine|url=http://www.hindustantimes.com/football/2018-world-cup-qualification-was-never-possible-for-india-stephen-constantine/story-NjePzFYIDLqdK755Uhb0pI.html|access-date=18-mart 2017-yil|work=Hindustan Times|date=5-sentyabr 2016-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170322181822/http://www.hindustantimes.com/football/2018-world-cup-qualification-was-never-possible-for-india-stephen-constantine/story-NjePzFYIDLqdK755Uhb0pI.html|archive-date=22-mart 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
[[Fayl:India NT at 2019 AFC Asian Cup.jpg|thumb|right|alt=|Hindiston terma jamoasi [[AFC Osiyo kubogi 2019|2019-yilgi Osiyo Kubogi]] doirasidagi [[Tailand milliy futbol terma jamoasi|Tailand]]ga qarshi oʻyin oʻtkazmoqda.]]
Jahon chempionatiga chiqa olmaganiga qaramay, Hindiston 2019-yilgi Osiyo Kubogi saralash bosqichida [[Laos milliy futbol terma jamoasi|Laos]]ni pley-off bosqichida umumiy 7:1 hisobida magʻlub etib, uchinchi bosqichga chiqdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=India thrashes Laos|url=http://www.thehindu.com/sport/football/India-thrashes-Laos/article14390090.ece|access-date=22-oktyabr 2017-yil|work=The Hindu|date=7-iyun 2016-yil|archive-date=3-iyul 2021-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20210703201605/https://www.thehindu.com/sport/football/India-thrashes-Laos/article14390090.ece|url-status=live}}&lt;/ref&gt; 2017-yil 11-oktyabr kuni Hindiston Makao ustidan 4:1 hisobida gʻalaba qozonib, 2019-yilgi Osiyo Kubogiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=India qualify for AFC Asian Cup 2019|url=http://www.goal.com/en-in/news/india-afc-asian-cup-2019-qualify/coqv4dai2ho310c6g4l6nrsuq|access-date=22-oktyabr 2017-yil|work=Goal.com|date=11-oktyabr 2017-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20171023173855/http://www.goal.com/en-in/news/india-afc-asian-cup-2019-qualify/coqv4dai2ho310c6g4l6nrsuq|archive-date=23-oktyabr 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2018-yil sentyabrida 2018-yilgi SAFF chempionati finalida Maldiv orollariga 1-2 hisobida magʻlub boʻlgan boʻlsa-da,&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=SAFF Cup 2018: Youthfull India to face Maldives|url=https://www.sportskeeda.com/football/saff-cup-2018-youthful-india-to-face-maldives|access-date=6-yanvar 2019-yil|work=Sportskeeda|date=9-sentyabr 2018-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20190107072326/https://www.sportskeeda.com/football/saff-cup-2018-youthful-india-to-face-maldives|archive-date=7-yanvar 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Hindiston [[Xitoy]], [[Iordaniya]] va Ummonga qarshi oʻrtoqlik oʻyinlarida oʻz kuchini tikladi, ular 2019-yilgi OFK Osiyo Kubogini [[Tailan milliy futbol terma jamoasi|Tailand]]ga qarshi 4:1 hisobidagi gʻalaba bilan boshladilar. Bu ularning Osiyo Kubogida 55 yil ichida eng yirik gʻalabasi birinchi gʻalabasi edi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=Group A: Thailand 1-4 India|url=http://www.the-afc.com/asiancup/news/group-a-thailand-1-4-india|access-date=6-yanvar 2019-yil|work=The AFC.com|date=6-yanvar 2019-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20190106193050/http://www.the-afc.com/asiancup/news/group-a-thailand-1-4-india|archive-date=6-yanvar 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi|title=AFC Asian Cup 2019: Thailand 1-4 India, Player Ratings|url=https://www.foxsportsasia.com/football/asian-football/afc-asian-cup/1013371/afc-asian-cup-2019-thailand-1-4-india-player-ratings/|access-date=6-yanvar 2019-yil|work=FOX Sports Asia|date=6-yanvar 2019-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20190107072227/https://www.foxsportsasia.com/football/asian-football/afc-asian-cup/1013371/afc-asian-cup-2019-thailand-1-4-india-player-ratings/|archive-date=7-yanvar 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Shunga qaramay, ular BAA va Bahraynga qarshi guruhdagi keyingi ikkita oʻyinda mos ravishda 0−2 va 0−1 hisobida magʻlub boʻlishdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=UAE Steal India'S Thunder |sana=10-yanvar 2019-yil |url=https://the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9421 |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=14-yanvar 2019-yil |arxiv-sana=3-iyul 2021-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210703201619/https://www.the-aiff.com/article/uae-steal-indias-thunder |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=AFC Asian Cup UAE 2019, India vs Bahrain |url=http://stats.the-afc.com/match_report/13260 |vebsayt=the-afc.com |nashriyot=AFC |kirish sanasi=14-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190118014146/http://stats.the-afc.com/match_report/13260 |arxiv-sana=18-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; va guruhda oxirgi oʻrinni egallashdi va shu tariqa, pley-off bosqichiga oʻta olmadilar. Stiven Constantine turnirda muvaffaqiyatga erisha olmagani uchun darhol bosh murabbiy lavozimini tark etdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.foxsportsasia.com/football/asian-football/afc-asian-cup/1019451/breaking-indian-head-coach-stephen-constantine-resigns-after-afc-asian-cup-exit/|sarlavha=Breaking: Indian head coach Stephen Constantine resigns after AFC Asian Cup exit|sana=15-yanvar 2019-yil|vebsayt=FOX Sports Asia|til=en-US|kirish sanasi=2019-01-14|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190115023657/https://www.foxsportsasia.com/football/asian-football/afc-asian-cup/1019451/breaking-indian-head-coach-stephen-constantine-resigns-after-afc-asian-cup-exit/|arxiv-sana=15-yanvar 2019-yil|url-status=live|qaralgan sana=2022-07-15|arxivsana=2019-01-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190115023657/https://www.foxsportsasia.com/football/asian-football/afc-asian-cup/1019451/breaking-indian-head-coach-stephen-constantine-resigns-after-afc-asian-cup-exit/}}&lt;/ref&gt;

2019-yil 15-may kuni AIFF Stiven Constantine ketganidan soʻng [[xorvatlar|xorvatiyalik]] sobiq futbolchi va murabbiy [[Igor Štimac]]ni jamoa bosh murabbiyi sifatida eʼlon qildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=AIFF appoint's Igor Štimac as men's team head coach|sana=15-may 2019-yil|url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9674|nashriyot=AIFF|kirish sanasi=15-may 2019-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20191122155841/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9674|arxiv-sana=22-noyabr 2019-yil|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Uning Hindiston bilan birinchi asosiy vazifasi 2022-yilgi Jahon chempionati saralashi boʻlib, u [[Ummon milliy futbol terma jamoasi|Ummon]]ga 1:2 hisobida magʻlub boʻlganidan boshlandi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Late Oman comeback sinks India |sana=5-sentyabr 2019-yil|url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9899 |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=8-oktyabr 2019-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20191122155347/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9899|arxiv-sana=22-noyabr 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Ammo ikkinchi oʻyinda ular 2019-yilgi Osiyo chempioni va 2022-yilgi [[FIFA Jahon chempionati]] mezboni [[Qatar milliy futbol terma jamoasi|Qatar]] bilan golsiz durang oʻynab, munosib ochko qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=India holds Asian champion Qatar to goalless draw|sana=11-sentyabr 2019-yil|url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9912|nashriyot=AIFF|kirish sanasi=8-oktyabr 2019-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20191122155136/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9912|arxiv-sana=22-noyabr 2019-yil|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Ammo uchinchi oʻyinda Bangladeshga qarshi uy oʻyinida ular 1-1 hisobida umidsiz durangga erishdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India, Bangladesh play out a draw out in World Cup qualifier |sana=15-oktyabr 2019-yil|url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9981 |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=15-oktyabr 2019-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20191122154445/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9981|arxiv-sana=22-noyabr 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Xuddi shunday natija Afgʻonistonga qarshi safar oʻyinida ham takrorlandi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Super sub Doungel helps Blue Tigers earns a point in Dushanbe |url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=10027 |access-date=16-noyabr 2019-yil |publisher=AIFF |date=14-noyabr 2019-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20191122154415/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=10027|archive-date=22-noyabr 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Mehmon oʻyinida Hindiston yana Ummonga yagona gol evaziga magʻlub boʻldi va shu tariqa keyingi bosqichga chiqish umidini uzdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India go down by a solitary goal in Muscat |url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=10041 |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=22-noyabr 2019-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20191122153530/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=10041|arxiv-sana=22-noyabr 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt; [[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19]] tufayli bir nechta kechiktirilgan oʻyinlardan soʻng, jamoa qolgan oʻyinlarni oʻtkazish uchun nihoyat [[Doha]]ga uchib ketdi. Qatarga qarshi javob oʻyinida Hindiston yagona gol evaziga mezbonlarga imkoniyatni boy berib qoʻydi va ikki oʻyin qolganida jahon chempionati saralash turniridan chiqib ketdi. Jamoa navbatdagi oʻyinda Bangladeshga qarshi oʻyinda 2:0 hisobida gʻalaba qozonib, Afgʻonistonga qarshi oʻyinni 1:1 hisobida yakunladi. Hindiston jami yetti ochko bilan Qatar va Ummondan keyin uchinchi oʻrinni egalladi va shu tariqa ikkinchi bosqichda jahon chempionatidan chiqib ketdi. Biroq ular 2023-yilgi Osiyo Kubogi saralash bosqichining uchinchi bosqichiga yoʻl olishdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sana=2021-06-15|sarlavha=India vs Afghanistan Highlights: Blue Tigers bag a point, qualify for 3rd round of 2023 AFC Asian Cup qualifiers|url=https://indianexpress.com/article/sports/football/india-vs-afghanistan-live-score-streaming-7360158/|kirish sanasi=2021-06-15|vebsayt=The Indian Express|til=en|arxiv-sana=28-iyun 2021-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210628193659/https://indianexpress.com/article/sports/football/india-vs-afghanistan-live-score-streaming-7360158/|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

2023-yilgi Osiyo Kubogi saralashining uchinchi bosqichida Hindiston terma jamoasi Afgʻoniston, [[Hong Kong|Gonkong]] va Kambodja bilan bir guruhdan joy oldi. COVID-19 pandemiyasi tufayli Hindiston saralash bosqichining mezboni sifatida tanlandi, saralash esa yagona davra tizimiga qisqartirildi. Ushbu uy ustunligidan foydalanib, Hindiston Kambodja (2:0), Afgʻoniston (2:1) va Gonkong (4:0) ustidan uchta gʻalaba bilan guruhda birinchi oʻrinni egalladi va Hindiston birinchi marta ketma-ket ikki OFKga yoʻllanma oldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.the-afc.com/en/national/afc_asian_cup/news/stimac_india_lived_up_to_expectations.html|sarlavha= India lived up to expectations|kirish sanasi=16-iyun 2022-yil}}&lt;/ref&gt;

== Jamoa tasviri ==
=== Taxalluslar ===
Hindiston rasman 2013-yildan beri „Moviy yoʻlbarslar“ taxallusi bilan tanilgan. U jamoaning uy libosining asosiy rangini tashkil etuvchi, milliy bayroqdagi [[Ashoka Chakra]] rangini (Hindistonning boshqa sport turlari boʻyicha terma jamoalariga oʻxshash) aks ettiruvchi moviy rangdan ilhomlangan. va Hindistonning milliy hayvoni boʻlgan yoʻlbarsdan olingan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.topendsports.com/sport/soccer/team-nicknames.htm|sarlavha=Football (Soccer) Team Nicknames|vebsayt=Topendsports|kirish sanasi=5-iyun 2021-yil|arxiv-sana=13-avgust 2011-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20110813111201/http://www.topendsports.com/sport/soccer/team-nicknames.htm|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.sportskeeda.com/cricket/why-are-indian-cricket-team-hockey-team-and-other-sport-jerseys-blue-in-colour|sarlavha=Why are Indian Cricket Team, Hockey Team and other sport jerseys blue in colour?|nashriyot=[[Sportskeeda]]|sana=1-aprel 2016-yil|kirish sanasi=5-iyun 2021-yil|arxiv-sana=4-iyun 2021-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210604095341/https://www.sportskeeda.com/cricket/why-are-indian-cricket-team-hockey-team-and-other-sport-jerseys-blue-in-colour|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

=== Toʻplam va ranglar ===
Hindiston kriket jamoasi va chim ustida xokkey jamoalarining koʻk formadagi muvaffaqiyati rangni yanada yorqinroq qildi. Biroq, futbol jamoasi oʻnlab yillar davomida koʻk rangning qandaydir soyasidan foydalangan.&lt;ref name=&quot;SK1&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |last1=Bharali |first1=Abhijit |title=The evolution of the Indian football team jersey over the years |url=https://www.sportskeeda.com/football/the-evolution-of-the-india-football-team-jersey-over-the-years-aiff-blue-tigers-nike-adidas |access-date=13-dekabr 2018-yil |work=SportsKeeda |date=16-sentyabr 2018-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20181020095025/https://www.sportskeeda.com/football/the-evolution-of-the-india-football-team-jersey-over-the-years-aiff-blue-tigers-nike-adidas |archive-date=20-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

21-asrning boshida Hindiston oʻzining toʻplami sifatida qora shortik va koʻk paypoq kiygan. 200- yilda Butun Hindiston futbol federatsiyasi nemis ishlab chiqaruvchisi [[Adidas]] bilan Hindiston libosini ishlab chiqarish uchun shartnoma imzoladi.&lt;ref name=&quot;SK2&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=The evolution of the Indian football team jersey over the years |url=https://www.sportskeeda.com/football/the-evolution-of-the-india-football-team-jersey-over-the-years-aiff-blue-tigers-nike-adidas/2 |access-date=13-dekabr 2018-yil |work=SportsKeeda |archive-url=https://web.archive.org/web/20180908092847/https://www.sportskeeda.com/football/the-evolution-of-the-india-football-team-jersey-over-the-years-aiff-blue-tigers-nike-adidas/2 |archive-date=8-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Adidas tomonidan ishlab chiqarilgan birinchi toʻplam butunlay oq edi. Adidas bilan toʻrt yil oʻtgach, AIFF 2006-yil 27-fevralda Amerikaning [[Nike]] kompaniyasi bilan yetti yillik shartnoma imzoladi.&lt;ref name=&quot;HTK&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Nike to sponsor Indian football team |url=https://www.hindustantimes.com/india/nike-to-sponsor-indian-football-team/story-yMvyg4nWgfSVx91h9zRcPN.html |access-date=13-dekabr 2018-yil |work=Hindustan Times |date=27-fevral 2006-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20180908092748/https://www.hindustantimes.com/india/nike-to-sponsor-indian-football-team/story-yMvyg4nWgfSVx91h9zRcPN.html |archive-date=8-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Nike kompaniyasining Hindiston uchun birinchi liboslari toʻq koʻk rangda boʻlgan, mehmon libosi esa oqdan toʻq sariq rangga oʻzgartirilgan.&lt;ref name=&quot;SK3&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=The evolution of the Indian football team jersey over the years |url=https://www.sportskeeda.com/football/the-evolution-of-the-india-football-team-jersey-over-the-years-aiff-blue-tigers-nike-adidas/3 |access-date=13-dekabr 2018-yil |work=SportsKeeda |archive-url=https://web.archive.org/web/20181020095027/https://www.sportskeeda.com/football/the-evolution-of-the-india-football-team-jersey-over-the-years-aiff-blue-tigers-nike-adidas/3 |archive-date=20-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
[[Fayl:Indian Team.JPG|upright=1.2|right|thumb|alt=Hindiston 2007-yilda anʼanaviy koʻk forma kiygan terma jamoa.|200px]]

=== Uy stadionlari ===
{{multiple image
| align = right
| direction = horizontal
| image1 = Yuva Bharati Krirangan.png
| width1 = 180
| alt1 = Aerial photo of packed stadium
| image2 = IndiavsSyria Nehru Cup-2007.jpg
| width2 = 180
| alt2 = Stadium interior, photographed from the grandstand
| footer = [[Kalkutta]]dagi [[Salt Leyk stadioni]] ''(chapda)'' va [[Dehli]]dagi [[Ambedkar Stadium]]
| total_width = 
| caption1 = 
| caption2 = 
}}

Hindistonning koʻplab joylarida milliy terma jamoa uchun uy oʻyinlari boʻlib oʻtdi. Hindiston terma jamoasi uchun oʻziga xos uy maydoni yoʻq. Hindiston oʻyinlari Kalkuttadagi Salt Leyk stadioni, Dehlidagi [[Javoharlal Neru stadioni]], [[Margao]]dagi [[Fatorda stadioni]], [[Bangalor]]dagi [[Sri Kanteerava stadioni]], [[Kochi]]dagi [[Javoharlal Neru stadioni]], [[Mumbay]]dagi futbol arenasi kabi stadionlarda oʻtkazildi. Guvahatidagi Indira Gandi Atletik stadioni va [[Ahmadobod]]dagi EKA Arena stadioni shular jumlasidandir.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=2011 SAFF Championship Stadium Guide: New Delhi – Jawaharlal Nehru Stadium |url=http://www.goal.com/en-india/news/2773/saff-championship/2011/12/01/2781850/2011-saff-championship-stadium-guide-new-delhi-jawaharlal |vebsayt=goal.com |nashriyot=goal.com India |kirish sanasi=16-sentyabr 2018-yil |ref=JLN Stadium |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180915042350/http://www.goal.com/en-india/news/2773/saff-championship/2011/12/01/2781850/2011-saff-championship-stadium-guide-new-delhi-jawaharlal |arxiv-sana=15-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Sunil Chhetri strikes brace as India beat Malaysia 3-2 in international friendly |url=http://post.jagran.com/sunil-chhetri-strikes-brace-as-india-beat-malaysia-32-in-international-friendly-1321467694|work=Jagran Post|kirish sanasi=16-sentyabr 2018-yil |ref=Salt Lake Stadium |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180915042534/http://post.jagran.com/sunil-chhetri-strikes-brace-as-india-beat-malaysia-32-in-international-friendly-1321467694 |arxiv-sana=15-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India vs Nepal at Indira Gandhi Athletic Stadium, Guwahati |url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275167/match=300311249/index.html#nosticky |vebsayt=fifa.com |nashriyot=FIFA |kirish sanasi=17-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20171017083214/http://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275167/match=300311249/index.html#nosticky |arxiv-sana=17-oktyabr 2017-yil |url-status=dead |archive-date=2017-10-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171017083214/http://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275167/match=300311249/index.html#nosticky }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India vs Iran at Sree Kranteerava Stadium |url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317458/index.html |vebsayt=fifa.com |nashriyot=FIFA |kirish sanasi=16-sentyabr 2018-yil |ref=Kranteerava Stadium |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180915042534/https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317458/index.html |arxiv-sana=15-sentyabr 2018-yil |url-status=dead |archive-date=2018-09-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180915042534/https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317458/index.html }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=FIVE-STAR INDIA EASE PAST CHINESE TAIPEI |url=https://the-aiff.com/news-center-details.htm?id=8982 |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=16-sentyabr 2018-yil |ref=Mumbai Arena |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180612150435/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=8982 |arxiv-sana=12-iyun 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

Soʻnggi paytlarda Dehlidagi Javoharlal Neru stadionida 2011-yilgi SAFF chempionati va 2012-yilgi Neru kubogi, Trivandrum xalqaro stadionida 2015-yilgi SAFF chempionati, 2017-yilgi Qahramon Tri-Nation seriyasi va 2018-yilgi [[Interkontinental kubogi]] boʻlib oʻtdi. [[Indira Gandi]] nomidagi Athletic Stadium, Sree Kanteerava Stadium va Fatorda stadionlarida OFK Osiyo Kubogi va FIFA Jahon chempionati saralash oʻyinlari oʻtkazildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India at the SAFF Cup |url=http://www.wifa.in/india-at-the-saff-cup/ |vebsayt=wifa.in |sana=30-noyabr 2011-yil |nashriyot=WIFA |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112150308/http://www.wifa.in/india-at-the-saff-cup/ |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India win 2012 Nehru Cup |url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/photos/india-win-2012-nehru-cup/photostory/16227789.cms |vebsayt=timesofindia.indiatimes.com |nashriyot=TOI |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190304083454/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/photos/india-win-2012-nehru-cup/photostory/16227789.cms |arxiv-sana=4-mart 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India wins 2015 SAFF Cup: Who said what |url=https://www.sportskeeda.com/football/india-wins-2015-saff-cup-who-said-what |vebsayt=sportskeeda.com |nashriyot=Sportskeeda |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112194929/https://www.sportskeeda.com/football/india-wins-2015-saff-cup-who-said-what |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=INDIA ARE HERO TRI-NATION FOOTBALL SERIES 2017 CHAMPIONS |url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=8405 |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180902085649/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=8405 |arxiv-sana=2-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=OUR PRIMARY TARGET IS TO WIN THE TOURNAMENT: CONSTANTINE |url=https://the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9002 |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190206134855/https://the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9002 |arxiv-sana=6-fevral 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=AFC ASIAN CUP UAE 2019 |url=http://cms.the-afc.com/afcasfeeds?fixtureid=11142&amp;stageid=432&amp;tMode=H&amp;view=ajax&amp;show=matchsummary |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180322204704/http://cms.the-afc.com/afcasfeeds?fixtureid=11142&amp;stageid=432&amp;tMode=H&amp;view=ajax&amp;show=matchsummary |url-status=dead |arxiv-sana=22-mart 2018-yil |vebsayt=the-afc.com |nashriyot=AFC |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxivsana=2018-03-22 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180322204704/http://cms.the-afc.com/afcasfeeds?fixtureid=11142&amp;stageid=432&amp;tMode=H&amp;view=ajax&amp;show=matchsummary }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The experienced duo of Sunil Chhetri and Clifford Miranda were on target as India beat Nepal 2-0 in a comfortable win |url=https://www.goal.com/en-india/match/125247/india-vs-nepal/report |vebsayt=goal.com |nashriyot=[[Goal (website)|GOAL]] |kirish sanasi=12-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112151520/https://www.goal.com/en-india/match/125247/india-vs-nepal/report |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

=== Qoʻllab-quvvatlovchilar ===

[[Fayl:Blue Pilgrims at Mumbai 2018 to support India national football team.jpg|200px|thumb|left|alt=|Blue Pilgrims, Hindiston terma jamoasini qoʻllab-quvvatlovchi muxlislar jamoasi, 2018]]
21-asrgacha hind futbol muxlislari asosan Gʻarbiy Bengaliya, Shimoliy-Sharqiy Hindiston, Goa va Keralada joylashgan edi.&lt;ref name=&quot;supporters 1&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Can Indian football make it to the top league? |url=https://www.thehindu.com/opinion/op-ed/can-indian-football-make-it-to-the-top-league/article24281691.ece |work=The Hindu|kirish sanasi=8-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180705163221/https://www.thehindu.com/opinion/op-ed/can-indian-football-make-it-to-the-top-league/article24281691.ece |arxiv-sana=5-iyul 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Fifa World Cup 2018: Which Indian state watches football extravaganza the most? |url=https://www.ibtimes.co.in/fifa-world-cup-2018-which-indian-state-watches-football-extravaganza-most-774128 |work=IB Times|kirish sanasi=13-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190114153251/https://www.ibtimes.co.in/fifa-world-cup-2018-which-indian-state-watches-football-extravaganza-most-774128 |arxiv-sana=14-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=World Cup 2018: Sorry, Bengalis. You are not India's greatest football fans |url=https://www.dailyo.in/variety/world-cup-2018-russia-the-beautiful-game-begins-bengalis-fighting-football-frenzy-northeast-kerala-goa-mo-salah/story/1/24877.html |nashriyot=Daily O |kirish sanasi=11-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112095016/https://www.dailyo.in/variety/world-cup-2018-russia-the-beautiful-game-begins-bengalis-fighting-football-frenzy-northeast-kerala-goa-mo-salah/story/1/24877.html |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Bend it like Bengal: Every four years, the cup comes home |url=https://www.thehindu.com/sport/football/bend-it-like-bengal-every-four-years-the-cup-comes-home/article24358647.ece |work=The Hindu|kirish sanasi=13-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180708180110/https://www.thehindu.com/sport/football/bend-it-like-bengal-every-four-years-the-cup-comes-home/article24358647.ece |arxiv-sana=8-iyul 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Kolkata reinstated as the 'Mecca of Indian football' |url=https://www.goal.com/en-india/news/2292/editorials/2015/06/02/12315232/kolkata-reinstated-as-the-mecca-of-indian-football |vebsayt=goal.com |nashriyot=GOAL |kirish sanasi=11-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112145941/https://www.goal.com/en-india/news/2292/editorials/2015/06/02/12315232/kolkata-reinstated-as-the-mecca-of-indian-football |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Osiyo oʻyinlari, Neru kubogi yoki SAFF chempionatidagi oʻyinlardan tashqari jamoa oʻynaganida, muxlislar [[Yevropa]] yoki [[Janubiy Amerika]]da boʻlgani kabi hech qanday bayroq ostida tashkil etilmagani uchun muxlislar uyushgan holda muxlislik qila olishmagan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=India win Nehru Cup for the thrd time |url=http://the-aiff.com/pages/news/index.php?N_Id=3279 |arxiv-url=https://archive.today/20130104231557/http://the-aiff.com/pages/news/index.php?N_Id=3279 |url-status=dead |arxiv-sana=4-yanvar 2013-yil |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=11-yanvar 2019-yil |qaralgan sana=2022-07-15 |arxivsana=2013-01-04 |arxivurl=https://archive.today/20130104231557/http://the-aiff.com/pages/news/index.php?N_Id=3279 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last1=Basu |first1=Jaydeep |title=Bhaichung leads dazzling display - Nehru Cup - India demolish Kyrgyzstan 3-0 to make final for first time |url=https://www.telegraphindia.com/sport/bhaichung-leads-dazzling-display-nehru-cup-india-demolish-kyrgyzstan-3-0-to-make-final-for-first-time/cid/1071100 |access-date=13-dekabr 2018-yil |work=Telegraph India |date=27-avgust 2007-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214164410/https://www.telegraphindia.com/sport/bhaichung-leads-dazzling-display-nehru-cup-india-demolish-kyrgyzstan-3-0-to-make-final-for-first-time/cid/1071100 |archive-date=14-dekabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=SAFF Cup: India beat Afghanistan 2-1 in final to lift title for seventh time |url=https://indianexpress.com/article/sports/football/saff-cup-india-beat-afghanistan-2-1-in-final-to-lift-title-for-seventh-time/ |access-date=13-dekabr 2018-yil |work=Indian Express |date=3-yanvar 2016-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20181214164314/https://indianexpress.com/article/sports/football/saff-cup-india-beat-afghanistan-2-1-in-final-to-lift-title-for-seventh-time/ |archive-date=14-dekabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt; Turli klublarning muxlislari oʻzlarining mahalliy maydonlarida jamoani qoʻllab-quvvatlashgan. 2017-yilga „Blue Pilgrims“ milliy terma jamoaning birinchi tashkil etilgan fan-klubi boʻlgan&lt;ref name=&quot;bluepilgrims website&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=About Us-Introduction to BluePilgrims |url=https://bluepilgrims.com/ |vebsayt=bluepilgrims.com |nashriyot=Blue Pilgrims |kirish sanasi=11-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112194943/https://bluepilgrims.com/ |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=dead |arxivsana=2019-01-12 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20190112194943/https://bluepilgrims.com/ }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;bluepilgrims sportskeeda&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Indian national football teams to have dedicated fan base named 'Blue Pilgrims |sana=3-oktyabr 2017-yil|url=https://www.sportskeeda.com/football/indian-national-football-team-to-have-dedicated-fan-base-named-blue-pilgrims |vebsayt=www.sportskeeda.com |kirish sanasi=2-oktyabr 2019-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;aiff bluepilgrims&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Blue Tigers find support in Blue Pilgrims |sana= 2-oktyabr 2017-yil|url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=8497 |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=11-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112054142/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=8497 |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Blue Pilgrims are delighted to announce further collaborations for the game vs Bangladesh in VYBK |sana=22-sentyabr 2019-yil |url=https://twitter.com/BluePilgrims/status/1175701333757714432 |work=Blue Pilgrims |nashriyot=Twitter |kirish sanasi=2-oktyabr 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190922092734/https://twitter.com/BluePilgrims/status/1175701333757714432 |arxiv-sana=22-sentyabr 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

== Natijalar va oʻyinlar ==
''Oxirgi 12 oydagi oʻyinlar va kelajakda rejalashtirilgan oʻyinlar''
{{legend2|#CCFFCC|'''G'''''&lt;small&gt;alaba&lt;/small&gt;|border=1px solid #AAAAAA}}
{{legend2|#FFFFCC|'''D'''&lt;small&gt;urang&lt;/small&gt;|border=1px solid #AAAAAA}}
{{legend2|#FFCCCC|'''M'''&lt;small&gt;ag'lubiyat&lt;/small&gt;|border=1px solid #AAAAAA}}

=== 2021 ===
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[Exhibition game|O'rtoqlik uchrashuvi]]
|date       = {{Start date|2021|09|02|df=y}}
|time = 17:30
[[UTC+05:45|UTC+5:45]]
|team1 = {{bayroq|NEP}}
|score = 1-1
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/183
|team2 = {{bayroq|IND}}
|goals1 =
* [[Anjan Bista|Bista]] {{goal|36}}
|goals2 =
* [[Anirudh Thapa|Thapa]] {{goal|60}}
|stadium = [[Dasharath Rangasala]]
|location = [[Katmandu]], Nepal
|attendance =
|referee =
|result = D
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[Exhibition game|O'rtoqlik uchrashuvi]]
|date       = {{Start date|2021|09|05|df=y}}
|time = 17:30
[[UTC+05:45|UTC+5:45]]
|team1 = {{bayroq|NEP}}
|score = 1-2
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/184
|team2 = {{bayroq|IND}}
|goals1 = Tamang {{goal|87}}
|goals2 = [[Farukh Choudhary|Choudhary]] {{goal|62}}&lt;br /&gt;[[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|80}}
|stadium = [[Dasharath Rangasala]]
|location = [[Katmandu]], Nepal
|attendance =
|referee =
|result = Gʻalaba
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[2021 SAFF chempionati]]
|date       = {{Start date|2021|10|4|df=y}}
|time = 16:00
[[UTC+05:00|UTC+5:00]]
|team1 = {{bayroq|BAN}}
|score = 1-1
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/186
|team2 = {{bayroq|IND}}
|goals1 = [[Yeasin Arafat (footballer)|Arafat]] {{goal|74}}
|goals2 = [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|26}}
|stadium = [[Milliy futbol stadioni (Maldiv orollari)|Milliy futbol stadioni]]
|location = [[Malé]], Maldiv orollari
|attendance =
|referee = [[Majed Al Shamrani]] ([[Saudi Arabian Football Federation|Saudi Arabia]])
|result = Durang
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[2021 SAFF chempionati]]
|date       = {{Start date|2021|10|7|df=y}}
|time = 16:00
[[UTC+05:00|UTC+5:00]]
|team1 = {{bayroq|IND}}
|score = 0-0
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/187
|team2 = {{bayroq|SRI}}
|goals1 =
|goals2 =
|stadium = [[Milliy futbol stadioni (Maldiv orollari)|Milliy futbol stadioni]]
|location = [[Malé]], Maldiv orollari
|attendance =
|referee = Sajëçon Zajniddinov ([[Tojikiston Futbol Federatsiyasi|Tojikiston]])
|result = Durang
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[2021 SAFF chempionati]]
|date       = {{Start date|2021|10|10|df=y}}
|time = 21:00
[[UTC+05:00|UTC+5:00]]
|team1 = {{bayroq|NEP}}
|score = 0-1
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/188
|team2 = {{bayroq|IND}}
|goals1 =
|goals2 = [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|82}}
|stadium = [[Milliy futbol stadioni (Maldiv orollari)|Milliy futbol stadioni]]
|location = [[Malé]], Maldiv orollari
|attendance =
|referee = Yousif Saeed Hassan ([[Iroq Futbol Assotsiatsiyasi|Iroq]])
|result = Gʻalaba
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[2021 SAFF chempionati]]
|date       = {{Start date|2021|10|13|df=y}}
|time = 21:00
[[UTC+05:00|UTC+5:00]]
|team1 = {{bayroq|IND}}
|score = 3-1
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/189
|team2 = {{bayroq|MDV}}
|goals1 =
* [[Manvir Singh (footballer, born 1995)|M. Singh]] {{goal|33}}
* [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|62||71}}
|goals2 = [[Ali Ashfaq|Ashfaq]] {{goal|45|pen.}}
|stadium = [[Milliy futbol stadioni (Maldiv orollari)|Milliy futbol stadioni]]
|location = [[Malé]], Maldiv orollari
|attendance =
|referee = Ammar Ashkanani ([[Quvayt futbol assotsiatsiyasi|Quvayt]])
|result = Gʻalaba
}}
{{footballbox collapsible
| format     =
| round      = [[2021 SAFF chempionati final]]
| date       = {{Start date|2021|10|16|df=y}}
| time = 20:00 [[UTC+05:00|UTC+5:00]]
| team1 = {{bayroq|IND}}
| score = 3-0
| team2 = {{bayroq|NEP}}
| goals1 = [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|49}}&lt;br /&gt;[[Suresh Singh Wangjam|Wangjam]] {{goal|50}}&lt;br /&gt;[[Sahal Abdul Samad|Samad]] {{goal|90+1}}
| goals2 =
| stadium = [[Milliy futbol stadioni (Maldiv orollari)|Milliy futbol stadioni]]
| location = [[Malé]], Maldiv orollari
| attendance =
| referee = [[Majed Al Shamrani]] ([[Saudiya Arabistoni Futbol Federatsiyasi|Saudiya Arabistoni]])
| report = https://int.soccerway.com/international/asia/south-asian-football-federation-championship/2020/s16570/final-stages/
| result = Gʻalaba
}}

=== 2022 ===
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[Exhibition game|O'rtoqlik uchrashuvi]]
|date       = {{Start date|2022|03|23|df=y}}
|time = 19:00 [[UTC+03:00|UTC+3:00]]
|team1 = {{bayroq|BHR}}
|score = 2-1
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/221
|team2 = {{bayroq|IND}}
|goals1 =
* [[Mohammed Al-Hardan|Al-Hardan]] {{goal|37}}
* [[Mahdi Al-Humaidan|Al-Humaidan]] {{goal|88}}
|goals2 =
* [[Rahul Bheke|Bheke]] {{goal|59}}
|stadium = [[Bahrayn Milliy stadioni]]
|location = [[Riffa]], Bahrayn
|attendance =
|referee = Sadam Omara ([[Iordaniya futbol assotsiatsiyasi|Iordaniya]])
|result = Magʻlubiyat
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|round      = [[Exhibition game|O'rtoqlik uchrashuvi]]
|date       = {{Start date|2022|03|26|df=y}}
|time = 19:00 [[UTC+03:00|UTC+3:00]]
|team1 = {{bayroq|IND}}
|score = 0-3
|report = https://www.the-aiff.com/match-center/nt/227
|team2 = {{bayroq|BLR}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Artyom Bykov|Bykov]] {{goal|48}}
* [[Andrey Solovey|Solovey]] {{goal|68}}
* [[Valery Gromyko|Gromyko]] {{goal|90+2}}
|stadium = [[Bahrayn Milliy stadioni]]
|location = [[Riffa]], Bahrayn
|attendance =
|referee = Ismaeel Habib ([[Bahrayn Futbol Assotsiatsiyasi|Bahrayn]])
|result = Magʻlubiyat
}}
{{footballbox collapsible
|format     =
|date       = {{Start date|2022|05|28|df=y}}
|time ={{UTZ|21:00|3}}
|round = [[Exhibition game|Oʻrtoqlik uchrashuvi]]
|team1 = {{bayroq|IND}}
|score = 0-2
|report = https://www.the-aiff.com/article/blue-tigers-go-down-to-jordan-in-friendly-match
|team2 = {{bayroq|JOR}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Munther Abu Amarah|Amarah]] {{goal|75}}
* [[Mohammad Abu Zrayq|Zrayq]] {{goal|90+4}}
|stadium = [[Suhaym bin Hamad stadioni]]
|location = [[Doha]], Qatar
|attendance =
|referee = Qasim Matar Al Hatmi ([[Ummon Futbol Assotsiatsiyasi|Ummon]])
|result = Magʻlubiyat
}}
{{footballbox collapsible
|format     = 
|round      = [[2023 AFC Asian Cup qualification – Third Round|AFC AC Q]]
|date       = {{Start date|2022|06|08|df=y}}
|time = {{UTZ|20:30|5:30}}
|team1 = {{fb-rt|IND}}
|score = 2-0
|report = https://www.the-afc.com/en/matches/afc-asian-cup/2023/GN2454087
|team2 = {{fb|CAM}}
|goals1 = [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|14|pen.|60}}
|goals2 =
|stadium = [[Salt Lake Stadium]]
|location = [[Kalkutta]], Hindiston
|attendance = 26,118
|referee = Baraa Aisha ([[Falastin futbol assotsiatsiyasi|Falastin]])
|result = Gʻalaba
}}
{{footballbox collapsible
|format     = 
|round      = [[OFK Osiyo Kubogi 2023 saralashi – Uchinchi bosqich|AFC AC Q]]
|date       = {{Start date|2022|06|11|df=y}}
|time = {{UTZ|20:30|5:30}}
|team1 = {{bayroq|AFG|2013}}
|score = 1-2
|report = https://www.the-afc.com/en/matches/afc-asian-cup/2023/GN2454085
|team2 = {{bayroq|IND}}
|goals1 =
* [[Zubayr Amiri|Amiri]] {{goal|88}}
|goals2 =
* [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|86}}
* [[Sahal Abdul Samad|Samad]] {{goal|90+1}}
|stadium = [[Salt Leyk stadioni]]
|location = [[Kalkutta]], Hindiston
|attendance = 44,216
|referee = [[Razlan Joffri Ali]] ([[Malayziya Futbol Assotsiatsiyasi|Malayziya]])
|result = Gʻalaba
}}
{{footballbox collapsible
|format     = 
|round      = [[OFK Osiyo Kubogi 2023 saralashi – Uchinchi bosqich|AFC AC Q]]
|date       = {{Start date|2022|06|14|df=y}}
|time = {{UTZ|20:30|5:30}}
|team1 = {{bayroq|IND}}
|score = 4-0
|report = https://www.the-afc.com/en/matches/afc-asian-cup/2023/GN2454083
|team2 = {{bayroq|HKG}}
|goals1 =
* [[Anwar Ali (footballer, born 2000)|Anwar Ali]] {{goal|1}}
* [[Sunil Chhetri|Chhetri]] {{goal|45+1}}
* [[Manvir Singh (footballer, born 1995)|M. Singh]] {{goal|85}}
* [[Ishan Pandita|Pandita]] {{goal|90+3}}
|goals2 =
|stadium = [[Salt Leyk Stadium]]
|location = [[Kalkutta]], Hindiston
|attendance = 48,216
|referee = Qasim Matar Ali Al-Hatmi ([[Ummon Futbol Assotsiatsiyasi|Ummon]])
|result = Gʻalaba
}}

== Murabbiylar shtabi ==
=== Hozirgi xodimlar ===
2019-yil 15-may kuni Igor Štimac terma jamoa bosh murabbiyi etib eʼlon qilindi. Unga boshqa texnik xodimlar sifatida uning xorvatiyalik hamkasbi Luka Radman&lt;ref name = &quot;Luka Radman&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://khelnow.com/football/indian-football-2019-luka-radman-strength-and-conditioning-coach-national-team|sarlavha=Luka Radman is very knowledgeable and has worked with a lot of top players- Sunil Chhetri|nashriyot=Khelnow|sana=3-iyun 2019-yil|kirish sanasi=21-aprel 2021-yil|arxiv-sana=27-aprel 2021-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210427213657/https://khelnow.com/football/indian-football-2019-luka-radman-strength-and-conditioning-coach-national-team|url-status=live}}&lt;/ref&gt; va Tomislav Rogic&lt;ref name = &quot;Tomislav Rogic&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.the-aiff.com/article/rogic-is-the-best-goalkeeping-coach-i-have-seen-in-national-team-set-up-gurpreet-sandhu|sarlavha=Rogic is the best goalkeeping coach I have seen in national team set-up: Gurpreet Singh Sandhu|nashriyot=AIFF|sana=31-may 2019-yil|kirish sanasi=21-aprel 2021-yil|arxiv-sana=21-aprel 2021-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210421133911/https://www.the-aiff.com/article/rogic-is-the-best-goalkeeping-coach-i-have-seen-in-national-team-set-up-gurpreet-sandhu|url-status=live}}&lt;/ref&gt; mos ravishda fitnes va darvozabonlar murabbiyi sifatida qoʻshildi. Yordamchi murabbiy Shanmugam Venkatesh 2015-yilning fevral oyida tayinlanganidan soʻng yordamchi murabbiy sifatida faoliyatni davom ettirdi.&lt;ref name = &quot;Shanmugam Venkatesh&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.the-aiff.com/article/new-support-staff-for-national-team|sarlavha=New support staff for national team|nashriyot=AIFF|sana=26-fevral 2015-yil|kirish sanasi=21-aprel 2021-yil|arxiv-sana=23-aprel 2021-yil|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20210423220730/https://www.the-aiff.com/article/new-support-staff-for-national-team|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
! Name !! Role
|-
| {{bayroq|CRO}} [[Igor Štimac]] || Bosh murabbiy
|-
| {{bayroq|CRO}} Saša Vukčević || Yordamchi murabbiy
|-
| {{bayroq|CRO}} Luka Radman&lt;ref name =&quot;Luka Radman&quot; /&gt; || Fitnes murabbiyi
|-
| {{bayroq|CRO}} Tomislav Rogić&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url= https://sportstar.thehindu.com/football/gurpreet-singh-sandhu-indian-football-team-goalkeeper-coach-tomislav-rogic/article27376495.ece|sarlavha=Tomislav Rogic is the best Goalkeeping coach I worked with says Gurpreet|kirish sanasi=3-sentyabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt; || Darvozabonlar murabbiyi
|-
|{{bayroq|CRO}} Milivoje Živković
|Texnik direktor
|}

=== Oldingi bosh murabbiylar ===
Hindiston mustaqillikka erishganidan beri milliy terma jamoada yigirma toʻqqiz xil bosh murabbiy boʻlgan, ulardan oʻn bittasi xorijlik. Hindiston terma jamoasining eng muvaffaqiyatli bosh murabbiyi Syed Abdul Rahim boʻlib, u Hindistonni 1951 va 1962-yilgi Osiyo oʻyinlarida oltin medalga erishishiga ulkan hissa qoʻshgan va 1956-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlarida ham toʻrtinchi oʻrinni egallagan. Hindiston uchun eng muvaffaqiyatli xorijlik bosh murabbiylar Bob Houghton va Stiven ConstantinE edi; Ularning ikkalasi ham jamoaga Osiyo kubogi saralashiga yordam berishdi. Houghton 2006-yildan 2011-yilgacha boshqargan Hindiston ikki marta Neru kubogini va 2008-yilda OFK Chaqiruv kubogini qoʻlga kiritdi, bu esa Hindistonga 27 yil davomida birinchi OFK Osiyo kubogida qatnashish imkonini berdi. Houghton 2011-yilda Hindiston terma jamoasi bosh murabbiyligidan isteʼfoga chiqqanidan beri, Hindiston terma jamoasining FIFA reytingi 2015-yilning mart oyida jamoa tarixidagi eng past koʻrsatkichga – 173-oʻringa yetdi&lt;ref name=&quot;india rise from 173rank&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=How India rose from a historical low |url=https://scroll.in/article/719390/fifa-rankings-how-india-rose-from-a-historical-low-173-to-147-with-one-win-against-nepal |vebsayt=scroll.in |nashriyot=The Scroll |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20151226054412/http://scroll.in/article/719390/fifa-rankings-how-india-rose-from-a-historical-low-173-to-147-with-one-win-against-nepal |arxiv-sana=26-dekabr 2015-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;India improves ranking&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=FIFA ranking: Indian football team up to 96, achieve best position in 21 years |url=https://www.hindustantimes.com/football/india-up-to-96-achieve-best-fifa-ranking-in-21-years/story-kQK8Oj8j7A2BgqNYmY06GL.html |vebsayt=hindustantimes.com |nashriyot=HindustanTimes |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013211628/https://www.hindustantimes.com/football/india-up-to-96-achieve-best-fifa-ranking-in-21-years/story-kQK8Oj8j7A2BgqNYmY06GL.html |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;. Uning ikkinchi murabbiylik davrida ham Hindiston ulkan yutuqlarga erishdi. Uning qoʻl ostida jamoa 2016-yilning iyunidan 2018-yilning martigacha ikki yil davomida magʻlubiyatsiz seriyani amalga oshirdi, 11 oʻyinda gʻalaba qozondi va 2 oʻyinda durang oʻynadi. U shuningdek, terma jamoani 2017-yil iyul oyida FIFA reytingida 96-oʻrinni egallashga yordam berdi, bu soʻnggi 21 yildagi eng yaxshi natija edi.
[[Fayl:Syed Abdul Rahim, India Football Coach.jpg|160px|right|thumb|[[Syed Abdul Rahim]], milliy terma jamoadagi eng muvaffaqiyatli hind murabbiyi.]]
[[Fayl:Iran vs. India - 2018 FIFA World Cup qualification, Stephen Constantine.jpg|160px|thumb|[[Stiven Constantine]] (Hindiston va Eron oʻyinida) milliy terma jamoa uchun eng muvaffaqiyatli xorijlik murabbiylardan biri boʻlgan (2015-2019)|alt=Portrait of a seriously looking man]]
[[Fayl:Igor Štimac 2016.jpg|160px|thumb|[[Igor Stimac]] – milliy terma jamoaning hozirgi murabbiyi]]

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: left; font-size:100%;&quot;
|-
!'''Ismi-sharif'''
!'''Davr'''
|-
|{{Columns-list|colwidth=20|}} {{bayroq|British India}} [[Pankaj Gupta]]
|1938&lt;ref name=&quot;1938 aus tour manager&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=1938 Indian Tour of Australia |url=http://www.ozfootball.net/museum/index.php/tours/252-1938-indian-tour-of-australia |vebsayt=ozfootball.net |nashriyot=Australian Online Football Museum |kirish sanasi=16-sentyabr 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180923052751/http://www.ozfootball.net/museum/index.php/tours/252-1938-indian-tour-of-australia |arxiv-sana=23-sentyabr 2018-yil |url-status=live |qaralgan sana=2022-07-15 |arxivsana=2018-09-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20180923052751/http://www.ozfootball.net/museum/index.php/tours/252-1938-indian-tour-of-australia }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Balaidas Chatterjee]]
|1948
|-
|{{bayroq|IND}} [[Syed Abdul Rahim]]
|1951-1952&lt;ref name=&quot;Syed Rahim coaching years&quot;&gt;{{veb manbasi |last1=Sharma |first1=Bhargab |sarlavha=Remembering Rahim Saab, the man who put India on the world football map |url=http://www.catchnews.com/football-news/syed-abdul-rahim-the-story-of-india-s-greatest-football-coach-1439791142.html |vebsayt=catchnews.com |nashriyot=Catchnews |kirish sanasi=22-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180928082937/http://www.catchnews.com/football-news/syed-abdul-rahim-the-story-of-india-s-greatest-football-coach-1439791142.html |arxiv-sana=28-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Balaidas Chatterjee]]
|1953&lt;ref name=&quot;1953 Balaidas rangoon cup&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=1953 Rangoon quadrangular cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1953quadrangularcup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=indiafootball.de |kirish sanasi=22-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819215018/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1953quadrangularcup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Syed Abdul Rahim]]
|1954&lt;ref name=&quot;Syed Rahim coaching years&quot;/&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Balaidas Chatterjee]]
|1954&lt;ref name=&quot;1954 Asian games Balaidas&quot;&gt;{{veb manbasi |last1=Ghosal |first1=Amoy |sarlavha=Indian football team at the Asian Games: 1954 Manila |url=https://www.sportskeeda.com/football/indian-football-team-at-the-asian-games-1954-manila |vebsayt=sportskeeda.com |nashriyot=Sportskeeda |kirish sanasi=22-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20180928083044/https://www.sportskeeda.com/football/indian-football-team-at-the-asian-games-1954-manila |arxiv-sana=28-sentyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} Saroj Bose
|1955&lt;ref name=&quot;1955 Saroj bose&quot;&gt;{{veb manbasi |last1=Chaudhuri |first1=Arunava |sarlavha=1955 Dhaka quadrangular |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1955quadrangularcup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=indiafootball.de |kirish sanasi=22-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20161104165526/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1955quadrangularcup.html |arxiv-sana=4-noyabr 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Syed Abdul Rahim]]
|1956-1962&lt;ref name=&quot;Syed Rahim coaching years&quot;/&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} T. Shome
|1958&lt;ref name=&quot;1958 AG coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1958 Asian Games |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1958asiangames.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160304055620/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1958asiangames.html |arxiv-sana=4-mart 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Sailendra Nath Manna]]
|1961&lt;ref name=&quot;1961 maderka coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1961 Madeka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1961merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20170220134029/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1961merdekacup.html |arxiv-sana=20-fevral 2017-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} G. M. Pentiah
|1963&lt;ref name=&quot;1964 Oly.Q manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1964 olympic qualifiers |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1964olympicsq.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190111144652/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1964olympicsq.html |arxiv-sana=11-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|ENG}} [[Harry Wright (footballer, born 1909)|Harry Wright]]
|1964&lt;ref name=&quot;1964 AC manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1964 Asian Cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1964asiacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160304002024/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1964asiacup.html |arxiv-sana=4-mart 2016-yil |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} Mohammed Hussain
|1964-1967&lt;ref name=&quot;1965 merdeka team coach&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1965 Madeka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1965merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160303233522/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1965merdekacup.html |arxiv-sana=3-mart 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;1967 Madeka manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1958 Asian Games |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1967merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819214721/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1967merdekacup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} Sachindranath Mitra
|1966&lt;ref name=&quot;1966 Maderka manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1966 Maderka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1966merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819155050/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1966merdekacup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} S. R. Deb
|1967&lt;ref name=&quot;1968 ACQ managaer captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1968 Asian CUPQ |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1968asiacupq.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819222646/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1968asiacupq.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Sailendra Nath Manna]]
|1968&lt;ref name=&quot;1968 maderka managaer captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1968 maderka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1968merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819220342/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1968merdekacup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Jarnail Singh (footballer)|Jarnail Singh]]
|1969&lt;ref name=&quot;1969 maderka manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1969 maderka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1969merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819215109/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1969merdekacup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} G. M. H. Basha
|1970-1971&lt;ref name=&quot;1970 maderka manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1970 maderka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1970merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819214747/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1970merdekacup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Pradip Kumar Banerjee|P. K. Banerjee]]
|1972-1974&lt;ref name=&quot;1972 oly q manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1972 maderka |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1972olympicsq.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819222658/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1972olympicsq.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;1974 AG manager captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1974 AG |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1974asiangames.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819161107/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1974asiangames.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pk banerjee career&quot;/&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Jarnail Singh (footballer)|Jarnail Singh]]
|1976&lt;ref name=&quot;1976 jasson cup&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1976 Jasson |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1976jassoncelebrationcup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190112134819/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1976jassoncelebrationcup.html |arxiv-sana=12-yanvar 2019-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Sahu Mewalal]]
|1977&lt;ref name=&quot;1977 kC coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1977 kingscup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1977kingscup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819214653/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1977kingscup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} G. M. H. Basha
|1977&lt;ref name=&quot;1977 PC coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1977 Prescup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1977presidentscup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819155605/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1977presidentscup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Arun Ghosh]]
|1978&lt;ref name=&quot;1978 AG coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1978 AG |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1978asiangames.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819164524/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1978asiangames.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} G. M. H. Basha
|1980&lt;ref name=&quot;1980 OQ coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The senior National Team at 1980 OLY Q |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1980olympicsq.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819220304/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1980olympicsq.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Pradip Kumar Banerjee|P. K. Banerjee]]
|1981-1982&lt;ref name=&quot;pk banerjee career&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Know your Indian Football Heroes: PK Banerjee |url=https://www.sportskeeda.com/football/know-your-indian-football-heroes-pk-banerjee |vebsayt=sportskeeda.com |nashriyot=Sportskeeda |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013172249/https://www.sportskeeda.com/football/know-your-indian-football-heroes-pk-banerjee |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;82 maderka coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=1982 Maderka Result |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1982merdekacup.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819220319/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1982merdekacup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;82 AG coach captain&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=1982 Asian games result |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1982asiangames.html |vebsayt=indiafootball.de |nashriyot=IndiaFootball |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20150924034448/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1982asiangames.html |arxiv-sana=24-sentyabr 2015-yil |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|ENG}} [[Bob Bootland]]
|1982&lt;ref name=&quot;coach bootland&quot;&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Coach Bob Bootland dies|url=http://archive.indianexpress.com/news/coach-bob-bootland-dies/33505/|work=The Indian Express|kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=https://www.telegraphindia.com/sport/bob-bootland-passes-away/cid/1073269 |sarlavha=Archived copy |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013172242/https://www.telegraphindia.com/sport/bob-bootland-passes-away/cid/1073269 |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IRL}} [[Joe Kinnear]]
|1983&lt;ref name=&quot;coach Joe Kinnear&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=MAGPIES TURN TO KINNEAR |url=http://www.football365.com/story/0%2C17033%2C8652_4197700%2C00.html |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20080929003310/http://www.football365.com/story/0%2C17033%2C8652_4197700%2C00.html |url-status=dead |arxiv-sana=29-sentyabr 2008-yil |nashriyot=FOOTBALL365 |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxivsana=2008-09-29 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20080929003310/http://www.football365.com/story/0%2C17033%2C8652_4197700%2C00.html }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|YUG}} [[Milovan Ćirić]]
|1984-1985&lt;ref name=&quot;coach milovan ciric&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=A Bible for soccer lovers |url=https://www.tribuneindia.com/2007/20070729/spectrum/book7.htm |vebsayt=tribuneindia.com |nashriyot=TheTribune |kirish sanasi=30-sentyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160303195419/http://www.tribuneindia.com/2007/20070729/spectrum/book7.htm |arxiv-sana=3-mart 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1984asiacup.html |sarlavha=Archived copy |kirish sanasi=24-iyul 2010-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20110427025615/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1984asiacup.html |arxiv-sana=27-aprel 2011-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Arun Ghosh]]
|1985&lt;ref&gt;{{veb manbasi |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1986worldcupq.html |sarlavha=Archived copy |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819175833/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1986worldcupq.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Pradip Kumar Banerjee|P. K. Banerjee]]
|1985-1986&lt;ref name=&quot;pk banerjee career&quot;/&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Syed Nayeemuddin]]
|1987−1989&lt;ref name=&quot;Sayed Nayemuddin career&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Agony of Syed Nayeemuddin |url=https://www.sportskeeda.com/football/i-have-turned-from-national-coach-to-national-beggar-the-agony-of-syed-nayeemuddin |vebsayt=sportskeeda.com |nashriyot=Sportskeeda |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013172352/https://www.sportskeeda.com/football/i-have-turned-from-national-coach-to-national-beggar-the-agony-of-syed-nayeemuddin |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior Team at 1987 Nehru Cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1987nehrucup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20150129123146/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1987nehrucup.html |arxiv-sana=29-yanvar 2015-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1989 Nehru Cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1989nehrucup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819222711/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1989nehrucup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|HUN}} [[József Gelei]]
|1990-1991&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1991 Nehru cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1991nehrucup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball.de |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819220357/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1991nehrucup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Derek D'Souza]]
|1992-1993&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1992 Asian Cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1992asiacupq.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181001124845/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1992asiacupq.html |arxiv-sana=1-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|CZE}} [[Jiří Pešek]]
|1993−1994&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1993 nehru cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1993nehrucup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819155414/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1993nehrucup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1994 WC qualifier |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1994worldcupq.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819214928/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1994worldcupq.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1993 saarc cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1993saarccup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819215035/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1993saarccup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1994 rajiv gandhi cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1994rajivgandhicup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819222725/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1994rajivgandhicup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|UZB}} [[Rustam Akramov]]
|1995−1996&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1995 nehru cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1995nehrucup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181007153356/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1995nehrucup.html |arxiv-sana=7-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Syed Nayeemuddin]]
|1997-1998&lt;ref name=&quot;Sayed Nayemuddin career&quot;/&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Sukhwinder Singh (football coach)|Sukhwinder Singh]]
|1999-2001&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 1999 safgames |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/1999safgames.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819160501/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/1999safgames.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|UZB}} [[:ru:Ахмедов, Ислам Исмаилович|Islam Ahmedov]]
|2001&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 2011 M.cup |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/2001millenniumcup.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819215050/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/2001millenniumcup.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|ENG}} [[Stephen Constantine]]
|2002-2005&lt;ref name=&quot;bbc constantine article&quot;&gt;{{veb manbasi |last1=Roach |first1=Stuart |sarlavha=Constantine's rising stock |url=http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3283523.stm |vebsayt=bbc.co.uk |nashriyot=BBC |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013172405/http://news.bbc.co.uk/sport2/hi/football/3283523.stm |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;quartz constantine career article&quot;&gt;{{veb manbasi |last1=Kunti |first1=Samindra |sarlavha=Meet the man responsible for kickstarting a new era in Indian football—again |url=https://qz.com/india/328908/meet-the-man-responsible-for-kickstarting-a-new-era-in-indian-football-again/ |vebsayt=qz.com |nashriyot=Quartz India |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013211555/https://qz.com/india/328908/meet-the-man-responsible-for-kickstarting-a-new-era-in-indian-football-again/ |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Sukhwinder Singh (football coach)|Sukhwinder Singh]]
|2005&lt;ref name=&quot;2005 coach appointment&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team 2005 coach appointment |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/news/indn200509.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160304000237/http://www.indianfootball.de/specials/india/news/indn200509.html |arxiv-sana=4-mart 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 2005 pak tour |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/2005pakistan.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160304040604/http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/2005pakistan.html |arxiv-sana=4-mart 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=The Indian Senior team at 2005 fiji tour |url=http://www.indianfootball.de/specials/india/indianteam/2005fiji.html |vebsayt=indianfootball.de |nashriyot=IndianFootball |kirish sanasi=12-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20160819160353/http://indianfootball.de/specials/india/indianteam/2005fiji.html |arxiv-sana=19-avgust 2016-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Syed Nayeemuddin]]
|2005-2006&lt;ref name=&quot;Sayed Nayemuddin career&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;2005 coach appointment&quot;/&gt;
|-
|{{bayroq|ENG}} [[Bob Houghton]]
|2006-2011&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Houghton's tenure as Indian football coach over: sources |url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Houghtons-tenure-as-Indian-football-coach-over-sources/articleshow/8047952.cms |vebsayt=timesofindia.indiatimes.com |nashriyot=TOI |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181014043848/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Houghtons-tenure-as-Indian-football-coach-over-sources/articleshow/8047952.cms |arxiv-sana=14-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Houghton resigns as national coach - AIFF trying hard to change bob's mind |url=https://www.telegraphindia.com/sport/houghton-resigns-as-national-coach-aiff-trying-hard-to-change-bob-s-mind/cid/524666 |vebsayt=telegraphindia.com |nashriyot=Telegraph India |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013211525/https://www.telegraphindia.com/sport/houghton-resigns-as-national-coach-aiff-trying-hard-to-change-bob-s-mind/cid/524666 |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Armando Colaco]]
|2011&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Newly appointed coach of the Indian football team |url=https://timesofindia.indiatimes.com/Newly-appointed-coach-of-the-Indian-football-team-Armando-Colaco-will-meet-the-press-in-New-Delhi-on-Wednesday-/articleshow/8839865.cms |vebsayt=timesofindia.indiatimes.com |nashriyot=TOI |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|IND}} [[Savio Medeira]]
|2011-2012&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Savio should've taken over from Houghton |url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Savio-shouldve-taken-over-from-Houghton-Chapman/articleshow/8543397.cms |vebsayt=timesofindia.indiatimes.com |nashriyot=TOI |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181107112653/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Savio-shouldve-taken-over-from-Houghton-Chapman/articleshow/8543397.cms |arxiv-sana=7-noyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Savio Madeira stamps his authority on SAFF cup win |url=https://www.sportskeeda.com/football/savio-madeira-stamps-his-authority-on-saff-cup-win |vebsayt=sportskeeda.com |nashriyot=Sportskeeda |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013172342/https://www.sportskeeda.com/football/savio-madeira-stamps-his-authority-on-saff-cup-win |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|NED}} [[Wim Koevermans]]
|2012-2015&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Wim Koevermans appointed as new Indian football coach |url=https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Wim-Koevermans-appointed-as-new-Indian-football-coach/articleshow/14343394.cms |vebsayt=timesofindia.indiatimes.com |nashriyot=TOI |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181107112640/https://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Wim-Koevermans-appointed-as-new-Indian-football-coach/articleshow/14343394.cms |arxiv-sana=7-noyabr 2018-yil |url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Indian national football team coach Wim Koevermans resigns |url=https://www.sportskeeda.com/football/indian-national-football-team-coach-wim-koevermans-resigns |vebsayt=sportskeeda.com |nashriyot=Sportskeeda |kirish sanasi=13-oktyabr 2018-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20181013172355/https://www.sportskeeda.com/football/indian-national-football-team-coach-wim-koevermans-resigns |arxiv-sana=13-oktyabr 2018-yil |url-status=live}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|ENG}} [[Stephen Constantine]]
|2015-2019&lt;ref name=&quot;quartz constantine career article&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi |sarlavha=Stephen Constantine resigns as India coach after Asian Cup exit |url=https://indianexpress.com/article/sports/football/stephen-constantine-resigns-as-india-coach-afc-asian-cup-2019-5538367/|work=The Indian Express|kirish sanasi=14-yanvar 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190115023412/https://indianexpress.com/article/sports/football/stephen-constantine-resigns-as-india-coach-afc-asian-cup-2019-5538367/|arxiv-sana=15-yanvar 2019-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|CRO}} [[Igor Štimac]]
|2019−present&lt;ref name=&quot;coach app. 2019 stimac&quot;&gt;{{veb manbasi |sarlavha=AIFF APPOINTS IGOR STIMAC AS NEW MEN'S SENIOR NATIONAL TEAM COACH |url=https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9674 |vebsayt=the-aiff.com |nashriyot=AIFF |kirish sanasi=15-may 2019-yil |arxiv-url=https://web.archive.org/web/20190518164959/https://www.the-aiff.com/news-center-details.htm?id=9674 |arxiv-sana=18-may 2019-yil |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
|}

== Musobaqalarda ishtirok ==

=== FIFA Jahon chempionati ===
Hindiston hech qachon FIFA Jahon chempionati finalida oʻynamagan&lt;ref name=&quot;India 1950&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi|last1=Choudhury|first1=Chandrahas|title=Blame India's World Cup Drought on the Shoes|url=https://www.bloomberg.com/view/articles/2014-06-11/blame-india-s-world-cup-drought-on-the-shoes|access-date=30-may 2016-yil|work=Bloomberg|date=11-iyun 2014-yil|archive-url=https://web.archive.org/web/20170406182813/https://www.bloomberg.com/view/articles/2014-06-11/blame-india-s-world-cup-drought-on-the-shoes|archive-date=6-aprel 2017-yil|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. 1947-yilda mustaqillikka erishgach, Hindiston 1950-yilda boʻlib oʻtgan Jahon chempionatiga yoʻllanma oldi. Bunga Myanma, Indoneziya va Filippinning saralashdan chiqishlari sabab boʻldi. Biroq, musobaqa boshlanishidan oldin, Hindiston terma jamoasini [[Braziliya]]ga olib kelish uchun zarur boʻlgan xarajatlar tufayli musobaqani tark etdi. Hindistonni tark etishining boshqa sabablari orasida FIFA hindistonlik futbolchilarni yalangoyoq turnirda oʻynashga ruxsat bermagani va [[Butun Hindiston futbol federatsiyasi]] jahon chempionatini Olimpiya oʻyinlari bilan solishtirganda muhim turnir deb hisoblamasligini oʻz ichiga oladi.

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
|-
!colspan=10|[[FIFA Jahon chempionati]] natijalari
!style=&quot;width:1%;&quot; rowspan=&quot;17&quot;|
!colspan=7|[[FIFA Jahon chempionati saralashi]]
|-
! style=&quot;width:100px;&quot;| Yil
! style=&quot;width:100px;&quot;| Natija
! style=&quot;width:70px;&quot;| Pozitsiya
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|Pld|O'ynalgan o'yinlar}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|G'|G'alaba}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|D|Durang}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|M|Mag'lubiyat}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|GF|Goals for}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|GA|Goals against}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| Jamoa
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|Pld|O'ynalgan o'yinlar}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|G'|G'alaba}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|D|Durang}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|M|Mag'lubiyat}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|GF|Goals for}}
! style=&quot;width:20px;&quot;| {{Tooltip|GA|Goals against}}
! style=&quot;width:20px;&quot;|Ref.
|-
|{{bayroq|Urugvay}} [[1930 FIFA Jahon chempionati|1930]]&lt;br /&gt;dan&lt;br /&gt;{{bayroq|Fransiya}} [[1938 FIFA Jahon chempionati|1938]]
|colspan=9|''Ishtirok etmadi''
|colspan=6|''Ishtirok etmadi''||-
|-style=&quot;background:#FFDACC&quot;
|{{bayroq|Braziliya|1889}} [[1950 FIFA Jahon chempionati|1950]]
|colspan=9|''[[1950-yil FIFA Jahon chempionati 3-guruhi|Saralashdan oʻtgan, ammo olib tashlangan]]''
|colspan=6|''[[1950 FIFA Jahon chempionati saralashi#10-guruh|Sukut boʻyicha saralangan]]''||&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/50q.html#gr10|sarlavha=World Cup 1950 Qualifying|kirish sanasi=10-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/50f.html|sarlavha=World Cup 1950 (Brazil, June 24-July 16)|kirish sanasi=10-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;

|-
|{{bayroq|Shveysariya}} [[1954 FIFA Jahon chempionati|1954]]
|colspan=9|''FIFA tomonidan rad etilgan''
|colspan=6|''FIFA tomonidan rad etilgan''||&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/54qual.html#gr13|sarlavha=World Cup 1954 qualifications|kirish sanasi=10-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Shvetsiya}} [[1958 FIFA Jahon chempionati|1958]]&lt;br /&gt;dan&lt;br /&gt;{{bayroq|Ispaniya}} [[1982 FIFA Jahon chempionati|1982]]
|colspan=9|''Ishtirok etmagan''
|colspan=6|'Ishtirok etmagan''||-
|-
|{{bayroq|Meksika}} [[1982 FIFA Jahon chempionati|1982]]
|rowspan=10 colspan=9|''Saralashdan oʻta olmadi''
|6
|2
|3
|1
|7
|6
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/86qual.html|sarlavha=World Cup 1986 qualifictions|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Italiya}} [[1990 FIFA Jahon chempionati|1990]]
|colspan=6|''Saralashdan olib tashlangan''||-
|-
|{{bayroq|Amerika Qoʻshma Shtatlari}} [[1994 FIFA Jahon chempionati|1994]]
|8
|1
|1
|6
|8
|22
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/94qual.html|sarlavha=World Cup 1994 qualifications|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Fransiya|1974}} [[1998 FIFA Jahon chempionati|1998]]
|3
|1
|1
|1
|3
|7
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/98qual.html#asia|sarlavha=World Cup 1998 qualifications|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Janubiy Koreya}} {{bayroq|Yaponiya}} [[2002 FIFA Jahon chempionati|2002]]
|6
|3
|2
|1
|11
|5
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/2002q.html|sarlavha=World Cup 2002 qualifications|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Germaniya}} [[2006 FIFA Jahon chempionati|2006]]
|6
|1
|1
|4
|2
|18
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/2006q.html#asi|sarlavha=World Cup 2006 Qualifying|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Janubiy Afrika}} [[2010 FIFA Jahon chempionati|2010]]
|2
|0
|1
|1
|3
|6
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/2010q.html#asi|sarlavha=World Cup 2010 Qualifying|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Braziliya}} [[2014 FIFA Jahon chempionati|2014]]
|2
|0
|1
|1
|2
|5
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/2014q.html#asi|sarlavha=World Cup 2014 Qualifying|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Rossiya}} [[2018 FIFA Jahon chempionati|2018]]
|10
|2
|1
|7
|7
|18
|&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.rsssf.com/tables/2018q.html#asi|sarlavha=World Cup 2018 Qualifying|kirish sanasi=11-dekabr 2021-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
|{{bayroq|Qatar}} [[2022 FIFA Jahon chempionati|2022]]
|8
|1
|4
|3
|6
|7
|-
|-
|{{bayroq|Kanada}} {{bayroq|Meksika}} {{bayroq|Amerika Qoʻshma Shtatlari}} [[2026 FIFA Jahon chempionati|2026]]
|colspan=9|''Aniqlanishi uchun''
|colspan=6|''Aniqlanishi uchun''||-
|-
!'''Jami'''
!
!'''0/22'''
!'''0'''
!'''0'''
!'''0'''
!'''0'''
!'''0'''
!'''0'''
!
!
!'''51'''
!'''11'''
!'''15'''
!'''25'''
!'''49'''
!'''93'''
!
|}

== Mukofot va unvonlar ==
SAFF, OFK va FIFA tomonidan rasman tan olingan Hindiston tomonidan qoʻlga kiritilgan quyidagi mukofot va unvonlar.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.the-aiff.com/history#:~:text=In%201924%2C%20the%20Indian%20team,a%20trip%20to%20Sri%20Lanka.&amp;text=The%20All%20India%20Football%20Federation,at%20the%20Army%20Headquarters%2C%20Simla.|sarlavha=History|kirish sanasi=22-yanvar 2022-yil}}&lt;/ref&gt;
[[Fayl:TeamInd.jpg|right|200px|thumb|Hindiston terma jamoasi [[2008-yil OFK Chaqiruv Kubogi]] gʻalabasini nishonlamoqda]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;width:30%; font-size:90%; text-align:center;&quot;
|-
!colspan=&quot;5&quot; | Umumiy koʻrinish
|-
! Musobaqa
!style=&quot;width:13%; background:gold;&quot; | 1-oʻrin
!style=&quot;width:13%; background:silver;&quot; | 2-oʻrin
!style=&quot;width:13%; background:#c96;&quot; | 3-oʻrin
!style=&quot;width:13%; background:LemonChiffon;&quot; | 4-oʻrin
|-
|align=left|[[FIFA Jahon chempionati]]
!0!!0!!0!!0
|-
|align=left|[[AFC Osiyo kubogi|OFK Osiyo Kubogi]]
!0!!1!!0!!0
|-
|align=left|[[Yozgi Olimpiya o'yinlaridagi futbol|Yozgi Olimpiya oʻyinlari]]
!0!!0!!0!!1
|-
|align=left|[[Osiyo o'yinlaridagi futbol|Osiyo oʻyinlari]]
!2!!0!!1!!1
|-
|align=left|[[OFK Chaqiruv kubogi]]
!1!!0!!0!!0
|-
|align=left|[[SAFF chempionati]]
!8!!4!!1!!0
|-
|align=left|[[Futbol Janubiy Osiyo o'yinlarida|Janubiy Osiyo oʻyinlari]]
!3!!1!!2!!0
|-
!Jami!!14!!6!!4!!2
|}

=== [[FIFA]] ===
* '''[[Futbol yozgi Olimpiya o'yinlari|Yozgi Olimpiya oʻyinlari]]'''
** '''Toʻrtinchi oʻrin:''' [[1956-yilgi yozgi Olimpiya o'yinlaridagi futbol assotsiatsiyasi|1956]]

=== [[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi|OFK]] ===
* '''[[OFK Osiyo Kubogi]]'''
** '''Ikkinchi oʻrin:''' [[1964-yil OFK Osiyo Kubogi|1964]]
* '''[[Osiyo o'yinlarida futbol|Osiyo oʻyinlari]]'''
** '''Oltin medal:''' [[1951-yilgi Osiyo o'yinlaridagi futbol|1951]], [[1962-yilgi Osiyo o'yinlaridagi futbol|1962]]
** '''Bronza medali:''' [[1970-yilgi Osiyo o'yinlaridagi futbol|1970]]
** '''Toʻrtinchi oʻrin:''' [[1958-yilgi Osiyo o'yinlaridagi futbol|1958]]
* '''[[OFK Chaqiruv kubogi]]'''
** '''Gʻoliblar:''' [[OFK Chaqiruv Kubogi 2008|2008]]

=== [[Janubiy Osiyo Futbol Federatsiyasi|SAFF]] ===
* '''[[SAFF chempionati]]'''
** '''Gʻoliblar:''' [[1993-yil Janubiy Osiyo mintaqaviy hamkorlik assotsiatsiyasi oltin kubogi|1993]], [[1997-yil Janubiy Osiyo futbol federatsiyasi oltin kubogi|1997]], [[1999-yil Janubiy Osiyo futbol federatsiyasi oltini Kubogi|1999]], [[2005 Janubiy Osiyo Futbol Federatsiyasi Oltin Kubogi|2005]], [[2009 SAFF Championship|2009]], [[2011 SAFF Championship|2011]], [[2015 SAFF Championship|2015]], [[2021 SAFF chempionati|2021]]
** ''' Ikkinchi oʻrin:''' [[1995-yil Janubiy Osiyo oltin kubogi|1995]], [[2008 SAFF Championship|2008]], [[2013 SAFF Championship|2013]], [[2018 SAFF Championship| 2018]]
** '''Uchinchi oʻrin:''' [[2003-yil Janubiy Osiyo Futbol Federatsiyasi Oltin Kubogi|2003]]
* '''[[Futbol Janubiy Osiyo o'yinlarida|Janubiy Osiyo oʻyinlari]]'''
** '''Oltin medal:''' [[1985-yilgi Janubiy Osiyo o'yinlarida futbol|1985]], [[1987-yilgi Janubiy Osiyo o'yinlaridagi futbol|1987]], [[1995-yilgi Janubiy Osiyo o'yinlaridagi futbol|1995] ]]
** '''Kumush medal:''' [[1993-yil Janubiy Osiyo o'yinlaridagi futbol|1993]]
** '''Bronza medali:''' [[Futbol 1989 Janubiy Osiyo o'yinlari|1989]], [[Futbol 1999 Janubiy Osiyo o'yinlari|1999]]

== Yana qarang ==
{{Portal|India|Association football}}
* '''Yoshlar jamoalari'''
** [[Hindistonning 23 yoshgacha bo'lgan futbol jamoasi|Hindiston U-23]]
** [[Hindistonning 20 yoshgacha bo'lgan futbol jamoasi|Hindiston U-20]]
** [[Hindistonning 17 yoshgacha bo'lgan futbol jamoasi|Hindiston U-17]]
* '''[[Hindistonda futbol]]'''
** [[Hindistonda ayollar futboli]]
** [[Hind futboli tarixi]]
** [[Missiya XI Million]]
** [[Hindiston futzal assotsiatsiyasi]]
** [[Hindiston milliy plyaj futboli jamoasi]]
* ''' Turli '''
** [[Hindiston milliy terma jamoasi xet-triklari ro'yxati]]
** [[Xorijiy ligalardagi hindistonlik futbolchilar ro'yxati]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [https://www.the-aiff.com/ All India Football Federation] (official website)
* {{Twitter|IndianFootball}}
* {{Facebook|445396648884481/}}
* [https://web.archive.org/web/20070611230329/http://www.fifa.com/associations/association=ind/index.html Team profile] at [[FIFA]]
* [https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/ind Team ranking] at [[FIFA]]
* [https://www.sportskeeda.com/team/indian-national-football-team Overview] at [[Sportskeeda]]
[[Turkum:Hindiston]]
[[Turkum:Milliy futbol terma jamoalari]]
[[Turkum:Osiyo milliy futbol terma jamoalari]]
[[Turkum:OFK Chaqiruv Kubogi gʻoliblari]]
[[Turkum:Osiyo milliy assotsiatsiyasi futbol terma jamoalari]]
{{AFC jamoalari}}</text>
      <sha1>tmvo2cdgy68mixgvk493jx9sko2e2iz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Farhod Tojiyev</title>
    <ns>0</ns>
    <id>751881</id>
    <revision>
      <id>5481192</id>
      <parentid>5405119</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:01:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5481192</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10377" sha1="39v5ecev1xic7kkgwr7v2u6o6bignj8" xml:space="preserve">{{Futbolchi
| name= Farhod Tojiyev
| fullname = Farhod Fahritdinovich Tojiyev
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1986|4|9}}
| birth_place = [[Toshkent]], [[SSSR]]
| height = {{height|m=1.87|precision=0}}
| position = [[Hujumchi]]
| currentclub = Faoliyatini yakunlagan
| clubnumber =
| yillar1 = 2004—2005
| yillar2 = 2006
| yillar3 = 2006
| yillar4 = 2007—2008
| yillar5 = 2008—2009
| yillar6 = 2010
| yillar7 = 2010—2012
| yillar8 = 2012
| yillar9 = 2013—2014
| yillar10 = 2015
| yillar11 = 2015
| yillar12 = 2017
| yillar13 = 2017
| yillar14 = 2018
| klublar1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor Toshkent]]
| klublar2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona Jizzax]]
| klublar3 = [[FC Taraz|Taraz]]
| klublar4 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]]
| klublar5 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor Toshkent]]
| klublar6 = [[Tianjin Teda F.C.|Tianjin Teda]]
| klublar7 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor Toshkent]]
| klublar8 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]]
| klublar9 = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
| klublar10 = [[T-Team FC]]
| klublar11 = [[AGMK|Olmaliq FK]]
| klublar12 = [[T-Team F.C.|T-Team]]
| klublar13 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]]
| klublar14 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon Termiz]]
| isht1 = 1
| gollar1 = 0
| isht2 = 1
| gollar2 = 0
| isht3 = 18
| gollar3 = 2
| isht4 = 37
| gollar4 = 27
| isht5 = 37
| gollar5 = 19
| isht6 = 4
| gollar6 = 0
| isht7 = 21
| gollar7 = 3
| isht8 = 13
| gollar8 = 4
| isht9 = 35
| gollar9 = 30
| isht10 = 30
| gollar10 = 40
| isht11 = 12
| gollar11 = 6
| isht12 = 12
| gollar12 = 5
| isht13= 12
| gollar13= 0
| isht14= 15
| gollar14= 5
| milliyyillar1 = 2008-2014
| milliyjamoa1 = [[O'zbekiston]]
| milliyisht1 = 20
| milliygollar1 = 7
|pcupdate = 19 October 2017
|ntupdate =
}}
'''Farhod Faxritdinovich Tojiev''' (9-aprel 1986-yil Toshkent) — [[Oʻzbekiston|Oʻzbek]] [[Futbol|futbolchisi]], [[hujumchi]] ampulasida harakat qilgan. [[Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi|Oʻzbekiston terma jamoasida]] oʻynagan&lt;ref&gt;https://int.soccerway.com/players/farhod-tadjiyev/26648/&lt;/ref&gt;.

== Klubdagi faoliyati ==
Farhod Tojiyev professional faoliyatini 2003-yilda [[Toshkent|Toshkentning]] [[Paxtakor (futbol klubi)|&quot;Paxtakor&quot;]] klubida boshlagan&lt;nowiki/&gt;[[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|, Oʻzbekiston chempionatidagi]] ilk oʻyinini 2005-yilda oʻtkazgan. 2006-yilda [[Qozogʻiston|Qozogʻistonning]] „Taraz“ klubi tarkibida oʻynagan, 2007-yilda „Paxtakor“ga qaytgan.

Tojiyev „Paxtakor“ tarkibida 2007-2009-yillarda bir marta [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston chempioni, ikki marta Oʻzbekiston]] vitse-chempioni, ikki marta [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston kubogi]] sohibi va bir marta Oʻzbekiston kubogi kumush medali sohibi boʻlgan. Bu davrda Tojiev oʻttiz yetti uchrashuvda maydonga tushib, oʻn toʻqqizta gol urgan. Aynan „Paxtakor“ tarkibida Tojiev terma jamoa murabbiylari eʼtiborini oʻziga qarata olgan va 2009-yilda [[Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi|Oʻzbekiston terma jamoasi aʼzosiga]] aylangan.

2010-yilning bahorida Farhod Tojiyev [[Xitoy|Xitoyga]] koʻchib oʻtdi va „Tyanjin Teda“ klubi bilan shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;[http://sports.sohu.com/20100301/n270476659.shtml 泰达证实签约两外籍锋将 海归于大宝自由身加盟]&lt;/ref&gt;. Umuman olganda, Xitoy klubi uchun yarim mavsumda u yettita oʻyinda maydonga tushib, bor-yoʻgʻi bitta gol urgan.

2010-yilning yozida Tojiev Xitoy klubi bilan shartnomasini bekor qilgan va [[Oʻzbekiston|Oʻzbekistonga]] qaytgan. Oradan koʻp oʻtmay, uni yana „Paxtakor“ safiga taklif qilishgan. „Paxtakor“ tarkibida u yana unvonlar yutishni boshladi va „Paxtakor“da oʻtkazgan bir yarim mavsum davomida Tojiyev Oʻzbekiston chempionatining bronza medali sohibi va Oʻzbekiston kubogi sohibiga aylandi. Bu vaqt ichida u toʻqqizta oʻyinda maydonga tushib, bitta gol urdi urgan.

2012-yilning yozida uni [[Shoʻrtan (futbol klubi)|&quot;Shoʻrtan&quot;]]ning oʻsha paytdagi bosh murabbiyi [[Edgar Gess]] jamoasiga taklif qilgan va u [[Gʻuzor|Gʻuzor]] klubi bilan shartnoma imzolagan. Tojiyev „Shoʻrtan“ tarkibida oʻn beshta uchrashuvda maydonga tushib, oltita gol urgan.

2013-yilning bahorida u Toshkentning „ [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv“]] klubi bilan shartnoma imzolagan. „Lokomotiv“ tarkibida Tojiyev jamoaning asosiy oʻyinchisiga aylangan. 2013-yilgi mavsumda Farhod birinchi davrada 13 ta oʻyinda 17 ta gol urgan va uzoq vaqt toʻpurarlar bahsida peshqadamlik qilgan. Biroq ikkinchi bosqichni oʻtkazib yuborib toʻpurarlik unvonini [[Oleksandr Pishchur|Aleksandr Pishchurga boy bergan]]. Keyingi mavsumda u 22 ta oʻyinda 13 ta gol urib, kuchli beshta toʻpurardan biriga aylangan.

U 2014-yil 24-noyabrda Malayziya T-Team klubi bilan shartnoma imzoladi.&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.uzdaily.uz/articles-id-22799.htm |title=Фарход Таджиев и Садриддин Абдуллаев стали игроками малазийского клуба |publisher=UzDaily |language=Russian |date=2014-12-03}}&lt;/ref&gt; 2015-yil 28-fevralda Malayziyada liga kubogi 32-raundida ATM Tojiyevga qarshi o‘yinning 101 va 113-daqiqalarida ikkita gol urib, 3:0 hisobida g‘alaba qozondi. 2016-yilning 28-sentabr kuni Farhod Eronning [[Fors koʻrfazi|Fors ko‘rfazi]] Pro ligasida o‘z faoliyatidagi yangi sahifani boshlash uchun „Machine Sazi“ klubi bilan shartnoma imzoladi.&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://int.soccerway.com/matches/2015/02/28/malaysia/fa-cup/pbd-kt/atm/1985908/ |title=T-Team vs. ATM 3–0 |publisher=soccerway |date=2015-02-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/oz/news/surxon-toshkentda-yigin-boshladi-farhod-tojiev-shu-erda |sarlavha=&quot;Surxon&quot; Toshkentda yig'in boshladi, Farhod Tojiev shu yerda |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230604180901/https://championat.asia/oz/news/surxon-toshkentda-yigin-boshladi-farhod-tojiev-shu-erda |arxivsana=2023-06-04 |qaralgan sana=2023-06-04 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/oz/news/rasman-toraev-va-tojiev-olmaliqda |sarlavha=Rasman: To'raev va Tojiev &quot;Olmaliq&quot;da! |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230604180906/https://championat.asia/oz/news/rasman-toraev-va-tojiev-olmaliqda |arxivsana=2023-06-04 |qaralgan sana=2023-06-04 }}&lt;/ref&gt;

== Terma jamoadagi faoliyati ==
Tojiyev futbol bo‘yicha O‘zbekiston milliy terma jamoasi safida [[FIFA Jahon chempionati 2010|2010-yilgi Jahon chempionati]] saralash bosqichida beshta o‘yinda maydonga tushgan.

U 2013-yil 26-mart kuni Livanga qarshi JCh—2014 saralash bosqichi doirasidagi o‘yinda ishtirok etish uchun O‘zbekiston terma jamoasiga chaqirilgan edi.

Farhodning 2009-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichida Qatarga qarshi o‘yinda erishgan xet-triki uning o‘zbek futbol muxlislari orasida shuhratini oshirdi va Osiyoning xalqaro maydonlarida obro‘-eʼtibor qozondi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/oz/news/tarixdi-shu-kun-ozbekiston-qatar-40-farhod-tojievning-benefisi |sarlavha=Tarixda shu kun. O'zbekiston - Qatar 4:0. Farhod Tojievning benefisi |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230604190203/https://championat.asia/oz/news/tarixdi-shu-kun-ozbekiston-qatar-40-farhod-tojievning-benefisi |arxivsana=2023-06-04 |qaralgan sana=2023-06-04 }}&lt;/ref&gt;

=== Terma jamoa statistikasi ===
{| class=&quot;wikitable&quot;
! № !! Sana !! Joy !! Raqib !! Natija !! Hisob !! Musobaqa
|-
|1 || 22.03.2008 || [[Toshkent]], [[O'zbekiston]] || {{flagicon|JOR}} || 4-1 || Gʻalaba || Oʻrtoqlik
|-
|2 || 28.01.2009 || [[Sharjah (city)|Sharja]], [[BAA]] || {{flagicon|UAE}} || 1-0 || Gʻalaba || 2011-yil Osiyo kubogi saralashi
|-
|3-5 || 28.03.2009 || [[Toshkent]], [[O'zbekiston]] || {{flagicon|QAT}} || 4-0 || Gʻalaba || 2010 FIFA jahon chempionati saralashi
|}

== Yutuqlari ==

; Paxtakor

* [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston chempioni]] : 2007-yil
* Oʻzbekiston vice-chempioni: 2008, 2009
* Oʻzbekiston chempionatining bronza medali sovrindori: 2011-yil
* [[Oʻzbekiston Kubogi|Oʻzbekiston kubogi]] sohibi: 2009, 2011
* Oʻzbekiston kubogi finalchisi: 2008-yil
* [[Hamdoʻstlik Kubogi|MDH Hamdoʻstlik kubogi]] gʻolibi: 2007-yil

; Lokomotiv

* Oʻzbekiston vitse-chempioni 2013, 2014
* Oʻzbekiston kubogi sohibi: 2014

; Tianjin Teda

* Xitoy vitse-chempioni : 2010

; Shaxsiy mukofotlar

* „Lokomotiv“ mavsumning eng yaxshi toʻpurari: 2013, 2014

== Manbalar ==
{{Manbalar|2}}

== Havolalar ==

* [https://www.transfermarkt.com/transfermarkt/profil/spieler/102678 Transfermarkt (igrok)]
* [https://int.soccerway.com/players/-/26648/ Soccerway]
* [https://www.national-football-teams.com/de/player/1045.html National Football Teams.com]
* [https://www.kooora.com/default.aspx?player=109384 Kooora]
* [http://footballfacts.ru/players/341407 footballfacts.ru]

{{DEFAULTSORT:Tojiyev, Farhod}}

[[Turkum:9-aprelda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1986-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Toshkentda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston musulmonlari]]
[[Turkum:Oʻzbekistonlik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Soʻgʻdiyona Jizzax futbolchilari]]
[[Turkum:Paxtakor jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Dinamo Samarqand futbolchilari]]
[[Turkum:Shoʻrtan klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Lokomotiv Toshkent futbol klubi futbolchilari]]
[[Turkum:AGMK futbolchilari]]
[[Turkum:Surxon klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Taraz klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Machine Sazi F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Terengganu F.C. II futbolchilari]]
[[Turkum:Tianjin Jinmen Tiger F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekistonlik muhojir erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston milliy terma jamoasi erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston yoshlar terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston 21 yoshgacha boʻlgan terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Xitoydagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Malayziyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Qozogʻistondagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Erondagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Xitoy Superligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Malayziya Superligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Qozogʻiston Premyer-ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston Pro ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston Superligasi futbolchilari]]</text>
      <sha1>39v5ecev1xic7kkgwr7v2u6o6bignj8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Charles III</title>
    <ns>0</ns>
    <id>754279</id>
    <revision>
      <id>5480986</id>
      <parentid>5478991</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:39:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.217.236|188.253.217.236]] ([[User talk:188.253.217.236|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478991|5478991]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480986</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13783" sha1="3b4ylit89hqiora15pk6891ranlfdxn" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Karl III
| tasvir                    = Charles III (No. 4 Dress) Salute 2024.jpg
| izoh                      = Karl III 2021-yilda
| lavozim                   = [[Birlashgan Qirollik]] va [[Millatlar hamdoʻstligi]] mamlakatlari [[qirol]]i
| boshlanish davri          = 2022-yil 8-sentyabr
| tugash davri              = hozirgacha
| oʻtmishdoshi              = [[Elizabeth II|Yelizaveta II]]
| vorisi                    = [[Shahzoda William|Shahzoda Uilyam]]
| toj kiydirish marosimi    = 2023-yil 6-may &lt;small&gt;(rejalangan)&lt;/small&gt;
| bosh vazir                = [[Liz Truss]] (2022)&lt;br /&gt;[[Rishi Sunak]] (2022-2024)&lt;br /&gt;[[Keir Starmer]] (2024-hozirgacha)
| lavozim_2                 = [[Millatlar hamdoʻstligi]] raisi
| boshlanish davri_2        = 2022-yil 8-sentyabr
| tugash davri_2            = hozirgacha
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elizabeth II|Yelizaveta II]]
| lavozim_3                 = Buyuk Britaniya qirollik dengiz piyoda qoʻshinlari general-kapitani
| boshlanish davri_3        = 2022-yil 28-oktyabr
| tugash davri_3            = hozirgacha
| oʻtmishdoshi_3            = Malika Anna
| lavozim_4                 = Uels shahzodasi va Chester grafi
| boshlanish davri_4        = 1958-yil 26-iyul
| tugash davri_4            = 2022-yil 8-sentyabr
| tugʻilgan paytidagi ismi  = 
| tugʻilgan sanasi          = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1948|11|14|df=yes}}
| tugʻilgan joyi            = [[Buckingham saroyi|Bukingem saroyi]], [[London]], &lt;!-- [[Angliya]], --&gt; Birlashgan Qirollik
| vafot sanasi              = 
| vafot joyi                = 
| turmush_oʻrtogʻi          = {{ubl|{{Nikoh|[[Malika Diana|Diana Spenser]]|1981|1996|reason=divorced}}|{{Nikoh|[[Camilla Parker Bowles|Kamilla Parker Bauls]]|2005}}}}
| bolalari                  = {{ubl|[[Shahzoda William|Shahzoda Uilyam]]|[[Shahzoda Harry|Shahzoda Garri]]}}
| otasi                     = [[Shahzoda Philip|Shahzoda Filipp]]
| onasi                     = [[Elizabeth II|Yelizaveta II]]
| imzo                      = &lt;!-- King Charles III autograph prior to accession.svg --&gt;
}}
'''Karl III''' ('''Charlz Filipp Artur Jorj''' ([[Ingliz tili|inglizcha]]: ''Charles Philip Arthur George''); [[1948-yil]] [[14-noyabr]]da tugʻilgan) [[Birlashgan Qirollik]] va [[Millatlar Hamdoʻstligi]] [[qirol]]idir. Marhuma qirolicha [[Elizabeth II|Yelizaveta II]] va uning turmush oʻrtogʻi [[Philip Mountbatten|shahzoda Filippning]] toʻngʻich oʻgʻli, feldmarshali, flot admirali va [[:en:Marshal of the Royal Air Force|Qirollik havo kuchlari marshali]].

== Bolalik va yoshlik davrlari ==
[[Fayl:Elizabeth, Philip, Charles and Anne.jpg|thumb|left|upright=0.75|Karl ota-onasi va singlisi bilan (1954-yil  oktyabr).]]

Karl 1948-yil 14-noyabrda Bukingem saroyida yakshanba kuni soat 21:14 da (GMT) York malikasi Yelizaveta va uning turmush oʻrtogʻi Filipp Mountbattenning toʻyidan bir-yil oʻtib tugʻilgan (toʻy [[1947-yil]] [[20-noyabr]]da boʻlib oʻtgan). Karl qirol [[George VI|Georg VI]] ning birinchi nabirasiga aylandi. Shahzodaning tugʻilgan kuni sharafiga 41 ta artilleriya oʻq uzildi. Vestminster abbatligining qoʻngʻiroqlari besh ming marta chalindi. Trafalgar maydoni yoritilgan. Dengizchilarga ikki baravar rom berildi.

1948-yil 15-dekabrda shahzoda choʻqintirish marosimi Bukingem saroyining musiqa xonasida boʻlib oʻtdi (u Kenterberi arxiyepiskopi Jeffri Fisher tomonidan choʻqintirgan). Shahzodaning sakkizta choʻqintirgan ota-onasi bor edi.

Uch yoshu uch oyligida (1952-yil fevral) u Georg VI vafoti va Yelizaveta II taxtga oʻtirganidan keyin Britaniya taxtining vorisi boʻldi.

Shahzoda Karl — malika Anna (1950-yilda tugʻilgan), shahzoda Endryu (1960-yilda tugʻilgan) va shahzoda Edvardning (1964-yilda tugʻilgan) katta akasi hisoblanadi.

1953-yil 2-iyunda u buvisi va xolasining yonida oʻtirib, onasining toj kiyish marosimida qatnashdi.

5 yoshdan 8 yoshgacha u xususiy (uy) taʼlim oldi, uni oʻzining uy oqʼituvchisi Ketrin Pibls olib bordi.

Oʻrta maktabni tugatgandan soʻng, Karl oʻrtacha diplomga qaramay, [[Cambridge universiteti|Kembrij universiteti]]ga oʻqishga kirdi va u yerda 1970-yilda „sanʼat bakalavri“ (yaʼni, liberal sanʼat) bilan tamomladi. 1975-yilda universitet anʼanalariga koʻra unga „Sanʼat magistri“ unvoni berildi.

1958-yil 26-iyulda Karl Uels shahzodasi unvoniga sazovor boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://uz.biblaridion-online.net/8138-why-was-prince-philip-given-these-specific-titles-be.html|sarlavha=Nega shahzoda Filippga malika Yelizaveta bilan turmush qurishdan oldin bu unvonlar berilgan?|qaralgan sana=2022-08-14|arxivsana=2022-11-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20221108044911/https://uz.biblaridion-online.net/8138-why-was-prince-philip-given-these-specific-titles-be.html}}&lt;/ref&gt;.

=== Shaxsiy hayoti va oilasi ===
[[Fayl:HRH Prince Charles 43 Allan Warren.jpg|thumb|upright=0.75|Karl 1972-yilda (fotosuratchi — Allan Uorren).]]

1979-yilda Karl ikkinchi amakivachchasi, afsonaviy qoʻmondon, Hindistonning soʻnggi vitse-qiroli Lui Mauntbattenning nabirasi Amanda Natchbullga turmush qurishni taklif qildi, ammo Amanda turmush qurishga rozilik bermadi.

1980-yilda u 8-Erl Spenser Jon Spenserning qizi Sara Spenser xonim bilan uchrashdi va uning singlisi [[Princess Diana|Diana]] bilan uchrashdi, u oxir-oqibat 1981-yil 29-iyulda turmushga chiqdi.

Malika Diana Buyuk Britaniyada va xorijda katta shuhrat qozondi. Biroq, nikoh muvaffaqiyatsiz tugadi. Tez orada turmush oʻrtoqlar oʻrtasidagi munosabatlar yomonlashdi va 1992-yildan beri ular rasman alohida yashashdi va 1996-yilda ajrashishdi. Janjal jamoatchilik eʼtiborini tortdi, bu Uels shahzodasi obroʻsiga yomon taʼsir koʻrsatdi. Diana 1997-yilda Parijda avtohalokatda vafot etdi.

Karl va Diananing ikkita oʻgʻli bor.

== Turar joylar ==
[[London]]da Uels shahzodasining rasmiy qarorgohi Klarens Xaus hisoblanadi.

[[Uels (hudud)|Shahzoda]], shuningdek, Gloucestershiredagi Haygrove, [[Shotlandiya]]dagi Berkhal va Uelsdagi Luynevermude mulklariga egalik qiladi.

== Harbiy unvonlar ==

* 2006-yil 14-noyabr — General (Buyuk Britaniya Qurolli Kuchlari)
* 2006-yil 14-noyabr — Admiral (Buyuk Britaniya Qurolli Kuchlari)
* 2006-yil 14-noyabr — Harbiy havo bosh marshali (Buyuk Britaniya)
* 2012-yil 16-iyun — Feldmarshali (Buyuk Britaniya qurolli kuchlari)&lt;ref&gt;[http://www.vesti.ru/doc.html?id=822823&amp;cid=9 ''&quot;Vesti 16-iyunya 2012 goda&quot;'']&lt;/ref&gt;
* 2012-yil 16-iyun — Flot admirali (Buyuk Britaniya dengiz floti)
* 2012-yil 16-iyun — Qirollik havo kuchlari marshali (Buyuk Britaniya)

== Shahzoda Karlning gerbi ==
[[Fayl:Coat of arms of the Prince of Wales.svg|left|thumb|220x220px| Uels shahzodasi Karlning shaxsiy gerbi]]
Britaniya taxtining vorisi sifatida shahzoda Karl Qirollik [[Gerb|qurollariga]] asoslangan alohida shaxsiy gerbga ega.
[[Fayl:Coat_of_Arms_of_the_Duke_of_Rothesay.svg|right|thumb|200x200px| Rothesay gertsogi Karlning shaxsiy gerbi]]
Shotlandiyaning Rothesay gertsogi sifatida Karl avvalgisidan farqli gerbga ega.

== Madaniyatda ==
Karl bir qator badiiy filmlar va teleseriallarda qahramonga aylandi. Xususan, ''Spencer'' filmida uni Jack Farthing oʻynagan. ''The Crown'' teleserialida Karl rolini Julian Baring (2-mavsum), [[Josh O'Connor|Josh O'Konnor]] (3-4-mavsum) va [[Dominic West|Dominik Uest]] (5-6-mavsum) ijro etgan.

== Bolalari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! rowspan=2 | Ismi !! rowspan=2 | Tugʻilgan sanasi !! colspan=2 | Turmush oʻrtogʻi !! rowspan=2 | Bolalari
|-
! Turmush qurishgan sanasi !! Ismi
|-
| [[Shahzoda William|Uilyam, Uels shahzodasi]]
| 21-iyun 1982-yil
| 29-aprel 2011-yil
| [[Catherine Middleton|Ketrin Middlton]]
| {{unbulleted list|[[Shahzoda George|Shahzoda Jorj]] |[[Malika Charlotte|Malika Sharlott]] |[[Shahzoda Louis|Shahzoda Luis]]}}
|-
| [[Shahzoda Harry|Shahzoda Garri, Susseks shahzodasi]]
| 15-sentyabr 1984-yil
| 19-may 2018-yil
| [[Meghan Markle|Megan Markl]]
| {{unbulleted list|[[Archie Mountbatten-Windsor]] |[[Lilibet Mountbatten-Windsor]]}}
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Oʻqish uchun ==
{{refbegin|2}}
* {{kitob manbasi|first=Ross|last=Benson|author-link=Ross Benson|title=Charles: The Untold Story|publisher=St Martins Press|year=1994|isbn=978-0-312-10950-9|url=https://archive.org/details/charlesuntoldsto00bens}}
* Bower, Tom, (2018) The Rebel Prince, The Power, Passion and Defiance of Prince Charles, William Collins {{ISBN|978-0-00-829173-0}}
* {{kitob manbasi|last=Brown|first=Michèle|title=Prince Charles|url=https://archive.org/details/princecharlesbio0000brow|publisher=Crown|year=1980|isbn=978-0-517-54019-0}}
* {{kitob manbasi|first=J.|last=Campbell|title=Charles: Prince of Our Times|publisher=Smithmark|year=1981|isbn=978-0-7064-0968-0|url=https://archive.org/details/charlesprinceofo0000camp}}
* {{kitob manbasi|last=Cathcart|first=Helen|title=Prince Charles: The biography|publisher=Taplinger Pub. Co; Ltd|edition=illustrated|year=1977|isbn=978-0-8008-6555-9|url=https://archive.org/details/princecharlesbio00newy}}
* {{kitob manbasi|author1=Fisher, Graham|author2=Fisher, Heather|title=Charles: The Man and the Prince|publisher=Robert Hale|year=1977|isbn=978-0-7091-6095-3|url=https://archive.org/details/isbn_070916095x}}
* {{kitob manbasi|first=Alma|last=Gilleo|title=Prince Charles: Growing Up in Buckingham Palace |publisher=Childs World |year=1978|isbn=978-0-89565-029-0}}
* {{kitob manbasi|author1=Heald, Tim|author2=Mohrs, Mayo|title=The Man Who Will Be King H.R.H. (Prince of Wales Charles)|publisher=New York: Arbor House |year=1979}}
* {{kitob manbasi|first=Olwen|last=Hedley|title=Charles, 21st Prince of Wales |publisher=Pitkin Pictorials |year=1969|isbn= 978-0-85372-027-0}}
* {{kitob manbasi| last=Hodgson|first=Howard|title=Charles: The Man Who Will Be King| url=https://archive.org/details/charlesmanwhowil0000hodg|publisher=John Blake Publishing|edition=illustrated|year=2007|isbn=978-1-84454-306-9}}
* {{kitob manbasi|first=Anthony|last=Holden|author-link=Anthony Holden|title=King Charles III: A Biography|publisher=Grove|year=1988|isbn=978-1-55584-309-0|url=https://archive.org/details/kingcharlesiiibi00hold}}
* {{kitob manbasi|first=Anthony|last=Holden|title=Charles at Fifty|publisher=Random House|year=1998|isbn=978-0-375-50175-3|url-access=registration|url=https://archive.org/details/charlesatfifty00hold}}
* {{kitob manbasi|last=Holden |first=Anthony|title=Charles: A Biography |url=https://archive.org/details/charlesbiography0000hold |publisher=Corgi Books |year=1999 |isbn=978-0-552-99744-7}}
* {{kitob manbasi|first=Charles|last=Jencks|author-link=Charles Jencks|title=Prince, Architects &amp; New Wave Monarchy|publisher=Rizzoli|year=1988|isbn=978-0-8478-1010-9|url-access=registration|url=https://archive.org/details/princearchitects0000jenc}}
* {{kitob manbasi|last=Junor|first=Penny|title=Charles: Victim or Villain?|publisher=Harpercollins|year=1998|isbn=978-0-00-255900-3|url-access=registration|url=https://archive.org/details/charlesvictimorv0000juno}}
* {{kitob manbasi|first=Peter|last=Lane|title=Prince Charles:a study in development|url=https://archive.org/details/princecharlesstu0000lane|publisher=Robert Hale|year=1988|isbn=978-0-7090-3320-2}}
* {{kitob manbasi|first=Douglas|last=Liversidge|title=Prince Charles: monarch in the making |url=https://archive.org/details/princecharlesmon00live|url-access=registration|publisher=A. Barker|year=1975|isbn=9780213165680}}
* {{kitob manbasi|first=Christopher|last=Martin|title=Prince Charles and the Architectural Debate (Architectural Design Profile)|publisher=St Martin's Press |year=1990|isbn=978-0-312-04048-2}}
* {{kitob manbasi|first=Jean|last=Nugent|title=Prince Charles, England's Future King|url=https://archive.org/details/princecharleseng0000nuge|publisher=Dillon|year=1982|isbn=978-0-87518-226-1}}
* {{kitob manbasi|first=Simon|last=Regan|author-link=Simon Regan|title=Charles, the clown prince|url=https://archive.org/details/charlesclownprin0000rega|publisher=Everest Books |year=1977|isbn=978-0-905018-50-8}}
* {{kitob manbasi|first=Joan M.|last=Veon|title=Prince Charles: The Sustainable Prince|url=https://archive.org/details/princecharlessus0000veon|publisher=Hearthstone|year=1997|isbn=978-1-57558-021-0}}
* {{kitob manbasi|first=Geoffrey|last=Wakeford|title=Charles, Prince of Wales|publisher=Associated Newspapers|year=1962}}
* {{kitob manbasi|first=Catherine|last=Mayer|title=Born to Be King: Prince Charles on Planet Windsor|author-link=Catherine Mayer|publisher=Henry Holt and Co.|year=2015|isbn=978-1-62779-438-1|url-access=registration|url=https://archive.org/details/borntobekingprin0000maye}}
* {{kitob manbasi|first=Catherine|last=Mayer|title=Charles: The Heart of a King|author-link=Catherine Mayer|publisher=Random House|year=2015|isbn=978-0-7535-5593-4|url=https://archive.org/details/charlesheartofki0000maye}}
* {{kitob manbasi |last1=Bedell Smith |first1=Sally |title=Prince Charles: The Passions and Paradoxes of an Improbable Life |url=https://archive.org/details/princecharlespas0000smit_p2l3 |publisher=Random House Trade Paperbacks |year=2017|isbn=978-0-8129-7980-0}}
* {{kitob manbasi |last1=Jobson |first1=Robert |title=Charles at Seventy – Thoughts, Hopes &amp; Dreams: Thoughts, Hopes and Dreams |url=https://archive.org/details/charlesatseventy0000jobs |year=2018 |publisher=John Blake |isbn=978-1-78606-887-3}}
{{refend}}

== Havolalar ==
* [http://www.princeofwales.gov.uk/ Rasmiy sayti] {{ref-en}}

{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:Xrizantema ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Bani ordeni ritsarlari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1948-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:14-noyabrda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Avstraliya davlat rahbarlari]]
[[Turkum:Antigua va Barbuda davlat rahbarlari]]
[[Turkum:Britaniya qirollik oilasi]]</text>
      <sha1>3b4ylit89hqiora15pk6891ranlfdxn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nagasaki universiteti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>760622</id>
    <revision>
      <id>5480738</id>
      <parentid>5455950</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:25:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Yaponiya]] olib tashlandi; [[Turkum:Yaponiyadagi universitetlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480738</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18627" sha1="0h536xj72dgdaoyiug0f8emhpfaeee6" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox vcard&quot;
|+ class=&quot;infobox-title fn org&quot; id=&quot;5&quot; style=&quot;font-size:125%;&quot; |Nagasaki universiteti
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-subheader&quot; |&lt;div class=&quot;nickname&quot;&gt; (''Nagasaki Daigaku'')&lt;/div&gt;
|- class=&quot;mw-file-description&quot; href=&quot;./File:NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg&quot;
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-image&quot; |[[Fayl:NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg|frameless]]
|- class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot;
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Turi
| class=&quot;infobox-data&quot; | Milliy
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Tashkil etilgan
| class=&quot;infobox-data&quot; | 1949-yil
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Universitet prezidenti
| class=&quot;infobox-data&quot; | Shigeru Katamin
|- class=&quot;infobox-data&quot;
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Manzil
| class=&quot;infobox-data adr&quot; |&lt;div class=&quot;locality&quot; style=&quot;display:inline&quot;&gt; [[Nagasaki]]&lt;/div&gt; &lt;div class=&quot;country-name&quot; style=&quot;display:inline&quot;&gt; Yaponiya&lt;/div&gt;
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Kampus
| class=&quot;infobox-data&quot; | Shahar
|- class=&quot;country-name&quot; style=&quot;display:inline&quot;
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Veb-sayt
| class=&quot;infobox-data&quot; | &lt;span class=&quot;url&quot;&gt;[http://www.nagasaki-u.ac.jp/en www.nagasaki-u.ac.jp/en]&lt;/span&gt;
|}
'''Nagasaki universiteti''' ([[Yapon tili|yaponcha]]: 長崎大学, ''Nagasaki daigaku)'' Yaponiyaning milliy universiteti, uning yana bir nomi Chodai ''(''{{Lang|ja|長大}}). Universitetning asosiy korpusi Yaponiyaning Nagasaki prefekturasi markazidagi Nagasaki shahrida joylashgan.

== Tarixi ==
[[Fayl:Nagasaki_Medical_College.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Nagasaki_Medical_College.jpg/200px-Nagasaki_Medical_College.jpg|thumb|200x200px| Meiji davridagi Nagasaki tibbiyot kolleji]]
[[Fayl:Nagasaki_1945_-_Before_and_after_(adjusted).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Nagasaki_1945_-_Before_and_after_%28adjusted%29.jpg/200px-Nagasaki_1945_-_Before_and_after_%28adjusted%29.jpg|thumb|219x219px| Nagasaki atom bombasidan oldin va keyin. „17“: Nagasaki tibbiyot kolleji, „20“: kasalxona]]
[[Fayl:NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg/200px-NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg|thumb|200x200px| Katafuchi kampusidagi Keyrin zali, 1919-yilda qurilgan]]
Nagasaki universiteti 1949-yilda bir nechta milliy institutlarni, xususan, Nagasaki tibbiyot kollejini (shu jumladan, kollej kasalxonasi va farmatsevtika fanlari kolleji), Nagasaki iqtisodiyot kolleji, Nagasaki oddiy maktabi, Nagasaki yoshlar maktabi va Nagasaki oʻrta maktabini oʻz ichiga olgan holda tashkil etilgan&lt;ref name=&quot;hist&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nagasaki-u.ac.jp/guidance/gaiyo/h19/h19-001.pdf|sarlavha=Nagasaki University: Organization/Historical Sketch|kirish sanasi=|arxivsana=2012-02-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120214170100/http://www.nagasaki-u.ac.jp/guidance/gaiyo/h19/h19-001.pdf}}&lt;/ref&gt;.

Yangi asosiy kampus (Bunkyo Campus) ilgari Mitsubishi Arms Factory (Ohashi zavodi) zavodi hududida joylashgan&lt;ref name=&quot;abombmap&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www-sdc.med.nagasaki-u.ac.jp/n50/disaster/D-map.gif|sarlavha=Nagasaki University: Physical Damages caused by the Nagasaki Atomic Bombing|kirish sanasi=|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070830233249/http://www-sdc.med.nagasaki-u.ac.jp/n50/disaster/D-map.gif|arxivsana=30-avgust 2007-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Nagasaki tibbiyot kolleji ===
Binolarining eng qadimgisi Nagasaki tibbiyot kollejidir. U 1857-yil noyabr oyida [[Tokugava|Tokugava Shogunate]] filiali tomonidan {{Nixongo|Medical Training Institute|医学伝習所|Igaku denshūsho}} sifatida tashkil etilgan. Birinchi professor J.L.C. Pompe van Meerdervoort boʻlgan. Institut Yaponiyadagi birinchi gʻarbiy uslubdagi (''Kampo'' emas) tibbiyot maktablaridan biri boʻladi. 1861-yilda Nagasaki kasalxonasiga asos solinadi va Meiji restavratsiyasidan keyin maktab jamoat (prefektura, keyinchalik milliy) tibbiyot maktabiga aylantiriladi. U 1901-yilda {{Nixongo|Nagasaki Vocational School of Medicine|長崎医学専門学校|Nagasaki igaku senmon gakkō}} ga&lt;ref name=&quot;hist&quot;/&gt;, soʻngra {{Nixongo|Nagasaki Medical College|長崎医科大学|Nagasaki ika daigaku}} ga aylantiriladi.

Yaponiya [[Tinch okeanidagi urush|Tinch okeanidagi urushda]] qatnashgandan soʻng, tibbiyot kolleji urushda koʻmak berish uchun bir nechta institutlarni oʻziga qoʻshib oladi, masalan, Vaqtinchalik Tibbiyot kolleji (1940) va Sharqiy Osiyo Endemik tadqiqot instituti (1942, bugungi kunda Tropik tibbiyot instituti). 1945-yil 9-avgustda kollej atom bombasidan katta zarar koʻradi, chunki u [[Gipotsentr|gipomarkazdan]] atigi 500-700 metr uzoqlikda joylashgan edi&lt;ref name=&quot;abombmap&quot;/&gt;. 800 dan ortiq professor, talabalar va tibbiyot xodimlari halok boʻladi. Kollej 1945-yil sentyabr oyida Omuraga, keyin esa 1946-yilda Isahayaga koʻchiriladi. Eski kampus (Sakamoto kampusi) 1950-yilda Nagasaki universitetiga birlashtirilgandan soʻng qayta tiklanadi.

==== Tropik tibbiyot instituti ====
[[Fayl:Institute_of_Tropica_lMedicine_Nagasaki_University.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Institute_of_Tropica_lMedicine_Nagasaki_University.jpg/200px-Institute_of_Tropica_lMedicine_Nagasaki_University.jpg|thumb|200x200px| Nagasaki universiteti Tropik tibbiyot instituti]]
Tropik Tibbiyot instituti (長崎大学熱帯医学研究所, NEKKEN yoki NUITM) dastlab Sharqiy Osiyodagi endemik kasalliklar boʻyicha asosiy va amaliy tadqiqotlarni oʻtkazish uchun Nagasaki tibbiyot kolleji qoshida tashkil etilgan. 1949-yilda institut boshqa muassasalar bilan birlashtirilib, Milliy maktabni tashkil etish toʻgʻrisidagi qonunning yangi qaroriga binoan Nagasaki universiteti qoshida ochilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=About Us {{!}} Institute of Tropical Medicine, Nagasaki University|url=http://www.tm.nagasaki-u.ac.jp/nekken/en/about/|kirish sanasi=|ish=www.tm.nagasaki-u.ac.jp}}&lt;/ref&gt;.

1946-yildan beri NUITM tadqiqotchilari tropik va rivojlanayotgan kasalliklar boʻyicha fundamental va amaliy tadqiqotlar oʻtkazadilar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=|ism=|sana=|sarlavha=NEKKEN 75th Anniversary|url=http://www.tm.nagasaki-u.ac.jp/nekken/publications/files/nekken75th.pdf|kirish sanasi=|ish=}}&lt;/ref&gt;. Bu yuqumli kasalliklar epidemiologiyasini oʻrganish va yuqumli kasalliklarga qarshi emlash va terapevtikani ishlab chiqishni oʻz ichiga oladi. NUITM tadqiqotchilari yangi paydo boʻlgan va qayta paydo boʻlgan kasalliklarni oʻrganish uchun Vetnamda&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Vietnamese and Japanese researchers develop test kit for Covid-19 {{!}} The Star|url=https://www.thestar.com.my/news/regional/2020/05/06/vietnamese-and-japanese-researchers-develop-test-kit-for-covid-19|kirish sanasi=|ish=www.thestar.com.my}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=ベトナム製の新型コロナ検査キット、WHOが認証［社会］|url=https://www.viet-jo.com/news/social/200427201549.html|kirish sanasi=|ish=VIETJOベトナムニュース|til=yapon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=WHO {{!}} Zika virus infection — Viet Nam|url=http://www.who.int/csr/don/12-april-2016-zika-viet-nam/en/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160415130952/http://www.who.int/csr/don/12-april-2016-zika-viet-nam/en/|arxivsana=15-aprel 2016-yil|kirish sanasi=|ish=WHO}}&lt;/ref&gt; Filippinda&lt;ref&gt;{{jurnal manbasi|last=Villanueva|first1=Annavi Marie G.|last2=Lazaro|first2=Jezreel|last3=Sayo|first3=Ana Ria|last4=Myat Han|first4=Su|last5=Ukawa|first5=Tatsuya|last6=Suzuki|first6=Shuichi|last7=Takaya|first7=Saho|last8=Telan|first8=Elizabeth|last9=Solante|first9=Rontgene|date=September 2020|title=COVID-19 Screening for Healthcare Workers in a Tertiary Infectious Diseases Referral Hospital in Manila, the Philippines|journal=The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene|volume=103|issue=3|pages=1211–1214|doi=10.4269/ajtmh.20-0715|issn=1476-1645|pmc=7470521|pmid=32729461}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=List: Countries giving aid to Philippines during coronavirus pandemic|url=https://www.rappler.com/nation/list-foreign-aid-philippines-coronavirus-pandemic|kirish sanasi=|ish=Rappler|til=en|qaralgan sana=2022-08-02|arxivsana=2021-10-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211025210311/https://www.rappler.com/nation/list-foreign-aid-philippines-coronavirus-pandemic}}&lt;/ref&gt; va Keniyada&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=生後2時間の赤ちゃんも指紋認証 NECがケニアで実証実験|url=https://www.itmedia.co.jp/news/articles/1906/20/news093.html|kirish sanasi=|ish=ITmedia News|til=ja}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=21-sentabr 2020-yil|ism=Monday|sarlavha=How Japan is helping ease Kenya's healthcare burden|url=https://www.businessdailyafrica.com/bd/opinion-analysis/ideas-debate/how-japan-is-helping-ease-kenya-s-healthcare-burden-2305022|kirish sanasi=|ish=Business Daily|sana=22-sentabr 2020-yil|til=en}}&lt;/ref&gt; bir qancha xalqaro tadqiqot hamkorliklarini oʻrnatdilar. Institut Vetnam va Keniyada tadqiqot stansiyalariga ega. Uning diqqatga sazovorligi shundaki, Keniyada olib borilgan dala tadqiqotlari mashhur qoʻshiq&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2021-01-04 |title=１３年ぶり紅白出場、さだまさしさん 「一人じゃない」歌に込め |language=yapon |work=Mainichi Daily News |url=https://mainichi.jp/articles/20210104/dde/001/040/027000c |access-date=}}&lt;/ref&gt;, roman va xayriya jamgʻarmasini ilhomlantirgan, hamda ''The Lion standing in the wind'' (''Shamolda turgan sher)'' filmida ham namoyish etilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=さだまさしの映画、『風に立つライオン』の制作エピソード◆Vol.24｜医療維新 - m3.comの医療コラム|url=https://www.m3.com/open/iryoIshin/article/623795/|kirish sanasi=|ish=www.m3.com|til=yapon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2017-10-02 |title=風に立つライオン |language=ja |work=Mainichi Daily News |url=https://mainichi.jp/articles/20171002/ddm/004/070/054000c |access-date= |archive-date=2021-10-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211027133034/https://mainichi.jp/articles/20171002/ddm/004/070/054000c |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=公益財団法人 風に立つライオン基金|url=https://lion.or.jp/|kirish sanasi=|ish=公益財団法人 風に立つライオン基金|til=ja}}&lt;/ref&gt;.

Tropik tibbiyot va sogʻliqni saqlash sohasidagi taʼlim va tadqiqot boʻyicha dunyodagi yetakchi institutlardan biri sifatida tanilgan va Yaponiya yuqumli kasalliklar tadqiqot konsorsiumining aʼzosi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=感染症研究国際展開戦略プログラム（J-GRID）（これまでのプログラムについて） {{!}} 国立研究開発法人日本医療研究開発機構|url=https://www.amed.go.jp/program/list/15/01/001_jgrid02.html|kirish sanasi=|ish=www.amed.go.jp}}&lt;/ref&gt;.

Yuzdan ortiq aspirantlar tahsil olayotgan NUITM qoʻshni mamlakatlarda shifokorlar salohiyatini kuchaytirish dasturini amalga oshiradi va MEXT, Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi (Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi) orqali Afrika,&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.jst.go.jp/global/english/kadai/h2310_kenya.html|sarlavha=Development of Rapid Diagnostics and the Establishment of an Alert System for Outbreaks of Yellow Fever and Rift Valley Fever in Kenya &amp;#124; SATREPS (Science and Technology Research Partnership for Sustainable Development)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=AM|ism=On 22-yanvar 2019-yil at 9:58|sana=2019-01-22|sarlavha=How Japan Is Applying Its Knowledge and Experience to Ensure Health and Well-being for All|url=https://www.newsweek.com/sponsored/how-japan-applying-its-knowledge-and-experience-ensure-health-and-well-being-all|kirish sanasi=|ish=Newsweek|til=en}}&lt;/ref&gt; Janubiy Amerika va Osiyodagi yirik muassasalar tarmogʻi bilan hamkorlik qiladi&lt;ref&gt;https://www.jica.go.jp/english/publications/j-world/c8h0vm00008mqace-att/1401_03.pdf &lt;/ref&gt;. Rivojlanishga rasmiy yordam (Yaponiya) (ODA), Yaponiya tibbiy tadqiqotlar va taraqqiyot agentligi (AMED) va [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|JSST]] ham shular jumlasidandir. Institut [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|JSSTning]] tropik va rivojlanayotgan virusli kasalliklarni tadqiq qilish va maʼlumot olish boʻyicha hamkorlik markazi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=WHOCC - WHO Collaborating Centres|url=https://apps.who.int/whocc/Detail.aspx?16GuQgtefjBWxZ1PACi8VA==|kirish sanasi=|ish=apps.who.int}}&lt;/ref&gt; va JSSTning [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] uchun tasdiqlovchi testini taʼminlovchi referent laboratoriyalari sifatida ishlaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=WHO reference laboratories providing confirmatory testing for COVID-19|url=https://www.who.int/publications/m/item/who-reference-laboratories-providing-confirmatory-testing-for-covid-19|kirish sanasi=|ish=www.who.int|til=en}}&lt;/ref&gt;.

[[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19 pandemiyasiga]] javoban institut COVID-19 ga qarshi yuqumli kasalliklar boʻyicha xalqaro konsortsiumga (Favqulodda yordam jamgʻarmasi)&lt;ref&gt;https://www.mext.go.jp/content/20200220-mxt_senryaku-000005018_1.pdf {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220819081824/https://www.mext.go.jp/content/20200220-mxt_senryaku-000005018_1.pdf |date=2022-08-19 }} {{Bare URL PDF|date=March 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20200313073908836|sarlavha=Coronavirus restrictions affect cross-border research|ish=University World News}}&lt;/ref&gt;, yangi koronavirus, SARSga qarshi kurash choralarini ishlab chiqish boʻyicha xalqaro tadqiqot hamkorligiga rahbarlik qilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=新型コロナ、簡易な診断方法確立へ 長崎大など6国立大が共同研究|url=https://www.nishinippon.co.jp/item/n/585839/|kirish sanasi=|ish=西日本新聞ニュース|til=ja}}&lt;/ref&gt;. NUITM tadqiqotchilari mahalliy sogʻliqni saqlash institutlari bilan hamkorlikda SARS-CoV-2 diagnostikasi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Costa Atlantica cruise ship, once big virus cluster, leaves Nagasaki|url=http://www.asahi.com/ajw/articles/13420784|kirish sanasi=|ish=The Asahi Shimbun|til=en}}&lt;/ref&gt;, jumladan, yangi diagnostika vositalarini ishlab chiqish boʻyicha saʼy-harakatlarni boshlaganlar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=長崎クルーズ船、週内に乗員500人検査へ 自衛隊協力：朝日新聞デジタル|url=https://www.asahi.com/articles/ASN4R6QS6N4RTOLB00M.html|kirish sanasi=|ish=朝日新聞デジタル|til=yapon}}&lt;/ref&gt;. Texnologiyalarni uzatish va Janubi-Sharqiy Osiyodagi hamkasblari bilan hamkorlik natijasida, kasallik Yaponiya va Janubi-Sharqiy Osiyoda qanday tarqalishiga oydinlik kiritilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=ベトナム、長崎大学と協力で新型コロナ抗体検出キットを開発［社会］|url=https://www.viet-jo.com/news/social/200505150211.html|kirish sanasi=|ish=VIETJOベトナムニュース|til=yapon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=With COVID-19 under control, Vietnam looks to rebuild economy {{!}} NHK WORLD-JAPAN News|url=https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/backstories/1135/|kirish sanasi=|ish=NHK WORLD|til=en}}&lt;/ref&gt;.

=== Nagasaki iqtisodiyot kolleji ===
Yana bir muhim oʻquv binosi Nagasaki iqtisodiyot kolleji hisoblanadi. U 1905-yil mart oyida {{Nixongo|Nagasaki Higher Commercial School|長崎高等商業学校|Nagasaki kōtō shōgyō gakkō}} sifatida tashkil etilgan. Bu [[Tokio]] (1887), Kobe (1902) va Yamaguchi (1905-yil fevral) dan keyin Yaponiyadagi toʻrtinchi milliy tijorat kolleji boʻlib, talabalarni Xitoy, Koreya va Janubi-Sharqiy Osiyo bilan biznes hamkorliklarini shakllantirib, oʻqitishga qaratilgan. 1917-yilda u savdo sohasini oʻqitish uchun tezkor kurs (bir yillik kurs) qoʻshadi va kurs talabalari uchun bino 1919-yilda qurilgan (bugungi kunda Keyrin Hall da joylashgan).

1944-yilda muassasa {{Nixongo|Nagasaki College of Economics|長崎経済専門学校|Nagasaki keizai senmon gakkō}} deb oʻzgartiriladi. 1945-yil 9-avgustda Nagasaki atom bombasi zarbasiga uchragan boʻlsa-da, kollej binolari Kompira togʻi tomonidan himoyalangani sabab zarar benihoya koʻp boʻlmaydi. Uning kampusi (Katafuchi kampusi) Nagasaki universitetining Iqtisodiyot fakulteti tomonidan foydalanilgan.

== Bakalavr maktablari ==

; Bunkyo kampusi

* Global gumanitar va ijtimoiy fanlar maktabi
* Taʼlim fakulteti
* Farmatsevtika fanlari fakulteti
* Muhandislik fakulteti
* Atrof-muhitni oʻrganish fakulteti
* Baliqchilik fakulteti

; Sakamoto kampusi

* Tibbiyot maktabi
* Stomatologiya maktabi

; Katafuchi kampusi

* Iqtisodiyot fakulteti

== Oliy maktablar ==

* Oliy taʼlim maktabi (faqat magistratura kurslari)
* Oliy iqtisodiyot maktabi
* Fan va texnologiya oliy maktabi
* Biotibbiyot fanlari oliy maktabi
* Xalqaro sogʻliqni saqlashni rivojlantirish oliy maktabi (faqat magistratura kurslari uchun)
* Global gumanitar va ijtimoiy fanlar oliy maktabi

== Tadqiqot institutlari ==

* Atom bombasi kasalliklari instituti, Nagasaki universiteti biotibbiyot fanlari oliy maktabi

== Xorijiy universitet va institutlar bilan hamkorlik va memorandum ==

* Islom universiteti, [[Bangladesh]] (Memorandum)

== Munozara ==
2019-yil aprel oyida Nagasaki universiteti oʻz kampusida chekishni taqiqlagani uchun tanqid ostiga olinadi. Bu oʻqituvchilarni ishga olinishiga toʻsqinlik qiladi. Koʻplab chekuvchilar va chekmaydiganlarga nisbatan qoʻllangan bu chora ularning shaxsiy hayotiga aralashish deb hisoblandi. Koʻpchilik insonlar, chekish ularning ish faoliyati bilan bogʻliq emasligini taʼkidlaydi[https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/japan-university-bans-smokers-from-all-teaching-posts].

Bir necha kishi kamsitilgani uchun universitet ustidan sudga murojaat qilgan. Biroq, hozircha hech qanday daʼvo hal qilinmagan.

== Taniqli bitiruvchilar ==

* Takashi Nagai, radiologiyaga ixtisoslashgan [[shifokor]], A-bomba qurboni.
* Osamu Shimomura, organik kimyogar va dengiz biologi, 2008-yilda ikki amerikalik kimyogar bilan yashil floresan oqsilni kashf etgani va ishlab chiqqani uchun [[Kimyo boʻyicha Nobel mukofoti|kimyo boʻyicha Nobel mukofoti bilan]] taqdirlangan.

== Yana qarang ==

* [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|JSSV]]
* [[Yaponiya]]
* [[Yaponiyada taʼlim]]
* [[Nagasaki]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [https://web.archive.org/web/20161202203304/http://www.nagasaki-u.ac.jp/en/ Nagasaki universiteti]
[[Turkum:Yaponiyadagi universitetlar]]
[[Turkum:Nagasaki]]
[[Turkum:Universitetlar]]</text>
      <sha1>0h536xj72dgdaoyiug0f8emhpfaeee6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480739</id>
      <parentid>5480738</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:25:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Universitetlar]] olib tashlandi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480739</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18601" sha1="rqtoi4xqm4hdz9bqymwroksyjpc9b3p" xml:space="preserve">{| class=&quot;infobox vcard&quot;
|+ class=&quot;infobox-title fn org&quot; id=&quot;5&quot; style=&quot;font-size:125%;&quot; |Nagasaki universiteti
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-subheader&quot; |&lt;div class=&quot;nickname&quot;&gt; (''Nagasaki Daigaku'')&lt;/div&gt;
|- class=&quot;mw-file-description&quot; href=&quot;./File:NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg&quot;
| colspan=&quot;2&quot; class=&quot;infobox-image&quot; |[[Fayl:NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg|frameless]]
|- class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot;
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Turi
| class=&quot;infobox-data&quot; | Milliy
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Tashkil etilgan
| class=&quot;infobox-data&quot; | 1949-yil
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Universitet prezidenti
| class=&quot;infobox-data&quot; | Shigeru Katamin
|- class=&quot;infobox-data&quot;
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Manzil
| class=&quot;infobox-data adr&quot; |&lt;div class=&quot;locality&quot; style=&quot;display:inline&quot;&gt; [[Nagasaki]]&lt;/div&gt; &lt;div class=&quot;country-name&quot; style=&quot;display:inline&quot;&gt; Yaponiya&lt;/div&gt;
|-
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Kampus
| class=&quot;infobox-data&quot; | Shahar
|- class=&quot;country-name&quot; style=&quot;display:inline&quot;
! class=&quot;infobox-label&quot; scope=&quot;row&quot; style=&quot;padding-right:0.65em;&quot; | Veb-sayt
| class=&quot;infobox-data&quot; | &lt;span class=&quot;url&quot;&gt;[http://www.nagasaki-u.ac.jp/en www.nagasaki-u.ac.jp/en]&lt;/span&gt;
|}
'''Nagasaki universiteti''' ([[Yapon tili|yaponcha]]: 長崎大学, ''Nagasaki daigaku)'' Yaponiyaning milliy universiteti, uning yana bir nomi Chodai ''(''{{Lang|ja|長大}}). Universitetning asosiy korpusi Yaponiyaning Nagasaki prefekturasi markazidagi Nagasaki shahrida joylashgan.

== Tarixi ==
[[Fayl:Nagasaki_Medical_College.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/96/Nagasaki_Medical_College.jpg/200px-Nagasaki_Medical_College.jpg|thumb|200x200px| Meiji davridagi Nagasaki tibbiyot kolleji]]
[[Fayl:Nagasaki_1945_-_Before_and_after_(adjusted).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4e/Nagasaki_1945_-_Before_and_after_%28adjusted%29.jpg/200px-Nagasaki_1945_-_Before_and_after_%28adjusted%29.jpg|thumb|219x219px| Nagasaki atom bombasidan oldin va keyin. „17“: Nagasaki tibbiyot kolleji, „20“: kasalxona]]
[[Fayl:NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg/200px-NagasakiUniv_Katafuchi_KeirinHall.jpg|thumb|200x200px| Katafuchi kampusidagi Keyrin zali, 1919-yilda qurilgan]]
Nagasaki universiteti 1949-yilda bir nechta milliy institutlarni, xususan, Nagasaki tibbiyot kollejini (shu jumladan, kollej kasalxonasi va farmatsevtika fanlari kolleji), Nagasaki iqtisodiyot kolleji, Nagasaki oddiy maktabi, Nagasaki yoshlar maktabi va Nagasaki oʻrta maktabini oʻz ichiga olgan holda tashkil etilgan&lt;ref name=&quot;hist&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nagasaki-u.ac.jp/guidance/gaiyo/h19/h19-001.pdf|sarlavha=Nagasaki University: Organization/Historical Sketch|kirish sanasi=|arxivsana=2012-02-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120214170100/http://www.nagasaki-u.ac.jp/guidance/gaiyo/h19/h19-001.pdf}}&lt;/ref&gt;.

Yangi asosiy kampus (Bunkyo Campus) ilgari Mitsubishi Arms Factory (Ohashi zavodi) zavodi hududida joylashgan&lt;ref name=&quot;abombmap&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www-sdc.med.nagasaki-u.ac.jp/n50/disaster/D-map.gif|sarlavha=Nagasaki University: Physical Damages caused by the Nagasaki Atomic Bombing|kirish sanasi=|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070830233249/http://www-sdc.med.nagasaki-u.ac.jp/n50/disaster/D-map.gif|arxivsana=30-avgust 2007-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Nagasaki tibbiyot kolleji ===
Binolarining eng qadimgisi Nagasaki tibbiyot kollejidir. U 1857-yil noyabr oyida [[Tokugava|Tokugava Shogunate]] filiali tomonidan {{Nixongo|Medical Training Institute|医学伝習所|Igaku denshūsho}} sifatida tashkil etilgan. Birinchi professor J.L.C. Pompe van Meerdervoort boʻlgan. Institut Yaponiyadagi birinchi gʻarbiy uslubdagi (''Kampo'' emas) tibbiyot maktablaridan biri boʻladi. 1861-yilda Nagasaki kasalxonasiga asos solinadi va Meiji restavratsiyasidan keyin maktab jamoat (prefektura, keyinchalik milliy) tibbiyot maktabiga aylantiriladi. U 1901-yilda {{Nixongo|Nagasaki Vocational School of Medicine|長崎医学専門学校|Nagasaki igaku senmon gakkō}} ga&lt;ref name=&quot;hist&quot;/&gt;, soʻngra {{Nixongo|Nagasaki Medical College|長崎医科大学|Nagasaki ika daigaku}} ga aylantiriladi.

Yaponiya [[Tinch okeanidagi urush|Tinch okeanidagi urushda]] qatnashgandan soʻng, tibbiyot kolleji urushda koʻmak berish uchun bir nechta institutlarni oʻziga qoʻshib oladi, masalan, Vaqtinchalik Tibbiyot kolleji (1940) va Sharqiy Osiyo Endemik tadqiqot instituti (1942, bugungi kunda Tropik tibbiyot instituti). 1945-yil 9-avgustda kollej atom bombasidan katta zarar koʻradi, chunki u [[Gipotsentr|gipomarkazdan]] atigi 500-700 metr uzoqlikda joylashgan edi&lt;ref name=&quot;abombmap&quot;/&gt;. 800 dan ortiq professor, talabalar va tibbiyot xodimlari halok boʻladi. Kollej 1945-yil sentyabr oyida Omuraga, keyin esa 1946-yilda Isahayaga koʻchiriladi. Eski kampus (Sakamoto kampusi) 1950-yilda Nagasaki universitetiga birlashtirilgandan soʻng qayta tiklanadi.

==== Tropik tibbiyot instituti ====
[[Fayl:Institute_of_Tropica_lMedicine_Nagasaki_University.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f7/Institute_of_Tropica_lMedicine_Nagasaki_University.jpg/200px-Institute_of_Tropica_lMedicine_Nagasaki_University.jpg|thumb|200x200px| Nagasaki universiteti Tropik tibbiyot instituti]]
Tropik Tibbiyot instituti (長崎大学熱帯医学研究所, NEKKEN yoki NUITM) dastlab Sharqiy Osiyodagi endemik kasalliklar boʻyicha asosiy va amaliy tadqiqotlarni oʻtkazish uchun Nagasaki tibbiyot kolleji qoshida tashkil etilgan. 1949-yilda institut boshqa muassasalar bilan birlashtirilib, Milliy maktabni tashkil etish toʻgʻrisidagi qonunning yangi qaroriga binoan Nagasaki universiteti qoshida ochilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=About Us {{!}} Institute of Tropical Medicine, Nagasaki University|url=http://www.tm.nagasaki-u.ac.jp/nekken/en/about/|kirish sanasi=|ish=www.tm.nagasaki-u.ac.jp}}&lt;/ref&gt;.

1946-yildan beri NUITM tadqiqotchilari tropik va rivojlanayotgan kasalliklar boʻyicha fundamental va amaliy tadqiqotlar oʻtkazadilar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=|ism=|sana=|sarlavha=NEKKEN 75th Anniversary|url=http://www.tm.nagasaki-u.ac.jp/nekken/publications/files/nekken75th.pdf|kirish sanasi=|ish=}}&lt;/ref&gt;. Bu yuqumli kasalliklar epidemiologiyasini oʻrganish va yuqumli kasalliklarga qarshi emlash va terapevtikani ishlab chiqishni oʻz ichiga oladi. NUITM tadqiqotchilari yangi paydo boʻlgan va qayta paydo boʻlgan kasalliklarni oʻrganish uchun Vetnamda&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Vietnamese and Japanese researchers develop test kit for Covid-19 {{!}} The Star|url=https://www.thestar.com.my/news/regional/2020/05/06/vietnamese-and-japanese-researchers-develop-test-kit-for-covid-19|kirish sanasi=|ish=www.thestar.com.my}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=ベトナム製の新型コロナ検査キット、WHOが認証［社会］|url=https://www.viet-jo.com/news/social/200427201549.html|kirish sanasi=|ish=VIETJOベトナムニュース|til=yapon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=WHO {{!}} Zika virus infection — Viet Nam|url=http://www.who.int/csr/don/12-april-2016-zika-viet-nam/en/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160415130952/http://www.who.int/csr/don/12-april-2016-zika-viet-nam/en/|arxivsana=15-aprel 2016-yil|kirish sanasi=|ish=WHO}}&lt;/ref&gt; Filippinda&lt;ref&gt;{{jurnal manbasi|last=Villanueva|first1=Annavi Marie G.|last2=Lazaro|first2=Jezreel|last3=Sayo|first3=Ana Ria|last4=Myat Han|first4=Su|last5=Ukawa|first5=Tatsuya|last6=Suzuki|first6=Shuichi|last7=Takaya|first7=Saho|last8=Telan|first8=Elizabeth|last9=Solante|first9=Rontgene|date=September 2020|title=COVID-19 Screening for Healthcare Workers in a Tertiary Infectious Diseases Referral Hospital in Manila, the Philippines|journal=The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene|volume=103|issue=3|pages=1211–1214|doi=10.4269/ajtmh.20-0715|issn=1476-1645|pmc=7470521|pmid=32729461}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=List: Countries giving aid to Philippines during coronavirus pandemic|url=https://www.rappler.com/nation/list-foreign-aid-philippines-coronavirus-pandemic|kirish sanasi=|ish=Rappler|til=en|qaralgan sana=2022-08-02|arxivsana=2021-10-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211025210311/https://www.rappler.com/nation/list-foreign-aid-philippines-coronavirus-pandemic}}&lt;/ref&gt; va Keniyada&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=生後2時間の赤ちゃんも指紋認証 NECがケニアで実証実験|url=https://www.itmedia.co.jp/news/articles/1906/20/news093.html|kirish sanasi=|ish=ITmedia News|til=ja}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=21-sentabr 2020-yil|ism=Monday|sarlavha=How Japan is helping ease Kenya's healthcare burden|url=https://www.businessdailyafrica.com/bd/opinion-analysis/ideas-debate/how-japan-is-helping-ease-kenya-s-healthcare-burden-2305022|kirish sanasi=|ish=Business Daily|sana=22-sentabr 2020-yil|til=en}}&lt;/ref&gt; bir qancha xalqaro tadqiqot hamkorliklarini oʻrnatdilar. Institut Vetnam va Keniyada tadqiqot stansiyalariga ega. Uning diqqatga sazovorligi shundaki, Keniyada olib borilgan dala tadqiqotlari mashhur qoʻshiq&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2021-01-04 |title=１３年ぶり紅白出場、さだまさしさん 「一人じゃない」歌に込め |language=yapon |work=Mainichi Daily News |url=https://mainichi.jp/articles/20210104/dde/001/040/027000c |access-date=}}&lt;/ref&gt;, roman va xayriya jamgʻarmasini ilhomlantirgan, hamda ''The Lion standing in the wind'' (''Shamolda turgan sher)'' filmida ham namoyish etilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=さだまさしの映画、『風に立つライオン』の制作エピソード◆Vol.24｜医療維新 - m3.comの医療コラム|url=https://www.m3.com/open/iryoIshin/article/623795/|kirish sanasi=|ish=www.m3.com|til=yapon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2017-10-02 |title=風に立つライオン |language=ja |work=Mainichi Daily News |url=https://mainichi.jp/articles/20171002/ddm/004/070/054000c |access-date= |archive-date=2021-10-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211027133034/https://mainichi.jp/articles/20171002/ddm/004/070/054000c |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=公益財団法人 風に立つライオン基金|url=https://lion.or.jp/|kirish sanasi=|ish=公益財団法人 風に立つライオン基金|til=ja}}&lt;/ref&gt;.

Tropik tibbiyot va sogʻliqni saqlash sohasidagi taʼlim va tadqiqot boʻyicha dunyodagi yetakchi institutlardan biri sifatida tanilgan va Yaponiya yuqumli kasalliklar tadqiqot konsorsiumining aʼzosi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=感染症研究国際展開戦略プログラム（J-GRID）（これまでのプログラムについて） {{!}} 国立研究開発法人日本医療研究開発機構|url=https://www.amed.go.jp/program/list/15/01/001_jgrid02.html|kirish sanasi=|ish=www.amed.go.jp}}&lt;/ref&gt;.

Yuzdan ortiq aspirantlar tahsil olayotgan NUITM qoʻshni mamlakatlarda shifokorlar salohiyatini kuchaytirish dasturini amalga oshiradi va MEXT, Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi (Yaponiya xalqaro hamkorlik agentligi) orqali Afrika,&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.jst.go.jp/global/english/kadai/h2310_kenya.html|sarlavha=Development of Rapid Diagnostics and the Establishment of an Alert System for Outbreaks of Yellow Fever and Rift Valley Fever in Kenya &amp;#124; SATREPS (Science and Technology Research Partnership for Sustainable Development)}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=AM|ism=On 22-yanvar 2019-yil at 9:58|sana=2019-01-22|sarlavha=How Japan Is Applying Its Knowledge and Experience to Ensure Health and Well-being for All|url=https://www.newsweek.com/sponsored/how-japan-applying-its-knowledge-and-experience-ensure-health-and-well-being-all|kirish sanasi=|ish=Newsweek|til=en}}&lt;/ref&gt; Janubiy Amerika va Osiyodagi yirik muassasalar tarmogʻi bilan hamkorlik qiladi&lt;ref&gt;https://www.jica.go.jp/english/publications/j-world/c8h0vm00008mqace-att/1401_03.pdf &lt;/ref&gt;. Rivojlanishga rasmiy yordam (Yaponiya) (ODA), Yaponiya tibbiy tadqiqotlar va taraqqiyot agentligi (AMED) va [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|JSST]] ham shular jumlasidandir. Institut [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|JSSTning]] tropik va rivojlanayotgan virusli kasalliklarni tadqiq qilish va maʼlumot olish boʻyicha hamkorlik markazi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=WHOCC - WHO Collaborating Centres|url=https://apps.who.int/whocc/Detail.aspx?16GuQgtefjBWxZ1PACi8VA==|kirish sanasi=|ish=apps.who.int}}&lt;/ref&gt; va JSSTning [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi|COVID-19]] uchun tasdiqlovchi testini taʼminlovchi referent laboratoriyalari sifatida ishlaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=WHO reference laboratories providing confirmatory testing for COVID-19|url=https://www.who.int/publications/m/item/who-reference-laboratories-providing-confirmatory-testing-for-covid-19|kirish sanasi=|ish=www.who.int|til=en}}&lt;/ref&gt;.

[[COVID-19 pandemiyasi|COVID-19 pandemiyasiga]] javoban institut COVID-19 ga qarshi yuqumli kasalliklar boʻyicha xalqaro konsortsiumga (Favqulodda yordam jamgʻarmasi)&lt;ref&gt;https://www.mext.go.jp/content/20200220-mxt_senryaku-000005018_1.pdf {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220819081824/https://www.mext.go.jp/content/20200220-mxt_senryaku-000005018_1.pdf |date=2022-08-19 }} {{Bare URL PDF|date=March 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.universityworldnews.com/post.php?story=20200313073908836|sarlavha=Coronavirus restrictions affect cross-border research|ish=University World News}}&lt;/ref&gt;, yangi koronavirus, SARSga qarshi kurash choralarini ishlab chiqish boʻyicha xalqaro tadqiqot hamkorligiga rahbarlik qilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=新型コロナ、簡易な診断方法確立へ 長崎大など6国立大が共同研究|url=https://www.nishinippon.co.jp/item/n/585839/|kirish sanasi=|ish=西日本新聞ニュース|til=ja}}&lt;/ref&gt;. NUITM tadqiqotchilari mahalliy sogʻliqni saqlash institutlari bilan hamkorlikda SARS-CoV-2 diagnostikasi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Costa Atlantica cruise ship, once big virus cluster, leaves Nagasaki|url=http://www.asahi.com/ajw/articles/13420784|kirish sanasi=|ish=The Asahi Shimbun|til=en}}&lt;/ref&gt;, jumladan, yangi diagnostika vositalarini ishlab chiqish boʻyicha saʼy-harakatlarni boshlaganlar&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=長崎クルーズ船、週内に乗員500人検査へ 自衛隊協力：朝日新聞デジタル|url=https://www.asahi.com/articles/ASN4R6QS6N4RTOLB00M.html|kirish sanasi=|ish=朝日新聞デジタル|til=yapon}}&lt;/ref&gt;. Texnologiyalarni uzatish va Janubi-Sharqiy Osiyodagi hamkasblari bilan hamkorlik natijasida, kasallik Yaponiya va Janubi-Sharqiy Osiyoda qanday tarqalishiga oydinlik kiritilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=ベトナム、長崎大学と協力で新型コロナ抗体検出キットを開発［社会］|url=https://www.viet-jo.com/news/social/200505150211.html|kirish sanasi=|ish=VIETJOベトナムニュース|til=yapon}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=With COVID-19 under control, Vietnam looks to rebuild economy {{!}} NHK WORLD-JAPAN News|url=https://www3.nhk.or.jp/nhkworld/en/news/backstories/1135/|kirish sanasi=|ish=NHK WORLD|til=en}}&lt;/ref&gt;.

=== Nagasaki iqtisodiyot kolleji ===
Yana bir muhim oʻquv binosi Nagasaki iqtisodiyot kolleji hisoblanadi. U 1905-yil mart oyida {{Nixongo|Nagasaki Higher Commercial School|長崎高等商業学校|Nagasaki kōtō shōgyō gakkō}} sifatida tashkil etilgan. Bu [[Tokio]] (1887), Kobe (1902) va Yamaguchi (1905-yil fevral) dan keyin Yaponiyadagi toʻrtinchi milliy tijorat kolleji boʻlib, talabalarni Xitoy, Koreya va Janubi-Sharqiy Osiyo bilan biznes hamkorliklarini shakllantirib, oʻqitishga qaratilgan. 1917-yilda u savdo sohasini oʻqitish uchun tezkor kurs (bir yillik kurs) qoʻshadi va kurs talabalari uchun bino 1919-yilda qurilgan (bugungi kunda Keyrin Hall da joylashgan).

1944-yilda muassasa {{Nixongo|Nagasaki College of Economics|長崎経済専門学校|Nagasaki keizai senmon gakkō}} deb oʻzgartiriladi. 1945-yil 9-avgustda Nagasaki atom bombasi zarbasiga uchragan boʻlsa-da, kollej binolari Kompira togʻi tomonidan himoyalangani sabab zarar benihoya koʻp boʻlmaydi. Uning kampusi (Katafuchi kampusi) Nagasaki universitetining Iqtisodiyot fakulteti tomonidan foydalanilgan.

== Bakalavr maktablari ==

; Bunkyo kampusi

* Global gumanitar va ijtimoiy fanlar maktabi
* Taʼlim fakulteti
* Farmatsevtika fanlari fakulteti
* Muhandislik fakulteti
* Atrof-muhitni oʻrganish fakulteti
* Baliqchilik fakulteti

; Sakamoto kampusi

* Tibbiyot maktabi
* Stomatologiya maktabi

; Katafuchi kampusi

* Iqtisodiyot fakulteti

== Oliy maktablar ==

* Oliy taʼlim maktabi (faqat magistratura kurslari)
* Oliy iqtisodiyot maktabi
* Fan va texnologiya oliy maktabi
* Biotibbiyot fanlari oliy maktabi
* Xalqaro sogʻliqni saqlashni rivojlantirish oliy maktabi (faqat magistratura kurslari uchun)
* Global gumanitar va ijtimoiy fanlar oliy maktabi

== Tadqiqot institutlari ==

* Atom bombasi kasalliklari instituti, Nagasaki universiteti biotibbiyot fanlari oliy maktabi

== Xorijiy universitet va institutlar bilan hamkorlik va memorandum ==

* Islom universiteti, [[Bangladesh]] (Memorandum)

== Munozara ==
2019-yil aprel oyida Nagasaki universiteti oʻz kampusida chekishni taqiqlagani uchun tanqid ostiga olinadi. Bu oʻqituvchilarni ishga olinishiga toʻsqinlik qiladi. Koʻplab chekuvchilar va chekmaydiganlarga nisbatan qoʻllangan bu chora ularning shaxsiy hayotiga aralashish deb hisoblandi. Koʻpchilik insonlar, chekish ularning ish faoliyati bilan bogʻliq emasligini taʼkidlaydi[https://www.straitstimes.com/asia/east-asia/japan-university-bans-smokers-from-all-teaching-posts].

Bir necha kishi kamsitilgani uchun universitet ustidan sudga murojaat qilgan. Biroq, hozircha hech qanday daʼvo hal qilinmagan.

== Taniqli bitiruvchilar ==

* Takashi Nagai, radiologiyaga ixtisoslashgan [[shifokor]], A-bomba qurboni.
* Osamu Shimomura, organik kimyogar va dengiz biologi, 2008-yilda ikki amerikalik kimyogar bilan yashil floresan oqsilni kashf etgani va ishlab chiqqani uchun [[Kimyo boʻyicha Nobel mukofoti|kimyo boʻyicha Nobel mukofoti bilan]] taqdirlangan.

== Yana qarang ==

* [[Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti|JSSV]]
* [[Yaponiya]]
* [[Yaponiyada taʼlim]]
* [[Nagasaki]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [https://web.archive.org/web/20161202203304/http://www.nagasaki-u.ac.jp/en/ Nagasaki universiteti]
[[Turkum:Yaponiyadagi universitetlar]]
[[Turkum:Nagasaki]]</text>
      <sha1>rqtoi4xqm4hdz9bqymwroksyjpc9b3p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rande Gerber</title>
    <ns>0</ns>
    <id>768694</id>
    <revision>
      <id>5480971</id>
      <parentid>5477862</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:27:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <origin>5480971</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1052" sha1="cm98ww1cc8lgjgmiku755hk3ck54fa5" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi|ismi=Rande Gerber|tugʻilgan paytidagi ismi=|tavallud sanasi={{tugʻilgan sanasi va yoshi|1962|4|27}}|tavallud joyi=[[Nyu York]], [[AQSh]]|kasbi=Biznesmen|faoliyat_yillari=1986-hozirgacha|turmush oʻrtogʻi={{Nikoh|[[Cindy Crawford]]|1998}}|bolalari=2|sayt={{URL|https://gerberbars.com/}}}}
'''Rande Gerber''' ([[1962-yil]] [[27-aprel]]) — amerikalik koʻngilochar sanoat biznesmeni va sobiq model&lt;ref name=&quot;general1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://gerberspirits.com |sarlavha=About Us: Rande Gerber |nashriyot=Gerber Spirits |qaralgan sana=4-iyun 2014-yil |arxivsana=27-noyabr 2020-yil |arxivurl=https://web.archive.org/web/20201127120520/https://www.gerberspirits.com/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://books.google.com/books?id=fugCAAAAMBAJ |sarlavha=New York Magazine |sana=10-mart 1997-yil |nashriyot=New York Media, LLC |qaralgan sana=8-fevral 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. 

== Manbalar ==
&lt;references responsive=&quot;0&quot;&gt;&lt;/references&gt;{{Stub}}
[[Turkum:1962-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Model (kasb)]]</text>
      <sha1>cm98ww1cc8lgjgmiku755hk3ck54fa5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kaori Sakamoto</title>
    <ns>0</ns>
    <id>772044</id>
    <revision>
      <id>5480990</id>
      <parentid>5260860</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T21:40:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Egilus</username>
        <id>57805</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480990</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="47322" sha1="stpzqft2v0hkzzqpb1478joxnzyp8v9" xml:space="preserve">{{Figurali uchuvchi bilgiqutisi|ismi-sharifi=Kaori Sakamoto|tasvir=[[Fayl:Kaori Sakamoto - 2018 Grand Prix of Helsinki - 42.jpg|260px]]|davlat=Yaponiya|t_joyi=Kobe, Yaponiya|t_vaqti=9-aprel, 2000-yil|boʻyi=159 sm|murabbiyi=Sonoko Nakono, Mitsuko Grem|xoreografi=Benua Risho|oldingi_xoreografi=Masaxiro, Kavagoe, Sonoko Nakono, Massimo Skali|yashash_joyi=Kobe, Yaponiya|jahon_reytingi=2|umumiy natija=236,09|ED natija=155,77|QD natija=80,32}}

'''Kaori Sakamoto''' ({{lang-ja|坂本 花織}} . [[2000]]-[[9-aprel|yil 9-aprel]], [[Kobe]], [[Yaponiya]]) — yakkalik konkida uchish bahslarida qatnashadigan yapon [[Figurali uchish|figurali uchuvchisi]]. Shaxsiy va jamoaviy turnirda ikki karra Olimpiya bronza medali sovrindori (2022), jahon chempioni (2022), Toʻrt qitʼa chempioni (2018). Osiyo kubogi gʻolibi (2017) va bronza medali sohibi (2015), Skate America turnirining ikki karra kumush medali sohibi (2017, 2018). Ikki karra Yaponiya chempioni (2019, 2022) va Yaponiya chempionatining kumush medali sohibi (2018, 2021). Oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionati (2017) va oʻsmirlar oʻrtasidagi Gran-pri finali (2016) bronza medali sovrindori. Jamoalar oʻrtasidagi jahon chempionatining kumush (2019) va bronza (2021) medali sohibi.

2022-yil 17-iyun holatiga koʻra International Skating Union ''(tarjimasi:Xalqaro konkida uchish ittifoqi)''&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://results.isu.org/ws/ws/wswomen.htm|sarlavha=ISU World Standings 2021/2022 — Women|sana=2022-02-17|nashriyot=''[[Международный союз конькобежцев|ИСУ]]''|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211215203150/https://results.isu.org/ws/ws/wswomen.htm|arxivsana=2022-01-15|kirish sanasi=2022-02-18}}&lt;/ref&gt; reytingida 2-oʻrinni egallab turibdi.

== Faoliyati ==

=== Dastlabki yillar ===
Kaori Sakamoto [[XX asr|20-asrning]] soʻnggi yilida Kobe shahrida tugʻilgan. U bolaligidan figurali uchish bilan shugʻullangan.

=== 2013/2014 yilgi mavsum ===
Olimpiya mavsumida u [[Chexiya|Chexiyadagi]] oʻsmirlar oʻrtasidagi Gran-prida debyut qildi. Joriy mavsumda u oʻsmirlar oʻrtasidagi mamlakat chempionatida sakkizinchi oʻrinni egalladi.

=== 2014/2015 yilgi mavsum ===
Keyingi mavsumda figurali uchuvchi Gran-prining uy bosqichida ham chiqish qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1023519408.html|sarlavha=Гран-при среди юниоров. Четвёртый этап: Саханович выиграла, Первушкина пятая.|kirish sanasi=2017-07-05|arxivsana=2018-07-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180722184825/https://www.sports.ru/figure-skating/1023519408.html}}&lt;/ref&gt;. U oʻsmirlar oʻrtasidagi Yaponiya chempionatida vitse-chempion boʻldi va [[Tallin|Tallindagi]] milliy chempionat va oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida debyut qilish huquqini qoʻlga kiritdi va u yerda kuchli oltilikdan joy oldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.sports.ru/others/figure-skating/1027696284.html|sarlavha=Чемпионат мира среди юниоров. Медведева победила, Саханович — 2-я, Сотскова — 5-я.|kirish sanasi=2017-03-26|arxivsana=2016-03-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160305104937/http://www.sports.ru/others/figure-skating/1027696284.html}}&lt;/ref&gt;.

=== 2015/2016 yilgi mavsum ===
Keyingi mavsumda yaponlar mavsumni erta boshlashdi. U kattalar oʻrtasidagi Osiyo kubogi turnirida qatnashib, bronza medalini qoʻlga kiritdi. Keyin u [[Latviya]] (kumush medalni qoʻlga kiritdi)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1032478610.html|sarlavha=Гран-при среди юниоров. Второй этап: Сотскова победила, Федичкина четвёртая.|kirish sanasi=2017-07-22|arxivsana=2017-07-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170716180739/https://www.sports.ru/figure-skating/1032478610.html}}&lt;/ref&gt; va [[Polsha]] (toʻrtinchi oʻrin)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.sports.ru/others/figure-skating/1033287232.html|sarlavha=Гран-при среди юниоров. 5-й этап: Цурская победила, Митрофанова — 2-я.|kirish sanasi=2017-08-27|arxivsana=2016-10-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161012204218/http://www.sports.ru/others/figure-skating/1033287232.html}}&lt;/ref&gt; dagi Gran-prining oʻsmirlar bosqichining ikki bosqichida qatnashdi.

U milliy chempionatlarda yaxshi ishtirok etmadi, lekin fevral oyida [[Norvegiya|Norvegiyada]] boʻlib oʻtgan II qishki oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlarida qatnashdi va u yerda kuchli oltilikdan joy oldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.sports.ru/others/figure-skating/1037152981.html|sarlavha=Юношеские олимпийские игры: Цурская победила, Сотскова — 2-я, Турсынбаева — 3-я.|kirish sanasi=2017-03-26|arxivsana=2016-03-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160320004918/http://www.sports.ru/others/figure-skating/1037152981.html}}&lt;/ref&gt;.

=== 2016/2017 yilgi mavsum ===
Olimpiya oʻyinlaridan oldingi mavsumda yaponiyalik yakka konkida uchuvchisi yana Gran-prining kichik bosqichlarida oʻz uyida gʻolib chiqdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1043732675.html|sarlavha=Гран-при среди юниоров. Третий этап: Сакамото победила, Самодурова четвёртая.|kirish sanasi=2017-03-26|arxivsana=2021-08-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210811124205/https://www.sports.ru/figure-skating/1043732675.html}}&lt;/ref&gt; va [[Fransiya|Fransiyada]] ikkinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1043307004.html|sarlavha=Гран-при среди юниоров. Первый этап: Загитова одержала победу.|kirish sanasi=2017-09-02|arxivsana=2018-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180708133804/https://www.sports.ru/figure-skating/1043307004.html}}&lt;/ref&gt;. Bu unga [[Marsel|Marseldagi]] oʻsmirlar oʻrtasidagi Gran-pri finaliga yoʻllanma berdi. Fransiyada Kaori bronza medalini qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.sports.ru/figure-skating/1046337355.html|sarlavha=Гран-при среди юниоров. Финал: Загитова одержала победу, Губанова — вторая.|kirish sanasi=2017-03-26|arxivsana=2016-12-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161210135848/http://www.sports.ru/figure-skating/1046337355.html}}&lt;/ref&gt;. Koʻp oʻtmay, u Yaponiya oʻsmirlar chempionatida gʻolib chiqdi va milliy chempionatda yaponiyalik figurali uchuvchilarning sakkiztaligiga kirdi.

Mart oyining oʻrtalarida Sakamoto [[Taypey|Taypeyda]] oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatida ishtirok etdi va u yerda kechgan qiyin kurashda uchinchi oʻrinni egallashga muvaffaq boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1049342930.html|sarlavha=Чемпионат мира среди юниоров. Загитова победила, Хонда вторая, Константинова шестая.|kirish sanasi=2017-03-26|arxivsana=2017-03-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170319181912/https://www.sports.ru/figure-skating/1049342930.html}}&lt;/ref&gt;. Shu bilan birga, u oldingi barcha sport yutuqlarini yaxshiladi.

=== 2017/2018 yilgi mavsum: Olimpiya oʻyinlari ===
Sakamotoning yangi Olimpiya mavsumi avgust oyida u gʻolib chiqqan Osiyo Kubogida juda erta boshlandi. Sentyabr oyida yaponiyalik yakka konkida uchuvchi [[Salt Lake City|Solt-Leyk-Siti shahrida]]&lt;nowiki/&gt;gi musobaqada qatnashdi va u yerda [[:ru:U.S._International_Figure_Skating_Classic|U.S. International Figure Skating Classic]] ''(tarjimasi: AQSh Xalqaro figurali uchish klassikasi)'' da shohsupaga yaqin keldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1055650516.html|sarlavha=U.S. International Figure Skating Classic. Хонда одержала победу, Нагасу — вторая, Чен — третья.|kirish sanasi=2017-10-02|arxivsana=2017-10-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20171002215317/https://www.sports.ru/figure-skating/1055650516.html}}&lt;/ref&gt;.

Bir oy oʻtgach, u Rossiya bosqichida Gran-pri seriyasida debyut qildi, u yerda sportchi turnir jadvalining oʻrtasidan joy oldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1056705192.html|sarlavha=Rostelecom Cup. Медведева победила, Костнер — вторая, Радионова — четвёртая.|kirish sanasi=2017-10-27|arxivsana=2018-06-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180612161057/https://www.sports.ru/figure-skating/1056705192.html}}&lt;/ref&gt;. Shu bilan birga, u qisqa dastur boʻyicha oldingi yutugʻini oshirishga muvaffaq boʻldi. Noyabr oyi oxirida sportchi Leyk-Plasidda boʻlib oʻtgan Amerika Gran-prisida qatnashib, u yerda ikkinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1057807526.html|sarlavha=Skate America. Мияхара одержала победу, Цурская — четвёртая, Саханович — пятая.|kirish sanasi=2018-06-20|arxivsana=2018-06-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180620232044/https://www.sports.ru/figure-skating/1057807526.html}}&lt;/ref&gt;. Shu bilan birga, avvalgi barcha sport yutuqlari yana yaxshilandi.
[[Fayl:SAKAMOTO_Kaori_JPN_–_6th_Place_(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/SAKAMOTO_Kaori_JPN_%E2%80%93_6th_Place_%281%29.jpg/220px-SAKAMOTO_Kaori_JPN_%E2%80%93_6th_Place_%281%29.jpg|thumb| 2018-yilgi Olimpiya oʻyinlaridagi qisqa dastur]]
Dekabr oyi oxirida milliy chempionatda figurali uchuvchi oltin uchun kurashdi, ammo shiddatli kurashda u faqat ikkinchi oʻrinni egalladi. Bir oy oʻtgach, [[Taypey|Taypeydagi]] qitʼa chempionatida u mutaxassislarga katta syurpriz taqdim etdi. U chempion boʻlishga muvaffaq boʻldi va shu bilan birga oldingi barcha yutuqlarini yaxshiladi. Fevral oyi oʻrtalarida [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreyada]] boʻlib oʻtgan Olimpiya oʻyinlarining jamoaviy turnirida u yakka konkida uchuvchini almashtirdi va erkin dastur bilan chiqdi. Kaori Kannene shahridagi erkin dastur boʻyicha oxirgi oʻrinni egalladi. Yapon jamoasi yakunda beshinchi oʻrinni egalladi. Fevral oyi oxirida yaponiyalik figurali uchuvchi Olimpiya oʻyinlarining shaxsiy turnirida oltinchi oʻrinni egalladi. U qisqa dasturda oʻzining oldingi sport yutuqlarini yaxshilashga muvaffaq boʻldi.

=== 2018/2019-mavsum ===
Oktyabr oyida u Skate America Gran-pri bosqichida chiqish qildi, qisqa dasturdan soʻng 71,29 ball bilan ikkinchi oʻrinni egalladi, erkin dasturda ham 142,61 ball bilan ikkinchi oʻrinni egalladi, natijada u umumiy 213,90 ball bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2018/10/miyahara-takes-second-skate-america-gold/|sarlavha=Miyahara takes second Skate America gold|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2018-10-22|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105072633/https://www.goldenskate.com/2018/10/miyahara-takes-second-skate-america-gold/}}&lt;/ref&gt;. Xelsinki Gran-prisining ikkinchi bosqichida qisqa dasturda 57,26 ball bilan yettinchi, erkin dasturda 140,16 ball bilan ikkinchi oʻrinni egalladi va yakunda 197,42 ball bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2018/11/zagitova-wins-fifth-grand-prix-gold-in-helsinki/|sarlavha=Zagitova wins fifth Grand Prix gold in Helsinki|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2018-11-03|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105072637/https://www.goldenskate.com/2018/11/zagitova-wins-fifth-grand-prix-gold-in-helsinki/}}&lt;/ref&gt;. Gran-pri finalida qisqa dastur boʻyicha 70,23 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni, erkin dasturda ham 141,45 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egallab, jami 211,68 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2018/12/japans-rika-kihira-reigns-in-vancouver/|sarlavha=Japan's Rika Kihira reigns in Vancouver|muallif=Ted Flett|ish=Golden Skate|sana=2018-12-09|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105072644/https://www.goldenskate.com/2018/12/japans-rika-kihira-reigns-in-vancouver/}}&lt;/ref&gt;.

Dekabr oyida u Yaponiya chempionatida qatnashib, oltin medalni qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2018/12/sakamoto-shakes-it-up-at-japanese-nationals-wins-first-title/|sarlavha=Sakamoto shakes it up at Japanese Nationals; win's first title|muallif=Golden Skate|ish=Golden Skate|sana=2018-12-23|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105072642/https://www.goldenskate.com/2018/12/sakamoto-shakes-it-up-at-japanese-nationals-wins-first-title/}}&lt;/ref&gt;.

Fevral oyida u Toʻrt qitʼa chempionatida ishtirok etdi, qisqa dasturdan soʻng u 73,36 ball bilan ikkinchi, erkin dasturda 133,43 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi, ikkita dastur natijalariga koʻra umumiy 206,79 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2019/02/kihira-captures-gold-in-anaheim-in-debut-at-four-continents/|sarlavha=Kihira captures gold in Anaheim in debut at Four Continents|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2019-02-09|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105072633/https://www.goldenskate.com/2019/02/kihira-captures-gold-in-anaheim-in-debut-at-four-continents/}}&lt;/ref&gt;.

Mart oyida u Sayamada boʻlib oʻtgan jahon chempionatida ishtirok etdi. Qisqa dasturda 76,86 ball bilan ikkinchi oʻrinda&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1072810075.html|sarlavha=💥Загитова выиграла короткую программу на чемпионате мира, Медведева – 4-я, Самодурова – 9-я|ish=|sana=2019-03-19|nashriyot=[[Sports.ru]]|kirish sanasi=2022-02-06|arxivsana=2019-03-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190321143017/https://www.sports.ru/figure-skating/1072810075.html}}&lt;/ref&gt;, erkin dasturda 145,97 ball bilan beshinchi oʻrinda&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.isuresults.com/results/season1819/wc2019/data0205.htm|sarlavha=World Championships 2019|ish=www.isuresults.com|sana=2019-03-22|kirish sanasi=2022-02-06|arxivsana=2019-03-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190323042903/http://www.isuresults.com/results/season1819/wc2019/data0205.htm}}&lt;/ref&gt;, ikkita dastur yigʻindisida jami 222,83 ball bilan beshinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.isuresults.com/results/season1819/wc2019/data0290.htm|sarlavha=World Championships 2019|ish=www.isuresults.com|sana=2019-03-22|kirish sanasi=2022-02-06|arxivsana=2019-03-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190324000717/http://www.isuresults.com/results/season1819/wc2019/data0290.htm}}&lt;/ref&gt;. Aprel oyida u [[Fukuoka|Fukuokada]] boʻlib oʻtgan 2019-yilgi jamoalar oʻrtasidagi jahon chempionatida qatnashdi va u yerda qisqa va erkin dasturlarda uchinchi oʻrinni egalladi. Yaponiya terma jamoasi turnirning kumush medalini qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1073552768.html|sarlavha=⚡ США выиграли командный чемпионат мира, Россия – 3-я|ish=Sports.ru|kirish sanasi=2021-11-29|arxivsana=2019-05-09|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190509055901/https://www.sports.ru/figure-skating/1073552768.html}}&lt;/ref&gt;.

=== 2019/2020-mavsum ===
Sentyabr oyida u Ondrej Nepela Memorial turnirida ishtirok etdi, u yerda qisqa dasturdan soʻng 59,97 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi, erkin dasturda 134,45 ball bilan ikkinchi oʻrinni egalladi, natijada jami 194,42 ball bilan ushbu turnirning kumush medalini qoʻlga kiritdi. .

Oktyabr oyida u Skate America Gran-pri bosqichida chiqish qildi, qisqa dasturdan soʻng 73,25 ball bilan ikkinchi oʻrinda, erkin dasturda 129,22 ball bilan toʻrtinchi oʻrinda, yakunda 202,47 ball bilan toʻrtinchi oʻrinda edi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2019/10/2019-skate-america-ladies-free-skate/|sarlavha=Shcherbakova of Russia captures gold at Skate America in Grand Prix debut|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2019-10-20|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105072639/https://www.goldenskate.com/2019/10/2019-skate-america-ladies-free-skate/}}&lt;/ref&gt;. Noyabr oyida u [[:ru:Internationaux_de_France_2019|Internationaux de France]] Gran-prisining uchinchi bosqichida chiqish qildi, qisqa dasturda 64,08 ball bilan oltinchi, erkin dasturda 135,16 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.isuresults.com/results/season1920/gpfra2019/SEG004.htm|sarlavha=Free Skating|ish=www.isuresults.com|kirish sanasi=2022-02-06|arxivsana=2019-11-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191102200123/http://www.isuresults.com/results/season1920/gpfra2019/SEG004.htm}}&lt;/ref&gt;, yakunda jami 199 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.isuresults.com/results/season1920/gpfra2019/CAT002RS.htm|sarlavha=Ladies|ish=www.isuresults.com|kirish sanasi=2022-02-06|arxivsana=2019-11-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191102200112/http://www.isuresults.com/results/season1920/gpfra2019/CAT002RS.htm}}&lt;/ref&gt;.

U Yaponiya chempionatida oltinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2019/12/rika-kihira-claims-first-japanese-national-title/|sarlavha=Rika Kihira claims first Japanese National title|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2019-12-21|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2019-12-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191222225313/https://www.goldenskate.com/2019/12/rika-kihira-claims-first-japanese-national-title/}}&lt;/ref&gt;.

Milliy chempionatda oltinchi oʻrinni egallaganiga qaramay, u Toʻrt qitʼa chempionatiga yoʻllanma oldi. Toʻrt qitʼa chempionatida qisqa dasturda 73,07 ball bilan toʻrtinchi, erkin dasturda 129,72 ball bilan sakkizinchi oʻrinda, yakunda 202,79 ball bilan beshinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2020/02/kihira-defends-title-at-four-continents/|sarlavha=Kihira defends title at Four Continents|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2020-02-08|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-01-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210118042103/https://www.goldenskate.com/2020/02/kihira-defends-title-at-four-continents/}}&lt;/ref&gt;.

=== 2020/2021-mavsum ===
U Yaponiya chempionatida ikkinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=https://www.goldenskate.com/2020/12/2021-japanese-nationals-ladies-short/|sarlavha=Rika Kihira takes lead to defend her crown at Japanese Nationals|muallif=Paula Slater|ish=Golden Skate|sana=2020-12-25|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105090533/https://www.goldenskate.com/2020/12/2021-japanese-nationals-ladies-short/}}&lt;/ref&gt;.

Mart oyida [[Stokgolm|Stokgolmda]] boʻlib oʻtgan jahon chempionatida ishtirok etdi. Qisqa dasturdan soʻng u 70,38 ball bilan oltinchi, erkin dasturda 137,42 ball bilan beshinchi, jami 207,80 ball bilan oltinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1095358156-chempionat-mira-po-figurnomu-kataniyu-2021-trusova-vystupit-v-tretej-r.html|sarlavha=🥇🥈🥉 Щербакова победила на чемпионате мира по фигурному катанию-2021, Туктамышева – 2-я, Трусова – 3-я|ish=Sports.ru|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-11-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211105090535/https://www.sports.ru/figure-skating/1095358156-chempionat-mira-po-figurnomu-kataniyu-2021-trusova-vystupit-v-tretej-r.html}}&lt;/ref&gt;.

=== 2021/2022-mavsum ===
U yangi Olimpiya mavsumini figurali uchish boʻyicha Osiyo ochiq turnirida boshladi, qisqa dasturda 76,70 ball bilan oraliq birinchi oʻrinni, erkin dasturda 125,58 ball bilan ikkinchi oʻrinni egalladi, natijada jami 202 ochko bilan kumush medalni qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=http://www.isuresults.com/bios/isufs_cr_00014151.htm|sarlavha=Competition Results Kaori SAKAMOTO|nashriyot=[[Международный союз конькобежцев]]|kirish sanasi=2019-08-16|arxivsana=2019-10-22|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191022180929/http://www.isuresults.com/bios/isufs_cr_00014151.htm}}&lt;/ref&gt;.

Oktyabr oyi oxirida u Skate America Gran-Pri seriyasining birinchi bosqichida ishtirok etdi, u yerda qisqa dasturda 71,16 ball bilan toʻrtinchi oʻrinni egalladi, erkin dasturda 144,77 ball bilan uchinchi oʻrinni egalladi va yakunda 4-oʻrinni egalladi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://olympics.com/ru/news/etap-gran-pri-skeit-amerika-trusova-vyigryvaet-s-odnim-chetvernym|sarlavha=Этап Гран-при «Скейт Америка»: Трусова выигрывает с одним четверным|ish=Olympics.com|kirish sanasi=2021-11-05|arxivsana=2021-10-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211025182653/https://olympics.com/ru/news/etap-gran-pri-skeit-amerika-trusova-vyigryvaet-s-odnim-chetvernym}}&lt;/ref&gt; Noyabr oyida u NHK Trophy Gran-Pri seriyasining toʻrtinchi bosqichida chiqish qildi, u yerda qisqa dasturda 76,56 ball bilan birinchi oʻrinni egalladi, erkin dasturda ham 146,78 ball bilan birinchi oʻrinni egalladi va jami 223,34 ball bilan turnir gʻolibiga aylandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://matchtv.ru/figure-skating/matchtvnews_NI1436394_Japonka_Sakamoto_vyigrala_etap_Gran_pri_po_figurnomu_kataniju_v_Tokio_Rossijanki_ne_prinimali_uchastije_v_turnire|sarlavha=ЯПОНКА САКАМОТО ВЫИГРАЛА ЭТАП ГРАН-ПРИ ПО ФИГУРНОМУ КАТАНИЮ В ТОКИО. РОССИЯНКИ НЕ ПРИНИМАЛИ УЧАСТИЕ В ТУРНИРЕ|ish=|sana=2021-11-13|nashriyot=[[Матч ТВ]]}}&lt;/ref&gt;.

2021-yilgi Gran-Pri seriyasining olti bosqichi natijalariga koʻra, Kaori 24 ochko toʻpladi va 9-dekabrdan 12-dekabrgacha Yaponiyaning [[Osaka]] shahrida oʻtkazilishi kerak boʻlgan seriya finaliga&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1103745720-pyat-rossijskix-figuristok-vyshli-v-final-gran-pri-po-figurnomu-katani.html|sarlavha=Пять россиянок вышли в финал Гран-при по фигурному катанию. Впервые в истории там выступят пять человек от одной страны|ish=Sports.ru|kirish sanasi=2021-11-29|arxivsana=2021-11-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211129162138/https://www.sports.ru/figure-skating/1103745720-pyat-rossijskix-figuristok-vyshli-v-final-gran-pri-po-figurnomu-katani.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://olympics.com/ru/news/spisok-finalistov-serii-gran-pri-isu-po-figurnomu-kataniyu-2021-2022|sarlavha=Список финалистов серии Гран-при ISU по фигурному катанию 2021/2022. Взрослые и юниоры|ish=Olympics.com|kirish sanasi=2021-11-29|arxivsana=2021-11-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211128151543/https://olympics.com/ru/news/spisok-finalistov-serii-gran-pri-isu-po-figurnomu-kataniyu-2021-2022}}&lt;/ref&gt; yoʻllanmani qoʻlga kiritgan yagona yaponiyalik yakkalik konkida uchuvchisi boʻldi, ammo koronavirus infeksiyasining [[SARS-CoV-2 Omicron varianti|omikron shtammi]] tarqalish xavfi tufayli turnir bekor qilindi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.championat.com/figureskating/news-4531225-final-gran-pri-po-figurnomu-kataniyu-oficialno-otmenili.html|sarlavha=Финал Гран-при по фигурному катанию официально отменили|muallif=Александр Насонов|ish=www.championat.com|kirish sanasi=2022-01-04|arxivsana=2021-12-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211203085233/https://www.championat.com/figureskating/news-4531225-final-gran-pri-po-figurnomu-kataniyu-oficialno-otmenili.html}}&lt;/ref&gt;.

Dekabr oyi oxirida u Yaponiya chempionatida qatnashib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. Milliy chempionat natijalariga koʻra, Sakamoto Pekindagi Olimpiya oʻyinlari va Monpelyedagi jahon chempionatida ishtirok etadigan Yaponiya terma jamoasiga kiritildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1104780582-xanyu-uno-kagiyama-sakamoto-xiguchi-kavabe-miura-i-kixara-voshli-v-sos.html|sarlavha=Ханю, Уно, Кагияма, Сакамото, Хигучи, Кавабе, Миура и Кихара вошли в состав сборной Японии на Олимпийские игры-2022|ish=Sports.ru|kirish sanasi=2022-01-04|arxivsana=2021-12-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211228102823/https://www.sports.ru/figure-skating/1104780582-xanyu-uno-kagiyama-sakamoto-xiguchi-kavabe-miura-i-kixara-voshli-v-sos.html}}&lt;/ref&gt;.

Olimpiadada Sakamoto umumjamoa hisobida ishtirok etdi. Figurali uchuvchi erkin dasturda ishtirok etdi, oʻz dasturini xatosiz bajardi, uning natijalariga koʻra u ikkinchi boʻldi va Yaponiya jamoasiga 9 ochko keltirdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1106235750-rezultaty-proizvolnoj-programmy-zhenshhin-v-komandnom-turnire-po-figur.html|sarlavha=Результаты произвольной программы женщин в командном турнире по фигурному катанию на Олимпиаде-2022: Валиева показала лучший результат, Сакамото – 2-я|ish=|sana=2022-02-07|nashriyot=[[Sports.ru]]|kirish sanasi=2022-03-20|arxivsana=2022-03-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220320104404/https://www.sports.ru/figure-skating/1106235750-rezultaty-proizvolnoj-programmy-zhenshhin-v-komandnom-turnire-po-figur.html}}&lt;/ref&gt;. Yaponiya terma jamoasi jamoaviy turnirning bronza medali sohiblariga aylandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://rsport.ria.ru/20220207/figurnoe_katanie-1771384028.html|sarlavha=Российские фигуристы выиграли командный турнир на Олимпиаде в Пекине|muallif=РИА Новости Спорт|ish=|sana=2022-02-07|nashriyot=[[РИА Новости]]|kirish sanasi=2022-03-20|arxivsana=2022-03-03|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220303131036/https://rsport.ria.ru/20220207/figurnoe_katanie-1771384028.html}}&lt;/ref&gt;.

Qisqa dastur boʻyicha individual turnirda konkida uchuvchi oʻz dasturini xatosiz bajardi va 79,84 ball bilan oraliq uchinchi oʻrinni egalladi va shaxsiy rekordini yaxshiladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1106653749-rezultaty-korotkoj-programmy-u-zhenshhin-na-turnire-po-figurnomu-katan.html|sarlavha=Результаты короткой программы у женщин на турнире по фигурному катанию на Олимпиаде-2022: Валиева выиграла, Щербакова – 2-я, Трусова – 4-я|ish=|sana=2022-02-15|nashriyot=[[Sports.ru]]|kirish sanasi=2022-03-20|arxivsana=2022-03-20|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220320104414/https://www.sports.ru/figure-skating/1106653749-rezultaty-korotkoj-programmy-u-zhenshhin-na-turnire-po-figurnomu-katan.html}}&lt;/ref&gt;. Erkin dastur natijalariga koʻra, u ham erkin dasturda oʻzining eng yaxshi natijasini yaxshilash bilan birga 3-oʻrinni egalladi va jami 233,13 ball bilan bronza medalini qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.sports.ru/figure-skating/1106757070-olimpiada-2022-figurnoe-katanie-valieva-shherbakova-trusova-sakamoto-x.html|sarlavha=Олимпиада-2022. Фигурное катание. Щербакова победила, Трусова – 2-я, Сакамото – 3-я, Валиева – 4-я|ish=|sana=2022-02-17|nashriyot=[[Sports.ru]]|kirish sanasi=2022-03-20|arxivsana=2022-03-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220324132044/https://www.sports.ru/figure-skating/1106757070-olimpiada-2022-figurnoe-katanie-valieva-shherbakova-trusova-sakamoto-x.html}}&lt;/ref&gt;.

Mart oyida u Jahon chempionatida ishtirok etdi, u yerda qisqa dasturdan soʻng 80,32 ball bilan birinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=http://www.isuresults.com/results/season2122/wc2022/FSKWSINGLES-----------QUAL000100--_JudgesDetailsperSkater.pdf|sarlavha=Judges details per skater. Women short program|ish=www.isuresults.com|kirish sanasi=2022-03-26|arxivsana=2022-03-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220325101952/http://www.isuresults.com/results/season2122/wc2022/FSKWSINGLES-----------QUAL000100--_JudgesDetailsperSkater.pdf}}&lt;/ref&gt;, erkin dasturda esa 155,77 ball bilan birinchi oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=http://www.isuresults.com/results/season2122/wc2022/FSKWSINGLES-----------FNL-000100--_JudgesDetailsperSkater.pdf|sarlavha=Judges details per skater. Women free skating|kirish sanasi=2022-03-26|arxivsana=2022-03-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220325210638/http://www.isuresults.com/results/season2122/wc2022/FSKWSINGLES-----------FNL-000100--_JudgesDetailsperSkater.pdf}}&lt;/ref&gt;. Ikkala dastur boʻyicha ballar yigʻindisiga koʻra u 236,09 ball oldi va qisqa dasturda, erkin dasturda va umumiy ochkolarda oʻz natijalarini yaxshilagan holda chempionlikni qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.championat.com/figureskating/news-4646575-yaponskaya-figuristka-kaori-sakamoto-vyigrala-chempionat-mira-vo-francii.html|sarlavha=Японская фигуристка Каори Сакамото выиграла чемпионат мира во Франции|muallif=Елена Чистова|ish=|sana=2022-03-26|nashriyot=[[Чемпионат (сайт)|Чемпионат]]|kirish sanasi=2022-03-26|arxivsana=2022-03-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220325233748/https://www.championat.com/figureskating/news-4646575-yaponskaya-figuristka-kaori-sakamoto-vyigrala-chempionat-mira-vo-francii.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=ru|url=https://www.ntv.ru/novosti/2698976/?fb|sarlavha=Победительницей ЧМ по фигурному катанию стала Каори Сакамото|muallif=|ish=|sana=2022-03-26|nashriyot=[[НТВ]]|kirish sanasi=2022-03-26}}&lt;/ref&gt;.

== Dasturlar ==
{| class=&quot;wikitable collapsible collapsed&quot; style=&quot;width:75%;&quot;
! style=&quot;width:13%;height:60px;&quot; |Mavsum
! Qisqa dastur
! Bepul dastur
! koʻrgazmali chiqishlar
|-
! 2021—2022 yillar
&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=http://www.isuresults.com/bios/isufs00014151.htm|sarlavha=Kaori SAKAMOTO: 2021—2022|nashriyot=ISU Results|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211027095328/http://www.isuresults.com/bios/isufs00014151.htm|arxivsana=2021-10-27}}&lt;/ref&gt;
|
* „Endi biz ozodmiz“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|(из к/ф «[[Гладиатор (фильм, 2000)|Гладиатор]]») &lt;br&gt; [[Джеррард, Лиза|Лиза Джеррард]] и [[Циммер, Ханс|Ханс Циммер]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|(из к/ф «[[Гладиатор (фильм, 2000)|Гладиатор]]») &lt;br&gt; [[Джеррард, Лиза|Лиза Джеррард]] и [[Циммер, Ханс|Ханс Циммер]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|(из к/ф «[[Гладиатор (фильм, 2000)|Гладиатор]]») &lt;br&gt; [[Джеррард, Лиза|Лиза Джеррард]] и [[Циммер, Ханс|Ханс Циммер]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}
|
* „Menda boshqa jang qolmadi“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Имани]], [[Арман Амар]]}}
* Tris&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Голдинг, Элли|Элли Голдинг]], [[Junkie XL]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Голдинг, Элли|Элли Голдинг]], [[Junkie XL]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}
|
* „Tango Amore“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Эдвин Мартон]]}}

----

* Meni sevish uchun seni yoʻqot&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Селена Гомес]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Селена Гомес]] &lt;br&gt; хореография: Бенуа Ришо}}
|-
! 2020—2021 yillar
&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|til=en|url=http://www.isuresults.com/bios/isufs00014151.htm|sarlavha=Kaori SAKAMOTO: 2020—2021|nashriyot=ISU Results|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210417045830/http://www.isuresults.com/bios/isufs00014151.htm|arxivsana=2021-04-17}}&lt;/ref&gt;
|
* Muqaddima raqami. 2 &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Бах, Иоганн Себастьян|Иоганн Себастьян Бах]]&lt;br&gt;в исп. Jacques Loussier Trio}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Бах, Иоганн Себастьян|Иоганн Себастьян Бах]]&lt;br&gt;в исп. Jacques Loussier Trio}}
* Bax A La Jazz&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|Мэтт Херскауиц и Мэри Керр&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}} {{Small|Мэтт Херскауиц и Мэри Керр&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}
|
* &quot; Matritsa &quot;:
** Trinity Infinity
** „Oʻlimgacha kulib“
** „Chateau 2-jild“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Дэвис, Дон (композитор)|Дон Дэвис]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Дэвис, Дон (композитор)|Дон Дэвис]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}
|
* „Jin“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|Tsukuyomi}}
|-
! 2019-2020 yillar
|
* Ildiz yoʻq&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Мертон, Элис|Элис Мертон]]&lt;br&gt;хореография: [[Бурн, Ше-Линн|Ше-Линн Бурн]]}} {{Small|[[Мертон, Элис|Элис Мертон]]&lt;br&gt;хореография: [[Бурн, Ше-Линн|Ше-Линн Бурн]]}}
|
* &quot; Matritsa &quot;:
** Trinity Infinity
** „Oʻlimgacha kulib“
** „Chateau 2-jild“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Дэвис, Дон (композитор)|Дон Дэвис]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Дэвис, Дон (композитор)|Дон Дэвис]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}
|
* „Jin“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|Tsukuyomi}}
|-
! 2018-2019 yillar
|
* „Birinchi daqiqamdan“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Чёрч, Шарлотта|Шарлотта Чёрч]]&lt;br&gt;хореография: [[Уилсон, Дэвид (фигурист)|Дэвид Уилсон]]}} {{Small|[[Чёрч, Шарлотта|Шарлотта Чёрч]]&lt;br&gt;хореография: [[Уилсон, Дэвид (фигурист)|Дэвид Уилсон]]}}
|
* „Quchoq“
* „Sevgi hidi“
* „Oʻrmonga chuqur“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|(из к/ф «[[Пианино (фильм)|Пианино]]»)&lt;br&gt;[[Найман, Майкл|Майкл Найман]]}} {{Small|(из к/ф «[[Пианино (фильм)|Пианино]]»)&lt;br&gt;[[Найман, Майкл|Майкл Найман]]}}
* „Hayot daraxti toʻplami: yovvoyi tomon“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Каччапалья, Роберто|Роберто Каччапалья]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Каччапалья, Роберто|Роберто Каччапалья]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}
|
* „Onamga aytma“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|(из мюзикла «[[Кабаре (мюзикл)|Кабаре]]»)&lt;br&gt;[[Кандер, Джон|Джон Кандер]], [[Эбб, Фред|Фред Эбб]]}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|(из мюзикла «[[Кабаре (мюзикл)|Кабаре]]»)&lt;br&gt;[[Кандер, Джон|Джон Кандер]], [[Эбб, Фред|Фред Эбб]]}}

----

* „Jin“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|Tsukuyomi}}
|-
! 2017-2018 yillar
|
* &quot; Oy nuri sonatasi &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Бетховен, Людвиг ван|Людвиг ван Бетховен]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Бетховен, Людвиг ван|Людвиг ван Бетховен]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}
|
* &quot; [[Amélie|Ameli]] &quot;:
** „La Valse d’Amelie“
** „Sim ustida“
** „Gʻarq boʻlgan qiz“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Тьерсен, Ян|Янн Тьерсен]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Тьерсен, Ян|Янн Тьерсен]]&lt;br&gt;хореография: Бенуа Ришо}}
|
* „Olmoslar abadiy“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Бэсси, Ширли|Ширли Бэсси]]}}
* „Ism Bond … Jeyms Bond“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|Николас Додд}}
|-
! 2016-2017 yillar
|
* &quot; Rassom &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Бурс, Людовик|Людовик Бурс]]&lt;br&gt;хореография: [[Скали, Массимо|Массимо Скали]]}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Бурс, Людовик|Людовик Бурс]]&lt;br&gt;хореография: [[Скали, Массимо|Массимо Скали]]}}
|
* &quot; Binafsha rang &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Джонс, Куинси|Куинси Джонс]]&lt;br&gt;хореография: Массимо Скали}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Джонс, Куинси|Куинси Джонс]]&lt;br&gt;хореография: Массимо Скали}}
|
* &quot; Primavera Porteña &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Пьяццолла, Астор|Астор Пьяццолла]]&lt;br&gt; в исп. Кадзума Миура}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Пьяццолла, Астор|Астор Пьяццолла]]&lt;br&gt; в исп. Кадзума Миура}}
|-
! 2015-2016 yillar
|
* Malagenya&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Лекуона, Эрнесто|Эрнесто Лекуона]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Лекуона, Эрнесто|Эрнесто Лекуона]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое}}
|
* &quot; Binafsha rang &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Джонс, Куинси|Куинси Джонс]]&lt;br&gt;хореография: Массимо Скали}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|[[Джонс, Куинси|Куинси Джонс]]&lt;br&gt;хореография: Массимо Скали}}
|
|-
! 2014-2015 yillar
|
* „Qora koʻzlar“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|Флориан Херманн&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|Флориан Херманн&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|Флориан Херманн&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}
|
* „Uvertura“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|([[Ромео и Джульетта (Чайковский)|Ромео и Джульетта]])&lt;br&gt;[[Чайковский, Пётр Ильич|Пётр Чайковский]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|([[Ромео и Джульетта (Чайковский)|Ромео и Джульетта]])&lt;br&gt;[[Чайковский, Пётр Ильич|Пётр Чайковский]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|([[Ромео и Джульетта (Чайковский)|Ромео и Джульетта]])&lt;br&gt;[[Чайковский, Пётр Ильич|Пётр Чайковский]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}&lt;nowiki&gt;&lt;/br&gt;&lt;/nowiki&gt; {{Small|([[Ромео и Джульетта (Чайковский)|Ромео и Джульетта]])&lt;br&gt;[[Чайковский, Пётр Ильич|Пётр Чайковский]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое&lt;br&gt;Соноко Накано, Юкина Ота}}
|
|-
! 2013-2014 yillar
|
* „Hamma narsa ketadi“&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Портер, Коул|Коул Портер]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое}} {{Small|[[Портер, Коул|Коул Портер]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое}}
|
* &quot; Aladdin &quot;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt;&lt;br /&gt; {{Small|[[Менкен, Алан|Алан Менкен]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое}} {{Small|[[Менкен, Алан|Алан Менкен]]&lt;br&gt;хореография: Масасиро Кавагое}}
|
|}

== Sport yutuqlari ==
[[Fayl:Photos_–_Four_Continents_Championships_2018_–_Ladies_(Medalists)_(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/01/Photos_%E2%80%93_Four_Continents_Championships_2018_%E2%80%93_Ladies_%28Medalists%29_%281%29.jpg/220px-Photos_%E2%80%93_Four_Continents_Championships_2018_%E2%80%93_Ladies_%28Medalists%29_%281%29.jpg|right|thumb| 2018-yilgi Toʻrt qitʼa chempionati gʻoliblari (chapdan oʻngga): Mai Mihara (kumush), Kaori Sakamoto (oltin), Satoko Miyaxara (bronza)]]
[[Fayl:2018_Grand_Prix_of_Helsinki_Figure_skating_ladies_singles_medal_ceremonies_2018-11-03_22-56-47.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f3/2018_Grand_Prix_of_Helsinki_Figure_skating_ladies_singles_medal_ceremonies_2018-11-03_22-56-47.jpg/220px-2018_Grand_Prix_of_Helsinki_Figure_skating_ladies_singles_medal_ceremonies_2018-11-03_22-56-47.jpg|right|thumb| Xelsinki Gran-prisi 2018 gʻoliblari (chapdan oʻngga): Stanislav Konstantinova (kumush), [[Alina Zagitova]] (oltin), Kaori Sakamoto (bronza)]]
[[Fayl:2017_Junior_World_Championships_-_Ladies_Podium.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/2017_Junior_World_Championships_-_Ladies_Podium.jpg/220px-2017_Junior_World_Championships_-_Ladies_Podium.jpg|right|thumb| 2017-yilgi oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionati sovrindorlari (chapdan oʻngga): Marin Xonda (kumush), [[Alina Zagitova]] (oltin), Kaori Sakamoto (bronza)]]
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!Musobaqalar&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.isuresults.com/bios/isufs_cr_00014151.htm|sarlavha=Competition Results: Kaori SAKAMOTO (JPN)|nashriyot=''[[ISU]]''|sana=2021-11-07|kirish sanasi=2021-11-13|til=en|arxivsana=2021-11-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211113092838/http://www.isuresults.com/bios/isufs_cr_00014151.htm}}&lt;/ref&gt;
!{{Comment|12/13|Сезон 2012—2013 годов}}
!{{Comment|13/14|Сезон 2013—2014 годов}}
!{{Comment|14/15|Сезон 2014—2015 годов}}
!{{Comment|15/16|Сезон 2015—2016 годов}}
!{{Comment|16/17|Сезон 2016—2017 годов}}
!{{Comment|17/18|Сезон 2017—2018 годов}}
!{{Comment|18/19|Сезон 2018—2019 годов}}
!{{Comment|19/20|Сезон 2019—2020 годов}}
!{{Comment|20/21|Сезон 2020—2021 годов}}
!{{Comment|21/22|Сезон 2021—2022 годов}}
|-
! colspan=&quot;11&quot; style=&quot;background-color:#e9cfec;&quot; |Xalqaro
|-
| align=&quot;left&quot; |'''Qishki Olimpiya oʻyinlari'''
|
|
|
|
|
|6
|
|
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|-
| align=&quot;left&quot; |Jahon Chempionatlari
|
|
|
|
|
|
|5
|
|6
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|-
| align=&quot;left&quot; |Toʻrt qitʼa chempionatlari
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|4
|5
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Gran-Pri finallari
|
|
|
|
|
|
|4
|
|
|{{Comment|C|Турнир был отменён в связи с пандемией COVID-19}}
|-
| align=&quot;left&quot; |Gran-Pri bosqichlariRostelecom Cup
|
|
|
|
|
|5
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Gran-Pri bosqichlari. Skate America
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|4
|
|4
|-
| align=&quot;left&quot; |Gran-Pri bosqichlari. NHK Trophy
|
|
|
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|-
| align=&quot;left&quot; |Gran-Pri bosqichlari. Internationaux de France
|
|
|
|
|
|
|
|4
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Gran-Pri bosqichlari. Xelsinki
|
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Chellenjerlar. Asian Trophy
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|-
| align=&quot;left&quot; |Chellenjerlar. Lombardia Trophy
|
|
|
|
|
|
|4
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Chellenjerlar. U.S. Classic
|
|
|
|
|
|4
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Asian Trophy
|
|
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Coupe du Printemps
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|
|
|
|
|-
! colspan=&quot;11&quot; style=&quot;background-color:#e9cfec;&quot; |Xalqaro jamoaviy
|-
| align=&quot;left&quot; |Qishki Olimpiya oʻyinlari
|
|
|
|
|
|5
|
|
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|-
| align=&quot;left&quot; |Jamoaviy jahon chempionatlari
|
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Japan Open
|
|
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|
|
|
|-
! colspan=&quot;11&quot; style=&quot;background-color:#e9cfec;&quot; |Milliy
|-
| align=&quot;left&quot; |Yaponiya chempionatlari
|
|
|6
|13
|7
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|6
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar oʻrtasidagi Yaponiya birinchiligi
|9
|6
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|5
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|
|
|
|
|
|-
! colspan=&quot;11&quot; style=&quot;background-color:#e9cfec;&quot; |Oʻsmirlar oʻrtasida xalqaro
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar oʻrtasidagi jahon chempionatlari
|
|
|6
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar Olimpiya oʻyinlari
|
|
|
|6
|
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar oʻrtasidagi Gran-Pri finallari
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;cc9966&quot; |3
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar Gran-Prisi. Chexiya
|
|6
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar Gran-Prisi. Fransiya
|
|
|
|
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar Gran-Prisi. Fransiya
|
|
|7
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar Gran-Prisi. Latviya
|
|
|
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2
|
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Oʻsmirlar Gran-Prisi. Polsha
|
|
|
|4
|
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Asian Trophy
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Challenge Cup
|
| bgcolor=&quot;gold&quot; |1
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
| align=&quot;left&quot; |Triglav Trophy
| bgcolor=&quot;silver&quot; |2 {{Comment|N|Среди новисов}}.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|}

== Manba ==
{{Manbalar|2}}

== Havolalar ==
* [https://web.archive.org/web/20150307053919/http://skatingjapan.or.jp/national/detail.php?athlete_id=448 Profil Kaori Sakamoto] na sayte Yaponskoy federatsii kataniya na ldu
{{DEFAULTSORT:Sakamoto, Kaori}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Olimpiada chempionlari]]
[[Turkum:Figurali uchish sportchilari]]
{{Navboxes|title=Kaori Sakamoto|list=
{{Figurali uchish boʻyicha jahon chempionlari (yakkalik)}}
{{Figurali uchish boʻyicha jahon chempionlari (yakkalik ayollar)}}
{{ISU jahonning yetakchi figurali uchuvchilari}}
{{Figurali uchish boʻyicha toʻrt qitʼa chempionlari (ayollar)}}
{{NHK Trophy chempionlari (ayollar)}}
{{Figurali uchish boʻyicha Skate America chempionlari (ayollar)}}
{{Figurali uchish boʻyicha Asian Open Trophy chempionlari (ayollar)}}
{{Figurali uchish boʻyicha Yaponiya chempionlari (ayollar)}} 
}}</text>
      <sha1>stpzqft2v0hkzzqpb1478joxnzyp8v9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Agnieszka Radwańska</title>
    <ns>0</ns>
    <id>772486</id>
    <revision>
      <id>5480939</id>
      <parentid>4097934</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:28:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5480939</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12132" sha1="nuig87htx2cf2kyf54bvp45umqs496k" xml:space="preserve">{{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Agnieszka Roma Radwańska|country={{POL}}|residence=[[Kraków]], [[Polsha]]|birth_date={{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1989|3|6}}|birth_place=[[Kraków]], [[Polsha]]|height=173|turnedpro=2005-yil 23-aprel|retired=2018-yil 14-noyabr|plays=Oʻng qoʻl (ikki qoʻl orqa qoʻl)|careerprizemoney=US$ 27,683,807&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Agnieszka Radwanska Career Statistics |publisher=wtatennis.com |url=http://www.wtatennis.com/players/player/11530/title/agnieszka-radwanska |access-date=17 July 2016}}&lt;/ref&gt;|website=[http://www.agaradwanska.com/ agaradwanska.com]|singlestitles=20|highestsinglesranking=No. 2 (2012-yil 9-iyul)|AustralianOpenresult=SF ([[2014 Australian Open – Women's singles|2014]], [[2016 Australian Open – Women's singles|2016]])|FrenchOpenresult=QF ([[2013 French Open – Women's singles|2013]])|Wimbledonresult=F ([[2012 Wimbledon Championships – Women's singles|2012]])|USOpenresult=4R ([[2007 US Open – Women's singles|2007]], [[2008 US Open – Women's singles|2008]], [[2012 US Open – Women's singles|2012]], [[2013 US Open – Women's singles|2013]], [[2016 US Open – Women's singles|2016]])|Othertournaments=yes|WTAChampionshipsresult='''W''' ([[2015 WTA Finals|2015]])|Olympicsresult=2R ([[Tennis at the 2008 Summer Olympics – Women's singles|2008]])|doublestitles=2|highestdoublesranking=No. 16 (2011-yil 10-oktabr)|AustralianOpenDoublesresult=SF ([[2010 Australian Open – Women's doubles|2010]])|FrenchOpenDoublesresult=QF ([[2009 French Open – Women's doubles|2009]], [[2010 French Open – Women's doubles|2010]])|WimbledonDoublesresult=3R ([[2007 Wimbledon Championships – Women's doubles|2007]], [[2011 Wimbledon Championships – Women's doubles|2011]], [[2012 Wimbledon Championships – Women's doubles|2012]])|USOpenDoublesresult=SF ([[2011 US Open – Women's doubles|2011]])|WimbledonMixedresult=1R ([[2007 Wimbledon Championships – Mixed doubles|2007]])|USOpenMixedresult=QF ([[2007 US Open – Mixed doubles|2007]])|Team=yes|HopmanCupresult='''W''' ([[2015 Hopman Cup|2015]])|tasvir=Radwanska A. MA14 (22) – Copy (14422575981).jpg}}

'''Agnieszka Roma''' (1989-yil 6-martda tugʻilgan) – polshalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. Kortdan oqilona foydalanishi bilan tanilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Nguyen |first=Courtney |date=3 November 2015 |title=23 Things We Learned From The WTA Finals |work=WTATennis.com |url=http://www.wtatennis.com/news/article/5116079 |access-date=2 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Harwitt |first=Sandra |date=1 November 2015 |title=Radwanska hoping year-end title an omen for 2016 |work=ESPN.com |url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/14025533/tennis-agnieszka-radwanska-hoping-year-end-title-omen-2016 |access-date=26 October 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fanfavourite&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Sengupta |first=Jaydip |date=16 February 2012 |title=Agnieszka Radwanska: The fan favourite |work=Gulf News |url=http://gulfnews.com/sport/tennis/agnieszka-radwanska-the-fan-favourite-1.981671 |url-status=dead |access-date=16 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120215210118/http://gulfnews.com/sport/tennis/agnieszka-radwanska-the-fan-favourite-1.981671 |archive-date=15 February 2012}}&lt;/ref&gt;, u yakkalik bahslarida 20 marta, juftlik bahslarida ikkita chempionlik unvonini qoʻlga kiritdi va 2012-yil 9-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 2-oʻrinni egalladi. Uning yutuqlari qatoriga 2015-yilda mavsum yakunlangan WTA finalida gʻalaba qozonish, Ayollar tennis assotsiatsiyasi (WTA) tomonidan olti marta muxlislarning sevimli mukofoti, besh marta yilning eng yaxshi zarbasi va muntazam ravishda oyning eng yaxshi zarbasi nominatsiyasida gʻalaba qozonish kiradi&lt;ref name=&quot;nickname&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=1 November 2015 |title='Professor' Agnieszka Radwanska claims top-flight title with victory over Petra Kvitová |work=[[The Times]] |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/sport/tennis/article4601787.ece |access-date=19 January 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pro&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bevis |first=Marianne |date=20 January 2016 |title=Australian Open 2016: Radwanska magic defuses Bouchard, as Kvitová falls |publisher=The Sport Review |url=http://www.thesportreview.com/tsr/2016/01/australian-open2016-agnieszka-radwanska-eugenie-bouchard/ |access-date=15 March 2016}}&lt;/ref&gt;.

Radwańska bir qator tennis mukofotlariga ega. U Ochiq davrda yakkalik bahslarida „Katta Dubulgʻa“ finaliga chiqqan birinchi polshalik futbolchi (2012-yil Uimbldon chempionati), WTA finalida gʻalaba qozongan birinchi polshalik (2015-yilda), yakkalik bahslarida WTA chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi polshalik edi. Bundan tashqari, u 2006-yilda eng taʼsirli yangi kelgan WTA mukofotini qoʻlga kiritdi va sakkiz marta (shu jumladan 2011-yildan 2016-yilgacha ketma-ket olti marta) yil yakunlari boʻyicha eng yaxshi 10 ta reytingni egalladi. Radwańska hech qachon katta dubulgʻa gʻolibi boʻlmagan eng yaxshi tennischilardan biri hisoblanadi.

Radwańska olti yil ketma-ket (2011-2016) WTA ning muxlislarning sevimli yakkalik oʻyinchisi boʻldi, bu ''WTATennis.com'' tomonidan oʻtkazilgan soʻrovlarda eng koʻp oʻyinchi boʻldi&lt;ref name=&quot;Awards&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=WTA Awards |publisher=wtatennis.com |url=http://www.wtatennis.com/scontent/article/3010014/title/wta-awards |url-status=dead |access-date=5 December 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130517115202/http://www.wtatennis.com/scontent/article/3010014/title/wta-awards |archive-date=17 May 2013}}&lt;/ref&gt;. Radwańska, shuningdek, besh yil ketma-ket (2013-2017) WTA ning muxlislarning eng sevimli zarbasi sovrinini qoʻlga kiritdi. Sportdagi yutuqlari va oʻz mamlakatini munosib himoya qilgani uchun 2013-yilda Polsha Prezidenti [[Bronisław Komorowski|Bronislav Komorovski]] tomonidan „[[Xizmat Ordeni(Polsha)|Oltin Xoch“ ordeni]] bilan taqdirlangan. 2018-yil 14-noyabrda Radwańska 29 yoshida professional tennisdagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qild&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Wu |first=Allan |date=2018-11-14 |title=Aga Radwanska Calls It A Career - Last Word on Tennis |language=en-US |work=Last Word on Tennis |url=https://lastwordontennis.com/2018/11/14/aga-radwanska-calls-it-a-career/ |access-date=2018-11-14}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
[[Krakov|Krakovda]] Robert Radwański va Marta oilasida tugʻilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.wtatennis.com/players/player/11530/title/agnieszka-radwanska|sarlavha=Players – WTA Tennis English|ish=Women's Tennis Association|kirish sanasi=6 August 2015}}&lt;/ref&gt;. Radwańska otasi uni sport bilan tanishtirgandan keyin toʻrt yoshida tennis oʻynay boshlagan. Uning singlisi Urszula ham tennischi. Radwańska ilhom manbai sifatida [[Pete Sampras]] va [[Martina Hingis|Martina Hingisni]] nomladi. 2009-yilda Radwańska Habitat for Humanity tashkilotining WTA elchisi boʻldi. Shuningdek, u Krakovdagi universitetlarda turizm boʻyicha tahsil olgan&lt;ref name=&quot;profile&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=WTA Profile |publisher=wtatennis.com |url=http://www.wtatennis.com/player/agnieszka-radwanska_2257889_11530 |url-status=dead |access-date=16 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120215115942/http://www.wtatennis.com/player/agnieszka-radwanska_2257889_11530 |archive-date=15 February 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Miami&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bodo |first=Pete |date=31 March 2012 |title=Born This Way |publisher=tennis.com |url=http://blogs.tennis.com/tennisworld/2012/03/by-pete-bodo-miami-shes-plays-in-so-lackadaisical-manner-as-to-appear-apathetic-on-the-rare-occasion-when-she-hits-a.html |url-status=dead |access-date=3 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120402151510/http://blogs.tennis.com/tennisworld/2012/03/by-pete-bodo-miami-shes-plays-in-so-lackadaisical-manner-as-to-appear-apathetic-on-the-rare-occasion-when-she-hits-a.html |archive-date=2 April 2012}}&lt;/ref&gt;.

Radwańska amaldagi [[Katolik cherkovi|Rim-katolik]] boʻlib, u Polsha katolik kampaniyasida ishtirok etgan &quot; {{Lang|pl|Nie wstydzę się Jezusa!}} &quot; („Men Isodan uyalmayman!“). U oʻz muxlislarini „ishonishdan uyalmaslik“ga chaqirgan va „JEZUS“ („ISO“) ni oʻqishlari uchun tennis toʻplarini tartibga solgan kampaniya uchun video chiqardi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Radwańska lepsza niż dyplomacja Tuska |url=http://www.fronda.pl/a/radwanska-lepsza-niz-dyplomacja-tuska,18888.html |access-date=25 April 2013}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilning yozida u ''ESPN jurnalining'' The Body Issue uchun yalangʻoch suratga tushgani uchun ushbu kampaniyadan diskvalifikatsiya qilindi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis star dropped by Catholic youth group after ESPN Body Issue pics |publisher=USA Today |url=http://ftw.usatoday.com/2013/07/agnieszka-radwanska-body-issue-catholic/?sf15023180=1 |access-date=16 July 2013}}&lt;/ref&gt;.

2012-yilda ''[[Forbes]]'' maʼlumotlariga koʻra, u dunyodagi eng koʻp maosh oladigan sportchi ayollar orasida toʻqqizinchi oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Badenhausen |first=Kurt |title=The World's Highest-Paid Female Athletes |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/pictures/mli45imfe/9-agnieszka-radwanska/}}&lt;/ref&gt;.

2016-yilda Radwańska sobiq polshalik tennischi, shuningdek, uning sherigi va Top 50 oʻyinchisi Magda Linettening hozirgi murabbiyi Dawid Celt bilan unashtirildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/1,48725,21186272,agnieszka-radwanska-i-czestochowianin-dawid-celt-wezma-slub.html|sarlavha=Wyborcza.pl}}&lt;/ref&gt;. Ularning unashtirilishi 2016-yil 7-sentabrda uning doʻsti Karolin Voznyacki tomonidan tasodifan maʼlum qilingan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com/pro-game/2016/09/caroline-wozniacki-retirement-agnieszka-radwanska-us-open-tennis/60826/|sarlavha=Caroline Wozniacki deflects questions about retirement, but doesn't deny rumors|ish=tennis.com}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 22-iyulda ular oilasi, doʻstlari va WTA va ATP tengdoshlari qurshovida turmush qurishdi. Unda Aganing singlisiUrszula, [[Angelique Kerber]], [[Caroline Wozniacki]], sobiq polshalik 1-raqamli [[:en:Marta_Domachowska|Marta Domachowska]], [[:en:Alicja_Rosolska|Alicja Rosolska]], [[:en:Katarzyna_Piter|Katarzyna Piter]], Uimbldonning juftlik chempioni [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]], [[:en:Mariusz_Fyrstenberg|Mariusz Fyrstenberg]], [[:en:Marcin_Matkowski|Marcin Matkowski]]&lt;nowiki/&gt;lar ham bor edi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Radwanska ties knot in Poland|url=https://www.wtatennis.com/news/1417720/radwanska-ties-knot-in-poland|ish=wtatennis.com|kirish sanasi=7 January 2020|sana=22 July 2017}}&lt;/ref&gt; Nikoh marosimi Radwańska suvga choʻmgan Polshaning [[Krakov]] shahridagi Skałka shahridagi Skałka shahridagi Sankt-Mikoil Archangel va Yepiskop va shahid Sent-Stanislaus cherkovida boʻlib oʻtdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|ism=Elwira|muallif=Szczepańska|sarlavha=Ślub Agnieszki Radwańskiej i Dawida Celta. Trwają ostatnie przygotowania! Zaglądamy za kulisy|url=https://jastrzabpost.pl/newsy/agnieszka-radwanska-bierze-slub-kosciol-przygotowania-zdjecia_548341.html|ish=jastrazabpost.pl|kirish sanasi=7 January 2020|til=pl|sana=22 July 2017}}&lt;/ref&gt;.

2020-yil yanvar oyida Radwańska birinchi farzandiga homilador ekanligini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.wtatennis.com/news/1595350/radwanska-readies-for-a-new-stage-in-life-announces-pregnancy|sarlavha=Radwanska readies for 'a new stage in life,' announces pregnancy|nashriyot=WTA Tennis|ish=WTA Staff|sana=31 January 2020|kirish sanasi=1 February 2020}}&lt;/ref&gt;. Toʻyining uchinchi yilligini nishonlaganidan koʻp oʻtmay, Radwańska birinchi farzandi, oʻgʻil koʻrdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Agnieszka Radwanska gives birth to baby Jakub|url=https://www.wtatennis.com/news/1744299/agnieszka-radwanska-gives-birth-to-baby-jakub|nashriyot=WTA Tennis|ish=WTA Staff|kirish sanasi=10 February 2021|sana=27 July 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{DEFAULTSORT:Radwanska, Agnieszka}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Polsha sportchilari]]</text>
      <sha1>nuig87htx2cf2kyf54bvp45umqs496k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480945</id>
      <parentid>5480939</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:41:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480945</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12082" sha1="dt9ggbefv6msczk9n10rcxmlkqxvudd" xml:space="preserve">{{Tennischi bilgiqutisi|full_name=Agnieszka Roma Radwańska|country={{POL}}|residence=[[Kraków]], [[Polsha]]|birth_date={{tugʻilgan sanasi va yoshi|df=yes|1989|3|6}}|birth_place=[[Kraków]], [[Polsha]]|height=173|turnedpro=2005-yil 23-aprel|retired=2018-yil 14-noyabr|plays=Oʻng qoʻl (ikki qoʻl orqa qoʻl)|careerprizemoney=US$ 27,683,807&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Agnieszka Radwanska Career Statistics |publisher=wtatennis.com |url=http://www.wtatennis.com/players/player/11530/title/agnieszka-radwanska |access-date=17 July 2016}}&lt;/ref&gt;|website=[http://www.agaradwanska.com/ agaradwanska.com]|singlestitles=20|highestsinglesranking=No. 2 (2012-yil 9-iyul)|AustralianOpenresult=SF ([[2014 Australian Open – Women's singles|2014]], [[2016 Australian Open – Women's singles|2016]])|FrenchOpenresult=QF ([[2013 French Open – Women's singles|2013]])|Wimbledonresult=F ([[2012 Wimbledon Championships – Women's singles|2012]])|USOpenresult=4R ([[2007 US Open – Women's singles|2007]], [[2008 US Open – Women's singles|2008]], [[2012 US Open – Women's singles|2012]], [[2013 US Open – Women's singles|2013]], [[2016 US Open – Women's singles|2016]])|Othertournaments=yes|WTAChampionshipsresult='''W''' ([[2015 WTA Finals|2015]])|Olympicsresult=2R ([[Tennis at the 2008 Summer Olympics – Women's singles|2008]])|doublestitles=2|highestdoublesranking=No. 16 (2011-yil 10-oktabr)|AustralianOpenDoublesresult=SF ([[2010 Australian Open – Women's doubles|2010]])|FrenchOpenDoublesresult=QF ([[2009 French Open – Women's doubles|2009]], [[2010 French Open – Women's doubles|2010]])|WimbledonDoublesresult=3R ([[2007 Wimbledon Championships – Women's doubles|2007]], [[2011 Wimbledon Championships – Women's doubles|2011]], [[2012 Wimbledon Championships – Women's doubles|2012]])|USOpenDoublesresult=SF ([[2011 US Open – Women's doubles|2011]])|WimbledonMixedresult=1R ([[2007 Wimbledon Championships – Mixed doubles|2007]])|USOpenMixedresult=QF ([[2007 US Open – Mixed doubles|2007]])|Team=yes|HopmanCupresult='''W''' ([[2015 Hopman Cup|2015]])|tasvir=}}

'''Agnieszka Roma''' (1989-yil 6-martda tugʻilgan) – polshalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. Kortdan oqilona foydalanishi bilan tanilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Nguyen |first=Courtney |date=3 November 2015 |title=23 Things We Learned From The WTA Finals |work=WTATennis.com |url=http://www.wtatennis.com/news/article/5116079 |access-date=2 September 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Harwitt |first=Sandra |date=1 November 2015 |title=Radwanska hoping year-end title an omen for 2016 |work=ESPN.com |url=http://www.espn.com/tennis/story/_/id/14025533/tennis-agnieszka-radwanska-hoping-year-end-title-omen-2016 |access-date=26 October 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;fanfavourite&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Sengupta |first=Jaydip |date=16 February 2012 |title=Agnieszka Radwanska: The fan favourite |work=Gulf News |url=http://gulfnews.com/sport/tennis/agnieszka-radwanska-the-fan-favourite-1.981671 |url-status=dead |access-date=16 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120215210118/http://gulfnews.com/sport/tennis/agnieszka-radwanska-the-fan-favourite-1.981671 |archive-date=15 February 2012}}&lt;/ref&gt;, u yakkalik bahslarida 20 marta, juftlik bahslarida ikkita chempionlik unvonini qoʻlga kiritdi va 2012-yil 9-iyulda yakkalik oʻyinlari boʻyicha jahon reytingida 2-oʻrinni egalladi. Uning yutuqlari qatoriga 2015-yilda mavsum yakunlangan WTA finalida gʻalaba qozonish, Ayollar tennis assotsiatsiyasi (WTA) tomonidan olti marta muxlislarning sevimli mukofoti, besh marta yilning eng yaxshi zarbasi va muntazam ravishda oyning eng yaxshi zarbasi nominatsiyasida gʻalaba qozonish kiradi&lt;ref name=&quot;nickname&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=1 November 2015 |title='Professor' Agnieszka Radwanska claims top-flight title with victory over Petra Kvitová |work=[[The Times]] |url=http://www.thetimes.co.uk/tto/sport/tennis/article4601787.ece |access-date=19 January 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;pro&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bevis |first=Marianne |date=20 January 2016 |title=Australian Open 2016: Radwanska magic defuses Bouchard, as Kvitová falls |publisher=The Sport Review |url=http://www.thesportreview.com/tsr/2016/01/australian-open2016-agnieszka-radwanska-eugenie-bouchard/ |access-date=15 March 2016}}&lt;/ref&gt;.

Radwańska bir qator tennis mukofotlariga ega. U Ochiq davrda yakkalik bahslarida „Katta Dubulgʻa“ finaliga chiqqan birinchi polshalik futbolchi (2012-yil Uimbldon chempionati), WTA finalida gʻalaba qozongan birinchi polshalik (2015-yilda), yakkalik bahslarida WTA chempionligini qoʻlga kiritgan birinchi polshalik edi. Bundan tashqari, u 2006-yilda eng taʼsirli yangi kelgan WTA mukofotini qoʻlga kiritdi va sakkiz marta (shu jumladan 2011-yildan 2016-yilgacha ketma-ket olti marta) yil yakunlari boʻyicha eng yaxshi 10 ta reytingni egalladi. Radwańska hech qachon katta dubulgʻa gʻolibi boʻlmagan eng yaxshi tennischilardan biri hisoblanadi.

Radwańska olti yil ketma-ket (2011-2016) WTA ning muxlislarning sevimli yakkalik oʻyinchisi boʻldi, bu ''WTATennis.com'' tomonidan oʻtkazilgan soʻrovlarda eng koʻp oʻyinchi boʻldi&lt;ref name=&quot;Awards&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=WTA Awards |publisher=wtatennis.com |url=http://www.wtatennis.com/scontent/article/3010014/title/wta-awards |url-status=dead |access-date=5 December 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130517115202/http://www.wtatennis.com/scontent/article/3010014/title/wta-awards |archive-date=17 May 2013}}&lt;/ref&gt;. Radwańska, shuningdek, besh yil ketma-ket (2013-2017) WTA ning muxlislarning eng sevimli zarbasi sovrinini qoʻlga kiritdi. Sportdagi yutuqlari va oʻz mamlakatini munosib himoya qilgani uchun 2013-yilda Polsha Prezidenti [[Bronisław Komorowski|Bronislav Komorovski]] tomonidan „[[Xizmat Ordeni(Polsha)|Oltin Xoch“ ordeni]] bilan taqdirlangan. 2018-yil 14-noyabrda Radwańska 29 yoshida professional tennisdagi faoliyatini yakunlaganini eʼlon qild&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Wu |first=Allan |date=2018-11-14 |title=Aga Radwanska Calls It A Career - Last Word on Tennis |language=en-US |work=Last Word on Tennis |url=https://lastwordontennis.com/2018/11/14/aga-radwanska-calls-it-a-career/ |access-date=2018-11-14}}&lt;/ref&gt;.

== Shaxsiy hayoti ==
[[Krakov|Krakovda]] Robert Radwański va Marta oilasida tugʻilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.wtatennis.com/players/player/11530/title/agnieszka-radwanska|sarlavha=Players – WTA Tennis English|ish=Women's Tennis Association|kirish sanasi=6 August 2015}}&lt;/ref&gt;. Radwańska otasi uni sport bilan tanishtirgandan keyin toʻrt yoshida tennis oʻynay boshlagan. Uning singlisi Urszula ham tennischi. Radwańska ilhom manbai sifatida [[Pete Sampras]] va [[Martina Hingis|Martina Hingisni]] nomladi. 2009-yilda Radwańska Habitat for Humanity tashkilotining WTA elchisi boʻldi. Shuningdek, u Krakovdagi universitetlarda turizm boʻyicha tahsil olgan&lt;ref name=&quot;profile&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=WTA Profile |publisher=wtatennis.com |url=http://www.wtatennis.com/player/agnieszka-radwanska_2257889_11530 |url-status=dead |access-date=16 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120215115942/http://www.wtatennis.com/player/agnieszka-radwanska_2257889_11530 |archive-date=15 February 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Miami&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bodo |first=Pete |date=31 March 2012 |title=Born This Way |publisher=tennis.com |url=http://blogs.tennis.com/tennisworld/2012/03/by-pete-bodo-miami-shes-plays-in-so-lackadaisical-manner-as-to-appear-apathetic-on-the-rare-occasion-when-she-hits-a.html |url-status=dead |access-date=3 April 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120402151510/http://blogs.tennis.com/tennisworld/2012/03/by-pete-bodo-miami-shes-plays-in-so-lackadaisical-manner-as-to-appear-apathetic-on-the-rare-occasion-when-she-hits-a.html |archive-date=2 April 2012}}&lt;/ref&gt;.

Radwańska amaldagi [[Katolik cherkovi|Rim-katolik]] boʻlib, u Polsha katolik kampaniyasida ishtirok etgan &quot; {{Lang|pl|Nie wstydzę się Jezusa!}} &quot; („Men Isodan uyalmayman!“). U oʻz muxlislarini „ishonishdan uyalmaslik“ga chaqirgan va „JEZUS“ („ISO“) ni oʻqishlari uchun tennis toʻplarini tartibga solgan kampaniya uchun video chiqardi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Radwańska lepsza niż dyplomacja Tuska |url=http://www.fronda.pl/a/radwanska-lepsza-niz-dyplomacja-tuska,18888.html |access-date=25 April 2013}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilning yozida u ''ESPN jurnalining'' The Body Issue uchun yalangʻoch suratga tushgani uchun ushbu kampaniyadan diskvalifikatsiya qilindi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Tennis star dropped by Catholic youth group after ESPN Body Issue pics |publisher=USA Today |url=http://ftw.usatoday.com/2013/07/agnieszka-radwanska-body-issue-catholic/?sf15023180=1 |access-date=16 July 2013}}&lt;/ref&gt;.

2012-yilda ''[[Forbes]]'' maʼlumotlariga koʻra, u dunyodagi eng koʻp maosh oladigan sportchi ayollar orasida toʻqqizinchi oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Badenhausen |first=Kurt |title=The World's Highest-Paid Female Athletes |work=Forbes |url=https://www.forbes.com/pictures/mli45imfe/9-agnieszka-radwanska/}}&lt;/ref&gt;.

2016-yilda Radwańska sobiq polshalik tennischi, shuningdek, uning sherigi va Top 50 oʻyinchisi Magda Linettening hozirgi murabbiyi Dawid Celt bilan unashtirildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://czestochowa.wyborcza.pl/czestochowa/1,48725,21186272,agnieszka-radwanska-i-czestochowianin-dawid-celt-wezma-slub.html|sarlavha=Wyborcza.pl}}&lt;/ref&gt;. Ularning unashtirilishi 2016-yil 7-sentabrda uning doʻsti Karolin Voznyacki tomonidan tasodifan maʼlum qilingan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.tennis.com/pro-game/2016/09/caroline-wozniacki-retirement-agnieszka-radwanska-us-open-tennis/60826/|sarlavha=Caroline Wozniacki deflects questions about retirement, but doesn't deny rumors|ish=tennis.com}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 22-iyulda ular oilasi, doʻstlari va WTA va ATP tengdoshlari qurshovida turmush qurishdi. Unda Aganing singlisiUrszula, [[Angelique Kerber]], [[Caroline Wozniacki]], sobiq polshalik 1-raqamli [[:en:Marta_Domachowska|Marta Domachowska]], [[:en:Alicja_Rosolska|Alicja Rosolska]], [[:en:Katarzyna_Piter|Katarzyna Piter]], Uimbldonning juftlik chempioni [[:en:Łukasz_Kubot|Łukasz Kubot]], [[:en:Mariusz_Fyrstenberg|Mariusz Fyrstenberg]], [[:en:Marcin_Matkowski|Marcin Matkowski]]&lt;nowiki/&gt;lar ham bor edi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Radwanska ties knot in Poland|url=https://www.wtatennis.com/news/1417720/radwanska-ties-knot-in-poland|ish=wtatennis.com|kirish sanasi=7 January 2020|sana=22 July 2017}}&lt;/ref&gt; Nikoh marosimi Radwańska suvga choʻmgan Polshaning [[Krakov]] shahridagi Skałka shahridagi Skałka shahridagi Sankt-Mikoil Archangel va Yepiskop va shahid Sent-Stanislaus cherkovida boʻlib oʻtdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|ism=Elwira|muallif=Szczepańska|sarlavha=Ślub Agnieszki Radwańskiej i Dawida Celta. Trwają ostatnie przygotowania! Zaglądamy za kulisy|url=https://jastrzabpost.pl/newsy/agnieszka-radwanska-bierze-slub-kosciol-przygotowania-zdjecia_548341.html|ish=jastrazabpost.pl|kirish sanasi=7 January 2020|til=pl|sana=22 July 2017}}&lt;/ref&gt;.

2020-yil yanvar oyida Radwańska birinchi farzandiga homilador ekanligini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.wtatennis.com/news/1595350/radwanska-readies-for-a-new-stage-in-life-announces-pregnancy|sarlavha=Radwanska readies for 'a new stage in life,' announces pregnancy|nashriyot=WTA Tennis|ish=WTA Staff|sana=31 January 2020|kirish sanasi=1 February 2020}}&lt;/ref&gt;. Toʻyining uchinchi yilligini nishonlaganidan koʻp oʻtmay, Radwańska birinchi farzandi, oʻgʻil koʻrdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Agnieszka Radwanska gives birth to baby Jakub|url=https://www.wtatennis.com/news/1744299/agnieszka-radwanska-gives-birth-to-baby-jakub|nashriyot=WTA Tennis|ish=WTA Staff|kirish sanasi=10 February 2021|sana=27 July 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{DEFAULTSORT:Radwanska, Agnieszka}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Polsha sportchilari]]</text>
      <sha1>dt9ggbefv6msczk9n10rcxmlkqxvudd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar davlatiga Moʻgʻul bosqini</title>
    <ns>14</ns>
    <id>776288</id>
    <revision>
      <id>5481037</id>
      <parentid>5286604</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:22:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <origin>5481037</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="117" sha1="b9fp1pzbd3jrzs2xttxfs4db3i96exc" xml:space="preserve">


[[Turkum:Moʻgʻullar imperiyasi bosqinlari]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi|Moʻgʻul bosqini]]</text>
      <sha1>b9fp1pzbd3jrzs2xttxfs4db3i96exc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marine Johannes</title>
    <ns>0</ns>
    <id>777452</id>
    <revision>
      <id>5481045</id>
      <parentid>4719268</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:42:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481045</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11979" sha1="544kv0lstfo2ce33jtppizlegn5q72b" xml:space="preserve">{{Basketbolchi bilgiqutisi
| name = Marine Johannès
| image = France vs Finlande - EuroBasket Women 2019 qualification 2018 - 12.jpg
| caption = 
| birth_date = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1995|1|21|df=y}}
| birth_place = [[Lisieux]], France
| position = [[Shooting guard]]
| nationality = Fransuz
| height_ft = 5
| height_in = 10
| weight_lb = 134
| league = [[WNBA]]
| team = New York Liberty
| number = 23
| draft_league = WNBA
| draft_year = 2017
| career_start = 2011
| career_end =
| medal_templates = {{MedalCountry| {{bkw|FRA}}}}
{{MedalCompetition|[[Basketball at the Summer Olympics|Olympic Games]]}}
{{MedalBronze|[[2020 Summer Olympics|2020 Tokyo]]|[[Basketball at the 2020 Summer Olympics – Women's tournament|Team]]}}
{{MedalCompetition|[[EuroBasket Women|EuroBasket]]}}
{{MedalSilver|[[EuroBasket Women 2017|2017 Czech Republic]]|}}
{{MedalSilver|[[FIBA Women's EuroBasket 2019|2019 Serbia/Latvia]]|}}
{{MedalSilver|[[EuroBasket Women 2021|2021 Spain/France]]|}}
}}
'''Marine Johannes''' – 1995-yil 21-yanvarda tugʻilgan, fransiyalik [[Basketbol|basketbolchi]], Ayollar Milliy Basketbol Assotsiatsiyasining WNBA New York Liberty va Fransiya Ligasidagi Lion Asvel Feminin uchun. Kavaldos shahridagi [[Lisieux]] shahridan boʻlib, u 2016-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari va 2020-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlarida ishtirok etgan Fransiya terma jamoasida ham oʻynaydi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.fiba.com/olympicswomen/2016/Marine-JOHANNES|sarlavha=FIBA profile|nashriyot=fiba.com|kirish sanasi=19-avgust 2016-yil|qaralgan sana=2022-08-17|arxivsana=2016-08-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160827054245/http://www.fiba.com/olympicswomen/2016/Marine-JOHANNES}}&lt;/ref&gt;.

U ajoyib toʻp uzatish va zarba berish qobiliyati bilan mashhur.

== Yevropa ==

=== Ilk faoliyati ===
Marine Johannes basketbolni 8 yoshida Nikolas Batum singari [[Pont-l'Évêque (Calvados)|Pont-l’Evêque]] klubida boshlagan. Uni 12 yoshli USO Mondeville basketbol klubiga qoʻshilgan Samuel Vallee payqab qoldi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Assia Hamdi |date=6-iyul 2017-yil |title=L’ÉCLOSION DE MARINE JOHANNÈS, TALENT DU BASKET TRICOLORE |language=fr |editor-last=Les Sportives |url=https://www.lessportives.fr/dans-lactu/leclosion-de-marine-johannes-talent-du-basket-tricolore/ |access-date=2022-08-17 |archive-date=2025-03-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20250323081034/https://www.lessportives.fr/dans-lactu/leclosion-de-marine-johannes-talent-du-basket-tricolore/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. Bu jamoa bilan u ikki marta, 2011 va 2012-yillarda U17 Fransiya ligasida, 2012-yilda esa U17 Fransiya kubogida gʻolib chiqdi. Uning jamoasi 2013-yilda Fransiya yoshlar ligasida ham gʻolib chiqdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Marine Johannes-Parcours et Palmarès |language=fr |editor-last=LFB |url=https://basketlfb.com/joueur/parcours-palmares/56081-marine-johannes}}&lt;/ref&gt;.

=== Pro ===
Fransiyaning birinchi divizioni boʻlgan LFBda rivojlanayotgan Mondevilda u oʻzining birinchi professional tajribasini 2011—2012-yilgi mavsumda 17 yoshida olgan. U 2015—2016-yilgi mavsumda 34 daqiqada oʻrtacha 14,2 ochko va 4,4 golli uzatma toʻplagan holda oʻzining eng yaxshi yilini oʻtkazdi&lt;ref name=&quot;statsLFB&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Marine Johannes |language=fr |editor-last=LFB |url=https://basketlfb.com/joueur/56081-marine-johannes}}&lt;/ref&gt;. Oʻsha mavsumdan soʻng u Evroligadagi ilk tajribasini oʻtkazgan holda Burjga qoʻshildi. U Burj bilan individual va jamoaviy yutuqlarga erishdi&lt;ref name=&quot;Cup2017&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bebasket.fr/championnat-coupe-de-france/bourges-renoue-avec-la-coupe.html|sarlavha=BOURGES RENOUE AVEC LA COUPE|muharrir=bebasket.fr|sana=22-aprel 2017-yil|muallif=Gaëtan Delafolie|til=fr|kirish sanasi=2022-08-17|arxivsana=2017-04-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170423065703/http://www.bebasket.fr/championnat-coupe-de-france/bourges-renoue-avec-la-coupe.html}}&lt;/ref&gt;, 2018&lt;ref name=&quot;Cup2018&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bebasket.fr/championnat-coupe-de-france-feminine/a-l-experience--bourges-s-offre-la-coupe-une-10e-fois.html|sarlavha=À L'EXPÉRIENCE, BOURGES S'OFFRE LA COUPE UNE 10E FOIS|muharrir=bebasket.fr|sana=21-aprel 2018-yil|muallif=Gaëtan Delafolie|til=fr|kirish sanasi=2022-08-17|arxivsana=2021-12-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211215163750/https://www.bebasket.fr/championnat-coupe-de-france-feminine/a-l-experience--bourges-s-offre-la-coupe-une-10e-fois.html}}&lt;/ref&gt; va 2019&lt;ref name=&quot;Cup2019&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.ffbb.com/jamais-deux-sans-trois-pour-bourges|sarlavha=Jamais deux sans trois pour Bourges|muharrir=ffbb.com|sana=11-may 2019-yil|muallif=Arnaud Dunikowski|til=fr|qaralgan sana=2022-08-17|arxivsana=2019-05-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190511172934/http://www.ffbb.com/jamais-deux-sans-trois-pour-bourges}}&lt;/ref&gt; va Fransiya ligasi 2018&lt;ref name=&quot;League2018&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://www.bebasket.fr/championnat-lfb/bourges-retrouve-le-titre-de-champion-de-france--.html|sarlavha=BOURGES RETROUVE LE TITRE DE CHAMPION DE FRANCE !|muharrir=bebasket.fr|sana=26-may 2019-yil|muallif=Gabriel Pantel-Jouve|til=fr|kirish sanasi=2022-08-17|arxivsana=2021-12-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211215163750/https://www.bebasket.fr/championnat-lfb/bourges-retrouve-le-titre-de-champion-de-france--.html}}&lt;/ref&gt;. U 2017—2018&lt;ref name=&quot;awardLFB18&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=5-may 2018-yil |title=Trophées du Basket 2018 : Les nommés sont... |language=fr |editor-last=Le Mans Sarthe Basket |url=https://www.msb.fr/index.php/component/content/article/44-club/informations-generales/4123-trophees-du-basket-2018-les-nommes-sont}}&lt;/ref&gt; va 2018—2019&lt;ref name=&quot;awardLFB19&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-may 2019-yil |title=TROPHÉE LFB 2019 : JULIE ALLEMAND DANS LE 5 MAJEUR, CIAK MVP |language=fr |editor-last=Parlons Sport Loire |url=https://www.parlonssports.fr/trophee-lfb-2019-julie-allemand-dans-le-5-majeur-ciak-mvp/}}&lt;/ref&gt; mavsumlarida ikki marta All-LFB Birinchi jamoasida boʻlgan. Yevropa darajasida Burjs jamoa bilan uch yil davomida Yevroliganing chorak finalida magʻlub boʻldi. 2018—2019-yilgi mavsumda u Yevroligada oʻrtacha 15,1 ochko va 4,7 golli uzatmani amalga oshirdi. Oʻsha mavsumda u Yevroliganing muntazam mavsumining eng yaxshi qoʻriqchisi va eng qiziqarli oʻyinchisi deb topildi&lt;ref name=&quot;awardEL19&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://www.fiba.basketball/euroleaguewomen/18-19/news/incredible-engagement-by-fans-as-they-determine-regular-season-award-winners|sarlavha=Incredible engagement by fans as they determine Regular Season award winners|sana=18-mart 2019-yil|muharrir=FIBA}}&lt;/ref&gt;.

2019-yilda u Toni Parkerga tegishli boʻlgan Fransiya ligasi gʻolibi Lion ASVEL klubi bilan 3 yillik shartnoma imzoladi. Uning birinchi mavsumi COVID tomonidan toʻxtatildi, uning jamoasi esa turnir jadvalida birinchi boʻldi. U shuningdek, bu qisqartma mavsumda Yevroliganing 2-jamoasida ham oʻynadi&lt;ref name=&quot;awardEL20&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=27-aprel 2020-yil |title=All-EuroLeague Women Second Team revealed |publisher=FIBA |url=http://www.fiba.basketball/euroleaguewomen/19-20/news/all-euroleague-women-second-team-revealed}}&lt;/ref&gt;. 2020-21-yilgi mavsumda u USK Praha&lt;ref name=&quot;&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=4-dekabr 2020-yil |title=Stunning 38-point career high catapults Johannes to Top Performer honor |publisher=FIBA |url=https://www.fiba.basketball/euroleaguewomen/20-21/news/stunning-38-point-career-high-catapults-johannes-to-top-performer-honor}}&lt;/ref&gt; ga qarshi oʻyinda 38 ochko toʻplagan va yana Yevroliganing 2-jamoasida boʻlgan&lt;ref name=&quot;awardEL21&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=13-aprel 2020-yil |title=Winners of EuroLeague Women Awards announced |publisher=FIBA |url=https://www.fiba.basketball/euroleaguewomen/20-21/news/winners-of-euroleague-women-awards-announced}}&lt;/ref&gt;. Fransiya ligasida u faoliyatida uchinchi marta asosiy jamoaga kiritildi&lt;ref name=&quot;awardLFB21&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |date=16-aprel 2021-yil |title=Ligue Féminine: Le 5 Majeur de la saison dévoilé |language=fr |editor-last=Basket Europe |url=https://www.basketeurope.com/livenews-fr/545768/ligue-feminine-le-5-majeur-de-la-saison-devoile/}}&lt;/ref&gt;, ammo uning jamoasi yarim finalda magʻlub boʻldi, natijada ular keyingi mavsumda Yevroligada emas, balki Yevrokubokda oʻynashdi. Iogannes uchun karerasidagi bu raqobat. 2021—2022-yilgi mavsum Lion ASVEL uchun katta jamoa muvaffaqiyati boʻlmadi, Yevrokubokning chorak finalida Chukurova Basketbolga qarshi oʻyinda magʻlub boʻldi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=17-mart 2022-yil |title=Tango Bourges and CBK Mersin jump to Final Four |publisher=FIBA |url=https://www.fiba.basketball/eurocupwomen/21-22/news/tango-bourges-and-cbk-mersin-jump-to-final-four}}&lt;/ref&gt; LFB muntazam mavsumining 3-oʻyinini yakunladi va finalda Yoxannesning oldingi jamoasi Bourgesga qarshi yutqazdi&lt;ref name=&quot;Finals22&quot;&gt;{{veb manbasi|url=https://5aial.com/15th-title-for-bourges-winner-of-asvel/|sarlavha=15th title for Bourges, winner of ASVEL|muharrir=5aial.com|sana=4-iyun 2022-yil|muallif=Mathieu WARNIER|qaralgan sana=2022-08-17|arxivsana=2022-06-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220613032223/https://5aial.com/15th-title-for-bourges-winner-of-asvel/}}&lt;/ref&gt;.

== Fransiya terma jamoasi ==
Marine Yoxannes oʻzining katta terma jamoasi bilan birinchi oʻyinini 2015-yilning 25-noyabrida Gollandiyaga qarshi oʻtkazdi va u yerda 15 ochko toʻpladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=FRANCE - PAYS-BAS 76-52 |language=fr |editor-last=FFBB |url=https://gs.ffbb.com/edfhistorique/index.php?refer=match&amp;param=2360&amp;GET_CAT=2 }}{{Oʻlikhavola|date=noyabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. U [[2016-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2016-yilgi Yozgi Olimpiya oʻyinlari]] uchun tanlangan jamoaning bir qismi edi va 21 yoshida roʻyxatdagi eng yosh oʻyinchi edi. Uning turnirdagi eng koʻzga koʻringan oʻyini yarim finalda Qoʻshma Shtatlarga qarshi boʻlib, 13 ochko toʻpladi, shu jumladan basketbol afsonasi Mayya Mur ustidan uch ochko toʻplagan krossover&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-avgust 2016-yil |title=Johannes looking for France to sign off with bronze medal |publisher=FIBA |url=https://www.fiba.basketball/olympicswomen/2016/news/johannes-looking-for-france-to-sign-off-with-bronze-medal}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=THE DAILY VIDEOL’univers découvre Marine Johannes : elle crosse salement la légende Maya Moore et lui casse le dos lors des jeux olympiques 2016 |language=fr |editor-last=The daily dunk |url=https://nba.thedailydunk.co/lunivers-decouvre-marine-johannes-elle-crosse-salement-la-legende-maya-moore-et-lui-casse-le-dos-lors-des-jeux-olympiques-2016/}}&lt;/ref&gt;. Fransiya bronza medali uchun oʻyinda Serbiyaga magʻlub boʻldi, 1/9 hisobida Yoxannesdan 3 ochko toʻpladi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-avgust 2016-yil |title=Serbia wins 2016 Olympic women's basketball bronze medal |publisher=SBNATION |url=https://www.sbnation.com/2016/8/20/12566510/france-serbia-2016-results-olympic-basketball-womens-bronze-medal-winner}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=20-avgust 2016-yil |title=Boxscore France Serbia |publisher=FIBA |url=https://www.fiba.basketball/olympicswomen/2016/2008/France-Serbia}}&lt;/ref&gt;.

== Karyeradagi yorqin voqealar va mukofotlar ==

=== Oʻyinchi sifatida ===

* Yevroligadagi eng qiziqarli basketbolchi: 2018—2019 -mavsum&lt;ref name=&quot;awardEL19&quot;/&gt;
* Yevroligadagi eng yaxshi posbon: 2018—2019 -mavsum&lt;ref name=&quot;awardEL19&quot; /&gt;
* Yevropa ligasi jamoasi: 2019-20&lt;ref name=&quot;awardEL20&quot;/&gt; va 2020-21&lt;ref name=&quot;awardEL21&quot;/&gt; fasllari
* All- LFB (Fransiya ligasi) Birinchi jamoa: 2017—2018&lt;ref name=&quot;awardLFB18&quot;/&gt;, 2018—2019&lt;ref name=&quot;awardLFB19&quot;/&gt; va 2020-21&lt;ref name=&quot;awardLFB21&quot;/&gt; fasllari

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{DEFAULTSORT:Johannes, Marine}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1995-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Ayollar]]
[[Turkum:Fransiya basketbolchilari]]</text>
      <sha1>544kv0lstfo2ce33jtppizlegn5q72b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Dunyoning 7 moʻjizasi</title>
    <ns>14</ns>
    <id>779113</id>
    <revision>
      <id>5480729</id>
      <parentid>2792054</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:59:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Qadimgi tarix]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480729</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24" sha1="bhvvbjpqtkhzx41eztioza3czofmx61" xml:space="preserve">[[Turkum:Qadimgi tarix]]</text>
      <sha1>bhvvbjpqtkhzx41eztioza3czofmx61</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marcus Morris</title>
    <ns>0</ns>
    <id>780793</id>
    <revision>
      <id>5480944</id>
      <parentid>5443246</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:40:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5480944</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23948" sha1="ksnih9kc33hi0vdhs3lzvwepnvhykx0" xml:space="preserve">{{Basketbolchi bilgiqutisi
| name = Marcus Morris Sr.
| image = Marcus Morris 2018 (50120671663) (cropped).jpg
| image_size = 
| caption = Morris Boston Celtics jamoasiga qarshi oʻyinda, 2018
| position = Hujumchi
| height_ft = 6
| height_in = 8
| league = [[NBA]]
| team = Los Angeles Clippers
| number = 8
| nationality = Amerikalik
| birth_date = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1989|9|2}}
| birth_place = [[Philadelphia|Philadelphia, Pennsylvania]], U. S.
| high_school = *Prep Charter&lt;br /&gt;(Philadelphia, Pennsylvania)
* APEX Academy&lt;br /&gt;([[Pennsauken, New Jersey]])
| college = [[Kansas Jayhawks men's basketball|Kansas]] ([[2008–09 NCAA Division I men's basketball season|2008]]–[[2010–11 NCAA Division I men's basketball season|2011]])
| draft_year = 2011
| draft_round = 1
| draft_pick = 14
| draft_team = [[Houston Rockets]]
| career_start = 2011
| highlights = * Consensus second-team [[NCAA Men's Basketball All-Americans|All-American]] ([[2011 NCAA Men's Basketball All-Americans|2011]])
* [[Big 12 Conference Men's Basketball Player of the Year|Big 12 Player of the Year]] ([[2010–11 NCAA Division I men's basketball season|2011]])
* First-team All-[[Big 12 Conference|Big 12]] (2011)
* Big 12 All-Rookie Team (2009)
* No. 22 jersey [[Kansas Jayhawks men's basketball retired jerseys|retired by Kansas Jayhawks]]
}}

'''Marcus Tomas Morris Sr.''' (1989-yil 2-sentyabrda tugʻilgan) – [[National Basketball Association|Milliy Basketbol Assotsiatsiyasining]] (NBA) Los-Anjeles Klippers jamoasi uchun amerikalik professional [[Basketbol|basketbolchi]]. Forvard Kanzasda kollej basketboli oʻynagan, 2011-yilgi NBA loyihasida Xyuston Rockets tomonidan 14-oʻrinni egallagan. U shuningdek, [[Phoenix Suns|Feniks Suns]], [[Detroit Pistons|Detroyt Pistons]], Boston Seltiks va New YorkNiks klublarida ham oʻynagan.

== Yoshligi ==
Morris [[Pennsilvaniya|Pensilvaniya shtatining]] [[Filadelfiya]] shahrida Tomasin „Angel“ Morris oilasida tugʻilgan. Uning toʻrt akasi bor, Donte, Bleyk, Devid va egizak Markiff, ular ham NBAda oʻynaydi&lt;ref name=&quot;university&quot;&gt;{{yangiliklar manbasi |last=University of Kansas |title=Player Bio: Marcus Morris |work=Kansas Athletics |url=http://www.kuathletics.com/sports/m-baskbl/mtt/morris_marcus00.html |url-status=dead |access-date=28-avgust 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20110903003458/http://www.kuathletics.com/sports/m-baskbl/mtt/morris_marcus00.html |archive-date=3-sentabr 2011-yil}}&lt;/ref&gt;.

Rivals.com tomonidan toʻrt yulduzli ishga qabul qilingan Morris 2008-yilda mamlakatning 10-raqamli hujumchisi va 29-raqamli oʻyinchisi sifatida qayd etilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://sports.yahoo.com/footballrecruiting/basketball/recruiting/player-Marcus-Morris-42662;_ylt=AhN.TW3eYFznq5VmL_c2clVGPZB4|sarlavha=Rivals.com|ish=sports.yahoo.com|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Kollej jamoasidagi faoliyati ==
Morris [[Kansas universiteti|Kanzas universitetida]] oʻqidi, u yerda Amerika tadqiqotlari boʻyicha mutaxassislik oldi&lt;ref name=&quot;university&quot;/&gt;. U 2010—2011 Big 12 konferentsiyasida yilning eng yaxshi erkaklar basketbolchisi deb topildi&lt;ref&gt;[http://aol.sportingnews.com/ncaa-basketball/story/2011-03-07/kansas-marcus-morris-named-big-12-player-of-the-year Kansas' Marcus Morris named Big 12 Player of the Year] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20110308174041/http://aol.sportingnews.com/ncaa-basketball/story/2011-03-07/kansas-marcus-morris-named-big-12-player-of-the-year|date=2011-03-08}} ''[[Sporting News|The Sporting News]]'', March 7, 2011&lt;/ref&gt;. U, shuningdek, 2010—2011 basketbol mavsumidagi oʻyinlari uchun Associated Press va Milliy basketbol murabbiylari assotsiatsiyasi tomonidan ikkinchi All- Amerika jamoasi va Fox Sports tomonidan All-America uchinchi jamoasi deb nomlangan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Goodman |first=Jeff |date=7-mart 2011-yil |title=Goodman's 2010–11 All-America teams |work=[[Fox College Sports|Fox Sports]] |publisher=Fox Sports Interactive Media |url=http://msn.foxsports.com/collegebasketball/story/duke-blue-devils-notre-dame-fighting-irish-represented-postseason-honors-030711 |url-status=dead |access-date=21-iyun 2011-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20140201123808/http://msn.foxsports.com/collegebasketball/story/duke-blue-devils-notre-dame-fighting-irish-represented-postseason-honors-030711 |archive-date=1-fevral 2014-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=J-W Staff |date=29-mart 2011-yil |title=Marcus Morris tapped 2nd-team All-America |work=[[Lawrence Journal-World]] |publisher=The World Company |url=http://www2.kusports.com/news/2011/mar/29/marcus-morris-tapped-2nd-team-all-america/ |access-date=29-mart 2011-yil}}&lt;/ref&gt;. 2011-yil 30-martda Morris oʻn kishidan iborat Jon R. Vuden mukofoti bilan butun amerikalik erkaklar jamoasiga tayinlandi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Bedore |first=Gary |date=31-mart 2011-yil |title=Kansas basketball signee Naadir Tharpe praised |work=[[Lawrence Journal-World]] |publisher=The World Company |url=http://www2.kusports.com/news/2011/mar/31/kansas-signee-naadir-tharpe-praised/ |access-date=31-mart 2011-yil}}&lt;/ref&gt;. Morris va uning akasi Los-Anjelesdagi sport agenti bilan shartnoma imzoladi va ular 2011-yilgi NBA loyihasiga kirishishlarini eʼlon qilishdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=J-W Staff Reports |date=8-aprel 2011-yil |title=Morris twins sign with agent, will declare for draft |work=[[Lawrence Journal-World]] |url=http://www2.kusports.com/news/2011/apr/07/morris-twins-sign-agent-will-declare-draft/ |access-date=8-aprel 2011-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Professional jamoalardagi faoliyati ==

=== Xyuston Rokets (2011–2013) ===
Morris Xyuston Rockets tomonidan 2011 NBA loyihasida ukasi Markieff [[Phoenix Suns|Feniks Suns]] tomonidan 13-chi tanlov bilan olinganidan besh daqiqa oʻtgach 14-umumiy tanlov bilan tanlangan. U 2012-yil 2-yanvarda NBA Rio Grande Valley Vipers jamoasiga tayinlangan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://blog.chron.com/ultimaterockets/2012/01/rockets-to-send-first-round-draft-pick-marcus-morris-to-d-league/|sarlavha=Rockets to send first-round draft pick Marcus Morris to D-League|sana=3-yanvar 2012-yil|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil|qaralgan sana=2022-08-22|arxivsana=2016-11-25|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161125044422/http://blog.chron.com/ultimaterockets/2012/01/rockets-to-send-first-round-draft-pick-marcus-morris-to-d-league/}}&lt;/ref&gt;. 2012-yil 6-yanvarda D-ligadagi birinchi oʻyinida Morris Dakota Wizardsga 105-103 hisobida tor yutqazib, 33 ochko va 16 ribaund qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://valleycentral.com/sports/content/marcus-morris-impresses-in-1st-d-league-game|sarlavha=Marcus Morris impresses in 1st D-League game|ism=Clay|muallif=Williams|sana=7-yanvar 2012-yil|ish=KGBT|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil|arxivsana=2018-07-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180704034818/https://valleycentral.com/sports/content/marcus-morris-impresses-in-1st-d-league-game}}&lt;/ref&gt;. Morris 16-yanvarda Rocketsga qaytdi, 3-fevralda Rio Grande Valley Vipersga qayta tayinlandi va 20-fevralda yana Rocketsga qaytdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www2.kusports.com/weblogs/hawks_nba/2012/feb/21/marcus-morris-recalled-from-d-league-col/|sarlavha=Marcus Morris recalled from D-League; Cole Aldrich replaces Nick Collison for a night - 'Hawks in the NBA - KUsports.com|ish=www2.kusports.com|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

Patrik Patterson jarohatidan soʻng, Rockets bosh murabbiyi Kevin MakXeyl Morrisni 2012—2013 yilgi mavsumda hujumchi sifatida tanladi. Boshlanishini aytishganda, Morris MakXeylni hazillashyapti deb oʻylagan, chunki u yangi mavsumni kamdan-kam oʻynagan va mavsumoldi paytida jarohat olgandi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://blog.chron.com/ultimaterockets/2012/10/marcus-morris-gets-starting-nod-in-opener-in-place-of-injured-patterson/|sarlavha=Marcus Morris gets starting nod in place of injured Patterson|sana=31-oktabr 2012-yil|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil|qaralgan sana=2022-08-22|arxivsana=2018-05-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180517152637/https://blog.chron.com/ultimaterockets/2012/10/marcus-morris-gets-starting-nod-in-opener-in-place-of-injured-patterson/}}&lt;/ref&gt;. Mavsum davomida Morris Pattersonning zaxira hujumchisi boʻldi va Patterson jarohat olgan paytda 17 oʻyinni boshladi. Uning uch ochkolik zarbasi yangi mavsumdan ancha yaxshilandi, bu koʻrsatkichni 12% dan 38% ga uch barobarga oshirdi.

=== Feniks Suns (2013–2015) ===
2015-yilning 6-fevralida Morris „[[Utah Jazz|Yuta Jazz]]“ ustidan 100–93 hisobida gʻalaba qozonib, 34 ochko va 12 ribaund bilan karerasidagi ilk dubl-dablini qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/games/20150206/UTAPHX/gameinfo.html|sarlavha=Jazz at Suns|ish=[[NBA.com]]|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. Zaxira oʻrindigʻida amalga oshirgan dubl-dabl uni 2014—2015 yilgi mavsumda Bruk Lopesdan keyin zaxiradan 30 ochko va 10 ta ribaundlik oʻyinni qayd etgan ikkinchi futbolchi boʻldi. Sunsning oxirgi oʻyinchisi 1997-yilda Denni Menning edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.azcentral.com/story/sports/nba/suns/2015/02/06/phoenix-suns-down-utah-jazz-on-strength-of-marcus-morris-34-points/23020485/|sarlavha=Phoenix Suns down Utah Jazz on strength of Marcus Morris' 34 points|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. 22-mart kuni Dallas Mavericksga qarshi oʻyinda Morris egizaklari oʻzlarining professional faoliyatida birinchi marta bir oʻyinda dubl-dubl qayd etishdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/gamenotes/suns.pdf|sarlavha=Phoenix Suns Game Notes|ish=NBA.com|kirish sanasi=26-aprel 2015-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150426190444/http://www.nba.com/gamenotes/suns.pdf|arxivsana=26-aprel 2015-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Detroyt Pistons (2015–2017) ===
[[Fayl:Marcus_Morris,_Markieff_Morris_(31320535910).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a3/Marcus_Morris%2C_Markieff_Morris_%2831320535910%29.jpg/220px-Marcus_Morris%2C_Markieff_Morris_%2831320535910%29.jpg|thumb|Morris Vashington Wizards akasi Markieff Morris bilan toʻp uchun kurashmoqda.]]


2017-yilning 3-fevralida Morris Minnesota Timbervolves ustidan 116-108 hisobida gʻalaba qozonib, faoliyatidagi eng yuqori 36 ochkoni qoʻlga kiritdi. 28-fevral kuni Morris Portlend Trail Blazers ustidan 120-113 hisobida gʻalaba qozonib, 37 ochko jamgʻarib, faoliyatida yangi rekord oʻrnatdi.

=== Boston Seltiks (2017–2019) ===
2017-yilning 7-iyulida Morris Averi Bredli va 2019-yilgi ikkinchi davra tanlovi evaziga Boston Seltiksga almashtirildi. 2018-yil 31-mart kuni u Toronto Raptors ustidan 110-99 hisobida gʻalaba qozonib, 25 ochko jamgʻardi. Bu uning kamida 20 ochko toʻplagan ketma-ket toʻrtinchi oʻyini boʻlib, faoliyatidagi eng yuqori koʻrsatkichga erishdi.

=== New YorkNiks (2019–2020) ===
2019-yil 16-iyulda Morris New YorkNiks bilan shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nba.com/knicks/front-office-news/new-york-knicks-sign-reggie-bullock-and-marcus-morris|sarlavha=New York Knicks Sign Reggie Bullock and Marcus Morris|ish=NBA.com|kirish sanasi=16-iyul 2019-yil|sana=16-iyul 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. 2020-yilning 5-yanvarida Morris „Los-Anjeles Klippers“ga qarshi oʻyinda 135–132 hisobida magʻlubiyatga uchragan holda (13) oʻz karerasidagi eng yuqori 38 ochkoni qoʻlga kiritdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.rotoballer.com/player-news/marcus-morris-compiles-career-high-38-points-in-defeat/707900|sarlavha=Marcus Morris Compiles Career-High 38 Points In Defeat|ish=rotoballer.com|kirish sanasi=18-yanvar 2019-yil|sana=5-yanvar 2019-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Los-Anjeles Klippers (2020-yildan hozirgi kungacha) ===
2020-yil 6-fevralda „Nicks“ Morrisni „Los-Anjeles Klippers“ga „Vashington Wizards“ bilan uch jamoali oʻyinda almashtirib, Moris Xarklessni Nyu-Yorkka va Jerom Robinsonni Vashingtonga yubordi; Clippers ham savdoda Sehrgarlardan Ishayo Tomasni sotib oldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nba.com/clippers/la-clippers-acquire-marcus-morris-sr-three-team-trade|ish=NBA.com|sana=6-fevral 2020-yil|sarlavha=L.A. Clippers Acquire Marcus Morris Sr. in a Three Team Trade}}&lt;/ref&gt;.

Morris 2020-yil 9-fevralda Klippers safida debyut qildi va [[Cleveland Cavaliers|Klivlend]] Kavalersi ustidan 133-92 hisobida gʻalaba qozonib, 10 ochko toʻpladi. 2020-yilgi NBA pley -off bosqichining birinchi bosqichida Morris Luka Donchichga nisbatan qoʻpol qoidabuzarlik qilgani uchun 6-oʻyinda chetlatildi va 35 000 dollar jarimaga tortildi, ammo hech qachon toʻxtatilmadi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Rob Goldberg|url=https://bleacherreport.com/articles/2907344-marcus-morris-fined-35k-for-recklessly-striking-luka-doncic-luka-fined-15k|sarlavha=Marcus Morris Fined $35K for 'Recklessly Striking' Luka Doncic; Luka Fined 195K &amp;#124; Bleacher Report &amp;#124; Latest News, Videos and Highlights|nashriyot=Bleacher Report|sana=2020-09-02|kirish sanasi=2022-03-21}}&lt;/ref&gt; 2020-yilgi Gʻarbiy konferentsiya yarim finalida Morris Pol Millsap bilan janjallashdi, chunki „Klippers“ „Naggets“ 3-1 seriyadagi defitsitdan qaytganidan keyin etti oʻyinda tushib ketdi. Morris pley-off bosqichida oʻrtacha 11,8 ochko va 4,8 ribaund toʻpladi.

2020-yil 25-noyabrda Morris Klippers bilan yana 4 yillik 64 million dollarlik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nba.com/clippers/news/la-clippers-re-sign-forward-marcus-morris-sr|sarlavha=LA Clippers Re-Sign Forward Marcus Morris Sr|nashriyot=Nba.com|sana=2020-11-25|kirish sanasi=2022-03-21}}&lt;/ref&gt;.

== Karyera statistikasi ==
{{NBA o'yinchi statistikasi afsonasi}}

=== NBA ===

==== Muntazam mavsum ====
{{NBA o'yinchisi statistikasi boshlanishi}}
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2011}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2011–12 Houston Rockets season|Houston]]
| 17 || 0 || 7.4 ||.296 ||.118 ||.750 ||.9 ||.2 ||.1 ||.1 || 2.4
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;rowspan=2|{{NBA yili|2012}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2012–13 Houston Rockets season|Houston]]
| 54 || 17 || 21.4 ||.428 ||.381 ||.653 || 4.1 ||.9 ||.5 ||.3 || 8.6
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2012–13 Phoenix Suns season|Phoenix]]
| 23 || 6 || 16.1 ||.405 ||.308 ||.405 || 2.5 ||.7 ||.8 ||.2 || 5.7
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2013}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2013–14 Phoenix Suns season|Phoenix]]
| '''82''' || 1 || 22.0 ||.442 ||.381 ||.761 || 3.9 || 1.1 || '''.9''' ||.2 || 9.7
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2014}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2014–15 Phoenix Suns season|Phoenix]]
| 81 || 35 || 25.2 ||.434 ||.358 ||.628 || 4.8 || 1.6 ||.8 ||.2 || 10.4
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2015}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2015–16 Detroit Pistons season|Detroit]]
| 80 || '''80''' || '''35.7''' ||.434 ||.362 ||.749 || 5.1 || '''2.5''' ||.8 ||.3 || 14.1
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2016}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2016–17 Detroit Pistons season|Detroit]]
| 79 || 79 || 32.5 ||.418 ||.331 ||.784 || 4.6 || 2.0 ||.7 ||.3 || 14.0
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2017}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2017–18 Boston Celtics season|Boston]]
| 54 || 21 || 26.8 ||.429 ||.368 ||.805 || 5.4 || 1.3 ||.6 ||.2 || 13.6
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2018}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2018–19 Boston Celtics season|Boston]]
| 75 || 53 || 27.9 ||.447 ||.375 ||.844 || '''6.1''' || 1.5 ||.6 ||.3 || 13.9
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;rowspan=2|{{NBA yili|2019}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2019–20 New York Knicks season|New York]]
| 43 || 43 || 32.3 ||.442 ||.439 ||.823 || 5.4 || 1.4 ||.8 ||.4 || '''19.6'''
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2019–20 Los Angeles Clippers season|L. A. Clippers]]
| 19 || 19 || 28.9 ||.425 ||.310 ||.818 || 4.1 || 1.4 ||.7 || '''.7''' || 10.1
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2020}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2020–21 Los Angeles Clippers season|L. A. Clippers]]
| 57 || 29 || 26.4 || '''.473''' || '''.473''' ||.820 || 4.1 || 1.0 ||.6 ||.3 || 13.4
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|{{NBA yili|2021}}
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2021–22 Los Angeles Clippers season|L. A. Clippers]]
| 54 || 54 || 29.0 ||.434 ||.367 || '''.872''' || 4.4 || 2.1 ||.5 ||.3 || 15.4
|- class=&quot;sortbottom&quot;
| style=&quot;text-align:center;&quot; colspan=&quot;2&quot;|Career
| 718 || 437 || 27.1 ||.435 ||.377 ||.773 || 4.6 || 1.5 ||.7 ||.3 || 12.4
{{S-end}}

==== Pley-off ====
{{NBA o'yinchisi statistikasi boshlanishi}}
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2016 -yilgi NBA pley-offlari|2016]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2015–16 Detroit Pistons season|Detroit]]
| 4 || 4 || '''36.0''' ||.468 ||.389 ||.870 || 3.3 || '''2.5''' ||.5 ||.0 || '''17.8'''
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2018 -yilgi NBA pley-offlari|2018]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2017–18 Boston Celtics season|Boston]]
| '''19''' || 4 || 29.6 ||.368 ||.417 ||.712 || 5.4 || 1.1 ||.4 ||.3 || 12.4
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2019 -yilgi NBA pley-offlari|2019]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2018–19 Boston Celtics season|Boston]]
| 9 || 4 || 28.2 || '''.519''' ||.450 ||.742 || '''8.1''' || 1.2 ||.1 || '''.6''' || 13.7
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2020 -yilgi NBA pley-offlari|2020]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2019–20 Los Angeles Clippers season|L. A. Clippers]]
| 13 || 13 || 29.8 ||.505 || '''.475''' || '''.929''' || 4.8 || 1.6 || '''.8''' ||.1 || 11.8
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2021 -yilgi NBA pley-offlari|2021]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2020–21 Los Angeles Clippers season|L. A. Clippers]]
| '''19''' || '''18''' || 31.8 ||.430 ||.375 ||.750 || 4.3 || 1.5 ||.5 ||.5 || 12.2
|- class=&quot;sortbottom&quot;
| style=&quot;text-align:center;&quot; colspan=&quot;2&quot;|Career
| 64 || 43 || 30.5 ||.435 ||.418 ||.767 || 5.2 || 1.4 ||.5 ||.3 || 12.7
{{S-end}}

=== Kollej ===
{{NBA o'yinchisi statistikasi boshlanishi}}
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2008–09 NCAA Division I men's basketball season|2008–09]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2008–09 Kansas Jayhawks men's basketball team|Kansas]]
| 35 || 22 || 18.5 ||.495 || '''.400''' ||.604 || 4.7 || 1.1 || '''1.0''' ||.3 || 7.4
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2009–10 NCAA Division I men's basketball season|2009–10]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2009–10 Kansas Jayhawks men's basketball team|Kansas]]
| 36 || 33 || 24.7 || '''.570''' ||.375 ||.660 || 6.1 || 1.0 ||.9 ||.3 || 12.8
|-
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2010–11 NCAA Division I men's basketball season|2010–11]]
| style=&quot;text-align:left;&quot;|[[2010–11 Kansas Jayhawks men's basketball team|Kansas]]
| '''38''' || '''36''' || '''28.3''' || '''.570''' ||.342 || '''.688''' || '''7.6''' || '''1.6''' ||.8 || '''.6''' || '''17.2'''
|- class=&quot;sortbottom&quot;
| style=&quot;text-align:center;&quot; colspan=&quot;2&quot;|Career
| 109 || 91 || 24.0 ||.555 ||.358 ||.660 || 6.2 || 1.3 ||.9 ||.4 || 12.6
{{S-end}}

== Shaxsiy hayoti ==
Morris oʻzining bir xil egizak ukasi Markieffdan yetti daqiqa yoshroq. U oʻzining tugʻilgan shahri Filadelfiya burgutlarining muxlisi, Markieff esa raqibi Dallas Kovboysga asos soladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/rockets/news/qa-marcus-morris|sarlavha=Q&amp;A with Marcus Morris|ish=THE OFFICIAL SITE OF THE HOUSTON ROCKETS|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. Uning taxalluslari „Muk“ va „Flask Dad“&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/suns/blog/morris-twins-get-fan-decided-tattoos|sarlavha=Morris Twins Get Fan-Decided Tattoos|ish=NBA.com|sana=16-sentabr 2014-yil|kirish sanasi=9-yanvar 2015-yil}}&lt;/ref&gt;. Morrisning sevgilisi Amber Soulds 2018-yil 20-iyulda kichik Markus ismli oʻgʻil tugʻdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Vertsberger |first=David |date=31-yanvar 2019-yil |title=FOR NBA TWINS MARCUS AND MARKIEFF MORRIS, IT'S FAMILY OVER EVERYTHING WITH THEIR FOUNDATION |url=https://closeup360.com/community/for-nba-twins-marcus-and-markieff-morris-its-family-over-everything/ |access-date=31-mart 2019-yil |archive-date=2022-08-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220822071006/https://closeup360.com/community/for-nba-twins-marcus-and-markieff-morris-its-family-over-everything/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|muallif=Butler|ism=Alex|sarlavha=Celtics' Marcus Morris welcomes newborn son, predicts he'll make the Hall of Fame|url=https://www.upi.com/Sports_News/NBA/2018/07/20/Celtics-Marcus-Morris-welcomes-newborn-son-predicts-hell-make-the-Hall-of-Fame/8361532113211/|ish=upi.com|kirish sanasi=28-avgust 2018-yil|sana=20-iyul 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. 2018–19 yilgi mavsumdan boshlab, Morris „Morris Sr.“ uning oʻyin kuni formasining orqasida paydo boʻlgan&lt;ref&gt;[https://www.bostonherald.com/2018/10/03/marcus-morris-has-sr-moment-on-jersey-and-in-life/ Marcus Morris has Sr. moment … on jersey and in life]&lt;/ref&gt;.

Aka-uka Morrislar va sobiq jamoadoshlari Goran va Zoran Dragich qisqa vaqt davomida Suns uchun 2015-yil 2-yanvarda Filadelfiya 76 ustidan 112–96 hisobida gʻalaba qozongan toʻrtinchi chorakda oʻynashdi. Bu NBA tarixida birinchi marta ikki juft aka-uka bir vaqtning oʻzida bir jamoa uchun kortga chiqishdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/games/20150102/PHIPHX/gameinfo.html|sarlavha=76ers at Suns|ish=[[NBA.com]]|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170901084149/http://www.nba.com/games/20150102/PHIPHX/gameinfo.html|arxivsana=1-sentabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

2012-yil 26-fevralda Kanzas shtati Morris va boshqa hujumchi Yuliy K. Xarrisga oxirgi chegara urushini tomosha qilayotgan [[Lawrence (Kansas)|Kanzas shtatining Lourens shahridagi]] gʻor, bar va tungi klub xodimini mushtlaganliklari uchun batareya ayblovi bilan aybladi. Kanzas va Missuri oʻrtasidagi basketbol oʻyini. Morris va Xarris akkumulyatorni zaryad qilish boʻyicha shartnoma tuzdilar, Morris 300 dollarlik toʻlov, 60 dollar sud toʻlovi toʻlaydi va jabrlanuvchi yoki The Cave bilan bir yil davomida aloqa qilmaslikka rozi boʻldi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www2.kusports.com/news/2012/may/04/ex-ku-basketball-player-marcus-morris-enters-diver/|sarlavha=Ex-KU basketball player Marcus Morris enters diversion agreement for battery charge|ish=KUsports.com|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

Hud oʻrta maktabdan to kollejdagi kareralarining oxirigacha Morris egizaklariga ustozlik qilgan, aka-uka onasiga „nomaqbul SMS yuborgani“ uchun Hudga hujum qilishdi. Aka-uka Morrislarga qarshi ish birinchi marta 2015-yil 3-avgustda ochilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.brightsideofthesun.com/2015/8/3/9089451/morris-brothers-aggravated-assault-case-timeline-could-extend-into?_ga=1.236176584.810549670.1433645455|sarlavha=Morris assault case could extend to late in season|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. Sud jarayoni 2017-yil 3-oktyabrda yakunlandi, egizaklar va Jerald Bowman aybsiz deb topildi va ayblanuvchi Julius Keyn va Kristofer Melendez kichik 2017-yil sentyabrida oʻz ayblariga iqror boʻldi. Qarorga qaramay, bu voqea Sunsning Markusni 2015-yil 9-iyulda Pistonsga sotishi uchun katalizator&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Markieff Morris reacts to Suns trade of Marcus Morris|url=https://www.azcentral.com/story/sports/heat-index/2015/07/02/markieff-morris-reacts-to-suns-trade-of-marcus-morris/29634811|nashriyot=Az Central|kirish sanasi=1-iyul 2019-yil}}&lt;/ref&gt; va uning ukasini 2016-yil 18-fevralda Vashington Wizardsga oʻtkazishda omil boʻlgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.espn.com/nba/story/_/id/14800909/phoenix-suns-trade-markieff-morris-washington-wizards|sarlavha=Wizards get Markieff Morris from Suns at deadline|kirish sanasi=17-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar|30em}}{{basketballstats|nba=marcus/morris_sr./202694|bbr=m/morrima03}}
* [http://www.kuathletics.com/roster.aspx?rp_id=3802 Kansas Jayhawks bio]
* [http://www2.kusports.com/news/2011/mar/20/marcus-morris-deserves-place-pantheon/?mens_basketball Marcus Morris deserves place in pantheon]
{{DEFAULTSORT:Morris, Marcus}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:AQSh basketbolchilari]]
[[Turkum:NBA basketbolchilari]]</text>
      <sha1>ksnih9kc33hi0vdhs3lzvwepnvhykx0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mike Green</title>
    <ns>0</ns>
    <id>781756</id>
    <revision>
      <id>5481182</id>
      <parentid>5180533</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:58:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5481182</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20085" sha1="4les2chdstz2vlnmlv7j4mdkuetc4gv" xml:space="preserve">'''Maykl Devid Green''' (''talaffuzi: Maykl Devid Grin)'' (1985-yil 12-oktyabrda tugʻilgan) [[Kanadaliklar|Kanadalik]] sobiq professional xokkey [[Himoyachi (shaybali xokkey)|himoyachisi]] boʻlib, Milliy Xokkey Ligasida (NHL) Washington Capitals, Detroit Red Wings va Edmonton Oilers jamoalarida oʻynagan.

Poytaxtlardagi oʻn yillik faoliyati davomida oʻzining qattiq zarbasi va gol urishi bilan tanilgan Green 2007-yildan 2010-yilgacha himoyachi uchun taʼsirchan tajovuzkor statistikani taqdim etdi. Bu vaqt ichida u oʻyinda gʻalaba qozongan gollarni urishga moyilligi uchun „'''Yashil oʻyin'''“ laqabini oldi.

== Oʻyin faoliyati ==

=== Yoshlikdagi oʻyin faoliyati ===
Green oʻzining kichik xokkey karerasini NASA xokkey assotsiatsiyasida, Kalgari, [[Alberta]] shahrida oʻynagan. U Saskatoon Blades bilan beshta toʻliq mavsum davomida Gʻarbiy Xokkey Ligasida (WHL) asosiy oʻyinchi oʻynadi. 2003-04 yilgi mavsumda 14 gol, 39 ochko toʻplagan mavsumdan soʻng u birinchi bosqichda, umumiy hisobda 29-oʻrinda, 2004-yilgi NHL kirish loyihasida Vashington poytaxtlari tomonidan tuzilgan.

=== Professional faoliyati ===

=== Washington ===
2005-06 yillarda Green mavsumni poytaxtliklar va ularning [[Amerika xokkey ligasi|Amerika Xokkey Ligasi]] (AHL) filiali Hershey Bears bilan ajratdi. U NHLdagi ilk golini 2006-yil 3-fevralda Toronto Maple Leafs jamoasidan Ed Belfurga qarshi urdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=NHL.com - Recap: Toronto @ Washington - 02/03/2006|url=http://www.nhl.com/ice/recap.htm?id=2005020794|kirish sanasi=2009-02-25|sana=2006-02-03|nashriyot=[[NHL.com]]}}&lt;/ref&gt; va poytaxtliklar safida 22 oʻyinda uch ochko bilan yakunladi. Keyingi mavsumda, 2006-07, Green Sharqiy konferensiya uchun 2007-yilgi NHL YoungStars oʻyinida oʻynash uchun tanlangan, u yerda oyogʻi shikastlanganiga qaramay, uchta golli uzatmani qayd etgan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=El-Bashir |first=Tarik |date=2007-01-24 |title=Foot Doesn't Stop Green's Big Night |work=[[Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/01/23/AR2007012301956.html |access-date=2009-02-11}}&lt;/ref&gt; Oldingi mavsumda yangi oʻyinchi sifatida ishtirok etish uchun kamida 25 oʻyin oʻynamagan boʻlsa, 2006—2007-yilgi mavsum Greenning yangilik kampaniyasi deb hisoblangan. U oʻzining ikkinchi mavsumini 70 oʻyinda 12 ochko bilan yakunladi, shu bilan birga „Ayiklar“ bilan AHLda 12 oʻyinda maydonga tushdi.
[[Fayl:Mike_Green_Caps_2007.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Mike_Green_Caps_2007.jpg/220px-Mike_Green_Caps_2007.jpg|left|thumb| Green, 2007-yil]]
2008-yilgi pley-off oʻyinlarida Greenning „soxta kalxat“ nomli soch turmagi NHLdagi obroʻsini oshirishi bilan mashhur boʻldi. ''Elliot in the Morning'' promo-moshinasi, „Rawk the Hawk“ Greenni soch turmagi uchun studiyaga olib kirdi, buni xohlovchi muxlislar pley-off chiptalari uchun ham qilishlari mumkin edi. [[Vashington (shahar)|DC]] ertalab tok-koʻrsatuvi bu reklamani 2009-yilgi mavsum uchun qaytarib olib, har bir yangi seriyaning birinchi oʻyiniga chiptalarni taklif qildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=EITMonline.com - Rawk The Hawk round 1|url=http://www.eitmonline.com/eitmphotos.html|kirish sanasi=2009-05-11|sana=2009-04-14|nashriyot=[[Elliot in the Morning]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090425180738/http://www.eitmonline.com/eitmphotos.html|arxivsana=25-aprel 2009-yil}}&lt;/ref&gt;. Bundan tashqari, mavsum davomida „Gang Green“ nomini olgan norasmiy „Green“ fan-klubi uy oʻyinlariga old tomonida „Gang Green“ yozuvi va Greenning taxallusi, „GAME OVER“ deb yozilgan toʻq yashil futbolkalarda qatnasha boshladi.[[Fayl:Mike_Green.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Mike_Green.jpg/230px-Mike_Green.jpg|right|thumb|230x230px| 2008-yil 15-noyabrda poytaxtlar bilan Green.]]
Mavsum oxirida, 2008-yil 21-mayda Green jamoadoshi Aleksandr Ovechkin bilan birga ''Sporting News ''' NHL All-Star jamoasiga tayinlandi&lt;ref&gt;{{jurnal manbasi|title=Sporting News lauds Ovechkin|url=http://www.canada.com/calgaryherald/news/sports/story.html?id=8d76e6a8-c5c1-483d-b0a8-6b708bfb637c|accessdate=2009-02-11|date=2008-05-21|arxiv-sana=2012-11-06|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20121106055027/http://www.canada.com/calgaryherald/news/sports/story.html?id=8d76e6a8-c5c1-483d-b0a8-6b708bfb637c|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;. Keyinchalik yozda, 1-iyulda, Green poytaxtliklar bilan toʻrt yillik yiliga oʻrtacha 5,25 million dollar shartnomani uzaytirdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2008-07-01 |title=Mike Green gets 4 years, $21 million from Caps |work=[[Houston Chronicle]] |url=http://www.chron.com/disp/story.mpl/sports/hki/5865568.html |access-date=2009-02-11}}&lt;/ref&gt;.

Green 2008-09 -yilda tugatgan joyidan davom etdi, ammo mavsum boshida jarohatlar tufayli azob chekdi. Chetdan qaytib, Green 2009-yil 1 va 8-fevralda tugaydigan haftalar davomida NHLda haftaning uchinchi yulduzlarini qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-02-09 |title=Quick, Hossa, Green named 'Three Stars' |publisher=[[National Hockey League]] |url=http://www.nhl.com/ice/news.htm?id=408511 |access-date=2009-04-01}}&lt;/ref&gt; 14-fevral kuni Green ketma-ket sakkizinchi oʻyinida gol urdi va himoyachi tomonidan kiritilgan gol bilan ketma-ket eng koʻp oʻyinlar boʻyicha NHL rekordini oʻrnatdi. Avvalgi rekord 1983-84 yilgi mavsumda Mayk OʻKonnell tomonidan oʻrnatilgan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-02-14 |title=Capitals' Green sets NHL record |publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC]] |url=http://www.cbc.ca/sports/hockey/story/2009/02/14/capitals-green.html |access-date=2009-02-14}}&lt;/ref&gt; Keyin, 23-martda tugaydigan haftada „Haftaning ikkinchi yulduzi“ sovrinini qoʻlga kiritgach, 1-aprel kuni &quot; Nyu-York Islanders &quot;ga qarshi oʻyinda bir mavsumda 30 ta gol urgan tarixdagi sakkizinchi himoyachiga aylandi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-04-01 |title=Green reaches milestone in Caps win |work=[[Washington Times]] |url=http://washingtontimes.com/news/2009/apr/02/greens-reaches-milestone-in-caps-win/ |access-date=2009-04-01}}&lt;/ref&gt; Mavsumni 31 ta gol bilan yakunlagan Green kuch sinashda 18 ta gol urdi, bu Sheldon Sourayning 2006-07 yillardagi 19 ta golidan bitta kam.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Evans |first=Zach |title=Green Means Go For The Norris |work=Bleacher Report |publisher=BleacherReport |url=http://bleacherreport.com/articles/150022-green-means-go-for-the-norris |access-date=2009-04-13}}&lt;/ref&gt;

2009-yil aprel oyida Green Zdeno Chára va Niklas Lidstryom bilan birga NHLning eng yaxshi himoyachisi uchun Jeyms Norris Memorial Trophy mukofotiga nomzod boʻldi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-04-23 |title=Lidstrom up for 7th Norris Trophy |publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC]] |url=http://www.cbc.ca/sports/hockey/story/2009/04/23/sp-norris-trophy.html |access-date=2009-05-14}}&lt;/ref&gt; Green ikki marta mukofotga nomzod boʻlgan.

2009-10-yillarda Green 76 ochko bilan karyerasidagi rekordini oʻrnatdi. Keyingi ikki mavsumda turli jarohatlar tufayli koʻp vaqt oʻtkazib yubordi.

2012-yilning 16-iyulida Green poytaxtliklar safida qolish uchun 18,25 million dollarlik uch yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.wjla.com/articles/2012/07/mike-green-signs-contract-extension-with-capitals-77889.html|sarlavha=Mike Green signs contract extension with Capitals|ism=Sinclair Broadcast|muallif=Group|sana=16-iyul 2012-yil|kirish sanasi=2022-08-23|arxivsana=2012-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120917234450/http://www.wjla.com/articles/2012/07/mike-green-signs-contract-extension-with-capitals-77889.html}}&lt;/ref&gt;.

=== Detroit Red Wings ===
2015-yilning 1-iyulida Detroit Red Wings Green bilan 3 yillik 18 million dollarlik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Green agrees to three-years with Wings|url=http://redwings.nhl.com/club/news.htm?id=773493|nashriyot=Detroit Red Wings|ism=Bill|muallif=Roose|sana=1-iyul 2015-yil|kirish sanasi=1-iyul 2015-yil}}&lt;/ref&gt;.

2016-yilning 17-oktabrida Green Ottava senatorlaridan Endryu Hammondga qarshi oʻzining birinchi marta xet-trikini qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nhl.com/gamecenter/ott-vs-det/2016/10/17/2016020035/recap#game=2016020035,game_state=final,lock_state=final,game_tab=stats|sarlavha=Ottawa Senators - Detroit Red Wings - October 17th, 2016|ish=NHL.com}}&lt;/ref&gt;.

2017-18-yilgi mavsumda Green oʻz faoliyatida ikkinchi marta NHL yulduzlari oʻyinida etakchi jamoa himoyachilaridan soʻng gol urish va jamoada toʻrtinchi oʻrinni egalladi.&lt;ref name=&quot;2018 All-Star&quot;&gt;{{veb manbasi|muallif=Kujawa|ism=Kyle|sarlavha=Mike Green named 2018 NHL All-Star|url=https://www.nhl.com/redwings/news/mike-green-named-2018-nhl-all-star/c-294843114|ish=NHL.com|kirish sanasi=22-mart 2018-yil|sana=10-yanvar 2018-yil}}&lt;/ref&gt; Greenning mavsumi mart oyida qisqartirilgan edi, u jarohatlari tufayli mavsumning qolgan qismida safdan chiqqan edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Green out rest of season for Red Wings|url=https://www.nhl.com/news/mike-green-out-rest-of-season-for-detroit/c-297215236|ish=NHL.com|kirish sanasi=22-mart 2018-yil|sana=22-mart 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-iyunida „Qizil qanotlar“ Green bilan ikki yillik 10,75 million dollarlik shartnomani isteʼfoga chiqardi. Keyingi mavsumda 43 ta oʻyinda maydonga tushgach, Green 2019-yil 7-martda virusdan tuzalib ketish uchun yilning qolgan qismida maydonga tushmasligi eʼlon qilindi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Red Wings' Mike Green out for season to recover from virus|url=https://www.sportsnet.ca/hockey/nhl/red-wings-mike-green-season-recover-virus/|kirish sanasi=7-mart 2019-yil|sana=7-mart 2019-yil|nashriyot=[[Sportsnet.ca]]}}&lt;/ref&gt;. 2019-20-yilgi mavsumda Green „Qizil qanotlar“ safida 48 ta oʻyinda 3 ta gol va 8 ta golli uzatmani amalga oshirdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.tsn.ca/edmonton-oilers-acquire-mike-green-from-detroit-red-wings-1.1447498|sarlavha=Oilers acquire Green from Red Wings|nashriyot=[[The Sports Network]]|sana=23-fevral 2020-yil|kirish sanasi=23-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Edmonton Oilers ===
2020-yil 24-fevralda Green Kayl Brodziak va 2020-yilda shartli toʻrtinchi raund tanlovi evaziga Edmonton Oilers jamoasiga almashtirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nhl.com/redwings/news/conditional-draft-pick-acquired-from-oilers-for-green/c-315469588|sarlavha=Red Wings acquire conditional draft pick from Oilers for Green|ism=Kyle|muallif=Kujawa|ish=NHL.com|sana=24-fevral 2020-yil|kirish sanasi=24-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Green [[COVID-19 pandemiyasi]] tufayli mavsum toʻxtatilganidan keyin liganing oʻyinga qaytish dasturidan voz kechishga qaror qildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=RELEASE: Green opts out of NHL's Return To Play Program|url=https://www.nhl.com/oilers/news/release-green-opts-out-of-nhls-return-to-play-program/c-317387456|ish=Edmonton Oilers|kirish sanasi=11-iyul 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 2020-yil 26-avgustda Green The Athletic nashriga bergan intervyusida nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2020-08-26 |title='I needed to move on': Mike Green retires, reflects on Capitals, career and future |work=[[The Athletic]] |url=https://theathletic.com/2022765/2020/08/26/i-needed-to-move-on-mike-green-retires-reflects-on-capitals-family-career/?source=twittered |access-date=2020-08-26}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro maydonda ==
Poytaxtliklar bilan oʻzining tanaffus mavsumidan soʻng, Green 2008-yilgi IIHF Jahon chempionatida Kanada jamoasi uchun mezbon mamlakat sifatida debyut qildi. Sakkizta oʻyinda 12 ochko toʻpladi, natijada Kanada oltin medal uchun oʻyinda qoʻshimcha vaqtda Rossiyaga yutqazib, kumush medalni qoʻlga kiritdi. Green Turnirning Yulduzli jamoasiga kiritildi. U, shuningdek, 2009-yil avgust oyida Kanada jamoasi uchun 2010-yilgi Qishki Olimpiya oʻyinlarining yozgi roʻyxati uchun tanlangan va sevimli deb hisoblangan, ammo oxirgi roʻyxatni qisqartirmagan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-08-22 |title=Canada's roster possibilities |work=[[CBC News]] |url=http://www.cbc.ca/sports/hockey/story/2009/08/22/sp-canada-roster.html |access-date=2009-08-22}}&lt;/ref&gt;

== Oʻyindan tashqaridagi hayoti ==
[[Fayl:Michelle_Obama_Lets_Move_hockey_cropped_(Green).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Michelle_Obama_Lets_Move_hockey_cropped_%28Green%29.jpg/220px-Michelle_Obama_Lets_Move_hockey_cropped_%28Green%29.jpg|thumb| Green 2011-yilda [[Oq uy]]da AQShning birinchi xonimi [[Michelle Obama|Mishel Obama]] bilan birga „Keling, harakat qilaylik!“ tashabbus]]
Green bir qator jamoat tashkilotlari va tadbirlarida ishtirok etadi. U Parade jurnali homiyligidagi Americaʼs Giving Challenge dasturi doirasida Bolalar Milliy Tibbiyot Markazi uchun pul yigʻmoqda. Shuningdek, u Aleksandr Ovechkin bilan mahalliy oʻrta maktabda nutq soʻzlashda va polda xokkey oʻyinida qatnashgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://capitals.nhl.com/team/app/?service%3Dpage%26page%3DNewsPage%26articleid%3D350302|sarlavha=Alex Ovechkin, Mike Green and Dean Evason Host Capitals Hockey School at Arlington's Williamsburg Middle School|kirish sanasi=18-yanvar 2008-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080119065149/http://capitals.nhl.com/team/app/?service=page&amp;page=NewsPage&amp;articleid=350302|arxivsana=19-yanvar 2008-yil}}&lt;/ref&gt; Green shuningdek, „Greenʼs Gang“ deb nomlangan dasturga ega boʻlib, u ettita abonement sotib oladi va ularni kam taʼminlangan bolalar va faol harbiylar bilan ishlaydigan „Eng qimmatli bolalar“ [[notijorat tashkiloti]]ga sovgʻa qiladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.mostvaluablekids.org/greensgang.cfm|sarlavha=Most Valuable Kids - Home|ish=www.mostvaluablekids.org}}&lt;/ref&gt; 2008-yilda Green DC101-ning ''Elliot in the Morning'' dasturining boshlovchisi Elliot Segal bilan So Kids Can nomli xayriya tashkilotiga asos soldi. 2011-12 yilgi mavsumda guruh Aleksandriya (Virjiniya) Old Town shahridagi Xopkins-Tancil sudida oʻyin maydonchasini qurish uchun pul yigʻdi. [http://www.kaboom.org KaBOOM bilan ishlash!], oʻyin maydonchalarini qurishga bagʻishlangan milliy notijorat tashkilot, Iskandariyani qayta qurish va uy-joy boshqarmasi va 200 dan ortiq Vashington poytaxtlari muxlislari va jamoat koʻngillilari, Green va Segal ushbu oʻyin maydonchasi qurilishini nazorat qildilar. STARS oʻyin maydonchasi oʻzining rasmiy ochilishini 2012-yil 19-sentyabrda boʻlib oʻtdi. So Kids Can tashkil topganidan beri 200 000 dollardan ortiq mablagʻ toʻpladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.ontaponline.com/2012/10/01/caps-players-hard-at-work-on-the-playground/|sarlavha=Caps Players Hard at Work on the Playground|kirish sanasi=2013-07-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130324073815/http://www.ontaponline.com/2012/10/01/caps-players-hard-at-work-on-the-playground/|arxivsana=24-mart 2013-yil}}&lt;/ref&gt; 2014-yil 9-avgustda Green oʻzining uzoq vaqtdan beri sevgilisi Kortni&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.russianmachineneverbreaks.com/2014/08/09/mike-green-got-married-looked-excellent/|sarlavha=Mike Green Got Married, Looked Excellent|sana=9-avgust 2014-yil}}&lt;/ref&gt; turmushga chiqdi va er-xotinning uchta farzandi bor.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BEw36l8Am_d/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220823055642/https://www.instagram.com/p/BEw36l8Am_d/|arxivsana=2022-08-23|sarlavha=Mikegreen25 on Instagram|kirish sanasi=2022-08-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/CPqJCP5h2vN/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220823055643/https://www.instagram.com/p/CPqJCP5h2vN/|arxivsana=2022-08-23|sarlavha=Mikegreen25 on Instagram|kirish sanasi=2022-08-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BOGPHHrjBLO/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220823055643/https://www.instagram.com/p/BOGPHHrjBLO/|arxivsana=2022-08-23|sarlavha=Mikegreen25 on Instagram: &quot;Axel's first snow day in Detroit. He loved it. Photo Cred @cparrie&quot;|ish=Instagram|kirish sanasi=2022-08-23}}&lt;/ref&gt;

== Rekordi ==

* Himoyachining ketma-ket eng uzun gol urish seriyasi — 2008-09 -yilda boʻlgan: 8 oʻyin &lt;small&gt;(Mayk OʻKonnelldan oʻzib ketdi, 1983-84 yillarda 7 oʻyin)&lt;/small&gt;

== Faoliyat statistikasi ==

=== Muntazam mavsum va pley-off oʻyinlari ===
{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;text-align:center; width:60em&quot;
! colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! rowspan=&quot;99&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! colspan=&quot;5&quot; |Doimiy mavsum
! rowspan=&quot;99&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! colspan=&quot;5&quot; |Pley-of
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
!Mavsum
!Jamoa
!Liga
!Oʻtkazilgan oʻyinlar
!Ochko
!Blok
!Ribound
!Jami ochko
!Oʻtkazilgan oʻyinlar
!Ochko
!Blok
!Ribound
!Jami ochko
|-
|2000-01
|Saskatoon Blades
|WHL
|7
|0
|2
|2
|0
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2001-02
|Saskatoon Blades
|WHL
|62
|3
|20
|23
|57
|7
|0
|1
|1
|2
|-
|2002-03
|Saskatoon Blades
|WHL
|72
|6
|36
|42
|70
|6
|0
|2
|2
|6
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2003-04
|Saskatoon Blades
|WHL
|59
|14
|25
|39
|92
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2004-05
|Saskatoon Blades
|WHL
|67
|14
|52
|66
|105
|4
|0
|0
|0
|6
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2005-06
|Hershey Bears
|AHL
|56
|9
|34
|43
|79
|21
|3
|15
|18
|30
|-
|2005-06
|Washington Capitals
|NHL
|22
|1
|2
|3
|18
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2006-07
|Hershey Bears
|AHL
|12
|3
|5
|8
|26
|19
|7
|9
|16
|38
|-
|2006-07
|Washington Capitals
|NHL
|70
|2
|10
|12
|36
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2007-08
|Washington Capitals
|NHL
|82
|18
|38
|56
|62
|7
|3
|4
|7
|15
|-
|2008-09
|Washington Capitals
|NHL
|68
|31
|42
|73
|68
|14
|1
|8
|9
|12
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2009-10
|Washington Capitals
|NHL
|75
|19
|57
|76
|54
|7
|0
|3
|3
|12
|-
|2010-11
|Washington Capitals
|NHL
|49
|8
|16
|24
|48
|8
|1
|5
|6
|8
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2011-12
|Washington Capitals
|NHL
|32
|3
|4
|7
|12
|14
|2
|2
|4
|10
|-
|2012-13
|Washington Capitals
|NHL
|35
|12
|14
|26
|20
|7
|2
|2
|4
|4
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2013-14
|Washington Capitals
|NHL
|70
|9
|29
|38
|64
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2014-15
|Washington Capitals
|NHL
|72
|10
|35
|45
|34
|14
|0
|2
|2
|14
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2015-16
|Detroit Red Wings
|NHL
|74
|7
|28
|35
|38
|5
|1
|1
|2
|10
|-
|2016-17
|Detroit Red Wings
|NHL
|72
|14
|22
|36
|40
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2017-18
|Detroit Red Wings
|NHL
|66
|8
|25
|33
|38
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2018-19
|Detroit Red Wings
|NHL
|43
|5
|21
|26
|28
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2019-20
|Detroit Red Wings
|NHL
|48
|3
|8
|11
|32
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2019-20
|Edmonton Oilers
|NHL
|2
|0
|0
|0
|0
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |NHL totals
!880
!150
!351
!501
!592
!76
!10
!27
!37
!85
|}

=== Xalqaro ===
{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;text-align:center; width:40em&quot;
!Yil
! Jamoa
! Tadbir
! Natija
! rowspan=&quot;99&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! Oʻtkazilgan oʻyinlar
! Ochko
! Blok
! Ribound
! Jami ochko
|-
| 2002-yil
| Kanada
| U18
|{{Oltin1}}
| 5
| 0
| 2
| 2
| 2
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
| 2003-yil
| Kanada
| WJC18
|{{Oltin1}}
| 7
| 0
| 0
| 0
| 2
|-
| 2008-yil
| Kanada
| [[Xokkey boʻyicha jahon chempionati|Jahon cehmpionati]]
|{{Kumush2}}
| 9
| 4
| 8
| 12
| 2
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;4&quot; | Yoshlikdagi natijalar yigʻindisi
! 12
! 0
! 2
! 2
! 4
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;4&quot; | Jami
! 9
! 4
! 8
! 12
! 2
|}

== Mukofot va unvonlari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Mukofot
! Yil
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | WHL
|-
| CHL eng yaxshi istiqbollari oʻyini
| 2004-yil
|-
| Sharq birinchi yulduzlar jamoasi
| 2005-yil
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | AHL
|-
| Barcha yangi oʻyinchilar jamoasi
| 2006-yil
|-
| Kalder kubogi (Hershey ayiqlari)
| 2006-yil
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | NHL
|-
| NHL YoungStars oʻyini
| 2007-yil
|-
| Birinchi yulduzlar jamoasi
| 2009, 2010-yil
|-
| Yulduzlar oʻyini
| 2011, 2018
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | Xalqaro
|-
| WC All-Star jamoasi
| 2008-yil
|}

== Manbalar ==
{{manbalar|30em}}

[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>4les2chdstz2vlnmlv7j4mdkuetc4gv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481184</id>
      <parentid>5481182</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:59:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Ismdagi xatolik tuzatildi</comment>
      <origin>5481184</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20087" sha1="4d3dglmym7yac5bfm432ux3bw8hlqmg" xml:space="preserve">'''Michael David Green''' (''talaffuzi: Maykl Devid Grin)'' (1985-yil 12-oktyabrda tugʻilgan) [[Kanadaliklar|Kanadalik]] sobiq professional xokkey [[Himoyachi (shaybali xokkey)|himoyachisi]] boʻlib, Milliy Xokkey Ligasida (NHL) Washington Capitals, Detroit Red Wings va Edmonton Oilers jamoalarida oʻynagan.

Poytaxtlardagi oʻn yillik faoliyati davomida oʻzining qattiq zarbasi va gol urishi bilan tanilgan Green 2007-yildan 2010-yilgacha himoyachi uchun taʼsirchan tajovuzkor statistikani taqdim etdi. Bu vaqt ichida u oʻyinda gʻalaba qozongan gollarni urishga moyilligi uchun „'''Yashil oʻyin'''“ laqabini oldi.

== Oʻyin faoliyati ==

=== Yoshlikdagi oʻyin faoliyati ===
Green oʻzining kichik xokkey karerasini NASA xokkey assotsiatsiyasida, Kalgari, [[Alberta]] shahrida oʻynagan. U Saskatoon Blades bilan beshta toʻliq mavsum davomida Gʻarbiy Xokkey Ligasida (WHL) asosiy oʻyinchi oʻynadi. 2003-04 yilgi mavsumda 14 gol, 39 ochko toʻplagan mavsumdan soʻng u birinchi bosqichda, umumiy hisobda 29-oʻrinda, 2004-yilgi NHL kirish loyihasida Vashington poytaxtlari tomonidan tuzilgan.

=== Professional faoliyati ===

=== Washington ===
2005-06 yillarda Green mavsumni poytaxtliklar va ularning [[Amerika xokkey ligasi|Amerika Xokkey Ligasi]] (AHL) filiali Hershey Bears bilan ajratdi. U NHLdagi ilk golini 2006-yil 3-fevralda Toronto Maple Leafs jamoasidan Ed Belfurga qarshi urdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=NHL.com - Recap: Toronto @ Washington - 02/03/2006|url=http://www.nhl.com/ice/recap.htm?id=2005020794|kirish sanasi=2009-02-25|sana=2006-02-03|nashriyot=[[NHL.com]]}}&lt;/ref&gt; va poytaxtliklar safida 22 oʻyinda uch ochko bilan yakunladi. Keyingi mavsumda, 2006-07, Green Sharqiy konferensiya uchun 2007-yilgi NHL YoungStars oʻyinida oʻynash uchun tanlangan, u yerda oyogʻi shikastlanganiga qaramay, uchta golli uzatmani qayd etgan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=El-Bashir |first=Tarik |date=2007-01-24 |title=Foot Doesn't Stop Green's Big Night |work=[[Washington Post]] |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/01/23/AR2007012301956.html |access-date=2009-02-11}}&lt;/ref&gt; Oldingi mavsumda yangi oʻyinchi sifatida ishtirok etish uchun kamida 25 oʻyin oʻynamagan boʻlsa, 2006—2007-yilgi mavsum Greenning yangilik kampaniyasi deb hisoblangan. U oʻzining ikkinchi mavsumini 70 oʻyinda 12 ochko bilan yakunladi, shu bilan birga „Ayiklar“ bilan AHLda 12 oʻyinda maydonga tushdi.
[[Fayl:Mike_Green_Caps_2007.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/aa/Mike_Green_Caps_2007.jpg/220px-Mike_Green_Caps_2007.jpg|left|thumb| Green, 2007-yil]]
2008-yilgi pley-off oʻyinlarida Greenning „soxta kalxat“ nomli soch turmagi NHLdagi obroʻsini oshirishi bilan mashhur boʻldi. ''Elliot in the Morning'' promo-moshinasi, „Rawk the Hawk“ Greenni soch turmagi uchun studiyaga olib kirdi, buni xohlovchi muxlislar pley-off chiptalari uchun ham qilishlari mumkin edi. [[Vashington (shahar)|DC]] ertalab tok-koʻrsatuvi bu reklamani 2009-yilgi mavsum uchun qaytarib olib, har bir yangi seriyaning birinchi oʻyiniga chiptalarni taklif qildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=EITMonline.com - Rawk The Hawk round 1|url=http://www.eitmonline.com/eitmphotos.html|kirish sanasi=2009-05-11|sana=2009-04-14|nashriyot=[[Elliot in the Morning]]|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090425180738/http://www.eitmonline.com/eitmphotos.html|arxivsana=25-aprel 2009-yil}}&lt;/ref&gt;. Bundan tashqari, mavsum davomida „Gang Green“ nomini olgan norasmiy „Green“ fan-klubi uy oʻyinlariga old tomonida „Gang Green“ yozuvi va Greenning taxallusi, „GAME OVER“ deb yozilgan toʻq yashil futbolkalarda qatnasha boshladi.[[Fayl:Mike_Green.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Mike_Green.jpg/230px-Mike_Green.jpg|right|thumb|230x230px| 2008-yil 15-noyabrda poytaxtlar bilan Green.]]
Mavsum oxirida, 2008-yil 21-mayda Green jamoadoshi Aleksandr Ovechkin bilan birga ''Sporting News ''' NHL All-Star jamoasiga tayinlandi&lt;ref&gt;{{jurnal manbasi|title=Sporting News lauds Ovechkin|url=http://www.canada.com/calgaryherald/news/sports/story.html?id=8d76e6a8-c5c1-483d-b0a8-6b708bfb637c|accessdate=2009-02-11|date=2008-05-21|arxiv-sana=2012-11-06|arxiv-url=https://web.archive.org/web/20121106055027/http://www.canada.com/calgaryherald/news/sports/story.html?id=8d76e6a8-c5c1-483d-b0a8-6b708bfb637c|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;. Keyinchalik yozda, 1-iyulda, Green poytaxtliklar bilan toʻrt yillik yiliga oʻrtacha 5,25 million dollar shartnomani uzaytirdi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2008-07-01 |title=Mike Green gets 4 years, $21 million from Caps |work=[[Houston Chronicle]] |url=http://www.chron.com/disp/story.mpl/sports/hki/5865568.html |access-date=2009-02-11}}&lt;/ref&gt;.

Green 2008-09 -yilda tugatgan joyidan davom etdi, ammo mavsum boshida jarohatlar tufayli azob chekdi. Chetdan qaytib, Green 2009-yil 1 va 8-fevralda tugaydigan haftalar davomida NHLda haftaning uchinchi yulduzlarini qoʻlga kiritdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-02-09 |title=Quick, Hossa, Green named 'Three Stars' |publisher=[[National Hockey League]] |url=http://www.nhl.com/ice/news.htm?id=408511 |access-date=2009-04-01}}&lt;/ref&gt; 14-fevral kuni Green ketma-ket sakkizinchi oʻyinida gol urdi va himoyachi tomonidan kiritilgan gol bilan ketma-ket eng koʻp oʻyinlar boʻyicha NHL rekordini oʻrnatdi. Avvalgi rekord 1983-84 yilgi mavsumda Mayk OʻKonnell tomonidan oʻrnatilgan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-02-14 |title=Capitals' Green sets NHL record |publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC]] |url=http://www.cbc.ca/sports/hockey/story/2009/02/14/capitals-green.html |access-date=2009-02-14}}&lt;/ref&gt; Keyin, 23-martda tugaydigan haftada „Haftaning ikkinchi yulduzi“ sovrinini qoʻlga kiritgach, 1-aprel kuni &quot; Nyu-York Islanders &quot;ga qarshi oʻyinda bir mavsumda 30 ta gol urgan tarixdagi sakkizinchi himoyachiga aylandi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-04-01 |title=Green reaches milestone in Caps win |work=[[Washington Times]] |url=http://washingtontimes.com/news/2009/apr/02/greens-reaches-milestone-in-caps-win/ |access-date=2009-04-01}}&lt;/ref&gt; Mavsumni 31 ta gol bilan yakunlagan Green kuch sinashda 18 ta gol urdi, bu Sheldon Sourayning 2006-07 yillardagi 19 ta golidan bitta kam.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Evans |first=Zach |title=Green Means Go For The Norris |work=Bleacher Report |publisher=BleacherReport |url=http://bleacherreport.com/articles/150022-green-means-go-for-the-norris |access-date=2009-04-13}}&lt;/ref&gt;

2009-yil aprel oyida Green Zdeno Chára va Niklas Lidstryom bilan birga NHLning eng yaxshi himoyachisi uchun Jeyms Norris Memorial Trophy mukofotiga nomzod boʻldi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-04-23 |title=Lidstrom up for 7th Norris Trophy |publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation|CBC]] |url=http://www.cbc.ca/sports/hockey/story/2009/04/23/sp-norris-trophy.html |access-date=2009-05-14}}&lt;/ref&gt; Green ikki marta mukofotga nomzod boʻlgan.

2009-10-yillarda Green 76 ochko bilan karyerasidagi rekordini oʻrnatdi. Keyingi ikki mavsumda turli jarohatlar tufayli koʻp vaqt oʻtkazib yubordi.

2012-yilning 16-iyulida Green poytaxtliklar safida qolish uchun 18,25 million dollarlik uch yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.wjla.com/articles/2012/07/mike-green-signs-contract-extension-with-capitals-77889.html|sarlavha=Mike Green signs contract extension with Capitals|ism=Sinclair Broadcast|muallif=Group|sana=16-iyul 2012-yil|kirish sanasi=2022-08-23|arxivsana=2012-09-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20120917234450/http://www.wjla.com/articles/2012/07/mike-green-signs-contract-extension-with-capitals-77889.html}}&lt;/ref&gt;.

=== Detroit Red Wings ===
2015-yilning 1-iyulida Detroit Red Wings Green bilan 3 yillik 18 million dollarlik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Green agrees to three-years with Wings|url=http://redwings.nhl.com/club/news.htm?id=773493|nashriyot=Detroit Red Wings|ism=Bill|muallif=Roose|sana=1-iyul 2015-yil|kirish sanasi=1-iyul 2015-yil}}&lt;/ref&gt;.

2016-yilning 17-oktabrida Green Ottava senatorlaridan Endryu Hammondga qarshi oʻzining birinchi marta xet-trikini qayd etdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nhl.com/gamecenter/ott-vs-det/2016/10/17/2016020035/recap#game=2016020035,game_state=final,lock_state=final,game_tab=stats|sarlavha=Ottawa Senators - Detroit Red Wings - October 17th, 2016|ish=NHL.com}}&lt;/ref&gt;.

2017-18-yilgi mavsumda Green oʻz faoliyatida ikkinchi marta NHL yulduzlari oʻyinida etakchi jamoa himoyachilaridan soʻng gol urish va jamoada toʻrtinchi oʻrinni egalladi.&lt;ref name=&quot;2018 All-Star&quot;&gt;{{veb manbasi|muallif=Kujawa|ism=Kyle|sarlavha=Mike Green named 2018 NHL All-Star|url=https://www.nhl.com/redwings/news/mike-green-named-2018-nhl-all-star/c-294843114|ish=NHL.com|kirish sanasi=22-mart 2018-yil|sana=10-yanvar 2018-yil}}&lt;/ref&gt; Greenning mavsumi mart oyida qisqartirilgan edi, u jarohatlari tufayli mavsumning qolgan qismida safdan chiqqan edi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Green out rest of season for Red Wings|url=https://www.nhl.com/news/mike-green-out-rest-of-season-for-detroit/c-297215236|ish=NHL.com|kirish sanasi=22-mart 2018-yil|sana=22-mart 2018-yil}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 30-iyunida „Qizil qanotlar“ Green bilan ikki yillik 10,75 million dollarlik shartnomani isteʼfoga chiqardi. Keyingi mavsumda 43 ta oʻyinda maydonga tushgach, Green 2019-yil 7-martda virusdan tuzalib ketish uchun yilning qolgan qismida maydonga tushmasligi eʼlon qilindi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Red Wings' Mike Green out for season to recover from virus|url=https://www.sportsnet.ca/hockey/nhl/red-wings-mike-green-season-recover-virus/|kirish sanasi=7-mart 2019-yil|sana=7-mart 2019-yil|nashriyot=[[Sportsnet.ca]]}}&lt;/ref&gt;. 2019-20-yilgi mavsumda Green „Qizil qanotlar“ safida 48 ta oʻyinda 3 ta gol va 8 ta golli uzatmani amalga oshirdi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.tsn.ca/edmonton-oilers-acquire-mike-green-from-detroit-red-wings-1.1447498|sarlavha=Oilers acquire Green from Red Wings|nashriyot=[[The Sports Network]]|sana=23-fevral 2020-yil|kirish sanasi=23-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

=== Edmonton Oilers ===
2020-yil 24-fevralda Green Kayl Brodziak va 2020-yilda shartli toʻrtinchi raund tanlovi evaziga Edmonton Oilers jamoasiga almashtirildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.nhl.com/redwings/news/conditional-draft-pick-acquired-from-oilers-for-green/c-315469588|sarlavha=Red Wings acquire conditional draft pick from Oilers for Green|ism=Kyle|muallif=Kujawa|ish=NHL.com|sana=24-fevral 2020-yil|kirish sanasi=24-fevral 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

Green [[COVID-19 pandemiyasi]] tufayli mavsum toʻxtatilganidan keyin liganing oʻyinga qaytish dasturidan voz kechishga qaror qildi&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=RELEASE: Green opts out of NHL's Return To Play Program|url=https://www.nhl.com/oilers/news/release-green-opts-out-of-nhls-return-to-play-program/c-317387456|ish=Edmonton Oilers|kirish sanasi=11-iyul 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. 2020-yil 26-avgustda Green The Athletic nashriga bergan intervyusida nafaqaga chiqqanini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2020-08-26 |title='I needed to move on': Mike Green retires, reflects on Capitals, career and future |work=[[The Athletic]] |url=https://theathletic.com/2022765/2020/08/26/i-needed-to-move-on-mike-green-retires-reflects-on-capitals-family-career/?source=twittered |access-date=2020-08-26}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro maydonda ==
Poytaxtliklar bilan oʻzining tanaffus mavsumidan soʻng, Green 2008-yilgi IIHF Jahon chempionatida Kanada jamoasi uchun mezbon mamlakat sifatida debyut qildi. Sakkizta oʻyinda 12 ochko toʻpladi, natijada Kanada oltin medal uchun oʻyinda qoʻshimcha vaqtda Rossiyaga yutqazib, kumush medalni qoʻlga kiritdi. Green Turnirning Yulduzli jamoasiga kiritildi. U, shuningdek, 2009-yil avgust oyida Kanada jamoasi uchun 2010-yilgi Qishki Olimpiya oʻyinlarining yozgi roʻyxati uchun tanlangan va sevimli deb hisoblangan, ammo oxirgi roʻyxatni qisqartirmagan.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |date=2009-08-22 |title=Canada's roster possibilities |work=[[CBC News]] |url=http://www.cbc.ca/sports/hockey/story/2009/08/22/sp-canada-roster.html |access-date=2009-08-22}}&lt;/ref&gt;

== Oʻyindan tashqaridagi hayoti ==
[[Fayl:Michelle_Obama_Lets_Move_hockey_cropped_(Green).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/08/Michelle_Obama_Lets_Move_hockey_cropped_%28Green%29.jpg/220px-Michelle_Obama_Lets_Move_hockey_cropped_%28Green%29.jpg|thumb| Green 2011-yilda [[Oq uy]]da AQShning birinchi xonimi [[Michelle Obama|Mishel Obama]] bilan birga „Keling, harakat qilaylik!“ tashabbus]]
Green bir qator jamoat tashkilotlari va tadbirlarida ishtirok etadi. U Parade jurnali homiyligidagi Americaʼs Giving Challenge dasturi doirasida Bolalar Milliy Tibbiyot Markazi uchun pul yigʻmoqda. Shuningdek, u Aleksandr Ovechkin bilan mahalliy oʻrta maktabda nutq soʻzlashda va polda xokkey oʻyinida qatnashgan.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://capitals.nhl.com/team/app/?service%3Dpage%26page%3DNewsPage%26articleid%3D350302|sarlavha=Alex Ovechkin, Mike Green and Dean Evason Host Capitals Hockey School at Arlington's Williamsburg Middle School|kirish sanasi=18-yanvar 2008-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20080119065149/http://capitals.nhl.com/team/app/?service=page&amp;page=NewsPage&amp;articleid=350302|arxivsana=19-yanvar 2008-yil}}&lt;/ref&gt; Green shuningdek, „Greenʼs Gang“ deb nomlangan dasturga ega boʻlib, u ettita abonement sotib oladi va ularni kam taʼminlangan bolalar va faol harbiylar bilan ishlaydigan „Eng qimmatli bolalar“ [[notijorat tashkiloti]]ga sovgʻa qiladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.mostvaluablekids.org/greensgang.cfm|sarlavha=Most Valuable Kids - Home|ish=www.mostvaluablekids.org}}&lt;/ref&gt; 2008-yilda Green DC101-ning ''Elliot in the Morning'' dasturining boshlovchisi Elliot Segal bilan So Kids Can nomli xayriya tashkilotiga asos soldi. 2011-12 yilgi mavsumda guruh Aleksandriya (Virjiniya) Old Town shahridagi Xopkins-Tancil sudida oʻyin maydonchasini qurish uchun pul yigʻdi. [http://www.kaboom.org KaBOOM bilan ishlash!], oʻyin maydonchalarini qurishga bagʻishlangan milliy notijorat tashkilot, Iskandariyani qayta qurish va uy-joy boshqarmasi va 200 dan ortiq Vashington poytaxtlari muxlislari va jamoat koʻngillilari, Green va Segal ushbu oʻyin maydonchasi qurilishini nazorat qildilar. STARS oʻyin maydonchasi oʻzining rasmiy ochilishini 2012-yil 19-sentyabrda boʻlib oʻtdi. So Kids Can tashkil topganidan beri 200 000 dollardan ortiq mablagʻ toʻpladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.ontaponline.com/2012/10/01/caps-players-hard-at-work-on-the-playground/|sarlavha=Caps Players Hard at Work on the Playground|kirish sanasi=2013-07-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130324073815/http://www.ontaponline.com/2012/10/01/caps-players-hard-at-work-on-the-playground/|arxivsana=24-mart 2013-yil}}&lt;/ref&gt; 2014-yil 9-avgustda Green oʻzining uzoq vaqtdan beri sevgilisi Kortni&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.russianmachineneverbreaks.com/2014/08/09/mike-green-got-married-looked-excellent/|sarlavha=Mike Green Got Married, Looked Excellent|sana=9-avgust 2014-yil}}&lt;/ref&gt; turmushga chiqdi va er-xotinning uchta farzandi bor.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BEw36l8Am_d/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220823055642/https://www.instagram.com/p/BEw36l8Am_d/|arxivsana=2022-08-23|sarlavha=Mikegreen25 on Instagram|kirish sanasi=2022-08-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/CPqJCP5h2vN/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220823055643/https://www.instagram.com/p/CPqJCP5h2vN/|arxivsana=2022-08-23|sarlavha=Mikegreen25 on Instagram|kirish sanasi=2022-08-23}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=https://www.instagram.com/p/BOGPHHrjBLO/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220823055643/https://www.instagram.com/p/BOGPHHrjBLO/|arxivsana=2022-08-23|sarlavha=Mikegreen25 on Instagram: &quot;Axel's first snow day in Detroit. He loved it. Photo Cred @cparrie&quot;|ish=Instagram|kirish sanasi=2022-08-23}}&lt;/ref&gt;

== Rekordi ==

* Himoyachining ketma-ket eng uzun gol urish seriyasi — 2008-09 -yilda boʻlgan: 8 oʻyin &lt;small&gt;(Mayk OʻKonnelldan oʻzib ketdi, 1983-84 yillarda 7 oʻyin)&lt;/small&gt;

== Faoliyat statistikasi ==

=== Muntazam mavsum va pley-off oʻyinlari ===
{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;text-align:center; width:60em&quot;
! colspan=&quot;3&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! rowspan=&quot;99&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! colspan=&quot;5&quot; |Doimiy mavsum
! rowspan=&quot;99&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! colspan=&quot;5&quot; |Pley-of
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
!Mavsum
!Jamoa
!Liga
!Oʻtkazilgan oʻyinlar
!Ochko
!Blok
!Ribound
!Jami ochko
!Oʻtkazilgan oʻyinlar
!Ochko
!Blok
!Ribound
!Jami ochko
|-
|2000-01
|Saskatoon Blades
|WHL
|7
|0
|2
|2
|0
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2001-02
|Saskatoon Blades
|WHL
|62
|3
|20
|23
|57
|7
|0
|1
|1
|2
|-
|2002-03
|Saskatoon Blades
|WHL
|72
|6
|36
|42
|70
|6
|0
|2
|2
|6
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2003-04
|Saskatoon Blades
|WHL
|59
|14
|25
|39
|92
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2004-05
|Saskatoon Blades
|WHL
|67
|14
|52
|66
|105
|4
|0
|0
|0
|6
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2005-06
|Hershey Bears
|AHL
|56
|9
|34
|43
|79
|21
|3
|15
|18
|30
|-
|2005-06
|Washington Capitals
|NHL
|22
|1
|2
|3
|18
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2006-07
|Hershey Bears
|AHL
|12
|3
|5
|8
|26
|19
|7
|9
|16
|38
|-
|2006-07
|Washington Capitals
|NHL
|70
|2
|10
|12
|36
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2007-08
|Washington Capitals
|NHL
|82
|18
|38
|56
|62
|7
|3
|4
|7
|15
|-
|2008-09
|Washington Capitals
|NHL
|68
|31
|42
|73
|68
|14
|1
|8
|9
|12
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2009-10
|Washington Capitals
|NHL
|75
|19
|57
|76
|54
|7
|0
|3
|3
|12
|-
|2010-11
|Washington Capitals
|NHL
|49
|8
|16
|24
|48
|8
|1
|5
|6
|8
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2011-12
|Washington Capitals
|NHL
|32
|3
|4
|7
|12
|14
|2
|2
|4
|10
|-
|2012-13
|Washington Capitals
|NHL
|35
|12
|14
|26
|20
|7
|2
|2
|4
|4
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2013-14
|Washington Capitals
|NHL
|70
|9
|29
|38
|64
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2014-15
|Washington Capitals
|NHL
|72
|10
|35
|45
|34
|14
|0
|2
|2
|14
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2015-16
|Detroit Red Wings
|NHL
|74
|7
|28
|35
|38
|5
|1
|1
|2
|10
|-
|2016-17
|Detroit Red Wings
|NHL
|72
|14
|22
|36
|40
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2017-18
|Detroit Red Wings
|NHL
|66
|8
|25
|33
|38
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2018-19
|Detroit Red Wings
|NHL
|43
|5
|21
|26
|28
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
|2019-20
|Detroit Red Wings
|NHL
|48
|3
|8
|11
|32
|—
|—
|—
|—
|—
|-
|2019-20
|Edmonton Oilers
|NHL
|2
|0
|0
|0
|0
|—
|—
|—
|—
|—
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |NHL totals
!880
!150
!351
!501
!592
!76
!10
!27
!37
!85
|}

=== Xalqaro ===
{| border=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; style=&quot;text-align:center; width:40em&quot;
!Yil
! Jamoa
! Tadbir
! Natija
! rowspan=&quot;99&quot; bgcolor=&quot;#ffffff&quot; |
! Oʻtkazilgan oʻyinlar
! Ochko
! Blok
! Ribound
! Jami ochko
|-
| 2002-yil
| Kanada
| U18
|{{Oltin1}}
| 5
| 0
| 2
| 2
| 2
|- bgcolor=&quot;#f0f0f0&quot;
| 2003-yil
| Kanada
| WJC18
|{{Oltin1}}
| 7
| 0
| 0
| 0
| 2
|-
| 2008-yil
| Kanada
| [[Xokkey boʻyicha jahon chempionati|Jahon cehmpionati]]
|{{Kumush2}}
| 9
| 4
| 8
| 12
| 2
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;4&quot; | Yoshlikdagi natijalar yigʻindisi
! 12
! 0
! 2
! 2
! 4
|- bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;4&quot; | Jami
! 9
! 4
! 8
! 12
! 2
|}

== Mukofot va unvonlari ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Mukofot
! Yil
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | WHL
|-
| CHL eng yaxshi istiqbollari oʻyini
| 2004-yil
|-
| Sharq birinchi yulduzlar jamoasi
| 2005-yil
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | AHL
|-
| Barcha yangi oʻyinchilar jamoasi
| 2006-yil
|-
| Kalder kubogi (Hershey ayiqlari)
| 2006-yil
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | NHL
|-
| NHL YoungStars oʻyini
| 2007-yil
|-
| Birinchi yulduzlar jamoasi
| 2009, 2010-yil
|-
| Yulduzlar oʻyini
| 2011, 2018
|- align=&quot;center&quot; bgcolor=&quot;#e0e0e0&quot;
! colspan=&quot;3&quot; | Xalqaro
|-
| WC All-Star jamoasi
| 2008-yil
|}

== Manbalar ==
{{manbalar|30em}}

[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1985-yilda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>4d3dglmym7yac5bfm432ux3bw8hlqmg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ricky Davis</title>
    <ns>0</ns>
    <id>782415</id>
    <revision>
      <id>5481195</id>
      <parentid>5179267</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:03:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5481195</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13956" sha1="lj8xun0mbxgjs3kgqioan9s28b8zr6d" xml:space="preserve">{{Basketbolchi bilgiqutisi
| name = Ricky Davis
| image = Ricky Davis 2007-12-30.jpg
| caption = Davis Miami Heat jamoasida, 2007–08-yilgi mavsumda
| position = Hujumchi
| height_ft = 6
| height_in = 7
| weight_lb = 195
| birth_date = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1979|9|23}}
| birth_place = [[Las Vegas, Nevada]]
| high_school = [[Davenport Central High School|Davenport North]] ([[Davenport, Iowa]])
| college = [[Iowa Hawkeyes men's basketball|Iowa]] (1997–1998)
| nationality = [[amerikalik]]
| draft_year = 1998
| draft_round = 1
| draft_pick = 21
| draft_team = [[Charlotte Hornets]]
| career_start = 1998
| career_end = 2014
| career_position = hujumchi
| career_number = 31, 21, 12
| highlights = * Fourth-team [[Parade All-America Boys Basketball Team|''Parade'' All-American]] (1997)
}}

'''Tyree Ricky  Davis''' (1979-yil 23-sentyabrda tugʻilgan) - [[National Basketball Association|Milliy Basketbol Assotsiatsiyasida]] (NBA) oʻn ikki mavsum oʻynagan amerikalik sobiq professional [[Basketbol|basketbolchi]]. U Ayova universitetida kollej basketboli oʻynagan.

== Biografiyasi ==
Davis [[Davenport (Iowa)|Ayova shtatining Davenport]] shahridagi Davenport Shimoliy oʻrta maktabida oʻqidi. Uning otasi Tayri Davis va onasi Linda Davis. Uning 2020-yil 14-fevralda vafot etgan Alonge ismli akasi bor edi va uning Edvard ismli ukasi bor. Davis 1998-yilgi NBA loyihasining birinchi bosqichida Charlotte Hornets tomonidan 21-chi tanlov sifatida tanlanishidan oldin Ayova universitetida bir mavsum oʻynadi.

== Professional jamoalardagi faoliyati ==

=== Sharlotta Hornets (1998–2000) ===
Davis Charlotte Hornets bilan ikki mavsum oʻynadi va oʻzining yuqori energiyali oʻyini va hayajonli poster dunklari bilan mashhur boʻldi. U bor-yoʻgʻi cheklangan daqiqalarda, asosan zaxira oʻrindigʻida oʻynagan boʻlsa-da, uning yuqori darajadagi oʻyini unga 2000-yilgi Slam Dunk musobaqasiga taklifnoma oldi va u yerda chempion Vins Karterga yutqazib, 100 balldan 88 ball toʻpladi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/allstar2002/slamdunk/year_by_year.html#2000|sarlavha=NBA.com: Slam Dunk Year-by-Year Results|ish=www.nba.com|kirish sanasi=2016-12-13}}&lt;/ref&gt; U 2000-yil 1-avgustda toʻqqiz nafar oʻyinchi bilan yirik savdoda Mayami Heatga almashtirildi.

=== Mayami Heat (2000–2001) ===
Davis Heat bilan toʻpigʻi va tizzasini jarohatladi va ular uchun jami ettita oʻyin oʻtkazdi va oxir-oqibat 2001-yil 26-oktyabrda [[Toronto Raptors]] ishtirokidagi uchta jamoaviy shartnomada [[Cleveland Cavaliers|Klivlend Kavalersiga]] yuborildi.

=== Klivlend Kavalersi (2001–2003) ===
Davis 2002-yil 21-avgustda Cavaliers tomonidan yana olti yillik shartnomaga imzo chekdi, ammo uning Klivlenddagi faoliyati murabbiy Pol Silas bilan kelishmovchiliklar bilan kechdi.&lt;ref name=&quot;bleacherreport&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://bleacherreport.com/articles/1918176-ricky-davis-is-sorry-he-did-the-nba-wrong-hopes-to-earn-just-one-more-shot|sarlavha=Ricky Davis is Sorry He Did the NBA Wrong—Hopes to Earn Just One More Shot|ish=[[Bleacher Report]]|ism=Howard|muallif=Beck|sana=10-yanvar 2014-yil|kirish sanasi=26-may 2016-yil}}&lt;/ref&gt; U 2003-yilning 16-martida “Yuta [[Utah Jazz|Jazz]]”ga qarshi uy oʻyinida qoʻshimcha ravishda e’tiborni tortdi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.seattlepi.com/sports/article/The-unwritten-rules-of-sports-in-writing-1163966.php|sarlavha=The unwritten rules of sports – in writing|ish=[[Seattle Post-Intelligencer]]|muallif=Staff|sana=11-yanvar 2005-yil|kirish sanasi=19-may 2016-yil}}&lt;/ref&gt; Jazz qoʻriqchisi DeShown Stivenson Davisni toʻp bilan yuqoriga koʻtarganiga javoban turtib yubordi&lt;ref name=&quot;espn&quot;&gt;{{veb manbasi|url=http://static.espn.go.com/nba/columns/aldridge_david/1525101.html|sarlavha=Davis should be punished for showing up Jazz|ism=David|muallif=Aldridge|sana=17-mart 2003-yil|ish=ESPN.com|kirish sanasi=19-may 2016-yil}}&lt;/ref&gt; Jazz murabbiyi Jerri Sloan keyin jurnalistlarga shunday dedi: “''Men ham unga qo'pollik qilgan bo'lardim''”.&lt;ref name=&quot;espn&quot; /&gt; Kavalerlar dastlab Davisni jazolamasliklarini aytib, sharmandalik yetarli ekanligini aytishdi. Biroq, milliy noroziliklarga qaramay, Cavaliers uni sportga xos bo'lmagan xatti-harakatlari uchun noma'lum miqdorda jarimaga tortdi va bu o'yin Davisga Klivlendda &quot;'''Wrong Rim Ricky&quot;''' laqabini berishga olib keldi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://media.www.dailygamecock.com/media/storage/paper247/news/2004/04/14/Sports/Nba-Ruling.Thwarts.TripleDouble.Attempt-659325.shtml|sarlavha=NBA ruling thwarts triple-double attempt|ish=dailygamecock.com|sana=14-aprel 2004-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090627133837/http://media.www.dailygamecock.com/media/storage/paper247/news/2004/04/14/Sports/Nba-Ruling.Thwarts.TripleDouble.Attempt-659325.shtml|arxivsana=27-iyun 2009-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.cbc.ca/sports/story/2003/03/19/davisfine030319.html Cavs' Davis fined for trying to pad stats&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=USATODAY.com – Jazz take offense when Cavaliers' Davis tries to pad stats|url=https://www.usatoday.com/sports/basketball/nba/cavaliers/2003-03-17-davis-jazz_x.htm|ish=www.usatoday.com|kirish sanasi=2015-07-18}}&lt;/ref&gt;

=== Boston Seltiks (2003–2006) ===
2003-yil 15-dekabrda Davis Kris Mim, Maykl Styuart va Toni Batti, Erik Uilyams va Kedrik Braun evaziga Boston Seltiksga ikkinchi davra tanlovi uchun almashtirildi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|sarlavha=Cavs part with Davis in 3-for-3 trade|url=http://sports.espn.go.com/nba/news/story?id=1686963|ish=ESPN.com|sana=15-dekabr 2003-yil|kirish sanasi=2015-07-18}}&lt;/ref&gt; Seltiklar bilan {{Convert|6|ft|7|in|m}} Davis otishma qoʻriqchisi, shuningdek, vaqti-vaqti bilan kichik [[Hujumchi (futbol)|hujumchi]] pozitsiyasini oʻynadi. Boston Davisning xudbinlik obroʻsi tufayli uni savdo yoʻli bilan sotib olgani uchun tanqid qilindi, ammo u yanada barqaror oʻyinchi va shaharda muxlislarning sevimlisiga aylandi.

=== Minnesota Timberwolves (2006-2007) ===
2006-yil 26-yanvarda Davis [[Minnesota]] Timberwulvesga Mark Blount, Markus Banks, Jastin Rid bilan almashtirildi va ikkita ikkinchi raundda [[Wally Szczerbiak|Uolli]] Shzerbiak, Maykl Olovokandi, Dueyn Jons va birinchi raund tanlovi huquqini oldi.

=== Miami jamoasiga qaytish (2007–2008) ===
2007-yil 24-oktyabrda Davis yana jamoadoshi Mark Blount bilan birga Mayami Xitga almashtirildi.&lt;ref&gt;Marc Stein [http://sports.espn.go.com/nba/news/story?id=3077037 Heat get Davis, Blount from Wolves for package including Walker]&lt;/ref&gt; Davis Pat Riley bilan yana birlashdi va Rayli birinchi navbatda Davis bilan savdo qilishda xato qilganini tan oldi: “''Men uni sotishda xato qildim.'' ''U juda iqtidorli bola. Bu yerda u muammo emas edi. Bizga o'sha paytda harakat qilish va kattaroq o'yinchilarni olish kerak edi. So'nggi olti yil ichida u juda samarali bo'ldi.''&quot;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Topic Galleries – South Florida Sun-Sentinel.com |url=http://www.sun-sentinel.com/sports/sfl-flspheat26nboct26,0,5997237.story |qaralgan sana=2022-08-24 |arxivsana=2007-10-27 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20071027055101/http://www.sun-sentinel.com/sports/sfl-flspheat26nboct26,0,5997237.story }}&lt;/ref&gt;

=== Los-Anjeles Klippers (2008–2010) ===
2008-yil 28-iyulda Davis Los-Anjeles Klippers bilan koʻp yillik shartnoma imzoladi.&lt;ref&gt;[http://www.nba.com/clippers/news/rdavis_080728.html Clippers Sign Free Agent Ricky Davis]&lt;/ref&gt; U 2010-yil 16-fevralda Klippers tomonidan yangi sotib olingan posbon Stiv Bleyk va hujumchi Travis Outlawga joy ochish uchun voz kechdi.&lt;ref&gt;http://www.nba.com/news/features/2010.trade.deadline.tracker/index.html&lt;/ref&gt; U 2009/10-yilgi mavsumda &quot;Klippers&quot; tarkibida 36 o'yinda maydonga tushgan.

=== Turk Telekom (2010) ===
2010-yil 1-martda Davis Turkiyaning Turk Telekom jamoasi bilan shartnoma imzoladi. Bu uning Qoʻshma Shtatlardan tashqarida birinchi marta oʻynashi edi. U Telekom bilan shartnoma imzolash haqida shunday dedi: “''Bu mening Yevropadagi birinchi tajribam boʻladi.'' ''Men hech qachon o'yinlarni ko'rmaganman. Men o'zim kirdim va Turk Telekom BK menga imzo chekdi.&quot;''

=== Jiangsu ajdarlari (2010) ===
2010-yilning oktyabr oyida Davis Xitoyning Jiangsu Dragons jamoasi bilan shartnoma imzoladi.

=== Chorale Roanne (2011) ===
2011-yilning yanvarida Davis Fransiyada Chorale Roanne Basket bilan shartnoma imzoladi.

=== Maine Red Claws (2011–2012) ===
2011-yil 28-dekabrda Davis NBA Rivojlanish Ligasining Meyn Red Claws tomonidan sotib olindi.&lt;ref&gt;{{veb manbasi|url=http://www.nba.com/dleague/maine/transaction_122811_davis.html|sarlavha=FORMER CELTIC RICKY DAVIS TO JOIN RED CLAWS|ish=NBA.com|sana=28-dekabr 2011-yil|kirish sanasi=22-avgust 2013-yil}}&lt;/ref&gt; 2012-yilning 21-yanvarida u “Meyn Red Claws”dan voz kechdi.&lt;ref&gt;[http://www.nba.com/dleague/maine/Transactions_022412_davis.html RED CLAWS WAIVE RICKY DAVIS]&lt;/ref&gt;

=== Piratas de Quebradillas (2012) ===
2012-yilda Davis Puerto-Rikoning Piratas de Quebradillas klubi bilan shartnoma imzoladi.&lt;ref&gt;[http://www.latinbasket.com/Puerto-Rico/basketball.asp?NewsID=260296 Ricky Davis joins Quebradillas]&lt;/ref&gt;

=== Eri BayHoks (2013–2014) ===
2013-yil noyabr oyida Davis NBA D-ligasining Eri BayHawks tomonidan sotib olindi.&lt;ref&gt;[http://www.nba.com/dleague/erie/bayhawks_release_two_players_2013_11_14.html BayHawks Release Two Players]&lt;/ref&gt; 2014-yil 18-martda u BayHawks tomonidan ozod qilindi.&lt;ref&gt;[http://www.nba.com/dleague/erie/bayhawks_release_davis_2014_03_18.html BayHawks Release Davis]&lt;/ref&gt;

== NBA faoliyat statistikasi ==
{{NBA o'yinchi statistikasi afsonasi}}

=== Muntazam mavsum ===
{{NBA o'yinchisi statistikasi boshlanishi}}
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|1998}}
| align=&quot;left&quot; | [[1998–99 Charlotte Hornets season|Charlotte]]
| 46 || 1 || 12.1 ||.405 ||.167 ||.763 || 1.8 || 1.3 ||.7 ||.2 || 4.5
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|1999}}
| align=&quot;left&quot; | [[1999–2000 Charlotte Hornets season|Charlotte]]
| 48 || 4 || 11.9 || '''.503''' ||.000 ||.765 || 1.7 || 1.3 ||.6 ||.2 || 4.7
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2000}}
| align=&quot;left&quot; | [[2000–01 Miami Heat season|Miami]]
| 7 || 0 || 10.0 ||.414 || '''1.000''' || '''.875''' || 1.0 || 1.6 ||.7 ||.3 || 4.6
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2001}}
| align=&quot;left&quot; | [[2001–02 Cleveland Cavaliers season|Cleveland]]
| '''82''' || 8 || 23.8 ||.481 ||.314 ||.790 || 3.0 || 2.2 ||.8 ||.3 || 11.7
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2002}}
| align=&quot;left&quot; | [[2002–03 Cleveland Cavaliers season|Cleveland]]
| 79 || 76 || 39.6 ||.410 ||.363 ||.748 || 4.9 || '''5.5''' || '''1.6''' || '''.5''' || '''20.6'''
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2003}}
| align=&quot;left&quot; | [[2003–04 Cleveland Cavaliers season|Cleveland]]
| 22 || 22 || 36.2 ||.431 ||.354 ||.680 || '''5.5''' || 5.0 || 1.1 ||.4 || 15.3
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2003}}
| align=&quot;left&quot; | [[2003–04 Boston Celtics season|Boston]]
| 57 || 5 || 29.4 ||.488 ||.380 ||.732 || 4.2 || 2.6 || 1.2 ||.2 || 14.1
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2004}}
| align=&quot;left&quot; | [[2004–05 Boston Celtics season|Boston]]
| '''82''' || 11 || 32.9 ||.462 ||.339 ||.815 || 3.0 || 3.0 || 1.1 ||.3 || 16.0
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2005}}
| align=&quot;left&quot; | [[2005–06 Boston Celtics season|Boston]]
| 42 || 42 || '''41.6''' ||.464 ||.320 ||.787 || 4.5 || 5.3 || 1.2 ||.2 || 19.7
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2005}}
| align=&quot;left&quot; | [[2005–06 Minnesota Timberwolves season|Minnesota]]
| 36 || 36 || 40.6 ||.429 ||.282 ||.807 || 4.6 || 4.8 || 1.2 ||.2 || 19.1
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2006}}
| align=&quot;left&quot; | [[2006–07 Minnesota Timberwolves season|Minnesota]]
| 81 || '''81''' || 37.3 ||.465 ||.397 ||.839 || 3.9 || 4.8 || 1.0 ||.3 || 17.0
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2007}}
| align=&quot;left&quot; | [[2007–08 Miami Heat season|Miami]]
| '''82''' || 47 || 36.1 ||.433 ||.405 ||.787 || 4.3 || 3.4 || 1.1 ||.2 || 13.8
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2008}}
| align=&quot;left&quot; | [[2008–09 Los Angeles Clippers season|L.A. Clippers]]
| 36 || 9 || 21.8 ||.339 ||.315 ||.861 || 1.7 || 2.3 ||.5 ||.1 || 6.4
|-
| align=&quot;left&quot; | {{NBA yili|2009}}
| align=&quot;left&quot; | [[2009–10 Los Angeles Clippers season|L.A. Clippers]]
| 36 || 2 || 13.9 ||.434 ||.381 ||.581 || 1.6 || 1.1 ||.3 ||.1 || 4.4
|- class=&quot;sortbottom&quot;
| style=&quot;text-align:center;&quot; colspan=&quot;2&quot;| Career
| 736 || 344 || 29.8 ||.446 ||.361 ||.781 || 3.5 || 3.3 || 1.0 ||.3 || 13.5
{{S-end}}

=== Pley-off ===
{{NBA o'yinchisi statistikasi boshlanishi}}
|-
| align=&quot;left&quot; | [[2004 NBA Playoffs|2004]]
| align=&quot;left&quot; | [[2003–04 Boston Celtics season|Boston]]
| 4 || 0 || 30.8 ||.400 || '''.400''' ||.688 || 3.0 || '''3.5''' ||.5 ||.0 || 11.8
|-
| align=&quot;left&quot; | [[2005 NBA Playoffs|2005]]
| align=&quot;left&quot; | [[2004–05 Boston Celtics season|Boston]]
| '''7''' || '''2''' || '''34.3''' || '''.432''' ||.333 || '''.769''' || '''3.6''' || 2.0 || '''1.3''' || '''.3''' || '''12.4'''
|- class=&quot;sortbottom&quot;
| style=&quot;text-align:center;&quot; colspan=&quot;2&quot;| Career
| 11 || 2 || 33.0 ||.421 ||.368 ||.738 || 3.4 || 2.5 || 1.0 ||.2 || 12.2
{{S-end}}

== Jamiyat faoli sifatida ==
Davis tomonidan asos solingan Feed Your City Challenge kompaniyasi odamlarga oziq-ovqat yetkazib berdi va [[Amerika Qoʻshma Shtatlarida COVID-19 pandemiyasi|COVID-19 pandemiyasi]] davrida koʻplab shaharlarni kezib chiqdi.&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |last=Jones, Jr. |first=Khari |date=2020-07-30 |title=Mustard, Roddy Ricch, Jhene Aiko and Trey Songz Host Feed Your City Challenge in South L.A. |language=en-US |work=[[Los Angeles Sentinel]] |url=https://lasentinel.net/mustard-roddy-ricch-jhene-aiko-and-trey-songz-host-feed-your-city-challenge-in-south-l-a.html |access-date=2020-07-31}}&lt;/ref&gt; Davis hozirda [[Pearland (Texas)|Texasning Pearlend shahrida]] yashaydi

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* Stats at Basketball Reference
* D-League stats at Basketball Reference
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1979-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]
[[Turkum:AQSh basketbolchilari]]
[[Turkum:NBA basketbolchilari]]</text>
      <sha1>lj8xun0mbxgjs3kgqioan9s28b8zr6d</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Kaliforniyadagi xususiy universitetlar va kollejlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>782525</id>
    <revision>
      <id>5480777</id>
      <parentid>2804169</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:26:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480777</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="196" sha1="nusip92fla9n4pb67z3ofokcr2giion" xml:space="preserve">[[Turkum:Shtatlar boʻyicha AQShdagi xususiy universitetlar va kollejlar]]
[[Turkum:Kaliforniyadagi xususiy universitetlar va kollejlar| Xususiy]]
[[Turkum:AQShdagi universitetlar]]
{{CatAutoTOC}}</text>
      <sha1>nusip92fla9n4pb67z3ofokcr2giion</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480778</id>
      <parentid>5480777</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:27:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480778</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="188" sha1="kzvmexbr4suqe0b1t12e7mwwicdnyq2" xml:space="preserve">[[Turkum:Shtatlar boʻyicha AQShdagi xususiy universitetlar va kollejlar]]
[[Turkum:Kaliforniyadagi universitetlar va kollejlar| Xususiy]]
[[Turkum:AQShdagi universitetlar]]
{{CatAutoTOC}}</text>
      <sha1>kzvmexbr4suqe0b1t12e7mwwicdnyq2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sara Nazarboyeva</title>
    <ns>0</ns>
    <id>783237</id>
    <revision>
      <id>5480985</id>
      <parentid>5480318</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:39:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.217.236|188.253.217.236]] ([[User talk:188.253.217.236|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478993|5478993]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480985</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3456" sha1="d2iatbosdwafdf9pufcci263l074vjp" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
|asl ismi={{lang-kk|Сара Алпысқызы Назарбаева}}
|tugʻilgan paytidagi ismi=Sara Alpisovna Qonaqaeva
|ismi=Sara Alpisovna Nazarboyeva
|kasbi=Siyosatchi
|tavallud sanasi={{Tugʻilgan sanasi va yoshi|1941|2|12}}
|tavallud joyi={{TavalludJoyi|Qaragʻandi viloyati}}, Buxor Jirau tumani, Qiziljar qishlogʻi
|fuqaroligi={{SSSR}}&lt;br /&gt;{{KAZ}}
|turmush oʻrtogʻi=[[Nursulton Nazarboyev]]
|otasi=Alpis Qonaqaev
|bolalari=[[Darigʻa Nazarboyeva]], Dinara Nazarboyeva, Aliya Nazarboyeva
|mukofotlari=Havoriylarga teng boʻlgan malika Olga ordeni
|portret=Sara Nazarbayeva.jpeg
}}

'''Sara Alpisovna Nazarboyeva (Qonaqaeva)''' (1941-yil 12-fevral, [[Qaragʻandi (viloyat)|Qaragʻanda viloyati]], Buxor Jirau tumani, Qiziljar qishlogʻi) — Qozogʻiston jamoat arbobi, Qozogʻiston Respublikasining birinchi prezidenti [[Nursulton Nazarboyev|Nursulton Nazarboyevning]] rafiqasi&lt;ref&gt;Qaragʻandi. Qaragʻandi oblisi: Ensiklopediya. — Almati: Atamұra, 2006. ІSBN 9965-34-515-5&lt;/ref&gt;.

== Hayoti ==
Oliy maʼlumotli, kasbi muhandis-iqtisodchi. U argʻin qabilasining quandiq urugʻidan chiqqan.&lt;ref&gt;Altay shejіresі, jauapti redaktor — Xakіm Omar, Qұrastirushi Іslәmov Іbraxim (Jaqan). Almati, „Temіrqaziq“ baspasi, 2014&lt;/ref&gt;

Sara Alpisovna „Bobek“ xayriya jamgʻarmasi asoschisi. Jamg‘arma qarovsiz, yordamga muhtoj bolalarga g‘amxo‘rlik qilib, yosh avlodning maʼnaviy-axloqiy tarbiyasi va tarbiyasiga eʼtibor qaratmoqda.

Qozog‘iston birinchi xonimining tashabbusi bilan mamlakatda etim bolalarni himoya qilish to‘g‘risidagi qonun qabul qilindi. Buning natijasida respublikamizning barcha hududlarida mehribonlik uylari uchun oilaviy namunadagi bolalar shaharchalari, „Umit“ va yoshlar uylari ochilmoqda.

Prezidentimiz rafiqasi respublikamizdagi kollej va oliy o‘quv yurtlari, maktablarda tahsil olayotgan yetim bolalarning sharoitiga alohida eʼtibor qaratmoqda. Sara Alpisovna „Bobek“ jamg‘armasi orqali ana shunday yoshlarga har oy xayriya yordami ko‘rsatib kelmoqda.

Prezidentning rafiqasi „O‘zingni bil“ nomli bolalarni maʼnaviy-axloqiy tarbiyalash va tarbiyalash g‘oyasi muallifi.

=== Sara Alpisovnaning 70 yilligiga bagʻishlangan tadbirlar ===
Sara Alpisovna Nazarboyeva 12 fevral kuni 70 yoshga to‘ladi. Sara Alpisovna „Böbek“ xayriya jamgʻarmasi asoschisi. U „Oʻzingni bil“ nomli bolalarga maʼnaviy-axloqiy taʼlim va tarbiya berish gʻoyasining muallifi.

U yosh avlod, jamiyat va baxtli bolalikning maʼnaviy-axloqiy rivojlanishi konsepsiyasini tayyorladi. Nazarboyeva S.A. „Saxovat“ ordeni, Chingiz Aytmatov nomidagi „Falsafa va taʼlim madaniyatiga qo‘shgan hissasi uchun“ I darajali oltin medali, „Birlik“ xalqaro mukofoti, SOS Kinderdorf xalqaro jamg‘armasining oltin medali, BMT-YUNISEF xalqaro jamg‘armasining esdalik medali, Isxon Do‘g‘rachi bilan taqdirlangan. Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining xalqaro mukofoti, Xalqaro „Oltin yurak“ mukofotlari bilan.

Mamlakatimizning birinchi xonimi Sara Nazarboyevaning tavallud kuni arafasida tuman markazidagi maktab o‘quvchilari va o‘qituvchilari tuman kutubxonasidan uning hayoti va faoliyati haqida maʼlumot olmoqda. Kutubxonaning o‘quv zalida kitob ko‘rgazmasi namoyish etildi, internet zalida press-relizlar chiqarildi, axborot soatlari va sharhlar o‘tkazildi.

== Manbalar ==
&lt;references /&gt;
[[Turkum:Qozogʻiston davlat arboblari]]</text>
      <sha1>d2iatbosdwafdf9pufcci263l074vjp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Dmitriy Polyunin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>798111</id>
    <revision>
      <id>5481199</id>
      <parentid>3327565</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:04:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5481199</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5662" sha1="bicy3nab6a8sgj6u1ferasxo2ppa95j" xml:space="preserve">{{Infobox sportchi
| name             = Dmitriy Polyunin
| image            = 
| club             = 
| native_name      = 
| native_name_lang = 
| coach            = 
| birth_name       = &lt;!-- if different than name --&gt;
| full_name        = 
| nickname         = 
| nationality      = {{bayroq|Oʻzbekiston}} &lt;br /&gt; {{bayroq|SSSR}}
| national_team = &lt;!-- only for the country represented in international competition --&gt;
| citizenship =
| birth_date = 1969-yil 6-aprel (53 yosh)
| birth_place =
| sport = [[Yengil atletika]]
| height = 186 sm
| weight = 85 kg
| medaltemplates = &lt;!-- только международные --&gt;
}}
'''Dmitriy Vladimirovich Polyunin''' (1969-yil 6-aprelda tug‘ilgan)&lt;ref&gt;Dmitriy Polyunin // Mirovaya lyogkaya atletika — 1912.&lt;/ref&gt; — sovet va o‘zbek [[Yengil atletika|yengil atletikachisi]], nayza uloqtirish bo‘yicha mutaxassis. 1988-1993-yillarda [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]], MDH va O‘zbekiston yengil atletika terma jamoalarida chiqiish qilgan, mamlakat chempionatlarining ko‘p karra g‘olibi, Barselonadagi yozgi Olimpiya o‘yinlari ishtirokchisi. [[Toshkent]] sharafini himoya qilgan.

== Tarjimai holi ==
Dmitriy Polyunin 1969-yil 6-aprelda tug‘ilgan. [[Toshkent|Toshkentda]] yengil atletika bilan shug‘ullangan, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Oʻzbekiston SSR]] terma jamoasi safida ishtirok etgan.  

Dmitriy  sovet terma jamoasiga qo‘shiladi va Sadberidagi o‘smirlar o‘rtasidagi jahon chempionatida ishtirok etgandan so‘ng ilk marta 1988-yilgi mavsumda o‘zini xalqaro miqyosda tanitadi, nayza uloqtirish bo‘yicha to‘rtinchi o‘rinni oladi.  

1989-yilda u Adlerdagi SSSR qishki chempionatida kumush medalni qo‘lga kiritadi va bu yerda faqat [[Viktor Zaysev|Viktor Zaysevga]] imkoniyat qo‘ldan beradi va o‘z faoliyatida birinchi marta 80 metrlik masofa chegarasini bosib o‘tadi.  

1991-yilda [[Kiyev|Kiyevda]] o‘tkazilgan SSSR xalqlarining X yozgi Spartakiadasi doirasidagi mamlakat chempionatida Vladimir Sasimovichdan keyin ikkinchi bo‘ladi. U Tokiodagi jahon chempionatida ko‘rsatgan natijasi bilan eʼtirof etiladi.  

Polyunin 1992-yilda 85,74 metrlik shaxsiy eng yuqori ko‘rsatkichi bilan [[Moskva|Moskvadagi]] MDH chempionatida kumush medalni olishga muvaffaq bo‘ladi va shu tariqa sobiq Sovet respublikalari sportchilaridan yig‘ilgan Birlashgan terma jamoaga Barselonadagi Yozgi Olimpiya o‘yinlarida ishtirok etish huquqini qo‘lga kiritadi. O‘yinlarda u 76,40 metr masofaga nayza uloqtirib, marraga yeta olmadi&lt;ref&gt;[https://www.olympedia.org/athletes/77582 Dmitriy Vladimirovich Polyunin] — olimpiyskaya statistika na sayte Olympedia.org (angl.)&lt;/ref&gt;.

Sovet ittifoqi parchalangach, Polyunin O‘zbekiston terma jamoasida ishtirok etadi. 1993-yilda Shtutgartda o‘tkazilgan jahon chempionatida u bronza medalini qo‘lga kiritadi, ammo doping-testdan o‘ta olmadi — uning namunasida anabolik steroid stanozolol borligi aniqlanadi. Natijada, chempionatda ko‘rsatgan natijasi ham bekor qilinadi, bundan tashqari, dopingga qarshi qoidalarini buzgani uchun u to‘rt yil muddatga musobaqalarda ishtirok etishdan mahrum etiladi&lt;ref&gt; Phil Hersh: Dopers, [https://www.chicagotribune.com/news/ct-xpm-1993-08-22-9308220154-story.html Ex-dopers And `Hmmm' Take Spotlight] [https://web.archive.org/web/20160826002000/http://articles.chicagotribune.com/1993-08-22/sports/9308220154_1_medals-steroid-positive-drug-test Arxivnaya kopiya] ot 26 avgusta 2016 na [[Wayback Machine]], Chicago Tribune, 22 August 1993&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Mike Rowbottom: [https://www.independent.co.uk/sport/world-athletics-championships-jackson-adheres-to-golden-rule-for-britain-british-hurdlers-hit-the-heights-as-regis-claims-silver-and-drugs-test-gives-hill-a-bronze-1462571.html World Athletics Championships: Jackson adheres to golden rule for Britain: British hurdlers hit the heights as Regis claims silver and drugs test gives Hill a bronze] [https://web.archive.org/web/20211001233621/https://www.independent.co.uk/sport/world-athletics-championships-jackson-adheres-to-golden-rule-for-britain-british-hurdlers-hit-the-heights-as-regis-claims-silver-and-drugs-test-gives-hill-a-bronze-1462571.html Arxivnaya kopiya] ot 1 oktabrya 2021 na [[Wayback Machine]], The Independent, 21 August 1993&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Butler, Mark. Doping violations at IAAF World Championships // [http://iaaf-ebooks.s3.amazonaws.com/2015/Beijing-2015-Statistics-Handbook/index.htm IAAF World Championships Beijing 2015 Statistics Handbook]. — Monaco : IAAF, 2015. — P. 75-78. [https://web.archive.org/web/20151018122334/http://iaaf-ebooks.s3.amazonaws.com/2015/Beijing-2015-Statistics-Handbook/index.htm Arxivnaya kopiya] ot 18 oktabrya 2015 na [[Wayback Machine]]&lt;/ref&gt;.

Diskvalifikasiya muddati tugagandan so‘ng, Dmitriy Polyunin o‘zining sport faoliyatini davom ettiradi va keyinchalik 2000-yilgacha faoliyatdagi sportchi bo‘lib qoladi, ammo u endi xalqaro maydonda sezilarli natijalarni ko‘rsatmaydi&lt;ref&gt;[https://www.worldathletics.org/athletes/uzbekistan/dmitriy-polyunin-14255950 Dmitriy Polyunin] — profil na sayte [https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B5%D0%B6%D0%B4%D1%83%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%8F_%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%BE%D1%86%D0%B8%D0%B0%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%BB%D0%B5%D0%B3%D0%BA%D0%BE%D0%B0%D1%82%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%87%D0%B5%D1%81% IAAF]{{Oʻlikhavola|date=oktabr 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} (angl.)&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{DEFAULTSORT:Polyunin, Dmitriy}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:6-aprelda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>bicy3nab6a8sgj6u1ferasxo2ppa95j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Steven Zuber</title>
    <ns>0</ns>
    <id>807263</id>
    <revision>
      <id>5481202</id>
      <parentid>5357380</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:04:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5481202</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17441" sha1="dyi5b29vvk9uv0ywxt36s03pwgd59go" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Steven Zuber|tasvir=Switzerland national football team World Cup 2018 (cropped)3.jpg|izoh=Zuber 2018-yilgi FIFA Jahon kubogida&lt;br/&gt;Shveysariya terma jamoasi safida|toʻliqism=Steven Zuber&lt;ref name=&quot;FIFA&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=FIFA World Cup Russia 2018: List of Players: Switzerland |publisher=FIFA |page=30 |date=15 July 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190611000407/https://www.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |archive-date=11 June 2019}}&lt;/ref&gt;|tavallud_sana={{birth date and age|1991|8|17|df=y}}&lt;ref name=&quot;FIFA&quot;/&gt;|tavallud_joyi=[[Winterthur]], Shveysariya|boʻyi=1.82 m&lt;ref&gt;{{cite web | url = https://www.aekfc.gr/pld/stiven-tsoumper-126836.htm?lang=el&amp;path=-652740828 | title = Steven Zuber - Athens | access-date = 31 March 2022 }}&lt;/ref&gt;|pozitsiya=[[Qanot yarim himoyachisi]]|joriyklub=[[AEK Athens F.C.|AEK Athens]]|klubraqami=10|yoshlikyillari1=1997—1998|yoshlikklublari1=FC Wülflingen/Wiesendangen|yoshlikyillari2=1998—2001|yoshlikklublari2=FC Kollbrunn-Rikon|yoshlikyillari3=2001—2002|yoshlikklublari3=FC Turbenthal|yoshlikyillari4=2002—2006|yoshlikklublari4=[[FC Winterthur|Winterthur]]|yoshlikyillari5=2006—2008|yoshlikklublari5=[[Grasshopper Club Zürich|Grasshopper]]|yillar1=2008—2013|klublar1=[[Grasshopper Club Zürich|Grasshopper]]|isht1=127|gollar1=23|yillar2=2013—2014|klublar2=[[PFC CSKA Moscow|CSKA Moscow]]|isht2=29|gollar2=1|yillar3=2014—2020|klublar3=[[TSG 1899 Hoffenheim|Hoffenheim]]|isht3=96|gollar3=9|yillar4=2015—2016|klublar4=→ [[TSG 1899 Hoffenheim II|Hoffenheim II]] (ijara)|isht4=3|gollar4=6|yillar5=2019|klublar5=→ [[VfB Stuttgart|Stuttgart]] (ijara)|isht5=13|gollar5=5|yillar6=2020—2022|klublar6=[[Eintracht Frankfurt]]|isht6=20|gollar6=0|yillar7=2021—2022|klublar7=→ [[AEK Athens F.C.|AEK Athens]] (ijara)|isht7=35|gollar7=8|yillar8=2022—|klublar8=[[AEK Athens F.C.|AEK Athens]]|isht8=3|gollar8=0|milliyyillar1=2007—2008|milliyjamoa1=Shveysariya 17 yoshgacha|milliyisht1=9|milliygollar1=1|milliyyillar2=2008—2009|milliyjamoa2=Shveysariya 19 yoshgacha|milliyisht2=9|milliygollar2=3|milliyyillar3=2010—2012|milliyjamoa3=Shveysariya 21 yoshgacha|milliyisht3=18|milliygollar3=5|milliyyillar4=2012|milliyjamoa4=Shveysariya Olimpiada|milliyisht4=4|milliygollar4=0|milliyyillar5=2017—|milliyjamoa5=Shveysariya|milliyisht5=51|milliygollar5=10|club-update=4 September 2022}}
'''Steven Zuber''' (talaffuzi: Stiven Zuber; 1991-yil 17-avgustda tugʻilgan) — shveysariyalik professional [[Futbol|futbolchi]]. U Gretsiya Super ligasining AEK Athens klubi va [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariya terma jamoasida]] [[Yarim himoyachi|qanot yarim himoyachisi]] sifatida oʻynaydi.

== Shaxsiy hayoti ==
Steven Zuber 1991-yil 17-avgustda Shveysariyada Zürichning [[Winterthur]] shahrida Walter va Susanne Zuber oilasida tug‘ilgan. Uning besh akasi bor: Melanie, Kevin, Severin, David va Marvin&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Steven Zuber|url=http://www.stevenzuber.com/portrait.html|nashriyot=Steven Zuber|kirish sanasi=4 July 2014|arxivsana=2018-05-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180527203126/http://www.stevenzuber.com/portrait.html}}&lt;/ref&gt;. 2015-yil 27-mayda Zuber uzoq yillik sevgilisi Mirjana Vasovicga uylandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.schweizer-illustrierte.ch/stars/schweiz/steven-zuber-freundin-marjana-vasovic-hochzeit-baur-au-lac-fifa|sarlavha=Miss-Kandidatin Marjanas Traumhochzeit mit Kicker Steven Zuber|ish=Schweizer Illustrierte|kirish sanasi=2022-10-02|arxivsana=2018-06-18|arxivurl=https://web.archive.org/web/20180618002823/https://www.schweizer-illustrierte.ch/stars/schweiz/steven-zuber-freundin-marjana-vasovic-hochzeit-baur-au-lac-fifa}}&lt;/ref&gt;.

== Klubdagi faoliyati ==

=== Grasshopper ===
Zuber [[Chigirtkalar klubi Tsyurix|Grasshopper]] klubi uchun birinchi jamoadagi debyutini 2008-yilning 12-iyulida Intertoto kubogining ikkinchi bosqichida [[KS Besa|KS Besaga]] qarshi javob oʻyinida oʻtkazdi va u yerda 83-daqiqada zaxiradan maydonga tushdi. 3-avgust kuni Zuber Shveysariya Super ligasida ilk bor Vaduz bilan 1:1 hisobida durang oʻyinda ishtirok etdi.

=== CSKA Moscow ===
2013-yilning 5-iyulida Zuber Rossiya Premyer ligasi chempioni [[CSKA PFK Moskva|CSKA Moscow]] bilan besh yillik shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Zuber joins PFC CSKA|url=http://pfc-cska.com/en/news/?id=6807|nashriyot=pfc-cska.com/en/|kirish sanasi=5 July 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131109100232/http://pfc-cska.com/en/news/?id=6807|arxivsana=9 November 2013}}&lt;/ref&gt;. U 13-iyul kuni Rossiya Super kubogi 2013 oʻyinida [[FC Zenit Sankt Peterburg|Zenit St. Petersburg]] jamoasiga qarshi oʻyinda debyut qilgan va unda CSKA 3:0 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=CSKA Moskva vs. Zenit 3 – 0|url=https://int.soccerway.com/matches/2013/07/13/russia/super-cup/cska-moskva/fk-zenit-sankt-petersburg/1476707/|ish=soccerway.com|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=17 July 2013}}&lt;/ref&gt;. Zuber ligadagi debyutini toʻrt kundan keyin Uralga qarshi oʻyinda oʻtkazdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Ural vs. CSKA Moskva|url=https://int.soccerway.com/matches/2013/07/17/russia/premier-league/ural-sverdlovskaya-oblast/cska-moskva/1483162/|ish=soccerway.com|nashriyot=Soccerway|kirish sanasi=17 July 2013}}&lt;/ref&gt;.

=== Hoffenheim ===
2014-yilning 14-avgustida Zuber to‘rt yillik shartnoma asosida [[TSG 1899 Xoffenxaym|1899 Hoffenheim]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Steven Zuber left PFC CSKA for Hoffenheim|url=http://en.pfc-cska.com/news/team-news/Steven-Zuber-left-PFC-CSKA-for-Hoffenheim/|ish=en.pfc-cska.com|nashriyot=[[PFC CSKA Moscow]]|kirish sanasi=14 August 2014|sana=14 August 2014}}&lt;/ref&gt; klubiga o‘tdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www1.skysports.com/football/news/11881/9421639/transfer-news-hoffenheim-sign-winger-steven-zuber-from-cska-moscow-on-a-four-year-deal|sarlavha=Transfer news: Hoffenheim sign winger Steven Zuber from CSKA Moscow on a four-year deal|ish=skysports.com|nashriyot=Sky Sports|sana=14 August 2014|kirish sanasi=11 April 2020}}&lt;/ref&gt;. 2017-yilning 25-yanvarida u shartnomasini 2020-yilgacha uzaytirdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.achtzehn99.de/en/news/overview/2017/01/steven-zuber-extends-contract/|sarlavha=Steven Zuber extends contract until 2020|ish=achtzehn99.de|nashriyot=TSG 1899 Hoffenheim|sana=25 January 2017|kirish sanasi=11 April 2020}}&lt;/ref&gt;.

=== VfB Stuttgart ===
2019-yilning 9-yanvarida Zuber [[VfB Shtutgart|VfB Stuttgartga]] mavsum oxirigacha ijaraga berildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=9 January 2019 |title=Steven Zuber joins VfB on loan |work=vfb.de |publisher=VfB Stuttgart |url=https://www.vfb.de/en/vfb/latest/news/professionals/2019/steven-zuber-leihe-/ |access-date=9 January 2019}}&lt;/ref&gt;.

=== Eintracht Frankfurt ===
2020-yil 4-avgustda Zuber [[Bundesliga|Bundesliganing]] [[Eintracht Frankfurt]] klubiga qoʻshildi va uni [[Mijat Gaćinović|Mijat Gahinovicga]] almashtirish shartnomasi koʻrib chiqildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sana=4 August 2020|sarlavha=Mijat Gacinovic and Steven Zuber swap clubs|url=https://bulinews.com/news/5696/official-mijat-gacinovic-and-steven-zuber-swap-clubs|kirish sanasi=5 August 2020|ish=BuLi News}}&lt;/ref&gt;. Zuber 3 yillik shartnoma imzoladi.

=== AEK Athens ===
2021-yil 30-avgustda Zuber Eintracht Frankfurt klubidan ijaraga olingan Gretsiya Superligasining AEK Athens klubi bilan uzoq muddatli shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Steven Zuber signed for AEK FC!|url=https://www.aekfc.gr/newsdetails/stin-aek-o-stiven-tsoumper-126834.htm?lang=en&amp;path=546246816|ish=aekfc.gr|kirish sanasi=30 August 2021}}&lt;/ref&gt;. [[Germaniya]] Bundesligasida 130 ta oʻyin oʻtkazgandan soʻng, Zuber vatanida va Rossiyada futbol oʻynaganidan keyin oʻzi uchun yangi ligaga oʻtadi. Chap yarim himoyachi uchun Gretsiya poytaxti klubi professional faoliyatidagi oltinchi klubga aylanadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sana=26 August 2021|sarlavha=Leihe mit Kaufoption: Zuber verlässt Eintracht Frankfurt in Richtung AEK Athen|url=https://www.fussballeck.com/bundesliga/eintracht-frankfurt/leihe-mit-kaufoption-zuber-verlaesst-eintracht-frankfurt-in-richtung-aek-athen/|kirish sanasi=26 August 2021|ish=www.fussballeck.com}}&lt;/ref&gt;.

Ikki klub oʻrtasidagi kelishuv 2 000 000 yevroga sotib olish variantini oʻz ichiga oladi, Zuber esa agar AEK Athens buni amalga oshirishni tanlasa, u bilan uch yillik shartnoma imzolaydi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.sport24.gr/football/aek-stin-teliki-eytheia-toy-zoymper-aytoi-einai-oi-oroi-toy-deal-me-paikti-kai-aintracht.9335629.html|sarlavha=ΑΕΚ: Στην τελική ευθεία του Ζούμπερ, αυτοί είναι οι όροι του deal με παίκτη και Άιντραχτ|nashriyot=www.sport24.gr|sana=27 August 2021|til=el}}&lt;/ref&gt;.

2022-yil 6-may kuni AEK Athens shveysariyalik futbolchini sotib olish bandini faollashtirdi va shu bilan birga uch yillik shartnomani ham imzoladi.

== Xalqaro faoliyati ==
Zuber 2007—2008-yilgi [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariya]] 17-yoshgacha boʻlganlar terma jamoasi aʼzosi sifatida 2008-yilning may oyida boʻlib oʻtgan UEFA 17-yoshgacha boʻlganlar oʻrtasidagi chempionatga zaxira sifatida tayinlangan. U [[2012-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari|2012-yilda Londonda boʻlib oʻtgan yozgi Olimpiada oʻyinlarida]] ishtirok etgan [[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariya terma jamoasi]] aʼzosi ham edi&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt;. 2017-yilning 17-martida Zuber Shveysariya terma jamoasi lageriga chaqirildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.srf.ch/sport/fussball/nationalmannschaft/nati-in-lausanne-angekommen-zuber-voller-elan|sarlavha=Nationalmannschaft - Nati in Lausanne angekommen – Zuber voller Elan|til=de|ish=srf.ch|nashriyot=Schweizer Radio und Fernsehen|sana=20 March 2017|kirish sanasi=11 April 2020}}&lt;/ref&gt;.

U 2018-yilda Rossiyada bo‘lib o‘tadigan futbol bo‘yicha Jahon chempionatiga terma jamoaning 23 nafardan iborat tarkibiga kiritilgan edi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.washingtonpost.com/amphtml/sports/dcunited/switzerland-opts-for-experience-in-world-cup-squad/2018/06/04/86572ee2-680a-11e8-a335-c4503d041eaf_story.html|sarlavha=Switzerland opts for experience in World Cup squad|ish=washingtonpost.com}}&lt;/ref&gt;. Zuber [[Braziliya milliy futbol terma jamoasi|Braziliya]] va [[Serbiya milliy futbol jamoasi|Serbiyaga]] qarshi guruhdagi dastlabki 2 oʻyinda toʻliq maydonda boʻldi va guruhdagi birinchi, Braziliya bilan 1:1 hisobidagi durang oʻyinda yagona golni urdi. U 16-tur o‘yinida [[Shvetsiya milliy futbol jamoasi|Shvetsiyaga]] qarshi maydonga tushdi, Zuberning terma jamoasi 1:0 hisobida mag‘lub bo‘ldi va turnirdan chiqib ketdi.

2019-yilning may oyida Zuber 2019-yilgi UEFA [[Millatlar ligasi]] finalida o‘ynadi va uning jamoasi ligada 4-o‘rinni egalladi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Pickford the hero in England shootout win |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/football/48191915}}&lt;/ref&gt;.

Zuber Shveysariyaning UEFA Euro 2020 oʻyinlarida ishtirok etuvchi terma jamoasi tarkibiga kiritildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=iacovazzo.giorgio|sarlavha=Mit 29 Spielern Richtung UEFA EURO|url=https://football.ch/sfv/nationalteams/a-team/news/mit-29-spielern-richtung-uefa-euro.aspx|kirish sanasi=2021-06-28|ish=football.ch|til=de|arxivsana=2021-06-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210602073150/https://football.ch/sfv/nationalteams/a-team/news/mit-29-spielern-richtung-uefa-euro.aspx}}&lt;/ref&gt;. U 1/8 finalda Shveysariyaning [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi|Fransiya]] ustidan qozonilgan g‘alabasida muhim rol o‘ynadi, golli uzatmani amalga oshirdi va penalti tepdi. Zuber, shuningdek, turnirni 4 ta gol bilan assistentlar yetakchisi sifatida yakunladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=France vs. Switzerland - Football Match Report - June 28, 2021 - ESPN|url=https://www.espn.com/soccer/report/_/gameId/560303|kirish sanasi=2021-06-28|ish=ESPN.com|til=en}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{{Updated|2022-yil 17-may holatiga koʻra:}}
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Milliy kubok
! colspan=&quot;2&quot; |Kontinental
! colspan=&quot;2&quot; |Boshqa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Divizion
!Ishtirok
!Gollar
!Ishtirok
!Gollar
!Ishtirok
!Gollar
!Ishtirok
!Gollar
!Ishtirok
!Gollar
|-
| rowspan=&quot;6&quot; |Grasshopper
|2008—2009
| rowspan=&quot;5&quot; |Shveysariya Super ligasi
|10
|0
|1
|0
|5
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
|16
|1
|-
|2009—2010
|20
|5
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|20
|5
|-
|2010—2011
|34
|4
|3
|6
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|39
|10
|-
|2011—2012
|31
|8
|4
|2
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|35
|10
|-
|2012—2013
|32
|6
|4
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|36
|7
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!127
!23
!12
!9
!7
!1
! colspan=&quot;2&quot; |—
!146
!33
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |CSKA Moscow
|2013—2014
| rowspan=&quot;2&quot; |Rossiya Premyer ligasi
|27
|1
|3
|0
|6
|0
|1
|0
|37
|1
|-
|2014—2015
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|1
|0
|3
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!29
!1
!3
!0
!6
!0
!2
!0
!40
!1
|-
| rowspan=&quot;7&quot; |1899 Hoffenheim
|2014—2015
| rowspan=&quot;6&quot; |[[Bundesliga]]
|17
|0
|4
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|21
|0
|-
|2015—2016
|12
|2
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|12
|2
|-
|2016—2017
|24
|4
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|26
|4
|-
|2017—2018
|20
|1
|1
|0
|6
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|27
|1
|-
|2018—2019
|8
|0
|1
|0
|3
|1
| colspan=&quot;2&quot; |—
|12
|1
|-
|2019—2020
|14
|2
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|16
|2
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!95
!9
!10
!0
!9
!1
! colspan=&quot;2&quot; |—
!114
!10
|-
|VfB Stuttgart (ijara)
|2018—2019
| rowspan=&quot;3&quot; |Bundesliga
|15
|5
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|15
|5
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Eintracht Frankfurt]]
|2020—2021
|20
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|22
|0
|-
|2021—2022
|0
|0
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|1
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!20
!0
!3
!0
!0
!0
! colspan=&quot;2&quot; |—
!23
!0
|-
|AEK Athens (ijara)
|2021—2022
|Gretsiya Superligasi
|35
|8
|3
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|38
|8
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Faoliyati jami
!321
!46
!31
!9
!22
!2
!2
!0
!376
!57
|}

=== Xalqaro ===
{{Updated|2022-yil 12-iyun holatiga koʻra|&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=29791|title=Steven Zuber|website=EU-Football.info|access-date=24 June 2018}}&lt;/ref&gt;:}}
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! colspan=&quot;4&quot; |[[Shveysariya milliy futbol terma jamoasi|Shveysariya]]
|-
! Yil
! Ishtirok
! Gollar
|-
| 2017
| 8
| 2
|-
| 2018
| 13
| 3
|-
| 2019
| 4
| 1
|-
| 2020
| 7
| 0
|-
| 2021
| 14
| 4
|-
| 2022
| 5
| 0
|-
! Jami
! 51
! 10
|}

: ''Ballar va natijalar birinchi boʻlib Shveysariyaning gollari roʻyxatini koʻrsatadi''&lt;ref name=&quot;NFT&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.national-football-teams.com/player/67582/Steven_Zuber.html|sarlavha=Zuber, Steven|ish=National Football Teams|kirish sanasi=10 October 2017}}&lt;/ref&gt;.

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Steven Zuber tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
! No.
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
|-
| align=&quot;center&quot; | 1
| rowspan=&quot;2&quot; | 2017-yil 7-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | St. Jakob parki, [[Bazel]], [[Shveysariya]]
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|HUN}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;text-align:center&quot; | 5-2
| rowspan=&quot;2&quot; | 2018 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 2
| align=&quot;center&quot; | 4-0
|-
| align=&quot;center&quot; | 3
| 2018-yil 27-mart
| Swissporarena, [[Luzern]], Shveysariya
|{{Fb|PAN}}
| align=&quot;center&quot; | 4-0
| align=&quot;center&quot; | 6-0
| [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|Oʻrtoqlik uchrashuvi]]
|-
| align=&quot;center&quot; | 4
| 2018-yil 17-iyun
| [[Rostov Arena]], [[Rostov-Don]], [[Rossiya]]
|{{Fb|BRA}}
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| align=&quot;center&quot; | 1-1
| 2018 FIFA Jahon chempionati
|-
| align=&quot;center&quot; | 5
| 2018-yil 8-sentyabr
| Kybunpark, [[St. Gallen|Sankt Gallen]], Shveysariya
|{{Fb|ISL}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 6-0
| 2018—2019 UEFA Millatlar ligasi A
|-
| align=&quot;center&quot; | 6
| 2019-yil 23-mart
| [[Boris Paychadze nomidagi Dinamo-Arena stadioni|Boris Paichadze Dinamo Arena]], [[Tbilisi]], [[Gruziya]]
|{{Fb|GEO}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| UEFA Euro 2020 saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 7
| 2021-yil 25-mart
| [[Vasil Levski National stadioni|Vasil Levski milliy stadioni]], [[Sofiya]], [[Bolgariya]]
|{{Fb|BUL}}
| align=&quot;center&quot; | 3-0
| align=&quot;center&quot; | 3-1
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
| align=&quot;center&quot; | 8
| 2021-yil 30-may
| Kybunpark, Sankt-Gallen, Shveysariya
|{{Fb|USA}}
| align=&quot;center&quot; | 2-1
| align=&quot;center&quot; | 2-1
| Oʻrtoqlik uchrashuvi
|-
| align=&quot;center&quot; | 9
| 2021-yil 1-sentyabr
| St. Jakob parki, Bazel, Shveysariya
|{{Fb|GRE}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 2-1
| Oʻrtoqlik uchrashuvi
|-
| align=&quot;center&quot; | 10
| 2021-yil 9-oktyabr
| Stade de Geneve, Lancy, Shveysariya
|{{Fb|NIR}}
| align=&quot;center&quot; | 1-0
| align=&quot;center&quot; | 2-0
| 2022 FIFA Jahon chempionati saralashi
|-
|}

== Yutuqlari ==
'''Grasshopper'''

* Shveysariya kubogi: 2012—2013

'''CSKA'''

* Rossiya Premyer ligasi: 2013—2014
* Rossiya Super kubogi: 2013, 2014

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1991-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Shveysariyalik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha sportchilar]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha futbolchilar]]</text>
      <sha1>dyi5b29vvk9uv0ywxt36s03pwgd59go</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Saparmurod Niyozov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>807885</id>
    <revision>
      <id>5481068</id>
      <parentid>5477934</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:10:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477934|5477934]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481068</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="87189" sha1="m420n85xkl5cb45fwn8yf7gt803zxwp" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Saparmurod Niyozov
| asl ismi                  = {{lang-tk|Saparmyrat Nyýazow}}
| tasvir = Nyyazov in February 1998.jpg
| izoh = Saparmurod Niyozov 1998-yilda
| lavozimi = [[Turkmaniston Prezidenti]]
| premyer = [[Xon Ahmedov]]
| boshlanish davri = [[1991-yil]] [[27-oktyabr]]dan
| tugash davri = [[2006-yil]] [[21-dekabr]]gacha
| oʻtmishdoshi = lavozim taʼsis etilgan
| vorisi = [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]
| bayroq = Flag of the President of Turkmenistan.svg
| bayroq2 = Flag of Turkmenistan.svg
| lavozimi_2 = [[Turkmaniston demokratik partiyasi]] raisi
| boshlanish davri_2 = [[1991-yil]] [[16-dekabr]]dan
| tugash davri_2 = [[2006-yil]] [[21-dekabr]]gacha
| oʻtmishdoshi_2 = lavozim taʼsis etilgan
| vorisi_2 = [[Gurbanguli Berdimuhamedov]]
| bayroq_2 = TDP logo.svg
| bayroq2_2 = Flag of Turkmenistan.svg
| lavozimi_3 = [[Turkmaniston SSR]] Prezidenti
| boshlanish davri_3 = [[1990-yil]] [[27-oktyabr]]dan
| tugash davri_3 = [[1991-yil]] [[27-oktyabr]]gacha
| oʻtmishdoshi_3 = lavozim taʼsis etilgan
| vorisi_3 = lavozim bekor qilingan
| bayroq2_3 = Flag of the Turkmen SSR.svg
| bayroq_3 = Emblem of the Turkmen SSR.svg
| lavozimi_4 = [[Sovet Ittifoqi Kommunistik Partiyasi]] siyosiy byuro aʼzosi
| boshlanish davri_4 = [[1990-yil]] [[4-iyul]]dan
| tugash davri_4 = [[1991-yil]] [[6-noyabr]]gacha
| prezident_4 = [[Mixail Gorbachyov]]
| bayroq_4 =
| bayroq2_4 = Coat of arms of the Soviet Union 1.svg
| lavozimi_5 = [[Turkmaniston SSR]] Oliy Soveti raisi
| boshlanish davri_5 = [[1990-yil]] [[18-yanvar]]dan
| tugash davri_5 = [[1990-yil]] [[2-noyabr]]gacha
| oʻtmishdoshi_5 = [[Orazgeldi Ovazgeldiyev]]
| vorisi_5 = [[Saxat Muratov]]
| bayroq2_5 = Flag of the Turkmen SSR.svg
| bayroq_5 = Emblem of the Turkmen SSR.svg
| lavozimi_6 = [[Turkmaniston SSR]] Kommunistik partiyasi birinchi kotibi
| boshlanish davri_6 = [[1985-yil]] [[21-dekabr]]dan
| tugash davri_6 = [[1990-yil]] [[16-dekabr]]gacha
| oʻtmishdoshi_6 = [[Muhammadnazar Gʻofurov]]
| vorisi_6 = lavozim bekor qilingan
| bayroq2_6 = Flag of the Turkmen SSR.svg
| bayroq_6 = Emblem of the Turkmen SSR.svg
| lavozimi_7 = [[Turkmaniston SSR]] Ministrlar Soveti raisi
| boshlanish davri_7 = [[1985-yil]] [[18-mart]]dan
| tugash davri_7 = [[1986-yil]] [[4-yanvar]]gacha
| oʻtmishdoshi_7 = [[Chori Qoriyev]]
| vorisi_7 = [[Annamurod Xoʻjamurodov]]
| bayroq2_7 = Flag of the Turkmen SSR.svg
| bayroq_7 = Emblem of the Turkmen SSR.svg
| tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi|1940|2|19|df=y}}
| tavallud joyi = Qipchoq, Turkman SSR, [[Sovet Ittifoqi]]
| vafot sanasi = {{vafot sanasi va yoshi|2006|12|21|1940|2|19|df=y}}
| vafot joyi = [[Ashxobod]], [[Turkmaniston]]
| xotini = Muza Niyozova
| bolalari = {{flatlist|
*Murod Niyozov
*Irina Niyozova}}
| kasbi = muhandis-energetik
| dini = [[Islom]] ([[hanafiylik]])
| otasi = [[Atamurat Niyozov]]
| onasi = [[Gurbansultan Niyozova]]
| partiya = [[KPSS]] (1962—1991)&lt;br /&gt;
| mukofotlari = {{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmaniston qahramoni medali}}{{Turkmanistonni sevgani uchun medali}}{{Galkinish ordeni}}{{Bitaraplik ordeni}}{{Ruhubelent ordeni}}{{Xalqlar doʻstligi ordeni}}{{Vladimir Ilich Lenin tavalludining 100 yilligi munosabati bilan taʻsis etilgan medal}}{{Shavkatli mehnat uchun medali}}{{I darajali Knyaz Yaroslav Mudriy ordeni}}{{Muqaddas Mesrop Mashtots ordeni}}{{I darajali muqaddas sadoqatli Knyaz Daniil Moskovskiy ordeni}}
| partiyasi = Demokratik partiya
| unvoni = [[Armiya generali]]
| xizmat qilgan yillari = 1991—2006
| mansubligi = {{flagicon|TKM}} [[Turkmaniston Qurolli Kuchlari]]
}}
'''Saparmurod Atayevich Niyozov''' ({{lang-tk|Saparmyrat Ataýewiç Nyýazow}}; [[1940-yil]] [[19-fevral]], Qipchoq, Ashxobod viloyati, [[Turkmaniston SSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi]] – [[2006-yil]] [[21-dekabr]], [[Ashxobod]], [[Turkmaniston]]) – sovet, turkman davlat va siyosat arbobi. Turkmanistonning birinchi prezidenti (1991—2006). „[[Buyuk Turkmanboshi]]“ deb eʼtirof etilgan. Davlatni vafotigacha boshqargan. [[1985-yil]]dan [[1991-yil]]gacha Turkmaniston kommunistik partiyasining birinchi kotibi boʻlgan. 1991-yilgi Sovet {{tarjima qilinmagan 5|Avgust toʻntarishi|davlat toʻntarishiga urinishni|en|1991 Soviet coup attempt}} qoʻllab-quvvatlagan.

Otasi [[Ikkinchi jahon urushi]]da, onasi esa [[Ashxobod zilzilasi]]da vafot etganidan soʻng, Niyozov yetim qolgan va bolalar uyida oʻsgan. Leningrad politexnika institutida oʻqib yurganida [[Sovet Ittifoqi Kommunistik partiyasi]] (KPSS)ga aʼzo boʻldi. Turkmaniston SSRga qaytib kelganidan soʻng, 1970-yildan partiya pillapoyalaridan tez koʻtarila boshladi. [[1985-yil]]gacha {{tarjima qilinmagan 5|Turkmaniston Kommunistik partiyasi|Turkmaniston Kommunistik partiyasining|en|Communist Party of Turkmenistan}} birinchi kotibi lavozimlarida faoliyat koʻrsatdi. Turkmaniston SSRdagi prezidentlik saylovida Kommunistik partiya nomzodi sifatida prezident etib saylangan. Mavjud kuch tuzilmasi tomonidan qoʻllab-quvvatlangan Niyozov Turkmaniston mustaqilligi eʼlon qilingach, davlatning birinchi rahbari boʻldi. Mustaqillikdan keyingi {{Tarjima qilinmagan 5|Turkmaniston prezidentlik saylovlari (1992)|Turkmaniston prezidentligiga saylovda|ru|Президентские выборы в Туркменистане (1992)}} Niyozovga hech qanday raqib boʻlmagan. [[1994-yil]] yanvarida boʻlib oʻtgan referendumda prezidentning vakolat muddati besh yildan oʻn yilgacha uzaytirildi. [[1999-yil]]da Turkmaniston parlamenti Niyozovni umrbod davlat rahbari etib tayinladi. Turkmaniston ommaviy axborot vositalari tomonidan „Turkmaniston Prezidenti va Turkmaniston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Raisi Janobi Oliylari Saparmurod Turkmanboshi“, „[[Buyuk Turkmanboshi]]“ nomlari bilan taʼriflangan. [[1999-yil|1999-yilda]] {{Tarjima qilinmagan 5|Turkmaniston Assambleyasi||en|Assembly of Turkmenistan}} Niyozovni mamlakatning umrbod prezidenti deb eʼlon qildi.

Niyozov [[1991-yil]]gi Sovet davlat toʻntarishiga urinishni qoʻllab-quvvatlagan. Toʻntarish barbod boʻlgach, Turkmanistonni Sovet Ittifoqidan ajratishga kirishdi. Turkmaniston Oliy Kengashi [[1991-yil]] [[27-oktyabr]]da Turkmanistonni mustaqil deb eʼlon qildi va Niyozovni mamlakatning birinchi prezidenti etib tayinladi. [[1992-yil]] [[21-iyun|21-iyunda]] prezidentlik saylovida Niyozov yagona nomzod sifatida koʻrsatildi va mamlakatning birinchi prezidenti etib saylandi. Bir yil oʻtgach, oʻzini „Buyuk Turkmanboshi“ deb eʼlon qildi.

Oʻz davrida dunyodagi eng [[Totalitarizm|totalitar]], [[Mustabidlik|despotik]] va [[Repressiya|repressiv]] [[Diktator|diktatorlardan]] biri edi. U oʻz atrofida shaxsga sigʻinish rejimini joriy qildi va mamlakatga oʻzining gʻayrioddiy talablarini yukladi. Masalan, turkman oylari va hafta kunlarini oʻzining avtobiografik „Ruhnoma“ asaridagi personajlarga oʻzgartirdi. [[2005-yil]]da poytaxt [[Ashxobod]]dan tashqaridagi barcha qishloq [[kutubxona]]lari va kasalxonalarini yopib qoʻydi. Oʻsha paytda aholining yarmidan koʻpi qishloq joylarda istiqomat qiladigan mamlakatda, „Agar odamlar kasal boʻlsa, ular davolanishlari uchun Ashxobodga kelishlari mumkin“ligini aytgan. Uning hukmronligi davrida Turkmaniston aholisi [[Markaziy Osiyo]]da eng past umr koʻrish darajasida edi.

[[Tashqi siyosat]]da Niyozov Turkmanistondagi siyosiy oʻzgarishlarga tashqi taʼsirning oldini olishga qaratilgan doimiy [[betaraflik]] konsepsiyasini qoʻllagan.

[[1993-yil]]da „Yangi siyosiy-iqtisodiy sharoitlarda bozor iqtisodiyotiga oʻtish konsepsiyasini ishlab chiqish va amaliyotga tatbiq etish“ mavzusida [[dissertatsiya|doktorlik ilmiy ishini]] himoya qilgan. Iqtisod fanlari doktori ilmiy unvonini olgan. Shu yili Turkmaniston fanlar akademiyasining haqiqiy aʼzosi etib saylangan.

[[1994-yil]]da parlament Niyozovning „10 yillik rivojlanish rejasini amalga oshirilishini nazorat qilish“ uchun prezidentlik vakolatini [[2002-yil]]gacha uzaytirdi. Rasmiy natijalar shuni koʻrsatdiki, saylovchilarning 99,9 foizi bu taklifni maʼqullagan. [[1999-yil]] [[28-dekabr]]da parlament Niyozovni umrbod prezident deb eʼlon qildi. Shu yilda [[Armiya generali]] oliy harbiy unvonini olgan.

Muxolifat qatʼiyan man etilgan va asosiy muxolifat vakillari qamoqqa olingan. Televizion kanallardagi logotip sifatida Niyozovning qomati tasvirlangan. Uning baʼzi farmonlarining gʻayrioddiyligi, prezident suratlarining koʻpligi, ayniqsa, gʻarb mamlakatlarida, despotik rahbarning oʻzini ulugʻlayotgani, aholi esa hech qanday foyda koʻrmayotgani haqida tasavvur paydo boʻlishiga olib keldi. Shu va boshqa sabablarga koʻra, AQSh hukumati Niyozov vafot etgunga qadar uning shaxsiyatiga sigʻinish – davlat tomonidan oʻrnatilgan din darajasiga yetganligini taʼkidladi.

Uning prezidentligi koʻp jihatdan yaroqsiz boʻlgan markazlashtirilgan sovet modelining koʻrinishi bilan tavsiflanadi. Matbuot erkinligi va ozchilikni tashkil qiluvchi diniy guruhlarning huquqlari poymol etilgan edi. Oʻziga xos turkman tabiatiga ega boʻlgan yangi bayramlarni yaratdi va rus [[kirill alifbosi]] oʻrniga lotin asosidagi yangi turkman alifbosini joriy qildi.

Hukmronligi davrida markaziy rejalashtirishdan bozor iqtisodiyotiga va toʻliq demokratiyaga oʻtish zarurligini taʼkidlagan boʻlsa-da, bu rejalar samarali amalga oshmadi.

Saparmurod Niyozov [[2006-yil]] [[21-dekabr]] kuni Turkmanboshi saroyida 66 yoshida toʻsatdan [[Miokard infarkti|yurak xurujidan]] vafot etgan. U joriy etgan bir qancha taqiqlar uning vorisi [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] tomonidan bekor qilingan.

== Biografiyasi ==
=== Bolaligi va taʼlimi (1948—1970) ===
Niyozov [[1940-yil]] [[19-fevral]]da [[Turkmaniston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Turkmaniston SSRning]] [[Ashxobod]] yaqinidagi Qipchoq (Gipjak) qishlogʻida tugʻilgan. [[Turkmanlar|Turkmanlarning]] nufuzli [[Taka|Taka qabilasidan]]&lt;ref name=&quot;KP&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. Onasi Gurbansultan vafotidan soʻng, bolalar uyida oʻsdi. Keyinchalik, uzoq qarindoshlari bilan yashadi&lt;ref name=&quot;KP&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.kp.ru/daily/23828.4/61544|title=Наследником Туркменбаши может стать следователь московской прокуратуры}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;.

[[1957-yil]]da maktabni tugatgach, Moskva energetika institutida energetika texnologiyasi boʻyicha tahsil oldi. Birinchi kursdan keyin, [[1958-yil]] boshida Turkmaniston SSRga qaytdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=The personality cult of Turkmenbashi|url=https://www.theguardian.com/world/2006/dec/21/1|ish=[[The Guardian]]|sana=21-dekabr 2006-yil|qaralgan sana=22-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=Joffe|ism=Lawrence|sarlavha=Saparmurat Niyazov|url=https://www.theguardian.com/news/2006/dec/22/guardianobituaries.obituaries|ish=[[The Guardian]]|sana=22-dekabr 2006-yil|qaralgan sana=22-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. 1960-yildan foydali qazilmalarni qidirish ishlari tashkilotlari kasaba uyushmasida instruktor boʻlib ishlagan. 1963-yilda Leningrad politexnika instituti muhandislik fakultetiga oʻqishga kirdi. Institutda rus-yahudiy oilasidan boʻlgan boʻlajak rafiqasi Muza Melnikova bilan tanishdi. Shuningdek, 1962-yilda Sovet Ittifoqi Kommunistik partiyasiga aʼzo boʻldi. [[1967-yil]]da Leningrad politexnika institutini muhandislik ixtisosligi boʻyicha tamomlab, Ashxobodga qaytib keldi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Дрожжи для диктатора |work=Московский комсомолец |url=https://www.mk.ru/editions/daily/article/2005/07/12/193898-drozhzhi-dlya-diktatora.html}}&lt;/ref&gt;.

=== Kommunistik partiyadagi faoliyati (1970—1992) ===
1967—1970-yillarda Turkmaniston poytaxtining shimoli-gʻarbidagi Buzmeyin shahrida joylashgan elektr stansiyasida ishlagan. Shu bilan birga Turkmaniston Kommunistik partiyasidagi faoliyatini ham davom ettirdi&lt;ref name=&quot;tass&quot;&gt;{{cite web|url=https://tass.ru/encyclopedia/person/niyazov-saparmurat-ataevich|title=Ниязов, Сапармурат Атаевич}}&lt;/ref&gt;. [[1970-yil|1970-yildan]] Niyozov avvalgi ishidan voz kechdi va Kommunistik partiyada faol ishlay boshladi&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{cite book|url=https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/central-asia/turkmenistan/cracks-marble-turkmenistans-failing-dictatorship|title=Cracks in the marble: Turkmenistan's failing dictatorship|work=[[International Crisis Group]]|work=ICG Asia Reports|number=44|Ort=Brüssel|date=2003-01-17|pages=3f}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{cite web|author=Andrew Osborn|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/saparmurat-niyazov-429556.html|title=Saparmurat Niyazov|werk=[[The Independent]]|date=2011-09-21|abruf=2021-02-05|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. 1970—1975-yillarda Turkmaniston Kompartiyasining transport va sanoat boʻyicha instruktori boʻlib ishlagan, 1975-yilda Turkmaniston Kompartiyasida sanoat boʻlimi boshligʻi oʻrinbosari lavozimiga koʻtarilgan. 1976-yilda [[Toshkent|Toshkentdagi]] Oliy partiya maktabini bitirib, Ashxobodga qaytib keldi. 1979-yilda Turkmaniston Kompartiyasida sanoat boʻlimi boshligʻi, 1980-yilda kommunistik partiya Ashxobod qoʻmitasi raisi boʻldi. 1984-yildan [[Sovet Ittifoqi Kommunistik partiyasi|KPSSda]] tashkiliy va partiyaviy ishlar boʻyicha instruktor boʻlgan&lt;ref name=&quot;:15&quot;&gt;{{cite web|url=https://lenta.ru/lib/14160039/|title=Ниязов, Сапармурат|werk=[[Lenta.ru]]|abruf=2021-01-19|sprache=ru}}&lt;/ref&gt;. 1985-yil avgust oyida „[[Pravda vostoka]]“ partiya gazetasida chop etilgan maqolada Turkmaniston paxtachilik sanoatidagi kamchiliklar bayon etilgan va mamlakat rahbariyati tanqid qilingan edi. Ushbu maqola ortidan olib borilgan tekshiruvlar natijasida, 1985-yil 1-dekabrda partiya rahbariyati Birinchi kotib Muhammadnazar Gʻofurov boshchiligida ishdan boʻshatildi&lt;ref&gt;{{cite web|author=Celestine Bohlen|url=https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1986/05/13/cotton-measures-fortunes-in-soviet-turkmenistan/45b5ef42-50ce-4a97-9e18-45bf8b39bd09/|title=Cotton Measures Fortunes In Soviet Turkmenistan|werk=[[Washington Post]]|date=1986-05-13|abruf=2021-01-21|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. Gʻofurov oʻrniga Niyozov Turkmaniston Kompartiyasiga Birinchi kotib boʻldi&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/614785/Union-of-Soviet-Socialist-Republics |title=Union of Soviet Socialist Republics [[Encyclopædia Britannica]]da}}&lt;/ref&gt;. 1986-yildan 1991-yilgacha Niyozov KPSS Markaziy Qoʻmitasi aʼzosi va 1990-yildan 1991-yilgacha KPSS Siyosiy byurosi aʼzosi boʻlgan&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://rulers.org/sovrep.html|title=Soviet republics|werk=rulers.org|abruf=2021-01-22|sprache=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:02&quot;&gt;{{cite web|author=Bess Brown|url=https://www.britannica.com/biography/Saparmurad-Niyazov|title=Saparmurad Niyazov|werk=[[Encyclopædia Britannica]]|abruf=2021-01-21|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. Niyozov davrida Turkmaniston Kommunistik partiyasi Sovet Ittifoqidagi eng qattiqqoʻl va isloh qilinmagan partiya tashkilotlaridan biri sifatida qaralgan&lt;ref name=&quot;KP2&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.kp.ru/daily/23828.4/61544 |title=Наследником Туркменбаши может стать следователь московской прокуратуры}}&lt;/ref&gt;. [[1990-yil]] [[13-yanvar]]da Niyozov respublikaning oliy qonun chiqaruvchi organi boʻlgan Turkmaniston SSR Oliy Kengashining raisi boʻldi&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;.

=== Prezidentlik davri (1990—2006) ===

==== 1992-yilgi Konstitutsiya ====
Turkmaniston mustaqillikka erishgach, Niyozov sovet davridagi kuch apparati tomonidan qoʻllab-quvvatlangan holda, davlat rahbari lavozimini saqlab qola oldi&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;excellency3&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.turkmenistanembassy.org/turkmen/gov/presbio.html |sarlavha=Turkmenistan Fact Sheet, Government &amp; Politics – President |nashriyot=Embassy of Turkmenistan |qaralgan sana=22-dekabr 2006-yil |arxivurl=http://webarchive.loc.gov/all/20020813051618/http://www.turkmenistanembassy.org/turkmen/gov/presbio.html |arxivsana=13-avgust 2002-yil}}&lt;/ref&gt;. 1992-yil 18-mayda Turkmanistonning yangi konstitutsiyasi kuchga kirdi. Prezidentga [[Ijro etuvchi hokimiyat|ijro hokimiyati]] rahbari sifatida keng vakolatlar berildi. U sudyalarni [[Qonun chiqaruvchi hokimiyat|qonun chiqaruvchi organning]] roziligisiz tayinlash huquqini oldi&lt;ref name=&quot;excellency&quot; /&gt;. Bu Niyozovga [[Sud hokimiyati|sud tizimiga]] bevosita taʼsir oʻtkazish va hukumatga sodiq sud tizimini oʻrnatish imkonini berdi. Qonun chiqaruvchi organ rasmiy ravishda Turkmaniston Assambleyasi va Xalq Maslahatidan iborat ikki palatali parlament orqali shakllantirildi. Turkmaniston Assambleyasining 50 nafar aʼzosi toʻgʻridan-toʻgʻri koʻpchilik tomonidan besh yil muddatga Xalq Kengashiga nomzodlar orasidan saylangan. Qolgan 50 nafari Prezident tomonidan tayinlangan. Yangi konstitutsiya kuchga kirishi bilan hukumat rahbarligi ham prezidentga oʻtdi. Bosh vazir Xon Ahmedov isteʼfoga chiqdi&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{cite book|author=Mehwish Hassan Sara|url=https://www.jstor.org/stable/45242409|Hrsg=Institute of Strategic Studies Islamabad|title=Changing dynamics of Turkmenistan's political system|work=Strategic Studies|Band=27|number=3|Ort=Islamabad|date=2007|pages=145-147}}&lt;/ref&gt;.

==== Prezidentlik va parlament saylovlari ====
1992-yil mart oyida Turkmaniston Demokratik partiyasi (TDP) Niyozov rahbarligida tashkil etilgan&lt;ref name=&quot;:02&quot;/&gt;. 1992-yilgi prezidentlik saylovlarida, Niyozov yangi tashkil etilgan Turkmaniston Demokratik partiyasidan nomzod boʻldi. Saylovchilarning 99,5 foizi Niyozov uchun ovoz berdi&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{cite book|url=https://www.verfassungen.net/tm/leiste.htm|title=Verfassung Turkmenistans|date=1992}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{cite web|author=Casey Michel|url=https://thediplomat.com/2017/02/a-closer-look-at-turkmenistans-election-numbers/|title=A Closer Look at Turkmenistan’s Election Numbers|werk=[[The Diplomat]]|date=2017-02-22|abruf=2021-01-23|sprache=en-US}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.rferl.org/a/1073273.html|title=Former Turkmen Premier Dies In Internal Exile|werk=rferl.org|date=2006-12-07|abruf=2021-01-23|sprache=en}}&lt;/ref&gt;.

1994-yildan Niyozov avtoritar boshqaruv sari muhim qadamlar tashladi. 1994-yil 15-yanvarda Niyazovning vakolat muddati rasman besh yildan oʻn yilgacha uzaytirildi, shuning bilan 1997-yilga rejalashtirilgan prezidentlik saylovlari bekor qilindi. Referendumning rasmiy natijasiga koʻra, saylovchilarning 99,9 foizi prezidentlik muddatni uzaytirishni yoqlab ovoz bergan&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{cite book|author=Dieter Nohlen, Florian Grotz, Christof Hartmann|title=Elections in Asia and the Pacific : a data handbook|Verlag=Oxford University Press|Ort=Oxford|date=2001|ISBN=0-19-924958-X|pages=477ff}}&lt;/ref&gt;. Oʻsha yilning 11-dekabrida Turkmaniston Konstitutsiyasiga muvofiq Turkmanistonning 50 aʼzolik Assambleyasi saylangan ilk parlament saylovlari boʻlib oʻtdi. Saylov hech qanday qarshiliksiz oʻtdi va 50 mandat uchun TDPdan 51 nafar nomzod daʼvogarlik qildi. Natijadalarga koʻra, faqat TDP deputatlari saylangan&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://archive.ipu.org/parline-e/reports/arc/2325_94.htm|title=TURKMENISTAN: parliamentary elections Mejlis, 1994|hrsg=Inter-Parliamentary Union|date=1994|abruf=2021-01-23|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. 1999- va 2004-yillardagi parlament saylovlari ham muxolifat partiyalarisiz oʻtkazildi va har doim DPT deputatlari barcha mandatlarni qoʻlga kiritishi bilan yakunlandi. Shunday qilib, Niyozovning butun faoliyati davomida Turkmaniston parlamenti prezidentning har bir qarorini amalda qoʻllab-quvvatlovchi rasmiy nazorat organiga aylandi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-16098048|title=Turkmenistan profile – Timeline|werk=[[BBC]]|date=2018-02-26|abruf=2021-01-24|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. [[Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti]] 1999-yil dekabr oyida boʻlib oʻtgan parlament saylovlari munosabati bilan siyosiy vaziyatni tahlil qilish uchun missiya yuborgan. Yakuniy hisobotda „demokratik saylovlar uchun minimal talablar Turkmanistonda mavjud emasligi“ va „kelgusi saylovlar raqobatli boʻlmasligi“ taʼkidlangan&lt;ref&gt;{{cite book|url=https://aceproject.org/ero-en/regions/asia/TM/turkmenistan-needs-assessment-mission-report-early/view|title=Report of the ODIHR needs assessment mission|date=1999-11|pages=2}}&lt;/ref&gt;.

==== Umrbod prezidentlik ====
1999-yil 11-dekabrda Turkmanistonda boʻlib oʻtgan parlament saylovlariga bir kun qolgan va navbatdagi prezidentlik saylovlariga uch yil qolgan bir paytda, Niyozov Turkmaniston Assambleyasi deputatlari tomonidan umrbod prezident etib eʼlon qilindi&lt;ref&gt;[http://kitapcy.com/news/ocmejek_sohrat/2020-05-09-61 There is a police academy named after Niyazov called „General of the Army Saparmurat Niyazov Academy“]&lt;/ref&gt;. Oʻsha kuni Niyozov TDP Turkmanistonda yagona partiya boʻlib qolishini eʼlon qildi va buni „mamlakat [[Ko`p partiyaviylik|koʻp partiyaviylik tizimiga]] tayyor emasligi“ bilan izohladi. 2003-yilda Niyozov ikki palatali parlamentni isloh qilib, Turkmaniston Assambleyasi ustidan Xalq kengashi vakolatlarini sezilarli darajada kengaytirdi. Bundan tashqari, islohot doirasida Niyozov Turkmaniston parlamentining har ikki palatasi raisi boʻlib, qonun chiqaruvchi hokimiyat ustidan nazoratni yanada kengaytirdi. Prezidentlik davrida Niyozov oʻlimigacha prezident lavozimini egallash niyatida emasligini, aksincha, voris tayinlash rejasi borligini bir necha bor eʼlon qilgan&lt;ref&gt;{{cite web|author=Mikhail Zygar|url=http://www.commersant.com/p620638/Turkmenbashi_Votes_Against_Himself/|title=Turkmenbashi Votes Against Himself|werk=[[Kommersant]]|date=2005-10-25|abruf=2021-01-24|sprache=en|archiv-url=https://web.archive.org/web/20070928043911/http://www.commersant.com/p620638/Turkmenbashi_Votes_Against_Himself/|archiv-datum=2007-09-28|offline=ja|archiv-bot=2023-01-06 06:52:15 InternetArchiveBot|qaralgan sana=2023-07-05|arxivsana=2007-09-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20070928043911/http://www.commersant.com/p620638/Turkmenbashi_Votes_Against_Himself/}}&lt;/ref&gt;. Bu rejalar Prezidentning 2006-yilda vafot etishi tufayli barbod boʻldi&lt;ref name=&quot;:5&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;sabol&quot;/&gt;.

=== Ichki siyosati ===

==== Oʻz hokimiyatini mustahkamlashi va muxolifatga bosimlari ====
Mamlakat ichida Niyozov Turkmanistondagi deyarli cheksiz hokimiyatidan dunyodagi eng repressiv tizimlardan birini qurish uchun foydalangan. Uning rejimi [[Muxolifat|muxolifatning]] barcha shakllariga qarshi kurash, ommaviy axborot vositalari va diniy tashkilotlarni nazorat qilish, [[Diniy eʼtiqod|din]] erkinligi, [[Soʻz erkinligi|soʻz erkinligi]] va [[Miting|yigʻilishlar erkinligi]] kabi konstitutsiyaviy huquqlarni cheklash bilan ajralib turardi&lt;ref name=&quot;USSD2001Turkmenistan&quot;&gt;[https://2009-2017.state.gov/j/drl/rls/hrrpt/2001/eur/8359.htm „Turkmenistan“].&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;.

[[Qayta qurish|Perestroyka]] va keyinchalik Sovet Ittifoqi parchalanishi jarayonida Turkmanistonda ham koʻplab diniy va siyosiy tashkilotlar tuzildi, ularning rahbarlari Niyozovdan sovetcha boshqaruvni rad etib, demokratlashtirish va [[islom]] diniga erkinlik berilishini talab qildilar. Mustaqillikka erishilgandan soʻng, bu tashkilotlarga qarshi kurash boshlandi. 1990-yillar boshida Turkmaniston prezidenti [[muxolifat]]ning koʻplab yetakchi vakillarini moliyaviy ragʻbatlantirish, jumladan, ularga dala hovlilar, transport vositalari va naqd pul berish orqali oʻz foydasiga ishlatishga muvaffaq boʻldi. Bunga rozi boʻlmagan muxolifat aʼzolari jinoiy javobgarlikka tortilib, koʻpincha uzoq muddatlarga qamalgan&lt;ref name=&quot;kunze&quot;&gt;{{cite book|url=https://www.gesis.org/fileadmin/upload/dienstleistung/fachinformationen/servicepublikationen/sofid/Gesamtdateien/Osteuropaforschung/Osteuropa_2006_02.pdf|author=Thomas Kunze|title=Russlands Hinterhof: Turkmenistan – Selbstzerstörung durch Autokratie|Hrsg=[[Konrad-Adenauer-Stiftung]]|work=KAS-Auslandsinformation|number=2|date=2006|pages=76-78}}&lt;/ref&gt;.

Milliy xavfsizlik qoʻmitasi (KNB) muxolifatni nazorat qilgan. Qoʻmita Turkmanistonning Sovet Ittifoqidagi [[Davlat xavfsizlik organlari|KGBning]] vorisi boʻlib, Niyozov davrida keng vakolatlarga ega boʻlgan. Tashkilotning 3000ga yaqin zobitlari boʻlgan va turkman aholisini har tomonlama kuzatib borish uchun keng maʼlumot beruvchilar tarmogʻiga ega edi. KNBning usullari orasida odam oʻgʻirlash, [[tovlamachilik]], [[Zoʻravonlik|zoʻravonlik]], qiynoqqa solish va [[Odam oʻldirish|qotillik]] holatlari mavjud boʻlib, qurbonlar asosan muxolifat aʼzolari va rejim tanqidchilari boʻlgani aytiladi&lt;ref name=&quot;:7&quot;/&gt;. Koʻplab siyosiy mahbuslar qamalgan yoki mehnat lagerlariga joʻnatilgan. Inson huquqlari muntazam ravishda buzilgan va mahbuslar [[o'lim|oʻlimi]] yuqori boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://data.worldbank.org/indicator/SP.RUR.TOTL.ZS?locations=TM|sarlavha=Rural population (% of total population): Turkmenistan|nashriyot=World Bank}}&lt;/ref&gt;. Xorijiy hisob-kitoblarga koʻra, 2000-yillar boshida Turkmaniston mehnat lagerlarida 20 mingga yaqin odam, jumladan, jinoyatchilar va siyosiy mahbuslar yashagan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4307583.stm BBC News, |title=„Turkmen leader closes hospitals“, 1 March 2005}}&lt;/ref&gt;. Turkmanistondan [[amnistiya]] doirasida yoki jazo muddati tugaganidan keyin qochib ketgan sobiq mahbuslar Turkmaniston qamoqxonalari va jazo lagerlarida qiynoqlar va jismoniy taziyqlar haqida xabar berishgan, boshqa koʻplab muxolifatchilar haqida esa hech qanday maʼlumot yoʻq&lt;ref&gt;{{cite web|author=Merhat Sharipzhan|url=https://www.rferl.org/a/turkmenistan-tortured-by-hunger-prison-kyarizov/27408793.html|title='Torture By Hunger': Horse Breeder Describes Desperate Days In Turkmen Prison|werk=rferl.org|date=2015-12-05|abruf=2021-02-07|sprache=en}}&lt;/ref&gt;.

Turkmaniston konstitutsiyasining 30-moddasida mustahkamlangan siyosiy partiyalar tuzish huquqi faqat rasmiy ravishda mavjud boʻlgan, amalda esa rejimni tanqid qiluvchi partiyalarni qonuniy asosda taʼsis etish imkoni yoʻq edi&lt;ref name=&quot;:5&quot;/&gt;. 1989-yilda tashkil etilgan muxolifatdagi „Agzibirlik“ partiyasi 1990-yilda, uning davomchisi boʻlgan „Demokratik taraqqiyot partiyasi“ esa 1991-yilda taʼqiqlangan. Turkmanistondagi eng koʻzga koʻringan muxolifat yetakchilaridan biri – sobiq tashqi ishlar vaziri (1995—2000) [[Boris Shixmurodov]] boʻlib, u 2001-yilda Niyozov siyosatiga qarshi chiqqan va Turkmaniston xalq demokratik harakatiga asos solgan. [[2002-yil]] [[25-noyabr]] kuni ertalab soat 7:00da [[Ashxobod]] shahri markazi – Arshabildagi rasmiy qarorgohiga ketayotgan Niyozov avtomobiliga oʻq uzilgan. Niyozov buni „davlat toʻntarishiga urinish“, deb daʼvo qilgan&lt;ref name=&quot;excellency&quot; /&gt;. Turkmaniston kuchishlatar tizimlari minglab gumon qilinuvchilar va ularning oila aʼzolarini hibsga olgan. Hibsga olingan shaxslar orasida sobiq tashqi ishlar vazirlari Boris Shixmurodov va Botir Berdiyev, Turkmaniston quruqlikdagi qoʻshinlari qoʻmondoni Begench Beknazarov va Bosh shtab boshligʻi Serdar Charyarov ham bor edi&lt;ref name=&quot;TKM&quot;&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Head of General Staff of Turkmenistan accused in participation in November 2002 plot {{!}} Turkmenistan.ru |url=http://www.turkmenistan.ru/en/node/2331 |kirish sanasi=20-dekabr 2020-yil |ish=www.turkmenistan.ru |arxivsana=6-mart 2021-yil |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210306113747/http://www.turkmenistan.ru/en/node/2331}}&lt;/ref&gt;. Tanqidchilar hukumat buni kuchayib borayotgan ichki va tashqi siyosiy [[muxolifat]]ni bostirish maqsadida Niyozov tomonidan uyushtirilganini daʼvo qildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25-noyabr 2002-yil |title=Assassination Attempt A Response To Niyazov's Authoritarian Policies |publisher=EurasiaNet |url=http://www.eurasianet.org/departments/rights/articles/eav112502.shtml |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Turkmanistondagi etnik [[ruslar]] nomutanosib ravishda taʼqibga olindi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bohr, Annette |date=18-iyun 2003-yil |title=A failed coup after all? November 2002, Ashgabat |publisher=The Central-Asia Caucasus Analyst |url=https://www.cacianalyst.org/publications/analytical-articles/item/8136-analytical-articles-caci-analyst-2003-6-18-art-8136.html |access-date=15-mart 2021-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Shaver, Lynn |date=2003 |title=The Revocation of Dual Citizenship in Turkmenistan |publisher=Human Rights Brief, Volume 11, Issue 1, Article 2 |url=https://digitalcommons.wcl.american.edu/cgi/viewcontent.cgi?referer=https://scholar.google.com/&amp;httpsredir=1&amp;article=1336&amp;context=hrbrief |access-date=9-iyun 2020-yil}}&lt;/ref&gt;. Suiqasddan soʻng, shu kuniyoq Shixmuradov qidiruvga berilgan. Qidiruv jarayonida mamlakat maxsus xizmatlari [[Ashxoboddagi O‘zbekiston elchixonasiga bosqin|Ashxoboddagi Oʻzbekiston elchixonasiga bostirib kirishgan]]. Shixmuradov keyinroq poytaxt koʻchalaridan birida hibsga olingan va 2002-yil 30-dekabr kuni umrbod ozodlikdan mahrum etilgan. Oʻshandan beri Niyozovning eng koʻzga koʻringan raqibi qayerda ekanligi haqida hech qanday maʼlumot yoʻq&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;:7&quot;/&gt;. Keyinroq Niyozov Turkmanistonning barcha yirik koʻchalari va obyektlariga ehtiyot chorasi sifatida kuzatuv kameralari oʻrnatilishini eʼlon qildi&lt;ref name=&quot;TKM&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/turkmenistan/1404016/A-date-with-destiny-for-Turkmen-leader.html |title=The Telegraph, „A date with destiny for Turkmen leader“, 9 August 2002}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;excellency&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.turkmenistanembassy.org/turkmen/gov/presbio.html|sarlavha=Turkmenistan Fact Sheet, Government &amp; Politics – President|nashriyot=Embassy of Turkmenistan|qaralgan sana=22-dekabr 2006-yil|arxivurl=http://webarchive.loc.gov/all/20020813051618/http://www.turkmenistanembassy.org/turkmen/gov/presbio.html|arxivsana=13-avgust 2002-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== Iqtisodiy islohotlari ====
[[File:Oil Balance Turkmenistan.svg|right|thumb|Turkmanistonning neft eksporti va importi hajmi]]1992-yilda Turkmanistonni [[neft]] va [[Tabiiy gazlar|gazning boy zaxiralari]] tufayli „Markaziy Osiyo [[Quvayt|Quvayti]]“ga aylantirmoqchi ekanligini eʼlon qildi&lt;ref name=&quot;TKM&quot; /&gt;. 1993-yilda Sovet [[Rubl|rubli]] [[Turkmaniston manati|Turkmaniston manatiga]] almashtirildi, bu islohot oʻsha paytdagi inflyatsiya taʼsirini kamaytirish bilan izohlandi&lt;ref name=&quot;badykova&quot; /&gt;. Niyozov Turkmaniston energetika sektoriga [[Xorijiy investitsiya|toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy sarmoyalarga]] tayangan. Mashinasozlikka katta sarmoya kiritilgan. Bunday investitsiyalar qatoriga neftni qayta ishlash zavodlari va [[polietilen]] zavodi kirar edi&lt;ref name=&quot;TKM&quot; /&gt;. Niyozov Turkmaniston ichki mahsulotining 85 foizini qayta ishlashga qodirligini aytdi&lt;ref name=&quot;TKM&quot; /&gt;. Turkmanistonda real [[Yalpi ichki mahsulot|yalpi ichki mahsulotning]] ijobiy oʻsishi 1998-yilga qadar sodir boʻlmadi. Mamlakat energetika sektori Rossiyaga qaram boʻlib, tabiiy gaz va neft Rossiyaga Sovet davrida yaratilgan infratuzilma orqali eksport qilinishi mumkin edi&lt;ref name=&quot;badykova&quot; /&gt;. 1998—1999-yillarda Rossiyada yuz bergan iqtisodiy inqiroz Turkmanistonning iqtisodiy tiklanishini yanada qiyinlashtirdi. Ishlab chiqarish va xaridlarni davlat nazorati, past foizli toʻgʻridan-toʻgʻri bank [[kredit]]lari, valyuta kurslarini cheklash va narxlarni nazorat qilish kabi markazlashgan rejalashtirish usulidan foydalangan&lt;ref name=&quot;badykova&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.sant.ox.ac.uk/areastudies/lecturesarchive/Turkmenistan/Badykova.htm|sarlavha=The Turkmen Economy: Challenges and Opportunities|nashriyot=St Antony's College, University of Oxford|sana=18-iyun 2004-yil|qaralgan sana=22-dekabr 2006-yil|muallif=Badykova, Najia|arxivurl=https://web.archive.org/web/20060925061628/http://www.sant.ox.ac.uk/areastudies/lecturesarchive/Turkmenistan/Badykova.htm|arxivsana=25-sentabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Bundan tashqari, Turkmaniston [[Xalqaro savdo|tashqi savdosi]] bilan bir nechta davlat kompaniyalari shugʻullanar edi. Shuning uchun tashqi savdodan xorijiy [[valyuta]] va iqtisodiy taʼsir deyarli yoʻq edi&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;. 1990-yillarning oxirida [[Jahon banki]] xususiy kompaniyalarning Turkmaniston yalpi ichki mahsulotiga qoʻshgan hissasini 10 dan 15 foizgacha baholadi. Markaziy Osiyodagi boshqa sobiq Sovet respublikalari bilan solishtirganda, bu eng past qiymat edi&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-16098048|title=Turkmenistan profile – Timeline|werk=[[BBC]]|date=2018-02-26|abruf=2021-01-24|sprache=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite book|author=Ivailo Izvorski, Emine Gürgen|Hrsg=[[Internationaler Währungsfonds]]|title=Growth, Employment and Real Incomes|work=Economic Reforms in Kazakhstan, Kyrgyz Republic, Tajikistan, Turkmenistan and Uzbekistan|Ort=Washington, D.C.|date=1999|pages=9-13}}&lt;/ref&gt;. 1991—2001-yillarda Niyozov suv, gaz, elektr energiyasi va tozalangan tuzni oʻn yil muddatga bepul foydalanish toʻgʻrisida farmon chiqardi&lt;ref name=&quot;excellency2&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.turkmenistanembassy.org/turkmen/gov/presbio.html|sarlavha=Turkmenistan Fact Sheet, Government &amp; Politics – President|nashriyot=Embassy of Turkmenistan|qaralgan sana=22-dekabr 2006-yil|arxivurl=http://webarchive.loc.gov/all/20020813051618/http://www.turkmenistanembassy.org/turkmen/gov/presbio.html &lt;!-- Bot retrieved archive --&gt;|arxivsana=13-avgust 2002-yil}}&lt;/ref&gt;.

Niyozov [[qishloq xoʻjaligi]] mahsulotlari uchun yillik kvotalar talab qilish, [[kvota]]lar bajarilmaganda mansabdorlarini ayblash va/yoki ishdan boʻshatish kabi eski amaliyotini davom ettirdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.turkmenistan.ru/?page_id=3&amp;lang_id=en&amp;elem_id=8687&amp;type=event&amp;highlight_words=niyazov&amp;sort=date_desc|sarlavha=Saparmurat Niyazov raps local governors for failures in cotton harvest|ish=www.turkmenistan.ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.turkmenistan.ru/?page_id=3&amp;lang_id=en&amp;elem_id=8538&amp;type=event&amp;highlight_words=niyazov&amp;sort=date_desc|sarlavha=Saparmurat Niyazov dismisses grain products association chairman|ish=www.turkmenistan.ru}}&lt;/ref&gt;.

==== Sogʻliqni saqlash va ijtimoiy tizimdagi islohotlari ====
Niyozov Gippokrat qasamini Turkmaniston prezidentiga sodiqlik qasami bilan almashtirdi. 2004-yilda Niyozovning buyrugʻi bilan Turkmanistonda keng tarqalgan [[OIV]] va [[sil]] kabi [[Infeksion kasalliklar|yuqumli kasalliklarga]] tashxis qoʻyish taqiqlangan edi&lt;ref name=&quot;tass2&quot;&gt;{{cite web |url=https://tass.ru/encyclopedia/person/niyazov-saparmurat-ataevich |title=Ниязов, Сапармурат Атаевич}}&lt;/ref&gt;. 2001-yilda Turkmaniston sogʻliqni saqlash sohasida bir necha ming xodim ishdan boʻshatildi, 2004-yil yanvarida esa 15 ming xodimning ishdan boʻshatilishi bilan Turkmaniston sogʻliqni saqlash xodimlari soni uchdan bir qismga qisqardi&lt;ref name=&quot;Rodina-erkin2&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.erkin.net/internet/kaligula.html |title=Народ, Родина, Туркменбаши |author=Бабаев О. |publisher=Эркин Туркменистан (erkin.net) |date=2008-11-29 |accessdate=2012-12-20 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131026105412/http://www.erkin.net/internet/kaligula.html |archivedate=2013-10-26 |deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;. 2005-yil fevral oyida Niyozov Ashxoboddan tashqaridagi barcha kasalxonalar yopilishini eʼlon qildi. Har bir tuman markazida bittadan diagnostika markazi qoldirildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2-aprel 2006-yil |title=...Russian media outlets disseminate &quot;deliberately perverted&quot; information on republic's pension maintenance |publisher=Turkmenistan.ru |url=http://turkmenistan.ru/index.php?page_id=3&amp;lang_id=en&amp;elem_id=7704&amp;type=event&amp;sort=date_desc |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Ushbu chora toʻliq amalga oshirilmaganiga qaramay, poytaxtdan tashqarida joylashgan hududlarda sogʻliqni saqlashga koʻp jihatdan eʼtibor berilmagan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=19-mart 2007-yil |title=Turkmen leader restores pensions |publisher=bbc.co.uk |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6466931.stm |access-date=19-mart 2007-yil}}&lt;/ref&gt;. Turkmanistonda sogʻliqni saqlash tizimining yomon ahvoli [[Qora bozor|qora bozorda]] dori-darmonlarning noqonuniy aylanmasi koʻpayishiga olib keldi. Niyozov oʻzining yurak xastaligini davolash uchun, asosan nemis shifokorlariga ishonch bildirgan va ular Niyozovni davolash uchun Turkmanistonga kelib-ketgan&lt;ref&gt;{{cite web|author=Mark Steyn|url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2007/03/one-man-stan/305631/|title=One-Man Stan|work=[[The Atlantic]]|date=2007-03-01|abruf=2021-02-01|sprache=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{cite book|url=https://bmcmedicine.biomedcentral.com/articles/10.1186/1741-7015-5-21|author=Bernd Rechel, Martin Mckee|title=The Effects of Dictatorship on Health: The Case of Turkmenistan|work=BMC Medicine|Date=2007-07-30}}&lt;/ref&gt;.

[[2006-yil]]ning yanvar oyida mamlakatdagi qariyalarning uchdan bir qismining nafaqalari toʻxtatilgan, yana 200 ming nafarining nafaqasi qisqartirilgan&lt;ref name=&quot;badykova2&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.sant.ox.ac.uk/areastudies/lecturesarchive/Turkmenistan/Badykova.htm |sarlavha=The Turkmen Economy: Challenges and Opportunities |nashriyot=St Antony's College, University of Oxford |sana=18-iyun 2004-yil |qaralgan sana=22-dekabr 2006-yil |muallif=Badykova, Najia |arxivurl=https://web.archive.org/web/20060925061628/http://www.sant.ox.ac.uk/areastudies/lecturesarchive/Turkmenistan/Badykova.htm |arxivsana=25-sentabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Oxirgi ikki yil davomida olingan pensiyalar davlatga qaytarilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.worldofradio.com/dxld3014.txt |sarlavha=Turkmenistan. Struggling For News In Turkmenistan |muallif=Clarke, Michael |nashriyot=Glenn Hauser's World of Radio |sana=24-yanvar 2003-yil |qaralgan sana=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Turkmaniston Tashqi ishlar vazirligi pensiyalarning kesilishi koʻplab keksa turkmanlarning oʻlimiga sabab boʻlgani haqidagi daʼvolarni qatʼiyan rad etib, chet el ommaviy axborot vositalarini ushbu mavzu boʻyicha „qasddan buzuq“ maʼlumot tarqatishda aybladi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Whitlock, Monica |date=1-mart 2004-yil |title=Troops to replace Turkmen medics |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/asia-pacific/3522855.stm |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. [[2007-yil]] [[19-mart|19-martda]] Turkmanistonning yangi prezidenti [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] Niyozovning qarorini bekor qilib, 100 mingdan ortiq keksa fuqarolarning pensiyalarini tikladi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/turkmenistan/ |title=The World Factbook entry for Turkmenistan] information retrieved on 30 August 2006}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Morgan, David |date=14-fevral 2005-yil |title=President of Turkmenistan closes hospitals, libraries and nature reserves |publisher=Prima-News |url=http://www.prima-news.ru/eng/news/news/2005/2/14/31176.htm |access-date=22-dekabr 2006-yil}}{{Oʻlikhavola|date=iyun 2023|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.funtrivia.com/en/subtopics/Turkmenbashi-Crazy-Dictator-of-Absurdistan-280411.html |sarlavha=Archived copy |ish=www.funtrivia.com |qaralgan sana=22-may 2022-yil |arxivurl=https://web.archive.org/web/20110218203858/http://www.funtrivia.com/en/subtopics/Turkmenbashi-Crazy-Dictator-of-Absurdistan-280411.html |arxivsana=18 February 2011}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2006/feb/04/nickpatonwalsh.mainsection |title=Turkmenbashi}}&lt;/ref&gt;.

==== Taʼlim siyosati ====
Turkmaniston taʼlim tizimi Niyozov rejimi va prezident shaxsiga sigʻinishning rivojlanishining markaziy ustunlaridan biri edi&lt;ref&gt;Annasoltan, [http://www.neweurasia.net/culture-and-history/t%C2%A5%C2%B6%C3%B8g%D1%8F%C2%B6h%C2%A5-%E2%81%ABi%E2%82%AA-d%E2%82%AAti%E2%88%A9%C2%A5-part-1-between-moscow-and-istanbul/ Ŧ¥¶ØGYa@¶Ħ¥ ⁫i₪ Đ£₪Ŧi∩¥] [Typography is Destiny], ''part 1: between Moscow and Istanbul'', 11 January 2010&lt;/ref&gt;. Axborotning toʻliq davlat monopoliyasi – davlat targʻibotidan tashqari hech qanday targʻibotga imkon bermadi. Shu fonda Niyozov 2005-yil aprel oyida ham barcha ommaviy [[Kutubxona|kutubxonalarni]] yopishni buyurdi. Prezident bu islohotni „turkmanlarda kerakli kitoblar endilikda mavjudligi“ bilan izohladi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.refworld.org/docid/47c567131e.html|title=Attacks on the Press in 2005 – Turkmenistan|werk=refworld.org|hrsg=Committee to Protect Journalists|date=2006-02|abruf=2021-02-05|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. 2001-yil sentyabrida nashr etilgan „Ruhnoma“ kitobi turkman taʼlimida markaziy oʻrin tutgan. Barcha maktablar va universitetlarda oʻquv dasturining muntazam qismi boʻlgan. „Ruhnoma“ni oʻrganish Niyozov davridagi taʼlim dasturining uchdan bir qismini egallagan&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. Maktabda taʼlimning oʻn bir yildan toʻqqiz yilga qisqartirilishi va rus tilidagi oʻquv qoʻllanmalarining taqiqlanishi turkman aholisining taʼlim olish imkoniyatlarini yanada cheklab qoʻydi&lt;ref name=&quot;:122&quot;&gt;{{cite web|author=Andrew Osborn|url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/saparmurat-niyazov-429556.html|title=Saparmurat Niyazov|werk=[[The Independent]]|date=2011-09-21|abruf=2021-02-05|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. Maktablarda hatto matematika va chet tillari ham taqiqlangan, bu taqiq faqat Niyozov vafotidan keyin bekor qilingan. Yoshlar ommaviy tadbirlarda qatnashish yoki Prezident va uning rejimini maqtashga majburlangan&lt;ref name=&quot;:5&quot;/&gt;.

Niyozov davrida oliy taʼlim muassasalariga qabul sezilarli darajada qisqartirildi. Mustaqillikka qadar Turkmanistonda har yili 30 000 ga yaqin kishi oliygohda oʻqigan boʻlsa, 2001 va 2002-yillarda bu raqam atigi 3 000 kishini tashkil etgan&lt;ref name=&quot;:7&quot;/&gt;. Oʻquv kursini tanlashda erkinlik yoʻq, Turkmanistonda mavzuni majburan singdirish keng tarqalgan edi. 1997-yilda Niyozov Turkmaniston OTMlarida [[Doktorantura|doktoranturada]] oʻqish imkoniyatini butunlay bekor qildi. Oliy taʼlim faqat ikki yillik nazariya va ikki yillik amaliyotdan iborat edi&lt;ref name=&quot;arch&quot;&gt;{{Cite book|url=https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/turkmenistan|author=Archana Srivastava|title=Turkmenistan in Present Scenario|work=India Quarterly|Band=60|number=3|Verlag=Sage Publications|date=2004|pages=115}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;kunze&quot;/&gt;.

==== Diniy siyosati ====
1990-yillarning oʻrtalarida Prezident sunniy islomni turkman jamiyatining muhim elementi sifatida tan oldi va [[Masjid|masjidlar]] qurish, [[Imom|imomlar]] tayyorlashni ragʻbatlantirdi. Turkmanistonda sunniy islomni davlat tomonidan qoʻllab-quvvatlash diniy eʼtiqodni amalda qoʻllashni cheklash bilan birga olib borildi. 1996-yil dekabr oyida Niyozov diniy jamoalarni Adliya vazirligida roʻyxatdan oʻtkazishga majburlovchi farmon chiqardi: roʻyxatdan oʻtmagan barcha diniy jamoalar noqonuniy deb eʼlon qilindi&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7365346.stm |title=BBC News, „Turkmen go back to old calendar“, 24 April 2008}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Cathill |ism=Paul |sarlavha=Interesting Histories: Saparmurat Niyazov – The Real General Aladeen |ish=medium.com |sana=26-sentabr 2018-yil |url=https://medium.com/interesting-histories/interesting-histories-saparmurat-niyazov-the-real-general-aladeen-552c12a1e4e2 |kirish sanasi=22-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;. Farmon chiqqandan keyin roʻyxatga olish sust kechdi, koʻp hollarda umuman rad etildi. Hukumat maʼlumotlariga koʻra, 2004-yil mart oyi holatiga koʻra, 152 diniy jamoa, shu jumladan 140 musulmon va 12 rus pravoslav jamoalari roʻyxatga olingan. Roʻyxatga olinmagan boshqa diniy jamoalarning diniy amaliyotiga toʻsqinlik qilindi&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.osce.org/files/f/documents/d/a/17184.pdf|title=Freedom of Religion in Turkmenistan|Hrsg=[[Organisation für Sicherheit und Zusammenarbeit in Europa]]|Ort=Wien|pages=2-4}}&lt;/ref&gt;. Rasmiy davlat tomonidan tan olinganiga qaramay, Ashxobod davlat universitetining ilohiyot fakultetidan tashqari barcha islomiy taʼlim muassasalari yopildi va har yili bor-yoʻgʻi bir necha yuz turkman musulmonlari [[Makka|Makkaga]] [[Haj|Hajga]] borishlariga ruxsat berildi&lt;ref name=&quot;:7&quot;/&gt;.

Niyozov bir tomondan islom olami bilan yaqinroq aloqalar orqali Turkmanistonga kiritiladigan sarmoyalardan umid qilgan boʻlsa, ikkinchi tomondan oʻz hukmronligi uchun diniy qonuniylik niyatida edi&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://carnegiemoscow.org/2012/09/30/turkmenistan-has-there-been-thaw-pub-49681|author=[[Aleksey Malashenko]]|title=Has There Been a Thaw?|Hrsg=Carnegie Moscow Center|work=Briefings|Band=14|number=4|Ort=Moskau|date=2012-09|pages=7-9}}&lt;/ref&gt;. Bu qonuniyatga islomiy qadriyatlarning oʻz shaxsini oʻrab turgan shaxsga sigʻinish siyosati orqali erishdi. Islomiy ibodat va vaʼzlarda uning „Ruhnoma“ kitobiga alohida urgʻu berilgan. Turkmanistondagi islom ruhoniylarining Niyozov siyosatini tanqid qilgan vakillari qattiq jazolandi. Turkmaniston [[Muftiy|muftiysi]] Nasrulla ibn Ibodulla prezidentga sigʻinishni tanqid qilgan va bu ishi uchun qamoq jazosiga hukm qilingan. Diniy arboblarni tanlashda asosiy eʼtibor nomzodlarning prezidentga sodiqligiga qaratildi. Natijada, Nasrulla ibn Ibodullaning oʻrniga, asosan, oʻsha vaqtdagi turkman taʼlim tizimi ongiga singib ketgan, lekin [[Arab tili|arab tilini]] va umuman islom dinini kam biladigan yosh turkman ulamolari edi&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.refworld.org/docid/4dc8cf162.html|Hrsg=[[Open Society Foundations]]|title=Violations of Freedom of Religion or Belief in Turkmenistan : a Systematic Challenge to Human Rights Commitments|Ort=New York City|date=2010|ISBN=978-1-936133-36-9|pages=15-21}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:7&quot;/&gt;.

==== Ommaviy axborot vositalari va madaniyat ====
Niyozov davrida Turkmaniston konstitutsiyasida mustahkamlangan matbuot va soʻz erkinligi eʼtiborga olinmagan. Rejimga sodiq davlat matbuoti Turkmanistondagi barcha axborot kanallarini nazorat qildi. [[tipografiya|Bosma mahsulotlarni]] chop etish va tarqatish qatʼiy qoidalarga boʻysungan va faqat davlat litsenziyasiga ega nashriyotlarga ruxsat berilgan&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. Niyozov davrida ham [[radioeshittirish]] butunlay davlat nazorati ostida edi: barcha mavjud stansiyalar Turkman radiosiga tegishli edi. Turkmanistondagi davlat ommaviy axborot vositalarining axborot monopoliyasini kengaytirish maqsadida Niyozov xorijiy ommaviy axborot vositalari faoliyatini ham keskin cheklab qoʻydi va jurnalistlarni davlat organlari nazoratiga oldi. Dastlab nufuzli rus ommaviy axborot vositalari taqiqlandi. Mamlakat ommaviy axborot vositalarida prezidentni tanqid qilish umuman taqiqlangan. Davlat ommaviy axborot vositalarining xabarlari asosan Niyozov shaxsiga qaratildi&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. Niyozov boshchiligidagi Turkmaniston „[[Chegara bilmas muxbirlar|Chegara bilmas muxbirlar“ tashkilotining]] [[Matbuot erkinligi indeksi|matbuot erkinligi indeksiga koʻra, har doim matbuot erkinligi]] eng past boʻlgan davlatlar qatoridan joy olgan. 2006-yilda Turkmaniston 168 davlat ichida 167-oʻrinni egallagan&lt;ref&gt;{{Cite book|url=https://www.augsburger-allgemeine.de/panorama/pressefreiheit-ranking-komplette-listen-kriterien-ranking-von-deutschland-id62550781.html|title=[[Matbuot erkinligi indeksi]] 2006|Ort=Paris|date=2006-10-23}}&lt;/ref&gt;.

Prezidentlik davrida Niyozov [[Kinoteatr|kino]], [[opera]], [[balet]], [[teatr]] va [[Sirk|sirkni]] taqiqlab qoʻydi. 2001-yil aprel oyida barcha teatrlarni yopish toʻgʻrisidagi farmonini „Turkmanistondagi teatr va siyosiy madaniyat oʻrtasidagi ziddiyat“ bilan izohladi&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. Buning oʻrniga „milliy mentalitetga mos keladigan“ madaniyatning boshqa shakllariga urgʻu berdi. 1998-yilda ochilgan Turkmanistonning yangi milliy muzeyi Niyozovni ulugʻlash, shuningdek, turkman gilamchiligini rivojlantirish uchun foydalanilgan. [[Turkman gilami|Turkman gilamlari]] davlat targʻibotining ajralmas elementi edi. Niyozovning portreti aks ettirilgan gilamlar, jumladan, 2011-yilda [[Guinness rekordlar kitobi|Ginnesning rekordlar kitobiga]] dunyodagi eng katta gilam sifatida kiritilgan „Altyn asyr“ nomli gilam Niyozovning faoliyatiga bagʻishlangan. Turkman gilam muzeyining tashkil etilishi, Turkman gilami kunining joriy etilishi ham Niyozovning boshqaruviga toʻgʻri keladi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.dailysabah.com/feature/2018/03/10/turkmenistan-where-intricate-carpets-come-to-life|title=Turkmenistan: Where intricate carpets come to life|werk=[[Daily Sabah]]|date=2018-03-10|abruf=2021-02-05|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. Niyozov gilamlardan tashqari, turkman anʼanalari va madaniyati uchun [[Axaltaka ot zoti|Axaltaka otlarining]] ahamiyatini taʼkidladi. „Ruhnoma“da ot zotini „bardoshlik, goʻzallik va poklik namunasi“ deb taʼriflagan; uning „Yanardag“ oti turkman milliy gerbida ham tasvirlanadi. Niyozovning koʻrsatmasi bilan [[Turkman oti kuni|turkman otlari kuni]] va otlar boʻyicha alohida vazirlik paydo boʻldi&lt;ref&gt;{{cite web|author=Stephanie Sears|url=http://www.chronofhorse.com/article/turkmenistan-land-akhal-teke|title=Turkmenistan: Land Of The Akhal Teke|werk=The Chronicle of the Horse|date=2011-03-28|abruf=2021-02-05|sprache=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|author=Sonia Zilberman|url=https://eurasianet.org/horse-breeding-and-human-rights-in-turkmenistan|title=Horse Breeding and Human Rights in Turkmenistan|werk=eurasianet.org|date=2015-09-22|abruf=2021-02-05|sprache=en}}&lt;/ref&gt;.

Niyozov yil oylari, hafta kunlari nomlarini turkman qahramonlari, shoirlari, tarixiy voqealari, oila aʼzolari va oʻzining [[Turkman taqvimi|tituli nomiga oʻzgartirishi]] butun dunyoda koʻpchilikning eʼtirozlarini uygʻotdi. Masalan, Niyozov [[2001-yil]] [[19-sentabr]]da yozib tugatgan kitobi sharafiga sentyabr oyi „Ruhnoma“ deb oʻzgartirildi. Oktyabr oyi 1991-yil 27-oktabrda davlat tashkil topgani munosabati bilan „Garaşsyzlyk“ (Mustaqillik), [[Saljuqiylar|Saljuqiylarni]] soʻnggi hukmdori Sulton [[Sanjar]] sharafiga, noyabr oyiga „Sanjar“ nomi berildi&lt;ref name=&quot;TKM&quot; /&gt;. Yangi nomlar yangi mehnat qonunining kiritilishi bilan kuchga kirdi, unda „Kasbiy bayramlar sanalari Turkmaniston Prezidentining farmonlari bilan belgilab qoʻyiladi“. Keyinchalik bu nomlar 2008-yil aprel oyida uning vorisi Berdimuhamedov tomonidan bekor qilindi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=24-aprel 2008-yil |title=Turkmen go back to old calendar |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7365346.stm |access-date=24-aprel 2008-yil}}&lt;/ref&gt;.
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;{{float right}}; font-size:95%&quot;
!Asl nomi
!2002—2008-yillardagi nomi
|-
|Ýanwar||Türkmenbaşy aý
|-
|Fewral||Baýdak aý
|-
|Mart||Nowruz aý
|-
|Aprel||Gurbansoltan aý
|-
|Maý||Magtymguly aý
|-
|Iýun||Oguzhan aý
|-
|Iýul||Gorkut aý
|-
|Awgust||Alp Arslan aý
|-
|Sentýabr||Ruhnama aý
|-
|Oktýabr||Garaşsyzlyk aý
|-
|Noýabr||Sanjar aý
|-
|Dekabr||Bitaraplyk aý
|}
Niyozov turkman madaniyatini tiklashni Turkmaniston taraqqiyotining eng muhim yoʻnalishlaridan biri sifatida belgiladi. [[Kirill alifbosi]] oʻrniga lotin alifbosiga asoslangan yangi turkman alifbosini kiritdi. „Milliy tiklanish harakati“ turkman madaniyatini targʻib qiluvchi tashkilot (turkmancha: „Galkinish“) ham tashkil topgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.turkmenistan.ru/en/node/1516 |sarlavha=TURKMEN ARMY UNITS NAMED AFTER PROMINENT GENERALS &amp;#124; Turkmenistan.ru |ish=www.turkmenistan.ru |qaralgan sana=4-oktabr 2022-yil |arxivsana=6-mart 2021-yil |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210306112044/http://www.turkmenistan.ru/en/node/1516}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.rferl.org/a/1058790.html |sarlavha=World War II -- 60 Years After: For Some Central Asians, 'Great Patriotic War' is More Controversial Than Ever}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://old.redstar.ru/2004/07/15_07/n.html |sarlavha=НОВОСТИ на REDSTARe |ish=old.redstar.ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://txt.newsru.com/world/03feb2006/turkmenbashi.html |title=Turkmenbashi reshil istrebit vsex starikov}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;badykova&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.turkmenistan.ru/?page_id=3&amp;lang_id=en&amp;elem_id=12043&amp;type=event&amp;highlight_words=niyazov&amp;sort=date_desc |sarlavha=List of holidays and commemorative days approved in Turkmenistan |ish=www.turkmenistan.ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.economist.com/world/asia/displaystory.cfm?story_id=12852085 |title=Turkmenistan Votes ''The Economist'', 30 December 2008, Accessed 5 January 2009}}&lt;/ref&gt;.

Niyozov avgust oyining ikkinchi yakshanbasida nishonlanadigan „[[Turkman qovunlari kuni|Qovun kuni]]“ bayramini joriy qildi. „Qovun kuni“ni nishonlash uning vafotidan keyin ham davom etgan&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.lenta.ru/news/2012/09/21/calendar/ |title=В Туркмении будут святить дыни |access-date=2013-02-11 |archive-date=2012-12-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121221074010/http://www.lenta.ru/news/2012/09/21/calendar/ |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.patriarchia.ru/db/text/2475211.html |title=В приходские календари Патриаршего благочиния в Туркменистане включены некоторые национальные праздники |access-date=2013-02-11 |archive-date=2012-11-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121105142554/http://www.patriarchia.ru/db/text/2475211.html |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;.

=== Tashqi siyosat ===
[[Fayl:Vladimir_Putin_1_March_2002-5.jpg|right|thumb|[[Oʻzbekiston|Oʻzbekistonning]] birinchi prezidenti [[Islom Karimov]], [[Rossiya prezidenti]] [[Vladimir Putin]], Saparmurod Niyozov va Qozogʻistonning birinchi prezidenti [[Nursulton Nazarboyev]]. 2002-yil]]
1991-yil 1-oktyabrda Niyozov mamlakatning birinchi tashqi siyosiy pozitsiyasi haqidagi hujjatga imzo chekdi. Turkmaniston rasmiy mustaqillikka erishganidan bir necha hafta oldin Niyozov agressiv boʻlmagan tashqi siyosat va boshqa davlatlar bilan tinch munosabatlar oʻrnatishni Turkmaniston tashqi siyosatining ustuvor vazifalari deb taʼrifladi. Shu yil 1-dekabrda Niyozov rasman mustaqil Turkmaniston davlatiga rahbar boʻldi. Uning raisligida Markaziy Osiyo respublikalari davlat rahbarlari Ashxobodda uchrashdi&lt;ref name=&quot;sabol&quot;/&gt;.

==== Doimiy betaraflik ====
Niyozov tashqi siyosatda qatʼiy [[betaraflik]] siyosatini ilgari surdi&lt;ref name=&quot;un&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/50/80&amp;referer=/english/&amp;Lang=R № |sarlavha=50/80}}&lt;/ref&gt;. 1995-yil 12-dekabrda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Turkmanistonning doimiy betarafligini rasman tan olinishi haqidagi rezolyutsiyani qabul qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.turkmenistan.gov.tm/?id=2934 |sarlavha=Превентивная дипломатия — инвестиции в мирное будущее}}&lt;/ref&gt;. 12-dekabr sanasini Niyozov betaraflik bayrami sifatida belgilagan&lt;ref name=&quot;sabol&quot;&gt;{{Cite book|url=https://www.files.ethz.ch/isn/143521/cefq8.3--2010.pdf|author=Steven Sabol|title=Turkmenistan: Permanent Transition or Elusive Stability?|Hrsg=Niklas Swanström|work=The China and Eurasia Forum quarterly|Band=8|number=3|date=2010|pages=17f}}&lt;/ref&gt;. 1997-yilda [[Turkmaniston bayrogʼi|Turkmaniston bayrogʻining]] pastki qismiga Turkmanistonning doimiy betarafligi ramzi sifatida ikkita [[Tinchlik ramzlari|zaytun novdasi]] qoʻshildi&lt;ref&gt;{{cite web|author=Whitney Smith|url=https://www.britannica.com/topic/flag-of-Turkmenistan|title=Flag of Turkmenistan|work=[[Encyclopædia Britannica]]|abruf=2021-02-04|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. [[Fayl:Joint_CIS_photo_session-1.jpg|thumb|Niyozov (oʻngdan uchinchi) [[Mustaqil davlatlar hamdoʻstligi|MDH]] davlat rahbarlari bilan]]1992-yildan 1997-yilgacha davom etgan [[Tojikiston fuqarolar urushi|Tojikiston fuqarolar urushining]] tinch yoʻl bilan hal boʻlishida Niyozov hukumatining vositachiligi muhim rol oʻynadi&lt;ref name=&quot;sabol&quot;/&gt;. [[BMT Bosh kotibi|Birlashgan Millatlar Tashkilotining oʻsha paytdagi Bosh kotibi]] [[Kofi Annan]] Turkmaniston poytaxti Ashxobodda boʻlib oʻtgan muzokaralarning bir necha raundida muvaffaqiyatga Turkmaniston hukumatining tinchlikni oʻrnatish jarayonidagi vositachiligini olqishlagan&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. [[NATO]] yoki [[GUAM Demokratiya va Iqtisodiy Rivojlanish Tashkiloti|GUAMga]] aʼzo boʻlishdan tiyildi va [[Kollektiv xavfsizlik shartnomasi tashkiloti|KXShT]] kabi harbiy-siyosiy bloklarga kirmadi. Turkmaniston [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|Birlashgan Millatlar Tashkilotining]] tinchlikparvar missiyalarida qatnashmagan. Biroq, [[Interpol|Interpolga]] aʼzo boʻlgan&lt;ref name=&quot;un&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;NIYAZOV&quot;&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=…and talks with Tajik opposition leader. |url=http://www.rferl.org/newsline/1996/01/240196.asp |qaralgan sana=4-oktabr 2022-yil |arxivsana=30-sentabr 2007-yil |arxivurl=https://web.archive.org/web/20070930062832/http://www.rferl.org/newsline/1996/01/240196.asp}}&lt;/ref&gt;.
[[2006-yil]]da Yevropa Komissiyasi va [[Yevropa parlamenti|Yevropa Parlamentining]] xalqaro savdo qoʻmitasi Turkmanistonga [[Yevropa Ittifoqi]] bilan „muloqotda savdo maqomini berish uchun eng qulay davlat“ sifatida eʼtirof etildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=14-aprel 2004-yil |title=Double Standard for Dictators |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/04/13/AR2006041301632.html |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;.

==== Diplomatik munosabatlar ====
Niyozov prezidentlik davrida Rossiyaga qaramlikni kamaytirishga harakat qildi. Turkmanistonning 2005-yil avgustida [[MDH]]ga toʻliq aʼzoligi tugadi. Shu bilan birga, Niyozov boshqa hamkorlar bilan Turkmanistondan [[qazib olinadigan yoqilg'i]] uchun yangi bozorlarni ochishga harakat qildi. Turkmaniston tashqi siyosatining diqqat markazida [[Eron]], [[Turkiya]] va [[Xitoy|Xitoy Xalq Respublikasi]] bilan diplomatik aloqalar boʻlgan&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. Niyozov Eron prezidenti [[Ali Akbar Rafsanjoniy|Ali Akbar Hoshimiy Rafsanjoniy]] (1989-1997) bilan doʻstona munosabatda boʻlgan va uni „Birodar Hoshimiy“ deb atagan&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. Turkiya hukumatining bozor islohotlari, [[sekulyarizatsiya]] va yanada demokratlashtirishga asoslangan „turk modeli“ni Turkmanistonda amalga oshirish taklifini qatʼiyan rad etgan&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;. 2006-yil aprelda Xitoyning oʻsha paytdagi rahbari [[Hu Jintao]] bilan uchrashdi. Turkmaniston-Xitoy munosabatlarida „Turkmaniston uchun yaxshi imkoniyatlar“ borligi haqida gapirdi&lt;ref name=&quot;:4&quot;/&gt;.

== Shaxsga sigʻinish siyosati ==
[[File:TM-2006-1000manat-Ruhnama-b.png|thumb|right|180px|Ruhnoma tasvirlangan 1000 [[manat]]lik tanga]]Niyozov davrida „Turkmanboshi, Xalq, Vatan, turkmanlar yetakchisi“ shiori ham keng tarqalgan. Prezidentning faxriy unvonlaridan „Xalq boshidagi olmos gulchambar“, „ota“, „sardor“ atamalari ham qoʻllanilgan. Turkmaniston parlamentining ikki palatasidagi muntazam chiqishlarida deputatlar tomonidan „adolat timsoli“, „buyuk“, „uzoqni koʻrgan“ yoki „suyukli ota“ sifatida maqtalgan&lt;ref name=&quot;arch&quot; /&gt;.{{quote|Tan olaman, mening portretlarim, rasmlarim va haykallarim juda koʻp. Men oʻzim ulardan hech qanday quvonch topmayman, lekin odamlarning oʻzlari ularni oʻrnattirishimni ongli ravishda talab qiladilar|Saparmurod Niyozov&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.nytimes.com/2006/12/22/world/asia/22turkmenistan.html|title=Intrigue Follows Death of a President for Life|publisher=New York Times|date=2006-12-22|accessdate=2006-12-22|author=Chivers, C. J.|language=en}}&lt;/ref&gt;.}}

Niyozov kommunistik tuzumning qulashi natijasida qolgan boʻshliqning oʻrnini bosdi, uning qiyofasi [[Karl Marx|Marks]] va [[Vladimir Lenin|Lenin]] qiyofalari oʻrnini egalladi. Uning hukmronligi davrida oʻz atrofida [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi|Shimoliy Koreyadagi]] Kim sulolasi atrofidagiga oʻxshab kuchli shaxsga sigʻinish tizimi yaratildi&lt;ref name=&quot;tass&quot;/&gt;. [[Turkmanboshi (shahar)|Krasnovodsk]] yaqinidagi shaharchani oʻz unvoni sharafiga oʻzgartirdi. Maktablar, aeroportlar va hatto [[Meteoritlar|meteoritni]] oʻzi, oila aʼzolari nomi bilan atadi&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.uscirf.gov/news-room/press-releases/315-january-03-2007-turkmenistan-ending-the-personality-cult.html |title=„Turkmenistan: Ending the Personality Cult“ |qaralgan sana=2022-10-04 |arxivsana=2014-05-02 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20140502221803/http://www.uscirf.gov/news-room/press-releases/315-january-03-2007-turkmenistan-ending-the-personality-cult.html}}&lt;/ref&gt;. Rasmiy turkman matbuoti ayovsiz tarzda uning shaxsiyatiga sigʻinishni qoʻllab-quvvatladi. Turkmaniston madhiyasida uning ismiga ishora qilingan&lt;ref name=&quot;tass&quot;/&gt;. [[Shifokor|Shifokorlarga]] Gippokrat qasamyodi oʻrniga prezidentga qasamyod qilish buyurilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15-noyabr 2005-yil |title=Turkmen Doctors Pledge Allegiance To Niyazov |publisher=Radio Free Europe, Radio Liberty (RFERL) |url=http://www.rferl.org/featuresarticle/2005/11/ebd05992-4837-4416-9780-2aafd0561060.html |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;.

Uning haykallari va portretlari butun mamlakat boʻylab oʻrnatildi. [[Ashxobod|Ashxobodda]] oʻzi tasvirlangan, qiymati 12 million dollarlik har doim quyoshga qaraydigan oltin haykalini oʻrnattirdi. Har bir fuqaroga oʻz portreti tushirilgan soat sovgʻa qildi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|last=Cheeseman|first=Nicholas|title=How to Rig an Election|url=https://archive.org/details/howtorigelection0000chee|date=2018|publisher=Yale University Press|location=New Haven and London|isbn=9780300204438|page=[https://archive.org/details/howtorigelection0000chee/page/15 15]}}&lt;/ref&gt;.

=== Ruhnoma ===
[[Fayl:Aškabat_Nijazov_(6).jpg|right|thumb|Ashxoboddagi „Ruhnoma“ haykali]]
Niyozovning „[[Ruhnoma]]“ kitobi 2001—2004-yillarda ikki jildda nashr etilgan va Niyozov shaxsiga sigʻinish uchun muhim mafkuraviy asos boʻlgan. Kitob beshta boʻlimdan iborat: avtobiografiya, falsafiy-axloqiy tushunchalar, turkmanlar tarixiga oid tezislar, zamonaviy Turkmanistonda kundalik hayotning tashkil etilishiga oid eslatmalar va Turkmaniston aholisi uchun istiqboldagi rejalar&lt;ref name=&quot;:11&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2006/dec/21/1|title=The personality cult of Turkmenbashi|werk=[[The Guardian]]|datum=2006-12-21|abruf=2021-02-02|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. Kitobda Niyozov shaxsi ulugʻlanadi va qisman uydirma daʼvolarga asoslangan turkman [[Shovinizm|millatchiligini]] uqtiradi. Ming yillar avval Turkmaniston dunyodagi eng rivojlangan davlat boʻlganligi, [[g‘ildirak]] Turkmanistonda ixtiro qilingani va turkman olimlari [[Yevropa|Yevropadagi]] texnologik-madaniy taraqqiyot sababchisi ekanligi taʼkidlanadi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.rferl.org/a/turkmenistan-rukhnama-final-chapter/25074649.html|title=Closing The Book On Turkmenbashi's 'Rukhnama'|werk=rferl.org|datum=2013-08-13|abruf=2021-02-02|sprache=en}}&lt;/ref&gt;.

Niyozov bir vaqtning oʻzida „islohot“ niqobi ostida taʼlim tizimini moliyalashtirishni qisqartirdi va maktablar sonini qisqartirib yubordi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Barcha maktablarga oʻzining „Ruhnoma“ kitobidan asosiy manba sifatida foydalanishni talabini qoʻydi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Maktablar, universitetlar va davlat tashkilotlarida „Ruhnoma“ni oʻqishni majburiy qilib qoʻydi&lt;ref name=&quot;crisisgroup.org&quot;&gt;[https://www.crisisgroup.org/europe-central-asia/central-asia/turkmenistan International Crisis Group.]&lt;/ref&gt;. Yangi ishga kirayotgan davlat xizmatchilari ish suhbatlarida kitobdan imtihon qilindi va Turkmanistonda haydovchilik imtihonining bir qismi sifatida uning taʼlimoti boʻyicha imtihon oʻtkazildi&lt;ref&gt;{{jurnal manbasi|last=Gaynor|first1=Kelly Lee|date=2-oktabr 2017-yil|title=Transformations in Turkmen higher education: current opportunities and challenges at a new university|url=https://doi.org/10.1080/02634937.2017.1367645|journal=Central Asian Survey|volume=36|issue=4|pages=473–492|doi=10.1080/02634937.2017.1367645|issn=0263-4937}}&lt;/ref&gt;. [[Turkmaniston universiteti|Turkman davlat universitetida]] hatto „Buyuk Turkmanboshining Muqaddas Ruhnomasi boʻlimi“ ham bor edi va Ruhnomashunoslik, koʻpincha akademik fanlar oʻrniga mamlakatda asosiy tadqiqot dasturi sifatida koʻrildi&lt;ref&gt;[https://www.cambridge.org/core/books/history-of-inner-asia/2B68237BDEDE5442BDE4F69A971AFD71 Soucek, Svat. 2000.]&lt;/ref&gt;. „Ruhnoma“ Turkmanistondagi masjidlarga ham kirib bordi va [[Qurʼon|Qur’on]] bilan tenglashtirilgan muqaddas kitob sifatida ulugʻlandi&lt;ref name=&quot;:112&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.theguardian.com/world/2006/dec/21/1|title=The personality cult of Turkmenbashi|werk=[[The Guardian]]|datum=2006-12-21|abruf=2021-02-02|sprache=en}}&lt;/ref&gt;. Niyozov uni uch marta oʻqiganlar jannatga yetishganini daʼvo qilgan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25-aprel 2007-yil |title=постсоветский опыт |pages=4 |work=Газета &quot;Коммерсантъ&quot; |issue=70 |url=http://www.kommersant.ru/doc/762072 |access-date=6-aprel 2017-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Times Wire Reporter |date=21-mart 2006-yil |title=Read My Words, Go to Heaven, Leader Says |work=Los Angeles Times |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-mar-21-fg-briefs21.5-story.html |access-date=25-may 2012-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Oʻlimi va xotirasi ==
[[Fayl:The_Prime_Minister,_Shri_Narendra_Modi_at_the_Mausoleum_of_the_First_President_of_Turkmenistan,_in_Ashgabat,_Turkmenistan_on_July_11,_2015_(1).jpg|thumb|Qipchoqdagi Niyozov oilaviy maqbarasi, [[Narendra Modi|Narendra Modining]] 2015-yil iyul oyidagi davlat tashrifi payti]]
[[Fayl:Turkmenistan_Wedding.jpg|link=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/ce/Turkmenistan_Wedding.jpg/220px-Turkmenistan_Wedding.jpg|thumb|Saparmurod Niyozovning Ashxoboddagi oltin haykali]]
[[2006-yil]] [[21-dekabr]] kuni tushdan keyin Turkmaniston davlat televideniyesi prezident Saparmurod Niyozov mahalliy vaqt bilan soat 13:10 atrofida oʻz qarorgohi – Turkmanboshi saroyida 66 yoshida toʻsatdan [[Miokard infarkti|yurak xurujidan]] vafot etganini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=21-dekabr 2006-yil |title=Turkmenistan's 'iron ruler' dies |work=BBC News |url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/6198983.stm |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=21-dekabr 2005-yil |title=President of Turkmenistan dies at 66 |publisher=BreakingNews.ie |url=http://www.breakingnews.ie/world/?jp=CWSNAUCWAUAU |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;.

OAVda Niyozovning oʻlimi sababi haqida har xil taxminlar bor&lt;ref name=&quot;rg&quot;&gt;{{cite web|url=https://rg.ru/2006/12/22/saparmurat.html|title=От чего умер Сапармурат Ниязов}}&lt;/ref&gt;. Ayrim turkman muxolifat manbalari Niyozov rasman eʼlon qilingan [[21-dekabr]] sanasidan bir necha kun oldin vafot etganini iddao qilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=21-dekabr 2006-yil |title=Turkmenbashi died several days ago |language=ruscha |publisher=RIA Novosti |url=http://rian.ru/society/20061221/57454936.html |access-date=22-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Xorijiy nashrlar xabarlarida Niyozov ortiqcha vazn, spirtli ichimliklarni haddan tashqari koʻp isteʼmol qilish tufayli [[Koronar arteriya kasalligi|yurak ishemik kasalligi]] va [[Buyrak yetishmovchiligi|buyrak yetishmovchiligidan]] aziyat chekkanligi ham aytilgan&lt;ref name=&quot;KP&quot; /&gt;.

Niyozov [[24-dekabr]] kuni oʻzi tugʻilib oʻsgan Qipchoq qishlogʻida, [[Turkmanboshi Ruhi masjidi|Qipchoq masjididagi]] maqbaraga dafn qilindi. Qishloqqa koʻchirilishidan oldin Niyozovning jasadi ertalab soat 9:00 dan 12:00 gacha prezident saroyidagi ochiq tobutda yotdi&lt;ref name=&quot;kommersant&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25-aprel 2007-yil |title=постсоветский опыт |pages=4 |work=Газета &quot;Коммерсантъ&quot; |issue=70 |url=http://www.kommersant.ru/doc/762072 |access-date=6-aprel 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. Koʻplab fuqarolar, xorijiy delegatsiyadan kelganlar uch soat ichida tobut yonidan oʻtdi. Fuqarolarning koʻpchiligi yurish chogʻida qattiq yigʻladi, baʼzilari hatto tobutga yopishib, hushlaridan ketishdi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=24-dekabr 2006-yil |title=Turkmen leader's funeral begins |publisher=[[CNN]] |url=http://www.cnn.com/2006/WORLD/asiapcf/12/24/niyazov.funeral.ap/index.html?eref=rss_world |access-date=24-dekabr 2006-yil}}&lt;/ref&gt;. Turkmaniston Harbiy-havo kuchlari Turkmaniston Qurolli kuchlari bilan birga dafn marosimi kortejini qoʻriqladi. Dafn qilishdan oldin [[muftiy]] janoza oʻqidi&lt;ref name=&quot;kommersant&quot; /&gt;. Uning hokimiyatda boʻlgan yillar sonini ifodalovchi 21 marta quroldan osmonga oʻq uzish bilan birga davlat madhiyasi yangradi. Masjid nomi keyinchalik „Turkmanboshi Ruhi“ deb oʻzgartirilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Mausoleum with Saparmurat Niyazov's burial-vault to open to public after third day of mourning {{!}} Turkmenistan.ru|url=http://www.turkmenistan.ru/en/node/5157|kirish sanasi=29-dekabr 2020-yil|ish=www.turkmenistan.ru|arxivsana=6-mart 2021-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210306105130/http://www.turkmenistan.ru/en/node/5157}}&lt;/ref&gt;.

Niyozov oʻlimidan oldin hech qanday voris koʻrsatmaganligi sababli, Turkmaniston Konstitutsiyasiga koʻra, Assambleya raisi Avazgeldi Atayev vaqtincha prezidentlik lavozimini egalladi. Dafn marosimini tashkil qiluvchi komissiya rahbari etib Bosh vazir oʻrinbosari [[Gurbanguli Berdimuhamedov]] tayinlandi. Biroq, Atayev [[2006-yil]] [[21-dekabr]]da hibsga olingan va Berdimuhamedov keyinchalik prezident vazifasini bajaruvchi etib tayinlangan&lt;ref name=&quot;crisisgroup.org&quot; /&gt;. Berdimuhamedov va Xalq Maslahati 2006-yil 26-dekabrda Niyozovning vorisi saylash uchun navbatdagi prezidentlik saylovlari [[2007-yil]] [[11-fevral]]da oʻtkazilishini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=26-dekabr 2006-yil |title=Two candidates named for Turkmen presidency |publisher=[[ITAR TASS]] |url=http://www.tass.ru/eng/level2.html?NewsID=11118071&amp;PageNum=0 |url-status=dead |access-date=26-dekabr 2006-yil |archive-url=https://web.archive.org/web/20220704194617/http://www.tass.ru/eng/level2.html?NewsID=11118071&amp;PageNum=0 |archive-date=4-iyul 2022-yil}}&lt;/ref&gt;.

Oʻlimidan soʻng, yangi saylangan prezident Berdimuhamedov Niyozov shaxsiga sigʻinishni yoʻq qila boshladi&lt;ref name=&quot;crisisgroup.org&quot;/&gt;. [[2008-yil]]da, vafotidan ikki yil oʻtmay, turkman taqvimining eski nomlari qayta tiklandi va Turkmaniston Davlat madhiyasining [[Xor|xorda]] Niyozovga ishora qiluvchi qismi „xalq“ bilan almashtirildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.reuters.com/article/us-turkmenistan-anthem-idUSTRE4BF52420081216 |sarlavha=Absolute leader's name dropped from anthem |sana=16-dekabr 2008-yil |qaralgan sana=7-iyul 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Oʻsha yilga kelib, Niyozov prezidentligi davrida qabul qilingan va Niyozovning ustuvorligini tavsiflovchi [[Turkmaniston]]ning eski Konstitutsiyasi bilan almashtirildi va hukumat uning fikridan farqli ravishda demokratlashtirish dasturini boshladi&lt;ref name=&quot;lenta-calendar-2008-07-01&quot;&gt;{{cite web |url=http://lenta.ru/news/2008/07/01/calendar/ |title=Turkmenam vernuli prejniy kalendar, Lenta.ru, July 1, 2008 {{In lang|ru}}}}&lt;/ref&gt;.
[[Fayl:The_entrance_to_the_Walk_of_Health.jpg|thumb|Kopetdagʻdagi „Saparmurod Niyozov salomatlik bogʻi“]]
Berdimuhamedov [[2007-yil]]ning bahorida Niyozovning „Ruhnoma“ biografik kitobiga talabni qisqartirdi va taxminan 2009—2010-yillarda mazkur kitob haqidagi telekoʻrsatuvlar toʻxtadi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Gurbanguly Berdymukhammedov: Illusion of a Khrushchevian Thaw? {{!}} Taylor &amp; Francis Group |chapter=Gurbanguly Berdymukhammedov: Illusion of a Khrushchevian Thaw? |chapterurl=https://www.taylorfrancis.com/chapters/mono/10.4324/9781315698571-15/gurbanguly-berdymukhammedov-illusion-khrushchevian-thaw-sebastien-peyrouse |accessdate=2021-07-06 |language=en |doi=10.4324/9781315698571-15/gurbanguly-berdymukhammedov-illusion-khrushchevian-thaw-sebastien-peyrouse}}&lt;/ref&gt;. [[2011-yil]]ga kelib, Berdimuhamedov hukumati kitob boʻyicha oʻrta maktab imtihonidan oʻtish talabini bekor qildi va 2014-yilda Turkmaniston universitetlari abituriyentlarning kitob haqidagi bilimlarini sinovdan oʻtkazmasligi eʼlon qilindi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Turkmen Government Removes Ruhnama as Required Subject {{!}} Eurasianet |url=https://eurasianet.org/turkmen-government-removes-ruhnama-as-required-subject |kirish sanasi=5-iyul 2021-yil |ish=eurasianet.org |til=inglizcha}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Hay |ism=Mark |sana=31-iyul 2014-yil |sarlavha=Turkmenistan Is Finally Putting the 'Ruhnama' Behind Them |url=https://www.vice.com/read/turkmenistan-is-putting-the-ruhnama-behind-them-126 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20150320041544/http://www.vice.com/read/turkmenistan-is-putting-the-ruhnama-behind-them-126 |arxivsana=2015-03-20 |kirish sanasi=19-noyabr 2018-yil}}&lt;/ref&gt;. [[Turkmanboshi Ruhi masjidi|Turkmanboshi Ruhi masjididan]] tashqari masjidlarda [[Qurʼon]] kitoblarini koʻrsatish va saqlash ham toʻxtatildi&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;.

Uning mamlakat boʻylab oʻrnatilgan haykallari va portretlari ham olib tashlandi&lt;ref name=&quot;crisisgroup.org&quot;/&gt;. Niyozovning aylanuvchi oltin haykali [[2010-yil]] [[26-avgust]]da shahar chetiga koʻchirildi&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;. Muomalaga chiqarilgan yangi [[Turkmaniston manati|Turkmaniston manatlaridan]] uning nomi olib tashlandi&lt;ref&gt;{{Citation |last=Horák |first1=Slavomír |title=Education in Turkmenistan Under the Second President: Genuine Reforms or Make Believe? |date=2020 |url=https://doi.org/10.1007/978-3-030-50127-3_5 |journal=Education in Central Asia: A Kaleidoscope of Challenges and Opportunities |volume=8 |pages=71–91 |editor-last=Egéa |editor-first=Denise |access-date=5-iyul 2021-yil |series=Education, Equity, Economy |place=Cham |publisher=Springer International Publishing |language=inglizcha |doi=10.1007/978-3-030-50127-3_5 |isbn=978-3-030-50127-3| issn = 2364-8368 }}&lt;/ref&gt;.

Saparmurod Niyozovning tugʻilgan kuni „Turkmanboshini xotirlash kuni“ deb nomlangan milliy kun sifatida belgilangan. Boshqalaridan farqli oʻlaroq, [[Turkman qovunlari kuni|Qovun kunini nishonlash]] bayrami oʻzgartirilmadi&lt;ref name=&quot;tass&quot; /&gt;. Uning nomi hali ham bir qancha joylarda, shu jumladan [[Turkmanboshi (shahar)|shaharda]] bor. [[Turkiya]]ning [[Istanbul]] viloyatidagi {{Tarjima qilinmagan 5|Turkmanboshi tabiat bogʻi|park|en|Türkmenbaşı Nature Park}} uning nomi bilan atalgan&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://wiki5.ru/wiki/T%C3%BCrkmenba%C5%9F%C4%B1_Nature_Park |title=Природный парк Тюркменбаши - Türkmenbaşı Nature Park }}{{Oʻlikhavola|date=aprel 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;.

== Oilasi va boyligi ==
Tarjimai holining rasmiy versiyasiga koʻra, otasi Otamurod Niyozov [[Ikkinchi jahon urushi]]da [[Uchinchi reyx|fashistlar Olmoniyasiga]] qarshi kurashda, {{Tarjima qilinmagan 5|Kavkaz uchun janglar|Kavkaz uchun janglarda|ru|Битва за Кавказ (1942—1943)}} halok boʻlgani, boshqa manbalarda esa, jangdan qochgan va harbiy sud tomonidan oʻlimga hukm qilingani aytiladi&lt;ref name=&quot;HI&quot;/&gt;. Niyozovning otasi [[1994-yil]]da Turkmaniston Qahramoni deb eʼlon qilingan va 2004-yilda Turkmaniston quruqlikdagi qoʻshinlari diviziyasiga „Otamurod Niyozov“ nomi berilgan. Bugungi kunda [[Serdar]]da joylashgan 22-motooʻqchi diviziyasi „Otamurod Niyozov“ nomini olgan.

Onasi va ikki ukasi [[Ashxobod zilzilasi|1948-yilgi Ashxobod zilzilasida]] halok boʻlgan. Onasi Qurbonsulton Niyozova keyinchalik shaxsga sigʻinish obyekti boʻlgan. Niyozov bolalar uyida oʻsgan&lt;ref name=&quot;HI&quot;&gt;{{Veb manbasi|muallif=Morton|ism=Ella|sarlavha=Golden Statues and Mother Bread: The Bizarre Legacy of Turkmenistan's Former Dictator|url=https://slate.com/human-interest/2014/02/saparmurat-niyazov-former-president-of-turkmenistan-has-left-quite-the-legacy-in-ashgabat.html|ish=slate.com|sana=6 February 2014|nashriyot=Slate|qaralgan sana=22-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

Turmush oʻrtogʻi Muza Alekseyevna Niyozova (qizlik familiyasi Melnikova) – kelib chiqishi [[Ruslar|rus]] va [[Yahudiylar|yahudiy]] boʻlib, bir oʻgʻil va bir qizi bor. Farzandlarining ikkalasi ham siyosatdan uzoq&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://izvestia.ru/news/320241 |title=Президент Туркмении Сапармурат Ниязов: &quot;Я покину пост главы государства еще при жизни&quot;}}&lt;/ref&gt;. Oʻgʻli Murod Saparmurodovich Niyozov ([[1967-yil]]da tugʻilgan) – huquqshunos va tadbirkor. Leningrad universitetining yuridik fakultetida tahsil olgan. Keyinroq [[Rossiya Tashqi ishlar vazirligining Diplomatik akademiyasi|Rossiya Tashqi ishlar vazirligining Diplomatik akademiyasini]] tamomlagan. Moskva shahar prokuraturasida tergovchi boʻlib ishlagan. [[Sovet Ittifoqi]] parchalanganidan keyin biznes bilan shugʻullangan – [[Ashxobod]]da elita mehmonxonalar qurgan. Ayni paytda [[Vena (shahar)|Vena shahrida]] yashaydi&lt;ref name=&quot;HI&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;KP&quot;/&gt;.

Qizi Irina Sokolova ([[1969-yil]]da tugʻilgan) – Lomonosov nomidagi [[Moskva davlat universiteti]]ning fizika-matematika fakultetini tamomlagan. Uning turmush oʻrtogʻi Pyotr Sergeyevich Sokolov – hozirda [[Rossiya]] Federatsiyasi Markaziy bankining Xabarovsk oʻlkasi boʻyicha boshqarmasi boshligʻining oʻrinbosari&lt;ref name=&quot;KP&quot;/&gt;.

[[London]]da joylashgan „[[Global Witness]]“ inson huquqlari tashkilotining xabar berishicha, Niyozovga aloqador xorijda [[Pul yuvish|saqlanayotgan pullar]] 3 milliard [[AQSh dollari|dollardan]] ortiq boʻlishi mumkin, shundan 1,8-2,6 milliard dollari [[Germaniya|Olmoniyaning]] „[[Deutsche Bank]]“idagi Valyuta zaxira jamgʻarmasida joylashgan&lt;ref name=&quot;crisisgroup.org&quot;/&gt;. Muxolifatdagi Turkmaniston Respublika partiyasining yetakchi vakillari [[Olmoniya]] kansleri [[Angela Merkel|Angela Merkelni]] Deutsche Bank va Niyozov oʻrtasidagi bogʻliqlikni rasman tekshirishga chaqirdi. Bu chaqiruvlar javobsiz qolgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.globalwitness.org/sites/default/files/library/its_a_gas_april_2006_lowres.pdf|sarlavha=It's a Gas: Funny Business in the Turkmen-Ukraine Gas Trade|qaralgan sana=9-dekabr 2010-yil|sana=2006-yil aprel|nashriyot=Global Witness Limited}}&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlari va unvonlari ==
Saparmurod Niyozov mamlakatning eng oliy mukofoti – Turkmaniston Qahramoni unvoni va „Oltin oy“ oltin medalining birinchi va olti karra sohibi boʻlgan&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif= |muallifhavola= |sana= |url=https://ria.ru/spravka/20061221/57499776.html |sarlavha=Шесть золотых медалей героя Туркмении и другие награды Ниязова - РИА Новости, 21.12.2006 |format= |ish= |nashriyot=ria.ru |qaralgan sana=2017-7-23 |til=}}&lt;/ref&gt;.

* [[Turkmaniston SSR]] Oliy Soveti Prezidiumining faxriy yorligʻi (1971)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Vladimir Ilich Lenin tavalludining 100 yilligi munosabati bilan taʼsis etilgan medal“&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Mehnatdagi jasorati uchun“ medali&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* [[Xalqlar doʻstligi ordeni|Xalqlar doʻstligi ordeni]] (1981-yil 31-mart)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Mahtumquli nomidagi xalqaro mukofot (1992-yil 19-may)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkmaniston Qahramoni va „Oltin oy“ oltin medali (1992-yil 30-sentyabr)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Fan va texnika sohasidagi [[Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi xalqaro mukofot|al-Xorazmiy nomidagi xalqaro mukofot]] (1994-yil 5-iyun)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Manas-1000“ esdalik oltin ordeni va esdalik oltin medali (1995-yil 28-avgust, Bishkek, Qirgʻiziston Respublikasi)&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.adviser.kg/online/show.fwx?Regnom=10606 |title=Указ Президента КР от 28 августа 1995 года УП № 203 «О вручении памятного золотого ордена „Манас-1000“ и памятной золотой медали Ниязову Сапармурату Атаевичу, Президенту Туркменистана»}}&lt;/ref&gt;.
* Turkmaniston Qahramoni va „Oltin oy“ oltin medali (1995-yil 27-dekabr)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Galkinish“ ordeni ([[1997-yil]] [[16-may]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Ipak yoʻli“ mukofoti (1998-yil [[19-iyun]], Anqara, Turkiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkmaniston Qahramoni va „Oltin oy“ oltin medali ([[1998-yil]] [[17-iyul]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Bitaraplik“ ordeni ([[1998-yil]] [[17-dekabr]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* [[Xalqaro axborotlashtirish akademiyasi|Xalqaro axborotlashtirish akademiyasining]] oltin medali ([[1999-yil]] [[28-aprel]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Albert Schweitzer Jahon tibbiyot akademiyasining oltin yulduzi (1999-yil [[14-sentyabr]], [[Varshava]], [[Polsha]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Xalqaro kompyuter fanlari va tizimlari akademiyasining diplomi va oltin medali (1999-yil 15-oktyabr, Kiyev, Ukraina)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Sankt-Peterburg davlat texnika universitetiga 100 yil“ yubiley medali ([[1999-yil]] [[19-oktyabr]], [[Sankt-Peterburg]], [[Rossiya]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkmaniston Qahramoni va „Oltin oy“ oltin medali ([[1999-yil]] [[25-oktyabr]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Tinchlik jamgʻarmalari xalqaro assotsiatsiyasining „Xalqlar oʻrtasida tinchlik va hamjihatlikni mustahkamlashga qoʻshgan ulkan hissasi uchun“ oltin medali ([[2000-yil]] [[9-fevral]], [[BMT]], [[UNICEF]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Yevropa axborotlashtirish akademiyasining „Fan ordeni komandori“ mukofoti. (2000-yil 11-fevral, Bryussel, Belgiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Pyotr Kapitsa nomidagi akademiyaning „Ilmiy kashfiyot muallifiga“ oltin medali. Rossiya Tabiiy fanlar akademiyasining diplomi va koʻkrak nishoni (2000-yil 14-fevral)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkmaniston Qahramoni va „Oltin oy“ oltin medali (2000-yil 18-fevral)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „A. S. Pushkin tavalludining 200 yilligi“ yubiley oltin medali va xalqaro nohukumat tashkilotining diplomi ([[2000-yil]] [[18-fevral]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Rossiya Tabiiy fanlar akademiyasi hamda Xalqaro tabiat va jamiyat akademiyasining Buyuk Pyotr medali (2000-yil 18-fevral)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Rus pravoslav cherkovining Muqaddas sadoqatli knyaz Daniil Moskovskiy 1-darajali ordeni (2000-yil [[19-fevral]], Moskva, Rossiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkman-Turk doʻstlik jamiyatining medali ([[2000-yil]] [[24-fevral]], [[Anqara]], [[Turkiya]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* 1-darajali „[[Knyaz Yaroslav ordeni|Knyaz Yaroslav Donishmand“ ordeni]] ([[2000-yil]] [[3-mart]], [[Kiyev]], [[Ukraina]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Atlant-2000“ xalqaro texnologik mukofoti laureati diplomi (2000 yil 28 mart, Shveysariya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* [[Butunjahon hayvonlar salomatligini muhofaza qilish tashkiloti|Xalqaro epizootik byuroning]] oltin medali (2000-yil 3-aprel, Parij, Fransiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Yozuvchilar va madaniyat arboblarining xalqaro mukofoti (2000-yil 17-aprel, Anqara, Turkiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Jahon intellektual mulk tashkilotining oltin medali (2000-yil 21-iyun, Jeneva, Shveysariya).
* [[Xalqaro axborotlashtirish akademiyasi|Xalqaro Axborotlashtirish Akademiyasining]] Axborot fani sohasidagi xizmatlari uchun ordeni (2000-yil [[23-avgust]], Nyu-York, AQSh)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* L. N. Gumilyov nomidagi Yevroosiyo universitetining esdalik medali (2000-yil [[10-oktyabr]], [[Ostona]], [[Qozogʻiston]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Muqaddas Mesrop Mashtots ordeni (2000-yil [[29-noyabr]], [[Yerevan]], Armaniston Respublikasi)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Davlatlararo aviatsiya qoʻmitasining oltin medali va „Aviatsiya rivojiga qoʻshgan alohida hissasi uchun“ faxriy yorligʻi (2001-yil 9-iyul, Moskva, Rossiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Xalqaro bolalar jamgʻarmalari assotsiatsiyasining [[2000-yil]] uchun Lev Tolstoy nomidagi oltin medali (2001-yil 19-iyul, Moskva, Rossiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkmaniston Qahramoni va „Oltin oy“ oltin medali (2001-yil 19-oktyabr)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Mahtumquli nomidagi xalqaro mukofot (2002-yil 13-fevral)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Ruhubelent“ ordeni (2002-yil 13-fevral)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Madaniyatga qoʻshgan hissasi uchun“ xalqaro mukofoti (2002-yil 19-fevral, Anqara, Turkiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Turkmaniston bilan doʻstlik va hamkorlik Turkiya jamiyati mukofoti – „XXI asr. Tinchlik va doʻstlik uchun“ (2002-yil oktyabr)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Ruhnoma“ ordeni (Turkmaniston Xalq Maslahati XV qarori, 2004-yil 23-oktyabr)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* I darajali Buyuk Pyotr ordeni – Rossiya davlat mukofoti (2004-yil 12-dekabr, Rossiya)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Lomonosov ordeni (Rossiya Federatsiyasi Xavfsizlik, mudofaa va huquqni muhofaza qilish muammolari akademiyasi Prezidiumining 2005-yil 17-fevraldagi qarori)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* [[Osiyo Olimpiya Kengashi]]ning Faxriy ordeni (Osiyo Olimpiya Kengashi Ijroiya kengashining 42-yigʻilishida qabul qilingan qaror, 2005-yil)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.turkmenistan.ru/ru/node/17203 |sarlavha=Сапармурат Ниязов награжден Орденом почета Олимпийского совета Азии}}&lt;/ref&gt;.
* „Turk dunyosiga xizmatlari uchun“ faxriy mukofoti (2006-yil, [[Turkiya]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* „Ommaviy eʼtirof“ ordeni (2006, [[Rossiya]], Sankt-Peterburg)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.turkmenistan.ru/en/node/5031 |sarlavha=Turkmen president awarded &quot;Public Acknowledgment&quot; order {{!}} Turkmenistan.ru |ish=www.turkmenistan.ru |qaralgan sana=2022-03-27 |arxivsana=2022-03-27 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220327145907/http://www.turkmenistan.ru/en/node/5031}}&lt;/ref&gt;.
* K. S. Skryabin nomidagi Qirgʻiziston agrar universitetining faxriy professori ([[2006-yil]] [[20-oktyabr]])&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
* Otaturk turkiy til mukofoti (vafotidan keyin; 2007)&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Айтадж Алиева |date=04.06.2007 |title=Гейдару Алиеву посмертно присуждена Премия тюркского языка имени Ататюрка |publisher=1news.az |url=http://www.1news.az/society/20070604091920538.html |access-date=2012-08-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150402051625/http://www.1news.az/society/20070604091920538.html |archive-date=2015-04-02}}&lt;/ref&gt;.
* „Mustaqil Turkmanistonga buyuk muhabbati uchun“ ordeni (vafotidan keyin)&lt;ref name=&quot;ria.ru&quot;/&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
* [https://kun.uz/uz/news/2022/10/25/turkmanistonda-birinchi-prezident-sharafiga-atalgan-joylar-nomi-ozgartirildi Turkmanistonda birinchi prezident sharafiga atalgan joylar nomi oʻzgartirildi]
* [https://rost24.uz/oz/news/1043 Yangi Turkmaniston: Ajabtovur taqiqlar, katta tashqi qarz va voris prezident]
* [https://kun.uz/uz/news/2017/11/27/2002-jil-saparmurod-niezovga-suikasd-kilisda-ajblanganlar-takdiri-nima-buldi 2002 yil. Saparmurod Niyozovga suiqasd qilishda ayblanganlar taqdiri nima boʻldi?]
* [https://islomkarimov.uz/uz/page/tashqi-siyosat-1989 Tashqi siyosat. 1989 yil]

{{Turkmaniston yetakchilari}}
{{DEFAULTSORT:Niyozov, Saparmurod}}</text>
      <sha1>m420n85xkl5cb45fwn8yf7gt803zxwp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>The Burglar's Dilemma</title>
    <ns>0</ns>
    <id>811190</id>
    <revision>
      <id>5480992</id>
      <parentid>5477509</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:09:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RosePickfair</username>
        <id>183237</id>
      </contributor>
      <comment>Rasm tuzatildi - noto'g'ri 1917 yilgi film lobby kartasi o'rniga to'g'ri 1912 yilgi film sarlavha kartasi qo'yildi [[Commons:File usage]] bo'yicha</comment>
      <origin>5480992</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1690" sha1="biio7bqo05bwy26uawa96e38hhcprr3" xml:space="preserve">{{Film bilgiqutisi
| nomi              = The Burglar's Dilemma
| tasvir            = The Burglar's Dilemma (1912) - title card.jpg
| izoh              = [
| rejissyor         = [[D. W. Griffith]]|produser=
| ssenariynavis     = [[Lionel Barrymore]]
| rollarda          = Lionel Barrymore
| kinematografiya   = [[G. W. Bitzer]]|muharrir=
| distribyutor      = [[General Film Company]]
| chiqarilgan_sana  = {{reliz sanasi|1912|12|16}}
| davomiyligi       = 15 daqiqa
| mamlakat          = United States
| til               = [[Ovozsiz film]]}}

'''''The Burglar’s Dilemma''''' — 1912-yilda [[D. W. Griffith|D.U. Griffith]] tomonidan suratga olingan amerika dramatik filmi. Filmning nashri saqlanib qolgan&lt;ref name=&quot;silentera&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.silentera.com/PSFL/data/B/BurglarsDilemma1912.html|sarlavha=Progressive Silent Film List: The Burglar's Dilemma|qaralgan sana=6-oktabr 2008-yil|ish=Silent Era}}&lt;/ref&gt;.

== Rollarda ==

* Lionel Barrymore uy egasi rolida
* Henry B. Walthall uy egasining ukasi rolida
* Adolph Lestina Butler rolida
* Gertrude Bambrik tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* Harry Carey Katta Kruk rolida
* John T. Dillon soʻroq qiluvchi detektiv rolida
* Frank Evans politsiyachi rolida
* Dorothy Gish tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* [[Lillian Gish]] tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* Robert Harron yosh oʻgʻri rolida
* Madge Kirby tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* J. Jiquel Lanoe tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* Alfred Paget soʻroq qiluvchi detektiv rolida
* W.C. Robinson politsiyachi rolida
* Charles West Beat Cop/Medic rolida

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
{{film-stub}}

[[Turkum:AQSh qisqa hajmli filmlari]]
[[Turkum:AQSh dramatik filmlari]]</text>
      <sha1>biio7bqo05bwy26uawa96e38hhcprr3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480993</id>
      <parentid>5480992</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:09:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>RosePickfair</username>
        <id>183237</id>
      </contributor>
      <origin>5480993</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1689" sha1="6j1upr10zaxby1yryyzqgpx50fqa6sh" xml:space="preserve">{{Film bilgiqutisi
| nomi              = The Burglar's Dilemma
| tasvir            = The Burglar's Dilemma (1912) - title card.jpg
| izoh              = 
| rejissyor         = [[D. W. Griffith]]|produser=
| ssenariynavis     = [[Lionel Barrymore]]
| rollarda          = Lionel Barrymore
| kinematografiya   = [[G. W. Bitzer]]|muharrir=
| distribyutor      = [[General Film Company]]
| chiqarilgan_sana  = {{reliz sanasi|1912|12|16}}
| davomiyligi       = 15 daqiqa
| mamlakat          = United States
| til               = [[Ovozsiz film]]}}

'''''The Burglar’s Dilemma''''' — 1912-yilda [[D. W. Griffith|D.U. Griffith]] tomonidan suratga olingan amerika dramatik filmi. Filmning nashri saqlanib qolgan&lt;ref name=&quot;silentera&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.silentera.com/PSFL/data/B/BurglarsDilemma1912.html|sarlavha=Progressive Silent Film List: The Burglar's Dilemma|qaralgan sana=6-oktabr 2008-yil|ish=Silent Era}}&lt;/ref&gt;.

== Rollarda ==

* Lionel Barrymore uy egasi rolida
* Henry B. Walthall uy egasining ukasi rolida
* Adolph Lestina Butler rolida
* Gertrude Bambrik tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* Harry Carey Katta Kruk rolida
* John T. Dillon soʻroq qiluvchi detektiv rolida
* Frank Evans politsiyachi rolida
* Dorothy Gish tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* [[Lillian Gish]] tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* Robert Harron yosh oʻgʻri rolida
* Madge Kirby tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* J. Jiquel Lanoe tugʻilgan kun xayrixohi rolida
* Alfred Paget soʻroq qiluvchi detektiv rolida
* W.C. Robinson politsiyachi rolida
* Charles West Beat Cop/Medic rolida

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
{{film-stub}}

[[Turkum:AQSh qisqa hajmli filmlari]]
[[Turkum:AQSh dramatik filmlari]]</text>
      <sha1>6j1upr10zaxby1yryyzqgpx50fqa6sh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Anton Zemlyanukin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>829304</id>
    <revision>
      <id>5480706</id>
      <parentid>5377487</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T11:59:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480706</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15088" sha1="l79ett5be33jozba8wht2goqpqj6223" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Anton Zemlyanukin
 | tasvir             = Anton Zemlianukhin.JPG
 | toʻliqism          = Anton Aleksandrovich Zemlyanukin
 | tavallud_sana      = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1988|12|11|df=y}}
 | tavallud_joyi      = {{tavalludJoyi|Qand (shahar){{!}}Qand|Qandda}}, [[Qirgʻiziston SSR]],&lt;br /&gt; [[Sovet Ittifoqi]]
 | boʻyi              = {{boʻy|m=1.77}}
 | joriyklub          = [[FC Alga Bishkek|Alga Bishkek]]
 | klubraqami         = 
 | pozitsiya          = [[Yarimhimoyachi]]
 | yoshlikyillari1    = 
 | yoshlikklublari1   = 
 | yillar1            = 2006
 | klublar1           = [[FC Muras-Sport Bishkek|Muras-Sport Bishkek]]
 | isht1              = 11
 | gollar1            = 5
 | yillar2            = 2007
 | klublar2           = [[FC Abdysh-Ata Kant|Abdish-Ata Kant]]
 | isht2              = 13
 | gollar2            = 6
 | yillar3            = 2007—2012
 | klublar3           = [[Giresunspor]]
 | isht3              = 32
 | gollar3            = 6
 | yillar4            = 2009
 | klublar4           = → [[FC Abdysh-Ata Kant|Abdish-Ata Kant]] (Ijara)
 | isht4              = 23
 | gollar4            = 5
 | yillar5            = 2010
 | klublar5           = → [[FC Taraz|Taraz]] (Ijara)
 | isht5              = 28
 | gollar5            = 7
 | yillar6            = 2011
 | klublar6           = → [[FC Abdysh-Ata Kant|Abdish-Ata Kant]] (Ijara)
 | isht6              = 28
 | gollar6            = 7
 | yillar7            = 2012
 | klublar7           = → [[Aktobe (futbol klubi)|Aktobe]] (Ijara)
 | isht7              = 10
 | gollar7            = 5
 | yillar8            = 2013
 | klublar8           = [[Aktobe (futbol klubi)|Aktobe]]
 | isht8              = 7
 | gollar8            = 1
 | yillar9            = 2013
 | klublar9           = [[Qayrat (futbol klubi)|Qayrat]]
 | isht9              = 5
 | gollar9            = 1
 | yillar10           = 2014
 | klublar10          = [[Qaysar (futbol klubi)|Qaysar]]
 | isht10             = 21
 | gollar10           = 4
 | yillar11         = 2015
 | klublar11        = Radnički Niš
 | isht11           = 27
 | gollar11         = 5
 | yillar12         = 2016
 | klublar12        = Sisaket
 | isht12           = 23
 | gollar12         = 8
 | yillar13         = 2017
 | klublar13        = Sukhothai
 | isht13           = 11
 | gollar13         = 2
 | yillar14         = 2017
 | klublar14        = SKA (Xabarovsk)
 | isht14           = 0
 | gollar14         = 0
 | yillar15         = 2018
 | klublar15        = Atirau
 | isht15           = 4
 | gollar15         = 0
 | yillar16         = 2018
 | klublar16        = Ilbirs Bishkek
 | isht16           = 8
 | gollar16         = 3
 | yillar17         = 2018—2021
 | klublar17        = [[Dordoy Bishkek (futbol klubi)|Dordoy Bishkek]]
 | isht17           = 
 | gollar17         = 
 | yillar18         = 2021—2024
 | klublar18        = Alga
 | isht18           = 
 | gollar18         = 
 | yillar19         = 2024—
 | klublar19        = [[Muras Yunayted]]
 | isht19           = 
 | gollar19         = 
 | yillar20         = 
 | klublar20        = 
 | isht20           = 
 | gollar20         = 
 | milliyyillar1      = 2007—2019
 | milliyjamoa1       = [[Qirgʻiziston milliy futbol terma jamoasi|Qirgʻiziston]]
 | milliyisht1        = 30
 | milliygollar1      = 13
 | club-update        = 23-mart 2021-yil
}}

'''Anton Aleksandrovich Zemlyanuxin''' ({{Talaffuz|Anton Aleksandrovich Zemlyanuhin}}) (1988-yil 11-dekabrda tugʻilgan) – [[Qirgʻiziston|qirgʻizistonlik]] xalqaro [[Futbol|futbolchi]], Bishkekning „Algʻa“ klubida oʻynaydi.

== Klubdagi faoliyati ==
U hujumchi, chap qanot himoyachisi, chap yarim himoyachi yoki chap qanot himoyachisi ampulalarida bemalol oʻynay oladigan futbolchi.

Zemlyanuhin 2007-yilning avgustida 18 yoshida TFF Birinchi liga klubi Giresunspor bilan 5 yillik shartnoma imzolagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|nashriyot=[[Turkish Football Federation|TFF]]|sarlavha=ANTON ZEMLIANUKHIN|url=http://www.tff.org/Default.aspx?pageId=526&amp;kisiId=1067641|qaralgan sana=15-may 2010-yil}}&lt;/ref&gt;. Turk klubi uni darhol Abdish-Ata Kant va FC Tarazga ijaraga bergan.

2010/2014-yillarda Anton [[Qozogʻiston Premyer-ligasi|Qozogʻiston Premyer-ligasida]] „Taraz“, „Aktobe“, [[Qayrat (futbol klubi)|&quot;Qayrat]]&quot; va „Kaisar“ klublarida oʻynagan&lt;ref&gt;[https://int.soccerway.com/players/anton-zemlianukhin/58596/ Anton Zemlianukhin] at Soccerway&lt;/ref&gt;.

2015-yilning 13-fevralida u Serbiyaning FK Radnički Niš klubi bilan bir yillik shartnoma imzolagan. Uning Serbiya chempionatidagi muntazam oʻyinlari va terma jamoaga qaytishdagi gollari unga Qirgʻizistonning 2015-yildagi eng yaxshi futbolchisi unvonini olishga sabab boʻlgan&lt;ref name=&quot;cissoccer&quot;&gt;[http://www.cissoccer.com/news/13519.html Anton Zemlyanuxin stal luchshim futbolistom Kirgizstana 2015 goda] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20160415222033/http://cissoccer.com/news/13519.html |date=2016-04-15 }} at CISSOCCER.com, 4-11-2015 {{In lang|ru}}&lt;/ref&gt;.

2016-yilning 5-noyabrida u shartnomani uzaytirish boʻyicha taklif boʻlmagani uchun Sisaket jamoasini tark etgan va Sukhothai jamoasiga borib qoʻshilgan&lt;ref name=&quot;goal.com&quot;&gt;[http://www.goal.com/th/news/4275/%E0%B9%82%E0%B8%95%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2-%E0%B9%84%E0%B8%97%E0%B8%A2-%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%81/2016/11/04/29143912/%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%95%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%84%E0%B9%89%E0%B8%8A%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%81%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%81%E0%B9%83%E0%B8%88%E0%B8%81%E0%B8%B9%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A2-%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%AD%E0%B8%99-%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD?ICID=HP_TS_13] at goal.com, 5-11-2016&lt;/ref&gt;.

2017-yil 21-iyunda Zemlyanuhin Rossiya Premyer-ligasiga koʻchib oʻtgan va yangi koʻtarilgan FK SKA-Xabarovsk klubi bilan shartnoma imzolagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|nashriyot=[[FC SKA-Khabarovsk]]|url=http://fcska.ru/media/news/igrok-sbornoy-kirgizii-prodolzhit-kareru-v-khabarovske/|sana=21 June 2017|til=ruscha|qaralgan sana=21-iyun 2017-yil|arxivurl=https://web.archive.org/web/20170623094518/http://fcska.ru/media/news/igrok-sbornoy-kirgizii-prodolzhit-kareru-v-khabarovske/|arxivsana=23 June 2017|sarlavha=http://fcska.ru/media/news/igrok-sbornoy-kirgizii-prodolzhit-kareru-v-khabarovske/}}&lt;/ref&gt;. Shartnoma imzolash vaqtida futbolchi olgan jarohatidan hali tuzalmagani uchun klubda rasmiy oʻyin oʻtkazmasdan biroz vaqt oʻtib bekor qilingan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|nashriyot=Prosports.kz|url=https://prosports.kz/news/243602|sana=23 August 2017|til=ruscha|sarlavha=https://prosports.kz/news/243602}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 21-fevralida „Atirau“ klubi Zemlyanuhin bilan shartnoma imzolaganini eʼlon qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.rfcatyrau.kz/rus/press_center//2889/|ish=rfcatyrau.kz|nashriyot=FC Atyrau|qaralgan sana=21-fevral 2018-yil|til=ruscha|sana=21-fevral 2018-yil|sarlavha=http://www.rfcatyrau.kz/rus/press_center//2889/|arxivsana=2019-09-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190911145654/http://www.rfcatyrau.kz/rus/press_center/2889}}&lt;/ref&gt;.

2018-yilning 5-dekabr kuni „Dordoy Bishkek“ klubi Zemlyanuhin bilan Pavel Matyash va Azamat Baymatov klub bilan shartnoma imzolaganini eʼlon qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://fc-dordoi.kg/novosti/novosti-kluba/zemljanuhin-matjash-i-bajmatov-nachnut-novyj-sezon-v-ldordoer|ish=fc-dordoi.kg|nashriyot=FC Dordoi Bishkek|qaralgan sana=21-fevral 2019-yil|til=ruscha|sana=5-dekabr 2018-yil|sarlavha=http://fc-dordoi.kg/novosti/novosti-kluba/zemljanuhin-matjash-i-bajmatov-nachnut-novyj-sezon-v-ldordoer}}&lt;/ref&gt;. 2021-yilning 16-yanvarida „Dordoy Bishkek“ Zemlyanuhinning shartnoma muddati tugaganidan keyin jamoani tark etishini tasdiqlagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Дордой расстается с тремя игроками|url=http://fc-dordoi.kg/novosti/novosti-kluba/ldordojr-rasstaetsja-s-tremja-igrokami|ish=fc-dordoi.kg/|nashriyot=FC Dordoi Bishkek|qaralgan sana=28-yanvar 2021-yil|til=ruscha|sana=16-yanvar 2021-yil}}&lt;/ref&gt;.

2021-yil mart oyida Zemlyanuhin Bishkekning „Algʻa“ klubi bilan shartnoma imzolagan. 

== Xalqaro faoliyati ==
2018-yil holatiga koʻra, Zemlyanuhin [[Qirgʻiziston milliy futbol terma jamoasi|Qirgʻiziston terma jamoasi safida]] 30 ta oʻyinda maydonga tushgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|nashriyot=[[Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation]]|muallif=Dryomin, Mike|sarlavha=Kyrgyzstan&amp;nbsp;– Record International Players|url=http://www.rsssf.com/miscellaneous/kyrg-recintlp.html|sana=11 December 2009}}&lt;/ref&gt;, jumladan, 2009-yilgi Neru Kubogida ishtirok etgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|nashriyot=FIFA.com|sarlavha=Kyrgyzstan end Sri Lanka hopes|url=https://www.fifa.com/worldfootball/news/newsid=1095655.html#kyrgyzstan+sri+lanka+hopes|arxivurl=https://web.archive.org/web/20090830041118/http://www.fifa.com/worldfootball/news/newsid=1095655.html#kyrgyzstan+sri+lanka+hopes|arxivsana=30 August 2009|sana=28-avgust 2009-yil}}&lt;/ref&gt;.

U 2007-yilda terma jamoa tarkibida debyut qilgan va oʻsha oʻyindan soʻng Serbiyaning „Radnichki Nish“ jamoasiga oʻtib, terma jamoaga olgan chaqiruvlari soni ortgan. 2015-yilning 26-martida [[Afgʻoniston milliy futbol terma jamoasi|Afgʻonistonga]] qarshi oʻtkazilgan [[Oʻrtoqlik uchrashuvi|oʻrtoqlik]] oʻyini uchun terma jamoa tarkibidan joy olgan.

2015-yilning mart oyida u milliy terma jamoa uchun oʻzining ilk dublini 2018-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichi doirasida [[Bangladesh milliy futbol terma jamoasi|Bangladeshga]] qarshi oʻyinda amalga oshirgan va bu oʻyinda uning jamoasi 3:1 hisobida gʻalaba qozongan.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |[[Qirgʻiziston milliy futbol terma jamoasi|Qirgʻiziston]]
|-
! Yil
!Oʻyin
! Gol
|-
| 2007-yil
| 3
| 0
|-
| 2008-yil
| 0
| 0
|-
| 2009-yil
| 6
| 2
|-
| 2010-yil
| 3
| 1
|-
| 2011-yil
| 0
| 0
|-
| 2012-yil
| 0
| 0
|-
| 2013-yil
| 0
| 0
|-
| 2014-yil
| 0
| 0
|-
| 2015-yil
| 6
| 4
|-
| 2016-yil
| 2
| 0
|-
| 2017-yil
| 4
| 3
|-
| 2018-yil
| 3
| 3
|-
| 2019-yil
| 3
| 0
|-
! Jami
! 30
! 13
|}

==== Xalqaro maydondagi gollari ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
!№
! Sana
! Joy
! Raqib
! Hisob
! Natija
! Musobaqa
! {{abbr|Mnb.|Manba(lar)}}
|-
| 1.
| 2009-yil 25-avgust
| rowspan=&quot;2&quot; | Ambedkar stadioni, [[Nyu Deli|Nyu-Dehli]], Hindiston
|{{Fb|LIB}}
|{{Center|'''1'''–0}}
|{{Center|1–1}}
| rowspan=&quot;2&quot; | 2009-yil Neru kubogi
|
|-
| 2.
| 2009-yil 28-avgust
|{{Fb|SRI}}
|{{Center|'''1'''–0}}
|{{Center|4–1}}
|
|-
| 3.
| 2010-yil 17-fevral
| Sugathadasa stadioni, [[Kolombo]], Shri-Lanka
|{{Fb|IND}}
|{{Center|'''2'''–0}}
|{{Center|2–1}}
| [[2010-yilgi OFK Chaqiruv kubogi|2010-yil OFK kubogi]]
|
|-
| 4.
| rowspan=&quot;2&quot; | 2015-yil 11-iyun
| rowspan=&quot;2&quot; | [[Bangabandhu National Stadium|Bangabandhu milliy stadioni]], [[Dakka]], Bangladesh
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|BAN}}
|{{Center|'''1'''–0}}
| rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | 3–1
| rowspan=&quot;4&quot; | [[FIFA Jahon chempionati 2018 saralash bosqichi – AFC Ikkinchi round|2018 FIFA Jahon chempionati saralashi]]
| &lt;ref name=&quot;Bangladesh 1-3 Kyrgyzstan&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Bangladesh 1–3 Kyrgyzstan|url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317416/index.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150613015456/http://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317416/index.html|arxivsana=13 June 2015|ish=fifa.com/|nashriyot=FIFA|qaralgan sana=17-noyabr 2015-yil|sana=11-iyun 2015-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
| 5.
|{{Center|'''3'''–1}}
| &lt;ref name=&quot;Bangladesh 1-3 Kyrgyzstan&quot; /&gt;
|-
| 6.
| 2015-yil 8-oktyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | [[Dolen Omurzakov &quot;Spartak&quot; stadioni|&quot;Spartak&quot; stadioni]], [[Bishkek]], Qirgʻiziston
|{{Fb|TJK}}
|{{Center|'''2'''–2}}
|{{Center|2–2}}
| &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Kyrgyzstan 2–2 Tajikistan|url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317399/index.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150623154510/http://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317399/index.html|arxivsana=23 June 2015|ish=fifa.com/|nashriyot=FIFA|qaralgan sana=17-noyabr 2015-yil|sana=8-oktabr 2015-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
| 7.
| 2015-yil 17-noyabr
|{{Fb|JOR}}
|{{Center|'''1'''–0}}
|{{Center|1–0}}
| &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Kyrgyzstan 1–0 Tajikistan|url=https://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317387/index.html|arxivurl=https://web.archive.org/web/20150623151014/http://www.fifa.com/worldcup/matches/round=275171/match=300317387/index.html|arxivsana=23 June 2015|ish=fifa.com/|nashriyot=FIFA|qaralgan sana=17-noyabr 2015-yil|sana=17-noyabr 2015-yil}}&lt;/ref&gt;
|-
| 8.
| 2017-yil 10-oktyabr
| Thuwunna stadioni, [[Yangon]], Myanma
|{{Fb|MYA}}
|{{Center|'''1'''–0}}
|{{Center|2–2}}
| rowspan=&quot;6&quot; | 2019-yilgi Osiyo kubogi saralashi
|
|-
| 9.
| rowspan=&quot;2&quot; | 2017-yil 14-noyabr
| rowspan=&quot;2&quot; | Estádio Campo Desportivo Taipa, Makao
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|MAC}}
|{{Center|'''1'''–0}}
| rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | 4–3
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
| 10.
|{{Center|'''3'''–0}}
|-
| 11.
| rowspan=&quot;2&quot; | 2018-yil 22-mart
| rowspan=&quot;2&quot; | Incheon futbol stadioni, [[Inchxon|Incheon]], Janubiy Koreya
| rowspan=&quot;2&quot; |{{Fb|MYA}}
|{{Center|'''2'''–0}}
| rowspan=&quot;2&quot; style=&quot;text-align:center;&quot; | 5–1
| rowspan=&quot;2&quot; |
|-
| 12.
|{{Center|'''3'''–0}}
|-
| 13.
| 2018-yil 27-mart
| „Spartak“ stadioni, Bishkek, Qirgʻiziston
|{{Fb|IND}}
|{{Center|'''1'''–0}}
|{{Center|2–1}}
|
|}

== Yutuqlari ==

=== Klub ===

; Abdish-Ata Kant

* Qirgʻiziston kubogi: 2007, 2009, 2011&lt;ref name=&quot;nft&quot;&gt;[http://www.national-football-teams.com/player/30774/Anton_Zemlyanukhin.html Anton Zemlyanukhin] at National-Football-Teams.com&lt;/ref&gt;

; Aktobe

* [[Qozogʻiston Premyer-ligasi]]: 2013&lt;ref name=&quot;nft&quot;/&gt;

; Dordoi Bishkek

* Qirgʻiziston Premyer-ligasi: 2019&lt;ref name=&quot;nft&quot;/&gt;
* Qirgʻiziston Superkubogi: 2019&lt;ref&gt;[https://www.the-afc.com/news/afcsection/super-cup-winners-dordoi-bask-in-double-delight Super Cup winners Dordoi bask in double delight] at The-afc.com&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* {{NFT|30774}}
{{2019-yilgi Osiyo Kubogida Qirgʻiziston tarkibi}}

{{DEFAULTSORT:Zemlyanukin, Anton}}
[[Turkum:1988-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Qirgʻizistonlik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Futboldagi erkak hujumchilar]]
[[Turkum:FC Abdysh-Ata Kant futbolchilari]]
[[Turkum:Giresunspor futbolchilari]]
[[Turkum:Taraz klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Aktobe futbolchilari]]
[[Turkum:Qayrat klubi futbolchilari]]
[[Turkum:FC Kaisar jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:FK Radnički Niš futbolchilari]]
[[Turkum:Sisaket F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Sukhothai F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:FC SKA-Khabarovsk futbolchilari]]
[[Turkum:FC Muras United futbolchilari]]
[[Turkum:FC Dordoy Bishkek futbolchilari]]
[[Turkum:FC Alga Bishkek futbolchilari]]
[[Turkum:FC Bishkek Siti futbolchilari]]
[[Turkum:Qozogʻiston Premyer-ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Osiyo Kubogi 2019 futbolchilari]]</text>
      <sha1>l79ett5be33jozba8wht2goqpqj6223</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Motomiya (Fukushima)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>832687</id>
    <revision>
      <id>5480913</id>
      <parentid>5395858</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:18:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:1|1|0 */</comment>
      <origin>5480913</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15796" sha1="oha2avssw9ey4hiubtph3sfymu32k0i" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Motomiya|asl nomi={{nobold|{{lang|ja|本宮市}}}}|mavqe=Shahar|tasvir=Motomiya town-office.jpg|bayroq=Flag of Motomiya, Fukushima.svg|gerb=Emblem of Motomiya, Fukushima.svg|asos solingan=2007-yil, 1-yanvar|aholi=30401|sanalgan yil=2020-yil, 1-mart|sayt={{Official|1=http://www.city.motomiya.lg.jp/}}|mamlakat=Yaponiya|mintaqa=Tōhoku|maydon=88.02|zichlik=350|rasmiy til=yapon|vaqt mintaqasi=+9:00|telefon kodi=0243-33-1111}}
{{Nixongo|'''Motomiya'''|本宮市|Motomiya-machi}} Yaponiyaning Fukushima prefekturasining shimoliy markazida joylashgan shahar. 1-mart, 2020-yil holatiga koʻra, shaharda 10680 xonadonda 30401 nafar aholi istiqomat qiladi va [[aholi zichligi]] har kvadrat kilometrga 350 kishidan toʻgʻri keladi. Shaharning umumiy maydoni 88,02 kvadrat kilometr (33,98 mi²) edi. Fukushima prefekturasining aholisi va kattaligi jihatidan eng kichik shahar.

== Geografiyasi ==
Fukushima prefekturasining markazida joylashgan Motomiya sharqdagi tepaliklardan gʻarbdagi tekisliklargacha boʻlgan geografik xususiyatlarning keng doirasiga ega. Shaharning oʻrtacha balandligi dengiz sathidan taxminan 200 metrni tashkil qiladi. Shahar ayrim hududlarda dengiz sathidan 400-500 metr balandlikda joylashgan. 

Motomiya orqali oqib oʻtadigan Abukuma daryosi shaharni ikkiga boʻladi. Gʻarbda Ou togʻlari (shu jumladan Adatara togʻi) va sharqda Abukuma daryosi bilan chegaradosh sobiq Motomiya shaharchasi tomonida tekis tekisliklar shimoldan janubga, [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] havzasigacha choʻzilgan. Otama qishlogʻi va Kōriyama shimoldagi togʻlar bir qancha daryolar va oqimlar uchun manba boʻlib xizmat qiladi, shu jumladan Hyakunichi daryosi, Adatara daryosi, Seto daryosi va Gohyaku daryosi.

== Iqlimi ==
Motomiya nam kontinental iqlimga ega, illiq yoz va sovuq qish bilan kuchli qor yogʻishi bilan ajralib turadi. Motomiyadagi oʻrtacha yillik harorat 12,1 °C boʻladi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1212mm, sentyabr esa eng nam oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 25,1 atrofida°C, eng pasti esa yanvarda, 0,3 atrofida°C gacha tushadi&lt;ref&gt;[https://en.climate-data.org/location/5391/ Motomiya climate data]&lt;/ref&gt;.

=== Atrofdagi munitsipalitetlar ===

* Fukushima prefekturasi
** [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]]
** Nihonmatsu
** [[Ōtama (Fukushima)|Ōtama]]
** Miharu

== Demografiyasi ==
2005-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Motomiya 25 yil ichida birinchi marta aholisini yoʻqotdi va 31 367 kishiga tushdi. Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra&lt;ref&gt;[https://www.citypopulation.de/php/japan-fukushima.php Motomiya population statistics]&lt;/ref&gt;, Motomiya aholisi 2000-yilda eng yuqori choʻqqisiga chiqdi, ammo oʻshandan beri bir oz kamaydi.{{Historical populations|1920|20,612|1930|22,920|1940|24,407|1950|30,565|1960|29,108|1970|26,512|1980|27,732|1990|29,114|2000|31,541|2010|31,489|2020|30,236}}

== Tarixi ==
Hozirgi Motomiya hududi qadimgi Mutsu viloyatining bir qismi edi. Maʼlum boʻlgan eng qadimgi yozuvlar Motomiya hududiga „Honmoku“ deb nom berilgan. Keyinchalik Nara davrida, Honmoku uchun belgilar sifatida qayta yozildi, shuningdek, Motome sifatida talaffuz qilinadi. Keyin 11-asrda u hozirgi Motomiyaga aylandi. Motomiya nomining kelib chiqishi, soʻzma-soʻz „Markaziy ziyoratgoh“ degan maʼnoni anglatadi, shaharning shimoliy tumanidagi Sinto ziyoratgohi boʻlgan Adatara Jinjaga tegishli.

Aizu, Miharu, Sōma va boshqa koʻplab yoʻnalishlarga olib boradigan yoʻllarning boshlangʻich nuqtasi sifatida Motomiya mehmonxonalar shahri sifatida mashhur boʻldi. Bundan tashqari, Aizugacha boʻlgan kamroq yoʻllarning oʻsishi bilan Motomiyada hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan dam olish toʻxtash joyi va messenjer stantsiyasi Adachi no Umaya tashkil etildi. Hozirda Motomiya shahar tarixiy xalq muzeyida Aizu yoʻlining boshlanishini koʻrsatadigan tosh belgisi saqlanmoqda. Keyinchalik Edo davrida [[Tokugava|Tokugava syogunati]], Motomiya Nihonmatsu domenining xoldingining bir qismi edi. Boshin urushi paytida shahar chegaralarida bir qator janglar boʻlib oʻtdi.

[[Meydzi isin|Meydzi restavratsiyasidan]] soʻng, hudud Ivaki viloyatining Nakadōri mintaqasidagi Adachi tumanining bir qismi sifatida tashkil etildi. Motomiya shahri 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimini yaratish bilan tashkil etilgan. Meydzi va Taisho davrida Motomiya elektr korporatsiyasi tashkil etilgan va hozirgi Otama qishlogʻining Tamanoi tumanida elektr stantsiyasini qurgan va bu hududni elektr energiyasi bilan taʼminlagan. Shu vaqtdan boshlab hududda koʻplab mashhur sanoatlar paydo boʻldi. Shova davrida yapon toʻqimachilik kompaniyasi Gunze zavod ochdi va Motomiyada oʻz faoliyatini boshladi. Ikkinchi [[Ikkinchi jahon urushi|jahon urushi paytida]] Ittifoqchi bombardimonchilar Motomiyaga hujum qilishdi.

Urushdan keyin Yaponiya tez iqtisodiy oʻsish davriga kirdi va Motomiya, Arai, Nukazava va Shiraiva tumanlarida sanoat parklari rayonlashtirildi va qurildi. Koʻp oʻtmay, Asahi Beer shahar chegarasida pivo zavodi qurishga undadi.

1980-yillarda Shimoliy [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] yangi shaharchasi va Hikariga Oka kabi oʻrta kattalikdagi uy-joy qurilishi boshlandi, chunki [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] va Fukushimaga ishchilar oqimi yotoqxona jamoalariga talabni tugʻdirdi. Motomiya shahri 2007-yil 1-yanvarda Shirasava qishlogʻini oʻzlashtiradigan sobiq Motomiya shahrining birlashishi natijasida tashkil etilgan.

=== Shahar tumanlari ===

* Motomiya

Bu asl Motomiya hududi boʻlib, shahar hokimiyati va hukumat idoralarini oʻz ichiga oladi. Sobiq qishloq xoʻjaligi shimoliy hududining bir qismi sanoat va turar-joy maqsadlarida foydalanishga aylantirilgan.

* Aota

Bu tuman odatiy dehqonchilik hududidir. Sharqiy yarmi 4-milliy marshrutga yaqinligi tufayli jadal rivojlanayotgan boʻlsa-da, gʻarbiy yarmi asosan qishloq xoʻjaligi boʻlib qolmoqda.

* Arai

Bu tumanda savdo va sanoat zonalari yaxshi rivojlangan. Bu hududda koʻplab yirik savdo markazlari va fabrikalar joylashgan.

* Niita

Bu geografik jihatdan tor tuman. Shakli tufayli uylar va korxonalar shou davrini eslatuvchi koʻrinish berib, yoʻllar boʻylab joylashgan.

* Ivane

Bu tumanning shimoliy qismi togʻli boʻlsa, janubiy qismi qishloq xoʻjaligi yerlari. Tuman nomining kelib chiqishi oʻziga xos shakldagi jinslarning katta nusxalaridan kelib chiqqan. Hatto hozir ham namunalarni koʻrish mumkin. Tuman aholisining koʻpayishini Mizukiga Oka uy-joy qurilishi bilan bogʻlash mumkin.

* Sekishita

Bu tuman Abukuma daryosi boʻyida joylashgan dehqonchilik hududi boʻlib, katta maydonlarda ishlov beriladigan ekin maydonlari joylashgan.

* Takagi

Bu shahar markazidagi tuman. Niita tumani singari, uylar va doʻkonlar Showa davridagidek yoʻl boʻylab joylashgan. Yuqorida tepaliklarda qurilgan Kita [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] yangi shaharchasi ushbu tumanda aholi sonining koʻpayishiga hissa qoʻshdi.

* Shiraiva

Bu sobiq Shirasava qishlogʻining yadrosi boʻlib, hali ham Shirasava gimnaziyasi, Yume kutubxonasi, qishloq sport maydonchalari, jamoat markazi, madaniyat markazi va boshqa koʻplab fuqarolik binolarini oʻz ichiga oladi. Adirlar orasida joylashgan fermerlar yon bag‘irlari orasidagi mayda dalalarda sholi va ekinlar yetishtirishga kirishgan.

* Nukazava

Sobiq Shirasava qishlogʻining gʻarbiy qismidagi sokin dehqonchilik hududi, Hikariga Oka uy-joy qurilishining ochilishi bu tumanni sobiq Shirasava qishlogʻidagi eng gavjum tumanlardan biriga aylantiradi.

* Vada

Bu tuman sobiq Shirasava qishlogʻining shimoliy qismidagi dehqonchilik hududidir. Bu Vanda bahorining uyidir.

* Inazava

„Dehqon qishlogʻi qanday boʻlishi kerakligini“ koʻrsatish uchun sovrinlarni qoʻlga kiritgan bu tuman yapon fermerlar hamjamiyatining oʻziga xos paradigmasi hisoblanadi.

* Nagaya

Bu tuman Shiraivaga oʻxshash dehqonchilik amaliyotiga ega boʻlgan yana bir togʻli dehqonchilik tumanidir.

== Hukumati ==
Motomiya toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 20 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Tamura, Adachi okrugi bilan birgalikda Fukushima prefekturasi assambleyasiga bir aʼzodan hissa qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Fukushima 2-okrugiga kiradi.

=== Motomiya fuqarolik markazlari ===

* Motomiya shahar hokimiyati, Sobiq Motomiya shahar idoralari,
* Shirasava Konsolidatsiyalangan tuman idoralari, (Sobiq Shirasava qishloq idoralari)
** Ivane tuman boʻlimlari,
** Shiraiva tuman boʻlimlari,
* Shirasava Konsolidatsiyalangan tuman idoralarini Nukazava tumanidan Shiraiva tumaniga koʻchirish boʻyicha muhokamalar yakunlandi va tez orada koʻchirish boshlanadi.

=== Politsiya boʻlimi ===

* Motomiya politsiya boʻlimi (hozirda byudjetni qisqartirish tufayli tugatilishi rejalashtirilgan, majburiyatlar Nihonmatsu va Shimoliy Kōriyama politsiya stantsiyalari oʻrtasida taqsimlanadi)
** Ivane politsiya uyi/ofislari
** Shiraiva politsiyasi uyi/ofislari
** Shirasava politsiya uyi/ofislari

=== Pochta filiallari ===

* Motomiya filiali
* Motomiya shimoliy filiali
* Ivan filiali
* Arai Yaponiya pochta sugʻurta filiali
* Shirasava filiali

=== Yongʻin boʻlimi ===

* Adachi maʼmuriy okrugi birlashgan janubiy yongʻin stansiyasi

== Sanoati ==

=== Qishloq xoʻjaligi ===
2002-yilda guruch maydonlari 1,6 milliard iyen qiymatidagi yuqori sifatli guruch ishlab chiqardi.

Sobiq Vagisava qishlogʻi sof dehqon qishlogʻi edi. Hozirda ham qishloq xoʻjaligi juda faol. Sobiq Motomiya shaharchasi hali ham guruch, meva va mahsulotlar va parrandachilikni etishtirishga katta miqdorda sarmoya kiritadi. Sobiq Shirasava qishlog‘ida hali ham ipakchilik faol.

=== Sanoati ===
Yuk tashish daromadlari: 290,5 milliard yen (2002)

* Asahi pivo Fukushima zavodi

=== Shahar ixtisosligi ===

* Motomiya parrandalari

== Parklari ==

* Mizuiro bogʻi,
* Takagi atletika maydoni
* Hebi no Hana oʻyin maydonchasi

== Taʼlim tizimi ==
Motomiya shahar hukumati tomonidan boshqariladigan yetti davlat boshlangʻich maktabi va uchta davlat oʻrta maktabi va Fukushima Taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat oʻrta maktabiga ega&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya Schools Page|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;.

=== Oliy maktablar (16-18 yosh) ===

* Motomiya oʻrta maktabi&lt;ref&gt;[http://www.motomiya-h.fks.ed.jp// Motomiya High School]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

=== Oʻrta maktablar (13-15 yosh) ===

* Motomiya 1-oʻrta maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya 1st Junior High School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Motomiya 2-oʻrta maktabi &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya 2nd Junior High School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Shirasava oʻrta maktabi

=== Boshlangʻich maktablar (7-12 yosh) ===

* Ivan boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Iwane Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Gohyakugava boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Gohyakugawa Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Motomiya boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Motomiya Mayumi boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20091113201244/http://www.city.motomiya.lg.jp/school/mayumisyo/menu.html Motomiya Mayumi Elementary School]&lt;/ref&gt;
* Nukazava boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/school/nukazawasho/|sarlavha=Nukazawa Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011042/http://www.city.motomiya.lg.jp/school/nukazawasho/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Shiraiva boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Shiraiwa Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Vada boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/school/wadasho/|sarlavha=Wada Elementary School|qaralgan sana=2008-06-03|arxivurl=https://archive.today/20110727011156/http://www.city.motomiya.lg.jp/school/wadasho/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;

=== Bolalar bogʻchasi va maktabgacha taʼlim muassasalari (4-6 yosh) ===

* Motomiya 1-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya 2-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya 3-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya 4-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Shirasava maktabgacha taʼlim muassasasi
* Gohyakugava bolalar bogʻchasi
* Ivane bolalar bogʻchasi
* Nukazava bolalar bogʻchasi
* Shiraiva bolalar bogʻchasi
* Vada bolalar bogʻchasi
* Gakko Honin Motomiya bolalar bogʻchasi
* Komei maktabgacha taʼlim muassasasi
* Donguri maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya bolalar uyi

== Transport tizimi ==
Yaponiya temir yoʻl tarmogʻida Motomiya stantsiyasining erta qurilishi bilan Motomiya Tokioga joʻnab ketayotgan odamlar uchun erta joʻnash nuqtasi boʻldi. Biroq, ilgari temir yoʻl aloqalari, Fukushima boʻylab shaharlarga olib boradigan yoʻllar, shu jumladan Aizu, Soma va Miharu bu yerda birlashdi va Motomiya transport markaziga aylandi. U faqat shagʻalli yoʻllarga ega boʻlsa ham, transport sanoati tez rivojlandi va u bilan birga avtobus va taksi xizmatlari ham rivojlandi. Shu vaqtlardan boshlab transportning katta qismi yaqin atrofdagi Kōriyama va Nihonmatsuga yoʻnaltirildi. Ammo hozir ham, 4-milliy marshrutdan Aizugacha boʻlgan yoʻllar va Obamadan (Nihonmatsu) 118-sonli prefektura yoʻnalishi va Ishimushirodan 146-marshrut kabi Tosaki aylanma yoʻllari mavjud.

=== Temir yoʻl ===

* [[Fayl:JR_logo_(east).svg|22x22px]]JR Sharq — Tōhoku magistral liniyasi
** Motomiya — Gohyakugava

=== Avtobuslar ===

* Fukushima jamoat transporti
* Motomiya shahar avtobusi

=== Magistral yoʻllari ===

* Tōhoku magistrali, Motomiya almashinuvi
* Ban-etsu magistrali
* 4-milliy yoʻnalish

==== Prefektura yoʻllari ====

* Fukushima prefekturasi 8-marshruti (Motomiyadan Atamigacha)
* Fukushima prefekturasi 28-marshruti (Motomiyadan Mixarugacha)
* Fukushima prefekturasi 30-marshruti (Motomiyadan Tsuchiyugacha)
* Fukushima prefekturasi 73-marshruti (Nihonmatsudan Kaneyagacha)
* Fukushima prefekturasi 40-marshruti (Iinodan Miharugacha Ishikavagacha)

== Motomiyaning taniqli odamlari ==

* Tomohisa Nemoto, professional beysbolchi

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.city.motomiya.lg.jp/ Rasmiy veb-sayt] {{In lang|ja}}
{{Fukushima}}{{Tashqi havolalar}}
[[Turkum:Yaponiya shaharlari]]
[[Turkum:Fukushima prefekturasi]]</text>
      <sha1>oha2avssw9ey4hiubtph3sfymu32k0i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480914</id>
      <parentid>5480913</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:19:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480914</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15794" sha1="flytfqhtpc9zwlx2o0i01qvsy0hdzhy" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti|nomi=Motomiya|asl nomi={{nobold|{{lang|ja|本宮市}}}}|mavqe=Shahar|tasvir=Motomiya town-office.jpg|bayroq=Flag of Motomiya, Fukushima.svg|gerb=Emblem of Motomiya, Fukushima.svg|asos solingan=2007-yil, 1-yanvar|aholi=30401|sanalgan yil=2020-yil, 1-mart|sayt={{Official|1=http://www.city.motomiya.lg.jp/}}|mamlakat=Yaponiya|mintaqa=Tōhoku|maydon=88.02|zichlik=350|rasmiy til=yapon|vaqt mintaqasi=+9:00|telefon kodi=0243-33-1111}}
{{Nixongo|'''Motomiya'''|本宮市|Motomiya-machi}} Yaponiyaning Fukushima prefekturasining shimoliy markazida joylashgan shahar. 1-mart, 2020-yil holatiga koʻra, shaharda 10680 xonadonda 30401 nafar aholi istiqomat qiladi va [[aholi zichligi]] har kvadrat kilometrga 350 kishidan toʻgʻri keladi. Shaharning umumiy maydoni 88,02 kvadrat kilometr (33,98 mi²) edi. Fukushima prefekturasining aholisi va kattaligi jihatidan eng kichik shahar.

== Geografiyasi ==
Fukushima prefekturasining markazida joylashgan Motomiya sharqdagi tepaliklardan gʻarbdagi tekisliklargacha boʻlgan geografik xususiyatlarning keng doirasiga ega. Shaharning oʻrtacha balandligi dengiz sathidan taxminan 200 metrni tashkil qiladi. Shahar ayrim hududlarda dengiz sathidan 400-500 metr balandlikda joylashgan. 

Motomiya orqali oqib oʻtadigan Abukuma daryosi shaharni ikkiga boʻladi. Gʻarbda Ou togʻlari (shu jumladan Adatara togʻi) va sharqda Abukuma daryosi bilan chegaradosh sobiq Motomiya shaharchasi tomonida tekis tekisliklar shimoldan janubga, [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] havzasigacha choʻzilgan. Otama qishlogʻi va Kōriyama shimoldagi togʻlar bir qancha daryolar va oqimlar uchun manba boʻlib xizmat qiladi, shu jumladan Hyakunichi daryosi, Adatara daryosi, Seto daryosi va Gohyaku daryosi.

== Iqlimi ==
Motomiya nam kontinental iqlimga ega, illiq yoz va sovuq qish bilan kuchli qor yogʻishi bilan ajralib turadi. Motomiyadagi oʻrtacha yillik harorat 12,1 °C boʻladi. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1212mm, sentyabr esa eng nam oy hisoblanadi. Avgustda eng yuqori harorat 25,1 atrofida°C, eng pasti esa yanvarda, 0,3 atrofida°C gacha tushadi&lt;ref&gt;[https://en.climate-data.org/location/5391/ Motomiya climate data]&lt;/ref&gt;.

=== Atrofdagi munitsipalitetlar ===

* Fukushima prefekturasi
** [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]]
** Nihonmatsu
** [[Ōtama (Fukushima)|Ōtama]]
** Miharu

== Demografiyasi ==
2005-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Motomiya 25 yil ichida birinchi marta aholisini yoʻqotdi va 31 367 kishiga tushdi. Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra&lt;ref&gt;[https://www.citypopulation.de/php/japan-fukushima.php Motomiya population statistics]&lt;/ref&gt;, Motomiya aholisi 2000-yilda eng yuqori choʻqqisiga chiqdi, ammo oʻshandan beri bir oz kamaydi.{{Historical populations|1920|20,612|1930|22,920|1940|24,407|1950|30,565|1960|29,108|1970|26,512|1980|27,732|1990|29,114|2000|31,541|2010|31,489|2020|30,236}}

== Tarixi ==
Hozirgi Motomiya hududi qadimgi Mutsu viloyatining bir qismi edi. Maʼlum boʻlgan eng qadimgi yozuvlar Motomiya hududiga „Honmoku“ deb nom berilgan. Keyinchalik Nara davrida, Honmoku uchun belgilar sifatida qayta yozildi, shuningdek, Motome sifatida talaffuz qilinadi. Keyin 11-asrda u hozirgi Motomiyaga aylandi. Motomiya nomining kelib chiqishi, soʻzma-soʻz „Markaziy ziyoratgoh“ degan maʼnoni anglatadi, shaharning shimoliy tumanidagi Sinto ziyoratgohi boʻlgan Adatara Jinjaga tegishli.

Aizu, Miharu, Sōma va boshqa koʻplab yoʻnalishlarga olib boradigan yoʻllarning boshlangʻich nuqtasi sifatida Motomiya mehmonxonalar shahri sifatida mashhur boʻldi. Bundan tashqari, Aizugacha boʻlgan kamroq yoʻllarning oʻsishi bilan Motomiyada hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan dam olish toʻxtash joyi va messenjer stantsiyasi Adachi no Umaya tashkil etildi. Hozirda Motomiya shahar tarixiy xalq muzeyida Aizu yoʻlining boshlanishini koʻrsatadigan tosh belgisi saqlanmoqda. Keyinchalik Edo davrida [[Tokugava|Tokugava syogunati]], Motomiya Nihonmatsu domenining xoldingining bir qismi edi. Boshin urushi paytida shahar chegaralarida bir qator janglar boʻlib oʻtdi.

[[Meydzi isin|Meydzi restavratsiyasidan]] soʻng, hudud Ivaki viloyatining Nakadōri mintaqasidagi Adachi tumanining bir qismi sifatida tashkil etildi. Motomiya shahri 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimini yaratish bilan tashkil etilgan. Meydzi va Taisho davrida Motomiya elektr korporatsiyasi tashkil etilgan va hozirgi Otama qishlogʻining Tamanoi tumanida elektr stantsiyasini qurgan va bu hududni elektr energiyasi bilan taʼminlagan. Shu vaqtdan boshlab hududda koʻplab mashhur sanoatlar paydo boʻldi. Shova davrida yapon toʻqimachilik kompaniyasi Gunze zavod ochdi va Motomiyada oʻz faoliyatini boshladi. Ikkinchi [[Ikkinchi jahon urushi|jahon urushi paytida]] Ittifoqchi bombardimonchilar Motomiyaga hujum qilishdi.

Urushdan keyin Yaponiya tez iqtisodiy oʻsish davriga kirdi va Motomiya, Arai, Nukazava va Shiraiva tumanlarida sanoat parklari rayonlashtirildi va qurildi. Koʻp oʻtmay, Asahi Beer shahar chegarasida pivo zavodi qurishga undadi.

1980-yillarda Shimoliy [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] yangi shaharchasi va Hikariga Oka kabi oʻrta kattalikdagi uy-joy qurilishi boshlandi, chunki [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] va Fukushimaga ishchilar oqimi yotoqxona jamoalariga talabni tugʻdirdi. Motomiya shahri 2007-yil 1-yanvarda Shirasava qishlogʻini oʻzlashtiradigan sobiq Motomiya shahrining birlashishi natijasida tashkil etilgan.

=== Shahar tumanlari ===

* Motomiya

Bu asl Motomiya hududi boʻlib, shahar hokimiyati va hukumat idoralarini oʻz ichiga oladi. Sobiq qishloq xoʻjaligi shimoliy hududining bir qismi sanoat va turar-joy maqsadlarida foydalanishga aylantirilgan.

* Aota

Bu tuman odatiy dehqonchilik hududidir. Sharqiy yarmi 4-milliy marshrutga yaqinligi tufayli jadal rivojlanayotgan boʻlsa-da, gʻarbiy yarmi asosan qishloq xoʻjaligi boʻlib qolmoqda.

* Arai

Bu tumanda savdo va sanoat zonalari yaxshi rivojlangan. Bu hududda koʻplab yirik savdo markazlari va fabrikalar joylashgan.

* Niita

Bu geografik jihatdan tor tuman. Shakli tufayli uylar va korxonalar shou davrini eslatuvchi koʻrinish berib, yoʻllar boʻylab joylashgan.

* Ivane

Bu tumanning shimoliy qismi togʻli boʻlsa, janubiy qismi qishloq xoʻjaligi yerlari. Tuman nomining kelib chiqishi oʻziga xos shakldagi jinslarning katta nusxalaridan kelib chiqqan. Hatto hozir ham namunalarni koʻrish mumkin. Tuman aholisining koʻpayishini Mizukiga Oka uy-joy qurilishi bilan bogʻlash mumkin.

* Sekishita

Bu tuman Abukuma daryosi boʻyida joylashgan dehqonchilik hududi boʻlib, katta maydonlarda ishlov beriladigan ekin maydonlari joylashgan.

* Takagi

Bu shahar markazidagi tuman. Niita tumani singari, uylar va doʻkonlar Showa davridagidek yoʻl boʻylab joylashgan. Yuqorida tepaliklarda qurilgan Kita [[Kōriyama (Fukushima)|Kōriyama]] yangi shaharchasi ushbu tumanda aholi sonining koʻpayishiga hissa qoʻshdi.

* Shiraiva

Bu sobiq Shirasava qishlogʻining yadrosi boʻlib, hali ham Shirasava gimnaziyasi, Yume kutubxonasi, qishloq sport maydonchalari, jamoat markazi, madaniyat markazi va boshqa koʻplab fuqarolik binolarini oʻz ichiga oladi. Adirlar orasida joylashgan fermerlar yon bagʻirlari orasidagi mayda dalalarda sholi va ekinlar yetishtirishga kirishgan.

* Nukazava

Sobiq Shirasava qishlogʻining gʻarbiy qismidagi sokin dehqonchilik hududi, Hikariga Oka uy-joy qurilishining ochilishi bu tumanni sobiq Shirasava qishlogʻidagi eng gavjum tumanlardan biriga aylantiradi.

* Vada

Bu tuman sobiq Shirasava qishlogʻining shimoliy qismidagi dehqonchilik hududidir. Bu Vanda bahorining uyidir.

* Inazava

„Dehqon qishlogʻi qanday boʻlishi kerakligini“ koʻrsatish uchun sovrinlarni qoʻlga kiritgan bu tuman yapon fermerlar hamjamiyatining oʻziga xos paradigmasi hisoblanadi.

* Nagaya

Bu tuman Shiraivaga oʻxshash dehqonchilik amaliyotiga ega boʻlgan yana bir togʻli dehqonchilik tumanidir.

== Hukumati ==
Motomiya toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 20 aʼzodan iborat bir palatali shahar qonun chiqaruvchi organi boʻlgan mer-kengash boshqaruv shakliga ega. Tamura, Adachi okrugi bilan birgalikda Fukushima prefekturasi assambleyasiga bir aʼzodan hissa qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Fukushima 2-okrugiga kiradi.

=== Motomiya fuqarolik markazlari ===

* Motomiya shahar hokimiyati, Sobiq Motomiya shahar idoralari,
* Shirasava Konsolidatsiyalangan tuman idoralari, (Sobiq Shirasava qishloq idoralari)
** Ivane tuman boʻlimlari,
** Shiraiva tuman boʻlimlari,
* Shirasava Konsolidatsiyalangan tuman idoralarini Nukazava tumanidan Shiraiva tumaniga koʻchirish boʻyicha muhokamalar yakunlandi va tez orada koʻchirish boshlanadi.

=== Politsiya boʻlimi ===

* Motomiya politsiya boʻlimi (hozirda byudjetni qisqartirish tufayli tugatilishi rejalashtirilgan, majburiyatlar Nihonmatsu va Shimoliy Kōriyama politsiya stantsiyalari oʻrtasida taqsimlanadi)
** Ivane politsiya uyi/ofislari
** Shiraiva politsiyasi uyi/ofislari
** Shirasava politsiya uyi/ofislari

=== Pochta filiallari ===

* Motomiya filiali
* Motomiya shimoliy filiali
* Ivan filiali
* Arai Yaponiya pochta sugʻurta filiali
* Shirasava filiali

=== Yongʻin boʻlimi ===

* Adachi maʼmuriy okrugi birlashgan janubiy yongʻin stansiyasi

== Sanoati ==

=== Qishloq xoʻjaligi ===
2002-yilda guruch maydonlari 1,6 milliard iyen qiymatidagi yuqori sifatli guruch ishlab chiqardi.

Sobiq Vagisava qishlogʻi sof dehqon qishlogʻi edi. Hozirda ham qishloq xoʻjaligi juda faol. Sobiq Motomiya shaharchasi hali ham guruch, meva va mahsulotlar va parrandachilikni etishtirishga katta miqdorda sarmoya kiritadi. Sobiq Shirasava qishlogʻida hali ham ipakchilik faol.

=== Sanoati ===
Yuk tashish daromadlari: 290,5 milliard yen (2002)

* Asahi pivo Fukushima zavodi

=== Shahar ixtisosligi ===

* Motomiya parrandalari

== Parklari ==

* Mizuiro bogʻi,
* Takagi atletika maydoni
* Hebi no Hana oʻyin maydonchasi

== Taʼlim tizimi ==
Motomiya shahar hukumati tomonidan boshqariladigan yetti davlat boshlangʻich maktabi va uchta davlat oʻrta maktabi va Fukushima Taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat oʻrta maktabiga ega&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya Schools Page|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;.

=== Oliy maktablar (16-18 yosh) ===

* Motomiya oʻrta maktabi&lt;ref&gt;[http://www.motomiya-h.fks.ed.jp// Motomiya High School]{{Oʻlikhavola|date=fevral 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

=== Oʻrta maktablar (13-15 yosh) ===

* Motomiya 1-oʻrta maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya 1st Junior High School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Motomiya 2-oʻrta maktabi &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya 2nd Junior High School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Shirasava oʻrta maktabi

=== Boshlangʻich maktablar (7-12 yosh) ===

* Ivan boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Iwane Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Gohyakugava boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Gohyakugawa Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Motomiya boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Motomiya Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Motomiya Mayumi boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20091113201244/http://www.city.motomiya.lg.jp/school/mayumisyo/menu.html Motomiya Mayumi Elementary School]&lt;/ref&gt;
* Nukazava boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/school/nukazawasho/|sarlavha=Nukazawa Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011042/http://www.city.motomiya.lg.jp/school/nukazawasho/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Shiraiva boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|sarlavha=Shiraiwa Elementary School|qaralgan sana=2008-06-02|arxivurl=https://archive.today/20110727011031/http://www.city.motomiya.lg.jp/kyoiku/655431497.html/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;
* Vada boshlangʻich maktabi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.city.motomiya.lg.jp/school/wadasho/|sarlavha=Wada Elementary School|qaralgan sana=2008-06-03|arxivurl=https://archive.today/20110727011156/http://www.city.motomiya.lg.jp/school/wadasho/|arxivsana=2011-07-27}}&lt;/ref&gt;

=== Bolalar bogʻchasi va maktabgacha taʼlim muassasalari (4-6 yosh) ===

* Motomiya 1-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya 2-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya 3-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya 4-maktabgacha taʼlim muassasasi
* Shirasava maktabgacha taʼlim muassasasi
* Gohyakugava bolalar bogʻchasi
* Ivane bolalar bogʻchasi
* Nukazava bolalar bogʻchasi
* Shiraiva bolalar bogʻchasi
* Vada bolalar bogʻchasi
* Gakko Honin Motomiya bolalar bogʻchasi
* Komei maktabgacha taʼlim muassasasi
* Donguri maktabgacha taʼlim muassasasi
* Motomiya bolalar uyi

== Transport tizimi ==
Yaponiya temir yoʻl tarmogʻida Motomiya stantsiyasining erta qurilishi bilan Motomiya Tokioga joʻnab ketayotgan odamlar uchun erta joʻnash nuqtasi boʻldi. Biroq, ilgari temir yoʻl aloqalari, Fukushima boʻylab shaharlarga olib boradigan yoʻllar, shu jumladan Aizu, Soma va Miharu bu yerda birlashdi va Motomiya transport markaziga aylandi. U faqat shagʻalli yoʻllarga ega boʻlsa ham, transport sanoati tez rivojlandi va u bilan birga avtobus va taksi xizmatlari ham rivojlandi. Shu vaqtlardan boshlab transportning katta qismi yaqin atrofdagi Kōriyama va Nihonmatsuga yoʻnaltirildi. Ammo hozir ham, 4-milliy marshrutdan Aizugacha boʻlgan yoʻllar va Obamadan (Nihonmatsu) 118-sonli prefektura yoʻnalishi va Ishimushirodan 146-marshrut kabi Tosaki aylanma yoʻllari mavjud.

=== Temir yoʻl ===

* [[Fayl:JR_logo_(east).svg|22x22px]]JR Sharq – Tōhoku magistral liniyasi
** Motomiya – Gohyakugava

=== Avtobuslar ===

* Fukushima jamoat transporti
* Motomiya shahar avtobusi

=== Magistral yoʻllari ===

* Tōhoku magistrali, Motomiya almashinuvi
* Ban-etsu magistrali
* 4-milliy yoʻnalish

==== Prefektura yoʻllari ====

* Fukushima prefekturasi 8-marshruti (Motomiyadan Atamigacha)
* Fukushima prefekturasi 28-marshruti (Motomiyadan Mixarugacha)
* Fukushima prefekturasi 30-marshruti (Motomiyadan Tsuchiyugacha)
* Fukushima prefekturasi 73-marshruti (Nihonmatsudan Kaneyagacha)
* Fukushima prefekturasi 40-marshruti (Iinodan Miharugacha Ishikavagacha)

== Motomiyaning taniqli odamlari ==

* Tomohisa Nemoto, professional beysbolchi

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==

* [http://www.city.motomiya.lg.jp/ Rasmiy veb-sayt] {{In lang|ja}}
{{Fukushima}}{{Tashqi havolalar}}
[[Turkum:Yaponiya shaharlari]]
[[Turkum:Fukushima prefekturasi]]</text>
      <sha1>flytfqhtpc9zwlx2o0i01qvsy0hdzhy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Losinivka</title>
    <ns>0</ns>
    <id>839676</id>
    <revision>
      <id>5481254</id>
      <parentid>4710104</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:41:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Spokiyny</username>
        <id>162334</id>
      </contributor>
      <origin>5481254</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3528" sha1="tikv72g4c8h0iq50vp7atvmh57tk0vy" xml:space="preserve">{{Bilgiquti aholi punkti
| mavqe                      = 
| nomi                       = 
| asl nomi                   = 
| tasvir                     =
| qaram                      = 
| mamlakat                   =  Ukraina
| gerb                       = 
| bayroq                     = 
| gerb tarifi                = 
| bayroq tarifi              = 
| gerb eni                   = 
| bayroq eni                 = 
| lat_dir = | lat_deg = | lat_min = | lat_sec = 
| lon_dir = | lon_deg = | lon_min = | lon_sec = 
| CoordAddon                 = 
| CoordScale                 = 
| mamlakat xaritasi oʻlchami = 
| mintaqa xaritasi oʻlchami  = 
| tuman xaritasi oʻlchami    = 
| mintaqa turi               = 
| mintaqa                    = 
| jadvalda mintaqa           = 
| tuman turi                 = 
| tuman                      = 
| tuman 2                    = 
| tuman 3                    = 
| tuman 4                    = 
| tuman 5                    = 
| jadvalda tuman             = 
| jadvalda tuman 2           = 
| jadvalda tuman 3           = 
| jadvalda tuman 4           = 
| jadvalda tuman 5           = 
| jamoat turi                = 
| jamoat                     = 
| jadvalda jamoat            = 
| ichki bolinishi            = 
| rahbar turi                = 
| rahbar                     = 
| asos solingan              = 
| ilk eslatilishi            = 
| avvalgi nomlari            = 
| qachondan beri             = 
| maydon                     = 
| balandlik turi             = 
| AP markazi balandligi      = 
| iqlim                      = 
| rasmiy til                 = 
| aholi                      = 
| sanalgan yil               = 
| zichlik                    = 
| aglomeratsiya              = 
| milliy tarkib              = 
| konfessiyaviy tarkib       = 
| etnoxoronim                = 
| vaqt mintaqasi             =   
| DST                        = 
| telefon kodi               = 
| pochta indekslari          = 
| avtomobil kodi             = 
| identifikator turi         = 
| raqamli identifikator      = 
| vebsayt                    = 
| sayt tili                  = 
}}
'''Losinivka''' ({{Lang-uk|Лосинівка}}, {{Lang-ru|Лосиновка}}) — [[Ukraina|Ukrainaning]] [[Chernigov viloyati]], Nijin tumanidagi [[Shaharcha|shahar tipidagi aholi punkti]] . Unda Ukrainaning aholi punkitlaridan biri boʻlgan Losinivka posyolkasi maʼmuriyati joylashgan&lt;ref name=&quot;admreform_2020_losynivka&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Лосиновская громада|url=https://gromada.info/ru/obschina/losynivska/|nashriyot=Портал об'єднаних громад України|til=Russian}}&lt;/ref&gt;. Aholisi: 3 3,300ming kishidan iborat.

== Iqtisodiyoti ==

=== Transporti ===
Losynivka, [[Pryluky|Prylukyni]] Nizhyn orqali M02 avtomagistrali bilan bogʻlaydigan avtomagistralga kirish huquqiga ega.

Eng yaqin temir yoʻl stantsiyasi, {{Convert|5|km|mi}} aholi punktining shimoli-sharqida, Priluky va [[Pryluky|Nijinni]] bogʻlaydigan mahalliy temir yoʻlda Losinivska joylashgan.

== Odamlari ==
Xonanda [[Alla Kudlay|Alla Kudlay Losinivkada]] tugʻilgan&lt;ref name=&quot;biog&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Біографія|url=http://www.alla-kudlay.kiev.ua/bio.htm|ish=www.alla-kudlay.kiev.ua|nashriyot=Алла Кудлай|qaralgan sana=17 March 2022|til=uk}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalari ==
&lt;references responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
[[Turkum:Ukraina shaharlari]]
[[Turkum:Ukraina viloyatlari]]
[[Turkum:Pages with unreviewed translations]]
{{Ukraina viloyatlarining hududiy bo`linmalari}}</text>
      <sha1>tikv72g4c8h0iq50vp7atvmh57tk0vy</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fran Karačić</title>
    <ns>0</ns>
    <id>862285</id>
    <revision>
      <id>5481198</id>
      <parentid>4960797</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:03:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:1|0|0 */</comment>
      <origin>5481198</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7163" sha1="laki1hvc8iraolspwhlfq3ebze18alz" xml:space="preserve">
{{Futbolchi bilgiqutisi|ism=Fran Karačić|tasvir=Fran Karacic (Socceroos).jpg|izoh=Karačić 2018-yil Avstraliya bilan mashg'ulotda.|toʻliqism=Fran Karačić&lt;ref name=&quot;FIFA 2022&quot;&gt;{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce44/pdf/SquadLists-English.pdf |title=FIFA World Cup Qatar 2022 – Squad list: Australia (AUS) |publisher=[[FIFA]] |page=2 |date=15 November 2022 |access-date=15 November 2022}}&lt;/ref&gt;|tavallud_sana={{Birth date and age|1996|5|12|df=y}}|tavallud_joyi=[[Zagreb]], Xorvatiya|boʻyi=1.85 m&lt;ref&gt;{{Soccerway|access-date=5 January 2019}}&lt;/ref&gt;|joriyklub=[[Brescia Calcio|Brescia]]|klubraqami=2|pozitsiya=[[Defender (association football)|O'ng qanot]]|yoshlikyillari1={{0|0000}}|yoshlikklublari1=[[NK Kustošija|Kustošija]]|yoshlikyillari2={{0|0000}}–2012|yoshlikklublari2=[[NK Zagreb]]|yoshlikyillari3=2012–2016|yoshlikklublari3=[[NK Lokomotiva Zagreb|Lokomotiva]]|yillar1=2015–2020|klublar1=[[NK Lokomotiva Zagreb|Lokomotiva]]|isht1=103|gollar1=7|yillar2=2015|klublar2=→ [[NK Lučko|Lučko]]|isht2=8|gollar2=0|yillar3=2020–2021|klublar3=[[GNK Dinamo Zagreb|Dinamo Zagreb]]|isht3=0|gollar3=0|yillar4=2020–2021|klublar4=→ [[NK Lokomotiva Zagreb|Lokomotiva]]|isht4=26|gollar4=1|yillar5=2021–|klublar5=[[Brescia Calcio|Brescia]]|isht5=42|gollar5=0|milliyyillar1=2017|milliyjamoa1=[[Croatia national under-21 football team|Xorvatiya U21]]|milliyisht1=7|milliygollar1=2|milliyyillar2=2021–|milliyjamoa2=[[Australia men's national soccer team|Avstraliya]]|milliyisht2=12|milliygollar2=1|club-update=20 November 2022|ntupdate=13:22, 26 November 2022 (UTC)}}

'''Fran Karačić''' (1996-yil 12-mayda tugʻilgan) — Xorvatiyalik professional [[Futbol|futbolchi]], B Seriyaning “Breshiya” jamoasida [[Himoyachi (futbol)|oʻng qanot himoyachisi]] sifatida toʻp suradi. U Xorvatiyada tugʻilgan boʻlsada, [[Avstraliya milliy futbol terma jamoasi|Avstraliya terma jamoasi]]&lt;nowiki/&gt;ning oʻng qanot himoyachisi vazifasida oʻynaydi.

== Klubdagi karyerasi ==
2021-yil 14-yanvarda Karačić ikki yarim yillik shartnoma asosida B Seriyaning “Breshiya” jamoasiga kelib qo‘shiladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.bresciacalcio.it/news/ultime-news/13152/fran-karacic-e-un-nuovo-giocatore-del-brescia|sarlavha=Fran Karačić è un nuovo giocatore del Brescia|nashriyot=[[Brescia Calcio]]|sana=14 January 2021|qaralgan sana=14 January 2021|arxivsana=2021-01-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210121030139/https://www.bresciacalcio.it/news/ultime-news/13152/fran-karacic-e-un-nuovo-giocatore-del-brescia}}&lt;/ref&gt;.

== Xalqaro karyera ==
Karačićning otasi [[Sidney|Sidneyda]] tugʻilganligi sababli u Xorvatiya yoki [[Avstraliya milliy futbol terma jamoasi|Avstraliyani]] terma jamoa sifatida tanlash huquqiga ega edi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.smh.com.au/sport/soccer/like-a-dream-the-socceroo-proud-to-represent-the-country-he-s-never-been-to-20211009-p58yll.html|sarlavha=‘Like a dream’: The Socceroo proud to represent the country he’s never visited|ish=smh.com.au|qaralgan sana=10 November 2022}}&lt;/ref&gt;.

2017-yilda Karačić Xorvatiya yoshlar terma jamoasida yil davomida bir necha o‘yin o‘tkazdi, yoshligidan Avstraliyada katta bo‘lgan va Yevropa sharoitiga o‘rganmagan yosh futbolchi Xorvatiya yoshlar futbol terma jamoasida muvaffaqiyat qozona olmadi va bir yildan so‘ng Avstraliya terma jamoasida o‘ynashga qaror qildi. FIFA futbolchining yangi terma jamoada o‘ynashni boshlashi mumkinligini tasdiqladi.

2018-yil may oyida Karačić [[Avstraliya milliy futbol terma jamoasi|Avstraliyaning]] [[Rossiya|Rossiyada]] boʻlib oʻtadigan futbol boʻyicha [[2018-yilgi FIFA Jahon chempionati|2018-yilgi Jahon chempionati]] uchun dastlabki 26 kishilik tarkibiga kiritildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.goal.com/en-gb/news/revealed-every-world-cup-2018-squad-23-man-preliminary-lists/oa0atsduflsv1nsf6oqk576rb|sarlavha=Revealed: Every World Cup 2018 squad - Final 23-man lists|ish=Goal.com|qaralgan sana=10 December 2021}}&lt;/ref&gt;. 2018-yilning 25-mayida u [[FIFA]] tomonidan Avstraliya terma jamoasini himoya qilish uchun rasman ruxsat oldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.smh.com.au/sport/soccer/fifa-gives-seal-of-approval-to-karacic-s-socceroos-switch-20180525-p4zhem.html|sarlavha=FIFA gives seal of approval to Karacic's Socceroos switch|sana=24 May 2018|ish=The Sydney Morning Herald|til=en|qaralgan sana=27 May 2018}}&lt;/ref&gt;. Shuncha urunishlarga qaramay keyinchalik Karachich yakuniy tarkibdan chetlashtirildi&lt;ref&gt;[https://theworldgame.sbs.com.au/almost-socceroo-karacic-no-regrets-over-chasing-world-cup-spot 'Almost Socceroo' Karacic: No regrets over chasing World Cup spot] theworldgame.sbs.com.au&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/44345161|sarlavha=World Cup 2018: Tim Cahill selected in Australia's 23-man squad|sana=22 June 2018|ish=BBC Sport|qaralgan sana=6 June 2018}}&lt;/ref&gt;.

Karačić 2021-yil iyun oyida 2022-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichi oʻyinlari uchun yana Avstraliya terma jamoasiga chaqirildi va u yerda Quvaytga qarshi oʻzining ilk debyut uchrashuvini oʻtkazdi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=26 May 2021 |title=Socceroos quartet back from wilderness |work=Yahoo Sports |url=https://au.sports.yahoo.com/socceroos-quartet-back-wilderness-173134137.html |access-date=31 May 2021 |archive-date=2021-06-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210620191939/https://au.sports.yahoo.com/socceroos-quartet-back-wilderness-173134137.html |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

U 2022-yil noyabr oyida boʻlib oʻtadigan futbol boʻyicha [[FIFA Jahon Chempionati 2022|2022-yilgi jahon chempionati]] uchun Avstraliya terma jamoasiga safiga kiritilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sana=8 November 2022|sarlavha=SOCCEROOS SQUAD ANNOUNCED: FIFA World Cup Qatar 2022™|url=https://www.socceroos.com.au/news/socceroos-squad-announced-fifa-world-cup-qatar-2022tm|qaralgan sana=9 November 2022|ish=Socceroos|til=en}}&lt;/ref&gt;. Ushbu musobaqada Avstraliya terma jamoasi [[Fransiya]], Daniya va Tunisga qarshi bahs olib borib, guruh bosqichidan Fransiyadan keyingi 2-o‘rinda keyingi bosqichga chiqdi.

== Karyera statistikasi ==

=== Xalqaro ===
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
! colspan=&quot;3&quot; |[[Avstraliya milliy futbol terma jamoasi|Avstraliya]]
|-
! Yil
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
| 2021-yil
| 6
| 1
|-
| 2022-yil
| 5
| 0
|-
! Jami
! 11
! 1
|}
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders&quot;
|+Sana, joy, raqib, hisob, natija va raqobat boʻyicha xalqaro gollar
! scope=&quot;col&quot; | No
! data-sort-type=&quot;date&quot; scope=&quot;col&quot; | Sana
! scope=&quot;col&quot; | Joy
! scope=&quot;col&quot; | Raqib
! scope=&quot;col&quot; | Hisob
! scope=&quot;col&quot; | Natija
! scope=&quot;col&quot; | Musobaqa
|-
! 1
| 2021-yil 11-iyun
| Jabir al-Ahmad xalqaro stadioni, [[Al-Quvayt|Quvayt Siti]], Quvayt
|{{Fb|NEP}}
| align=&quot;center&quot; | '''2''' – 0
| align=&quot;center&quot; | 3–0
| FIFA 2022 Jahon chempionati saralashi
|}

== Manbalar ==
&lt;references responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
[[Turkum:Italiyadagi muhojir futbolchilar]]
[[Turkum:Xorvatiya futbolchilari]]
[[Turkum:Avstraliya futbolchilari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1996-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Erkak futbolchilar pozitsiyalari boʻyicha]]</text>
      <sha1>laki1hvc8iraolspwhlfq3ebze18alz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Direk Jayanama</title>
    <ns>0</ns>
    <id>876656</id>
    <revision>
      <id>5480890</id>
      <parentid>5450858</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:11:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5480890</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4510" sha1="k6l93qru673g2h9e356iavvzup9iucg" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi||partiya=[[Khana Ratsadon]]|dini=}}

'''Direk''' '''Jayanama''' 1905-yil 18-yanvar [[Tailand|Tailandning]] Phitsanulok shahrida tug'ilgan. 1967-yil 1-may oyida vafot etgan.&lt;ref name=&quot;Sivaraksa&quot;&gt;{{Kitob manbasi|title=Conflict, culture, change: engaged buddhism in a globalizing world|last=Sivaraksa|first=Sulak|authorlink=Sulak Sivaraksa|year=2005|publisher=Wisdom Publications|isbn=0-86171-498-9|page=125|url=https://books.google.com/books?id=jixUxZkkhbMC&amp;dq=Direk+Jayanama&amp;pg=PA125}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;BP&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Asia Africa Intelligence Wire |author-link=Asia Africa Intelligence Wire |date=December 26, 2004 |title=Direk Jayanama: Diplomat extraordinaire |publisher=[[Bangkok Post]] |url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-18326582_ITM |access-date=10 December 2012}}&lt;/ref&gt;U Tailand diplomati va siyosatchisi.

U 1932-yildagi Siam inqilobining fuqarolik  vakillaridan  biri bo'lib, mamlakatning boshqaruv shaklini mutlaqdan [[Konstitutsiyaviy monarxiya|konstitutsiyaviy monarxiyaga]] o'zgartirdi. U Pridi Banomyong bilan yaqin munosabatda boʻlgan va Feldmarshal Plaek Phibunsongxram hukumatida u tashqi ishlar vaziri bo'lib ishlagan. Lekin  Phibunsongkhram Yaponiya bilan Tailandni [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon urushiga]] olib kelganida u iste'foga chiqqan. Direk Tailandning to'liq suvereniteti bo'lishi uchun hamda Yaponiya bilan hamkorlikka qarshi kurashgan Pridi va  Erkin Tailand Harakati ''(Seri Thai)'' a'zosi bo'ldi. Urush tugagach  u bir qancha qisqa muddatli kabinetlarda: Adliya, Moliya, Tashqi ishlar vaziri va Bosh vazir o‘rinbosari lavozimlarida ishlagan. 1949-yildan 1952-yilgacha u Thammasat universitetining siyosiy fanlar fakultetining birinchi dekani boʻlgan.

== Mashhurlik ==
1938-yildan 1947-yilgacha Direk konstitutsiyaviy boshqaruvning dastlabki yillarida Tailand hukumatida muhim lavozimlarda ishlagan. Ikkinchi jahon urushida  u Yaponiyadagi elchi bo'lish uchun tashqi ishlar vaziri lavozimini egallagan.U yana muhim lavozimlarda, ya'ni   bosh vazir o‘rinbosari, tashqi ishlar vaziri (bir necha marta), adliya vaziri, moliya vaziri lavozimlarida ham ishlagan. Shuningdek, u Tailandning Avliyo Jeyms sudida ( [[Angliya]] ), [[Germaniya]] va [[Finlandiya|Finlandiyadagi]] elchisi bo'lib faoliyat ko'rsatgan. &lt;ref name=&quot;BP&quot;/&gt;

1947-yilda u [[London|Londonda]] elchisi  bo'lib saylandi, biroq bir necha oy o'tgach, Phibunite to'ntarishi natijasida iste'foga chiqdi. &lt;ref name=&quot;tci-thaijo.org&quot;&gt;[https://www.tci-thaijo.org/index.php/pub_jss/article/download/158286/114669/ Chris Baker. Journal of the Siam Society 2009. Vol 97.]{{Oʻlikhavola|date=may 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Ittifoqchilar kuchi bilan muzokarachi ==
Direk 1940-yildagi Franko-Tailand mojarosi haqidagi  hisoboti qoniqarli darajada boʻlgan; Hisobotida 1941-yilda Yaponiyaning bosib olinishi; 1942–1943 yillarda Yaponiya bilan nozik munosabatlar; urushdan keyingi  moliyaviy ishlar;  Tailandni Ittifoqchi kuchlar bilan reabilitatsiya qilish, shu jumladan Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo bo'lish bo'yicha muzokaralar kabi mavzularni yoritib bergan. &lt;ref&gt;[https://www.tci-thaijo.org/index.php/pub_jss/article/download/158286/114669/ Chris Baker. Journal of the Siam Society 2009. Vol 97.]{{Oʻlikhavola|date=may 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Thammasat universiteti ==
1949-yilda Direk Thammasat universitetining siyosiy fanlar fakultetiga asos solindi. &lt;ref name=&quot;BP&quot;/&gt; Univarsitetda siyosat va davlat boshqaruvi, davlat boshqaruvi va xalqaro munosabatlar boʻyicha uchta yoʻnalishlarning bakalavriat va magistratura bosqichlarida taʼlim beriiladi. Tailand provinsiyalarining ko‘plab gubernatorlari, hokimlari, yetakchilari va jamiyatning faol shaxslari  fakultetining  bitiruvchilari  boʻlgan. Keyinchalik esa u Thammasat universitetida huquqdan dars berilgan, shunungdek diplomatiya va tashqi ishlar bo'yicha matnlar yozgan. &lt;ref name=&quot;tci-thaijo.org&quot;/&gt;

== Oila ==
Direkning ukasi Pairot Jayanama sobiq tashqi ishlarning  doimiy kotib boʻlgan va Am Jayanama o'sha paytda havo kuchlari generali edi.

Direk aristokratik Nopawongse qirollik avlodining  a'zosi Khunying ML Pui bilan turmush qurgan. Ularning   4 o'g'il farzandlari boʻlgan. Bir o'g'li Vattana Jayanama Tailand Bankining tashkil etilishi bosqichida muhim shaxsi edi.

== Havolalar. ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:1905-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Direk Jayanama]]</text>
      <sha1>k6l93qru673g2h9e356iavvzup9iucg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480891</id>
      <parentid>5480890</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:11:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Oila */</comment>
      <origin>5480891</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4512" sha1="p8pz8y0zpxzrl5hoc57zexna428u1g8" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi||partiya=[[Khana Ratsadon]]|dini=}}

'''Direk''' '''Jayanama''' 1905-yil 18-yanvar [[Tailand|Tailandning]] Phitsanulok shahrida tug'ilgan. 1967-yil 1-may oyida vafot etgan.&lt;ref name=&quot;Sivaraksa&quot;&gt;{{Kitob manbasi|title=Conflict, culture, change: engaged buddhism in a globalizing world|last=Sivaraksa|first=Sulak|authorlink=Sulak Sivaraksa|year=2005|publisher=Wisdom Publications|isbn=0-86171-498-9|page=125|url=https://books.google.com/books?id=jixUxZkkhbMC&amp;dq=Direk+Jayanama&amp;pg=PA125}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;BP&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Asia Africa Intelligence Wire |author-link=Asia Africa Intelligence Wire |date=December 26, 2004 |title=Direk Jayanama: Diplomat extraordinaire |publisher=[[Bangkok Post]] |url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-18326582_ITM |access-date=10 December 2012}}&lt;/ref&gt;U Tailand diplomati va siyosatchisi.

U 1932-yildagi Siam inqilobining fuqarolik  vakillaridan  biri bo'lib, mamlakatning boshqaruv shaklini mutlaqdan [[Konstitutsiyaviy monarxiya|konstitutsiyaviy monarxiyaga]] o'zgartirdi. U Pridi Banomyong bilan yaqin munosabatda boʻlgan va Feldmarshal Plaek Phibunsongxram hukumatida u tashqi ishlar vaziri bo'lib ishlagan. Lekin  Phibunsongkhram Yaponiya bilan Tailandni [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon urushiga]] olib kelganida u iste'foga chiqqan. Direk Tailandning to'liq suvereniteti bo'lishi uchun hamda Yaponiya bilan hamkorlikka qarshi kurashgan Pridi va  Erkin Tailand Harakati ''(Seri Thai)'' a'zosi bo'ldi. Urush tugagach  u bir qancha qisqa muddatli kabinetlarda: Adliya, Moliya, Tashqi ishlar vaziri va Bosh vazir o‘rinbosari lavozimlarida ishlagan. 1949-yildan 1952-yilgacha u Thammasat universitetining siyosiy fanlar fakultetining birinchi dekani boʻlgan.

== Mashhurlik ==
1938-yildan 1947-yilgacha Direk konstitutsiyaviy boshqaruvning dastlabki yillarida Tailand hukumatida muhim lavozimlarda ishlagan. Ikkinchi jahon urushida  u Yaponiyadagi elchi bo'lish uchun tashqi ishlar vaziri lavozimini egallagan.U yana muhim lavozimlarda, ya'ni   bosh vazir o‘rinbosari, tashqi ishlar vaziri (bir necha marta), adliya vaziri, moliya vaziri lavozimlarida ham ishlagan. Shuningdek, u Tailandning Avliyo Jeyms sudida ( [[Angliya]] ), [[Germaniya]] va [[Finlandiya|Finlandiyadagi]] elchisi bo'lib faoliyat ko'rsatgan. &lt;ref name=&quot;BP&quot;/&gt;

1947-yilda u [[London|Londonda]] elchisi  bo'lib saylandi, biroq bir necha oy o'tgach, Phibunite to'ntarishi natijasida iste'foga chiqdi. &lt;ref name=&quot;tci-thaijo.org&quot;&gt;[https://www.tci-thaijo.org/index.php/pub_jss/article/download/158286/114669/ Chris Baker. Journal of the Siam Society 2009. Vol 97.]{{Oʻlikhavola|date=may 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Ittifoqchilar kuchi bilan muzokarachi ==
Direk 1940-yildagi Franko-Tailand mojarosi haqidagi  hisoboti qoniqarli darajada boʻlgan; Hisobotida 1941-yilda Yaponiyaning bosib olinishi; 1942–1943 yillarda Yaponiya bilan nozik munosabatlar; urushdan keyingi  moliyaviy ishlar;  Tailandni Ittifoqchi kuchlar bilan reabilitatsiya qilish, shu jumladan Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo bo'lish bo'yicha muzokaralar kabi mavzularni yoritib bergan. &lt;ref&gt;[https://www.tci-thaijo.org/index.php/pub_jss/article/download/158286/114669/ Chris Baker. Journal of the Siam Society 2009. Vol 97.]{{Oʻlikhavola|date=may 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Thammasat universiteti ==
1949-yilda Direk Thammasat universitetining siyosiy fanlar fakultetiga asos solindi. &lt;ref name=&quot;BP&quot;/&gt; Univarsitetda siyosat va davlat boshqaruvi, davlat boshqaruvi va xalqaro munosabatlar boʻyicha uchta yoʻnalishlarning bakalavriat va magistratura bosqichlarida taʼlim beriiladi. Tailand provinsiyalarining ko‘plab gubernatorlari, hokimlari, yetakchilari va jamiyatning faol shaxslari  fakultetining  bitiruvchilari  boʻlgan. Keyinchalik esa u Thammasat universitetida huquqdan dars berilgan, shunungdek diplomatiya va tashqi ishlar bo'yicha matnlar yozgan. &lt;ref name=&quot;tci-thaijo.org&quot;/&gt;

== Oilasi ==
Direkning ukasi Pairot Jayanama sobiq tashqi ishlarning  doimiy kotib boʻlgan va Am Jayanama o'sha paytda havo kuchlari generali edi.

Direk aristokratik Nopawongse qirollik avlodining  a'zosi Khunying ML Pui bilan turmush qurgan. Ularning   4 o'g'il farzandlari boʻlgan. Bir o'g'li Vattana Jayanama Tailand Bankining tashkil etilishi bosqichida muhim shaxsi edi.

== Havolalar. ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:1905-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Direk Jayanama]]</text>
      <sha1>p8pz8y0zpxzrl5hoc57zexna428u1g8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480893</id>
      <parentid>5480891</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:11:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar. */</comment>
      <origin>5480893</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4510" sha1="511c6q3pd3rizoubuf9ar8tnutntn47" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi||partiya=[[Khana Ratsadon]]|dini=}}

'''Direk''' '''Jayanama''' 1905-yil 18-yanvar [[Tailand|Tailandning]] Phitsanulok shahrida tug'ilgan. 1967-yil 1-may oyida vafot etgan.&lt;ref name=&quot;Sivaraksa&quot;&gt;{{Kitob manbasi|title=Conflict, culture, change: engaged buddhism in a globalizing world|last=Sivaraksa|first=Sulak|authorlink=Sulak Sivaraksa|year=2005|publisher=Wisdom Publications|isbn=0-86171-498-9|page=125|url=https://books.google.com/books?id=jixUxZkkhbMC&amp;dq=Direk+Jayanama&amp;pg=PA125}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;BP&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Asia Africa Intelligence Wire |author-link=Asia Africa Intelligence Wire |date=December 26, 2004 |title=Direk Jayanama: Diplomat extraordinaire |publisher=[[Bangkok Post]] |url=http://www.accessmylibrary.com/coms2/summary_0286-18326582_ITM |access-date=10 December 2012}}&lt;/ref&gt;U Tailand diplomati va siyosatchisi.

U 1932-yildagi Siam inqilobining fuqarolik  vakillaridan  biri bo'lib, mamlakatning boshqaruv shaklini mutlaqdan [[Konstitutsiyaviy monarxiya|konstitutsiyaviy monarxiyaga]] o'zgartirdi. U Pridi Banomyong bilan yaqin munosabatda boʻlgan va Feldmarshal Plaek Phibunsongxram hukumatida u tashqi ishlar vaziri bo'lib ishlagan. Lekin  Phibunsongkhram Yaponiya bilan Tailandni [[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi Jahon urushiga]] olib kelganida u iste'foga chiqqan. Direk Tailandning to'liq suvereniteti bo'lishi uchun hamda Yaponiya bilan hamkorlikka qarshi kurashgan Pridi va  Erkin Tailand Harakati ''(Seri Thai)'' a'zosi bo'ldi. Urush tugagach  u bir qancha qisqa muddatli kabinetlarda: Adliya, Moliya, Tashqi ishlar vaziri va Bosh vazir o‘rinbosari lavozimlarida ishlagan. 1949-yildan 1952-yilgacha u Thammasat universitetining siyosiy fanlar fakultetining birinchi dekani boʻlgan.

== Mashhurlik ==
1938-yildan 1947-yilgacha Direk konstitutsiyaviy boshqaruvning dastlabki yillarida Tailand hukumatida muhim lavozimlarda ishlagan. Ikkinchi jahon urushida  u Yaponiyadagi elchi bo'lish uchun tashqi ishlar vaziri lavozimini egallagan.U yana muhim lavozimlarda, ya'ni   bosh vazir o‘rinbosari, tashqi ishlar vaziri (bir necha marta), adliya vaziri, moliya vaziri lavozimlarida ham ishlagan. Shuningdek, u Tailandning Avliyo Jeyms sudida ( [[Angliya]] ), [[Germaniya]] va [[Finlandiya|Finlandiyadagi]] elchisi bo'lib faoliyat ko'rsatgan. &lt;ref name=&quot;BP&quot;/&gt;

1947-yilda u [[London|Londonda]] elchisi  bo'lib saylandi, biroq bir necha oy o'tgach, Phibunite to'ntarishi natijasida iste'foga chiqdi. &lt;ref name=&quot;tci-thaijo.org&quot;&gt;[https://www.tci-thaijo.org/index.php/pub_jss/article/download/158286/114669/ Chris Baker. Journal of the Siam Society 2009. Vol 97.]{{Oʻlikhavola|date=may 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Ittifoqchilar kuchi bilan muzokarachi ==
Direk 1940-yildagi Franko-Tailand mojarosi haqidagi  hisoboti qoniqarli darajada boʻlgan; Hisobotida 1941-yilda Yaponiyaning bosib olinishi; 1942–1943 yillarda Yaponiya bilan nozik munosabatlar; urushdan keyingi  moliyaviy ishlar;  Tailandni Ittifoqchi kuchlar bilan reabilitatsiya qilish, shu jumladan Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo bo'lish bo'yicha muzokaralar kabi mavzularni yoritib bergan. &lt;ref&gt;[https://www.tci-thaijo.org/index.php/pub_jss/article/download/158286/114669/ Chris Baker. Journal of the Siam Society 2009. Vol 97.]{{Oʻlikhavola|date=may 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;

== Thammasat universiteti ==
1949-yilda Direk Thammasat universitetining siyosiy fanlar fakultetiga asos solindi. &lt;ref name=&quot;BP&quot;/&gt; Univarsitetda siyosat va davlat boshqaruvi, davlat boshqaruvi va xalqaro munosabatlar boʻyicha uchta yoʻnalishlarning bakalavriat va magistratura bosqichlarida taʼlim beriiladi. Tailand provinsiyalarining ko‘plab gubernatorlari, hokimlari, yetakchilari va jamiyatning faol shaxslari  fakultetining  bitiruvchilari  boʻlgan. Keyinchalik esa u Thammasat universitetida huquqdan dars berilgan, shunungdek diplomatiya va tashqi ishlar bo'yicha matnlar yozgan. &lt;ref name=&quot;tci-thaijo.org&quot;/&gt;

== Oilasi ==
Direkning ukasi Pairot Jayanama sobiq tashqi ishlarning  doimiy kotib boʻlgan va Am Jayanama o'sha paytda havo kuchlari generali edi.

Direk aristokratik Nopawongse qirollik avlodining  a'zosi Khunying ML Pui bilan turmush qurgan. Ularning   4 o'g'il farzandlari boʻlgan. Bir o'g'li Vattana Jayanama Tailand Bankining tashkil etilishi bosqichida muhim shaxsi edi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:1967-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:1905-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Direk Jayanama]]</text>
      <sha1>511c6q3pd3rizoubuf9ar8tnutntn47</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Muhammad ibn Zayd Al Nahayon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>879121</id>
    <revision>
      <id>5480975</id>
      <parentid>5477830</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:28:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.113.216|37.61.113.216]] ([[User talk:37.61.113.216|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477830|5477830]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480975</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="37025" sha1="qyv9z6eu9idmzako00rarc0ix12au8k" xml:space="preserve">{{AT}}'''Muhammad ibn Zayd ibn Sulton al Nahayon''' (محمد بن زايد بن سلطان آل نهيان‎, [[1961]]-[[11-mart|yil 11 mart]], [[Al Ayn|Al-Ayn]]) — Abu-Dabi [[Amir|amiri]] va 2022-yil 13- va 14-mayda (mos ravishda) [[Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.kommersant.ru/doc/5354473|sarlavha=Мухаммед бен Зайд Аль Нахайян избран президентом ОАЭ|qaralgan sana=2022-05-14|arxivsana=2022-05-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220514110302/https://www.kommersant.ru/doc/5354473}}&lt;/ref&gt;. 2004-yil 8-dekabrdan Abu-Dabi amirligi Ijroiya kengashi raisi. BAA asoschisi, prezident [[Zayd ibn Sulton al Nahayon|Zayd bin Sulton al Nahayonning]] uchinchi rafiqasi Fotima bint Muborak al-Ketbiydan boʻlgan uchinchi o‘g‘li. U katta akasi, BAAning sobiq prezidenti [[Xalifa ibn Zayd al Nahayon|Xalifa ibn Zayd al Nahayonning]] maslahatchisi edi. Akasi insultni boshdan kechirganida, u 2014-yildan beri Abu-Dabi amirligi va butun Birlashgan Arab Amirliklarining amaldagi hukmdoriga aylandi va barcha muhim qarorlarni qabul qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.middleeasteye.net/news/uae-leader-returns-home-after-lengthy-unexplained-absence-1631506189|sarlavha=UAE leader returns after lengthy unexplained absence|ish=Middle East Eye|qaralgan sana=27 September 2017|arxivsana=2016-09-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160908085512/http://www.middleeasteye.net/news/uae-leader-returns-home-after-lengthy-unexplained-absence-1631506189}}&lt;/ref&gt;.

== Biografiya ==

=== BAA prezidenti va Abu-Dabi amiri ===
[[Fayl:Al_Nahyan_at_Camp_David.jpg|thumb| Muhammad bin Zayd va [[George W. Bush|Jorj Bush]] Kemp Devidda]]
U 1961-yil 11-martda oʻsha paytda Trucial Oman&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/Childhood.aspx|sarlavha=H.H.'s Biography|nashriyot=www.cpc.gov.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190419040150/https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/Childhood.aspx}}&lt;/ref&gt; deb atalgan mamlakatning [[Al Ayn|Al-Ayn]] shahrida tavallud topgan. U [[Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti|Birlashgan Arab Amirliklarining birinchi prezidenti]] va Abu-Dabi hukmdori [[Zayd ibn Sulton al Nahayon]] va uning uchinchi rafiqasi Fotima bint Muborak al-Ketbiy bilan uchinchi o‘g‘li.

Uning ukalari: [[Xalifa ibn Zayd al Nahayon|Xalifa]] (BAA marhum prezidenti), Sulton, Hamdan, Hazza, Said, Iso, Nahayon, Sayf, Tahnun, Mansur, Falah, Diab, Umar va Xolid (shuningdek, ikki marhum ukalari: Nosir va Ahmad). Bundan tashqari, uning bir nechta opa-singillari ham bor&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.tamm.abudhabi/about-abudhabi-page/Rulers%20of%20Abu%20Dhabi/mohamed-bin-zayed|sarlavha=Mohamed bin Zayed|nashriyot=www.tamm.abudhabi|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-12-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191221210251/https://www.tamm.abudhabi/about-abudhabi-page/Rulers%20of%20Abu%20Dhabi/mohamed-bin-zayed}}&lt;/ref&gt;.

=== Taʼlim ===
U oʻzining tugʻilib oʻsgan shahri [[Al Ayn|El-Ayn]] va Abu-Dabidagi maktablarda tahsil olgan, shundan soʻng Sandhurst Qirollik harbiy akademiyasida oʻqigan va uni 1979-yilda tamomlagan&lt;ref name=&quot;автоссылка2&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/default.aspx|sarlavha=H.H.'s Biography|nashriyot=www.cpc.gov.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190419040151/https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/default.aspx}}&lt;/ref&gt;. Bu yerda u oʻsha yerda tahsil olgan Pahang sultoni Abdullaning vorisi bilan yaqin doʻst boʻldi. 2019-yil holatiga koʻra, ikkinchisi Paxang sultoni va [[Malayziya|Malayziyaning]] Yang di-Pertuan Agong lavozimini egallaydi. Sandhurstda boʻlganida u zirh, parvoz va parashyut tayyorlash boʻyicha asosiy kursni tamomlagan, jangovar samolyotlarda uchgan va Gazelle vertolyotida mashq qilgan&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.tamm.abudhabi/about-abudhabi-page/Rulers%20of%20Abu%20Dhabi/mohamed-bin-zayed|sarlavha=Mohamed bin Zayed|nashriyot=www.tamm.abudhabi|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-12-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191221210251/https://www.tamm.abudhabi/about-abudhabi-page/Rulers%20of%20Abu%20Dhabi/mohamed-bin-zayed}}&lt;/ref&gt;.

=== Siyosiy rollar ===
[[Fayl:SD_visits_UAE_2.jpg|thumb| Muhammad bin Zayd [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]] Mudofaa vaziri James Mattis bilan Abu-Dabida. 2017-yil]]
2003-yilning noyabrida otasi Zayd bin Sulton uni Abu-Dabi valiahd shahzodasi o‘rinbosari etib tayinladi. Otasining vafotidan keyin u 2004-yil 2-noyabrda Abu-Dabi valiahd shahzodasiga aylandi. 2004-yil dekabr oyidan buyon u Abu-Dabi amirligida rejalashtirish va shaharsozlik uchun masʻul boʻlgan [[:en:Abu Dhabi Executive Council|Abu-Dabi Ijroiya kengashining]] raisi.

2010-yil noyabr oyida BAA tashqi ishlar vaziri Abdulla ibn Zayd al Nahayon, Buyuk Britaniya qirolichasi [[Elizabeth II]] va Edinburg gersogi [[Philip Mountbatten|shahzoda Philip]] BAAga ikkinchi davlat tashrifi chog‘ida kutib olindi. Shuningdek, u qirolicha va gersogga tashrifi boshida [[Shayx Zayd masjidi|Shayx Zayd masjidini]] ziyorat qilishda hamrohlik qildi.

BAA prezidenti Xalifa bin Zayd 2014-yilda insultga uchragach, u barcha muhim qarorlarni qabul qilib, Abu-Dabi amirligi va butun Birlashgan Arab Amirligining amaldagi hukmdoriga aylandi. Birlashgan Arab Amirliklarining tashqi siyosatida yetakchi rol oʻynadi, [[Yaqin Sharq]] va [[Shimoliy Afrika]] mamlakatlarini oʻz ichiga olgan mintaqadan tashqaridagi davlatlar bilan hamkorlikni kuchaytirishga yordam berdi. [[Fransiya]] prezidenti [[Emmanuel Macron]] uni 2018-yilda ekstremizmga qarshi kurashish strategiyalarini muhokama qilish va kelajakdagi hamkorlik uchun ikki tomonlama rejani ishlab chiqish uchun [[Parij|Parijga]] taklif qilgan edi.

2019-yilda Abu-Dabi valiahd shahzodasi Singapur va BAA o‘rtasida keng qamrovli hamkorlik to‘g‘risidagi shartnomani imzolash marosimida ishtirok etdi. Unda ikki davlat biznes, moliya, sarmoya, mudofaa, taraqqiyot va taʼlim sohalarida hamkorlikni mustahkamlashga kelishib olindi. Oʻsha yili [[Afgʻoniston|Afgʻonistonga]] ham tashrif buyurib, madaniyat, taʼlim, sport, togʻ-kon sanoati, energetika va qishloq xoʻjaligi sohalarida hamkorlik boʻyicha bir qancha memorandumlar imzoladi.

Shuningdek, u BAA nomidan davlatning xalqaro maydondagi rolini mustahkamlash uchun katta moliyaviy yordam ko‘rsatdi. 2018-yilda u [[Efiopiya|Efiopiyaga]] safar qildi va u yerda BAAning valyuta taqchilligini bartaraf etish uchun Efiopiyaga 3 milliard AQSh dollari miqdoridagi birinchi yordam transhi berilishidan oldin Bosh vazir Abiy Ahmad bilan uchrashdi. Bundan tashqari, BAA qurgʻoqchilik davrida Somaliga yordam koʻrsatdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.straitstimes.com/singapore/singapore-signs-comprehensive-partnership-agreement-with-the-united-arab-emirates|sarlavha=Singapore signs comprehensive partnership agreement with the United Arab Emirates|muallif=hermesauto|sana=2019-02-28|nashriyot=The Straits Times|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-02-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190228210247/https://www.straitstimes.com/singapore/singapore-signs-comprehensive-partnership-agreement-with-the-united-arab-emirates}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://ae.ambafrance.org/Joint-Statement-on-the-visit-to-France-of-H-H-Sheikh-Mohammed-Bin-Zayed-Al|sarlavha=Joint Statement on the visit to France of H.H. Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan to France|nashriyot=La France aux Émirats arabes unis|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190417185611/https://ae.ambafrance.org/Joint-Statement-on-the-visit-to-France-of-H-H-Sheikh-Mohammed-Bin-Zayed-Al}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.mfa.gov.sg/Newsroom/Press-Statements-Transcripts-and-Photos/2019/02/UAE-MBZ-Post-Visit|sarlavha=MFA Press Statement: Official Visit by His Royal Highness Sheikh Mohamed Bin Zayed Al Nahyan, Crown Prince of Abu Dhabi and Deputy Supreme Commander of the United Arab Emirates Armed Forces, 28 February 2019|nashriyot=www.mfa.gov.sg|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-04|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190704195809/https://www.mfa.gov.sg/Newsroom/Press-Statements-Transcripts-and-Photos/2019/02/UAE-MBZ-Post-Visit}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.khaleejtimes.com/nation/abu-dhabi/video-sheikh-mohamed-meets-afghanistan-president-in-uae|sarlavha=Video: Sheikh Mohamed meets Afghanistan president in UAE|muallif=Wam|nashriyot=Khaleej Times|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-03-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190319122732/https://www.khaleejtimes.com/nation/abu-dhabi/video-sheikh-mohamed-meets-afghanistan-president-in-uae}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cnbc.com/2018/06/18/united-arab-emirates-gives-ethiopia-1-billion-lifeline-to-ease-foreign-exchange-crisis.html|sarlavha=United Arab Emirates gives Ethiopia 11 billion lifeline to ease foreign exchange crisis|muallif=Justina Crabtree|sana=2018-06-18|nashriyot=CNBC|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190417093912/https://www.cnbc.com/2018/06/18/united-arab-emirates-gives-ethiopia-1-billion-lifeline-to-ease-foreign-exchange-crisis.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.alittihad.ae/article/24200/2017/|sarlavha=محمد بن زايد يحيي مبادرة|nashriyot=www.alittihad.ae|til=ar|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2020-03-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200312184439/https://www.alittihad.ae/article/24200/2017/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://wam.ae/en/details/1395302610424|sarlavha=Mohamed bin Zayed praises Nael and Bin Harmal initiative to donate for Somalia|nashriyot=wam|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190708153735/http://wam.ae/en/details/1395302610424}}&lt;/ref&gt;.
[[Fayl:SheikMohammedNSS2012.jpg|thumb|250x250px| Muhammad bin Zayed NSS 2012 da Birlashgan Arab Amirliklari vakili]]
2012 va 2014-yillarda [[Koreya|Janubiy Koreya]] va [[Niderlandiya]] mezbonlik qilgan Yadro xavfsizligi boʻyicha sammitlarda BAA vakili sifatida ishtirok etgan. U Hindiston hukumati tomonidan 2017-yil 26-yanvarda Respublikaning 68-yilligi bayramini nishonlash uchun bosh mehmon sifatida taklif qilingan.

==== Tolerantlikni targ‘ib qilish va ekstremizmga qarshi kurashish ====
[[Fayl:The_Temple_Committee_members_presenting_the_Temple_Literature_to_the_Prime_Minister,_Shri_Narendra_Modi_and_the_Crown_Prince_of_Abu_Dhabi,_Deputy_Supreme_Commander_of_U.A.E._Armed_Forces.jpg|thumb| Muhammad bin Zayd va Hindiston Bosh vaziri [[Narendra Modi]] hind nashri bilan tanishtirildi]]
2016-yilda u Papa Fransiskni ziyorat qildi va 2019-yil fevral oyida papani BAAda kutib oldi, bu papaning [[Arabiston yarim oroli|Arabiston yarim oroliga]] birinchi tashrifini nishonladi. Rim papasi Fransiskning kelishi uning homiyligida tashkil etilgan „Inson birodarligining global konferensiyasi“ deb nomlangan forumga toʻgʻri keldi. Konferensiya doirasida to‘qnashuvlar va ekstremizmning oldini olish uchun bag‘rikenglik va o‘zaro tushunishni targ‘ib qilish bo‘yicha muhokama va seminarlar o‘tkazildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-02/pope-francis-uae-arrival-in-abu-dhabi.html|sarlavha=Pope Francis arrives in UAE on 27th Apostolic Journey abroad - Vatican News|sana=2019-02-03|nashriyot=www.vaticannews.va|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-02-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190205193554/https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-02/pope-francis-uae-arrival-in-abu-dhabi.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.voanews.com/middle-east/pope-francis-abu-dhabi-interfaith-conference|sarlavha=Pope Francis in Abu Dhabi for Interfaith Conference {{!}} Voice of America — English|nashriyot=www.voanews.com|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705042156/https://www.voanews.com/middle-east/pope-francis-abu-dhabi-interfaith-conference}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/Business%20Wire/2898e664ddda466db30c48e3d089c790|sarlavha=Muslim Council of Elders’ ‘Global Conference of Human Fraternity’ Outlines a Vision of Global Fraternity in Abu Dhabi|sana=2019-02-04|nashriyot=AP NEWS|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705042426/https://apnews.com/Business%20Wire/2898e664ddda466db30c48e3d089c790}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://apnews.com/bb76ef0955c24a39b70c5e6cc0d753f5|sarlavha=Pope caps visit to Arabian Peninsula with historic Mass|sana=2019-02-05|nashriyot=AP NEWS|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190424222704/https://www.apnews.com/bb76ef0955c24a39b70c5e6cc0d753f5}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://uaepapalvisit.org/news/120-member-choir-takes-shape-to-sing-for-the-papal-mass-in-abu-dhabi-on-february-5th|sarlavha=120-member Choir Takes Shape to Sing for the Papal Mass in Abu Dhabi on 05 February|nashriyot=UAE Papal Visit|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705042204/https://uaepapalvisit.org/news/120-member-choir-takes-shape-to-sing-for-the-papal-mass-in-abu-dhabi-on-february-5th}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cnn.com/2019/02/06/middleeast/pope-francis-girl-security-abu-dhabi-letter-intl-scli/index.html|sarlavha=Pope Francis praises girl who broke through security to give him a letter|muallif=Gianluca Mezzofiore CNN|nashriyot=CNN|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-02-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190212005611/https://www.cnn.com/2019/02/06/middleeast/pope-francis-girl-security-abu-dhabi-letter-intl-scli/index.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-02/pope-francis-uae-mass-homily-full-text.html|sarlavha=Pope Francis' homily at Mass in the UAE: Full text - Vatican News|sana=2019-02-05|nashriyot=www.vaticannews.va|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705042153/https://www.vaticannews.va/en/pope/news/2019-02/pope-francis-uae-mass-homily-full-text.html}}&lt;/ref&gt;.
==== Oliy neft kengashi ishidagi roli ====
U Abu-Dabi uglevodorod resurslari uchun masʻul boʻlgan asosiy boshqaruv organi — Abu-Dabi milliy neft kompaniyasi Oliy neft kengashi raisining oʻrinbosari. U bir qancha rivojlanish va diversifikatsiya strategiyalarini, ayniqsa, xom neft, benzin va aromatik moddalar ishlab chiqarish bilan bogʻliq boʻlgan strategiyalarni amalga oshirishga rahbarlik qilgan; gaz narxi va poliolefinlarni ishlab chiqarish hajmlari masalalari nazorat qilindi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.bloomberg.com/tosv2.html?vid=&amp;uuid=23b9bea0-56e0-11ea-aa4d-4f634daab571&amp;url=L3Jlc2VhcmNoL3N0b2Nrcy9wcml2YXRlL3BlcnNvbi5hc3A/cGVyc29uSWQ9MzMwNDExNDcmcHJpdmNhcElkPTUzMzA2MTUz|sarlavha=Bloomberg - The page you tried to reach is no longer available.|nashriyot=www.bloomberg.com|qaralgan sana=2020-02-24}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.adnoc.ae:443/en/about-us/supreme-petroleum-council|sarlavha=Supreme Petroleum Council|nashriyot=www.adnoc.ae|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705043425/https://www.adnoc.ae/en/about-us/supreme-petroleum-council}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.uaecabinet.ae/en/details/news/mohamed-bin-zayed-chairs-first-spc-meeting-of-2016-inaugurates-new-adnoc-hq|sarlavha=News|nashriyot=www.uaecabinet.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190708153740/https://www.uaecabinet.ae/en/details/news/mohamed-bin-zayed-chairs-first-spc-meeting-of-2016-inaugurates-new-adnoc-hq}}&lt;/ref&gt;.

==== Iqtisodiy rivojlanishdagi roli ====
U 1992-yilda tashkil etilgan, ilgari BAA ofset dasturlari byurosi sifatida tanilgan Tawazun Holding iqtisodiy kengashi rahbari hisoblanadi. Uning vazifasi Abu-Dabi amirligida iqtisodiyotning diversifikatsiyasini oshirish edi. Abu-Dabi valiahd shahzodasi „Tavazun Iqtisodiy Kengashi“ rahbari sifatida BAA iqtisodiyotini diversifikatsiyalashga yordam berish uchun mudofaa investitsiyalarini sanoat boʻylab foydali loyihalarga yoʻnaltiradi.

U 2002-yilda tashkil etilganidan beri Abu Dabi hukumati uchun asosiy investitsiya vositasi boʻlgan Mubadala investitsiya kompaniyasining raisi. Kompaniyaning vazifasi iqtisodiy diversifikatsiya va xalqaro investitsiyalar orqali Amirliklar uchun uzoq muddatli ijtimoiy va iqtisodiy foyda keltirishdir&lt;ref name=&quot;автоссылка4&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://melf.ae/his-highness-sheikh-mohammed-bin-zayed-al-nahyan/|sarlavha=His Highness Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan {{!}} Middle East Alliance Legal Consultancy|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705043414/https://melf.ae/his-highness-sheikh-mohammed-bin-zayed-al-nahyan/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.mubadala.com/en/home|sarlavha=Mubadala Investment Company|sana=2017-04-03|nashriyot=www.mubadala.com|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-10-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191008231653/https://www.mubadala.com/en/home}}&lt;/ref&gt;.

Bundan tashqari, u Abu-Dabi Iqtisodiy Rivojlanish Kengashining (ADCED) rahbari. Ushbu rolda u BAAning xususiy sektorini qoʻllab-quvvatlash va Abu-Dabida biznes va sarmoya kiritishni osonlashtirishga qaratilgan Sharaka tashabbusini boshladi. Uning rahbarligida ADCED BAAda tadbirkorlikni kengaytirish boʻyicha koʻplab loyihalarni amalga oshirmoqda&lt;ref name=&quot;автоссылка4&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://melf.ae/his-highness-sheikh-mohammed-bin-zayed-al-nahyan/|sarlavha=His Highness Sheikh Mohammed Bin Zayed Al Nahyan {{!}} Middle East Alliance Legal Consultancy|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705043414/https://melf.ae/his-highness-sheikh-mohammed-bin-zayed-al-nahyan/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.technicalreviewmiddleeast.com/business-a-management/business-a-management/sharaka-platform-linked-to-abu-dhabi-government-s-tamm|sarlavha=Sharaka platform linked to Abu Dhabi government’s TAMM|muallif=Rhonita Patnaik|nashriyot=Technical Review Middle East|til=pl|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-05-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190507200258/http://www.technicalreviewmiddleeast.com/business-a-management/business-a-management/sharaka-platform-linked-to-abu-dhabi-government-s-tamm}}&lt;/ref&gt;.

2018-yil iyun oyida u BAA rezidentlari va investorlari uchun uzoq muddatli iqtisodiy foyda olishga qaratilgan 50 milliard AED miqdoridagi uch yillik iqtisodiy ragʻbatlantirish paketini tasdiqladi. U shuningdek, shahar rivojlanishini ragʻbatlantirish uchun qurilish meʼyorlarini har tomonlama koʻrib chiqishni topshirdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.thenational.ae/uae/sheikh-mohammed-bin-zayed-announces-dh50-billion-stimulus-for-abu-dhabi-1.737334|sarlavha=Sheikh Mohammed bin Zayed announces Dh50 billion stimulus for Abu Dhabi|nashriyot=The National|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-06-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190605184543/https://www.thenational.ae/uae/sheikh-mohammed-bin-zayed-announces-dh50-billion-stimulus-for-abu-dhabi-1.737334}}&lt;/ref&gt;.

U Abu-Dabi aholisi nomidan iqtisodiyotni diversifikatsiya qilish va globallashtirish uchun sarmoya kiritadigan Abu Dabi Investment Authority (ADIA) raisining oʻrinbosari. U qishloq xoʻjaligi texnikasi uchun 1 milliard AED miqdoridagi ragʻbatlantiruvchi paketni tasdiqladi, bu nozik dehqonchilik, qishloq xoʻjaligi robotlari, bioenergiya va yopiq ekinlar bilan bogʻliq loyihalarni moliyalashtirishga yordam berdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://wam.ae/en/details/1395302746345|sarlavha=Mohamed bin Zayed approves AED1 billion of incentives to create global AgTech centre|nashriyot=wam|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705043418/http://wam.ae/en/details/1395302746345}}&lt;/ref&gt;.

==== Taʼlim va innovatsion tashabbuslar ====
Shuningdek, u 2005-yilda taʼlim sifatini oshirish strategiyasini ishlab chiqish va amalga oshirish maqsadida tashkil etilgan Abu-Dabi Taʼlim Kengashi raisi lavozimida ishlagani uchun BAAda taʼlim darajasini eng yuqori xalqaro standartlarga koʻtarishga harakat qildi.

Milliy fan, texnologiya va innovatsiyalar festivali kabi tadbirlarga homiylik qilish orqali BAA texnologiyasini rivojlantirishga yordam berdi va innovatsiyalar madaniyatini rag‘batlantirdi. U, shuningdek, BAAni robototexnika va avtonom tizimlar boʻyicha tadqiqotlar boʻyicha mintaqaviy markazga aylantirish maqsadida Muhammad bin Zayed xalqaro robototexnika boʻyicha tanlovga asos solgan&lt;ref name=&quot;автоссылка1&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.tamm.abudhabi/about-abudhabi-page/Rulers%20of%20Abu%20Dhabi/mohamed-bin-zayed|sarlavha=Mohamed bin Zayed|nashriyot=www.tamm.abudhabi|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-12-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191221210251/https://www.tamm.abudhabi/about-abudhabi-page/Rulers%20of%20Abu%20Dhabi/mohamed-bin-zayed}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://css.ethz.ch/en/services/css-partners/partner.html/49655|sarlavha=Organizations and Resources Partners|nashriyot=css.ethz.ch|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705045028/https://css.ethz.ch/en/services/css-partners/partner.html/49655}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cambridge.org/core/what-we-publish/publishing-partners/emirates-center|sarlavha=Emirates Center for Strategic Studies and Research|nashriyot=Cambridge Core|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2018-10-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181010162200/https://www.cambridge.org/core/what-we-publish/publishing-partners/emirates-center}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.moe.gov.ae:443/En/MediaCenter/News/Pages/NationalScienceTechnology.aspx|sarlavha=National Science, Technology and Innovation Festival 2019 to kick off tomorrow Thursday|muallif=M. O. E. Website|nashriyot=www.moe.gov.ae|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705045040/https://www.moe.gov.ae/En/MediaCenter/News/Pages/NationalScienceTechnology.aspx}}&lt;/ref&gt;.

2008-yilda [[:en:New York University Abu Dhabi|Nyu-York universiteti Abu-Dabi filiali]] tashabbusi doirasida oʻzining ilmiy dasturi uchun talabalar stipendiyalarining birinchi guruhi tanlab olindi, bu [[Birlashgan Arab Amirliklari|Birlashgan Arab Amirliklaridagi]] eng yaxshi talabalarga olimlar va siyosiy rahbarlar sifatida faoliyat yuritish uchun maxsus imkoniyatlarni taqdim etadi.
==== Sanʼat sohasidagi homiylik ====
[[Fayl:President_Donald_Trump_meet_with_His_Highness_Sheikh_Mohamed_bin_Zayed_Al_Nahyan,_Crown_Prince_of_Abu_Dhabi,_in_the_Oval_Office_of_the_White_House,_Monday,_May_15,_2017_(02).jpg|thumb|250x250px| Al Nahayan va AQSh prezidenti [[Donald Trump|Donald Tramp]] Vashingtonda, 2017-yil may]]
Turizmni rivojlantirish va mahalliy sanʼat sahnasini diversifikatsiya qilish maqsadida Muhammad ibn Zayd sanʼat muzeylari, jumladan Abu-Dabidagi Luvr va Guggenxaym muzeyi, shuningdek, Qasr al-Xosn&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.thenational.ae/uae/government/zayed-national-museum-and-guggenheim-still-active-as-abu-dhabi-unveils-dh500m-promotional-campaign-1.836189|sarlavha=Zayed National Museum and Guggenheim 'still active' as Abu Dhabi unveils Dh500m promotional campaign|nashriyot=The National|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705050703/https://www.thenational.ae/uae/government/zayed-national-museum-and-guggenheim-still-active-as-abu-dhabi-unveils-dh500m-promotional-campaign-1.836189}}&lt;/ref&gt; kabi madaniy meros obyektlari qurilishini qoʻllab-quvvatladi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.thenational.ae/uae/heritage/sheikh-mohamed-bin-zayed-reopens-qasr-al-hosn-in-abu-dhabi-1.799676|sarlavha=Sheikh Mohamed bin Zayed reopens Qasr Al Hosn in Abu Dhabi|nashriyot=The National|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705050708/https://www.thenational.ae/uae/heritage/sheikh-mohamed-bin-zayed-reopens-qasr-al-hosn-in-abu-dhabi-1.799676}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.archdaily.com/916177/gehrys-guggenheim-abu-dhabi-set-to-begin-construction|sarlavha=Gehry's Guggenheim Abu Dhabi Set to Begin Construction|sana=2019-05-06|nashriyot=ArchDaily|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190701170345/https://www.archdaily.com/916177/gehrys-guggenheim-abu-dhabi-set-to-begin-construction}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.euronews.com/2019/04/19/the-latest-on-guggenheim-abu-dhabi-an-interview-with-richard-armstrong|sarlavha=The latest on Guggenheim Abu Dhabi: An interview with Richard Armstrong|sana=2019-04-19|nashriyot=euronews|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-06-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190630030230/https://www.euronews.com/2019/04/19/the-latest-on-guggenheim-abu-dhabi-an-interview-with-richard-armstrong}}&lt;/ref&gt;.

2009-yilda Abu-Dabi valiahd shahzodasi va Fransiyaning sobiq prezidenti [[Nicolas Sarkozy]] Emirates Palace mehmonxonasida [[Luvr Abu Dabi|Abu-Dabi Luvr]] uchun sotib olingan sanʼat, shuningdek, Fransiya milliy muzeylarining vaqtinchalik eksponatlaridan iborat koʻrgazma ochdi. Koʻrgazma Saadiyat orolidagi madaniyat hududida joylashgan muzeyning yangi maydonida qurilish ishlari boshlanishiga toʻgʻri keldi. Muzeyning ochilishi 2017-yil noyabr oyida boʻlib oʻtdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.louvreabudhabi.ae/|sarlavha=Louvre Abu Dhabi – See Humanity in a new light|muallif=Traffic Digital|nashriyot=Louvre Abu Dhabi – See Humanity in a new light|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-02|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190702164641/https://www.louvreabudhabi.ae/}}&lt;/ref&gt;.

Uning yordami nafaqat tasviriy sanʼatga, balki tilga ham tegishli. Shayx nabotiy sheʼriyatiga ishqiboz bo‘lgani uchun mamlakatda tez-tez sheʼrlar tanlovlarini qo‘llab-quvvatlab, baʼzilarini o‘z homiyligida o‘tkazadi&lt;ref name=&quot;автоссылка6&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/PersonalInterests.aspx|sarlavha=H.H.'s Biography|nashriyot=www.cpc.gov.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190419040534/https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/PersonalInterests.aspx}}&lt;/ref&gt;.
==== Ayollarning imkoniyatlarini kengaytirish ====

Ayollarning davlat xizmatida ishlashini ham rag‘batlantiradi. 2019-yilda u Amirlikdagi birinchi sertifikatlangan ayol o‘t o‘chiruvchilar sharafiga ziyofat uyushtirib, ayollarning „millat taraqqiyotidagi haqiqiy sheriklar va ishtirokchilar“ rolini taʼkidlab, „hozirgi kun uchun strategik rejalarni belgilab olishlarini“ taʼkidladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://gulfnews.com/uae/mohammad-bin-zayed--receives-first-certified-emirati-women-firefighters-1.1554747868230|sarlavha=Mohammad Bin Zayed receives first certified Emirati women firefighters|nashriyot=gulfnews.com|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190410115415/https://gulfnews.com/uae/mohammad-bin-zayed--receives-first-certified-emirati-women-firefighters-1.1554747868230}}&lt;/ref&gt;. Bundan tashqari, u BAAning koʻplab institutlari vakillari bilan muntazam uchrashuvlar oʻtkazib, ularning mamlakatga oʻzining yuksak intilishlariga erishishda yordam berish qobiliyatiga ishonch bildiradi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.albayan.ae/across-the-uae/news-and-reports/2017-08-29-1.3037142|sarlavha=محمد بن زايد: نجاحات الإماراتية تدل على أن ثقة زايد في محلها - البيان|muallif=أبوظبي- وام|nashriyot=www.albayan.ae|til=ar|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190708203915/https://www.albayan.ae/across-the-uae/news-and-reports/2017-08-29-1.3037142}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.emaratalyoum.com/local-section/other/2017-08-27-1.1022735|sarlavha=محمد بن زايد: المرأة نبض يسري في شرايين الوطن ورافد من روافد التقدم - محليات - أخرى - الإمارات اليوم|nashriyot=www.emaratalyoum.com|til=ar|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190708203914/https://www.emaratalyoum.com/local-section/other/2017-08-27-1.1022735}}&lt;/ref&gt;.

Uning rahbarligida BAA rasmiylari Malala uchun ixtisoslashtirilgan parvarish va transferlarni tashkil qilish uchun Pokiston hukumati bilan yaqindan hamkorlik qildi. 2013-yil may oyida Umraga ketayotib, Malala Abu-Dabida to‘xtab, BAA va Muhammad bin Zoidga yordam va qo‘llab-quvvatlaganliklari uchun minnatdorchilik bildirib, Abu-Dabi valiahdining roli islom taʼlimotlarining gumanitar jihatlarini taʼkidlaganini taʼkidladi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2012-10-14 |title=UAE sends medics to Pakistan to evacuate girl shot by Taliban |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-emirates-pakistan-idUSBRE89D0FV20121014 |access-date=2020-02-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160429001135/http://www.reuters.com/article/us-emirates-pakistan-idUSBRE89D0FV20121014 |archive-date=2016-04-29}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2012-10-09 |title=Taliban shoot Pakistani schoolgirl campaigning for peace |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/us-pakistan-schoolgirl-idUSBRE8980EB20121009 |access-date=2020-02-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170321091228/http://www.reuters.com/article/us-pakistan-schoolgirl-idUSBRE8980EB20121009 |archive-date=2017-03-21}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2012-10-15 |title=UPDATE 4-Pakistani schoolgirl shot by Taliban sent to UK for treatment |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/article/pakistan-girl-idUSL3E8LF3FE20121015 |access-date=2020-02-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190705054328/https://www.reuters.com/article/pakistan-girl-idUSL3E8LF3FE20121015 |archive-date=2019-07-05}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.gov.uk/government/news/uk-uae-and-pakistan-ministers-visit-hospital-where-malala-yousafzai-is-receiving-treatment|sarlavha=UK, UAE and Pakistan Ministers visit hospital where Malala Yousafzai is receiving treatment|nashriyot=GOV.UK|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705054327/https://www.gov.uk/government/news/uk-uae-and-pakistan-ministers-visit-hospital-where-malala-yousafzai-is-receiving-treatment}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.thenational.ae/uae/uae-medical-team-flying-taliban-shooting-victim-malala-to-uk-1.386548|sarlavha=UAE medical team flying Taliban-shooting victim Malala to UK|nashriyot=The National|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-08|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190708203915/https://www.thenational.ae/uae/uae-medical-team-flying-taliban-shooting-victim-malala-to-uk-1.386548}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.genderconcerns.org/news/3781/|sarlavha=The UK Foreign Secretary, William Hague, Emirati Foreign Minister, His Highness Sheikh Abdullah Bin Zayed and the Pakistani Interior Minister, Rehman - News - Gender Concerns International|nashriyot=www.genderconcerns.org|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705054325/http://www.genderconcerns.org/news/3781/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.thenational.ae/uae/education/malala-to-visit-and-thank-uae-leaders-for-help-1.361536|sarlavha=Malala to visit and thank UAE leaders for help|nashriyot=The National|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705054327/https://www.thenational.ae/uae/education/malala-to-visit-and-thank-uae-leaders-for-help-1.361536}}&lt;/ref&gt;.

=== Amirlik va prezidentlik ===
2022-yil 13-mayda 73 yoshida vafot etgan katta akasi Xalifaning vafotidan keyin Al Nahayon Abu-Dabi amiri bo‘ldi, ertasi kuni esa Birlashgan Arab Amirliklari prezidenti etib saylandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.bfm.ru/news/499906|sarlavha=Избран новый президент ОАЭ|qaralgan sana=2022-05-14|arxivsana=2022-05-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220514122200/https://www.bfm.ru/news/499906}}&lt;/ref&gt;. Shuningdek Al Nahayon bungacha ham Abu Dabida nufuzli lavozimlarda faoliyat yuritib kelgan edi.

=== Sport qiziqishlari ===
U lochinchilikning azaliy muxlisi boʻlib, lochinchilik va qushlarni oʻrganish maktabiga asos solgan. Muhammad ibn Zayd qadimiy anʼanani ommalashtirish va saqlashga harakat qiladi va bu anʼanani marhum otasidan&lt;ref name=&quot;автоссылка6&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/PersonalInterests.aspx|sarlavha=H.H.'s Biography|nashriyot=www.cpc.gov.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190419040534/https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/PersonalInterests.aspx}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.mbzfalconryschool.com/en/home|sarlavha=Mohamed Bin Zayed|nashriyot=www.mbzfalconryschool.com|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-07-05|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190705054327/http://www.mbzfalconryschool.com/en/home}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.arabianbusiness.com/uae-opens-world-s-first-school-teach-arab-falconry-traditions-657124.html|sarlavha=UAE opens world's first school to teach Arab falconry traditions|nashriyot=ArabianBusiness.com|til=en|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2016-12-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20161228150359/http://www.arabianbusiness.com/uae-opens-world-s-first-school-teach-arab-falconry-traditions-657124.html}}&lt;/ref&gt; o‘rgangan.

2019-yil mart oyida Abu-Dabida Butunjahon maxsus olimpiadasi boʻlib oʻtdi. Olimpiada davomida u birdamlikning muhimligi, shuningdek, ishtirokchilarning tadbir davomida ham, vatanlariga qaytganlaridan keyin ham vakolatlarini kuchaytirishini taʼkidladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://wam.ae/en/details/1395302750708|sarlavha=Mohamed bin Zayed receives Higher Committee, organisers of Special Olympics|nashriyot=wam|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-05-12|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190512232449/http://wam.ae/en/details/1395302750708}}&lt;/ref&gt;.

=== Nikoh va oila ===
Salama binti Hamdan ibn Muhammad Al Nahayonga uylangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.thefreelibrary.com/Shaikha+Fatima+receives+female+diplomats.-a0263957748|sarlavha=Shaikha Fatima receives female diplomats. - Free Online Library|nashriyot=www.thefreelibrary.com|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2018-11-21|arxivurl=https://web.archive.org/web/20181121192617/https://www.thefreelibrary.com/Shaikha+Fatima+receives+female+diplomats.-a0263957748}}&lt;/ref&gt;. Ularning toʻyi 1981-yilda boʻlib oʻtdi. Ularning toʻrt oʻgʻil va besh qizi bor&lt;ref name=&quot;автоссылка2&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/default.aspx|sarlavha=H.H.'s Biography|nashriyot=www.cpc.gov.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190419040151/https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/default.aspx}}&lt;/ref&gt;:

* Mariam binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Xolid ibn Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Shamsa binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Ziyob ibn Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Hamdan ibn Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Fotima binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Shamma binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon,
* Zayd ibn Muhammad ibn Zayid Al Nahayon,
* Hassa binti Muhammad ibn Zayd Al Nahayon&lt;ref name=&quot;автоссылка2&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/default.aspx|sarlavha=H.H.'s Biography|nashriyot=www.cpc.gov.ae|qaralgan sana=2020-02-24|arxivsana=2019-04-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190419040151/https://www.cpc.gov.ae/en-us/thecrownprince/HHsBiography/Pages/default.aspx}}&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
&lt;references responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
[[Turkum:Birlashgan Arab Amirliklari milliarderlari]]
[[Turkum:Birlashgan Arab Amirliklari Prezidentlari]]
[[Turkum:Mugunxva ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Mustaqillik ordeni kavalerlari (Qatar)]]
[[Turkum:Ummon ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Serbiya Respublikasi lentali ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Ummon harbiy ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Zayd ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:11-martda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>qyv9z6eu9idmzako00rarc0ix12au8k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Nord (Fransiya departamenti)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>881241</id>
    <revision>
      <id>5480904</id>
      <parentid>3719449</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:14:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:1|1|0 */</comment>
      <origin>5480904</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3495" sha1="a8wu99ucy9sntfmubq64wizulkame2w" xml:space="preserve">'''Nord''' ({{IPA-fr|nɔʁ|-|Fr-Paris--Nord.ogg}}; rasmiy {{Lang-fr|département du Nord}} ; Picard ; {{Lang-nl|Noorderdepartement}} , lit. &lt;nowiki&gt;&quot;&lt;/nowiki&gt; &lt;span&gt;Shimoliy departament&lt;/span&gt; &amp;#x27;) — [[Fransiya|Fransiyaning]] [[Belgiya]] bilan chegaradosh Hauts-de-France [[Fransiya mintaqalari|mintaqasidagi]] [[Fransiya departamentlari|departament]] . U Flandriya va Xaynaut tarixiy okruglarining gʻarbiy qismidan va Kembray yepiskopligidan tashkil topgan. Zamonaviy gerb Flandriya okrugidan meros boʻlib oʻtgan.

Nord — mamlakatning eng koʻp aholisi boʻlgan departamenti. 2019 yilda uning aholisi 2 608 346 kishi edi &lt;ref name=&quot;pop2019&quot;&gt;[https://www.insee.fr/fr/statistiques/fichier/6011060/dep59.pdf Populations légales 2019: 59 Nord], INSEE&lt;/ref&gt; U shuningdek, Fransiyaning [[Parij]], [[Lion]] va [[Marsel|Marseldan]] keyin toʻrtinchi yirik shahar hududi boʻlgan [[Lill]] metropolitenini (asosiy shahar va [[Fransiya departamentlari|departament]] prefekturasini) oʻz ichiga oladi. Boʻlim Fransiyaning bir qismi boʻlib, tarixan hududda [[Niderland tili|golland]] tilidagi fransuz flamand lahjasi ona tili sifatida soʻzlashiladi.

== Tarixi ==
Menapiy, Nerviy kabi Belga qabilalari keyinchalik Nord deb nomlanuvchi hududda qayd etilgan birinchi xalqlar edi.

4-5-asrlarda ''Galliya Belgikaning huddu'' [[Rim imperiyasi|Rim]] hukmdorlari Tungri kabi bu koridorning shimoli-sharqidagi german xalqlarini birlashtirib, Bononiya (Bulon)ning asosiy portidan Coloniyaga (Kyoln) yoʻlni taʼminladilar. Aslida, keyinchalik Nord deb atalgan hudud [[German tillari|german]] va [[Roman tillari|roman]] tillari oʻrtasidagi izoglossga (til chegarasi) aylandi. Mintaqaning 5-8-asrlarda sakson mustamlakasi, ehtimol izoglossni janubga siljitdi, shuning uchun 9-asrga kelib, [[Lill|Lilldan]] shimolda joylashgan koʻpchilik odamlar eski golland tili lahjasida gaplashdilar. Bu hududning joy nomlarida yaqqol saqlanib qolgan. 9-asrda Flandriya okrugi Fransiya tarkibiga kirgach, izogloss shimol va sharqqa koʻchib oʻtdi. &lt;ref name=&quot;Dutch&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.multilingual-matters.net/jmmd/023/0022/jmmd0230022.pdf|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20221009/http://www.multilingual-matters.net/jmmd/023/0022/jmmd0230022.pdf|arxivsana=2022-10-09|sarlavha=Dutch dialect}}&amp;nbsp;{{Small|(404&amp;nbsp;KB)}}&lt;/ref&gt;
[[Fayl:FlemishinDunkirkdistrict.PNG|left|thumb|200x200px| 1874 va 1972 yillarda Dunkerk okrugida soʻzlangan Gʻarbiy Flamand tilining koʻlami.]]
14-asrda hududning katta qismi [[Burgundiya]] gersogligi nazorati ostiga oʻtdi va keyingi asrlarda [[Niderlandiya (tarixiy viloyat)|Gabsburg Gollandiyasi]] (1482 yildan) va Ispaniya Gollandiyasi (1581) tarkibiga kirdi.

== Geografiyasi ==
Nord hozirgi Hauts-de-France [[Fransiya mintaqalari|mintaqasining]] bir qismidir va Fransiyaning Pas-de-Kale, Som va [[Aisne]] departamentlari, shuningdek [[Belgiya]] va [[Shimoliy dengiz]] bilan oʻralgan. Uning maydoni {{Convert|5742.8|km2|abbr=on}} . &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Comparateur de territoire − Comparez les territoires de votre choix - Résultats pour les communes, départements, régions, intercommunalités... {{!}} Insee|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/1405599?geo=DEP-59|qaralgan sana=2022-01-13|ish=www.insee.fr|til=fr}}&lt;/ref&gt; Bu Fransiya poytaxtidagi eng uzun departament boʻlib, 184 tani tashkil etadi&amp;nbsp;km shimoli-gʻarbda Fort-Filipdan janubi-sharqda Anorgacha.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda]]</text>
      <sha1>a8wu99ucy9sntfmubq64wizulkame2w</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480905</id>
      <parentid>5480904</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:15:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480905</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3494" sha1="ec5hdd2hceb89gf9fpl5abz2l4kcg4h" xml:space="preserve">'''Nord''' ({{IPA-fr|nɔʁ|-|Fr-Paris--Nord.ogg}}; rasmiy {{Lang-fr|département du Nord}} ; Picard ; {{Lang-nl|Noorderdepartement}} , lit. &lt;nowiki&gt;&quot;&lt;/nowiki&gt; &lt;span&gt;Shimoliy departament&lt;/span&gt; &amp;#x27;) — [[Fransiya|Fransiyaning]] [[Belgiya]] bilan chegaradosh Hauts-de-France [[Fransiya mintaqalari|mintaqasidagi]] [[Fransiya departamentlari|departament]] . U Flandriya va Xaynaut tarixiy okruglarining gʻarbiy qismidan va Kembray yepiskopligidan tashkil topgan. Zamonaviy gerb Flandriya okrugidan meros boʻlib oʻtgan.

Nord — mamlakatning eng koʻp aholisi boʻlgan departamenti. 2019 yilda uning aholisi 2 608 346 kishi edi&lt;ref name=&quot;pop2019&quot;&gt;[https://www.insee.fr/fr/statistiques/fichier/6011060/dep59.pdf Populations légales 2019: 59 Nord], INSEE&lt;/ref&gt; U shuningdek, Fransiyaning [[Parij]], [[Lion]] va [[Marsel|Marseldan]] keyin toʻrtinchi yirik shahar hududi boʻlgan [[Lill]] metropolitenini (asosiy shahar va [[Fransiya departamentlari|departament]] prefekturasini) oʻz ichiga oladi. Boʻlim Fransiyaning bir qismi boʻlib, tarixan hududda [[Niderland tili|golland]] tilidagi fransuz flamand lahjasi ona tili sifatida soʻzlashiladi.

== Tarixi ==
Menapiy, Nerviy kabi Belga qabilalari keyinchalik Nord deb nomlanuvchi hududda qayd etilgan birinchi xalqlar edi.

4-5-asrlarda ''Galliya Belgikaning huddu'' [[Rim imperiyasi|Rim]] hukmdorlari Tungri kabi bu koridorning shimoli-sharqidagi german xalqlarini birlashtirib, Bononiya (Bulon)ning asosiy portidan Coloniyaga (Kyoln) yoʻlni taʼminladilar. Aslida, keyinchalik Nord deb atalgan hudud [[German tillari|german]] va [[Roman tillari|roman]] tillari oʻrtasidagi izoglossga (til chegarasi) aylandi. Mintaqaning 5-8-asrlarda sakson mustamlakasi, ehtimol izoglossni janubga siljitdi, shuning uchun 9-asrga kelib, [[Lill|Lilldan]] shimolda joylashgan koʻpchilik odamlar eski golland tili lahjasida gaplashdilar. Bu hududning joy nomlarida yaqqol saqlanib qolgan. 9-asrda Flandriya okrugi Fransiya tarkibiga kirgach, izogloss shimol va sharqqa koʻchib oʻtdi. &lt;ref name=&quot;Dutch&quot;&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.multilingual-matters.net/jmmd/023/0022/jmmd0230022.pdf|arxivurl=https://ghostarchive.org/archive/20221009/http://www.multilingual-matters.net/jmmd/023/0022/jmmd0230022.pdf|arxivsana=2022-10-09|sarlavha=Dutch dialect}}&amp;nbsp;{{Small|(404&amp;nbsp;KB)}}&lt;/ref&gt;
[[Fayl:FlemishinDunkirkdistrict.PNG|left|thumb|200x200px| 1874 va 1972 yillarda Dunkerk okrugida soʻzlangan Gʻarbiy Flamand tilining koʻlami.]]
14-asrda hududning katta qismi [[Burgundiya]] gersogligi nazorati ostiga oʻtdi va keyingi asrlarda [[Niderlandiya (tarixiy viloyat)|Gabsburg Gollandiyasi]] (1482 yildan) va Ispaniya Gollandiyasi (1581) tarkibiga kirdi.

== Geografiyasi ==
Nord hozirgi Hauts-de-France [[Fransiya mintaqalari|mintaqasining]] bir qismidir va Fransiyaning Pas-de-Kale, Som va [[Aisne]] departamentlari, shuningdek [[Belgiya]] va [[Shimoliy dengiz]] bilan oʻralgan. Uning maydoni {{Convert|5742.8|km2|abbr=on}} . &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Comparateur de territoire − Comparez les territoires de votre choix - Résultats pour les communes, départements, régions, intercommunalités... {{!}} Insee|url=https://www.insee.fr/fr/statistiques/1405599?geo=DEP-59|qaralgan sana=2022-01-13|ish=www.insee.fr|til=fr}}&lt;/ref&gt; Bu Fransiya poytaxtidagi eng uzun departament boʻlib, 184 tani tashkil etadi&amp;nbsp;km shimoli-gʻarbda Fort-Filipdan janubi-sharqda Anorgacha.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda]]</text>
      <sha1>ec5hdd2hceb89gf9fpl5abz2l4kcg4h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kays dedi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>882615</id>
    <revision>
      <id>5480972</id>
      <parentid>5477841</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:27:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.113.216|37.61.113.216]] ([[User talk:37.61.113.216|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477841|5477841]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5480972</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7584" sha1="n142wbix5n1w647ybea99p6wwvb64bh" xml:space="preserve">{{AT|en|Kais Saied}}
'''Kays Said''' ( {{Lang|ar|قيس سعيد}} , b. Beni Xiyar (1958-yil 22-fevralda tugʻilgan) — tunislik huquqshunos va siyosatchi. U 2019-yil Tunisdagi prezidentlik saylovlarida mustaqil nomzod sifatida ishtirok etgan va ikkinchi turda [[Tunis|Tunisning]] 6-prezidenti etib saylangan.

Said Munsif Said va Lalla Zakyoning farzandi sifatida kamtarin va ziyoli oila muhitida voyaga yetdi. Uning amakisi Hisham Said dunyoga mashhur bolalar jarrohi bo‘lib, 1970-yillarda Tunisda siam egizaklarini ajratish bo‘yicha birinchi operatsiyani amalga oshirgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Qui est Kais Saied, l'infatigable marcheur, qui a emporté le premier tour de la présidentielle en Tunisie (Albüm fotoları)|qaralgan sana=17 Eylül 2019|ish=Leaders|til=Fransızca|url=https://www.leaders.com.tn/article/27968-qui-est-kais-saied-l-infatigable-marcheur-qui-a-emporte-le-premier-tour-de-la-presidentielle-en-tunisie-album-photos|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190921160635/https://www.leaders.com.tn/article/27968-qui-est-kais-saied-l-infatigable-marcheur-qui-a-emporte-le-premier-tour-de-la-presidentielle-en-tunisie-album-photos|arxivsana=21 Eylül 2019}}&lt;/ref&gt;

Kays Said oilali va uch farzandi bor.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Présidentielle 2019 : Biographie de Kais Saied, vainqueur du premier tour|qaralgan sana=17 Eylül 2019|url=http://www.webdo.tn/2019/09/16/presidentielle-2019-biographie-de-kais-saied-vainqueur-du-premier-tour/?fbclid=IwAR1Haet2coLlvsi7DbnF5J78zw-dCfXeX68z9Z25AGoRJpAfgt6pDii4zVU|sana=16 Eylül 2019|til=Fransızca|ish=Webdo|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191018173850/http://www.webdo.tn/2019/09/16/presidentielle-2019-biographie-de-kais-saied-vainqueur-du-premier-tour/?fbclid=IwAR1Haet2coLlvsi7DbnF5J78zw-dCfXeX68z9Z25AGoRJpAfgt6pDii4zVU|arxivsana=18 Ekim 2019}}&lt;/ref&gt;

U Said [[Tunis Üniversitesi|Université de Tunis]] professori, 1990-1995 yillarda Tunis Konstitutsiyaviy ittifoqi Bosh kotibi bo‘lib ishlagan va 1995 yildan beri tashkilot vitse-prezidenti lavozimida ishlab kelmoqda.

2010-2011 yillarda Tunis inqilobida qatnashgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Avec l’austère Kaïs Saïed, la Tunisie sur la corde raide|url=https://www.liberation.fr/planete/2019/09/16/avec-l-austere-kais-saied-la-tunisie-sur-la-corde-raide_1751698|til=Fransızca|ish=Libération.fr|qaralgan sana=17 Eylül 2019|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190920233530/https://www.liberation.fr/planete/2019/09/16/avec-l-austere-kais-saied-la-tunisie-sur-la-corde-raide_1751698|arxivsana=20 Eylül 2019}}&lt;/ref&gt; Said, shuningdek, Sus universitetining huquq fakulteti dekani boʻlib ishlagan, [[Arab davlatlari uyushmasi|Arab Ligasi]] va Inson huquqlari boʻyicha Arab institutida huquqshunos boʻlib ishlagan va 2014-yilda [[Tunis Konstitutsiyasi|Tunis Konstitutsiyasini]] qayta koʻrib chiqish uchun tashkil etilgan qoʻmitaning ekspert aʼzosi boʻlgan.&lt;ref name=&quot;diwan2&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Kaïs Saïed|qaralgan sana=9 Mayıs 2017|sana=29 Kasım 2013|ish=arabesque.tn|til=ar|url=http://www.arabesque.tn/ar/actualite/السيرة-الذاتية-لقيس-سعيد-المرشح-لرئاسة-الحكومة?id=7666|arxivurl=https://web.archive.org/web/20140301161418/http://www.arabesque.tn/ar/actualite/%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%8A%D8%B1%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B0%D8%A7%D8%AA%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D9%82%D9%8A%D8%B3-%D8%B3%D8%B9%D9%8A%D8%AF-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1%D8%B4%D8%AD-%D9%84%D8%B1%D8%A6%D8%A7%D8%B3%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%83%D9%88%D9%85%D8%A9?id=7666|arxivsana=1 Mart 2014}}&lt;/ref&gt;

== 2019 yil Prezident saylovi ==
Said 2019-yilgi Tunis prezidentlik saylovlarida e'lon qilingan birinchi nomzodlardan biri edi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Kais Saïd, candidat à la présidentielle de 2019|qaralgan sana=24 Ocak 2019|sana=3 Aralık 2018|til=Fransızca|ish=webmanagercenter.com|url=https://directinfo.webmanagercenter.com/2018/12/03/tunisie-kais-said-candidat-aux-elections-presidentielles-de-2019/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190720214811/https://directinfo.webmanagercenter.com/2018/12/03/tunisie-kais-said-candidat-aux-elections-presidentielles-de-2019/|arxivsana=20 Temmuz 2019}}&lt;/ref&gt;. Mustaqil ijtimoiy konservator sifatida u yosh saylovchilarga murojaat qilishga harakat qildi&lt;ref name=&quot;lepoint&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Tunisie : Kaïs Saïed, un Robespierre en campagne |publisher=Le Point |url=https://www.lepoint.fr/afrique/tunisie-kais-saied-un-robespierre-en-campagne-11-09-2019-2335234_3826.php |access-date=17 Eylül 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210929133101/https://www.lepoint.fr/afrique/tunisie-kais-saied-un-robespierre-en-campagne-11-09-2019-2335234_3826.php |archive-date=29 Eylül 2021}}&lt;/ref&gt;. Uning siyosatlaridan biri fuqarolarni qayta saylanishga chaqirishlarini qo'llab-quvvatlash edi, ular saylov orqali hokimiyatga keltirdilar&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Présidentielle en Tunisie – Kaïs Saïed : &quot;Je ne serai candidat d'aucun parti&quot;|nashriyot=jeuneafrique.com|til=Fransızca|qaralgan sana=24 Haziran 2019|sana=26 Ekim 2018|url=https://www.jeuneafrique.com/654112/politique/presidentielle-en-tunisie-kais-saied-je-ne-serai-candidat-daucun-parti/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190929045547/https://www.jeuneafrique.com/654112/politique/presidentielle-en-tunisie-kais-saied-je-ne-serai-candidat-daucun-parti/|arxivsana=29 Eylül 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Kaïs Saïed&amp;nbsp;: &quot;Je me présenterai aux présidentielles en tant qu'indépendant&quot;|nashriyot=webdo.tn|til=Fransızca|sana=23 Mart 2019|qaralgan sana=24 Haziran 2019|url=http://www.webdo.tn/2019/03/23/kais-saied-je-me-presenterai-aux-presidentielles-en-tant-quindependant/|arxivurl=https://web.archive.org/web/20190328040515/http://www.webdo.tn/2019/03/23/kais-saied-je-me-presenterai-aux-presidentielles-en-tant-quindependant/|arxivsana=28 Mart 2019}}&lt;/ref&gt;.Said saylovchilarga mavjud muammolarning aksariyati &quot;ba'zi konstitutsiyaviy qoidalarga rioya qilmaslik&quot; bilan bog'liqligini aytdi. U &quot;ma'naviy yoki moddiy&quot; korruptsiyaga qarshi kurashish taklifini ilgari surdi.

2019-yil iyun oyida ''Achara Al Magharibi'' gazetasiga bergan intervyusida ''Said'' [[Oʻlim jazosi|o'lim jazosini]] qo'llab-quvvatlashini bildirdi. Bundan tashqari, [[Gomoseksuallik|gomoseksualizm]] xorijiy davlatlar tomonidan moliyalashtirilishi va rag'batlantirilishini aytib, o'z intervyusida shunday dedi:{{Ksöz|Belirli evlerin yabancılar tarafından kiralandığı söylendi... Homoseksüellik tarih boyunca mevcut oldu, ama bazıları homoseksüelliği yaymak istiyorlar.|author=Kays Said|source=&lt;ref&gt;{{Web kaynağı | url = http://www.businessnews.com.tn/Kaïs-Saïed--j’éliminerai-les-élections-législatives-et-je-suis-pour-la-peine-de-mort,520,88453,3 | başlık = Kaïs Saïed : j'éliminerai les élections législatives et je suis pour la peine de mort | tarih = 11 Haziran 2019 | alıntı = On m’a dit que certaines maisons étaient louées par des parties étrangères…les homosexuels ont existé à travers l’histoire mais certains veulent répandre l’homosexualité | dil = Fransızca | website = businessnews.com.tn |erişimtarihi= 12 Haziran 2019 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190725174737/https://www.businessnews.com.tn/Ka%25C3%25AFs-Sa%25C3%25AFed--j%25E2%2580%2599%25C3%25A9liminerai-les-%25C3%25A9lections-l%25C3%25A9gislatives-et-je-suis-pour-la-peine-de-mort,520,88453,3 | arşivtarihi = 25 Temmuz 2019 | ölüurl =hayır}}&lt;/ref&gt;|publication=Achara Al Magharibi}}

== Havolalar ==

[[Turkum:1958-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>n142wbix5n1w647ybea99p6wwvb64bh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Oʻrta Yer dengizi mintaqasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>884804</id>
    <revision>
      <id>5480882</id>
      <parentid>5307604</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:06:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|1|0 */</comment>
      <origin>5480882</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12359" sha1="ta2cun7r83g54k23cont3anm2x4p33u" xml:space="preserve">[[Fayl:Mediterranean_Region_in_Turkey.svg|right|thumb|400x400px| Oʻrta yer dengizi mintaqasi Oʻrta yer dengizi sohillari va Turkiyaning janubini qamrab olgan. ]]
'''Oʻrta Yer dengizi mintaqasi''' [[Turkiya|Turkiyaning]] yetti geografik mintaqasidan biridir. [[Onadoʻli|Onadoʻli]] janubida [[Oʻrta dengiz|Oʻrta Yer dengizi]] sohillari boʻylab choʻzilgan. Kengligi 120-180&amp;nbsp;kilometrlar orasida farq qiladi. Gʻarbda va shimoli-gʻarbda [[Aegean mintaqasi|Egey mintaqasi]], shimolda Markaziy Anadolu mintaqasi, sharqda Janubi- Sharqiy Anadolu mintaqasi va janubda [[Oʻrta dengiz|Oʻrta Yer dengizi]] mavjud. Janubi-sharqdan [[Suriya]] bilan chegaradosh. [[Turkiya|Turkiyaning]] boshqa mintaqalarida boʻlgani kabi, Oʻrta Yer dengizi mintaqasida ham mintaqa va maʼmuriy birlik boʻlgan viloyatlar chegaralari toʻliq mos kelmaydi.

=== Geolokatsiya ===
Oʻz nomini janubda dengizdan olgan Oʻrta Yer dengizi mintaqasi shimoli-gʻarbda [[Aegean mintaqasi|Egey mintaqasi]], shimolda Markaziy Anadolu mintaqasi, shimoli-sharqda Sharqiy Anadolu mintaqasi va sharqda Janubi-Sharqiy Anadolu mintaqasi bilan qoʻshnidir.

[[Sohil]] uzunligi sharqdagi [[Suriya]] chegarasidan gʻarbdagi [[Marmaris|Marmarisgacha]] boʻlgan 1542 kilometrni tashkil etadi.

=== Yer tuzilishi ===
[[Fayl:Reservoir-in-Taurus-Mountains.jpg|thumb|160x160px| Gʻarbiy Toros, Antaliya]]
[[Fayl:051_Göksu.07.2006_resize.JPG|thumb|160x160px| Goʻksu daryosi]]
[[Fayl:Lake_Beysehir_NASA.jpg|thumb|160x160px| Turkiyaning eng katta chuchuk suvli koʻli Beyshehir koʻli]]
[[Fayl:Kalesinden-1-vpolat.jpg|thumb|160x160px| Alaniya yaqinidagi burun]]
Oʻrta Yer dengizi mintaqasining relyefi juda togʻli va qoʻpol. [[Tavr togʻlari|Toros togʻlari]] mintaqaning relyef shakllarining asosiy chiziqlarini belgilaydi. Antaliya koʻrfazining ikkala tomonida joylashgan [[Tavr togʻlari|Gʻarbiy Toros togʻlari]] shimoldagi Koʻllar mintaqasida birlashadi va birlashadi. Teke yarim orolining gʻarbiy qismida paydo boʻlgan Gʻarbiy Toros togʻlari Taşeli platosigacha choʻzilgan.

Odatda [[Ohaktoshlar|ohaktosh]] va [[ofiyolit]] jinslaridan tashkil topgan bu togʻlar yorilish va burmalangan tuzilishni koʻrsatadi. Gʻarbiy Toros togʻlarining eng baland nuqtasi Bey togʻlaridagi 3096 m balandlikdagi [[Kızlar Sivrisi Tepesi|Qizlar Sivrisi tepaligidir]] . Goʻller mintaqasining ohaktosh shakllanishi, tik togʻlarning oʻrtacha balandligi 2000-2005 m. Yuqori massalar orasida Avlan, Goʻrdes va [[Tol|Söğüt]] kabi [[karst]] kelib chiqqan piyola shaklidagi chuqurlar mavjud.

Bu boʻlim [[Gʻor|choʻkmalar, chuqurliklar, gʻorlar]], yer osti soylari, sutan va vokluz buloqlari kabi [[Karst|karstik]] shakllarga ham boy.

Turkiyaning Beyshehir va [[Eğirdir Gölü|Eğirdir]] kabi yirik chuchuk suvli koʻllari shu yerda joylashgan. [[Tavr togʻlari|Gʻarbiy Toros togʻlari]] tik yon bagʻirlaridan tushayotgan moʻl-koʻl suvli oqimlar bilan parchalanib ketgan va odatda boʻylama boʻylab choʻzilgan chuqur vodiylar paydo boʻlgan. Markaziy Toros togʻlari janubi-gʻarbda Taşeli platosi va shimoli-sharqda Uzunyayla oʻrtasida choʻzilgan. Bu qismdagi asosiy baland massalar gʻarbdan sharqqa Bolkar togʻlari, [[Aydos Dağları|Aydos togʻlari]], [[Antitavr|Aladagʻlar]], Taxtali togʻlari va Binbogʻa togʻlaridir .

Markaziy Toros togʻlarining eng baland nuqtasi [[Demirkazık Tepesi|Demirkazik tepaligi]] boʻlib, [[Antitavr|Ala togʻlarida]] 3756 m ga etadi. Markaziy Toros togʻlari Uzunyaylaʼda 1500 m balandlikdagi platoga aylanadi. Markaziy Toros togʻlari shimoldan janubga qarab oqadigan moʻl-koʻl suvli oqimlar bilan parchalanadi. Goksu, 130&amp;nbsp;km uzunlikdagi Limonlu oqimi va Tarsus oqimi asosiy hisoblanadi. Bu soylar [[Ohaktoshlar|ohaktoshdan]] hosil boʻlgan togʻlar oraligʻida 1000 metr chuqurlikdagi vodiylarni ochib, hudud sirt shakllarining qoʻpol koʻrinishga ega boʻlishiga olib keladi.

Nur togʻlari Toros togʻ tizimining eng janubiy qismini tashkil qiladi [[Iskandarun|va Iskandar koʻrfazining]] sharqida tik devor kabi koʻtariladi. Bu togʻlarning Janubi-Sharqiy Toros togʻlarining boshi boʻlgan Ahir togʻlariga yaqinlashgan nuqtasida balandligi 2200 m. [[Osmaniye (viloyat)|Usmoniyaning]] janubi-sharqida Daz tepaligi 2200 m. Doʻrtyolning sharqida Migʻir tepaligi 2243 metr balandlikda.

[[Livan]] erlaridan kelib chiqqan, shimolga oqib, [[Antokiya|Antakya]] yaqinida gʻarbga tik burchak ostida burilib, [[Osi daryosi|Orontes daryosi]] Amik tekisligining janubi-gʻarbiy uchidagi keng vodiydan oʻtadi va Samandagʻi yaqinida Oʻrta yer dengiziga quyiladi.

[[Chukurova]] sharqda Amanos togʻlari va gʻarbda Markaziy Toros togʻlari bilan chegaradosh. Bu keng tekislik gʻarbda [[Allyuviy|Seyhan]] va sharqda Jayhan daryolari tomonidan olib borilgan allyuviumlardan hosil boʻlgan katta [[delta]] tekisligidir. [[Chukurova|Chukurovaning]] shimoliy qismlari bu ikki daryoning shoxlari bilan joylarda parchalangan [[Yassitogʻlik|plato]] koʻrinishiga ega; boshqa tomondan, janubda bir xil boʻladi. Mintaqadagi eng muhim daryolar [[Osi daryosi|Asi]], Jayhan va Seyhan daryolari va sharqdan gʻarbga qarab navbati bilan Göksu, Köprü Suyu, Aksu, Esem va Dalaman daryolaridir.

Asosiy tabiiy koʻllar — Beyshehir, [[Eğirdir Gölü|Eğirdir]], Burdur va Sugʻla . Sohilda turli oʻlchamdagi koʻplab [[Laguna|lagunalar]] mavjud. Eng muhim sunʼiy koʻllar Seyhan, Chatalan [[Seyhan|,]] Aslantash va Menzelet [[Toʻgʻon|toʻgʻon]] koʻllaridir.

Oʻrta yer dengizi qirgʻoqlari odatda Qora dengiz sohillariga oʻxshaydi, chunki ular kamroq chuqurchaga kiradi va keng yoylar chizadi; qirgʻoq tokchalari ham kam uchraydi. Mintaqaning eng gʻarbiy qismida, togʻlar qirgʻoqqa perpendikulyar choʻzilganligi sababli, [[Egey dengizi|Egey]] qirgʻoqlariga oʻxshash yanada chuqurlashtirilgan qirgʻoq tipi mavjud. Bu qirg‘oqlar yaqinda dengiz sathining ko‘tarilishi natijasida vujudga kelgan deb taxmin qilinadi. Ushbu balandlik tufayli qoʻpol qirgʻoqqa joylashtirilgan kichik [[Koʻrfaz|koylar]], [[Orol|orollar]] va [[Yarim orol|yarim]] orollar paydo boʻlgan.

=== Iqlim ===
Oʻrta Yer dengizi iqlimi Oʻrta er dengizi, Egey qirgʻoqlari va Marmara dengizi atrofida kuzatiladi. Bu iqlimda yoz issiq va quruq. Qishi issiq va yomgʻirli, yoz va qishda yogʻingarchilik miqdori oʻrtasida katta farq [[Kontinental iqlim|yoʻq. Ichkarida kontinental iqlim]] kuzatiladi.

=== Flora ===
Togʻlarning dengizga qaragan yon bagʻirlarida iqlim tipi mavjud boʻlib, u yerlarda [[Makvis|makkis]] va baland oʻrmonlar, ularning orqasida esa er taʼsiri kuchaygan chuqurlik maydonlari bilan qoplangan. Biroq, Oʻrta Yer dengizi taʼsiridan kelib chiqqan holda, bu qismlardagi iqlim Markaziy Anadoludagi kabi qattiq kontinental xususiyatlarga ega emas. Eng issiq oyning oʻrtacha qiymati qirgʻoqlarda 27-28.&amp;nbsp;°C, ichki qismlar 23-25&amp;nbsp;°C; eng sovuq oyning oʻrtacha qirgʻogʻida 10.&amp;nbsp;°C atrofida boʻlganda, ichki qismda 1,5-2&amp;nbsp;° C ga tushadi. Xuddi shunday, qirgʻoqlarda yillik oʻrtacha harorat 18-20.&amp;nbsp;°C, ichkarida 12-14&amp;nbsp;°C. Yana Turkiyaning eng yuqori oʻrtacha harorati bu yerda [[Mersin]] shahar markazidagi muhit harorati yiliga 22.&amp;nbsp;°C. Shu tariqa turizm rivojlandi. Turizm mintaqaning muhim hayotiy manbalaridan biridir. Shu bilan birga, oʻsimliklar iqlim sharoitiga koʻra makviya boʻlib, shu bilan birga yozi issiq va quruq, qishi esa issiq va yomgʻirli boʻladi. Lekin bu hududda oʻrtacha harorat yozda 18°—30°, qishda 8°—10° gacha boʻladi. Oʻsimliklari [[Makvis|makki]], dafna, karabuak, [[zaytun]] kabi choʻzilgan va kalta daraxtlardan iborat. Biroq, bu daraxtlar oʻrmon daraxtlariga qaraganda issiq va sovuqqa chidamli.

== Viloyatlar ==
Oʻrta Yer dengizi mintaqasi chegaralaridagi viloyatlar:

* [[Adana]]
* [[Antaliya]]
* [[Burdur (viloyat)|Burdur]]
* [[Hatay (viloyat)|Hatay]]
* [[Isparta (viloyat)|Isparta]]
* [[Mersin|Mirtl]]
* [[Osmaniye (viloyat)|Usmoniya]]
* Koniyaning [[Ahırlı|Beyshehir]], Seydişehir, Bozqir, Toshkent, Hadim, Derebucak, Yalihuyuk va [[Koʻniya|Ahirli]] tumanlari
* [[Marʼash|Qahramanmaraş]] (Afshin va Elbiston tumanlaridan tashqari). Bu tumanlar Sharqiy Anadoluda joylashgan.)
* [[Karaman (viloyat)|Karamanning]] markaziy tumani va Ayranji tumanlarining baʼzi qismlari Ermenek, Sarıveliler, Başyayla
* [[Afyonkarahisar (viloyat)|Afyonkarahisarning]] [[Başmakçı|Başmakchi]], Dinar va Dazqiri tumanlari
* [[Acıpayam|Denizlining]] [[Denizli|Acıpayam]], Chameli, Bozkurt va Beyagach tumanlari
* [[Gaziantep|Gaziantepning]] Islahiye va Nurdagi tumanlari
* [[Çamardı|Nigʻdening Chamardi]] va Ulukishla tumanlari

== Aholi va turar joy ==
[[Fayl:Antalya_falezler.jpg|thumb|160x160px| Mintaqa bilan aniqlangan shahar Antaliya]]
2007 yilgi aholini roʻyxatga olish natijalariga koʻra, Oʻrta yer dengizi mintaqasi aholisi taxminan 8,9 million kishini tashkil qiladi. Oʻrta yer dengizi mintaqasi bizning qirgʻoqboʻyi mintaqalariga qaraganda kamroq aholi yashaydi. [[Aholi zichligi]] eng past boʻlgan joylar Teke va Taseli platosi va togʻli hududlardir. Oʻrta yer dengizi mintaqasi nam va qurgʻoqchil boʻlmagan hudud boʻlgani sababli, aholi tarqoq.

== Turizm ==
Viloyatning sohilbo‘yi hududidagi qulay iqlim sharoiti, tabiiy go‘zalliklari va tarixiy boyliklari turizmni rivojlantirish imkonini berdi. Antaliya boʻlimi dengiz va tarixiy turizmi bilan ajralib turadi. [[Antaliya]], Alaniya, Side, Kash va Kalkan [[Kaş (Antalya)|bu]] boʻlimda dengiz turizmi rivojlangan markazlardir. Oʻrta yer dengizi tsivilizatsiyasining ramzi boʻlgan Olimpus va Patara kabi tarixiy shahar xarobalari muhim turistik diqqatga sazovor joylardir. Mintaqadagi katta maydonni, xususan Damlatosh va İnsuyu va Jannat-Jahannamni qamrab olgan karst shakllari tabiiy mo&lt;nowiki&gt;''&lt;/nowiki&gt;jizalardir. Ko‘plab milliy bog‘lar, xalqaro tanlov va festivallarga bo‘lgan qiziqishning haddan tashqari oshishi mintaqada turizmni rivojlantirishga xizmat qilmoqda.

Adana boʻlimiga qarashli [[Mersin]], [[Adana]] va [[Hatay (viloyat)|Hatay]] viloyatlarida dengiz, tarix, tabiat va ayniqsa [[Gastronomik turizm|gastronomiya turizmi]] rivojlangan. Soʻnggi yillarda mintaqa faqat gastronomiya turizmi uchun 3 millionga yaqin mehmonni qabul qildi. &lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://ekonomi.haber7.com/ekonomi/haber/2894580-3-milyon-kisi-gastronomi-icin-seyahat-ediyor|sarlavha=Arşivlenmiş kopya|qaralgan sana=19 Ocak 2020|arxivurl=https://web.archive.org/web/20191208062457/http://ekonomi.haber7.com/ekonomi/haber/2894580-3-milyon-kisi-gastronomi-icin-seyahat-ediyor|arxivsana=8 Aralık 2019}}&lt;/ref&gt; Mintaqaning mashhur taomlarini tayyorlaydigan koʻplab restoranlardan tashqari, soʻnggi yillarda ijtimoiy tarmoqlar tufayli bu shaharlarning koʻcha lazzatlariga qiziqish keskin ortdi. Gastronomik turizm bilan bir qatorda Mersindagi [[Yapraklı koy|Yaprakli]] koʻrfazi, Kızkalesi va Tisan koʻrfazi, Adanadagi [[Karataş, Amasya|Karatash]] va [[Yumurtalık, Adana|Yumurtalik]] plyajlari, Hataydagi Arsuz plyajlari har yili dengiz turizmi uchun koʻp odamni jalb qilmoqda. Bu hududlardagi joylar va shahar markazlaridagi Adana arxeologiya muzeyi va Mersin arxeologiya muzeyi muzeylari kabi koʻplab muzeylar mahalliy va xorijiy sayyohlarning diqqat markazida boʻlib, mintaqadagi tarixiy turizmning muhim yoʻnalishlari boʻlishda davom etmoqda.

== Taomlar ==

* Dukkakli salat
* Mahluta shoʻrva
* [[Çakıldaklı çorba|Toshli shoʻrva]]
* Togʻga shoʻrva
* Tirsik shoʻrva
* [[Gülgas|Gulgas]]
* Babagannush
* [[Fıstıklı Köfte|Pista bilan köfte]]
* [[Mercimekli köfte|Yasmiq goʻshti]]
* Toʻldirilgan köfte
* [[Etli kömbe|Goʻshtli kombe]]
* Bepusht
* bosh paqir
* botgan
* [[Antakya Böreği|Antakya pirojnoe]]
* [[“Kunafa” shirinligi|Kunefe]]
* Semolina deserti
* [[Kuşkonmaz çorbası|Qushqoʻnmas shoʻrva]]
* [[Tahinli Antalya piyazı|Tahini Antaliya piyaz]]
* Radica salatasi
* [[Bal kabağı dolması|Toʻldirilgan qovoq]]
* [[Kahramanmaraş tarhanası|Qahramanmaraş tarhana]]
* toʻldirilgan mumbar
* [[Muzqaymoq]]
* [[Adana kebabı|Adana kabobi]]
* Tantuni
* sindirish

== Yana qarang ==

* Turkiyaning geografik mintaqalari

==Manbalar==
{{Manbalar}}
{{Turkiya-geo-stub}}
[[Turkum:Oq dengiz]]
[[Turkum:Usmoniylar imperiyasi]]
[[Turkum:Sog'ut]]
[[Turkum:Adana viloyatidagi qishloqlar]]
[[Turkum:Turkiya tarixi]]</text>
      <sha1>ta2cun7r83g54k23cont3anm2x4p33u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:TajikUzbekMother</title>
    <ns>2</ns>
    <id>889829</id>
    <revision>
      <id>5480765</id>
      <parentid>3546452</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:38:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Dushanbe_Presidential_Palace_01.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Wdwd|Wdwd]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Dushanbe Presidential Palace 01.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480765</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1142" sha1="0cqz6en0daite0o43ckjm0thjo5984m" xml:space="preserve">[[ru:Участник:TajikUzbekMother]]
[[tg:Корбар:TajikUzbekMother]]
[[en:User:TajikUzbekMother]]
&lt;small&gt;{{userlinks-rights|TajikUzbekMother}}&lt;/small&gt;

== Men sizman, do'stlar! ==
[[Fayl:Val de Funes cun la Odles d'auton Südtirol 2.jpg|center|thumb|519x519px|Go'zallik, toza havo - hayotingizdagi muvaffaqiyat kaliti!]]
Salom! Men yangiman, balki kelajakda [[Tojikiston|Tojikistondan]] ruscha Vikipediyaning eski aʼzosi boʻlarman. Men [[Dushanbe|Dushanbeda]] tug‘ilganman. Men sportchilar, musiqachilar, musiqa guruhlari haqida turli formatdagi maqolalar yozishni yoqtiraman. Men ham tabiat haqida yozishni yoqtiraman.

Men o'zim musulmonman!

Men turli mavzularda ko'plab maqolalar yozmoqchiman. Qaerdadir xato qilgan bo'lsam yoki noto'g'ri tarjima qilgan bo'lsam tuzatishga yordam bering.

== Men tomonidan yaratilgan maqolalar ==

=== Aktyorlar ===

=== Musiqachilar ===

* [[Andro]]
* [[Flogging Molly]]
* [[Arseniy Borodin]]

=== Janrlar ===

* [[Mumble-rep]]

=== Yozuvchilar ===

=== Sportchilar ===

=== Sayyora ===

== Rus tilidan tarjima qilingan ==

* [[:es:Yanix|Yanix]] — ба испанӣ!

== Musiqa albomlar ==</text>
      <sha1>0cqz6en0daite0o43ckjm0thjo5984m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rasmiy tillarda nomlari koʻrsatilgan mamlakatlar roʻyxati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>892603</id>
    <revision>
      <id>5480771</id>
      <parentid>5188773</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:48:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HapHaxion</username>
        <id>29612</id>
      </contributor>
      <origin>5480771</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="81426" sha1="8spfvr8w5c33pkvvc0k74x82iv3ln0i" xml:space="preserve">Quyidagi oʻzbek va tegishli davlatlarning rasmiy/[[Dunyo tillari|davlat tillari]]dagi nomlari bilan [[Davlatlar roʻyxati|dunyo davlatlari]]ning alifbo tartibida roʻyxati keltirilgan.
[[Tasvir:Flag-map of the world.svg|thumb|350px|&lt;center&gt;Dunyo xaritasi (2023-yil)]]

==A==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Abxaziya bayrogʻi}} [[Abxaziya]]&lt;ref&gt;Abxaziya dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan Gruziyaning bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Abxaziya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Suxumi]]
|[[Abxaz tili|Abxazcha]]
|Аԥсны
|Аԥсны Аҳәынҭқарра
|Аҟәа
|-
|[[Ruscha]]
|Абхазия
|Республика Абхазия
|Сухуми
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Avstraliya}}
|[[Avstraliya Ittifoqi]]
|[[Kanberra]]
|[[Inglizcha]]
|Australia
|Commonwealth of Australia
|Canberra
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Avstriya}}
|[[Avstriya Respublikasi]]
|[[Vena]]
|[[Nemischa]]
|Österreich
|Republik Österreich
|Wien
|-
|&lt;center&gt;{{Azor orollari bayrogʻi}} [[Azor orollari]]&lt;ref&gt;Azor orollari — Portugaliyaning Atlantika okeanidagi muxtor hududi.&lt;/ref&gt;
|[[Azor orollari|Azor orollari muxtor hududi]]
|[[Ponta-Delgada]]
|[[Portugalcha]]
|Açores
|Região Autónoma dos Açores
|Ponta Delgada
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Aland Orollari bayrogʻi}} [[Aland orollari]]&lt;ref&gt;Aland orollari — Finlandiyaning muxtor hududi boʻlib, maxsus xalqaro shartnoma asosida boshqariladi.&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Mariyexamn]]
|[[Shvedcha]]
|Åland
|Landskapet Åland
|Mariehamn
|-
|[[Fincha]]
|Ahvenanmaa
|Ahvenanmaan maakunta
|Maarianhamina
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Albaniya}}
|[[Albaniya Respublikasi]]
|[[Tirana]]
|[[Alban tili|Albancha]]
|Shqipëria
|Republika e Shqipërisë
|Tiranë
|-
|&lt;center&gt;{{Ambazoniya Federativ Respublikasi}} [[Ambazoniya]]&lt;ref&gt;Hozirda BMTga aʼzo boʻlgan birorta davlat tomonidan tan olinmagan&lt;/ref&gt;
|[[Ambazoniya|Ambazoniya Federativ Respublikasi]]
|[[Buea]]
|[[Inglizcha]]
|Ambazonia
|Federal Republic of Ambazonia
|Buea
|-
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;5&quot; |&lt;center&gt;{{AQSh bayrogʻi}} [[Amerika Qoʻshma Shtatlari]]
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Vashington]]
|[[Inglizcha]]
|United States; America
|United States of America
|Washington D.C.
|-
|[[Ispancha]]
|Estados Unidos; América
|Estados Unidos de América
|Washington, D. C.
|-
|[[Fransuzcha]]
|États-Unis; Amérique
|États-Unis d'Amérique
|Washington, D.C.
|-
|[[Gavayi tili|Gavaycha]]
|ʻAmelika Hui Pū ʻia; Amelika
|He ʻāina ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻia
|Wakinekona, D.C.
|-
|[[Samoa (til)|Samoacha]]
|Iunaite Sitete; Amerika
|Iunaite Sitete o Amerika
|Uasigitone D.C
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Amerika Samoasi bayrogʻi}} [[Amerika Samoasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Pago-Pago]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|American Samoa
|Pago Pago
|-
|[[Samoa tili|Samoacha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Amerika Sāmoa
|Pago Pago
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Angilya bayrogʻi}}[[Angilya]]&lt;ref&gt;Angilya — Buyuk Britaniyaning dengizorti hududi&lt;/ref&gt;
|[[Valli]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Anguilla
|The Valley
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Angola}}
|[[Angola Respublikasi]]
|[[Luanda]]
|[[Portugalcha]]
|Angola
|República de Angola
|Luanda
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Andorra}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Andorra Knyazligi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Andorra-la-Velya]]
|[[Katalan tili|Kataloncha]]
|Andorra
|Principat d’Andorra
|Andorra la Vella
|-
|[[Ispancha]]
|Andorra
|Principado de Andorra
|Andorra la Vieja
|-
|[[Fransuzcha]]
|Andorre
|Principauté d’Andorre
|Andorre-la-Vieille
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Antigua va Barbuda}}
|[[Sent-Jons]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Antigua and Barbuda
|Saint John’s
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Argentina}}
|[[Argentina Respublikasi]]
|[[Buenos-Ayres]]
|[[Ispancha]]
|Argentina
|República Argentina
|Buenos Aires
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Armaniston}}
|[[Armaniston Respublikasi]]
|[[Yerevan]]
|[[Arman tili|Armancha]]
|Հայաստան
|Հայաստանի Հանրապետություն
|Երևան
|-
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Aruba}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Oranyestad]]
|[[Niderlandcha]]
|Aruba
|Land Aruba
|Oranjestad
|-
|[[Papyamento]]
|Aruba
|Pais Aruba
|Oranjestad
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|&lt;center&gt;{{Afgʻoniston bayrogʻi}} [[Afgʻoniston]]
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Afgʻoniston|Afgʻoniston Islom Amirligi]]
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Kobul]]
|[[Pushtu tili|Pushtu]]
|افغانستان
|د افغانستان اسلامي امارت (''Da Afġānistān Islāmī Imārāt'')
|کابل (''Кабуль'')
|-
|[[Dari tili|Dari]]
|افغانستان
|امارت اسلامیہ افغانستان (''Imârat-i Islâmī-yi Afġânistân'')
|کابل (''Кабуль'')
|-
|[[Tojikcha]]
|Афғонистон
|Аморати Исломии Афғонистон
|Кобул
|-
|[[Oʻzbekcha]]
|Afgʻoniston
|Afgʻoniston Islom Amirligi
|Kobul
|}

==B==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{Bagamalar bayrogʻi}} [[Bagam orollari]]
|[[Bagam orollari|Bagam orollari Hamdoʻstligi]]
|[[Nassau]]
|[[Inglizcha]]
|The Bahamas
|Commonwealth of the Bahamas
|Nassau
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Bangladesh}}
|[[Bangladesh Xalq Respublikasi]]
|[[Dakka]]
|[[Bengal tili|Bengalcha]]
|বাংলাদেশ (''Bangladesh'')
|গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ (''Gônoprojatontrī Bangladesh'')
|ঢাকা (''Ḍhākā'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Barbados}}
|[[Brijtaun]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Barbados
|Bridgetown
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Bahrayn}}
|[[Bahrayn|Bahrayn Qirolligi]]
|[[Manama]]
|[[Arabcha]]
	
|البحرين (''Al-Bahrayn'')‎‎‎‎‎‎ 

|مملكة البحرين  (''Mamlyakat al-Bahrayn'')‎‎
|المنامة (''Al-Manāmah'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Beliz}}

|[[Belmopan]]
	
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Belize
|Belmopan
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Belorussiya bayrogʻi}} [[Belorussiya]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Belarus Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Minsk]]
|[[Belorus tili|Beloruscha]]
|Беларусь
|Рэспубліка Беларусь

|Мiнск
|-
|[[Ruscha]]
|Беларусь
|Республика Беларусь
|Минск
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Belgiya}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Belgiya Qirolligi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Bryussel]]
|[[Fransuzcha]]
|Belgique
|Royaume de Belgique
|Bruxelles
|-
|[[Niderlandcha]]
|België
|Koninkrijk België
|Brussel
|-
|[[Nemischa]]
|Belgien
|Königreich Belgien
|Brüssel
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Benin}}
|[[Benin Respublikasi]]
|[[Porto-Novo]]
|[[Fransuzcha]]
|Bénin
|République du Bénin
|Porto-Novo
|-
| colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{BAA bayrogʻi}} [[Birlashgan Arab Amirliklari]]
|[[Abu-Dabi]]
|[[Arabcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|ٱلْإِمَارَاتُ ٱلْعَرَبِيَّةُ ٱلْمُتَّحِدَةُ (''Al-’Imārat Al-‘Arabiyyah Al-Muttaḥidah'')
|أبوظبي (''‘Abū ẓabī'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Bermud Orollari bayrogʻi}} [[Bermud oroli|Bermud orollari]]&lt;ref&gt;Bermud orollari — Buyuk Britaniyaning dengizorti hududi&lt;/ref&gt;
|[[Gamilton]]
|[[Inglizcha]]
|Bermuda 
|Bermuda Islands
|Hamilton
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Bolgariya}}
|[[Bolgariya Respublikasi]]
|[[Sofiya]]
|[[Bolgarcha]]
|България
|Република България
|София
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|&lt;center&gt;{{Boliviya bayrogʻi}} [[Boliviya]]
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Boliviya|Koʻpmillatli Boliviya Davlati]]
|rowspan=&quot;4&quot;|[[La-Pas]]
|[[Ispancha]]
|Bolivia
|Estado Plurinacional de Bolivia
|La Paz
|-
|[[Kechua]]
|Bulibya
|Bulibya Mamallaqta
|Chuqiyapu
|-
|[[Aymara tili|Aymara]]
|Wuliwya
|Wuliwya Suyu
|Chuqiyapu
|-
|[[Guarani]]
|Volívia
|Tetã Volívia
|La Paz
|-
|rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Bonayre}} [[Bonayre]], {{Sint-Estatius}} [[Sint-Estatius]] va {{Saba}} [[Saba]] ([[Niderlandiya Karibi]])
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kralandeyk]]
|[[Niderlandcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Caribisch Nederland)
|Kralendijk
|-
|[[Papyamento]]
|colspan=&quot;2&quot;|Boneiru, Sint Eustatius i Saba (Hulanda Karibe)
|Kralendeik
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Bosniya va Gertsogovina bayrogʻi}} [[Bosniya va Gertsogovina]]&lt;ref&gt;Bosniya va Gertsegovina ikkita oʻzini oʻzi boshqaradigan hududdan - Serb Respublikasi va Bosniya va Gertsegovina Federatsiyasidan iborat.&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Sarayevo]]
|[[сербский язык|Serbcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Босна и Херцеговина
|Сарајево
|-
|[[Xorvat tili|Xorvatcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Bosna i Hercegovina
|Sarajevo
|-
|[[Bosniycha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Bosna i Hercegovina
|Sarajevo
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Botsvana}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Botsvana Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Gaborone]]
|[[Inglizcha]]
|Botswana
|Republic of Botswana
|Gaborone
|-
|[[Tsvana]]
|Botswana
|Lefatshe la Botswana
|Gaborone
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Braziliya}}
|[[Braziliya Federativ Respublikasi]]
|[[Brazilia]]
|[[Portugalcha]]
|Brasil
|República Federativa do Brasil
|Brasília
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Britaniya Hind okeani Territoriyasi bayrogʻi}} [[Chagos arxipelagi|Hind okeanidagi Britaniya hududi]]&lt;ref&gt;Hind okeanidagi Britaniya hududi - Britaniyaning dengizorti hududi (Chagos orollarida), BMT Bosh Assambleyasi qarorlariga zid ravishda yaratilgan.&lt;/ref&gt;
|[[Diyego-Garsiya]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|British Indian Ocean Territory
|Diego Garcia
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Bruney}}
|[[Bruney|Bruney Darussalom Davlati]]
|[[Bandar-Seri-Begavan]]
|[[Malay tili|Malaycha]]
|Brunei / بروني
|Negara Brunei Darussalam / باندر سري بڬاون
|Bandar Seri Begawan&lt;br /&gt; / بندر سري بڬاوان
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Burkina Faso bayrogʻi}} [[Burkina-Faso]]
|[[Uagadugu]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Burkina Faso
|Ouagadougou
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Burundi}}
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Burundi Respublikasi]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Bujumbura|Gitega]]
|[[Rundi tili|Rundi]]
|Burundi
|Republika y’u Burundi
|Gitega
|-
|[[Fransuzcha]]
|Burundi
|République du Burundi
|Gitega
|-
|[[Inglizcha]]
|Burundi
|Republic of Burundi
|Gitega
|-
|{{bayroq|Butan}}
|[[Butan|Butan Qirolligi]]
|[[Thimphu|Tximpxu]]
|[[Dzong-ke]]
|འབྲུག་ཡུལ
|འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་
|ཐིམ་ཕུག།
|-
|rowspan=&quot;5&quot;|&lt;center&gt;{{Buyuk Britaniya bayrogʻi}} [[Buyuk Britaniya]]
|rowspan=&quot;5&quot;|[[Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya Qoʻshma Qirolligi]]
|rowspan=&quot;5&quot;|[[London]]
|[[Inglizcha]]
|United Kingdom
|United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
|London
|-
|[[Valliy tili|Valliycha]]
|Y Deyrnas Unedig
|Teyrnas Unedig Prydain Fawr a Gogledd Iwerddon
|Llundain
|-
|[[Angl-shotlandcha]]
|Unitit Kinrick
|Unitit Kinrick o Great Breetain an Northren Ireland
|Lunnon
|-
|[[Gel tili|Shotland-gelcha]]
|Rìoghachd Aonaichte
|Rìoghachd Aonaichte na Breatainn Mhòr agus Eirinn a Tuath
|Lunnainn
|-
|[[Irland tili|Irlandcha]]
|Ríocht Aontaithe
|Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann
|Londain
|}

==V==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Vanuatu bayrogʻi}} [[Vanuatu]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Vanuatu Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Port-Vila]]
|[[Bislama]]
|Vanuatu
|Ripablik blong Vanuatu
|Vila
|-
|[[Inglizcha]]
|Vanuatu
|Republic of Vanuatu
|Port Vila
|-
|[[Fransuzcha]]
|Vanuatu
|République du Vanuatu
|Port-Vila
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Vatikan bayrogʻi}} [[Vatikan]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Vatikan|Shahar Davlat – Vatikan]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Vatikan]]
|[[Lotincha]]
|Civitas Vaticana
|Status Civitatis Vaticanæ
|
|-
|[[Italyancha]]
|Città del Vaticano
|Stato della Città del Vaticano
|
|-
| colspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Vengriya}}
|[[Budapesht]]
|[[Venger tili|Vengercha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Magyarország
|Budapest
|-
|&lt;center&gt;{{Venesuela bayrogʻi}} [[Venesuela]]
|[[Venesuela Bolivar Respublikasi]]
|[[Karakas]]
|[[Ispancha]]
|Venezuela
|República Bolivariana de Venezuela
|Santiago de León de Caracas
|-
| colspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Amerika Virgin Orollari bayrogʻi}} [[Virgin orollari]] ([[AQSH]])&lt;ref&gt;Virgin orollari (AQSh) – Qoʻshma Shtatlarning dengizortidagi mulki (birlashtirilgan hudud emas)&lt;/ref&gt;
|[[Sharlotta-Amaliya]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|United States Virgin Islands
|Charlotte Amalie
|-
| colspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Britaniya Virgin Orollari bayrogʻi}} [[Virgin orollari]] ([[Buyuk Britaniya]])&lt;ref&gt;Virgin orollari (B.Brit) – Buyuk Britaniyaning dengizorti hududi&lt;/ref&gt;
|[[Rod-Taun]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|British Virgin Islands
|Road Town
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Vyetnam}}
|[[Vyetnam Sotsialistik Respublikasi]]
|[[Xanoy]]
|[[Vyetnam tili|Vyetnamcha]]
|Việt Nam
|Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
|Hà Nội
|}

==G==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Gabon}}
|[[Gabon Respublikasi]]
|[[Librevil]]
|[[Fransuzcha]]
|Gabon
|République Gabonaise
|Libreville
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Gaiti}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Gaiti Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Port-o-prens|Port-o-Prens]]
|[[Fransuzcha]]
|Haïti
|République d’Haïti
|Port-au-Prince
|-
|[[Gaityan kreolcha]]
|Ayiti
|Repiblik Ayiti
|Pòtoprens
|-
|&lt;center&gt;{{Gayana bayrogʻi}} [[Gayana]]
|[[Gayana Kooperativ Respublikasi]]
|[[Jorjtaun]]
|[[Inglizcha]]
|Guyana
|Co-operative Republic of Guyana
|Georgetown
|-
|&lt;center&gt;{{Gambiya bayrogʻi}} [[Gambiya]]
|[[Gambiya|Gambiya Respublikasi]]
|[[Banjul]]
|[[Inglizcha]]
|The Gambia
|Republic of The Gambia
|Banjul
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Gana}}
|[[Gana Respublikasi]]
|[[Akkra]]
|[[Inglizcha]]
|Ghana
|Republic of Ghana
|Accra
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Gvadelupa bayrogʻi}} [[Gvadelupa]]&lt;ref&gt;Gvadelupa – Fransiyaning dengizorti departamenti&lt;/ref&gt;
|[[Bas-Ter]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Guadeloupe
|Basse-Terre
|-
|&lt;center&gt;{{Gvatemala bayrogʻi}} [[Gvatemala]]
|[[Gvatemala Respublikasi]]
|[[Gvatemala (shahar)|Gvatemala]]
|[[Ispancha]]
|Guatemala
|República de Guatemala
|La Nueva Guatemala de la Asunción
|-
|&lt;center&gt;{{Fransuz Gvianasi Davlat bayrog'i}} [[Gviana]]&lt;ref&gt;Fransuz Gvianasi — Fransiyaning dengizorti departamenti&lt;/ref&gt;
|[[Gviana|Gviana dengizorti hududi]]
|[[Kayenna]]
|[[Fransuzcha]]
|Guyane Française
|Collectivité territoriale de Guyane
|Cayenne
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Gvineya}}
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Gvineya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Konakri]]
|[[Fransuzcha]]
|Guinée
|République de Guinée
|Conakry
|-
|[[Maninka]]
|Gine
|Kafaandi Gine
|Kɔnakiri
|-
|[[Susu]]
|Lagine
|Lagine ka Fasojamana
|Kɔnakri
|-
|[[Fulu]]
|Gine
|Hawtaandi Gine ndin
|Konaakiri
|-
|&lt;center&gt;{{Gvineya-Bissau bayrogʻi}} [[Gvineya-Bisau]]
|[[Gvineya-Bisau Respublikasi]]
|[[Bisau]]
|[[Portugalcha]]
|Guiné-Bissau
|República da Guiné-Bissau
|Bissau
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Germaniya}}
|[[Germaniya Federativ Respublikasi]]
|[[Berlin]]
|[[nemischa]]
|Deutschland
|Bundesrepublik Deutschland
|Berlin
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Gernsi bayrogʻi}} [[Gernsi]]&lt;ref&gt;Gernsi — Buyuk Britaniyaning qirollik yeri, Normandiya orollari qismi&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Gernsi Beyliviki]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Sent-Piter-Port]]
|[[Inglizcha]]
|Guernsey
|Bailiwick of Guernsey
|Saint Peter Port
|-
|[[Fransuzcha]]
|Guernesey
|Le Bailliage de Guernesey
|Saint-Pierre-Port
|-
|[[Normandiya tili|Normandcha]]
|Guernési
|Bailliage dé Guernési
|St Pierre Port
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Gibraltar bayrogʻi}} [[Gibraltar]]&lt;ref&gt;Gibraltar — Buyuk Britaniyaning dengizorti hududi&lt;/ref&gt;
|
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Gibraltar
|
|-
|&lt;center&gt;{{Gonduras bayrogʻi}} [[Gonduras]]
|[[Gonduras Respublikasi]]
|[[Tegusigalpa]]
|[[Ispancha]]
|Honduras 
|República de Honduras
|Tegucigalpa
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Gon Kong bayrogʻi}} [[Gonkong]]&lt;ref&gt;Gonkong – Xitoy tomonidan maxsus xalqaro shartnoma asosida boshqariladigan hududidir.&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Gonkong|Gonkong maxsus hududiy rayoni]]
|rowspan=&quot;2&quot;|
|[[Xitoycha]]
|香港 (''Xiānggǎng'')
|香港特別行政區 / 香港特别行政区 (''Xiānggǎng Tèbié Xíngzhèngqū''; ''Сянган тэбе синчжэнцюй'')
|
|-
|[[Inglizcha]]
|Hong Kong
|Hong Kong Special Administrative Region
|
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Grenada}}
|[[Sent-Jorjes]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Grenada
|St. George’s
|-
|rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Grenlandiya}}&lt;ref&gt;Grenlandiya – Daniyaga qaram hudud (muxtor hudud).&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Nuuk]]
|[[Grenlandcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Kalaallit Nunaat
|Nuuk
|-
|[[Dan tili|Dancha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Grønland
|Godthåb
|-
|&lt;center&gt;{{Yunoniston bayrogʻi}} [[Gretsiya]]
|[[Gretsiya|Grek Respublikasi]]
|[[Afina]]
|[[Yunoncha]]
|Ελλάδα
|Ελληνική Δημοκρατία
|Αθήνα
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Gruziya}}
|[[Tbilisi]]
|[[Gruzin tili|Gruzincha]]
|colspan=&quot;2&quot;|საქართველო (''Sak’art’velo'')
|თბილისი (''T’bilisi'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Guam}}&lt;ref&gt;Guam – Qoʻshma Shtatlarning dengizortidagi mulki (birlashtirilgan hudud emas)&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Xagatna]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Guam
|Agana
|-
|[[Chamarro]]
|colspan=&quot;2&quot;|Guåhån
|Hagåtña
|}

==D==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Daniya}}
|[[Daniya|Daniya Qirolligi]]
|[[Kopengagen]]
|[[Dan tili|Dancha]]
|Danmark
|Kongeriget Danmark
|København
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{
Transnistria bayrogʻi}} [[Dnestrboʻyi Moldova Respublikasi]]&lt;ref&gt;Dnestrboʻyi dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan Moldovaning bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Tiraspol]]
|[[Ruscha]]
|Приднестpoвьe
|Приднестровская Молдавская Республика
|Тирасполь
|-
|[[Ukraincha]]
|Придністров’я
|Придністровська Молдавська Республіка
|Тираспіль
|-
|[[Moldavan tili|Moldovacha]]
|Нистрения
|Република Молдовеняскэ Нистрянэ
|Тираспол
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Dominika bayrogʻi}} [[Dominika]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Dominika Hamdoʻstligi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Roza]]
|[[Inglizcha]]
|Dominica
|Commonwealth of Dominica
|Roseau
|-
|[[Fransuzcha]]
|Dominique
|Commonwealth de la Dominique
|Roseau
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Dominikan Respublikasi }}
|[[Santo-domingo|Santo-Damingo]]
|[[Ispancha]]
| colspan=&quot;2&quot; |República Dominicana
|Santo Domingo
|}

==J==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Jazoir}}
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi ]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Jazoir (shahar)|Jazoir]]
|[[Arabcha]]
|الجزائر (''al-Jazāʾir'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ الجزائرية الديمقراطية الشعبية (''al-Jumhūriyya al-Jazāʾiriyya ad-Dīmuqrāṭiyya aš‑Šaʿbiyya'')
|الجزائر (''al-Jazāʾir'')
|-
|[[Berber tili|Berbercha]]
|ⴷⵣⴰⵢⵔ / Dzayer
|ⵟⴰⴳⴷⵓⴷⴰ ⵜⴰⵎⴻⴳⴷⴰⵢⵜ ⵜⴰⵖⴻⵔⴼⴰⵏⵜ ⵜⴰⵣⵣⴰⵢⵔⵉⵜ / Tagduda Tadzayrit Tamagdayt Taɣerfant
|ⴷⵣⴰⵢⵔ / Dzayer
|-
|[[Fransuzcha]]
|Algérie
|République Algérienne Démocratique et Populaire
|Alger
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;11&quot;| &lt;center&gt;{{Janubiy Afrika bayrogʻi}} [[Janubiy Afrika Respublikasi]]
|rowspan=&quot;11&quot;| [[Pretoriya]]
| [[Inglizcha]]
| South Africa
| Republic of South Africa
| Pretoria
|-
| [[Afrikaans]]
| Suid-Afrika
| Republiek van Suid-Afrika
| Pretoria
|-
| [[Zulu]]
| iNingizimu Afrika
| IRiphabliki yaseNingizimu Afrika
| iPitoli
|-
| [[Kosa (xalq)|Kosa]]
| uMzantsi Afrika
| IRiphabliki yaseMzantsi Afrika
| iPitoli
|-
| [[Shimoliy Soto]]
| Afrika-Borwa
| Rephaboliki ya Afrika-Borwa
| Tshwane
|-
| [[Sesoto]]
| Afrika Borwa
| Rephaboliki ya Afrika Borwa
| Tshwane
|-
| [[Tsvana]]
| Aforika Borwa
| Rephaboliki ya Aforika Borwa
| Tshwane
|-
| [[Venda]]
| Afurika Tshipembe
| Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe
| Tswane
|-
| [[Tsonga]]
| Afrika Dzonga
| Riphabliki ra Afrika Dzonga
| Pitori
|-
| [[Svati]]
| iNingizimu Afrika
| IRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika
| iPitoli
|-
| [[Ndebele]]
| iSewula Afrika
| IRiphabliki yeSewula Afrika
| iPitori
|-
|rowspan=&quot;2&quot;| &lt;center&gt;{{Janubiy Osetiya bayrogʻi}} [[Janubiy Osetiya]]&lt;ref&gt;Janubiy Osetiya dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan Gruziyaning bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Janubiy Osetiya|Janubiy Osetiya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;| [[Sxinvali|Sxinval]]
| [[Osetin tili|Osetincha]]
| Хуссар Ирыстон
| Республикӕ Хуссар Ирыстон (Паддзахад Алани)
| Чъреба
|-
| [[Ruscha]]
| Южная Осетия
| Республика Южная Осетия (Государство Алания)
| Цхинвал
|-
|&lt;center&gt;{{Janubiy Sudan bayrogʻi}} [[Janubiy Sudan]]
| [[Janubiy Sudan|Janubiy Sudan Respublikasi]]
| [[Juba]]
| [[Inglizcha]]
| South Sudan
| Republic of South Sudan
| Juba
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Jersi bayrogʻi}} [[Jersi]]&lt;ref&gt;Jersi — Buyuk Britaniyaning qirollik yeri, Normandiya orollari qismi&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Jersi|Jersi Beyliviki]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Sent-Xelyer]]
|[[Inglizcha]]
|Jersey
|Bailiwick of Jersey
|Saint Helier
|-
|[[Fransuzcha]]
|Jersey
|Bailliage de Jersey
|Saint-Hélier
|-
|[[Normandcha]]
|Jèrri
|Bailliage dé Jèrri
|Saint Hélyi
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |&lt;center&gt;{{Jibuti bayrogʻi}} [[Jibuti]]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Jibuti Respublikasi]]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Jibuti (shahar)|Jibuti]]
|[[Arabcha]]
|جيبوتي (''Jībūtī'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ جيبوتي (''Jumhūriyyat Jībūtī'')
|جيبوتي (''Jībūtī'')
|-
|[[Fransuzcha]]
|Djibouti
|République de Djibouti
|Djibouti
|-
|[[Somali (til)|Somaliycha]]
|Jabuuti
|Jamhuuriyadda Jabuuti
|Jabuuti
|-
|Afarcha
|Gabuuti
|Gabuutih Ummuuno
|Gabuuti
|-
|}
==Z==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Zambiya}}
|[[Zambiya Respublikasi]]
|[[Lusaka]]
|[[Inglizcha]]
|Zambia
|Republic of Zambia
|Lusaka
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Zimbabve}}
|[[Zimbabve Respublikasi]]
|[[Xarare]]
|[[Inglizcha]]
|Zimbabwe
|Republic of Zimbabwe
|Harare
|}
==I==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Isroil}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Isroil|Isroil Davlati]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Quddus|Iyerusalim]]
|[[Ivrit tili|Ivrit]]
|‏יִשְׂרָאֵל (''Yisra’el'')
|מְדִינַת יִשְׂרָאֵל (''Medīnat Yisrā'el'')
| יְרוּשָׁלַיִם (''Yerushalaim'')
|-
|[[Arabcha]]
|إِسْرَائِيل (''Isra’il'')
|دَوْلَةُ إِسْرَائِيلَ (''Dawlat Isrā'īl'')
|أورشليم القُدس (''Ūršalīm-al-Quds'')
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Indoneziya}}
|[[Indoneziya Respublikasi]]
|[[Jakarta]]
|[[Indonez tili|Indonezcha]]
|Indonesia
|Republik Indonesia
|Jakarta
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Iordaniya}}
|[[Iordaniya|Iordaniya Hoshimiylar Qirolligi]]
|[[Amman]]
|[[Arabcha]]
|الأردن (''аль-Урдун'')
|ٱلْمَمْلَكَة الأردنية الهاشميه (''аль-Мамля́ка аль-Урдуни́я аль-Хашими́я'')
|عمان (''‘Ammān'')
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Iroq}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Iroq Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Bagʻdod]]
|[[Arabcha]]
|الْعِرَاق (''Al-'Iraq'')
|جُمْهُورِيَّة ٱلْعِرَاق (''Jumhūriyat Al-Irāq'')
|بَغْدَاد (''Baghdad'')
|-
|[[Kurd tili|Kurdcha]]
|عێراق (''Êraq'')
|کۆماری عێراق (''Komarî Êraq'')
|بەغدا (''Bexda'')
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Irlandiya}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Irlandiya|Irlandiya Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Dublin]]
|[[Irland tili|Irlandcha]]
|Éire
|Poblacht na hÉireann
|Baile Átha Cliath
|-
|[[Inglizcha]]
|Ireland
|Republic of Ireland
|Dublin
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Islandiya}}
|[[Islandiya Respublikasi]]
|[[Reykyavik]]
|[[Island tili|Islandcha]]
|Ísland
|Lýðveldið Ísland
|Reykjavík
|-
|rowspan=&quot;5&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Ispaniya}}
|rowspan=&quot;5&quot;|[[Ispaniya|Ispaniya Qirolligi]]
|rowspan=&quot;5&quot;|[[Madrid]]
|[[Ispancha]]
|España
|Reino de España
|Madrid
|-
|[[Galisiyaliklar tili|Galisiycha]]
|España
|Reino de España
|Madrid
|-
|[[Katalan tili|Katalancha]]
|Espanya
|Regne d’Espanya
|Madrid
|-
|[[Bask tili|Baskcha]]
|Espainia
|Espainiako Erresuma
|Madril
|-
|[[Aron tili|Arancha]]
|Espanha
|Reiaume d’Espanha
|Madrid
|-
|&lt;center&gt;{{Bayroq|Italiya}}
|[[Italiya Respublikasi]]
|[[Rim]]
|[[Italyancha]]
|Italia
|Repubblica Italiana
|Roma
|}

==Y==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Yamayka}}
|[[Kingston]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Jamaica
|Kingston
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Yaman}}
|[[Yaman Respublikasi]]
|[[Sano]]
|[[Arabcha]]
|ٱلْيَمَن (''Al-Yaman'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ ٱلْيَمَنِيَّةُ (''Al-Gumhūriyyah al-Yamaniyyah'')
|صَنْعَاء (''Ṣan‘ā’'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Yangi Zelandiya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Yangi Zelandiya]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Vellington]]
|[[Inglizcha]]
|New Zealand
|Realm of New Zealand
|Wellington
|-
|[[Maori]]
|Aotearoa
|Wehenga piringa o Aotearoa
|Te Whanganui-a-Tara
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Yangi Kaledoniya bayrogʻi}} [[Yangi Kaledoniya]]
|[[Numea]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Nouvelle-Calédonie
|Nouméa
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Yaponiya}}
|[[Tokio]]
|[[Yaponcha]]
|日本 (''Nippon''; ''Nihon'')
|日本国 (''Nihon-koku''; ''Nippon-koku'')
|東京 (''Tōkyō'')
|}
==K==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Kabo Verde bayrogʻi}} [[Kabo-Verde]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kabo-Verde Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Praya]]
|[[Portugalcha]]
|Cabo Verde
|República de Cabo Verde
|Praia
|-
|[[Kabuverdyanu]]
|Kabu Verdi
|Republika di Kabu Verdi
|Praia
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Kambodja}}
|[[Kambodja|Kambodja Qirolligi]]
|[[Pnompen]]
|[[Kxmer tili|Kxmercha]]
|កម្ពុជា (''Kâmpŭchea'')
|ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា (''Preăh Réachéa Anachâk Kâmpŭchea'')
|ភ្នំពេញ (''Phnom Penh'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Kayman orollari bayrogʻi}} [[Kayman orollari]]
|[[Jorjtaun (Kayman orollari)|Jorjtaun]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Cayman Islands
|George Town
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Kamerun}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kamerun Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Yaunde]]
|[[Fransuzcha]]
|Cameroun
|République du Cameroun
|Yaoundé
|-
|[[Inglizcha]]
|Cameroon
|Republic of Cameroon
|Yaoundé
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Kanada}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Ottava]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Canada
|Ottawa
|-
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Canada
|Ottawa
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Kanar orollari bayrogʻi}} [[Kanar orollari]]
|[[Santa Cruz de Tenerife|Santa-Krus-de-Tenerife]] va [[Las Palmas|Las-Palmas-de-Gran-Kanariya]] (har 4 yilda poytaxt koʻchiriladi)
|[[Ispancha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Las Islas Canarias
|Santa Cruz de Tenerife, Las Palmas de Gran Canaria
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Keniya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Keniya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Nayrobi]]
|[[Inglizcha]]
|Kenya
|Republic of Kenya
|Nairobi
|-
|[[Suaxili tili|Suaxili]]
|Kenya
|Jamhuri ya Kenya
|Nairobi
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Kipr}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kipr Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Nikosiya]]
|[[Yunoncha]]
|Κύπρος
|Κυπριακή Δημοκρατία
|Λευκωσία
|-
|[[Turkcha]]
|Kıbrıs
|Kıbrıs Cumhuriyeti
|Lefkoşa
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Kiribati}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Kiribati Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Janubiy Tarava]]
|[[Kiribati tili|Kiribati]]
|Kiribati
|Ribaberiki Kiribati
|Tarawa Teinainano
|-
|[[Inglizcha]]
|Kiribati
|Republic of Kiribati
|South Tarawa
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Kolumbiya}}
|[[Kolumbiya Respublikasi]]
|[[Bogota]]
|[[Ispancha]]
|Colombia
|República de Colombia
|Bogotá
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Komoros bayrogʻi}} [[Komor orollari]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Komor orollari |Komor Orollari Ittifoqi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Moroni]]
|[[Komorcha]]
|Komori
|Udzima wa Komori
|Moroni
|-
|[[Arabcha]]
|جزر القَمَر (''Juzur al-Qamar'')
|ٱلْإِمَارَاتُ ٱلقَمَريّ (''al-Ittiḥād al-Qumuriyy'')
|موروني (''Mūrūnī'')
|-
|[[Fransuzcha]]
|Comores
|Union des Comores
|Moroni
|-
| colspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Kongo Demokratik Respublikasi bayrogʻi}} [[Kongo Demokratik Respublikasi]]
|[[Kinshasa]]
|[[Fransuzcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |République Démocratique du Congo
|Kinshasa
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|{{Kongo bayrogʻi}} [[Kongo]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Kongo Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Brazzavil]]
|[[Fransuzcha]]
|Congo
|République du Congo
|Brazzaville
|-
|[[Kituba]]
|Kôngo
|Repubilika ya Kôngo
|Kintamo
|-
|[[Lingala]]
|Kongó
|Republíki ya Kongó
|Mfa
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{KXDR bayrogʻi}} [[Koreya Xalq Demokratik Respublikasi]]
|[[Pxenyan]]
|[[Koreyscha]]
|조선 / 朝鮮 (''Choson''); 북조선 / 北朝鮮 (''Pukchoson'')
|조선민주주의인민공화국 / 朝鮮民主主義人民共和國 (''Choson Mindjudjui Inmin Konxvaguk'')
|평양 / 平壌 (''Pxyong-Yan'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Koreya Respublikasi}}
|[[Seul]]
|[[Koreyscha]]
|한국 / 韓國 (''Xanguk''); 남한, 南韓 (''Namxan'')
|대한민국 / 大韓民國 (''Texan Minguk'')
|서울 / 首尔 (''Soul'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Kosovo}}&lt;ref&gt;Kosovo dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan Serbiyaning bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kosovo Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Prishtina]]
|[[Alban tili|Albancha]]
|Kosova
|Republika e Kosovës
|Prishtinë
|-
|[[Serbcha]]
|Косово
|Република Косово
|Приштина
|-
|&lt;center&gt;{{Kosta Rika bayrogʻi}} [[Kosta-Rika]]
|[[Kosta-Rika|Kosta-Rika Respublikasi]]
|[[San-Xose]]
|[[Ispancha]]
|Costa Rica
|República de Costa Rica
|San José
|-
|&lt;center&gt;{{Kot-d'Ivuar bayrogʻi}} [[Kot-d'Ivuar]]
|[[Kot-d'Ivuar|Kot-d'Ivuar Respublikasi]]
|[[Yamusukro]]
|[[Fransuzcha]]
|Côte d’Ivoire
|République de Côte d’Ivoire
|Yamoussoukro
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Kuba}}
|[[Kuba Respublikasi]]
|[[Gavana]]
|[[Ispancha]]
|Cuba
|República de Cuba
|La Habana
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Kuk Orollari bayrogʻi}} [[Kuk orollari]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Avarua]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Cook Islands
|Avarua
|-
|[[Kukcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Kūki 'Āirani
|Avarua
|-
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;3&quot; |&lt;center&gt;{{Kyurasao bayrogʻi}} [[Kyurasao]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Villemstad]]
|[[Niderlandcha]]
| colspan=&quot;2&quot;|Curaçao
|Willemstad
|-
|[[Papyamento]]
| colspan=&quot;2&quot; |Kòrsou
|Willemstad
|-
|[[Inglizcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Curaçao
|Willemstad
|}
==L==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Laos}}
|[[Laos Xalq Demokratik Respublikasi]]
|[[Ventyan]]
|[[Laos tili|Laoscha]]
|ລາວ (''Lao'')
|ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ (''Sathalanalat Paxathipatai Paxaxon Lao'')
|ວຽງຈັນ (''Vieng Chan'')
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Latviya}}
|[[Latviya Respublikasi]]
|[[Riga]]
|[[Latish tili|Latishcha]]
|Latvija
|Latvijas Republika
|Rīga
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Lesoto}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Lesoto Qirolligi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Maseru]]
|[[Sesoto]]
|Lesotho
|Muso oa Lesotho
|Maseru
|-
|[[Inglizcha]]
|Lesotho 
|Kingdom of Lesotho
|Maseru
|-
|&lt;center&gt;{{Liberiya bayrogʻi}} [[Liberiya]]
|[[Liberiya Respublikasi]]
|[[Monroviya]]
|[[Inglizcha]]
|Liberia
|Republic of Liberia
|Monrovia
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Livan}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Livan Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Bayrut]]
|[[Arabcha]]
|لُبْنَان (''Lubnān'')
|اَلْجُمْهُورِيَّة اَللُّبْنَانِيَّة (''al-Jumhūrīyah al-Lubnānīyah'')
|بيروت (''Bayrūt'')
|-
|[[Fransuzcha]]
|Liban
|République libanaise
|Beyrouth
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Liviya}}
|[[Liviya|Liviya Davlati]]
|[[Tripoli]]
|[[Arabcha]]
|ليبيا (''Lībiyā'')

|دَوْلَةُ ليبيا (''Dawlat Libya'')
|طرابلس الغرب (''Тарабулус-эль-Гарб'')
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Litva}}
|[[Litva Respublikasi]]
|[[Vilnyus]]
|[[Lit tili|Litcha]]
|Lietuva
|Lietuvos Respublika
|Vilnius
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Lixtenshteyn}}
|[[Lixtenshteyn|Lixtenshteyn Knyazligi]]
|[[Vaduts]]
|[[Nemischa]]
|Liechtenstein
|Fürstentum Liechtenstein 
|Vaduz
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Lyuksemburg}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Lyuksemburg|Lyuksemburg Buyuk Gertsogligi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Lyuksemburg (shahar)|Lyuksemburg]]
|[[Lyuksemburg tili|Lyuksemburgcha]]
|Lëtzebuerg
|Groussherzogtum Lëtzebuerg
|Lëtzebuerg
|-
|[[Nemischa]]
|Luxemburg
|Großherzogtum Luxemburg
|Luxemburg
|-
|[[Fransuzcha]]
|Luxembourg
|Grand-Duché de Luxembourg
|Luxembourg
|}
==M==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Mavrikiy}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Mavrikiy Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Port-Lui]]
|[[Inglizcha]]
|Mauritius
|Republic of Mauritius
|Port Louis
|-
|[[Fransuzcha]]
|Maurice
|République de Maurice
|Port-Louis
|-
|[[Mavrikiy kreolcha]]
|Moris
|Repiblik Moris
|Polwi
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |&lt;center&gt;{{Mavritaniya bayrogʻi}} [[Mavritaniya]]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Mavritaniya Islom Respublikasi]]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Nuakshot]]
|[[Arabcha]]
|موريتانيا (''Mūrītāniyā'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ الإسلامية الموريتانية (''аль-Джумхурия аль-Исламия аль-Мауритания'')
|نواكشوط (''Nouakchott'')
|-
|[[Fransuzcha]]
|Mauritanie
|République Islamique de Mauritanie
|Nouakchott
|-
|[[Volof]]
|Gànnaar
|Republik bu Lislaamu bu Gànnaar
|Nuwaaksot
|-
|Pulaar
|Moritani
|Ndenndaani lislameeri Muritani
|Nouakchott
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Madagaskar}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Madagaskar Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Antananarivu]]
|[[Malagasi tili|Malagasiycha]]
|Madagasikara
|Repoblikan’i Madagasikara
|Antananarivo
|-
|[[Fransuzcha]]
|Madagascar
|République de Madagascar
|Tananarive
|-
|&lt;center&gt;{{Madeyra}} [[Madeyra]]&lt;ref&gt;Madeyra — Portugaliyaning Atlantika okeanidagi muxtor hududi.&lt;/ref&gt;
|[[Madeyra|Madeyra muxtor hududi]]
|[[Funshal]]
|[[Portugalcha]]
|Madeira
|Região Autónoma da Madeira
|Funchal
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Mayotta}} [[Mayotta]]&lt;ref&gt;Mayotta – Fransiyaning “hududiy birligi” maqomiga ega. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi Komor orollari Ittifoqining Mayotta hududiga boʻlgan huquqini tan oldi.&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Mayotta dengizorti hududi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Mamudzu]]
|[[Fransuzcha]]
|Mayotte
|Département d’outre-mer de Mayotte
|Mamoudzou
|-
|[[Komorcha]]
|Maore
|Departemant wa Maore
|Momoju
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Makao bayrogʻi}} [[Makao]]&lt;ref&gt;Makao – Xitoy tomonidan maxsus xalqaro shartnoma asosida boshqariladigan hududidir.&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Makao|Makao maxsus hududiy rayoni (Aomin)]]
|rowspan=&quot;2&quot;|
|[[Xitoycha]]
|澳門 (''Àomén'')
|澳門特別行政區 (''Àomén Tèbié Xíngzhèngqū'')
|
|-
|[[Portugalcha]]
|Macau
|Região Administrativa Especial de Macau
|
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Malavi}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Malavi Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Lilongve]]
|[[Inglizcha]]
|Malawi
|Republic of Malawi
|Lilongwe
|-
|[[Chicheva]]
|Malaŵi 
|Dziko la Malaŵi
|Lilongwe
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Malayziya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kuala-Lumpur]]
|[[Malay tili|Malayacha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Malaysia
|Kuala Lumpur
|-
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Malaysia
|Kuala Lumpur
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Mali}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Mali Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Bamako]]
|[[Fransuzcha]]
|Mali
|République du Mali
|Bamako
|-
|[[Bamana]]
|Mali
|Mali ka Fasojamana
|Bàmakɔ̌
|-
|&lt;center&gt;{{Maldivalar bayrogʻi}} [[Maldiv|Maldiv orollari]]
|[[Maldiv Respublikasi]]
|[[Male]]
|[[Divexi]]
|ހިވެދި ގުޖޭއްރާ (''Dhivehi Raajje'')
|ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާ (''Divehi Rājje ge Jumhuriyyā'')
|މާލެ (''Malé'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Malta}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Malta Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Valletta]]
|[[Malta tili|Maltacha]]
|Malta
|Repubblika taʼ Malta
|Il-Belt Valletta
|-
|[[Inglizcha]]
|Malta
|Republic of Malta
|Valletta
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Markaziy Afrika Respublikasi bayrogʻi}} [[Markaziy Afrika Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Bangi]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|République Centrafricaine
|Bangui
|-
|[[Sango]]
|colspan=&quot;2&quot;|Ködörösêse tî Bêafrîka
|Bangî
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Marokash}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Marokash|Marokash Qirolligi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Rabot]]
|[[Arabcha]]
|المغرب (''Al-Maghrib'')
|ٱلْمَمْلَكَة المغربية (''al-Mamlaka al-Maġribiyya'')
|الرِّبَاط (''al-Ribât'')
|-
|[[Berber tili|Berbercha]]
|ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ (''lmeɣrib'')
|ⵜⴰⴳⵍⴷⵉⵜ ⵏ ⵍⵎⵖⵔⵉⴱ (''Tageldit n lmeɣrib'')
|ⴰⵕⴱⴰⵟ (''Aṛṛbaṭ'')
|-
|&lt;center&gt;{{Martinika}} [[Martinika]]
|[[Martinika dengizorti hududi]]
|[[For-de-Frans]]
|[[Fransuzcha]]
|Martinique
|Collectivité Territoriale de Martinique
|Fort-de-France
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Marshall Orollari bayrogʻi}} [[Marshall orollari]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Marshall orollari Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Majuro]]
|[[Marshall tili|Marshallcha]]
|Aorōkin M̧ajeļ
|Aolepān Aorōkin M̧ajeļ
|Mājro
|-
|[[Inglizcha]]
|Marshall Islands
|Republic of the Marshall Islands
|Majuro
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Meksika}}
|[[Meksika Qoʻshma Shtatlari]]
|[[Mexiko]]
|[[Ispancha]]
|México
|Estados Unidos Mexicanos
|Ciudad de México
|-
|&lt;center&gt;{{Mikroneziya bayrogʻi}} [[Mikroneziya]]
|[[Mikroneziya|Mikroneziya Federativ Shtatlar]]
|[[Palikir]]
|[[Inglizcha]]
|Micronesia
|Federated States of Micronesia
|Palikir
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Misr}}
|[[Misr Arab Respublikasi]]
|[[Qohira]]
|[[Arabcha]]
|مصر (''Mişr'' yoki ''Maşr'')
|جمهورية مصر العربية (''Gumhūriyyat Miṣr al-ʿArabiyyah'')
|القاهرة (''Al-Qāhirah'')
|-
|&lt;center&gt;{{Bayroq|Mozambik}}
|[[Mozambik Respublikasi]]
|[[Maputu]]
|[[Portugalcha]]
|Moçambique
|República de Moçambique
|Maputo
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |&lt;center&gt;{{Moldova bayrogʻi}} [[Moldaviya]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Moldova Respublikasi]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Kishinyov]]
|[[Moldavan tili|Moldovcha]] / [[Rumin tili|Rumincha]]&lt;ref&gt;Konstitutsiyaga koʻra Moldova davlat tili - Moldavan tili, Konstitutsiyaviy sud qaroriga koʻra - rumin tilidir.&lt;/ref&gt;
|Moldova
|Republica Moldova
|Chișinău
|-
|[[Gagauz tili|Gagauzcha]]
|Moldova
|Moldova Republikası
|Kişinöv
|-
|[[Ruscha]]
|Молдова
|Республика Молдова
|Кишинёв
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Monako}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Monako Knyazligi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Monako (shahar)|Monako-Ville]]
|[[Fransuzcha]]
|Monaco
|Principauté de Monaco
|Monaco-Ville
|-
|[[Monegascha]]
|Múnegu
|Principatu de Múnegu
|Mu̍negu
|-
|[[Italyancha]]
|Monaco
|Principato di Monaco
|Monaco Vecchia
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Moʻgʻuliston bayrogʻi}} [[Mongoliya]]
|[[Ulan-Bator]]
|[[Mongol tili|Moʻgʻulcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Монгол Улс
|Улаанбаатар
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Montserrat bayrogʻi }} [[Montserrat]]
|[[Plimut]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Montserrat
|Plymouth
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Muqaddas Yelena, Meʼroj va Tristan-da-Kunya orollari bayrogʻi}} [[Muqaddas Yelena, Vozneseniya va Tristan-da-Kunya orollari]]
|[[Jeymstaun]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha
|Jamestown
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Men oroli bayrogʻi}} [[Men oroli]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Duglas]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Isle of Man
|Douglas
|-
|[[Men kreolcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Eggan Vanin
|Doolish
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Myanma}}
|[[Myanma Ittifoqi Respublikasi]]
|[[Neypido]]
|[[Birma tili|Birmacha]]
|[[Tasvir:Myanma.svg|မြန်မာ|30px]] (''Myanma'')
|[[Tasvir:Myanmar long form.svg|ဴပညေ္ထာင္စုဴမန္မာနုိင္ငံေတာ္|235px]](''Pyi-daung-zu Myan-ma Naing-ngan-daw'')
|[[Tasvir:Naypyidaw.svg|63px]] (''Naypyidaw'')
|}

==N==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Namibiya}}
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Namibiya Respublikasi]]
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Vindxuk]]
|[[Inglizcha]]
|Namibia
|Republic of Namibia
|Windhoek
|-
|[[Afrikaans]]
|Namibië
|Republiek van Namibië
|Windhoek
|-
|[[Nemischa]]
|Namibia
|Republik Namibia
|Windhuk
|-
|[[Gerero]]
|Namibia
|Orepublika yaNamibia
|Otjomuise
|-
|[[Tsvana]]
|Namibia
|Rephaboliki ya Namibia
|Windhoek
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Nauru}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Nauru Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Yaren]]
|[[Naurucha]]
|Naoero
|Ripublik Naoero
|Yaren
|-
|[[Inglizcha]]
|Nauru
|Republic of Nauru
|Yaren
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Nepal}}
|[[Nepal|Nepal Federativ Demokratik Respublikasi]]
|[[Katmandu]]
|[[Nepal tili|Nepalcha]]
|नेपाल (''Nepāl'')
|संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (''Sanghiya Loktāntrik Ganatantra Nepāl'')
|काठमांडौ (''Kāthmānḍau'')
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Niger}}
|[[Niger|Niger Respublikasi]]
|[[Niamey]]
|[[Fransuzcha]]
|Niger
|République du Niger
|Niamey
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Nigeriya}}
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Nigeriya Federativ Respublikasi]]
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Abuja]]
|[[Inglizcha]]
|Nigeria
|Federal Republic of Nigeria
|Abuja
|-
|[[Xausa (til)|Xausa]]
|Najeriya
|Republik Nijeriya
|Abuja
|-
|[[Igbo]]
|Naigeria
|Republic ndi Naigeria
|Abuja
|-
|[[Yoruba tili|Yoruba]]
|Naìjírìà
|Orílẹ̀-èdè Olómìnira Àpapọ̀ ilẹ̀ Naìjírìà
|Àbújá
|-
|[[Fula]]
|Niiseriya
|Republik Federaal bu Niiseriya
|Abuja
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Niderlandiya}}
|[[Niderlandiya Qirolligi]]
|[[Amsterdam]]
|[[Niderlandcha]]
|Nederland
|Koninkrijk der Nederlanden
|Amsterdam
|-
|&lt;center&gt;{{Nikaragua bayrogʻi}} [[Nikaragua]]
|[[Nikaragua Respublikasi]]
|[[Managua]]
|[[Ispancha]]
|Nicaragua
|República de Nicaragua
|Managua
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Niue bayrogʻi}} [[Niue]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Alofi]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Niue
|Alofi
|-
|[[Niue (til)|Niuecha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Niuē-fekai
|Alofi
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Norvegiya}}
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Norvegiya Qirolligi]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Oslo]]
|[[Bukmol]]
|Norge
|Kongeriket Norge
|Oslo
|-
|[[Nyunorsk]]
|Noreg
|Kongeriket Noreg
|Oslo
|-
|[[Shimoliysaamcha]]
|Norga
|Norgga gonagasriika
|Oslo
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Norfolk Oroli bayrogʻi}} [[Norfolk oroli]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kingston (Norfolk orollari)|Kingston]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Norfolk Island
|Kingston
|-
|[[Norfolkcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Norfuk Ailen
|Daun a’Taun
|-
|}
==O==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Ozarbayjon}}
|[[Ozarbayjon Respublikasi]]
|[[Baku]]
|[[Ozarbayjon turkchasi|Ozarcha]]
|Azərbaycan
|Azərbaycan Respublikası
|Bakı
|-
|}
==P==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Palau bayrogʻi}} [[Palau]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Palau Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Ngerulmud]]
|[[Inglizcha]]
|Palau
|Republic of Palau
|Ngerulmud
|-
|[[Palaucha]]
|Belau
|Beluu yer a Belau
|Ngerulmud
|-
|&lt;center&gt;{{Bayroq|Panama}}
|[[Panama Respublikasi]]
|[[Panama (shahar)|Panama]]
|[[Ispancha]]
|Panamá
|República de Panamá
|Ciudad de Panamá
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Papua Yangi Gvineya bayrogʻi}} [[Papua Yangi Gvineya]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Papua Yangi Gvineya|Papua Yangi Gvineya Mustaqil Davlati]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Port-Morsbi]]
|[[Inglizcha]]
|Papua New Guinea
|Independent State of Papua New Guinea
|Port Moresby
|-
|[[Tok-pisin]]
|Papua Niugini
|Independen Stet bilong Papua Niugini
|Pot Mosbi
|-
|[[Xiri-motun]]
|Papua Niu Gini
|Independen Stetebilong Papua Niu Gini
|Pot Mosbi
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Paragvay}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Paragvay Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Asunson]]
|[[Ispancha]]
|Paraguay
|República del Paraguay
|Asunción
|-
|[[Guarani tili|Guarani]]
|Paraguái
|Tetã Paraguái
|Paraguay
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Peru}}
|[[Peru Respublikasi]]
|[[Lima]]
|[[Ispancha]]
|Perú
|República del Perú
|Lima
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Pitkern Orollari bayrogʻi}} [[Pitkern orollari]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Adamstaun]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Pitcairn Islands
|Adamstown
|-
|[[Pitkerncha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Pitkern Ailen
|Adamstaun
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Pokiston}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Pokiston Islom Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Islomobod]]
|[[Urdu]]
|پاکستان (''Pākistān'')
|اسلامی جمہوریۂ پاکستان (''Islami Jomhuri-ye Pākistān'')
|اسلام‌اباد (''Islāmabād'')
|-
|[[Inglizcha]]
|Pakistan
|Islamic Republic of Pakistan
|Islamabad
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Polsha}}
|[[Polsha Respublikasi]]
|[[Varshava]]
|[[Polyakcha]]
|Polska
|Rzeczpospolita Polska
|Warszawa
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Portugaliya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Portugaliya|Portugal Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Lissabon]]
|[[Portugalcha]]
|Portugal
|República Portuguesa
|Lisboa
|-
|[[Mirandescha]]
|Pertual
|República Pertuesa
|Lhisboua
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Puerto-Riko bayrogʻi}} [[Puerto-Riko]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Puerto-Riko|Puerto-Riko Erkin Assatsiyalangan davlati]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[San-Xuan]]
|[[Ispancha]]
|Puerto Rico
|Estado Libre Asociado de Puerto Rico
|San Juan Bautista
|-
|[[Inglizcha]]
|Puerto Rico
|Commonwealth of Puerto Rico
|San Juan
|}
==R==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Reyunion bayrogʻi}} [[Reyunion]]
|[[Sen-Deni]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Réunion
|Saint-Denis
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Rojdestvo Oroli bayrogʻi}} [[Rojdestvo oroli]]
|[[Flaying-Fish-Kov]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Christmas Island
|Flying Fish Cove
|-
| rowspan=&quot;32&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Rossiya}}
| rowspan=&quot;32&quot; |[[Rossiya Federatsiyasi]]
| rowspan=&quot;32&quot; |[[Moskva]]
|[[Ruscha]]
|Россия
|Российская Федерация
|Москва
|-
|[[Abazin tili|Abazincha]]&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;Abazin va noʻgʻay tillari Qorachay-Cherkesiya hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россия
|Российска Федерация
|Москва
|-
|[[Avar tili|Avarcha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot;&gt;Dogʻiston hududida avar, ozar, qoʻmiq, lak, lazgi, noʻgʻay, tabasaran va tat tillari rasmiy hisoblanadi.&lt;/ref&gt;
|Россия
|Россиялъул Федерация
|Москва
|-
|[[Adigey tili|Adigeycha]]&lt;ref&gt;Adigey tili Adigeya hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Арысей
|Арысей Федераци
|Мэскэу
|-
|[[Ozarbayjon turkchasi|Ozarcha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Русија / Rusiya
|Русија Федерасијасы / Rusiya Federasiyası
|Москва / Moskva
|-
|[[Oltoy tili|Oltoycha]]&lt;ref&gt;Oltoy tili Oltoy Respublikasi hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россия
|Россия Федерациязы
|Москва
|-
|[[Boshqird tili|Boshqirdcha]]&lt;ref&gt;Boshqird tili Boshqirdiston hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Рәсәй
|Рәсәй Федерацияһы
|Мәскәү
|-
|[[Buryat tili|Buryatcha]]&lt;ref&gt;Buryat tili Buryatiya hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Ород улас
|Ородой холбооной улас
|Мушхаваа
|-
|[[Ingush tili|Ingushcha]]
|Эрсече
|Россе Федераци
|Москоа
|-
|[[Kabardino-cherkescha]]&lt;ref&gt;Kabardino-cherkes tili Kabardino-Bolqor va Qorachoy-Cherkesiyada rasmiy til hisoblanadi.&lt;/ref&gt;
|Урысей
|Урысей Федерацэ
|Мэзкуу
|-
|[[Qalmoq tili|Qalmoqcha]]&lt;ref&gt;Qalmoq tili Qalmogʻistonda rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Әрәсә
|Орсин Ниицән
|Москва
|-
|[[Qorachoy-bolqor tili|Qorachoy-bolqorcha]]&lt;ref&gt;Qorachoy-Bolqor tili Kabardino-Bolqor va Qorachoy-Cherkesiya hududida rasmiy til hisoblanadi.&lt;/ref&gt;
|Эресей
|Эресей Федерация
|Москва
|-
|[[Komi tili|komicha]]&lt;ref&gt;Komi tili Komi Respublikasida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Рочму
|Рочму Федерация
|Мӧскуа
|-
|[[Qrimtatar tili|Qrimtatarcha]]&lt;ref name=&quot;crimea&quot;&gt;Qrim tatar va ukrain tillari Qrim Respublikasi hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Русие / Rusiye
|Русие Федерациясы / Rusiye Federatsiyası
|Москва / Moskva
|-
|[[Qoʻmiq tili|Qoʻmiqcha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Россия
|Россия Федерациясы
|Москва
|-
|[[Lakcha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Аьрасат
|Аьрасатнал Федерация
|Москав
|-
|[[Lezgin tili|Lezgincha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Урусат
|Урусатдин Федерация
|Москва
|-
|[[Lugovomariycha]]&lt;ref&gt;Lugovomari tili Mari El hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россий
|Россий Федераций
|Моско
|-
|[[Mokshancha]]&lt;ref name=&quot;mordovia&quot;&gt;Mordoviya hududida mokshan va erzyan tillari rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россия мастор
|Россиянь Федерациясь
|Моску
|-
|[[Noʻgʻoy tili|Noʻgʻaycha]]&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Русия
|Русия Федерациясы
|Москва
|-
|[[Osetin tili|Osetincha]]&lt;ref&gt;Osetin tili Shimoliy Osetiyada rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Уæрæсе
|Уæрæсейы Федераци
|Мæскуы
|-
|[[Tabasaran tili|Tabasarancha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Урусат
|Урусат Федерация
|Москва
|-
|[[Tatar tili|Tatarcha]]&lt;ref&gt;Tatar tili Tatariston hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Русия
|Русия Федерациясе
|Мәскәү
|-
|[[Tatcha]]&lt;ref name=&quot;dagestan&quot; /&gt;
|Урусиет
|Федерасийи Русийи
|Масков
|-
|[[Tuva tili|Tuvacha]]&lt;ref&gt;Tuva tili Tuva hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россия
|Россия Федерация
|Москва
|-
|[[Udmurt tili|Udmurtcha]]&lt;ref&gt;Udmurt tili Udmurtiyada rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россия
|Россия Федерация
|Муско
|-
|[[Ukraincha]]&lt;ref name=&quot;crimea&quot; /&gt;
|Росія
|Російська Федерація
|Москва
|-
|[[Xakas tili|Xakascha]]&lt;ref&gt;Xakas tili Xakasiya hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Россия
|Россия Федерациязы
|Москва
|-
|[[Chechen tili|Chechencha]]&lt;ref&gt;Chechen tili Checheniston va Dogʻistonda rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Росси
|Россин Федераци
|Москох
|-
|[[Chuvash tili|Chuvashcha]]&lt;ref&gt;Chuvash tili Chuvashistonda rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Раççей
|Раççей Патшалăхĕ
|Мускав
|-
|[[Erzyancha]]&lt;ref name=&quot;mordovia&quot; /&gt;
|Россия Мастор
|Российской Федерациясь
|Москов ош
|-
|[[Yoqut tili|Yoqutcha]]&lt;ref&gt;Yoqut tili Yoqutiston hududida rasmiy til hisoblanadi&lt;/ref&gt;
|Арассыыйа
|Арассыыйа Федерацията
|Москуба
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Ruanda}}
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Ruanda Respublikasi]]
| rowspan=&quot;4&quot; |[[Kigali]]
|[[Ruandacha]]
|Rwanda
|Repubulika y’u Rwanda
|Kigali
|-
|[[Suaxili tili|Suaxalicha]]
|Rwanda
|Jamhuri ya Rwanda
|Kigali
|-
|[[Fransuzcha]]
|Rwanda
|République du Rwanda
|Kigali
|-
|[[Inglizcha]]
|Rwanda
|Republic of Rwanda
|Kigali
|-
|rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Ruminiya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Buxarest]]
|[[Rumin tili|Rumincha]]
|colspan=&quot;2&quot;|România
|București
|-
|[[Venger tili|Vengercha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Románia
|Bukarest
|}

==S==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{Salvador bayrogʻi}} [[Salvador]]
| [[Salvador|El-Salvador Respublikasi]]
| [[San-Salvador]]
| [[Ispancha]]
| El Salvador
| República de El Salvador
| San Salvador
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Samoa bayrogʻi}} [[Samoa]]
|rowspan=&quot;2&quot;| [[Samoa Mustaqil Davlati]]
|rowspan=&quot;2&quot;| [[Apia]]
| [[Inglizcha]]
| Samoa
| Independent State of Samoa
| Apia
|-
| [[Samoa tili|Samoacha]]
| Sāmoa
| Mālo Tuto’atasi o Sāmoa
|Apia
|-
|&lt;center&gt;{{San Tome va Prinsipi bayrogʻi}} [[San-Tome va Prinsipi]]
|[[San-Tome va Prinsipi|San-Tome va Prinsipi Demokratik Respublikasi]]
|[[San-Tome]]
|[[Portugalcha]]
|São Tomé and Príncipe
|República Democrática de São Tomé e Príncipe
|São Tomé
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Saudiya Arabistoni}}
|[[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistoni Qirolligi]]
|[[Ar-Riyod]]
|[[Arabcha]]
|ٱلسُّعُوْدِيَّة العربيّة (''Al-‘Arabiyyah as Sa‘ūdiyyah'')
|ٱلْمَمْلَكَة ٱلْعَرَبِيَّة ٱلسُّعُوْدِيَّة (''Al-Mamlaka Al-‘Arabiyyah as Sa‘ūdiyyah'')
|الرياض (''Ar-Riyāḍ'')
|-
| rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Sahroi Arab Demokratik Respublikasi bayrogʻi}} [[Sahroi Arab Demokratik Respublikasi]]&lt;ref&gt;Gʻarbiy Sahroi Kabir yoki SADR koʻpchilik davlatlar tomonidan tan olinmaydi va Marokash oʻz hududini janubiy viloyatlari deb biladi. Gʻarbiy Sahroi Kabir kelajagi BMTning tegishli qarorlariga muvofiq hal qilinishi kerak.&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Aayyun|Al-Ayun]] (de-yure),&lt;br /&gt;[[Tifariti]] (de-fakto)
|-
|[[Arabcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ ٱلْعَرَبِيَّةُ الصحراوية الديمقراطية (''Al-Jumhūrīyya al-`Arabīyya as-Saharāwīyya ad-Dīmuqrātīyya'')
|العيون (''El-Aaiún'')/تيفاريتي (''Tifariti'')
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Seyshell orollari bayrogʻi}} [[Seyshell orollari]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Seyshell orollari|Seyshell Orollari Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Viktoriya]]
|[[Seyshell kreolcha]]
|Sesel
|Repiblik Sesel
|Victoria
|-
|[[Fransuzcha]]
|Seychelles
|République des Seychelles
|Victoria
|-
|[[Inglizcha]]
|Seychelles
|Republic of Seychelles
|Victoria
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Senegal}}
|[[Senegal Respublikasi]]
|[[Dakar]]
|[[Fransuzcha]]
|Sénégal
|République du Sénégal
|Dakar
|-
|&lt;center&gt;{{Sent Bartelemi bayrogʻi}} [[Sen-Bartelemi]]
|[[Sent-Bartelemining dengizorti Hamjamiyati]]
|[[Gustaviya]]
|[[Fransuzcha]]
|Saint-Barthélemy
|Collectivité territoriale de Saint-Barthélemy
|Gustavia
|-
|&lt;center&gt;[[Tasvir:Flag of Saint-Martin (local).svg|border|{{{1|25px}}}|Sen Marten bayrogʻi]] [[Sen-Marten]]
|[[Sen-Martenning dengizorti Hamjamiyati]]
|[[Marigo]]
|[[Fransuzcha]]
|Saint-Martin
|Collectivité territoriale de Saint-Martin
|Marigot
|-
|&lt;center&gt;{{Sent Pier va Mikelon bayrogʻi}} [[Sen-Pyer va Mikelon]]
|[[Sen-Pyer va Mikelon|Sen-Pyer va Mikelon dengizorti Hamjamiyati]]
|[[Sen-Pyer]]
|[[Fransuzcha]]
|Saint-Pierre et Miquelon
|Collectivité d'outre-mer de Saint-Pierre-et-Miquelon
|Saint-Pierre
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Saint Vincent va Grenadinlar bayrogʻi}} [[Sent-Vinsent va Grenadina]]
|[[Kingstaun]]
|[[Inglizcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Saint Vincent and the Grenadines
|Kingstown
|-
|&lt;center&gt;{{Saint Kitts va Nevis bayrogʻi}} [[Sent-Kits va Nevis]]
|[[Sent-Kits va Nevis Federatsiyasi]]
|[[Baster]]
|[[Inglizcha]]
|Saint Kitts and Nevis
|Federation of Saint Christopher and Nevis
|Basseterre
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Saint Lucia bayrogʻi}} [[Sent Lyusiya|Sent-Lyusiya]]
|[[Kastri]]
|[[Inglizcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Saint Lucia
|Castries
|-
| rowspan=&quot;7&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Serbiya}}
| rowspan=&quot;7&quot; |[[Serbiya Respublikasi]]
| rowspan=&quot;7&quot; |[[Belgrad]]
|[[Serbcha]]
|Србија
|Република Србија
|Београд
|-
|[[Venger tili|Vengercha]]
|Szerbia
|Szerb Köztársaság
|Belgrád
|-
|[[Slovak tili|Slovakcha]]
|Srbsko
|Srbská republika
|Belehrad
|-
|[[Xorvat tili|Xorvatcha]]
|Srbija
|Republika Srbija
|Beograd
|-
|[[Rumin tili|Rumincha]]
|Serbia
|Republica Serbia
|Belgrad
|-
|[[Rusin tili|Rusincha]]
|Сербія
|Републіка Сербія
|Белград
|-
|[[Ukraincha]]
|Сербія
|Республіка Сербія
|Белград
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Singapur}}
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Singapur Respublikasi]]
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Singapur (shahar)|Singapur]]
|[[Malay tili|Malaycha]]
|Singapura
|Republik Singapura
|Singapura
|-
|[[Inglizcha]]
|Singapore
|Republic of Singapore
|Singapore
|-
|[[Xitoycha]]
|新加坡 (''Xīnjiāpō'')
|新加坡共和国 (''Xīnjīapō Gònghéguó'')
|新加坡 (''Xīnjiāpō'')
|-
|[[Tamil tili|Tamilcha]]
|சிங்கப்பூர் (''Ciŋkappūr'')
|சிங்கப்பூர் குடியரசு (''Ciŋkappūr Kudiyarasu'')
|சிங்கப்பூர் (''Ciŋkappūr'')
|-
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Sint Marten bayrogʻi}} [[Sint-Marten]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Filipsburg]]
|[[Niderlandcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Sint Maarten
|Philipsburg
|-
|[[Inglizcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Sint Maarten
|Philipsburg
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Suriya}}
|[[Suriya Arab Respublikasi]]
|[[Damashq]]
|[[Arabcha]]
|سُورِيَة (''Сури́йя'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ ٱلْعَرَبِيَّةُ ٱلسُّورِيَّةُ (''аль-Джумхури́йя аль-Араби́йя ас-Сури́йя'')
|الشام / دمشق (''Димашк'' / ''Аш-Шам'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Slovakiya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Slovakiya|Slovak Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Bratislava]]
|[[Slovak tili|Slovakcha]]
|Slovensko
|Slovenská republika
|Bratislava
|-
|[[Venger tili|Vengercha]]
|Szlovákia
|Szlovák Köztársaság
|Pozsony
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Sloveniya}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Sloveniya|Sloveniya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Lyublyana]]
|[[Sloven tili|Slovencha]]
|Slovenija
|Republika Slovenija
|Ljubljana
|-
|[[Italyancha|Italyancha]]
|Slovenia
|Repubblica slovena
|Lubiana
|-
|[[Venger tili|Vengercha]]
|Szlovénia
|Szlovén Köztársaság
|Ljubljana
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Somaliya bayrogʻi}} [[Somali]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Somali|Somali Federativ Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Mogadisho]]
|[[Somali (til)|Somalicha]]
|Soomaaliya
|Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya
|Muqdisho
|-
|[[Arabcha]]
|الصومال (''aş-Şūmāl'')
|اَلْجُمْهُورِيَّة الصومال (''Jumhūriyyat aṣ-Ṣūmāl'')
|مقديشو (''Maqadīshū'')
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |&lt;center&gt;{{Somalilend bayrogʻi}} [[Somalilend]]&lt;ref&gt;Somalilend dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan Somalining bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Somalilend|Somalilend Respublikasi]]
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Xargeysa]]
|[[Somali (til)|Somalicha]]
|Soomaaliland
|Jamhuuriyadda Soomaaliland
|Hargeysa
|-
|[[Arabcha]]
|أرض الصومال (''Ard as-Sūmāl'')
|اَلْجُمْهُورِيَّة أرض الصومال (''Jumhūrīyat Arḍ Aṣ-ṣūmāl'')
|هرجيسا (''Hrjysa'')
|-
|[[Arabcha]]
|Somaliland
|Republic of Somaliland
|Hargeisa
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Sudan}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Sudan Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Xartum]]
|[[Arabcha]]
|السودان (''As-Sudan'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ السودان (''Jumhūrīyat as-Sūdān'')
|الخرطوم (''Al-Khartûm'')
|-
|[[Inglizcha]]
|Sudan
|Republic of Sudan
|Khartoum
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Surinam}}
|[[Surinam Respublikasi]]
|[[Paramaribo]]
|[[Niderlandcha]]
|Suriname
|Republiek Suriname
|Paramaribo
|-
|&lt;center&gt;{{Syerra Leone bayrogʻi}} [[Syerra-Leone]]
|[[Syerra-Leone Respublikasi]]
|[[Fritaun]]
|[[Inglizcha]]
|Sierra Leone
|Republic of Sierra Leone
|Freetown
|}

==T==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Tojikiston}}
|[[Tojikiston Respublikasi ]]
|[[Dushanbe]]
|[[Tojikcha]]
|Тоҷикистон
|Ҷумҳурии Тоҷикистон
|Душанбе
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Tailand}}
|[[Tailand Qirolligi]]
|[[Bangkok]]
|[[Tay tili|Taycha]]
|เมืองไทย; ประเทศไทย; ราชอาณาจักรไทย (''Mueang Thai''; ''Prathet Thai''; ''Ratcha-anachak Thai'')
|ราชอาณาจักรไทย (''Rātcha Anāchak Thai'')
|กรุงเทพฯ, กรุงเทพมหานคร (''Krung Thep Maha Nakhon'')
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Tanzaniya}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Tanzaniya Birlashgan Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Dodoma]]
|[[Suaxili tili|Suaxilicha]]
|Tanzania
|Jamhuri ya Muungano wa Tanzania
|Dodoma
|-
|[[Inglizcha]]
|Tanzania
|United Republic of Tanzania
|Dodoma
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Terks va Kaykos orollari bayrogʻi}} [[Terks va Kaykos orollari]]
|[[Kobern-Taun]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Turks and Caicos Islands
|Cockburn Town
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Togo}}
|[[Togo|Togo Respublikasi]]
|[[Lome]]
|[[Fransuzcha]]
|Togo
|République Togolaise
|Lomé
|-
| colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Tokelau bayrogʻi}} [[Tokelau]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Nukunonu]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Tokelau
|Atafu
|-
|[[Tokeloucha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Tokelau
|Atafu
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Tonga}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Tonga|Tonga Qirolligi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Nukualofa]]
|[[Tongacha]]
|Tonga
|Pule’anga Fakatu’i 'o Tonga
|Nukualofa
|-
|[[Inglizcha]]
|Tonga
|Kingdom of Tonga
|Nukuʻalofa
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Togʻli-Qorabogʻ Respublikasi}} [[Togʻli Qorabogʻ Respublikasi|Togʻli-Qorabogʻ Respublikasi]]&lt;br /&gt;(Artsah Respublikasi)&lt;ref&gt;Hozirda BMTga aʼzo boʻlgan birorta davlat tomonidan tan olinmagan&lt;/ref&gt;
|[[Stepanakert]]
|[[Arman tili|Armancha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն&lt;br /&gt;(Արցախի Հանրապետություն)
|Ստեփանակերտ
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Trinidad va Tobago}}
|[[Trinidad va Tobago]]
|[[Port-of-Speyn]]
|[[Inglizcha]]
|Trinidad and Tobago
|Republic of Trinidad and Tobago
|Port of Spain
|-
| rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Tuvalu}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Funafuti]]
|[[Tuvalucha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Tuvalu
|Fongafale
|-
|[[Inglizcha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Tuvalu
|Fongafale
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Tunis}}
|[[Tunis Respublikasi]]
|[[Tunis (shahar)|Tunis]]
|[[Arabcha]]
|تونس (''Tūnis'')
|ٱلْجُمْهُورِيَّةُ التونسية (''Al-Jumhūriyyah at-Tūnisiyyah'')
|تونس (''Tunis'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Turkmaniston}}
|[[Ashxobod]]
|[[Turkman tili|Turkmancha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Türkmenistan
|Aşgabat
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Turkiya}}
|[[Turkiya|Turk Respublikasi]]
|[[Anqara]]
|[[Turkcha]]
|Türkiye
|Türkiye Cumhuriyeti
|Ankara
|}

==U==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Uganda}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Uganda Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Kampala]]
|[[Inglizcha]]
|Uganda
|Republic of Uganda
|Kampala
|-
|[[Suaxili tili|Suaxilicha]]
|Uganda
|Jamhuri ya Uganda
|Kampala
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Ukraina}}
|[[Kiyev]]
|[[Ukraincha]]
| colspan=&quot;2&quot; |Україна
|Київ
|-
|&lt;center&gt;{{Uollis va Futuna bayrogʻi}} [[Uollis va Futuna]]
|[[Uollis va Futuna orollari hududi]]
|[[Mata-Utu]]
|[[Fransuzcha]]
|Wallis-et-Futuna
|Territoire des îles Wallis-et-Futuna
|Mata-Utu
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Ummon}}
|[[Ummon Sultonligi]]
|[[Maskat]]
|[[Arabcha]]
|عُمَانَ (''‘Umān'')
|سلْطنةُ عُمَانَ (''SaltanatʿUmān'')
|مسقط (''Masqaṭ'')
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Urugvay}}
|[[Urugvay|Sharqiy Urugvay Respublikasi]]
|[[Montevideo]]
|[[Ispancha]]
|Uruguay
|República Oriental del Uruguay
|Montevideo
|}
==F==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Falastin}}&lt;ref&gt;Falastin davlati – 1967-yilda Isroil tomonidan bosib olingan Majburiy Falastin hududlarida faoliyat yurituvchi muvaqqat hukumatidir. Hozirda tinchlik yoʻli bilan kelishuv doirasida Falastinning oʻzini oʻzi boshqarishini shakllantirish jarayoni davom etmoqda.&lt;/ref&gt;
|[[Falastin|Falastin Davlati ]]
|[[Ramalla|Ramallah]]
|[[Arabcha]]
|فلسطين (''Filastīn'')
|دولة فلسطين
(''Dawlat Filasṭīn'')
|ارام الله (''Rām Allāh'')
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Farer orollari bayrogʻi}} [[Farer orollari]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Torsxavn]]
|[[Farer tili|Farercha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Føroyar
|Tórshavn
|-
|[[Dan tili|Dancha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Færøerne
|Thorshavn
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Fiji}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Fiji|Fiji orollari Respublikasi ]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Suva]]
|[[Inglizcha]]
|Fiji
|Republic of the Fiji Islands
|Suva
|-
|[[Fiji tili|Fijicha]]
|Viti
|Matanitu Tu-Vaka-i-koya ko Viti
|Suva
|-
|[[Fiji hindcha]]
|फ़िजी / Fidźi
|फ़िजी गणराज्य / Fidźi Ganaradźja
|सुवा / ''Suva''
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Filippin}}
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Filippin Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Manila]]
|[[Filippincha]]
|Pilipinas
|Republika ng Pilipinas
|Maynila
|-
|[[Inglizcha]]
|Philippines
|Republic of the Philippines
|Manila
|-
|[[Ispancha]]
|Filipinas
|República de Filipinas
|Manila
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Finlandiya}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Finlandiya|Finlandiya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Xelsinki]]
|[[Fincha]]
|Suomi
|Suomen tasavalta
|Helsinki
|-
|[[Shvedcha]]
|Finland
|Republiken Finland
|Helsingfors
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Folklend orollari bayrogʻi}} [[Folklend orollari]]&lt;ref&gt;Folklend (Malvin) orollari – Argentina va Buyuk Britaniya oʻrtasidagi bahsli hudud boʻlib, u Buyuk Britaniyaning maʼmuriy nazorati ostidadir.&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Port-Stenli]]
|[[Inglizcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Falkland Islands
|Port Stanley
|-
|[[Ispancha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Islas Malvinas
|Puerto Argentino 
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Fransiya}}
|[[Fransiya|Fransuz Respublikasi]]
|[[Parij]]
|[[Fransuzcha]]
|France
|République française
|Paris
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Fransuz Polineziyasi bayrogʻi}} [[Fransuz Polineziyasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Papaete]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Polynésie française
|Papeete
|-
|[[Taityancha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Pōrīnetia farāni
|Pape’ete
|-
|Colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Fransuzlarning Janubiy va Antarktidadagi hududi}} [[Fransiyaning Janubiy va Antarktidadagi hududi]]
|[[Sen-Pyer]]
|[[Fransuzcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Territoire des Terres australes et antarctiques françaises
|Saint-Pierre
|}

==X==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Xitoy}}
|[[Xitoy Xalq Respublikasi]]
|[[Pekin]]
|[[Xitoycha]]
|中国 (''Zhōngguó'', ''Chjungo'')
|中华人民共和国 (''Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó'', ''Chjunxua Jenmin Gunxego'')
|北京 (''Běijīng'', ''Beytszin'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Xitoy Respublikasi bayrogʻi}} [[Xitoy Respublikasi]]&lt;ref&gt;Xitoy Respublikasi dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan XXRning bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
|[[Taybey]]
|[[Xitoycha]]
|colspan=&quot;2&quot;|中華民國 (''Zhōnghuá Mínguó'')
|臺北 (''Táiběi'')
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Xorvatiya}}
|[[Xorvatiya Respublikasi]]
|[[Zagreb]]
|[[Xorvat tili|Xorvatcha]]
|Hrvatska
|Republika Hrvatska
|Zagreb
|}

==Ch==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Chad}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Chad Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Njamena]]
|[[Fransuzcha]]
|Tchad
|République du Tchad
|Ndjamena
|-
|[[Arabcha]]
|تشاد (''Tašād'')
|اَلْجُمْهُورِيَّة تشاد (''Jumhūriyyat Tašād'') 
|نجامينا (''Injāmīnā'')
|-
|colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Chernogoriya}}
|[[Podgoritsa]]
|[[Chernogor tili|Chernogorcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Црна Гора / Crna Gora
|Подгорица / Podgorica
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Chexiya}}
|[[Chex Respublikasi]]
|[[Praga]]
|[[Chex tili|Chexcha]]
|Česko
|Česká republika
|Praha
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Chili}}
|[[Chili|Chili Respublikasi]]
|[[Santyago]]
|[[Ispancha]]
|Chile
|República de Chile
|Santiago
|}
==Sh==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|rowspan=&quot;5&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Shveysariya}}
|rowspan=&quot;5&quot;|[[Shveysariya Konfederatsiyasi]]
|rowspan=&quot;5&quot;|[[Bern]]
|[[Nemischa]]
|Schweiz
|Schweizerische Eidgenossenschaft
|Bern
|-
|[[Fransuzcha]]
|Suisse
|Confédération Suisse
|Berne
|-
|[[Italyancha]]
|Svizzera
|Confederazione Svizzera
|Berna
|-
|[[Retoromancha]]
|Svizra
|Confederaziun Svizra
|Berna
|-
|[[Lotin tili|Lotinch]]&lt;ref&gt;Shveysariyada lotin tilidagi nomlar siyosiy sabablarga koʻra biron bir milliy tilga ustunlik berish istalmaganda qoʻllanadi.&lt;/ref&gt;
|Helvetia
|Confoederatio Helvetica
|Berna
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Shvetsiya}}
|[[Shvetsiya Qirolligi]]
|[[Stokgolm]]
|[[Shvedcha]]
|Sverige
|Konungariket Sverige
|Stockholm
|-
|colspan=&quot;2&quot; rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Shpitsbergen va Yan Mayen bayrogʻi}} [[Shpitsbergen]]&lt;ref&gt;Shpitsbergen – Norvegiyaning muxtor hududi boʻlib, maxsus xalqaro shartnoma bilan boshqariladi.&lt;/ref&gt;
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Longyir]]
|[[Norveg tili|Norvegcha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Svalbard
|Longyearbyen
|-
|[[Ruscha]]
|colspan=&quot;2&quot;|Шпицберген
|Лонгйир
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Shri-Lanka}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Shri-Lanka|Shri-Lanka Demokratik Sotsialistik Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Shri-Jayavardenepura Kote]]
|[[Singal tili|Singalcha]]
|ශ්‍රී ලංකාව (''Sri Lankā'')
|ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජය (''Sri Lankā Prajathanthrika Samajavadi Janarajaya'')
|ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ (''Sri Jayavardenepura Kotte'')
|-
|[[Tamil tili|Tamilcha]]
|ஸ்ரீ லங்க (''Illankai'') 
|இலங்கை ஜனநாயக சமத்துவ குடியரசு (''Illankai Chananaayaka Chosalisa Kudiyarasu'')
|சிறீ ஜெயவர்தனபுர கோட்டே (''Sri Jeyavartanapura Kotte'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Sharqiy Timor bayrogʻi}} [[Sharqiy Timor]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Sharqiy Timor|Sharqiy Timor Demokratik Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Dili]]
|[[Tetum]]
|Timor Lorosa’e
|Repúblika Demokrátika Timór Lorosa’e
|Díli
|-
|[[Portugalcha]]
|Timor-Leste
|República Democrática de Timor-Leste
|Díli
|-
|&lt;center&gt;{{Shimoliy Kipr bayrogʻi}} [[Shimoliy Kipr]]&lt;ref&gt;Shimoliy Kipr dunyoning aksariyat davlatlari tomonidan Kiprning bir qismi deb tan olinadi&lt;/ref&gt;
|[[Shimoliy Kipr|Shimoliy Kipr Turk Respublikasi]]
|[[Lefkosiya]]
|[[Turkcha]]
|Kuzey Kıbrıs
|Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti
|Lefkoşa
|-
| rowspan=&quot;2&quot; colspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Makedoniya bayrogʻi}} [[Makedoniya|Shimoliy Makedoniya Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Skopye]]
|[[Makedon tili|Makedoncha]]
|Северна Македонија
|Република Северна Македонија
|Скопје
|-
|[[Alban tili|Albancha]]
|Maqedonia e Veriut
|Republika e Maqedonisë së Veriut
|Shkup
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{Shimoliy Mariana orollari bayrogʻi}} [[Shimoliy Mariana orollari]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Shimoliy Mariana orollari|Shimoliy Mariana orollari Hamdoʻstligi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Saypan]]
|[[Inglizcha]]
|Northern Mariana Islands
|Commonwealth of Northern Mariana Islands
|Saipan
|-
|[[Chamarro]]
|Siha Na Islas Mariånas
|Sankattan Siha Na Islas Mariånas
|Saipan
|-
|}

==E==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Ekvador}}
|[[Ekvador Respublikasi]]
|[[Kito]]
|[[Ispancha]]
|Ecuador
|República del Ecuador
|Quito
|-
|rowspan=&quot;3&quot;|&lt;center&gt;{{Ekvatorial Gvineya bayrogʻi}} [[Ekvatorial Gvineya]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Ekvatorial Gvineya Respublikasi]]
|rowspan=&quot;3&quot;|[[Malabo]]
|[[Ispancha]]
|Guinea Ecuatorial
|República de Guinea Ecuatorial
|Malabo
|-
|[[Fransuzcha]]
|Guinée Équatoriale
|République de Guinée Équatoriale
|Malabo
|-
|[[Portugalcha]]
|Guiné Equatorial
|República da Guiné Equatorial
|Malabo
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Eron}}
|[[Eron Islom Respublikasi]]
|[[Tehron]]
|[[Forscha]]
|ایران (''Īrān'')
|جمهوری اسلامی ایران (''Jomhuri-ye Eslāmi-ye Irān'')
|تهران (''Tehrān'')
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{Eswatini bayrogʻi}} [[Esvatini]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Esvatini Qirolligi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Mbabane]]
|[[Svati]]
|eSwatini
|Umbuso weSwatini
|ÉMbábáne
|-
|[[Inglizcha]]
|Eswatini
|Kingdom of Eswatini
|Mbabane
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Estoniya}}
|[[Estoniya Respublikasi]]
|[[Tallin]]
|[[Eston tili|Estoncha]]
|Eesti
|Eesti Vabariik
|Tallinn
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Efiopiya}}
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Efiopiya Federativ Demokratik Respublikasi]]
| rowspan=&quot;5&quot; |[[Addis-Abeba]]
|[[Amhara tili|Amharacha]]
|ኢትዮጵያ (''Ityop’ia'')
|የኢትዮጵያ ፈደራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ (''Ye-Ītyōṗṗyā Fēdēralawī Dēmokirasīyawī Rīpebilīk'')
|አዲስ አበባ (''Addis Abäba'')
|-
|[[Afarcha]]
|Itiyoppiya
|Itiyoppiya Federaalak Demokraatik Rippeblikih
|Addis Ababa
|-
|[[Oromo tili|Oromo]]
|Itoophiyaa
|Federaalawaa Dimokraatawaa Repabliikii Itoophiyaa
|Finfinnee
|-
|[[Somali (til)|Somaliycha]]
|Itoobiya
|Jamhuuriyadda Dimuqraadiga Federaalka Itoobiya
|Adiss Ababa
|-
|[[Tigrinya]]
|ኢትዮጵያ (''Ítiyop'iya'')
|ፌዴራላዊ ዴሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ ኢትዮጵያ (''Fēdēralawī Dēmokirasīyawī Rīpebilīki Ítiyop'iya'')
|ኣዲስ ኣበባ (''Addis Abäba'')
|}

==Oʻ==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Oʻzbekiston}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Oʻzbekiston Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Toshkent]]
|-
|oʻzbekcha 
|Ózbekstan
|Ózbekstan Respublikası
|Tashkent
|-
|}

==Q==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Qatar}}
|[[Qatar Davlati]]
|[[Doha]]
|[[Arabcha]]
|قطر (''Qaṭar'')
|دَوْلَةُ قطر (''Dawlat Qaṭar'')
|الدوحة (''Ad-Dawḥah'')
|-
|rowspan=&quot;2&quot;|&lt;center&gt;{{bayroq|Qirgʻiziston}}
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Qirgʻiz Respublikasi]]
|rowspan=&quot;2&quot;|[[Bishkek]]
|[[Qirgʻizcha]]
|Кыргызстан
|Кыргыз Республикасы
|Бишкек
|-
|[[Ruscha]]
|Кыргызстан
|Кыргызская Республика
|Бишкек
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Qozogʻiston}}
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Qozogʻiston Respublikasi]]
| rowspan=&quot;2&quot; |[[Ostona]]
|[[Qozoqcha]]
|Қазақстан
|Қазақстан Республикасы
|Astana
|-
|[[Ruscha]]
|Казахстан
|Республика Казахстан
|Астана
|-
|&lt;center&gt;{{bayroq|Quvayt}}
|[[Quvayt|Quvayt Davlati]]
|[[Al-Quvayt]]
|[[Arabcha]]
|الكويت (''Al-Kuwayt'')
|دَوْلَةُ الكويت (''Dawlat al-Kuwayt'')
|الكويت (''Al-Kuwait'')
|-
|}

==H==
{|class=&quot;wikitable&quot; width=&quot;100%&quot;
!colspan=&quot;3&quot;|oʻzbekcha nomi
!rowspan=&quot;2&quot;|tili
!colspan=&quot;3&quot;|Mahalliy tillardagi nomi
|-
!qisqa nomi 
!toʻliq nomi 
!poytaxti 
!qisqa nomi
!toʻliq nomi 
!poytaxti
|-
| rowspan=&quot;23&quot; |&lt;center&gt;{{bayroq|Hindiston}}
| rowspan=&quot;23&quot; |[[Hindiston Respublikasi]]
| rowspan=&quot;23&quot; |[[Nyu Dehli|Yangi Dehli]]
|[[Hind tili|Hindcha]]
|भारत, हिंदुस्तान (''Bhārat'', ''Hindustān'')
|भारत गणराज्य (''Bhārat Gaṇarājya'')
|नई दिल्ली (''Naī Dillī'')
|-
|[[Inglizcha]]
|India
|Republic of India
|New Delhi
|-
|[[Assom tili|Assomcha]]
|ভাৰত (''Bharôt'')
|ভাৰত গণৰাজ্য (''Bhārôt Gônôrāzyô'')
|নয়া দিল্লী (''Nôya Dilli'')
|-
|[[Bengal tili|Bengalcha]]
|ভারত (''Bharot'')
|ভারতীয় প্রজাতন্ত্র (''Bhārotiyo Projātôntro'')
|নয়া দিল্লী (''Nôea Dilli'')
|-
|[[Bodo]]
|भारत (''Bhārôt'')
|भारत गणराज्य (''Bhārôt Gônôrājyô'')
|নুৱা দিল্লী (''Nôea Dilli'')
|-
|[[Gujarot tili|Gujaratcha]]
|ભારત (''Bhārat'')
|ભારતીય ગણતંત્ર (''Bhārtiya Gaṇtāntrā'')
|નવી દિલ્હી (''Navī Dilhī'')
|-
|[[Dogri]]
|भारत (''Bhāra''t) 
|भारत गणराज्य (''Bhārat Ganrājya'')
|नयाँ दिल्ली (''Naī Dillī'')
|-
|[[Kannada tili|Kannada]]
|ಭಾರತ (''Bhārata'')
|ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯ (''Bhārata Gaṇarājya'')
|ನವ ದೆಹಲಿ (''Nava Dehali'')
|-
|[[Kashmiriy tili|Kashmircha]]
|ہندوستان (''Hindōstān'')
|جۆمہوٗرِیَہ ہِندوستان (''Jomhūriyā Hindōstān'')
|دِلى (''Dilī'')
|-
|[[Konkani]]
|भारत (''Bhārat'')
|भारत गणराज्य (''Bhārat Gaṇrājya'')
|नवी दिल्ली (''Navī Dillī'')
|-
|[[Maytxili]]
|भारत (''Bhārat'')
|भारत गणराज्य (''Bhārat Gaṇarājya'')
|नव दिल्ली (''Naī Dillī'')
|-
|[[Malayalam]]
|ഭാരതം (''Bhāratam'')
|ഭാരതീയ മഹാരാജ്യം (''Bhārtīya mahārājyaṁ'')
|ന്യൂഡല്ഹി (''Nyūḍalhi'')
|-
|[[Manipur tili|Manipuricha]]
|ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ / ভারত (''Bhārôt'')
|ꯔꯤꯄꯕ꯭ꯂꯤꯛ ꯑꯣꯐ ꯏꯟꯗꯤꯌꯥ꯫ / ভারত গণরাজ্য (''Bhārôt Gônôrājyô'')
|ꯑꯅꯧꯕꯥ ꯗꯤꯜꯂꯤꯗꯥ ꯂꯩ꯫ (''Naī Dillī'')
|-
|[[Marathiy|Marathiycha]]
|भारत (''Bhārat'')
|भारतीय प्रजासत्ताक (''Bhārtīya Prajāsattāk'')
|नवी दिल्ली (''Navī Dillī'')
|-
|[[Nepal tili|Nepalcha]]
|भारत (''Bhārat'')
|गणतन्त्र भारत (''Gaṇatantra Bhārat'')
|नयाँ दिल्ली
|-
|[[Oriya tili|Oriya]]
|ଭାରତ (''Bhārata'')
|ଭାରତ ଗଣରାଜ୍ୟ (''Bhārata Gaṇarājya'')
|ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ (''Nūadillī'')
|-
|[[Panjob tili|Panjobicha]]
|ਭਾਰਤ, ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ (''Bhārat'', ''Hindustān'')
|ਭਾਰਤ ਗਣਰਾਜ (''Bhārat Gaṇrāj'')
|ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (''Navīñ Dillī'')
|-
|[[Sanskrit]]
|भारतम् (''Bhāratam'')
|भारतमहाराज्यम् (''Bhāratamahārājyam'')
|दिल्ली (''Nava Dehalī'')
|-
|[[Santali]]
|ᱥᱤᱧᱚᱛ (''Siñôt'')
|ᱥᱤᱧᱚᱛ ᱨᱮᱱᱟᱜ ᱟᱹᱯᱱᱟᱹᱛ (''Siñôt Renāg Ăpnăt'')
|ᱱᱟᱶᱟ ᱫᱤᱞᱞᱤ
|-
|[[Sindh tili|Sindhicha]]
|ڀارت، هندستان / भारत (''Bhāratu'', ''Hindustānu'')
|جمھوريا ڀارت / भारत गणतन्त्र (''Jamhūriyā Bhārat'')
|نئين دهلي (''Naīñ Dihlī'')
|-
|[[Tamil tili|Tamilcha]]
|இந்தியா, பாரத (''Indiyā, Bārata'')
|இந்தியக் குடியரசு (''Indhiyak kudiyarasu'')
|புதுடில்லி (''Puduḍilli'')
|-
|[[Telugu tili|Telegu]]
|భారత దేశం, ఇండియా (''Bhāratadēsham, Inḍiyā'')
|భారత గణతంత్ర రాజ్యము (''hāratha Gaṇathanthra Rājyamu'')
|న్యూఢిల్లీ (''Nyūḍhillī'')
|-
|[[Urdu]]
|ہندوستان، بھارت (''Hindostān, Bhārat'')
|جمہوریہ ہندوستان (''Jamhūriyā Hindustān'')
|نئی دہلی (''Naī Dĕhlī'')
|-
|}

==Yana qarang==
*[[Mamlakat]]
*[[Davlat]]
*[[Davlatlar roʻyxati]]
*[[Tan olinmagan va qisman tan olingan davlatlar]]
*[[Davlat poytaxtlari roʻyxati]]
*[[Maydoniga koʻra davlatlar roʻyxati]]
*[[Aholi boʻyicha davlatlar roʻyxati]]
*[[Aholi zichligi boʻyicha davlatlar statistikasi]]
*[[Davlatlarning telefon kodlari]]
*[[Virtual davlat|Virtual davlatlar]]
==Izoh==
{{Izoh}}
[[Turkum:Davlatlar]]
[[Turkum:Eksonimlar|Davlatlar]]</text>
      <sha1>8spfvr8w5c33pkvvc0k74x82iv3ln0i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Petr Pavel</title>
    <ns>0</ns>
    <id>906674</id>
    <revision>
      <id>5481074</id>
      <parentid>5477952</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:12:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/188.253.213.50|188.253.213.50]] ([[User talk:188.253.213.50|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5477952|5477952]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481074</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32179" sha1="qzg3rydy1dah2oz2l3hzu6fepxokzib" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Petr Pavel
| asl ismi                  = {{lang-cs|Petr Pavel}}
| tasvir                    = Petr Pavel.jpg
| uzunlik                   = 280
| izoh                      = 
| tartib                    = 
| lavozim                   = Chexiyaning saylangan &lt;br /&gt;prezidenti
| bayroq                    = Flag of the President of the Czech Republic.svg
| bayroq2                   = Flag of the Czech Republic.svg
| ismi ostida               = 
| boshlanish davri          = [[9-mart]] [[2023-yil]] &lt;br /&gt; (lavozimga kirishadi)
| tugash davri              = 
| oʻtmishdoshi              = [[Miloš Zeman|Milosh Zeman]]
| vorisi                    = 
| premyer                   = [[Petr Fiala]]
| lavozim_2                 = NATO harbiy qoʻmitasi raisi
| bayroq_2                  = Coat of arms of the Chairman of the NATO Military Committee.svg
| bayroq2_2                 = Flag of NATO.svg
| boshlanish davri_2        = [[26-iyun]] [[2015-yil]]
| tugash davri_2            = [[29-iyun]] [[2018-yil]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Knud Bartels]]
| vorisi_2                  = [[Styuart  Pich]]
| lavozim_3                 = Chexiya armiyasi bosh shtabi boshligʻi
| bayroq_3                  = Insignia of General Staff of the Czech Republic.svg
| bayroq2_3                 = Flag of the General Staff (Czech Republic).svg
| ismi ostida_3             = 
| boshlanish davri_3        = [[1-iyul]] [[2012-yil]]
| tugash davri_3            = [[30-aprel]] [[2015-yil]]
| premyer_3                 = 
| oʻtmishdoshi_3            = Vlastimil Pitsek
| vorisi_3                  = Yosef Bechvarj
| tugʻilgan paytidagi ismi  = 
| tugʻilgan sanasi          = 
| tugʻilgan joyi            = 
| vafot sanasi              = 
| vafot joyi                = 
| vafot sababi              = 
| dafn etilgan joyi         = 
| fuqaroligi                = 
| millati                   = 
| partiya                   = Chexoslovakiya kommunistik partiyasi (1989)
| boshqa partiya            = 
| boʻyi                     = 
| turmush_oʻrtogʻi          = Gana Pavlova (1986-2001)&lt;br /&gt;Eva Pavlova (2004-yildan)
| bolalari                  = Yan&lt;br /&gt;Petr&lt;br /&gt;Eva
| otasi                     = 
| onasi                     = 
| nikohsiz jufti            = 
| munosabatlar              = 
| qarindoshlari             = 
| istiqomat joyi            = 
| dini                      = 
| taʼlim                    = London Qirollik kolleji (2006)&lt;br /&gt;Vishkov Quruqlik Qoʻshinlari Oliy harbiy maktabi (1983) &lt;br /&gt;Brno Harbiy Akademiya (1991)&lt;br /&gt;Kimberli shtab kolleji
| alma_mater                = 
| kasbi                     = Harbiy
| mashhur ishlari           = 
| ilmiy unvoni              = 
| imzosi                    = Petr Pavel - podpis.png
| maoshi                    = 
| kabinet                   = 
| mukofotlari               = [[File:CZE Rad Bileho Lva 1 tridy BAR.svg|60px]] [[File:CZE Rad T-G-Masaryka 1tr (1994) BAR.svg|60px]] [[File:Legion Honneur Officier ribbon.svg|60px]] [[File:Croix de la Valeur Militaire ribbon.svg|60px]] [[File:CZE Medaile Za hrdinstvi (1994) BAR.svg|60px]] [[File:Us legion of merit rib.png|60px]] [[File:BEL Kroonorde Ridder BAR.svg|60px]]
| sayt                      = https://www.generalpavel.cz/
| mansubligi                = [[Fayl:Logo of the Czech Armed Forces.svg|25px]] Chexiya Respublikasi Armiyasi&lt;br /&gt; [[Fayl:Logo Czechoslovak Army (pre1961).svg|25px]] Chexoslovakiya xalq armiyasi
| qoʻshin turi              = Harbiy razvedka
| xizmat qilgan yillari     = 1983—2018
| harbiy_mukofotlari        = 
| unvoni                    = [[Armiya generali (Chexiya)|Armiya generali]]&lt;br /&gt;[[Fayl:CzArmy 2011 OF9-Armadni general shoulder-h.png|90px]]
| harbiy_blanka1            = Janglar
| harbiy_matn1              = &quot;Karin&quot; harbiy bazasini evakuatsiyasi&lt;br /&gt;[[Iroq urushi]]&lt;br /&gt;Yugoslaviya urushi
}}
'''Petr Pavel''' (1961-yil 1-noyabrda tugʻilgan) — chexiyalik [[siyosatchi]] va isteʼfodagi armiya generali, Chexiya Respublikasining saylangan prezidenti. U avval 2015—2018-yillarda NATO Harbiy qoʻmitasi raisi, 2012—2015-yillarda esa Chexiya Qurolli kuchlari Bosh shtabi boshligʻi lavozimlarida ishlagan.

Pavel Chexiyadagi prezidentlik saylovlarida SPOLU koalitsiyasi tomonidan qoʻllab-quvvatlangan mustaqil nomzod sifatida qatnashdi va prezidentlik saylovlarining birinchi bosqichida 35 foiz ovoz bilan gʻalaba qozondi. Saylovning ikkinchi bosqichida 58 foiz ovoz bilan raqibi Andrey Babish ustidan g‘alaba qozondi&lt;ref name=&quot;daryo&quot;&gt;{{veb manbasi |url= https://daryo.uz/2023/01/29/general-pyotr-pavel-chexiyaning-yangi-prezidenti-etib-saylandi|sarlavha=General Pyotr Pavel Chexiyaning yangi prezidenti etib saylandi|familiya= |ism= |muallif= |muallif-havola= |sana= |yil= |muharrir= |vebsayt=Daryo.uz |nashriyot= |joylashuv= Toshkent|sahifalar= |til= uz|format= |qaralgan sana=29.1.23 |url-status= |arxiv-url= |arxiv-sana= |iqtibos= |ref=}}&lt;/ref&gt;. Pavel 9-mart kuni isteʼfoga chiqqan prezident [[Miloš Zeman|Milosh Zemandan]] keyin oʻz lavozimiga kirishadi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sana=2023-01-28|sarlavha=Petr Pavel elected President of the Czech Republic|url=https://www.expats.cz/czech-news/article/petr-pavel-elected-president-of-the-czech-republic|qaralgan sana=2023-01-28|vebsayt=www.expats.cz|til=en}}&lt;/ref&gt;

== Taʼlim ==
Pavel Opavadagi harbiy [[Gimnaziya|gimnaziyani]] tamomlagan. Vishkovdagi quruqlikdagi qoʻshinlar harbiy maktabida oʻqishni davom ettirdi va 1983-yilda tugatdi. U Chexoslovakiya armiyasiga parashyutchi sifatida qoʻshildi, [[vzvod]] boshligʻi boʻlib xizmat qildi. 1985-yilda u Chexoslovakiya Kommunistik partiyasiga qoʻshildi va 1989-yilda Chexoslovakiyada kommunistik rejim qulagunga qadar aʼzo boʻldi. Keyinchalik u kommunistik partiyaga aʼzo boʻlganini xato deb atadi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Historik Blažek o mně lže. KSČ byla chyba, za 33 let jsem ji ale odčinil, říká generál Pavel|url=https://domaci.hn.cz/c1-67111600-historik-blazek-o-mne-lze-ksc-byla-chyba-za-33-let-jsem-ji-ale-odcinil-rika-general-pavel|qaralgan sana=2022-09-08}}&lt;/ref&gt;

Pavel 1988-yildan 1991-yilgacha [[Brno|Brnodagi]] Harbiy Akademiyada (hozirgi Mudofaa Universiteti bilan birlashtirilgan) harbiy taʼlimni davom ettirdi. Velvet inqilobidan keyin u [[Bethesda (Maryland)|Bethesdadagi]] Mudofaa razvedka kollejida, Kamberlidagi xodimlar kollejida, [[London|Londondagi]] Qirollik mudofaa tadqiqotlari kollejida tahsil oldi va London Kingʻs kollejini xalqaro munosabatlar boʻyicha magistrlik darajasini oldi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Chief of the General Staff of Armed Forces of the Czech Republic|url=http://consilium.europa.eu/media/1698010/en_bio_ltg_pavel.pdf|qaralgan sana=22 March 2014|arxivsana=2013-11-07|arxivurl=https://web.archive.org/web/20131107081204/http://consilium.europa.eu/media/1698010/en_bio_ltg_pavel.pdf}}&lt;/ref&gt;

== Harbiy faoliyati ==

=== Bosniya ===
Oʻqishni tugatgandan soʻng, Pavel Harbiy razvedka xizmatida ishlagan (1991-1993). Birlashgan Millatlar Tashkilotining [[Bosniya va Gersegovina|Bosniyadagi mudofaa]] kuchlarining Chexoslovakiya qoʻshinlari kontingentida xizmat qilgan.

1993-yil yanvar oyida uning boʻlinmasi fransuz askarlari [[Serbiya|serb]] qoʻshinlari tomonidan qamalda boʻlgan fransuz harbiy bazasini evakuatsiya qilish uchun yuborildi. Mahalliy infratuzilma va koʻprik vayron boʻlganligi sababli Fransiya armiyasi bazani evakuatsiya qila olmadi va Chexiya armiyasi bazadan atigi 30 kilometr uzoqlikda joylashganligi sababli evakuatsiyani amalga oshirish uchun yuborildi. Pavel 29 askar va 2 OT-64 SKOT qurolli transporterlari bilan bazaga bordi. Ikki soatlik yoʻl davomida Pavel boʻlinmasi operatsiyani sekinlashtirgan turli xil toʻsiqlarga duch keldi, jumladan, yoʻlda qulagan daraxtlarni minomyotdan otish paytida askarlar olib tashlashlari kerak edi. Boʻlinma bazaga yetib kelganida, ikki fransuz askari halok boʻldi va yana bir necha kishi yaralandi. Oxir-oqibat, 55 fransuz askari qurolli transporterlarda bazadan evakuatsiya qilindi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Čeští vojáci v 90. letech v bývalé Jugoslávii obstáli, prozrazuje nová studie|nashriyot=Military History Institute Prague|url=http://www.vhu.cz/cesti-vojaci-v-90-letech-v-byvale-jugoslavii-obstali-prozrazuje-nova-studie/|til=cs|qaralgan sana=6 April 2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Armáda České Republiky. Symbol demokracie a státní suverenity|url=http://www.mocr.army.cz/assets/multimedia-a-knihovna/publikace/20-let-acr/acr_cs.pdf|ish=mocr.cz|qaralgan sana=6 April 2020|sahifalar=102–103|til=cs|arxivsana=2020-04-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200406154952/http://www.mocr.army.cz/assets/multimedia-a-knihovna/publikace/20-let-acr/acr_cs.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|last=Lenková|first=Jitka|title=Nejdůležitější bitvy v českých dějinách|publisher=Alpress|isbn=978-80-7362-470-5|edition=Vyd. 1|pages=282|language=cs}}&lt;/ref&gt; Pavel qutqaruv paytida qilgan harakatlari uchun Chexiyada ham, [[Fransiya|Fransiyada]] ham tan olingan va taqdirlangan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=UNPROFOR – mírová mise, 1992 – 1995, země bývalé Jugoslávie, 2250 příslušníků Zahraniční mise AČR|url=http://www.mise.army.cz/scripts/detail.php?id=3690|ish=mise.army.cz|til=cs|qaralgan sana=6 April 2020|arxivsana=2014-11-10|arxivurl=https://web.archive.org/web/20141110083420/http://www.mise.army.cz/scripts/detail.php?id=3690}}&lt;/ref&gt;

=== Yuqori lavozimlar ===
[[Fayl:Petr_Pavel_-_NATO_Military_Committee_in_Chiefs_of_Defense_Session_-_2017_(37122714191)_(cropped).jpg|left|thumb|183x183px| Pavel NATO Harbiy qoʻmitasi raisi sifatida]]
[[Fayl:Petr_Pavel_and_Charles_Michel_at_the_2015_Halifax_Forum.jpg|thumb| Pavel Belgiya Bosh vaziri [[Charles Michel|Charlz Mishel]] bilan 2015-yil Halifax xalqaro xavfsizlik forumida]]
Bosniyadagi operatsiyadan soʻng Pavel Chexiya armiyasida turli lavozimlarda, jumladan harbiy razvedka, diplomatiya ([[Belgiya|Belgiyadagi]] harbiy attashe oʻrinbosari) va maxsus kuchlar brigadasi qoʻmondoni sifatida xizmat qilgan. 2002-yilda u brigada generali etib tayinlangan. Keyin u Amerika Qoʻshma Shtatlari Markaziy Qoʻmondonligida Milliy Harbiy Vakil boʻlib ishlagan va bir qancha xalqaro va milliy tashkilotlarda Chexiya armiyasining vakili boʻlgan.

2002-2007-yillarda ixtisoslashtirilgan qo‘shinlar qo‘mondoni, qo‘shma kuchlar qo‘mondoni o‘rinbosari va Mudofaa vazirligi bo‘limi direktori o‘rinbosari lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, u Belgiya, Niderlandiya va AQShda bir qancha harbiy diplomatik lavozimlarda Chexiya Respublikasi vakili bo‘lgan. 1993-1994-yillarda Chexiya Respublikasining Belgiyadagi harbiy attashesi oʻrinbosari boʻlgan. 1999-yildan 2002-yilgacha u NATOning Brunssumdagi shtab-kvartirasida vakil boʻlgan. 2003-yilda u Tampadagi „Bardosh erkinlik“ operatsiyasi bosh qarorgohida o‘rinbosar bo‘lib ishlagan. 2007-2009-yillarda u Chexiya Respublikasining Yevropa Ittifoqidagi Bryusseldagi harbiy vakili, keyinroq 2010-2011-yillarda Chexiya Respublikasining ittifoqdosh kuchlarning Yevropa Oliy bosh qarorgohida vakili bo‘lgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Generálporučík Pavel má nahradit Picka v čele armády|url=https://ct24.ceskatelevize.cz/domaci/1170653-generalporucik-pavel-ma-nahradit-picka-v-cele-armady|ish=ČT24|nashriyot=Česká televize|qaralgan sana=18 January 2023|til=cs}}&lt;/ref&gt;

[[Iroq urushi|2003-yilda Amerikaning Iroqqa bostirib kirishi]] paytida u Qatardagi AQSh bosh qarorgohida aloqa boʻlimi xodimi boʻlib ishlagan. Bu vaqt ichida u Iroq bosqinchi kuchlarga qarshi ommaviy qirgʻin qurollarini qoʻllashi mumkinligidan ogohlantirdi.&lt;ref name=&quot;chemicky rozkaz&quot;&gt;{{Veb manbasi|muallif=Dvořáček|ism=Marek|sarlavha=Český generál: Chemický rozkaz může přijít|url=https://www.idnes.cz/zpravy/archiv/cesky-general-chemicky-rozkaz-muze-prijit.A030325_033349_zpravy_irak_kot|ish=iDNES.cz|qaralgan sana=18 January 2023|til=cs|sana=25 March 2003}}&lt;/ref&gt;
[[Fayl:IMSC_Future-of-NATO_Zwez_5F3A1254.jpg|thumb| Pavel MSC 2016 davomida]]
Pavel 2011-yil iyulidan 2012-yil iyunigacha Chexiya Respublikasi Qurolli Kuchlari Bosh shtabi boshlig‘ining o‘rinbosari lavozimida ishlagan. 2012-yil 1-iyunda u Bosh shtab boshligʻi lavozimiga koʻtarildi. U Chexiya hukumati tomonidan 2014-yil iyul oyida NATO Harbiy qoʻmitasi raisligiga nomzod qilib koʻrsatilgan va 2014-yil sentabrida Vilnyusda ushbu lavozimga tayinlangan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|ism=Daniela|muallif=Lazarová|url=http://www.radio.cz/en/section/curraffrs/czech-armys-chief-of-staff-to-head-natos-military-committee|sarlavha=Czech Army's chief of staff to head NATO's military committee|ish=Radio Prague|sana=22 September 2014|qaralgan sana=4 October 2014}}&lt;/ref&gt; U [[Varshava shartnomasi tashkiloti|Varshava shartnomasining]] sobiq aʼzosidan tashkilotning birinchi raisi edi. Uning vakolati 2015-yilda boshlangan. 2018-yilda vakolat muddati tugagach, Pavel maslahatchisi bo‘lgan NATO bosh kotibi [[Jens Stoltenberg|Yens Stoltenberg]] Pavelni NATO tarixidagi muhim davrda Harbiy qo‘mitaga katta ustunlik bilan rahbarlik qilgani uchun maqtadi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=General Petr Pavel ends tenure as Chairman Military Committee, 29 JUN 2018|url=https://www.youtube.com/watch?v=IlYM63uVixY|ish=YouTube|qaralgan sana=15 January 2023}}&lt;/ref&gt;

== Nafaqaga chiqish ==
2018-yilda armiyadan ketganidan keyin Pavel oʻqituvchi va maslahatchi boʻldi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Generál Petr Pavel odchází do po čtyřech dekádách do vojenského důchodu. Do politiky se nechystá|url=https://www.info.cz/cesko/general-petr-pavel-odchazi-do-po-ctyrech-dekadach-do-vojenskeho-duchodu-do-politiky-se-nechysta-38437.html|ish=Info.cz|qaralgan sana=3 November 2019|til=cs}}&lt;/ref&gt;

2020-yil 6-aprelda Pavel [[Chexiyada COVID-19 pandemiyasi|COVID-19 pandemiyasiga]] qarshi kurash bilan bogʻliq boʻlgan odamlarga yordam berish, ayniqsa kasalxonalarda yordam berayotgan va tibbiy vositalarni yaratayotgan koʻngillilarga moliyaviy yordam koʻrsatish maqsadida ''Spolu silnější'' (Birgalikda kuchliroq) tashabbusini boshladi. Tashabbus, shuningdek, Chexiyani kelajakdagi inqirozlarga tayyorlashni maqsad qilgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Generál Pavel založil iniciativu, která pomůže lidem v boji s koronavirem|url=https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/general-petr-pavel-iniciativa-boj-proti-koronaviru-covid-19.A200406_144300_domaci_chtl|nashriyot=iDNES.cz|til=cs|qaralgan sana=6 April 2020|sana=6 April 2020}}&lt;/ref&gt; Pavel ushbu tashabbusda turli mutaxassislarni, jumladan Yadro xavfsizligi boʻyicha davlat idorasi rahbari Dana Drabova, biznesmen Martin Xausenblas, Chexiya shoshilinch tibbiy yordam va tabiiy ofatlar tibbiyoti jamiyati prezidenti Yana Sheblova va Olomouc viloyatining sobiq gubernatori Yan Brezinani toʻpladi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Spolu silnější: Odborníci v čele s generálem Pavlem chtějí ČR připravit na další krize|url=https://eurozpravy.cz/domaci/politika/odbornici-v-cele-s-generalem-pavlem-chteji-cr-pripravit-na-dalsi-krize.74a95259|ish=EuroZprávy.cz|qaralgan sana=13 January 2023|til=cs}}&lt;/ref&gt; Pavel Chexiya viloyatlari bo‘ylab sayohat qilib, mutaxassislar, hokimiyat va muassasalardan epidemiyaga qarshi kurash haqida maʼlumot yig‘ishni boshladi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Spolu silnější: Opatření proti koronaviru musí vláda sdělovat jednotně, apeluje generál Pavel|url=https://eurozpravy.cz/domaci/politika/spolu-silnejsi-opatreni-proti-koronaviru-musi-vlada-sdelovat-jednotne-apeluje-general-pavel.9855be2a|ish=EuroZprávy.cz|qaralgan sana=13 January 2023|til=cs}}&lt;/ref&gt; Tashabbus natijalariga asoslanib, Pavel Bosh vazir Andrey Babish bilan uchrashib, unga tashabbus tomonidan yaratilgan inqirozga qarshi rejani taqdim etdi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=Řeháková|ism=Markéta|sarlavha=Generál Pavel představil Babišovi protikrizový plán. Česko by se podle něj mělo příště vyhnout chaotickým opatřením|url=https://domaci.hn.cz/c1-66849150-general-pavel-a-ministr-zdravotnictvi-blatny-spoji-sily-mohl-by-vzniknout-novy-krizovy-plan-pro-cesko|ish=Hospodářské noviny (HN.cz)|qaralgan sana=13 January 2023|til=cs|sana=25 November 2020}}&lt;/ref&gt; Petr Xolek va Ondjey Leynert kabi baʼzi siyosiy sharhlovchilar tashabbusni Pavelning prezidentlikka nomzodi bilan bogʻlab, [[AQSh prezidentlik saylovi (2016)|2016-yilgi AQSh prezidentlik saylovlarida]] [[Hillary Clinton|Hillari Klintonning]] shiori bilan oʻxshashligini taʼkidladilar.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Holec: Všechno má svůj čas. Generál Pavel &quot;vykradl&quot; Clintonovou a vyrazil do kampaně|url=https://www.info.cz/nazory/holec-vsechno-ma-svuj-cas-general-pavel-vykradl-clintonovou-a-vyrazil-do-kampane-44826.html|ish=Info.cz|qaralgan sana=7 April 2020|til=cs}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=Lederer|ism=Benedikt|sarlavha=Do řešení krize se pouští i generál Petr Pavel, politiku v tom nevidí|url=https://archiv.ihned.cz/c1-66747250-do-reseni-krize-se-pousti-i-general-petr-pavel-politiku-v-tom-nevidi|nashriyot=Hospodářské noviny|ish=iHNed.cz|til=cs|qaralgan sana=7 April 2020|sana=7 April 2020}}&lt;/ref&gt;

== 2023-yil Chexiyada prezidentlik saylovi ==
2019-yilda Fuqarolik Demokratik partiyasi, KDU-ČSL, TOP 09, Mayorlar va Mustaqillar va Chexiya qaroqchilar partiyasi rahbarlari navbatdagi prezidentlik saylovlari uchun potentsial nomzodlarni muhokama qilish uchun uchrashdilar. Uchrashuvda eng koʻp muhokama qilingan nomzod Pavel ekanligi maʼlum qilindi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Začalo hledání nástupce Miloše Zemana. Vstoupit do boje neodmítá ani těžká váha politických válek|url=https://www.seznamzpravy.cz/clanek/zacalo-hledani-nastupce-milose-zemana-vstoupit-do-boje-neodmita-ani-tezka-vaha-politickych-valek-79597|ish=seznamzpravy.cz|til=cs|qaralgan sana=3 November 2019}}&lt;/ref&gt;

2022-yil 29-iyun kuni Pavel 2023-yilgi Chexiya prezidentligi saylovlarida ishtirok etish niyatini eʼlon qildi. U Chexiya o‘z prezidenti oldida xijolat bo‘lmasligi uchun saylovda g‘alaba qozonishni xohlayotganini aytdi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Chci boj o Hrad vyhrát, říká generál Pavel. Velkou kampaň zahájí v srpnu|url=https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/general-petr-pavel-prezidentska-kampan-financovani-volby.A220629_090612_domaci_lisv|ish=iDNES.cz|qaralgan sana=1 July 2022|til=cs|sana=29 June 2022}}&lt;/ref&gt; Pavel oʻzining rasmiy kampaniyasini 2022-yil 6-sentyabrda boshladi va u „Chexiyaga tartib va tinchlikni qaytarishni“&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Pavel chce vrátit Česku řád a klid. Zahájil oficiálně svůj boj o Pražský hrad|url=https://www.idnes.cz/zpravy/domaci/petr-pavel-kandidatura-na-prezidenta-republiky.A220906_050929_domaci_kop|ish=iDNES.cz|qaralgan sana=6 September 2022|til=cs|sana=6 September 2022}}&lt;/ref&gt; gʻarbparast&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Di Sario |first=Federica |date=14 January 2023 |title=Pro-Western retired general leads first round in Czech presidential election |publisher=Politico |agency=Politico |url=https://www.politico.eu/article/pro-western-retired-general-leads-first-round-in-czech-presidential-election/ |access-date=15 January 2023}}&lt;/ref&gt; anti- populistik&lt;ref name=&quot;Petr Pavel: Největším soupeřem je pro mě populismus&quot;&gt;{{Veb manbasi|muallif=Perknerová|ism=Kateřina|sarlavha=Petr Pavel: Největším soupeřem je pro mě populismus|url=https://www.denik.cz/z_domova/petr-pavel-rozhovor-volby-prezident-20230804.html|ish=Deník.cz|qaralgan sana=6 January 2023|til=cs|sana=5 August 2022}}&lt;/ref&gt; platformada ishlayotganini aytdi. 2022 yil 4 oktyabrda u Spolu saylov alyansi (Fuqarolik Demokratik partiyasi, KDU-ČSL va TOP 09) tomonidan maʼqullangan uchta nomzoddan biri edi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=Spurný|ism=Jaroslav|sarlavha=Nepřekvapivé i rozumné. Koalice SPOLU podpořila Fischera, Nerudovou a Pavla|url=https://www.respekt.cz/komentare/neprekvapive-i-rozumne-koalice-spolu-podporila-fischera-nerudovou-a-pavla|nashriyot=Týdeník Respekt|til=cs|qaralgan sana=6 October 2022}}&lt;/ref&gt;

Birinchi bosqich 2023-yil 13 va 14-yanvar kunlari boʻlib oʻtdi. Pavel 1 975 056 ovoz (35,4%) oldi. U Chexiyaning sobiq bosh vaziri Andrey Babishdan deyarli farq bilan ortda qolib, ikkinchi bosqichga chiqdi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|ism=Petr|muallif=Holub|sarlavha=Generál Pavel předstihl Babiše, oba suverénně ovládli první kolo|url=https://www.seznamzpravy.cz/clanek/volby-prezidentske-prvni-cisla-rysuje-se-duel-babis-pavel-na-trojku-favoritu-nikdo-nema-223133|ish=seznamzpravy.cz|qaralgan sana=15 January 2023|til=cs|sana=14 January 2023}}&lt;/ref&gt; Pavel ikkinchi turda Babish ustidan g‘alaba qozondi va 58,32% ovoz (3 358 926 ovoz), Babish 41,67% ovoz oldi.&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2023 |title=„Nevidím poražené a vítězné voliče,“ řekl Petr Pavel. Vyhrála podle něj pravda a respekt |agency=ČT24 |url=https://ct24.ceskatelevize.cz/domaci/3561009-nevidim-porazene-a-vitezne-volice-rekl-petr-pavel-vyhraly-podle-nej-hodnoty |access-date=28 January 2023}}&lt;/ref&gt; U 9-mart kuni isteʼfoga chiqqan [[Miloš Zeman|Milosh Zemanning]] oʻrnini egallaydi.&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=28 January 2023 |title=Pavel složí prezidentský slib na Hradě 9. března |agency=ČT24 |url=https://ct24.ceskatelevize.cz/domaci/3561016-pavel-slozi-prezidentsky-slib-na-hrade-9-brezna |access-date=28 January 2023}}&lt;/ref&gt;

== Siyosiy qarashlar ==
Prezidentlik kampaniyasi paytida Pavel oʻzini „markaz huquqi, kuchli ijtimoiy urgʻu“ deb taʼrifladi.&lt;ref name=&quot;Nerudová: Babiš má z debat asi strach. Obžalovaný kandidát je bizár, říká Pavel&quot;&gt;{{Veb manbasi|muallif=Perknerová|ism=Kateřina|sarlavha=Nerudová: Babiš má z debat asi strach. Obžalovaný kandidát je bizár, říká Pavel|url=https://www.denik.cz/prezidentsky-souboj/prezidentsky-souboj-nerudova-pavel.html|ish=Deník.cz|qaralgan sana=6 January 2023|til=cs|sana=4 January 2023}}
[[Turkum:CS1 Czech-language sources (cs)]]&lt;/ref&gt; Uning soʻzlariga koʻra, u 2021-yilgi Chexiya qonunchilik saylovlarida oʻng markazchi Spolu alyansi uchun ovoz bergan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Já a špion? To je nepochopení situace, promluvil o minulosti v KSČ Pavel|url=https://www.stream.cz/ptam-se-ja/ja-a-spion-to-je-nepochopeni-situace-promluvil-o-minulosti-v-ksc-pavel-64354021|ish=Stream.cz|qaralgan sana=6 January 2023|til=cs}}&lt;/ref&gt; U prezidentlikka daʼvogarligining dastlabki bosqichlarida Spoludan siyosiy yordamni muhokama qildi va oxir-oqibat uning nomzodi boʻlishni xohlamasligini, lekin uning maʼqullanishini mamnuniyat bilan qabul qilishini aytdi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Petr Pavel chce kandidovat na prezidenta, sbírá petiční podpisy|url=https://ct24.ceskatelevize.cz/domaci/3512022-petr-pavel-chce-kandidovat-na-prezidenta-sbira-peticni-podpisy|ish=ČT24|nashriyot=Česká televize|qaralgan sana=6 January 2023|til=cs}}&lt;/ref&gt; Spolu uni 2022-yil oktabr oyida boshqa ikki nomzod bilan birga maʼqullagan.

U 2013-yilgi prezidentlik saylovlarining har ikki bosqichida ham Karel Shvartsenbergga ovoz berganini aytdi. 2018-yilda u birinchi turda Pavel Fisherga, ikkinchi turda Jiri Draxoshga ovoz bergan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=CELÝ ZÁZNAM První prezidentská debata v Blesku: O Zemanovi i škraloupech kandidátů. Babiš nedorazil|url=https://www.blesk.cz/clanek/volby-prezidentske-volby/731876/cely-zaznam-prvni-prezidentska-debata-v-blesku-o-zemanovi-i-skraloupech-kandidatu-babis-nedorazil.html|ish=Blesk.cz|nashriyot=Czech News Centre|qaralgan sana=25 January 2023|til=cs|sana=2 January 2023}}&lt;/ref&gt;

1989-yil noyabriga qadar urush boʻlgan taqdirda Gʻarbga qarshi kurashgan boʻlarmidingiz, degan savolga Pavel „Askar oʻz mamlakatini va unda yashovchi xalqni himoya qiladi. (…) har bir askar oʻziga yoqqan va kim uchun jang qiladi jonini fido qilishga arziydi“.&lt;ref name=&quot;Petr Pavel: Největším soupeřem je pro mě populismus&quot;/&gt;

U [[Rossiyaning Ukrainaga bosqini (2022)|Rossiya bosqinida]] Ukrainani qoʻllab-quvvatlagan, uni „xalqaro munosabatlar tizimiga qarshi urush“ deb taʼriflagan, harbiy va gumanitar yordamga chaqirgan.&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=13 January 2023 |title=Pavel zdůraznil nutnost podpory Ukrajiny |publisher=N media a.s. |agency=Deník N |url=https://denikn.cz/minuta/1053119 |access-date=15 January 2023}}&lt;/ref&gt; Uning so‘zlariga ko‘ra, G‘arb bosqinga javoban kuchliroq harakat qilishi kerak edi. Uning taʼkidlashicha, [[Qrim anneksiyasi|Qrim anneksiya qilingani]] va [[Donbass|Donbasning]] bir qismi Rossiya tomonidan qoʻllab-quvvatlangan separatistlar tomonidan nazorat qilinganidan soʻng, Gʻarb [[Yevropa xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti|EXHT]] tomonidan qoʻllaniladigan tinch aholi uchun himoyalangan yoʻlaklarni oʻrnatishi kerak edi. Bosqin boshlanganidan keyin u rus armiyasi oʻzlari bosib olgan narsalarni ushlab turishi, Ukraina esa Gʻarb davlatlari yordamida ham rus harbiylarini, jumladan Qrimni siqib chiqarish uchun etarli resurslarga ega emasligi haqida fikr bildirdi.&lt;ref name=&quot;Petr Pavel: Největším soupeřem je pro mě populismus&quot;/&gt;

Pavel 2019-yilda boy odamlar koʻproq soliq toʻlashi kerakligini va boylikni kuchliroq qayta taqsimlashni qoʻllab-quvvatladi. U ilhom manbai sifatida Skandinaviya mamlakatlarini keltirdi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Zocelily mě bitky ve škole. Babiš je autoritář, Kalousek vyčnívá, řekl generál Pavel|url=https://zpravy.aktualne.cz/domaci/babis-je-autoritar-kalousek-vycniva-rekl-general-pavel/r~03af15a8020611eaac760cc47ab5f122/|ish=Aktuálně.cz|qaralgan sana=9 November 2019|til=cs|sana=8 November 2019}}&lt;/ref&gt; U Chexiyaning Yevropa Ittifoqi va NATOga faol aʼzo boʻlishi haqida gapirdi, [[Evtanaziya|evtanaziyani]] joriy etishni qoʻllab-quvvatlaydi&lt;ref&gt;{{Citation|title=Petr Pavel - profil kandidáta na Hrad 2023|date=2022-10-14|url=https://www.idnes.cz/volby/prezidentske/2023/petr-pavel|publication-date=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20221014085352/https://www.idnes.cz/volby/prezidentske/2023/petr-pavel|publisher=iDNES.CZ|language=cs|access-date=2023-01-17|archivedate=2022-10-14}}&lt;/ref&gt; va oʻlim jazosini rad etadi.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Generál Pavel lituje minulosti v KSČ. Podpořil by eutanazii, trest smrti odmítá|url=https://www.idnes.cz/volby/prezidentske/2023/prezidentske-volby-2023-kandidat-general-petr-pavel-profil.A220816_182943_volby_misl|ish=iDNES.cz|qaralgan sana=25 January 2023|til=cs|sana=30 August 2022}}&lt;/ref&gt;

Pavel progressiv&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Lopatka |first=Jan |date=2023-01-27 |title=Pro-Western former general Pavel favoured as Czechs elect president |language=en |work=Reuters |url=https://www.reuters.com/world/europe/pro-western-former-general-pavel-favoured-czechs-elect-president-2023-01-26/ |access-date=2023-01-28}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sana=2023-01-28|sarlavha=Petr Pavel: Ukraine supporter and war hero is the new Czech president|url=https://www.euronews.com/2023/01/28/petr-pavel-polygot-and-war-hero-who-swept-to-the-czech-presidency|qaralgan sana=2023-01-28|ish=euronews|til=en}}&lt;/ref&gt; va ijtimoiy liberal qarashlarga ega.&lt;ref&gt;{{Cite journal|date=2023-01-28|title=Former NATO general Pavel wins Czech presidential vote|url=https://www.rte.ie/news/world/2023/0128/1352413-petr-pavel/|language=en}}&lt;/ref&gt; U, shuningdek, bir jinsli nikoh va gomoseksual odamlarning farzand asrab olish huquqlarini qoʻllab-quvvatlaydi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.idnes.cz/volby/prezidentske/2023/prezidentske-volby-2023-kandidat-general-petr-pavel-profil.A220816_182943_volby_misl|sarlavha=Generál Pavel lituje minulosti v KSČ. Podpořil by eutanazii, trest smrti odmítá|til=cs|sana=30 August 2022}}&lt;/ref&gt; va bir jinsli nikohga ruxsat beruvchi qonunga veto qoʻymasligini tasdiqladi.&lt;ref name=&quot;Nerudová: Babiš má z debat asi strach. Obžalovaný kandidát je bizár, říká Pavel&quot;/&gt;

2014-yilda NATO Harbiy qoʻmitasi raisi etib saylanganidan soʻng, Pavel „siyosiy toʻgʻrilik“ni tanqid qilib, bu masʼullarga faqat oʻzlari eshitishni xohlagan narsani aytib beradigan muhit yaratishini taʼkidladi. Uning soʻzlariga koʻra, NATO Harbiy qoʻmitasi raisi sifatida u siyosiy toʻgʻriligi tufayli muammolarni oʻz nomi bilan ataolmagan koʻplab Bosh shtab boshliqlarini koʻrgan.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=&quot;Chci se oprostit od politické korektnosti,&quot; říká Petr Pavel|url=https://ct24.ceskatelevize.cz/archiv/1016662-chci-se-oprostit-od-politicke-korektnosti-rika-petr-pavel|ish=ČT24|nashriyot=Česká televize|qaralgan sana=7 January 2023|til=cs}}&lt;/ref&gt;

Chexiya, agar u gʻalaba qozonsa, Ukrainadagi urushga safarbar qilinadi va toʻgʻridan-toʻgʻri jalb qilinadi, degan notoʻgʻri maʼlumotlar tarqalgach, Pavel harbiy oʻtmishi tufayli shunday dedi:
{{Quote|Men urush nima ekanligini bilaman va buni hech kimga xohlamayman.  Men qiladigan birinchi ish  iloji boricha mamlakatni urushdan uzoqroq tutishga harakat qilishdir.  Ammo  mamlakatni urushdan iloji boricha uzoqroq tutish sodir bo'layotgan voqealarni jimgina kuzatish deb aytmayapman.  Chunki biz shunchaki tomosha qilsak, urush bizga ham keladi.  (...) Askarlar urush boshlamaydi.  Urushni siyosatchilar boshlashadi, keyin esa askarlar ular uchun hal qilishadi&lt;ref name=&quot;iDnes 17 1&quot;&gt;{{cite web |title=Nic takového jsem nezažil, přijďte k volbám, řekl Pavel plnému náměstí v Ústí |url=https://www.idnes.cz/volby/usti/petr-pavel-prezident-kandidat-usti-nad-labem-kostelni-namesti.A230117_162831_usti-zpravy_pp |website=iDNES.cz |access-date=25 January 2023 |language=cs |date=17 January 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Reflex 17 1&quot;&gt;{{cite web |last1=Bartkovský |first1=Martin |title=Pavel na Hrad křičely tisíce lidí v Ústí. Pak generál skočil do davu |url=https://www.reflex.cz//clanek/volby-prezidentske-volby/117074/martin-bartkovsky-pavel-na-hrad-kricely-tisice-lidi-v-usti-pak-general-skocil-do-davu.html |website=Reflex.cz |access-date=25 January 2023 |language=cs}}&lt;/ref&gt;}}

== Shaxsiy hayot ==
Petr Pavel chex, ingliz, fransuz va rus tillarini biladi. Uning birinchi xotini Hanadan ikki oʻgʻli bor (ular ajrashishgan).

Ikkinchi marotaba Eva bilan turmush qurgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=General Petr Pavel, Chairman of the Military Committee|url=http://www.nato.int/cps/en/natohq/who_is_who_49764.htm|qaralgan sana=2020-06-06|nashriyot=NATO}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Petr Pavel: Život generála, který může být prezidentem ČR|url=https://www.reflex.cz/clanek/volby-prezidentske-volby/98439/kdo-je-general-petr-pavel-nejvyse-postaveny-muz-nato-valecny-hrdina-byvaly-komunista-i-mozny-prezident.html#manzelky|ish=Reflex.cz|qaralgan sana=7 April 2020|til=cs}}&lt;/ref&gt;

2012-yilgacha Pavel Chernouchekka koʻchib oʻtgan va oʻsha yerda yashaydi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Petr Pavel odvolil. Komunální volby vnímá asi jako ty nejdůležitější pro běžného občana|url=https://eurozpravy.cz/domaci/politika/petr-pavel-odvolil-komunalni-volby-vnima-asi-jako-ty-nejdulezitejsi-pro-bezneho-obcana.dd574eaa|nashriyot=Eurozprávy|til=cs|sana=24 September 2022|qaralgan sana=22 December 2022}}&lt;/ref&gt;.

Pavel yashirin tashish litsenziyasiga ega&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Zbraň mám i v civilu, řekl Pavel. Jako prezident by také jezdil na motorce|url=https://www.idnes.cz/volby/prezidentske/2023/petr-pavel-radio-impuls-prezidentske-volby-2023-kandidati.A221219_142547_prezidentske-volby-2023_erb|nashriyot=iDnes|til=cs|sana=19 December 2022|qaralgan sana=22 December 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}{{Commons}}{{Start box}}
{{S-off}}
{{s-bef|before=[[Miloš Zeman]]}}
{{S-ttl
| title = [[President of the Czech Republic]]
| years = 9 March 2023
}}
{{S-inc}}
|-
{{s-mil}}
{{s-bef|before=[[Vlastimil Picek]]}}
{{S-ttl
| title = [[Chief of the General Staff (Czech Republic)|Chief of the General Staff]]
| years = 2012–2015
}}
{{s-aft|after=[[Josef Bečvář]]}}
{{s-bef|before=[[Knud Bartels]]}}
{{S-ttl
| title = [[Chairman of the NATO Military Committee]]
| years = 2015–2018
}}
{{s-aft|after=[[Stuart Peach]]}}
{{S-end}}{{Chexiya Prezidentlari}}
{{Tashqi havolalar}}
[[Turkum:Faxriy legion ordeni sohiblari]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1961-yilda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>qzg3rydy1dah2oz2l3hzu6fepxokzib</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ümid Nəccari</title>
    <ns>0</ns>
    <id>907755</id>
    <revision>
      <id>5480716</id>
      <parentid>5428765</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:21:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Umud_Naccari.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Wdwd|Wdwd]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Umud Naccari.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480716</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19096" sha1="r7rvr85ejiu8goe85t16yojl5ho0pu9" xml:space="preserve">{{Yozuvchi bilgiqutisi
| Janr                     = [[Surrealizm]]
| Ismi                     = Ümid Nəccari
| Fuqaroligi               = {{IRN}}
| Tasvir                   =
| Tabaalik                 = Islom ozod universitetining Tabriz filiali
| Yoʻnalish                = [[Filologiya|Filologiya]]
| Faoliyat turi            = [[Shoir]], [[Tarjimon|tarjimon]], [[Yozuvchi|yozuvchi]], [[Publitsistika|publisist]]
| Ijod yillari             = [[2015-yil]]dan hozirgacha
| Tavallud sanasi          = {{Tugʻilgan sanasi va yoshi|1989|4|15}}
}}
'''Ümid Nəccari''' (1989-yil 15-aprel, [[Tabriz|Tabriz shahri]], [[Sharqiy Ozarbayjon ustoni|Sharqiy Ozarbayjon]] viloyati, [[Eron|Eron Islom Respublikasi]]) — [[shoir]], yozuvchi, [[tarjimon]], [[Publitsistika|publitsist]], Yevropaning xalqaro IWA Bogdani adabiy uyushmasi va [[Turk dunyosi yosh yozuvchilari uyushmasi|Turk dunyosi yosh yozuvchilari uyushmasining]] faxriy aʼzosi&lt;ref name=&quot;bagdani&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Umid Najjari, Member of IWA BOGDANI|url=https://www.iwabogdani.org/2022/03/18/umid-najjari-member-of-iwa-bogdani/|qaralgan sana=2022-03-19|arxivsana=2022-08-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220811093153/https://www.iwabogdani.org/2022/03/18/umid-najjari-member-of-iwa-bogdani/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Участники III Международного литературного фестиваля «Центр Европы» Умид Нагндалыпоур Наджари|url=http://www.skorina-lib.by/litfest-centr-evropy/competitors-11-20/?fbclid=IwAR1qPznKOkgP_V4_zZmV52f1_GT2zfmy0ceVNPnVSuqSFECWuc4aAIjAHio|qaralgan sana=2021-01-12|arxivsana=2021-01-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210115214139/http://www.skorina-lib.by/litfest-centr-evropy/competitors-11-20/?fbclid=IwAR1qPznKOkgP_V4_zZmV52f1_GT2zfmy0ceVNPnVSuqSFECWuc4aAIjAHio}}&lt;/ref&gt;.

== Hayoti ==
Ümid Nəccari, 1989-yil 15-aprel kuni [[Tabriz]] shahrida tug‘ilgan. Ilk taʼlimni [[Tabriz]] shahrida olgan. 2009—2013-yillarda Islom Azad universiteti Tabriz filialining elektronika fakultetida tahsil olgan. 2016—2020-yillarda Boku Yevroosiyo universiteti filologiya fakultetining „Ozarbayjon tili va adabiyoti“ fakultetida tahsil olgan. [[Turk dunyosi yosh yozuvchilari uyushmasi|Jahon yosh turk yozuvchilar uyushmasi]] (DGTYB) aʼzosi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Ümid Nəccari, Ayrılıqların sürreal mənzərəsi...|url=http://www.anl.az/down/meqale/edebiyyat/2018/avqust/602607.htm|qaralgan sana=2020-11-30|arxivsana=2022-01-17|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220117003736/http://www.anl.az/down/meqale/edebiyyat/2018/avqust/602607.htm}}&lt;/ref&gt;.

Ümid Nəccari 2022-yil 18-martdan buyon mashhur Yevropa xalqaro IWA Bogdani adabiy uyushmasining saylangan aʼzosidir&lt;ref name=&quot;bagdani&quot; /&gt;.

Oilali, ikki nafar farzandi bor.

== Ijodiy faoliyati ==
Ümid Nəccarining ilk asarlari Tabriz shahri davriy matbuotida chop etilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Sonuncu stansiya ayrılıqdır, xanım…|url=https://axar.az/news/edebiyyat/132204.html|qaralgan sana=2020-11-30|arxivsana=2022-05-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220506093643/http://axar.az/news/edebiyyat/132204.html}}&lt;/ref&gt;. 2015-yilda Tabrizda „Quşlar vadisi“ va „Divarların o tayı“ kitoblari nashr etilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Ümid Nəccari|url=https://www.adalet.az/w134447/134447|qaralgan sana=2020-11-30|arxivsana=2020-12-14|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201214224421/https://www.adalet.az/w134447/134447}}&lt;/ref&gt;. 2019-yilda Bokuda „Qaranlığın fotosu“ kitobi nashr etildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Ümid Nəccari - yaralarından qaranlığa danışan adam - Elnarə AKİMOVA yazır|url=http://edebiyyatqazeti.az/news/diger/3445-umid-neccari-yaralarindan-qaranliga-danisan-adam|qaralgan sana=2020-11-30|arxivsana=2022-01-23|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220123220957/http://edebiyyatqazeti.az/news/diger/3445-umid-neccari-yaralarindan-qaranliga-danisan-adam}}&lt;/ref&gt;. 2020-yilda [[Belgrad|Belgradda]] „SLIKA TAME“ sheʼriy kitobi (serb tilida) nashr etildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Umid Najari Slika tame|url=http://www.alma.rs/lib/azijska/azijska.html?fbclid=IwAR2oUoAPTLcrDz_vVWmmL9TFVORjujTX0Q7xppGt1ZHUNdQ7Nq0o1ECgt1k|qaralgan sana=2021-03-29|arxivsana=2021-03-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210330210800/http://www.alma.rs/lib/azijska/azijska.html}}&lt;/ref&gt;. Nəccarining „Maviliklərin Müsyösü“ qissasi Fuad Poladovning xotirasiga bagʻishlangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Maviliklərin Müsyösü - Ümid Nəccari|url=https://www.adalet.az/w150314/150314|qaralgan sana=2020-11-30|arxivsana=2020-12-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20201213155419/https://www.adalet.az/w150314/150314}}&lt;/ref&gt;.

2021-yilda O‘zbekistonda „Unutmaq“ nomli sheʼrlar kitobi nashr etilgan. 2022-yilda [[Kosovo|Kosovoda]] uning [[Alban tili|alban tilida „Fotoja e errësirës“]] (Qaranlığın fotosu) kitobi nashrdan chiqdi. Kitobdagi so‘zboshi mualliflari dunyoga mashhur shoirlar Jeton Kelmendiye va Dr. Bujar Tafadir. Kitob nusxalari asosan Kosovodagi maktablar va universitetlar talabalari orasida tarqatilgan. Kitob IWA Bogdani nashriyoti tomonidan nashr etilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Fotoja e errësirës e Umid Najarit Nga Dr. Bujar Tafa|url=https://www.iwabogdani.org/2022/02/14/fotoja-e-erresires-e-umid-najarit-nga-dr-bujar-tafa/?fbclid=IwAR0fVh1_ZfJGuK1N7FWw6hk92_U7lFf0nolJ5rOn3jW401XxbvZWuLQG-vI|qaralgan sana=2022-02-18|arxivsana=2022-05-06|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220506083620/https://www.iwabogdani.org/2022/02/14/fotoja-e-erresires-e-umid-najarit-nga-dr-bujar-tafa/?fbclid=IwAR0fVh1_ZfJGuK1N7FWw6hk92_U7lFf0nolJ5rOn3jW401XxbvZWuLQG-vI}}&lt;/ref&gt;.

2022-yilda [[Chernogoriya|Chernogoriyada]] Ümid Nəccarining „Slika Tame“ nomli sheʼrlar to‘plami nashr etildi. Kitob chernogor tiliga mashhur tarjimon Dragiša Jovković tomonidan tarjima qilingan.

Nəccari tarjima bilan hamn faol shug‘ullanib keladi. U mumtoz va zamonaviy fors adabiyoti namunalari bo‘lgan bir qancha kitob va sheʼrlarni [[Fors tili|fors]] tilidan [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] tiliga tarjima qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=21 Azər hərəkatı xatirəsinə… – Ümid Nəccari|url=http://senet.az/21-az%C9%99r-h%C9%99r%C9%99kati-xatir%C9%99sin%C9%99-umid-n%C9%99ccari/|qaralgan sana=2020-11-30|arxivsana=2022-01-24|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220124194655/http://senet.az/21-az%C9%99r-h%C9%99r%C9%99kati-xatir%C9%99sin%C9%99-umid-n%C9%99ccari/}}&lt;/ref&gt;. Taniqli falastinlik shoir [[Darvish Mahmud]], mashhur [[eron]] adibi [[Sadegh Hedayat|Sodiq Hidoyat]] asarlari, ispan shoiri [[Garsia lorka Federiko|Federiko Garsiya Lorka]] kabi shoirlarning sheʼrlarini tarjima qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Sən anamdan da gözəlsən - Fələstinli şairin şeirləri|url=https://kulis.az/news/36112?fbclid=IwAR3JZ4q7DgnrACiw5II-e7f2qthF3BShY62rGLxRKrf2XBMFqFo5XOH8_I4|qaralgan sana=2021-01-12|arxivsana=2022-01-19|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220119101024/https://kulis.az/news/36112?fbclid=IwAR3JZ4q7DgnrACiw5II-e7f2qthF3BShY62rGLxRKrf2XBMFqFo5XOH8_I4}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Federiko Qarsiya Lorkanın şeirləri - Tərcümə|url=http://edebiyyatqazeti.az/news/tranlations/8064-federiko-qarsiya-lorkanin-seirleri?fbclid=IwAR0AlsEDuHSmEff6mNG6E_eQcYYWlKUGzZeQ-ucW9R37u646SXCXQs-xAys|qaralgan sana=2021-12-15|arxivsana=2021-12-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211215141431/http://edebiyyatqazeti.az/news/tranlations/8064-federiko-qarsiya-lorkanin-seirleri?fbclid=IwAR0AlsEDuHSmEff6mNG6E_eQcYYWlKUGzZeQ-ucW9R37u646SXCXQs-xAys}}&lt;/ref&gt;. Alban shoiri va yozuvchisi Jeton Kelmendi va quvaytlik Saades-Sabah sheʼrlarini ham [[Ozarbayjon turkchasi|ozarbayjon]] tiliga oʻgirgan&lt;ref&gt;[https://edebiyyatqazeti.az/news/proza/3973-uc-damla-qan?fbclid=IwAR3iTcMAOItaD4dP7OltdY43oV5HwpgIdMJ1WJ-iVkiTc0XZkPNb1LFLg5Y Üç damla qan… — Sadiq Hidayət — hekayə]&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Alban şairi Jeton Kelmendinin şeirləri - Tərcümə|url=https://edebiyyatqazeti.az/news/tranlations/8255-alban-sairi-jeton-kelmendinin-seirleri?fbclid=IwAR1K4P0VKxvns9SlmpOhXv-RTzTSAEB0leaFV8hv3L5A802rtLdQxFWzPD0|qaralgan sana=2021-12-15|arxivsana=2021-12-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211215141128/https://edebiyyatqazeti.az/news/tranlations/8255-alban-sairi-jeton-kelmendinin-seirleri?fbclid=IwAR1K4P0VKxvns9SlmpOhXv-RTzTSAEB0leaFV8hv3L5A802rtLdQxFWzPD0}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Küveytli Səadəs-Sabahın şeirləri - Tərcümə|url=http://edebiyyatqazeti.az/news/tranlations/7753-kuveytli-seades-sabahin-seirleri?fbclid=IwAR2W4KNe1BHDF_Weko17TTLtxb6bN4kxxU-ABevxs4VTQrf3aBMhy5FlNl4|qaralgan sana=2021-09-13|arxivsana=2021-09-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210913102553/http://edebiyyatqazeti.az/news/tranlations/7753-kuveytli-seades-sabahin-seirleri?fbclid=IwAR2W4KNe1BHDF_Weko17TTLtxb6bN4kxxU-ABevxs4VTQrf3aBMhy5FlNl4}}&lt;/ref&gt;.

Sheʼrlari [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]], [[Serbiya]], [[Ispaniya]], [[Italiya]], [[Belgiya]], [[Kanada]], [[Albaniya]],&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://orfeu.al/umid-najjari-poetic-cycle |sarlavha=Umid Najjari - Poetic cycle}}&lt;/ref&gt; [[Gretsiya]],&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.polismagazino.gr/poems-by-umid-najjari/ |sarlavha=Poems by Umid Najjari - polis magazino}}&lt;/ref&gt; [[Turkiya]], [[Oʻzbekiston]], [[Iroq]], [[Qozogʻiston]], [[Gruziya]], [[Belgiya]], [[Chili]], [[Xorvatiya]], [[Peru|Peruda]] chop etilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Revista Kametsa, Poesía internacional: Umid Najjari (Azerbaiyán/Irán)|url=https://revistakametsa.wordpress.com/2021/09/02/poesia-internacional-umid-najjari-azerbaiyan-iran/?fbclid=IwAR1wvH0SHKDwSqRRggVW3egv7Fr3BkH0eNZZ8G9GAgmb-YiKq89m9JxTlhM|qaralgan sana=2021-09-13|arxivsana=2021-09-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210913101907/https://revistakametsa.wordpress.com/2021/09/02/poesia-internacional-umid-najjari-azerbaiyan-iran/?fbclid=IwAR1wvH0SHKDwSqRRggVW3egv7Fr3BkH0eNZZ8G9GAgmb-YiKq89m9JxTlhM}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=BREATHLESS WALLS Written by Umid Najjari Translated from the Azerbaijani by the poet Narrated by Bill Wolak Iran|url=https://www.syndicjournal.us/syndic-no-52-international-poets-september-2022/syndic-no-52-umid-najjari-breathless-walls/?fbclid=IwAR1Kig7GVce3tj3-Ly-oE6TtbLbfbMhbGqn-wiyGeDPcJWiUCVlRRB46EvE|qaralgan sana=2022-08-26|arxivsana=2022-08-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220826120508/https://www.syndicjournal.us/syndic-no-52-international-poets-september-2022/syndic-no-52-umid-najjari-breathless-walls/?fbclid=IwAR1Kig7GVce3tj3-Ly-oE6TtbLbfbMhbGqn-wiyGeDPcJWiUCVlRRB46EvE}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=elGolem, Umid Najjari, Carencia de velas|url=https://www.revistaelgolem.com/2021/08/27/poes%C3%ADa-de-ir%C3%A1n-umid-najjari/?fbclid=IwAR0yPiyO20eUJphjkNttSijramigbzNT5f3-FtvoqIuCJeIj5z2QJDZy5yU|qaralgan sana=2021-09-13|arxivsana=2022-01-16|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220116215733/https://www.revistaelgolem.com/2021/08/27/poes%C3%ADa-de-ir%C3%A1n-umid-najjari/?fbclid=IwAR0yPiyO20eUJphjkNttSijramigbzNT5f3-FtvoqIuCJeIj5z2QJDZy5yU}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Poems by Umid Najjari|url=https://www.iwabogdani.org/2021/12/14/poems-by-umid-najjari/?fbclid=IwAR3DO8sNSbdQHIT26PKqphg6tTcMicxjTDisfbI2QBZpZdNLhAgfOU7eL6Y|qaralgan sana=2021-12-15|arxivsana=2021-12-15|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211215142417/https://www.iwabogdani.org/2021/12/14/poems-by-umid-najjari/?fbclid=IwAR3DO8sNSbdQHIT26PKqphg6tTcMicxjTDisfbI2QBZpZdNLhAgfOU7eL6Y}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Izbor iz poezije azerbejdžanskog pesnika Umida Nadžarija (Umid Najjari)|url=https://istocnibiser.wixsite.com/ibis/single-post/izbor-iz-poezije-azerbejd%C5%BEanskog-pesnika-umida-nad%C5%BEarija-umid-najjari?fbclid=IwAR1_vPxqsL6mbOeQU6n6A1B1eu22e6lKGVRExWXRn3Oz3viwf5UsUfjsKG8|qaralgan sana=2021-09-13|arxivsana=2021-09-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210913104055/https://istocnibiser.wixsite.com/ibis/single-post/izbor-iz-poezije-azerbejd%C5%BEanskog-pesnika-umida-nad%C5%BEarija-umid-najjari?fbclid=IwAR1_vPxqsL6mbOeQU6n6A1B1eu22e6lKGVRExWXRn3Oz3viwf5UsUfjsKG8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Revista Kametsa, Poesía internacional: Umid Najjari (Azerbaiyán/Irán)|url=https://revistakametsa.wordpress.com/2021/09/02/poesia-internacional-umid-najjari-azerbaiyan-iran/?fbclid=IwAR1wvH0SHKDwSqRRggVW3egv7Fr3BkH0eNZZ8G9GAgmb-YiKq89m9JxTlhM|qaralgan sana=2021-09-13|arxivsana=2021-09-13|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210913101907/https://revistakametsa.wordpress.com/2021/09/02/poesia-internacional-umid-najjari-azerbaiyan-iran/?fbclid=IwAR1wvH0SHKDwSqRRggVW3egv7Fr3BkH0eNZZ8G9GAgmb-YiKq89m9JxTlhM}}&lt;/ref&gt;.

== Nashr etilgan asarlari ==

* Quşlar Vadisi (orijinal adı: قوشلار وادیسی), 2015 (şeirlər), İran&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://ketab.ir/book/20db8aee-2275-4087-8cf6-d6b978b17a47 |sarlavha=قوش‌لار وادیسی}}&lt;/ref&gt;
* Divarların otayı (دیوارلارین او تایی), 2019 (şeirlər), İran&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.gisoom.com/book/44811872/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%84%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%88-%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C/ |sarlavha=دیوارلارین او تایی ISBN 978-600-372-406-8.}}&lt;/ref&gt;
* Qaranlığın Fotosu (Qaranlığın fotosu), 2019 (şeirlər), Azərbaycan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://axar.az/news/hadise/357735.html |sarlavha=Təbrizli şair Bakıda “Qaranlığın fotosu”nu göstərəcək}}&lt;/ref&gt;
* Qaranlığın Fotosu (Slika tame), 2020 (şeirlər), Serbiya&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://plus.cobiss.net/cobiss/sr/en/bib/30640393 |sarlavha=Слика таме, Најари, Умид, 1989- = Najjari, Umid, 1989}}&lt;/ref&gt;
* Unutmaq (Ynutmok), 2021 (şeirlər), Özbəkistan
* Qaranlığın Fotosu (Fotoja e errësirës), 2022 (şeirlər), Kosovo
* Qaranlığın Fotosu (Slika tame), 2022 (şeirlər), Monteneqro
* Pambıq səsli hərflər (Cotton sounding letters), 2022 (şeirlər) Azərbaycan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://morebooks.de/shop-ui/shop/product/9786206744214 |sarlavha=Cotton sounding letters, Translated by: Reza Hosseini Baghanam}}&lt;/ref&gt;

== Mukofotlari ==

* Beynəlxalq mükafatı „LIFFT“ Rusiya, 2019.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.edebiyyatveincesenet.az/az/edebiyyat/item/613-bak-da-aesaen-aedaebiyyat-ruzzhar-n-n-ildoenumu |sarlavha=Bakıda əsən ədəbiyyat rüzgarının ildönümü}}&lt;/ref&gt;
* Beynəlxalq fəxri diplom „sevgi və dostluq“ Çili, 2020.
* Şeir və bədii tərcümələrinə görə Monteneqro Tərcüməçilər Birliyi tərəfindən mükafatlandırılıb, 31 mart 2021.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Azərbaycanlı şair beynəlxalq mükafata layiq görülüb|url=https://www.dominant.az/azerbaycanli-sair-beynelxalq-mukafata-layiq-gorulub?fbclid=IwAR3XVyzf7grKXIQvNgMXLvJqymuSAFDZCFy9_2LYHSac6I4SbMXkrcNz9ws|qaralgan sana=2021-11-30|arxivsana=2021-11-30|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211130103148/https://www.dominant.az/azerbaycanli-sair-beynelxalq-mukafata-layiq-gorulub?fbclid=IwAR3XVyzf7grKXIQvNgMXLvJqymuSAFDZCFy9_2LYHSac6I4SbMXkrcNz9ws}}&lt;/ref&gt;
* [[Belgiya|Belçikanın]] nüfuzlu Beynəlxalq IWA „Bogdani“ mükafatına layiq görülmüşdür, 26 noyabr 2021-ci il.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=Azərbaycanlı şair beynəlxalq mükafata layiq görüldü|url=https://kulis.az/xeber/media/azerbaycanli-sair-beynelxalq-mukafata-layiq-goruldu-40019|qaralgan sana=2021-11-30|arxivsana=2022-01-28|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220128002709/https://kulis.az/xeber/media/azerbaycanli-sair-beynelxalq-mukafata-layiq-goruldu-40019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=International Prize Bogdani: Umid Najjari, Azerbaijan|url=https://www.iwabogdani.org/2021/11/26/international-prize-bogdani-umid-najjari-azerbaijan/?fbclid=IwAR06vt2MWCWvaV8bU4M9ioVT37fCuv7oQ22xwhEtGmL1Z8NvABGXTt10yAI|qaralgan sana=2021-11-30|arxivsana=2022-01-29|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220129093531/https://www.iwabogdani.org/2021/11/26/international-prize-bogdani-umid-najjari-azerbaijan/?fbclid=IwAR06vt2MWCWvaV8bU4M9ioVT37fCuv7oQ22xwhEtGmL1Z8NvABGXTt10yAI}}&lt;/ref&gt;
* „Poeziyada Nəcib Bacarıqların Birinci Ordenli Cəngavəri“ Serbiya, 2022
* „Mihai Eminesku“ mükafatı Rumıniya, 2022.&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://uzp.org.ro/27/06/2022/s-a-incheiat-cea-de-a-ix-a-editie-a-festivalului-international-de-poezie-de-la-craiova/ |sarlavha=S-a încheiat cea de-a IX-a ediție a Festivalului Internațional de Poezie de la Craiova}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
&lt;references responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== Havolalar ==

* [https://portal.piima.uz/news/xalqaro-mahorat-darsi-o-tkazildi Umid Najjari bilan onlayn mahorat darsi o‘tkazildi]
* [https://www.syndicjournal.us/syndic-no-52-international-poets-september-2022/syndic-no-52-umid-najjari-breathless-walls/?fbclid=IwAR1Kig7GVce3tj3-Ly-oE6TtbLbfbMhbGqn-wiyGeDPcJWiUCVlRRB46EvE NAFASSIZ DEVORLAR Muallif: Umid Najjariy Ozarbayjondan shoir tarjimasi. Bill Volak hikoya qiluvchi Eron] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220826120508/https://www.syndicjournal.us/syndic-no-52-international-poets-september-2022/syndic-no-52-umid-najjari-breathless-walls/?fbclid=IwAR1Kig7GVce3tj3-Ly-oE6TtbLbfbMhbGqn-wiyGeDPcJWiUCVlRRB46EvE |date=2022-08-26 }}
* [https://edebiyyatqazeti.az/news/poeziya/4476-men-seni-sesinden-taniyiram Sizni ovozingiz — Umid Najjariy — sheʼrlaringizdan bilaman]
* [http://www.artkaspi.az/az/sen-gzlerimin-feryadisan-halina-posviatovskanin-seirleri/#.X8SiClUzaM8 Artkaspi.az Xalina Posviatovskaning sheʼrlarini taqdim etadi: Tarjimon: Umid Najjari] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20210111100704/http://www.artkaspi.az/az/sen-gzlerimin-feryadisan-halina-posviatovskanin-seirleri/#.X8SiClUzaM8 |date=2021-01-11 }}
* [https://www.youtube.com/watch?v=n1JEiLDlDAY Umid Najjoriy — Kimdir bor]
* [https://www.youtube.com/watch?v=b1kUlwLvpD8 Umid Najjari „Kalpelar“]
* [https://soundcloud.com/omid-najjari/umidneccari SHEʼR: Umid Najjoriy]
* [http://edebiyyatqazeti.az/news/proza/1063-yagis-altinda-pisik-balasi http://edebiyyatgazeti.az/news/proza/1063-yagis-altinda-pisik-balasi]
* [https://edebiyyatqazeti.az/news/proza/3973-uc-damla-qan?fbclid=IwAR3qGZq5GJp1MmUybEMbi5ncpkaqHbWjNYYcFsWxBbLjLB33A7PkX1O8rqk Uch tomchi qon.] [https://edebiyyatqazeti.az/news/proza/3973-uc-damla-qan?fbclid=IwAR3qGZq5GJp1MmUybEMbi5ncpkaqHbWjNYYcFsWxBbLjLB33A7PkX1O8rqk .] [https://edebiyyatqazeti.az/news/proza/3973-uc-damla-qan?fbclid=IwAR3qGZq5GJp1MmUybEMbi5ncpkaqHbWjNYYcFsWxBbLjLB33A7PkX1O8rqk .] [https://edebiyyatqazeti.az/news/proza/3973-uc-damla-qan?fbclid=IwAR3qGZq5GJp1MmUybEMbi5ncpkaqHbWjNYYcFsWxBbLjLB33A7PkX1O8rqk — Sodiq Hidoyat — hikoya]
* [https://kulis.az/news/36112?fbclid=IwAR1Irn4IhkuIx6UmnJNrbk4n4DifcIgzt51YhaDtlsayY2zTISnBwGTn7GI Siz onamdan ham goʻzalsiz — falastinlik shoirning sheʼrlari]
* [https://www.adalet.az/w150314/150314 Moviylar janobi — Umid Najjariy] 
[[Turkum:1989-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:15-aprelda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Eronlik yozuvchilar]]</text>
      <sha1>r7rvr85ejiu8goe85t16yojl5ho0pu9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Prokrastinatsiya</title>
    <ns>0</ns>
    <id>909135</id>
    <revision>
      <id>5481284</id>
      <parentid>5188837</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:13:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bekipediya</username>
        <id>118689</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481284</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="31268" sha1="sqd5crxpwr5hh5imy1vu6itfrudhrof" xml:space="preserve">[[Fayl:Canva_-_Woman_Feeling_Emotional_Stress.jpg|thumb| Qiyinchilik koʻpincha kechiktirish bilan bogʻliq]]
'''Prokrastinatsiya (kechiktirish, keyinga qoldirish)''' — bu salbiy oqibatlarga olib kelishini bilgan holda biror narsani keraksiz va ixtiyoriy ravishda kechiktirish yoki keyinga qoldirish harakatidir. Bu soʻz lotincha ''procrastinatus'' soʻzidan kelib chiqqan boʻlib, oʻzi ham „oldinga“ maʼnosini bildiruvchi ''pro-'' prefiksi va „ertaga“ degan maʼnoni anglatuvchi ''crastinus'' soʻzlaridan kelib chiqqan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|last=Karen K. Kirst-Ashman|title=Empowerment Series: Generalist Practice with Organizations and Communities|url=https://books.google.com/books?id=RvK6DQAAQBAJ&amp;pg=PA67|year=2016|publisher=Cengage Learning|isbn=978-1-305-94329-2|page=67}}&lt;/ref&gt;. Koʻpincha, bu [[wiktionary:habitual|odatiy]] odamning xatti-harakati&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Ferrari|first1=Joseph|date=June 2018|title=Delaying Disposing: Examining the Relationship between Procrastination and Clutter across Generations|journal=Current Psychology|volume=(New Brunswick, N.J.) (1046-1310), 37 (2)|issue=2|pages=426–431|doi=10.1007/s12144-017-9679-4}}&lt;/ref&gt;. Bu kundalik ishlarda kechikish yoki hatto uchrashuvga borish, ish hisoboti yoki akademik topshiriqni topshirish yoki sherik bilan stressli masalani muhokama qilish kabi [[wiktionary:salient|muhim]] vazifalarni kechiktirish bilan bogʻliq boʻlgan odatiy inson tajribasidir. Odatda [[wiktionary:depression|depressiya]], [[wiktionary:self-esteem|oʻzini past baholash]], aybdorlik va yetishmovchilik bilan bogʻliq boʻlgan mahsuldorlikka toʻsqinlik qiladigan salbiy xususiyat sifatida qabul qilingan boʻlsa-da&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=https://eric.ed.gov/?id=EJ1146738|title=Procrastination, Self-Esteem, Academic Performance, and Well-Being: A Moderated Mediation Model|last=Duru, Erdinç|last2=Balkis, Murat|date=June 2017|journal=International Journal of Educational Psychology|volume=6|issue=2|pages=97–119|doi=10.17583/ijep.2017.2584}}&lt;/ref&gt;, bu xavfli yoki salbiy natijalarni keltirib chiqaradigan baʼzi talablarga dono javob sifatida ham koʻrib chiqilishi mumkin&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|title=Against the Gods: The remarkable story of risk|url=https://archive.org/details/againstgodsremar00plbe|last=Bernstein|first=Peter|year=1996|pages=[https://archive.org/details/againstgodsremar00plbe/page/n37 15]|isbn=9780471121046}}&lt;/ref&gt;.

Madaniy va ijtimoiy [[wiktionary:perspective|nuqtai nazardan]], Gʻarb va gʻarbiy boʻlmagan madaniyat talabalari akademik sustkashlikni namoyon qiladilar, ammo turli sabablarga koʻra. Gʻarb madaniyati talabalari ilgari qilganidan koʻra yomonroq ish qilmaslik yoki kerak boʻlgan darajada oʻrganmaslik uchun kechiktirishga moyil boʻladilar, gʻarblik boʻlmagan talabalar esa qobiliyatsiz koʻrinmaslik yoki undan qochish uchun kechiktirishga moyildirlar. [[Vaqt aylanishi|Vaqtni boshqarishning]] turli madaniy istiqbollari kechiktirishga qanday taʼsir qilishi mumkinligini ham hisobga olish kerak. Misol uchun, vaqtga koʻp faol nuqtai nazarga ega boʻlgan madaniyatlarda odamlar ishni tugatishdan oldin toʻgʻri bajarilganligiga ishonch hosil qilish uchun koʻproq ahamiyat berishadi. Vaqtning chiziqli koʻrinishi boʻlgan madaniyatlarda odamlar vazifaga maʼlum vaqtni belgilashga moyil boʻlishadi va belgilangan vaqt tugagandan soʻng toʻxtashadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.businessinsider.com/how-different-cultures-understand-time-2014-5|sarlavha=How Different Cultures Understand Time|muallif=Communications|ism=Richard Lewis, Richard Lewis|ish=Business Insider|qaralgan sana=2018-12-05}}&lt;/ref&gt;.

[[Kechiktirilgan qoniqish]] orqali [[Kaptarlar|kaptarlarning]] xulq-atvorini oʻrganish shuni koʻrsatadiki, kechiktirish odamlarga xos emas, balki baʼzi boshqa hayvonlarda ham kuzatilishi mumkin&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Mazur|first1=James|date=1998|title=Procrastination by Pigeons with Fixed-Interval Response Requirements|journal=Journal of the Experimental Analysis of Behavior|volume=69|issue=2|pages=185–197|pmc=1284653|pmid=9540230|doi=10.1901/jeab.1998.69-185}}&lt;/ref&gt;. Kabutarlar orasida „kechiktirish“ uchun aniq dalillarni topadigan tajribalar mavjud boʻlib, ular kabutarlar oson, lekin shoshilinch emas, balki murakkab, ammo kechiktirilgan vazifani tanlashga moyilligini koʻrsatadi&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Mazur|first1=J E|date=January 1996|title=Procrastination by pigeons: preference for larger, more delayed work requirements.|journal=Journal of the Experimental Analysis of Behavior|volume=65|issue=1|pages=159–171|doi=10.1901/jeab.1996.65-159|issn=0022-5002|pmc=1350069|pmid=8583195}}&lt;/ref&gt;.

== Etimologiyasi ==
Lotin: ''procrastinare'', ''pro-'' (oldinga), ''-crastinus'' (keyingi kungacha), ''cras'' (ertaga).

== Tarqalishi ==
1984-yilda nashr etilgan [[Vermont universiteti|Vermont universitetining]] akademik kechikish bo‘yicha tadqiqotida ishtirokchilarning 46 foizi „har doim“ yoki „deyarli har doim“ yozish ishlarini kechiktirishlarini, taxminan 30 foizi esa imtihonlar uchun o‘qishni va haftalik topshiriqlarni o‘qishni kechiktirishlarini bildirishgan. Sub’ektlarning deyarli toʻrtdan bir qismi bir xil vazifalarni bajarishda kechiktirish ular uchun muammo ekanligini maʼlum qilgan. Biroq, 65% ga yaqini qogʻozlarni yozishda kechiktirishni kamaytirishni xohlashlarini va taxminan 62% imtihonlarga oʻqish uchun va 55% haftalik topshiriqlarni bajarishni xohlashlari aniqlangan&lt;ref name=&quot;Solomon1984&quot;&gt;{{Veb manbasi|muallif=Solomon, LJ|url=http://rothblum.sdsu.edu/doc_pdf/procrastination/AcademicProcrastinationFrequency.pdf|sana=1984|sarlavha=Academic Procrastination: Frequency and Cognitive-Behavioural Correlates|arxivurl=https://web.archive.org/web/20160729211829/http://rothblum.sdsu.edu/doc_pdf/procrastination/AcademicProcrastinationFrequency.pdf|arxivsana=2016-07-29}}&lt;/ref&gt;.

1992-yilgi tadqiqot shuni koʻrsatdiki, „soʻrovda qatnashgan talabalarning 52 foizi kechiktirish boʻyicha yordamga oʻrtacha va yuqori darajada ehtiyoj borligini koʻrsatdi“&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gallagher|first1=Robert P.|last2=Golin|first2=Anne|last3=Kelleher|first3=Kathleen|journal=Journal of College Student Development|volume=33|issue=4|pages=301–10|date=1992|title=The Personal, Career, and Learning Skills Needs of College Students|url=http://psycnet.apa.org/record/1993-03494-001}}&lt;/ref&gt;.

2004-yilda oʻtkazilgan tadqiqotda, universitet talabalarining 70 foizi oʻzlarini kechiktiruvchilar deb hisoblashgan boʻlsa, 1984-yilda oʻtkazilgan tadqiqotda, talabalarning 50 foizi doimiy ravishda kechiktirishadi va buni hayotlarida asosiy muammo deb bilishadi&lt;ref name=&quot;:04&quot;&gt;{{Cite journal|last=Klingsieck|first1=Katrin B.|date=January 2013|title=Procrastination|url=https://www.researchgate.net/publication/317823704|journal=European Psychologist|volume=18|issue=1|pages=24–34|doi=10.1027/1016-9040/a000138|issn=1016-9040}}&lt;/ref&gt;.

Universitet talabalari oʻrtasida oʻtkazilgan tadqiqotda, talaba topshiriqni bajarish uchun talab qilinadigan koʻnikmalarga ega emas deb hisoblagan vazifalardan koʻra, yoqimsiz yoki yuk sifatida qabul qilingan vazifalarni kechiktirish koʻproq ekanligini koʻrsatdi&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Norman A. Milgram|last2=Barry Sroloff|last3=Michael Rosenbaum|title=The Procrastination of Everyday Life|journal=Journal of Research in Personality|volume=22|number=2|date=June 1988|pages=197–212|doi=10.1016/0092-6566(88)90015-3}}&lt;/ref&gt;.

Yana bir dolzarb nuqta — sanoatdagi kechiktirish. „Rossiyadagi psixologiya“ jurnalida chop etilgan „Zamonaviy Rossiya sanoat korxonasi xodimlarining kechikishiga tashkiliy va shaxsiy omillarning taʼsiri“ jurnalining &quot; ''State of Art'' &quot; jurnalining tadqiqoti xodimlarning kechiktirish odatlariga taʼsir qilgan koʻplab omillarni aniqlashga yordam berdi. Ulardan baʼzilari samaradorlikni baholashning intensivligini, ularning kompaniyadagi burchlarining ahamiyatini, boshqaruv va/yoki yuqori darajadagi qarorlar haqidagi tushunchalari va fikrlarini oʻz ichiga oladi&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Barabanshchikova|first1=Valentina V.|last2=Ivanova|first2=Svetlana A.|last3=Klimova|first3=Oxana A.|date=2018|title=The Impact of Organizational and Personal Factors on Procrastination in Employees of a Modern Russian Industrial Enterprise|journal=Psychology in Russia: State of the Art|volume=11|issue=3|pages=69–85|doi=10.11621/pir.2018.0305}}&lt;/ref&gt;.


== Psixologik nuqtai nazar ==
[[Rohatlanish printsipi (psixologiya)|Lazzatlanish tamoyili]] kechikish uchun javobgar boʻlishi mumkin; bu stressli vazifalarni kechiktirish orqali salbiy his-tuygʻulardan qochishni afzal koʻrishni anglatadi. 201-yilda Rinaldi va boshqalar tomonidan oʻtkazilgan tadqiqotda oʻlchanadigan kognitiv buzilishlar kechikishda rol oʻynashi mumkinligini koʻrsatdi&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Rinaldi|first1=Anthony Robert|last2=Roper|first2=Carrie Lurie|last3=Mehm|first3=John|date=2019|title=Procrastination as evidence of executive functioning impairment in college students|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/23279095.2019.1684293|journal=Applied Neuropsychology: Adult|language=en|volume=28|issue=6|pages=697–706|doi=10.1080/23279095.2019.1684293|pmid=31679406|issn=2327-9095}}&lt;/ref&gt;. Kechiktirish maqsadiga erishish muddati yaqinlashganda, ular koʻproq stressga duch kelishadi va shuning uchun bu stressdan qochish uchun koʻproq kechiktirishga qaror qilishlari mumkin&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Pychyl, T. |date=20 February 2012 |title=The real reasons you procrastinate — and how to stop |work=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/news/wonk/wp/2016/04/27/why-you-cant-help-read-this-article-about-procrastination-instead-of-doing-your-job/ |access-date=20 February 2012}}&lt;/ref&gt;. Baʼzi [[Psixolog|psixologlar]] bunday xatti-harakatni har qanday vazifani yoki qarorni boshlash yoki tugatish bilan bogʻliq [[Anksiyete|tashvish]] bilan [[Yengish mexanizmi|kurashish mexanizmi]] sifatida taʼkidlaydilar&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|publisher=Penguin Group|isbn=978-1-58542-552-5|last=Fiore|first=Neil A|title=The Now Habit: A Strategic Program for Overcoming Procrastination and Enjoying Guilt-Free Play|location=New York|year=2006|page=[https://archive.org/details/nowhabitstrategi00fior_0/page/5 5]|url=https://archive.org/details/nowhabitstrategi00fior_0/page/5}}&lt;/ref&gt;. Pirs Steel 2010-yilda tashvishlanish odamlarni erta ishga kirishishga undashi ehtimoli borligini va kechikish boʻyicha tadqiqotlarda asosiy eʼtibor [[impulsivlik]] boʻlishi kerakligini taʼkidladi. Yaʼni, tashvish odamlarni faqat impulsiv boʻlsa, kechiktirishga olib keladi&lt;ref name=&quot;Steel2010&quot;&gt;{{Kitob manbasi|last=Steel|first=Piers|title=The procrastination equation: how to stop putting things off and start getting stuff done|year=2011|publisher=HarperCollins|url=https://archive.org/details/procrastinatione00stee|isbn=978-0-06-170362-1|oclc=754770758|page=}}&lt;/ref&gt;.  

=== Yengish choralari ===
Kechiktirishning salbiy javoblari vazifaga yoʻnaltirilgan yoki muammoni hal qilishga qaratilgan emas, balki qochish yoki hissiy boʻladi. Maqsadli va muhim shaxsiy maqsadlarni kechiktirish bilan bogʻliq stressni va [[Kognitiv dissonans|kognitiv dissonansni]] kamaytirish uchun hissiy va qochishga qarshi kurash qoʻllanadi. Ushbu variant darhol zavq bagʻishlaydi va shuning uchun qoʻlda erishish mumkin boʻlgan maqsadlarni kashf qilish nuqtasida impulsiv kechiktiruvchilar uchun juda jozibali&lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1111/j.1520-8583.2007.00127.x|title=Self-Deception As Pretense|year=2007|last=Gendler|first1=Tamar Szabó|journal=Philosophical Perspectives|volume=21|pages=231–58}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|last=Gosling|first=J.|title=Weakness of the Will|url=https://archive.org/details/weaknessofwill0000gosl|year=1990|publisher=Routledge|location=New York}}&lt;/ref&gt;. Freydning [[Himoya mexanizmlari|mudofaa mexanizmlari]], yengish uslublari va [[O'z-o'zini nogironlik|oʻz-oʻzini cheklashga]] oʻxshash bir nechta his-tuygʻularga yoʻnaltirilgan strategiyalar mavjud.

Kechiktiruvchilarning javoblari quyidagilardan iborat: 

* [[Yengishdan qochish|Qochish]]: vazifa bajariladigan joy yoki vaziyatdan qochish.
* [[Rad etish]] va [[Trivializatsiya (psixologiya)|ahamiyatsizlashtirish]]: Kechiktiruvchi xatti-harakatlar aslida kechiktirish emas, balki oldini olishdan koʻra muhimroq vazifa yoki bajarilishi kerak boʻlgan asosiy vazifa darhol muhim emasligini koʻrsatish.
* [[Chalg'itish]]: Vazifadan xabardor boʻlishning oldini olish uchun oʻzini boshqa xatti-harakatlar yoki harakatlarga jalb qilish yoki jalb qilish.
* [[Qarama-qarshi fikrlash|Qarama-qarshilikning]] pasayishi: Oʻzining kechikish xatti-harakatlarining oqibatlarini boshqalarning yomon holatlari bilan solishtirish.
* Valorizatsiya: boshqa biror narsa qilish kerak boʻlgan paytda erishgan narsasidan qoniqish bilan ishora qilish.
* Ayblash: tashqi omillarga notoʻgʻri munosabatda boʻlish, masalan, kechikishning oʻziga bogʻliq boʻlmagan tashqi kuchlar bilan bogʻliqligini asoslash.
* Masxara qilish: kechikishini tasdiqlash uchun hazildan foydalanish.

Vazifalar yoki muammolarni hal qilish choralari kechiktiruvchining nuqtai nazaridan soliqqa tortiladi. Agar bunday choralar koʻrilsa, kechiktiruvchining kechiktiruvchi boʻlib qolishi ehtimoli kamroq boʻladi. Biroq, bunday choralarni koʻrish kechiktirishning takrorlanishining oldini olish va minimallashtirish uchun oʻz xatti-harakatlarini yoki vaziyatni faol ravishda oʻzgartirishni talab qiladi.

2006-yilda nevrotizmning kechikish bilan bevosita bogʻliqligi yoʻqligi va har qanday munosabatlar toʻliq [[Vijdonlilik|vijdon]] bilan vositachilik qilishi taklif qilindi&lt;ref&gt;{{Cite journal|doi=10.1016/j.paid.2005.05.010|title=A Closer Look at the Relationships Among Trait Procrastination, Neuroticism, and Conscientiousness|url=https://archive.org/details/sim_personality-and-individual-differences_2006-01_40_1/page/27|year=2006|last=Lee|first1=Dong-gwi|last2=Kelly|first2=Kevin R.|last3=Edwards|first3=Jodie K.|journal=Personality and Individual Differences|volume=40|pages=27–37}}&lt;/ref&gt;. 1982-yilda irratsionallik kechikishning oʻziga xos xususiyati deb taxmin qilingan edi. „Hatto soʻnggi lahzaga qadar kechiktirish, agar ular faqat shu daqiqani olishiga ishonish uchun asos boʻlsa, kechiktirish emas“. 2001-yilda tushuntirilgan, „harakatlarni kechiktirish kerak va bu kechiktirish yomon, notoʻgʻri yoki samarasiz rejalashtirishni anglatishi kerak“.

== Madaniy nuqtai nazar ==
Holly McGregor va Andrew Elliotga (2002) koʻra. Christopher Wolters (2003), bakalavriat talabalari oʻrtasidagi akademik kechikish [[Muvaffaqiyatga yo'naltirilganlik|muvaffaqiyatga]] yoʻnaltirilganlikning toʻrt omilli modelining omillaridan biri boʻlgan „ishlashdan qochishga yoʻnaltirilganlik“ bilan bogʻliq deb aytgan. Andrew Elliot va Judith Harackiewicz (1996) shuni koʻrsatdiki, ishlashdan qochish yoʻnalishi boʻlgan talabalar oʻz tengdoshlari bilan oʻzlarini taqqoslash bilan shugʻullanishadi. Bu talabalar layoqatsiz koʻrinishni istamaslik yoki qobiliyatsizligini koʻrsatishdan qochish va tengdoshlari oldida bir vazifani bajarish uchun malakali fasadni qabul qilish natijasida kechiktirishadi.

Sushila Nilesning (1998) avstraliyalik talabalar va Shri-Lankalik talabalar bilan olib borgan tadqiqotlari bu farqlarni tasdiqladi va avstraliyalik talabalar koʻpincha shaxsiy maqsadlarga intilishlarini, Shri-Lankalik talabalar esa odatda koʻproq hamkorlik va ijtimoiy maqsadlarga intilishlarini koʻrsatdi. Kuo-Shu Yang va An-Bang Yu (1987, 1988, 1990) tomonidan olib borilgan koʻplab tadqiqotlar shuni koʻrsatdiki, koʻpchilik xitoylik va yaponiyalik talabalarning shaxsiy yutuqlari shaxsiy yutuqlarga emas, balki oʻzlarining oila tarmogʻi oldidagi majburiyatlari va mas’uliyatini bajarish bilan oʻlchanadi. Yang va Yu (1987) shuningdek, [[Kollektivizm va individualizm|kollektivizm]] va [[konfutsiylik]] koʻplab gʻarbiy boʻlmagan madaniyatlarda muvaffaqiyatga erishish uchun juda kuchli turtki ekanligini koʻrsatdi, chunki ular oila birligi va jamiyatdagi hamkorlikka urgʻu beradi. Ushbu madaniy qadriyatlardan kelib chiqqan holda, shaxs intuitiv ravishda uning muvaffaqiyatga yoʻnaltirilgan omilini farqlovchi bosim darajasini sezadi, deb ishoniladi&lt;ref name=&quot;Sabini &amp; Silver.&quot;&gt;Sabini, J. &amp; Silver, M. (1982) Moralities of everyday life, p. 128&lt;/ref&gt;.

== Salomatlik nuqtai nazari ==
Maʼlum darajada kechiktirish odatiy holdir va bu haqiqatan ham qadrli vazifalarni kechiktirish tendensiyasining pastligi tufayli vazifalar oʻrtasida ustuvorlikni aniqlashning foydali usuli sifatida qaralishi mumkin&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=Pavlina|ism=Steve|sarlavha=How to Fall in Love with Procrastination|url=http://www.stevepavlina.com/blog/2010/06/how-to-fall-in-love-with-procrastination/|qaralgan sana=18 April 2013|arxivurl=https://web.archive.org/web/20130419055057/http://www.stevepavlina.com/blog/2010/06/how-to-fall-in-love-with-procrastination/|arxivsana=19 April 2013|sana=2010-06-10}}&lt;/ref&gt;. Biroq, haddan tashqari kechiktirish muammoga aylanishi va normal faoliyatga toʻsqinlik qilishi mumkin. Bu sodir boʻlganda, kechiktirish sogʻliq muammolari, [[stress]]&lt;ref name=&quot;Tice1997&quot;&gt;{{Cite journal|last=Tice|first1=DM|last2=Baumeister|first2=RF|year=1997|title=Longitudinal Study of Procrastination, Performance, Stress, and Health: The Costs and Benefits of Dawdling|url=https://archive.org/details/sim_psychological-science_1997-11_8_6/page/454|jstor=40063233|journal=Psychological Science|volume=8|issue=6|pages=454–58|doi=10.1111/j.1467-9280.1997.tb00460.x}}&lt;/ref&gt;, [[Anksiyete|tashvish]], [[Aybdorlik (hissiyot)|aybdorlik]] va [[Krizis|inqiroz]] hissi, shuningdek, shaxsiy [[Hosildorlik|samaradorlikni]] yoʻqotishi va mas’uliyat yoki majburiyatlarni bajarmaslik uchun ijtimoiy norozilikka olib kelishi aniqlangan. Birgalikda bu his-tuygʻular keyingi kechiktirishga yordam berishi mumkin va baʼzi odamlar uchun kechikish deyarli [[Surunkali holat|surunkali]] holga keladi. Kechiktiruvchilar yordam soʻrashda qiyinchiliklarga duch kelishlari mumkin, ammo ular [[Ijtimoiy stigma|ijtimoiy stigmalar]] va [[dangasalik]], [[Intizom|irodaning]] yetishmasligi yoki ambitsiyalarning pastligi tufayli yuzaga keladi. Baʼzi hollarda muammoli kechikish baʼzi bir asosiy [[Ruhiy kasallik|psixologik buzilishning]] belgisi boʻlishi mumkin&lt;ref name=&quot;Steel2007&quot;&gt;{{Cite journal|doi=10.1037/0033-2909.133.1.65|url=http://studiemetro.au.dk/fileadmin/www.studiemetro.au.dk/Procrastination_2.pdf|title=The Nature of Procrastination: A Meta-Analytic and Theoretical Review of Quintessential Self-Regulatory Failure|year=2007|last=Steel|first1=Piers|journal=Psychological Bulletin|volume=133|pages=65–94|pmid=17201571|issue=1|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130401132716/http://studiemetro.au.dk/fileadmin/www.studiemetro.au.dk/Procrastination_2.pdf|archivedate=2013-04-01}}&lt;/ref&gt;.

Kechiktirishning [[Fiziologiya|fiziologik]] ildizlari boʻyicha tadqiqotlar [[Prefrontal korteks|prefrontal korteksning]] roli bilan bogʻliq edi&lt;ref name=&quot;Evans2007&quot;&gt;{{Kitob manbasi|last=Evans|first=James R.|title=Handbook of Neurofeedback: Dynamics and Clinical Applications|url=https://books.google.com/books?id=20oUOtjs9DkC&amp;pg=PA293|accessdate=8 October 2010|date=8 August 2007|publisher=Psychology Press|isbn=978-0-7890-3360-4|page=293}}&lt;/ref&gt;, impulslarni nazorat qilish, [[diqqat]] va rejalashtirish kabi ijro etuvchi miya funktsiyalari uchun mas’ul boʻlgan miya sohasi. Bu prokrastinatsiya bunday funktsiyalar yoki ularning yetishmasligi bilan kuchli bogʻliq degan tushunchaga mos keladi. Prefrontal korteks shuningdek, miyaning boshqa qismlaridan chalgʻituvchi stimullarni kamaytiradigan filtr vazifasini bajaradi. Bu sohadagi zarar yoki kam faollashuv odamning chalgʻitishning oldini olish qobiliyatini kamaytirishi mumkin, bu esa yomon tashkilotga, eʼtiborni yoʻqotishga va kechikishning kuchayishiga olib keladi. Bu [[Diqqat yetishmasligi va giperaktivlik sindromi|DEHBda]] prefrontal lobning roliga oʻxshaydi, bu yerda u odatda kam faollashadi&lt;ref name=&quot;strub&quot;&gt;{{Cite journal|pmid=2775008|year=1989|last=Strub|first1=RL|title=Frontal Lobe Syndrome in a Patient with Bilateral Globus Pallidus Lesions|volume=46|issue=9|pages=1024–27|journal=Archives of Neurology|doi=10.1001/archneur.1989.00520450096027}}&lt;/ref&gt;.

2014-yilda AQShda o‘tkazilgan [[egizaklar]] va [[Egizaklar|bir xil egizak]] juftliklarda kechikish va impulsivlikni o‘rganish bo‘yicha o‘tkazilgan tadqiqotda ikkala xususiyat ham „o‘rtacha irsiy“ ekanligi aniqlangan. Ikkala xususiyatni genetik darajada ajratish mumkin emas edi (r &lt;sub&gt;genetik&lt;/sub&gt; = 1,0), yaʼni ikkala belgining oʻziga xos genetik taʼsiri topilmadi. Mualliflar evolyutsion gipotezadan kelib chiqqan holda, kechiktirish impulsivlikning qoʻshimcha mahsuloti sifatida paydo boʻlgan uchta konstruktsiyani tasdiqladilar: „(a) kechiktirish irsiydir, (b) ikkala xususiyat sezilarli genetik oʻzgarishlarga ega va (c) maqsadni boshqarish qobiliyati ushbu umumiy oʻzgarishning muhim tarkibiy qismi“&lt;ref name=&quot;gustav&quot;&gt;{{Cite journal|last=Gustavson|first1=Daniel E|last2=Miyake A|last3=Hewitt JK|last4=Friedman NP|title=Genetic Relations Among Procrastination, Impulsivity, and Goal-Management Ability Implications for the Evolutionary Origin of Procrastination|journal=Psychological Science|date=4 April 2014|volume=25|doi=10.1177/0956797614526260|pmid=24705635|issue=6|pages=1178–88|pmc=4185275}}&lt;/ref&gt;.
== Boshqaruv ==
[[Psixolog]] William J. Knausning hisob-kitoblariga koʻra, kollej oʻquvchilarining 90% dan ortigʻi ishni kechiktiradi&lt;ref&gt;Ellis and Knaus, 1977&lt;/ref&gt;. Ushbu talabalarning 25% surunkali kechikishlar va odatda oliy maʼlumotni tark etadilar (kollejni tashlab ketishlar).

[[Perfektsionizm (psixologiya)|Perfektsionizm]] kechikishning asosiy sababidir&lt;ref&gt;Hillary Rettig (2011). ''The 7 Secrets of the Prolific: The Definitive Guide to Overcoming Procrastination, Perfectionism, and Writer’s Block''&lt;/ref&gt;, chunki erishib boʻlmaydigan maqsadlarga (mukammallikka) intilish odatda muvaffaqiyatsizlikka olib keladi. Haqiqiy boʻlmagan umidlar [[O'z-o'zini hurmat|oʻz-oʻzini hurmat qilishni]] yoʻq qiladi va oʻz-oʻzini rad etishga, oʻzini kamsitishga va keng tarqalgan baxtsizlikka olib keladi. Kechiktirishni yengish uchun muvaffaqiyatsizlik kuchini qoralamasdan tan olish va qabul qilish zarur&lt;ref&gt;James Prochaska, 1995&lt;/ref&gt;,{{Yaxshiroq manba kerak|reason=Principles of ACT|date=October 2015}} xatolar va kamchiliklarga eʼtibor qaratishni toʻxtatish va erishish osonroq boʻlgan maqsadlarni belgilash kerak.

Kechiktirishni kamaytiradigan xatti-harakatlar va amaliyotlar: 

* Kechiktirishga olib keladigan odatlar va fikrlarni bilish.
* Qoʻrquv, tashvish, diqqatni jamlashda qiyinchilik, vaqtni notoʻgʻri boshqarish, qatʼiyatsizlik va mukammallik kabi oʻz-oʻzini bartaraf etuvchi muammolar uchun yordam soʻrash&lt;ref name=&quot;datingreporter.com.ng&quot;&gt;{{Veb manbasi|sarlavha=How I Miraculously Overcame Procrastination By Applying These 6 Steps|url=https://www.datingreporter.com.ng/2021/02/how-to-overcome-procastination-with-six-steps.html|qaralgan sana=2021-02-27|ish=Dating Reporter's Blog|til=en-US|arxivsana=2021-03-01|arxivurl=https://web.archive.org/web/20210301231142/https://www.datingreporter.com.ng/2021/02/how-to-overcome-procastination-with-six-steps.html}}&lt;/ref&gt;.
* Shaxsiy maqsadlar, kuchli tomonlar, zaif tomonlar va ustuvorliklarni adolatli baholash.
* Haqiqiy maqsadlar va vazifalar va aniq, mazmunli maqsadlar oʻrtasidagi shaxsiy ijobiy aloqalar.
* Kundalik faoliyatning tuzilishi va tashkil etilishi.
* Yangi erishilgan istiqbol uchun atrof-muhitni oʻzgartirish: shovqin yoki chalgʻitishni yoʻq qilish yoki minimallashtirish; tegishli masalalarga kuch sarflash; va tush koʻrishni toʻxtatish.
* Ustuvorliklarni belgilash uchun oʻzini tarbiyalash&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Macan|first1=Therese Hoff|date=1994|title=Time management: Test of a process model|url=https://archive.org/details/sim_journal-of-applied-psychology_1994-06_79_3/page/381|journal=Journal of Applied Psychology|volume=79|issue=3|pages=381–391|doi=10.1037/0021-9010.79.3.381|issn=0021-9010}}&lt;/ref&gt;.
* Qiziqarli faoliyat, muloqot va konstruktiv sevimli mashgʻulotlar bilan shugʻullanish.
* Bir vaqtning oʻzida butun muammolarni hal qilishga urinib, qoʻrqitish xavfi oʻrniga, kichik bir muammolarni hal qilish.
* Qayta tiklanishning oldini olish uchun ehtiyojlar asosida oldindan belgilangan maqsadlarni mustahkamlang va bajarilgan vazifalar uchun oʻzingizni muvozanatli tarzda mukofotlashga imkon bering.

Qattiq jadval formatida vazifalarni bajarish rejasini tuzish hamma uchun ham ishlamasligi mumkin. Agar bunday jarayon teskari boʻlib chiqsa, unga rioya qilishning qatʼiy qoidasi yoʻq. Rejalashtirish oʻrniga, vazifalarni faqat kerakli harakatlar uchun vaqt oraligʻiga ega boʻlgan moslashuvchan, tuzilmagan jadvalda bajarish yaxshiroq boʻlishi mumkin&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi|last=Burka|first=J.|title=Procrastination: Why You Do It, What to Do About It Now|publisher=Hachette Books|year=2007|isbn=978-0-7382-1130-5|url=https://books.google.com/books?id=fMvdh98vNmAC|page=}}&lt;/ref&gt;.

Pirs Steel taʼkidlaganidek&lt;ref&gt;The Procrastination Equation, 2012&lt;/ref&gt;, vaqtni yaxshiroq boshqarish kechikishni yengishning kalitidir, jumladan, oʻz „ish vaqtini“ bilish va undan foydalanish („ertalab odam“ yoki „tungi boyqush“). Yaxshi yondashuv — bu eng qiyin va samarali ish uchun eng mos boʻlgan ichki [[Sirkadiyalik ritmlar|sirkadiyalik ritmlardan]] ijodiy foydalanishdir. Steelning taʼkidlashicha, real maqsadlarga ega boʻlish, bir vaqtning oʻzida bitta muammoni hal qilish va „kichik muvaffaqiyatlarni“ qadrlash juda muhimdir. Brian OʻLeary „ish va hayot muvozanatini topish… aslida yanada samaraliroq boʻlish yoʻllarini topishga yordam beradi“ degan fikrni qoʻllab-quvvatlaydi, chunki boʻsh vaqtni motivatsiya sifatida bagʻishlash vazifalarni bajarishda samaradorlikni oshirishi mumkin&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2004-07-05 |title=Work-Life: Is Productivity in the Balance? |work=HBS Working Knowledge |url=https://hbswk.hbs.edu/item/work-life-is-productivity-in-the-balance |access-date=2018-08-24}}&lt;/ref&gt;. Kechiktirish bir umrlik xususiyat emas. Xavotirga tushishi mumkin boʻlganlar qoʻyib yuborishni oʻrganishlari mumkin, kechiktiradiganlar diqqatni jamlash va impulslardan qochish uchun turli usullar va strategiyalarni topishlari mumkin&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.psychologytoday.com/blog/how-be-yourself/201808/5-ways-finally-stop-procrastinating|sarlavha=5 Ways to Finally Stop Procrastinating|ish=Psychology Today|qaralgan sana=2019-02-27}}&lt;/ref&gt;.

Oʻzining kechiktirish odatlari haqida oʻylagandan soʻng, faylasuf John Perry „Tuzilgan kechikish“ nomli insho muallifi boʻlib&lt;ref&gt;{{Cite journal|url=http://www.chronicle.com/article/How-to-ProcrastinateStill/93959|title=How to Procrastinate and Still Get Things Done|last=Perry|first1=John|author-link=John Perry (philosopher)|date=February 23, 1996|journal=[[The Chronicle of Higher Education]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170218090944/http://www.chronicle.com/article/How-to-ProcrastinateStill/93959|archivedate=February 18, 2017|access-date=February 18, 2017}}&lt;/ref&gt;, unda u kechiktirishni yengish uchun xavfsizroq yondashuv sifatida „aldash“ usulini taklif qiladi: bajarilishi kerak boʻlgan yoqimsiz vazifalarni kuchaytirish uchun [[Piramida sxemasi|piramida sxemasidan]] foydalanish kerak.

== Jiddiy va salbiy taʼsir ==
Baʼzi odamlar uchun kechikish doimiy boʻlishi mumkin va kundalik hayotni buzishi mumkin. Bunday odamlar uchun kechikish psixiatrik kasalliklarni koʻrsatishi mumkin. Kechiktirish ruhiy [[Klinik depressiya|tushkunlik]], mantiqsiz xatti-harakatlar, [[O'z-o'zini hurmat|oʻzini past baholash]], [[Anksiyete|tashvish]] va [[Diqqat yetishmasligi va giperaktivlik sindromi|DEHB]] kabi nevrologik kasalliklar kabi bir qator salbiy uyushmalar bilan bogʻlangan&lt;ref name=&quot;Pychyl2000&quot;&gt;{{Cite journal|last=Pychyl|first1=TA|last2=Lee|first2=JM|last3=Thibodeau|first3=R|last4=Blunt|first4=A|year=2000|title=Five Days of Emotion: An Experience Sampling Study of Undergraduate Student Procrastination (special issue)|url=http://psycnet.apa.org/index.cfm?fa=search.displayRecord&amp;uid=2002-10572-019|journal=Journal of Social Behavior and Personality|volume=15|pages=239–254}}&lt;/ref&gt;. Shu sababli, kechikish surunkali holga kelgan va zaiflashadigan odamlar uchun ruhiy salomatlik muammosi mavjudligini tekshirish uchun malakali [[Psixoterapiya|terapevt]] yoki [[Psixiatriya|psixiatrga]] murojaat qilish muhimdir&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Lay|first1=CH|last2=Schouwenburg|first2=HC|year=1993|title=Trait procrastination, time management, and academic behavior|url=https://www.scopus.com/record/display.uri?eid=2-s2.0-21344492853&amp;origin=inward&amp;txGid=8922AD549640D5B2BACA406E901F44B5.wsnAw8kcdt7IPYLO0V48gA%3a1|journal=Trait Procrastination, Time Management, and Academic Behavior|volume=8|issue=4|pages=647–62}}&lt;/ref&gt;.

Muddati uzoq boʻlganda, kechiktiruvchilar kechiktirmaydiganlarga qaraganda sezilarli darajada kamroq stress va jismoniy kasalliklar haqida xabar berishadi. Biroq, belgilangan muddat yaqinlashganda, bu munosabatlar teskari boʻladi. Kechiktiruvchilar koʻproq stress, jismoniy kasallikning koʻproq alomatlari va koʻproq tibbiy tashriflar haqida xabar berishadi, umuman olganda, kechiktiruvchilar stress va sogʻliq muammolarini boshdan kechirishadi. Bu umumiy baxt bilan birga hayot sifatining sezilarli darajada pasayishiga olib kelishi mumkin. Kechiktirish, shuningdek, vijdonlilik va optimizmni kamaytirish bilan birga, [[Perfektsionizm (psixologiya)|perfektsionizm]] va nevrotizmni kuchaytirish qobiliyatiga ega.

Kechiktirish ham uyqusizlikka olib kelishi mumkin, deb maʼlum qilgan Alisa Hrustic ''Menʼs Health'' jurnalida: „Soʻrovnomada oʻrtacha balldan yuqori ball toʻplagan odamlarda kechikishlar uyqusizlik alomatlariga qaraganda 1,5-3 baravar koʻproq boʻlgan“&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|muallif=Hrustic|ism=Alisa|sana=2016-07-13|sarlavha=How Procrastination Literally Keeps You Up At Night|url=https://www.menshealth.com/health/a19524790/how-procrastination-keeps-you-up-at-night/|qaralgan sana=2020-06-04|ish=Men's Health|til=en-US}}&lt;/ref&gt;. Uyqusizlik hatto jiddiy va salbiy taʼsir sifatida koʻproq muammolarni qoʻshishi mumkin.

== Yana qarang ==
{{Columns-list|* [[Akrasia]]
* [[Diqqatni boshqarish]]
* [[Shaxsiyat buzilishini oldini olish]]
* [[Uxlash vaqtini kechiktirish]]
* [[Qaror qabul qilish]]
* [[Chalg‘itish]]
* [[Taqsimlangan amaliyot]]
* [[Dunning–Kruger samarasi]]
* [[Hissiy o'zini o'zi boshqarish]]
* [[Empatiya bo‘shlig‘i]]
* [[Giperbolik chegirma]]
* [[Dangasalik]]
* [[Hayotiy ko‘nikmalar]]
* [[Passiv-agressiv xatti-harakatlar]]
* [[Prekrastinatsiya]]
* [[Vaqtinchalik motivatsiya nazariyasi]]
* [[Vaqtni boshqarish]]
* [[Vaqtni idrok etish]]
* [[Xususiyatlar nazariyasi]]
* [[Zeigarnik effekti]]}}

== Manbalar ==
&lt;references responsive=&quot;&quot; /&gt;

== Havolalar ==
{{vikiiqtibos}}

[[Turkum:Vaqtni boshqarish]]
[[Turkum:Motivatsiya]]
[[Turkum:Psixologik stress]]
[[Turkum:Odatlar]]
[[Turkum:Xavotir]]</text>
      <sha1>sqd5crxpwr5hh5imy1vu6itfrudhrof</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Millatlar saroyi (Dushanbe)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>920948</id>
    <revision>
      <id>5480766</id>
      <parentid>5424439</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:38:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Dushanbe_Presidential_Palace_01.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Wdwd|Wdwd]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Dushanbe Presidential Palace 01.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480766</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5615" sha1="kijtf11cgqgj6srganfybps75mxk6xw" xml:space="preserve">{{AT}}{{Bino bilgiqutisi
| nomi                = Millatlar saroyi
| asl_nomi            = 
| asl_nomi_til        = 
| logo                = 
| logo_size           = 
| logo_alt            = 
| logo_caption        = 
| tasvir              =
| eni                 = 
| tasvir_alt          =
| izoh                =  
| map_type            = 
| map_alt             = 
| map_dot_mark        = 
| map_dot_label       = 
| relief              = 
| map_caption         = 
| map_size            = 
| coordinates         = {{coord|38|34|34|N|68|46|43|E|type:landmark_region:TJ|display=title,inline}}
| eski_nomlari =
| muqobil_nomlari =
| etmologiya =
| maqom =
| boshlangan = 2000-yil
| tugagan = 2008-yil
| buzilgan_sana =
| turi =
| tasnif =
| joylashuvi =
| manzil =
| shahar = [[Dushanbe]]
| mamlakat = [[Tojikiston]]
| narx =
| ren_cost =
| mijoz =
| egasi = [[Emomali Rahmon]]
| filial =
| balandligi =
| tip =
| antenna_shpil =
| tom =
| eng_yuqori_qavati =
| rasadxona =
| diameter =
| aylana_uzunligi =
| vazni =
| boshqa_oʻlchamlar =
| material =
| qavatlar_soni = 4
| binoning_ichki_maydoni =
| liftlar_soni =
| yerlar =
| meʼmor =
| architecture_firm =
| quruvchi =
| muhandis =
| boshqa_dizaynerlar =
| main_contractor = [[Codest International]]
| mukofotlar =
| vebsayt =
| modul =
| manbalar =
| havolalar =
}}
'''Millatlar saroyi''' ({{Lang-tg|Қасри Миллат|Qasri Millat}}) — [[Tojikiston Prezidentlari|Tojikiston Prezidentining]] rasmiy qarorgohi hisoblanadi. [[Dushanbe]] markazidagi Shirinshoh Shohtemur koʻchasida joylashgan. Prezident saroyi shimoliy qismida Dushanbe bayroq ustuni, sharqiy qismida [[Rudakiy]] bogʻi, janubiy qismida Mustaqillik yodgorligi va gʻarbiy qismida [[Varzob (daryo)|Varzob daryosi]] joylashgan.

== Tarixi ==
Saroyning qurilishi 2000-yilda boshlangan. 2006-yil boshida Dushanbe ibodatxonasi va mahalliy mikveh (marosim hammomi), [[Kashrut|kosher]] qassob, shuningdek, yahudiy maktablari hukumat tomonidan yangi saroy uchun joy ochish uchun tovonsiz buzib tashlangan. Xalqaro noroziliklardan soʻng, hukumat sinagogani hozirgi joyida qayta qurishga ruxsat berishini aytdi. Biroq saroy qurilishining so‘nggi bosqichida hukumat butun sinagogani vayron qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.rferl.org/a/New_Synagogue_Opens_In_Dushanbe/1621721.html|sarlavha=New Synagogue Opens In Dushanbe|ish=RadioFreeEurope/RadioLiberty|qaralgan sana=19 November 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;June2008&quot;&gt;[http://subscribe.ru/archive/news.world.turkestan/200806/26150229.html Dushanbe synagogue demolished], 26 June 2008 {{In lang|ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;haaretz&quot;&gt;[http://www.haaretz.com/hasen/spages/996202.html Tajikistanʼs only synagogue razed] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20080627063831/http://www.haaretz.com/hasen/spages/996202.html |date=2008-06-27 }}, 29 June 2008&lt;/ref&gt;.

2008-yil avgust oyida [[Dushanbe|Dushanbeda]] boʻlib oʻtgan [[Shanxay hamkorlik tashkiloti|Shanxay Hamkorlik Tashkiloti]] sammiti arafasida saroy qurib bitkazildi. Tojikiston milliy valyutasi hisoblangan 500 [[somoniy]] banknotning orqa tomoniga saroy tasviri tushirilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=ENTsIKLOPYeDIYa AMD — KASRI MILLAT / DVORYeTs NATsII |url=http://life.ansor.info/qasri-millat/ |qaralgan sana=2023-04-06 |arxivsana=2020-03-07 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20200307093537/http://life.ansor.info/qasri-millat/ }}&lt;/ref&gt;. 2018-yil sentabrida Belarus prezidenti [[Aleksandr Lukashenko]] saroyga tashrif buyurgan birinchi xorijiy davlat rahbari bo‘ldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=http://www.ctv.by/novosti-tadzhikistana/emomali-rahmon-provel-dlya-aleksandra-lukashenko-ekskursiyu-po-svoey|sarlavha=Эмомали Рахмон провел для Александра Лукашенко экскурсию по своей резиденции|qaralgan sana=2023-04-06|arxivsana=2020-01-27|arxivurl=https://web.archive.org/web/20200127204926/http://www.ctv.by/novosti-tadzhikistana/emomali-rahmon-provel-dlya-aleksandra-lukashenko-ekskursiyu-po-svoey}}&lt;/ref&gt;. Rudaki avneueda joylashgan eski Prezident saroyi ([[Tojikiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Tojik SSR]] Vazirlar Kengashining sobiq qarorgohi) 2021-yilda buzib tashlandi.
== Galereya ==
{{Galereya
| title        = 
| align        =
| footer       =
| style        =
| state        =
| height       =100
| width        =
| captionstyle =none
| File: Secretary_Kerry_Shakes_Hands_With_Tajikistan_President_Rahmon_at_the_Palace_of_Nations_in_Dushanbe,_Tajikistan_(22744838565).jpg
 | AQSh Davlat kotibi [[John Kerry|Jon Kerri]] 2015-yilda saroyda qo'l berib ko'rishish jarayoni]]
 | alt1=
| File:Narendra_Modi_inspecting_the_Guard_of_Honour,_during_the_Ceremonial_Reception,_at_the_Qasr-e-Millat,_in_Dushanbe,_Tajikistan_on_July_13,_2015._The_President_of_Tajikistan,_Mr._Emomali_Rahmon_is_also_seen.jpg
 | Hindiston Bosh vaziri [[Narendra Modi]] 2015- yilda saroyda kutib olish jarayoni
 | alt2=
| File:Palace_of_Nations_and_the_Flagpole,_Dushanbe,_Tajikistan.JPG
 |  Dushanbe bayroq ustuni shimolda
 | alt3=
| File:Palace_of_Nations,_Dushanbe,_Tajikistan_(1).jpg
 | Janubdagi Mustaqillik monumenti
 | alt4=
| File:Дворец_наций._г._Душанбе,_Таджикистан.jpg
 | Millat saroyi Rudakiy bog'idan ko'rinishi.
 | alt5=
| File:TJS_500_2010_reverse.jpg
 | Saroy tasviri tushirilgan 2010- yildagi 500 
 | alt6=
| File:Dushanbe,_Tajikistan_-_panoramio_(19).jpg
 |  [[Rudaki Avenue|Rudakiy prospektidagi]] eski Prezident saroyi, 2021-yilda buzib tashlangan
 | alt7= 
}}

== Manbalar ==

[[Turkum:Koordinatalar Vikimaʼlumotlarda]]
[[Turkum:Tojikiston]]
[[Turkum:Binolar]]
[[Turkum:Saroylar]]</text>
      <sha1>kijtf11cgqgj6srganfybps75mxk6xw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Indoneziya filmlari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>951757</id>
    <revision>
      <id>5480725</id>
      <parentid>3746526</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:52:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Indoneziya]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480725</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="64" sha1="7vh3xskwyoc5iledr3en0dtmtsjv5ff" xml:space="preserve">[[Turkum:Davlatlarga koʻra filmlar]]
[[Turkum:Indoneziya|Film]]</text>
      <sha1>7vh3xskwyoc5iledr3en0dtmtsjv5ff</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Markaziy Osiyoda iqlim o'zgarishi oqibatlari</title>
    <ns>0</ns>
    <id>957037</id>
    <revision>
      <id>5481276</id>
      <parentid>5459176</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:49:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481276</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17432" sha1="5m8f74kgt9jj0rcxomajioul6hqefm9" xml:space="preserve">'''Markaziy Osiyoda iqlim oʻzgarishi oqibatlari'''
Dunyo boʻyicha iqlim oʻzgarishi kuzatilishi oqibatida sayyoradagi oʻrtacha harorat miqdori +1 gradusdan yuqorini tashkil etmoqda. Bu harorat tashqi iqlim bilan solishtirganda past va sezilmas harorat boʻlishi mumkin. Ammo iqlim oz’garishini belgilovchi oʻrtacha harorat qiymatida katta harorat sanaladi. Sanoat inqilobi boshlangandan beri sayyorada iqlim oʻzgarishiga sababchi boʻluvchi CO2 gazi miqdori 50% ga oshgan, Karbonat angidrid gazi bu yer sayyorasida quyosh nurlarini tutib qolishi natijasida yer yuzasida oʻrtacha iqlim harorati koʻtarilishiga olib keladi. Sanoat inqilobi natijasida inson yoqilgʻi resurslaridan keng foydalanishi natijasida sayyoraga koʻp miqdorda inert gazlar, [[karbonat angidrid]] va boshqa turdagi zaxarli chuqindilar chiqara boshladi. Buning natijasida sayyoradgi oʻrtacha harorat 1970-yilga nisbatan 1.1% ga yuqoriladi&lt;ref&gt;https://www.bbc.com/news/science-environment-24021772 What is climate change? A really simple guide&lt;/ref&gt;. Haroratning koʻtarilishi natijasida yer yuzasida yogʻinlar miqdorining oʻzgarishi, oʻrmon yongʻinlari, choʻllashish, muzliklarning shiddat bilan erishi natijasida dengiz suv sathining koʻtarilishi kabi tabiat hodisalari keng namoyon boʻla boshladi. Xususan 1880-yildan beri dunyo okeanining suv sathi 21-24 santimetrga koʻtarildi, 2022-yilga kelib esa 1993-yilgi dunyo okeani sathidan rekorda darajada 101,2 santimetr suv sathi yuqoriladi&lt;ref&gt;Global Sea level https://www.climate.gov/news-features/understanding-climate/climate-change-global-sea-level {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220216080655/https://www.climate.gov/news-features/understanding-climate/climate-change-global-sea-level |date=2022-02-16 }}&lt;/ref&gt;.
Dengiz sathining global koʻtarilish tezligi tezlashmoqda: 2006-2015 yillarda u 2006-2015 yillarda yiliga 0,06 dyuymdan (1,4 millimetr) 20-asrning katta qismida ikki baravar koʻpaydi. Jumladan 2021-yil [[Shveytsariya]]ning [[Glazgo]] shahrida [[BMT]]ning iqlim oʻzgarishlariga bagʻishlangan konferensiyasida mayda mitti orollarda tashkil topgan va ayni vaqtda global ishish natijasida toboro suv ostida qolib boraytotgan davlat hisoblangan [[Tuvalu]] mamlakatining tashqi ishlar vaziri [[Simon Kofe]] oʻz nutqini dengizda turgancha nutq olib borishi yanada bu dunyo davlatlarining iqlim oʻzgarishiga qarshi sayyoraviy urashga qarshi kurashish uchun bir chaqiriq boʻlib hisoblandi&lt;ref&gt;https://www.reuters.com/business/cop/tuvalu-minister-stands-sea-film-cop26-speech-show-climate-change-2021-11-08/ Tuvalu minister stands in sea to film COP26 speech to show climate change&lt;/ref&gt;. Shuningdek bu dunyo boʻyicha XX asrda boshlangan global iqlim oʻzgarishi [[Markaziy Osiyo]] mintaqasida ham taʼsir koʻrsata boshlagan. Markaziy Osiyoda iqlim oʻzgarishining taʼsiri [[XX asr]]ning [[1970|1970-yillar]] kuzatila boshlagan. Mintaqadagi ekologik muommolarning kelib chiqishiga asosiy sabablardan biri bu suvdan samarasiz foydalanish, [[sanoatlashuv]], havoning ifloslanishi, oʻrmonlarni kesish, [[tuproq melioratsiyasi|melioratsiya]], qishloq xoʻjaligidan chiqayotgan zararli kimyoviy birikmalar, choʻllashish asosiy sabablar sanaladi. Markaziy Osiyo mintaqasi iqtisodiy-ijtimoiy geografik nuqtai nazardan [[O'zbekiston]], [[Qozog'iston]], [[Turkmaniston]], [[Qirg'iziston]] va [[Tojikiston]] davlatlaridan tashkil topgan.

Markaziy Osiyodagi eng katta ekologik muommolardan biri bu Orol dengizining qurishi hisoblanadi. [[Orol dengizi]] XX asrning 60-yillaridan boshlab [[Amudaryo]] va [[Sirdaryo]]dandan kam miqdorda suv kelishi natijasida sohillari chekina boshlagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Orol kecha va bugun, Geografiya.uz |url=https://geografiya.uz/ekologiya/506-orol-kecha-va-bugun.html |qaralgan sana=2023-07-08 |arxivsana=2023-07-08 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230708082858/https://geografiya.uz/ekologiya/506-orol-kecha-va-bugun.html }}&lt;/ref&gt;. Markaziy Osiyoda iqlim oʻzgarishi oqibatida eng koʻp zarar koʻrayotgan davlatlar Oʻzbekiston va Turkmaniston davlatlari boʻlib turibdi. MArkaziy Osiyo 2000-2016 yillar davomida iqlim oʻzgarishi natijasida qurgʻoqchilikdan 2 mlrd AQSh dollaridan ziyod zarar koʻrgan&lt;ref&gt;Markaziy Osiyo 16 yil ichida qurgʻoqchilikdan 2 milliard dollardan koʻproq zarar koʻrdi https://demokrat.uz/2023/10/18/markazij-osiyo-16-jil-ichida-qurgoqchilikdan-2-milliard-dollardan-koproq-zarar-kordi&lt;/ref&gt;. &lt;gallery&gt;Koppen-Geiger Map Central Asia present.svg | Nemis iqlimshunosi Koppen-Geigerning Markaziy Osiyo iqlimi haqidagi nazariya xaritasi&lt;/gallery&gt;
{{multiple image
| align = left
| direction = horizontal
| width = 500
| image1 = Koppen-Geiger Map Central Asia present.svg
| caption1 = Current/past [[Köppen climate classification]] Markaziy Osiyo bo'yicha iqlim mintaqalariga ajratib olish
| image2 = Koppen-Geiger Map Southern Asia future.svg
| caption2 = Predicted [[Köppen climate classification]] map for Southern Asia for 2071–2100
| total_width = 
| alt1 = 
}}
{{-}}
== Oʻzbekiston ==
=== Suv muommosi ===
Markaziy Osiyoda suv resurslarining notekis taqsimlanishi natijasida, Mintaqadagi eng yirik daryolarning suv sathi pasayishi, gidro inshoatlarni jadallik bilan qurish hamda yangi oʻzlashtiriladigan yerlar uchun su’orma dehqonchilikdan foydalanish natijasida suv taqchil;lgi yuzaga kelmoqda. Oʻzbekistonni kesib oʻtuvchi eng yirik daryo [[Amudaryo]] daryosi boshanish irmoqlaridan [[Afg'oniston]] shimoliy hududlarini sug;orma dehqonchilikda foydalanish uchun [[Qo'shtepa]] kanali ishga tushirilishi natijasida [[Turkmaniston]] va [[O'zbekiston]] uchun suv taqchilligi muommolarini yuzaga keltira boshlashi mumkin.

== Qozogʻiston ==
Qozogʻiston mintaqadagi eng katta iqtisodiyotga ega boʻlgan davlat sanaladi. Qozogʻistonda foydali qazilmalarni qazib olish hamda uni qayta ishlash, markaziy va janubiy Qozogʻiston hududularida katta miqyosda qishloq xoʻjalogidan foydalanish natijasida suv resurslarining isrof boʻlishi, qishloq xoʻjaligi yer resurslari kimyoviy birikmalar bilan zaharlanishi, Sharqiy Qozogʻiston hududlarida esa 2023-yil kuzatilgan katta oʻrmon yongʻinlari shular jumlasidandir&lt;ref&gt;[https://www.gazeta.uz/oz/2023/06/12/fire/ Qozogʻistonda oʻrmon yongʻinlari: 14 kishi halok boʻldi, Oʻzbekiston prezidenti hamdardlik yoʻlladi]&lt;/ref&gt;. Qozogʻiston 2023-yil iqlim oʻzgarishi prognozlariga koʻra Parij kelishuvi 1.5 gradus harorat chekloviga amal qilmayotganligi, mamlakat toʻlaqonli muqobil energiya resurslariga oʻtmaganligi yoki mamlakatda energiya ishlab chiqarishda muqobil energiyaning ulushi atiga 3,5% ni tashkil etishi holatlari iqlim oʻzgarishiga qarshi kurashishda Qozgʻistonning eng katta kamchiliklaridan biri boʻlib sanalmoqda. Agarda Qozog;iston shu saylda dunyo davlatlariga oʻrnak boʻladigan boʻlsa iqlim oʻzgarishi dunyo miqyosida 3-4* da tezlashishini prognoz qilishmoqda&lt;ref&gt;https://ccpi.org/country/kaz/Kazakhstan{{Oʻlikhavola|date=avgust 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} is still far away from its 2030 renewable target&lt;/ref&gt;. Jumladan Qozogʻiston Parij kelishuviga binoan oʻz oldiga qoʻygan muqobil energiya istiqbollariga ham erishishi ishonmayapti jumaladan mamlakatda hozirda ishlab chiqarilayotgan jami energiyaning atiga 3,5% muqobil energiya manbalariga toʻgʻri kelmoqda. Bu koʻrsatgich 2030-yilga kelib 10%, 2060-yilga kelib 70% koʻzlangan maqsadlarga ersishish juda pastligi va xalqaro maydon bunga ishonmasligini takidlab oʻtdi&lt;ref&gt;https://ccpi.org/country/kaz/ Kazakhstan is still far away from its 2030 renewable target&lt;/ref&gt;. Qozogʻistonda XXI asrdan gavdalangan yana yangi biri ekologik muommolardan biri bu sanoatlashuv natijasida havoning ifloslanish koʻrsatgichi hisoblanib, hozirgi kunda havoga ishlab chiqaruvchi korxonlar tamonidan 20 milliard tonnadan ziyod zaxarli gazlar chiqarilgan. Jumladan Qozogʻistonda ishlab chiqarish va inson omili natijasida ayrim aholi yashash manzilgohlarida ruxsat etilgan koʻrsatgichdan 8-10 barobar koʻpni tashkil qilomoqsa.
Qozogʻistonning faqatgina 2 ta eng yirik Aqtau va Petropavlovskiy shaharlarida havoning meʼyoriy tozaligi qayd etilgan. Qozogʻsitonda yiliga atmosferaga 2,5 million tonna chiqindi gazlar chiqirilishi bu koʻrsatgich esa yiligi 100 ming tonnaga oshib borishi holati kuzatilmoqda. Agarda mamlakat vaqtida iqlimiy meʼyorlarga eʼtibor qaratmasa 2030-yulga kelib ushbu koʻrsatgich 3,6 million tonnani tashkiul etishi mumkin&lt;ref&gt;https://www.nur.kz/family/school/1666860-ekologicheskie-problemy-kazakhstana/?ysclid=ljyi780idz933825585 Ekologicheskie problemi Kazaxstana i puti ix resheniya&lt;/ref&gt;. Qoozgʻistondagi yirik iqlim oʻzgarishi natijasida sodir boʻlgan ekologik muomolaridan yana biri bu syuv resurslari isrof boʻlishidir. Qozogʻsitonda hozirgi kunda kelib jami 35 ta gidrografik obyekt foyda;anishi ekologik jihatdan zaharlangan sanaladi. Bular qatoriga deyarli qurib boʻlgan Orol denhizi hamda [[Balxash|Balxash koʻli]], [[Kaspiy|Kaspiy dengizi]] shular jumlasidandir. Qozogʻistonning Balxash koʻlida iqlim oz;garishi natijasida tuzga kelgan ekologik muommolardan biri bu koʻl u oʻz hajmini yoʻqota boshladi. Koʻl suvlarida tuzlarning yuqori konsentratsiyasi, oltingugurt dioksidi, ogʻir metallar va zaharli changlar miqdori toboro yildan yilga miqdori koʻpayib bormoqda. Suvdan kuchli sayozlik va noratsional foydalanish muammosi mavjud. [[Kaspiy dengizi]] har yili oʻz-oʻzini tozalash qobiliyatini yoʻqotmoqda. Neft resurslarini qazib olish esa [[G'arbiy Qozog'iston]] hududida iqlimiy meʼyorlarning koʻtarilishi, [[sohil]] hududlarida neft mahsulotlarining dengiz suvini ifloslantirishi muommolarini keltirib chiqarmoqda.

=== Aholiga taʼsiri ===
Qozogʻistonda iqlim oʻzgarishi natijasida Birlashgan Millatlar tashkilotining hisobotiga koʻra 30 ta bevosita va bilvosita salbiy oqibatlarga olib kelishi mumkin. Aholiga tabiiy geografik omillar zilzilalar, surilmalar, koʻchkilar, sellar va choʻllashish muomoasi. Aholi orasida toboro avj olib boradigan toza ichimlik suvining yetishmasligi buning natijasida toza ichimlik suvi taqchilligi yoki ichimlik suvining sifatining buzilishi ortida oʻpka yurak qon tomir tizimlarida kasalliklarning koʻpayishi holatlari kuzatilishi mumkin.
atrof muhitning haroratining oshishi natijasida yurak qon tomir tizimi va oʻpka kasalliklari koʻpayishi natijasida oʻlim sonining oshishi, Atmosfera sifatining yomonlashishi turli respirator, allergik va onkologik kasalliklarning koʻpayishiga olib keladi, Iqlimning isishi tabiiy oʻchoqli yuqumli kasalliklarning tarqalish darajasiga taʼsir qiladi, masalan, vabo, gepatit A, bezgak kabilarning yanada avj olishiga zamin yaratmoqda.
bilvosita salbiy oqibatlar qatoriga esa aholis orasida ruhiy kasalliklarning koʻpayishi, ayollarda esa iqlim oʻzgarishi natijasida reproduktiv salomatligining buzilishi va yangi tugʻilgan chaqolaoqlarda turli kasalliklar bilan dunyoga kelishi.
Oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish va isteʼmol qilishda esa, oziq-ovqatning kamayishi va narxining oshishi, ochlik va toʻyib ovqatlanmaslik, yogʻin miqdorining kamayib ketishi natijasida qishloq xoʻjaligi mahsulotlarida pestitsidlar va kimyoviy moddalardan koʻp foydalanish natijasida oziq ovqatlarda zaxarlanish holatlari kuzatilishi mumkin&lt;ref&gt;https://www.undp.org/kazakhstan/news/reducing-temperatures-kazakhstan-takes-action-against-climate-change Reducing temperatures: Kazakhstan takes action against climate change&lt;/ref&gt;.
ijtimoiy va iqtisodiy muommolardan esa voha va choʻl hududlardan aholining migratsiya qilishi, yerlarning qarovsiz qolishi, yangi yashash qulay boʻlgan hududlarda aholi yashah bosimining oshib ketishi holatlari kuzatilishi mumkin.
=== Suv muommosi ===
Suv resurslarining holati havo harorati va yogʻingarchilikning oʻzgarishiga va ularning ekstremal koʻrinishlariga bevosita javob beradi. Qozogʻiston allaqachon suv resurslari tanqisligini boshdan kechira boshlagan. Prognozlarga koʻra, 2040 yilga borib mamlakat oʻz ehtiyojlarining 50 foizini tashkil etuvchi muhim kamchiliklarga duch kelishi mumkin. Iqtisodiyotning deyarli barcha tarmoqlari suvga bogʻliq boʻlganligi sababli, uning tanqisligi tufayli hududlarda [[Yalpi ichki mahsulot|yalpi ichki mahsulotning]] suv bilan taʼminlanishi 2050 yilga borib 6 foizga kamayishi mumkin&lt;ref&gt;https://www.undp.org/kazakhstan/stories/climate-change-impact-water-resources-kazakhstan The climate change impact on water resources in Kazakhstan&lt;/ref&gt;.
Mutaxassislarning fikricha, Qozogʻistonda suv resurslari tanqisligi sabablari tabiiy sharoit bilan bogʻliq (daryo oqimining 90 foizi bahorda); qoʻshni davlatlar hududida oqar suvning qariyb yarmini shakllantirishga; sugʻorish uchun suv isteʼmoli va suv yoʻqotishlaridan keng foydalanish. Shunday qilib, Qozogʻistonda sugʻorish suvi unumdorligi boshqa mamlakatlarga nisbatan olti-sakkiz baravar past. Qozogʻiston daryosi oqimining 44 foizdan ortigʻi boshqa davlatlar hududida hosil boʻladi, shuning uchun defitsit birinchi navbatda qoʻshni mamlakatlarda suvdan intensiv foydalanish hisobiga yuzaga keladi. Afsuski, Qozogʻistonning suvdan noratsional foydalanish darajasi boshqa mamlakatlarnikiga oʻxshaydi. Iqlim oʻzgarishi uning oqibatlarini kuchaytiradi, bu esa daryo suvi mavjudligini kamaytiradi. Salomatlik bir necha bor: oʻrtacha yillik havo harorati ortadi; qishda erishning soni va davomiyligi oshadi va erning muzlash chuqurligi pasayadi, bu esa erigan suvning daryolarni toʻldirish oʻrniga tuproqqa oqib chiqishiga olib keladi; iliq buloq esa suvning bugʻlanishiga olib keladi va suv omborlariga quyilish oʻrniga atmosferaga kiradi. Bu daryolar rejimlarining oʻzgarishiga olib keladi. Biz allaqachon Ural (Joyq), Tobol, Ili, Irtish va Yesil kabi daryolarning shovullashini koʻrmoqdamiz. Masalan, soʻnggi 15 yil ichida Ural daryosining suv sathi uch marta pasaygan. Ikki yil oldin daryo rekord darajadagi sayozlikni boshdan kechirdi. 2019-yilning 23-avgust kuni Oʻrolsk shahrining bir qancha tumanlari aholisi ichimlik suvisiz uygʻondi. Shahar suvning 60 foizini daryodan va 40 foizini yer usti suvlaridan foydalanadi. Iqlim oʻzgarishi Ural daryosining suv bosishining yagona sababi emas. Iriklinskoye suv ombori Ural daryosining yuqori oqimidan suv toʻplaydi, lekin uni quyi oqimiga qoʻyib yubormaydi. Bugungi kunda daryo havzasida Iriklinskoedan tashqari har birida kamida 10 million kub metr suv hajmi boʻlgan 12 ta yirik suv ombori mavjud. Ural transchegaraviy daryo boʻlgani uchun Qozogʻiston va Rossiya muammoni hal qilishda hamkorlik qilishi kerak.
Qozogʻistonda suv resurslarining foydalanish va ifloslanish darajasiga qarab sinflarga ajartailgan. Mamlakatda nisbatan toza va ichishga yaroqli boʻlgan daryo bu Irtish daryosi va Xitoydan oqib kelu=uvchi Qorz Irtish hisoblanadi. ushbu daryo suvi oʻzini tezda qayta tiklaydi va toza ichimlik suvi sifatida ham ishlatiladi. Shuningdek bunday daryolar va gidroligik havzalar Qozogʻistonning janubiy va janubi-sharqiy qismlaridagi asosiy daryolar va ularning irmoqlari kiradi. Qozogʻistonda eng suvi ifloslangan va yaroqsiz suvi sifatida esa asosan shahar atrofi hududlari, hamda yirik sanoat markazlari yaqinidagi gidrologik obyektlar sanaladi. Ulardan biri [[Chelyabinsk viloyati|Chelyabinsk viloyatining]] Parij qishlogʻi yaqinidan boshlanib, Qozogʻiston bilan chegarani Qostanay viloyatidan kesib oʻtuvchi Togʻizoq daryosidir. Ekologlar Togʻizoqning er usti suvlarida nikel kontsentratsiyasi fon darajasidan oshib ketishini aniqladilar. Yana bir shimoliy suv arteriyasi Ayet, shuningdek, Qirgʻiziston bilan chegaradosh Qorabalta daryosi ham eng ifloslar qatoriga kiradi. Ammo Qozogʻistonda 2021 yilga nisbatan ekologlar tomonidan oxirgi ikki, eng iflos toifadagi suv havzalari soni 14 tadan 9 taga kamaydi.
2022 yilda transchegaraviy daryolar er usti suvlarining yuqori va oʻta yuqori darajada ifloslanishi holatlari yomon tomonga oʻzgardi&lt;ref&gt;https://spik.kz/nazvani-samie-zagryaznennie-reki-kazakhstana?ysclid=lk9s4or0rn79930288{{Oʻlikhavola|date=avgust 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Nazvani samie zagryaznennie reki Kazaxstana&lt;/ref&gt;.
=== Choʻllashish ===
Birinchi bosqich (2005-2007):

Buzilgan yerlarni inventarizatsiya qilish va baholash;
aholining barcha guruhlarini choʻllanishga qarshi kurash boʻyicha qarorlar qabul qilish jarayoniga xabardor qilish va jalb qilish;
erlarni qayta tiklash yoki ularning degradatsiyasining oldini olish boʻyicha tajriba loyihalarini ishlab chiqish va amalga oshirish;
Ikkinchi bosqich (2008-2010):

Qozogʻistonning resurs bazasini saqlash va tiklashni taʼminlaydigan barqaror erni boshqarishning normativ-huquqiy talablari va iqtisodiy mexanizmlarini ishlab chiqish va amalga oshirish;
Xalqaro ekologik konventsiyalarning birlashgan holda bajarilishini taʼminlash;
qurgʻoqchilikning yanada choʻllanish va salbiy taʼsirini oldini olish va koʻlamini qisqartirish;
Uchinchi bosqich (2011-2015):
choʻllanishga qarshi kurash chora-tadbirlarini mamlakatning iqtisodiy va ijtimoiy rivojlanishiga integratsiyalash;
Yerlarning choʻllanishiga qarshi kurashish va ularning oldini olish, ularning qulayligini saqlash&lt;ref&gt;https://desertification.wordpress.com/2015/01/29/desertification-in-kazakhstan/ Desertification in Kazakhstan&lt;/ref&gt;
== Qirgʻiziston ==
== Turkmaniston ==
== Tojikiston ==
== Manbalar ==
{{manbalar}}


[[Turkum:Iqlim oʻzgarishi]]
[[Turkum:Geografiya]]</text>
      <sha1>5m8f74kgt9jj0rcxomajioul6hqefm9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Oychechak</title>
    <ns>0</ns>
    <id>958338</id>
    <revision>
      <id>5481003</id>
      <parentid>3803313</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:43:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481003</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3635" sha1="jfnqrp6p0r7cj49ggcd9fys45cpleyr" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
 | ismi                 = Oychechak
 | tavallud_sanasi      = nomaʼlum
 | vafot_sanasi         = 1221
 | vafot_joyi           = Hind daryosi
 | turmush_oʻrtogʻi     = [[Muhammad Xorazmshoh]]
 | bolalari             = [[Jaloliddin Manguberdi]]
}}
'''Oychechak''' ({{Lang-tk|Aýçiçek}}; ? — [[1221]]) — [[Xorazmshoh]] [[Muhammad Xorazmshoh|Muhammadning]] rafiqlaridan biri, asli kelib chiqishi [[Turkmanlar|turkmanlardan]] boʻlgan malika&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://turkmeniya.narod.ru/jelaladdin.html |sarlavha=Джелал Ад-дин Менкбурны (Историко-культуное наследие Туркменистана) |muallif=Овез Гундогдыев |sana=2000 |nashriyot=UNDP |iqtibos=ДЖЕЛАЛ АД-ДИН, прозв.: М е н к-б у р н ы (с родимым пятном на лице) (г. рожд. неизв. - ум. 1231), хорезмшах (с 1220 г.), старший сын Мухаммеда II и туркменки Айчичек, которая не пользовалась почетом при дворе в Гургандже, где главную роль играла бабушка Джелал ад-дина, кипчакская царевна Туркан-хатын. |qaralgan sana=2021-05-02 |arxivsana=2013-10-11 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20131011052521/http://turkmeniya.narod.ru/jelaladdin.html}}&lt;/ref&gt;; Xorazmshoh [[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddinning]] onasi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://oyina.uz/uz/teahause/149 |sarlavha=Jaloliddin Manguberdi va Jaloliddin Rumiy qarindoshligini bilasizmi? |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221208164034/https://oyina.uz/uz/teahause/149 |arxivsana=2022-12-08 |qaralgan sana=19.07.2023 }}&lt;/ref&gt;. Oʻz vaqtida kanizak boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.ziyouz.com/portal-haqida/xarita/tarix/uzbekiston-hukmdorlari/jaloliddin-manguberdi |sarlavha=Jaloliddin ibn Alovuddin Muhammad |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210618033144/https://ziyouz.com/portal-haqida/xarita/tarix/uzbekiston-hukmdorlari/jaloliddin-manguberdi |arxivsana=2021-06-18 |qaralgan sana=19.07.2023 }}&lt;/ref&gt;.

== Hayoti ==
Ajdodlari va kelib chiqishi nomaʼlum boʻlgan bu ayol [[Xorazmshoh]] [[Muhammad Xorazmshoh|Muhammadning]] haramida boʻlgan va Sultonning toʻngʻich oʻgʻli [[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddinni]] dunyoga keltirgan.

Qaynonasi [[Turkon xotun]] Oychechakni past tabaqadan boʻlganligi sababli yoqtirmagani manbalarda qayd etilgan. Moʻgʻullar bosqini vaqti 1220-yilda unga nabirasining oldiga borish taklif etilgan, biroq Turkon xotun:

{{Quote|text=Aslo! Qanday qilib men Oychechakni oʻgʻli marhamatiga tobe boʻlib, uning himoyasida boʻlishim mumkin… Hatto Chingizxonga asirlik va hozirgi xorlik hamda sharmandaligim menga bundan ming karra afzalroq!}}

1221-yilda Jaloliddin [[Chingizxon]] boshchiligidagi moʻgʻul jangchilari tomonidan magʻlubiyatga uchratiladi. Oʻgʻli yetakchiligidagi qoʻshin [[Sind daryosi boʻyidagi jang|jangda]] magʻlubiyatga uchragani maʼlum boʻlgach, Oychechak haramdagi xotinlari bilan birga ularni asirlikdan qutqarish uchun oʻgliga yordam soʻrab murojaat qiladi:

{{Quote|text=Olloh nomi bilan senga yolvoramiz, bizni oʻldir va asoratdan qutqar!}}

O‘g‘lining buyrug‘i bilan daryoga tashlangan ayollar [[Hind|Hind daryosiga]] tushib halok boʻlgan. Zudlik bilan o‘ldirishi buyurilgan Jaloliddinning yetti yoshli o‘g‘ligina Chingizxon tomonidan asirga olingan.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:1221-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Jaloliddin Manguberdi]]
[[Turkum:Malikalar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]</text>
      <sha1>jfnqrp6p0r7cj49ggcd9fys45cpleyr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xon Sulton</title>
    <ns>0</ns>
    <id>959352</id>
    <revision>
      <id>5481004</id>
      <parentid>5313375</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T23:43:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481004</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3974" sha1="4ikh78ella2sxy84e2w7zw6xm8romha" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
| ismi                     = Xon Sulton&lt;br/&gt;خان سلطان
| tasvir                   = 
| tasvir_eni               =
| izoh                     = 
| asl_ismi                 = &lt;!-- bu parametrga faqat kishining ona tili lotin yozuviga asoslanmagan hollarda qiymat kiritilishi kerak (masalan, kirill, arab, xitoy yozuvlarida va h.k.). --&gt;
| tavallud_paytidagi_ismi  = 
| tavallud_sanasi          = 1190
| tavallud_joyi            = 
| vafot_sanasi             = 1227
| vafot_joyi               =  
| fuqaroligi               = [[Tasvir:Flag of Khwarazmia.svg|25px]] [[Xorazmshohlar davlati]]&lt;br/&gt;[[Tasvir:Flag of the Mongol Empire.svg|25px]][[Moʻgʻullar davlati]]
| taʼlimi                  =
| kasbi                    =
| faoliyat_yillari         =
| asarlari                 =
| boʻyi                    =
| unvoni                   =
| turmush_oʻrtogʻi         = [[Usmon ibn Ibrohim|Usmon]]&lt;br/&gt;[[Joʻji]]
| bolalari                 = [[Berkaxon|Berke]]&lt;br/&gt;Berkechar&lt;br/&gt;Buri
| otasi                    =
| onasi                    =
| qarindoshlari            =
| mukofotlari              =
| veb-sayt                 = &lt;!-- {{URL|sayt havolasi}}--&gt;
| imzosi                   =
}}

'''Xon Sulton''' ({{lang-fa|خان سلطان}}) ([[1190]]—[[1227]]) — [[Xorazmshohlar davlati]] malikasi, [[Muhammad Xorazmshoh]]ning qizi, [[Jaloliddin Manguberdi]]ning opasi.
==Hayoti==
Xorazmshoh Muhammadning qizlaridan biri boʻlgan Xon Sultonning onasi kim boʻlgani nomaʼlum. Faqat buvisi [[Turkon xotun]] ajdodlari orqali qipchoq xonlariga borib taqalishi aytiladi. 1210-yilda Xorazmshohlar saroyida garovda boʻlgan [[Qoraxoniylar]] davlati valiahdi Usmonga turmushga chiqqan. 1212-yili Samarqandda Xorazmshohlar davlatiga qarshi koʻtarilgan qoʻzgʻolondan keyin uni oʻldirmoqchi boʻlgan Usmondan qochib qalʼaga yashirinib oladi va eriga shunday mazmundagi maktub bitadi.
{{Quote|Men bir ayolman, meni oʻldirishing sharmandali holatdan boshqa narsa emas. Men senga hech qanday yomonlik tilagan emasman. Meni tirik qoldirish orqali hayotingdagi eng marhamatli ishni amalga oshirgan boʻlasan.}}Qoʻzgʻolon Xorazmshoh Muhammad tomonidan shavfqatsizlarcha bostirilgan. Xorazmshoh Muhammadning buyrugʻi bilan Usmon va uning barcha qarindoshlari qatl qilinadi. Suloladan taxtga daʼvo qilishi mumkin boʻlgan birorta vakil qolmaydi. Shu tariqa Qoraxoniylar davlati ham barham topadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Теркен-хатун. Повелительница женщин мира |url=http://www.tarih-begalinka.kz/ru/timetravel/page3512/ |qaralgan sana=2021-03-13 |arxivsana=2019-08-28 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20190828021444/http://www.tarih-begalinka.kz/ru/timetravel/page3512}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Ибн ал-Асир. [http://www.vostlit.info/Texts/rus/Athir_4/frametext6.htm Полный свод истории] .&lt;/ref&gt;.

== Keyingi taqdiri ==
Xon Sulton 1219-yilda moʻgʻullar bosqini arafasida bir qancha Xorazmshoh sulolasi vakillari, shuningdek, katta miqdordagi xazina bilan poytaxt Gurganchni tark etgan. Qochqinlar Qoraqurum choʻlini kesib oʻtib, Ilol qalʼasiga borib sigʻinishadi. Qalʼa 4 oylik qamaldan soʻng egallanadi. Xorazmshoh Muhammadning onasi, qizlari va xotinlari Chingizxon qarorgohiga yuboriladi. U yerda asirlar Chingizxon avlodlari orasida boʻlib olinadi. Manbalarda Xon Sulton Joʻjiga nikohlab berilgani aytiladi. Nikohdan [[Berkaxon|Berke]], Berkechar va Buri ismli farzandlar tugʻilgani taxmin qilinadi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Династии кыпчакских ханов |url=https://moluch.ru/archive/90/17179/ |access-date=2021-03-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200808064001/https://moluch.ru/archive/90/17179/ |archive-date=2020-08-08}}&lt;/ref&gt;. 

Joʻjining 1227-yilda vafot etishi munosabati bilan ukasi Jaloliddin Manguberdiga moʻgʻullar haqida maʼlumotlar yetkazgan. 

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Malikalar]]</text>
      <sha1>4ikh78ella2sxy84e2w7zw6xm8romha</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>963033</id>
    <revision>
      <id>5481031</id>
      <parentid>5313376</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:11:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481031</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="189" sha1="e0zcxi381vm87698csgpevjruhwivjt" xml:space="preserve">[[Turkum:Xorazm hukmdorlari]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:Xuroson hukmdorlari]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]
[[Turkum:Markaziy Osiyodagi turkiy hukmdorlar]]</text>
      <sha1>e0zcxi381vm87698csgpevjruhwivjt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini</title>
    <ns>0</ns>
    <id>963805</id>
    <revision>
      <id>5481034</id>
      <parentid>5453072</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:17:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481034</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11420" sha1="o14j2jtk21z12cxr3msnm3vntxsrxu5" xml:space="preserve">{{Urush bilgiqutisi
| nomi = Xorazmga [[moʻgʻul]] bosqini
| qismi = [[Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi]] va [[Moʻgʻullarning Forsni bosib olishi]]ning bir qismi
| tasvir = {{Osiyo qitʼasi 1210-yilda|right|||Map of the Khwarazmian Empire and the Mongol Federation circa 1200 CE.png}}
| izoh = {{center|{{circa|1215}}-yillar, moʻgʻul bosqinidan besh yillar avval, [[Xorazmshohlar davlati]] va [[Xamag moʻgʻullari|Moʻgʻullar vatani]]ning Osiyo qitʼasi xaritasida joylashuvi}}
| sana = 1219—1221
| yer = [[Markaziy Osiyo]], [[Katta Eron]]
| sabab = 
| natija = Moʻgʻullar gʻalabasi
| hududiy_oʻzgarishlar = Xorazmshoxalrning Ótror Buxoro Samarkand Xójand Urganch Marv va Nishopur shaxarlari  Moʻgʻullar imperiyasiga qoʻshib olindi
| holat = 
| oʻzgarishlar = 
| raqib1 = [[Moʻgʻullar davlati]]
| raqib2 = [[Xorazmshohlar davlati]]
| raqib3 = 
| qomondon1 = {{plainlist|
* [[Chingizxon]]
* [[Joʻchi]]
* [[Chigʻatoy]]
* [[Oʻqtoyxon|Öqtoy]]
* [[Tuli]]
* [[Subutoy]]
* [[Jebe]]
}}
| qomondon2 = &lt;nowiki&gt;{{plainlist|&lt;/nowiki&gt;
* [[Muhammad Xorazmshoh]]
* [[Jaloliddin Manguberdi]]{{KIA}}
* [[Inolchiq]]{{Qatl etildi}}
* [[Temur Malik]]{{Qatl etilmaydi}}
* Qoracha{{Qatl etildi}}
* [[Ózloqshoh]] {{Qatl etiladi}}
| qomondon3 = 
| harbiy_birlik1 = {{plainlist|
* [[Otda kamondan oʻq otish|Otliq kamonchi]]lar
* [[Ogʻir kavaleriya]] [[nayzabardor]]lari
* Yordamchi kuchlar, [[sapyor|muhandislar]] va boshqa mutaxassislar
* [[Porox tarixi#Xitoyda boshlanishi|Xitoy poroxli qurollari]] bilan qurollangan [[qamal muhandislari]]
* Xorazmning harbiy xizmatga jalb etilgan fuqarolari}}
| harbiy_birlik2 = Asosan shahar [[garnizon]]lari
Otiliq piyoda askarlar
| harbiy_birlik3 = 
| quvvat = 
| kuch1 = Bahsli (quyiga qarang). Manbalardagi sonlar:
* 75,000
* 100,000
* 120,000
* 150,000
| kuch2 = Bahsli (quyiga qarang). Manbalardagi sonlar:
* 50,000
* 200,000
* 110,000
* 110,000
* 400,000
| kuch3 = 
| yoqotishlar1 = Faqat móğul askarlari  200,000 atrofida
| yoqotishlar2 = Ehtimol, 10-15 million kishi&lt;ref&gt;&lt;nowiki&gt;{{cite book|title=Immrtal: A Military History of Iran and Its Armed Forces&lt;/nowiki&gt;
|isbn=978-1-58901--6|url=https://books.google.com/books?id=8eUT
| yoqotishlar3 = 
| umumiy_yoʻqotishlar = 
| ilova = 
}}

'''Xorazmshohlar imperiyasiga moʻgʻul bosqini''' ({{lang-fa|حمله مغول به خوارزمشاهیان}}) 1219—1221-yillar oraligʻida&lt;ref&gt;{{cite book |last1=May |first1=Timothy |title=The Mongol Empire: A Historical Encyclopedia |date=2016 |publisher=ABС-СLIO |location=Santa-Barbara, CA |page=162 |quote=...he (Genghis Khan) led his main army over 1,000 miles to invade the Khwarazmian Empire in 1219. Within two years, a once dynamic and powerful empire has been erased from the map and largely forgotten in history.}}&lt;/ref&gt; [[Chingizxon]] boshchiligidagi [[Moʻgʻul imperiyasi]] qoʻshinlari [[Xorazmshohlar imperiyasi]]ning [[Oʻrta Osiyo]]dagi yerlariga bostirib kirishi natijasida sodir boʻldi. [[Qoraxitoylarning moʻgʻullar tomonidan zabt etilishi|Qoraxitoy xonligi qoʻshib olingan]]dan soʻng amalga oshirilgan yurish keng miqyosdagi [[Moʻgʻullar imperiyasi keltirgan vayronagarchilik|vayronagarchilik va vahshiyliklar bilan]] kechdi. Ushbu bosqin bilan moʻgʻullarning [[Moʻgʻullarning Markaziy Osiyoni bosib olishi|Oʻrta Osiyoni bosib olishi]] tugallanib, [[Moʻgʻullarning Forsni bosib olishi|Forsni bosib olish jarayoni]] boshlandi.

== Mojaroning sabablari ==
[[Qoraxitoylar davlati|Qoraxitoy xonligi]] zabt etilgandan soʻng Chingizxonning Moʻgʻullar imperiyasi shoh [[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]] boshqargan Xorazmshohlar hokimiyati bilan chegaradosh boʻla boshladi.

Fors tarixchisi [[Juzjoniy Abu Umar Minxojiddin Usmon ibn Sirojiddin|Juzjoniy]]ning yozishicha, Chingizxon dastlab Xorazm hukmdori Alovuddin Muhammadga xabar yuborib, uni qoʻshnisi sifatida kutib oladi:

{{quote|„Men quyosh chiqayotgan yurtlarning xoniman, siz esa quyosh botgan yurtlarning sultonisiz. Doʻstlik va tinchlik toʻgʻrisida mustahkam shartnoma tuzaylik“&lt;ref&gt;Ratchnevsky, Paul. ''Genghis Khan: His Life and Legacy'', p. 120.&lt;/ref&gt;.}}

Chingizxonning dastlab barcha [[moʻgʻullar]] yoki „kigiz chodirlilar“ni, soʻngra boshqa [[koʻchmanchilik|koʻchmanchi]] xalqlarni birlashtirishida nisbatan kam qon toʻkilgan va deyarli moddiy yoʻqotishlarsiz sodir boʻlgan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://tratati.narod.ru/MongolBacklog.html |title=Монголами зовутся все те, кто живет в войлочных шатрах |website=tratati.narod.ru |lang=ru |accessdate=2019-03-11 |deadlink=no |archiveurl=https://archive.today/20190311141109/http://tratati.narod.ru/MongolBacklog.html |archivedate=2019-03-11 }}&lt;/ref&gt;. Moʻgʻullarning [[Chjurchjenlar]] bilan olib borgan urushlari moʻgʻullarning naqadar shafqatsiz boʻlishi mumkinligini koʻrsatdi. Shoh Muhammad bu tinchlik shartnomasiga istamay rozi boʻldi, ammo bu uzoq davom etmadi. Urush bir yil oʻtmay, [[Xorazm]]ning [[O‘tror]] shahrida moʻgʻul elchilari oʻldirilganidan keyin boshlandi.

1218-yilda Chingizxon Muhammadni oʻzaro manfaatli savdo uchun [[ittifoq]] tuzishga taklif qildi&lt;ref name=&quot;Soucek&quot;&gt;Soucek, Svatopluk ''A History of Inner Asia''&lt;/ref&gt;. Lekin shoh moʻgʻullarning [[shartnoma]] tuzish istagidan juda shubhalanardi, bunga uning Chjundudagi (oʻsha paytdagi [[Xitoy]] poytaxti) elchisining shaharni egallab olgan moʻgʻullarning shafqatsizligi tasvirlangan xabarlari sabab boʻlgan. Xorazmshoh „[[kofir]]lar“ bilan bitim tuzishdan bosh tortgan va Oʻtror hukmdori [[Inolchiq|Inolchiq Qayirxon]]ning taklifiga koʻra, savdogar elchilarni va ular bilan birga yuzta moʻgʻul [[zobit]]ini qatl qildirgan&lt;ref name=&quot;Hildinger&quot;&gt;Hildinger, Eric. ''Warriors of the Steppe: A Military History of Central Asia, 500 B. C. to A. D. 1700''&lt;/ref&gt;.

Shundan soʻng Chingizxon oʻzining elchilarini oʻldirishda aybdor deb bilgan Qayirxonni jazolashni talab qilish uchun uch [[elchi]]dan iborat ikkinchi guruhni (bir musulmon va ikkita moʻgʻul) yuboradi. Shoh ikkala moʻgʻulning [[soqol]]ini oldirib, [[musulmon]]larni Chingizxon huzuriga qaytarishdan oldin boshini oldiradi. Muhammad karvon bilan kelgan xizmatchilarni qatl qilishni ham buyuradi&lt;ref name=&quot;Prawdin&quot;&gt;Prawdin, Michael. ''The Mongol Empire''.&lt;/ref&gt;. Buni elchilarni „muqaddas va daxlsiz“ shaxslar deb hisoblagan xon oʻziga nisbatan jiddiy haqorat sifatida baholagan. Vaziyat Chingizxonning Xorazmga hujum qilishiga sabab boʻldi. Moʻgʻullar [[Tyan-Shan]] togʻlarini kesib oʻtib, 1219-yilda Xorazmshohlar davlatiga kirgan&lt;ref&gt;Ratchnevsky 1994, 129-b.&lt;/ref&gt;.

== Urganchga hujum va Najmiddin Kubroning jasorati ==
1220-yilda Chingizxon Toluiyni 70 minglik qoʻshin bilan [[Xuroson]]ni zabt etish uchun yuboradi va 1221-yil boshida [[Joʻji]], [[Chigʻatoy]] va [[Oʻgʻedey]]larning 50 minglik qoʻshini Xorazm poytaxti – [[Urganch]] shahriga yaqinlashadi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_5/text1.phtml?id=11333 |title=РАШИД АД-ДИН. СБОРНИК ЛЕТОПИСЕЙ. Рассказ об отправлении Чингиз-ханом сыновей своих — Джучи, Чагатая и Угедея — в Хорезм и о покорении ими той области |access-date=2020-09-20 |archive-date=2019-10-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191007063606/http://www.vostlit.info/Texts/rus16/Rasidaddin_5/text1.phtml?id=11333 |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;. Yetti oylik [[qamal]]dan soʻng moʻgʻullar uni egallab, magʻlub etib, aholisini asirga oldilar. Tarixchi [[Rashiduddin]] yozganidek:

{{quote|„Moʻgʻullar shiddatli jang qildilar va mahalla-yu uylarni, saroy-u darvozalarni bosib oldilar, ularni buzib tashladilar va yoqib yubordilar, yetti kun ichida moʻgʻullar shu tarzda butun shaharni egallab olishdi.&quot; [Keyin] butun xalqni birdaniga dashtga haydab, ulardan yuz mingga yaqin hunarmandni ajratib, sharq mamlakatlariga [ularni] yubordilar. Yosh ayollar va bolalar asirga olindi, qolgan odamlar esa ularni oʻldirishlari uchun askarlar oʻrtasida taqsimlandi. Ularning aytishicha, har bir moʻgʻulga yigirma toʻrt kishi toʻgʻri kelgan, jangchilar [moʻgʻullar] soni esa ellik mingdan ortiq edi. Xulosa qilib aytganda, hamma halok boʻldi va qoʻshin [moʻgʻullar] shahar ustiga yopirilib, talon-taroj qila boshladi. Talanganidan keyin qolgan uylar va mahallalar birdaniga vayron qilingan“&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;Рашид ад-Дин. Сборник летописей. Том 1. Книга 2. М.-Л. АН СССР. 1952, 217-218-b.&lt;/ref&gt;.}}

Chingizxon shayxlar shayxi [[Najmiddin Kubro]] haqida eshitib, unga: „''Xorazmni aholisini kaltaklashni va talon-taroj qilishni tark qilaman. Oʻz zamonasining avliyosi xorazmliklar muhitini tark etib, bizga qoʻshilishi kerak!''“, – deydi. Shayx bunga javoban: „''Mana yetmish yildirki, Xorazmdagi taqdirning achchiq-shiriniga shu xalq bilan qanoat qilib, chidab kelaman. Endi musibatlar tushish vaqti keldi, agar men qochib, uni tashlab ketsam, oliyjanoblik va saxovat yoʻlidan uzoq boʻlur!''“&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Najmiddin Kubro shaharga hujum paytida vafot etdi.

[[Juvayniy (tarixchi)|Juvayniy]] yozganidek: „''Shahar aholisi koʻcha va mahallalarda mustahkam oʻrnashgan; Ular har bir koʻchada urush boshladilar, har bir oʻtish joyi yaqinida [[barrikada]]lar oʻrnatildi. [Moʻgʻullar] qoʻshini ularning uylari va mahallalarini moy solingan idishlar bilan yoqib yubordi, oʻq va toʻp bilan odamlarni bir-biriga tikib qoʻydi''“. Shahar qoʻlga kiritilganda, omon qolgan aholi dalalarga haydalgan. Ular hunarmandlarni (Juvayniy yozishiga koʻra, 100 mingdan ortiq), shuningdek, yosh ayollar va bolalarni ajratib olib, qullikka olishgan, qolgan aholi esa askarlar oʻrtasida boʻlingan va Juvayniyning fikriga koʻra, har bir jangchiga 24 kishidan iborat aholi toʻgʻri kelgan, keyin ular hammani „bolta, nayza, qilich, toʻqmoq“ bilan oʻldirishdi. Shundan soʻng moʻgʻullar [[toʻgʻon]]larni ochdilar, [[Amudaryo]]ning suvi toshib, butun shaharni suv bosdi, natijada turli boshpanalarda yashiringan odamlar ham halok boʻldi, „''birorta ham aholi omon qolmadi''“&lt;ref&gt;Tixvinskiy S. L. Tataro-mongoli v Azii i Yevrope – M.: Nauka, 1977, 129-b.&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Adabiyotlar ==
* Hildinger Erik. ''Warriors of the Steppe: A Military History of Central Asia, 500 B.C. to A.D. 1700'', Sarpedon Publishers, 1997. ({{ISBN|1-885119-43-7}})
* Morgan David. ''The Mongols'', 1986. ({{ISBN|0-631-17563-6}})
* Nicolle David. ''The Mongol Warlords: Genghis Khan, Kublai Khan, Hulegu, Tamerlane'', Brockhampton Press, 1998. ({{ISBN|1-853-14104-6}})
* Ratchnevsky Paul. ''Genghis Khan: His Life and Legacy''. Translated and edited by Thomas Nivison Haining. Oxford: Blackwell, 1994. ({{ISBN|978-0631189497}})
* Saunders J.J. ''The History of the Mongol Conquests'', Routledge &amp; Kegan Paul Ltd, 1971. ({{ISBN|0-8122-1766-7}})
* Soucek Svat. ''A History of Inner Asia'', Cambridge, 2000. ({{ISBN|978-0521657044}})
* Stubbs Kim. Facing the Wrath of Khan. ''Military History'' (May 2006): 30-37.
* France John. Journal of Medieval Military History, Volume 8. Nashr qilingan sanasi: 18-noyabr 2010. {{ISBN|9781843835967}}.
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatiga Moʻgʻul bosqini| ]]
[[Turkum:Oʻzbekiston harbiy tarixi]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi]]
[[Turkum:Xorazm]]</text>
      <sha1>o14j2jtk21z12cxr3msnm3vntxsrxu5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bilkent universiteti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>969270</id>
    <revision>
      <id>5481267</id>
      <parentid>5364749</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:14:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Turkiyadagi universitetlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481267</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6576" sha1="objhjai4g4m67ue091nn2povtpm3tpu" xml:space="preserve">{{Taʼlim muassasasi|nomi=Bilkent universiteti|asl_nomi=Ihsan Doğramacı Bilkent universiteti|logotip=Bilkent Universiteti.png|asos_yil=1984-yil 20-oktabr|rektor=Prof. Dr. Kürşat Aydoğan|talabalar=12 185|manzil=[[Çankaya]] &lt;ref&gt;{{Web kaynağı | url = http://www.haritalar.net/harita/Bilkent-Ünv.,-Çankaya,-06800-Ortadoğu,%20Türkiye/(39.880873,32.754798,9,1).aspx | başlık = Haritalar.net, Ankara haritasında Bilkent Üniversitesi | erişimtarihi = 22 Ağustos 2009 | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200126011332/http://www.haritalar.net/harita/Bilkent-%25C3%259Cnv.,-%25C3%2587ankaya,-06800-Ortado%25C4%259Fu,%2520T%25C3%25BCrkiye/(39.880873,32.754798,9,1).aspx | arşivtarihi = 26 Ocak 2020 | ölüurl =evet}}&lt;/ref&gt;, [[Turkiya]]|vebsayt=www.bilkent.edu.tr}}

'''Bilkent universiteti''', rasman '''Ihsan Doğramacı Bilkent universiteti''' nomi bilan tanilgan. Universitet [[Turkiya]] poytaxti [[Anqara]] shahrida joylashgan [[Vaqf universiteti|vaqf universiteti]]dir. U 1984-yil 20-oktabrda Ihsan Doğramaji Taʼlim Jamgʻarmasi, Ihsan Doğramaji Sogʻliqni saqlash Jamgʻarmasi va Ihsan Doğramaji Ilm va Tadqiqot Jamgʻarmasi qarorlari bilan Turkiyaning birinchi vaqf universiteti sifatida Ihsan Doğramaji tomonidan tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Bilkent Resmî Sitesi, &quot;Bilkent hakkında&quot; sayfası |url=http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/general/index.html |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304191941/http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/general/index.html |archivedate=4-Mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Universitet kampusi [[Hacettepe universiteti]]ning Beytepe kampusi va [[Yaqin Sharq texnika universiteti|Yaqin Sharq Texnika Universiteti]]ning Anqara kampusi oʻrtasida joylashgan.
Universitet [[THES - QS World University Rankings]] tadqiqotining 2016-yilgi maʼlumotlariga koʻra dunyoning eng yaxshi 411 universiteti qatoriga kiritilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Arşivlenmiş kopya |url=https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2016 |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171130013658/https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2016 |archivedate=30-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. [[Times Higher Education]] dunyo universitetlari 2017-yilgi reytingida dunyodagi eng yaxshi 400 ta universitet qatoriga kiritilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Arşivlenmiş kopya |url=https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/bilkent-university#ranking-dataset/589595 |accessdate=4-aprel 2017-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190705204847/https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/bilkent-university#ranking-dataset/589595 |archivedate=5-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu reytingga koʻra u Turkiyada 3-oʻrinda, Osiyoda 46-oʻrinda&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Arşivlenmiş kopya |url=https://www.timeshighereducation.com/student/best-universities/best-universities-asia#survey-answer |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201106120759/https://www.timeshighereducation.com/student/best-universities/best-universities-asia#survey-answer |archivedate=6-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Tashkil etilganidan hozirgi kungacha ==

Universitet 1986-yilda 386 talaba bilan taʼlimni boshlagan. Bilkent universiteti oʻzining huquqiy maqomini rasman olgandan soʻng fakultet va kafedralar sonini koʻpaytirdi va bugungi kunda 9 ta fakultet, 2 ta kollej va 3 ta kasb-hunar maktabi bilan taʼlim faoliyatini davom ettirmoqda. Universitet [[Shimoliy Amerika]] , [[Uzoq Sharq]] va [[Yevropa]]dagi 250 dan ortiq universitetlar bilan talabalar almashinuvi dasturi boʻyicha shartnomalarga ega&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Bilkent Üniversitesi Resmi Sitesi, Erasmus Partnerleri |url=http://www.bilkent.edu.tr/bilkent/erasmus/partners.html |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090205091235/http://bilkent.edu.tr/bilkent/erasmus/partners.html |archivedate=5-fevral 2009-yil |language=Türkçe}}&lt;/ref&gt;. Yana yiliga 500 ga yaqin tashkilot va kompaniyalar oʻzini targʻib qilish maqsadida universitetda konferensiyalar tashkil etadi. Universitet tashkil etilganidan buyon bitiruvchilar soni 30 mingdan oshdi. Ihsan Doğramacı Bilkent universiteti 2015-yilda [[Times Higher Education]] tomonidan chop etilgan 50 yoshgacha boʻlgan eng yaxshi universitetlar roʻyxatida 28-oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=100 Under 50 Rankings 2015 results |url=http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2015/one-hundred-under-fifty |accessdate=2-may 2015-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150906102420/https://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2015/one-hundred-under-fifty |archivedate=6-sentabr 2015-yil}}&lt;/ref&gt;.

2011-yilda universitetda oʻqishni boshlagan 2400 ga yaqin bakalavriat talabalarining 65 foizi toʻliq yoki yarim stipendiya oldi. Bu 2400 nafar talaba bilan birga Bilkentda jami 13100 nafar talaba tahsil olmoqda, shundan 905 nafari magistraturada, 539 nafari doktoranturada, 344 nafari xorijiy davlatlardan kelgan talabalardir. Talabalar soni boʻyicha U [[Fond universitetlari|fond universitetlari]] orasida [[Yeditepe universiteti]]dan keyin 2-oʻrinda turadi.
== Akademik birliklar ==
Bilkent universitetida 34 ta bakalavriat dasturlarini qamrab oluvchi 10 ta fakultet va 6 ta institut mavjud&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Akademik Birimler |url=http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/academic/index.html |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160411182926/http://bilkent.edu.tr/bilkent-tr/academic/index.html |archivedate=11-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

'''Fakultetlar'''

* Tasviriy sanʼat, dizayn va arxitektura fakulteti[[Fayl:Bilkent universiteti.jpg|thumb|508x508px|'''Bilkent universiteti''']]
* Biznes boshqaruvi fakulteti
* Iqtisodiyot, maʼmuriy va ijtimoiy fanlar fakulteti
* Muhandislik fakulteti
* Fanlar fakulteti
* Gumanitar fanlar va adabiyot fakulteti
* Huquq fakulteti
* Taʼlim fakulteti
* Musiqa va ijrochilik fakulteti
* Amaliy fanlar fakulteti

'''Institutlar'''

* Jahon tizimlari, iqtisodiyotlari va strategik tadqiqotlar instituti
* Taʼlim fanlari instituti
* Iqtisodiyot va ijtimoiy fanlar instituti
* Tasviriy sanʼat instituti
* Oliy muhandislik va fan maktabi
* Musiqa va sahna sanʼati instituti

== Havolalar ==
[http://www.bilkent.edu.tr/ Rasmiy sayt]
== Manbalar ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:Anqaradagi universitetlar]]
[[Turkum:Turkiyadagi universitetlar]]
{{University-stub}}</text>
      <sha1>objhjai4g4m67ue091nn2povtpm3tpu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481268</id>
      <parentid>5481267</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:14:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Anqara]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481268</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6594" sha1="cro4uig90bk1hdg1lplcrwofl0tfoc0" xml:space="preserve">{{Taʼlim muassasasi|nomi=Bilkent universiteti|asl_nomi=Ihsan Doğramacı Bilkent universiteti|logotip=Bilkent Universiteti.png|asos_yil=1984-yil 20-oktabr|rektor=Prof. Dr. Kürşat Aydoğan|talabalar=12 185|manzil=[[Çankaya]] &lt;ref&gt;{{Web kaynağı | url = http://www.haritalar.net/harita/Bilkent-Ünv.,-Çankaya,-06800-Ortadoğu,%20Türkiye/(39.880873,32.754798,9,1).aspx | başlık = Haritalar.net, Ankara haritasında Bilkent Üniversitesi | erişimtarihi = 22 Ağustos 2009 | arşivengelli = evet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200126011332/http://www.haritalar.net/harita/Bilkent-%25C3%259Cnv.,-%25C3%2587ankaya,-06800-Ortado%25C4%259Fu,%2520T%25C3%25BCrkiye/(39.880873,32.754798,9,1).aspx | arşivtarihi = 26 Ocak 2020 | ölüurl =evet}}&lt;/ref&gt;, [[Turkiya]]|vebsayt=www.bilkent.edu.tr}}

'''Bilkent universiteti''', rasman '''Ihsan Doğramacı Bilkent universiteti''' nomi bilan tanilgan. Universitet [[Turkiya]] poytaxti [[Anqara]] shahrida joylashgan [[Vaqf universiteti|vaqf universiteti]]dir. U 1984-yil 20-oktabrda Ihsan Doğramaji Taʼlim Jamgʻarmasi, Ihsan Doğramaji Sogʻliqni saqlash Jamgʻarmasi va Ihsan Doğramaji Ilm va Tadqiqot Jamgʻarmasi qarorlari bilan Turkiyaning birinchi vaqf universiteti sifatida Ihsan Doğramaji tomonidan tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Bilkent Resmî Sitesi, &quot;Bilkent hakkında&quot; sayfası |url=http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/general/index.html |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304191941/http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/general/index.html |archivedate=4-Mart 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

Universitet kampusi [[Hacettepe universiteti]]ning Beytepe kampusi va [[Yaqin Sharq texnika universiteti|Yaqin Sharq Texnika Universiteti]]ning Anqara kampusi oʻrtasida joylashgan.
Universitet [[THES - QS World University Rankings]] tadqiqotining 2016-yilgi maʼlumotlariga koʻra dunyoning eng yaxshi 411 universiteti qatoriga kiritilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Arşivlenmiş kopya |url=https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2016 |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171130013658/https://www.topuniversities.com/university-rankings/world-university-rankings/2016 |archivedate=30-noyabr 2017-yil}}&lt;/ref&gt;. [[Times Higher Education]] dunyo universitetlari 2017-yilgi reytingida dunyodagi eng yaxshi 400 ta universitet qatoriga kiritilgan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Arşivlenmiş kopya |url=https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/bilkent-university#ranking-dataset/589595 |accessdate=4-aprel 2017-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190705204847/https://www.timeshighereducation.com/world-university-rankings/bilkent-university#ranking-dataset/589595 |archivedate=5-iyun 2019-yil}}&lt;/ref&gt;. Bu reytingga koʻra u Turkiyada 3-oʻrinda, Osiyoda 46-oʻrinda&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Arşivlenmiş kopya |url=https://www.timeshighereducation.com/student/best-universities/best-universities-asia#survey-answer |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201106120759/https://www.timeshighereducation.com/student/best-universities/best-universities-asia#survey-answer |archivedate=6-noyabr 2020-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Tashkil etilganidan hozirgi kungacha ==

Universitet 1986-yilda 386 talaba bilan taʼlimni boshlagan. Bilkent universiteti oʻzining huquqiy maqomini rasman olgandan soʻng fakultet va kafedralar sonini koʻpaytirdi va bugungi kunda 9 ta fakultet, 2 ta kollej va 3 ta kasb-hunar maktabi bilan taʼlim faoliyatini davom ettirmoqda. Universitet [[Shimoliy Amerika]] , [[Uzoq Sharq]] va [[Yevropa]]dagi 250 dan ortiq universitetlar bilan talabalar almashinuvi dasturi boʻyicha shartnomalarga ega&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Bilkent Üniversitesi Resmi Sitesi, Erasmus Partnerleri |url=http://www.bilkent.edu.tr/bilkent/erasmus/partners.html |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090205091235/http://bilkent.edu.tr/bilkent/erasmus/partners.html |archivedate=5-fevral 2009-yil |language=Türkçe}}&lt;/ref&gt;. Yana yiliga 500 ga yaqin tashkilot va kompaniyalar oʻzini targʻib qilish maqsadida universitetda konferensiyalar tashkil etadi. Universitet tashkil etilganidan buyon bitiruvchilar soni 30 mingdan oshdi. Ihsan Doğramacı Bilkent universiteti 2015-yilda [[Times Higher Education]] tomonidan chop etilgan 50 yoshgacha boʻlgan eng yaxshi universitetlar roʻyxatida 28-oʻrinni egalladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=100 Under 50 Rankings 2015 results |url=http://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2015/one-hundred-under-fifty |accessdate=2-may 2015-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150906102420/https://www.timeshighereducation.co.uk/world-university-rankings/2015/one-hundred-under-fifty |archivedate=6-sentabr 2015-yil}}&lt;/ref&gt;.

2011-yilda universitetda oʻqishni boshlagan 2400 ga yaqin bakalavriat talabalarining 65 foizi toʻliq yoki yarim stipendiya oldi. Bu 2400 nafar talaba bilan birga Bilkentda jami 13100 nafar talaba tahsil olmoqda, shundan 905 nafari magistraturada, 539 nafari doktoranturada, 344 nafari xorijiy davlatlardan kelgan talabalardir. Talabalar soni boʻyicha U [[Fond universitetlari|fond universitetlari]] orasida [[Yeditepe universiteti]]dan keyin 2-oʻrinda turadi.
== Akademik birliklar ==
Bilkent universitetida 34 ta bakalavriat dasturlarini qamrab oluvchi 10 ta fakultet va 6 ta institut mavjud&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Akademik Birimler |url=http://www.bilkent.edu.tr/bilkent-tr/academic/index.html |accessdate=12-sentabr 2023-yil |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160411182926/http://bilkent.edu.tr/bilkent-tr/academic/index.html |archivedate=11-aprel 2016-yil}}&lt;/ref&gt;.

'''Fakultetlar'''

* Tasviriy sanʼat, dizayn va arxitektura fakulteti[[Fayl:Bilkent universiteti.jpg|thumb|508x508px|'''Bilkent universiteti''']]
* Biznes boshqaruvi fakulteti
* Iqtisodiyot, maʼmuriy va ijtimoiy fanlar fakulteti
* Muhandislik fakulteti
* Fanlar fakulteti
* Gumanitar fanlar va adabiyot fakulteti
* Huquq fakulteti
* Taʼlim fakulteti
* Musiqa va ijrochilik fakulteti
* Amaliy fanlar fakulteti

'''Institutlar'''

* Jahon tizimlari, iqtisodiyotlari va strategik tadqiqotlar instituti
* Taʼlim fanlari instituti
* Iqtisodiyot va ijtimoiy fanlar instituti
* Tasviriy sanʼat instituti
* Oliy muhandislik va fan maktabi
* Musiqa va sahna sanʼati instituti

== Havolalar ==
[http://www.bilkent.edu.tr/ Rasmiy sayt]
== Manbalar ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:Anqaradagi universitetlar]]
[[Turkum:Turkiyadagi universitetlar]]
[[Turkum:Anqara]]
{{University-stub}}</text>
      <sha1>cro4uig90bk1hdg1lplcrwofl0tfoc0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Nataev/Foydalanuvchi sahifasi/Hissa</title>
    <ns>2</ns>
    <id>969304</id>
    <revision>
      <id>5481280</id>
      <parentid>5466216</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:53:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nataev</username>
        <id>3628</id>
      </contributor>
      <comment>own PfD</comment>
      <origin>5481280</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26436" sha1="ortmofywvnjrfyv7gymf3ojedb3bwft" xml:space="preserve">{{div col|3}}

''Quyidagi qoida va koʻrsatmalar hamda loyiha sahifalarini yaratdim:''
;Qoida va koʻrsatmalar
* [[Vikipediya:Ensiklopedik ahamiyat (kitoblar)]]
* [[Vikipediya:Ensiklopedik ahamiyat (tashkilotlar va shirkatlar)]]
* [[Vikipediya:Imlo va grammatika]]
* [[Vikipediya:Kontent boʻyicha asosiy tamoyillar]]
* [[Vikipediya:Tasdiqlash imkoniyatining mavjudligi]]
* [[Vikipediya:Manba kerak]]
* [[Vikipediya:Maqolalarni bezash]]
* [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash (jugʻrofiy nomlar)]]
* [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash (kishilar ismlari)]]
* [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash (xorijiy soʻzlar)]]
* [[Vikipediya:Panorama erkinligi]]
* [[Vikipediya:Tirik insonlar biografiyalari]]
* [[Vikipediya:Turkumlarni nomlash]]
* [[Vikipediya:Vikipediya matbuotda]]
;Loyihalar
* [[Vikipediya:Vikipediya kitob oyligi]]
* [[Vikipediya:WikiStipendiya]]
;Boshqa
* [[Vikipediya:Konverter]]
* [[Vikipediya:Meta]]
* [[Vikipediya:Telegram]]

''Quyidagi sahifalarni yaratdim:''
;Asarlar:
Aforizmlar toʻplamlari:
* „[[Tafakkur gulshani]]“
* „[[Oʻylar, hikmatlar, naqllar, sheʼrlar]]“
Afsonalar:
* „[[Dankoning alangali yuragi]]“
Afsonalar toʻplamlari:
* „[[Asotirlar va rivoyatlar]]“
* „[[Ellada qahramonlari]]“
Astronomiya boʻyicha kitoblar:
* „[[Pro Lunu i pro raketu]]“
Axborot texnologiyalari boʻyicha kitoblar:
* „[[Moʻjizalar olamida]]“
Biografiyalar:
&lt;br/&gt;''adabiy biografiyalar''
* „[[Hamid Olimjon: Hayoti va ijodi]]“
* „[[Erkin Vohidov saboqlari]]“
* „[[Jadidlar]]“
* „[[To quyosh sochgayki nur]]“
''musiqiy biografiyalar''
* „[[The Beatles: The Authorised Biography]]“
Biznes boʻyicha kitoblar:
* „[[Doing Business with Ease Overseas]]“
Ensiklopediyalar:
* [[Encyclopædia Britannica Online]]
* „[[Oʻzbek sovet ensiklopediyasi]]“ [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
Ertaklar:
* „[[Ali bahodir]]“
* „[[Bremenlik mashshoqlar]]“
* „[[Dovyurak kampir va qoʻrqoq chol]]“
* „[[Kuyov va kelin]]“
* „[[Oltin kalit yoki Buratinoning boshidan kechirganlari]]“
* „[[Qor malikasi]]“
* „[[Zumrad va Qimmat]]“
Ertaklar toʻplamlari:
* „[[Alibobo va qirq qaroqchi (toʻplam)|Alibobo va qirq qaroqchi]]“
* „[[Luqmoni hakim (asar)|Luqmoni hakim]]“
* „[[Rim ertaklari]]“
* „[[Telefonda aytilgan ertaklar]]“
* „[[Zumrad va Qimmat]]“
Falsafa boʻyicha kitoblar
* „[[Davlat (Aflotun)|Davlat]]“
* „[[Oʻylar]]“
* „[[What Kind of Creatures are We?]]“
Fizika boʻyicha kitoblar:
* „[[Qiziqarli fizika]]“
Fratira kitoblar:
* „[[The Alphabet of Manliness]]“
Grafik romanlar:
* „[[Introducing Foucault]]“
GRE boʻyicha kitoblar:
* „[[Answers to the Real Essay Questions]]“
* „[[Master the GRE]]“
* „[[The Official GRE Quantitative Reasoning Practice Questions]]“
* „[[The Official GRE Verbal Reasoning Practice Questions]]“
* „[[The Official Guide to the GRE General Test]]“
Hajviyalar toʻplamlari:
* „[[Bir qultum fojiasi]]“
* „[[Xandon pista (asar)|Xandon pista]]“
Hikoyalar:
* „[[Chittakning yilnomasi]]“
* „[[Dangasaning holi voy]]“
* „[[Eng dono ot]]“
* „[[Faqirsiz qishloq turmas]]“
* „[[Jonli shlyapa]]“
* „[[Kak papa bil malenkim]]“
* „[[Karimjon-Karlson]]“
* „[[Qotil]]“
* „[[Yonar tosh]]“
Hikoyalar sikllari va toʻplamlari:
* „[[Daydilar uchun dastur]]“
* „[[Denis hikoyalari]]“
* „[[Feliks Dzerjinskiy haqida hikoyalar]]“
* „[[His Last Bow]]“
* „[[Jungli kitobi]]“
* „[[Osmonning bir parchasi]]“
* „[[Turk hikoyalari]]“
* „[[Ustasi farang]]“
* „[[Yovvoyi yoʻrgʻa]]“
* „[[Sherlock Holmes haqida hikoyalar (1966)|Sherlock Holmes haqida hikoyalar]]“ (1966)
* „[[Sherlock Holmes haqida hikoyalar (1989)|Sherlock Holmes haqida hikoyalar]]“ (1989)
* „[[The Adventures of Sherlock Holmes]]“
* „[[The Case-Book of Sherlock Holmes]]“
* „[[The Memoirs of Sherlock Holmes]]“
* „[[The Return of Sherlock Holmes]]“
IELTS boʻyicha kitoblar:
* „[[Cambridge IELTS]]“
Ilmiy-ommabop kitoblar
* „[[A Brief History of Time]]“
Ingliz tili boʻyicha kitoblar:
* „[[A Practical English Grammar]]“
* „[[Advanced Grammar in Use]]“
* „[[Business Vocabulary in Use Advanced]]“
* „[[Developing Writing]]“
* „[[English Collocations in Use Advanced]]“
* „[[English Grammar in Use]]“
* „[[English Idioms in Use Advanced]]“
* „[[English Phrasal Verbs in Use Advanced]]“
* „[[English Pronunciation in Use Advanced]]“
* „[[English Vocabulary in Use Advanced]]“
* „[[Essential Grammar in Use]]“
* „[[Illustrated American Idioms]]“
* „[[In the Loop]]“
* „[[Ingliz tili grammatikasi]]“
* „[[Prakticheskaya grammatika angliyskogo yazika]]“
* „[[The Great Preposition Mystery]]“
* „[[The Writer's Harbrace Handbook]]“
* „[[Changing Times, Changing Tenses]]“
Iqtisod boʻyicha kitoblar:
* „[[Accidental Occidental]]“
* „[[An Outline of the American Economy]]“
* „[[Applied Economics: Thinking Beyond Stage One]]“
* „[[Economic Sanctions Reconsidered]]“
* „[[Freakonomics]]“
* „[[Start-up Nation]]“
* „[[The Next Great Globalization]]“
Jinsiy hayot boʻyicha kitoblar:
* „[[Kamasutra]]“
* „[[Chto nado znat do braka i v brake]]“
Jugʻrofiya boʻyicha kitoblar:
* „[[An Outline of American Geography]]“
Lugʻatlar:
* „[[Anglo-russkiy russko-angliyskiy vizualniy mini-slovar]]“
* „[[Ruscha-oʻzbekcha lugʻat (1983–1984)|Ruscha-oʻzbekcha lugʻat]]“ (1983–1984)
* „[[Ruscha-oʻzbekcha lugʻat (2013)|Ruscha-oʻzbekcha lugʻat]]“ (2013)
* „[[Oʻzbek tilining izohli lugʻati (1981)|Oʻzbek tilining izohli lugʻati]]“ (1981)
* „[[Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2006–2008)|Oʻzbek tilining izohli lugʻati]]“ (2006–2008)
* „[[Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022)|Oʻzbek tilining izohli lugʻati]]“ (2022)
* „[[Oʻzbekcha-ruscha lugʻat (1959)|Oʻzbekcha-ruscha lugʻat]]“ (1959)
Markaziy Osiyo boʻyicha kitoblar:
* „[[Conflict Transformation in Central Asia]]“
* „[[Environment and Post-Soviet Transformation in Kazakhstan's Aral Sea Region]]“
* „[[Power and Water in Central Asia]]“
* „[[Restless Valley]]“
Markaziy Osiyo tarixi boʻyicha kitoblar:
* „[[Central Asians under Russian Rule]]“
* „[[Isfana (Aspanakent) tarixi]]“
* „[[On Arid Ground]]“
* „[[Pipe Dreams]]“
* „[[Russia's Protectorates in Central Asia]]“
* „[[Soviet Central Asia]]“
* „[[The Turks of Central Asia in History and at the Present Day]]“
Memuarlar:
* „[[Friends, Lovers, and the Big Terrible Thing]]“
* „[[Mission to Tashkent]]“
Menejment boʻyicha kitoblar:
* „[[The Art of Project Management]]“
* „[[The Daily Drucker]]“
* „[[The Essential Drucker]]“
Mojarolar boʻyicha kitoblar:
* „[[Oshskiye sobitiya: Na materialax KGB]]“
* „[[The Iron Wall]]“
Musiqa nazariyasi boʻyicha kitoblar:
* „[[Musiqaning elementar nazariyasi]]“
Musiqashunoslik boʻyicha kitoblar:
* „[[The Hundred Thousand Fools of God]]“ [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* „[[The Music of Central Asia]]“ [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* „[[Where Rivers and Mountains Sing]]“ [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
Musiqiy asbob chalish boʻyicha kitoblar:
* „[[Boshlangʻich rubob darsligi]]“
* „[[Dutor oʻrganish kitobi]]“
* „[[Getting into Fingerstyle Guitar]]“
* „[[Learn to Play the Guitar]]“
* „[[Learning to Play Guitar]]“
Ommabop fan boʻyicha kitoblar:
* „[[Sirli hodisalar va moʻjizalar]]“
Ommabop psixologiya boʻyicha kitoblar:
* „[[Bezovtalikni tark etish va yangi hayot boshlash sirlari]]“
* „[[Doʻst orttirish va odamlarga taʼsir koʻrsatish toʻgʻrisida]]“
* „[[Man's Search for Meaning]]“
* „[[Oʻz-oʻziga ishonch hosil qilish va omma oldida soʻzlash sanʼati]]“
Oriyentalizm:
* „[[From Babel to Dragomans]]“
* „[[Orientalism]]“
* „[[The Assassins: A Radical Sect in Islam]]“
Poemalar:
* „[[Styopa amaki]]“
Publitsistika va adabiyotshunoslik:
* „[[Erk saodati]]“
* „[[Qalb sadoqati]]“
* „[[Soʻz latofati]]“
* „[[Shoiru, sheʼru shuur]]“
Pyesalar va pyesa toʻplamlari:
* „[[Faust: Tragediya|Faust]]“
* „[[Hamlet]]“
* „[[Pyesalar]]“
* „[[Romeo va Juliet]]“
Rus tili boʻyicha kitoblar:
* „[[Slova i lyudi]]“
Qissa va hikoya toʻplamlari:
* „[[7-SER]]“
* „[[Muqaddas xazina]]“
* „[[Samanta]]“
* „[[Sarguzashtlar]]“
* „[[Temirtanlar]]“
Qissalar:
* „[[Adiba mehri]]“
* „[[Birinchi muallim]]“
* „[[Birinchi tabassum]]“
* „[[Farogʻat oʻlkasi]]“
* „[[Gobseck]]“
* „[[Ilon yuragi]]“
* „[[Ivan Denisovichning bir kuni]]“
* „[[Ivan Ivanovich bilan Ivan Nikoforovich oralarida boʻlib oʻtmish janjallar hikoyati]]“
* „[[Kapitan qizi]]“
* „[[Koʻkorol chiroqlari]]“
* „[[Koʻr muzikachi]]“
* „[[Mary Poppins (toʻplam)|Mary Poppins]]“
* „[[Maysajonning sarguzashtlari]]“
* „[[Mirmirza mitti]]“
* „[[Mittivoy va Karlsson]]“
* „[[Muhabbat (Qahhor asari)|Muhabbat]]“
* „[[Oilamiz quvonchi]]“
* „[[Olmos jilosi]]“
* „[[Oq kema]]“
* „[[Oyqor (qissa)|Oyqor]]“
* „[[Rene jumbogʻi]]“
* „[[Sehrgar shahar kezadi]]“
* „[[Sinchalak]]“
* „[[Somon yoʻli elchilari]]“
* „[[Taras Bulba]]“
* „[[U dunyoda]]“
* „[[Ulugʻ kun]]“
* „[[Yodgor (qissa)|Yodgor]]“
* „[[Shum bola]]“
* „[[Winnie-the-Pooh (kitob)]]“

Rivojlanish boʻyicha kitoblar:
* „[[Designs for the Pluriverse]]“
Romanlar:
* „[[Absalom, Absalom!]]“
* „[[Ajdodlarimiz qismati]]“
* „[[Amfibiya odam]]“
* „[[Antifer togʻaning ajoyib va gʻaroyib sarguzashtlari]]“
* „[[Ascanio]]“
* „[[Don Quixote sarguzashtlari]]“
* „[[Doktor Dumchevning kashfiyotlari]]“
* „[[Gentlemen Prefer Blondes]]“
* „[[Jahongir (roman)|Jahongir]]“
* „[[Ikki okean siri]]“
* „[[Kanizak (roman)|Kanizak]]“
* „[[KES yulduzi]]“
* „[[Koʻpettogʻ etagida]]“
* „[[Martin Eden]]“
* „[[Ming bir qiyofa]]“
* „[[Moby-Dick]]“
* „[[Mungli koʻzlar]]“
* „[[Oq soʻyloq]]“
* „[[Oq tanli sardor]]“
* „[[Ostin-ustin]]“
* „[[Ovsar Wilson]]“
* „[[Plutoniya]]“
* „[[Professor Douelning boshi]]“
* „[[Qizcha va qushqanot]]“
* „[[Qoʻrqoq]]“
* „[[Rain Man]]“
* „[[Suv ostida 80000 kilometr]]“
* „[[Soʻnggi mogikan]]“
* „[[The Black Arrow]]“
* „[[The Red Badge of Courage]]“
* „[[The Scarlet Letter]]“
* „[[The Scout]]“
* „[[The Wonderful Wizard of Oz]]“
* „[[Tom Sawyerning yangi sarguzashtlari]]“
* „[[Tushda kechgan umrlar]]“
* „[[Uncle Tom's Cabin]]“
* „[[Vayronalik shunday boshlandi...]]“
* „[[Xazinalar oroli]]“
* „[[Yulduzli tunlar]]“
* „[[Shovvoz Švejkning boshidan kechirganlari]]“
* „[[Choliqushi]]“
* „[[Choʻqintirgan ota yoki mafiya sardori]]“
Siyosiy iqtisod boʻyicha kitoblar:
* „[[Capitalism: A Very Short Introduction]]“
* „[[Institutions, Institutional Change and Economic Performance]]“
Suv masalalari boʻyicha kitoblar:
* „[[Divided Environments]]“
* „[[Water Justice]]“
* „[[Water, Technology and the Nation-State]]“
* „[[Waterscapes]]“
Tarjimashunoslik boʻyicha kitoblar:
* „[[Maqol va idiomalar tarjimasi]]“
* „[[Osnovi perevoda teksta]]“
Topishmoq toʻplamlari:
* „[[Topishmoqlar]]“
Yoʻl harakati qoidalari boʻyicha kitoblar:
* „[[Posobiye dlya izucheniya Pravil dorojnogo dvijeniya Kirgizskoy Respubliki]]“
Sheʼriy toʻplamlar
* „[[Bahor tarovati]]“
* „[[Bedorlik (Vohidov asari)|Bedorlik]]“
* „[[Bogʻimizga taklif qilamiz]]“
* „[[Buloq boʻyida]]“
* „[[Daraxtlar suhbati]]“
* „[[Dilda ishq daryochadir...]]“
* „[[Dostonlar]]“
* „[[Everest va ummon]]“
* „[[Hozirgi yoshlar]]“
* „[[Ikkinchi aprel]]“
* „[[Inson (Vohidov asari)|Inson]]“
* „[[Izbrannoye: Stixotvoreniya i poemi]]“
* „[[Ishq savdosi]]“
* „[[Kaftimda gul]]“
* „[[Kelajakka maktub]]“
* „[[Kem bit?]]“
* „[[Kulgixona]]“
* „[[Kuy avjida uzilmasin tor]]“
* „[[Kuz saxovati]]“
* „[[Mening yulduzim]]“ (1964)
* „[[Mening yulduzim (2018)|Mening yulduzim]]“ (2018)
* „[[Muhabbat (Vohidov asari)|Muhabbat]]“
* „[[Muhabbatnoma (Vohidov asari)|Muhabbatnoma]]“
* „[[Nido. Dostonlar|Nido]]“
* „[[Ola buzoq]]“
* „[[Orol sadolari]]“
* „[[Qani, oʻqib koʻray-chi]]“
* „[[Qiziquvchan Matmusa (2017)|Qiziquvchan Matmusa]]“ (2017)
* „[[Qiziquvchan Matmusa (2018)|Qiziquvchan Matmusa]]“ (2018)
* „[[Qish halovati]]“
* „[[Qozu-Bagʻlan]]“
* „[[Qumursqalar jangi]]“
* „[[Quvonchbekning quvonchi]]“
* „[[Quyosh nur sochadi]]“
* „[[Quyosh uygʻotganlar]]“
* „[[Ruhlar isyoni]]“
* „[[Saʼdiy Sheroziy sheʼriyatidan]]“
* „[[Sadoqatnoma (Vohidov asari)|Sadoqatnoma]]“
* „[[Stixi, poemi]]“
* „[[Soʻz (Boboyev asari)|Soʻz]]“
* „[[Soʻz chamani: Erkin Vohidov|Soʻz chamani]]“
* „[[Tanlangan asarlar (Vohidov asari)|Tanlangan asarlar]]“
* „[[Tabassum (Vohidov asari)|Tabassum]]“
* „[[Tasvir (asar)|Tasvir]]“
* „[[Tirik sayyoralar]]“
* „[[Tong nafasi]]“
* „[[Tutash dunyolar]]“
* „[[Umr — daryo]]“
* „[[Umrim daryosi]]“
* „[[Uch boʻtaloq va sirli qovoq]]“
* „[[V minutu pesni ne porvis, struna...]]“
* „[[Xayrli tun]]“
* „[[Yangi sheʼrlar]]“
* „[[Yaxshidir achchiq haqiqat]]“
* „[[Yaxshilarga oʻxshasam]]“
* „[[Yillar armoni]]“
* „[[Yoz harorati]]“
* „[[Yoz oqshomi]]“
* „[[Yoshlik devoni]]“
* „[[Zamin dargʻasi]]“
* „[[Zamin sayyorasi]]“
* „[[Oʻrtada begona yoʻq]]“
* „[[Oʻzbegim (Vohidov asari, 2005)|Oʻzbegim]]“ (2005)
* „[[Oʻzbegim (Vohidov asari, 2006)|Oʻzbegim]]“ (2006)
* „[[Oʻzbegim (Vohidov asari, 2017)|Oʻzbegim]]“ (2017)
* „[[Charogʻbon]]“
* „[[Sharqiy qirgʻoq]]“
* „[[Sheʼr dunyosi]]“
* „[[Sheʼrlar (Vohidov asari)|Sheʼrlar]]“
* „[[Shoʻx yomgʻir]]“
Sheʼrlar
* „[[Gli odori dei mestieri]]“
;Asar qahramonlari:
* [[Br'er Rabbit]]
;Dasturlar
* [[Aria Maestosa]]
* [[Guitar Pro]]
* [[Impro-Visor]]
* [[MuseScore]]
* [[TuxGuitar]]
;Filmlar
&lt;!--* „[[Abdullajon (film)]]“ (1991) --&gt;
* „[[Armon (film)|Armon]]“ (1986)
* „[[Kelinlar qoʻzgʻoloni (film)|Kelinlar qoʻzgʻoloni]]“ (1984)
* „[[Maftuningman]]“ (1958)
* „[[Mahallada duv-duv gap]]“ (1960)
* „[[Suyunchi (film)|Suyunchi]]“ (1982)
* „[[Shum bola (film)|Shum bola]]“ (1977)
* „[[Toʻylar muborak (film)|Toʻylar muborak]]“ (1978)
* „[[Yor-yor (film)|Yor-yor]]“ (1964)
;Guruhlar
* [[Backstreet Boys]]
* [[Koʻk choy (guruh)|Koʻk choy]]
* [[The Killers]]
* [[Z-Bek]]
;Haykallar
* [[Olabay haykali]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
;Huquqshunoslik
* [[Alibi]]
* [[Patent]]
;Hududlar
* [[Falastin yerlari]]
* [[Iordan daryosining Gʻarbiy sohili]]
;Ikkinchi jahon urushi
* [[Georgiy lentasi]]
* [[Georgiy lentasi aksiyasi]]
* [[Ulugʻ Vatan urushi (atama)|„Ulugʻ Vatan urushi“ (atama)]]
;Iqtisod
* [[Iqtisodiy sanksiya]]
;Islom
* [[Birinchi fitna]]
* [[Ikkinchi fitna]]
* [[Islom oltin davri]]
* [[Sovet Ittifoqida Islom]]
* [[Xitoyda Islom]]
;Joylar:
* [[Brussel (shahar)|Brussel shahri]]
* [[Brussel Poytaxt Regioni]]
* [[Budapesht]]
* [[Dehnav]]
* [[Dushanbe]]
* [[Helena (Montana)|Helena]]
* [[Isfana]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* [[Muborak]]
* [[Sulukta]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* [[Vashington (shahar)|Vashington shahri]]
;Jugʻrofiya
* [[Anxel]]
* [[Issiqkoʻl (koʻl)|Issiqkoʻl]]
;Kino:
* [[Internet Movie Database|IMDb]]
* [[Oʻzbekiston kinosi]]
* [[Oʻzbekfilm]]

;Kollej va universitetlar:
* [[Brasenose kolleji]]
* [[Carroll kolleji]]
* [[Markaziy Yevropa universiteti]]
* [[Oksford universiteti]]
* [[Olatogʻ xalqaro universiteti]]
* [[Qirgʻiz-rus slavyan universiteti]]
* [[Queen's universiteti]]
* [[Oʻrta Osiyo Amerika universiteti]]
;Litsey va maktablar:
* [[1-son gimnaziya]]
* [[48-son kasb-hunar litseyi]]
* [[Alisher Navoiy nomli oʻrta maktab (Isfana)|Alisher Navoiy nomli oʻrta maktab]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* [[Amir Temur nomli oʻrta maktab (Isfana)|Amir Temur nomli oʻrta maktab]]
* [[Isfana oʻrta maktabi|„Isfana“ oʻrta maktabi]]
* [[Issiqkoʻl oʻrta maktabi (Isfana)|„Issiqkoʻl“ oʻrta maktabi]]
* [[Oq chiyir bolalar taʼlim markazi|„Oq chiyir“ bolalar taʼlim markazi]]
* [[Toʻqtagʻul nomli oʻrta maktab]]
* [[Oʻzbek gimnaziyasi]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* [[Yuriy Gagarin nomli oʻrta maktab (Isfana)|Yuriy Gagarin nomli oʻrta maktab]]
;Maktab hayoti:
* [[Fan olimpiadasi]]
* [[Gimnaziya]]
;Musiqa:
* [[Hornbostel–Sachs]]
** [[Aerofon]]
** [[Idiofon]]
** [[Membranafon]]
** [[Xordofon]]
* [[Musiqa asbobi]]
* [[Noxun (musiqa)|Noxun]]
* [[Oktava]]
* [[Pauer-akkord]]
* [[Registr (musiqa)|Registr]]
;Musiqiy albomlar:
Rayhon:
* „[[Doimo (albom)|Doimo]]“
* „[[Faqat muhabbat (albom)|Faqat muhabbat]]“
* „[[Izlama (albom)|Izlama]]“
* „[[Orzuinga ishon (albom)|Orzuinga ishon]]“
* „[[Oyijon (albom)|Oyijon]]“
* „[[Sevaveraman (albom)|Sevaveraman]]“
* „[[Sevgi bu nima? (albom)|Sevgi bu nima?]]“
* „[[Sogʻindim (albom)|Sogʻindim]]“
* „[[Tabassum qil (albom)|Tabassum qil]]“
* „[[Yodingdami? (albom)|Yodingdami?]]“
„Sahar“ guruhi
*„[[Orzu (albom)|Orzu]]“ 
*„[[Oʻsha sizmi? (albom)|Oʻsha sizmi?]]“
*„[[Albom №3]]“
;Nizolar va mojarolar:
* [[Isroil–Falastin mojarosi]]
* [[Isroil–Hamas urushi]]
* [[Qrim anneksiyasi]]
* [[Oʻsh voqeasi]]
;OAV:
* [[Ozodlik radiosi]]
;Qoʻshiqlar:
Ingliz tilida
* „[[A Day in the Life]]“
* „[[Across the Universe]]“
* „[[All You Need Is Love]]“
* „[[Black Black Heart]]“
* „[[Born to Be My Baby]]“
* „[[Bring Me to Life]]“
* „[[Chop Suey!]]“
* „[[Come Together]]“
* „[[Do You Love Me]]“
* „[[Dumb Ways to Die]]“
* „[[Earth Angel]]“
* „[[Eleanor Rigby]]“
* „[[Every Breath You Take]]“
* „[[Eye of the Tiger]]“
* „[[Faint]]“
* „[[Father and Son]]“
* „[[Freelove]]“
* „[[Freestyler]]“
* „[[Get Back]]“
* „[[Give In to Me]]“
* „[[Hello, Goodbye]]“
* „[[Help!]]“
* „[[Here Comes the Rain Again]]“
* „[[Hey Jude]]“
* „[[Hey There Delilah]]“
* „[[I'm Yours]]“
* „[[Insatiable]]“
* „[[In the Year 2525]]“
* „[[In the Shadows]]“
* „[[Invisible Touch]]“
* „[[I've Just Seen a Face]]“
* „[[Just One Last Dance]]“
* „[[Let It Be]]“
* „[[Mr. Brightside]]“
* „[[My Love]]“
* „[[No Son of Mine]]“
* „[[Numb]]“
* „[[One (qoʻshiq)|One]]“
* „[[Papercut]]“
* „[[Penny Lane]]“
* „[[Quit Playing Games (with My Heart)]]“
* „[[Sailing]]“
* „[[Shape of My Heart]]“
* „[[Sk8er Boi]]“
* „[[Something]]“
* „[[Somewhere Only We Know]]“
* „[[Still Waiting]]“
* „[[Strawberry Fields Forever]]“
* „[[Summer of '69]]“
* „[[Supergirl]]“
* „[[Sweet Dreams (Are Made of This)]]“
* „[[The Final Countdown]]“
* „[[The Kill]]“
* „[[The Long and Winding Road]]“
* „[[The Nobodies]]“
* „[[This Never Happened Before]]“
* „[[Torn]]“
* „[[Viva la Vida]]“
* „[[Walking Away]]“
* „[[While My Guitar Gently Weeps]]“
* „[[Why Don't You Get a Job?]]“
* „[[World, Hold On (Children of the Sky)]]“
* „[[Yellow Submarine]]“
* „[[Yesterday]]“
* „[[You Are Not Alone]]“
* „[[You're My Heart, You're My Soul]]“
* „[[Zombie]]“
Rus tilida
* „[[25 etaj]]“
* „[[A mne bi golubem]]“
* „[[Aprel (qoʻshiq)|Aprel]]“
* „[[Ataman (qoʻshiq)|Ataman]]“
* „[[Beliye rozi]]“
* „[[Bryunetki i blondinki]]“
* „[[Bud so mnoy]]“
* „[[Buket]]“
* „[[Buket sireni]]“
* „[[Dalshe deystvovat budem mi]]“
* „[[Do skoroy vstrechi]]“
* „[[Dojdi-pistoleti]]“
* „[[Filmi]]“
* „[[Goluboy vagon]]“
* „[[Gruppa krovi (qoʻshiq)|Gruppa krovi]]“
* „[[Kogda tvoya devushka bolna]]“
* „[[Komarovo]]“
* „[[Konchitsa leto]]“
* „[[Krasno-jyoltiye dni]]“
* „[[Kukushka]]“
* „[[Laskovaya moya]]“
* „[[Lesnik]]“
* „[[Medlyak]]“
* „[[Moyo serdse]]“
* „[[Muraveynik]]“
* „[[Muzikalnaya chayxana]]“
* „[[Napitki pokrepche]]“
* „[[Ne boysya]]“
* „[[Nebo]]“
* „[[Nebomoreoblaka]]“
* „[[Pachka sigaret]]“
* „[[Pesnya bez slov]]“
* „[[Pechal]]“
* „[[Plakala beryoza]]“
* „[[Polkovniku nikto ne pishet]]“
* „[[Poslednyaya elektrichka]]“
* „[[Proxojiy]]“
* „[[Pust vsegda budet solnse]]“
* „[[Resnitsi]]“
* „[[S dnyom rojdeniya, Vika]]“
* „[[Severnaya zvezda]]“
* „[[Spokoynaya noch]]“
* „[[Spyat ustaliye igrushki]]“
* „[[Tanets pod dojdyom]]“
* „[[Tansuy]]“
* „[[Ti menya zabud]]“
* „[[Ti uznayesh yeyo]]“
* „[[Topoliniy pux]]“
* „[[Trava u doma]]“
* „[[Tri kolodsa]]“
* „[[Ubegayet leto]]“
* „[[V nashix glazax]]“
* „[[V jizni tak bivayet]]“
* „[[Vixoda net]]“
* „[[Vosmiklassnitsa]]“
* „[[Xochesh?]]“
* „[[Xochesh, ya tebe spoyu]]“
* „[[Xochu peremen!]]“
* „[[Ya — eto ti]]“
* „[[Ya svoboden!]]“
* „[[Ya teryayu korni]]“
* „[[Yesli xochesh ostatsya]]“
* „[[Zelenoglazoye taksi]]“
* „[[Zolotiye oblaka]]“
* „[[Zvezda po imeni solnse]]“
* „[[Chto takoye osen]]“
Oʻzbek tilida
* „[[Adashdim]]“
* „[[Anhor boʻyida]]“
* „[[Askar (qoʻshiq)|Askar]]“
* „[[Atirgulim]]“
* „[[Birinchi muhabbatim]]“
* „[[Bolalar (qoʻshiq)|Bolalar]]“
* „[[Bu oqshom]]“
* „[[Boʻldi xato]]“
* „[[Dadajon]]“
* „[[Davraga tush]]“
* „[[Dogʻman]]“
* „[[Doʻst]]“
* „[[Eng gullagan yoshlik chogʻimda (qoʻshiq)|Eng gullagan yoshlik chogʻimda]]“
* „[[Esingdami seni?]]“
* „[[Eski shahar (qoʻshiq)|Eski shahar]]“
* „[[Eslama meni]]“
* „[[Ey, sinfdosh]]“
* „[[Gul bir yon, chaman bir yon]]“
* „[[Inson oʻzing]]“
* „[[Jiyda (qoʻshiq)|Jiyda]]“
* „[[Karvon (qoʻshiq)|Karvon]]“
* „[[Kel, jonim]]“
* „[[Kel, yashaylik biz birga]]“
* „[[Kerak emas shahlo koʻzlaring]]“
* „[[Maftun boʻldim]]“
* „[[Menga tuyuladi]]“
* „[[Meni izlama]]“
* „[[Meniki boʻlsa]]“
* „[[Muhabbatim]]“
* „[[Nargiz (qoʻshiq)|Nargiz]]“
* „[[Nega men sensiz?]]“
* „[[Nega unday qilding sen?]]“
* „[[Netayin?]]“
* „[[Oq bulut]]“
* „[[Orzu (Joʻrabek qoʻshigʻi)|Orzu]]“ (Joʻrabek qoʻshigʻi)
* „[[Orzu (Lola qoʻshigʻi)|Orzu]]“ (Lola qoʻshigʻi)
* „[[Oyijon]]“
* „[[Qirmizi olma]]“
* „[[Sen ketgan kundan]]“
* „[[Sen yigʻlama]]“
* „[[Senga bogʻlangan qalbim]]“
* „[[Seni bugun koʻrmasam boʻlmas]]“
* „[[Seni sogʻindim]]“
* „[[Soʻrama]]“
* „[[Tanlagandim men seni]]“
* „[[Tulpor (qoʻshiq)|Tulpor]]“
* „[[Turfa gullar]]“
* „[[Toʻxta, toʻxta, shoshmagin]]“
* „[[Toʻy bola]]“
* „[[Umr oʻtar]]“
* „[[Undan nimam kam?]]“
* „[[Unutganim yoʻq]]“
* „[[Xafa qilma meni]]“
* „[[Xayolim senda]]“
* „[[Xayr, maktabim]]“
* „[[Yomgʻir (qoʻshiq)|Yomgʻir]]“
* „[[Yomgʻirlar|Yomgʻirlar]]“
* „[[Yoz, alvido!]]“
* „[[Yuragim]]“
* „[[Yurak (qoʻshiq)|Yurak]]“
* „[[Oʻrtar]]“
* „[[Oʻzbegim (qoʻshiq)|Oʻzbegim]]“
* „[[Oʻshal damlar]]“
* „[[Shamol (qoʻshiq)|Shamol]]“
* „[[Shoshma]]“
;Roʻyxatlar:
* [[Davlat poytaxtlari roʻyxati]]
* [[Oʻzbekistonlik kino aktyorlar va aktrisalar]]
;Sovet Ittifoqi
* [[Gosplan]]
* [[Kolxoz]]
;Tibbiyot
* [[COVID-19 koronavirus infeksiyasi]]
* [[COVID-19 pandemiyasi]]
* [[Ebola gemorragik isitmasi]]
* [[Gʻarbiy Afrikadagi Ebola virusi epidemiyasi]]
;Tilshunoslik
* [[Avto-antonim]]
;Udum va bayramlar
* [[Avliyo Valentin kuni]]
* [[Halloween]]
* [[Kulgi kuni]]
* [[Sevgi qulfi]]
* [[Yangi yil kuni]]
;Vebsaytlar
* [[Sayyod (sayt)|Sayyod]]
;Vikimedia loyihalari
* [[Vikipediya:Meta|Meta-viki]]
* [[Vikigid]]
* [[Vikiinkubator]]
* [[Vikikitob]]
* [[Vikilugʻat]]
* [[Vikimanba]]
* [[Vikimaʼlumotlar]]
* [[Vikiturlar]]
* [[Vikiversitet]]
* [[Vikiyangiliklar]]
;Xalqlar
* [[Anishinaabelar]]
* [[Suriya turkmanlari]]
* [[Turkiya alaviylari]]
;Yozuv
* [[ʻ (belgi)]]
* [[Digraf]]
;Shaxsiyatlar:
* [[Ahmad Abdulhakim oʻgʻli Ahqar]]
* [[Aleksandr Belyayev]]
* [[Aleksandr Soljenitsin]]
* [[Alexandre Dumas]]
* [[Ali Hamroyev]]
* [[Alisher Uzoqov]]
* [[ATB|André Tanneberger]]
* [[Arthur Conan Doyle]]
* [[Asal Shodiyeva]]
* [[Azimjon Asqarov]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* [[Bernard Lewis]]
* [[Dilnoza Kubayeva]]
* [[Edward Said]]
* [[Ergash Karimov]]
* [[Ernest Thompson Seton]]
* [[Fred Sablan]]
* [[George Harrison]]
* [[Harold Rhode]]
* [[Honoré de Balzac]]
* [[Husan Sodiqov]]
* [[Jack London]]
* [[Jaloliddin Sirojiddinov]]
* [[Jason Sutter]]
* [[Jeordie White]]
* [[Jonathan Swift]]
* [[Koshgʻariy]]
* [[Kumush Razzoqova]]
* [[Lola (qoʻshiqchi)|Lola]]
* [[Maya K. Peterson]]
* [[Maʼrifjon Moʻminov]]
* [[Melis Abzalov]]
* [[Nick Vujicic]]
* [[Nostradamus]]
* [[Olim Odilov]]
* [[Otabek Mahkamov]]
* [[Oxunjon Madaliyev]]
* [[Renat Sobirov]]
* [[Ringo Starr]]
* [[Robert Louis Stevenson]]
* [[Sardor Komilov]]
* [[Sergey Yesenin]]
* [[Sitora Farmonova]]
* [[Sherali Joʻrayev]]
* [[Shuhrat Abbosov]]
* [[Steven Plaut]]
* [[Theodore Levin]]
* [[Thomas Mayne Reid]]
* [[Tojixon Shodiyeva]]
* [[Usmon Matkarimov]]
* [[Yanka Kupala]]
* [[Yoʻldosh Aʼzamov]]
;Viki:
* [[OzodWiki]]
* [[WikiStipendiya]]
;Cholgʻu asboblari:
* [[Akustik gitara]]
* [[Banjo]]
* [[Bas gitara]]
* [[Doira (cholgʻu asbobi)|Doira]]
* [[Elektrogitara]] [[File:Symbol support vote.svg|13px|Yaxshi maqola]]
* [[Nay]]
* [[Nogʻora]]
* [[Rubob]]
* [[Surnay]]
* [[Tanbur]]
* [[Tor (cholgʻu asbobi)|Tor]]
* [[Gʻijjak]]
* [[Chang (cholgʻu asbobi)|Chang]]
;Boshqa
* [[Demokratiya]]
* [[Iroq va Shom Islom Davlati]]
* [[Liderlik]]
* [[Madaniyatlar toʻqnashuvi]]
* [[Starlink]]

''Quyidagi maqolalarga salmoqli hissa qoʻshdim:''
;Guruhlar
* [[Bolalar]]
* [[Marilyn Manson (guruh)|Marilyn Manson]]
;Vikipediya:
* [[Oʻzbekcha Vikipediya]]
* [[Wikipedia Zero]]
;Shaxsiyatlar
* [[Aleksey Kozlovskiy]]
* [[Erkin Vohidov]]
* [[Mutal Burhonov]]
* [[Rayhon (qoʻshiqchi)|Rayhon]]
* [[Tohir Sodiqov]]
* [[Turgʻun Alimatov]]
;Cholgʻu asboblari
* [[Gitara]]
{{div col end}}</text>
      <sha1>ortmofywvnjrfyv7gymf3ojedb3bwft</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Aden Adde</title>
    <ns>0</ns>
    <id>971093</id>
    <revision>
      <id>5481080</id>
      <parentid>5478382</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:18:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.112.49|37.61.112.49]] ([[User talk:37.61.112.49|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478382|5478382]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481080</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13805" sha1="0kl6q2nu9x59z1nbqwne4m8aw29oyut" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Aden Adde
| asl ismi                  = 
| tasvir                    = Aden Abdulle Osman Daar.jpg
| uzunlik                   = 
| izoh                      = 1950-yillarda Adde
| tartib                    = 1
| lavozim                   = Somali Prezidenti
| ismi ostida               = 
| boshlanish davri          = 1-iyul 1960-yil&lt;ref name=&quot;Wstmn&quot;/&gt;
| tugash davri              = 6-iyul 1967-yil&lt;ref name=&quot;Wstmn&quot;/&gt;
| premyer                   = 
| prezident                 = 
| vitse-prezident           = 
| oʻtmishdoshi              = 
| vorisi                    = [[Abdirashid Ali Shermarke]]
| tartib_2                  = 
| lavozim_2                 = Milliy Qonunchilik Kengashi Raisi
| ismi ostida_2             = 
| boshlanish davri_2        = 29-fevral 1956-yil
| tugash davri_2            = 1-iyul 1960-yil
| premyer_2                 = 
| oʻtmishdoshi_2            = 
| vorisi_2                  = [[Abdulkadir Muhammed Aden]] (1-o'rinbosari)&lt;ref&gt;{{cite book|last=Coleman|first=James|title=Political Parties and National Integration in Tropical Africa|date=1963|publisher=University of California|page=539|url=https://books.google.co.uk/books/content?id=h_MmkjrM9XQC&amp;pg=PA539&amp;img=1&amp;zoom=3&amp;hl=en&amp;sig=ACfU3U1NHBuv1fpBkFn6zUcOW3k0mUKtAQ&amp;w=1280}}&lt;/ref&gt;, [[Hagi Bashir Ismail]] (2-oʻrinbosari)
| tartib_3 =
| lavozim_3 =
| ismi ostida_3 =
| boshlanish davri_3 =
| tugash davri_3 =
| premyer_3 =
| oʻtmishdoshi_3 =
| vorisi_3 =
| talaffuzi =
| tugʻilgan paytidagi ismi =
| tugʻilgan sanasi = {{Birth date|1908|12|9|df=y}}
| tugʻilgan joyi = [[Beledweyne]], [[Italiya Somalisi]] (hozirgi [[Somali]])
| vafot sanasi = {{Death date and age|2007|6|8|1908|12|9|df=y}}
| vafot joyi = [[Nairobi]], [[Kenya]]
| vafot sababi =
| fuqaroligi = [[Somali]]
| millati =
| partiya = [[Somali Yoshlar Ligasi]] (SYL)
| boshqa partiya =
| boʻyi =
| turmush_oʻrtogʻi =
| bolalari =
| nikohsiz jufti =
| munosabatlar =
| qarindoshlari =
}}

'''Aden Abdulle Osman Daar''' ({{lang-so|Aadan Cabdulle Cismaan Dacar}}, {{lang-ar| آدم عبد الله عثمان دعر}}) (1908-yil 9-dekabr – 2007-yil 8-iyun) '''Aden Adde''' nomi bilan tanilgan, 1960-yil 1-iyuldan 1967-yil 6-iyulgacha [[Somali]] Respublikasining birinchi prezidenti boʻlib ishlagan siyosatchi&lt;ref name=&quot;Wstmn&quot;&gt;[http://www.worldstatesmen.org/Somalia.html Somalia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060209042342/http://www.worldstatesmen.org/Somalia.html |date=2006-02-09 }} – ''Worldstatesmen.com''&lt;/ref&gt;. U bundan oldin 1944-yilda [[Somali Yoshlar Ligasi]]da xizmat qilgan. 1946-yilda u [[Somali|Somalining]] [[Beledveyn]] shahri partiya boʻlimi kotibi etib tayinlangan. 1951-yilda [[Mudug]] viloyat kengashi uni viloyat Kengashi deputatligiga tayinlaydi, ikki yildan soʻng shu viloyat kengashi raisining oʻrinbosari boʻladi. 1954-yildan 1956-yilgacha [[Somali Yoshlar Ligasi]] prezidenti boʻladi. 1958-yil may oyida u qayta saylanadi va bu lavozimni 1960-yilgacha Qonunchilik Kengashi taqdimotchisi lavozimi bilan birgalikda egallashda davom etadi.

Osman Daar [[Somali]]ning Beledveyn shahrida tugʻilgan. U davlat maktablarida oʻqigan va faol jamoat tashkilotchisi boʻlib ishlagan. Somali 1889-1941-yillarda [[Italiya]] hukumati tomonidan [[mustamlaka]] qilingan. 1929-yildan 1941-yilgacha Osman Daar Italiya mustamlaka maʼmuriyatida Somalining mustamlakachilikdan qutulishi uchun kurash olib borgan. U butun somaliliklar birligi tarafdori boʻlgan.

1960-yilda Osman Daar xalqining milliy eʼtiborini qozondi va Somali xalqining ishonchiga sazovor boʻldi. U 1960-yil 1-iyulda rasmiy va demokratik tarzda Somalining birinchi prezidenti etib saylandi. 1960-yil 1-iyulda [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] Somalining mustaqilligini tasdiqladi va u keyinchalik, 1960-yil 26-iyunda mustaqillikka erishgan sobiq [[Britaniya]] protektorati ''Britaniya Somalilandi'' bilan birlashdi. Daarning maʼmuriyati mustamlakachilik merosini yoʻq qilishga va Somali xalqi oʻrtasida birdamlikni mustahkamlashga qaratilgan edi.

== Bolaligi va karyerasi ==
Daar 1908-yil 9-dekabrda [[Somali]]ning janubiy-markaziy [[Xiraan]] mintaqasida joylashgan [[Beledweyne]] shahrida tugʻilgan&lt;ref name=&quot;Rulers&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.rulers.org/indexd1.html#daar |title=Rulers.org - Daar, Aden Abdullah Osman |access-date=2023-09-15 |archive-date=2021-11-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112182037/https://rulers.org/indexd1.html#daar |url-status=live }}&lt;/ref&gt;. U [[Udejeen]], [[Hawiye]]ning [[Abdile Afarah]] sulolasidan boʻlgan va ota-onasidan yoshligida ayrilib yetim boʻlib qolgan. Daar ishtiyoqli kitobxon boʻlgan va koʻp mavzularda oʻzini oʻzi oʻqitgan. U arab, somali, italyan va ingliz tillarida gaplasha olgan.

== Siyosiy Karyerasi ==
=== Somali Yoshlar Ligasi ===

Daar 1944-yilda [[Somali]] mustaqilligi uchun harakat qilayotgan millatchi tashkilot [[Somali Yoshlar Ligasi]] (SYL) siyosiy partiyasiga qoʻshildi. Tezda martabadan martabaga koʻtarilib, u 1946-yilda SYLning [[Beledweyne]]dagi boʻlimi mahalliy kotibi boʻldi. Oradan oʻn yil oʻtgach, u ''Milliy qonunchilik kengashi raisi'' boʻldi va ikki yildan keyin oʻzi SYLni boshqara boshladi&lt;ref name=&quot;AAO&quot;&gt;{{cite news|last=Bloomfield |first=Steve |title=Aden Abdulle Osman - First President of Somalia |url=http://www.ephrem.org/dehai_news_archive/2007/may-jun07/0819.html |archive-url=https://archive.today/20131221151644/http://www.ephrem.org/dehai_news_archive/2007/may-jun07/0819.html |url-status=dead |archive-date=21 December 2013 |access-date=2023-09-15|newspaper=The Independent |date=11 June 2007 }}&lt;/ref&gt;.

=== Prezidentlik ===
Somali 1960-yilda mustaqillikka erishganida, Daar millatchi shaxs sifatida keng shuhrat qozongan edi. Qisqa vaqt ichida u mamlakatning birinchi prezidenti etib saylandi va bu lavozimni 1960-yildan 1967-yilgacha egalladi.

Oʻz davrida u yoʻqotilgan Somali hududlarini tiklash uchun irredentistik milliy siyosatini faol ravishda olib bordi. Diqqatga sazovor voqealarga 1964-yilgi [[Efiopiya]]-[[Somali]] chegara urushi, [[Keniya]]dagi [[Shifta urushi]], Jibutiya mustaqilligi uchun ''Front de Libération de la Kot des Somalis'' jangi, shuningdek, Efiopiyadagi Oromoning [[Bale qo'zg'oloni]]ni qoʻllab-quvvatlashi kiradi. Uning [[Keniya]] va [[Efiopiya]]dagi raqiblari 1965-yilda mudofaa shartnomasini imzoladilar. Ushbu siyosatlar bilan bir qatorda, Prezident Aden barcha mustamlaka davlatlar erkinliklarini himoya qilish uchun Somalini ''Afrika birligi tashkiloti'' va Somali 1966-yilda 6-konferensiyasiga mezbonlik qilgan ''Jahon musulmonlari kongressi'' kabi bir qator tashkilotlarga roʻyxatdan oʻtkazdi.

Oʻz vaqtida Somali odamlar yoki materiallar bilan qoʻllab quvvatlagan va Olti kunlik urush paytida tarafdori boʻlgan mashhur davlatlar qatoriga Janubiy Afrika va Falastin kiradi&lt;ref&gt;{{cite book|last=Abdulle|first=Aden|title=Address delivered by his excellency Adam Abdullah Osman to the Conference of African Heads of States and Governments|date=1963|publisher=United Nations Economic Commission for Africa|page=97|url=https://repository.uneca.org/bitstream/handle/10855/47532/b10802010.pdf?sequence=1&amp;isAllowed=y}}&lt;/ref&gt;.

Erkin bozori va demokratiyasi uchun Afrikaning Shveytsariyasi sifatida tanilgan [[Somali]] Prezident Aden davrida ichki daromadni yaxshilash uchun oddiy iqtisodiy rejalashtirishlar qilishni davom ettirdi. Uning eʼlon qilingan Birinchi Besh yillik rejasi (1963-1967) oddiy rivojlanish strategiyasini bir nechta loyihalarda koʻrsatib berdi: [[Jowhar]]dagi mavjud zavodning ishlab chiqarish quvvatini kengaytirish orqali shakar ishlab chiqarishni koʻpaytirish; goʻshtni qadoqlash, baliqni qayta ishlash, sut va sut mahsulotlari, toʻqimachilik va boshqa bir qancha tarmoqlarni rivojlantirish; bir qator yoʻllarni qurish yoki yaxshilash; [[Kismayo]], [[Berbera]] va [[Mogadiscio]]da uchta dengiz portini qurish; ekinlar va yem-xashak uchun sugʻorishni kengaytirish; bir qator fermalarning tashkil topishi; ijtimoiy xizmatlar, jumladan, taʼlim va sogʻliqni saqlash sohasida maʼlum yaxshilanishlar. Rejalashtirilgan investitsiyaning tarmoqlar boʻyicha taqsimlanishida qishloq xoʻjaligini rivojlantirish yoki aholiga uy-joy qurishdan koʻra koʻproq infratuzilmaga eʼtibor qaratildi. Garchi bu reja mohiyatan davlat xarajat qiladigan dastur boʻlsa-da, u xususiy tadbirkorlikni sezilarli darajada ragʻbatlantirdi. Himoya qilish, maʼlum soliqlardan cheklangan muddatga ozod qilish va daromad olish uchun qulay imkoniyatlarga ega boʻlgan va tashkil etilishi milliy manfaatlarga mos keladigan sanoat tarmoqlariga sarmoya kiritishga tayyor boʻlgan firmalarga imtiyozli shartlarda kreditlar berish kabi imtiyozlar taqdim etildi&lt;ref&gt;{{cite book|last=Ismail Samatar|first=Abdi|title=The State and Rural Transformation in Northern Somalia, 1884-1986|date=1989|publisher=University of Wisconsin|page=97|isbn=9780299119942 |url=https://books.google.com/books?id=aAojTjUUrI0C&amp;pg=PA97}}&lt;/ref&gt;.

1967-yilgi prezidentlik saylovlarida Adan uning sobiq bosh vaziri [[Abdirashid Ali Shermarke]] tomonidan magʻlub etildi. Uning prezidentlik muddati 1967-yil 6-iyulda tugadi. Aden bu yoʻqotishni xushmuomalalik bilan qabul qildi va Afrikada (Liberiyadan tashqari) hokimiyatni demokratik yoʻl bilan saylangan vorisga tinch yoʻl bilan topshirgan birinchi davlat rahbari sifatida tarixga kirdi&lt;ref name=&quot;Fposd&quot;&gt;{{cite news|title=First president of Somalia dies|url=http://newsvote.bbc.co.uk/mpapps/pagetools/print/news.bbc.co.uk/2/hi/africa/6735769.stm|access-date=30 October 2014|agency=BBC|date=8 June 2007|archive-date=26 June 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190626120832/http://newsvote.bbc.co.uk/mpapps/pagetools/print/news.bbc.co.uk/2/hi/africa/6735769.stm|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

Shermarke ikki yildan soʻng oʻz shaxsiy qoʻriqchilaridan biri tomonidan oʻldirildi. Bu qotillik Shermarkening dafn marosiminig ertasiga 1969-yil 21-oktabrda Somali armiyasi tomonidan qarshiliksiz, qonsiz qilingan davlat toʻntarishiga olib keldi. Toʻntarishga oʻsha paytda armiyaga qoʻmondonlik qilgan [[General-mayor]] [[Muhammad Siad Barre]] boshchilik qildi&lt;ref name=&quot;Myswenvwp&quot;&gt;Moshe Y. Sachs, ''Worldmark Encyclopedia of the Nations'', Volume 2, (Worldmark Press: 1988), p.290.&lt;/ref&gt;.

=== Manifest ===
1990-yilda [[fuqarolar urushi]] boshlanishi bilan Daar sobiq axborot vaziri [[Ismail Jim'ale Osoble]], sobiq taʼlim vaziri [[Hassan Ali Mire]] va taxminan Somalining yana 100 nafar siyosatchisi bilan zoʻravonlik haqida xavotirlarni va yarashuvni ilgari suruvchi [[manifest]]ni imzolaydi&lt;ref name=&quot;AAO&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Hoabvt&quot;&gt;{{cite book|title=Horn of Africa Bulletin, Volumes 3-4|year=1991|publisher=Life &amp; Peace Institute|page=14|url=https://books.google.com/books?id=_ewPAQAAMAAJ|access-date=2016-11-10|archive-date=2014-05-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20140519194914/http://www.google.com/books?id=_ewPAQAAMAAJ|url-status=live}}&lt;/ref&gt;. Buning uchun Daar qisqa vaqt ichida hibsga olinadi va Barre rejimining toʻliq qulashigacha bir yil qamoqda qoladi&lt;ref name=&quot;AAO&quot;/&gt;.

== Keyingi yillar ==
Ozodlikka chiqqandan soʻng, Daar keyingi yillarining koʻp qismini Somalining janubidagi [[Janale]] fermasida oʻtkazadi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.latimes.com/news/printedition/california/la-me-passings10.2jun10,1,2048011.story?coll=la-headlines-pe-california |title=Aden A. Osman, 99; first president of independent Somalia |website=[[Los Angeles Times]] |access-date=2007-06-27 |archive-date=2022-07-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220710144316/https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2009-jun-10-me-passings10.s2-story.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

2007-yil 22-mayda u [[Keniya]]ning [[Nayrobi]] shahridagi kasalxonada vafot etgani haqida xato xabar tarqaladi. Biroq, u [[og'ir ahvolda]] boʻladi. Daar 2007-yil 8-iyunda 98 yoshida kasalxonada vafot etadi&lt;ref&gt;Aweys Osman Yusuf, [http://allafrica.com/stories/200705220976.html „Somalia: First President Dies At the Age of 99“] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080311103105/http://allafrica.com/stories/200705220976.html |date=2008-03-11 }}, Shabelle Media Network (allAfrica.com), May 22, 2007.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Mohamed Abdi Farah, [http://somalinet.com/news/world/Somalia/10580 „Somalia: Former president in coma (correction)“] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070526054533/http://somalinet.com/news/world/Somalia/10580 |date=2007-05-26 }}, SomaliNet, May 22, 2007.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[http://www.iht.com/articles/ap/2007/06/08/africa/AF-GEN-Somalia-Obit-Osman.php „Somaliaʼs first president dies at age 98“] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081204230021/http://www.iht.com/articles/ap/2007/06/08/africa/AF-GEN-Somalia-Obit-Osman.php |date=2008-12-04 }}, Associated Press (''International Herald Tribune''), June 8, 2007.&lt;/ref&gt;.

Oʻsha paytda Somalining sobiq prezidenti [[Abdullohi Yusuf Ahmad]] boshchiligidagi ''Transitional Federal Government'' milliy xotira marosimi bilan yakunlanadigan 21 kunlik motam eʼlon qildi va Daar uchun davlat dafn marosimi qilinishi haqida bayonot berdi&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://allafrica.com/stories/200706110196.html |title=Body of First President Arrives in Mogadishu |access-date=2023-09-16 |archive-date=2012-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120406113403/http://allafrica.com/stories/200706110196.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;. Shuningdek, [[Mogadishu]] Xalqaro Aeroporti uning sharafiga [[Aden Adde Xalqaro Aeroporti]] deb oʻzgartirildi.

== Manbalar ==
{{Reflist}}


{{DEFAULTSORT:Daar, Aden Abdullah Osman}}
[[Category:1908-yilda tug'ilganlar]]
[[Category:2007-yilda vafot etganlar]]
[[Category:Somalilik odamlar]]
[[Category:Somali Prezidentlari]]
[[Category:Somali Yoshlar Ligasi siyosatchilari]]</text>
      <sha1>0kl6q2nu9x59z1nbqwne4m8aw29oyut</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amman xalqaro stadioni</title>
    <ns>0</ns>
    <id>974602</id>
    <revision>
      <id>5481211</id>
      <parentid>3889268</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:21:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Sport_City_Amman_JO_78.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Krd|Krd]] [[:c:Commons:Deletion requests/File:Sport City Amman JO 78.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5481211</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3886" sha1="ef49nk5eblth2o44zf5675rjbvzo7gs" xml:space="preserve"> 
{{Infobox venue
| name = Amman International Stadium
| nickname = 
| image =
| fullname = Amman International Stadium
| former_names = 
| location = Al-Hussein City, [[Amman]], [[Jordan]]
| coordinates = {{coord|31.98516|N|35.90261|E|type:landmark}}
| owner = [[Government of Jordan]]
| operator = Higher Council of Youth
| capacity = 17,619
| dimensions = 110 m × 74 m
| surface = Grass
| scoreboard = Yes
| broke ground =
| built = 1964
| opened = 1968
| renovated = 2007, 2015
| expanded =
| closed =
| demolished =
| cost = 1,250,000 [[Jordanian dinar|JD]]
| architect =
| project manager =
| structural engineer =
| services engineer =
| general contractor =
| tenants = [[Jordan national football team]]&lt;br /&gt;[[Al-Faisaly SC (Amman)|Al-Faisaly]]
}}

'''Amman xalqaro stadioni''' ({{Lang-ar|ستاد عمان الدولي}}) – [[Iordaniya]], [[Amman]], Al-Husayn shahridagi [[stadion]]. Bu [[Iordaniya|Iordaniyadagi]] eng katta stadion hsioblanadi. Stadion 1964-yilda qurilgan va 1968-yilda ochilgan. Stadion Iordaniya hukumatiga tegishli va Yoshlar Oliy Kengashi tomonidan boshqariladi. [[Iordaniya milliy futbol terma jamoasi|Iordaniya milliy futbol jamoasi]] va [[Al-Faisaly SC]] jamoasi uy stadioni sifatida foydalanadi. Ayni paytda u 17619 tomoshabinni sigʻdira oladi.

== Tavsifi ==
Iordaniya terma jamoasining uy oʻyinlaridan tashqari, stadionda Iordaniya futbolidagi boshqa muhim oʻyinlar, jumladan, Iordaniya Pro-ligasi, Iordaniya liga kubogi, Iordaniya Qalqoni kubogi va Iordaniya Superkubogi oʻyinlari oʻtkaziladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.worldstadiums.com/stadium_pictures/middle_east/jordan/amman_stadium.shtml |sarlavha=World Stadiums - International Stadium in Amman |ish=www.worldstadiums.com |qaralgan sana=2010-07-01 |arxivsana=2010-04-05 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20100405132004/http://www.worldstadiums.com/stadium_pictures/middle_east/jordan/amman_stadium.shtml}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.footballgroundmap.com/ground/amman-international-stadium/jordan |sarlavha=Amman International Stadium, home to Jordan, Al-Faisaly, Al-Jazeera, Shabab Al-Ordon, Al-Buqaa, Al-Wehdat - Football Ground Map |ish=www.footballgroundmap.com}}&lt;/ref&gt;.

Shuningdek, u 1988-yilgi Arab Millatlar Kubogi, 1996-yilgi Arab Kubogi gʻoliblari kubogi, 1999-yilgi Pan Arab oʻyinlari, 2003-yilgi arab atletika chempionati, 2005-yilgi WAFF ayollar chempionati, 2007-yilgi Arab Millatlar Kubogi, Yengil atletika boʻyicha arab chempionati kabi boshqa turnirlarga mezbonlik qilgan.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;&quot; responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;

== Havolalar ==

* [http://www.worldstadiums.com/stadium_pictures/middle_east/jordan/amman_stadium.shtml Amman xalqaro stadioni] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20100405132004/http://www.worldstadiums.com/stadium_pictures/middle_east/jordan/amman_stadium.shtml |date=2010-04-05 }}
{{Start box}}
{{Succession box|title=[[West Asian Football Federation Championship]]&lt;br&gt;Final stadioni|years=[[:en:2007 West Asian Football Federation Championship|2007]]|before=[[Ozodiy Stadioni]]&lt;br&gt;{{Flagicon|Iran}} [[Tehron]]|after=[[Ozodiy Stadioni]]&lt;br /&gt;{{Flagicon|Iran}} [[Tehron]]}}
{{succession box|title=[[Asian Athletics Championships]]&lt;br&gt; Stadion|before=[[Incheon Munhak Stadium]] &lt;br&gt;[[Inchxon]]|after=[[Guangdong Olympic Stadium]]&lt;br&gt;[[Guanchjou]]|years=[[:en:2007 Asian Athletics Championships|2007]]}}
{{Succession box|title=[[FIFA U-17 Women's World Cup]]&lt;br&gt;Final stadioni|before=[[:en:Estadio Nacional de Costa Rica (2011)|Estadio Nacional de Costa Rica]] &lt;br&gt;[[San José, Costa Rica|San José]]|after=[[Estadio Charrúa]]&lt;br&gt;[[Montevideo]]|years=[[:en:2016 FIFA U-17 Women's World Cup|2016]]}}
{{S-end}}&lt;templatestyles src=&quot;Module:Coordinates/styles.css&quot;&gt;&lt;/templatestyles&gt;{{Coord|31|59|6.37|N|35|54|10.25|E|type:landmark|display=title}}

[[Turkum:Iordaniyadagi futbol stadionlari]]</text>
      <sha1>ef49nk5eblth2o44zf5675rjbvzo7gs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mark Cushman</title>
    <ns>0</ns>
    <id>976268</id>
    <revision>
      <id>5481249</id>
      <parentid>5254506</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:48:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>0 ta manba qutqarildi hamda 1 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481249</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5238" sha1="i8fy025091xeife5i53jgym0uespgqd" xml:space="preserve">

Mark S.Cushman asosiy taqdiqot yoʻnalishi tibbiyot kimyosi boʻlgan amerikalik kimyogar. U 1965-yilda Fresno davlat kolleji (hozir Kaliforniya davlat universititeti)da farmasevtika yoʻnalishini tamomlagan. Shundan soʻng, San-Frassisko shtatidagi Kaliforniya universitetida oʻqib, 1969-yilda Farmasevtika fanlari nomzodi va 1973-yilda Tibbiy Kimyo sohasida Ph.D ilmiy darajasini olgan. Shu bilan birga, [[Massachusetts texnologiya instituti|Massachusetts texnologiya institutida]] (MIT) George Buchi labaratoriyasida postdoktorlik mashgʻulotlarida qatnashgan. U yerda, Aspergillus nigerdan mikotoksinlarni ajratib olish va yangi sintetik metadalogiyani rivojlanishini oʻrganish uning asosi tadqiqot mavzusi boʻlgan va bor eʼtiborini shunga qaratgan. 1975-yilda Purdue universititetining Tibbiyot Kimyosi va Molekular Farmakologiya bo'limida  o'qigan. Professor Cushman 1983-yildan 1984-yilgacha Munich texnika universititetida &quot;Fulbright&quot; dasturi olimi sifatida, Prifessor Adelbert Bacherning labaratoriyasida ishlagan.

== Shaxsiy hayoti ==
Mark Cushman 1945-yilning 20-avgust sanasida Kaliforniya shtatining Fresno shahrida dunyoga kelgan. Uning ulgʻayish davrida bobosi, Stanley Borleske, asosiy taʼsir koʻsatgan inson edi. Bobosi Fresno davlat kollejida matematika va muhandislik asoslari fanidan dars bergan. Shu bilan birga, S.Borleske, Fresno kollejida futbol, basketbol va beysbol oʻyinlarida bosh murabbiy boʻlib ishlagan. Bobosi Markning futbolga boʻlgan muhabbatini uygʻotishdan tashqari, mentorlik, mehnatsevarlik, har bir narsaga eʼtiborli boʻlish, rejalashtirish, axloq va oʻqib-oʻrganishga boʻlgan muhabbat kabi fazilatlarga ega insonning yorqin namunasi boʻlgan. Shunday xislatlar Professor Cushmanda ham boʻlgan. &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Conda-Sheridan|first1=Martin|date=2019|title=Editorial page, special issue honoring Professor Mark Cushman|journal=Medicinal Research Reviews|language=en|volume=39|issue=4|pages=1233–1234|doi=10.1002/med.21583|pmid=31194276|issn=1098-1128}}&lt;/ref&gt;

== Mukofot va unvonlar ==
Professor Cushman turli mukofotlarga sazovor boʻlgan, jumladan:

* Purdue universiteti fan va muhandislik sohasidagi Sigma Xi tadqiqot mukofoti (2019) &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Purdue University Chapter of Sigma Xi Research Award in Science and Engineering |url=https://www.purdue.edu/research/sigmaxi/awards/index.html}}&lt;/ref&gt;
* Milliy akademiya aʼzosi (2018) &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=National Academy of Inventors Fellow |url=https://academyofinventors.org/wp/skin/search-fellows.php |qaralgan sana=2023-09-20 |arxivsana=2019-06-21 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20190621181233/https://academyofinventors.org/wp/skin/search-fellows.php }}&lt;/ref&gt;
* Medicinal Chemistry (2017) jurnalida yuqori malakali muallif &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Highly Prolific Author by the Journal of Medicinal Chemistry |url=http://journalstars.acs.org/biological/journal/journal-of-medicinal-chemistry |qaralgan sana=2023-09-20 |arxivsana=2023-04-15 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230415010722/http://journalstars.acs.org/biological/journal/journal-of-medicinal-chemistry }}&lt;/ref&gt;
* Kaliforniya universitetining 150-bitiruvchilari uchun mukofoti (2015) &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=University of California San Francisco 150th Anniversary Alumni Excellence Award |url=https://www.pharmacy.purdue.edu/news/january-20-2015-dr-mark-cushman-receives-ucsf-150th-anniversary-alumni-excellence-award |qaralgan sana=2023-09-20 |arxivsana=2022-12-08 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221208053935/https://www.pharmacy.purdue.edu/news/january-20-2015-dr-mark-cushman-receives-ucsf-150th-anniversary-alumni-excellence-award }}&lt;/ref&gt;
* Ilm-fanni rivojlantirish Amerika assotsiatsiyasi aʼzosi (2012) &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=American Association for the Advancement of Science Fellowship Award |url=https://www.aaas.org/sites/default/files/AR_2012_AAAS-fellows.pdf}}&lt;/ref&gt;
* Tadqiqotlar uchun „Chaney Scholar“ mukofoti (2012) &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Chaney Scholar Award for Exceptional Research |url=https://www.pharmacy.purdue.edu/alumni-friends/awards-recognition/chaney-faculty-scholar-award }}{{Oʻlikhavola|date=iyul 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
* Purdue Saraton tadqiqoti mukofoti (2004) &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Purdue Cancer Research Award |url=https://www.purdue.edu/newsroom/general/2010/100528BOTOverview.html |qaralgan sana=2023-09-20 |arxivsana=2023-04-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230419062223/https://www.purdue.edu/newsroom/general/2010/100528BOTOverview.html }}&lt;/ref&gt;
* Milliy sogʻliqni saqlash institutlari doktorlikdan keyingi stipendiya (1973-1975) &lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;
* Fulbright dasturi olimi (1983–1984) &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Purdue trustees ratify appointments, honor administrators and athletes, confirm retirement plan change, approve coal purchase |url=https://www.purdue.edu/newsroom/general/2010/100528BOTOverview.html |qaralgan sana=2021-08-27 |ish=www.purdue.edu |arxivsana=2021-08-25 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210825170723/https://www.purdue.edu/newsroom/general/2010/100528BOTOverview.html }}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{Manbalar}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]</text>
      <sha1>i8fy025091xeife5i53jgym0uespgqd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sariqamish boʻyi deltasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>980331</id>
    <revision>
      <id>5481048</id>
      <parentid>5458724</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481048</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9631" sha1="6mlkym5zdxu5kapkh2dqkqcdk6yl29l" xml:space="preserve">[[Fayl:Джанбас 4 (поселение-стоянка)2.jpg|thumb|Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasi (daryoning chap tomonida)]]
'''Sariqamish boʻyi deltasi''' ([[turkman tili|turkmancha]]: ''Amyderýäniň Sarygamyş deltasy'') — [[Turkmaniston]] shimolidagi qadimgi [[dehqonchilik]] va [[sugʻorish]] hududi, miloddan avvalgi &lt;nowiki&gt;VI&lt;/nowiki&gt; asrda [[Xorazm]] madaniyati va qadimgi Xorazm davlati vujudga kelgan joy, &lt;nowiki&gt;X&lt;/nowiki&gt; asr oxiridan &lt;nowiki&gt;XVI&lt;/nowiki&gt; asr oxirigacha Xorazm markazi. Hozirgi vaqtda Turkmanistonning [[Toshhovuz viloyati]]ning fizik-geografik tabiiy hududlaridan biri hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{cite web|lang=ru|url=https://science.gov.tm/turkmenistan/regions/|title=Велаяты Туркменистана/Академия наук Туркменистана|author=|website=science.gov.tm|archive-url=https://web.archive.org/web/20220614204239/https://science.gov.tm/turkmenistan/regions/|archive-date=2022-06-14|access-date=2022-06-18|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

== Geografiyasi ==
Sariqamish deltasi [[Amudaryo]]ning qadimiy [[delta]]si boʻlib, Amudaryoning quyi oqimidan boshlanib, [[Sariqamish koʻli]]gacha choʻzilgan [[tekislik]]dir. Shimoli-sharqda Amudaryoning [[Orol]] deltasi bilan tutashadi, janubda [[Zaunguz Qoraqumi]]gacha yetib boradi, shimolda [[Ustyurt]] [[chink]]lari bilan oʻralgan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://turkmenistan.gov.tm/ru/post/16845/neraskrytye-tainy-peschernykh-gorodov|title=Нераскрытые тайны пещерных городов|website=Туркменистан: Золотой век|date=2012-04-07|access-date=2023-05-23}}&lt;/ref&gt;. Delta yuqori toʻrtlamchi-zamonaviy davrda shakllangan boʻlib, gʻarbiy yoʻnalishda umumiy nishabli tekis sirt bilan ajralib turadi. Deltaning sugʻoriladigan qismida tabiiy [[relyef]]idan tashqari [[ekin maydoni|ekin maydonlari]], [[bogʻ]]lar, [[aholi punkti|aholi punktlari]], kollektor kanallari va yoʻllar mavjud. Deltaning tekis yuzasini ajratib turuvchi tabiiy relyef shakllari orasida Amudaryoning qadimgi kanallari yaqinidagi eol qumlari massivlari ham mavjudligini qayd etish mumkin. Sariqamish deltasining gʻarbiy oʻzlashtirilmagan qismi tabiiy relyefi bilan ajralib turadi. Deltaning eng katta balandliklari: Zangibobo, Kangaqir, Tarimkaya (50—60 m gacha); gʻarbda delta [[Sariqamish koʻli]] bilan chegaralangan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.cawater-info.net/review/turkmen_lake_1.htm|title=У.Б. Сапаров, В.Г. Голубченко: Туркменское озеро в пустыне Каракумы|website=www.cawater-info.net|access-date=2023-05-24}}&lt;/ref&gt;, janubi-gʻarbda [[Oʻzboʻy]] vodiysiga yaqinlashadi, Sariqamish deltasi uning suv havzalari bilan tutashgan&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|url=https://horezm.info/books/%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%8F%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%8F-%D0%BF%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B5-%D0%BF%D1%83%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B5%D0%B9-%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2|title=Тысячелетия, погребенные пустыней|author=А.Виноградов|website=Туркменистан: История Хорезма|date=1966|location=Москва|publisher=Просвещение|access-date=2023-05-31|arxivsana=2022-01-11|arxivurl=https://web.archive.org/web/20220111035433/https://horezm.info/books/%D1%82%D1%8B%D1%81%D1%8F%D1%87%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D1%82%D0%B8%D1%8F-%D0%BF%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B5%D0%B1%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B5-%D0%BF%D1%83%D1%81%D1%82%D1%8B%D0%BD%D0%B5%D0%B9-%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D0%B2}}&lt;/ref&gt;.

Hozirda Sariqamish deltasida [[oʻsimlik]]lar deyarli yoʻq. Amudaryo qadimiy kanallarining koʻplab quruq [[daryo havzasi.|havzalari]] saqlanib qolgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://turkmen.ru/node/75|title=Белая крепость|website=Turkmen.ru|access-date=2023-05-23}}&lt;/ref&gt;, ulardan eng yiriklari Daryolik va Daudan hisoblanadi, shuningdek, qadimgi va [[Oʻrta asr|oʻrta asrlardagi]] Chermenyab, [[Kunya-Uaz]], Shomurod va boshqa kanallar ham shular qatoriga kiradi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.studmed.ru/yusupov-h-putevoditel-po-arheologo-arhitekturnym-pamyatnikam-tashauzskoy-oblasti_462f94af968.html|title=Путеводитель по археолого-архитектурным памятникам Ташаузской области|author=Юсупов Х.|website=|date=1989|location=Ашхабад|publisher=Туркменистан|access-date=2023-05-23}}&lt;/ref&gt;. Bu hududdagi qadimiy sugʻoriladigan yerlarning umumiy maydoni 1 million gektardan oshadi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://kronk.spb.ru/library/tolstov-sp-1962.htm|title=По древним дельтам Окса и Яксарта.|author=С.П. Толстов|website=|date=1962|location=Москва|publisher=Издательство Восточной литературы|access-date=2023-05-23}}&lt;/ref&gt;.

== Arxeologiya ==
Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasini [[Arxeologik qazish|arxeologik oʻrganish]] 1939-yilda boshlangan va keyinchalik bu hudud [[Xorazm arxeologiya-etnografiya ekspeditsiyasi]]ning asosiy arxeologik ish obyektlaridan biriga aylangan. Bu yerda tizimli ishlar 1971-yilda [[Bella Vaynberg|B. E. Vaynberg]] boshchiligida boshlangan&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;[[Вайнберг, Бэлла Ильинична|B. I. Vaynberg]]. Kurgannie mogilniki severnoy Turkmenii (Prisarikamishskaya delta Amudari) // Kochevniki na granitsax Xorezma. – M. Nauka, 1979-y., 167-bet.&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
=== Eng qadimgi davr ===

Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasining rivojlanishi [[neolit]] ​​davrida (miloddan avvalgi &lt;nowiki&gt;VI—V&lt;/nowiki&gt; ming yilliklar) boshlangan. Miloddan avvalgi &lt;nowiki&gt;III—II&lt;/nowiki&gt; ming yilliklarda u quritilgan, shuning uchun bu hududda qayd etilgan davrga oid hech qanday yodgorlik topilmagan ([[sopol idish]]lar parchalarining alohida topilmalari bundan mustasno) deb taxmin qilinadi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

=== Qadimgi davr ===

Miloddan avvalgi &lt;nowiki&gt;VII&lt;/nowiki&gt; asr boshlariga kelib, Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasi doimiy ravishda sugʻorilgan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;, shuning uchun uning rivojlanishining yangi bosqichi aynan shu davrda [[Quyusoy madaniyati]]ning paydo boʻlishi bilan sodir boʻlgan&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Bu va Turkmaniston shimolidagi [[saklar|sak]]-[[massaget]] madaniyatlari asosida hamda janubiy [[turkmanlar|turkman]] madaniyati ishtirokida Yaz-Depe&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://old.bigenc.ru/archeology/text/2126182|title=КУЮСАЙСКАЯ КУЛЬТУРА • Большая российская энциклопедия - электронная версия|website=old.bigenc.ru|access-date=2023-06-17}}&lt;/ref&gt;, milloddan avvalgi &lt;nowiki&gt;VII—VI&lt;/nowiki&gt; asrlar boshida Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasida qadimgi Xorazm madaniyati shakllangan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://old.bigenc.ru/world_history/text/4697022|title=ХОРЕЗМ • Большая российская энциклопедия - электронная версия|website=old.bigenc.ru|access-date=2023-06-17}}&lt;/ref&gt;.

Aholi punktlarida qariyb 100 kvadrat metr maydonga ega boʻlgan, [[rom]]li [[konstruksiya]]ga ega va yertoʻlasi boʻlgan qadimgi aholi turar-joylarining inshootlarini, shuningdek, [[bronza]] oʻq uchlari va bezaklari, [[mis]] quyish, [[temir]]ga ishlov berish va [[keramika]] ishlab chiqarishdan qolgan qoldiqlar topilgan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Aynan shu davrda poytaxti [[Kuzelig‘ir]] shahrida, soʻngra [[Qalʼaliqir]] shahrida joylashgan Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasida qadimiy Xorazm davlati vujudga keldi va qadimgi Xorazm qurilishi davri boshlandi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;Xorezm v istorii gosudarstvennosti Uzbekistana. Toshkent, 2013. Otv. red. E. V. Rtveladze, D. A. Alimova, 16-bet.&lt;/ref&gt;.

=== Oʻrta asrlar davri ===

&lt;nowiki&gt;X&lt;/nowiki&gt; asrda shahar Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasida joylashgan va [[Xorazmshoh]] [[Maʼmuniylar sulolasi|Maʼmun]] hukmronlik qilgan [[Gurganj]] (hozirgi Turkmanistonning [[Koʻhna Urganch]] shahri) Xorazmning [[poytaxt]]i boʻldi. Bu davrda butun Sariqamish deltasi yirik viloyatning [[qishloq xoʻjaligi]], [[hunarmandchilik]], [[savdo]] va [[sanʼat]] markaziga aylandi. Xorazmda [[Anushteginiylar|Anushteginiylar sulolasi]]ning hokimiyat tepasiga kelishi bilan bu hudud mintaqadagi eng yirik [[Xorazmshohlar davlati]]ning markaziga aylandi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. Amudaryoning Sariqamish boʻyi deltasi &lt;nowiki&gt;XVI&lt;/nowiki&gt; asr oxirigacha butun Xorazmning markazi boʻlib kelgan.

=== Yodgorliklar ===

Sariqamish deltasi hududida tarixning turli davrlarida qurilgan koʻplab [[yodgorlik]]lar – kuchli himoya va ochiq turar-joylarga ega yirik [[qalʼa]]lar, qadimiy [[kanal]]lar va [[dala]]lar qoldiqlari saqlanib qolgan&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Bu hududda arxeologlar Xorazm tarkibiga kirgan bir necha oʻnlab qadimiy va oʻrta asr qalʼalarini ([[shahar]]larini) qazishgan, shular jumlasiga Aybugirqalʻa, Oq-qalʼa, Akchagelin, Bedirkent, Buldumsaz, Butentaukala, Gyaurqalʼa, Dashqalʼa, Daudanqalʼa, [[Devkesgan qalʼa|Devkesgan]], [[Jigarband]], Diyarbekir, Erburunqalʼa, [[Zamaxshar]], Zengi baba, Ishratqalʼa, [[Qalʼaliqir]], Kanga qalʼa, Qandimqalʼa, Kunerli, [[Kunya-Uaz]], Qoʻrgʻonqalʼa, Kuyusayqalʼa, Qiziljaqalʼa, Qirq molla, Kuzeligʻir, Mangʻirqalʼa, Oʻgʻlanliqalʼa, Tuproqqalʼa, Shamaxaqalʼa, Shaxsenem, Shirvanqalʼa, Shirimbayqalʼa va boshqalar kiradi&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:Amudaryo havzasi]]
[[Turkum:Turkmaniston]]
[[Turkum:Xorazm]]
[[Turkum:Amudaryo]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]</text>
      <sha1>6mlkym5zdxu5kapkh2dqkqcdk6yl29l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Moʻgʻullarning Forsga bosqini</title>
    <ns>0</ns>
    <id>981109</id>
    <revision>
      <id>5481039</id>
      <parentid>5277323</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:29:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481039</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2736" sha1="j1hmnt5in5aiivdes6i7grvb8j3x8on" xml:space="preserve">'''Moʻgʻullarning Forsga bosqini''' — 1219—1258-yillar oraligʻida [[Yaqin Sharq|Yaqin Sharqdagi]] musulmon imperiyalariga qarshi 3 ta harbiy hujumni oʻz ichiga oladi. Bu yurishlar Xorazmshoh saltanati, Nizoriylar davlati va Abbosiylar xalifaligining barham topishiga hamda ularning oʻrniga Eronda moʻgʻullarning davlat boshqaruviga kelishiga olib kelgan.

XII asr oxiri va XIII asr boshlarida moʻgʻul harbiylari Gʻarbiy Syani bosib olishgan. Qoʻshni Xorazmshoh imperiyasi hukmdori Muhammad II ning bir qator diplomatik provokatsiyalaridan soʻng, 1219-yilda moʻgʻullar Markaziy Osiyoga bostirib kirishni boshlagan. Bosqinchilar navbatma-navbat Movarounnahrning [[Buxoro]], [[Samarqand]] va [[Gurganj]] shaharlarini vayron qilgandan soʻng [[Xuroson (tarixiy viloyat)|Xuroson]] mintaqasini yoʻq qilgan. Dunyoning 3 ta eng yirik shaharini: [[Hirot]], [[Nishopur]] va [[Marv]] aholisini qirib tashlagan. 1223-yilda Chingizxon Szin sulolasiga qarshi yurishini davom ettirgan.

Moʻgʻullarning Eronga bostirib kirishi insoniyat tarixidagi eng qonli hujumlardan biri boʻlgan. Qurbonlarning umumiy soni 15 millionga yetgan. Keyingi oʻttiz yil ichida mintaqada kichikroq miqyosdagi urushlar sodir boʻlgan. 1227-yilda xonlik taxtiga oʻtirganidan koʻp oʻtmay, Oʻqtoyxon Forsdagi bir qancha mayda davlatlarni oʻziga boʻysundirish uchun Chormakon noyon qoʻmondonligi ostidagi qoʻshinni yuborgan.

Stiven Uordning maʼlumotlariga koʻra, moʻgʻullar bosqinidan keyin Eron platosida (Fors va Markaziy Osiyoning janubiy qismi) aholining 75% dan ortigʻi halok boʻlgan. 15 milliondan ortiq odam oʻldirilgan&lt;ref&gt;{{Книга|ссылка=https://books.google.kz/books?id=8eUTLaaVOOQC&amp;q=fifteen+million&amp;pg=PA39&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|автор=Steven R. Ward|заглавие=Immortal: A Military History of Iran and Its Armed Forces|год=2009|издательство=Georgetown University Press|страниц=395|isbn=978-1-58901-587-6|archive-url=https://web.archive.org/web/20230124233834/https://books.google.kz/books?id=8eUTLaaVOOQC&amp;q=fifteen+million&amp;pg=PA39&amp;redir_esc=y#v=onepage&amp;q&amp;f=false|archive-date=2023-01-24}}&lt;/ref&gt;.


== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Navbox
| name      = Xorazm viloyati
| title     = {{flagicon|Uzbekistan}} [[Xorazm viloyati]]
| listclass = hlist
| image = [[Fayl:Xorazm Viloyati in Uzbekistan.svg|160px]]
| above = Markazi: '''[[Urganch]]'''
| titlestyle = background:{{rang|Oʻzbekiston}};
| basestyle = background:{{rang|Oʻzbekiston2}};
}}
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatiga Moʻgʻul bosqini]]
[[Turkum:Chingiziylar]]
[[Turkum:Moʻgʻul istilosi]]
[[Turkum:Eron tarixi]]
[[Turkum:Oʻzbekiston tarixi]]
[[Turkum:Mavzu boʻyicha Eron tarixi]]</text>
      <sha1>j1hmnt5in5aiivdes6i7grvb8j3x8on</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkon Xotun (Elarslonning xotini)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>981928</id>
    <revision>
      <id>5481013</id>
      <parentid>3924395</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:34:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481013</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2995" sha1="eow1bgdrqfypjn4wec1cigpxmi98z7i" xml:space="preserve">{{Qirollik bilgiqutisi|name=Turkon Xotun|title=|reign=1172 – 1174|coronation=|succession=Xorazmshohlar imperiyasi malikasi|reign1=1156 –1172|coronation1=|successor=Turkon Xotun (Alovuddin Takashning xotini)|succession1=Xorazmshohlar imperiyasi malikasi|reign-type=|successor2=Turkon Xotun (Alovuddin Takashning xotini)|spouse=[[Elarslon]]|issue=[[Takash|Alovuddin Takash]]&lt;br&gt;[[Sultonshoh Xorazmshoh]]|full name=Turkon|house=[[Xorazmshohlar imperiyasi]] ''(turmushga chiqqanidan so'ng)''|father=|mother=|religion=[[Islom]]}}

'''Turkon Xotun''' — Shoh [[Elarslon|Elarslonning]] rafiqasi sifatida [[Anushteginiylar|Xorazm imperiyasining]] malikasi, Xorazmshohlar imperiyasi shahzodalari [[Takash]] va [[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshohning]] onasi. 1156-yilda Elarslonga turmushga chiqib, malika sifatida Xorazmshohlar imperiyasining siyosiy hayotida faol ishtirok etadi. 1172-1174-yillarda ikkinchi oʻgʻli Alovuddin Takash hokimiyatni egallagunga qadar, imperiyani boshqargan.

== Siyosiy faoliyati (1172–1174-yillar) ==
Uning eri Elarslon vafotidan soʻng oʻgʻillari bilan oʻrniga taxt vorisi kim boʻlishi uchun kurasha boshladilar. Sultonshohning akasi [[Takash]] [[Jand]] [[Viloyat|viloyatida]] [[voliy]] boʻlib turgani uchun [[Ota|otasi]] [[Oʻlim|oʻlimi]] oldidan Sultonshohni [[valiahd]] etib tayinlagan. Ammo, [[davlat]] va harbiy ishlarga uning [[Ona|onasi]] Turkon xotun bosh boʻlgan. Toʻngʻich oʻgʻli Alovuddin Takash Qoraxitoy imperatori Cheng Tyan (1164–1177) huzuriga borib, undan Sultonshoh va  onasiga qarshi kurashda yordam so‘raydi&lt;ref&gt;{{kitob manbasi |last1=Буниятов |first1=З. М |title=Государство Хорезмшахов-ануштегинидов |publisher=БАКУ—ЭЛМ 1999 |isbn=5—8066—1005—5 |page=28 |url=https://vk.com/doc35528094_513214693?hash=GcAvnmEmw7zHT64eyDKrvSApCiww5nSlV67l5mmc3nw |accessdate=23-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;. Buning evaziga taxtga chiqsa qoraxitoylarga har yili oʻlpon toʻlashni vaʼda qiladi. Yelu Pusuvon boshchiligidagi katta qoʻshin, tez orada [[Xorazm]]&lt;nowiki/&gt;ga joʻnaydi. Sultonshoh va uning onasi Takashning yaqinlashayotganidan xabar topib, qochishga qaror qildilar. Takash 1172-yil dekabrida toʻsiqsiz Xorazmga yetib keladi. Sultonshoh va Turkon Xotun Nishopurda oʻrnashib olgan [[Saljuqiylar]]&lt;nowiki/&gt;ning sobiq amiri Muayyid addavla OyAboning huzuriga qochib, undan yordam olishga muvaffaq boʻladilar. 1174-yilda Muayyid addavla OyAbo Xorazmga qoʻshin tortib boradi, ammo magʻlubiyatga uchrab, Takash tomonidan asirga olinadi va qatl etiladi. Ay-Aba oʻlimidan soʻng Sultonshoh oxir-oqibat [[gʻuriylar]] huzuriga panoh topgan, biroq Turkon Xotun Takash qoʻshinlari tomonidan qoʻlga olinadi va oʻldiriladi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Iran heads of state |url=https://www.guide2womenleaders.com/Iran_Heads.htm |accessdate=23-oktabr 2023-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:1174-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar]]</text>
      <sha1>eow1bgdrqfypjn4wec1cigpxmi98z7i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Borsakelmas koʻli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>983398</id>
    <revision>
      <id>5480757</id>
      <parentid>3933472</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:17:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480757</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4604" sha1="4h1w2xtajof10nwcog4kkyyb68wxdxv" xml:space="preserve">{{Koʻl
 |Nomi                = Borsakelmas koʻli
 |Milliy nomi         = ''Borsa Kelmas koʻli'', ''Borsa kelmas chuqur koʻli''
 |Tasvir              = 
 |Tasvir imzosi       = 
 |Koordinatalar       = 
 |CoordScale          = 
 |Mamlakat            = Oʻzbekiston/Qoraqalpogʻiston
 |Region              = 
 |Tuman               = 
 |Dengiz sathidan balandligi = 100 metrgacha
 |Yuzasi              = 
 |Hajmi               = 
 |Qirgʻoq chizigʻining uzunligi = 
 |Eng katta chuqurligi= 
 |Oʻrtacha chuqurligi = 
 |Minerallanish turi  = 
 |Shoʻrlik            = 
 |Shaffoflik          = 
 |Suv toʻplanish yuzasi= 
 |Tushuvchi daryolar   = 
 |Oqib chiquvchi daryolar = 
 |Suv sistemasi           =
}}
'''Borsakelmas koʻli''' (yoki ''Borsa Kelmas koʻli'', ''Borsa kelmas chuqur koʻli'' ) — [[Ustyurt|Ustyurt platosi]]da joylashgan boʻlib, bundan taxminan 30 million yil muqaddam Tetis nomli qadimiy [[dengiz]]ning bir qismi boʻlgan. Bugungi kunga kelib dengiz oʻrnida [[Qizilqum]], [[Qoraqum]], Ustryurt platosi va bu [[koʻl]] qolgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Albatta borish kerak boʻlgan Oʻzbekistonning 20 ta ajoyib joylari {{!}} Odam.uz – Odamlar uchun veb-sayti |url=https://odam.uz/Sayohat/albatta-borish-kerak-bolgan-ozbekistonning-20-ta-ajoyib-joylari |website=Odam.uz-Odamlaruchunveb-sayti |access-date=2023-10-30 |language=ru}}&lt;/ref&gt;.

== Koʻlning vujudga kelishi va nomlanishi ==
Ustyurt platosining asosini yerning [[Geologiya|geologik]] tarixida roʻy bergan [[mezozoy]] hamda [[paleozoy]] davrlaridagi oʻzgarishlardan hosil boʻlgan qoldiqlar tashkil etadi. [[Tektonik harakatlar]], [[shamol]] va suvning taʼsiri tufayli Ustyurt platosi hosil boʻlgan. Koʻp million yillar mobaynida [[gips]] va [[loy]]dan chuqur [[balchiq]] qatlami paydo boʻlgan. Tabiiy devorlarning balandligi 50—60 metr, ayrim joylarda esa 100 metrgacha yetadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=O‘zbekistondagi albatta borish kerak bo‘lgan 20 ta ajoyib joy |url=https://kun.uz/uz/news/2017/06/04/uzbekistondagi-albatta-boris-kerak-bulgan-20-ta-azojib-zoj?q=/uz/news/2017/06/04/uzbekistondagi-albatta-boris-kerak-bulgan-20-ta-azojib-zoj&amp;sa=X&amp;ved=2ahUKEwjQ98HgkZTnAhXNUJoKHYGqDD8QFjADegQICBAB |website=Kun.uz |access-date=2023-10-30 |language=uz |first=Kun |last=uz}}&lt;/ref&gt;.

[[Rivoyat]]larga koʻra, [[Shoʻrxoklar|shoʻrxoklik]] ichida mavjud boʻlgan qadimiy [[qalʼa]]ga miloddan avvalgi [[IV asr]]da yashagan Farasman ismli [[Xorazm]] hukmdoriga tegishli ekanligi aytilgan koʻp miqdorda [[oltin]] koʻmilgan. Koʻp asrlar davomida bu oltinni izlab kelgan odamlar izsiz gʻoyib boʻlib, bu yerdan qaytib kelmagan. Shu sababli ham „borsang, qaytib kelmaysan“ degan gap tarqalib, bu joylarga shunday nom berilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.xabar.uz/uz/mualliflar/barno/borsa-kelmas-sariqamish-sudoche |sarlavha=«Borsa kelmas», Sariqamish, Sudoche, Qoplonqir... Sarguzashtlarga toʻla to‘rt kun |arxivurl=https://web.archive.org/web/20231031135642/https://www.xabar.uz/uz/mualliflar/barno/borsa-kelmas-sariqamish-sudoche |arxivsana=2023-10-31 |qaralgan sana=31.10.2023 }}&lt;/ref&gt;. Koʻlning nomlanishi haqiqatga toʻgʻri kelishi aytiladi. Chunki koʻlga yaqinlashish juda xavfli boʻlib, koʻl hududi koʻplab [[jar]]liklar va ingicha [[tuz]] qatlami bilan qoplangan. Shuningdek, koʻlning tuz bilan qoplanmay qolgan qismlariga ham duch kelish mumkin. Ammo, mahalliy aholining soʻzlariga koʻra, agar [[rezina]] etiklar kiyib olinsa, [[botqoqlik]]dan eson-omon oʻtish va koʻlning ustki qismigacha chiqib olish mumkin, u yerda esa xuddi [[tosh]] kabi qattiq boʻlgan tuzli koʻl boʻylab sayr qilish imkoni mavjud&lt;ref&gt;{{Cite web |title=O‘zbekistonning Borsa kelmas ko‘li |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/uzbekistonning-borsa-kelmas-kuli |website=Aniq.uz |date=2020-08-02 |access-date=2023-10-30 |language=uz |last=Aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

2023-yil sentyabr oyida mashhur amerikalik ultramarafonchi Dean Karnazes va Kulikov jahon hamjamiyatining eʼtiborini [[Orol dengizi]] ekologik fojiasiga jalb etish maqsadida, „Borsa Kelmas“ koʻli hududi boʻylab 42 km masofani bosib oʻtishni rejalashtirgan edi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.uznature.uz/yz/site/news?id=3552 |sarlavha=Din Karnazes &quot;Borsa-Kelmas&quot; quruq koʻlining tubi boʻylab 42 km masofani bosib oʻtadi |arxivurl=https://web.archive.org/web/20231031135639/https://www.uznature.uz/yz/site/news?id=3552 |arxivsana=2023-10-31 |qaralgan sana=31.10.2023 }}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Qoraqalpogʻiston geografiyasi]]
[[Turkum:Qoraqalpogʻiston]]
[[Turkum:Koʻllar]]
[[Turkum:Qoraqalpogʻiston koʻllari]]</text>
      <sha1>4h1w2xtajof10nwcog4kkyyb68wxdxv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Abbos Gʻulomov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>998141</id>
    <revision>
      <id>5480726</id>
      <parentid>5479378</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:53:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>84.54.73.40</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Futbolchilik faoliyati */</comment>
      <origin>5480726</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5030" sha1="5gxbyanflbib75a7qrwghtg6ihzvrz5" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Abbos Gʻulomov
 | tavallud_sana      = {{Tugʻilgan sanasi va yoshi|1998|07|05}}
 | toʻliqism          = Abbos Gʻulomov
 | tavallud_joyi      = {{TavalludJoyi|Pop tumani}}, [[Oʻzbekiston]]
 | boʻyi              = {{Height|cm=1.70}}
 | pozitsiya          = [[Yarim himoyachi]]
 | joriyklub          = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
 | klubraqami         = 70
 | yillar1            = 2017
 | klublar1           = [[Paxtakor-79|Xotira-79]]
 | isht1              = 
 | gollar1            = 
 | yillar2            = 2017—2022
 | klublar2           = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
 | isht2              = 63
 | gollar2            = 2
 | yillar3            = 2018
 | klublar3           = {{Ijara}} [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
 | isht3              = 
 | gollar3            = 
 | yillar4            = 2022—2023
 | klublar4           = {{Ijara}} [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
 | isht4              = 42
 | gollar4            = 2
 | yillar5            = 2024
 | klublar5           = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
 | isht5              = 25
 | gollar5            = 2
 | yillar6            = 2025—
 | klublar6           = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
 | isht6              = 14
 | gollar6            = 7
 | milliyyillar1      = 2017—2021
 | milliyjamoa1       = [[Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi (20 yoshgacha)|Oʻzbekiston U-23]]
 | milliyisht1        = 3
 | milliygollar1      = 0
 | pcupdate           = 2025-yil 28-iyun
}}

'''Abbos Gʻulomov Bahtiyor oʻgʻli''' ({{Lang-ru|Гуломов, Аббос}} Baxtiyor ugli; 5-iyul 1998-yil) – [[Oʻzbekiston|Oʻzbekistonlik]] [[yarim himoyachi]]. Hozirda [[Namangan]]&lt;nowiki/&gt;ning „&lt;nowiki/&gt;[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]&lt;nowiki/&gt;“ futbol klubi oʻyinchisi.

== Futbolchilik faoliyati ==
Namangan futbolchi tarbiyalbuvchisi Abbos, faoliyatini Namangan futbol akademiyasida Otabek Otaboev va Umarxon Otaxonov murabbiylari qoʻl ostida boshlagan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/oz/news/abbos-gulomov-har-doim-ham-siz-oylagan-reja-amalga-oshavermaydi |sarlavha=Abbos G'ulomov: “Har doim ham siz o'ylagan reja amalga oshavermaydi” |sana=23 okt 2019}}&lt;/ref&gt;. 2017-yilgi mavsumda [[Uychi tumani]]&lt;nowiki/&gt;ning „[[Paxtakor-79|Xotia-79]]“ jamoasi tarkibida bir muddat oʻynagan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 2018-yilgi mavsumda „[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]“ jamoasiga oʻtib, bir muddat yoshlar jamoasida oʻynagach [[Gʻuzor]]&lt;nowiki/&gt;ning „[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]“ klubiga ijaraga berilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://uza.uz/oz/posts/pro-liga-bahslari-keskin-tus-olmoqda-05-09-2018 |sarlavha=Pro-liga bahslari keskin tus olmoqda |sana=05.09.2018}}&lt;/ref&gt;. 2019-yilgi mavsumda „Navbahor“ jamoasiga qaytdi va asosiy jamoa bilan shartnoma imzoladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/oz/news/navbahor-6-nafar-futbolchi-bilan-shartnoma-tuzdi |sarlavha=&quot;Navbahor&quot; 6 nafar futbolchi bilan shartnoma tuzdi |sana=05 fev 2019 |nashriyot=championat.asia}}&lt;/ref&gt;. „Navbahor“ klubida uch mavsum oʻynagan Abbos 2022-yilgi mavsum boshida Fargʻonaning „Neftchi“ jamoasiga ijaraga berilgan. „Navbahor“ jamoasi bilan tuzilgan shartnoma 2023-yil dekabr oyida tugagan. Abbos 2025-yil o'z uyiga Namanganga qaytgan. Hozrda futbolchi 2025-yil boshidan „Navbahor“ jamoasi bilan shartnoma tuzgan va faoliyatini shu klubda davom ettirmoqda&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/oz/news/navbahor-ikki-futbolchisini-vodiyning-ikki-klubiga-ijaraga-berdi |sarlavha=&quot;Navbahor&quot; ikki futbolchisini vodiyning ikki klubiga ijaraga berdi |sana=24 fev 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==

* [https://pfl.uz/ru/players/2259 Abbos Gʻulomov] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20231208183549/https://pfl.uz/ru/players/2259 |date=2023-12-08 }} [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi|OʻzPFL]] saytida futbolchi profili

* [https://www.transfermarkt.com/abbos-gulomov/profil/spieler/650354 Abbos Gʻulomov] [[Transfermarkt]] saytida futbolchi profili
* [https://int.soccerway.com/players/abbos-gulomov/599951/ Abbos Gʻulomov] [[Soccerway]] saytida futbolchi profili
{{Navbahor Namangan futbol klubi tarkibi}}
{{DEFAULTSORT|Gʻulomov, Abbos}}
[[Turkum:5-iyulda tugʻilganlar]]
[[Turkum:1998-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Namangan viloyati kishilari]]
[[Turkum:Erkak futbol himoyachilari]]
[[Turkum:Erkak futbol yarim himoyachilari]]
[[Turkum:Oʻzbekistonlik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Navbahor futbolchilari]]
[[Turkum:Shoʻrtan klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Neftchi (Fargʻona) futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston Superligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston 21 yoshgacha boʻlgan terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston yoshlar terma jamoasi futbolchilari]]
[[Turkum:Paxtakor-79 futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston Pro ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha sportchilar]]

{{no iwiki}}</text>
      <sha1>5gxbyanflbib75a7qrwghtg6ihzvrz5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Asilbek Xudayarov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1001271</id>
    <revision>
      <id>5481082</id>
      <parentid>5417564</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:25:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A00:801:70A:4B04:D1DE:6D5C:D55B:873D</ip>
      </contributor>
      <comment>IAEA Uzbekistan Bilateral Meeting (2), Vienna, September 2024, 11 Asilbek Khudayarov.jpg</comment>
      <origin>5481082</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9259" sha1="cdsh6qrl360ltabrh5yvhqs91rov9di" xml:space="preserve">{{ism+familiya|Asil|Xudayarov}}
{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Asilbek Xudayarov
| asl ismi                  = Асилбек Анварович Худаяров
| tasvir                    = IAEA Uzbekistan Bilateral Meeting (2), Vienna, September 2024, 11 Asilbek Khudayarov.jpg
| uzunlik                   = 
| izoh                      = 
| tartib                    = 
| lavozim                   = [[Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vazirligi|Oʻzbekiston Respublikasi sogʻliqni saqlash vaziri]] v.b.
| bayroq                    = 
| bayroq2                   = 
| ismi ostida               = 
| boshlanish davri          = [[4-yanvar]] [[2024-yil]]
| tugash davri              = hozirgacha
| premyer                   = 
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| bosh vazir                = [[Abdulla Aripov]]
| oʻtmishdoshi              = [[Amrillo Inoyatov]]
| vorisi                    = 
| avvalgisi                 = 
| keyingisi                 = 
| tartib_2                  = 
| lavozim_2                 = Prezident Administratsiyasi Ijtimoiy rivojlanish departamenti rahbarining birinchi oʻrinbosari&lt;ref name=&quot;gz2&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://www.gazeta.uz/oz/2023/10/30/tayinlov/
 |sarlavha=Prezident administratsiyasining Ijtimoiy rivojlanish departamenti rahbariga o‘rinbosarlar tayinlandi
 |familiya=
 |ism=
 |sana=30.10.2023
 |vebsayt=gazeta.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana=4.1.24
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;
| bayroq_2                  = 
| bayroq2_2                 = 
| ismi ostida_2             = 
| boshlanish davri_2        = [[30-oktabr]] [[2023-yil]]
| tugash davri_2            = hozirgacha
| premyer_2                 = 
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| bosh vazir_2              = [[Abdulla Aripov]]
| oʻtmishdoshi_2            = Alisher Sa’dullayev&lt;ref name=&quot;gz2&quot; /&gt;
| vorisi_2                  = 
| tartib_3                  = 
| lavozim_3                 = Oʻzbekiston Respublikasi sogʻliqni saqlash vazirining birinchi oʻrinbosari&lt;ref name=&quot;gz1&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://www.gazeta.uz/uz/2015/08/27/hokimlar/
 |sarlavha=Ҳокимлар ва ҳоким ўринбосарлари мукофотланди
 |familiya=
 |ism=
 |sana=27.08.2015
 |vebsayt=gazeta.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana=4.01.24
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;
| bayroq_3                  = 
| bayroq2_3                 = 
| ismi ostida_3             = 
| boshlanish davri_3        = ????
| tugash davri_3            = ????
| premyer_3                 = 
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]
| vazir_3                   = 
| bosh vazir_3              = Shavkat Mirziyoyev
| oʻtmishdoshi_3            = 
| vorisi_3                  = 
| tartib_4                  = 
| lavozim_4                 = Prezident Administratsiyasi huzuridagi Tibbiyot bosh boshqarmasi boshligʻi&lt;ref name=&quot;kr&quot; /&gt;
| bayroq_4                  = 
| bayroq2_4                 = 
| ismi ostida_4             = 
| boshlanish davri_4        = ????
| tugash davri_4            = ????
| prezident_4               = 
| vazir_4                   = 
| bosh vazir_4              = 
| oʻtmishdoshi_4            = 
| vorisi_4                  = 
| tartib_5                  = 
| lavozim_5                 = Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi rahbari&lt;ref name=&quot;kr&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://uz.kursiv.media/2024-01-04/ministr-zdravoohraneniya-uzbekistana-otpravlen-v-otstavku/
 |sarlavha=Министр здравоохранения Узбекистана отправлен в отставку
 |familiya= Бойко
 |ism=Екатерина 
 |sana=
 |vebsayt=uz.kursiv.media
 |nashriyot=
 |qaralgan sana=4.1.24
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;
| bayroq_5                  = 
| bayroq2_5                 = 
| ismi ostida_5             = 
| boshlanish davri_5        = ????
| tugash davri_5            = ????
| prezident_5               = 
| vazir_5                   = 
| bosh vazir_5              = 
| oʻtmishdoshi_5            = 
| vorisi_5                  = 
| tavallud_sanasi           = 
| tavallud_joyi             = 
| vafot sanasi              = 
| vafot joyi                = 
| vafot sababi              = 
| dafn etilgan joyi         = 
| fuqaroligi                = 
| millati                   = 
| partiya                   = 
| boshqa partiya            = 
| boʻyi                     = 
| turmush_oʻrtogʻi          = 
| bolalari                  = 
| otasi                     = 
| onasi                     = 
| nikohsiz jufti            = 
| munosabatlar              = 
| qarindoshlari             = 
| istiqomat joyi            = 
| dini                      = 
| taʼlim                    = 
| alma_mater                = 
| kasbi                     = 
| mashhur ishlari           = 
| maoshi                    = 
| kabinet                   = 
| qoʻmitalar                = 
| portfolio                 = 
| ilmiy unvoni              = Tibbiyot fanlari nomzodi
| unvoni                    = 
| maʼlumoti                 = 
| mukofotlari               = {{Mehnat shuhrati ordeni}}
}}
'''Asilbek Anvarovich Xudayarov''' – [[Oʻzbekiston|oʻzbek]] shifokori va davlat arbobi, [[2024-yil]] [[4-yanvar]]dan  Oʻzbekiston Respublikasi Sogʻliqni saqlash vaziri vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi. 2024-yil 21-noyabrdan Vazir etib maʼqullandi. &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://president.uz/uz/lists/view/7719 |sarlavha=Asilbek Xudoyorov Vazir etib maʼqullandi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;dr&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://daryo.uz/2024/01/04/sogliqni-saqlash-vaziri-ishdan-olindi
 |sarlavha=Sog‘liqni saqlash vaziri ishdan olingani aytilmoqda
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=daryo.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana=4.01.24
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;gz&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://www.gazeta.uz/ru/2024/01/04/health/
 |sarlavha=И. о. министра здравоохранения Узбекистана стал Асилбек Худаяров
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=gazeta.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana={{sana}}
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;rep&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://uzreport.news/politics/asilbek-xudayarov-amrillo-inoyatovning-o-rniga-sog-liqni-saqlash-vaziri-vazifasini-bajaruv
 |sarlavha=Asilbek Xudayarov Amrillo Inoyatovning oʻrniga sogʻliqni saqlash vaziri vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=uzreport.news
 |nashriyot=
 |qaralgan sana={{sana}}
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;gaz&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://www.gazeta.uz/oz/2024/01/04/health/
 |sarlavha=Asilbek Xudayarov sog‘liqni saqlash vaziri vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=gazeta.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana={{sana}}
 |til=uz}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{veb manbasi
 |url=https://podrobno.uz/cat/politic/novym-glavoy-minzdrava-naznachen-asilbek-khudayarov/
 |sarlavha=Новым главой Минздрава назначен Асилбек Худаяров
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=podrobno.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana={{sana}}
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;qmp&quot;&gt;{{veb manbasi
 |url=https://qalampir.uz/uz/news/soglik-ni-sak-lash-vaziri-tayinlandi-95492
 |sarlavha=Sog‘liqni saqlash vazirligiga yangi rahbar tayinlandi
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=qalampir.uz
 |nashriyot=
 |qaralgan sana={{sana}}
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/oz/2024/01/04/health/|sarlavha=Asilbek Xudayarov sog‘liqni saqlash vaziri vazifasini bajaruvchi etib tayinlandi|qaralgan sana=}}&lt;/ref&gt;. Bunga qadar sogʻliqni saqlash vazirining birinchi oʻrinbosari, [[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti administratsiyasi|Prezident administratsiyasi huzuridagi Tibbiyot bosh boshqarmasi]] rahbari boʻlgan. 2023-yil oktyabrdan Prezident administratsiyasi ijtimoiy rivojlanish departamenti rahbarining birinchi oʻrinbosari&lt;ref&gt;{{veb manbasi
 |url=https://xs.uz/uz/105738
 |sarlavha=Prezident Administratsiyasida bir qator tayinlovlar amalga oshirildi
 |familiya=
 |ism=
 |sana=
 |vebsayt=xs.uz
 |nashriyot=Xalq soʻzi
 |qaralgan sana={{sana}}
 |iqtibos=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/oz/2023/10/30/tayinlov/|sarlavha=Prezident administratsiyasining Ijtimoiy rivojlanish departamenti rahbariga o‘rinbosarlar tayinlandi|qaralgan sana=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://kun.uz/uz/news/2024/01/04/sogliqni-saqlash-vaziri-yana-ozgardi|sarlavha=Sog‘liqni saqlash vaziri yana o‘zgardi|qaralgan sana=}}&lt;/ref&gt;.

Fan va texnologiyalarni rivojlantirish boʻyicha hukumat komissiyasi aʼzosi boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://lex.uz/acts/1036993|sarlavha=О МЕРАХ ПО СОВЕРШЕНСТВОВАНИЮ КООРДИНАЦИИ И УПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ НАУКИ И ТЕХНОЛОГИЙ
|qaralgan sana=}}&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlari ==

[[Mehnat shuhrati ordeni]] sohibi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://www.gazeta.uz/uz/2015/08/27/hokimlar/|sarlavha=Ҳокимлар ва ҳоким ўринбосарлари мукофотланди|qaralgan sana=}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{DEFAULTSORT:Xudoyorov, Asilbek}}
{{Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining shaxsiy tarkibi}}
{{Oʻzbekiston Respublikasi sogʻliqni saqlash vazirlari}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston yetakchilari]]
{{bio-stub}}

{{no iwiki}}</text>
      <sha1>cdsh6qrl360ltabrh5yvhqs91rov9di</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1030837</id>
    <revision>
      <id>5480834</id>
      <parentid>5480384</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:42:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Gol mualliflari */</comment>
      <origin>5480834</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="113646" sha1="53jnang7ygldts8shrr85jh5z5bfahm" xml:space="preserve">{{ infobox football league season
| image                      =[[File:Uzbekistan super league logo 2024.png|300px]]
| premiers                   = 
| promoted                   = 
| competition                = [[Oʻzbekiston Superligasi]]
| season                     = [[2025-yil]]
| winners                    = 
| relegated                  = 
| continentalcup1            = 
| continentalcup1 qualifiers = 
| matches                    = 
| total goals                = 
| league topscorer           = 
| biggest home win           = {{nowrap|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 6–0 [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]}} &lt;br /&gt; {{small|(10-may 2025-yil)}} &lt;br /&gt;
| biggest away win = {{nowrap|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 0–4 [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]}} &lt;br /&gt; {{small|(19-aprel 2025-yil)}} &lt;br /&gt;
| highest scoring =
| longest wins =
| longest unbeaten =
| longest winless =
| longest losses =
| highest attendance =
| lowest attendance =
| average attendance =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2024]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2026]]
| updated = 25.06.2025
}}
'''Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi''' (&lt;nowiki&gt;Футбол бўйича 2025-йилги Ўзбекистон Суперлигаси&lt;/nowiki&gt;), homiylik jihatidan '''Artel Superligasi''' – [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] tomonidan oʻtkaziladigan futbol boʻyicha [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston chempionatining]] 34-mavsumi. Mavsum [[2025-yil]] [[7-mart]] kuni boshlandi.

== Mavsum voqealari ==
{{see also|2025-yilgi Oʻzbekiston futboli transferlari roʻyxati}}
[[2024-yil]] [[19-dekabr]]da [[Ilyos Zeytullayev]] [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] klubi bilan shartnomasini 2 yilga uzaytirdi&lt;ref&gt;[https://pfl.uz/news/ilyos-zeytullayev-bunyodkor-bilan-shartnomasini-uzaytirdi Ilyos Zeytullayev Bunyodkor bilan shartnomasini uzaytirdi]&lt;/ref&gt;. 2025-yilning mart oyida [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] [[Macron]] shirkati bilan ham hamkorlikni yoʻlga qoʻydi.

== Jamoalar ==
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:90%&quot;
! colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot;| '''{{Bayroq|Oʻzbekiston}}'''
|-
! [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
! |[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
! [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
! [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|-
| [[Bobur stadioni]]
| [[Bunyodkor stadioni]]
| [[Buxoro Sport Majmuasi|Buxoro]]
| [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''18 500'''
| Sigʻimi: '''34 000'''
| Sigʻimi: '''22 700'''
| Sigʻimi: '''11 650'''
|-
| [[Fayl:Andijon_Bobur_Arena_-_Sog'lom_Avlod.jpg|250px]]
| [[Fayl:Bunyodkor_stadium1.jpg|250x250px]]
|[[Fayl:2011 stadium Bukhara 6341042953.jpg|250px]]
| [[Fayl:Dinamo Samarqand stadioni.jpg|250px]]
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; | [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
| colspan=&quot;3&quot; rowspan=&quot;8&quot;|&lt;center&gt;
{{Location map+|Uzbekistan|width=800|float=none|caption=|places={{Location map~ |Uzbekistan |lat=41.31379  |long=69.26743  |label='''Toshkent''' |position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.84531  |long=69.59999  |label= [[AGMK]]}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.86670  |long=72.77836  |label= [[Andijon (futbol klubi)|Andijan]]|position=right}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.46198  |long=64.24468  |label= [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]|position=left}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.88236  |long=66.80039  |label= [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]]|position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.21337  |long=69.27914  |label= [[Metallurg Bekobod|Metallurg]]|position=bottom}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=38.83824  |long=65.81386  |label= [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.99963  |long=71.59382  |label= [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |position=top}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.386389 |long=71.786389 |label= [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]|position=right}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.67057  |long=65.10812  |label= [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]|position=bottom}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=40.11404  |long=67.82897  |label= [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]|position=top}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=37.216667 |long=67.283333 |label= [[Surxon  (futbol klubi)|Surxon]]|position=top}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=41.560778  |long=60.593037 |label= [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]|position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |mark=TransparentPlaceholder.png |lat=40 |long=56 |label=none}}}}
&lt;/center&gt;
|-
| [[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]]
|-
| Sigʻimi: '''12 000'''
|-
| [[Fayl:Bahrom Vafoev Stadium.jpg|250px]]
|-
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; | [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|-
| [[Qarshi markaziy stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''21 000'''
|-
| [[Fayl:Nasaf_stadium_view_from_north_east.jpg|250px]]
|-
! [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
! [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
! [[AGMK|OKMK]]
! [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|-
| [[Navbahor markaziy stadioni]]
| [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
| [[OKMK (stadion)]]
| [[Paxtakor markaziy stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''22 000'''
| Sigʻimi: '''20 000'''
| Sigʻimi: '''12 000'''
| Sigʻimi: '''35 000'''
|-
| No foto
| [[Fayl:Istiqlol_stadium.jpg|250x250px]]
| [[File:OKMK Stadium.jpg|250px]]
| [[Fayl:Pakhtakor_Markaziy_Stadium.jpg|250x250px]]
|-
|-
! [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
! [[Qoʻqon 1912]]
! [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
! [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|-
| [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar stadioni]]
| [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon stadioni]]
| [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
| [[Surxon sport majmuasi|Surxon arena]]
|-
| Sigʻimi: '''12 500'''
| Sigʻimi: '''20 000'''
| Sigʻimi: '''11 650'''
| Sigʻimi: '''10,600'''
|-
| No foto
| [[Fayl:Istiqlol_stadium.jpg|250x250px]]
| No foto
|No foto
|-
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
! colspan=&quot;3&quot; | [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|-
| [[Qarshi markaziy stadioni]]
| colspan=&quot;3&quot; | [[Doʻstlik stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''21 000'''
| colspan=&quot;3&quot; | Sigʻimi: '''8,500'''
|-
| [[Fayl:Nasaf_stadium_view_from_north_east.jpg|250px]]
| colspan=&quot;3&quot; | [[Fayl:Stadium Khorezm (Urgench Uzbekistan).jpg|250px]]
|}&lt;/center&gt;

== Xodimlar va homiylar ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: left;&quot;
|+
!Klub
!Bosh murabbiy
!Libos ishlab chiqaruvchi
!Libos homiysi
(Old qismi)
!Jamoa homiysi
|-
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|{{flagicon|GER}} [[Hummel International|Hummel]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16389 |sarlavha=Andijon yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064214/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16389 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[UzAutoMotors]]
|-
|[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|ITA}} [[Ilyos Zeytullayev]]
|{{flagicon|GER}} [[Jako]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16396 |sarlavha=Bunyodkor yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=23.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064209/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16396 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Oʻzbekneftgaz]]
|-
|[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|{{flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Baqoyev]]
|
|
|
|-
|[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|{{flagicon|UZB}} [[Vadim Abramov]]
|{{flagicon|GER}} [[Puma (kompaniya)|Puma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16384 |sarlavha=Dinamo yangi mavsumda foydalanadigan liboslar bilan tanishing |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064213/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16384 }}&lt;/ref&gt;
|
|AGROMIR Buldings
|-
|[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|{{flagicon|UZB}} [[Asror Aliqulov]]
|
|
|[[Oʻzbekiston milliy banki]]
|-
|[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|{{flagicon|UZB}} [[Roʻziqul Berdiyev]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16376 |sarlavha=Nasaf yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=15.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064223/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16376 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Uzbekistan GTL]]
|-
|[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|{{flagicon|UZB}} [[Sergey Lushan]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|E-AuksionUz
|[[Namangan|Namangan shahar hokimligi]]
|-
|[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|{{flagicon|TJK}} [[Vitaliy Levchenko]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://sports.uz/news/view/neftchi-yangi-mavsumda-qaysi-brend-libosidan-foydalanadi-08-01-2024 |sarlavha=&quot;Нефтчи&quot; янги мавсумда қайси бренд либосидан фойдаланади? |sana=2024/01/08}}&lt;/ref&gt;
|FNQIZ
|[[Fargʻona neftni qayta ishlash zavodi|FNQIZ]]
|-
|[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|{{flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov]]
|{{flagicon|UZB}} [[7SABER]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16383 |sarlavha=OKMKning yangi mavsumda foydalanadigan liboslari |sana=18.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064215/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16383}}&lt;/ref&gt;
|[[Olmaliq kon-metallurgiya kombinati|OKMK]]
|[[Olmaliq kon-metallurgiya kombinati]]
|-
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{flagicon|POR}} [[Pedro Moreira]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|[[AKFA Group|AKFA]]
|[[AKFA Group|Akfa]]
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|{{flagicon|GER}} [[Puma (kompaniya)|Puma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16380 |sarlavha=Qizilqum yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=17.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064222/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16380 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/uz/news/362570|sarlavha=“Металлург” ва “Қизилқум” янги мавсумда қайси бренд либосларини кийиши маълум |sana=2024/02/18}}&lt;/ref&gt;
|NKMK
|[[Navoiy kon-metallurgiya kombinati|NKMK]]
|-
|[[Qoʻqon 1912]]
|{{flagicon|UZB}} [[Bahrom Haydarov]]
|{{flagicon|UZB}} [[7SABER]]
|
|
|-
|[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|{{fbicon|MNE}} [[Ivan Bošković]]
|{{flagicon|ESP}} [[Joma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16387 |sarlavha=So‘g‘diyona yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064212/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16387 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[BMB Holding]]
|-
|[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|{{flagicon|UZB}} [[Fevzi Davletov]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16372 |sarlavha=Surxon yangi mavsumda foydalanadigan liboslar bilan tanishing |sana=14.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064228/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16372 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Eriell Group]]
|-
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|{{flagicon|UZB}} [[Eldor Moyliyev]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]
|
|
|-
|[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|{{flagicon|TJK}} [[Hakim Fuzaylov]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|
|[[Uztelecom]]
|}

=== Boshqaruvdagi oʻzgarishlar ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Klub
!Boʻshatilgan murabbiy
!Ketish sababi
!Boʻshatilgan sana
!Jadvaldagi joylashuv
!Tayinlangan murabbiy
!Tayinlov muddati
!Manba
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|UZB}} [[Jamshid Saidov]]
|Shartnomasi tugagan
|18.12.2024
|14
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|26.12.2024
|&lt;ref&gt;[https://sports.uz/en/news/view/rasman-jamshid-saidov-qizilqumdan-ketdi-18-12-2024 Расман! Жамшид Саидов &quot;Қизилқум&quot;дан кетди]&lt;/ref&gt;
|-
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|Natijalar yomonligi
|26.12.2024
|Mavsum boshi
|{{flagicon|POR}} [[Pedro Moreira]]
|
|&lt;ref&gt;[https://www.gazeta.uz/oz/2024/12/04/pakhtakor/ “Biz uni o‘zbeklashtirib qo‘ymasligimiz kerak”. “Paxtakor” prezidenti yangi bosh murabbiy haqida]&lt;/ref&gt;
|-
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{flagicon|RUS}} / {{flagicon|UZB}} [[Aleksandr Xomyakov]]
|Natijalar qoniqarsizligi
|2025-yil 4-may
|12-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|2025-yil 13-may
|&lt;ref&gt;[https://daryo.uz/2025/05/13/maksim-shatskix-andijon-bosh-murabbiyi-etib-tayinlandi Maksim Shatskix “Andijon” bosh murabbiyi etib tayinlandi]&lt;/ref&gt; 
|-
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|{{flagicon|UZB}} [[Anvar Berdiyev]]
|Natijalar qoniqarsizligi
|[[2025-yil]] [[5-may]]
|16-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} [[Eldor Moyliyev]]
|Vaqtincha
|
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|Natijalar qoniqarsizligi&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/superligadagi-navbatdagi-istefo-nikola-lazarevich-qizilqumdan-ketdi Superligadagi navbatdagi isteʼfo. Nikola Lazarevich „Qizilqum“dan ketdi]&lt;/ref&gt;
|[[2025-yil]] [[9-iyun]]
|13-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} [[Akmal Rustamov]]
|[[2025-yil]] [[10-iyun]]
|&lt;ref&gt;[https://championat.asia/oz/news/qizilqumni-endi-kim-boshqaradi &quot;Qizilqum&quot;ni endi kim boshqaradi?]&lt;/ref&gt;
|}

=== Chet ellik futbolchilar ===
{{main article|O‘zbekistonda to‘p surgan xorijlik futbolchilar}}{{Yana qarang|2025-yilgi Oʻzbekiston futboli transferlari roʻyxati}}
Klublar mavsum davomida jami oltita xorijlik oʻyinchini roʻyxatdan oʻtkazishi mumkin, agar ulardan biri 21 yoshdan oshmagan boʻlsa (2004-yilda tugʻilgan va undan kichik) belgilangan roʻyxatdan tashqari oʻtkazishi mumkinligi belgilangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/uz/news/346005|sarlavha=⚡️Суперлиганинг икки етакчи клубига трансфер тақиқи қўйилди|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230512165416/https://championat.asia/uz/news/346005|arxivsana=2023-05-12|qaralgan sana=2023-05-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/uz/news/341132|sarlavha=Суперлигада легионерлар мавзуси. Қайси клуб лимитдан тўлиқ фойдаланди?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230514133400/https://championat.asia/uz/news/341132|arxivsana=2023-05-14|qaralgan sana=2023-05-14}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 10-dekabrdan 2025-yil 26-fevralga qadar klublarga legioner oʻyinchilarni musobaqa uchun roʻyxatdan oʻtkazishdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/ozbekiston-superligasida-qishki-transfer-oynasi-yopildi|sarlavha=O'zbekiston Superligasida qishki transfer oynasi yopildi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/superliga-2025-eng-qimmat-legionerlar-top-10|sarlavha=Superliga-2025. Eng qimmat legionerlar TOP-10}}&lt;/ref&gt;.

* Kursiv bilan ajratilgan oʻyinchilar mavsumoldi yoki mavsumning oʻrtasidagi transfer oynasidan soʻng jamoa tarkibidan chiqarilgan yoki klubni tark etgan, ammo kamida bir marta maydonga tushgan futbolchilardir.

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%;&quot;
!№
!Klub
!Futbolchi 1
!Futbolchi 2
!Futbolchi 3
!Futbolchi 4
!Futbolchi 5
!Futbolchi 6
!U21 futbolchisi
!Sobiq futbolchilar 1
!Sobiq futbolchilar 2
|-
|1.
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{fbicon|SLO}} [[Altin Kryeziu]]
|{{fbicon|MNE}} [[Luka Uskoković]]
|
|
|
|
|
|''{{fbicon|KAZ}} [[Abinur Nurimbet]]''
''{{fbicon|BIH}} [[Ljubiša Pecelj]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Levan Arveladze]]''

''{{fbicon|UKR}} [[Igor Litovka]]''

''{{fbicon|SYR}} [[Maksim Sarraf]]''

''{{fbicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]]''

{{fbicon|RUS}} [[Luka Zgurskiy]]

{{fbicon|TJK}} [[Shahrom Samiev|'''Shahrom Samiev''']]
|{{fbicon|RUS}} [[Islam Mashukov]]
{{fbicon|MNE}} [[Miomir Đuričković]]

{{fbicon|BIH}} [[Mirzad Mehanović]]
|-
|2.
|[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|{{fbicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]]
|{{fbicon|MNE}} [[Marko Bugarin]]
|{{fbicon|JPN}} [[Itsuki Urata]]
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Nikoloz Mali]]
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Imeda Ashortia]]
|{{fbicon|CRO}} [[Martin Šroler]]
|
|''{{fbicon|MNE}} [[Momčilo Rašo]]''
''{{fbicon|CRO}} [[Andrija Filipović]]''

''{{fbicon|CRO}} [[Frane Čirjak]]''

''{{fbicon|CRO}} [[Marin Ljubić]]''
|
|-
|3.
|[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|{{fbicon|SRB}} [[Marko Kolaković]]
|{{fbicon|BIH}} [[Dominik Begić]]
|{{fbicon|SRB}} [[Milan Mirosavljev]]
|{{fbicon|CRO}} [[Frane Ikić]]
|{{fbicon|CRO}} [[Frane Čirjak]]
|{{fbicon|CRO}} [[Josip Tomašević]]
|
|''{{fbicon|BLR}} [[Yaroslav Makushinskiy]]''
{{fbicon|IRN}} [[Amirhossein Reyvandi]]
|
|-
|4.
|[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|{{fbicon|UKR}} [[Oleksandr Kucherenko]]
|{{fbicon|SRB}} [[Marko Stanojević]]
|{{fbicon|BRA}} [[Ratinho]]
|{{fbicon|BRA}} [[Maycon Douglas|Maykon Douglas da Silva Neris]]
|'''{{fbicon|TJK}} [[Manuchehr Safarov]]'''
|{{fbicon|NGA}} [[Richard Friday]]
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Dusan Mijic]]''
''{{fbicon|Gana}} [[Francis Narh]]''

''{{fbicon|KGZ}} [[Joel Kojo|'''Joel Kojo''']]''

{{fbicon|BRA}} [[Marcos Kayck|''Marcos Kayck'']]
|
|-
|5.
|[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|{{fbicon|GHA}} [[Salifu Mudasiru]]
|
|
|
|
|
|{{fbicon|GHA}} [[Abdullatif Abdallah Maga]]
|{{fbicon|NGA}} [[Michael Babatunde]]
|
|-
|6.
|[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|{{fbicon|BLR}} [[Sergey Karpovich]]
|{{fbicon|NGA}} [[Benjamin Teidi]]
|{{fbicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]]
|{{fbicon|BRA}} [[Higor Gabriel]]
|{{fbicon|BRA}} [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]]
|
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Jovan Đokić|'''Jovan Đokić''']]''
''{{fbicon|SRB}} [[Filip Ivanović]]''

''{{fbicon|IRN}} [[Siavash Hagh Nazari]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Nikabadze]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]]''
|
|-
|7.
|[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|{{fbicon|SRB}} [[Stefan Čolović]]
|{{fbicon|UKR}} [[Aleksandr Vorobey]]
|{{fbicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]]
|{{fbicon|ALB}} [[Rubin Hebaj]]
|
|
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Marko Stanojević]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Jaba Jighauri|'''Jaba Jighauri''']]''

''{{fbicon|BRA}} [[Victor da Silva]]''

''{{fbicon|SRB}} [[Zoran Marušić]]''

''{{fbicon|AUS}} / {{fbicon|Janubiy Sudan}} [[Valentino Yuel]]''
|
|-
|8.
|[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|{{fbicon|SRB}} [[Bojan Ciger]]
|{{fbicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]]
|{{fbicon|SRB}} [[Zoran Marušić]]
|{{fbicon|SRB}} [[Jovan Đokić|'''Jovan Đokić''']]
|{{fbicon|MNE}} [[Vladimir Jovović|'''Vladimir Jovović''']]
|
|
|'''''{{fbicon|TJK}} [[Manuchehr Safarov]]'''''
'''''{{fbicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]]'''''

''{{fbicon|NGA}} [[Effiong Nsungusi]]''
|
|-
|9.
|[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|{{fbicon|ESP}} [[Rubén Sánchez]]
|{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Papava|'''Giorgi Papava''']]
|''{{fbicon|Janubiy Sudan}}'' [[Ajak Riak]]
|{{fbicon|ALB}} [[Klejdi Daci]]
|{{fbicon|JPN}} [[Arihiro Sentoku]]
|{{fbicon|JPN}} [[Naoaki Senaga]]
|
|''{{fbicon|CRO}} [[Mihael Klepač]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Irakli Rukhadze|Irakli Ruxadze]]''
|
|-
|10.
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{fbicon|IRQ}} '''[[Bashar Resan]]'''
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Flamarion]]
|''{{fbicon|BRA}}'' [[Jhonatan]]
|''{{fbicon|ITA}}'' [[Jonatan Lucca]]
|''{{fbicon|COL}}'' [[Brayan Riascos|'''Brayan Riascos''']]
|
|
|''{{fbicon|BLR}} [[Pavel Pavlyuchenko|'''Pavel Pavlyuchenko''']]''
''{{fbicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]]''

'''''{{fbicon|KGZ}} [[Kimi Merk]]'''''
|
|-
|11.
|[[Qoʻqon 1912]]
|{{fbicon|GEO}} [[Andro Giorgadze]]
|{{fbicon|GEO}} [[Shota Gvazava]]
|{{fbicon|UKR}} [[Yegor Kondratyuk]]
|
|
|
|
|''{{fbicon|UKR}} [[Sergey Petrov]]''
|''{{fbicon|CIV}} [[Kobena Amed]]''
|-
|12.
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{fbicon|SRB}} [[Dušan Mijić]]
|{{fbicon|GEO}} [[Jaba Jighauri|'''Jaba Jighauri''']]
|{{fbicon|SRB}} [[Alen Mašović]]
|{{fbicon|UKR}} [[Roman Papariga]]
|{{fbicon|MNE}} [[Nikola Kumburović]]
|
|
|''{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Kukhianidze]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Akaki Shulaia]]''

''{{fbicon|RUS}} [[Nikolay Tarasov (futbolchi)|Nikolay Tarasov]]''

''{{fbicon|Latviya}} [[Roberts Ozols|'''Roberts Ozols''']]''
|''{{fbicon|GEO}} [[Elguja Lobjanidze|'''Elguja Lobjanidze''']]''
|-
|13.
|[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|{{fbicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev|'''Ljupcho Doriyev''']]
|'''{{fbicon|TJK}} [[Ehson Panjshanbe]]'''
|'''{{fbicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]]'''
|{{fbicon|SRB}} [[Milan Mitrović (futbolchi, 1991)|Milan Mitrović]]
|''{{fbicon|MNE}}'' [[Luka Đorđević|Luka Djordjevic]]
|
|
|''{{fbicon|MNE}} [[Vladimir Jovović|'''Vladimir Jovović''']]''
''{{fbicon|MNE}} [[Zoran Petrović]]''

''{{fbicon|BLR}} [[Aleksey Nosko]]''

''{{fbicon|SWE}} [[John Igbarumah]]''
|
|-
|14.
|[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|{{fbicon|RUS}} [[Dmitriy Pletnyov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Jamoliddin Xojiniyozov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Artyom Potapov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]]
|{{fbicon|RUS}} [[Dmitriy Kratkov]]
|
|'''{{fbicon|TJK}}''' [[Aziz Murotov (futbolchi, 2007)|Aziz Murotov]]
|''{{fbicon|RUS}} [[Tamirlan Jamalutdinov]]''
|
|-
|15.
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|
|
|
|
|
|
|'''{{fbicon|TJK}} [[Daler Sharipov (futbolchi)|Daler Sharipov]]'''
|
|
|-
|16.
|[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|{{fbicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]]
|{{fbicon|Gana}} [[Francis Narh]]
|{{fbicon|TJK}} [[Shahrom Samiev|'''Shahrom Samiev''']]
|
|
|
|
|
|
|}
'''Qalin:''' oʻz terma jamoasi uchun oʻynagan futbolchilar.

== Liga turnir jadvali ==
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:sports table
|main
|style=WDL
|source=[https://www.pfl.uz/tour-table Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]
&lt;!--Jamoa oʻrinlarini shu yerda yangilang--&gt;

|team_order=NAS, DIN, NAV, BUN, NEF, OKM, PAK, AND, SUR, MAS, XOR, QIZ, SOG, BUX, QOQ, SHO, 

&lt;!--Jamoa natijalarini shu yerda yangilang (quyida belgilangan)--&gt;
|result1=CLGS
|result12=RPL|result13=RPL|result14=RPL|result15=RPL|result16=REL

&lt;!--Jamoa natijalarini va keyin (agar kerak boʻlsa) yuqoridagi oʻrinlarini yangilang. Yuqoridagi sanani yangilashni unutmang (yangilash parametri)--&gt;
|update= 2025-yil 1-iyul
|win_AND=4|draw_AND=5|loss_AND=5|gf_AND=19|ga_AND=21&lt;!-- Andijon --&gt;
|win_BUN=6|draw_BUN=6|loss_BUN=2|gf_BUN=23|ga_BUN=14&lt;!-- Bunyodkor --&gt;
|win_BUX=3|draw_BUX=3|loss_BUX=8|gf_BUX=16|ga_BUX=26&lt;!-- Buxoro --&gt;
|win_DIN=8|draw_DIN=4|loss_DIN=1|gf_DIN=19|ga_DIN=13&lt;!-- Dinamo --&gt;
|win_MAS=4|draw_MAS=3|loss_MAS=7|gf_MAS=13|ga_MAS=27&lt;!-- Mashʼal  --&gt;
|win_NAS=9|draw_NAS=5|loss_NAS= |gf_NAS=27|ga_NAS=10&lt;!-- Nasaf --&gt;
|win_NAV=8|draw_NAV=2|loss_NAV=4|gf_NAV=30|ga_NAV=14&lt;!-- Navbahor --&gt;
|win_NEF=6|draw_NEF=6|loss_NEF=1|gf_NEF=21|ga_NEF=13&lt;!-- Neftchi --&gt;
|win_OKM=7|draw_OKM=3|loss_OKM=4|gf_OKM=21|ga_OKM=17&lt;!-- OKMK --&gt;
|win_PAK=7|draw_PAK=2|loss_PAK=5|gf_PAK=29|ga_PAK=14&lt;!-- Paxtakor --&gt;
|win_QIZ=3|draw_QIZ=5|loss_QIZ=6|gf_QIZ=12|ga_QIZ=23&lt;!-- Qizilqum --&gt;
|win_QOQ=3|draw_QOQ=3|loss_QOQ=8|gf_QOQ=9 |ga_QOQ=23&lt;!-- Qoʻqon 1912 --&gt;
|win_SOG=3|draw_SOG=4|loss_SOG=7|gf_SOG=15|ga_SOG=18&lt;!-- Soʻgʻdiyona --&gt;
|win_SUR=5|draw_SUR=2|loss_SUR=7|gf_SUR=12|ga_SUR=16&lt;!-- Surxon --&gt;
|win_SHO=2|draw_SHO=3|loss_SHO=9|gf_SHO=7 |ga_SHO=24&lt;!-- Shoʻrtan --&gt;
|win_XOR=4|draw_XOR=2|loss_XOR=8|gf_XOR=16|ga_XOR=16&lt;!-- Xorazm--&gt;
&lt;!--Status--&gt;

&lt;!--Jamoa tavsiflari (jadvalda havolalar mavjud)--&gt;
|name_AND=[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|name_BUX=[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|name_BUN=[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|name_DIN=[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|name_MAS=[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|name_NAS=[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|name_NAV=[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|name_NEF=[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|name_OKM=[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|name_PAK=[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|name_QOQ=[[Qoʻqon 1912]]
|name_QIZ=[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|name_SOG=[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|name_SUR=[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|name_SHO=[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|name_XOR=[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]


&lt;!--Jadval sozlamalari va qoidalari--&gt;
|show_limit=5
|class_rules=1) ochkolar; 2) oʻzaro oʻyin ochkolari; 3) oʻzaro oʻyin gol farqlari; 4) oʻzaro oʻyinda mehmonda urilgan gollar; 5) gol farqlari; 6) urilgan gollar soni.

&lt;!--Yuqori oʻrinlarni egallash va quyi ligaga tushish ustunlarining ta’riflari--&gt;
|res_col_header=QR
|col_CLGS=green2|text_CLGS= [[AFC Osiyo Chempionlar Ligasi Elitasi 2025/2026|Elita Chempionlar Ligasi guruh bosqichi]] 
|col_RPL=red2|text_RPL= {{Mavsum havolasi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|Oʻzbekiston Pro ligasi}} oʻrtasida oʻtish uchrashuvi
|col_REL=red1|text_REL= {{Mavsum havolasi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|Oʻzbekiston Pro ligasi}} tushib ketish
}}&lt;/onlyinclude&gt;

== Turlar ==
=== 1-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|7|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-okmk-buxoro-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|11}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|90}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[Anvar Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|18}}

|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://championat.asia/oz/news/ulugbek-bakaev-durang-adolatli-natija-bolar-edi-ammo-futbol-faqat-90-daqiqa-oynalmaydi|title=Ulug'bek Bakaev: &quot;Durang adolatli natija bo'lar edi, ammo futbol faqat 90 daqiqa o'ynalmaydi&quot;}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =2017
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]] ([[Oʻzbekiston]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 17.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2—0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/qizilqum-surxon-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|9}}
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|90+4}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =

|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =385
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 17.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-xorazm-shortan-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|39}}
* [[Murod Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =

|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =6000
|referee = [[Olim Toʻychboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/bunyodkor-neftchi-asosiy-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Najmiddin Normurodov|Normurodov]] {{goal|8}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|15}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|46}}
* [[Itsuki Urata|Urata]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://championat.asia/oz/news/itsuki-urata-neftchi-bilan-oyin-endi-tarix-biz-navbatdagi-uchrashuvga-tayyorgarlikni-boshlaymiz|title=Itsuki Urata: &quot;Neftchi&quot; bilan o'yin endi tarix, biz navbatdagi uchrashuvga tayyorgarlikni boshlaymiz&quot;}}&lt;/ref&gt; {{goal|73}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =3200
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|9|df=y}}
|time = 17.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/qoqon-1912-andijon-asosiy-tarkiblar-elon-qilindi Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Andro Giorgadze|Giorgadze]] {{goal|43}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|39}}

|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =343
|referee = [[Dostonbek Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id = 
|date = {{Start date|2025|3|10|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-nasaf-oz-uyida-galaba-qozondi-sharof-muhiddinovdan-supergol Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|36}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =6822
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|10|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-navbahor-dinamo-tarkiblar-malum-2 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =6250
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id = 
|date = {{Start date|2025|4|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 5–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1576 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|13}}
* [[Flamarion]] {{goal|45}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|45+5}}
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|58}}
* [[Dilshod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|75}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location =
|attendance =4001
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 2-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|14|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1584 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Javohir Roʻziyev|Roʻziyev]] {{goal|9}}
* [[Ravshan Xayrullayev|Xayrullayev]] {{goal|85}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =1011
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|14|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1581 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = Istiqlol
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =10250
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 17.55 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1582 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|23}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|58}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =543
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1580 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Oleg Zoteyev|Zoteyev]] {{goal|15}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Suhrob Nurulloyev|Nurulloyev]] {{goal|28}}
|stadium = Bobur Arena
|location = [[Andijon]]
|attendance =17000
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 20.15 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1578 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|45}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Dinamo
|location = [[Samarqand]]
|attendance =8150
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 17.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1583 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =

|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Humoyunmirzo Iminov|Iminov]] {{goal|11}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|32}}
|stadium = Surxon arena
|location = [[Termiz]]
|attendance =6784
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1579 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|14}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|76}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Poʻlatxoʻja Xoldorxonov|Xoldorxonov]] {{goal|2}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|66}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Augusto]] {{goal|90}}
|stadium = Soʻgʻdiyona markaziy
|location = [[Jizzax]]
|attendance =4506
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1577 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|17}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|88}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =4812
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 3-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         ={{Start date|2025|3|27|df=y}}
|time = 16.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1586 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|47}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|11}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|51}}
* [[Dominik Begić|Begic]] {{goal|63}}
* [[Bilol Tupliyev|Tupliyev]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =852
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|27|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1588 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =

|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =4005
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 16.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1585 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|40}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|12}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|31}}
* [[Giorgi Papava|Papava]] {{goal|51}}
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|75}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =450
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1590 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|2}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|52}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|6}}
* [[Benjamin Teidi|Teidi]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =15420
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1587 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|43}}
* [[Imeda Ashortia|Ashortia]] {{goal|74}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =1210
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 18.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1589 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi markaziy]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =4653
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1591 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|45+4}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =997
|referee = Rustam Lutfullin
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 20.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1592 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Hojimirzayev|Hojimirzayev]] {{goal|61}}

|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =3500
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 4-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1599 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Frane Ikić|Ikic]] {{goal|78}}
* [[Boburbek Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|87}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =841
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1598 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|37}}
* [[Diyor Ramazonov|Ramazonov]] {{goal|90+3}}
* [[Asadbek Karimov|Karimov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[Muhammadanas Hasanov|Hasanov]] {{goal|90+7}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon arena]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =6154
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|5|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1596 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|48}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|64}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|72}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Azimjon Ahmedov|Ahmedov]] {{goal|30}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|49}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =14552
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|5|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1597 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|80}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Husayn Norchayev|Norchayev]] {{goal|5}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|26}}
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|70}}
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|86}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =3454
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1595 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Ilhom Abdugʻaniyev|Abdugʻaniyev]] {{goal|7}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =11200
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1594 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|46}}
* [[Luka Đorđević|Đorđević]] {{goal|52}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona markaziy]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =2850
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1593 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =3815
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1600 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Humoyunmirzo Iminov|Iminov]] {{goal|11}}
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|41}}
* [[Hazrat Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|90+2}}
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 5-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1607 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|45+4}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|7}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|44}}
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|58}}
* [[Anvar Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|90}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1605 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Igor Gabriel|Gabriel]] {{goal|45+3}}
* [[Abbos Gʻulomov|Abbos Gʻulomov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Markaziy]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1603 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Iqboljon Malikjonov|Malikjonov]] {{goal|35}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1608 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Jurani Ferreira|Jurani]] {{goal|26}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Javohir Qahramonov|Qahramonov]] {{goal|40}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1602 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1601 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Dilshod Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|36}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1606 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|67}}
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|84}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|54}}
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|60}}
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|80}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1604 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Dragan Ćeran|Ceran]] {{goal|41}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 6-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|21|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1619 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1618 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|56}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1612 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|77}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1617 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Sardor Qulmatov|Qulmatov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Igor Golban|Golban]] {{goal|54}}
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|85}}
* [[Murodbek Rahmatov|Rahmatov]] {{goal|88}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1611 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|22}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|42}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|45+1}}
* [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|45+6}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1610 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|81}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Ulugʻbek Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|66}}
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|81}}
|stadium = [[Bobur stadioni|Bobur Arena]]
|location = [[Andijon (shahar)|Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1609 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|52}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|72}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|84}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|47}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|57}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1616 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Kirill Kolesnichenko|Kolesnichenko]] {{goal|87}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
|stadium = Surxon
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 7-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1621 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|44}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1624 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1627 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Suhrob Izzatov|Izzatov]] {{goal|59}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1625 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|4}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1623 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|15}}
* [[Saidazamat Mirsaidov|Mirsaidov]] {{goal|62}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|62}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = Navbahor
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 4–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1622 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Murodbek Rahmatov|Rahmatov]] {{goal|46}}
* [[Husayn Norchayev|Norchayev]] {{goal|53}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|67}}
* [[Rubin Hebaj|Hebaj]] {{goal|79}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|28|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1620 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|25}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{start date|2025|7|2}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = –
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/ Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 8-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1635 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Abror Xusinov|Xusinov]] {{goal|75}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Alibek Davronov|Davronov]] {{goal|12}}

|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =864
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1636 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|16}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[Jasur Xoltoʻrayev|Xoltoʻrayev]] {{goal|84}}
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1633 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|55}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|53}}
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|90}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 4–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1628 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|16}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|87}}
* [[Oybek Rustamov|Rustamov]] {{goal|90+3}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|18}}
* [[Altin Kryeziu|Kryeziu]] {{goal|39}}
* [[Sardor Azimov|Azimov]] {{goal|42}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1632 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|59}}
* [[Doston Tursunov|Tursunov]] {{goal|65}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|90+6}}
|stadium = Surxon
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1630 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|31}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|42}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Sardorbek Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|23}}

|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1634 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Ilhomjon Vahobov|Vahobov]] {{goal|18}}
* [[Dilshod Komilov|Komilov]] {{goal|52}}
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|90+12}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|4}}
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|44}}
|stadium = [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar]]
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1631 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Ulugʻbek Xudoyberdiyev|Xudoyberdiyev]] {{goal|90+8}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|49}}
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|90}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 9-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|9|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1644 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Farrux Sayfiyev|Sayfiyev]] {{goal|11}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|60}}
|stadium = [[Bobur stadioni|Bobur]]
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|9|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1642 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Richard Friday|Friday]] {{goal|21}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1637 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Avazbek Oʻlmasaliyev|Oʻlmasaliyev]] {{goal|38}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Avazbek Oʻlmasaliyev|Oʻlmasaliyev]] {{goal|73}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|81}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|88}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1638 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Rubin Hebaj|Hebaj]] {{goal|23}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|84}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|77}}
* [[Marko Bugarin|Bugarin]] {{goal|90+1}}
|stadium = Qarshi
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 6–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1641 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|22}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|37}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|49}}
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|60}}
* [[Ibrohim Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|62}}
* [[Muhammadali Usmonov|Usmonov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1639 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|50}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1640 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|21}}
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|72}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|54}}
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|67}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1643 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Otabek Ahadov|Ahadov]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
* [[Islom Qobilov|Qobilov]] {{goal|77}}
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 10-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1647 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Dmitriy Pletnyov|Pletnyov]] {{goal|56}}
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Muhammadali Abdurahmonov]] {{goal|72}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Ehson Panjshanbe|Panjshanbe]] {{goal|63}}
|stadium = Surxon arena
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1648 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|65}}
* [[Frane Ikić|Ikic]] {{goal|74}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|34}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = Toshkent
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1652 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|35}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|51}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1646 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|33}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1651 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Imeda Ashortia|Ashortia]] {{goal|10}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90+10}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|20||68}}
* [[Shohmalik Komilov|Komilov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1650 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Shahrom Samiev|Samiev]] {{goal|7}}
* [[Hazratjon Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|18}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|58}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1649 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|21}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|73}}
* [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|86}}
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|16|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1645 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|22}}
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|82}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|64}}
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|66}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 11-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1659 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|48}}
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|54}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Doston Tursunov|Tursunov]] {{goal|5}}
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1653 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|16}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|78}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Nodirbek Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|52}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|24|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 4–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1660 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Bojan Ciger|Ciger]] {{goal|45+2}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|65}}
* [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|82}}
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|84}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|24|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1658 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|23}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|16}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Olim To'ychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1654 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Higor Gabriel|Gabriel]] {{goal|21}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|22}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|48}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-paxtakor-xorazm-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|5}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|90+8}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Temurbek Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|24}}
|stadium = Jar
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1657 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|51}}
* [[Ratinho]] {{goal|77}}
* [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|22}}
* [[Shahzod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|60}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1643 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Islomjon Qobilov|Qobilov]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Otabek Ahadov|Ahadov]] {{goal|77}}

|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = Jizzax
|attendance =
|referee = Toʻrabek Suyunov
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 12-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1667 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtazoyev]] {{goal|1||75}}
* [[Nurjahon Muzaffarov|Muzaffarov]] {{goal|65}}
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|78}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1663 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|77}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|58}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1666 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxoʻja Abduxoliqov]] {{goal|24}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|57}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1665 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1661 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-xorazm-dinamo-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|25}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|33}}
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|60}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-surxon-neftchi-uchrashuvi-asosiy-tarkibi-malum Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
|stadium = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-nasaf-navbahor-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Dragan Ćeran|Ceran]] {{goal|77}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 13-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1674 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Shohjahon Yorqinboyev|Yorqinboyev]] {{goal|77}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Farhod Bekmurodov|Bekmurodov]] {{goal|77}}
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1673 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|83}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1675 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|89}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = Istiqlol
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1670 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Nurjahon Muzaffarov|Muzaffarov]] {{goal|59}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|6}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|66}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|74}}
|stadium = Gʻuzor
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|21|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1669 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|5}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|35}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
|stadium = Navbahor
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|22|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1671 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Diyor Xolmatov|Xolmatov]] {{goal|17}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = Jar
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|22|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1676 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Gʻanisher Qodirov|Qodirov]] {{goal|45+4}}
* [[Abror Toshqoʻziyev|Toshqoʻziyev]] {{goal|65}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Humoyun Sherboʻtayev|Sherboʻtayev]] {{goal|7}}
|stadium = Gʻuzor
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1672 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|11}}
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|45+1}}
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|47}}
|stadium = Dinamo
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[G‘ayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 14-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|26|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1681 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Valijon Rahimov|Rahimov]] {{goal|53}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|26}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|11}}
* [[Islombek Mamatkazin|Mamatkazin]] {{goal|80}}
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|27|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1804 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Jasur Xoltoʻrayev|Xoltoʻrayev]] {{goal|11||61}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|30||74}}
* [[Salim Mustafoyev|Mustafoyev]] {{goal|43}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|27|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1683 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|29||62}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|90}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|90+4}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 6–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1684 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|7}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|22}}
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|37}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|39||53}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] {{goal|84}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1679 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{|69}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{|90+5}}
|stadium = [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar]]
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = 
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1682 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|41}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|75}}
* [[Muzaffar Olimjonov|Olimjonov]] {{goal|77}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Zoir Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|26}}
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|39}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1678 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Asilbek Qayumov|Qayumov]] {{goal|40}}
* [[Frane Čirjak|Čirjak]] {{goal|50}}
* [[Izzatillo Poʻlatov|Poʻlatov]] {{goal|86}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|30}}
|stadium = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|30|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-okmk-surxon-tarkiblar-malum-3 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Asilbek Jumayev|Jumayev]] {{goal|58}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 15-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

== Mavsum statistikasi ==

* '''Mavsumdagi ilk gol''': [[Abror Ismoilov]]) Olmaliqnning „[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]“ jamoasi tarkibida „[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]“ jamoasiga qarshi oʻyinda urgan ('''2024-yil 7-mart''')&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/uz/news/superliga-okmk-buxoro-matnli-translyaciya |sarlavha=Суперлига. Мавсумнинг илк ўйинида ОКМК сўнгги дақиқаларда урилган гол эвазига &quot;Бухоро&quot;ни мағлуб этди |sana=2025/03/07}}&lt;/ref&gt;.

=== Gol mualliflari ===
{{updated|[[2025-yil]] [[2-iyul]] holatiga koʻra}}. ''Mavsum holatiga koʻra 112 oʻyinda 292 ta gol urilgan (har bir oʻyinda oʻrtacha 2.6 tadan gol urilgan).''
{{Goalscorers
|goals= 
|ongoing=yes
|matches= 
|updated= 2025-yil 2-iyul

|10 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])

|8 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Husayin Norchayev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])

|7 goals=

* {{Flagicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abbos Gʻulomov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])

|6 goals=

* {{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xurshid Gʻiyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ruslanbek Jiyanov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])

|5 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyun Murtazoyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])

|4 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Bektemir Abdumannonov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvar Xojimirzayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zabihillo Oʻrinboyev]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Zoran Marushich]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdurahmonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])

|3 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Abdumannopov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shoxruz Norxonov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahboz Joʻrabekov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nosirjon Abdusalomov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Oʻrmonjonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islombek Baratov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Bozorov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jamshid Iskanderov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilolxon Toshmirzayev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Ismoilov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ali Abdurahmonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Sobirjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodir Abdurazzoqov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|COL}} [[Brayan Riascos]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Oʻrinboyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Elguja Lobjanidze]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Alen Mašović]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jasur Xoltoʻrayev]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murod Bobojonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])

|2 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Turdimurodov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Uskoković]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Imeda Ashortia]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjahon Mirahmadov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xislat Halilov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Ratinho]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Abdurahmonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Abduraimov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurjahon Muzaffarov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sharof Muhiddinov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodbek Rahmatov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Stefan Čolović]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|ALB}} [[Rubin Hebaj]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Jovan Đokić]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Odilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Higor Gabriel|Gabriel]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Rustamov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Toʻxtaxoʻjayev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Roman Papariga]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umar Adhamzoda]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Hamdamov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|IRQ}} [[Bashar Resan]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Dostonbek Tursunov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Abduhamidov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Hazratjon Tursunqulov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyunmirzo Iminov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sunnatulla Abdullajonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Narzullayev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Mamatkazin]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ilhom Abdugʻaniyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohjahon Yorqinboyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|SVN}} [[Altin Kryeziu]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oleg Zoteyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Azimov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Boburbek Yoʻldashov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muzaffar Olimjonov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Marko Bugarin]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Najmiddin Normurodov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|JPN}} [[Itsuki Urata]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Joʻrayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatillo Poʻlatov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Qayumov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Dominik Begić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilol Tupliyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Roʻziyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Qulmatov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ravshan Xayrullayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Čirjak]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|NGA}} [[Richard Friday]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Abdullayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Qodirqulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Salim Mustafoyev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Fayziyev (futbolchi)|Sherzod Fayziyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Bojan Ciger]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Gʻofurov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farrux Sayfiyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ikrom Aliboyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Nurulloyev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Golban]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alibek Davronov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azim Ahmedov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidazamat Mirsaidov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Poʻlatxoʻja Xoldorxonov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohmalik Komilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Giorgi Papava]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Avazbek Oʻlmasaliyev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Flamarion]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Joʻraqoʻziyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Usmonov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohim Ibrohimov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Xolmatov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Andro Giorgadze]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadanas Hasanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Iqboljon Malikjonov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Husanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Beshimov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ilhomjon Vahobov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dušan Mićić]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farhod Bekmurodov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Komilov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Rahmatullayev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Ramazonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Karimov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Dmitriy Pletnyov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyun Sherboʻtayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Jumayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Đorđević]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Qahramonov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Ehson Panjshanbe]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Qobilov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Hoshimov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Izzatov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Shahrom Samiev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Xusinov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Ismoilov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sirojiddin Qoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Xudoyberdiyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻanisher Qodirov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Toshqoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 own goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Sobirov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Nasaf jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Neftchi jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Ahadov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Shoʻrtan jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]) Andijon jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|NGA}} [[Benjamin Teidi]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]) Andijon jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Rahmatullayev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]) Paxtakor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]) Bunyodkor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Avazbek Oʻlmasaliyev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]) Qoʻqon 1912 jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]) Paxtakor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurjahon Muzaffarov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]) Bunyodkor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Valijon Rahimov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]) Xorazm jamoasi foydasiga

}}

=== Quruq oʻyin ===
{{updated|2025-yil 1-iyulda boʻlib oʻtgan oʻyinlar holatiga koʻra}}
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!№
!Futbolchi
!Jamoa
!{{abbr|Oʻyin|Gol oʻtkazilmagan oʻyinlar}}
|-
|1
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Abduvohid Neʼmatov]]
| align=&quot;left&quot; |Nasaf
|6
|-
|2
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Botirali Ergashev]]
| align=&quot;left&quot; |Neftchi
| rowspan=&quot;4&quot; |5
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Ravshanbek Yagudin]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|-
|4
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Vladimir Nazarov]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|-
|5
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Ergashev]]
| align=&quot;left&quot; |Navbahor
|-
|6
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Azizxon Isoqov]]
| align=&quot;left&quot; |Qoʻqon 1912
| rowspan=&quot;4&quot; |4
|-
|7
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Quvvatov]]
| align=&quot;left&quot; |Qizilqum
|-
|8
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Hamidullo Abdunabiyev]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|-
|9
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Javohir Ilyosov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|-
|10
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Sardor Qobuljonov]]
| align=&quot;left&quot; |Xorazm
| rowspan=&quot;5&quot; |3
|-
|11
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Umid Hamroyev]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|-
|12
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shoxrux Eshboʻtayev]]
| align=&quot;left&quot; |Shoʻrtan
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|RUS}} [[Artyom Potapov]]
| align=&quot;left&quot; |Surxon
|-
|14
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|SRB}} [[Milan Mitrović (futbolchi, 1991)|Milan Mitrović]]
| align=&quot;left&quot; |Soʻgʻdiyona
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''{{fbicon|BRA}}'' [[Jhonatan]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
| rowspan=&quot;3&quot; |2
|-
|16
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Eldorbek Suyunov]]
| align=&quot;left&quot; |Neftchi
|-
|17
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shukron Yoʻldoshev]]
| align=&quot;left&quot; |Navbahor
|-
|18
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Nikita Shevchenko]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
| rowspan=&quot;9&quot; |1
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shirinboy Abdullayev]]
| align=&quot;left&quot; |Buxoro
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Abdumavlon Abdujalilov]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|-
|21
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Humoyunshoh Sayyotov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|-
|22
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Toʻxtaboyev]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|-
|23
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Eldor Adhamov]]
| align=&quot;left&quot; |Andijon
|-
|24
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Sobirov]]
| align=&quot;left&quot; |Soʻgʻdiyona
|-
|25
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Mashhur Muhammadjonov]]
| align=&quot;left&quot; |Xorazm
|-
|26
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Yoʻldoshev]]
| align=&quot;left&quot; |Surxon
|}

== Mukofotlar ==

=== Oyning eng yaxshilari ===
Oyning eng yaxshilarini aniqlashda jurnalistlar, [[Oʻzbekiston Futbolchilar Uyushmasi|FIFPro]]ning Oʻzbekistondagi vakillari va [[Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi|OʻFA]] hodimlari tominidan aniqlanib kelmoqda.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Oy
! colspan=&quot;2&quot; |Oy eng yaxshi murabbiyi
! colspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi futbolchisi
! colspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi goli
! rowspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi hakami
! rowspan=&quot;2&quot; |Eslatma
|-
!Murabbiy
!Jamoa
!Futbolchi
!Klub
!Futbolchi
!Klub
|-
!Mart
|{{Flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|{{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|{{Flagicon|UZB}} [[Islombek Baratov]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|
|
|-
!Aprel
|{{Flagicon|UZB}} [[Roʻziqul Berdiyev]]
|Nasaf
|{{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{fbicon|BRA}} [[Ratinho]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|
|
|-
!May
|{{Flagicon|UZB}} [[Kamoliddin Tojiyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{Flagicon|UZB}} [[Oybek Oʻrmonjonov]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|
|
|}
== Yana qarang ==
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Ikkinchi ligasi]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* {{Official website|https://pfl.uz/uz}} {{in lang|uz|ru}}
{{Oʻzbekiston Superligasi|collapse}}{{Oʻzbekiston Superligasi mavsumlari|collapse}}{{Oʻzbekiston Superligasi chempionlari|collapse}}
[[Turkum:Oʻzbekiston Superligasi mavsumlari]]
[[Turkum:2025-yilda Oʻzbekiston futboli]]</text>
      <sha1>53jnang7ygldts8shrr85jh5z5bfahm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480858</id>
      <parentid>5480834</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:58:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Liga turnir jadvali */</comment>
      <origin>5480858</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="113646" sha1="ahk90kridwzcl69kg67fkchlw2a7gbc" xml:space="preserve">{{ infobox football league season
| image                      =[[File:Uzbekistan super league logo 2024.png|300px]]
| premiers                   = 
| promoted                   = 
| competition                = [[Oʻzbekiston Superligasi]]
| season                     = [[2025-yil]]
| winners                    = 
| relegated                  = 
| continentalcup1            = 
| continentalcup1 qualifiers = 
| matches                    = 
| total goals                = 
| league topscorer           = 
| biggest home win           = {{nowrap|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 6–0 [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]}} &lt;br /&gt; {{small|(10-may 2025-yil)}} &lt;br /&gt;
| biggest away win = {{nowrap|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 0–4 [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]}} &lt;br /&gt; {{small|(19-aprel 2025-yil)}} &lt;br /&gt;
| highest scoring =
| longest wins =
| longest unbeaten =
| longest winless =
| longest losses =
| highest attendance =
| lowest attendance =
| average attendance =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2024]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2026]]
| updated = 25.06.2025
}}
'''Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi''' (&lt;nowiki&gt;Футбол бўйича 2025-йилги Ўзбекистон Суперлигаси&lt;/nowiki&gt;), homiylik jihatidan '''Artel Superligasi''' – [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] tomonidan oʻtkaziladigan futbol boʻyicha [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston chempionatining]] 34-mavsumi. Mavsum [[2025-yil]] [[7-mart]] kuni boshlandi.

== Mavsum voqealari ==
{{see also|2025-yilgi Oʻzbekiston futboli transferlari roʻyxati}}
[[2024-yil]] [[19-dekabr]]da [[Ilyos Zeytullayev]] [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] klubi bilan shartnomasini 2 yilga uzaytirdi&lt;ref&gt;[https://pfl.uz/news/ilyos-zeytullayev-bunyodkor-bilan-shartnomasini-uzaytirdi Ilyos Zeytullayev Bunyodkor bilan shartnomasini uzaytirdi]&lt;/ref&gt;. 2025-yilning mart oyida [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] [[Macron]] shirkati bilan ham hamkorlikni yoʻlga qoʻydi.

== Jamoalar ==
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:90%&quot;
! colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot;| '''{{Bayroq|Oʻzbekiston}}'''
|-
! [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
! |[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
! [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
! [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|-
| [[Bobur stadioni]]
| [[Bunyodkor stadioni]]
| [[Buxoro Sport Majmuasi|Buxoro]]
| [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''18 500'''
| Sigʻimi: '''34 000'''
| Sigʻimi: '''22 700'''
| Sigʻimi: '''11 650'''
|-
| [[Fayl:Andijon_Bobur_Arena_-_Sog'lom_Avlod.jpg|250px]]
| [[Fayl:Bunyodkor_stadium1.jpg|250x250px]]
|[[Fayl:2011 stadium Bukhara 6341042953.jpg|250px]]
| [[Fayl:Dinamo Samarqand stadioni.jpg|250px]]
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; | [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
| colspan=&quot;3&quot; rowspan=&quot;8&quot;|&lt;center&gt;
{{Location map+|Uzbekistan|width=800|float=none|caption=|places={{Location map~ |Uzbekistan |lat=41.31379  |long=69.26743  |label='''Toshkent''' |position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.84531  |long=69.59999  |label= [[AGMK]]}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.86670  |long=72.77836  |label= [[Andijon (futbol klubi)|Andijan]]|position=right}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.46198  |long=64.24468  |label= [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]|position=left}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.88236  |long=66.80039  |label= [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]]|position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.21337  |long=69.27914  |label= [[Metallurg Bekobod|Metallurg]]|position=bottom}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=38.83824  |long=65.81386  |label= [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.99963  |long=71.59382  |label= [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |position=top}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.386389 |long=71.786389 |label= [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]|position=right}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.67057  |long=65.10812  |label= [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]|position=bottom}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=40.11404  |long=67.82897  |label= [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]|position=top}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=37.216667 |long=67.283333 |label= [[Surxon  (futbol klubi)|Surxon]]|position=top}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=41.560778  |long=60.593037 |label= [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]|position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |mark=TransparentPlaceholder.png |lat=40 |long=56 |label=none}}}}
&lt;/center&gt;
|-
| [[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]]
|-
| Sigʻimi: '''12 000'''
|-
| [[Fayl:Bahrom Vafoev Stadium.jpg|250px]]
|-
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; | [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|-
| [[Qarshi markaziy stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''21 000'''
|-
| [[Fayl:Nasaf_stadium_view_from_north_east.jpg|250px]]
|-
! [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
! [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
! [[AGMK|OKMK]]
! [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|-
| [[Navbahor markaziy stadioni]]
| [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
| [[OKMK (stadion)]]
| [[Paxtakor markaziy stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''22 000'''
| Sigʻimi: '''20 000'''
| Sigʻimi: '''12 000'''
| Sigʻimi: '''35 000'''
|-
| No foto
| [[Fayl:Istiqlol_stadium.jpg|250x250px]]
| [[File:OKMK Stadium.jpg|250px]]
| [[Fayl:Pakhtakor_Markaziy_Stadium.jpg|250x250px]]
|-
|-
! [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
! [[Qoʻqon 1912]]
! [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
! [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|-
| [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar stadioni]]
| [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon stadioni]]
| [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
| [[Surxon sport majmuasi|Surxon arena]]
|-
| Sigʻimi: '''12 500'''
| Sigʻimi: '''20 000'''
| Sigʻimi: '''11 650'''
| Sigʻimi: '''10,600'''
|-
| No foto
| [[Fayl:Istiqlol_stadium.jpg|250x250px]]
| No foto
|No foto
|-
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
! colspan=&quot;3&quot; | [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|-
| [[Qarshi markaziy stadioni]]
| colspan=&quot;3&quot; | [[Doʻstlik stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''21 000'''
| colspan=&quot;3&quot; | Sigʻimi: '''8,500'''
|-
| [[Fayl:Nasaf_stadium_view_from_north_east.jpg|250px]]
| colspan=&quot;3&quot; | [[Fayl:Stadium Khorezm (Urgench Uzbekistan).jpg|250px]]
|}&lt;/center&gt;

== Xodimlar va homiylar ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: left;&quot;
|+
!Klub
!Bosh murabbiy
!Libos ishlab chiqaruvchi
!Libos homiysi
(Old qismi)
!Jamoa homiysi
|-
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|{{flagicon|GER}} [[Hummel International|Hummel]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16389 |sarlavha=Andijon yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064214/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16389 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[UzAutoMotors]]
|-
|[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|ITA}} [[Ilyos Zeytullayev]]
|{{flagicon|GER}} [[Jako]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16396 |sarlavha=Bunyodkor yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=23.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064209/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16396 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Oʻzbekneftgaz]]
|-
|[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|{{flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Baqoyev]]
|
|
|
|-
|[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|{{flagicon|UZB}} [[Vadim Abramov]]
|{{flagicon|GER}} [[Puma (kompaniya)|Puma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16384 |sarlavha=Dinamo yangi mavsumda foydalanadigan liboslar bilan tanishing |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064213/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16384 }}&lt;/ref&gt;
|
|AGROMIR Buldings
|-
|[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|{{flagicon|UZB}} [[Asror Aliqulov]]
|
|
|[[Oʻzbekiston milliy banki]]
|-
|[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|{{flagicon|UZB}} [[Roʻziqul Berdiyev]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16376 |sarlavha=Nasaf yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=15.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064223/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16376 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Uzbekistan GTL]]
|-
|[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|{{flagicon|UZB}} [[Sergey Lushan]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|E-AuksionUz
|[[Namangan|Namangan shahar hokimligi]]
|-
|[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|{{flagicon|TJK}} [[Vitaliy Levchenko]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://sports.uz/news/view/neftchi-yangi-mavsumda-qaysi-brend-libosidan-foydalanadi-08-01-2024 |sarlavha=&quot;Нефтчи&quot; янги мавсумда қайси бренд либосидан фойдаланади? |sana=2024/01/08}}&lt;/ref&gt;
|FNQIZ
|[[Fargʻona neftni qayta ishlash zavodi|FNQIZ]]
|-
|[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|{{flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov]]
|{{flagicon|UZB}} [[7SABER]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16383 |sarlavha=OKMKning yangi mavsumda foydalanadigan liboslari |sana=18.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064215/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16383}}&lt;/ref&gt;
|[[Olmaliq kon-metallurgiya kombinati|OKMK]]
|[[Olmaliq kon-metallurgiya kombinati]]
|-
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{flagicon|POR}} [[Pedro Moreira]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|[[AKFA Group|AKFA]]
|[[AKFA Group|Akfa]]
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|{{flagicon|GER}} [[Puma (kompaniya)|Puma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16380 |sarlavha=Qizilqum yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=17.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064222/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16380 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/uz/news/362570|sarlavha=“Металлург” ва “Қизилқум” янги мавсумда қайси бренд либосларини кийиши маълум |sana=2024/02/18}}&lt;/ref&gt;
|NKMK
|[[Navoiy kon-metallurgiya kombinati|NKMK]]
|-
|[[Qoʻqon 1912]]
|{{flagicon|UZB}} [[Bahrom Haydarov]]
|{{flagicon|UZB}} [[7SABER]]
|
|
|-
|[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|{{fbicon|MNE}} [[Ivan Bošković]]
|{{flagicon|ESP}} [[Joma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16387 |sarlavha=So‘g‘diyona yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064212/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16387 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[BMB Holding]]
|-
|[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|{{flagicon|UZB}} [[Fevzi Davletov]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16372 |sarlavha=Surxon yangi mavsumda foydalanadigan liboslar bilan tanishing |sana=14.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064228/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16372 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Eriell Group]]
|-
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|{{flagicon|UZB}} [[Eldor Moyliyev]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]
|
|
|-
|[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|{{flagicon|TJK}} [[Hakim Fuzaylov]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|
|[[Uztelecom]]
|}

=== Boshqaruvdagi oʻzgarishlar ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Klub
!Boʻshatilgan murabbiy
!Ketish sababi
!Boʻshatilgan sana
!Jadvaldagi joylashuv
!Tayinlangan murabbiy
!Tayinlov muddati
!Manba
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|UZB}} [[Jamshid Saidov]]
|Shartnomasi tugagan
|18.12.2024
|14
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|26.12.2024
|&lt;ref&gt;[https://sports.uz/en/news/view/rasman-jamshid-saidov-qizilqumdan-ketdi-18-12-2024 Расман! Жамшид Саидов &quot;Қизилқум&quot;дан кетди]&lt;/ref&gt;
|-
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|Natijalar yomonligi
|26.12.2024
|Mavsum boshi
|{{flagicon|POR}} [[Pedro Moreira]]
|
|&lt;ref&gt;[https://www.gazeta.uz/oz/2024/12/04/pakhtakor/ “Biz uni o‘zbeklashtirib qo‘ymasligimiz kerak”. “Paxtakor” prezidenti yangi bosh murabbiy haqida]&lt;/ref&gt;
|-
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{flagicon|RUS}} / {{flagicon|UZB}} [[Aleksandr Xomyakov]]
|Natijalar qoniqarsizligi
|2025-yil 4-may
|12-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|2025-yil 13-may
|&lt;ref&gt;[https://daryo.uz/2025/05/13/maksim-shatskix-andijon-bosh-murabbiyi-etib-tayinlandi Maksim Shatskix “Andijon” bosh murabbiyi etib tayinlandi]&lt;/ref&gt; 
|-
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|{{flagicon|UZB}} [[Anvar Berdiyev]]
|Natijalar qoniqarsizligi
|[[2025-yil]] [[5-may]]
|16-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} [[Eldor Moyliyev]]
|Vaqtincha
|
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|Natijalar qoniqarsizligi&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/superligadagi-navbatdagi-istefo-nikola-lazarevich-qizilqumdan-ketdi Superligadagi navbatdagi isteʼfo. Nikola Lazarevich „Qizilqum“dan ketdi]&lt;/ref&gt;
|[[2025-yil]] [[9-iyun]]
|13-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} [[Akmal Rustamov]]
|[[2025-yil]] [[10-iyun]]
|&lt;ref&gt;[https://championat.asia/oz/news/qizilqumni-endi-kim-boshqaradi &quot;Qizilqum&quot;ni endi kim boshqaradi?]&lt;/ref&gt;
|}

=== Chet ellik futbolchilar ===
{{main article|O‘zbekistonda to‘p surgan xorijlik futbolchilar}}{{Yana qarang|2025-yilgi Oʻzbekiston futboli transferlari roʻyxati}}
Klublar mavsum davomida jami oltita xorijlik oʻyinchini roʻyxatdan oʻtkazishi mumkin, agar ulardan biri 21 yoshdan oshmagan boʻlsa (2004-yilda tugʻilgan va undan kichik) belgilangan roʻyxatdan tashqari oʻtkazishi mumkinligi belgilangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/uz/news/346005|sarlavha=⚡️Суперлиганинг икки етакчи клубига трансфер тақиқи қўйилди|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230512165416/https://championat.asia/uz/news/346005|arxivsana=2023-05-12|qaralgan sana=2023-05-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/uz/news/341132|sarlavha=Суперлигада легионерлар мавзуси. Қайси клуб лимитдан тўлиқ фойдаланди?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230514133400/https://championat.asia/uz/news/341132|arxivsana=2023-05-14|qaralgan sana=2023-05-14}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 10-dekabrdan 2025-yil 26-fevralga qadar klublarga legioner oʻyinchilarni musobaqa uchun roʻyxatdan oʻtkazishdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/ozbekiston-superligasida-qishki-transfer-oynasi-yopildi|sarlavha=O'zbekiston Superligasida qishki transfer oynasi yopildi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/superliga-2025-eng-qimmat-legionerlar-top-10|sarlavha=Superliga-2025. Eng qimmat legionerlar TOP-10}}&lt;/ref&gt;.

* Kursiv bilan ajratilgan oʻyinchilar mavsumoldi yoki mavsumning oʻrtasidagi transfer oynasidan soʻng jamoa tarkibidan chiqarilgan yoki klubni tark etgan, ammo kamida bir marta maydonga tushgan futbolchilardir.

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%;&quot;
!№
!Klub
!Futbolchi 1
!Futbolchi 2
!Futbolchi 3
!Futbolchi 4
!Futbolchi 5
!Futbolchi 6
!U21 futbolchisi
!Sobiq futbolchilar 1
!Sobiq futbolchilar 2
|-
|1.
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{fbicon|SLO}} [[Altin Kryeziu]]
|{{fbicon|MNE}} [[Luka Uskoković]]
|
|
|
|
|
|''{{fbicon|KAZ}} [[Abinur Nurimbet]]''
''{{fbicon|BIH}} [[Ljubiša Pecelj]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Levan Arveladze]]''

''{{fbicon|UKR}} [[Igor Litovka]]''

''{{fbicon|SYR}} [[Maksim Sarraf]]''

''{{fbicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]]''

{{fbicon|RUS}} [[Luka Zgurskiy]]

{{fbicon|TJK}} [[Shahrom Samiev|'''Shahrom Samiev''']]
|{{fbicon|RUS}} [[Islam Mashukov]]
{{fbicon|MNE}} [[Miomir Đuričković]]

{{fbicon|BIH}} [[Mirzad Mehanović]]
|-
|2.
|[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|{{fbicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]]
|{{fbicon|MNE}} [[Marko Bugarin]]
|{{fbicon|JPN}} [[Itsuki Urata]]
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Nikoloz Mali]]
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Imeda Ashortia]]
|{{fbicon|CRO}} [[Martin Šroler]]
|
|''{{fbicon|MNE}} [[Momčilo Rašo]]''
''{{fbicon|CRO}} [[Andrija Filipović]]''

''{{fbicon|CRO}} [[Frane Čirjak]]''

''{{fbicon|CRO}} [[Marin Ljubić]]''
|
|-
|3.
|[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|{{fbicon|SRB}} [[Marko Kolaković]]
|{{fbicon|BIH}} [[Dominik Begić]]
|{{fbicon|SRB}} [[Milan Mirosavljev]]
|{{fbicon|CRO}} [[Frane Ikić]]
|{{fbicon|CRO}} [[Frane Čirjak]]
|{{fbicon|CRO}} [[Josip Tomašević]]
|
|''{{fbicon|BLR}} [[Yaroslav Makushinskiy]]''
{{fbicon|IRN}} [[Amirhossein Reyvandi]]
|
|-
|4.
|[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|{{fbicon|UKR}} [[Oleksandr Kucherenko]]
|{{fbicon|SRB}} [[Marko Stanojević]]
|{{fbicon|BRA}} [[Ratinho]]
|{{fbicon|BRA}} [[Maycon Douglas|Maykon Douglas da Silva Neris]]
|'''{{fbicon|TJK}} [[Manuchehr Safarov]]'''
|{{fbicon|NGA}} [[Richard Friday]]
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Dusan Mijic]]''
''{{fbicon|Gana}} [[Francis Narh]]''

''{{fbicon|KGZ}} [[Joel Kojo|'''Joel Kojo''']]''

{{fbicon|BRA}} [[Marcos Kayck|''Marcos Kayck'']]
|
|-
|5.
|[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|{{fbicon|GHA}} [[Salifu Mudasiru]]
|
|
|
|
|
|{{fbicon|GHA}} [[Abdullatif Abdallah Maga]]
|{{fbicon|NGA}} [[Michael Babatunde]]
|
|-
|6.
|[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|{{fbicon|BLR}} [[Sergey Karpovich]]
|{{fbicon|NGA}} [[Benjamin Teidi]]
|{{fbicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]]
|{{fbicon|BRA}} [[Higor Gabriel]]
|{{fbicon|BRA}} [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]]
|
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Jovan Đokić|'''Jovan Đokić''']]''
''{{fbicon|SRB}} [[Filip Ivanović]]''

''{{fbicon|IRN}} [[Siavash Hagh Nazari]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Nikabadze]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]]''
|
|-
|7.
|[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|{{fbicon|SRB}} [[Stefan Čolović]]
|{{fbicon|UKR}} [[Aleksandr Vorobey]]
|{{fbicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]]
|{{fbicon|ALB}} [[Rubin Hebaj]]
|
|
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Marko Stanojević]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Jaba Jighauri|'''Jaba Jighauri''']]''

''{{fbicon|BRA}} [[Victor da Silva]]''

''{{fbicon|SRB}} [[Zoran Marušić]]''

''{{fbicon|AUS}} / {{fbicon|Janubiy Sudan}} [[Valentino Yuel]]''
|
|-
|8.
|[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|{{fbicon|SRB}} [[Bojan Ciger]]
|{{fbicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]]
|{{fbicon|SRB}} [[Zoran Marušić]]
|{{fbicon|SRB}} [[Jovan Đokić|'''Jovan Đokić''']]
|{{fbicon|MNE}} [[Vladimir Jovović|'''Vladimir Jovović''']]
|
|
|'''''{{fbicon|TJK}} [[Manuchehr Safarov]]'''''
'''''{{fbicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]]'''''

''{{fbicon|NGA}} [[Effiong Nsungusi]]''
|
|-
|9.
|[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|{{fbicon|ESP}} [[Rubén Sánchez]]
|{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Papava|'''Giorgi Papava''']]
|''{{fbicon|Janubiy Sudan}}'' [[Ajak Riak]]
|{{fbicon|ALB}} [[Klejdi Daci]]
|{{fbicon|JPN}} [[Arihiro Sentoku]]
|{{fbicon|JPN}} [[Naoaki Senaga]]
|
|''{{fbicon|CRO}} [[Mihael Klepač]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Irakli Rukhadze|Irakli Ruxadze]]''
|
|-
|10.
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{fbicon|IRQ}} '''[[Bashar Resan]]'''
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Flamarion]]
|''{{fbicon|BRA}}'' [[Jhonatan]]
|''{{fbicon|ITA}}'' [[Jonatan Lucca]]
|''{{fbicon|COL}}'' [[Brayan Riascos|'''Brayan Riascos''']]
|
|
|''{{fbicon|BLR}} [[Pavel Pavlyuchenko|'''Pavel Pavlyuchenko''']]''
''{{fbicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]]''

'''''{{fbicon|KGZ}} [[Kimi Merk]]'''''
|
|-
|11.
|[[Qoʻqon 1912]]
|{{fbicon|GEO}} [[Andro Giorgadze]]
|{{fbicon|GEO}} [[Shota Gvazava]]
|{{fbicon|UKR}} [[Yegor Kondratyuk]]
|
|
|
|
|''{{fbicon|UKR}} [[Sergey Petrov]]''
|''{{fbicon|CIV}} [[Kobena Amed]]''
|-
|12.
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{fbicon|SRB}} [[Dušan Mijić]]
|{{fbicon|GEO}} [[Jaba Jighauri|'''Jaba Jighauri''']]
|{{fbicon|SRB}} [[Alen Mašović]]
|{{fbicon|UKR}} [[Roman Papariga]]
|{{fbicon|MNE}} [[Nikola Kumburović]]
|
|
|''{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Kukhianidze]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Akaki Shulaia]]''

''{{fbicon|RUS}} [[Nikolay Tarasov (futbolchi)|Nikolay Tarasov]]''

''{{fbicon|Latviya}} [[Roberts Ozols|'''Roberts Ozols''']]''
|''{{fbicon|GEO}} [[Elguja Lobjanidze|'''Elguja Lobjanidze''']]''
|-
|13.
|[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|{{fbicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev|'''Ljupcho Doriyev''']]
|'''{{fbicon|TJK}} [[Ehson Panjshanbe]]'''
|'''{{fbicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]]'''
|{{fbicon|SRB}} [[Milan Mitrović (futbolchi, 1991)|Milan Mitrović]]
|''{{fbicon|MNE}}'' [[Luka Đorđević|Luka Djordjevic]]
|
|
|''{{fbicon|MNE}} [[Vladimir Jovović|'''Vladimir Jovović''']]''
''{{fbicon|MNE}} [[Zoran Petrović]]''

''{{fbicon|BLR}} [[Aleksey Nosko]]''

''{{fbicon|SWE}} [[John Igbarumah]]''
|
|-
|14.
|[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|{{fbicon|RUS}} [[Dmitriy Pletnyov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Jamoliddin Xojiniyozov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Artyom Potapov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]]
|{{fbicon|RUS}} [[Dmitriy Kratkov]]
|
|'''{{fbicon|TJK}}''' [[Aziz Murotov (futbolchi, 2007)|Aziz Murotov]]
|''{{fbicon|RUS}} [[Tamirlan Jamalutdinov]]''
|
|-
|15.
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|
|
|
|
|
|
|'''{{fbicon|TJK}} [[Daler Sharipov (futbolchi)|Daler Sharipov]]'''
|
|
|-
|16.
|[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|{{fbicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]]
|{{fbicon|Gana}} [[Francis Narh]]
|{{fbicon|TJK}} [[Shahrom Samiev|'''Shahrom Samiev''']]
|
|
|
|
|
|
|}
'''Qalin:''' oʻz terma jamoasi uchun oʻynagan futbolchilar.

== Liga turnir jadvali ==
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:sports table
|main
|style=WDL
|source=[https://www.pfl.uz/tour-table Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]
&lt;!--Jamoa oʻrinlarini shu yerda yangilang--&gt;

|team_order=NAS, DIN, NEF, NAV, BUN, OKM, PAK, AND, SUR, MAS, XOR, QIZ, SOG, BUX, QOQ, SHO, 

&lt;!--Jamoa natijalarini shu yerda yangilang (quyida belgilangan)--&gt;
|result1=CLGS
|result12=RPL|result13=RPL|result14=RPL|result15=RPL|result16=REL

&lt;!--Jamoa natijalarini va keyin (agar kerak boʻlsa) yuqoridagi oʻrinlarini yangilang. Yuqoridagi sanani yangilashni unutmang (yangilash parametri)--&gt;
|update= 2025-yil 2-iyul
|win_AND=4|draw_AND=5|loss_AND=5|gf_AND=19|ga_AND=21&lt;!-- Andijon --&gt;
|win_BUN=6|draw_BUN=6|loss_BUN=2|gf_BUN=23|ga_BUN=14&lt;!-- Bunyodkor --&gt;
|win_BUX=3|draw_BUX=3|loss_BUX=8|gf_BUX=16|ga_BUX=26&lt;!-- Buxoro --&gt;
|win_DIN=8|draw_DIN=4|loss_DIN=2|gf_DIN=19|ga_DIN=15&lt;!-- Dinamo --&gt;
|win_MAS=4|draw_MAS=3|loss_MAS=7|gf_MAS=13|ga_MAS=27&lt;!-- Mashʼal  --&gt;
|win_NAS=9|draw_NAS=5|loss_NAS= |gf_NAS=27|ga_NAS=10&lt;!-- Nasaf --&gt;
|win_NAV=8|draw_NAV=2|loss_NAV=4|gf_NAV=30|ga_NAV=14&lt;!-- Navbahor --&gt;
|win_NEF=7|draw_NEF=6|loss_NEF=1|gf_NEF=23|ga_NEF=13&lt;!-- Neftchi --&gt;
|win_OKM=7|draw_OKM=3|loss_OKM=4|gf_OKM=21|ga_OKM=17&lt;!-- OKMK --&gt;
|win_PAK=7|draw_PAK=2|loss_PAK=5|gf_PAK=29|ga_PAK=14&lt;!-- Paxtakor --&gt;
|win_QIZ=3|draw_QIZ=5|loss_QIZ=6|gf_QIZ=12|ga_QIZ=23&lt;!-- Qizilqum --&gt;
|win_QOQ=3|draw_QOQ=3|loss_QOQ=8|gf_QOQ=9 |ga_QOQ=23&lt;!-- Qoʻqon 1912 --&gt;
|win_SOG=3|draw_SOG=4|loss_SOG=7|gf_SOG=15|ga_SOG=18&lt;!-- Soʻgʻdiyona --&gt;
|win_SUR=5|draw_SUR=2|loss_SUR=7|gf_SUR=12|ga_SUR=16&lt;!-- Surxon --&gt;
|win_SHO=2|draw_SHO=3|loss_SHO=9|gf_SHO=7 |ga_SHO=24&lt;!-- Shoʻrtan --&gt;
|win_XOR=4|draw_XOR=2|loss_XOR=8|gf_XOR=16|ga_XOR=16&lt;!-- Xorazm--&gt;
&lt;!--Status--&gt;

&lt;!--Jamoa tavsiflari (jadvalda havolalar mavjud)--&gt;
|name_AND=[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|name_BUX=[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|name_BUN=[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|name_DIN=[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|name_MAS=[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|name_NAS=[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|name_NAV=[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|name_NEF=[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|name_OKM=[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|name_PAK=[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|name_QOQ=[[Qoʻqon 1912]]
|name_QIZ=[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|name_SOG=[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|name_SUR=[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|name_SHO=[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|name_XOR=[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]


&lt;!--Jadval sozlamalari va qoidalari--&gt;
|show_limit=5
|class_rules=1) ochkolar; 2) oʻzaro oʻyin ochkolari; 3) oʻzaro oʻyin gol farqlari; 4) oʻzaro oʻyinda mehmonda urilgan gollar; 5) gol farqlari; 6) urilgan gollar soni.

&lt;!--Yuqori oʻrinlarni egallash va quyi ligaga tushish ustunlarining ta’riflari--&gt;
|res_col_header=QR
|col_CLGS=green2|text_CLGS= [[AFC Osiyo Chempionlar Ligasi Elitasi 2025/2026|Elita Chempionlar Ligasi guruh bosqichi]] 
|col_RPL=red2|text_RPL= {{Mavsum havolasi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|Oʻzbekiston Pro ligasi}} oʻrtasida oʻtish uchrashuvi
|col_REL=red1|text_REL= {{Mavsum havolasi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|Oʻzbekiston Pro ligasi}} tushib ketish
}}&lt;/onlyinclude&gt;

== Turlar ==
=== 1-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|7|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-okmk-buxoro-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|11}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|90}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[Anvar Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|18}}

|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://championat.asia/oz/news/ulugbek-bakaev-durang-adolatli-natija-bolar-edi-ammo-futbol-faqat-90-daqiqa-oynalmaydi|title=Ulug'bek Bakaev: &quot;Durang adolatli natija bo'lar edi, ammo futbol faqat 90 daqiqa o'ynalmaydi&quot;}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =2017
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]] ([[Oʻzbekiston]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 17.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2—0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/qizilqum-surxon-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|9}}
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|90+4}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =

|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =385
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 17.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-xorazm-shortan-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|39}}
* [[Murod Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =

|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =6000
|referee = [[Olim Toʻychboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/bunyodkor-neftchi-asosiy-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Najmiddin Normurodov|Normurodov]] {{goal|8}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|15}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|46}}
* [[Itsuki Urata|Urata]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://championat.asia/oz/news/itsuki-urata-neftchi-bilan-oyin-endi-tarix-biz-navbatdagi-uchrashuvga-tayyorgarlikni-boshlaymiz|title=Itsuki Urata: &quot;Neftchi&quot; bilan o'yin endi tarix, biz navbatdagi uchrashuvga tayyorgarlikni boshlaymiz&quot;}}&lt;/ref&gt; {{goal|73}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =3200
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|9|df=y}}
|time = 17.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/qoqon-1912-andijon-asosiy-tarkiblar-elon-qilindi Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Andro Giorgadze|Giorgadze]] {{goal|43}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|39}}

|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =343
|referee = [[Dostonbek Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id = 
|date = {{Start date|2025|3|10|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-nasaf-oz-uyida-galaba-qozondi-sharof-muhiddinovdan-supergol Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|36}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =6822
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|10|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-navbahor-dinamo-tarkiblar-malum-2 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =6250
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id = 
|date = {{Start date|2025|4|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 5–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1576 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|13}}
* [[Flamarion]] {{goal|45}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|45+5}}
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|58}}
* [[Dilshod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|75}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location =
|attendance =4001
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 2-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|14|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1584 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Javohir Roʻziyev|Roʻziyev]] {{goal|9}}
* [[Ravshan Xayrullayev|Xayrullayev]] {{goal|85}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =1011
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|14|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1581 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = Istiqlol
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =10250
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 17.55 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1582 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|23}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|58}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =543
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1580 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Oleg Zoteyev|Zoteyev]] {{goal|15}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Suhrob Nurulloyev|Nurulloyev]] {{goal|28}}
|stadium = Bobur Arena
|location = [[Andijon]]
|attendance =17000
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 20.15 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1578 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|45}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Dinamo
|location = [[Samarqand]]
|attendance =8150
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 17.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1583 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =

|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Humoyunmirzo Iminov|Iminov]] {{goal|11}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|32}}
|stadium = Surxon arena
|location = [[Termiz]]
|attendance =6784
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1579 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|14}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|76}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Poʻlatxoʻja Xoldorxonov|Xoldorxonov]] {{goal|2}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|66}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Augusto]] {{goal|90}}
|stadium = Soʻgʻdiyona markaziy
|location = [[Jizzax]]
|attendance =4506
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1577 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|17}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|88}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =4812
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 3-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         ={{Start date|2025|3|27|df=y}}
|time = 16.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1586 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|47}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|11}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|51}}
* [[Dominik Begić|Begic]] {{goal|63}}
* [[Bilol Tupliyev|Tupliyev]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =852
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|27|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1588 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =

|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =4005
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 16.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1585 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|40}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|12}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|31}}
* [[Giorgi Papava|Papava]] {{goal|51}}
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|75}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =450
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1590 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|2}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|52}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|6}}
* [[Benjamin Teidi|Teidi]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =15420
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1587 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|43}}
* [[Imeda Ashortia|Ashortia]] {{goal|74}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =1210
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 18.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1589 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi markaziy]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =4653
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1591 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|45+4}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =997
|referee = Rustam Lutfullin
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 20.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1592 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Hojimirzayev|Hojimirzayev]] {{goal|61}}

|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =3500
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 4-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1599 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Frane Ikić|Ikic]] {{goal|78}}
* [[Boburbek Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|87}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =841
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1598 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|37}}
* [[Diyor Ramazonov|Ramazonov]] {{goal|90+3}}
* [[Asadbek Karimov|Karimov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[Muhammadanas Hasanov|Hasanov]] {{goal|90+7}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon arena]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =6154
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|5|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1596 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|48}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|64}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|72}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Azimjon Ahmedov|Ahmedov]] {{goal|30}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|49}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =14552
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|5|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1597 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|80}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Husayn Norchayev|Norchayev]] {{goal|5}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|26}}
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|70}}
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|86}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =3454
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1595 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Ilhom Abdugʻaniyev|Abdugʻaniyev]] {{goal|7}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =11200
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1594 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|46}}
* [[Luka Đorđević|Đorđević]] {{goal|52}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona markaziy]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =2850
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1593 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =3815
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1600 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Humoyunmirzo Iminov|Iminov]] {{goal|11}}
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|41}}
* [[Hazrat Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|90+2}}
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 5-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1607 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|45+4}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|7}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|44}}
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|58}}
* [[Anvar Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|90}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1605 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Igor Gabriel|Gabriel]] {{goal|45+3}}
* [[Abbos Gʻulomov|Abbos Gʻulomov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Markaziy]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1603 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Iqboljon Malikjonov|Malikjonov]] {{goal|35}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1608 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Jurani Ferreira|Jurani]] {{goal|26}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Javohir Qahramonov|Qahramonov]] {{goal|40}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1602 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1601 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Dilshod Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|36}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1606 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|67}}
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|84}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|54}}
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|60}}
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|80}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1604 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Dragan Ćeran|Ceran]] {{goal|41}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 6-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|21|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1619 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1618 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|56}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1612 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|77}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1617 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Sardor Qulmatov|Qulmatov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Igor Golban|Golban]] {{goal|54}}
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|85}}
* [[Murodbek Rahmatov|Rahmatov]] {{goal|88}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1611 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|22}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|42}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|45+1}}
* [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|45+6}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1610 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|81}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Ulugʻbek Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|66}}
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|81}}
|stadium = [[Bobur stadioni|Bobur Arena]]
|location = [[Andijon (shahar)|Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1609 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|52}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|72}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|84}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|47}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|57}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1616 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Kirill Kolesnichenko|Kolesnichenko]] {{goal|87}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
|stadium = Surxon
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 7-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1621 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|44}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1624 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1627 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Suhrob Izzatov|Izzatov]] {{goal|59}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1625 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|4}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1623 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|15}}
* [[Saidazamat Mirsaidov|Mirsaidov]] {{goal|62}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|62}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = Navbahor
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 4–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1622 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Murodbek Rahmatov|Rahmatov]] {{goal|46}}
* [[Husayn Norchayev|Norchayev]] {{goal|53}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|67}}
* [[Rubin Hebaj|Hebaj]] {{goal|79}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|28|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1620 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|25}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{start date|2025|7|2}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = –
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/ Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 8-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1635 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Abror Xusinov|Xusinov]] {{goal|75}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Alibek Davronov|Davronov]] {{goal|12}}

|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =864
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1636 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|16}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[Jasur Xoltoʻrayev|Xoltoʻrayev]] {{goal|84}}
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1633 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|55}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|53}}
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|90}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 4–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1628 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|16}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|87}}
* [[Oybek Rustamov|Rustamov]] {{goal|90+3}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|18}}
* [[Altin Kryeziu|Kryeziu]] {{goal|39}}
* [[Sardor Azimov|Azimov]] {{goal|42}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1632 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|59}}
* [[Doston Tursunov|Tursunov]] {{goal|65}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|90+6}}
|stadium = Surxon
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1630 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|31}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|42}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Sardorbek Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|23}}

|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1634 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Ilhomjon Vahobov|Vahobov]] {{goal|18}}
* [[Dilshod Komilov|Komilov]] {{goal|52}}
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|90+12}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|4}}
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|44}}
|stadium = [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar]]
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1631 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Ulugʻbek Xudoyberdiyev|Xudoyberdiyev]] {{goal|90+8}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|49}}
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|90}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 9-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|9|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1644 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Farrux Sayfiyev|Sayfiyev]] {{goal|11}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|60}}
|stadium = [[Bobur stadioni|Bobur]]
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|9|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1642 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Richard Friday|Friday]] {{goal|21}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1637 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Avazbek Oʻlmasaliyev|Oʻlmasaliyev]] {{goal|38}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Avazbek Oʻlmasaliyev|Oʻlmasaliyev]] {{goal|73}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|81}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|88}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1638 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Rubin Hebaj|Hebaj]] {{goal|23}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|84}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|77}}
* [[Marko Bugarin|Bugarin]] {{goal|90+1}}
|stadium = Qarshi
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 6–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1641 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|22}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|37}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|49}}
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|60}}
* [[Ibrohim Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|62}}
* [[Muhammadali Usmonov|Usmonov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1639 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|50}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1640 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|21}}
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|72}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|54}}
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|67}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1643 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Otabek Ahadov|Ahadov]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
* [[Islom Qobilov|Qobilov]] {{goal|77}}
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 10-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1647 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Dmitriy Pletnyov|Pletnyov]] {{goal|56}}
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Muhammadali Abdurahmonov]] {{goal|72}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Ehson Panjshanbe|Panjshanbe]] {{goal|63}}
|stadium = Surxon arena
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1648 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|65}}
* [[Frane Ikić|Ikic]] {{goal|74}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|34}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = Toshkent
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1652 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|35}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|51}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1646 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|33}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1651 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Imeda Ashortia|Ashortia]] {{goal|10}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90+10}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|20||68}}
* [[Shohmalik Komilov|Komilov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1650 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Shahrom Samiev|Samiev]] {{goal|7}}
* [[Hazratjon Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|18}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|58}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1649 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|21}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|73}}
* [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|86}}
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|16|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1645 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|22}}
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|82}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|64}}
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|66}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 11-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1659 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|48}}
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|54}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Doston Tursunov|Tursunov]] {{goal|5}}
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1653 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|16}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|78}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Nodirbek Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|52}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|24|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 4–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1660 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Bojan Ciger|Ciger]] {{goal|45+2}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|65}}
* [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|82}}
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|84}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|24|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1658 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|23}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|16}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Olim To'ychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1654 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Higor Gabriel|Gabriel]] {{goal|21}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|22}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|48}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-paxtakor-xorazm-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|5}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|90+8}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Temurbek Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|24}}
|stadium = Jar
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1657 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|51}}
* [[Ratinho]] {{goal|77}}
* [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|22}}
* [[Shahzod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|60}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1643 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Islomjon Qobilov|Qobilov]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Otabek Ahadov|Ahadov]] {{goal|77}}

|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = Jizzax
|attendance =
|referee = Toʻrabek Suyunov
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 12-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1667 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtazoyev]] {{goal|1||75}}
* [[Nurjahon Muzaffarov|Muzaffarov]] {{goal|65}}
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|78}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1663 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|77}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|58}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1666 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxoʻja Abduxoliqov]] {{goal|24}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|57}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1665 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1661 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-xorazm-dinamo-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|25}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|33}}
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|60}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-surxon-neftchi-uchrashuvi-asosiy-tarkibi-malum Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
|stadium = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-nasaf-navbahor-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Dragan Ćeran|Ceran]] {{goal|77}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 13-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1674 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Shohjahon Yorqinboyev|Yorqinboyev]] {{goal|77}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Farhod Bekmurodov|Bekmurodov]] {{goal|77}}
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1673 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|83}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1675 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|89}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = Istiqlol
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1670 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Nurjahon Muzaffarov|Muzaffarov]] {{goal|59}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|6}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|66}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|74}}
|stadium = Gʻuzor
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|21|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1669 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|5}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|35}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
|stadium = Navbahor
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|22|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1671 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Diyor Xolmatov|Xolmatov]] {{goal|17}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = Jar
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|22|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1676 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Gʻanisher Qodirov|Qodirov]] {{goal|45+4}}
* [[Abror Toshqoʻziyev|Toshqoʻziyev]] {{goal|65}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Humoyun Sherboʻtayev|Sherboʻtayev]] {{goal|7}}
|stadium = Gʻuzor
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1672 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|11}}
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|45+1}}
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|47}}
|stadium = Dinamo
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[G‘ayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 14-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|26|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1681 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Valijon Rahimov|Rahimov]] {{goal|53}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|26}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|11}}
* [[Islombek Mamatkazin|Mamatkazin]] {{goal|80}}
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|27|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1804 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Jasur Xoltoʻrayev|Xoltoʻrayev]] {{goal|11||61}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|30||74}}
* [[Salim Mustafoyev|Mustafoyev]] {{goal|43}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|27|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1683 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|29||62}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|90}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|90+4}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 6–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1684 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|7}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|22}}
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|37}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|39||53}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] {{goal|84}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1679 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{|69}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{|90+5}}
|stadium = [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar]]
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = 
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1682 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|41}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|75}}
* [[Muzaffar Olimjonov|Olimjonov]] {{goal|77}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Zoir Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|26}}
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|39}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1678 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Asilbek Qayumov|Qayumov]] {{goal|40}}
* [[Frane Čirjak|Čirjak]] {{goal|50}}
* [[Izzatillo Poʻlatov|Poʻlatov]] {{goal|86}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|30}}
|stadium = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|30|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-okmk-surxon-tarkiblar-malum-3 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Asilbek Jumayev|Jumayev]] {{goal|58}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 15-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

== Mavsum statistikasi ==

* '''Mavsumdagi ilk gol''': [[Abror Ismoilov]]) Olmaliqnning „[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]“ jamoasi tarkibida „[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]“ jamoasiga qarshi oʻyinda urgan ('''2024-yil 7-mart''')&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/uz/news/superliga-okmk-buxoro-matnli-translyaciya |sarlavha=Суперлига. Мавсумнинг илк ўйинида ОКМК сўнгги дақиқаларда урилган гол эвазига &quot;Бухоро&quot;ни мағлуб этди |sana=2025/03/07}}&lt;/ref&gt;.

=== Gol mualliflari ===
{{updated|[[2025-yil]] [[2-iyul]] holatiga koʻra}}. ''Mavsum holatiga koʻra 112 oʻyinda 292 ta gol urilgan (har bir oʻyinda oʻrtacha 2.6 tadan gol urilgan).''
{{Goalscorers
|goals= 
|ongoing=yes
|matches= 
|updated= 2025-yil 2-iyul

|10 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])

|8 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Husayin Norchayev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])

|7 goals=

* {{Flagicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abbos Gʻulomov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])

|6 goals=

* {{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xurshid Gʻiyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ruslanbek Jiyanov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])

|5 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyun Murtazoyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])

|4 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Bektemir Abdumannonov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvar Xojimirzayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zabihillo Oʻrinboyev]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Zoran Marushich]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdurahmonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])

|3 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Abdumannopov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shoxruz Norxonov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahboz Joʻrabekov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nosirjon Abdusalomov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Oʻrmonjonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islombek Baratov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Bozorov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jamshid Iskanderov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilolxon Toshmirzayev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Ismoilov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ali Abdurahmonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Sobirjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodir Abdurazzoqov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|COL}} [[Brayan Riascos]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Oʻrinboyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Elguja Lobjanidze]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Alen Mašović]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jasur Xoltoʻrayev]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murod Bobojonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])

|2 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Turdimurodov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Uskoković]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Imeda Ashortia]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjahon Mirahmadov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xislat Halilov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Ratinho]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Abdurahmonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Abduraimov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurjahon Muzaffarov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sharof Muhiddinov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodbek Rahmatov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Stefan Čolović]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|ALB}} [[Rubin Hebaj]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Jovan Đokić]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Odilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Higor Gabriel|Gabriel]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Rustamov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Toʻxtaxoʻjayev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Roman Papariga]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umar Adhamzoda]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Hamdamov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|IRQ}} [[Bashar Resan]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Dostonbek Tursunov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Abduhamidov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Hazratjon Tursunqulov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyunmirzo Iminov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sunnatulla Abdullajonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Narzullayev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Mamatkazin]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ilhom Abdugʻaniyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohjahon Yorqinboyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|SVN}} [[Altin Kryeziu]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oleg Zoteyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Azimov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Boburbek Yoʻldashov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muzaffar Olimjonov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Marko Bugarin]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Najmiddin Normurodov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|JPN}} [[Itsuki Urata]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Joʻrayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatillo Poʻlatov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Qayumov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Dominik Begić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilol Tupliyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Roʻziyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Qulmatov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ravshan Xayrullayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Čirjak]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|NGA}} [[Richard Friday]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Abdullayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Qodirqulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Salim Mustafoyev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Fayziyev (futbolchi)|Sherzod Fayziyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Bojan Ciger]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Gʻofurov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farrux Sayfiyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ikrom Aliboyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Nurulloyev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Golban]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alibek Davronov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azim Ahmedov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidazamat Mirsaidov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Poʻlatxoʻja Xoldorxonov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohmalik Komilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Giorgi Papava]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Avazbek Oʻlmasaliyev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Flamarion]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Joʻraqoʻziyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Usmonov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohim Ibrohimov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Xolmatov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Andro Giorgadze]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadanas Hasanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Iqboljon Malikjonov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Husanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Beshimov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ilhomjon Vahobov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dušan Mićić]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farhod Bekmurodov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Komilov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Rahmatullayev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Ramazonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Karimov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Dmitriy Pletnyov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyun Sherboʻtayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Jumayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Đorđević]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Qahramonov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Ehson Panjshanbe]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Qobilov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Hoshimov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Izzatov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Shahrom Samiev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Xusinov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Ismoilov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sirojiddin Qoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Xudoyberdiyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻanisher Qodirov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Toshqoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 own goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Sobirov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Nasaf jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Neftchi jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Ahadov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Shoʻrtan jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]) Andijon jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|NGA}} [[Benjamin Teidi]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]) Andijon jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Rahmatullayev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]) Paxtakor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]) Bunyodkor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Avazbek Oʻlmasaliyev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]) Qoʻqon 1912 jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]) Paxtakor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurjahon Muzaffarov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]) Bunyodkor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Valijon Rahimov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]) Xorazm jamoasi foydasiga

}}

=== Quruq oʻyin ===
{{updated|2025-yil 1-iyulda boʻlib oʻtgan oʻyinlar holatiga koʻra}}
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!№
!Futbolchi
!Jamoa
!{{abbr|Oʻyin|Gol oʻtkazilmagan oʻyinlar}}
|-
|1
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Abduvohid Neʼmatov]]
| align=&quot;left&quot; |Nasaf
|6
|-
|2
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Botirali Ergashev]]
| align=&quot;left&quot; |Neftchi
| rowspan=&quot;4&quot; |5
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Ravshanbek Yagudin]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|-
|4
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Vladimir Nazarov]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|-
|5
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Ergashev]]
| align=&quot;left&quot; |Navbahor
|-
|6
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Azizxon Isoqov]]
| align=&quot;left&quot; |Qoʻqon 1912
| rowspan=&quot;4&quot; |4
|-
|7
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Quvvatov]]
| align=&quot;left&quot; |Qizilqum
|-
|8
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Hamidullo Abdunabiyev]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|-
|9
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Javohir Ilyosov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|-
|10
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Sardor Qobuljonov]]
| align=&quot;left&quot; |Xorazm
| rowspan=&quot;5&quot; |3
|-
|11
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Umid Hamroyev]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|-
|12
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shoxrux Eshboʻtayev]]
| align=&quot;left&quot; |Shoʻrtan
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|RUS}} [[Artyom Potapov]]
| align=&quot;left&quot; |Surxon
|-
|14
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|SRB}} [[Milan Mitrović (futbolchi, 1991)|Milan Mitrović]]
| align=&quot;left&quot; |Soʻgʻdiyona
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''{{fbicon|BRA}}'' [[Jhonatan]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
| rowspan=&quot;3&quot; |2
|-
|16
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Eldorbek Suyunov]]
| align=&quot;left&quot; |Neftchi
|-
|17
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shukron Yoʻldoshev]]
| align=&quot;left&quot; |Navbahor
|-
|18
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Nikita Shevchenko]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
| rowspan=&quot;9&quot; |1
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shirinboy Abdullayev]]
| align=&quot;left&quot; |Buxoro
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Abdumavlon Abdujalilov]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|-
|21
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Humoyunshoh Sayyotov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|-
|22
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Toʻxtaboyev]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|-
|23
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Eldor Adhamov]]
| align=&quot;left&quot; |Andijon
|-
|24
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Sobirov]]
| align=&quot;left&quot; |Soʻgʻdiyona
|-
|25
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Mashhur Muhammadjonov]]
| align=&quot;left&quot; |Xorazm
|-
|26
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Yoʻldoshev]]
| align=&quot;left&quot; |Surxon
|}

== Mukofotlar ==

=== Oyning eng yaxshilari ===
Oyning eng yaxshilarini aniqlashda jurnalistlar, [[Oʻzbekiston Futbolchilar Uyushmasi|FIFPro]]ning Oʻzbekistondagi vakillari va [[Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi|OʻFA]] hodimlari tominidan aniqlanib kelmoqda.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Oy
! colspan=&quot;2&quot; |Oy eng yaxshi murabbiyi
! colspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi futbolchisi
! colspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi goli
! rowspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi hakami
! rowspan=&quot;2&quot; |Eslatma
|-
!Murabbiy
!Jamoa
!Futbolchi
!Klub
!Futbolchi
!Klub
|-
!Mart
|{{Flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|{{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|{{Flagicon|UZB}} [[Islombek Baratov]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|
|
|-
!Aprel
|{{Flagicon|UZB}} [[Roʻziqul Berdiyev]]
|Nasaf
|{{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{fbicon|BRA}} [[Ratinho]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|
|
|-
!May
|{{Flagicon|UZB}} [[Kamoliddin Tojiyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{Flagicon|UZB}} [[Oybek Oʻrmonjonov]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|
|
|}
== Yana qarang ==
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Ikkinchi ligasi]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* {{Official website|https://pfl.uz/uz}} {{in lang|uz|ru}}
{{Oʻzbekiston Superligasi|collapse}}{{Oʻzbekiston Superligasi mavsumlari|collapse}}{{Oʻzbekiston Superligasi chempionlari|collapse}}
[[Turkum:Oʻzbekiston Superligasi mavsumlari]]
[[Turkum:2025-yilda Oʻzbekiston futboli]]</text>
      <sha1>ahk90kridwzcl69kg67fkchlw2a7gbc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480864</id>
      <parentid>5480858</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:00:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>/* Gol mualliflari */</comment>
      <origin>5480864</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="113660" sha1="r1uprx1uwtgl0k87x4i7ikfzdyr2urs" xml:space="preserve">{{ infobox football league season
| image                      =[[File:Uzbekistan super league logo 2024.png|300px]]
| premiers                   = 
| promoted                   = 
| competition                = [[Oʻzbekiston Superligasi]]
| season                     = [[2025-yil]]
| winners                    = 
| relegated                  = 
| continentalcup1            = 
| continentalcup1 qualifiers = 
| matches                    = 
| total goals                = 
| league topscorer           = 
| biggest home win           = {{nowrap|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 6–0 [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]}} &lt;br /&gt; {{small|(10-may 2025-yil)}} &lt;br /&gt;
| biggest away win = {{nowrap|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 0–4 [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]}} &lt;br /&gt; {{small|(19-aprel 2025-yil)}} &lt;br /&gt;
| highest scoring =
| longest wins =
| longest unbeaten =
| longest winless =
| longest losses =
| highest attendance =
| lowest attendance =
| average attendance =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2024]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2026]]
| updated = 25.06.2025
}}
'''Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi''' (&lt;nowiki&gt;Футбол бўйича 2025-йилги Ўзбекистон Суперлигаси&lt;/nowiki&gt;), homiylik jihatidan '''Artel Superligasi''' – [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] tomonidan oʻtkaziladigan futbol boʻyicha [[Futbol boʻyicha Oʻzbekiston chempionati — Superliga|Oʻzbekiston chempionatining]] 34-mavsumi. Mavsum [[2025-yil]] [[7-mart]] kuni boshlandi.

== Mavsum voqealari ==
{{see also|2025-yilgi Oʻzbekiston futboli transferlari roʻyxati}}
[[2024-yil]] [[19-dekabr]]da [[Ilyos Zeytullayev]] [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]] klubi bilan shartnomasini 2 yilga uzaytirdi&lt;ref&gt;[https://pfl.uz/news/ilyos-zeytullayev-bunyodkor-bilan-shartnomasini-uzaytirdi Ilyos Zeytullayev Bunyodkor bilan shartnomasini uzaytirdi]&lt;/ref&gt;. 2025-yilning mart oyida [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] [[Macron]] shirkati bilan ham hamkorlikni yoʻlga qoʻydi.

== Jamoalar ==
&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center; font-size:90%&quot;
! colspan=&quot;4&quot; align=&quot;center&quot;| '''{{Bayroq|Oʻzbekiston}}'''
|-
! [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
! |[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
! [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
! [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|-
| [[Bobur stadioni]]
| [[Bunyodkor stadioni]]
| [[Buxoro Sport Majmuasi|Buxoro]]
| [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''18 500'''
| Sigʻimi: '''34 000'''
| Sigʻimi: '''22 700'''
| Sigʻimi: '''11 650'''
|-
| [[Fayl:Andijon_Bobur_Arena_-_Sog'lom_Avlod.jpg|250px]]
| [[Fayl:Bunyodkor_stadium1.jpg|250x250px]]
|[[Fayl:2011 stadium Bukhara 6341042953.jpg|250px]]
| [[Fayl:Dinamo Samarqand stadioni.jpg|250px]]
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; | [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
| colspan=&quot;3&quot; rowspan=&quot;8&quot;|&lt;center&gt;
{{Location map+|Uzbekistan|width=800|float=none|caption=|places={{Location map~ |Uzbekistan |lat=41.31379  |long=69.26743  |label='''Toshkent''' |position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.84531  |long=69.59999  |label= [[AGMK]]}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.86670  |long=72.77836  |label= [[Andijon (futbol klubi)|Andijan]]|position=right}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.46198  |long=64.24468  |label= [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]|position=left}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.88236  |long=66.80039  |label= [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo Samarqand]]|position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.21337  |long=69.27914  |label= [[Metallurg Bekobod|Metallurg]]|position=bottom}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=38.83824  |long=65.81386  |label= [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.99963  |long=71.59382  |label= [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] |position=top}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=40.386389 |long=71.786389 |label= [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]|position=right}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=39.67057  |long=65.10812  |label= [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]|position=bottom}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=40.11404  |long=67.82897  |label= [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]|position=top}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |lat=37.216667 |long=67.283333 |label= [[Surxon  (futbol klubi)|Surxon]]|position=top}}
 {{location map~ |Uzbekistan |lat=41.560778  |long=60.593037 |label= [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]|position=left}}
 {{Location map~ |Uzbekistan |mark=TransparentPlaceholder.png |lat=40 |long=56 |label=none}}}}
&lt;/center&gt;
|-
| [[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]]
|-
| Sigʻimi: '''12 000'''
|-
| [[Fayl:Bahrom Vafoev Stadium.jpg|250px]]
|-
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; | [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|-
| [[Qarshi markaziy stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''21 000'''
|-
| [[Fayl:Nasaf_stadium_view_from_north_east.jpg|250px]]
|-
! [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
! [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
! [[AGMK|OKMK]]
! [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|-
| [[Navbahor markaziy stadioni]]
| [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
| [[OKMK (stadion)]]
| [[Paxtakor markaziy stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''22 000'''
| Sigʻimi: '''20 000'''
| Sigʻimi: '''12 000'''
| Sigʻimi: '''35 000'''
|-
| No foto
| [[Fayl:Istiqlol_stadium.jpg|250x250px]]
| [[File:OKMK Stadium.jpg|250px]]
| [[Fayl:Pakhtakor_Markaziy_Stadium.jpg|250x250px]]
|-
|-
! [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
! [[Qoʻqon 1912]]
! [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
! [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|-
| [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar stadioni]]
| [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon stadioni]]
| [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
| [[Surxon sport majmuasi|Surxon arena]]
|-
| Sigʻimi: '''12 500'''
| Sigʻimi: '''20 000'''
| Sigʻimi: '''11 650'''
| Sigʻimi: '''10,600'''
|-
| No foto
| [[Fayl:Istiqlol_stadium.jpg|250x250px]]
| No foto
|No foto
|-
|-
! style=&quot;border-left:none; border-right:none;&quot; |[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
! colspan=&quot;3&quot; | [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|-
| [[Qarshi markaziy stadioni]]
| colspan=&quot;3&quot; | [[Doʻstlik stadioni]]
|-
| Sigʻimi: '''21 000'''
| colspan=&quot;3&quot; | Sigʻimi: '''8,500'''
|-
| [[Fayl:Nasaf_stadium_view_from_north_east.jpg|250px]]
| colspan=&quot;3&quot; | [[Fayl:Stadium Khorezm (Urgench Uzbekistan).jpg|250px]]
|}&lt;/center&gt;

== Xodimlar va homiylar ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align: left;&quot;
|+
!Klub
!Bosh murabbiy
!Libos ishlab chiqaruvchi
!Libos homiysi
(Old qismi)
!Jamoa homiysi
|-
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|{{flagicon|GER}} [[Hummel International|Hummel]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16389 |sarlavha=Andijon yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064214/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16389 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[UzAutoMotors]]
|-
|[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|ITA}} [[Ilyos Zeytullayev]]
|{{flagicon|GER}} [[Jako]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16396 |sarlavha=Bunyodkor yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=23.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064209/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16396 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Oʻzbekneftgaz]]
|-
|[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|{{flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Baqoyev]]
|
|
|
|-
|[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|{{flagicon|UZB}} [[Vadim Abramov]]
|{{flagicon|GER}} [[Puma (kompaniya)|Puma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16384 |sarlavha=Dinamo yangi mavsumda foydalanadigan liboslar bilan tanishing |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064213/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16384 }}&lt;/ref&gt;
|
|AGROMIR Buldings
|-
|[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|{{flagicon|UZB}} [[Asror Aliqulov]]
|
|
|[[Oʻzbekiston milliy banki]]
|-
|[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|{{flagicon|UZB}} [[Roʻziqul Berdiyev]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16376 |sarlavha=Nasaf yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=15.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064223/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16376 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Uzbekistan GTL]]
|-
|[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|{{flagicon|UZB}} [[Sergey Lushan]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|E-AuksionUz
|[[Namangan|Namangan shahar hokimligi]]
|-
|[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|{{flagicon|TJK}} [[Vitaliy Levchenko]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://sports.uz/news/view/neftchi-yangi-mavsumda-qaysi-brend-libosidan-foydalanadi-08-01-2024 |sarlavha=&quot;Нефтчи&quot; янги мавсумда қайси бренд либосидан фойдаланади? |sana=2024/01/08}}&lt;/ref&gt;
|FNQIZ
|[[Fargʻona neftni qayta ishlash zavodi|FNQIZ]]
|-
|[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|{{flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov]]
|{{flagicon|UZB}} [[7SABER]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16383 |sarlavha=OKMKning yangi mavsumda foydalanadigan liboslari |sana=18.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064215/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16383}}&lt;/ref&gt;
|[[Olmaliq kon-metallurgiya kombinati|OKMK]]
|[[Olmaliq kon-metallurgiya kombinati]]
|-
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{flagicon|POR}} [[Pedro Moreira]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|[[AKFA Group|AKFA]]
|[[AKFA Group|Akfa]]
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|{{flagicon|GER}} [[Puma (kompaniya)|Puma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16380 |sarlavha=Qizilqum yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=17.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064222/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16380 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/uz/news/362570|sarlavha=“Металлург” ва “Қизилқум” янги мавсумда қайси бренд либосларини кийиши маълум |sana=2024/02/18}}&lt;/ref&gt;
|NKMK
|[[Navoiy kon-metallurgiya kombinati|NKMK]]
|-
|[[Qoʻqon 1912]]
|{{flagicon|UZB}} [[Bahrom Haydarov]]
|{{flagicon|UZB}} [[7SABER]]
|
|
|-
|[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|{{fbicon|MNE}} [[Ivan Bošković]]
|{{flagicon|ESP}} [[Joma]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16387 |sarlavha=So‘g‘diyona yangi mavsumda foydalanadigan liboslar |sana=19.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064212/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16387 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[BMB Holding]]
|-
|[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|{{flagicon|UZB}} [[Fevzi Davletov]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16372 |sarlavha=Surxon yangi mavsumda foydalanadigan liboslar bilan tanishing |sana=14.02.2024 |qaralgan sana=2024-02-23 |arxivsana=2024-02-23 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240223064228/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16372 }}&lt;/ref&gt;
|
|[[Eriell Group]]
|-
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|{{flagicon|UZB}} [[Eldor Moyliyev]]
|{{flagicon|ESP}} [[Kelme (kompaniya)|Kelme]]
|
|
|-
|[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|{{flagicon|TJK}} [[Hakim Fuzaylov]]
|{{flagicon|GER}} [[Adidas]]
|
|[[Uztelecom]]
|}

=== Boshqaruvdagi oʻzgarishlar ===
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Klub
!Boʻshatilgan murabbiy
!Ketish sababi
!Boʻshatilgan sana
!Jadvaldagi joylashuv
!Tayinlangan murabbiy
!Tayinlov muddati
!Manba
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|UZB}} [[Jamshid Saidov]]
|Shartnomasi tugagan
|18.12.2024
|14
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|26.12.2024
|&lt;ref&gt;[https://sports.uz/en/news/view/rasman-jamshid-saidov-qizilqumdan-ketdi-18-12-2024 Расман! Жамшид Саидов &quot;Қизилқум&quot;дан кетди]&lt;/ref&gt;
|-
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|Natijalar yomonligi
|26.12.2024
|Mavsum boshi
|{{flagicon|POR}} [[Pedro Moreira]]
|
|&lt;ref&gt;[https://www.gazeta.uz/oz/2024/12/04/pakhtakor/ “Biz uni o‘zbeklashtirib qo‘ymasligimiz kerak”. “Paxtakor” prezidenti yangi bosh murabbiy haqida]&lt;/ref&gt;
|-
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{flagicon|RUS}} / {{flagicon|UZB}} [[Aleksandr Xomyakov]]
|Natijalar qoniqarsizligi
|2025-yil 4-may
|12-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} / {{flagicon|UKR}} [[Maksim Shatskix]]
|2025-yil 13-may
|&lt;ref&gt;[https://daryo.uz/2025/05/13/maksim-shatskix-andijon-bosh-murabbiyi-etib-tayinlandi Maksim Shatskix “Andijon” bosh murabbiyi etib tayinlandi]&lt;/ref&gt; 
|-
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|{{flagicon|UZB}} [[Anvar Berdiyev]]
|Natijalar qoniqarsizligi
|[[2025-yil]] [[5-may]]
|16-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} [[Eldor Moyliyev]]
|Vaqtincha
|
|-
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{flagicon|SRB}} [[Nikola Lazarevic]]
|Natijalar qoniqarsizligi&lt;ref&gt;[https://championat.asia/uz/news/superligadagi-navbatdagi-istefo-nikola-lazarevich-qizilqumdan-ketdi Superligadagi navbatdagi isteʼfo. Nikola Lazarevich „Qizilqum“dan ketdi]&lt;/ref&gt;
|[[2025-yil]] [[9-iyun]]
|13-oʻrin
|{{flagicon|UZB}} [[Akmal Rustamov]]
|[[2025-yil]] [[10-iyun]]
|&lt;ref&gt;[https://championat.asia/oz/news/qizilqumni-endi-kim-boshqaradi &quot;Qizilqum&quot;ni endi kim boshqaradi?]&lt;/ref&gt;
|}

=== Chet ellik futbolchilar ===
{{main article|O‘zbekistonda to‘p surgan xorijlik futbolchilar}}{{Yana qarang|2025-yilgi Oʻzbekiston futboli transferlari roʻyxati}}
Klublar mavsum davomida jami oltita xorijlik oʻyinchini roʻyxatdan oʻtkazishi mumkin, agar ulardan biri 21 yoshdan oshmagan boʻlsa (2004-yilda tugʻilgan va undan kichik) belgilangan roʻyxatdan tashqari oʻtkazishi mumkinligi belgilangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/uz/news/346005|sarlavha=⚡️Суперлиганинг икки етакчи клубига трансфер тақиқи қўйилди|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230512165416/https://championat.asia/uz/news/346005|arxivsana=2023-05-12|qaralgan sana=2023-05-12}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/uz/news/341132|sarlavha=Суперлигада легионерлар мавзуси. Қайси клуб лимитдан тўлиқ фойдаланди?|arxivurl=https://web.archive.org/web/20230514133400/https://championat.asia/uz/news/341132|arxivsana=2023-05-14|qaralgan sana=2023-05-14}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 10-dekabrdan 2025-yil 26-fevralga qadar klublarga legioner oʻyinchilarni musobaqa uchun roʻyxatdan oʻtkazishdi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/ozbekiston-superligasida-qishki-transfer-oynasi-yopildi|sarlavha=O'zbekiston Superligasida qishki transfer oynasi yopildi}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi|url=https://championat.asia/oz/news/superliga-2025-eng-qimmat-legionerlar-top-10|sarlavha=Superliga-2025. Eng qimmat legionerlar TOP-10}}&lt;/ref&gt;.

* Kursiv bilan ajratilgan oʻyinchilar mavsumoldi yoki mavsumning oʻrtasidagi transfer oynasidan soʻng jamoa tarkibidan chiqarilgan yoki klubni tark etgan, ammo kamida bir marta maydonga tushgan futbolchilardir.

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%;&quot;
!№
!Klub
!Futbolchi 1
!Futbolchi 2
!Futbolchi 3
!Futbolchi 4
!Futbolchi 5
!Futbolchi 6
!U21 futbolchisi
!Sobiq futbolchilar 1
!Sobiq futbolchilar 2
|-
|1.
|[[FK Andijon|Andijon]]
|{{fbicon|SLO}} [[Altin Kryeziu]]
|{{fbicon|MNE}} [[Luka Uskoković]]
|
|
|
|
|
|''{{fbicon|KAZ}} [[Abinur Nurimbet]]''
''{{fbicon|BIH}} [[Ljubiša Pecelj]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Levan Arveladze]]''

''{{fbicon|UKR}} [[Igor Litovka]]''

''{{fbicon|SYR}} [[Maksim Sarraf]]''

''{{fbicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]]''

{{fbicon|RUS}} [[Luka Zgurskiy]]

{{fbicon|TJK}} [[Shahrom Samiev|'''Shahrom Samiev''']]
|{{fbicon|RUS}} [[Islam Mashukov]]
{{fbicon|MNE}} [[Miomir Đuričković]]

{{fbicon|BIH}} [[Mirzad Mehanović]]
|-
|2.
|[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|{{fbicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]]
|{{fbicon|MNE}} [[Marko Bugarin]]
|{{fbicon|JPN}} [[Itsuki Urata]]
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Nikoloz Mali]]
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Imeda Ashortia]]
|{{fbicon|CRO}} [[Martin Šroler]]
|
|''{{fbicon|MNE}} [[Momčilo Rašo]]''
''{{fbicon|CRO}} [[Andrija Filipović]]''

''{{fbicon|CRO}} [[Frane Čirjak]]''

''{{fbicon|CRO}} [[Marin Ljubić]]''
|
|-
|3.
|[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|{{fbicon|SRB}} [[Marko Kolaković]]
|{{fbicon|BIH}} [[Dominik Begić]]
|{{fbicon|SRB}} [[Milan Mirosavljev]]
|{{fbicon|CRO}} [[Frane Ikić]]
|{{fbicon|CRO}} [[Frane Čirjak]]
|{{fbicon|CRO}} [[Josip Tomašević]]
|
|''{{fbicon|BLR}} [[Yaroslav Makushinskiy]]''
{{fbicon|IRN}} [[Amirhossein Reyvandi]]
|
|-
|4.
|[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|{{fbicon|UKR}} [[Oleksandr Kucherenko]]
|{{fbicon|SRB}} [[Marko Stanojević]]
|{{fbicon|BRA}} [[Ratinho]]
|{{fbicon|BRA}} [[Maycon Douglas|Maykon Douglas da Silva Neris]]
|'''{{fbicon|TJK}} [[Manuchehr Safarov]]'''
|{{fbicon|NGA}} [[Richard Friday]]
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Dusan Mijic]]''
''{{fbicon|Gana}} [[Francis Narh]]''

''{{fbicon|KGZ}} [[Joel Kojo|'''Joel Kojo''']]''

{{fbicon|BRA}} [[Marcos Kayck|''Marcos Kayck'']]
|
|-
|5.
|[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|{{fbicon|GHA}} [[Salifu Mudasiru]]
|
|
|
|
|
|{{fbicon|GHA}} [[Abdullatif Abdallah Maga]]
|{{fbicon|NGA}} [[Michael Babatunde]]
|
|-
|6.
|[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|{{fbicon|BLR}} [[Sergey Karpovich]]
|{{fbicon|NGA}} [[Benjamin Teidi]]
|{{fbicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]]
|{{fbicon|BRA}} [[Higor Gabriel]]
|{{fbicon|BRA}} [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]]
|
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Jovan Đokić|'''Jovan Đokić''']]''
''{{fbicon|SRB}} [[Filip Ivanović]]''

''{{fbicon|IRN}} [[Siavash Hagh Nazari]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Nikabadze]]''

''{{fbicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]]''
|
|-
|7.
|[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|{{fbicon|SRB}} [[Stefan Čolović]]
|{{fbicon|UKR}} [[Aleksandr Vorobey]]
|{{fbicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]]
|{{fbicon|ALB}} [[Rubin Hebaj]]
|
|
|
|''{{fbicon|SRB}} [[Marko Stanojević]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Jaba Jighauri|'''Jaba Jighauri''']]''

''{{fbicon|BRA}} [[Victor da Silva]]''

''{{fbicon|SRB}} [[Zoran Marušić]]''

''{{fbicon|AUS}} / {{fbicon|Janubiy Sudan}} [[Valentino Yuel]]''
|
|-
|8.
|[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|{{fbicon|SRB}} [[Bojan Ciger]]
|{{fbicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]]
|{{fbicon|SRB}} [[Zoran Marušić]]
|{{fbicon|SRB}} [[Jovan Đokić|'''Jovan Đokić''']]
|{{fbicon|MNE}} [[Vladimir Jovović|'''Vladimir Jovović''']]
|
|
|'''''{{fbicon|TJK}} [[Manuchehr Safarov]]'''''
'''''{{fbicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]]'''''

''{{fbicon|NGA}} [[Effiong Nsungusi]]''
|
|-
|9.
|[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|{{fbicon|ESP}} [[Rubén Sánchez]]
|{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Papava|'''Giorgi Papava''']]
|''{{fbicon|Janubiy Sudan}}'' [[Ajak Riak]]
|{{fbicon|ALB}} [[Klejdi Daci]]
|{{fbicon|JPN}} [[Arihiro Sentoku]]
|{{fbicon|JPN}} [[Naoaki Senaga]]
|
|''{{fbicon|CRO}} [[Mihael Klepač]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Irakli Rukhadze|Irakli Ruxadze]]''
|
|-
|10.
|[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|{{fbicon|IRQ}} '''[[Bashar Resan]]'''
|''{{fbicon|GEO}}'' [[Flamarion]]
|''{{fbicon|BRA}}'' [[Jhonatan]]
|''{{fbicon|ITA}}'' [[Jonatan Lucca]]
|''{{fbicon|COL}}'' [[Brayan Riascos|'''Brayan Riascos''']]
|
|
|''{{fbicon|BLR}} [[Pavel Pavlyuchenko|'''Pavel Pavlyuchenko''']]''
''{{fbicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]]''

'''''{{fbicon|KGZ}} [[Kimi Merk]]'''''
|
|-
|11.
|[[Qoʻqon 1912]]
|{{fbicon|GEO}} [[Andro Giorgadze]]
|{{fbicon|GEO}} [[Shota Gvazava]]
|{{fbicon|UKR}} [[Yegor Kondratyuk]]
|
|
|
|
|''{{fbicon|UKR}} [[Sergey Petrov]]''
|''{{fbicon|CIV}} [[Kobena Amed]]''
|-
|12.
|[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|{{fbicon|SRB}} [[Dušan Mijić]]
|{{fbicon|GEO}} [[Jaba Jighauri|'''Jaba Jighauri''']]
|{{fbicon|SRB}} [[Alen Mašović]]
|{{fbicon|UKR}} [[Roman Papariga]]
|{{fbicon|MNE}} [[Nikola Kumburović]]
|
|
|''{{fbicon|GEO}} [[Giorgi Kukhianidze]]''
''{{fbicon|GEO}} [[Akaki Shulaia]]''

''{{fbicon|RUS}} [[Nikolay Tarasov (futbolchi)|Nikolay Tarasov]]''

''{{fbicon|Latviya}} [[Roberts Ozols|'''Roberts Ozols''']]''
|''{{fbicon|GEO}} [[Elguja Lobjanidze|'''Elguja Lobjanidze''']]''
|-
|13.
|[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|{{fbicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev|'''Ljupcho Doriyev''']]
|'''{{fbicon|TJK}} [[Ehson Panjshanbe]]'''
|'''{{fbicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]]'''
|{{fbicon|SRB}} [[Milan Mitrović (futbolchi, 1991)|Milan Mitrović]]
|''{{fbicon|MNE}}'' [[Luka Đorđević|Luka Djordjevic]]
|
|
|''{{fbicon|MNE}} [[Vladimir Jovović|'''Vladimir Jovović''']]''
''{{fbicon|MNE}} [[Zoran Petrović]]''

''{{fbicon|BLR}} [[Aleksey Nosko]]''

''{{fbicon|SWE}} [[John Igbarumah]]''
|
|-
|14.
|[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|{{fbicon|RUS}} [[Dmitriy Pletnyov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Jamoliddin Xojiniyozov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Artyom Potapov]]
|{{fbicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]]
|{{fbicon|RUS}} [[Dmitriy Kratkov]]
|
|'''{{fbicon|TJK}}''' [[Aziz Murotov (futbolchi, 2007)|Aziz Murotov]]
|''{{fbicon|RUS}} [[Tamirlan Jamalutdinov]]''
|
|-
|15.
|[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|
|
|
|
|
|
|'''{{fbicon|TJK}} [[Daler Sharipov (futbolchi)|Daler Sharipov]]'''
|
|
|-
|16.
|[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|{{fbicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]]
|{{fbicon|Gana}} [[Francis Narh]]
|{{fbicon|TJK}} [[Shahrom Samiev|'''Shahrom Samiev''']]
|
|
|
|
|
|
|}
'''Qalin:''' oʻz terma jamoasi uchun oʻynagan futbolchilar.

== Liga turnir jadvali ==
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:sports table
|main
|style=WDL
|source=[https://www.pfl.uz/tour-table Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]
&lt;!--Jamoa oʻrinlarini shu yerda yangilang--&gt;

|team_order=NAS, DIN, NEF, NAV, BUN, OKM, PAK, AND, SUR, MAS, XOR, QIZ, SOG, BUX, QOQ, SHO, 

&lt;!--Jamoa natijalarini shu yerda yangilang (quyida belgilangan)--&gt;
|result1=CLGS
|result12=RPL|result13=RPL|result14=RPL|result15=RPL|result16=REL

&lt;!--Jamoa natijalarini va keyin (agar kerak boʻlsa) yuqoridagi oʻrinlarini yangilang. Yuqoridagi sanani yangilashni unutmang (yangilash parametri)--&gt;
|update= 2025-yil 2-iyul
|win_AND=4|draw_AND=5|loss_AND=5|gf_AND=19|ga_AND=21&lt;!-- Andijon --&gt;
|win_BUN=6|draw_BUN=6|loss_BUN=2|gf_BUN=23|ga_BUN=14&lt;!-- Bunyodkor --&gt;
|win_BUX=3|draw_BUX=3|loss_BUX=8|gf_BUX=16|ga_BUX=26&lt;!-- Buxoro --&gt;
|win_DIN=8|draw_DIN=4|loss_DIN=2|gf_DIN=19|ga_DIN=15&lt;!-- Dinamo --&gt;
|win_MAS=4|draw_MAS=3|loss_MAS=7|gf_MAS=13|ga_MAS=27&lt;!-- Mashʼal  --&gt;
|win_NAS=9|draw_NAS=5|loss_NAS= |gf_NAS=27|ga_NAS=10&lt;!-- Nasaf --&gt;
|win_NAV=8|draw_NAV=2|loss_NAV=4|gf_NAV=30|ga_NAV=14&lt;!-- Navbahor --&gt;
|win_NEF=7|draw_NEF=6|loss_NEF=1|gf_NEF=23|ga_NEF=13&lt;!-- Neftchi --&gt;
|win_OKM=7|draw_OKM=3|loss_OKM=4|gf_OKM=21|ga_OKM=17&lt;!-- OKMK --&gt;
|win_PAK=7|draw_PAK=2|loss_PAK=5|gf_PAK=29|ga_PAK=14&lt;!-- Paxtakor --&gt;
|win_QIZ=3|draw_QIZ=5|loss_QIZ=6|gf_QIZ=12|ga_QIZ=23&lt;!-- Qizilqum --&gt;
|win_QOQ=3|draw_QOQ=3|loss_QOQ=8|gf_QOQ=9 |ga_QOQ=23&lt;!-- Qoʻqon 1912 --&gt;
|win_SOG=3|draw_SOG=4|loss_SOG=7|gf_SOG=15|ga_SOG=18&lt;!-- Soʻgʻdiyona --&gt;
|win_SUR=5|draw_SUR=2|loss_SUR=7|gf_SUR=12|ga_SUR=16&lt;!-- Surxon --&gt;
|win_SHO=2|draw_SHO=3|loss_SHO=9|gf_SHO=7 |ga_SHO=24&lt;!-- Shoʻrtan --&gt;
|win_XOR=4|draw_XOR=2|loss_XOR=8|gf_XOR=16|ga_XOR=16&lt;!-- Xorazm--&gt;
&lt;!--Status--&gt;

&lt;!--Jamoa tavsiflari (jadvalda havolalar mavjud)--&gt;
|name_AND=[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|name_BUX=[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|name_BUN=[[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
|name_DIN=[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|name_MAS=[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|name_NAS=[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|name_NAV=[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|name_NEF=[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|name_OKM=[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|name_PAK=[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|name_QOQ=[[Qoʻqon 1912]]
|name_QIZ=[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|name_SOG=[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|name_SUR=[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|name_SHO=[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|name_XOR=[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]


&lt;!--Jadval sozlamalari va qoidalari--&gt;
|show_limit=5
|class_rules=1) ochkolar; 2) oʻzaro oʻyin ochkolari; 3) oʻzaro oʻyin gol farqlari; 4) oʻzaro oʻyinda mehmonda urilgan gollar; 5) gol farqlari; 6) urilgan gollar soni.

&lt;!--Yuqori oʻrinlarni egallash va quyi ligaga tushish ustunlarining ta’riflari--&gt;
|res_col_header=QR
|col_CLGS=green2|text_CLGS= [[AFC Osiyo Chempionlar Ligasi Elitasi 2025/2026|Elita Chempionlar Ligasi guruh bosqichi]] 
|col_RPL=red2|text_RPL= {{Mavsum havolasi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|Oʻzbekiston Pro ligasi}} oʻrtasida oʻtish uchrashuvi
|col_REL=red1|text_REL= {{Mavsum havolasi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|Oʻzbekiston Pro ligasi}} tushib ketish
}}&lt;/onlyinclude&gt;

== Turlar ==
=== 1-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|7|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-okmk-buxoro-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|11}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|90}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[Anvar Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|18}}

|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://championat.asia/oz/news/ulugbek-bakaev-durang-adolatli-natija-bolar-edi-ammo-futbol-faqat-90-daqiqa-oynalmaydi|title=Ulug'bek Bakaev: &quot;Durang adolatli natija bo'lar edi, ammo futbol faqat 90 daqiqa o'ynalmaydi&quot;}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =2017
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]] ([[Oʻzbekiston]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 17.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2—0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/qizilqum-surxon-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|9}}
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|90+4}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =

|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =385
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 17.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-xorazm-shortan-matnli-translyaciya Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|39}}
* [[Murod Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =

|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =6000
|referee = [[Olim Toʻychboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|8|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/bunyodkor-neftchi-asosiy-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Najmiddin Normurodov|Normurodov]] {{goal|8}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|15}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|46}}
* [[Itsuki Urata|Urata]]&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://championat.asia/oz/news/itsuki-urata-neftchi-bilan-oyin-endi-tarix-biz-navbatdagi-uchrashuvga-tayyorgarlikni-boshlaymiz|title=Itsuki Urata: &quot;Neftchi&quot; bilan o'yin endi tarix, biz navbatdagi uchrashuvga tayyorgarlikni boshlaymiz&quot;}}&lt;/ref&gt; {{goal|73}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =3200
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|9|df=y}}
|time = 17.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/qoqon-1912-andijon-asosiy-tarkiblar-elon-qilindi Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Andro Giorgadze|Giorgadze]] {{goal|43}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|39}}

|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =343
|referee = [[Dostonbek Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id = 
|date = {{Start date|2025|3|10|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-nasaf-oz-uyida-galaba-qozondi-sharof-muhiddinovdan-supergol Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|36}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =6822
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|10|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/oz/news/superliga-navbahor-dinamo-tarkiblar-malum-2 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =6250
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id = 
|date = {{Start date|2025|4|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 5–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1576 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|13}}
* [[Flamarion]] {{goal|45}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|45+5}}
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|58}}
* [[Dilshod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|75}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location =
|attendance =4001
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 2-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|14|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1584 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Javohir Roʻziyev|Roʻziyev]] {{goal|9}}
* [[Ravshan Xayrullayev|Xayrullayev]] {{goal|85}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =1011
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|14|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1581 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = Istiqlol
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =10250
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 17.55 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1582 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|23}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|58}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =543
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1580 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Oleg Zoteyev|Zoteyev]] {{goal|15}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Suhrob Nurulloyev|Nurulloyev]] {{goal|28}}
|stadium = Bobur Arena
|location = [[Andijon]]
|attendance =17000
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|15|df=y}}
|time = 20.15 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1578 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|45}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Dinamo
|location = [[Samarqand]]
|attendance =8150
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 17.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1583 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =

|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Humoyunmirzo Iminov|Iminov]] {{goal|11}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|32}}
|stadium = Surxon arena
|location = [[Termiz]]
|attendance =6784
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1579 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|14}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|76}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Poʻlatxoʻja Xoldorxonov|Xoldorxonov]] {{goal|2}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|66}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Augusto]] {{goal|90}}
|stadium = Soʻgʻdiyona markaziy
|location = [[Jizzax]]
|attendance =4506
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|16|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1577 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|17}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|88}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =4812
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 3-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         ={{Start date|2025|3|27|df=y}}
|time = 16.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1586 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|47}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|11}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|51}}
* [[Dominik Begić|Begic]] {{goal|63}}
* [[Bilol Tupliyev|Tupliyev]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =852
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|27|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1588 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =

|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =4005
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 16.45 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1585 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|40}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|12}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|31}}
* [[Giorgi Papava|Papava]] {{goal|51}}
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|75}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =450
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 19.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1590 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|2}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|52}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|6}}
* [[Benjamin Teidi|Teidi]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =15420
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1587 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|43}}
* [[Imeda Ashortia|Ashortia]] {{goal|74}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =1210
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 18.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1589 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi markaziy]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =4653
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1591 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|45+4}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =997
|referee = Rustam Lutfullin
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|3|29|df=y}}
|time = 20.30 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1592 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Hojimirzayev|Hojimirzayev]] {{goal|61}}

|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =3500
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 4-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1599 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Frane Ikić|Ikic]] {{goal|78}}
* [[Boburbek Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|87}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =841
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1598 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|37}}
* [[Diyor Ramazonov|Ramazonov]] {{goal|90+3}}
* [[Asadbek Karimov|Karimov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[Muhammadanas Hasanov|Hasanov]] {{goal|90+7}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon arena]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =6154
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|5|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1596 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|48}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|64}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|72}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Azimjon Ahmedov|Ahmedov]] {{goal|30}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|49}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =14552
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|5|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1597 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|80}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Husayn Norchayev|Norchayev]] {{goal|5}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|26}}
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|70}}
* [[Sharof Muhiddinov|Muhiddinov]] {{goal|86}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =3454
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1595 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Ilhom Abdugʻaniyev|Abdugʻaniyev]] {{goal|7}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =11200
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1594 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|46}}
* [[Luka Đorđević|Đorđević]] {{goal|52}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona markaziy]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =2850
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1593 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =3815
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1600 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Humoyunmirzo Iminov|Iminov]] {{goal|11}}
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|41}}
* [[Hazrat Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|90+2}}
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 5-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1607 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|45+4}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|7}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|44}}
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|58}}
* [[Anvar Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|90}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1605 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Igor Gabriel|Gabriel]] {{goal|45+3}}
* [[Abbos Gʻulomov|Abbos Gʻulomov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Markaziy]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1603 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Iqboljon Malikjonov|Malikjonov]] {{goal|35}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1608 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Jurani Ferreira|Jurani]] {{goal|26}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Javohir Qahramonov|Qahramonov]] {{goal|40}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1602 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1601 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Dilshod Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|36}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1606 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|67}}
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|84}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|54}}
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|60}}
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|80}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|12|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1604 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Dragan Ćeran|Ceran]] {{goal|41}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 6-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|21|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1619 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1618 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|56}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1612 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|77}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1617 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Sardor Qulmatov|Qulmatov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Igor Golban|Golban]] {{goal|54}}
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|85}}
* [[Murodbek Rahmatov|Rahmatov]] {{goal|88}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1611 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|22}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|42}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|45+1}}
* [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|45+6}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1610 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|81}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Ulugʻbek Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|66}}
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|81}}
|stadium = [[Bobur stadioni|Bobur Arena]]
|location = [[Andijon (shahar)|Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1609 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|52}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|72}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|84}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|47}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|57}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1616 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Kirill Kolesnichenko|Kolesnichenko]] {{goal|87}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
|stadium = Surxon
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

=== 7-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1621 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|44}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1624 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1627 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Suhrob Izzatov|Izzatov]] {{goal|59}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1625 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|4}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1623 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|15}}
* [[Saidazamat Mirsaidov|Mirsaidov]] {{goal|62}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|62}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = Navbahor
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|27|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 4–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1622 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Murodbek Rahmatov|Rahmatov]] {{goal|46}}
* [[Husayn Norchayev|Norchayev]] {{goal|53}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|67}}
* [[Rubin Hebaj|Hebaj]] {{goal|79}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|4|28|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1620 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|25}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{start date|2025|7|2}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = –
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/ Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 8-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1635 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Abror Xusinov|Xusinov]] {{goal|75}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Alibek Davronov|Davronov]] {{goal|12}}

|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =864
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|2|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1636 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|16}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[Jasur Xoltoʻrayev|Xoltoʻrayev]] {{goal|84}}
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1633 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|55}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|53}}
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|90}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 4–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1628 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|16}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|87}}
* [[Oybek Rustamov|Rustamov]] {{goal|90+3}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|18}}
* [[Altin Kryeziu|Kryeziu]] {{goal|39}}
* [[Sardor Azimov|Azimov]] {{goal|42}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|3|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1632 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|59}}
* [[Doston Tursunov|Tursunov]] {{goal|65}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|90+6}}
|stadium = Surxon
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1630 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|31}}
* [[Zoran Marušić|Marušić]] {{goal|42}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Sardorbek Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|23}}

|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1634 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Ilhomjon Vahobov|Vahobov]] {{goal|18}}
* [[Dilshod Komilov|Komilov]] {{goal|52}}
* [[Elguja Lobjanidze|Lobjanidze]] {{goal|90+12}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|4}}
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|44}}
|stadium = [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar]]
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|4|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1631 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Ulugʻbek Xudoyberdiyev|Xudoyberdiyev]] {{goal|90+8}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|49}}
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|90}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|90+8}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 9-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|9|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1644 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Farrux Sayfiyev|Sayfiyev]] {{goal|11}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|60}}
|stadium = [[Bobur stadioni|Bobur]]
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|9|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1642 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Richard Friday|Friday]] {{goal|21}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1637 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Avazbek Oʻlmasaliyev|Oʻlmasaliyev]] {{goal|38}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Avazbek Oʻlmasaliyev|Oʻlmasaliyev]] {{goal|73}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|81}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|88}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1638 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Rubin Hebaj|Hebaj]] {{goal|23}}
* [[Oybek Bozorov|Bozorov]] {{goal|84}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|77}}
* [[Marko Bugarin|Bugarin]] {{goal|90+1}}
|stadium = Qarshi
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|10|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 6–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1641 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|22}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|37}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|49}}
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|60}}
* [[Ibrohim Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|62}}
* [[Muhammadali Usmonov|Usmonov]] {{goal|90+6}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1639 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|50}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1640 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|21}}
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtozoyev]] {{goal|72}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|54}}
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|67}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|11|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1643 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Otabek Ahadov|Ahadov]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
* [[Islom Qobilov|Qobilov]] {{goal|77}}
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 10-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1647 Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[Dmitriy Pletnyov|Pletnyov]] {{goal|56}}
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Muhammadali Abdurahmonov]] {{goal|72}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Ehson Panjshanbe|Panjshanbe]] {{goal|63}}
|stadium = Surxon arena
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1648 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|65}}
* [[Frane Ikić|Ikic]] {{goal|74}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|34}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar]]
|location = Toshkent
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 0–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1652 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|35}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|51}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|17|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1646 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|33}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1651 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Imeda Ashortia|Ashortia]] {{goal|10}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90+10}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|20||68}}
* [[Shohmalik Komilov|Komilov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1650 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Shahrom Samiev|Samiev]] {{goal|7}}
* [[Hazratjon Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|18}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|58}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|18|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1649 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|21}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|73}}
* [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|86}}
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|16|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1645 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|22}}
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|82}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|64}}
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|66}}
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 11-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1659 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|48}}
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|54}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Doston Tursunov|Tursunov]] {{goal|5}}
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1653 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|16}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|78}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[Nodirbek Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|52}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|24|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 4–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1660 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Bojan Ciger|Ciger]] {{goal|45+2}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{goal|65}}
* [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|82}}
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|84}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|24|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1658 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|23}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|16}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Olim To'ychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1654 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Higor Gabriel|Gabriel]] {{goal|21}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|22}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|48}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-paxtakor-xorazm-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|5}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|90+8}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[Temurbek Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|24}}
|stadium = Jar
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|25|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1657 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|51}}
* [[Ratinho]] {{goal|77}}
* [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|22}}
* [[Shahzod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|60}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee =
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|5|26|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1643 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Islomjon Qobilov|Qobilov]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Otabek Ahadov|Ahadov]] {{goal|77}}

|stadium = [[Gʻuzor stadioni|Gʻuzor]]
|location = Jizzax
|attendance =
|referee = Toʻrabek Suyunov
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 12-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 0–4
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1667 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
* [[Humoyun Murtozoyev|Murtazoyev]] {{goal|1||75}}
* [[Nurjahon Muzaffarov|Muzaffarov]] {{goal|65}}
* [[Islombek Baratov|Baratov]] {{goal|78}}
|stadium = Markaziy
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|13|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1663 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Shahboz Joʻrabekov|Joʻrabekov]] {{goal|77}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|58}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1666 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Temurxoʻja Abduxoliqov]] {{goal|24}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|57}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1665 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
|stadium = Yoshlar
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = [[Temur Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|14|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1661 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
|stadium = OKMK
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Abdurashid Xudoyberganov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 1–2
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-xorazm-dinamo-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|25}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|33}}
* [[Oybek Oʻrmonjonov|Oʻrmonjonov]] {{goal|60}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 0–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-surxon-neftchi-uchrashuvi-asosiy-tarkibi-malum Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
|stadium = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|15|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-nasaf-navbahor-tarkiblar-malum Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Dragan Ćeran|Ceran]] {{goal|77}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
|stadium = Markaziy
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 13-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1674 Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[Shohjahon Yorqinboyev|Yorqinboyev]] {{goal|77}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[Farhod Bekmurodov|Bekmurodov]] {{goal|77}}
|stadium = Bobur
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee = [[Ibrohim Ismoilov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|19|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1673 Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|83}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
|stadium = Soʻgʻdiyona
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 1–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1675 Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|89}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
|stadium = Istiqlol
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee = [[Doston Rahmonov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|20|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 1–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1670 Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[Nurjahon Muzaffarov|Muzaffarov]] {{goal|59}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|6}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|66}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|74}}
|stadium = Gʻuzor
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|21|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 3–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1669 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|5}}
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|35}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] {{goal|90+7}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
|stadium = Navbahor
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Akobirxoʻja Shukrullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|22|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 2–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1671 Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[Diyor Xolmatov|Xolmatov]] {{goal|17}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|90+5}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
|stadium = Jar
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Choriyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|22|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 2–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1676 Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[Gʻanisher Qodirov|Qodirov]] {{goal|45+4}}
* [[Abror Toshqoʻziyev|Toshqoʻziyev]] {{goal|65}}
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Humoyun Sherboʻtayev|Sherboʻtayev]] {{goal|7}}
|stadium = Gʻuzor
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee = [[Rustam Lutfullin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|23|df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1672 Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|11}}
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|45+1}}
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|47}}
|stadium = Dinamo
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[G‘ayrat Joʻrayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 14-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|26|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1681 Hisobot]
|team1 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1 =
* [[Valijon Rahimov|Rahimov]] {{goal|53}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|26}}
|team2 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals2 =
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|11}}
* [[Islombek Mamatkazin|Mamatkazin]] {{goal|80}}
* [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Firdavs Norsafarov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|27|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = 2–3
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1804 Hisobot]
|team1 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1 =
* [[Jasur Xoltoʻrayev|Xoltoʻrayev]] {{goal|11||61}}
|team2 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals2 =
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|30||74}}
* [[Salim Mustafoyev|Mustafoyev]] {{goal|43}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|27|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = 2–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1683 Hisobot]
|team1 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1 =
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|29||62}}
|team2 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals2 =
* [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|90}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|90+4}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Qarshi]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Temurbek Toʻxtasinov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = 6–0
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1684 Hisobot]
|team1 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1 =
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|7}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|22}}
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|37}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|39||53}}
* [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] {{goal|84}}
|team2 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|28|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = 1–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1679 Hisobot]
|team1 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1 =
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{|69}}
|team2 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals2 =
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{|90+5}}
|stadium = [[Yoshlar sport majmuasi|Yoshlar]]
|location = [[Navoiy]]
|attendance =
|referee = 
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = 3–2
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1682 Hisobot]
|team1 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1 =
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|41}}
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|75}}
* [[Muzaffar Olimjonov|Olimjonov]] {{goal|77}}
|team2 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals2 =
* [[Zoir Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|26}}
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|39}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Nayim Qosimov]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|29|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = 3–1
|aet =
|report = [https://pfl.uz/match/1678 Hisobot]
|team1 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1 =
* [[Asilbek Qayumov|Qayumov]] {{goal|40}}
* [[Frane Čirjak|Čirjak]] {{goal|50}}
* [[Izzatillo Poʻlatov|Poʻlatov]] {{goal|86}}
|team2 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals2 =
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|30}}
|stadium = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Olim Toʻychiboyev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date|2025|6|30|df=y}}
|time = 20.00 [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = 0–1
|aet =
|report = [https://championat.asia/uz/news/superliga-okmk-surxon-tarkiblar-malum-3 Hisobot]
|team1 = [[AGMK]]
|goals1 =
|team2 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals2 =
* [[Asilbek Jumayev|Jumayev]] {{goal|58}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
=== 15-tur ===
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 1
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 2
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Qoʻqon 1912]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 3
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 4
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 5
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[AGMK]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 6
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 7
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}
{{Football box collapsible
|id           = 
|date         = {{Start date||||df=y}}
|time = [[Oʻzbekiston vaqti|UZT]] ([[UTC+5]])
|round = 8
|score = –
|aet =
|report = [ Hisobot]
|team1 = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1 =
* [[|]] {{|}}
|team2 = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals2 =
* [[|]] {{|}}

|stadium = [[|]]
|location = [[]]
|attendance =
|referee = [[]] ([[]])
|penaltyscore =
|penalties1 =
|penalties2 =
}}

== Mavsum statistikasi ==

* '''Mavsumdagi ilk gol''': [[Abror Ismoilov]]) Olmaliqnning „[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]“ jamoasi tarkibida „[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]“ jamoasiga qarshi oʻyinda urgan ('''2024-yil 7-mart''')&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/uz/news/superliga-okmk-buxoro-matnli-translyaciya |sarlavha=Суперлига. Мавсумнинг илк ўйинида ОКМК сўнгги дақиқаларда урилган гол эвазига &quot;Бухоро&quot;ни мағлуб этди |sana=2025/03/07}}&lt;/ref&gt;.

=== Gol mualliflari ===
{{updated|[[2025-yil]] [[2-iyul]] holatiga koʻra}}. ''Mavsum holatiga koʻra 112 oʻyinda 292 ta gol urilgan (har bir oʻyinda oʻrtacha 2.6 tadan gol urilgan).''
{{Goalscorers
|goals= 
|ongoing=yes
|matches= 
|updated= 2025-yil 2-iyul

|10 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])

|8 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Husayin Norchayev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])

|7 goals=

* {{Flagicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abbos Gʻulomov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])

|6 goals=

* {{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xurshid Gʻiyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ruslanbek Jiyanov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])

|5 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyun Murtazoyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])

|4 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Bektemir Abdumannonov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvar Xojimirzayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zabihillo Oʻrinboyev]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Zoran Marushich]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdurahmonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])

|3 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Abdumannopov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shoxruz Norxonov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahboz Joʻrabekov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nosirjon Abdusalomov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Oʻrmonjonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islombek Baratov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Bozorov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Pedro (futbolchi, 1999)|Pedro]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jamshid Iskanderov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilolxon Toshmirzayev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohimhalil Yoʻldoshev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Ismoilov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ali Abdurahmonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Sobirjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodir Abdurazzoqov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|COL}} [[Brayan Riascos]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Oʻrinboyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Elguja Lobjanidze]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Alen Mašović]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jasur Xoltoʻrayev]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murod Bobojonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])

|2 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Turdimurodov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Uskoković]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Imeda Ashortia]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjahon Mirahmadov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xislat Halilov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Ratinho]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Abdurahmonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Abduraimov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurjahon Muzaffarov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sharof Muhiddinov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodbek Rahmatov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Stefan Čolović]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|ALB}} [[Rubin Hebaj]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Jovan Đokić]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Odilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Higor Gabriel|Gabriel]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Rustamov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Toʻxtaxoʻjayev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Roman Papariga]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umar Adhamzoda]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Hamdamov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|IRQ}} [[Bashar Resan]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Dostonbek Tursunov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Abduhamidov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Hazratjon Tursunqulov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyunmirzo Iminov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sunnatulla Abdullajonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Narzullayev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Mamatkazin]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ilhom Abdugʻaniyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohjahon Yorqinboyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|SVN}} [[Altin Kryeziu]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oleg Zoteyev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Azimov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Boburbek Yoʻldashov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muzaffar Olimjonov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Marko Bugarin]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Najmiddin Normurodov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|JPN}} [[Itsuki Urata]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Joʻrayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatillo Poʻlatov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Qayumov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Dominik Begić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilol Tupliyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Roʻziyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Qulmatov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ravshan Xayrullayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Čirjak]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|NGA}} [[Richard Friday]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Abdullayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Qodirqulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Salim Mustafoyev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Fayziyev (futbolchi)|Sherzod Fayziyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Bojan Ciger]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Gʻofurov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farrux Sayfiyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ikrom Aliboyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Nurulloyev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Golban]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alibek Davronov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azim Ahmedov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidazamat Mirsaidov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Poʻlatxoʻja Xoldorxonov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohmalik Komilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Giorgi Papava]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Avazbek Oʻlmasaliyev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Flamarion]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Joʻraqoʻziyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Usmonov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohim Ibrohimov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Xolmatov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Andro Giorgadze]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadanas Hasanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Iqboljon Malikjonov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Husanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Beshimov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ilhomjon Vahobov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dušan Mićić]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farhod Bekmurodov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Komilov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Rahmatullayev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Ramazonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Karimov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Dmitriy Pletnyov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Humoyun Sherboʻtayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Jumayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Đorđević]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Qahramonov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Ehson Panjshanbe]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Qobilov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Hoshimov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Izzatov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Shahrom Samiev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Xusinov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Ismoilov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sirojiddin Qoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ulugʻbek Xudoyberdiyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻanisher Qodirov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Toshqoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 own goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Sobirov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Nasaf jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Neftchi jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Ahadov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]) Shoʻrtan jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]) Andijon jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|NGA}} [[Benjamin Teidi]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]) Andijon jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Rahmatullayev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]) Paxtakor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]) Bunyodkor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Avazbek Oʻlmasaliyev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]) Qoʻqon 1912 jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|SRB}} [[Vladimir Bubanja]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]) Paxtakor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurjahon Muzaffarov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]) Bunyodkor jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Valijon Rahimov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]) Xorazm jamoasi foydasiga

}}

=== Quruq oʻyin ===
{{updated|2025-yil 2-iyulda boʻlib oʻtgan oʻyinlar holatiga koʻra}}
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
!№
!Futbolchi
!Jamoa
!{{abbr|Oʻyin|Gol oʻtkazilmagan oʻyinlar}}
|-
|1
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Abduvohid Neʼmatov]]
| align=&quot;left&quot; |Nasaf
| rowspan=&quot;2&quot; |6
|-
|2
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Botirali Ergashev]]
| align=&quot;left&quot; |Neftchi
|-
|3
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Ravshanbek Yagudin]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
| rowspan=&quot;3&quot; |5
|-
|4
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Vladimir Nazarov]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|-
|5
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Ergashev]]
| align=&quot;left&quot; |Navbahor
|-
|6
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Azizxon Isoqov]]
| align=&quot;left&quot; |Qoʻqon 1912
| rowspan=&quot;4&quot; |4
|-
|7
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Quvvatov]]
| align=&quot;left&quot; |Qizilqum
|-
|8
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Hamidullo Abdunabiyev]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|-
|9
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Javohir Ilyosov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|-
|10
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Sardor Qobuljonov]]
| align=&quot;left&quot; |Xorazm
| rowspan=&quot;5&quot; |3
|-
|11
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Umid Hamroyev]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|-
|12
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shoxrux Eshboʻtayev]]
| align=&quot;left&quot; |Shoʻrtan
|-
|13
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|RUS}} [[Artyom Potapov]]
| align=&quot;left&quot; |Surxon
|-
|14
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|SRB}} [[Milan Mitrović (futbolchi, 1991)|Milan Mitrović]]
| align=&quot;left&quot; |Soʻgʻdiyona
|-
|15
| align=&quot;left&quot; |''{{fbicon|BRA}}'' [[Jhonatan]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
| rowspan=&quot;3&quot; |2
|-
|16
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Eldorbek Suyunov]]
| align=&quot;left&quot; |Neftchi
|-
|17
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shukron Yoʻldoshev]]
| align=&quot;left&quot; |Navbahor
|-
|18
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Nikita Shevchenko]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
| rowspan=&quot;9&quot; |1
|-
|19
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Shirinboy Abdullayev]]
| align=&quot;left&quot; |Buxoro
|-
|20
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Abdumavlon Abdujalilov]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|-
|21
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Humoyunshoh Sayyotov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|-
|22
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Toʻxtaboyev]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|-
|23
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Eldor Adhamov]]
| align=&quot;left&quot; |Andijon
|-
|24
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Sobirov]]
| align=&quot;left&quot; |Soʻgʻdiyona
|-
|25
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Mashhur Muhammadjonov]]
| align=&quot;left&quot; |Xorazm
|-
|26
| align=&quot;left&quot; |{{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Yoʻldoshev]]
| align=&quot;left&quot; |Surxon
|}

== Mukofotlar ==

=== Oyning eng yaxshilari ===
Oyning eng yaxshilarini aniqlashda jurnalistlar, [[Oʻzbekiston Futbolchilar Uyushmasi|FIFPro]]ning Oʻzbekistondagi vakillari va [[Oʻzbekiston futbol assotsiatsiyasi|OʻFA]] hodimlari tominidan aniqlanib kelmoqda.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! rowspan=&quot;2&quot; |Oy
! colspan=&quot;2&quot; |Oy eng yaxshi murabbiyi
! colspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi futbolchisi
! colspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi goli
! rowspan=&quot;2&quot; |Oyning eng yaxshi hakami
! rowspan=&quot;2&quot; |Eslatma
|-
!Murabbiy
!Jamoa
!Futbolchi
!Klub
!Futbolchi
!Klub
|-
!Mart
|{{Flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov]]
| align=&quot;left&quot; |OKMK
|{{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]]
| align=&quot;left&quot; |Bunyodkor
|{{Flagicon|UZB}} [[Islombek Baratov]]
| align=&quot;left&quot; |Mash’al
|
|
|-
!Aprel
|{{Flagicon|UZB}} [[Roʻziqul Berdiyev]]
|Nasaf
|{{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{fbicon|BRA}} [[Ratinho]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|
|
|-
!May
|{{Flagicon|UZB}} [[Kamoliddin Tojiyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]]
| align=&quot;left&quot; |Paxtakor
|{{Flagicon|UZB}} [[Oybek Oʻrmonjonov]]
| align=&quot;left&quot; |Dinamo
|
|
|}
== Yana qarang ==
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Ikkinchi ligasi]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* {{Official website|https://pfl.uz/uz}} {{in lang|uz|ru}}
{{Oʻzbekiston Superligasi|collapse}}{{Oʻzbekiston Superligasi mavsumlari|collapse}}{{Oʻzbekiston Superligasi chempionlari|collapse}}
[[Turkum:Oʻzbekiston Superligasi mavsumlari]]
[[Turkum:2025-yilda Oʻzbekiston futboli]]</text>
      <sha1>r1uprx1uwtgl0k87x4i7ikfzdyr2urs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1074924</id>
    <revision>
      <id>5480780</id>
      <parentid>5453703</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:46:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Umarxon III</username>
        <id>18267</id>
      </contributor>
      <comment>+tasvir</comment>
      <origin>5480780</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72982" sha1="8xro3gonsye705vqwbwhqx91i6x2onk" xml:space="preserve">{{Infobox Futbol turniri mavsumi
| title                      = Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi&lt;br/&gt;
| year                       = 
| other_titles               = Oʻzbekiston Kubogi
| image                      =[[Fayl:Coca cola Uzbekistan cup logo 04.png|290px]]
| image_size                 =
| caption                    =
| country                    = {{UZB}}
| dates                      = {{nowrap|2024-yil 24-martdan – 5-oktyabrgacha}}
| venue =
| num_teams =
| defending_champions = 
| champions =[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
| count =1
| runner-up =[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
| third = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
| fourth = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
| continentalcup1 =
| continentalcup1_qualifiers =
| continentalcup2 =
| continentalcup2_qualifiers =
| champ_match_score =
| matches = 42
| goals = 109
| attendance =
| top_goal_scorer =
| player_label =
| player =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2023-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2023]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2025]]
| updated = 2024-yil 14-oktyabr
| extra_information =
| tournament_venue =
| goalkeeper =
}}
'''Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi''' (&lt;nowiki&gt;Футбол бўйича 2024-йилги Ўзбекистон Кубоги&lt;/nowiki&gt;) — 2024-yilgi [[Oʻzbekiston Kubogi]] har yili oʻtkaziladigan Oʻzbekiston kubogi musobaqasining 32-mavsumi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16330 |sarlavha=Coca-Cola va Liga hamkorligi keyingi ikki yilda ham davom etadi |sana=18.01.2024 |qaralgan sana=2024-03-16 |arxivsana=2024-03-16 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240316161254/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16330 }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16522 |sarlavha=21-mart kuni O‘zbekiston kubogi guruh bosqichiga qur’a tashlanadi |sana=15.03.2024 |qaralgan sana=2024-03-16 |arxivsana=2024-03-16 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240316161256/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16522 }}&lt;/ref&gt;. Kubok sohibi 2025-26-yilgi [[Osiyo Chempionlar ligasi|Osiyo Chempionlar Ligasi]]da ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritadi. „[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]“ klubi amaldagi chempion hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16294 |sarlavha=Liga O‘zbekiston kubogining 2023-yilgi finalini qanday o‘tkazdi? |arxivsana= |sana=06.01.2024 }}{{Oʻlikhavola|date=oktabr 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16158 |sarlavha=Nasaf — O‘zbekiston kubogi g‘olibi |sana=12.11.2023 |qaralgan sana=2024-03-16 |arxivsana=2024-03-16 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240316161257/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16158 }}&lt;/ref&gt;.

2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi mavsumi boshlanishidan avval [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi|UzPFL]] musoboqaning keyingi ikki mavsumda asosiy homiysi sifatida [[Coca-Cola|Coca cola]] kompaniyasi tanlanganini eʼlon qildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16330 |sarlavha=Coca-Cola va Liga hamkorligi keyingi ikki yilda ham davom etadi |sana=18.01.2024 |qaralgan sana=2024-03-16 |arxivsana=2024-03-16 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240316161254/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16330 }}&lt;/ref&gt;.

== Jamoalar ==
2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh bosqichida 26 ta jamoa toʻgʻridan toʻgʻri yoʻllanma oldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16550 |sarlavha=O‘zbekiston kubogi. 26 jamoa musobaqani guruh bosqichidan boshlaydi |sana=21.03.2024 |qaralgan sana=2024-03-22 |arxivsana=2024-03-22 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240322154856/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16550 }}&lt;/ref&gt;. Qolgan 6 ta yoʻllanma 12 ta jamoa orasida saralash bosqichi orqali aniqlandi.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#D6E2B3; text-align:center; vertical-align:top;&quot;
| style=&quot;width:33%&quot; | '''Oʻzbekiston Superligasi'''&lt;br /&gt; [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2024-yilgi mavsum]]dagi barcha 14 ta klub
| style=&quot;width:33%&quot; | '''Oʻzbekiston Pro-ligasining''' [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2024-yilgi mavsum]]dagi 8 ta klubi
| style=&quot;width:34%&quot; | '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2024-yilgi mavsumning 16 ta klublari]]
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|
* [[AGMK|OKMK]]
* [[FK Andijon|Andijon]]
* [[FC Bunyodkor|Bunyodkor]]
* [[Buxoro (futbol klubi)|Lokomotiv Tashkent]]
* [[Metallurg Bekobod]]
* [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
* [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor Namangan]]
* [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi Fargʻona]]
* [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik Toshkent]]
* [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor Toshkent]]
* [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum Zarafshon]]
* [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona Jizzax]]
* [[Surxon (futbol klubi)|Surxon Termez]]
* [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|
* [[Andijon SGS (futbol klubi)|Doʻstlik Toshkent]]
* [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
* [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Buxoro]]
* [[Qoʻqon 1912]]
* [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal Mubarek]]
* [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]]
* [[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
* [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm Urganch]]
|
* [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
* [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
* [[Lokomotiv BFK]]
* [[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]]
* [[Qumqoʻrgʻon-1977]]
* [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
* [[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]
* [[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]]
* [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
* [[BuxDU (futbol klubi)|BuxDU]]
* [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
* [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
* [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
* [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
* [[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]
* [[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]]
|}

== Final mezboni ==

[[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi finali|2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi final oʻyini]] mezboni sifatida 3 ta stadion biri qur’a tashlash orqali orqali tanlab olindi. Daʼvogar stadionlar roʻyxatida [[OKMK (stadion)|OKMK stadioni]], [[Bobur stadioni]] va [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadionlari]] bor edi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16545 |sarlavha=Kubok finalini qabul qilish uchun uch stadion da’vogarlik qiladi |sana=18.03.2024 |qaralgan sana=2024-03-22 |arxivsana=2024-03-22 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240322154858/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16545 }}&lt;/ref&gt;. Qur’a natijalariga koʻra 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi final uchrashuvi [[Fargʻona|Fargʻona shahri]]dagi [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]da boʻlib oʻtishi belgilandi.

== Qur’a va format ==
Saralash bosqichida Oʻzbekiston Birinchi ligasining 12 ta jamoalari ishtirokida Oʻzbekiston Kubogi guruh bosqichiga chiqish yoʻllanmasi uchun oʻtkazildi. Qurʼa tashlash marosimi 2024-yil 21-mart kuni [[Sport (telekanal)|UzSport]] telekanalida [[Oʻzbekiston Professional futbol ligasi]] litsenziyalash va xalqaro aloqalar boʻlimi boshligʻi [[Zohirjon Akramxonov]] tomonidan oʻtkazilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16552 |sarlavha=O‘zbekiston kubogi. Yangi mavsumga qur’a tashlandi |sana=21.03.2024 |qaralgan sana=2024-03-22 |arxivsana=2024-03-22 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240322154859/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16552 }}&lt;/ref&gt;.

== Saralash bosqichi ==
Saralash bosqichida Oʻzbekiston Birinchi ligasida ishtirok etgan yarim professional jamoalari va hududiy akademiya jamoalaridan iborat 12 klub orasida oʻtkazildi. Oʻyinlar biita uchrashuvdan iborat boʻlib barcha oʻyinlar Toshkentda 2024-yil 1-aprelda oʻtkazildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://pfl.uz/uzb/news/detail/16553 |sarlavha=O‘zbekiston kubogi. Saralash o‘yinlari 1-aprel kuni o‘tkazildi |sana=22.03.2024 |qaralgan sana=2024-03-22 |arxivsana=2024-03-22 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240322154857/https://pfl.uz/uzb/news/detail/16553 }}&lt;/ref&gt;. 12 jamoaning qaysi jamoa bir biri bilan oʻynashi 28-martda qur’a orqalik aniqlandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogining-saralash-bosqichiga-qura-tashlandi |sarlavha=Ўзбекистон кубогининг саралаш босқичига қуръа ташланди |sana=2024/03/28}}&lt;/ref&gt;.

{{football box collapsible
|round           = '''A saralash''' 
|date            = 1-aprel 2024-yil
|time            = 10:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = '''[[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]'''
|score           = 0 &amp;ndash; 1
|report          = 
|team2           = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|goals1          = 
|goals2          = * [[Dilshod Xushboqov|Xushboqov]] {{goal|29}}
|stadium = OʻFA stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round           = '''B saralash''' 
|date            = 1-aprel 2024-yil
|time            = 13:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|score           = 1 &amp;ndash; 0
|report          = 
|team2           = '''[[BuxDU (futbol klubi)|BuxDU]]'''
|goals1          = 
* [[Muhammadziyo Abdulxodiyev|Abdulxodiyev]] {{goal|7}}
|goals2 =
|stadium = OʻFA stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round           = '''D saralash''' 
|date            = 1-aprel 2024-yil
|time            = 15:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Zomin (futbol klubi)|Zomin]]
|score           = 7 &amp;ndash; 0
|report          = 
|team2           = '''[[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]'''
|goals1          = 
* [[Diyor Toirov|Toirov]] {{goal|16||46}}
* [[Ravshan Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|30||38}}
* [[Muhammadyusuf Mirqodirov|Mirqodirov]] {{goal|46}}
* [[Abdurahmon Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|58}}
* [[Diyorbek Tojiyev|Tojiyev]] {{goal|75}}

|goals2 =
|stadium = OʻFA stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round           = '''E saralash''' 
|date            = 1-aprel 2024-yil
|time            = 10:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = '''[[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]'''
|score           = 2 &amp;ndash; 4
|report          = 
|team2           = [[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]]
|goals1          = 
* [[Rizo Ayvazov|Ayvazov]] {{goal|90+1|p}}
* [[Abduxoliq Qurbonov|Qurbonov]] {{goal|90+3}}
|goals2 =
* [[Husan Akmuratov|Akmuratov]] {{goal|23}}
* [[Shahzod Hushvaqtov|Hushvaqtov]] {{goal|35}}
* [[Abdulahadjon Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|45+2}}
* [[Usmon Ikromov(futbolchi, 2004)|Ikromov]] {{goal|45+2}}
|stadium = Chigʻatoy stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round           = '''F saralash''' 
|date            = 1-aprel 2024-yil
|time            = 13:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = '''[[Qumqoʻrgʻon-1977]]'''
|score           = 2 &amp;ndash; 2
|report          = 
|team2           = [[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]
|goals1          = 
* [[Shahzod Bozorov|Bozorov]] {{goal|40}}
* [[Umidjon Safarov|Safarov]] {{goal|90+4}}
|goals2 =
* [[Makset Kalbayev|Kalbayev]] {{goal|46}}
* [[Sardorbek Xidirboyev|Xidirboyev]] {{goal|53}}
|stadium = Chigʻatoy stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee =
|penaltyscore=6 – 7}}
{{football box collapsible
|round           = '''G saralash''' 
|date            = 1-aprel 2024-yil
|time            = 15:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|score           = 3 &amp;ndash; 2
|report          = 
|team2           = '''[[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]]'''
|goals1          = 
* [[Inomjon Abdumajidov|Abdumajidov]] {{goal|15||50}}
* [[Azamat Abduhalilov|Abduhalilov]] {{goal|39|p}}

|goals2 =
* [[Abdurahmon Daminov|Daminov]] {{goal|7|p}}
* [[Nurgali Jumatayev|Jumatayev]] {{goal|27}}
|stadium = Chigʻatoy stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee =
}}

== Guruh bosqichi ==
Guruh bosqich oʻyinlari 12-apreldan start oladi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-guruh-bosqichi-taqvimi |sarlavha=Ўзбекистон кубоги. Гуруҳ босқичи тақвими |sana=2024/03/24}}&lt;/ref&gt;.

=== A guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_BUN=[[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|name_SHU=[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|name_JAY=[[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|name_QIZ=[[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|win_BUN=1 |draw_BUN=2 |loss_BUN=  |gf_BUN=8 |ga_BUN=1  |status_BUN=
|win_SHU=1 |draw_SHU=1 |loss_SHU=1 |gf_SHU=2 |ga_SHU=2  |status_SHU=
|win_JAY=  |draw_JAY=1 |loss_JAY=2 |gf_JAY=3 |ga_JAY=11 |status_JAY=
|win_QIZ=1 |draw_QIZ=2 |loss_QIZ=  |gf_QIZ=4 |ga_QIZ=3  |status_QIZ=
|team1=BUN |team3=SHU |team4=JAY |team2=QIZ
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       =  14-aprel 2024
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 0 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/1-HAFTA%20BUNYODKOR%20-%20SHO%27RTAN.pdf
|team2      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]] 
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 872
|referee = Sardor Ismatullayev
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       =  14-aprel 2024
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|score      = 2 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/1-HAFTA%20JAYXUN%20-%20QIZIRIQ.pdf
|team2      = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|goals1     = * [[Javlon Primbetov|Primbetov]] {{goal|37||85|p}}
|goals2 = * [[Dilshod Xushboqov|Xushboqov]] {{goal|56||58}}
|stadium = QRFA stadioni
|location = [[Nukus]]
|attendance = 231
|referee = Nayim Qosimov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 21-aprel 2024
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|score      = 1 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16443
|team2      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 
|referee = Xushnud Suyunboyev
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 21-aprel 2024
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 2 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16391
|team2      = '''[[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]'''
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance = 
|referee = Rustam Choriyev
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 28-aprel 2024
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 7 &amp;ndash; 0
|report     = 
|team2      = '''[[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]'''
|goals1     = * [[Usmonali Ismonaliyev|Ismonaliyev]] {{goal|4||42}}
* [[Toni Jović|Jović]] {{goal|9}}
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|56}}
* [[Amirbek Saidov|Saidov]] {{goal|67}}
* [[Abdumalik Norqobilov|Norqobilov]] {{goal|71|a.g}}
* [[Azizbek Toʻlqinbekov|Toʻlqinbekov]] {{goal|80}}

|goals2 =
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 28-aprel 2024
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Rustam Normurodov|Normurodov]] {{goal|28}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance =
|referee =
}}

=== B guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_KHO=[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|name_ARA=[[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|name_SEM=[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|name_NAM=[[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|win_KHO=2 |draw_KHO= |loss_KHO=1 |gf_KHO=7 |ga_KHO=4 |status_KHO=
|win_ARA=3 |draw_ARA= |loss_ARA=  |gf_ARA=14 |ga_ARA=4 |status_ARA=
|win_SEM=1 |draw_SEM= |loss_SEM=2 |gf_SEM=8 |ga_SEM=14 |status_SEM=
|win_NAM=  |draw_NAM= |loss_NAM=3 |gf_NAM=5 |ga_NAM=12|status_NAM=
|team2=KHO |team1=ARA |team3=SEM |team4=NAM
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 15-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16393
|team2      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Azizbek Umirbekov|Umirbekov]] {{goal|23}}
* [[Zulpuqar Kuanishbayev|Kuanishbayev]] {{goal|50}}
|stadium = [[Xorazm (stadion)|Xorazm]]
|location = [[Urganch]]
|attendance = 3411
|referee = Sultonmurod Abdurahmonov
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 15-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|score      = 5 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16436
|team2      = '''[[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]'''
|goals1     = * [[Sherali Rasulov|Rasulov]] {{goal|16}}
* [[Sherzod Xayrullayev|Xayrullayev]] {{goal|47}}
* [[Dilshodbek Umurzaqov|Umurzaqov]] {{goal|73|p}}
* [[Samandar Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|77}}
* [[Mirjalol Neʼmatov|Neʼmatov]] {{goal|81}}
|goals2 = * [[Isroiljon Tursunboyev|Tursunboyev]] {{goal|32}}
* [[Farruhbek Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|57}}
|stadium = [[Sementchi stadioni|Sementchi]]
|location = [[Quvasoy]]
|attendance = 185
|referee = Xushnud Suyunboyev
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 22-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]'''
|score      = 1 &amp;ndash; 4
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16437
|team2      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1     = * [[Isroiljon Tursunboyev|Tursunboyev]] {{goal|76}}
|goals2 = * [[Oybek Nurmatov|Nurmatov]] {{goal|2||40}}
* [[Farruh Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|36}}
* [[Issa Diamoutene|Diamoutene]]
|stadium = Yosh Kuch stadioni
|location = Namangan
|attendance = 351
|referee = Farruh Yansupov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 23-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|score      = 9 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16394
|team2      = '''[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]'''
|goals1     = 
* [[Izzatulla Qutiboyev|Qutiboyev]] {{goal|1||10}}
* [[Izzatillo Abdulhaqov|Abdulhaqov]] {{goal|6||43}}
* [[Nizomiddin Ziyovuddinov|Ziyovuddinov]] {{goal|39|p}}
* [[Salamat Qutiboyev|Qutiboyev]] {{goal|45+1}}
* [[Rasul Musayev|Musayev]] {{goal|75}}
* [[Azizbek Umirbekov|Umirbekov]] {{goal|82}}
* [[hamsiddin Sagdullayev|Sagdullayev]] {{goal|89}}
|goals2 = * [[Mirjalol Qosimov (futbolchi, 1995)|Qosimov]] {{goal|5||18|p}}
|stadium = QRFM stadioni
|location = [[Nukus]]
|attendance =
|referee = Nayim Qosimov
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 29-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 3 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = '''[[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]'''
|goals1     = * [[Bobur Farhodov|Farhodov]] {{goal|11||23}}
* [[Issa Diamoutene|Diamoutene]] {{goal|65}}
|goals2 = * [[Mirjalol Qosimov (futbolchi, 1995)|Qosimov]] {{goal|57}}
|stadium = [[Xorazm (stadion)|Xorazm]]
|location = [[Urganch]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 29-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|score      = 3 &amp;ndash; 2
|report     = 
|team2      = '''[[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]'''
|goals1     = * [[Miyirbek Kalmurzayev|Kalmurzayev]] {{goal|27}}
* [[Norxon Sheripov|Sheripov]] {{goal|38}}
* [[Azizbek Umirbekov|Umirbekov]] {{goal|72}}
|goals2 = * [[Maʼmurjon Zokirjonov|Zokirjonov]] {{goal|49}}
* [[Uchqunjon Zokirjonov|Zokirjonov]] {{goal|89}}
|stadium =
|location = [[Nukus]]
|attendance =
|referee =
}}

=== D guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_QIZ=[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|name_OLY=[[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]]
|name_LOK=[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|name_ZOM=[[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]
|win_QIZ=2 |draw_QIZ= |loss_QIZ=1 |gf_QIZ=5 |ga_QIZ=4 |status_QIZ=
|win_OLY=2 |draw_OLY=1 |loss_OLY= |gf_OLY=5 |ga_OLY=3 |status_OLY=
|win_LOK=1 |draw_LOK=1 |loss_LOK=1 |gf_LOK=3 |ga_LOK=3 |status_LOK=
|win_ZOM= |draw_ZOM= |loss_ZOM=3 |gf_ZOM=2 |ga_ZOM=5 |status_ZOM=
|team2=QIZ |team1=OLY |team3=LOK |team4=ZOM
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 12-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]] 
|score      = 2 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16396
|team2      = '''[[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]'''
|goals1     = * [[Daler Tuxsanov|Tuxsanov]] {{goal|12||79|p}}
|goals2 = * [[Salohiddin Tursunov|Tursunov]] {{goal|90}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 115
|referee = [[Doston Rahmonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 12-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|score      = 1 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/1-HAFTA%20LOKOMOTIV%20-%20ZOMIN.pdf
|team2      = '''[[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]'''
|goals1     = * [[Damjan Krajišnik|Krajišnik]] {{goal|14|p}}
|goals2 =
|stadium = [[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 86
|referee = Ibrohim Ismoilov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 22-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]'''
|score      = 2 &amp;ndash; 3
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16428
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = * [[Baxtiyor Tojiyev|Tojiyev]] {{goal|57}}
* [[Muhammadyusuf Mirqodirov|Mirqodirov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = * [[Giorgi Kukhianidze|Kukhianidze]] {{goal|42}}
* [[Nikolay Tarasov|Tarasov]] {{goal|74}}
* [[Akaki Shulaia|Shulaia]] {{goal|90}}
|stadium = [[Zomin stadioni]]
|location = [[Zomin]]
|attendance = 745
|referee = Toʻrabek Suyunov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 22-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]]
|score      = 2 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16397
|team2      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|goals1     = * [[Sarvarbek Adhamov|Adhamov]] {{goal|77}}
* [[Muhammadali Reimov|Reimov]] {{goal|80}}
|goals2 = * [[Izzatilla Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|50}}
* [[Gʻiyosjon Rizoqulov|Rizoqulov]] {{goal|70|a.v}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 127
|referee = [[Gʻayrat Joʻrayev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 29-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16398
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev|Jumanqoʻziyev]] {{goal|32}}
|stadium = [[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 481
|referee = [[Rahimbek Karimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 29-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]]
|score      = 1 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/3-HAFTA%20MOBIUZ%20-%20ZOMIN.pdf
|team2      = '''[[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]'''
|goals1     = * [[Muhammadali Zohidov|Zohidov]] {{goal|27}}
|goals2 =
|stadium = [[Doʻstlik stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 160
|referee = Farruh Yansupov
}}

=== E guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_SUR=[[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|name_OLY=[[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|name_LOK=[[Lokomotiv BFK]]
|name_CHI=[[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]]
|win_SUR=2 |draw_SUR=1 |loss_SUR=  |gf_SUR=8  |ga_SUR=1  |status_SUR=
|win_OLY=2 |draw_OLY=1 |loss_OLY=  |gf_OLY=12 |ga_OLY=1  |status_OLY=
|win_LOK=1 |draw_LOK=  |loss_LOK=2 |gf_LOK=1  |ga_LOK=10 |status_LOK=
|win_CHI=  |draw_CHI=  |loss_CHI=3 |gf_CHI=2  |ga_CHI=11 |status_CHI=
|team2=SUR |team1=OLY |team3=LOK |team4=CHI
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 13-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 0 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16399
|team2      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 213
|referee = Olim Toʻychiboyev
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 13-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Lokomotiv BFK]]
|score      = 1 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16439
|team2      = '''[[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]]'''
|goals1     = * [[Muhammadjon Abdurashidov|Abdurashidov]] {{goal|14}}
|goals2 =
|stadium = TFA stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 67
|referee = Akmal Rahimov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 20-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]]'''
|score      = 1 &amp;ndash; 2
|report     = https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-bugungi-oyinlar-boshlandi
|team2      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1     = * [[Azamat Abdurashidov|Abdurashidov]] {{goal|17}}
|goals2 = * [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|41}}
* [[Sardorbek Mahmudov|Mahmudov]] {{goal|47}}
|stadium = OKMK stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee = Olim Toʻychiboyev
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 20-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|score      = 4 &amp;ndash; 0
|report     = https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-bugungi-oyinlar-boshlandi
|team2      = '''[[Lokomotiv BFK]]'''
|goals1     = * [[Rian Islamov|Islamov]] {{goal|21}}
* [[Muhsin Bozorov|Bozorov]] {{goal|25}}
* [[Asadbek Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|69}}
* [[Abdulboriy Maʼrufjonov|Maʼrufjonov]] {{goal|83}}
|goals2 =
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|JAR]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = Abdurashid Xudoyberganov
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 28-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 8 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = '''[[Lokomotiv BFK]]'''
|goals1     = * [[Samandar Qodirov|Qodirov]] {{goal|6||23||47}}
* [[Asadbek Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|49||57}}
* [[Muhammadaziz Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|62}}
* [[Muhsin Bozorov|Bozorov]] {{goal|67}}
* [[Rian Islamov|Islamov]] {{goal|90+3}}
|goals2 = * [[Akbar Xudoyberdiyev|Xudoyberdiyev]] {{goal|90}}
|stadium =
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 28-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|score      = 6 &amp;ndash; 0
|report     = 
|team2      = '''[[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]]'''
|goals1     = * [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Tursunov]] {{goal|20}}
* [[Jahongirbek Absusalomov|Absusalomov]] {{goal|53||60}}
* [[Silvanus Nimeli|Nimeli]] {{goal|84}}
* [[Asilbek Jumayev|Jumayev]] {{goal|85}}
* [[Sarvar Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|90}}
|goals2 =
|stadium =
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
}}

=== F guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_OKM=[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|name_MAS=[[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|name_BUX=[[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|name_ARA=[[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]
|win_OKM=1 |draw_OKM=1 |loss_OKM=1 |gf_OKM=18 |ga_OKM=3 |status_OKM=
|win_MAS=2 |draw_MAS=1 |loss_MAS=  |gf_MAS=9  |ga_MAS= |status_MAS=
|win_BUX=1 |draw_BUX=2 |loss_BUX=  |gf_BUX=9 |ga_BUX=3 |status_BUX=
|win_ARA=  |draw_ARA=  |loss_ARA=3 |gf_ARA=1 |ga_ARA=31|status_ARA=
|team3=OKM |team2=MAS |team1=BUX |team4=ARA
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 15-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16402
|team2      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Javohir Abdualimov|Abdualimov]] {{goal|78}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance = 522
|referee = Rustam Choriyev
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 15-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 7 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/m/match/16433
|team2      = '''[[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]'''
|goals1     = * [[Husayn Ergashboyev|Ergashboyev]] {{goal|13||40}}
* [[Agabek Ibragimov|Ibragimov]] {{goal|23|a.g}}
* [[Behruz Shodmonov|Shodmonov]] {{goal|26}}
* [[Shohmalik Komilov|Komilov]] {{goal|34}}
* [[Dominik Begić|Begić]] {{goal|63}}
* [[Elyor Orifov|Orifov]] {{goal|66}}
|goals2 = * [[Shahautdin Paxratdinov|Paxratdinov]] {{goal|86}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni|Bunyodkor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = Abdurashid Xudoyberganov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 22-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 16
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16434
|team2      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]] 
|goals1     = 
|goals2 = * [[Aziz Xolmurodov|Xolmurodov]] {{goal|3||24||36}}
* [[Miljan Škrbić|Škrbić]] {{goal|18}}
* [[Islom Toʻxtaxoʻjayev|Toʻxtaxoʻjayev]] {{goal|22}}
* [[Oybek Rustamov|Rustamov]] {{goal|37}}
* [[Irakli Rukhadze|Rukhadze]] {{goal|39||50}}
* [[Allayar Maratov|Maratov]] {{goal|43|avt}}
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|46||55||75||90+2}}
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|63}}
* [[Mirjamol Qosimov|Qosimov]] {{goal|84}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|86}}
|stadium = OKMK stadioni
|location = Olmaliq
|attendance =
|referee = Ravshan Abduvohidov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 22-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 0 &amp;ndash; 0
|report     = https://championat.asia/t/PgfHvCyR
|team2      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev stadioni]]
|location = [[Muborak]]
|attendance = 
|referee = Sardor Ismatullayev
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 29-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|score      = 2 &amp;ndash; 2
|report     = 
|team2      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1     = * [[Aziz Xolmurodov|Xolmurodov]] {{goal|71}}
* [[Arihiro Sentoku|Sentoku]] {{goal|82}}
|goals2 = * [[Diyorbek Jaloliddinov|Jaloliddinov]] {{goal|78}}
* [[Shirinboy Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|90+4}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 29-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 8 &amp;ndash; 0
|report     = 
|team2      = '''[[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]'''
|goals1     = * [[Anvar Murodov|Murodov]] {{goal|3||24||31||36}}
* [[Michael Babatunde|Babatunde]] {{goal|50}}
* [[Sarvarbek Bekchanov|Bekchanov]] {{goal|61}}
* [[Asadbek Samariddinov|Samariddinov]] {{goal|67}}
* [[Xumoyun Murtozoyev|Murtozayev]] {{goal|76}}
|goals2 =
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev stadioni]]
|location = [[Muborak]]
|attendance =
|referee =
}}

=== G guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_NEF=[[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|name_DOS=[[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]]
|name_MET=[[Metallurg Bekobod]]
|name_SIR=[[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|win_NEF=2 |draw_NEF=1 |loss_NEF= |gf_NEF=8 |ga_NEF=2 |status_NEF=
|win_DOS=1 |draw_DOS= |loss_DOS=2 |gf_DOS=5 |ga_DOS=5 |status_DOS=
|win_MET=2 |draw_MET=1 |loss_MET= |gf_MET=8 |ga_MET=1 |status_MET=
|win_SIR= |draw_SIR= |loss_SIR=3 |gf_SIR=2 |ga_SIR=15|status_SIR=
|team1=MET |team3=DOS |team2=NEF |team4=SIR
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 12-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 2 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16405
|team2      = '''[[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]]'''
|goals1     = * [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|26}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|51}}
|goals2 =
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance = 1.822
|referee = [[Rahimbek Karimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 12-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Metallurg Bekobod]]
|score      = 5 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16430
|team2      = '''[[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]'''
|goals1     = * [[Abbos Otaxonov|Otaxonov]] {{goal|16}}
* [[Marko Milićković|Milićković]] {{goal|41}}
* [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|71}}
* [[Hazratjon Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|81||90+2}}
|goals2 =
|stadium = [[Metallurg (Stadion, Bekobod)|Metallurg]]
|location = [[Bekobod]]
|attendance = 986
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 19-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]'''
|score      = 1 &amp;ndash; 5
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16431
|team2      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1     = * [[Azamat Abduhalilov|Abduhalilov]] {{goal|60}}
|goals2 = * [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|2}}
* [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|26}}
* [[Abbos Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|48}}
* [[Mihai Roman (futbolchi, 1992)|Roman]] {{goal|54|p}}
* [[Diyor Turopov|Turopov]] {{goal|78|p}}
|stadium = [[Yangiyer (stadion)|Yangiyer]]
|location = Sirdaryo
|attendance = 715
|referee = Sultonmurod Abdurahmonov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 19-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16406
|team2      = [[Metallurg Bekobod]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Boban Đorđević|Đorđević]] {{goal|12}}
* [[Shahzodbek Gʻofurbekov|Gʻofurbekov]] {{goal|62}}
|stadium = [[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 254
|referee = Shavkat Nasibullayev
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 26-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 1 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = [[Metallurg Bekobod]]
|goals1     = * [[G‘ulom-Haydar G‘ulomov|G‘ulomov]] {{goal|27}}
|goals2 = * [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|18}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 26-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]]
|score      = 5 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = '''[[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]'''
|goals1     = * [[Sardor Asatillayev|Asatillayev]] {{goal|9||29}}
* [[Maʼruf Jumayev|Jumayev]] {{goal|55}}
* [[Davronbek Sulaymonov|Sulaymonov]] {{goal|72}}
* [[Abdulaziz Rahimov|Rahimov]] {{goal|90+3}}
|goals2 = * [[Yoqubjon Qodirov|Qodirov]] {{goal|17}}
|stadium = [[Lokomotiv stadioni (Toshkent)|Lokomotiv]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
}}

=== H guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update= Yakunlangan
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_AND=[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|name_DIN=[[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|name_NAS=[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|name_NAV=[[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]

|win_AND=1 |draw_AND=1 |loss_AND=1 |gf_AND=4 |ga_AND=4 |status_AND=
|win_DIN= |draw_DIN=3 |loss_DIN= |gf_DIN=6 |ga_DIN=6 |status_DIN=
|win_NAS= |draw_NAS=1 |loss_NAS=2 |gf_NAS=3 |ga_NAS=5 |status_NAS=
|win_NAV=2 |draw_NAV=1 |loss_NAV= |gf_NAV=4 |ga_NAV=2 |status_NAV=

|team2=AND |team3=DIN |team4=NAS |team1=NAV
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 13-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 2 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/1-HAFTA%20ANDIJON%20-%20DINAMO.pdf
|team2      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|goals1     = * [[Sherzod Esanov|Esanov]] {{goal|67}}
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|88}}
|goals2 = * [[Francis Narh|Narh]] {{goal|11}}
* [[Joel Kojo|Kojo]] {{goal|73}}
|stadium = [[Bobur stadioni]]
|location = [[Andijon]]
|attendance = 15110
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 13-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16409
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Filip Ivanović|Ivanović]] {{goal|49}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance = 5107
|referee = Temur Toʻxtasinov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 21-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|score      = 2 &amp;ndash; 1
|report     = https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-navbahor-andijon-00-matnli-translyaciya
|team2      = '''[[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]'''
|goals1     = * [[Toma Tabatadze|Tabatadze]] {{goal|20|p}}
* [[Yovan Jokich|Jokich]] {{goal|60}}
|goals2 =
* [[Armin Bošnjak|Bošnjak]] {{goal|88}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee = Akobirxoʻja Shukurullayev
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 21-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|score      = 3 &amp;ndash; 3
|report     = https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-navbahor-andijon-nasaf-va-boshqa-jamoalar-ishtirokidagi-4ta-oyin-start-oladi
|team2      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1     = * [[Joel Kojo|Kojo]] {{goal|58}}
* [[Xislat Halilov|Halilov]] {{goal|76||90+1}}
|goals2 = * [[Sharof Muhiddinov|Muhitdinov]] {{goal|37|p}}
* [[Zoran Marushich|Marushich]] {{goal|79}}
* [[Akmal Mozgovoy|Mozgovoy]] {{goal|90+3}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 28-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 1 &amp;ndash; 0
|report     = 
|team2      = '''[[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]'''
|goals1     = * [[Bektemir Abdumannonov|Abdumannonov]] {{goal|90+8}}
|goals2 =
|stadium = [[Bobur stadioni]]
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 28-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|score      = 1 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = * [[Joel Kojo|Kojo]] {{goal|82}}
|goals2 = * [[Shodiyor Shodiboyev|Shodiboyev]] {{goal|66}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
}}

=== I guruhi ===
{{#invoke:Sports table|main|style=WDL|show_matches=no
|update=21-mart 2024-yil
|source=[https://www.pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/uzb_cup PFL]
|name_JIZ=[[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]]
|name_PAX=[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|name_KOK=[[Qoʻqon 1912]]
|name_SOG=[[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]

|win_JIZ= |draw_JIZ=1 |loss_JIZ=2 |gf_JIZ=2 |ga_JIZ=5 |status_JIZ=
|win_PAX=1 |draw_PAX=1 |loss_PAX=1 |gf_PAX=4 |ga_PAX=4 |status_PAX=
|win_KOK= |draw_KOK=2 |loss_KOK=1 |gf_KOK=1 |ga_KOK=3 |status_KOK=
|win_SOG=3 |draw_SOG= |loss_SOG= |gf_SOG=7 |ga_SOG=2 |status_SOG=

|team4=JIZ |team2=PAX |team3=KOK |team1=SOG
|res_col_header=Q
|result1=TC 
|result2=TC 
|col_TC=green1 |text_TC=Nimchorak final
}}

{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 12-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]]'''
|score      = 1 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/uzb/match/16414
|team2      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1     = * [[Hayotjon Shodmonov|Shodmonov]] {{goal|7}}
|goals2 = * [[Dostonbek Hamdamov|Hamdamov]] {{goal|2|p}}
* [[Kimi Merk|Merk]] {{goal|10}}
|stadium =
|location = [[Jizzax]]
|attendance = 352
|referee = Toʻrabek Suyunov
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = 14-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Qoʻqon 1912]]'''
|score      = 0 &amp;ndash; 2
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/1-HAFTA%20QOQON%201912%20-%20SOGDIYONA.pdf
|team2      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Shohruxbek Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|51}}
* [[Xondamir Mustafoqulov|Mustafoqulov]] {{goal|85}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance = 261
|referee = Gʻayrat Joʻrayev
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 19-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 2 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/1-HAFTA%20SO%27G%27DIYONA%20-%20JIZZAX.pdf
|team2      = '''[[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]]'''
|goals1     = * [[Vladimir Jovović|Jovović]] {{goal|22||80}}
|goals2 =
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance = 747
|referee = Doston Rahmonov
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = 19-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 0 &amp;ndash; 0
|report     = https://pfl.uz/docs/Qaydnomalar-2024/Kubok-2024/2-HAFTA%20PAXTAKOR%20-%20QO%27QON%201912.pdf
|team2      = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 513
|referee = Rahimbek Karimov
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 26-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]]
|score      = 1 &amp;ndash; 1
|report     = 
|team2      = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1     = * [[Bekzod Baxtiyorov|Baxtiyorov]] {{goal|57|p}}
|goals2 = * [[Asliddin Toshtemirov|Toshtemirov]] {{goal|5}}
|stadium =
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = 26-aprel 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = '''[[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]'''
|score      = 2 &amp;ndash; 3
|report     = 
|team2      = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1     = * [[Kimi Merk|Merk]] {{goal|13||75}}
|goals2 = * [[Samandarjon Mavlonqulov|Mavlonqulov]] {{goal|6}}
* [[Shohruxbek Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|12|p}}
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|15}}
|stadium = [[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =
}}

== Pley-off bosqichi ==

=== Qur’a ===

=== Nimchorak final ===
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 2-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|score      = 1 &amp;ndash; 2
|report     = [https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-bir-kishi-kam-bolib-qolgan-xorazm-dastlabki-chorak-finalchiga-aylandi Hisobot]
|team2      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1     = 
* [[Rustambek Fomin|Fomin]] {{goal|88}}
|goals2 =
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|55}}
* [[Sardor Matmurodov|Matmurodov]] {{goal|76}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|JAR stadioni]], [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = [[Shavkat Nasibullayev]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 3-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 1 &amp;ndash; 3
|aet=yes
|report     = [https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-mashal-qizilqum-onlayn-hisob Hisobot]
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = 
* [[Michael Babatunde|Babatunde]] {{goal|71}}
|goals2 =
* [[Muhammadali Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|38||119}}
* [[Shahzod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|109}}
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev]], [[Muborak]]
|attendance =
|referee = Doston Rahmonov&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://uzfhm.uz/news.php?id=112 |title=O'zbekiston kubogi. Nimchorak final uchrashuvlarida ishlaydigan rasmiylar bilan tanishing |work=UZFHM.uz |publisher=O'zbekiston hakamlar markazi |date=1-iyul 2024-yil |access-date=1-iyul 2024-yil }}&lt;/ref&gt;
|penalties1=
|penalties2=
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 4-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Metallurg Bekobod|Metallurg]]
|score      = 1 &amp;ndash; 1
|aet=yes
|penaltyscore=6–7
|report     = [https://championat.asia/uz/news/metallurg-surxon-asosiy-tarkiblar-bilan-tanishing Hisobot]
|team2      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon ]]
|goals1     = 
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|66}}
|goals2 =
* [[Komron Saydazimov|Saydazimov]] {{goal|34}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK stadioni]], [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = Sultonmurod Abdurahmonov
|penalties1=
 [[Ivan Josović|Josović]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Marko Milićković|Milićković]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Hazrat Tursunqulov|Tursunqulov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Xudoyshukur Sattorov|Sattorov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Shahzod Ubaydullayev|Ubaydullayev]] {{pengoal|scored}}&lt;br /&gt;[[Alisher Xayrullayev|Xayrullayev]] {{pengoal|scored}}&lt;br /&gt;[[Shahzod Gʻofurbekov|Gʻofurbekov]] {{penmiss|scored}}
|penalties2=
 [[Ulugʻbek Xoshimov|Xoshimov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Abdugʻafur Haydarov|Haydarov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Humoyun Sherboʻtayev|Sherboʻtayev]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Asilbek Jumayev|Jumayev]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Jahongirbek Abdusalomov|Abdusalomov]] {{pengoal|scored}}&lt;br /&gt;[[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Tursunov]] {{pengoal|scored}}&lt;br /&gt;[[Behzod Shamsiyev|Shamsiyev]] {{pengoal|scored}}
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 4-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = [https://championat.asia/uz/news/369725?utm_source=telegram&amp;utm_medium=championatasia Hisobot]
|team2      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Rustam Turdimurodov|Turdimurodov]] {{goal|30}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|JAR stadioni]], [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = Olim Toʻychiboyev
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 5-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|score      = 1 &amp;ndash; 0
|report     = [https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-navbahor-buxoroga-bunyodkor-qiziriqqa-qarshi-oynamoqda Hisobot]
|team2      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1     = [[Filip Ivanović|Ivanović]] {{goal|45+7}}
|goals2 =
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor stadioni]], [[Namangan]]
|attendance =
|referee = Asker Najafaliyev
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 5-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 2 &amp;ndash; 1 
|report     = [https://championat.asia/ru/news/ozbekiston-kubogi-navbahor-buxoroga-bunyodkor-qiziriqqa-qarshi-oynamoqda Hisobot]
|team2      = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|goals1     = 
* [[Usmonali Ismonaliyev|Ismonaliyev]] {{goal|19}}
* [[Temurxoʻja Abduxoliqov|Abduxoliqov]] {{goal|84|p}}
|goals2 =
* [[Najmiddin Normurodov|Normurodov]] {{goal|3|o.g.}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]], [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = Doston Mirzaraimov
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 6-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 1 &amp;ndash; 0
|report     = [https://championat.asia/uz/news/sogdiyona-neftchi-kimlar-asosiy-tarkibda Hisobot]
|team2      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1     = 
* [[Sardorbek Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|112}}
|goals2 = 
|stadium = 
|location = 
|attendance =
|referee = [[Ilgiz Tantashev]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = 6-iyul 2024-yil
|time       = 20:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]]
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = [https://championat.asia/uz/news/aral-paxtakor-asosiy-tarkiblar-bilan-tanishing Hisobot]
|team2      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Umar Adhamzoda|Adhamzoda]] {{goal|88}}
|stadium = 
|location = [[Paxtakor markaziy stadioni|Paxtakor stadioni]], [[Toshkent]]
|attendance =
|referee = Nayim Qosimov
}}

=== Chorak final ===
Chorak final oʻyinlariga 6-iyul kuni qur’a tashlandi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://sports.uz/news/view/ozbekiston-kubogi-chorak-finaliga-qura-tashlandi-06-07-2024 |sarlavha=Ўзбекистон кубоги чорак финалига қуръа ташланди |sana=2024/07/06 |nashriyot=[[Sports.uz]]}}&lt;/ref&gt;.{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = 2024-yil 15-avgust
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 0 &amp;ndash; 1
|report     = [https://championat.asia/uz/news/ozbekiston-kubogi-bunyodkor-paxtakor-matnli-translyaciya Hisobot]
|team2      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Shahzod Azmiddinov|Azmiddinov]] {{goal|101|p}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]]
|location = Toshkent
|attendance = 
|referee = [[Rustam Lutfulin]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = 2024-yil 6-avgust
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 3 &amp;ndash; 1
|report     = [https://championat.asia/uz/news/ozbekiston-kubogi-surxon-xorazm-asosiy-tarkiblar-malum Hisobot]
|team2      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1     = 
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|7}}
* [[Jahongirbek Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|32}}
* [[Abdugʻafur Haydarov|Haydarov]] {{goal|90}}
|goals2 = 
* [[Javlonbek Malikov|Malikov]] {{goal|10}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance =
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final 
|date       = 2024-yil 7-avgust
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]	
|score      = 2 &amp;ndash; 3
|report     = [https://championat.asia/uz/news/ozbekiston-kubogi-sogdiyona-navbahor-tarkiblar-malum Hisobot]
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = 
* [[Zoran Petrović|Petrović]] {{goal|55}}
* [[Ljupcho Doriyev|Doriyev]] {{goal|109}}
|goals2 = 
* [[Giorgi Nikabadze|Nikabadze]] {{goal|69}}
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{goal|104}}
* [[Filip Ivanović|Ivanović|]] {{goal|112}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]] 
|location = Jizzax
|attendance =
|referee = [[Asker Najafaliyev]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = 2024-yil 7-avgust
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|score      = 0 &amp;ndash; 3
|report     = 
|team2      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Shahrom Samiev|Samiev]] {{goal|32}}
* [[Farhod Sohibjonov|Sohibjonov]] {{goal|50}}
* [[Abduvohid Gʻulomov|Gʻulomov]] {{goal|76}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvohidov]]
}}

=== Yarim final ===
{{Football box
|round      = 1/2 final
|date       = 2024-yil 30-avgust
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]] 
|score      = 0 &amp;ndash; 0 
|penaltyscore = 3 - 4
|report     = [https://championat.asia/uz/news/ozbekiston-kubogi-paxtakor-navbahor-matnli-translyaciya Hisobot]
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] 
|goals1     = 
|goals2     = 
|stadium    = [[Jar (sport majmuasi)|JAR stadioni]] 
|location   = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee    = Rustam Lutfulin
|penalties1 =
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{pengoal}}
* [[Ulugʻbek Xoshimov|Hoshimov]] {{pengoal}}
* [[Ibrohim Ibrohimov|Ibrohimov]] {{penmiss}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{penmiss}}
* [[Shahzod Azmiddinov|Azmiddinov]] {{pengoal}}
|penalties2 =
* [[Filip Ivanović|Ivanović]] {{penmiss}}
* [[Jovan Đokić|Đokić]] {{pengoal}}
* [[Navroʻzbek Iminjonov|Iminjonov]] {{pengoal}}
* [[Odiljon Hamrobekov|Hamrobekov]] {{pengoal}}
* [[Jamshid Iskanderov|Iskanderov]] {{pengoal}}
|aet=yes}}
----
{{Football box
|round      = 1/2 final
|date       = 2024-yil
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 0 &amp;ndash; 0
|aet        = yes
|report     = [https://championat.asia/uz/news/ozbekiston-kubogi-andijon-surxon-asosiy-tarkiblar-malum Hisobot]
|team2      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1     = 
|goals2     = 
|stadium    = [[Bobur stadioni]]
|location   = [[Andijon (shahar)|Andijon]]
|attendance =
|referee    = [[Ravshan Abduvohidov]]
|penaltyscore = 5 &amp;ndash; 4
|penalties1 = 
* [[Damir Temirov|Temirov]] {{pengoal}}
* [[Ljubiša Pecelj|Pecelj]] {{pengoal}}
* [[Islom Mamatkazin|Mamatkazin]] {{pengoal}}
* [[Shahrom Samiev]] {{penmiss}}
* [[Sardor Azimov]] {{pengoal}}
* [[Vagiz Galiulin]]{{pengoal}}
|penalties2 =
* {{pengoal}} [[Tamirlan Jamalutdinov|Jamalutdinov]] 
* {{pengoal}} [[Diyor Ramazonov|Ramazonov]] 
* {{pengoal}} [[Humoyun Sherboʻtayev|Sherboʻtayev]] 
* {{pengoal}} [[Jamoliddin Xojiniyozov|Xojiniyozov]] 
* {{penmiss}} [[Jahongirbek Abdusalomov|Abdusalomov]] 
* {{penmiss}} [[Abdugʻafur Haydarov|Haydarov]]
}}


=== Final ===
{{main|Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi finali}}
{{Football box
|date={{Start date|2024|10|5|df=y}}
|time=17:00 &lt;noinclude&gt;[[Oʻzbekistonda vaqt|OʻzV]]&lt;/noinclude&gt;
|team1={{flagicon|UZB}} [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|score= 2 – 3
|report= [https://championat.asia/oz/news/ozbekiston-kubogi-final-navbahor-andijon-matnli-translyaciya Hisobot]
|team2={{flagicon|UZB}} [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1=
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|53}}
* [[Farrux Sayfiyev|Sayfiyev]] {{goal|119}}
|goals2=
* [[Muhammadkarim Toirov|Toirov]] {{goal|82}}
* [[Islom Mamatkazin|Mamatkazin]] {{goal|116}}
* [[Vladimir Bubanja|Bubanja]] {{goal|120+3}}
|stadium=[[Istiqlol (stadion)|Istiqlol]], [[Fargʻona]]
|attendance = 20,000
|referee= [[:de:Khalid al-Turais|Xolid Solih al-Turais]] ([[:en:Saudi Arabian Football Federation|Saudiya Arabistoni]])
}}

== Toʻpurarlar ==
{{updated|27-sentyabr 2024-yil}}
{{Goalscorers
|goals=234
|ongoing=yes
|matches=76
|updated= 27-sentyabr 2024-yil

|4 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Ali Abdurahmonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Aziz Xolmurodov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvar Murodov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])

|3 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Azizbek Umirbekov]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Usmonali Ismonaliyev]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temurxoʻja Abduxoliqov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|KGZ}} [[Joel Kojo]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Filip Ivanović]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Joʻraboyev]] ([[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Samandar Qodirov]] ([[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]])
* {{Flagicon|KGZ}} [[Kimi Merk]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Xushboqov]] ([[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjalol Qosimov (futbolchi, 1995)|Mirjalol Qosimov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jahongirbek Abdusalomov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])


|2 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatulla Qutiboyev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatillo Abdulhaqov]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Turdimurodov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Husayn Ergashboyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xislat Halilov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Asatillayev]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]])
* {{Flagicon|NGA}} [[Michael Babatunde]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Hazrat Tursunqulov]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Abduraimov]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javlon Primbetov]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Jovan Đokić]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Isroiljon Tursunboyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Qodirqulov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shoxruz Norxonov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Irakli Rukhadze]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Daler Tuxsanov]] ([[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rian Islomov]] ([[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhsin Bozorov]] ([[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Gʻiyosov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Vladimir Jovović]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohruxbek Abdurahmonov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Inomjon Abdumajidov]] ([[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azamat Abduhalilov]] ([[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdurahmonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadziyo Abdulxodiyev]] ([[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ravshan Abdumannonov]] ([[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadyusuf Mirqodirov]] ([[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Nurmatov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|Mali}} [[Issa Diamoutene]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bobur Farhodov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])

|1 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Shahautdin Paxratdinov]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Makset Kalbayev]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Xidirboyev]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zulpuqar Kuanishbayev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nizomiddin Ziyovuddinov]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Salamat Qutiboyev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rasul Musayev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shamsiddin Sagdullayev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral
Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Miyirbek Kalmurzayev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Norxon Sheripov]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral Nukus]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Esanov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bektemir Abdumannonov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abduvohid Gʻulomov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farhod Sohibjonov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Armin Bošnjak]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Shahrom Samiev]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Toni Jović]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Amirbek Saidov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizbek Toʻlqinbekov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Behruz Shodmonov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohmalik Komilov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Dominik Begić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Elyor Orifov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyorbek Jaloliddinov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shirinboy Abdullayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|GHA}} [[Francis Narh]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Maʼruf Jumayev]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davronbek Sulaymonov]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdulaziz Rahimov]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik Toshkent]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rizo Ayvazov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abduxoliq Qurbonov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurlibek Talasbayev]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Hayotjon Shodmonov]] ([[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bekzod Baxtiyorov]] ([[Jizzax (futbol klubi)|Jizzax]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadjon Abdurashidov]] ([[Lokomotiv BFK]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Damjan Krajišnik]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatilla Abdullayev]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Abdualimov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sarvarbek Bekchanov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Samariddinov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xumoyun Murtozoyev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abbos Otaxonov]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sirojiddin Qoʻziyev]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Marko Milićković]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Boban Đorđević]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Gʻofurbekov]] ([[Metallurg Bekobod]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadziyo Abdulxodiyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farruhbek Abdurahmonov]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Maʼmurjon Zokirjonov]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Uchqunjon Zokirjonov]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Giorgi Nikabadze]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shodiyor Shodiboyev]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sharof Muhiddinov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akmal Mozgovoy]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Zoran Marushich]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abbos Gʻulomov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|ROM}} [[Mihai Roman (futbolchi, 1992)|Mihai Roman]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Turopov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻulom-Haydar Gʻulomov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Reimov]] ([[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sarvarbek Adhamov]] ([[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustambek Fomin]] ([[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Zohidov]] ([[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadaziz Ibrohimov]] ([[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdulboriy Maʼrufjonov]] ([[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Miljan Škrbić]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Islom Toʻxtaxoʻjayev]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oybek Rustamov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodir Abdurazzoqov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjamol Qosimov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xurshid Gʻiyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|JPN}} [[Arihiro Sentoku]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Hamdamov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umar Adhamzoda]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Azmiddinov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Salohiddin Tursunov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Rahmatullayev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Giorgi Kukhianidze]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Akaki Shulaia]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Nikolay Tarasov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurmuhammad Namozov]] ([[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Normurodov]] ([[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asliddin Toshtemirov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Bozorov]] ([[Qumqoʻrgʻon-1977]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Safarov]] ([[Qumqoʻrgʻon-1977]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xondamir Mustafoqulov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Zoran Petrović]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|MKD}} [[Ljupcho Doriyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Samandarjon Mavlonqulov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Hoshimov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherali Rasulov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Xayrullayev]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshodbek Umurzaqov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Samandar Oʻrinboyev]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjalol Neʼmatov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi Quvasoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Yoqubjon Qodirov]] ([[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Mahmudov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Dostonbek Tursunov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Komron Saydazimov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|LBR}} [[Sylvanus Nimely]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Jumayev]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sarvar Abduhamidov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdugʻafur Haydarov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdurahmon Daminov]] ([[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurgali Jumatayev]] ([[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farruh Ibrohimov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javlonbek Malikov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodbek Bobojonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Matmurodov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyorbek Tojiyev]] ([[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Baxtiyor Tojiyev]] ([[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdurahmon Abdullayev]] ([[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Husan Akmuratov]] ([[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azamat Abdurashidov]] ([[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Hushvaqtov]] ([[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akbar Xudoyberdiyev]] ([[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Usmon Ikromov (futbolchi, 2004)|Usmon Ikromov]] ([[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Hushvaqtov]] ([[Chigʻatoy (futbol klubi)|Chigʻatoy]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjalol Jumayev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhriddin Zoirov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 own goal=

* {{Flagicon|UZB}} [[Agabek Ibragimov]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]) fubolchisi ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]) klubi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Allayar Maratov]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]]) fubolchisi ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]) klubi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Najmiddin Normurodov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]) futbolchisi ([[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]) klubi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻiyosjon Rizaqulov]] ([[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUZ]]) fubolchisi ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]) klubi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdumalik Norqobilov]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]) fubolchisi ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]) klubi foydasiga
}}

== Yana qarang ==

* [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Superligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Liga Kubogi]]
* [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Ikkinchi ligasi]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==
* [https://pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/2/30 Oʻzbekiston Kubogi pfl.uz rasmiy sayti] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20221120022834/https://pfl.uz/uzb/tournaments/tournament/2/30 |date=2022-11-20 }}
* [https://t.me/uzpfl OʻzPFL] Rasmiy telegram kanali

{{Oʻzbekiston kubogi mavsumlari}}

[[Turkum:2024-yilda Oʻzbekiston futboli]]
[[Turkum:Oʻzbekiston kubogi mavsumlari]]</text>
      <sha1>8xro3gonsye705vqwbwhqx91i6x2onk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jazira (xalifalik viloyati)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1079635</id>
    <revision>
      <id>5480827</id>
      <parentid>4309055</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:40:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:1|1|0 */</comment>
      <origin>5480827</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24532" sha1="ejhvu39d7kywl4prz0mofjmoizhhsff" xml:space="preserve">{{AT}}
{{Sobiq maʼmuriy birlik bilgiqutisi
|native_name = 
|native_name_lang = ar
|conventional_long_name = Jazira
|common_name = Yuqori Mesopotamiya
|image_map = Al-Jazira.svg 
|era       = [[Islom tarixi|Ilk islom davri]] 
|subdivision  = Viloyat
|nation     = [[Rashidun xalifaligi|Rashidun]], [[Umaviylar xalifaligi|Umaviylar]] &lt;br&gt;va [[Abbosiylar xalifaligi|Abbosiylar]] xalifaliklari (639–940-yillar)
|capital     = [[Raqqa]], [[Harran]], [[Mosul]]
|year_start  = 639/40
|year_end    = 
|event1       = Musulmonlar zabt etishi va&lt;br/&gt; [[Jund Hims]]ga qoʻshilishi
|date_event1  = 639/40
|event2       = Jund Ximsdan ajratilib,&lt;br/&gt; maʼmuriy jihatdan [[Jund Qinnasrin]]&lt;br/&gt; bilan qoʻshilishi
|date_event2  = 661–683
|event3       = Jund Qinnasrindan ajralib,&lt;br/&gt; mustaqil viloyatga aylanishi. 
|date_event3  = 692
|event4       = Mutavakkil oʻldirilganidan keyin &lt;br/&gt;Abbosiylarning [[Samarradagi anarxiya|tanazzulga uchrashi]]
|date_event4  = 861
| event5      = [[Qohir]] va [[ar-Radiy]] davrida &lt;br/&gt;xalifalik hukmronligining tugashi
| date_event5 = 940-yillar
| event6      = [[Fotimiylar]] va boshqa yangi &lt;br/&gt;sulolalar tomonidan bosib olinishi
| date_event6 = 970-yillar
}}

'''Jazira''' ({{lang-ar|الجزيرة}}), shuningdek, '''Jazirat Aqur''' yoki '''Iqlim Aqur''' nomi bilan ham taniqli, [[Rashidun xalifaligi|Rashidun]], [[Umaviylar xalifaligi|Umaviy]] va [[Abbosiylar xalifaligi|Abbosiy]] xalifaliklarining viloyati boʻlib, [[Yuqori Mesopotamiya]]ning (Jaziraga tegishli) koʻp qismini qamrab olgan va [[Diyor Bakr]], [[Diyor Rabiʼa]] va [[Diyor Mudar]] tumanlari oʻrtasida boʻlingan va baʼzida sub-viloyatlar sifatida [[Mosul]], [[Arminiya]] va [[Eron Ozarbayjoni|Ozarbayjon]]ni ham oʻz ichiga olgan. 639/40-yillarda [[Musulmonlarning ilk istilolari|musulmon arablar tomonidan bosib olingan]]dan soʻng, [[Jund Hims]] yirik tumani tarkibidagi maʼmuriy birlikka aylangan. Hudud xalifa [[Muoviya I]] yoki [[Yazid I]] davrida Himsdan ajratilib, [[Jund Qinnasrin]] tasarrufiga o‘tgan. 692-yilda xalifa [[Abdulmalik]] tomonidan alohida viloyatga aylantirilgan. 702-yildan keyin hudud chegarasi koʻpincha xalifalikning shimoliy chegarasi boʻylab Arminiya va Ozarbayjonning asosiy tumanlarini qamrab olib, super-viloyatga aylangan. [[Qays]]/[[Mudar]] va [[Rabiʼa ibn Nizar|Rabiʼa]] guruhlari arablarining koʻpligi tufayli hudud Umaviylar qoʻshinlari uchun asosiy zahira manbaiga aylangan. Jazira qoʻshinlari 8-asrda, Umaviylar xalifalari davrida asosiy harbiy rol oʻynagan. Qoʻshin oxirgi marta Umaviylar xalifasi [[Marvon II]] ({{hukmronlik|744|750}}) davrida, 750-yilda sulola hokimiyati [[Abbosiylar xalifaligi|Abbosiylar]] tomonidan agʻdarilgunga qadar siyosiy qudratga ega boʻlgan.

== Geografiyasi ==
Jazira [[Furot (daryo)|Furot]] va [[Dajla]] daryolari orasidagi hududning shimoliy qismini ([[Yuqori Mesopotamiya]]), shuningdek, Dajlaning yuqori qismidan shimol va sharqda joylashgan qoʻshni tumanlar va shaharlarni, [[Katta Zab|Katta]] va [[Kichik Zab]] daryolari atrofidagi hududlarni, shuningdek, Furot daryosining gʻarbiy sohillaridagi hududni qamrab oladi. Mintaqa nisbatan past platoda joylashgan boʻlib, bir qancha togʻ tizmalari, jumladan [[Tur Abdin]], [[Sinjar togʻlari|Jabal Sinjar]], Jabal Maxul va [[Abdulaziz togʻi|Jabal Abdulaziz]] kabilarni oʻz ichiga oladi. Bu togʻlardan Furotning yirik soylari, jumladan mintaqaning uzoq gʻarbidan [[Balix daryosi|Balix]], markazda [[Xobur daryosi|Xobur]] va Tur Abdindan shimolda [[Hirmas]] (Xaburning irmogʻi) oqib chiqadi. [[Tartar koʻli|Tartar]] daryosi sharqdagi Jabal-Sinjardan boshlanib, [[Suriya choʻli]]ga qarab oqadi{{sfn|Canard|1965|p=523}}.

Jazira gʻarbida [[Bilod ash-Shom]] viloyati (geografik [[Suriya (mintaqa)|Suriya]]) joylashgan. Shimoli-gʻarbda [[Vizantiya imperiyasi]] bilan Yuqori Mesopotamiya chegarasi hisoblangan [[Avasim#Maʼmuriy tashkilot va manzilgohlari|Tugʻur al-Jaziriya]] boʻlgan. [[Arminiya]] ([[Armaniston togʻligi|Armaniston]]) va [[Eron Ozarbayjoni|Ozarbayjon]] viloyatlari mos ravishda shimol va shimoli-sharqda joylashgan. Janubda [[Iroq]], janubi-gʻarbda [[Anbar (shaharcha)|Anbar]]dan shimoli-sharqda [[Takrit]]gacha boʻlgan hudud Jazira tarkibiga kirgan{{sfn|Canard|1965|p=523}}.

=== Qabilaviy va etnik tarkibi ===

Koʻchmanchi va yarim koʻchmanchi [[Arabiston yarim orolidagi qabilalar va urugʻlar|arab qabilalari]]ning koʻp qismi 638—640-yillardagi [[Musulmonlarning ilk istilolari|musulmonlar istilosi]]dan oldin [[Furot (daryo)|Furot]] vodiysining yuqori va quyi qismidagi choʻl hududlarida, kamroq qismi esa daryo qirgʻoqlari boʻyidagi aholi punktlariga yaqinroq hududlarda yashagan. Bu qabilalar orasida yarim koʻchmanchi va oʻtroq [[Tanuxlar]] ham boʻlib, ularning bir qismi Furot daryosining Anbar va [[Hit (Iroq)|Hit]] oraligʻidan shimolgacha boʻlgan qismida istiqomat qilgan. Ularning yonida, sahroning gʻarbiy tomonida, [[Rabiʼa ibn Nizar|Robiya]] konfederatsiyasining [[Tagʻlib]] va [[an-Namir ibn Qosit]] qabilalari va [[Nizor ibn Maʼad|Nizor]]lar guruhining tarkibiy qismlari boʻlgan [[Iyod (qabila)|Iyod]] qabilalari joylashgan boʻlib, ularning aʼzolari [[Sosoniylar imperiyasi]]ning yordamchilari vazifasida xizmat qilgan{{sfn|Donner|1981|p=170}}. [[Tabariy]] (vaf. 923) tarixidagi maʼlumotlarga koʻra, nasroniy Iyod qabilasi musulmonlar istilosi davrida shimoldagi Vizantiya [[Onadoʻli]]siga qochib oʻtgan, biroq xalifa [[Umar]] ({{hukmronlik|634|644}}) vizantiyaliklarni ularning koʻpchiligini oʻz yurti Jaziraga quvib chiqarishga majbur qilgan. Boshqa qabilalar aʼzolari [[Islom|Islomni]] qabul qilgan boʻlsa-da, Tagʻliblar oʻzlarining xristian dinini saqlab qolishgan{{sfn|Juynboll|1989|pp=88–91}}. Tagʻliblar Jaziradagi qadimgi rabiʼa qabilalarining katta qismini tashkil qilgan. Hududdagi boshqa rabiʼa qabilalari, jumladan [[Banu Bakr]] konfederatsiyasiga kiruvchi qabilalar ham fathdan keyingi bir necha yil ichida nasroniylikni saqlab qolishgan{{sfn|Blankinship|1994|p=56}}.

[[602—628-yillardagi Vizantiya—Sosoniy urushlari|7-asr boshidagi Vizantiya-Sosoniy urushlari]], soʻngra musulmonlarning istilolari Jazirada koʻplab tashlandiq ekin maydonlarini vujudga keltirgan{{sfn|Shaban|1971|p=82}}. Bu yerlarni musulmon qoʻshinlari tarkibidagi koʻchmanchi guruhlar, asosan, deyarli nazorat qilinmaydigan Madinadan tayinlangan qoʻmondonlar yoki hech qanday nazorat qilinmaydigan [[qays]] qabilalaridan boʻlgan va xalifaga eng kam ushr toʻlab turgan koʻchmanchilar egallagan{{sfn|Hinds|1993|p=264}}. Tarixchi [[Muhammad Abdulhay Shabon]]ning soʻzlariga koʻra, „bu bir necha ming kishi butun bir viloyatni oʻzlarining shaxsiy mulkidek bilib, u yerda oʻz hukmronligini oʻrnatgan“{{sfn|Shaban|1971|p=82}}. Bu yerdagi musulmon qabilalar Suriyaning sharqiy qismini Vizantiya bosqinlaridan himoya qilishda asosiy harbiy rol oʻynagan va Armanistonga uyushtirilgan daromadli yurishlarda ishtirok etgan{{sfn|Shaban|1971|pp=82–83}}. Musulmon qo‘shinlarining bosqinchi qabilalari Jaziraga keyingi qabilaviy ko‘chishlarni cheklashga urinsa-da, viloyatning ulkan hududi va boyligi hamda fath qilingan [[Hosildor oy]]ga Arabistondan yirik migratsiya bosimi Jazirani yangi kelganlar uchun ochishni taqozo etgan{{sfn|Shaban|1971|p=83}}.

Xalifa [[Usmon]] ({{hukmronlik|644|656}}) muhojirlikni mintaqaga toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻnaltirishga qaror qilib, Shabonga koʻra, bosqinchi qabilalarning „gegemonligini buzish“ga qaror qilgan{{sfn|Shaban|1971|p=83}}. Mintaqani boshqarayotgan [[Muoviya I|Muoviya ibn Abu Sufyon]] xalifaning ko‘rsatmasi bilan arab qabilalarini Furot daryosi bo‘yidagi aholi punktlaridan biroz uzoqda joylashgan Jaziradagi talab boʻlmagan yoki bo‘sh yotgan yerlarga joylashtirib, ularga dehqonchilik bilan shug‘ullanishga ruxsat bergan{{sfn|Hinds|1993|p=264}}. [[Banu Tamim|Tamim]] qabilasi aʼzolari Ar-Rabiya degan joyda, Qays va [[Banu Asad (qabila)|Asad]] qabilalari esa Raqqa yaqinidagi Mozihin va Mudaybirga joylashtirilgan{{sfn|Donner|1981|p=248}}. Ilgari tashkil etilgan Qays qabilalarining xavotirlarini qondirish uchun, ehtimol, yangi kelganlar Armaniston chegarasida harbiy xizmat oʻtashdan chetlashtirilib, strategik jihatdan muhim nuqtalarga, masalan, asosiy yoʻllar boʻyiga yoki tor togʻ dovonlariga, Vizantiya hujumlariga qarshi qalqon vazifasini oʻtaydigan joylarga joylashtirilgan. Bu qabilalar qoʻriqlagan joylar orasida [[Meliten]] (arablar Malatiya deb atagan) ham bor edi. Oʻzgarishlar Muoviyaning hokimligi davrida asta-sekinlik bilan amalga oshirilib, 657-yilda Raqqa yaqinidagi [[Siffin jangi]]da xalifa [[Ali]] ({{hukmronlik|656|661}}) va uning Iroq qoʻshiniga qarshi Muoviyani Qayslar qoʻllab-quvvatlashi uchun yetarli boʻlgan{{sfn|Shaban|1971|p=83}}. [[Birinchi fitna|Birinchi musulmon fuqarolar urushi]] (656–661) davomida Jaziraga keyingi migratsiya jarayoni sodir boʻlgan. Yangi kelganlar oldingi oʻn yilliklarda [[Amsar|musulmon garnizon shaharlari]] boʻlib kelgan Iroqdagi [[Kufa]] va [[Basra]] shaharlariga oʻrnashgan, lekin Ali hukmronligiga qarshi chiqqan va oʻtroq hayotdan voz kechib, Jazirada koʻchmanchilik qilgan qabila aʼzolari edi{{sfn|Hinds|1993|p=264}}{{refn|[[Birinchi fitna|Birinchi musulmon fuqarolar urushi]] davrida Jaziraga oʻrnashgan [[kufa]]lik va [[basra]]lik muhojirlar orasida quyidagi qabila zodagonlari boʻlgan: 656-yildagi [[Tuya jangi]]dan keyin Jaziraga koʻchib oʻtgan Basradagi Banu amirining boshliqlari [[Zufar ibn al-Horis al-Kilobiy]] va [[Isʼhoq ibn Muslim al-Uqayliy#Kelib chiqishi|Rabi’a ibn Osim al-Uqayliy]] oilasi{{sfn|Crone|1980|pp=106, 108}}. Xalifa Ali tomonidan Basradan quvib chiqarilgan [[Bahila]]lik [[Hotim ibn an-Nuʼmon]] va uning oilasi Banu Xotim{{sfn|Crone|1980|pp=104–105}}. Adi ibn Amira al-Kindiy va uning kichik [[Kinda (qabila)|kind]] urugʻi Banu Arqam fuqarolar urushi boshida Kufadan hijrat qilib, [[Edessa]]da oʻrnashgan. Keyinchalik Kindiylarning raqib Yaman firqasi bilan aloqador boʻlgan asosiy qismidan farqli oʻlaroq Qays bilan aloqador boʻlishlari mumkin{{sfn|Crone|1980|p=104}}.|group=&quot;izoh&quot;}}.

Arablardan tashqari, Jazira, ayniqsa, Tur Abdin hududida muhim [[Oromiylar|oromiy]] guruhlari ham istiqomat qilgan. [[Mosul]] hududi ham [[kurdlar]]ning vatani boʻlgan, Dajla daryosining shimolida esa [[armanlar]] yashagan{{sfn|Canard|1965|p=523}}.

=== Maʼmuriy birliklar ===

Jazira uch tumanga boʻlingan boʻlib, [[Diyor Mudar]] Furot daryosi boʻyidagi hududni, [[Diyor Rabiʼa]] Dajla boʻyini va [[Diyor Bakr]] shimoldan [[Arman togʻlari]]gacha choʻzilgan hududni oʻz ichiga olgan{{sfn|Blankinship|1994|pp=51–52}}. Boʻlinish har bir hududda hukmron boʻlgan qabila guruhiga, yaʼni mudar va rabiʼaga asoslanib, qabila boʻyicha amalga oshirilgan. Tumanlarning arab qabila nomlari bilan atalishi viloyatda arab qabilalarining koʻpligidan dalolat beradi. Ehtimol bu hududning harbiy qudrati bilan bogʻliq boʻlsa kerak, chunki ushbu hududdan Umaviylar qoʻshinlari uchun boshqa viloyatlarga qaraganda koʻproq qabila aʼzolari jalb qilingan. Bu boʻlinish islomgacha boʻlgan maʼmuriy meʼyorlarni ham oʻzida aks ettirgan boʻlishi mumkin. Chunki Diyor Mudar Rim—Vizantiya provinsiyasi [[Osroene]] hududiga toʻgʻri kelib, Rim hukmronligidan oldin arab sulolasi hukmronlik qilgan qirollik boʻlgan. Keyinroq [[Miafizitizm|monofizit nasroniylik]]ning markaziga aylangan. Kattaroq Diyor Rabia esa aniq belgilangan chegaralarga ega emas edi. Mazkur hudud islomdan oldingi davrda Vizantiya va Sosoniylar imperiyalari oʻrtasidagi asosiy toʻqnashuv maydoni boʻlgan{{sfn|Blankinship|1994|p=52}}. Manbalarda Mosul shahri baʼzan Diyor Rabiʼaning bir qismi, jumladan, uning poytaxti ham hisoblangan, ammo Umaviylar davrining koʻp qismida alohida viloyat boʻlgan{{sfn|Blankinship|1994|p=52}}.

== Tarixi ==
=== Ilk boshqaruv ===

Jazira Umar xalifaligi davrida, 638/639 yoki 639/40-yillarda musulmonlar tomonidan bosib olingan{{sfn|Juynboll|1989|pp=86–87}}. Musulmon qoʻshinlariga [[Iyod ibn Gʻanm al-Fihriy]] boshchilik qilgan{{sfn|Juynboll|1989|pp=86–87}}. Iyod ibn Gʻanm tez-tez Furot va [[Xobur daryosi|Xobur]] daryolari boʻyidagi devor bilan oʻralgan aholi punktlarini yigʻim-terim davrida yoki oʻrim-yigʻim davrida qurshab olish bilan birga qishloq xoʻjaligi mahsulotlari va dehqonlar orasidan asirlar olish uchun qoʻshin qismlarini joʻnatgan. Rakka (Vizantiyaliklar uchun Kallinikos) misolida, shahar devorlaridan tashqaridagi dehqonlar arab nasroniy koʻchmanchilari tomonidan himoyalangan. Musulmon qo‘shinlari ocharchilik ehtimoli oldida turgan shahar rahbarlarini besh-olti kun ichida taslim bo‘lishga majbur qilgan. Iyod ibn Gʻanmning maqsadi soliq tushumlari, shuningdek, qishloq xoʻjaligi mahsulotlari oqimini taʼminlash uchun shaharlarni minimal vayronagarchilik bilan qoʻlga kiritish edi. [[Edessa]], [[Harran]] va [[Samosata]] rahbarlari bilan ham xuddi shunday taslim boʻlish shartlariga erishilib, oxirgi ikki shaharda musulmon garnizonlari oʻrnatilgan{{sfn|Petersen|2013|pp=434–435}}.

Fathdan soʻng, Jazira [[Jund Hims]] ([[Homs]] harbiy okrugi) va boʻlajak [[Jund Qinnasrin]] tumani (Shimoliy Suriya harbiy okrugi) bilan yagona maʼmuriy birlik tashkil qilgan{{sfn|Hinds|1993|p=264}}. Iyod ibn Gʻanm Suriya boʻyicha umumiy qoʻmondonlik qilgan [[Abu Ubayda ibn Jarroh]] vafotidan keyin 639-yilda Umar tomonidan Hims-Qinnasrin-Jazira noibi etib tayinlangan{{sfn|Madelung|1997|pp=60–61}}. Jazira uchun ikkita maʼmuriy agent tayinlangan boʻlib, biri arab boʻlmaganlar (ehtimol, oʻtroq aholi) va yana biri Tagʻlib kabi koʻchmanchi arab qabilalari uchun masʼul boʻlgan{{sfn|Donner|1981|p=252}}. Umar arab boʻlmaganlar uchun [[Habib ibn Maslama al-Fihriy]]ni, arablar uchun [[Volid ibn Uqba]]ni tayinlagan{{sfn|Juynboll|1989|pp=88–91}}. Iyod 641-yilda vafot etib, oʻrniga Said ibn Hizyom al-Jumahiy tayinlangan{{sfn|Humphreys|1990|p=72}}. Uning ham 642-yilda vafotidan keyin [[Umayr ibn Saʼd al-Ansoriy]] noiblikka tayinlangan{{sfn|Humphreys|1990|p=72}}{{sfn|Ritter|2013|p=805}}. Usmon xalifaligi davrida Umayr ibn Saʼd kasal boʻlib, lavozimini tark etgan. Shundan soʻng Usmon Hims-Qinnasrin-Jazira tumanini [[Muoviya ibn Abu Sufyon]] yuridiksiyasiga biriktirgan. Muoviya bu vaqtda [[Jund Dimashq]] ([[Damashq]] harbiy okrugi) va [[Jund al-Urdunn]] ([[Iordan (daryo)|Iordaniya]] harbiy okrugi) gubernatori boʻlgan{{sfn|Humphreys|1990|p=73}}.

Muoviya 661-yilda [[Umaviylar xalifaligi]]ga asos solib, 680-yilda vafotigacha xalifalik qilgan. Soʻngra uning oʻrniga oʻgʻli [[Yazid I]] ({{hukmronlik|680|683}}) taxtga oʻtirgan. Muoviya yoki Yazid hukmronligi davrida Qinnasrin va Jazira Jund Himsdan ajralib, Jund Qinnasrin tumaniga aylantirilgan{{sfn|Hinds|1993|p=264}}{{sfn|Kennedy|2001|p=31}}. Ajralish Muoviyaning noibligi va xalifaligi davrida arab muhojir qabilalarining ko‘chib kelishiga javob bo‘lgan bo‘lishi mumkin{{sfn|Hinds|1993|p=264}}. Jaziraning Suriya tumanlari bilan birlashishi Rim va Vizantiya davridagi kelishuvlarning davomi boʻlib, bu ikki viloyat [[Sharq yeparxiyasi]]ni tashkil qilgan{{sfn|Blankinship|1994|p=51}}. Shunga qaramay, istilodan keyingi davrda Jaziradagi arab qabilalarining tarkibi [[Mudar ibn Nizar|mudar]] guruhining (masalan, Qays, Asad, Tamim) ustunligi bilan ajralib turishi tarixchi [[Xolid Yahyo Blankinship]]ning fikricha, unga „bir oz alohida ustunlik bergan“{{sfn|Blankinship|1994|p=51}}. Qaysiy bosqinchilar Muoviya tirikligida muhojirlar oqimiga toqat qilgan bo‘lsalar-da, hududlari Suriyaga emas, balki tashqaridan kelgan qabilalarni joylashtirish uchun ajratilganidan norozi bo`lgan. Bu yerda keyinchalik Yaman fraksiyasini tashkil qilgan va Umaviylar bilan mustahkam ittifoqda boʻlgan qabilalar hukmronlik qilgan{{sfn|Shaban|1971|pp=83–84}}.

=== Mustaqil viloyat va super-viloyat ===

[[Ikkinchi musulmonlar fuqarolar urushi]] davrida Jaziradagi Qays qabilalari Suriyadagi Umaviylarning [[Makka]]dagi raqibi [[Abdulloh ibn az-Zubayr]]ni qoʻllab-quvvatlagan. Ular Jazirani muhojirlarga ochgani uchun ranjigan Umaviylar
bilan alohida bogʻliq emas boʻlib, Ibn az-Zubayr oʻz muxtoriyatlarini tiklaydi, deb umid qilgan boʻlishi mumkin{{sfn|Shaban|1971|p=92}}. Qayslar 684-yilda Damashq yaqinidagi [[Marj Rahit jangi (684)|Marj Rahit jangi]]da Umaviylar va ularning arab qabila ittifoqchilari, jumladan [[Banu Kalb]] tomonidan tor-mor qilingan. Qayslar yetakchisi [[Zufar ibn al-Horis al-Kilobiy]] keyinchalik Furot va Xobur daryolarining qoʻshilish joyi yaqinida joylashgan Jaziraning mustahkam [[Qarqisiya]] shahridan (Chirsesiy) Umaviylarga qarshi qabila kuchlarini toʻplagan{{sfn|Kennedy|2004|p=91}}. Taxminan 686—689-yillarda Zufar va uning qaysiy ittifoqchisi [[Umayr ibn al-Hubob as-Sulamiy]] [[Palmira]] dashtida Kalb, Tagʻlib va uning Rabiʼa ittifoqchilari Jazira boʻylab bir qator [[Gʻozi|bosqinlar va qarshi bosqinlar]]da qatnashgan. Bu yurishlar Arab manbalarida [[Qays—Yaman raqobati#Ayyom bosqinlari|ayyom]] ([jang]-kunlar) sifatida eslatib oʻtilgan{{sfn|Dixon|1969|pp=167, 172}}. Qayslar bilan yaylovlar va suv manbalariga bostirib kirishi natijasida toʻqnashgan tagʻliblar janglarda magʻlub boʻlgan{{sfn|Kennedy|2001|p=33}}{{sfn|Dixon|1969|p=172}}{{sfn|Shaban|1971|p=106}}, ammo 689-yilda Umayrni oʻldirishgan, kalblar esa Palmira choʻlidan quvilib, qays hukmron kuchga aylangan{{sfn|Dixon|1969|pp=173, 183–184, 187–189, 191}}.

Umaviylar sulolasi hukmron marvoniylar xonadonining asoschisi xalifa [[Marvon I]] ({{hukmronlik|684|685}}) oʻgʻli [[Muhammad ibn Marvon]]ni Qaysiy qoʻzgʻolonchilarni nazorat qilib turish uchun Jazira harbiy qoʻmondonligiga tayinlagan{{sfn|Kennedy|2004|p=92}}. Umaviylarning Qarkisiyaga qarshi bir qancha qamal qilishlaridan soʻng Zufar 691-yilda xalifa [[Abdulmalik]]ka ({{hukmronlik|685|705}}) taslim boʻlib, Ibn az-Zubayrning ishini tashlab, oʻzi va oʻgʻillari uchun harbiy va saroy imtiyozlarini qoʻlga kiritgan{{sfn|Dixon|1969|pp=173–177}}. Fuqarolar urushi 692-yilda Ibn az-Zubayrning oʻldirilishi bilan yakunlangan boʻlsa-da, asosan [[Banu Sulaym]] qabilasi vakili boʻlgan Qays va Tagʻlib oʻrtasidagi bosqinlar va qarshi bosqinlar oʻsha yildan toki 694-yilda Abdulmalikning aralashuviga qadar davom etgan{{sfn|Dixon|1969|pp=189–192}}. Abdulmalik 692-yilda Jazirani Jund Qinnasrindan ajratib, ehtimol uni alohida ''[[jund]]ga'' (harbiy okrug) aylantirgan. Blankinshipning fikricha, maqomning oʻzgarishi 691-yilda Zufar va Qays bilan erishilgan kelishuvga bogʻliq boʻlishi mumkin{{sfn|Blankinship|1994|p=51}}. Tarixchi [[Xyu Kennedi]]ning yozishicha, bu ish Abdulmalikning ukasi Muhammad ibn Marvonning iltimosiga koʻra amalga oshirilgan va bundan buyon viloyatdagi qabila qoʻshinlari „viloyat daromadlari hisobidan kun kechirgan“{{sfn|Kennedy|2001|p=31}}.

Mosul 721—725-yillarda Jaziraga qaram boʻlib qolgan. Bu davrda jaziralik qoʻshinlar 720-yilda Iroqda [[Yazid ibn al-Muhallab]] boshchiligida boshlangan yirik qoʻzgʻolonni bostirib, Umaviylar qoʻshinlari orasida obroʻ-eʼtibor qozongan. Muhammad ibn Marvonning Jazira gubernatorligiga tayinlangan 702-yilda viloyat tarkibiga oʻtkazilgan [[Arminiya]] va [[Eron Ozarbayjoni|Ozarbayjon]]ning shimoliy chegara hududlari Mosulga qaraganda siyosiy va harbiy jihatdan muhimroq edi. Jazira, Arminiya va Ozarbayjon birgalikda Jazira super-viloyatini tashkil qilgan{{sfn|Blankinship|1994|p=52}}. Ikki chegara tumanlari 721/22-yilda xalifa [[Yazid II]] ({{hukmronlik|720|724}}) tomonidan Jaziradan ajratilgan va ularni himoya qilish uchun Jund Hims qoʻshinlari jalb qilingan{{sfn|Blankinship|1994|pp=52–53}}. Jazira qoʻshinlari, ehtimol, Iroq va xalifalikning uzoq sharqiy viloyatlariga nisbatan ancha foydali topshiriqlarni bajargani tufayli tumanlarni suriyaliklarga berishga majbur boʻlgan. Yazidning vorisi [Xishom ibn Abdulmalik|Xishom]] 724-yilda jaziraliklarni Iroq va sharqdan olib chiqib ketib, 726-yilda, ehtimol tovon sifatida ularning Arminiya va Ozarbayjon ustidan nazoratini tiklagan. Ikki chegara hududida [[Arab — Xazar urushlari#Ikkinchi urush|xazarlar bilan qayta boshlangan urush]] Xishomni 727-yilda hudud nazoratini suriyaliklar qoʻliga oʻtkazishga majbur qilgan. Biroq 730-yilda [[Ardabil jangi|Ardabil]]da [[xazarlar]] tomonidan Suriya qoʻshinining yoʻq qilinishi Jazira hukmronligini qayta tiklashga yoʻl ochgan{{sfn|Blankinship|1994|p=53}}.

Jazira super-viloyati 732-yilda Muhammad ibn Marvonning oʻgʻli, boʻlajak Umaviylar xalifasi [[Marvon II]] hokimiyat markaziga aylangan{{sfn|Blankinship|1994|p=53}}. 744-yilda xalifa [[Yazid III]] vafot etgach, Marvon oʻzining Jazira qoʻshini bilan Harronda joylashtirilgan Suriya qoʻshiniga qarshi yangi kuch markazi qurishga harakat qilgan. U asosan jaziralik qoʻshinlar bilan Damashq yaqinida xalifa Xishomning oʻgʻli [[Sulaymon ibn Xishom]]ni yengib, xalifa boʻlgan. Marvon II davrida jaziraliklar, shu paytgacha Umaviylar xalifaligining asosiy harbiy qismlari hisoblangan suriyaliklar ustidan hukmronlik qilishgan{{sfn|Blankinship|1994|p=49}}.

Jaziraliklar Iroqda Umaviylarga qarshi yangi nizolarni bostirishga muvaffaq boʻlishsa-da, sulola uchun asosiy muammo uzoq sharqiy chegaradagi [[Katta Xuroson|Xuroson]] viloyatida kelib chiqqan. Kennedining soʻzlariga koʻra, „bir chegara qoʻshinining Jazira va Kavkazdan (Ozarbayjon va Arminiya) boʻlgan Marvon qoʻshinlarining boshqa biriga, Xurosondagi Abbosiyparast qoʻshinlarga, qarshi kurashi sifatida koʻrish mumkin boʻlgan narsa sodir boʻlgan. Bu jarayonda raqobatlari ilk islom tarixida boshlangan suriyaliklar va iroqliklar shunchaki tomoshabin boʻlib qolgan{{sfn|Kennedy|2001|p=50}}.“ Abbosiylar va ularning Xurosondan kelgan qoʻshinlari 749-yilda Kufani egallagan Abbosiylar 750-yilda Jaziraga qarshi hujum boshlab, [[Zab jangi]]da Jazira va Suriyadan toʻplangan Marvon qoʻshinlarini keskin magʻlubiyatga uchratdilar{{sfn|Kennedy|2001|pp=50–51}}.

== Izohlar ==
{{Manbalar|group=&quot;izoh&quot;}}

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Adabiyotlar ==

*{{The End of the Jihad State}}
*{{EI2 |article=Djazira |last=Canard |first=M. |authorlink=Marius Canard |volume=2 |pages=523–524}}
*{{Slaves on Horses}}
*{{cite thesis |last=Dixon |first='Abd al-Ameer 'Abd |title=The Umayyad Caliphate 65–86/684–705: A Political Study |date=August 1969 |publisher=University of London, School of Oriental and African Studies }}
*{{cite book |last1=Donner |first1=Fred M. |author-link=Fred M. Donner |title=The Early Islamic Conquests |year=1981 |publisher=Princeton University Press |location=Princeton |isbn=0-691-05327-8 |url=https://books.google.com/books?id=l5__AwAAQBAJ}}
*{{EI2 |article=Muʿāwiya I b. Abī Sufyān |last=Hinds |first=M. |volume=7 |pages=263–268}}
*{{The History of al-Tabari |volume=15 |url=}}
*{{The History of al-Tabari |volume=13 |url=https://books.google.com/books?id=ksXPNO4TY-oC}}
*{{Kennedy-The Armies of the Caliphs}}
*{{The Prophet and the Age of the Caliphates |edition=Second}}
*{{cite book |last1=Madelung |first1=Wilferd |author-link=Wilferd Madelung |title=The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate |date=1997 |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge |isbn=0-521-56181-7 |url=https://books.google.com/books?id=2QKBUwBUWWkC}}
*{{cite book |last1=Petersen |first1=Leif Inge Ree |title=Siege Warfare and Military Organization in the Successor States (400–800 AD): Byzantium, the West and Islam |date=2013 |publisher=Brill |location=Leiden |isbn=978-90-04-25199-1 |url=https://books.google.com/books?id=BRGaAAAAQBAJ}}
*{{cite book |last1=Ritter |first1=Hellmut |translator=John O'Kane |title=The Ocean of the Soul: Men, the World and God in the Stories of Farīd al-Dīn Aṭṭar |date=2013 |publisher=Brill |location=Leiden |isbn=978-90-04-12068-6 |url=https://books.google.com/books?id=dSYn3yCkYvIC}}
*{{cite book |last1=Shaban |first1=M. A. |title=Islamic History: A New Interpretation, Volume 1, A. D. 600–750 (A. H. 132) |date=1971 |publisher=Cambridge University Press |location=Cambridge |isbn=978-0-521-08137-5 |url-access=registration |url=https://books.google.com/books?id=TEFMYRxteB4C}}

[[Turkum:690-yillarda asos solingan davlatlar va hududlar]]
[[Turkum:Oʻrta asrlar Yuqori Mesopotamiyasi]]
[[Turkum:Umaviylar xalifaligi davrida Iroq]]
[[Turkum:Abbosiylar xalifaligi davrida Iroq]]
[[Turkum:Umaviylar xalifaligi davrida Suriya]]
[[Turkum:Abbosiylar xalifaligi davrida Suriya]]
[[Turkum:Umaviylar xalifaligining maʼmuriy birliklari]]
[[Turkum:Abbosiylar xalifaligining maʼmuriy birliklari]]</text>
      <sha1>ejhvu39d7kywl4prz0mofjmoizhhsff</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar sulolasi ishtirokidagi janglar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1082480</id>
    <revision>
      <id>5481036</id>
      <parentid>5291326</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:21:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <origin>5481036</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="413" sha1="pa9yns2hi6yvzj27mhqp9kvt4p8kmxi" xml:space="preserve">{{Ishtirokchi boʻyicha jang toifasi|[[Xorazmiylar sulolasi]]|11-asr|1220}}

[[Turkum:Tarixiy davlatlar ishtirokidagi janglar|Xorazmidlar imperiyasi]]
[[Turkum:Oʻrta asr islom dunyosi ishtirokidagi janglar|Xorazmiylar sulolasi]]
[[Turkum:Eron ishtirokidagi janglar|Xorazmiy]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi]]
[[Turkum:Turkiy xalqlar ishtirokidagi janglar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati|Jang]]</text>
      <sha1>pa9yns2hi6yvzj27mhqp9kvt4p8kmxi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481038</id>
      <parentid>5481036</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:24:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481038</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="375" sha1="lcx6zsqp4np50ize5he1ctmllwmwsej" xml:space="preserve">{{Ishtirokchi boʻyicha jang toifasi|[[Xorazmiylar sulolasi]]|11-asr|1220}}

[[Turkum:Tarixiy davlatlar ishtirokidagi janglar|Xorazmidlar imperiyasi]]
[[Turkum:Oʻrta asr islom dunyosi ishtirokidagi janglar|Xorazmiylar sulolasi]]
[[Turkum:Eron ishtirokidagi janglar|Xorazmiy]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi]]
[[Turkum:Turkiy xalqlar ishtirokidagi janglar]]</text>
      <sha1>lcx6zsqp4np50ize5he1ctmllwmwsej</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Nataev/Melomania</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1082947</id>
    <revision>
      <id>5481277</id>
      <parentid>5478040</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:49:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nataev</username>
        <id>3628</id>
      </contributor>
      <comment>/* Inglizcha */</comment>
      <origin>5481277</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20537" sha1="e4uollbvrurmssuj2rfltrib4y9lm8c" xml:space="preserve">== Konsertlar ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Sana
!Ijrochi
!Shahar
!
!Tasvir
|-
|28.09.2019
|[[Bolalar (guruh)|Bolalar]]
|[[Toshkent]]
|
|[[Fayl:Bolalar Show 2019.jpg|frameless]]
|-
|20.10.2019
|[[Shahzoda]]
|[[Bishkek]]
|
|[[Fayl:Shahzoda in Bishkek.jpg|frameless]]
|-
|12.11.2024
|[[Paul McCartney]]
|[[Mexiko shahri|Mexiko]]
|[https://www.setlist.fm/setlist/paul-mccartney/2024/estadio-gnp-seguros-mexico-city-mexico-5b57e790.html Setlist]
|[[Fayl:Paul McCartney, Estadio GNP Seguros, 12 November 2024.jpg|frameless]]
|}

== Qoʻshiqlar ==
=== Maktab yillari ===
==== Fransuzcha ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Alizée
|J'en ai marre !
|-
|Moi... Lolita
|-
|Calogero et Passi
|Face à la mer
|-
|Costello
|Profite
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |In-Grid
|In-tango
|-
|Mama mia
|-
|Tu es foutu
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Joe Dassin
|Et si tu n'existais pas
|-
|L'Été indien
|-
|Mylène Farmer
|L'amour n'est rien...
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Patricia Kaas
|Ma liberté contre la tienne
|-
|Rien ne s'arrête
|-
|Une fille de l'Est
|}

==== Inglizcha ====
''The happiest days of my life.''
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
|50 Cent
|In da Club
|-
|Abba
|Mamma Mia
|-
|Ace of Base
|Always Have, Always Will
|-
|ATB
|Here with Me
|-
|Atomic Kitten
|The Tide Is High
|-
|Avril Lavigne
|My Happy Ending
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |Backstreet Boys
|As Long as You Love Me*
|-
|I Need You Tonight
|-
|[[Quit Playing Games (with My Heart)]]
|-
|Shape of My Heart*
|-
|Show Me the Meaning of Being Lonely
|-
|Barcode Brothers
|Dooh Dooh
|-
| rowspan=&quot;14&quot; |Beatles, The
|[[Come Together]]
|-
|From Me to You
|-
|I'll Get You
|-
|I Want to Hold Your Hand
|-
|I Want You (She's So Heavy)
|-
|[[Let It Be]]*
|-
|Love Me Do
|-
|Maxwell's Silver Hammer
|-
|Octopus's Garden
|-
|Oh! Darling
|-
|She Loves You
|-
|[[Something]]
|-
|Thank You Girl
|-
|[[Yesterday]]†
|-
|Benassi Bros. feat. Dhany
|Hit My Heart
|-
|Blue
|One Love
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |Bomfunk MC's
|Back to Back
|-
|B-Boys &amp; Fly Girls
|-
|(Crack It) Something Going On
|-
|[[Freestyler]]
|-
|Live Your Life
|-
|Put Ya Hands Up
|-
|Rock, Rocking Tha Spot
|-
|Rocking, Just To Make Ya Move
|-
|Steady Rockin'
|-
|Super Electric
|-
|We R Atomic
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |Bosson
|I Believe
|-
|I Don't Wanna Say Goodbye
|-
|One in a Million
|-
|Over the Mountains
|-
|Stay
|-
|This Is Our Life
|-
|We Live
|-
|You Opened My Eyes
|-
| rowspan=&quot;10&quot; |Bryan Adams
|All I Want is You
|-
|Back to You
|-
|The Best of Me
|-
|Cloud Number Nine
|-
|Do I Have to Say The Words?
|-
|(Everything I Do) I Do It for You
|-
|Here I Am
|-
|Inside Out
|-
|Please Forgive Me
|-
|[[Summer of '69]]
|-
|Céline Dion
|[[My Heart Will Go On]]
|-
|Contrours, The
|[[Do You Love Me]]
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Craig David
|7 Days
|-
|Rendezvous 
|-
|[[Walking Away]]
|-
|Craig David feat. Sting
|Rise &amp; Fall
|-
|Darren Hayes
|[[Insatiable]]
|-
|David Usher
|[[Black Black Heart]]
|-
|Depeche Mode
|[[Freelove]]
|-
|Dido
|My Lover's Gone
|-
|Dima Bilan
|Never Let You Go
|-
| rowspan=&quot;7&quot; |DJ Aligator
|Bounce 2 This
|-
|Interlude - Human Beatbox
|-
|Keep Me Hanging On
|-
|Protect Your Ears
|-
|Screw You
|-
|Welcome to Future
|-
|The Whistle Song
|-
|DJ Rad
|Round and Round
|-
|Eagles
|[[Hotel California]]
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |Enigma
|Callas Went Away
|-
|Find Love
|-
|Hallelujah
|-
|Knocking on Forbidden Doors
|-
|Mea Culpa
|-
|Sadeness (Part I)
|-
|The Rivers of Belief
|-
|Way to Eternity
|-
|Enrique Iglesias
|Love to See You Cry
|-
|Enrique Iglesias feat. Alsou
|You're My #1
|-
|Eric Prydz
|Call On Me
|-
|Espuma
|Planet X
|-
|Europe
|[[The Final Countdown]]
|-
|Five and Queen
|[[We Will Rock You]]
|-
|F. R. David
|Words
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Genesis
|I Can't Dance
|-
|[[No Son of Mine]]
|-
|Global Deejays
|The Sound of San Francisco
|-
|Karma 
|Every Time You Leave
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Linkin Park
|[[In the End]]
|-
|[[Numb]]
|-
|[[Papercut]]
|-
|Somewhere I Belong
|-
|Mariah Carey
|My All
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Melanie C
|Never Be the Same Again
|-
|I Turn To You
|-
|Michael Bublé
|Sway
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |Michael Jackson
|Black or White
|-
|[[Come Together]]
|-
|[[Give In to Me]]
|-
|Heal the World
|-
|Jam
|-
|[[They Don't Care About Us]]
|-
|Will You Be There
|-
|[[You Are Not Alone]]
|-
|Moby
|Great Escape
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |Modern Talking
|Anything Is Possible
|-
|Atlantis Is Calling (New Version)
|-
|[[Brother Louie]] (New Version)
|-
|Cheri, Cheri Lady (New Version)
|-
|Geronimo's Cadillac
|-
|In 100 Years...
|-
|Jet Airliner
|-
|No Face, No Name, No Number
|-
|We Take the Chance
|-
|You Can Win If You Want (New Version)
|-
|[[You're My Heart, You're My Soul]] (New Version)
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Nirvana
|[[Come as You Are]]
|-
|[[Smells Like Teen Spirit]]
|-
|Rage Against the Machine
|Wake Up
|-
|Rasmus, The
|[[In the Shadows]]
|-
|Reamonn
|[[Supergirl]]
|-
|Red Hot Chili Peppers
|[[Californication]]
|-
|Richard Marx
|Hazard
|-
|Rob Zombie
|Dragula
|-
|Rod Stewart
|[[Sailing]]
|-
|Sandra
|Johnny Wanna Live
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Safri Duo
|All the People in the World
|-
|Played-a-Live
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Sarah Connor
|From Sarah with Love
|-
|[[Just One Last Dance]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Scooter
|How Much Is the Fish?
|-
|The Logical Song
|-
|Scorpions
|[[Wind of Change]]
|-
|Sheryl Crow
|Soak Up the Sun
|-
|Smash!!
|Talk to Me
|-
|Space Brothers, The
|Legacy
|-
|Sting
|[[Shape of My Heart]]
|-
|Sting ft. Cheb Mami
|[[Desert Rose]]
|-
|Survivor
|[[Eye of the Tiger]]
|-
|Tomas N'evergreen
|Since You've Been Gone
|-
|Toni Braxton
|[[Un-Break My Heart]]
|-
|Uniting Nations
|Out of Touch
|-
|Usual Suspects, The
|Share Lovers
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Westlife
|I Lay My Love on You
|-
|[[My Love]]
|-
|Soledad
|-
|Whitney Houston
|I Will Always Love You
|}

==== Ruscha ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
|Aleksandr Barikin
|[[Buket]]
|-
| rowspan=&quot;6&quot; |Alsu
|Bosikom
|-
|Vesna
|-
|Vsyo ravno
|-
|Inogda
|-
|Posledniy zvonok
|-
|Zimniy son
|-
|Anastasiya Stotskaya
|Veni-reki
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Andrey Gubin
|[[Bud so mnoy]]
|-
|Listopad
|-
|[[Ubegayet leto]]
|-
|Zima-xoloda
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Bi-2
|Neveroyatnaya istoriya
|-
|[[Polkovniku nikto ne pishet]]
|-
|FPS
|Krasnaya zemlya
|-
|Bratya Grim
|[[Resnitsi]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |DDT
|[[Chto takoye osen]]
|-
|Eto vsyo...
|-
|Django
|Bila ne bila
|-
|Dima Bilan
|Ti doljna dyadom bit
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Diskoteka Avariya
|[[Yesli xochesh ostatsya]]
|-
|[[Nebo]]
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Hi-Fi
|A mi lyubili
|-
|Besprizornik
|-
|Za mnoy
|-
|Ne dano
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |Ivanushki International
|Biletik v kino
|-
|[[Buket sireni]]
|-
|[[Zolotiye oblaka]]
|-
|[[Severnaya zvezda]]
|-
|[[Topoliniy pux]]
|-
|Irakli
|London-Parij
|-
|Katya Lel
|Doletay
|-
| rowspan=&quot;6&quot; |Kino
|Alyumiyeviye ogursi
|-
|[[Dalshe deystvovat budem mi]]
|-
|[[Spokoynaya noch]]
|-
|Zakroy za mnoy dver, ya uxoju
|-
|[[Vosmiklassnitsa]]
|-
|[[Xochu peremen!]]
|-
| rowspan=&quot;7&quot; |Korni
|[[25 etaj|25-y etaj]]
|-
|[[A mne bi golubem]]
|-
|[[Plakala beryoza]]
|-
|[[S dnyom rojdeniya, Vika]]
|-
|[[Ti uznayesh yeyo|Tu uznayesh yeyo]]
|-
|[[Xochesh, ya tebe spoyu]]
|-
|[[Ya teryayu korni]]
|-
|Mnogotochiye
|[[V jizni tak bivayet]]
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Mr. Credo
|Chudnaya dolina
|-
|[[Medlyak]]
|-
|Plachet Aziya
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Murat Nasirov
|Malchik xochet v Tambov
|-
|[[Ya — eto ti]]
|-
|Natali
|Veter s morya dul
|-
|Nogu Svelo!
|Idyom na Vostok!
|-
|Otpetiye moshenniki
|Devushki bivayut razniye
|-
| rowspan=&quot;6&quot; |Ruki vverx!
|18 mne uje
|-
|Ay-yay-yay
|-
|Kroshka moya
|-
|Malenkiye devochki
|-
|On tebya tseluyet
|-
|Zdravstvuy, eto ya
|-
|Smash!!
|Molitva
|-
|Smisloviye gallyutsinatsii
|Zachem toptat moyu lyubov
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Splin
|[[Moyo serdse|Moyo serdtse]]
|-
|[[Vixoda net]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |t.A.T.u.
|Nas ne dogonyat
|-
|Ya soshla s uma
|-
|Yerlan Kokeyev 
|[[Tanets pod dojdyom]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Yuliya Savicheva
|Visoko
|-
|Yesli v serdtse jivyot lybov
|-
|Yuriy Shatunov
|[[Ne boysya]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Zemfira
|[[Nebomoreoblaka]]
|-
|[[Xochesh?]]
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Zveri
|[[Do skoroy vstrechi]]
|-
|[[Dojdi-pistoleti]]
|-
|[[Napitki pokrepche|Napitki po krepche]]
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |Chay vdvoyem
|At ti vsyo jdyosh
|-
|On ne razlyubit
|-
|Den rojdeniya
|-
|Jelannaya
|-
|[[Laskovaya moya|Laksovaya moya]]
|}

==== Turkcha ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
|Davut Güloğlu
|Katula Katula
|-
|Emre Altuğ
|Bu Kadar Mı
|-
|Gülşen
|Of Of
|-
|Mustafa Sandal
|Araba
|-
|Murat Kekilli
|Bu Akşam Ölürüm
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Tarkan
|Dudu
|-
|Kır Zincirlerini (Bu Gece)
|-
|Kuzu Kuzu
|-
|Şımarık
|-
|Zeynep Dizdar
|Zehir Gibi
|}

==== Oʻzbekcha ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
|Abdulaziz Karim va Sevara Nazarxon
|Yagonam oʻzing
|-
|Bojalar
|[[Jiyda (qoʻshiq)|Jiyda]]
|-
| rowspan=&quot;10&quot; |Bolalar
|Anori dona
|-
|[[Boʻldi xato]]
|-
|[[Eski shahar (qoʻshiq)|Eski shahar]]
|-
|[[Kerak emas shahlo koʻzlaring]]
|-
|[[Nega unday qilding sen?]]
|-
|Sen meni jonim
|-
|[[Torn|Sogʻindim, ishon]]
|-
|Soʻnggi oqshom
|-
|[[Xayolim senda]]
|-
|[[Unutganim yoʻq]]
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Dado
|Benom
|-
|Dado-nado
|-
|[[Yuragim]]
|-
|DJ Piligrim
|Koʻk choy
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Fazo
|Olam, salom
|-
|Parvona
|-
|Taki-taki
|-
|Joʻrabek
|[[Orzu (Joʻrabek qoʻshigʻi)|Orzu]]
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |Lola
|[[Muhabbatim]]
|-
|[[Netayin?|Netayin]]
|-
|[[Orzu (Lola qoʻshigʻi)|Orzu]]
|-
|Sogʻinch
|-
|Tugʻilgan kun
|-
|Lola va Bolalar
|[[Undan nimam kam?|Undan nimam kam]]?
|-
|Otabek Madrahimov
|Lola
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Ohunjon Madaliyev
|Koʻrmasam boʻlmas
|-
|Dardim sigʻmas dunyoga
|-
|Radius 21
|Endi ozodman
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Ravshan Sobirov
|[[Kel, jonim]]
|-
|[[Sen yigʻlama]]
|-
|Ravshan Sobirov va Setora
|[[Xayr, maktabim|Xayr, maktabim!]]
|-
|Sahar
|Omadsiz kun
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Setora
|Bilaman
|-
|Borsan
|-
|Kechir, sevgi
|-
|Vafodoring
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Shahzoda
|Faqat sen
|-
|Kechalar
|-
|Shahrizoda
|[[Ey, sinfdosh]]
|-
|Shohruxxon
|Yarim baxt
|-
|Zero
|Ayt
|}

=== Talabalik yillari ===
==== Fransuzcha ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
|Grégoire
|Rue des étoiles
|-
|Kate Ryan
|Voyage Voyage
|-
|Mylène Farmer
|Appelle mon numéro
|}

==== Inglizcha ====
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Ijrochi
!Qoʻshiq
|-
|3 Doors Down
|Here Without You
|-
|Ace of Base
|[[Beautiful Life]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Akon
|Right Now
|-
|Smack That
|-
|All-American Rejects, The
|Move Along
|-
| rowspan=&quot;13&quot; |ATB
|9 PM (Till I Come)
|-
|A New Day
|-
|Apollo Road
|-
|Dedicated
|-
|Ecstasy
|-
|Fahrenheit 451
|-
|Future Memories
|-
|I Can't Stand
|-
|Kayama
|-
|Marrakech
|-
|Missing
|-
|My Everything
|-
|What About Us
|-
|Avril Lavigne
|[[Sk8er Boi]]
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |Backstreet Boys
|Crawling Back to You
|-
|Don't Wanna Lose You Now
|-
|Don't Want You Back
|-
|Everybody (Backstreet's Back)
|-
|How Did I Fall in Love With You
|-
|Incomplete
|-
|Inconsolable
|-
|I Still...
|-
|I Want It That Way
|-
|Just Want You to Know
|-
|Straight Through My Heart
|-
| rowspan=&quot;62&quot; |Beatles, The
|[[A Day in the Life]]
|-
|A Hard Day's Night
|-
|[[Across the Universe]]
|-
|Act Naturally
|-
|All My Loving
|-
|[[All You Need Is Love]]
|-
|And I Love Her
|-
|Back in the U.S.S.R.
|-
|Because
|-
|Blackbird
|-
|Can't Buy Me Love
|-
|Carry That Weight
|-
|Dizzy, Miss Lizzy
|-
|Do You Want to Know a Secret
|-
|Eight Days a Week
|-
|[[Eleanor Rigby]]
|-
|The Fool on the Hill
|-
|For No One
|-
|[[Get Back]]
|-
|Girl
|-
|Golden Slumbers
|-
|Happiness Is a Warm Gun
|-
|[[Hello, Goodbye]]
|-
|[[Help!]]
|-
|Here Comes the Sun
|-
|[[Hey Jude]]
|-
|I am the Walrus
|-
|I Me Mine
|-
|If I Fell
|-
|It Won't Be Long
|-
|I've Got a Feeling
|-
|[[I've Just Seen a Face]]
|-
|Lucy in the Sky with Diamonds
|-
|Magical Mystery Tour
|-
|Mean Mr. Mustard
|-
|Michelle
|-
|Misery
|-
|Nowhere Man
|-
|Oh! Darling
|-
|Ob-La-Di, Ob-La-Da
|-
|Paperback Writer
|-
|[[Penny Lane]]
|-
|Please Mr. Postman
|-
|Rain
|-
|Rock and Roll Music
|-
|Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band
|-
|[[Something]]
|-
|[[Strawberry Fields Forever]]
|-
|[[The Long and Winding Road]]
|-
|Ticket to Ride
|-
|Tomorrow Never Knows
|-
|Twist and Shout
|-
|Two of Us
|-
|We Can Work It Out
|-
|What Goes On
|-
|When I'm Sixty-Four
|-
|[[While My Guitar Gently Weeps]]
|-
|With a Little Help from My Friends
|-
|[[Yellow Submarine]]
|-
|You Never Give Me Your Money
|-
|You're Going to Lose That Girl
|-
|Your Mother Should Know
|-
|Beloved, The
|Sweet Harmony
|-
|Black
|Wonderful Life
|-
|Black Attack
|Heartless
|-
| rowspan=&quot;12&quot; |Blink-182
|Adam's Song
|-
|After Midnight
|-
|Always
|-
|All the Small Things
|-
|Dammit
|-
|Dysentery Gary
|-
|First Date
|-
|Heart's All Gone
|-
|I Miss You
|-
|The Rock Show
|-
|Stay Together for the Kids
|-
|[[What's My Age Again?]]
|-
|Bob Marley and the Wailers
|Buffalo Soldier
|-
|Bob Sinclar
|[[World, Hold On (Children of the Sky)]]
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Bomfunk MC's
|Hypnotic
|-
|Turn It Up
|-
| rowspan=&quot;26&quot; |Bon Jovi
|[[Born to Be My Baby]]
|-
|Bounce
|-
|Come Back
|-
|Have a Nice Day
|-
|I Am
|-
|I Want You
|-
|I'll Be There for You
|-
|In and Out of Love
|-
|In These Arms
|-
|[[It's My Life]]
|-
|Last Cigarette
|-
|The Last Night
|-
|Livin' on a Prayer
|-
|Novocaine
|-
|One Wild Night
|-
|Runaway
|-
|Say It Isn’t So
|-
|She Don't Know Me
|-
|Shot Through the Heart
|-
|Something to Believe In
|-
|Story of My Life
|-
|These Days
|-
|We Weren't Born To Follow
|-
|Without Love
|-
|You Give Love a Bad Name
|-
|(You Want To) Make a Memory
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |Bosson
|Beautiful
|-
|I Need Love
|-
|Say You Will
|-
|Summer with You
|-
|You
|-
| rowspan=&quot;10&quot; |Breaking Benjamin
|Breath
|-
|Dear Agony
|-
|Forever
|-
|I Will Not Bow
|-
|Into the Nothing
|-
|So Cold
|-
|The Diary of Jane
|-
|Until The End
|-
|What Lies Beneath
|-
|Without You
|-
|Bryan Adams
|Brothers Under the Suna
|-
|BWO
|Sunshine in the Rain
|-
|Carpenters, The
|Yesterday Once More
|-
|Cat Stevens
|[[Father and Son]]
|-
|Chris de Burgh
|Lady in Red
|-
| rowspan=&quot;8&quot; |Coldplay
|Charlie Brown
|-
|Clocks
|-
|Don't Panic
|-
|Fix You
|-
|Lost
|-
|The Scientist
|-
|[[Viva la Vida]]
|-
|Yellow
|-
|Coldplay feat. Rihanna
|Princess of China
|-
|Craig David
|Insomnia
|-
|Cranberries, The
|[[Zombie]]
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Deep Purple
|Anyone's Daughter
|-
|Child in Time
|-
|Smoke on the Water
|-
|Time to Kill
|-
|Depeche Mode
|Wrong
|-
|DJ Aligator
|Outro
|-
|DJ Chris Parker
|Lady in Red
|-
| rowspan=&quot;5&quot; |Dido
|Don't Think of Me
|-
|Here with Me
|-
|Honestly OK
|-
|Thank You
|-
|White Flag
|-
|Emilia
|Big Big World
|-
| rowspan=&quot;17&quot; |Enigma
|Age of Loneliness (Carly's Song)
|-
|Back to the Rivers of Belief
|-
|Beyond the Invisible
|-
|Gravity of Love
|-
|I Love You ... I'll Kill You
|-
|Prism of Life
|-
|Return to Innocence
|-
|Shadows in Silence
|-
|Silence Must Be Heard
|-
|Silent Warrior
|-
|Smell of Desire
|-
|T.N.T. for the Brain
|-
|The Eyes of Truth
|-
|The Roundabout
|-
|The Same Parents
|-
|Traces (Light and Weight)
|-
|Why!..
|-
| rowspan=&quot;19&quot; |Enrique Iglesias
|Addicted
|-
|Be with You
|-
|Could I Have This Kiss Forever
|-
|Do You Know? (The Ping Pong Song)
|-
|Don't You Forget About Me
|-
|Escape
|-
|Hero
|-
|I Will Survive
|-
|If the World Crashes Down
|-
|Love 4 Fun
|-
|Maybe
|-
|Not in Love
|-
|Push
|-
|Ring My Bells
|-
|Rhythm Divine
|-
|She Be the One
|-
|Somebody's Me
|-
|Stay Here Tonight
|-
|Tired of Being Sorry
|-
|Eurythmics
|[[Here Comes the Rain Again]]
|-
| rowspan=&quot;9&quot; |Evanescence
|[[Bring Me to Life]]
|-
|Call Me When You're Sober
|-
|Good Enough
|-
|Going Under
|-
|Haunted
|-
|Hello
|-
|Lithium
|-
|My Immortal
|-
|Tourniquet
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Five Finger Death Punch
|Canto 34
|-
|Under and Over It
|-
|Fort Minor
|Where'd You Go
|-
|Genesis
|[[Invisible Touch]]
|-
| rowspan=&quot;11&quot; |Iron Maiden
|Afraid to Shoot Strangers
|-
|Bring Your Daughter... to the Slaughter
|-
|Don't Look to the Eyes of a Stranger
|-
|Fear of the Dark
|-
|Genghis Khan
|-
|Hallowed Be Thy Name
|-
|Lightning Strikes Twice
|-
|The Clairvoyant
|-
|The Nomad
|-
|Run to the Hills
|-
|When Two Worlds Collide
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Jason Mraz
|[[I'm Yours]]
|-
|Life is Wonderful
|-
|Jessie J
|Price Tag
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Keane
|Everybody's Changing
|-
|She Has No Time
|-
|[[Somewhere Only We Know]]
|-
| rowspan=&quot;15&quot; |Killers, The
|Change Your Mind
|-
|Deadlines and Commitments
|-
|For Reasons Unknown
|-
|From Here On Out
|-
|Exitlude
|-
|Glamorous Indie Rock &amp; Roll
|-
|Good Night, Travel Well
|-
|Here With Me
|-
|Human
|-
|[[Mr. Brightside]]
|-
|Somebody Told Me
|-
|Spaceman
|-
|The River Is Wild
|-
|The World We Live In
|-
|Why Do I Keep Counting
|-
| rowspan=&quot;21&quot; |Linkin Park
|Bleed It Out
|-
|Breaking the Habit
|-
|Burning in the Skies
|-
|Castle of Glass
|-
|Crawling
|-
|[[Faint]]
|-
|From the Inside
|-
|Given Up
|-
|Hands Held High
|-
|In Pieces
|-
|Iridescent
|-
|Leave Out All the Rest
|-
|Lost in the Echo
|-
|My December
|-
|No More Sorrow
|-
|One Step Closer
|-
|Shadow of the Day&quot;
|-
|The Catalyst
|-
|The Little Things Give You Away
|-
|Valentine's Day
|-
|What I've Done
|-
| rowspan=&quot;21&quot; |Marilyn Manson
|Arma-goddamn-motherfuckin-geddon
|-
|Born Villain
|-
|Coma White
|-
|Disposable Teens
|-
|Eat Me, Drink Me
|-
|Evidence
|-
|GodEatGod
|-
|Great Big White World
|-
|Heart-Shaped Glasses (When the Heart Guides the Hand)
|-
|mOBSCENE
|-
|No Reflection
|-
|[[The Nobodies]]
|-
|Rock Is Dead
|-
|Running to the Edge of the World
|-
|(s)AINT
|-
|[[Sweet Dreams (Are Made of This)]]
|-
|The Beautiful People
|-
|The Dope Show
|-
|The Fight Song
|-
|This Is the New Shit
|-
|You're So Vain
|-
|Metallica
|No Leaf Clover
|-
| rowspan=&quot;30&quot; |Michael Jackson
|Bad
|-
|Beat It
|-
|[[Billie Jean]]
|-
|Childhood
|-
|Dangerous
|-
|Dirty Diana
|-
|Don't Stop 'Til You Get Enough
|-
|Earth Song
|-
|Happy (Love Theme from ''Lady Sings the Blues'')
|-
|Human Nature
|-
|Leave Me Alone
|-
|Liberian Girl
|-
|I Just Can't Stop Loving You
|-
|In Our Small Way
|-
|In the Closet
|-
|Man in the Mirror
|-
|One Day in Your Life
|-
|Remember the Time
|-
|Rock with You
|-
|Rockin' Robin
|-
|She's Out of My Life
|-
|Smooth Criminal
|-
|Speechless
|-
|The Girl Is Mine
|-
|The Way You Make Me Feel
|-
|Thriller
|-
|Wanna Be Startin' Somethin'
|-
|Whatever Happens
|-
|Who Is It
|-
|You Rock My World
|-
|Mika
|Relax, Take It Easy
|-
| rowspan=&quot;10&quot; |Modern Talking
|Do You Wanna
|-
|Last Exit to Brooklyn
|-
|Ready for the Victory
|-
|Should I, Would I, Could I
|-
|SMS to My Heart
|-
|Superstar
|-
|TV Makes the Superstar
|-
|Who Will Love You Like I Do
|-
|Win the Race
|-
|You Are Not Alone
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Muse
|Resistance
|-
|Time is Running Out
|-
|Undisclosed Desires
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Natalie Imbruglia
|[[Torn]]
|-
|Shiver
|-
|Wrong Impression
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Nelly Furtado
|All Good Things (Come to an End)
|-
|Say It Right
|-
|Nirvana
|The Man Who Sold the World
|-
|No Doubt
|Don't Speak
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |Oasis
|Born on a Different Cloud
|-
|Don't Go Away
|-
|Songbird
|-
|Stand By Me
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |The Offspring
|[[Why Don't You Get a Job?]]
|-
|You're Gonna Go Far, Kid
|-
|Papa Roach
|She Loves Me Not
|-
|Paul McCartney
|[[This Never Happened Before]]
|-
|Paul McCartney feat. Michael Jackson
|Say Say Say
|-
|Penguins, The
|[[Earth Angel]]
|-
|Phil Collins
|Another Day in Paradise
|-
|Plain White T's
|[[Hey There Delilah]]
|-
|P.O.D.
|Youth of the Nation
|-
|Police, The
|[[Every Breath You Take]]
|-
|Pussycat Dolls, The
|Bottle Pop
|-
|Radiohead
|Creep
|-
| rowspan=&quot;13&quot; |Rasmus, The
|Don't Let Go
|-
|F-F-F-Falling
|-
|First Day of My Life
|-
|Guilty
|-
|Immortal
|-
|I'm a Mess
|-
|It’s Your Night
|-
|Justify
|-
|Livin' in a World Without You
|-
|No Fear
|-
|Sail Away
|-
|Save Me Once Again
|-
|Stranger
|-
|Reamonn
|Tonight
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Red Hot Chili Peppers
|Can't Stop
|-
|Dani California
|-
|Scar Tissue
|-
|R.E.M.
|Losing My Religion
|-
| rowspan=&quot;2&quot; |Roxette
|It Must Have Been Love
|-
|Listen to Your Heart
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |Scorpions
|Born to Touch Your Feelings
|-
|Humanity
|-
|[[Still Loving You]]
|-
| rowspan=&quot;6&quot; |Skillet
|Awake and Alive
|-
|Comatose
|-
|Don't Wake Me
|-
|It's Not Me, It's You
|-
|Should've When You Could've
|-
|Whispers in the Dark
|-
| rowspan=&quot;12&quot; |Sum 41
|Best of Me
|-
|Blood in My Eyes
|-
|Fat Lip
|-
|Makes No Difference
|-
|No Brains
|-
|Pieces
|-
|[[Still Waiting]]
|-
|The Hell Song
|-
|Walking Disaster
|-
|We're All to Blame
|-
|What Am I to Say
|-
|With Me
|-
|Sunrise Avenue
|Fairytale Gone Bad
|-
| rowspan=&quot;4&quot; |System of a Down
|Aerials
|-
|[[Chop Suey!]]
|-
|Lonely Day
|-
|Toxicity
|-
|Thirty Seconds to Mars
|[[The Kill]]
|-
|Thom Yorke
|Hearing Damage
|-
|Tokio Hotel
|Monsoon
|-
|U2
|[[One (qoʻshiq)|One]]
|-
|Zager and Evans
|[[In the Year 2525]]
|}</text>
      <sha1>e4uollbvrurmssuj2rfltrib4y9lm8c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rayan Lochte</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1099888</id>
    <revision>
      <id>5481201</id>
      <parentid>5305647</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:04:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:3|0|0 */</comment>
      <origin>5481201</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14807" sha1="tusywvjj1ul35mqyy0e9fsnnbuqkcve" xml:space="preserve">{{Sportchi bilgiqutisi
| ismi              = Rayan Stiven Lochte
| tasvir            = Ryan Lochte before race (42052324064) (cropped) (cropped).jpg
| izoh              =
| jins              = Erkak
| laqabi            =
| fuqaroligi        = {{AQSH}}
| tavallud_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1984|08|03|df=y}}
| tavallud_joyi = [[Nyu-York]], [[AQSH]] {{AQSh bayrogʻi}}
| vafot_sanasi =
| vafot_joyi =
| faoliyat_yillari =
| boʻyi =
| vazni = 40 kg
| turmush_oʻrtogʻi =
| bolalari =
| veb-sayt =
| mamlakat =
| sport = [[Suvda suzish]]
| klub =
| pozitsiya =
| murabbiylar =
| faol_tomon = &lt;!-- chapaqay/oʻnaqay --&gt;
| medallar =
}}
&lt;references responsive=&quot;1&quot;&gt;&lt;/references&gt;
'''Rayan Stiven Lochte''' — [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|amerikalik]] suzuvchi, olti karra Olimpiya chempioni (jami 12 ta Olimpiya medali). Jahon chempionatining 39 ta oltin medali sohibi, shulardan 18 tasini 50 metrlik basseynda va 21 tasini qisqa kurslarda qoʻlga kiritgan (50 metrlik basseynlarda ketma-ket 12 ta jahon chempionatlarida kamida bittadan oltin medalni qoʻlga kiritgan — 2005, 2007, 2009, 2011, 2013 va 2015-yillar, 25 metrli — 2004, 2006, 2008, 2010, 2012 va 2014&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://daryo.uz/2016/08/21/amerikalik-suzuvchi-rayan-loxte-yolgon-gapirgani-uchun-kechirim-soradi?ysclid=lvq70dsh9v836789579 |sarlavha=Amerikalik suzuvchi Rayan Loxte yolg‘on gapirgani uchun kechirim so‘radi |qaralgan sana=03.05.2024}}&lt;/ref&gt;.

U erkin (100 va 200 metr), chalqancha suzish, batterflyay va aralash usulda suzish boʻyicha ixtisoslashgan koʻpkurash sportchisi. Faoliyati davomida u uzun va qisqa hovuzlarda 10 dan ortiq jahon rekordlarini oʻrnatdi. 50 metrlik basseynda 200 metrga, 25 metrlik basseynda 200 va 400 metrga aralash suzishda amaldagi jahon rekordchisi. 2010 va 2011-yillarda dunyoning eng yaxshi suzuvchisi ([[Michael Fred Phelps]] 4 yillik gegemonligini toʻxtatdi).

== Sport karyerasi ==
[[Fayl:Ryan_Lochte_cropped.jpg|right|thumb|251x251px]]
Rayan 1984-yil 3-avgust [[Nyu-York (shtat)|Nyu-Yorkning]] Kanandaygua shahrida Stiven va Ileana Lochte oilasida tugʻilgan. Lochtening onasi Kubadan ispan va bask millatiga mansub, otasi esa nemis, golland va ingliz millatiga mansub. Rayanning Kristin va Megan ismli ikkita opasi va ikkita ukasi Devon va Brandon bor&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.britannica.com/biography/Ryan-Lochte |sarlavha=Ryan Lochte
American swimmer |qaralgan sana=03.05.2024}}&lt;/ref&gt;. U [[Florida|Florida shtatidagi]] Port Orange shahridagi Spruce Creek oʻrta maktabining bitiruvchisi. Keyin Lochte Florida shtati universitetida tahsil olib, 2007-yilda sport menejmenti fakultetini tamomlagan.

Lochte butun bolaligini hovuzda oʻtkazdi. Uning otasi Stiv Florida shtatidagi Daytona-Bich shahridagi klub jamoasida murabbiy boʻlgan, onasi Ileana esa toʻngʻich oʻgʻlini 11 yoshga toʻlguniga qadar boshqargan. Bolaligida Lochte suzish boʻlimiga yuborilgan, ammo bola qiziqmas va koʻpincha mashgʻulotlar paytida aldagan. „Koʻpincha u notoʻgʻri ish qilardi, yo kimningdir oyogʻidan tortar, yoki suv ostida pufakchalarni puflar, yo hovuzning narigi chekkasiga suzardi“, dedi Stiv Lochte. „Ammo u men uni hech qachon mashgʻulotdan chetlatmasligimni bilardi.“ Lochte oʻrta maktabda oʻqib yurganidagina jiddiy suzishni boshlagan

U [[Florida]] shtatidagi Gainesville universitetida sport stipendiyasi oldi va 2003-yildan 2006-yilgacha NCAA va Janubi-Sharqiy Konferentsiya (SEC) musobaqalarida Florida Gators suzish va shoʻngʻish jamoasi aʼzosi sifatida Gregg Troy qoʻl ostida suzdi. Lochte 24 ta amerikalik, 7 ta NCAA chempionati va 7 ta SEC chempionatida qatnashgan barcha davrlarning eng muvaffaqiyatli jamoaviy suzuvchilaridan biri. Lochte ikki marta Milliy kengashning yilning eng yaxshi suzuvchisi deb topilgan.

Lochte murabbiy Gregg Troy bilan Geynsvillda yashaydi va mashgʻulot oʻtkazadi. U Daytona Beach suzish klubi nomidan chiqadi.

=== 2004—2005-yillar ===
Rayan Loxte AQSh olimpiya terma jamoasi milliy sinovlarida 200 metrga yakkakurashda [[Michael Fred Phelps]] keyin ikkinchi oʻrinni egallaganidan keyin oʻzining birinchi Olimpiadasida qatnashish imkoniyatini qoʻlga kiritdi. Shuningdek, u 200 metrga erkin usulda suzish boʻyicha 4-oʻrinni egallaganidan soʻng 4x200 m estafeta jamoasiga yoʻllanma oldi.

[[2004-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari]] Amerika estafeta jamoasi tarkibida Lochte Maykl Felps, Klet Keller va Piter Vanderkay bilan birgalikda 4x200 metrga erkin usulda suzishda oltin medalni qoʻlga kiritib, Avstraliya jamoasining gegemonligini buzishga muvaffaq boʻldi. Bu Avstraliya terma jamoasi uchun 6 yil ichidagi ilk magʻlubiyat boʻldi. Shuningdek, Jorj Bovell va Laslo Chex bilan bahsda u 200 m masofaga yugurish bahslarida hamyurti Felpsni ortda qoldirib, kumush medalni qoʻlga kiritdi.

Oʻsha yili Indianapolisda boʻlib oʻtgan qisqa masofalar boʻyicha jahon chempionatida Lochte 200 metrga aralash suzishda kumush, 200 metrga erkin usulda suzishda bronza medalini qoʻlga kiritdi. Chad Karvin, Den Ketchum va Jastin Mortimer bilan estafeta jamoasi tarkibida u 4x200 metrga erkin usulda suzishda oltin medalni qoʻlga kiritdi.

2005-yilda Monrealda boʻlib oʻtgan FINA suv sporti boʻyicha jahon chempionatida Lochte 200 m masofaga chalqancha va 200 m masofaga suzishda bronza, Felps, Vanderkay va Keller bilan 4x200 m masofaga erkin usulda suzishda Kanada va Avstraliyani magʻlub etib, oltin medalni qoʻlga kiritdi.

=== 2006—2007-yillar ===
2006-yilgi NCAA chempionatidan atigi ikki hafta oʻtgach, Shanxayda boʻlib oʻtgan 2006 yilgi qisqa masofali suzish boʻyicha jahon chempionatida Lochte uchta oltin, bitta kumush va ikkita bronza medalini qoʻlga kiritdi va 200 metrga aralash va 200 metrga chalqancha suzishda yangi jahon rekordlarini oʻrnatdi.

2007-yilda Melburnda boʻlib oʻtgan suv sporti boʻyicha jahon chempionatida Lochte 200 metrga chalqancha suzishda 50 metrga basseynda suzish boʻyicha jahon chempionlaridagi birinchi shaxsiy oltin medalini qoʻlga kiritib, vatandoshi Aaron Peirsolni magʻlub etib, jahon rekordini yangiladi va bu musobaqada etti yillik gʻalabali seriyasiga chek qoʻydi. masofalar. Bu Rayan Loxtening 50 metrlik basseynlarda birinchi jahon rekordi edi. Chempionatlarda u 100 metrga chalqancha suzish, 200 metr va 400 metrga yakka tartibda suzishda kumush medallarni qoʻlga kiritdi. Chempionatdagi umumiy medallar soni boʻyicha u Felpsdan keyin ikkinchi boʻldi.

=== Pekinda 2008-yilgi yozgi Olimpiya oʻyinlari ===
Pekinda boʻlib oʻtgan Olimpiada oʻyinlari oldidan Angliyaning Manchester shahrida qisqa masofada suzish boʻyicha oʻtkazilgan jahon chempionatida Rayan 4 ta oltin va 2 ta kumush medalni qoʻlga kiritdi va 200 metrga aralash yugurishda vengriyalik Laslo Chexning natijasini 0,57 soniyaga yaxshiladi. 100 metrga erkin va 100 metrga aralash yugurish.

Omahadagi olimpiya terma jamoasi uchun milliy saralash bosqichida Lochte uch masofaga — 200 metrga chalqancha suzish, 200 metr va 400 metrga aralash suzish boʻyicha saralash huquqini qoʻlga kiritdi.

[[2008-yilgi Yozgi Olimpiada oʻyinlari]] oʻyinlaridagi birinchi finalida Lochte 400 metrga aralash suzishdada Maykl Felps va Laslo Chexni ortda qoldirib, bronza medalini qoʻlga kiritdi. Keyin Lochte 4x200 metrga erkin usulda suzish estafetasida Felps, Berens va Vanderkaay bilan birlashdi va Pekindagi ilk oltin medalini qoʻlga kiritdi. Amerika jamoasi bu jarayonda 6:58,56 suzish bilan jahon rekordini oʻrnatdi va Melburnda oʻrnatilgan avvalgi Avstraliya rekordini toʻrt yarim soniyadan koʻproq ortda qoldirib, yetti daqiqani yangilagan birinchi jamoaga aylandi. 200 metrga chalqancha suzishda Lochte oʻzining birinchi shaxsiy oltin medalini qoʻlga kiritdi va Aaron Peirsolni magʻlub etib, jahon rekordini oʻrnatdi. 200 metrga chalqancha suzish boʻyicha final bahsidan yarim soat oʻtgach, Lochte 200 metrga suzishda bronza medalini qoʻlga kiritdi va Felps va Chexni ortda qoldirdi.

== 2009-yil Rimda boʻlib oʻtgan jahon chempionati ==
Jahon chempionati uchun milliy tanlovda Rayan Lochte 200 va 400 metrga suzishda gʻolib chiqdi. Shuningdek, u 4x100 va 4x200 metrga erkin usulda estafeta bahslarida qatnashish huquqini qoʻlga kiritdi. 200 metrga chalqancha suzish boʻyicha final bahsida Lochte Rayan Pekinda oʻrnatgan Lochtening jahon rekordini oʻrnatgan Aaron Piersoldan keyin ikkinchi boʻldi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://uz.svayambhava.org/historia-das-copas-do-mundo-4899 |sarlavha=Jahon chempionati tarixi |qaralgan sana=03.05.2024}}&lt;/ref&gt;.

Rimda boʻlib oʻtgan suv sporti boʻyicha jahon chempionatida Lochte [[Michael Fred Phelps]], Mett Grevers va Natan Adrian bilan birga 4x100 metrga erkin usulda estafeta boʻyicha terma jamoa tarkibida Rossiya va [[Fransiya]] jamoalarini ortda qoldirib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. Felps ishtirok etmagan 200 metr va 400 metrga aralashish musobaqalarida Lochte ikkala finalda ham oltin medalni qoʻlga kiritdi, shu bilan birga 200 metrga aralashish boʻyicha yangi jahon rekordini oʻrnatdi va Maykl Felpsning Pekinda oʻrnatilgan avvalgi rekordini ortda qoldirdi. 0,13 soniya. 4×200 metrga erkin suzishda Lochte, Felps, Berens va Waltersdan iborat amerikaliklar jahon rekordi bilan gʻalabani nishonladilar. 200 metrga chalqancha suzishda Rayan yaponiyalik Aaron Piersol va Ryosuke Iridan keyin uchinchi boʻldi.

=== 2010-yil ===
AQSH chempionatining 200 metrga yakkalik suzish boʻyicha final bahsida Rayan Loxte kumush medal sovrindori Maykl Felpsdan bir soniyadan koʻproq oldinda, dunyoda mavsumdagi eng yaxshi natija (1:54.84) bilan yakunlandi. Bu birinchi marta u Felpsni yirik milliy musobaqada magʻlub etdi.

Irvine shahrida tinch okeani musobaqasida Lochte 200 metrga chalqancha suzish, 200 metrga erkin usulda, 200 metrga va 400 metrga yakka tartibda, 4x100 metrga va 4 marta 200 metrga suzishda gʻalaba qozonib, jami oltita oltin medalni qoʻlga kiritdi.

[[Dubay|Dubayda]] boʻlib oʻtgan qisqa masofali suzish boʻyicha jahon chempionatida Lochte qisqa masofaga suzish boʻyicha jahon chempionatida yetti medalni qoʻlga kiritgan tarixdagi birinchi shaxs boʻldi va suzuvchilarga taqiq qoʻyilganidan keyin Dubayda 200 va 400 m masofalarga suzish boʻyicha individual jahon rekordlarini oʻrnatgan yagona shaxs boʻldi. kostyumlar. BAAda Rayan 200 metrga chalqancha suzish, 200 metrga erkin usulda, toʻliq aralash (100 m, 200 m, 400 m) va 4x100 m estafetada 4x200 metrga erkin usulda suzishda ham ikkinchi oʻrinni egalladi.

Yil oxirida Rayan Lochte Swimming World Magazine talqiniga koʻra Qoʻshma Shtatlardagi eng yaxshi suzuvchi deb topildi. U FINA Aquatics World tomonidan 2010-yilning eng yaxshi suzuvchisi deb topildi. 2010-yilda Lochte jami oʻn uchta xalqaro medalni qoʻlga kiritdi, ulardan oʻn ikkitasi oltin.

=== 2011-yil Shanxaydagi jahon chempionati ===
2011-yilgi suv sporti boʻyicha jahon chempionatida Lochte jami oltita medal, beshta oltin va bitta bronza medalini qoʻlga kiritdi. U 4×100 metrga erkin usulda estafeta bahslarida oʻzining birinchi medali — bronzani qoʻlga kiritdi. 200 metrga erkin usulda suzish boʻyicha final bahsida Rayan 1:44,44 natija bilan [[Michael Fred Phelps]] ortda qoldirib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. Bu Loxtening Shanxaydagi jahon chempionatidagi ilk oltini edi. Lochte 2010-yil yanvar oyida suv kiyimlari bekor qilinganidan beri birinchi jahon rekordini oʻrnatdi va Shanxayda boʻlib oʻtgan FINA suv sporti boʻyicha Jahon chempionatida 200 metrga aralash yugurishda oltin medalni qoʻlga kiritdi. Avvalgi rekord (1:54,10) unga tegishli boʻlib, 2009-yilda Rimda boʻlib oʻtgan jahon chempionatida oʻrnatilgan edi.

Suzishdan soʻng bronza medalini qoʻlga kiritgan vengriyalik suzuvchi Laslo Chex chempionga hurmat bajo keltirdi va jurnalistlarga Felpssiz Loxte jahon rekordini yangilay olmasligini aytdi. „Agar ikkita bizon bitta finalda uchrashmaganida, rekord yangilanishi dargumon edi. Ammo Felps Lochteni aql bovar qilmaydigan tezlikka tezlashtira oldi“, — deydi Chex.

Felps ham jamoadoshini maqtadi: „Uning bugungi ishi eng mayda detallarigacha edi. Rayan endi avvalgidan ham qulayroq tezlikda suzmoqda. U natijaga yoʻnaltirilgan, u shunchaki yaxshiroq tayyorlangan. Koʻproq tayyorgarlik koʻrgan sportchilar har doim gʻalaba qozonishadi. Bugun u 2009-yilga qaraganda tezroq suzdi — bu aql bovar qilmaydigan darajada.“

200 metrga chalqancha suzish bahslarida Loxte Ryosuke Irini ortda qoldirib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. Chalqancha suzish finalini yakunlaganidan koʻp oʻtmay, Elboks Maykl Felps, Piter Vanderkaay va Riki Berens bilan estafeta jamoasi tarkibida 4×200 metrga erkin usulda suzishda ishtirok etdi. Fransiya terma jamoasi bilan oʻjar kurashda Lokti gʻalabani tortib olishga muvaffaq boʻldi. Rayan Shanxayda boʻlib oʻtgan jahon chempionatida 400 metrga suzish boʻyicha soʻnggi oltin medalini qoʻlga kiritdi. Elboklar butun suzish boʻyicha ustunlik qilib, 4:07.13 natija bilan yakunlandi. Uning eng yaqin raqibi amerikalik Tayler Klari masofani 4:11.17 natija bilan yakunlab, unvonli hamyurtini toʻrt soniya ortda qoldirdi. 2011-yilgi jahon chempionati tashkilotchilari Rayan Loktini turnirning eng yaxshi suzuvchisi sifatida tan olishdi.

Rayan Loxte yakunlangan jahon chempionati yakunlarini sarhisob qilib, [[London|Londondagi]] Olimpiada oʻyinlarida yanada tezroq suzish imkoniyatiga ega boʻlishiga ishonch bildirdi. „Men oʻzimni eng zoʻr deb hisoblamayman. Bir yil davomida men yana bir oz mashq qildim va mashq qildim. Koʻpchilik natijalarimdan mamnun emasman. Aytmoqchimanki, beshta oltin medalni qoʻlga kiritish ajoyib, ammo men bundan ham tezroq suzishimga ishonaman. Ishonchim komilki, keyingi yil ham mukammal suzishim mumkin. Men uchun sakkiz kun ogʻir boʻldi. Jahon chempionatining boshidan oxirigacha boʻlgan yoʻlni bosib oʻtganimdan xursandman“.

Mavsum yakuniga koʻra, Lochte ketma-ket ikkinchi yil AQShning eng yaxshi suzuvchisi deb topildi. Shuningdek, FINA Aquatics World jurnaliga koʻra, u 2010-yilgi chempionlik unvonini himoya qilib, dunyoning eng yaxshi suzuvchisiga aylandi.

Antidoping qoidalarini buzgani uchun u 2018-yilning 24-mayidan boshlab 14 oyga diskvalifikatsiya qilindi.

U Rio-de-Janeyrodagi Olimpiada oʻyinlarida mojaroga aralashdi. U hujum va talonchilikda soxta ayblovlar bilan jinoiy javobgarlikka tortilgan. Tergov natijasida AQSH MOQ Loxteni 10 oyga barcha musobaqalardan chetlatdi. Bundan tashqari, bir qancha yirik kompaniyalar suzuvchi bilan homiylik shartnomalarini buzgan.

== Havolalar ==

* [http://ryanlochte.com/ Rayanning rasmiy sayti]
* [http://www.i-swimmer.ru/swimmers/usa/man/lochte/lochte.htm i-swimmer.ru saytidagi profil]

== Manbalar ==
&lt;references /&gt;

[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1984-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:3-avgustda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>tusywvjj1ul35mqyy0e9fsnnbuqkcve</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Portal:Tojikiston/Tanlangan rasm/2</title>
    <ns>100</ns>
    <id>1101092</id>
    <revision>
      <id>5480767</id>
      <parentid>4292337</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:38:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Dushanbe_Presidential_Palace_01.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Wdwd|Wdwd]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Dushanbe Presidential Palace 01.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480767</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="260" sha1="ks7a6ektrewikkqiwuw6ojkwe5baex1" xml:space="preserve">{{Tanlangan surat
| image      =
| size       = 385px
| caption    = 
| gallery    = 
| location   = 
| text       = [[Dushanbe]], Tojikiston poytaxti
| credit     = [[User:VargaA]]
| link       = 
| page       = Tanlangan rasm
| archive    =
| framecolor =
}}</text>
      <sha1>ks7a6ektrewikkqiwuw6ojkwe5baex1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Eldor Shermanov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1106504</id>
    <revision>
      <id>5480708</id>
      <parentid>5388451</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:01:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Oʻzbekistondagi oliy oʻquv yurtlari rektorlari]] qoʻshildi; {{turkumsiz}} olib tashlandi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480708</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6205" sha1="sq6h4gyjffk6bpg5gwgzbqu9vk0rjjr" xml:space="preserve">{{Orphan|date=May 2024}}

[[Fayl:E.U.Shermanov.jpg|thumb|[https://uzmmsi.uz/ Yunus Rajabiy nomidagi o'zbek milliy musiqa san'ati instituti] rektori v.v.b.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! colspan=&quot;2&quot; |Shaxsiy maʼlumotlari
|-
!&lt;small&gt;Tavalludi&lt;/small&gt;
|Eldor Uralovich Shermanov&lt;nowiki/&gt;[[1981-yil]] [[13-may]](43 yosh)[[Sharof Rashidov tumani]], [[Jizzax]] viloyati, 
|-
!&lt;small&gt;Fuqaroligi&lt;/small&gt;
|[[Oʻzbekiston]]
|-
!&lt;small&gt;Siyosiy partiyasi&lt;/small&gt;
|[[Oʻzbekiston Liberal demokratik partiyasi]] 
|-
!&lt;small&gt;Turmush oʻrtogʻi&lt;/small&gt; 
|Shermanova Feruza Jumaboyevna
|-
!&lt;small&gt;Bolalari&lt;/small&gt;
|4
|-
!&lt;small&gt;Istiqomat joy(lar)i&lt;/small&gt;
|[[Yangihayot tumani]], [[Toshkent]]
|-
!&lt;small&gt;Ilmiy unvoni&lt;/small&gt;
|[[Dotsent]]
|-
!&lt;small&gt;Ilmiy darajasi&lt;/small&gt;
|Pedagogika fanlari bo'yicha [[falsafa doktori]]
|-
!&lt;small&gt;Maʼlumoti&lt;/small&gt;
|[[Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston milliy universiteti|Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston milliy universitet]]&lt;nowiki/&gt;i
|}
]]

= Eldor Uralovich Shermanov =
'''Eldor Uralovich Shermanov'''  (13-may,1981-yil, [[Sharof Rashidov tumani]],[[Jizzax viloyati]]&lt;nowiki/&gt;da tug'ilgan). [https://uzmmsi.uz/ Yunus Rajabiy nomidagi o'zbek milliy musiqa instituti] rektori v.v.b., [[Oʻzbekiston davlat sanʼat va madaniyat instituti]] yoshlar bilan ishlash, ma'naviy ma'rifiy ishlar bo'yicha [[prorektor]]&lt;nowiki/&gt;i (2020-yildan 2023-yilgacha).

== Maʼlumoti va yutuqlari ==
[[Oʻzbekiston milliy universiteti]]&lt;nowiki/&gt;ni bitirgan. Pedagogika fanlari bo‘yicha [[falsafa doktori]] (PhD), Qozon davlat madaniyat institutining faxriy [[professor]]i, Chelyabinsk davlat madaniyat institutining faxriy [[professor]]i, Koreya media sanʼati universiteti faxriy [[professor]]i [[Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 20 yil|&quot; Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 20 yil&quot;]] ko'kran nishini sohibi. 3 ta uslubiy qoʻllanma, 2 ta [[darslik]], 50dan ortiq xalqaro va respublika [[maqola]]lar, 42 ta [[tezis]] hamda 2 ta [[monografiya]] muallifi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://dsmi.uz/ |sarlavha=O'zbekisyon davlat san'at va madaniyat instituti}}&lt;/ref&gt;.

== Biografiyasi ==

* Mehnat faoliyatini [[1998-yil]]da [[Jizzax viloyati]], [[Jizzax tumani]] Z.M.Bobur nomidagi jamoa xo'jaligi kasaba uyushmasi kotibi lavozimida ish boshlagan.
* [[2000-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston milliy universiteti]] ijtimoiy-siyosiy fanlar fakulteti [[siyosatshunoslik]] yo'nalishi kunduzgi bo'lim talabasi (2000-2004).
* [[2004-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Oʻzbekiston Liberal demokratik partiyasi]] [[Jizzax tumani]] Kengashi raisi o'rinbosari lavozimida ishladi (2004-2004).
* [[2004-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Jizzax tumani]]&lt;nowiki/&gt;dagi 34-sonli umumiy o'rta ta'lim maktabi o'qituvchisi bo'lib ish yuritdi (2004-2006).
* [[2006-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Jizzax viloyati]] PKQTMO instituti Ijtimoiy fanlar va ma'naviyat asoslari kafedrasi o'qituvchisi va mudiri lavozimlarida ishladi (2006-2007).
* [[2007-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Mirzo Ulug'bek nomidagi O'zbekiston milliy universiteti]] [[Falsafa]] fakultetining amaliy siyosatshunoslik mutaxassisligi bo'yicha magistranti (2007-2009).
* [[2009-yil]]&lt;nowiki/&gt;da Jizzax huquqshunoslik kolleji direktori lavozimida ish yuritdi (2009-2015).
* [[2015-yil]]&lt;nowiki/&gt;da Abdulla Avloniy nomidagi XTXQTMOM instituti O'quv jarayonini tashkil etish bo'limi boshlig'i lavozimida faoliyat yuritdi (2015-2017).
* [[2017-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Toshkent davlat oʻzbek tili va adabiyoti universiteti]] O'quv-metodik bo'limi boshlig'i, Magistratura bo'limi boshlig'i, Yoshlar bilan ishlash, ma'naviy ma'rifat ishlar bo'limi boshlig'i lavozimlarida faoliyat yuritgan (2017-2019).
* [[2019-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Oʻzbekiston Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi]]  Ma'naviy-axloqiy tarbiya boshqarmasi bosh mutaxassisi (2019-2020).
* [[2020-yil]]&lt;nowiki/&gt;da [[Oʻzbekiston davlat sanʼat va madaniyat instituti]] yoshlar bilan ishlash, ma'naviy ma'rifiy ishlar bo'yicha [[prorektor]]&lt;nowiki/&gt;i (2020-yildan 2023-yilgacha).
* [[2022-yil]]&lt;nowiki/&gt;dan boshlab hozirgi vaqtgacha [[Oʻzbekiston davlat sanʼat va madaniyat instituti]] rektori v.v.b. (2022-yildan 2024-yilgacha).
* [[2024-yil]]&lt;nowiki/&gt;dan boshlab hozirgi vaqtgacha [https://uzmmsi.uz/ Yunus Rajabiy nomidagi o'zbek milliy musiqa san'ati instituti] rektori vazifasini vaqtincha bajaruvchisi lavozimida faoliyat yuritib kelmoqda.

== Mukofotlari ==
[[Fayl:E.Shermanov.png|thumb|424x424px|'''Qozon davlat madaniyat institut'''i faxriy [[professor]]i ]]
Yutuqlari:

* [[Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 20 yil|&quot;Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligiga 20 yil&quot;]] ko'kran nishini
* [[Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining 30 yilligi|&quot;Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining 30 yilligi&quot;]] ko'kran nishini
* Turk dunyosi madaniyat tashkiloti [[Xalqaro Turkiy Madaniyat Tashkiloti]](Turksoy) 30 yilligi ko'krak nishoni soxibi ([[2023-yil]])
* [http://www.kazgik.ru// Qozon davlat madaniyat instituti]&lt;nowiki/&gt;ning faxriy [[professor]]i &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://dsmi.uz/xalqaro-aloqalar/ |sarlavha=O'zbekiston davlat san'at va madaniyat instituti}}&lt;/ref&gt;
* [https://chgik.ru/ Chelyabinsk davlat madaniyat instituti]&lt;nowiki/&gt;ning faxriy [[professor]]i
* [https://www2.pro.ac.kr/koreapro/main.do Koreya media madaniyati universiteti]&lt;nowiki/&gt;ning faxriy [[professor]]i
* Turk dunyosi sanat va madaniyat univ&lt;nowiki/&gt;ersitetlari ittifoqi bosh kotibi o'rinbosari

== Oilasi ==
Otasi - Shermanov Ural Xolmanovich [[Kolxoz]] ishchisi mexanizator bo'lgan.1998-yilda vafot etgan.

Onasi - Shermanova Rixsol Jabborovna [[Jizzax tumani]]&lt;nowiki/&gt;dagi shifoxonada [[hamshira]] bo'lib faoliyat ko'rsatgan.

Turmush o'rtog'i - Shermanova Feruza Jumaboyevna Toshkent shahridagi Amaliy fanlar universiteti o'qituvchisi.

== Manbalar ==
https://dsmi.uz/

https://manas.edu.kg/ru/news/4309

https://twitter.com/ybuankara/status/1770515132054909001

https://uza.uz/ru/posts/obsuzhdeny-kulturnye-svyazi-mezhdu-azerbaydzhanom-i-uzbekistanom_455679

https://azertag.az/ru/xeber/obsuzhdeno_dalneishee_rasshirenie_kulturnyh_svyazei_mezhdu_azerbaidzhanom_i_uzbekistanom-2496212

https://scholar.google.com/citations?user=cPLb41sAAAAJ&amp;hl=ru

https://uzmmsi.uz/


[[Turkum:Oʻzbekistondagi oliy oʻquv yurtlari rektorlari]]</text>
      <sha1>sq6h4gyjffk6bpg5gwgzbqu9vk0rjjr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andrey Medvedev</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1110225</id>
    <revision>
      <id>5481188</id>
      <parentid>5243223</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:00:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Just Khumoyun</username>
        <id>137686</id>
      </contributor>
      <comment>/* growthexperiments-addlink-summary-summary:2|0|0 */</comment>
      <origin>5481188</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3938" sha1="rp9r3473p34onfx3xpn3spdxy46epyp" xml:space="preserve">{{Sportchi bilgiqutisi
| ismi              = 
| tasvir            = Andrey Medvedev 2012.JPG
| izoh              =
| jins              = &lt;!-- erkak/ayol --&gt;
| laqabi            =
| fuqaroligi        = 
| tavallud_sanasi   = {{birth date and age|df=yes|1974|08|31}}
| tavallud_joyi     = [[Kiyev]], [[USSR]], [[SSSR]]
| vafot_sanasi      =
| vafot_joyi        =
| faoliyat_yillari  = 1991—2001
| boʻyi             = 1.93 m
| vazni             =
| turmush_oʻrtogʻi  =
| bolalari          =
| veb-sayt          =
| mamlakat          = {{UKR}}
| sport             = [[Tennis]]
| klub              = &lt;!-- qaysi klub --&gt;
| pozitsiya         =
| murabbiylar       =
| faol_tomon        = oʻnaqay
| medallar          =
}}
'''Andrey Medvedev'''&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.atptour.com/en/players/andrei-medvedev/m475/overview |sarlavha=Andrei Medvedev |ish=ATP Tour |qaralgan sana=2021-05-01}}&lt;/ref&gt; ({{Lang-uk|Андрій Медведєв|Andriy Medvedyev}}; 1974-yil 31-avgustda tugʻilgan) — ukrainalik sobiq professional [[Tennis|tennischi]]. Medvedev 1999-yilda [[Fransiya ochiq chempionati|Fransiya ochiq chempionatining]] finaligacha va 1993-yilda yarim finaligacha yetib borgan. Faoliyati davomida toʻrtta Masters turnirida gʻalaba qozongan. 1994-yil may oyida dunyoning 4-raqamli tennischisiga aylangan. Bu faoliyatidagi eng yuqori natija (reyting oʻrni) hisoblanadi.

== Faoliyati ==
1991-yilda Medvedev oʻsmirlar oʻrtasidagi Fransiya ochiq chempionatidaning yakkalik yoʻnalishida chempionlikni qoʻlga kiritgan.

1992-yilda, 17 yoshida, Medvedev [[Genuya]] va [[Stuttgart|Shtutgartda]] oʻtkazilgan ATP Tour seriyasiga kiruvchi musobaqalarda chempionlikni qoʻlga kiritgan. Shtutgertdagi turnirda oʻsha paytda jahon reytingida 2-oʻrinni egallab turgan [[Stefan Edberg|Stefan Edbergni]] magʻlub etgan. Mavsumni 25-oʻrinda yakunlagan.

Medvedevning eng muvaffaqiyatli turniri Gamburg Masters (sobiq [[Germaniya]] ochiq chempionati) hisoblanadi. Mazkur turnirda 3 marta (1994, 1995 va 1997-yillarda) gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;[https://www.independent.co.uk/sport/tennis/sampras-earns-comeback-success-277874.html Sampras earns comeback success]. ''The Independent''. (17 May 2000)&lt;/ref&gt;.

1990-yillarning oxirida Medvedevning sport formasi va natijalari pasayib ketdi. 1999-yilgi Fransiya ochiq chempionatida 100-raqam ostida ishtirok etgan. Kutimaganda finalgacha yetib borgan. Finalgacha boʻlgan yoʻlda Dinu Pescariu, [[Pete Sampras]], Byron Black, Arnaud Di Pasquale, [[Gustavo Kuerten]] va Fernando Meligenini magʻlub etgan&lt;ref&gt;Finn, Robin (5 June 1999) [https://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=F60C16F93C5D0C768CDDAF0894D1494D81 Medvedev, a Finalist at the French Open, Can Feel the Love]. ''The New York Times''.&lt;/ref&gt;. Medvedev finalda Andre Agassiga qarshi bahs olib borgan. Finalning dastlabki ikki setida gʻalaba qozongan. Lekin keyingi 3 ta setda Agassi gʻalaba qozonib, musobaqa chempioniga aylangan&lt;ref&gt;[http://sportsillustrated.cnn.com/vault/article/magazine/MAG1016147/index.htm String Quartet] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20121103173024/http://sportsillustrated.cnn.com/vault/article/magazine/MAG1016147/index.htm |date=2012-11-03 }}. Sportsillustrated.cnn.com (14 June 1999). Retrieved on 22 February 2014.&lt;/ref&gt;. Shundan keyin Medvedev boshqa aytarli natijalarga erisha olmagan va 2001-yilda faoliyatini yakunlagan.

== Shaxsiy hayoti ==
Andreyning singlisi Natalya Medvedeva. 1995-yilda yettinchi marotaba oʻtkazilayotgan Hopman kubogida Andrey Medvedev va Natalya Medvedeva aralash juftlik bahslarida Ukraina sharafini himoya qilishgan. Finalda germaniyalik [[Boris Becker]] va Anke Huberga juftligiga magʻlub boʻlishgan&lt;ref&gt;[http://hopmancup.com/?id=311&amp;comp=vii Past Results — Hopman Cup VII]. Hopmancup.com (4 January 2014). Retrieved on 22 February 2014.&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1974-yilda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>rp9r3473p34onfx3xpn3spdxy46epyp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mare Vint</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1112365</id>
    <revision>
      <id>5480958</id>
      <parentid>4719189</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T18:42:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5480958</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8131" sha1="5o18pufksp03jhwy3ixgxjsiwf49z0h" xml:space="preserve">{{Rassom|birthdate={{tugʻilgan sanasi|1942|0|15}}|location=[[Tallin]]|deathdate={{Vafot sanasi va yoshi|2020|05|10|1942|0|15}}|nationality=[[estonlar|eston]]|field=grafik rassom|movement=[[grafika]], [[litografiya]]|training=Estoniya SSR Davlat sanʼat instituti|image=Mare Vint 1994.jpg}}'''Mare Vint''' (qizlik ism-familiyasi '''Mare Mänd''', sovet hujjatlariga koʻra, '''Mare Ioxannesovna Vint'''&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://artchive.ru/artists/44087~Mare_Iokhannesovna_Vint |sarlavha=Маре Иоханнесовна Винт |nashriyot=Артхив |til=ru |qaralgan sana=2024-03-21 |arxivsana=2024-03-21 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240321220914/https://artchive.ru/artists/44087~Mare_Iokhannesovna_Vint }}&lt;/ref&gt;, [[15-sentyabr]] [[1942-yil]], [[Tallin]] – [[10-may]] [[2020-yil]]) – sovet va [[Estoniya|estoniyalik]] [[Grafika|grafik]] [[rassom]]; „ideal peyzajlar“ sifatida tavsiflangan asarlar muallifi sifatida tanilgan&lt;ref name=&quot;arterritory&quot;/&gt;.
== Biografiyasi ==
[[Fayl:Andres_Tolts,_Mare_Vint_ja_Anatoli_Strahhov_1994.jpg|left|thumb| Anders Tolts, Mare Vint va Anatoliy Straxov, 1994-yil]]
1961-yilda 9-sonli oʻrta maktabni tamomlagan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;[https://www.sirp.ee/s1-artiklid/c6-kunst/mare-vindi-ideaalmaastikud/ Taidre, Elnara. Mare Vindi ideaalmaastikud.] Sirp, 15. september 2017.&lt;/ref&gt;. 1962—1967-yillarda Estoniya SSR Davlat sanʼat institutida tahsil olib, uni „shisha rassomi“ mutaxassisligi boʻyicha tamomlagan&lt;ref name=&quot;Klaasikunst 2007&quot;&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=vilistlased |nashriyot=Klaasikunst |sana=2007-06-06 |url=http://www.artun.ee/popText.php?id=281 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20070606203004/http://www.artun.ee/popText.php?id=281 |arxivsana=2007-06-06 |til=et}}&lt;/ref&gt;. 1967—1969-yillarda [[Tallin|Tallindagi]] 46-maktabda (hozirgi Pelgulinna gimnaziyasi) sanʼat oʻqituvchisi, keyinchalik esa erkin rassom boʻlgan. 1973-yildan Estoniya rassomlar uyushmasi&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://galerii.eaa.ee/hobusepea/english/dialoog.HTM |sarlavha=täna |nashriyot=Spin TEK AS |sana=2010-07-28 |qaralgan sana=2020-05-11}}&lt;/ref&gt; va 1992-yildan Estoniya oʻymakorlari uyushmasi aʼzosi&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;. 1968-yildan boshlab uning rangli qalam va siyoh bilan chizish texnikasi, shuningdek, [[litografiya]] va serigrafiyadan foydalangan holda ishlangan asarlari namoyish etila boshlandi&lt;ref name=&quot;arhitektuuri&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.arhitektuurimuuseum.ee/ru/naitus/geometrija-i-metafizika-mare-vint-i-arne-maasik/ |sarlavha=Геометрия и метафизика. Маре Винт и Арне Маазик |nashriyot= |til=ru |arxivurl=https://web.archive.org/web/20240321215412/https://www.arhitektuurimuuseum.ee/ru/naitus/geometrija-i-metafizika-mare-vint-i-arne-maasik/ |arxivsana=2024-03-21 |qaralgan sana=2024-05-31 }}&lt;/ref&gt; . Vint asosan [[Qogʻoz|qogʻozda]] rasm chizgan, keyingi yillarida esa [[Xolst|xolstga]] rasm chizishni boshlagan. Oʻsha davrdagi rus [[avangard]] rassomlari bilan aloqada boʻlgan boʻlib, Estoniya avangard harakatining aʼzosi ham edi. 1970 va 1980-yillarda xalqaro biyennalelarda faol ishtirok etgan&lt;ref name=&quot;arterritory&quot;/&gt;. Uning ijodi markazida „Ideal peyzaj“ deb ataluvchi, inson tomonidan yaratilgan narslar bilan tabiat oʻrtasidagi uygʻunlikni izlash turgan&lt;ref name=&quot;arterritory&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://arterritory.com/ru/vizualnoe_iskusstvo/sut_dnja_qa/25366-mare_vint_v_poiskah_idealnogo_landshafta/ |sarlavha=Маре Винт. В поисках идеального ландшафта |sana=2021-01-21 |nashriyot=arterritory.com |til=ru |qaralgan sana=2024-03-21}}&lt;/ref&gt;. Estoniya arxitektura muzeyi maʼlumotlariga koʻra, Vint ijodining estetikasi oʻz davri rassomlarining reaksion tabiati bilan bogʻliq boʻlib, ular odatda yapon [[Lakonizm|lakonizmidan]] ishoralar va boʻshliqlar orqali motivlarni oliashgan. Shu bilan birga, uning meʼmoriy motivlarida 1970-yillarda yosh meʼmorlar tomonidan Estoniya badiiy hamjamiyatiga kiritilgan [[Postmodern sanʼati|postmodernistik]] taʼsirni (tarixiy binolar, klassik elementlar, tabiat va shahar muhiti oʻrtasidagi munosabatlar) ham topish mumkin&lt;ref name=&quot;arhitektuuri&quot; /&gt;. Mare Vintning 1960-yillarning ikkinchi yarmidan 1970-yillarning birinchi yarmigacha boʻlgan asarlari chizmalarning qora va oq kontrasti bilan ajralib turadi, bunda rang biroz shartli boʻlgan&lt;ref name=&quot;Vint 2012&quot;&gt;{{Veb manbasi |muallif=Mare Vint |sarlavha=English |nashriyot=NOAR Nordic and Baltic contemporary art platform |sana=2012-11-05 |url=https://noar.eu/en/ |qaralgan sana=2020-05-11}}&lt;/ref&gt;.

Vintning asarlari [[Музей Адамсона-Эрика|Adamson-Erik muzeyi]] (Estoniya sanʼat muzeyi)&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Проектное помещение: Диалог. Маре Винт и Яанус Самма |url=https://kunstimuuseum.ekm.ee/ru/syndmus/projektnoje-pomeshhenije-dialog-mare-vint-i-jaanus-samma/ |qaralgan sana=2024-03-21 |til=ru}}&lt;/ref&gt;, Tallindagi Estoniya sanʼat muzeyi, [[Tartu sanʼat muzeyi]], [[Moskva|Moskvadagi]] Pushkin muzeyi va [[Tretyakov galereyasi]], [[Kyoln|Kyolndagi]] Lyudvig muzeyi, [[Kongress kutubxonasi|AQSh Kongressi kutubxonasi]], Nyu-Orlean sanʼat muzeyi, Nyu-Jersidagi Zimmerli muzeyi, Lappeenrannan sanʼat muzeyida saqlanadi&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot;/&gt;. 1967—1976-yillarda birinchi eri [[Tõnis Vint]] va 1987—2014-yillarda ikkinchi eri [[Andres Tolts]] bilan yashagan.
== Baʼzi mashhur asarlari ==
* Balkon (1973) – [[litografiya]], qogʻoz, 60,3 x 56 sm&lt;ref name=&quot;arterritory&quot;/&gt;
* Gʻisht devor (1977) – [[litografiya]], qogʻoz, 62,1 x 60,2 sm&lt;ref name=&quot;arterritory&quot; /&gt;
* Toʻrt ayol (1977) – [[Tush (boʻyoq)|hind siyohi]], qogʻoz, 41,5 x 40,7 sm&lt;ref name=&quot;arterritory&quot; /&gt;
* Katta oʻrmonda (1978) – [[litografiya]], qogʻoz&lt;ref name=&quot;arterritory&quot; /&gt;
* Gʻayrat II (1995) – [[litografiya]], qogʻoz, 42 x 41 sm&lt;ref name=&quot;arterritory&quot; /&gt;
== Mukofotlari ==
* Riyekadagi III Xalqaro rasm biyennalesining maxsus mukofoti (1972)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Кривцов&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://babanata.ru/?p=9683 |muallif=Никита Кривцов |sarlavha=Винт Маре |sana=2014-02-20 |nashriyot=Записки о художниках |qaralgan sana=2024-03-21 |til=ru}}&lt;/ref&gt;.
* Lyublyanadagi 11-Xalqaro grafik biyennalesida shahar mukofoti (1975)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;Кривцов&quot; /&gt;.
* 4-Tallin matbaa triyennalining maxsus mukofoti (1977&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;, Sirp ja Vasar gazetasi mukofoti)&lt;ref name=&quot;Кривцов&quot; /&gt;.
* 9-Tallin matbaa triyennalining maxsus mukofoti (1992)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* Jaan Jenseni raamatugraafika aastapreemia mukofoti (1984, Tallin)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* 7-Tallin matbaa triyennalining diplomi (1986)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* 8-Tallin matbaa triyennalining diplomi (1989)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* Kristjan Raua nimeline kunstipreemia mukofoti (2001)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* Galereya G mukofoti (2007, Tallin)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* MANU PROPRIA uch yillik koʻrgazmasi diplomi (2009, Tallin)&lt;ref name=&quot;Spin TEK AS 2010&quot; /&gt;.
* Estoniya madaniyati poytaxtining tasviriy va amaliy sanʼatni qoʻllab-quvvatlash fondining mukofoti (2019)&lt;ref&gt;[https://www.kulka.ee/meist/aastapreemiad/kultuurkapitali-aastapreemiad-2011 Eesti Kultuurkapitali aastapreemiad ja elutööpreemiad (2011-2020)]&lt;/ref&gt;.
=== Davlat mukofotlari ===
* IV darajali [[Oq yulduz ordeni]] (2015)&lt;ref name=&quot;ERR 2015&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://uudised.err.ee/v/eesti/1c2b7039-d954-4fa0-80cd-91f3058cda5e |sarlavha=Täismahus nimekiri: presidendilt saab tänavu teenetemärgi 99 inimest |nashriyot=[[ERR]] |sana=2015-02-04 |til=et |qaralgan sana=2020-05-11}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://president.ee/et/teenetemargid/teenetemarkide-kavalerid/19244 Teenetemärkide kavaleride andmekogu – 19244] {{ref-et}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Tashqi havolalar}}
[[Turkum:2020-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:10-mayda vafot etganlar]]
[[Turkum:1942-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:15-sentyabrda tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>5o18pufksp03jhwy3ixgxjsiwf49z0h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Marcelė Kubiliūtė</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1112386</id>
    <revision>
      <id>5480773</id>
      <parentid>5319708</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:05:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5480773</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5764" sha1="d9t9mkqf2se3rk9y3kw20xl1w9zrc3u" xml:space="preserve">{{Shaxsiyat bilgiqutisi
| ismi          = Marcelė Kubiliūtė
| tasvir         = Marcelė Kubiliūtė 1927.jpg
| alt           = 
| izoh       = Kubiliūtė 1927-yilda
| birth_name    = 
| tavallud_sanasi    = {{Birth date|1898|7|28|df=yes}}
| tavallud_joyi = [[Tindžiuliai]], [[Rossiya Imperiyasi]]
| vafot_sanasi = {{Death date and age|1963|7|13|1898|7|28|df=yes}}
| vafot_joyi = [[Vilnyus]], [[Litva SSR]]
| burial_place = [[Rasos Cemetery]]
| nationality =
| other_names =
| kasbi = Josus, jamoat faoli
| years_active =
| known_for =
| boards = [[Union for the Liberation of Vilnius]]
| employer = [[Ministry of Foreign Affairs (Lithuania)|Ministry of Foreign Affairs]]
| taʼlimi = Vitautas Magnus universiteti
| qarindoshlari = [[Juozas Kubilius]] (akasi)
| mukofotlari = [[Vytis Xochi ordeni]] &lt;br /&gt; [[Gediminas ordeni]] &lt;br /&gt; [[Buyuk Vitautas ordeni]]
}}

'''Marcelė Kubiliūtė''' ([[1898-yil]] [[28-iyul]] – [[1963-yil]] [[13-iyun]]) – litvalik josus va jamoat faoli. U Litvaning barcha yirik ordenlari bilan taqdirlangan yagona litvalik ayol. 1999-yilda xotiralari nashr etilgunga qadar deyarli nomaʼlum boʻlganiga qaramay hozirda u Litva razvedka xizmatlarida „afsonaviy“ shaxs sifatida tan olingan&lt;ref name=kaser/&gt;.

== Hayoti ==
Kubiliūte [[1898-yil]] [[28-iyul]]da hozirgi [[Litva]]ning shimolidagi Panemunėlis yaqinida joylashgan Tindžiuliai shahrida tugʻilgan. Uning oilasi taʼqiqlangan Litva matbuotini tarqatishda qatnashgan yaxshi taʼminlangan dehqonlar oilasi edi&lt;ref name=skaistys/&gt;. U ilk taʼlimni Litva madaniy hayotida faol boʻlgan mahalliy katolik ruhoniysi Jonas Katelėdan olgan&lt;ref name=skaistys/&gt;. Keyinchalik u Panemunėlisdagi boshlangʻich maktabda oʻqigan&lt;ref name=levan/&gt;.

[[1912-yil]]da katta akasi Juozas Kubilius uni Vilnyusga olib boradi, u yerda kechki maktabda oʻqiydi. Antanas Smetona tomonidan nashr etilgan Litvaning „Viltis“ gazetasi tahririyatida ishlaydi&lt;ref name=skaistys/&gt;.  Ruhoniy Fabijonas Kemėšis unga [[Qo'shma Shtatlar]]ga koʻchib oʻtish taklifini beradi, ammo onasi kasal boʻlib qoladi va unga gʻamxoʻrlik qilish uchun oʻz ona shahri Tindjiulyayga qaytib keladi&lt;ref name=levan/&gt;.

1915-yilda nemis imperator armiyasi Vilnyusga yaqinlashganda, Kubiliūtė boshqa litvalik talabalar bilan birga Rossiyaning Voronej shahriga evakuatsiya qilinadi. U kasal boʻlib qolgani sabab ukasi Yuozas uni 1916-yilda Sankt-Peterburgga olib ketadi. Ukasi 1917-yil mart oyida vafot etgan&lt;ref name=skaistys/&gt;. Uning dafn marosimini Juozas Tumas-Vaižgantas boshqargan&lt;ref name=levan/&gt; . Kubiliūtė bolsheviklarni qoʻllab-quvvatlagan shoir Yuliy Yanonis bilan tanishadi. Ammo Yuliy sil kasalligiga chalingandi va shu sabab 1917-yilning may oyida oʻz joniga qasd qilgan&lt;ref name=levan/&gt;.

Keyin Kubiliūtė shifokor bilan unashtiriladi, lekin shifokor Rossiyadagi fuqarolar urushida halok boʻladi&lt;ref name=levan/&gt;. Shunga qaramay, Kubiliūte 1918-yil kuzida gimnaziya va buxgalteriya kurslarini bitirishga muvaffaq boʻlgan&lt;ref name=skaistys/&gt;.

== Mukofotlari ==
Kubiliūtė quyidagi mukofotlarga loyiq koʻrilgan:
* Vitis xochi ordeni (2-toifa, 3-darajali) (1928-yil)&lt;ref name=kairiu/&gt;
* Litva Buyuk Gertsogi Gediminas ordeni (4-darajali) (1928-yil)&lt;ref name=kairiu/&gt;
* Mustaqillik medali (1928-yil)&lt;ref name=skaistys/&gt;
* Buyuk Vitautas ordeni (5-darajali) (1930-yil)&lt;ref name=kairiu/&gt;
* Miltiqchilar yulduzi (1932-yil)&lt;ref name=skaistys/&gt;
* Litva Buyuk Gertsogi Gediminas ordeni (3-darajali) (1938-yil)&lt;ref name=kairiu/&gt;
* Hayotni qutqaruvchi xoch (Žūvančiųjų gelbėjimo kryžius) (2020-yil)&lt;ref name=rescue2/&gt;

== Galereya ==
&lt;gallery&gt;
File:Marcelė Kubiliūtė 1930.jpg| Kubiliūtė [[1930-yil]]da an'anaviy Litva libosida 
File:Marcelės Kubiliūtės antkapis.jpg| Rasos qabristonidagi Kubiliūte qabri
&lt;/gallery&gt;

== Manbalar ==
{{Reflist|refs=
&lt;ref name=rescue2&gt;{{cite web |url=http://rescuedchild.lt/content.php?id=6468&amp;show=information |title=Kubiliūtė Marcelė (Information) |work=Rescued Lithuanian Jewish Child Tells about Shoah |publisher=Vilna Gaon Museum of Jewish History |language=lt |access-date=17 February 2024 }}&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=kairiu&gt;{{cite encyclopedia |first=Nastazija |last=Kairiūkštytė |date=12 September 2023 |orig-year=2018 |url=https://www.vle.lt/straipsnis/marcele-kubiliute/ |title=Marcelė Kubiliūtė |encyclopedia=[[Visuotinė lietuvių enciklopedija]] |publisher=Mokslo ir enciklopedijų leidybos centras |language=lt |access-date=17 February 2024}}&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=levan&gt;{{cite journal |first=Ona |last=Levandavičiūtė |title=Kas augino, stiprino ir vedė |url=https://www.rofondas.lt/wp-content/uploads/2019/11/NS_2019_329.pdf |journal=Nepriklausomybės sąsiuviniai |year=2019 |volume=3 |issue=29 |language=lt |pages=5–8 |issn=2029-9516 |access-date=2024-05-31 |archivedate=2024-08-08 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20240808062115/https://www.rofondas.lt/wp-content/uploads/2019/11/NS_2019_329.pdf }}&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=kaser&gt;{{cite web |first1=Vaiva |last1=Keserauskaitė |first2= Laima |last2=Pikčiūnienė |url=https://www.voruta.lt/legendine-lietuvos-zvalge-marcele-kubiliute-apdovanota-zuvanciuju-gelbejimo-kryziumi/ |title=Legendinė Lietuvos žvalgė Marcelė Kubiliūtė apdovanota Žūvančiųjų gelbėjimo kryžiumi |date= 24 September 2020 |language=lt |website=Voruta |access-date=17 February 2024 }}&lt;/ref&gt;
&lt;ref name=skaistys&gt;{{cite book |first=Audrius |last=Skaistys |url=https://www.sauliusajunga.lt/wp-content/uploads/2021/09/Garsiosios_Lietuvos_moterys.pdf |language=lt |chapter=Lietuvos dukra – Marcelė Kubiliūtė |publisher=Šaulių sąjunga |location=Kaunas |year=2021 |title=Garsios Lietuvos moterys |pages=41–45 |isbn=978-609-96236-0-3}}&lt;/ref&gt;
}}

[[Turkum:Josuslar]]
[[Turkum:Litvalik ayollar]]</text>
      <sha1>d9t9mkqf2se3rk9y3kw20xl1w9zrc3u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Faxruddin Ali Ahmad</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1170422</id>
    <revision>
      <id>5481081</id>
      <parentid>5478249</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:19:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>LNTG</username>
        <id>143868</id>
      </contributor>
      <comment>[[Special:Contributions/37.61.112.49|37.61.112.49]] ([[User talk:37.61.112.49|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5478249|5478249]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481081</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="111910" sha1="ofn3rw4greottamfx853eu8rd8icxy2" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi bilgiqutisi
| ismi                      = Faxruddin Ali Ahmad
| tasvir                    = President Fakhruddin Ali Ahmed.jpg
| izoh                      = Ali Ahmad 1976-yilda
| lavozim                   = Hindistonning 5-prezidenti
| bosh vazir                = [[Indira Gandi]]
| vitse-prezident           = {{ubl|B. D. Jatti|[[Gopal Swarup Pathak]]}}
| boshlanish davri          = 1974-yil 24-avgust
| tugash davri              = 1977-yil 11-fevral
| oʻtmishdoshi              = [[V. V. Giri]]
| vorisi                    = [[Basappa Danappa Jatti]] &lt;br /&gt; (hozirda)
| tavallud_sanasi           = {{birth date|1905|05|13|df=y}}
| tavallud_joyi             = [[Dehli]], [[Britaniya Hindistoni]] &lt;br /&gt; (hozirgi kunda)
| vafot sanasi              = {{death date and age|1977|02|11|1905|05|13|df=y}}
| vafot joyi                = [[Nyu Dehli]], [[Dehli]], [[Hindiston]]
| partiyasi                 = [[Hindiston Milliy Kongressi]]
| turmush_oʻrtogʻi          = {{marriage|[[Begim Obida Ahmad]]|1945}}
| bolalari                  = 3
| lavozim_2                 = Oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi vaziri
| boshlanish davri_2        = 1970-yil 27-iyun
| tugash davri_2            = 1974-yil 3-iyul
| oʻtmishdoshi_2            = [[Jagjivan Ram]]&lt;ref name=&quot;:5&quot;/&gt;
| vorisi_2                  = [[Chidambaram Subramaniam|Ch. Subramaniam]]&lt;ref name=&quot;:6&quot;/&gt;
| lavozim_3                 = Sanoatni rivojlantirish, ichki savdo va tadbirkorlik vaziri
| boshlanish davri_3        = 1967-yil 13-mart
| tugash davri_3            = 1970-yil 27-iyun
| oʻtmishdoshi_3            = [[Damodaram Sanjivayya]]
| vorisi_3                  = [[Dinesh Singh]]&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{cite web |title=No.55/1/1/70-CF dated 28 June 1970 |url=https://cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2826.pdf |publisher=Cabinet Secretariat, Government of India |location=New Delhi |access-date=4 October 2022 |archive-date=12 October 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221012030215/https://www.cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2826.pdf |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
| asl ismi                  = {{lang-hi|फ़ख़रुद्दीन अली अहमद}}
}}

'''Faxruddin Ali Ahmad''' ({{Lang-hi|फ़ख़रुद्दीन अली अहमद}}; 1905-yil 13-may — 1977-yil 11-fevral) — [[hindistonlik]] [[huquqshunos]] va [[siyosatchi]], [[Hindiston prezidenti|Hindistonning beshinchi prezidenti]] (1974–1977).

[[Dehli|Dehlida]] tugʻilgan Ali Ahmad [[Dehli]] va [[Cambridge|Kembrijda]] tahsil olgan. Hindistonga qaytib, dastlab [[Lohur|Lohurda]], keyin esa Guvahatida [[Advokat|advokatlik]] bilan shugʻullangan. 1930-yillarda Hindiston Milliy Kongressi bilan uzoq muddatli hamkorlikni boshlagan Ahmad, 1939-yilda Gopinath Bordoloi vazirligida Assam moliya vaziri sifatida faoliyat yuritgan. U 1946-yilda Assamning general-advokati boʻlgan va 1957-yilda Bimala Prasad Chaliha davrida yana moliya vaziri etib saylangan va bu lavozimda 1966-yilgacha faoliyat olib borgan. 1966-yilda Bosh vazir [[Indira Gandi]] tomonidan milliy vazirlar mahkamasi vaziri etib tayinlangan va turli vazirliklarni, jumladan, [[energetika]], [[irrigatsiya]], [[sanoat]] va [[qishloq xoʻjaligi]] sohalari boʻyicha vazirliklarni boshqargan. 1974-yil 17-avgustdagi prezidentlik saylovlarida [[Tridib Chaudhuri]] ustidan gʻalaba qozonib, Hindiston prezidenti etib saylangan.

Prezident sifatida Ali Ahmad [[1975-yil]] avgust oyida Favqulodda vaziyatni joriy qilgan, fuqarolik erkinliklarini keskin cheklaydigan va [[Indira Gandi|Indira Gandiga]] farmon bilan hukumat ishlariga aralashishda ruxsat beruvchi koʻplab qarorlar va konstitutsiyaviy tuzatishlarga rozilik bildirgan. Ommaviy chiqishlarida kishilarni Favqulodda vaziyat holatini qoʻllab-quvvatlashga chaqirgan.

Faxruddin Ali Ahmad 1977-yilning fevralida yurak xurujidan vafot etgan. Davlat tomonidan [[Nyu-Dehli|Nyu-Dehlidagi]] parlament binosi yaqinidagi [[Masjid|masjidga]] dafn qilingan. U Hindiston tarixidagi ikkinchi [[musulmon]] prezident va vakolat muddati yakuniga yetmasdan vafot etgan ikki prezidentning biri boʻlgan. Ali Ahmad oʻrniga vaqtinchalik prezident vazifasini bajaruvchi [[Basappa Danappa Jatti|Basappa Danappa Jattidan]] koʻproq ovoz toʻplagan [[Neelam Sanjiva Reddy]] 1977-yilda Hindistonning oltinchi prezidenti etib tayinlangan.

== Hayoti va oilasi ==
Ali Ahmad 1905-yil 13-mayda [[Dehli|Dehlida]] tavallud topgan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Kitob manbasi |last=Jai |first=Janak Raj |title=Presidents of India, 1950-2003 |date=2003 |publisher=Regency Publications |location=New Delhi |isbn=978-81-87498-65-0 |page=101 |url=https://books.google.com/books?id=r2C2InxI0xAC&amp;q=janak+raj+rai+fakhruddin+ali+ahmed |accessdate=2 July 2023 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Ahmadning bobosi Kaliluddin Ali Ahmad [[Ulamo|islom ulamosi]], otasi [[polkovnik]] Zalnur Ali esa Hindiston tibbiyot xizmatida ishlovchi [[shifokor]] boʻlib, Assam shtatidagi birinchi tibbiyot yoʻnalishi bitiruvchisi hisoblangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Parveen |ism=Shabnam |sarlavha=Socio - Political Awakening of the Muslims of Assam -1871 TO 1980 |url=https://core.ac.uk/download/pdf/144526241.pdf |nashriyot=Aligarh Muslim University |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=1 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220901194130/https://core.ac.uk/download/pdf/144526241.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Saikia |first=Arunabh |date=28 July 2019 |title=Humans of Assam: The nephew of India's fifth president is struggling to prove his Indian citizenship |work=Scroll.in |url=https://scroll.in/article/931863/humans-of-assam-the-nephew-of-indias-fifth-president-is-struggling-to-prove-his-indian-citizenship |url-status=live |access-date=2 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230702061248/https://scroll.in/article/931863/humans-of-assam-the-nephew-of-indias-fifth-president-is-struggling-to-prove-his-indian-citizenship |archive-date=2 July 2023}}&lt;/ref&gt;. Ahmadning onasi Sohibzodi Ruqayya Sulton Loharu Navobining qizi boʻlgan. Ahmad [[polkovnik]] Zalnur Alining oʻn nafar farzandlari ichida beshinchi oʻgʻli edi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=13 May 2018 |title=Fakhruddin Ali Ahmed: The Asian Age Online, Bangladesh |language=en |work=The Asian Age |url=https://dailyasianage.com/news/121092/fakhruddin-ali-ahmed |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220901194131/https://dailyasianage.com/news/121092/fakhruddin-ali-ahmed |archive-date=1 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 2018-yilda Faxruddin Ali Ahmadning bir qancha qarindoshlari Assam shtati fuqarolarini milliy roʻyxatga olish jarayonidan chetda qolib ketgan, chunki ular oʻzlarining shaxslarini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim eta olmagan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Saikia |first=Arunabh |date=21 July 2018 |title=Why relatives of former president Fakhruddin Ali Ahmed are not on Assam's final NRC draft |work=Scroll.in |url=https://scroll.in/article/888735/why-relatives-of-former-president-fakhruddin-ali-ahmed-are-not-on-assams-final-nrc-draft |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904085302/https://scroll.in/article/888735/why-relatives-of-former-president-fakhruddin-ali-ahmed-are-not-on-assams-final-nrc-draft |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=14 February 2022 |title=Names Of Former President Fakhruddin Ali Ahmed's Kin Not In Assam NRC List |language=en |work=Outlook |url=https://www.outlookindia.com/website/story/no-names-of-former-president-fakhruddin-ali-ahmeds-kin-in-assam-nrc-list/314279 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904085311/https://www.outlookindia.com/website/story/no-names-of-former-president-fakhruddin-ali-ahmeds-kin-in-assam-nrc-list/314279 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Taʼlimi va faoliyati ==
Ali Ahmad Gonda, Birlashgan provinsiyalar va Dehlidagi hukumat oʻrta maktablarida tahsil olgan. 1921—1922-yillarda Dehlidagi [[Saint-Stephen kolleji|Saint-Stephen kollejida]] tahsil olgan va [[Angliya|Angliyaga]] joʻnab ketgan. 1927-yilda Kembrijdagi [[Saint-Catharine kolleji|Saint-Catharine kollejida]] [[tarix]] fanidan soʻnggi imtihonlardan muvaffaqiyatli oʻtgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=St. Stephen's College, Delhi, India: HISTORY |url=https://ase.tufts.edu/chemistry/kumar/ssc/html/sschis.html |ish=ase.tufts.edu |qaralgan sana=1 September 2022 |arxivsana=7 March 2023 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230307205151/https://ase.tufts.edu/chemistry/kumar/ssc/html/sschis.html}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Data India&quot;&gt;{{Kitob manbasi |title=Data India |date=1977 |publisher=Press Institute of India |page=83 |url=https://books.google.com/books?id=SXtDAAAAYAAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+st+catherine%27s+college&amp;pg=PA83 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Undergraduate Prospectus: St Catharine's College, Cambridge |url=https://www.caths.cam.ac.uk/sites/default/files/St%20Catharine%27s%20Prospectus.pdf |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=30 November 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20211130120325/https://www.caths.cam.ac.uk/sites/default/files/St%20Catharine%27s%20Prospectus.pdf}}&lt;/ref&gt;. 1928-yilda [[London|Londondagi]] Inner Temple uyushmasidan chaqirib olingan&lt;ref name=&quot;:9&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=28 February 1977 |title=President Fakhruddin Ali Ahmed passes away |language=en |work=India Today |url=https://www.indiatoday.in/magazine/obituary/story/19770228-president-fakhruddin-ali-ahmed-passes-away-818732-2015-03-09 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220130091915/https://www.indiatoday.in/magazine/obituary/story/19770228-president-fakhruddin-ali-ahmed-passes-away-818732-2015-03-09 |archive-date=30 January 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=1 August 2018 |title=Who is Fakhruddin Ali Ahmed? |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/india/who-is-fakhruddin-ali-ahmed-nephew-nrc-assam-mamata-5286969/ |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230216054241/https://indianexpress.com/article/india/who-is-fakhruddin-ali-ahmed-nephew-nrc-assam-mamata-5286969/ |archive-date=16 February 2023}}&lt;/ref&gt; va oʻsha yili [[Hindiston|Hindistonga]] qaytib kelgan. 1930-yilda [[Guvahati|Guvahatiga]] koʻchib oʻtishdan oldin Lohur Oliy sudida advokat sifatida oʻz ish faoliyatini boshlagan va u yerda dastlab [[Nabin Chandra Bardoloi]] qoʻl ostida kichik advokat boʻlib ishlagan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Bordoloi |first=Dr Prabir Kumar |title=The Lion of Assam: Karmavir' Nabin Chandra Bordoloi |date=25 September 2020 |publisher=Notion Press |isbn=978-1-64983-886-5 |url=https://books.google.com/books?id=F3P_DwAAQBAJ&amp;q=fakhruddin+ali+ahmed |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=28 April 2014 |title=Former President Fakhruddin's bungalow gutted in Guwahati {{!}} India News – Times of India |language=en |work=The Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/former-president-fakhruddins-bungalow-gutted-in-guwahati/articleshow/34305455.cms |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220901200522/https://timesofindia.indiatimes.com/india/former-president-fakhruddins-bungalow-gutted-in-guwahati/articleshow/34305455.cms |archive-date=1 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Guvahatida, keyinchalik shtatning bosh advokati boʻlgan Ali Ahmad 1948-yilda Assam Oliy sudi Advokatlar assotsiatsiyasining rahbari etib tayinlangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=7 April 2008 |title=Gauhati High Court Celebrates Diamond Jubilee |language=en |work=Assam Times |url=https://assamtimes.org/node/1255 |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220901200542/https://assamtimes.org/node/1255 |archive-date=1 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Speech by Her Excellency the President of India, Shrimati Pratibha Devisingh Patil, at the Closing Session of the Diamond Jubilee of Gauhati High Court |url=http://pratibhapatil.nic.in/sp040409.html |ish=pratibhapatil.nic.in |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=1 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220901200522/http://pratibhapatil.nic.in/sp040409.html}}&lt;/ref&gt;.

== Hindiston Milliy Kongressidagi roli ==
Faxruddin Ali Ahmad 1931-yilda [[Hindiston Milliy Kongressi|Hindiston Milliy Kongressiga]] asosiy aʼzo boʻlib qoʻshilgan. 1936-yilda Assam-Pradesh Kongressi qoʻmitasi va Butun Hindiston Kongressi qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan. U 1946—1947-yillarda Butun Hindiston Kongressi Ishchilar Qoʻmitasi aʼzosi boʻlgan. 1964—1974-yillarda Ali Ahmad partiyaning parlament kengashi aʼzosi sifatida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Bio data of Shri. Fakhruddin Ali Ahmed |url=https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/CABINATE%20SECRETARIATE/1978%20CABINET%20SETT%20JAN%20TO%20DEC/CAV-1974-08-20_087.pdf |ish=archive.pib.gov.in |nashriyot=Press Information Bureau |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902060014/https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/CABINATE%20SECRETARIATE/1978%20CABINET%20SETT%20JAN%20TO%20DEC/CAV-1974-08-20_087.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Fifth Lok Sabha: Members Bioprofile |url=https://sansad.in/ls/members/biography/1702?from=amembers&amp;former=1&amp;profileURL=https://lssapi.nic.in/MemberProfile/biodata_1_12/1702.htm |ish=Digital Sansad |nashriyot=Lok Sabha, Parliament of India |qaralgan sana=1 July 2023 |til=en |arxivsana=1 July 2023 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230701163918/https://sansad.in/ls/members/biography/1702?from=amembers&amp;former=1&amp;profileURL=https://lssapi.nic.in/MemberProfile/biodata_1_12/1702.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 May 2016 |title=May 25, 1976, Forty Years Ago: Marriage Law |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/forty-years-ago-front-page-2817417/ |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902060012/https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/forty-years-ago-front-page-2817417/ |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Mustaqillikdan oldingi Hindistondagi saylov faoliyati ==
Faxruddin Ali Ahmad 1937-yilgi Hindiston hukumati toʻgʻrisidagi qonunga muvofiq oʻtkazilgan provinsiya saylovlarida Assam qonun chiqaruvchi assambleyasiga saylangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=A Brief Historical Profile of Assam Legislative Assembly {{!}} Assam State Portal |url=https://assam.gov.in/about-us/395 |ish=assam.gov.in |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902060005/https://assam.gov.in/about-us/395}}&lt;/ref&gt;. U Gopinat Bordoloi boshchiligida Kongress hukumatidagi uchta musulmon vazirlaridan biri boʻlib, 1938-yil 20-sentyabrdan 1939-yil 16-noyabrgacha [[moliya]], [[daromad]] va [[mehnat]] vaziri lavozimida ishlagan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Ahmed |first=Ishtiaq |title=Jinnah: His Successes, Failures and Role in History |date=11 September 2020 |publisher=Penguin Random House India Private Limited |isbn=978-93-5305-664-3 |page=157 |url=https://books.google.com/books?id=1hP9DwAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+jinnah&amp;pg=PT173 |accessdate=5 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{Kitob manbasi |last=Agrawal |first=M. G. |title=Freedom Fighters of India (in Four Volumes) |date=2008 |publisher=Gyan Publishing House |isbn=978-81-8205-468-4 |page=116 |url=https://books.google.com/books?id=vnJ0MwbAsEAC&amp;dq=levied+taxes+on+tea+garden+lands+in+the+Province+and+his+pro-labour+policy+in+the+labour+strike+in+the+British-owned+Assam+Oil+Company+Ltd.+At+Digboi+irked+the+European+planters+and+their+henchmen+who+considered+that+the+measures+of+the+Congress+Coalition+Government+were+revolutionary+and%2C+therefore%2C+constituted+a+danger+signal+to+the+interests+of+the+British+commercial+community.+But+Ali+Ahmed+did+not+heed+to+such+opposition+and+went+ahead+with+th&amp;pg=PA116 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Bhattacharya |first=Birendra Kumar |title=Gopinath Bardoloi |date=1986 |publisher=Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India |isbn=978-81-230-2183-6 |url=https://books.google.com/books?id=qcbTDAAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+education+minister&amp;pg=PT25 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Faxruddin Ali Ahmad 1939—1940-yillarda bir qancha yangi [[Soliq|soliqlarni]] joriy etgan. Qishloq xoʻjaligidan olinadigan [[daromad soligʻi]], turli pul tikish orqali oʻynaladigan qimor oʻyinlari uchun soliqlar hamda davlat daromadlari taqchilligini bartaraf etish maqsadida tovarlarni sotishdan olinadigan soliqlar shular jumlasidandir. Qishloq xoʻjaligidan olinadigan daromad soligʻi choy sanoati rivoji uchun ishlatilgan, uning bir qismi [[Choy|choy plantatsiyalaridagi]] ishchilarning hayotini yaxshilash uchun sarflanishi kerak boʻlgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sharma |first=Suresh K. |title=Documents on North-East India: Assam (1936-1957) |date=2006 |publisher=Mittal Publications |isbn=978-81-8324-090-1 |pages=104–105 |url=https://books.google.com/books?id=LxqMU0dv2O4C&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+agriculture+minister&amp;pg=PA48 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Lokapriya Gopinath Bordoloi |date=2002 |publisher=LOK SABRA SECRETARIAT |location=New Delhi |page=5 |url=https://eparlib.nic.in/bitstream/123456789/56250/1/Lokpriya_Gopinath_Bordoloi_English.pdf |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Faxruddin Ali Ahmadning Assam [[neft]] kompaniyasidagi ish tashlash paytida tutgan yoʻli [[Birlashgan Qirollik|Britaniyaning]] Assamdagi tijoriy manfaatlariga zid deb topilgan, ammo Bordoloi vazirligi hamda yuqori jamoatchilik vakillari tomonidan bu ish qoʻllab-quvvatlangan&lt;ref name=&quot;:8&quot;&gt;{{Kitob manbasi |last=Agrawal |first=M. G. |title=Freedom Fighters of India (in Four Volumes) |date=2008 |publisher=Gyan Publishing House |isbn=978-81-8205-468-4 |page=116 |url=https://books.google.com/books?id=vnJ0MwbAsEAC&amp;dq=levied+taxes+on+tea+garden+lands+in+the+Province+and+his+pro-labour+policy+in+the+labour+strike+in+the+British-owned+Assam+Oil+Company+Ltd.+At+Digboi+irked+the+European+planters+and+their+henchmen+who+considered+that+the+measures+of+the+Congress+Coalition+Government+were+revolutionary+and%2C+therefore%2C+constituted+a+danger+signal+to+the+interests+of+the+British+commercial+community.+But+Ali+Ahmed+did+not+heed+to+such+opposition+and+went+ahead+with+th&amp;pg=PA116 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

1940-yilda Faxruddin Ali Ahmad [[Maxatma Gandi|Gandining]] buyrugʻi bilan [[satyagraxa]] qilgan va hukumat tomonidan ayblanib, bir yil qamoqda oʻtirgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Jai |first=Janak Raj |title=Presidents of India, 1950-2003 |date=2003 |publisher=Regency Publications |isbn=978-81-87498-65-0 |page=110 |url=https://books.google.com/books?id=r2C2InxI0xAC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+security+prisoner&amp;pg=PA110 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Hindistonni tark etish harakati boshlanganidan soʻng, Ali Ahmad 1942-yil 9-avgustda Assam provinsiyasi Kongress qoʻmitasining bir qancha boshqa rahbarlari bilan birga hibsga olingan. U [[Jorhat|Jorhatdagi]] qamoqxonada yana uch yil qamoqda saqlangan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sharma |first=Anil Kumar |title=Quit India Movement In Assam |date=2007 |publisher=Mittal Publications |location=Delhi |isbn=978-81-8324-242-4 |page=68 |url=https://books.google.com/books?id=gZmusO1pWjUC&amp;dq=1946+assam+bordoloi&amp;pg=PA157 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Dutt |first=K. N. |title=Landsmarks Of The Freedom Struggle In Assam |date=1958 |publisher=Lawyer's Book Stall |location=Gauhati |page=97 |url=https://archive.org/stream/in.ernet.dli.2015.462332/2015.462332.Landsmarks-Of_djvu.txt |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=J.|first1=W. W.|title=The Indian Elections — 1946|journal=The World Today|date=1946|volume=2|issue=4|page=171|jstor=40391905|url=https://www.jstor.org/stable/40391905|access-date=2 September 2022|issn=0043-9134|archivedate=2 September 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220902060003/https://www.jstor.org/stable/40391905}}&lt;/ref&gt;.

Faxruddin Ali Ahmad Musulmonlar Ligasining [[Pokiston]] davlatini tuzish talabiga va Hindiston aholisini ijtimoiy-jamoaviy mansubligiga koʻra (din va odatlariga qarab) boʻlinishiga qarshi boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=History of Cachar: Cachar District {{!}} Government Of Assam, India |url=https://cachar.gov.in/information-services/history-of-cachar |ish=cachar.gov.in |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=3 October 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221003190417/https://cachar.gov.in/information-services/history-of-cachar}}&lt;/ref&gt;. Biroq, 1946-yilgi saylovlarda Kongress Assamda Gopinat Bordoloi boshchiligida hukumat tuzish uchun yuqori oʻrinlarni qoʻlga kiritgan boʻlsa-da, Ali Ahmad Shimoliy Kamrup saylov okrugidagi natijalarga koʻra, Musulmon Ligasi vakili [[Moulvi Abdul Hye|Moulvi Abdul Hyedan]] kamroq ovoz toʻplagan. Gopinat Bordoloi boshchiligidagi Kongress partiyasi Faxruddin Ali Ahmadning gʻalabasini taʼminlash uchun koʻp pul va kuch sarflagan boʻlsa ham, u Hye tomonidan yigʻilgan 7 265 ta ovozga qarshi atigi 844 ta ovoz toʻplagan&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. Shundan soʻng Ali Ahmad Assamning general [[Advokat|advokati]] etib tayinlangan va 1952-yilgacha ushbu lavozimda faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Patel |first=Vallabhbhai |title=Sardar Patel's Correspondence, 1945-50 |date=1972 |publisher=Navajivan Publishing House |page=214 |url=https://books.google.com/books?id=Si86AQAAIAAJ&amp;q=advocate+general+of+assam+1946 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Mukherjee |first=Sumita |title=Nationalism, Education and Migrant Identities: The England-returned |date=16 December 2009 |publisher=Routledge |isbn=978-1-135-27113-8 |page=135 |url=https://books.google.com/books?id=EdiOAgAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+advocate+general&amp;pg=PA135 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

== Hindiston mustaqilligi davridagi faoliyati ==
1952-yilgi qonunchilik assambleyasiga saylovda qatnashish taklif qilingan boʻlsa-da, Faxruddin Ali Ahmad Kongress partiyasi rahbariyati va bosh vazir [[Bishnuram Medhi]] bilan kelib chiqqan kelishmovchiliklar tufayli saylovlarda qatnashishdan bosh tortgan&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rao|first1=V. Venkata|title=Congress Politics in Assam|journal=The Indian Journal of Political Science|date=1965|volume=26|issue=4|pages=72–82|jstor=41854125|url=https://www.jstor.org/stable/41854125|access-date=2 September 2022|issn=0019-5510|archivedate=2 September 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220902060012/https://www.jstor.org/stable/41854125}}&lt;/ref&gt;. 1954-yil aprel oyida u Rajya Sabha aʼzosi etib saylangan va 1957-yil mart oyida isteʼfoga chiqquniga qadar uning aʼzosi boʻlib qolgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Alphabetical List Of Former Members Of Rajya Sabha Since 1952 |url=https://rajyasabha.nic.in/Members/AlphabeticalFormerMember |nashriyot=Rajya Sabha, Parliament of India |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=20 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220920171835/https://rajyasabha.nic.in/Members/AlphabeticalFormerMember}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Resignation by Shri Fakhruddin Ali Ahmed |url=https://www.rsdebate.nic.in/bitstream/123456789/575324/1/PD_16_29031957_10_p1001_p1001_7.pdf |nashriyot=Rajya Sabha, Parliament of India |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902061616/https://www.rsdebate.nic.in/bitstream/123456789/575324/1/PD_16_29031957_10_p1001_p1001_7.pdf}}&lt;/ref&gt;. 1957-yil Assam Qonunchilik Assambleyasi saylovlarida qatnashgan va 66.13 % ovozni qoʻlga kiritib yutib chiqqan. 1962-yilgi Assam Qonunchilik Assambleyasiga saylovda 84.56 % ovozni qoʻlga kiritib, yana qayta saylangan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Statistical Report on General Election, 1957 to the Legislative Assembly of Assam |publisher=Election Commission of India |location=NEW DELHI |page=109 |url=https://eci.gov.in/files/file/3991-assam-1957/ |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Statistical Report on General Election, 1962 to the Legislative Assembly of Assam |publisher=Election Commission of India |location=New Delhi |page=122 |url=https://eci.gov.in/files/file/3992-assam-1962/ |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Bosh vazir [[Bimala Prasad Chaliha]] boshchiligidagi hukumat vakillar yordamida Ali Ahmad 1957—1962-yillarda moliya, [[huquq]], jamiyat, panchayatlar va mahalliy vakillarning oʻzini-oʻzi boshqarish organlarini rivojlantirish vaziri, 1962—1966-yillarda moliya, huquq, jamiyat va panchayatlarni rivojlantirish vaziri boʻlgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Daily Report, Foreign Radio Broadcasts |date=1962 |publisher=United States Central Intelligence Agency |url=https://books.google.com/books?id=f_paqxWqBwkC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+agriculture+minister&amp;pg=RA10-PP2 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Fifth Lok Sabha: Members Bioprofile |url=http://loksabhaph.nic.in/writereaddata/biodata_1_12/1702.htm |ish=loksabhaph.nic.in |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=4 September 2020 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20200904175432/http://loksabhaph.nic.in/writereaddata/biodata_1_12/1702.htm}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;&lt;/ref&gt;.

Faxruddin Ali Ahmad 1951-yilda Gopinat Bordoloidan oldingi Assam bosh vaziri lavozimini egallagan Musulmonlar Ligasi yetakchisi Muhammad Saadulaning Kongress partiyasiga kirishiga yordam bergan&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Nath |first=Monoj Kumar |title=The Muslim Question in Assam and Northeast India |date=30 March 2021 |publisher=Taylor &amp; Francis |isbn=978-1-000-37031-7 |url=https://books.google.com/books?id=cvkWEAAAQBAJ&amp;dq=%22saadulla+joined+congress+in+1951%2C%22&amp;pg=PT58 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. U bosh vazir Chalihaning 1951-yildagi Fuqarolarning Milliy roʻyxatiga asoslanib, Assamda noqonuniy muhojirlarni aniqlash va deportatsiya qilishga urinishi amalga oshmay qolishida katta hissa qoʻshgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Ghosh |first=Subhasri |title=The 1947 Partition in The East: Trends and Trajectories |date=28 December 2021 |publisher=Taylor &amp; Francis |isbn=978-1-000-46282-1 |url=https://books.google.com/books?id=wPJMEAAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+vote+bank&amp;pg=PT98 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Uning taʼkidlashicha, agar Kongress partiyasi ushbu rejani davom ettirsa, bu Assam va Hindistonning qolgan qismidagi musulmonlar orasida hukumatga nisbatan ishonchsizlik ortishiga sabab boʻlar edi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |first=Jagmohan |last=Malhotra |title=Shaping India's New Destiny |date=25 April 2010 |publisher=Allied Publishers |isbn=978-81-8424-330-7 |pages=58–59 |url=https://books.google.com/books?id=_J2mslHZ4kQC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+vote+bank&amp;pg=PA59 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Shu tariqa Ali Ahmadni [[Bangladesh|Sharqiy Pokistondan]] Hindistonga musulmonlarning koʻplab kirib kelishi va ularning Kongress partiyasi uchun oʻziga xos ovoz yigʻish quroliga aylanishida ayblashgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sekhawat |first=Vibhuti Singh |title=Assam: from accord to ULFA |date=2007 |publisher=Anamika Publishers &amp; Distributors |isbn=978-81-7975-169-5 |page=107 |url=https://books.google.com/books?id=LW2x76MPOhoC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+vote+bank&amp;pg=PA107 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Nayar |first=Kuldip |date=24 August 2018 |title=Illegal migration in India |language=en |work=The Express Tribune |url=https://tribune.com.pk/story/1787065/illegal-migration-india |url-status=live |access-date=9 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230507051547/https://tribune.com.pk/story/1787065/illegal-migration-india |archive-date=7 May 2023}}&lt;/ref&gt;. Huquqshunos Salmon Xurshid bu holatni Nellie qatliomiga olib kelgan asosiy sabab sifatida koʻrsatgan&lt;ref&gt;{{cite book |last1=Khurshid |first1=Salman |title=At Home in India: The Muslim Saga |date=1 December 2014 |publisher=Hay House, Inc |isbn=978-93-84544-12-6 |url=https://books.google.com/books?id=nRxnDwAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+nellie&amp;pg=PT254 |access-date=4 September 2022 |language=en |archive-date=8 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230708105852/https://books.google.com/books?id=nRxnDwAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+nellie&amp;pg=PT254 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;

== Ittifoq vaziri ==

=== Irrigatsiya va energetika vaziri ===
1966-yil yanvar oyida Assam moliya vaziri lavozimida ishlayotgan Faxruddin Ali Ahmad Indira Gandining birinchi kabinetida Ittifoqning [[irrigatsiya]] va [[energetika]] vaziri etib tayinlanadi. U Shastri kabinetiga chaqirilgan bir nechta vazirlardan biri boʻlgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Kochanek |first=Stanley A. |title=The Congress Party of India: The Dynamics of a One-Party Democracy |date=8 December 2015 |publisher=Princeton University Press |isbn=978-1-4008-7576-4 |page=99 |url=https://books.google.com/books?id=4BbWCgAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+appointed+to+cabinet+1966&amp;pg=PA99 |accessdate=5 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Assam Information |date=1963 |publisher=Directorate of Information &amp; Public Relations |page=39 |url=https://books.google.com/books?id=tNuXHcHJFTUC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed&amp;pg=RA18-PA39 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Jayakar |first=Pupul |title=Indira Gandhi: A Biography |date=27 November 1992 |publisher=Penguin Books India |isbn=978-0-14-011462-1 |page=184 |url=https://books.google.com/books?id=gm5JGkb2rhkC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+cabinet+pupul+jayakar&amp;pg=PA206 |accessdate=5 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Oʻsha yilning aprel oyida Ali Ahmad ikkinchi marta Rajya Sabha aʼzosi etib saylangan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Rajya Sabha Members Biographical Sketches 1952-2019 |date=October 2019 |publisher=Rajya Sabha Secretariat |location=New Delhi |page=34 |url=https://cms.rajyasabha.nic.in/UploadedFiles/ElectronicPublications/Member_Biographical_Book.pdf |accessdate=1 July 2023}}&lt;/ref&gt;.

=== Taʼlim vaziri ===
Ahmad [[Muhammadali Karim Chagla]] oʻrniga Taʼlim vazirligiga oʻtkazilgan va 1966-yil 13-noyabrdan 1967-yil 12-martgacha Ittifoq taʼlim vaziri sifatida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Publication |date=1967 |publisher=Manager of Publications |page=1 |url=https://books.google.com/books?id=s2MPAQAAIAAJ&amp;q=fakhruddin+ali+ahmed+education+minister |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=13 November 2016 |title=From the archives - dated November 14, 1966 |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/archives/article16379074.ece |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902063612/https://www.thehindu.com/archives/article16379074.ece |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Ushbu faoliyatidagi qisqa muddat davomida Ali Ahmad [[Hindistonda taʼlim|vazirlikka]] ajratilgan mablagʻlarning kamayishi va uning taʼlimni qayta qurish dasturlariga taʼsiridan xavotirda ekanligini maʼlum qilgan va 1966-yildagi [[Banaras Hindu universiteti]] qonuniga oʻzgartirish kiritish toʻgʻrisidagi qonun loyihasini oʻz nazoratiga olgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=10 January 2017 |title=From the archives - dated January 11, 1967 |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/archives/article17018995.ece |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902063613/https://www.thehindu.com/archives/article17018995.ece |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15 November 2016 |title=From the archives - dated November 16, 1966 |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/archives/article16445676.ece |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902063611/https://www.thehindu.com/archives/article16445676.ece |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

=== Sanoatni rivojlantirish va kompaniya ishlari vaziri ===
Ali Ahmad 1967-yil 13-martda sanoatni rivojlantirish va [[tadbirkorlik]] ishlari vaziri etib tayinlangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=List of Members of the Council of Ministers as on March 13, 1967 |url=https://cabsec.gov.in/writereaddata/initial_compositions_of_council_of_ministers/english/1_Upload_2012.pdf |nashriyot=Cabinet Secretariat |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902063614/https://cabsec.gov.in/writereaddata/initial_compositions_of_council_of_ministers/english/1_Upload_2012.pdf}}&lt;/ref&gt;. 1967-yilgi parlament saylovlarida Ali Ahmad Assam shtatidagi Barpeta saylov okrugidan 60 foizdan ortiq ovoz toʻplab, Lok Sabhaga saylangan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Statistical Report on General Elections, 1967 to the Fourth Lok Sabha Vol: 1 |publisher=Election Commission of India |location=New Delhi |page=113 |url=https://eci.gov.in/files/file/4114-general-election-1967-vol-i-ii/ |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Faxruddin Ali Ahmad Sanoat taraqqiyoti vaziri boʻlgan davrda, uning vazirligi Texnik rivojlanish bosh boshqarmasi orqali Sanjay Gandiga yiliga 50 000 ta Maruti avtomobillarini ishlab chiqarish niyati toʻgʻrisida maktub yoʻllagan. Garchi Gandi bunday korxonani yaratish uchun zarur boʻlgan texnik tajriba va kapitalga ega boʻlmasa ham, ushbu loyihaga ishonch bildirgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Prakash |first=Gyan |title=Emergency Chronicles: Indira Gandhi and Democracy's Turning Point |date=6 July 2021 |publisher=Princeton University Press |isbn=978-0-691-21736-9 |pages=230–234 |url=https://books.google.com/books?id=ZagSEAAAQBAJ&amp;q=FAKHRUDDIN+ALI+AHMED |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

1969-yilda Faxruddin Ali Ahmad [[Hindistondagi siyosiy partiyalar ro'yxati|siyosiy partiyalarga]] korporativ moliyalashtirishni taqiqlovchi qonun loyihasini taqdim etgan&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=Business and Politics|journal=Economic and Political Weekly|date=1976|volume=11|issue=35|pages=M71|jstor=4364883|url=https://www.jstor.org/stable/4364883|access-date=2 September 2022|issn=0012-9976|archivedate=2 September 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220902075024/https://www.jstor.org/stable/4364883}}&lt;/ref&gt;. Shuningdek, u Swatantra partiyasini moliyalashtirishga yoʻl qoʻymaslik orqali uning faoliyatini toʻxtatishni maqsad qilgan. Moliyalashtirishning muqobil mexanizmini oʻrnatmagan holda joriy etilgan taqiq, partiyalar uchun saylov jamgʻarmalarining asosiy qonuniy manbaining bekor qilinishiga va keyinchalik saylovoldi tashviqotini moliyalashtirishda noqonuniy amaliyotlarning koʻpayishiga sabab boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Sahoo |ism=Niranjan |sarlavha=Financing elections in India: A scrutiny of corporate donation |url=https://www.orfonline.org/expert-speak/financing-elections-india-scrutiny-corporate-donation-49750/ |ish=ORF |nashriyot=Observer Research Foundation |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902075026/https://www.orfonline.org/expert-speak/financing-elections-india-scrutiny-corporate-donation-49750/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Gowda|first1=M.V. Rajeev|last2=Sreedharan|first2=E.|title=Reforming India's Party Financing and Election Expenditure Laws|journal=Election Law Journal|date=2012|volume=11|issue=2|pages=227–228|doi=10.1089/elj.2011.0131|url=https://casi.sas.upenn.edu/sites/default/files/upiasi/Reforming%20India%27s%20Party%20Financing%20and%20Election%20Expenditure%20Laws.pdf|access-date=2 July 2023|archivedate=2 July 2023|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230702080514/https://casi.sas.upenn.edu/sites/default/files/upiasi/Reforming%20India%27s%20Party%20Financing%20and%20Election%20Expenditure%20Laws.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=4 February 2015 |title=The resilience of briefcase politics |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/columns/the-resilience-of-briefcase-politics/ |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902075024/https://indianexpress.com/article/opinion/columns/the-resilience-of-briefcase-politics/ |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

1969-yilning sentyabrida Faxruddin Ali Ahmad [[Rabot (shahar)|Marokashning Rabot shahridagi]] [[Islom hamkorlik tashkilotining Islom sammiti|Islom sammitiga]] Hindiston delegatsiyasi rahbari sifatida yuborilgan. Biroq, Hindiston delegatsiyasi Marokashga kelgach, [[general]] [[Ayub Xon (general)|Ayub Xon]] boshchiligidagi Pokiston delegatsiyasining eʼtirozlariga koʻra sammitda qatnashishi taqiqlangan. Bu voqea Hindiston uchun diplomatik [[fiasko]] hisoblangan va parlamentda ishonchsizlikka sabab boʻlgan. Avgust oyida partiyadagi boʻlinishdan keyin Kongress partiyasining parlamentdagi kuchi pasaygan&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{Cite journal|last=Rubinoff|first1=Arthur G.|title=Normalization of India-Israel Relations: Stillborn for Forty Years|journal=Asian Survey|date=1995|volume=35|issue=5|page=498|doi=10.2307/2645750|jstor=2645750|url=https://www.jstor.org/stable/2645750|access-date=2 September 2022|issn=0004-4687|archivedate=2 September 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220902075046/https://www.jstor.org/stable/2645750}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bhattacherjee |first=Kallol |date=5 December 2020 |title=Organisation of Islamic Cooperation: Islamic multilateralism with internal fissures |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/news/international/organisation-of-islamic-cooperation-islamic-multilateralism-with-internal-fissures/article33260309.ece |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902075046/https://www.thehindu.com/news/international/organisation-of-islamic-cooperation-islamic-multilateralism-with-internal-fissures/article33260309.ece |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=22 March 2022 |title=Pakistan Hosts Mega OIC Meet Amidst Political Turmoil, China's Wang Yi Attends |language=en |work=Outlook India |url=https://www.outlookindia.com/international/pakistan-hosts-mega-oic-meet-amidst-political-turmoil-china-s-wang-yi-attends-news-188068 |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902075046/https://www.outlookindia.com/international/pakistan-hosts-mega-oic-meet-amidst-political-turmoil-china-s-wang-yi-attends-news-188068 |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

=== Oziq-ovqat va qishloq xoʻjaligi vaziri ===
Faxruddin Ali Ahmad 1970-yil 27-iyunda [[Oziq-ovqat]] va [[qishloq xoʻjaligi]] vaziri etib tayinlangan va bu lavozimda 1974-yil 3-iyulgacha xizmat qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=List of Members of the Council of Ministers as on June 27, 1970 |url=https://www.cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2826.pdf |nashriyot=Cabinet Secretariat, Government of India |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=12 October 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221012030215/https://www.cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2826.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=No.55/1/1/74-CF dated 3 July, 1974 |url=https://www.cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2746.pdf |nashriyot=Cabinet Secretariat, Government of India |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=12 October 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221012025511/https://www.cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2746.pdf}}&lt;/ref&gt;. U 1971-yilgi umumiy saylovda Barpeta partiyasidan qayta saylangan va yigʻilgan ovozlarning 72% dan ortigʻini qoʻlga kiritgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Statistical Report on General Elections, 1971 to the Fifth Lok Sabha Volume I |publisher=Election Commission of India |location=New Delhi |page=116 |url=https://eci.gov.in/files/file/4115-general-election-1971-vol-i-ii/ |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1971-yil may oyida 1954-yildagi „Musulmonlar vaqflari toʻgʻrisida“gi qonunga muvofiq [[Vaqf|vaqfga]] masʼul vazir etib tayinlangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=No.55/1/1/71-CF dated 12 May 1971 |url=https://www.cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2803.pdf |nashriyot=Cabinet Secretariat, Government of India |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=9 July 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220709161752/https://cabsec.gov.in/writereaddata/changeinportfolio/english/1_Upload_2803.pdf}}&lt;/ref&gt;. 1971-yilda shtat hukumatlariga keng qamrovli yer islohotini oʻtkazishda yordam berish maqsadida Faxruddin Ali Ahmad raislik qilgan Yer islohotlari boʻyicha Markaziy qoʻmita tuzilgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Socialist India |date=1970 |publisher=Indian National Congress. All India Congress Committee. |page=13 |url=https://books.google.com/books?id=2PhRAQAAMAAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed&amp;pg=RA2-PA14 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Qoʻmita tavsiyalari asosida yer chegaralari oila darajasida belgilangan, oila tarkibiga faqat er, xotin va ularning voyaga yetmagan bolalari kiritilgan. 2,7 million gektar ortiqcha yer uchastkalari mavjudligi aniqlangan, ularning 53 foizi keyinchalik rejalashtirilgan [[Tabaqa|tabaqalar]] va [[Qabilalar|qabilalarga]] mansub odamlar oʻrtasida qayta taqsimlangan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Garg |first=Subhash Chandra |title=The Ten Trillion Dream: State Of Indian Economy And The Policy Reforms Agenda |date=28 February 2022 |publisher=Penguin Random House India Private Limited |isbn=978-93-5492-492-7 |url=https://books.google.com/books?id=P_VgEAAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+agriculture+minister&amp;pg=PT204 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Vazir sifatida Faxruddin Ali Ahmad ishlab chiqarishdagi kamchiliklarni qoplash uchun oziq-ovqat va oʻgʻitlar zaxiralarini yaratishni qoʻllab-quvvatlagan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=The Political Economy of India's Foreign Policy |date=15 March 2014 |publisher=KW Publishers Pvt Ltd |isbn=978-93-85714-47-4 |url=https://books.google.com/books?id=uke6DQAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+agriculture+minister&amp;pg=PT80 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Hindiston hukumati tomonidan [[bugʻdoy]] ulgurji savdosini milliylashtirish 1973-yilda aynan Ali Ahmad davrida amalga oshirilgan. Garchi bu jarayon bozor sharoitlarining buzilishini oldini olishga va narxlar barqarorligini taʼminlashga qaratilgan boʻlsa-da, siyosat harakati xavfli boʻlib, xaridlarning va zaxiralarning kamayishiga olib kelgan. Faxruddin Ali Ahmad oxir-oqibat 60 million tonnadan ortiq donni yuqori narxlarda import qilishga majbur boʻlgan. Shunday qilib, [[guruch]] savdosiga hamda 1974-yil apreldagi bugʻdoy hosiliga milliylashtirishni kengaytirish takliflari bekor qilingan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sahgal |first=Nayantara |title=Indira Gandhi: Tryst With Power |date=23 November 2017 |publisher=Penguin Random House India Private Limited |isbn=978-93-87625-15-0 |url=https://books.google.com/books?id=kR1eDwAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+education+minister&amp;pg=PT381 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Varshney |first=Ashutosh |title=Democracy, Development, and the Countryside: Urban-Rural Struggles in India |date=18 September 1998 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-64625-3 |pages=96–97 |url=https://books.google.com/books?id=bnNPJKw9CDsC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+agriculture+minister&amp;pg=PA96 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

== Hindiston Prezidenti sifatida faoliyati (1974—1977) ==

=== Prezident etib saylanishi ===
[[Fayl:Swearing_in_ceremony_of_President_of_India_Fakhruddin_Ali_Ahmed.jpg|thumb|Prezident Ali Ahmadning qasamyod marosimi Bosh sudya A. N. Rey tomonidan amalga oshirilmoqda.]]
1974-yil iyul oyida Faxruddin Ali Ahmad [[Indira Gandi]] va Kongress partiyasi tomonidan Hindistonning navbatdagi prezidenti boʻlishga nomzod sifatida tanlangan. Bu bilan ular 1969-yilda Kongress partiyasi koʻmagida ushbu lavozimga saylangan oʻsha paytdagi vitse-prezident [[Gopal Svarup Pathak|Gopal Svarup Pathakni]] lavozimdan chetlatishga urinishgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=31 August 1969 |title=India Elects Pathak as Vice President |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1969/08/31/archives/india-elects-pathak-as-vice-president.html?url= |url-status=live |access-date=1 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230630163503/https://www.nytimes.com/1969/08/31/archives/india-elects-pathak-as-vice-president.html?url= |archive-date=30 June 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|journal=Current History|date=1974|volume=67|issue=397|pages=137–144|jstor=45313138|url=https://www.jstor.org/stable/45313138|access-date=2 September 2022|issn=0011-3530|title=The Month in Review|doi=10.1525/curh.1974.67.397.137|archivedate=2 September 2022|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220902085009/https://www.jstor.org/stable/45313138}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=3 August 2022 |title=The presidential polls and Naidu's non-elevation |work=The New Indian Express |url=https://www.newindianexpress.com/opinions/2022/aug/03/the-presidential-polls-and-naidus-non-elevation-2483422.html |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902085011/https://www.newindianexpress.com/opinions/2022/aug/03/the-presidential-polls-and-naidus-non-elevation-2483422.html |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1974-yilgi Hindistondagi prezidentlik saylovlari uchun ovoz berish 17-avgust kuni ikki nomzod Kongress partiyasidan Ali Ahmad va muxolifat nomzodi, Inqilobiy sotsialistik partiyadan boʻlgan, Lok Sabha deputati [[Tridib Chaudhuri]] oʻrtasida boʻlib oʻtgan. Ali Ahmad 765&amp;nbsp;587&amp;nbsp;ta (berilgan 954&amp;nbsp;783&amp;nbsp;ta ovozning 80,18 foizini) Tridib Chaudhuri esa 189&amp;nbsp;196&amp;nbsp;ta ovoz toʻplagan va 20-avgust kuni saylovda yutib chiqqanligi eʼlon qilingan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Election to the Office of President of India 2017 |date=2017 |publisher=Election Commission of India |location=New Delhi |page=22 |url=https://eci.gov.in/files/file/6925-background-material-related-to-election-to-the-office-of-president-of-india-2017/ |accessdate=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=9 June 2022 |title=Explained: How the President of India is elected |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/explained/explained-how-the-president-is-elected-7961048/ |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220828033719/https://indianexpress.com/article/explained/explained-how-the-president-is-elected-7961048/ |archive-date=28 August 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=24 July 2017 |title=Meira Kumar May Have Lost to Kovind, but She Had the Highest Vote Share for a Runner-Up Since 1969 |work=The Wire |url=https://thewire.in/politics/meira-kumar-kovind-bjp-presidential-polls |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902085011/https://thewire.in/politics/meira-kumar-kovind-bjp-presidential-polls |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

Ahmad 1974-yil 24-avgustda Hindistonning beshinchi prezidenti sifatida qasamyod qilgan va bu lavozimni egallagan ikkinchi musulmon va Ittifoq Vazirlar Mahkamasidan toʻgʻridan-toʻgʻri prezidentlikka koʻtarilgan birinchi shaxs boʻlgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sabharwal |first=Gopa |title=India Since 1947: The Independent Years |date=29 August 2017 |publisher=Penguin UK |isbn=978-93-5214-089-3 |url=https://books.google.com/books?id=D9gvCgAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+announced+candidate&amp;pg=PT185 |accessdate=2 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The National Archives&quot;&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=FM AMEMBASSY NEW DELHI TO SECSTATE WASHDC PRIORITY 3370 |url=https://aad.archives.gov/aad/createpdf?rid=171325&amp;dt=2474&amp;dl=1345 |nashriyot=The National Archives |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902085013/https://aad.archives.gov/aad/createpdf?rid=171325&amp;dt=2474&amp;dl=1345}}&lt;/ref&gt;. U, shuningdek, 1952-yilgi [[Prezident|Prezidentlik]] va [[Vitse-prezident]] saylovlari toʻgʻrisidagi qonunga koʻra, 2,500 dollar miqdorida garov puli qoʻygan va prezidentlik saylovlarida har bir nomzod tomonidan qoʻllab-quvvatlanishini majburiy qilib qoʻygan birinchi prezident boʻlgan. Ali Ahmadning saylovi Hindiston Oliy sudida advokat Charu Lal Sahu tomonidan muvaffaqiyatsizlikka uchragan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Beyond the numbers: Elections of all but two Presidents were challenged in the Supreme Court |url=https://www.freepressjournal.in/legal/beyond-the-numbers-elections-of-all-but-two-presidents-were-challenged-in-the-supreme-court |ish=Free Press Journal |qaralgan sana=2 September 2022 |til=en |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902085012/https://www.freepressjournal.in/legal/beyond-the-numbers-elections-of-all-but-two-presidents-were-challenged-in-the-supreme-court}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Charan Lal Sahu vs Shri Fakruddin Ali Ahmed &amp; Ors |url=https://indiankanoon.org/doc/1003748/ |qaralgan sana=2 September 2022 |arxivsana=2 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220902085011/https://indiankanoon.org/doc/1003748/}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 2017 |title=How India's Presidents were elected, from Rajendra Prasad to Pranab Mukherjee |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/photos/picture-gallery-others/presidential-elections-how-indias-presidents-were-elected-from-rajendra-prasad-to-pranab-mukherjee-4758847/6/ |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902085009/https://indianexpress.com/photos/picture-gallery-others/presidential-elections-how-indias-presidents-were-elected-from-rajendra-prasad-to-pranab-mukherjee-4758847/6/ |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

=== Favqulodda vaziyatning eʼlon qilinishi ===
Ali Ahmad 1975-yil 25-iyunga oʻtar kechasi [[Hindiston Konstitutsiyasi|Hindiston Konstitutsiyasining]] 352-moddasiga asosan Bosh vazir Indira Gandi maslahati bilan [[Favqulodda holat|milliy favqulodda holat]] joriy qiladi. Garchi unga konstitutsiyaviy nomuvofiqlik holati koʻrsatilgan boʻlsa-da, Ali Ahmad hech qanday savollarga oʻrin qoldirmagan va favqulodda holat joriy etish toʻgʻrisidagi buyruqni imzolagan. Uning loyihasi Bosh vazirning shaxsiy kotibi Rajinder Kumar Dhawan tomonidan taqdim etilgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Noorani |first=A. G. |title=Constitutional Questions and Citizens' Rights: An Omnibus comprising Constitutional Questions in India: The President, Parliament and the States and Citizens' Rights, Judges and State Accountability |date=5 December 2005 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-908778-5 |url=https://books.google.com/books?id=BIAyDwAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed&amp;pg=PT294 |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Kapoor |first=Coomi |title=The Emergency: A Personal History |date=15 June 2016 |publisher=Penguin UK |isbn=978-93-5214-119-7 |page=30 |url=https://books.google.com/books?id=ABbLCQAAQBAJ&amp;q=Emergency+Chronicles:+Indira+Gandhi+and+Democracy%27s+Turning+Point |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Prakash |first=Gyan |title=Emergency Chronicles: Indira Gandhi and Democracy's Turning Point |date=6 July 2021 |publisher=Princeton University Press |isbn=978-0-691-21736-9 |pages=161–162 |url=https://books.google.com/books?id=ZagSEAAAQBAJ&amp;q=FAKHRUDDIN+ALI+AHMED |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.
[[Fayl:President_Shri_Fakhruddin_Ali_Ahmed_in_his_Study,_Rashtrapati_Bhavan.jpg|thumb| Faxruddin Ali Ahmad oʻz kabinetida, Rashtrapati Bhavan|left]]
Ertasi kuni erta tongda Dehlidagi gazeta idoralarida elektr taʼminoti uzilib, muxolif partiyalarning asosiy yetakchilari hibsga olingan. Vazirlar Mahkamasi 26-iyun kuni ertalab soat 7:00 da yigʻilish oʻtkazgan, u yerda kechasi favqulodda vaziyat joriy etilgani haqida bosh vazir xabardor qilgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Jaffrelot |first=Christophe and Anil, Pratinav |title=India's First Dictatorship: The Emergency, 1975-1977 |date=7 February 2021 |publisher=HarperCollins |isbn=978-93-90351-53-4 |url=https://books.google.com/books?id=T7YQEAAAQBAJ&amp;q=Emergency+Chronicles:+Indira+Gandhi+and+Democracy%27s+Turning+Point |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Roychowdhury |first=Ardrija |date=25 June 2018 |title=Four reasons why Indira Gandhi declared Emergency |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/research/four-reasons-why-indira-gandhi-declared-the-emergency-5232397/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220909202509/https://indianexpress.com/article/research/four-reasons-why-indira-gandhi-declared-the-emergency-5232397/ |archive-date=9 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Keyinchalik Bosh vazir Indira Gandi Butun Hindiston radiosi orqali xalqqa murojaat qilib, „Prezident favqulodda holat eʼlon qildi. Ammo bu vahima qiladigan narsa emas“ degan soʻzlar bilan vaziyatni eʼlon qilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=27 June 1975 |title=Speech and Proclamation |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1975/06/27/archives/speech-and-proclamation.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903040148/https://www.nytimes.com/1975/06/27/archives/speech-and-proclamation.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 June 2022 |title=On this day: Indira Gandhi declared Emergency; all you need to know |language=en |work=Firstpost |url=https://www.firstpost.com/india/on-this-day-indira-gandhi-declared-emergency-all-you-need-to-know-10831591.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903040143/https://www.firstpost.com/india/on-this-day-indira-gandhi-declared-emergency-all-you-need-to-know-10831591.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Bu Hindiston [[Demokratiya|demokratiyasi]] uchun zulmat davri sifatida tasvirlangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 June 2020 |title=When the pillars of democracy were shaken |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/when-the-pillars-of-democracy-were-shaken-emergency-1975-6476024/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903040143/https://indianexpress.com/article/opinion/when-the-pillars-of-democracy-were-shaken-emergency-1975-6476024/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 June 2022 |title=On This Day in 1975: A State of Emergency was Declared in India |language=en |work=News18 |url=https://www.news18.com/news/lifestyle/on-this-day-in-1975-a-state-of-emergency-was-declared-in-india-5421685.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903040148/https://www.news18.com/news/lifestyle/on-this-day-in-1975-a-state-of-emergency-was-declared-in-india-5421685.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 June 2021 |title=June 25: On this day in 1975, Indira Gandhi imposed the Emergency |language=en |work=Hindustan Times |url=https://www.hindustantimes.com/india-news/june-25-on-this-day-in-1975-indira-gandhi-imposed-the-emergency-what-remains-of-its-legacy-101624589306289.html |url-status=live |access-date=1 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230701015016/https://www.hindustantimes.com/india-news/june-25-on-this-day-in-1975-indira-gandhi-imposed-the-emergency-what-remains-of-its-legacy-101624589306289.html |archive-date=1 July 2023}}&lt;/ref&gt;.

=== Farmonlar va Konstitutsiyaviy tuzatishlar ===
Konstitutsiyaga kiritilgan oʻzgarishlarga binoan, bosh vazir va Ali Ahmadga farmonlar chiqarish, parlament qarorlarini chetlab oʻtish va farmon orqali boshqaruvga ruxsat berish vakolati berilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 June 2015 |title=40 years on, 7 things you need to know about Emergency imposed by Indira Gandhi |language=en |work=DNA India |url=https://www.dnaindia.com/india/report-40-years-on-7-things-you-need-to-know-about-emergency-imposed-by-indira-gandhi-1997782 |url-status=live |access-date=1 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230701021731/https://www.dnaindia.com/india/report-40-years-on-7-things-you-need-to-know-about-emergency-imposed-by-indira-gandhi-1997782 |archive-date=1 July 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2022 |title=Presidential Election 2022: A look at all the presidents India has seen since 1950 |language=en |work=Moneycontrol |url=https://www.moneycontrol.com/news/photos/politics/presidential-election-2022-a-look-at-all-the-presidents-india-has-seen-since-1950-8845321-10.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903063922/https://www.moneycontrol.com/news/photos/politics/presidential-election-2022-a-look-at-all-the-presidents-india-has-seen-since-1950-8845321-10.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1975-yil avgust oyida parlament tomonidan qabul qilingan oʻttiz sakkizinchi va oʻttiz toʻqqizinchi Konstitutsiyaga oʻzgartirishlar toʻgʻrisidagi qonun loyihalari prezident vakolatlarini koʻpaytirgan. 38-tuzatish Favqulodda vaziyatni va shu davrda qabul qilingan qarorlarni sud tomonidan nazorat qilinishini man etgan. 39-tuzatish esa sudlarga prezident, vitse-prezident, bosh vazir va Lok Sabha so‘zlovchisiga qarshi berilgan saylovoldi arizalarini koʻrib chiqishni taqiqladi, sudlarda koʻrib chiqilayotgan ishlar oʻz kuchini yoʻqotgan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Ananth |first=V Krishna |title=India Since Independence: Making Sense of Indian Politics |date=2008 |publisher=Pearson Education India |isbn=978-81-317-4282-2 |page=159 |url=https://books.google.com/books?id=CBQ7BAAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+ordinance&amp;pg=PA159 |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=The Constitution (Thirty-Eighth Amendment) Act, 1975{{!}}Legislative Department {{!}} Ministry of Law and Justice {{!}} GoI |url=https://legislative.gov.in/constitution-thirty-eighth-amendment-act-1975 |ish=legislative.gov.in |nashriyot=Ministry of Law &amp; Justice, Government of India |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=16 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220916052921/https://legislative.gov.in/constitution-thirty-eighth-amendment-act-1975}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=The Constitution (Thirty-Ninth Amendment) Act, 1975{{!}}Legislative Department {{!}} Ministry of Law and Justice {{!}} GoI |url=https://legislative.gov.in/constitution-thirty-ninth-amendment-act-1975 |ish=legislative.gov.in |nashriyot=Ministry of Law &amp; Justice, Government of India |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=6 August 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220806234435/https://legislative.gov.in/constitution-thirty-ninth-amendment-act-1975}}&lt;/ref&gt;.

1975-yilda chiqarilgan farmoyishlar majburiy mehnatni bekor qilish toʻgʻrisidagi qarorni&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 October 1975 |title=Edmonton Journal 25 Oct 1975, page 8 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/471992818/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903073811/https://www.newspapers.com/image/471992818/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Minattur|first1=Joseph|title=Review of LAW, POWER AND JUSTICE|journal=Journal of the Indian Law Institute|date=1975|volume=17|issue=3|page=488|jstor=43950435|url=https://www.jstor.org/stable/43950435|access-date=1 July 2023|issn=0019-5731|archivedate=25 February 2023|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230225114554/https://www.jstor.org/stable/43950435}}&lt;/ref&gt;, teng ishlash yoki shunga oʻxshash ish uchun teng haq toʻlashni nazarda tutuvchi „Teng haq toʻlash toʻgʻrisida“gi farmon&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=EQUAL REMUNERATION ACT, 1976 |url=https://labour.gov.in/sites/default/files/equal_remuneration_act_1976.pdf |nashriyot=Ministry of Labour and Employment, Government of India |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=11 August 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220811072657/https://labour.gov.in/sites/default/files/equal_remuneration_act_1976.pdf}}&lt;/ref&gt;, „Valyutani saqlash va kontrabanda faoliyatining oldini olish toʻgʻrisida“gi oʻzgartirishni oʻz ichiga oladi. Huquqbuzarlarni ikki yil muddatga hibsga olishga ruxsat beruvchi 1974-yilgi qonun&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15 December 2015 |title=December 15, Forty Years Ago |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/december-15-forty-years-ago/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903073824/https://indianexpress.com/article/opinion/december-15-forty-years-ago/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt; va Import va eksport (nazorati) toʻgʻrisidagi qonunga kiritilgan oʻzgartirishlar import litsenziyalari va import qilinadigan tovarlarni suiisteʼmol qilish bilan bogʻliq jinoyatlar uchun jazolarning ogʻirligini oshiruvchi qonunni oʻz ichiga oladi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |title=Translations on South and East Asia |date=1975 |publisher=Joint Publications Research Service |page=40 |url=https://books.google.com/books?id=xpXMdRUcOioC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+ordinance&amp;pg=RA6-PA40 |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=24 June 2014 |title=Busy new year for Parliament |language=en |work=India Today |url=https://www.indiatoday.in/magazine/indiascope/story/19751231-busy-new-year-for-parliament-824072-2014-06-24 |url-status=live |access-date=2 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230708105838/https://www.indiatoday.in/magazine/indiascope/story/19751231-busy-new-year-for-parliament-824072-2014-06-24 |archive-date=8 July 2023}}&lt;/ref&gt;. 1975-yil dekabr oyida Prezident Ahmad [[Misr]] va [[Sudan|Sudanga]] davlat tashrifi bilan borganida, hukumat tomonidan nomaqbul deb topilgan materiallarni nashr etishga toʻsqinlik qiluvchi, Hindiston Matbuot kengashi faoliyatini bekor qilish va ommaviy axborot vositalarida yoritilishga nisbatan amalga oshirilgan tashabbuslarni bekor qilish toʻgʻrisidagi uchta ijro qarori bilan maxsus elchi joʻnatgan. Ular [[Qohira|Qohirada]] Prezident tomonidan zudlik bilan imzolandi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=9 December 1975 |title=New Delhi Acts to Extend Hold Over Nation's Censored Press |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1975/12/09/archives/new-delhi-acts-to-extend-hold-over-nations-censored-press.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903073811/https://www.nytimes.com/1975/12/09/archives/new-delhi-acts-to-extend-hold-over-nations-censored-press.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

1976-yil yanvar oyida [[Tamilnad|Tamilnadda]] Ali Ahmad bosh vazir M. Karunanidi boshchiligidagi hukumatni isteʼfoga chiqargach, shtat qonun chiqaruvchi assambleyasini tarqatib yuborgan va [[Prezident qoidasi|Prezident boshqaruvi]] eʼlon qilingan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Marthandam |first=Nambi |date=29 February 1976 |title=President Fakhruddin Ali Ahmed dismisses DMK ministry, places Tamil Nadu under President's Rule |language=en |work=India Today |url=https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19760229-president-fakhruddin-ali-ahmed-dismisses-dmk-ministry-places-tamil-nadu-under-presidents-rule-819615-2015-04-29 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903073840/https://www.indiatoday.in/magazine/cover-story/story/19760229-president-fakhruddin-ali-ahmed-dismisses-dmk-ministry-places-tamil-nadu-under-presidents-rule-819615-2015-04-29 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1976-yil mart oyida chiqarilgan ikkita farmonga koʻra, hukumat hisoblarini yuritish mas’uliyati Hindiston nazoratchisi va bosh auditoridan olinadi va alohida davlat idoralarining buxgalteriya boʻlimlariga yuklanadi, shu bilan birga nazoratchi va bosh auditor ushbu hisoblarning [[Audit|auditi]] uchun javobgar boʻladi&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sharma |first=Urmila |title=Public Administration |date=2006 |publisher=Atlantic Publishers &amp; Dist |isbn=978-81-7156-737-9 |page=418 |url=https://books.google.com/books?id=7Xy_3R9nFDIC&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+ordinance&amp;pg=PA418 |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. 1976-yil iyun oyidagi qarorga koʻra, hukumatga „Ichki xavfsizlikni taʼminlash toʻgʻrisida“gi qonunga muvofiq hibsga olingan shaxsni hibsga olish asoslarini oshkor qilmasdan, bir yilgacha hibsda ushlab turishga ruxsat beruvchi qoidalarning amal qilish muddati bir yilga uzaytirildi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=17 June 2016 |title=June 17, 1976, Forty Years Ago: MISA extended |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/columns/june-17-1976-forty-years-ago-misa-extended-2857467/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903073825/https://indianexpress.com/article/opinion/columns/june-17-1976-forty-years-ago-misa-extended-2857467/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1976-yil dekabr oyida qirq ikkinchi Konstitutsiyaga oʻzgartirish kiritish toʻgʻrisidagi qonunga Prezident Ali Ahmadning roziligini olinadi. Noyabr oyida parlamentning har ikki palatasi tomonidan qabul qilingan qonun loyihasi Konstitutsiya va muqaddimaning 59 ga yaqin moddasiga oʻzgartirishlar kiritishga asoslangan, bundan tashqari, fuqarolarning asosiy burchlarini oʻz ichiga olgan yangi boʻlim kiritilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bhuwania |first=Anuj |date=2 December 2016 |title=Making of a legislative court |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/opinion/lead/Making-of-a-legislative-court/article16750199.ece |url-status=live |access-date=2 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230702071633/https://www.thehindu.com/opinion/lead/Making-of-a-legislative-court/article16750199.ece |archive-date=2 July 2023}}&lt;/ref&gt;. Shu paytgacha shtat hukumatlari zimmasiga yuklangan bir qator mas’uliyatni Markaziy hukumatga oʻtkazgan va Lok Sabha vakolatini olti yilga uzaytirgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=11 January 2019 |title=Quota Bill cleared house in two days, here's how long some other Constitution amendments have taken |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/research/upper-caste-quota-economically-weaker-section-constitution-amendment-5533640/ |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904124017/https://indianexpress.com/article/research/upper-caste-quota-economically-weaker-section-constitution-amendment-5533640/ |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Shakdher |first=S L |title=Parliament of India The Fifth Lok Sabha 1971-1977: A Study |date=1977 |publisher=Lok Sabha Secretariat |location=New Delhi |page=11 |url=https://eparlib.nic.in/bitstream/123456789/56244/1/Parliament_of_India_5th_LokSabha_English.pdf |accessdate=8 July 2023}}&lt;/ref&gt;.

=== Favqulodda vaziyatni qoʻllab-quvvatlash ===
Prezident sifatida Ali Ahmad shu davr mobaynida Favqulodda vaziyat joriy etilishini yoqlab chiqqan. 1975-yil Mustaqillik kunidagi xalqqa murojaatida, u fuqarolarni Favqulodda vaziyat „oʻtish bosqichi“ ekanligini va uning joriy etilishi Hindistonni tartibsizliklardan qutqarish uchun zarur ekanligini aytgan. U, shuningdek, erkinlik „litsenziyaga aylanib qolmasligi“ haqida ogohlantirgan va xalqni ishlab chiqarishni koʻpaytirishga eʼtibor qaratishga chaqirgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15 August 2015 |title=August 15 – Forty Years Ago: Emergency On Independence Day |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/columns/august-15-forty-years-ago-emergency-on-independence-day/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903190941/https://indianexpress.com/article/opinion/columns/august-15-forty-years-ago-emergency-on-independence-day/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=12 September 2015 |title=President Speaks |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/columns/president-speaks/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903190942/https://indianexpress.com/article/opinion/columns/president-speaks/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=30 October 2015 |title=October 30, Forty Years Ago: President On Press |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/october-30-forty-years-ago-president-on-press/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903190943/https://indianexpress.com/article/opinion/october-30-forty-years-ago-president-on-press/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1976-yil Respublika kunida xalqqa murojaat qilgan Ali Ahmad Favqulodda vaziyat [[Hindiston iqtisodiyoti|Hindiston iqtisodiyotiga]] yordam berganini va „barcha darajalarda milliy intizom“ ga sabab boʻlganligini aytgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=26 January 2016 |title=January 26, 1976, Forty Years Ago: Republic Day Address |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/january-26-1976-forty-years-ago-republic-day-address/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903190945/https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/january-26-1976-forty-years-ago-republic-day-address/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15 August 2016 |title=August 15, 1976, Forty Years Ago: President speaks |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/august-15-1976-forty-years-ago-president-speaks-2975922/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903190943/https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/august-15-1976-forty-years-ago-president-speaks-2975922/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

Aslida Ali Ahmadning Favqulodda vaziyat borasida bir qator shubhalari boʻlgan. Bu 1976-yil avgust oyida Dehlidagi [[Amerika Qoʻshma Shtatlari]] elchixonasi tomonidan yuborilgan elchilar tomonidan aniqlangan boʻlib, unga koʻra Ali Ahmad va Bosh vazir Indira Gandi oʻrtasida alohida faoliyat yuritishi taklif qilingan. Indira Gandining butun vazirlar tarkibini yosh vazirlar bilan almashtirish taklifi ham Ali Ahmad tomonidan berilgan. Surya jurnalining ochilish soni uchun bergan bayonotida Ali Ahmad „Indira Gandining va, albatta, uning oʻgʻlining ayrim harakatlaridan shubhada ekani“ va Indira Gandi ayrim masalalarda prezidentga javob berishdan bosh tortgani, hamda o‘sha vaqtda aytgan qoʻpol soʻzlari uchun Sanjay Gandi nomidan kechirim soʻragani qayd etilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Wikileaks cables: When ex-president Fakhruddin Ali Ahmed forced Indira Gandhi to apologise - Indian Express |work=archive.indianexpress.com |url=http://archive.indianexpress.com/news/wikileaks-cables-when-expresident-fakhruddin-ali-ahmed-forced-indira-gandhi-to-apologise/1100852/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210625030012/http://archive.indianexpress.com/news/wikileaks-cables-when-expresident-fakhruddin-ali-ahmed-forced-indira-gandhi-to-apologise/1100852/ |archive-date=25 June 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=1 June 2015 |title=President Fakhruddin Ali Ahmed Was Wary of the Emergency |work=The New Indian Express |url=https://www.newindianexpress.com/thesundaystandard/2015/jun/21/president-fakhruddin-ali-ahmed-was-wary-of-the-emergency-772450.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903190941/https://www.newindianexpress.com/thesundaystandard/2015/jun/21/President-Fakhruddin-Ali-Ahmed-Was-Wary-of-the-Emergency-772450.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

=== Abu Ibrohimning prezidentligi ===
1975-yil 10-dekabrda Abu Ibrohim haqidagi multfilm Indian Express nashrida [[Senzura|hukumat senzuralarining]] eʼtiboridan chetda qolib ketgan deya tariflangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15 May 2019 |title=At wit's end: When the cartoon is turned into a target, democracy becomes a joke |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/columns/mamata-banerjee-cartoon-bjp-activist-priyanka-sharma-arrest-at-wits-end-5727807/ |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904082125/https://indianexpress.com/article/opinion/columns/mamata-banerjee-cartoon-bjp-activist-priyanka-sharma-arrest-at-wits-end-5727807/ |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Unnithan |first=Sandeep |date=30 December 2019 |title=Cutting etch |language=en |work=India Today |url=https://www.indiatoday.in/magazine/anniversary-issue/story/20191230-india-illustrated-1629593-2019-12-23 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904082131/https://www.indiatoday.in/magazine/anniversary-issue/story/20191230-india-illustrated-1629593-2019-12-23 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;. [[Multfilm|Multfilmda]] Ahmadning yarim yalangʻoch holatda va toʻldirilgan [[Vanna|vannada]] oʻzi imzolagan qogʻozni rasmiy kostyum va koʻylak kiygan odamning choʻzilgan qoʻliga taqdim etayotganligi aks etgan. Nutqda shunday deyilgan: „Agar boshqa buyruqlar boʻlsa, ularga kutishlarini ayting“&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=20 July 2017 |title=Importance of India's 14th President Ram Nath Kovind |language=en |work=www.thehindubusinessline.com |url=https://www.thehindubusinessline.com/opinion/editorial/beyond-the-party/article9781644.ece |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904082124/https://www.thehindubusinessline.com/opinion/editorial/beyond-the-party/article9781644.ece |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=25 January 2006 |title=No ifs, no buts, no Buta |language=en |work=Hindustan Times |url=https://www.hindustantimes.com/india/no-ifs-no-buts-no-buta/story-uk8sTrbkMWu9pQ6gBQ9H6H.html |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904082126/https://www.hindustantimes.com/india/no-ifs-no-buts-no-buta/story-uk8sTrbkMWu9pQ6gBQ9H6H.html |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Mukhopadhyay |first=Nilanjan |date=30 November 2019 |title=Can Kovind live up to his true role as Prez? |language=en |work=Deccan Chronicle |url=https://www.deccanchronicle.com/opinion/columnists/301119/can-kovind-live-up-to-his-true-role-as-prez.html |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904082131/https://www.deccanchronicle.com/opinion/columnists/301119/can-kovind-live-up-to-his-true-role-as-prez.html |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Ali Ahmadning oʻz oldiga qoʻyilgan farmonlarni oʻylamay imzolashi [[parodiya]] qilingan mazkur multfilm, Favqulodda vaziyatning timsoliga aylangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=9 March 2008 |title=The Sunday Tribune - Spectrum |work=www.tribuneindia.com |url=https://www.tribuneindia.com/2008/20080309/spectrum/book7.htm |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230708151922/https://www.tribuneindia.com/2008/20080309/spectrum/book7.htm |archive-date=8 July 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Gupta |first=Shekhar |date=7 September 2011 |title=We, the thieving people |work=The Indian Express |url=http://archive.indianexpress.com/news/we-the-thieving-people/780109/3 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230709142753/http://archive.indianexpress.com/news/we-the-thieving-people/780109/3 |archive-date=9 July 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Mehta |first=Alok |title=Power, Press and Politics: Half a Century of Journalism and Politics |date=28 April 2021 |publisher=Bloomsbury Publishing |isbn=978-93-89867-73-2 |url=https://books.google.com/books?id=KxcnEAAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+bathtub&amp;pg=PT98 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Multfilm Ahmadning obroʻsiga tuzatib boʻlmas darajada putur yetkazgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Mukhopadhyay |first=Nilanjan |date=30 November 2019 |title=Can Kovind live up to his true role as Prez? |publisher=Deccan Chronicle |url=https://www.deccanchronicle.com/opinion/columnists/301119/can-kovind-live-up-to-his-true-role-as-prez.html |url-status=live |access-date=1 July 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230708105840/https://www.deccanchronicle.com/opinion/columnists/301119/can-kovind-live-up-to-his-true-role-as-prez.html |archive-date=8 July 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Khanduri |first=Ritu Gairola |title=Caricaturing Culture in India: Cartoons and History in the Modern World |date=2 October 2014 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-1-107-04332-9 |url=https://books.google.com/books?id=lf-GBAAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed+bathtub&amp;pg=PA215 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=13 June 2022 |title=12 June 1975: The Day That Changed India, Shook Indira |work=Open The Magazine |url=https://openthemagazine.com/columns/day-changed-india-shook-indira/ |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904082126/https://openthemagazine.com/columns/day-changed-india-shook-indira/ |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

=== Davlat tashriflari ===
Prezident Ahmad prezidentlik davrida [[Indoneziya]], [[Vengriya]], [[Yugoslaviya]], [[Misr]], [[Sudan]], [[Eron]] va [[Malayziya|Malayziyaga]] davlat tashrifi bilan borgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=President to visit Indonesia |url=https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/EXTERNAL%20AFFAIRS/1975-MAY-AUG-EXTERNAL-AFFAIRS-VOL-II/EXT-1975-05-12_013.pdf |ish=archive.pib.gov.in |nashriyot=Press Information Bureau |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=3 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220903091610/https://archive.pib.gov.in/archive/ArchiveSecondPhase/EXTERNAL%20AFFAIRS/1975-MAY-AUG-EXTERNAL-AFFAIRS-VOL-II/EXT-1975-05-12_013.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=State Visits of Shri Fakhruddin Ali Ahmed |url=https://rashtrapatisachivalaya.gov.in/sites/default/files/formerpresident_visit/faa_statevisit.pdf |nashriyot=President's Secretariat, New Delhi |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=20 November 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221120064932/https://rashtrapatisachivalaya.gov.in/sites/default/files/formerpresident_visit/faa_statevisit.pdf}}&lt;/ref&gt;. Uning 1975-yil mart oyida [[Faysal ibn Abdulaziz as-Saud|qirol Faysalning]] dafn marosimida qatnashish uchun [[Saudiya Arabistoni|Saudiya Arabistoniga]] tashrifi, Hindiston Prezidentining boshqa [[Davlat boshligʻi|davlat rahbarining]] dafn marosimida birinchi marta shaxsan ishtirok etishi va Hindistonning yuqori martabali rahbarining Saudiya Arabistoniga [[Jawaharlal Neru]] tashrifidan keyingi ilk tashrifi edi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=2 April 2016 |title=Premier's visit will add new dimension to Saudi-India links |language=en |work=Arab News |url=https://www.arabnews.com/saudi-arabia/news/904271 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904171649/https://www.arabnews.com/saudi-arabia/news/904271 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite journal|title=King Faisal assassinated|journal=Socialist India|date=1974|volume=10|issue=2|page=30|url=https://books.google.com/books?id=nlOP5tT2CPMC&amp;q=Fakhruddin+Ali+Ahmed&amp;pg=RA26-PA30|access-date=3 September 2022|publisher=Indian National Congress. All India Congress Committee.|language=en|archivedate=9 July 2023|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230709143243/https://books.google.com/books?id=nlOP5tT2CPMC&amp;q=Fakhruddin+Ali+Ahmed&amp;pg=RA26-PA30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=India-Saudi Arabia Bilateral Relations |url=https://www.eoiriyadh.gov.in/page/india-saudi-bilateral-relations/ |ish=www.eoiriyadh.gov.in |nashriyot=Embassy of India, Riyadh, Saudi Arabia |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=3 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220903091606/https://www.eoiriyadh.gov.in/page/india-saudi-bilateral-relations/}}&lt;/ref&gt;. Yugoslaviyaga tashrifi chogʻida [[Kosovo|Kosovoning]] Pristina universiteti tomonidan unga yuridik fanlar doktori ilmiy darajasi berilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=NR1409 |url=https://mib.gov.in/filmsdivisionvideo/nr1409 |ish=mib.gov.in |nashriyot=Ministry of Information and Broadcasting, Government of India |qaralgan sana=4 September 2022 |arxivsana=3 October 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221003012251/https://www.mib.gov.in/filmsdivisionvideo/nr1409}}&lt;/ref&gt;. 1975-yil dekabr oyida Sudanga davlat tashrifi chogʻida Ali Ahmad [[Janubiy Sudan|Janubiy Sudanning]] [[Juba]] shahriga tashrif buyurgan va bu Hindiston oliy martabali vakilining Janubiy Sudanga qilgan dastlabki tashriflaridan biri boʻlgan, U Mintaqaviy xalqlar assambleyasida nutq soʻzlagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=India-South Sudan Relations |url=https://www.mea.gov.in/Portal/ForeignRelation/India-South_Sudan_Eng_Relations.pdf |nashriyot=Ministry of External Affairs, New Delhi |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=12 October 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221012025517/https://www.mea.gov.in/Portal/ForeignRelation/India-South_Sudan_Eng_Relations.pdf}}&lt;/ref&gt;.

=== Sportga qiziqishi ===
Ali Ahmad butun umri davomida sport bilan shugʻullangan va prezidentlik davrida ham [[golf]] oʻynab turgan&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Mansingh |first=Surjit |title=Historical Dictionary of India |date=9 May 2006 |publisher=Scarecrow Press |isbn=978-0-8108-6502-0 |page=42 |url=https://books.google.com/books?id=6HAeAgAAQBAJ&amp;dq=fakhruddin+ali+ahmed&amp;pg=PA42 |accessdate=4 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. U [[chim ustida xokkey]] boʻyicha yarim himoyachi boʻlgan va Kembrijdagi Birlashgan Universitetlar xokkey jamoasida oʻynagan&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Kitob manbasi |title=The Presidential Retreats of India |date=2015 |publisher=Publications Division, Ministry of Information &amp; Broadcasting, Government of India |isbn=978-81-230-2075-4 |page=236 |url=https://archive.org/stream/presidentialretr00newd/presidentialretr00newd_djvu.txt |accessdate=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Koʻp yillar davomida Assam shtati futbol va kriket assotsiatsiyalari prezidenti boʻlgan. Assam sport kengashi raisining oʻrinbosari boʻlib ishlagan va keyinchalik Butun Hindiston tennis federatsiyasi prezidenti boʻlgan&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Ali Ahmad Shillong golf klubini va Rashtrapati Bhavandagi mini golf maydonini qayta tiklagan&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=15 March 1977 |title=Sportsmen and sports-lovers mourn President Fakhruddin Ali Ahmed's death |language=en |work=India Today |url=https://www.indiatoday.in/magazine/sport/story/19770315-sportsmen-and-sports-lovers-mourn-president-fakhruddin-ali-ahmeds-death-823605-2014-07-25 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904065047/https://www.indiatoday.in/magazine/sport/story/19770315-sportsmen-and-sports-lovers-mourn-president-fakhruddin-ali-ahmeds-death-823605-2014-07-25 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Ali Ahmad 1975-yilda Hindiston polo assotsiatsiyasining bosh homiysi boʻlgach Prezidentning Polo kubogini ochiq musobaqa sifatida oʻtkazishni taqdim etgan. 2005-yilda esa bu vaqtincha toʻxtatilgan, 2013-yildan beri Prezidentning Polo Kubogi ochiq turnir sifatida oʻtkazib kelinmoqda&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=The President's Polo Cup |url=https://rashtrapatisachivalaya.gov.in/rbtour/other-occasions/presidents-polo-cup |nashriyot=Rashtrapati Bhavan |qaralgan sana=4 September 2022 |arxivsana=4 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220904065045/https://rashtrapatisachivalaya.gov.in/rbtour/other-occasions/presidents-polo-cup}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=30 May 2021 |title=How successive Indian presidents patronised sports and became champions too |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/express-sunday-eye/how-successive-indian-presidents-patronised-sports-and-became-champions-too-7335717/ |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904065047/https://indianexpress.com/article/express-sunday-eye/how-successive-indian-presidents-patronised-sports-and-became-champions-too-7335717/ |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Vafoti va dafn ==
[[Fayl:President_Shri_Fakhruddin_Ali_Ahmed_administering_Oath_of_Vice_President_of_India_to_Shri_B.D._Jatti_at_Rashtrapati_Bhavan.jpg|thumb| Prezident Ahmad 1974-yil 31-avgustda Hindiston vitse-prezidenti B. D. Jattiga qasamyod keltirmoqda. Jatti Ahmad vafotidan keyin prezident vazifasini bajaruvchi shaxs boʻlib ishlagan.]]
1977-yil 10-fevralda [[Malayziya]], [[Filippin]] va [[Myanma|Birmada]] uchta davlat tashrifi bilan boʻlgan Ali Ahmad [[Kuala Lumpur|Kuala-Lumpurdan]] Nyu-Dehliga qaytib kelgan. U sogʻligʻi yomonlashgani sababli [[Hindiston — Malayziya munosabatlari|Malayziyadagi rasmiy uchrashuvlarini]] qisqartirishga majbur boʻlgan va Kuala Lumpur aeroportida oʻzi uchun tashkil etilgan faxriylar safida qatnasha olmagani xabar qilingandi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Chicago Tribune 11 Feb 1977, page 15 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/386648844/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903092838/https://www.newspapers.com/image/386648844/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 11-fevral kuni ertalab 1966- va 1970-yillarda [[Miokard infarkti|yurak xurujiga]] uchragan va sogʻligʻining yaxshilanishi noaniq deb taʼriflangan Ahmad Rashtrapati Bhavandagi hammomida hushsiz yotgan holda topilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=12 February 2020 |title=From the archives of the Hindustan Times: February 12 |language=en |work=Hindustan Times |url=https://www.hindustantimes.com/chronicles/from-the-archives-of-the-hindustan-times-february-12/story-LVe5pIPSQ5q3o5iDDkKi9J.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100330/https://www.hindustantimes.com/chronicles/from-the-archives-of-the-hindustan-times-february-12/story-LVe5pIPSQ5q3o5iDDkKi9J.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. U shifokorlar tomonidan kuzatuv ostiga olingan, ammo soat 8:52 da oʻlgan deb eʼlon qilingan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=13 February 2017 |title=February 13, 1977, Forty Years Ago: President's burial |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/february-13-1977-forty-years-ago-presidents-burial-4521313/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100323/https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/february-13-1977-forty-years-ago-presidents-burial-4521313/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Ali Ahmad Hindistonning oʻz lavozimida vafot etgan ikkinchi prezidenti boʻlgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Bhatnagar |first=Gaurav Vivek |date=15 June 2022 |title=Presidential Poll: As BJP Enjoys an Upper Hand, Opposition in Search of a Strong Candidate |work=The Wire |url=https://thewire.in/politics/presidential-poll-bjp-opposition-strong-candidate |url-status=live |access-date=2 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220902085012/https://thewire.in/politics/presidential-poll-bjp-opposition-strong-candidate |archive-date=2 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Chicago Tribune 11 Feb 1977, page 15 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/386648844/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903092838/https://www.newspapers.com/image/386648844/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Vitse-prezident Basappa Danappa Jatti bir necha soat ichida prezident vazifasini bajaruvchi sifatida qasamyod qilgan va oʻn uch kunlik milliy motam eʼlon qilingan, milliy [[Hindiston bayrogʻi|bayroqlar]] [[Bayroqni yarim ustunda koʻtarish|yarimgacha]] tushirilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Borders |first=William |date=12 February 1977 |title=India Mourns Death of President |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1977/02/12/archives/india-mourns-death-of-president.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100330/https://www.nytimes.com/1977/02/12/archives/india-mourns-death-of-president.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

Ali Ahmadning jasadi Rashtrapati Bhavanning Durbar zalida joylashgan boʻlib, u yerda oddiy fuqarolar, siyosatchilar, vazirlar va turli partiyalarning konstitutsiyaviy amaldorlari unga hurmat bajo keltirishgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Manitowoc Herald-Times 10 Feb 1978, page 21 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/291529284/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100322/https://www.newspapers.com/image/291529284/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=The Bellingham Herald 11 Feb 1977, page 2 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/769558737/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100332/https://www.newspapers.com/image/769558737/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. U davlat tomonidan, 13-fevral kuni parlament binosi yonidagi Jama masjidi hududiga dafn qilingan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=India: President Fakhruddin Ali Ahmed Buried With Full State Honours In Grounds Of Small New Delhi Mosque. |url=https://www.britishpathe.com/video/VLVADYTJNDT0QIPCDFY68CEBTA11L-INDIA-PRESIDENT-FAKHRUDDIN-ALI-AHMED-BURIED-WITH-FULL-STATE/query/Ahmed |ish=www.britishpathe.com |nashriyot=British Pathé |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=28 December 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20221228144915/https://www.britishpathe.com/video/VLVADYTJNDT0QIPCDFY68CEBTA11L-INDIA-PRESIDENT-FAKHRUDDIN-ALI-AHMED-BURIED-WITH-FULL-STATE/query/Ahmed}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=The Pantagraph 14 Feb 1977, page Page 1 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/72963962/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100324/https://www.newspapers.com/image/72963962/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Uning dafn marosimida qatnashgan xorijlik taniqli shaxslar orasida [[AQSh prezidenti|prezident]] [[Jimmy Carter|Jimmy Carterning]] onasi Lillian Carter, Kent shahzodasi Michael va [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|Sovet Ittifoqi]] vakili {{Tillararo havola|Mixail Georgadze|ru|Георгадзе,_Михаил_Порфирьевич}} ham boʻlgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Transcript-Telegram 12 Feb 1977, page 3 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/839484501/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100325/https://www.newspapers.com/image/839484501/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=The Tampa Tribune 14 Feb 1977, page 4 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/335002716/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100325/https://www.newspapers.com/image/335002716/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

Ali Ahmadning oʻlimi 1977-yilgi umumiy saylov davrida sodir boʻlgan. Bu xabar Ali Ahmad Bosh vazir Indira Gandi maslahati bilan yanvar oyida parlamentni tarqatib yuborganidan keyin eʼlon qilingan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=19 January 1977 |title=MRS. GANDHI, EASING CRISIS RULE, DECIDES ON MARCH ELECTION |work=The New York Times |url=https://www.nytimes.com/1977/01/19/archives/mrs-gandhi-easing-crisis-rule-decides-on-march-election-key.html |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221130234104/https://www.nytimes.com/1977/01/19/archives/mrs-gandhi-easing-crisis-rule-decides-on-march-election-key.html |archive-date=30 November 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=23 January 2022 |title=Why Did Indira Gandhi Call for Elections in January 1977? |work=Open The Magazine |url=https://openthemagazine.com/special/indira-gandhi-call-elections-january-1977/ |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904084221/https://openthemagazine.com/special/indira-gandhi-call-elections-january-1977/ |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Valley News 19 Jan 1977, page 11 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/833373490/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904084223/https://www.newspapers.com/image/833373490/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Uning oʻlimiga qaramay, saylovlar rejalashtirilganidek 1977-yil mart oyida oʻtkazilishiga qaror qilingan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Wichita Falls Times 11 Feb 1977, page 28 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/781552438/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904084222/https://www.newspapers.com/image/781552438/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Wausau Daily Herald 11 Feb 1977, page 4 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/274112623/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=4 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220904084221/https://www.newspapers.com/image/274112623/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=4 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

=== Qabri ===
[[Fayl:Grave_of_former_Indian_President_Fakhrudhin_ali_ahmad.jpg|left|thumb| Ali Ahmad qabri]]
Faxruddin Ali Ahmad maqbarasi arxitektor Habib Rahmon tomonidan loyihalashtirilgan. Rahmon, shuningdek, prezidentlik lavozimida vafot etgan birinchi musulmon prezident [[Zokir Husayn]] qabrining qurilishida ham meʼmorlik qilgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=16 September 2008 |title=Whose building is it anyway? |language=en |work=Hindustan Times |url=https://www.hindustantimes.com/delhi/whose-building-is-it-anyway/story-IrLBjmSnssOFMoNzPZOsZL.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903141317/https://www.hindustantimes.com/delhi/whose-building-is-it-anyway/story-IrLBjmSnssOFMoNzPZOsZL.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=18 July 2022 |title=Rajendra Prasad and Zakir Husain: The tale of India's longest and shortest-serving presidents |language=en |work=Firstpost |url=https://www.firstpost.com/india/rajendra-prasad-and-zakir-husain-the-tale-of-indias-longest-and-shortest-serving-presidents-10924701.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220924122713/https://www.firstpost.com/india/rajendra-prasad-and-zakir-husain-the-tale-of-indias-longest-and-shortest-serving-presidents-10924701.html |archive-date=24 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Qabr [[Poʻlat|poʻlatdan]] yasalgan, konstruktiv elementlarga ichki qistirgichlar yordamida mahkamlangan yupqa hoshiyali [[marmar]] jalislardan iborat&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Rahman |ism=Ram |sarlavha=The tomb for President Ahmed |url=https://architexturez.net/pst/az-cf-194034-1592371763#:~:text=Habib%20Rahman%20designed%20three%20tombs,he%20was%20an%20avid%20admirer. |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=3 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220903141318/https://architexturez.net/pst/az-cf-194034-1592371763#:~:text=Habib%20Rahman%20designed%20three%20tombs,he%20was%20an%20avid%20admirer.}}&lt;/ref&gt;. Qabrda [[Islom arxitekturasi|anʼanaviy islom shakllarining]] post-modern talqini&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Habib Rahman - Articles – bauhaus imaginista |url=https://www.bauhaus-imaginista.org/articles/6220/habib-rahman |ish=www.bauhaus-imaginista.org |qaralgan sana=3 September 2022 |til=en |arxivsana=28 June 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220628063727/https://www.bauhaus-imaginista.org/articles/6220/habib-rahman}}&lt;/ref&gt; va [[Toj Mahal]] silueti tasvirlangan&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Lang |first=Jon T. |title=A Concise History of Modern Architecture in India |date=2002 |publisher=Orient Blackswan |isbn=978-81-7824-017-6 |pages=53, 123 |url=https://books.google.com/books?id=gxyGbhlKQXQC&amp;dq=habib+rahman+fakhruddin+ali+ahmed&amp;pg=PA53 |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;. Baʼzi tanqidchilarning fikriga koʻra, u Dehlining zamonaviy meʼmoriy merosining eng ajoyib qismlaridan biriga aylangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Kapparath |first=Madhu |date=7 May 2017 |title=Delhi's Modern Architectural Heritage {{!}} Page 8 |language=en |work=Forbes India |url=https://www.forbesindia.com/aperture/slideshow/delhis-modern-architectural-heritage/46849/8#photo |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903141315/https://www.forbesindia.com/aperture/slideshow/delhis-modern-architectural-heritage/46849/8#photo |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Kitob manbasi |last=Sengupta |first=Ranjana |title=Delhi Metropolitan |date=1 January 2008 |publisher=Penguin UK |isbn=978-93-86057-80-8 |url=https://books.google.com/books?id=52BCDQAAQBAJ&amp;dq=habib+rahman+fakhruddin+ali+ahmed&amp;pg=PT53 |accessdate=3 September 2022 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

== Oilasi ==
[[Fayl:President_Shri_Fakhruddin_Ali_Ahmed_hosting_Banquet_in_honour_of_the_President_of_Bulgaria,_Rashtrapati_Bhavan.jpg|right|thumb|260x260px|Chapdan oʻngga tomon birinchi xonim Begim Obida Ahmad, Prezident Ahmad, Lyudmila Jivkova va Bolgariya Prezidenti Todor Jivkov .]]
[[Fayl:Fakhruddin_Ali_Ahmed_1977_stamp_of_India.jpg|thumb| India Post tomonidan chiqarilgan esdalik markasi, Ali Ahmad tasvirlangan|left|281x281px]]
Faxruddin Ali Ahmad [[Begim Obida Ahmad]] bilan oila qurgan va ularning ikki oʻgʻil va bir qizi boʻlgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=The Orlando Sentinel 11 Feb 1977, page 48 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/303515006/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100333/https://www.newspapers.com/image/303515006/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Begim prezident oshxonasini kapital taʼmirlash va unga Avadhi oshxonasini kiritish, shuningdek, Rashtrapati Bhavan xonalari va qoplamalarini taʼmirlash bilan shugʻullangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=16 September 2021 |title=All the Presidents' Meals: What is served at the First Table |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/express-sunday-eye/all-the-presidents-meals-whats-served-at-the-first-table-7513249/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903153113/https://indianexpress.com/article/express-sunday-eye/all-the-presidents-meals-whats-served-at-the-first-table-7513249/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=From samosas to Lahori fish, nothing will taste the same without Atal Bihari Vajpayee's company |language=en |work=DailyO |url=https://www.dailyo.in/politics/atal-bihari-vajpayee-food-cuisine-bjp-paranthe-wali-gali-chandni-chowk-26132 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903153125/https://www.dailyo.in/politics/atal-bihari-vajpayee-food-cuisine-bjp-paranthe-wali-gali-chandni-chowk-26132 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=1 November 2020 |title=Feels Like Home |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/express-sunday-eye/feels-like-home-6911758/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903153110/https://indianexpress.com/article/express-sunday-eye/feels-like-home-6911758/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. 1980-yillarda u [[Uttar-Pradesh|Uttar-Pradesh shtatining]] Bareilli shahridan Hindiston Milliy Kongressining ikki muddatli deputati etib tayilangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=26 July 2017 |title=Savita Kovind enters Rashtrapati Bhavan, but India's First Ladies are yet to make a mark |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/india/savita-kovind-enters-rashtrapati-bhavan-but-indias-first-ladies-are-yet-to-make-any-mark-4767676/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903153109/https://indianexpress.com/article/india/savita-kovind-enters-rashtrapati-bhavan-but-indias-first-ladies-are-yet-to-make-any-mark-4767676/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Ali Ahmad oʻgʻillarining kattasi Parvez Ahmad shifokor boʻlsa-da, 2014-yilgi umumiy saylovlarda Barpetadan Trinamool Kongress partiyasining nomzodi sifatida qatnashgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=The Orlando Sentinel 11 Feb 1977, page 48 |language=en |work=Newspapers.com |url=https://www.newspapers.com/image/303515006/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903100333/https://www.newspapers.com/image/303515006/?terms=%22fakhruddin%20ali%20ahmed%22&amp;match=1 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=Former President's son to fight for TMC |work=The Economic Times |url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/former-presidents-son-to-fight-for-tmc/articleshow/32236377.cms |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903153109/https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/former-presidents-son-to-fight-for-tmc/articleshow/32236377.cms?utm_source=contentofinterest&amp;utm_medium=text&amp;utm_campaign=cppst |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=31 March 2014 |title=Former President Fakhruddin Ali Ahmed's son files nomination |work=Business Standard India |agency=Press Trust of India |url=https://www.business-standard.com/article/pti-stories/former-president-fakhruddin-ali-ahmed-s-son-files-nomination-114033101103_1.html |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903154612/https://www.business-standard.com/article/pti-stories/former-president-fakhruddin-ali-ahmed-s-son-files-nomination-114033101103_1.html |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;. Ularning yana bir oʻgʻli Badar Durrez Ahmad Dehli Oliy sudi sudyasi boʻlib ishlagan va Jammu va Kashmir Oliy sudi raisi sifatida nafaqaga chiqqan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=22 March 2018 |title=Justice Badar Durrez Ahmed |work=Kashmir Life |url=https://kashmirlife.net/justice-badar-durrez-ahmed-issue-51-vol-09-168850/ |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903153114/https://kashmirlife.net/justice-badar-durrez-ahmed-issue-51-vol-09-168850/ |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Sharma |ism=Nalini |sarlavha=May the Force be with you! Justice Badar Durrez Ahmed bids farewell to Delhi HC [Read speech] |url=https://www.barandbench.com/news/justice-badar-durrez-ahmed-delhi-hc-farewell |ish=Bar and Bench - Indian Legal news |qaralgan sana=3 September 2022 |til=en |arxivsana=9 July 2023 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20230709143246/https://www.barandbench.com/news/justice-badar-durrez-ahmed-delhi-hc-farewell}}&lt;/ref&gt;.

== Xotirasi ==
''Salute To The President Fakhruddin Ali Ahmed (Prezident Faxruddin Ali Ahmadga salom)'' — 1977-yilda Hindistonning filmlar boʻlimi tashabbusi bilan Faxruddin Ali Ahmadning hayoti va faoliyatiga bagʻishlab suratga olingan [[Qisqa hajmli film|qisqa metrajli]] [[hujjatli film]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Salute to the President Fakhruddin Ali Ahmed {{!}} Films Division |url=https://filmsdivision.org/shop/salute-to-the-president-fakhruddin-ali-ahmed |qaralgan sana=11 June 2021 |ish=filmsdivision.org |arxivsana=11 June 2021 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210611161016/https://filmsdivision.org/shop/salute-to-the-president-fakhruddin-ali-ahmed}}&lt;/ref&gt;. Ushbu filmga J. S. Bandekar rejissyorlik qilgan. Uning rasmi tushirilgan esdalik pochta markasi esa 1977-yilda India Post tomonidan taqdim etilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Commemorative Postage Stamps of India |url=http://postagestamps.gov.in/CommemorativePostageStamps.aspx |ish=postagestamps.gov.in |nashriyot=India Postage Stamps |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=23 November 2018 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20181123000537/http://postagestamps.gov.in/CommemorativePostageStamps.aspx}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Commemorative Stamps |url=https://www.indiapost.gov.in/VAS/Pages/News/Indian_Postage_Stamp_Catalogue_1947-2011.pdf |nashriyot=India Post |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=3 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220903144523/https://www.indiapost.gov.in/VAS/Pages/News/Indian_Postage_Stamp_Catalogue_1947-2011.pdf}}&lt;/ref&gt;. Assamning Barpeta shahridagi Faxruddin Ali Ahmad tibbiyot kolleji, shuningdek, [[urdu]], [[Arab tili|arab]] va [[Fors tili|fors]] tillarini targʻib qilish bilan shugʻullanuvchi Faxruddin Ali Ahmad qoʻmitasi ham uning nomi bilan atalgan. Biharning Darbhanga shahridagi Faxruddin Ali Ahmad oʻqituvchilarini tayyorlash kollejiga ham sobiq prezident Ahmadning nomi berilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Fakhruddin Ali Ahmad Teachers' Training College: About Us |url=http://www.faattc.in/about-us.php |ish=www.faattc.in |qaralgan sana=3 September 2022 |arxivsana=3 September 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220903144520/http://www.faattc.in/about-us.php}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=18 August 2022 |title=BJP's Pasmanda Move Pushes Muslim Politics To A New Moment |language=en |work=Outlook |url=https://www.outlookindia.com/national/bjp-s-pasmanda-move-pushes-muslim-politics-to-a-new-moment-news-217046 |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903015220/https://www.outlookindia.com/national/bjp-s-pasmanda-move-pushes-muslim-politics-to-a-new-moment-news-217046 |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |title=List of achievements of the Raisina Hill occupants - Rajendra Prasad (1950 - 1962) |work=The Economic Times |url=https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/list-of-achievements-of-the-raisina-hill-occupants/fakhruddin-ali-ahmed-1974-1977/slideshow/59698912.cms |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220714123042/https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/list-of-achievements-of-the-raisina-hill-occupants/fakhruddin-ali-ahmed-1974-1977/slideshow/59698912.cms |archive-date=14 July 2022}}&lt;/ref&gt;.

Hindiston Qishloq xoʻjaligi tadqiqotlari kengashi 1977-yilda alohida jamoa boʻlib yashovchi va chekka hududlarda tadqiqot olib borayotgan olimlar uchun Faxruddin Ali Ahmad mukofotini ta’sis etgan. Mukofot miqdori 2 lakh ($2,400) ni tashkil etadi&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=16 July 2021 |title=Agriculture scientists get ICAR's national award |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/agriculture-scientists-get-icars-national-award/article35375682.ece |url-status=live |access-date=6 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230708151924/https://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/agriculture-scientists-get-icars-national-award/article35375682.ece |archive-date=8 July 2023}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilda Ali Ahmad [[Bangladesh]] [[Bangladesh ozodlik urushi|mustaqilligini]] qoʻlga kiritishdagi rolini eʼtirof etish maqsadida Bangladesh hukumati tomonidan vafotidan soʻng Bangladesh ozodlik urushi faxriy yorligʻi bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Habib |first=Haroon |date=6 October 2013 |title=Bangladesh honour for Indians who helped in its liberation |language=en-IN |work=The Hindu |url=https://www.thehindu.com/news/international/south-asia/bangladesh-honour-for-indians-who-helped-in-its-liberation/article5207363.ece |url-status=live |access-date=3 September 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220903144519/https://www.thehindu.com/news/international/south-asia/bangladesh-honour-for-indians-who-helped-in-its-liberation/article5207363.ece |archive-date=3 September 2022}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
{{Commons category}}
{{Wikiquote}}
* ''Faxruddin Ali Ahmad'', M. A. Naidu tomonidan, 1975-yil
* ''Faxruddin Ali Ahmad'', Attor Chand. Pub. Vatan, 1975-yil.
* ''Prezident Faxruddin Ali Ahmadning nutqlari'', Hukumat Axborot va radioeshittirish vazirligi nashrlar boʻlimi. Hindiston, 1980-yil.
* ''Faxruddin Ali Ahmad bilan oʻn bir yilim'', FAA Rehmaney tomonidan. S. Chand, 1979-yil.

{{Hindiston Prezidentlari}}
{{Hindistonning energetika vazirliklari va idoralari}}
{{Tashqi havolalar}}

[[Turkum:XX asr Hindiston musulmonlari]]
[[Turkum:1977-yilda vafot etganlar]]
[[Turkum:1905-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Hindiston Prezidentlari]]</text>
      <sha1>ofn3rw4greottamfx853eu8rd8icxy2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi munozarasi:Renamed user a4d8c579b941b3010b18ddcff27ccc13</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1174427</id>
    <revision>
      <id>5480951</id>
      <parentid>4442273</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:59:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A09</username>
        <id>66798</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>A09 [[Foydalanuvchi munozarasi:Mala horka123]] sahifasini [[Foydalanuvchi munozarasi:Renamed user a4d8c579b941b3010b18ddcff27ccc13]]ga koʻchirdi: Automatically moved page while renaming the user &quot;[[Special:CentralAuth/Mala horka123|Mala horka123]]&quot; to &quot;[[Special:CentralAuth/Renamed user a4d8c579b941b3010b18ddcff27ccc13|Renamed user a4d8c579b941b3010b18ddcff27ccc13]]&quot;</comment>
      <origin>4442273</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6183" sha1="ossct8rjf5qjlsz4yq1zki30on4wytk" xml:space="preserve">
{| style=&quot;width:100%; background:transparent; font-size:90%&quot;
| style=&quot;background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:35px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Help-browser.svg|18px|link=Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma]] [[Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma|Tez boshlash uchun qoʻllanma]]
| style=&quot;background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%&quot; | Vikipediyaga xush kelibsiz, [[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|&lt;span style=&quot;color:white&quot;&gt;{{BASEPAGENAME}}&lt;/span&gt;]]!&lt;/span&gt;
|-
| style=&quot;background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app ktip.svg|18px|link=Vikipediya:Dars]] [[Vikipediya:Dars|Birinchi qadam]]
| rowspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em&quot; | [[Vikipediya]] [[VP:Foydalanuvchilar|foydalanuvchilari]] nomidan uning oʻzbek tilidagi boʻlimiga kelganingiz bilan qutlayman. Umid qilamizki, siz loyihada ishtirok etishdan behad mamnun boʻlasiz.

Ishtirok etishning asosiy tamoyillariga eʼtibor bering: [[Vikipediya:Bemalol tahrirlang|bemalol tahrirlang]] va [[Vikipediya:Ezgu maqsadni koʻzlang|ezgu maqsadni koʻzlang]].

[[Fayl:Signature button.png|thumb|Munozara sahifalarida tasvirda koʻrsatilgan tugmani bosish orqali imzo qoʻyish mumkin.]]

Vikipediyada maqolalar ostiga imzo qoʻyilmaydi (mualliflar roʻyxati avtomatik shakllanib boradi va maqolaning tahrirlar tarixidan olinishi mumkin boʻladi), biroq [[Vikipediya:Forum|forumdagi]] muhokamalarda yoki alohida sahifalarning munozaralarida ishtirok etishni istasangiz — iltimos, toʻrtta tilda (&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) belgisi bilan yoki asboblar panelidagi mos tugmachani bosish yoʻli bilan [[Vikipediya:Imzo|imzo cheking]]. Bunda foydalanuvchi nomingizni qoʻlda kiritish talab etilmaydi.

[[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|Foydalanuvchi sahifangizda]] oʻzingiz haqingizdagi ayrim maʼlumotlar haqida xabar berishingiz mumkin — masalan, [[Vikipediya:Bobil|qaysi tillarni bilishingiz]] yoki [[Vikipediya:Andozalar/Ishtirokchilar/Qiziqishlar|qiziqishlaringiz]].

Endi boshlayotganlarning tez-tez qiladigan xatolaridan biri — mualliflik huquqlarini buzishdir. Vikipediyada mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz matnlardan nusxa koʻchirish taqiqlanadi. Batafsil maʼlumot uchun [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] sahifasiga nazar soling.

Yozilgan matn imlosini tuzatish kabi koʻp mehnat talab qiladigan amallarni bajarish uchun tahrirlash oynasining tagida joylashgan [[Vikipediya:Vikifikator|Vikifikator]] funksiyasidan foydalanishingiz mumkin.

Agar siz bitta tahrir bilan maqola yarata olmasangiz va uni yozishni keyinroq davom ettirmoqchi boʻlsangiz, bu haqda boshqa foydalanuvchilarni xabardor qilish uchun maqola matnining eng boshiga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:L}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini qoldiring.

Agar sizda savollar tugʻilib qolsa, [[Vikipediya:Yordam|Yordam sahifasidan]] foydalaning. Agar savollaringizga u yerda javob topa olmagan boʻlsangiz, unda uni loyiha [[Vikipediya:Forum/Yordam|forumida]] yoki {{plainlink|1=https://t.me/uzwikichat|2=Telegram chatda}} bering yoki [[Special:MyTalk|shaxsiy munozara sahifangizni]] tahrirlang: u yerga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{yordam kerak}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini va savolingiz matnini yozing — sizga albatta yordam berishadi.

[[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Va yana bir marotaba, xush kelibsiz!  
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em&quot;&gt;&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;font-size:90%; font-style:italic&quot;&gt;Hello and welcome to the Uzbek Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Uzbek skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Vikipediya:Elchixona|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!&lt;/div&gt;
|-
| style=&quot;background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal128-kanagram.svg|18px|link=Vikipediya:Maqolalarni nomlash]] [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash|Maqolalarni nomlash]]
|-
| style=&quot;background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:View-refresh.svg|18px|link=Yordam:Maqola qanday yoziladi?]] Maqola qanday yoziladi? Qarang: [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola ustaxonasi]] / {{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=Videodarslar}}
|-
| style=&quot;background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar]] [[Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar|Qoida va koʻrsatmalar]]
|-
| style=&quot;background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app lphoto.png|18px|link=Vikipediya:Tasvirlar]] [[Vikipediya:Tasvirlar|Tasvirlar bilan bezash]]
|-
| style=&quot;background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Green copyright.svg|18px|link=Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari|Mualliflik huquqlari]]
|-
| style=&quot;background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Vikipediya:Glossariy]] [[Vikipediya:Glossariy|Glossariy]]
|}

{{#if:|  }}  [[User:Omensweans|&lt;em style=&quot;background-color:#AED6F1; font-family:Verdana;color:#A569BD&quot;&gt;Omensweans&lt;/em&gt;]][[File:Smile.svg]]&lt;small&gt;[[User talk:Omensweans|'''&lt;em style=&quot;font-family:Verdana;color:lime&quot;&gt; --NMAGAP&lt;/em&gt;''']]&lt;/small&gt; 06:45, 3-Iyul 2024 (UTC)</text>
      <sha1>ossct8rjf5qjlsz4yq1zki30on4wytk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mario Lemina</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1201097</id>
    <revision>
      <id>5481060</id>
      <parentid>5469645</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:26:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>1 ta manba qutqarildi hamda 0 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481060</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19287" sha1="kny1hp3r2933rrr54zvkhafooc7ywj3" xml:space="preserve">{{Orphan|date=avgust 2024}}

{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Mario Lemina
 | tasvir             = RC Lens - OGC Nice (10-04-2022) 50.jpg
 | izoh               = Lemina training with [[FC Lorient|Lorient]] in 2013
 | toʻliqism          = Mario René Junior Lemina&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.premierleague.com/news/3044867 |title=Updated squad lists for 2022/23 Premier League |publisher=Premier League |date=4 February 2023 |access-date=11 February 2023}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_sana      = {{birth date and age|1993|9|1|df=y}}&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.premierleague.com/players/5583/Mario-Lemina/overview |title=Mario Lemina: Overview |publisher=Premier League |access-date=29 August 2019}}&lt;/ref&gt;
 | tavallud_joyi      = [[Libreville]], Gabon
 | boʻyi              = 1.84 m&lt;ref&gt;{{cite web|title=Mario Lemina: Biography|url=https://southamptonfc.com/first-team/mario-lemina|publisher=Southampton F.C.|date=9 August 2017|access-date=10 August 2017|archive-date=19 January 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210119062234/https://www.southamptonfc.com/first-team/mario-lemina|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;
 | pozitsiya          = [[Yarim himoyachi]]
 | joriyklub          = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | klubraqami         = 5
 | yoshlikyillari1    = 2000—2004
 | yoshlikklublari1   = ES Nanterre
 | yoshlikyillari2    = 2004—2006
 | yoshlikklublari2   = FC Rueil-Malmaison 92
 | yoshlikyillari3    = 2006—2009
 | yoshlikklublari3   = AF Garenne-Colombes
 | yoshlikyillari4    = 2009—2013
 | yoshlikklublari4   = [[FC Lorient|Lorient]]
 | yillar1            = 2010—2013
 | klublar1           = [[FC Lorient II|Lorient II]]
 | isht1              = 31
 | gollar1            = 0
 | yillar2            = 2012—2013
 | klublar2           = [[FC Lorient|Lorient]]
 | isht2              = 14
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2013—2015
 | klublar3           = [[Olympique de Marseille II|Marseille II]]
 | isht3              = 4
 | gollar3            = 1
 | yillar4            = 2013—2015
 | klublar4           = [[Olympique de Marseille|Marseille]]
 | isht4              = 41
 | gollar4            = 2
 | yillar5            = 2015—2017
 | klublar5           = [[Juventus FC|Juventus]]
 | isht5              = 29
 | gollar5            = 3
 | yillar6            = 2017—2021
 | klublar6           = [[Southampton F.C.|Southampton]]
 | isht6              = 46
 | gollar6            = 2
 | yillar7            = 2019—2020
 | klublar7           = {{ijara}} [[Galatasaray S.K. (football)|Galatasaray]] 
 | isht7              = 20
 | gollar7            = 0
 | yillar8            = 2020—2021
 | klublar8           = {{ijara}} [[Fulham F.C.|Fulham]] 
 | isht8              = 28
 | gollar8            = 1
 | yillar9            = 2021—2023
 | klublar9           = [[OGC Nice|Nice]]
 | isht9              = 46
 | gollar9            = 2
 | yillar10           = 2023—2025
 | klublar10          = [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton Wanderers]]
 | isht10             = 54
 | gollar10           = 4
 | yillar11           = 2025—
 | klublar11          = [[Galatasaray S.K. (football)|Galatasaray]]
 | isht11             = 12
 | gollar11           = 1
 | milliyyillar1      = 2013
 | milliyjamoa1       = [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi (20 yoshgacha)|Fransiya U20]]
 | milliyisht1        = 6
 | milliygollar1      = 0
 | milliyyillar2      = 2013
 | milliyjamoa2       = [[Fransiya milliy futbol terma jamoasi (21 yoshgacha)|Fransiya U21]]
 | milliyisht2        = 1
 | milliygollar2      = 0
 | milliyyillar3      = 2015—
 | milliyjamoa3       = [[Gabon milliy futbol terma jamoasi|Gabon]]
 | milliyisht3        = 31
 | milliygollar3      = 3
 | club-update        = 19:33, 19 May 2024 (UTC)
 | ntupdate           = 23:45, 11 June 2024 (UTC)
}}

'''Mario Rene Junior Lemina''' ({{IPA-fr|maʁjo ləmina}}; 1993-yil 1-sentyabrda tugʻilgan) – gabonlik professional [[Futbol|futbolchi]], [[yarim himoyachi]]. „&lt;nowiki/&gt;[[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton“]] klubi va Gabon terma jamoasi sharafini himoya qiladi.

Dastlab Fransiyaning „Lorient“ va „Marsel“ jamoalarida oʻynagan. 2015-yilda Italiyaning [[Juventus FC|Juventus]] jamoasi safiga qoʻshilgan. Juventus tarkibida har ikkala mavsumda ham [[Serie A]] va Italiya kubogida chempionlikni qoʻlga kiritgan. 2017-yilgi UEFA chempionlar ligasi finalida maydonga tushgan. 2017-yilda Angliyaning [[Sautgempton FK|Sautgempton]] klubiga oʻtgan. 2019-yilda Turkiyaning [[Galatasaroy (futbol klubi)|Galatasaray]] klubiga ijaraga berilgan. Keyinchalik, Angliyaning Fulham klubiga ijaraga berilgan. 2021-yilda esa Fransiyaning Nice klubi bilan shartnoma imzolagan. 2023-yilning yanvarida Wolverhampton bilan shartnoma imzolagan.

Lemina yoshligida Fransiya terma jamoasi tarkibida musobaqalarda qatnashgan. Kattalar oʻrtasida esa Gabon terma jamoasi sharafini himoya qilib kelmoqda. 2017- va 2021-yilgi Afrika millatlar kubogida Gabon terma jamoasi tarkibida oʻyinlarda ishtirok etgan.

Ukasi Noha Lemina ham hozirda [[Wolverhampton Wanderers F.C.|&quot;Wolverhampton&quot;]] klubi futbolchisi hisoblanadi.

== Klublardagi faoliyati ==
Lemina faoliyatini 7 yoshida Fransiyaning ES Nanterre nomli klubida boshlagan&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Veb manbasi |sana=2016-12-02 |sarlavha=Mario Lemina : &quot;Un rêve d'enfant !&quot; |url=https://fclweb.fr/mario-lemina-un-reve-denfant/ |qaralgan sana=2021-07-27 |ish=FC Lorient |til=fr-FR}}&lt;/ref&gt;. 15 yoshida Lorient yoshlar akademiyasi bilan shartnoma imzolagan&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;. 2012—2013-yilgi mavsumda Lorient klubida asosiy tarkib futbolchisiga aylangan. Ushbu klub safida bir mavsum davomida harakat qilgan&lt;ref name=&quot;Mario Lemina: Juve’s hot-headed loanee who Liverpool wanted this summer&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.fourfourtwo.com/features/mario-lemina-juves-hot-headed-loanee-who-liverpool-wanted-summer#:oC24SNXstL9f9A |sarlavha=Mario Lemina: Juve's hot-headed loanee who Liverpool wanted this summer |nashriyot=Four Four Two |muallif=Greg Lea |sana=14 October 2015 |qaralgan sana=10 December 2015}}&lt;/ref&gt;.

=== Marsel ===
[[Fayl:Mario_Lemina.jpg|left|thumb| Lemina 2013-yilda Marsel klubi safida]]
Keyingi mavsumda Marsel Leminani 4 million yevro evaziga sotib olgan. 2013—2014-yilgi mavsumda bor-yoʻgʻi sakkizta oʻyinda asosiy tarkibda maaydonga tushgan. 2014—2015-yilgi mavsumda murabbiy Marcelo Bielsa unga koʻp imkon bera boshlagan. Shu mavsumda 23 ta oʻyinda maydonga tushgan va jamoaning ligada toʻrtinchi oʻrinni egallashiga oʻz hissasini qoʻshgan&lt;ref name=&quot;Mario Lemina: Juve’s hot-headed loanee who Liverpool wanted this summer&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. 2015-yil fevralida Lemina [[Liga 1]] doirasidagi „Renn“ ga qarshi oʻyinda (1:1) [[Ola Toivonen|Ola Toivonenga]] nisbatan qoʻpol harakati uchun maydondan chetlatilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.fourfourtwo.com/au/news/lemina-could-face-action-after-groin-punch |sarlavha=Lemina could face action after groin punch |nashriyot=Four Four Two |sana=7 February 2015 |qaralgan sana=10 December 2015 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20151223013818/http://www.fourfourtwo.com/au/news/lemina-could-face-action-after-groin-punch |arxivsana=23 December 2015}}&lt;/ref&gt;.

=== Juventus ===
2015-yilning yozida Lemina bir nechta klublar, jumladan, [[Angliya Premyer-ligasi|Premer-liga]] klublari [[Liverpool F.C.|Liverpul]], [[Sautgempton FK|Sautgempton]] va West Ham Uniited eʼtiborini torta boshlagan&lt;ref name=&quot;Mario Lemina: Juve’s hot-headed loanee who Liverpool wanted this summer&quot;&gt;&lt;/ref&gt;. 31-avgust kuni, transfer oynasining soʻnggi kunida, [[Juventus FC|Yuventus]] Leminani 2015—2016-yilgi mavsum oxirida 9,5 million [[Yevro|yevroga]] sotib olish imkoniyati bilan 500 000 evroga ijaraga olganini eʼlon qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.goal.com/en/news/11/transfer-zone/2015/08/31/14909702/juventus-confirm-lemina-medical?ICID=HP_BN_4 |sarlavha=Juventus confirm Lemina medical |nashriyot=Goal.com |muallif=Alec Fenn |sana=31 August 2015 |qaralgan sana=10 December 2015}}&lt;/ref&gt;. 2015-yilning 26-sentyabrida Juventusdagi birinchi golini [[Napoli (futbol klubi)|Napoli]] darvozasiga kiritgan. Uchrashuv 2:1 hisobida Napoli klubi foydasiga hal boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.gazzetta.it/Calcio/Serie-A/Napoli/26-09-2015/napoli-juventus-2-1-insigne-higuain-inguaiano-allegri-lemina-gol-inutile-130279942508.shtml |sarlavha=Napoli-Juventus 2-1: Insigne e Higuain inguaiano Allegri. Lemina, gol inutile |nashriyot=La Gazzetta dello Sport |muallif=Gianluca Monti |til=it |sana=26 September 2015 |qaralgan sana=10 December 2015}}&lt;/ref&gt;.

2016-yil 29-aprelda Lemina Juventus bilan toʻrt yillik shartnoma imzolagan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.juventus.com/en/news/news/2016/-lemina-signs-four-year-juventus-deal-.php |sarlavha=Lemina signs four-year Juventus deal |nashriyot=juventus.com |sana=29 April 2016 |qaralgan sana=29 April 2016}}&lt;/ref&gt;. 21-may kuni Lemina Italiya kubogi finalida maydonga tushgan. Juventus qoʻshimcha vaqtdan soʻng [[AC Milan|Milanni]] 1:0 hisobida magʻlub etgan va ketma-ket ikkinchi mavsumda Italiya kubogini qoʻlga kiritgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=http://www.football-italia.net/84739/coppa-italia-morata-extra-time |sarlavha=Coppa Italia: Morata in extra time |nashriyot=Football Italia |sana=21 May 2016 |qaralgan sana=21 May 2016}}&lt;/ref&gt;.

=== Southampton ===
[[Fayl:Mario_Lemina_2018.jpg|thumb| Lemina [[Sautgempton FK|Southampton]] klubi safida (2018-yil)]]
2017-yil 8-avgustda Lemina 15,4 million [[funt sterling]] evaziga [[Sautgempton FK|Southampton]] klubi bilan 5 yillik shartnoma imzolagan va klub tarixidagi eng qimmat futbolchiga aylangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Mario Lemina: Southampton sign Juventus midfielder for £15.4m |url=https://www.bbc.com/sport/football/40841080 |nashriyot=BBC Sport |sana=8 August 2017}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Saints seal Lemina deal |url=https://southamptonfc.com/news/2017-08-08/southampton-mario-lemina-transfer-announcement |nashriyot=Southampton F.C. |qaralgan sana=10 August 2017 |sana=8 August 2017 |arxivsana=9 August 2017 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20170809173312/https://southamptonfc.com/news/2017-08-08/southampton-mario-lemina-transfer-announcement}}&lt;/ref&gt;. 20-avgust kuni Southampton safida debyut qilgan. Oʻsha uchrashuvda klub „West Ham United“ ustidan 3:2 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |muallif=Chapman |ism=Caroline |sarlavha=Southampton 3–2 West Ham United |url=https://www.bbc.com/sport/football/40908330 |nashriyot=BBC Sport |qaralgan sana=20 August 2017 |sana=19 August 2017}}&lt;/ref&gt;. Mario 3-fevral kuni „Sautgempton“ safida raqib darvozasiga ilk marta toʻp kiritgan va [[West Bromwich Albion F.C.|West Bromwich]] ustidan qozonilgan 3:2 hisobidagi gʻalabaga oʻz hissasini qoʻshgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Henry |first=Matthew |date=3 February 2018 |title=West Bromwich Albion 2–3 Southampton |publisher=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/42842347 |access-date=4 February 2018}}&lt;/ref&gt;.

==== Galatasaray ====
2019—2020-yilgi mavsumni Lemina ijara asosida [[Galatasaroy (futbol klubi)|Galatasaray]] klubi safida oʻtkazgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.aa.com.tr/en/sports/football-lemina-says-good-bye-to-galatasaray-fans/1922390 |sarlavha=Football: Lemina says good bye to Galatasaray fans |ish=aa.com |sana=25 July 2020}}&lt;/ref&gt;.

==== Fulham ====
2020-yil 30-avgustda Lemina sotib olish imkoniyati bilan Fulhamgaijaraga berilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.fulhamfc.com/news/2020/august/Mario-Lemina-Arrives-On-Loan/ |sarlavha=Mario Lemina Arrives On Loan |nashriyot=Fulham FC |sana=30 August 2020 |qaralgan sana=23 September 2020}}&lt;/ref&gt;. Klubdagi debyutini 2020-yil 16-sentabr kuni Angliya liga kubogining 2-raundida Ipswich Townga qarshi bahsda oʻtkazgan va bu oʻyinda „Fulham“ 1:0 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.com/sport/football/54067076 |sarlavha=Ipswich Town 0-1 Fulham |nashriyot=BBC Sport |sana=16 September 2020 |qaralgan sana=23 September 2020}}&lt;/ref&gt;. 2021-yilning 7-martida Lemina „Fulham“ safida oʻzining birinchi golini urgan va bu gol [[Liverpool F.C.|Liverpul]] ustidan mehmonda 1:0 hisobida gʻalaba qozonilishiga sabab boʻlgan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Johnston |first=Neil |date=7 March 2021 |title=Liverpool 0-1 Fulham: Mario Lemina hits winner as Reds' slide continues |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/56227460 |access-date=7 March 2021}}&lt;/ref&gt;.

=== Nice ===
2021-yilning 24-iyulida Lemina „Nice“ klubi futbolchisiga aylangan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=24 July 2021 |title=Lemina signs for Nice! |publisher=OGC Nice |url=https://www.ogcnice.com/en/news/43247/lemina-signs-for-nice |url-status=dead |access-date=25 July 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210725050435/https://www.ogcnice.com/en/news/43247/lemina-signs-for-nice |archive-date=25 July 2021}}&lt;/ref&gt;.

=== Wolverhampton ===
[[Fayl:Mario_Lemina.png|thumb|331x331px| Lemina „Wolverhampton“ safida (2024-yil, mart)]]
2023-yilning 13-yanvarida [[Wolverhampton Wanderers F.C.|Wolverhampton]] bilan ikki yarim yillik shartnoma imzolagan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |date=13 January 2023 |title=Wolves complete Lemina transfer |publisher=wolves.co.uk |url=https://www.wolves.co.uk/news/mens-first-team/20220113-wolves-complete-lemina-transfer/ |access-date=13 January 2023}}&lt;/ref&gt;. 2023-yilning 14-yanvarida Premyer-liga doirasidagi „West Ham“ga qarshi oʻyinda zaxiradan maydonga tushgan. Mazkur oʻyinda „boʻrilar“ 1:0 hisobida gʻalaba qozongan&lt;ref&gt;{{Yangiliklar manbasi |last=Stone |first=Simon |date=14 January 2023 |title=Wolves 1–0 West Ham: Daniel Podence winner adds to pressure on David Moyes |language=en-GB |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/64195237 |access-date=2023-02-10}}&lt;/ref&gt;.

Mario Lemina 2023-yilning 22-yanvarida „Wolverhampton“ safarda 3:0 hisobida [[Manchester City F.C.|Manchester Cityga]] magʻlub boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.com/sport/football/64279779 |sarlavha=Manchester City 3–0 Wolverhampton Wanderers |nashriyot=[[BBC Sport]] |ism=Simon |muallif=Stone |sana=22 January 2023 |qaralgan sana=10 February 2023}}&lt;/ref&gt; va 4-fevralda oʻz maydonida [[Liverpool F.C.|Liverpool]] 3:0 hisobida magʻlub etilgan bahslarda maydonda 90 daqiqa harakat qilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/64436196 |sarlavha=Wolverhampton Wanderers 3–0 Liverpool: Wolves add to disappointing Reds' misery |nashriyot=BBC Sport |ism=Gary |muallif=Rose |sana=4 February 2023 |qaralgan sana=10 February 2023}}&lt;/ref&gt;.

11-fevral kuni sobiq jamoasi „Southampton“ga qarshi bahsda ikkita sariq kartochka olib, maydondan chetlatilgan. Wolverhampton 10 kishi boʻlib bir soatdan koʻproq oʻynaganiga qaramay, oʻyinda 2:1 hisobida gʻalaba qozonishgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/64520928 |sarlavha=Southampton 1–2 Wolverhampton Wanderers: Defeat increases pressure on Nathan Jones |ism=Harry |muallif=Poole |ish=[[BBC Sport]] |til=en-gb |sana=11 February 2023 |qaralgan sana=11 February 2023}}&lt;/ref&gt;.

2023-yil 8-oktabr kuni Premyer-ligada [[Aston Villa F.C.|Aston Villaga]] qarshi oʻyinda faoliyatida ikkinchi marta maydondan chetlatilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/66974884 |sarlavha=Wolverhampton Wanderers 1–1 Aston Villa: Fiery West Midlands derby ends all square |ism=Bobbie |muallif=Jackson |ish=BBC Sport |til=en-gb |sana=8 October 2023 |qaralgan sana=9 October 2023}}&lt;/ref&gt;. [[Diskvalifikatsiya]] muddatini oʻtab boʻlganidan soʻng, 2023-yil 28-oktabr kuni [[Newcastle United F.C.|Newcastle Unitedga]] qarshi oʻyinda (2:2) raqib darvozasiga toʻp kiritgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/67179272 |sarlavha=Wolverhampton Wanderers 2–2 Newcastle United: Newcastle held to draw after Wolves comeback |ism=Adam |muallif=Millington |ish=BBC Sport |til=en-gb |sana=28 October 2023 |qaralgan sana=28 October 2023}}&lt;/ref&gt;. 11-noyabr va 24-dekabrda [[Tottenham Hotspur FC|Tottenham]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://theguardian.com/football/2023/nov/11/wolves-tottenham-premier-league-match-report |ism=Ben |muallif=Fisher |sarlavha=Mario Lemina grabs dramatic win for Wolves as two late goals stun Spurs |sana=11 November 2023 |ish=The Guardian}}&lt;/ref&gt; va [[Chelsea F.C.|Chelsea]]&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.premierleague.com/news/3835717 |sarlavha=Lemina and Doherty move Wolves level with Chelsea |sana=24 December 2023 |ish=Premier League}}&lt;/ref&gt;, 27-dekabrda esa [[Brentford F.C.|Brentford]] klubari darvozalariga toʻp kiritishga muvaffaq boʻlgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |ism=Steven |muallif=Sutcliffe |sarlavha=Brentford 1–4 Wolverhampton Wanderers |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/67768994 |nashriyot=BBC Sport |qaralgan sana=28 December 2023 |sana=27 December 2023}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 28-fevralda Brighton &amp; Hove Albionga qarshi (1:0) oʻyinda [[Angliya kubogi|Angliya kubogidagi]] ilk golini kiritgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.bbc.co.uk/sport/football/68428932 |sarlavha=Wolverhampton Wanderers 1–0 Brighton &amp; Hove Albion: Mario Lemina scores winner as Wolves reach quarter-finals |nashriyot=BBC Sport |ism=Marissa |muallif=Thomas |qaralgan sana=29 February 2024 |sana=28 February 2024}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 11-may kuni „Boʻrilar“ning Crystal Palacega qarshi oʻyinidan soʻng Lemina muxlislar tomonidan mavsumning eng yaxshi futbolchisi deb topilgan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.wolves.co.uk/news/club/20240511-lemina-and-george-voted-players-of-the-season/ |sarlavha=Lemina and George voted Players of the Season |sana=11 May 2024 |ish=[[Wolverhampton Wanderers F.C.]]}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons category}}
* [https://www.wolves.co.uk/teams/mens-first-team/mario-lemina/ Profile] {{Webarxiv|url=https://web.archive.org/web/20240114053231/https://www.wolves.co.uk/teams/mens-first-team/mario-lemina/ |date=2024-01-14 }} at the Wolverhampton Wanderers F. C. website
* {{NFT player|60871}}
* {{FFF player|9350-lemina-mario}}
* {{Soccerbase|68889}}
* {{UEFA player}}

{{Galatasaray S.K. tarkibi}}

{{DEFAULTSORT:Lemina, Mario}}
[[Turkum:1993-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha sportchilar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Gabonlik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Fransiyalik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Erkak futbol yarim himoyachilari]]
[[Turkum:Wolverhampton Wanderers F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:FC Lorient futbolchilari]]
[[Turkum:Fulham F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Galatasaray S.K. futbolchilari]]
[[Turkum:OGC Nice futbolchilari]]
[[Turkum:Southampton F.C. futbolchilari]]
[[Turkum:Juventus F.K. oʻyinchilari]]
[[Turkum:Olympique de Marseille klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Turkiya Super Ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Angliya Premyer-ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Serie A futbolchilari]]
[[Turkum:Liga 1 futbolchilari]]
[[Turkum:Championnat National 2 futbolchilari]]
[[Turkum:Championnat National 3 futbolchilari]]
[[Turkum:Turkiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Angliyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Italiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Fransiyalik muhojir erkak futbolchilar]]</text>
      <sha1>kny1hp3r2933rrr54zvkhafooc7ywj3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Parlament tadqiqotlari axborotnomasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1205930</id>
    <revision>
      <id>5480969</id>
      <parentid>5462490</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T19:55:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CyberNote</username>
        <id>76625</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480969</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5202" sha1="6pdmpxorwr4d4n4lbgdnciblrp375b4" xml:space="preserve">{{Jurnal
| nomi = Parlament tadqiqotlari axborotnomasi
| tasvir = pri_journal.png
| sohasi = Yuridik va siyosiy ilmiy-amaliy jurnal
| davri = Har chorakda bir
| qisqartmasi = 
| tili = [[Oʻzbek tili|oʻzbek]], [[Rus tili|rus]] va [[Ingliz tili|ingliz]]
| tahririyat manzili = 100066, Toshkent shahri, Furqat koʻchasi, 171-uy.
| bosh muharriri = [[Akrom Toshpulatov]]
| muassisi = 1
| noshiri = Parlament tadqiqotlari institute nashriyoti
| mamlakati = {{UZB}}
| tarixi = 4 ta
| asosi = [[2023-yil]] [[26-iyul]]
| hajmi = 64 bet
| ISSN = 3093-8600
| adadi = 200
| veb-sayti = https://prij.oliymajlis.uz
}}

'''Parlament tadqiqotlari axborotnomasi''' ({{lang-en| Bulletin of Parliamentary Research}}, {{lang-ru|	Бюллетень парламентских исследований}}) yuridik va siyosiy ilmiy-amaliy jurnali Oʻzbekiston Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligida 2023-yil 26-iyulda №106980-sonli guvohnoma &lt;ref&gt;https://license.gov.uz/registry/6c6cce98-43d9-48ce-b83e-0c6b9ea8ed44&lt;/ref&gt; bilan davlat roʻyxatidan oʻtkazilgan. Jurnal Oʻzbekiston Respublikasi Oliy attestatsiya komissiyasi Rayosatining 2023-yil 31-oktyabrdagi 345-sonli qarori&lt;ref&gt;https://oak.uz/pages/4802#&lt;/ref&gt; bilan “Dissertatsiyalar asosiy ilmiy natijalarini chop etish tavsiya etilgan ilmiy nashrlar roʻyxati”ga kiritilgan. Mualliflik huquqlari [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi huzuridagi Parlament tadqiqotlari instituti]]ga tegishli.

Davriy nashrning asosiy maqsadi – parlament tadqiqotlari, norma ijodkorligi va parlamentarizm sohalaridagi yuridik va siyosiy ilmiy-amaliy tadqiqot materiallari, ilmiy, milliy hamda xorijiy qonunchilikning qiyosiy tahlilini oʻz ichiga olgan maqolalarni keng yoritib borish orqali mamlakatimizda qabul qilinayotgan qonunlarning ilmiy asoslarini mustahkamlash hamda parlament faoliyatining samaradorligini oshirishdan iborat.
Jurnal yiliga 4 (har chorakda bir) marta chop etiladi.
===“Parlament tadqiqotlari axborotnomasi” jurnalining Tahrir kengashi tarkibi===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! №
! Rasm
! F.I.O.
! Lavozimi
|-
|1.
|[[Tasvir:Nurdinjon Ismoilov.jpg|border|60px]]
|[[Nurdinjon Ismoilov|Ismoilov Nuriddin Moʻydinxonovich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasining Spikeri
|-
|2.
|[[Tasvir:Hakimov.jpg|border|60px]]
|[[Rahim Hakimov|Xakimov Raxim Rasuljonovich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasinig Spikerining oʻrinbosari
|-
|3.
|[[Tasvir:Uzbekistani Politican Akmal Saidov.jpg|border|60px]]
|[[Akmal Saidov|Saidov Akmal Xolmatovich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi Deputati
|-
|4.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Feruza Eshmatova|Eshmatova Feruza Farxodovna]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Inson huquqlari boʻyicha vakili (ombudsman)
|-
|5.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Islombek Rustambekov|Rustambekov Islombek Rustambekovich]]
|Toshkent davlat yuridik universiteti rektori v.b.
|-
|}

===“Parlament tadqiqotlari axborotnomasi” jurnalining Tahrir hay’ati tarkibi===
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
! №
! Rasm
! F.I.O.
! Lavozimi
|-
|1.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Sherzod Zulfiqorov|Zulfiqorov Sherzod Xurramovich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Jamoat xavfsizligi universiteti prorektori, yuridik fanlari doktori (DSc), professor
|-
|2.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Ixtiyor Bekov|Bekov Ixtiyor Rustamovich
]]
|Toshkent davlat yuridik universiteti Konstitusiyaviy huquq kafedrasi mudiri, yuridik fanlari doktori (DSc), professor 
|-
|3.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Bekzod Narimonov|Narimonov Bekzod Abduvaliyevich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Inson huquqlari boʻyicha vakili (ombudsman) oʻrinbosari, yuridik fanlari doktori (DSc)
|-
|4.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Xushvaqt Xayitov|Xayitov Xushvaqt Saparbayevich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi kafedra mudiri, yuridik fanlari doktori (DSc), professor
|-
|5.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Bekzod Musayev|Musayev Bekzod Tursunbayevich]]
|Toshkent davlat yuridik universiteti dekani, yuridik fanlari doktori (DSc), professor
|-
|6.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Shuxratjon Ismoilov|Ismoilov Shuxratjon Abdusaminovich]]
|Toshkent davlat yuridik universiteti Mehnat huquqi kafedrasi mudiri, yuridik fanlari doktori (DSc), dotsent
|-
|7.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Alimjon Akilov|Akilov Alimjon Raximovich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi Akademiyasi professori, yuridik fanlari doktori
|-
|8.
|[[Tasvir:-|border|60px]]
|[[Valisher Davlyatov|Davlyatov Valisher Xakimjanovich]]
|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi huzuridagi Parlament tadqiqotlari instituti direktori oʻrinbosari, yuridik fanlari boʻyicha falsafa doktori (PhD), Professor
|-
|}

== Yana qarang ==
* [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi]]
* [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi]]
* [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]
* [[Amaldagi qonun hujjatlari monitoringi instituti]] &lt;ref&gt;https://lex.uz/docs/-252099&lt;/ref&gt;
* [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi huzuridagi Qonunchilik muammolari va parlament tadqiqotlari instituti]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>6pdmpxorwr4d4n4lbgdnciblrp375b4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Abdugʻani Kamolov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1207011</id>
    <revision>
      <id>5480707</id>
      <parentid>5480705</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:00:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480707</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3083" sha1="pu9szgf2g8eklwdzrrfj6i76yxo4a1h" xml:space="preserve">{{familiyadoshlar|Kamolov}}
{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Abdugʻani Kamolov
 | tasvir             = 
 | toʻliqism          = Abdugʻani Kamolov
 | tavallud_sana      = {{Birth date and age|df=yes|2000|3|22}}
 | tavallud_joyi      = {{TavalludJoyi|Uychi tumani}}
 | boʻyi              = {{height|m=1.78}}
 | pozitsiya          = [[Himoyachi (futbol)|Himoyachi]]
 | joriyklub          = [[Bishkek Siti (futbol klubi)|Bishkek Siti]]
 | klubraqami         = 18
 | yillar1          = —2020
 | klublar1         = Metallurg
 | isht1            = ?
 | gollar1          = ?
 | yillar2          = 2020
 | klublar2         = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
 | isht2            = 8
 | gollar2          = 0
 | yillar3          = 2021
 | klublar3         = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
 | isht3            = 21
 | gollar3          = 0
 | yillar4          = 2022—2023
 | klublar4         = [[Turon (futbol klubi)|Turon]]
 | isht4            = 33
 | gollar4          = 1
 | yillar5          = 2024
 | klublar5         = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
 | isht5            = 10
 | gollar5          = 0
 | yillar6          = 2024
 | klublar6         = [[Bunyodkor-2]]
 | isht6            = 9
 | gollar6          = 1
 | yillar7          = 2025
 | klublar7         = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
 | isht7            = 0
 | gollar7          = 0
 | yillar8          = 2025
 | klublar8         = [[FC Abdysh-Ata Kant|Abdysh-Ata]]
 | isht8            = 11
 | gollar8          = 1
 | yillar9          = 2025—
 | klublar9         = [[Bishkek Siti (futbol klubi)|Bishkek Siti]]
 | isht9            = 0
 | gollar9          = 0
 | boshliqklublar     = 
 | boshliqyillar      = 
}}
'''Abdugʻani Kamolov''' (&lt;nowiki&gt;Абдуғани Камолов&lt;/nowiki&gt;) – oʻzbekistonlik professional futbolchi. „Bishkek Siti“ klubi himoyachisi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.transfermarkt.us/abdugani-kamolov/profil/spieler/747987|title=#18 Abdugani Kamolov|publisher=[[Transfermarkt]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://us.soccerway.com/players/abdugani-kamolov/587446/|title=A. Kamolov|publisher=[[Soccerway]]}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar == 
* {{UzPFL player|743}}
* [https://www.transfermarkt.com/abdugani-kamolov/profil/spieler/747987 Abdugʻani Kamolov] [[Transfermarkt]] saytida
* {{Soccerway|587446}}
* {{FootballDatabase.eu|587446}}
{{uzbekistan-footy-bio-stub}}


{{DEFAULTSORT:Kamolov, Abdugʻani}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Alifbo boʻyicha sportchilar]]
[[Turkum:Oʻzbekistonlik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Erkak futbol himoyachilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston Pro ligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Oʻzbekiston Superligasi futbolchilari]]
[[Turkum:Metallurg Bekobod klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Andijon klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Buxoro klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Turon klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Shoʻrtan klubi futbolchilari]]
{{no iwiki}}
[[Turkum:Bunyodkor-2 klubi futbolchilari]]
[[Turkum:Navbahor futbolchilari]]
[[Turkum:FC Abdysh-Ata Kant futbolchilari]]
[[Turkum:FC Bishkek Siti futbolchilari]]</text>
      <sha1>pu9szgf2g8eklwdzrrfj6i76yxo4a1h</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Yaponiya geografiyasiga oid chala maqolalar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1214923</id>
    <revision>
      <id>5480737</id>
      <parentid>5373013</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:25:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Yaponiya]] olib tashlandi; [[Turkum:Yaponiya geografiyasi]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480737</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" sha1="8dss17zwr5fdni7pbrkfd5qbcfwgoxz" xml:space="preserve">[[Turkum:Yaponiya geografiyasi|Σ]]</text>
      <sha1>8dss17zwr5fdni7pbrkfd5qbcfwgoxz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:YUI 3414/qumloq</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1219396</id>
    <revision>
      <id>5481018</id>
      <parentid>5480390</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:44:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481018</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3144" sha1="77qu3c3itnrkanabie5lgpw0ikys88f" xml:space="preserve">''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.


== Tuzilishi ==

Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Shuningdek ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>77qu3c3itnrkanabie5lgpw0ikys88f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481019</id>
      <parentid>5481018</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:45:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481019</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3142" sha1="hg5uj9xtuigtm9fxby67v7d7qvhhstc" xml:space="preserve">''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.

== Tuzilishi ==
Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Shuningdek ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>hg5uj9xtuigtm9fxby67v7d7qvhhstc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481061</id>
      <parentid>5481019</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:32:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481061</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13258" sha1="rk6kbsbubcggv4ldeu44xjj7g8a59ut" xml:space="preserve">''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.

== Tuzilishi ==
Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Shuningdek ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}


'''Ijobiy yoshlar rivojlanishi''' ('''PYD''') dasturlari – yoshlarning rivojlanish jarayonini maksimal darajada qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan&lt;ref name=&quot;website- Aspe.hhs.gov&quot;&gt;{{cite web|url=https://aspe.hhs.gov/reports/positive-youth-development-united-states-research-findings-evaluations-positive-youth-development-0|title=Positive Youth development in the U.S.: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs|date=2016-11-15|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;.
Bu yondashuv yoshlarning ichki salohiyati, kuchli tomonlari va qobiliyatlariga asoslanadigan ijobiy qarash orqali amalga oshiriladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal |last=Shek |first=Daniel |date=2019 |title=Positive youth development: current perspectives |journal=Adolescent Health, Medicine and Therapeutics |volume=10|pages=131–141 |doi=10.2147/AHMT.S179946 |pmid=31572041 |pmc=6756153 |doi-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book |last1=Connell |first1=James |last2=Gambone |first2=Michelle |last3=Smith |first3=Thomas |title=Trends in Youth Development |chapter=Youth Development in Community Settings: Challenges to Our Field and Our Approach |date=2001 |chapter-url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |series=Outreach Scholarship |volume=6 |pages=291–307 |doi=10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |isbn=978-1-4613-5564-9 |via=SpringerLink}}&lt;/ref&gt;.
PYD boshqa yoshlar rivojlanishiga oid yondashuvlardan farq qiladi. U bolalardagi muammoli xatti-harakatlarni yoki rivojlanishdagi kamchiliklarni tuzatishga yoʻnaltirilgan usullarni rad etadi va muammo markazli yondashuvdan voz kechadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book |last1=Gootman |first1=Jennifer |title=Community Programs to Promote Youth Development |last2=Eccles |first2=Jacquelynne |publisher=National Academies Press |year=2002 |isbn=978-0-309-13403-3}}&lt;/ref&gt;. Buning oʻrniga, u inson rivoji uchun muhim boʻlgan shaxsiy resurslar va tashqi ijtimoiy omillarni shakllantirishga eʼtibor qaratadi&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Catalano |first1=Richard F. |last2=Skinner |first2=Martie L. |last3=Alvarado |first3=Gina |last4=Kapungu |first4=Chisina |last5=Reavley |first5=Nicola |last6=Patton |first6=George C. |last7=Jessee |first7=Cassandra |last8=Plaut |first8=Daniel |last9=Moss |first9=Caitlin |last10=Bennett |first10=Kristina |last11=Sawyer |first11=Susan M. |last12=Sebany |first12=Meroji |last13=Sexton |first13=Magnolia |last14=Olenik |first14=Christina |last15=Petroni |first15=Suzanne |date=July 2019 |title=Positive Youth Development Programs in Low- and Middle-Income Countries: A Conceptual Framework and Systematic Review of Efficacy |url=https://dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |journal=Journal of Adolescent Health |volume=65 |issue=1 |pages=15–31 |doi=10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |pmid=31010725 |issn=1054-139X|hdl=1773/46640 |s2cid=128359348 |hdl-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Arnold |first1=Mary Elizabeth |last2=Silliman |first2=Ben |date=2017-06-27 |title=From Theory to Practice: A Critical Review of Positive Youth Development Program Frameworks |journal=Journal of Youth Development |volume=12 |issue=2 |pages=1–20 |doi=10.5195/jyd.2017.17 |issn=2325-4017|doi-access=free }}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar rivojlanishi boʻyicha mutaxassislar Karen Pittman tomonidan ilgari surilgan „muammosiz boʻlish – toʻliq tayyor degani emas“&lt;ref&gt;Witt, P. A. &amp; Caldwell, L. L. (eds.) (2005). ''Recreation and youth development''. State College, PA: Venture Publishing, Inc.&lt;/ref&gt; degan shiorga amal qiladilar. Ular yoshlarni jamiyatning foydali aʼzolari qilib voyaga yetkazishga intiladilar. Ijobiy yoshlar rivojlanishi (Positive Youth Development – PYD) nuqtai nazaridan qaraganda, yoshlar hech qachon „hal qilinishi kerak boʻlgan muammo“ sifatida koʻrilmaydi. Aksincha, ular jamiyat uchun boylik, ittifoqchi, va oʻzgarishlar qiluvchi kuch sifatida eʼtirof etiladi. Chunki ular aynan oʻzlariga taʼsir qilayotgan muammolarni hal qilishda katta hissa qoʻsha oladilar&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Positive Youth Development (PYD) Framework|url=https://www.youthpower.org/positive-youth-development-pyd-framework|access-date=2021-05-14|website=www.youthpower.org|language=en}}&lt;/ref&gt;.
Bu yoʻnalishdagi dasturlar va mutaxassislar bolalarni tushunishga harakat qiladilar, ularga taʼlim beradilar va ularni foydali faoliyatlarga jalb qiladilar. Bularning barchasi yoshlarning „toʻliq salohiyatiga yetishishiga“ yordam berish maqsadida qilinadi&lt;ref name=&quot;Damon&quot;&gt;{{cite journal |last=Damon |first=William |date=January 2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591 |pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;. Garchi bu soha hali ham rivojlanishda davom etsa-da, ijobiy yoshlar rivojlanishi yondashuvi butun dunyo boʻylab gender va etnik farqlar kabi ijtimoiy tafovutlarni bartaraf etishda qoʻllanib kelmoqda&lt;ref name=&quot;Minnesota Extension&quot;&gt;{{Cite report|title=Keys to Quality Youth Development|date=1999|hdl=11299/49534|last1=Zurcher|first1=Tom|last2=Walker|first2=Joyce|last3=Piehl|first3=Barbara|last4=Ogg-Graybill|first4=Jolie|last5=Morreim|first5=Patricia|last6=McAndrews|first6=Betty|last7=Matlack|first7=Mary|last8=Fruechte|first8=Kari|last9=Croymans|first9=Sara R.|last10=Brekke|first10=Barbara|last11=Almquist|first11=Patricia}}&lt;/ref&gt;.

== Asosiy maʼlumot ==
Ijobiy yoshlar rivojlanishi (PYD – Positive Youth Development) gʻoyasi ''ekologik tizimlar nazariyasi''ga asoslanib paydo boʻlgan&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot; /&gt; . Bu nazariya oʻsmirlarning kuchli jihatlarini aniqlab, rivojlantirishga qaratilgan. Uning asosiy gʻoyasi – bolalar va oʻsmirlarning rivojlanishiga turli ijtimoiy va madaniy muhitlar taʼsir koʻrsatishini tushunishga asoslanadi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Bu yondashuv [[Ijobiy psixologiya]] prinsiplariga oʻxshab, shuni ilgari suradiki: agar yoshlar oʻz ijtimoiy muhitidagi odamlar va tashkilotlar bilan oʻzaro foydali munosabatlar oʻrnatsalar, ular kelajakda oʻziga, oilasiga, jamiyatiga va fuqarolik hayotiga ijobiy hissa qoʻshuvchi sogʻlom shaxs sifatida shakllanadi&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot;&gt;{{cite journal|last=Lerner|first=R.M.|author2=Almerigi, J.B. |author3=Theokas, C. |author4=Lerner, J.V. |title=Positive Youth Development|journal=Journal of Early Adolescence|year=2005|volume=25|issue=1|pages=10–16 |doi=10.1177/0272431604273211|s2cid=145603300 }}&lt;/ref&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishining paydo boʻlishiga turtki boʻlgan asosiy sabab – anʼanaviy jazoga asoslangan yondashuvning tanqid qilinishi boʻldi. Ushbu eski yondashuv oʻsmirlik davrida yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bir qator [[Jamoat salomatligi]] va ''ijtimoiy muammolar''ni bogʻlab koʻrgan. Bular jumlasiga:
[[Venerik kasalliklar]], [[Erta homiladorlik]], [[giyohvandlik]], ''jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar'', [[qotillik]] yoki ''oʻz joniga qasd qilish''lar kiradi&lt;ref name=Healthypeople.gov&gt;{{cite web|title=Healthy People 2020 – Improving the Health of Americans|url=https://www.healthypeople.gov/2020/default.aspx|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;. Bu qarash G. Stenli Xoll tomonidan mashhur boʻlgan, u oʻsmirlikni „boʻron va zoʻriqish davri“ deb atagan&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite book |last=Bright |first=Graham |url=https://worldcat.org/oclc/953861512 |title=Youth Work : Histories, Policy and Contexts |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2015 |isbn=978-1-137-43441-8 |oclc=953861512}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy yondashuvda koʻplab mutaxassislar va [[Ommaviy axborot vositalari]] oʻsmirlarni „tuzatish kerak boʻlgan muammoli guruh“ deb koʻrsatgan. Bu fikr odatda faqat bitta muammoni (masalan, giyohvandlik) hal qilishga qaratilgan qisqa muddatli yechimlar bilan cheklangan&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; . Bu yondashuvda ishlatilgan iboralar, masalan: „xavf ostidagi bola“ (at-risk child),
„voyaga yetmagan jinoyatchi“ (juvenile delinquent) – yoshlarni salbiy nuqtai nazardan koʻrsatgan&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite journal |last=Damon |first=William |date=2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=The Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591|pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802 }}&lt;/ref&gt; . Bu model jazolashga asoslangan hozirgi AQSh jinoiy sud tizimi bilan ham uygʻun, yaʼni u oldini olishga emas, jazolashga urgʻu beradi&lt;ref name=&quot;Damon&quot; /&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishi gʻoyasi shundan kelib chiqqanki, yoshlarning salohiyatiga emas, kamchiliklariga eʼtibor beradigan qarashlarga qarshi norozilik mavjud edi&lt;ref name=Damon /&gt;. PYD shuni taʼkidlaydiki: har bir yosh oʻziga xos kuch va imkoniyatga ega va agar ularga imkon, eʼtibor va qoʻllab-quvvatlash berilsa – ular rivojlanib, jamiyatga foydali boʻla oladi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Oʻsmirlarning ijobiy rivojlanishini ragʻbatlantirish ularning sogʻlom va barqaror kattalik davriga oʻtishini yengillashtiradi&lt;ref name=&quot;Johns Hopkins&quot;&gt;{{cite journal|last=McNeely|first=Clea |author2=Jayne Blanchard|title=The Teen Years Explained: A Guide to Healthy Adolescent Development|journal=Baltimore: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Center for Adolescent Health|year=2009}}&lt;/ref&gt;.

Shu sababli, PYD yondashuvida aktivlarni rivojlantirishga (asset-building) katta ahamiyat beriladi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Bu borada Piter Bensoning „rivojlantiruvchi aktivlar“ roʻyxati muhim hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. U ikki toifaga boʻlinadi:
Ichki aktivlar – shaxsning ijobiy fazilatlari (mas’uliyatlilik, oʻziga ishonch, maqsadlilik va boshqalar). Tashqi aktivlar – ijtimoiy muhitning qoʻllab-quvvatlovchi omillari (oilaviy yordami, maktab, jamiyatdagi faoliyatlar)&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, PYD quyidagilarni rivojlantiradi: ijtimoiy tegishlilik hissi (belonging), taʼlim va jamoaviy faoliyatlarga ishtirok motivatsiyasi, fuqarolik mas’uliyati va ijtimoiy faollik,
shaxsiy rivojlanishga xizmat qiluvchi tashkil etilgan faoliyatlarda qatnashish.</text>
      <sha1>rk6kbsbubcggv4ldeu44xjj7g8a59ut</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481062</id>
      <parentid>5481061</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T02:34:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481062</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13287" sha1="nu4zrxad0xrifh6oby6ye8ujfdw1v1p" xml:space="preserve">''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.

== Tuzilishi ==
Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Shuningdek ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}


'''Ijobiy yoshlar rivojlanishi''' ('''PYD''') dasturlari – yoshlarning rivojlanish jarayonini maksimal darajada qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan&lt;ref name=&quot;website- Aspe.hhs.gov&quot;&gt;{{cite web|url=https://aspe.hhs.gov/reports/positive-youth-development-united-states-research-findings-evaluations-positive-youth-development-0|title=Positive Youth development in the U.S.: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs|date=2016-11-15|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;.
Bu yondashuv yoshlarning ichki salohiyati, kuchli tomonlari va qobiliyatlariga asoslanadigan ijobiy qarash orqali amalga oshiriladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal |last=Shek |first=Daniel |date=2019 |title=Positive youth development: current perspectives |journal=Adolescent Health, Medicine and Therapeutics |volume=10|pages=131–141 |doi=10.2147/AHMT.S179946 |pmid=31572041 |pmc=6756153 |doi-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book |last1=Connell |first1=James |last2=Gambone |first2=Michelle |last3=Smith |first3=Thomas |title=Trends in Youth Development |chapter=Youth Development in Community Settings: Challenges to Our Field and Our Approach |date=2001 |chapter-url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |series=Outreach Scholarship |volume=6 |pages=291–307 |doi=10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |isbn=978-1-4613-5564-9 |via=SpringerLink}}&lt;/ref&gt;.
PYD boshqa yoshlar rivojlanishiga oid yondashuvlardan farq qiladi. U bolalardagi muammoli xatti-harakatlarni yoki rivojlanishdagi kamchiliklarni tuzatishga yoʻnaltirilgan usullarni rad etadi va muammo markazli yondashuvdan voz kechadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book |last1=Gootman |first1=Jennifer |title=Community Programs to Promote Youth Development |last2=Eccles |first2=Jacquelynne |publisher=National Academies Press |year=2002 |isbn=978-0-309-13403-3}}&lt;/ref&gt;. Buning oʻrniga, u inson rivoji uchun muhim boʻlgan shaxsiy resurslar va tashqi ijtimoiy omillarni shakllantirishga eʼtibor qaratadi&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Catalano |first1=Richard F. |last2=Skinner |first2=Martie L. |last3=Alvarado |first3=Gina |last4=Kapungu |first4=Chisina |last5=Reavley |first5=Nicola |last6=Patton |first6=George C. |last7=Jessee |first7=Cassandra |last8=Plaut |first8=Daniel |last9=Moss |first9=Caitlin |last10=Bennett |first10=Kristina |last11=Sawyer |first11=Susan M. |last12=Sebany |first12=Meroji |last13=Sexton |first13=Magnolia |last14=Olenik |first14=Christina |last15=Petroni |first15=Suzanne |date=July 2019 |title=Positive Youth Development Programs in Low- and Middle-Income Countries: A Conceptual Framework and Systematic Review of Efficacy |url=https://dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |journal=Journal of Adolescent Health |volume=65 |issue=1 |pages=15–31 |doi=10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |pmid=31010725 |issn=1054-139X|hdl=1773/46640 |s2cid=128359348 |hdl-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Arnold |first1=Mary Elizabeth |last2=Silliman |first2=Ben |date=2017-06-27 |title=From Theory to Practice: A Critical Review of Positive Youth Development Program Frameworks |journal=Journal of Youth Development |volume=12 |issue=2 |pages=1–20 |doi=10.5195/jyd.2017.17 |issn=2325-4017|doi-access=free }}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar rivojlanishi boʻyicha mutaxassislar Karen Pittman tomonidan ilgari surilgan „muammosiz boʻlish – toʻliq tayyor degani emas“&lt;ref&gt;Witt, P. A. &amp; Caldwell, L. L. (eds.) (2005). ''Recreation and youth development''. State College, PA: Venture Publishing, Inc.&lt;/ref&gt; degan shiorga amal qiladilar. Ular yoshlarni jamiyatning foydali aʼzolari qilib voyaga yetkazishga intiladilar. Ijobiy yoshlar rivojlanishi (Positive Youth Development – PYD) nuqtai nazaridan qaraganda, yoshlar hech qachon „hal qilinishi kerak boʻlgan muammo“ sifatida koʻrilmaydi. Aksincha, ular jamiyat uchun boylik, ittifoqchi, va oʻzgarishlar qiluvchi kuch sifatida eʼtirof etiladi. Chunki ular aynan oʻzlariga taʼsir qilayotgan muammolarni hal qilishda katta hissa qoʻsha oladilar&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Positive Youth Development (PYD) Framework|url=https://www.youthpower.org/positive-youth-development-pyd-framework|access-date=2021-05-14|website=www.youthpower.org|language=en}}&lt;/ref&gt;.
Bu yoʻnalishdagi dasturlar va mutaxassislar bolalarni tushunishga harakat qiladilar, ularga taʼlim beradilar va ularni foydali faoliyatlarga jalb qiladilar. Bularning barchasi yoshlarning „toʻliq salohiyatiga yetishishiga“ yordam berish maqsadida qilinadi&lt;ref name=&quot;Damon&quot;&gt;{{cite journal |last=Damon |first=William |date=January 2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591 |pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;. Garchi bu soha hali ham rivojlanishda davom etsa-da, ijobiy yoshlar rivojlanishi yondashuvi butun dunyo boʻylab gender va etnik farqlar kabi ijtimoiy tafovutlarni bartaraf etishda qoʻllanib kelmoqda&lt;ref name=&quot;Minnesota Extension&quot;&gt;{{Cite report|title=Keys to Quality Youth Development|date=1999|hdl=11299/49534|last1=Zurcher|first1=Tom|last2=Walker|first2=Joyce|last3=Piehl|first3=Barbara|last4=Ogg-Graybill|first4=Jolie|last5=Morreim|first5=Patricia|last6=McAndrews|first6=Betty|last7=Matlack|first7=Mary|last8=Fruechte|first8=Kari|last9=Croymans|first9=Sara R.|last10=Brekke|first10=Barbara|last11=Almquist|first11=Patricia}}&lt;/ref&gt;.

== Asosiy maʼlumot ==
Ijobiy yoshlar rivojlanishi (PYD – Positive Youth Development) gʻoyasi ''ekologik tizimlar nazariyasi''ga asoslanib paydo boʻlgan&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot; /&gt; . Bu nazariya oʻsmirlarning kuchli jihatlarini aniqlab, rivojlantirishga qaratilgan. Uning asosiy gʻoyasi – bolalar va oʻsmirlarning rivojlanishiga turli ijtimoiy va madaniy muhitlar taʼsir koʻrsatishini tushunishga asoslanadi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Bu yondashuv [[Ijobiy psixologiya]] prinsiplariga oʻxshab, shuni ilgari suradiki: agar yoshlar oʻz ijtimoiy muhitidagi odamlar va tashkilotlar bilan oʻzaro foydali munosabatlar oʻrnatsalar, ular kelajakda oʻziga, oilasiga, jamiyatiga va fuqarolik hayotiga ijobiy hissa qoʻshuvchi sogʻlom shaxs sifatida shakllanadi&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot;&gt;{{cite journal|last=Lerner|first=R.M.|author2=Almerigi, J.B. |author3=Theokas, C. |author4=Lerner, J.V. |title=Positive Youth Development|journal=Journal of Early Adolescence|year=2005|volume=25|issue=1|pages=10–16 |doi=10.1177/0272431604273211|s2cid=145603300 }}&lt;/ref&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishining paydo boʻlishiga turtki boʻlgan asosiy sabab – anʼanaviy jazoga asoslangan yondashuvning tanqid qilinishi boʻldi. Ushbu eski yondashuv oʻsmirlik davrida yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bir qator [[Jamoat salomatligi]] va ''ijtimoiy muammolar''ni bogʻlab koʻrgan. Bular jumlasiga:
[[Venerik kasalliklar]], [[Erta homiladorlik]], [[giyohvandlik]], ''jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar'', [[qotillik]] yoki ''oʻz joniga qasd qilish''lar kiradi&lt;ref name=Healthypeople.gov&gt;{{cite web|title=Healthy People 2020 – Improving the Health of Americans|url=https://www.healthypeople.gov/2020/default.aspx|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;. Bu qarash G. Stenli Xoll tomonidan mashhur boʻlgan, u oʻsmirlikni „boʻron va zoʻriqish davri“ deb atagan&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite book |last=Bright |first=Graham |url=https://worldcat.org/oclc/953861512 |title=Youth Work : Histories, Policy and Contexts |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2015 |isbn=978-1-137-43441-8 |oclc=953861512}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy yondashuvda koʻplab mutaxassislar va [[Ommaviy axborot vositalari]] oʻsmirlarni „tuzatish kerak boʻlgan muammoli guruh“ deb koʻrsatgan. Bu fikr odatda faqat bitta muammoni (masalan, giyohvandlik) hal qilishga qaratilgan qisqa muddatli yechimlar bilan cheklangan&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; . Bu yondashuvda ishlatilgan iboralar, masalan: „xavf ostidagi bola“ (at-risk child),
„voyaga yetmagan jinoyatchi“ (juvenile delinquent) – yoshlarni salbiy nuqtai nazardan koʻrsatgan&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite journal |last=Damon |first=William |date=2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=The Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591|pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802 }}&lt;/ref&gt; . Bu model jazolashga asoslangan hozirgi AQSh jinoiy sud tizimi bilan ham uygʻun, yaʼni u oldini olishga emas, jazolashga urgʻu beradi&lt;ref name=&quot;Damon&quot; /&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishi gʻoyasi shundan kelib chiqqanki, yoshlarning salohiyatiga emas, kamchiliklariga eʼtibor beradigan qarashlarga qarshi norozilik mavjud edi&lt;ref name=Damon /&gt;. PYD shuni taʼkidlaydiki: har bir yosh oʻziga xos kuch va imkoniyatga ega va agar ularga imkon, eʼtibor va qoʻllab-quvvatlash berilsa – ular rivojlanib, jamiyatga foydali boʻla oladi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Oʻsmirlarning ijobiy rivojlanishini ragʻbatlantirish ularning sogʻlom va barqaror kattalik davriga oʻtishini yengillashtiradi&lt;ref name=&quot;Johns Hopkins&quot;&gt;{{cite journal|last=McNeely|first=Clea |author2=Jayne Blanchard|title=The Teen Years Explained: A Guide to Healthy Adolescent Development|journal=Baltimore: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Center for Adolescent Health|year=2009}}&lt;/ref&gt;.

Shu sababli, PYD yondashuvida aktivlarni rivojlantirishga (asset-building) katta ahamiyat beriladi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Bu borada Piter Bensoning „rivojlantiruvchi aktivlar“ roʻyxati muhim hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. U ikki toifaga boʻlinadi:
Ichki aktivlar – shaxsning ijobiy fazilatlari (mas’uliyatlilik, oʻziga ishonch, maqsadlilik va boshqalar). Tashqi aktivlar – ijtimoiy muhitning qoʻllab-quvvatlovchi omillari (oilaviy yordami, maktab, jamiyatdagi faoliyatlar)&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, PYD quyidagilarni rivojlantiradi: ijtimoiy tegishlilik hissi (belonging), taʼlim va jamoaviy faoliyatlarga ishtirok motivatsiyasi, fuqarolik mas’uliyati va ijtimoiy faollik,
shaxsiy rivojlanishga xizmat qiluvchi tashkil etilgan faoliyatlarda qatnashish.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>nu4zrxad0xrifh6oby6ye8ujfdw1v1p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481181</id>
      <parentid>5481062</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:58:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481181</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7012" sha1="s745gs2ymk18wz8uriwufn9p5fxybr7" xml:space="preserve">'''Turkiya Yoshlar Ittifoqi''' – Turkiya Yoshlar Ittifoqi (turkcha: Türkiye Gençlik Birliği, qisqacha TGB) – bu Turkiyada faoliyat yurituvchi inqilobiy yoshlar tashkiloti boʻlib, u [[Amerika]]&lt;ref name=&quot;ds&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20141222164344/http://www.dailysabah.com/nation/2014/11/12/tgb-members-put-sacks-over-the-heads-of-three-american-soldiers-in-istanbul ANTI-AMERICAN ACTIVIST GROUP 'SACKS' US SOLDIERS IN ISTANBUL]&lt;/ref&gt; va Gʻarb taʼsiriga qarshi qatʼiy turadi. Ushbu tashkilot Evroosiyochilik gʻoyalariga asoslanadi va Vatanparvarlar partiyasi bilan yaqin hamkorlikda ishlaydi.

TGB 2006-yil 19-mayda tashkil etilgan boʻlib, hozirda mamlakatdagi 40 dan ortiq universitetlardagi 65 ta talabalar klubi va jamiyatlarini birlashtirgan&lt;ref name=&quot;bi&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.businessinsider.com/radical-turks-attack-us-sailors-in-istanbul-2014-11|title = Radical Turkish Leftists Attacked Three US Sailors in Istanbul| website=[[Business Insider]] }}&lt;/ref&gt;. Bu tashkilot:
Turkiyaning Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlishiga qarshi, „Amerika imperializmi“ deb atagan siyosiy kuchlar bilan har qanday hamkorlikni rad etadi.
TGB baʼzida katta norozilik namoyishlari ham oʻtkazadi. Masalan, 2014-yilda Istanbulda amerikalik harbiylarning boshiga xalta kiydirib, oʻz noroziligini bildirgan. Bu hodisa TGBning AQSh siyosatiga boʻlgan qarshiligini ochiq namoyon etgan misollardan biridir{{citation needed|date=May 2012}}.

== Tarixi ==
2011-yilda, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Turkiyaning mashhur sayyohlik shahri Bodrumda boʻlgan [[amerika]]lik harbiy dengizchining boshiga oq xalta tashlashdi. Bu harakat ular tomonidan Amerika siyosatiga qarshi norozilik belgisi sifatida amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilda esa shunga oʻxshash norozilik namoyishi Iskenderun shahrida ham tashkil etildi. Bu safar TGB aʼzolari quyidagi shiorni hayqirib chiqishdi: „Biz Turkiyaning Yaqin Sharqqa hujum qilish uchun markaz boʻlishiga yoʻl qoʻymaymiz!“&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

2014-yil 12-noyabr kuni, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Istanbulga kelgan [[AQSh]] ''harbiy dengiz kuchlari'' (''USS'' Ross kemasidan) askarlariga qarshi norozilik aksiyasi oʻtkazdi. TGB vakillari askarlarga ingliz tilida quyidagi soʻzlarni aytishdi: „Siz oʻzingizni [[AQSh]] armiyasining aʼzosi deb eʼlon qildingiz. Endi biz sizni qotil, jinoyatchi deb bilamiz. Shuning uchun sizdan talab qilamiz – bizning yurtimizdan chiqib keting!“&lt;ref name=&quot;cnn_tgb&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.cnn.com/2014/11/12/politics/turkey-navy-sailors-bags-over-heards/index.html?hpt=hp_t2|title=U.S. Sailors attacked in Turkey; bags placed over their heads &amp;#124; CNN Politics|website=[[CNN]] |date=12 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Namoyishchilar „Yanki, uyinga qayt!“ degan shiorlarni ham hayqirib, uch nafar amerikalik askarga tajovuz qilishdi va ular voqea joyidan qochishga uringanida ularni quvib bordilar. Bu voqea videoga olingan. Shundan soʻng TGB rasmiy bayonot berib shunday dedi: „Biz amerikalik askarlar boshiga tashlagan xaltalar – Falastindan Suriyagacha boʻlgan ezilgan xalqlar nomidan edi“. Voqeadan soʻng Turkiya politsiyasi TGBning 12 nafar aʼzosini hibsga oldi, va dekabr oyida ularga tajovuz uchun rasmiy ayblov qoʻyildi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/4/13-turkish-nationalists-charged-yankee-go-home-att/|title = 13 Turkish nationalists charged for 'Yankee go home!' attack on U.S. Sailors| website=[[The Washington Times]] }}&lt;/ref&gt;.
TGBning Istanbuldagi rahbari Uğur Aytaç esa ushbu hujum yuzasidan: „Bunday sabab bilan hibsga olinganimdan faxrlanaman“, – deb bayonot berdi&lt;ref name=&quot;ds&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=|first1=|title= Turkish nationalists assault U.S. sailors in Istanbul |url=https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-usa-turkey/turkish-nationalists-assault-u-s-sailors-in-istanbul-idUSKCN0IW1XD20141112|website=reuters|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Yeginsu|first1=Ceylan|title= Nationalist Youths Attack U.S. Sailors in Turkey |url=https://www.nytimes.com/2014/11/13/world/europe/us-sailors-assaulted-by-turkish-nationalists-in-istanbul.html|newspaper=The New York Times|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 2-sentabr kuni, Turkiyaning [[Izmir]] shahrida xizmatda boʻlmagan ikki nafar [[AQSh]] ''dengiz piyoda askari'' (United States Marines)ga&lt;ref name=&quot;cnn&quot;&gt;{{Cite web |last=Schmitz |first=Oren Liebermann, Gul Tuysuz, Avery |date=2024-09-02 |title=Small crowd assaults two US Marines in Turkey, US Navy says {{!}} CNN Politics |url=https://www.cnn.com/2024/09/02/politics/us-marines-turkey-assault/index.html |access-date=2024-09-03 |website=CNN |language=en}}&lt;/ref&gt; Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari tomonidan hujum qilindi. Bu harbiylar USS Wasp harbiy kemasiga tegishli edi&lt;ref&gt;{{Cite web |author-last1=Toksabay |author-last2=Singh |author-first1=Ece |author-first2=Kanishka |date=2 September 2024 |title=US soldiers assaulted in western Turkey |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20240902181922/https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |archive-date=2 September 2024 |website=Reuters}}&lt;/ref&gt;.
Voqeaning videoyozuvida bir necha shaxslarning askarlardan birini ushlab turgani va uning boshiga oq xalta tashlagani aks etgan. Shu paytda ular baland ovozda: „Yanki, uyinga qayt!“
– deb hayqirishganv&lt;ref name=&quot;cnn&quot;/&gt;.</text>
      <sha1>s745gs2ymk18wz8uriwufn9p5fxybr7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481185</id>
      <parentid>5481181</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:59:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481185</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7041" sha1="mrfrbqj7tvsfln29o5efla4um4gdoh7" xml:space="preserve">'''Turkiya Yoshlar Ittifoqi''' – Turkiya Yoshlar Ittifoqi (turkcha: Türkiye Gençlik Birliği, qisqacha TGB) – bu Turkiyada faoliyat yurituvchi inqilobiy yoshlar tashkiloti boʻlib, u [[Amerika]]&lt;ref name=&quot;ds&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20141222164344/http://www.dailysabah.com/nation/2014/11/12/tgb-members-put-sacks-over-the-heads-of-three-american-soldiers-in-istanbul ANTI-AMERICAN ACTIVIST GROUP 'SACKS' US SOLDIERS IN ISTANBUL]&lt;/ref&gt; va Gʻarb taʼsiriga qarshi qatʼiy turadi. Ushbu tashkilot Evroosiyochilik gʻoyalariga asoslanadi va Vatanparvarlar partiyasi bilan yaqin hamkorlikda ishlaydi.

TGB 2006-yil 19-mayda tashkil etilgan boʻlib, hozirda mamlakatdagi 40 dan ortiq universitetlardagi 65 ta talabalar klubi va jamiyatlarini birlashtirgan&lt;ref name=&quot;bi&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.businessinsider.com/radical-turks-attack-us-sailors-in-istanbul-2014-11|title = Radical Turkish Leftists Attacked Three US Sailors in Istanbul| website=[[Business Insider]] }}&lt;/ref&gt;. Bu tashkilot:
Turkiyaning Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlishiga qarshi, „Amerika imperializmi“ deb atagan siyosiy kuchlar bilan har qanday hamkorlikni rad etadi.
TGB baʼzida katta norozilik namoyishlari ham oʻtkazadi. Masalan, 2014-yilda Istanbulda amerikalik harbiylarning boshiga xalta kiydirib, oʻz noroziligini bildirgan. Bu hodisa TGBning AQSh siyosatiga boʻlgan qarshiligini ochiq namoyon etgan misollardan biridir{{citation needed|date=May 2012}}.

== Tarixi ==
2011-yilda, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Turkiyaning mashhur sayyohlik shahri Bodrumda boʻlgan [[amerika]]lik harbiy dengizchining boshiga oq xalta tashlashdi. Bu harakat ular tomonidan Amerika siyosatiga qarshi norozilik belgisi sifatida amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilda esa shunga oʻxshash norozilik namoyishi Iskenderun shahrida ham tashkil etildi. Bu safar TGB aʼzolari quyidagi shiorni hayqirib chiqishdi: „Biz Turkiyaning Yaqin Sharqqa hujum qilish uchun markaz boʻlishiga yoʻl qoʻymaymiz!“&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

2014-yil 12-noyabr kuni, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Istanbulga kelgan [[AQSh]] ''harbiy dengiz kuchlari'' (''USS'' Ross kemasidan) askarlariga qarshi norozilik aksiyasi oʻtkazdi. TGB vakillari askarlarga ingliz tilida quyidagi soʻzlarni aytishdi: „Siz oʻzingizni [[AQSh]] armiyasining aʼzosi deb eʼlon qildingiz. Endi biz sizni qotil, jinoyatchi deb bilamiz. Shuning uchun sizdan talab qilamiz – bizning yurtimizdan chiqib keting!“&lt;ref name=&quot;cnn_tgb&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.cnn.com/2014/11/12/politics/turkey-navy-sailors-bags-over-heards/index.html?hpt=hp_t2|title=U.S. Sailors attacked in Turkey; bags placed over their heads &amp;#124; CNN Politics|website=[[CNN]] |date=12 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Namoyishchilar „Yanki, uyinga qayt!“ degan shiorlarni ham hayqirib, uch nafar amerikalik askarga tajovuz qilishdi va ular voqea joyidan qochishga uringanida ularni quvib bordilar. Bu voqea videoga olingan. Shundan soʻng TGB rasmiy bayonot berib shunday dedi: „Biz amerikalik askarlar boshiga tashlagan xaltalar – Falastindan Suriyagacha boʻlgan ezilgan xalqlar nomidan edi“. Voqeadan soʻng Turkiya politsiyasi TGBning 12 nafar aʼzosini hibsga oldi, va dekabr oyida ularga tajovuz uchun rasmiy ayblov qoʻyildi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/4/13-turkish-nationalists-charged-yankee-go-home-att/|title = 13 Turkish nationalists charged for 'Yankee go home!' attack on U.S. Sailors| website=[[The Washington Times]] }}&lt;/ref&gt;.
TGBning Istanbuldagi rahbari Uğur Aytaç esa ushbu hujum yuzasidan: „Bunday sabab bilan hibsga olinganimdan faxrlanaman“, – deb bayonot berdi&lt;ref name=&quot;ds&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=|first1=|title= Turkish nationalists assault U.S. sailors in Istanbul |url=https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-usa-turkey/turkish-nationalists-assault-u-s-sailors-in-istanbul-idUSKCN0IW1XD20141112|website=reuters|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Yeginsu|first1=Ceylan|title= Nationalist Youths Attack U.S. Sailors in Turkey |url=https://www.nytimes.com/2014/11/13/world/europe/us-sailors-assaulted-by-turkish-nationalists-in-istanbul.html|newspaper=The New York Times|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 2-sentabr kuni, Turkiyaning [[Izmir]] shahrida xizmatda boʻlmagan ikki nafar [[AQSh]] ''dengiz piyoda askari'' (United States Marines)ga&lt;ref name=&quot;cnn&quot;&gt;{{Cite web |last=Schmitz |first=Oren Liebermann, Gul Tuysuz, Avery |date=2024-09-02 |title=Small crowd assaults two US Marines in Turkey, US Navy says {{!}} CNN Politics |url=https://www.cnn.com/2024/09/02/politics/us-marines-turkey-assault/index.html |access-date=2024-09-03 |website=CNN |language=en}}&lt;/ref&gt; Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari tomonidan hujum qilindi. Bu harbiylar USS Wasp harbiy kemasiga tegishli edi&lt;ref&gt;{{Cite web |author-last1=Toksabay |author-last2=Singh |author-first1=Ece |author-first2=Kanishka |date=2 September 2024 |title=US soldiers assaulted in western Turkey |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20240902181922/https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |archive-date=2 September 2024 |website=Reuters}}&lt;/ref&gt;.
Voqeaning videoyozuvida bir necha shaxslarning askarlardan birini ushlab turgani va uning boshiga oq xalta tashlagani aks etgan. Shu paytda ular baland ovozda: „Yanki, uyinga qayt!“
– deb hayqirishganv&lt;ref name=&quot;cnn&quot;/&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>mrfrbqj7tvsfln29o5efla4um4gdoh7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481191</id>
      <parentid>5481185</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:01:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481191</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7012" sha1="qoh72u0iwyrngqqgav8z4wac4agvqz1" xml:space="preserve">'''Turkiya Yoshlar Ittifoqi''' – Turkiya Yoshlar Ittifoqi (turkcha: Türkiye Gençlik Birliği, qisqacha TGB) – bu Turkiyada faoliyat yurituvchi inqilobiy yoshlar tashkiloti boʻlib, u [[Amerika]]&lt;ref name=&quot;ds&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20141222164344/http://www.dailysabah.com/nation/2014/11/12/tgb-members-put-sacks-over-the-heads-of-three-american-soldiers-in-istanbul ANTI-AMERICAN ACTIVIST GROUP 'SACKS' US SOLDIERS IN ISTANBUL]&lt;/ref&gt; va Gʻarb taʼsiriga qarshi qatʼiy turadi. Ushbu tashkilot Evroosiyochilik gʻoyalariga asoslanadi va Vatanparvarlar partiyasi bilan yaqin hamkorlikda ishlaydi.

TGB 2006-yil 19-mayda tashkil etilgan boʻlib, hozirda mamlakatdagi 40 dan ortiq universitetlardagi 65 ta talabalar klubi va jamiyatlarini birlashtirgan&lt;ref name=&quot;bi&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.businessinsider.com/radical-turks-attack-us-sailors-in-istanbul-2014-11|title = Radical Turkish Leftists Attacked Three US Sailors in Istanbul| website=[[Business Insider]] }}&lt;/ref&gt;. Bu tashkilot:
Turkiyaning Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlishiga qarshi, „Amerika imperializmi“ deb atagan siyosiy kuchlar bilan har qanday hamkorlikni rad etadi.
TGB baʼzida katta norozilik namoyishlari ham oʻtkazadi. Masalan, 2014-yilda Istanbulda amerikalik harbiylarning boshiga xalta kiydirib, oʻz noroziligini bildirgan. Bu hodisa TGBning [[AQSh]] siyosatiga boʻlgan qarshiligini ochiq namoyon etgan misollardan biridir.

== Tarixi ==
2011-yilda, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Turkiyaning mashhur sayyohlik shahri Bodrumda boʻlgan [[amerika]]lik harbiy dengizchining boshiga oq xalta tashlashdi. Bu harakat ular tomonidan Amerika siyosatiga qarshi norozilik belgisi sifatida amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilda esa shunga oʻxshash norozilik namoyishi Iskenderun shahrida ham tashkil etildi. Bu safar TGB aʼzolari quyidagi shiorni hayqirib chiqishdi: „Biz Turkiyaning Yaqin Sharqqa hujum qilish uchun markaz boʻlishiga yoʻl qoʻymaymiz!“&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

2014-yil 12-noyabr kuni, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Istanbulga kelgan [[AQSh]] ''harbiy dengiz kuchlari'' (''USS'' Ross kemasidan) askarlariga qarshi norozilik aksiyasi oʻtkazdi. TGB vakillari askarlarga ingliz tilida quyidagi soʻzlarni aytishdi: „Siz oʻzingizni [[AQSh]] armiyasining aʼzosi deb eʼlon qildingiz. Endi biz sizni qotil, jinoyatchi deb bilamiz. Shuning uchun sizdan talab qilamiz – bizning yurtimizdan chiqib keting!“&lt;ref name=&quot;cnn_tgb&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.cnn.com/2014/11/12/politics/turkey-navy-sailors-bags-over-heards/index.html?hpt=hp_t2|title=U.S. Sailors attacked in Turkey; bags placed over their heads &amp;#124; CNN Politics|website=[[CNN]] |date=12 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Namoyishchilar „Yanki, uyinga qayt!“ degan shiorlarni ham hayqirib, uch nafar amerikalik askarga tajovuz qilishdi va ular voqea joyidan qochishga uringanida ularni quvib bordilar. Bu voqea videoga olingan. Shundan soʻng TGB rasmiy bayonot berib shunday dedi: „Biz amerikalik askarlar boshiga tashlagan xaltalar – Falastindan Suriyagacha boʻlgan ezilgan xalqlar nomidan edi“. Voqeadan soʻng Turkiya politsiyasi TGBning 12 nafar aʼzosini hibsga oldi, va dekabr oyida ularga tajovuz uchun rasmiy ayblov qoʻyildi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/4/13-turkish-nationalists-charged-yankee-go-home-att/|title = 13 Turkish nationalists charged for 'Yankee go home!' attack on U.S. Sailors| website=[[The Washington Times]] }}&lt;/ref&gt;.
TGBning Istanbuldagi rahbari Uğur Aytaç esa ushbu hujum yuzasidan: „Bunday sabab bilan hibsga olinganimdan faxrlanaman“, – deb bayonot berdi&lt;ref name=&quot;ds&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=|first1=|title= Turkish nationalists assault U.S. sailors in Istanbul |url=https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-usa-turkey/turkish-nationalists-assault-u-s-sailors-in-istanbul-idUSKCN0IW1XD20141112|website=reuters|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Yeginsu|first1=Ceylan|title= Nationalist Youths Attack U.S. Sailors in Turkey |url=https://www.nytimes.com/2014/11/13/world/europe/us-sailors-assaulted-by-turkish-nationalists-in-istanbul.html|newspaper=The New York Times|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 2-sentabr kuni, Turkiyaning [[Izmir]] shahrida xizmatda boʻlmagan ikki nafar [[AQSh]] ''dengiz piyoda askari'' (United States Marines)ga&lt;ref name=&quot;cnn&quot;&gt;{{Cite web |last=Schmitz |first=Oren Liebermann, Gul Tuysuz, Avery |date=2024-09-02 |title=Small crowd assaults two US Marines in Turkey, US Navy says {{!}} CNN Politics |url=https://www.cnn.com/2024/09/02/politics/us-marines-turkey-assault/index.html |access-date=2024-09-03 |website=CNN |language=en}}&lt;/ref&gt; Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari tomonidan hujum qilindi. Bu harbiylar USS Wasp harbiy kemasiga tegishli edi&lt;ref&gt;{{Cite web |author-last1=Toksabay |author-last2=Singh |author-first1=Ece |author-first2=Kanishka |date=2 September 2024 |title=US soldiers assaulted in western Turkey |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20240902181922/https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |archive-date=2 September 2024 |website=Reuters}}&lt;/ref&gt;.
Voqeaning videoyozuvida bir necha shaxslarning askarlardan birini ushlab turgani va uning boshiga oq xalta tashlagani aks etgan. Shu paytda ular baland ovozda: „Yanki, uyinga qayt!“
– deb hayqirishganv&lt;ref name=&quot;cnn&quot;/&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>qoh72u0iwyrngqqgav8z4wac4agvqz1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481227</id>
      <parentid>5481191</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:00:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481227</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4471" sha1="ql8lml96cr4pi1iscvquoujyugyq9n2" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti''' – UN Youth New Zealand (avvalgi nomi '''Yangi Zelandiya BMT Yoshlar Assotsiatsiyasi yoki UNYANZ''') – bu nodavlat notijorat tashkilot hamda rasmiy roʻyxatdan oʻtgan xayriya tashkiloti hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Charities Services {{!}} Home |url=https://register.charities.govt.nz/CharitiesRegister/ViewCharity?accountId=c9796b66-b54e-e011-9d36-00155d741101&amp;searchId=98eccbfb-c3b8-4100-b60e-0d886d499cb1 |access-date=2023-01-12 |website=register.charities.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot aʼzolari – 25 yoshgacha boʻlgan yoshlar yoki toʻliq kunlik taʼlim olayotgan talabalardir&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2019 |title=National Constitution of UN Youth New Zealand |url=https://3ddc417e-e954-4c9c-9c74-1446915ac424.usrfiles.com/ugd/3ddc41_3e67087552ed4907a5ee3f7910ee466f.pdf}}&lt;/ref&gt;. UN Youth – [[Yangi Zelandiya]]dagi eng yirik yoshlar tomonidan yoshlar uchun tashkil etilgan tashkilot hisoblanadi. Har yili 3 000 dan ortiq yosh yangi zelandiyaliklar (ularni odatda „kiwi“ deb atashadi) ushbu tashkilot tomonidan oʻtkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etadilar&lt;ref&gt;{{Cite web |title=NZ Model United Nations 2023 Volunteer Registrations |url=https://www.unyouth.org.nz/events-1/nz-model-united-nations-2023-volunteer-registrations |access-date=2023-05-19 |website=UN Youth NZ |language=en}}&lt;/ref&gt;.

UN Youth New Zealand tashkilotining asosiy maqsadi – yoshlarni faol va ongli global fuqarolar boʻlishga ilhomlantirishdir&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.unyouth.org.nz/|title=UN Youth|access-date=21 March 2023|website=unyouth.org.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu maqsadga erishish uchun tashkilot:
xalqaro sayohatlar, milliy konferensiyalar, hamda mintaqaviy tadbirlarni tashkil etadi. Bu tadbirlar oʻrta maktab va oliy taʼlim bosqichidagi talabalar uchun moʻljallangan.

UN Youth – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti(UNANZ)ning yoshlar boʻlimi hisoblanadi.
UNANZ esa oʻz navbatida ''BMT Assotsiatsiyalari Butunjahon Federatsiyasi'' (WFUNA) aʼzosi hisoblanadi.

== Xalqaro sayohatlar ==
UN Youthning Milliy Boshqaruvi har yili xalqaro safarlarni tashkil qilish va boshqarish uchun oliy taʼlimda oʻqiydigan koʻngilli talabalarni direktor sifatida tayinlaydi. Ushbu safarlar davomida delegatsiyalar koʻpincha quyidagi joylarga tashrif buyurishadi: [[BMT]] boʻlimlari, [[elchixona]]lar, [[universitet]]lar, [[nodavlat tashkilot]]lar, biznes kompaniyalari va boshqa muhim tashkilotlar.
Bundan tashqari, UN Youth oʻrta maktab oʻquvchilari uchun ham uchta xalqaro safarni tashkil etadi.

Xalqaro Sayohatlar Turlari
UN Youth yoshlar uchun turli mamlakatlarga qaratilgan bir nechta xalqaro taʼlimiy sayohatlar uyushtiradi. Bu safarlar orqali ishtirokchilar global muammolar, rahbarlik va xalqaro hamkorlik haqida chuqurroq bilimga ega boʻlishadi.

# '''Global Taraqqiyot Safari'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Student chosen for UN youth tour on fight against poverty |url=https://www.stuff.co.nz/nz-news/350409512/student-chosen-un-youth-tour-fight-against-poverty |access-date=2025-02-15 |website=[[Stuff (website)|Stuff]] }}&lt;/ref&gt;: Bu safari davomida ishtirokchilar Yevropa davlatlari va Nyu-York shahriga ([[AQSh]]) tashrif buyurishadi. Asosiy eʼtibor – [[BMT]]ning Barqaror Taraqqiyot Maqsadlari (SDGs) haqida oʻrganishga qaratiladi. Masalan: qashshoqlikni kamaytirish, taʼlim sifati, atrof-muhit muhofazasi va hokazo.

# '''Tinch okeani yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[Avstraliya]] hamda Samoa yoki [[Vanuatu]] davlatlariga olib boradi. Maqsad – [[Tinch okeani]] mintaqasidagi yetakchilik, madaniyat va ijtimoiy muammolarni tushunish.

# '''Evatt musobaqasi safari''': Bu safari doirasida delegatsiya [[Avstraliya]]ga boradi va UN Youth Australia tomonidan tashkil etilgan Evatt diplomatik musobaqasida ishtirok etadi. Bu tanlov yoshlar uchun [[BMT]] formatida debatlashish imkonini beradi.

Oliy taʼlim talabalariga moʻljallangan sayohatlar:

# '''Shimoliy Amerika yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[AQSh]] va [[Meksika]] boʻylab olib boradi. Unda ishtirokchilar yetakchilik, xalqaro siyosat va ijtimoiy oʻzgarishlar haqida amaliy bilimga ega boʻladilar.

# '''Globalizatsiya safari''': Bu safari [[Xitoy]] va [[Janubi-Sharqiy Osiyo]] davlatlari boʻylab tashkil etiladi. Safar davomida ishtirokchilar global iqtisodiyot, madaniy aloqalar va barqaror taraqqiyot masalalarini oʻrganadilar.</text>
      <sha1>ql8lml96cr4pi1iscvquoujyugyq9n2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481229</id>
      <parentid>5481227</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:01:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481229</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4500" sha1="eq6zrv2d6ieio9die38el3v36k9787j" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti''' – UN Youth New Zealand (avvalgi nomi '''Yangi Zelandiya BMT Yoshlar Assotsiatsiyasi yoki UNYANZ''') – bu nodavlat notijorat tashkilot hamda rasmiy roʻyxatdan oʻtgan xayriya tashkiloti hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Charities Services {{!}} Home |url=https://register.charities.govt.nz/CharitiesRegister/ViewCharity?accountId=c9796b66-b54e-e011-9d36-00155d741101&amp;searchId=98eccbfb-c3b8-4100-b60e-0d886d499cb1 |access-date=2023-01-12 |website=register.charities.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot aʼzolari – 25 yoshgacha boʻlgan yoshlar yoki toʻliq kunlik taʼlim olayotgan talabalardir&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2019 |title=National Constitution of UN Youth New Zealand |url=https://3ddc417e-e954-4c9c-9c74-1446915ac424.usrfiles.com/ugd/3ddc41_3e67087552ed4907a5ee3f7910ee466f.pdf}}&lt;/ref&gt;. UN Youth – [[Yangi Zelandiya]]dagi eng yirik yoshlar tomonidan yoshlar uchun tashkil etilgan tashkilot hisoblanadi. Har yili 3 000 dan ortiq yosh yangi zelandiyaliklar (ularni odatda „kiwi“ deb atashadi) ushbu tashkilot tomonidan oʻtkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etadilar&lt;ref&gt;{{Cite web |title=NZ Model United Nations 2023 Volunteer Registrations |url=https://www.unyouth.org.nz/events-1/nz-model-united-nations-2023-volunteer-registrations |access-date=2023-05-19 |website=UN Youth NZ |language=en}}&lt;/ref&gt;.

UN Youth New Zealand tashkilotining asosiy maqsadi – yoshlarni faol va ongli global fuqarolar boʻlishga ilhomlantirishdir&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.unyouth.org.nz/|title=UN Youth|access-date=21 March 2023|website=unyouth.org.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu maqsadga erishish uchun tashkilot:
xalqaro sayohatlar, milliy konferensiyalar, hamda mintaqaviy tadbirlarni tashkil etadi. Bu tadbirlar oʻrta maktab va oliy taʼlim bosqichidagi talabalar uchun moʻljallangan.

UN Youth – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti(UNANZ)ning yoshlar boʻlimi hisoblanadi.
UNANZ esa oʻz navbatida ''BMT Assotsiatsiyalari Butunjahon Federatsiyasi'' (WFUNA) aʼzosi hisoblanadi.

== Xalqaro sayohatlar ==
UN Youthning Milliy Boshqaruvi har yili xalqaro safarlarni tashkil qilish va boshqarish uchun oliy taʼlimda oʻqiydigan koʻngilli talabalarni direktor sifatida tayinlaydi. Ushbu safarlar davomida delegatsiyalar koʻpincha quyidagi joylarga tashrif buyurishadi: [[BMT]] boʻlimlari, [[elchixona]]lar, [[universitet]]lar, [[nodavlat tashkilot]]lar, biznes kompaniyalari va boshqa muhim tashkilotlar.
Bundan tashqari, UN Youth oʻrta maktab oʻquvchilari uchun ham uchta xalqaro safarni tashkil etadi.

Xalqaro Sayohatlar Turlari
UN Youth yoshlar uchun turli mamlakatlarga qaratilgan bir nechta xalqaro taʼlimiy sayohatlar uyushtiradi. Bu safarlar orqali ishtirokchilar global muammolar, rahbarlik va xalqaro hamkorlik haqida chuqurroq bilimga ega boʻlishadi.

# '''Global Taraqqiyot Safari'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Student chosen for UN youth tour on fight against poverty |url=https://www.stuff.co.nz/nz-news/350409512/student-chosen-un-youth-tour-fight-against-poverty |access-date=2025-02-15 |website=[[Stuff (website)|Stuff]] }}&lt;/ref&gt;: Bu safari davomida ishtirokchilar Yevropa davlatlari va Nyu-York shahriga ([[AQSh]]) tashrif buyurishadi. Asosiy eʼtibor – [[BMT]]ning Barqaror Taraqqiyot Maqsadlari (SDGs) haqida oʻrganishga qaratiladi. Masalan: qashshoqlikni kamaytirish, taʼlim sifati, atrof-muhit muhofazasi va hokazo.

# '''Tinch okeani yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[Avstraliya]] hamda Samoa yoki [[Vanuatu]] davlatlariga olib boradi. Maqsad – [[Tinch okeani]] mintaqasidagi yetakchilik, madaniyat va ijtimoiy muammolarni tushunish.

# '''Evatt musobaqasi safari''': Bu safari doirasida delegatsiya [[Avstraliya]]ga boradi va UN Youth Australia tomonidan tashkil etilgan Evatt diplomatik musobaqasida ishtirok etadi. Bu tanlov yoshlar uchun [[BMT]] formatida debatlashish imkonini beradi.

Oliy taʼlim talabalariga moʻljallangan sayohatlar:

# '''Shimoliy Amerika yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[AQSh]] va [[Meksika]] boʻylab olib boradi. Unda ishtirokchilar yetakchilik, xalqaro siyosat va ijtimoiy oʻzgarishlar haqida amaliy bilimga ega boʻladilar.

# '''Globalizatsiya safari''': Bu safari [[Xitoy]] va [[Janubi-Sharqiy Osiyo]] davlatlari boʻylab tashkil etiladi. Safar davomida ishtirokchilar global iqtisodiyot, madaniy aloqalar va barqaror taraqqiyot masalalarini oʻrganadilar.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>eq6zrv2d6ieio9die38el3v36k9787j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:TheNoctis/qumloq</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1220830</id>
    <revision>
      <id>5480785</id>
      <parentid>5480382</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:58:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5480785</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3352" sha1="ka7nbn47ws0g2w7vg42bf84k37p048k" xml:space="preserve">Rasmiy [[Taʼlim|ta’lim]]ning birinchi bosqichi bo‘lgan boshlang‘ich ta’lim maktabgacha ta’lim yoki [[Bolalar bogʻchasi|bog‘cha]]dan keyin, [[Oʻrta taʼlim|oʻrta ta'lim]]dan oldin keladi&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Building skills for effective primary teaching |date=4 August 2017 |publisher=SAGE |isbn=9781473994034}}&lt;/ref&gt;. Boshlang‘ich ta’lim, joylashuviga qarab, boshlang‘ich maktablar, ibtidoiy maktablar yoki quyi va o‘rta sinflarda olib boriladi. Shu sababli, [[Buyuk Britaniya]] va boshqa ba’zi mamlakatlarda ''ibtidoiy'' so‘zi o‘rniga ''boshlang‘ich'' atamasi qo‘llaniladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Elementary education {{!}} Definition, Goals, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/topic/elementary-education |access-date=2023-09-22 |website=Britannica  |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Boshlang‘ich ta’limning muddati bo‘yicha umumiy kelishuv yo‘q, ammo ko‘pincha bu muddat boshlang‘ich maktabning uch yilidan olti yiligacha davom etadi. Ba’zi mamlakatlarda esa (masalan, [[AQSh]]da) birinchi yetti yildan to‘qqiz yilgacha bo‘lgan [[Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim|davr boshlang‘ich ta’lim]] deb hisoblanadi.

Ta’limning xalqaro standart tasnifi boshlang‘ich ta’limni yagona bosqich sifatida ko‘rib chiqadi. Bu bosqichda dasturlar asosan ''o‘qish'', ''yozish'' va [[matematika]] bo‘yicha asosiy ko‘nikmalarni shakllantirish hamda o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratishga mo‘ljallangan. Bu ISCED tasnifidagi 1-daraja bo‘lib, boshlang‘ich ta’lim yoki asosiy ta’limning birinchi bosqichi hisoblanadi&lt;ref name= 2011en/&gt;&lt;ref name= 2011en&gt;{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |at=Annex III |title=ISCED 2011 |date=2012 |publisher=UNESCO Institute for Statistics |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20170624194036/http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |archive-date= Jun 24, 2017 }}&lt;/ref&gt;.

===Ta’rifi===
1997-yildagi ISCED ta’rifiga ko‘ra, '''boshlang‘ich ta’lim''' odatda 5-8 yoshlar orasida boshlanib, o‘qish, yozish va matematika bo‘yicha puxta asosiy bilim berish hamda boshqa fanlar haqida dastlabki tushunchalarni shakllantirishga qaratilgan edi. 2011-yilga kelib, bu yondashuv o‘zgardi: boshqa fanlar bo‘yicha dastlabki tushunchalar o‘rniga ''o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratish'' g‘oyasi ustuvor bo‘ldi&lt;ref name= 2011en/&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bolalar jamgʻarmasi]] (YUNISEF) bolalarga boshlang‘ich ta’lim berishning ko‘plab ijobiy natijalari borligiga ishonadi. Bu:

Qashshoqlikni kamaytiradi
Bolalar o‘limi ko‘rsatkichini pasaytiradi
Gender tengligini rag‘batlantiradi
Atrof-muhit haqidagi tushunchani kengaytiradi[4]


The [[United Nations Children's Fund]] (UNICEF), believes that providing children with primary education has many positive effects. It:

* Decreases poverty
* Decreases [[child mortality]] rates
* Encourages [[gender equality]]
* Increases [[environmental concern|environmental understanding]]&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web |last1=Powell |first1=Jen |last2=Moser-Jurling |first2=Jennifer |title=What Is Primary Education? |url=https://learn.org/articles/What_is_Primary_Education.html |website=learn.org |access-date=18 September 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>ka7nbn47ws0g2w7vg42bf84k37p048k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480843</id>
      <parentid>5480785</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:48:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5480843</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3065" sha1="mw1k1wbqnp5wnp5agk8n3tcvuss68t3" xml:space="preserve">Rasmiy [[Taʼlim|ta’lim]]ning birinchi bosqichi bo‘lgan boshlang‘ich ta’lim maktabgacha ta’lim yoki [[Bolalar bogʻchasi|bog‘cha]]dan keyin, [[Oʻrta taʼlim|oʻrta ta'lim]]dan oldin keladi&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Building skills for effective primary teaching |date=4 August 2017 |publisher=SAGE |isbn=9781473994034}}&lt;/ref&gt;. Boshlang‘ich ta’lim, joylashuviga qarab, boshlang‘ich maktablar, ibtidoiy maktablar yoki quyi va o‘rta sinflarda olib boriladi. Shu sababli, [[Buyuk Britaniya]] va boshqa ba’zi mamlakatlarda ''ibtidoiy'' so‘zi o‘rniga ''boshlang‘ich'' atamasi qo‘llaniladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Elementary education {{!}} Definition, Goals, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/topic/elementary-education |access-date=2023-09-22 |website=Britannica  |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Boshlang‘ich ta’limning muddati bo‘yicha umumiy kelishuv yo‘q, ammo ko‘pincha bu muddat boshlang‘ich maktabning uch yilidan olti yiligacha davom etadi. Ba’zi mamlakatlarda esa (masalan, [[AQSh]]da) birinchi yetti yildan to‘qqiz yilgacha bo‘lgan [[Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim|davr boshlang‘ich ta’lim]] deb hisoblanadi.

Ta’limning xalqaro standart tasnifi boshlang‘ich ta’limni yagona bosqich sifatida ko‘rib chiqadi. Bu bosqichda dasturlar asosan ''o‘qish'', ''yozish'' va [[matematika]] bo‘yicha asosiy ko‘nikmalarni shakllantirish hamda o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratishga mo‘ljallangan. Bu ISCED tasnifidagi 1-daraja bo‘lib, boshlang‘ich ta’lim yoki asosiy ta’limning birinchi bosqichi hisoblanadi&lt;ref name= 2011en/&gt;&lt;ref name= 2011en&gt;{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |at=Annex III |title=ISCED 2011 |date=2012 |publisher=UNESCO Institute for Statistics |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20170624194036/http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |archive-date= Jun 24, 2017 }}&lt;/ref&gt;.

===Ta’rifi===
1997-yildagi ISCED ta’rifiga ko‘ra, '''boshlang‘ich ta’lim''' odatda 5-8 yoshlar orasida boshlanib, o‘qish, yozish va matematika bo‘yicha puxta asosiy bilim berish hamda boshqa fanlar haqida dastlabki tushunchalarni shakllantirishga qaratilgan edi. 2011-yilga kelib, bu yondashuv o‘zgardi: boshqa fanlar bo‘yicha dastlabki tushunchalar o‘rniga ''o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratish'' g‘oyasi ustuvor bo‘ldi&lt;ref name= 2011en/&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bolalar jamgʻarmasi]] (YUNISEF) bolalarga boshlang‘ich ta’lim berishning ko‘plab ijobiy natijalari borligiga ishonadi. Bu:

* Qashshoqlikni kamaytiradi
* [[Bolalar o'limi]] ko‘rsatkichini pasaytiradi
* [[Gender tengligi]]ni rag‘batlantiradi
* Atrof-muhit haqidagi tushunchani kengaytiradi&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web |last1=Powell |first1=Jen |last2=Moser-Jurling |first2=Jennifer |title=What Is Primary Education? |url=https://learn.org/articles/What_is_Primary_Education.html |website=learn.org |access-date=18 September 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt;.</text>
      <sha1>mw1k1wbqnp5wnp5agk8n3tcvuss68t3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480938</id>
      <parentid>5480843</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:28:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5480938</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4979" sha1="jhj1zgely618m6rpmmlsz0w6ks48n15" xml:space="preserve">Rasmiy [[Taʼlim|ta’lim]]ning birinchi bosqichi bo‘lgan boshlang‘ich ta’lim maktabgacha ta’lim yoki [[Bolalar bogʻchasi|bog‘cha]]dan keyin, [[Oʻrta taʼlim|oʻrta ta'lim]]dan oldin keladi&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Building skills for effective primary teaching |date=4 August 2017 |publisher=SAGE |isbn=9781473994034}}&lt;/ref&gt;. Boshlang‘ich ta’lim, joylashuviga qarab, boshlang‘ich maktablar, ibtidoiy maktablar yoki quyi va o‘rta sinflarda olib boriladi. Shu sababli, [[Buyuk Britaniya]] va boshqa ba’zi mamlakatlarda ''ibtidoiy'' so‘zi o‘rniga ''boshlang‘ich'' atamasi qo‘llaniladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Elementary education {{!}} Definition, Goals, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/topic/elementary-education |access-date=2023-09-22 |website=Britannica  |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Boshlang‘ich ta’limning muddati bo‘yicha umumiy kelishuv yo‘q, ammo ko‘pincha bu muddat boshlang‘ich maktabning uch yilidan olti yiligacha davom etadi. Ba’zi mamlakatlarda esa (masalan, [[AQSh]]da) birinchi yetti yildan to‘qqiz yilgacha bo‘lgan [[Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim|davr boshlang‘ich ta’lim]] deb hisoblanadi.

Ta’limning xalqaro standart tasnifi boshlang‘ich ta’limni yagona bosqich sifatida ko‘rib chiqadi. Bu bosqichda dasturlar asosan ''o‘qish'', ''yozish'' va [[matematika]] bo‘yicha asosiy ko‘nikmalarni shakllantirish hamda o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratishga mo‘ljallangan. Bu ISCED tasnifidagi 1-daraja bo‘lib, boshlang‘ich ta’lim yoki asosiy ta’limning birinchi bosqichi hisoblanadi&lt;ref name= 2011en/&gt;&lt;ref name= 2011en&gt;{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |at=Annex III |title=ISCED 2011 |date=2012 |publisher=UNESCO Institute for Statistics |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20170624194036/http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |archive-date= Jun 24, 2017 }}&lt;/ref&gt;.

===Ta’rifi===
1997-yildagi ISCED ta’rifiga ko‘ra, '''boshlang‘ich ta’lim''' odatda 5-8 yoshlar orasida boshlanib, o‘qish, yozish va matematika bo‘yicha puxta asosiy bilim berish hamda boshqa fanlar haqida dastlabki tushunchalarni shakllantirishga qaratilgan edi. 2011-yilga kelib, bu yondashuv o‘zgardi: boshqa fanlar bo‘yicha dastlabki tushunchalar o‘rniga ''o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratish'' g‘oyasi ustuvor bo‘ldi&lt;ref name= 2011en/&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bolalar jamgʻarmasi]] (YUNISEF) bolalarga boshlang‘ich ta’lim berishning ko‘plab ijobiy natijalari borligiga ishonadi. Bu:

* Qashshoqlikni kamaytiradi
* [[Bolalar o'limi]] ko‘rsatkichini pasaytiradi
* [[Gender tengligi]]ni rag‘batlantiradi
* Atrof-muhit haqidagi tushunchani kengaytiradi&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web |last1=Powell |first1=Jen |last2=Moser-Jurling |first2=Jennifer |title=What Is Primary Education? |url=https://learn.org/articles/What_is_Primary_Education.html |website=learn.org |access-date=18 September 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

==Boshlang‘ich ta’limda qonun ustuvorligini ta’minlash==
[[Maktab]]lar bolalarning ijtimoiylashuvida, ularda o‘zaro bo‘lishish, adolat, hurmat va hamkorlik kabi qadriyatlarni shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Maktablar [[Adolat|adolat]], [[Demokratiya|demokratiya]] va [[Inson huquqlari|inson huquqlari]] kabi tushunchalarni tushunish uchun zarur bo‘lgan asosiy qadriyatlar va ko‘nikmalarni shakllantiradi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|last=UNESCO|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000370902?posInSet=1&amp;queryId=a05595b4-f5b2-48ce-b649-f8177b6036fe|title=Empowering students for just societies: a handbook for primary school teachers|publisher=UNESCO|year=2019|isbn=978-92-3-100335-6}}&lt;/ref&gt;.

Adolatli ta’limni targ‘ib qiladigan ta’lim tizimlari — ya’ni qonun ustuvorligi, xalqaro inson huquqlari va asosiy erkinliklarga hurmat bilan qarashni o‘rgatadigan tizimlar — o‘quvchilar bilan davlat institutlari o‘rtasidagi munosabatlarni mustahkamlab, yoshlarning tinchlik va adolat yo‘lida faol bo‘lishlariga zamin yaratadi. Bu boradagi ishlarning boshida odatda o‘qituvchilar turadi. Ular oilalar bilan birgalikda bolalarning qarashlari va xulq-atvorini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydilar&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

==Manbalar==
{{Manbalar}}

==Havolalar==
* [https://web.archive.org/web/20200406183013/https://www.nape.org.uk/ National Association for Primary Education (UK)]
* [https://web.archive.org/web/20070620101151/http://www.teachers.tv/video/browser/810 Teachers TV Free Resources and Downloads for Primary School Teachers]
* [http://www.bbc.co.uk/schools/websites/4_11/index.shtml BBC schools website 4-11]
* [http://www.worksheetsplanet.com Educational Resources]  — OER Repository from WP for Primary School Teachers
* [https://teach.com/become/where-can-i-teach/grade-levels/elementary/ Teach.com Information for Elementary School Teachers in the U.S.]</text>
      <sha1>jhj1zgely618m6rpmmlsz0w6ks48n15</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480954</id>
      <parentid>5480938</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T18:27:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5480954</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8193" sha1="rbbstkkfwysv1gr8k94kiik72936ubq" xml:space="preserve">'''Yoshlar markazi''' (yoki '''yoshlar klubi''' deb ham ataladi) — bu yoshlar yig‘ilib, turli mashg‘ulotlarda ishtirok etadigan joydir. Masalan: stol futboli, [[futbol]], [[basketbol]], [[stol tennisi]], video o‘yinlar, mehnat terapiyasi va [[Din|din]]iy tadbirlar. Dunyo bo‘ylab yoshlar klublari va markazlarining faoliyati turlicha bo‘lib, ularning shakllanish tarixi ham har xil — bu madaniy, siyosiy, ijtimoiy sharoitlarning o‘zgarishi va davlat mablag‘lari yoki ko‘ngilli ishlarning darajasiga bog‘liq bo‘lgan&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Mills|first1=Sarah|last2=Kraftl|first2=Peter|title=Informal Education, Childhood &amp; Youth: Geographies,Histories, Practices|date=2014|publisher=Palgrave Macmillan|location=Basingstoke}}&lt;/ref&gt;.

==Yoshlar ijtimoiy guruhlari==
Ko‘plab yoshlar klublari yoshlarni ko‘chalarda bekor yurishdan va muammolarga aralashishdan saqlash, ularga foydali [[Mehnat|mashg‘ulot]] va qiziqish berish maqsadida tashkil etilgan. Ba’zi yoshlar klublari esa o‘ziga xos kuchli ta’sirga ega bo‘lishi mumkin — masalan, [[musiqa]], ma’naviy yoki diniy yo‘nalishdagi ko‘rsatmalar va maslahatlar, yoki qat’iyatlilik kabi xususiyatlar orqali yoshlarni jalb etadi&lt;ref name=youthgroupgames&gt;{{cite web
|title=What Benefits do Kids get from Youth Groups?
|date=22 April 2015
|work=youthgroupgames
|url=http://www.youthgroupgames.co.uk/what-benefits-do-kids-get-from-youth-groups.html }}&lt;/ref&gt;.

[[Buyuk Britaniya]]da bir nechta milliy yoshlar klublari tarmoqlari mavjud. Ular jumlasiga quyidagilar kiradi:
* Buyuk Britaniya yoshlari
* National Association of Boys and Girls Clubs (O‘g‘il va Qizlar Klublarining Milliy Assotsiatsiyasi)

[[Amerika Qo‘shma Shtatlari]]da esa eng mashhur yoshlar klublaridan biri bu — ''Boys &amp; Girls Clubs of America''  hisoblanadi.

==Loyihalari va faoliyatlari==
Ko‘plab yoshlar klublari va loyihalari 15 yoshdan 21 yoshgacha bo‘lgan barcha yoshlar uchun ochiqdir. Ba’zi klublar esa 25 yoshgacha bo‘lganlarni ham qabul qilishi mumkin. Bu joylar — yoshlarga do‘stlari bilan uchrashish, yangi mashg‘ulotlarni sinab ko‘rish imkonini beradigan maskanlardir. Ko‘plab yoshlar klublarida [[stol tennisi]] kabi turli faoliyat turlari taklif etiladi.

Yoshlar klublari — yoshlarning atrofdagi dunyoni yaxshiroq tushunishlariga yordam beradi. Ular yoshlarni kelajak haqida o‘ylashga undaydi, o‘tmish haqida suhbatlashadi va hozirgi muammolarni hal qilishda yordam beradi. Ko‘plab klublar yoshlarni salomatlik yoki tashvishlantirayotgan mavzular bo‘yicha ma’lumot beruvchi turli sessiyalar o‘tkazadi, masalan, tug‘ruqdan saqlanish haqida. Odatda, yoshlar klublarida yetakchi yoshlar bilan ishlovchi mutaxassis bo‘ladi. U sayohatlar, [[seminar]]lar yoki loyihalar tashkil etadi, masalan: irqchilikka qarshi targ‘ibot loyihasi. Shuningdek, bu klublar xayriya tadbirlarini o‘tkazishi yoki ko‘ngillilik asosida turli ishlarni bajarishlari mumkin. Ba’zida yoshlar klublari yoshlarga hayotda kerak bo‘ladigan malakalarni egallashda ham yordam beradi, masalan: Duke of Edinburgh mukofoti dasturi orqali.

== Manbalar ==
{{manbalar}}


Rasmiy [[Taʼlim|ta’lim]]ning birinchi bosqichi bo‘lgan boshlang‘ich ta’lim maktabgacha ta’lim yoki [[Bolalar bogʻchasi|bog‘cha]]dan keyin, [[Oʻrta taʼlim|oʻrta ta'lim]]dan oldin keladi&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Building skills for effective primary teaching |date=4 August 2017 |publisher=SAGE |isbn=9781473994034}}&lt;/ref&gt;. Boshlang‘ich ta’lim, joylashuviga qarab, boshlang‘ich maktablar, ibtidoiy maktablar yoki quyi va o‘rta sinflarda olib boriladi. Shu sababli, [[Buyuk Britaniya]] va boshqa ba’zi mamlakatlarda ''ibtidoiy'' so‘zi o‘rniga ''boshlang‘ich'' atamasi qo‘llaniladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Elementary education {{!}} Definition, Goals, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/topic/elementary-education |access-date=2023-09-22 |website=Britannica  |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Boshlang‘ich ta’limning muddati bo‘yicha umumiy kelishuv yo‘q, ammo ko‘pincha bu muddat boshlang‘ich maktabning uch yilidan olti yiligacha davom etadi. Ba’zi mamlakatlarda esa (masalan, [[AQSh]]da) birinchi yetti yildan to‘qqiz yilgacha bo‘lgan [[Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim|davr boshlang‘ich ta’lim]] deb hisoblanadi.

Ta’limning xalqaro standart tasnifi boshlang‘ich ta’limni yagona bosqich sifatida ko‘rib chiqadi. Bu bosqichda dasturlar asosan ''o‘qish'', ''yozish'' va [[matematika]] bo‘yicha asosiy ko‘nikmalarni shakllantirish hamda o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratishga mo‘ljallangan. Bu ISCED tasnifidagi 1-daraja bo‘lib, boshlang‘ich ta’lim yoki asosiy ta’limning birinchi bosqichi hisoblanadi&lt;ref name= 2011en/&gt;&lt;ref name= 2011en&gt;{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |at=Annex III |title=ISCED 2011 |date=2012 |publisher=UNESCO Institute for Statistics |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20170624194036/http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |archive-date= Jun 24, 2017 }}&lt;/ref&gt;.

===Ta’rifi===
1997-yildagi ISCED ta’rifiga ko‘ra, '''boshlang‘ich ta’lim''' odatda 5-8 yoshlar orasida boshlanib, o‘qish, yozish va matematika bo‘yicha puxta asosiy bilim berish hamda boshqa fanlar haqida dastlabki tushunchalarni shakllantirishga qaratilgan edi. 2011-yilga kelib, bu yondashuv o‘zgardi: boshqa fanlar bo‘yicha dastlabki tushunchalar o‘rniga ''o‘rganish uchun mustahkam poydevor yaratish'' g‘oyasi ustuvor bo‘ldi&lt;ref name= 2011en/&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bolalar jamgʻarmasi]] (YUNISEF) bolalarga boshlang‘ich ta’lim berishning ko‘plab ijobiy natijalari borligiga ishonadi. Bu:

* Qashshoqlikni kamaytiradi
* [[Bolalar o'limi]] ko‘rsatkichini pasaytiradi
* [[Gender tengligi]]ni rag‘batlantiradi
* Atrof-muhit haqidagi tushunchani kengaytiradi&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web |last1=Powell |first1=Jen |last2=Moser-Jurling |first2=Jennifer |title=What Is Primary Education? |url=https://learn.org/articles/What_is_Primary_Education.html |website=learn.org |access-date=18 September 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

==Boshlang‘ich ta’limda qonun ustuvorligini ta’minlash==
[[Maktab]]lar bolalarning ijtimoiylashuvida, ularda o‘zaro bo‘lishish, adolat, hurmat va hamkorlik kabi qadriyatlarni shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Maktablar [[Adolat|adolat]], [[Demokratiya|demokratiya]] va [[Inson huquqlari|inson huquqlari]] kabi tushunchalarni tushunish uchun zarur bo‘lgan asosiy qadriyatlar va ko‘nikmalarni shakllantiradi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|last=UNESCO|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000370902?posInSet=1&amp;queryId=a05595b4-f5b2-48ce-b649-f8177b6036fe|title=Empowering students for just societies: a handbook for primary school teachers|publisher=UNESCO|year=2019|isbn=978-92-3-100335-6}}&lt;/ref&gt;.

Adolatli ta’limni targ‘ib qiladigan ta’lim tizimlari — ya’ni qonun ustuvorligi, xalqaro inson huquqlari va asosiy erkinliklarga hurmat bilan qarashni o‘rgatadigan tizimlar — o‘quvchilar bilan davlat institutlari o‘rtasidagi munosabatlarni mustahkamlab, yoshlarning tinchlik va adolat yo‘lida faol bo‘lishlariga zamin yaratadi. Bu boradagi ishlarning boshida odatda o‘qituvchilar turadi. Ular oilalar bilan birgalikda bolalarning qarashlari va xulq-atvorini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydilar&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

==Manbalar==
{{Manbalar}}

==Havolalar==
* [https://web.archive.org/web/20200406183013/https://www.nape.org.uk/ National Association for Primary Education (UK)]
* [https://web.archive.org/web/20070620101151/http://www.teachers.tv/video/browser/810 Teachers TV Free Resources and Downloads for Primary School Teachers]
* [http://www.bbc.co.uk/schools/websites/4_11/index.shtml BBC schools website 4-11]
* [http://www.worksheetsplanet.com Educational Resources]  — OER Repository from WP for Primary School Teachers
* [https://teach.com/become/where-can-i-teach/grade-levels/elementary/ Teach.com Information for Elementary School Teachers in the U.S.]</text>
      <sha1>rbbstkkfwysv1gr8k94kiik72936ubq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480955</id>
      <parentid>5480954</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T18:28:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5480955</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8092" sha1="qmj05qgu6sz0gfk50q7mu9bxlxacs3s" xml:space="preserve">'''Yoshlar markazi''' (yoki '''yoshlar klubi''' deb ham ataladi) – bu yoshlar yigʻilib, turli mashgʻulotlarda ishtirok etadigan joydir. Masalan: stol futboli, [[futbol]], [[basketbol]], [[stol tennisi]], video oʻyinlar, mehnat terapiyasi va [[Din|din]]iy tadbirlar. Dunyo boʻylab yoshlar klublari va markazlarining faoliyati turlicha boʻlib, ularning shakllanish tarixi ham har xil – bu madaniy, siyosiy, ijtimoiy sharoitlarning oʻzgarishi va davlat mablagʻlari yoki koʻngilli ishlarning darajasiga bogʻliq boʻlgan&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Mills|first1=Sarah|last2=Kraftl|first2=Peter|title=Informal Education, Childhood &amp; Youth: Geographies,Histories, Practices|date=2014|publisher=Palgrave Macmillan|location=Basingstoke}}&lt;/ref&gt;.

== Yoshlar ijtimoiy guruhlari ==
Koʻplab yoshlar klublari yoshlarni koʻchalarda bekor yurishdan va muammolarga aralashishdan saqlash, ularga foydali [[Mehnat|mashgʻulot]] va qiziqish berish maqsadida tashkil etilgan. Baʼzi yoshlar klublari esa oʻziga xos kuchli taʼsirga ega boʻlishi mumkin – masalan, [[musiqa]], maʼnaviy yoki diniy yoʻnalishdagi koʻrsatmalar va maslahatlar, yoki qatʼiyatlilik kabi xususiyatlar orqali yoshlarni jalb etadi&lt;ref name=youthgroupgames&gt;{{cite web
|title=What Benefits do Kids get from Youth Groups?
|date=22 April 2015
|work=youthgroupgames
|url=http://www.youthgroupgames.co.uk/what-benefits-do-kids-get-from-youth-groups.html }}&lt;/ref&gt;.

[[Buyuk Britaniya]]da bir nechta milliy yoshlar klublari tarmoqlari mavjud. Ular jumlasiga quyidagilar kiradi:
* Buyuk Britaniya yoshlari
* National Association of Boys and Girls Clubs (Oʻgʻil va Qizlar Klublarining Milliy Assotsiatsiyasi)

[[Amerika Qo‘shma Shtatlari]]da esa eng mashhur yoshlar klublaridan biri bu – ''Boys &amp; Girls Clubs of America'' hisoblanadi.

== Loyihalari va faoliyatlari ==
Koʻplab yoshlar klublari va loyihalari 15 yoshdan 21 yoshgacha boʻlgan barcha yoshlar uchun ochiqdir. Baʼzi klublar esa 25 yoshgacha boʻlganlarni ham qabul qilishi mumkin. Bu joylar – yoshlarga doʻstlari bilan uchrashish, yangi mashgʻulotlarni sinab koʻrish imkonini beradigan maskanlardir. Koʻplab yoshlar klublarida [[stol tennisi]] kabi turli faoliyat turlari taklif etiladi.

Yoshlar klublari – yoshlarning atrofdagi dunyoni yaxshiroq tushunishlariga yordam beradi. Ular yoshlarni kelajak haqida oʻylashga undaydi, oʻtmish haqida suhbatlashadi va hozirgi muammolarni hal qilishda yordam beradi. Koʻplab klublar yoshlarni salomatlik yoki tashvishlantirayotgan mavzular boʻyicha maʼlumot beruvchi turli sessiyalar oʻtkazadi, masalan, tugʻruqdan saqlanish haqida. Odatda, yoshlar klublarida yetakchi yoshlar bilan ishlovchi mutaxassis boʻladi. U sayohatlar, [[seminar]]lar yoki loyihalar tashkil etadi, masalan: irqchilikka qarshi targʻibot loyihasi. Shuningdek, bu klublar xayriya tadbirlarini oʻtkazishi yoki koʻngillilik asosida turli ishlarni bajarishlari mumkin. Baʼzida yoshlar klublari yoshlarga hayotda kerak boʻladigan malakalarni egallashda ham yordam beradi, masalan: Duke of Edinburgh mukofoti dasturi orqali.

== Manbalar ==
{{manbalar}}


Rasmiy [[Taʼlim|taʼlim]]ning birinchi bosqichi boʻlgan boshlangʻich taʼlim maktabgacha taʼlim yoki [[Bolalar bogʻchasi|bogʻcha]]dan keyin, [[Oʻrta taʼlim|oʻrta taʼlim]]dan oldin keladi&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Building skills for effective primary teaching |date=4 August 2017 |publisher=SAGE |isbn=9781473994034}}&lt;/ref&gt;. Boshlangʻich taʼlim, joylashuviga qarab, boshlangʻich maktablar, ibtidoiy maktablar yoki quyi va oʻrta sinflarda olib boriladi. Shu sababli, [[Buyuk Britaniya]] va boshqa baʼzi mamlakatlarda ''ibtidoiy'' soʻzi oʻrniga ''boshlangʻich'' atamasi qoʻllaniladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Elementary education {{!}} Definition, Goals, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/topic/elementary-education |access-date=2023-09-22 |website=Britannica |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Boshlangʻich taʼlimning muddati boʻyicha umumiy kelishuv yoʻq, ammo koʻpincha bu muddat boshlangʻich maktabning uch yilidan olti yiligacha davom etadi. Baʼzi mamlakatlarda esa (masalan, [[AQSh]]da) birinchi yetti yildan toʻqqiz yilgacha boʻlgan [[Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim|davr boshlangʻich taʼlim]] deb hisoblanadi.

Taʼlimning xalqaro standart tasnifi boshlangʻich taʼlimni yagona bosqich sifatida koʻrib chiqadi. Bu bosqichda dasturlar asosan ''oʻqish'', ''yozish'' va [[matematika]] boʻyicha asosiy koʻnikmalarni shakllantirish hamda oʻrganish uchun mustahkam poydevor yaratishga moʻljallangan. Bu ISCED tasnifidagi 1-daraja boʻlib, boshlangʻich taʼlim yoki asosiy taʼlimning birinchi bosqichi hisoblanadi&lt;ref name= 2011en/&gt;&lt;ref name= 2011en&gt;{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |at=Annex III |title=ISCED 2011 |date=2012 |publisher=UNESCO Institute for Statistics |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20170624194036/http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |archive-date= Jun 24, 2017 }}&lt;/ref&gt;.

=== Taʼrifi ===
1997-yildagi ISCED taʼrifiga koʻra, '''boshlangʻich taʼlim''' odatda 5-8 yoshlar orasida boshlanib, oʻqish, yozish va matematika boʻyicha puxta asosiy bilim berish hamda boshqa fanlar haqida dastlabki tushunchalarni shakllantirishga qaratilgan edi. 2011-yilga kelib, bu yondashuv oʻzgardi: boshqa fanlar boʻyicha dastlabki tushunchalar oʻrniga ''oʻrganish uchun mustahkam poydevor yaratish'' gʻoyasi ustuvor boʻldi&lt;ref name= 2011en/&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bolalar jamgʻarmasi]] (YUNISEF) bolalarga boshlangʻich taʼlim berishning koʻplab ijobiy natijalari borligiga ishonadi. Bu:

* Qashshoqlikni kamaytiradi
* [[Bolalar o'limi]] koʻrsatkichini pasaytiradi
* [[Gender tengligi]]ni ragʻbatlantiradi
* Atrof-muhit haqidagi tushunchani kengaytiradi&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web |last1=Powell |first1=Jen |last2=Moser-Jurling |first2=Jennifer |title=What Is Primary Education? |url=https://learn.org/articles/What_is_Primary_Education.html |website=learn.org |access-date=18 September 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

== Boshlangʻich taʼlimda qonun ustuvorligini taʼminlash ==
[[Maktab]]lar bolalarning ijtimoiylashuvida, ularda oʻzaro boʻlishish, adolat, hurmat va hamkorlik kabi qadriyatlarni shakllantirishda muhim rol oʻynaydi. Maktablar [[Adolat|adolat]], [[Demokratiya|demokratiya]] va [[Inson huquqlari|inson huquqlari]] kabi tushunchalarni tushunish uchun zarur boʻlgan asosiy qadriyatlar va koʻnikmalarni shakllantiradi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|last=UNESCO|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000370902?posInSet=1&amp;queryId=a05595b4-f5b2-48ce-b649-f8177b6036fe|title=Empowering students for just societies: a handbook for primary school teachers|publisher=UNESCO|year=2019|isbn=978-92-3-100335-6}}&lt;/ref&gt;.

Adolatli taʼlimni targʻib qiladigan taʼlim tizimlari – yaʼni qonun ustuvorligi, xalqaro inson huquqlari va asosiy erkinliklarga hurmat bilan qarashni oʻrgatadigan tizimlar – oʻquvchilar bilan davlat institutlari oʻrtasidagi munosabatlarni mustahkamlab, yoshlarning tinchlik va adolat yoʻlida faol boʻlishlariga zamin yaratadi. Bu boradagi ishlarning boshida odatda oʻqituvchilar turadi. Ular oilalar bilan birgalikda bolalarning qarashlari va xulq-atvorini shakllantirishda muhim rol oʻynaydilar&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* [https://web.archive.org/web/20200406183013/https://www.nape.org.uk/ National Association for Primary Education (UK)]
* [https://web.archive.org/web/20070620101151/http://www.teachers.tv/video/browser/810 Teachers TV Free Resources and Downloads for Primary School Teachers]
* [http://www.bbc.co.uk/schools/websites/4_11/index.shtml BBC schools website 4-11]
* [http://www.worksheetsplanet.com Educational Resources] — OER Repository from WP for Primary School Teachers
* [https://teach.com/become/where-can-i-teach/grade-levels/elementary/ Teach.com Information for Elementary School Teachers in the U. S.]</text>
      <sha1>qmj05qgu6sz0gfk50q7mu9bxlxacs3s</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481223</id>
      <parentid>5480955</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:50:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5481223</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4978" sha1="k1hf1z6muxkc0183jzvl1hheae948z8" xml:space="preserve">


Rasmiy [[Taʼlim|taʼlim]]ning birinchi bosqichi boʻlgan boshlangʻich taʼlim maktabgacha taʼlim yoki [[Bolalar bogʻchasi|bogʻcha]]dan keyin, [[Oʻrta taʼlim|oʻrta taʼlim]]dan oldin keladi&lt;ref&gt;{{Cite book |title=Building skills for effective primary teaching |date=4 August 2017 |publisher=SAGE |isbn=9781473994034}}&lt;/ref&gt;. Boshlangʻich taʼlim, joylashuviga qarab, boshlangʻich maktablar, ibtidoiy maktablar yoki quyi va oʻrta sinflarda olib boriladi. Shu sababli, [[Buyuk Britaniya]] va boshqa baʼzi mamlakatlarda ''ibtidoiy'' soʻzi oʻrniga ''boshlangʻich'' atamasi qoʻllaniladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2023-09-05 |title=Elementary education {{!}} Definition, Goals, &amp; Facts |url=https://www.britannica.com/topic/elementary-education |access-date=2023-09-22 |website=Britannica |language=en}}&lt;/ref&gt;.

Boshlangʻich taʼlimning muddati boʻyicha umumiy kelishuv yoʻq, ammo koʻpincha bu muddat boshlangʻich maktabning uch yilidan olti yiligacha davom etadi. Baʼzi mamlakatlarda esa (masalan, [[AQSh]]da) birinchi yetti yildan toʻqqiz yilgacha boʻlgan [[Amerika Qo'shma Shtatlarida boshlang'ich ta'lim|davr boshlangʻich taʼlim]] deb hisoblanadi.

Taʼlimning xalqaro standart tasnifi boshlangʻich taʼlimni yagona bosqich sifatida koʻrib chiqadi. Bu bosqichda dasturlar asosan ''oʻqish'', ''yozish'' va [[matematika]] boʻyicha asosiy koʻnikmalarni shakllantirish hamda oʻrganish uchun mustahkam poydevor yaratishga moʻljallangan. Bu ISCED tasnifidagi 1-daraja boʻlib, boshlangʻich taʼlim yoki asosiy taʼlimning birinchi bosqichi hisoblanadi&lt;ref name= 2011en/&gt;&lt;ref name= 2011en&gt;{{cite web |url=http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |at=Annex III |title=ISCED 2011 |date=2012 |publisher=UNESCO Institute for Statistics |url-status=dead |archive-url= https://web.archive.org/web/20170624194036/http://www.uis.unesco.org/Education/Documents/isced-2011-en.pdf |archive-date= Jun 24, 2017 }}&lt;/ref&gt;.

=== Taʼrifi ===
1997-yildagi ISCED taʼrifiga koʻra, '''boshlangʻich taʼlim''' odatda 5-8 yoshlar orasida boshlanib, oʻqish, yozish va matematika boʻyicha puxta asosiy bilim berish hamda boshqa fanlar haqida dastlabki tushunchalarni shakllantirishga qaratilgan edi. 2011-yilga kelib, bu yondashuv oʻzgardi: boshqa fanlar boʻyicha dastlabki tushunchalar oʻrniga ''oʻrganish uchun mustahkam poydevor yaratish'' gʻoyasi ustuvor boʻldi&lt;ref name= 2011en/&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bolalar jamgʻarmasi]] (YUNISEF) bolalarga boshlangʻich taʼlim berishning koʻplab ijobiy natijalari borligiga ishonadi. Bu:

* Qashshoqlikni kamaytiradi
* [[Bolalar o'limi]] koʻrsatkichini pasaytiradi
* [[Gender tengligi]]ni ragʻbatlantiradi
* Atrof-muhit haqidagi tushunchani kengaytiradi&lt;ref name=&quot;Powell&quot;&gt;{{cite web |last1=Powell |first1=Jen |last2=Moser-Jurling |first2=Jennifer |title=What Is Primary Education? |url=https://learn.org/articles/What_is_Primary_Education.html |website=learn.org |access-date=18 September 2019 |language=en}}&lt;/ref&gt;.

== Boshlangʻich taʼlimda qonun ustuvorligini taʼminlash ==
[[Maktab]]lar bolalarning ijtimoiylashuvida, ularda oʻzaro boʻlishish, adolat, hurmat va hamkorlik kabi qadriyatlarni shakllantirishda muhim rol oʻynaydi. Maktablar [[Adolat|adolat]], [[Demokratiya|demokratiya]] va [[Inson huquqlari|inson huquqlari]] kabi tushunchalarni tushunish uchun zarur boʻlgan asosiy qadriyatlar va koʻnikmalarni shakllantiradi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|last=UNESCO|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000370902?posInSet=1&amp;queryId=a05595b4-f5b2-48ce-b649-f8177b6036fe|title=Empowering students for just societies: a handbook for primary school teachers|publisher=UNESCO|year=2019|isbn=978-92-3-100335-6}}&lt;/ref&gt;.

Adolatli taʼlimni targʻib qiladigan taʼlim tizimlari – yaʼni qonun ustuvorligi, xalqaro inson huquqlari va asosiy erkinliklarga hurmat bilan qarashni oʻrgatadigan tizimlar – oʻquvchilar bilan davlat institutlari oʻrtasidagi munosabatlarni mustahkamlab, yoshlarning tinchlik va adolat yoʻlida faol boʻlishlariga zamin yaratadi. Bu boradagi ishlarning boshida odatda oʻqituvchilar turadi. Ular oilalar bilan birgalikda bolalarning qarashlari va xulq-atvorini shakllantirishda muhim rol oʻynaydilar&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* [https://web.archive.org/web/20200406183013/https://www.nape.org.uk/ National Association for Primary Education (UK)]
* [https://web.archive.org/web/20070620101151/http://www.teachers.tv/video/browser/810 Teachers TV Free Resources and Downloads for Primary School Teachers]
* [http://www.bbc.co.uk/schools/websites/4_11/index.shtml BBC schools website 4-11]
* [http://www.worksheetsplanet.com Educational Resources] — OER Repository from WP for Primary School Teachers
* [https://teach.com/become/where-can-i-teach/grade-levels/elementary/ Teach.com Information for Elementary School Teachers in the U. S.]</text>
      <sha1>k1hf1z6muxkc0183jzvl1hheae948z8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Mariam Hussein</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1223876</id>
    <revision>
      <id>5480991</id>
      <parentid>5424052</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T22:37:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>0 ta manba qutqarildi hamda 1 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5480991</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3140" sha1="1vfehjt5wk78ymdmjq8c7jgxc8zha0j" xml:space="preserve">'''Mariam Hussein''' ({{lang-ar|مريم حسين}}; 1991-yil 16-sentyabrda tugʻilgan) — marokashlik-iraqlik aktrisa va qoʻshiqchi. U koʻplab televidenie seriallari va filmlarda oʻz roli bilan mashhurlikka erishdi, shuningdek, u ijtimoiy tarmoqlarda ham juda faol.

== Hayoti va faoliyati ==
Mariam Hussein 1991-yil 16-sentyabrda [[Marokash]]da marokashlik ona va iraqlik otaning oilasida tugʻilgan. U oʻz faoliyatini aktyorlik bilan boshladi va koʻplab arab telekanallarida namoyish etilgan seriallar orqali mashhur boʻldi. U, shuningdek, musiqiy faoliyatni ham olib boradi va ba'zi yakkaxon qo'shiqlar chiqargan.2009-yilda u &quot;Qo‘shnilar&quot; filmida ishtirok etish orqali aktyorlik faoliyatini boshladi. Shundan so‘ng, u o‘zining badiiy ishlarini davom ettirdi. &quot;Xizmatchi&quot; uning haqiqiy boshlanishini belgiladi. 2011-yilda u qo‘shiq aytishni boshladi va o‘zining birinchi yakkaxon qo‘shig‘i &quot;Men Shefteh&quot;ni taqdim etdi.
2012-yilda u dasturlarni olib bora boshladi. Uning birinchi dasturi &quot;Har kuni Maryum&quot; nomli tanlov dasturi bo‘lib, Al-Youm kanalida namoyish etilgan. Ammo tomoshabinlar uni emirlik fuqaroligiga o‘zini keraksiz aralashayotgan va bezovta qilayotgan deb tanqid qilishdi. 2013-yilda u ushbu dasturning ikkinchi mavsumini olib bordi. 2016-yilda u &quot;Ko‘rfaz aktrisalarining malikasi&quot; sifatida tanlangan.

=== Munozaralar ===
Mariam Hussein oʻzining hayoti davomida koʻplab munozaralarga sabab boʻldi. U ijtimoiy tarmoqlarda juda faol va ba'zi videolari va postlari sababli tanqidga uchragan. Shuningdek, uning shaxsiy hayoti va munosabatlari ommaviy axborot vositalarida keng muhokama qilindi.

== Shaxsiy hayoti ==
Mariam Hussein shaxsiy hayoti bilan bog'liq yangiliklar bilan ham tanilgan. Uning turmush qurish va ajrashish jarayonlari ham ommaviy axborot vositalarining e'tiborida bo'ldi.2016-yil may oyida u saudiyalik Faisal Al-Faisalga turmushga chiqdi, lekin ularning nikohi uzoq davom etmadi va o‘sha yilning dekabrida ajrashishdi. 2017-yil fevral oyida u qizi Amirani dunyoga keltirdi.


== Filmografiya ==
* '''Siraa Al-Quloob'''
* '''Lamiaat Al-Hudood'''
* '''Khiyana''
* '''Al-Ameerah'''

== Manbalar ==
* {{cite web|title=UAE court issues Mariam Hussein arrest warrant for dancing in racy clip|url=https://www.thenationalnews.com/arts-culture/uae-court-issues-mariam-hussein-arrest-warrant-for-dancing-in-racy-clip-1.866595|publisher=The National|accessdate=2022-11-04}}{{Oʻlikhavola|date=iyul 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* {{cite web|title=Moroccan-Iraqi singer Mariam Hussein sentenced to jail over video|url=https://gulfnews.com/entertainment/moroccan-iraqi-singer-mariam-hussein-sentenced-to-jail-over-video-1.1579015353156|publisher=Gulf News|accessdate=2022-11-04}}{{Oʻlikhavola|date=mart 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}

== Tashqi havolalar ==
* [https://en.wikipedia.org/wiki/Mariam_Hussein Mariam Hussein Wikipedia sahifasi]

[[Kategoriya:1991-yilda tugʻilganlar]]
[[Kategoriya:Marokashlik ayol aktrisalar]]
[[Kategoriya:Iraqlik aktrisalar]]
[[Kategoriya:Marokashlik ayol qoʻshiqchilar]]
[[Kategoriya:Hayot bo'lgan shaxslar]]</text>
      <sha1>1vfehjt5wk78ymdmjq8c7jgxc8zha0j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1238784</id>
    <revision>
      <id>5480888</id>
      <parentid>5478319</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:10:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Nimchorak final */</comment>
      <origin>5480888</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63445" sha1="ky8nbopvwhr4irgzrwcdwe24i8ofudv" xml:space="preserve">{{Infobox Futbol turniri mavsumi
| title                      = Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi&lt;br/&gt;
| year                       = 
| other_titles               = Oʻzbekiston Kubogi
| image                      = [[Fayl:Uzbekistan Football Cup Logo 2.png|300px]]
| image_size                 =
| caption                    =
| country                    = {{UZB}}
| dates                      = {{nowrap|}}
| venue =
| num_teams =
| defending_champions = 
| champions =
| count =
| runner-up =
| third = 
| fourth = 
| continentalcup1 =
| continentalcup1_qualifiers =
| continentalcup2 =
| continentalcup2_qualifiers =
| champ_match_score =
| matches = 62
| goals = 232
| attendance =
| top_goal_scorer = [[#Toʻpurarlar|Olti futbolchi]]ning &lt;br/&gt;har birida 4 tadan gol
| player_label =
| player =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2024]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2026]]
| updated = 2025-yil 21-may
| extra_information =
| tournament_venue =
| goalkeeper =
}}
'''Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi''' (&lt;nowiki&gt;Футбол бўйича 2025-йилги Ўзбекистон Кубоги&lt;/nowiki&gt;) — har yili oʻtkaziladigan [[Oʻzbekiston Kubogi]] musobaqasining 34-mavsumi. Kubok sohibi 2026—2027-yilgi [[Osiyo Chempionlar ligasi|Osiyo Chempionlar Ligasi]]da ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritadi.

== Jamoalar ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#D6E2B3; text-align:center; vertical-align:top;&quot;
| style=&quot;width:33%&quot; | '''Oʻzbekiston Superligasi'''&lt;br /&gt; [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2025-yilgi mavsum]]dagi 16 ta klub
| style=&quot;width:33%&quot; | '''Oʻzbekiston Pro-ligasining''' [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2025-yilgi mavsum]]dagi 6 ta klub
| style=&quot;width:34%&quot; | '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2025-yilgi mavsumidagi]] 18 ta klub
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|
* [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
* [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
* [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
* [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
* [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal Muborak]]
* [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
* [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor Namangan]]
* [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi Fargʻona]]
* [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
* [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor Toshkent]]
* [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum Zarafshon]]
* [[Qoʻqon 1912]]
* [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona Jizzax]]
* [[Surxon (futbol klubi)|Surxon Termez]]
* [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm Urganch]]
* [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]]
|
* [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
* [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
* [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
* [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
* [[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
* [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik Toshkent]]
|
* [[Olimpiya (futbol klubi)|Ahmedov FK]]
* [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
* [[BuxDU (futbol klubi)|BuxDU]]
* [[Andijon SGS (futbol klubi)|Doʻstlik Toshkent]]
* [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
* [[Kattaqoʻrgʻon (futbol klubi)|Kattaqoʻrgʻon]]
* [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
* [[Lokomotiv BFK]]
* [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
* [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
* [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
* [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
* [[Aral akademiya (futbol klubi)|Qoraqalpogʻiston FA]]
* [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
* [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
* [[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]]
* [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
* [[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]
|}

== Final mezboni ==


== Qur’a va format ==


== Saralash bosqichi ==
{{football box collapsible
|round           = '''1-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|1}}
|time            = 14.00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|score           = 3–0
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/67f690da-5f01-4820-a9dd-c2501a6588ec-27b3d035-638b-4f1b-bb77-4cd773007bd9.pdf Hisobot]
|team2           = [[Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (futbol klubi)|Kattaqoʻrgʻon]]
|goals1          = * Sardor Fozilov {{goal|23}}
* Muhammadali Abdusalomov {{goal|74}}
* Patiddin Zuxriddinov {{goal|81}}
|goals2          = 
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 46
|referee = Diyorbek Temirbekov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''2-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|1}}
|time            = 16.30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|score           = 3–1
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/db2190b6-1fd7-446c-a076-778dd816b441-89d6a7c9-f69c-4989-9911-8cf923e655b3.pdf Hisobot]
|team2           = [[Olimpiya (futbol klubi)|Ahmedov FK]]
|goals1          = 
* Odiljon Abdumutaliyev {{goal|56}}
* [[Elbek Yoʻlchiyev]] {{goal|58}}
* Farruh Abdurahmonov {{goal|90+3}}
|goals2          = 
* Yahyobek Nasrulloyev {{goal|90}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 114
|referee = Rinat Serazitdinov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''3-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|2}}
|time            = 14.00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Qoraqalpogʻiston FA (futbol klubi)|Qoraqalpogʻiston FA]]
|score           = 1–1
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/3bf0ce78-bc38-4bec-b5dd-0cbf4efbc987-ac8342d8-15bf-4e39-a7d7-d07678abc6eb.pdf Hisobot]
|penaltyscore    = 2–3
|team2           = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|goals1          = * [[Rahmatulla Amangeldiyev|Amangeldiyev]] {{goal|90+3}}
|goals2          = * [[Muhammad Odilov|Odilov]] {{goal|70}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 112
|referee = Muzaffar Yoqubov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''4-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|2}}
|time            = 16.30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Lokomotiv BFK]]
|score           = 0–0
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/5445f2bb-bba4-41d2-b137-5555e4b7a899-63b79d65-81ee-4b79-9b60-b14a8fdd49f3.pdf Hisobot]
|team2           = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|goals1          = 
|goals2          = 
|penaltyscore = 1–4
|penalties1   =
|penalties2   =
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 61
|referee = Dias Galeyev
}}
{{football box collapsible
|round           = '''5-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|3}}
|time            = 14:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|score           = 1–1
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/592b32f2-3a5f-4244-98fe-7ab87e0b54a7-7d074f21-cdab-4c3b-95d1-77f10a70c62e.pdf Hisobot]
|team2           = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|goals1          = * [[Muhriddin Shamsiddinov|Shamsiddinov]] {{goal|90+5}}
|goals2          = * [[Shamsiddin Sagdullayev|Sagdullayev]] {{goal|45+1}}
|penaltyscore = 4–5
|penalties1   =
|penalties2   =
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 107
|referee = Azizbek Jumanov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''6-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|3}}
|time            = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Buxoro FA (futbol klubi)|Buxoro FA]]
|score           = 0–4
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/09f3d715-18ae-4c20-8090-3d9cd91210ca-06354076-c068-4509-a4c4-ae44b2ca65a4.pdf Hisobot]
|team2           = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|goals1          = 
|goals2          = * [[Shuhrat Mamatov|Mamatov]] {{goal|30}}
* [[Muslimbek Xabibullayev|Xabibullayev]] {{goal|36}}
* [[Sulton Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|40}}
* [[Ismadiyor Ummatov|Ummatov]] {{goal|61}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 170
|referee = Nurbek Sheraliyev
}}
{{football box collapsible
|round           = '''7-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|4}}
|time            = 14:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]]
|score           = 1–3
|report          = [https://pfl.uz/match/1837 Hisobot]
|team2           = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|goals1          = * [[Akobir Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|61}}
|goals2          = * [[Asadbek Koʻklamov|Koʻklamov]] {{goal|75||81}}
* [[Oʻtkirbek Komilov|Komilov]] {{goal|50}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 0
|referee = Sardor Mirodilov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''8-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|4}}
|time            = ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik]]
|score           = 2–2
|report          = 
|team2           = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1          = * [[Saidmurod Karimov|Karimov]] {{goal|10}}
* [[Davronbek Sulaymonov|Sulaymonov]] {{goal|40}}
|goals2          = * [[Asliddin Tursunpoʻlatov|Tursunpoʻlatov]] {{goal|59}}
* [[Shaxzod Abduvaitov|Abduvaitov]] {{goal|90+4}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee = Alisher Rahimqulov
}}

== Guruh bosqichi ==

=== A guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group A}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|score      = 0—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/bc527632-3b1f-4526-8db2-e0a4977f3e96-03b00049-1dc0-4a30-8c74-c496a0ab4f56.pdf Hisobot]
|team2      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Sahob Rashidov|Rashidov]] {{goal|27}}
* [[Sardorbek Erkinov|Erkinov]] {{goal|84}}
* [[Samandarjon Mavlonqulov|Mavlonqulov]] {{goal|90+5}}
|stadium = NOPSTTM
|location = [[Nukus]]
|attendance = 711
|referee =[[Toʻrabek Suyunov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       = 10:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|score      = 2—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/2bee2410-7cde-4287-b665-735d2da66012-46d03764-8cd2-4b8d-a275-d8eb3fd5f40f.pdf Hisobot]
|team2      = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|goals1     = 
* [[Dilshodbek Umirzoqov|Umirzoqov]] {{goal|90+1|p}}
* [[Shohruhbek Jalolov|Jalolov]] {{goal|90+5}}
|goals2 = 
* [[Otabek Erkayev|Erkayev]] {{goal|10}}
* [[Jamshidbek Boyjonov|Boyjonov]] {{goal|58}}
|stadium = Sementchi stadioni
|location = [[Quvasoy]]
|attendance = 152
|referee =[[Umidjon Rahimjonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 19:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 4—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/faab899a-9f75-4c45-98ca-d5fd45caa652-518d8540-533e-4120-8dc8-112065e8b2da.pdf Hisobot]
|team2      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|goals1     = 
* [[Sahob Rashidov|Rashidov]] {{goal|5}}
* [[Sardorbek Erkinov|Erkinov]] {{goal|36}}
* [[Sardorbek Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|51||56}}
|goals2 = 
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance = 854
|referee =[[Alisher Toʻxtasinov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 17:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|score      = 0—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/2a17529e-6b3a-42a6-9f5f-332679368446-aabb20dd-4aa6-44ff-b470-21ef7b82012d.pdf Hisobot]
|team2      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Izzatillo Abdulxaqov|Abdulxaqov]] {{goal|30}}
* [[Mirzabek Daryabayev|Daryabayev]] {{goal|58}}
|stadium = Xorazm SM
|location = [[Urganch]]
|attendance = 350
|referee =[[Roman Irgashev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|20}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 4—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|goals1     = 
* [[Sahob Rashidov|Rashidov]] {{goal|11}}
* [[Sardorbek Erkinov|Erkinov]] {{goal|21||41}}
* [[Umid Sultonov|Sultonov]] {{goal|61}}
|goals2 = 
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|20}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|score      = 3—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|goals1     = 
* [[|]] {{goal|}}
|goals2 = 
* [[|]] {{goal|}}
|stadium = NOPSTTM
|location = [[Nukus]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== B guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group B}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 2—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/a3ad9e29-076a-4498-a445-6e1d1c1b52c9-43c0545d-f849-4885-872f-3c11840a455b.pdf Hisobot]
|team2      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1     = 
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|27}}
* [[Damir Temirov|Temirov]] {{goal|87}}
|goals2 = 
* [[Kirill Kolesnichenko|Kolesnichenko]] {{goal|11|p}}
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|16}}
* [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Tursunov]] {{goal|89}}
|stadium = [[Bobur stadioni]]
|location = [[Andijon]]
|attendance = 8818
|referee =[[Firdavs Norsafarov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] 
|score      = 3—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/52bc983e-d9fd-4c86-9add-1b96f1e55bfc-5158ba5d-e38b-4af7-82d2-ec4f657432de.pdf Hisobot]
|team2      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1     = 
* [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|42||44}}
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|86}}
|goals2 = 
* [[Suhrobbek Toshkentboyev|Toshkentboyev]] {{goal|73}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance = 938
|referee =[[Dias Galeev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|score      = 2—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b7641e33-41b5-423f-83f8-2246df3c4bf1-dc39ada1-5b82-4270-8343-75109ff72b3c.pdf Hisobot]
|team2      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1     = 
* [[Ogʻabek Mahamadaminov|Mahamadaminov]] {{goal|85}}
* [[Suhrob Toshkenboyev|Toshkenboyev]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
* [[Mirzad Mehanović|Mehanović]] {{goal|86|p}}
|stadium = Beshkent markaziy stadioni
|location = [[Beshkent]]
|attendance = 894
|referee =[[Zokir Sapoyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/e830f2a9-b73a-4449-98a0-21b18ce46a66-14b990b3-d439-4696-9a29-bacc427ea2e0.pdf Hisobot]
|team2      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] 
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|21}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon stadioni]]
|location = [[Termiz]]
|attendance = 3378
|referee =[[Akobir Shukurullayev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 1—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] 
|goals1     = 
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|9|p}}
|goals2 = 
* [[Akbar Abdirasulov|Abdirasulov]] {{goal|45+2}}
|stadium = [[Bobur stadioni]]
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 1—3
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1     = 
* [[Jahongirbek Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|10}}
|goals2 = 
* [[Zafar Polvonov|Polvonov]] {{goal|32||36}}
* [[Asliddin Tursunpoʻlatov|Tursunpoʻlatov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon stadioni]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== D guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group D}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 0—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/d367fbd1-2ceb-4812-8a76-247045bf2d95-1964824f-7bbe-4c1f-9939-1ce8b392a0ad.pdf Hisobot]
|team2      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev stadioni]]
|location = [[Muborak]]
|attendance = 1828
|referee =[[Akobir Shukurullayev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       = 16:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|score      = 0—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/672d5a9e-8050-47bd-8202-08e57bc7433e-491597d4-5f97-43e0-8a5d-3f1488d9bb69.pdf Hisobot]
|team2      = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Gʻolibjon Sariboyev|Sariboyev]] {{goal|34}}
* [[Sayyodbek Davronov|Davronov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 103
|referee =[[Maʼmur Ilhomov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/8f1fd6fd-afa3-4dfd-9f82-1464f69554f5-f724a183-403e-4ca7-b39e-9cee580c6c82.pdf Hisobot]
|team2      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Nodirxon Habibullayev|Habibullayev]] {{goal|53}}
|stadium = Ishtixon SM
|location = [[Ishtixon]]
|attendance = 1117
|referee =[[Alisher Rahimqulov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 3—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/25fa6517-d744-4b23-93a7-03461cdb7f1e-f92f34ea-2fae-4178-89d6-b9c12ac9c8ed.pdf Hisobot]
|team2      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|goals1     = 
* [[Temur Mamasidiqov|Mamasidiqov]] {{goal|13}}
* [[Shahboz Nuriddinov|Nuriddinov]] {{goal|69}}
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|90+3}}
|goals2 = 
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance = 989
|referee =[[Jahongir Noraliyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 2—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|goals1     = 
* [[Dilshod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|63||69}}
|goals2 = 
* [[Ilya Yelichich|Yelichich]] {{goal|33}}
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev stadioni]]
|location = [[Muborak tumani]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 6—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|goals1     = 
* [[Azizbek Pirmuhamedov|Pirmuhamedov]] {{goal|41}}
* [[Gʻanisher Qodirov|Qodirov]] {{goal|45+2}}
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|61|p}}
* [[Choriyor Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|74}}
* [[Mirkomil Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|80||90+3}}
|goals2 = 
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor tumani]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== E guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group E}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       = 20:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|score      = 1—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1     = 
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|49}}
|goals2 = 
* [[Zoran Marushich|Marushich]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor stadioni]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =[[Ilgiz Tantashev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
|score      = 3—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|goals1     = 
* [[Sanjarbek Zokirov|Zokirov]] {{goal|1||32}}
* [[Bahodir Abduvaliyev|Abduvaliyev]] {{goal|54}}
|goals2 = 
* [[Azizxon Baxtiyorov|Baxtiyorov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee =[[Akmal Rahimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/bac93896-82e8-49fc-8435-9f1931c01340-0d9e8ecf-c9a0-4e8c-aaff-4f081003830f.pdf Hisobot]
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|61}}
|stadium = Oqtepa stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 227
|referee =[[Sardor Mirodilov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 3—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/2462c5a9-f249-4e59-8c66-0eddeba756e2-b7768c2e-452d-484d-85f5-35fb9a4b97e5.pdf Hisobot]
|team2      = [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
|goals1     = 
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{goal|26}}
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|34}}
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|75}}
|goals2 = 
* [[Sherali Rasulov|Rasulov]] {{goal|69}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance = 4816
|referee =[[Umidjon Rahimjonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] 
|score      = 3—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
|goals1     = 
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|65}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|79}}
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|84}}
|goals2 = 
* [[Sherzod Qodirov|Qodirov]] {{goal|90+3}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor stadioni]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 4—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|goals1     = 
* [[Toma Tabatadze|Tabatadze]] {{goal|27}}
* [[Shohrux Gadoyev|Gadoyev]] {{goal|48}}
* [[Anvarjon Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|56}}
* [[Muhammadali Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|82}}
|goals2 = 
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== F guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group F}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qoʻqon 1912]]
|score      = 1—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/88d926f6-690e-424a-903a-e5f63f4fdb03-1defaf11-cf9e-4760-bfe6-7bd4fc4b7a02.pdf Hisobot]
|team2      = [[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]
|goals1     = 
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|16}}
|goals2 = 
* [[Alisher Moʻminov|Moʻminov]] {{goal|73}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy stadion]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance = 1532
|referee =[[Akmal Rahimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|score      = 4—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/030c18e6-da32-4916-a7a9-155a53b1c8b4-a49b65b0-2353-49ee-b978-d7499807cfb1.pdf Hisobot]
|team2      = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|goals1     = 
* [[Davron Anvarov|Anvarov]] {{goal|25}}
* [[Diyor Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|51}}
* [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev|Jumanqoʻziyev]] {{goal|66}}
* [[Dilshod Komilov|Komilov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance = 102
|referee =[[Dias Galeyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|score      = 0—7
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/1bf8c079-4bc6-4c3b-9671-ba86c9f5eed0-245d1b14-aa89-42bc-8dba-21b88f117c26.pdf Hisobot]
|team2      = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|48||59||90+2}}
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|72||73}}
* [[Bekjon Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|76}}
* [[Yegor Kondratyuk|Kondratyuk]] {{goal|80}}
|stadium = Andijon FA stadioni
|location = [[Andijon]]
|attendance = 118
|referee =[[Umidjon Rahimjonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]
|score      = 0—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/f932c3b8-f396-4b84-a1db-b29a1c7def16-e40b45d0-f7f4-4aab-80f1-5414de57639d.pdf Hisobot]
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|71}}
* [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev|Jumanqoʻziyev]] {{goal|89}}
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|90+4}}
|stadium = Odil Ahmedov akademiyasi stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 136
|referee =[[Toʻrabek Suyunov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qoʻqon 1912]]
|score      = 2—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = 
* [[Husniddin Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|32|p}}
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|85}}
|goals2 = 
* [[Shahzod Turopov|Turopov]] {{goal|25}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy stadion]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]
|score      = 5—3
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|goals1     = 
* [[Umidjon Turgʻunov|Turgʻunov]] {{goal|7}}
* [[Sergey Proxorov|Proxorov]] {{goal|27}}
* [[Abduvohid Oxtayev|Oxtayev]] {{goal|31||58}}
* [[Baxtiyor Tojiyev|Tojiyev]] {{goal|53}}

|goals2 = 
* [[Akbar Xudayberdiyev|Xudayberdiyev]] {{goal|39|o.g.}}
* [[Muhammadiyorbek Hurxonov|Hurxonov]] {{goal|70}}
* [[Patidin Zuhriddinov|Zuhriddinov]] {{goal|90+3}}

|stadium = Odil Ahmedov akademiyasi stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== G guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group G}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|score      = 6—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b4cd434b-ddb2-441b-ad39-e71bea2bef07-ac5ba34c-6e46-4e49-8262-baa79c20f62a.pdf Hisobot]
|team2      = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|goals1     = 
* [[Levan Arveladze|Arveladze]] {{goal|36}}
* [[Jasur Hakimov|Hakimov]] {{goal|41}}
* [[Akaki Shulaia|Shulaia]] {{goal|48}}
* [[Shodiyor Shodiboyev|Shodiboyev]] {{goal|57}}
* [[Muhriddin Zoirov|Zoirov]] {{goal|75}}
* [[Diyor Turopov|Turopov]] {{goal|87}}
|goals2 = 
* [[Odil Abdumutalliyev|Abdumutalliyev]] {{goal|53}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 215
|referee =[[Rinat Serazitdinov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 1—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/103cc69d-52c7-4ad2-a4bc-24dce0049464-a4aa8325-d8ab-4789-957f-cdfe27b4784c.pdf Hisobot]
|team2      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1     = 
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90+4}}
|goals2 = 
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 564
|referee =[[Xushnud Suyunboyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 2—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/30d426dc-4bad-49ad-a739-084b228d7faa-9220b130-ed3b-4782-9e02-c3e097193f7d.pdf Hisobot]
|team2      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|goals1     = 
* [[Frane Ikić|Ikić]] {{goal|22}}
* [[Javohir Ro‘ziyev|Ro‘ziyev]] {{goal|56}}
|goals2 = 
|stadium = Buxoro FA stadioni
|location = [[Buxoro]]
|attendance = 1516
|referee =[[Ravshan Abduvohidov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|score      = 1—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/aa7c1eec-c2f4-453b-bb41-9f2634b6eeb7-baad419a-0eb6-49d6-83d0-0bcbfc866f57.pdf Hisobot]
|team2      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1     = 
* [[Firdavs Umaraliyev|Umaraliyev]] {{goal|25}}
|goals2 = 
* [[Fahriddin Muhammadov|Muhammadov]] {{goal|28}}
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|85||90+1}}
|stadium = Yosh kuch stadioni
|location = [[Namangan]]
|attendance = 260
|referee =[[Xushnud Suyunboyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 5—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|goals1     = 
* [[Anvarjon Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|8||48}}
* [[Bilol Tupliyev|Tupliyev]] {{goal|58}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|65}}
* [[Frane Ikić|Frane Ikić]] {{goal|90}}

|goals2 = 
|stadium = Buxoro FA stadioni
|location = [[Buxoro]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 0—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Abdulloh Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|71}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== H guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group H}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|score      = 5—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/f501a612-8009-4716-86ea-5544f70c7ae1-54919b9a-301c-4414-8e2f-65925bdb195f.pdf Hisobot]
|team2      = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|goals1     = 
* [[Diyorbek Asomiddinov|Asomiddinov]] {{goal|2}}
* [[Suhrob Nurulloyev|Nurulloyev]] {{goal|52}}
* [[Davronbek Usmonov|Usmonov]] {{goal|55}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|77}}
* [[Akmal Mozgovoy|Mozgovoy]] {{goal|90+3}}
|goals2 = 
* [[Sherzod Raufov|Raufov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy stadion]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance = 3,854
|referee =[[Jahongir Noraliyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       = 19:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 2—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/6a37941c-cb9b-4d99-916c-0a4dc5b56b8a-e1974cc6-6e9b-4622-93a6-644d2b780647.pdf Hisobot]
|team2      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|goals1     = 
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|10}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|75}}
|goals2 = 
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|29}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|JAR]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 1,865
|referee =[[Nikita Mustafin]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|score      = 0—9
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/8da12880-37ed-40b7-b907-cf1097069fcd-17dc5c64-c405-4760-b59f-c1d756315e66.pdf Hisobot]
|team2      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|19}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|28}}
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|41}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|50||72}}
* [[Muhammadrasul Abdumajidov|Abdumajidov]] {{goal|52}}
* [[Diyor Xolmatov|Xolmatov]] {{goal|77}}
* [[Saidumarxon Saidnurullayev|Saidnurullayev]] {{goal|88||90+1}}

|stadium = Yoshlik stadioni
|location = [[Navoiy]]
|attendance = 898
|referee =[[Feruzbek Hidoyatov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 20:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|score      = 3—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/e9a023f3-19b1-4ff1-b345-119ec7288378-ad313c23-f70c-4829-aa78-353eaf34890b.pdf Hisobot]
|team2      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1     = 
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|48||86}}
* [[Rubén Sánchez|Sánchez]] {{goal|77}}
|goals2 = 
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|9||36}}
|stadium = [[OKMK sport majmuasi|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance = 4340
|referee =[[Akmal Rahimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 6—3
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1     = 
* [[Ibrohim Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|3|p}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|14||61||85}}
* [[Dilshod Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|36}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|81}}
|goals2 = 
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|28}}
* [[Akmal Mozgovoy|Mozgovoy]] {{goal|32}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|54}}
|stadium = [[|]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|score      = 12—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|goals1     = 
* [[Rubén Sánchez|Sánchez]] {{goal|1||33||58}}
* [[Aziz Xolmurodov|Xolmurodov]] {{goal|19}}
* [[Ahmadullo Muqimjonov|Muqimjonov]] {{goal|50}}
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|21||42}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|64||77}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|55||78}}
* [[Sherzod Raufov|Raufov]] {{goal|42|o.g.}}
|goals2 = 
* [[Hasan Murodilloyev|Murodilloyev]] {{goal|60x}}
|stadium = [[OKMK sport majmuasi|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== I guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group I}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|score      = 2—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/6bb28837-43d8-440c-ab30-525df407b8b6-0a87aaaf-ff3a-44f4-b3f4-92e699613ae8.pdf Hisobot]
|team2      = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|goals1     = 
* [[Umidjon Karilov|Karilov]] {{goal|45+3}}
* [[Shuhrat Daryabayev|Daryabayev]] {{goal|69}}
|goals2 = 
|stadium = NOPSTTM
|location = [[Nukus]]
|attendance = 336
|referee =[[Zokir Sapoyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|score      = 2—4
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b45def83-95ac-456c-8542-79718ce0fb6c-cf03d283-1e21-4991-bcf6-6f8af5a75929.pdf Hisobot]
|team2      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1     = 
* [[Murodjon Komilov|Komilov]] {{goal|15}}
* [[Rustambek Fomin|Fomin]] {{goal|63}}
|goals2 = 
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|72}}
* [[Dilshod Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|87|p}}
* [[Temurbek Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|90+5}}
* [[Shahrom Samiev|Samiev]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 116
|referee =[[Rustam Choriyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/ddeb35fd-c28b-4c2b-9a87-e9988987cadc-bc99ebba-5ab1-49dc-ad68-2ba111572b8a.pdf Hisobot]
|team2      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Diyorbek Tojiboyev|Tojiboyev]] {{goal|45+2}}
|stadium = [[Yangiyer (stadion)|Yangiyer stadioni]]
|location = [[Yangiyer]]
|attendance = 82
|referee =[[Nurbek Sheraliyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 3—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/bcb43353-ef5c-4260-801c-f796506a9cdf-ce7b7323-a4f1-4aa2-8106-4940245f6164.pdf Hisobot]
|team2      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|goals1     = 
* [[Danila Yejov|Yejov]] {{goal|44}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|57}}
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
* [[Shuhrat Daryabayev|Daryabayev]] {{goal|90+1}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 127
|referee =[[Maʼmurjon Ilhomov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|score      = 4—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|goals1     = 
* [[Nurlan Ibraimov|Ibraimov]] {{goal|5}}
* [[Muhammadali Raimov|Raimov]] {{goal|71||75}}
* [[Gʻiyosjon Rizoqulov|Rizoqulov]] {{goal|82|p}}
|goals2 = 
* [[Begis Kuanishbayev|Kuanishbayev]] {{goal|85}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 4—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|goals1     = 
* [[Murobek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|13}}
* [[Danila Yejov|Yejov]] {{goal|54||66}}
* [[Azizjon Ahrorov|Ahrorov]] {{goal|61}}
|goals2 = 
|stadium = [[OKMK sport majmuasi|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

== Pley-off bosqichi ==

=== Qur’a ===

=== Nimchorak final ===
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|8}}
|time       = 20:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|score      = 5—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/9ff76b8c-9ae7-46c3-85cc-35119ff6cff8-79ac13ad-cff5-4a27-9bee-3d6c14138f4b.pdf Hisobot]
|team2      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1     = * [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|3||24||30}}
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|62||67}}
|goals2 = 
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance = 3854
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|18}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qoʻqon 1912]]
|score      = 1—1
| aet        = yes
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b68a4f17-3cd2-4fa5-b466-d48a523618be-0ce06e57-f521-43d8-a762-e40e26a47354.pdf
|team2      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1     = * [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|45+3}}
|goals2 = * [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]]
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon stadioni]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance = 1901
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
| penalties1 = [[Husniddin Gʻofurov|Gʻofurov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Bekjon Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{penmiss}}&lt;br /&gt;[[Alisher Salimov|Salimov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Baxtiyor Qosimov|Qosimov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{pengoal|scored}}&lt;br /&gt;[[Bahrom Abdurahimov|Abdurahimov]] {{penmiss}}
| penaltyscore = 4–5
| penalties2 = {{pengoal}} [[Luis Kaçorri|Kaçorri]]&lt;br /&gt;{{penmiss|hit crossbar}} [[Martin Šroler|Šroler]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Narimonjon Ahmadjonov|Ahmadjonov]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Rasul Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Amir Toʻraqulov|Toʻraqulov]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Muzaffar Olimjonov|Olimjonov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|18}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 4—1
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/ab608b02-7891-4e0a-82fb-0e992bb24300-da1a4dc9-1028-4656-90b1-78156510c159.pdf
|team2      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|goals1     = * [[Temur Mamasidiqov|Mamasidiqov]] {{goal|27|p}}
* [[Nuriddin Hasanov|Hasanov]] {{goal|41}}
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|61}}
* [[Asadbek Saidxonov|Saidxonov]] {{goal|90+4}}
|goals2 = * [[Zulpuqar Kuanishbayev|Kuanishbayev]] {{goal|87}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance = 1211
|referee = [[Nikita Mustafin]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|24}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 0—1
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/7ea882fc-a27d-4c94-b1bf-4156a252e612-31cd8be1-3b4d-47d2-ba75-c9df2ad15c50.pdf
|team2      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|6}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance = 2506
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|24}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 4—1
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/d43b27dc-ab31-4472-8269-c968f4f12d52-f12c154f-6ebe-4716-adfe-9978f958787b.pdf
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = * [[Samandarjon Mavlonqulov|Mavlonqulov]] {{goal|1}}
* [[Zoir Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|18}}
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|50}}
* [[Behruz Jumatov|Jumatov]] {{sent off|0|68}}
* [[Xondamir Mustafoqulov|Mustafoqulov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
* [[Murodali Usmonov|Usmonov]] {{goal|8}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance = 840
|referee = [[Doston Rahmonov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|25}}
|time       = 19:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 3—1
|report     = 
|team2      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|goals1     = * [[Javohir Ilyosov|Ilyosov]] {{goal|31|o.g.}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|34}}
* [[Asilbek Qayumov|Qayumov]] {{goal|45+1}}
|goals2 = * [[Josip Tomašević|Tomašević]] {{goal|25|o.g.}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Akmal Rahimov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|07|02}}
|time       = 20:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 2—1
|report     = 
|team2      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|goals1     = * [[Brayan Riascos]] {{goal|41||81}}
|goals2 = * [[Bunyodbek Rahimov]] {{goal|66}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar stadioni]]
|location = [[Toshkent]] 
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|07|02}}
|time       = 20:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 1—3
|report     = 
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = * [[Shahrom Samiev]] {{goal|83}}
|goals2 = * [[Higor Gabriel]] {{goal|49}}
* [[Abbos Gʻulomov]] {{goal|80||87}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]] 
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvahidov]]
}}

=== Chorak final ===
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}

=== Yarim final ===
{{Football box
|round      = 1/2 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = —
|penaltyscore = 
|report     = &lt;!-- [ Hisobot]--&gt;
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2     = 
|stadium    = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location   = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee    = 
|penalties1 =
|penalties2 =
|aet=
}}
----
{{Football box
|round      = 1/2 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = —
|aet        = 
|report     = &lt;!-- [ Hisobot]--&gt;
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2     = 
|stadium    = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location   = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee    = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|penaltyscore =
|penalties1 = 
|penalties2 =
}}

=== Final ===
{{main|Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi finali}}
{{Football box
|date=&lt;!-- {{Start date|2025||}}--&gt;
|time=&lt;noinclude&gt;[[Oʻzbekistonda vaqt|OʻzV]]&lt;/noinclude&gt;
|team1=&lt;!-- [[|]]--&gt;
|score= –
|report= &lt;!-- [ Hisobot]--&gt;
|team2= &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1=
&lt;!-- * [[|]] {{goal|}}
* [[|]] {{goal|}}--&gt;
|goals2=
&lt;!-- * [[|]] {{goal|}}
* [[|]] {{goal|}}--&gt;
|stadium=[[Bobur stadioni]], [[Andijon]]
|attendance = 
|referee= 
}}

== Toʻpurarlar ==
{{updated|2025-yil 8-iyun holatiga koʻra}}
{{Goalscorers
|goals=
|ongoing=yes
|matches=
|updated= 

|4 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjahon Mirahmadov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|ESP}} [[Rubén Sánchez]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Beshimov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Husanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Erkinov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])

|3 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Nosirjon Abdusalomov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodir Abdurazzoqov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sahob Rashidov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Danila Yejov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])

|2 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Patiddin Zuxriddinov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Joʻrayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shoxruz Norxonov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Abdurahmonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Qodirqulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjarbek Zokirov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shuhrat Daryabayev]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrobbek Toshkentboyev]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asliddin Tursunpoʻlatov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zafar Polvonov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Odil Abdumutalliyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akmal Mozgovoy]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Sobirjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xurshid Gʻiyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ali Abdurahmonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Raimov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Joʻraqoʻziyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Oʻrinboyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidumarxon Saidnurullayev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|COL}} [[Brayan Riascos]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Hoshimov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Samandarjon Mavlonqulov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodbek Bobojonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Koʻklamov]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abduvohid Oxtayev]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sirojiddin Qoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirkomil Abdurazzoqov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Mamasidiqov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Fozilov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdusalomov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadiyorbek Hurxonov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Uskoković]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Damir Temirov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Abdumannopov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Mirzad Mehanović]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatullo Abdulhaqov]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirzabek Daryabayev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rahmatulla Amangeldiyev]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Fahriddin Muhammadov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Roʻziyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilol Tupliyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Qayumov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akbar Abdirasulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvar Xojimirzayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidmurod Karimov]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davronbek Sulaymonov]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bahodir Abduvaliyev]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherali Rasulov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Qodirov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sayyodbek Davronov]] ([[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻolibjon Sariboyev]] ([[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shamsiddin Sagdullayev]] ([[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Karilov]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Begis Kuanishbayev]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Levan Arveladze]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jasur Hakimov]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Akaki Shulaia]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shodiyor Shodiboyev]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdulloh Yoʻldoshev]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhriddin Zoirov]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Turopov]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ogʻabek Mahamadaminov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shaxzod Abduvaitov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodirxon Habibullayev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Abduraimov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Umaraliyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Elbek Yoʻlchiyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farruh Abdurahmonov]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyorbek Asomiddinov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Nurulloyev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davronbek Usmonov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Stefan Čolović]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Husayin Norchayev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Raufov]] ([[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammad Odilov]] ([[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Zoran Marušić]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ikrom Aliboyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Ismoilov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilolxon Toshmirzayev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohrux Gadoyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Gʻiyosov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Gʻofurov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zabihillo Oʻrinboyev]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ruslanbek Jiyanov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Odilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Aziz Xolmurodov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ahmadullo Muqimjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizxon Baxtiyorov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shuhrat Mamatov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muslimbek Xabibullayev]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sulton Ismoilov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ismadiyor Ummatov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyorbek Tojiboyev]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodjon Komilov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustambek Fomin]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻiyosjon Rizoqulov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurlan Ibraimov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|IRQ}} [[Bashar Resan]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohim Ibrohimov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadrasul Abdumajidov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Xolmatov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Alen Mašović]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Roman Papariga]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davron Anvarov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodali Usmonov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Rahmatullayev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Komilov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Turopov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bekjon Joʻraboyev]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Yegor Kondratyuk]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Husniddin Gʻofurov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhriddin Shamsiddinov]] ([[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdurahmonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jahongirbek Abdusalomov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Dostonbek Tursunov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umid Sultonov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xondamir Mustafoqulov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshodbek Umirzoqov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohruhbek Jalolov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akobir Abdullajonov]] ([[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Abduhamidov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Joʻrayev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Ismoilov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Shahrom Samiev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sunnatulla Abdullajonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizjon Ahrorov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oʻtkirbek Komilov]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jamshidbek Boyjonov]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Erkayev]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Moʻminov]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Turgʻunov]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sergey Proxorov]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Baxtiyor Tojiyev]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahboz Nuriddinov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizbek Pirmuhamedov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻanisher Qodirov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Choriyor Tursunqulov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nuriddin Hasanov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Narzullayev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Saidxonov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 own goal=
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Raufov]] ([[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]) OKMK jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Akbar Xudayberdiyev]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]) Andijon FA jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Ilyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]) Buxoro jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|CRO}} [[Josip Tomašević]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]) OKMK jamoasi foydasiga

}}

== Yana qarang ==
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Oʻzbekiston kubogi mavsumlari}}
[[Turkum:2025-yilda Oʻzbekiston futboli]]
[[Turkum:Oʻzbekiston kubogi mavsumlari]]</text>
      <sha1>ky8nbopvwhr4irgzrwcdwe24i8ofudv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480903</id>
      <parentid>5480888</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:14:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Toʻpurarlar */</comment>
      <origin>5480903</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="63691" sha1="4ifh7i38j8k17mwq71npcdj48eie99o" xml:space="preserve">{{Infobox Futbol turniri mavsumi
| title                      = Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi&lt;br/&gt;
| year                       = 
| other_titles               = Oʻzbekiston Kubogi
| image                      = [[Fayl:Uzbekistan Football Cup Logo 2.png|300px]]
| image_size                 =
| caption                    =
| country                    = {{UZB}}
| dates                      = {{nowrap|}}
| venue =
| num_teams =
| defending_champions = 
| champions =
| count =
| runner-up =
| third = 
| fourth = 
| continentalcup1 =
| continentalcup1_qualifiers =
| continentalcup2 =
| continentalcup2_qualifiers =
| champ_match_score =
| matches = 62
| goals = 232
| attendance =
| top_goal_scorer = [[#Toʻpurarlar|Olti futbolchi]]ning &lt;br/&gt;har birida 4 tadan gol
| player_label =
| player =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2024-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2024]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi Oʻzbekiston Kubogi|2026]]
| updated = 2025-yil 21-may
| extra_information =
| tournament_venue =
| goalkeeper =
}}
'''Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi''' (&lt;nowiki&gt;Футбол бўйича 2025-йилги Ўзбекистон Кубоги&lt;/nowiki&gt;) — har yili oʻtkaziladigan [[Oʻzbekiston Kubogi]] musobaqasining 34-mavsumi. Kubok sohibi 2026—2027-yilgi [[Osiyo Chempionlar ligasi|Osiyo Chempionlar Ligasi]]da ishtirok etish huquqini qoʻlga kiritadi.

== Jamoalar ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|- style=&quot;background:#D6E2B3; text-align:center; vertical-align:top;&quot;
| style=&quot;width:33%&quot; | '''Oʻzbekiston Superligasi'''&lt;br /&gt; [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi|2025-yilgi mavsum]]dagi 16 ta klub
| style=&quot;width:33%&quot; | '''Oʻzbekiston Pro-ligasining''' [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi|2025-yilgi mavsum]]dagi 6 ta klub
| style=&quot;width:34%&quot; | '''Oʻzbekiston Birinchi ligasi''' [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi|2025-yilgi mavsumidagi]] 18 ta klub
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|
* [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
* [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
* [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
* [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
* [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal Muborak]]
* [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
* [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor Namangan]]
* [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi Fargʻona]]
* [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
* [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor Toshkent]]
* [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum Zarafshon]]
* [[Qoʻqon 1912]]
* [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona Jizzax]]
* [[Surxon (futbol klubi)|Surxon Termez]]
* [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm Urganch]]
* [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan Gʻuzor]]
|
* [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
* [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
* [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
* [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
* [[Olimpik-Farm (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
* [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik Toshkent]]
|
* [[Olimpiya (futbol klubi)|Ahmedov FK]]
* [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
* [[BuxDU (futbol klubi)|BuxDU]]
* [[Andijon SGS (futbol klubi)|Doʻstlik Toshkent]]
* [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
* [[Kattaqoʻrgʻon (futbol klubi)|Kattaqoʻrgʻon]]
* [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
* [[Lokomotiv BFK]]
* [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
* [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
* [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
* [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
* [[Aral akademiya (futbol klubi)|Qoraqalpogʻiston FA]]
* [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
* [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
* [[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]]
* [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
* [[Zomin (futbol klubi, 2024)|Zomin]]
|}

== Final mezboni ==


== Qur’a va format ==


== Saralash bosqichi ==
{{football box collapsible
|round           = '''1-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|1}}
|time            = 14.00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|score           = 3–0
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/67f690da-5f01-4820-a9dd-c2501a6588ec-27b3d035-638b-4f1b-bb77-4cd773007bd9.pdf Hisobot]
|team2           = [[Kattaqoʻrgʻon-Dinamo (futbol klubi)|Kattaqoʻrgʻon]]
|goals1          = * Sardor Fozilov {{goal|23}}
* Muhammadali Abdusalomov {{goal|74}}
* Patiddin Zuxriddinov {{goal|81}}
|goals2          = 
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 46
|referee = Diyorbek Temirbekov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''2-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|1}}
|time            = 16.30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|score           = 3–1
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/db2190b6-1fd7-446c-a076-778dd816b441-89d6a7c9-f69c-4989-9911-8cf923e655b3.pdf Hisobot]
|team2           = [[Olimpiya (futbol klubi)|Ahmedov FK]]
|goals1          = 
* Odiljon Abdumutaliyev {{goal|56}}
* [[Elbek Yoʻlchiyev]] {{goal|58}}
* Farruh Abdurahmonov {{goal|90+3}}
|goals2          = 
* Yahyobek Nasrulloyev {{goal|90}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 114
|referee = Rinat Serazitdinov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''3-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|2}}
|time            = 14.00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Qoraqalpogʻiston FA (futbol klubi)|Qoraqalpogʻiston FA]]
|score           = 1–1
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/3bf0ce78-bc38-4bec-b5dd-0cbf4efbc987-ac8342d8-15bf-4e39-a7d7-d07678abc6eb.pdf Hisobot]
|penaltyscore    = 2–3
|team2           = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|goals1          = * [[Rahmatulla Amangeldiyev|Amangeldiyev]] {{goal|90+3}}
|goals2          = * [[Muhammad Odilov|Odilov]] {{goal|70}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 112
|referee = Muzaffar Yoqubov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''4-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|2}}
|time            = 16.30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Lokomotiv BFK]]
|score           = 0–0
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/5445f2bb-bba4-41d2-b137-5555e4b7a899-63b79d65-81ee-4b79-9b60-b14a8fdd49f3.pdf Hisobot]
|team2           = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|goals1          = 
|goals2          = 
|penaltyscore = 1–4
|penalties1   =
|penalties2   =
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 61
|referee = Dias Galeyev
}}
{{football box collapsible
|round           = '''5-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|3}}
|time            = 14:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]]
|score           = 1–1
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/592b32f2-3a5f-4244-98fe-7ab87e0b54a7-7d074f21-cdab-4c3b-95d1-77f10a70c62e.pdf Hisobot]
|team2           = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|goals1          = * [[Muhriddin Shamsiddinov|Shamsiddinov]] {{goal|90+5}}
|goals2          = * [[Shamsiddin Sagdullayev|Sagdullayev]] {{goal|45+1}}
|penaltyscore = 4–5
|penalties1   =
|penalties2   =
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 107
|referee = Azizbek Jumanov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''6-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|3}}
|time            = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Buxoro FA (futbol klubi)|Buxoro FA]]
|score           = 0–4
|report          = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/09f3d715-18ae-4c20-8090-3d9cd91210ca-06354076-c068-4509-a4c4-ae44b2ca65a4.pdf Hisobot]
|team2           = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|goals1          = 
|goals2          = * [[Shuhrat Mamatov|Mamatov]] {{goal|30}}
* [[Muslimbek Xabibullayev|Xabibullayev]] {{goal|36}}
* [[Sulton Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|40}}
* [[Ismadiyor Ummatov|Ummatov]] {{goal|61}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 170
|referee = Nurbek Sheraliyev
}}
{{football box collapsible
|round           = '''7-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|4}}
|time            = 14:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]]
|score           = 1–3
|report          = [https://pfl.uz/match/1837 Hisobot]
|team2           = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|goals1          = * [[Akobir Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|61}}
|goals2          = * [[Asadbek Koʻklamov|Koʻklamov]] {{goal|75||81}}
* [[Oʻtkirbek Komilov|Komilov]] {{goal|50}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance = 0
|referee = Sardor Mirodilov
}}
{{football box collapsible
|round           = '''8-saralash oʻyini''' 
|date            = {{start date|2025|4|4}}
|time            = ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1           = [[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik]]
|score           = 2–2
|report          = 
|team2           = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1          = * [[Saidmurod Karimov|Karimov]] {{goal|10}}
* [[Davronbek Sulaymonov|Sulaymonov]] {{goal|40}}
|goals2          = * [[Asliddin Tursunpoʻlatov|Tursunpoʻlatov]] {{goal|59}}
* [[Shaxzod Abduvaitov|Abduvaitov]] {{goal|90+4}}
|stadium = Odil Junior stadioni
|location = Toshkent
|attendance =
|referee = Alisher Rahimqulov
}}

== Guruh bosqichi ==

=== A guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group A}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|score      = 0—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/bc527632-3b1f-4526-8db2-e0a4977f3e96-03b00049-1dc0-4a30-8c74-c496a0ab4f56.pdf Hisobot]
|team2      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Sahob Rashidov|Rashidov]] {{goal|27}}
* [[Sardorbek Erkinov|Erkinov]] {{goal|84}}
* [[Samandarjon Mavlonqulov|Mavlonqulov]] {{goal|90+5}}
|stadium = NOPSTTM
|location = [[Nukus]]
|attendance = 711
|referee =[[Toʻrabek Suyunov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       = 10:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|score      = 2—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/2bee2410-7cde-4287-b665-735d2da66012-46d03764-8cd2-4b8d-a275-d8eb3fd5f40f.pdf Hisobot]
|team2      = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|goals1     = 
* [[Dilshodbek Umirzoqov|Umirzoqov]] {{goal|90+1|p}}
* [[Shohruhbek Jalolov|Jalolov]] {{goal|90+5}}
|goals2 = 
* [[Otabek Erkayev|Erkayev]] {{goal|10}}
* [[Jamshidbek Boyjonov|Boyjonov]] {{goal|58}}
|stadium = Sementchi stadioni
|location = [[Quvasoy]]
|attendance = 152
|referee =[[Umidjon Rahimjonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 19:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 4—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/faab899a-9f75-4c45-98ca-d5fd45caa652-518d8540-533e-4120-8dc8-112065e8b2da.pdf Hisobot]
|team2      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|goals1     = 
* [[Sahob Rashidov|Rashidov]] {{goal|5}}
* [[Sardorbek Erkinov|Erkinov]] {{goal|36}}
* [[Sardorbek Hoshimov|Hoshimov]] {{goal|51||56}}
|goals2 = 
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance = 854
|referee =[[Alisher Toʻxtasinov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 17:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|score      = 0—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/2a17529e-6b3a-42a6-9f5f-332679368446-aabb20dd-4aa6-44ff-b470-21ef7b82012d.pdf Hisobot]
|team2      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Izzatillo Abdulxaqov|Abdulxaqov]] {{goal|30}}
* [[Mirzabek Daryabayev|Daryabayev]] {{goal|58}}
|stadium = Xorazm SM
|location = [[Urganch]]
|attendance = 350
|referee =[[Roman Irgashev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|20}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 4—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]]
|goals1     = 
* [[Sahob Rashidov|Rashidov]] {{goal|11}}
* [[Sardorbek Erkinov|Erkinov]] {{goal|21||41}}
* [[Umid Sultonov|Sultonov]] {{goal|61}}
|goals2 = 
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|20}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|score      = 3—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]]
|goals1     = 
* [[|]] {{goal|}}
|goals2 = 
* [[|]] {{goal|}}
|stadium = NOPSTTM
|location = [[Nukus]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== B guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group B}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 2—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/a3ad9e29-076a-4498-a445-6e1d1c1b52c9-43c0545d-f849-4885-872f-3c11840a455b.pdf Hisobot]
|team2      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|goals1     = 
* [[Luka Uskoković|Uskoković]] {{goal|27}}
* [[Damir Temirov|Temirov]] {{goal|87}}
|goals2 = 
* [[Kirill Kolesnichenko|Kolesnichenko]] {{goal|11|p}}
* [[Muhammadali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|16}}
* [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Tursunov]] {{goal|89}}
|stadium = [[Bobur stadioni]]
|location = [[Andijon]]
|attendance = 8818
|referee =[[Firdavs Norsafarov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|16}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] 
|score      = 3—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/52bc983e-d9fd-4c86-9add-1b96f1e55bfc-5158ba5d-e38b-4af7-82d2-ec4f657432de.pdf Hisobot]
|team2      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1     = 
* [[Sanjar Qodirqulov|Qodirqulov]] {{goal|42||44}}
* [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|86}}
|goals2 = 
* [[Suhrobbek Toshkentboyev|Toshkentboyev]] {{goal|73}}
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance = 938
|referee =[[Dias Galeev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|score      = 2—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b7641e33-41b5-423f-83f8-2246df3c4bf1-dc39ada1-5b82-4270-8343-75109ff72b3c.pdf Hisobot]
|team2      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|goals1     = 
* [[Ogʻabek Mahamadaminov|Mahamadaminov]] {{goal|85}}
* [[Suhrob Toshkenboyev|Toshkenboyev]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
* [[Mirzad Mehanović|Mehanović]] {{goal|86|p}}
|stadium = Beshkent markaziy stadioni
|location = [[Beshkent]]
|attendance = 894
|referee =[[Zokir Sapoyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|29}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/e830f2a9-b73a-4449-98a0-21b18ce46a66-14b990b3-d439-4696-9a29-bacc427ea2e0.pdf Hisobot]
|team2      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] 
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Anvar Xojimirzayev|Xojimirzayev]] {{goal|21}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon stadioni]]
|location = [[Termiz]]
|attendance = 3378
|referee =[[Akobir Shukurullayev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon (futbol klubi)|Andijon]]
|score      = 1—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]] 
|goals1     = 
* [[Doniyor Abdumannopov|Abdumannopov]] {{goal|9|p}}
|goals2 = 
* [[Akbar Abdirasulov|Abdirasulov]] {{goal|45+2}}
|stadium = [[Bobur stadioni]]
|location = [[Andijon]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Surxon (futbol klubi)|Surxon]]
|score      = 1—3
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1     = 
* [[Jahongirbek Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|10}}
|goals2 = 
* [[Zafar Polvonov|Polvonov]] {{goal|32||36}}
* [[Asliddin Tursunpoʻlatov|Tursunpoʻlatov]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Surxon sport majmuasi|Surxon stadioni]]
|location = [[Termiz]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== D guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group D}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 0—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/d367fbd1-2ceb-4812-8a76-247045bf2d95-1964824f-7bbe-4c1f-9939-1ce8b392a0ad.pdf Hisobot]
|team2      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev stadioni]]
|location = [[Muborak]]
|attendance = 1828
|referee =[[Akobir Shukurullayev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       = 16:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|score      = 0—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/672d5a9e-8050-47bd-8202-08e57bc7433e-491597d4-5f97-43e0-8a5d-3f1488d9bb69.pdf Hisobot]
|team2      = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Gʻolibjon Sariboyev|Sariboyev]] {{goal|34}}
* [[Sayyodbek Davronov|Davronov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 103
|referee =[[Maʼmur Ilhomov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/8f1fd6fd-afa3-4dfd-9f82-1464f69554f5-f724a183-403e-4ca7-b39e-9cee580c6c82.pdf Hisobot]
|team2      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Nodirxon Habibullayev|Habibullayev]] {{goal|53}}
|stadium = Ishtixon SM
|location = [[Ishtixon]]
|attendance = 1117
|referee =[[Alisher Rahimqulov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 3—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/25fa6517-d744-4b23-93a7-03461cdb7f1e-f92f34ea-2fae-4178-89d6-b9c12ac9c8ed.pdf Hisobot]
|team2      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|goals1     = 
* [[Temur Mamasidiqov|Mamasidiqov]] {{goal|13}}
* [[Shahboz Nuriddinov|Nuriddinov]] {{goal|69}}
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|90+3}}
|goals2 = 
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance = 989
|referee =[[Jahongir Noraliyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|score      = 2—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Olimpik (futbol klubi)|Olimpik]]
|goals1     = 
* [[Dilshod Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|63||69}}
|goals2 = 
* [[Ilya Yelichich|Yelichich]] {{goal|33}}
|stadium = [[Bahrom Vafoev nomli stadion|Bahrom Vafoev stadioni]]
|location = [[Muborak tumani]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 6—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]]
|goals1     = 
* [[Azizbek Pirmuhamedov|Pirmuhamedov]] {{goal|41}}
* [[Gʻanisher Qodirov|Qodirov]] {{goal|45+2}}
* [[Sirojiddin Qoʻziyev|Qoʻziyev]] {{goal|61|p}}
* [[Choriyor Tursunqulov|Tursunqulov]] {{goal|74}}
* [[Mirkomil Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|80||90+3}}
|goals2 = 
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor tumani]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== E guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group E}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       = 20:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|score      = 1—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|goals1     = 
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|49}}
|goals2 = 
* [[Zoran Marushich|Marushich]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor stadioni]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =[[Ilgiz Tantashev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|15}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
|score      = 3—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|goals1     = 
* [[Sanjarbek Zokirov|Zokirov]] {{goal|1||32}}
* [[Bahodir Abduvaliyev|Abduvaliyev]] {{goal|54}}
|goals2 = 
* [[Azizxon Baxtiyorov|Baxtiyorov]] {{goal|71}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee =[[Akmal Rahimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/bac93896-82e8-49fc-8435-9f1931c01340-0d9e8ecf-c9a0-4e8c-aaff-4f081003830f.pdf Hisobot]
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Guilherme Guedes|Guedes]] {{goal|61}}
|stadium = Oqtepa stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 227
|referee =[[Sardor Mirodilov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|30}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 3—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/2462c5a9-f249-4e59-8c66-0eddeba756e2-b7768c2e-452d-484d-85f5-35fb9a4b97e5.pdf Hisobot]
|team2      = [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
|goals1     = 
* [[Ikrom Aliboyev|Aliboyev]] {{goal|26}}
* [[Abror Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|34}}
* [[Bilolxon Toshmirzayev|Toshmirzayev]] {{goal|75}}
|goals2 = 
* [[Sherali Rasulov|Rasulov]] {{goal|69}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance = 4816
|referee =[[Umidjon Rahimjonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]] 
|score      = 3—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[FarDU (futbol klubi)|FarDU]]
|goals1     = 
* [[Zabihillo Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|65}}
* [[Ruslanbek Jiyanov|Jiyanov]] {{goal|79}}
* [[Alisher Odilov|Odilov]] {{goal|84}}
|goals2 = 
* [[Sherzod Qodirov|Qodirov]] {{goal|90+3}}
|stadium = [[Navbahor markaziy stadioni|Navbahor stadioni]]
|location = [[Namangan]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|14}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 4—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]]
|goals1     = 
* [[Toma Tabatadze|Tabatadze]] {{goal|27}}
* [[Shohrux Gadoyev|Gadoyev]] {{goal|48}}
* [[Anvarjon Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|56}}
* [[Muhammadali Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|82}}
|goals2 = 
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== F guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group F}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qoʻqon 1912]]
|score      = 1—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/88d926f6-690e-424a-903a-e5f63f4fdb03-1defaf11-cf9e-4760-bfe6-7bd4fc4b7a02.pdf Hisobot]
|team2      = [[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]
|goals1     = 
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|16}}
|goals2 = 
* [[Alisher Moʻminov|Moʻminov]] {{goal|73}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy stadion]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance = 1532
|referee =[[Akmal Rahimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|score      = 4—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/030c18e6-da32-4916-a7a9-155a53b1c8b4-a49b65b0-2353-49ee-b978-d7499807cfb1.pdf Hisobot]
|team2      = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|goals1     = 
* [[Davron Anvarov|Anvarov]] {{goal|25}}
* [[Diyor Rahmatullayev|Rahmatullayev]] {{goal|51}}
* [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev|Jumanqoʻziyev]] {{goal|66}}
* [[Dilshod Komilov|Komilov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance = 102
|referee =[[Dias Galeyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|score      = 0—7
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/1bf8c079-4bc6-4c3b-9671-ba86c9f5eed0-245d1b14-aa89-42bc-8dba-21b88f117c26.pdf Hisobot]
|team2      = [[Qoʻqon 1912]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|48||59||90+2}}
* [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|72||73}}
* [[Bekjon Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|76}}
* [[Yegor Kondratyuk|Kondratyuk]] {{goal|80}}
|stadium = Andijon FA stadioni
|location = [[Andijon]]
|attendance = 118
|referee =[[Umidjon Rahimjonov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]
|score      = 0—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/f932c3b8-f396-4b84-a1db-b29a1c7def16-e40b45d0-f7f4-4aab-80f1-5414de57639d.pdf Hisobot]
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Alen Mašović|Mašović]] {{goal|71}}
* [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev|Jumanqoʻziyev]] {{goal|89}}
* [[Roman Papariga|Papariga]] {{goal|90+4}}
|stadium = Odil Ahmedov akademiyasi stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 136
|referee =[[Toʻrabek Suyunov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qoʻqon 1912]]
|score      = 2—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = 
* [[Husniddin Gʻofurov|Gʻofurov]] {{goal|32|p}}
* [[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{goal|85}}
|goals2 = 
* [[Shahzod Turopov|Turopov]] {{goal|25}}
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Markaziy stadion]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]
|score      = 5—3
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]]
|goals1     = 
* [[Umidjon Turgʻunov|Turgʻunov]] {{goal|7}}
* [[Sergey Proxorov|Proxorov]] {{goal|27}}
* [[Abduvohid Oxtayev|Oxtayev]] {{goal|31||58}}
* [[Baxtiyor Tojiyev|Tojiyev]] {{goal|53}}

|goals2 = 
* [[Akbar Xudayberdiyev|Xudayberdiyev]] {{goal|39|o.g.}}
* [[Muhammadiyorbek Hurxonov|Hurxonov]] {{goal|70}}
* [[Patidin Zuhriddinov|Zuhriddinov]] {{goal|90+3}}

|stadium = Odil Ahmedov akademiyasi stadioni
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== G guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group G}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|score      = 6—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b4cd434b-ddb2-441b-ad39-e71bea2bef07-ac5ba34c-6e46-4e49-8262-baa79c20f62a.pdf Hisobot]
|team2      = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|goals1     = 
* [[Levan Arveladze|Arveladze]] {{goal|36}}
* [[Jasur Hakimov|Hakimov]] {{goal|41}}
* [[Akaki Shulaia|Shulaia]] {{goal|48}}
* [[Shodiyor Shodiboyev|Shodiboyev]] {{goal|57}}
* [[Muhriddin Zoirov|Zoirov]] {{goal|75}}
* [[Diyor Turopov|Turopov]] {{goal|87}}
|goals2 = 
* [[Odil Abdumutalliyev|Abdumutalliyev]] {{goal|53}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 215
|referee =[[Rinat Serazitdinov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|8}}
|time       = 19:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 1—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/103cc69d-52c7-4ad2-a4bc-24dce0049464-a4aa8325-d8ab-4789-957f-cdfe27b4784c.pdf Hisobot]
|team2      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|goals1     = 
* [[Luis Kaçorri|Kaçorri]] {{goal|90+4}}
|goals2 = 
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 564
|referee =[[Xushnud Suyunboyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 2—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/30d426dc-4bad-49ad-a739-084b228d7faa-9220b130-ed3b-4782-9e02-c3e097193f7d.pdf Hisobot]
|team2      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|goals1     = 
* [[Frane Ikić|Ikić]] {{goal|22}}
* [[Javohir Ro‘ziyev|Ro‘ziyev]] {{goal|56}}
|goals2 = 
|stadium = Buxoro FA stadioni
|location = [[Buxoro]]
|attendance = 1516
|referee =[[Ravshan Abduvohidov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|score      = 1—3
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/aa7c1eec-c2f4-453b-bb41-9f2634b6eeb7-baad419a-0eb6-49d6-83d0-0bcbfc866f57.pdf Hisobot]
|team2      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1     = 
* [[Firdavs Umaraliyev|Umaraliyev]] {{goal|25}}
|goals2 = 
* [[Fahriddin Muhammadov|Muhammadov]] {{goal|28}}
* [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]] {{goal|85||90+1}}
|stadium = Yosh kuch stadioni
|location = [[Namangan]]
|attendance = 260
|referee =[[Xushnud Suyunboyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 5—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]]
|goals1     = 
* [[Anvarjon Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|8||48}}
* [[Bilol Tupliyev|Tupliyev]] {{goal|58}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|65}}
* [[Frane Ikić|Frane Ikić]] {{goal|90}}

|goals2 = 
|stadium = Buxoro FA stadioni
|location = [[Buxoro]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|score      = 0—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Abdulloh Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]] {{goal|71}}
|stadium = [[Bunyodkor stadioni]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== H guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group H}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|score      = 5—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/f501a612-8009-4716-86ea-5544f70c7ae1-54919b9a-301c-4414-8e2f-65925bdb195f.pdf Hisobot]
|team2      = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|goals1     = 
* [[Diyorbek Asomiddinov|Asomiddinov]] {{goal|2}}
* [[Suhrob Nurulloyev|Nurulloyev]] {{goal|52}}
* [[Davronbek Usmonov|Usmonov]] {{goal|55}}
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|77}}
* [[Akmal Mozgovoy|Mozgovoy]] {{goal|90+3}}
|goals2 = 
* [[Sherzod Raufov|Raufov]] {{goal|87}}
|stadium = [[Qarshi markaziy stadioni|Markaziy stadion]]
|location = [[Qarshi]]
|attendance = 3,854
|referee =[[Jahongir Noraliyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       = 19:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 2—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/6a37941c-cb9b-4d99-916c-0a4dc5b56b8a-e1974cc6-6e9b-4622-93a6-644d2b780647.pdf Hisobot]
|team2      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|goals1     = 
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|10}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|75}}
|goals2 = 
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|29}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|JAR]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 1,865
|referee =[[Nikita Mustafin]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 17:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|score      = 0—9
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/8da12880-37ed-40b7-b907-cf1097069fcd-17dc5c64-c405-4760-b59f-c1d756315e66.pdf Hisobot]
|team2      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Bashar Resan|Resan]] {{goal|19}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|28}}
* [[Otabek Joʻraqoʻziyev|Joʻraqoʻziyev]] {{goal|41}}
* [[Muhammadali Oʻrinboyev|Oʻrinboyev]] {{goal|50||72}}
* [[Muhammadrasul Abdumajidov|Abdumajidov]] {{goal|52}}
* [[Diyor Xolmatov|Xolmatov]] {{goal|77}}
* [[Saidumarxon Saidnurullayev|Saidnurullayev]] {{goal|88||90+1}}

|stadium = Yoshlik stadioni
|location = [[Navoiy]]
|attendance = 898
|referee =[[Feruzbek Hidoyatov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|23}}
|time       = 20:15 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|score      = 3—2
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/e9a023f3-19b1-4ff1-b345-119ec7288378-ad313c23-f70c-4829-aa78-353eaf34890b.pdf Hisobot]
|team2      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1     = 
* [[Ali Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|48||86}}
* [[Rubén Sánchez|Sánchez]] {{goal|77}}
|goals2 = 
* [[Dragan Ćeran|Ćeran]] {{goal|9||36}}
|stadium = [[OKMK sport majmuasi|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance = 4340
|referee =[[Akmal Rahimov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 6—3
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]]
|goals1     = 
* [[Ibrohim Ibrohimov|Ibrohimov]] {{goal|3|p}}
* [[Igor Sergeyev|Sergeyev]] {{goal|14||61||85}}
* [[Dilshod Abdullayev|Abdullayev]] {{goal|36}}
* [[Brayan Riascos|Riascos]] {{goal|81}}
|goals2 = 
* [[Stefan Čolović|Čolović]] {{goal|28}}
* [[Akmal Mozgovoy|Mozgovoy]] {{goal|32}}
* [[Husayin Norchayev|Norchayev]] {{goal|54}}
|stadium = [[|]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|13}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|score      = 12—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]
|goals1     = 
* [[Rubén Sánchez|Sánchez]] {{goal|1||33||58}}
* [[Aziz Xolmurodov|Xolmurodov]] {{goal|19}}
* [[Ahmadullo Muqimjonov|Muqimjonov]] {{goal|50}}
* [[Nodir Abdurazzoqov|Abdurazzoqov]] {{goal|21||42}}
* [[Xurshid Gʻiyosov|Gʻiyosov]] {{goal|64||77}}
* [[Asadbek Sobirjonov|Sobirjonov]] {{goal|55||78}}
* [[Sherzod Raufov|Raufov]] {{goal|42|o.g.}}
|goals2 = 
* [[Hasan Murodilloyev|Murodilloyev]] {{goal|60x}}
|stadium = [[OKMK sport majmuasi|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

=== I guruhi ===
{{Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi guruh jadvallari|Group I}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|score      = 2—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/6bb28837-43d8-440c-ab30-525df407b8b6-0a87aaaf-ff3a-44f4-b3f4-92e699613ae8.pdf Hisobot]
|team2      = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|goals1     = 
* [[Umidjon Karilov|Karilov]] {{goal|45+3}}
* [[Shuhrat Daryabayev|Daryabayev]] {{goal|69}}
|goals2 = 
|stadium = NOPSTTM
|location = [[Nukus]]
|attendance = 336
|referee =[[Zokir Sapoyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 1-tur
|date       = {{start date|2025|4|9}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|score      = 2—4
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b45def83-95ac-456c-8542-79718ce0fb6c-cf03d283-1e21-4991-bcf6-6f8af5a75929.pdf Hisobot]
|team2      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|goals1     = 
* [[Murodjon Komilov|Komilov]] {{goal|15}}
* [[Rustambek Fomin|Fomin]] {{goal|63}}
|goals2 = 
* [[Rustam Abduhamidov|Abduhamidov]] {{goal|72}}
* [[Dilshod Joʻrayev|Joʻrayev]] {{goal|87|p}}
* [[Temurbek Ismoilov|Ismoilov]] {{goal|90+5}}
* [[Shahrom Samiev|Samiev]] {{goal|90+6}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 116
|referee =[[Rustam Choriyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       = 16:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|score      = 0—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/ddeb35fd-c28b-4c2b-9a87-e9988987cadc-bc99ebba-5ab1-49dc-ad68-2ba111572b8a.pdf Hisobot]
|team2      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|goals1     = 
|goals2 = 
* [[Diyorbek Tojiboyev|Tojiboyev]] {{goal|45+2}}
|stadium = [[Yangiyer (stadion)|Yangiyer stadioni]]
|location = [[Yangiyer]]
|attendance = 82
|referee =[[Nurbek Sheraliyev]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 2-tur
|date       = {{start date|2025|4|22}}
|time       = 18:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 3—1
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/bcb43353-ef5c-4260-801c-f796506a9cdf-ce7b7323-a4f1-4aa2-8106-4940245f6164.pdf Hisobot]
|team2      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|goals1     = 
* [[Danila Yejov|Yejov]] {{goal|44}}
* [[Sunnatulla Abdullajonov|Abdullajonov]] {{goal|57}}
* [[Murodbek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
* [[Shuhrat Daryabayev|Daryabayev]] {{goal|90+1}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance = 127
|referee =[[Maʼmurjon Ilhomov]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|score      = 4—1
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]]
|goals1     = 
* [[Nurlan Ibraimov|Ibraimov]] {{goal|5}}
* [[Muhammadali Raimov|Raimov]] {{goal|71||75}}
* [[Gʻiyosjon Rizoqulov|Rizoqulov]] {{goal|82|p}}
|goals2 = 
* [[Begis Kuanishbayev|Kuanishbayev]] {{goal|85}}
|stadium = [[Doʻstlik stadioni|Doʻstlik]]
|location = [[Toshkent]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}
{{football box collapsible
|round      = 3-tur
|date       = {{start date|2025|5|21}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 4—0
|report     = [ Hisobot]
|team2      = [[Sirdaryo FA (futbol klubi)|Sirdaryo FA]]
|goals1     = 
* [[Murobek Bobojonov|Bobojonov]] {{goal|13}}
* [[Danila Yejov|Yejov]] {{goal|54||66}}
* [[Azizjon Ahrorov|Ahrorov]] {{goal|61}}
|goals2 = 
|stadium = [[OKMK sport majmuasi|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee =[[]]
}}

== Pley-off bosqichi ==

=== Qur’a ===

=== Nimchorak final ===
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|8}}
|time       = 20:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]]
|score      = 5—0
|report     = [https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/9ff76b8c-9ae7-46c3-85cc-35119ff6cff8-79ac13ad-cff5-4a27-9bee-3d6c14138f4b.pdf Hisobot]
|team2      = [[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]]
|goals1     = * [[Mirjahon Mirahmadov|Mirahmadov]] {{goal|3||24||30}}
* [[Firdavs Abdurahmonov|Abdurahmonov]] {{goal|62||67}}
|goals2 = 
|stadium = [[Dinamo (stadion, Samarqand)|Dinamo stadioni]]
|location = [[Samarqand]]
|attendance = 3854
|referee = [[Toʻrabek Suyunov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|18}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Qoʻqon 1912]]
|score      = 1—1
| aet        = yes
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/b68a4f17-3cd2-4fa5-b466-d48a523618be-0ce06e57-f521-43d8-a762-e40e26a47354.pdf
|team2      = [[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]]
|goals1     = * [[Javohir Husanov|Husanov]] {{goal|45+3}}
|goals2 = * [[Nosirjon Abdusalomov|Abdusalomov]]
|stadium = [[Qoʻqon „Markaziy“ stadioni|Qoʻqon stadioni]]
|location = [[Qoʻqon]]
|attendance = 1901
|referee = [[Xushnud Suyunboyev]]
| penalties1 = [[Husniddin Gʻofurov|Gʻofurov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Bekjon Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{penmiss}}&lt;br /&gt;[[Alisher Salimov|Salimov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Baxtiyor Qosimov|Qosimov]] {{pengoal}}&lt;br /&gt;[[Shahzod Beshimov|Beshimov]] {{pengoal|scored}}&lt;br /&gt;[[Bahrom Abdurahimov|Abdurahimov]] {{penmiss}}
| penaltyscore = 4–5
| penalties2 = {{pengoal}} [[Luis Kaçorri|Kaçorri]]&lt;br /&gt;{{penmiss|hit crossbar}} [[Martin Šroler|Šroler]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Narimonjon Ahmadjonov|Ahmadjonov]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Rasul Yoʻldoshev|Yoʻldoshev]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Amir Toʻraqulov|Toʻraqulov]]&lt;br /&gt;{{pengoal}} [[Muzaffar Olimjonov|Olimjonov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|18}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]]
|score      = 4—1
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/ab608b02-7891-4e0a-82fb-0e992bb24300-da1a4dc9-1028-4656-90b1-78156510c159.pdf
|team2      = [[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]]
|goals1     = * [[Temur Mamasidiqov|Mamasidiqov]] {{goal|27|p}}
* [[Nuriddin Hasanov|Hasanov]] {{goal|41}}
* [[Doniyor Narzullayev|Narzullayev]] {{goal|61}}
* [[Asadbek Saidxonov|Saidxonov]] {{goal|90+4}}
|goals2 = * [[Zulpuqar Kuanishbayev|Kuanishbayev]] {{goal|87}}
|stadium = [[Gʻuzor stadioni]]
|location = [[Gʻuzor]]
|attendance = 1211
|referee = [[Nikita Mustafin]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|24}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]]
|score      = 0—1
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/7ea882fc-a27d-4c94-b1bf-4156a252e612-31cd8be1-3b4d-47d2-ba75-c9df2ad15c50.pdf
|team2      = [[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]]
|goals1     = 
|goals2 = * [[Sardor Abduraimov|Abduraimov]] {{goal|6}}
|stadium = [[Istiqlol (stadion)|Istiqlol stadioni]]
|location = [[Fargʻona]]
|attendance = 2506
|referee = [[Ahrol Risqullayev]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|24}}
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]]
|score      = 4—1
|report     = https://storage.yandexcloud.net/pfluz/match/d43b27dc-ab31-4472-8269-c968f4f12d52-f12c154f-6ebe-4716-adfe-9978f958787b.pdf
|team2      = [[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]]
|goals1     = * [[Samandarjon Mavlonqulov|Mavlonqulov]] {{goal|1}}
* [[Zoir Joʻraboyev|Joʻraboyev]] {{goal|18}}
* [[Stanislav Andreyev|Andreyev]] {{goal|50}}
* [[Behruz Jumatov|Jumatov]] {{sent off|0|68}}
* [[Xondamir Mustafoqulov|Mustafoqulov]] {{goal|90+2}}
|goals2 = 
* [[Murodali Usmonov|Usmonov]] {{goal|8}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona stadioni]]
|location = [[Jizzax]]
|attendance = 840
|referee = [[Doston Rahmonov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|06|25}}
|time       = 19:30 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]
|score      = 3—1
|report     = 
|team2      = [[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]
|goals1     = * [[Javohir Ilyosov|Ilyosov]] {{goal|31|o.g.}}
* [[Shoxruz Norxonov|Norxonov]] {{goal|34}}
* [[Asilbek Qayumov|Qayumov]] {{goal|45+1}}
|goals2 = * [[Josip Tomašević|Tomašević]] {{goal|25|o.g.}}
|stadium = [[OKMK (stadion)|OKMK stadioni]]
|location = [[Olmaliq]]
|attendance =
|referee = [[Akmal Rahimov]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|07|02}}
|time       = 20:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]]
|score      = 2—1
|report     = 
|team2      = [[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]]
|goals1     = * [[Brayan Riascos]] {{goal|41||81}}
|goals2 = * [[Bunyodbek Rahimov]] {{goal|66}}
|stadium = [[Jar (sport majmuasi)|Jar stadioni]]
|location = [[Toshkent]] 
|attendance =
|referee = [[Nikita Mustafin]]
}}
----
{{Football box
|round      = 1/8 final
|date       = {{start date|2025|07|02}}
|time       = 20:00 ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = [[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]]
|score      = 1—3
|report     = 
|team2      = [[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]]
|goals1     = * [[Shahrom Samiev]] {{goal|83}}
|goals2 = * [[Higor Gabriel]] {{goal|49}}
* [[Abbos Gʻulomov]] {{goal|80||87}}
|stadium = [[Soʻgʻdiyona (stadion)|Soʻgʻdiyona]]
|location = [[Jizzax]] 
|attendance =
|referee = [[Ravshan Abduvahidov]]
}}

=== Chorak final ===
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}
----
{{Football box
|round      = 1/4 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = 
|report     = 
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2 = 
|stadium = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee = &lt;!-- [[|]]--&gt;
}}

=== Yarim final ===
{{Football box
|round      = 1/2 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = —
|penaltyscore = 
|report     = &lt;!-- [ Hisobot]--&gt;
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2     = 
|stadium    = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location   = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee    = 
|penalties1 =
|penalties2 =
|aet=
}}
----
{{Football box
|round      = 1/2 final
|date       = &lt;!-- {{start date|2025||}}--&gt;
|time       =  ([[UTC+05:00|UTC+5]])
|team1      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|score      = —
|aet        = 
|report     = &lt;!-- [ Hisobot]--&gt;
|team2      = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1     = 
|goals2     = 
|stadium    = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|location   = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|attendance =
|referee    = &lt;!-- [[|]]--&gt;
|penaltyscore =
|penalties1 = 
|penalties2 =
}}

=== Final ===
{{main|Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Kubogi finali}}
{{Football box
|date=&lt;!-- {{Start date|2025||}}--&gt;
|time=&lt;noinclude&gt;[[Oʻzbekistonda vaqt|OʻzV]]&lt;/noinclude&gt;
|team1=&lt;!-- [[|]]--&gt;
|score= –
|report= &lt;!-- [ Hisobot]--&gt;
|team2= &lt;!-- [[|]]--&gt;
|goals1=
&lt;!-- * [[|]] {{goal|}}
* [[|]] {{goal|}}--&gt;
|goals2=
&lt;!-- * [[|]] {{goal|}}
* [[|]] {{goal|}}--&gt;
|stadium=[[Bobur stadioni]], [[Andijon]]
|attendance = 
|referee= 
}}

== Toʻpurarlar ==
{{updated|2025-yil 2-iyul holatiga koʻra}}
{{Goalscorers
|goals=
|ongoing=yes
|matches=
|updated= 

|4 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirjahon Mirahmadov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|ESP}} [[Rubén Sánchez]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Igor Sergeyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|COL}} [[Brayan Riascos]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Beshimov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Husanov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Erkinov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])

|3 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Nosirjon Abdusalomov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Dragan Ćeran]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodir Abdurazzoqov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sahob Rashidov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Danila Yejov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])

|2 goals=

* {{Flagicon|UZB}} [[Patiddin Zuxriddinov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|CRO}} [[Frane Ikić]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Joʻrayev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shoxruz Norxonov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Abdurahmonov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjar Qodirqulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sanjarbek Zokirov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shuhrat Daryabayev]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrobbek Toshkentboyev]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asliddin Tursunpoʻlatov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zafar Polvonov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Odil Abdumutalliyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Guilherme Guedes]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abbos Gʻulomov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akmal Mozgovoy]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Sobirjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xurshid Gʻiyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ali Abdurahmonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Raimov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Joʻraqoʻziyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Oʻrinboyev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidumarxon Saidnurullayev]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Fayzullobek Jumanqoʻziyev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardorbek Hoshimov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Samandarjon Mavlonqulov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodbek Bobojonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Shahrom Samiev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Koʻklamov]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abduvohid Oxtayev]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sirojiddin Qoʻziyev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirkomil Abdurazzoqov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Mamasidiqov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 goals=
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Fozilov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdusalomov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadiyorbek Hurxonov]] ([[Andijon FA (futbol klubi)|Andijon FA]])
* {{Flagicon|MNE}} [[Luka Uskoković]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Damir Temirov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Abdumannopov]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|BIH}} [[Mirzad Mehanović]] ([[Andijon (futbol klubi)|Andijon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Izzatullo Abdulhaqov]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Mirzabek Daryabayev]] ([[Aral (futbol klubi, Nukus)|Aral]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rahmatulla Amangeldiyev]] ([[Aral akademiya (futbol klubi)|Aral akademiya]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Fahriddin Muhammadov]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|ALB}} [[Luis Kaçorri]] ([[Bunyodkor PFK|Bunyodkor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Roʻziyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilol Tupliyev]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asilbek Qayumov]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akbar Abdirasulov]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvar Xojimirzayev]] ([[Dinamo (futbol klubi, Samarqand)|Dinamo]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Saidmurod Karimov]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davronbek Sulaymonov]] ([[Doʻstlik (futbol klubi, Toshkent)|Doʻstlik]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bahodir Abduvaliyev]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherali Rasulov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Qodirov]] ([[FarDU (futbol klubi)|FarDU]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sayyodbek Davronov]] ([[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻolibjon Sariboyev]] ([[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shamsiddin Sagdullayev]] ([[Ishtixon (futbol klubi)|Ishtixon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Karilov]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Begis Kuanishbayev]] ([[Jayxun (futbol klubi)|Jayxun]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Levan Arveladze]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jasur Hakimov]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Akaki Shulaia]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shodiyor Shodiboyev]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abdulloh Yoʻldoshev]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhriddin Zoirov]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Turopov]] ([[Lokomotiv (futbol klubi, Toshkent)|Lokomotiv]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ogʻabek Mahamadaminov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shaxzod Abduvaitov]] ([[Lochin (futbol klubi, Qashqadaryo)|Lochin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nodirxon Habibullayev]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sardor Abduraimov]] ([[Mashʼal (futbol klubi)|Mashʼal]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Firdavs Umaraliyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Elbek Yoʻlchiyev]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Farruh Abdurahmonov]] ([[Namangan FA (futbol klubi)|Namangan FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyorbek Asomiddinov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Suhrob Nurulloyev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davronbek Usmonov]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Stefan Čolović]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Husayin Norchayev]] ([[Nasaf (futbol klubi)|Nasaf]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Raufov]] ([[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammad Odilov]] ([[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Zoran Marušić]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ikrom Aliboyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Abror Ismoilov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bilolxon Toshmirzayev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|GEO}} [[Toma Tabatadze]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohrux Gadoyev]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Gʻiyosov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Anvarjon Gʻofurov]] ([[Neftchi (futbol klubi)|Neftchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Zabihillo Oʻrinboyev]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|BRA}} [[Higor Gabriel]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ruslanbek Jiyanov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Odilov]] ([[Navbahor (futbol klubi)|Navbahor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Aziz Xolmurodov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ahmadullo Muqimjonov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizxon Baxtiyorov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shuhrat Mamatov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muslimbek Xabibullayev]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sulton Ismoilov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ismadiyor Ummatov]] ([[Oqtepa (futbol klubi)|Oqtepa]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyorbek Tojiboyev]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bunyodbek Rahimov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodjon Komilov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustambek Fomin]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻiyosjon Rizoqulov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nurlan Ibraimov]] ([[Olimpik MobiUz (futbol klubi)|Olimpik MobiUz]])
* {{Flagicon|IRQ}} [[Bashar Resan]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Ibrohim Ibrohimov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadrasul Abdumajidov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Xolmatov]] ([[Paxtakor (futbol klubi)|Paxtakor]])
* {{Flagicon|SRB}} [[Alen Mašović]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Roman Papariga]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Davron Anvarov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Murodali Usmonov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Diyor Rahmatullayev]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Komilov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahzod Turopov]] ([[Qizilqum (futbol klubi)|Qizilqum]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Bekjon Joʻraboyev]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UKR}} [[Yegor Kondratyuk]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Husniddin Gʻofurov]] ([[Qoʻqon 1912]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhriddin Shamsiddinov]] ([[Qiziriq (futbol klubi)|Qiziriq]])
* {{Flagicon|RUS}} [[Kirill Kolesnichenko]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Muhammadali Abdurahmonov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jahongirbek Abdusalomov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dostonbek Tursunov (futbolchi, 2001)|Dostonbek Tursunov]] ([[Surxon (futbol klubi)|Surxon]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umid Sultonov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|TJK}} [[Zoir Joʻraboyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Stanislav Andreyev]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Xondamir Mustafoqulov]] ([[Soʻgʻdiyona (futbol klubi)|Soʻgʻdiyona]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshodbek Umirzoqov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shohruhbek Jalolov]] ([[Sementchi (futbol klubi, Quvasoy)|Sementchi]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Akobir Abdullajonov]] ([[Toshkent VFA (futbol klubi)|Toshkent VFA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Rustam Abduhamidov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Dilshod Joʻrayev]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Temur Ismoilov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sunnatulla Abdullajonov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizjon Ahrorov]] ([[Xorazm (futbol klubi)|Xorazm]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Oʻtkirbek Komilov]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Jamshidbek Boyjonov]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Otabek Erkayev]] ([[Xorazm FA (futbol klubi)|Xorazm FA]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Alisher Moʻminov]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Umidjon Turgʻunov]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Sergey Proxorov]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Baxtiyor Tojiyev]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Shahboz Nuriddinov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Azizbek Pirmuhamedov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Gʻanisher Qodirov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Choriyor Tursunqulov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Nuriddin Hasanov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Doniyor Narzullayev]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])
* {{Flagicon|UZB}} [[Asadbek Saidxonov]] ([[Shoʻrtan (futbol klubi)|Shoʻrtan]])

|1 own goal=
* {{Flagicon|UZB}} [[Sherzod Raufov]] ([[Navoiy FA (futbol klubi)|Navoiy FA]]) OKMK jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Akbar Xudayberdiyev]] ([[Zamin (futbol klubi)|Zamin]]) Andijon FA jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|UZB}} [[Javohir Ilyosov]] ([[OKMK (futbol klubi)|OKMK]]) Buxoro jamoasi foydasiga
* {{Flagicon|CRO}} [[Josip Tomašević]] ([[Buxoro (futbol klubi)|Buxoro]]) OKMK jamoasi foydasiga

}}

== Yana qarang ==
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Superkubogi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Pro ligasi]]
* [[Futbol boʻyicha 2025-yilgi Oʻzbekiston Birinchi ligasi]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Oʻzbekiston kubogi mavsumlari}}
[[Turkum:2025-yilda Oʻzbekiston futboli]]
[[Turkum:Oʻzbekiston kubogi mavsumlari]]</text>
      <sha1>4ifh7i38j8k17mwq71npcdj48eie99o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Belfort &amp; Lupin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1240834</id>
    <revision>
      <id>5481052</id>
      <parentid>5425002</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:49:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2804:45E4:A06F:4900:E1C7:B307:9993:F995</ip>
      </contributor>
      <origin>5481052</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2203" sha1="ku36g3vfyx65gvtl48681hljadi96vz" xml:space="preserve">{{Infobox television
| image                     = Belfort &amp; lupin - affiche officiel.jpg
| genre                     = [[Sarguzasht]]&lt;br&gt;[[Komediya]]
| creator                   = Teddy J. Stehly
| developer                 = Teddy J. Stehly
| writer                    = Florence Marchal
| director                  = [[Philippe Vidal]]
| creative_director         = Justine Cunha
| voices                    = Alexandre Nguyen&lt;br&gt;Hugo Brunswick&lt;br&gt;Barbara Tissier&lt;br&gt;Emmanuel Rausenberger&lt;br&gt;Antoine Schoumsky&lt;br&gt;Nathalie Homs&lt;br&gt;Magaly Rosenzweig&lt;br&gt;Guillaume Beaujolais
| composer                  = Thibault Kientz Agyeman
| country                   = France
| num_seasons               = 1
| num_episodes              = 26
| runtime                   = 22 daqiqa
| company                   = [[Ellipse Animation]]&lt;br&gt;[[Belvision Studios]]
| network                   = [[France 4]]&lt;br&gt;[[Okoo]]
| first_aired               = {{Start date|2025|02|07}}
| last_aired                = hozirgacha
}}
'''''Belfort &amp; Lupin''''' — Teddy J. Stehly yaratgan Fransiya [[Animatsiya|animatsion]] [[Teleserial|teleserialidir]]. Multserial premyerasi 2025-yil 7-fevralda [[Okoo]] telekanalida va 2025-yil 10-fevralda [[France 4]] telekanalida boʻlib oʻtdi.&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Milligan |first=Mercedes |date=2025-02-03 |title=Ellipse Animation Partners with Château de Versailles for 'Belfort &amp; Lupin' |url=https://www.animationmagazine.net/2025/02/ellipse-animation-partners-with-chateau-de-versailles-for-belfort-lupin/ |access-date=2025-02-21 |website=[[Animation Magazine]] |language=inglizcha}}&lt;/ref&gt;

== Ovoz berganlar ==

* Alexandre Nguyen — Belfort
* Hugo Brunswick — Lupin
* Barbara Tissier — Ariane
* Guillaume Beaujolais — [[Louis XIV]]
* Emmanuel Rausenberger — Bontemps
* Antoine Schoumsky — Bazire
* Nathalie Homs — Diane
* Magaly Rosenzweig — Madame Rosa

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==

* {{Rasmiy sayt|https://www.france.tv/france-4/belfort-lupin|format=}}
* {{IMDbda film|id=35671211}}
{{Tv-stub}}
[[Turkum:Fransiya teleseriallari]]
[[Turkum:Animatsion teleseriallar]]
[[Turkum:2020-yillar teleseriallari]]
[[Turkum:2020-yillar animatsion teleseriallari]]</text>
      <sha1>ku36g3vfyx65gvtl48681hljadi96vz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Markaziy harbiy okrugi (Oʻzbekiston)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1241935</id>
    <revision>
      <id>5481282</id>
      <parentid>5443304</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:05:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>InternetArchiveBot</username>
        <id>58913</id>
      </contributor>
      <comment>2 ta manba qutqarildi hamda 1 tasi oʻlik sifatida belgilandi.) #IABot (v2.0.9.5</comment>
      <origin>5481282</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4743" sha1="jx01ddjt5fhg6ty9awmi2b4ix0pcvm8" xml:space="preserve">{{Infobox Harbiy Boʻlinma
| unit_name                     = Markaziy harbiy okrugi
| image                         = 
| image_size                    = 
| caption                       = 
| start_date                    = 2000—{{H.v.}}
| country = {{flag|Oʻzbekiston }}
| branch = [[Oʻzbekiston Quruqlik Qoʻshinlari]]
| type = [[Harbiy okruglar]]
| command_structure = [[Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi|Mudofaa vazirligi]]
| garrison = [[Jizzax]]
| garrison_label = Bosh qarorgoh
| nickname = Markaziy operativ qoʻmondonlik
| anniversaries =
| equipment =
| equipment_label =
| battles =
| decorations =
| battle_honours = &lt;!-- Commanders --&gt;
| website = https://sarhad.uz/uz/home
| commander1 = Polkovnik Farhodjon Shermatov
| commander1_label = Okrug qoʻmondoni
| notable_commanders = [[Ismoil Ergashev]]&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://uznews.uz/ru/article/9236/|title=В Ташкенте попрощались с одним из первых военачальников Узбекистана (фото)|qaralgan sana=2025-04-13|arxivsana=2021-11-26|arxivurl=https://web.archive.org/web/20211126230639/https://uznews.uz/ru/article/9236/}}&lt;/ref&gt;
}}
'''Markaziy harbiy okrugi''' – [[Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari]]ning [[Jizzax (shahar)|Jizzax]] shahrida joylashgan [[Harbiy okruglar|harbiy okrugi]]. Markaziy harbiy okrug [[Jizzax viloyati|Jizzax]], [[Samarqand viloyati|Samarqand]] va [[Sirdaryo (viloyat)|Sirdaryo viloyat]]lariga xizmat qiladi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=В Узбекистане создана новая система управления национальной армией - министр обороны |url=https://regnum.ru/news/1401553.html |access-date=2021-06-06 |website=ИА REGNUM |language=ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Кардинальная военная реформа в Узбекистане / СНГ / Независимая газета |url=https://www.ng.ru/cis/2000-10-06/5_reform.html |access-date=2021-06-06 |website=www.ng.ru}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyatlar ==
2019-yil 21-iyun kuni Markaziy harbiy okrugi va Yoshlar ittifoqi Samarqand viloyat kengashi oʻrtasida hamkorlik toʻgʻrisida memorandum imzolangan&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Fozilbek |first=Fozilbek |date=2019-06-22 |title=Markaziy harbiy okrug va Samarqand viloyati Yoshlar ittifoqi o'rtasida hamkorlik memorandumi imzolandi |url=https://mudofaa.uz/uz/10601/ |access-date=2021-06-07 |website=O`zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi }}{{Oʻlikhavola|date=iyul 2025 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;. [[Oʻzbekistonda COVID-19 pandemiyasi]] davrida Markaziy harbiy okrugi bilan hamkorlikda Samarqand viloyatida dezinfeksiya ishlari olib borilgan&lt;ref&gt;{{Cite web |last1=admin |last2=admin |title=Samarqand garnizonida dizenfektsiya ishlari davom etmoqda (foto) |url=https://sarhad.uz/uz/archives/5025 |access-date=2021-06-07 |language=uz-UZ |arxivsana=2021-06-07 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210607233029/https://sarhad.uz/uz/archives/5025 }}&lt;/ref&gt;.

== Aktivlar ==

* Maʼnaviyat va maʼrifat markazi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Markaziy harbiy okrug harbiy xizmatchilari bilan uchrashuv |url=https://xs.uz/uz/post/markazij-harbij-okrug-harbij-khizmatchilari-bilan-uchrashuv |access-date=2021-06-07 |website=xs.uz |language=uz}}&lt;/ref&gt;
* Kichik mutaxassislar tayyorlash markazi
* Kattaqoʻrgʻon oʻquv maydonchasi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Markaziy harbiy okrug poligonida yangicha yondashuvdagi amaliy otish mashgʻuloti koʻrsatildi (foto+video) |url=https://xs.uz/uz/post/markazij-harbij-okrug-poligonida-yangicha-yondashuvdagi-amalij-otish-mashguloti-korsatildi-fotovideo |access-date=2021-06-07 |website=xs.uz |language=uz}}&lt;/ref&gt;

Jizzax shahrida Markaziy harbiy okrug qoʻmondonligiga qarashli kutubxonada 8000 ga yaqin kitob mavjud boʻlib, shundan 5000 ta jahon va oʻzbek adabiyoti, 500 tasi tarix kitoblari va darsliklardir&lt;ref&gt;{{Cite web |last=Fozilbek |first=Fozilbek |date=2020-05-19 |title=Markaziy harbiy okrug qoʻmondonligi tashabbusi bilan harbiy qism kutubxonasi qayta tashkil etildi |url=https://mudofaa.uz/uz/31891/ |access-date=2021-06-07 |website=O`zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi |arxivsana=2021-06-07 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210607233028/https://mudofaa.uz/uz/31891/ }}&lt;/ref&gt;.

== Yetakchilar ==

* Qoʻmondonning tarbiyaviy va mafkuraviy ishlar boʻyicha oʻrinbosari – podpolkovnik Nuriddin Qodirov&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Markaziy harbiy okrug qo'shinlari qo'mondoniga o'rinbosar tayinlandi |url=https://qalampir.uz/uz/n/20589 |access-date=2021-06-07 |website=Qalampir.uz |language=uz}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Oʻzbekiston harbiy okrug va tuzilmalari]]
[[Turkum:2000-yilda Oʻzbekistonda tashkil etilganlar]]</text>
      <sha1>jx01ddjt5fhg6ty9awmi2b4ix0pcvm8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi munozarasi:Qosimov Shomaruf</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1242761</id>
    <redirect title="Munozara:Qosimov Shomaruf" />
    <revision>
      <id>5480718</id>
      <parentid>5440930</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:33:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>[[Qosimov Shomaruf]] sahifasi tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi</comment>
      <origin>5480718</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1064" sha1="crbgy69tu4cmzm6jxtmoyxdat4uz3vo" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Munozara:Qosimov Shomaruf]]
== „[[:Qosimov Shomaruf]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Qosimov Shomaruf]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M6|M6]]: Keng ommaga mashhur boʻlmagan kishilar, tashkilotlar, veb-saytlar, hodisalar haqidagi maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:33, 2025-yil 2-iyul (UTC)</text>
      <sha1>crbgy69tu4cmzm6jxtmoyxdat4uz3vo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481262</id>
      <parentid>5480718</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:08:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Qosimov Shomaruf</username>
        <id>148359</id>
      </contributor>
      <comment>/* „Qosimov Shomaruf“ sahifasi tezda oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi */ Javob</comment>
      <origin>5481262</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1270" sha1="d6zcvbxyjcpgmkywsatop0acr9l6b98" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Munozara:Qosimov Shomaruf]]
== „[[:Qosimov Shomaruf]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Qosimov Shomaruf]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M6|M6]]: Keng ommaga mashhur boʻlmagan kishilar, tashkilotlar, veb-saytlar, hodisalar haqidagi maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:33, 2025-yil 2-iyul (UTC)

:Assalomu alaykum qatta tiklash boyica ammaliy yordam bera olsizmi [[Foydalanuvchi:Qosimov Shomaruf|Qosimov Shomaruf]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Qosimov Shomaruf|munozara]]) 09:08, 2025-yil 3-iyul (UTC)</text>
      <sha1>d6zcvbxyjcpgmkywsatop0acr9l6b98</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Martín Zubimendi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1245967</id>
    <revision>
      <id>5480784</id>
      <parentid>5464082</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:55:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>204</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Martín_Zubimendi_in_2023.jpg&quot; yoʻqotildi, uni VikiOmbordan [[c:User:Infrogmation|Infrogmation]] per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Martín Zubimendi - 2223.jpg|]] tufayli oʻchirgan edi.</comment>
      <origin>5480784</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9995" sha1="29byrnno58c5qqhf7nzcgr257n4p0c6" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | ism                = Martín Zubimendi
 | tasvir             =
 | izoh               = Zubimendi 2023-yil [[Real Sociedad]] jamoasi safida
 | toʻliqism          = Martín Zubimendi Ibáñez&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://fdp.fifa.org/assetspublic/ce4/pdf/SquadLists-English.pdf |title=Squad List: Men's Olympic Football Tournament Tokyo 2020: Spain (ESP) |publisher=FIFA |page=16 |date=22 July 2021 |access-date=29 August 2021}}&lt;/ref&gt;
 | birth_date         = {{birth date and age|1999|2|2|df=y}}&lt;ref name=Profile/&gt;
 | birth_place        = {{tavalludJoyi|San Sebastián}}, Ispaniya
 | height             = 1.81 m&lt;ref name=Profile&gt;{{Cite web |title=Martín Zubimendi |url=https://www.realsociedad.eus/en/team/player/real-sociedad/martin-zubimendi-ibanez |access-date=2 August 2022 |publisher=Real Sociedad}}&lt;/ref&gt;
 | position           = [[Yarim himoyachi|Tayanch yarim himoyachi]]
 | currentclub        = [[Real Sociedad]]
 | clubnumber         = 4
 | youthyears1        = 2006—2011
 | youthclubs1        = [[Antiguoko]]
 | youthyears2        = 2011—2016
 | youthclubs2        = [[Real Sociedad cantera|Real Sociedad]]
 | youthyears3        = 2011—2013
 | youthclubs3        = {{ijara}} [[Antiguoko]] 
 | yillar1            = 2016—2018
 | klublar1           = [[Real Sociedad C]]
 | isht1              = 26
 | gollar1            = 1
 | yillar2            = 2017—2020
 | klublar2           = [[Real Sociedad B]]
 | isht2              = 50
 | gollar2            = 4
 | yillar3            = 2019—
 | klublar3           = [[Real Sociedad]]
 | isht3              = 180
 | gollar3            = 9
 | milliyyillar1      = 2016
 | milliyjamoa1       = [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi (17 yoshgacha)|Ispaniya U17]]
 | milliyisht1        = 1
 | milliygollar1      = 0
 | milliyyillar2      = 2017
 | milliyjamoa2       = [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi (19 yoshgacha)|Ispaniya U19]]
 | milliyisht2        = 1
 | milliygollar2      = 0
 | milliyyillar3      = 2020—2021
 | milliyjamoa3       = [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi (21 yoshgacha)|Ispaniya U21]]
 | milliyisht3        = 7
 | milliygollar3      = 0
 | milliyyillar4      = 2021
 | milliyjamoa4       = [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|Ispaniya U23]]
 | milliyisht4        = 6
 | milliygollar4      = 0
 | milliyyillar5      = 2021—
 | milliyjamoa5       = [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniya]]
 | milliyisht5        = 17
 | milliygollar5      = 1
 | club-update        = 27 May 2025 (UTC)
 | nationalteam-update = 23 March 2025 (UTC)
}}
'''Martín Zubimendi Ibáñez''' (1999-yil 2-fevralda tugʻilgan) – ispaniyalik professional [[futbolchi]], [[La Liga]] vakili „Real Sosedad“ klubi va [[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniya]] milliy terma jamoasida [[Yarim himoyachi|tayanch yarim himoyachi]] ampulasida oʻynaydi.

== Oʻyin uslubi ==

Zubimendining maydon markazidagi koʻp qirrali oʻyin uslubi mashhur futbolchilar, ayniqsa [[Sergio Busquets]] bilan taqqoslanadi. U vazminlik va nazoratni namoyish etib, oʻyinni boshqaradi va oʻyin sur’atini oʻzgartiradi. Uning vazifasi chuqur pozitsiyalardan oʻyinni boshlash va aniq qarorlar qabul qilishni oʻz ichiga oladi. Zubimendining toʻpni qabul qilish va maydonda boʻsh joy yaratish mahorati Busketsni eslatadi. Bundan tashqari, uning texnik mahorati, jumladan dribling va chuqur hujumlar, eng yaxshi yarim himoyachilarnikiga oʻxshaydi. Bir necha raqib futbolchilariga qarshi maydonda toʻpni nazorat qilish qobiliyati esa [[Xabi Alonso]] va [[David Silva]] kabi futbolchilarga xos xususiyatlarni eslatadi&lt;ref&gt;{{cite web |last=Lowe |first=Sid |url=https://www.theguardian.com/football/2022/sep/08/real-sociedad-martin-zubimendi-xabi-alonso-manchester-united |title=Real Sociedad’s Martín Zubimendi: ‘Xabi Alonso is an idol, a role model’ |publisher=The Guardian |date=8 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Kemp |first=Jamie |url=https://theanalyst.com/eu/2022/10/zubimendi-the-real-sociedad-midfielder-finding-stardom-in-simplicity/ |title=Martín Zubimendi: The Real Sociedad Midfielder Finding Stardom in Simplicity |publisher=The Analyst |date=14 October 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |last=Harris |first=Thom |url=https://theathletic.com/4600543/2023/06/13/martin-zubimendi-is-the-calm-and-methodical-heart-of-real-sociedads-midfield/ |title=Martin Zubimendi is the Gen-Z Sergio Busquets at the heart of Real Sociedad’s midfield |publisher=The Athletic |date=13 June 2023}}&lt;/ref&gt;.

== Faoliyat statistikasi ==
=== Klub ===
{{updated|2025-yil 24-mayga oid}}&lt;ref&gt;{{BDFutbol|22483}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+ Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha ishtirok va gollar
!rowspan=&quot;2&quot;|Club
!rowspan=&quot;2&quot;|Mavsum
!colspan=&quot;3&quot;|Liga
!colspan=&quot;2&quot;|[[Copa del Rey]]
!colspan=&quot;2&quot;|[[UEFA#Club|Yevropa]]
!colspan=&quot;2&quot;|Boshqa
!colspan=&quot;2&quot;|Jami
|-
!Divizion!!Oʻyinlar!!Gollar!!Oʻyinlar!!Gollar!!Oʻyinlar!!Gollar!!Oʻyinlar!!Gollar!!Oʻyinlar!!Gollar
|-
|rowspan=&quot;5&quot;|[[Real Sociedad B]]
|2016–17
|[[Segunda División B]]
|3||0||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||3||0
|-
|2017–18
|Segunda División B
|2||0||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||2||0
|-
|2018–19
|Segunda División B
|20||1||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||20||1
|-
|2019–20
|Segunda División B
|25||3||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||25||3
|-
!colspan=&quot;2&quot;|Total
!50!!4!!0!!0!!0!!0!!0!!0!!50!!4
|-
|rowspan=&quot;8&quot;|[[Real Sociedad]]
|2018–19
|[[La Liga]]
|1||0||0||0||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||1||0
|-
|2019–20
|La Liga
|9||0||1{{efn|Appearance in [[2020 Copa del Rey final]] (played in 2021)}}||0||colspan=&quot;2&quot;|—||colspan=&quot;2&quot;|—||10||0
|-
|2020–21
|La Liga
|31||0||2||0||7{{efn|name=UEL|Appearances in [[UEFA Europa League]]}}||0||1{{efn|Appearance in [[Supercopa de España]]}}||0||41||0
|-
|2021–22
|La Liga
|36||2||4||0||7{{efn|name=UEL}}||1||colspan=&quot;2&quot;|—||47||3
|-
|2022–23
|La Liga
|36||1||4||0||4{{efn|name=UEL}}||0||colspan=&quot;2&quot;|—||44||1
|-
|2023–24
|La Liga
|31||4||6||0||8{{efn|name=UCL|Appearances in [[UEFA Champions League]]}}||0||colspan=&quot;2&quot;|—||45||4
|-
|2024–25
|La Liga
|36||2||4||0||8{{efn|name=UEL}}||0||colspan=&quot;2&quot;|—||48||2
|-
!colspan=&quot;2&quot;|Jami
!180!!9!!21!!0!!34!!1!!1!!0!!236!!10
|-
!colspan=&quot;3&quot;|Umumiy statistikasi
!230!!13!!21!!0!!34!!1!!1!!0!!286!!14
|}
{{notelist}}
{{manbalar|group=izoh}}
=== Xalqaro ===
{{updated|2025-yil 23-martga oid}}&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://eu-football.info/_player.php?id=31572|title=Martín Zubimendi|website=EU-Football.info|access-date=20 February 2021}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+ Terma jamoa va yil boʻyicha ishtirok va gollar
!Terma jamoa!!Yil!!Oʻyinlar!!Gollar
|-
|rowspan=&quot;4&quot;|[[Ispaniya milliy futbol terma jamoasi|Ispaniya]]
|2021||1||0
|-
|2023||3||0
|-
|2024||11||1
|-
|2025||2||0
|-
!colspan=&quot;2&quot;|Jami!!17!!1
|}

{{updated|2025-yil 23-mart}}
: Hisob va natijalar birinchi boʻlib Ispaniyaning gollari roʻyxatini koʻrsatadi, hisob ustuni Zubimendi gollaridan keyin natijani koʻrsatadi.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Martin Zubimendi tomonidan kiritilgan xalqaro gollar roʻyxati
!scope=&quot;col&quot;|№
!scope=&quot;col&quot;|Sana
!scope=&quot;col&quot;|Stadion
!scope=&quot;col&quot;|Oʻyin
!scope=&quot;col&quot;|Raqib
!scope=&quot;col&quot;|Hisob
!scope=&quot;col&quot;|Natija
!scope=&quot;col&quot;|Musoboqa
|-
| align=&quot;center&quot;|1 || 12 October 2024 || [[Estadio Nueva Condomina|Nueva Condomina]], [[Murcia (Ispaniya)|Murcia]], Ispaniya || align=&quot;center&quot; |13 || {{fb|DEN}} || align=&quot;center&quot;|1–0 || align=&quot;center&quot;|1–0 || 2024–25 UEFA Millatlar ligasi
|}

== Yutuqlar ==
;Real Sosyedad

* Ispan Qirol kubogi: 2019–20&lt;ref&gt;{{Cite web |date=4 April 2021 |title=Athletic Club 0-1 Real Sociedad: result, summary, goal |url=https://en.as.com/en/2021/04/03/football/1617473340_092105.html |access-date=3 April 2021 |website=AS.com |language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite news |last=Lowe |first=Sid |date=3 April 2021 |title=Real Sociedad beat Athletic to claim Copa del Rey and Basque glory |language=en-GB |work=The Guardian |url=https://www.theguardian.com/football/2021/apr/03/athletic-bilbao-real-sociedad-copa-del-rey-2020-final-match-report |access-date=3 April 2021 |issn=0261-3077}}&lt;/ref&gt;

;Ispaniya U23 terma jamoasi

* Yozgi Olimpiada oʻyinlari kumush medali: 2020

;Ispaniya milliy terma jamoasi

* UEFA Yevropa chempionati: 2024&lt;ref&gt;{{Cite web |last=UEFA.com |title=Spain 2-1 England {{!}} UEFA EURO 2024 Final |url=https://www.uefa.com/uefaeuro/match/2036211--spain-vs-england/ |access-date=2024-07-14 |website=[[UEFA]] |language=en}}&lt;/ref&gt;
* UEFA Millatlar ligasi: 2022–23&lt;ref name=&quot;UNLWin&quot;&gt;{{Cite news |last=Smith |first=Emma |date=18 June 2023 |title=Spain win Nations League final on penalties |language= |work=BBC Sport |url=https://www.bbc.com/sport/football/65944659 |access-date=18 June 2023}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [https://www.realsociedad.eus/es/equipo/jugador/sanse/martin-zubimendi-ibanez Real Sociedad saytidagi profili] {{in lang|es}}
* {{BDFutbol|22483}}
* {{Soccerway|martin-zubimendi-ibanez/481772}}

{{Real Sociedad tarkibi}}
{{Navboxes
| title = Ispaniya tarkiblari
| bg          = #C60B1E
| fg          = #FBEA0E
| bordercolor = #000033
| list =
{{Ispaniya tarkibi UEFA Yevro 2024}}
}}
{{DEFAULTSORT:Zubimendi, Martin}}
[[Turkum:1999-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Ispaniyalik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Erkak futbol yarim himoyachilari]]
[[Turkum:La Liga oʻyinchilari]]
[[Turkum:Segunda División B oʻyinchilari]]
[[Turkum:Tercera División oʻyinchilari]]
[[Turkum:Antiguoko futbolchilari]]
[[Turkum:Real Sociedad C futbolchilari]]
[[Turkum:Real Sociedad futbolchilari]]
[[Turkum:Ispaniya milliy futbol terma jamoasi erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Olimpiyada medalini olgan futbolchilar]]
[[Turkum:UEFA Yevro 2024 oʻyinchilari]]
[[Turkum:UEFA Millatlar ligasida gʻolib boʻlgan oʻyinchilar]]
[[Turkum:UEFA Yevropa chempionatida gʻolib boʻlgan oʻyinchilar]]</text>
      <sha1>29byrnno58c5qqhf7nzcgr257n4p0c6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1246901</id>
    <revision>
      <id>5480846</id>
      <parentid>5474720</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:49:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5480846</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16812" sha1="c8xh9qrkincn8csn1ojmzvhzd41uhbj" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
| tourney_name = Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati
| year = 
| yearr = 
| other_titles = {{ubl|FIFA World Cup 26|Copa Mundial de la FIFA 2026|Coupe du Monde FIFA 2026}}
| image = File:2026 world cup qualification map.svg
| size =
| alt =
| caption = {{Legend|#0000ff|Jamoalar saralangan}}{{Legend|#2ad4ff|Saralash jarayoni hozircha hal qilinmagan}}{{legend|#ffcc00|Jamoa chiqarib yuborilgan}}{{legend|#000000|Ishtirok etishi taqiqlangan}}{{legend|#cccccc|FIFA aʼzosi emas}}
| city =
| country =
| dates = 07.10.2023—31.03.2026
| num_teams = 206
| confederations =6
| associations =
| venues = 16
| cities = 16
| champion =
| champion_other =
| count =
| second =
| second_other =
| third =
| third_other =
| fourth =
| fourth_other =
| matches ={{#expr: &lt;!--AFC--&gt;200 +&lt;!--CAF--&gt;154 +&lt;!--CONCACAF--&gt;39 +&lt;!--CONMEBOL--&gt;70 +&lt;!--OFC--&gt;18 +&lt;!--UEFA--&gt;24 +&lt;!--play-off--&gt;0}}
| goals ={{#expr: &lt;!--AFC--&gt;573 +&lt;!--CAF--&gt;375 +&lt;!--CONCACAF--&gt;138 +&lt;!--CONMEBOL--&gt;147 +&lt;!--OFC--&gt;73 +&lt;!--UEFA--&gt;71 +&lt;!--play-off--&gt;0}}
| attendance ={{#expr: &lt;!--AFC--&gt;4397175 +&lt;!--CAF--&gt;1183698 +&lt;!--CONCACAF--&gt;132730 +&lt;!--CONMEBOL--&gt;2807495 +&lt;!--OFC--&gt;77489 +&lt;!--UEFA--&gt;453532 +&lt;!--play-off--&gt;0}}
| top_scorer ={{fbicon|QAT}} [[Almoez Ali]] (12 gol)
| player =
| young_player =
| prevseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati saralashi|2022]]
| nextseason = [[Futbol boʻyicha 2030-yilgi jahon chempionati saralashi|2030]]
}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli}}
'''Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi''' – musobaqa oʻtkaziladigan mezbon davlatlar jamoalari [[Kanada milliy futbol terma jamoasi|Kanada]], [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksika]] va [[AQSh milliy futbol terma jamoasi|AQSh]] bilan birga [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|jahon chempionati]]da ishtirok etadigan yana 45 ta jamoani aniqlaydi.

Saralash [[2023-yil]] [[7-sentyabr]] kuni [[CONMEBOL]] zonasidagi uchta oʻyin bilan boshlandi&lt;ref&gt;{{cite news |title=Arrancan las Eliminatorias Sudamericanas hoy con tres partidos. ¿Por dónde verlos? |url=https://www.montevideo.com.uy/Deportes/Arrancan-las-Eliminatorias-Sudamericanas-hoy-con-tres-partidos--Por-donde-verlos--uc864789 |access-date=2023-yil 10-sentabr |work=futbol.com.uy - Montevideo Portal |date=2023-yil 7-sentabr |language=es}}&lt;/ref&gt;. Saralash bosqichining ilk goli kolumbiyalik futbolchi [[Rafael Santos Borré]] tomonidan [[Venesuela milliy futbol terma jamoasi|Venesuela]] darvozasiga urildi.

== Formati ==
Har bir konfederatsiya oʻzlarining tanlovi uchun mas’ul boʻlgan, bu quyidagicha boʻladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |sarlavha=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |nashriyot=[[FIFA]] |sana=June 2023 |qaralgan sana=15 November 2023}}&lt;/ref&gt;:

* Guruhdagi har bir jamoa oʻz guruhidagi barcha boshqa jamoalar bilan ikki marta – bir marta uyda va bir marta safarda oʻynaydigan ikki davrali (yoki „liga“) formati.
* Guruhdagi har bir jamoa oʻz guruhidagi boshqa barcha jamoalar bilan bir marta oʻynaydigan bitta aylanma format: joylar tasodifiy ravishda yoki assotsiatsiyalarning kelishuvi bilan konfederatsiya tomonidan tayinlanadi.
* Bir raundda har bir jamoa ikki oʻyinda – bir marta uyda va bir marta safarda oʻynaydigan formati.
* FIFA ruxsati bilan ishtirokchi davlatlardan birida yoki neytral hududda oʻtkaziladigan turnir.
* FIFA ruxsati bilan bir oʻyindan iborat sinov formati.

== Ajratish ==
FIFA Kengashi (prezident va har olti konfederatsiyaning raislaridan iborat) Byurosi 2017-yil 30-martda 2026-yilgi jahon chempionatida slotbek ajratishni taklif qildi. Ushbu tavsiya FIFA Kengashi tomonidan ratifikatsiya uchun taqdim etilgan&lt;ref name=&quot;slot&quot;&gt;{{Veb manbasi |sana=30 March 2017 |sarlavha=Bureau of the Council recommends slot allocation for the 2026 FIFA World Cup |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/media-releases/bureau-of-the-council-recommends-slot-allocation-for-the-2026-fifa-wor-2878254 |qaralgan sana=5 August 2022 |nashriyot=FIFA |arxivsana=19 June 2022 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20220619161123/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/media-releases/bureau-of-the-council-recommends-slot-allocation-for-the-2026-fifa-wor-2878254}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sana=30 March 2017 |sarlavha=World Cup 2026: Fifa reveals allocation for 48-team tournament |url=https://www.bbc.com/sport/football/39448474 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20170330224520/http://www.bbc.com/sport/football/39448474 |arxivsana=30 March 2017 |nashriyot=BBC}}&lt;/ref&gt;.

2017 -yil 9-may kuni, FIFAning 67-kongressiga ikki kun qolganida, FIFA Kengashi Bahraynning [[Manama]] shahrida boʻlib oʻtgan yigʻilishda slotlar ajratilishini tasdiqladi. Bu shartiga olti jamoa ishtirok etgan qitʼalararo play-off turnirlari kiradi&lt;ref name=&quot;fifa_council&quot;&gt;{{Veb manbasi |sana=9 May 2017 |sarlavha=FIFA Council prepares Congress, takes key decisions for the future of the FIFA World Cup |url=https://www.fifa.com/about-fifa/news/y=2017/m=5/news=fifa-council-prepares-congress-takes-key-decisions-for-the-future-of-t-2883353.html |arxivurl=https://web.archive.org/web/20170618072825/http://www.fifa.com/about-fifa/news/y%3D2017/m%3D5/news%3Dfifa-council-prepares-congress-takes-key-decisions-for-the-future-of-t-2883353.html |arxivsana=18 June 2017 |nashriyot=FIFA}}&lt;/ref&gt;.

Slot ajratish ratifikatsiyasi [[Okeaniya Futbol Konfederatsiyasi|Okeaniya]] davlatlari jamoalariga jahon chempionati tarixida birinchi marta kafolatlangan joy beradi: Bu turnir barcha olti konfederatsiyaning kamida bitta kafolatlangan joyi boʻlgan birinchi turnir boʻladi.

=== Ishtiroki taqiqlangan va chiqarib yuborilgan jamoalar ===
[[Rossiya milliy futbol terma jamoasi|Rossiya terma jamoasi]] [[Rossiyaning Ukrainaga bosqini|ushbu mamlakatining Ukrainaga bostirib kirishi]] tufayli UEFA va FIFA qaroriga binoan musobaqalarga qatnashishdan 2022-yil 28-fevral kuni cheksiz muddatga chetlatildi&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.uefa.com/news-media/news/0272-148df1faf082-6e50b5ea1f84-1000/ |sarlavha=FIFA/UEFA suspend Russian clubs and national teams from all competitions |ish=[[UEFA]] |nashriyot=Union of European Football Associations |sana=28 February 2022 |qaralgan sana=27 September 2022}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Press-reliz manbasi |url=https://editorial.uefa.com/resources/0293-1c5125be64ae-d60c2c5c218e-1000/20241111_circular_2024_64_en.zip |title=Draw procedure for the UEFA Nations League 2024/25 knockout stage and play-off draw – Fixture list procedure for the European Qualifiers 2024–26 |publisher=[[UEFA]] |first1=Theodore |last1=Theodoridis |date=11 November 2024 |access-date=15 November 2024}}&lt;/ref&gt;.

[[Eritreya milliy futbol terma jamoasi|Eritreya]] ishtirok etishdan voz kechgan. Maʼlum boʻlishicha, agar futbolchilarga xorijga chiqishga ruxsat berilsa, ular xorijdan [[boshpana huquqi|siyosiy boshpana]] soʻrashlari mumkinligidan mazkur davlat rahbariyati tashvishlangan&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Eritrea withdraw from FIFA World Cup qualifiers |url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/eritrea-withdraw-fifa-world-cup-qualifiers |ish=FIFA |qaralgan sana=10 November 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.theguardian.com/football/2023/nov/13/eritrea-withdrew-from-2026-world-cup-qualifying-over-fears-players-will-flee |sarlavha=Eritrea withdrew from 2026 World Cup qualifying 'over fears players will flee' |ish=The Guardian |sana=14 November 2023 |qaralgan sana=3 January 2024}}&lt;/ref&gt;.

Kongo hukumati Kongo futbol federatsiyasi faoliyatiga noqonuniy aralashgani sababli 2025-yil 6-fevralda diskvalifikatsiya qilindi&lt;ref&gt;{{cite magazine |date=6 February 2025 |title=Suspension of the Congolese Football Association (FECOFOOT) from 6 February 2025 until further notice |url=https://digitalhub.fifa.com/m/49a18836a3532246/original/Circular-1922_Suspension-of-the-Congolese-Football-Association-FECOFOOT.pdf |magazine=FIFA Circular |issue=1922 |access-date=8 February 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |date=7 February 2025 |title=FIFA suspends Congo Republic and Pakistan |publisher=[[Reuters]] |url=https://www.reuters.com/sports/soccer/fifa-suspends-congo-republic-pakistan-2025-02-07/#:~:text=Feb%207%20(Reuters)%20%2D%20FIFA,governing%20body%20said%20on%20Thursday. |access-date=8 February 2025}}&lt;/ref&gt;. CAF qolgan oʻyinlarini bekor qildi. Taqiq FIFA tomonidan 2025-yil 14-mayda olib tashlandi&lt;ref&gt;{{Cite magazine |date=14 May 2025 |title=Lifting of the suspension of the Congolese Football Association (FECOFOOT) |url=https://digitalhub.fifa.com/m/3a3f494faf675682/original/Circular-1933_Lifting-of-the-suspension-of-the-Congolese-Football-Association.pdf |magazine=FIFA Circular |issue=1933 |access-date=15 May 2025}}&lt;/ref&gt;.

== Saralanganlar ==
[[Fayl:2026_world_cup_qualification_map.svg|center|thumb|824x824px|{{Legend|#0000ff|Jamoalar saralangan}}{{Legend|#2ad4ff|Saralash jarayoni hozircha hal qilinmagan}}{{legend|#ffcc00|Jamoa chiqarib yuborilgan}}{{legend|#000000|Ishtirok etishi taqiqlangan}}{{legend|#cccccc|FIFA aʼzosi emas}}]]
{| class=&quot;wikitable sortable plainrowheaders sticky-header col4center col5center col6center&quot;
! scope=&quot;col&quot; |Jamoa
! scope=&quot;col&quot; data-sort-type=&quot;text&quot; |Saralash usuli
! scope=&quot;col&quot; data-sort-type=&quot;date&quot; |Saralangan sanasi
! scope=&quot;col&quot; |JCHda ishtiroki
! scope=&quot;col&quot; |Soʻnggi marta saralangan
! scope=&quot;col&quot; data-sort-type=&quot;number&quot; |Eng yaxshi natijalari
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Can&quot; |{{Fb|CAN}}
| data-sort-value=&quot;a&quot; |Mezbon
|2023-yil 14-fevral{{Efn|[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati takliflari|Qoʻshma takliflar]] 2018-yil 13-iyunda tanlangan boʻlsa-da, mezbonlarga ajratilgan avtomatik yoʻllanmalar [[FIFA Kengashi]]ning 2023-yil 14-fevraldagi qaroriga qadar tasdiqlanmadi&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-highlights-record-breaking-revenue-in-football |title=FIFA Council highlights record breaking revenue in football |publisher=[[FIFA]] |date=14 February 2023 |access-date=14 February 2023 |archive-date=14 February 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230214163245/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/fifa-council/media-releases/fifa-council-highlights-record-breaking-revenue-in-football |url-status=live}}&lt;/ref&gt;|group=qual|name=Hosts}}
|3
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;22&quot; |Guruh bosqichida ([[FIFA Jahon chempionati 1986|1986]], [[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Mex&quot; |{{Fb|MEX}}
| data-sort-value=&quot;a&quot; |Mezbon
|2023-yil 14-fevral{{Efn|name=Hosts}}
|18
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;42&quot; |Uchinchi chorak finallari ([[FIFA Jahon chempionati 1970|1970]], [[FIFA Jahon chempionati 1986|1986]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;UniSta&quot; |{{Fb|USA}}
| data-sort-value=&quot;a&quot; |Mezbon
|2023-yil 14-fevral{{Efn|name=Hosts}}
|12
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;61&quot; |Uchinchi oʻrin ([[Futbol boʻyicha 1930-yilgi jahon chempionati|1930]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Jap&quot; |{{Fb|JPN}}
| data-sort-value=&quot;afc-c1&quot; |[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi – AFC uchinchi bosqichi 2026|AFC uchinchi raundi C guruhi gʻolibi]]
|2025-yil 20-mart
|8
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;34&quot; |Nimchorak final ([[FIFA Jahon chempionati 2002|2002]], [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi jahon chempionati|2010]], [[FIFA Jahon chempionati 2018|2018]], [[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;NewZ&quot; |{{Fb|NZL}}
| data-sort-value=&quot;ofc&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|OFC uchinchi raundi]] gʻolibi
|2025-yil 24-mart
|3
|[[Futbol boʻyicha 2010-yilgi jahon chempionati|2010]]
| data-sort-value=&quot;22&quot; |Guruh bosqichida ([[FIFA Jahon chempionati 1982|1982]], [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi jahon chempionati|2010]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Ira&quot; |{{Fb|IRN}}
| data-sort-value=&quot;afc-a1-2&quot; |[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi – AFC uchinchi bosqichi 2026|AFC uchinchi raundining A guruhi]] gʻolibi
|2025-yil 25-mart
|7
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;26&quot; |Guruh bosqichida ([[FIFA Jahon chempionati 1978|1978]], [[FIFA Jahon chempionati 1998|1998]], [[Futbol boʻyicha 2006-yilgi jahon chempionati|2006]], [[Futbol boʻyicha 2014-yilgi jahon chempionati|2014]], [[FIFA Jahon chempionati 2018|2018]], [[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Arg&quot; |{{Fb|ARG}}
| data-sort-value=&quot;conmebol-1-6&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONMEBOL)|CONMEBOL]] eng yaxshi olti jamoasidan biri
|2025-yil 25-mart
|19
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;83&quot; |'''Gʻolib''' ([[FIFA Jahon chempionati 1978|1978]], [[FIFA Jahon chempionati 1986|1986]], [[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Uzb&quot; |{{Fb|UZB}}
| data-sort-value=&quot;afc-a1-2&quot; |[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi – AFC uchinchi bosqichi 2026|AFC uchinchi raundining A guruhi]]da 2-oʻrin
|2025-yil 5-iyun
|1
|Birinchi marta
| align=&quot;center&quot; data-sort-value=&quot;1&quot; |Birinchi marta
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Kor&quot; |{{Fb|KOR}}
| data-sort-value=&quot;afc-a1-2&quot; |[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi – AFC uchinchi bosqichi 2026|AFC uchinchi raundining B guruhi]] gʻolibi
|2025-yil 5-iyun
|12
|[[FIFA Jahon chempionati 2022|2022]]
| data-sort-value=&quot;51&quot; |Toʻrtinchi oʻrin ([[FIFA Jahon chempionati 2002|2002]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Jor&quot; |{{Fb|JOR}}
| data-sort-value=&quot;afc-a1-2&quot; |[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi – AFC uchinchi bosqichi 2026|AFC uchinchi raundining B guruhi]] 2-oʻrin
|2025-yil 5-iyun
|1
|Birinchi marta
| align=&quot;center&quot; data-sort-value=&quot;1&quot; |Birinchi marta
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Aus&quot;|{{fb|AUS}}
|data-sort-value=&quot;afc-c2&quot;|{{nowrap|[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi – AFC uchinchi bosqichi 2026|AFC saralash bosqichi]] 2-oʻrin}} || 2025-yil 10-iyun || 7 || [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati|2022]] ||data-sort-value=&quot;31&quot;|Nimchorak final ([[Futbol boʻyicha 2006-yilgi jahon chempionati|2006]], [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati|2022]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Bra&quot;|{{fb|BRA}}
|data-sort-value=&quot;conmebol&quot;|[[FIFA Jahon chempionati saralash bosqichi (CONMEBOL)|CONMEBOL]] eng yaxshi olti jamoasidan biri|| 2025-yil 10-iyun ||23 || [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati|2022]] ||data-sort-value=&quot;31&quot;|'''Gʻolib''' ([[Futbol boʻyicha 1958-yilgi jahon chempionati|1958]], [[Futbol boʻyicha 1962-yilgi jahon chempionati|1962]], [[Futbol boʻyicha 1970-yilgi jahon chempionati|1970]], [[Futbol boʻyicha 1994-yilgi jahon chempionati|1994]], [[Futbol boʻyicha 2002-yilgi jahon chempionati|2002]])
|-
! scope=&quot;row&quot; data-sort-value=&quot;Ecu&quot;|{{fb|ECU}}
|data-sort-value=&quot;conmebol&quot;|[[Futbol boʻyicha jahon chempionati saralashi (CONMEBOL)|CONMEBOL]] eng yaxshi olti jamoasidan biri|| 2025-yil 10-iyun ||5 || [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati|2022]] ||data-sort-value=&quot;31&quot;|Nimchorak final ([[Futbol boʻyicha 2006-yilgi jahon chempionati|2006]])
|}


== Saralash jarayoni ==
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align: center;&quot;
| colspan=&quot;10&quot; style=&quot;background:white&quot; |[[Fayl:World_Map_FIFA2.svg|350x350px]]
|-
! width=&quot;100&quot; |Konfederatsiya
! width=&quot;80&quot; |Toʻgʻridan-toʻgʻri slotlar
! width=&quot;80&quot; |{{Nobr|Play-off}} slotlari
! width=&quot;80&quot; |Jamoalar soni
! width=&quot;80&quot; |Saralashga chiqqan jamoalar
! width=&quot;80&quot; |Imkoniyati bor jamoalar
! width=&quot;80&quot; |Saralanganlar
! width=&quot;130&quot; |Boshlanish sanasi
! width=&quot;130&quot; |Tugash sanasi
! width=&quot;130&quot; |Qayd etish muddati
|-
|AFC
|8
|1
|46
|33
|8
|5
|2023-yil 12-oktabr
|2025-yil 10-iyun
|2025-yil 18-noyabr
|-
|CAF
|9
|1
|53
|4
|49
|0
|2023-yil 15-noyabr
|2025-yil sentyabr
|2025-yil noyabr
|-
|CONCACAF
|3+3 (mezbonlar)
|2
|32+3 (mezbonlar)
|10
|22
|0+3
|2024-yil 22-mart
|2025-yil 7-iyun
|2025-yil noyabr
|-
|CONMEBOL
|6
|1
|10
|0
|9
|1
|2023-yil 7-sentyabr 
|2025-yil 10-iyun
|2025-yil sentyabr
|-
|OFC
|1
|1
|11
|9
|1
|1
|2024-yil 6-sentyabr 
|2025-yil 24-mart
|-
|UEFA
|16
|0
|54
|0
|54
|0
|2025-yil 21-mart 
|2025-yil 7-iyun
|2026-yil 31-mart
|-
|''Play-offlar''
|2
|(6)
|0
|(6)
|0
|2026-yil mart
|2026-yil mart
|2026-yil mart
|-
!Umumiy
!45+3 (mezbonlar)
!6
!206+3 (mezbonlar)
!56
!143
!7+3
!2023-yil 7-sentyabr 
!2025-yil 7-iyun
!2026-yil 31-mart
|}

== Izohlar ==
{{manbalar|group=&quot;izoh&quot;}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{FIFA Jahon chempionati}}
[[Turkum:FIFA Jahon chempionati 2026]]
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi]]</text>
      <sha1>c8xh9qrkincn8csn1ojmzvhzd41uhbj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli</title>
    <ns>10</ns>
    <id>1247135</id>
    <revision>
      <id>5480797</id>
      <parentid>5472984</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:20:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480797</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6423" sha1="le8982tditp0mz0iwmokgfh5dxv4o46" xml:space="preserve">{{Sidebar with collapsible lists
| name     = Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli
| pretitle = '''Futbol musobaqasiga oid maqolalar'''
| title    = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionati]]
| image    = [[File:2026 FIFA World Cup emblem (horizontal, with wordmark).svg|200px|class=skin-invert]]
| templatestyles = 
| expanded = {{{expanded|}}}

| heading1   =
| list1name  = 
| list1title ={{center|Mezbonlik}}
| list1      ={{flatlist|
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati mezbonligi uchun arizalar|Arizalar]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati mezbonligi uchun Marokashning arizasi|Marokash]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati mezbonligi uchun qoʻshma ariza|Qoʻshma]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati translyatsiyasi huquqi|Translyatsiya huquqi]]
}}
| heading2   = 
| list2name  = 
| list2title = {{center|Saralash}}
| list2      = {{flatlist|
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|Umumiy]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF)|CAF]]
** Guruh bosqichi
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, A guruhi)|A guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, B guruhi)|B guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, C guruhi)|C guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, D guruhi)|D guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, E guruhi)|E guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, F guruhi)|F guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, G guruhi)|G guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, H guruhi)|H guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, I guruhi)|I guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC)|AFC]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, toʻrtinchi bosqich)|Toʻrtinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, beshinchi bosqich)|Beshinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA)|UEFA]]
** [[2024–25 UEFA Millatlar Ligasi|Millatlar ligasi]]
** Guruh bosqichi
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, A guruhi)|A guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, B guruhi)|B guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, C guruhi)|C guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, D guruhi)|D guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, E guruhi)|E guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, F guruhi)|F guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, G guruhi)|G guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, H guruhi)|H guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, I guruhi)|I guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, J guruhi)|J guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, K guruhi)|K guruhi]]
*** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, L guruhi)|L guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)|CONCACAF]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|OFC]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONMEBOL)|CONMEBOL]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|Konfederatsiyalararo pley-off bahslari]]
}}
| list3title = {{center|Oʻyinlar}}
| list3      = {{flatlist|
* Guruh bosqichi
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati A guruhi|A guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati B guruhi|B guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati C guruhi|C guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati D guruhi|D guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati E guruhi|E guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati F guruhi|F guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati G guruhi|G guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati H guruhi|H guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati I guruhi|I guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati J guruhi|J guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati K guruhi|K guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati L guruhi|L guruhi]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati pley-off bosqichi|Pley-off bosqichi]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati finali|Final]]
}}
| list5title = {{center|Shaxslar}}
| list5      = {{flatlist|
* [[Gianni Infantino]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati tarkiblari|Tarkiblar]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati rasmiylari|Rasmiylar]]
}}
| below =

}}&lt;noinclude&gt;
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati andozalari|Yon panel]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>le8982tditp0mz0iwmokgfh5dxv4o46</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi</title>
    <ns>10</ns>
    <id>1247446</id>
    <revision>
      <id>5480802</id>
      <parentid>5470551</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:23:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480802</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4939" sha1="2lawq4c3hyndqw4rvbd2og6d2fou67z" xml:space="preserve">{{Navbox
| name       = Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi
| title      = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionati]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|saralashi]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| listclass  = hlist

&lt;noinclude&gt;
| above = {{align|left| « {{smaller|[[:Andoza:Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati saralashi|2022]]}} }} {{^|align|right|{{smaller|[[:Andoza:Futbol boʻyicha 2030-yilgi jahon chempionati saralashi|2030]]}} » }}
&lt;/noinclude&gt;

|group1 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC)|AFC]]
|list1 =
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, toʻrtinchi bosqich)|Toʻrtinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (AFC, beshinchi bosqich)|Beshinchi bosqich]]

|group2 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF)|CAF]]
|list2 =
* Birinchi bosqich
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, A guruhi)|A guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, B guruhi)|B guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, C guruhi)|C guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, D guruhi)|D guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, E guruhi)|E guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, F guruhi)|F guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, G guruhi)|G guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, H guruhi)|H guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, I guruhi)|I guruhi]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CAF, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]

|group3 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)|CONCACAF]]
|list3 =
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqich]]

|group4 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONMEBOL)|CONMEBOL]]
|list4 =
* Round robin

|group5 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|OFC]]
|list5 =
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqich]]

|group6 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA)|UEFA]]
|list6 = 
* Birinchi bosqich
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, A guruhi)|A guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, B guruhi)|B guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, C guruhi)|C guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, D guruhi)|D guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, E guruhi)|E guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, F guruhi)|F guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, G guruhi)|G guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, H guruhi)|H guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, I guruhi)|I guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, J guruhi)|J guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, K guruhi)|K guruhi]]
** [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, L guruhi)|L guruhi]]
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (UEFA, ikkinchi bosqich)|Ikkinchi bosqich]]
** aloqador: [[2024–25 UEFA Millatlar Ligasi|Millatlar ligasi]]

|group7 = [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|Pley-off]]
|list7 =
* [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|Konfederatsiyalararo pley-off bahslari]]
}}&lt;noinclude&gt;
{{collapsible option}}
{{DEFAULTSORT:2026-yil}}
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati andozalari]]
[[Turkum:Futbol boʻyicha jahon chempionatlari saralashlari andozalari]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2lawq4c3hyndqw4rvbd2og6d2fou67z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Panpanchik/100vikikun</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1248522</id>
    <revision>
      <id>5480806</id>
      <parentid>5480562</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:26:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Jadval */</comment>
      <origin>5480806</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5007" sha1="917ocixput1565jrd1qvxn04ci5fah5" xml:space="preserve">'''19-06-2025 dan 26-09-2025 ga qadar Vikipediya faoliyatini monitoring qilish sahifasi:'''
== Jadval ==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! width=&quot;50px&quot; | Kun
! width=&quot;70px&quot; | Sana
! Maqola nomi
! Vikimaʼlumotlar
! Izohlar
|-
|1.
|19-06-2025
|[[Theravada]] 
[[Bodhichitta]]
|[[d:Q132265]]
[[d:Q838339]]
|Buddizmning eng qadimgi maktabi
Mahayana buddizmida barcha jonli mavjudotlar foydasi uchun donishmandlik (prajñāpāramitā) va rahm-shafqat (Karuṇā) orqali uygʻonishga qaratilgan ong
|-
|2.
|20-06-2025
|[[Brahmavihara]]
|[[d:Q897336]]
|Buddizmda eʼtirof etilgan toʻrtta yuksak fazilat va ularni rivojlantirish uchun bajariladigan meditatsiya amaliyotlari
|-
|3.
|21-06-2025
|[[Labubu]]
|[[d:Q131324035]]
|Kolleksion yumshoq oʻyinchoq
|-
|4.
|22-06-2025
|[[Maitrī]]
|[[d:Q1434717]]
|Buddaviylikdagi 4 ilohiy holatning birinchi
|-
|5.
|23-06-2025
|[[Blast Austin Major 2025]]
|[[d:Q131315339]]
|Counter-Strike 2 oʻyinidagi uchinchi Major chempionati va umumiy hisobda yigirma ikkinchi Counter-Strike Major
|-
|6.
|24-06-2025
|Qarzdorlik
|
|
|-
|7.
|25-06-2025
|[[Asalli sharob]]
|[[d:Q184442]]
|Asal va suv aralashmasining fermentatsiya qilinishi natijasida olinadigan spirtli ichimlik
|-
|8.
|26-06-2025
|[[Karuṇā]]
|[[d:Q1583564]]
|Buddist falsafasida rahm-shafqat yoki mehr-muhabbat
|-
|9.
|27-06-2025
|[[Muditā]]
[[Upekxa]]

[[Pāramitā]]
|[[d:Q1689785]]
[[d:Q2165710]]

[[d:Q828201]]
|Darmika tushunchasi boʻlib, quvonch holatini anglatadi
Buddaviylikdagi xotirjamlik (tinch ong holati) tushunchasi

Buddaviylik atamasi boʻlib, koʻpincha „kamolot“ yoki „mukammallik“ deb tarjima qilinadi
|-
|10.
|28-06-2025
|[[Prajnaparamita]]
|[[d:Q751147]]
|Mahayana buddizmining asosiy tushunchalaridan biri
|-
|11.
|29-06-2025
|[[Upaya]]
|[[d:Q581473]]
|Buddizmda ozodlikka erishish yo‘llaridagi yoʻl-yoʻriq berishning bir jihati
|-
|12.
|30-06-2025
|[[Maitreya]]
|[[d:Q193461]]
|Barcha buddaviylik maktablarida kelajakdagi Buddaga aylanishi bashorat qilingan bodhisattva
|-
|13.
|01-07-2025
|[[Manjushri]]
|[[d:Q471696]]
|Bodhisattva boʻlib, u Mahāyāna Buddizmida Buddalarning prajñā („cheksiz aql-zakovat“ yoki „mukammal idrok“) jihatini ifodalaydi
|-
|14
|02-07-2025
|[[Buddizmda ma’rifat]]
|[[d:Q1137019]]
|Turli Buddizm atamalarining, ayniqsa bodhi va vimutti atamalarining tarjimasi
|}
== Kunlik vazifalar ==
# Tahrir: kamida 100 ta
# Maqola: kamida 1 ta
P.s. Agar maqola yaratilmasa uning oʻrniga + 50 ta tahrir qilish kerak. Qilingan ishlar haqida yozib oʻtish tavsiya etiladi. Kunlik yozilmay qolgan maqola oʻrniga keyinroq jarima tariqasida 3 ta maqola yozish va jadvalga kiritish kerak.

=== 19-06-2025 ===
# Tahrir: 75 ta tahrir. '''[[Bodhisattva]]''' maqolasi tahrirlandi. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Tibet buddizmining falsafiy tushunchalari]]
## [[:Turkum:Buddizmning falsafiy tushunchalari]]
## [[:Turkum:Bodhisattvalar]]
## [[:Turkum:Buddist avliyolar]]
# Maqola:
## [[Theravada]]
## [[Bodhichitta]]

=== 20-06-2025 ===
# Tahrir: 65 ta tahrir. Yangi turkum yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Buddist meditatsiyasi]]
# Maqola:
## [[Brahmavihāra]]

=== 21-06-2025 ===
# Tahrir: 50 ta tahrir. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Oʻyinchoq brendlari]]
## [[:Turkum:Yumshoq oʻyinchoqlar]]
# Maqola:
## [[Labubu]]

=== 22-06-2025 ===
# Tahrir: 55 ta tahrir. 
# Maqola:
## [[Maitrī]]

=== 23-06-2025 ===
# Tahrir: 60 ta tahrir. Kunlik oson tahrirlar qilindi.
# Maqola:
## [[Blast Austin Major 2025]]

=== 24-06-2025 ===
# Tahrir: 25 ta tahrir. 
# Maqola:

=== 25-06-2025 ===
# Tahrir: 74 ta tahrir. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Alkogolli ichimliklar tarixi]]
# Maqola:
## [[Asalli sharob]]

=== 26-06-2025 ===
# Tahrir: 87 ta tahrir. Yangi turkumlar va andoza yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Shimoliy Irlandiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Asalli sharob]]
## [[:Turkum:Finlandiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Islandiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Shvetsiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Norvegiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Shotlandiya oshxonasi]]
## [[:Andoza:IAST]]
# Maqola:
## [[Karuṇā]]

=== 27-06-2025 ===
# Tahrir: 34 ta tahrir. Turkum va andozalar yaratildi. Jumladan:
## [[:Andoza:So‘zlar va iboralar]]
## [[:Turkum:Sanskritcha so‘zlar va iboralar]]
# Maqola:
## [[Muditā]]
## [[Upekxa]]
## [[Pāramitā]]

=== 28-06-2025 ===
# Tahrir: 76 ta tahrir. 
# Maqola:
## [[Prajnaparamita]]

=== 29-06-2025 ===
# Tahrir: 110 ta tahrir.  Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Mahayana sutralari]]
# Maqola:
## [[Upāya]]

=== 30-06-2025 ===
# Tahrir: 157 ta tahrir. Yangi turkumlar va andozalar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Buddist esxatologiyasi]]
## [[:Turkum:Buddist kosmologiyasi]]
## [[:Turkum:Buddizm eʼtiqodi va taʼlimoti]]
## [[:Andoza:Mifologik eslatma]]
## [[:Andoza:Bodhisattvalar]]
# Maqola:
## [[Maitreya]]

=== 01-07-2025 ===
# Tahrir: 25 ta tahrir. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Xitoyda Buddizm]]
## [[:Turkum:Manjushri]]
# Maqola:
## [[Manjushri]]</text>
      <sha1>917ocixput1565jrd1qvxn04ci5fah5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480950</id>
      <parentid>5480806</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:45:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Kunlik vazifalar */</comment>
      <origin>5480950</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5091" sha1="hzej9bl9xritbgw59v8y3jqsu5h0ffk" xml:space="preserve">'''19-06-2025 dan 26-09-2025 ga qadar Vikipediya faoliyatini monitoring qilish sahifasi:'''
== Jadval ==

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! width=&quot;50px&quot; | Kun
! width=&quot;70px&quot; | Sana
! Maqola nomi
! Vikimaʼlumotlar
! Izohlar
|-
|1.
|19-06-2025
|[[Theravada]] 
[[Bodhichitta]]
|[[d:Q132265]]
[[d:Q838339]]
|Buddizmning eng qadimgi maktabi
Mahayana buddizmida barcha jonli mavjudotlar foydasi uchun donishmandlik (prajñāpāramitā) va rahm-shafqat (Karuṇā) orqali uygʻonishga qaratilgan ong
|-
|2.
|20-06-2025
|[[Brahmavihara]]
|[[d:Q897336]]
|Buddizmda eʼtirof etilgan toʻrtta yuksak fazilat va ularni rivojlantirish uchun bajariladigan meditatsiya amaliyotlari
|-
|3.
|21-06-2025
|[[Labubu]]
|[[d:Q131324035]]
|Kolleksion yumshoq oʻyinchoq
|-
|4.
|22-06-2025
|[[Maitrī]]
|[[d:Q1434717]]
|Buddaviylikdagi 4 ilohiy holatning birinchi
|-
|5.
|23-06-2025
|[[Blast Austin Major 2025]]
|[[d:Q131315339]]
|Counter-Strike 2 oʻyinidagi uchinchi Major chempionati va umumiy hisobda yigirma ikkinchi Counter-Strike Major
|-
|6.
|24-06-2025
|Qarzdorlik
|
|
|-
|7.
|25-06-2025
|[[Asalli sharob]]
|[[d:Q184442]]
|Asal va suv aralashmasining fermentatsiya qilinishi natijasida olinadigan spirtli ichimlik
|-
|8.
|26-06-2025
|[[Karuṇā]]
|[[d:Q1583564]]
|Buddist falsafasida rahm-shafqat yoki mehr-muhabbat
|-
|9.
|27-06-2025
|[[Muditā]]
[[Upekxa]]

[[Pāramitā]]
|[[d:Q1689785]]
[[d:Q2165710]]

[[d:Q828201]]
|Darmika tushunchasi boʻlib, quvonch holatini anglatadi
Buddaviylikdagi xotirjamlik (tinch ong holati) tushunchasi

Buddaviylik atamasi boʻlib, koʻpincha „kamolot“ yoki „mukammallik“ deb tarjima qilinadi
|-
|10.
|28-06-2025
|[[Prajnaparamita]]
|[[d:Q751147]]
|Mahayana buddizmining asosiy tushunchalaridan biri
|-
|11.
|29-06-2025
|[[Upaya]]
|[[d:Q581473]]
|Buddizmda ozodlikka erishish yo‘llaridagi yoʻl-yoʻriq berishning bir jihati
|-
|12.
|30-06-2025
|[[Maitreya]]
|[[d:Q193461]]
|Barcha buddaviylik maktablarida kelajakdagi Buddaga aylanishi bashorat qilingan bodhisattva
|-
|13.
|01-07-2025
|[[Manjushri]]
|[[d:Q471696]]
|Bodhisattva boʻlib, u Mahāyāna Buddizmida Buddalarning prajñā („cheksiz aql-zakovat“ yoki „mukammal idrok“) jihatini ifodalaydi
|-
|14
|02-07-2025
|[[Buddizmda ma’rifat]]
|[[d:Q1137019]]
|Turli Buddizm atamalarining, ayniqsa bodhi va vimutti atamalarining tarjimasi
|}
== Kunlik vazifalar ==
# Tahrir: kamida 100 ta
# Maqola: kamida 1 ta
P.s. Agar maqola yaratilmasa uning oʻrniga + 50 ta tahrir qilish kerak. Qilingan ishlar haqida yozib oʻtish tavsiya etiladi. Kunlik yozilmay qolgan maqola oʻrniga keyinroq jarima tariqasida 3 ta maqola yozish va jadvalga kiritish kerak.

=== 19-06-2025 ===
# Tahrir: 75 ta tahrir. '''[[Bodhisattva]]''' maqolasi tahrirlandi. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Tibet buddizmining falsafiy tushunchalari]]
## [[:Turkum:Buddizmning falsafiy tushunchalari]]
## [[:Turkum:Bodhisattvalar]]
## [[:Turkum:Buddist avliyolar]]
# Maqola:
## [[Theravada]]
## [[Bodhichitta]]

=== 20-06-2025 ===
# Tahrir: 65 ta tahrir. Yangi turkum yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Buddist meditatsiyasi]]
# Maqola:
## [[Brahmavihāra]]

=== 21-06-2025 ===
# Tahrir: 50 ta tahrir. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Oʻyinchoq brendlari]]
## [[:Turkum:Yumshoq oʻyinchoqlar]]
# Maqola:
## [[Labubu]]

=== 22-06-2025 ===
# Tahrir: 55 ta tahrir. 
# Maqola:
## [[Maitrī]]

=== 23-06-2025 ===
# Tahrir: 60 ta tahrir. Kunlik oson tahrirlar qilindi.
# Maqola:
## [[Blast Austin Major 2025]]

=== 24-06-2025 ===
# Tahrir: 25 ta tahrir. 
# Maqola:

=== 25-06-2025 ===
# Tahrir: 74 ta tahrir. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Alkogolli ichimliklar tarixi]]
# Maqola:
## [[Asalli sharob]]

=== 26-06-2025 ===
# Tahrir: 87 ta tahrir. Yangi turkumlar va andoza yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Shimoliy Irlandiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Asalli sharob]]
## [[:Turkum:Finlandiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Islandiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Shvetsiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Norvegiya oshxonasi]]
## [[:Turkum:Shotlandiya oshxonasi]]
## [[:Andoza:IAST]]
# Maqola:
## [[Karuṇā]]

=== 27-06-2025 ===
# Tahrir: 34 ta tahrir. Turkum va andozalar yaratildi. Jumladan:
## [[:Andoza:So‘zlar va iboralar]]
## [[:Turkum:Sanskritcha so‘zlar va iboralar]]
# Maqola:
## [[Muditā]]
## [[Upekxa]]
## [[Pāramitā]]

=== 28-06-2025 ===
# Tahrir: 76 ta tahrir. 
# Maqola:
## [[Prajnaparamita]]

=== 29-06-2025 ===
# Tahrir: 110 ta tahrir.  Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Mahayana sutralari]]
# Maqola:
## [[Upāya]]

=== 30-06-2025 ===
# Tahrir: 157 ta tahrir. Yangi turkumlar va andozalar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Buddist esxatologiyasi]]
## [[:Turkum:Buddist kosmologiyasi]]
## [[:Turkum:Buddizm eʼtiqodi va taʼlimoti]]
## [[:Andoza:Mifologik eslatma]]
## [[:Andoza:Bodhisattvalar]]
# Maqola:
## [[Maitreya]]

=== 01-07-2025 ===
# Tahrir: 25 ta tahrir. Yangi turkumlar yaratildi. Jumladan:
## [[:Turkum:Xitoyda Buddizm]]
## [[:Turkum:Manjushri]]
# Maqola:
## [[Manjushri]]

=== 02-07-2025 ===
# Tahrir: 101 ta tahrir. 
# Maqola:
## [[Buddizmda ma’rifat]]</text>
      <sha1>hzej9bl9xritbgw59v8y3jqsu5h0ffk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sirojiddin Oʻsarov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1248706</id>
    <revision>
      <id>5480712</id>
      <parentid>5480700</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:12:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jizzakhlik</username>
        <id>89448</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>qo'shimcha qo'shildi.</comment>
      <origin>5480712</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7958" sha1="ji5p9l19gf76b9lc6o02gx973jf213t" xml:space="preserve">{{thr}}
{{Davlat arbobi
 | ismi                           = Sirojiddin O'sarov
 | asl ismi                     = 
 | tasvir                         = Sirojiddin O'sarov.jpg
 | lavozimi                     = Madaniyat vazirligi Matbuot xizmati rahbari — vazirning axborot siyosati masalalari bo‘yicha maslahatchisi
|bayroq=Flag of Uzbekistan.svg|bayroq uzunligi=25px
 | boshlanish davri         = [[2024-yil]] [[ avgust]]
 | tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1993|04|15}}
 | tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Urgut tumani}}, [[Samarqand viloyati]]
 |  maʼlumoti = [[Oʻzbekiston milliy universiteti | Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy Universiteti]]
 | mukofotlar =  [[Fayl:MADANIYAT.jpg|25px]] 
|  kasbi = [[Jurnalist]]
}}

'''Sirojiddin Oʻsarov''' ([[1993-yil]] [[15-aprel]] [[Urgut tumani]], [[Samarqand viloyati]]) – jurnalist. [[Madaniyat vazirligi]] Matbuot xizmati rahbari – vazirning axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=O'zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi markaziy aparati |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/departments/staff?active=1370 |website=gov.uz |accessdate=2-iyul 2025-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Sirojiddin O‘sarov madaniyat vazirining matbuot kotibi bo‘ldi |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/sirojiddin-usarov-madaniyat-vazirining-matbuot-kotibi-buldi |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=aniq.uz |ref=https://aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Tarjimai hol ==
[[1993-yil]]ning [[15-aprel]]ida [[Samarqand viloyati]], [[Urgut tumani]]da tugʻulgan. 2017-yilda Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universitetining Jurnalistika fakultetini tamomlagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Mashhur bitiruvchilar |url=https://new.nuu.uz/mashhur-bitiruvchilar/ |website=new.nuu.uz |accessdate=23-iyun 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Ish faoliyati ==
[[2015]]-[[2016-yil]]larda – Oʻzbekiston Milliy teleradiokompaniyasining „Oʻzbekiston“ radiokanalida ijtimoiy-siyosiy eshittirishlarda boshlovchi boʻlib ishlagan.

[[2016]]-[[2018-yil]]larda – „[[Mahalla (telekanal)|Mahalla]]“ teleradiokanali boshlovchisi va jurnalisti sifatida faoliyat olib borgan.

[[2018]]-[[2020-yil]]larda – „Toshkent“ telekanalida „Intervyu 24“, „[[Toshkent|Toshkent 24]]“ koʻrsatuvlarining boshlovchisi va muharrir lavozimida ishlagan.

[[2020-yil]]dan hozirgi vaqtga qadar „[[Zoʻr TV]]“ telekanalining „Bu kun“ informatsion dasturi boshlovchisi va muharriri sifatida ish faoliyatini yuritib kelmoqda&lt;ref&gt;BU KUN | THIS DAY |url=https://www.youtube.com/@BUKUNTHISDAY |website=youtube.com |accessdate=23-iyun 2025-yil&lt;/ref&gt;.

[[2024-yil]] – „[[Zoʻr TV]]“ telekanalida efirga uzatilishni boshlagan ijtimoiy-siyosiy yoʻnalishdagi „Oʻzimizda“ tok-shousi loyihasining rahbari va bir vaqtning oʻzida boshlovchi sifatida oʻz faoliyatini yuritib kelmoqda.

[[2024-yil]]da – [[O‘zbekiston Respublikasi]] Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi [[Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi]] tavsiyasiga binoan, Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi Matbuot xizmati rahbari – vazirning axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi etib tayinlangan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Sirojiddin O‘sarov madaniyat vazirining matbuot kotibi bo‘ldi |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/sirojiddin-usarov-madaniyat-vazirining-matbuot-kotibi-buldi |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=aniq.uz |ref=https://aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Loyihalari ==

[[O'zbekiston]]da jinoyatchilikni oldini olish va ularga qarshi kurashish sohasida salmoqli ishlar olib borgan. Xususan, [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi]] bilan hamkorlikda „Jinoyat izi“ koʻrsatuvini tashkil etdi va 25 ta jinoyat yuzasidan 30 ga yaqin koʻrsatuvlar tayyorlagan.

Hujjatli filmlar rivojiga hissa qoʻshib, tarixiy va maʼnaviy merosni yoritishda oʻzining ijodiy mahorat va bilimlarini namoyon etgan. Xususan, u [[Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf]] hayotini aks ettiruvchi „[[Islomga bagʻishlangan umr]]“ hujjatli filmini yaratish jarayonida ijodiy jamoaga rahbarlik qilgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=«Islomga bag‘ishlangan umr» – shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning ibratli hayot yo‘li haqida film |url=https://kun.uz/82110636 |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=Kun.uz}}&lt;/ref&gt;.

[[Internet]] tarmogʻida „[[Protokol]]“ loyihasini yoʻlga qoʻygan. Ushbu loyiha doirasida turli sohalarda muvaffaqiyat qozongan, mahalliy va xalqaro darajada tan olingan nufuzli shaxslarning hayot yoʻli va turmush tarzi yoritib borilmoqda. „[[Protokol]]“ nafaqat shaxsiy hikoyalar, balki ijtimoiy ahamiyatga ega boʻlgan ilhomlantiruvchi tajribalarni keng ommaga yetkazib berishda oʻziga xos axborot manbai sifatida eʼtirof etilmoqda&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Protokol loyihasini ijtimoiy tarmoqdagi rasmiy sahifasi |url=https://www.youtube.com/@Protokoluz |accessdate=23-iyun 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.

Sirojiddin Usarov – „Sirojiddin Usarov maktabi“ asoschisi. Maktab nutq madaniyati, sahnaviy nutq, ovoz ustida ishlash va tashqi imijni shakllantirish yoʻnalishlarida mashgʻulotlar oʻtkazishga ixtisoslashgan.


== Mukofotlari ==
* [[2025-yil]]da [[Madaniyat va sanʼat fidokori koʻkrak nishoni]] bilan taqdirlangan.


{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!#
!Davlat
!Tashrif sanasi
!Sabab
|-
|1||{{TUR}}||28.05-01.06.2022||oʻzaro hamkorlik
|-
|2||{{flagicon|Chechnya}} [[Checheniston]]||13.06.2022||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|3||{{flagicon|Jordan}} [[Iordaniya]]||12.06.2022||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|4||{{flagicon|Russia}} [[Rossiya]]||13.06.2022||Rossiya Federatsiyasida „Oʻzbekiston madaniyati kunlari“ yuzasidan xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Ўзбекистон ва Россия ўртасидаги Маданият бўйича кичик қўмитанинг IV йиғилиши бўлиб ўтди |url=https://uza.uz/uz/posts/ozbekiston-va-rossiya-ortasidagi-madaniyat-boyicha-kichik-qomitaning-iv-yigilishi-bolib-otdi_658525 |accessdate=2-iyul 2025-yil |agency |publisher=uza.uz}}&lt;/ref&gt;
|-
|5||{{flagicon|South Korea}} [[Janubiy Koreya]]||01-04.08.2022||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|6||{{flagicon|Spain}} [[Ispaniya]]||04-05.11.2023||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|7||{{flagicon|Italy}} [[Italiya]]||06-07.11.2023||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|8||{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]||25-26.02.2024||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|9||{{flagicon|France}} [[Fransiya]]||03.11.2023||ikki tomonlama hamkorlik
|-
|10||{{flagicon|Qatar}} [[Qatar]]||05.12.2024||Oʻzbekiston va Qatar madaniyatini aks ettiruvchi hujjatli film va jurnalistlar press turi safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Film O‘zbekiston va Qatar o‘rtasidagi madaniy aloqalar rivoji haqida... |url=https://t.me/madaniyatvazirligi/41823 |accessdate=2-iyul 2025-yil |publisher=Madaniyat.uz |ref=Telegram xabari manbasi}}&lt;/ref&gt;.
|-
|11||{{flagicon|Kyrgyzstan}} [[Qirgʻiziston]]||14-16.12.2024||Oʻzbekiston madaniyat vaziri [[Ozodbek Nazarbekov]] ishtirokida „Qirgʻiz-oʻzbek doʻstligi“ musiqiy kechasi tadbiri uchun xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Qirg‘iziston Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov O‘zbekiston madaniyat vaziri Ozodbek Nazarbekovni “Qirg‘iziston Respublikasi xalq artisti” faxriy unvoni bilan taqdirladi |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/news/view/30205 |accessdate=2-iyul 2025-yil |agency=gov.uz}}&lt;/ref&gt;.
|-
|12||{{flagicon|Mongolia}} [[Moʻgʻuliston]]||23-26.06.2025||Mogʻulustondagi Oʻzbekiston Madaniyat kunlarida xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Mo‘g‘ulistonda ilk marotaba “O‘zbekiston madaniyati kunlari” bo‘lib o‘tdi |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/news/view/64310 |accessdate=2-iyul 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.
|}

=== Ijtimoiy tarmoqlari ===
* [https://www.instagram.com/sirojiddinusarov_/ Instagram]
* [https://t.me/press_usarov Telegram]
* [https://www.youtube.com/channel/UCU3W3g65H5CfVMVmUQFh5BA YouTube]
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>ji5p9l19gf76b9lc6o02gx973jf213t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481143</id>
      <parentid>5480712</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:11:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jizzakhlik</username>
        <id>89448</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481143</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7877" sha1="qshfarnwlrdeq5a6ftzloxr1b7euxtz" xml:space="preserve">{{thr}}
{{Davlat arbobi
 | ismi                           = Sirojiddin O'sarov
 | asl ismi                     = 
 | tasvir                         = Sirojiddin O'sarov.jpg
 | lavozimi                     = Madaniyat vazirligi Matbuot xizmati rahbari — vazirning axborot siyosati masalalari bo‘yicha maslahatchisi
|bayroq=Flag of Uzbekistan.svg|bayroq uzunligi=25px
 | boshlanish davri         = [[2024-yil]] [[ avgust]]
 | tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1993|04|15}}
 | tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Urgut tumani}}, [[Samarqand viloyati]]
 |  maʼlumoti = [[Oʻzbekiston milliy universiteti | Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy Universiteti]]
 | mukofotlar =  [[Fayl:MADANIYAT.jpg|25px]] 
|  kasbi = [[Jurnalist]]
}}

'''Sirojiddin Oʻsarov''' ([[1993-yil]] [[15-aprel]] [[Urgut tumani]], [[Samarqand viloyati]]) – jurnalist. [[Madaniyat vazirligi]] Matbuot xizmati rahbari – vazirning axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=O'zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi markaziy aparati |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/departments/staff?active=1370 |website=gov.uz |accessdate=2-iyul 2025-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Sirojiddin O‘sarov madaniyat vazirining matbuot kotibi bo‘ldi |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/sirojiddin-usarov-madaniyat-vazirining-matbuot-kotibi-buldi |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=aniq.uz |ref=https://aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Tarjimai hol ==
[[1993-yil]]ning [[15-aprel]]ida [[Samarqand viloyati]], [[Urgut tumani]]da tugʻulgan. 2017-yilda Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universitetining Jurnalistika fakultetini tamomlagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Mashhur bitiruvchilar |url=https://new.nuu.uz/mashhur-bitiruvchilar/ |website=new.nuu.uz |accessdate=23-iyun 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Ish faoliyati ==
[[2015]]-[[2016-yil]]larda – Oʻzbekiston Milliy teleradiokompaniyasining „Oʻzbekiston“ radiokanalida ijtimoiy-siyosiy eshittirishlarda boshlovchi boʻlib ishlagan.

[[2016]]-[[2018-yil]]larda – „[[Mahalla (telekanal)|Mahalla]]“ teleradiokanali boshlovchisi va jurnalisti sifatida faoliyat olib borgan.

[[2018]]-[[2020-yil]]larda – „Toshkent“ telekanalida „Intervyu 24“, „[[Toshkent|Toshkent 24]]“ koʻrsatuvlarining boshlovchisi va muharrir lavozimida ishlagan.

[[2020-yil]]dan hozirgi vaqtga qadar „[[Zoʻr TV]]“ telekanalining „Bu kun“ informatsion dasturi boshlovchisi va muharriri sifatida ish faoliyatini yuritib kelmoqda&lt;ref&gt;BU KUN | THIS DAY |url=https://www.youtube.com/@BUKUNTHISDAY |website=youtube.com |accessdate=23-iyun 2025-yil&lt;/ref&gt;.

[[2024-yil]] – „[[Zoʻr TV]]“ telekanalida efirga uzatilishni boshlagan ijtimoiy-siyosiy yoʻnalishdagi „Oʻzimizda“ tok-shousi loyihasining rahbari va bir vaqtning oʻzida boshlovchi sifatida oʻz faoliyatini yuritib kelmoqda.

[[2024-yil]]da – [[O‘zbekiston Respublikasi]] Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi [[Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi]] tavsiyasiga binoan, Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi Matbuot xizmati rahbari – vazirning axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi etib tayinlangan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Sirojiddin O‘sarov madaniyat vazirining matbuot kotibi bo‘ldi |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/sirojiddin-usarov-madaniyat-vazirining-matbuot-kotibi-buldi |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=aniq.uz |ref=https://aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Loyihalari ==

[[O'zbekiston]]da jinoyatchilikni oldini olish va ularga qarshi kurashish sohasida salmoqli ishlar olib borgan. Xususan, [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi]] bilan hamkorlikda „Jinoyat izi“ koʻrsatuvini tashkil etdi va 25 ta jinoyat yuzasidan 30 ga yaqin koʻrsatuvlar tayyorlagan.

Hujjatli filmlar rivojiga hissa qoʻshib, tarixiy va maʼnaviy merosni yoritishda oʻzining ijodiy mahorat va bilimlarini namoyon etgan. Xususan, u [[Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf]] hayotini aks ettiruvchi „[[Islomga bagʻishlangan umr]]“ hujjatli filmini yaratish jarayonida ijodiy jamoaga rahbarlik qilgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=«Islomga bag‘ishlangan umr» – shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning ibratli hayot yo‘li haqida film |url=https://kun.uz/82110636 |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=Kun.uz}}&lt;/ref&gt;.

[[Internet]] tarmogʻida „[[Protokol]]“ loyihasini yoʻlga qoʻygan. Ushbu loyiha doirasida turli sohalarda muvaffaqiyat qozongan, mahalliy va xalqaro darajada tan olingan nufuzli shaxslarning hayot yoʻli va turmush tarzi yoritib borilmoqda. „[[Protokol]]“ nafaqat shaxsiy hikoyalar, balki ijtimoiy ahamiyatga ega boʻlgan ilhomlantiruvchi tajribalarni keng ommaga yetkazib berishda oʻziga xos axborot manbai sifatida eʼtirof etilmoqda&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Protokol loyihasini ijtimoiy tarmoqdagi rasmiy sahifasi |url=https://www.youtube.com/@Protokoluz |accessdate=23-iyun 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.

Sirojiddin Usarov – „Sirojiddin Usarov maktabi“ asoschisi. Maktab nutq madaniyati, sahnaviy nutq, ovoz ustida ishlash va tashqi imijni shakllantirish yoʻnalishlarida mashgʻulotlar oʻtkazishga ixtisoslashgan.


== Mukofotlari ==
* [[2025-yil]]da [[Madaniyat va sanʼat fidokori koʻkrak nishoni]] bilan taqdirlangan.


{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!#
!Davlat
!Tashrif sanasi
!Sabab
|-
|1||{{TUR}}||28.05-01.06.2022||xizmat safari
|-
|2||{{flagicon|Chechnya}} [[Checheniston]]||13.06.2022||xizmat safari
|-
|3||{{flagicon|Jordan}} [[Iordaniya]]||12.06.2022||xizmat safari
|-
|4||{{flagicon|Russia}} [[Rossiya]]||13.06.2022||Rossiya Federatsiyasida „Oʻzbekiston madaniyati kunlari“ yuzasidan xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Ўзбекистон ва Россия ўртасидаги Маданият бўйича кичик қўмитанинг IV йиғилиши бўлиб ўтди |url=https://uza.uz/uz/posts/ozbekiston-va-rossiya-ortasidagi-madaniyat-boyicha-kichik-qomitaning-iv-yigilishi-bolib-otdi_658525 |accessdate=2-iyul 2025-yil |agency |publisher=uza.uz}}&lt;/ref&gt;
|-
|5||{{flagicon|South Korea}} [[Janubiy Koreya]]||01-04.08.2022||xizmat safari
|-
|6||{{flagicon|Spain}} [[Ispaniya]]||04-05.11.2023||xizmat safari
|-
|7||{{flagicon|Italy}} [[Italiya]]||06-07.11.2023||xizmat safari
|-
|8||{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]||25-26.02.2024||xizmat safari
|-
|9||{{flagicon|France}} [[Fransiya]]||03.11.2023||xizmat safari
|-
|10||{{flagicon|Qatar}} [[Qatar]]||05.12.2024||Oʻzbekiston va Qatar madaniyatini aks ettiruvchi hujjatli film va jurnalistlar press turi safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Film O‘zbekiston va Qatar o‘rtasidagi madaniy aloqalar rivoji haqida... |url=https://t.me/madaniyatvazirligi/41823 |accessdate=2-iyul 2025-yil |publisher=Madaniyat.uz |ref=Telegram xabari manbasi}}&lt;/ref&gt;.
|-
|11||{{flagicon|Kyrgyzstan}} [[Qirgʻiziston]]||14-16.12.2024||Oʻzbekiston madaniyat vaziri [[Ozodbek Nazarbekov]] ishtirokida „Qirgʻiz-oʻzbek doʻstligi“ musiqiy kechasi tadbiri uchun xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Qirg‘iziston Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov O‘zbekiston madaniyat vaziri Ozodbek Nazarbekovni “Qirg‘iziston Respublikasi xalq artisti” faxriy unvoni bilan taqdirladi |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/news/view/30205 |accessdate=2-iyul 2025-yil |agency=gov.uz}}&lt;/ref&gt;.
|-
|12||{{flagicon|Mongolia}} [[Moʻgʻuliston]]||23-26.06.2025||Mogʻulustondagi Oʻzbekiston Madaniyat kunlarida xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Mo‘g‘ulistonda ilk marotaba “O‘zbekiston madaniyati kunlari” bo‘lib o‘tdi |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/news/view/64310 |accessdate=2-iyul 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.
|}

=== Ijtimoiy tarmoqlari ===
* [https://www.instagram.com/sirojiddinusarov_/ Instagram]
* [https://t.me/press_usarov Telegram]
* [https://www.youtube.com/channel/UCU3W3g65H5CfVMVmUQFh5BA YouTube]
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>qshfarnwlrdeq5a6ftzloxr1b7euxtz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481144</id>
      <parentid>5481143</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:11:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Jizzakhlik</username>
        <id>89448</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481144</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7869" sha1="4menya3hi8ggolw48u7j22fmx51cwld" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
 | ismi                           = Sirojiddin O'sarov
 | asl ismi                     = 
 | tasvir                         = Sirojiddin O'sarov.jpg
 | lavozimi                     = Madaniyat vazirligi Matbuot xizmati rahbari — vazirning axborot siyosati masalalari bo‘yicha maslahatchisi
|bayroq=Flag of Uzbekistan.svg|bayroq uzunligi=25px
 | boshlanish davri         = [[2024-yil]] [[ avgust]]
 | tavallud sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1993|04|15}}
 | tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Urgut tumani}}, [[Samarqand viloyati]]
 |  maʼlumoti = [[Oʻzbekiston milliy universiteti | Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston Milliy Universiteti]]
 | mukofotlar =  [[Fayl:MADANIYAT.jpg|25px]] 
|  kasbi = [[Jurnalist]]
}}

'''Sirojiddin Oʻsarov''' ([[1993-yil]] [[15-aprel]] [[Urgut tumani]], [[Samarqand viloyati]]) – jurnalist. [[Madaniyat vazirligi]] Matbuot xizmati rahbari – vazirning axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=O'zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi markaziy aparati |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/departments/staff?active=1370 |website=gov.uz |accessdate=2-iyul 2025-yil}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Sirojiddin O‘sarov madaniyat vazirining matbuot kotibi bo‘ldi |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/sirojiddin-usarov-madaniyat-vazirining-matbuot-kotibi-buldi |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=aniq.uz |ref=https://aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Tarjimai hol ==
[[1993-yil]]ning [[15-aprel]]ida [[Samarqand viloyati]], [[Urgut tumani]]da tugʻulgan. 2017-yilda Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy universitetining Jurnalistika fakultetini tamomlagan&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Mashhur bitiruvchilar |url=https://new.nuu.uz/mashhur-bitiruvchilar/ |website=new.nuu.uz |accessdate=23-iyun 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.

== Ish faoliyati ==
[[2015]]-[[2016-yil]]larda – Oʻzbekiston Milliy teleradiokompaniyasining „Oʻzbekiston“ radiokanalida ijtimoiy-siyosiy eshittirishlarda boshlovchi boʻlib ishlagan.

[[2016]]-[[2018-yil]]larda – „[[Mahalla (telekanal)|Mahalla]]“ teleradiokanali boshlovchisi va jurnalisti sifatida faoliyat olib borgan.

[[2018]]-[[2020-yil]]larda – „Toshkent“ telekanalida „Intervyu 24“, „[[Toshkent|Toshkent 24]]“ koʻrsatuvlarining boshlovchisi va muharrir lavozimida ishlagan.

[[2020-yil]]dan hozirgi vaqtga qadar „[[Zoʻr TV]]“ telekanalining „Bu kun“ informatsion dasturi boshlovchisi va muharriri sifatida ish faoliyatini yuritib kelmoqda&lt;ref&gt;BU KUN | THIS DAY |url=https://www.youtube.com/@BUKUNTHISDAY |website=youtube.com |accessdate=23-iyun 2025-yil&lt;/ref&gt;.

[[2024-yil]] – „[[Zoʻr TV]]“ telekanalida efirga uzatilishni boshlagan ijtimoiy-siyosiy yoʻnalishdagi „Oʻzimizda“ tok-shousi loyihasining rahbari va bir vaqtning oʻzida boshlovchi sifatida oʻz faoliyatini yuritib kelmoqda.

[[2024-yil]]da – [[O‘zbekiston Respublikasi]] Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi [[Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi]] tavsiyasiga binoan, Oʻzbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi Matbuot xizmati rahbari – vazirning axborot siyosati masalalari boʻyicha maslahatchisi etib tayinlangan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Sirojiddin O‘sarov madaniyat vazirining matbuot kotibi bo‘ldi |url=https://aniq.uz/uz/yangiliklar/sirojiddin-usarov-madaniyat-vazirining-matbuot-kotibi-buldi |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=aniq.uz |ref=https://aniq.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Loyihalari ==

[[O'zbekiston]]da jinoyatchilikni oldini olish va ularga qarshi kurashish sohasida salmoqli ishlar olib borgan. Xususan, [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi]] bilan hamkorlikda „Jinoyat izi“ koʻrsatuvini tashkil etdi va 25 ta jinoyat yuzasidan 30 ga yaqin koʻrsatuvlar tayyorlagan.

Hujjatli filmlar rivojiga hissa qoʻshib, tarixiy va maʼnaviy merosni yoritishda oʻzining ijodiy mahorat va bilimlarini namoyon etgan. Xususan, u [[Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf]] hayotini aks ettiruvchi „[[Islomga bagʻishlangan umr]]“ hujjatli filmini yaratish jarayonida ijodiy jamoaga rahbarlik qilgan&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=«Islomga bag‘ishlangan umr» – shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning ibratli hayot yo‘li haqida film |url=https://kun.uz/82110636 |accessdate=23-iyun 2025-yil |publisher=Kun.uz}}&lt;/ref&gt;.

[[Internet]] tarmogʻida „[[Protokol]]“ loyihasini yoʻlga qoʻygan. Ushbu loyiha doirasida turli sohalarda muvaffaqiyat qozongan, mahalliy va xalqaro darajada tan olingan nufuzli shaxslarning hayot yoʻli va turmush tarzi yoritib borilmoqda. „[[Protokol]]“ nafaqat shaxsiy hikoyalar, balki ijtimoiy ahamiyatga ega boʻlgan ilhomlantiruvchi tajribalarni keng ommaga yetkazib berishda oʻziga xos axborot manbai sifatida eʼtirof etilmoqda&lt;ref&gt;{{veb manbasi |title=Protokol loyihasini ijtimoiy tarmoqdagi rasmiy sahifasi |url=https://www.youtube.com/@Protokoluz |accessdate=23-iyun 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.

Sirojiddin Usarov – „Sirojiddin Usarov maktabi“ asoschisi. Maktab nutq madaniyati, sahnaviy nutq, ovoz ustida ishlash va tashqi imijni shakllantirish yoʻnalishlarida mashgʻulotlar oʻtkazishga ixtisoslashgan.


== Mukofotlari ==
* [[2025-yil]]da [[Madaniyat va sanʼat fidokori koʻkrak nishoni]] bilan taqdirlangan.


{|class=&quot;wikitable sortable&quot;
!#
!Davlat
!Tashrif sanasi
!Sabab
|-
|1||{{TUR}}||28.05-01.06.2022||xizmat safari
|-
|2||{{flagicon|Chechnya}} [[Checheniston]]||13.06.2022||xizmat safari
|-
|3||{{flagicon|Jordan}} [[Iordaniya]]||12.06.2022||xizmat safari
|-
|4||{{flagicon|Russia}} [[Rossiya]]||13.06.2022||Rossiya Federatsiyasida „Oʻzbekiston madaniyati kunlari“ yuzasidan xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Ўзбекистон ва Россия ўртасидаги Маданият бўйича кичик қўмитанинг IV йиғилиши бўлиб ўтди |url=https://uza.uz/uz/posts/ozbekiston-va-rossiya-ortasidagi-madaniyat-boyicha-kichik-qomitaning-iv-yigilishi-bolib-otdi_658525 |accessdate=2-iyul 2025-yil |agency |publisher=uza.uz}}&lt;/ref&gt;
|-
|5||{{flagicon|South Korea}} [[Janubiy Koreya]]||01-04.08.2022||xizmat safari
|-
|6||{{flagicon|Spain}} [[Ispaniya]]||04-05.11.2023||xizmat safari
|-
|7||{{flagicon|Italy}} [[Italiya]]||06-07.11.2023||xizmat safari
|-
|8||{{flagicon|Germany}} [[Germaniya]]||25-26.02.2024||xizmat safari
|-
|9||{{flagicon|France}} [[Fransiya]]||03.11.2023||xizmat safari
|-
|10||{{flagicon|Qatar}} [[Qatar]]||05.12.2024||Oʻzbekiston va Qatar madaniyatini aks ettiruvchi hujjatli film va jurnalistlar press turi safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Film O‘zbekiston va Qatar o‘rtasidagi madaniy aloqalar rivoji haqida... |url=https://t.me/madaniyatvazirligi/41823 |accessdate=2-iyul 2025-yil |publisher=Madaniyat.uz |ref=Telegram xabari manbasi}}&lt;/ref&gt;.
|-
|11||{{flagicon|Kyrgyzstan}} [[Qirgʻiziston]]||14-16.12.2024||Oʻzbekiston madaniyat vaziri [[Ozodbek Nazarbekov]] ishtirokida „Qirgʻiz-oʻzbek doʻstligi“ musiqiy kechasi tadbiri uchun xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Qirg‘iziston Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov O‘zbekiston madaniyat vaziri Ozodbek Nazarbekovni “Qirg‘iziston Respublikasi xalq artisti” faxriy unvoni bilan taqdirladi |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/news/view/30205 |accessdate=2-iyul 2025-yil |agency=gov.uz}}&lt;/ref&gt;.
|-
|12||{{flagicon|Mongolia}} [[Moʻgʻuliston]]||23-26.06.2025||Mogʻulustondagi Oʻzbekiston Madaniyat kunlarida xizmat safari&lt;ref&gt;{{yangiliklar manbasi |title=Mo‘g‘ulistonda ilk marotaba “O‘zbekiston madaniyati kunlari” bo‘lib o‘tdi |url=https://gov.uz/oz/madaniyat/news/view/64310 |accessdate=2-iyul 2025-yil}}&lt;/ref&gt;.
|}

=== Ijtimoiy tarmoqlari ===
* [https://www.instagram.com/sirojiddinusarov_/ Instagram]
* [https://t.me/press_usarov Telegram]
* [https://www.youtube.com/channel/UCU3W3g65H5CfVMVmUQFh5BA YouTube]
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>4menya3hi8ggolw48u7j22fmx51cwld</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi munozarasi:Inyaz1966</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1248733</id>
    <revision>
      <id>5480722</id>
      <parentid>5480348</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:34:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>[[혼토크 언덕]] sahifasi tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi</comment>
      <origin>5480722</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17110" sha1="2fipm4ma6lyelbyd5sk6p3emrdqppfl" xml:space="preserve">
{| style=&quot;width:100%; background:transparent; font-size:90%&quot;
| style=&quot;background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:35px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Help-browser.svg|18px|link=Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma]] [[Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma|Tez boshlash uchun qoʻllanma]]
| style=&quot;background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%&quot; | Vikipediyaga xush kelibsiz, [[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|&lt;span style=&quot;color:white&quot;&gt;{{BASEPAGENAME}}&lt;/span&gt;]]!&lt;/span&gt;
|-
| style=&quot;background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app ktip.svg|18px|link=Vikipediya:Dars]] [[Vikipediya:Dars|Birinchi qadam]]
| rowspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em&quot; | [[Vikipediya]] [[VP:Foydalanuvchilar|foydalanuvchilari]] nomidan uning oʻzbek tilidagi boʻlimiga kelganingiz bilan qutlayman. Umid qilamizki, siz loyihada ishtirok etishdan behad mamnun boʻlasiz.

Ishtirok etishning asosiy tamoyillariga eʼtibor bering: [[Vikipediya:Bemalol tahrirlang|bemalol tahrirlang]] va [[Vikipediya:Ezgu maqsadni koʻzlang|ezgu maqsadni koʻzlang]].

[[Fayl:Signature button.png|thumb|Munozara sahifalarida tasvirda koʻrsatilgan tugmani bosish orqali imzo qoʻyish mumkin.]]

Vikipediyada maqolalar ostiga imzo qoʻyilmaydi (mualliflar roʻyxati avtomatik shakllanib boradi va maqolaning tahrirlar tarixidan olinishi mumkin boʻladi), biroq [[Vikipediya:Forum|forumdagi]] muhokamalarda yoki alohida sahifalarning munozaralarida ishtirok etishni istasangiz — iltimos, toʻrtta tilda (&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) belgisi bilan yoki asboblar panelidagi mos tugmachani bosish yoʻli bilan [[Vikipediya:Imzo|imzo cheking]]. Bunda foydalanuvchi nomingizni qoʻlda kiritish talab etilmaydi.

[[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|Foydalanuvchi sahifangizda]] oʻzingiz haqingizdagi ayrim maʼlumotlar haqida xabar berishingiz mumkin — masalan, [[Vikipediya:Bobil|qaysi tillarni bilishingiz]] yoki [[Vikipediya:Andozalar/Ishtirokchilar/Qiziqishlar|qiziqishlaringiz]].

Endi boshlayotganlarning tez-tez qiladigan xatolaridan biri — mualliflik huquqlarini buzishdir. Vikipediyada mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz matnlardan nusxa koʻchirish taqiqlanadi. Batafsil maʼlumot uchun [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] sahifasiga nazar soling.

Yozilgan matn imlosini tuzatish kabi koʻp mehnat talab qiladigan amallarni bajarish uchun tahrirlash oynasining tagida joylashgan [[Vikipediya:Vikifikator|Vikifikator]] funksiyasidan foydalanishingiz mumkin.

Agar siz bitta tahrir bilan maqola yarata olmasangiz va uni yozishni keyinroq davom ettirmoqchi boʻlsangiz, bu haqda boshqa foydalanuvchilarni xabardor qilish uchun maqola matnining eng boshiga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:L}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini qoldiring.

Agar sizda savollar tugʻilib qolsa, [[Vikipediya:Yordam|Yordam sahifasidan]] foydalaning. Agar savollaringizga u yerda javob topa olmagan boʻlsangiz, unda uni loyiha [[Vikipediya:Forum/Yordam|forumida]] yoki {{plainlink|1=https://t.me/uzwikichat|2=Telegram chatda}} bering yoki [[Special:MyTalk|shaxsiy munozara sahifangizni]] tahrirlang: u yerga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{yordam kerak}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini va savolingiz matnini yozing — sizga albatta yordam berishadi.

[[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Va yana bir marotaba, xush kelibsiz!  
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em&quot;&gt;&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;font-size:90%; font-style:italic&quot;&gt;Hello and welcome to the Uzbek Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Uzbek skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Vikipediya:Elchixona|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!&lt;/div&gt;
|-
| style=&quot;background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal128-kanagram.svg|18px|link=Vikipediya:Maqolalarni nomlash]] [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash|Maqolalarni nomlash]]
|-
| style=&quot;background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:View-refresh.svg|18px|link=Yordam:Maqola qanday yoziladi?]] Maqola qanday yoziladi? Qarang: [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola ustaxonasi]] / {{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=Videodarslar}}
|-
| style=&quot;background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar]] [[Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar|Qoida va koʻrsatmalar]]
|-
| style=&quot;background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app lphoto.png|18px|link=Vikipediya:Tasvirlar]] [[Vikipediya:Tasvirlar|Tasvirlar bilan bezash]]
|-
| style=&quot;background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Green copyright.svg|18px|link=Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari|Mualliflik huquqlari]]
|-
| style=&quot;background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Vikipediya:Glossariy]] [[Vikipediya:Glossariy|Glossariy]]
|}

{{#if:|  }} [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''''Ibrohimjon'''''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 04:09, 2025-yil 24-iyun (UTC)
== „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M1|M1]]: Ensiklopedik boʻlmagan qisqa maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 06:16, 2025-yil 29-iyun (UTC)
== „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:10, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:11, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== Хонтог ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:50, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khonobod Jome Mosque ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:51, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Ханабадская Джума-мечеть ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:52, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khontog‘ ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:53, 2025-yil 1-iyul (UTC)

== Maslahat ==
Salom! Avvalambor, Vikipediyaga boʻlgan qiziqishingiz tahsinga loyiq! Ingliz va rus tilidagi sahifalarni oʻzbekcha Vikipediyada emas, oʻsha tillardagi Vikiloyihalarida yarating. Butkul oʻzbekcha boʻlmagan barcha yaratgan sahifalaringiz oʻchirildi. Oʻzbekchada yaratilganlarini esa tahrir qilib, nufuzli boʻlgan manbalarni koʻrsatib yaxshi holatga keltirishingizni soʻrayman. Yoqimli tahrirlar! — [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:59, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)</text>
      <sha1>2fipm4ma6lyelbyd5sk6p3emrdqppfl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480724</id>
      <parentid>5480722</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:34:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>[[Xontok Hill]] sahifasi tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi</comment>
      <origin>5480724</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18095" sha1="2208clsamds6q1cq8kuqktm3g39lci5" xml:space="preserve">
{| style=&quot;width:100%; background:transparent; font-size:90%&quot;
| style=&quot;background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:35px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Help-browser.svg|18px|link=Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma]] [[Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma|Tez boshlash uchun qoʻllanma]]
| style=&quot;background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%&quot; | Vikipediyaga xush kelibsiz, [[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|&lt;span style=&quot;color:white&quot;&gt;{{BASEPAGENAME}}&lt;/span&gt;]]!&lt;/span&gt;
|-
| style=&quot;background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app ktip.svg|18px|link=Vikipediya:Dars]] [[Vikipediya:Dars|Birinchi qadam]]
| rowspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em&quot; | [[Vikipediya]] [[VP:Foydalanuvchilar|foydalanuvchilari]] nomidan uning oʻzbek tilidagi boʻlimiga kelganingiz bilan qutlayman. Umid qilamizki, siz loyihada ishtirok etishdan behad mamnun boʻlasiz.

Ishtirok etishning asosiy tamoyillariga eʼtibor bering: [[Vikipediya:Bemalol tahrirlang|bemalol tahrirlang]] va [[Vikipediya:Ezgu maqsadni koʻzlang|ezgu maqsadni koʻzlang]].

[[Fayl:Signature button.png|thumb|Munozara sahifalarida tasvirda koʻrsatilgan tugmani bosish orqali imzo qoʻyish mumkin.]]

Vikipediyada maqolalar ostiga imzo qoʻyilmaydi (mualliflar roʻyxati avtomatik shakllanib boradi va maqolaning tahrirlar tarixidan olinishi mumkin boʻladi), biroq [[Vikipediya:Forum|forumdagi]] muhokamalarda yoki alohida sahifalarning munozaralarida ishtirok etishni istasangiz — iltimos, toʻrtta tilda (&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) belgisi bilan yoki asboblar panelidagi mos tugmachani bosish yoʻli bilan [[Vikipediya:Imzo|imzo cheking]]. Bunda foydalanuvchi nomingizni qoʻlda kiritish talab etilmaydi.

[[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|Foydalanuvchi sahifangizda]] oʻzingiz haqingizdagi ayrim maʼlumotlar haqida xabar berishingiz mumkin — masalan, [[Vikipediya:Bobil|qaysi tillarni bilishingiz]] yoki [[Vikipediya:Andozalar/Ishtirokchilar/Qiziqishlar|qiziqishlaringiz]].

Endi boshlayotganlarning tez-tez qiladigan xatolaridan biri — mualliflik huquqlarini buzishdir. Vikipediyada mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz matnlardan nusxa koʻchirish taqiqlanadi. Batafsil maʼlumot uchun [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] sahifasiga nazar soling.

Yozilgan matn imlosini tuzatish kabi koʻp mehnat talab qiladigan amallarni bajarish uchun tahrirlash oynasining tagida joylashgan [[Vikipediya:Vikifikator|Vikifikator]] funksiyasidan foydalanishingiz mumkin.

Agar siz bitta tahrir bilan maqola yarata olmasangiz va uni yozishni keyinroq davom ettirmoqchi boʻlsangiz, bu haqda boshqa foydalanuvchilarni xabardor qilish uchun maqola matnining eng boshiga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:L}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini qoldiring.

Agar sizda savollar tugʻilib qolsa, [[Vikipediya:Yordam|Yordam sahifasidan]] foydalaning. Agar savollaringizga u yerda javob topa olmagan boʻlsangiz, unda uni loyiha [[Vikipediya:Forum/Yordam|forumida]] yoki {{plainlink|1=https://t.me/uzwikichat|2=Telegram chatda}} bering yoki [[Special:MyTalk|shaxsiy munozara sahifangizni]] tahrirlang: u yerga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{yordam kerak}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini va savolingiz matnini yozing — sizga albatta yordam berishadi.

[[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Va yana bir marotaba, xush kelibsiz!  
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em&quot;&gt;&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;font-size:90%; font-style:italic&quot;&gt;Hello and welcome to the Uzbek Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Uzbek skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Vikipediya:Elchixona|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!&lt;/div&gt;
|-
| style=&quot;background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal128-kanagram.svg|18px|link=Vikipediya:Maqolalarni nomlash]] [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash|Maqolalarni nomlash]]
|-
| style=&quot;background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:View-refresh.svg|18px|link=Yordam:Maqola qanday yoziladi?]] Maqola qanday yoziladi? Qarang: [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola ustaxonasi]] / {{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=Videodarslar}}
|-
| style=&quot;background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar]] [[Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar|Qoida va koʻrsatmalar]]
|-
| style=&quot;background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app lphoto.png|18px|link=Vikipediya:Tasvirlar]] [[Vikipediya:Tasvirlar|Tasvirlar bilan bezash]]
|-
| style=&quot;background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Green copyright.svg|18px|link=Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari|Mualliflik huquqlari]]
|-
| style=&quot;background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Vikipediya:Glossariy]] [[Vikipediya:Glossariy|Glossariy]]
|}

{{#if:|  }} [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''''Ibrohimjon'''''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 04:09, 2025-yil 24-iyun (UTC)
== „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M1|M1]]: Ensiklopedik boʻlmagan qisqa maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 06:16, 2025-yil 29-iyun (UTC)
== „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:10, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:11, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== Хонтог ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:50, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khonobod Jome Mosque ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:51, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Ханабадская Джума-мечеть ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:52, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khontog‘ ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:53, 2025-yil 1-iyul (UTC)

== Maslahat ==
Salom! Avvalambor, Vikipediyaga boʻlgan qiziqishingiz tahsinga loyiq! Ingliz va rus tilidagi sahifalarni oʻzbekcha Vikipediyada emas, oʻsha tillardagi Vikiloyihalarida yarating. Butkul oʻzbekcha boʻlmagan barcha yaratgan sahifalaringiz oʻchirildi. Oʻzbekchada yaratilganlarini esa tahrir qilib, nufuzli boʻlgan manbalarni koʻrsatib yaxshi holatga keltirishingizni soʻrayman. Yoqimli tahrirlar! — [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:59, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)
== „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)</text>
      <sha1>2208clsamds6q1cq8kuqktm3g39lci5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480728</id>
      <parentid>5480724</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:58:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirzoulugʻbek</username>
        <id>8698</id>
      </contributor>
      <comment>/* Oʻzbek tilida yozing! */ yangi mavzu</comment>
      <origin>5480728</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18861" sha1="f1bdd9xn7nqxj3nzsgtu930zvhbhj21" xml:space="preserve">
{| style=&quot;width:100%; background:transparent; font-size:90%&quot;
| style=&quot;background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:35px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Help-browser.svg|18px|link=Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma]] [[Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma|Tez boshlash uchun qoʻllanma]]
| style=&quot;background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%&quot; | Vikipediyaga xush kelibsiz, [[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|&lt;span style=&quot;color:white&quot;&gt;{{BASEPAGENAME}}&lt;/span&gt;]]!&lt;/span&gt;
|-
| style=&quot;background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app ktip.svg|18px|link=Vikipediya:Dars]] [[Vikipediya:Dars|Birinchi qadam]]
| rowspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em&quot; | [[Vikipediya]] [[VP:Foydalanuvchilar|foydalanuvchilari]] nomidan uning oʻzbek tilidagi boʻlimiga kelganingiz bilan qutlayman. Umid qilamizki, siz loyihada ishtirok etishdan behad mamnun boʻlasiz.

Ishtirok etishning asosiy tamoyillariga eʼtibor bering: [[Vikipediya:Bemalol tahrirlang|bemalol tahrirlang]] va [[Vikipediya:Ezgu maqsadni koʻzlang|ezgu maqsadni koʻzlang]].

[[Fayl:Signature button.png|thumb|Munozara sahifalarida tasvirda koʻrsatilgan tugmani bosish orqali imzo qoʻyish mumkin.]]

Vikipediyada maqolalar ostiga imzo qoʻyilmaydi (mualliflar roʻyxati avtomatik shakllanib boradi va maqolaning tahrirlar tarixidan olinishi mumkin boʻladi), biroq [[Vikipediya:Forum|forumdagi]] muhokamalarda yoki alohida sahifalarning munozaralarida ishtirok etishni istasangiz — iltimos, toʻrtta tilda (&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) belgisi bilan yoki asboblar panelidagi mos tugmachani bosish yoʻli bilan [[Vikipediya:Imzo|imzo cheking]]. Bunda foydalanuvchi nomingizni qoʻlda kiritish talab etilmaydi.

[[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|Foydalanuvchi sahifangizda]] oʻzingiz haqingizdagi ayrim maʼlumotlar haqida xabar berishingiz mumkin — masalan, [[Vikipediya:Bobil|qaysi tillarni bilishingiz]] yoki [[Vikipediya:Andozalar/Ishtirokchilar/Qiziqishlar|qiziqishlaringiz]].

Endi boshlayotganlarning tez-tez qiladigan xatolaridan biri — mualliflik huquqlarini buzishdir. Vikipediyada mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz matnlardan nusxa koʻchirish taqiqlanadi. Batafsil maʼlumot uchun [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] sahifasiga nazar soling.

Yozilgan matn imlosini tuzatish kabi koʻp mehnat talab qiladigan amallarni bajarish uchun tahrirlash oynasining tagida joylashgan [[Vikipediya:Vikifikator|Vikifikator]] funksiyasidan foydalanishingiz mumkin.

Agar siz bitta tahrir bilan maqola yarata olmasangiz va uni yozishni keyinroq davom ettirmoqchi boʻlsangiz, bu haqda boshqa foydalanuvchilarni xabardor qilish uchun maqola matnining eng boshiga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:L}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini qoldiring.

Agar sizda savollar tugʻilib qolsa, [[Vikipediya:Yordam|Yordam sahifasidan]] foydalaning. Agar savollaringizga u yerda javob topa olmagan boʻlsangiz, unda uni loyiha [[Vikipediya:Forum/Yordam|forumida]] yoki {{plainlink|1=https://t.me/uzwikichat|2=Telegram chatda}} bering yoki [[Special:MyTalk|shaxsiy munozara sahifangizni]] tahrirlang: u yerga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{yordam kerak}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini va savolingiz matnini yozing — sizga albatta yordam berishadi.

[[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Va yana bir marotaba, xush kelibsiz!  
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em&quot;&gt;&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;font-size:90%; font-style:italic&quot;&gt;Hello and welcome to the Uzbek Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Uzbek skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Vikipediya:Elchixona|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!&lt;/div&gt;
|-
| style=&quot;background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal128-kanagram.svg|18px|link=Vikipediya:Maqolalarni nomlash]] [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash|Maqolalarni nomlash]]
|-
| style=&quot;background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:View-refresh.svg|18px|link=Yordam:Maqola qanday yoziladi?]] Maqola qanday yoziladi? Qarang: [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola ustaxonasi]] / {{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=Videodarslar}}
|-
| style=&quot;background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar]] [[Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar|Qoida va koʻrsatmalar]]
|-
| style=&quot;background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app lphoto.png|18px|link=Vikipediya:Tasvirlar]] [[Vikipediya:Tasvirlar|Tasvirlar bilan bezash]]
|-
| style=&quot;background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Green copyright.svg|18px|link=Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari|Mualliflik huquqlari]]
|-
| style=&quot;background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Vikipediya:Glossariy]] [[Vikipediya:Glossariy|Glossariy]]
|}

{{#if:|  }} [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''''Ibrohimjon'''''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 04:09, 2025-yil 24-iyun (UTC)
== „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M1|M1]]: Ensiklopedik boʻlmagan qisqa maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 06:16, 2025-yil 29-iyun (UTC)
== „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:10, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:11, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== Хонтог ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:50, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khonobod Jome Mosque ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:51, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Ханабадская Джума-мечеть ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:52, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khontog‘ ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:53, 2025-yil 1-iyul (UTC)

== Maslahat ==
Salom! Avvalambor, Vikipediyaga boʻlgan qiziqishingiz tahsinga loyiq! Ingliz va rus tilidagi sahifalarni oʻzbekcha Vikipediyada emas, oʻsha tillardagi Vikiloyihalarida yarating. Butkul oʻzbekcha boʻlmagan barcha yaratgan sahifalaringiz oʻchirildi. Oʻzbekchada yaratilganlarini esa tahrir qilib, nufuzli boʻlgan manbalarni koʻrsatib yaxshi holatga keltirishingizni soʻrayman. Yoqimli tahrirlar! — [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:59, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)
== „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)

== Oʻzbek tilida yozing! ==

Assalomu alaykum!
Sizning ushbu sahifadagi [[혼토크 언덕]] maqolasini yaratibsiz. Bu maqola esa toʻliq oʻzbek tilida emasligi uchun, uning mazmunini tushunish qiyin boʻlmoqda. Siz kiritgan &quot;혼토크 언덕은(는) 우즈베키스탄 안디잔 주 호나보드 시 인근에 위치한 역사적이며 자연적으로 중요한 지역이다. ...&quot; kabi matnlar oʻzbek tilida emas va oʻzbekcha Vikipediya foydalanuvchilari uchun tushunarsizdir. iltimos kelajakda bunday maqola yaratmang! '''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 12:58, 2025-yil 2-iyul (UTC)</text>
      <sha1>f1bdd9xn7nqxj3nzsgtu930zvhbhj21</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480730</id>
      <parentid>5480728</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:14:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirzoulugʻbek</username>
        <id>8698</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480730</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20648" sha1="bw4xnmws3l5e4fsvsjfh9genq7lbbuk" xml:space="preserve">
{| style=&quot;width:100%; background:transparent; font-size:90%&quot;
| style=&quot;background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:35px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Help-browser.svg|18px|link=Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma]] [[Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma|Tez boshlash uchun qoʻllanma]]
| style=&quot;background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%&quot; | Vikipediyaga xush kelibsiz, [[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|&lt;span style=&quot;color:white&quot;&gt;{{BASEPAGENAME}}&lt;/span&gt;]]!&lt;/span&gt;
|-
| style=&quot;background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app ktip.svg|18px|link=Vikipediya:Dars]] [[Vikipediya:Dars|Birinchi qadam]]
| rowspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em&quot; | [[Vikipediya]] [[VP:Foydalanuvchilar|foydalanuvchilari]] nomidan uning oʻzbek tilidagi boʻlimiga kelganingiz bilan qutlayman. Umid qilamizki, siz loyihada ishtirok etishdan behad mamnun boʻlasiz.

Ishtirok etishning asosiy tamoyillariga eʼtibor bering: [[Vikipediya:Bemalol tahrirlang|bemalol tahrirlang]] va [[Vikipediya:Ezgu maqsadni koʻzlang|ezgu maqsadni koʻzlang]].

[[Fayl:Signature button.png|thumb|Munozara sahifalarida tasvirda koʻrsatilgan tugmani bosish orqali imzo qoʻyish mumkin.]]

Vikipediyada maqolalar ostiga imzo qoʻyilmaydi (mualliflar roʻyxati avtomatik shakllanib boradi va maqolaning tahrirlar tarixidan olinishi mumkin boʻladi), biroq [[Vikipediya:Forum|forumdagi]] muhokamalarda yoki alohida sahifalarning munozaralarida ishtirok etishni istasangiz — iltimos, toʻrtta tilda (&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) belgisi bilan yoki asboblar panelidagi mos tugmachani bosish yoʻli bilan [[Vikipediya:Imzo|imzo cheking]]. Bunda foydalanuvchi nomingizni qoʻlda kiritish talab etilmaydi.

[[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|Foydalanuvchi sahifangizda]] oʻzingiz haqingizdagi ayrim maʼlumotlar haqida xabar berishingiz mumkin — masalan, [[Vikipediya:Bobil|qaysi tillarni bilishingiz]] yoki [[Vikipediya:Andozalar/Ishtirokchilar/Qiziqishlar|qiziqishlaringiz]].

Endi boshlayotganlarning tez-tez qiladigan xatolaridan biri — mualliflik huquqlarini buzishdir. Vikipediyada mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz matnlardan nusxa koʻchirish taqiqlanadi. Batafsil maʼlumot uchun [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] sahifasiga nazar soling.

Yozilgan matn imlosini tuzatish kabi koʻp mehnat talab qiladigan amallarni bajarish uchun tahrirlash oynasining tagida joylashgan [[Vikipediya:Vikifikator|Vikifikator]] funksiyasidan foydalanishingiz mumkin.

Agar siz bitta tahrir bilan maqola yarata olmasangiz va uni yozishni keyinroq davom ettirmoqchi boʻlsangiz, bu haqda boshqa foydalanuvchilarni xabardor qilish uchun maqola matnining eng boshiga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:L}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini qoldiring.

Agar sizda savollar tugʻilib qolsa, [[Vikipediya:Yordam|Yordam sahifasidan]] foydalaning. Agar savollaringizga u yerda javob topa olmagan boʻlsangiz, unda uni loyiha [[Vikipediya:Forum/Yordam|forumida]] yoki {{plainlink|1=https://t.me/uzwikichat|2=Telegram chatda}} bering yoki [[Special:MyTalk|shaxsiy munozara sahifangizni]] tahrirlang: u yerga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{yordam kerak}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini va savolingiz matnini yozing — sizga albatta yordam berishadi.

[[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Va yana bir marotaba, xush kelibsiz!  
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em&quot;&gt;&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;font-size:90%; font-style:italic&quot;&gt;Hello and welcome to the Uzbek Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Uzbek skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Vikipediya:Elchixona|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!&lt;/div&gt;
|-
| style=&quot;background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal128-kanagram.svg|18px|link=Vikipediya:Maqolalarni nomlash]] [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash|Maqolalarni nomlash]]
|-
| style=&quot;background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:View-refresh.svg|18px|link=Yordam:Maqola qanday yoziladi?]] Maqola qanday yoziladi? Qarang: [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola ustaxonasi]] / {{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=Videodarslar}}
|-
| style=&quot;background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar]] [[Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar|Qoida va koʻrsatmalar]]
|-
| style=&quot;background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app lphoto.png|18px|link=Vikipediya:Tasvirlar]] [[Vikipediya:Tasvirlar|Tasvirlar bilan bezash]]
|-
| style=&quot;background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Green copyright.svg|18px|link=Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari|Mualliflik huquqlari]]
|-
| style=&quot;background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Vikipediya:Glossariy]] [[Vikipediya:Glossariy|Glossariy]]
|}

{{#if:|  }} [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''''Ibrohimjon'''''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 04:09, 2025-yil 24-iyun (UTC)
== „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M1|M1]]: Ensiklopedik boʻlmagan qisqa maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 06:16, 2025-yil 29-iyun (UTC)
== „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:10, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:11, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== Хонтог ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:50, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khonobod Jome Mosque ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:51, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Ханабадская Джума-мечеть ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:52, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khontog‘ ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:53, 2025-yil 1-iyul (UTC)

== Maslahat ==
Salom! Avvalambor, Vikipediyaga boʻlgan qiziqishingiz tahsinga loyiq! Ingliz va rus tilidagi sahifalarni oʻzbekcha Vikipediyada emas, oʻsha tillardagi Vikiloyihalarida yarating. Butkul oʻzbekcha boʻlmagan barcha yaratgan sahifalaringiz oʻchirildi. Oʻzbekchada yaratilganlarini esa tahrir qilib, nufuzli boʻlgan manbalarni koʻrsatib yaxshi holatga keltirishingizni soʻrayman. Yoqimli tahrirlar! — [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:59, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)
== „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)

== Oʻzbek tilida yozing! ==

Assalomu alaykum!
Sizning ushbu sahifadagi [[혼토크 언덕]] maqolasini yaratibsiz. Bu maqola esa toʻliq oʻzbek tilida emasligi uchun, uning mazmunini tushunish qiyin boʻlmoqda. Siz kiritgan &quot;혼토크 언덕은(는) 우즈베키스탄 안디잔 주 호나보드 시 인근에 위치한 역사적이며 자연적으로 중요한 지역이다. ...&quot; kabi matnlar oʻzbek tilida emas va oʻzbekcha Vikipediya foydalanuvchilari uchun tushunarsizdir. iltimos kelajakda bunday maqola yaratmang! '''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 12:58, 2025-yil 2-iyul (UTC)

== Ogohlantirish ==
{| style=&quot;border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#ffcf69}}};&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | {{#ifeq:{{{2}}}|alt|[[File:Rechtsanwalt d.png|100px]]|[[File:Rechtsanwalt d.png|100px]]}}
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''Ogohlantirish!'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; |
'''Salom foydalanuvchi Inyaz1966!'''
Vikipediyadagi tahrirlaringizni kuzatdim. Siz oʻzbek tiliga tarjima qilinmagan yoki boshqa tillardagi (masalan, koreys va ingliz) maqolalarni toʻgʻridan-toʻgʻri Oʻzbekcha Vikipediyaga joylayotganingizni koʻrdim. Oʻzbekcha Vikipediya qoidalariga koʻra, barcha maqolalar faqat va faqat oʻzbek tilida boʻlishi shart. Boshqa tildagi matnlar, hatto ular aslida Vikipediya maqolalari boʻlsa ham, oʻzbekcha boʻlimga joylash mumkin emas. Chunki bu Vikipediyaning asosiy maqsadi – oʻzbek tilidagi bilimlarni jamlashga zid keladi va foydalanuvchilarimiz uchun tushunarsizdir.

'''Bundan keyin ogoh boʻling!''' Faqat oʻzbek tiliga toʻliq va sifatli tarjima qilingan maqolalarni joylashtiring. Agar biror maqolani tarjima qilmoqchi boʻlsangiz, uni avval toʻliq tarjima qilib, soʻng joylang. Tarjimani yanada sifatli qilish uchun avtomat tarjimalariga toʻliq tayanmang, ularni qoʻlda tahrirlab, oʻzbek tilini ravonlashtiring. Aks holda, tarjimasiz yoki boshqa tildagi maqolalar oʻchiriladi. Agar maqola yaratish boʻyicha savollar boʻlsa tortinmay faol foydalanuvchilarga yozing! --'''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 13:14, 2025-yil 2-iyul (UTC)</text>
      <sha1>bw4xnmws3l5e4fsvsjfh9genq7lbbuk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481245</id>
      <parentid>5480730</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:10:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Inyaz1966</username>
        <id>180800</id>
      </contributor>
      <comment>/* Ogohlantirish */ Javob</comment>
      <origin>5481245</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20916" sha1="4ffj4p43t7nrvsthqvhlprjtix1fuoq" xml:space="preserve">
{| style=&quot;width:100%; background:transparent; font-size:90%&quot;
| style=&quot;background:#e0f0ff; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topleft:12px; -webkit-border-top-left-radius:12px; border-top-left-radius:12px; width:20%; height:35px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Help-browser.svg|18px|link=Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma]] [[Vikipediya:Tez boshlash uchun qoʻllanma|Tez boshlash uchun qoʻllanma]]
| style=&quot;background:#6495ed; color:white; padding:0.5em 0.5em 0.5em 1em; font-size:130%; border:1px solid silver; -moz-border-radius-topright:12px; -webkit-border-top-right-radius:12px; border-top-right-radius:12px; width:80%&quot; | Vikipediyaga xush kelibsiz, [[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|&lt;span style=&quot;color:white&quot;&gt;{{BASEPAGENAME}}&lt;/span&gt;]]!&lt;/span&gt;
|-
| style=&quot;background:#e0e6ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app ktip.svg|18px|link=Vikipediya:Dars]] [[Vikipediya:Dars|Birinchi qadam]]
| rowspan=&quot;7&quot; style=&quot;background:#fffff0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomright:12px; -webkit-border-bottom-right-radius:12px; border-bottom-right-radius:12px; padding:0.5em 1em&quot; | [[Vikipediya]] [[VP:Foydalanuvchilar|foydalanuvchilari]] nomidan uning oʻzbek tilidagi boʻlimiga kelganingiz bilan qutlayman. Umid qilamizki, siz loyihada ishtirok etishdan behad mamnun boʻlasiz.

Ishtirok etishning asosiy tamoyillariga eʼtibor bering: [[Vikipediya:Bemalol tahrirlang|bemalol tahrirlang]] va [[Vikipediya:Ezgu maqsadni koʻzlang|ezgu maqsadni koʻzlang]].

[[Fayl:Signature button.png|thumb|Munozara sahifalarida tasvirda koʻrsatilgan tugmani bosish orqali imzo qoʻyish mumkin.]]

Vikipediyada maqolalar ostiga imzo qoʻyilmaydi (mualliflar roʻyxati avtomatik shakllanib boradi va maqolaning tahrirlar tarixidan olinishi mumkin boʻladi), biroq [[Vikipediya:Forum|forumdagi]] muhokamalarda yoki alohida sahifalarning munozaralarida ishtirok etishni istasangiz — iltimos, toʻrtta tilda (&lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt;) belgisi bilan yoki asboblar panelidagi mos tugmachani bosish yoʻli bilan [[Vikipediya:Imzo|imzo cheking]]. Bunda foydalanuvchi nomingizni qoʻlda kiritish talab etilmaydi.

[[Foydalanuvchi:{{BASEPAGENAME}}|Foydalanuvchi sahifangizda]] oʻzingiz haqingizdagi ayrim maʼlumotlar haqida xabar berishingiz mumkin — masalan, [[Vikipediya:Bobil|qaysi tillarni bilishingiz]] yoki [[Vikipediya:Andozalar/Ishtirokchilar/Qiziqishlar|qiziqishlaringiz]].

Endi boshlayotganlarning tez-tez qiladigan xatolaridan biri — mualliflik huquqlarini buzishdir. Vikipediyada mualliflik huquqi egasining ruxsatisiz matnlardan nusxa koʻchirish taqiqlanadi. Batafsil maʼlumot uchun [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] sahifasiga nazar soling.

Yozilgan matn imlosini tuzatish kabi koʻp mehnat talab qiladigan amallarni bajarish uchun tahrirlash oynasining tagida joylashgan [[Vikipediya:Vikifikator|Vikifikator]] funksiyasidan foydalanishingiz mumkin.

Agar siz bitta tahrir bilan maqola yarata olmasangiz va uni yozishni keyinroq davom ettirmoqchi boʻlsangiz, bu haqda boshqa foydalanuvchilarni xabardor qilish uchun maqola matnining eng boshiga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{subst:L}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini qoldiring.

Agar sizda savollar tugʻilib qolsa, [[Vikipediya:Yordam|Yordam sahifasidan]] foydalaning. Agar savollaringizga u yerda javob topa olmagan boʻlsangiz, unda uni loyiha [[Vikipediya:Forum/Yordam|forumida]] yoki {{plainlink|1=https://t.me/uzwikichat|2=Telegram chatda}} bering yoki [[Special:MyTalk|shaxsiy munozara sahifangizni]] tahrirlang: u yerga &lt;code&gt;&lt;nowiki&gt;{{yordam kerak}}&lt;/nowiki&gt;&lt;/code&gt; kodini va savolingiz matnini yozing — sizga albatta yordam berishadi.

[[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Va yana bir marotaba, xush kelibsiz!  
&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;border-bottom:1px solid #eee; padding-top:0.17em; padding-bottom:0.5em&quot;&gt;&lt;/div&gt;

&lt;div style=&quot;font-size:90%; font-style:italic&quot;&gt;Hello and welcome to the Uzbek Wikipedia! We appreciate your contributions. If your Uzbek skills are not good enough, that’s no problem. We have an [[Vikipediya:Elchixona|embassy]] where you can inquire for further information in your native language. We hope you enjoy your time here!&lt;/div&gt;
|-
| style=&quot;background:#e5e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal128-kanagram.svg|18px|link=Vikipediya:Maqolalarni nomlash]] [[Vikipediya:Maqolalarni nomlash|Maqolalarni nomlash]]
|-
| style=&quot;background:#f9e0ff; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:View-refresh.svg|18px|link=Yordam:Maqola qanday yoziladi?]] Maqola qanday yoziladi? Qarang: [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola ustaxonasi]] / {{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=Videodarslar}}
|-
| style=&quot;background:#ffe0f1; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Accessories-text-editor.svg|18px|link=Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar]] [[Vikipediya:Qoida va koʻrsatmalar|Qoida va koʻrsatmalar]]
|-
| style=&quot;background:#ffe0e6; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Crystal Clear app lphoto.png|18px|link=Vikipediya:Tasvirlar]] [[Vikipediya:Tasvirlar|Tasvirlar bilan bezash]]
|-
| style=&quot;background:#ffe5e0; border:1px solid silver; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Green copyright.svg|18px|link=Vikipediya:Mualliflik huquqlari]] [[Vikipediya:Mualliflik huquqlari|Mualliflik huquqlari]]
|-
| style=&quot;background:#ffefe0; border:1px solid silver; -moz-border-radius-bottomleft:12px; -webkit-border-bottom-left-radius:12px; border-bottom-left-radius:12px; height:30px; padding-left:1em&quot; | [[Fayl:Nuvola apps bookcase.svg|18px|link=Vikipediya:Glossariy]] [[Vikipediya:Glossariy|Glossariy]]
|}

{{#if:|  }} [[User:Abdufattohov Ibrohimjon|&lt;font face=&quot;Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:blue;&quot;&gt;'''''Ibrohimjon'''''&lt;/span&gt;&lt;/font&gt;]] 04:09, 2025-yil 24-iyun (UTC)
== „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontog‘ xonobod]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M1|M1]]: Ensiklopedik boʻlmagan qisqa maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 06:16, 2025-yil 29-iyun (UTC)
== „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Afsona Lake]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Озеро Афсона]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:TOʻM#M2]] va [[VP:TOʻM#M6]]“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:25, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:10, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:MinaUktamova|MinaUktamova]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:MinaUktamova|munozara]]) 17:11, 2025-yil 30-iyun (UTC)
== Хонтог ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Хонтог]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:50, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khonobod Jome Mosque ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khonobod Jome Mosque]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:51, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Ханабадская Джума-мечеть ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Ханабадская Джума-мечеть]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:52, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== Khontog‘ ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Khontog‘]]“ maqolasi [[Vikipediya:Tezda oʻchirish mezonlari|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirildi. Agar maqolani qoidalarga mos keladi, deb oʻylasangiz, [[Vikipediya:Tiklashga|mana bu sahifada]] soʻrov qoldirishingiz yoki [[Foydalanuvchi munozarasi:Kagansky|munozara sahifamda]] xabar qoldirishingiz mumkin. Rahmat. [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:53, 2025-yil 1-iyul (UTC)

== Maslahat ==
Salom! Avvalambor, Vikipediyaga boʻlgan qiziqishingiz tahsinga loyiq! Ingliz va rus tilidagi sahifalarni oʻzbekcha Vikipediyada emas, oʻsha tillardagi Vikiloyihalarida yarating. Butkul oʻzbekcha boʻlmagan barcha yaratgan sahifalaringiz oʻchirildi. Oʻzbekchada yaratilganlarini esa tahrir qilib, nufuzli boʻlgan manbalarni koʻrsatib yaxshi holatga keltirishingizni soʻrayman. Yoqimli tahrirlar! — [[Foydalanuvchi:Kagansky|'''''Kagansky''''']] '''''[[User talk:Kagansky|&lt;sup&gt;munozara&lt;/sup&gt;]]''''' 04:59, 2025-yil 1-iyul (UTC)
== „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:혼토크 언덕]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)
== „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Xontok Hill]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 12:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)

== Oʻzbek tilida yozing! ==

Assalomu alaykum!
Sizning ushbu sahifadagi [[혼토크 언덕]] maqolasini yaratibsiz. Bu maqola esa toʻliq oʻzbek tilida emasligi uchun, uning mazmunini tushunish qiyin boʻlmoqda. Siz kiritgan &quot;혼토크 언덕은(는) 우즈베키스탄 안디잔 주 호나보드 시 인근에 위치한 역사적이며 자연적으로 중요한 지역이다. ...&quot; kabi matnlar oʻzbek tilida emas va oʻzbekcha Vikipediya foydalanuvchilari uchun tushunarsizdir. iltimos kelajakda bunday maqola yaratmang! '''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 12:58, 2025-yil 2-iyul (UTC)

== Ogohlantirish ==
{| style=&quot;border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#ffcf69}}};&quot;
|rowspan=&quot;2&quot; valign=&quot;middle&quot; | {{#ifeq:{{{2}}}|alt|[[File:Rechtsanwalt d.png|100px]]|[[File:Rechtsanwalt d.png|100px]]}}
|rowspan=&quot;2&quot; |
|style=&quot;font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;&quot; | '''Ogohlantirish!'''
|-
|style=&quot;vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;&quot; |
'''Salom foydalanuvchi Inyaz1966!'''
Vikipediyadagi tahrirlaringizni kuzatdim. Siz oʻzbek tiliga tarjima qilinmagan yoki boshqa tillardagi (masalan, koreys va ingliz) maqolalarni toʻgʻridan-toʻgʻri Oʻzbekcha Vikipediyaga joylayotganingizni koʻrdim. Oʻzbekcha Vikipediya qoidalariga koʻra, barcha maqolalar faqat va faqat oʻzbek tilida boʻlishi shart. Boshqa tildagi matnlar, hatto ular aslida Vikipediya maqolalari boʻlsa ham, oʻzbekcha boʻlimga joylash mumkin emas. Chunki bu Vikipediyaning asosiy maqsadi – oʻzbek tilidagi bilimlarni jamlashga zid keladi va foydalanuvchilarimiz uchun tushunarsizdir.

'''Bundan keyin ogoh boʻling!''' Faqat oʻzbek tiliga toʻliq va sifatli tarjima qilingan maqolalarni joylashtiring. Agar biror maqolani tarjima qilmoqchi boʻlsangiz, uni avval toʻliq tarjima qilib, soʻng joylang. Tarjimani yanada sifatli qilish uchun avtomat tarjimalariga toʻliq tayanmang, ularni qoʻlda tahrirlab, oʻzbek tilini ravonlashtiring. Aks holda, tarjimasiz yoki boshqa tildagi maqolalar oʻchiriladi. Agar maqola yaratish boʻyicha savollar boʻlsa tortinmay faol foydalanuvchilarga yozing! --'''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 13:14, 2025-yil 2-iyul (UTC)

:Assalomu alaykum. olingan ma'lumotlar o'zimiz tomonimizdan yig'ilgan va ularga tashqi manbaalardan havola bera olmaymiz bu holatda nima qilish kerak [[Foydalanuvchi:Inyaz1966|Inyaz1966]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Inyaz1966|munozara]]) 07:10, 2025-yil 3-iyul (UTC)</text>
      <sha1>4ffj4p43t7nrvsthqvhlprjtix1fuoq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xonobod Jome masjidi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1248881</id>
    <revision>
      <id>5481171</id>
      <parentid>5478782</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:46:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>Sahifa oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi</comment>
      <origin>5481171</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1040" sha1="nf9agmbogh8aw7ef3z8c62r0b3idi7x" xml:space="preserve">{{oʻchirishga}}
'''Xonobod Jome masjidi''' — [[Andijon viloyati|Andijon viloyatining]] [[Xonobod]] shahrida joylashgan muhim diniy va tarixiy yodgorliklardan biridir. Ushbu masjid mahalliy aholi uchun nafaqat ibodat maskani, balki madaniy va ijtimoiy markaz sifatida ham xizmat qiladi.

== Me’morchilik ==
Masjid oʻzining an’anaviy islomiy me’morchiligi bilan ajralib turadi. Binoda milliy bezaklar, arabiy yozuvlar va nafis naqshlar mavjud bo‘lib, bu muqaddas joyga kelganlarga ilohiy muhitni his qilish imkonini beradi. Masjid ichki makoni keng va yorugʻ boʻlib, bu yerda har kuni mahalliy aholi va sayyohlar jamoaviy namoz o‘qiydi.

== Ahamiyati ==
Xonobod Jome masjidi mahalliy jamoatchilik hayotida muhim oʻrin egallaydi. U diniy tadbirlar, marosimlar va ijtimoiy uchrashuvlar oʻtkaziladigan maskan sifatida keng foydalaniladi.
[[Fayl:Xonobod_jome_masjidi.jpg|thumb|Khanabad Mosque]]

== Manbalar ==

* [[Andijon viloyati|Andijon viloyati — Vikipediya]]
* [https://xonobod.uz/ Rasmiy Xonobod shahar hokimligi sayti]</text>
      <sha1>nf9agmbogh8aw7ef3z8c62r0b3idi7x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Janubiy Koreya aviakompaniyalari roʻyxati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249007</id>
    <revision>
      <id>5480734</id>
      <parentid>5479709</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:22:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Abilqosimova</username>
        <id>125887</id>
      </contributor>
      <origin>5480734</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4010" sha1="pji71ina82s8k3sfcse94umcqmjddw3" xml:space="preserve">Bu roʻyxatda [[Janubiy Koreya]]da hozir faoliyat yuritayotgan aviakompaniyalar keltirilgan.

== Muntazam aviakompaniyalar ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- valign=&quot;middle&quot;
! Aviakompaniya nomi
! Rasmi
! ICAO
! IATA
! Identifikatori
! Bazasi
! Faoliyati boshlangan sana
! Alyans
! Eslatmalar
|-
| [[Aero K]]|| [[File:Aero-K A320-214 HL8562 TPE 08-DEC-2024.jpg|100px]]
| EOK || RF || AEROHANGUK || Cheongju xalqaro aeroporti || 2021 || Yoʻq || &lt;ref name=&quot;CAPA&quot;&gt;{{cite web |title=Aero K Airline Profile {{!}} CAPA |url=https://centreforaviation.com/data/profiles/airlines/aero-k-rf |website=centreforaviation.com |access-date=29 April 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Flightglobal&quot;&gt;{{cite news |last1=Chua |first1=Alfred |title=South Korea's Aero K launches operations |url=https://www.flightglobal.com/airlines/south-koreas-aero-k-launches-operations/143296.article |access-date=29 April 2021 |publisher=FlightGlobal |date=15 April 2021}}&lt;/ref&gt;
|-
| [[Air Busan]]|| [[File:HL7712 (30533103708).jpg|100px]] || ABL || BX || AIR BUSAN || [[Gimhae xalqaro aeroporti]] || 2008 || Yoʻq || Asiana Airlinesning shoʻbasi 
|-
|| [[Air Premia]]|| [[File:AIR PREMIA B787-9 HL8517 NRT.jpg|100px]]
| APZ || YP || AIRPREMIA || [[Inchxon aeroporti]] || 2021 || Yoʻq || &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://centreforaviation.com/data/profiles/airlines/air-premia-yp|title=Air Premia Airline Profile &amp;#124; CAPA|website=centreforaviation.com}}&lt;/ref&gt;
|-
| [[Air Seoul]]|| [[File:Air Seoul A321-231 (HL8255) taxiing at Shizuoka Airport in 2017.jpg|100px]] || ASV || RS || AIR SEOUL || [[Inchxon aeroporti]] || 2016 || Yoʻq || Asiana Airlinesning shoʻbasi
|-
| [[Asiana Airlines]]|| [[File:Asiana Airlines, A380-800, HL7634 (17765412761).jpg|100px]] || AAR || OZ || ASIANA || Gimpo xalqaro aeroporti&lt;br&gt;[[Inchxon aeroporti]] || 1988 || [[Star Alliance]] || 2024-yilda Korean Air bilan birlashgan&lt;br /&gt;[[Korean Air]]ning shoʻbasi
|-
| [[Eastar Jet]]|| [[File:HL8264 Eastar Jet Boeing 737-86J (26383289800).jpg|100px]] || ESR || ZE || EASTARJET || Gimpo xalqaro aeroporti || 2009 || U-FLY Alliance ||
|-
| [[Jeju Air]]|| [[File:Jeju Air B737-800 HL8316.jpg|100px]] || JJA || 7C || JEJU AIR || [[Jeju International Airport]]&lt;br&gt; [[Inchxon aeroporti]] || 2005 || Value Alliance || Value Alliancening taʼsischi aʼzolaridan biri
|-
| [[Jin Air]]|| [[File:HL7743 Jin Air Boeing 777-2B5(ER) (26852310986).jpg|100px]] || JNA || LJ || JIN AIR || Gimpo xalqaro aeroporti&lt;br&gt; [[Inchxon aeroporti]] || 2008 || Yoʻq || [[Korean Air]]ning shoʻbasi
|-
| [[Korean Air]]|| [[File:Korean Air Boeing 777-300ER HL8008 departing Boston, April 2025.jpg|99x99px]]|| KAL || KE || KOREANAIR || Gimpo xalqaro aeroporti&lt;br&gt;[[Inchxon aeroporti]] || 1969 ||[[SkyTeam]] || [[SkyTeam]]ning taʼsischi aʼzolaridan biri
|-
| [[T'way Air]]|| [[File:HL8232 B737-800 t Way (7569170062).jpg|100px]] || TWB || TW || TEEWAY || Gimpo xalqaro aeroporti || 2004 || Yoʻq || Burungi Hansung Airlines
|}

== Yuk aviakompaniyalari ==
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|- valign=&quot;middle&quot;
! Aviakompaniya nomi
! Rasmi
! [[ICAO aeroport kodi|ICAO]]
! [[IATA aeroport kodi|IATA]]
! Identifikatori
! Bazasi
! Faoliyati boshlangan sana
! Alyans
! Eslatmalar
|-
| [[Air Incheon]] || [[File:Air Incheon 737-400SF HL8271 at ICN (27832993934).jpg|100px]] || AIH || KJ || AIR INCHEON || [[Inchxon aeroporti]] || 2013 || Yoʻq ||
|-
| [[Asiana Airlines|Asiana Airlines Cargo]]|| [[File:Boeing 747-446F-SCD, Asiana Airlines Cargo AN1996979.jpg|100px]] || AAR || OZ || ASIANA || Gimpo xalqaro aeroporti&lt;br&gt;[[Inchxon aeroporti]] || 1988 || Yoʻq ||
|-
| [[Korean Air|Korean Air Cargo]]|| [[File:Korean Air Cargo Boeing 747-8F HL7610 NRT (16319475111).jpg|100px]] || KAL || KE || KOREANAIR || Gimpo xalqaro aeroporti&lt;br&gt;[[Inchxon aeroporti]] || 1962 || [[SkyTeam Cargo]] ||[[SkyTeam Cargo]]ning taʼsischi aʼzolaridan biri
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

{{Janubiy Koreya aviakompaniyalari}}

[[Turkum:Janubiy Koreya aviakompaniyalari|*]]
[[Turkum:Mamlakatlar boʻyicha aviakompaniyalar roʻyxatlari]]</text>
      <sha1>pji71ina82s8k3sfcse94umcqmjddw3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Qoʻy goʻshti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249034</id>
    <revision>
      <id>5480782</id>
      <parentid>5480669</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:49:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Abilqosimova</username>
        <id>125887</id>
      </contributor>
      <origin>5480782</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13378" sha1="j8t97e1wmmsmmt7hf3w2kturubp5wrb" xml:space="preserve">[[File:Lamb meat (1).jpg|thumb|right|Qoʻzichoq goʻshti]]
[[File:Mutton chop.jpg|thumb|right|Qoʻy goʻshti]]
'''Qoʻzi va qoʻy goʻshti''', umumiy nom bilan qoʻy goʻshti, dunyo boʻylab eng keng tarqalgan goʻsht turlaridan biri hisoblanadi. Bu goʻsht [[qo‘y|uy qoʻyi]] ''Ovis aries'' dan olinadi va odatda uch turga boʻlinadi: bir yoshgacha boʻlgan qoʻylardan olinadigan '''qoʻzichoq goʻshti''', ikki yoshli qoʻylardan olinadigan '''hogget''', hamda katta yoshdagi qoʻylardan olinadigan '''qoʻy goʻshti'''. Umuman olganda, „hogget“ va „qoʻy goʻshti“ [[Norvegiya]], [[Yangi Zelandiya]], [[Janubiy Afrika]], [[Shotlandiya]] va [[Avstraliya]]dan tashqaridagi boshqa mamlakat isteʼmolchilari tomonidan isteʼmol qilinmaydi. Xogget Angliyada, ayniqsa shimolda (Lankashir va Yorkshir) koʻpincha noyob zot va mahalliy qishloq xoʻjaligi bilan bogʻliq holda keng tarqalgan.

[[Janubiy Osiyo taomlari|Janubiy Osiyo]] va [[Karib dengizi taomlari|Karib dengizi]] mintaqalari oshxonasida „qoʻy goʻshti“ atamasi koʻpincha [[echki go‘shti]]ga nisbatan ishlatiladi&lt;ref name=&quot;oed&quot;&gt;''[[Oxford English Dictionary]]'', 3rd edition, June 2003, [https://www.oed.com/view/Entry/124371 ''s.v.'', definition 1b&lt;/ref&gt;&lt;ref name=HT&gt;{{cite news|title=Whose goat is it anyway?|url=http://www.hindustantimes.com/brunch-stories/whose-goat-is-it-anyway/article1-809563.aspx|access-date=15 May 2015|newspaper=Hindustan Times |date=11 February 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Charmaine OʻBrien, ''The Penguin Food Guide to India'', section „The Commons“, under „Mutton“, {{isbn|9780143414568}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Madhur Jaffrey, ''An Invitation to Indian Cooking'', {{isbn|0375712119}}, p. 49&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Janet Groene, Gordon Groene, ''U. S. Caribbean Guide'', 1998, {{isbn|1883323878}} [https://books.google.com/books?id=vh3eancwP-YC&amp;q=goat%20mutton p. 81]&lt;/ref&gt;. Turli davr va joylarda „qoʻy goʻshti“ yoki echki „qoʻy goʻshti“ atamasi baʼzan echki goʻshtini anglatish uchun qoʻllanilgan&lt;ref name=&quot;oed&quot;/&gt;.

Qoʻy goʻshti uch turdan eng qimmati hisoblanadi va soʻnggi oʻn yilliklarda qoʻy goʻshti koʻpincha faqat „qoʻzichoq“ nomi bilan sotilmoqda. Bu holat baʼzan yuqorida keltirilgan anʼanaviy farqlarni kengaytirmoqda. Buyuk Britaniyadagi Qoʻy goʻshti [[Renessansi kampaniyasi]]ning barcha saʼy-harakatlariga qaramay, kuchli taʼmli qoʻy goʻshtini hozirda koʻplab hududlarda topish mushkul boʻlib qolmoqda. Avstraliyada '''asl qoʻzichoq''' atamasi koʻpincha goʻsht uchun boqilgan qoʻzichoqlarga nisbatan ishlatiladi&lt;ref&gt;[http://www.abare.gov.au/publications_html/livestock/livestock_00/lamb.pdf Australian Prime Lamb Industry, 2000] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110413052016/http://www.abare.gov.au/publications_html/livestock/livestock_00/lamb.pdf |date=13 April 2011 }}&lt;/ref&gt;. Boshqa tillarda, masalan, [[fransuz tili|fransuz]], [[ispan tili|ispan]] va [[Italyan tili|italyan]] tillarida qoʻy goʻshti yoshi, baʼzan jinsi va dietasi boʻyicha shunga oʻxshash yoki yanada batafsilroq farqlanadi – masalan, [[lechazo]] ispan tilida sut bilan boqilgan (sutdan ajratilmagan) qoʻzichoqlarning goʻshtini anglatadi.

== Tasniflari va nomenklatura ==
[[File:Lamb chops 2014-03-06 12-39.jpg|thumb|Yangi [[kartoshka]] va yashil [[loviya]] bilan qoʻzichoq goʻshti.]]
Qoʻzichoq, qoʻy goʻshti va qoʻy goʻshtining taʼriflari turli mamlakatlarda bir-biridan sezilarli darajada farq qiladi. Yosh qoʻzilar kichikroq va yumshoqroq boʻladi. Qoʻy goʻshti ikki yoshdan oshgan qoʻyning goʻshti boʻlib, uning goʻshti qattiqroq boʻladi. Umuman olganda, rangi qanchalik toʻq boʻlsa, hayvonning yoshi shunchalik katta boʻladi.

=== Britaniya, Avstraliya va Yangi Zelandiya ===
;Qoʻzichoq:Bir yoshdan kichik boʻlgan yosh qoʻzi. 2019-yil 1-iyuldan boshlab Avstraliya taʼrifiga koʻra, „qoʻy zotiga mansub hayvon: (a) 12 oylik yoshdan kichik boʻlsa, yoki (b) doimiy kesuvchi tishlari yoʻq boʻlsa.“ Ushbu yangi taʼrif Avstraliya fermeri „qoʻzichoq“ atamasini yana bir oyga choʻzish mumkinligini anglatardi&lt;ref name=SPA&gt;[http://sheepproducers.com.au/lamb-definition/ „Australiaʼs New Definition of Lamb – What You Need to Know“] (4 July 2019). ''SheepProducers.com.au''. Retrieved 28 September 2019.&lt;/ref&gt;. Bu 2018-yilda Yangi Zelandiyada ham shunga oʻxshash taʼrif oʻzgarishini kuzatib kelgan edi. Britaniyada hali ham „doimiy kesuvchi tishlar nolga teng“ degan taʼrif qoʻllaniladi. Agar doimiy kesuvchi tish eng yaqin sut tishlaridan koʻproq chiqib tursa, u „ishlatilayotgan“ deb hisoblanadi&lt;ref name=SPA/&gt;.
;Hogget: Ikki jinsdan biriga mansub boʻlgan, faqatgina ikkitagacha doimiy kesuvchi tishi chiqib ulgurib, boqilgan qoʻy&lt;ref name=&quot;MD&quot;&gt;Delbridge, Arthur, „The Macquarie Dictionary“, 2nd ed., Macquarie Library, North Ryde, 1991&lt;/ref&gt;. Bu atama yuqorida aytib oʻtilgan hayvonning goʻshtiga nisbatan ham ishlatiladi. Buyuk Britaniyada bu 11 oydan 24 oygacha boʻlgan hayvonlarni anglatadi, avstraliyalik qassoblar esa bu atamani 13 oydan 24 oygacha boʻlgan hayvonlar uchun ishlatishadi&lt;ref&gt;[https://www.farmison.com/community/blog/difference-lamb-hogget-mutton What is the difference between lamb, hogget &amp; mutton?] Farmison &amp; Co (British online butcher). Retrieved 27 August 2022.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://borderparkorganics.com.au/lamb-versus-hogget-meat-difference/ Lamb versus Hogget Meat: Whatʼs the Difference?] Border Parks Organics (Australian online butcher). Retrieved 27 August 2022.&lt;/ref&gt;. Qishloq xoʻjaligida va ixtisoslashgan qassoblar orasida hali ham keng tarqalgan boʻlib, hozirda Britaniya, Avstraliya va Yangi Zelandiya supermarketlarida kamdan-kam uchraydigan atama boʻlib, u yerda ikki yoshdan kichik boʻlgan barcha qoʻylarning goʻshti „qoʻzichoq“ deb ataladi.
;Qoʻy: Ikkitadan ortiq doimiy kurak tishlari boʻlgan urgʻochi (qoʻy) yoki erkak (qoʻy) qoʻy goʻshti.
=== Italiya ===
[[File:Abbacchio Pasquale.jpg|thumb|[[Abbacchio]] butun markaziy Italiyada Pasxa va Rojdestvo taomi sifatida isteʼmol qilinadi&lt;ref name=&quot;abbacchioromanoigp-prodotto&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=abbacchioromanoigp.it|access-date=10 June 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714115702/http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|archive-date=14 July 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Treccani&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.treccani.it/vocabolario/abbacchio/|title=abbàcchio|publisher=Vocabolario – [[Treccani]]|access-date=15 January 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |date=19 July 2019|title=Abbacchio |url=https://www.lacucinaitaliana.com/glossary/abbacchio |access-date=1 November 2022|website=La Cucina Italiana |language=en-US}}&lt;/ref&gt;. Bu [[PGI]] belgisi bilan [[Yevropa Ittifoqi]] tomonidan himoyalangan mahsulotdir&lt;ref name=&quot;PGI&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.qualigeo.eu/prodotto-qualigeo/abbacchio-romano-igp/|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=qualigeo.eu|access-date=7 January 2024|language=it}}&lt;/ref&gt;.]]

Romanesk shevasida hali emizikli yoki endigina sutdan ajratilgan qoʻyning bolasi [[abbacchio]] deb ataladi, deyarli bir yoshli qoʻyning ikki marta juni olingan bolasi esa ''agnello'' (soʻzma-soʻz „qoʻzichoq“) deb ataladi&lt;ref name=&quot;romaincampagna&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.romaincampagna.it/wp-content/uploads/2018/04/impara-abbacchio.pdf|title=Osservatorio sulla spesa di Roma|access-date=8 January 2024|language=it}}&lt;/ref&gt;. Bu farq faqat romanesk shevasida mavjud&lt;ref name=&quot;romaincampagna&quot;/&gt;. Abbacchio butun markaziy Italiya boʻylab Pasxa va Rojdestvo taomi sifatida isteʼmol qilinadi&lt;ref name=&quot;abbacchioromanoigp-prodotto&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=abbacchioromanoigp.it|access-date=10 June 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714115702/http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|archive-date=14 July 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Treccani&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.treccani.it/vocabolario/abbacchio/|title=abbàcchio|publisher=Vocabolario – [[Treccani]]|access-date=15 January 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |date=19 July 2019|title=Abbacchio |url=https://www.lacucinaitaliana.com/glossary/abbacchio |access-date=1 November 2022|website=La Cucina Italiana |language=en-US}}&lt;/ref&gt;. Ushbu mahsulot PGI belgisi bilan [[Yevropa Ittifoqi]] tomonidan himoyalangan mahsulotdir&lt;ref name=&quot;PGI&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.qualigeo.eu/prodotto-qualigeo/abbacchio-romano-igp/|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=qualigeo.eu|access-date=7 January 2024|language=it}}&lt;/ref&gt;.

=== Janubiy Osiyo ===
[[File:Mutton briyani from Little India, Singapore - 20130719.jpg|thumb|Hind uslubidagi qoʻy goʻshti [[biryani]]]]
Janubiy Osiyoning koʻplab mamlakatlarida „qoʻy goʻshti“ atamasi [[echki go‘shti]]ga nisbatan ishlatiladi va echkilar soni ortib bormoqda. Misol uchun, qoʻy goʻshti ''karri'' deb ataluvchi taom har doim echki goʻshtidan tayyorlanadi. Taxminlarga koʻra, har yili echkilarning uchdan bir qismidan koʻprogʻi soʻyilib, qoʻy goʻshti sifatida sotiladi. Hindiston va Hindiston yarimorolidagi xonaki qoʻylar soni 40 yildan ortiq vaqt davomida kamayib bormoqda va togʻli hududlarda yovvoyi qoʻy zotlariga asoslangan va asosan [[jun|jun ishlab chiqarish]] uchun cheklangan darajada saqlanib qolgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Sheep (new, with animal welfare information) {{!}} Infonet Biovision Home. |url=https://infonet-biovision.org/AnimalHealth/Sheep |access-date=17 June 2022 |website=infonet-biovision.org}}&lt;/ref&gt;.

== Qassobchilik va pazandachilik ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
File:Plato de lechazo, Valladolid.jpg|[[Ispaniya]]ning Valyadolid viloyati va boshqa [[Kastiliya]] hududlarida ''&quot;Lechazo asado&quot;'' (qovurilgan qoʻzichoq goʻshti) anʼanaviy taom hisoblanadi.
File:Chuletillas-El-Mazuco.jpg|[[Asturiya]]dagi sut bilan boqilgan qoʻzichoq ''chuletillalari''
File:Agnello arrosto.03.con patate, verdure e aromi cotto.jpg|[[Italiya]]da kartoshka va sabzi bilan pishirilgan qoʻzining suyaksiz son goʻshti.
File:Lamb shank.jpg|Yosh qoʻzichoqning oyoqlari
File:Mutton rogan josh.jpg|[[Hindiston]] qoʻy goʻshti ''rogan josh'' taomi
File:Barbecued lamb sticks.jpg|Qoʻzichoq chuanr ([[uyg‘ur]]cha qovurilgan qoʻzichoq [[kabob]]lari)
File:Aroab lamb pot.jpg|[[Namibiya]]ning [[Aroab]] shahridagi ochiq olovda pishirilgan qoʻzichoq oyoqlari
File:Lamb Chops from a Greek restaurant in Fort Lauderdale, Florida.jpg|[[Florida]] shtati Fort-Loderdeyl shahridagi yunon restoranidan qoʻzichoq goʻshti
&lt;/gallery&gt;

=== Qoʻy goʻshti ishlab chiqarish ===
Quyidagi jadvalda ishlab chiqaruvchi mamlakatlar namunasi keltirilgan, ammo 50-120 kt oraligʻidagi boshqa koʻplab muhim ishlab chiqaruvchilar koʻrsatilmagan.
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:right;&quot;
|+Qoʻy goʻshti ishlab chiqarish (kt)
! !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012
|-
| {{left|Dunyo}} || 8,415 || 8,354 || 8,229 || 8,348 || 8,470
|-
| {{left|{{flag|Algeria}}}} || 179 || 197 || 205 || 253 || 261
|-
| {{left|{{flag|Australia}}}} || 660 || 635 || 556 || 513 || 556
|-
| {{left|{{flag|Brazil}}}} || 79 || 80 || 82 || 84 || 85
|-
| {{left|{{flag|China}}}} || 1,978 || 2,044 || 2,070 || 2,050 || 2,080
|-
| {{left|{{flag|France}}}} || 130 || 126 || 119 || 115 || 114
|-
| {{left|{{flag|Germany}}}} || 38|| 38 || 38 || 39 || 36
|-
| {{left|{{flag|Greece}}}} || 91 || 90 || 90 || 90 || 90
|-
| {{left|{{flag|India}}}} || 275	|| 286 || 289 || 293 || 296
|-
| {{left|{{flag|Indonesia}}}} || 113 || 128 || 113 || 113 || 113
|-
| {{left|{{flag|Iran}}}} || 170 || 114 || 90 || 104 || 126
|-
| {{left|{{flag|Kazakhstan}}}} || 110 ||	116 || 123 || 128 || 128
|-
| {{left|{{flag|New Zealand}}}} || 598 || 478 || 471 || 465 || 448
|-
| {{left|{{flag|Nigeria}}}} || 145 || 149 || 171 || 172 || 174
|-
| {{left|{{flag|Russia}}}} || 156 || 164	|| 167 || 171 || 173
|-
| {{left|{{flag|Turkey}}}} || 278 || 262 || 240 || 253 || 272
|-
| {{left|{{flag|Turkmenistan}}}} || 124 || 128 || 130 || 130 || 133
|-
| {{left|{{flag|United Kingdom}}}} || 326 || 307 || 277 || 289 || 275
|-
| {{left|{{flag|United States}}}} || 81 || 80 || 76 || 69 || 72
|-
| colspan=6 | Manba: Helgi kutubxonasi&lt;ref name=&quot;Sheep Meat Production&quot;&gt;{{cite web|url=http://helgilibrary.com/indicators/index/sheep-meat-production|title=HelgiLibrary - Sheep Meat Production|website=helgilibrary.com}}&lt;/ref&gt;, Jahon banki, FAOSTAT
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* K. F. Warner, „Boning Lamb Cuts“, Leaflet 74, U. S. Department of Agriculture, Bureau of Animal Industry, June 1931. [https://digital.library.unt.edu/permalink/meta-dc-1538:1 full text]
* [[Bob Kennard]], „Much ado about mutton“. Ludlow: Merlin Unwin, 2014 &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://merlinunwin.co.uk/products/much-ado-about-mutton|title=Much Ado About Mutton|website=www.merlinunwin.co.uk}}&lt;/ref&gt;

== Eslatmalar ==
{{Reflist|30em}}
== Havolalar ==
{{Commons category multi|Mutton|Lamb dishes}}
* [http://helgilibrary.com/indicators/index/sheep-meat-production Sheep Meat Production]

{{Cookbook|Lamb}}
{{Domestic sheep}}
{{Meat}}
{{Authority control}}

[[Turkum:Hayvon go‘shti]]
[[Turkum:Britaniya oshxonasi]]
[[Turkum: Qo‘zichoq goʻshti|Qoʻzichoq goʻshtidan taomlar]]
[[Turkum:Go‘sht]]

{{Andoza:Goʻsht}}</text>
      <sha1>j8t97e1wmmsmmt7hf3w2kturubp5wrb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480783</id>
      <parentid>5480782</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:50:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Abilqosimova</username>
        <id>125887</id>
      </contributor>
      <origin>5480783</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13309" sha1="ihbk74h00thq7e2708smqsdvbf7hj1x" xml:space="preserve">[[File:Lamb meat (1).jpg|thumb|right|Qoʻzichoq goʻshti]]
[[File:Mutton chop.jpg|thumb|right|Qoʻy goʻshti]]
'''Qoʻzi va qoʻy goʻshti''', umumiy nom bilan qoʻy goʻshti, dunyo boʻylab eng keng tarqalgan goʻsht turlaridan biri hisoblanadi. Bu goʻsht [[qo‘y|uy qoʻyi]] ''Ovis aries'' dan olinadi va odatda uch turga boʻlinadi: bir yoshgacha boʻlgan qoʻylardan olinadigan '''qoʻzichoq goʻshti''', ikki yoshli qoʻylardan olinadigan '''hogget''', hamda katta yoshdagi qoʻylardan olinadigan '''qoʻy goʻshti'''. Umuman olganda, „hogget“ va „qoʻy goʻshti“ [[Norvegiya]], [[Yangi Zelandiya]], [[Janubiy Afrika]], [[Shotlandiya]] va [[Avstraliya]]dan tashqaridagi boshqa mamlakat isteʼmolchilari tomonidan isteʼmol qilinmaydi. Xogget Angliyada, ayniqsa shimolda (Lankashir va Yorkshir) koʻpincha noyob zot va mahalliy qishloq xoʻjaligi bilan bogʻliq holda keng tarqalgan.

[[Janubiy Osiyo taomlari|Janubiy Osiyo]] va [[Karib dengizi taomlari|Karib dengizi]] mintaqalari oshxonasida „qoʻy goʻshti“ atamasi koʻpincha [[echki go‘shti]]ga nisbatan ishlatiladi&lt;ref name=&quot;oed&quot;&gt;''[[Oxford English Dictionary]]'', 3rd edition, June 2003, [https://www.oed.com/view/Entry/124371 ''s.v.'', definition 1b&lt;/ref&gt;&lt;ref name=HT&gt;{{cite news|title=Whose goat is it anyway?|url=http://www.hindustantimes.com/brunch-stories/whose-goat-is-it-anyway/article1-809563.aspx|access-date=15 May 2015|newspaper=Hindustan Times |date=11 February 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Charmaine OʻBrien, ''The Penguin Food Guide to India'', section „The Commons“, under „Mutton“, {{isbn|9780143414568}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Madhur Jaffrey, ''An Invitation to Indian Cooking'', {{isbn|0375712119}}, p. 49&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Janet Groene, Gordon Groene, ''U. S. Caribbean Guide'', 1998, {{isbn|1883323878}} [https://books.google.com/books?id=vh3eancwP-YC&amp;q=goat%20mutton p. 81]&lt;/ref&gt;. Turli davr va joylarda „qoʻy goʻshti“ yoki echki „qoʻy goʻshti“ atamasi baʼzan echki goʻshtini anglatish uchun qoʻllanilgan&lt;ref name=&quot;oed&quot;/&gt;.

Qoʻy goʻshti uch turdan eng qimmati hisoblanadi va soʻnggi oʻn yilliklarda qoʻy goʻshti koʻpincha faqat „qoʻzichoq“ nomi bilan sotilmoqda. Bu holat baʼzan yuqorida keltirilgan anʼanaviy farqlarni kengaytirmoqda. Buyuk Britaniyadagi Qoʻy goʻshti [[Renessansi kampaniyasi]]ning barcha saʼy-harakatlariga qaramay, kuchli taʼmli qoʻy goʻshtini hozirda koʻplab hududlarda topish mushkul boʻlib qolmoqda. Avstraliyada '''asl qoʻzichoq''' atamasi koʻpincha goʻsht uchun boqilgan qoʻzichoqlarga nisbatan ishlatiladi&lt;ref&gt;[http://www.abare.gov.au/publications_html/livestock/livestock_00/lamb.pdf Australian Prime Lamb Industry, 2000] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110413052016/http://www.abare.gov.au/publications_html/livestock/livestock_00/lamb.pdf |date=13 April 2011 }}&lt;/ref&gt;. Boshqa tillarda, masalan, [[fransuz tili|fransuz]], [[ispan tili|ispan]] va [[Italyan tili|italyan]] tillarida qoʻy goʻshti yoshi, baʼzan jinsi va dietasi boʻyicha shunga oʻxshash yoki yanada batafsilroq farqlanadi – masalan, [[lechazo]] ispan tilida sut bilan boqilgan (sutdan ajratilmagan) qoʻzichoqlarning goʻshtini anglatadi.

== Tasniflari va nomenklatura ==
[[File:Lamb chops 2014-03-06 12-39.jpg|thumb|Yangi [[kartoshka]] va yashil [[loviya]] bilan qoʻzichoq goʻshti.]]
Qoʻzichoq, qoʻy goʻshti va qoʻy goʻshtining taʼriflari turli mamlakatlarda bir-biridan sezilarli darajada farq qiladi. Yosh qoʻzilar kichikroq va yumshoqroq boʻladi. Qoʻy goʻshti ikki yoshdan oshgan qoʻyning goʻshti boʻlib, uning goʻshti qattiqroq boʻladi. Umuman olganda, rangi qanchalik toʻq boʻlsa, hayvonning yoshi shunchalik katta boʻladi.

=== Britaniya, Avstraliya va Yangi Zelandiya ===
;Qoʻzichoq:Bir yoshdan kichik boʻlgan yosh qoʻzi. 2019-yil 1-iyuldan boshlab Avstraliya taʼrifiga koʻra, „qoʻy zotiga mansub hayvon: (a) 12 oylik yoshdan kichik boʻlsa, yoki (b) doimiy kesuvchi tishlari yoʻq boʻlsa.“ Ushbu yangi taʼrif Avstraliya fermeri „qoʻzichoq“ atamasini yana bir oyga choʻzish mumkinligini anglatardi&lt;ref name=SPA&gt;[http://sheepproducers.com.au/lamb-definition/ „Australiaʼs New Definition of Lamb – What You Need to Know“] (4 July 2019). ''SheepProducers.com.au''. Retrieved 28 September 2019.&lt;/ref&gt;. Bu 2018-yilda Yangi Zelandiyada ham shunga oʻxshash taʼrif oʻzgarishini kuzatib kelgan edi. Britaniyada hali ham „doimiy kesuvchi tishlar nolga teng“ degan taʼrif qoʻllaniladi. Agar doimiy kesuvchi tish eng yaqin sut tishlaridan koʻproq chiqib tursa, u „ishlatilayotgan“ deb hisoblanadi&lt;ref name=SPA/&gt;.
;Hogget: Ikki jinsdan biriga mansub boʻlgan, faqatgina ikkitagacha doimiy kesuvchi tishi chiqib ulgurib, boqilgan qoʻy&lt;ref name=&quot;MD&quot;&gt;Delbridge, Arthur, „The Macquarie Dictionary“, 2nd ed., Macquarie Library, North Ryde, 1991&lt;/ref&gt;. Bu atama yuqorida aytib oʻtilgan hayvonning goʻshtiga nisbatan ham ishlatiladi. Buyuk Britaniyada bu 11 oydan 24 oygacha boʻlgan hayvonlarni anglatadi, avstraliyalik qassoblar esa bu atamani 13 oydan 24 oygacha boʻlgan hayvonlar uchun ishlatishadi&lt;ref&gt;[https://www.farmison.com/community/blog/difference-lamb-hogget-mutton What is the difference between lamb, hogget &amp; mutton?] Farmison &amp; Co (British online butcher). Retrieved 27 August 2022.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://borderparkorganics.com.au/lamb-versus-hogget-meat-difference/ Lamb versus Hogget Meat: Whatʼs the Difference?] Border Parks Organics (Australian online butcher). Retrieved 27 August 2022.&lt;/ref&gt;. Qishloq xoʻjaligida va ixtisoslashgan qassoblar orasida hali ham keng tarqalgan boʻlib, hozirda Britaniya, Avstraliya va Yangi Zelandiya supermarketlarida kamdan-kam uchraydigan atama boʻlib, u yerda ikki yoshdan kichik boʻlgan barcha qoʻylarning goʻshti „qoʻzichoq“ deb ataladi.
;Qoʻy: Ikkitadan ortiq doimiy kurak tishlari boʻlgan urgʻochi (qoʻy) yoki erkak (qoʻy) qoʻy goʻshti.
=== Italiya ===
[[File:Abbacchio Pasquale.jpg|thumb|[[Abbacchio]] butun markaziy Italiyada Pasxa va Rojdestvo taomi sifatida isteʼmol qilinadi&lt;ref name=&quot;abbacchioromanoigp-prodotto&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=abbacchioromanoigp.it|access-date=10 June 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714115702/http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|archive-date=14 July 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Treccani&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.treccani.it/vocabolario/abbacchio/|title=abbàcchio|publisher=Vocabolario – [[Treccani]]|access-date=15 January 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |date=19 July 2019|title=Abbacchio |url=https://www.lacucinaitaliana.com/glossary/abbacchio |access-date=1 November 2022|website=La Cucina Italiana |language=en-US}}&lt;/ref&gt;. Bu [[PGI]] belgisi bilan [[Yevropa Ittifoqi]] tomonidan himoyalangan mahsulotdir&lt;ref name=&quot;PGI&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.qualigeo.eu/prodotto-qualigeo/abbacchio-romano-igp/|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=qualigeo.eu|access-date=7 January 2024|language=it}}&lt;/ref&gt;.]]

Romanesk shevasida hali emizikli yoki endigina sutdan ajratilgan qoʻyning bolasi [[abbacchio]] deb ataladi, deyarli bir yoshli qoʻyning ikki marta juni olingan bolasi esa ''agnello'' (soʻzma-soʻz „qoʻzichoq“) deb ataladi&lt;ref name=&quot;romaincampagna&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.romaincampagna.it/wp-content/uploads/2018/04/impara-abbacchio.pdf|title=Osservatorio sulla spesa di Roma|access-date=8 January 2024|language=it}}&lt;/ref&gt;. Bu farq faqat romanesk shevasida mavjud&lt;ref name=&quot;romaincampagna&quot;/&gt;. Abbacchio butun markaziy Italiya boʻylab Pasxa va Rojdestvo taomi sifatida isteʼmol qilinadi&lt;ref name=&quot;abbacchioromanoigp-prodotto&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=abbacchioromanoigp.it|access-date=10 June 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714115702/http://www.abbacchioromanoigp.it/Il_prodotto_tp5_pg161.aspx|archive-date=14 July 2014}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Treccani&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.treccani.it/vocabolario/abbacchio/|title=abbàcchio|publisher=Vocabolario – [[Treccani]]|access-date=15 January 2016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |date=19 July 2019|title=Abbacchio |url=https://www.lacucinaitaliana.com/glossary/abbacchio |access-date=1 November 2022|website=La Cucina Italiana |language=en-US}}&lt;/ref&gt;. Ushbu mahsulot PGI belgisi bilan [[Yevropa Ittifoqi]] tomonidan himoyalangan mahsulotdir&lt;ref name=&quot;PGI&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.qualigeo.eu/prodotto-qualigeo/abbacchio-romano-igp/|title=Abbacchio Romano IGP|publisher=qualigeo.eu|access-date=7 January 2024|language=it}}&lt;/ref&gt;.

=== Janubiy Osiyo ===
[[File:Mutton briyani from Little India, Singapore - 20130719.jpg|thumb|Hind uslubidagi qoʻy goʻshti [[biryani]]]]
Janubiy Osiyoning koʻplab mamlakatlarida „qoʻy goʻshti“ atamasi [[echki go‘shti]]ga nisbatan ishlatiladi va echkilar soni ortib bormoqda. Misol uchun, qoʻy goʻshti ''karri'' deb ataluvchi taom har doim echki goʻshtidan tayyorlanadi. Taxminlarga koʻra, har yili echkilarning uchdan bir qismidan koʻprogʻi soʻyilib, qoʻy goʻshti sifatida sotiladi. Hindiston va Hindiston yarimorolidagi xonaki qoʻylar soni 40 yildan ortiq vaqt davomida kamayib bormoqda va togʻli hududlarda yovvoyi qoʻy zotlariga asoslangan va asosan [[jun|jun ishlab chiqarish]] uchun cheklangan darajada saqlanib qolgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Sheep (new, with animal welfare information) {{!}} Infonet Biovision Home. |url=https://infonet-biovision.org/AnimalHealth/Sheep |access-date=17 June 2022 |website=infonet-biovision.org}}&lt;/ref&gt;.

== Qassobchilik va pazandachilik ==
&lt;gallery mode=&quot;packed&quot; heights=&quot;160&quot;&gt;
File:Plato de lechazo, Valladolid.jpg|[[Ispaniya]]ning Valyadolid viloyati va boshqa [[Kastiliya]] hududlarida ''&quot;Lechazo asado&quot;'' (qovurilgan qoʻzichoq goʻshti) anʼanaviy taom hisoblanadi.
File:Chuletillas-El-Mazuco.jpg|[[Asturiya]]dagi sut bilan boqilgan qoʻzichoq ''chuletillalari''
File:Agnello arrosto.03.con patate, verdure e aromi cotto.jpg|[[Italiya]]da kartoshka va sabzi bilan pishirilgan qoʻzining suyaksiz son goʻshti.
File:Lamb shank.jpg|Yosh qoʻzichoqning oyoqlari
File:Mutton rogan josh.jpg|[[Hindiston]] qoʻy goʻshti ''rogan josh'' taomi
File:Barbecued lamb sticks.jpg|Qoʻzichoq chuanr ([[uyg‘ur]]cha qovurilgan qoʻzichoq [[kabob]]lari)
File:Aroab lamb pot.jpg|[[Namibiya]]ning [[Aroab]] shahridagi ochiq olovda pishirilgan qoʻzichoq oyoqlari
File:Lamb Chops from a Greek restaurant in Fort Lauderdale, Florida.jpg|[[Florida]] shtati Fort-Loderdeyl shahridagi yunon restoranidan qoʻzichoq goʻshti
&lt;/gallery&gt;

=== Qoʻy goʻshti ishlab chiqarish ===
Quyidagi jadvalda ishlab chiqaruvchi mamlakatlar namunasi keltirilgan, ammo 50-120 kt oraligʻidagi boshqa koʻplab muhim ishlab chiqaruvchilar koʻrsatilmagan.
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:right;&quot;
|+Qoʻy goʻshti ishlab chiqarish (kt)
! !! 2008 !! 2009 !! 2010 !! 2011 !! 2012
|-
| {{left|Dunyo}} || 8,415 || 8,354 || 8,229 || 8,348 || 8,470
|-
| {{left|{{flag|Algeria}}}} || 179 || 197 || 205 || 253 || 261
|-
| {{left|{{flag|Australia}}}} || 660 || 635 || 556 || 513 || 556
|-
| {{left|{{flag|Brazil}}}} || 79 || 80 || 82 || 84 || 85
|-
| {{left|{{flag|China}}}} || 1,978 || 2,044 || 2,070 || 2,050 || 2,080
|-
| {{left|{{flag|France}}}} || 130 || 126 || 119 || 115 || 114
|-
| {{left|{{flag|Germany}}}} || 38|| 38 || 38 || 39 || 36
|-
| {{left|{{flag|Greece}}}} || 91 || 90 || 90 || 90 || 90
|-
| {{left|{{flag|India}}}} || 275	|| 286 || 289 || 293 || 296
|-
| {{left|{{flag|Indonesia}}}} || 113 || 128 || 113 || 113 || 113
|-
| {{left|{{flag|Iran}}}} || 170 || 114 || 90 || 104 || 126
|-
| {{left|{{flag|Kazakhstan}}}} || 110 ||	116 || 123 || 128 || 128
|-
| {{left|{{flag|New Zealand}}}} || 598 || 478 || 471 || 465 || 448
|-
| {{left|{{flag|Nigeria}}}} || 145 || 149 || 171 || 172 || 174
|-
| {{left|{{flag|Russia}}}} || 156 || 164	|| 167 || 171 || 173
|-
| {{left|{{flag|Turkey}}}} || 278 || 262 || 240 || 253 || 272
|-
| {{left|{{flag|Turkmenistan}}}} || 124 || 128 || 130 || 130 || 133
|-
| {{left|{{flag|United Kingdom}}}} || 326 || 307 || 277 || 289 || 275
|-
| {{left|{{flag|United States}}}} || 81 || 80 || 76 || 69 || 72
|-
| colspan=6 | Manba: Helgi kutubxonasi&lt;ref name=&quot;Sheep Meat Production&quot;&gt;{{cite web|url=http://helgilibrary.com/indicators/index/sheep-meat-production|title=HelgiLibrary - Sheep Meat Production|website=helgilibrary.com}}&lt;/ref&gt;, Jahon banki, FAOSTAT
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Adabiyotlar ==
* K. F. Warner, „Boning Lamb Cuts“, Leaflet 74, U. S. Department of Agriculture, Bureau of Animal Industry, June 1931. [https://digital.library.unt.edu/permalink/meta-dc-1538:1 full text]
* [[Bob Kennard]], „Much ado about mutton“. Ludlow: Merlin Unwin, 2014 &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://merlinunwin.co.uk/products/much-ado-about-mutton|title=Much Ado About Mutton|website=www.merlinunwin.co.uk}}&lt;/ref&gt;

== Eslatmalar ==
{{Reflist|30em}}
== Havolalar ==
{{Commons category multi|Mutton|Lamb dishes}}
* [http://helgilibrary.com/indicators/index/sheep-meat-production Sheep Meat Production]

[[Turkum:Hayvon go‘shti]]
[[Turkum:Britaniya oshxonasi]]
[[Turkum: Qo‘zichoq goʻshti|Qoʻzichoq goʻshtidan taomlar]]
[[Turkum:Go‘sht]]

{{Andoza:Goʻsht}}</text>
      <sha1>ihbk74h00thq7e2708smqsdvbf7hj1x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fotima Soipova</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249106</id>
    <revision>
      <id>5480933</id>
      <parentid>5480297</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:25:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Umarxon III</username>
        <id>18267</id>
      </contributor>
      <origin>5480933</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1199" sha1="qxryqzu3xuofklhpatheg22amyy8j2d" xml:space="preserve">'''Fotima Soipova''' – T1 tasnifidagi oʻzbekistonlik para-velosipedchi&lt;ref&gt;{{cite web|url=|title=}}&lt;/ref&gt;. T1 toifasida raqobatlashadi - unga muvozanat buzilishi tufayli uch g'ildirakli velosiped minadigan sportchilar kiradi.

Velosport bo‘yicha O‘zbekiston milliy paralimpiya terma jamoasi a’zosi.

== Karyerasi ==
2024-yil yanvarda [[Avstraliya]]ning [[Adelaida]] shahrida bo'lib o'tgan para-velosport bo'yicha Jahon Kubogida ayollar o'rtasidagi T1 poygasida bronza medalini olgan. Bu O'zbekistonning para-velosport bo'yicha jahon chempionatidagi birinchi medali bo'ldi va uning Parij-2024 Paralimpiya o'yinlariga saralash yo'lidagi muhim reyting ochkolarini ta'minladi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://uza.uz/oz/posts/fotima-soipova-yana-jahon-kubogi-shohsupasiga-kotarildi_558576|title=Fotima Soipova yana jahon kubogi shohsupasiga ko‘tarildi}}&lt;/ref&gt;.

2025-yil fevralda Tailandda bo'lib o'tgan Para-Velosport yo'llari bo'yicha Osiyo chempionatida T2 tasnifidagi bellashuvda oltin medal bilan O'zbekiston terma jamoasining musobaqadagi eng yuqori pog'onani egallashiga hissa qo'shdi&lt;ref&gt;{{cite web|url=|title=}}&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlari ==
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{uzbekistan-bio-stub}}</text>
      <sha1>qxryqzu3xuofklhpatheg22amyy8j2d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480943</id>
      <parentid>5480933</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:32:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Umarxon III</username>
        <id>18267</id>
      </contributor>
      <origin>5480943</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1504" sha1="im9fjnl68af69xjvdas4zvobjvcpibf" xml:space="preserve">'''Fotima Soipova''' – T1 tasnifidagi oʻzbekistonlik para-velosipedchi. T1 toifasida raqobatlashadi – unga muvozanat buzilishi tufayli uch gʻildirakli velosiped minadigan sportchilar kiradi.

[[Oʻzbekiston milliy para-velosport terma jamoasi]] aʼzosi.

== Karyerasi ==
2024-yil yanvarda [[Avstraliya]]ning [[Adelaida]] shahrida boʻlib oʻtgan para-velosport boʻyicha Jahon Kubogida ayollar oʻrtasidagi T1 poygasida bronza medalini olgan. Bu Oʻzbekistonning para-velosport boʻyicha jahon chempionatidagi birinchi medali boʻldi va uning Parij-2024 Paralimpiya oʻyinlariga saralash yoʻlidagi muhim reyting ochkolarini taʼminladi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://uza.uz/oz/posts/fotima-soipova-yana-jahon-kubogi-shohsupasiga-kotarildi_558576|title=Fotima Soipova yana jahon kubogi shohsupasiga ko‘tarildi}}&lt;/ref&gt;.

2025-yil fevralda Tailandda boʻlib oʻtgan para-velosport boʻyicha Osiyo chempionatida T2 tasnifidagi bellashuvda oltin medal bilan Oʻzbekiston terma jamoasining musobaqadagi yuqori pogʻonani egallashiga hissa qoʻshdi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://kknews.uz/178858.html|title=Фотима Соипова снова поднялась на пьедестал Кубка мира}}&lt;/ref&gt;.

== Mukofotlari ==
2025-yil 30-iyun kuni [[Kelajak bunyodkori medali]] bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.gazeta.uz/oz/2025/07/02/reward/|title=Parasportchi Fotima Soipovaga ikki xonali xonadon kaliti topshirildi}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{uzbekistan-bio-stub}}</text>
      <sha1>im9fjnl68af69xjvdas4zvobjvcpibf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:I love yourwiki/qumloq</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1249110</id>
    <revision>
      <id>5480731</id>
      <parentid>5480515</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:15:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480731</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72" sha1="79l1xp2akoyl43qit7wfwjxx68v07qe" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]</text>
      <sha1>79l1xp2akoyl43qit7wfwjxx68v07qe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480779</id>
      <parentid>5480731</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:44:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480779</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="103" sha1="l408379bf1xkbojr180qzsj50qyo877" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]</text>
      <sha1>l408379bf1xkbojr180qzsj50qyo877</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480805</id>
      <parentid>5480779</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:26:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480805</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="137" sha1="afb1fxh3ywwg63rifyce0tml6mk289u" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]</text>
      <sha1>afb1fxh3ywwg63rifyce0tml6mk289u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480854</id>
      <parentid>5480805</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:54:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480854</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="177" sha1="5rlgcok0vo158oke6np09n1ilcfg0r8" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]</text>
      <sha1>5rlgcok0vo158oke6np09n1ilcfg0r8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480885</id>
      <parentid>5480854</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:07:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480885</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="206" sha1="8s4k8fqa4wtzxu93ox7kmvnw7aek93u" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]</text>
      <sha1>8s4k8fqa4wtzxu93ox7kmvnw7aek93u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481086</id>
      <parentid>5480885</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:50:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481086</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="949" sha1="jlswy4746nytf81kf46asmpyhz54rpo" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdo‘stlik yoshlar dasturi (inglizcha: Commonwealth Youth Programme, qisqartmasi CYP) — 15 yoshdan 29 yoshgacha bo‘lgan yoshlar bilan ishlovchi xalqaro taraqqiyot agentligi hisoblanadi. Bu dastur Hamdo‘stlik kotibiyatining tarkibiy qismi bo‘lib, Hamdo‘stlikka a’zo 54 davlatda faoliyat yuritadi.[1]

CYPning bosh ofisi Buyuk Britaniyaning London shahrida joylashgan bo‘lib, u Afrikada (Lusaka, Zambiya), Osiyoda (Chandigarh, Hindiston), Karib havzasida (Jorjtown, Gayana) va Tinch okeani mintaqasida (Honiyara, Solomon orollari) to‘rt hududiy markazga ega.

Hozirda dasturda to‘rtta mintaqaviy direktor va 16 nafar dastur xodimi, shuningdek, qo‘llab-quvvatlovchi texnik va ma’muriy xodimlar faoliyat olib boradi.]]</text>
      <sha1>jlswy4746nytf81kf46asmpyhz54rpo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481087</id>
      <parentid>5481086</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:51:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/I love yourwiki|I love yourwiki]] ([[User talk:I love yourwiki|munozara]]) tomonidan qilingan [[Special:Diff/5481086|5481086]]-sonli tahrir qaytarildi</comment>
      <origin>5481087</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="206" sha1="8s4k8fqa4wtzxu93ox7kmvnw7aek93u" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]</text>
      <sha1>8s4k8fqa4wtzxu93ox7kmvnw7aek93u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481088</id>
      <parentid>5481087</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T03:51:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481088</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="240" sha1="r15o64jtf10q35cpndd9d1n2gnhqha5" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]</text>
      <sha1>r15o64jtf10q35cpndd9d1n2gnhqha5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481100</id>
      <parentid>5481088</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:08:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481100</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="268" sha1="djyruqn2cistauqual41u9zqcnswug2" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]</text>
      <sha1>djyruqn2cistauqual41u9zqcnswug2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481130</id>
      <parentid>5481100</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:40:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481130</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="294" sha1="pnpsvjl7pn4rudi7fw52si9sqk3mvou" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]

[[BMT yoshlar boʻlimi]]</text>
      <sha1>pnpsvjl7pn4rudi7fw52si9sqk3mvou</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481131</id>
      <parentid>5481130</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:41:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481131</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="340" sha1="bk1res2f2m0kwykivfdqo4qws7muvts" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]

[[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Yoshlar uyushmalari tarmog‘i]]</text>
      <sha1>bk1res2f2m0kwykivfdqo4qws7muvts</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481132</id>
      <parentid>5481131</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:45:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481132</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="299" sha1="i8a48g5vvctq5buhykxfwffzricq5jk" xml:space="preserve">[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]

[[Karib dengizi hamjamiyati]]</text>
      <sha1>i8a48g5vvctq5buhykxfwffzricq5jk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481149</id>
      <parentid>5481132</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:18:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481149</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="327" sha1="9qfn175ree8yo8uwiw3c7zb3vefnnds" xml:space="preserve">
[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]

[[Karib dengizi hamjamiyati]]

[[Taʼlim Hamdoʻstligi]]</text>
      <sha1>9qfn175ree8yo8uwiw3c7zb3vefnnds</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481176</id>
      <parentid>5481149</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:50:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481176</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="358" sha1="bahab3c71epxrq9oumov08me87jcfg4" xml:space="preserve">
[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]

[[Karib dengizi hamjamiyati]]

[[Taʼlim Hamdoʻstligi]]

[[Hamdoʻstlik jamgʻarmasi]]</text>
      <sha1>bahab3c71epxrq9oumov08me87jcfg4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481187</id>
      <parentid>5481176</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:00:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481187</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="422" sha1="4zgol2nehy3jxjecuge0i5uw4pps7v1" xml:space="preserve">==&quot;Youth Workshop Kashkadarya&quot; loyihasida yaratilgan maqolalar==
[[Yoshlar mehnati tarixi]]

[[USS Oak Hill (LSD-51)]]

[[Baranof oroli]]

[[Kanada yoshlar parlamenti]]

[[Malayziya yoshlar parlamenti]]

[[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

[[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

[[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

[[BMT taraqqiyot dasturi]]

[[Karib dengizi hamjamiyati]]

[[Taʼlim Hamdoʻstligi]]

[[Hamdoʻstlik jamgʻarmasi]]</text>
      <sha1>4zgol2nehy3jxjecuge0i5uw4pps7v1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481189</id>
      <parentid>5481187</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:01:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481189</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="461" sha1="1kk1873oqx5nr8f5nglvzdv698h6a1b" xml:space="preserve">==&quot;Youth Workshop Kashkadarya&quot; loyihasida yaratilgan maqolalar==
1. [[Yoshlar mehnati tarixi]]

2. [[USS Oak Hill (LSD-51)]]

3. [[Baranof oroli]]

4. [[Kanada yoshlar parlamenti]]

5. [[Malayziya yoshlar parlamenti]]

6. [[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

7. [[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

8. [[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

9. [[BMT taraqqiyot dasturi]]

10. [[Karib dengizi hamjamiyati]]

11. [[Taʼlim Hamdoʻstligi]]

12. [[Hamdoʻstlik jamgʻarmasi]]</text>
      <sha1>1kk1873oqx5nr8f5nglvzdv698h6a1b</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481203</id>
      <parentid>5481189</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:06:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481203</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="500" sha1="lueq1tau1tjre2eutm4qr5mfdwrg024" xml:space="preserve">==&quot;Youth Workshop Kashkadarya&quot; loyihasida yaratilgan maqolalar==
1. [[Yoshlar mehnati tarixi]]

2. [[USS Oak Hill (LSD-51)]]

3. [[Baranof oroli]]

4. [[Kanada yoshlar parlamenti]]

5. [[Malayziya yoshlar parlamenti]]

6. [[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

7. [[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

8. [[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

9. [[BMT taraqqiyot dasturi]]

10. [[Karib dengizi hamjamiyati]]

11. [[Taʼlim Hamdoʻstligi]]

12. [[Hamdoʻstlik jamgʻarmasi]]

13. [[Qirollik Hamdo'stlik jamiyati]]</text>
      <sha1>lueq1tau1tjre2eutm4qr5mfdwrg024</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481212</id>
      <parentid>5481203</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:23:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481212</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="583" sha1="0176v70xka0pdfn1kwzl9fj7mab4vgg" xml:space="preserve">==&quot;Youth Workshop Kashkadarya&quot; loyihasida yaratilgan maqolalar==
1. [[Yoshlar mehnati tarixi]]

2. [[USS Oak Hill (LSD-51)]]

3. [[Baranof oroli]]

4. [[Kanada yoshlar parlamenti]]

5. [[Malayziya yoshlar parlamenti]]

6. [[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

7. [[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

8. [[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

9. [[BMT taraqqiyot dasturi]]

10. [[Karib dengizi hamjamiyati]]

11. [[Taʼlim Hamdoʻstligi]]

12. [[Hamdoʻstlik jamgʻarmasi]]

13. [[Qirollik Hamdo'stlik jamiyati]]

14. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qochqinlar bo'yicha Oliy Komissarligi]]</text>
      <sha1>0176v70xka0pdfn1kwzl9fj7mab4vgg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481224</id>
      <parentid>5481212</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:51:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481224</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="635" sha1="pi3tqen0agpkq4a7xgg1f5fxl79pzn0" xml:space="preserve">==&quot;Youth Workshop Kashkadarya&quot; loyihasida yaratilgan maqolalar==
1. [[Yoshlar mehnati tarixi]]

2. [[USS Oak Hill (LSD-51)]]

3. [[Baranof oroli]]

4. [[Kanada yoshlar parlamenti]]

5. [[Malayziya yoshlar parlamenti]]

6. [[Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti]]

7. [[YMCA Yoshlar Parlamenti]]

8. [[Hamdoʻstlik yoshlar dasturi]]

9. [[BMT taraqqiyot dasturi]]

10. [[Karib dengizi hamjamiyati]]

11. [[Taʼlim Hamdoʻstligi]]

12. [[Hamdoʻstlik jamgʻarmasi]]

13. [[Qirollik Hamdo'stlik jamiyati]]

14. [[Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qochqinlar bo'yicha Oliy Komissarligi]]

15. [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati]]</text>
      <sha1>pi3tqen0agpkq4a7xgg1f5fxl79pzn0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Butunjahon bolalar sammiti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249118</id>
    <revision>
      <id>5480713</id>
      <parentid>5480388</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muzaffar Turgunov</username>
        <id>72207</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480713</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17637" sha1="0hihqn6vxzat4u8n6yle338hfmzkg6x" xml:space="preserve">1990-yil 29-30-sentyabr kunlari [[Nyu-York]] shahridagi [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Bosh qarorgohida BMTning '''Butunjahon bolalar sammiti''' boʻlib oʻtdi. Ushbu sammit 2000-yilgacha dunyo boʻylab bolalar farovonligini yaxshilash maqsadlarini belgilash uchun oʻsha paytgacha davlat va hukumat rahbarlarining eng katta yigʻilishi edi. Bu BMT konferensiyasining ilk bor sogʻliqni saqlash, taʼlim, ovqatlanish va [[inson huquqlari]] sohalarida keng qamrovli maqsadlar uchun keng koʻlamli kun tartibini belgilagan holati edi.

Bolalar boʻyicha Butunjahon sammitining asosiy natijasi – „Bolalarning omon qolishi, himoyasi va rivojlanishi toʻgʻrisidagi Jahon deklaratsiyasi“ hamda 2000-yilga qadar bolalarga oid insoniy taraqqiyot maqsadlarining batafsil rejasini oʻz ichiga olgan Harakatlar rejasining birgalikda imzolanishi boʻldi. Sammit butun dunyo boʻylab bolalar bilan bogʻliq masalalarga yuqori darajadagi eʼtibor qaratilgan bir oʻn yillikka asos soldi va 1990-yillar davomida aholi, atrof-muhit, oziq-ovqat, [[inson huquqlari]], ijtimoiy taraqqiyot va [[ayollar huquqlari]] boʻyicha oʻtkazilgan qator BMT konferensiyalariga zamin yaratdi.

== Loyihaning kelib chiqishi ==
Sammit 1989-yilda [[Kanada]] Bosh vaziri Brayan Malruni, [[Misr]] Prezidenti [[Husniy Muborak|Husni Muborak]], [[Mali]] Prezidenti Moussa Traore, [[Meksika]] Prezidenti Karlos Salinas de Gortari, [[Pokiston]] Bosh vaziri [[Benazir Bhutto|Benazir Butto]] va [[Shvetsiya]] Bosh vaziri Ingvar Karlsson tomonidan taklif etilgan. Ushbu olti yetakchi bolalarning omon qolishi, himoyasi va rivojlanishini barcha mamlakatlar va insoniyat jamiyatining ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotidagi asosiy omillar sifatida taʼminlash maqsadida eng yuqori siyosiy darajada eʼtibor va sadoqatni targʻib qilish yoʻlida birgalikda harakat qilganlar. Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Xavyer Peres de Kuellyar ushbu loyihani qabul qilib olgan va sammitga [[UNICEF]] hamda boshqa BMT tashkilotlarining koʻmagini taqdim etgan. Umumiy hisobda 159 ta hukumat sammitga taklif etilgan boʻlib, unda 72 ta davlat rahbarlari hamda yana 87 mamlakat vakillari ishtirok etgan.

Sammit kun tartibi uchta asosiy tashkilot tomonidan keng qoʻllab-quvvatlangan – Jahon sogʻliqni saqlash assambleyasi, Barchaga taʼlim ([[UNESCO]] rahbarligida) va [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Bola jamgʻarmasi ([[UNICEF]]) Ijroiya kengashi. [[UNICEF]] asosiy hissador boʻlgan. Sammitdan soʻng har yili [[UNICEF]] sammit maqsadlarining amalga oshirilishi boʻyicha hisobotlar tayyorlab, ularni oʻzining turli nashrlari orqali eʼlon qilib borgan.


Bolalar boʻyicha Butunjahon sammiti dunyo bolalarning omon qolishi va rivojlanishiga birgalikda qiziqish bildira boshlagan davrda boʻlib oʻtgan. Sammitdan bir yil avval „Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya“ qabul qilingan edi. Bu hujjat bevosita bolalar huquqlariga qaratilgan inson huquqlari shartnomasidir. Konvensiya sammit oʻtkazilishidan atigi bir necha hafta avval kuchga kirgan edi.

== Belgilangan maqsadlar ==
Jami 27 ta maqsad belgilangan edi. Asosiy maqsad – bolalar salomatligi va omon qolishini yaxshilashdan iborat edi. Maqsadlar olti toifaga boʻlingan: [[sog‘liqni saqlash]], omon qolish, [[ayollar salomatligi]], [[ovqatlanish]], [[taʼlim]] va himoya. Ushbu maqsadlar 1990-yildan 2000-yilgacha amalga oshirilgan. Oʻn yillik muddat tugagach, jahon yetakchilari ushbu davr mobaynida erishilgan yutuqlarni koʻrib chiqish uchun yana yigʻilishlari kerak edi.
=== Sogʻliqni saqlash ===
Toʻqqizta sogʻliqni saqlash boʻyicha maqsad belgilangan edi.
# [[Poliomiyelit]]: 2000-yilga qadar global yoʻq qilish
# Yangi tugʻilgan chaqaloqlarda paydo boʻladigan tetanus: 1995-yilgacha yoʻq qilish
# [[Ich ketishi|Diareya]] sababli oʻlim holatlari: 50 foizga kamaytirish
# [[A vitamini yetishmovchiligi|A vitamini yetishmovchiligi]]: 2000-yilgacha deyarli toʻliq yoʻq qilish
# [[Yod]] tanqisligi bilan bogʻliq kasalliklar (IDD): deyarli toʻliq yoʻq qilish
# Guinea qurt kasalligi ([[Drakunkulyoz]]): 2000-yilgacha yoʻq qilish
# [[Qizamiq]]: 1995-yilgacha qizamiqdan oʻlim holatlarini 95 foizga va kasallanish holatlarini 90 foizga kamaytirish.
# [[Anemiya]]: ayollar orasida temir tanqisligiga bogʻliq anemiyani uchdan birga kamaytirish
# Rejalashtirilgan [[emlash]]: emlash qamrovining yuqori darajasini saqlab turish
=== Omon qolish ===
[[File:Street Child, Srimangal Railway Station.jpg|thumb|300 px|[[Bangladesh]]dagi koʻcha bolasi]]
# Goʻdaklar va 5 yoshgacha boʻlgan bolalar oʻlimi (U5MR): goʻdaklar oʻlimi va 5 yoshgacha boʻlgan bolalar oʻlim darajasini uchdan birga kamaytirish
# Xonadonlarda oziq-ovqat xavfsizligi: oziq-ovqat ishlab chiqarishni oshirish uchun bilim va yordamchi xizmatlarni tarqatish
# Keskin nafas yoʻllari infeksiyalari (grippga oʻxshash kasalliklar): besh yoshgacha boʻlgan bolalar orasida ARI (keskin nafas yoʻllari infeksiyalari) sababli oʻlim holatlarini uchdan birga kamaytirish
=== Ayollar salomatligi ===
# [[Tugʻuruq|Tugʻruq]] nazorati: barcha homilador ayollarning homiladorlik davridagi tibbiy parvarishga ega boʻlishi
# Emizish: barcha ayollarga farzandini toʻliq 4–6 oy davomida faqat ona suti bilan emizish va ikkinchi yil oxirigacha qoʻshimcha oziq bilan emizishni davom ettirish imkonini yaratish
# [[Tugʻuruq|Tugʻruq]] nazorati: yuqori xavfli homiladorliklar va akusherlikdagi favqulodda holatlar uchun barcha homilador ayollarni zarur muassasalarga yoʻnaltirish imkoniyatini taʼminlash
# [[Qiz]] bolalar hamda homilador va emizikli ayollarning sogʻligʻi va ovqatlanishiga alohida eʼtibor qaratish
# [[Ona]]lar [[Oʻlim|oʻlim]]i: onalar oʻlim darajasini yarmiga kamaytirish
# Past vaznli tugʻilishlar: past vazn bilan tugʻilish holatlarini 10 foizdan kam darajaga tushirish
[[Image:Starved girl.jpg|200px|thumb|1960-yillarning oxiridagi Nigeriya fuqarolar urushi davridagi bir qiz. Nigeriya blokadasi sababli yuzaga kelgan ocharchilik suratlari butun dunyo boʻylab Biafra xalqi uchun hamdardlik uygʻotgan.]]
=== Ovqatlanish ===
# Notoʻgʻri ovqatlanish: besh yoshgacha boʻlgan bolalar orasida ogʻir va oʻrtacha darajadagi notoʻgʻri ovqatlanishni yarmiga kamaytirish
# [[Ichimlik suvi]]: xavfsiz ichimlik suvidan universal foydalanishni taʼminlash
=== Taʼlim ===
# Oilani rejalashtirish: barcha juftliklarning juda erta, juda yaqin oraliqda, juda kech yoki juda koʻp homiladorliklarning oldini olish uchun zarur maʼlumot va xizmatlarga ega boʻlishi
# Yaxshi hayot uchun zarur boʻlgan bilim, koʻnikma va qadriyatlar: shaxslar va oilalarning yaxshi hayot kechirish uchun bilim, koʻnikma va qadriyatlarni orttirishini oshirish
# Asosiy taʼlimdan umumiy foydalanish: boshlangʻich maktab yoshidagi bolalarning kamida 80 foizi tomonidan boshlangʻich taʼlimga erishish
# Taʼlimga umumiy kirish: ayniqsa, qizlar uchun boshlangʻich taʼlim va ayollar uchun savodxonlik oʻquvlarini taʼminlash
# Erta bolalik rivojlanishi (EBR): arzon, oilaviy va jamoaga asoslangan tegishli tashabbuslar orqali EBR faoliyatlarini kengaytirish
=== Himoya ===
# Juda ogʻir sharoitlarda yashayotgan bolalarning himoyasini kuchaytirish
# Oʻsishni kuzatish: bolalar oʻsishini ragʻbatlantirish va muntazam ravishda kuzatishni 1990-yillar oxiriga qadar barcha mamlakatlarda tizimli asosda yoʻlga qoʻyish
== Qabul qilingan qonunlar ==
Sammitning eng muhim jihati 1990-yil 30-sentabrda „Bolalarning omon qolishi, himoyasi va rivojlanishi toʻgʻrisidagi Jahon deklaratsiyasi“ hamda unga ilova tarzida „Harakatlar rejasi“ning birgalikda imzolanishi boʻldi. „Bolalarning omon qolishi, himoyasi va rivojlanishi toʻgʻrisidagi Jahon deklaratsiyasi“ butun dunyo bolalari uchun yozma majburiyat sifatida xizmat qiladi. U sammit oʻtkazilish sababini va belgilangan maqsadlarni umumlashtiradi. „Harakatlar rejasi“ esa Jahon deklaratsiyasiga ilova boʻlib, unda ushbu maqsadlarga qanday erishish lozimligi bayon etilgan.
===Jahon deklaratsiyasi===
&quot;Bolalarning omon qolishi, himoyasi va rivojlanishi to‘g‘risidagi Jahon deklaratsiyasi&quot; besh toifaga boʻlinadi: Muammo, Imkoniyat, Vazifa, Majburiyat va Keyingi qadam.
* Muammo: Butun dunyo boʻylab son-sanoqsiz bolalarga, ayniqsa [[qashshoqlik]], notoʻgʻri ovqatlanish, [[urush]] va [[kasallik]] qurbonlariga, oʻsishi va rivojlanishiga toʻsqinlik qiluvchi xavf-xatarlardan himoya qilish.
* Imkoniyat: Sammit maqsadlariga erishish xalqaro hamkorlik orqali amalga oshirilishini bildiradi va dunyo yetakchilari [[Bola huquqlari]] toʻgʻrisidagi konvensiyada qabul qilingan majburiyatlarni bajarishlari lozimligini taʼkidlaydi. [[Bola huquqlari]] toʻgʻrisidagi konvensiya 1989-yilda imzolangan boʻlib, u [[fuqarolik]] va siyosiy huquqlar bilan bir qatorda iqtisodiy, ijtimoiy va madaniy huquqlarni kafolatlovchi ilk xalqaro shartnoma hisoblanadi. [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]] va [[Janubiy Sudan]] ushbu konvensiyani ratifikatsiya qilmagan yagona davlatlardir.
* Vazifa va Majburiyat: Ikkalasi ham Sammitning aniq maqsadlarini batafsil tushuntirishga xizmat qiladi.
** Bolalar salomatligini yaxshilash
** Prenatal (tugʻruqqacha) sogʻliqni yaxshilash
** Ayollarning rolini va maqomini mustahkamlash
** Taʼlim imkoniyatlarini taʼminlash
** Uysiz, qochqin, nogiron va zoʻravonlikka uchragan bolalarning hayotini yaxshilash
** Bolalarni urush xavflaridan himoya qilish
** Qashshoqlikka qarshi global kurash olib borish
* Keyingi qadam: Bolalarning omon qolishi, himoyasi va rivojlanishi toʻgʻrisidagi Jahon deklaratsiyasini qanday amalga oshirish belgilanadigan Harakatlar rejasini qabul qilish.
=== Harakatlar rejasi ===
Harakatlar rejasi – milliy va xalqaro darajadagi aniqroq majburiyatlar uchun asos boʻlib xizmat qiladi. U Bolalar boʻyicha Butunjahon sammiti deklaratsiyasini amalga oshirishni taʼminlash uchun har bir maqsadni alohida koʻrib chiqadi. Shuningdek, u har bir maqsadga erishish boʻyicha nazorat va monitoringga eʼtibor qaratadi. Barcha maqsadlarni amalga oshirish uchun asosiy mas’uliyat Milliy hukumatlarga yuklatilgan. Har bir mamlakat ushbu 27 global maqsadni milliy darajada amalga oshirish uchun Milliy harakat dasturlari orqali strategiyalar ishlab chiqishga rozi boʻlgan. Umumiy hisobda 155 ta mamlakat Milliy harakat dasturlarini ishlab chiqqan.
== Maxsus sessiya ==
[[Image:United Nations HQ - New York City.jpg|thumb|250px|[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] shtab-kvartirasi, [[Nyu-York]] shahri]]
[[Image:Oduconference.jpeg|thumb|right|Bolalar Bolalar masalasiga bagʻishlangan Maxsus Sessiyada]]
Bolalar boʻyicha Maxsus Sessiya Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan 2002-yil 8–10-may kunlari oʻtkazilgan yigʻilish edi. Ushbu sessiya 1990-yilda boʻlib oʻtgan Bolalar boʻyicha Butunjahon sammitidan buyon bolalar uchun amalga oshirilgan ishlarga baho berish maqsadida tashkil etilgan. Shuningdek, bu 1990-yilda qabul qilingan majburiyatlarni yangilash va kelgusi oʻn yillik uchun aniq harakatlar boʻyicha vaʼda berish imkoniyatini yaratdi. Sessiyada jami 70 ga yaqin davlat va hukumat rahbarlari ishtirok etdi. Dunyoning turli mamlakatlaridan bolalar ham taklif etilgan boʻlib, ular koʻplab qoʻshimcha tadbirlarda faol qatnashdilar. Eng muhim tadbirlardan biri 9-may kuni oʻtkazilgan „Bolalar uchun yetakchilikni nishonlash“ marosimi boʻldi. Bu tadbir sessiyaga birlik va bayramona ruh bagʻishladi, biroq yigʻilishning asl maqsadi yoddan chiqarilmadi.

Bolalar boʻyicha Butunjahon sammiti BMTning boshqa yigʻilishlaridan aniq belgilangan maqsadlari va ularni tizimli ravishda kuzatish tartibi bilan ajralib turadi. Bosh kotibning „Biz, bolalar“ nomli hisobotida 135 mamlakatdan olingan maʼlumotlar asosida milliy darajada oʻtkazilgan tahlillarga tayangan holda bolalar holati aks ettirilgan. Ushbu hisobot oʻsha davrda dunyo bolalari bilan bogʻliq holatni oʻrganishga bagʻishlangan eng keng qamrovli tadqiqot hisoblanadi. „Biz, bolalar“ – oʻn yillik davomida erishilgan kamtarona yutuqlarning statistik ifodasidir. Hisobotda shunday deyiladi: „Dunyo Bolalar boʻyicha Butunjahon sammiti tomonidan belgilangan maqsadlarning koʻpchiligiga erisha olmadi.“ Belgilangan maqsadlarning oz qismi muvaffaqiyatli deb baholangan, ayrimlari boʻyicha siljish kuzatilgan, ammo koʻpchiligi bajarilmagan.
=== Muvaffaqiyat ===
* [[Poliomiyelit]]: 2000-yilgacha global miqyosda yoʻq qilish
* Yangi tugʻilgan chaqaloqlarda tetanus: 1995-yilgacha yoʻq qilish
* [[Ich ketishi|Diareya]] sababli oʻlim holatlari: 50 foizga kamaytirish
* [[A vitamini yetishmovchiligi|A vitamini tanqisligi]]: 2000-yilgacha deyarli toʻliq yoʻq qilish
* Yod tanqisligi bilan bogʻliq kasalliklar (IDD): deyarli toʻliq yoʻq qilish
* Guinea qurt kasalligi ([[Drakunkulyoz]]): 2000-yilgacha yoʻq qilish
=== Baʼzi yutuqlar ===
* Goʻdaklar va 5 yoshgacha boʻlgan bolalar oʻlimi: oʻlim holatlarini uchdan birga kamaytirish
* [[Qizamiq]]: 1995-yilgacha qizamiqdan oʻlim holatlarini 95 foizga, kasallanish holatlarini esa 90 foizga kamaytirish – kasallikni global miqyosda yoʻq qilish yoʻlida muhim qadam
* Notoʻgʻri ovqatlanish: 5 yoshgacha boʻlgan bolalar orasida ogʻir va oʻrtacha darajadagi notoʻgʻri ovqatlanishni yarmiga kamaytirish
* Emizish: barcha ayollarni farzandini toʻliq 4–6 oy davomida faqat ona suti bilan emizish va ikkinchi yil davomida qoʻshimcha oziq-ovqat bilan birga emizishni davom ettirish imkoniyati bilan taʼminlash
* Past vaznli tugʻilishlar: past vazn bilan tugʻilish holatlarini 10 foizdan kamga kamaytirish
* Oilani rejalashtirish: barcha juftliklarga juda erta, juda qisqa oraliqda, juda kech yoki juda koʻp homiladorliklarning oldini olish uchun zarur maʼlumot va xizmatlarga kirish imkonini taʼminlash
* Tugʻruq parvarishi: barcha homilador ayollarni prenatal (tugʻruqqacha) parvarish bilan taʼminlash
* [[Ichimlik suvi]]: xavfsiz ichimlik suvidan universal foydalanish imkoniyatini taʼminlash
* Asosiy taʼlimga umumiy kirish: boshlangʻich maktab yoshidagi bolalarning kamida 80 foizi tomonidan boshlangʻich taʼlimga erishish
* Qizlar uchun boshlangʻich taʼlim va ayollar uchun savodxonlik oʻquvlarini rivojlantirish orqali taʼlimga universal kirish
* Erta bolalik rivojlanishi (EBR): oilaviy va jamoaviy arzon tashabbuslarni oʻz ichiga olgan EBR faoliyatlarini kengaytirish
* Juda ogʻir sharoitlarda yashayotgan bolalarni himoya qilishni yaxshilash
=== Natijaga erishilmadi ===
* Rejalashtirilgan emlash: emlash qamrovining yuqori darajasini saqlab turish
* Onalar oʻlimi: onalar oʻlim darajasini yarmiga kamaytirish
* [[Anemiya]]: ayollarda temir tanqisligidan kelib chiqadigan anemiyani uchdan birga kamaytirish
=== Cheklangan maʼlumotlar ===
* ''Qolgan 6 ta maqsad boʻyicha maʼlumotlar cheklangan yoki aniq emas edi.''
„We the Children“ hisobotida maqsadlarga erishilmasligining sababi sifatida moliyaviy toʻsiqlar koʻrsatiladi. Tanqidchilar taʼkidlashicha, koʻplab [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] konferensiyalarida doimo maqsadlar belgilansa-da, ular hech qachon toʻliq bajarilmaydi va qogʻozdagi majburiyatlar amalda harakatga aylantirilmaydi. Kanada Tibbiyot Assotsiatsiyasi Jurnali bu holatni BMT konferensiyalaridan chiqqan hujjatlar siyosiy xujjatlar boʻlib, yuridik kuchga ega boʻlmagan bitimlar yoki majburiy shartnomalar emasligi bilan izohlaydi. Shu bilan birga, jurnal Bolalar boʻyicha Maxsus Sessiya keyingi oʻn yillikda bolalar bilan bogʻliq xalqaro siyosatga yoʻnalish berishini taʼkidlaydi.
== Manbalar ==
* [http://www.cmaj.ca/content/166/9/1155.full] Jennifer Kitts and Katherine McDonald (2002). &quot;United Nations Special Session on Children: childrenʼs rights under attack, &quot; „Canadian Medical Association“
* [http://www.cmaj.ca/content/166/9/1155.full] [[United Nations Non-Governmental Liaison Service]] (May 2002).&quot;General Assembly Special Session on Children, &quot; „NGLS Roundup“
* [http://www.unicef.org/specialsession/press/01nn05.htm] UNITED NATIONS Media Accreditation and Liaison Unit (2002).&quot;Introduction of the SGʻs Report, ‘We The Childrenʼ By Carol Bellamy, Executive Director of UNICEF,&quot; „Press Release“
* [http://www.unicef.org/specialsession/activities/index.html] UNITED NATIONS Media Accreditation and Liaison Unit (2002).&quot; Agenda and Activities, &quot; „Special Session on Children“
* [http://www.unicef.org/specialsession/about/goals/goals.html] UNITED NATIONS Media Accreditation and Liaison Unit (2002). &quot;The World’s Goals for Children, &quot; „United Nations Special Session on Children“
* [https://www.un.org/geninfo/bp/child.html] Department of Public Information (1997). &quot;World Summit for Children (1990), &quot; „Childrenʼs Summits“
* [http://www.unicef.org/wsc/] [[UNICEF]] &quot;A Promise to Children, &quot; „Information Publications“
* [http://www.unicef.org/specialsession/about/sgreport-pdf/sgreport_adapted_stats_eng.pdf] UNICEF (2002) &quot;Progress since the World Summit for Children(Statistical Review), &quot;
* Bartell, Ernest J. OʻDonnell, Alejandro. [https://books.google.com/books?id=rUiTAAAAIAAJ]. University of Notre Dame Press, 2001, pg. 1-378
* India. Dept. of Women and Child Development. [https://books.google.com/books?id=RSDaAAAAMAAJ&amp;q=Rights+of+the+Child]. [New Delhi] : Dept. of Women &amp; Child Development, Ministry of Human Resource Development, Govt. of India, 1991. pg (5-11) (24-26)
* Anne R. Pebley. [http://www.rand.org/pubs/drafts/DRU383.html]. RAND Corporation, 1993. pg 1-5
== Havolalar ==
* [http://www.unicef.org/ UNICEF bosh sahifasi]
* [https://www.unicef.org/documents/world-summit-children Bolalar butunjahon sammitining UNICEF rasmiy veb-sayti]</text>
      <sha1>0hihqn6vxzat4u8n6yle338hfmzkg6x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tinchlik bo'yicha Nobel mukofoti (1965)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249119</id>
    <revision>
      <id>5481106</id>
      <parentid>5480616</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:16:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shoxrux Daminov</username>
        <id>138646</id>
      </contributor>
      <comment>/* Nomzodlar */</comment>
      <origin>5481106</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19329" sha1="rx8x8aspnto38w24esstlfz73xiuquk" xml:space="preserve">{{thr}}
1965-yilgi Tinchlik bo‘yicha [[Nobel]] mukofoti [[Birlashgan Millatlar Tashkilot]]ining Bolalar jamg‘armasi (UNICEF) ga (1946-yilda ta’sis etilgan) &quot;xalqlar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash va boy hamda kambag‘al davlatlar o‘rtasidagi tafovutni kamaytirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun&quot; topshirildi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/summary/ The Nobel Peace Prize 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/10/26/archives/nobel-peace-prize-for-unicef-agency-has-helped-children-since-46.html|title=Nobel Peace Prize for UNICEF|date=26 October 1965|website=[[New York Times]]}}&lt;/ref&gt;Agentlik Nobel mukofoti bilan taqdirlangan sakkizinchi tashkilot bo‘ldi.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/11/28/archives/un-hails-nobel-prize-to-unicef.html|title=U.N. Hails Nobel Prize to UNICEF|date=28 November 1965|website=[[New York Times]]|author=David Lidman}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=un&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/en/about-us/nobel-peace-prize/unicef-1965|title=1965 - United Nations Children's Fund (UNICEF)|website=un.org}}&lt;/ref&gt;

==Sovrindor==
{{main|UNICEF}}

[[UNICEF]] 1946-yil 11-dekabrda [[Nyu-York]]da [[BMT]]ning Yordamni qayta tiklash boshqarmasi tomonidan [[Ikkinchi jahon urushi]]dan zarar ko‘rgan [[bolalar]] va onalarga shoshilinch yordam ko‘rsatish maqsadida tashkil etilgan Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro bolalar favqulodda jamg‘armasining vorisidir. O‘sha yili [[BMT Bosh Assambleyasi]] urushdan keyingi yordam ishlarini yanada mustahkamlash uchun agentlikni tashkil etdi. Keyinchalik u urushdan vayron bo‘lgan [[Yevropa]], [[Xitoy]] va [[Falastin]]dagi onalar va bolalarni oziq-ovqat, kiyim-kechak va dori-darmonlar bilan ta’minlashga e’tibor qaratdi. Tashkilot 1950-yillarning boshlarida rivojlanayotgan mamlakatlar uchun uzoq muddatli maqsadlarni belgilay boshladi. Ushbu tashabbuslarni qo‘llab-quvvatlash uchun [[UNICEF]] rivojlanayotgan butun dunyo bo‘ylab bolalar va o‘smirlarning maktabga, shuningdek, minglab sog‘liqni saqlash muassasalariga borishini kafolatlash bo‘yicha loyihalar yaratdi.1959-yilda BMT Bola huquqlari to‘g‘risidagi deklaratsiyani qabul qilishi bilan tashkilotning faoliyati yanada kuchaydi. [[Norvegiya]] Nobel qo‘mitasining fikricha, UNICEFning tashabbuslar xalqaro hamkorlikda burilish nuqtasi bo‘ldi, bu esa boy va rivojlanayotgan mamlakatlar o‘rtasidagi farqni hamda urush xavfini kamaytirdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/unicef/facts/ United Nations Children's Fund – Facts] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/UNICEF|title=UNICEF|website=[[Encyclopedia Britannica]]|date=5 July 2023 }}&lt;/ref&gt;

==Mulohazalar==
===Nomzodlar===
UNICEF 1950-yildan beri jami o‘n ikkita nomzodlikka sazovor bo‘lgan. 1965-yilda esa u ikkita norvegiyalik siyosatchi (Berte Rognerud va Gudmund Harlem) hamda [[Yugoslaviya]] parlamenti to‘rtta a’zosidan uchta alohida nomzodlikni qo‘lga kiritgan.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=9453 United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=13009 Nomination archive – UNICEF (United Nations Children's Fund)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

Umuman olganda, Norvegiya Nobel qo‘mitasi 24 nafar shaxs va '''Vinoba Bhave, Martin Buber (e’lon qilinishidan bir necha oy oldin vafot etgan), Norman Cousins, Danilo Dolci, Institut de Droit International (1904-yilda taqdirlangan) va Universal Esperanto Association''' kabi 7 ta tashkilot kabi 78 ta nominatsiyani oldi. Nomzodlarning to‘qqiz nafari birinchi marta '''Papa Pavel VI, Shigeru Yoshida, U Thant, Galo Plaza, Arne Geijer va The Salvation Army''' nomzodlar edi. O‘sha yili hech qanday ayol nomzodi ko‘rsatilmagan. Viola Desmond, Nikolaus Ehlen, Leopold Figl, Feliks Frankfurter va Malkolm X kabi taniqli shaxslar 1965-yilda tinchlik mukofotiga nomzod bo‘lmasdan vafot etdilar, amerikalik siyosatchi Adlai Stivenson II esa mukofot olish uchun yagona imkoniyatdan oldin vafot etdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/list.php?prize=5&amp;year=1965 Nomination archive – Peace 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Mukofotga nomzodlar va ularning nomzodlari rasmiy ro‘yxati
|-
! Tr. !! Nomzod !! Davlat/&lt;br&gt;Bosh shtab !! Sabablar !! Nominant (lar) 
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Shaxslar'''
|-
| 1
| Vinoba Bhave &lt;br&gt;(1895–1982)
| {{flag|Hindiston}}
| &quot;qonun yo‘li bilan tinchlikka erishish uchun.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] Dominique Pire, O.P. (1910–1969)
|-
| 2
| Charles Braibant &lt;br&gt;(1889–1976)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;o‘zining tinchlik yo‘lidagi ishlari uchun kuchli patsifistlik e’tiqodi bilan yozgan asarlari uchun.&quot;
| René Pleven &lt;br&gt;(1901–1993)
|-
| 3
| Martin Buber &lt;br&gt;(1878–1965)
| {{flag|Avstriya}}&lt;br&gt;{{flag|Isroil}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Michael Landmann &lt;br&gt;(1913–1984)
|-
| rowspan=4|4
| rowspan=4|Frederick Burdick (?)&lt;span style=&quot;font-size:85%;&quot;&gt;(''prob. Eugene Burdick (1918–1965)'')&lt;/span&gt;
| rowspan=4|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Gistning noshiri va muharriri sifatida, uning asosiy maqsadi yaxshiroq Amerika va erkin dunyoni saqlash uchun konstruktiv g‘oyalarni ilgari surishdir.&quot;
| Roland V. Libonati &lt;br&gt;(1897–1991)
|-
| &quot;Gist nashriyotchisi va muharriri sifatida, uning xalqaro tinchlik va insonparvarlik yo‘lidagi ajoyib yutuqlarini e’tirof etish uchun.&quot;
| Kenneth J. Gray &lt;br&gt;(1924–2014)
|-
| &quot;Jahon tinchligi yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Philip J. Philbin &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| &quot;Uning jahon tinchligi yo‘lidagi fidokorona mehnatini e’tirof etgan holda va bu muhim ishga sadoqati bilan u katta inqirozlar paytida uni tugatish uchun ko‘p ishlarni amalga oshirdi.&quot;
| William J. Murphy &lt;br&gt;(1928–2018)
|-
| 5
| David Dove Carver &lt;br&gt;(1903–1974)
| {{flag|Birlashgan Qirollik}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Maurice Cranston &lt;br&gt;(1920–1993)
|-
| rowspan=2|6
| rowspan=2|Josué de Castro &lt;br&gt;(1908–1973)
| rowspan=2|{{flag|Braziliya}}
| &quot;tinch dunyo, urushdan xalos bo‘lgan dunyo va ochlikdan xalos bo‘lgan dunyo uchun qilgan sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Lewis Silkin &lt;br&gt;(1889–1972)
|-
| &quot;uning shafqatsizligi ochlikni yo‘q qilish uchun ishlagani uchun.&quot;
| R. B. Vieilleville (?)
|-
| rowspan=2|7
| rowspan=2|Norman Cousins &lt;br&gt;(1915–1990)
| rowspan=2|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;qurolsizlanishga ko‘maklashish va jahonda tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi yutuqlari va diplomatiyasi uchun.&quot;
| Félix Morlion, O.P. &lt;br&gt;(1904–1987)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Colin Bell &lt;br&gt;(1903–1988)
|-
| 8
| [[Salvador de Madariaga]] &lt;br&gt;(1886–1978)
| {{flag| Spain|name=Ispaniya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Raymond Klibansky &lt;br&gt;(1905–2005)
|-
| 9
| [[Danilo Dolci]] &lt;br&gt;(1924–1997)
| {{flag|Italiya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Shvetsiya parlamentining 10-a’zosi
|-
| 10
| [[Arne Geijer]] &lt;br&gt;(1910–1979)
| {{flag|Shvetsiya}}
| &quot;jahon keskinligini yumshatishga hissa qo‘shgan va ko‘plab sohalarni mustamlaka maqomidan mustaqillikkacha tartibli o‘zgartirishga ko‘maklashgan hamda dunyo tinchligiga salmoqli hissa qo‘shgan xalqaro kasaba uyushmalari harakatidagi qimmatli faoliyati uchun.&quot;
| Stanley Knowles &lt;br&gt;(1908–1997)
|-
| rowspan=8|11
| rowspan=8|[[Hermann Gmeiner]] &lt;br&gt;(1919–1986)
| rowspan=8|{{flag|Austria}}
| &quot;Ikkinchi jahon urushidan keyin yolg‘iz qolgan bolalarning ehtiyojlarini ko‘rgan favqulodda insonparvarlik ishi natijasida va SOS bolalar qishloqlarining asoschisi sifatida u minglab yetim yoki tashlandiq bolalarga yangi uylar va xavfsizlikni taqdim etdi.&quot;
| Hermann Geißler &lt;br&gt;(1920–2021)
|-
| rowspan=3|&quot;SOS bolalar mahallalari&quot; asoschisi sifatida.
| Rudolf Hämmerle &lt;br&gt;(1904–1984)
|-
| Zimmerwald (?)
|-
| Otto Hofmann-Wellenhof &lt;br&gt;(1909–1988)
|-
| &quot;O‘z faoliyati bilan bolalar uchun xavfsiz va mehribon joy yaratgan hamda dunyoda o‘zaro tushunish va tinchlikning yanada yuqori darajasiga hissa qo‘shgan SOS bolalar mahallalarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Hans Kulhauch (?)
|-
| &quot;SOS Bolalar mahallalari&quot; jamg‘armasi orqali yetim bolalarga yangi uy va oilalar berishga butun umrini bag‘ishlagani uchun.&quot;
| Ludwig Weiß &lt;br&gt;(1902–1994)
|-
| &quot;SOS bolalar mahallalari&quot;ga asos solgani va o‘z faoliyati orqali millionlab odamlarni tashlandiq bolalar uchun xayrixohlik yo‘lida to‘plagani uchun.&quot;
| Rhee Hyo-sang &lt;br&gt;(1906–1989)
|-
| &quot;ijtimoiy faoliyati, ma’rifiy ishlari va tinchlik borasidagi sa’y-harakatlari, shuningdek, favqulodda ahamiyatga ega bo‘lgan SOS bolalar qishloqlarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Leopold Helbick (?)
|-
| 12
| Guido Guida &lt;br&gt;(1897–1969)
| {{flag|Italiya}}
| &quot;Xalqaro radiotibbiyot markazi (CIRM) asoschisi sifatida va 30 yildan ortiq umrini azob chekayotgan insoniyatga xizmat qilishga bag‘ishlagani uchun.&quot;
| 5 nafar [[Italiya]] parlamenti a’zosi
|-
| 13
| [[Mohammad Hejazi (author)|Mohammad Hejazi]] &lt;br&gt;(1900–1974)
| {{flag|Iran|name=Eron}}
| &quot;Tinchlikparvar yozuvchi sifatida hurmatga sazovor bo‘lgani uchun&quot;
| Abbas Aram &lt;br&gt;(1906–1985)
|-
| 14
| Marc Joux (?)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;Nobel g‘oyalariga muvofiq tinchlikparvar ruhda yozgan asarlari uchun.&quot;
| Auguste Billiemaz &lt;br&gt;(1903–1983)
|-
| 15
| [[Frank Laubach]] &lt;br&gt;(1884–1970)	 
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Ta’lim orqali tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi sa’y-harakatlari va &quot;Har kim bir-biriga o‘rgatadi&quot; metodini yaratish orqali amaliy va asosiy yondashuvi uchun.&quot;
| [[Augustus Hawkins]] &lt;br&gt;(1907–2007)
|-
| 16
| [[Pope Paul VI]] &lt;br&gt;(1897–1978)
| {{flag|Vatican City}}
| &quot;Iordaniya va Isroilga tashrifi chog‘ida berilgan turli bayonotlarda ko‘rsatilgan umumiy yarashuv uchun sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Monreal]] universitetining 5 nafar professori
|-
| 17
| [[Galo Plaza]] &lt;br&gt;(1906–1987)
| {{flag|Ecuador}}
| &quot;uning keng ko‘lamli va muvaffaqiyatli tinchlikparvarligi va bu ishda ko‘rsatgan g‘ayrioddiy qobiliyati uchun, bunda u ajoyib milliy xizmat karyerasiga ega va tinchlik yo‘lida mashaqqatli, xavfli va o‘ta muhim xalqaro topshiriqlarni bajarishga tayyor.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Ralph Bunche]] &lt;br&gt;(1904–1971)
|-
| 18
| [[Adlai Stevenson II]] &lt;br&gt;(1900–1965)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Birlashgan Millatlar Tashkiloti kengashlari zallarida diplomatik mahorati bilan jahon tinchligi ishiga qo‘shgan ulkan va bardavom hissasi uchun.&quot;
| [[Vance Hartke]] &lt;br&gt;(1919–2003)
|-
| 19
| [[Clarence Streit]] &lt;br&gt;(1896–1986)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;for his deep understanding of the principle of federal union, which has enabled free men across a continent to organize themselves together in peace, with freedom and prosperity.&quot;
| [[J. L. Pilcher|John Leonard Pilcher]] &lt;br&gt;(1898–1981)
|-
| rowspan=2|20
| rowspan=2|[[U Thant]] &lt;br&gt;(1909–1974)
| rowspan=2|{{flag|Socialist Republic of the Union of Burma|name=Burma}}
| &quot;for his efforts in promoting peace as a representant of his country and later as [[Secretary-General of the United Nations|secretary-general of the U.N.]]&quot;
| 5 nafar Shvetsiya parlamenti a’zosi
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| 5 nafar Norvegiya parlamenti a’zosi
|-
| 21
| [[Hans Thirring]] &lt;br&gt;(1888–1976)
| {{flag|Austria}}
| &quot;yadro urushining oldini olishdagi tinimsiz va tinchliksevar sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Richard Kerschlagel (?)
|-
| 22
| [[Abraham Vereide]] &lt;br&gt;(1886–1969)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;jamiyatdan urushni yo‘qotish, o‘zining nasroniy ibodat va faoliyat guruhi orqali dunyo birodarligini va irqlararo do‘stlikni rivojlantirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Frank Carlson]] &lt;br&gt;(1893–1987)
|-
| 23
| [[Richard von Coudenhove-Kalergi]] &lt;br&gt;(1894–1972)
| {{flag|Austria}}&lt;br&gt;{{flag|Yaponiya}}
| &quot;birlashgan, ozod va tinch Yevropani barpo etish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Willy Hartner]] &lt;br&gt;(1905–1981)
|-
| rowspan=2|24
| rowspan=2|[[Shigeru Yoshida]] &lt;br&gt;(1878–1967)
| rowspan=2|{{flag|Yaponiya}}
| &quot;Tinch okean urushining oldini olish uchun qilgan sa’y-harakatlari, garchi u behuda ketgan bo‘lsa-da, tinchlikni tiklashga bo‘lgan sadoqati uchun.&quot;
| [[Eisaku Satō]] &lt;br&gt;(1901–1975)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Finlyandiyadan 3 nafar nomzod (nomi ko‘rsatilmagan)
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Organizations'''
|-
| 25
| Xalqaro yuristlar komissiyasi
(1952-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| [[Edvard Hambro]] &lt;br&gt;(1911–1977)
|-
| rowspan=2|26
| rowspan=2|Xalqaro huquq instituti
(1873-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=2|[[Ghent]]
| - Tinchlik yo‘lida qilgan buyuk xizmatlari uchun.
| Valensiya universiteti professorlari
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Anastasios Christofilopoulos (?)
|-
| 27
| Najot armiyasi
(1865-yilda tashkil etilgan)
| [[London]]
| &quot;o‘zining jo‘shqin faolligi va universal xayriya dasturida boshqalarga xizmat qilish orqali insoniy birodarlik ishini targ‘ib qilishning ajoyib rekordlari uchun.&quot;
| [[John Lindsay]] &lt;br&gt;(1921–2000)
|-
| rowspan=3|28
| rowspan=3|[[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[United Nations Children's Fund]] (UNICEF) &lt;br&gt;(1946-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=3|[[New York City]]
| &quot;qiyin vaziyatlarda bolalarga yordam ko‘rsatish borasidagi ishlari uchun.&quot;
| [[Gudmund Harlem]] &lt;br&gt;(1917–1988)
|-
| - chegaralar osha olib borayotgan ijobiy va mehr-oqibatli ishlari uchun.
| [[Berte Rognerud]] &lt;br&gt;(1907–1997)
|-
| &quot;butun dunyo bo‘ylab bunyodkorlik faoliyati, shuningdek, ko‘plab muhtoj mamlakatlar manfaati uchun turli loyihalar va favqulodda yordam ko‘rsatish, dunyo tinchligi va o‘zaro tushunishga olib keladigan xalqaro birdamlik tamoyillarini ilgari surish uchun.&quot;
| Yugoslaviya parlamentining 4 a’zosi
|-
| rowspan=31|29
| rowspan=31|Umumjahon esperanto assotsiatsiyasi
(1908-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=31|[[Rotterdam]]
| rowspan=4|&quot;xalqaro birodarlik va jahon tinchligi yo‘lidagi ibratli faoliyati uchun.&quot;
| Gilbert Twambe (?)
|-
| Jole Giugni Lattari &lt;br&gt;(1923–2007)
|-
| Francesco Franceschini &lt;br&gt;(1908–1987)
|-
| A'zos of the [[Riksdag|Swedish Parliament]]
|-
| rowspan=3|&quot;xalqlar o‘rtasidagi tushunmovchilik, ishonchsizlik va nafratni bartaraf etishga qo‘shgan hissasi uchun, bu yerda ular o‘z mehnati bilan jahon tinchligining asosi sifatida o‘zaro hurmat va tushunish uchun shart-sharoit yaratdilar.&quot;
| Bautista Lopez Toledo (?)
|-
| Elías Serra Ráfols &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| [[Daniya]] parlamentining 3 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro [[Esperanto]] tilini targ‘ib qilish orqali xalqaro birodarlik va dunyo tinchligi yo‘lidagi ajoyib xizmatlari uchun.&quot;
| [[Daniel Jones (phonetician)|Daniel Jones]] &lt;br&gt;(1881–1967)
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida dunyo tinchligi uchun asos bo‘ladigan tushunishni o‘rnatish borasidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Clifford Kenyon]] &lt;br&gt;(1896–1979)
|-
| &quot;ularning dunyoda o‘zaro anglashuv, hamkorlik va tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi ibratli sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Norvegiya]] parlamentining 5 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro hamjihatlik va jahon tinchligi yo‘lida ibratli faoliyatni rivojlantirishga erishgani uchun.&quot;
| [[Adam Schaff]] &lt;br&gt;(1913–2006)
|-
| &quot;barcha insonlar o‘rtasida birdamlik, o‘zaro tushunish va hurmat tuyg‘ularini yuzaga keltiradigan munosabatlarni shakllantirishga.&quot;
| [[Saragosa]] universiteti professorlari
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida xalqaro tushunishni va dunyo tinchligini yaratish yo‘lidagi maqtovga sazovor sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Oscar Secco Ellauri]] &lt;br&gt;(1904–1990)
|-
| rowspan=18|''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Bernard Cochoy (?)
|-
| [[Guy Mollet]] &lt;br&gt;(1905–1975)
|-
| Vladislav Brajković &lt;br&gt;(1905–1989)
|-
| Philippe Rivay (?)
|-
| Pierre Garet &lt;br&gt;(1905–1972)
|-
| Marcel Molle &lt;br&gt;(1902–1995)
|-
| José Maria Hernández-Rubio &lt;br&gt;(1912–1991)
|-
| Walter Simoens &lt;br&gt;(1914–1978)
|-
| Frank Van Acker &lt;br&gt;(1929–1992)
|-
| [[Aase Bjerkholt]] &lt;br&gt;(1915–2012)
|-
| J. R. A. Mayer (?)
|-
| Italiya Senati a’zolari
|-
| [[Italiya]] Deputatlar palatasi a’zolari
|-
| A'zos of the [[National Assembly (Bulgaria)|Bulgarian Parliament]]
|-
| Živan Milisavac &lt;br&gt;(1915–1997)
|-
| D. A. Thanopoulos (?)
|-
| Vasil Tchotchov (?)
|-
| [[Niderlandiya]] parlamenti a’zolari
|-
| 30
| Tinchlik va erkinlik uchun ayollar xalqaro ligasi
(1915-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Marie Lous Mohr &lt;br&gt;(1892–1973)
|-
| 31
| Butunjahon faxriylar federatsiyasi
(1876-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| &quot;tinchlikni izlashga sadoqati va qurolsizlanish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Vittorio Badini Confalonieri]] &lt;br&gt;(1914–1993)
|}

==Norvegiya Nobel qo‘mitasi==
Stortingning qarori bilan tayinlangan Norvegiya Nobel qo‘mitasining quyidagi a’zolari Alfred Nobel vasiyatiga binoan 1965-yilgi Nobel mukofoti sohibini tanlash vazifasini amalga oshirdilar:&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/themes/the-norwegian-nobel-committee-1901-2017/ The Norwegian Nobel Committee 1901-2017] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
| style=&quot;background:lightgrey;white-space:nowrap&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; | '''1965-yil Norvegiya Nobel qo‘mitasi'''
|-
!Rasmi
!Ismi
!O'rni
!Siyosiy Partiyasi
!Boshqa xabarlar
|-
| [[File:Gunnar Jahn, Norges Bank (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gunnar Jahn &lt;br&gt;(1883–1971)
| align=&quot;center&quot; |Chairman
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya liberal partiyasi|Liberal]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq gubernator, Norges banki (1946-1954)
sobiq moliya vaziri (1934-35, 1945)
|-
| [[File:BLANK ICON (cropped).png|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gustav Natvig-Pedersen &lt;br&gt;(1893–1965)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Stortingning sobiq prezidenti (1949-1954)
|-
| [[File:Helge Refsum (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Helge Refsum &lt;br&gt;(1897–1976)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Markaziy partiyasi (Norvegiya)|Centre]]
| align=&quot;center&quot; |Gulating sudining sobiq sudyasi (1922-1949)
|-
| [[File:Aase Lionæs.jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Aase Lionæs &lt;br&gt;(1907–1999)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Lagting vitse-prezidenti (1965-1973)
|-
| [[File:27540 Nils Langhelle (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Nils Langhelle &lt;br&gt;(1907–1967)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq mudofaa vaziri (1952-1954)
Storting prezidenti (1958-1965)
|-
| [[File:John Lyng 1963 (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |John Lyng &lt;br&gt;(1905–1978)
| align=&quot;center&quot; |A'zo &lt;br&gt;(''Nafaqa'')
| align=&quot;center&quot; |Conservative
| align=&quot;center&quot; |Norvegiyaning 24-bosh vaziri (1963)
|-
| [[File:41599 Erling Wikborg (cropped2).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Erling Wikborg&lt;br&gt;(1894–1992)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |Christian People
| align=&quot;center&quot; |Xristian-demokratik partiyasining sobiq rahbari (1951-1955)
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>rx8x8aspnto38w24esstlfz73xiuquk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481108</id>
      <parentid>5481106</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:18:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shoxrux Daminov</username>
        <id>138646</id>
      </contributor>
      <origin>5481108</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19321" sha1="ddvjcfijkufpvjucdtw1n7uffzdrhef" xml:space="preserve">1965-yilgi Tinchlik bo‘yicha [[Nobel]] mukofoti [[Birlashgan Millatlar Tashkilot]]ining Bolalar jamg‘armasi (UNICEF) ga (1946-yilda ta’sis etilgan) &quot;xalqlar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash va boy hamda kambag‘al davlatlar o‘rtasidagi tafovutni kamaytirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun&quot; topshirildi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/summary/ The Nobel Peace Prize 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/10/26/archives/nobel-peace-prize-for-unicef-agency-has-helped-children-since-46.html|title=Nobel Peace Prize for UNICEF|date=26 October 1965|website=[[New York Times]]}}&lt;/ref&gt;Agentlik Nobel mukofoti bilan taqdirlangan sakkizinchi tashkilot bo‘ldi.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/11/28/archives/un-hails-nobel-prize-to-unicef.html|title=U.N. Hails Nobel Prize to UNICEF|date=28 November 1965|website=[[New York Times]]|author=David Lidman}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=un&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/en/about-us/nobel-peace-prize/unicef-1965|title=1965 - United Nations Children's Fund (UNICEF)|website=un.org}}&lt;/ref&gt;

==Sovrindor==
{{main|UNICEF}}

[[UNICEF]] 1946-yil 11-dekabrda [[Nyu-York]]da [[BMT]]ning Yordamni qayta tiklash boshqarmasi tomonidan [[Ikkinchi jahon urushi]]dan zarar ko‘rgan [[bolalar]] va onalarga shoshilinch yordam ko‘rsatish maqsadida tashkil etilgan Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro bolalar favqulodda jamg‘armasining vorisidir. O‘sha yili [[BMT Bosh Assambleyasi]] urushdan keyingi yordam ishlarini yanada mustahkamlash uchun agentlikni tashkil etdi. Keyinchalik u urushdan vayron bo‘lgan [[Yevropa]], [[Xitoy]] va [[Falastin]]dagi onalar va bolalarni oziq-ovqat, kiyim-kechak va dori-darmonlar bilan ta’minlashga e’tibor qaratdi. Tashkilot 1950-yillarning boshlarida rivojlanayotgan mamlakatlar uchun uzoq muddatli maqsadlarni belgilay boshladi. Ushbu tashabbuslarni qo‘llab-quvvatlash uchun [[UNICEF]] rivojlanayotgan butun dunyo bo‘ylab bolalar va o‘smirlarning maktabga, shuningdek, minglab sog‘liqni saqlash muassasalariga borishini kafolatlash bo‘yicha loyihalar yaratdi.1959-yilda BMT Bola huquqlari to‘g‘risidagi deklaratsiyani qabul qilishi bilan tashkilotning faoliyati yanada kuchaydi. [[Norvegiya]] Nobel qo‘mitasining fikricha, UNICEFning tashabbuslar xalqaro hamkorlikda burilish nuqtasi bo‘ldi, bu esa boy va rivojlanayotgan mamlakatlar o‘rtasidagi farqni hamda urush xavfini kamaytirdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/unicef/facts/ United Nations Children's Fund – Facts] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/UNICEF|title=UNICEF|website=[[Encyclopedia Britannica]]|date=5 July 2023 }}&lt;/ref&gt;

==Mulohazalar==
===Nomzodlar===
UNICEF 1950-yildan beri jami o‘n ikkita nomzodlikka sazovor bo‘lgan. 1965-yilda esa u ikkita norvegiyalik siyosatchi (Berte Rognerud va Gudmund Harlem) hamda [[Yugoslaviya]] parlamenti to‘rtta a’zosidan uchta alohida nomzodlikni qo‘lga kiritgan.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=9453 United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=13009 Nomination archive – UNICEF (United Nations Children's Fund)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

Umuman olganda, Norvegiya Nobel qo‘mitasi 24 nafar shaxs va '''Vinoba Bhave, Martin Buber (e’lon qilinishidan bir necha oy oldin vafot etgan), Norman Cousins, Danilo Dolci, Institut de Droit International (1904-yilda taqdirlangan) va Universal Esperanto Association''' kabi 7 ta tashkilot kabi 78 ta nominatsiyani oldi. Nomzodlarning to‘qqiz nafari birinchi marta '''Papa Pavel VI, Shigeru Yoshida, U Thant, Galo Plaza, Arne Geijer va The Salvation Army''' nomzodlar edi. O‘sha yili hech qanday ayol nomzodi ko‘rsatilmagan. Viola Desmond, Nikolaus Ehlen, Leopold Figl, Feliks Frankfurter va Malkolm X kabi taniqli shaxslar 1965-yilda tinchlik mukofotiga nomzod bo‘lmasdan vafot etdilar, amerikalik siyosatchi Adlai Stivenson II esa mukofot olish uchun yagona imkoniyatdan oldin vafot etdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/list.php?prize=5&amp;year=1965 Nomination archive – Peace 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Mukofotga nomzodlar va ularning nomzodlari rasmiy ro‘yxati
|-
! Tr. !! Nomzod !! Davlat/&lt;br&gt;Bosh shtab !! Sabablar !! Nominant (lar) 
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Shaxslar'''
|-
| 1
| Vinoba Bhave &lt;br&gt;(1895–1982)
| {{flag|Hindiston}}
| &quot;qonun yo‘li bilan tinchlikka erishish uchun.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] Dominique Pire, O.P. (1910–1969)
|-
| 2
| Charles Braibant &lt;br&gt;(1889–1976)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;o‘zining tinchlik yo‘lidagi ishlari uchun kuchli patsifistlik e’tiqodi bilan yozgan asarlari uchun.&quot;
| René Pleven &lt;br&gt;(1901–1993)
|-
| 3
| Martin Buber &lt;br&gt;(1878–1965)
| {{flag|Avstriya}}&lt;br&gt;{{flag|Isroil}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Michael Landmann &lt;br&gt;(1913–1984)
|-
| rowspan=4|4
| rowspan=4|Frederick Burdick (?)&lt;span style=&quot;font-size:85%;&quot;&gt;(''prob. Eugene Burdick (1918–1965)'')&lt;/span&gt;
| rowspan=4|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Gistning noshiri va muharriri sifatida, uning asosiy maqsadi yaxshiroq Amerika va erkin dunyoni saqlash uchun konstruktiv g‘oyalarni ilgari surishdir.&quot;
| Roland V. Libonati &lt;br&gt;(1897–1991)
|-
| &quot;Gist nashriyotchisi va muharriri sifatida, uning xalqaro tinchlik va insonparvarlik yo‘lidagi ajoyib yutuqlarini e’tirof etish uchun.&quot;
| Kenneth J. Gray &lt;br&gt;(1924–2014)
|-
| &quot;Jahon tinchligi yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Philip J. Philbin &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| &quot;Uning jahon tinchligi yo‘lidagi fidokorona mehnatini e’tirof etgan holda va bu muhim ishga sadoqati bilan u katta inqirozlar paytida uni tugatish uchun ko‘p ishlarni amalga oshirdi.&quot;
| William J. Murphy &lt;br&gt;(1928–2018)
|-
| 5
| David Dove Carver &lt;br&gt;(1903–1974)
| {{flag|Birlashgan Qirollik}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Maurice Cranston &lt;br&gt;(1920–1993)
|-
| rowspan=2|6
| rowspan=2|Josué de Castro &lt;br&gt;(1908–1973)
| rowspan=2|{{flag|Braziliya}}
| &quot;tinch dunyo, urushdan xalos bo‘lgan dunyo va ochlikdan xalos bo‘lgan dunyo uchun qilgan sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Lewis Silkin &lt;br&gt;(1889–1972)
|-
| &quot;uning shafqatsizligi ochlikni yo‘q qilish uchun ishlagani uchun.&quot;
| R. B. Vieilleville (?)
|-
| rowspan=2|7
| rowspan=2|Norman Cousins &lt;br&gt;(1915–1990)
| rowspan=2|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;qurolsizlanishga ko‘maklashish va jahonda tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi yutuqlari va diplomatiyasi uchun.&quot;
| Félix Morlion, O.P. &lt;br&gt;(1904–1987)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Colin Bell &lt;br&gt;(1903–1988)
|-
| 8
| [[Salvador de Madariaga]] &lt;br&gt;(1886–1978)
| {{flag| Spain|name=Ispaniya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Raymond Klibansky &lt;br&gt;(1905–2005)
|-
| 9
| [[Danilo Dolci]] &lt;br&gt;(1924–1997)
| {{flag|Italiya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Shvetsiya parlamentining 10-a’zosi
|-
| 10
| [[Arne Geijer]] &lt;br&gt;(1910–1979)
| {{flag|Shvetsiya}}
| &quot;jahon keskinligini yumshatishga hissa qo‘shgan va ko‘plab sohalarni mustamlaka maqomidan mustaqillikkacha tartibli o‘zgartirishga ko‘maklashgan hamda dunyo tinchligiga salmoqli hissa qo‘shgan xalqaro kasaba uyushmalari harakatidagi qimmatli faoliyati uchun.&quot;
| Stanley Knowles &lt;br&gt;(1908–1997)
|-
| rowspan=8|11
| rowspan=8|[[Hermann Gmeiner]] &lt;br&gt;(1919–1986)
| rowspan=8|{{flag|Austria}}
| &quot;Ikkinchi jahon urushidan keyin yolg‘iz qolgan bolalarning ehtiyojlarini ko‘rgan favqulodda insonparvarlik ishi natijasida va SOS bolalar qishloqlarining asoschisi sifatida u minglab yetim yoki tashlandiq bolalarga yangi uylar va xavfsizlikni taqdim etdi.&quot;
| Hermann Geißler &lt;br&gt;(1920–2021)
|-
| rowspan=3|&quot;SOS bolalar mahallalari&quot; asoschisi sifatida.
| Rudolf Hämmerle &lt;br&gt;(1904–1984)
|-
| Zimmerwald (?)
|-
| Otto Hofmann-Wellenhof &lt;br&gt;(1909–1988)
|-
| &quot;O‘z faoliyati bilan bolalar uchun xavfsiz va mehribon joy yaratgan hamda dunyoda o‘zaro tushunish va tinchlikning yanada yuqori darajasiga hissa qo‘shgan SOS bolalar mahallalarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Hans Kulhauch (?)
|-
| &quot;SOS Bolalar mahallalari&quot; jamg‘armasi orqali yetim bolalarga yangi uy va oilalar berishga butun umrini bag‘ishlagani uchun.&quot;
| Ludwig Weiß &lt;br&gt;(1902–1994)
|-
| &quot;SOS bolalar mahallalari&quot;ga asos solgani va o‘z faoliyati orqali millionlab odamlarni tashlandiq bolalar uchun xayrixohlik yo‘lida to‘plagani uchun.&quot;
| Rhee Hyo-sang &lt;br&gt;(1906–1989)
|-
| &quot;ijtimoiy faoliyati, ma’rifiy ishlari va tinchlik borasidagi sa’y-harakatlari, shuningdek, favqulodda ahamiyatga ega bo‘lgan SOS bolalar qishloqlarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Leopold Helbick (?)
|-
| 12
| Guido Guida &lt;br&gt;(1897–1969)
| {{flag|Italiya}}
| &quot;Xalqaro radiotibbiyot markazi (CIRM) asoschisi sifatida va 30 yildan ortiq umrini azob chekayotgan insoniyatga xizmat qilishga bag‘ishlagani uchun.&quot;
| 5 nafar [[Italiya]] parlamenti a’zosi
|-
| 13
| [[Mohammad Hejazi (author)|Mohammad Hejazi]] &lt;br&gt;(1900–1974)
| {{flag|Iran|name=Eron}}
| &quot;Tinchlikparvar yozuvchi sifatida hurmatga sazovor bo‘lgani uchun&quot;
| Abbas Aram &lt;br&gt;(1906–1985)
|-
| 14
| Marc Joux (?)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;Nobel g‘oyalariga muvofiq tinchlikparvar ruhda yozgan asarlari uchun.&quot;
| Auguste Billiemaz &lt;br&gt;(1903–1983)
|-
| 15
| [[Frank Laubach]] &lt;br&gt;(1884–1970)	 
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Ta’lim orqali tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi sa’y-harakatlari va &quot;Har kim bir-biriga o‘rgatadi&quot; metodini yaratish orqali amaliy va asosiy yondashuvi uchun.&quot;
| [[Augustus Hawkins]] &lt;br&gt;(1907–2007)
|-
| 16
| [[Pope Paul VI]] &lt;br&gt;(1897–1978)
| {{flag|Vatican City}}
| &quot;Iordaniya va Isroilga tashrifi chog‘ida berilgan turli bayonotlarda ko‘rsatilgan umumiy yarashuv uchun sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Monreal]] universitetining 5 nafar professori
|-
| 17
| [[Galo Plaza]] &lt;br&gt;(1906–1987)
| {{flag|Ecuador}}
| &quot;uning keng ko‘lamli va muvaffaqiyatli tinchlikparvarligi va bu ishda ko‘rsatgan g‘ayrioddiy qobiliyati uchun, bunda u ajoyib milliy xizmat karyerasiga ega va tinchlik yo‘lida mashaqqatli, xavfli va o‘ta muhim xalqaro topshiriqlarni bajarishga tayyor.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Ralph Bunche]] &lt;br&gt;(1904–1971)
|-
| 18
| [[Adlai Stevenson II]] &lt;br&gt;(1900–1965)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Birlashgan Millatlar Tashkiloti kengashlari zallarida diplomatik mahorati bilan jahon tinchligi ishiga qo‘shgan ulkan va bardavom hissasi uchun.&quot;
| [[Vance Hartke]] &lt;br&gt;(1919–2003)
|-
| 19
| [[Clarence Streit]] &lt;br&gt;(1896–1986)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;for his deep understanding of the principle of federal union, which has enabled free men across a continent to organize themselves together in peace, with freedom and prosperity.&quot;
| [[J. L. Pilcher|John Leonard Pilcher]] &lt;br&gt;(1898–1981)
|-
| rowspan=2|20
| rowspan=2|[[U Thant]] &lt;br&gt;(1909–1974)
| rowspan=2|{{flag|Socialist Republic of the Union of Burma|name=Burma}}
| &quot;for his efforts in promoting peace as a representant of his country and later as [[Secretary-General of the United Nations|secretary-general of the U.N.]]&quot;
| 5 nafar Shvetsiya parlamenti a’zosi
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| 5 nafar Norvegiya parlamenti a’zosi
|-
| 21
| [[Hans Thirring]] &lt;br&gt;(1888–1976)
| {{flag|Austria}}
| &quot;yadro urushining oldini olishdagi tinimsiz va tinchliksevar sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Richard Kerschlagel (?)
|-
| 22
| [[Abraham Vereide]] &lt;br&gt;(1886–1969)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;jamiyatdan urushni yo‘qotish, o‘zining nasroniy ibodat va faoliyat guruhi orqali dunyo birodarligini va irqlararo do‘stlikni rivojlantirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Frank Carlson]] &lt;br&gt;(1893–1987)
|-
| 23
| [[Richard von Coudenhove-Kalergi]] &lt;br&gt;(1894–1972)
| {{flag|Austria}}&lt;br&gt;{{flag|Yaponiya}}
| &quot;birlashgan, ozod va tinch Yevropani barpo etish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Willy Hartner]] &lt;br&gt;(1905–1981)
|-
| rowspan=2|24
| rowspan=2|[[Shigeru Yoshida]] &lt;br&gt;(1878–1967)
| rowspan=2|{{flag|Yaponiya}}
| &quot;Tinch okean urushining oldini olish uchun qilgan sa’y-harakatlari, garchi u behuda ketgan bo‘lsa-da, tinchlikni tiklashga bo‘lgan sadoqati uchun.&quot;
| [[Eisaku Satō]] &lt;br&gt;(1901–1975)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Finlyandiyadan 3 nafar nomzod (nomi ko‘rsatilmagan)
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Organizations'''
|-
| 25
| Xalqaro yuristlar komissiyasi
(1952-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| [[Edvard Hambro]] &lt;br&gt;(1911–1977)
|-
| rowspan=2|26
| rowspan=2|Xalqaro huquq instituti
(1873-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=2|[[Ghent]]
| - Tinchlik yo‘lida qilgan buyuk xizmatlari uchun.
| Valensiya universiteti professorlari
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Anastasios Christofilopoulos (?)
|-
| 27
| Najot armiyasi
(1865-yilda tashkil etilgan)
| [[London]]
| &quot;o‘zining jo‘shqin faolligi va universal xayriya dasturida boshqalarga xizmat qilish orqali insoniy birodarlik ishini targ‘ib qilishning ajoyib rekordlari uchun.&quot;
| [[John Lindsay]] &lt;br&gt;(1921–2000)
|-
| rowspan=3|28
| rowspan=3|[[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[United Nations Children's Fund]] (UNICEF) &lt;br&gt;(1946-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=3|[[New York City]]
| &quot;qiyin vaziyatlarda bolalarga yordam ko‘rsatish borasidagi ishlari uchun.&quot;
| [[Gudmund Harlem]] &lt;br&gt;(1917–1988)
|-
| - chegaralar osha olib borayotgan ijobiy va mehr-oqibatli ishlari uchun.
| [[Berte Rognerud]] &lt;br&gt;(1907–1997)
|-
| &quot;butun dunyo bo‘ylab bunyodkorlik faoliyati, shuningdek, ko‘plab muhtoj mamlakatlar manfaati uchun turli loyihalar va favqulodda yordam ko‘rsatish, dunyo tinchligi va o‘zaro tushunishga olib keladigan xalqaro birdamlik tamoyillarini ilgari surish uchun.&quot;
| Yugoslaviya parlamentining 4 a’zosi
|-
| rowspan=31|29
| rowspan=31|Umumjahon esperanto assotsiatsiyasi
(1908-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=31|[[Rotterdam]]
| rowspan=4|&quot;xalqaro birodarlik va jahon tinchligi yo‘lidagi ibratli faoliyati uchun.&quot;
| Gilbert Twambe (?)
|-
| Jole Giugni Lattari &lt;br&gt;(1923–2007)
|-
| Francesco Franceschini &lt;br&gt;(1908–1987)
|-
| A'zos of the [[Riksdag|Swedish Parliament]]
|-
| rowspan=3|&quot;xalqlar o‘rtasidagi tushunmovchilik, ishonchsizlik va nafratni bartaraf etishga qo‘shgan hissasi uchun, bu yerda ular o‘z mehnati bilan jahon tinchligining asosi sifatida o‘zaro hurmat va tushunish uchun shart-sharoit yaratdilar.&quot;
| Bautista Lopez Toledo (?)
|-
| Elías Serra Ráfols &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| [[Daniya]] parlamentining 3 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro [[Esperanto]] tilini targ‘ib qilish orqali xalqaro birodarlik va dunyo tinchligi yo‘lidagi ajoyib xizmatlari uchun.&quot;
| [[Daniel Jones (phonetician)|Daniel Jones]] &lt;br&gt;(1881–1967)
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida dunyo tinchligi uchun asos bo‘ladigan tushunishni o‘rnatish borasidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Clifford Kenyon]] &lt;br&gt;(1896–1979)
|-
| &quot;ularning dunyoda o‘zaro anglashuv, hamkorlik va tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi ibratli sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Norvegiya]] parlamentining 5 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro hamjihatlik va jahon tinchligi yo‘lida ibratli faoliyatni rivojlantirishga erishgani uchun.&quot;
| [[Adam Schaff]] &lt;br&gt;(1913–2006)
|-
| &quot;barcha insonlar o‘rtasida birdamlik, o‘zaro tushunish va hurmat tuyg‘ularini yuzaga keltiradigan munosabatlarni shakllantirishga.&quot;
| [[Saragosa]] universiteti professorlari
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida xalqaro tushunishni va dunyo tinchligini yaratish yo‘lidagi maqtovga sazovor sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Oscar Secco Ellauri]] &lt;br&gt;(1904–1990)
|-
| rowspan=18|''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Bernard Cochoy (?)
|-
| [[Guy Mollet]] &lt;br&gt;(1905–1975)
|-
| Vladislav Brajković &lt;br&gt;(1905–1989)
|-
| Philippe Rivay (?)
|-
| Pierre Garet &lt;br&gt;(1905–1972)
|-
| Marcel Molle &lt;br&gt;(1902–1995)
|-
| José Maria Hernández-Rubio &lt;br&gt;(1912–1991)
|-
| Walter Simoens &lt;br&gt;(1914–1978)
|-
| Frank Van Acker &lt;br&gt;(1929–1992)
|-
| [[Aase Bjerkholt]] &lt;br&gt;(1915–2012)
|-
| J. R. A. Mayer (?)
|-
| Italiya Senati a’zolari
|-
| [[Italiya]] Deputatlar palatasi a’zolari
|-
| A'zos of the [[National Assembly (Bulgaria)|Bulgarian Parliament]]
|-
| Živan Milisavac &lt;br&gt;(1915–1997)
|-
| D. A. Thanopoulos (?)
|-
| Vasil Tchotchov (?)
|-
| [[Niderlandiya]] parlamenti a’zolari
|-
| 30
| Tinchlik va erkinlik uchun ayollar xalqaro ligasi
(1915-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Marie Lous Mohr &lt;br&gt;(1892–1973)
|-
| 31
| Butunjahon faxriylar federatsiyasi
(1876-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| &quot;tinchlikni izlashga sadoqati va qurolsizlanish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Vittorio Badini Confalonieri]] &lt;br&gt;(1914–1993)
|}

==Norvegiya Nobel qo‘mitasi==
Stortingning qarori bilan tayinlangan Norvegiya Nobel qo‘mitasining quyidagi a’zolari Alfred Nobel vasiyatiga binoan 1965-yilgi Nobel mukofoti sohibini tanlash vazifasini amalga oshirdilar:&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/themes/the-norwegian-nobel-committee-1901-2017/ The Norwegian Nobel Committee 1901-2017] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
| style=&quot;background:lightgrey;white-space:nowrap&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; | '''1965-yil Norvegiya Nobel qo‘mitasi'''
|-
!Rasmi
!Ismi
!O'rni
!Siyosiy Partiyasi
!Boshqa xabarlar
|-
| [[File:Gunnar Jahn, Norges Bank (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gunnar Jahn &lt;br&gt;(1883–1971)
| align=&quot;center&quot; |Chairman
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya liberal partiyasi|Liberal]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq gubernator, Norges banki (1946-1954)
sobiq moliya vaziri (1934-35, 1945)
|-
| [[File:BLANK ICON (cropped).png|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gustav Natvig-Pedersen &lt;br&gt;(1893–1965)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Stortingning sobiq prezidenti (1949-1954)
|-
| [[File:Helge Refsum (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Helge Refsum &lt;br&gt;(1897–1976)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Markaziy partiyasi (Norvegiya)|Centre]]
| align=&quot;center&quot; |Gulating sudining sobiq sudyasi (1922-1949)
|-
| [[File:Aase Lionæs.jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Aase Lionæs &lt;br&gt;(1907–1999)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Lagting vitse-prezidenti (1965-1973)
|-
| [[File:27540 Nils Langhelle (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Nils Langhelle &lt;br&gt;(1907–1967)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq mudofaa vaziri (1952-1954)
Storting prezidenti (1958-1965)
|-
| [[File:John Lyng 1963 (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |John Lyng &lt;br&gt;(1905–1978)
| align=&quot;center&quot; |A'zo &lt;br&gt;(''Nafaqa'')
| align=&quot;center&quot; |Conservative
| align=&quot;center&quot; |Norvegiyaning 24-bosh vaziri (1963)
|-
| [[File:41599 Erling Wikborg (cropped2).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Erling Wikborg&lt;br&gt;(1894–1992)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |Christian People
| align=&quot;center&quot; |Xristian-demokratik partiyasining sobiq rahbari (1951-1955)
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>ddvjcfijkufpvjucdtw1n7uffzdrhef</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481111</id>
      <parentid>5481108</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:20:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shoxrux Daminov</username>
        <id>138646</id>
      </contributor>
      <comment>/* Nomzodlar */</comment>
      <origin>5481111</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19320" sha1="t4vdhz74q32zdnxgv2zp62jlk6h0aom" xml:space="preserve">1965-yilgi Tinchlik bo‘yicha [[Nobel]] mukofoti [[Birlashgan Millatlar Tashkilot]]ining Bolalar jamg‘armasi (UNICEF) ga (1946-yilda ta’sis etilgan) &quot;xalqlar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash va boy hamda kambag‘al davlatlar o‘rtasidagi tafovutni kamaytirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun&quot; topshirildi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/summary/ The Nobel Peace Prize 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/10/26/archives/nobel-peace-prize-for-unicef-agency-has-helped-children-since-46.html|title=Nobel Peace Prize for UNICEF|date=26 October 1965|website=[[New York Times]]}}&lt;/ref&gt;Agentlik Nobel mukofoti bilan taqdirlangan sakkizinchi tashkilot bo‘ldi.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/11/28/archives/un-hails-nobel-prize-to-unicef.html|title=U.N. Hails Nobel Prize to UNICEF|date=28 November 1965|website=[[New York Times]]|author=David Lidman}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=un&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/en/about-us/nobel-peace-prize/unicef-1965|title=1965 - United Nations Children's Fund (UNICEF)|website=un.org}}&lt;/ref&gt;

==Sovrindor==
{{main|UNICEF}}

[[UNICEF]] 1946-yil 11-dekabrda [[Nyu-York]]da [[BMT]]ning Yordamni qayta tiklash boshqarmasi tomonidan [[Ikkinchi jahon urushi]]dan zarar ko‘rgan [[bolalar]] va onalarga shoshilinch yordam ko‘rsatish maqsadida tashkil etilgan Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro bolalar favqulodda jamg‘armasining vorisidir. O‘sha yili [[BMT Bosh Assambleyasi]] urushdan keyingi yordam ishlarini yanada mustahkamlash uchun agentlikni tashkil etdi. Keyinchalik u urushdan vayron bo‘lgan [[Yevropa]], [[Xitoy]] va [[Falastin]]dagi onalar va bolalarni oziq-ovqat, kiyim-kechak va dori-darmonlar bilan ta’minlashga e’tibor qaratdi. Tashkilot 1950-yillarning boshlarida rivojlanayotgan mamlakatlar uchun uzoq muddatli maqsadlarni belgilay boshladi. Ushbu tashabbuslarni qo‘llab-quvvatlash uchun [[UNICEF]] rivojlanayotgan butun dunyo bo‘ylab bolalar va o‘smirlarning maktabga, shuningdek, minglab sog‘liqni saqlash muassasalariga borishini kafolatlash bo‘yicha loyihalar yaratdi.1959-yilda BMT Bola huquqlari to‘g‘risidagi deklaratsiyani qabul qilishi bilan tashkilotning faoliyati yanada kuchaydi. [[Norvegiya]] Nobel qo‘mitasining fikricha, UNICEFning tashabbuslar xalqaro hamkorlikda burilish nuqtasi bo‘ldi, bu esa boy va rivojlanayotgan mamlakatlar o‘rtasidagi farqni hamda urush xavfini kamaytirdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/unicef/facts/ United Nations Children's Fund – Facts] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/UNICEF|title=UNICEF|website=[[Encyclopedia Britannica]]|date=5 July 2023 }}&lt;/ref&gt;

==Mulohazalar==
===Nomzodlar===
UNICEF 1950-yildan beri jami o‘n ikkita nomzodlikka sazovor bo‘lgan. 1965-yilda esa u ikkita norvegiyalik siyosatchi (Berte Rognerud va Gudmund Harlem) hamda [[Yugoslaviya]] parlamenti to‘rtta a’zosidan uchta alohida nomzodlikni qo‘lga kiritgan.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=9453 United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=13009 Nomination archive – UNICEF (United Nations Children's Fund)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

Umuman olganda, Norvegiya Nobel qo‘mitasi 24 nafar shaxs va '''Vinoba Bhave, Martin Buber (e’lon qilinishidan bir necha oy oldin vafot etgan), Norman Cousins, Danilo Dolci, Institut de Droit International (1904-yilda taqdirlangan) va Universal Esperanto Association''' kabi 7 ta tashkilot kabi 78 ta nominatsiyani oldi. Nomzodlarning to‘qqiz nafari birinchi marta '''Papa Pavel VI, Shigeru Yoshida, U Thant, Galo Plaza, Arne Geijer va The Salvation Army''' nomzodlar edi. O‘sha yili hech qanday ayol nomzodi ko‘rsatilmagan. Viola Desmond, Nikolaus Ehlen, Leopold Figl, Feliks Frankfurter va Malkolm X kabi taniqli shaxslar 1965-yilda tinchlik mukofotiga nomzod bo‘lmasdan vafot etdilar, amerikalik siyosatchi Adlai Stivenson II esa mukofot olish uchun yagona imkoniyatdan oldin vafot etdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/list.php?prize=5&amp;year=1965 Nomination archive – Peace 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Mukofotga nomzodlar va ularning nomzodlari rasmiy ro‘yxati
|-
! Tr. !! Nomzod !! Davlat/&lt;br&gt;Bosh shtab !! Sabablar !! Nominant (lar) 
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Shaxslar'''
|-
| 1
| Vinoba Bhave &lt;br&gt;(1895–1982)
| {{flag|Hindiston}}
| &quot;qonun yo‘li bilan tinchlikka erishish uchun.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] Dominique Pire, O.P. (1910–1969)
|-
| 2
| Charles Braibant &lt;br&gt;(1889–1976)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;o‘zining tinchlik yo‘lidagi ishlari uchun kuchli patsifistlik e’tiqodi bilan yozgan asarlari uchun.&quot;
| René Pleven &lt;br&gt;(1901–1993)
|-
| 3
| Martin Buber &lt;br&gt;(1878–1965)
| {{flag|Avstriya}}&lt;br&gt;{{flag|Isroil}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Michael Landmann &lt;br&gt;(1913–1984)
|-
| rowspan=4|4
| rowspan=4|Frederick Burdick (?)&lt;span style=&quot;font-size:85%;&quot;&gt;(''prob. Eugene Burdick (1918–1965)'')&lt;/span&gt;
| rowspan=4|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Gistning noshiri va muharriri sifatida, uning asosiy maqsadi yaxshiroq Amerika va erkin dunyoni saqlash uchun konstruktiv g‘oyalarni ilgari surishdir.&quot;
| Roland V. Libonati &lt;br&gt;(1897–1991)
|-
| &quot;Gist nashriyotchisi va muharriri sifatida, uning xalqaro tinchlik va insonparvarlik yo‘lidagi ajoyib yutuqlarini e’tirof etish uchun.&quot;
| Kenneth J. Gray &lt;br&gt;(1924–2014)
|-
| &quot;Jahon tinchligi yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Philip J. Philbin &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| &quot;Uning jahon tinchligi yo‘lidagi fidokorona mehnatini e’tirof etgan holda va bu muhim ishga sadoqati bilan u katta inqirozlar paytida uni tugatish uchun ko‘p ishlarni amalga oshirdi.&quot;
| William J. Murphy &lt;br&gt;(1928–2018)
|-
| 5
| David Dove Carver &lt;br&gt;(1903–1974)
| {{flag|Birlashgan Qirollik}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Maurice Cranston &lt;br&gt;(1920–1993)
|-
| rowspan=2|6
| rowspan=2|Josué de Castro &lt;br&gt;(1908–1973)
| rowspan=2|{{flag|Braziliya}}
| &quot;tinch dunyo, urushdan xalos bo‘lgan dunyo va ochlikdan xalos bo‘lgan dunyo uchun qilgan sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Lewis Silkin &lt;br&gt;(1889–1972)
|-
| &quot;uning shafqatsizligi ochlikni yo‘q qilish uchun ishlagani uchun.&quot;
| R. B. Vieilleville (?)
|-
| rowspan=2|7
| rowspan=2|Norman Cousins &lt;br&gt;(1915–1990)
| rowspan=2|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;qurolsizlanishga ko‘maklashish va jahonda tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi yutuqlari va diplomatiyasi uchun.&quot;
| Félix Morlion, O.P. &lt;br&gt;(1904–1987)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Colin Bell &lt;br&gt;(1903–1988)
|-
| 8
| [[Salvador de Madariaga]] &lt;br&gt;(1886–1978)
| {{flag| Spain|name=Ispaniya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Raymond Klibansky &lt;br&gt;(1905–2005)
|-
| 9
| [[Danilo Dolci]] &lt;br&gt;(1924–1997)
| {{flag|Italiya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Shvetsiya parlamentining 10-a’zosi
|-
| 10
| [[Arne Geijer]] &lt;br&gt;(1910–1979)
| {{flag|Shvetsiya}}
| &quot;jahon keskinligini yumshatishga hissa qo‘shgan va ko‘plab sohalarni mustamlaka maqomidan mustaqillikkacha tartibli o‘zgartirishga ko‘maklashgan hamda dunyo tinchligiga salmoqli hissa qo‘shgan xalqaro kasaba uyushmalari harakatidagi qimmatli faoliyati uchun.&quot;
| Stanley Knowles &lt;br&gt;(1908–1997)
|-
| rowspan=8|11
| rowspan=8|[[Hermann Gmeiner]] &lt;br&gt;(1919–1986)
| rowspan=8|{{flag|Austria}}
| &quot;Ikkinchi jahon urushidan keyin yolg‘iz qolgan bolalarning ehtiyojlarini ko‘rgan favqulodda insonparvarlik ishi natijasida va SOS bolalar qishloqlarining asoschisi sifatida u minglab yetim yoki tashlandiq bolalarga yangi uylar va xavfsizlikni taqdim etdi.&quot;
| Hermann Geißler &lt;br&gt;(1920–2021)
|-
| rowspan=3|&quot;SOS bolalar mahallalari&quot; asoschisi sifatida.
| Rudolf Hämmerle &lt;br&gt;(1904–1984)
|-
| Zimmerwald (?)
|-
| Otto Hofmann-Wellenhof &lt;br&gt;(1909–1988)
|-
| &quot;O‘z faoliyati bilan bolalar uchun xavfsiz va mehribon joy yaratgan hamda dunyoda o‘zaro tushunish va tinchlikning yanada yuqori darajasiga hissa qo‘shgan SOS bolalar mahallalarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Hans Kulhauch (?)
|-
| &quot;SOS Bolalar mahallalari&quot; jamg‘armasi orqali yetim bolalarga yangi uy va oilalar berishga butun umrini bag‘ishlagani uchun.&quot;
| Ludwig Weiß &lt;br&gt;(1902–1994)
|-
| &quot;SOS bolalar mahallalari&quot;ga asos solgani va o‘z faoliyati orqali millionlab odamlarni tashlandiq bolalar uchun xayrixohlik yo‘lida to‘plagani uchun.&quot;
| Rhee Hyo-sang &lt;br&gt;(1906–1989)
|-
| &quot;ijtimoiy faoliyati, ma’rifiy ishlari va tinchlik borasidagi sa’y-harakatlari, shuningdek, favqulodda ahamiyatga ega bo‘lgan SOS bolalar qishloqlarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Leopold Helbick (?)
|-
| 12
| Guido Guida &lt;br&gt;(1897–1969)
| {{flag|Italiya}}
| &quot;Xalqaro radiotibbiyot markazi (CIRM) asoschisi sifatida va 30 yildan ortiq umrini azob chekayotgan insoniyatga xizmat qilishga bag‘ishlagani uchun.&quot;
| 5 nafar [[Italiya]] parlamenti a’zosi
|-
| 13
| [[Mohammad Hejazi (author)|Mohammad Hejazi]] &lt;br&gt;(1900–1974)
| {{flag|Iran|name=Eron}}
| &quot;Tinchlikparvar yozuvchi sifatida hurmatga sazovor bo‘lgani uchun&quot;
| Abbas Aram &lt;br&gt;(1906–1985)
|-
| 14
| Marc Joux (?)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;Nobel g‘oyalariga muvofiq tinchlikparvar ruhda yozgan asarlari uchun.&quot;
| Auguste Billiemaz &lt;br&gt;(1903–1983)
|-
| 15
| [[Frank Laubach]] &lt;br&gt;(1884–1970)	 
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Ta’lim orqali tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi sa’y-harakatlari va &quot;Har kim bir-biriga o‘rgatadi&quot; metodini yaratish orqali amaliy va asosiy yondashuvi uchun.&quot;
| [[Augustus Hawkins]] &lt;br&gt;(1907–2007)
|-
| 16
| [[Pope Paul VI]] &lt;br&gt;(1897–1978)
| {{flag|Vatican City}}
| &quot;Iordaniya va Isroilga tashrifi chog‘ida berilgan turli bayonotlarda ko‘rsatilgan umumiy yarashuv uchun sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Monreal]] universitetining 5 nafar professori
|-
| 17
| [[Galo Plaza]] &lt;br&gt;(1906–1987)
| {{flag|Ecuador}}
| &quot;uning keng ko‘lamli va muvaffaqiyatli tinchlikparvarligi va bu ishda ko‘rsatgan g‘ayrioddiy qobiliyati uchun, bunda u ajoyib milliy xizmat karyerasiga ega va tinchlik yo‘lida mashaqqatli, xavfli va o‘ta muhim xalqaro topshiriqlarni bajarishga tayyor.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Ralph Bunche]] &lt;br&gt;(1904–1971)
|-
| 18
| [[Adlai Stevenson II]] &lt;br&gt;(1900–1965)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Birlashgan Millatlar Tashkiloti kengashlari zallarida diplomatik mahorati bilan jahon tinchligi ishiga qo‘shgan ulkan va bardavom hissasi uchun.&quot;
| [[Vance Hartke]] &lt;br&gt;(1919–2003)
|-
| 19
| [[Clarence Streit]] &lt;br&gt;(1896–1986)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;for his deep understanding of the principle of federal union, which has enabled free men across a continent to organize themselves together in peace, with freedom and prosperity.&quot;
| [[J. L. Pilcher|John Leonard Pilcher]] &lt;br&gt;(1898–1981)
|-
| rowspan=2|20
| rowspan=2|[[U Thant]] &lt;br&gt;(1909–1974)
| rowspan=2|{{flag|Socialist Republic of the Union of Burma|name=Burma}}
| &quot;for his efforts in promoting peace as a representant of his country and later as [[Secretary-General of the United Nations|secretary-general of the U.N.]]&quot;
| 5 nafar Shvetsiya parlamenti a’zosi
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| 5 nafar Norvegiya parlamenti a’zosi
|-
| 21
| [[Hans Thirring]] &lt;br&gt;(1888–1976)
| {{flag|Austria}}
| &quot;yadro urushining oldini olishdagi tinimsiz va tinchliksevar sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Richard Kerschlagel (?)
|-
| 22
| [[Abraham Vereide]] &lt;br&gt;(1886–1969)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;jamiyatdan urushni yo‘qotish, o‘zining nasroniy ibodat va faoliyat guruhi orqali dunyo birodarligini va irqlararo do‘stlikni rivojlantirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Frank Carlson]] &lt;br&gt;(1893–1987)
|-
| 23
| [[Richard von Coudenhove-Kalergi]] &lt;br&gt;(1894–1972)
| {{flag|Austria}}&lt;br&gt;{{flag|Yaponiya}}
| &quot;birlashgan, ozod va tinch Yevropani barpo etish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Willy Hartner]] &lt;br&gt;(1905–1981)
|-
| rowspan=2|24
| rowspan=2|[[Shigeru Yoshida]] &lt;br&gt;(1878–1967)
| rowspan=2|{{flag|Yaponiya}}
| &quot;Tinch okean urushining oldini olish uchun qilgan sa’y-harakatlari, garchi u behuda ketgan bo‘lsa-da, tinchlikni tiklashga bo‘lgan sadoqati uchun.&quot;
| [[Eisaku Satō]] &lt;br&gt;(1901–1975)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Finlyandiyadan 3 nafar nomzod (nomi ko‘rsatilmagan)
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Tashkilotlar'''
|-
| 25
| Xalqaro yuristlar komissiyasi
(1952-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| [[Edvard Hambro]] &lt;br&gt;(1911–1977)
|-
| rowspan=2|26
| rowspan=2|Xalqaro huquq instituti
(1873-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=2|[[Ghent]]
| - Tinchlik yo‘lida qilgan buyuk xizmatlari uchun.
| Valensiya universiteti professorlari
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Anastasios Christofilopoulos (?)
|-
| 27
| Najot armiyasi
(1865-yilda tashkil etilgan)
| [[London]]
| &quot;o‘zining jo‘shqin faolligi va universal xayriya dasturida boshqalarga xizmat qilish orqali insoniy birodarlik ishini targ‘ib qilishning ajoyib rekordlari uchun.&quot;
| [[John Lindsay]] &lt;br&gt;(1921–2000)
|-
| rowspan=3|28
| rowspan=3|[[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[United Nations Children's Fund]] (UNICEF) &lt;br&gt;(1946-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=3|[[New York City]]
| &quot;qiyin vaziyatlarda bolalarga yordam ko‘rsatish borasidagi ishlari uchun.&quot;
| [[Gudmund Harlem]] &lt;br&gt;(1917–1988)
|-
| - chegaralar osha olib borayotgan ijobiy va mehr-oqibatli ishlari uchun.
| [[Berte Rognerud]] &lt;br&gt;(1907–1997)
|-
| &quot;butun dunyo bo‘ylab bunyodkorlik faoliyati, shuningdek, ko‘plab muhtoj mamlakatlar manfaati uchun turli loyihalar va favqulodda yordam ko‘rsatish, dunyo tinchligi va o‘zaro tushunishga olib keladigan xalqaro birdamlik tamoyillarini ilgari surish uchun.&quot;
| Yugoslaviya parlamentining 4 a’zosi
|-
| rowspan=31|29
| rowspan=31|Umumjahon esperanto assotsiatsiyasi
(1908-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=31|[[Rotterdam]]
| rowspan=4|&quot;xalqaro birodarlik va jahon tinchligi yo‘lidagi ibratli faoliyati uchun.&quot;
| Gilbert Twambe (?)
|-
| Jole Giugni Lattari &lt;br&gt;(1923–2007)
|-
| Francesco Franceschini &lt;br&gt;(1908–1987)
|-
| A'zos of the [[Riksdag|Swedish Parliament]]
|-
| rowspan=3|&quot;xalqlar o‘rtasidagi tushunmovchilik, ishonchsizlik va nafratni bartaraf etishga qo‘shgan hissasi uchun, bu yerda ular o‘z mehnati bilan jahon tinchligining asosi sifatida o‘zaro hurmat va tushunish uchun shart-sharoit yaratdilar.&quot;
| Bautista Lopez Toledo (?)
|-
| Elías Serra Ráfols &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| [[Daniya]] parlamentining 3 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro [[Esperanto]] tilini targ‘ib qilish orqali xalqaro birodarlik va dunyo tinchligi yo‘lidagi ajoyib xizmatlari uchun.&quot;
| [[Daniel Jones (phonetician)|Daniel Jones]] &lt;br&gt;(1881–1967)
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida dunyo tinchligi uchun asos bo‘ladigan tushunishni o‘rnatish borasidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Clifford Kenyon]] &lt;br&gt;(1896–1979)
|-
| &quot;ularning dunyoda o‘zaro anglashuv, hamkorlik va tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi ibratli sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Norvegiya]] parlamentining 5 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro hamjihatlik va jahon tinchligi yo‘lida ibratli faoliyatni rivojlantirishga erishgani uchun.&quot;
| [[Adam Schaff]] &lt;br&gt;(1913–2006)
|-
| &quot;barcha insonlar o‘rtasida birdamlik, o‘zaro tushunish va hurmat tuyg‘ularini yuzaga keltiradigan munosabatlarni shakllantirishga.&quot;
| [[Saragosa]] universiteti professorlari
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida xalqaro tushunishni va dunyo tinchligini yaratish yo‘lidagi maqtovga sazovor sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Oscar Secco Ellauri]] &lt;br&gt;(1904–1990)
|-
| rowspan=18|''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Bernard Cochoy (?)
|-
| [[Guy Mollet]] &lt;br&gt;(1905–1975)
|-
| Vladislav Brajković &lt;br&gt;(1905–1989)
|-
| Philippe Rivay (?)
|-
| Pierre Garet &lt;br&gt;(1905–1972)
|-
| Marcel Molle &lt;br&gt;(1902–1995)
|-
| José Maria Hernández-Rubio &lt;br&gt;(1912–1991)
|-
| Walter Simoens &lt;br&gt;(1914–1978)
|-
| Frank Van Acker &lt;br&gt;(1929–1992)
|-
| [[Aase Bjerkholt]] &lt;br&gt;(1915–2012)
|-
| J. R. A. Mayer (?)
|-
| Italiya Senati a’zolari
|-
| [[Italiya]] Deputatlar palatasi a’zolari
|-
| A'zos of the [[National Assembly (Bulgaria)|Bulgarian Parliament]]
|-
| Živan Milisavac &lt;br&gt;(1915–1997)
|-
| D. A. Thanopoulos (?)
|-
| Vasil Tchotchov (?)
|-
| [[Niderlandiya]] parlamenti a’zolari
|-
| 30
| Tinchlik va erkinlik uchun ayollar xalqaro ligasi
(1915-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Marie Lous Mohr &lt;br&gt;(1892–1973)
|-
| 31
| Butunjahon faxriylar federatsiyasi
(1876-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| &quot;tinchlikni izlashga sadoqati va qurolsizlanish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Vittorio Badini Confalonieri]] &lt;br&gt;(1914–1993)
|}

==Norvegiya Nobel qo‘mitasi==
Stortingning qarori bilan tayinlangan Norvegiya Nobel qo‘mitasining quyidagi a’zolari Alfred Nobel vasiyatiga binoan 1965-yilgi Nobel mukofoti sohibini tanlash vazifasini amalga oshirdilar:&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/themes/the-norwegian-nobel-committee-1901-2017/ The Norwegian Nobel Committee 1901-2017] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
| style=&quot;background:lightgrey;white-space:nowrap&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; | '''1965-yil Norvegiya Nobel qo‘mitasi'''
|-
!Rasmi
!Ismi
!O'rni
!Siyosiy Partiyasi
!Boshqa xabarlar
|-
| [[File:Gunnar Jahn, Norges Bank (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gunnar Jahn &lt;br&gt;(1883–1971)
| align=&quot;center&quot; |Chairman
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya liberal partiyasi|Liberal]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq gubernator, Norges banki (1946-1954)
sobiq moliya vaziri (1934-35, 1945)
|-
| [[File:BLANK ICON (cropped).png|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gustav Natvig-Pedersen &lt;br&gt;(1893–1965)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Stortingning sobiq prezidenti (1949-1954)
|-
| [[File:Helge Refsum (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Helge Refsum &lt;br&gt;(1897–1976)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Markaziy partiyasi (Norvegiya)|Centre]]
| align=&quot;center&quot; |Gulating sudining sobiq sudyasi (1922-1949)
|-
| [[File:Aase Lionæs.jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Aase Lionæs &lt;br&gt;(1907–1999)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Lagting vitse-prezidenti (1965-1973)
|-
| [[File:27540 Nils Langhelle (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Nils Langhelle &lt;br&gt;(1907–1967)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq mudofaa vaziri (1952-1954)
Storting prezidenti (1958-1965)
|-
| [[File:John Lyng 1963 (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |John Lyng &lt;br&gt;(1905–1978)
| align=&quot;center&quot; |A'zo &lt;br&gt;(''Nafaqa'')
| align=&quot;center&quot; |Conservative
| align=&quot;center&quot; |Norvegiyaning 24-bosh vaziri (1963)
|-
| [[File:41599 Erling Wikborg (cropped2).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Erling Wikborg&lt;br&gt;(1894–1992)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |Christian People
| align=&quot;center&quot; |Xristian-demokratik partiyasining sobiq rahbari (1951-1955)
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>t4vdhz74q32zdnxgv2zp62jlk6h0aom</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481112</id>
      <parentid>5481111</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:22:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shoxrux Daminov</username>
        <id>138646</id>
      </contributor>
      <comment>/* Nomzodlar */</comment>
      <origin>5481112</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19317" sha1="j0y8pw6tqsp6sd2jw9dlhuqw6jeh6qr" xml:space="preserve">1965-yilgi Tinchlik bo‘yicha [[Nobel]] mukofoti [[Birlashgan Millatlar Tashkilot]]ining Bolalar jamg‘armasi (UNICEF) ga (1946-yilda ta’sis etilgan) &quot;xalqlar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash va boy hamda kambag‘al davlatlar o‘rtasidagi tafovutni kamaytirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun&quot; topshirildi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/summary/ The Nobel Peace Prize 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/10/26/archives/nobel-peace-prize-for-unicef-agency-has-helped-children-since-46.html|title=Nobel Peace Prize for UNICEF|date=26 October 1965|website=[[New York Times]]}}&lt;/ref&gt;Agentlik Nobel mukofoti bilan taqdirlangan sakkizinchi tashkilot bo‘ldi.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.nytimes.com/1965/11/28/archives/un-hails-nobel-prize-to-unicef.html|title=U.N. Hails Nobel Prize to UNICEF|date=28 November 1965|website=[[New York Times]]|author=David Lidman}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=un&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/en/about-us/nobel-peace-prize/unicef-1965|title=1965 - United Nations Children's Fund (UNICEF)|website=un.org}}&lt;/ref&gt;

==Sovrindor==
{{main|UNICEF}}

[[UNICEF]] 1946-yil 11-dekabrda [[Nyu-York]]da [[BMT]]ning Yordamni qayta tiklash boshqarmasi tomonidan [[Ikkinchi jahon urushi]]dan zarar ko‘rgan [[bolalar]] va onalarga shoshilinch yordam ko‘rsatish maqsadida tashkil etilgan Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro bolalar favqulodda jamg‘armasining vorisidir. O‘sha yili [[BMT Bosh Assambleyasi]] urushdan keyingi yordam ishlarini yanada mustahkamlash uchun agentlikni tashkil etdi. Keyinchalik u urushdan vayron bo‘lgan [[Yevropa]], [[Xitoy]] va [[Falastin]]dagi onalar va bolalarni oziq-ovqat, kiyim-kechak va dori-darmonlar bilan ta’minlashga e’tibor qaratdi. Tashkilot 1950-yillarning boshlarida rivojlanayotgan mamlakatlar uchun uzoq muddatli maqsadlarni belgilay boshladi. Ushbu tashabbuslarni qo‘llab-quvvatlash uchun [[UNICEF]] rivojlanayotgan butun dunyo bo‘ylab bolalar va o‘smirlarning maktabga, shuningdek, minglab sog‘liqni saqlash muassasalariga borishini kafolatlash bo‘yicha loyihalar yaratdi.1959-yilda BMT Bola huquqlari to‘g‘risidagi deklaratsiyani qabul qilishi bilan tashkilotning faoliyati yanada kuchaydi. [[Norvegiya]] Nobel qo‘mitasining fikricha, UNICEFning tashabbuslar xalqaro hamkorlikda burilish nuqtasi bo‘ldi, bu esa boy va rivojlanayotgan mamlakatlar o‘rtasidagi farqni hamda urush xavfini kamaytirdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1965/unicef/facts/ United Nations Children's Fund – Facts] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/UNICEF|title=UNICEF|website=[[Encyclopedia Britannica]]|date=5 July 2023 }}&lt;/ref&gt;

==Mulohazalar==
===Nomzodlar===
UNICEF 1950-yildan beri jami o‘n ikkita nomzodlikka sazovor bo‘lgan. 1965-yilda esa u ikkita norvegiyalik siyosatchi (Berte Rognerud va Gudmund Harlem) hamda [[Yugoslaviya]] parlamenti to‘rtta a’zosidan uchta alohida nomzodlikni qo‘lga kiritgan.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=9453 United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/show_people.php?id=13009 Nomination archive – UNICEF (United Nations Children's Fund)] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

Umuman olganda, Norvegiya Nobel qo‘mitasi 24 nafar shaxs va '''Vinoba Bhave, Martin Buber (e’lon qilinishidan bir necha oy oldin vafot etgan), Norman Cousins, Danilo Dolci, Institut de Droit International (1904-yilda taqdirlangan) va Universal Esperanto Association''' kabi 7 ta tashkilot kabi 78 ta nominatsiyani oldi. Nomzodlarning to‘qqiz nafari birinchi marta '''Papa Pavel VI, Shigeru Yoshida, U Thant, Galo Plaza, Arne Geijer va The Salvation Army''' nomzodlar edi. O‘sha yili hech qanday ayol nomzodi ko‘rsatilmagan. Viola Desmond, Nikolaus Ehlen, Leopold Figl, Feliks Frankfurter va Malkolm X kabi taniqli shaxslar 1965-yilda tinchlik mukofotiga nomzod bo‘lmasdan vafot etdilar, amerikalik siyosatchi Adlai Stivenson II esa mukofot olish uchun yagona imkoniyatdan oldin vafot etdi.&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/nomination/archive/list.php?prize=5&amp;year=1965 Nomination archive – Peace 1965] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ Mukofotga nomzodlar va ularning nomzodlari rasmiy ro‘yxati
|-
! Tr. !! Nomzod !! Davlat/&lt;br&gt;Bosh shtab !! Sabablar !! Nominant (lar) 
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Shaxslar'''
|-
| 1
| Vinoba Bhave &lt;br&gt;(1895–1982)
| {{flag|Hindiston}}
| &quot;qonun yo‘li bilan tinchlikka erishish uchun.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] Dominique Pire, O.P. (1910–1969)
|-
| 2
| Charles Braibant &lt;br&gt;(1889–1976)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;o‘zining tinchlik yo‘lidagi ishlari uchun kuchli patsifistlik e’tiqodi bilan yozgan asarlari uchun.&quot;
| René Pleven &lt;br&gt;(1901–1993)
|-
| 3
| Martin Buber &lt;br&gt;(1878–1965)
| {{flag|Avstriya}}&lt;br&gt;{{flag|Isroil}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Michael Landmann &lt;br&gt;(1913–1984)
|-
| rowspan=4|4
| rowspan=4|Frederick Burdick (?)&lt;span style=&quot;font-size:85%;&quot;&gt;(''prob. Eugene Burdick (1918–1965)'')&lt;/span&gt;
| rowspan=4|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Gistning noshiri va muharriri sifatida, uning asosiy maqsadi yaxshiroq Amerika va erkin dunyoni saqlash uchun konstruktiv g‘oyalarni ilgari surishdir.&quot;
| Roland V. Libonati &lt;br&gt;(1897–1991)
|-
| &quot;Gist nashriyotchisi va muharriri sifatida, uning xalqaro tinchlik va insonparvarlik yo‘lidagi ajoyib yutuqlarini e’tirof etish uchun.&quot;
| Kenneth J. Gray &lt;br&gt;(1924–2014)
|-
| &quot;Jahon tinchligi yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Philip J. Philbin &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| &quot;Uning jahon tinchligi yo‘lidagi fidokorona mehnatini e’tirof etgan holda va bu muhim ishga sadoqati bilan u katta inqirozlar paytida uni tugatish uchun ko‘p ishlarni amalga oshirdi.&quot;
| William J. Murphy &lt;br&gt;(1928–2018)
|-
| 5
| David Dove Carver &lt;br&gt;(1903–1974)
| {{flag|Birlashgan Qirollik}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Maurice Cranston &lt;br&gt;(1920–1993)
|-
| rowspan=2|6
| rowspan=2|Josué de Castro &lt;br&gt;(1908–1973)
| rowspan=2|{{flag|Braziliya}}
| &quot;tinch dunyo, urushdan xalos bo‘lgan dunyo va ochlikdan xalos bo‘lgan dunyo uchun qilgan sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Lewis Silkin &lt;br&gt;(1889–1972)
|-
| &quot;uning shafqatsizligi ochlikni yo‘q qilish uchun ishlagani uchun.&quot;
| R. B. Vieilleville (?)
|-
| rowspan=2|7
| rowspan=2|Norman Cousins &lt;br&gt;(1915–1990)
| rowspan=2|{{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;qurolsizlanishga ko‘maklashish va jahonda tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi yutuqlari va diplomatiyasi uchun.&quot;
| Félix Morlion, O.P. &lt;br&gt;(1904–1987)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Colin Bell &lt;br&gt;(1903–1988)
|-
| 8
| [[Salvador de Madariaga]] &lt;br&gt;(1886–1978)
| {{flag| Spain|name=Ispaniya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Raymond Klibansky &lt;br&gt;(1905–2005)
|-
| 9
| [[Danilo Dolci]] &lt;br&gt;(1924–1997)
| {{flag|Italiya}}
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Shvetsiya parlamentining 10-a’zosi
|-
| 10
| [[Arne Geijer]] &lt;br&gt;(1910–1979)
| {{flag|Shvetsiya}}
| &quot;jahon keskinligini yumshatishga hissa qo‘shgan va ko‘plab sohalarni mustamlaka maqomidan mustaqillikkacha tartibli o‘zgartirishga ko‘maklashgan hamda dunyo tinchligiga salmoqli hissa qo‘shgan xalqaro kasaba uyushmalari harakatidagi qimmatli faoliyati uchun.&quot;
| Stanley Knowles &lt;br&gt;(1908–1997)
|-
| rowspan=8|11
| rowspan=8|[[Hermann Gmeiner]] &lt;br&gt;(1919–1986)
| rowspan=8|{{flag|Austria}}
| &quot;Ikkinchi jahon urushidan keyin yolg‘iz qolgan bolalarning ehtiyojlarini ko‘rgan favqulodda insonparvarlik ishi natijasida va SOS bolalar qishloqlarining asoschisi sifatida u minglab yetim yoki tashlandiq bolalarga yangi uylar va xavfsizlikni taqdim etdi.&quot;
| Hermann Geißler &lt;br&gt;(1920–2021)
|-
| rowspan=3|&quot;SOS bolalar mahallalari&quot; asoschisi sifatida.
| Rudolf Hämmerle &lt;br&gt;(1904–1984)
|-
| Zimmerwald (?)
|-
| Otto Hofmann-Wellenhof &lt;br&gt;(1909–1988)
|-
| &quot;O‘z faoliyati bilan bolalar uchun xavfsiz va mehribon joy yaratgan hamda dunyoda o‘zaro tushunish va tinchlikning yanada yuqori darajasiga hissa qo‘shgan SOS bolalar mahallalarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Hans Kulhauch (?)
|-
| &quot;SOS Bolalar mahallalari&quot; jamg‘armasi orqali yetim bolalarga yangi uy va oilalar berishga butun umrini bag‘ishlagani uchun.&quot;
| Ludwig Weiß &lt;br&gt;(1902–1994)
|-
| &quot;SOS bolalar mahallalari&quot;ga asos solgani va o‘z faoliyati orqali millionlab odamlarni tashlandiq bolalar uchun xayrixohlik yo‘lida to‘plagani uchun.&quot;
| Rhee Hyo-sang &lt;br&gt;(1906–1989)
|-
| &quot;ijtimoiy faoliyati, ma’rifiy ishlari va tinchlik borasidagi sa’y-harakatlari, shuningdek, favqulodda ahamiyatga ega bo‘lgan SOS bolalar qishloqlarini tashkil etgani uchun.&quot;
| Leopold Helbick (?)
|-
| 12
| Guido Guida &lt;br&gt;(1897–1969)
| {{flag|Italiya}}
| &quot;Xalqaro radiotibbiyot markazi (CIRM) asoschisi sifatida va 30 yildan ortiq umrini azob chekayotgan insoniyatga xizmat qilishga bag‘ishlagani uchun.&quot;
| 5 nafar [[Italiya]] parlamenti a’zosi
|-
| 13
| [[Mohammad Hejazi (author)|Mohammad Hejazi]] &lt;br&gt;(1900–1974)
| {{flag|Iran|name=Eron}}
| &quot;Tinchlikparvar yozuvchi sifatida hurmatga sazovor bo‘lgani uchun&quot;
| Abbas Aram &lt;br&gt;(1906–1985)
|-
| 14
| Marc Joux (?)
| {{flag|Fransiya}}
| &quot;Nobel g‘oyalariga muvofiq tinchlikparvar ruhda yozgan asarlari uchun.&quot;
| Auguste Billiemaz &lt;br&gt;(1903–1983)
|-
| 15
| [[Frank Laubach]] &lt;br&gt;(1884–1970)	 
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Ta’lim orqali tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi sa’y-harakatlari va &quot;Har kim bir-biriga o‘rgatadi&quot; metodini yaratish orqali amaliy va asosiy yondashuvi uchun.&quot;
| [[Augustus Hawkins]] &lt;br&gt;(1907–2007)
|-
| 16
| [[Pope Paul VI]] &lt;br&gt;(1897–1978)
| {{flag|Vatican City}}
| &quot;Iordaniya va Isroilga tashrifi chog‘ida berilgan turli bayonotlarda ko‘rsatilgan umumiy yarashuv uchun sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Monreal]] universitetining 5 nafar professori
|-
| 17
| [[Galo Plaza]] &lt;br&gt;(1906–1987)
| {{flag|Ecuador}}
| &quot;uning keng ko‘lamli va muvaffaqiyatli tinchlikparvarligi va bu ishda ko‘rsatgan g‘ayrioddiy qobiliyati uchun, bunda u ajoyib milliy xizmat karyerasiga ega va tinchlik yo‘lida mashaqqatli, xavfli va o‘ta muhim xalqaro topshiriqlarni bajarishga tayyor.&quot;
| [[File:Nobel prize medal.svg|20px]] [[Ralph Bunche]] &lt;br&gt;(1904–1971)
|-
| 18
| [[Adlai Stevenson II]] &lt;br&gt;(1900–1965)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;Birlashgan Millatlar Tashkiloti kengashlari zallarida diplomatik mahorati bilan jahon tinchligi ishiga qo‘shgan ulkan va bardavom hissasi uchun.&quot;
| [[Vance Hartke]] &lt;br&gt;(1919–2003)
|-
| 19
| [[Clarence Streit]] &lt;br&gt;(1896–1986)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;for his deep understanding of the principle of federal union, which has enabled free men across a continent to organize themselves together in peace, with freedom and prosperity.&quot;
| [[J. L. Pilcher|John Leonard Pilcher]] &lt;br&gt;(1898–1981)
|-
| rowspan=2|20
| rowspan=2|[[U Thant]] &lt;br&gt;(1909–1974)
| rowspan=2|{{flag|Socialist Republic of the Union of Burma|name=Burma}}
| &quot;for his efforts in promoting peace as a representant of his country and later as [[Secretary-General of the United Nations|secretary-general of the U.N.]]&quot;
| 5 nafar Shvetsiya parlamenti a’zosi
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| 5 nafar Norvegiya parlamenti a’zosi
|-
| 21
| [[Hans Thirring]] &lt;br&gt;(1888–1976)
| {{flag|Austria}}
| &quot;yadro urushining oldini olishdagi tinimsiz va tinchliksevar sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| Richard Kerschlagel (?)
|-
| 22
| [[Abraham Vereide]] &lt;br&gt;(1886–1969)
| {{flag|Amerika Qo'shma Shtatlari}}
| &quot;jamiyatdan urushni yo‘qotish, o‘zining nasroniy ibodat va faoliyat guruhi orqali dunyo birodarligini va irqlararo do‘stlikni rivojlantirish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Frank Carlson]] &lt;br&gt;(1893–1987)
|-
| 23
| [[Richard von Coudenhove-Kalergi]] &lt;br&gt;(1894–1972)
| {{flag|Austria}}&lt;br&gt;{{flag|Yaponiya}}
| &quot;birlashgan, ozod va tinch Yevropani barpo etish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Willy Hartner]] &lt;br&gt;(1905–1981)
|-
| rowspan=2|24
| rowspan=2|[[Shigeru Yoshida]] &lt;br&gt;(1878–1967)
| rowspan=2|{{flag|Yaponiya}}
| &quot;Tinch okean urushining oldini olish uchun qilgan sa’y-harakatlari, garchi u behuda ketgan bo‘lsa-da, tinchlikni tiklashga bo‘lgan sadoqati uchun.&quot;
| [[Eisaku Satō]] &lt;br&gt;(1901–1975)
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Finlyandiyadan 3 nafar nomzod (nomi ko‘rsatilmagan)
|-
| colspan=6 align=center style=&quot;background:lightgray;white-space:nowrap&quot; | '''Tashkilotlar'''
|-
| 25
| Xalqaro yuristlar komissiyasi
(1952-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| [[Edvard Hambro]] &lt;br&gt;(1911–1977)
|-
| rowspan=2|26
| rowspan=2|Xalqaro huquq instituti
(1873-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=2|[[Ghent]]
| - Tinchlik yo‘lida qilgan buyuk xizmatlari uchun.
| Valensiya universiteti professorlari
|-
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Anastasios Christofilopoulos (?)
|-
| 27
| Najot armiyasi
(1865-yilda tashkil etilgan)
| [[London]]
| &quot;o‘zining jo‘shqin faolligi va universal xayriya dasturida boshqalarga xizmat qilish orqali insoniy birodarlik ishini targ‘ib qilishning ajoyib rekordlari uchun.&quot;
| [[John Lindsay]] &lt;br&gt;(1921–2000)
|-
| rowspan=3|28
| rowspan=3|[[File:Nobel prize medal.svg|20px]] United Nations Children's Fondi
(UNICEF) &lt;br&gt;(1946-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=3|[[New York City]]
| &quot;qiyin vaziyatlarda bolalarga yordam ko‘rsatish borasidagi ishlari uchun.&quot;
| [[Gudmund Harlem]] &lt;br&gt;(1917–1988)
|-
| - chegaralar osha olib borayotgan ijobiy va mehr-oqibatli ishlari uchun.
| [[Berte Rognerud]] &lt;br&gt;(1907–1997)
|-
| &quot;butun dunyo bo‘ylab bunyodkorlik faoliyati, shuningdek, ko‘plab muhtoj mamlakatlar manfaati uchun turli loyihalar va favqulodda yordam ko‘rsatish, dunyo tinchligi va o‘zaro tushunishga olib keladigan xalqaro birdamlik tamoyillarini ilgari surish uchun.&quot;
| Yugoslaviya parlamentining 4 a’zosi
|-
| rowspan=31|29
| rowspan=31|Umumjahon esperanto assotsiatsiyasi
(1908-yilda tashkil etilgan)
| rowspan=31|[[Rotterdam]]
| rowspan=4|&quot;xalqaro birodarlik va jahon tinchligi yo‘lidagi ibratli faoliyati uchun.&quot;
| Gilbert Twambe (?)
|-
| Jole Giugni Lattari &lt;br&gt;(1923–2007)
|-
| Francesco Franceschini &lt;br&gt;(1908–1987)
|-
| A'zos of the [[Riksdag|Swedish Parliament]]
|-
| rowspan=3|&quot;xalqlar o‘rtasidagi tushunmovchilik, ishonchsizlik va nafratni bartaraf etishga qo‘shgan hissasi uchun, bu yerda ular o‘z mehnati bilan jahon tinchligining asosi sifatida o‘zaro hurmat va tushunish uchun shart-sharoit yaratdilar.&quot;
| Bautista Lopez Toledo (?)
|-
| Elías Serra Ráfols &lt;br&gt;(1898–1972)
|-
| [[Daniya]] parlamentining 3 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro [[Esperanto]] tilini targ‘ib qilish orqali xalqaro birodarlik va dunyo tinchligi yo‘lidagi ajoyib xizmatlari uchun.&quot;
| [[Daniel Jones (phonetician)|Daniel Jones]] &lt;br&gt;(1881–1967)
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida dunyo tinchligi uchun asos bo‘ladigan tushunishni o‘rnatish borasidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Clifford Kenyon]] &lt;br&gt;(1896–1979)
|-
| &quot;ularning dunyoda o‘zaro anglashuv, hamkorlik va tinchlik o‘rnatish yo‘lidagi ibratli sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Norvegiya]] parlamentining 5 a’zosi
|-
| &quot;xalqaro hamjihatlik va jahon tinchligi yo‘lida ibratli faoliyatni rivojlantirishga erishgani uchun.&quot;
| [[Adam Schaff]] &lt;br&gt;(1913–2006)
|-
| &quot;barcha insonlar o‘rtasida birdamlik, o‘zaro tushunish va hurmat tuyg‘ularini yuzaga keltiradigan munosabatlarni shakllantirishga.&quot;
| [[Saragosa]] universiteti professorlari
|-
| &quot;xalqlar o‘rtasida xalqaro tushunishni va dunyo tinchligini yaratish yo‘lidagi maqtovga sazovor sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Oscar Secco Ellauri]] &lt;br&gt;(1904–1990)
|-
| rowspan=18|''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Bernard Cochoy (?)
|-
| [[Guy Mollet]] &lt;br&gt;(1905–1975)
|-
| Vladislav Brajković &lt;br&gt;(1905–1989)
|-
| Philippe Rivay (?)
|-
| Pierre Garet &lt;br&gt;(1905–1972)
|-
| Marcel Molle &lt;br&gt;(1902–1995)
|-
| José Maria Hernández-Rubio &lt;br&gt;(1912–1991)
|-
| Walter Simoens &lt;br&gt;(1914–1978)
|-
| Frank Van Acker &lt;br&gt;(1929–1992)
|-
| [[Aase Bjerkholt]] &lt;br&gt;(1915–2012)
|-
| J. R. A. Mayer (?)
|-
| Italiya Senati a’zolari
|-
| [[Italiya]] Deputatlar palatasi a’zolari
|-
| A'zos of the [[National Assembly (Bulgaria)|Bulgarian Parliament]]
|-
| Živan Milisavac &lt;br&gt;(1915–1997)
|-
| D. A. Thanopoulos (?)
|-
| Vasil Tchotchov (?)
|-
| [[Niderlandiya]] parlamenti a’zolari
|-
| 30
| Tinchlik va erkinlik uchun ayollar xalqaro ligasi
(1915-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| ''Hech qanday sabab kiritilmagan.''
| Marie Lous Mohr &lt;br&gt;(1892–1973)
|-
| 31
| Butunjahon faxriylar federatsiyasi
(1876-yilda tashkil etilgan)
| [[Geneva]]
| &quot;tinchlikni izlashga sadoqati va qurolsizlanish yo‘lidagi sa’y-harakatlari uchun.&quot;
| [[Vittorio Badini Confalonieri]] &lt;br&gt;(1914–1993)
|}

==Norvegiya Nobel qo‘mitasi==
Stortingning qarori bilan tayinlangan Norvegiya Nobel qo‘mitasining quyidagi a’zolari Alfred Nobel vasiyatiga binoan 1965-yilgi Nobel mukofoti sohibini tanlash vazifasini amalga oshirdilar:&lt;ref&gt;[https://www.nobelprize.org/prizes/themes/the-norwegian-nobel-committee-1901-2017/ The Norwegian Nobel Committee 1901-2017] nobelprize.org&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|-
| style=&quot;background:lightgrey;white-space:nowrap&quot; colspan=&quot;6&quot; align=&quot;center&quot; | '''1965-yil Norvegiya Nobel qo‘mitasi'''
|-
!Rasmi
!Ismi
!O'rni
!Siyosiy Partiyasi
!Boshqa xabarlar
|-
| [[File:Gunnar Jahn, Norges Bank (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gunnar Jahn &lt;br&gt;(1883–1971)
| align=&quot;center&quot; |Chairman
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya liberal partiyasi|Liberal]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq gubernator, Norges banki (1946-1954)
sobiq moliya vaziri (1934-35, 1945)
|-
| [[File:BLANK ICON (cropped).png|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Gustav Natvig-Pedersen &lt;br&gt;(1893–1965)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Stortingning sobiq prezidenti (1949-1954)
|-
| [[File:Helge Refsum (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Helge Refsum &lt;br&gt;(1897–1976)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Markaziy partiyasi (Norvegiya)|Centre]]
| align=&quot;center&quot; |Gulating sudining sobiq sudyasi (1922-1949)
|-
| [[File:Aase Lionæs.jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Aase Lionæs &lt;br&gt;(1907–1999)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |Lagting vitse-prezidenti (1965-1973)
|-
| [[File:27540 Nils Langhelle (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Nils Langhelle &lt;br&gt;(1907–1967)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |[[Norvegiya leyboral partiyasi|Leyboral]]
| align=&quot;center&quot; |sobiq mudofaa vaziri (1952-1954)
Storting prezidenti (1958-1965)
|-
| [[File:John Lyng 1963 (cropped).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |John Lyng &lt;br&gt;(1905–1978)
| align=&quot;center&quot; |A'zo &lt;br&gt;(''Nafaqa'')
| align=&quot;center&quot; |Conservative
| align=&quot;center&quot; |Norvegiyaning 24-bosh vaziri (1963)
|-
| [[File:41599 Erling Wikborg (cropped2).jpg|75px]]
| align=&quot;center&quot; |Erling Wikborg&lt;br&gt;(1894–1992)
| align=&quot;center&quot; |A'zo
| align=&quot;center&quot; |Christian People
| align=&quot;center&quot; |Xristian-demokratik partiyasining sobiq rahbari (1951-1955)
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>j0y8pw6tqsp6sd2jw9dlhuqw6jeh6qr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar ishining tarixi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249138</id>
    <revision>
      <id>5480714</id>
      <parentid>5480572</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:13:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muzaffar Turgunov</username>
        <id>72207</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480714</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9101" sha1="70haoqa8nof6kzh5pa2a8rigw1k892o" xml:space="preserve">'''Yoshlar ishining tarixi''' 18-asrdagi [[sanoat inqilobi]]ning boshlanishiga borib taqaladi, bu davrda yosh erkaklar oʻz uylaridan va xonadon sanoatlaridan chiqib, yirik shaharlarga koʻchib oʻtishgan birinchi davr edi. Ushbu koʻchish natijasida shahar hududlarida yangi [[yoshlar madaniyati]] paydo boʻldi va bu holat mahalliy aholi tomonidan turli harakatlar bilan javob qaytarildi.

== 1844–1900 ==

1844-yilda faqat yosh erkaklarning ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan birinchi tashkilot – YMCA tashkil etildi. Ushbu tashkilotni Jorj Uilyams ([[George Williams]]) asos solgan.&lt;ref name=&quot;WDL&quot;&gt;{{cite web |url = http://www.wdl.org/en/item/360/ |title = My Dear Home, I Love You, You're a House for Each of Us and Home for All of Us |website = [[World Digital Library]] |year = 1918 |accessdate = 26 October 2013 }}&lt;/ref&gt; Uilyams [[London]]lik boʻlib, uning maqsadi atrofidagi yosh erkaklarning nafaqat jismoniy, balki ruhiy va emotsional ehtiyojlarini ham qondiradigan tashkilot yaratish edi. Uilyamsning ishlari asosan [[London]] koʻchalarida missionerlar orqali olib borilgan, ammo koʻp oʻtmay birinchi yotoqxona tashkil etilgan.

Biroq, yosh ayollar bilan ishlash kamroq ahamiyatga ega deb hisoblangan, chunki oʻsha davrda yosh ayollarning ehtiyojlari asosan uy-roʻzgʻor bilan bogʻliq deb qaralgan va ularni uyda taʼminlash (deb faraz qilingan) edi. Bu holat 1878-yilda yosh ayollar bilan ishlash sohasida peshqadam boʻlgan Maud Stenli (Maude Stanley) tomonidan Londonning Fayv Dayals hududida ishlar boshlangach oʻzgardi. U Girls Club Union tashkilotini yaratdi.

Keyinchalik, 1883-yilda Uilyams kabi yosh erkaklarning ehtiyojlarini qondirish maqsadida oʻqituvchi Uilyam Aleksandr Smit (William Alexander Smith) Boys' Brigade tashkilotini asos soldi. Uning tashkiloti YMCAga qaraganda koʻproq harbiy yoʻnalishga ega boʻlsa-da, u ham asosan [[Xristianlik|xristian]] tashkiloti boʻlgan.

1896-yilda esa [[London]]da Lili Montagu sharqiy Evropadan kelgan yahudiy yoshlar bilan bogʻlanib, Childrenʼs Synagogue Services nomli tashkilotni tashkil etdi. Montagu keyinchalik Girls' Clubs milliy tashkilotining (hozirgi UK Youth) asoschilaridan biri boʻlib, yahudiy yoshlar bilan ishlash rivojida muhim shaxs boʻldi.

== 1900–1950 ==
1902-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]da Ernest Tomas Seton ([[Ernest Thompson Seton]]) tomonidan Woodcraft Indians tashkiloti tashkil etildi. Nomiga qaramay, bu dastur [[Hindular|hindu]]lar boʻlmagan bolalar uchun yaratilgan edi. Dastlab guruh faqat oʻgʻil bolalar uchun moʻljallangan boʻlsa-da, keyinchalik qizlarni ham oʻz ichiga oldi. Seton Konnektikut shtatidagi oʻz shahridagi bolalarga tashqarida yashash uchun zarur boʻlgan „Woodcraft“ – yaʼni oʻrmon hayoti haqidagi bilim va koʻnikmalarni oʻrgatdi va guruhning koʻplab atamalari va tuzilmasi oʻsha davrdagi tub aholi haqidagi notoʻgʻri tushunchalarga asoslangan edi. Ushbu dastur xalqaro miqyosda Woodcraft harakatiga aylandi va uning koʻplab dasturlari hozir ham mavjud. Setonning Woodcraft dasturi keyingi yoshlar dasturlari va tashkilotlariga, xususan, Skaut harakatiga katta taʼsir koʻrsatdi.

1907-yilda Robert Baden-Powelning „Aids to Scouting“ kitobining muvaffaqiyatidan soʻng Skauting tashkil etildi. Ushbu tashkilotga ilhom manbai Ikkinchi Boer urushi (1899–1902)dagi Mafeking qamalidagi tajribalari boʻldi. Smithning Boys' Brigade tashkilotiga oʻxshab, Skauting ham harbiy uslubda, bir xilda kiyinishga asoslangan edi, ammo oʻshandan beri bu harakat sezilarli darajada oʻzgardi. Bu Skauting orqali birinchi marta Buyuk Britaniyada yoshlar ishlari [[London]]dagi koʻchalardan chiqib, milliy (va tez orada xalqaro) tashkilotga aylanishiga sabab boʻldi.

Keyingi yili, 1908-yilda, Charlz Russell [[Manchester]] shahridagi qashshoq hududlardagi yosh erkaklar bilan koʻchalarda ish boshladi va bu Milliy oʻgʻil bolalar klublari harakatining tashkil topishiga olib keldi.

1910-yilda Girl Guides (keyinchalik AQShda Girl Scouts) Baden-Powel va uning ukasi Agnes yordamida tashkil etildi. Bu yosh ayollar Skaut yetakchilariga aʼzo boʻlishni soʻragani sababli yuzaga keldi, biroq Baden-Powel qizlar va oʻgʻil bolalar bir xil skaut jamoalarida boʻlishini ikki guruh uchun chalgʻituvchi deb hisoblagan.

Skauting rivojlanishi bilan bir vaqtda Kanadada TUXIS harakati yaratildi. Asosan YMCA orqali rivojlanib, keyinchalik Boys’ Work Board tomonidan boshqarilgan bu dastur 15-17 yoshli oʻgʻil bolalarga moʻljallangan boʻlib, xristian qadriyatlari, [[liderlik]], [[tabiat]] va lagerda yashashga eʼtibor qaratardi. Boys’ Work Board 12-14 yoshli oʻgʻil bolalar uchun Trail Rangers dasturini ham yaratdi. Qizlar uchun esa parallel dastur – Canadian Girls in Training (CGIT) tashkil etildi.

20-asr oxirlarida yoshlar tashkilotlariga aʼzo boʻlmagan yoshlar soni haqida xavotirlar paydo boʻldi. Bu 1941-yilda Buyuk Britaniyada barcha yoshlarni roʻyxatga olish uchun birinchi, ammo muvaffaqiyatsiz urinishga olib keldi.

1944-yilda sanʼat xodimi Mari Panet (Marie Paneth) Londondagi urushdan keyingi qashshoq hududlarda, sogʻliq, oila buzilishi va qashshoqlik kabi muammolarni hal qilish uchun koʻchalarga chiqdi va ishlamagan havfsizlik boshpanasini asos qilib oldi. Uning maqsadi yaxshi, mustaqil fuqarolarni shakllantirish edi.

[[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushi]] davrida yetakchilar Yadro qurollari bilan urush ehtimoli boʻlgan III jahon urushining oldini olish strategiyalarini qidirmoqda edilar. Shulardan biri butun dunyoda yoshlar tashkilotlarini tashkil etish va bir xil qiziqishlarga ega yoshlarni almashinuvlarda ishtirok etish uchun birlashtirish edi. Bu tadbirlarda turli mamlakat va madaniyatlardan yoshlar bir-birini tanib, konstruktiv faoliyatlarda birlashib, ijobiy tajribalarni jamiyatlariga olib borardi. Bu yoshlar va oʻsmirlar keyinchalik mas’uliyatli kattalar boʻlib, inqiroz paytida urush tarafdorlari, yolgʻon va notoʻgʻri maʼlumotlarga qarshi turuvchi fuqarolik tarmogʻini yaratadi, deb umid qilindi. Masalan, 1956-yilda [[UNESCO]]ning Xalqaro tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslar ittifoqi (IUCN), hozirgi nomi bilan Jahon konservatsiya ittifoqi, yoshlar boʻlimini – Xalqaro tabiatni oʻrganish va muhofaza qilish yoshlar federatsiyasini (IYF) tashkil etdi. 1983-yilda muvaffaqiyat ortishi bilan Yevropa mintaqaviy boʻlimi – Youth Environment Europe (YEE) tashkil qilindi.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.yeenet.eu/index.php/members/members-map |title=Youth and Environment Europe - Members map |access-date=13 April 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180313094922/http://www.yeenet.eu/index.php/members/members-map |archive-date=13 March 2018 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sites.google.com/site/yeeseniors/the-history-of-youth-environmental-organizations-from-world-war-ii-till-now|title=The history of Youth Environmental Organizations, from World War II till now. - IYF &amp; YEE-Seniors|access-date=8 April 2017|archive-date=9 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170409113119/https://sites.google.com/site/yeeseniors/the-history-of-youth-environmental-organizations-from-world-war-ii-till-now|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== 1950–2000 ==

1959-yilgacha bosma matbuotda oʻsmirlarning jinoyatchiligi haqida keng tarqalgan axloqiy vahima [[Birlashgan Qirollik|Britaniya]] hukumatini yoshlar ehtiyojlarini qondirish boʻyicha milliy choralar koʻrishga majbur qildi. 1960-yilda Albemarle hisobot nomi bilan tanilgan hukumat hisobotida mahalliy hukumat organlarining yoshlar uchun darsdan tashqari faoliyatlarni tashkil etish mas’uliyatini olishlari zarurligi taʼkidlandi. Shu natijada yoshlar xizmatining qonuniy sektori tashkil topdi. Birinchi marta butun Britaniya boʻylab yoshlar markazlari va toʻliq maosh oluvchi toʻliq stavkali yoshlar xodimlari paydo boʻldi.

Besh yil oʻtib, Milliy yoshlar klublari assotsiatsiyasi (hozirgi UK Youth) The Unattached nomli hisobotni eʼlon qildi, unda mamlakat boʻylab tajriba tariqasida olib borilayotgan koʻcha loyihalari haqida soʻz boradi. Hisobotda mamlakatning ayrim hududlarida yoshlar markazlaridan tashqari yanada kengroq choralarning zarurligi taʼkidlandi, chunki yoshlar hali ham chetlatilayotgan edi. Hisobot oʻn minglab nusxada sotildi.

== 2000-yildan hozirgi kungacha ==

2001-yilda eʼlon qilingan „Yoshlar ishini transformatsiyalash“ nomli yana bir hukumat hisobotida birinchi marta barcha mahalliy hukumat tashkilotlarining oʻz hududlarida maqsadli yoshlar ishlarini taʼminlash boʻyicha qonuniy majburiyati belgilandi. 2003-yilda 2001-yil aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga asoslangan maqsadlar eʼlon qilinishi bilan koʻplab mahalliy hokimiyatlarga sifatli xizmatlarni tashkil etish uchun zarur ragʻbat berildi.

== Manbalar ==

{{Reflist}}

== Havolalar ==

* [https://web.archive.org/web/20070714150559/http://www.haroldhill.org/chapter-four/page-four-the-albemarle-report-leads-to-the-first-youth-club.htm Harold Hill: Xalq tarixi – Albemarle hisobotining yoshlar klubi tashkil etilishiga olib kelishi]</text>
      <sha1>70haoqa8nof6kzh5pa2a8rigw1k892o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480715</id>
      <parentid>5480714</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:14:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Muzaffar Turgunov</username>
        <id>72207</id>
      </contributor>
      <origin>5480715</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9104" sha1="rd8ujqjvgmp3aas0nmobvlb2o1f3uwc" xml:space="preserve">'''Yoshlar ishining tarixi''' XVIII asrdagi [[sanoat inqilobi]]ning boshlanishiga borib taqaladi, bu davrda yosh erkaklar oʻz uylaridan va xonadon sanoatlaridan chiqib, yirik shaharlarga koʻchib oʻtishgan birinchi davr edi. Ushbu koʻchish natijasida shahar hududlarida yangi [[yoshlar madaniyati]] paydo boʻldi va bu holat mahalliy aholi tomonidan turli harakatlar bilan javob qaytarildi.

== 1844–1900 ==

1844-yilda faqat yosh erkaklarning ehtiyojlarini qondirishga qaratilgan birinchi tashkilot – YMCA tashkil etildi. Ushbu tashkilotni Jorj Uilyams ([[George Williams]]) asos solgan.&lt;ref name=&quot;WDL&quot;&gt;{{cite web |url = http://www.wdl.org/en/item/360/ |title = My Dear Home, I Love You, You're a House for Each of Us and Home for All of Us |website = [[World Digital Library]] |year = 1918 |accessdate = 26 October 2013 }}&lt;/ref&gt; Uilyams [[London]]lik boʻlib, uning maqsadi atrofidagi yosh erkaklarning nafaqat jismoniy, balki ruhiy va emotsional ehtiyojlarini ham qondiradigan tashkilot yaratish edi. Uilyamsning ishlari asosan [[London]] koʻchalarida missionerlar orqali olib borilgan, ammo koʻp oʻtmay birinchi yotoqxona tashkil etilgan.

Biroq, yosh ayollar bilan ishlash kamroq ahamiyatga ega deb hisoblangan, chunki oʻsha davrda yosh ayollarning ehtiyojlari asosan uy-roʻzgʻor bilan bogʻliq deb qaralgan va ularni uyda taʼminlash (deb faraz qilingan) edi. Bu holat 1878-yilda yosh ayollar bilan ishlash sohasida peshqadam boʻlgan Maud Stenli (Maude Stanley) tomonidan Londonning Fayv Dayals hududida ishlar boshlangach oʻzgardi. U Girls Club Union tashkilotini yaratdi.

Keyinchalik, 1883-yilda Uilyams kabi yosh erkaklarning ehtiyojlarini qondirish maqsadida oʻqituvchi Uilyam Aleksandr Smit (William Alexander Smith) Boys' Brigade tashkilotini asos soldi. Uning tashkiloti YMCAga qaraganda koʻproq harbiy yoʻnalishga ega boʻlsa-da, u ham asosan [[Xristianlik|xristian]] tashkiloti boʻlgan.

1896-yilda esa [[London]]da Lili Montagu sharqiy Evropadan kelgan yahudiy yoshlar bilan bogʻlanib, Childrenʼs Synagogue Services nomli tashkilotni tashkil etdi. Montagu keyinchalik Girls' Clubs milliy tashkilotining (hozirgi UK Youth) asoschilaridan biri boʻlib, yahudiy yoshlar bilan ishlash rivojida muhim shaxs boʻldi.

== 1900–1950 ==
1902-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]da Ernest Tomas Seton ([[Ernest Thompson Seton]]) tomonidan Woodcraft Indians tashkiloti tashkil etildi. Nomiga qaramay, bu dastur [[Hindular|hindu]]lar boʻlmagan bolalar uchun yaratilgan edi. Dastlab guruh faqat oʻgʻil bolalar uchun moʻljallangan boʻlsa-da, keyinchalik qizlarni ham oʻz ichiga oldi. Seton Konnektikut shtatidagi oʻz shahridagi bolalarga tashqarida yashash uchun zarur boʻlgan „Woodcraft“ – yaʼni oʻrmon hayoti haqidagi bilim va koʻnikmalarni oʻrgatdi va guruhning koʻplab atamalari va tuzilmasi oʻsha davrdagi tub aholi haqidagi notoʻgʻri tushunchalarga asoslangan edi. Ushbu dastur xalqaro miqyosda Woodcraft harakatiga aylandi va uning koʻplab dasturlari hozir ham mavjud. Setonning Woodcraft dasturi keyingi yoshlar dasturlari va tashkilotlariga, xususan, Skaut harakatiga katta taʼsir koʻrsatdi.

1907-yilda Robert Baden-Powelning „Aids to Scouting“ kitobining muvaffaqiyatidan soʻng Skauting tashkil etildi. Ushbu tashkilotga ilhom manbai Ikkinchi Boer urushi (1899–1902)dagi Mafeking qamalidagi tajribalari boʻldi. Smithning Boys' Brigade tashkilotiga oʻxshab, Skauting ham harbiy uslubda, bir xilda kiyinishga asoslangan edi, ammo oʻshandan beri bu harakat sezilarli darajada oʻzgardi. Bu Skauting orqali birinchi marta Buyuk Britaniyada yoshlar ishlari [[London]]dagi koʻchalardan chiqib, milliy (va tez orada xalqaro) tashkilotga aylanishiga sabab boʻldi.

Keyingi yili, 1908-yilda, Charlz Russell [[Manchester]] shahridagi qashshoq hududlardagi yosh erkaklar bilan koʻchalarda ish boshladi va bu Milliy oʻgʻil bolalar klublari harakatining tashkil topishiga olib keldi.

1910-yilda Girl Guides (keyinchalik AQShda Girl Scouts) Baden-Powel va uning ukasi Agnes yordamida tashkil etildi. Bu yosh ayollar Skaut yetakchilariga aʼzo boʻlishni soʻragani sababli yuzaga keldi, biroq Baden-Powel qizlar va oʻgʻil bolalar bir xil skaut jamoalarida boʻlishini ikki guruh uchun chalgʻituvchi deb hisoblagan.

Skauting rivojlanishi bilan bir vaqtda Kanadada TUXIS harakati yaratildi. Asosan YMCA orqali rivojlanib, keyinchalik Boys’ Work Board tomonidan boshqarilgan bu dastur 15-17 yoshli oʻgʻil bolalarga moʻljallangan boʻlib, xristian qadriyatlari, [[liderlik]], [[tabiat]] va lagerda yashashga eʼtibor qaratardi. Boys’ Work Board 12-14 yoshli oʻgʻil bolalar uchun Trail Rangers dasturini ham yaratdi. Qizlar uchun esa parallel dastur – Canadian Girls in Training (CGIT) tashkil etildi.

20-asr oxirlarida yoshlar tashkilotlariga aʼzo boʻlmagan yoshlar soni haqida xavotirlar paydo boʻldi. Bu 1941-yilda Buyuk Britaniyada barcha yoshlarni roʻyxatga olish uchun birinchi, ammo muvaffaqiyatsiz urinishga olib keldi.

1944-yilda sanʼat xodimi Mari Panet (Marie Paneth) Londondagi urushdan keyingi qashshoq hududlarda, sogʻliq, oila buzilishi va qashshoqlik kabi muammolarni hal qilish uchun koʻchalarga chiqdi va ishlamagan havfsizlik boshpanasini asos qilib oldi. Uning maqsadi yaxshi, mustaqil fuqarolarni shakllantirish edi.

[[Ikkinchi Jahon urushi|Ikkinchi jahon urushi]] davrida yetakchilar Yadro qurollari bilan urush ehtimoli boʻlgan III jahon urushining oldini olish strategiyalarini qidirmoqda edilar. Shulardan biri butun dunyoda yoshlar tashkilotlarini tashkil etish va bir xil qiziqishlarga ega yoshlarni almashinuvlarda ishtirok etish uchun birlashtirish edi. Bu tadbirlarda turli mamlakat va madaniyatlardan yoshlar bir-birini tanib, konstruktiv faoliyatlarda birlashib, ijobiy tajribalarni jamiyatlariga olib borardi. Bu yoshlar va oʻsmirlar keyinchalik mas’uliyatli kattalar boʻlib, inqiroz paytida urush tarafdorlari, yolgʻon va notoʻgʻri maʼlumotlarga qarshi turuvchi fuqarolik tarmogʻini yaratadi, deb umid qilindi. Masalan, 1956-yilda [[UNESCO]]ning Xalqaro tabiatni muhofaza qilish va tabiiy resurslar ittifoqi (IUCN), hozirgi nomi bilan Jahon konservatsiya ittifoqi, yoshlar boʻlimini – Xalqaro tabiatni oʻrganish va muhofaza qilish yoshlar federatsiyasini (IYF) tashkil etdi. 1983-yilda muvaffaqiyat ortishi bilan Yevropa mintaqaviy boʻlimi – Youth Environment Europe (YEE) tashkil qilindi.&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.yeenet.eu/index.php/members/members-map |title=Youth and Environment Europe - Members map |access-date=13 April 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180313094922/http://www.yeenet.eu/index.php/members/members-map |archive-date=13 March 2018 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sites.google.com/site/yeeseniors/the-history-of-youth-environmental-organizations-from-world-war-ii-till-now|title=The history of Youth Environmental Organizations, from World War II till now. - IYF &amp; YEE-Seniors|access-date=8 April 2017|archive-date=9 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170409113119/https://sites.google.com/site/yeeseniors/the-history-of-youth-environmental-organizations-from-world-war-ii-till-now|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

== 1950–2000 ==

1959-yilgacha bosma matbuotda oʻsmirlarning jinoyatchiligi haqida keng tarqalgan axloqiy vahima [[Birlashgan Qirollik|Britaniya]] hukumatini yoshlar ehtiyojlarini qondirish boʻyicha milliy choralar koʻrishga majbur qildi. 1960-yilda Albemarle hisobot nomi bilan tanilgan hukumat hisobotida mahalliy hukumat organlarining yoshlar uchun darsdan tashqari faoliyatlarni tashkil etish mas’uliyatini olishlari zarurligi taʼkidlandi. Shu natijada yoshlar xizmatining qonuniy sektori tashkil topdi. Birinchi marta butun Britaniya boʻylab yoshlar markazlari va toʻliq maosh oluvchi toʻliq stavkali yoshlar xodimlari paydo boʻldi.

Besh yil oʻtib, Milliy yoshlar klublari assotsiatsiyasi (hozirgi UK Youth) The Unattached nomli hisobotni eʼlon qildi, unda mamlakat boʻylab tajriba tariqasida olib borilayotgan koʻcha loyihalari haqida soʻz boradi. Hisobotda mamlakatning ayrim hududlarida yoshlar markazlaridan tashqari yanada kengroq choralarning zarurligi taʼkidlandi, chunki yoshlar hali ham chetlatilayotgan edi. Hisobot oʻn minglab nusxada sotildi.

== 2000-yildan hozirgi kungacha ==

2001-yilda eʼlon qilingan „Yoshlar ishini transformatsiyalash“ nomli yana bir hukumat hisobotida birinchi marta barcha mahalliy hukumat tashkilotlarining oʻz hududlarida maqsadli yoshlar ishlarini taʼminlash boʻyicha qonuniy majburiyati belgilandi. 2003-yilda 2001-yil aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga asoslangan maqsadlar eʼlon qilinishi bilan koʻplab mahalliy hokimiyatlarga sifatli xizmatlarni tashkil etish uchun zarur ragʻbat berildi.

== Manbalar ==

{{Reflist}}

== Havolalar ==

* [https://web.archive.org/web/20070714150559/http://www.haroldhill.org/chapter-four/page-four-the-albemarle-report-leads-to-the-first-youth-club.htm Harold Hill: Xalq tarixi – Albemarle hisobotining yoshlar klubi tashkil etilishiga olib kelishi]</text>
      <sha1>rd8ujqjvgmp3aas0nmobvlb2o1f3uwc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi munozarasi:AzizaSarvarovna</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1249141</id>
    <revision>
      <id>5481261</id>
      <parentid>5480613</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T09:04:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirzoulugʻbek</username>
        <id>8698</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481261</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2313" sha1="n6p5ysuzkkhify4afl1lxtwcomavhg0" xml:space="preserve">== Xush kelibsiz! ==

Salom, '''{{BASEPAGENAME}}'''! Vikipediyaga [[Vikipediya:Xush kelibsiz|xush kelibsiz]]! Qoʻshajak hissangiz uchun oldindan rahmat. Umid qilamizki, sizga [[Vikipediya:Vikipediyachi|vikipediyachi]] boʻlish manzur boʻlgay! Sizga yordam tariqasida quyidagi sahifalar bilan tanishib chiqishni taklif qilamiz:
* [[Vikipediya:Besh ustun|Vikipediyaning besh ustuni]]
* [[Vikipediya:Dars|Qisqa dars]]
* [[Yordam:Maqola qanday yoziladi?|Maqola qanday yoziladi?]] ({{plainlink|1=https://www.youtube.com/watch?v=r_L8mF59VXQ&amp;list=PLTiLidqsHkJMY1CSQiUuweKqly5LmYp_L|2=videodarslar}})
* [[VP:YORDAM|Yordam sahifasi]]
* [[Vikipediya:Qumloq|Sinov tahrirlari uchun sahifa]]

Iltimos, munozara sahifalarida oʻz fikringizni bildirganingizdan soʻng [[Vikipediya:Imzo|imzo chekishni]] unutmang (bu toʻrtta tilda belgisini yozish bilan amalga oshiriladi: &lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;; bu belgilar avtomatik ravishda foydalanuvchi nomingiz va sanaga aylantiriladi). Agarda yordamga muhtoj boʻlsangiz, [[Vikipediya:Forum/Yordam|mana bu sahifaga]] tashrif buyuring yoki sizni qiziqtirgan savolni munozara sahifamda soʻrang. [[Q:Bosh Sahifa|Vikiiqtibos]], [[Wikt:Bosh Sahifa|Vikilugʻat]], [[d:Wikidata:Main Page|Vikimaʼlumotlar]], [[Commons:Main Page|Vikiombor]] kabi Vikipediyaga qardosh boshqa loyihalar ham bor. Ularni boyitishga ham hissa qoʻshishingiz mumkin.

Yana bir bor xush kelibsiz! &lt;!-- Andoza:Xush kelibsiz --&gt; [[User:Bekipediya|&lt;span style=&quot;font-family:Georgia&quot;&gt;&lt;span style=&quot;color:#049DFF&quot;&gt;BEKIPEDIYA&lt;/span&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User talk:Bekipediya|&lt;span style=&quot;color:#049DFF&quot;&gt;&lt;sup&gt;''&lt;small&gt;#yozishma&lt;/small&gt;''&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]] 05:34, 2025-yil 2-iyul (UTC)
== ChatGPT ==
Salom! Siz yaratgan [[Shimoliy Irlandiya Ittifoq partiyasi]] maqolasini koʻzdan kechirdim. Uning matni sunʼiy intellekt (masalan, ChatGPT) tomonidan yozilganligiga shubha bor, chunki unda xos boʻlmagan uslubiy xatolar mavjud. Vikipediya qoidalariga koʻra, sunʼiy intellekt tomonidan toʻliq yaratilgan yoki nazoratdan oʻtkazilmagan matnlarni Vikipediyaga joylash qatʼiyan man etiladi. — '''[[Foydalanuvchi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #EF544C;background-color: #72C8EB;'&gt;Mirzoulugʻbek&lt;/span&gt;]]''' &lt;sup&gt;[[Foydalanuvchi munozarasi:Mirzoulugʻbek|&lt;span style='color: #FFA500;'&gt;@&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 09:03, 2025-yil 3-iyul (UTC)</text>
      <sha1>n6p5ysuzkkhify4afl1lxtwcomavhg0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Saydulla Madaminov</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249155</id>
    <revision>
      <id>5480720</id>
      <parentid>5480676</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:34:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>Sahifa TOʻMning [[VP:M6|M6]]: Keng ommaga mashhur boʻlmagan kishilar, tashkilotlar, veb-saytlar, hodisalar haqidagi maqola bandiga binoan tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi.</comment>
      <origin>5480720</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4369" sha1="q0a0d26gan287ttui6vj6n4ju0m54do" xml:space="preserve">{{tezda oʻchirishga|[[VP:M6|M6]]: Keng ommaga mashhur boʻlmagan kishilar, tashkilotlar, veb-saytlar, hodisalar haqidagi maqola}}
{{Short description|Oʻzbek polkovnigi}}
{{Shaxsiyat bilgiqutisi
| ismi            = Saydulla Madaminov
| tasvir          = Colonel Saydulla Madaminov.png
| izoh            = Polkovnik Saydulla Madaminov
| tavallud_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|9|4}}
| tavallud_joyi   = [[Osh]], [[Qirgʻiziston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Qirgʻiz SSR]], [[SSSR]]
| fuqaroligi      = {{UZB}}
| kasbi           = Harbiy aviator
| faoliyat_yillari= 1974–2007
| unvoni          = Polkovnik; 2001–2003 — [[Oʻzbekiston havo kuchlari|Oʻzbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlari]] qoʻmondoni
| mukofotlari     = [[Jangovar xizmatlari uchun medali]]; [[Shon-sharaf ordeni|Shon-Sharaf ordeni]]; [[Jasorat medali]]
}}

'''Saydulla Abduquddusovich Madaminov''' — nafaqadagi oʻzbek [[polkovnik]], 2001–2003-yillarda [[Oʻzbekiston havo kuchlari|Oʻzbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlari]]ning toʻrtinchi qoʻmondoni sifatida xizmat qilgan.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=1984-08-27 |title=ВАТАНПАРВАР |url=https://issuu.com/petrov11/docs/4.pptx |access-date=2024-05-15 |publisher=Ватанпарвар |language=ru}}&lt;/ref&gt;

== Hayoti va harbiy xizmati ==
Yeisk Oliy Harbiy-aviatsiya uchuvchilar tayyorlash bilim yurtini (EVVAUL) tugatgach, Madaminov Transbaykal harbiy okrugiga yuborildi va bu yerda avval 23-Havo armiyasiga qarashli Step aviabazasida, keyinchalik Dzjida aerodromida xizmat qildi.  

1982-yilda u parvoz komandiri unvoniga koʻtarildi. 1983-yildan boshlab Sharqiy Germaniyadagi Brand–Brizen aerodromida, Germaniyadagi Sovet qoʻshinlari guruhi tarkibida xizmatini davom ettirdi. 1987-yilga kelib eskadrilya komandiri boʻldi. 1991-yilda Monino shahridagi Gagarin Harbiy-havo akademiyasini tamomlab, [[Turkiston harbiy okrugi]] ixtiyoriga oʻtkazildi.  

1991-yil yozida u [[Qarshi-Xonobod aerodromi]]ga kelib, 735-aviatsiya polkining shtab boshligʻi va qoʻmondon birinchi oʻrinbosari boʻlib tayinlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=1985-02-23 |title=SOVIET ARMY |url=https://issuu.com/petrov11/docs/3.pptx |access-date=2024-05-15 |language=ru}}&lt;/ref&gt; SSSR parchalanishi ortidan u polk qoʻmondoni boʻldi; 1995-yil avgustida bu qism yangi tuzilgan Oʻzbekiston armiyasida 60-Aviatsiya polki nomini oldi.  

1990-yillar oʻrtalarida Madaminov boshchiligidagi polk [[Tojikiston fuqarolar urushi]]da islomiy qurolli guruhlarga qarshi koʻplab jangovar parvozlarni amalga oshirdi. 1990-yillar oxirida u [[Oʻzbekiston islomiy harakati]] jangarilariga qarshi Surxondaryo togʻlarida va [[Botken voqealari]] vaqtida Qirgʻizistonning Botken hamda [[Osh]] viloyatlarida oʻtkazilgan operatsiyalarda ishtirok etdi.  

1999-yildan u [[Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi]] markaziy apparatiga, Toshkentga, Havo va Havo Mudofaa Kuchlari qoʻmondoni oʻrinbosari lavozimiga koʻchirildi.  

2001-yil prezident [[Islom Karimov]] farmoni bilan Polkovnik Madaminov Oʻzbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlari qoʻmondoni etib tayinlandi va 2003-yil oxirigacha ushbu lavozimni egalladi.&lt;ref&gt;{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=NRUH7MLttEAC&amp;pg=PA156 |title=Security Assistance, U.S. and International Historical Perspectives |publisher=Government Printing Office |isbn=978-0-16-087349-2 |language=en}}&lt;/ref&gt; Soʻngra u Mudofaa vazirligida katta harbiy maslahatchi-inspektor boʻlib ishladi. 2007-yil avgustida u harbiy xizmatdan nafaqaga chiqdi.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Узбекистан: Военные новости из Ташкента от А. Касымходжаева |url=https://centrasia.org/newsA.php?st=1096291620 |access-date=2024-07-11 |language=ru}}&lt;/ref&gt;

== Mukofotlari ==
1994-yilda Madaminov mustaqil Oʻzbekistonning ilk davlat mukofotlaridan biri — [[Jasorat medali]] hamda keyinchalik [[Shon-sharaf ordeni]] bilan taqdirlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2000-01-22 |title=WATANPARVAR |url=https://issuu.com/petrovmd/docs/7.pptx |access-date=2024-05-15 |language=ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=1994-08-27 |title=WATANPARVAR |url=https://issuu.com/petrov11/docs/5.pptx |access-date=2024-05-15 |language=ru}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{reflist}}

{{DEFAULTSORT:Madaminov, Saydulla}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1957-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston harbiy xizmatchilari]]</text>
      <sha1>q0a0d26gan287ttui6vj6n4ju0m54do</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480761</id>
      <parentid>5480720</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:37:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480761</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4239" sha1="3axe4oe4m3a84v5qupeu6stdzoza3nl" xml:space="preserve">
{{Short description|Oʻzbek polkovnigi}}
{{Shaxsiyat bilgiqutisi
| ismi            = Saydulla Madaminov
| tasvir          = Colonel Saydulla Madaminov.png
| izoh            = Polkovnik Saydulla Madaminov
| tavallud_sanasi = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|9|4}}
| tavallud_joyi   = [[Osh]], [[Qirgʻiziston Sovet Sotsialistik Respublikasi|Qirgʻiz SSR]], [[SSSR]]
| fuqaroligi      = {{UZB}}
| kasbi           = Harbiy aviator
| faoliyat_yillari= 1974–2007
| unvoni          = Polkovnik; 2001–2003 — [[Oʻzbekiston havo kuchlari|Oʻzbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlari]] qoʻmondoni
| mukofotlari     = [[Jangovar xizmatlari uchun medali]]; [[Shon-sharaf ordeni|Shon-Sharaf ordeni]]; [[Jasorat medali]]
}}

'''Saydulla Abduquddusovich Madaminov''' — nafaqadagi oʻzbek [[polkovnik]], 2001–2003-yillarda [[Oʻzbekiston havo kuchlari|Oʻzbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlari]]ning toʻrtinchi qoʻmondoni sifatida xizmat qilgan.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=1984-08-27 |title=ВАТАНПАРВАР |url=https://issuu.com/petrov11/docs/4.pptx |access-date=2024-05-15 |publisher=Ватанпарвар |language=ru}}&lt;/ref&gt;

== Hayoti va harbiy xizmati ==
Yeisk Oliy Harbiy-aviatsiya uchuvchilar tayyorlash bilim yurtini (EVVAUL) tugatgach, Madaminov Transbaykal harbiy okrugiga yuborildi va bu yerda avval 23-Havo armiyasiga qarashli Step aviabazasida, keyinchalik Dzjida aerodromida xizmat qildi.  

1982-yilda u parvoz komandiri unvoniga koʻtarildi. 1983-yildan boshlab Sharqiy Germaniyadagi Brand–Brizen aerodromida, Germaniyadagi Sovet qoʻshinlari guruhi tarkibida xizmatini davom ettirdi. 1987-yilga kelib eskadrilya komandiri boʻldi. 1991-yilda Monino shahridagi Gagarin Harbiy-havo akademiyasini tamomlab, [[Turkiston harbiy okrugi]] ixtiyoriga oʻtkazildi.  

1991-yil yozida u [[Qarshi-Xonobod aerodromi]]ga kelib, 735-aviatsiya polkining shtab boshligʻi va qoʻmondon birinchi oʻrinbosari boʻlib tayinlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=1985-02-23 |title=SOVIET ARMY |url=https://issuu.com/petrov11/docs/3.pptx |access-date=2024-05-15 |language=ru}}&lt;/ref&gt; SSSR parchalanishi ortidan u polk qoʻmondoni boʻldi; 1995-yil avgustida bu qism yangi tuzilgan Oʻzbekiston armiyasida 60-Aviatsiya polki nomini oldi.  

1990-yillar oʻrtalarida Madaminov boshchiligidagi polk [[Tojikiston fuqarolar urushi]]da islomiy qurolli guruhlarga qarshi koʻplab jangovar parvozlarni amalga oshirdi. 1990-yillar oxirida u [[Oʻzbekiston islomiy harakati]] jangarilariga qarshi Surxondaryo togʻlarida va [[Botken voqealari]] vaqtida Qirgʻizistonning Botken hamda [[Osh]] viloyatlarida oʻtkazilgan operatsiyalarda ishtirok etdi.  

1999-yildan u [[Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi]] markaziy apparatiga, Toshkentga, Havo va Havo Mudofaa Kuchlari qoʻmondoni oʻrinbosari lavozimiga koʻchirildi.  

2001-yil prezident [[Islom Karimov]] farmoni bilan Polkovnik Madaminov Oʻzbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlari qoʻmondoni etib tayinlandi va 2003-yil oxirigacha ushbu lavozimni egalladi.&lt;ref&gt;{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=NRUH7MLttEAC&amp;pg=PA156 |title=Security Assistance, U.S. and International Historical Perspectives |publisher=Government Printing Office |isbn=978-0-16-087349-2 |language=en}}&lt;/ref&gt; Soʻngra u Mudofaa vazirligida katta harbiy maslahatchi-inspektor boʻlib ishladi. 2007-yil avgustida u harbiy xizmatdan nafaqaga chiqdi.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Узбекистан: Военные новости из Ташкента от А. Касымходжаева |url=https://centrasia.org/newsA.php?st=1096291620 |access-date=2024-07-11 |language=ru}}&lt;/ref&gt;

== Mukofotlari ==
1994-yilda Madaminov mustaqil Oʻzbekistonning ilk davlat mukofotlaridan biri — [[Jasorat medali]] hamda keyinchalik [[Shon-sharaf ordeni]] bilan taqdirlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2000-01-22 |title=WATANPARVAR |url=https://issuu.com/petrovmd/docs/7.pptx |access-date=2024-05-15 |language=ru}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |date=1994-08-27 |title=WATANPARVAR |url=https://issuu.com/petrov11/docs/5.pptx |access-date=2024-05-15 |language=ru}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{reflist}}

{{DEFAULTSORT:Madaminov, Saydulla}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:1957-yilda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Oʻzbekiston harbiy xizmatchilari]]</text>
      <sha1>3axe4oe4m3a84v5qupeu6stdzoza3nl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Saydulla Madaminov</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249156</id>
    <revision>
      <id>5480732</id>
      <parentid>5480675</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:16:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>91.234.219.219</ip>
      </contributor>
      <origin>5480732</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="434" sha1="kjqg4r63kg0xq9ituqhj78bhmu3tqii" xml:space="preserve">Ushbu maqola matni inglizcha Vikipediyadagi [[:en:Saydulla Madaminov]] sahifasidan tarjima va moslashtirish asosida tayyorlangan. Asl mualliflarning toʻliq roʻyxatini sahifa tarixida (page history) koʻrish mumkin. [[Maxsus:Contributions/31.148.160.169|31.148.160.169]] 09:23, 2025-yil 2-iyul (UTC)

* Saqlash. Uning O‘zbekiston Havo va Havo Mudofaa Kuchlarining 4-qo‘mondoni bo‘lganligi haqidagi da’vo tasdiqlanishi mumkin.</text>
      <sha1>kjqg4r63kg0xq9ituqhj78bhmu3tqii</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>혼토크 언덕</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249157</id>
    <revision>
      <id>5480721</id>
      <parentid>5480677</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:34:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>Sahifa TOʻMning [[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola bandiga binoan tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi.</comment>
      <origin>5480721</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1703" sha1="pg9t64ho4rfv88yjhc0l50ii0sx7wrl" xml:space="preserve">{{tezda oʻchirishga|[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola}}
'''혼토크 언덕'''은(는) [[우즈베키스탄]] [[안디잔 주]] [[호나보드 시]] 인근에 위치한 역사적이며 자연적으로 중요한 지역이다. 역사적으로는 '''베슈카파'''라는 이름으로 알려져 있으며, [[코칸 칸국]] 시대에 칸들이 이 지역의 풍부한 숲과 깨끗한 공기, 아름다운 자연 속에서 사냥과 휴식을 즐기기 위해 자주 방문한 장소였다.

== 역사 ==
혼토크 지역은 코칸 칸국 시대에 사냥과 임시 휴양지로 정비되었으며, 칸들을 위한 사냥 궁전이 세워졌다. 이 전통은 오늘날에도 전해지며, ‘혼토크’라는 이름은 ‘칸’(지배자)과 ‘토크’(언덕)라는 단어에서 유래되었다.

== 자연과 관광 ==
혼토크 언덕은 현재도 호나보드에서 가장 아름다운 장소 중 하나로 여겨진다. 언덕에서는 도시 전경을 한눈에 내려다볼 수 있으며, 생태 관광, 사진 촬영, 휴식을 위한 최적의 장소로 많은 주목을 받고 있다. 이 지역은 현지 주민들에 의해 ‘정신적 유산’으로 간주되며, 다양한 문화 행사 및 축제가 열리는 장소로 활용되고 있다.

매년 [[나우루즈]] 명절을 앞두고 언덕 주변은 청소되고, 나무가 심어지며 방문객들을 위한 산책로가 조성된다.

== 참고 자료 ==

* 지역 전통 및 민속 자료
* 호나보드 시청 웹사이트 (가능한 경우)

[[분류:우즈베키스탄의 산]] [[분류:안디잔주]] [[분류:우즈베키스탄의 관광지]] [[분류:역사적 장소]]</text>
      <sha1>pg9t64ho4rfv88yjhc0l50ii0sx7wrl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xontok Hill</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249158</id>
    <revision>
      <id>5480723</id>
      <parentid>5480678</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T12:34:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>Sahifa TOʻMning [[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola bandiga binoan tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi.</comment>
      <origin>5480723</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1710" sha1="k06jqzginj90h70tebxfpqoe1efi80n" xml:space="preserve">{{tezda oʻchirishga|[[VP:M2|M2]]: Butkul oʻzbekcha boʻlmagan yoki mashina tarjimasidan iborat maqola}}
'''Xontok Hill''' is a historically and naturally significant area located near the city of [[Khanabad]], in the [[Andijan Region]] of [[Uzbekistan]]. Historically, the area was known as '''Beshkapa''', and during the [[Kokand Khanate]] period, it served as a favored hunting and retreat destination for the Khans.

== History ==
According to historical records and local oral traditions, the Khans of Kokand frequently visited the lush forests and fertile landscapes of the Khanabad area to hunt and rest, particularly during spring and summer. The mild, humid mountain climate and fresh air made Xontok an ideal seasonal retreat.

The site was developed by the Khanate as a temporary resort and hunting ground. The name “Xontok” is derived from two components: “Khan” (ruler) and “tok” (hill or elevation), reflecting the area’s association with royal rest and recreation.

== Natural beauty and tourism ==
Xontok Hill remains one of the most scenic spots in Khanabad today. From the top of the hill, visitors can enjoy panoramic views of the city. It is a popular destination for nature lovers, eco-tourism enthusiasts, photography, and outdoor recreation.

The hill is also considered a site of “spiritual heritage” by the local population. Cultural events, youth festivals, and commemorative celebrations are held here regularly. In the days leading up to the annual celebration of [[Navruz]], the area is cleaned, trees are planted, and walking paths are prepared for visitors.

== References ==

* Oral histories and local folklore
* Khanabad city official website (if available)</text>
      <sha1>k06jqzginj90h70tebxfpqoe1efi80n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Intscary</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249159</id>
    <revision>
      <id>5480733</id>
      <timestamp>2025-07-02T13:21:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mansur15</username>
        <id>161153</id>
      </contributor>
      <comment>intscary</comment>
      <origin>5480733</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="68" sha1="oedg54h2t22mqz2h7vwwr1ajpwq6op9" xml:space="preserve">[https://www.instagram.com/intscary?igsh=NTB5c29lZzhuNW83 instagram]</text>
      <sha1>oedg54h2t22mqz2h7vwwr1ajpwq6op9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480735</id>
      <parentid>5480733</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:23:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mansur15</username>
        <id>161153</id>
      </contributor>
      <comment>intscary</comment>
      <origin>5480735</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="74" sha1="j2ci5ls5oc4sv4vx93z77roze7ztixs" xml:space="preserve">


[https://www.instagram.com/intscary?igsh=NTB5c29lZzhuNW83 instagram]</text>
      <sha1>j2ci5ls5oc4sv4vx93z77roze7ztixs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480736</id>
      <parentid>5480735</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T13:25:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mansur15</username>
        <id>161153</id>
      </contributor>
      <comment>Tugirlash</comment>
      <origin>5480736</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1783" sha1="04ifzh4z9wfpcfkrakor1vpuffub7du" xml:space="preserve">Intscary
Intscary (to‘liq ismi: Jumayev Mansur, 2006-yilda tug‘ilgan) — o‘zbek horror kontent yaratuvchisi (kontentmakeri), Instagram va YouTube Shorts platformalarida realga o‘xshatib sahnalashtirilgan qo‘rqinchli videolari bilan tanilgan. Intscary o‘zining videolarida odatiy hayot ichidagi psixologik bosim, ruhiy iztirob, oilaviy tushunmovchiliklar va paranormal mavzularni tasvirlaydi.

Ijodiy faoliyati
Mansur o‘z faoliyatini oddiy uy sharoitida telefon orqali qisqa sahnalarni suratga olishdan boshlagan. U “Intscary” nomi ostida:

Oddiy holatlar ortidagi g‘ayritabiiylikni ko‘rsatadi

Qo‘rquvni kuchli musiqalar, vizual effektlar va atmosfera bilan yaratadi

Dialoglardan ko‘ra, ruhiy holatga urg‘u beradi

Ota-ona va bola o‘rtasidagi chuqur, ammo aytilmagan hislarni sahnalashtiradi

Mavzulari
Intscary videolarida quyidagi mavzular ko‘p uchraydi:

Yolg‘izlik va ichki kurash

Sirli tovushlar, qorong‘i xonalar, g‘ayritabiiy hissiyotlar

Tushda bo‘layotgandek tuyuladigan epizodlar

Oila a’zolari bilan murakkab ruhiy muhit

Platformalardagi ishtiroki
Instagram (@intscary) — asosiy platformasi, bu yerda qisqa Reels orqali keng auditoriyaga yetib bormoqda

YouTube Shorts — sahnalashtirilgan qisqa horror videolarini joylaydi

Kelajakda TikTok va boshqa platformalarda ham faoliyatni kengaytirish rejalashtirilgan

Shaxsiy uslubi va g‘oya
Mansurning asosiy yondashuvi — qo‘rquvni shunchaki “arvohlar bilan” emas, balki odam ichidagi og‘riq, tushunilmagan tuyg‘ular va bosim orqali ifodalash. U “Intscary” brendi ostida qo‘rqinchli kontentni o‘zbek auditoriyasi uchun zamonaviy va chuqur ma’noli tarzda taqdim etishni maqsad qilgan.

[https://www.instagram.com/intscary?igsh=NTB5c29lZzhuNW83 instagram]</text>
      <sha1>04ifzh4z9wfpcfkrakor1vpuffub7du</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xalqaro sport jurnalistikasi kuni</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249160</id>
    <revision>
      <id>5480741</id>
      <timestamp>2025-07-02T13:45:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Umarxon III</username>
        <id>18267</id>
      </contributor>
      <comment>„[[File:091507-USCNeb-CorsoHerbstreit.jpg|thumb|180px|Sport jurnalistlari ish ustida]] '''Xalqaro sport jurnalistikasi kuni''' – sport jurnalistlarining kasb bayrami. [[1924-yil]]da Parijda [[Xalqaro sport matbuoti assotsiatsiyasi]] tashkil topdi, hozirda u milliy jurnalistlar uyushmalarini birlashtiradi&lt;ref&gt;[https://olamsport.com/oz/news/2-iyul-xalqaro-sport-jurnalistlari-kuni 2 iyul – Xalqaro sport jurnalistlari kuni!]&lt;/ref&gt;. Koʻpgina mamla...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480741</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="726" sha1="qdrdder904ypd7pfag0rworplztitk0" xml:space="preserve">[[File:091507-USCNeb-CorsoHerbstreit.jpg|thumb|180px|Sport jurnalistlari ish ustida]]
'''Xalqaro sport jurnalistikasi kuni''' – sport jurnalistlarining kasb bayrami. [[1924-yil]]da Parijda [[Xalqaro sport matbuoti assotsiatsiyasi]] tashkil topdi, hozirda u milliy jurnalistlar uyushmalarini birlashtiradi&lt;ref&gt;[https://olamsport.com/oz/news/2-iyul-xalqaro-sport-jurnalistlari-kuni 2 iyul – Xalqaro sport jurnalistlari kuni!]&lt;/ref&gt;. Koʻpgina mamlakatlarda ushbu kunda sport sohasidagi eng yaxshi ommaviy axborot vositalari vakillari taqdirlanadi&lt;ref&gt;[https://platina.uz/oʻz/2023/07/02/xalqaro-sport-jurnalistlari-kuni Xalqaro sport jurnalistlari kuni]&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{stub}}
[[Turkum:Jurnalistika]]</text>
      <sha1>qdrdder904ypd7pfag0rworplztitk0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Baranof oroli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249161</id>
    <revision>
      <id>5480742</id>
      <timestamp>2025-07-02T13:58:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Baranof Island&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5480742</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4228" sha1="ez2fl46pmdana47xxdfkbitnd2u4vts" xml:space="preserve">Baranof oroli ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Sheet’-ká X'áat'l 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              ={{coord|56|57|05|H|134|56|52|Vt|shkala:2000000|displey=inline}} 
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond/&gt; by {{convert|30|mi|km|abbr=out}} at its longest point and perpendicular widest point, respectively.  It has a shoreline of {{convert|617|mi|km|abbr=off}}.&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{sister project links}}
* [https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska], an interactive map of Sitka Area native place names.

{{Sitka, Alaska}}
{{US prominent}}
{{Alaska}}
{{Authority control}}</text>
      <sha1>ez2fl46pmdana47xxdfkbitnd2u4vts</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480743</id>
      <parentid>5480742</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:03:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480743</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4132" sha1="ejekgqfwj97lla7vq0cg9eqls7sgrsk" xml:space="preserve">Baranof oroli ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Sheet’-ká X'áat'l 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              ={{coord|56|57|05|H|134|56|52|Vt|shkala:2000000|displey=inline}} 
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond/&gt; by {{convert|30|mi|km|abbr=out}} at its longest point and perpendicular widest point, respectively.  It has a shoreline of {{convert|617|mi|km|abbr=off}}.&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska], an interactive map of Sitka Area native place names.</text>
      <sha1>ejekgqfwj97lla7vq0cg9eqls7sgrsk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480744</id>
      <parentid>5480743</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:06:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480744</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4139" sha1="551trvn0om82iiosr0nevdmdwded582" xml:space="preserve">Baranof oroli ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Sheet’-ká X'áat'l 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              ={{coord|56|57|05|H|134|56|52|Vt|shkala:2000000|displey=inline}} 
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond/&gt; by {{convert|30|mi|km|abbr=out}} at its longest point and perpendicular widest point, respectively.  It has a shoreline of {{convert|617|mi|km|abbr=off}}.&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>551trvn0om82iiosr0nevdmdwded582</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480745</id>
      <parentid>5480744</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:07:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480745</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4145" sha1="5n2sacclcni2clz5qyyktvrkuot4yi2" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Sheet’-ká X'áat'l 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              ={{coord|56|57|05|H|134|56|52|Vt|shkala:2000000|displey=inline}} 
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond/&gt; by {{convert|30|mi|km|abbr=out}} at its longest point and perpendicular widest point, respectively.  It has a shoreline of {{convert|617|mi|km|abbr=off}}.&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>5n2sacclcni2clz5qyyktvrkuot4yi2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480746</id>
      <parentid>5480745</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:08:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480746</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4081" sha1="bhrlmg2oi7c4hpsztvf0h0ilomdsf73" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Sheet’-ká X'áat'l 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond/&gt; by {{convert|30|mi|km|abbr=out}} at its longest point and perpendicular widest point, respectively.  It has a shoreline of {{convert|617|mi|km|abbr=off}}.&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>bhrlmg2oi7c4hpsztvf0h0ilomdsf73</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480747</id>
      <parentid>5480746</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:09:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480747</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4071" sha1="ngd7ml4x5ts54so0lgith7qen51gqgx" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond/&gt; by {{convert|30|mi|km|abbr=out}} at its longest point and perpendicular widest point, respectively.  It has a shoreline of {{convert|617|mi|km|abbr=off}}.&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>ngd7ml4x5ts54so0lgith7qen51gqgx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480749</id>
      <parentid>5480747</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:12:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480749</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3896" sha1="8j94sluyg2d26ymiit6tx1yfbxncyhw" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, Qoʻshma Shtatlarorollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. USS  Ommaney Bay  (CVE-79) eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>8j94sluyg2d26ymiit6tx1yfbxncyhw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480750</id>
      <parentid>5480749</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:14:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480750</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3915" sha1="o0c6a4plwq914oei37lcdamw6sathig" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]&lt;nowiki/&gt;i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.
==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>o0c6a4plwq914oei37lcdamw6sathig</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480751</id>
      <parentid>5480750</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:14:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480751</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3907" sha1="gjapgp1adioqsnqc6bqw8l8b008xhuy" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan orolga tashrif buyurgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>gjapgp1adioqsnqc6bqw8l8b008xhuy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480752</id>
      <parentid>5480751</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:15:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480752</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3891" sha1="57hjg4al6v824rccz83xk49kwfgan4j" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805 yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>57hjg4al6v824rccz83xk49kwfgan4j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480753</id>
      <parentid>5480752</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:15:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480753</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3891" sha1="8nygkzgrawfholbpisz5yd9yxg97lxr" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni Rossiya-Amerika kompaniyasi bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki Amerika Qo'shma Shtatlarining u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>8nygkzgrawfholbpisz5yd9yxg97lxr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480754</id>
      <parentid>5480753</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:16:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480754</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3908" sha1="3osbrifw1wnd9xy07swq7ag3u01gids" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]&lt;nowiki/&gt;ning u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>3osbrifw1wnd9xy07swq7ag3u01gids</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480755</id>
      <parentid>5480754</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:16:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480755</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3899" sha1="kkhipzr6x0gctrn2diiyn8k8xqov4h6" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan orol. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>kkhipzr6x0gctrn2diiyn8k8xqov4h6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480756</id>
      <parentid>5480755</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:17:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480756</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3903" sha1="s4zog6m2rof8pc3yugqmhvrna6zlwh0" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan [[orol]]. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan Sheet'-ká X'áat'l (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>s4zog6m2rof8pc3yugqmhvrna6zlwh0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480758</id>
      <parentid>5480756</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:19:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480758</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3907" sha1="gqhuoh4zdg9betzgokzy7yd0n3sy2b7" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan [[orol]]. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani UF Lisianski tomonidan Aleksandr Andreyevich Baranov sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan ''Sheet'-ká X'áat'l'' (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>gqhuoh4zdg9betzgokzy7yd0n3sy2b7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480760</id>
      <parentid>5480758</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:37:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480760</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3915" sha1="k6h7wn9c9trvmiivnmr16nw4sksqfwl" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan [[orol]]. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani ''UF Lisianski'' tomonidan [[Aleksandr Andreyevich Baranov]] sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan ''Sheet'-ká X'áat'l'' (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning u yerga egalik qilish huquqini berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>k6h7wn9c9trvmiivnmr16nw4sksqfwl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480764</id>
      <parentid>5480760</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:38:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480764</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3919" sha1="ptp306pbbqfbcjjvngv3j9qevylh0iv" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan [[orol]]. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani ''UF Lisianski'' tomonidan [[Aleksandr Andreyevich Baranov]] sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan ''Sheet'-ká X'áat'l'' (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning u yerga egalik qilish huquqini ham berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr) &lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt;ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasida va eng perpendikulyar keng nuqtasida. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>ptp306pbbqfbcjjvngv3j9qevylh0iv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480769</id>
      <parentid>5480764</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T14:43:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480769</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3914" sha1="ak3y2u9qr03wj97afozqqi53918s87x" xml:space="preserve">'''Baranof oroli''' ([[Ruscha]]: ''Ostrov Baranova'' , romanlashtirilgan: ''Ostrov Baranova'') - [[Alyaska]]da,  Panhandle yeridagi Aleksandr arxipelagining shimoliy qismida joylashgan [[orol]]. U dastlab &quot;Baranof&quot; nomi bilan atalgan, 1805-yilda Rossiya dengiz floti kapitani ''UF Lisianski'' tomonidan [[Aleksandr Andreyevich Baranov]] sharafiga nomlangan&lt;ref name=Orth&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}&lt;/ref&gt;. Bu mahalliy tilda Tlingit xalqi tomonidan ''Sheet'-ká X'áat'l'' (ko'pincha oddiygina &quot;She&quot;&lt;ref&gt;{{cite book
  | last = Orth
  | first = Donald J.
  | title = Dictionary of Alaska Place Names, Geological Survey, Professional Paper 567
  | publisher = United States Government Printing Office
  | year = 1967
  | location = Washington
}}  Spelled &quot;Shi&quot; in Orth's citation of Hodge.&lt;/ref&gt; deb ifodalangan) talaffuz qilinadi. Bu Alyaskaning ABC orollar guruhining eng kichiki hisoblanadi. Orolda yashagan xalqlar (Tlingit), orolga ''Shee Atika'' deb nom berdi. Baranof orolida turli xil ekotizimlar mavjud bo'lib, bu uni mo'yna savdo kompaniyasi - yaʼni ''Rossiya-Amerika kompaniyasi'' bilan asosiy makonga aylantirdi. Baranof orolining Rossiya tomonidan bosib olinishi nafaqat mahalliy aholi va orolning tabiatiga, balki [[Amerika Qo'shma Shtatlari]]ning u yerga egalik qilish huquqini ham berdi.

{{Orol bilgiqutisi
|Nomi                = Baranof oroli
|Milliy nomi  =Bargli tort 
|Tasvir             =NWCoast1a.png 
|Tasvir izohi    =Tinch okeanining shimoli-g'arbiy sohilidagi orollar 
|Koordinatalar              =
|Mamlakat                  = AQSh
|Region                 = 
|Tuman                = 
|Arxipelag               =Aleksandr arxipelagi 
|Akvatoriya               = 
|Maydoni                 =1607 
|Eng yuqori nuqtasi         = 
|Aholisi               =8532 
 |Hisoblangan yili           =2000-yil 
}}

==Geografiya==
Orolning umumiy yer maydoni 1,607 kvadrat milya (4,162 kvadrat kilometr)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt; boʻlib, bu Rod-Aylend shtatidan biroz kattaroq. Uning maydoni mos ravishda 105 milya (169 km)&lt;ref name=DeArmond&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  | title = Southeast Alaska: Names on the Chart and how they get there
  | publisher = Ripley/DeArmond
  | year = 1995
  | location = Juneau, Alaska
}}&lt;/ref&gt; ga 30 milya (48 km) eng uzun nuqtasi va eng keng nuqtasida joylashgan. U 617 milya (993 kilometr) qirg'oq chizig'iga ega&lt;ref name=DeArmond2&gt;{{cite book
  | last = DeArmond
  | first = R. N.
  |author2=Patricia Roppel
  |author2-link=Patricia Roppel
  | title = Baranof Island's Eastern Shore: &quot;The Waterfall Coast&quot;
  | publisher = Arrowhead Press
  | year = 1997
  | location = Sitka, Alaska
  | pages = 7
}}&lt;/ref&gt;. Baranof orolida Aleksandr arxipelagining eng baland togʻi 5390 m choʻqqisi joylashgan va maydoni boʻyicha Alyaskadagi sakkizinchi orol, [[Qoʻshma Shtatlar]]i orollari orasida oʻninchi eng katta orol va dunyoda 137-oʻrinda turadi. Uning markazi - 57°0'N 135°0'W ga yaqin joylashgan. Orolning deyarli katta qismini Tongass milliy o'rmon chegaralari egallagan. Yarmidan koʻp qismi rasman Janubiy Baranof cho'liga tegishli. Ommaney ko'rfazi orolning janubiy qismida joylashgan. ''USS  Ommaney Bay  (CVE-79)'' eskort uchuvchi nomini oldi.

==Manbalar== 
{{manbalar}}
==Havolalar==
[https://web.archive.org/web/20050108073940/http://www.sitkatribe.org/placenames/home.html Tlingit Geographical Place Names for the Sheet’Ka Kwaan &amp;mdash; Sitka Tribe of Alaska] - Sitka hududi mahalliy joy nomlarining interaktiv xaritasi.</text>
      <sha1>ak3y2u9qr03wj97afozqqi53918s87x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza:Goʻsht</title>
    <ns>10</ns>
    <id>1249162</id>
    <revision>
      <id>5480774</id>
      <timestamp>2025-07-02T15:09:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Janob Mirzaolim</username>
        <id>64438</id>
      </contributor>
      <comment>Ingilzchadan tarjima qilib, andoza yaratdim</comment>
      <origin>5480774</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6797" sha1="0kvij1q6mhunhlrdfr32cp3rd91twp1" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = Goʻsht
| title = [[Goʻsht]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist

| image = [[File:FoodMeat.jpg|100px|Ovqat uchun foydalaniladigan goʻsht]]&lt;br&gt;[[File:Plateau van zeevruchten.jpg|100px|Dengiz taomlari uchun foydalaniladigan goʻsht]]
| above = 

| group1 = [[Parranda]]lar
| list1 = 
* [[Cassowary]]
* [[Tovuq goʻshti|Tovuq]]
* [[Oʻrdak goʻshti|Oʻrdak]]
* [[Emu]]
* [[Gʻoz goʻshti|Gʻoz]]
* [[Tuyaqush goʻshti|Tuyaqush]]
* [[Xonaki kaptar|Kaptar]]
* [[Bedana goʻshti|Bedana]]
* [[Nandular|Nandu]]
* [[Kurka goʻshti|Kurka]]

| group2 = [[Chorvachilik|Chorva hayvonlari]]
| list2 = 
* [[Alpaca]]
* [[Mol goʻshti]]
* [[Bifalo]]
* [[Bizon]]
* [[Buyvol goʻshti|Buyvol]]
* [[Tuya]]
* [[Mushuk goʻshti|Mushuk]]
* [[Echki goʻshti|Echki]]
* [[It goʻshti|It]]
* [[Eshak goʻshti|Eshak]]
* [[Eskargo]]
* [[Qurbaqa oyogʻi|Qurbaqa]]
* [[Dengiz choʻchqachasi]]
* [[Qazi]]
* [[Qoʻy goʻshti]]
* [[Lama (hayvon)|Lama]]
* [[Choʻchqa goʻshti]]
* [[Buzoq goʻshti]]
* [[Qoʻtos]]
* [[Żubroń]]

| group3 = [[Ov hayvonlari]]
| list3 = 
* [[Alligator goʻshti|Alligator]]
* [[Koʻrshapalak goʻshti|Koʻrshapalak]]
* [[Ayiq ovlash|Ayiq]]
* [[Ov hayvonlari goʻshti]]
* [[Toʻngʻiz]]
* [[Timsoh]]
* [[Fil goʻshti|Fil]]
* [[Tulki]]
* [[Iguana goʻshti|Iguana]]
* [[Kenguru goʻshti|Kenguru]] 
* [[Maymun goʻshti|Maymun]]
* [[Sichqon]]
* [[Pangolinlar|Pangolin]]
* [[Kalamush goʻshti|Kalamush]]
* [[Yovvoyi quyon]]
* [[Quyon (hayvon)|Quyon]]
* [[Ilonlar|Ilon]]
* [[Toshbaqalar|Toshbaqa]]
* [[Bugʻu goʻshti]]
* [[It goʻshti|It]]
** [[Boʻri ovlash|Boʻri]]

| group4 = [[Baliq goʻshti|Baliq]]
| list4 = 
* [[Hamsi baliq go'shti|Hamsi]]
* [[Basa (fish)|Basa]]
* [[Bass (fish)|Bass]]
* [[Carp#As food|Carp]]
* [[Catfish]]
* [[Cod as food|Cod]]
* [[Crappie]]
* [[Eel as food|Eel]]
* [[Flounder]]
* [[Grouper]]
* [[Haddock]]
* [[Halibut]]
* [[Herring as food|Herring]]
* [[King mackerel|Kingfish]]
* [[Mackerel as food|Mackerel]]
* [[Mahi-mahi|Mahi Mahi]]
* [[Marlin]]
* [[Milkfish]]
* [[Orange roughy]]
* [[Sayra]]
* [[Perch]]
* [[Esox|Pike]]
* [[Cod goʻshti|Pollock]]
* [[Salmon goʻshti|Salmon]]
* [[Sardinalar|Sardina]]
* [[Akula goʻshti|Akula]]
* [[Sole (baliq)|Sole]]
* [[Pangasianodon hypophthalmus]]
* [[Qilichbaliq]]
* [[Tilapia]]
* [[Gulmoyi]]
* [[Tuna]]
* [[Walleye]]

| group5 = [[Dengiz taomlari]]
| list5 = 
* [[Abalone]]
* [[Squid as food|Calamari]]
* [[Chiton]]
* [[Clam]]
* [[Krab goʻshti|Krab]]
* [[Crayfish as food|Crayfish]]
* [[Delfin]]
* [[Lobster as food|Lobster]]
* [[Mussel]]
* [[Sakkizoyoq goʻshti|Sakkizoyoq]]
* [[Oyster]]
* [[Scallop]]
* [[Tyulen goʻshti|Tyulen]]
* [[Shrimp and prawn as food|Shrimp/prawn]]
* [[Dengiz bodringlari|Dengiz bodringi]]
* [[Dengiz tipratikanlari|Dengiz tipratikani]]
* [[Kit goʻshti|Kit]]
* [[Ascidiacea]]
* [[Meduzalar|Meduza]]

| group6 = [[Hasharotlar]]
| list6 = 
* [[Chumoli tuxumlari|Chumolilar]]
* [[Hermetia illucens|Qora askar pashsha qurtlari]]
* [[Saratonlar|Saraton]]
* [[Kriket (hashorat)]]
**[[Kriket uni|Uni]]
* [[Grasshopper]] ([[Chigirtka]])
* [[Mealworm]]
* [[Mezcal worm]]
* [[Ipak qurti]]
* [[Gonimbrasia belina|Mopane worm]]
* [[Rhynchophorus|Palm grub]]

| group7 = Kesish va&lt;br&gt;tayyorlash
| list7 = 
* [[Meat hanging|Aged]]
* [[Bekon]]
* [[Barbekyu]]
* [[Biltong]]
* [[Braising|Braised]]
* [[Patty|Burger]]
* [[Charcuterie]]
* [[Meat chop|Chop]]
* [[Confit#Meat_confit|Confit]]
* [[Corned beef|Corned]]
* [[Curing (food preservation)|Cured]]
* [[Cutlet]]
* [[Dried meat|Dried]]
* [[Dum pukht|Dum]]
* [[Fermented meat|Fermented]]
* [[Fillet (cut)|Fillet]]/[[supreme (cooking)|supreme]]
* [[Forcemeat]]
** [[Cretons]]
** [[Pâté]]
* [[Frying|Fried]]
* [[Frozen food|Frozen]]
* [[Ground meat|Ground]]
* [[Ham]]
* [[Jerky]]
* [[Kebab]]
* [[Kidney (food)|Kidney]]
* [[Liver (food)|Liver]]
* [[Lunch meat|Luncheon meat]]
* [[Marination|Marinated]]
* [[Meatball]]
* [[Meatloaf]]
* [[Offal]]
* [[Pickling|Pickled]]
* [[Pemmican]]
* [[Poaching (cooking)|Poached]]
* [[Potted meat|Potted]]
* [[Rillettes]]
* [[Roasting|Roasted]]
* [[Salting (food)#Meat|Salt-cured]]
* [[Salumi]]
* [[Sausage]]
* [[Smoked meat|Smoked]]
* [[Steak]]
* [[Stew#Types of stew|Stewed]]
* [[Tandoor]]
* [[Steak tartare|Tartare]]

| group8 = Maqolalar roʻyxatlari
| list8 = 
{{navbox |child |
| group1 =[[Goʻshtli taomlar roʻyxati|Goʻshtli taomlar]]
| list1 =
* [[List of beef dishes|Beef]]
* [[List of chicken dishes|Chicken]]
* [[List of fish dishes|Fish]]
* [[List of goat dishes|Goat]]
* [[list of lamb dishes|Lamb]]
* [[List of pork dishes|Pork]]
** [[List of ham dishes|Ham]]
* [[List of seafood dishes|Seafood]]
* [[List of veal dishes|Veal]]
* [[List of steak dishes|Steaks]]
* [[List of meatball dishes|Meatball]]
* [[List of smoked foods|Smoked foods]]
* [[List of sausage dishes|Sausage]]

| group2 = Boshqa
| list2  = 
* [[Goʻsht isteʼmoli boʻyicha mamlakatlar roʻyxati|Goʻsht isteʼmoli boʻyicha mamlakatlar]]
* [[Goʻsht yetishtirish boʻyicha mamlakatlar roʻyxati|Goʻsht yetishtirish boʻyicha mamlakatlar]]
* [[Oziq-ovqat va ichimliklar boʻyicha taʼqiqlar]]
* [[Goʻsht oʻrnini bosuvchi mahsulotlar roʻyxati|Goʻsht oʻrnini bosuvchilar]]

}}
| group9 = Etika vs&lt;/br&gt;psixologiya
| list9 = 
* [[Goʻsht yeyish etikasi]]
* [[Karnizm]]
* [[Hayvonlar huquqlari]]
* [[Goʻsht yeyish psixologiyasi]]
** [[Goʻsht yeyish psixologiyasi#Goʻsht paradoksi|Goʻsht paradoksi]]

| group10 = Muqobillari
| list10 = 
* [[Vegetarianlik]]
* [[Fleksitarianizm]]
** [[Pesketarianizm]]
** [[Pollotarianizm]]
* [[Oʻsimliklarga asoslangan parhez]]
* [[Goʻsht muqobili]]
* [[Veganlik]]

| group11 = [[Goʻsht ilmi]]
| list11 = 
* [[Beef hormone controversy]]
* [[Drip loss]]
* [[Feed conversion ratio]]
* [[Food preservation|Preservation]]
* [[Meat tenderness|Tenderness]]
* [[Meat water holding capacity|Water holding capacity]]

| group12 = [[Goʻsht sanoati]]
| list12 = 
* [[Goʻsht brokeri|Broker]]
* [[Branch house (building)|Branch house]]
* [[Qassob]]
* [[Meat cutter|Cutter]]
* [[Environmental impacts of animal agriculture|Environmental impact]]
* [[Intensive animal farming|Factory farming]]
* [[Meat jobber|Jobber]]
* [[Meat-packing industry|Packing]]
* [[Animal slaughter|Slaughter]]
** [[Slaughterhouse]]

| group13 = Aloqador&lt;br&gt;mavzular
| list13 = 
* [[Arachnophagy]]
* [[Human cannibalism|Cannibalism]]
* [[Case-ready meat]]
** [[Meat diaper]]
* [[Cultured meat]]
* [[Entomophagy in humans|Entomophagy]]
* [[Marbled meat|Marbled]]
** [[Artificial marbling|Artificial]]
* [[Mystery meat]]
* [[Offal]]
* [[Non-vegetarian food in India]]
* [[Pink slime]]
* [[Raw meat]]
* [[Qizil goʻsht]]
* [[Roadkill cuisine]]
* [[Warmed-over flavor]]
* [[Oq goʻsht]]

| below   = 
* {{portal-inline|size=tiny|Oziq-ovqat}}
* {{Turkum-inline|Go‘sht}}
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0kvij1q6mhunhlrdfr32cp3rd91twp1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480781</id>
      <parentid>5480774</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T15:48:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Abilqosimova</username>
        <id>125887</id>
      </contributor>
      <origin>5480781</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6802" sha1="5n84coesvnei5swc8yowehiwhi71d49" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = Goʻsht
| title = [[Goʻsht]]
| state = {{{state|autocollapse}}}
| bodyclass = hlist

| image = [[File:FoodMeat.jpg|100px|Ovqat uchun foydalaniladigan goʻsht]]&lt;br&gt;[[File:Plateau van zeevruchten.jpg|100px|Dengiz taomlari uchun foydalaniladigan goʻsht]]
| above = 

| group1 = [[Parranda]]lar
| list1 = 
* [[Cassowary]]
* [[Tovuq goʻshti|Tovuq]]
* [[Oʻrdak goʻshti|Oʻrdak]]
* [[Emu]]
* [[Gʻoz goʻshti|Gʻoz]]
* [[Tuyaqush goʻshti|Tuyaqush]]
* [[Xonaki kaptar|Kaptar]]
* [[Bedana goʻshti|Bedana]]
* [[Nandular|Nandu]]
* [[Kurka goʻshti|Kurka]]

| group2 = [[Chorvachilik|Chorva hayvonlari]]
| list2 = 
* [[Alpaca|Lama pacos]]
* [[Mol goʻshti]]
* [[Bifalo]]
* [[Bizon]]
* [[Buyvol goʻshti|Buyvol]]
* [[Tuya]]
* [[Mushuk goʻshti|Mushuk]]
* [[Echki goʻshti|Echki]]
* [[It goʻshti|It]]
* [[Eshak goʻshti|Eshak]]
* [[Eskargo]]
* [[Qurbaqa oyogʻi|Qurbaqa]]
* [[Dengiz choʻchqachasi]]
* [[Qazi]]
* [[Qoʻy goʻshti]]
* [[Lama (hayvon)|Lama]]
* [[Choʻchqa goʻshti]]
* [[Buzoq goʻshti]]
* [[Qoʻtos]]
* [[Żubroń]]

| group3 = [[Ov hayvonlari]]
| list3 = 
* [[Alligator goʻshti|Alligator]]
* [[Koʻrshapalak goʻshti|Koʻrshapalak]]
* [[Ayiq ovlash|Ayiq]]
* [[Ov hayvonlari goʻshti]]
* [[Toʻngʻiz]]
* [[Timsoh]]
* [[Fil goʻshti|Fil]]
* [[Tulki]]
* [[Iguana goʻshti|Iguana]]
* [[Kenguru goʻshti|Kenguru]] 
* [[Maymun goʻshti|Maymun]]
* [[Sichqon]]
* [[Pangolinlar|Pangolin]]
* [[Kalamush goʻshti|Kalamush]]
* [[Yovvoyi quyon]]
* [[Quyon (hayvon)|Quyon]]
* [[Ilonlar|Ilon]]
* [[Toshbaqalar|Toshbaqa]]
* [[Bugʻu goʻshti]]
* [[It goʻshti|It]]
** [[Boʻri ovlash|Boʻri]]

| group4 = [[Baliq goʻshti|Baliq]]
| list4 = 
* [[Hamsi baliq go'shti|Hamsi]]
* [[Basa (fish)|Basa]]
* [[Bass (fish)|Bass]]
* [[Carp#As food|Carp]]
* [[Catfish]]
* [[Cod as food|Cod]]
* [[Crappie]]
* [[Eel as food|Eel]]
* [[Flounder]]
* [[Grouper]]
* [[Haddock]]
* [[Halibut]]
* [[Herring as food|Herring]]
* [[King mackerel|Kingfish]]
* [[Mackerel as food|Mackerel]]
* [[Mahi-mahi|Mahi Mahi]]
* [[Marlin]]
* [[Milkfish]]
* [[Orange roughy]]
* [[Sayra]]
* [[Perch]]
* [[Esox|Pike]]
* [[Cod goʻshti|Pollock]]
* [[Salmon goʻshti|Salmon]]
* [[Sardinalar|Sardina]]
* [[Akula goʻshti|Akula]]
* [[Sole (baliq)|Sole]]
* [[Pangasianodon hypophthalmus]]
* [[Qilichbaliq]]
* [[Tilapia]]
* [[Gulmoyi]]
* [[Tuna]]
* [[Walleye]]

| group5 = [[Dengiz taomlari]]
| list5 = 
* [[Abalone]]
* [[Squid as food|Calamari]]
* [[Chiton]]
* [[Clam]]
* [[Krab goʻshti|Krab]]
* [[Crayfish as food|Crayfish]]
* [[Delfin]]
* [[Lobster as food|Lobster]]
* [[Mussel]]
* [[Sakkizoyoq goʻshti|Sakkizoyoq]]
* [[Oyster]]
* [[Scallop]]
* [[Tyulen goʻshti|Tyulen]]
* [[Shrimp and prawn as food|Shrimp/prawn]]
* [[Dengiz bodringlari|Dengiz bodringi]]
* [[Dengiz tipratikanlari|Dengiz tipratikani]]
* [[Kit goʻshti|Kit]]
* [[Ascidiacea]]
* [[Meduzalar|Meduza]]

| group6 = [[Hasharotlar]]
| list6 = 
* [[Chumoli tuxumlari|Chumolilar]]
* [[Hermetia illucens|Qora askar pashsha qurtlari]]
* [[Saratonlar|Saraton]]
* [[Kriket (hashorat)]]
**[[Kriket uni|Uni]]
* [[Grasshopper]] ([[Chigirtka]])
* [[Mealworm]]
* [[Mezcal worm]]
* [[Ipak qurti]]
* [[Gonimbrasia belina|Mopane worm]]
* [[Rhynchophorus|Palm grub]]

| group7 = Kesish va&lt;br&gt;tayyorlash
| list7 = 
* [[Go‘sht osish|Yosh]]
* [[Bekon]]
* [[Barbekyu]]
* [[Biltong]]
* [[Dimlash]]
* [[kotlet|Burger]]
* [[Charcuterie]]
* [[Meat chop|Chop]]
* [[Confit#Meat_confit|Confit]]
* [[Corned beef|Corned]]
* [[Curing (food preservation)|Cured]]
* [[Cutlet]]
* [[Dried meat|Dried]]
* [[Dum pukht|Dum]]
* [[Fermented meat|Fermented]]
* [[Fillet (cut)|Fillet]]/[[supreme (cooking)|supreme]]
* [[Forcemeat]]
** [[Cretons]]
** [[Pâté]]
* [[Frying|Fried]]
* [[Frozen food|Frozen]]
* [[Ground meat|Ground]]
* [[Ham]]
* [[Jerky]]
* [[Kebab]]
* [[Kidney (food)|Kidney]]
* [[Liver (food)|Liver]]
* [[Lunch meat|Luncheon meat]]
* [[Marination|Marinated]]
* [[Meatball]]
* [[Meatloaf]]
* [[Offal]]
* [[Pickling|Pickled]]
* [[Pemmican]]
* [[Poaching (cooking)|Poached]]
* [[Potted meat|Potted]]
* [[Rillettes]]
* [[Roasting|Roasted]]
* [[Salting (food)#Meat|Salt-cured]]
* [[Salumi]]
* [[Sausage]]
* [[Smoked meat|Smoked]]
* [[Steak]]
* [[Stew#Types of stew|Stewed]]
* [[Tandoor]]
* [[Steak tartare|Tartare]]

| group8 = Maqolalar roʻyxatlari
| list8 = 
{{navbox |child |
| group1 =[[Goʻshtli taomlar roʻyxati|Goʻshtli taomlar]]
| list1 =
* [[List of beef dishes|Beef]]
* [[List of chicken dishes|Chicken]]
* [[List of fish dishes|Fish]]
* [[List of goat dishes|Goat]]
* [[list of lamb dishes|Lamb]]
* [[List of pork dishes|Pork]]
** [[List of ham dishes|Ham]]
* [[List of seafood dishes|Seafood]]
* [[List of veal dishes|Veal]]
* [[List of steak dishes|Steaks]]
* [[List of meatball dishes|Meatball]]
* [[List of smoked foods|Smoked foods]]
* [[List of sausage dishes|Sausage]]

| group2 = Boshqa
| list2  = 
* [[Goʻsht isteʼmoli boʻyicha mamlakatlar roʻyxati|Goʻsht isteʼmoli boʻyicha mamlakatlar]]
* [[Goʻsht yetishtirish boʻyicha mamlakatlar roʻyxati|Goʻsht yetishtirish boʻyicha mamlakatlar]]
* [[Oziq-ovqat va ichimliklar boʻyicha taʼqiqlar]]
* [[Goʻsht oʻrnini bosuvchi mahsulotlar roʻyxati|Goʻsht oʻrnini bosuvchilar]]

}}
| group9 = Etika vs&lt;/br&gt;psixologiya
| list9 = 
* [[Goʻsht yeyish etikasi]]
* [[Karnizm]]
* [[Hayvonlar huquqlari]]
* [[Goʻsht yeyish psixologiyasi]]
** [[Goʻsht yeyish psixologiyasi#Goʻsht paradoksi|Goʻsht paradoksi]]

| group10 = Muqobillari
| list10 = 
* [[Vegetarianlik]]
* [[Fleksitarianizm]]
** [[Pesketarianizm]]
** [[Pollotarianizm]]
* [[Oʻsimliklarga asoslangan parhez]]
* [[Goʻsht muqobili]]
* [[Veganlik]]

| group11 = [[Goʻsht ilmi]]
| list11 = 
* [[Beef hormone controversy]]
* [[Drip loss]]
* [[Feed conversion ratio]]
* [[Food preservation|Preservation]]
* [[Meat tenderness|Tenderness]]
* [[Meat water holding capacity|Water holding capacity]]

| group12 = [[Goʻsht sanoati]]
| list12 = 
* [[Goʻsht brokeri|Broker]]
* [[Branch house (building)|Branch house]]
* [[Qassob]]
* [[Meat cutter|Cutter]]
* [[Environmental impacts of animal agriculture|Environmental impact]]
* [[Intensive animal farming|Factory farming]]
* [[Meat jobber|Jobber]]
* [[Meat-packing industry|Packing]]
* [[Animal slaughter|Slaughter]]
** [[Slaughterhouse]]

| group13 = Aloqador&lt;br&gt;mavzular
| list13 = 
* [[Arachnophagy]]
* [[Human cannibalism|Cannibalism]]
* [[Case-ready meat]]
** [[Meat diaper]]
* [[Cultured meat]]
* [[Entomophagy in humans|Entomophagy]]
* [[Marbled meat|Marbled]]
** [[Artificial marbling|Artificial]]
* [[Mystery meat]]
* [[Offal]]
* [[Non-vegetarian food in India]]
* [[Pink slime]]
* [[Raw meat]]
* [[Qizil goʻsht]]
* [[Roadkill cuisine]]
* [[Warmed-over flavor]]
* [[Oq goʻsht]]

| below   = 
* {{portal-inline|size=tiny|Oziq-ovqat}}
* {{Turkum-inline|Go‘sht}}
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5n84coesvnei5swc8yowehiwhi71d49</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kanada yoshlar parlamenti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249163</id>
    <revision>
      <id>5480787</id>
      <timestamp>2025-07-02T16:04:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Youth Parliament of Canada&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5480787</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3971" sha1="tf9wq4k87v0bzscre0heyh6yzeo5rq2" xml:space="preserve">'''Kanada Yoshlar Parlamenti''' ([[fransuzcha]]: ''Parlement jeunesse du Canada'', qisqacha: ''YPJ Canada'') — 1980-yillarda har yili oʻtkazilgan yoshlar parlamenti modeli boʻlib&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |last=Wilson |first=Ruth |date=1983 |title=Youth Parliament of Canada: An Experience in Citizenship |url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=519&amp;param=104 |access-date=2024-04-17 |website=[[Canadian Parliamentary Review]]}}&lt;/ref&gt;, Kanadadagi turli viloyatlarda faoliyat yurituvchi yoshlar parlamentlarining vakillaridan tashkil topgan. YPJ Canada yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni chuqurroq tushunish, parlament tartib-qoidalari bilan tanishish va yetakchilik ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beruvchi muhim platforma bo‘lgan. Parlament yigʻinlarida ishtirok etgan delegatlar Kanadadagi sakkizta viloyatdagi yoshlar parlamentlari tomonidan saylab olingan. Ushbu tashabbus yoshlar orasida siyosiy faollikni oshirish va ularni mamlakat boshqaruvi haqida ongli fikrlashga undash maqsadida tashkil etilgan.


1977-yilda Kanadadagi sakkizta viloyat yoshlar parlamentining yetti nafari vakillari yig‘ilib, milliy yoshlar parlamentini tashkil etish masalasini muhokama qildilar. Bu uchrashuv natijasida Milliy Yoshlar Parlamenti Assotsiatsiyasi (National Youth Parliament Association, qisqacha NYPA) tashkil etildi. NYPA — federal darajada ro‘yxatdan o‘tgan notijorat tashkilot bo‘lib, har bir viloyatdagi yoshlar parlamenti undan ikkita vakil yuborardi. Ular tashkilotning boshqaruv organi — olti kishilik ijrochi direktorlar kengashini tayinlab borishardi.

Kanada Yoshlar Parlamenti (YPJ Canada) ilk sessiyasini 1980-yil 16–23-avgust kunlari o'tkazdi. Unda 110 nafar delegat Ottava shahrida, Kanada parlamentining Senat palatasida yigʻildi. YPJ Canada oʻz faoliyatini Vestminster parlament tizimiga asoslangan holda tashkil qilgan. Unda Bosh vazir, muxolifat yetakchisi, Vazirlar Mahkamasi, soya kabineti (yaʼni muxolifatdagi “muqobil hukumat”), va parlament qo‘mitalariga o‘xshash tizimlar mavjud edi.

Biroq, YPJ Canada siyosiy partiyalarga asoslanmagan edi. Delegatlar hech qanday siyosiy partiyani ifodalamas, har bir aʼzo — jumladan vazirlar ham — faqat vijdoni asosida ovoz berish huquqiga ega edi.

Har bir sessiyada odatda har bir viloyat nomidan bitta vazir bo‘lgan — jami sakkizta vazir. Har bir vazir muhokama uchun qonun loyihasi (ya’ni “qonunchilik”) kiritar edi. YPJ Canada qabul qilgan qonun loyihalari hech qachon amalda hayotga tatbiq etilmagan — ular asosan yoshlarni siyosiy fikrlashga o‘rgatish, muammolarni tahlil qilish va muloqot qilish maqsadida xizmat qilgan. Mavzular mahalliy, milliy va xalqaro masalalarni qamrab olgan.

Sessiyalar ikki rasmiy tilda — ingliz va fransuz tillarida olib borilgan, barcha ishtirokchilar uchun sinxron tarjima xizmati taqdim etilgan.

'''Faoliyatining tugashi'''

1980-yillarning oxiriga kelib, NYPA yillik sessiyalarni moliyalashtirish uchun yetarli mablag‘ topa olmadi. Bu moliyaviy qiyinchiliklar, boshqa omillar bilan birga, YPJ Canada faoliyatining to‘xtashiga sabab bo‘ldi. 1990-yilda o‘tkazilgan sakkizinchi sessiya “10 yillik sessiya” deb eʼlon qilindi. Bu sessiya so‘nggisi bo‘lib qoldi va shundan so‘ng YPJ Canada faoliyat yuritmay qo‘ydi.

==Shuningdek qarang==
{{portal|Canada}}• [[G'arbiy Kanada yoshlar parlamenti]]

• [[Britaniya Kolumbiyasi yoshlar parlamenti]]

• [[TUXIS Alberta parlamenti]]

• [[Saskachevan yoshlar parlamenti]]

• [[Manitoba yoshlar parlamenti]]

• [[Ontario yoshlar parlamenti]]

• [[Kvebek yoshlar parlamenti]]

• [[Nyufaundlend va Labrador yoshlar parlamenti]]

• [[Dengiz yoshlar parlamenti]]
==Tashqi havolalar==
1982-yil Kanada Milliy Yoshlar Parlamenti bo'yicha Kanada parlament sharhidagi maqola
[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/english/issue.asp?param=104&amp;art=519 English]/[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/6/1/06n1_83f_Wilson.pdf French].</text>
      <sha1>tf9wq4k87v0bzscre0heyh6yzeo5rq2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480788</id>
      <parentid>5480787</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:07:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480788</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3988" sha1="pg7ekp6qkb0rt14ioerwigxqlipboer" xml:space="preserve">'''Kanada Yoshlar Parlamenti''' ([[fransuzcha]]: ''Parlement jeunesse du Canada'', qisqacha: ''YPJ Canada'') — 1980-yillarda har yili oʻtkazilgan yoshlar parlamenti modeli boʻlib&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |last=Wilson |first=Ruth |date=1983 |title=Youth Parliament of Canada: An Experience in Citizenship |url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=519&amp;param=104 |access-date=2024-04-17 |website=[[Canadian Parliamentary Review]]}}&lt;/ref&gt;, Kanadadagi turli viloyatlarda faoliyat yurituvchi yoshlar parlamentlarining vakillaridan tashkil topgan. YPJ [[Kanada]] yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni chuqurroq tushunish, parlament tartib-qoidalari bilan tanishish va yetakchilik ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beruvchi muhim platforma bo‘lgan. [[Parlament]] yigʻinlarida ishtirok etgan delegatlar Kanadadagi sakkizta viloyatdagi yoshlar parlamentlari tomonidan saylab olingan. Ushbu tashabbus yoshlar orasida siyosiy faollikni oshirish va ularni mamlakat boshqaruvi haqida ongli fikrlashga undash maqsadida tashkil etilgan.


1977-yilda Kanadadagi sakkizta viloyat yoshlar parlamentining yetti nafari vakillari yig‘ilib, milliy yoshlar parlamentini tashkil etish masalasini muhokama qildilar. Bu uchrashuv natijasida Milliy Yoshlar Parlamenti Assotsiatsiyasi (''National Youth Parliament Association'', qisqacha: ''NYPA'') tashkil etildi. NYPA — federal darajada ro‘yxatdan o‘tgan notijorat tashkilot bo‘lib, har bir viloyatdagi yoshlar parlamenti undan ikkita vakil yuborardi. Ular tashkilotning boshqaruv organi — olti kishilik ijrochi direktorlar kengashini tayinlab borishardi.

''Kanada Yoshlar Parlamenti'' (YPJ Canada) ilk sessiyasini 1980-yil 16–23-avgust kunlari o'tkazdi. Unda 110 nafar delegat [[Ottava]] shahrida, Kanada parlamentining Senat palatasida yigʻildi. YPJ Canada oʻz faoliyatini Vestminster parlament tizimiga asoslangan holda tashkil qilgan. Unda Bosh vazir, muxolifat yetakchisi, Vazirlar Mahkamasi, soya kabineti (yaʼni muxolifatdagi “muqobil hukumat”), va parlament qo‘mitalariga o‘xshash tizimlar mavjud edi.

Biroq, YPJ Janada siyosiy partiyalarga asoslanmagan edi. Delegatlar hech qanday siyosiy partiyani ifodalamas, har bir aʼzo — jumladan vazirlar ham — faqat vijdoni asosida ovoz berish huquqiga ega edi.

Har bir sessiyada odatda har bir viloyat nomidan bitta vazir bo‘lgan — jami sakkizta vazir. Har bir vazir muhokama uchun qonun loyihasi (ya’ni “qonunchilik”) kiritar edi. YPJ Kanada qabul qilgan qonun loyihalari hech qachon amalda hayotga tatbiq etilmagan — ular asosan yoshlarni siyosiy fikrlashga o‘rgatish, muammolarni tahlil qilish va muloqot qilish maqsadida xizmat qilgan. Mavzular mahalliy, milliy va xalqaro masalalarni qamrab olgan.

Sessiyalar ikki rasmiy tilda — ingliz va fransuz tillarida olib borilgan, barcha ishtirokchilar uchun tarjima xizmati taqdim etilgan.

'''Faoliyatining tugashi'''

1980-yillarning oxiriga kelib, NYPA yillik sessiyalarni moliyalashtirish uchun yetarli mablag‘ topa olmadi. Bu moliyaviy qiyinchiliklar, boshqa omillar bilan birga, YPJ Kanada faoliyatining to‘xtashiga sabab bo‘ldi. 1990-yilda o‘tkazilgan sakkizinchi sessiya “10 yillik sessiya” deb eʼlon qilindi. Bu sessiya so‘nggisi bo‘lib qoldi va shundan so‘ng YPJ Kanada faoliyat yuritmay qo‘ydi.

==Shuningdek qarang==
{{portal|Canada}}• [[G'arbiy Kanada yoshlar parlamenti]]

• [[Britaniya Kolumbiyasi yoshlar parlamenti]]

• [[TUXIS Alberta parlamenti]]

• [[Saskachevan yoshlar parlamenti]]

• [[Manitoba yoshlar parlamenti]]

• [[Ontario yoshlar parlamenti]]

• [[Kvebek yoshlar parlamenti]]

• [[Nyufaundlend va Labrador yoshlar parlamenti]]

• [[Dengiz yoshlar parlamenti]]
==Tashqi havolalar==
1982-yil Kanada Milliy Yoshlar Parlamenti bo'yicha Kanada parlament sharhidagi maqola
[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/english/issue.asp?param=104&amp;art=519 English]/[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/6/1/06n1_83f_Wilson.pdf French].</text>
      <sha1>pg7ekp6qkb0rt14ioerwigxqlipboer</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480789</id>
      <parentid>5480788</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:07:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480789</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4015" sha1="jyfk5g7j4p9kd1jmdec2zdtt6d9m7ox" xml:space="preserve">'''Kanada Yoshlar Parlamenti''' ([[fransuzcha]]: ''Parlement jeunesse du Canada'', qisqacha: ''YPJ Canada'') — 1980-yillarda har yili oʻtkazilgan yoshlar parlamenti modeli boʻlib&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |last=Wilson |first=Ruth |date=1983 |title=Youth Parliament of Canada: An Experience in Citizenship |url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=519&amp;param=104 |access-date=2024-04-17 |website=[[Canadian Parliamentary Review]]}}&lt;/ref&gt;, Kanadadagi turli viloyatlarda faoliyat yurituvchi yoshlar parlamentlarining vakillaridan tashkil topgan. YPJ [[Kanada]] yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni chuqurroq tushunish, parlament tartib-qoidalari bilan tanishish va yetakchilik ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beruvchi muhim platforma bo‘lgan. [[Parlament]] yigʻinlarida ishtirok etgan delegatlar Kanadadagi sakkizta viloyatdagi yoshlar parlamentlari tomonidan saylab olingan. Ushbu tashabbus yoshlar orasida siyosiy faollikni oshirish va ularni mamlakat boshqaruvi haqida ongli fikrlashga undash maqsadida tashkil etilgan.


1977-yilda Kanadadagi sakkizta viloyat yoshlar parlamentining yetti nafari vakillari yig‘ilib, milliy yoshlar parlamentini tashkil etish masalasini muhokama qildilar. Bu uchrashuv natijasida Milliy Yoshlar Parlamenti Assotsiatsiyasi (''National Youth Parliament Association'', qisqacha: ''NYPA'') tashkil etildi. NYPA — federal darajada ro‘yxatdan o‘tgan notijorat tashkilot bo‘lib, har bir viloyatdagi yoshlar parlamenti undan ikkita vakil yuborardi. Ular tashkilotning boshqaruv organi — olti kishilik ijrochi direktorlar kengashini tayinlab borishardi.

''Kanada Yoshlar Parlamenti'' (YPJ Canada) ilk sessiyasini 1980-yil 16–23-avgust kunlari o'tkazdi. Unda 110 nafar delegat [[Ottava]] shahrida, Kanada parlamentining Senat palatasida yigʻildi. YPJ Canada oʻz faoliyatini Vestminster parlament tizimiga asoslangan holda tashkil qilgan. Unda Bosh vazir, muxolifat yetakchisi, Vazirlar Mahkamasi, soya kabineti (yaʼni muxolifatdagi “muqobil hukumat”), va parlament qo‘mitalariga o‘xshash tizimlar mavjud edi.

Biroq, YPJ Janada siyosiy partiyalarga asoslanmagan edi. Delegatlar hech qanday siyosiy partiyani ifodalamas, har bir aʼzo — jumladan vazirlar ham — faqat vijdoni asosida ovoz berish huquqiga ega edi.

Har bir sessiyada odatda har bir viloyat nomidan bitta vazir bo‘lgan — jami sakkizta vazir. Har bir vazir muhokama uchun qonun loyihasi (ya’ni “qonunchilik”) kiritar edi. YPJ Kanada qabul qilgan qonun loyihalari hech qachon amalda hayotga tatbiq etilmagan — ular asosan yoshlarni siyosiy fikrlashga o‘rgatish, muammolarni tahlil qilish va muloqot qilish maqsadida xizmat qilgan. Mavzular mahalliy, milliy va xalqaro masalalarni qamrab olgan.

Sessiyalar ikki rasmiy tilda — ingliz va fransuz tillarida olib borilgan, barcha ishtirokchilar uchun tarjima xizmati taqdim etilgan.

'''Faoliyatining tugashi'''

1980-yillarning oxiriga kelib, NYPA yillik sessiyalarni moliyalashtirish uchun yetarli mablag‘ topa olmadi. Bu moliyaviy qiyinchiliklar, boshqa omillar bilan birga, YPJ Kanada faoliyatining to‘xtashiga sabab bo‘ldi. 1990-yilda o‘tkazilgan sakkizinchi sessiya “10 yillik sessiya” deb eʼlon qilindi. Bu sessiya so‘nggisi bo‘lib qoldi va shundan so‘ng YPJ Kanada faoliyat yuritmay qo‘ydi.

==Shuningdek qarang==
{{portal|Canada}}• [[G'arbiy Kanada yoshlar parlamenti]]

• [[Britaniya Kolumbiyasi yoshlar parlamenti]]

• [[TUXIS Alberta parlamenti]]

• [[Saskachevan yoshlar parlamenti]]

• [[Manitoba yoshlar parlamenti]]

• [[Ontario yoshlar parlamenti]]

• [[Kvebek yoshlar parlamenti]]

• [[Nyufaundlend va Labrador yoshlar parlamenti]]

• [[Dengiz yoshlar parlamenti]]
==Manbalar==
{{manbalar}}

==Tashqi havolalar==
1982-yil Kanada Milliy Yoshlar Parlamenti bo'yicha Kanada parlament sharhidagi maqola
[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/english/issue.asp?param=104&amp;art=519 English]/[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/6/1/06n1_83f_Wilson.pdf French].</text>
      <sha1>jyfk5g7j4p9kd1jmdec2zdtt6d9m7ox</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480791</id>
      <parentid>5480789</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:16:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>/* Shuningdek qarang */</comment>
      <origin>5480791</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4010" sha1="it7f9f6oe6911zn5t7clankxi91vs2c" xml:space="preserve">'''Kanada Yoshlar Parlamenti''' ([[fransuzcha]]: ''Parlement jeunesse du Canada'', qisqacha: ''YPJ Canada'') — 1980-yillarda har yili oʻtkazilgan yoshlar parlamenti modeli boʻlib&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |last=Wilson |first=Ruth |date=1983 |title=Youth Parliament of Canada: An Experience in Citizenship |url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=519&amp;param=104 |access-date=2024-04-17 |website=[[Canadian Parliamentary Review]]}}&lt;/ref&gt;, Kanadadagi turli viloyatlarda faoliyat yurituvchi yoshlar parlamentlarining vakillaridan tashkil topgan. YPJ [[Kanada]] yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni chuqurroq tushunish, parlament tartib-qoidalari bilan tanishish va yetakchilik ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beruvchi muhim platforma bo‘lgan. [[Parlament]] yigʻinlarida ishtirok etgan delegatlar Kanadadagi sakkizta viloyatdagi yoshlar parlamentlari tomonidan saylab olingan. Ushbu tashabbus yoshlar orasida siyosiy faollikni oshirish va ularni mamlakat boshqaruvi haqida ongli fikrlashga undash maqsadida tashkil etilgan.


1977-yilda Kanadadagi sakkizta viloyat yoshlar parlamentining yetti nafari vakillari yig‘ilib, milliy yoshlar parlamentini tashkil etish masalasini muhokama qildilar. Bu uchrashuv natijasida Milliy Yoshlar Parlamenti Assotsiatsiyasi (''National Youth Parliament Association'', qisqacha: ''NYPA'') tashkil etildi. NYPA — federal darajada ro‘yxatdan o‘tgan notijorat tashkilot bo‘lib, har bir viloyatdagi yoshlar parlamenti undan ikkita vakil yuborardi. Ular tashkilotning boshqaruv organi — olti kishilik ijrochi direktorlar kengashini tayinlab borishardi.

''Kanada Yoshlar Parlamenti'' (YPJ Canada) ilk sessiyasini 1980-yil 16–23-avgust kunlari o'tkazdi. Unda 110 nafar delegat [[Ottava]] shahrida, Kanada parlamentining Senat palatasida yigʻildi. YPJ Canada oʻz faoliyatini Vestminster parlament tizimiga asoslangan holda tashkil qilgan. Unda Bosh vazir, muxolifat yetakchisi, Vazirlar Mahkamasi, soya kabineti (yaʼni muxolifatdagi “muqobil hukumat”), va parlament qo‘mitalariga o‘xshash tizimlar mavjud edi.

Biroq, YPJ Janada siyosiy partiyalarga asoslanmagan edi. Delegatlar hech qanday siyosiy partiyani ifodalamas, har bir aʼzo — jumladan vazirlar ham — faqat vijdoni asosida ovoz berish huquqiga ega edi.

Har bir sessiyada odatda har bir viloyat nomidan bitta vazir bo‘lgan — jami sakkizta vazir. Har bir vazir muhokama uchun qonun loyihasi (ya’ni “qonunchilik”) kiritar edi. YPJ Kanada qabul qilgan qonun loyihalari hech qachon amalda hayotga tatbiq etilmagan — ular asosan yoshlarni siyosiy fikrlashga o‘rgatish, muammolarni tahlil qilish va muloqot qilish maqsadida xizmat qilgan. Mavzular mahalliy, milliy va xalqaro masalalarni qamrab olgan.

Sessiyalar ikki rasmiy tilda — ingliz va fransuz tillarida olib borilgan, barcha ishtirokchilar uchun tarjima xizmati taqdim etilgan.

'''Faoliyatining tugashi'''

1980-yillarning oxiriga kelib, NYPA yillik sessiyalarni moliyalashtirish uchun yetarli mablag‘ topa olmadi. Bu moliyaviy qiyinchiliklar, boshqa omillar bilan birga, YPJ Kanada faoliyatining to‘xtashiga sabab bo‘ldi. 1990-yilda o‘tkazilgan sakkizinchi sessiya “10 yillik sessiya” deb eʼlon qilindi. Bu sessiya so‘nggisi bo‘lib qoldi va shundan so‘ng YPJ Kanada faoliyat yuritmay qo‘ydi.

==Yana qarang==
{{portal|Canada}}• [[G'arbiy Kanada yoshlar parlamenti]]

• [[Britaniya Kolumbiyasi yoshlar parlamenti]]

• [[TUXIS Alberta parlamenti]]

• [[Saskachevan yoshlar parlamenti]]

• [[Manitoba yoshlar parlamenti]]

• [[Ontario yoshlar parlamenti]]

• [[Kvebek yoshlar parlamenti]]

• [[Nyufaundlend va Labrador yoshlar parlamenti]]

• [[Dengiz yoshlar parlamenti]]

==Manbalar==
{{manbalar}}

==Tashqi havolalar==
1982-yil Kanada Milliy Yoshlar Parlamenti bo'yicha Kanada parlament sharhidagi maqola
[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/english/issue.asp?param=104&amp;art=519 English]/[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/6/1/06n1_83f_Wilson.pdf French].</text>
      <sha1>it7f9f6oe6911zn5t7clankxi91vs2c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480792</id>
      <parentid>5480791</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:17:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>/* Tashqi havolalar */</comment>
      <origin>5480792</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4004" sha1="gkagaj4031xp8gwqv5bidjn702w34ee" xml:space="preserve">'''Kanada Yoshlar Parlamenti''' ([[fransuzcha]]: ''Parlement jeunesse du Canada'', qisqacha: ''YPJ Canada'') — 1980-yillarda har yili oʻtkazilgan yoshlar parlamenti modeli boʻlib&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web |last=Wilson |first=Ruth |date=1983 |title=Youth Parliament of Canada: An Experience in Citizenship |url=http://www.revparl.ca/english/issue.asp?art=519&amp;param=104 |access-date=2024-04-17 |website=[[Canadian Parliamentary Review]]}}&lt;/ref&gt;, Kanadadagi turli viloyatlarda faoliyat yurituvchi yoshlar parlamentlarining vakillaridan tashkil topgan. YPJ [[Kanada]] yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni chuqurroq tushunish, parlament tartib-qoidalari bilan tanishish va yetakchilik ko‘nikmalarini rivojlantirish imkonini beruvchi muhim platforma bo‘lgan. [[Parlament]] yigʻinlarida ishtirok etgan delegatlar Kanadadagi sakkizta viloyatdagi yoshlar parlamentlari tomonidan saylab olingan. Ushbu tashabbus yoshlar orasida siyosiy faollikni oshirish va ularni mamlakat boshqaruvi haqida ongli fikrlashga undash maqsadida tashkil etilgan.


1977-yilda Kanadadagi sakkizta viloyat yoshlar parlamentining yetti nafari vakillari yig‘ilib, milliy yoshlar parlamentini tashkil etish masalasini muhokama qildilar. Bu uchrashuv natijasida Milliy Yoshlar Parlamenti Assotsiatsiyasi (''National Youth Parliament Association'', qisqacha: ''NYPA'') tashkil etildi. NYPA — federal darajada ro‘yxatdan o‘tgan notijorat tashkilot bo‘lib, har bir viloyatdagi yoshlar parlamenti undan ikkita vakil yuborardi. Ular tashkilotning boshqaruv organi — olti kishilik ijrochi direktorlar kengashini tayinlab borishardi.

''Kanada Yoshlar Parlamenti'' (YPJ Canada) ilk sessiyasini 1980-yil 16–23-avgust kunlari o'tkazdi. Unda 110 nafar delegat [[Ottava]] shahrida, Kanada parlamentining Senat palatasida yigʻildi. YPJ Canada oʻz faoliyatini Vestminster parlament tizimiga asoslangan holda tashkil qilgan. Unda Bosh vazir, muxolifat yetakchisi, Vazirlar Mahkamasi, soya kabineti (yaʼni muxolifatdagi “muqobil hukumat”), va parlament qo‘mitalariga o‘xshash tizimlar mavjud edi.

Biroq, YPJ Janada siyosiy partiyalarga asoslanmagan edi. Delegatlar hech qanday siyosiy partiyani ifodalamas, har bir aʼzo — jumladan vazirlar ham — faqat vijdoni asosida ovoz berish huquqiga ega edi.

Har bir sessiyada odatda har bir viloyat nomidan bitta vazir bo‘lgan — jami sakkizta vazir. Har bir vazir muhokama uchun qonun loyihasi (ya’ni “qonunchilik”) kiritar edi. YPJ Kanada qabul qilgan qonun loyihalari hech qachon amalda hayotga tatbiq etilmagan — ular asosan yoshlarni siyosiy fikrlashga o‘rgatish, muammolarni tahlil qilish va muloqot qilish maqsadida xizmat qilgan. Mavzular mahalliy, milliy va xalqaro masalalarni qamrab olgan.

Sessiyalar ikki rasmiy tilda — ingliz va fransuz tillarida olib borilgan, barcha ishtirokchilar uchun tarjima xizmati taqdim etilgan.

'''Faoliyatining tugashi'''

1980-yillarning oxiriga kelib, NYPA yillik sessiyalarni moliyalashtirish uchun yetarli mablag‘ topa olmadi. Bu moliyaviy qiyinchiliklar, boshqa omillar bilan birga, YPJ Kanada faoliyatining to‘xtashiga sabab bo‘ldi. 1990-yilda o‘tkazilgan sakkizinchi sessiya “10 yillik sessiya” deb eʼlon qilindi. Bu sessiya so‘nggisi bo‘lib qoldi va shundan so‘ng YPJ Kanada faoliyat yuritmay qo‘ydi.

==Yana qarang==
{{portal|Canada}}• [[G'arbiy Kanada yoshlar parlamenti]]

• [[Britaniya Kolumbiyasi yoshlar parlamenti]]

• [[TUXIS Alberta parlamenti]]

• [[Saskachevan yoshlar parlamenti]]

• [[Manitoba yoshlar parlamenti]]

• [[Ontario yoshlar parlamenti]]

• [[Kvebek yoshlar parlamenti]]

• [[Nyufaundlend va Labrador yoshlar parlamenti]]

• [[Dengiz yoshlar parlamenti]]

==Manbalar==
{{manbalar}}

== Havolalar==
1982-yil Kanada Milliy Yoshlar Parlamenti bo'yicha Kanada parlament sharhidagi maqola
[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/english/issue.asp?param=104&amp;art=519 English]/[http://www2.parl.gc.ca/Sites/LOP/Infoparl/6/1/06n1_83f_Wilson.pdf French].</text>
      <sha1>gkagaj4031xp8gwqv5bidjn702w34ee</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Azamat Nafiddinovich/Adem Gunesh</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1249164</id>
    <revision>
      <id>5480790</id>
      <timestamp>2025-07-02T16:11:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azamat Nafiddinovich</username>
        <id>76308</id>
      </contributor>
      <comment>„[[:tr:Special:Redirect/revision/34661289|Adem Güneş]]“ sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5480790</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2113" sha1="n4zutd6qbhm9m3i87o4kautaa1xgl5c" xml:space="preserve">{{Yozuvchi bilgiqutisi
| alma_mater               = 
| veb-sayt                 = {{URL|https://www.ademgunes.com|ademgunes.com}}
}}

'''Adem Güneş''', (1969-yilda tug'ilgan, [[Anqara]] ) yozuvchi, pedagog, oila maslahatchisi.

1969-yilda Anqarada tug'ilgan. Rotterdam universitetining pedagogika fakultetini tamomlagan. Uning turk tilida 22 ta, ingliz tilida 2 ta asari chop etilgan. FORBES 2016-yil ma'lumotlariga ko'ra, u Turkiyada eng ko'p sotilgan mualliflik kitoblari ro'yxatida 16-o'rinda turadi. &lt;ref&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.ntv.com.tr/galeri/sanat/forbesa-gore-en-cok-kazanan-turk-yazarlar,t1cZyEZrUEKd4e0tKQoeig/lRrlfxjVSEKCFAlW9UHXlw |sarlavha=Arşivlenmiş kopya |qaralgan sana=2 Ocak 2020 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20200102073805/https://www.ntv.com.tr/galeri/sanat/forbesa-gore-en-cok-kazanan-turk-yazarlar,t1cZyEZrUEKd4e0tKQoeig/lRrlfxjVSEKCFAlW9UHXlw |arxivsana=2 Ocak 2020}}&lt;/ref&gt;

== Uning asarlari ==

# Qo‘yib yuboring va dam oling (2019)
# Jazosiz ta'lim-2 / O'rganish yo'li bilan (2018)
# Jazosiz ta'lim (2017)
# Oilaviy munosabatlar (2016)
# Bosqichma-bosqich jinsiy tarbiya (2016)
# O'smirlik uchun 100 ta asosiy qoidalar
# 7 yoshdan 14 yoshgacha bo'lgan bolalarga ta'lim berishning 100 ta asosiy qoidalari (2015)
# 0-6 yoshdagi bolalarni tarbiyalashning 100 ta asosiy qoidalari (2105)
# Bolalar ta'limining 100 ta asosiy qoidalari (2015)
# Maxfiylik taʼlimi (2015)
# Onalik san'ati (2014)
# Bolalar ta'limida keng tarqalgan noto'g'ri tushunchalar (2014)
# Xavfsiz biriktirma (2014)
# Bolani kamsitmang (2013)
# Tabiiy ota-onalik (2013)
# Nima uchun bolalar nima qiladilar-2 (2018)
# Nima uchun bolalar narsalarni qiladilar-1 (2018)
# Ijobiy muloqot (2018)
# Bolalik siri (2012)
# Meni yolg'iz qoldiring (2017)
# Agar bilmasangiz, qo'rqasiz (2017)
# Ta'til paytida bolalarni o'qitish (2012)
# Bolalarning shaxsiy hayoti (ingliz tili) (2014)
# Bolalik ajoyiboti (ingliz) (2012)

== Adabiyotlar ==

# {{Manbalar}}
&lt;nowiki&gt;
[[Turkum:Turkiyalik yozuvchilar]]
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Anqarada tugʻilganlar]]
[[Turkum:1969-yilda tugʻilganlar]]&lt;/nowiki&gt;</text>
      <sha1>n4zutd6qbhm9m3i87o4kautaa1xgl5c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Buddizmda ma’rifat</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249165</id>
    <revision>
      <id>5480793</id>
      <timestamp>2025-07-02T16:17:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>„{{buddizm}} Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildirad...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480793</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2213" sha1="0n28zce9b6upfvz6gjvamuboqdkg4x9" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;/&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.</text>
      <sha1>0n28zce9b6upfvz6gjvamuboqdkg4x9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480794</id>
      <parentid>5480793</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:18:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480794</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2242" sha1="bx5epn6d4k3rge6yx8znhj4x1p4tk4q" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;/&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>bx5epn6d4k3rge6yx8znhj4x1p4tk4q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480795</id>
      <parentid>5480794</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:18:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480795</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2283" sha1="931garni52xt2usn4zp8vop3qjslz55" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;/&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Izohlar ==
&lt;references group=&quot;web&quot;/&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>931garni52xt2usn4zp8vop3qjslz55</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480796</id>
      <parentid>5480795</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:20:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <origin>5480796</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2541" sha1="tjgzolp4l7t7f4csasmj5l4lhtb76lq" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;&gt;Monier Williams Sanskrit-English Dictionary, [http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php ''bodhi''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110816181453/http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php |date=16 August 2011 }}&lt;/ref&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;web&quot;/&gt;
{{manbalar}}</text>
      <sha1>tjgzolp4l7t7f4csasmj5l4lhtb76lq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480798</id>
      <parentid>5480796</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:21:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5480798</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9541" sha1="i1t8e7vjxc5z1efvu0eb33xim1q83u3" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;&gt;Monier Williams Sanskrit-English Dictionary, [http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php ''bodhi''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110816181453/http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php |date=16 August 2011 }}&lt;/ref&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;web&quot;/&gt;
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
{{refbegin|2|indent=yes}}
&lt;!-- A --&gt;
* {{Citation  | last =Arbel  | first =Keren  | year =2017  | title =Early Buddhist Meditation: The Four Jhanas as the Actualization of Insight  | publisher =Routledge  | url =https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | access-date =14 November 2018 | archive-date =4 April 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190404224523/https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | url-status =live  }}
&lt;!-- B --&gt;
* {{Citation | editor-last =Bowker | editor-first =John | year =1997 | title =The Oxford Dictionary of World Religions | place =Oxford | publisher =Oxford University Press |isbn=978-0-19213965-8}}
* {{Citation | last =Bronkhorst | first =Johannes | author-link = Johannes Bronkhorst | year =1993 | title =The Two Traditions Of Meditation In Ancient India | publisher =Motilal Banarsidass Publ.}}
* {{Citation | editor-last =Buswell | editor-first =Robert |editor-link=Robert Buswell Jr. | year =2004 | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMIllan reference USA}}
&lt;!-- C --&gt;
* {{Citation | last =Cohen | first =Robert S. | year =2006 | title =Beyond Enlightenment: Buddhism, Religion, Modernity | publisher =Routledge}}
&lt;!-- F --&gt;
* {{Citation | last =Faure | first =Bernard | year =1991 | title =The Rhetoric of Immediacy. A Cultural Critique of Chan/Zen Buddhism | place =Princeton, New Jersey | publisher =Princeton University Press | isbn = 0-691-02963-6}}
* {{Citation | last1 =Fischer-Schreiber | first1 =Ingrid | last2 =Ehrhard | first2 =Franz-Karl | last3 =Diener | first3 =Michael S. | year =2008 | title =Lexicon Boeddhisme. Wijsbegeerte, religie, psychologie, mystiek, cultuur an literatuur | publisher =Asoka}}
&lt;!-- G --&gt;
* {{Citation | last =Gimello | first =Robert M. | year =2004 | chapter =Bodhi | editor-last =Buswell | editor-first =Robert E. | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMillan | chapter-url =https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | access-date =5 November 2019 | archive-date =5 November 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20191105091351/https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | url-status =live }}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard F. | year =1997 | title =How Buddhism Began. The Conditioned Genesis of the Early Teachings | place =New Delhi | publisher =Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.}}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard | year =2005 | title=Kindness and compassion as a means to Nirvana. In: Paul Williams (ed.), &quot;Buddhism: The early Buddhist schools and doctrinal history; Theravāda doctrine, Volume 2&quot; | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- H --&gt;
* {{Citation | last =Harris | first =Ishwar C. | year =2004 | title =The Laughing Buddha of Tofukuji: The Life of Zen Master Keido Fukushima  | publisher =World Wisdom Books | isbn =978-0-941532-62-4}}
* {{Citation | last =Hodge | first =Stephen | year =2003 | title =The Maha-Vairocana-Abhisambodhi Tantra, With Buddhaguya's Commentary | location =London | publisher =RoutledgeCurzon}}
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |last=Kapleau |first=Phillip |author-link=Philip Kapleau |year=1989 |title=The Three Pillars of Zen: Teaching, Practice and Enlightenment |place=New York |publisher=Anchor Books |isbn=0-385-26093-8}}
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |last=Lai |first=Whalen |year=2003 |title=Buddhism in China: A Historical Survey. In Antonio S. Cua (ed.): Encyclopedia of Chinese Philosophy |publisher=New York: Routledge |url=http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141112205228/http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |archive-date=12 November 2014 }}
* {{Citation | last =Lusthaus | first =Dan | year =1998 | title =Buddhist Philosophy, Chinese. In: Routledge Encyclopedia of Philosophy: Index | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation | last =Mäll | first =Linnart | year =2005 | title =Studies in the Aṣṭasāhasrikā Prajñāpāramitā and other essays | publisher =Motilal Banarsidass Publishers | isbn =9788120827479 | url =https://books.google.com/books?id=sN5xv7yywrEC&amp;q=samyaksambodhi&amp;pg=PA83 }}
&lt;!-- N --&gt;
* {{Citation | last1 =Nanamoli |first1=Bhikkhu | last2 =Bodhi |first2=Bhikkhu | year =1995 | title =The Middle Length Discourses of the Buddha. A New Translation of the Majjhima Nikaya}}
* {{Citation |last=Norman |first=K. R. |year=1997 |title=A Philological Approach to Buddhism |series=The Bukkyo Dendo Kyokai Lectures 1994 |publisher=School of Oriental and African Studies (University of London)}}
* {{cite book |last=Norman |first=K. R. |year=2005 |title=Buddhist Forum Volume V: Philological Approach to Buddhism |publisher=Routledge |isbn=978-1-135-75154-8 |url=https://books.google.com/books?id=qYyRAgAAQBAJ }}
* {{Citation | last =Nyanatiloka | year =1980 | title =Buddhist Dictionary. Manual of Buddhist terms and Doctrines. Fourth Revised edition | publisher =Buddhist Publication Society}}
&lt;!-- P --&gt;
* {{Citation | last =Park | first =Sung-bae | year =1983 | title =Buddhist Faith and Sudden Enlightenment | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Polak | first =Grzegorz | year =2011  |title =Reexamining Jhana: Towards a Critical Reconstruction of Early Buddhist Soteriology | publisher =UMCS}}
&lt;!-- Q --&gt;
* {{citation | last =Quli | first =Natalie | year =2008 | title =Multiple Buddhist Modernisms: Jhana in Convert Theravada | journal =Pacific World 10:225–249 | url =http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | access-date =14 November 2018 | archive-date =11 March 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190311222023/http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | url-status =live }}
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation | last =Schmithausen | first =Lambert | year =1981 | title =On some Aspects of Descriptions or Theories of 'Liberating Insight' and 'Enlightenment' in Early Buddhism&quot;. In: Studien zum Jainismus und Buddhismus (Gedenkschrift für Ludwig Alsdorf), hrsg. von Klaus Bruhn und Albrecht Wezler, Wiesbaden 1981, 199–250}}
* {{Citation | last = Scott | first =Rachelle M. | year =2009 | title =Nirvana for sale? Buddhism, Wealth, and the Dhammakaya Temple in Contemporary Thailand | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Sebastian | first =C. D. | year =2005 | title =Metaphysics and Mysticism in Mahayana Buddhism | place =Delhi | publisher =Sri Satguru Publications}}
* {{Citation | last =Snelling | first =John | year =1987 | title =The Buddhist handbook. A Complete Guide to Buddhist Teaching and Practice | place =London | publisher =Century Paperbacks}}
&lt;!-- V --&gt;
* {{Citation | last =Vetter | first =Tilmann | year =1988 | title =The Ideas and Meditative Practices of Early Buddhism | publisher =BRILL}}
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation | last =Warder | first =A. K. | year =2000 | title =Indian Buddhism | place =Delhi | publisher =Motilal Banarsidass Publishers}}
{{refend}}</text>
      <sha1>i1t8e7vjxc5z1efvu0eb33xim1q83u3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480800</id>
      <parentid>5480798</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:23:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <comment>/* Adabiyotlar */</comment>
      <origin>5480800</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11140" sha1="t3wgas2af91lfm23ggkym252k1iqe2g" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;&gt;Monier Williams Sanskrit-English Dictionary, [http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php ''bodhi''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110816181453/http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php |date=16 August 2011 }}&lt;/ref&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;web&quot;/&gt;
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
{{refbegin|2|indent=yes}}
&lt;!-- A --&gt;
* {{Citation  | last =Arbel  | first =Keren  | year =2017  | title =Early Buddhist Meditation: The Four Jhanas as the Actualization of Insight  | publisher =Routledge  | url =https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | access-date =14 November 2018 | archive-date =4 April 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190404224523/https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | url-status =live  }}
&lt;!-- B --&gt;
* {{Citation | editor-last =Bowker | editor-first =John | year =1997 | title =The Oxford Dictionary of World Religions | place =Oxford | publisher =Oxford University Press |isbn=978-0-19213965-8}}
* {{Citation | last =Bronkhorst | first =Johannes | author-link = Johannes Bronkhorst | year =1993 | title =The Two Traditions Of Meditation In Ancient India | publisher =Motilal Banarsidass Publ.}}
* {{Citation | editor-last =Buswell | editor-first =Robert |editor-link=Robert Buswell Jr. | year =2004 | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMIllan reference USA}}
&lt;!-- C --&gt;
* {{Citation | last =Cohen | first =Robert S. | year =2006 | title =Beyond Enlightenment: Buddhism, Religion, Modernity | publisher =Routledge}}
&lt;!-- F --&gt;
* {{Citation | last =Faure | first =Bernard | year =1991 | title =The Rhetoric of Immediacy. A Cultural Critique of Chan/Zen Buddhism | place =Princeton, New Jersey | publisher =Princeton University Press | isbn = 0-691-02963-6}}
* {{Citation | last1 =Fischer-Schreiber | first1 =Ingrid | last2 =Ehrhard | first2 =Franz-Karl | last3 =Diener | first3 =Michael S. | year =2008 | title =Lexicon Boeddhisme. Wijsbegeerte, religie, psychologie, mystiek, cultuur an literatuur | publisher =Asoka}}
&lt;!-- G --&gt;
* {{Citation | last =Gimello | first =Robert M. | year =2004 | chapter =Bodhi | editor-last =Buswell | editor-first =Robert E. | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMillan | chapter-url =https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | access-date =5 November 2019 | archive-date =5 November 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20191105091351/https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | url-status =live }}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard F. | year =1997 | title =How Buddhism Began. The Conditioned Genesis of the Early Teachings | place =New Delhi | publisher =Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.}}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard | year =2005 | title=Kindness and compassion as a means to Nirvana. In: Paul Williams (ed.), &quot;Buddhism: The early Buddhist schools and doctrinal history; Theravāda doctrine, Volume 2&quot; | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- H --&gt;
* {{Citation | last =Harris | first =Ishwar C. | year =2004 | title =The Laughing Buddha of Tofukuji: The Life of Zen Master Keido Fukushima  | publisher =World Wisdom Books | isbn =978-0-941532-62-4}}
* {{Citation | last =Hodge | first =Stephen | year =2003 | title =The Maha-Vairocana-Abhisambodhi Tantra, With Buddhaguya's Commentary | location =London | publisher =RoutledgeCurzon}}
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |last=Kapleau |first=Phillip |author-link=Philip Kapleau |year=1989 |title=The Three Pillars of Zen: Teaching, Practice and Enlightenment |place=New York |publisher=Anchor Books |isbn=0-385-26093-8}}
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |last=Lai |first=Whalen |year=2003 |title=Buddhism in China: A Historical Survey. In Antonio S. Cua (ed.): Encyclopedia of Chinese Philosophy |publisher=New York: Routledge |url=http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141112205228/http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |archive-date=12 November 2014 }}
* {{Citation | last =Lusthaus | first =Dan | year =1998 | title =Buddhist Philosophy, Chinese. In: Routledge Encyclopedia of Philosophy: Index | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation | last =Mäll | first =Linnart | year =2005 | title =Studies in the Aṣṭasāhasrikā Prajñāpāramitā and other essays | publisher =Motilal Banarsidass Publishers | isbn =9788120827479 | url =https://books.google.com/books?id=sN5xv7yywrEC&amp;q=samyaksambodhi&amp;pg=PA83 }}
&lt;!-- N --&gt;
* {{Citation | last1 =Nanamoli |first1=Bhikkhu | last2 =Bodhi |first2=Bhikkhu | year =1995 | title =The Middle Length Discourses of the Buddha. A New Translation of the Majjhima Nikaya}}
* {{Citation |last=Norman |first=K. R. |year=1997 |title=A Philological Approach to Buddhism |series=The Bukkyo Dendo Kyokai Lectures 1994 |publisher=School of Oriental and African Studies (University of London)}}
* {{cite book |last=Norman |first=K. R. |year=2005 |title=Buddhist Forum Volume V: Philological Approach to Buddhism |publisher=Routledge |isbn=978-1-135-75154-8 |url=https://books.google.com/books?id=qYyRAgAAQBAJ }}
* {{Citation | last =Nyanatiloka | year =1980 | title =Buddhist Dictionary. Manual of Buddhist terms and Doctrines. Fourth Revised edition | publisher =Buddhist Publication Society}}
&lt;!-- P --&gt;
* {{Citation | last =Park | first =Sung-bae | year =1983 | title =Buddhist Faith and Sudden Enlightenment | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Polak | first =Grzegorz | year =2011  |title =Reexamining Jhana: Towards a Critical Reconstruction of Early Buddhist Soteriology | publisher =UMCS}}
&lt;!-- Q --&gt;
* {{citation | last =Quli | first =Natalie | year =2008 | title =Multiple Buddhist Modernisms: Jhana in Convert Theravada | journal =Pacific World 10:225–249 | url =http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | access-date =14 November 2018 | archive-date =11 March 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190311222023/http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | url-status =live }}
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation | last =Schmithausen | first =Lambert | year =1981 | title =On some Aspects of Descriptions or Theories of 'Liberating Insight' and 'Enlightenment' in Early Buddhism&quot;. In: Studien zum Jainismus und Buddhismus (Gedenkschrift für Ludwig Alsdorf), hrsg. von Klaus Bruhn und Albrecht Wezler, Wiesbaden 1981, 199–250}}
* {{Citation | last = Scott | first =Rachelle M. | year =2009 | title =Nirvana for sale? Buddhism, Wealth, and the Dhammakaya Temple in Contemporary Thailand | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Sebastian | first =C. D. | year =2005 | title =Metaphysics and Mysticism in Mahayana Buddhism | place =Delhi | publisher =Sri Satguru Publications}}
* {{Citation | last =Snelling | first =John | year =1987 | title =The Buddhist handbook. A Complete Guide to Buddhist Teaching and Practice | place =London | publisher =Century Paperbacks}}
&lt;!-- V --&gt;
* {{Citation | last =Vetter | first =Tilmann | year =1988 | title =The Ideas and Meditative Practices of Early Buddhism | publisher =BRILL}}
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation | last =Warder | first =A. K. | year =2000 | title =Indian Buddhism | place =Delhi | publisher =Motilal Banarsidass Publishers}}
* {{Citation |ref=none |last=Cousins |first =L. S. |year=1996 |chapter=The origins of insight meditation |editor-last=Skorupski |editor-first=T. |title=The Buddhist Forum IV, seminar papers 1994–1996 |pages=35–58 |place=London |publisher=School of Oriental and African Studies |chapter-url=http://www.shin-ibs.edu/documents/bForum/v4/03Cousins.pdf |access-date=28 November 2014 |archive-date=7 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507005729/http://www.shin-ibs.edu/documents/bForum/v4/03Cousins.pdf |url-status=dead}}.
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Kalupahana |first=David J. |year=1992 |title=The Principles of Buddhist Psychology |place=Delhi |publisher =Sri Satguru Publications}}.
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Low |first=Albert |year=2006 |title=Hakuin on Kensho: The Four Ways of Knowing |place=Boston &amp; London |publisher=Shambhala}}.
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Mohr |first=Michel |year=2000 |chapter=Emerging from Nonduality: Koan Practice in the Rinzai Tradition since Hakuin |editor1-first=Steven |editor1-last=Heine |editor2-first=Dale S. |editor2-last=Wright |title=The Koan: Texts and Contexts in Zen Buddhism |place=Oxford |publisher=Oxford University Press}}.
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Shankman |first=R. |year=2008 |title=The Experience of Samadhi: An In-depth Exploration of Buddhist Meditation |publisher=Shambhala |isbn=978-1-59030-521-8}}.
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Wright |first=Dale |year=2016 |title=What is Buddhist Enlightenment? |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-062259-6}}.
{{refend}}</text>
      <sha1>t3wgas2af91lfm23ggkym252k1iqe2g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480803</id>
      <parentid>5480800</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:23:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Buddizm eʼtiqodi va taʼlimoti]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480803</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11184" sha1="3lcaoj3otm6d1gd41r265e6un2nsm6n" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;&gt;Monier Williams Sanskrit-English Dictionary, [http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php ''bodhi''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110816181453/http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php |date=16 August 2011 }}&lt;/ref&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;web&quot;/&gt;
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
{{refbegin|2|indent=yes}}
&lt;!-- A --&gt;
* {{Citation  | last =Arbel  | first =Keren  | year =2017  | title =Early Buddhist Meditation: The Four Jhanas as the Actualization of Insight  | publisher =Routledge  | url =https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | access-date =14 November 2018 | archive-date =4 April 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190404224523/https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | url-status =live  }}
&lt;!-- B --&gt;
* {{Citation | editor-last =Bowker | editor-first =John | year =1997 | title =The Oxford Dictionary of World Religions | place =Oxford | publisher =Oxford University Press |isbn=978-0-19213965-8}}
* {{Citation | last =Bronkhorst | first =Johannes | author-link = Johannes Bronkhorst | year =1993 | title =The Two Traditions Of Meditation In Ancient India | publisher =Motilal Banarsidass Publ.}}
* {{Citation | editor-last =Buswell | editor-first =Robert |editor-link=Robert Buswell Jr. | year =2004 | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMIllan reference USA}}
&lt;!-- C --&gt;
* {{Citation | last =Cohen | first =Robert S. | year =2006 | title =Beyond Enlightenment: Buddhism, Religion, Modernity | publisher =Routledge}}
&lt;!-- F --&gt;
* {{Citation | last =Faure | first =Bernard | year =1991 | title =The Rhetoric of Immediacy. A Cultural Critique of Chan/Zen Buddhism | place =Princeton, New Jersey | publisher =Princeton University Press | isbn = 0-691-02963-6}}
* {{Citation | last1 =Fischer-Schreiber | first1 =Ingrid | last2 =Ehrhard | first2 =Franz-Karl | last3 =Diener | first3 =Michael S. | year =2008 | title =Lexicon Boeddhisme. Wijsbegeerte, religie, psychologie, mystiek, cultuur an literatuur | publisher =Asoka}}
&lt;!-- G --&gt;
* {{Citation | last =Gimello | first =Robert M. | year =2004 | chapter =Bodhi | editor-last =Buswell | editor-first =Robert E. | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMillan | chapter-url =https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | access-date =5 November 2019 | archive-date =5 November 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20191105091351/https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | url-status =live }}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard F. | year =1997 | title =How Buddhism Began. The Conditioned Genesis of the Early Teachings | place =New Delhi | publisher =Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.}}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard | year =2005 | title=Kindness and compassion as a means to Nirvana. In: Paul Williams (ed.), &quot;Buddhism: The early Buddhist schools and doctrinal history; Theravāda doctrine, Volume 2&quot; | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- H --&gt;
* {{Citation | last =Harris | first =Ishwar C. | year =2004 | title =The Laughing Buddha of Tofukuji: The Life of Zen Master Keido Fukushima  | publisher =World Wisdom Books | isbn =978-0-941532-62-4}}
* {{Citation | last =Hodge | first =Stephen | year =2003 | title =The Maha-Vairocana-Abhisambodhi Tantra, With Buddhaguya's Commentary | location =London | publisher =RoutledgeCurzon}}
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |last=Kapleau |first=Phillip |author-link=Philip Kapleau |year=1989 |title=The Three Pillars of Zen: Teaching, Practice and Enlightenment |place=New York |publisher=Anchor Books |isbn=0-385-26093-8}}
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |last=Lai |first=Whalen |year=2003 |title=Buddhism in China: A Historical Survey. In Antonio S. Cua (ed.): Encyclopedia of Chinese Philosophy |publisher=New York: Routledge |url=http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141112205228/http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |archive-date=12 November 2014 }}
* {{Citation | last =Lusthaus | first =Dan | year =1998 | title =Buddhist Philosophy, Chinese. In: Routledge Encyclopedia of Philosophy: Index | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation | last =Mäll | first =Linnart | year =2005 | title =Studies in the Aṣṭasāhasrikā Prajñāpāramitā and other essays | publisher =Motilal Banarsidass Publishers | isbn =9788120827479 | url =https://books.google.com/books?id=sN5xv7yywrEC&amp;q=samyaksambodhi&amp;pg=PA83 }}
&lt;!-- N --&gt;
* {{Citation | last1 =Nanamoli |first1=Bhikkhu | last2 =Bodhi |first2=Bhikkhu | year =1995 | title =The Middle Length Discourses of the Buddha. A New Translation of the Majjhima Nikaya}}
* {{Citation |last=Norman |first=K. R. |year=1997 |title=A Philological Approach to Buddhism |series=The Bukkyo Dendo Kyokai Lectures 1994 |publisher=School of Oriental and African Studies (University of London)}}
* {{cite book |last=Norman |first=K. R. |year=2005 |title=Buddhist Forum Volume V: Philological Approach to Buddhism |publisher=Routledge |isbn=978-1-135-75154-8 |url=https://books.google.com/books?id=qYyRAgAAQBAJ }}
* {{Citation | last =Nyanatiloka | year =1980 | title =Buddhist Dictionary. Manual of Buddhist terms and Doctrines. Fourth Revised edition | publisher =Buddhist Publication Society}}
&lt;!-- P --&gt;
* {{Citation | last =Park | first =Sung-bae | year =1983 | title =Buddhist Faith and Sudden Enlightenment | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Polak | first =Grzegorz | year =2011  |title =Reexamining Jhana: Towards a Critical Reconstruction of Early Buddhist Soteriology | publisher =UMCS}}
&lt;!-- Q --&gt;
* {{citation | last =Quli | first =Natalie | year =2008 | title =Multiple Buddhist Modernisms: Jhana in Convert Theravada | journal =Pacific World 10:225–249 | url =http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | access-date =14 November 2018 | archive-date =11 March 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190311222023/http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | url-status =live }}
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation | last =Schmithausen | first =Lambert | year =1981 | title =On some Aspects of Descriptions or Theories of 'Liberating Insight' and 'Enlightenment' in Early Buddhism&quot;. In: Studien zum Jainismus und Buddhismus (Gedenkschrift für Ludwig Alsdorf), hrsg. von Klaus Bruhn und Albrecht Wezler, Wiesbaden 1981, 199–250}}
* {{Citation | last = Scott | first =Rachelle M. | year =2009 | title =Nirvana for sale? Buddhism, Wealth, and the Dhammakaya Temple in Contemporary Thailand | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Sebastian | first =C. D. | year =2005 | title =Metaphysics and Mysticism in Mahayana Buddhism | place =Delhi | publisher =Sri Satguru Publications}}
* {{Citation | last =Snelling | first =John | year =1987 | title =The Buddhist handbook. A Complete Guide to Buddhist Teaching and Practice | place =London | publisher =Century Paperbacks}}
&lt;!-- V --&gt;
* {{Citation | last =Vetter | first =Tilmann | year =1988 | title =The Ideas and Meditative Practices of Early Buddhism | publisher =BRILL}}
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation | last =Warder | first =A. K. | year =2000 | title =Indian Buddhism | place =Delhi | publisher =Motilal Banarsidass Publishers}}
* {{Citation |ref=none |last=Cousins |first =L. S. |year=1996 |chapter=The origins of insight meditation |editor-last=Skorupski |editor-first=T. |title=The Buddhist Forum IV, seminar papers 1994–1996 |pages=35–58 |place=London |publisher=School of Oriental and African Studies |chapter-url=http://www.shin-ibs.edu/documents/bForum/v4/03Cousins.pdf |access-date=28 November 2014 |archive-date=7 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507005729/http://www.shin-ibs.edu/documents/bForum/v4/03Cousins.pdf |url-status=dead}}.
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Kalupahana |first=David J. |year=1992 |title=The Principles of Buddhist Psychology |place=Delhi |publisher =Sri Satguru Publications}}.
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Low |first=Albert |year=2006 |title=Hakuin on Kensho: The Four Ways of Knowing |place=Boston &amp; London |publisher=Shambhala}}.
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Mohr |first=Michel |year=2000 |chapter=Emerging from Nonduality: Koan Practice in the Rinzai Tradition since Hakuin |editor1-first=Steven |editor1-last=Heine |editor2-first=Dale S. |editor2-last=Wright |title=The Koan: Texts and Contexts in Zen Buddhism |place=Oxford |publisher=Oxford University Press}}.
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Shankman |first=R. |year=2008 |title=The Experience of Samadhi: An In-depth Exploration of Buddhist Meditation |publisher=Shambhala |isbn=978-1-59030-521-8}}.
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Wright |first=Dale |year=2016 |title=What is Buddhist Enlightenment? |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-062259-6}}.
{{refend}}

[[Turkum:Buddizm eʼtiqodi va taʼlimoti]]</text>
      <sha1>3lcaoj3otm6d1gd41r265e6un2nsm6n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480804</id>
      <parentid>5480803</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:24:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Panpanchik</username>
        <id>72616</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Buddizmning falsafiy tushunchalari]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5480804</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11230" sha1="70vufabybh19m2bn43cihmgfk6r03h5" xml:space="preserve">{{buddizm}}
Oʻzbekcha '''''maʼrifat''''' ({{lang-en|enlightenment}}; maʼnosi: yuksalish, maʼrifatga erishish) soʻzi turli [[Buddizm]] atamalarining, ayniqsa '''''bodhi''''' va '''''vimutti''''' atamalarining tarjimasidir. ''Bodhi'' soʻzi ({{IPAc-en|ˈ|b|oʊ|d|i}}; [[Sanskrit]]: [[wikt:बोधि#Sanskrit|बोधि]]; [[Pali]]: ''bodhi'') Buddaning bilim yoki [[Buddizmda donishmandlik|donishmandligi]], yaʼni oydinlash gan aqlini bildiradi&lt;ref group=web name=&quot;MW_bodhi&quot;&gt;Monier Williams Sanskrit-English Dictionary, [http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php ''bodhi''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110816181453/http://www.sanskrit-lexicon.uni-koeln.de/monier/indexcaller.php |date=16 August 2011 }}&lt;/ref&gt;. ''Bud-'' feʼl ildizi „uygʻonmoq“ degan maʼnoni bildiradi, va shu sababli uning asl maʼnosi '''uygʻonish'''ga yaqin. ''[[Buddi]]'' atamasi boshqa hind falsafiy oqimlarida ham ishlatilgan boʻlsa-da, u eng koʻp [[Buddizm]] kontekstida qoʻllanadi. ''[[Vimutti#Buddizm|Vimutti]]'' esa [[Toshqin (Buddizm)|zanjirlar]] va [[Besh to‘siq|toʻsiqlardan]] ozodlikni yoki ulardan xalos boʻlishni bildiradi.

''Enlightenment'' (maʼrifat) atamasi Gʻarb dunyosida XIX asr ingliz tilshunosi [[Max Müller]]ning tarjimalari orqali mashhur boʻlgan. U Gʻarbda koʻpincha transsendental ({{lang-la|transcendere}}; tarjimasi: chegaradan oshmoq) haqiqat yoki haqiqiylikka umumiy tushuncha sifatida ishlatilgan. Ushbu atama, shuningdek, bir nechta boshqa buddaviy atama va tushunchalarni tarjima qilishda ham ishlatiladi; masalan, dastlabki tushuncha (''[[Prajñā (Buddizm)|prajna]]'' (sanskrit), ''[[Vu (onglilik)|vu]]'' (xitoycha), ''[[kensho]]'' va ''[[satori]]'' (yaponcha)){{sfn|Fischer-Schreiber |Ehrhard |Diener |2008|p=5051, lemma &quot;bodhi&quot;}}{{sfn|Gimello|2004}}, bilim (''[[Vidya (bilim)|vidya]]''); bezovta qiluvchi his-tuygʻular va istaklarning „oʻchishi“ (''[[Nirvana (Buddizm)|nirvana]]''); va oliy [[Buddalik]] (''samyak sam bodhi'') ga erishish, bu [[Budda|Siddharta Gautama]] misolida namoyon boʻlgan.

Buddaning uygʻonishi aynan nimadan iborat boʻlgani aniq emas. U hushyorlik va ''dhyāna'' (meditatsiya)ning birlashuvi orqali istaklarning kelib chiqishi va yoʻq boʻlishini tushunishga erishish orqali ozodlikka yetilganini bildirgan boʻlishi mumkin. ''Dhyana'' va tushuncha oʻrtasidagi munosabat – buddaviy amaliyotning asosiy muammolaridan biri boʻlib, Budda yoʻlining tamal toshi hisoblanadi.

== Manbalar ==
&lt;references group=&quot;web&quot;/&gt;
{{manbalar}}

== Adabiyotlar ==
{{refbegin|2|indent=yes}}
&lt;!-- A --&gt;
* {{Citation  | last =Arbel  | first =Keren  | year =2017  | title =Early Buddhist Meditation: The Four Jhanas as the Actualization of Insight  | publisher =Routledge  | url =https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | access-date =14 November 2018 | archive-date =4 April 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190404224523/https://www.taylorfrancis.com/books/9781317383994  | url-status =live  }}
&lt;!-- B --&gt;
* {{Citation | editor-last =Bowker | editor-first =John | year =1997 | title =The Oxford Dictionary of World Religions | place =Oxford | publisher =Oxford University Press |isbn=978-0-19213965-8}}
* {{Citation | last =Bronkhorst | first =Johannes | author-link = Johannes Bronkhorst | year =1993 | title =The Two Traditions Of Meditation In Ancient India | publisher =Motilal Banarsidass Publ.}}
* {{Citation | editor-last =Buswell | editor-first =Robert |editor-link=Robert Buswell Jr. | year =2004 | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMIllan reference USA}}
&lt;!-- C --&gt;
* {{Citation | last =Cohen | first =Robert S. | year =2006 | title =Beyond Enlightenment: Buddhism, Religion, Modernity | publisher =Routledge}}
&lt;!-- F --&gt;
* {{Citation | last =Faure | first =Bernard | year =1991 | title =The Rhetoric of Immediacy. A Cultural Critique of Chan/Zen Buddhism | place =Princeton, New Jersey | publisher =Princeton University Press | isbn = 0-691-02963-6}}
* {{Citation | last1 =Fischer-Schreiber | first1 =Ingrid | last2 =Ehrhard | first2 =Franz-Karl | last3 =Diener | first3 =Michael S. | year =2008 | title =Lexicon Boeddhisme. Wijsbegeerte, religie, psychologie, mystiek, cultuur an literatuur | publisher =Asoka}}
&lt;!-- G --&gt;
* {{Citation | last =Gimello | first =Robert M. | year =2004 | chapter =Bodhi | editor-last =Buswell | editor-first =Robert E. | title =Encyclopedia of Buddhism | publisher =MacMillan | chapter-url =https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | access-date =5 November 2019 | archive-date =5 November 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20191105091351/https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/bodhi-awakening | url-status =live }}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard F. | year =1997 | title =How Buddhism Began. The Conditioned Genesis of the Early Teachings | place =New Delhi | publisher =Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd.}}
* {{Citation | last =Gombrich | first =Richard | year =2005 | title=Kindness and compassion as a means to Nirvana. In: Paul Williams (ed.), &quot;Buddhism: The early Buddhist schools and doctrinal history; Theravāda doctrine, Volume 2&quot; | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- H --&gt;
* {{Citation | last =Harris | first =Ishwar C. | year =2004 | title =The Laughing Buddha of Tofukuji: The Life of Zen Master Keido Fukushima  | publisher =World Wisdom Books | isbn =978-0-941532-62-4}}
* {{Citation | last =Hodge | first =Stephen | year =2003 | title =The Maha-Vairocana-Abhisambodhi Tantra, With Buddhaguya's Commentary | location =London | publisher =RoutledgeCurzon}}
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |last=Kapleau |first=Phillip |author-link=Philip Kapleau |year=1989 |title=The Three Pillars of Zen: Teaching, Practice and Enlightenment |place=New York |publisher=Anchor Books |isbn=0-385-26093-8}}
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |last=Lai |first=Whalen |year=2003 |title=Buddhism in China: A Historical Survey. In Antonio S. Cua (ed.): Encyclopedia of Chinese Philosophy |publisher=New York: Routledge |url=http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20141112205228/http://cw.routledge.com/ref/chinesephil/Buddhism.pdf |archive-date=12 November 2014 }}
* {{Citation | last =Lusthaus | first =Dan | year =1998 | title =Buddhist Philosophy, Chinese. In: Routledge Encyclopedia of Philosophy: Index | publisher =Taylor &amp; Francis}}
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation | last =Mäll | first =Linnart | year =2005 | title =Studies in the Aṣṭasāhasrikā Prajñāpāramitā and other essays | publisher =Motilal Banarsidass Publishers | isbn =9788120827479 | url =https://books.google.com/books?id=sN5xv7yywrEC&amp;q=samyaksambodhi&amp;pg=PA83 }}
&lt;!-- N --&gt;
* {{Citation | last1 =Nanamoli |first1=Bhikkhu | last2 =Bodhi |first2=Bhikkhu | year =1995 | title =The Middle Length Discourses of the Buddha. A New Translation of the Majjhima Nikaya}}
* {{Citation |last=Norman |first=K. R. |year=1997 |title=A Philological Approach to Buddhism |series=The Bukkyo Dendo Kyokai Lectures 1994 |publisher=School of Oriental and African Studies (University of London)}}
* {{cite book |last=Norman |first=K. R. |year=2005 |title=Buddhist Forum Volume V: Philological Approach to Buddhism |publisher=Routledge |isbn=978-1-135-75154-8 |url=https://books.google.com/books?id=qYyRAgAAQBAJ }}
* {{Citation | last =Nyanatiloka | year =1980 | title =Buddhist Dictionary. Manual of Buddhist terms and Doctrines. Fourth Revised edition | publisher =Buddhist Publication Society}}
&lt;!-- P --&gt;
* {{Citation | last =Park | first =Sung-bae | year =1983 | title =Buddhist Faith and Sudden Enlightenment | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Polak | first =Grzegorz | year =2011  |title =Reexamining Jhana: Towards a Critical Reconstruction of Early Buddhist Soteriology | publisher =UMCS}}
&lt;!-- Q --&gt;
* {{citation | last =Quli | first =Natalie | year =2008 | title =Multiple Buddhist Modernisms: Jhana in Convert Theravada | journal =Pacific World 10:225–249 | url =http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | access-date =14 November 2018 | archive-date =11 March 2019 | archive-url =https://web.archive.org/web/20190311222023/http://www.leighb.com/Jhana_in_Theravada_Quli.pdf | url-status =live }}
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation | last =Schmithausen | first =Lambert | year =1981 | title =On some Aspects of Descriptions or Theories of 'Liberating Insight' and 'Enlightenment' in Early Buddhism&quot;. In: Studien zum Jainismus und Buddhismus (Gedenkschrift für Ludwig Alsdorf), hrsg. von Klaus Bruhn und Albrecht Wezler, Wiesbaden 1981, 199–250}}
* {{Citation | last = Scott | first =Rachelle M. | year =2009 | title =Nirvana for sale? Buddhism, Wealth, and the Dhammakaya Temple in Contemporary Thailand | publisher =SUNY Press}}
* {{Citation | last =Sebastian | first =C. D. | year =2005 | title =Metaphysics and Mysticism in Mahayana Buddhism | place =Delhi | publisher =Sri Satguru Publications}}
* {{Citation | last =Snelling | first =John | year =1987 | title =The Buddhist handbook. A Complete Guide to Buddhist Teaching and Practice | place =London | publisher =Century Paperbacks}}
&lt;!-- V --&gt;
* {{Citation | last =Vetter | first =Tilmann | year =1988 | title =The Ideas and Meditative Practices of Early Buddhism | publisher =BRILL}}
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation | last =Warder | first =A. K. | year =2000 | title =Indian Buddhism | place =Delhi | publisher =Motilal Banarsidass Publishers}}
* {{Citation |ref=none |last=Cousins |first =L. S. |year=1996 |chapter=The origins of insight meditation |editor-last=Skorupski |editor-first=T. |title=The Buddhist Forum IV, seminar papers 1994–1996 |pages=35–58 |place=London |publisher=School of Oriental and African Studies |chapter-url=http://www.shin-ibs.edu/documents/bForum/v4/03Cousins.pdf |access-date=28 November 2014 |archive-date=7 May 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210507005729/http://www.shin-ibs.edu/documents/bForum/v4/03Cousins.pdf |url-status=dead}}.
&lt;!-- K --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Kalupahana |first=David J. |year=1992 |title=The Principles of Buddhist Psychology |place=Delhi |publisher =Sri Satguru Publications}}.
&lt;!-- L --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Low |first=Albert |year=2006 |title=Hakuin on Kensho: The Four Ways of Knowing |place=Boston &amp; London |publisher=Shambhala}}.
&lt;!-- M --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Mohr |first=Michel |year=2000 |chapter=Emerging from Nonduality: Koan Practice in the Rinzai Tradition since Hakuin |editor1-first=Steven |editor1-last=Heine |editor2-first=Dale S. |editor2-last=Wright |title=The Koan: Texts and Contexts in Zen Buddhism |place=Oxford |publisher=Oxford University Press}}.
&lt;!-- S --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Shankman |first=R. |year=2008 |title=The Experience of Samadhi: An In-depth Exploration of Buddhist Meditation |publisher=Shambhala |isbn=978-1-59030-521-8}}.
&lt;!-- W --&gt;
* {{Citation |ref=none |last=Wright |first=Dale |year=2016 |title=What is Buddhist Enlightenment? |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-062259-6}}.
{{refend}}

[[Turkum:Buddizm eʼtiqodi va taʼlimoti]]
[[Turkum:Buddizmning falsafiy tushunchalari]]</text>
      <sha1>70vufabybh19m2bn43cihmgfk6r03h5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Modul:Goalscorers/data/Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)</title>
    <ns>828</ns>
    <id>1249166</id>
    <revision>
      <id>5480820</id>
      <timestamp>2025-07-02T16:38:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„local data = {}  -- flag template data.templates = { flag_icon_linked = &quot;fbicon&quot; }  -- date and matches played of latest update data.updated = {    -- round, matches, update date                firstround   = { 3, &quot;complete&quot; },                secondround  = { 12, &quot;complete&quot; },                thirdround   = { 3, &quot;complete&quot; }                }  data.groups = { -- DO NOT CHANGE THIS SECTION               }  -- controls which teams are still active in q...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480820</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="3499" sha1="e42qphf0wuf0g0yme56qb8t0zuymm72" xml:space="preserve">local data = {}

-- flag template
data.templates = { flag_icon_linked = &quot;fbicon&quot; }

-- date and matches played of latest update
data.updated = {    -- round, matches, update date
               firstround   = { 3, &quot;complete&quot; },
               secondround  = { 12, &quot;complete&quot; },
               thirdround   = { 3, &quot;complete&quot; }
               }

data.groups = { -- DO NOT CHANGE THIS SECTION
              }

-- controls which teams are still active in qualifying, and therefore have their players bolded
data.active_countries = { &quot;NCL&quot;, &quot;NZL&quot; }
						  
-- rounds of competition
data.rounds = { firstround = 3, secondround = 4, thirdround = 5 } -- DO NOT CHANGE

-- all competition goalscorers
data.goalscorers = {
    -- player name, country, goals scored
    -- {&quot;[[NAME]]&quot;,	&quot;CODE&quot;,	R1 goals, R2 goals, R3 goals },
    
    -- American Samoa
    
    -- Cook Islands
    {&quot;[[Taci Kumsuz]]&quot;,			&quot;COK&quot;,	1, 0, 0 },
    
    -- Fiji
    {&quot;[[Thomas Dunn (footballer, born 2003)|Thomas Dunn]]&quot;,	&quot;FIJ&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Roy Krishna]]&quot;,			&quot;FIJ&quot;,	0, 3, 0 },
    {&quot;[[Merrill Nand]]&quot;,		&quot;FIJ&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- New Caledonia
    {&quot;[[Joseph Athale]]&quot;,		&quot;NCL&quot;,	0, 3, 0 },
    {&quot;[[Georges Gope-Fenepej]]&quot;,&quot;NCL&quot;,	0, 1, 2 },
    {&quot;[[Germain Haewegene]]&quot;,	&quot;NCL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jean-Jacques Katrawa]]&quot;,&quot;NCL&quot;,  0, 1, 0 },
    {&quot;[[Gérard Waia]]&quot;,			&quot;NCL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Lues Waya]]&quot;,			&quot;NCL&quot;,	0, 0, 1 },
    
    -- New Zealand
    {&quot;[[Kosta Barbarouses]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 0, 2 },
    {&quot;[[Tyler Bindon]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 1 },
    {&quot;[[Michael Boxall]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 0, 1 },
    {&quot;[[Francis de Vries]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Matthew Garbett]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Elijah Just]]&quot;,			&quot;NZL&quot;,	0, 3, 1 },
    {&quot;[[Callum McCowatt]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Tim Payne (footballer)|Tim Payne]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 0, 1 },
    {&quot;[[Sarpreet Singh]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 1 },
    {&quot;[[Marko Stamenić]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ben Waine]]&quot;,			&quot;NZL&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Chris Wood (footballer, born 1991)|Chris Wood]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 6, 3 },
    
    -- Papua New Guinea
    {&quot;[[Raymond Gunemba]]&quot;,		&quot;PNG&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Joseph Joe]]&quot;,			&quot;PNG&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ati Kepo]]&quot;,			&quot;PNG&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Tommy Semmy]]&quot;,			&quot;PNG&quot;,	0, 2, 0 },
    
    -- Samoa
    {&quot;[[Jefferson Faamatau]]&quot;,	&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Luke Salisbury]]&quot;,		&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Dilo Tumua]]&quot;,			&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Jarvis Vaai]]&quot;,			&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Nathan Viliamu]]&quot;,		&quot;SAM&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- Solomon Islands
    {&quot;[[Javin Alick]]&quot;,			&quot;SOL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Junior David]]&quot;,        &quot;SOL&quot;,  0, 1, 0 },
    {&quot;[[Micah Lea'alafa]]&quot;,     &quot;SOL&quot;,  0, 1, 0 },
    {&quot;[[Raphael Lea'i]]&quot;,		&quot;SOL&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- Tahiti
    {&quot;[[Eddy Kaspard]]&quot;,		&quot;TAH&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Benoit Mathon]]&quot;,		&quot;TAH&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Teaonui Tehau]]&quot;,		&quot;TAH&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- Tonga
    {&quot;[[Christopher Kefu]]&quot;,	&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Hemaloto Polovili]]&quot;,	&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Ulafala Sonasi]]&quot;,		&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Viliami Tikoipau]]&quot;,	&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    
    -- Vanuatu
    {&quot;[[John Alick]]&quot;,			&quot;VAN&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Mitch Cooper]]&quot;,		&quot;VAN&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Bong Kalo]]&quot;,			&quot;VAN&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jordy Tasip]]&quot;,			&quot;VAN&quot;,	0, 1, 0 },
}

-- all competition own goal scorers
data.owngoalscorers = {
	-- player name, country, { OG, &quot;OG opponents&quot; }
    {&quot;[[Brian Kaltak]]&quot;,		&quot;VAN&quot;,	0, { 1, &quot;New Zealand&quot; }, 0 },
    {&quot;[[Johnathan Spokeyjack]]&quot;,	&quot;VAN&quot;,	0, { 1, &quot;Tahiti&quot; }, 0 },
	
}
return data</text>
      <sha1>e42qphf0wuf0g0yme56qb8t0zuymm72</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480896</id>
      <parentid>5480820</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:12:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480896</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="3502" sha1="rd07ri9yksdbx4hlkotrx6czqzh4458" xml:space="preserve">local data = {}

-- flag template
data.templates = { flag_icon_linked = &quot;fbicon&quot; }

-- date and matches played of latest update
data.updated = {    -- round, matches, update date
               firstround   = { 3, &quot;complete&quot; },
               secondround  = { 12, &quot;complete&quot; },
               thirdround   = { 3, &quot;complete&quot; }
               }

data.groups = { -- DO NOT CHANGE THIS SECTION
              }

-- controls which teams are still active in qualifying, and therefore have their players bolded
data.active_countries = { &quot;NCL&quot;, &quot;NZL&quot; }
						  
-- rounds of competition
data.rounds = { firstround = 3, secondround = 4, thirdround = 5 } -- DO NOT CHANGE

-- all competition goalscorers
data.goalscorers = {
    -- player name, country, goals scored
    -- {&quot;[[NAME]]&quot;,	&quot;CODE&quot;,	R1 goals, R2 goals, R3 goals },
    
    -- American Samoa
    
    -- Cook Islands
    {&quot;[[Taci Kumsuz]]&quot;,			&quot;COK&quot;,	1, 0, 0 },
    
    -- Fiji
    {&quot;[[Thomas Dunn (footballer, born 2003)|Thomas Dunn]]&quot;,	&quot;FIJ&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Roy Krishna]]&quot;,			&quot;FIJ&quot;,	0, 3, 0 },
    {&quot;[[Merrill Nand]]&quot;,		&quot;FIJ&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- New Caledonia
    {&quot;[[Joseph Athale]]&quot;,		&quot;NCL&quot;,	0, 3, 0 },
    {&quot;[[Georges Gope-Fenepej]]&quot;,&quot;NCL&quot;,	0, 1, 2 },
    {&quot;[[Germain Haewegene]]&quot;,	&quot;NCL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jean-Jacques Katrawa]]&quot;,&quot;NCL&quot;,  0, 1, 0 },
    {&quot;[[Gérard Waia]]&quot;,			&quot;NCL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Lues Waya]]&quot;,			&quot;NCL&quot;,	0, 0, 1 },
    
    -- New Zealand
    {&quot;[[Kosta Barbarouses]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 0, 2 },
    {&quot;[[Tyler Bindon]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 1 },
    {&quot;[[Michael Boxall]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 0, 1 },
    {&quot;[[Francis de Vries]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Matthew Garbett]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Elijah Just]]&quot;,			&quot;NZL&quot;,	0, 3, 1 },
    {&quot;[[Callum McCowatt]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Tim Payne (footballer)|Tim Payne]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 0, 1 },
    {&quot;[[Sarpreet Singh]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 1 },
    {&quot;[[Marko Stamenić]]&quot;,		&quot;NZL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ben Waine]]&quot;,			&quot;NZL&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Chris Wood (footballer, born 1991)|Chris Wood]]&quot;,	&quot;NZL&quot;,	0, 6, 3 },
    
    -- Papua New Guinea
    {&quot;[[Raymond Gunemba]]&quot;,		&quot;PNG&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Joseph Joe]]&quot;,			&quot;PNG&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ati Kepo]]&quot;,			&quot;PNG&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Tommy Semmy]]&quot;,			&quot;PNG&quot;,	0, 2, 0 },
    
    -- Samoa
    {&quot;[[Jefferson Faamatau]]&quot;,	&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Luke Salisbury]]&quot;,		&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Dilo Tumua]]&quot;,			&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Jarvis Vaai]]&quot;,			&quot;SAM&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Nathan Viliamu]]&quot;,		&quot;SAM&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- Solomon Islands
    {&quot;[[Javin Alick]]&quot;,			&quot;SOL&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Junior David]]&quot;,        &quot;SOL&quot;,  0, 1, 0 },
    {&quot;[[Micah Lea'alafa]]&quot;,     &quot;SOL&quot;,  0, 1, 0 },
    {&quot;[[Raphael Lea'i]]&quot;,		&quot;SOL&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- Tahiti
    {&quot;[[Eddy Kaspard]]&quot;,		&quot;TAH&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Benoit Mathon]]&quot;,		&quot;TAH&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Teaonui Tehau]]&quot;,		&quot;TAH&quot;,	0, 1, 0 },
    
    -- Tonga
    {&quot;[[Christopher Kefu]]&quot;,	&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Hemaloto Polovili]]&quot;,	&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Ulafala Sonasi]]&quot;,		&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    {&quot;[[Viliami Tikoipau]]&quot;,	&quot;TGA&quot;,	1, 0, 0 },
    
    -- Vanuatu
    {&quot;[[John Alick]]&quot;,			&quot;VAN&quot;,	0, 2, 0 },
    {&quot;[[Mitch Cooper]]&quot;,		&quot;VAN&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Bong Kalo]]&quot;,			&quot;VAN&quot;,	0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jordy Tasip]]&quot;,			&quot;VAN&quot;,	0, 1, 0 },
}

-- all competition own goal scorers
data.owngoalscorers = {
	-- player name, country, { OG, &quot;OG opponents&quot; }
    {&quot;[[Brian Kaltak]]&quot;,		&quot;VAN&quot;,	0, { 1, &quot;Yangi Zelandiya&quot; }, 0 },
    {&quot;[[Johnathan Spokeyjack]]&quot;,	&quot;VAN&quot;,	0, { 1, &quot;Taiti&quot; }, 0 },
	
}
return data</text>
      <sha1>rd07ri9yksdbx4hlkotrx6czqzh4458</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Malayziya yoshlar parlamenti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249167</id>
    <revision>
      <id>5480842</id>
      <timestamp>2025-07-02T16:47:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Youth Parliament of Malaysia&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5480842</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7997" sha1="mjmx2g3voi7bisy6zfvpcbzxip13ulw" xml:space="preserve">'''Malayziya Yoshlar Parlamenti''' (malaycha: Parlimen Belia Malaysia) — 16 yoshdan 30 yoshgacha boʻlgan yoshlar uchun tashkil etilgan maxsus parlament boʻlib, u Malayziya parlamenti ishini taqlid qiladi. Bu loyiha yoshlarning siyosiy jarayonlarga boʻlgan qiziqishini oshirish, ularni mamlakat boshqaruvi haqida xabardor qilish va fikr bildirish imkoniyatini yaratish maqsadida tashkil etilgan. Yoshlar parlamenti orqali ishtirokchilar Malayziya parlamentining qanday ishlashini amaliy tarzda oʻrganadilar. Har yili uchta sessiya oʻtkaziladi, ularning har biri uch kun davom etadi. Har bir sessiyada 133 nafar saylangan yosh delegat ishtirok etadi. Bu sessiyalarda ishtirokchilar turli ijtimoiy va siyosiy masalalarni muhokama qiladilar, qonun loyihalari yuzasidan oʻz takliflarini bildiradilar va bahs-munozaralarda qatnashadilar. Malayziya Yoshlar Parlamenti yoshlar uchun muhim siyosiy ta'lim maydonidir. U orqali ishtirokchilar yetakchilik, jamoat oldida soʻzlash, qaror qabul qilish kabi koʻnikmalarni rivojlantirish imkoniga ega boʻladilar.


2014-yildagi dastlabki saylovda Malayziyaning barcha shtatlarida roʻyxatga olingan 15 yoshdan 40 yoshgacha boʻlgan 171 094 nafar yoshdan atigi 8 632 nafari ikki haftalik ovoz berish jarayonida ishtirok etdi. Bu raqam umumiy saylovchilarning bor-yo‘g‘i 5,05 foizini tashkil etdi. Malayziyada taxminan 12 million yosh mavjud boʻlishiga qaramay, ulardan faqat 1,4% — ya’ni 171 ming nafar atrofidagi kishi — Yoshlar parlamentining rasmiy veb-saytida ro‘yxatdan o‘tgan edi.
Bu koʻrsatkichlar yoshlarning dastlabki bosqichdagi siyosiy faolligi va qiziqish darajasi juda past bo‘lganini ko‘rsatdi. Bu holat yoshlar parlamenti bilan bogʻliq umidlar va real ishtirok oʻrtasida katta tafovut mavjudligini anglatadi.

Malayziyada yoshlar uchun yana bir muhim tashabbus bu [http://www.perdanafellows.com/eng/ Perdana Fellows Programme] dasturi bo‘lib, u 2015-yildan boshlab amalga oshirilmoqda. Ushbu dastur eng faol va iqtidorli yoshlarni hukumat a’zolari, jumladan vazirlar bilan yaqindan ishlash imkoniyati bilan ta’minlaydi. Maqsad — yoshlarni siyosiy va davlat boshqaruvi jarayonlariga bevosita jalb qilish va ularning liderlik salohiyatini rivojlantirish.


==Tarkib==
Yoshlar parlamenti sessiyalarida har bir a’zo oʻzi vakillik qiladigan shtat nomi va noyob identifikatsion raqam asosida nomlanadi. Bu tizim har bir delegatning qayerdan kelganini aniqlashga va ularning ishtirokini rasmiy tarzda tartibga solishga xizmat qiladi.

Yoshlar parlamenti a’zolarining umumiy soni 78 nafarni tashkil etadi. A’zolar tarkibi quyidagicha:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Shtat / federal hudud
!Yoshlar soni (2010)
!Oʻrinlar (kvota)
!O'rindiq            nomi
|-
|Perlis
|100 800
|1
|Perlis 01
|-
|Kedah
|791,100
|6
|Keda 01, Keda 02, Keda 03, Keda 04, Keda 05, Keda 06
|-
|Kelantan
|654,300
|6
|Kelantan 01, Kelantan 02, Kelantan 03, Kelantan 04, Kelantan 05, Kelantan 06
|-
|Terengganu
|460 300
|3
|Terengganu 01, Terengganu 02, Terengganu 03
|-
|Penang
|644,200
|4
|Penang 01, Penang 02, Penang 03, Penang 04
|-
|Kumush
|936,100
|7
|Kumush 01, kumush 02, kumush 03, kumush 04, kumush 05, kumush 06, kumush 07
|-
|Pahang
|636,100
|5
|Pahang 01, Pahang 02, Pahang 03, Pahang 04, Pahang 05
|-
|Selangor
|2 472 400
|17
|Selangor 01, Selangor 02, Selangor 03, Selangor 04, Selangor 05, Selangor 06, Selangor 07, Selangor 08, Selangor 09, Selangor 10, Selangor 11, Selangor 12, Selangor 13, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 17
|-
|FT Kuala-Lumpur va FT Putrajaya
|771,200
|5
|WP. Kuala-Lumpur 01, WP. Kuala-Lumpur 02, WP. Kuala-Lumpur 03, WP. Kuala-Lumpur 04 va WP. Putrajaya 01
|-
|To'qqizlik holati
|420 300
|3
|Negeri Sembilan 01, Negeri Sembilan 02, Negeri Sembilan 03
|-
|Malakka
|350,100
|2
|Malakka 01, Malakka 02
|-
|Johor
|1 372 500
|10
|Johor 01, Johor 02, Johor 03, Johor 04, Johor 05, Johor 06, Johor 07, Johor 08, Johor 09, Johor 10
|-
|Labuan
|40,100
|1
|WP. Labuan 01
|-
|Sabah
|1 142 000
|10
|Sabah 01, Sabah 02, Sabah 03, Sabah 04, Sabah 05, Sabah 06, Sabah 07, Sabah 08, Sabah 09, Sabah 10
|-
|Saravak
|1 018 300
|8
|Saravak 01, Sarawak 02, Sarawak 03, Sarawak 04, Sarawak 05, Sarawak 06, Sarawak 07, Sarawak 08
|-
!Malayziya
!11 809 800
!78
!
|}

==Format==
Malayziya Yoshlar Parlamenti bir palatali formatda faoliyat yuritadi va uning tuzilmasi Malayziya parlamentining quyi palatasi — Dewan Rakyat (Rakyat palatasi) modeliga asoslangan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/malaysian-youth-parliament-sitting-to-officially-begin-tomorrow |title=Malaysian Youth Parliament sitting to officially begin tomorrow &amp;#124; Malaysia &amp;#124; Malay Mail Online |date=19 April 2023 }}&lt;/ref&gt;. Garchi aʼzolar soni Dewan Rakyatga qaraganda kam bo‘lsa-da, Yoshlar parlamenti iloji boricha asl parlament tartib-qoidalariga mos ravishda faoliyat yuritadi.

Sessiyalar oldidan barcha 78 nafar a’zo to‘rt kunlik orientatsiya (yo‘naltiruv) mashg‘ulotlaridan o‘tadi. Shuningdek, yig‘ilishdan avvalgi tayyorgarlik majlisida parlament ish tartibi va vazifalari haqida ma’lumotlar beriladi.

So‘ng delegatlar turli mavzularga ixtisoslashgan qo‘mitalarga taqsimlanadi. Ushbu qo‘mitalar:

• madaniy xilma-xillikni ta’minlash,

• a’zolar oʻrtasida muloqot va do‘stlikni rivojlantirish,

• dolzarb ijtimoiy mavzularni chuqur muhokama qilish

uchun tashkil etilgan.

Har bir qo‘mita o‘z mavzusi bo‘yicha qaror loyihasini (rezolyutsiya) ishlab chiqadi. Bu hujjatlar muayyan masalaning mohiyatini ochib beradi va uning bo‘yicha yechim takliflarini bildiradi. Qaror loyihalari lobbi jarayonlari orqali muhokama qilinadi — bunda boshqa delegatlar o‘z fikrlarini bildirishi va taklif kiritishi mumkin.

Sessiya Bosh Assambleya bilan yakunlanadi. Bu yakuniy yig‘ilishda barcha rezolyutsiyalar va tuzatishlar umumiy muhokamaga qo‘yiladi va a’zolar tomonidan ovoz beriladi. Qabul qilingan qarorlar reyting asosida baholanadi va afzalliklarga ega bo‘lganlari Malayziya Bosh prokuraturasi, Vazirlar Mahkamasi va Parlamentga yuboriladi.

Shuningdek, sessiyalar davomida savol-javob segmenti ham mavjud. Bu qismda hukumat vakillari — vazirlar va ularning o‘rinbosarlari Yoshlar parlamenti a’zolarining savollariga bevosita og‘zaki javob beradilar.

===Farqlari va qoʻllaniladigan amaliyotlar===

Dewan Rakyatdan farqli o‘laroq, Yoshlar parlamentida hukumat va muxolifat tomoni mavjud emas. A’zolar faqat o‘z qo‘mitalariga ko‘ra joylashtiriladi.

Yoshlar parlamentida jami to‘qqizta asosiy qo‘mita mavjud:

1. Ijtimoiy-iqtisodiy masalalar;


2. Xalqaro va diplomatik aloqalar;


3. Xavfsizlik, qonun va halollik;

4. Ta’lim va martaba;


5. Madaniyat, sport, vatanparvarlik va integratsiya;


6. Infratuzilma, rivojlanish va atrof-muhit;


7. Jamiyatni rivojlantirish va salomatlik;


8. Texnologiya va innovatsiyalar;

U
9. Inson kapitali.


Malayziya Yoshlar Parlamenti Dewan Rakyat parlament tizimidan ilhomlangan bo‘lsa-da, boshqa davlatlar parlamentlarining amaliyotlari ham o‘rganiladi va baʼzan qo‘llaniladi. Bu yoshlar orasida qiyosiy parlament tajribasi va global siyosiy tafakkurni rivojlantirishga xizmat qiladi.

Yangi tanlangan delegatlar parlament faoliyatiga jalb etilishidan avval doimiy reglament (tartib-qoidalar to‘plami) bilan tanishtiriladi. Bu reglament orientatsiya sessiyasi davomida tarqatiladi va tushuntiriladi.
==Manbalar==
{{manbalar}}

==Yana qarang==
• [[Faol parlament]]
• [[Yevropa yoshlar parlamenti]]
• [[Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti]]
[[Yoshlar va sport vazirligi (Malayziya)]]
==Havolalar==
&lt;!-- Per [[WP:ELMINOFFICIAL]], choose one official website only --&gt;
* {{Official website|http://www.parlimenbelia.gov.my/}}
* [https://web.archive.org/web/20120325053826/http://mpbn.kbs.gov.my/mpbn/PBM-STANDING%20ORDER.pdf Standing Order]
* [http://english.astroawani.com/topic/youth-parliament Youth Parliament of Malaysia] on [[Astro Awani]]

{{University debating}}</text>
      <sha1>mjmx2g3voi7bisy6zfvpcbzxip13ulw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480845</id>
      <parentid>5480842</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:48:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480845</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8022" sha1="cz6mlfyhrv98mjinopmu0u8ztqob2jd" xml:space="preserve">'''Malayziya Yoshlar Parlamenti''' ([[malaycha]]: ''Parlimen Belia Malaysia'') — 16 yoshdan 30 yoshgacha boʻlgan yoshlar uchun tashkil etilgan maxsus parlament boʻlib, u [[Malayziya]] parlamenti ishini taqlid qiladi. Bu loyiha yoshlarning siyosiy jarayonlarga boʻlgan qiziqishini oshirish, ularni mamlakat boshqaruvi haqida xabardor qilish va fikr bildirish imkoniyatini yaratish maqsadida tashkil etilgan. Yoshlar parlamenti orqali ishtirokchilar Malayziya parlamentining qanday ishlashini amaliy tarzda oʻrganadilar. Har yili uchta sessiya oʻtkaziladi, ularning har biri uch kun davom etadi. Har bir sessiyada 133 nafar saylangan yosh delegat ishtirok etadi. Bu sessiyalarda ishtirokchilar turli ijtimoiy va siyosiy masalalarni muhokama qiladilar, qonun loyihalari yuzasidan oʻz takliflarini bildiradilar va bahs-munozaralarda qatnashadilar. Malayziya Yoshlar Parlamenti yoshlar uchun muhim siyosiy ta'lim maydonidir. U orqali ishtirokchilar yetakchilik, jamoat oldida soʻzlash, qaror qabul qilish kabi koʻnikmalarni rivojlantirish imkoniga ega boʻladilar.


2014-yildagi dastlabki saylovda Malayziyaning barcha shtatlarida roʻyxatga olingan 15 yoshdan 40 yoshgacha boʻlgan 171 094 nafar yoshdan atigi 8 632 nafari ikki haftalik ovoz berish jarayonida ishtirok etdi. Bu raqam umumiy saylovchilarning bor-yo‘g‘i 5,05 foizini tashkil etdi. Malayziyada taxminan 12 million yosh mavjud boʻlishiga qaramay, ulardan faqat 1,4% — ya’ni 171 ming nafar atrofidagi kishi — Yoshlar parlamentining rasmiy veb-saytida ro‘yxatdan o‘tgan edi.
Bu koʻrsatkichlar yoshlarning dastlabki bosqichdagi siyosiy faolligi va qiziqish darajasi juda past bo‘lganini ko‘rsatdi. Bu holat yoshlar [[parlament]]&lt;nowiki/&gt;i bilan bogʻliq umidlar va real ishtirok oʻrtasida katta tafovut mavjudligini anglatadi.

Malayziyada yoshlar uchun yana bir muhim tashabbus bu [http://www.perdanafellows.com/eng/ Perdana Fellows Programme] dasturi bo‘lib, u 2015-yildan boshlab amalga oshirilmoqda. Ushbu dastur eng faol va iqtidorli yoshlarni hukumat a’zolari, jumladan vazirlar bilan yaqindan ishlash imkoniyati bilan ta’minlaydi. Maqsad — yoshlarni siyosiy va davlat boshqaruvi jarayonlariga bevosita jalb qilish va ularning liderlik salohiyatini rivojlantirish.


==Tarkib==
Yoshlar parlamenti sessiyalarida har bir a’zo oʻzi vakillik qiladigan shtat nomi va noyob identifikatsion raqam asosida nomlanadi. Bu tizim har bir delegatning qayerdan kelganini aniqlashga va ularning ishtirokini rasmiy tarzda tartibga solishga xizmat qiladi.

Yoshlar parlamenti a’zolarining umumiy soni 78 nafarni tashkil etadi. A’zolar tarkibi quyidagicha:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Shtat / federal hudud
!Yoshlar soni (2010)
!Oʻrinlar (kvota)
!O'rindiq            nomi
|-
|Perlis
|100 800
|1
|Perlis 01
|-
|Kedah
|791,100
|6
|Keda 01, Keda 02, Keda 03, Keda 04, Keda 05, Keda 06
|-
|Kelantan
|654,300
|6
|Kelantan 01, Kelantan 02, Kelantan 03, Kelantan 04, Kelantan 05, Kelantan 06
|-
|Terengganu
|460 300
|3
|Terengganu 01, Terengganu 02, Terengganu 03
|-
|Penang
|644,200
|4
|Penang 01, Penang 02, Penang 03, Penang 04
|-
|Kumush
|936,100
|7
|Kumush 01, kumush 02, kumush 03, kumush 04, kumush 05, kumush 06, kumush 07
|-
|Pahang
|636,100
|5
|Pahang 01, Pahang 02, Pahang 03, Pahang 04, Pahang 05
|-
|Selangor
|2 472 400
|17
|Selangor 01, Selangor 02, Selangor 03, Selangor 04, Selangor 05, Selangor 06, Selangor 07, Selangor 08, Selangor 09, Selangor 10, Selangor 11, Selangor 12, Selangor 13, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 17
|-
|FT Kuala-Lumpur va FT Putrajaya
|771,200
|5
|WP. Kuala-Lumpur 01, WP. Kuala-Lumpur 02, WP. Kuala-Lumpur 03, WP. Kuala-Lumpur 04 va WP. Putrajaya 01
|-
|To'qqizlik holati
|420 300
|3
|Negeri Sembilan 01, Negeri Sembilan 02, Negeri Sembilan 03
|-
|Malakka
|350,100
|2
|Malakka 01, Malakka 02
|-
|Johor
|1 372 500
|10
|Johor 01, Johor 02, Johor 03, Johor 04, Johor 05, Johor 06, Johor 07, Johor 08, Johor 09, Johor 10
|-
|Labuan
|40,100
|1
|WP. Labuan 01
|-
|Sabah
|1 142 000
|10
|Sabah 01, Sabah 02, Sabah 03, Sabah 04, Sabah 05, Sabah 06, Sabah 07, Sabah 08, Sabah 09, Sabah 10
|-
|Saravak
|1 018 300
|8
|Saravak 01, Sarawak 02, Sarawak 03, Sarawak 04, Sarawak 05, Sarawak 06, Sarawak 07, Sarawak 08
|-
!Malayziya
!11 809 800
!78
!
|}

==Format==
Malayziya Yoshlar Parlamenti bir palatali formatda faoliyat yuritadi va uning tuzilmasi Malayziya parlamentining quyi palatasi — Dewan Rakyat (Rakyat palatasi) modeliga asoslangan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/malaysian-youth-parliament-sitting-to-officially-begin-tomorrow |title=Malaysian Youth Parliament sitting to officially begin tomorrow &amp;#124; Malaysia &amp;#124; Malay Mail Online |date=19 April 2023 }}&lt;/ref&gt;. Garchi aʼzolar soni Dewan Rakyatga qaraganda kam bo‘lsa-da, Yoshlar parlamenti iloji boricha asl parlament tartib-qoidalariga mos ravishda faoliyat yuritadi.

Sessiyalar oldidan barcha 78 nafar a’zo to‘rt kunlik orientatsiya (yo‘naltiruv) mashg‘ulotlaridan o‘tadi. Shuningdek, yig‘ilishdan avvalgi tayyorgarlik majlisida parlament ish tartibi va vazifalari haqida ma’lumotlar beriladi.

So‘ng delegatlar turli mavzularga ixtisoslashgan qo‘mitalarga taqsimlanadi. Ushbu qo‘mitalar:

• madaniy xilma-xillikni ta’minlash,

• a’zolar oʻrtasida muloqot va do‘stlikni rivojlantirish,

• dolzarb ijtimoiy mavzularni chuqur muhokama qilish

uchun tashkil etilgan.

Har bir qo‘mita o‘z mavzusi bo‘yicha qaror loyihasini (rezolyutsiya) ishlab chiqadi. Bu hujjatlar muayyan masalaning mohiyatini ochib beradi va uning bo‘yicha yechim takliflarini bildiradi. Qaror loyihalari lobbi jarayonlari orqali muhokama qilinadi — bunda boshqa delegatlar o‘z fikrlarini bildirishi va taklif kiritishi mumkin.

Sessiya Bosh Assambleya bilan yakunlanadi. Bu yakuniy yig‘ilishda barcha rezolyutsiyalar va tuzatishlar umumiy muhokamaga qo‘yiladi va a’zolar tomonidan ovoz beriladi. Qabul qilingan qarorlar reyting asosida baholanadi va afzalliklarga ega bo‘lganlari Malayziya Bosh prokuraturasi, Vazirlar Mahkamasi va Parlamentga yuboriladi.

Shuningdek, sessiyalar davomida savol-javob segmenti ham mavjud. Bu qismda hukumat vakillari — vazirlar va ularning o‘rinbosarlari Yoshlar parlamenti a’zolarining savollariga bevosita og‘zaki javob beradilar.

===Farqlari va qoʻllaniladigan amaliyotlar===

Dewan Rakyatdan farqli o‘laroq, Yoshlar parlamentida hukumat va muxolifat tomoni mavjud emas. A’zolar faqat o‘z qo‘mitalariga ko‘ra joylashtiriladi.

Yoshlar parlamentida jami to‘qqizta asosiy qo‘mita mavjud:

1. Ijtimoiy-iqtisodiy masalalar;


2. Xalqaro va diplomatik aloqalar;


3. Xavfsizlik, qonun va halollik;

4. Ta’lim va martaba;


5. Madaniyat, sport, vatanparvarlik va integratsiya;


6. Infratuzilma, rivojlanish va atrof-muhit;


7. Jamiyatni rivojlantirish va salomatlik;


8. Texnologiya va innovatsiyalar;

U
9. Inson kapitali.


Malayziya Yoshlar Parlamenti Dewan Rakyat parlament tizimidan ilhomlangan bo‘lsa-da, boshqa davlatlar parlamentlarining amaliyotlari ham o‘rganiladi va baʼzan qo‘llaniladi. Bu yoshlar orasida qiyosiy parlament tajribasi va global siyosiy tafakkurni rivojlantirishga xizmat qiladi.

Yangi tanlangan delegatlar parlament faoliyatiga jalb etilishidan avval doimiy reglament (tartib-qoidalar to‘plami) bilan tanishtiriladi. Bu reglament orientatsiya sessiyasi davomida tarqatiladi va tushuntiriladi.
==Manbalar==
{{manbalar}}

==Yana qarang==
• [[Faol parlament]]
• [[Yevropa yoshlar parlamenti]]
• [[Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti]]
[[Yoshlar va sport vazirligi (Malayziya)]]
==Havolalar==
&lt;!-- Per [[WP:ELMINOFFICIAL]], choose one official website only --&gt;
* {{Official website|http://www.parlimenbelia.gov.my/}}
* [https://web.archive.org/web/20120325053826/http://mpbn.kbs.gov.my/mpbn/PBM-STANDING%20ORDER.pdf Standing Order]
* [http://english.astroawani.com/topic/youth-parliament Youth Parliament of Malaysia] on [[Astro Awani]]

{{University debating}}</text>
      <sha1>cz6mlfyhrv98mjinopmu0u8ztqob2jd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480847</id>
      <parentid>5480845</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:49:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480847</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8012" sha1="44duocrxzrterzjg4ix00bk1ddfw495" xml:space="preserve">'''Malayziya Yoshlar Parlamenti''' ([[malaycha]]: ''Parlimen Belia Malaysia'') — 16 yoshdan 30 yoshgacha boʻlgan yoshlar uchun tashkil etilgan maxsus parlament boʻlib, u [[Malayziya]] parlamenti ishini taqlid qiladi. Bu loyiha yoshlarning siyosiy jarayonlarga boʻlgan qiziqishini oshirish, ularni mamlakat boshqaruvi haqida xabardor qilish va fikr bildirish imkoniyatini yaratish maqsadida tashkil etilgan. Yoshlar parlamenti orqali ishtirokchilar Malayziya parlamentining qanday ishlashini amaliy tarzda oʻrganadilar. Har yili uchta sessiya oʻtkaziladi, ularning har biri uch kun davom etadi. Har bir sessiyada 133 nafar saylangan yosh delegat ishtirok etadi. Bu sessiyalarda ishtirokchilar turli ijtimoiy va siyosiy masalalarni muhokama qiladilar, qonun loyihalari yuzasidan oʻz takliflarini bildiradilar va bahs-munozaralarda qatnashadilar. Malayziya Yoshlar Parlamenti yoshlar uchun muhim siyosiy ta'lim maydonidir. U orqali ishtirokchilar yetakchilik, jamoat oldida soʻzlash, qaror qabul qilish kabi koʻnikmalarni rivojlantirish imkoniga ega boʻladilar.


2014-yildagi dastlabki saylovda Malayziyaning barcha shtatlarida roʻyxatga olingan 15 yoshdan 40 yoshgacha boʻlgan 171 094 nafar yoshdan atigi 8 632 nafari ikki haftalik ovoz berish jarayonida ishtirok etdi. Bu raqam umumiy saylovchilarning bor-yo‘g‘i 5,05 foizini tashkil etdi. Malayziyada taxminan 12 million yosh mavjud boʻlishiga qaramay, ulardan faqat 1,4% — ya’ni 171 ming nafar atrofidagi kishi — Yoshlar parlamentining rasmiy veb-saytida ro‘yxatdan o‘tgan edi.
Bu koʻrsatkichlar yoshlarning dastlabki bosqichdagi siyosiy faolligi va qiziqish darajasi juda past bo‘lganini ko‘rsatdi. Bu holat yoshlar [[parlament]]i bilan bogʻliq umidlar va real ishtirok oʻrtasida katta tafovut mavjudligini anglatadi.

Malayziyada yoshlar uchun yana bir muhim tashabbus bu [http://www.perdanafellows.com/eng/ Perdana Fellows Programme] dasturi bo‘lib, u 2015-yildan boshlab amalga oshirilmoqda. Ushbu dastur eng faol va iqtidorli yoshlarni hukumat a’zolari, jumladan vazirlar bilan yaqindan ishlash imkoniyati bilan ta’minlaydi. Maqsad — yoshlarni siyosiy va davlat boshqaruvi jarayonlariga bevosita jalb qilish va ularning liderlik salohiyatini rivojlantirish.

==Tarkib==
Yoshlar parlamenti sessiyalarida har bir a’zo oʻzi vakillik qiladigan shtat nomi va noyob identifikatsion raqam asosida nomlanadi. Bu tizim har bir delegatning qayerdan kelganini aniqlashga va ularning ishtirokini rasmiy tarzda tartibga solishga xizmat qiladi.

Yoshlar parlamenti a’zolarining umumiy soni 78 nafarni tashkil etadi. A’zolar tarkibi quyidagicha:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Shtat / federal hudud
!Yoshlar soni (2010)
!Oʻrinlar (kvota)
!O'rindiq            nomi
|-
|Perlis
|100 800
|1
|Perlis 01
|-
|Kedah
|791,100
|6
|Keda 01, Keda 02, Keda 03, Keda 04, Keda 05, Keda 06
|-
|Kelantan
|654,300
|6
|Kelantan 01, Kelantan 02, Kelantan 03, Kelantan 04, Kelantan 05, Kelantan 06
|-
|Terengganu
|460 300
|3
|Terengganu 01, Terengganu 02, Terengganu 03
|-
|Penang
|644,200
|4
|Penang 01, Penang 02, Penang 03, Penang 04
|-
|Kumush
|936,100
|7
|Kumush 01, kumush 02, kumush 03, kumush 04, kumush 05, kumush 06, kumush 07
|-
|Pahang
|636,100
|5
|Pahang 01, Pahang 02, Pahang 03, Pahang 04, Pahang 05
|-
|Selangor
|2 472 400
|17
|Selangor 01, Selangor 02, Selangor 03, Selangor 04, Selangor 05, Selangor 06, Selangor 07, Selangor 08, Selangor 09, Selangor 10, Selangor 11, Selangor 12, Selangor 13, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 17
|-
|FT Kuala-Lumpur va FT Putrajaya
|771,200
|5
|WP. Kuala-Lumpur 01, WP. Kuala-Lumpur 02, WP. Kuala-Lumpur 03, WP. Kuala-Lumpur 04 va WP. Putrajaya 01
|-
|To'qqizlik holati
|420 300
|3
|Negeri Sembilan 01, Negeri Sembilan 02, Negeri Sembilan 03
|-
|Malakka
|350,100
|2
|Malakka 01, Malakka 02
|-
|Johor
|1 372 500
|10
|Johor 01, Johor 02, Johor 03, Johor 04, Johor 05, Johor 06, Johor 07, Johor 08, Johor 09, Johor 10
|-
|Labuan
|40,100
|1
|WP. Labuan 01
|-
|Sabah
|1 142 000
|10
|Sabah 01, Sabah 02, Sabah 03, Sabah 04, Sabah 05, Sabah 06, Sabah 07, Sabah 08, Sabah 09, Sabah 10
|-
|Saravak
|1 018 300
|8
|Saravak 01, Sarawak 02, Sarawak 03, Sarawak 04, Sarawak 05, Sarawak 06, Sarawak 07, Sarawak 08
|-
!Malayziya
!11 809 800
!78
!
|}

==Format==
Malayziya Yoshlar Parlamenti bir palatali formatda faoliyat yuritadi va uning tuzilmasi Malayziya parlamentining quyi palatasi — Dewan Rakyat (Rakyat palatasi) modeliga asoslangan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/malaysian-youth-parliament-sitting-to-officially-begin-tomorrow |title=Malaysian Youth Parliament sitting to officially begin tomorrow &amp;#124; Malaysia &amp;#124; Malay Mail Online |date=19 April 2023 }}&lt;/ref&gt;. Garchi aʼzolar soni Dewan Rakyatga qaraganda kam bo‘lsa-da, Yoshlar parlamenti iloji boricha asl parlament tartib-qoidalariga mos ravishda faoliyat yuritadi.

Sessiyalar oldidan barcha 78 nafar a’zo to‘rt kunlik orientatsiya (yo‘naltiruv) mashg‘ulotlaridan o‘tadi. Shuningdek, yig‘ilishdan avvalgi tayyorgarlik majlisida parlament ish tartibi va vazifalari haqida ma’lumotlar beriladi.

So‘ng delegatlar turli mavzularga ixtisoslashgan qo‘mitalarga taqsimlanadi. Ushbu qo‘mitalar:

• madaniy xilma-xillikni ta’minlash,

• a’zolar oʻrtasida muloqot va do‘stlikni rivojlantirish,

• dolzarb ijtimoiy mavzularni chuqur muhokama qilish

uchun tashkil etilgan.

Har bir qo‘mita o‘z mavzusi bo‘yicha qaror loyihasini (rezolyutsiya) ishlab chiqadi. Bu hujjatlar muayyan masalaning mohiyatini ochib beradi va uning bo‘yicha yechim takliflarini bildiradi. Qaror loyihalari lobbi jarayonlari orqali muhokama qilinadi — bunda boshqa delegatlar o‘z fikrlarini bildirishi va taklif kiritishi mumkin.

Sessiya Bosh Assambleya bilan yakunlanadi. Bu yakuniy yig‘ilishda barcha rezolyutsiyalar va tuzatishlar umumiy muhokamaga qo‘yiladi va a’zolar tomonidan ovoz beriladi. Qabul qilingan qarorlar reyting asosida baholanadi va afzalliklarga ega bo‘lganlari Malayziya Bosh prokuraturasi, Vazirlar Mahkamasi va Parlamentga yuboriladi.

Shuningdek, sessiyalar davomida savol-javob segmenti ham mavjud. Bu qismda hukumat vakillari — vazirlar va ularning o‘rinbosarlari Yoshlar parlamenti a’zolarining savollariga bevosita og‘zaki javob beradilar.

===Farqlari va qoʻllaniladigan amaliyotlar===

Dewan Rakyatdan farqli o‘laroq, Yoshlar parlamentida hukumat va muxolifat tomoni mavjud emas. A’zolar faqat o‘z qo‘mitalariga ko‘ra joylashtiriladi.

Yoshlar parlamentida jami to‘qqizta asosiy qo‘mita mavjud:

1. Ijtimoiy-iqtisodiy masalalar;


2. Xalqaro va diplomatik aloqalar;


3. Xavfsizlik, qonun va halollik;

4. Ta’lim va martaba;


5. Madaniyat, sport, vatanparvarlik va integratsiya;


6. Infratuzilma, rivojlanish va atrof-muhit;


7. Jamiyatni rivojlantirish va salomatlik;


8. Texnologiya va innovatsiyalar;

U
9. Inson kapitali.


Malayziya Yoshlar Parlamenti Dewan Rakyat parlament tizimidan ilhomlangan bo‘lsa-da, boshqa davlatlar parlamentlarining amaliyotlari ham o‘rganiladi va baʼzan qo‘llaniladi. Bu yoshlar orasida qiyosiy parlament tajribasi va global siyosiy tafakkurni rivojlantirishga xizmat qiladi.

Yangi tanlangan delegatlar parlament faoliyatiga jalb etilishidan avval doimiy reglament (tartib-qoidalar to‘plami) bilan tanishtiriladi. Bu reglament orientatsiya sessiyasi davomida tarqatiladi va tushuntiriladi.
==Manbalar==
{{manbalar}}

==Yana qarang==
• [[Faol parlament]]
• [[Yevropa yoshlar parlamenti]]
• [[Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti]]
[[Yoshlar va sport vazirligi (Malayziya)]]
==Havolalar==
&lt;!-- Per [[WP:ELMINOFFICIAL]], choose one official website only --&gt;
* {{Official website|http://www.parlimenbelia.gov.my/}}
* [https://web.archive.org/web/20120325053826/http://mpbn.kbs.gov.my/mpbn/PBM-STANDING%20ORDER.pdf Standing Order]
* [http://english.astroawani.com/topic/youth-parliament Youth Parliament of Malaysia] on [[Astro Awani]]

{{University debating}}</text>
      <sha1>44duocrxzrterzjg4ix00bk1ddfw495</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480850</id>
      <parentid>5480847</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:49:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Yana qarang */</comment>
      <origin>5480850</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8020" sha1="4kprs7hgyb9zkot0ygl6p69ple0haa0" xml:space="preserve">'''Malayziya Yoshlar Parlamenti''' ([[malaycha]]: ''Parlimen Belia Malaysia'') — 16 yoshdan 30 yoshgacha boʻlgan yoshlar uchun tashkil etilgan maxsus parlament boʻlib, u [[Malayziya]] parlamenti ishini taqlid qiladi. Bu loyiha yoshlarning siyosiy jarayonlarga boʻlgan qiziqishini oshirish, ularni mamlakat boshqaruvi haqida xabardor qilish va fikr bildirish imkoniyatini yaratish maqsadida tashkil etilgan. Yoshlar parlamenti orqali ishtirokchilar Malayziya parlamentining qanday ishlashini amaliy tarzda oʻrganadilar. Har yili uchta sessiya oʻtkaziladi, ularning har biri uch kun davom etadi. Har bir sessiyada 133 nafar saylangan yosh delegat ishtirok etadi. Bu sessiyalarda ishtirokchilar turli ijtimoiy va siyosiy masalalarni muhokama qiladilar, qonun loyihalari yuzasidan oʻz takliflarini bildiradilar va bahs-munozaralarda qatnashadilar. Malayziya Yoshlar Parlamenti yoshlar uchun muhim siyosiy ta'lim maydonidir. U orqali ishtirokchilar yetakchilik, jamoat oldida soʻzlash, qaror qabul qilish kabi koʻnikmalarni rivojlantirish imkoniga ega boʻladilar.


2014-yildagi dastlabki saylovda Malayziyaning barcha shtatlarida roʻyxatga olingan 15 yoshdan 40 yoshgacha boʻlgan 171 094 nafar yoshdan atigi 8 632 nafari ikki haftalik ovoz berish jarayonida ishtirok etdi. Bu raqam umumiy saylovchilarning bor-yo‘g‘i 5,05 foizini tashkil etdi. Malayziyada taxminan 12 million yosh mavjud boʻlishiga qaramay, ulardan faqat 1,4% — ya’ni 171 ming nafar atrofidagi kishi — Yoshlar parlamentining rasmiy veb-saytida ro‘yxatdan o‘tgan edi.
Bu koʻrsatkichlar yoshlarning dastlabki bosqichdagi siyosiy faolligi va qiziqish darajasi juda past bo‘lganini ko‘rsatdi. Bu holat yoshlar [[parlament]]i bilan bogʻliq umidlar va real ishtirok oʻrtasida katta tafovut mavjudligini anglatadi.

Malayziyada yoshlar uchun yana bir muhim tashabbus bu [http://www.perdanafellows.com/eng/ Perdana Fellows Programme] dasturi bo‘lib, u 2015-yildan boshlab amalga oshirilmoqda. Ushbu dastur eng faol va iqtidorli yoshlarni hukumat a’zolari, jumladan vazirlar bilan yaqindan ishlash imkoniyati bilan ta’minlaydi. Maqsad — yoshlarni siyosiy va davlat boshqaruvi jarayonlariga bevosita jalb qilish va ularning liderlik salohiyatini rivojlantirish.

==Tarkib==
Yoshlar parlamenti sessiyalarida har bir a’zo oʻzi vakillik qiladigan shtat nomi va noyob identifikatsion raqam asosida nomlanadi. Bu tizim har bir delegatning qayerdan kelganini aniqlashga va ularning ishtirokini rasmiy tarzda tartibga solishga xizmat qiladi.

Yoshlar parlamenti a’zolarining umumiy soni 78 nafarni tashkil etadi. A’zolar tarkibi quyidagicha:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Shtat / federal hudud
!Yoshlar soni (2010)
!Oʻrinlar (kvota)
!O'rindiq            nomi
|-
|Perlis
|100 800
|1
|Perlis 01
|-
|Kedah
|791,100
|6
|Keda 01, Keda 02, Keda 03, Keda 04, Keda 05, Keda 06
|-
|Kelantan
|654,300
|6
|Kelantan 01, Kelantan 02, Kelantan 03, Kelantan 04, Kelantan 05, Kelantan 06
|-
|Terengganu
|460 300
|3
|Terengganu 01, Terengganu 02, Terengganu 03
|-
|Penang
|644,200
|4
|Penang 01, Penang 02, Penang 03, Penang 04
|-
|Kumush
|936,100
|7
|Kumush 01, kumush 02, kumush 03, kumush 04, kumush 05, kumush 06, kumush 07
|-
|Pahang
|636,100
|5
|Pahang 01, Pahang 02, Pahang 03, Pahang 04, Pahang 05
|-
|Selangor
|2 472 400
|17
|Selangor 01, Selangor 02, Selangor 03, Selangor 04, Selangor 05, Selangor 06, Selangor 07, Selangor 08, Selangor 09, Selangor 10, Selangor 11, Selangor 12, Selangor 13, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 17
|-
|FT Kuala-Lumpur va FT Putrajaya
|771,200
|5
|WP. Kuala-Lumpur 01, WP. Kuala-Lumpur 02, WP. Kuala-Lumpur 03, WP. Kuala-Lumpur 04 va WP. Putrajaya 01
|-
|To'qqizlik holati
|420 300
|3
|Negeri Sembilan 01, Negeri Sembilan 02, Negeri Sembilan 03
|-
|Malakka
|350,100
|2
|Malakka 01, Malakka 02
|-
|Johor
|1 372 500
|10
|Johor 01, Johor 02, Johor 03, Johor 04, Johor 05, Johor 06, Johor 07, Johor 08, Johor 09, Johor 10
|-
|Labuan
|40,100
|1
|WP. Labuan 01
|-
|Sabah
|1 142 000
|10
|Sabah 01, Sabah 02, Sabah 03, Sabah 04, Sabah 05, Sabah 06, Sabah 07, Sabah 08, Sabah 09, Sabah 10
|-
|Saravak
|1 018 300
|8
|Saravak 01, Sarawak 02, Sarawak 03, Sarawak 04, Sarawak 05, Sarawak 06, Sarawak 07, Sarawak 08
|-
!Malayziya
!11 809 800
!78
!
|}

==Format==
Malayziya Yoshlar Parlamenti bir palatali formatda faoliyat yuritadi va uning tuzilmasi Malayziya parlamentining quyi palatasi — Dewan Rakyat (Rakyat palatasi) modeliga asoslangan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/malaysian-youth-parliament-sitting-to-officially-begin-tomorrow |title=Malaysian Youth Parliament sitting to officially begin tomorrow &amp;#124; Malaysia &amp;#124; Malay Mail Online |date=19 April 2023 }}&lt;/ref&gt;. Garchi aʼzolar soni Dewan Rakyatga qaraganda kam bo‘lsa-da, Yoshlar parlamenti iloji boricha asl parlament tartib-qoidalariga mos ravishda faoliyat yuritadi.

Sessiyalar oldidan barcha 78 nafar a’zo to‘rt kunlik orientatsiya (yo‘naltiruv) mashg‘ulotlaridan o‘tadi. Shuningdek, yig‘ilishdan avvalgi tayyorgarlik majlisida parlament ish tartibi va vazifalari haqida ma’lumotlar beriladi.

So‘ng delegatlar turli mavzularga ixtisoslashgan qo‘mitalarga taqsimlanadi. Ushbu qo‘mitalar:

• madaniy xilma-xillikni ta’minlash,

• a’zolar oʻrtasida muloqot va do‘stlikni rivojlantirish,

• dolzarb ijtimoiy mavzularni chuqur muhokama qilish

uchun tashkil etilgan.

Har bir qo‘mita o‘z mavzusi bo‘yicha qaror loyihasini (rezolyutsiya) ishlab chiqadi. Bu hujjatlar muayyan masalaning mohiyatini ochib beradi va uning bo‘yicha yechim takliflarini bildiradi. Qaror loyihalari lobbi jarayonlari orqali muhokama qilinadi — bunda boshqa delegatlar o‘z fikrlarini bildirishi va taklif kiritishi mumkin.

Sessiya Bosh Assambleya bilan yakunlanadi. Bu yakuniy yig‘ilishda barcha rezolyutsiyalar va tuzatishlar umumiy muhokamaga qo‘yiladi va a’zolar tomonidan ovoz beriladi. Qabul qilingan qarorlar reyting asosida baholanadi va afzalliklarga ega bo‘lganlari Malayziya Bosh prokuraturasi, Vazirlar Mahkamasi va Parlamentga yuboriladi.

Shuningdek, sessiyalar davomida savol-javob segmenti ham mavjud. Bu qismda hukumat vakillari — vazirlar va ularning o‘rinbosarlari Yoshlar parlamenti a’zolarining savollariga bevosita og‘zaki javob beradilar.

===Farqlari va qoʻllaniladigan amaliyotlar===

Dewan Rakyatdan farqli o‘laroq, Yoshlar parlamentida hukumat va muxolifat tomoni mavjud emas. A’zolar faqat o‘z qo‘mitalariga ko‘ra joylashtiriladi.

Yoshlar parlamentida jami to‘qqizta asosiy qo‘mita mavjud:

1. Ijtimoiy-iqtisodiy masalalar;


2. Xalqaro va diplomatik aloqalar;


3. Xavfsizlik, qonun va halollik;

4. Ta’lim va martaba;


5. Madaniyat, sport, vatanparvarlik va integratsiya;


6. Infratuzilma, rivojlanish va atrof-muhit;


7. Jamiyatni rivojlantirish va salomatlik;


8. Texnologiya va innovatsiyalar;

U
9. Inson kapitali.


Malayziya Yoshlar Parlamenti Dewan Rakyat parlament tizimidan ilhomlangan bo‘lsa-da, boshqa davlatlar parlamentlarining amaliyotlari ham o‘rganiladi va baʼzan qo‘llaniladi. Bu yoshlar orasida qiyosiy parlament tajribasi va global siyosiy tafakkurni rivojlantirishga xizmat qiladi.

Yangi tanlangan delegatlar parlament faoliyatiga jalb etilishidan avval doimiy reglament (tartib-qoidalar to‘plami) bilan tanishtiriladi. Bu reglament orientatsiya sessiyasi davomida tarqatiladi va tushuntiriladi.
==Manbalar==
{{manbalar}}

==Yana qarang==
• [[Faol parlament]]

• [[Yevropa yoshlar parlamenti]]

• [[Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti]]

• [[Yoshlar va sport vazirligi (Malayziya)]]

==Havolalar==
&lt;!-- Per [[WP:ELMINOFFICIAL]], choose one official website only --&gt;
* {{Official website|http://www.parlimenbelia.gov.my/}}
* [https://web.archive.org/web/20120325053826/http://mpbn.kbs.gov.my/mpbn/PBM-STANDING%20ORDER.pdf Standing Order]
* [http://english.astroawani.com/topic/youth-parliament Youth Parliament of Malaysia] on [[Astro Awani]]

{{University debating}}</text>
      <sha1>4kprs7hgyb9zkot0ygl6p69ple0haa0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480852</id>
      <parentid>5480850</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T16:50:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480852</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7976" sha1="qjsmqfsqfmb9tp92i6ap7wwb58tnoer" xml:space="preserve">'''Malayziya Yoshlar Parlamenti''' ([[malaycha]]: ''Parlimen Belia Malaysia'') — 16 yoshdan 30 yoshgacha boʻlgan yoshlar uchun tashkil etilgan maxsus parlament boʻlib, u [[Malayziya]] parlamenti ishini taqlid qiladi. Bu loyiha yoshlarning siyosiy jarayonlarga boʻlgan qiziqishini oshirish, ularni mamlakat boshqaruvi haqida xabardor qilish va fikr bildirish imkoniyatini yaratish maqsadida tashkil etilgan. Yoshlar parlamenti orqali ishtirokchilar Malayziya parlamentining qanday ishlashini amaliy tarzda oʻrganadilar. Har yili uchta sessiya oʻtkaziladi, ularning har biri uch kun davom etadi. Har bir sessiyada 133 nafar saylangan yosh delegat ishtirok etadi. Bu sessiyalarda ishtirokchilar turli ijtimoiy va siyosiy masalalarni muhokama qiladilar, qonun loyihalari yuzasidan oʻz takliflarini bildiradilar va bahs-munozaralarda qatnashadilar. Malayziya Yoshlar Parlamenti yoshlar uchun muhim siyosiy ta'lim maydonidir. U orqali ishtirokchilar yetakchilik, jamoat oldida soʻzlash, qaror qabul qilish kabi koʻnikmalarni rivojlantirish imkoniga ega boʻladilar.


2014-yildagi dastlabki saylovda Malayziyaning barcha shtatlarida roʻyxatga olingan 15 yoshdan 40 yoshgacha boʻlgan 171 094 nafar yoshdan atigi 8 632 nafari ikki haftalik ovoz berish jarayonida ishtirok etdi. Bu raqam umumiy saylovchilarning bor-yo‘g‘i 5,05 foizini tashkil etdi. Malayziyada taxminan 12 million yosh mavjud boʻlishiga qaramay, ulardan faqat 1,4% — ya’ni 171 ming nafar atrofidagi kishi — Yoshlar parlamentining rasmiy veb-saytida ro‘yxatdan o‘tgan edi.
Bu koʻrsatkichlar yoshlarning dastlabki bosqichdagi siyosiy faolligi va qiziqish darajasi juda past bo‘lganini ko‘rsatdi. Bu holat yoshlar [[parlament]]i bilan bogʻliq umidlar va real ishtirok oʻrtasida katta tafovut mavjudligini anglatadi.

Malayziyada yoshlar uchun yana bir muhim tashabbus bu [http://www.perdanafellows.com/eng/ Perdana Fellows Programme] dasturi bo‘lib, u 2015-yildan boshlab amalga oshirilmoqda. Ushbu dastur eng faol va iqtidorli yoshlarni hukumat a’zolari, jumladan vazirlar bilan yaqindan ishlash imkoniyati bilan ta’minlaydi. Maqsad — yoshlarni siyosiy va davlat boshqaruvi jarayonlariga bevosita jalb qilish va ularning liderlik salohiyatini rivojlantirish.

==Tarkib==
Yoshlar parlamenti sessiyalarida har bir a’zo oʻzi vakillik qiladigan shtat nomi va noyob identifikatsion raqam asosida nomlanadi. Bu tizim har bir delegatning qayerdan kelganini aniqlashga va ularning ishtirokini rasmiy tarzda tartibga solishga xizmat qiladi.

Yoshlar parlamenti a’zolarining umumiy soni 78 nafarni tashkil etadi. A’zolar tarkibi quyidagicha:
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Shtat / federal hudud
!Yoshlar soni (2010)
!Oʻrinlar (kvota)
!O'rindiq            nomi
|-
|Perlis
|100 800
|1
|Perlis 01
|-
|Kedah
|791,100
|6
|Keda 01, Keda 02, Keda 03, Keda 04, Keda 05, Keda 06
|-
|Kelantan
|654,300
|6
|Kelantan 01, Kelantan 02, Kelantan 03, Kelantan 04, Kelantan 05, Kelantan 06
|-
|Terengganu
|460 300
|3
|Terengganu 01, Terengganu 02, Terengganu 03
|-
|Penang
|644,200
|4
|Penang 01, Penang 02, Penang 03, Penang 04
|-
|Kumush
|936,100
|7
|Kumush 01, kumush 02, kumush 03, kumush 04, kumush 05, kumush 06, kumush 07
|-
|Pahang
|636,100
|5
|Pahang 01, Pahang 02, Pahang 03, Pahang 04, Pahang 05
|-
|Selangor
|2 472 400
|17
|Selangor 01, Selangor 02, Selangor 03, Selangor 04, Selangor 05, Selangor 06, Selangor 07, Selangor 08, Selangor 09, Selangor 10, Selangor 11, Selangor 12, Selangor 13, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 11, Selangor 17
|-
|FT Kuala-Lumpur va FT Putrajaya
|771,200
|5
|WP. Kuala-Lumpur 01, WP. Kuala-Lumpur 02, WP. Kuala-Lumpur 03, WP. Kuala-Lumpur 04 va WP. Putrajaya 01
|-
|To'qqizlik holati
|420 300
|3
|Negeri Sembilan 01, Negeri Sembilan 02, Negeri Sembilan 03
|-
|Malakka
|350,100
|2
|Malakka 01, Malakka 02
|-
|Johor
|1 372 500
|10
|Johor 01, Johor 02, Johor 03, Johor 04, Johor 05, Johor 06, Johor 07, Johor 08, Johor 09, Johor 10
|-
|Labuan
|40,100
|1
|WP. Labuan 01
|-
|Sabah
|1 142 000
|10
|Sabah 01, Sabah 02, Sabah 03, Sabah 04, Sabah 05, Sabah 06, Sabah 07, Sabah 08, Sabah 09, Sabah 10
|-
|Saravak
|1 018 300
|8
|Saravak 01, Sarawak 02, Sarawak 03, Sarawak 04, Sarawak 05, Sarawak 06, Sarawak 07, Sarawak 08
|-
!Malayziya
!11 809 800
!78
!
|}

==Format==
Malayziya Yoshlar Parlamenti bir palatali formatda faoliyat yuritadi va uning tuzilmasi Malayziya parlamentining quyi palatasi — Dewan Rakyat (Rakyat palatasi) modeliga asoslangan&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.themalaymailonline.com/malaysia/article/malaysian-youth-parliament-sitting-to-officially-begin-tomorrow |title=Malaysian Youth Parliament sitting to officially begin tomorrow &amp;#124; Malaysia &amp;#124; Malay Mail Online |date=19 April 2023 }}&lt;/ref&gt;. Garchi aʼzolar soni Dewan Rakyatga qaraganda kam bo‘lsa-da, Yoshlar parlamenti iloji boricha asl parlament tartib-qoidalariga mos ravishda faoliyat yuritadi.

Sessiyalar oldidan barcha 78 nafar a’zo to‘rt kunlik orientatsiya (yo‘naltiruv) mashg‘ulotlaridan o‘tadi. Shuningdek, yig‘ilishdan avvalgi tayyorgarlik majlisida parlament ish tartibi va vazifalari haqida ma’lumotlar beriladi.

So‘ng delegatlar turli mavzularga ixtisoslashgan qo‘mitalarga taqsimlanadi. Ushbu qo‘mitalar:

• madaniy xilma-xillikni ta’minlash,

• a’zolar oʻrtasida muloqot va do‘stlikni rivojlantirish,

• dolzarb ijtimoiy mavzularni chuqur muhokama qilish

uchun tashkil etilgan.

Har bir qo‘mita o‘z mavzusi bo‘yicha qaror loyihasini (rezolyutsiya) ishlab chiqadi. Bu hujjatlar muayyan masalaning mohiyatini ochib beradi va uning bo‘yicha yechim takliflarini bildiradi. Qaror loyihalari lobbi jarayonlari orqali muhokama qilinadi — bunda boshqa delegatlar o‘z fikrlarini bildirishi va taklif kiritishi mumkin.

Sessiya Bosh Assambleya bilan yakunlanadi. Bu yakuniy yig‘ilishda barcha rezolyutsiyalar va tuzatishlar umumiy muhokamaga qo‘yiladi va a’zolar tomonidan ovoz beriladi. Qabul qilingan qarorlar reyting asosida baholanadi va afzalliklarga ega bo‘lganlari Malayziya Bosh prokuraturasi, Vazirlar Mahkamasi va Parlamentga yuboriladi.

Shuningdek, sessiyalar davomida savol-javob segmenti ham mavjud. Bu qismda hukumat vakillari — vazirlar va ularning o‘rinbosarlari Yoshlar parlamenti a’zolarining savollariga bevosita og‘zaki javob beradilar.

===Farqlari va qoʻllaniladigan amaliyotlar===

Dewan Rakyatdan farqli o‘laroq, Yoshlar parlamentida hukumat va muxolifat tomoni mavjud emas. A’zolar faqat o‘z qo‘mitalariga ko‘ra joylashtiriladi.

Yoshlar parlamentida jami to‘qqizta asosiy qo‘mita mavjud:

1. Ijtimoiy-iqtisodiy masalalar;


2. Xalqaro va diplomatik aloqalar;


3. Xavfsizlik, qonun va halollik;

4. Ta’lim va martaba;


5. Madaniyat, sport, vatanparvarlik va integratsiya;


6. Infratuzilma, rivojlanish va atrof-muhit;


7. Jamiyatni rivojlantirish va salomatlik;


8. Texnologiya va innovatsiyalar;

U
9. Inson kapitali.


Malayziya Yoshlar Parlamenti Dewan Rakyat parlament tizimidan ilhomlangan bo‘lsa-da, boshqa davlatlar parlamentlarining amaliyotlari ham o‘rganiladi va baʼzan qo‘llaniladi. Bu yoshlar orasida qiyosiy parlament tajribasi va global siyosiy tafakkurni rivojlantirishga xizmat qiladi.

Yangi tanlangan delegatlar parlament faoliyatiga jalb etilishidan avval doimiy reglament (tartib-qoidalar to‘plami) bilan tanishtiriladi. Bu reglament orientatsiya sessiyasi davomida tarqatiladi va tushuntiriladi.
==Manbalar==
{{manbalar}}

==Yana qarang==
• [[Faol parlament]]

• [[Yevropa yoshlar parlamenti]]

• [[Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti]]

• [[Yoshlar va sport vazirligi (Malayziya)]]

==Havolalar==
&lt;!-- Per [[WP:ELMINOFFICIAL]], choose one official website only --&gt;
* {{Official website|http://www.parlimenbelia.gov.my/}}
* [https://web.archive.org/web/20120325053826/http://mpbn.kbs.gov.my/mpbn/PBM-STANDING%20ORDER.pdf Standing Order]
* [http://english.astroawani.com/topic/youth-parliament Youth Parliament of Malaysia]</text>
      <sha1>qjsmqfsqfmb9tp92i6ap7wwb58tnoer</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249168</id>
    <revision>
      <id>5480844</id>
      <timestamp>2025-07-02T16:48:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Cat main}} {{Navseasoncats|skip-gaps=yes}}  [[Turkum:FIFA Jahon chempionati 2026|Saralash]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480844</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="93" sha1="bybl09ainpru5i7urq6d9y793zjaryw" xml:space="preserve">{{Cat main}}
{{Navseasoncats|skip-gaps=yes}}

[[Turkum:FIFA Jahon chempionati 2026|Saralash]]</text>
      <sha1>bybl09ainpru5i7urq6d9y793zjaryw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yangi Zelandiya yoshlar parlamenti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249169</id>
    <revision>
      <id>5480878</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:04:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;New Zealand Youth Parliament&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5480878</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3457" sha1="3rcddxw2nhlprla1qgoquitdmmqxogp" xml:space="preserve">'''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti''' ([[inglizcha]]: ''New Zealand Youth Parliament'') — bu [[Yangi Zelandiya]] yoshlarining fuqarolik faolligi va jamiyatdagi ishtirokini oshirishga qaratilgan maxsus tadbirdir. Ushbu tadbir har bir parlament davrida bir marta, odatda har uch yoki to‘rt yilda bir marta tashkil etiladi. Yoshlar parlamenti 1994-yildan boshlab muntazam o‘tkazib kelinmoqda va Yangi Zelandiya parlamenti binolarida bo‘lib o‘tadi. Yoshlar parlamenti Yangi Zelandiya hukumatining yoshlar siyosati doirasida, yosh avlodni siyosiy hayotga jalb qilish, ularning fikrini eshitish va yetakchilik salohiyatini rivojlantirish maqsadida tashkil etiladi. Tadbirning asosiy tashabbuskori — Yoshlar vaziri, hozirda bu lavozimni Hurmatli Jeyms Meager (Hon. James Meager) egallab turibdi. Vazir tadbirni tashkil qilishda parlamentdagi barcha siyosiy partiyalar vakillaridan iborat maxsus qo‘mita bilan hamkorlik qiladi. Shuningdek, tashkilot ishida quyidagi muassasalar ishtirok etadi: Yangi Zelandiya Vakillar palatasi Spikeri devoni, Parlament xizmatlari, Parlament kotiblari idorasi.

Bu jarayonlarga Yoshlar taraqqiyoti vazirligi muvofiqlashtiruvchi va texnik yordam ko‘rsatadi. Yoshlar parlamenti ilk bor 1994-yilda tashkil etilgan. Shu vaqtgacha Yangi Zelandiyada ko‘plab yosh yetakchilar va ijtimoiy faol shaxslar ushbu tadbir orqali siyosiy maydonga qadam qo‘ygan. Masalan, sobiq leyboristlar deputati Darren Xyuz 1994-yilda Yoshlar parlamentida ishtirok etgan va u keyinchalik Statistika vaziri hamda Ijtimoiy rivojlanish va bandlik bo‘yicha yordamchi vazir sifatida xizmat qilgan. U parlamentdagi ilk nutqida &quot;Yoshlar boʻyicha birinchi narsa&quot; degan g‘oyani ilgari surganini faxr bilan eslatgan. Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamentining 9-sessiyasi 2019-yil 16–17-iyul kunlari bo‘lib o‘tdi. Ushbu sessiyada yosh deputatlar parlament binosida to‘planib, turli ijtimoiy, siyosiy va iqtisodiy masalalarni muhokama qilishdi, qonunchilik jarayonida ishtirok etdilar va yoshlar manfaatlarini ilgari suruvchi takliflarni ilgari surdilar.

== Tashkilot ==
Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti ko‘ppartiyaviy parlament boshqaruv qo‘mitasi tomonidan nazorat qilinadi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{cite web|date=17 July 2013|title=New Zealand Youth Parliament 2013 Hansard|url=http://www.myd.govt.nz/documents/youth-parliament-/hansard-youth-parliament-17-july-2013.pdf|access-date=16 January 2015|website=myd.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu qo‘mita tarkibiga parlamentda vakillikka ega bo‘lgan har bir siyosiy partiyadan vakil taklif etiladi. Bu yondashuvning asosiy maqsadi — Yoshlar parlamentining partiyasiz (ya’ni siyosiy tarafkashlikdan holi) tashkil etilishini ta’minlash va barcha siyosiy partiyalarni tadbirda faol ishtirok etishga jalb qilishdir.

Tadbirning tashkiliy va targ‘ibot ishlarida Yoshlar taraqqiyoti vazirligi muhim rol o‘ynaydi. Ushbu vazirlik, ayniqsa:

• yoshlar deputatlarini tanlash va tayyorlash;

• tadbirni ommalashtirish;

• tashkilotchi idoralar bilan hamkorlik qilish

bilan shug‘ullanadi.

Yoshlar parlamenti uchun to‘liq mas’ul shaxs esa — Yoshlar vaziri hisoblanadi. U parlamentdagi hamkasblari, tegishli xizmatlar va yoshlar bilan ishlovchi boshqa tashkilotlar bilan hamkorlikda tadbirning muvaffaqiyatli o‘tishini ta’minlashga javobgardir.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[http://www.youthparliament.govt.nz Youth Parliament 2016 – MYD] – Yoshlar parlamenti sayti</text>
      <sha1>3rcddxw2nhlprla1qgoquitdmmqxogp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480879</id>
      <parentid>5480878</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:05:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480879</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3478" sha1="4xgwjynpvv2ym5hderi3bt2cv1fk1qq" xml:space="preserve">'''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti''' ([[inglizcha]]: ''New Zealand Youth Parliament'') — bu [[Yangi Zelandiya]] yoshlarining fuqarolik faolligi va jamiyatdagi ishtirokini oshirishga qaratilgan maxsus tadbirdir. Ushbu tadbir har bir parlament davrida bir marta, odatda har uch yoki to‘rt yilda bir marta tashkil etiladi. Yoshlar parlamenti 1994-yildan boshlab muntazam o‘tkazib kelinmoqda va Yangi Zelandiya parlamenti binolarida bo‘lib o‘tadi. Yoshlar parlamenti Yangi Zelandiya hukumatining yoshlar siyosati doirasida, yosh avlodni siyosiy hayotga jalb qilish, ularning fikrini eshitish va yetakchilik salohiyatini rivojlantirish maqsadida tashkil etiladi. Tadbirning asosiy tashabbuskori — Yoshlar vaziri, hozirda bu lavozimni Hurmatli Jeyms Meager (Hon. James Meager) egallab turibdi. Vazir tadbirni tashkil qilishda parlamentdagi barcha siyosiy partiyalar vakillaridan iborat maxsus qo‘mita bilan hamkorlik qiladi. Shuningdek, tashkilot ishida quyidagi muassasalar ishtirok etadi: Yangi Zelandiya Vakillar palatasi Spikeri devoni, Parlament xizmatlari, Parlament kotiblari idorasi.

Bu jarayonlarga Yoshlar taraqqiyoti vazirligi muvofiqlashtiruvchi va texnik yordam ko‘rsatadi. Yoshlar parlamenti ilk bor 1994-yilda tashkil etilgan. Shu vaqtgacha Yangi Zelandiyada ko‘plab yosh yetakchilar va ijtimoiy faol shaxslar ushbu tadbir orqali siyosiy maydonga qadam qo‘ygan. Masalan, sobiq leyboristlar deputati Darren Xyuz 1994-yilda Yoshlar parlamentida ishtirok etgan va u keyinchalik Statistika vaziri hamda Ijtimoiy rivojlanish va bandlik bo‘yicha yordamchi vazir sifatida xizmat qilgan. U parlamentdagi ilk nutqida &quot;Yoshlar boʻyicha birinchi narsa&quot; degan g‘oyani ilgari surganini faxr bilan eslatgan. Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamentining 9-sessiyasi 2019-yil 16–17-iyul kunlari bo‘lib o‘tdi. Ushbu sessiyada yosh deputatlar parlament binosida to‘planib, turli ijtimoiy, siyosiy va iqtisodiy masalalarni muhokama qilishdi, qonunchilik jarayonida ishtirok etdilar va yoshlar manfaatlarini ilgari suruvchi takliflarni ilgari surdilar.

== Tashkilot ==
''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti'' ko‘ppartiyaviy parlament boshqaruv qo‘mitasi tomonidan nazorat qilinadi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{cite web|date=17 July 2013|title=New Zealand Youth Parliament 2013 Hansard|url=http://www.myd.govt.nz/documents/youth-parliament-/hansard-youth-parliament-17-july-2013.pdf|access-date=16 January 2015|website=myd.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu qo‘mita tarkibiga parlamentda vakillikka ega bo‘lgan har bir siyosiy partiyadan vakil taklif etiladi. Bu yondashuvning asosiy maqsadi — Yoshlar parlamentining partiyasiz (ya’ni siyosiy tarafkashlikdan holi) tashkil etilishini ta’minlash va barcha siyosiy partiyalarni tadbirda faol ishtirok etishga jalb qilishdir.

Tadbirning tashkiliy va targ‘ibot ishlarida Yoshlar taraqqiyoti vazirligi muhim rol o‘ynaydi. Ushbu vazirlik, ayniqsa:

• yoshlar deputatlarini tanlash va tayyorlash;

• tadbirni ommalashtirish;

• tashkilotchi idoralar bilan hamkorlik qilish

bilan shug‘ullanadi.

Yoshlar parlamenti uchun to‘liq mas’ul shaxs esa — ''Yoshlar vaziri'' hisoblanadi. U [[parlament]]&lt;nowiki/&gt;dagi hamkasblari, tegishli xizmatlar va yoshlar bilan ishlovchi boshqa tashkilotlar bilan hamkorlikda tadbirning muvaffaqiyatli o‘tishini ta’minlashga javobgardir.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[http://www.youthparliament.govt.nz Youth Parliament 2016 – MYD] – Yoshlar parlamenti sayti</text>
      <sha1>4xgwjynpvv2ym5hderi3bt2cv1fk1qq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480880</id>
      <parentid>5480879</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:05:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480880</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3470" sha1="7mu0nyp1lr3q5g56cegeoceet5m6hpp" xml:space="preserve">'''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti''' ([[inglizcha]]: ''New Zealand Youth Parliament'') — bu [[Yangi Zelandiya]] yoshlarining fuqarolik faolligi va jamiyatdagi ishtirokini oshirishga qaratilgan maxsus tadbirdir. Ushbu tadbir har bir parlament davrida bir marta, odatda har uch yoki to‘rt yilda bir marta tashkil etiladi. Yoshlar parlamenti 1994-yildan boshlab muntazam o‘tkazib kelinmoqda va Yangi Zelandiya parlamenti binolarida bo‘lib o‘tadi. Yoshlar parlamenti Yangi Zelandiya hukumatining yoshlar siyosati doirasida, yosh avlodni siyosiy hayotga jalb qilish, ularning fikrini eshitish va yetakchilik salohiyatini rivojlantirish maqsadida tashkil etiladi. Tadbirning asosiy tashabbuskori — Yoshlar vaziri, hozirda bu lavozimni Hurmatli Jeyms Meager (Hon. James Meager) egallab turibdi. Vazir tadbirni tashkil qilishda parlamentdagi barcha siyosiy partiyalar vakillaridan iborat maxsus qo‘mita bilan hamkorlik qiladi. Shuningdek, tashkilot ishida quyidagi muassasalar ishtirok etadi: Yangi Zelandiya Vakillar palatasi Spikeri devoni, Parlament xizmatlari, Parlament kotiblari idorasi.

Bu jarayonlarga Yoshlar taraqqiyoti vazirligi muvofiqlashtiruvchi va texnik yordam ko‘rsatadi. Yoshlar parlamenti ilk bor 1994-yilda tashkil etilgan. Shu vaqtgacha Yangi Zelandiyada ko‘plab yosh yetakchilar va ijtimoiy faol shaxslar ushbu tadbir orqali siyosiy maydonga qadam qo‘ygan. Masalan, sobiq leyboristlar deputati Darren Xyuz 1994-yilda Yoshlar parlamentida ishtirok etgan va u keyinchalik Statistika vaziri hamda Ijtimoiy rivojlanish va bandlik bo‘yicha yordamchi vazir sifatida xizmat qilgan. U parlamentdagi ilk nutqida &quot;Yoshlar boʻyicha birinchi narsa&quot; degan g‘oyani ilgari surganini faxr bilan eslatgan. Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamentining 9-sessiyasi 2019-yil 16–17-iyul kunlari bo‘lib o‘tdi. Ushbu sessiyada yosh deputatlar parlament binosida to‘planib, turli ijtimoiy, siyosiy va iqtisodiy masalalarni muhokama qilishdi, qonunchilik jarayonida ishtirok etdilar va yoshlar manfaatlarini ilgari suruvchi takliflarni ilgari surdilar.

== Tashkilot ==
''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti'' ko‘ppartiyaviy parlament boshqaruv qo‘mitasi tomonidan nazorat qilinadi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{cite web|date=17 July 2013|title=New Zealand Youth Parliament 2013 Hansard|url=http://www.myd.govt.nz/documents/youth-parliament-/hansard-youth-parliament-17-july-2013.pdf|access-date=16 January 2015|website=myd.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu qo‘mita tarkibiga parlamentda vakillikka ega bo‘lgan har bir siyosiy partiyadan vakil taklif etiladi. Bu yondashuvning asosiy maqsadi — Yoshlar parlamentining partiyasiz (ya’ni siyosiy tarafkashlikdan holi) tashkil etilishini ta’minlash va barcha siyosiy partiyalarni tadbirda faol ishtirok etishga jalb qilishdir.

Tadbirning tashkiliy va targ‘ibot ishlarida Yoshlar taraqqiyoti vazirligi muhim rol o‘ynaydi. Ushbu vazirlik, ayniqsa:

• yoshlar deputatlarini tanlash va tayyorlash;

• tadbirni ommalashtirish;

• tashkilotchi idoralar bilan hamkorlik qilish

bilan shug‘ullanadi.

Yoshlar parlamenti uchun to‘liq mas’ul shaxs esa — ''Yoshlar vaziri'' hisoblanadi. U [[parlament]]dagi hamkasblari, tegishli xizmatlar va yoshlar bilan ishlovchi boshqa tashkilotlar bilan hamkorlikda tadbirning muvaffaqiyatli o‘tishini ta’minlashga javobgardir.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[http://www.youthparliament.govt.nz Youth Parliament 2016 – MYD] – Yoshlar parlamenti sayti</text>
      <sha1>7mu0nyp1lr3q5g56cegeoceet5m6hpp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>BMT bolalar va yoshlar guruhi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249170</id>
    <revision>
      <id>5480892</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:11:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <comment>„[[File:UN MGCY at the GPDRR 2017.jpg|thumb|UN MGCY aʼzolari 2017-yildagi Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Global Platformda.]] 1992-yilda tashkil etilgan Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY) – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] tomonidan tasdiqlangan, rasmiy, tartibga solingan va oʻz-oʻzini boshqaruvchi maydon boʻlib, unda bolalar va yoshlar [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]dagi ayrim hukumatlara...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480892</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22145" sha1="aattnlpg4b6hc0hera18gwmugbpahbc" xml:space="preserve">[[File:UN MGCY at the GPDRR 2017.jpg|thumb|UN MGCY aʼzolari 2017-yildagi Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Global Platformda.]]
1992-yilda tashkil etilgan Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY) – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] tomonidan tasdiqlangan, rasmiy, tartibga solingan va oʻz-oʻzini boshqaruvchi maydon boʻlib, unda bolalar va yoshlar [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]dagi ayrim hukumatlararo va unga aloqador siyosiy jarayonlarda ishtirok etishlari va hissa qoʻshishlari mumkin.

== Vazifasi va faoliyat sohalari ==

MGCY yoshlar va BMT tizimi oʻrtasida koʻprik vazifasini bajaradi, bu esa yoshlarning mazmunli ishtirok etish huquqini taʼminlashga xizmat qiladi. U bu vazifani bolalar boshchiligidagi, yoshlar boshchiligidagi va bolalar hamda yoshlarga xizmat koʻrsatuvchi federatsiyalar, ittifoqlar, tashkilotlar, assotsiatsiyalar, kengashlar, tarmoqlar, klublar, harakatlar, mexanizmlar, tuzilmalar va boshqa birlashmalar hamda ularning aʼzolari va alohida shaxslar bilan hamkorlikda amalga oshiradi. Bu ishtiroklar barqaror rivojlanish siyosatining barcha bosqichlarida – loyihalash, amalga oshirish, monitoring, natijalarni kuzatish va tahlil qilishda olib boriladi.

BMTda samarali va mazmunli ishtirokni taʼminlash maqsadida, MGCY quyidagi yoʻnalishlarda onlayn va offlayn tadbirlarni tashkil etadi va olib boradi: Siyosat va advokatsiya, Salohiyatni oshirish, Yoshlar faoliyati va Bilim almashinuvi.

=== Siyosat va advokatsiya ===

Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (MGCY) quyidagi maqsadlarni koʻzlaydi:

(a) Har qanday darajadagi siyosatni ishlab chiqish, amalga oshirish, monitoring qilish, kuzatib borish va qayta koʻrib chiqish boʻyicha rasmiy va qonuniy jarayonlarda yoshlarning jamoaviy va mazmunli ishtirokini taʼminlash. Bunga quyidagilar kiradi (lekin ular bilan cheklanmaydi): hukumatlararo muzokaralar (kelishuvlar, tahlillar va hisobotlar), asosiy muhokamalar, brifinglar, maxsus forumlar, BMT hisobotlari va BMT tizimi doirasidagi siyosiy faoliyatlar.

(b) BMT tizimiga tegishli tashkilotlarga yoshlar ustuvor yoʻnalishlari va ularning mazmunli ishtirokini taʼminlash jarayonlari boʻyicha siyosiy va mazmuniy masalalarda maslahat berish, ularning tematik faoliyatlariga koʻmaklashish.

(c) Yoshlarning BMT tizimidagi mavjud manfaatdor tomonlar tuzilmalari, hamkorliklar, platformalar va mexanizmlarda faol ishtirokini qoʻllab-quvvatlash hamda ushbu jarayonlarda faol boʻlgan asosiy manfaatdor tomonlar oʻrtasida hamkorlik va oʻzaro bogʻliqlikni rivojlantirish.

=== Salohiyatni oshirish ===

MGCY quyidagilarni maqsad qiladi:

(a) Barqaror rivojlanish, mazmunli ishtirok, BMT tizimi va uning turli texnik hamda siyosiy jarayonlari va organlari boʻyicha tushuncha, bilim va koʻnikmalarni oshirishga qaratilgan salohiyatni oshirish jarayonlari va faoliyatlarini yoshlar uchun tashkil etish va ularga koʻmaklashish.

=== Yoshlar harakati ===

MGCY quyidagi maqsadlarni koʻzlaydi:

(a) Yoshlar uchun bunday maydon yaratishki, bu ularni barcha insonlar va sayyora ehtiyojlarini hal qilishga qaratilgan innovatsion va samarali harakatlarga yetakchilik qilishga, ularga qoʻshilish, namoyish etish va boshqalar bilan ulashishga undaydi.

(b) Yoshlar boshchiligidagi tashabbuslar orqali ilgʻor tajribalarni aniqlash, mavzuli va mintaqaviy kontekstlarda namunaviy faoliyatlarni xaritaga tushirish hamda yoshlar harakatlari turli barqaror rivojlanish doiralaridagi maqsadlar, koʻrsatkichlar va natijalarni amalga oshirish, monitoring qilish va tahlil qilishga qanday hissa qoʻshayotganini namoyish etish.

=== Bilim ===

MGCY quyidagi maqsadni koʻzlaydi:

(a) Barqaror rivojlanish doiralari va unga aloqador jarayonlarni loyihalash, amalga oshirish, monitoring qilish, qayta koʻrib chiqish va baholash boʻyicha ilgʻor tajribalarning isbotlangan asosini yaratish uchun yoshlarga muloqot maydonini taqdim etish. Bu mavjud bilimlarni baholash, yangi bilimlar yaratish, yangi muammolarni aniqlash hamda siyosiy jarayonlarga yoʻnaltirish uchun bilimlardan samarali foydalanish va ularni tarqatishni oʻz ichiga oladi. Ushbu jarayon rasmiy, norasmiy, anʼanaviy va mahalliy bilim manbalaridan olingan fikr-mulohazalarni ham oʻz ichiga olishi kerak.

== Aʼzolik ==

MGCYga aʼzolik ochiq jarayon orqali amalga oshiriladi. Har qanday rasmiy yoki norasmiy bolalar boshchiligidagi, yoshlar boshchiligidagi yoki bolalar va yoshlarga xizmat koʻrsatuvchi tashkilotlar, shuningdek ularning aʼzolari va alohida shaxslar guruhga qoʻshilishi mumkin.

'''BMT Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY)ning barcha aʼzolari, eng avvalo, quyidagilarga rioya qilishi shart:'''

* MGCYning jarayonlari va tartib-qoidalariga rioya qilishga ROZILIK bildiradi;

* BMT Nizomi tamoyillariga ROZILIK bildiradi;

* MGCY tomonidan ifodalangan qadriyatlar va tamoyillar – „birdamlik, adolat, tenglik, inklyuziya, inson huquqlari va sayyoramiz yaxlitligi“ kabi umumiy qadriyatlar asosidagi qarashlarga ROZILIK bildiradi.

'''Aʼzolik quyidagi toifalarga boʻlinadi:'''

* 30 yosh va undan kichik shaxslar tomonidan boshqariladigan siyosat ishlab chiqish organiga ega boʻlgan, bolalar va/yoki yoshlar manfaatlarini ifoda etuvchi, MGCYga onlayn yoki shaxsan aʼzo boʻla oladigan har qanday yoshlar yoki bolalar tomonidan boshqariladigan tashkilot;

* Bolalar va/yoki yoshlar bilan ishlovchi, biroq siyosat ishlab chiqish organi 30 yosh va undan kichik shaxslar tomonidan boshqarilmaydigan, MGCYga onlayn yoki shaxsan aʼzo boʻla oladigan har qanday bolalar va/yoki yoshlarga xizmat koʻrsatuvchi tashkilot;

* Yuqorida qayd etilgan toifalarga kirmaydigan har qanday shaxs MGCYning huquqiy shaxsi boʻlgan Children Youth International (CYI) orqali aʼzo boʻlishi va uning Tartib-qoidalari hamda Xulq-atvor kodeksiga rioya qilishi mumkin.

* Mos keluvchi tashkilot yoki shaxs (CYI kanali orqali) ariza formasini toʻldirgach, muvofiqlashtiruvchi jamoa uni koʻrib chiqadi va aʼzolikni tasdiqlaydi. ''Siyosat ishlab chiqish organi 30 yosh va undan kichik shaxslar tomonidan boshqarilmaydigan aʼzolik subyektlari Tashkiliy hamkorlar, Global koordinatsiya nuqtalari yoki boshqa vakolatli lavozimlar boʻyicha saylovlarda ishtirok eta olmaydi yoki ovoz bera olmaydi (Bolalar koordinatori bundan mustasno).''

== Tarix ==

Asosiy Guruhlar tizimi 1992-yilda Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida boʻlib oʻtgan Birlashgan Millatlar Tashkilotining Atrof-muhit va Rivojlanish boʻyicha Konferensiyasidan (UNCED), yaʼni Yer sammitidan soʻng yaratilgan.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.un.org/geninfo/bp/enviro.html|title=Earth_Summit|website=www.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Yer sammitining yakuniy hujjatlaridan biri boʻlgan „Kun tartibi 21“ning III boʻlimi orqali dunyo davlatlari barqaror rivojlanishga erishishda barcha ijtimoiy guruhlarning rolini rasmiy ravishda tan oldi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.Print.asp?DocumentID=52&amp;ArticleID=71&amp;l=en|title=Agenda 21 - PREAMBULE TO SECTION III - United Nations Environment Programme|website=www.unep.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Buni amalga oshirish uchun Sammitda hukumatlararo jarayonlarga taklif va fikrlarni tashkil qilish va yoʻnaltirish maqsadida toʻqqizta Asosiy Guruh tashkil etildi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/aboutmajorgroups.html|title=About Major Groups and other stakeholders .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|language=EN|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Bularga quyidagilar kiradi:
* Ayollar
* Bolalar va yoshlar
* Mahalliy aholilar (indigenous peoples)
* Nohukumat tashkilotlar
* Mahalliy hokimiyatlar
* Ishchilar va kasaba uyushmalari
* Biznes va sanoat sohasi
* Ilmiy va texnologik hamjamiyat
* Dehqonlar

Earth Summitʼdan yigirma yil oʻtib, Rio+20 konferensiyasi jamiyatning ushbu toʻqqizta sektorini samarali jalb qilish muhimligini yana bir bor tasdiqladi. Konferensiyaning yakuniy hujjati – „Biz xohlagan kelajak“ – Asosiy Guruhlarning kelajak avlodlar uchun barqaror jamiyatlar qurishdagi rolini taʼkidlaydi. Bundan tashqari, hukumatlar boshqa manfaatdor tomonlarni ham barqaror rivojlanish bilan bogʻliq [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] jarayonlarida ishtirok etishga taklif qildi. Bu esa Asosiy Guruhlar bilan yaqin hamkorlik orqali amalga oshirilishi mumkin. Bunga quyidagilar kiradi:

* Mahalliy jamoalar
* Koʻngilli guruhlar
* Jamgʻarmalar (fondlar)
* Migrantlar va oilalar
* Keksalar
* Nogironligi boʻlgan shaxslar

Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi dastlab faqat bitta jarayonga hissa qoʻshgan – bu Barqaror Rivojlanish boʻyicha Komissiya (CSD) edi. Ushbu komissiyaga Yer sammitida qabul qilingan maqsad va qarorlarning ijrosini nazorat qilish vazifasi yuklatilgan boʻlib, u BMT Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengashi tarkibidagi komissiya sifatida faoliyat yuritgan. 1992-yildan 2012-yilgacha Barqaror Rivojlanish boʻyicha Komissiya har yili yigʻilib, Yer sammitida belgilangan maqsadlarga erishishdagi yutuqlarni muhokama va baholab borgan.

2012-yilda Barqaror rivojlanish boʻyicha BMT konferensiyasidan soʻng, ushbu komissiya tugatildi va uning vakolati hamda manfaatdor tomonlar ishtirokidagi Asosiy Guruhlar tizimi Yuqori darajadagi Siyosiy Forumga oʻtkazildi. Barqaror rivojlanishning xalqaro tizimdagi ahamiyati ortib borayotgan bir paytda, [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi|BMT Bosh Assambleyasi]] tomonidan qabul qilingan turli rezolyutsiyalar orqali Asosiy Guruhlarga koʻproq jarayonlarda ishtirok etish vazifasi yuklatilmoqda.

Bugungi kunda Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY) BMT doirasidagi 20 dan ortiq faol yoʻnalishda ishtirok etmoqda. Bundan tashqari, UN MGCY nafaqat hukumatlararo muzokaralarda, balki BMTning yoshlar rivojlanishiga oid faoliyatlarida ham markaziy ishtirokchi sifatida tan olingan. Yoshlar rivojlanishi boʻyicha idoralararo tarmoq (IANYD), Bosh kotibning Yoshlar boʻyicha maxsus vakili idorasi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.un.org/youthenvoy/wp-content/uploads/2016/05/OSGEY-Progress-Report.pdf|title=PROGRESS REPORT On the Implementation of the Work-plan of the Office of the Secretary-General's Envoy on Youth|last=|first=|date=2016|website=www.un.org/youthenvoy/|access-date=}}&lt;/ref&gt; (OSGEY) tashkil etilishi va BMTning yoshlar masalalariga eʼtiborining kengayishi natijasida, MGCY ushbu sohadagi BMT harakatlarining muhim hamkori sifatida oʻz oʻrnini mustahkamladi.

== Boshqaruv ==

Majburiy lavozimlar uchun belgilangan boshqaruv talablari (barchasi saylov yoʻli bilan yoki tengdoshlar tomonidan tanlanadi) UN MGCYning Jarayon va Tartib-qoidalarida aniq bayon qilingan boʻlishiga qoʻshimcha ravishda, MGCY BMT tizimiga nisbatan baʼzilari xalqaro „yumshoq qonun“ rezolyutsiyalarida mustahkamlangan majburiyatlarga ega. MGCY har yili BMT DESA-DSD (Iqtisodiy va Ijtimoiy Ishlar Departamenti – Barqaror Rivojlanish boʻlimi)ga Boshqaruv hisobotini taqdim etishi, shuningdek 2030 kun tartibining 89-bandiga muvofiq ECOSOC (Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash) va Bosh Assambleya qoshidagi Yuqori darajadagi Siyosiy Forumga yillik hisobot topshirishi shart.

== Jarayonlar ==

[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] doirasidagi rasmiy ishtirok yoʻllari hozirda quyidagilarni (lekin ular bilan cheklanmagan holda) oʻz ichiga oladi: hukumatlararo jarayonlar, siyosiy jarayonlar, muvofiqlashtiruvchi mexanizmlar, hamkorliklar va BMTning turli darajadagi tashkilotlariga oid alohida ishtirok shakllari. Har bir BMT jarayoni yoki BMT jarayonlari toʻplamiga mos ravishda alohida ishchi guruhi mavjud.

=== Hukumatlararo yoʻnalishlar ===

* 21-asr kun tartibi (Agenda 21) boʻyicha ishlarni davom ettirish
* Barqaror rivojlanish boʻyicha Yuqori darajadagi Siyosiy Forum (HLPF) va Mintaqaviy barqaror rivojlanish forumlari (RSDF)
* 2030 Barqaror rivojlanish kun tartibi (2030 Agenda) jarayoni:
** Oziq-ovqat xavfsizligi boʻyicha komissiya (SDG – Barqaror rivojlanish maqsadlariga taalluqli)
** Jahon sogʻliqni saqlash assambleyasi (WHA) / Tamakiga qarshi kurashish boʻyicha Konventsiya / Yuqumli boʻlmagan kasalliklar (NCD) boʻyicha global harakat rejasi (SDG 3 bilan bogʻliq)
** Ayollar maqomi boʻyicha komissiya (CSW) (SDG 5 bilan bogʻliq)
* Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Senday doiraviy dasturi (SFDRR) va uni davom ettirish – Mintaqaviy va Global platformalar, UNISDR Ilm-fan va texnologiya hamkorligi
* Yangi shahar kun tartibi va uning davom ettirilishi – Jahon shaharlik forumi, Habitat boshqaruv kengashi va SDG 11
* Barqaror isteʼmol va ishlab chiqarish dasturlari uchun 10 yillik dasturlar (10YFP for SCP) va SDG 12
* Iqlim oʻzgarishi boʻyicha BMT doirasidagi Konventsiya (UNFCCC) va SDG 13
* Barqaror rivojlanishning 14-maqsadini amalga oshirishni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha BMT konferensiyasi (Okean konferensiyasi)
* BMTning Oʻrmonlar boʻyicha forumi (UNFF) va SDG 15
* Choʻllanishga qarshi kurashish boʻyicha Konventsiya (CCD) va SDG 15
* Biologik xilma-xillik toʻgʻrisidagi konventsiya (CBD) va SDG 15
* SIDSs Tezlashtirilgan Harakat Modalitetlari (S. A.M. O. A. Platformasi) va Kichik Orol Rivojlanayotgan Davlatlar (SIDS)
* Rivojlanish uchun moliyalashtirish (FfD) va FfD doirasidagi forum
* ECOSOCning Gumanitar masalalar segmenti (HAS)
* Migratsiya boʻyicha Global bitim (GCM)
* BMTning Savdo va Taraqqiyot boʻyicha konferensiyasi (UNCTAD)
* Fan va texnologiya boʻyicha rivojlanish komissiyasi (CSTD)
* Inson huquqlari boʻyicha Kengash
* Tinchlik va xavfsizlik

=== Siyosiy jarayonlar ===

* Agenda for Humanity – Gumanitar faoliyatda yoshlarga oid Bitim (Compact for Young People in Humanitarian Action)
* Bosh Assambleya Prezidentining muloqotlari va tadbirlari (PGA Dialogues)
* [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi|Bosh Assambleya]]ning maxsus yuqori darajadagi tematik yigʻilishlari
* BMTning Iqtisodiy va Ijtimoiy Ishlar Departamenti, Barqaror Rivojlanish boʻlimi va boshqa BMT tashkilotlari tomonidan olib boriladigan maxsus jarayonlar

=== Yoshlar rivojlanishi va yoshlar siyosati yoʻnalishlari ===

* Yoshlarni rivojlantirish boʻyicha idoralararo tarmoq (IANYD)
* Bosh kotibning yoshlar boʻyicha maxsus vakili idorasi (OSGEY)
* Ijtimoiy siyosat va rivojlanish boʻlimi (UN DESA/DSPD)
* ECOSOC yoshlar forumi

=== Koʻp manfaatdor tomonlar ishtirokidagi jarayonlar ===

* Asosiy Guruhlar va boshqa manfaatdor tomonlar HLPF muvofiqlashtirish mexanizmi (CM)
* Barchaga barqaror energiya (SDG 7 bilan bogʻliq)
* Jahon suv forumi (SDG 6 bilan bogʻliq)
* Texnologiyalarni rivojlantirish mexanizmi (TFM)
* Shahar inqirozlariga qarshi global alyans (GAUC)
* Internet boshqaruvi forumi (IGF)
* Barqaror rivojlanish boʻyicha global hisobot (GSDR)

MGCY’ning turli tashqi ishchi guruhlari biz ishtirok etishimiz belgilangan rasmiy BMT jarayonlariga mos keladi. MGCY yoshlarning siyosatni ishlab chiqish, uni amalga oshirish, monitoring qilish, baholash va qayta koʻrib chiqish jarayonlarida ishtirok etishini taʼminlaydi. Har bir faoliyat uchun turli vositalar qoʻllaniladi – masalan, maslahatlashuvlar, targʻibot ishlari, harakat rejalari va rasmiy monitoring.

* Yuqori darajadagi Siyosiy Forum (HLPF): HLPF ishchi guruhi Rio+20 konferensiyasidagi MGCY Barqaror rivojlanish uchun institutsional asos&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://uncsd2012.org/isfd.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20130116144204/http://uncsd2012.org/isfd.html|url-status=dead|archive-date=2013-01-16|title=Rio+20 - United Nations Conference on Sustainable Development|date=2013-01-16|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; vazifasini bajargan guruhning davomchisidir. U bir nechta BMT doiralari boʻyicha barqaror rivojlanishni amalga oshirishning monitoringi va koʻrib chiqilishini taʼminlaydi hamda yangi va yuzaga chiqayotgan barqaror rivojlanish muammolarini koʻrib chiqadi. HLPF 2013-yilda boshlangan va har yili iyun–iyul oylarida Nyu-York shahrida yigʻiladi.

* Post-2015 va Barqaror rivojlanish siyosati: Post-2015 ishchi guruhi Rio+20 jarayonidagi MGCY Yashil iqtisodiyot ishchi guruhining&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld|title=Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; davomchisidir. Barqaror rivojlanish maqsadlari boʻyicha muzokaralar 2013-yil martdan 2014-yil iyulgacha davom etdi, undan soʻng 2015-yil yanvardan iyulgacha Post-2015 jarayoni doirasida qoʻshimcha muzokaralar olib borildi. „Dunyoimizni oʻzgartirish: 2030-yilgacha barqaror rivojlanish kun tartibi“ BMT aʼzo davlatlari tomonidan 2015-yil sentabrda qabul qilindi.

* Barqaror isteʼmol va ishlab chiqarish (SCP): MGCY 2013-yilda tashkil etilgan Barqaror isteʼmol va ishlab chiqarish boʻyicha 10 yillik dastur doirasidagi faoliyatga jalb etilgan. 2014-yil sentabrda ushbu dastur boʻyicha taraqqiyot hisobot eʼlon qilindi. Hozirda SCP ustuvor yoʻnalish sifatida Barqaror rivojlanish maqsadlari, xususan 12-maqsad orqali ilgari surilmoqda.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/topics/sustainableconsumptionandproduction|title=Sustainable consumption and production .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;

* Kichik orol rivojlanayotgan davlatlar (SIDS): SIDS 1992-yilda BMTning Atrof-muhit va rivojlanish boʻyicha konferensiyasida xalqaro hamjamiyat tomonidan rasmiy ravishda tan olingan. 2013-yilda MGCY ushbu yoʻnalishda uchinchi xalqaro konferensiyaga tayyorgarlik koʻra boshladi va bu jarayon 2014-yil sentabrda S. A.M. O.A. yoʻnalishi bilan yakunlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.sids2014.org/samoapathway|title=Home .:. SIDS Action Platform - SIDS Action Platform|website=www.sids2014.org|language=EN|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;

* Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish (DRR): DRR tabiiy va inson sababli xavflar hamda ekologik, texnologik va biologik xavflarni oldini olish orqali ularning zararini kamaytirishga qaratilgan. Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Senday dasturi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.unisdr.org/we/coordinate/sendai-framework|title=Sendai Framework for Disaster Risk Reduction - UNISDR|website=www.unisdr.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; (Hyogo dasturining davomchisi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.unisdr.org/we/coordinate/hfa|title=Hyogo Framework for Action (HFA) - UNISDR|website=www.unisdr.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;) boʻyicha hukumatlararo muzokaralar 2014-yil aprelida boshlandi. Ushbu jarayon 2015-yil 14–18-mart kunlari Yaponiyaning Senday shahrida boʻlib oʻtgan BMTning uchinchi Butunjahon konferensiyasi bilan yakunlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.wcdrr.org/|title=Third UN World Conference on Disaster Risk Reduction (WCDRR) - resilient people. resilient planet.|website=www.wcdrr.org|language=en|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Hozirda DRR koʻrsatkichlarni koʻrib chiqish, ilm-fan va siyosat oʻrtasidagi hamkorlikni mustahkamlash, shuningdek 2017-yil 22–26-may kunlari Meksikaning Kankun shahrida boʻlib oʻtadigan global platformaga tayyorgarlik koʻrish boʻyicha faoliyat yuritmoqda.

* Barqaror shahar rivoji va uy-joy (Habitat III): Habitat III boʻyicha hukumatlararo muzokaralar va manfaatdor tomonlar ishtirokidagi jarayonlar 2014-yilda boshlandi. Habitat III 2016-yil 17–20-oktabr kunlari Ekvadordagi Kito shahrida boʻlib oʻtgan Uy-joy va barqaror shahar rivoji boʻyicha BMT konferensiyasi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://unhabitat.org/habitat-iii-conference/|title=Habitat III Conference – UN-Habitat|website=unhabitat.org|language=en-US|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; bilan yakunlandi. U aʼzo davlatlar va asosiy manfaatdor tomonlarga urbanizatsiyani toʻgʻri boshqarish siyosati va strategiyalarini muhokama qilish imkonini berdi.

* Jahon gumanitar sammiti (WHS): MGCYning ushbu jarayondagi rasmiy ishtiroki 2014-yilda boshlangan. WHS BMTning sobiq bosh kotibi Pan Gi Mun tashabbusi boʻlgan va 2016-yil 23–24-may kunlari Turkiyaning Istanbul shahrida boʻlib oʻtgan.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.worldhumanitariansummit.org/|title=Home {{!}} World Humanitarian Summit|website=www.worldhumanitariansummit.org|language=en|access-date=2017-02-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20160902222256/https://www.worldhumanitariansummit.org/|archive-date=2016-09-02|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Bu tadbir hukumatlar, gumanitar tashkilotlar, inqirozdan zarar koʻrganlar va xususiy sektor hamkorlariga eng dolzarb gumanitar muammolarga yechimlar taklif qilish va kelajakdagi gumanitar harakatlar uchun kun tartibini belgilash imkonini berdi.

* Barqaror rivojlanish uchun moliyalashtirish (FfD): MGCY 2013-yilda Rio+20 konferensiyasining natijasi sifatida tashkil etilgan Barqaror rivojlanish uchun moliyalashtirish&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?menu=1558|title=Intergovernmental Committee of Experts on Sustainable Development Financing .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; boʻyicha Ekspertlar qoʻmitasi faoliyatiga qoʻshildi. 2014-yilda CSO FfD guruhi&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://csoforffd.wordpress.com/about/|title=About|date=2014-12-19|newspaper=CSOs for Financing for Development|access-date=2017-02-10|language=en-US}}&lt;/ref&gt; va Addis muvofiqlashtiruvchi guruhi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.un.org/esa/ffd/ffd3/conference.html|title=Third International Conference on Financing for Development|website=www.un.org|language=en-US|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; orqali ishtirok kengaytirildi. Ushbu jarayonning kun tartibini belgilash bosqichi 2015-yil iyulda Addis-Abeba Harakatlar kun tartibi bilan yakunlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&amp;type=111&amp;nr=1888&amp;menu=35|title=A/RES/67/290 - Format and organizational aspects of the high-level political forum on sustainable development .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==</text>
      <sha1>aattnlpg4b6hc0hera18gwmugbpahbc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480931</id>
      <parentid>5480892</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:24:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5480931</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22158" sha1="gp13vt1vxqn0ot1tpz9my817cjcler4" xml:space="preserve">[[File:UN MGCY at the GPDRR 2017.jpg|thumb|UN MGCY aʼzolari 2017-yildagi Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Global Platformda.]]
1992-yilda tashkil etilgan Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY) – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] tomonidan tasdiqlangan, rasmiy, tartibga solingan va oʻz-oʻzini boshqaruvchi maydon boʻlib, unda bolalar va yoshlar [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]dagi ayrim hukumatlararo va unga aloqador siyosiy jarayonlarda ishtirok etishlari va hissa qoʻshishlari mumkin.

== Vazifasi va faoliyat sohalari ==

MGCY yoshlar va BMT tizimi oʻrtasida koʻprik vazifasini bajaradi, bu esa yoshlarning mazmunli ishtirok etish huquqini taʼminlashga xizmat qiladi. U bu vazifani bolalar boshchiligidagi, yoshlar boshchiligidagi va bolalar hamda yoshlarga xizmat koʻrsatuvchi federatsiyalar, ittifoqlar, tashkilotlar, assotsiatsiyalar, kengashlar, tarmoqlar, klublar, harakatlar, mexanizmlar, tuzilmalar va boshqa birlashmalar hamda ularning aʼzolari va alohida shaxslar bilan hamkorlikda amalga oshiradi. Bu ishtiroklar barqaror rivojlanish siyosatining barcha bosqichlarida – loyihalash, amalga oshirish, monitoring, natijalarni kuzatish va tahlil qilishda olib boriladi.

BMTda samarali va mazmunli ishtirokni taʼminlash maqsadida, MGCY quyidagi yoʻnalishlarda onlayn va offlayn tadbirlarni tashkil etadi va olib boradi: Siyosat va advokatsiya, Salohiyatni oshirish, Yoshlar faoliyati va Bilim almashinuvi.

=== Siyosat va advokatsiya ===

Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (MGCY) quyidagi maqsadlarni koʻzlaydi:

(a) Har qanday darajadagi siyosatni ishlab chiqish, amalga oshirish, monitoring qilish, kuzatib borish va qayta koʻrib chiqish boʻyicha rasmiy va qonuniy jarayonlarda yoshlarning jamoaviy va mazmunli ishtirokini taʼminlash. Bunga quyidagilar kiradi (lekin ular bilan cheklanmaydi): hukumatlararo muzokaralar (kelishuvlar, tahlillar va hisobotlar), asosiy muhokamalar, brifinglar, maxsus forumlar, BMT hisobotlari va BMT tizimi doirasidagi siyosiy faoliyatlar.

(b) BMT tizimiga tegishli tashkilotlarga yoshlar ustuvor yoʻnalishlari va ularning mazmunli ishtirokini taʼminlash jarayonlari boʻyicha siyosiy va mazmuniy masalalarda maslahat berish, ularning tematik faoliyatlariga koʻmaklashish.

(c) Yoshlarning BMT tizimidagi mavjud manfaatdor tomonlar tuzilmalari, hamkorliklar, platformalar va mexanizmlarda faol ishtirokini qoʻllab-quvvatlash hamda ushbu jarayonlarda faol boʻlgan asosiy manfaatdor tomonlar oʻrtasida hamkorlik va oʻzaro bogʻliqlikni rivojlantirish.

=== Salohiyatni oshirish ===

MGCY quyidagilarni maqsad qiladi:

(a) Barqaror rivojlanish, mazmunli ishtirok, BMT tizimi va uning turli texnik hamda siyosiy jarayonlari va organlari boʻyicha tushuncha, bilim va koʻnikmalarni oshirishga qaratilgan salohiyatni oshirish jarayonlari va faoliyatlarini yoshlar uchun tashkil etish va ularga koʻmaklashish.

=== Yoshlar harakati ===

MGCY quyidagi maqsadlarni koʻzlaydi:

(a) Yoshlar uchun bunday maydon yaratishki, bu ularni barcha insonlar va sayyora ehtiyojlarini hal qilishga qaratilgan innovatsion va samarali harakatlarga yetakchilik qilishga, ularga qoʻshilish, namoyish etish va boshqalar bilan ulashishga undaydi.

(b) Yoshlar boshchiligidagi tashabbuslar orqali ilgʻor tajribalarni aniqlash, mavzuli va mintaqaviy kontekstlarda namunaviy faoliyatlarni xaritaga tushirish hamda yoshlar harakatlari turli barqaror rivojlanish doiralaridagi maqsadlar, koʻrsatkichlar va natijalarni amalga oshirish, monitoring qilish va tahlil qilishga qanday hissa qoʻshayotganini namoyish etish.

=== Bilim ===

MGCY quyidagi maqsadni koʻzlaydi:

(a) Barqaror rivojlanish doiralari va unga aloqador jarayonlarni loyihalash, amalga oshirish, monitoring qilish, qayta koʻrib chiqish va baholash boʻyicha ilgʻor tajribalarning isbotlangan asosini yaratish uchun yoshlarga muloqot maydonini taqdim etish. Bu mavjud bilimlarni baholash, yangi bilimlar yaratish, yangi muammolarni aniqlash hamda siyosiy jarayonlarga yoʻnaltirish uchun bilimlardan samarali foydalanish va ularni tarqatishni oʻz ichiga oladi. Ushbu jarayon rasmiy, norasmiy, anʼanaviy va mahalliy bilim manbalaridan olingan fikr-mulohazalarni ham oʻz ichiga olishi kerak.

== Aʼzolik ==

MGCYga aʼzolik ochiq jarayon orqali amalga oshiriladi. Har qanday rasmiy yoki norasmiy bolalar boshchiligidagi, yoshlar boshchiligidagi yoki bolalar va yoshlarga xizmat koʻrsatuvchi tashkilotlar, shuningdek ularning aʼzolari va alohida shaxslar guruhga qoʻshilishi mumkin.

'''BMT Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY)ning barcha aʼzolari, eng avvalo, quyidagilarga rioya qilishi shart:'''

* MGCYning jarayonlari va tartib-qoidalariga rioya qilishga ROZILIK bildiradi;

* BMT Nizomi tamoyillariga ROZILIK bildiradi;

* MGCY tomonidan ifodalangan qadriyatlar va tamoyillar – „birdamlik, adolat, tenglik, inklyuziya, inson huquqlari va sayyoramiz yaxlitligi“ kabi umumiy qadriyatlar asosidagi qarashlarga ROZILIK bildiradi.

'''Aʼzolik quyidagi toifalarga boʻlinadi:'''

* 30 yosh va undan kichik shaxslar tomonidan boshqariladigan siyosat ishlab chiqish organiga ega boʻlgan, bolalar va/yoki yoshlar manfaatlarini ifoda etuvchi, MGCYga onlayn yoki shaxsan aʼzo boʻla oladigan har qanday yoshlar yoki bolalar tomonidan boshqariladigan tashkilot;

* Bolalar va/yoki yoshlar bilan ishlovchi, biroq siyosat ishlab chiqish organi 30 yosh va undan kichik shaxslar tomonidan boshqarilmaydigan, MGCYga onlayn yoki shaxsan aʼzo boʻla oladigan har qanday bolalar va/yoki yoshlarga xizmat koʻrsatuvchi tashkilot;

* Yuqorida qayd etilgan toifalarga kirmaydigan har qanday shaxs MGCYning huquqiy shaxsi boʻlgan Children Youth International (CYI) orqali aʼzo boʻlishi va uning Tartib-qoidalari hamda Xulq-atvor kodeksiga rioya qilishi mumkin.

* Mos keluvchi tashkilot yoki shaxs (CYI kanali orqali) ariza formasini toʻldirgach, muvofiqlashtiruvchi jamoa uni koʻrib chiqadi va aʼzolikni tasdiqlaydi. ''Siyosat ishlab chiqish organi 30 yosh va undan kichik shaxslar tomonidan boshqarilmaydigan aʼzolik subyektlari Tashkiliy hamkorlar, Global koordinatsiya nuqtalari yoki boshqa vakolatli lavozimlar boʻyicha saylovlarda ishtirok eta olmaydi yoki ovoz bera olmaydi (Bolalar koordinatori bundan mustasno).''

== Tarix ==

Asosiy Guruhlar tizimi 1992-yilda Braziliyaning Rio-de-Janeyro shahrida boʻlib oʻtgan Birlashgan Millatlar Tashkilotining Atrof-muhit va Rivojlanish boʻyicha Konferensiyasidan (UNCED), yaʼni Yer sammitidan soʻng yaratilgan.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.un.org/geninfo/bp/enviro.html|title=Earth_Summit|website=www.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Yer sammitining yakuniy hujjatlaridan biri boʻlgan „Kun tartibi 21“ning III boʻlimi orqali dunyo davlatlari barqaror rivojlanishga erishishda barcha ijtimoiy guruhlarning rolini rasmiy ravishda tan oldi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.unep.org/Documents.Multilingual/Default.Print.asp?DocumentID=52&amp;ArticleID=71&amp;l=en|title=Agenda 21 - PREAMBULE TO SECTION III - United Nations Environment Programme|website=www.unep.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Buni amalga oshirish uchun Sammitda hukumatlararo jarayonlarga taklif va fikrlarni tashkil qilish va yoʻnaltirish maqsadida toʻqqizta Asosiy Guruh tashkil etildi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/aboutmajorgroups.html|title=About Major Groups and other stakeholders .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|language=EN|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Bularga quyidagilar kiradi:
* Ayollar
* Bolalar va yoshlar
* Mahalliy aholilar (indigenous peoples)
* Nohukumat tashkilotlar
* Mahalliy hokimiyatlar
* Ishchilar va kasaba uyushmalari
* Biznes va sanoat sohasi
* Ilmiy va texnologik hamjamiyat
* Dehqonlar

Earth Summitʼdan yigirma yil oʻtib, Rio+20 konferensiyasi jamiyatning ushbu toʻqqizta sektorini samarali jalb qilish muhimligini yana bir bor tasdiqladi. Konferensiyaning yakuniy hujjati – „Biz xohlagan kelajak“ – Asosiy Guruhlarning kelajak avlodlar uchun barqaror jamiyatlar qurishdagi rolini taʼkidlaydi. Bundan tashqari, hukumatlar boshqa manfaatdor tomonlarni ham barqaror rivojlanish bilan bogʻliq [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] jarayonlarida ishtirok etishga taklif qildi. Bu esa Asosiy Guruhlar bilan yaqin hamkorlik orqali amalga oshirilishi mumkin. Bunga quyidagilar kiradi:

* Mahalliy jamoalar
* Koʻngilli guruhlar
* Jamgʻarmalar (fondlar)
* Migrantlar va oilalar
* Keksalar
* Nogironligi boʻlgan shaxslar

Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi dastlab faqat bitta jarayonga hissa qoʻshgan – bu Barqaror Rivojlanish boʻyicha Komissiya (CSD) edi. Ushbu komissiyaga Yer sammitida qabul qilingan maqsad va qarorlarning ijrosini nazorat qilish vazifasi yuklatilgan boʻlib, u BMT Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengashi tarkibidagi komissiya sifatida faoliyat yuritgan. 1992-yildan 2012-yilgacha Barqaror Rivojlanish boʻyicha Komissiya har yili yigʻilib, Yer sammitida belgilangan maqsadlarga erishishdagi yutuqlarni muhokama va baholab borgan.

2012-yilda Barqaror rivojlanish boʻyicha BMT konferensiyasidan soʻng, ushbu komissiya tugatildi va uning vakolati hamda manfaatdor tomonlar ishtirokidagi Asosiy Guruhlar tizimi Yuqori darajadagi Siyosiy Forumga oʻtkazildi. Barqaror rivojlanishning xalqaro tizimdagi ahamiyati ortib borayotgan bir paytda, [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi|BMT Bosh Assambleyasi]] tomonidan qabul qilingan turli rezolyutsiyalar orqali Asosiy Guruhlarga koʻproq jarayonlarda ishtirok etish vazifasi yuklatilmoqda.

Bugungi kunda Bolalar va Yoshlar Asosiy Guruhi (UN MGCY) BMT doirasidagi 20 dan ortiq faol yoʻnalishda ishtirok etmoqda. Bundan tashqari, UN MGCY nafaqat hukumatlararo muzokaralarda, balki BMTning yoshlar rivojlanishiga oid faoliyatlarida ham markaziy ishtirokchi sifatida tan olingan. Yoshlar rivojlanishi boʻyicha idoralararo tarmoq (IANYD), Bosh kotibning Yoshlar boʻyicha maxsus vakili idorasi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.un.org/youthenvoy/wp-content/uploads/2016/05/OSGEY-Progress-Report.pdf|title=PROGRESS REPORT On the Implementation of the Work-plan of the Office of the Secretary-General's Envoy on Youth|last=|first=|date=2016|website=www.un.org/youthenvoy/|access-date=}}&lt;/ref&gt; (OSGEY) tashkil etilishi va BMTning yoshlar masalalariga eʼtiborining kengayishi natijasida, MGCY ushbu sohadagi BMT harakatlarining muhim hamkori sifatida oʻz oʻrnini mustahkamladi.

== Boshqaruv ==

Majburiy lavozimlar uchun belgilangan boshqaruv talablari (barchasi saylov yoʻli bilan yoki tengdoshlar tomonidan tanlanadi) UN MGCYning Jarayon va Tartib-qoidalarida aniq bayon qilingan boʻlishiga qoʻshimcha ravishda, MGCY BMT tizimiga nisbatan baʼzilari xalqaro „yumshoq qonun“ rezolyutsiyalarida mustahkamlangan majburiyatlarga ega. MGCY har yili BMT DESA-DSD (Iqtisodiy va Ijtimoiy Ishlar Departamenti – Barqaror Rivojlanish boʻlimi)ga Boshqaruv hisobotini taqdim etishi, shuningdek 2030 kun tartibining 89-bandiga muvofiq ECOSOC (Iqtisodiy va Ijtimoiy Kengash) va Bosh Assambleya qoshidagi Yuqori darajadagi Siyosiy Forumga yillik hisobot topshirishi shart.

== Jarayonlar ==

[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]] doirasidagi rasmiy ishtirok yoʻllari hozirda quyidagilarni (lekin ular bilan cheklanmagan holda) oʻz ichiga oladi: hukumatlararo jarayonlar, siyosiy jarayonlar, muvofiqlashtiruvchi mexanizmlar, hamkorliklar va BMTning turli darajadagi tashkilotlariga oid alohida ishtirok shakllari. Har bir BMT jarayoni yoki BMT jarayonlari toʻplamiga mos ravishda alohida ishchi guruhi mavjud.

=== Hukumatlararo yoʻnalishlar ===

* 21-asr kun tartibi (Agenda 21) boʻyicha ishlarni davom ettirish
* Barqaror rivojlanish boʻyicha Yuqori darajadagi Siyosiy Forum (HLPF) va Mintaqaviy barqaror rivojlanish forumlari (RSDF)
* 2030 Barqaror rivojlanish kun tartibi (2030 Agenda) jarayoni:
** Oziq-ovqat xavfsizligi boʻyicha komissiya (SDG – Barqaror rivojlanish maqsadlariga taalluqli)
** Jahon sogʻliqni saqlash assambleyasi (WHA) / Tamakiga qarshi kurashish boʻyicha Konventsiya / Yuqumli boʻlmagan kasalliklar (NCD) boʻyicha global harakat rejasi (SDG 3 bilan bogʻliq)
** Ayollar maqomi boʻyicha komissiya (CSW) (SDG 5 bilan bogʻliq)
* Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Senday doiraviy dasturi (SFDRR) va uni davom ettirish – Mintaqaviy va Global platformalar, UNISDR Ilm-fan va texnologiya hamkorligi
* Yangi shahar kun tartibi va uning davom ettirilishi – Jahon shaharlik forumi, Habitat boshqaruv kengashi va SDG 11
* Barqaror isteʼmol va ishlab chiqarish dasturlari uchun 10 yillik dasturlar (10YFP for SCP) va SDG 12
* Iqlim oʻzgarishi boʻyicha BMT doirasidagi Konventsiya (UNFCCC) va SDG 13
* Barqaror rivojlanishning 14-maqsadini amalga oshirishni qoʻllab-quvvatlash boʻyicha BMT konferensiyasi (Okean konferensiyasi)
* BMTning Oʻrmonlar boʻyicha forumi (UNFF) va SDG 15
* Choʻllanishga qarshi kurashish boʻyicha Konventsiya (CCD) va SDG 15
* Biologik xilma-xillik toʻgʻrisidagi konventsiya (CBD) va SDG 15
* SIDSs Tezlashtirilgan Harakat Modalitetlari (S. A.M. O. A. Platformasi) va Kichik Orol Rivojlanayotgan Davlatlar (SIDS)
* Rivojlanish uchun moliyalashtirish (FfD) va FfD doirasidagi forum
* ECOSOCning Gumanitar masalalar segmenti (HAS)
* Migratsiya boʻyicha Global bitim (GCM)
* BMTning Savdo va Taraqqiyot boʻyicha konferensiyasi (UNCTAD)
* Fan va texnologiya boʻyicha rivojlanish komissiyasi (CSTD)
* Inson huquqlari boʻyicha Kengash
* Tinchlik va xavfsizlik

=== Siyosiy jarayonlar ===

* Agenda for Humanity – Gumanitar faoliyatda yoshlarga oid Bitim (Compact for Young People in Humanitarian Action)
* Bosh Assambleya Prezidentining muloqotlari va tadbirlari (PGA Dialogues)
* [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi|Bosh Assambleya]]ning maxsus yuqori darajadagi tematik yigʻilishlari
* BMTning Iqtisodiy va Ijtimoiy Ishlar Departamenti, Barqaror Rivojlanish boʻlimi va boshqa BMT tashkilotlari tomonidan olib boriladigan maxsus jarayonlar

=== Yoshlar rivojlanishi va yoshlar siyosati yoʻnalishlari ===

* Yoshlarni rivojlantirish boʻyicha idoralararo tarmoq (IANYD)
* Bosh kotibning yoshlar boʻyicha maxsus vakili idorasi (OSGEY)
* Ijtimoiy siyosat va rivojlanish boʻlimi (UN DESA/DSPD)
* ECOSOC yoshlar forumi

=== Koʻp manfaatdor tomonlar ishtirokidagi jarayonlar ===

* Asosiy Guruhlar va boshqa manfaatdor tomonlar HLPF muvofiqlashtirish mexanizmi (CM)
* Barchaga barqaror energiya (SDG 7 bilan bogʻliq)
* Jahon suv forumi (SDG 6 bilan bogʻliq)
* Texnologiyalarni rivojlantirish mexanizmi (TFM)
* Shahar inqirozlariga qarshi global alyans (GAUC)
* Internet boshqaruvi forumi (IGF)
* Barqaror rivojlanish boʻyicha global hisobot (GSDR)

MGCY’ning turli tashqi ishchi guruhlari biz ishtirok etishimiz belgilangan rasmiy BMT jarayonlariga mos keladi. MGCY yoshlarning siyosatni ishlab chiqish, uni amalga oshirish, monitoring qilish, baholash va qayta koʻrib chiqish jarayonlarida ishtirok etishini taʼminlaydi. Har bir faoliyat uchun turli vositalar qoʻllaniladi – masalan, maslahatlashuvlar, targʻibot ishlari, harakat rejalari va rasmiy monitoring.

* Yuqori darajadagi Siyosiy Forum (HLPF): HLPF ishchi guruhi Rio+20 konferensiyasidagi MGCY Barqaror rivojlanish uchun institutsional asos&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://uncsd2012.org/isfd.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20130116144204/http://uncsd2012.org/isfd.html|url-status=dead|archive-date=2013-01-16|title=Rio+20 - United Nations Conference on Sustainable Development|date=2013-01-16|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; vazifasini bajargan guruhning davomchisidir. U bir nechta BMT doiralari boʻyicha barqaror rivojlanishni amalga oshirishning monitoringi va koʻrib chiqilishini taʼminlaydi hamda yangi va yuzaga chiqayotgan barqaror rivojlanish muammolarini koʻrib chiqadi. HLPF 2013-yilda boshlangan va har yili iyun–iyul oylarida Nyu-York shahrida yigʻiladi.

* Post-2015 va Barqaror rivojlanish siyosati: Post-2015 ishchi guruhi Rio+20 jarayonidagi MGCY Yashil iqtisodiyot ishchi guruhining&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld|title=Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; davomchisidir. Barqaror rivojlanish maqsadlari boʻyicha muzokaralar 2013-yil martdan 2014-yil iyulgacha davom etdi, undan soʻng 2015-yil yanvardan iyulgacha Post-2015 jarayoni doirasida qoʻshimcha muzokaralar olib borildi. „Dunyoimizni oʻzgartirish: 2030-yilgacha barqaror rivojlanish kun tartibi“ BMT aʼzo davlatlari tomonidan 2015-yil sentabrda qabul qilindi.

* Barqaror isteʼmol va ishlab chiqarish (SCP): MGCY 2013-yilda tashkil etilgan Barqaror isteʼmol va ishlab chiqarish boʻyicha 10 yillik dastur doirasidagi faoliyatga jalb etilgan. 2014-yil sentabrda ushbu dastur boʻyicha taraqqiyot hisobot eʼlon qilindi. Hozirda SCP ustuvor yoʻnalish sifatida Barqaror rivojlanish maqsadlari, xususan 12-maqsad orqali ilgari surilmoqda.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/topics/sustainableconsumptionandproduction|title=Sustainable consumption and production .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;

* Kichik orol rivojlanayotgan davlatlar (SIDS): SIDS 1992-yilda BMTning Atrof-muhit va rivojlanish boʻyicha konferensiyasida xalqaro hamjamiyat tomonidan rasmiy ravishda tan olingan. 2013-yilda MGCY ushbu yoʻnalishda uchinchi xalqaro konferensiyaga tayyorgarlik koʻra boshladi va bu jarayon 2014-yil sentabrda S. A.M. O.A. yoʻnalishi bilan yakunlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.sids2014.org/samoapathway|title=Home .:. SIDS Action Platform - SIDS Action Platform|website=www.sids2014.org|language=EN|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;

* Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish (DRR): DRR tabiiy va inson sababli xavflar hamda ekologik, texnologik va biologik xavflarni oldini olish orqali ularning zararini kamaytirishga qaratilgan. Tabiiy ofatlar xavfini kamaytirish boʻyicha Senday dasturi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.unisdr.org/we/coordinate/sendai-framework|title=Sendai Framework for Disaster Risk Reduction - UNISDR|website=www.unisdr.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; (Hyogo dasturining davomchisi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.unisdr.org/we/coordinate/hfa|title=Hyogo Framework for Action (HFA) - UNISDR|website=www.unisdr.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;) boʻyicha hukumatlararo muzokaralar 2014-yil aprelida boshlandi. Ushbu jarayon 2015-yil 14–18-mart kunlari Yaponiyaning Senday shahrida boʻlib oʻtgan BMTning uchinchi Butunjahon konferensiyasi bilan yakunlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.wcdrr.org/|title=Third UN World Conference on Disaster Risk Reduction (WCDRR) - resilient people. resilient planet.|website=www.wcdrr.org|language=en|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; Hozirda DRR koʻrsatkichlarni koʻrib chiqish, ilm-fan va siyosat oʻrtasidagi hamkorlikni mustahkamlash, shuningdek 2017-yil 22–26-may kunlari Meksikaning Kankun shahrida boʻlib oʻtadigan global platformaga tayyorgarlik koʻrish boʻyicha faoliyat yuritmoqda.

* Barqaror shahar rivoji va uy-joy (Habitat III): Habitat III boʻyicha hukumatlararo muzokaralar va manfaatdor tomonlar ishtirokidagi jarayonlar 2014-yilda boshlandi. Habitat III 2016-yil 17–20-oktabr kunlari Ekvadordagi Kito shahrida boʻlib oʻtgan Uy-joy va barqaror shahar rivoji boʻyicha BMT konferensiyasi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://unhabitat.org/habitat-iii-conference/|title=Habitat III Conference – UN-Habitat|website=unhabitat.org|language=en-US|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; bilan yakunlandi. U aʼzo davlatlar va asosiy manfaatdor tomonlarga urbanizatsiyani toʻgʻri boshqarish siyosati va strategiyalarini muhokama qilish imkonini berdi.

* Jahon gumanitar sammiti (WHS): MGCYning ushbu jarayondagi rasmiy ishtiroki 2014-yilda boshlangan. WHS BMTning sobiq bosh kotibi Pan Gi Mun tashabbusi boʻlgan va 2016-yil 23–24-may kunlari Turkiyaning Istanbul shahrida boʻlib oʻtgan.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.worldhumanitariansummit.org/|title=Home {{!}} World Humanitarian Summit|website=www.worldhumanitariansummit.org|language=en|access-date=2017-02-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20160902222256/https://www.worldhumanitariansummit.org/|archive-date=2016-09-02|url-status=dead}}&lt;/ref&gt; Bu tadbir hukumatlar, gumanitar tashkilotlar, inqirozdan zarar koʻrganlar va xususiy sektor hamkorlariga eng dolzarb gumanitar muammolarga yechimlar taklif qilish va kelajakdagi gumanitar harakatlar uchun kun tartibini belgilash imkonini berdi.

* Barqaror rivojlanish uchun moliyalashtirish (FfD): MGCY 2013-yilda Rio+20 konferensiyasining natijasi sifatida tashkil etilgan Barqaror rivojlanish uchun moliyalashtirish&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?menu=1558|title=Intergovernmental Committee of Experts on Sustainable Development Financing .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; boʻyicha Ekspertlar qoʻmitasi faoliyatiga qoʻshildi. 2014-yilda CSO FfD guruhi&lt;ref&gt;{{Cite news|url=https://csoforffd.wordpress.com/about/|title=About|date=2014-12-19|newspaper=CSOs for Financing for Development|access-date=2017-02-10|language=en-US}}&lt;/ref&gt; va Addis muvofiqlashtiruvchi guruhi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.un.org/esa/ffd/ffd3/conference.html|title=Third International Conference on Financing for Development|website=www.un.org|language=en-US|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt; orqali ishtirok kengaytirildi. Ushbu jarayonning kun tartibini belgilash bosqichi 2015-yil iyulda Addis-Abeba Harakatlar kun tartibi bilan yakunlandi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&amp;type=111&amp;nr=1888&amp;menu=35|title=A/RES/67/290 - Format and organizational aspects of the high-level political forum on sustainable development .:. Sustainable Development Knowledge Platform|website=sustainabledevelopment.un.org|access-date=2017-02-10}}&lt;/ref&gt;

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>gp13vt1vxqn0ot1tpz9my817cjcler4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>YMCA Yoshlar Parlamenti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249171</id>
    <revision>
      <id>5480922</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:21:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;YMCA Youth Parliament&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5480922</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3632" sha1="50kmqx6hbpm0cdf34xfdujooyrwp9dw" xml:space="preserve">'''YMCA Yoshlar Parlamenti''' — bu yoshlar uchun moʻljallangan namunaviy parlament dasturi&lt;ref name=Matthews&gt;Kate Matthews. &quot;Teens get taste of political life; Students get an inside view of Parliament.&quot; Daily Examiner Grafton, N.S.W. 2010.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{ cite book | title=Why Not the Best Schools?: The Australia Report | author=Evelyn Douglas, Jessica Harris | publisher=Australian Council for Education Research | year=2008 | page=19 | isbn=978-0864319791 }}&lt;/ref&gt; boʻlib, u YMCA ([[inglizcha]]: ''Young Men's Christian Association'') tashkiloti tomonidan boshqariladi. Dastur yoshlarga siyosiy jarayonlar, qonunchilik ishlari va jamoatchilik bilan bog‘liq masalalarda amaliy tajriba orttirish imkonini beradi.Ushbu parlament dasturi Avstraliyaning barcha shtat va hududlarida faoliyat yuritadi. Har bir hududda alohida YMCA Yoshlar Parlamenti mavjud boʻlib, u oʻsha mintaqadagi yoshlarni siyosiy faollikka, yetakchilikka va fuqarolik ishtirokiga jalb qilishga xizmat qiladi&lt;ref name=&quot;WA HQ&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.hq.org.au/Youth-Support/Youth-Parliament.aspx | title=Youth Parliament | publisher=YMCA Headquarters | access-date=15 April 2013}}&lt;/ref&gt;.


YMCA Yoshlar Parlamentida ishtirokchilar dastlab qo‘mitalarga bo‘linib, u yerda muayyan mavzular asosida qonun loyihalarini ishlab chiqish ustida ishlaydilar. Ushbu tayyorgarlik bosqichi davomida ular siyosiy tahlil, huquqiy fikrlash va jamoaviy qaror qabul qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradilar. So‘ngra ishtirokchilar bir haftalik lager tarzida tashkil etilgan asosiy sessiyada qatnashadilar. Bu sessiya odatda shtat parlamenti binosida bo‘lib o‘tadi. Unda qonunchilik takliflari va boshqa ijtimoiy mavzular bo‘yicha rezolyutsiyalar muhokama qilinadi, bahs-munozaralar olib boriladi va yakuniy ovozga qo‘yiladi&lt;ref name=&quot;ymcasydney1&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.ymcasydney.org/activity/nswyp |title=YMCA NSW Youth Parliament &amp;#124; Get Active &amp;#124; YMCA NSW - Servicing the Community for over 150 years! |publisher=Ymcasydney.org |access-date=2013-04-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Emma Pritchard. &quot;New voice joins the parliament; Talia inspired by her schoolmate's success.&quot; Daily Examiner Grafton, N.S.W.. 2011. HighBeam Research. Retrieved 15 April 2013.&lt;/ref&gt;.
==Tarix==
YMCA tomonidan homiylik qilinadigan yoshlar uchun namunaviy parlament dasturidir. Ushbu dastur Avstraliyaning har bir shtati va hududida faoliyat yuritadi va yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni o‘rganish, qonunchilik bilan tanishish va fuqarolik faolligini oshirish imkonini yaratadi.
Avstraliyadagi birinchi Yoshlar Parlamenti 1963-yilda Brisben shahrida bo‘lib o‘tgan. Bu dastur Amerikadagi “YMCA Youth and Government” (Yoshlar va hukumat) konsepsiyasidan ilhomlanib tashkil etilgan. O‘shandan beri YMCA Yoshlar Parlamenti Avstraliyada kengayib bordi va bugungi kunda barcha shtat va hududlarda yoshlarni yetakchilikka, siyosiy ongga va jamoat xizmatiga tayyorlashda muhim rol o‘ynab kelmoqda.

==Oʻqing==
'''Maqolalar'''

&quot;Ameliya va Rene &quot;Parlament&quot; lagerida eng yaxshi hisob-kitoblarni olishadi.&quot; Kundalik imtihonchi Grafton, NSW. 2010 yil 4 may.
'''Kitoblar'''

Jeyms Arvanitakis (muharrir); Oxfam Community Aid Abroad (Avstraliya), Xalqaro Yoshlar Parlamenti (hissa mualliflari). (2003) Yuqori ta'sirlangan, kamdan-kam ko'rib chiqiladi: Xalqaro yoshlar parlamenti komissiyasining globallashuvning yoshlarga ta'siri to'g'risidagi hisoboti. Xalqaro Yoshlar Parlamenti (IYP); Chet elda Oksfam hamjamiyatiga yordam, 2003. ISBN 1875870504.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
* [http://www.nyp.ymca.org.au/ YMCA Australia Youth Parliament Programs (official site)]</text>
      <sha1>50kmqx6hbpm0cdf34xfdujooyrwp9dw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480927</id>
      <parentid>5480922</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:22:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5480927</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3631" sha1="m230r8d9gamcwm11edye2wr8xc39exg" xml:space="preserve">'''YMCA Yoshlar Parlamenti''' — bu yoshlar uchun moʻljallangan namunaviy parlament dasturi&lt;ref name=Matthews&gt;Kate Matthews. &quot;Teens get taste of political life; Students get an inside view of Parliament.&quot; Daily Examiner Grafton, N.S.W. 2010.&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{ cite book | title=Why Not the Best Schools?: The Australia Report | author=Evelyn Douglas, Jessica Harris | publisher=Australian Council for Education Research | year=2008 | page=19 | isbn=978-0864319791 }}&lt;/ref&gt; boʻlib, u YMCA ([[inglizcha]]: ''Young Men's Christian Association'') tashkiloti tomonidan boshqariladi. Dastur yoshlarga siyosiy jarayonlar, qonunchilik ishlari va jamoatchilik bilan bog‘liq masalalarda amaliy tajriba orttirish imkonini beradi.Ushbu parlament dasturi Avstraliyaning barcha shtat va hududlarida faoliyat yuritadi. Har bir hududda alohida YMCA Yoshlar Parlamenti mavjud boʻlib, u oʻsha mintaqadagi yoshlarni siyosiy faollikka, yetakchilikka va fuqarolik ishtirokiga jalb qilishga xizmat qiladi&lt;ref name=&quot;WA HQ&quot;&gt;{{cite web | url=http://www.hq.org.au/Youth-Support/Youth-Parliament.aspx | title=Youth Parliament | publisher=YMCA Headquarters | access-date=15 April 2013}}&lt;/ref&gt;.


YMCA Yoshlar Parlamentida ishtirokchilar dastlab qo‘mitalarga bo‘linib, u yerda muayyan mavzular asosida qonun loyihalarini ishlab chiqish ustida ishlaydilar. Ushbu tayyorgarlik bosqichi davomida ular siyosiy tahlil, huquqiy fikrlash va jamoaviy qaror qabul qilish ko‘nikmalarini rivojlantiradilar. So‘ngra ishtirokchilar bir haftalik lager tarzida tashkil etilgan asosiy sessiyada qatnashadilar. Bu sessiya odatda shtat parlamenti binosida bo‘lib o‘tadi. Unda qonunchilik takliflari va boshqa ijtimoiy mavzular bo‘yicha rezolyutsiyalar muhokama qilinadi, bahs-munozaralar olib boriladi va yakuniy ovozga qo‘yiladi&lt;ref name=&quot;ymcasydney1&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.ymcasydney.org/activity/nswyp |title=YMCA NSW Youth Parliament &amp;#124; Get Active &amp;#124; YMCA NSW - Servicing the Community for over 150 years! |publisher=Ymcasydney.org |access-date=2013-04-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Emma Pritchard. &quot;New voice joins the parliament; Talia inspired by her schoolmate's success.&quot; Daily Examiner Grafton, N.S.W.. 2011. HighBeam Research. Retrieved 15 April 2013.&lt;/ref&gt;.
==Tarix==
YMCA tomonidan homiylik qilinadigan yoshlar uchun namunaviy parlament dasturidir. Ushbu dastur Avstraliyaning har bir shtati va hududida faoliyat yuritadi va yoshlar uchun siyosiy jarayonlarni o‘rganish, qonunchilik bilan tanishish va fuqarolik faolligini oshirish imkonini yaratadi.
Avstraliyadagi birinchi Yoshlar Parlamenti 1963-yilda Brisben shahrida bo‘lib o‘tgan. Bu dastur Amerikadagi “YMCA Youth and Government” (Yoshlar va hukumat) konsepsiyasidan ilhomlanib tashkil etilgan. O‘shandan beri YMCA Yoshlar Parlamenti Avstraliyada kengayib bordi va bugungi kunda barcha shtat va hududlarda yoshlarni yetakchilikka, siyosiy ongga va jamoat xizmatiga tayyorlashda muhim rol o‘ynab kelmoqda.

==Oʻqing==
'''Maqolalar'''

&quot;Ameliya va Rene &quot;Parlament&quot; lagerida eng yaxshi hisob-kitoblarni olishadi.&quot; Kundalik imtihonchi Grafton, NSW. 2010 yil 4 may.
'''Kitoblar'''

Jeyms Arvanitakis (muharrir); Oxfam Community Aid Abroad (Avstraliya), Xalqaro Yoshlar Parlamenti (hissa mualliflari). (2003) Yuqori ta'sirlangan, kamdan-kam ko'rib chiqiladi: Xalqaro yoshlar parlamenti komissiyasining globallashuvning yoshlarga ta'siri to'g'risidagi hisoboti. Xalqaro Yoshlar Parlamenti (IYP); Chet elda Oksfam hamjamiyatiga yordam, 2003. ISBN 1875870504.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
* [http://www.nyp.ymca.org.au/ YMCA Australia Youth Parliament Programs (rasmiy sayti)]</text>
      <sha1>m230r8d9gamcwm11edye2wr8xc39exg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249172</id>
    <revision>
      <id>5480934</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:25:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi |tourney_name  = Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC) |dates         = {{nowrap|2024-yil 6-sentabr – 2025-yil 24-mart}} |num_teams = 11 |confederations= 1 |matches = 18 |goals = 73 |attendance = {{#expr:&lt;!--First round--&gt;300 + 600 + 500 +&lt;!--Second round--&gt; 1000 + 2000 + 1000 + 3000 + 1000 + 1428 + 10113 + 638 + 877 + 1284 + 395 + 5327 +&lt;!--third round--&gt; 1948 + 20947 + 25132}} |top...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480934</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36757" sha1="52cnr5pirmyf87qno5e1sozy9tyrbss" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
|tourney_name  = Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)
|dates         = {{nowrap|2024-yil 6-sentabr – 2025-yil 24-mart}}
|num_teams = 11
|confederations= 1
|matches = 18
|goals = 73
|attendance = {{#expr:&lt;!--First round--&gt;300 + 600 + 500 +&lt;!--Second round--&gt; 1000 + 2000 + 1000 + 3000 + 1000 + 1428 + 10113 + 638 + 877 + 1284 + 395 + 5327 +&lt;!--third round--&gt; 1948 + 20947 + 25132}}
|top_scorer = {{fbicon|NZL}} [[Chris Wood]] (9 ta gol)
|prevseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|2022]]
|nextseason = [[Futbol boʻyicha 2030-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|''2030'']]}}'''[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|2026-yilgi Jahon chempionati saralash jarayonining]] Okeaniya bosqichi''' 2024-yil 6-sentabrdan 2025-yil 24-martgacha boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot;&gt;{{cite web |title=FIFA Headquarters to host OFC preliminary draw for the FIFA World Cup 2026 |date=16 July 2024 |url=https://www.oceaniafootball.com/fifa-headquarters-to-host-ofc-preliminary-draw-for-the-fifa-world-cup-2026/ |publisher=Oceania Football Confederation |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Bu musobaqa 16-bor oʻtkazilgan Okeaniya saralash bosqichi boʻldi va tarixda ilk bor [[Okeaniya Futbol Konfederatsiyasi|OFCga]] Jahon chempionatiga toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanma berilgan edi&lt;ref name=&quot;format 0823&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/articles/road-to-world-cup-26-qualifiers-usa-canada-mexico |title=Road to the FIFA World Cup 26 set to begin |publisher=[[FIFA]] |date=28 August 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

2025-yil 24-mart kuni OFC doirasidagi saralash bosqichi yakunlandi. Natijada, [[Yangi Zelandiya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Zelandiya]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanmani qoʻlga kiritdi, [[Yangi Kaledoniya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Kaledoniya]] esa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga]] yoʻllanma oldi.

== Format ==
Saralash tizimi quyidagicha edi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;format 0904&quot;&gt;{{cite web |date=4 Sep 2023 |title=Journey to historic FIFA World Cup 2026 kicks off in South America |url=https://www.fifa.com/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/news/journey-to-historic-fifa-world-cup-2026-tm-kicks-off-in-south-america |access-date= |publisher=[[FIFA]]}}&lt;/ref&gt;:

* '''Birinchi bosqich:''' FIFA erkaklar terma jamoalari reytingida eng past oʻrinda turgan toʻrtta jamoa 2024-yil sentabr oyida uchta oʻyindan iborat pley-off formatidagi bosqichda oʻynadi. Gʻolib jamoa ikkinchi bosqichga yoʻl oldi.
* '''Ikkinchi bosqich:''' Birinchi bosqich gʻolibi 2024-yil oktabr va noyabr oylarida boʻlib oʻtgan musobaqada reytingda eng yuqori oʻrinda turgan yetti jamoa bilan birgalikda ishtirok etdi. Ular toʻrttadan iborat ikkita guruhga boʻlingan holda oʻynashdi. Har bir guruhdan eng yuqori ikki oʻrinni egallagan jamoalar uchinchi bosqichga yoʻl oldi.
* '''Uchinchi bosqich:''' Ikkinchi bosqichdan chiqqan toʻrt jamoa 2025-yil mart oyida uch oʻyindan iborat pley-off formatida bahs olib bordi. Gʻolib jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanma oldi, ikkinchi oʻrinni egallagan jamoa esa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga]] yoʻllanma oldi.

== Ishtirokchilar ==
Saralash bosqichida ishtirok etishga haqli boʻlgan OFC ga aʼzo barcha 11 ta milliy terma jamoa turnirda qatnashdi.
{{div col}}
* {{fb|ASA}}
* {{fb|FIJ}}
* {{fb|TAH}}
* {{fb|COK}}
* {{fb|PNG}}
* {{fb|SAM}}
* {{fb|SOL}}
* {{fb|TGA}}
* {{fb|VAN}}
* {{fb|NCL}}
* {{fb|NZL}}
{{div col end}}

== Taqvim ==
Taqvim quyidagicha boʻlgan.
{|class=&quot;wikitable&quot;
! Bosqich
! Tur
!Sana
!Joy(lar)
|-
|rowspan=&quot;2&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Birinchi bosqich|Birinchi bosqich]]
|1-tur
|2024-yil 6-sentabr
|rowspan=&quot;2&quot; |{{Flag|Samoa}}
|-
|2-tur
|2024-yil 9-sentabr
|-
|rowspan=&quot;3&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Ikkinchi bosqich|Ikkinchi bosqich]]
|3-tur
|2024-yil 10–12-oktabr
|{{flag|Fiji}} va {{flag|Vanuatu}}
|-
|4-tur
|2024-yil 14–15-noyabr
|rowspan=&quot;2&quot; |{{Flag|Yangi Zelandiya}} va {{Flag|Papua Yangi Gvineya}}
|-
|5-tur
|2024-yil 17–18-noyabr
|-
|rowspan=&quot;2&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Uchinchi bosqich|Uchinchi bosqich]]
|Yarimfinal
|2025-yil 21-mart
|rowspan=&quot;2&quot; |{{Flag|Yangi Zelandiya}}
|-
|Final
|2025-yil 24-mart
|}
[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|Konfederatsiyalararo pley-off bahslarini]] oʻtkazish 2026-yil mart oyiga rejalashtirilgan.

== Qur’a ==
Dastlabki ikki bosqich uchun qur’a tashlash marosimi 2024-yil 18-iyul kuni Shveysariyadagi FIFA shtab-kvartirasida, soat 09:00 CEST (UTC+2) da boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=FIFA to stage OFC preliminary draw for the FIFA World Cup |url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/ofc-preliminary-draw-preview |website=FIFA |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Qur’a oldindan eʼlon qilingan boʻlsa-da, undagi saralash savatlari 2024-yil 18-iyul kungi FIFA erkaklar terma jamoalari reytingiga asoslangan edi (qavs ichida koʻrsatilgan).

Birinchi bosqichda FIFA reytingida eng past oʻrinda turgan toʻrtta jamoa ishtirok etdi. Ular pley-off formatida bahs olib bordi. Yarimfinalda reytingda eng yuqori oʻrindagi jamoa eng past oʻrindagiga qarshi, ikkinchi oʻrindagi esa uchinchi oʻrindagiga qarshi oʻynadi. Har ikki yarimfinal gʻoliblari finalda oʻzaro toʻqnash kelishdi. Ushbu finalda gʻalaba qozongan jamoa ikkinchi bosqichga yoʻl oldi.
Ikkinchi bosqichda, har bir guruh quyidagi tarkibda shakllantirildi:

* 1-savatdan 1 ta jamoa,
* 2-savatdan 2 ta jamoa,
* 3-savatdan 1 ta jamoa (bu savatda birinchi bosqich gʻolibi uchun ajratilgan nominal oʻrin ham mavjud edi, yaʼni, birinchi bosqich natijalari chiqmasdan oldin qurʼa oʻtkazilgan boʻlsa-da, oʻsha bosqich gʻolibi uchun 3-savatda joy ajratilgan).

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+2024-yil iyul oyidagi FIFA reytingiga koʻra&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/men?dateId=id14443 |title=FIFA Men's Ranking – July 2024 |publisher=FIFA |date=18 July 2024}}&lt;/ref&gt;
! colspan=&quot;3&quot; |Saralashni ikkinchi bosqichdan boshladi
! rowspan=&quot;2&quot; |Saralashni birinchi bosqichdan boshladi
|-
! style=&quot;width:25%&quot; |1-savatcha
! style=&quot;width:25%&quot; |2-savatcha
! style=&quot;width:25%&quot; |3-savatcha
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|{{ordered list|'''{{fb|NZL}}''' (94)|{{fb|SOL}} (141)}}
|{{ordered list|'''{{fb|FIJ}}''' (153)|'''{{fb|TAH}}''' (158)|'''{{fb|NCL}}''' (160)|{{fb|VAN}} (162)|start=3}}
|{{ordered list|{{fb|PNG}} (168)|Birinchi bosqich gʻolibi{{efn|Qurʼa tashlash vaqtida birinchi bosqich gʻolibi hali maʼlum emas edi.}}|start=7}}
|{{ordered list|''{{fb|COK}}'' (186)|''{{fb|ASA}}'' (187)|{{fb|SAM}} (192)|''{{fb|TGA}}'' (200)|start=8}}
|}
{{small|Izoh: '''qalin''' yozuvdagi jamoalar [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Uchinchi bosqich|uchinchi bosqichga yoʻl oldi]]; ''yotiq'' yozuvdagi jamoalar faqat [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Birinchi bosqich|birinchi bosqichdagina]] ishtirok etdi.}}{{notelist}}

== Birinchi bosqich ==
Birinchi bosqich uchrashuvlari 2024-yil 6–9-sentabr kunlari [[Samoa|Samoada]] boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;Calendars Confirmed for 2024&quot;&gt;{{cite web |title=OFC Competition Calendars Confirmed for 2024 |date=December 2023 |url=https://www.oceaniafootball.com/ofc-competitions-calendar-confirmed-for-2024/ |publisher=Oceania Football Confederation |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Toʻrtta eng past reytingga ega jamoalar pley-off bosqichida ishtirok etishdi va gʻolib ikkinchi bosqichga, eng yuqori reytingga ega yetti jamoaga safiga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;.

=== Jadval ===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:transcludable section|main|section=Bracket 1|text={{#invoke:RoundN|N4
|widescore=yes|bold_winner=high|3rdplace=no
|RD1=[[#1-tur|1-tur]]
|RD2=[[#2-tur|2-tur]] (final)

&lt;!--Sana-Joy|Jamoa 1|Hisob 1|Jamoa 2|Hisob 2--&gt;
&lt;!--1-tur--&gt;
|{{nowrap|2024-yil 6-sentabr – [[Milliy futbol stadioni (Apia)|Apia]]}} |{{fb|COK}} |1|{{fb|TGA}} |3
|2024-yil 6-sentabr – [[Milliy futbol stadioni (Apia)|Apia]] |{{fb|ASA}} |0|{{fb|SAM}} |2

&lt;!--2-tur, Final--&gt;
|{{nowrap|2024-yil 9-sentabr – [[Milliy futbol stadioni (Apia)|Apia]]}} |{{fb|TGA}} |1|{{nowrap|{{fb|SAM}} {{aet}}}}|2
}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

=== 1-tur ===
{{#invoke:Football box|main|section=COKvTGA
|id        =COK v TGA
|date      ={{start date|2024|09|6|df=y}}
|time ={{UTZ|11:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|COK}}
|score =1–3
|team2 ={{fb|TGA}}
|goals1 =[[Taci Kumsuz|Kumsuz]] {{Goal|63}}
|goals2 =
* [[Viliami Tikoipau|Tikoipau]] {{Goal|27}}
* [[Hemaloto Polovili|Polovili]] {{Goal|39|pen.}}
* [[Christopher Kefu|Kefu]] {{Goal|79}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288323/400018587 |title=Cook Islands vs Tonga |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-one)-md1-2709224934/cook-islands-tonga-2709225775/ |title=Cook Islands vs Tonga |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Apia]], Samoa
|stadium =[[Milliy futbol stadioni (Apia)|FFS Football Stadium Field 1]]
|attendance=300
|referee =Calvin Berg (Yangi Zelandiya)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=ASAvSAM
|id        =ASA v SAM
|date      ={{start date|2024|09|6|df=y}}
|time ={{UTZ|15:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|ASA}}
|score =0–2
|team2 ={{fb|SAM}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Dilo Tumua|Tumua]] {{goal|59|pen.}}
* [[Jarvis Vaai|Vaai]] {{goal|90+8}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288323/400018586 |title=American Samoa vs Samoa |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-one)-md1-2709224934/american-samoa-samoa-2709225776/ |title=American Samoa vs Samoa |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Apia]], Samoa
|stadium =[[Milliy futbol stadioni (Apia)|FFS Football Stadium Field 1]]
|attendance=600
|referee =Norbert Hauata (Taiti)
}}

=== 2-tur ===
Gʻolib ikkinchi bosqichga yoʻl oldi.
{{#invoke:Football box|main|section=WM1vWM2
|id        = TGA v SAM
|date      = {{start date|2024|09|9|df=y}}
|time = {{UTZ|15:00|+13}}
|team1 = {{fb-rt|TGA}}
|score = 1–2
|aet = y
|team2 = {{fb|SAM}}
|goals1 =
* [[Ulafala Sonasi|Sonasi]] {{goal|45+1}}
|goals2 =
* [[Luke Salisbury|Salisbury]] {{goal|82}}
* [[Jefferson Faamatau|Faamatau]] {{goal|105+3}}
|report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288323/400018585 |title=Tonga vs Samoa |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-one)-md2-final-2709225333/winner-semi-final-1-winner-semi-final-2-2709226215/ |title=Tonga vs Samoa |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Apia]], Samoa
|stadium = [[Milliy futbol stadioni (Apia)|FFS Football Stadium Field 1]]
|attendance= 500
|referee = Mederic Lacour (Yangi Kaledoniya)
}}

== Ikkinchi bosqich ==

Ikkinchi bosqich 2024-yil 10-oktabrdan 18-noyabrgacha davom etdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;. Unda toʻrt jamoadan iborat ikkita guruhda klublar bir martadan oʻzaro oʻyinlar oʻtkazdi. Uchrashuvlar [[Fiji|Fijida]], [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyada]], [[Papua Yangi Gvineya|Papua-Yangi Gvineyada]] va [[Vanuatu|Vanuatuda]] boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;format 0824&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/hosts-and-venues-confirmed-for-fifa-world-cup-26-qualifiers-of-the-oceanian-zone/ |title=Hosts and venues confirmed for FIFA World Cup 26™ Qualifiers of the Oceanian Zone |publisher=Oceania Football Confederation |date=1 August 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

=== A guruhi ===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:transcludable section|main|text={{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=A guruhi
|source=OFC&lt;ref name=&quot;standings&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/fifa-world-cup-2026-oceania-qualifiers-round-two/ |title=FIFA World Cup 2026 - OFC Qualifiers Round Two |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;&lt;!-- this reference definition is deliberately repeated to support sectional transclusion --&gt;
|show_matches=yes
|class_rules=Tiebreakerlar

|name_SOL={{fb|SOL}} |short_SOL={{fbicon|SOL}}
|name_FIJ={{fb|FIJ}} |short_FIJ={{fbicon|FIJ}}
|name_NCL={{fb|NCL}} |short_NCL={{fbicon|NCL}}
|name_PNG={{fb|PNG}} |short_PNG={{fbicon|PNG}}

&lt;!--Update standings below, including date--&gt;
|update=complete
|win_SOL=1 |draw_SOL=0 |loss_SOL=2 |gf_SOL=4 |ga_SOL=5 |status_SOL=
|win_FIJ=1 |draw_FIJ=2 |loss_FIJ=0 |gf_FIJ=5 |ga_FIJ=4 |status_FIJ=
|win_NCL=2 |draw_NCL=1 |loss_NCL=0 |gf_NCL=7 |ga_NCL=4 |status_NCL=
|win_PNG=0 |draw_PNG=1 |loss_PNG=2 |gf_PNG=5 |ga_PNG=8 |status_PNG=

&lt;!--Update poditions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=NCL, FIJ, SOL, PNG

|match_SOL_FIJ=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SOL v FIJ|0–1]]
|match_SOL_NCL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SOL v NCL|2–3]]
|match_SOL_PNG=null

|match_FIJ_SOL=null
|match_FIJ_NCL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#FIJ v NCL|1–1]]
|match_FIJ_PNG=null

|match_NCL_SOL=null
|match_NCL_FIJ=null
|match_NCL_PNG=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#NCL v PNG|3–1]]

|match_PNG_SOL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#PNG v SOL|1–2]]
|match_PNG_FIJ=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#PNG v FIJ|3–3]]
|match_PNG_NCL=null

|res_col_header=Q
|result1=RD3 |result2=RD3
|col_RD3=green1 |text_RD3={{nowrap|[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma}}
}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{#invoke:Football box|main|section=NCLvPNG
|id        =NCL v PNG
|date      ={{start date|2024|10|10|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+12}}
|team1 ={{fb-rt|NCL}}
|score =3–1
|team2 ={{fb|PNG}}
|goals1 =
* [[Joseph Athale|Athale]] {{goal|20|pen.}}
* [[Georges Gope-Fenepej|Gope-Fenepej]] {{goal|45}}
* [[Germain Haewegene|Haewegene]] {{goal|83}}
|goals2 = [[Tommy Semmy|Semmy]] {{goal|78}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018596 |title=New Caledonia vs Papua New Guinea |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/new-caledonia-papua-new-guinea-2709313516/ |title=New Caledonia vs Papua New Guinea |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Suva]], Fiji
|stadium =[[HFC Bank Stadium]]
|attendance=1,000
|referee =Campbell-Kirk Waugh (Yangi Zelandiya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=SOLvFIJ
|id        =SOL v FIJ
|date      ={{start date|2024|10|10|df=y}}
|time ={{UTZ|19:00|+12}}
|team1 ={{fb-rt|SOL}}
|score =0–1
|team2 ={{fb|FIJ}}
|goals1 =
|goals2 =[[Roy Krishna|Krishna]] {{goal|13}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018597 |title=Solomon Islands vs Fiji |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/solomon-islands-fiji-2709313517/ |title=Solomon Islands vs Fiji |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Suva]], Fiji
|stadium =[[HFC Bank Stadium]]
|attendance=2,000
|referee =Norbert Hauata (Taiti)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=SOLvNCL
|id        =SOL v NCL
|date      ={{start date|2024|11|14|df=y}}
|time ={{UTZ|13:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|SOL}}
|score = 2–3
|team2 ={{fb|NCL}}
|goals1 =
* [[Raphael Lea'i|Leaʼi]] {{goal|9}}
* [[Javin Alick|J. Alick]] {{goal|39}}
|goals2 =
* [[Joseph Athale|Athale]] {{goal|6|pen.|59|pen.}}
* [[Gérard Waia|Waia]] {{goal|69}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018601 |title=Solomon Islands vs New Caledonia |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/solomon-islands-new-caledonia-2709313518/ |title=Solomon Islands vs New Caledonia |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=1,000
|referee =Calvin Berg (Yangi Zelandiya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=PNGvFIJ
|id        =PNG v FIJ
|date      ={{start date|2024|11|14|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|PNG}}
|score = 3–3
|team2 ={{fb|FIJ}}
|goals1 =
* [[Joseph Joe|Joe]] {{goal|2}}
* [[Ati Kepo|Kepo]] {{goal|45}}
* [[Raymond Gunemba|Gunemba]] {{goal|90+4}}
|goals2 =
* [[Thomas Dunn|Dunn]] {{goal|42}}
* [[Roy Krishna|Krishna]] {{goal|54|pen.}}
* [[Merrill Nand|Nand]] {{goal|90+5}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018599 |title=Papua New Guinea vs Fiji |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/papua-new-guinea-fiji-2709313519/ |title=Papua New Guinea vs Fiji |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=1,428
|referee =Matthew Conger (Yangi Zelandiya)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=FIJvNCL
|id        =FIJ v NCL
|date      ={{start date|2024|11|17|df=y}}
|time ={{UTZ|13:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|FIJ}}
|score = 1–1
|team2 ={{fb|NCL}}
|goals1 =
* [[Roy Krishna|Krishna]] {{goal|45+4|pen.}}
|goals2 =
* [[Jean-Jacques Katrawa|Katrawa]] {{goal|59}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018598 |title=Fiji vs New Caledonia |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/fiji-new-caledonia-2709313520/ |title=Fiji vs New Caledonia |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=877
|referee =Norbert Hauata (Taiti)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=PNGvSOL
|id        =PNG v SOL
|date      ={{start date|2024|11|17|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|PNG}}
|score = 1–2
|team2 ={{fb|SOL}}
|goals1 =
* [[Tommy Semmy|Semmy]] {{goal|90+2}}
|goals2 =
* [[Junior David|David]] {{goal|41}}
* [[Micah Lea'alafa|Leaʼalafa]] {{goal|68}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018600 |title=Papua New Guinea vs Solomon Islands |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/papua-new-guinea-solomon-islands-2709313521/ |title=Papua New Guinea vs Solomon Islands |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=1,284
|referee =Campbell-Kirk Waugh (Yangi Zelandiya)
}}

=== B guruhi ===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:transcludable section|main|text={{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=B guruhi
|source=OFC&lt;ref name=&quot;standings&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/fifa-world-cup-2026-oceania-qualifiers-round-two/ |title=FIFA World Cup 2026 - OFC Qualifiers Round Two |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;&lt;!-- this reference definition is deliberately repeated to support sectional transclusion --&gt;
|show_matches=yes
|class_rules=Tiebreakerlar

|name_NZL={{fb|NZL}} |short_NZL={{fbicon|NZL}}
|name_TAH={{fb|TAH}} |short_TAH={{fbicon|TAH}}
|name_VAN={{fb|VAN}} |short_VAN={{fbicon|VAN}}
|name_SAM={{fb|SAM}} |short_SAM={{fbicon|SAM}}

&lt;!--Update standings below, including date--&gt;
|update=complete
|win_NZL=3 |draw_NZL=0 |loss_NZL=0 |gf_NZL=19|ga_NZL=1 |status_NZL=
|win_TAH=2 |draw_TAH=0 |loss_TAH=1 |gf_TAH=5 |ga_TAH=3 |status_TAH=
|win_VAN=1 |draw_VAN=0 |loss_VAN=2 |gf_VAN=5 |ga_VAN=11|status_VAN=
|win_SAM=0 |draw_SAM=0 |loss_SAM=3 |gf_SAM=1 |ga_SAM=15|status_SAM=

&lt;!--Update positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team1=NZL |team2=TAH |team3=VAN |team4=SAM

|match_NZL_TAH=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#NZL v TAH|3–0]]
|match_NZL_VAN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#NZL v VAN|8–1]]
|match_NZL_SAM=null

|match_TAH_NZL=null
|match_TAH_VAN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#TAH v VAN|2–0]]
|match_TAH_SAM=null

|match_VAN_NZL=null
|match_VAN_TAH=null
|match_VAN_SAM=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#VAN v SAM|4–1]]

|match_SAM_NZL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SAM v NZL|0–8]]
|match_SAM_TAH=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SAM v TAH|0–3]]
|match_SAM_VAN=null

|res_col_header=Q
|result1=RD3 |result2=RD3
|col_RD3=green1 |text_RD3={{nowrap|[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma}}
}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{#invoke:Football box|main|section=NZLvTAH
|id        =NZL v TAH
|date      ={{start date|2024|10|11|df=y}}
|time ={{UTZ|13:00|+11}}
|team1 ={{fb-rt|NZL}}
|score = 3–0
|team2 ={{fb|TAH}}
|goals1 =
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|2}}
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|67}}
* [[Ben Waine|Waine]] {{goal|89}}
|goals2 =
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018602 |title=New Zealand vs Tahiti |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/new-zealand-tahiti-2709314218/ |title=New Zealand vs Tahiti |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-vila|Port-Vila]], Vanuatu
|stadium =[[VFF Freshwater Stadium]]
|attendance=1,000
|referee =Médéric Lacour (Yangi Kaledoniya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=VANvSAM
|id        =VAN v SAM
|date      ={{start date|2024|10|12|df=y}}
|time ={{UTZ|14:00|+11}}
|team1 ={{fb-rt|VAN}}
|score = 4–1
|team2 ={{fb|SAM}}
|goals1 =
* [[Mitch Cooper|Cooper]] {{goal|7}}
* [[John Alick|Alick]] {{goal|36||57}}
* [[Bong Kalo|Kalo]] {{goal|90+1}}
|goals2 =
* [[Nathan Viliamu|Viliamu]] {{goal|55}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018603 |title=Vanuatu vs Samoa |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/vanuatu-samoa-2709314219/ |title=Vanuatu vs Samoa |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-vila|Port-Vila]], Vanuatu
|stadium =[[VFF Freshwater Stadium]]
|attendance=3,000
|referee =Ben Aukwai (Solomon orollari)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=SAMvTAH
|id        =SAM v TAH
|date      ={{start date|2024|11|15|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|SAM}}
|score = 0–3
|team2 ={{fb|TAH}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Eddy Kaspard|Kaspard]] {{goal|59}}
* [[Benoît Mathon|Mathon]] {{goal|65}}
* [[Teaonui Tehau|T. Tehau]] {{goal|87}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018604 |title=Samoa vs Tahiti |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/samoa-tahiti-2709314220/ |title=Samoa vs Tahiti |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =Hamilton, Yangi Zelandiya
|stadium =[[Waikato Stadium]]
|attendance=638
|referee =Kavitesh Behari (Fiji)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=NZLvVAN
|id        =NZL v VAN
|date      ={{start date|2024|11|15|df=y}}
|time ={{UTZ|19:30|+13}}
|team1 ={{fb-rt|NZL}}
|score =8–1
|team2 ={{fb|VAN}}
|goals1 = *[[Matthew Garbett|Garbett]] {{goal|11}}
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|23||24}}
* [[Tyler Bindon|Bindon]] {{goal|32}}
* [[Brian Kaltak|Kaltak]] {{goal|38|o.g.}}
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|74}}
* [[Sarpreet Singh|Singh]] {{goal|82}}
* [[Callum McCowatt|McCowatt]] {{goal|89}}
|goals2 = *[[Jordy Tasip|Tasip]] {{goal|17}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018605 |title=New Zealand vs Vanuatu |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/new-zealand-vanuatu-2709314221/ |title=New Zealand vs Vanuatu |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =Hamilton, Yangi Zelandiya
|stadium =[[Waikato Stadium]]
|attendance= 10,113
|referee =Ben Aukwai (Solomon orollari)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=TAHvVAN
|id        =TAH v VAN
|date      ={{start date|2024|11|18|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|TAH}}
|score = 2–0
|team2 ={{fb|VAN}}
|goals1 =
* [[Johnathan Spokeyjack|Spokeyjack]] {{goal|8|o.g.}}
* [[Benoît Mathon|Mathon]] {{goal|67|pen.}}
|goals2 =
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018607 |title=Tahiti vs Vanuatu |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/tahiti-vanuatu-2709314222/ |title=Tahiti vs Vanuatu |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Oklend (shahar)|Auckland]], Yangi Zelandiya
|stadium =[[Mount Smart Stadium]]
|attendance=395
|referee =Médéric Lacour (Yangi Kaledoniya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=SAMvNZL
|id        =SAM v NZL
|date      ={{start date|2024|11|18|df=y}}
|time ={{UTZ|19:30|+13}}
|team1 ={{fb-rt|SAM}}
|score =0–8
|team2 ={{fb|NZL}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Callum McCowatt|McCowatt]] {{goal|24}}
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|28||34||60}}
* [[Marko Stamenić|Stamenić]] {{goal|62}}
* [[Francis de Vries|De Vries]] {{goal|75}}
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|87}}
* [[Ben Waine|Waine]] {{goal|90+2|pen.}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018606 |title=Samoa vs New Zealand |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/samoa-new-zealand-2709314223/ |title=Samoa vs New Zealand |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Oklend (shahar)|Auckland]], Yangi Zelandiya
|stadium =[[Mount Smart Stadium]]
|attendance=5,327
|referee =Veer Singh (Fiji)
}}

== Uchinchi bosqich ==
Uchinchi bosqich 2025-yil 21- va 24-mart kunlari Yangi Zelandiyada boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;. Gʻolib jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] yoʻllanmani qoʻlga kiritdi, ikkinchi oʻrinni egallagan jamoa esa konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga yoʻl oldi&lt;ref name=&quot;format 0824&quot; /&gt;.

=== Jadval ===
&lt;onlyinclude&gt;
{{#invoke:transcludable section|main|section=Bracket 2|text={{#invoke:RoundN|N4
|bold_winner=high
|RD1=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Yarimfinal|Yarimfinal]]
|RD2=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Final|Final]]
&lt;!--Sana-Joy|Jamoa 1|Hisob 1|Jamoa 2|Hisob 2--&gt;
&lt;!--Yarimfinal--&gt;
|{{nowrap|2025-yil 21-mart – [[Wellington Regional Stadium|Wellington]]}}|{{fb|NCL}} | 3 |{{fb|TAH}} | 0
|{{nowrap|2025-yil 21-mart – [[Wellington Regional Stadium|Wellington]]}}|{{fb|NZL}} | 7 |{{fb|FIJ}} | 0
&lt;!--Final--&gt;
|{{nowrap|2025-yil 24-mart – [[Eden Park|Auckland]]}}|{{fb|NCL}} | 0 |{{fb|NZL}}| 3}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

[[Yangi Zelandiya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Zelandiya]] [[Yangi Kaledoniya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Kaledoniyani]] 3–0 hisobida magʻlub etdi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] yoʻllanmani qoʻlga kiritdi. Yangi Kaledoniya esa konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga yoʻl oldi.

=== Yarimfinal ===
{{football box
|id        = NCL v TAH
|date      = {{start date|2025|03|21|df=y}}
|time = {{UTZ|15:10|13}}
|team1 = {{fb-rt|NCL}}
|score = 3–0
|team2 = {{fb|TAH}}
|goals1 =
* [[Georges Gope-Fenepej|Gope-Fenepej]] {{goal|50||76}}
* [[Lues Waya|Waya]] {{goal|90+1}}
|goals2 =
|report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288327/400019141 |title=New Caledonia vs Tahiti |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-three)-semi-finals-2713819397/new-caledonia-tahiti-2713992818/ |title=New Caledonia vs Tahiti |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Wellington]], Yangi Zelandiya
|stadium = [[Wellington Regional Stadium|Sky Stadium]]
|attendance= 1,948
|referee = CK Kawana-Waugh (Yangi Zelandiya)
}}
----
{{football box
| id = NZL v FIJ
| date = {{start date|2025|03|21|df=y}}
| time = {{UTZ|19:10|13}}
| team1 = {{fb-rt|NZL}}
| score = 7-0
| team2 = {{fb|FIJ}}
| goals1 =
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|6||56||60}}
* [[Sarpreet Singh|Singh]] {{goal|16}}
* [[Tyler Bindon|Bindon]] {{goal|23}}
* [[Tim Payne|Payne]] {{goal|32}}
* [[Kosta Barbarouses|Barbarouses]] {{goal|73}}
| goals2 =
| report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288327/400019142 |title=New Zealand vs Fiji |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-three)-semi-finals-2713819397/new-zealand-fiji-2713992819/ |title=New Zealand vs Fiji |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
| location = [[Wellington]], Yangi Zelandiya
| stadium = [[Wellington Regional Stadium|Sky Stadium]]
| attendance = 20,947
| referee = Norbert Hauata (Taiti)
| event =
| round =
| score1 = 7
| score2 = 0
}}

=== Final ===
{{football box
|id        =
|date      = {{start date|2025|03|24|df=y}}
|time = {{UTZ|19:10|13}}
|team1 = {{fb-rt|NCL}}
|score = 0–3
|team2 = {{fb|NZL}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Michael Boxall|Boxall]] {{goal|61}}
* [[Kosta Barbarouses|Barbarouses]] {{goal|66}}
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|80}}
|report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288326/400019140 |title=OFC Final |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-three)-final-2713819517/winner-semi-final-1-winner-semi-final-2-2713819598/ |title=Final |publisher=Oceania Football Confedetation |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Oklend (shahar)|Auckland]], Yangi Zelandiya
|stadium = [[Eden Park]]
|attendance= 25,132
|referee = Ben Aukwai (Solomon orollari)
}}

== Konfederatsiyalararo pley-off bahslari ==
{{Asosiy|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)}}
Ikkinchi oʻrinni egallagan Yangi Kaledoniya [[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi|AFC]], [[Afrika Futbol Konfederatsiyasi|CAF]] va [[CONMEBOL|CONMEBOLdan]] bittadan jamoa hamda [[CONCACAF|CONCACAFdan]] ikkita jamoa bilan birgalikda konfederatsiyalararo pley-off bosqichida ishtirok etadi. Reytingda eng past oʻrindagi toʻrtta jamoa avval ikki juftlikka boʻlinib, bitta oʻyindan iborat bahslar oʻtkazadi. Bu bosqichdagi gʻoliblar keyin eng yuqori reytingga ega boʻlgan ikki jamoaga qarshi yana yakuniy oʻyinlarda maydonga tushadi. Ushbu oʻyinlarda gʻalaba qozongan jamoalar 2026-yilgi Jahon chempionatiga yoʻllanma oladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=30 March 2017 |title=Bureau of the Council recommends slot allocation for the 2026 FIFA World Cup. |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/media-releases/bureau-of-the-council-recommends-slot-allocation-for-the-2026-fifa-wor-2878254 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220619161123/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/media-releases/bureau-of-the-council-recommends-slot-allocation-for-the-2026-fifa-wor-2878254 |archive-date=19 June 2022 |access-date= |publisher=FIFA}}&lt;/ref&gt;.

== Saralashdan oʻtgan jamoa ==
[[Fayl:2026_World_Cup_OFC_qualification.png|thumb|{{legend|#0000FF|Jahon Chempionatiga yo‘l oldi}}{{legend|#2fc0ff|Jahon Chempionatiga chiqishga hali imkoniyatga ega}}{{legend|#ffcc00|Saralashdan o‘ta olmadi}}{{legend|#CCCCCC|OFC aʼzosi emas}}]]
Quyidagi OFC jamoasi yakuniy turnirga yoʻllanma oldi.
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Jamoa
!Yoʻllanma uchun asos
!Yoʻllanma olgan sana
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Jahon Chempionatlarida avvalgi ishtiroklari
|-
|{{fb|NZL}}
|Uchinchi bosqich gʻolibi
|2025-yil 24-mart
|2 ([[Futbol boʻyicha 1982-yilgi jahon chempionati|1982]], [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi jahon chempionati|2010]])
|}

== Toʻpurarlar ==
{{#invoke:Goalscorers|main|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)}}

== Intizom ==
Quyidagi qoidabuzarliklar uchun futbolchi avtomatik ravishda navbatdagi oʻyindan chetlatiladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{cite web| url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |title=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |publisher=[[FIFA]] |date=June 2023 }}&lt;/ref&gt;:
* qizil kartochka olish (agar buzilgan qoida jiddiy boʻlsa, qizil kartochka tufayli berilgan chetlatish muddati uzaytirilishi mumkin)
* ikki alohida oʻyinda sariq kartochka olish (bunday holatda berilgan chetlatish keyingi saralash bosqichlariga oʻtkaziladi, lekin yakuniy bosqichga yoki boshqa xalqaro musobaqalarga tatbiq etilmaydi)
Saralash bosqichida quyidagi chetlatishlar amalga oshirildi:

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%&quot;
|-
! Jamoa !! Oʻyinchi !! Qoidabuzarlik turi !! Chetlatilgan oʻyin(lar)
|-
| {{fb|FIJ}} || [[Aporosa Yada]] || {{sent off|0}} vs Solomon orollari (2024-yil 10-oktabr) || vs Papua-Yangi Gvineya (14 November 2024)&lt;br /&gt;vs Yangi Kaledoniya (2024-yil 17-noyabr)
|-
| {{fb|NCL}} || [[Morgan Mathelon]] || {{yel}} vs Papua-Yangi Gvineya (2024-yil 10-oktabr)&lt;br /&gt;{{yel}} vs Taiti (2025-yil 21-mart) || vs Yangi Zelandiya (2025-yil 24-mart)
|-
| rowspan=2 | {{fb|SAM}} || [[Alton Leiataua]] || {{sent off|0}} vs Amerika Samoasi (2024-yil 5-sentabr) || vs Tonga (2024-yil 9-sentabr)&lt;br /&gt;vs Vanuatu (2024-yil 12-oktabr)
|-
| [[Alex Malauulu]] || {{yel}} vs Amerika Samoasi (2024-yil 5-sentabr)&lt;br /&gt;{{yel}} vs Tonga (2024-yil 9-sentabr) || vs Vanuatu (2024-yil 12-oktabr)
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi}}
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi]]</text>
      <sha1>52cnr5pirmyf87qno5e1sozy9tyrbss</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480936</id>
      <parentid>5480934</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T17:27:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <origin>5480936</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="36817" sha1="gatgga5wok6ba7mfy8z68abj6jq8sbf" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
|tourney_name  = Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)
|dates         = {{nowrap|2024-yil 6-sentabr – 2025-yil 24-mart}}
|num_teams = 11
|confederations= 1
|matches = 18
|goals = 73
|attendance = {{#expr:&lt;!--First round--&gt;300 + 600 + 500 +&lt;!--Second round--&gt; 1000 + 2000 + 1000 + 3000 + 1000 + 1428 + 10113 + 638 + 877 + 1284 + 395 + 5327 +&lt;!--third round--&gt; 1948 + 20947 + 25132}}
|top_scorer = {{fbicon|NZL}} [[Chris Wood]] (9 ta gol)
|prevseason = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|2022]]
|nextseason = [[Futbol boʻyicha 2030-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)|''2030'']]}}{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli}}'''[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|2026-yilgi Jahon chempionati saralash jarayonining]] Okeaniya bosqichi''' 2024-yil 6-sentabrdan 2025-yil 24-martgacha boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot;&gt;{{cite web |title=FIFA Headquarters to host OFC preliminary draw for the FIFA World Cup 2026 |date=16 July 2024 |url=https://www.oceaniafootball.com/fifa-headquarters-to-host-ofc-preliminary-draw-for-the-fifa-world-cup-2026/ |publisher=Oceania Football Confederation |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Bu musobaqa 16-bor oʻtkazilgan Okeaniya saralash bosqichi boʻldi va tarixda ilk bor [[Okeaniya Futbol Konfederatsiyasi|OFCga]] Jahon chempionatiga toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanma berilgan edi&lt;ref name=&quot;format 0823&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifaplus/en/articles/road-to-world-cup-26-qualifiers-usa-canada-mexico |title=Road to the FIFA World Cup 26 set to begin |publisher=[[FIFA]] |date=28 August 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

2025-yil 24-mart kuni OFC doirasidagi saralash bosqichi yakunlandi. Natijada, [[Yangi Zelandiya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Zelandiya]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanmani qoʻlga kiritdi, [[Yangi Kaledoniya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Kaledoniya]] esa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga]] yoʻllanma oldi.

== Format ==
Saralash tizimi quyidagicha edi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;format 0904&quot;&gt;{{cite web |date=4 Sep 2023 |title=Journey to historic FIFA World Cup 2026 kicks off in South America |url=https://www.fifa.com/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/news/journey-to-historic-fifa-world-cup-2026-tm-kicks-off-in-south-america |access-date= |publisher=[[FIFA]]}}&lt;/ref&gt;:

* '''Birinchi bosqich:''' FIFA erkaklar terma jamoalari reytingida eng past oʻrinda turgan toʻrtta jamoa 2024-yil sentabr oyida uchta oʻyindan iborat pley-off formatidagi bosqichda oʻynadi. Gʻolib jamoa ikkinchi bosqichga yoʻl oldi.
* '''Ikkinchi bosqich:''' Birinchi bosqich gʻolibi 2024-yil oktabr va noyabr oylarida boʻlib oʻtgan musobaqada reytingda eng yuqori oʻrinda turgan yetti jamoa bilan birgalikda ishtirok etdi. Ular toʻrttadan iborat ikkita guruhga boʻlingan holda oʻynashdi. Har bir guruhdan eng yuqori ikki oʻrinni egallagan jamoalar uchinchi bosqichga yoʻl oldi.
* '''Uchinchi bosqich:''' Ikkinchi bosqichdan chiqqan toʻrt jamoa 2025-yil mart oyida uch oʻyindan iborat pley-off formatida bahs olib bordi. Gʻolib jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] toʻgʻridan-toʻgʻri yoʻllanma oldi, ikkinchi oʻrinni egallagan jamoa esa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga]] yoʻllanma oldi.

== Ishtirokchilar ==
Saralash bosqichida ishtirok etishga haqli boʻlgan OFC ga aʼzo barcha 11 ta milliy terma jamoa turnirda qatnashdi.
{{div col}}
* {{fb|ASA}}
* {{fb|FIJ}}
* {{fb|TAH}}
* {{fb|COK}}
* {{fb|PNG}}
* {{fb|SAM}}
* {{fb|SOL}}
* {{fb|TGA}}
* {{fb|VAN}}
* {{fb|NCL}}
* {{fb|NZL}}
{{div col end}}

== Taqvim ==
Taqvim quyidagicha boʻlgan.
{|class=&quot;wikitable&quot;
! Bosqich
! Tur
!Sana
!Joy(lar)
|-
|rowspan=&quot;2&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Birinchi bosqich|Birinchi bosqich]]
|1-tur
|2024-yil 6-sentabr
|rowspan=&quot;2&quot; |{{Flag|Samoa}}
|-
|2-tur
|2024-yil 9-sentabr
|-
|rowspan=&quot;3&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Ikkinchi bosqich|Ikkinchi bosqich]]
|3-tur
|2024-yil 10–12-oktabr
|{{flag|Fiji}} va {{flag|Vanuatu}}
|-
|4-tur
|2024-yil 14–15-noyabr
|rowspan=&quot;2&quot; |{{Flag|Yangi Zelandiya}} va {{Flag|Papua Yangi Gvineya}}
|-
|5-tur
|2024-yil 17–18-noyabr
|-
|rowspan=&quot;2&quot; |[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Uchinchi bosqich|Uchinchi bosqich]]
|Yarimfinal
|2025-yil 21-mart
|rowspan=&quot;2&quot; |{{Flag|Yangi Zelandiya}}
|-
|Final
|2025-yil 24-mart
|}
[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)|Konfederatsiyalararo pley-off bahslarini]] oʻtkazish 2026-yil mart oyiga rejalashtirilgan.

== Qur’a ==
Dastlabki ikki bosqich uchun qur’a tashlash marosimi 2024-yil 18-iyul kuni Shveysariyadagi FIFA shtab-kvartirasida, soat 09:00 CEST (UTC+2) da boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=FIFA to stage OFC preliminary draw for the FIFA World Cup |url=https://www.fifa.com/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/articles/ofc-preliminary-draw-preview |website=FIFA |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Qur’a oldindan eʼlon qilingan boʻlsa-da, undagi saralash savatlari 2024-yil 18-iyul kungi FIFA erkaklar terma jamoalari reytingiga asoslangan edi (qavs ichida koʻrsatilgan).

Birinchi bosqichda FIFA reytingida eng past oʻrinda turgan toʻrtta jamoa ishtirok etdi. Ular pley-off formatida bahs olib bordi. Yarimfinalda reytingda eng yuqori oʻrindagi jamoa eng past oʻrindagiga qarshi, ikkinchi oʻrindagi esa uchinchi oʻrindagiga qarshi oʻynadi. Har ikki yarimfinal gʻoliblari finalda oʻzaro toʻqnash kelishdi. Ushbu finalda gʻalaba qozongan jamoa ikkinchi bosqichga yoʻl oldi.
Ikkinchi bosqichda, har bir guruh quyidagi tarkibda shakllantirildi:

* 1-savatdan 1 ta jamoa,
* 2-savatdan 2 ta jamoa,
* 3-savatdan 1 ta jamoa (bu savatda birinchi bosqich gʻolibi uchun ajratilgan nominal oʻrin ham mavjud edi, yaʼni, birinchi bosqich natijalari chiqmasdan oldin qurʼa oʻtkazilgan boʻlsa-da, oʻsha bosqich gʻolibi uchun 3-savatda joy ajratilgan).

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+2024-yil iyul oyidagi FIFA reytingiga koʻra&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/men?dateId=id14443 |title=FIFA Men's Ranking – July 2024 |publisher=FIFA |date=18 July 2024}}&lt;/ref&gt;
! colspan=&quot;3&quot; |Saralashni ikkinchi bosqichdan boshladi
! rowspan=&quot;2&quot; |Saralashni birinchi bosqichdan boshladi
|-
! style=&quot;width:25%&quot; |1-savatcha
! style=&quot;width:25%&quot; |2-savatcha
! style=&quot;width:25%&quot; |3-savatcha
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|{{ordered list|'''{{fb|NZL}}''' (94)|{{fb|SOL}} (141)}}
|{{ordered list|'''{{fb|FIJ}}''' (153)|'''{{fb|TAH}}''' (158)|'''{{fb|NCL}}''' (160)|{{fb|VAN}} (162)|start=3}}
|{{ordered list|{{fb|PNG}} (168)|Birinchi bosqich gʻolibi{{efn|Qurʼa tashlash vaqtida birinchi bosqich gʻolibi hali maʼlum emas edi.}}|start=7}}
|{{ordered list|''{{fb|COK}}'' (186)|''{{fb|ASA}}'' (187)|{{fb|SAM}} (192)|''{{fb|TGA}}'' (200)|start=8}}
|}
{{small|Izoh: '''qalin''' yozuvdagi jamoalar [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Uchinchi bosqich|uchinchi bosqichga yoʻl oldi]]; ''yotiq'' yozuvdagi jamoalar faqat [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Birinchi bosqich|birinchi bosqichdagina]] ishtirok etdi.}}{{notelist}}

== Birinchi bosqich ==
Birinchi bosqich uchrashuvlari 2024-yil 6–9-sentabr kunlari [[Samoa|Samoada]] boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;Calendars Confirmed for 2024&quot;&gt;{{cite web |title=OFC Competition Calendars Confirmed for 2024 |date=December 2023 |url=https://www.oceaniafootball.com/ofc-competitions-calendar-confirmed-for-2024/ |publisher=Oceania Football Confederation |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Toʻrtta eng past reytingga ega jamoalar pley-off bosqichida ishtirok etishdi va gʻolib ikkinchi bosqichga, eng yuqori reytingga ega yetti jamoaga safiga qoʻshildi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;.

=== Jadval ===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:transcludable section|main|section=Bracket 1|text={{#invoke:RoundN|N4
|widescore=yes|bold_winner=high|3rdplace=no
|RD1=[[#1-tur|1-tur]]
|RD2=[[#2-tur|2-tur]] (final)

&lt;!--Sana-Joy|Jamoa 1|Hisob 1|Jamoa 2|Hisob 2--&gt;
&lt;!--1-tur--&gt;
|{{nowrap|2024-yil 6-sentabr – [[Milliy futbol stadioni (Apia)|Apia]]}} |{{fb|COK}} |1|{{fb|TGA}} |3
|2024-yil 6-sentabr – [[Milliy futbol stadioni (Apia)|Apia]] |{{fb|ASA}} |0|{{fb|SAM}} |2

&lt;!--2-tur, Final--&gt;
|{{nowrap|2024-yil 9-sentabr – [[Milliy futbol stadioni (Apia)|Apia]]}} |{{fb|TGA}} |1|{{nowrap|{{fb|SAM}} {{aet}}}}|2
}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

=== 1-tur ===
{{#invoke:Football box|main|section=COKvTGA
|id        =COK v TGA
|date      ={{start date|2024|09|6|df=y}}
|time ={{UTZ|11:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|COK}}
|score =1–3
|team2 ={{fb|TGA}}
|goals1 =[[Taci Kumsuz|Kumsuz]] {{Goal|63}}
|goals2 =
* [[Viliami Tikoipau|Tikoipau]] {{Goal|27}}
* [[Hemaloto Polovili|Polovili]] {{Goal|39|pen.}}
* [[Christopher Kefu|Kefu]] {{Goal|79}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288323/400018587 |title=Cook Islands vs Tonga |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-one)-md1-2709224934/cook-islands-tonga-2709225775/ |title=Cook Islands vs Tonga |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Apia]], Samoa
|stadium =[[Milliy futbol stadioni (Apia)|FFS Football Stadium Field 1]]
|attendance=300
|referee =Calvin Berg (Yangi Zelandiya)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=ASAvSAM
|id        =ASA v SAM
|date      ={{start date|2024|09|6|df=y}}
|time ={{UTZ|15:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|ASA}}
|score =0–2
|team2 ={{fb|SAM}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Dilo Tumua|Tumua]] {{goal|59|pen.}}
* [[Jarvis Vaai|Vaai]] {{goal|90+8}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288323/400018586 |title=American Samoa vs Samoa |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-one)-md1-2709224934/american-samoa-samoa-2709225776/ |title=American Samoa vs Samoa |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Apia]], Samoa
|stadium =[[Milliy futbol stadioni (Apia)|FFS Football Stadium Field 1]]
|attendance=600
|referee =Norbert Hauata (Taiti)
}}

=== 2-tur ===
Gʻolib ikkinchi bosqichga yoʻl oldi.
{{#invoke:Football box|main|section=WM1vWM2
|id        = TGA v SAM
|date      = {{start date|2024|09|9|df=y}}
|time = {{UTZ|15:00|+13}}
|team1 = {{fb-rt|TGA}}
|score = 1–2
|aet = y
|team2 = {{fb|SAM}}
|goals1 =
* [[Ulafala Sonasi|Sonasi]] {{goal|45+1}}
|goals2 =
* [[Luke Salisbury|Salisbury]] {{goal|82}}
* [[Jefferson Faamatau|Faamatau]] {{goal|105+3}}
|report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288323/400018585 |title=Tonga vs Samoa |publisher=Fédération Internationale de Football Association}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;
OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-one)-md2-final-2709225333/winner-semi-final-1-winner-semi-final-2-2709226215/ |title=Tonga vs Samoa |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Apia]], Samoa
|stadium = [[Milliy futbol stadioni (Apia)|FFS Football Stadium Field 1]]
|attendance= 500
|referee = Mederic Lacour (Yangi Kaledoniya)
}}

== Ikkinchi bosqich ==

Ikkinchi bosqich 2024-yil 10-oktabrdan 18-noyabrgacha davom etdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;. Unda toʻrt jamoadan iborat ikkita guruhda klublar bir martadan oʻzaro oʻyinlar oʻtkazdi. Uchrashuvlar [[Fiji|Fijida]], [[Yangi Zelandiya|Yangi Zelandiyada]], [[Papua Yangi Gvineya|Papua-Yangi Gvineyada]] va [[Vanuatu|Vanuatuda]] boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;format 0824&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/hosts-and-venues-confirmed-for-fifa-world-cup-26-qualifiers-of-the-oceanian-zone/ |title=Hosts and venues confirmed for FIFA World Cup 26™ Qualifiers of the Oceanian Zone |publisher=Oceania Football Confederation |date=1 August 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

=== A guruhi ===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:transcludable section|main|text={{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=A guruhi
|source=OFC&lt;ref name=&quot;standings&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/fifa-world-cup-2026-oceania-qualifiers-round-two/ |title=FIFA World Cup 2026 - OFC Qualifiers Round Two |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;&lt;!-- this reference definition is deliberately repeated to support sectional transclusion --&gt;
|show_matches=yes
|class_rules=Tiebreakerlar

|name_SOL={{fb|SOL}} |short_SOL={{fbicon|SOL}}
|name_FIJ={{fb|FIJ}} |short_FIJ={{fbicon|FIJ}}
|name_NCL={{fb|NCL}} |short_NCL={{fbicon|NCL}}
|name_PNG={{fb|PNG}} |short_PNG={{fbicon|PNG}}

&lt;!--Update standings below, including date--&gt;
|update=complete
|win_SOL=1 |draw_SOL=0 |loss_SOL=2 |gf_SOL=4 |ga_SOL=5 |status_SOL=
|win_FIJ=1 |draw_FIJ=2 |loss_FIJ=0 |gf_FIJ=5 |ga_FIJ=4 |status_FIJ=
|win_NCL=2 |draw_NCL=1 |loss_NCL=0 |gf_NCL=7 |ga_NCL=4 |status_NCL=
|win_PNG=0 |draw_PNG=1 |loss_PNG=2 |gf_PNG=5 |ga_PNG=8 |status_PNG=

&lt;!--Update poditions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=NCL, FIJ, SOL, PNG

|match_SOL_FIJ=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SOL v FIJ|0–1]]
|match_SOL_NCL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SOL v NCL|2–3]]
|match_SOL_PNG=null

|match_FIJ_SOL=null
|match_FIJ_NCL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#FIJ v NCL|1–1]]
|match_FIJ_PNG=null

|match_NCL_SOL=null
|match_NCL_FIJ=null
|match_NCL_PNG=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#NCL v PNG|3–1]]

|match_PNG_SOL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#PNG v SOL|1–2]]
|match_PNG_FIJ=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#PNG v FIJ|3–3]]
|match_PNG_NCL=null

|res_col_header=Q
|result1=RD3 |result2=RD3
|col_RD3=green1 |text_RD3={{nowrap|[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma}}
}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{#invoke:Football box|main|section=NCLvPNG
|id        =NCL v PNG
|date      ={{start date|2024|10|10|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+12}}
|team1 ={{fb-rt|NCL}}
|score =3–1
|team2 ={{fb|PNG}}
|goals1 =
* [[Joseph Athale|Athale]] {{goal|20|pen.}}
* [[Georges Gope-Fenepej|Gope-Fenepej]] {{goal|45}}
* [[Germain Haewegene|Haewegene]] {{goal|83}}
|goals2 = [[Tommy Semmy|Semmy]] {{goal|78}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018596 |title=New Caledonia vs Papua New Guinea |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/new-caledonia-papua-new-guinea-2709313516/ |title=New Caledonia vs Papua New Guinea |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Suva]], Fiji
|stadium =[[HFC Bank Stadium]]
|attendance=1,000
|referee =Campbell-Kirk Waugh (Yangi Zelandiya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=SOLvFIJ
|id        =SOL v FIJ
|date      ={{start date|2024|10|10|df=y}}
|time ={{UTZ|19:00|+12}}
|team1 ={{fb-rt|SOL}}
|score =0–1
|team2 ={{fb|FIJ}}
|goals1 =
|goals2 =[[Roy Krishna|Krishna]] {{goal|13}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018597 |title=Solomon Islands vs Fiji |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/solomon-islands-fiji-2709313517/ |title=Solomon Islands vs Fiji |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Suva]], Fiji
|stadium =[[HFC Bank Stadium]]
|attendance=2,000
|referee =Norbert Hauata (Taiti)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=SOLvNCL
|id        =SOL v NCL
|date      ={{start date|2024|11|14|df=y}}
|time ={{UTZ|13:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|SOL}}
|score = 2–3
|team2 ={{fb|NCL}}
|goals1 =
* [[Raphael Lea'i|Leaʼi]] {{goal|9}}
* [[Javin Alick|J. Alick]] {{goal|39}}
|goals2 =
* [[Joseph Athale|Athale]] {{goal|6|pen.|59|pen.}}
* [[Gérard Waia|Waia]] {{goal|69}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018601 |title=Solomon Islands vs New Caledonia |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/solomon-islands-new-caledonia-2709313518/ |title=Solomon Islands vs New Caledonia |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=1,000
|referee =Calvin Berg (Yangi Zelandiya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=PNGvFIJ
|id        =PNG v FIJ
|date      ={{start date|2024|11|14|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|PNG}}
|score = 3–3
|team2 ={{fb|FIJ}}
|goals1 =
* [[Joseph Joe|Joe]] {{goal|2}}
* [[Ati Kepo|Kepo]] {{goal|45}}
* [[Raymond Gunemba|Gunemba]] {{goal|90+4}}
|goals2 =
* [[Thomas Dunn|Dunn]] {{goal|42}}
* [[Roy Krishna|Krishna]] {{goal|54|pen.}}
* [[Merrill Nand|Nand]] {{goal|90+5}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018599 |title=Papua New Guinea vs Fiji |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/papua-new-guinea-fiji-2709313519/ |title=Papua New Guinea vs Fiji |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=1,428
|referee =Matthew Conger (Yangi Zelandiya)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=FIJvNCL
|id        =FIJ v NCL
|date      ={{start date|2024|11|17|df=y}}
|time ={{UTZ|13:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|FIJ}}
|score = 1–1
|team2 ={{fb|NCL}}
|goals1 =
* [[Roy Krishna|Krishna]] {{goal|45+4|pen.}}
|goals2 =
* [[Jean-Jacques Katrawa|Katrawa]] {{goal|59}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018598 |title=Fiji vs New Caledonia |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/fiji-new-caledonia-2709313520/ |title=Fiji vs New Caledonia |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=877
|referee =Norbert Hauata (Taiti)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=PNGvSOL
|id        =PNG v SOL
|date      ={{start date|2024|11|17|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+10}}
|team1 ={{fb-rt|PNG}}
|score = 1–2
|team2 ={{fb|SOL}}
|goals1 =
* [[Tommy Semmy|Semmy]] {{goal|90+2}}
|goals2 =
* [[Junior David|David]] {{goal|41}}
* [[Micah Lea'alafa|Leaʼalafa]] {{goal|68}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018600 |title=Papua New Guinea vs Solomon Islands |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-a-2700253171/papua-new-guinea-solomon-islands-2709313521/ |title=Papua New Guinea vs Solomon Islands |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-morsbi|Port-Morsbi]], Papua-Yangi Gvineya
|stadium =[[PNG Football Stadium]]
|attendance=1,284
|referee =Campbell-Kirk Waugh (Yangi Zelandiya)
}}

=== B guruhi ===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:transcludable section|main|text={{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=B guruhi
|source=OFC&lt;ref name=&quot;standings&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/fifa-world-cup-2026-oceania-qualifiers-round-two/ |title=FIFA World Cup 2026 - OFC Qualifiers Round Two |publisher=Oceania Football Confederation}}&lt;/ref&gt;&lt;!-- this reference definition is deliberately repeated to support sectional transclusion --&gt;
|show_matches=yes
|class_rules=Tiebreakerlar

|name_NZL={{fb|NZL}} |short_NZL={{fbicon|NZL}}
|name_TAH={{fb|TAH}} |short_TAH={{fbicon|TAH}}
|name_VAN={{fb|VAN}} |short_VAN={{fbicon|VAN}}
|name_SAM={{fb|SAM}} |short_SAM={{fbicon|SAM}}

&lt;!--Update standings below, including date--&gt;
|update=complete
|win_NZL=3 |draw_NZL=0 |loss_NZL=0 |gf_NZL=19|ga_NZL=1 |status_NZL=
|win_TAH=2 |draw_TAH=0 |loss_TAH=1 |gf_TAH=5 |ga_TAH=3 |status_TAH=
|win_VAN=1 |draw_VAN=0 |loss_VAN=2 |gf_VAN=5 |ga_VAN=11|status_VAN=
|win_SAM=0 |draw_SAM=0 |loss_SAM=3 |gf_SAM=1 |ga_SAM=15|status_SAM=

&lt;!--Update positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team1=NZL |team2=TAH |team3=VAN |team4=SAM

|match_NZL_TAH=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#NZL v TAH|3–0]]
|match_NZL_VAN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#NZL v VAN|8–1]]
|match_NZL_SAM=null

|match_TAH_NZL=null
|match_TAH_VAN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#TAH v VAN|2–0]]
|match_TAH_SAM=null

|match_VAN_NZL=null
|match_VAN_TAH=null
|match_VAN_SAM=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#VAN v SAM|4–1]]

|match_SAM_NZL=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SAM v NZL|0–8]]
|match_SAM_TAH=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#SAM v TAH|0–3]]
|match_SAM_VAN=null

|res_col_header=Q
|result1=RD3 |result2=RD3
|col_RD3=green1 |text_RD3={{nowrap|[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma}}
}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{#invoke:Football box|main|section=NZLvTAH
|id        =NZL v TAH
|date      ={{start date|2024|10|11|df=y}}
|time ={{UTZ|13:00|+11}}
|team1 ={{fb-rt|NZL}}
|score = 3–0
|team2 ={{fb|TAH}}
|goals1 =
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|2}}
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|67}}
* [[Ben Waine|Waine]] {{goal|89}}
|goals2 =
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018602 |title=New Zealand vs Tahiti |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/new-zealand-tahiti-2709314218/ |title=New Zealand vs Tahiti |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-vila|Port-Vila]], Vanuatu
|stadium =[[VFF Freshwater Stadium]]
|attendance=1,000
|referee =Médéric Lacour (Yangi Kaledoniya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=VANvSAM
|id        =VAN v SAM
|date      ={{start date|2024|10|12|df=y}}
|time ={{UTZ|14:00|+11}}
|team1 ={{fb-rt|VAN}}
|score = 4–1
|team2 ={{fb|SAM}}
|goals1 =
* [[Mitch Cooper|Cooper]] {{goal|7}}
* [[John Alick|Alick]] {{goal|36||57}}
* [[Bong Kalo|Kalo]] {{goal|90+1}}
|goals2 =
* [[Nathan Viliamu|Viliamu]] {{goal|55}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018603 |title=Vanuatu vs Samoa |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/vanuatu-samoa-2709314219/ |title=Vanuatu vs Samoa |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =[[Port-vila|Port-Vila]], Vanuatu
|stadium =[[VFF Freshwater Stadium]]
|attendance=3,000
|referee =Ben Aukwai (Solomon orollari)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=SAMvTAH
|id        =SAM v TAH
|date      ={{start date|2024|11|15|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|SAM}}
|score = 0–3
|team2 ={{fb|TAH}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Eddy Kaspard|Kaspard]] {{goal|59}}
* [[Benoît Mathon|Mathon]] {{goal|65}}
* [[Teaonui Tehau|T. Tehau]] {{goal|87}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018604 |title=Samoa vs Tahiti |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/samoa-tahiti-2709314220/ |title=Samoa vs Tahiti |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =Hamilton, Yangi Zelandiya
|stadium =[[Waikato Stadium]]
|attendance=638
|referee =Kavitesh Behari (Fiji)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=NZLvVAN
|id        =NZL v VAN
|date      ={{start date|2024|11|15|df=y}}
|time ={{UTZ|19:30|+13}}
|team1 ={{fb-rt|NZL}}
|score =8–1
|team2 ={{fb|VAN}}
|goals1 = *[[Matthew Garbett|Garbett]] {{goal|11}}
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|23||24}}
* [[Tyler Bindon|Bindon]] {{goal|32}}
* [[Brian Kaltak|Kaltak]] {{goal|38|o.g.}}
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|74}}
* [[Sarpreet Singh|Singh]] {{goal|82}}
* [[Callum McCowatt|McCowatt]] {{goal|89}}
|goals2 = *[[Jordy Tasip|Tasip]] {{goal|17}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018605 |title=New Zealand vs Vanuatu |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/new-zealand-vanuatu-2709314221/ |title=New Zealand vs Vanuatu |publisher=Oceania Football Confedetation }}&lt;/ref&gt;
|location =Hamilton, Yangi Zelandiya
|stadium =[[Waikato Stadium]]
|attendance= 10,113
|referee =Ben Aukwai (Solomon orollari)
}}
----
{{#invoke:Football box|main|section=TAHvVAN
|id        =TAH v VAN
|date      ={{start date|2024|11|18|df=y}}
|time ={{UTZ|16:00|+13}}
|team1 ={{fb-rt|TAH}}
|score = 2–0
|team2 ={{fb|VAN}}
|goals1 =
* [[Johnathan Spokeyjack|Spokeyjack]] {{goal|8|o.g.}}
* [[Benoît Mathon|Mathon]] {{goal|67|pen.}}
|goals2 =
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018607 |title=Tahiti vs Vanuatu |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/tahiti-vanuatu-2709314222/ |title=Tahiti vs Vanuatu |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Oklend (shahar)|Auckland]], Yangi Zelandiya
|stadium =[[Mount Smart Stadium]]
|attendance=395
|referee =Médéric Lacour (Yangi Kaledoniya)
}}
{{#invoke:Football box|main|section=SAMvNZL
|id        =SAM v NZL
|date      ={{start date|2024|11|18|df=y}}
|time ={{UTZ|19:30|+13}}
|team1 ={{fb-rt|SAM}}
|score =0–8
|team2 ={{fb|NZL}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Callum McCowatt|McCowatt]] {{goal|24}}
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|28||34||60}}
* [[Marko Stamenić|Stamenić]] {{goal|62}}
* [[Francis de Vries|De Vries]] {{goal|75}}
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|87}}
* [[Ben Waine|Waine]] {{goal|90+2|pen.}}
|report =FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288320/400018606 |title=Samoa vs New Zealand |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=16 August 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-two)-group-b-2700253769/samoa-new-zealand-2709314223/ |title=Samoa vs New Zealand |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location =[[Oklend (shahar)|Auckland]], Yangi Zelandiya
|stadium =[[Mount Smart Stadium]]
|attendance=5,327
|referee =Veer Singh (Fiji)
}}

== Uchinchi bosqich ==
Uchinchi bosqich 2025-yil 21- va 24-mart kunlari Yangi Zelandiyada boʻlib oʻtdi&lt;ref name=&quot;OFC draw&quot; /&gt;. Gʻolib jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] yoʻllanmani qoʻlga kiritdi, ikkinchi oʻrinni egallagan jamoa esa konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga yoʻl oldi&lt;ref name=&quot;format 0824&quot; /&gt;.

=== Jadval ===
&lt;onlyinclude&gt;
{{#invoke:transcludable section|main|section=Bracket 2|text={{#invoke:RoundN|N4
|bold_winner=high
|RD1=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Yarimfinal|Yarimfinal]]
|RD2=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Final|Final]]
&lt;!--Sana-Joy|Jamoa 1|Hisob 1|Jamoa 2|Hisob 2--&gt;
&lt;!--Yarimfinal--&gt;
|{{nowrap|2025-yil 21-mart – [[Wellington Regional Stadium|Wellington]]}}|{{fb|NCL}} | 3 |{{fb|TAH}} | 0
|{{nowrap|2025-yil 21-mart – [[Wellington Regional Stadium|Wellington]]}}|{{fb|NZL}} | 7 |{{fb|FIJ}} | 0
&lt;!--Final--&gt;
|{{nowrap|2025-yil 24-mart – [[Eden Park|Auckland]]}}|{{fb|NCL}} | 0 |{{fb|NZL}}| 3}}}}&lt;/onlyinclude&gt;

[[Yangi Zelandiya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Zelandiya]] [[Yangi Kaledoniya milliy futbol terma jamoasi|Yangi Kaledoniyani]] 3–0 hisobida magʻlub etdi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati|2026-yilgi Jahon chempionatiga]] yoʻllanmani qoʻlga kiritdi. Yangi Kaledoniya esa konfederatsiyalararo pley-off bosqichiga yoʻl oldi.

=== Yarimfinal ===
{{football box
|id        = NCL v TAH
|date      = {{start date|2025|03|21|df=y}}
|time = {{UTZ|15:10|13}}
|team1 = {{fb-rt|NCL}}
|score = 3–0
|team2 = {{fb|TAH}}
|goals1 =
* [[Georges Gope-Fenepej|Gope-Fenepej]] {{goal|50||76}}
* [[Lues Waya|Waya]] {{goal|90+1}}
|goals2 =
|report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288327/400019141 |title=New Caledonia vs Tahiti |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-three)-semi-finals-2713819397/new-caledonia-tahiti-2713992818/ |title=New Caledonia vs Tahiti |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Wellington]], Yangi Zelandiya
|stadium = [[Wellington Regional Stadium|Sky Stadium]]
|attendance= 1,948
|referee = CK Kawana-Waugh (Yangi Zelandiya)
}}
----
{{football box
| id = NZL v FIJ
| date = {{start date|2025|03|21|df=y}}
| time = {{UTZ|19:10|13}}
| team1 = {{fb-rt|NZL}}
| score = 7-0
| team2 = {{fb|FIJ}}
| goals1 =
* [[Chris Wood|Wood]] {{goal|6||56||60}}
* [[Sarpreet Singh|Singh]] {{goal|16}}
* [[Tyler Bindon|Bindon]] {{goal|23}}
* [[Tim Payne|Payne]] {{goal|32}}
* [[Kosta Barbarouses|Barbarouses]] {{goal|73}}
| goals2 =
| report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288327/400019142 |title=New Zealand vs Fiji |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-three)-semi-finals-2713819397/new-zealand-fiji-2713992819/ |title=New Zealand vs Fiji |publisher=Oceania Football Confedetation}}&lt;/ref&gt;
| location = [[Wellington]], Yangi Zelandiya
| stadium = [[Wellington Regional Stadium|Sky Stadium]]
| attendance = 20,947
| referee = Norbert Hauata (Taiti)
| event =
| round =
| score1 = 7
| score2 = 0
}}

=== Final ===
{{football box
|id        =
|date      = {{start date|2025|03|24|df=y}}
|time = {{UTZ|19:10|13}}
|team1 = {{fb-rt|NCL}}
|score = 0–3
|team2 = {{fb|NZL}}
|goals1 =
|goals2 =
* [[Michael Boxall|Boxall]] {{goal|61}}
* [[Kosta Barbarouses|Barbarouses]] {{goal|66}}
* [[Elijah Just|Just]] {{goal|80}}
|report = FIFA&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/en/match-centre/match/520/288319/288326/400019140 |title=OFC Final |publisher=Fédération Internationale de Football Association |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;br /&gt;OFC&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.oceaniafootball.com/competition-list/fifa-world-cup-2026-ofc-qualifiers-(round-three)-final-2713819517/winner-semi-final-1-winner-semi-final-2-2713819598/ |title=Final |publisher=Oceania Football Confedetation |access-date=29 January 2025}}&lt;/ref&gt;
|location = [[Oklend (shahar)|Auckland]], Yangi Zelandiya
|stadium = [[Eden Park]]
|attendance= 25,132
|referee = Ben Aukwai (Solomon orollari)
}}

== Konfederatsiyalararo pley-off bahslari ==
{{Asosiy|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (konfederatsiyalararo pley-off bahslari)}}
Ikkinchi oʻrinni egallagan Yangi Kaledoniya [[Osiyo Futbol Konfederatsiyasi|AFC]], [[Afrika Futbol Konfederatsiyasi|CAF]] va [[CONMEBOL|CONMEBOLdan]] bittadan jamoa hamda [[CONCACAF|CONCACAFdan]] ikkita jamoa bilan birgalikda konfederatsiyalararo pley-off bosqichida ishtirok etadi. Reytingda eng past oʻrindagi toʻrtta jamoa avval ikki juftlikka boʻlinib, bitta oʻyindan iborat bahslar oʻtkazadi. Bu bosqichdagi gʻoliblar keyin eng yuqori reytingga ega boʻlgan ikki jamoaga qarshi yana yakuniy oʻyinlarda maydonga tushadi. Ushbu oʻyinlarda gʻalaba qozongan jamoalar 2026-yilgi Jahon chempionatiga yoʻllanma oladi&lt;ref&gt;{{Cite web |date=30 March 2017 |title=Bureau of the Council recommends slot allocation for the 2026 FIFA World Cup. |url=https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/media-releases/bureau-of-the-council-recommends-slot-allocation-for-the-2026-fifa-wor-2878254 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20220619161123/https://www.fifa.com/about-fifa/organisation/media-releases/bureau-of-the-council-recommends-slot-allocation-for-the-2026-fifa-wor-2878254 |archive-date=19 June 2022 |access-date= |publisher=FIFA}}&lt;/ref&gt;.

== Saralashdan oʻtgan jamoa ==
[[Fayl:2026_World_Cup_OFC_qualification.png|thumb|{{legend|#0000FF|Jahon Chempionatiga yo‘l oldi}}{{legend|#2fc0ff|Jahon Chempionatiga chiqishga hali imkoniyatga ega}}{{legend|#ffcc00|Saralashdan o‘ta olmadi}}{{legend|#CCCCCC|OFC aʼzosi emas}}]]
Quyidagi OFC jamoasi yakuniy turnirga yoʻllanma oldi.
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
!Jamoa
!Yoʻllanma uchun asos
!Yoʻllanma olgan sana
! data-sort-type=&quot;number&quot; |Jahon Chempionatlarida avvalgi ishtiroklari
|-
|{{fb|NZL}}
|Uchinchi bosqich gʻolibi
|2025-yil 24-mart
|2 ([[Futbol boʻyicha 1982-yilgi jahon chempionati|1982]], [[Futbol boʻyicha 2010-yilgi jahon chempionati|2010]])
|}

== Toʻpurarlar ==
{{#invoke:Goalscorers|main|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)}}

== Intizom ==
Quyidagi qoidabuzarliklar uchun futbolchi avtomatik ravishda navbatdagi oʻyindan chetlatiladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{cite web| url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |title=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |publisher=[[FIFA]] |date=June 2023 }}&lt;/ref&gt;:
* qizil kartochka olish (agar buzilgan qoida jiddiy boʻlsa, qizil kartochka tufayli berilgan chetlatish muddati uzaytirilishi mumkin)
* ikki alohida oʻyinda sariq kartochka olish (bunday holatda berilgan chetlatish keyingi saralash bosqichlariga oʻtkaziladi, lekin yakuniy bosqichga yoki boshqa xalqaro musobaqalarga tatbiq etilmaydi)
Saralash bosqichida quyidagi chetlatishlar amalga oshirildi:

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%&quot;
|-
! Jamoa !! Oʻyinchi !! Qoidabuzarlik turi !! Chetlatilgan oʻyin(lar)
|-
| {{fb|FIJ}} || [[Aporosa Yada]] || {{sent off|0}} vs Solomon orollari (2024-yil 10-oktabr) || vs Papua-Yangi Gvineya (14 November 2024)&lt;br /&gt;vs Yangi Kaledoniya (2024-yil 17-noyabr)
|-
| {{fb|NCL}} || [[Morgan Mathelon]] || {{yel}} vs Papua-Yangi Gvineya (2024-yil 10-oktabr)&lt;br /&gt;{{yel}} vs Taiti (2025-yil 21-mart) || vs Yangi Zelandiya (2025-yil 24-mart)
|-
| rowspan=2 | {{fb|SAM}} || [[Alton Leiataua]] || {{sent off|0}} vs Amerika Samoasi (2024-yil 5-sentabr) || vs Tonga (2024-yil 9-sentabr)&lt;br /&gt;vs Vanuatu (2024-yil 12-oktabr)
|-
| [[Alex Malauulu]] || {{yel}} vs Amerika Samoasi (2024-yil 5-sentabr)&lt;br /&gt;{{yel}} vs Tonga (2024-yil 9-sentabr) || vs Vanuatu (2024-yil 12-oktabr)
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi}}
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi]]</text>
      <sha1>gatgga5wok6ba7mfy8z68abj6jq8sbf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, birinchi bosqich)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249173</id>
    <redirect title="Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)" />
    <revision>
      <id>5480940</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:29:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Birinchi bosqich]]ga yoʻnaltirildi</comment>
      <origin>5480940</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="97" sha1="rjsl7zjcx1kcj9kavoc66psht4oaddw" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Birinchi bosqich]]</text>
      <sha1>rjsl7zjcx1kcj9kavoc66psht4oaddw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, ikkinchi bosqich)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249174</id>
    <redirect title="Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)" />
    <revision>
      <id>5480941</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:30:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Ikkinchi bosqich]]ga yoʻnaltirildi</comment>
      <origin>5480941</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="97" sha1="q9z26o58mf5w0fqqyvvjyk8y1bgdr6s" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Ikkinchi bosqich]]</text>
      <sha1>q9z26o58mf5w0fqqyvvjyk8y1bgdr6s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC, uchinchi bosqich)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249175</id>
    <redirect title="Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)" />
    <revision>
      <id>5480942</id>
      <timestamp>2025-07-02T17:30:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Uchinchi bosqich]]ga yoʻnaltirildi</comment>
      <origin>5480942</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="97" sha1="aphonpodbk9tgbvafy7t54dmmcfa53f" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (OFC)#Uchinchi bosqich]]</text>
      <sha1>aphonpodbk9tgbvafy7t54dmmcfa53f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Modul:Goalscorers/data/2026 FIFA World Cup qualification (CONCACAF)</title>
    <ns>828</ns>
    <id>1249176</id>
    <revision>
      <id>5480952</id>
      <timestamp>2025-07-02T18:26:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„local data = {}  -- flag template data.templates = { flag_icon_linked = &quot;fbicon&quot; }  -- date and matches played of latest update data.updated = { -- round,              matches,   update date                     firstround  =       {   4,   &quot;complete&quot; },                      secondround =       {  59,   &quot;complete&quot; },                     thirdround  =       {   0,   &quot;2025-06-10&quot; } }  data.groups = { -- DO NOT CHANGE THIS SECTION                 }  --...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480952</origin>
      <model>Scribunto</model>
      <format>text/plain</format>
      <text bytes="9534" sha1="iaz23p65r20swwmm0shm62ld266ux3w" xml:space="preserve">local data = {}

-- flag template
data.templates = { flag_icon_linked = &quot;fbicon&quot; }

-- date and matches played of latest update
data.updated = { -- round,              matches,   update date
                    firstround  =       {   4,   &quot;complete&quot; }, 
                    secondround =       {  59,   &quot;complete&quot; },
                    thirdround  =       {   0,   &quot;2025-06-10&quot; } }

data.groups = { -- DO NOT CHANGE THIS SECTION
                }

-- controls which teams are still active in qualifying, and therefore have their players bolded
data.active_countries = { &quot;PAN&quot;, &quot;CRC&quot;, &quot;JAM&quot;, &quot;HON&quot;, &quot;SLV&quot;, &quot;HAI&quot;, &quot;CUW&quot;, &quot;TRI&quot;,
						  &quot;GUA&quot;, &quot;NCA&quot;, &quot;SUR&quot;,
						  &quot;BER&quot; }

-- rounds of competition
data.rounds = { firstround = 3, secondround = 4, thirdround = 5 } -- DO NOT CHANGE

-- all competition goalscorers
data.goalscorers = {
    -- player name, country, goals in R1, goals in R2, goals in R3
    
    -- Anguilla
    {&quot;[[Luke Paris]]&quot;,				&quot;AIA&quot;, 1, 0, 0 },
    
    -- Antigua and Barbuda
    {&quot;[[Raheem Deterville]]&quot;,		&quot;ATG&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Aruba
    {&quot;[[Walter Bennett]]&quot;,	&quot;ARU&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Diederick Luydens]]&quot;,		&quot;ARU&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Isai Marselia]]&quot;,			&quot;ARU&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Bahamas
    {&quot;[[Wood Julmis]]&quot;,				&quot;BAH&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Barbados
    {&quot;[[Omani Leacock]]&quot;,			&quot;BRB&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Niall Reid-Stephen]]&quot;,		&quot;BRB&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Devonte Richards]]&quot;,		&quot;BRB&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Belize
    {&quot;[[Carlos Bernárdez]]&quot;,		&quot;BLZ&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Bermuda
    {&quot;[[Julian Carpenter]]&quot;,		&quot;BER&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Kole Hall]]&quot;,				&quot;BER&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Reggie Lambe]]&quot;,			&quot;BER&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Zeiko Lewis]]&quot;,				&quot;BER&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Sachiel Ming]]&quot;,			&quot;BER&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Djair Parfitt]]&quot;,			&quot;BER&quot;, 0, 2, 0 },
    
    -- British Virgin Islands
    {&quot;[[Hugo Liziario]]&quot;,			&quot;VGB&quot;, 1, 0, 0 },
    
    -- Cayman Islands
    {&quot;[[Joshwa Campbell]]&quot;,			&quot;CAY&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Costa Rica
    {&quot;[[Josimar Alcócer]]&quot;,			&quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Alejandro Bran]]&quot;,          &quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Orlando Galo]]&quot;,			&quot;CRC&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Warren Madrigal]]&quot;,         &quot;CRC&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Alonso Martínez]]&quot;, &quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jeyland Mitchell]]&quot;,        &quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Joseph Mora]]&quot;,             &quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Andy Rojas]]&quot;,			&quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Gerald Taylor]]&quot;,	&quot;CRC&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Manfred Ugalde]]&quot;,			&quot;CRC&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Álvaro Zamora]]&quot;,			&quot;CRC&quot;, 0, 2, 0 },
    
    -- Cuba
    {&quot;[[Jorge Aguirre]]&quot;, &quot;CUB&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Pedro Bravo]]&quot;, &quot;CUB&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Maikel Reyes]]&quot;,			&quot;CUB&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Curaçao
    {&quot;[[Jeremy Antonisse]]&quot;,		&quot;CUW&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Juninho Bacuna]]&quot;,			&quot;CUW&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Kevin Felida]]&quot;,			&quot;CUW&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Kenji Gorré]]&quot;,				&quot;CUW&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Rangelo Janga]]&quot;,			&quot;CUW&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Gervane Kastaneer]]&quot;,		&quot;CUW&quot;, 0, 5, 0 },
    {&quot;[[Jearl Margaritha]]&quot;,		&quot;CUW&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Xander Severina]]&quot;,			&quot;CUW&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Dominica
    {&quot;[[Javid George]]&quot;,			&quot;DMA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Troy Jules]]&quot;,				&quot;DMA&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Audel Laville]]&quot;,			&quot;DMA&quot;, 0, 2, 0 },
    
    -- Dominican Republic
    {&quot;[[Noah Dollenmayer]]&quot;,		&quot;DOM&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Peter González]]&quot;,	&quot;DOM&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jimmy Kaparos]]&quot;,			&quot;DOM&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Heinz Mörschel]]&quot;,          &quot;DOM&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Rafael Núñez]]&quot;,		&quot;DOM&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Edarlyn Reyes]]&quot;,			&quot;DOM&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Dorny Romero]]&quot;,			&quot;DOM&quot;, 0, 4, 0 },
    
    -- El Salvador
    {&quot;[[Elvin Alvarado]]&quot;,          &quot;SLV&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Nelson Bonilla]]&quot;,			&quot;SLV&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Brayan Gil]]&quot;,              &quot;SLV&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Jairo Henríquez]]&quot;,			&quot;SLV&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Santos Ortíz]]&quot;,            &quot;SLV&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Rafael Tejada]]&quot;,			&quot;SLV&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Grenada
    {&quot;[[Regan Charles-Cook]]&quot;,		&quot;GRN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jermaine Francis]]&quot;,		&quot;GRN&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Keishean Francois]]&quot;,		&quot;GRN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Kayden Harrack]]&quot;,			&quot;GRN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Myles Hippolyte]]&quot;,			&quot;GRN&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Joshua Isaac]]&quot;,			&quot;GRN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Darius Johnson]]&quot;,			&quot;GRN&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Saydrel Lewis]]&quot;,			&quot;GRN&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Guatemala
    {&quot;[[Óscar Castellanos]]&quot;,		&quot;GUA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Alejandro Galindo]]&quot;,		&quot;GUA&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[José&amp;nbsp;Carlos Martínez]]&quot;,	&quot;GUA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[José Morales]]&quot;,		&quot;GUA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[José&amp;nbsp;Carlos Pinto]]&quot;,	&quot;GUA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Rubio Rubin]]&quot;,				&quot;GUA&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Nicolás Samayoa]]&quot;,          &quot;GUA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Oscar Santis]]&quot;,			&quot;GUA&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Allen Yanes]]&quot;,             &quot;GUA&quot;, 0, 1, 0 },
    	
    -- Guyana
    {&quot;[[Osaze De&amp;nbsp;Rosario]]&quot;,   &quot;GUY&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Nathan Ferguson]]&quot;, &quot;GUY&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Omari Glasgow]]&quot;,           &quot;GUY&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Liam Gordon]]&quot;,		&quot;GUY&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Deon Moore]]&quot;,				&quot;GUY&quot;, 0, 2, 0 },
    
    -- Haiti
    {&quot;[[Louicius&amp;nbsp;Don Deedson]]&quot;,		&quot;HAI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Jean-Kévin Duverne]]&quot;,		&quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Danley Jean&amp;nbsp;Jacques]]&quot;, &quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Bryan Labissiere]]&quot;,		&quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Duke Lacroix]]&quot;,			&quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Duckens Nazon]]&quot;,			&quot;HAI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Frantzdy Pierrot]]&quot;,        &quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ruben Providence]]&quot;,        &quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Mondy Prunier]]&quot;,           &quot;HAI&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Honduras
    {&quot;[[Kervin Arriaga]]&quot;,			&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Rubilio Castillo]]&quot;,		&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Anthony Lozano]]&quot;,			&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Getsel Montes]]&quot;,			&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Andy Najar]]&quot;,				&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Bryan Róchez]]&quot;,			&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Edwin Rodríguez]]&quot;,	&quot;HON&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[David Ruiz]]&quot;,	&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Alexy Vega]]&quot;,				&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Luis Vega]]&quot;,				&quot;HON&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Jamaica
    {&quot;[[Warner Brown]]&quot;,            &quot;JAM&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Kaheim Dixon]]&quot;,			&quot;JAM&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Shamar Nicholson]]&quot;,		&quot;JAM&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Jon Russell]]&quot;,	&quot;JAM&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Montserrat
    {&quot;[[Brandon Barzey]]&quot;,			&quot;MSR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Mark Rogers]]&quot;,			&quot;MSR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Kaleem Simon]]&quot;,			&quot;MSR&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Nicaragua
    {&quot;[[Juan Barrera]]&quot;,			&quot;NCA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Bancy Hernández]]&quot;,			&quot;NCA&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Harold Medina]]&quot;,			&quot;NCA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jacob Montes]]&quot;,			&quot;NCA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jaime Moreno]]&quot;,	&quot;NCA&quot;, 0, 3, 0 },
    
    -- Panama
    {&quot;[[Eric Davis]]&quot;, &quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ismael Díaz]]&quot;, &quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Fidel Escobar]]&quot;,           &quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[José Fajardo]]&quot;,	&quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Eduardo Guerrero]]&quot;, &quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[José Luis Rodríguez]]&quot;,	&quot;PAN&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Cristian Martínez]]&quot;,		&quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jovani Welch]]&quot;,			&quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[César Yanis]]&quot;,             &quot;PAN&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Puerto Rico
    {&quot;[[Leandro Antonetti]]&quot;,		&quot;PUR&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Nicolás Cardona]]&quot;,			&quot;PUR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Jeremy de León]]&quot;,			&quot;PUR&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Steven Echevarría]]&quot;, &quot;PUR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Darren Ríos]]&quot;,				&quot;PUR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Wilfredo Rivera]]&quot;,	&quot;PUR&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Roberto Ydrach]]&quot;,			&quot;PUR&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Saint Kitts and Nevis
    {&quot;[[G'Vaune Amory]]&quot;,           &quot;SKN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ethan Bristow]]&quot;,			&quot;SKN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Romaine Sawyers]]&quot;,			&quot;SKN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Tyreece Simpson]]&quot;,			&quot;SKN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Tiquanny Williams]]&quot;,       &quot;SKN&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Saint Lucia
    {&quot;[[Caniggia Elva]]&quot;,			&quot;LCA&quot;, 0, 3, 0 },
    {&quot;[[Peter Pearson]]&quot;,			&quot;LCA&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Ridel Stanislas]]&quot;,			&quot;LCA&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Saint Vincent and the Grenadines
    {&quot;[[Oalex Anderson]]&quot;,			&quot;VIN&quot;, 0, 5, 0 },
    {&quot;[[Kyle Edwards]]&quot;,			&quot;VIN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Kirtney Franklyn]]&quot;,		&quot;VIN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Micah Joseph]]&quot;,			&quot;VIN&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Cornelius Stewart]]&quot;,		&quot;VIN&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Suriname
    {&quot;[[Sheraldo Becker]]&quot;,			&quot;SUR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Tyrone Conraad]]&quot;,			&quot;SUR&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Jeredy Hilterman]]&quot;,		&quot;SUR&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Justin Lonwijk]]&quot;,			&quot;SUR&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Jaden Montnor]]&quot;,			&quot;SUR&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Shaquille Pinas]]&quot;,			&quot;SUR&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Trinidad and Tobago
    {&quot;[[Ajani Fortune]]&quot;,           &quot;TRI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Levi García]]&quot;,             &quot;TRI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Nathaniel James]]&quot;,	&quot;TRI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Alvin Jones]]&quot;,			&quot;TRI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Kevin Molino]]&quot;,            &quot;TRI&quot;, 0, 1, 0 },
    {&quot;[[Reon Moore]]&quot;,				&quot;TRI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Duane Muckette]]&quot;,			&quot;TRI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Dante Sealy]]&quot;,             &quot;TRI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Malcolm Shaw]]&quot;,			&quot;TRI&quot;, 0, 2, 0 },
    {&quot;[[Ryan Telfer]]&quot;,				&quot;TRI&quot;, 0, 1, 0 },
    
    -- Turks and Caicos Islands
    {&quot;[[Billy Forbes]]&quot;,	&quot;TCA&quot;, 1, 0, 0 },
    
    -- U.S. Virgin Islands
    {&quot;[[Jett Blaschka]]&quot;,			&quot;VIR&quot;, 1, 0, 0 },

}

-- all competition own goal scorers
data.owngoalscorers = {
	-- player name, country, { OG in R1, &quot;R1 OG opponents&quot; }, { OG in R2, &quot;R2 OG opponents&quot; }, { OG in R3, &quot;R3 OG opponents&quot; }
    {&quot;[[Steven Austin]]&quot;,				&quot;AIA&quot;, 0, { 1, &quot;Surinam&quot; }, 0 },
    {&quot;[[Donervon Daniels]]&quot;,		&quot;MSR&quot;, 0, { 1, &quot;Nikaragua&quot; }, 0 }, 
    {&quot;[[Wesley Robinson]]&quot;, &quot;CAY&quot;, 0,  { 1, &quot;Gonduras&quot; }, 0 }
   
}

return data</text>
      <sha1>iaz23p65r20swwmm0shm62ld266ux3w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249177</id>
    <revision>
      <id>5480953</id>
      <timestamp>2025-07-02T18:27:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi | tourney_name   = 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich) | image          =  | alt            =  | caption        = | dates          = {{nowrap|2024-yil 22–26-mart}} | num_teams      = 4 | confederations = 1 | matches        = 4 | goals          = 4 | attendance     = {{#expr: &lt;!--First round--&gt; 618 + 337 + 295 + 530}} | top_scorer     = {{fbicon|AIA}} [[Luke Paris]]&lt;br&gt;{{fbico...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480953</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9956" sha1="rx246myfmq8na6fcl9fuk3zx2fl8x26" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
| tourney_name   = 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)
| image          = 
| alt            = 
| caption        =
| dates          = {{nowrap|2024-yil 22–26-mart}}
| num_teams      = 4
| confederations = 1
| matches        = 4
| goals          = 4
| attendance     = {{#expr: &lt;!--First round--&gt; 618 + 337 + 295 + 530}}
| top_scorer     = {{fbicon|AIA}} [[Luke Paris]]&lt;br&gt;{{fbicon|VGB}} [[Hugo Liziario]]&lt;br&gt;{{fbicon|TCA}} [[Billy Forbes]]&lt;br&gt;{{fbicon|VIR}} [[Jett Blaschka]]&lt;br&gt;(har biri 1 ta goldan)
| prevseason     = [[2022-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|2022]]
| nextseason     = ''2030''
| updated        = 
}}{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli}}[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|2026-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichining]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)|CONCACAF mintaqasi]] '''birinchi bosqichi''' oʻyinlari 2024-yil 22- va 26-mart kunlari boʻlib oʻtdi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Format ==
CONCACAF saralash bosqichida ro‘yxatdagi eng past reytingdagi to‘rt jamoa ikki juftlikka bo‘lingan holda, uy va safardagi ikki o‘yindan iborat tizimda bellashdi. G‘olib chiqqan ikki jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|ikkinchi bosqichga]] yo‘l oldi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/news/concacaf-announces-formats-for-men-s-national-team-competitions-for-the-2023-2026-cycle/ |title=CONCACAF announces formats for men's national team competitions for the 2023–2026 cycle |publisher=[[CONCACAF]] |date=28 February 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Guruhlash ==
Guruhlash 2023-yil dekabr oyidagi FIFA erkaklar terma jamoalari reytingiga asosan amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://digitalhub.fifa.com/m/7bb71d129c0845f0/original/Draw-Procedures-for-the-Concacaf-Preliminary-Draw-for-the-FIFA-World-Cup-26_EN.pdf |title=Draw Procedures for the CONCACAF Preliminary Draw for the FIFA World Cup 26 |publisher=[[FIFA]] |date=23 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/men?dateId=id14233 |title=Men's Ranking – December 2023 |publisher=[[FIFA]] |date=21 December 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

Eslatma: '''Qalin''' uslubda yozilgan jamoalar [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|ikkinchi bosqichga]] yo‘l olgan.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! width=&quot;50%&quot; |Yuqoriroq o‘rindagi jamoalar
! width=&quot;50%&quot; |Quyiroq o‘rindagi jamoalar
|-
|{{ordered list|{{fb|TCA}} (206)|'''{{fb|VGB}}''' (207)|start=1}}
|{{ordered list|{{fb|VIR}} (208)|'''{{fb|AIA}}''' (209)|start=3}}
|}
Birinchi bosqichdagi juftliklar quyidagicha oldindan belgilangan edi:

* Birinchi o‘rindagi jamoa — to‘rtinchi o‘rindagi jamoaga qarshi
* Ikkinchi o‘rindagi jamoa — uchinchi o‘rindagi jamoaga qarshi

Reytingda pastroq o‘rinda turgan jamoalar birinchi o‘yinga mezbonlik qildi, yuqoriroq o‘rindagi jamoalar esa javob uchrashuvini o‘z maydonida o‘tkazdi.

== Umumiy maʼlumot ==
Birinchi uchrashuvlar 2024-yil 22-mart kuni, javob uchrashuvlari esa 26-mart kuni oʻtkazildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports series|main|{{fb-rt|AIA}}|1–1 {{pso|4–3}}|{{fb|TCA}}|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#AIA v TCA|0–0]]|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#TCA v AIA|1–1]] {{aet}}|{{fb-rt|VIR}}|1–1 {{pso|2–4}}|{{fb|VGB}}|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#VIR v VGB|1–1]]|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#VGB v VIR|0–0]] {{aet}}|flag=n}}&lt;/onlyinclude&gt;

==Oʻyinlar==
{{Football box
|id         = AIA v TCA
|date       = {{Start date|2024|3|22|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|AIA}}
|score      = 0–0
|team2      = {{fb|TCA}}
|goals1     =
|goals2     =
|stadium    = [[Raymond E. Guishard Technical Centre]], [[The Valley (Angilya)|The Valley]]
|attendance = 618&lt;ref&gt;{{cite web |title=Anguilla v Turks and Caicos Islands |url=https://www.bbc.com/sport/football/live/c4nqdgeznejt |website=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;
|referee    = Natalie Simon (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017785 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a40rma6thkm9n0tps0u2yo7is Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = TCA v AIA
|date       = {{Start date|2024|3|26|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|TCA}}
|score      = 1–1
|aet        = yes
|team2      = {{fb|AIA}}
|goals1     =
*[[Billy Forbes|Forbes]] {{goal|23}}
|goals2     =
*[[Luke Paris|Paris]] {{goal|45+3|pen.}}
|penaltyscore = 3–4
|penalties1 = 
*[[Mackenson Cadet|Cadet]] {{pengoal}}
*[[Christopher Louisy|Louisy]] {{penmiss}}
*[[Junior Paul|Paul]] {{pengoal}}
*[[Kristen Howell|Howell]] {{penmiss}}
*[[Billy Forbes|Forbes]] {{pengoal}}
*[[Emmanuel Martin|Martin]] {{penmiss}}
|penalties2 = 
*{{penmiss}} [[Jelani Lawrence|Lawrence]]
*{{pengoal}} [[Luke Paris|Paris]]
*{{pengoal}} [[Jordan Deans|Deans]]
*{{pengoal}} [[Kayne Connor|Connor]]
*{{penmiss}} [[Lamar Carpenter|Carpenter]]
*{{pengoal}} [[Kian Duncan|Duncan]]
|stadium    = [[TCIFA National Academy]], [[Providenciales]]
|attendance = 337
|referee    = Reginald Gumbs (Sent-Kitts va Nevis)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017782 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a56a7cgc8pbbgta90soswa4no Report (CONCACAF)]
}}
''Umumiy hisob 1–1. '''Angilya''' penaltilar seriyasida 4–3 hisobida gʻalaba qozondi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)#F guruhi|ikkinchi bosqich (F guruhi)]]ga yoʻl oldi.''
----
{{Football box
|id         = VIR v VGB
|date       = {{Start date|2024|3|22|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VIR}}
|score      = 1–1
|team2      = {{fb|VGB}}
|goals1     = 
*[[Jett Blaschka|Blaschka]] {{goal|73}}
|goals2     = 
*[[Hugo Liziario|Liziario]] {{goal|90+2}}
|stadium    = [[Bethlehem Soccer Stadium]], [[Upper Bethlehem]]
|attendance = 295&lt;ref&gt;{{cite web |title=US Virgin Islands v British Virgin Islands |url=https://www.bbc.com/sport/football/live/c8034e1k0xxt |website=BBC Sport }}&lt;/ref&gt;
|referee    = Katia Itzel García (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017784 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a4n326u5l8jse5jl5wbitsjdg Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = VGB v VIR
|date       = {{Start date|2024|3|26|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VGB}}
|score      = 0–0
|aet        = yes
|team2      = {{fb|VIR}}
|goals1     = 
|goals2     = 
|penaltyscore = 4–2
|penalties1 = 
*[[Joshua Bertie|Bertie]] {{pengoal}}
*[[Jerry Wiltshire|Wiltshire]] {{pengoal}}
*[[T'Sharne Gallimore|Gallimore]] {{penmiss}}
*[[Tyler Forbes|Forbes]] {{pengoal}}
*[[Azarni Callwood|Callwood]] {{pengoal}}
|penalties2 = 
*{{pengoal}} [[Karson Kendall|Kendall]]
*{{penmiss}} [[Jair Whyte|Whyte]]
*{{penmiss}} [[Jett Blaschka|Blaschka]]
*{{pengoal}} [[Joshua Ramos|J. Ramos]]
|stadium    = [[A. O. Shirley Recreation Ground]], [[Road Town]]
|attendance = 530
|referee    = Ken Pennyfeather (Antigua va Barbuda)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017783 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a5keua8clv4l6hjp7ejjtm0pg Report (CONCACAF)]
}}
''Umumiy hisob 1–1. '''Britaniya Virgin orollari''' penaltilar seriyasida 4–3 hisobida gʻalaba qozondi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)#E guruhi|ikkinchi bosqich (E guruhi)]]ga yoʻl oldi.''

== Toʻpurarlar ==
{{#invoke:Goalscorers|main|2026 FIFA World Cup qualification (CONCACAF)|round=firstround|bold=no}}

== Intizom ==
Quyidagi qoidabuzarliklar uchun futbolchi avtomatik ravishda navbatdagi oʻyindan chetlatiladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{cite web| url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |title=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |publisher=[[FIFA]] |date=June 2023}}&lt;/ref&gt;:
* qizil kartochka olish (agar buzilgan qoida jiddiy boʻlsa, qizil kartochka tufayli berilgan chetlatish muddati uzaytirilishi mumkin)
* ikki alohida oʻyinda sariq kartochka olish (bunday holatda berilgan chetlatish keyingi saralash bosqichlariga oʻtkaziladi, lekin yakuniy bosqichga yoki boshqa xalqaro musobaqalarga tatbiq etilmaydi).
Birinchi bosqichda hech qanday diskvalifikatsiya holati kuzatilmadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi}}</text>
      <sha1>rx246myfmq8na6fcl9fuk3zx2fl8x26</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481253</id>
      <parentid>5480953</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T08:40:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>/* Oʻyinlar */</comment>
      <origin>5481253</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9956" sha1="e9i0lhv6xokhb6lp0oliai2wty4x1pr" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
| tourney_name   = 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)
| image          = 
| alt            = 
| caption        =
| dates          = {{nowrap|2024-yil 22–26-mart}}
| num_teams      = 4
| confederations = 1
| matches        = 4
| goals          = 4
| attendance     = {{#expr: &lt;!--First round--&gt; 618 + 337 + 295 + 530}}
| top_scorer     = {{fbicon|AIA}} [[Luke Paris]]&lt;br&gt;{{fbicon|VGB}} [[Hugo Liziario]]&lt;br&gt;{{fbicon|TCA}} [[Billy Forbes]]&lt;br&gt;{{fbicon|VIR}} [[Jett Blaschka]]&lt;br&gt;(har biri 1 ta goldan)
| prevseason     = [[2022-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|2022]]
| nextseason     = ''2030''
| updated        = 
}}{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli}}[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|2026-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichining]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)|CONCACAF mintaqasi]] '''birinchi bosqichi''' oʻyinlari 2024-yil 22- va 26-mart kunlari boʻlib oʻtdi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Format ==
CONCACAF saralash bosqichida ro‘yxatdagi eng past reytingdagi to‘rt jamoa ikki juftlikka bo‘lingan holda, uy va safardagi ikki o‘yindan iborat tizimda bellashdi. G‘olib chiqqan ikki jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|ikkinchi bosqichga]] yo‘l oldi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/news/concacaf-announces-formats-for-men-s-national-team-competitions-for-the-2023-2026-cycle/ |title=CONCACAF announces formats for men's national team competitions for the 2023–2026 cycle |publisher=[[CONCACAF]] |date=28 February 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Guruhlash ==
Guruhlash 2023-yil dekabr oyidagi FIFA erkaklar terma jamoalari reytingiga asosan amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://digitalhub.fifa.com/m/7bb71d129c0845f0/original/Draw-Procedures-for-the-Concacaf-Preliminary-Draw-for-the-FIFA-World-Cup-26_EN.pdf |title=Draw Procedures for the CONCACAF Preliminary Draw for the FIFA World Cup 26 |publisher=[[FIFA]] |date=23 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/men?dateId=id14233 |title=Men's Ranking – December 2023 |publisher=[[FIFA]] |date=21 December 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

Eslatma: '''Qalin''' uslubda yozilgan jamoalar [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|ikkinchi bosqichga]] yo‘l olgan.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! width=&quot;50%&quot; |Yuqoriroq o‘rindagi jamoalar
! width=&quot;50%&quot; |Quyiroq o‘rindagi jamoalar
|-
|{{ordered list|{{fb|TCA}} (206)|'''{{fb|VGB}}''' (207)|start=1}}
|{{ordered list|{{fb|VIR}} (208)|'''{{fb|AIA}}''' (209)|start=3}}
|}
Birinchi bosqichdagi juftliklar quyidagicha oldindan belgilangan edi:

* Birinchi o‘rindagi jamoa — to‘rtinchi o‘rindagi jamoaga qarshi
* Ikkinchi o‘rindagi jamoa — uchinchi o‘rindagi jamoaga qarshi

Reytingda pastroq o‘rinda turgan jamoalar birinchi o‘yinga mezbonlik qildi, yuqoriroq o‘rindagi jamoalar esa javob uchrashuvini o‘z maydonida o‘tkazdi.

== Umumiy maʼlumot ==
Birinchi uchrashuvlar 2024-yil 22-mart kuni, javob uchrashuvlari esa 26-mart kuni oʻtkazildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports series|main|{{fb-rt|AIA}}|1–1 {{pso|4–3}}|{{fb|TCA}}|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#AIA v TCA|0–0]]|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#TCA v AIA|1–1]] {{aet}}|{{fb-rt|VIR}}|1–1 {{pso|2–4}}|{{fb|VGB}}|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#VIR v VGB|1–1]]|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#VGB v VIR|0–0]] {{aet}}|flag=n}}&lt;/onlyinclude&gt;

==Oʻyinlar==
{{Football box
|id         = AIA v TCA
|date       = {{Start date|2024|3|22|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|AIA}}
|score      = 0–0
|team2      = {{fb|TCA}}
|goals1     =
|goals2     =
|stadium    = [[Raymond E. Guishard Technical Centre]], [[The Valley (Angilya)|The Valley]]
|attendance = 618&lt;ref&gt;{{cite web |title=Anguilla v Turks and Caicos Islands |url=https://www.bbc.com/sport/football/live/c4nqdgeznejt |website=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;
|referee    = Natalie Simon (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017785 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a40rma6thkm9n0tps0u2yo7is Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = TCA v AIA
|date       = {{Start date|2024|3|26|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|TCA}}
|score      = 1–1
|aet        = yes
|team2      = {{fb|AIA}}
|goals1     =
*[[Billy Forbes|Forbes]] {{goal|23}}
|goals2     =
*[[Luke Paris|Paris]] {{goal|45+3|pen.}}
|penaltyscore = 3–4
|penalties1 = 
*[[Mackenson Cadet|Cadet]] {{pengoal}}
*[[Christopher Louisy|Louisy]] {{penmiss}}
*[[Junior Paul|Paul]] {{pengoal}}
*[[Kristen Howell|Howell]] {{penmiss}}
*[[Billy Forbes|Forbes]] {{pengoal}}
*[[Emmanuel Martin|Martin]] {{penmiss}}
|penalties2 = 
*{{penmiss}} [[Jelani Lawrence|Lawrence]]
*{{pengoal}} [[Luke Paris|Paris]]
*{{pengoal}} [[Jordan Deans|Deans]]
*{{pengoal}} [[Kayne Connor|Connor]]
*{{penmiss}} [[Lamar Carpenter|Carpenter]]
*{{pengoal}} [[Kian Duncan|Duncan]]
|stadium    = [[TCIFA National Academy]], [[Providenciales]]
|attendance = 337
|referee    = Reginald Gumbs (Sent-Kitts va Nevis)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017782 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a56a7cgc8pbbgta90soswa4no Report (CONCACAF)]
}}
''Umumiy hisob 1–1. '''Angilya''' penaltilar seriyasida 4–3 hisobida gʻalaba qozondi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#F guruhi|ikkinchi bosqich (F guruhi)]]ga yoʻl oldi.''
----
{{Football box
|id         = VIR v VGB
|date       = {{Start date|2024|3|22|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VIR}}
|score      = 1–1
|team2      = {{fb|VGB}}
|goals1     = 
*[[Jett Blaschka|Blaschka]] {{goal|73}}
|goals2     = 
*[[Hugo Liziario|Liziario]] {{goal|90+2}}
|stadium    = [[Bethlehem Soccer Stadium]], [[Upper Bethlehem]]
|attendance = 295&lt;ref&gt;{{cite web |title=US Virgin Islands v British Virgin Islands |url=https://www.bbc.com/sport/football/live/c8034e1k0xxt |website=BBC Sport }}&lt;/ref&gt;
|referee    = Katia Itzel García (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017784 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a4n326u5l8jse5jl5wbitsjdg Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = VGB v VIR
|date       = {{Start date|2024|3|26|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VGB}}
|score      = 0–0
|aet        = yes
|team2      = {{fb|VIR}}
|goals1     = 
|goals2     = 
|penaltyscore = 4–2
|penalties1 = 
*[[Joshua Bertie|Bertie]] {{pengoal}}
*[[Jerry Wiltshire|Wiltshire]] {{pengoal}}
*[[T'Sharne Gallimore|Gallimore]] {{penmiss}}
*[[Tyler Forbes|Forbes]] {{pengoal}}
*[[Azarni Callwood|Callwood]] {{pengoal}}
|penalties2 = 
*{{pengoal}} [[Karson Kendall|Kendall]]
*{{penmiss}} [[Jair Whyte|Whyte]]
*{{penmiss}} [[Jett Blaschka|Blaschka]]
*{{pengoal}} [[Joshua Ramos|J. Ramos]]
|stadium    = [[A. O. Shirley Recreation Ground]], [[Road Town]]
|attendance = 530
|referee    = Ken Pennyfeather (Antigua va Barbuda)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017783 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a5keua8clv4l6hjp7ejjtm0pg Report (CONCACAF)]
}}
''Umumiy hisob 1–1. '''Britaniya Virgin orollari''' penaltilar seriyasida 4–3 hisobida gʻalaba qozondi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#E guruhi|ikkinchi bosqich (E guruhi)]]ga yoʻl oldi.''

== Toʻpurarlar ==
{{#invoke:Goalscorers|main|2026 FIFA World Cup qualification (CONCACAF)|round=firstround|bold=no}}

== Intizom ==
Quyidagi qoidabuzarliklar uchun futbolchi avtomatik ravishda navbatdagi oʻyindan chetlatiladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{cite web| url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |title=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |publisher=[[FIFA]] |date=June 2023}}&lt;/ref&gt;:
* qizil kartochka olish (agar buzilgan qoida jiddiy boʻlsa, qizil kartochka tufayli berilgan chetlatish muddati uzaytirilishi mumkin)
* ikki alohida oʻyinda sariq kartochka olish (bunday holatda berilgan chetlatish keyingi saralash bosqichlariga oʻtkaziladi, lekin yakuniy bosqichga yoki boshqa xalqaro musobaqalarga tatbiq etilmaydi).
Birinchi bosqichda hech qanday diskvalifikatsiya holati kuzatilmadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi}}</text>
      <sha1>e9i0lhv6xokhb6lp0oliai2wty4x1pr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481273</id>
      <parentid>5481253</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:30:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481273</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10034" sha1="nil40up6cg6a0bsrjzeaa14m6gzbzo6" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
| tourney_name   = 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)
| image          = 
| alt            = 
| caption        =
| dates          = {{nowrap|2024-yil 22–26-mart}}
| num_teams      = 4
| confederations = 1
| matches        = 4
| goals          = 4
| attendance     = {{#expr: &lt;!--First round--&gt; 618 + 337 + 295 + 530}}
| top_scorer     = {{fbicon|AIA}} [[Luke Paris]]&lt;br&gt;{{fbicon|VGB}} [[Hugo Liziario]]&lt;br&gt;{{fbicon|TCA}} [[Billy Forbes]]&lt;br&gt;{{fbicon|VIR}} [[Jett Blaschka]]&lt;br&gt;(har biri 1 ta goldan)
| prevseason     = [[2022-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|2022]]
| nextseason     = ''2030''
| updated        = 
}}{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli}}[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|2026-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichining]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)|CONCACAF mintaqasi]] '''birinchi bosqichi''' oʻyinlari 2024-yil 22- va 26-mart kunlari boʻlib oʻtdi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Format ==
CONCACAF saralash bosqichida ro‘yxatdagi eng past reytingdagi to‘rt jamoa ikki juftlikka bo‘lingan holda, uy va safardagi ikki o‘yindan iborat tizimda bellashdi. G‘olib chiqqan ikki jamoa [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|ikkinchi bosqichga]] yo‘l oldi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/news/concacaf-announces-formats-for-men-s-national-team-competitions-for-the-2023-2026-cycle/ |title=CONCACAF announces formats for men's national team competitions for the 2023–2026 cycle |publisher=[[CONCACAF]] |date=28 February 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Guruhlash ==
Guruhlash 2023-yil dekabr oyidagi FIFA erkaklar terma jamoalari reytingiga asosan amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://digitalhub.fifa.com/m/7bb71d129c0845f0/original/Draw-Procedures-for-the-Concacaf-Preliminary-Draw-for-the-FIFA-World-Cup-26_EN.pdf |title=Draw Procedures for the CONCACAF Preliminary Draw for the FIFA World Cup 26 |publisher=[[FIFA]] |date=23 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/men?dateId=id14233 |title=Men's Ranking – December 2023 |publisher=[[FIFA]] |date=21 December 2023 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

Eslatma: '''Qalin''' uslubda yozilgan jamoalar [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|ikkinchi bosqichga]] yo‘l olgan.
{| class=&quot;wikitable&quot;
! width=&quot;50%&quot; |Yuqoriroq o‘rindagi jamoalar
! width=&quot;50%&quot; |Quyiroq o‘rindagi jamoalar
|-
|{{ordered list|{{fb|TCA}} (206)|'''{{fb|VGB}}''' (207)|start=1}}
|{{ordered list|{{fb|VIR}} (208)|'''{{fb|AIA}}''' (209)|start=3}}
|}
Birinchi bosqichdagi juftliklar quyidagicha oldindan belgilangan edi:

* Birinchi o‘rindagi jamoa — to‘rtinchi o‘rindagi jamoaga qarshi
* Ikkinchi o‘rindagi jamoa — uchinchi o‘rindagi jamoaga qarshi

Reytingda pastroq o‘rinda turgan jamoalar birinchi o‘yinga mezbonlik qildi, yuqoriroq o‘rindagi jamoalar esa javob uchrashuvini o‘z maydonida o‘tkazdi.

== Umumiy maʼlumot ==
Birinchi uchrashuvlar 2024-yil 22-mart kuni, javob uchrashuvlari esa 26-mart kuni oʻtkazildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports series|main|{{fb-rt|AIA}}|1–1 {{pso|4–3}}|{{fb|TCA}}|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#AIA v TCA|0–0]]|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#TCA v AIA|1–1]] {{aet}}|{{fb-rt|VIR}}|1–1 {{pso|2–4}}|{{fb|VGB}}|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#VIR v VGB|1–1]]|[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF first round#VGB v VIR|0–0]] {{aet}}|flag=n}}&lt;/onlyinclude&gt;

==Oʻyinlar==
{{Football box
|id         = AIA v TCA
|date       = {{Start date|2024|3|22|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|AIA}}
|score      = 0–0
|team2      = {{fb|TCA}}
|goals1     =
|goals2     =
|stadium    = [[Raymond E. Guishard Technical Centre]], [[The Valley (Angilya)|The Valley]]
|attendance = 618&lt;ref&gt;{{cite web |title=Anguilla v Turks and Caicos Islands |url=https://www.bbc.com/sport/football/live/c4nqdgeznejt |website=BBC Sport}}&lt;/ref&gt;
|referee    = Natalie Simon (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017785 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a40rma6thkm9n0tps0u2yo7is Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = TCA v AIA
|date       = {{Start date|2024|3|26|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|TCA}}
|score      = 1–1
|aet        = yes
|team2      = {{fb|AIA}}
|goals1     =
*[[Billy Forbes|Forbes]] {{goal|23}}
|goals2     =
*[[Luke Paris|Paris]] {{goal|45+3|pen.}}
|penaltyscore = 3–4
|penalties1 = 
*[[Mackenson Cadet|Cadet]] {{pengoal}}
*[[Christopher Louisy|Louisy]] {{penmiss}}
*[[Junior Paul|Paul]] {{pengoal}}
*[[Kristen Howell|Howell]] {{penmiss}}
*[[Billy Forbes|Forbes]] {{pengoal}}
*[[Emmanuel Martin|Martin]] {{penmiss}}
|penalties2 = 
*{{penmiss}} [[Jelani Lawrence|Lawrence]]
*{{pengoal}} [[Luke Paris|Paris]]
*{{pengoal}} [[Jordan Deans|Deans]]
*{{pengoal}} [[Kayne Connor|Connor]]
*{{penmiss}} [[Lamar Carpenter|Carpenter]]
*{{pengoal}} [[Kian Duncan|Duncan]]
|stadium    = [[TCIFA National Academy]], [[Providenciales]]
|attendance = 337
|referee    = Reginald Gumbs (Sent-Kitts va Nevis)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017782 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a56a7cgc8pbbgta90soswa4no Report (CONCACAF)]
}}
''Umumiy hisob 1–1. '''Angilya''' penaltilar seriyasida 4–3 hisobida gʻalaba qozondi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#F guruhi|ikkinchi bosqich (F guruhi)]]ga yoʻl oldi.''
----
{{Football box
|id         = VIR v VGB
|date       = {{Start date|2024|3|22|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VIR}}
|score      = 1–1
|team2      = {{fb|VGB}}
|goals1     = 
*[[Jett Blaschka|Blaschka]] {{goal|73}}
|goals2     = 
*[[Hugo Liziario|Liziario]] {{goal|90+2}}
|stadium    = [[Bethlehem Soccer Stadium]], [[Upper Bethlehem]]
|attendance = 295&lt;ref&gt;{{cite web |title=US Virgin Islands v British Virgin Islands |url=https://www.bbc.com/sport/football/live/c8034e1k0xxt |website=BBC Sport }}&lt;/ref&gt;
|referee    = Katia Itzel García (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017784 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a4n326u5l8jse5jl5wbitsjdg Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = VGB v VIR
|date       = {{Start date|2024|3|26|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VGB}}
|score      = 0–0
|aet        = yes
|team2      = {{fb|VIR}}
|goals1     = 
|goals2     = 
|penaltyscore = 4–2
|penalties1 = 
*[[Joshua Bertie|Bertie]] {{pengoal}}
*[[Jerry Wiltshire|Wiltshire]] {{pengoal}}
*[[T'Sharne Gallimore|Gallimore]] {{penmiss}}
*[[Tyler Forbes|Forbes]] {{pengoal}}
*[[Azarni Callwood|Callwood]] {{pengoal}}
|penalties2 = 
*{{pengoal}} [[Karson Kendall|Kendall]]
*{{penmiss}} [[Jair Whyte|Whyte]]
*{{penmiss}} [[Jett Blaschka|Blaschka]]
*{{pengoal}} [[Joshua Ramos|J. Ramos]]
|stadium    = [[A. O. Shirley Recreation Ground]], [[Road Town]]
|attendance = 530
|referee    = Ken Pennyfeather (Antigua va Barbuda)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288309/400017783 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=a5keua8clv4l6hjp7ejjtm0pg Report (CONCACAF)]
}}
''Umumiy hisob 1–1. '''Britaniya Virgin orollari''' penaltilar seriyasida 4–3 hisobida gʻalaba qozondi va [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#E guruhi|ikkinchi bosqich (E guruhi)]]ga yoʻl oldi.''

== Toʻpurarlar ==
{{#invoke:Goalscorers|main|2026 FIFA World Cup qualification (CONCACAF)|round=firstround|bold=no}}

== Intizom ==
Quyidagi qoidabuzarliklar uchun futbolchi avtomatik ravishda navbatdagi oʻyindan chetlatiladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{cite web| url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |title=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |publisher=[[FIFA]] |date=June 2023}}&lt;/ref&gt;:
* qizil kartochka olish (agar buzilgan qoida jiddiy boʻlsa, qizil kartochka tufayli berilgan chetlatish muddati uzaytirilishi mumkin)
* ikki alohida oʻyinda sariq kartochka olish (bunday holatda berilgan chetlatish keyingi saralash bosqichlariga oʻtkaziladi, lekin yakuniy bosqichga yoki boshqa xalqaro musobaqalarga tatbiq etilmaydi).
Birinchi bosqichda hech qanday diskvalifikatsiya holati kuzatilmadi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi}}
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)]]</text>
      <sha1>nil40up6cg6a0bsrjzeaa14m6gzbzo6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Turkiy imperiyalar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249178</id>
    <revision>
      <id>5480957</id>
      <timestamp>2025-07-02T18:41:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Imperiyalar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480957</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22" sha1="868xotzugv6u1hycud5kff80ynxd5kv" xml:space="preserve">[[Turkum:Imperiyalar]]</text>
      <sha1>868xotzugv6u1hycud5kff80ynxd5kv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Tojikiston tarixidagi davlatlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249179</id>
    <revision>
      <id>5480959</id>
      <timestamp>2025-07-02T18:43:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Markaziy Osiyodagi sobiq davlatlar]] [[Turkum:Osiyodagi davlat tuzilmalari]] [[Turkum:Tojikistonning tarixiy geografiyasi]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480959</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="132" sha1="0khjywz0cw5xxjx37etjxgjbv8fk07x" xml:space="preserve">[[Turkum:Markaziy Osiyodagi sobiq davlatlar]]
[[Turkum:Osiyodagi davlat tuzilmalari]]
[[Turkum:Tojikistonning tarixiy geografiyasi]]</text>
      <sha1>0khjywz0cw5xxjx37etjxgjbv8fk07x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:1097-yilda paydo boʻlganlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249180</id>
    <revision>
      <id>5480960</id>
      <timestamp>2025-07-02T18:46:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Tashkil topgan yiliga koʻra davlatlar va hududlar]] [[Turkum:1097-yildagi siyosiy voqealar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480960</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="102" sha1="1ahqqgmtviit23nd778oxui30pc4j0p" xml:space="preserve">[[Turkum:Tashkil topgan yiliga koʻra davlatlar va hududlar]]
[[Turkum:1097-yildagi siyosiy voqealar]]</text>
      <sha1>1ahqqgmtviit23nd778oxui30pc4j0p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hachim Mastour</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249182</id>
    <revision>
      <id>5480978</id>
      <timestamp>2025-07-02T20:32:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Futbolchi bilgiqutisi  | name               = Hachim Mastour  | image              = Hachim Mastour crop.jpg  | caption            = Mastour 2014-yil [[A.C. Milan|AC Milan]] jamoasi tarkibida  | full_name          =   | birth_date         = {{birth date and age|1998|6|15|df=y}}  | birth_place        = [[Reggio Emilia]], Italiya  | height             = 1.77 m&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480978</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7533" sha1="9f9j40acf78ddr5atjtyjirbvu4kbk6" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | name               = Hachim Mastour
 | image              = Hachim Mastour crop.jpg
 | caption            = Mastour 2014-yil [[A.C. Milan|AC Milan]] jamoasi tarkibida
 | full_name          = 
 | birth_date         = {{birth date and age|1998|6|15|df=y}}
 | birth_place        = [[Reggio Emilia]], Italiya
 | height             = 1.77 m&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81/ |title=ΠΑΕ ΠΑΣ Λαμία 1964 &amp;#124; Ρόστερ - ΠΑΕ ΠΑΣ Λαμία 1964 |access-date=2018-09-11 |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403203927/https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
 | position           = [[Yarim himoyachi]]
 | currentclub        = [[Virtus Verona]]
 | youthyears1        = 2008—2012
 | youthclubs1        = [[A.C. Reggiana 1919|Reggiana]]
 | youthyears2        = 2012—2014
 | youthclubs2        = [[A.C. Milan Youth Sector|AC Milan]]
 | yillar1            = 2014—2018
 | klublar1           = [[A.C. Milan|AC Milan]]
 | isht1              = 0
 | gollar1            = 0
 | yillar2            = 2015—2016
 | klublar2           = {{ijara}} [[Málaga CF|Málaga]]
 | isht2              = 1
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016—2017
 | klublar3           = {{ijara}} [[PEC Zwolle]]
 | isht3              = 5
 | gollar3            = 0
 | yillar4            = 2018—2019
 | klublar4           = [[PAS Lamia 1964|Lamia]]
 | isht4              = 4
 | gollar4            = 0
 | yillar5            = 2019—2021
 | klublar5           = [[Reggina 1914|Reggina]]
 | isht5              = 10
 | gollar5            = 0
 | yillar6            = 2021
 | klublar6           = {{ijara}} [[Carpi F.C. 1909|Carpi]]
 | isht6              = 10
 | gollar6            = 1
 | yillar7            = 2022—2023
 | klublar7           = [[Renaissance Club Athletic Zemamra|Renaissance Zemamra]]
 | isht7              = 12
 | gollar7            = 3
 | yillar8            = 2023—2024
 | klublar8           = [[Union de Touarga]]
 | isht8              = 9
 | gollar8            = 0
 | yillar9            = 2025—
 | klublar9           = [[Virtus Verona]]
 | isht9              = 0
 | gollar9            = 0
 | milliyyillar1      = 2013
 | milliyjamoa1       = [[Italiya milliy futbol terma jamoasi (16 yoshgacha)|Italiya U16]]
 | milliyisht1        = 7
 | milliygollar1      = 1
 | milliyyillar2      = 2016
 | milliyjamoa2       = [[Marokash milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|MarokashU23]]
 | milliyisht2        = 1
 | milliygollar2      = 0
 | milliyyillar3      = 2015
 | milliyjamoa3       = [[Marokash milliy futbol terma jamoasi|Marokash]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 0
 | milliyjamoa4       = [[Marokash A' milliy futbol terma jamoasi|Marokash Aʼ]]
 | milliyisht4        = 1
 | milliygollar4      = 0
 | milliyyillar4      = 2016
 | club-update        = 30 June 2025
 | nationalteam-update = 27 April 2017
}}

'''Hachim Mastur''' ({{lang-ar|هاشم مستور}}&lt;ref&gt;{{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=OIgqvNL40Pw |title=Destinazioni {{!}} Le sliding doors di Hachim Mastour |date=2025-02-05 |last=Serie A |access-date=2025-04-30 |via=YouTube}}&lt;/ref&gt;; 1998-yil 15-iyunda [[Italiya]]&lt;nowiki/&gt;ning Emilia-Romanya viloyatidagi Rejo-Emilia shahrida tugʻilgan) – [[Marokashliklar|marokashlik]] [[futbolchi]], „Union de Touarga“ klubida [[yarim himoyachi]] ampulasida oʻynaydi.

U faoliyatini „Reggiana“da boshlagan va 14 yoshida „&lt;nowiki/&gt;[[AC Milan|Milan]]&lt;nowiki/&gt;“ klubi bilan 500 ming yevro evaziga shartnoma imzolagan. 2015-yilda u „Malaga“ga ikki yilga ijaraga berilgan va bu davrda faqat bitta oʻyinda ishtirok egan. 2025-yilning yozida u Italiya professional futboliga qaytdi va C Seriyaning A guruhi vakili Virtus Verona bilan shartnoma imzoladi.

Mastur Italiyada tugʻilgan va 16 yoshgacha boʻlganlar darajasida mamlakatni himoya qilgan. Keyin u oʻzining ajdodlari Marokashga sodiqligini oʻzgartirdi va 2015-yil iyun oyida oʻzining katta debyutini oʻtkazdi.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{{updated|2024-yil 7-yanvar kuni bo‘lib o‘tgan o‘yin}}&lt;ref&gt;{{Soccerway|341401|access-date=7 March 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.sofascore.com/team/football/renaissance-zemamra/263373 Hachim Mastour] at Sofascore. Retrieved 23 September 2022.&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha ishtirok va gollar
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Milliy kubok
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Boshqa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Divizion
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
|[[Málaga CF|Málaga]] (ijara)
|2015–16
|[[La Liga]]
|1
|0
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|1
|0
|-
|[[PEC Zwolle]] (ijara)
|2016–17
|[[Eredivisie]]
|5
|0
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|6
|0
|-
|[[A.C. Milan|Milan]]
|2017–18
|[[Serie A]]
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[PAS Lamia 1964|Lamia]]
|2018–19
|Superliga
|4
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|6
|0
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Reggina 1914|Reggina]]
|2019–20
|Serie C
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|1
|0
|-
|2020–21
|Serie B
|9
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!10
!0
!2
!0
!0
!0
!0
!0
!12
!0
|-
|[[Carpi F.C. 1909|Carpi]] (ijara)
|2020–21
|Serie C
|10
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|10
|1
|-
|[[Renaissance Club Athletic Zemamra|Renaissance Zemamra]]
|2022–23
|Botola 2
|12
|3
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|12
|3
|-
|[[Union de Touarga|Union Touarga]]
|2023-24
|Botola
|9
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|9
|0
|-
|[[Virtus Verona]]
|2025–26
|Serie C
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Umumiy faoliyati
!51
!4
!5
!0
!0
!0
!0
!0
!56
!4
|}
{{Reflist|group=lower-alpha}}

=== Terma jamoadagi natijalari ===
{{updated|2015-yil 12-iyun kuni bo‘lib o‘tgan o‘yin}}&lt;ref&gt;{{NFT player|59552|access-date=28 June 2022}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha ishtirok va gollar
!Terma jamoa
!Yil
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
|[[Marokash milliy futbol terma jamoasi|Marokash]]
|2015
|1
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!1
!0
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons category}}

* {{BDFutbol|85245}}

{{DEFAULTSORT:Mastour, Hachim}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Italiyalik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Marokashlik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Erkak futbol yarim himoyachilari]]
[[Turkum:AC Reggiana 1919 futbolchilari]]
[[Turkum:AC Milan futbolchilari]]
[[Turkum:Málaga CF futbolchilari]]
[[Turkum:PEC Zwolle futbolchilari]]
[[Turkum:PAS Lamia 1964 futbolchilari]]
[[Turkum:AS Reggina 1914 futbolchilari]]
[[Turkum:AC Carpi futbolchilari]]
[[Turkum:RCA Zemamra futbolchilari]]
[[Turkum:FC Zeta Milano futbolchilari]]
[[Turkum:Serie A futbolchilari]]
[[Turkum:La Liga oʻyinchilari]]
[[Turkum:Serie C futbolchilari]]
[[Turkum:Eredivisie futbolchilari]]
[[Turkum:Marokash milliy futbol terma jamoasi erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Italiyalik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Marokashlik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Ispaniyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Niderlandiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Gretsiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]


{{chala}}</text>
      <sha1>9f9j40acf78ddr5atjtyjirbvu4kbk6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480979</id>
      <parentid>5480978</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:33:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>AnvarxonM [[Hoshim Mastur]] sahifasini [[Hachim Mastour]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5480978</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7533" sha1="9f9j40acf78ddr5atjtyjirbvu4kbk6" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | name               = Hachim Mastour
 | image              = Hachim Mastour crop.jpg
 | caption            = Mastour 2014-yil [[A.C. Milan|AC Milan]] jamoasi tarkibida
 | full_name          = 
 | birth_date         = {{birth date and age|1998|6|15|df=y}}
 | birth_place        = [[Reggio Emilia]], Italiya
 | height             = 1.77 m&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81/ |title=ΠΑΕ ΠΑΣ Λαμία 1964 &amp;#124; Ρόστερ - ΠΑΕ ΠΑΣ Λαμία 1964 |access-date=2018-09-11 |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403203927/https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
 | position           = [[Yarim himoyachi]]
 | currentclub        = [[Virtus Verona]]
 | youthyears1        = 2008—2012
 | youthclubs1        = [[A.C. Reggiana 1919|Reggiana]]
 | youthyears2        = 2012—2014
 | youthclubs2        = [[A.C. Milan Youth Sector|AC Milan]]
 | yillar1            = 2014—2018
 | klublar1           = [[A.C. Milan|AC Milan]]
 | isht1              = 0
 | gollar1            = 0
 | yillar2            = 2015—2016
 | klublar2           = {{ijara}} [[Málaga CF|Málaga]]
 | isht2              = 1
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016—2017
 | klublar3           = {{ijara}} [[PEC Zwolle]]
 | isht3              = 5
 | gollar3            = 0
 | yillar4            = 2018—2019
 | klublar4           = [[PAS Lamia 1964|Lamia]]
 | isht4              = 4
 | gollar4            = 0
 | yillar5            = 2019—2021
 | klublar5           = [[Reggina 1914|Reggina]]
 | isht5              = 10
 | gollar5            = 0
 | yillar6            = 2021
 | klublar6           = {{ijara}} [[Carpi F.C. 1909|Carpi]]
 | isht6              = 10
 | gollar6            = 1
 | yillar7            = 2022—2023
 | klublar7           = [[Renaissance Club Athletic Zemamra|Renaissance Zemamra]]
 | isht7              = 12
 | gollar7            = 3
 | yillar8            = 2023—2024
 | klublar8           = [[Union de Touarga]]
 | isht8              = 9
 | gollar8            = 0
 | yillar9            = 2025—
 | klublar9           = [[Virtus Verona]]
 | isht9              = 0
 | gollar9            = 0
 | milliyyillar1      = 2013
 | milliyjamoa1       = [[Italiya milliy futbol terma jamoasi (16 yoshgacha)|Italiya U16]]
 | milliyisht1        = 7
 | milliygollar1      = 1
 | milliyyillar2      = 2016
 | milliyjamoa2       = [[Marokash milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|MarokashU23]]
 | milliyisht2        = 1
 | milliygollar2      = 0
 | milliyyillar3      = 2015
 | milliyjamoa3       = [[Marokash milliy futbol terma jamoasi|Marokash]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 0
 | milliyjamoa4       = [[Marokash A' milliy futbol terma jamoasi|Marokash Aʼ]]
 | milliyisht4        = 1
 | milliygollar4      = 0
 | milliyyillar4      = 2016
 | club-update        = 30 June 2025
 | nationalteam-update = 27 April 2017
}}

'''Hachim Mastur''' ({{lang-ar|هاشم مستور}}&lt;ref&gt;{{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=OIgqvNL40Pw |title=Destinazioni {{!}} Le sliding doors di Hachim Mastour |date=2025-02-05 |last=Serie A |access-date=2025-04-30 |via=YouTube}}&lt;/ref&gt;; 1998-yil 15-iyunda [[Italiya]]&lt;nowiki/&gt;ning Emilia-Romanya viloyatidagi Rejo-Emilia shahrida tugʻilgan) – [[Marokashliklar|marokashlik]] [[futbolchi]], „Union de Touarga“ klubida [[yarim himoyachi]] ampulasida oʻynaydi.

U faoliyatini „Reggiana“da boshlagan va 14 yoshida „&lt;nowiki/&gt;[[AC Milan|Milan]]&lt;nowiki/&gt;“ klubi bilan 500 ming yevro evaziga shartnoma imzolagan. 2015-yilda u „Malaga“ga ikki yilga ijaraga berilgan va bu davrda faqat bitta oʻyinda ishtirok egan. 2025-yilning yozida u Italiya professional futboliga qaytdi va C Seriyaning A guruhi vakili Virtus Verona bilan shartnoma imzoladi.

Mastur Italiyada tugʻilgan va 16 yoshgacha boʻlganlar darajasida mamlakatni himoya qilgan. Keyin u oʻzining ajdodlari Marokashga sodiqligini oʻzgartirdi va 2015-yil iyun oyida oʻzining katta debyutini oʻtkazdi.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{{updated|2024-yil 7-yanvar kuni bo‘lib o‘tgan o‘yin}}&lt;ref&gt;{{Soccerway|341401|access-date=7 March 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.sofascore.com/team/football/renaissance-zemamra/263373 Hachim Mastour] at Sofascore. Retrieved 23 September 2022.&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha ishtirok va gollar
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Milliy kubok
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Boshqa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Divizion
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
|[[Málaga CF|Málaga]] (ijara)
|2015–16
|[[La Liga]]
|1
|0
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|1
|0
|-
|[[PEC Zwolle]] (ijara)
|2016–17
|[[Eredivisie]]
|5
|0
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|6
|0
|-
|[[A.C. Milan|Milan]]
|2017–18
|[[Serie A]]
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[PAS Lamia 1964|Lamia]]
|2018–19
|Superliga
|4
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|6
|0
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Reggina 1914|Reggina]]
|2019–20
|Serie C
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|1
|0
|-
|2020–21
|Serie B
|9
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!10
!0
!2
!0
!0
!0
!0
!0
!12
!0
|-
|[[Carpi F.C. 1909|Carpi]] (ijara)
|2020–21
|Serie C
|10
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|10
|1
|-
|[[Renaissance Club Athletic Zemamra|Renaissance Zemamra]]
|2022–23
|Botola 2
|12
|3
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|12
|3
|-
|[[Union de Touarga|Union Touarga]]
|2023-24
|Botola
|9
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|9
|0
|-
|[[Virtus Verona]]
|2025–26
|Serie C
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Umumiy faoliyati
!51
!4
!5
!0
!0
!0
!0
!0
!56
!4
|}
{{Reflist|group=lower-alpha}}

=== Terma jamoadagi natijalari ===
{{updated|2015-yil 12-iyun kuni bo‘lib o‘tgan o‘yin}}&lt;ref&gt;{{NFT player|59552|access-date=28 June 2022}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha ishtirok va gollar
!Terma jamoa
!Yil
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
|[[Marokash milliy futbol terma jamoasi|Marokash]]
|2015
|1
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!1
!0
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons category}}

* {{BDFutbol|85245}}

{{DEFAULTSORT:Mastour, Hachim}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Italiyalik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Marokashlik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Erkak futbol yarim himoyachilari]]
[[Turkum:AC Reggiana 1919 futbolchilari]]
[[Turkum:AC Milan futbolchilari]]
[[Turkum:Málaga CF futbolchilari]]
[[Turkum:PEC Zwolle futbolchilari]]
[[Turkum:PAS Lamia 1964 futbolchilari]]
[[Turkum:AS Reggina 1914 futbolchilari]]
[[Turkum:AC Carpi futbolchilari]]
[[Turkum:RCA Zemamra futbolchilari]]
[[Turkum:FC Zeta Milano futbolchilari]]
[[Turkum:Serie A futbolchilari]]
[[Turkum:La Liga oʻyinchilari]]
[[Turkum:Serie C futbolchilari]]
[[Turkum:Eredivisie futbolchilari]]
[[Turkum:Marokash milliy futbol terma jamoasi erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Italiyalik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Marokashlik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Ispaniyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Niderlandiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Gretsiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]


{{chala}}</text>
      <sha1>9f9j40acf78ddr5atjtyjirbvu4kbk6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5480981</id>
      <parentid>5480979</parentid>
      <timestamp>2025-07-02T20:35:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5480981</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7565" sha1="n5cepx4q460f96b3eifimszdgl4zp8e" xml:space="preserve">{{Futbolchi bilgiqutisi
 | name               = Hachim Mastour
 | image              = Hachim Mastour crop.jpg
 | caption            = Mastour 2014-yil [[A.C. Milan|AC Milan]] jamoasi tarkibida
 | full_name          = 
 | birth_date         = {{birth date and age|1998|6|15|df=y}}
 | birth_place        = [[Reggio Emilia]], Italiya
 | height             = 1.77 m&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81/ |title=ΠΑΕ ΠΑΣ Λαμία 1964 &amp;#124; Ρόστερ - ΠΑΕ ΠΑΣ Λαμία 1964 |access-date=2018-09-11 |archive-date=2019-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190403203927/https://www.lamia1964.gr/%CE%BF%CE%BC%CE%AC%CE%B4%CE%B1/%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%81/ |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
 | position           = [[Yarim himoyachi]]
 | currentclub        = [[Virtus Verona]]
 | youthyears1        = 2008—2012
 | youthclubs1        = [[A.C. Reggiana 1919|Reggiana]]
 | youthyears2        = 2012—2014
 | youthclubs2        = [[A.C. Milan Youth Sector|AC Milan]]
 | yillar1            = 2014—2018
 | klublar1           = [[A.C. Milan|AC Milan]]
 | isht1              = 0
 | gollar1            = 0
 | yillar2            = 2015—2016
 | klublar2           = {{ijara}} [[Málaga CF|Málaga]]
 | isht2              = 1
 | gollar2            = 0
 | yillar3            = 2016—2017
 | klublar3           = {{ijara}} [[PEC Zwolle]]
 | isht3              = 5
 | gollar3            = 0
 | yillar4            = 2018—2019
 | klublar4           = [[PAS Lamia 1964|Lamia]]
 | isht4              = 4
 | gollar4            = 0
 | yillar5            = 2019—2021
 | klublar5           = [[Reggina 1914|Reggina]]
 | isht5              = 10
 | gollar5            = 0
 | yillar6            = 2021
 | klublar6           = {{ijara}} [[Carpi F.C. 1909|Carpi]]
 | isht6              = 10
 | gollar6            = 1
 | yillar7            = 2022—2023
 | klublar7           = [[Renaissance Club Athletic Zemamra|Renaissance Zemamra]]
 | isht7              = 12
 | gollar7            = 3
 | yillar8            = 2023—2024
 | klublar8           = [[Union de Touarga]]
 | isht8              = 9
 | gollar8            = 0
 | yillar9            = 2025—
 | klublar9           = [[Virtus Verona]]
 | isht9              = 0
 | gollar9            = 0
 | milliyyillar1      = 2013
 | milliyjamoa1       = [[Italiya milliy futbol terma jamoasi (16 yoshgacha)|Italiya U16]]
 | milliyisht1        = 7
 | milliygollar1      = 1
 | milliyyillar2      = 2016
 | milliyjamoa2       = [[Marokash milliy futbol terma jamoasi (23 yoshgacha)|MarokashU23]]
 | milliyisht2        = 1
 | milliygollar2      = 0
 | milliyyillar3      = 2015
 | milliyjamoa3       = [[Marokash milliy futbol terma jamoasi|Marokash]]
 | milliyisht3        = 1
 | milliygollar3      = 0
 | milliyjamoa4       = [[Marokash A' milliy futbol terma jamoasi|Marokash Aʼ]]
 | milliyisht4        = 1
 | milliygollar4      = 0
 | milliyyillar4      = 2016
 | club-update        = 30 June 2025
 | nationalteam-update = 27 April 2017
}}

'''Hachim Mastur''' ({{lang-ar|هاشم مستور}}&lt;ref&gt;{{Cite AV media |url=https://www.youtube.com/watch?v=OIgqvNL40Pw |title=Destinazioni {{!}} Le sliding doors di Hachim Mastour |date=2025-02-05 |last=Serie A |access-date=2025-04-30 |via=YouTube}}&lt;/ref&gt;; 1998-yil 15-iyunda [[Italiya]]&lt;nowiki/&gt;ning Emilia-Romanya viloyatidagi Rejo-Emilia shahrida tugʻilgan) – [[Marokashliklar|marokashlik]] [[futbolchi]], „Union de Touarga“ klubida [[yarim himoyachi]] ampulasida oʻynaydi.

U faoliyatini „Reggiana“da boshlagan va 14 yoshida „&lt;nowiki/&gt;[[AC Milan|Milan]]&lt;nowiki/&gt;“ klubi bilan 500 ming yevro evaziga shartnoma imzolagan. 2015-yilda u „Malaga“ga ikki yilga ijaraga berilgan va bu davrda faqat bitta oʻyinda ishtirok egan. 2025-yilning yozida u Italiya professional futboliga qaytdi va C Seriyaning A guruhi vakili Virtus Verona bilan shartnoma imzoladi.

Mastur Italiyada tugʻilgan va 16 yoshgacha boʻlganlar darajasida mamlakat terma jamoasida oʻynagann. Keyinchalik ajdodlarining vatani Marokash terma jamoasida oʻynashini maʼlum qilgan va 2015-yil iyun oyida oʻzining katta debyutini oʻtkazdi.

== Faoliyat statistikasi ==

=== Klub ===
{{updated|2024-yil 7-yanvar kuni bo‘lib o‘tgan o‘yin}}&lt;ref&gt;{{Soccerway|341401|access-date=7 March 2021}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.sofascore.com/team/football/renaissance-zemamra/263373 Hachim Mastour] at Sofascore. Retrieved 23 September 2022.&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Klub, mavsum va musobaqalar boʻyicha ishtirok va gollar
! rowspan=&quot;2&quot; |Klub
! rowspan=&quot;2&quot; |Mavsum
! colspan=&quot;3&quot; |Liga
! colspan=&quot;2&quot; |Milliy kubok
! colspan=&quot;2&quot; |Xalqaro
! colspan=&quot;2&quot; |Boshqa
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
|-
!Divizion
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
|[[Málaga CF|Málaga]] (ijara)
|2015–16
|[[La Liga]]
|1
|0
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|1
|0
|-
|[[PEC Zwolle]] (ijara)
|2016–17
|[[Eredivisie]]
|5
|0
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|6
|0
|-
|[[A.C. Milan|Milan]]
|2017–18
|[[Serie A]]
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
|[[PAS Lamia 1964|Lamia]]
|2018–19
|Superliga
|4
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|6
|0
|-
| rowspan=&quot;3&quot; |[[Reggina 1914|Reggina]]
|2019–20
|Serie C
|1
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|1
|0
|-
|2020–21
|Serie B
|9
|0
|2
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|11
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!10
!0
!2
!0
!0
!0
!0
!0
!12
!0
|-
|[[Carpi F.C. 1909|Carpi]] (ijara)
|2020–21
|Serie C
|10
|1
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|10
|1
|-
|[[Renaissance Club Athletic Zemamra|Renaissance Zemamra]]
|2022–23
|Botola 2
|12
|3
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|12
|3
|-
|[[Union de Touarga|Union Touarga]]
|2023-24
|Botola
|9
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|9
|0
|-
|[[Virtus Verona]]
|2025–26
|Serie C
|0
|0
|0
|0
| colspan=&quot;2&quot; |—
| colspan=&quot;2&quot; |—
|0
|0
|-
! colspan=&quot;3&quot; |Umumiy faoliyati
!51
!4
!5
!0
!0
!0
!0
!0
!56
!4
|}
{{Reflist|group=lower-alpha}}

=== Terma jamoadagi natijalari ===
{{updated|2015-yil 12-iyun kuni bo‘lib o‘tgan o‘yin}}&lt;ref&gt;{{NFT player|59552|access-date=28 June 2022}}&lt;/ref&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;text-align:center&quot;
|+Terma jamoa va yil boʻyicha ishtirok va gollar
!Terma jamoa
!Yil
!Oʻyinlar
!Gollar
|-
|[[Marokash milliy futbol terma jamoasi|Marokash]]
|2015
|1
|0
|-
! colspan=&quot;2&quot; |Jami
!1
!0
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
{{Commons category}}

* {{BDFutbol|85245}}

{{DEFAULTSORT:Mastour, Hachim}}
[[Turkum:Yashayotgan insonlar]]
[[Turkum:Italiyalik erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Marokashlik erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Erkak futbol yarim himoyachilari]]
[[Turkum:AC Reggiana 1919 futbolchilari]]
[[Turkum:AC Milan futbolchilari]]
[[Turkum:Málaga CF futbolchilari]]
[[Turkum:PEC Zwolle futbolchilari]]
[[Turkum:PAS Lamia 1964 futbolchilari]]
[[Turkum:AS Reggina 1914 futbolchilari]]
[[Turkum:AC Carpi futbolchilari]]
[[Turkum:RCA Zemamra futbolchilari]]
[[Turkum:FC Zeta Milano futbolchilari]]
[[Turkum:Serie A futbolchilari]]
[[Turkum:La Liga oʻyinchilari]]
[[Turkum:Serie C futbolchilari]]
[[Turkum:Eredivisie futbolchilari]]
[[Turkum:Marokash milliy futbol terma jamoasi erkak futbolchilari]]
[[Turkum:Italiyalik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Marokashlik muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Ispaniyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Niderlandiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]
[[Turkum:Gretsiyadagi muhojir erkak futbolchilar]]


{{chala}}</text>
      <sha1>n5cepx4q460f96b3eifimszdgl4zp8e</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hoshim Mastur</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249183</id>
    <redirect title="Hachim Mastour" />
    <revision>
      <id>5480980</id>
      <timestamp>2025-07-02T20:33:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>AnvarxonM [[Hoshim Mastur]] sahifasini [[Hachim Mastour]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5480980</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33" sha1="oob4i7i0g79fm231oztuelyokd0carf" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Hachim Mastour]]</text>
      <sha1>oob4i7i0g79fm231oztuelyokd0carf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:AS Reggina 1914 futbolchilari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249184</id>
    <revision>
      <id>5480982</id>
      <timestamp>2025-07-02T20:35:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Italiya klublari boʻyicha erkak futbolchilar|Reggina 1914]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480982</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="69" sha1="2z8d28rwhsd0dklzy6ub4ljcc1h68ov" xml:space="preserve">[[Turkum:Italiya klublari boʻyicha erkak futbolchilar|Reggina 1914]]</text>
      <sha1>2z8d28rwhsd0dklzy6ub4ljcc1h68ov</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Hachim Mastour</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249185</id>
    <revision>
      <id>5480984</id>
      <timestamp>2025-07-02T20:38:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480984</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry" xml:space="preserve">{{Munozara}}</text>
      <sha1>i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andoza munozarasi:Anushteginiylar sulolasi</title>
    <ns>11</ns>
    <id>1249186</id>
    <revision>
      <id>5480994</id>
      <timestamp>2025-07-02T23:23:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„{{munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5480994</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="srjk8qw7fnryrp5m66amrx671fy75ox" xml:space="preserve">{{munozara}}</text>
      <sha1>srjk8qw7fnryrp5m66amrx671fy75ox</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Mongoliyada vafot etganlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249187</id>
    <revision>
      <id>5481015</id>
      <timestamp>2025-07-03T00:37:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Mamlakatlari boʻyicha vafot etgan kishilar]] [[Turkum:Osiyoda vafot etganlar]] [[Turkum:Mongoliya kishilari]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481015</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119" sha1="jkes1e19u93upv1hlh0btrjd6trf343" xml:space="preserve">[[Turkum:Mamlakatlari boʻyicha vafot etgan kishilar]]
[[Turkum:Osiyoda vafot etganlar]]
[[Turkum:Mongoliya kishilari]]</text>
      <sha1>jkes1e19u93upv1hlh0btrjd6trf343</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Mongoliya kishilari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249188</id>
    <revision>
      <id>5481016</id>
      <timestamp>2025-07-03T00:38:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Mamlakatlari boʻyicha kishilar]] [[Turkum:Mongoliya|kishilar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481016</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="72" sha1="8mayk6q1j66ohao2frjo5zrcsmy5mji" xml:space="preserve">[[Turkum:Mamlakatlari boʻyicha kishilar]]
[[Turkum:Mongoliya|kishilar]]</text>
      <sha1>8mayk6q1j66ohao2frjo5zrcsmy5mji</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481017</id>
      <parentid>5481016</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T00:40:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <origin>5481017</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="132" sha1="195kdnsv5jwrjtlh4gvyl3vboqpimod" xml:space="preserve">[[Turkum:Mamlakatlari boʻyicha kishilar]]
[[Turkum:Mongoliya|kishilar]]
[[Turkum:Mongollar]]
[[Turkum:Davlatlarga koʻra kishilar]]</text>
      <sha1>195kdnsv5jwrjtlh4gvyl3vboqpimod</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sulafa Hatun</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249189</id>
    <revision>
      <id>5481020</id>
      <timestamp>2025-07-03T00:50:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Sulafa Hatun''' (1225-yildan keyin vafot etgan) – 1209—1225-yillarda [[Marogʻa]] hukmdorining [[Otaliq|otabegi]]. U [[Ahmadiylar]] sulolasining soʻnggi aʼzosi va uning yagona ayol hukmdori edi.  Sulafa xotun 1209-yilda Arslon-Abo II oʻrnini egalladi. Islom davlatida ayol kishining monarx yoki regent sifatida hukmdor boʻlishi kamdan-kam uchraydigan va munozarali holat edi. [[Ibn al-Asir]] [[Muhammad]] (s.a.v) ning „Hech bir xalq, agar...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481020</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1479" sha1="azvzmeqp9c7cyzaviznedvnrhghld8z" xml:space="preserve">'''Sulafa Hatun''' (1225-yildan keyin vafot etgan) – 1209—1225-yillarda [[Marogʻa]] hukmdorining [[Otaliq|otabegi]]. U [[Ahmadiylar]] sulolasining soʻnggi aʼzosi va uning yagona ayol hukmdori edi.

Sulafa xotun 1209-yilda Arslon-Abo II oʻrnini egalladi. Islom davlatida ayol kishining monarx yoki regent sifatida hukmdor boʻlishi kamdan-kam uchraydigan va munozarali holat edi. [[Ibn al-Asir]] [[Muhammad]] (s.a.v) ning „Hech bir xalq, agar ularning hukmdori ayol boʻlsa, muvaffaqiyatga erisha olmaydi“ degan soʻzlarini keltirgan&lt;ref name=&quot;El-Azhari, Taef&quot;&gt;El-Azhari, Taef. Queens, Eunuchs and Concubines in Islamic History, 661–1257. Edinburgh University Press, 2019&lt;/ref&gt;.

U otabek Korp Arslonga turmushga chiqdi va undan 1208-yilda vafot etgan oʻgʻil koʻrdi. U [[Eldegiziylar|Eldegiziy]] shahzodasi Ozbergga turmushga chiqdi. 1220-yilda moʻgʻullar Kavkazga bostirib kirdilar va 1221-yil aprel oyida Marogʻani qamal qildilar. Sulafa Xotun Ru’in Diz qishlogʻida qamal qilingan va u moʻgʻullarga qarshi muvaffaqiyatli himoya qilingan&lt;ref name=&quot;El-Azhari, Taef&quot;/&gt;.

1225-yilda [[Jaloliddin Manguberdi]]ga magʻlub boʻladi. U turmush oʻrtogʻi Ozberg bilan ajrashdi, Jaloliddin Mangburniga turmushga chiqishga majbur boʻldi va unga oʻz hokimiyatini topshirib, Marogʻa davlatini tugatdi&lt;ref name=&quot;El-Azhari, Taef&quot;/&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Ayollar]]
[[Turkum:Tugʻilgan yili nomaʼlum boʻlgan kishilar]]
[[Turkum:Anushteginiylar]]</text>
      <sha1>azvzmeqp9c7cyzaviznedvnrhghld8z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Sulafa Hatun</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249190</id>
    <revision>
      <id>5481021</id>
      <timestamp>2025-07-03T00:50:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481021</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry" xml:space="preserve">{{Munozara}}</text>
      <sha1>i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xorazmshohlar davlati hukmdorlari roʻyxati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249191</id>
    <revision>
      <id>5481028</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:05:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Fayl:Khwarezmian_Empire_1190_1220.png|right|300x300px|Xorazmshohlarning eng katta chegaralari]] Ushbu maqolada Anushteginlar sulolasidan bo‘lgan Xorazmshohlar davlati hukmdorlari ro‘yxatidir.  {| class=&quot;wikitable&quot; |+ !№ !Hukmdor !Surat !Taxtga chiqish !Taxtdan tushish !Hukmronlik davri !Qaydlar |- |1 |[[Anushtegin]] | |1077 |1097 |20 |[[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiy]] davlat arbobi, [[Xorazm]] hokimi. [[Xorazmshohlar davlati]]&lt;nowiki/&gt;nin...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481028</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2555" sha1="e9bu6gzci2mfua0tkudd99s1takmgnc" xml:space="preserve">[[Fayl:Khwarezmian_Empire_1190_1220.png|right|300x300px|Xorazmshohlarning eng katta chegaralari]]
Ushbu maqolada Anushteginlar sulolasidan bo‘lgan Xorazmshohlar davlati hukmdorlari ro‘yxatidir.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!№
!Hukmdor
!Surat
!Taxtga chiqish
!Taxtdan tushish
!Hukmronlik davri
!Qaydlar
|-
|1
|[[Anushtegin]]
|
|1077
|1097
|20
|[[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiy]] davlat arbobi, [[Xorazm]] hokimi. [[Xorazmshohlar davlati]]&lt;nowiki/&gt;ning asoschisi.
|-
|2
|[[Qutbiddin Muhammad]]
|
|1097
|1127
|30
|1097-yilda [[Saljuqiylar imperiyasi|Buyuk Saljuqiylar]] sultoni [[Barqiyoruq]] tomonidan &quot;Xorazmshoh&quot; unvoni bilan otasi kabi [[Xuroson (tarixiy viloyat)|Xuroson]] voliyligiga tayinlangan.
|-
|3
|[[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz]]
|
|1127
|1156
|29
|Otasi [[Qutbiddin Muhammad]] 1127-yilda vafot etgandan so‘ng taxtga o‘tirgan; garchi u turli bosqinlarni boshdan kechirgan va vaqti-vaqti bilan o‘z vakolatlarini yo‘qotgan bo‘lsa-da, 1156-yilgacha vafot etgunga qadar hukmronlik qilgan.
|-
|4
|[[Elarslon]]
|
|1156
|1172
|16
|
|-
|5
|[[Takash|Alouddin Tekash]]
|
|1172
|1200
|28
|1072-yilda otasi Xorazm hokimi Arslon vafot etgach, Tekish ham, ukasi [[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh]] ham taxtni egallash huquqini e’lon qilishdi. O‘shanda [[Jand]] shahri hokimi bo‘lgan Tekish ukasidan oldin mamlakat poytaxti bo‘lgan [[Koʻhna Urganch|Gurganj]]&lt;nowiki/&gt;ga yetib bordi va darhol hukmdor deb e’lon qilindi. Ammo bu maqsadga erishish uchun Xorazmshoh davlati tobe bo‘lgan Qoraxitoy davlatining ruxsati va ko‘magini olgan edi. Akasi Sultonshoh esa shohlik da’vosidan voz kechmay, Xuroson shimoliga qochib, [[Marv]] shahrida o‘z hukmronligini e’lon qiladi.
|-
|6
|[[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]]
|
|1200
|1221
|21
|U o‘z saltanatining boshida [[Saljuqiylar imperiyasi|Buyuk Saljuqiylar imperiyasi]]&lt;nowiki/&gt;ning qulashi tufayli katta yerlarga ega bo‘lgan. Ammo keyinchalik [[Chingizxon]] hukmronligi ostida kengayishni boshlagan [[Mongollar|mo‘g‘ullar]] bilan jang qilishga majbur bo‘lgan.
|-
|7
|[[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Xorazmshoh]]
|
|1221
|1230
|9
|Jaloliddin Xorazmshoh buyuk sarkarda, harbiy daho edi. U ko‘plab urushlarda o‘z hayoti evaziga g‘alaba qozongan bo‘lsa-da, harbiy muvaffaqiyatlarini siyosat va diplomatiyada o‘zi xohlagandek aks ettirmagani uning noto‘g‘ri tushunilishiga, o‘zi xohlagan narsalarni osonlikcha amalga oshira olmasligiga sabab bo‘lgan.
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari]]</text>
      <sha1>e9bu6gzci2mfua0tkudd99s1takmgnc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481030</id>
      <parentid>5481028</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T01:08:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>5481030</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2517" sha1="jg80uet098bal4s9fzf19nxnblpye92" xml:space="preserve">[[Fayl:Khwarezmian_Empire_1190_1220.png|right|300x300px|Xorazmshohlarning eng katta chegaralari|thumb]]
Ushbu maqolada [[Anushteginiylar]] sulolasidan boʻlgan [[Xorazmshohlar davlati]] hukmdorlari roʻyxatidir.

{| class=&quot;wikitable&quot;
|+
!№
!Hukmdor
!Surat
!Taxtga chiqish
!Taxtdan tushish
!Hukmronlik davri
!Qaydlar
|-
|1
|[[Anushtegin]]
|
|1077
|1097
|20
|[[Saljuqiylar imperiyasi|Saljuqiy]] davlat arbobi, [[Xorazm]] hokimi. [[Xorazmshohlar davlati]]ning asoschisi.
|-
|2
|[[Qutbiddin Muhammad]]
|
|1097
|1127
|30
|1097-yilda [[Saljuqiylar imperiyasi|Buyuk Saljuqiylar]] sultoni [[Barqiyoruq]] tomonidan „Xorazmshoh“ unvoni bilan otasi kabi [[Xuroson (tarixiy viloyat)|Xuroson]] voliyligiga tayinlangan.
|-
|3
|[[Otsiz Xorazmshoh|Otsiz]]
|
|1127
|1156
|29
|Otasi [[Qutbiddin Muhammad]] 1127-yilda vafot etgandan soʻng taxtga oʻtirgan; garchi u turli bosqinlarni boshdan kechirgan va vaqti-vaqti bilan oʻz vakolatlarini yoʻqotgan boʻlsa-da, 1156-yilgacha vafot etgunga qadar hukmronlik qilgan.
|-
|4
|[[Elarslon]]
|
|1156
|1172
|16
|
|-
|5
|[[Takash|Alouddin Tekash]]
|
|1172
|1200
|28
|1072-yilda otasi Xorazm hokimi Arslon vafot etgach, Tekish ham, ukasi [[Sultonshoh Xorazmshoh|Sultonshoh]] ham taxtni egallash huquqini eʼlon qilishdi. Oʻshanda [[Jand]] shahri hokimi boʻlgan Tekish ukasidan oldin mamlakat poytaxti boʻlgan [[Koʻhna Urganch|Gurganj]]ga yetib bordi va darhol hukmdor deb eʼlon qilindi. Ammo bu maqsadga erishish uchun Xorazmshoh davlati tobe boʻlgan Qoraxitoy davlatining ruxsati va koʻmagini olgan edi. Akasi Sultonshoh esa shohlik daʼvosidan voz kechmay, Xuroson shimoliga qochib, [[Marv]] shahrida oʻz hukmronligini eʼlon qiladi.
|-
|6
|[[Muhammad Xorazmshoh|Alovuddin Muhammad]]
|
|1200
|1221
|21
|U oʻz saltanatining boshida [[Saljuqiylar imperiyasi|Buyuk Saljuqiylar imperiyasi]]ning qulashi tufayli katta yerlarga ega boʻlgan. Ammo keyinchalik [[Chingizxon]] hukmronligi ostida kengayishni boshlagan [[Mongollar|moʻgʻullar]] bilan jang qilishga majbur boʻlgan.
|-
|7
|[[Jaloliddin Manguberdi|Jaloliddin Xorazmshoh]]
|
|1221
|1230
|9
|Jaloliddin Xorazmshoh buyuk sarkarda, harbiy daho edi. U koʻplab urushlarda oʻz hayoti evaziga gʻalaba qozongan boʻlsa-da, harbiy muvaffaqiyatlarini siyosat va diplomatiyada oʻzi xohlagandek aks ettirmagani uning notoʻgʻri tushunilishiga, oʻzi xohlagan narsalarni osonlikcha amalga oshira olmasligiga sabab boʻlgan.
|}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Anushteginiylar]]
[[Turkum:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari]]</text>
      <sha1>jg80uet098bal4s9fzf19nxnblpye92</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Xorazmshohlar davlati hukmdorlari roʻyxati</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249192</id>
    <revision>
      <id>5481029</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:06:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481029</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry" xml:space="preserve">{{Munozara}}</text>
      <sha1>i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar davlatining harbiy tarixi</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249193</id>
    <revision>
      <id>5481033</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:16:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Xorazmshohlar davlati|harbiy tarix]] [[Turkum:Tarixiy davlatlarning harbiy tarixi]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481033</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="92" sha1="npbh8z84o08hk4q4qks6d3da68fdh87" xml:space="preserve">[[Turkum:Xorazmshohlar davlati|harbiy tarix]]
[[Turkum:Tarixiy davlatlarning harbiy tarixi]]</text>
      <sha1>npbh8z84o08hk4q4qks6d3da68fdh87</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Toshoʻgʻuz viloyati kishilari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249194</id>
    <revision>
      <id>5481042</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:36:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Toshhovuz viloyati|kishilar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481042</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38" sha1="iwdquygpno1j468uj1hx36qfydprma0" xml:space="preserve">[[Turkum:Toshhovuz viloyati|kishilar]]</text>
      <sha1>iwdquygpno1j468uj1hx36qfydprma0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Kubroviylik</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249195</id>
    <revision>
      <id>5481043</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:38:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Tariqatlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481043</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21" sha1="n2sd1qj6l1xzohsaba2u4kufaml02wm" xml:space="preserve">[[Turkum:Tariqatlar]]</text>
      <sha1>n2sd1qj6l1xzohsaba2u4kufaml02wm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Tariqatlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249196</id>
    <revision>
      <id>5481044</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:39:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Soʻfiylik]] [[Turkum:Islomiy tariqatlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481044</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="51" sha1="atn2xzs2uco03t9tgc6qg8k1tbge98l" xml:space="preserve">[[Turkum:Soʻfiylik]]
[[Turkum:Islomiy tariqatlar]]</text>
      <sha1>atn2xzs2uco03t9tgc6qg8k1tbge98l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Tasavvuf tariqatlari asoschilari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249197</id>
    <revision>
      <id>5481046</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:43:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Soʻfiylik]] [[Turkum:Din asoschilari]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481046</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48" sha1="ekiv11oby3xmayuhic6olykun1suib6" xml:space="preserve">[[Turkum:Soʻfiylik]]
[[Turkum:Din asoschilari]]</text>
      <sha1>ekiv11oby3xmayuhic6olykun1suib6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar davlati amaldorlari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249198</id>
    <revision>
      <id>5481051</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:48:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Xorazmshohlar davlati kishilari|amaldorlar]] [[Turkum:Oʻrta asrlar islom dunyosidagi amaldorlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481051</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="107" sha1="tflfi7lki3nw41tzinyvb4r6rsc5z5o" xml:space="preserve">[[Turkum:Xorazmshohlar davlati kishilari|amaldorlar]]
[[Turkum:Oʻrta asrlar islom dunyosidagi amaldorlar]]</text>
      <sha1>tflfi7lki3nw41tzinyvb4r6rsc5z5o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar davlati kishilari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249199</id>
    <revision>
      <id>5481053</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:49:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Xorazmshohlar davlati|kishilari]] [[Turkum:Xorazm kishilari]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481053</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="70" sha1="c8a6yovlocch1oxnouvfnfo63w3ofjw" xml:space="preserve">[[Turkum:Xorazmshohlar davlati|kishilari]]
[[Turkum:Xorazm kishilari]]</text>
      <sha1>c8a6yovlocch1oxnouvfnfo63w3ofjw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Rayda tugʻilganlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249200</id>
    <revision>
      <id>5481055</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:55:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Tehron ustonida tugʻilganlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481055</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40" sha1="2a1ef7dy7otixirudf7hnkx6w85c1xj" xml:space="preserve">[[Turkum:Tehron ustonida tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>2a1ef7dy7otixirudf7hnkx6w85c1xj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Tehron ustonida tugʻilganlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249201</id>
    <revision>
      <id>5481056</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:56:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Eronda tugʻilganlar]] [[Turkum:Tehron ustoni kishilari|tugʻilganlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481056</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" sha1="31618z7tenznnvkux5r431zrp9j90c2" xml:space="preserve">[[Turkum:Eronda tugʻilganlar]]
[[Turkum:Tehron ustoni kishilari|tugʻilganlar]]</text>
      <sha1>31618z7tenznnvkux5r431zrp9j90c2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Xorazmshohlar davlati olimlari</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249202</id>
    <revision>
      <id>5481057</id>
      <timestamp>2025-07-03T01:58:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Xorazmshohlar davlati kishilari|olimlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481057</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50" sha1="0mjdei0udgt2mr6cqbyw57bqjrd265u" xml:space="preserve">[[Turkum:Xorazmshohlar davlati kishilari|olimlar]]</text>
      <sha1>0mjdei0udgt2mr6cqbyw57bqjrd265u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar markazi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249203</id>
    <revision>
      <id>5481083</id>
      <timestamp>2025-07-03T03:38:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yoshlar markazi''' (yoki '''yoshlar klubi''' deb ham ataladi) – bu yoshlar yigʻilib, turli mashgʻulotlarda ishtirok etadigan joydir. Masalan: stol futboli, [[futbol]], [[basketbol]], [[stol tennisi]], video oʻyinlar, mehnat terapiyasi va [[Din|din]]iy tadbirlar. Dunyo boʻylab yoshlar klublari va markazlarining faoliyati turlicha boʻlib, ularning shakllanish tarixi ham har xil – bu madaniy, siyosiy, ijtimoiy sharoitlarning oʻzgarishi...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481083</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3115" sha1="0qckblijp5xbl6g8q8u8g75sis0l630" xml:space="preserve">'''Yoshlar markazi''' (yoki '''yoshlar klubi''' deb ham ataladi) – bu yoshlar yigʻilib, turli mashgʻulotlarda ishtirok etadigan joydir. Masalan: stol futboli, [[futbol]], [[basketbol]], [[stol tennisi]], video oʻyinlar, mehnat terapiyasi va [[Din|din]]iy tadbirlar. Dunyo boʻylab yoshlar klublari va markazlarining faoliyati turlicha boʻlib, ularning shakllanish tarixi ham har xil – bu madaniy, siyosiy, ijtimoiy sharoitlarning oʻzgarishi va davlat mablagʻlari yoki koʻngilli ishlarning darajasiga bogʻliq boʻlgan&lt;ref&gt;{{cite book|last1=Mills|first1=Sarah|last2=Kraftl|first2=Peter|title=Informal Education, Childhood &amp; Youth: Geographies,Histories, Practices|date=2014|publisher=Palgrave Macmillan|location=Basingstoke}}&lt;/ref&gt;.

== Yoshlar ijtimoiy guruhlari ==
Koʻplab yoshlar klublari yoshlarni koʻchalarda bekor yurishdan va muammolarga aralashishdan saqlash, ularga foydali [[Mehnat|mashgʻulot]] va qiziqish berish maqsadida tashkil etilgan. Baʼzi yoshlar klublari esa oʻziga xos kuchli taʼsirga ega boʻlishi mumkin – masalan, [[musiqa]], maʼnaviy yoki diniy yoʻnalishdagi koʻrsatmalar va maslahatlar, yoki qatʼiyatlilik kabi xususiyatlar orqali yoshlarni jalb etadi&lt;ref name=youthgroupgames&gt;{{cite web
|title=What Benefits do Kids get from Youth Groups?
|date=22 April 2015
|work=youthgroupgames
|url=http://www.youthgroupgames.co.uk/what-benefits-do-kids-get-from-youth-groups.html }}&lt;/ref&gt;.

[[Buyuk Britaniya]]da bir nechta milliy yoshlar klublari tarmoqlari mavjud. Ular jumlasiga quyidagilar kiradi:
* Buyuk Britaniya yoshlari
* National Association of Boys and Girls Clubs (Oʻgʻil va Qizlar Klublarining Milliy Assotsiatsiyasi)

[[Amerika Qo‘shma Shtatlari]]da esa eng mashhur yoshlar klublaridan biri bu – ''Boys &amp; Girls Clubs of America'' hisoblanadi.

== Loyihalari va faoliyatlari ==
Koʻplab yoshlar klublari va loyihalari 15 yoshdan 21 yoshgacha boʻlgan barcha yoshlar uchun ochiqdir. Baʼzi klublar esa 25 yoshgacha boʻlganlarni ham qabul qilishi mumkin. Bu joylar – yoshlarga doʻstlari bilan uchrashish, yangi mashgʻulotlarni sinab koʻrish imkonini beradigan maskanlardir. Koʻplab yoshlar klublarida [[stol tennisi]] kabi turli faoliyat turlari taklif etiladi.

Yoshlar klublari – yoshlarning atrofdagi dunyoni yaxshiroq tushunishlariga yordam beradi. Ular yoshlarni kelajak haqida oʻylashga undaydi, oʻtmish haqida suhbatlashadi va hozirgi muammolarni hal qilishda yordam beradi. Koʻplab klublar yoshlarni salomatlik yoki tashvishlantirayotgan mavzular boʻyicha maʼlumot beruvchi turli sessiyalar oʻtkazadi, masalan, tugʻruqdan saqlanish haqida. Odatda, yoshlar klublarida yetakchi yoshlar bilan ishlovchi mutaxassis boʻladi. U sayohatlar, [[seminar]]lar yoki loyihalar tashkil etadi, masalan: irqchilikka qarshi targʻibot loyihasi. Shuningdek, bu klublar xayriya tadbirlarini oʻtkazishi yoki koʻngillilik asosida turli ishlarni bajarishlari mumkin. Baʼzida yoshlar klublari yoshlarga hayotda kerak boʻladigan malakalarni egallashda ham yordam beradi, masalan: Duke of Edinburgh mukofoti dasturi orqali.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>0qckblijp5xbl6g8q8u8g75sis0l630</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi munozarasi:Qahram1n</title>
    <ns>3</ns>
    <id>1249204</id>
    <revision>
      <id>5481085</id>
      <timestamp>2025-07-03T03:39:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>[[Qahram1n]] sahifasi tezda oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi</comment>
      <origin>5481085</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1004" sha1="1lemnw5jbjlv6xmqfyqdlbj4pepel3i" xml:space="preserve">
== „[[:Qahram1n]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirishga]] nomzod oʻlaroq koʻrsatildi ==
[[Fayl:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] 

Siz tomoningizdan yaratilgan „[[:Qahram1n]]“ sahifasi [[VP:TOʻM|tezda oʻchirish mezonlariga]] („[[VP:M6|M6]]: Keng ommaga mashhur boʻlmagan kishilar, tashkilotlar, veb-saytlar, hodisalar haqidagi maqola“) binoan oʻchirishga nomzod oʻlaroq koʻrsatildi, chunki sahifa hozirgi holatida [[oʻzbekcha Vikipediya]] [[VP:Qoida va koʻrsatmalar|qoida va koʻrsatmalariga]] mos kelmaydi. Tajriba oʻtkazayotgan boʻlsangiz, itlimos, [[Vikipediya:Qumloq|qumloq]] sahifasidan foydalaning.

Agar sahifani oʻchirish kerak emas, deb oʻylasangiz, oʻz fikringizni sahifa munozara sahifasida qoldiring.

Savollaringiz boʻlsa, tortinmasdan [[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara sahifamga]] yozing. Rahmat! [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 03:39, 2025-yil 3-iyul (UTC)</text>
      <sha1>1lemnw5jbjlv6xmqfyqdlbj4pepel3i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hamdoʻstlik yoshlar dasturi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249205</id>
    <revision>
      <id>5481089</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:00:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Commonwealth Youth Programme&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481089</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3206" sha1="8eob7y5mxldljud8ynnv5e1q77tc73a" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik yoshlar dasturi''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth Youth Programme'', qisqartmasi ''CYP'') — 15 yoshdan 29 yoshgacha bo‘lgan yoshlar bilan ishlovchi xalqaro taraqqiyot agentligi hisoblanadi. Bu dastur Hamdo‘stlik kotibiyatining tarkibiy qismi bo‘lib, Hamdo‘stlikka a’zo 54 davlatda faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100014298 |url-access= |title=Commonwealth Youth Programme (CYP) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |url-status= |archive-url= |archive-date= |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt;.

CYPning bosh ofisi Buyuk Britaniyaning London shahrida joylashgan bo‘lib, u Afrikada ([[Lusaka]], [[Zambiya]]), [[Osiyo]]&lt;nowiki/&gt;da ([[Chandigarh]], [[Hindiston]]), Karib havzasida ([[Jorjtaun|Jorjtown]], [[Gayana]]) va [[Tinch okeani]] mintaqasida ([[Honiara|Honiyara]], [[Solomon orollari]]) to‘rt hududiy markazga ega.

Hozirda dasturda to‘rtta mintaqaviy direktor va 16 nafar dastur xodimi, shuningdek, qo‘llab-quvvatlovchi texnik va ma’muriy xodimlar faoliyat olib boradi.

== Hamkorlar ==
Hamdo‘stlik yoshlar dasturi turli tashkilotlar bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Ularning qatoriga quyidagilar kiradi:

• Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning) ;

• Hamdo‘stlik jamg‘armasi (Commonwealth Foundation) ;

• Hamdo‘stlik yoshlar almashinuvi kengashi (Commonwealth Youth Exchange Council) ;

• Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati (The Royal Commonwealth Society) ;

• Hamdo‘stlik siyosati va tadqiqotlar bo‘limi (Commonwealth Policy and Studies Unit) ;

Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) agentliklari, jumladan:

• UNICEF;

• BMT Yoshlar bo‘limi (UN Youth Unit);

• UNAIDS;

• BMT Aholi joylashuvi dasturi (UN Habitat);

• BMT Taraqqiyot dasturi (UNDP);

• UNESCO;

• BMT Aholi jamg‘armasi (UNFPA);

• Karib hamjamiyati (CARICOM);

• Yoshlar bilan ishlash bo‘yicha malaka beruvchi 47 ta hamkor universitet;

• Mikrokredit tashkilotlari va rivojlanish banklari;

• Avstraliyadagi Body Shop kompaniyasi.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
* {{Official website|http://www.thecommonwealth.org/}} Hamdo'stlik Kotibiyati
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/11/fea01.asp Ninth Commonwealth Youth Forum 2013 :The youth identity; the Sri Lankan way] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/25/fea01.asp CHOGM in South Asia after 30 years: A great milestone in capacity building of Lanka’s youth skills] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/09/15/fea01.asp CHOGM 2013 in Sri Lanka: The Youth Parliamentary concept of Sri Lanka by M.H.M.N. Bandara] sundayobserver.lk
* [https://web.archive.org/web/20130506182012/http://www.thecommonwealth.org/Internal/152816/152823/regional_youth_centres/ Mintaqaviy yoshlar markazlari] thecommonwealth.org</text>
      <sha1>8eob7y5mxldljud8ynnv5e1q77tc73a</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481091</id>
      <parentid>5481089</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:02:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481091</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3197" sha1="h2dbu9q8mof0s183w1o5uy0kjn9wady" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik yoshlar dasturi''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth Youth Programme'', qisqartmasi ''CYP'') — 15 yoshdan 29 yoshgacha bo‘lgan yoshlar bilan ishlovchi xalqaro taraqqiyot agentligi hisoblanadi. Bu dastur Hamdo‘stlik kotibiyatining tarkibiy qismi bo‘lib, Hamdo‘stlikka a’zo 54 davlatda faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100014298 |url-access= |title=Commonwealth Youth Programme (CYP) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |url-status= |archive-url= |archive-date= |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt;.

CYPning bosh ofisi Buyuk Britaniyaning London shahrida joylashgan bo‘lib, u Afrikada ([[Lusaka]], [[Zambiya]]), [[Osiyo]]da ([[Chandigarh]], [[Hindiston]]), Karib havzasida ([[Jorjtaun|Jorjtown]], [[Gayana]]) va [[Tinch okeani]] mintaqasida ([[Honiara|Honiyara]], [[Solomon orollari]]) to‘rt hududiy markazga ega.

Hozirda dasturda to‘rtta mintaqaviy direktor va 16 nafar dastur xodimi, shuningdek, qo‘llab-quvvatlovchi texnik va ma’muriy xodimlar faoliyat olib boradi.

== Hamkorlar ==
Hamdo‘stlik yoshlar dasturi turli tashkilotlar bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Ularning qatoriga quyidagilar kiradi:

• Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning) ;

• Hamdo‘stlik jamg‘armasi (Commonwealth Foundation) ;

• Hamdo‘stlik yoshlar almashinuvi kengashi (Commonwealth Youth Exchange Council) ;

• Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati (The Royal Commonwealth Society) ;

• Hamdo‘stlik siyosati va tadqiqotlar bo‘limi (Commonwealth Policy and Studies Unit) ;

Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) agentliklari, jumladan:

• UNICEF;

• BMT Yoshlar bo‘limi (UN Youth Unit);

• UNAIDS;

• BMT Aholi joylashuvi dasturi (UN Habitat);

• BMT Taraqqiyot dasturi (UNDP);

• UNESCO;

• BMT Aholi jamg‘armasi (UNFPA);

• Karib hamjamiyati (CARICOM);

• Yoshlar bilan ishlash bo‘yicha malaka beruvchi 47 ta hamkor universitet;

• Mikrokredit tashkilotlari va rivojlanish banklari;

• Avstraliyadagi Body Shop kompaniyasi.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
* {{Official website|http://www.thecommonwealth.org/}} Hamdo'stlik Kotibiyati
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/11/fea01.asp Ninth Commonwealth Youth Forum 2013 :The youth identity; the Sri Lankan way] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/25/fea01.asp CHOGM in South Asia after 30 years: A great milestone in capacity building of Lanka’s youth skills] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/09/15/fea01.asp CHOGM 2013 in Sri Lanka: The Youth Parliamentary concept of Sri Lanka by M.H.M.N. Bandara] sundayobserver.lk
* [https://web.archive.org/web/20130506182012/http://www.thecommonwealth.org/Internal/152816/152823/regional_youth_centres/ Mintaqaviy yoshlar markazlari] thecommonwealth.org</text>
      <sha1>h2dbu9q8mof0s183w1o5uy0kjn9wady</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481092</id>
      <parentid>5481091</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:04:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481092</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3202" sha1="7c187lawcmafcy3q9pl8n75ei6aemx7" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik yoshlar dasturi''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth Youth Programme'', qisqartmasi ''CYP'') — 15 yoshdan 29 yoshgacha bo‘lgan yoshlar bilan ishlovchi xalqaro taraqqiyot agentligi hisoblanadi. Bu dastur Hamdo‘stlik kotibiyatining tarkibiy qismi bo‘lib, Hamdo‘stlikka a’zo 54 davlatda faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100014298 |url-access= |title=Commonwealth Youth Programme (CYP) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |url-status= |archive-url= |archive-date= |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt;.

Agentlikning bosh ofisi Buyuk Britaniyaning London shahrida joylashgan bo‘lib, u Afrikada ([[Lusaka]], [[Zambiya]]), [[Osiyo]]da ([[Chandigarh]], [[Hindiston]]), Karib havzasida ([[Jorjtaun|Jorjtown]], [[Gayana]]) va [[Tinch okeani]] mintaqasida ([[Honiara|Honiyara]], [[Solomon orollari]]) to‘rt hududiy markazga ega.

Hozirda dasturda to‘rtta mintaqaviy direktor va 16 nafar dastur xodimi, shuningdek, qo‘llab-quvvatlovchi texnik va ma’muriy xodimlar faoliyat olib boradi.

== Hamkorlar ==
Hamdo‘stlik yoshlar dasturi turli tashkilotlar bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Ularning qatoriga quyidagilar kiradi:

• Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning) ;

• Hamdo‘stlik jamg‘armasi (Commonwealth Foundation) ;

• Hamdo‘stlik yoshlar almashinuvi kengashi (Commonwealth Youth Exchange Council) ;

• Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati (The Royal Commonwealth Society) ;

• Hamdo‘stlik siyosati va tadqiqotlar bo‘limi (Commonwealth Policy and Studies Unit) ;

Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) agentliklari, jumladan:

• UNICEF;

• BMT Yoshlar bo‘limi (UN Youth Unit);

• UNAIDS;

• BMT Aholi joylashuvi dasturi (UN Habitat);

• BMT Taraqqiyot dasturi (UNDP);

• UNESCO;

• BMT Aholi jamg‘armasi (UNFPA);

• Karib hamjamiyati (CARICOM);

• Yoshlar bilan ishlash bo‘yicha malaka beruvchi 47 ta hamkor universitet;

• Mikrokredit tashkilotlari va rivojlanish banklari;

• Avstraliyadagi Body Shop kompaniyasi.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
* {{Official website|http://www.thecommonwealth.org/}} Hamdo'stlik Kotibiyati
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/11/fea01.asp Ninth Commonwealth Youth Forum 2013 :The youth identity; the Sri Lankan way] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/25/fea01.asp CHOGM in South Asia after 30 years: A great milestone in capacity building of Lanka’s youth skills] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/09/15/fea01.asp CHOGM 2013 in Sri Lanka: The Youth Parliamentary concept of Sri Lanka by M.H.M.N. Bandara] sundayobserver.lk
* [https://web.archive.org/web/20130506182012/http://www.thecommonwealth.org/Internal/152816/152823/regional_youth_centres/ Mintaqaviy yoshlar markazlari] thecommonwealth.org</text>
      <sha1>7c187lawcmafcy3q9pl8n75ei6aemx7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481096</id>
      <parentid>5481092</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:05:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481096</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3202" sha1="rkgdp24oyq8q0vrew032g7etsa06lxr" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik yoshlar dasturi''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth Youth Programme'', qisqartmasi ''CYP'') — 15 yoshdan 29 yoshgacha bo‘lgan yoshlar bilan ishlovchi xalqaro taraqqiyot agentligi hisoblanadi. Bu dastur Hamdo‘stlik kotibiyatining tarkibiy qismi bo‘lib, Hamdo‘stlikka a’zo 54 davlatda faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100014298 |url-access= |title=Commonwealth Youth Programme (CYP) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |url-status= |archive-url= |archive-date= |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt;.

Agentlikning bosh ofisi Buyuk Britaniyaning London shahrida joylashgan bo‘lib, u Afrikada ([[Lusaka]], [[Zambiya]]), [[Osiyo]]da ([[Chandigarh]], [[Hindiston]]), Karib havzasida ([[Jorjtaun|Jorjtown]], [[Gayana]]) va [[Tinch okeani]] mintaqasida ([[Xoniara|Xoniyara]], [[Solomon orollari]]) to‘rt hududiy markazga ega.

Hozirda dasturda to‘rtta mintaqaviy direktor va 16 nafar dastur xodimi, shuningdek, qo‘llab-quvvatlovchi texnik va ma’muriy xodimlar faoliyat olib boradi.

== Hamkorlar ==
Hamdo‘stlik yoshlar dasturi turli tashkilotlar bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Ularning qatoriga quyidagilar kiradi:

• Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning) ;

• Hamdo‘stlik jamg‘armasi (Commonwealth Foundation) ;

• Hamdo‘stlik yoshlar almashinuvi kengashi (Commonwealth Youth Exchange Council) ;

• Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati (The Royal Commonwealth Society) ;

• Hamdo‘stlik siyosati va tadqiqotlar bo‘limi (Commonwealth Policy and Studies Unit) ;

Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) agentliklari, jumladan:

• UNICEF;

• BMT Yoshlar bo‘limi (UN Youth Unit);

• UNAIDS;

• BMT Aholi joylashuvi dasturi (UN Habitat);

• BMT Taraqqiyot dasturi (UNDP);

• UNESCO;

• BMT Aholi jamg‘armasi (UNFPA);

• Karib hamjamiyati (CARICOM);

• Yoshlar bilan ishlash bo‘yicha malaka beruvchi 47 ta hamkor universitet;

• Mikrokredit tashkilotlari va rivojlanish banklari;

• Avstraliyadagi Body Shop kompaniyasi.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
* {{Official website|http://www.thecommonwealth.org/}} Hamdo'stlik Kotibiyati
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/11/fea01.asp Ninth Commonwealth Youth Forum 2013 :The youth identity; the Sri Lankan way] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/08/25/fea01.asp CHOGM in South Asia after 30 years: A great milestone in capacity building of Lanka’s youth skills] sundayobserver.lk
* [https://archives.sundayobserver.lk/2013/09/15/fea01.asp CHOGM 2013 in Sri Lanka: The Youth Parliamentary concept of Sri Lanka by M.H.M.N. Bandara] sundayobserver.lk
* [https://web.archive.org/web/20130506182012/http://www.thecommonwealth.org/Internal/152816/152823/regional_youth_centres/ Mintaqaviy yoshlar markazlari] thecommonwealth.org</text>
      <sha1>rkgdp24oyq8q0vrew032g7etsa06lxr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yevropa Yoshlar Forumi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249206</id>
    <revision>
      <id>5481090</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:01:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yevropa yoshlar forumi''' [[Yevropa]]dagi milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlarining soyabon tashkiloti hamda himoya guruhi sifatida faoliyat yurituvchi xalqaro notijorat uyushmadir. U [[Yevropa Ittifoqi]], [[Yevropa Kengashi]] va [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] kabi xalqaro tashkilotlarda yoshlar huquqlarini himoya qilish boʻyicha ish olib boradi.  Yevropa yoshlar forumi asosan yoshlar siyosati va yoshlar bila...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481090</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4520" sha1="f2ow8x5mapor878386fj237n802t2jb" xml:space="preserve">'''Yevropa yoshlar forumi''' [[Yevropa]]dagi milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlarining soyabon tashkiloti hamda himoya guruhi sifatida faoliyat yurituvchi xalqaro notijorat uyushmadir. U [[Yevropa Ittifoqi]], [[Yevropa Kengashi]] va [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] kabi xalqaro tashkilotlarda yoshlar huquqlarini himoya qilish boʻyicha ish olib boradi.

Yevropa yoshlar forumi asosan yoshlar siyosati va yoshlar bilan ishlashni rivojlantirish sohalarida faoliyat yuritadi. U oʻz eʼtiborini Yevropa yoshlar siyosati masalalariga qaratadi, shu bilan birga global miqyosda ishtirok etish orqali aʼzolarining imkoniyatlarini kengaytiradi va global bogʻliqlikni ragʻbatlantiradi. Kundalik faoliyatida Yevropa yoshlar forumi siyosatning barcha tegishli sohalarida yoshlar tashkilotlarining qarashlarini va fikrlarini ifoda etadi hamda turli institutsional subyektlarga nisbatan yoshlar siyosatining tarmoqlararo xususiyatini targʻib qiladi. Tenglik va barqaror rivojlanish tamoyillari Yevropa yoshlar forumi faoliyatining asosiy yoʻnalishlariga singdirilgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.youthforum.org/fr/system/files/yfj_public/strategic_priorities/en/0544-06_Strategi_%20Priorities_2007-12_FINAL.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305103455/http://www.youthforum.org/fr/system/files/yfj_public/strategic_priorities/en/0544-06_Strategi_%20Priorities_2007-12_FINAL.pdf|url-status=dead|title=Strategic Priorities of the European Youth Forum 2007-2012|archivedate=5 March 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.coe.int/t/dg4/youth/Partners/European_youth_forum_en.asp |title=HOME |publisher=Coe.int |access-date=2013-06-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.socialplatform.org/AboutUs.asp?DocID=8183 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070710223459/http://www.socialplatform.org/AboutUs.asp?DocID=8183 |url-status=dead |archive-date=10 July 2007 |title=Platform of European Social NGOs |publisher=SocialPlatform |access-date=2013-06-15 }}&lt;/ref&gt;.

U 44 ta Milliy yoshlar kengashi va 61 ta xalqaro yoshlar nodavlat tashkilotidan, jami 105 ta tashkilotdan iborat&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/our-members |title=Our Members |publisher=€uropean Youth Forum |access-date=2020-05-04 |archive-date=26 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200526011114/https://www.youthforum.org/our-members |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Yevropa yoshlar forumi 1996-yilda milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlari tomonidan tashkil etilgan Yevropa xalqaro tashkilotidir. U Yevropa milliy yoshlar qoʻmitalari kengashi (CENYC), Yevropa hamjamiyatlarining yoshlar forumi (YFEU) va Xalqaro yoshlar tashkilotlarining Yevropa muvofiqlashtirish byurosi (ECB) ning vorisi sifatida faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;inv-cenyc&quot;&gt;[http://wwwarc.eui.eu/pdfinv/inv-cenyc.pdf Archived profile of the Council of European National Youth Committees (CENYC), held in the European University Institute – Historical Archives of the European Union, 1994-2006] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070713044331/http://wwwarc.eui.eu/pdfinv/inv-cenyc.pdf |date=13 July 2007 }}.&lt;/ref&gt;. CENYC va ECB oltmishinchi yillardan beri yoshlar manfaatlarini ifodalab kelgan. YFEU esa 1970-yillarning oxirida Yevropa Ittifoqi (oʻsha paytda Yevropa hamjamiyati deb atalgan) bilan hamkorlik qilish maqsadida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web|last=Gaetano|first=Morese|date=30 November 2020|title=Citizenship, Education and Democracy through the Youth Forum of European Union (YFEU)|url=https://cwld.hypotheses.org/tag/youth-forum|access-date=15 April 2021|website=cwld.hypotheses.org/}}&lt;/ref&gt;. Uchala tashkilotni almashtirgan yagona tuzilmaning tashkil etilishi katta oqilona qadam boʻldi.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.youthforum.org/ European Youth Forum Website]
* {{Facebook}}
* {{Twitter}}
* [http://issuu.com/yomag/ European Youth Forum Publications]
* [http://archives.eui.eu/en/fonds/228583?item=EYF Archives] of the European Youth Forum at the [http://www.eui.eu/Research/HistoricalArchivesOfEU/AbouttheHistoricalArchives/Index.aspx Historical Archives of EU] in Florence
* Archival fonds of [http://archives.eui.eu/en/fonds/67138?item=CENYC CENYC], [http://archives.eui.eu/en/fonds/197500?item=YFEC YFEC] and [http://archives.eui.eu/en/fonds/30444?item=BEC BEC] are consultable at the [http://www.eui.eu/Research/HistoricalArchivesOfEU/AbouttheHistoricalArchives/Index.aspx Historical Archives of EU]</text>
      <sha1>f2ow8x5mapor878386fj237n802t2jb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481109</id>
      <parentid>5481090</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:19:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5481109</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7834" sha1="ncqjkgfnbnwh6c50no64yt4rb63dslc" xml:space="preserve">'''Yevropa yoshlar forumi''' [[Yevropa]]dagi milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlarining soyabon tashkiloti hamda himoya guruhi sifatida faoliyat yurituvchi xalqaro notijorat uyushmadir. U [[Yevropa Ittifoqi]], [[Yevropa Kengashi]] va [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] kabi xalqaro tashkilotlarda yoshlar huquqlarini himoya qilish boʻyicha ish olib boradi.

Yevropa yoshlar forumi asosan yoshlar siyosati va yoshlar bilan ishlashni rivojlantirish sohalarida faoliyat yuritadi. U oʻz eʼtiborini Yevropa yoshlar siyosati masalalariga qaratadi, shu bilan birga global miqyosda ishtirok etish orqali aʼzolarining imkoniyatlarini kengaytiradi va global bogʻliqlikni ragʻbatlantiradi. Kundalik faoliyatida Yevropa yoshlar forumi siyosatning barcha tegishli sohalarida yoshlar tashkilotlarining qarashlarini va fikrlarini ifoda etadi hamda turli institutsional subyektlarga nisbatan yoshlar siyosatining tarmoqlararo xususiyatini targʻib qiladi. Tenglik va barqaror rivojlanish tamoyillari Yevropa yoshlar forumi faoliyatining asosiy yoʻnalishlariga singdirilgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.youthforum.org/fr/system/files/yfj_public/strategic_priorities/en/0544-06_Strategi_%20Priorities_2007-12_FINAL.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305103455/http://www.youthforum.org/fr/system/files/yfj_public/strategic_priorities/en/0544-06_Strategi_%20Priorities_2007-12_FINAL.pdf|url-status=dead|title=Strategic Priorities of the European Youth Forum 2007-2012|archivedate=5 March 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.coe.int/t/dg4/youth/Partners/European_youth_forum_en.asp |title=HOME |publisher=Coe.int |access-date=2013-06-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.socialplatform.org/AboutUs.asp?DocID=8183 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070710223459/http://www.socialplatform.org/AboutUs.asp?DocID=8183 |url-status=dead |archive-date=10 July 2007 |title=Platform of European Social NGOs |publisher=SocialPlatform |access-date=2013-06-15 }}&lt;/ref&gt;.

U 44 ta Milliy yoshlar kengashi va 61 ta xalqaro yoshlar nodavlat tashkilotidan, jami 105 ta tashkilotdan iborat&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/our-members |title=Our Members |publisher=€uropean Youth Forum |access-date=2020-05-04 |archive-date=26 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200526011114/https://www.youthforum.org/our-members |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Yevropa yoshlar forumi 1996-yilda milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlari tomonidan tashkil etilgan Yevropa xalqaro tashkilotidir. U Yevropa milliy yoshlar qoʻmitalari kengashi (CENYC), Yevropa hamjamiyatlarining yoshlar forumi (YFEU) va Xalqaro yoshlar tashkilotlarining Yevropa muvofiqlashtirish byurosi (ECB) ning vorisi sifatida faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;inv-cenyc&quot;&gt;[http://wwwarc.eui.eu/pdfinv/inv-cenyc.pdf Archived profile of the Council of European National Youth Committees (CENYC), held in the European University Institute – Historical Archives of the European Union, 1994-2006] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070713044331/http://wwwarc.eui.eu/pdfinv/inv-cenyc.pdf |date=13 July 2007 }}.&lt;/ref&gt;. CENYC va ECB oltmishinchi yillardan beri yoshlar manfaatlarini ifodalab kelgan. YFEU esa 1970-yillarning oxirida Yevropa Ittifoqi (oʻsha paytda Yevropa hamjamiyati deb atalgan) bilan hamkorlik qilish maqsadida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web|last=Gaetano|first=Morese|date=30 November 2020|title=Citizenship, Education and Democracy through the Youth Forum of European Union (YFEU)|url=https://cwld.hypotheses.org/tag/youth-forum|access-date=15 April 2021|website=cwld.hypotheses.org/}}&lt;/ref&gt;. Uchala tashkilotni almashtirgan yagona tuzilmaning tashkil etilishi katta oqilona qadam boʻldi.

== Qarashi, vazifasi va maqsadlari ==
Yevropa yoshlar forumi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/european-youth-forum-our-goals-vision |title=The European Youth Forum: our goals &amp; vision |publisher=European Youth Forum |access-date=2020-05-04 |archive-date=22 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200422034433/https://www.youthforum.org/european-youth-forum-our-goals-vision |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; maʼlumotlariga koʻra, ularning qarashlari, vazifalari va maqsadlari quyidagicha:

=== Qarashi ===
Yoshlar teng huquqli fuqarolar sifatida qaraladigan, global fuqaro boʻlish yoʻlida oʻz salohiyatlarini toʻliq namoyon etishlari uchun ragʻbatlantiriladigan va qoʻllab-quvvatlanadigan Yevropada yoshlarning ovozi boʻlish.

=== Vazifasi ===
Yevropa yoshlar forumi butun Yevropadagi milliy yoshlar kengashlari va xalqaro yoshlar tashkilotlarini ifoda etuvchi mustaqil, demokratik, yoshlar boshchiligidagi platformadir.

Yoshlar forumi yoshlarning oʻz ehtiyojlari va manfaatlarini hamda oʻz tashkilotlari manfaatlarini ifodalash va himoya qilish orqali oʻz hayotlarini yaxshilash uchun jamiyatda faol ishtirok etish imkonini beradi.

=== Maqsadlar ===
* Yoshlar va yoshlar tashkilotlarining jamiyatda hamda qaror qabul qilish jarayonlarida ishtirokini oshirish;
* Yevropa Ittifoqi, Yevropa Kengashi va Birlashgan Millatlar Tashkiloti kabi xalqaro institutlarning eʼtirof etilgan hamkori sifatida yoshlar va yoshlar tashkilotlariga taʼsir qiluvchi siyosiy masalalarga ijobiy taʼsir koʻrsatish;
* Yoshlar siyosati tushunchasini umumiy siyosat rivojlanishining ajralmas va koʻp yoʻnalishli qismi sifatida ilgari surish, xususan, siyosatda yoshlar manfaatlarini hisobga olish orqali;
* Barqaror va mustaqil yoshlar tashkilotlarini milliy va xalqaro darajada rivojlantirish orqali yoshlarning ishtirokini yengillashtirish, ayniqsa, bunday tashkilotlar uchun ishonchli va yetarli moliyaviy taʼminotni kafolatlash;
* Yevropadagi yoshlar oʻrtasida gʻoyalar va tajriba almashinuvini, oʻzaro tushunishni hamda teng huquq va imkoniyatlarni ilgari surish;
* Madaniyatlararo tushunuv, demokratiya, hurmat, xilma-xillik, inson huquqlari, faol fuqarolik va birdamlikni qoʻllab-quvvatlash;
* Yoshlar bilan ishlash sohasini dunyoning boshqa mintaqalarida ham rivojlantirishga hissa qoʻshish.

Yevropa Yoshlar Forumi har ikki yilda oʻz aʼzo tashkilotlari orasidan Yoshlar masalalari boʻyicha Maslahatchilar kengashiga 20 nafar yosh nomzodni koʻrsatish vazifasini bajaradi – ulardan 13 nafari xalqaro yoshlar tashkilotlari (INGYO) vakillari, 7 nafari esa milliy yoshlar kengashlari vakillaridir&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://rm.coe.int/16809991e4 |title=Advisory Council on Youth Terms of references|publisher=[[Council of Europe]]|date=2020-01-01|access-date=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;.
Bu nomzodlar aʼzo tashkilotlar tomonidan demokratik tarzda, odatda har bahor Bryusselda oʻtkaziladigan ''Aʼzolar Kengashi'' (COMEM) yigʻilishida saylab olinadi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/spring-comem-brussels |title=Spring #COMEM in Brussels |publisher=European Youth Forum |date=2017-04-22 |access-date=2020-05-02 |archive-date=27 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201027204850/https://www.youthforum.org/spring-comem-brussels |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.youthforum.org/ European Youth Forum Website]
* {{Facebook}}
* {{Twitter}}
* [http://issuu.com/yomag/ European Youth Forum Publications]
* [http://archives.eui.eu/en/fonds/228583?item=EYF Archives] of the European Youth Forum at the [http://www.eui.eu/Research/HistoricalArchivesOfEU/AbouttheHistoricalArchives/Index.aspx Historical Archives of EU] in Florence
* Archival fonds of [http://archives.eui.eu/en/fonds/67138?item=CENYC CENYC], [http://archives.eui.eu/en/fonds/197500?item=YFEC YFEC] and [http://archives.eui.eu/en/fonds/30444?item=BEC BEC] are consultable at the [http://www.eui.eu/Research/HistoricalArchivesOfEU/AbouttheHistoricalArchives/Index.aspx Historical Archives of EU]</text>
      <sha1>ncqjkgfnbnwh6c50no64yt4rb63dslc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481110</id>
      <parentid>5481109</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:20:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <origin>5481110</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7835" sha1="n9i60rr8xyasaklvqdxsyaah77s52lt" xml:space="preserve">'''Yevropa yoshlar forumi''' [[Yevropa]]dagi milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlarining soyabon tashkiloti hamda himoya guruhi sifatida faoliyat yurituvchi xalqaro notijorat uyushmadir. U [[Yevropa Ittifoqi]], [[Yevropa Kengashi]] va [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] kabi xalqaro tashkilotlarda yoshlar huquqlarini himoya qilish boʻyicha ish olib boradi.

Yevropa yoshlar forumi asosan yoshlar siyosati va yoshlar bilan ishlashni rivojlantirish sohalarida faoliyat yuritadi. U oʻz eʼtiborini Yevropa yoshlar siyosati masalalariga qaratadi, shu bilan birga global miqyosda ishtirok etish orqali aʼzolarining imkoniyatlarini kengaytiradi va global bogʻliqlikni ragʻbatlantiradi. Kundalik faoliyatida Yevropa yoshlar forumi siyosatning barcha tegishli sohalarida yoshlar tashkilotlarining qarashlarini va fikrlarini ifoda etadi hamda turli institutsional subyektlarga nisbatan yoshlar siyosatining tarmoqlararo xususiyatini targʻib qiladi. Tenglik va barqaror rivojlanish tamoyillari Yevropa yoshlar forumi faoliyatining asosiy yoʻnalishlariga singdirilgan&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.youthforum.org/fr/system/files/yfj_public/strategic_priorities/en/0544-06_Strategi_%20Priorities_2007-12_FINAL.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120305103455/http://www.youthforum.org/fr/system/files/yfj_public/strategic_priorities/en/0544-06_Strategi_%20Priorities_2007-12_FINAL.pdf|url-status=dead|title=Strategic Priorities of the European Youth Forum 2007-2012|archivedate=5 March 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.coe.int/t/dg4/youth/Partners/European_youth_forum_en.asp |title=HOME |publisher=Coe.int |access-date=2013-06-15}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |url=http://www.socialplatform.org/AboutUs.asp?DocID=8183 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070710223459/http://www.socialplatform.org/AboutUs.asp?DocID=8183 |url-status=dead |archive-date=10 July 2007 |title=Platform of European Social NGOs |publisher=SocialPlatform |access-date=2013-06-15 }}&lt;/ref&gt;.

U 44 ta Milliy yoshlar kengashi va 61 ta xalqaro yoshlar nodavlat tashkilotidan, jami 105 ta tashkilotdan iborat&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/our-members |title=Our Members |publisher=€uropean Youth Forum |access-date=2020-05-04 |archive-date=26 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200526011114/https://www.youthforum.org/our-members |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Yevropa yoshlar forumi 1996-yilda milliy yoshlar kengashlari va xalqaro nodavlat yoshlar tashkilotlari tomonidan tashkil etilgan Yevropa xalqaro tashkilotidir. U Yevropa milliy yoshlar qoʻmitalari kengashi (CENYC), Yevropa hamjamiyatlarining yoshlar forumi (YFEU) va Xalqaro yoshlar tashkilotlarining Yevropa muvofiqlashtirish byurosi (ECB) ning vorisi sifatida faoliyat yuritadi&lt;ref name=&quot;inv-cenyc&quot;&gt;[http://wwwarc.eui.eu/pdfinv/inv-cenyc.pdf Archived profile of the Council of European National Youth Committees (CENYC), held in the European University Institute – Historical Archives of the European Union, 1994-2006] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070713044331/http://wwwarc.eui.eu/pdfinv/inv-cenyc.pdf |date=13 July 2007 }}.&lt;/ref&gt;. CENYC va ECB oltmishinchi yillardan beri yoshlar manfaatlarini ifodalab kelgan. YFEU esa 1970-yillarning oxirida Yevropa Ittifoqi (oʻsha paytda Yevropa hamjamiyati deb atalgan) bilan hamkorlik qilish maqsadida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web|last=Gaetano|first=Morese|date=30 November 2020|title=Citizenship, Education and Democracy through the Youth Forum of European Union (YFEU)|url=https://cwld.hypotheses.org/tag/youth-forum|access-date=15 April 2021|website=cwld.hypotheses.org/}}&lt;/ref&gt;. Uchala tashkilotni almashtirgan yagona tuzilmaning tashkil etilishi katta oqilona qadam boʻldi.

== Qarashi, vazifasi va maqsadlari ==
Yevropa yoshlar forumi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/european-youth-forum-our-goals-vision |title=The European Youth Forum: our goals &amp; vision |publisher=European Youth Forum |access-date=2020-05-04 |archive-date=22 April 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200422034433/https://www.youthforum.org/european-youth-forum-our-goals-vision |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; maʼlumotlariga koʻra, ularning qarashlari, vazifalari va maqsadlari quyidagicha:

=== Qarashi ===
Yoshlar teng huquqli fuqarolar sifatida qaraladigan, global fuqaro boʻlish yoʻlida oʻz salohiyatlarini toʻliq namoyon etishlari uchun ragʻbatlantiriladigan va qoʻllab-quvvatlanadigan Yevropada yoshlarning ovozi boʻlish.

=== Vazifasi ===
Yevropa yoshlar forumi butun Yevropadagi milliy yoshlar kengashlari va xalqaro yoshlar tashkilotlarini ifoda etuvchi mustaqil, demokratik, yoshlar boshchiligidagi platformadir.

Yoshlar forumi yoshlarning oʻz ehtiyojlari va manfaatlarini hamda oʻz tashkilotlari manfaatlarini ifodalash va himoya qilish orqali oʻz hayotlarini yaxshilash uchun jamiyatda faol ishtirok etish imkonini beradi.

=== Maqsadlari ===
* Yoshlar va yoshlar tashkilotlarining jamiyatda hamda qaror qabul qilish jarayonlarida ishtirokini oshirish;
* Yevropa Ittifoqi, Yevropa Kengashi va Birlashgan Millatlar Tashkiloti kabi xalqaro institutlarning eʼtirof etilgan hamkori sifatida yoshlar va yoshlar tashkilotlariga taʼsir qiluvchi siyosiy masalalarga ijobiy taʼsir koʻrsatish;
* Yoshlar siyosati tushunchasini umumiy siyosat rivojlanishining ajralmas va koʻp yoʻnalishli qismi sifatida ilgari surish, xususan, siyosatda yoshlar manfaatlarini hisobga olish orqali;
* Barqaror va mustaqil yoshlar tashkilotlarini milliy va xalqaro darajada rivojlantirish orqali yoshlarning ishtirokini yengillashtirish, ayniqsa, bunday tashkilotlar uchun ishonchli va yetarli moliyaviy taʼminotni kafolatlash;
* Yevropadagi yoshlar oʻrtasida gʻoyalar va tajriba almashinuvini, oʻzaro tushunishni hamda teng huquq va imkoniyatlarni ilgari surish;
* Madaniyatlararo tushunuv, demokratiya, hurmat, xilma-xillik, inson huquqlari, faol fuqarolik va birdamlikni qoʻllab-quvvatlash;
* Yoshlar bilan ishlash sohasini dunyoning boshqa mintaqalarida ham rivojlantirishga hissa qoʻshish.

Yevropa Yoshlar Forumi har ikki yilda oʻz aʼzo tashkilotlari orasidan Yoshlar masalalari boʻyicha Maslahatchilar kengashiga 20 nafar yosh nomzodni koʻrsatish vazifasini bajaradi – ulardan 13 nafari xalqaro yoshlar tashkilotlari (INGYO) vakillari, 7 nafari esa milliy yoshlar kengashlari vakillaridir&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://rm.coe.int/16809991e4 |title=Advisory Council on Youth Terms of references|publisher=[[Council of Europe]]|date=2020-01-01|access-date=2020-05-02}}&lt;/ref&gt;.
Bu nomzodlar aʼzo tashkilotlar tomonidan demokratik tarzda, odatda har bahor Bryusselda oʻtkaziladigan ''Aʼzolar Kengashi'' (COMEM) yigʻilishida saylab olinadi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.youthforum.org/spring-comem-brussels |title=Spring #COMEM in Brussels |publisher=European Youth Forum |date=2017-04-22 |access-date=2020-05-02 |archive-date=27 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201027204850/https://www.youthforum.org/spring-comem-brussels |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.youthforum.org/ European Youth Forum Website]
* {{Facebook}}
* {{Twitter}}
* [http://issuu.com/yomag/ European Youth Forum Publications]
* [http://archives.eui.eu/en/fonds/228583?item=EYF Archives] of the European Youth Forum at the [http://www.eui.eu/Research/HistoricalArchivesOfEU/AbouttheHistoricalArchives/Index.aspx Historical Archives of EU] in Florence
* Archival fonds of [http://archives.eui.eu/en/fonds/67138?item=CENYC CENYC], [http://archives.eui.eu/en/fonds/197500?item=YFEC YFEC] and [http://archives.eui.eu/en/fonds/30444?item=BEC BEC] are consultable at the [http://www.eui.eu/Research/HistoricalArchivesOfEU/AbouttheHistoricalArchives/Index.aspx Historical Archives of EU]</text>
      <sha1>n9i60rr8xyasaklvqdxsyaah77s52lt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar siyosati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249207</id>
    <revision>
      <id>5481093</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:04:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi. == Tarix == === AQSh ===  Yoshlar faolligining o'sishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi norozilik...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481093</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2811" sha1="ohi6iu9k2b89yd672qw9hbf8n1kfmcl" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
 Yoshlar faolligining o'sishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zo‘ravonliksiz muvofiqlashtirish qo‘mitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bog‘liq edi.
=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda Pickard, Sarah and Bessant, Judith. „Young People Re-Generating Politics in Times of Crises“. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.</text>
      <sha1>ohi6iu9k2b89yd672qw9hbf8n1kfmcl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481095</id>
      <parentid>5481093</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:05:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <comment>/* AQSh */</comment>
      <origin>5481095</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2819" sha1="kaha8i10qhasld781aju1bn8q4zwpzk" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
 AQShda Yoshlar faolligining o'sishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zo‘ravonliksiz muvofiqlashtirish qo‘mitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bog‘liq edi.

=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda Pickard, Sarah and Bessant, Judith. „Young People Re-Generating Politics in Times of Crises“. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.</text>
      <sha1>kaha8i10qhasld781aju1bn8q4zwpzk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481098</id>
      <parentid>5481095</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:08:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481098</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2853" sha1="d73w8omtbchnxc5vv9bf07btp5a4jgu" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
AQShda Yoshlar faolligining o'sishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zo‘ravonliksiz muvofiqlashtirish qo‘mitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bog‘liq edi.

=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda &lt;ref&gt;Pickard, Sarah and Bessant, Judith. &quot;Young People Re-Generating Politics in Times of Crises&quot;. Palgrave Macmillian, 2017.&lt;/ref&gt;. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.</text>
      <sha1>d73w8omtbchnxc5vv9bf07btp5a4jgu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481099</id>
      <parentid>5481098</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:08:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481099</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2881" sha1="6cvf13b2tt55z1inyfby0y9h5b27hvy" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
AQShda Yoshlar faolligining o'sishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zo‘ravonliksiz muvofiqlashtirish qo‘mitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bog‘liq edi.

=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda &lt;ref&gt;Pickard, Sarah and Bessant, Judith. &quot;Young People Re-Generating Politics in Times of Crises&quot;. Palgrave Macmillian, 2017.&lt;/ref&gt;. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>6cvf13b2tt55z1inyfby0y9h5b27hvy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481103</id>
      <parentid>5481099</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:13:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481103</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2883" sha1="a12aamh8x3ztiq3iwugc2f68hreg3kn" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
AQShda Yoshlar faolligining oʻsishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zoʻravonliksiz muvofiqlashtirish qoʻmitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bogʻliq edi.

=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda &lt;ref&gt;Pickard, Sarah and Bessant, Judith. „Young People Re-Generating Politics in Times of Crises“. Palgrave Macmillian, 2017.&lt;/ref&gt;. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>a12aamh8x3ztiq3iwugc2f68hreg3kn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481118</id>
      <parentid>5481103</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:29:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481118</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2885" sha1="rbu7q8hprhayif2eu5p2itfmizsijbc" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
AQShda Yoshlar faolligining oʻsishining dastlabki ildizlari [XX asr boshlarida] Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zoʻravonliksiz muvofiqlashtirish qoʻmitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bogʻliq edi.

=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda &lt;ref&gt;Pickard, Sarah and Bessant, Judith. „Young People Re-Generating Politics in Times of Crises“. Palgrave Macmillian, 2017.&lt;/ref&gt;. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>rbu7q8hprhayif2eu5p2itfmizsijbc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481119</id>
      <parentid>5481118</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:30:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <comment>/* AQSh */</comment>
      <origin>5481119</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2883" sha1="a12aamh8x3ztiq3iwugc2f68hreg3kn" xml:space="preserve">'''Yoshlar siyosati''' yoshlarni aniq qamrab oladigan va ularga taʼsir oʻtkazadigan masalalar toifasidir. Yoshlar siyosati (masalan, taʼlim, uy-joy, bandlik, dam olish) va yoshlarning tashkiliy siyosatga (saylovlar, siyosiy partiyaga aʼzolik), va turmush tarziga qanday aralashishini oʻz ichiga oladi.
== Tarix ==
=== AQSh ===
AQShda Yoshlar faolligining oʻsishining dastlabki ildizlari XX asr boshlarida Jones onaning bolalar mehnatiga qarshi noroziliklaridan shakllana boshlagan 1930-yilda Amerika siyosatida ilk bor Amerika Yoshlar Kongressi tashkil etildi. 1950-1960-yillarda Talabalarni zoʻravonliksiz muvofiqlashtirish qoʻmitasi va Talabalar demokratik jamiyati kabi tashkilotlar ham yoshlar siyosati bilan chambarchas bogʻliq edi.

=== Yevropa ===
Yevropada ham yoshlar siyosatining uzoq tarixi mavjud. 1946-yilda Germaniyaning Sovet ishgʻoli hududida Ozod nemis yoshlari tashkiloti tuzilgan boʻlib, u Sharqiy Germaniyaning rasmiy yoshlar tashkiloti sifatida faoliyat yuritgan.

Buyuk Britaniyada Britaniya yoshlar kengashi, Buyuk Britaniya yoshlar parlamenti va Shotlandiya yoshlar parlamentidan iborat boʻlgan kuchli yoshlar siyosati tizimi mavjud. Toʻgʻridan-toʻgʻri hokimiyatga ega boʻlmasa-da, bu tashkilotlardagi yoshlar parlament aʼzolari bilan yaqin ish munosabatlariga ega. Bugungi kunda ham yoshlar harakatiga intilayotgan tashkilotlar soni ortib bormoqda, ular orasida yoshlarni siyosat olamiga jalb qilishga qaratilgan „YouthDebates“ onlayn tashkiloti diqqatga sazovor.
=== Xalqaro ===
Boshqa mintaqalarda ham yoshlar siyosati va yoshlar harakatiga oid boʻlgan koʻplab tashkilotlar faoliyat olib bormoqda.
Yaqinda oʻtkazilgan Meksika prezidentlik saylovlarida yoshlarning zamonaviy siyosatga munosabatining yana bir namunasi koʻzga tashlandi. „Yo soy 132“ nomli talabalar harakati saylovlar jarayoniga sezilarli taʼsir koʻrsatdi. Ular kutilayotgan saylov firibgarligi haqida dalillar keltirib, PRI nomzodi Enrike Penya Nietoning qoʻllab-quvvatlash darajasini oʻzgartirdilar. Natijada, nomzod uchun eng yuqori soʻrov natijalari va saylovlarning yakuniy natijalari oʻrtasidagi farq taxminan 12 foizga kamaydi. Hindistonda ham yosh siyosatchilar muhim rol oʻynaydi. Rishabh Mukati mamlakatning eng yosh siyosatchisi va yetakchisi hisoblanadi. U yoshlarning orzularini roʻyobga chiqarish va Hindiston yoshlar kuchini uygʻotish maqsadida sport tadbirlari va turli dasturlarni tashkil etgan. Bugungi kunda yoshlar tobora koʻproq global miqyosdagi norozilik harakatlariga, xususan ijtimoiy va ekologik adolat masalalariga jalb qilinmoqda &lt;ref&gt;Pickard, Sarah and Bessant, Judith. „Young People Re-Generating Politics in Times of Crises“. Palgrave Macmillian, 2017.&lt;/ref&gt;. Palgrave Macmillian, 2017.
. Bunday faollikning sababi qisman yoshlarning turli inqirozlardan koʻp aziyat chekayotganligidadir.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>a12aamh8x3ztiq3iwugc2f68hreg3kn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar elchisi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249209</id>
    <revision>
      <id>5481094</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:04:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yoshlar elchisi''' – biron bir tashkilotdan tayinlanadigan yosh vakil, elchi&lt;ref name=&quot;AC&quot;&gt;Anaphylaxis Campaign, [https://www.anaphylaxis.org.uk/wp-content/uploads/2016/07/Youth-Ambassadors-Outline-for-potential-YAs1.pptx Youth Ambassadors]&lt;/ref&gt; . Yoshlar elchilari lavozim sifatida yoshlar oʻrtasida ijobiy munosabatlarni shakllantirish, xayriyaga boʻlgan munosabatlarni rivojlantirish maqsadida joriy etilgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=About Us |...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481094</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="950" sha1="3hwe89f3r4zijf1ty2d6f1ptehcjmx0" xml:space="preserve">'''Yoshlar elchisi''' – biron bir tashkilotdan tayinlanadigan yosh vakil, elchi&lt;ref name=&quot;AC&quot;&gt;Anaphylaxis Campaign, [https://www.anaphylaxis.org.uk/wp-content/uploads/2016/07/Youth-Ambassadors-Outline-for-potential-YAs1.pptx Youth Ambassadors]&lt;/ref&gt;
. Yoshlar elchilari lavozim sifatida yoshlar oʻrtasida ijobiy munosabatlarni shakllantirish, xayriyaga boʻlgan munosabatlarni rivojlantirish maqsadida joriy etilgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=About Us |url=https://www.yesprograms.org/about/about-us |access-date=2023-07-15 |website=YES Programs |language=en}}&lt;/ref&gt;. Bu lavozim hozirgi paytda bolalar xayriya tashkilotlari, Karib hamjamiyati, Birlashgan Millatlar Tashkilotining Barqaror rivojlanish maqsadlari markazi, AQSh Davlat departamentining KL-YES dasturlarida joriy etilgan&lt;ref&gt;Capacity4dev, European Commission, [https://europa.eu/capacity4dev/article/youth-ambassadors Youth Ambassadors], 3 February 2014&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>3hwe89f3r4zijf1ty2d6f1ptehcjmx0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481097</id>
      <parentid>5481094</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:06:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <origin>5481097</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="958" sha1="c2fxpgr802h4o76t45b49k434n0lg8r" xml:space="preserve">'''Yoshlar elchisi''' – biron bir tashkilotdan tayinlanadigan yosh vakil, elchi&lt;ref name=&quot;AC&quot;&gt;Anaphylaxis Campaign, [https://www.anaphylaxis.org.uk/wp-content/uploads/2016/07/Youth-Ambassadors-Outline-for-potential-YAs1.pptx Youth Ambassadors]&lt;/ref&gt;
. Yoshlar elchilari lavozim sifatida yoshlar oʻrtasida ijobiy munosabatlarni shakllantirish, xayriyaga boʻlgan munosabatlarni rivojlantirish maqsadida joriy etilgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=About Us |url=https://www.yesprograms.org/about/about-us |access-date=2023-07-15 |website=YES Programs |language=en}}&lt;/ref&gt;. Bu lavozim hozirgi paytda bolalar xayriya tashkilotlari, Karib hamjamiyati, [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Barqaror rivojlanish maqsadlari markazi, [[AQSh]] Davlat departamentining KL-YES dasturlarida joriy etilgan&lt;ref&gt;Capacity4dev, European Commission, [https://europa.eu/capacity4dev/article/youth-ambassadors Youth Ambassadors], 3 February 2014&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>c2fxpgr802h4o76t45b49k434n0lg8r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481101</id>
      <parentid>5481097</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:09:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Yoshlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481101</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="978" sha1="6hl2zxaz6q5kqa499tcegpcnu8n445i" xml:space="preserve">'''Yoshlar elchisi''' – biron bir tashkilotdan tayinlanadigan yosh vakil, elchi&lt;ref name=&quot;AC&quot;&gt;Anaphylaxis Campaign, [https://www.anaphylaxis.org.uk/wp-content/uploads/2016/07/Youth-Ambassadors-Outline-for-potential-YAs1.pptx Youth Ambassadors]&lt;/ref&gt;
. Yoshlar elchilari lavozim sifatida yoshlar oʻrtasida ijobiy munosabatlarni shakllantirish, xayriyaga boʻlgan munosabatlarni rivojlantirish maqsadida joriy etilgan&lt;ref&gt;{{Cite web |title=About Us |url=https://www.yesprograms.org/about/about-us |access-date=2023-07-15 |website=YES Programs |language=en}}&lt;/ref&gt;. Bu lavozim hozirgi paytda bolalar xayriya tashkilotlari, Karib hamjamiyati, [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Barqaror rivojlanish maqsadlari markazi, [[AQSh]] Davlat departamentining KL-YES dasturlarida joriy etilgan&lt;ref&gt;Capacity4dev, European Commission, [https://europa.eu/capacity4dev/article/youth-ambassadors Youth Ambassadors], 3 February 2014&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Yoshlar]]</text>
      <sha1>6hl2zxaz6q5kqa499tcegpcnu8n445i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Yoshlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249210</id>
    <revision>
      <id>5481102</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:11:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>Boʻsh sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481102</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalarni sotish</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249211</id>
    <revision>
      <id>5481104</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:14:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Bolalarni sotish''' – asosan ota-onalar, qonuniy vasiylar yoki ulardan keyingi vasiylar, shu jumladan bolalarni asrab olish agentliklari, yetimxonalar hamda ona va chaqaloq uylari tomonidan bolalarni sotish amaliyotidir. Agar bola bilan keyingi munosabatlar asosan ekspluatatsiyaga asoslanmagan boʻlsa, odatda bolani sotishdan maqsad asrab olishga imkon yaratish boʻlgan.  == Xalqaro huquqda == Davlatlararo asrab olish toʻgʻrisidagi Gaaga ko...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481104</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1040" sha1="mcjaqv70w2fbjp7gyg3xgazqkou5c96" xml:space="preserve">'''Bolalarni sotish''' – asosan ota-onalar, qonuniy vasiylar yoki ulardan keyingi vasiylar, shu jumladan bolalarni asrab olish agentliklari, yetimxonalar hamda ona va chaqaloq uylari tomonidan bolalarni sotish amaliyotidir. Agar bola bilan keyingi munosabatlar asosan ekspluatatsiyaga asoslanmagan boʻlsa, odatda bolani sotishdan maqsad asrab olishga imkon yaratish boʻlgan.

== Xalqaro huquqda ==
Davlatlararo asrab olish toʻgʻrisidagi Gaaga konvensiyasi bolalarni sotib olish va sotishni taqiqlovchi, shuningdek, davlatlararo asrab olish amaliyotini nazorat qilish va tartibga solishga harakat qiladigan xalqaro shartnoma hisoblanadi. Bu shartnoma ushbu amaliyotning yuzaga kelishiga sabab boʻladi&lt;ref&gt;{{harvp|Raymond|2007|p=251}}&lt;/ref&gt;.
== Adabiyotlar ==
*{{cite book |last=Raymond |first=Barbara Bisantz |year=2007 |title=The Baby Thief: The Untold Story of Georgia Tann, the Baby Seller Who Corrupted Adoption |location=New York, NY |publisher=Union Square Press |isbn=978-1-4027-5863-8 }}
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{chala}}</text>
      <sha1>mcjaqv70w2fbjp7gyg3xgazqkou5c96</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481105</id>
      <parentid>5481104</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:15:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Bolalik]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481105</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1060" sha1="khek00s2gxv49o5at0s33bhq7780hia" xml:space="preserve">'''Bolalarni sotish''' – asosan ota-onalar, qonuniy vasiylar yoki ulardan keyingi vasiylar, shu jumladan bolalarni asrab olish agentliklari, yetimxonalar hamda ona va chaqaloq uylari tomonidan bolalarni sotish amaliyotidir. Agar bola bilan keyingi munosabatlar asosan ekspluatatsiyaga asoslanmagan boʻlsa, odatda bolani sotishdan maqsad asrab olishga imkon yaratish boʻlgan.

== Xalqaro huquqda ==
Davlatlararo asrab olish toʻgʻrisidagi Gaaga konvensiyasi bolalarni sotib olish va sotishni taqiqlovchi, shuningdek, davlatlararo asrab olish amaliyotini nazorat qilish va tartibga solishga harakat qiladigan xalqaro shartnoma hisoblanadi. Bu shartnoma ushbu amaliyotning yuzaga kelishiga sabab boʻladi&lt;ref&gt;{{harvp|Raymond|2007|p=251}}&lt;/ref&gt;.
== Adabiyotlar ==
*{{cite book |last=Raymond |first=Barbara Bisantz |year=2007 |title=The Baby Thief: The Untold Story of Georgia Tann, the Baby Seller Who Corrupted Adoption |location=New York, NY |publisher=Union Square Press |isbn=978-1-4027-5863-8 }}
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{chala}}

[[Turkum:Bolalik]]</text>
      <sha1>khek00s2gxv49o5at0s33bhq7780hia</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Bolalarni sotish</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249212</id>
    <revision>
      <id>5481107</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:17:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481107</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry" xml:space="preserve">{{Munozara}}</text>
      <sha1>i0334d6p1habe1lk5bs1ngk0r0c8gry</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>BMT taraqqiyot dasturi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249213</id>
    <revision>
      <id>5481113</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:27:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;United Nations Development Programme&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481113</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5202" sha1="kie6ehp77391rzdlu23i53wvpm2cvuq" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*{{Official website}}
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jackson, Sir Robert Gillman (1911-1991)]'', Australian Dictionary of Biography, National Centre of Biography, Australian National University, published online 2016, accessed online 5 September 2017.

{{Commons category|United Nations Development Programme}}

{{United Nations}}
{{Election Organizations}}
{{Humanitarian partners of the European Commission}}</text>
      <sha1>kie6ehp77391rzdlu23i53wvpm2cvuq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481120</id>
      <parentid>5481113</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:31:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481120</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5180" sha1="580omdubymb9zx2mbkv731xycgd8h11" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jackson, Sir Robert Gillman (1911-1991)]'', Australian Dictionary of Biography, National Centre of Biography, Australian National University, published online 2016, accessed online 5 September 2017.

{{Commons category|United Nations Development Programme}}

{{United Nations}}
{{Election Organizations}}
{{Humanitarian partners of the European Commission}}</text>
      <sha1>580omdubymb9zx2mbkv731xycgd8h11</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481121</id>
      <parentid>5481120</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:31:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481121</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5021" sha1="8mlgms4e2oast0sq9yax2p3k3yal8em" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jackson, Sir Robert Gillman (1911-1991)]'', Australian Dictionary of Biography, National Centre of Biography, Australian National University, published online 2016, accessed online 5 September 2017.</text>
      <sha1>8mlgms4e2oast0sq9yax2p3k3yal8em</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481122</id>
      <parentid>5481121</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:32:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481122</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5049" sha1="i3qmbl94eloda1auwsbn1k3221e1ael" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
&lt;references group=&quot;note&quot;/&gt;
{{manbalar}}

==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jackson, Sir Robert Gillman (1911-1991)]'', Australian Dictionary of Biography, National Centre of Biography, Australian National University, published online 2016, accessed online 5 September 2017.</text>
      <sha1>i3qmbl94eloda1auwsbn1k3221e1ael</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481123</id>
      <parentid>5481122</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:32:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481123</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5107" sha1="rzgow96l0o5d8fbcu19dhvhputqobvb" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
&lt;references group=&quot;note&quot;/&gt;
{{manbalar}}

==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jackson, Sir Robert Gillman (1911-1991)]'', Australian Dictionary of Biography, National Centre of Biography, Australian National University, published online 2016, accessed online 5 September 2017.
{{Commons category|United Nations Development Programme}}</text>
      <sha1>rzgow96l0o5d8fbcu19dhvhputqobvb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481124</id>
      <parentid>5481123</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:33:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481124</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5126" sha1="m1x0f3omox7byqaemjshvv94vyd1lgn" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
&lt;references group=&quot;note&quot;/&gt;
{{manbalar}}

==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jekson, Ser Robert Gillman (1911-1991)]'', Avstraliyaning tarjimai holi lug'ati, Milliy Biografiya markazi, Avstraliya Milliy universiteti, 2016-yilda onlayn nashr etilgan, 2017-yil 5-sentabrda onlayn tarzda kirilgan.
{{Commons category|United Nations Development Programme}}</text>
      <sha1>m1x0f3omox7byqaemjshvv94vyd1lgn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481125</id>
      <parentid>5481124</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:34:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */</comment>
      <origin>5481125</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5113" sha1="8qbos6wfyfxp2uw7c84si92xa0g3gmh" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu BMTning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nyu-York shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
&lt;references/&gt;
{{manbalar}}

==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jekson, Ser Robert Gillman (1911-1991)]'', Avstraliyaning tarjimai holi lug'ati, Milliy Biografiya markazi, Avstraliya Milliy universiteti, 2016-yilda onlayn nashr etilgan, 2017-yil 5-sentabrda onlayn tarzda kirilgan.
{{Commons category|United Nations Development Programme}}</text>
      <sha1>8qbos6wfyfxp2uw7c84si92xa0g3gmh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481126</id>
      <parentid>5481125</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:34:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481126</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5130" sha1="4szad03rbb91iqxbfsmxelwdnmfpxs6" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu [[BMT]]&lt;nowiki/&gt;ning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining [[Nyu-York]] shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (Expanded Programme of Technical Assistance — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (Special United Nations Fund for Economic Development — SUNFED, avvalgi nomi: United Nations Fund for Economic Development — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh Jahon banki tarkibida Xalqaro taraqqiyot uyushmasi (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
&lt;references/&gt;
{{manbalar}}

==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jekson, Ser Robert Gillman (1911-1991)]'', Avstraliyaning tarjimai holi lug'ati, Milliy Biografiya markazi, Avstraliya Milliy universiteti, 2016-yilda onlayn nashr etilgan, 2017-yil 5-sentabrda onlayn tarzda kirilgan.
{{Commons category|United Nations Development Programme}}</text>
      <sha1>4szad03rbb91iqxbfsmxelwdnmfpxs6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481127</id>
      <parentid>5481126</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:37:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481127</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5150" sha1="royvmt6uddszbekqwyaz47x2bleka90" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkilotining Taraqqiyot Dasturi''' ([[inglizcha]]: ''United Nations Development Programme'', qisqartmasi ''UNDP'')&lt;ref group=&quot;note&quot;&gt;{{langx|fr|Programme des Nations unies pour le développement, '''PNUD'''}}&lt;/ref&gt; — bu [[BMT]]&lt;nowiki/&gt;ning kambag‘allikni yo‘qotish, barqaror iqtisodiy o‘sish va insoniy taraqqiyotga erishishda mamlakatlarga yordam berishga mas’ul bo‘lgan agentligi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;.

UNDP uzoq muddatli barqarorlik va farovonlikka erishish yo‘lida mahalliy salohiyatni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratadi.

UNDPning bosh qarorgohi Birlashgan Millatlar Tashkilotining [[Nyu-York]] shahridagi markazida joylashgan bo‘lib&lt;ref name=&quot;britannica.com&quot;&gt;{{cite web|title=United Nations Development Programme {{!}} international program|url=https://www.britannica.com/topic/United-Nations-Development-Programme|access-date=2021-10-07|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}&lt;/ref&gt;, u BMTning eng yirik rivojlanish bo‘yicha yordam agentligi hisoblanadi. Dastur 177 ta mamlakatda o‘z vakolatxonalariga ega&lt;ref&gt;{{cite web|title=FAQs|url=https://www.undp.org/faqs|access-date=2021-10-07|website=United Nations Development Programme|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|title=The Biography of Kemal Dervis|archive-url=https://web.archive.org/web/20110924113646/http://www.un.org/sg/senstaff_details.asp?smgID=9|archive-date=24 September 2011|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

UNDP faoliyati faqat BMTga a’zo davlatlarning ixtiyoriy badallari hisobiga moliyalashtiriladi&lt;ref name=&quot;The Biography of Kemal Dervis&quot;/&gt;.

==Tashkil topishi==
UNDP 1965-yil 22-noyabrda Texnik yordamning kengaytirilgan dasturi (''Expanded Programme of Technical Assistance'' — EPTA) va Maxsus fond (Special Fund)ning birlashtirilishi natijasida tashkil etilgan. Bu birlashmaning asosiy maqsadi ikki dastur faoliyatining takrorlanishini oldini olish edi.

EPTA dasturi 1949-yilda kam rivojlangan mamlakatlarning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida tashkil etilgan edi. Maxsus fond esa BMTning texnik yordam ko‘lamini kengaytirish uchun 1958-yilda yo‘lga qo‘yildi.

Maxsus fond g‘oyasi dastlab BMT Iqtisodiy rivojlanish uchun maxsus jamg‘armasi (''Special United Nations Fund for Economic Development'' — SUNFED, avvalgi nomi: ''United Nations Fund for Economic Development'' — UNFED) kontseptsiyasiga asoslangan edi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, especially Chapter 3&lt;/ref&gt;.

Shimoliy Yevropa mamlakatlari kabi ayrim davlatlar bunday BMT nazoratidagi jamg‘arma g‘oyasini qo‘llab-quvvatladi. Biroq, AQSh boshchiligidagi ayrim rivojlangan mamlakatlar bu g‘oyaga qarshi chiqdi. Ular uchinchi dunyo davlatlari bunday fond ustidan nazorat o‘rnatishidan xavotirda edilar va bu moliyaviy yordam Jahon banki nazoratida bo‘lishini afzal ko‘rardilar.

Natijada SUNFED g‘oyasidan voz kechilib, Maxsus fond yaratildi. Bu fond SUNFEDning murosali shakli bo‘lib, kapital sarmoya taqdim etmagan, balki xususiy investitsiyalar uchun zarur sharoitlarni yaratishga xizmat qilgan.

Keyinchalik AQSh [[Jahon banki]] tarkibida [[Xalqaro taraqqiyot uyushmasi]] (International Development Association)ni tashkil etib, EPTA va Maxsus fond faoliyatlari bir-biriga o‘xshash bo‘lib qoldi. 1962-yilda BMT Iqtisodiy va ijtimoiy kengashi Bosh kotibga texnik yordam dasturlarini birlashtirishning foyda va zararlarini ko‘rib chiqishni topshirdi. Natijada, 1966-yilda EPTA va Maxsus fond rasmiy ravishda birlashtirilib, BMT Taraqqiyot dasturi — UNDP tashkil etildi&lt;ref&gt;Stokke, O., 2009, The UN and Development: From Aid to Cooperation, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press, p.82&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Murphy, C.N. 2006, The United Nations Development Programme: A Better Way? Cambridge: Cambridge University Press, pp.51–66&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;Jolly, R., Emmerij. L. And Ghai, D., 2004, UN Contributions to Development Thinking and Practice, Bloomington and Indianapolis: Indiana University Press pp.73-84&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
&lt;references/&gt;
{{manbalar}}

==Havolalar==
*Mitcham, Chad J., ''[http://adb.anu.edu.au/biography/jackson-sir-robert-gillman-20715/text31511 Jekson, Ser Robert Gillman (1911-1991)]'', Avstraliyaning tarjimai holi lug'ati, Milliy Biografiya markazi, Avstraliya Milliy universiteti, 2016-yilda onlayn nashr etilgan, 2017-yil 5-sentabrda onlayn tarzda kirilgan.
{{Commons category|United Nations Development Programme}}</text>
      <sha1>royvmt6uddszbekqwyaz47x2bleka90</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlik</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249214</id>
    <redirect title="Yoshlik (jurnal)" />
    <revision>
      <id>5481115</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>Mirishkorlik [[Yoshlik]] sahifasini [[Yoshlik (jurnal)]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481115</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" sha1="4r75flc4yvj6nnwqsh2bpaipjxufizf" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Yoshlik (jurnal)]]</text>
      <sha1>4r75flc4yvj6nnwqsh2bpaipjxufizf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Yoshlik</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249215</id>
    <redirect title="Munozara:Yoshlik (jurnal)" />
    <revision>
      <id>5481117</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:28:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>Mirishkorlik [[Munozara:Yoshlik]] sahifasini [[Munozara:Yoshlik (jurnal)]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481117</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" sha1="14x724z3uesu3aqegi9phe6iyvrc26c" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Munozara:Yoshlik (jurnal)]]</text>
      <sha1>14x724z3uesu3aqegi9phe6iyvrc26c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yevropa yoshlar poytaxti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249216</id>
    <revision>
      <id>5481128</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:38:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>92.63.205.134</ip>
      </contributor>
      <comment>„'''Yevropa Yoshlar Poytaxti''' (qisqacha EYC) – bu har yili Yevropa Yoshlar Forumi tomonidan biror Yevropa shahriga beriladigan unvon boʻlib, u yoshlarni qoʻllab-quvvatlash, yoshlarning ishtirokini kuchaytirish va yoshlarga oid madaniy, ijtimoiy, siyosiy hamda iqtisodiy hayot va rivojlanishga qaratilgan loyihalar orqali Yevropa identifikatsiyasini mustahkamlash maqsadida taqdim etiladi.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.youthforu...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481128</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8499" sha1="g3njzukzp4hy6doearp69lttofp399y" xml:space="preserve">'''Yevropa Yoshlar Poytaxti''' (qisqacha EYC) – bu har yili Yevropa Yoshlar Forumi tomonidan biror Yevropa shahriga beriladigan unvon boʻlib, u yoshlarni qoʻllab-quvvatlash, yoshlarning ishtirokini kuchaytirish va yoshlarga oid madaniy, ijtimoiy, siyosiy hamda iqtisodiy hayot va rivojlanishga qaratilgan loyihalar orqali Yevropa identifikatsiyasini mustahkamlash maqsadida taqdim etiladi.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.youthforum.org/youthcapital |title=The European Youth Capital|website=youthforum.org|accessdate=15 September 2020 |archive-date=18 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190518094852/https://www.youthforum.org/youthcapital |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Yevropa Yoshlar Poytaxti Yevropa Yoshlar Forumi tashabbusi boʻlib, unvon bir yil muddatga beriladi. Birinchi yoshlar poytaxti 2009-yilda tanlangan. 2014-yildan boshlab Yevropa Kengashining Mahalliy va Mintaqaviy Hokimiyatlar Kongressi Yevropa Yoshlar Poytaxti unvonining rasmiy hamkoriga aylangan. 2025-yil uchun amaldagi yoshlar poytaxti – [[Lvov]], [[Ukraina]].

== Maqsadlar ==

Yevropa Yoshlar Poytaxti yoshlar oʻrtasida Yevropa ichidagi hamkorlikni rivojlantirishni maqsad qiladi. Bu tashabbusning eng muhim jihatlaridan biri shundaki, u tanlangan shahardagi yoshlarning kundalik hayotini faqatgina bayramlar davomida emas, balki uzoq muddatli istiqbolda ham yaxshilashga qaratilgan.&lt;ref name=&quot;EYC general information&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=73:about&amp;catid=35 |title=General Information|website=youthforum.org|accessdate=20 May 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110721161703/http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=73:about&amp;catid=35 |archive-date=21 July 2011 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Bundan tashqari, har bir yoshlar poytaxti uchun tuziladigan rejalarni ishlab chiqish va amalga oshirish jarayonida yoshlarning ishtirok etishi Yevropa Yoshlar Poytaxti tashabbusi tomonidan ragʻbatlantiriladi.&lt;ref name=&quot;EYC general information&quot; /&gt; Yoshlarning xabardor boʻlishi, jamiyatda faol ishtirok etishi va ular uchun yaxshiroq kelajak imkoniyatlarini yaratish ham Yevropa Yoshlar Poytaxti tashabbusining ustuvor yoʻnalishlaridan biridir.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot; /&gt; Yevropa Yoshlar Poytaxti deb eʼlon qilinishining qoʻshimcha afzalliklaridan baʼzilariga turizmning rivojlanishi va xalqaro nufuzning oshishi kiradi.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot; /&gt;

== Poytaxtlar(2009-2026) ==

2009 yildan beri quyidagi shaharlar Yevropa Yoshlar Poytaxti boʻlgan:&lt;ref name=&quot;EYC past capitals&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=64&amp;Itemid=69 |title=EYCs of the Past, Present and Future|website=youthforum.org|accessdate=20 May 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101004214231/http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=64&amp;Itemid=69 |archive-date=4 October 2010 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/varna-bulgaria-awarded-european-youth-capital-2017/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170901114300/http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/varna-bulgaria-awarded-european-youth-capital-2017/ |date=2017-09-01 }} Varna (Bulgaria) awarded European Youth Capital 2017, 20 November 2014&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=And the winner is: Cascais, EYC 2018!|url=http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/european-youth-capital-2018-cascais/|accessdate=16 December 2015|work=europeanyouthcapital.org|date=3 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20170926235911/http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/european-youth-capital-2018-cascais/|archive-date=26 September 2017|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Yevropa Yoshlar Poytaxti
! Yil !! Shahar !! Mamlakat !! Izoh
|-
| 2009 || [[Rotterdam]] || {{flag|Niderlandiya}} ||
|-
| 2010 || [[Turin]] || {{flag|Italiya}} ||
|-
| 2011 || [[Antverpen]] || {{flag|Belgiya}} ||
|-
| 2012 || Braga || {{flag|Portugaliya}} ||
|-
| 2013 || [[Maribor]] || {{flag|Sloveniya}} ||
|-
| 2014 || [[Saloniki]] || {{flag|Gretsiya}} || Finalchilar: {{flagicon|Rossiya}} [[Ivanovo]], {{flagicon|Gretsiya}} [[Iraklion]]
Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ispaniya}} Barselona, {{flagicon|Turkiya}} [[Konya]], {{flagicon|Rossiya}} [[Perm]], {{flagicon|Turkiya}} [[Trabzon]]
|-
| 2015 || [[Kluj-napoka|Kluj-Napoka]] || {{flag|Ruminiya}} || Finalchilar: {{flagicon|Rossiya}} Ivanovo, {{flagicon|Litva}} [[Vilnyus]], {{flagicon|Bolgariya}} Varna
Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Polsha}} [[Katovitse]], {{flagicon|Ispaniya}} La-Laguna, {{flagicon|Ispaniya}} [[Badaxos]], {{flagicon|Ozarbayjon}} [[Ganja]], {{flagicon|Italiya}} Letche, {{flagicon|Rossiya}} [[Perm]]
|-
| 2016 || [[Ganja]] || {{flag|Ozarbayjon}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Bolgariya}} [[Varna (Bolgariya)|Varna]], {{flagicon|Litva}} [[Vilnyus]], {{flagicon|Ispaniya}} La-Laguna, {{flagicon|Ispaniya}} [[Badaxos]]
|-
| 2017 || [[Varna (Bolgariya)|Varna]] || {{flag|Bolgariya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Portugaliya}} Kashkaysh, {{flagicon|Irlandiya}} Golvey, {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} [[Nyukasl]], {{flagicon|Italiya}} Peruja&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.youthforum.org/pressrelease/five-cities-short-listed-to-become-the-european-youth-capital-2017/ |title=Five cities short-listed to become the European Youth Capital 2017|website=youthforum.org|accessdate=17 October 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141025150110/http://www.youthforum.org/pressrelease/five-cities-short-listed-to-become-the-european-youth-capital-2017/ |archive-date=25 October 2014 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|-
| 2018 || Kashkaysh || {{flag|Portugaliya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Vengriya}} [[Kechkemet]], {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} [[Manchester|Manchaster]], {{flagicon|Serbiya}} [[Novi-sad]], {{flagicon|Italiya}} Peruja
|-
| 2019 || [[Novi-sad]] || {{flag|Serbiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Fransiya}} [[Amiens]], {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} Derri/Straban, {{flagicon|Irlandiya}} Golvey, {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} [[Manchester|Manchaster]], {{flagicon|Italiya}} Peruja
|-
| 2020 || [[Amiens]] || {{flag|Fransiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Litva}} [[Klaypeda]], {{flagicon|Ruminiya}} [[Timishoare]], {{flagicon|Avstriya}} [[Villach]]
|-
| 2021 || [[Klaypeda]] || {{flag|Litva}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Kipr}} [[Nikosiya]], {{flagicon|Xorvatiya}} Varajdin, {{flagicon|Rossiya}} [[Yaroslavl]]
|-
| 2022 || [[Tirana]] || {{flag|Albaniya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ruminiya}} [[Baya-mare|Baya-Mare]], {{flagicon|Rossiya}} [[Qozon]], {{flagicon|Polsha}} [[Poznan]], {{flagicon|Xorvatiya}} Varajdin
|-
| 2023 || [[Lyublin]] || {{flag|Polsha}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ruminiya}} [[Baya-mare|Baya-Mare]], {{flagicon|Rossiya}} Qozon, {{flagicon|Turkiya}} [[Izmir]], {{flagicon|Ukraina}} [[Lvov]], {{flagicon|Polsha}} [[Poznan]]
|-
| 2024 || [[Gent]] || {{flag|Belgiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Ukraina}} [[Lvov]], {{flagicon|Vengriya}} [[Vesprem]]
|-
| 2025 || [[Lvov]] || {{flag|Ukraina}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ispaniya}} Fuenlabrada, {{flagicon|Turkiya}} [[Izmir]], {{flagicon|Norvegiya}} Tromso
|-
| 2026 || Tromso || {{flag|Norvegiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Turkiya}} [[Izmir]], {{flagicon|Ispaniya}} [[Malaga]], {{flagicon|Bosnia and Herzegovina}} [[Sarayevo]], {{flagicon|Portugaliya}} Vila do Kondi
|-
| 2027 || Parma || {{flag|Italiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Ispaniya}} Fuenlabrada, {{flagicon|Ispaniya}} [[Malaga]], {{flagicon|Shimoliy Makedoniya}} [[Skopye]]&lt;ref&gt;{{Cite web |last=JV |title=Parma is confirmed as European Youth Capital 2027, and an innovative new museum is unveiled! |url=https://eunivercitiesnetwork.com/parma-is-confirmed-as-european-youth-capital-2027-and-an-innovative-new-museum-is-unveiled/ |access-date=2025-03-18 |website=EUniverCities |language=en}}&lt;/ref&gt;
|}

== Manbalar ==

{{Reflist}}

== Tashqi havolalar ==

* {{Official|http://www.europeanyouthcapital.org/}}
* [https://web.archive.org/web/20160109081810/http://bragacej2012.com/ Braga – 2012-yilgi Yevropa Yoshlar Poytaxti]
* [http://www.thessaloniki2014.gr Saloniki – 2014-yilgi Yevropa Yoshlar Poytaxti]
* [https://chooseklaipeda.eu/eyc/about-eyc/ Klaipėda – 2021-yilgi Yevropa Yoshlar Poytaxti]</text>
      <sha1>g3njzukzp4hy6doearp69lttofp399y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481129</id>
      <parentid>5481128</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:39:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <origin>5481129</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8499" sha1="2maji67yw54973gpnh31ttggj74gvq3" xml:space="preserve">'''Yevropa Yoshlar Poytaxti''' (qisqacha YYP) – bu har yili Yevropa Yoshlar Forumi tomonidan biror Yevropa shahriga beriladigan unvon boʻlib, u yoshlarni qoʻllab-quvvatlash, yoshlarning ishtirokini kuchaytirish va yoshlarga oid madaniy, ijtimoiy, siyosiy hamda iqtisodiy hayot va rivojlanishga qaratilgan loyihalar orqali Yevropa identifikatsiyasini mustahkamlash maqsadida taqdim etiladi.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot;&gt;{{Cite web |url=https://www.youthforum.org/youthcapital |title=The European Youth Capital|website=youthforum.org|accessdate=15 September 2020 |archive-date=18 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190518094852/https://www.youthforum.org/youthcapital |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Yevropa Yoshlar Poytaxti Yevropa Yoshlar Forumi tashabbusi boʻlib, unvon bir yil muddatga beriladi. Birinchi yoshlar poytaxti 2009-yilda tanlangan. 2014-yildan boshlab Yevropa Kengashining Mahalliy va Mintaqaviy Hokimiyatlar Kongressi Yevropa Yoshlar Poytaxti unvonining rasmiy hamkoriga aylangan. 2025-yil uchun amaldagi yoshlar poytaxti – [[Lvov]], [[Ukraina]].

== Maqsadlar ==

Yevropa Yoshlar Poytaxti yoshlar oʻrtasida Yevropa ichidagi hamkorlikni rivojlantirishni maqsad qiladi. Bu tashabbusning eng muhim jihatlaridan biri shundaki, u tanlangan shahardagi yoshlarning kundalik hayotini faqatgina bayramlar davomida emas, balki uzoq muddatli istiqbolda ham yaxshilashga qaratilgan.&lt;ref name=&quot;EYC general information&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=73:about&amp;catid=35 |title=General Information|website=youthforum.org|accessdate=20 May 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110721161703/http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=73:about&amp;catid=35 |archive-date=21 July 2011 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt; Bundan tashqari, har bir yoshlar poytaxti uchun tuziladigan rejalarni ishlab chiqish va amalga oshirish jarayonida yoshlarning ishtirok etishi Yevropa Yoshlar Poytaxti tashabbusi tomonidan ragʻbatlantiriladi.&lt;ref name=&quot;EYC general information&quot; /&gt; Yoshlarning xabardor boʻlishi, jamiyatda faol ishtirok etishi va ular uchun yaxshiroq kelajak imkoniyatlarini yaratish ham Yevropa Yoshlar Poytaxti tashabbusining ustuvor yoʻnalishlaridan biridir.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot; /&gt; Yevropa Yoshlar Poytaxti deb eʼlon qilinishining qoʻshimcha afzalliklaridan baʼzilariga turizmning rivojlanishi va xalqaro nufuzning oshishi kiradi.&lt;ref name=&quot;EYC main&quot; /&gt;

== Poytaxtlar(2009-2026) ==

2009 yildan beri quyidagi shaharlar Yevropa Yoshlar Poytaxti boʻlgan:&lt;ref name=&quot;EYC past capitals&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=64&amp;Itemid=69 |title=EYCs of the Past, Present and Future|website=youthforum.org|accessdate=20 May 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101004214231/http://www.youthforum.org/CAPITAL/index.php?option=com_content&amp;view=article&amp;id=64&amp;Itemid=69 |archive-date=4 October 2010 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/varna-bulgaria-awarded-european-youth-capital-2017/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170901114300/http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/varna-bulgaria-awarded-european-youth-capital-2017/ |date=2017-09-01 }} Varna (Bulgaria) awarded European Youth Capital 2017, 20 November 2014&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|title=And the winner is: Cascais, EYC 2018!|url=http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/european-youth-capital-2018-cascais/|accessdate=16 December 2015|work=europeanyouthcapital.org|date=3 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20170926235911/http://www.europeanyouthcapital.org/yfj/european-youth-capital-2018-cascais/|archive-date=26 September 2017|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
|+Yevropa Yoshlar Poytaxti
! Yil !! Shahar !! Mamlakat !! Izoh
|-
| 2009 || [[Rotterdam]] || {{flag|Niderlandiya}} ||
|-
| 2010 || [[Turin]] || {{flag|Italiya}} ||
|-
| 2011 || [[Antverpen]] || {{flag|Belgiya}} ||
|-
| 2012 || Braga || {{flag|Portugaliya}} ||
|-
| 2013 || [[Maribor]] || {{flag|Sloveniya}} ||
|-
| 2014 || [[Saloniki]] || {{flag|Gretsiya}} || Finalchilar: {{flagicon|Rossiya}} [[Ivanovo]], {{flagicon|Gretsiya}} [[Iraklion]]
Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ispaniya}} Barselona, {{flagicon|Turkiya}} [[Konya]], {{flagicon|Rossiya}} [[Perm]], {{flagicon|Turkiya}} [[Trabzon]]
|-
| 2015 || [[Kluj-napoka|Kluj-Napoka]] || {{flag|Ruminiya}} || Finalchilar: {{flagicon|Rossiya}} Ivanovo, {{flagicon|Litva}} [[Vilnyus]], {{flagicon|Bolgariya}} Varna
Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Polsha}} [[Katovitse]], {{flagicon|Ispaniya}} La-Laguna, {{flagicon|Ispaniya}} [[Badaxos]], {{flagicon|Ozarbayjon}} [[Ganja]], {{flagicon|Italiya}} Letche, {{flagicon|Rossiya}} [[Perm]]
|-
| 2016 || [[Ganja]] || {{flag|Ozarbayjon}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Bolgariya}} [[Varna (Bolgariya)|Varna]], {{flagicon|Litva}} [[Vilnyus]], {{flagicon|Ispaniya}} La-Laguna, {{flagicon|Ispaniya}} [[Badaxos]]
|-
| 2017 || [[Varna (Bolgariya)|Varna]] || {{flag|Bolgariya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Portugaliya}} Kashkaysh, {{flagicon|Irlandiya}} Golvey, {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} [[Nyukasl]], {{flagicon|Italiya}} Peruja&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.youthforum.org/pressrelease/five-cities-short-listed-to-become-the-european-youth-capital-2017/ |title=Five cities short-listed to become the European Youth Capital 2017|website=youthforum.org|accessdate=17 October 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141025150110/http://www.youthforum.org/pressrelease/five-cities-short-listed-to-become-the-european-youth-capital-2017/ |archive-date=25 October 2014 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;
|-
| 2018 || Kashkaysh || {{flag|Portugaliya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Vengriya}} [[Kechkemet]], {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} [[Manchester|Manchaster]], {{flagicon|Serbiya}} [[Novi-sad]], {{flagicon|Italiya}} Peruja
|-
| 2019 || [[Novi-sad]] || {{flag|Serbiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Fransiya}} [[Amiens]], {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} Derri/Straban, {{flagicon|Irlandiya}} Golvey, {{flagicon|Birlashgan Qirollik}} [[Manchester|Manchaster]], {{flagicon|Italiya}} Peruja
|-
| 2020 || [[Amiens]] || {{flag|Fransiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Litva}} [[Klaypeda]], {{flagicon|Ruminiya}} [[Timishoare]], {{flagicon|Avstriya}} [[Villach]]
|-
| 2021 || [[Klaypeda]] || {{flag|Litva}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Kipr}} [[Nikosiya]], {{flagicon|Xorvatiya}} Varajdin, {{flagicon|Rossiya}} [[Yaroslavl]]
|-
| 2022 || [[Tirana]] || {{flag|Albaniya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ruminiya}} [[Baya-mare|Baya-Mare]], {{flagicon|Rossiya}} [[Qozon]], {{flagicon|Polsha}} [[Poznan]], {{flagicon|Xorvatiya}} Varajdin
|-
| 2023 || [[Lyublin]] || {{flag|Polsha}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ruminiya}} [[Baya-mare|Baya-Mare]], {{flagicon|Rossiya}} Qozon, {{flagicon|Turkiya}} [[Izmir]], {{flagicon|Ukraina}} [[Lvov]], {{flagicon|Polsha}} [[Poznan]]
|-
| 2024 || [[Gent]] || {{flag|Belgiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Ukraina}} [[Lvov]], {{flagicon|Vengriya}} [[Vesprem]]
|-
| 2025 || [[Lvov]] || {{flag|Ukraina}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Ispaniya}} Fuenlabrada, {{flagicon|Turkiya}} [[Izmir]], {{flagicon|Norvegiya}} Tromso
|-
| 2026 || Tromso || {{flag|Norvegiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Turkiya}} [[Izmir]], {{flagicon|Ispaniya}} [[Malaga]], {{flagicon|Bosnia and Herzegovina}} [[Sarayevo]], {{flagicon|Portugaliya}} Vila do Kondi
|-
| 2027 || Parma || {{flag|Italiya}} || Boshqa nomzodlar: {{flagicon|Moldova}} [[Kishinyov]], {{flagicon|Ispaniya}} Fuenlabrada, {{flagicon|Ispaniya}} [[Malaga]], {{flagicon|Shimoliy Makedoniya}} [[Skopye]]&lt;ref&gt;{{Cite web |last=JV |title=Parma is confirmed as European Youth Capital 2027, and an innovative new museum is unveiled! |url=https://eunivercitiesnetwork.com/parma-is-confirmed-as-european-youth-capital-2027-and-an-innovative-new-museum-is-unveiled/ |access-date=2025-03-18 |website=EUniverCities |language=en}}&lt;/ref&gt;
|}

== Manbalar ==

{{Reflist}}

== Tashqi havolalar ==

* {{Official|http://www.europeanyouthcapital.org/}}
* [https://web.archive.org/web/20160109081810/http://bragacej2012.com/ Braga – 2012-yilgi Yevropa Yoshlar Poytaxti]
* [http://www.thessaloniki2014.gr Saloniki – 2014-yilgi Yevropa Yoshlar Poytaxti]
* [https://chooseklaipeda.eu/eyc/about-eyc/ Klaipėda – 2021-yilgi Yevropa Yoshlar Poytaxti]</text>
      <sha1>2maji67yw54973gpnh31ttggj74gvq3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar xizmati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249217</id>
    <revision>
      <id>5481133</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:48:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <comment>„''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻ...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481133</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3143" sha1="hva2ld7hryk86fuf9t9nq4looo22d56" xml:space="preserve">''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.

== Tuzilishi ==
Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Yana qarang ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>hva2ld7hryk86fuf9t9nq4looo22d56</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481134</id>
      <parentid>5481133</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:52:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Yoshlar hizmati]] sahifasini [[Yoshlar xizmati]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481133</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3143" sha1="hva2ld7hryk86fuf9t9nq4looo22d56" xml:space="preserve">''' Yoshlar hizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.

== Tuzilishi ==
Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Yana qarang ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>hva2ld7hryk86fuf9t9nq4looo22d56</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481140</id>
      <parentid>5481134</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:06:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481140</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3143" sha1="8nuaxss5pgysu5ugpx3sdvy4t5gqumh" xml:space="preserve">''' Yoshlar xizmati''' – harbiy boʻlmagan, yoshlarning mahalliy, milliy yoki jahon hamjamiyatiga foyda keltiradigan tashkil etilgan faoliyatlarda faol va jiddiy ishtirok etishini anglatadi. Yoshlar xizmati jamiyat tomonidan keng eʼtirof etiladi va qadrlanadi, odatda bu faoliyatlar uchun kam yoki umuman haq toʻlanmaydi. Yoshlar xizmati, shuningdek, ''yoshlarni rivojlantirish'', ularga ''ovoz berish'' (yaʼni fikr bildirish imkoniyati) va ''oʻzini tahlil qilish'' (yaʼni oʻz ustida oʻylash) kabi imkoniyatlarni ham taqdim etadi. Bu faoliyatlar yoshlar dasturi shaklida boʻlishi mumkin – bunda yoshlar tanlab olinadi, ularga yetakchilik imkoniyatlari beriladi, jamiyatni rivojlantirishga qaratilgan tadbirlarda ishtirok etadilar, shuningdek, ular oʻqitiladi va murabbiylik (mentoring) orqali qoʻllab-quvvatlanadi.

== Taʼriflar ==
''Jamiyatga xizmat''larini (community service) umumiy taʼrifi deyarli oʻzgarmaydi; biroq, [[Oʻsmirlik]] tushunchasi mamlakatga qarab farq qiladi.
Eng koʻp uchraydigan yoshlar guruhi – 15 yoshdan 30 yoshgacha boʻlganlar deb belgilanadi. Birlashgan Millatlar Tashkiloti esa yoshlarni 15 yoshdan 24 yoshgacha deb taʼriflaydi. Yoshlar xizmati „uzoq muddatli“ hisoblanadimi? yoki yoʻqmi – bu xizmat qayerda amalga oshirilishiga bogʻliq? Baʼzi jamiyatlar uzoq muddatli yoshlar xizmatini olti oydan ikki yilgacha davom etadigan xizmat deb hisoblaydi; biroq, bu vaqt chegarasi har bir davlatning milliy yoshlar xizmati siyosatiga qarab oʻzgaradi.

== Tuzilishi ==
Dunyo boʻyicha yoshlar xizmati dasturlarining turli shakllari mavjud.
[[Meksika]]dagi ''Servicio Social'' – barcha meksikalik universitet talabalari uchun majburiy boʻlgan jamiyatga xizmat dasturidir. Talabalar toʻrt yillik bakalavriat taʼlimi davomida 480 soatlik koʻngilli faoliyatda ishtirok etishlari kerak. Bu dastur orqali yoshlarda birdamlik tuygʻusini shakllantirish va jamiyat taraqqiyotida hamkorlikni kuchaytirish maqsad qilingan&lt;ref&gt;[http://www.dgose.unam.mx/ss/ss.htm Servicio Social (In Spanish)]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Janubiy Afrika]]dagi Milliy Yoshlar Komissiyasi (National Youth Commission) – yoshlarni OITS (HIV/AIDS) tarqalishiga qarshi kurashish va yoshlar ishsizligini kamaytirish uchun safarbar qiluvchi, hukumat tomonidan qoʻllab-quvvatlanadigan milliy yoshlar xizmati dasturidir&lt;ref&gt;[http://www.nyc.gov.za/ National Youth Commission]. Retrieved 4/26/09.&lt;/ref&gt;. [[Chili]]dagi Servicio País esa universitet bitiruvchilari uchun moʻljallangan, tanlov asosida qabul qilinadigan fuqarolik xizmati dasturidir. Uning asosiy maqsadi – qishloq kambagʻalligini kamaytirish. Dasturga yuridik, muhandislik, tibbiyot kabi sohalardagi mutaxassislar tanlab olinadi. Tanlangan bitiruvchilar 13 oy davomida qishloq hududlarida xizmat qiladilar. Ular oʻz kasblari boʻyicha faoliyat olib boradilar va shu bilan birga mahalliy aholiga yaqinlashib, ular bilan mustahkam aloqalar oʻrnatadilar. Boshqa mashhur dasturlar qatoriga [http://www.serviciopais.cl/ Servicio País], ''YouthBuild'' USA va ''City Year'' ham kiradi.

== Yana qarang ==

* [[Volontyor]]

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>8nuaxss5pgysu5ugpx3sdvy4t5gqumh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar hizmati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249218</id>
    <redirect title="Yoshlar xizmati" />
    <revision>
      <id>5481135</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:52:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Yoshlar hizmati]] sahifasini [[Yoshlar xizmati]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481135</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="34" sha1="3ko9ouzcpxyj6ptultcjvbke3a3ehag" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Yoshlar xizmati]]</text>
      <sha1>3ko9ouzcpxyj6ptultcjvbke3a3ehag</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlarning ijobiy rivojlanishi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249219</id>
    <revision>
      <id>5481136</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:54:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Ijobiy yoshlar rivojlanishi''' ('''PYD''') dasturlari – yoshlarning rivojlanish jarayonini maksimal darajada qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan&lt;ref name=&quot;website- Aspe.hhs.gov&quot;&gt;{{cite web|url=https://aspe.hhs.gov/reports/positive-youth-development-united-states-research-findings-evaluations-positive-youth-development-0|title=Positive Youth development in the U.S.: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs|date=...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481136</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10133" sha1="4u7idkzwxpoo1mj1gn3525is6bpcn80" xml:space="preserve">'''Ijobiy yoshlar rivojlanishi''' ('''PYD''') dasturlari – yoshlarning rivojlanish jarayonini maksimal darajada qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan&lt;ref name=&quot;website- Aspe.hhs.gov&quot;&gt;{{cite web|url=https://aspe.hhs.gov/reports/positive-youth-development-united-states-research-findings-evaluations-positive-youth-development-0|title=Positive Youth development in the U.S.: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs|date=2016-11-15|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;.
Bu yondashuv yoshlarning ichki salohiyati, kuchli tomonlari va qobiliyatlariga asoslanadigan ijobiy qarash orqali amalga oshiriladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal |last=Shek |first=Daniel |date=2019 |title=Positive youth development: current perspectives |journal=Adolescent Health, Medicine and Therapeutics |volume=10|pages=131–141 |doi=10.2147/AHMT.S179946 |pmid=31572041 |pmc=6756153 |doi-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book |last1=Connell |first1=James |last2=Gambone |first2=Michelle |last3=Smith |first3=Thomas |title=Trends in Youth Development |chapter=Youth Development in Community Settings: Challenges to Our Field and Our Approach |date=2001 |chapter-url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |series=Outreach Scholarship |volume=6 |pages=291–307 |doi=10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |isbn=978-1-4613-5564-9 |via=SpringerLink}}&lt;/ref&gt;.
PYD boshqa yoshlar rivojlanishiga oid yondashuvlardan farq qiladi. U bolalardagi muammoli xatti-harakatlarni yoki rivojlanishdagi kamchiliklarni tuzatishga yoʻnaltirilgan usullarni rad etadi va muammo markazli yondashuvdan voz kechadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book |last1=Gootman |first1=Jennifer |title=Community Programs to Promote Youth Development |last2=Eccles |first2=Jacquelynne |publisher=National Academies Press |year=2002 |isbn=978-0-309-13403-3}}&lt;/ref&gt;. Buning oʻrniga, u inson rivoji uchun muhim boʻlgan shaxsiy resurslar va tashqi ijtimoiy omillarni shakllantirishga eʼtibor qaratadi&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Catalano |first1=Richard F. |last2=Skinner |first2=Martie L. |last3=Alvarado |first3=Gina |last4=Kapungu |first4=Chisina |last5=Reavley |first5=Nicola |last6=Patton |first6=George C. |last7=Jessee |first7=Cassandra |last8=Plaut |first8=Daniel |last9=Moss |first9=Caitlin |last10=Bennett |first10=Kristina |last11=Sawyer |first11=Susan M. |last12=Sebany |first12=Meroji |last13=Sexton |first13=Magnolia |last14=Olenik |first14=Christina |last15=Petroni |first15=Suzanne |date=July 2019 |title=Positive Youth Development Programs in Low- and Middle-Income Countries: A Conceptual Framework and Systematic Review of Efficacy |url=https://dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |journal=Journal of Adolescent Health |volume=65 |issue=1 |pages=15–31 |doi=10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |pmid=31010725 |issn=1054-139X|hdl=1773/46640 |s2cid=128359348 |hdl-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Arnold |first1=Mary Elizabeth |last2=Silliman |first2=Ben |date=2017-06-27 |title=From Theory to Practice: A Critical Review of Positive Youth Development Program Frameworks |journal=Journal of Youth Development |volume=12 |issue=2 |pages=1–20 |doi=10.5195/jyd.2017.17 |issn=2325-4017|doi-access=free }}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar rivojlanishi boʻyicha mutaxassislar Karen Pittman tomonidan ilgari surilgan „muammosiz boʻlish – toʻliq tayyor degani emas“&lt;ref&gt;Witt, P. A. &amp; Caldwell, L. L. (eds.) (2005). ''Recreation and youth development''. State College, PA: Venture Publishing, Inc.&lt;/ref&gt; degan shiorga amal qiladilar. Ular yoshlarni jamiyatning foydali aʼzolari qilib voyaga yetkazishga intiladilar. Ijobiy yoshlar rivojlanishi (Positive Youth Development – PYD) nuqtai nazaridan qaraganda, yoshlar hech qachon „hal qilinishi kerak boʻlgan muammo“ sifatida koʻrilmaydi. Aksincha, ular jamiyat uchun boylik, ittifoqchi, va oʻzgarishlar qiluvchi kuch sifatida eʼtirof etiladi. Chunki ular aynan oʻzlariga taʼsir qilayotgan muammolarni hal qilishda katta hissa qoʻsha oladilar&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Positive Youth Development (PYD) Framework|url=https://www.youthpower.org/positive-youth-development-pyd-framework|access-date=2021-05-14|website=www.youthpower.org|language=en}}&lt;/ref&gt;.
Bu yoʻnalishdagi dasturlar va mutaxassislar bolalarni tushunishga harakat qiladilar, ularga taʼlim beradilar va ularni foydali faoliyatlarga jalb qiladilar. Bularning barchasi yoshlarning „toʻliq salohiyatiga yetishishiga“ yordam berish maqsadida qilinadi&lt;ref name=&quot;Damon&quot;&gt;{{cite journal |last=Damon |first=William |date=January 2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591 |pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;. Garchi bu soha hali ham rivojlanishda davom etsa-da, ijobiy yoshlar rivojlanishi yondashuvi butun dunyo boʻylab gender va etnik farqlar kabi ijtimoiy tafovutlarni bartaraf etishda qoʻllanib kelmoqda&lt;ref name=&quot;Minnesota Extension&quot;&gt;{{Cite report|title=Keys to Quality Youth Development|date=1999|hdl=11299/49534|last1=Zurcher|first1=Tom|last2=Walker|first2=Joyce|last3=Piehl|first3=Barbara|last4=Ogg-Graybill|first4=Jolie|last5=Morreim|first5=Patricia|last6=McAndrews|first6=Betty|last7=Matlack|first7=Mary|last8=Fruechte|first8=Kari|last9=Croymans|first9=Sara R.|last10=Brekke|first10=Barbara|last11=Almquist|first11=Patricia}}&lt;/ref&gt;.

== Asosiy maʼlumot ==
Ijobiy yoshlar rivojlanishi (PYD – Positive Youth Development) gʻoyasi ''ekologik tizimlar nazariyasi''ga asoslanib paydo boʻlgan&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot; /&gt; . Bu nazariya oʻsmirlarning kuchli jihatlarini aniqlab, rivojlantirishga qaratilgan. Uning asosiy gʻoyasi – bolalar va oʻsmirlarning rivojlanishiga turli ijtimoiy va madaniy muhitlar taʼsir koʻrsatishini tushunishga asoslanadi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Bu yondashuv [[Ijobiy psixologiya]] prinsiplariga oʻxshab, shuni ilgari suradiki: agar yoshlar oʻz ijtimoiy muhitidagi odamlar va tashkilotlar bilan oʻzaro foydali munosabatlar oʻrnatsalar, ular kelajakda oʻziga, oilasiga, jamiyatiga va fuqarolik hayotiga ijobiy hissa qoʻshuvchi sogʻlom shaxs sifatida shakllanadi&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot;&gt;{{cite journal|last=Lerner|first=R.M.|author2=Almerigi, J.B. |author3=Theokas, C. |author4=Lerner, J.V. |title=Positive Youth Development|journal=Journal of Early Adolescence|year=2005|volume=25|issue=1|pages=10–16 |doi=10.1177/0272431604273211|s2cid=145603300 }}&lt;/ref&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishining paydo boʻlishiga turtki boʻlgan asosiy sabab – anʼanaviy jazoga asoslangan yondashuvning tanqid qilinishi boʻldi. Ushbu eski yondashuv oʻsmirlik davrida yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bir qator [[Jamoat salomatligi]] va ''ijtimoiy muammolar''ni bogʻlab koʻrgan. Bular jumlasiga:
[[Venerik kasalliklar]], [[Erta homiladorlik]], [[giyohvandlik]], ''jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar'', [[qotillik]] yoki ''oʻz joniga qasd qilish''lar kiradi&lt;ref name=Healthypeople.gov&gt;{{cite web|title=Healthy People 2020 – Improving the Health of Americans|url=https://www.healthypeople.gov/2020/default.aspx|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;. Bu qarash G. Stenli Xoll tomonidan mashhur boʻlgan, u oʻsmirlikni „boʻron va zoʻriqish davri“ deb atagan&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite book |last=Bright |first=Graham |url=https://worldcat.org/oclc/953861512 |title=Youth Work : Histories, Policy and Contexts |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2015 |isbn=978-1-137-43441-8 |oclc=953861512}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy yondashuvda koʻplab mutaxassislar va [[Ommaviy axborot vositalari]] oʻsmirlarni „tuzatish kerak boʻlgan muammoli guruh“ deb koʻrsatgan. Bu fikr odatda faqat bitta muammoni (masalan, giyohvandlik) hal qilishga qaratilgan qisqa muddatli yechimlar bilan cheklangan&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; . Bu yondashuvda ishlatilgan iboralar, masalan: „xavf ostidagi bola“ (at-risk child),
„voyaga yetmagan jinoyatchi“ (juvenile delinquent) – yoshlarni salbiy nuqtai nazardan koʻrsatgan&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite journal |last=Damon |first=William |date=2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=The Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591|pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802 }}&lt;/ref&gt; . Bu model jazolashga asoslangan hozirgi AQSh jinoiy sud tizimi bilan ham uygʻun, yaʼni u oldini olishga emas, jazolashga urgʻu beradi&lt;ref name=&quot;Damon&quot; /&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishi gʻoyasi shundan kelib chiqqanki, yoshlarning salohiyatiga emas, kamchiliklariga eʼtibor beradigan qarashlarga qarshi norozilik mavjud edi&lt;ref name=Damon /&gt;. PYD shuni taʼkidlaydiki: har bir yosh oʻziga xos kuch va imkoniyatga ega va agar ularga imkon, eʼtibor va qoʻllab-quvvatlash berilsa – ular rivojlanib, jamiyatga foydali boʻla oladi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Oʻsmirlarning ijobiy rivojlanishini ragʻbatlantirish ularning sogʻlom va barqaror kattalik davriga oʻtishini yengillashtiradi&lt;ref name=&quot;Johns Hopkins&quot;&gt;{{cite journal|last=McNeely|first=Clea |author2=Jayne Blanchard|title=The Teen Years Explained: A Guide to Healthy Adolescent Development|journal=Baltimore: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Center for Adolescent Health|year=2009}}&lt;/ref&gt;.

Shu sababli, PYD yondashuvida aktivlarni rivojlantirishga (asset-building) katta ahamiyat beriladi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Bu borada Piter Bensoning „rivojlantiruvchi aktivlar“ roʻyxati muhim hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. U ikki toifaga boʻlinadi:
Ichki aktivlar – shaxsning ijobiy fazilatlari (mas’uliyatlilik, oʻziga ishonch, maqsadlilik va boshqalar). Tashqi aktivlar – ijtimoiy muhitning qoʻllab-quvvatlovchi omillari (oilaviy yordami, maktab, jamiyatdagi faoliyatlar)&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, PYD quyidagilarni rivojlantiradi: ijtimoiy tegishlilik hissi (belonging), taʼlim va jamoaviy faoliyatlarga ishtirok motivatsiyasi, fuqarolik mas’uliyati va ijtimoiy faollik,
shaxsiy rivojlanishga xizmat qiluvchi tashkil etilgan faoliyatlarda qatnashish.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>4u7idkzwxpoo1mj1gn3525is6bpcn80</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481137</id>
      <parentid>5481136</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T04:56:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Ijobiy yoshlar rivojlanishi]] sahifasini [[Yoshlarning ijobiy rivojlanishi]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481136</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10133" sha1="4u7idkzwxpoo1mj1gn3525is6bpcn80" xml:space="preserve">'''Ijobiy yoshlar rivojlanishi''' ('''PYD''') dasturlari – yoshlarning rivojlanish jarayonini maksimal darajada qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan&lt;ref name=&quot;website- Aspe.hhs.gov&quot;&gt;{{cite web|url=https://aspe.hhs.gov/reports/positive-youth-development-united-states-research-findings-evaluations-positive-youth-development-0|title=Positive Youth development in the U.S.: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs|date=2016-11-15|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;.
Bu yondashuv yoshlarning ichki salohiyati, kuchli tomonlari va qobiliyatlariga asoslanadigan ijobiy qarash orqali amalga oshiriladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal |last=Shek |first=Daniel |date=2019 |title=Positive youth development: current perspectives |journal=Adolescent Health, Medicine and Therapeutics |volume=10|pages=131–141 |doi=10.2147/AHMT.S179946 |pmid=31572041 |pmc=6756153 |doi-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book |last1=Connell |first1=James |last2=Gambone |first2=Michelle |last3=Smith |first3=Thomas |title=Trends in Youth Development |chapter=Youth Development in Community Settings: Challenges to Our Field and Our Approach |date=2001 |chapter-url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |series=Outreach Scholarship |volume=6 |pages=291–307 |doi=10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |isbn=978-1-4613-5564-9 |via=SpringerLink}}&lt;/ref&gt;.
PYD boshqa yoshlar rivojlanishiga oid yondashuvlardan farq qiladi. U bolalardagi muammoli xatti-harakatlarni yoki rivojlanishdagi kamchiliklarni tuzatishga yoʻnaltirilgan usullarni rad etadi va muammo markazli yondashuvdan voz kechadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book |last1=Gootman |first1=Jennifer |title=Community Programs to Promote Youth Development |last2=Eccles |first2=Jacquelynne |publisher=National Academies Press |year=2002 |isbn=978-0-309-13403-3}}&lt;/ref&gt;. Buning oʻrniga, u inson rivoji uchun muhim boʻlgan shaxsiy resurslar va tashqi ijtimoiy omillarni shakllantirishga eʼtibor qaratadi&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Catalano |first1=Richard F. |last2=Skinner |first2=Martie L. |last3=Alvarado |first3=Gina |last4=Kapungu |first4=Chisina |last5=Reavley |first5=Nicola |last6=Patton |first6=George C. |last7=Jessee |first7=Cassandra |last8=Plaut |first8=Daniel |last9=Moss |first9=Caitlin |last10=Bennett |first10=Kristina |last11=Sawyer |first11=Susan M. |last12=Sebany |first12=Meroji |last13=Sexton |first13=Magnolia |last14=Olenik |first14=Christina |last15=Petroni |first15=Suzanne |date=July 2019 |title=Positive Youth Development Programs in Low- and Middle-Income Countries: A Conceptual Framework and Systematic Review of Efficacy |url=https://dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |journal=Journal of Adolescent Health |volume=65 |issue=1 |pages=15–31 |doi=10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |pmid=31010725 |issn=1054-139X|hdl=1773/46640 |s2cid=128359348 |hdl-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Arnold |first1=Mary Elizabeth |last2=Silliman |first2=Ben |date=2017-06-27 |title=From Theory to Practice: A Critical Review of Positive Youth Development Program Frameworks |journal=Journal of Youth Development |volume=12 |issue=2 |pages=1–20 |doi=10.5195/jyd.2017.17 |issn=2325-4017|doi-access=free }}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar rivojlanishi boʻyicha mutaxassislar Karen Pittman tomonidan ilgari surilgan „muammosiz boʻlish – toʻliq tayyor degani emas“&lt;ref&gt;Witt, P. A. &amp; Caldwell, L. L. (eds.) (2005). ''Recreation and youth development''. State College, PA: Venture Publishing, Inc.&lt;/ref&gt; degan shiorga amal qiladilar. Ular yoshlarni jamiyatning foydali aʼzolari qilib voyaga yetkazishga intiladilar. Ijobiy yoshlar rivojlanishi (Positive Youth Development – PYD) nuqtai nazaridan qaraganda, yoshlar hech qachon „hal qilinishi kerak boʻlgan muammo“ sifatida koʻrilmaydi. Aksincha, ular jamiyat uchun boylik, ittifoqchi, va oʻzgarishlar qiluvchi kuch sifatida eʼtirof etiladi. Chunki ular aynan oʻzlariga taʼsir qilayotgan muammolarni hal qilishda katta hissa qoʻsha oladilar&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Positive Youth Development (PYD) Framework|url=https://www.youthpower.org/positive-youth-development-pyd-framework|access-date=2021-05-14|website=www.youthpower.org|language=en}}&lt;/ref&gt;.
Bu yoʻnalishdagi dasturlar va mutaxassislar bolalarni tushunishga harakat qiladilar, ularga taʼlim beradilar va ularni foydali faoliyatlarga jalb qiladilar. Bularning barchasi yoshlarning „toʻliq salohiyatiga yetishishiga“ yordam berish maqsadida qilinadi&lt;ref name=&quot;Damon&quot;&gt;{{cite journal |last=Damon |first=William |date=January 2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591 |pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;. Garchi bu soha hali ham rivojlanishda davom etsa-da, ijobiy yoshlar rivojlanishi yondashuvi butun dunyo boʻylab gender va etnik farqlar kabi ijtimoiy tafovutlarni bartaraf etishda qoʻllanib kelmoqda&lt;ref name=&quot;Minnesota Extension&quot;&gt;{{Cite report|title=Keys to Quality Youth Development|date=1999|hdl=11299/49534|last1=Zurcher|first1=Tom|last2=Walker|first2=Joyce|last3=Piehl|first3=Barbara|last4=Ogg-Graybill|first4=Jolie|last5=Morreim|first5=Patricia|last6=McAndrews|first6=Betty|last7=Matlack|first7=Mary|last8=Fruechte|first8=Kari|last9=Croymans|first9=Sara R.|last10=Brekke|first10=Barbara|last11=Almquist|first11=Patricia}}&lt;/ref&gt;.

== Asosiy maʼlumot ==
Ijobiy yoshlar rivojlanishi (PYD – Positive Youth Development) gʻoyasi ''ekologik tizimlar nazariyasi''ga asoslanib paydo boʻlgan&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot; /&gt; . Bu nazariya oʻsmirlarning kuchli jihatlarini aniqlab, rivojlantirishga qaratilgan. Uning asosiy gʻoyasi – bolalar va oʻsmirlarning rivojlanishiga turli ijtimoiy va madaniy muhitlar taʼsir koʻrsatishini tushunishga asoslanadi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Bu yondashuv [[Ijobiy psixologiya]] prinsiplariga oʻxshab, shuni ilgari suradiki: agar yoshlar oʻz ijtimoiy muhitidagi odamlar va tashkilotlar bilan oʻzaro foydali munosabatlar oʻrnatsalar, ular kelajakda oʻziga, oilasiga, jamiyatiga va fuqarolik hayotiga ijobiy hissa qoʻshuvchi sogʻlom shaxs sifatida shakllanadi&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot;&gt;{{cite journal|last=Lerner|first=R.M.|author2=Almerigi, J.B. |author3=Theokas, C. |author4=Lerner, J.V. |title=Positive Youth Development|journal=Journal of Early Adolescence|year=2005|volume=25|issue=1|pages=10–16 |doi=10.1177/0272431604273211|s2cid=145603300 }}&lt;/ref&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishining paydo boʻlishiga turtki boʻlgan asosiy sabab – anʼanaviy jazoga asoslangan yondashuvning tanqid qilinishi boʻldi. Ushbu eski yondashuv oʻsmirlik davrida yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bir qator [[Jamoat salomatligi]] va ''ijtimoiy muammolar''ni bogʻlab koʻrgan. Bular jumlasiga:
[[Venerik kasalliklar]], [[Erta homiladorlik]], [[giyohvandlik]], ''jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar'', [[qotillik]] yoki ''oʻz joniga qasd qilish''lar kiradi&lt;ref name=Healthypeople.gov&gt;{{cite web|title=Healthy People 2020 – Improving the Health of Americans|url=https://www.healthypeople.gov/2020/default.aspx|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;. Bu qarash G. Stenli Xoll tomonidan mashhur boʻlgan, u oʻsmirlikni „boʻron va zoʻriqish davri“ deb atagan&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite book |last=Bright |first=Graham |url=https://worldcat.org/oclc/953861512 |title=Youth Work : Histories, Policy and Contexts |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2015 |isbn=978-1-137-43441-8 |oclc=953861512}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy yondashuvda koʻplab mutaxassislar va [[Ommaviy axborot vositalari]] oʻsmirlarni „tuzatish kerak boʻlgan muammoli guruh“ deb koʻrsatgan. Bu fikr odatda faqat bitta muammoni (masalan, giyohvandlik) hal qilishga qaratilgan qisqa muddatli yechimlar bilan cheklangan&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; . Bu yondashuvda ishlatilgan iboralar, masalan: „xavf ostidagi bola“ (at-risk child),
„voyaga yetmagan jinoyatchi“ (juvenile delinquent) – yoshlarni salbiy nuqtai nazardan koʻrsatgan&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite journal |last=Damon |first=William |date=2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=The Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591|pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802 }}&lt;/ref&gt; . Bu model jazolashga asoslangan hozirgi AQSh jinoiy sud tizimi bilan ham uygʻun, yaʼni u oldini olishga emas, jazolashga urgʻu beradi&lt;ref name=&quot;Damon&quot; /&gt;.

Ijobiy yoshlar rivojlanishi gʻoyasi shundan kelib chiqqanki, yoshlarning salohiyatiga emas, kamchiliklariga eʼtibor beradigan qarashlarga qarshi norozilik mavjud edi&lt;ref name=Damon /&gt;. PYD shuni taʼkidlaydiki: har bir yosh oʻziga xos kuch va imkoniyatga ega va agar ularga imkon, eʼtibor va qoʻllab-quvvatlash berilsa – ular rivojlanib, jamiyatga foydali boʻla oladi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Oʻsmirlarning ijobiy rivojlanishini ragʻbatlantirish ularning sogʻlom va barqaror kattalik davriga oʻtishini yengillashtiradi&lt;ref name=&quot;Johns Hopkins&quot;&gt;{{cite journal|last=McNeely|first=Clea |author2=Jayne Blanchard|title=The Teen Years Explained: A Guide to Healthy Adolescent Development|journal=Baltimore: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Center for Adolescent Health|year=2009}}&lt;/ref&gt;.

Shu sababli, PYD yondashuvida aktivlarni rivojlantirishga (asset-building) katta ahamiyat beriladi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Bu borada Piter Bensoning „rivojlantiruvchi aktivlar“ roʻyxati muhim hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. U ikki toifaga boʻlinadi:
Ichki aktivlar – shaxsning ijobiy fazilatlari (mas’uliyatlilik, oʻziga ishonch, maqsadlilik va boshqalar). Tashqi aktivlar – ijtimoiy muhitning qoʻllab-quvvatlovchi omillari (oilaviy yordami, maktab, jamiyatdagi faoliyatlar)&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, PYD quyidagilarni rivojlantiradi: ijtimoiy tegishlilik hissi (belonging), taʼlim va jamoaviy faoliyatlarga ishtirok motivatsiyasi, fuqarolik mas’uliyati va ijtimoiy faollik,
shaxsiy rivojlanishga xizmat qiluvchi tashkil etilgan faoliyatlarda qatnashish.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>4u7idkzwxpoo1mj1gn3525is6bpcn80</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481139</id>
      <parentid>5481137</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:05:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <origin>5481139</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10153" sha1="o65dltrvzdkbnf9f9qdzid3oeg5lcaf" xml:space="preserve">'''Yoshlarning ijobiy rivojlanishi''' ('''PYD''') dasturlari – yoshlarning rivojlanish jarayonini maksimal darajada qoʻllab-quvvatlash uchun yaratilgan&lt;ref name=&quot;website- Aspe.hhs.gov&quot;&gt;{{cite web|url=https://aspe.hhs.gov/reports/positive-youth-development-united-states-research-findings-evaluations-positive-youth-development-0|title=Positive Youth development in the U.S.: Research Findings on Evaluations of Positive Youth Development Programs|date=2016-11-15|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;.
Bu yondashuv yoshlarning ichki salohiyati, kuchli tomonlari va qobiliyatlariga asoslanadigan ijobiy qarash orqali amalga oshiriladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal |last=Shek |first=Daniel |date=2019 |title=Positive youth development: current perspectives |journal=Adolescent Health, Medicine and Therapeutics |volume=10|pages=131–141 |doi=10.2147/AHMT.S179946 |pmid=31572041 |pmc=6756153 |doi-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite book |last1=Connell |first1=James |last2=Gambone |first2=Michelle |last3=Smith |first3=Thomas |title=Trends in Youth Development |chapter=Youth Development in Community Settings: Challenges to Our Field and Our Approach |date=2001 |chapter-url=https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |series=Outreach Scholarship |volume=6 |pages=291–307 |doi=10.1007/978-1-4615-1459-6_10 |isbn=978-1-4613-5564-9 |via=SpringerLink}}&lt;/ref&gt;.
PYD boshqa yoshlar rivojlanishiga oid yondashuvlardan farq qiladi. U bolalardagi muammoli xatti-harakatlarni yoki rivojlanishdagi kamchiliklarni tuzatishga yoʻnaltirilgan usullarni rad etadi va muammo markazli yondashuvdan voz kechadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book |last1=Gootman |first1=Jennifer |title=Community Programs to Promote Youth Development |last2=Eccles |first2=Jacquelynne |publisher=National Academies Press |year=2002 |isbn=978-0-309-13403-3}}&lt;/ref&gt;. Buning oʻrniga, u inson rivoji uchun muhim boʻlgan shaxsiy resurslar va tashqi ijtimoiy omillarni shakllantirishga eʼtibor qaratadi&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Catalano |first1=Richard F. |last2=Skinner |first2=Martie L. |last3=Alvarado |first3=Gina |last4=Kapungu |first4=Chisina |last5=Reavley |first5=Nicola |last6=Patton |first6=George C. |last7=Jessee |first7=Cassandra |last8=Plaut |first8=Daniel |last9=Moss |first9=Caitlin |last10=Bennett |first10=Kristina |last11=Sawyer |first11=Susan M. |last12=Sebany |first12=Meroji |last13=Sexton |first13=Magnolia |last14=Olenik |first14=Christina |last15=Petroni |first15=Suzanne |date=July 2019 |title=Positive Youth Development Programs in Low- and Middle-Income Countries: A Conceptual Framework and Systematic Review of Efficacy |url=https://dx.doi.org/10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |journal=Journal of Adolescent Health |volume=65 |issue=1 |pages=15–31 |doi=10.1016/j.jadohealth.2019.01.024 |pmid=31010725 |issn=1054-139X|hdl=1773/46640 |s2cid=128359348 |hdl-access=free }}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite journal |last1=Arnold |first1=Mary Elizabeth |last2=Silliman |first2=Ben |date=2017-06-27 |title=From Theory to Practice: A Critical Review of Positive Youth Development Program Frameworks |journal=Journal of Youth Development |volume=12 |issue=2 |pages=1–20 |doi=10.5195/jyd.2017.17 |issn=2325-4017|doi-access=free }}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar rivojlanishi boʻyicha mutaxassislar Karen Pittman tomonidan ilgari surilgan „muammosiz boʻlish – toʻliq tayyor degani emas“&lt;ref&gt;Witt, P. A. &amp; Caldwell, L. L. (eds.) (2005). ''Recreation and youth development''. State College, PA: Venture Publishing, Inc.&lt;/ref&gt; degan shiorga amal qiladilar. Ular yoshlarni jamiyatning foydali aʼzolari qilib voyaga yetkazishga intiladilar. Yoshlarning ijobiy rivojlanishi (Positive Youth Development – PYD) nuqtai nazaridan qaraganda, yoshlar hech qachon „hal qilinishi kerak boʻlgan muammo“ sifatida koʻrilmaydi. Aksincha, ular jamiyat uchun boylik, ittifoqchi, va oʻzgarishlar qiluvchi kuch sifatida eʼtirof etiladi. Chunki ular aynan oʻzlariga taʼsir qilayotgan muammolarni hal qilishda katta hissa qoʻsha oladilar&lt;ref&gt;{{Cite web|title=Positive Youth Development (PYD) Framework|url=https://www.youthpower.org/positive-youth-development-pyd-framework|access-date=2021-05-14|website=www.youthpower.org|language=en}}&lt;/ref&gt;.
Bu yoʻnalishdagi dasturlar va mutaxassislar bolalarni tushunishga harakat qiladilar, ularga taʼlim beradilar va ularni foydali faoliyatlarga jalb qiladilar. Bularning barchasi yoshlarning „toʻliq salohiyatiga yetishishiga“ yordam berish maqsadida qilinadi&lt;ref name=&quot;Damon&quot;&gt;{{cite journal |last=Damon |first=William |date=January 2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591 |pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:4&quot; /&gt;. Garchi bu soha hali ham rivojlanishda davom etsa-da, ijobiy yoshlar rivojlanishi yondashuvi butun dunyo boʻylab gender va etnik farqlar kabi ijtimoiy tafovutlarni bartaraf etishda qoʻllanib kelmoqda&lt;ref name=&quot;Minnesota Extension&quot;&gt;{{Cite report|title=Keys to Quality Youth Development|date=1999|hdl=11299/49534|last1=Zurcher|first1=Tom|last2=Walker|first2=Joyce|last3=Piehl|first3=Barbara|last4=Ogg-Graybill|first4=Jolie|last5=Morreim|first5=Patricia|last6=McAndrews|first6=Betty|last7=Matlack|first7=Mary|last8=Fruechte|first8=Kari|last9=Croymans|first9=Sara R.|last10=Brekke|first10=Barbara|last11=Almquist|first11=Patricia}}&lt;/ref&gt;.

== Asosiy maʼlumot ==
Yoshlarning ijobiy rivojlanishi (PYD – Positive Youth Development) gʻoyasi ''ekologik tizimlar nazariyasi''ga asoslanib paydo boʻlgan&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot; /&gt; . Bu nazariya oʻsmirlarning kuchli jihatlarini aniqlab, rivojlantirishga qaratilgan. Uning asosiy gʻoyasi – bolalar va oʻsmirlarning rivojlanishiga turli ijtimoiy va madaniy muhitlar taʼsir koʻrsatishini tushunishga asoslanadi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Bu yondashuv [[Ijobiy psixologiya]] prinsiplariga oʻxshab, shuni ilgari suradiki: agar yoshlar oʻz ijtimoiy muhitidagi odamlar va tashkilotlar bilan oʻzaro foydali munosabatlar oʻrnatsalar, ular kelajakda oʻziga, oilasiga, jamiyatiga va fuqarolik hayotiga ijobiy hissa qoʻshuvchi sogʻlom shaxs sifatida shakllanadi&lt;ref name=&quot;Lerner PYD&quot;&gt;{{cite journal|last=Lerner|first=R.M.|author2=Almerigi, J.B. |author3=Theokas, C. |author4=Lerner, J.V. |title=Positive Youth Development|journal=Journal of Early Adolescence|year=2005|volume=25|issue=1|pages=10–16 |doi=10.1177/0272431604273211|s2cid=145603300 }}&lt;/ref&gt;.

Yoshlarning ijobiy rivojlanishining paydo boʻlishiga turtki boʻlgan asosiy sabab – anʼanaviy jazoga asoslangan yondashuvning tanqid qilinishi boʻldi. Ushbu eski yondashuv oʻsmirlik davrida yuz beradigan oʻzgarishlar bilan bir qator [[Jamoat salomatligi]] va ''ijtimoiy muammolar''ni bogʻlab koʻrgan. Bular jumlasiga:
[[Venerik kasalliklar]], [[Erta homiladorlik]], [[giyohvandlik]], ''jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar'', [[qotillik]] yoki ''oʻz joniga qasd qilish''lar kiradi&lt;ref name=Healthypeople.gov&gt;{{cite web|title=Healthy People 2020 – Improving the Health of Americans|url=https://www.healthypeople.gov/2020/default.aspx|access-date=April 9, 2014}}&lt;/ref&gt;. Bu qarash G. Stenli Xoll tomonidan mashhur boʻlgan, u oʻsmirlikni „boʻron va zoʻriqish davri“ deb atagan&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{Cite book |last=Bright |first=Graham |url=https://worldcat.org/oclc/953861512 |title=Youth Work : Histories, Policy and Contexts |publisher=Bloomsbury Publishing |year=2015 |isbn=978-1-137-43441-8 |oclc=953861512}}&lt;/ref&gt;.

Anʼanaviy yondashuvda koʻplab mutaxassislar va [[Ommaviy axborot vositalari]] oʻsmirlarni „tuzatish kerak boʻlgan muammoli guruh“ deb koʻrsatgan. Bu fikr odatda faqat bitta muammoni (masalan, giyohvandlik) hal qilishga qaratilgan qisqa muddatli yechimlar bilan cheklangan&lt;ref name=&quot;:3&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; . Bu yondashuvda ishlatilgan iboralar, masalan: „xavf ostidagi bola“ (at-risk child),
„voyaga yetmagan jinoyatchi“ (juvenile delinquent) – yoshlarni salbiy nuqtai nazardan koʻrsatgan&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite journal |last=Damon |first=William |date=2004 |title=What Is Positive Youth Development? |journal=The Annals of the American Academy of Political and Social Science |volume=591|pages=13–24 |doi=10.1177/0002716203260092 |s2cid=145180802 }}&lt;/ref&gt; . Bu model jazolashga asoslangan hozirgi AQSh jinoiy sud tizimi bilan ham uygʻun, yaʼni u oldini olishga emas, jazolashga urgʻu beradi&lt;ref name=&quot;Damon&quot; /&gt;.

Yoshlarning ijobiy rivojlanishi gʻoyasi shundan kelib chiqqanki, yoshlarning salohiyatiga emas, kamchiliklariga eʼtibor beradigan qarashlarga qarshi norozilik mavjud edi&lt;ref name=Damon /&gt;. PYD shuni taʼkidlaydiki: har bir yosh oʻziga xos kuch va imkoniyatga ega va agar ularga imkon, eʼtibor va qoʻllab-quvvatlash berilsa – ular rivojlanib, jamiyatga foydali boʻla oladi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Oʻsmirlarning ijobiy rivojlanishini ragʻbatlantirish ularning sogʻlom va barqaror kattalik davriga oʻtishini yengillashtiradi&lt;ref name=&quot;Johns Hopkins&quot;&gt;{{cite journal|last=McNeely|first=Clea |author2=Jayne Blanchard|title=The Teen Years Explained: A Guide to Healthy Adolescent Development|journal=Baltimore: Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health, Center for Adolescent Health|year=2009}}&lt;/ref&gt;.

Shu sababli, PYD yondashuvida aktivlarni rivojlantirishga (asset-building) katta ahamiyat beriladi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Bu borada Piter Bensoning „rivojlantiruvchi aktivlar“ roʻyxati muhim hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. U ikki toifaga boʻlinadi:
Ichki aktivlar – shaxsning ijobiy fazilatlari (mas’uliyatlilik, oʻziga ishonch, maqsadlilik va boshqalar). Tashqi aktivlar – ijtimoiy muhitning qoʻllab-quvvatlovchi omillari (oilaviy yordami, maktab, jamiyatdagi faoliyatlar)&lt;ref name=&quot;:5&quot; /&gt;. Tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, PYD quyidagilarni rivojlantiradi: ijtimoiy tegishlilik hissi (belonging), taʼlim va jamoaviy faoliyatlarga ishtirok motivatsiyasi, fuqarolik mas’uliyati va ijtimoiy faollik,
shaxsiy rivojlanishga xizmat qiluvchi tashkil etilgan faoliyatlarda qatnashish.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>o65dltrvzdkbnf9f9qdzid3oeg5lcaf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ijobiy yoshlar rivojlanishi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249220</id>
    <redirect title="Yoshlarning ijobiy rivojlanishi" />
    <revision>
      <id>5481138</id>
      <timestamp>2025-07-03T04:56:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Ijobiy yoshlar rivojlanishi]] sahifasini [[Yoshlarning ijobiy rivojlanishi]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481138</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="50" sha1="75qqnfpi570wmsy8l377kp4mfh6i9rh" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Yoshlarning ijobiy rivojlanishi]]</text>
      <sha1>75qqnfpi570wmsy8l377kp4mfh6i9rh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Karib dengizi hamjamiyati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249221</id>
    <revision>
      <id>5481141</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:08:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Caribbean Community&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481141</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6358" sha1="5wehvw1qggszefodren6bz0zlm4vg9h" xml:space="preserve">'''Karib hamjamiyat'''i ([[inglizcha]]: ''Caribbean Community'', qisqartmasi CARICOM yoki CC) — bu Amerika, Karib havzasi va Atlantika okeani mintaqalarida joylashgan 15 ta a’zo davlat (14 ta mustaqil davlat va 1 ta bog‘liqlikdagi hudud) hamda 5 ta assotsiatsiyalashgan a’zodan iborat siyosiy va iqtisodiy ittifoq bo‘lgan hukumatlararo tashkilotdir&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;. CARICOMning asosiy maqsadi — o‘z a’zolari o‘rtasida iqtisodiy integratsiya va hamkorlikni rag‘batlantirish, integratsiya samaralaridan barcha a’zolarning teng darajada foydalanishini ta’minlash va tashqi siyosatni muvofiqlashtirishdan iborat. Mazkur tashkilot 1973-yilda uning to‘rt nafar asoschi davlati tomonidan Chaguaramas shartnomasi imzolanishi orqali tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Tashkilotning kotibiyati bosh qarorgohi Gayana davlatining Jorjtown (Georgetown) shahrida joylashgan.

CARICOMga Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi tomonidan rasmiy kuzatuvchi maqomi berilgan.

== Tarixi ==
Karib hamjamiyati (CARICOM), dastlab Karib hamjamiyati va umumiy bozor nomi bilan tanilgan, 1973-yil 1-avgustda kuchga kirgan Chaguaramas shartnomasi asosida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Original Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011055645/http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |archive-date=11 October 2007}}&lt;/ref&gt;. Uning asoschi a’zolari Barbados, Yamayka, Gayana hamda Trinidad va Tobago davlatlari bo‘lgan.

CARICOM, 1965–1972-yillarda faoliyat yuritgan Karib dengizi erkin savdo uyushmasi (Caribbean Free Trade Association — CARIFTA)ning o‘rnini egalladi. Bu uyushma 1958-yil 3-yanvarda tashkil etilgan va 1962-yil 31-mayda tarqatib yuborilgan G‘arbiy Hindiston federatsiyasidan so‘ng Karib mintaqasidagi ingliz tilida so‘zlashuvchi davlatlar o‘rtasida iqtisodiy aloqalarni saqlab qolish maqsadida tuzilgan edi.

Chaguaramas shartnomasining qayta ko‘rib chiqilgan varianti 2001-yil 5-iyulda Bagama orollarining Nassau shahrida bo‘lib o‘tgan CARICOM hukumat rahbarlarining yigirma ikkinchi yig‘ilishida imzolandi&lt;ref name=&quot;revised_chaguaramas2&quot;&gt;{{cite web |title=Revised Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111110061815/http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |archive-date=10 November 2011}}&lt;/ref&gt;. Ushbu yangi shartnoma Karib mintaqasida yagona bozor va iqtisodiyot — CARICOM Yagona bozor va iqtisodiyot (CARICOM Single Market and Economy — CSME)ni yaratishga yo‘l ochdi.

Gaitining CARICOMdagi a’zoligi 2004-yil 29-fevraldan 2006-yil iyun oyining boshigacha bo‘lgan davrda, mamlakatda sodir bo‘lgan davlat to‘ntarishi va prezident Jan-Bertran Aristidning hokimiyatdan chetlatilishi sababli amalda to‘xtatilgan edi&lt;ref&gt;{{cite news
|url=https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|title=Aristide accuses U.S. of forcing him out
|publisher=Canadian Broadcast Corporation
|date=2 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=24 September 2020
|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924063446/https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news
|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|title=Aristide launches kidnap lawsuit
|work=BBC News
|date=31 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=9 December 2011
|archive-url=https://web.archive.org/web/20111209032804/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;. CARICOM bu borada bayonot berib, “CARICOM tarkibidagi hech bir demokratik yo‘l bilan saylangan hukumat o‘z rahbarini noqonuniy tarzda lavozimidan chetlatmasligi kerak,” deb e’lon qildi. Qolgan o‘n to‘rt nafar hukumat rahbari Aristidning Afrikadan Yamaykaga uchib kelib, hodisalar tafsilotlarini shaxsan ularga yetkazishini istadi. Bu holat Gaitining vaqtinchalik bosh vaziri Jerar Latortuni g‘azablantirdi va u mamlakatni CARICOMdan chiqish choralarini ko‘rishini bildirdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl?md=read;id=1721|title=Haiti suspends ties with CARICOM|website=www.trinidadandtobagonews.com|accessdate=14 April 2024}}&lt;/ref&gt;. Natijada, CARICOM Gaiti rasmiylarining tashkilot kengashlaridagi ishtirokini vaqtincha to‘xtatish bo‘yicha ovoz berdi&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|title=Haiti suspends ties with CARICOM
|publisher=Trinidadandtobagonews.com
|access-date=25 March 2011
|archive-date=22 September 2009
|archive-url=https://web.archive.org/web/20090922080811/http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20100923204656/http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html |work=[[The Gleaner]] |title=Haiti could return to CARICOM|date=2006-02-10|archive-date=2010-09-23}}&lt;/ref&gt;.2006-yilda Rene Preval prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozonganidan so‘ng, Gaiti vakillari tashkilotga qayta qabul qilindi. O‘sha yilning iyul oyida Preval shaxsan CARICOM Vazirlar Kengashi yig‘ilishida ochilish nutqini so‘zladi.

2013-yildan boshlab, CARICOM bloki va Dominikan Respublikasi CARIFORUM nomi ostida, 2008-yilda imzolangan Iqtisodiy hamkorlik to‘g‘risidagi bitim orqali Yevropa Ittifoqi bilan bog‘langan&lt;ref name=&quot;cpdcngo.org&quot;/&gt; . Ushbu bitim Yevropa Ittifoqiga a’zo barcha davlatlar hamda CARIFORUM davlatlariga savdo va investitsiya bo‘yicha teng huquqlarni beradi. Shartnomaning 234-moddasiga ko‘ra, CARIFORUM va Yevropa Ittifoqi davlatlari o‘rtasidagi nizolar Yevropa sudlari tomonidan ko‘rib chiqiladi&lt;ref name=&quot;jamaica-gleaner.com&quot;/&gt;.</text>
      <sha1>5wehvw1qggszefodren6bz0zlm4vg9h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481145</id>
      <parentid>5481141</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:11:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481145</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6778" sha1="jga9uqlg7v5q3wnh19kritpzitaehsc" xml:space="preserve">'''Karib hamjamiyat'''i ([[inglizcha]]: ''Caribbean Community'', qisqartmasi CARICOM yoki CC) — bu [[Amerika]], [[Karib havzasi]] va [[Atlantika okeani]] mintaqalarida joylashgan 15 ta a’zo davlat (14 ta mustaqil davlat va 1 ta bog‘liqlikdagi hudud) hamda 5 ta assotsiatsiyalashgan a’zodan iborat siyosiy va iqtisodiy ittifoq bo‘lgan hukumatlararo tashkilotdir&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;. CARICOMning asosiy maqsadi — o‘z a’zolari o‘rtasida iqtisodiy integratsiya va hamkorlikni rag‘batlantirish, integratsiya samaralaridan barcha a’zolarning teng darajada foydalanishini ta’minlash va tashqi siyosatni muvofiqlashtirishdan iborat. Mazkur tashkilot 1973-yilda uning to‘rt nafar asoschi davlati tomonidan [[Chaguaramas shartnomasi]] imzolanishi orqali tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Tashkilotning kotibiyati bosh qarorgohi [[Gayana]] davlatining [[Jorjtaun]] (Georgetown) shahrida joylashgan.

CARICOMga [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] tomonidan rasmiy kuzatuvchi maqomi berilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Karib hamjamiyati (CARICOM), dastlab Karib hamjamiyati va umumiy bozor nomi bilan tanilgan, 1973-yil 1-avgustda kuchga kirgan Chaguaramas shartnomasi asosida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Original Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011055645/http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |archive-date=11 October 2007}}&lt;/ref&gt;. Uning asoschi a’zolari Barbados, Yamayka, Gayana hamda Trinidad va Tobago davlatlari bo‘lgan.

CARICOM, 1965–1972-yillarda faoliyat yuritgan Karib dengizi erkin savdo uyushmasi (Caribbean Free Trade Association — CARIFTA)ning o‘rnini egalladi. Bu uyushma 1958-yil 3-yanvarda tashkil etilgan va 1962-yil 31-mayda tarqatib yuborilgan G‘arbiy Hindiston federatsiyasidan so‘ng Karib mintaqasidagi ingliz tilida so‘zlashuvchi davlatlar o‘rtasida iqtisodiy aloqalarni saqlab qolish maqsadida tuzilgan edi.

Chaguaramas shartnomasining qayta ko‘rib chiqilgan varianti 2001-yil 5-iyulda Bagama orollarining Nassau shahrida bo‘lib o‘tgan CARICOM hukumat rahbarlarining yigirma ikkinchi yig‘ilishida imzolandi&lt;ref name=&quot;revised_chaguaramas2&quot;&gt;{{cite web |title=Revised Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111110061815/http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |archive-date=10 November 2011}}&lt;/ref&gt;. Ushbu yangi shartnoma Karib mintaqasida yagona bozor va iqtisodiyot — CARICOM Yagona bozor va iqtisodiyot (CARICOM Single Market and Economy — CSME)ni yaratishga yo‘l ochdi.

Gaitining CARICOMdagi a’zoligi 2004-yil 29-fevraldan 2006-yil iyun oyining boshigacha bo‘lgan davrda, mamlakatda sodir bo‘lgan davlat to‘ntarishi va prezident Jan-Bertran Aristidning hokimiyatdan chetlatilishi sababli amalda to‘xtatilgan edi&lt;ref&gt;{{cite news
|url=https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|title=Aristide accuses U.S. of forcing him out
|publisher=Canadian Broadcast Corporation
|date=2 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=24 September 2020
|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924063446/https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news
|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|title=Aristide launches kidnap lawsuit
|work=BBC News
|date=31 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=9 December 2011
|archive-url=https://web.archive.org/web/20111209032804/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;. CARICOM bu borada bayonot berib, “CARICOM tarkibidagi hech bir demokratik yo‘l bilan saylangan hukumat o‘z rahbarini noqonuniy tarzda lavozimidan chetlatmasligi kerak,” deb e’lon qildi. Qolgan o‘n to‘rt nafar hukumat rahbari Aristidning Afrikadan Yamaykaga uchib kelib, hodisalar tafsilotlarini shaxsan ularga yetkazishini istadi. Bu holat Gaitining vaqtinchalik bosh vaziri Jerar Latortuni g‘azablantirdi va u mamlakatni CARICOMdan chiqish choralarini ko‘rishini bildirdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl?md=read;id=1721|title=Haiti suspends ties with CARICOM|website=www.trinidadandtobagonews.com|accessdate=14 April 2024}}&lt;/ref&gt;. Natijada, CARICOM Gaiti rasmiylarining tashkilot kengashlaridagi ishtirokini vaqtincha to‘xtatish bo‘yicha ovoz berdi&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|title=Haiti suspends ties with CARICOM
|publisher=Trinidadandtobagonews.com
|access-date=25 March 2011
|archive-date=22 September 2009
|archive-url=https://web.archive.org/web/20090922080811/http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20100923204656/http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html |work=[[The Gleaner]] |title=Haiti could return to CARICOM|date=2006-02-10|archive-date=2010-09-23}}&lt;/ref&gt;.2006-yilda Rene Preval prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozonganidan so‘ng, Gaiti vakillari tashkilotga qayta qabul qilindi. O‘sha yilning iyul oyida Preval shaxsan CARICOM Vazirlar Kengashi yig‘ilishida ochilish nutqini so‘zladi.

2013-yildan boshlab, CARICOM bloki va Dominikan Respublikasi CARIFORUM nomi ostida, 2008-yilda imzolangan Iqtisodiy hamkorlik to‘g‘risidagi bitim orqali Yevropa Ittifoqi bilan bog‘langan&lt;ref name=&quot;cpdcngo.org&quot;/&gt; . Ushbu bitim Yevropa Ittifoqiga a’zo barcha davlatlar hamda CARIFORUM davlatlariga savdo va investitsiya bo‘yicha teng huquqlarni beradi. Shartnomaning 234-moddasiga ko‘ra, CARIFORUM va Yevropa Ittifoqi davlatlari o‘rtasidagi nizolar Yevropa sudlari tomonidan ko‘rib chiqiladi&lt;ref name=&quot;jamaica-gleaner.com&quot;/&gt;.</text>
      <sha1>jga9uqlg7v5q3wnh19kritpzitaehsc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481146</id>
      <parentid>5481145</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:12:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481146</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6805" sha1="n4q3tdgkp6exqyqcw16tuuibu66yvzw" xml:space="preserve">'''Karib hamjamiyat'''i ([[inglizcha]]: ''Caribbean Community'', qisqartmasi CARICOM yoki CC) — bu [[Amerika]], [[Karib havzasi]] va [[Atlantika okeani]] mintaqalarida joylashgan 15 ta a’zo davlat (14 ta mustaqil davlat va 1 ta bog‘liqlikdagi hudud) hamda 5 ta assotsiatsiyalashgan a’zodan iborat siyosiy va iqtisodiy ittifoq bo‘lgan hukumatlararo tashkilotdir&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;. CARICOMning asosiy maqsadi — o‘z a’zolari o‘rtasida iqtisodiy integratsiya va hamkorlikni rag‘batlantirish, integratsiya samaralaridan barcha a’zolarning teng darajada foydalanishini ta’minlash va tashqi siyosatni muvofiqlashtirishdan iborat. Mazkur tashkilot 1973-yilda uning to‘rt nafar asoschi davlati tomonidan [[Chaguaramas shartnomasi]] imzolanishi orqali tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Tashkilotning kotibiyati bosh qarorgohi [[Gayana]] davlatining [[Jorjtaun]] (Georgetown) shahrida joylashgan.

CARICOMga [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] tomonidan rasmiy kuzatuvchi maqomi berilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Karib hamjamiyati (CARICOM), dastlab Karib hamjamiyati va umumiy bozor nomi bilan tanilgan, 1973-yil 1-avgustda kuchga kirgan Chaguaramas shartnomasi asosida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Original Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011055645/http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |archive-date=11 October 2007}}&lt;/ref&gt;. Uning asoschi a’zolari Barbados, Yamayka, Gayana hamda Trinidad va Tobago davlatlari bo‘lgan.

CARICOM, 1965–1972-yillarda faoliyat yuritgan Karib dengizi erkin savdo uyushmasi (Caribbean Free Trade Association — CARIFTA)ning o‘rnini egalladi. Bu uyushma 1958-yil 3-yanvarda tashkil etilgan va 1962-yil 31-mayda tarqatib yuborilgan G‘arbiy Hindiston federatsiyasidan so‘ng Karib mintaqasidagi ingliz tilida so‘zlashuvchi davlatlar o‘rtasida iqtisodiy aloqalarni saqlab qolish maqsadida tuzilgan edi.

Chaguaramas shartnomasining qayta ko‘rib chiqilgan varianti 2001-yil 5-iyulda Bagama orollarining Nassau shahrida bo‘lib o‘tgan CARICOM hukumat rahbarlarining yigirma ikkinchi yig‘ilishida imzolandi&lt;ref name=&quot;revised_chaguaramas2&quot;&gt;{{cite web |title=Revised Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111110061815/http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |archive-date=10 November 2011}}&lt;/ref&gt;. Ushbu yangi shartnoma Karib mintaqasida yagona bozor va iqtisodiyot — CARICOM Yagona bozor va iqtisodiyot (CARICOM Single Market and Economy — CSME)ni yaratishga yo‘l ochdi.

Gaitining CARICOMdagi a’zoligi 2004-yil 29-fevraldan 2006-yil iyun oyining boshigacha bo‘lgan davrda, mamlakatda sodir bo‘lgan davlat to‘ntarishi va prezident Jan-Bertran Aristidning hokimiyatdan chetlatilishi sababli amalda to‘xtatilgan edi&lt;ref&gt;{{cite news
|url=https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|title=Aristide accuses U.S. of forcing him out
|publisher=Canadian Broadcast Corporation
|date=2 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=24 September 2020
|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924063446/https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news
|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|title=Aristide launches kidnap lawsuit
|work=BBC News
|date=31 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=9 December 2011
|archive-url=https://web.archive.org/web/20111209032804/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;. CARICOM bu borada bayonot berib, “CARICOM tarkibidagi hech bir demokratik yo‘l bilan saylangan hukumat o‘z rahbarini noqonuniy tarzda lavozimidan chetlatmasligi kerak,” deb e’lon qildi. Qolgan o‘n to‘rt nafar hukumat rahbari Aristidning Afrikadan Yamaykaga uchib kelib, hodisalar tafsilotlarini shaxsan ularga yetkazishini istadi. Bu holat Gaitining vaqtinchalik bosh vaziri Jerar Latortuni g‘azablantirdi va u mamlakatni CARICOMdan chiqish choralarini ko‘rishini bildirdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl?md=read;id=1721|title=Haiti suspends ties with CARICOM|website=www.trinidadandtobagonews.com|accessdate=14 April 2024}}&lt;/ref&gt;. Natijada, CARICOM Gaiti rasmiylarining tashkilot kengashlaridagi ishtirokini vaqtincha to‘xtatish bo‘yicha ovoz berdi&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|title=Haiti suspends ties with CARICOM
|publisher=Trinidadandtobagonews.com
|access-date=25 March 2011
|archive-date=22 September 2009
|archive-url=https://web.archive.org/web/20090922080811/http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20100923204656/http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html |work=[[The Gleaner]] |title=Haiti could return to CARICOM|date=2006-02-10|archive-date=2010-09-23}}&lt;/ref&gt;.2006-yilda Rene Preval prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozonganidan so‘ng, Gaiti vakillari tashkilotga qayta qabul qilindi. O‘sha yilning iyul oyida Preval shaxsan CARICOM Vazirlar Kengashi yig‘ilishida ochilish nutqini so‘zladi.

2013-yildan boshlab, CARICOM bloki va Dominikan Respublikasi CARIFORUM nomi ostida, 2008-yilda imzolangan Iqtisodiy hamkorlik to‘g‘risidagi bitim orqali Yevropa Ittifoqi bilan bog‘langan&lt;ref name=&quot;cpdcngo.org&quot;/&gt; . Ushbu bitim Yevropa Ittifoqiga a’zo barcha davlatlar hamda CARIFORUM davlatlariga savdo va investitsiya bo‘yicha teng huquqlarni beradi. Shartnomaning 234-moddasiga ko‘ra, CARIFORUM va Yevropa Ittifoqi davlatlari o‘rtasidagi nizolar Yevropa sudlari tomonidan ko‘rib chiqiladi&lt;ref name=&quot;jamaica-gleaner.com&quot;/&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>n4q3tdgkp6exqyqcw16tuuibu66yvzw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481147</id>
      <parentid>5481146</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:14:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Manbalar */&quot;Havolalar&quot; boʻlimini qoʻshdim</comment>
      <origin>5481147</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8038" sha1="9g7qxni578tt2jwx1ynwhvrvrq9x7vz" xml:space="preserve">'''Karib hamjamiyat'''i ([[inglizcha]]: ''Caribbean Community'', qisqartmasi CARICOM yoki CC) — bu [[Amerika]], [[Karib havzasi]] va [[Atlantika okeani]] mintaqalarida joylashgan 15 ta a’zo davlat (14 ta mustaqil davlat va 1 ta bog‘liqlikdagi hudud) hamda 5 ta assotsiatsiyalashgan a’zodan iborat siyosiy va iqtisodiy ittifoq bo‘lgan hukumatlararo tashkilotdir&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;. CARICOMning asosiy maqsadi — o‘z a’zolari o‘rtasida iqtisodiy integratsiya va hamkorlikni rag‘batlantirish, integratsiya samaralaridan barcha a’zolarning teng darajada foydalanishini ta’minlash va tashqi siyosatni muvofiqlashtirishdan iborat. Mazkur tashkilot 1973-yilda uning to‘rt nafar asoschi davlati tomonidan [[Chaguaramas shartnomasi]] imzolanishi orqali tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Tashkilotning kotibiyati bosh qarorgohi [[Gayana]] davlatining [[Jorjtaun]] (Georgetown) shahrida joylashgan.

CARICOMga [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] tomonidan rasmiy kuzatuvchi maqomi berilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Intergovernmental Organizations |url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20170523053652/http://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html |archive-date=23 May 2017 |access-date=28 April 2017 |website=United Nations}}&lt;/ref&gt;.

== Tarixi ==
Karib hamjamiyati (CARICOM), dastlab Karib hamjamiyati va umumiy bozor nomi bilan tanilgan, 1973-yil 1-avgustda kuchga kirgan Chaguaramas shartnomasi asosida tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |title=Original Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011055645/http://www.caricomlaw.org/doc.php?id=21 |archive-date=11 October 2007}}&lt;/ref&gt;. Uning asoschi a’zolari Barbados, Yamayka, Gayana hamda Trinidad va Tobago davlatlari bo‘lgan.

CARICOM, 1965–1972-yillarda faoliyat yuritgan Karib dengizi erkin savdo uyushmasi (Caribbean Free Trade Association — CARIFTA)ning o‘rnini egalladi. Bu uyushma 1958-yil 3-yanvarda tashkil etilgan va 1962-yil 31-mayda tarqatib yuborilgan G‘arbiy Hindiston federatsiyasidan so‘ng Karib mintaqasidagi ingliz tilida so‘zlashuvchi davlatlar o‘rtasida iqtisodiy aloqalarni saqlab qolish maqsadida tuzilgan edi.

Chaguaramas shartnomasining qayta ko‘rib chiqilgan varianti 2001-yil 5-iyulda Bagama orollarining Nassau shahrida bo‘lib o‘tgan CARICOM hukumat rahbarlarining yigirma ikkinchi yig‘ilishida imzolandi&lt;ref name=&quot;revised_chaguaramas2&quot;&gt;{{cite web |title=Revised Treaty of Chaguaramas |url=http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20111110061815/http://www.caricom.org/jsp/community/revised_treaty-text.pdf |archive-date=10 November 2011}}&lt;/ref&gt;. Ushbu yangi shartnoma Karib mintaqasida yagona bozor va iqtisodiyot — CARICOM Yagona bozor va iqtisodiyot (CARICOM Single Market and Economy — CSME)ni yaratishga yo‘l ochdi.

Gaitining CARICOMdagi a’zoligi 2004-yil 29-fevraldan 2006-yil iyun oyining boshigacha bo‘lgan davrda, mamlakatda sodir bo‘lgan davlat to‘ntarishi va prezident Jan-Bertran Aristidning hokimiyatdan chetlatilishi sababli amalda to‘xtatilgan edi&lt;ref&gt;{{cite news
|url=https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|title=Aristide accuses U.S. of forcing him out
|publisher=Canadian Broadcast Corporation
|date=2 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=24 September 2020
|archive-url=https://web.archive.org/web/20200924063446/https://www.cbc.ca/news/world/aristide-accuses-u-s-of-forcing-him-out-1.502442
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news
|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|title=Aristide launches kidnap lawsuit
|work=BBC News
|date=31 March 2004
|access-date=25 March 2011
|archive-date=9 December 2011
|archive-url=https://web.archive.org/web/20111209032804/http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/3587777.stm
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;. CARICOM bu borada bayonot berib, “CARICOM tarkibidagi hech bir demokratik yo‘l bilan saylangan hukumat o‘z rahbarini noqonuniy tarzda lavozimidan chetlatmasligi kerak,” deb e’lon qildi. Qolgan o‘n to‘rt nafar hukumat rahbari Aristidning Afrikadan Yamaykaga uchib kelib, hodisalar tafsilotlarini shaxsan ularga yetkazishini istadi. Bu holat Gaitining vaqtinchalik bosh vaziri Jerar Latortuni g‘azablantirdi va u mamlakatni CARICOMdan chiqish choralarini ko‘rishini bildirdi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl?md=read;id=1721|title=Haiti suspends ties with CARICOM|website=www.trinidadandtobagonews.com|accessdate=14 April 2024}}&lt;/ref&gt;. Natijada, CARICOM Gaiti rasmiylarining tashkilot kengashlaridagi ishtirokini vaqtincha to‘xtatish bo‘yicha ovoz berdi&lt;ref&gt;{{cite web
|url=http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|title=Haiti suspends ties with CARICOM
|publisher=Trinidadandtobagonews.com
|access-date=25 March 2011
|archive-date=22 September 2009
|archive-url=https://web.archive.org/web/20090922080811/http://www.trinidadandtobagonews.com/forum/webbbs_config.pl/noframes/read/1721
|url-status=live
}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20100923204656/http://www.jamaica-gleaner.com/gleaner/20060210/carib/carib2.html |work=[[The Gleaner]] |title=Haiti could return to CARICOM|date=2006-02-10|archive-date=2010-09-23}}&lt;/ref&gt;.2006-yilda Rene Preval prezidentlik saylovlarida g‘alaba qozonganidan so‘ng, Gaiti vakillari tashkilotga qayta qabul qilindi. O‘sha yilning iyul oyida Preval shaxsan CARICOM Vazirlar Kengashi yig‘ilishida ochilish nutqini so‘zladi.

2013-yildan boshlab, CARICOM bloki va Dominikan Respublikasi CARIFORUM nomi ostida, 2008-yilda imzolangan Iqtisodiy hamkorlik to‘g‘risidagi bitim orqali Yevropa Ittifoqi bilan bog‘langan&lt;ref name=&quot;cpdcngo.org&quot;/&gt; . Ushbu bitim Yevropa Ittifoqiga a’zo barcha davlatlar hamda CARIFORUM davlatlariga savdo va investitsiya bo‘yicha teng huquqlarni beradi. Shartnomaning 234-moddasiga ko‘ra, CARIFORUM va Yevropa Ittifoqi davlatlari o‘rtasidagi nizolar Yevropa sudlari tomonidan ko‘rib chiqiladi&lt;ref name=&quot;jamaica-gleaner.com&quot;/&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|Caribbean Community}}
* {{official website|https://www.caricom.org/}}
* [http://today.caricom.org/ Official Blog] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200130100420/https://today.caricom.org/ |date=30 January 2020 }} CARICOM Today
* [https://web.archive.org/web/20080216075048/http://www.caricomtradesupport.org/ Caricom Trade Support Programme]: Government of Trinidad and Tobago
* [http://www.ttconnect.gov.tt/gortt/portal/ttconnect/Non_investorDetail/?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/gortt/wcm/connect/gortt+web+content/TTConnect/Non-National/Role/AnInvestor/LawsandTaxes/CARICOM+Trade+Support+Programme+Loan CARICOM Trade Support Programme Loan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150329013005/http://www.ttconnect.gov.tt/gortt/portal/ttconnect/Non_investorDetail/?WCM_GLOBAL_CONTEXT=%2Fgortt%2Fwcm%2Fconnect%2Fgortt+web+content%2FTTConnect%2FNon-National%2FRole%2FAnInvestor%2FLawsandTaxes%2FCARICOM+Trade+Support+Programme+Loan |date=29 March 2015 }}
* [http://carrex.caricom.org/CARICOM Rapid Exchange System for Dangerous Non-food Consumer Goods (CARREX): Front end for Consumer Product Incident Reporting] {{Dead link|date=January 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</text>
      <sha1>9g7qxni578tt2jwx1ynwhvrvrq9x7vz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>O‘smirlar salomatligi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249222</id>
    <revision>
      <id>5481142</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:08:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AzizaSarvarovna</username>
        <id>182767</id>
      </contributor>
      <comment>Tushunchalar</comment>
      <origin>5481142</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11639" sha1="cz8va05ovs8amapbyivvlk35k666o2n" xml:space="preserve">'''Oʻsmirlar salomatligi – yoki Yoshlar salomatligi'''
– yoshlarning salomatligi va farovonligi, kasalliklarni oldini olish, aniqlash yoki davolash boʻyicha yondashuvlar majmui. &lt;ref&gt;{{cite web | url =https://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/adolescent-health-recommendations/en/ | title = WHO recommendations on maternal health: guidelines approved by the WHO Guidelines Review Committee | publisher = World Health Organization | date = May 2017 }}&lt;/ref&gt;

Atama sifatida oʻsmir va yoshlar soʻzlari koʻpincha bir maʼnoda qoʻllaniladi. Shuningdek, Oʻsmirlar salomatligi &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Global Accelerated Action for the Health of Adolescents (AA-HA!) - Second edition |url=https://www.who.int/publications-detail-redirect/9789240081765 |access-date=2023-10-25 |website=www.who.int |language=en}}&lt;/ref&gt; va Yoshlar salomatligi iboralari ham bir-birining oʻrnida ishlatiladi. Yoshlarning salomatligi koʻpincha murakkab boʻlib, uni baholash va qoʻllab-quvvatlash uchun har tomonlama – biologik, psixologik va ijtimoiy yondashuvni talab qiladi.

== Oʻsmirlar salomatligi uchun xavflar ==
Oʻsmirlik – bu psixosotsial jihatdan mustaqillik ortib boradigan, biroq huquqiy va ijtimoiy huquqlar cheklangan hayot bosqichidir, yaʼni, shaxs yashayotgan joyida qonuniy voyaga yetgan deb hisoblanmaydi. Shu sababli, oʻsmirlar salomatligi koʻpincha individual yoshlarning nazoratidan tashqaridagi turli kuchlarning chorrahasida boʻladi. Baʼzi yoshlar bolalikdagi salbiy tajribalar tarixiga ega boʻlishi mumkin yoki ayni paytda ushbu holatlarni boshdan kechirayotgan boʻlishi mumkin. Bolalikdagi Salbiy Tajribalar Tadqiqoti bu holat keng tarqalganini &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Felitti|first=Vincent J|last2=Anda|first2=Robert F|last3=Nordenberg|first3=Dale|last4=Williamson|first4=David F|last5=Spitz|first5=Alison M|last6=Edwards|first6=Valerie|last7=Koss|first7=Mary P|last8=Marks|first8=James S|date=May 1998|title=Relationship of Childhood Abuse and Household Dysfunction to Many of the Leading Causes of Death in Adults|url=https://doi.org/10.1016/S0749-3797(98)00017-8|journal=American Journal of Preventive Medicine|volume=14|issue=4|pages=245–258|doi=10.1016/s0749-3797(98)00017-8|issn=0749-3797|doi-access=free|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; koʻrsatadi va ular kelajakda yurak ishemik kasalligi, saraton, surunkali oʻpka kasalliklari kabi salbiy jismoniy sogʻliq muammolarining yuzaga kelishiga sababchi boʻlishi mumkin.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Merrick|first=Melissa T.|last2=Ford|first2=Derek C.|last3=Ports|first3=Katie A.|last4=Guinn|first4=Angie S.|last5=Chen|first5=Jieru|last6=Klevens|first6=Joanne|last7=Metzler|first7=Marilyn|last8=Jones|first8=Christopher M.|last9=Simon|first9=Thomas R.|last10=Daniel|first10=Valerie M.|last11=Ottley|first11=Phyllis|date=2019-11-08|title=Vital Signs: Estimated Proportion of Adult Health Problems Attributable to Adverse Childhood Experiences and Implications for Prevention — 25 States, 2015–2017|url=http://www.cdc.gov/mmwr/volumes/68/wr/mm6844e1.htm?s_cid=mm6844e1_w|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|volume=68|issue=44|pages=999–1005|doi=10.15585/mmwr.mm6844e1|issn=0149-2195|pmc=6837472|pmid=31697656}}&lt;/ref&gt;

Ijtimoiy, madaniy va ekologik omillarning barchasi oʻsmirlar salomatligini taʼminlashning muhim yoʻnalishlaridir. Yoshlarda bolalar yoki kattalarnikidan farq qiladigan oʻziga xos sogʻliq muammolari va rivojlanish ehtiyojlari mavjud: Oʻsmirlarda sogʻliqning yomonlashuvi sabablari biologik emas, balki asosan psixologik va ijtimoiy. Yoshlar koʻpincha oʻsmirlik davridagi rivojlanish jarayonlarini aks ettiruvchi sogʻliq uchun xavfli xatti-harakatlar bilan shugʻullanadilar: tajribalar va tadqiqotlar, shu jumladan giyohvand moddalar va spirtli ichimliklarni isteʼmol qilish, jinsiy xatti-harakatlar va ularning jismoniy va ruhiy salomatligiga taʼsir qiluvchi boshqa xavflarni qabul qilish. Oʻsmirlar salomatligi bolalar va yoshlarning jinsiy va reproduktiv salomatligini ham oʻz ichiga oladi&lt;ref&gt;{{cite book |url= http://unesdoc.unesco.org/images/0026/002607/260770e.pdf |title=International technical guidance on sexuality education: An evidence-informed approach |publisher=UNESCO |year=2018 |isbn=978-92-3-100259-5 |location=Paris |pages=22 }}&lt;/ref&gt;.

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti 10–19 yoshdagi yoshlar orasida eng keng tarqalgan sogʻliq bilan bogʻliq muammolarni quyidagicha tasvirlaydi&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2023 |title=Adolescent and young adult health: Key facts |url=https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescents-health-risks-and-solutions |publisher=World Health Organization}}&lt;/ref&gt;:

* Yoʻl-transport hodisalari
* Choʻkish (suvda halok boʻlish)
* Zoʻravonlik
* Spirtli ichimliklar va giyohvand moddalar isteʼmoli
* Tamaki mahsulotlaridan foydalanish
* Ruhiy salomatlik muammolari
* Yuqumli kasalliklar (masalan, OIV, sil)
* Erta homiladorlik va tugʻruq
* Atrof-muhitga oid salomatlik muammolari
* Ortiqcha vazn
* Notoʻgʻri ovqatlanish
* Jismoniy faollikning yetishmasligi

Yoshlar koʻpincha maʼlum xatti-harakatlar bilan bogʻliq zarar xavfi haqida xabardor boʻlmaydilar yoki baʼzi xatti-harakatlarning xavfini ortiqcha baholab, boshqalarining xavfini yetarlicha baholamasliklari mumkin&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Reyna|first=Valerie F.|last2=Farley|first2=Frank|date=2006-09-01|title=Risk and Rationality in Adolescent Decision Making: Implications for Theory, Practice, and Public Policy|url=https://doi.org/10.1111/j.1529-1006.2006.00026.x|journal=Psychological Science in the Public Interest|language=en|volume=7|issue=1|pages=1–44|doi=10.1111/j.1529-1006.2006.00026.x|issn=1529-1006|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;. Ular himoya koʻnikmalari va xatti-harakatlarini rivojlantirish jarayonida boʻlishlari yoki sogʻliqlari bilan bogʻliq muammolar uchun qanday va qayerdan yordam soʻrash haqida bilimga ega boʻlmasliklari mumkin&lt;ref&gt;{{cite web | vauthors = Chown P, Kang M, Sanci L, Newnham V, Bennett DL | date = 2008 | title = Adolescent Health: Enhancing the skills of General Practitioners in caring for young people from culturally diverse backgrounds, GP Resource Kit | edition = 2nd | publisher = NSW Centre for the Advancement of Adolescent Health and Transcultural Mental Health Centre, Sydney | url = https://www.health.nsw.gov.au/kidsfamilies/youth/Documents/gp-resource-kit-revised-2nd-edition.pdf }}&lt;/ref&gt;. Hayotning ushbu erta bosqichida aralashib, keyinchalik hayotda koʻplab surunkali kasalliklarning oldini olish mumkin.

Yoshlarning sogʻliq bilan bogʻliq xatti-harakatlari xavflari haqidagi bilimlarini oshirish boʻyicha aralashuvlardan tashqari, voyaga yetmagan oʻsmirlar (qonuniy voyaga yetish yoshiga yetmaganlar) koʻpincha oʻziga xos huquqiy, iqtisodiy va ijtimoiy holatda boʻlishini tan olish ham juda muhimdir. Bu holat ularning maxfiy tibbiy xizmatlarga murojaat qilish huquqi yoki profilaktik tibbiy yordamga rozilik berish huquqi yashayotgan hududdagi qonunlar va amaliyotlarga kuchli darajada bogʻliq boʻladi.

Masalan, AQShda voyaga yetmaganlarning jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar (STI) boʻyicha tekshiruv va davolanishga rozilik berish huquqi shtatga qarab farq qiladi. Shuningdek, bu xizmatlarga maxfiy kirish huquqi ham shtatga qarab oʻzgaradi. AQSh shtatlarining koʻpida voyaga yetmagan shaxslar 12 yoki 14 yoshdan boshlab qonuniy ravishda STI boʻyicha tekshiruv va davolanishga rozilik bera oladi. Biroq 18 ta shtatda shifokor, agar bu bemor uchun eng yaxshi deb hisoblansa, ota-onaga farzandining STI boʻyicha skriningdan oʻtganini yoki davolanganini xabar qilishga haqli.

Bundan tashqari, oʻsmirlar kattalarga nisbatan bir xil iqtisodiy imkoniyatlarga ega emaslar, shu sababli jismoniy yoki ruhiy salomatlik bilan bogʻliq tekshiruv va davolanish uchun toʻlov qilish yoki borish imkoniyatiga ega boʻlmasliklari mumkin. Salomatlikka zarar yetkazuvchi xatti-harakatlarga individual eʼtiborni haddan tashqari kuchaytirish esa, aslida sogʻlom hayot tarzini saqlashga toʻsqinlik qilayotgan muassasaviy toʻsiqlarni koʻzdan yashirishi mumkin. Yoshlarning sogʻliq bilan bogʻliq xatti-harakatlari xavflari haqidagi bilimlarini oshirish boʻyicha aralashuvlardan tashqari, voyaga yetmagan oʻsmirlar (qonuniy voyaga yetish yoshiga yetmaganlar) koʻpincha oʻziga xos huquqiy, iqtisodiy va ijtimoiy holatda boʻlishini tan olish ham juda muhimdir. Bu holat ularning maxfiy tibbiy xizmatlarga murojaat qilish huquqi yoki profilaktik tibbiy yordamga rozilik berish huquqi yashayotgan hududdagi qonunlar va amaliyotlarga kuchli darajada bogʻliq boʻladi &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|date=2016-03-14|title=An Overview of Consent to Reproductive Health Services by Young People|url=https://www.guttmacher.org/state-policy/explore/overview-minors-consent-law|access-date=2021-11-01|website=Guttmacher Institute|language=en}}&lt;/ref&gt;. Masalan, AQShda voyaga yetmaganlarning jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar (STI) boʻyicha skrining (tekshiruv) va davolanishga rozilik berish huquqi shtatga qarab farq qiladi. Shuningdek, bu xizmatlarga maxfiy kirish huquqi ham shtatga qarab oʻzgaradi. AQSh shtatlarining koʻpida voyaga yetmagan shaxslar 12 yoki 14 yoshdan boshlab qonuniy ravishda STI boʻyicha tekshiruv va davolanishga rozilik bera oladi &lt;/ref&gt; In a majority of US states, a minor may legally ''consent'' to testing and treatment starting at age 12 or 14, but 18 US states allow a physician to inform a minor’s parents that their child has requested or has received STI screening or treatment if the physician deems it in the patientʼs best interests.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Biroq 18 ta shtatda shifokor, agar bu bemor uchun eng yaxshi deb hisoblansa, ota-onaga farzandining STI boʻyicha skriningdan oʻtganini yoki davolanganini xabar qilishga haqli. Bundan tashqari, oʻsmirlar kattalarga nisbatan bir xil iqtisodiy imkoniyatlarga ega emaslar, shu sababli jismoniy yoki ruhiy salomatlik bilan bogʻliq tekshiruv va davolanish uchun toʻlov qilish yoki borish imkoniyatiga ega boʻlmasliklari mumkin. Salomatlikka zarar yetkazuvchi xatti-harakatlarga individual eʼtiborni haddan tashqari kuchaytirish esa, aslida sogʻlom hayot tarzini saqlashga toʻsqinlik qilayotgan muassasaviy toʻsiqlarni koʻzdan yashirishi mumkin.

== Asosiy tamoyillar ==
Ilmiy asoslangan amaliyotlar zararlarni kamaytirish va sogʻliqni saqlashni ragʻbatlantirish kabi yondashuvlarni oʻz ichiga oladi, bu esa hayot yoʻlining erta bosqichlarida va kasallikning boshlanishida aralashuvni taʼminlaydi. Notoʻgʻri xatti-harakatlarning shakllanishi ayniqsa hayotda oʻtish davrlari, masalan universitetga kirish vaqtida yaqqol koʻzga tashlanadi – bu davrda jismoniy faollikning kamayishi, koʻp oʻtirish va nosogʻlom ovqatlanish odatiy holga aylanadi. Yoshlar salomatligi ijtimoiy adolatga yoʻnaltirilgan hamkorlikka asoslangan yondashuvlarga tayanadi. Yoshlar taraqqiyoti yondashuvlari esa yoshlarni kuchaytirish va ularning faol ishtirokini taʼminlashni oʻz ichiga oladi&lt;ref name=&quot;pmid31793844&quot;&gt;{{cite journal | vauthors = Bhatti SN, Leidi A, Leake D, Li JM | s2cid = 208611942 | title = Studying biological science does not lead to adoption of a healthy lifestyle | journal = Perspectives in Public Health | volume = 140 | issue = 4 | pages = 232–239 | date = July 2020 | pmid = 31793844 | doi = 10.1177/1757913919890889 | url = http://centaur.reading.ac.uk/88410/1/Centaur%20depo%2009-01-2020%20Main%20Document%2C%20Citation%2C%20Figures%20and%20Tables.pdf }}&lt;/ref&gt;. Bu yondashuvlarning asosiy maqsadi – yoshlarning huquqlari, ovozi (fikri) va faolligini ilgari surishdir.</text>
      <sha1>cz8va05ovs8amapbyivvlk35k666o2n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481177</id>
      <parentid>5481142</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:53:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AzizaSarvarovna</username>
        <id>182767</id>
      </contributor>
      <origin>5481177</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11654" sha1="hpcmuaa71pzwg1731w9ly4i74lr13gu" xml:space="preserve">'''Oʻsmirlar salomatligi – yoki Yoshlar salomatligi'''
– yoshlarning salomatligi va farovonligi, kasalliklarni oldini olish, aniqlash yoki davolash boʻyicha yondashuvlar majmui. &lt;ref&gt;{{cite web | url =https://www.who.int/maternal_child_adolescent/documents/adolescent-health-recommendations/en/ | title = WHO recommendations on maternal health: guidelines approved by the WHO Guidelines Review Committee | publisher = World Health Organization | date = May 2017 }}&lt;/ref&gt;

Atama sifatida oʻsmir va yoshlar soʻzlari koʻpincha bir maʼnoda qoʻllaniladi. Shuningdek, Oʻsmirlar salomatligi &lt;ref&gt;{{Cite web |title=Global Accelerated Action for the Health of Adolescents (AA-HA!) - Second edition |url=https://www.who.int/publications-detail-redirect/9789240081765 |access-date=2023-10-25 |website=www.who.int |language=en}}&lt;/ref&gt; va Yoshlar salomatligi iboralari ham bir-birining oʻrnida ishlatiladi. Yoshlarning salomatligi koʻpincha murakkab boʻlib, uni baholash va qoʻllab-quvvatlash uchun har tomonlama – biologik, psixologik va ijtimoiy yondashuvni talab qiladi.

== Oʻsmirlar salomatligi uchun xavflar ==
Oʻsmirlik – bu psixosotsial jihatdan mustaqillik ortib boradigan, biroq huquqiy va ijtimoiy huquqlar cheklangan hayot bosqichidir, yaʼni, shaxs yashayotgan joyida qonuniy voyaga yetgan deb hisoblanmaydi. Shu sababli, oʻsmirlar salomatligi koʻpincha individual yoshlarning nazoratidan tashqaridagi turli kuchlarning chorrahasida boʻladi. Baʼzi yoshlar bolalikdagi salbiy tajribalar tarixiga ega boʻlishi mumkin yoki ayni paytda ushbu holatlarni boshdan kechirayotgan boʻlishi mumkin. Bolalikdagi Salbiy Tajribalar Tadqiqoti bu holat keng tarqalganini &lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Felitti|first=Vincent J|last2=Anda|first2=Robert F|last3=Nordenberg|first3=Dale|last4=Williamson|first4=David F|last5=Spitz|first5=Alison M|last6=Edwards|first6=Valerie|last7=Koss|first7=Mary P|last8=Marks|first8=James S|date=May 1998|title=Relationship of Childhood Abuse and Household Dysfunction to Many of the Leading Causes of Death in Adults|url=https://doi.org/10.1016/S0749-3797(98)00017-8|journal=American Journal of Preventive Medicine|volume=14|issue=4|pages=245–258|doi=10.1016/s0749-3797(98)00017-8|issn=0749-3797|doi-access=free|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; koʻrsatadi va ular kelajakda yurak ishemik kasalligi, saraton, surunkali oʻpka kasalliklari kabi salbiy jismoniy sogʻliq muammolarining yuzaga kelishiga sababchi boʻlishi mumkin.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite journal|last=Merrick|first=Melissa T.|last2=Ford|first2=Derek C.|last3=Ports|first3=Katie A.|last4=Guinn|first4=Angie S.|last5=Chen|first5=Jieru|last6=Klevens|first6=Joanne|last7=Metzler|first7=Marilyn|last8=Jones|first8=Christopher M.|last9=Simon|first9=Thomas R.|last10=Daniel|first10=Valerie M.|last11=Ottley|first11=Phyllis|date=2019-11-08|title=Vital Signs: Estimated Proportion of Adult Health Problems Attributable to Adverse Childhood Experiences and Implications for Prevention — 25 States, 2015–2017|url=http://www.cdc.gov/mmwr/volumes/68/wr/mm6844e1.htm?s_cid=mm6844e1_w|journal=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|volume=68|issue=44|pages=999–1005|doi=10.15585/mmwr.mm6844e1|issn=0149-2195|pmc=6837472|pmid=31697656}}&lt;/ref&gt;

Ijtimoiy, madaniy va ekologik omillarning barchasi oʻsmirlar salomatligini taʼminlashning muhim yoʻnalishlaridir. Yoshlarda bolalar yoki kattalarnikidan farq qiladigan oʻziga xos sogʻliq muammolari va rivojlanish ehtiyojlari mavjud: Oʻsmirlarda sogʻliqning yomonlashuvi sabablari biologik emas, balki asosan psixologik va ijtimoiy. Yoshlar koʻpincha oʻsmirlik davridagi rivojlanish jarayonlarini aks ettiruvchi sogʻliq uchun xavfli xatti-harakatlar bilan shugʻullanadilar: tajribalar va tadqiqotlar, shu jumladan giyohvand moddalar va spirtli ichimliklarni isteʼmol qilish, jinsiy xatti-harakatlar va ularning jismoniy va ruhiy salomatligiga taʼsir qiluvchi boshqa xavflarni qabul qilish. Oʻsmirlar salomatligi bolalar va yoshlarning jinsiy va reproduktiv salomatligini ham oʻz ichiga oladi&lt;ref&gt;{{cite book |url= http://unesdoc.unesco.org/images/0026/002607/260770e.pdf |title=International technical guidance on sexuality education: An evidence-informed approach |publisher=UNESCO |year=2018 |isbn=978-92-3-100259-5 |location=Paris |pages=22 }}&lt;/ref&gt;.

Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti 10–19 yoshdagi yoshlar orasida eng keng tarqalgan sogʻliq bilan bogʻliq muammolarni quyidagicha tasvirlaydi&lt;ref&gt;{{cite web |date=April 2023 |title=Adolescent and young adult health: Key facts |url=https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/adolescents-health-risks-and-solutions |publisher=World Health Organization}}&lt;/ref&gt;:

* Yoʻl-transport hodisalari
* Choʻkish (suvda halok boʻlish)
* Zoʻravonlik
* Spirtli ichimliklar va giyohvand moddalar isteʼmoli
* Tamaki mahsulotlaridan foydalanish
* Ruhiy salomatlik muammolari
* Yuqumli kasalliklar (masalan, OIV, sil)
* Erta homiladorlik va tugʻruq
* Atrof-muhitga oid salomatlik muammolari
* Ortiqcha vazn
* Notoʻgʻri ovqatlanish
* Jismoniy faollikning yetishmasligi

Yoshlar koʻpincha maʼlum xatti-harakatlar bilan bogʻliq zarar xavfi haqida xabardor boʻlmaydilar yoki baʼzi xatti-harakatlarning xavfini ortiqcha baholab, boshqalarining xavfini yetarlicha baholamasliklari mumkin&lt;ref&gt;{{Cite journal|last=Reyna|first=Valerie F.|last2=Farley|first2=Frank|date=2006-09-01|title=Risk and Rationality in Adolescent Decision Making: Implications for Theory, Practice, and Public Policy|url=https://doi.org/10.1111/j.1529-1006.2006.00026.x|journal=Psychological Science in the Public Interest|language=en|volume=7|issue=1|pages=1–44|doi=10.1111/j.1529-1006.2006.00026.x|issn=1529-1006|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;. Ular himoya koʻnikmalari va xatti-harakatlarini rivojlantirish jarayonida boʻlishlari yoki sogʻliqlari bilan bogʻliq muammolar uchun qanday va qayerdan yordam soʻrash haqida bilimga ega boʻlmasliklari mumkin&lt;ref&gt;{{cite web | vauthors = Chown P, Kang M, Sanci L, Newnham V, Bennett DL | date = 2008 | title = Adolescent Health: Enhancing the skills of General Practitioners in caring for young people from culturally diverse backgrounds, GP Resource Kit | edition = 2nd | publisher = NSW Centre for the Advancement of Adolescent Health and Transcultural Mental Health Centre, Sydney | url = https://www.health.nsw.gov.au/kidsfamilies/youth/Documents/gp-resource-kit-revised-2nd-edition.pdf }}&lt;/ref&gt;. Hayotning ushbu erta bosqichida aralashib, keyinchalik hayotda koʻplab surunkali kasalliklarning oldini olish mumkin.

Yoshlarning sogʻliq bilan bogʻliq xatti-harakatlari xavflari haqidagi bilimlarini oshirish boʻyicha aralashuvlardan tashqari, voyaga yetmagan oʻsmirlar (qonuniy voyaga yetish yoshiga yetmaganlar) koʻpincha oʻziga xos huquqiy, iqtisodiy va ijtimoiy holatda boʻlishini tan olish ham juda muhimdir. Bu holat ularning maxfiy tibbiy xizmatlarga murojaat qilish huquqi yoki profilaktik tibbiy yordamga rozilik berish huquqi yashayotgan hududdagi qonunlar va amaliyotlarga kuchli darajada bogʻliq boʻladi.

Masalan, AQShda voyaga yetmaganlarning jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar (STI) boʻyicha tekshiruv va davolanishga rozilik berish huquqi shtatga qarab farq qiladi. Shuningdek, bu xizmatlarga maxfiy kirish huquqi ham shtatga qarab oʻzgaradi. AQSh shtatlarining koʻpida voyaga yetmagan shaxslar 12 yoki 14 yoshdan boshlab qonuniy ravishda STI boʻyicha tekshiruv va davolanishga rozilik bera oladi. Biroq 18 ta shtatda shifokor, agar bu bemor uchun eng yaxshi deb hisoblansa, ota-onaga farzandining STI boʻyicha skriningdan oʻtganini yoki davolanganini xabar qilishga haqli.

Bundan tashqari, oʻsmirlar kattalarga nisbatan bir xil iqtisodiy imkoniyatlarga ega emaslar, shu sababli jismoniy yoki ruhiy salomatlik bilan bogʻliq tekshiruv va davolanish uchun toʻlov qilish yoki borish imkoniyatiga ega boʻlmasliklari mumkin. Salomatlikka zarar yetkazuvchi xatti-harakatlarga individual eʼtiborni haddan tashqari kuchaytirish esa, aslida sogʻlom hayot tarzini saqlashga toʻsqinlik qilayotgan muassasaviy toʻsiqlarni koʻzdan yashirishi mumkin. Yoshlarning sogʻliq bilan bogʻliq xatti-harakatlari xavflari haqidagi bilimlarini oshirish boʻyicha aralashuvlardan tashqari, voyaga yetmagan oʻsmirlar (qonuniy voyaga yetish yoshiga yetmaganlar) koʻpincha oʻziga xos huquqiy, iqtisodiy va ijtimoiy holatda boʻlishini tan olish ham juda muhimdir. Bu holat ularning maxfiy tibbiy xizmatlarga murojaat qilish huquqi yoki profilaktik tibbiy yordamga rozilik berish huquqi yashayotgan hududdagi qonunlar va amaliyotlarga kuchli darajada bogʻliq boʻladi &lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|date=2016-03-14|title=An Overview of Consent to Reproductive Health Services by Young People|url=https://www.guttmacher.org/state-policy/explore/overview-minors-consent-law|access-date=2021-11-01|website=Guttmacher Institute|language=en}}&lt;/ref&gt;. Masalan, AQShda voyaga yetmaganlarning jinsiy yoʻl bilan yuqadigan kasalliklar (STI) boʻyicha skrining (tekshiruv) va davolanishga rozilik berish huquqi shtatga qarab farq qiladi. Shuningdek, bu xizmatlarga maxfiy kirish huquqi ham shtatga qarab oʻzgaradi. AQSh shtatlarining koʻpida voyaga yetmagan shaxslar 12 yoki 14 yoshdan boshlab qonuniy ravishda STI boʻyicha tekshiruv va davolanishga rozilik bera oladi &lt;/ref&gt; In a majority of US states, a minor may legally ''consent'' to testing and treatment starting at age 12 or 14, but 18 US states allow a physician to inform a minor’s parents that their child has requested or has received STI screening or treatment if the physician deems it in the patientʼs best interests.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;. Biroq 18 ta shtatda shifokor, agar bu bemor uchun eng yaxshi deb hisoblansa, ota-onaga farzandining STI boʻyicha skriningdan oʻtganini yoki davolanganini xabar qilishga haqli. Bundan tashqari, oʻsmirlar kattalarga nisbatan bir xil iqtisodiy imkoniyatlarga ega emaslar, shu sababli jismoniy yoki ruhiy salomatlik bilan bogʻliq tekshiruv va davolanish uchun toʻlov qilish yoki borish imkoniyatiga ega boʻlmasliklari mumkin. Salomatlikka zarar yetkazuvchi xatti-harakatlarga individual eʼtiborni haddan tashqari kuchaytirish esa, aslida sogʻlom hayot tarzini saqlashga toʻsqinlik qilayotgan muassasaviy toʻsiqlarni koʻzdan yashirishi mumkin.

== Asosiy tamoyillar ==
Ilmiy asoslangan amaliyotlar zararlarni kamaytirish va sogʻliqni saqlashni ragʻbatlantirish kabi yondashuvlarni oʻz ichiga oladi, bu esa hayot yoʻlining erta bosqichlarida va kasallikning boshlanishida aralashuvni taʼminlaydi. Notoʻgʻri xatti-harakatlarning shakllanishi ayniqsa hayotda oʻtish davrlari, masalan universitetga kirish vaqtida yaqqol koʻzga tashlanadi – bu davrda jismoniy faollikning kamayishi, koʻp oʻtirish va nosogʻlom ovqatlanish odatiy holga aylanadi. Yoshlar salomatligi ijtimoiy adolatga yoʻnaltirilgan hamkorlikka asoslangan yondashuvlarga tayanadi. Yoshlar taraqqiyoti yondashuvlari esa yoshlarni kuchaytirish va ularning faol ishtirokini taʼminlashni oʻz ichiga oladi&lt;ref name=&quot;pmid31793844&quot;&gt;{{cite journal | vauthors = Bhatti SN, Leidi A, Leake D, Li JM | s2cid = 208611942 | title = Studying biological science does not lead to adoption of a healthy lifestyle | journal = Perspectives in Public Health | volume = 140 | issue = 4 | pages = 232–239 | date = July 2020 | pmid = 31793844 | doi = 10.1177/1757913919890889 | url = http://centaur.reading.ac.uk/88410/1/Centaur%20depo%2009-01-2020%20Main%20Document%2C%20Citation%2C%20Figures%20and%20Tables.pdf }}&lt;/ref&gt;. Bu yondashuvlarning asosiy maqsadi – yoshlarning huquqlari, ovozi (fikri) va faolligini ilgari surishdir.

==Havolalar==</text>
      <sha1>hpcmuaa71pzwg1731w9ly4i74lr13gu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bola parvarishi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249223</id>
    <revision>
      <id>5481148</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:14:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>185.213.229.125</ip>
      </contributor>
      <comment>„'''Bola parvarishi''' – bu [[bola]]ni 3 oyligidan toki 18 yoshgacha boʻlgan vaqt oraligʻida unga gʻamxoʻrlik qilish va qarash jarayonidir. Koʻpchilik ota-onalar farzandiga oʻzlari qarashga harakat qilishsa-da bolalarni parvarish qilish deganda, asosan, ota-ona boʻlmagan tarbiyalovchilar tomonidan koʻrsatiladigan faoliyat hisoblanadi&lt;ref name=&quot;AMP_2011&quot;&gt;{{Cite book|title=Caring for Our Children: National Health and Safety Performance Stan...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481148</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1360" sha1="098hresxbflxlxhxvm94ckpw0bc7aqr" xml:space="preserve">'''Bola parvarishi''' – bu [[bola]]ni 3 oyligidan toki 18 yoshgacha boʻlgan vaqt oraligʻida unga gʻamxoʻrlik qilish va qarash jarayonidir. Koʻpchilik ota-onalar farzandiga oʻzlari qarashga harakat qilishsa-da bolalarni parvarish qilish deganda, asosan, ota-ona boʻlmagan tarbiyalovchilar tomonidan koʻrsatiladigan faoliyat hisoblanadi&lt;ref name=&quot;AMP_2011&quot;&gt;{{Cite book|title=Caring for Our Children: National Health and Safety Performance Standards: Guidelines for Early Care and Education Programs|publisher=American Academy of Pediatrics|year=2011|location=Elk Grove Village|pages=79}}&lt;/ref&gt;.

Bu jarayon turli soha vakillari, muassasalar, ijtimoiy va madaniy anʼanalarni oʻz ichiga oladi.
Erta yoshdan bola parvarish qilish uni sogʻlom rivojlanishi uchun muhimdir, biroq buni koʻpchilik eʼtibordan chetga qoldiradi.

== Umumiy tavsif==

Bolalarni parvarish qilish turli madaniyatlarda bir-biridan farq qiladi. Koʻpgina global mamlakatlar 7-10 yoshdan boshlab unga gʻamxoʻrlik qilishni afzal koʻrishadi&lt;ref name=&quot;Rogoff, Barbara 2003&quot;&gt;{{cite book |last=Rogoff |first=Barbara |chapter=|title=The Cultural  |date=2003 |publisher=Oxford University Press, USA |isbn=9780195131338}}&lt;/ref&gt;.
Bolalarni parvarish qilish nafaqat biologik yoki psixologik, balki madaniy jihatdan ham bolalarni rivojlanishiga yordam beradi.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>098hresxbflxlxhxvm94ckpw0bc7aqr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bola huquqlari bo‘yicha qo‘mita</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249224</id>
    <revision>
      <id>5481150</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:23:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Tashkilot bilgiqutisi |nomi = Bola huquqlari bo‘yicha qo‘mita |tasvir = Emblem_of_the_United_Nations.svg |tasvir_tagyozuvi = Logotip  |tasvir2 =  |tasvir2_tagyozuvi = |tasvir3 =  |tasvir3_tagyozuvi = |qisqartma = CRC |turi = Birlashgan Millatlar Tashkiloti qo‘mitasi |sanoat =  |shiori =  |maqomi =  |maqsadi =  |ishga_tushgan_sanasi = 1991 |tan_olingan_yili =  |tugatilgan =  |tugatilish_sababi =  |joylashuvi = Shveysariya |hududiy_hizmati =...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481150</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2706" sha1="8s28423klfujhqwdh5k3p9ezcpc6p60" xml:space="preserve">{{Tashkilot bilgiqutisi
|nomi = Bola huquqlari bo‘yicha qo‘mita
|tasvir = Emblem_of_the_United_Nations.svg
|tasvir_tagyozuvi = Logotip 
|tasvir2 = 
|tasvir2_tagyozuvi =
|tasvir3 = 
|tasvir3_tagyozuvi =
|qisqartma = CRC
|turi = Birlashgan Millatlar Tashkiloti qo‘mitasi
|sanoat = 
|shiori = 
|maqomi = 
|maqsadi = 
|ishga_tushgan_sanasi = 1991
|tan_olingan_yili = 
|tugatilgan = 
|tugatilish_sababi = 
|joylashuvi = Shveysariya
|hududiy_hizmati = global
|asoschilari = 
|rais =Ann Marie Skelton
|prezident = 
|direktori = 
|bosh_kotib = 
|oʻrinbosarlari = 
|yetakchi_sarlavha = 
|yetakchi_nomi = 
|yetakchi_sarlavha2 = 
|yetakchi_nomi2 = 
|yetakchi_sarlavha3 = 
|yetakchi_nomi3 = 
|bosh_mahkamasi = 
|daromad = 
|aylanma_daromad = 
|operatsion_foyda = 
|toza_foyda = 
|boyligi = 
|byudjet = 
|IITKI = 
|ishchilar_soni = 
|koʻngilli_xizmatkorlar = 
|mijozlar_soni = 
|aʼzolari = 
|oʻziga_tegishli_tashkilotlar = 
|vebsayti = 	www.ohchr.org/en/hrbodies/crc
|Oʻrinbosari = 
|tili = 
|xaritada = 
}}
'''Bola huquqlari boʻyicha qoʻmita''' – Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiyasi ustidan nazorat olib boruvchi hamda ijrosi yuzasidan monitoring qilish bilan shugʻullanadigan qoʻmita&lt;ref name=&quot;WIKISOURCE&quot;&gt;{{cite wikisource |title=United Nations Convention on the Rights of the Child |wslink=https://en.wikisource.org/w/index.php?title=United_Nations_Convention_on_the_Rights_of_the_Child&amp;oldid=8955209 |date= 1989 |publisher=United Nations Treaty Collection |location=New York}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |editor1-last=Volger |editor1-first=Helmut |title=A Concise Encyclopedia of the United Nations |edition=2nd |location=Leiden |publisher=Martinus Nijhoff |pages=326–329 |date=2010 |isbn=978-90-04-18004-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Handbook&quot;&gt;{{cite journal |editor1-last=Manhire |editor1-first=Vanessa |title=United Nations Handbook 2019–20 |journal=United Nations Handbook:: An Annual Guide for Those Working within the United Nations |url=https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-Rights-and-Security/Our-work-with-the-UN/UN-Handbook-2019-20.pdf |edition=57th |location=Wellington |publisher=Ministry of Foreign Affairs and Trade of New Zealand |pages=293–294 |date=2019 |issn=0110-1951 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191003131529/https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-Rights-and-Security/Our-work-with-the-UN/UN-Handbook-2019-20.pdf |archive-date=3 October 2019 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. BMTning inson huquqlari boʻyicha oʻnta shartnomaviy organidan biri hisoblanadi. Qoʻmita aʼzolari 18 kishini tashkil qiladi. Ushbu qoʻmita 1991-yil 27-fevralda Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga binoan tashkil etilgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>8s28423klfujhqwdh5k3p9ezcpc6p60</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481151</id>
      <parentid>5481150</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:24:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:BMT]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481151</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2722" sha1="6fxp7r6b7plxnvnb1xpdo1t41ksbsjc" xml:space="preserve">{{Tashkilot bilgiqutisi
|nomi = Bola huquqlari bo‘yicha qo‘mita
|tasvir = Emblem_of_the_United_Nations.svg
|tasvir_tagyozuvi = Logotip 
|tasvir2 = 
|tasvir2_tagyozuvi =
|tasvir3 = 
|tasvir3_tagyozuvi =
|qisqartma = CRC
|turi = Birlashgan Millatlar Tashkiloti qo‘mitasi
|sanoat = 
|shiori = 
|maqomi = 
|maqsadi = 
|ishga_tushgan_sanasi = 1991
|tan_olingan_yili = 
|tugatilgan = 
|tugatilish_sababi = 
|joylashuvi = Shveysariya
|hududiy_hizmati = global
|asoschilari = 
|rais =Ann Marie Skelton
|prezident = 
|direktori = 
|bosh_kotib = 
|oʻrinbosarlari = 
|yetakchi_sarlavha = 
|yetakchi_nomi = 
|yetakchi_sarlavha2 = 
|yetakchi_nomi2 = 
|yetakchi_sarlavha3 = 
|yetakchi_nomi3 = 
|bosh_mahkamasi = 
|daromad = 
|aylanma_daromad = 
|operatsion_foyda = 
|toza_foyda = 
|boyligi = 
|byudjet = 
|IITKI = 
|ishchilar_soni = 
|koʻngilli_xizmatkorlar = 
|mijozlar_soni = 
|aʼzolari = 
|oʻziga_tegishli_tashkilotlar = 
|vebsayti = 	www.ohchr.org/en/hrbodies/crc
|Oʻrinbosari = 
|tili = 
|xaritada = 
}}
'''Bola huquqlari boʻyicha qoʻmita''' – Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiyasi ustidan nazorat olib boruvchi hamda ijrosi yuzasidan monitoring qilish bilan shugʻullanadigan qoʻmita&lt;ref name=&quot;WIKISOURCE&quot;&gt;{{cite wikisource |title=United Nations Convention on the Rights of the Child |wslink=https://en.wikisource.org/w/index.php?title=United_Nations_Convention_on_the_Rights_of_the_Child&amp;oldid=8955209 |date= 1989 |publisher=United Nations Treaty Collection |location=New York}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |editor1-last=Volger |editor1-first=Helmut |title=A Concise Encyclopedia of the United Nations |edition=2nd |location=Leiden |publisher=Martinus Nijhoff |pages=326–329 |date=2010 |isbn=978-90-04-18004-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Handbook&quot;&gt;{{cite journal |editor1-last=Manhire |editor1-first=Vanessa |title=United Nations Handbook 2019–20 |journal=United Nations Handbook:: An Annual Guide for Those Working within the United Nations |url=https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-Rights-and-Security/Our-work-with-the-UN/UN-Handbook-2019-20.pdf |edition=57th |location=Wellington |publisher=Ministry of Foreign Affairs and Trade of New Zealand |pages=293–294 |date=2019 |issn=0110-1951 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191003131529/https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-Rights-and-Security/Our-work-with-the-UN/UN-Handbook-2019-20.pdf |archive-date=3 October 2019 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. BMTning inson huquqlari boʻyicha oʻnta shartnomaviy organidan biri hisoblanadi. Qoʻmita aʼzolari 18 kishini tashkil qiladi. Ushbu qoʻmita 1991-yil 27-fevralda Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga binoan tashkil etilgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:BMT]]</text>
      <sha1>6fxp7r6b7plxnvnb1xpdo1t41ksbsjc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481152</id>
      <parentid>5481151</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:24:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:BMT tashkilotlari]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481152</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2751" sha1="n9bl950efavvq7e5s44ag2iofklohk4" xml:space="preserve">{{Tashkilot bilgiqutisi
|nomi = Bola huquqlari bo‘yicha qo‘mita
|tasvir = Emblem_of_the_United_Nations.svg
|tasvir_tagyozuvi = Logotip 
|tasvir2 = 
|tasvir2_tagyozuvi =
|tasvir3 = 
|tasvir3_tagyozuvi =
|qisqartma = CRC
|turi = Birlashgan Millatlar Tashkiloti qo‘mitasi
|sanoat = 
|shiori = 
|maqomi = 
|maqsadi = 
|ishga_tushgan_sanasi = 1991
|tan_olingan_yili = 
|tugatilgan = 
|tugatilish_sababi = 
|joylashuvi = Shveysariya
|hududiy_hizmati = global
|asoschilari = 
|rais =Ann Marie Skelton
|prezident = 
|direktori = 
|bosh_kotib = 
|oʻrinbosarlari = 
|yetakchi_sarlavha = 
|yetakchi_nomi = 
|yetakchi_sarlavha2 = 
|yetakchi_nomi2 = 
|yetakchi_sarlavha3 = 
|yetakchi_nomi3 = 
|bosh_mahkamasi = 
|daromad = 
|aylanma_daromad = 
|operatsion_foyda = 
|toza_foyda = 
|boyligi = 
|byudjet = 
|IITKI = 
|ishchilar_soni = 
|koʻngilli_xizmatkorlar = 
|mijozlar_soni = 
|aʼzolari = 
|oʻziga_tegishli_tashkilotlar = 
|vebsayti = 	www.ohchr.org/en/hrbodies/crc
|Oʻrinbosari = 
|tili = 
|xaritada = 
}}
'''Bola huquqlari boʻyicha qoʻmita''' – Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiyasi ustidan nazorat olib boruvchi hamda ijrosi yuzasidan monitoring qilish bilan shugʻullanadigan qoʻmita&lt;ref name=&quot;WIKISOURCE&quot;&gt;{{cite wikisource |title=United Nations Convention on the Rights of the Child |wslink=https://en.wikisource.org/w/index.php?title=United_Nations_Convention_on_the_Rights_of_the_Child&amp;oldid=8955209 |date= 1989 |publisher=United Nations Treaty Collection |location=New York}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |editor1-last=Volger |editor1-first=Helmut |title=A Concise Encyclopedia of the United Nations |edition=2nd |location=Leiden |publisher=Martinus Nijhoff |pages=326–329 |date=2010 |isbn=978-90-04-18004-8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Handbook&quot;&gt;{{cite journal |editor1-last=Manhire |editor1-first=Vanessa |title=United Nations Handbook 2019–20 |journal=United Nations Handbook:: An Annual Guide for Those Working within the United Nations |url=https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-Rights-and-Security/Our-work-with-the-UN/UN-Handbook-2019-20.pdf |edition=57th |location=Wellington |publisher=Ministry of Foreign Affairs and Trade of New Zealand |pages=293–294 |date=2019 |issn=0110-1951 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191003131529/https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-Rights-and-Security/Our-work-with-the-UN/UN-Handbook-2019-20.pdf |archive-date=3 October 2019 |url-status=dead }}&lt;/ref&gt;. BMTning inson huquqlari boʻyicha oʻnta shartnomaviy organidan biri hisoblanadi. Qoʻmita aʼzolari 18 kishini tashkil qiladi. Ushbu qoʻmita 1991-yil 27-fevralda Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga binoan tashkil etilgan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:BMT]]
[[Turkum:BMT tashkilotlari]]</text>
      <sha1>n9bl950efavvq7e5s44ag2iofklohk4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalar radiosi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249225</id>
    <revision>
      <id>5481154</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:27:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Bolalar radiosi''' – bu atama [[bola]]lar uchun maxsus yaratilgan radio eshittirishlar va formatlarni anglatadi. U ilk bor 1920-yillarda, [[radioeshittirish]]larning paydo boʻlish davridayoq mavjud boʻlgan&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/research/programming/children-and-the-bbc |title=Children &amp; the BBC: from Muffin the Mule to Tinky Winky|website=BBC|access-date=6 May 2018|archive-date=2 June 2018|archive-url=http...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481154</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6078" sha1="oy8mgu73n0morzgyo6g3y1azkjd51l1" xml:space="preserve">'''Bolalar radiosi''' – bu atama [[bola]]lar uchun maxsus yaratilgan radio eshittirishlar va formatlarni anglatadi. U ilk bor 1920-yillarda, [[radioeshittirish]]larning paydo boʻlish davridayoq mavjud boʻlgan&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/research/programming/children-and-the-bbc |title=Children &amp; the BBC: from Muffin the Mule to Tinky Winky|website=BBC|access-date=6 May 2018|archive-date=2 June 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180602052749/http://www.bbc.co.uk/historyofthebbc/research/programming/children-and-the-bbc |url-status=dead}}&lt;/ref&gt;, va hozirgi kunda ham, avvalgidek keng tarqalgan boʻlmasa-da, hali ham mavjud.

== Tarixi ==
Dastlabki bolalar radio eshittirishlari 1921-yilda [[AQSh]]da&lt;ref name=&quot;old&quot;&gt;{{cite web|url=https://otrr.org/FILES/Times_Archive_pdf/2021_05%20SeptOct.pdf|title=Old Radio Times (September–October 2021)|access-date=15 March 2025}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |url=https://www.newspapers.com/article/asbury-park-press/102766971/|title=Editor’s Comment|newspaper=[[Asbury Park Press]] |date=December 16, 1921|page=9|access-date=15 March 2025}}&lt;/ref&gt;, 1922-yilda esa [[Buyuk Britaniya]]da efirga uzatilgan&lt;ref&gt;{{cite book|last=Crisell|first=Andrew|title=An Introductory History of British Broadcasting|access-date=2008-12-05|year=2002|publisher=Routledge|isbn=0-415-24792-6|page=20|chapter=The first programmes|chapter-url=https://books.google.com/books?id=KwzYIYCE4jsC&amp;pg=PA20|quote=Programmes for the young date from the very beginning of radio: ''Children's Hour'' originated in Birmingham in 1922}}&lt;/ref&gt;. Keyinchalik [[Norvegiya]]&lt;ref name= &quot;anniversary&quot;&gt;{{cite web|access-date=11 January 2019|date=7 December 2004|language=nb-NO|surname=NRK|title=Tre timer med Lørdagsbarnetimen|url=https://www.nrk.no/arkiv/artikkel/tre-timer-med-lordagsbarnetimen-1.1626668 |work=NRK}}&lt;/ref&gt; , [[Shvetsiya]], [[Avstraliya]]&lt;ref name= &quot;dial&quot;&gt;{{cite news |url=https://www.slsa.sa.gov.au/dont-touch-dial-childrens-radio-club-badges-and-pins|title=Don’t touch that dial! Children’s radio club badges and pins|website=[[State Library of South Australia]]|author=Denise Chapman|access-date=15 March 2025}}&lt;/ref&gt; va [[Yaponiya]]&lt;ref name=&quot;nhk&quot;&gt;{{cite news|url=https://www2.nhk.or.jp/archives/movies/?id=D0009062095_00000|title=Infant Time|website=[[NHK]]|access-date=15 March 2025}}&lt;/ref&gt; kabi boshqa davlatlar ham bu tajribani davom ettirgan.

=== Mamlakatlar boʻyicha ===
=== AQSH ===

Amerikada bolalar uchun maxsus yozilgan ilk radio eshittirishlardan biri deb yozuvchi Josephine Lawrence tomonidan yaratilgan ''Man in the Moon'' hikoyalari hisoblanadi&lt;ref name=&quot;old&quot; /&gt;&lt;ref&gt;Austin C. Lescarboura, ''Radio for Everybody: What the Radio Telephone Service Means and How it Can Be Applied in the Home and Business''. ''Scientific American'' 1922, p. 166.&lt;/ref&gt;. Bu dastur ilk bor taxminan 1921-yil oktyabr oyida WJZ Newark radiostansiyasida &lt;ref name=&quot;old&quot; /&gt;(hozirgi nomi WABC) efirga uzatilgan&lt;ref&gt;Ben Gross, ''I Looked and I Listened''. 1954&lt;/ref&gt;. va William F. B. McNeary tomonidan aytilgan ertaklardan iborat boʻlgan&lt;ref name=&quot;old&quot; /&gt;. Ushbu dasturdan keyin turli „xolalar“ va „amaki“lar tomonidan olib borilgan shunga oʻxshash eshittirishlar toʻlqini paydo boʻldi. Ular odatda har kuni soat 17:00–18:00 oraligʻida yoki shanba tonglarida efirga uzatilgan&lt;ref name=&quot;popular&quot;&gt;Pat Browne,''The guide to United States popular culture''. Popular Press, 2001, p.611. {{ISBN|0-87972-821-3 }}&lt;/ref&gt;. Ammo 1930-yillardan boshlab, asosiy eʼtibor sarguzasht janridagi seriallarga qaratildi. Masalan, Little Orphan Annie, Jack Armstrong, the All-American Boy va Captain Midnight kabi dasturlar juda mashhur boʻlgan. Shunga qaramay, Letʼs Pretend kabi ertak asosida sahnalashtirilgan eshittirishlar ham mashhurligicha qolgan&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.britannica.com/topic/radio/Juvenile-action-and-adventure-series |publisher=Britannica |title=Juvenile action and adventure series|access-date=15 March 2025}}&lt;/ref&gt;.

==== Buyuk Britaniya ====

Cecil Lewis, L. Stanton Jefferies, Rex Palmer va Arthur Burrows 1922-yilda [[BBC]]da Childrenʼs Hour (Bolalar soati) nomli dasturga asos solishdi&lt;ref name= &quot;frontof&quot;&gt;{{cite AV media|date=16 February 1983|title=In Front of the Children|type=television special|publisher=[[BBC One]]}}&lt;/ref&gt;. U har kuni soat 17:00 dan 18:00 gacha efirga uzatilgan. Dastlab ushbu eshittirishlar tartibsiz tarzda olib borilgan boʻlsa-da, vaqt oʻtishi bilan u yanada tizimli va xilma-xil dasturlarni oʻz ichiga olgan keng qamrovli koʻrsatuvga aylandi. Ular orasida: sahna asarlari (eng mashhurlari: Toytown, Norman and Henry Bones, Jennings at School&lt;ref name= &quot;frontof&quot; /&gt;), Stephen King-Hall tomonidan oʻqilgan maʼruzalar, tabiat sirlari bilan tanishtiruvchi ''Zoo Man'' kabi koʻrsatuvlar mavjud edi&lt;ref&gt;{{cite web
|url=https://discovery.nationalarchives.gov.uk/download/GB%200898%20R11
|title=R11 Children’s Hour - BBC Written Archives
|access-date=10 March 2024}}&lt;/ref&gt;. Baʼzan ushbu dasturlar ham turli „xolalar“ va „amaki“lar – eng mashhuri Derek McCulloch (yoki „Uncle Mac“) tomonidan olib borilgan. 1954-yilda musiqaga bagʻishlangan ''Childrenʼs Favourites'' nomli yangi dastur efirga uzatila boshlandi. 1964-yilda Frank Gillard ''Childrenʼs Hour'' dasturini yopib, uning oʻrniga ''Story Time'' (Hikoya vaqti) nomli eshittirishni yoʻlga qoʻydi&lt;ref name= &quot;frontof&quot; /&gt;. Bu dastur 1967-yilda yakunlandi. Shunga qaramay, Childrenʼs Favourites oʻz faoliyatini davom ettirib&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://genome.ch.bbc.co.uk/5bde4168354d4370ab5c4352bff58847 |title=''Story Time'' - BBC Programme Index|date=29 September 1967|access-date=16 March 2025}}&lt;/ref&gt;, 1970-1980-yillarda Junior Choice nomi bilan mashhurligini saqlab qoldi&lt;ref&gt;{{cite web
|title= Flashbak Digital Collection
|access-date = 29 December 2014
|url=http://flashbak.com/from-bbc-childrens-favourites-to-captain-kangaroo-edward-whites-puffin-billy-kept-the-kids-delighted-3938/
}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* {{Commons category-inline}}</text>
      <sha1>oy8mgu73n0morzgyo6g3y1azkjd51l1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Maktabdagi zoʻravonlik</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249226</id>
    <revision>
      <id>5481155</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:32:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Maktablardagi zoʻravonlik''' – oʻquvchilarga nisbatan bolalar yoki [[oʻqituvchi]]lar tomonidan, yoxud oʻqituvchilarga nisbatan oʻquvchilar tomonidan sodir etiladigan hissiy, jismoniy yoki jinsiy tajovuzdir. == Umumiy tavsif == Maktabda bolani ruhiy va jismoniy jihatdan kamsitishlari, undan pul yoki qimmatbaho buyumlar talab qilishlari, jinoyat va hokazoga undashlari mumkin. Bunday noqonuniy harakatlarning aybdorlari boshqa oʻquvchilar y...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481155</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5198" sha1="bcw6q2momte79lki6gmh7jl7sv9o5qv" xml:space="preserve">'''Maktablardagi zoʻravonlik''' – oʻquvchilarga nisbatan bolalar yoki [[oʻqituvchi]]lar tomonidan, yoxud oʻqituvchilarga nisbatan oʻquvchilar tomonidan sodir etiladigan hissiy, jismoniy yoki jinsiy tajovuzdir.
== Umumiy tavsif ==
Maktabda bolani ruhiy va jismoniy jihatdan kamsitishlari, undan pul yoki qimmatbaho buyumlar talab qilishlari, jinoyat va hokazoga undashlari mumkin. Bunday noqonuniy harakatlarning aybdorlari boshqa oʻquvchilar yoki oʻqituvchilarning oʻzlari boʻlishi mumkin, bundan tashqari, oʻquvchi maktab hududidagi boshqa oʻquvchilarning ota-onalari, ularning qarindoshlari va tanishlari tomonidan ham zoʻravonlikka duchor boʻlishi mumkin.

== Maktabdagi zoʻravonlik sabablari ==
* Maktabda zerikish. Zerikkan oʻquvchi oʻquv jarayoniga jalb qilinmaydi, demak, u potensial tinchlikni buzuvchi hisoblanadi. Uni qiziqtirish, taʼlimga koʻproq maʼno berish zamonaviy taʼlimning ustuvor vazifalaridan biridir&lt;ref name=&quot;Скука 1&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.rol.ru/news/misc/news/03/01/15_045.htm |title=Скука в школе — одна из причин школьного насилия |accessdate=2011-03-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20050215034155/http://rol.ru/news/misc/news/03/01/15_045.htm |archivedate=2005-02-15 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
* Maktabning tanlov-musobaqa xarakteri. Koʻp jihatdan bozor iqtisodiyoti tamoyillariga, raqobatbardoshlikka amal qiladigan zamonaviy jamiyat maktab tuzilmalarida oʻz aksini topmoqda. Oʻquvchilar bu borada ota-onalar, oʻqituvchilar va jamiyat tomonidan oʻqishda aʼlo natijalar va yutuqlarga erishish boʻyicha kutilmalarga duchor boʻladilar. Boshlangʻich maktabdayoq baholar, oʻzlashtirish tabellari, yorliqlar, oʻqituvchining alohida eʼtibori va shu kabilar shaklida tanlov oʻtkaziladi. Balogʻat yoshida bunday bosim maktab tizimining tuzilmaviy zoʻravonligi sifatida qabul qilinadi. Shunday qilib, oʻquvchilar/talabalar ularning psixo-emotsional, shaxsiy va insoniy fazilatlariga qarab emas, balki sinfdagi natijalariga qarab baholanadi. Agar qoloq oʻquvchi, masalan, matematikadan fan oʻqituvchisi tomonidan omma oldida qoralansa, u sinfdoshlari tomonidan ham qobiliyatsiz va eʼtiborga loyiq emas deb topiladi. Muammo rivojlanishining ehtimoliy variantlari:
** Sinf tomonidan ushbu oʻquvchiga nisbatan [[mobbing]] yoki [[bulling]]
** Ushbu oʻquvchining noroziligi, maktab meʼyorlarini rad etishi va buning natijasida maktabga va sinfdoshlariga qarshi zoʻravonlik harakatlari (masalan, [[vandalizm]]).
== Maktabdagi zoʻravonlikka qarshi kurash ==
Maktabdagi zoʻravonlikka qarshi kurash bir necha yoʻnalishda olib boriladi. Bular orasida umumiy yoʻnalishlar (bagʻrikenglikni targʻib qilish, jamiyatning madaniy darajasini yuksaltirish) hamda individual yoʻnalishlar (oilalar bilan ishlash; tengdoshlariga nisbatan tajovuzkor xatti-harakatlar koʻrsatayotgan bolalarga ruhiy yordam berish) mavjud&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/SchoolViolence_FactSheet-a.pdf|title=Understanding school violence|publisher=сайт [[Центры по контролю и профилактике заболеваний США|Центра по контролю и профилактике заболеваний США]]|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/69KmiMrW1?url=http://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/SchoolViolence_FactSheet-a.pdf|archivedate=2012-07-22|accessdate=2017-09-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;.
== Maktabdagi zoʻravonlik oqibatlari ==
* Maktabdagi uzoq davom etgan tahqirlash bolaning meniga taʼsir qiladi. Oʻziga beradigan bahosi tushib ketadi, oʻzini haqoratlangan his qiladi. Bunday bola keyinchalik boshqa odamlar bilan munosabatlardan qochishga harakat qiladi. Koʻpincha tengdoshlar maktabdagi zoʻravonlik qurbonlaridan qochishadi, chunki ular yangi qurbon boʻlishdan qoʻrqishadi. Buning natijasida doʻstona munosabatlarni shakllantirish jabrlanuvchi uchun muammoga aylanishi mumkin va maktabdagi rad etish koʻpincha ijtimoiy munosabatlarning boshqa sohalariga ham oʻtadi. Bunday bola keyinchalik ham oʻzini „omadsiz“ deb hisoblashi mumkin&lt;ref name=&quot;Oqibatlar&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.vosp.ru/nas/24.html |title=Последствия школьного насилия |accessdate=2011-02-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090616034808/http://www.vosp.ru/nas/24.html |archivedate=2009-06-16 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
* Jabrlanuvchi rolida boʻlish jamiyatdagi maqomining susayishi, oʻqish va xulq-atvordagi muammolarga sabab boʻladi. Bunday bolalarda asab-ruhiy buzilishlar va xulq-atvor buzilishlari rivojlanish xavfi yuqori boʻladi. Maktabdagi zoʻravonlik qurbonlari koʻpincha turli darajadagi nevrotik buzilishlardan aziyat chekishadi. Eng yomon holatda travmadan keyingi sindrom, depressiya, uyqu va ishtahaning buzilishi shakllanishi mumkin&lt;ref name=&quot;Oqibatlar&quot;/&gt;.
* [[Oʻsmirlik|Oʻsmir]]larda maktabdagi zoʻravonlik shaxs rivojlanishida buzilishlarni keltirib chiqaradi. Uzoq muddatli stress umidsizlik va chorasizlik hissini keltirib chiqaradi, bu esa [[Oʻzini oʻldirish|oʻz joniga qasd qilish]] kabi fikrlarga olib keladi&lt;ref name=&quot;Oqibatlar&quot;/&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>bcw6q2momte79lki6gmh7jl7sv9o5qv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481161</id>
      <parentid>5481155</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:34:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Turkum:Bola huquqlari]]; +[[Turkum:Pedagogika]]; +[[Turkum:Zoʻravonlik]]; +[[Turkum:Diskriminatsiya]] ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481161</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5298" sha1="3hz2bhdfcvheqhpr3mdtflcie3w923y" xml:space="preserve">'''Maktablardagi zoʻravonlik''' – oʻquvchilarga nisbatan bolalar yoki [[oʻqituvchi]]lar tomonidan, yoxud oʻqituvchilarga nisbatan oʻquvchilar tomonidan sodir etiladigan hissiy, jismoniy yoki jinsiy tajovuzdir.
== Umumiy tavsif ==
Maktabda bolani ruhiy va jismoniy jihatdan kamsitishlari, undan pul yoki qimmatbaho buyumlar talab qilishlari, jinoyat va hokazoga undashlari mumkin. Bunday noqonuniy harakatlarning aybdorlari boshqa oʻquvchilar yoki oʻqituvchilarning oʻzlari boʻlishi mumkin, bundan tashqari, oʻquvchi maktab hududidagi boshqa oʻquvchilarning ota-onalari, ularning qarindoshlari va tanishlari tomonidan ham zoʻravonlikka duchor boʻlishi mumkin.

== Maktabdagi zoʻravonlik sabablari ==
* Maktabda zerikish. Zerikkan oʻquvchi oʻquv jarayoniga jalb qilinmaydi, demak, u potensial tinchlikni buzuvchi hisoblanadi. Uni qiziqtirish, taʼlimga koʻproq maʼno berish zamonaviy taʼlimning ustuvor vazifalaridan biridir&lt;ref name=&quot;Скука 1&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.rol.ru/news/misc/news/03/01/15_045.htm |title=Скука в школе — одна из причин школьного насилия |accessdate=2011-03-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20050215034155/http://rol.ru/news/misc/news/03/01/15_045.htm |archivedate=2005-02-15 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
* Maktabning tanlov-musobaqa xarakteri. Koʻp jihatdan bozor iqtisodiyoti tamoyillariga, raqobatbardoshlikka amal qiladigan zamonaviy jamiyat maktab tuzilmalarida oʻz aksini topmoqda. Oʻquvchilar bu borada ota-onalar, oʻqituvchilar va jamiyat tomonidan oʻqishda aʼlo natijalar va yutuqlarga erishish boʻyicha kutilmalarga duchor boʻladilar. Boshlangʻich maktabdayoq baholar, oʻzlashtirish tabellari, yorliqlar, oʻqituvchining alohida eʼtibori va shu kabilar shaklida tanlov oʻtkaziladi. Balogʻat yoshida bunday bosim maktab tizimining tuzilmaviy zoʻravonligi sifatida qabul qilinadi. Shunday qilib, oʻquvchilar/talabalar ularning psixo-emotsional, shaxsiy va insoniy fazilatlariga qarab emas, balki sinfdagi natijalariga qarab baholanadi. Agar qoloq oʻquvchi, masalan, matematikadan fan oʻqituvchisi tomonidan omma oldida qoralansa, u sinfdoshlari tomonidan ham qobiliyatsiz va eʼtiborga loyiq emas deb topiladi. Muammo rivojlanishining ehtimoliy variantlari:
** Sinf tomonidan ushbu oʻquvchiga nisbatan [[mobbing]] yoki [[bulling]]
** Ushbu oʻquvchining noroziligi, maktab meʼyorlarini rad etishi va buning natijasida maktabga va sinfdoshlariga qarshi zoʻravonlik harakatlari (masalan, [[vandalizm]]).
== Maktabdagi zoʻravonlikka qarshi kurash ==
Maktabdagi zoʻravonlikka qarshi kurash bir necha yoʻnalishda olib boriladi. Bular orasida umumiy yoʻnalishlar (bagʻrikenglikni targʻib qilish, jamiyatning madaniy darajasini yuksaltirish) hamda individual yoʻnalishlar (oilalar bilan ishlash; tengdoshlariga nisbatan tajovuzkor xatti-harakatlar koʻrsatayotgan bolalarga ruhiy yordam berish) mavjud&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/SchoolViolence_FactSheet-a.pdf|title=Understanding school violence|publisher=сайт [[Центры по контролю и профилактике заболеваний США|Центра по контролю и профилактике заболеваний США]]|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/69KmiMrW1?url=http://www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/SchoolViolence_FactSheet-a.pdf|archivedate=2012-07-22|accessdate=2017-09-11|deadlink=yes}}&lt;/ref&gt;.
== Maktabdagi zoʻravonlik oqibatlari ==
* Maktabdagi uzoq davom etgan tahqirlash bolaning meniga taʼsir qiladi. Oʻziga beradigan bahosi tushib ketadi, oʻzini haqoratlangan his qiladi. Bunday bola keyinchalik boshqa odamlar bilan munosabatlardan qochishga harakat qiladi. Koʻpincha tengdoshlar maktabdagi zoʻravonlik qurbonlaridan qochishadi, chunki ular yangi qurbon boʻlishdan qoʻrqishadi. Buning natijasida doʻstona munosabatlarni shakllantirish jabrlanuvchi uchun muammoga aylanishi mumkin va maktabdagi rad etish koʻpincha ijtimoiy munosabatlarning boshqa sohalariga ham oʻtadi. Bunday bola keyinchalik ham oʻzini „omadsiz“ deb hisoblashi mumkin&lt;ref name=&quot;Oqibatlar&quot;&gt;{{Cite web |url=http://www.vosp.ru/nas/24.html |title=Последствия школьного насилия |accessdate=2011-02-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20090616034808/http://www.vosp.ru/nas/24.html |archivedate=2009-06-16 |deadlink=yes }}&lt;/ref&gt;.
* Jabrlanuvchi rolida boʻlish jamiyatdagi maqomining susayishi, oʻqish va xulq-atvordagi muammolarga sabab boʻladi. Bunday bolalarda asab-ruhiy buzilishlar va xulq-atvor buzilishlari rivojlanish xavfi yuqori boʻladi. Maktabdagi zoʻravonlik qurbonlari koʻpincha turli darajadagi nevrotik buzilishlardan aziyat chekishadi. Eng yomon holatda travmadan keyingi sindrom, depressiya, uyqu va ishtahaning buzilishi shakllanishi mumkin&lt;ref name=&quot;Oqibatlar&quot;/&gt;.
* [[Oʻsmirlik|Oʻsmir]]larda maktabdagi zoʻravonlik shaxs rivojlanishida buzilishlarni keltirib chiqaradi. Uzoq muddatli stress umidsizlik va chorasizlik hissini keltirib chiqaradi, bu esa [[Oʻzini oʻldirish|oʻz joniga qasd qilish]] kabi fikrlarga olib keladi&lt;ref name=&quot;Oqibatlar&quot;/&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Bola huquqlari]]
[[Turkum:Pedagogika]]
[[Turkum:Zoʻravonlik]]
[[Turkum:Diskriminatsiya]]</text>
      <sha1>3hz2bhdfcvheqhpr3mdtflcie3w923y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartibiga oid protokoli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249227</id>
    <revision>
      <id>5481156</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:34:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli''' - [[Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiya]]ga qo‘shilgan davlatlar uchun ochiq bo‘lgan xalqaro shartnoma hisoblanadi&lt;ref name=untreaty&gt;{{cite web|url=https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-d&amp;chapter=4|title=STATUS: 11 .d Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure|acces...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481156</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="945" sha1="ccz92yx2qcq40h3ucjmqcwgdctj0uux" xml:space="preserve">'''Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli''' - [[Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiya]]ga qo‘shilgan davlatlar uchun ochiq bo‘lgan xalqaro shartnoma hisoblanadi&lt;ref name=untreaty&gt;{{cite web|url=https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-d&amp;chapter=4|title=STATUS: 11 .d Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure|access-date=16 January 2014|work=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Ushbu protokol 2011-yil 19-dekabrda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi tomonidan qabul qilingan va 2014-yil 14-aprelda, o‘nta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingach, kuchga kirgan.

2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, Protokol 53 ta davlat tomonidan imzolangan va 52 ta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingan.
[[Fayl:OPCP_members.svg|thumb|300px|Protokolni ratifikatsiya qilgan mamlakatlar]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>ccz92yx2qcq40h3ucjmqcwgdctj0uux</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481157</id>
      <parentid>5481156</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:34:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:BMT shartnomalari va konventsiyalari]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481157</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="994" sha1="ixdrqfzarerzetc6k5un7kalg409xx2" xml:space="preserve">'''Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli''' - [[Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiya]]ga qo‘shilgan davlatlar uchun ochiq bo‘lgan xalqaro shartnoma hisoblanadi&lt;ref name=untreaty&gt;{{cite web|url=https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-d&amp;chapter=4|title=STATUS: 11 .d Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure|access-date=16 January 2014|work=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Ushbu protokol 2011-yil 19-dekabrda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi tomonidan qabul qilingan va 2014-yil 14-aprelda, o‘nta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingach, kuchga kirgan.

2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, Protokol 53 ta davlat tomonidan imzolangan va 52 ta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingan.
[[Fayl:OPCP_members.svg|thumb|300px|Protokolni ratifikatsiya qilgan mamlakatlar]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:BMT shartnomalari va konventsiyalari]]</text>
      <sha1>ixdrqfzarerzetc6k5un7kalg409xx2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481158</id>
      <parentid>5481157</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:34:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:BMT]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481158</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1009" sha1="nuh6blq65l83psta5wixqzkfdna9gye" xml:space="preserve">'''Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli''' - [[Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiya]]ga qo‘shilgan davlatlar uchun ochiq bo‘lgan xalqaro shartnoma hisoblanadi&lt;ref name=untreaty&gt;{{cite web|url=https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-d&amp;chapter=4|title=STATUS: 11 .d Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure|access-date=16 January 2014|work=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Ushbu protokol 2011-yil 19-dekabrda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi tomonidan qabul qilingan va 2014-yil 14-aprelda, o‘nta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingach, kuchga kirgan.

2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, Protokol 53 ta davlat tomonidan imzolangan va 52 ta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingan.
[[Fayl:OPCP_members.svg|thumb|300px|Protokolni ratifikatsiya qilgan mamlakatlar]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:BMT shartnomalari va konventsiyalari]]
[[Turkum:BMT]]</text>
      <sha1>nuh6blq65l83psta5wixqzkfdna9gye</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481159</id>
      <parentid>5481158</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:34:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli]] sahifasini [[Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartibiga oid protokoli]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481158</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1009" sha1="nuh6blq65l83psta5wixqzkfdna9gye" xml:space="preserve">'''Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli''' - [[Bola huquqlari toʻgʻrisida konvensiya]]ga qo‘shilgan davlatlar uchun ochiq bo‘lgan xalqaro shartnoma hisoblanadi&lt;ref name=untreaty&gt;{{cite web|url=https://treaties.un.org/pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-d&amp;chapter=4|title=STATUS: 11 .d Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on a communications procedure|access-date=16 January 2014|work=United Nations}}&lt;/ref&gt;. Ushbu protokol 2011-yil 19-dekabrda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Bosh Assambleyasi tomonidan qabul qilingan va 2014-yil 14-aprelda, o‘nta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingach, kuchga kirgan.

2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, Protokol 53 ta davlat tomonidan imzolangan va 52 ta davlat tomonidan ratifikatsiya qilingan.
[[Fayl:OPCP_members.svg|thumb|300px|Protokolni ratifikatsiya qilgan mamlakatlar]]
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:BMT shartnomalari va konventsiyalari]]
[[Turkum:BMT]]</text>
      <sha1>nuh6blq65l83psta5wixqzkfdna9gye</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249228</id>
    <redirect title="Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartibiga oid protokoli" />
    <revision>
      <id>5481160</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:34:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartib-taomiliga oid protokoli]] sahifasini [[Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartibiga oid protokoli]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481160</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="98" sha1="klrsgacr9xd7vmrdyav3i8fc0wzycs8" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Bola huquqlari to‘g‘risidagi Konvensiyaning Muloqot tartibiga oid protokoli]]</text>
      <sha1>klrsgacr9xd7vmrdyav3i8fc0wzycs8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Maktabdagi zoʻravonlik</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249229</id>
    <revision>
      <id>5481162</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:36:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>„{{munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481162</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="srjk8qw7fnryrp5m66amrx671fy75ox" xml:space="preserve">{{munozara}}</text>
      <sha1>srjk8qw7fnryrp5m66amrx671fy75ox</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Qurolli mojarolarga bolalarning aralashuv protokoli</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249230</id>
    <revision>
      <id>5481163</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:37:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <comment>„Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga '''Bolalarning qurolli mojarolarga aralashuv protokoli''' (OPAC), shuningdek, bolalar askarlari toʻgʻrisidagi shartnoma nomi bilan ham tanilgan, bu koʻp tomonlama shartnoma boʻlib, unga koʻra davlatlar quyidagilarga rozi boʻladilar: 1) 18 yoshgacha boʻlgan bolalarni harbiy xizmatga chaqirishni taqiqlash; 2) harbiy xizmatga qabul qilinuvchilar kamida 16 yoshda boʻlishini taʼminlash; va 3) 16 yo...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481163</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17009" sha1="ev4vnysm79r5blwdzpj2owcgzt0byir" xml:space="preserve">Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga '''Bolalarning qurolli mojarolarga aralashuv protokoli''' (OPAC), shuningdek, bolalar askarlari toʻgʻrisidagi shartnoma nomi bilan ham tanilgan, bu koʻp tomonlama shartnoma boʻlib, unga koʻra davlatlar quyidagilarga rozi boʻladilar: 1) 18 yoshgacha boʻlgan bolalarni harbiy xizmatga chaqirishni taqiqlash; 2) harbiy xizmatga qabul qilinuvchilar kamida 16 yoshda boʻlishini taʼminlash; va 3) 16 yoki 17 yoshdagi chaqiriluvchilarning bevosita jangovar harakatlarda qatnashishini oldini olish. Shartnoma, shuningdek, davlatga tegishli boʻlmagan qurolli guruhlar tomonidan 18 yoshgacha boʻlgan shaxslarni har qanday maqsadda yollashni taqiqlaydi.

[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] ushbu shartnomani Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga qoʻshimcha protokol sifatida 2000-yil 25-mayda 54/263-sonli rezolyutsiya bilan qabul qilgan. Protokol 2002-yil 12-fevralda kuchga kirgan. Shartnoma oʻn uchta moddadan iborat.

2023-yil yanvar holatiga koʻra, 173 ta davlat ushbu protokol ishtirokchisi hisoblanadi. Yana 7 ta davlat uni imzolagan, biroq ratifikatsiya qilmagan.&lt;ref name=&quot;untreaty&quot;&gt;
{{Cite web|title=Signatories &amp; Dates of Ratification of the '''Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on the Involvement of Children in armed conflict'''|publisher=UN|url=https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-b&amp;chapter=4&amp;clang=en|access-date=23 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160425032942/https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=TREATY&amp;mtdsg_no=IV-11-b&amp;chapter=4&amp;lang=en|archive-date=25 April 2016|url-status=live|df=dmy-all}}
&lt;/ref&gt;

== Asosiy maʼlumotlar ==

{{Main|Harbiy xizmatdagi bolalar}}

Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya (1989) bolani 18 yoshga toʻlmagan har qanday shaxs sifatida taʼriflaydi.

Tarix davomida va koʻplab madaniyatlarda bolalar harbiy yurishlarda keng ishtirok etgan.&lt;ref name=&quot;Wessells&quot;&gt;{{cite journal|last1=Wessels|first1=Michael|date=1997|title=Child Soldiers|journal=Bulletin of the Atomic Scientists|volume=53|issue=4|page=32|doi=10.1080/00963402.1997.11456787|bibcode=1997BuAtS..53f..32W}}&lt;/ref&gt; [[Birinchi Jahon urushi|Birinchi jahon urushi]] davrida Buyuk Britaniyada 250 000 nafar 18 yoshgacha boʻlgan oʻsmirlar armiyaga qoʻshilishga muvaffaq boʻlgan.&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/guides/zcvdhyc|title=How did Britain let 250000 underage soldiers fight in WW1?|work=BBC News|access-date=4 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180321184716/http://www.bbc.co.uk/guides/zcvdhyc|archive-date=21 March 2018|url-status=live}}&lt;/ref&gt; Ikkinchi jahon urushi davrida bolalar askarlari butun Yevropa boʻylab, Varshava qoʻzgʻoloni,&lt;ref&gt;[[Norman Davies]], [https://books.google.com/books?id=Jzxt9FFBDPwC&amp;pg=PA603 ''Rising '44: The Battle for Warsaw,''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160206143118/https://books.google.com/books?id=Jzxt9FFBDPwC&amp;pg=PA603 |date=6 February 2016 }} Pan Books 2004 p.603&lt;/ref&gt; yahudiylar qarshilik harakati&lt;ref name=&quot;Rosen2005&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=zQYQ0tho6mAC&amp;pg=PA55|title=Armies of the Young: Child Soldiers in War and Terrorism|author=David M. Rosen|date=January 2005|publisher=Rutgers University Press|isbn=978-0-8135-3568-5|pages=54–55|quote=The participation of Jewish children and youth in warfare was driven by a combination of necessity, honor, and moral duty.|access-date=4 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20160206143118/https://books.google.com/books?id=zQYQ0tho6mAC&amp;pg=PA55|archive-date=6 February 2016|url-status=live}}&lt;/ref&gt; va [[Sovet Armiyasi]]da jang qilgan.&lt;ref name=&quot;Kucherenko2011&quot;&gt;{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=92R8Pmr6xoAC&amp;pg=PR3-IA96|title=Little Soldiers: How Soviet Children Went to War, 1941–1945|last=Kucherenko|first=Olga|date=13 January 2011|publisher=OUP Oxford|isbn=978-0-19-161099-8|page=3|access-date=4 February 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20160206143118/https://books.google.com/books?id=92R8Pmr6xoAC&amp;pg=PR3-IA96|archive-date=6 February 2016|url-status=live}}&lt;/ref&gt; [[Sovuq urush]] tugaganidan soʻng, qurolli mojarolar soni ortdi va bolalardan harbiy maqsadlarda foydalanish keskin koʻpaydi. 1990-yillarning oxiriga kelib, bu holat har yili dunyo boʻyicha 300 000 nafar bolaga taʼsir koʻrsatgan.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite book|title=Campaigning for justice: Human rights advocacy in practice|last=Becker|first=J|publisher=Stanford University Press|year=2013|isbn=9780804774512|location=Stanford, California|pages=11–31|chapter=Campaigning to stop the use of child soldiers|oclc=837635842}}&lt;/ref&gt;

Bolalardan harbiy maqsadlarda foydalanishni tugatish borasidagi taraqqiyot sust boʻldi, bunga sabablar orasida koʻplab milliy qurolli kuchlarning oʻz saflarini toʻldirishda bolalarga tayanishi ham bor.&lt;ref name=&quot;:5&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.child-soldiers.org/where-are-there-child-soldiers|title=Where are child soldiers?|last=Child Soldiers International|date=2017|access-date=25 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180201210707/https://www.child-soldiers.org/where-are-there-child-soldiers|archive-date=1 February 2018|url-status=usurped|language=en}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:32&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.child-soldiers.org/Handlers/Download.ashx?IDMF=da92581e-7130-40e6-bf3a-a86b944f17dd|title=Louder than words: An agenda for action to end state use of child soldiers|last=Child Soldiers International|date=2012|access-date=19 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20190308184421/https://www.child-soldiers.org/Handlers/Download.ashx?IDMF=da92581e-7130-40e6-bf3a-a86b944f17dd|archive-date=8 March 2019|url-status=usurped}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bolalarning qurolli mojarolarda ishtirokini cheklash boʻyicha dastlabki saʼy-harakatlar 1977-yilda qabul qilingan 1949-yildagi Jeneva konvensiyalariga qoʻshimcha protokollar (77.2-moddasi) orqali boshlangan.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.icrc.org/eng/assets/files/other/icrc_002_0321.pdf|title=Protocols additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949|last=International Committee of the Red Cross|date=1977|archive-url=https://web.archive.org/web/20170307150937/https://www.icrc.org/eng/assets/files/other/icrc_002_0321.pdf|archive-date=7 March 2017|url-status=live|access-date=28 January 2018}}&lt;/ref&gt; Yangi Protokollar 15 yoshgacha boʻlgan bolalarni harbiy xizmatga olish va ularning bevosita jangovar harakatlarda ishtirok etishini taqiqladi, biroq davlat qurolli kuchlari va davlatga tegishli boʻlmagan qurolli guruhlarga 15 yoshdan boshlab bolalarni yollash va urushda foydalanishga ruxsat berdi.&lt;ref name=&quot;:10&quot;&gt;[http://www.icrc.org/ihl.nsf/COM/470-750099?OpenDocument ICRC Commentary on Protocol I: Article 77] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071013073553/http://icrc.org/ihl.nsf/COM/470-750099?OpenDocument |date=13 October 2007 }} website of the [[International Committee of the Red Cross|ICRC]] ¶ 3183–3191 also ¶ [http://www.icrc.org/ihl.nsf/COM/470-750098?OpenDocument 3171] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071013073548/http://icrc.org/ihl.nsf/COM/470-750098?OpenDocument |date=13 October 2007 }}&lt;/ref&gt; Bundan tashqari, ushbu Protokollar 15 yoshgacha boʻlgan bolalarning jangovar harakatlarda ishtirok etishini, agar bu ishtirok „bevosita“ boʻlmasa, taqiqlamagan. Masalan, razvedkachi, yuk tashuvchi, xabarchi, josus yoki boshqa yordamchi rollarda ishtirok etishiga yoʻl qoʻyilgan.

1989-yilda Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyada (CRC) ham aynan shu cheklangan meʼyorlar kiritilganida, bolalar huquqlari himoyachilari bundan norozi boʻlishdi. Ularning fikricha, bolalarning asosiy huquqlarini belgilovchi shartnoma ularni har qanday harbiy aralashuvdan toʻliq himoya qilishi kerak edi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Bunga erishish uchun bir guruh inson huquqlari faollari va ularni qoʻllab-quvvatlagan hukumatlar yangi xalqaro shartnoma boʻyicha global kampaniya boshladi. Natijada, 2000-yilda „Bolalarning qurolli mojarolarga aralashuv protokoli“ nomi bilan tanilgan Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiyaga ixtiyoriy protokol qabul qilindi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Yangi shartnoma uchun olib borilgan kampaniya ==

=== Dastlabki muzokaralar ===

1994-yilga kelib, yaʼni Bolalar huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya qabul qilinganidan besh yil oʻtib, bolalar huquqlari himoyachilari va ularni qoʻllab-quvvatlovchi hukumatlar xalqaro hamjamiyatni [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]ning Inson huquqlari komissiyasi tarkibida ishchi guruh tashkil etishga koʻndira oldi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.ichrp.org/files/papers/88/120B_-_Optional_Protocol_to_the_Convention_on_the_Rights_of_the_Child_Brett__Rachel__2005.pdf|title=Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on Involvement of Children in Armed Conflict (OP/CAC)|last=Brett|first=R|date=2005|website=International Council on Human Rights Policy &amp; International Commission of Jurists|archive-url=https://web.archive.org/web/20120416195918/http://www.ichrp.org/files/papers/88/120B_-_Optional_Protocol_to_the_Convention_on_the_Rights_of_the_Child_Brett__Rachel__2005.pdf|archive-date=16 April 2012|url-status=usurped|access-date=4 February 2018}}&lt;/ref&gt; Ushbu ishchi guruhga berilgan vakolat – bolalardan harbiy maqsadlarda foydalanishga oid standartlarni oshiradigan yangi protokol boʻyicha muzokaralarni boshlash edi.

Protokol boʻyicha muzokaralarda ishtirok etgan davlatlarning katta qismi 18 yoshgacha boʻlgan bolalarni harbiy xizmatga chaqirishni toʻliq toʻxtatishga (yaʼni „toʻgʻridan-toʻgʻri 18“ tamoyiliga) tayyor edi. Biroq oz sonli davlatlar bunga qarshi chiqqan: [[Bangladesh]], [[Kuba]], [[Isroil]], [[Koreya Respublikasi|Janubiy Koreya]], [[Kuvayt|Quvayt]], [[Pokiston]], [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]. Muzokaralarda faol qatnashgan inson huquqlari faoli Jo Bekkerning soʻzlariga koʻra:&lt;ref&gt;{{Cite book|title=Campaigning for justice: Human rights advocacy in practice|last=Becker|first=J|publisher=Stanford University Press|year=2013|isbn=9780804774512|location=Stanford, California|pages=14|oclc=837635842}}&lt;/ref&gt;

&lt;blockquote&gt;Hukumatlar [[Jeneva]]da har yili muzokaralar olib borishni boshladi, biroq 1998-yilga kelib, bu muzokaralar toʻxtab qoldi. Sababi shundaki, oʻz milliy qurolli kuchlarida 18 yoshgacha boʻlgan shaxslarni uzoq yillar davomida xizmatga olgan davlatlar, xususan, AQSh va Buyuk Britaniya, oʻz amaliyotiga zid keladigan yangi standartni qoʻllab-quvvatlashga tayyor emasliklari ayon boʻldi.&lt;/blockquote&gt;

Bekkerning aytishicha, oʻzgarishlarga qarshi boʻlgan ayrim davlatlar bunga qaramay uni toʻsmasliklarini bildirgan boʻlsa-da, AQSh oʻz pozitsiyasida qatʼiy turdi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bolalar huquqlarini himoya qiluvchi faollar tomonidan qurolli mojarolarning bolalarga taʼsiri haqida yirik tadqiqot oʻtkazish taklifi ushbu shartnomaga yuqori darajadagi qoʻllab-quvvatlovni jalb qilishda muhim rol oʻynadi.&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt; Ushbu tadqiqot Bolalar huquqlari boʻyicha qoʻmita tomonidan taklif qilingan, [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi|BMT Bosh assambleyasi]] topshirigʻiga binoan tayinlangan va 1996-yilda Graça Machel tomonidan ''&quot;Qurolli mojarolarning bolalarga taʼsiri&quot;'' nomi bilan tayyorlangan.&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.unicef.org/graca/a51-306_en.pdf|title=Impact of armed conflict on children|last=Machel|first=G|date=1996|archive-url=https://web.archive.org/web/20170708004644/https://www.unicef.org/graca/a51-306_en.pdf|archive-date=8 July 2017|url-status=live|access-date=28 January 2018}}&lt;/ref&gt; Ushbu hisobot asosan yosh bolalarning qurolli mojarolarda qatnashishi bilan bogʻliq muammolarga eʼtibor qaratgan boʻlib, har yili dunyo boʻylab minglab bolalar halok boʻlayotgani, jarohat olayotgani va ruhiy travmalar olayotganiga oid dalillarni taqdim etdi. Shuningdek, u barcha qurolli kuchlar tomonidan bolalarni safga chaqirishni toʻxtatishni talab qildi.&lt;ref name=&quot;:14&quot; /&gt;

=== Bolalardan harbiy maqsadlarda foydalanishni toʻxtatish uchun tuzilgan Kengash (The Coalition to Stop the Use of Child Soldiers) ===

1998-yilda yangi shartnoma boʻyicha muzokaralar toʻxtab qolganida, olti inson huquqlari va gumanitar tashkilotlar (Amnesty International, [[Human Rights Watch]], International Federation Terre des Hommes, Jesuit Refugee Service, Quaker BMT ofisi ([[Jeneva]]) va Save the Children) tomonidan Bolalardan Harbiy Maqsadlarda Foydalanishni Toʻxtatish Kengashi (hozirgi nomi bilan Child Soldiers International) tashkil etildi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Toʻgʻridan-toʻgʻri 18 yosh tamoyilini yangi shartnomaga kiritish maqsadida, Kengash tezda 30 dan ortiq mamlakatlarda milliy boʻlinmalarni tashkil etdi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Kengash xalqaro miqyosda toʻgʻridan-toʻgʻri 18 yosh tamoyilini faol ilgari surayotgan bir nechta davlatlar bilan hamkorlik qilgan: [[Kanada]], [[Daniya]], [[Efiopiya]], [[Finlandiya|Finlandiya]], [[Yaponiya]], [[Mozambik]], [[Norvegiya]], [[Portugaliya]], [[Janubiy Afrika Respublikasi|Janubiy Afrika]], [[Shvetsiya]] va [[Shveysariya]].&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Kanada hukumati tomonidan dastlabki moliyalashtirish bilan, Kengash hukumatlararo mintaqaviy konferensiyalarni tashkil etdi; Afrika va Lotin Amerikasidagi konferensiyalar toʻgʻridan-toʻgʻri 18 yosh tamoyilini kuchli qoʻllab-quvvatladi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; Yevropa konferensiyasi bolalarning qurolli mojaro ishtirokini toʻxtatishni qoʻllab-quvvatladi, ammo bolalarni safga chaqirishga qarshi chiqmadi, chunki [[Avstriya]], [[Fransiya]], [[Germaniya]], [[Lyuksemburg]], [[Niderlandiya]] va [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] kabi mamlakatlar 16 yoki 17 yoshdagi bolalarni oʻz qurolli kuchlariga safga chaqirayotgan edi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt; (2023-yil holatiga koʻra, [[Lyuksemburg]] bundan mustasno, qolgan barcha mamlakatlar buni davom ettirmoqda.)&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite web|title=Ending the military use of children|url=https://home.crin.org/ending-the-military-use-of-children|access-date=23 October 2023|website=CRIN|language=en-US}}&lt;/ref&gt;

1999-yilga kelib, toʻgʻridan-toʻgʻri 18 yosh tamoyili davlatlarning katta koʻpchiligi, Shuningdek, Bolalar huquqlari boʻyicha qoʻmita, Qizil Xochning Xalqaro Qoʻmitasi, [[Xalqaro mehnat tashkiloti|Xalqaro Mehnat Tashkiloti]], [[Yevropa parlamenti|Yevropa Parlamenti]], Afrika Ittifoqi Tashkiloti va [[Jahon cherkovlari kengashi|Jahon cherkovlar kengashi]] tomonidan qoʻllab-quvvatlandi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:2&quot; /&gt;

=== Soʻnggi muzokaralar ===

Soʻnggi muzokaralarda faqat besh davlat toʻgʻridan-toʻgʻri 18 yosh tamoyiliga qarshi chiqdi: [[Misr]], [[Kuvayt|Quvayt]], [[Singapur]], [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] va eng qatʼiy ravishda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]].&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2000/01/15/world/us-fights-tide-on-a-move-to-raise-the-military-service-age.html|title=U.S. Fights Tide on a Move to Raise the Military Service Age|last=Olson|first=Elizabeth|date=2000|work=The New York Times|access-date=4 February 2018|language=en-US|issn=0362-4331|archive-url=https://web.archive.org/web/20180205072625/http://www.nytimes.com/2000/01/15/world/us-fights-tide-on-a-move-to-raise-the-military-service-age.html|archive-date=5 February 2018|url-status=live}}&lt;/ref&gt; [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]], [[Birlashgan Qirollik|Buyuk Britaniya]] qoʻllab-quvvatlashi bilan, 17 yoshli yoshlarni jang maydoniga yuborishni taqiqlaydigan shartnomani qoʻllab-quvvatlamasligini davom ettirdi.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt; Bekkerning aytishicha, AQSh Davlat kotibi Madlen Olbrayt aralashuvidan soʻng taslim boʻldi, garchi AQSh va Buyuk Britaniya 16 yoshdan (Buyuk Britaniya) va 17 yoshdan (AQSh) boshlab bolalarni safga chaqirish huquqini talab qilishda davom etgan boʻlsalar ham.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

Bu oʻzgarish muzokaralashayotgan tomonlar oʻrtasida kompromiss kelishuviga imkon berdi, bunda yangi shartnoma davlatlarga 16 yoki 17 yoshdan boshlab bolalarni oʻz qurolli kuchlariga safga chaqirishni taqiqlamaydi, lekin bolalarning janglarda „toʻgʻridan-toʻgʻri“ ishtirok etmasligini taʼminlash uchun „mavjud barcha mumkin boʻlgan choralar“ koʻrilishini talab qiladi.

== Manbalar ==

{{Reflist}}

== Tashqi havolalar ==

* [http://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/OPACCRC.aspx Ushbu shartnomaning toʻliq matni]
* [https://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=IND&amp;mtdsg_no=IV-11-b&amp;chapter=4&amp;clang=_en Ratifikatsiyalar roʻyxati]
* [https://www.unicef.org/sowc06/pdfs/option_protocol_conflict.pdf Bolalarning qurolli mojarolarga aralashuvi boʻyicha Ixtiyoriy Protokolga qoʻllanma] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210602214343/https://www.unicef.org/sowc06/pdfs/option_protocol_conflict.pdf |date=2 June 2021 }} UNICEF, Bolalarni Qurolli Mojarolarda Ishtirok Etishdan Toʻxtatish Koalitsiyasi, 2003</text>
      <sha1>ev4vnysm79r5blwdzpj2owcgzt0byir</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Taʼlim Hamdoʻstligi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249231</id>
    <revision>
      <id>5481164</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:40:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Commonwealth of Learning&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481164</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5604" sha1="40sfvjpepicueu91cm1l0scspe4dkrn" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth of Learning'', qisqartmasi ''COL'') — Hamdo‘stlik davlatlariga tegishli hukumatlararo tashkilot bo‘lib, bosh qarorgohi Kanadaning Britaniya Kolumbiyasi provinsiyasidagi Vankuver shahrida joylashgan&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;&lt;ref&gt;[https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/commonwealth-of-learning/ &quot;Commonwealth of Learning&quot;]. ''The Canadian Encyclopedia''.&lt;/ref&gt; .

COL Hamdo‘stlik doirasidagi hukumat, nodavlat tashkilotlar va boshqa muassasalar hamda xalqaro rivojlanish agentliklari bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Tashkilotning asosiy vazifasi — ochiq ta’lim va masofaviy ta’lim bo‘yicha bilim, resurslar va texnologiyalardan foydalanishni targ‘ib qilishdir&lt;ref&gt;{{cite book|title=Human Rights Advocacy in the Commonwealth -- A User's Handbook (2005)|url=https://books.google.com/books?id=z7w2xs5hA9MC&amp;pg=PA8|publisher=CHRI|isbn=978-81-88205-19-6|page=8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.thisdaylive.com/index.php/2018/02/15/col-is-enhancing-education-in-nigeria-africa-through-odl/amp/ &quot;COL is Enhancing Education in Nigeria, Africa through ODL&quot;]. ''This Day Live'', January 2018.&lt;/ref&gt;. Tashkilot Boshqaruv kengashiga Janobi Oliylari Denni For, Seyshellar Respublikasi sobiq prezidenti, raislik qiladi.

==Tarix==
Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning — COL) 1987-yilda bo‘lib o‘tgan Hamdo‘stlik hukumat rahbarlari yig‘ilishi (CHOGM)da tashkil etilgan va 1988-yilda rasmiy ravishda ish boshlagan&lt;ref&gt;{{cite book|title=Commonwealth Currents|url=https://books.google.com/books?id=jcwWAQAAIAAJ|year=1983|publisher=Commonwealth Secretariat.}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot nomi faylasuf Jon Lokk tomonidan ishlatilgan iboradan olingan bo‘lib, u bu so‘z orqali ilm-fan va tafakkur sohalarida vaqt o‘tishi bilan jamlangan bilimlar majmuasini anglatgan. Unga ko‘ra, bu bilimlar barcha insonlar manfaatiga xizmat qilishi kerak&lt;ref name=&quot;Walmsley2003&quot;&gt;{{cite book|first=Peter|last=Walmsley|title=Locke's Essay and the Rhetoric of Science|url=https://books.google.com/books?id=ZrQzWzisAvMC&amp;pg=PA17|year=2003|publisher=Bucknell University Press|isbn=978-0-8387-5543-3|pages=17, 159}}&lt;/ref&gt;. COL dastlab tashkil etilganida ta’lim va kasbiy ko‘nikmalarni tarqatish orqali iqtisodiy taraqqiyotni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan edi.

2024-yilda professor Piter Skott COLning prezidenti va bosh ijrochi direktori etib tayinlandi&lt;ref&gt;{{cite news | url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/why-it-makes-sense-for-india-to-leverage-relationship-with-commonwealth-nations/articleshow/63617111.cms | title=Why it makes sense for India to leverage relationship with Commonwealth nations | newspaper=The Economic Times | first=Dipanjan Roy | last=Chaudhury | date=5 April 2018}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilda, COL Barqaror rivojlanish maqsadlari (SDGs), xususan, SDG4 — 2030-yilgacha barcha uchun inklyuziv, adolatli va sifatli ta’lim hamda umr bo‘yi o‘qish imkonini ta’minlash maqsadiga muvofiqlashtirilgan olti yillik strategik reja ishlab chiqdi.

2021–2027-yillar uchun strategik reja COVID-19 pandemiyasi sharoitida ishlab chiqilgan bo‘lib, unda tashkilotning ehtiyojmand aholiga masofaviy ta’lim va zamonaviy texnologiyalar orqali ta’lim imkoniyatlarini taqdim etish vazifasi yangidan mustahkamlangan. Ushbu rejada COL o‘zining ta’limni rivojlantirishdagi vositachi, salohiyat oshiruvchi va katalizator sifatidagi rollarini kuchaytirdi.

COL har uch yilda bir marta Ochiq ta’lim bo‘yicha Butun Hamdo‘stlik Forumi (Pan-Commonwealth Forum — PCF)ni o‘tkazadi. Unda Masofaviy ta’limdagi mukammallik mukofotlari (Excellence in Distance Education Awards — EDEA) topshiriladi.

O‘ninchi forum (PCF10) 2022-yil 14–16-sentabr kunlari Kanadaning Kalgari shahrida, Athabasca universiteti (Kanadaning onlayn universiteti) bilan hamkorlikda, TELUS konferensiya markazida bo‘lib o‘tdi. Bu forum birinchi marta gibrid shaklda (ya’ni onlayn va an’anaviy ishtirok aralash) o‘tkazilib, 53 mamlakat (shundan 42 tasi Hamdo‘stlik a’zosi)dan deyarli 500 nafar siyosatchi, mutaxassis va fikr yetakchilarini birlashtirdi. Bundan tashqari, bu forumda Hamdo‘stlik tarixidagi eng ko‘p davlatlardan eng ko‘p vazirlar ishtirok etdi.

Forum yakunida qabul qilingan Kalgari Kommunikesi Barqaror rivojlanish maqsadlari, ayniqsa SDG4 bo‘yicha jadal harakatlar qilish, barqaror ta’lim tizimlarini yaratish, iqlim o‘zgarishi muammolarini bartaraf etish va hamkorlikda harakat qilishni ustuvor yo‘nalish sifatida belgilash zarurligini ilgari surdi.

Yozgi forumining 2025-yil kuzida, Botsvananing Gaborone shahrida, [https://www.bou.ac.bw/Botsvana Ochiq universiteti] bilan hamkorlikda o‘tkazilishi rejalashtirilgan.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[https://www.col.org/ Official Website]
*[http://thecommonwealth.org/commonwealth-learning COL in The Commonwealth Website]
*[https://www.infodev.org/en/Article.129.html infoDev, Commonwealth of Learning releases public report on NEPAD e-Schools]
*[http://allafrica.com/stories/200803270835.html Nigeria: Country Partners Commonwealth on Distance Learning]
*[http://www.sundaytimes.lk/080330/FinancialTimes/ft327.html SLADE, COL to empower farmers]
*[http://www.thaindian.com/newsportal/uncategorized/unesco-guidelines-way-to-go-in-distance-education_10034095.html Unesco guidelines way to go in distance education]
*[http://www.imarkgroup.org/ Information Management Resource Kit (IMARK) ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713065814/http://www.imarkgroup.org/ |date=13-iyun 2011-yil }}</text>
      <sha1>40sfvjpepicueu91cm1l0scspe4dkrn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481165</id>
      <parentid>5481164</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:41:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481165</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5600" sha1="3pkxc21kxd9gaiifactib15hf3mjtre" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth of Learning'', qisqartmasi ''COL'') — Hamdo‘stlik davlatlariga tegishli hukumatlararo tashkilot bo‘lib, bosh qarorgohi Kanadaning Britaniya Kolumbiyasi provinsiyasidagi Vankuver shahrida joylashgan&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;&lt;ref&gt;[https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/commonwealth-of-learning/ &quot;Commonwealth of Learning&quot;]. ''The Canadian Encyclopedia''.&lt;/ref&gt; .

COL Hamdo‘stlik doirasidagi hukumat, nodavlat tashkilotlar va boshqa muassasalar hamda xalqaro rivojlanish agentliklari bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Tashkilotning asosiy vazifasi — ochiq ta’lim va masofaviy ta’lim bo‘yicha bilim, resurslar va texnologiyalardan foydalanishni targ‘ib qilishdir&lt;ref&gt;{{cite book|title=Human Rights Advocacy in the Commonwealth -- A User's Handbook (2005)|url=https://books.google.com/books?id=z7w2xs5hA9MC&amp;pg=PA8|publisher=CHRI|isbn=978-81-88205-19-6|page=8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.thisdaylive.com/index.php/2018/02/15/col-is-enhancing-education-in-nigeria-africa-through-odl/amp/ &quot;COL is Enhancing Education in Nigeria, Africa through ODL&quot;]. ''This Day Live'', January 2018.&lt;/ref&gt;. Tashkilot Boshqaruv kengashiga Janobi Oliylari Denni For, Seyshellar Respublikasi sobiq prezidenti, raislik qiladi.

==Tarix==
Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning — COL) 1987-yilda bo‘lib o‘tgan Hamdo‘stlik hukumat rahbarlari yig‘ilishi (CHOGM)da tashkil etilgan va 1988-yilda rasmiy ravishda ish boshlagan&lt;ref&gt;{{cite book|title=Commonwealth Currents|url=https://books.google.com/books?id=jcwWAQAAIAAJ|year=1983|publisher=Commonwealth Secretariat.}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot nomi faylasuf Jon Lokk tomonidan ishlatilgan iboradan olingan bo‘lib, u bu so‘z orqali ilm-fan va tafakkur sohalarida vaqt o‘tishi bilan jamlangan bilimlar majmuasini anglatgan. Unga ko‘ra, bu bilimlar barcha insonlar manfaatiga xizmat qilishi kerak&lt;ref name=&quot;Walmsley2003&quot;&gt;{{cite book|first=Peter|last=Walmsley|title=Locke's Essay and the Rhetoric of Science|url=https://books.google.com/books?id=ZrQzWzisAvMC&amp;pg=PA17|year=2003|publisher=Bucknell University Press|isbn=978-0-8387-5543-3|pages=17, 159}}&lt;/ref&gt;. COL dastlab tashkil etilganida ta’lim va kasbiy ko‘nikmalarni tarqatish orqali iqtisodiy taraqqiyotni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan edi.

2024-yilda professor Piter Skott COLning prezidenti va bosh ijrochi direktori etib tayinlandi&lt;ref&gt;{{cite news | url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/why-it-makes-sense-for-india-to-leverage-relationship-with-commonwealth-nations/articleshow/63617111.cms | title=Why it makes sense for India to leverage relationship with Commonwealth nations | newspaper=The Economic Times | first=Dipanjan Roy | last=Chaudhury | date=5 April 2018}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilda, COL Barqaror rivojlanish maqsadlari (SDGs), xususan, SDG4 — 2030-yilgacha barcha uchun inklyuziv, adolatli va sifatli ta’lim hamda umr bo‘yi o‘qish imkonini ta’minlash maqsadiga muvofiqlashtirilgan olti yillik strategik reja ishlab chiqdi.

2021–2027-yillar uchun strategik reja COVID-19 pandemiyasi sharoitida ishlab chiqilgan bo‘lib, unda tashkilotning ehtiyojmand aholiga masofaviy ta’lim va zamonaviy texnologiyalar orqali ta’lim imkoniyatlarini taqdim etish vazifasi yangidan mustahkamlangan. Ushbu rejada COL o‘zining ta’limni rivojlantirishdagi vositachi, salohiyat oshiruvchi va katalizator sifatidagi rollarini kuchaytirdi.

COL har uch yilda bir marta Ochiq ta’lim bo‘yicha Butun Hamdo‘stlik Forumi (Pan-Commonwealth Forum — PCF)ni o‘tkazadi. Unda Masofaviy ta’limdagi mukammallik mukofotlari (Excellence in Distance Education Awards — EDEA) topshiriladi.

O‘ninchi forum (PCF10) 2022-yil 14–16-sentabr kunlari Kanadaning Kalgari shahrida, Athabasca universiteti (Kanadaning onlayn universiteti) bilan hamkorlikda, TELUS konferensiya markazida bo‘lib o‘tdi. Bu forum birinchi marta gibrid shaklda (ya’ni onlayn va an’anaviy ishtirok aralash) o‘tkazilib, 53 mamlakat (shundan 42 tasi Hamdo‘stlik a’zosi)dan deyarli 500 nafar siyosatchi, mutaxassis va fikr yetakchilarini birlashtirdi. Bundan tashqari, bu forumda Hamdo‘stlik tarixidagi eng ko‘p davlatlardan eng ko‘p vazirlar ishtirok etdi.

Forum yakunida qabul qilingan Kalgari Kommunikesi Barqaror rivojlanish maqsadlari, ayniqsa SDG4 bo‘yicha jadal harakatlar qilish, barqaror ta’lim tizimlarini yaratish, iqlim o‘zgarishi muammolarini bartaraf etish va hamkorlikda harakat qilishni ustuvor yo‘nalish sifatida belgilash zarurligini ilgari surdi.

Yozgi forumining 2025-yil kuzida, Botsvananing Gaborone shahrida, [https://www.bou.ac.bw/Botsvana Ochiq universiteti] bilan hamkorlikda o‘tkazilishi rejalashtirilgan.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[https://www.col.org/ Rasmiy sayti]
*[http://thecommonwealth.org/commonwealth-learning COL in The Commonwealth Website]
*[https://www.infodev.org/en/Article.129.html infoDev, Commonwealth of Learning releases public report on NEPAD e-Schools]
*[http://allafrica.com/stories/200803270835.html Nigeria: Country Partners Commonwealth on Distance Learning]
*[http://www.sundaytimes.lk/080330/FinancialTimes/ft327.html SLADE, COL to empower farmers]
*[http://www.thaindian.com/newsportal/uncategorized/unesco-guidelines-way-to-go-in-distance-education_10034095.html Unesco guidelines way to go in distance education]
*[http://www.imarkgroup.org/ Information Management Resource Kit (IMARK) ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713065814/http://www.imarkgroup.org/ |date=13-iyun 2011-yil }}</text>
      <sha1>3pkxc21kxd9gaiifactib15hf3mjtre</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481170</id>
      <parentid>5481165</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:45:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481170</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5480" sha1="f05d48m08gty0ufuatu3v8i4kzxkzsc" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti''' ([[inglizcha]]: ''Commonwealth of Learning'', qisqartmasi ''COL'') — Hamdo‘stlik davlatlariga tegishli hukumatlararo tashkilot bo‘lib, bosh qarorgohi Kanadaning Britaniya Kolumbiyasi provinsiyasidagi Vankuver shahrida joylashgan&lt;ref name=&quot;UIA&quot; /&gt;&lt;ref&gt;[https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/commonwealth-of-learning/ &quot;Commonwealth of Learning&quot;]. ''The Canadian Encyclopedia''.&lt;/ref&gt; .

COL Hamdo‘stlik doirasidagi hukumat, nodavlat tashkilotlar va boshqa muassasalar hamda xalqaro rivojlanish agentliklari bilan hamkorlikda faoliyat yuritadi. Tashkilotning asosiy vazifasi — ochiq ta’lim va masofaviy ta’lim bo‘yicha bilim, resurslar va texnologiyalardan foydalanishni targ‘ib qilishdir&lt;ref&gt;{{cite book|title=Human Rights Advocacy in the Commonwealth -- A User's Handbook (2005)|url=https://books.google.com/books?id=z7w2xs5hA9MC&amp;pg=PA8|publisher=CHRI|isbn=978-81-88205-19-6|page=8}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;[https://www.thisdaylive.com/index.php/2018/02/15/col-is-enhancing-education-in-nigeria-africa-through-odl/amp/ &quot;COL is Enhancing Education in Nigeria, Africa through ODL&quot;]. ''This Day Live'', January 2018.&lt;/ref&gt;. Tashkilot Boshqaruv kengashiga Janobi Oliylari Denni For, Seyshellar Respublikasi sobiq prezidenti, raislik qiladi.

==Tarix==
Hamdo‘stlik ta’lim tashkiloti (Commonwealth of Learning — COL) 1987-yilda bo‘lib o‘tgan Hamdo‘stlik hukumat rahbarlari yig‘ilishi (CHOGM)da tashkil etilgan va 1988-yilda rasmiy ravishda ish boshlagan&lt;ref&gt;{{cite book|title=Commonwealth Currents|url=https://books.google.com/books?id=jcwWAQAAIAAJ|year=1983|publisher=Commonwealth Secretariat.}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot nomi faylasuf Jon Lokk tomonidan ishlatilgan iboradan olingan bo‘lib, u bu so‘z orqali ilm-fan va tafakkur sohalarida vaqt o‘tishi bilan jamlangan bilimlar majmuasini anglatgan. Unga ko‘ra, bu bilimlar barcha insonlar manfaatiga xizmat qilishi kerak&lt;ref name=&quot;Walmsley2003&quot;&gt;{{cite book|first=Peter|last=Walmsley|title=Locke's Essay and the Rhetoric of Science|url=https://books.google.com/books?id=ZrQzWzisAvMC&amp;pg=PA17|year=2003|publisher=Bucknell University Press|isbn=978-0-8387-5543-3|pages=17, 159}}&lt;/ref&gt;. COL dastlab tashkil etilganida ta’lim va kasbiy ko‘nikmalarni tarqatish orqali iqtisodiy taraqqiyotni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan edi.

2024-yilda professor Piter Skott COLning prezidenti va bosh ijrochi direktori etib tayinlandi&lt;ref&gt;{{cite news | url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/why-it-makes-sense-for-india-to-leverage-relationship-with-commonwealth-nations/articleshow/63617111.cms | title=Why it makes sense for India to leverage relationship with Commonwealth nations | newspaper=The Economic Times | first=Dipanjan Roy | last=Chaudhury | date=5 April 2018}}&lt;/ref&gt;.

2015-yilda, COL Barqaror rivojlanish maqsadlari (SDGs), xususan, SDG4 — 2030-yilgacha barcha uchun inklyuziv, adolatli va sifatli ta’lim hamda umr bo‘yi o‘qish imkonini ta’minlash maqsadiga muvofiqlashtirilgan olti yillik strategik reja ishlab chiqdi.

2021–2027-yillar uchun strategik reja COVID-19 pandemiyasi sharoitida ishlab chiqilgan bo‘lib, unda tashkilotning ehtiyojmand aholiga masofaviy ta’lim va zamonaviy texnologiyalar orqali ta’lim imkoniyatlarini taqdim etish vazifasi yangidan mustahkamlangan. Ushbu rejada COL o‘zining ta’limni rivojlantirishdagi vositachi, salohiyat oshiruvchi va katalizator sifatidagi rollarini kuchaytirdi.

COL har uch yilda bir marta Ochiq ta’lim bo‘yicha Butun Hamdo‘stlik Forumi (Pan-Commonwealth Forum — PCF)ni o‘tkazadi. Unda Masofaviy ta’limdagi mukammallik mukofotlari (Excellence in Distance Education Awards — EDEA) topshiriladi.

O‘ninchi forum (PCF10) 2022-yil 14–16-sentabr kunlari Kanadaning Kalgari shahrida, Athabasca universiteti (Kanadaning onlayn universiteti) bilan hamkorlikda, TELUS konferensiya markazida bo‘lib o‘tdi. Bu forum birinchi marta gibrid shaklda (ya’ni onlayn va an’anaviy ishtirok aralash) o‘tkazilib, 53 mamlakat (shundan 42 tasi Hamdo‘stlik a’zosi)dan deyarli 500 nafar siyosatchi, mutaxassis va fikr yetakchilarini birlashtirdi. Bundan tashqari, bu forumda Hamdo‘stlik tarixidagi eng ko‘p davlatlardan eng ko‘p vazirlar ishtirok etdi.

Forum yakunida qabul qilingan Kalgari Kommunikesi Barqaror rivojlanish maqsadlari, ayniqsa SDG4 bo‘yicha jadal harakatlar qilish, barqaror ta’lim tizimlarini yaratish, iqlim o‘zgarishi muammolarini bartaraf etish va hamkorlikda harakat qilishni ustuvor yo‘nalish sifatida belgilash zarurligini ilgari surdi.

Yozgi forumining 2025-yil kuzida, Botsvananing Gaborone shahrida, [https://www.bou.ac.bw/Botsvana Ochiq universiteti] bilan hamkorlikda o‘tkazilishi rejalashtirilgan.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[https://www.col.org/ Rasmiy sayti]
*[http://thecommonwealth.org/Hamdo'stlik veb-saytida COL]
*[https://www.infodev.org/en/infoDev, Ta'lim Hamdo'stligi NEPAD elektron maktablari bo'yicha ommaviy hisobotni e'lon qildi]
*[http://allafrica.com/stories/Nigeriya: Masofaviy ta'lim bo'yicha Hamdo'stlik mamlakatlari]
*[http://www.sundaytimes.lk/080330/SLADE, COL fermerlarni kuchaytirish uchun]
*[http://www.thaindian.com/newsportal/uncategorized/YuNESKO masofaviy ta'lim yo'llarini ko'rsatadi]
*[http://www.imarkgroup.org/ Axborotni boshqarish resurslari to'plami (IMARK)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110713065814/http://www.imarkgroup.org/ |date=2011-yil 13-iyun}}</text>
      <sha1>f05d48m08gty0ufuatu3v8i4kzxkzsc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalarni himoya qilish kuni, Ukraina</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249232</id>
    <redirect title="Bolalarni himoya qilish kuni (Ukraina)" />
    <revision>
      <id>5481167</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:41:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>Mirishkorlik [[Bolalarni himoya qilish kuni, Ukraina]] sahifasini [[Bolalarni himoya qilish kuni (Ukraina)]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481167</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57" sha1="szetp3knd73wndtnr4mz2zubay6cmkn" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Bolalarni himoya qilish kuni (Ukraina)]]</text>
      <sha1>szetp3knd73wndtnr4mz2zubay6cmkn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar ishsizligi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249233</id>
    <revision>
      <id>5481168</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:43:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yoshlar ishsizligi''' — bu 15 dan 24 yoshgacha bo‘lgan mehnatga layoqatli aholining ish izlayotgan, ammo hozirda ishga ega bo‘lmagan qismini anglatadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Glossary {{!}} DataBank |url=https://databank.worldbank.org/metadataglossary/jobs/series/SL.UEM.1524.ZS |access-date=2025-04-28 |website=databank.worldbank.org}}&lt;/ref&gt;.  Yoshlar ishsizligi umumiy ishsizlik darajasidan farq qiladi, chunki butun dunyo bo‘yicha yoshlar o...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481168</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1058" sha1="mt46va2ben3pvuz0x74jvt3luomgwbs" xml:space="preserve">'''Yoshlar ishsizligi''' — bu 15 dan 24 yoshgacha bo‘lgan mehnatga layoqatli aholining ish izlayotgan, ammo hozirda ishga ega bo‘lmagan qismini anglatadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Glossary {{!}} DataBank |url=https://databank.worldbank.org/metadataglossary/jobs/series/SL.UEM.1524.ZS |access-date=2025-04-28 |website=databank.worldbank.org}}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar ishsizligi umumiy ishsizlik darajasidan farq qiladi, chunki butun dunyo bo‘yicha yoshlar orasidagi ishsizlik darajasi doimiy ravishda kattalarnikidan yuqori bo‘ladi. Yevropa Komissiyasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2014–2024 yillar oralig‘ida [[Yevropa Ittifoqi]]da yoshlar ishsizligi umumiy ishsizlik darajasidan taxminan ikki barobar yuqori bo‘lgan&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2024-10-22 |title=Youth employment support - European Commission |url=https://employment-social-affairs.ec.europa.eu/policies-and-activities/european-employment-strategy/youth-employment-support_en |access-date=2025-01-22 |website=employment-social-affairs.ec.europa.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>mt46va2ben3pvuz0x74jvt3luomgwbs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481169</id>
      <parentid>5481168</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:44:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Yoshlar]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481169</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1078" sha1="i292kwoc8qjuk4pim4hozwpn4czuq4c" xml:space="preserve">'''Yoshlar ishsizligi''' — bu 15 dan 24 yoshgacha bo‘lgan mehnatga layoqatli aholining ish izlayotgan, ammo hozirda ishga ega bo‘lmagan qismini anglatadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Glossary {{!}} DataBank |url=https://databank.worldbank.org/metadataglossary/jobs/series/SL.UEM.1524.ZS |access-date=2025-04-28 |website=databank.worldbank.org}}&lt;/ref&gt;.

Yoshlar ishsizligi umumiy ishsizlik darajasidan farq qiladi, chunki butun dunyo bo‘yicha yoshlar orasidagi ishsizlik darajasi doimiy ravishda kattalarnikidan yuqori bo‘ladi. Yevropa Komissiyasi ma’lumotlariga ko‘ra, 2014–2024 yillar oralig‘ida [[Yevropa Ittifoqi]]da yoshlar ishsizligi umumiy ishsizlik darajasidan taxminan ikki barobar yuqori bo‘lgan&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2024-10-22 |title=Youth employment support - European Commission |url=https://employment-social-affairs.ec.europa.eu/policies-and-activities/european-employment-strategy/youth-employment-support_en |access-date=2025-01-22 |website=employment-social-affairs.ec.europa.eu |language=en}}&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Yoshlar]]</text>
      <sha1>i292kwoc8qjuk4pim4hozwpn4czuq4c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikipediya:Oʻchirishga/Xonobod Jome masjidi</title>
    <ns>4</ns>
    <id>1249234</id>
    <revision>
      <id>5481172</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:46:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Humoyun Qodirov</username>
        <id>72834</id>
      </contributor>
      <comment>Sahifa oʻchirishga nomzod sifatida koʻrsatildi</comment>
      <origin>5481172</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="276" sha1="r3lbpx2w0hzwi15njir1vl3mf8nfk0a" xml:space="preserve">===[[:Xonobod Jome masjidi]]===
:{{la|1=Xonobod Jome masjidi}}  
:({{Find sources|title=Xonobod Jome masjidi}})
Manbalar bilan tasdiqlanmagan [[Foydalanuvchi:Humoyun Qodirov|Humoyun Qodirov]] ([[Foydalanuvchi munozarasi:Humoyun Qodirov|munozara]]) 05:46, 2025-yil 3-iyul (UTC)</text>
      <sha1>r3lbpx2w0hzwi15njir1vl3mf8nfk0a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>UNICEF milliy qo‘mitalari ro‘yxati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249235</id>
    <revision>
      <id>5481174</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:47:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AzizaSarvarovna</username>
        <id>182767</id>
      </contributor>
      <comment>Siyosiy ma'lumotlar</comment>
      <origin>5481174</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2988" sha1="1mqfux5t6mxozj0vxn9884cpd9ybcvv" xml:space="preserve">Dunyoning 32 mamlakatida [[UNICEF]]ning Milliy qo‘mitalari mavjud&lt;ref&gt;{{Cite web|title=UNICEF National Committees|url=https://www.unicef.org/unicef-national-committees|access-date=2025-02-21|website=www.unicef.org|language=en}}&lt;/ref&gt; , ularning har biri mustaqil mahalliy [[nodavlat tashkilot]] sifatida tashkil etilgan. [[UNICEF]]ning jamoatchilik yuzi va sadoqatli ovozi bo‘lib, Milliy qo‘mitalar xususiy sektordan mablag‘ yig‘adi, bolalar huquqlarini targ‘ib qiladi va qashshoqlik, ofatlar, qurolli mojarolar, zo‘ravonlik va ekspluatatsiya tahdidi ostida bo‘lgan bolalarning butun dunyo bo‘ylab ko‘rinishini ta’minlaydi.

[[UNICEF]] faqat ixtiyoriy hissalar hisobidan moliyalashtiriladi va Milliy qo‘mitalar birgalikda [[UNICEF]] yillik daromadining uchdan bir qismini to‘playdi. Bu butun dunyo bo‘ylab korporatsiyalar, fuqarolik jamiyati tashkilotlari va 6 milliondan ortiq individual donorlarning hissalari orqali amalga oshiriladi. Shuningdek, ular [[bolalar huquqlari]] bilan bog‘liq masalalar bo‘yicha ko‘plab turli hamkorlarni, jumladan, ommaviy axborot vositalari, milliy va mahalliy hokimiyat organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari, shifokorlar va advokatlar, korporatsiyalar, maktablar, yoshlar va keng jamoatchilik kabi mutaxassislarni birlashtiradi.

==Mamlakatlar==
Quyidagi mamlakatlarda UNICEFning milliy qo‘mitalari faoliyat yuritadi.

•[[Andorra]] UNICEFning Andorra bo‘yicha qo‘mitasi (fransuzcha: UNICEF Comitè d’Andorra)

•[[Avstraliya]] UNICEF Avstraliya

•[[Avstriya]] UNICEF Avstriya (German)

•[[Belgiya]] UNICEF Belgiya

•[[Kanada]] UNICEF Kanada

•[[Chexiya]] Chexiya UNICEF qo‘mitasi (chexcha: Český výbor pro UNICEF)

•[[Daniya]] UNICEF Daniya (Danish)

•[[Finlyandiya]] UNICEF Finlyandiya (fincha: Suomen UNICEF)

•[[Fransiya]] UNICEF Fransiya

•[[Germaniya]] UNICEF Germaniya (German)

•[[Gonkong]] Gonkong UNICEF qo‘mitasi (Chinese)

•[[Vengriya]] UNICEF Vengriya

•[[Islandiya]] UNICEF Islandiya (Islandiya: UNICEF Island)

•[[Irlandiya]] Respublikasi UNICEF Irlandiya

•[[Isroil]] UNICEF uchun Isroil jamg‘armasi

•[[Italiya]] UNICEF Italiya (ital.)

•[[Yaponiya]] UNICEF Yaponiya

•[[Janubiy Koreya]] Koreya UNICEF qo‘mitasi

•[[Lyuksemburg]] UNICEF Lyuksemburg

•[[Niderlandiya]] UNICEF Niderlandiya

•[[Yangi Zelandiya]] UNICEF Yangi Zelandiya

•[[Norvegiya]] UNICEF Norvegiya (Norwegian)

•[[Polsha]] UNICEF Polsha (Polish)

•[[Portugaliya]] UNICEF Portugaliya

•[[Slovakiya]] UNICEF Slovakiya (slovakcha: SV pre UNICEF)

•[[Sloveniya]] UNICEF Sloveniya (slovencha: UNICEF Slovenija)

•[[Ispaniya]] UNICEF Ispaniya (Spanish)

•[[Shvetsiya]] UNICEF Sweden (shvedcha: UNICEF Sverige)

•[[Shveytsariya]] UNICEF Shveytsariya va Lixtenshteyn

•[[Turkiya]] UNICEF Turkiya (turkcha: UNICEF Türkiye Milli Komitesi)

•[[Birlashgan Qirollik]] UNICEF Buyuk Britaniya

•[[Amerika Qo‘shma Shtatlari]] UNICEF jamg‘armasi

==Havolalar==</text>
      <sha1>1mqfux5t6mxozj0vxn9884cpd9ybcvv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Hamdoʻstlik jamgʻarmasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249236</id>
    <revision>
      <id>5481178</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:56:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Commonwealth Fund&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481178</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2853" sha1="9zkqck1z35wv53d9olp9jtzu86w8m2v" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik jamg‘armasi''' ([[inglizcha]]: ''The Commonwealth Fund'') — Amerikadagi xususiy xayriya jamg‘armasi bo‘lib, uning asosiy maqsadi quyidagicha bayon etilgan:

&quot;Sog‘liqni saqlash tizimining yuqori samaradorligini targ‘ib qilish, bunda tibbiy xizmatlarga kirish imkoniyatini yaxshilash, sifatni oshirish va tejamkorlikka erishish, ayniqsa ijtimoiy jihatdan zaif qatlamlar — kam ta’minlanganlar, sug‘urtasizlar va rangli irqlar vakillari — manfaatlarini ko‘zlab.&quot; Jamg‘arma sog‘liqni saqlash va sog‘liq siyosati bilan bog‘liq bir qator yo‘nalishlarda faoliyat yuritadi.

Tashkilotga hozirda doktor Jozef R. Betankurt (M.D., M.P.H.) rahbarlik qiladi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.commonwealthfund.org/person/joseph-r-betancourt |title=Joseph R. Betancourt, M.D., M.P.H. |accessdate=2023-04-12 |archive-date=2023-04-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230412042334/https://www.commonwealthfund.org/person/joseph-r-betancourt |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

==Sogʻliqni saqlash reytingi==
2004-yildan buyon, Hamdo‘stlik jamg‘armasi sog‘liqni saqlash tizimlarini Yuqori daromadli davlatlar miqyosida taqqoslovchi hisobotlar tayyorlab kelmoqda. Ushbu hisobotlar OECD (Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti) hamda Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan taqdim etilgan so‘rovnoma va ma’muriy ma’lumotlar asosida tuziladi. Tahlil quyidagi besh yo‘nalish bo‘yicha olib boriladi:

1. Tibbiy xizmatlarga kirish imkoni (access to care);

2. Davolash jarayoni (care process);

3. Ma’muriy samaradorlik (administrative efficiency);

4. Tenglik (equity);

5. Sog‘liq bilan bog‘liq natijalar (health-care outcomes).

Har bir hisobotda Qo‘shma Shtatlar yuqori daromadli 11 ta mamlakat orasida eng yomon umumiy sog‘liqni saqlash tizimi sifatida baholangan, garchi u sog‘liqni saqlashga yalpi ichki mahsulotining (YaIM) eng katta qismini sarflasa ham.

2021-yilgi hisobotda, Norvegiya, Niderlandiya va Avstraliya eng yuqori samaradorlikka ega mamlakatlar sifatida tan olingan&lt;ref&gt;{{cite news |title=U.S. health-care system ranks last among 11 high-income countries, researchers say |url=https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/05/global-health-rankings/ |access-date=23 May 2022 |newspaper=Washington Post |date=5 August 2021 |archive-date=15 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240115185914/https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/05/global-health-rankings/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[http://www.commonwealthfund.org Official] Website Commonwealth Fund
*[http://www.rockarch.org/collections/nonrockorgs/commonwealth.php Archives] of the  Commonwealth Fund
*[http://www.columbiaeye.org/about-us/the-harkness-s-eye-institute Edward S. Harkness Eye Institute] at [[NewYork–Presbyterian Hospital]]</text>
      <sha1>9zkqck1z35wv53d9olp9jtzu86w8m2v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481179</id>
      <parentid>5481178</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:57:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481179</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2857" sha1="bsro4avco4v2cvxg16wnrxdlbhmg46o" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik jamg‘armasi''' ([[inglizcha]]: ''The Commonwealth Fund'') — [[Amerikadagi xususiy xayriya jamg‘armasi]] bo‘lib, uning asosiy maqsadi quyidagicha bayon etilgan:

&quot;Sog‘liqni saqlash tizimining yuqori samaradorligini targ‘ib qilish, bunda tibbiy xizmatlarga kirish imkoniyatini yaxshilash, sifatni oshirish va tejamkorlikka erishish, ayniqsa ijtimoiy jihatdan zaif qatlamlar — kam ta’minlanganlar, sug‘urtasizlar va rangli irqlar vakillari — manfaatlarini ko‘zlab.&quot; Jamg‘arma sog‘liqni saqlash va sog‘liq siyosati bilan bog‘liq bir qator yo‘nalishlarda faoliyat yuritadi.

Tashkilotga hozirda doktor Jozef R. Betankurt (M.D., M.P.H.) rahbarlik qiladi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.commonwealthfund.org/person/joseph-r-betancourt |title=Joseph R. Betancourt, M.D., M.P.H. |accessdate=2023-04-12 |archive-date=2023-04-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230412042334/https://www.commonwealthfund.org/person/joseph-r-betancourt |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

==Sogʻliqni saqlash reytingi==
2004-yildan buyon, Hamdo‘stlik jamg‘armasi sog‘liqni saqlash tizimlarini Yuqori daromadli davlatlar miqyosida taqqoslovchi hisobotlar tayyorlab kelmoqda. Ushbu hisobotlar OECD (Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti) hamda Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) tomonidan taqdim etilgan so‘rovnoma va ma’muriy ma’lumotlar asosida tuziladi. Tahlil quyidagi besh yo‘nalish bo‘yicha olib boriladi:

1. Tibbiy xizmatlarga kirish imkoni (access to care);

2. Davolash jarayoni (care process);

3. Ma’muriy samaradorlik (administrative efficiency);

4. Tenglik (equity);

5. Sog‘liq bilan bog‘liq natijalar (health-care outcomes).

Har bir hisobotda Qo‘shma Shtatlar yuqori daromadli 11 ta mamlakat orasida eng yomon umumiy sog‘liqni saqlash tizimi sifatida baholangan, garchi u sog‘liqni saqlashga yalpi ichki mahsulotining (YaIM) eng katta qismini sarflasa ham.

2021-yilgi hisobotda, Norvegiya, Niderlandiya va Avstraliya eng yuqori samaradorlikka ega mamlakatlar sifatida tan olingan&lt;ref&gt;{{cite news |title=U.S. health-care system ranks last among 11 high-income countries, researchers say |url=https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/05/global-health-rankings/ |access-date=23 May 2022 |newspaper=Washington Post |date=5 August 2021 |archive-date=15 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240115185914/https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/05/global-health-rankings/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[http://www.commonwealthfund.org Official] Website Commonwealth Fund
*[http://www.rockarch.org/collections/nonrockorgs/commonwealth.php Archives] of the  Commonwealth Fund
*[http://www.columbiaeye.org/about-us/the-harkness-s-eye-institute Edward S. Harkness Eye Institute] at [[NewYork–Presbyterian Hospital]]</text>
      <sha1>bsro4avco4v2cvxg16wnrxdlbhmg46o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481180</id>
      <parentid>5481179</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T05:58:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481180</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2900" sha1="jukdtyriudoj37iz0odlepegakob5uw" xml:space="preserve">'''Hamdo‘stlik jamg‘armasi''' ([[inglizcha]]: ''The Commonwealth Fund'') — [[Amerikadagi xususiy xayriya jamg‘armasi]] bo‘lib, uning asosiy maqsadi quyidagicha bayon etilgan:

&quot;Sog‘liqni saqlash tizimining yuqori samaradorligini targ‘ib qilish, bunda tibbiy xizmatlarga kirish imkoniyatini yaxshilash, sifatni oshirish va tejamkorlikka erishish, ayniqsa ijtimoiy jihatdan zaif qatlamlar — kam ta’minlanganlar, sug‘urtasizlar va rangli irqlar vakillari — manfaatlarini ko‘zlab.&quot; Jamg‘arma sog‘liqni saqlash va sog‘liq siyosati bilan bog‘liq bir qator yo‘nalishlarda faoliyat yuritadi.

Tashkilotga hozirda doktor Jozef R. Betankurt (M.D., M.P.H.) rahbarlik qiladi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.commonwealthfund.org/person/joseph-r-betancourt |title=Joseph R. Betancourt, M.D., M.P.H. |accessdate=2023-04-12 |archive-date=2023-04-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230412042334/https://www.commonwealthfund.org/person/joseph-r-betancourt |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

==Sogʻliqni saqlash reytingi==
2004-yildan buyon, [[Hamdo‘stlik jamg‘armasi]] sog‘liqni saqlash tizimlarini Yuqori daromadli davlatlar miqyosida taqqoslovchi hisobotlar tayyorlab kelmoqda. Ushbu hisobotlar OECD ([[Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti]]) hamda [[Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti]] (JSST) tomonidan taqdim etilgan so‘rovnoma va ma’muriy ma’lumotlar asosida tuziladi. Tahlil quyidagi besh yo‘nalish bo‘yicha olib boriladi:

1. Tibbiy xizmatlarga kirish imkoni (access to care);

2. Davolash jarayoni (care process);

3. Ma’muriy samaradorlik (administrative efficiency);

4. Tenglik (equity);

5. Sog‘liq bilan bog‘liq natijalar (health-care outcomes).

Har bir hisobotda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|Qo‘shma Shtatlar]] yuqori daromadli 11 ta mamlakat orasida eng yomon umumiy sog‘liqni saqlash tizimi sifatida baholangan, garchi u sog‘liqni saqlashga yalpi ichki mahsulotining (YaIM) eng katta qismini sarflasa ham.

2021-yilgi hisobotda, Norvegiya, Niderlandiya va Avstraliya eng yuqori samaradorlikka ega mamlakatlar sifatida tan olingan&lt;ref&gt;{{cite news |title=U.S. health-care system ranks last among 11 high-income countries, researchers say |url=https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/05/global-health-rankings/ |access-date=23 May 2022 |newspaper=Washington Post |date=5 August 2021 |archive-date=15 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240115185914/https://www.washingtonpost.com/world/2021/08/05/global-health-rankings/ |url-status=live }}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
*[http://www.commonwealthfund.org Official] Website Commonwealth Fund
*[http://www.rockarch.org/collections/nonrockorgs/commonwealth.php Archives] of the  Commonwealth Fund
*[http://www.columbiaeye.org/about-us/the-harkness-s-eye-institute Edward S. Harkness Eye Institute] at [[NewYork–Presbyterian Hospital]]</text>
      <sha1>jukdtyriudoj37iz0odlepegakob5uw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bola huquqlari bo'yicha deklaratsiya</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249237</id>
    <revision>
      <id>5481183</id>
      <timestamp>2025-07-03T05:59:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Short description|International document promoting child rights}} [[File:BASA-389K-1-361-4-Children's Day, Bulgaria, 1928.JPG|thumbnail|right|250px|1928 yilda Bolgariyada Bolalar kuni. Plakatdagi matn – Jeneva Deklaratsiyasi. Oldinda Bosh vazir Andrey Lyapchev va Sofiya metropoliti Stefan turibdi.]]  '''Bolalar huquqlari boʻyicha deklaratsiya''', baʼzan Bolalar huquqlari boʻyicha Jeneva Deklaratsiyasi deb ataladi, bu bolalar huquqlarini ilg...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481183</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4373" sha1="fci2b78ke90qvhe0rrqwbtr8p1k7i7f" xml:space="preserve">{{Short description|International document promoting child rights}}
[[File:BASA-389K-1-361-4-Children's Day, Bulgaria, 1928.JPG|thumbnail|right|250px|1928 yilda Bolgariyada Bolalar kuni. Plakatdagi matn – Jeneva Deklaratsiyasi. Oldinda Bosh vazir Andrey Lyapchev va Sofiya metropoliti Stefan turibdi.]]

'''Bolalar huquqlari boʻyicha deklaratsiya''', baʼzan Bolalar huquqlari boʻyicha Jeneva Deklaratsiyasi deb ataladi, bu bolalar huquqlarini ilgari suruvchi xalqaro hujjat boʻlib, Eglantayn Jebb tomonidan tuzilgan va 1924 yilda [[Millatlar ligasi|Millatlar Ligasi]] tomonidan qabul qilingan, soʻngra 1959 yilda [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] tomonidan kengaytirilgan shaklda qabul qilingan.

== Bolalar huquqlari deklaratsiyasi (1924) ==

Hujjat matni, Xalqaro Bolalarni Saqlash Ittifoqi tomonidan 1923 yil 23 fevralda Jenevada nashr etilgan, quyidagicha:

&lt;blockquote&gt;
# Bolaga moddiy va maʼnaviy jihatdan uning normal rivojlanishi uchun zarur vositalar berilishi kerak.
# Och bolaga ovqat berilishi, kasal bolaga gʻamxoʻrlik qilinishi, orqada qolgan bolaga yordam koʻrsatilishi, jinoyatchi bola qayta tarbiyalanganligi taʼminlanishi, beva va tashlandiq bolalar esa boshpana va yordam olishi lozim.
# Qiyin vaziyatlarda birinchi boʻlib yordam bolaga koʻrsatilishi kerak.
# Bolaga tirikchilik qilish imkoniyati berilishi va har qanday ekspluatatsiyadan himoyalanishi taʼminlanishi lozim.
# Bola oʻz isteʼdodlarini insonlarga xizmat qilishga bagʻishlashi haqida ongda tarbiyalanishi kerak.
&lt;/blockquote&gt;

Ushbu matn 1924-yil 26-noyabrda [[Millatlar ligasi|Millatlar Ligasi]] Bosh Assambleyasi tomonidan Jahon Bolalar Farovonligi Xartiyasi sifatida tasdiqlangan va bu hukumatlararo tashkilot tomonidan maʼqullangan birinchi inson huquqlari hujjati boʻlgan.&lt;ref&gt;Trevor Buck, ''International Child Law'' (Routledge, 2014) page 89.&lt;/ref&gt; 1934-yilda Millatlar Ligasi uni yana tasdiqladi. Davlat va hukumat rahbarlari uning tamoyillarini ichki qonunlarga kiritishga vaʼda berdilar. Fransiyada esa har bir maktabda uni osib qoʻyish buyurildi.&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;Geraldine Van Bueren, ''The International Law on the Rights of the Child'' (Martinus Nijhoff Publishers, 1998) page 9.&lt;/ref&gt;

== Tarix ==

Bir qator variantlarni, jumladan butunlay yangi deklaratsiya tayyorlashni koʻrib chiqqach, [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] 1946-yilda bolalar huquqlari haqidagi hujjatni oʻz bayonoti sifatida, ancha kengaytirilgan shaklda qabul qilishga qaror qildi. Loyihalashtirish jarayonida turli hukumatlar ishtirok etdi. 1948-yilda esa besh band oʻrniga yetti banddan iborat biroz kengaytirilgan versiya qabul qilindi.&lt;ref&gt;Sharon Detrick, J. E. Doek, Nigel Cantwell, The United Nations Convention on the Rights of the Child: A Guide to the „Travaux Préparatoires“ (Martinus Nijhoff Publishers, 1992) page 19.&lt;/ref&gt; Soʻngra, 1959-yil 20-noyabrda [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi]] 1924-yildagi asl deklaratsiyaning tuzilishi va mazmuniga asoslangan, oʻn tamoyildan iborat Bolalar Huquqlari Deklaratsiyasini qabul qildi. [[Afg‘oniston]] delegatsiyasi tomonidan ilgari surilgan qoʻshimcha rezolyutsiya hukumatlarni ushbu huquqlarni tan olishga, ularni qabul qilish uchun harakat qilishga va hujjatni imkon qadar keng targʻib qilishga chaqirdi..&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt; Bu sana Butunjahon Bolalar kuni sifatida qabul qilindi.

1989-yilda esa, ushbu Deklaratsiyadan keyin [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi|BMT Bosh Assambleyasi]] tomonidan Bolalar Huquqlari Konventsiyasi qabul qilindi va 1989-yil 20-noyabrda 44/25-sonli rezolyutsiya bilan imzolash, ratifikatsiya va qoʻshilish uchun ochildi; 49-moddaga muvofiq, 1990-yil 2-sentabrda kuchga kirdi.

== Manbalar ==

{{Reflist}}

== Tashqi havolalar ==

* [http://www.un-documents.net/gdrc1924.htm 1924-yilgi Bolalar Huquqlari boʻyicha Jeneva Deklaratsiyasi] [http://www.un-documents.net/ Birlashgan Millatlar Tashkiloti Hujjatlari Maʼlumotlar Bazasida]
* [https://archive.crin.org/en/library/un-regional-documentation/declaration-rights-child-1948.html Bolalar Huquqlari Deklaratsiyasi (BMT 1948)]
* [https://web.archive.org/web/20130926070812/http://www.un.org/cyberschoolbus/humanrights/resources/child.asp 1959-yil Bolalar Huquqlari Deklaratsiyasi]
* [https://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/CRC.aspx 1989-yilgi Bolalar Huquqlari Konventsiyasi (BMT)]</text>
      <sha1>fci2b78ke90qvhe0rrqwbtr8p1k7i7f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalar migratsiyasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249238</id>
    <revision>
      <id>5481186</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:00:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Bolalar migratsiyasi''' bu „migratsiya yoki harakatdagi bolalar“ &lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;bu 3-18 yoshdagi voyaga yetmaganlarning siyosiy chegaralar ichida yoki tashqarisida, ota-onalari yoki qonuniy vasiysi bilan yoki ularsiz boshqa mamlakat yoki mintaqaga koʻchi...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481186</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4402" sha1="jcj4eu7m35imjehbwla2tlm3tvh60ha" xml:space="preserve">'''Bolalar migratsiyasi''' bu „migratsiya yoki harakatdagi bolalar“ &lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;bu 3-18 yoshdagi voyaga yetmaganlarning siyosiy chegaralar ichida yoki tashqarisida, ota-onalari yoki qonuniy vasiysi bilan yoki ularsiz boshqa mamlakat yoki mintaqaga koʻchib oʻtishidir. Ular qonuniy hujjatlar bilan yoki hujjatlarsiz safar qilishlari mumkin. Ular boradigan mamlakatga qochoqlar, boshpana izlovchilar yoki iqtisodiy muhojirlar sifatida kirib kelishlari mumkin.
== Migratsiyaga sabablar ==
Bolalarning koʻchish sabablari ham koʻchib ketayotgan shaxslar kabi xilma-xildir. Ularga iqtisodiy sabablar, taʼlim olishga intilishlar, gender yoki madaniyat bilan bogʻliq sabablar, shaxsiy sabablar, shuningdek, favqulodda vaziyatlar, tabiiy ofatlar, taʼqiblar va gumanitar inqirozlar kiradi. Baʼzi bolalar yaxshiroq imkoniyatlarni izlab ketishadi, boshqalari esa zoʻravonlik, ekspluatatsiya, yoki mojarolardan qochishadi. Ota-onalar koʻchib ketganda yoki ajralganda, bolalar ota-onalaridan biri yoki ikkalasi bilan boshqa mamlakatga koʻchib oʻtishlari mumkin yoki ular ota-onalari tomonidan tashlab ketilishi va keyinchalik migratsiyaga bilvosita taʼsir qilishi mumkin&lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;.
== Migratsiya va koʻchishda bolalar huquqlari ==
'''Tinglanish huquqi'''

Tinglanish huquqi [[BMT]]ning [[Bola huquqlari]] toʻgʻrisidagi konvensiyasida belgilangan bola huquqlari tamoyilidir. Konvensiyaning 12-moddasiga muvofiq, bolalar oʻzlariga taalluqli boʻlgan barcha masalalarda oʻz nuqtayi nazarlarini ifoda etish huquqiga egadirlar, ularning nuqtayi nazarlariga bolaning yoshi va yetukligiga muvofiq ravishda eʼtibor berilishi lozim. Bu huquq bolalarning ijtimoiy va siyosiy masalalarda, shuningdek sud va maʼmuriy ishlarda ishtirok etishiga ham bir xilda taalluqlidir. Umumiy tamoyil sifatida bolaning eshitilish huquqi bolalar „agentligi“ tushunchasini aks ettiradi, bolalarga nafaqat himoyaga muhtoj zaif shaxslar, huquq egalari va jamiyatning faol aʼzolari sifatida ham qaraladi&lt;ref&gt;The Heart of the Matter, Assessing credibility when children apply for asylum in the European Union. United Nations High Commissioner for Refugees. 2014.&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;Crawley, Heaven (2012). Working with Children and Young People Subject to Immigration Control, Guidelines for best practice, Second Edition, Immigration Law Practitioners' Association.&lt;/ref&gt;

'''Ustuvor manfaatlarni baholash va aniqlash.'''

Bolalarning ustuvor manfaatlari [[Birlashgan Millatlar   Tashkiloti]]ning Bola huquqlari toʻgʻrisidagi Konvensiyasining 3-moddasida belgilangan b47oʻlib, unda aytilishicha, „davlat yoki xususiy ijtimoiy taʼminot institutlari, sudlar, maʼmuriy organlar yoki qonun chiqaruvchi organlar tomonidan bolalarga nisbatan amalga oshiriladigan barcha harakatlarda bolaning eng ustuvor manfaatlari birinchi oʻrinda turadi.“ Bolaning eng yaxshi manfaatlarini baholash „maʼlum bir alohida bola yoki bolalar guruhi uchun maʼlum bir vaziyatda qaror qabul qilish uchun zarur boʻlgan barcha elementlarni“ baholash va muvozanatlash demakdir&lt;ref&gt;&quot;Committee on the Rights of the Child, General Comment No. 14 (2013), par. 47&quot;. {{citev&lt;/ref&gt;. Bolaning oʻzini yoki uning eng yaxshi manfaatlarini asosiy eʼtiborga olish huquqi bolaning manfaatlari yuqori ustuvorlikka ega ekanligini anglatadi.

'''Kamsitilmaslik huquqi:Maqomi va huquqi
'''
Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya kamsitishdan keng qamrovli himoyani taʼminlaydi hamda barcha insonlarga berilgan muhim va teng ajralmas huquqlarni kafolatlaydi. Unda ishtirokchi davlatlar oʻz qonun doirasida har bir bolaga nisbatan konvensiyada belgilangan huquqlarni, bolaning yoki uning ota-onasining yoxud qonuniy vasiysining irqi, jinsi, tili, eʼtiqodi, siyosiy yoki boshqa qarashlaridan, milliy, etnik yoki ijtimoiy kelib chiqishidan, mol-mulkidan, yoki boshqa holatidan qatʼi nazar, hech qanday kamsitishsiz hurmat qilishlari va taʼminlashlari shartligi qayd etilgan&lt;ref&gt; Convention on the Rights of the Child Article 2.1&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>jcj4eu7m35imjehbwla2tlm3tvh60ha</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481190</id>
      <parentid>5481186</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:01:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481190</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4403" sha1="s6pjbzwshphu7ghj3gn2g4vbx8hgz7u" xml:space="preserve">'''Bolalar migratsiyasi''' bu „migratsiya yoki harakatdagi bolalar“ &lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;bu 3-18 yoshdagi voyaga yetmaganlarning siyosiy chegaralar ichida yoki tashqarisida, ota-onalari yoki qonuniy vasiysi bilan yoki ularsiz boshqa mamlakat yoki mintaqaga koʻchib oʻtishidir. Ular qonuniy hujjatlar bilan yoki hujjatlarsiz safar qilishlari mumkin. Ular boradigan mamlakatga qochoqlar, boshpana izlovchilar yoki iqtisodiy muhojirlar sifatida kirib kelishlari mumkin.
== Migratsiyaga sabablar ==
Bolalarning koʻchish sabablari ham koʻchib ketayotgan shaxslar kabi xilma-xildir. Ularga iqtisodiy sabablar, taʼlim olishga intilishlar, gender yoki madaniyat bilan bogʻliq sabablar, shaxsiy sabablar, shuningdek, favqulodda vaziyatlar, tabiiy ofatlar, taʼqiblar va gumanitar inqirozlar kiradi. Baʼzi bolalar yaxshiroq imkoniyatlarni izlab ketishadi, boshqalari esa zoʻravonlik, ekspluatatsiya, yoki mojarolardan qochishadi. Ota-onalar koʻchib ketganda yoki ajralganda, bolalar ota-onalaridan biri yoki ikkalasi bilan boshqa mamlakatga koʻchib oʻtishlari mumkin yoki ular ota-onalari tomonidan tashlab ketilishi va keyinchalik migratsiyaga bilvosita taʼsir qilishi mumkin&lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;.
== Migratsiya va koʻchishda bolalar huquqlari ==
'''Tinglanish huquqi'''

Tinglanish huquqi [[BMT]]ning [[Bola huquqlari]] toʻgʻrisidagi konvensiyasida belgilangan bola huquqlari tamoyilidir. Konvensiyaning 12-moddasiga muvofiq, bolalar oʻzlariga taalluqli boʻlgan barcha masalalarda oʻz nuqtayi nazarlarini ifoda etish huquqiga egadirlar, ularning nuqtayi nazarlariga bolaning yoshi va yetukligiga muvofiq ravishda eʼtibor berilishi lozim. Bu huquq bolalarning ijtimoiy va siyosiy masalalarda, shuningdek sud va maʼmuriy ishlarda ishtirok etishiga ham bir xilda taalluqlidir. Umumiy tamoyil sifatida bolaning eshitilish huquqi bolalar „agentligi“ tushunchasini aks ettiradi, bolalarga nafaqat himoyaga muhtoj zaif shaxslar, huquq egalari va jamiyatning faol aʼzolari sifatida ham qaraladi&lt;ref&gt;The Heart of the Matter, Assessing credibility when children apply for asylum in the European Union. United Nations High Commissioner for Refugees. 2014.&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;Crawley, Heaven (2012). Working with Children and Young People Subject to Immigration Control, Guidelines for best practice, Second Edition, Immigration Law Practitioners' Association.&lt;/ref&gt;

'''Ustuvor manfaatlarni baholash va aniqlash.'''

Bolalarning ustuvor manfaatlari [[Birlashgan Millatlar   Tashkiloti]]ning Bola huquqlari toʻgʻrisidagi Konvensiyasining 3-moddasida belgilangan b47oʻlib, unda aytilishicha, „davlat yoki xususiy ijtimoiy taʼminot institutlari, sudlar, maʼmuriy organlar yoki qonun chiqaruvchi organlar tomonidan bolalarga nisbatan amalga oshiriladigan barcha harakatlarda bolaning eng ustuvor manfaatlari birinchi oʻrinda turadi.“ Bolaning eng yaxshi manfaatlarini baholash „maʼlum bir alohida bola yoki bolalar guruhi uchun maʼlum bir vaziyatda qaror qabul qilish uchun zarur boʻlgan barcha elementlarni“ baholash va muvozanatlash demakdir&lt;ref&gt;&quot;Committee on the Rights of the Child, General Comment No. 14 (2013), par. 47&quot;. {{citev&lt;/ref&gt;. Bolaning oʻzini yoki uning eng yaxshi manfaatlarini asosiy eʼtiborga olish huquqi bolaning manfaatlari yuqori ustuvorlikka ega ekanligini anglatadi.

'''Kamsitilmaslik huquqi:Maqomi va huquqi
'''

Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya kamsitishdan keng qamrovli himoyani taʼminlaydi hamda barcha insonlarga berilgan muhim va teng ajralmas huquqlarni kafolatlaydi. Unda ishtirokchi davlatlar oʻz qonun doirasida har bir bolaga nisbatan konvensiyada belgilangan huquqlarni, bolaning yoki uning ota-onasining yoxud qonuniy vasiysining irqi, jinsi, tili, eʼtiqodi, siyosiy yoki boshqa qarashlaridan, milliy, etnik yoki ijtimoiy kelib chiqishidan, mol-mulkidan, yoki boshqa holatidan qatʼi nazar, hech qanday kamsitishsiz hurmat qilishlari va taʼminlashlari shartligi qayd etilgan&lt;ref&gt; Convention on the Rights of the Child Article 2.1&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>s6pjbzwshphu7ghj3gn2g4vbx8hgz7u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481205</id>
      <parentid>5481190</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Child migration]] sahifasini [[Bolalar migratsiyasi]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481190</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4403" sha1="s6pjbzwshphu7ghj3gn2g4vbx8hgz7u" xml:space="preserve">'''Bolalar migratsiyasi''' bu „migratsiya yoki harakatdagi bolalar“ &lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;bu 3-18 yoshdagi voyaga yetmaganlarning siyosiy chegaralar ichida yoki tashqarisida, ota-onalari yoki qonuniy vasiysi bilan yoki ularsiz boshqa mamlakat yoki mintaqaga koʻchib oʻtishidir. Ular qonuniy hujjatlar bilan yoki hujjatlarsiz safar qilishlari mumkin. Ular boradigan mamlakatga qochoqlar, boshpana izlovchilar yoki iqtisodiy muhojirlar sifatida kirib kelishlari mumkin.
== Migratsiyaga sabablar ==
Bolalarning koʻchish sabablari ham koʻchib ketayotgan shaxslar kabi xilma-xildir. Ularga iqtisodiy sabablar, taʼlim olishga intilishlar, gender yoki madaniyat bilan bogʻliq sabablar, shaxsiy sabablar, shuningdek, favqulodda vaziyatlar, tabiiy ofatlar, taʼqiblar va gumanitar inqirozlar kiradi. Baʼzi bolalar yaxshiroq imkoniyatlarni izlab ketishadi, boshqalari esa zoʻravonlik, ekspluatatsiya, yoki mojarolardan qochishadi. Ota-onalar koʻchib ketganda yoki ajralganda, bolalar ota-onalaridan biri yoki ikkalasi bilan boshqa mamlakatga koʻchib oʻtishlari mumkin yoki ular ota-onalari tomonidan tashlab ketilishi va keyinchalik migratsiyaga bilvosita taʼsir qilishi mumkin&lt;ref&gt;Van de Glind, Hans; Anne Kou (2013). Migrant Children in Child Labour, A vulnerable group in need of attention, International Organisation of Migration, Children on the Move. pp. 27–43, p. 30.&lt;/ref&gt;.
== Migratsiya va koʻchishda bolalar huquqlari ==
'''Tinglanish huquqi'''

Tinglanish huquqi [[BMT]]ning [[Bola huquqlari]] toʻgʻrisidagi konvensiyasida belgilangan bola huquqlari tamoyilidir. Konvensiyaning 12-moddasiga muvofiq, bolalar oʻzlariga taalluqli boʻlgan barcha masalalarda oʻz nuqtayi nazarlarini ifoda etish huquqiga egadirlar, ularning nuqtayi nazarlariga bolaning yoshi va yetukligiga muvofiq ravishda eʼtibor berilishi lozim. Bu huquq bolalarning ijtimoiy va siyosiy masalalarda, shuningdek sud va maʼmuriy ishlarda ishtirok etishiga ham bir xilda taalluqlidir. Umumiy tamoyil sifatida bolaning eshitilish huquqi bolalar „agentligi“ tushunchasini aks ettiradi, bolalarga nafaqat himoyaga muhtoj zaif shaxslar, huquq egalari va jamiyatning faol aʼzolari sifatida ham qaraladi&lt;ref&gt;The Heart of the Matter, Assessing credibility when children apply for asylum in the European Union. United Nations High Commissioner for Refugees. 2014.&lt;/ref&gt;. &lt;ref&gt;Crawley, Heaven (2012). Working with Children and Young People Subject to Immigration Control, Guidelines for best practice, Second Edition, Immigration Law Practitioners' Association.&lt;/ref&gt;

'''Ustuvor manfaatlarni baholash va aniqlash.'''

Bolalarning ustuvor manfaatlari [[Birlashgan Millatlar   Tashkiloti]]ning Bola huquqlari toʻgʻrisidagi Konvensiyasining 3-moddasida belgilangan b47oʻlib, unda aytilishicha, „davlat yoki xususiy ijtimoiy taʼminot institutlari, sudlar, maʼmuriy organlar yoki qonun chiqaruvchi organlar tomonidan bolalarga nisbatan amalga oshiriladigan barcha harakatlarda bolaning eng ustuvor manfaatlari birinchi oʻrinda turadi.“ Bolaning eng yaxshi manfaatlarini baholash „maʼlum bir alohida bola yoki bolalar guruhi uchun maʼlum bir vaziyatda qaror qabul qilish uchun zarur boʻlgan barcha elementlarni“ baholash va muvozanatlash demakdir&lt;ref&gt;&quot;Committee on the Rights of the Child, General Comment No. 14 (2013), par. 47&quot;. {{citev&lt;/ref&gt;. Bolaning oʻzini yoki uning eng yaxshi manfaatlarini asosiy eʼtiborga olish huquqi bolaning manfaatlari yuqori ustuvorlikka ega ekanligini anglatadi.

'''Kamsitilmaslik huquqi:Maqomi va huquqi
'''

Bola huquqlari toʻgʻrisidagi konvensiya kamsitishdan keng qamrovli himoyani taʼminlaydi hamda barcha insonlarga berilgan muhim va teng ajralmas huquqlarni kafolatlaydi. Unda ishtirokchi davlatlar oʻz qonun doirasida har bir bolaga nisbatan konvensiyada belgilangan huquqlarni, bolaning yoki uning ota-onasining yoxud qonuniy vasiysining irqi, jinsi, tili, eʼtiqodi, siyosiy yoki boshqa qarashlaridan, milliy, etnik yoki ijtimoiy kelib chiqishidan, mol-mulkidan, yoki boshqa holatidan qatʼi nazar, hech qanday kamsitishsiz hurmat qilishlari va taʼminlashlari shartligi qayd etilgan&lt;ref&gt; Convention on the Rights of the Child Article 2.1&lt;/ref&gt;.
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>s6pjbzwshphu7ghj3gn2g4vbx8hgz7u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:I love yourwiki</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1249239</id>
    <revision>
      <id>5481194</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:02:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Userbox/Maqolalar foizi|73}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481194</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" sha1="iqqxkm775qpn4juabc682onqqykhlwl" xml:space="preserve">{{Userbox/Maqolalar foizi|73}}</text>
      <sha1>iqqxkm775qpn4juabc682onqqykhlwl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481244</id>
      <parentid>5481194</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:07:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481244</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="30" sha1="0o9zhok68c8g8ee6enpnktjlgz65muf" xml:space="preserve">{{Userbox/Maqolalar foizi|75}}</text>
      <sha1>0o9zhok68c8g8ee6enpnktjlgz65muf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkiya Yoshlar Ittifoqi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249240</id>
    <revision>
      <id>5481196</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:03:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Turkiya Yoshlar Ittifoqi''' – Turkiya Yoshlar Ittifoqi (turkcha: Türkiye Gençlik Birliği, qisqacha TGB) – bu Turkiyada faoliyat yurituvchi inqilobiy yoshlar tashkiloti boʻlib, u [[Amerika]]&lt;ref name=&quot;ds&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20141222164344/http://www.dailysabah.com/nation/2014/11/12/tgb-members-put-sacks-over-the-heads-of-three-american-soldiers-in-istanbul ANTI-AMERICAN ACTIVIST GROUP 'SACKS' US SOLDIERS IN ISTANBUL]&lt;/ref&gt; va...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481196</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7012" sha1="qoh72u0iwyrngqqgav8z4wac4agvqz1" xml:space="preserve">'''Turkiya Yoshlar Ittifoqi''' – Turkiya Yoshlar Ittifoqi (turkcha: Türkiye Gençlik Birliği, qisqacha TGB) – bu Turkiyada faoliyat yurituvchi inqilobiy yoshlar tashkiloti boʻlib, u [[Amerika]]&lt;ref name=&quot;ds&quot;&gt;[https://web.archive.org/web/20141222164344/http://www.dailysabah.com/nation/2014/11/12/tgb-members-put-sacks-over-the-heads-of-three-american-soldiers-in-istanbul ANTI-AMERICAN ACTIVIST GROUP 'SACKS' US SOLDIERS IN ISTANBUL]&lt;/ref&gt; va Gʻarb taʼsiriga qarshi qatʼiy turadi. Ushbu tashkilot Evroosiyochilik gʻoyalariga asoslanadi va Vatanparvarlar partiyasi bilan yaqin hamkorlikda ishlaydi.

TGB 2006-yil 19-mayda tashkil etilgan boʻlib, hozirda mamlakatdagi 40 dan ortiq universitetlardagi 65 ta talabalar klubi va jamiyatlarini birlashtirgan&lt;ref name=&quot;bi&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.businessinsider.com/radical-turks-attack-us-sailors-in-istanbul-2014-11|title = Radical Turkish Leftists Attacked Three US Sailors in Istanbul| website=[[Business Insider]] }}&lt;/ref&gt;. Bu tashkilot:
Turkiyaning Yevropa Ittifoqiga aʼzo boʻlishiga qarshi, „Amerika imperializmi“ deb atagan siyosiy kuchlar bilan har qanday hamkorlikni rad etadi.
TGB baʼzida katta norozilik namoyishlari ham oʻtkazadi. Masalan, 2014-yilda Istanbulda amerikalik harbiylarning boshiga xalta kiydirib, oʻz noroziligini bildirgan. Bu hodisa TGBning [[AQSh]] siyosatiga boʻlgan qarshiligini ochiq namoyon etgan misollardan biridir.

== Tarixi ==
2011-yilda, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Turkiyaning mashhur sayyohlik shahri Bodrumda boʻlgan [[amerika]]lik harbiy dengizchining boshiga oq xalta tashlashdi. Bu harakat ular tomonidan Amerika siyosatiga qarshi norozilik belgisi sifatida amalga oshirildi&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;. 2013-yilda esa shunga oʻxshash norozilik namoyishi Iskenderun shahrida ham tashkil etildi. Bu safar TGB aʼzolari quyidagi shiorni hayqirib chiqishdi: „Biz Turkiyaning Yaqin Sharqqa hujum qilish uchun markaz boʻlishiga yoʻl qoʻymaymiz!“&lt;ref&gt;{{cite web|last1=|first1=|title=Introduction to the anti-American &quot;TGB&quot; movement|url=https://www.farsnews.com/news/13980403000540|website=Fars agency|language=Persian|access-date=2019-11-06|archive-date=2019-11-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20191106082233/https://www.farsnews.com/news/13980403000540/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%E2%80%8C%D8%A8%D9%87%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B4%D8%AF-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AC%D9%86%D8%A8%D8%B4-%D8%B6%D8%AF%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AA%DA%AF%D8%A8|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;.

2014-yil 12-noyabr kuni, Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari Istanbulga kelgan [[AQSh]] ''harbiy dengiz kuchlari'' (''USS'' Ross kemasidan) askarlariga qarshi norozilik aksiyasi oʻtkazdi. TGB vakillari askarlarga ingliz tilida quyidagi soʻzlarni aytishdi: „Siz oʻzingizni [[AQSh]] armiyasining aʼzosi deb eʼlon qildingiz. Endi biz sizni qotil, jinoyatchi deb bilamiz. Shuning uchun sizdan talab qilamiz – bizning yurtimizdan chiqib keting!“&lt;ref name=&quot;cnn_tgb&quot;&gt;{{Cite web|url=http://www.cnn.com/2014/11/12/politics/turkey-navy-sailors-bags-over-heards/index.html?hpt=hp_t2|title=U.S. Sailors attacked in Turkey; bags placed over their heads &amp;#124; CNN Politics|website=[[CNN]] |date=12 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Namoyishchilar „Yanki, uyinga qayt!“ degan shiorlarni ham hayqirib, uch nafar amerikalik askarga tajovuz qilishdi va ular voqea joyidan qochishga uringanida ularni quvib bordilar. Bu voqea videoga olingan. Shundan soʻng TGB rasmiy bayonot berib shunday dedi: „Biz amerikalik askarlar boshiga tashlagan xaltalar – Falastindan Suriyagacha boʻlgan ezilgan xalqlar nomidan edi“. Voqeadan soʻng Turkiya politsiyasi TGBning 12 nafar aʼzosini hibsga oldi, va dekabr oyida ularga tajovuz uchun rasmiy ayblov qoʻyildi&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://www.washingtontimes.com/news/2014/dec/4/13-turkish-nationalists-charged-yankee-go-home-att/|title = 13 Turkish nationalists charged for 'Yankee go home!' attack on U.S. Sailors| website=[[The Washington Times]] }}&lt;/ref&gt;.
TGBning Istanbuldagi rahbari Uğur Aytaç esa ushbu hujum yuzasidan: „Bunday sabab bilan hibsga olinganimdan faxrlanaman“, – deb bayonot berdi&lt;ref name=&quot;ds&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=|first1=|title= Turkish nationalists assault U.S. sailors in Istanbul |url=https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-usa-turkey/turkish-nationalists-assault-u-s-sailors-in-istanbul-idUSKCN0IW1XD20141112|website=reuters|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|last1=Yeginsu|first1=Ceylan|title= Nationalist Youths Attack U.S. Sailors in Turkey |url=https://www.nytimes.com/2014/11/13/world/europe/us-sailors-assaulted-by-turkish-nationalists-in-istanbul.html|newspaper=The New York Times|date=12 November 2014|language=English}}&lt;/ref&gt;.

2024-yil 2-sentabr kuni, Turkiyaning [[Izmir]] shahrida xizmatda boʻlmagan ikki nafar [[AQSh]] ''dengiz piyoda askari'' (United States Marines)ga&lt;ref name=&quot;cnn&quot;&gt;{{Cite web |last=Schmitz |first=Oren Liebermann, Gul Tuysuz, Avery |date=2024-09-02 |title=Small crowd assaults two US Marines in Turkey, US Navy says {{!}} CNN Politics |url=https://www.cnn.com/2024/09/02/politics/us-marines-turkey-assault/index.html |access-date=2024-09-03 |website=CNN |language=en}}&lt;/ref&gt; Turkiya Yoshlar Ittifoqi (TGB) aʼzolari tomonidan hujum qilindi. Bu harbiylar USS Wasp harbiy kemasiga tegishli edi&lt;ref&gt;{{Cite web |author-last1=Toksabay |author-last2=Singh |author-first1=Ece |author-first2=Kanishka |date=2 September 2024 |title=US soldiers assaulted in western Turkey |url=https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |url-status=live |archive-url=https://archive.today/20240902181922/https://www.reuters.com/world/middle-east/us-soldiers-assaulted-western-turkey-local-governors-office-us-embassy-say-2024-09-02/ |archive-date=2 September 2024 |website=Reuters}}&lt;/ref&gt;.
Voqeaning videoyozuvida bir necha shaxslarning askarlardan birini ushlab turgani va uning boshiga oq xalta tashlagani aks etgan. Shu paytda ular baland ovozda: „Yanki, uyinga qayt!“
– deb hayqirishganv&lt;ref name=&quot;cnn&quot;/&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>qoh72u0iwyrngqqgav8z4wac4agvqz1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249241</id>
    <revision>
      <id>5481197</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:03:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti''' – bu yoshlarning fuqarolik va jamoaviy faolligini oshirishga qaratilgan tadbir boʻlib, har bir parlament davrida (odatda har uch yoki toʻrt yilda bir marta) oʻtkaziladi&lt;ref&gt;{{cite web|url = http://tvnz.co.nz/politics-news/ministers-feel-heat-during-youth-parliament-question-time-5512832|title = Ministers feel the heat during Youth Parliament question time|date = 17 July 2013|accessdate = 15 January 201...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481197</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4351" sha1="512tb37pr117uxp0pgsbqsj9ku5790n" xml:space="preserve">'''Yangi Zelandiya Yoshlar Parlamenti''' – bu yoshlarning fuqarolik va jamoaviy faolligini oshirishga qaratilgan tadbir boʻlib, har bir parlament davrida (odatda har uch yoki toʻrt yilda bir marta) oʻtkaziladi&lt;ref&gt;{{cite web|url = http://tvnz.co.nz/politics-news/ministers-feel-heat-during-youth-parliament-question-time-5512832|title = Ministers feel the heat during Youth Parliament question time|date = 17 July 2013|accessdate = 15 January 2015|website = |publisher = One News}}&lt;/ref&gt;. Mazkur tadbir 1994-yildan beri oʻtkazib kelinadi va Yangi Zelandiya Parlament binolarida boʻlib oʻtadi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{cite web|url = http://www.myd.govt.nz/young-people/youth-parliament/|title = Youth Parliament|accessdate = 15 January 2015|website = |publisher = Ministry of Youth Development}}&lt;/ref&gt;. Eng soʻnggisi – 9-Yoshlar Parlamenti – 2019-yil 16–17 iyul kunlari tashkil etilgan.

Yoshlar Parlamenti – bu hozirda Jeyms Meager rahbarligida olib borilayotgan, Yoshlar ishlari boʻyicha vazir tomonidan boshqariladigan tashabbusdir. Vazir bu jarayonda [[Parlament]]dagi barcha siyosiy partiyalar vakillaridan iborat qoʻmita bilan birgalikda ishlaydi va ushbu Yoshlar Parlamentini tashkil etish hamda uni samarali boshqarish ishlarini muvofiqlashtiradi.

Vazirga bu borada Yoshlar taraqqiyoti vazirligi yordam beradi. Ushbu vazirlik Parlament majmuasidagi boshqa idoralar – xususan, Spiker devoni, Parlament xizmati hamda Yangi Zelandiya Vakillar palatasi kotibi devoni bilan yaqindan hamkorlikda ishlaydi.

Avvalgi Leyboristlar partiyasi aʼzosi, sobiq parlament aʼzosi Darren Hughes, bir paytlar Statistika vazirligi portfelini egallagan va Ijtimoiy rivojlanish hamda bandlik boʻyicha yordamchi vazir boʻlib ishlagan.

U 1994-yilda oʻtkazilgan birinchi Yoshlar Parlamentida ishtirok etgan yosh deputatlardan biri boʻlgan.
Hughes parlamentdagi ilk nutqida oʻzining „haqiqiy“ parlament aʼzosiga aylangan birinchi Yoshlar deputati boʻlganidan faxrlanishini alohida taʼkidlagan.

Avvalgi Leyboristlar partiyasi aʼzosi, sobiq parlament aʼzosi Darren Hughes, bir paytlar Statistika vazirligi portfelini egallagan va Ijtimoiy rivojlanish hamda bandlik boʻyicha yordamchi vazir boʻlib ishlagan. U 1994-yilda oʻtkazilgan birinchi Yoshlar Parlamentida ishtirok etgan yosh deputatlardan biri boʻlgan&lt;ref name=&quot;:7&quot;&gt;{{cite web|url = http://www.parliament.nz/en-nz/about-parliament/how-parliament-works/speaker/speeches/48Speakspeech09072007b1/speaker%E2%80%99s-reception-youth-parliament-2007|title = Speaker's Reception, Youth Parliament 2007|date = 9 July 2007|accessdate = 16 January 2015|website = New Zealand Parliament}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|url = http://thepulse.org.nz/Me/My-Rights/Political/YouthParliament/2007/Opening/|title = Opening of the 2007 Youth Parliament|date = July 2007|accessdate = 16 January 2015|website = The Pulse}}&lt;/ref&gt;. Hughes parlamentdagi ilk nutqida oʻzining „haqiqiy“ parlament aʼzosiga aylangan birinchi Yoshlar deputati boʻlganidan faxrlanishini alohida taʼkidlagan&lt;ref name=&quot;early&quot;&gt;{{cite news|url=http://www.nzherald.co.nz/politics/news/article.cfm?c_id=280&amp;objectid=10714576|title=Hughes sought career in politics from early age|work=[[The New Zealand Herald]]|date=24 March 2011|first=Claire|last=Trevett}}&lt;/ref&gt;.

== Tashkilot tuzilmasi ==
Yoshlar Parlamentining tashkil etilishi Koʻp partiyali parlament boshqaruv qoʻmitasi tomonidan nazorat qilinadi&lt;ref name=&quot;:6&quot;&gt;{{cite web|date=17 July 2013|title=New Zealand Youth Parliament 2013 Hansard|url=http://www.myd.govt.nz/documents/youth-parliament-/hansard-youth-parliament-17-july-2013.pdf|access-date=16 January 2015|website=myd.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Bu qoʻmitaga parlamentda vakillikka ega boʻlgan har bir siyosiy partiyadan bir nafardan vakil taklif etiladi. Qoʻmitaning asosiy maqsadi – Yoshlar Parlamentini siyosiy betaraflik asosida tashkil etish hamda barcha partiyalarning faol ishtirokini taʼminlash orqali tadbirning muvaffaqiyatli oʻtishini kafolatlashdir. Shuningdek, Yoshlar taraqqiyoti vazirligi ham tadbirni tashkil etish va targʻib qilish ishlarida faol ishtirok etadi. Ushbu tadbir uchun umumiy mas’uliyat esa Yoshlar taraqqiyoti vaziriga yuklatilgan.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}

== Havolalar ==
* [http://www.youthparliament.govt.nz Youth Parliament 2016 – MYD] – Yoshlar parlamenti veb-sayti</text>
      <sha1>512tb37pr117uxp0pgsbqsj9ku5790n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar parlamenti (Gretsiya)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249242</id>
    <revision>
      <id>5481204</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:08:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>185.213.229.125</ip>
      </contributor>
      <comment>„'''Yoshlar Parlamenti (Gretsiya)''' – 1994-yilda [[Gretsiya parlamenti]] tomonidan tashkil etilgan [[Yoshlar parlamenti]] tashkilotidir. Bunda butun mamlakatdan 300 nafar litsey oʻquvchilari bir yil davomida parlamentning aʼzosi sifatida oʻz hududlarida vakil etib saylanadilar.  Tashkilotning maqsadi – yosh [[yunonlarni]] mamlakatning siyosiy hayotida faol ishtirok etish va mas’uliyatli fuqarolar boʻlishga undashdir&lt;ref name=&quot;FAQ&quot;&gt;{{cit...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481204</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1510" sha1="5rg8duf89flwi4cm1p0coson76s2au2" xml:space="preserve">'''Yoshlar Parlamenti (Gretsiya)''' – 1994-yilda [[Gretsiya parlamenti]] tomonidan tashkil etilgan [[Yoshlar parlamenti]] tashkilotidir. Bunda butun mamlakatdan 300 nafar litsey oʻquvchilari bir yil davomida parlamentning aʼzosi sifatida oʻz hududlarida vakil etib saylanadilar.

Tashkilotning maqsadi – yosh [[yunonlarni]]
mamlakatning siyosiy hayotida faol ishtirok etish va mas’uliyatli fuqarolar boʻlishga undashdir&lt;ref name=&quot;FAQ&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.efivoi.gr/?CMD=faq |title=Συχνές Ερωτήσεις |publisher=Youth Parliament |access-date=30 June 2011}}&lt;/ref&gt;.


== Tuzilishi ==

Parlamentning asosiy organi barcha delegatlardan tashkil topgan. Shuningdek, ular talabalar hayoti va yoshi kattalar hayotiga oid turli masalarni muhokama qiluvchi 5ta parlament qoʻmita tuzadilar&lt;ref name=&quot;Brochure&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.efivoi.gr/?CMD=to_programma|title=Βουλή των Εφήβων|publisher=Hellenic Parliament|access-date=30 June 2011}}&lt;/ref&gt;. Ular orasida Demokrativ tartib-qoidalar qoʻmitasi, Taʼlim qoʻmitasi hamda Sanʼat va fan qoʻmitalari mavjud&lt;ref&gt;{{Cite news|date=September 6, 2019|title=Βουλή των Εφήβων: Ολοκληρώθηκαν οι εργασίες της ΚΔ΄ Συνόδου|url=https://www.sofokleousin.gr/vouli-ton-efivon-oloklirothikan-oi-ergasies-tis-kd%CE%84-synodou}}&lt;/ref&gt;.

== Bundan tashqari ==

* [[Yevropa Yoshlar Parlamenti]]

* [[Gretsita Parlamenti]]

* [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>5rg8duf89flwi4cm1p0coson76s2au2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Child migration</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249243</id>
    <redirect title="Bolalar migratsiyasi" />
    <revision>
      <id>5481206</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:12:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Child migration]] sahifasini [[Bolalar migratsiyasi]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481206</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" sha1="3gsfw0rchn2sj7bb79lf7m9eqho7z8o" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Bolalar migratsiyasi]]</text>
      <sha1>3gsfw0rchn2sj7bb79lf7m9eqho7z8o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Qirollik Hamdo'stlik jamiyati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249244</id>
    <revision>
      <id>5481207</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:15:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;Royal Commonwealth Society&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481207</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3268" sha1="5ef16cv0rk4ysduoc3of9ec9i0alfp9" xml:space="preserve">'''Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati''' ([[inglizcha]]: ''The Royal Commonwealth Society'', qisqartmasi ''RCS'')&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100045854 |url-access= |title=Royal Commonwealth Society (RCS) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt; — nodavlat tashkilot bo‘lib, uning asosiy vazifasi Hamdo‘stlik va uning asosiy qadriyatlarini targ‘ib qilishdan iborat&lt;ref name=&quot;history&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/about-us/our-history/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20131226012746/https://thercs.org/about-us/our-history/ |url-status=usurped |archive-date=26 December 2013 |title=Our history |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;. Jamiyat Hamdo‘stlik Xartiyasida belgilangan qadriyatlarni qo‘llab-quvvatlaydi va Hamdo‘stlikka a’zo davlatlarda fuqarolarning hayot sifatini yaxshilash maqsadida mojarolarni hal etish, tinchlik o‘rnatish va demokratiyani rivojlantirish bo‘yicha faoliyat olib boradi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20150319133520/https://thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |url-status=usurped |archive-date=19 March 2015 |title=Legacy giving |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}

==Havolalar==
{{Commons category}}
*{{Official website|https://www.royalcwsociety.org/}}
*[http://www.rcs.ca Royal Commonwealth Society of Canada website]
*[http://www.thercssa.com.au/ Royal Commonwealth Society South Australia website]
*[http://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/rcs Royal Commonwealth Society Collection] in [[Cambridge Digital Library]]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm1/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 1]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm2/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 2]
*[https://www.youtube.com/playlist?list=UU1qv7eAaakRukb75ZdBrEeQ YouTube uploads from the Royal Commonwealth Society]
*[http://www.lib.cam.ac.uk/rcs_photo_project/history1.html Royal Commonwealth Society photography project website]
*[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7931706.stm BBC News – Royal Commonwealth Society research (60th Anniversary – 2009)]
*[http://www.margaretthatcher.org/document/ 1978-yil Qirollik Hamdo'stlik jamiyatida baronessa(&quot;The Ideals of an Open Society&quot;)] by Baroness [[Margaret Thatcher]]
*[https://www.gov.uk/government/speeches/immigration-damian-greens-speech-to-the-royal-commonwealth-society 2010 speech to the Royal Commonwealth Society (&quot;Immigration&quot;)] 
* [http://www.sundaytimes.lk/081228/Plus/sundaytimesplus_09.html Dr Chris Nonis, First Lankan to be elected Deputy Chairman of Royal Commonwealth Society (RCS)]</text>
      <sha1>5ef16cv0rk4ysduoc3of9ec9i0alfp9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481208</id>
      <parentid>5481207</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:15:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481208</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3298" sha1="f7jmg7zkloaudtyc65yt3bfn43bcjeh" xml:space="preserve">'''Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati''' ([[inglizcha]]: ''The Royal Commonwealth Society'', qisqartmasi ''RCS'')&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100045854 |url-access= |title=Royal Commonwealth Society (RCS) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt; — [[nodavlat tashkilot]] bo‘lib, uning asosiy vazifasi Hamdo‘stlik va uning asosiy qadriyatlarini targ‘ib qilishdan iborat&lt;ref name=&quot;history&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/about-us/our-history/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20131226012746/https://thercs.org/about-us/our-history/ |url-status=usurped |archive-date=26 December 2013 |title=Our history |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;. [[Jamiyat Hamdo‘stlik Xartiyasi]]&lt;nowiki/&gt;da belgilangan qadriyatlarni qo‘llab-quvvatlaydi va Hamdo‘stlikka a’zo davlatlarda fuqarolarning hayot sifatini yaxshilash maqsadida mojarolarni hal etish, tinchlik o‘rnatish va [[demokratiya]]&lt;nowiki/&gt;ni rivojlantirish bo‘yicha faoliyat olib boradi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20150319133520/https://thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |url-status=usurped |archive-date=19 March 2015 |title=Legacy giving |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}

==Havolalar==
{{Commons category}}
*{{Official website|https://www.royalcwsociety.org/}}
*[http://www.rcs.ca Royal Commonwealth Society of Canada website]
*[http://www.thercssa.com.au/ Royal Commonwealth Society South Australia website]
*[http://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/rcs Royal Commonwealth Society Collection] in [[Cambridge Digital Library]]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm1/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 1]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm2/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 2]
*[https://www.youtube.com/playlist?list=UU1qv7eAaakRukb75ZdBrEeQ YouTube uploads from the Royal Commonwealth Society]
*[http://www.lib.cam.ac.uk/rcs_photo_project/history1.html Royal Commonwealth Society photography project website]
*[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7931706.stm BBC News – Royal Commonwealth Society research (60th Anniversary – 2009)]
*[http://www.margaretthatcher.org/document/ 1978-yil Qirollik Hamdo'stlik jamiyatida baronessa(&quot;The Ideals of an Open Society&quot;)] by Baroness [[Margaret Thatcher]]
*[https://www.gov.uk/government/speeches/immigration-damian-greens-speech-to-the-royal-commonwealth-society 2010 speech to the Royal Commonwealth Society (&quot;Immigration&quot;)] 
* [http://www.sundaytimes.lk/081228/Plus/sundaytimesplus_09.html Dr Chris Nonis, First Lankan to be elected Deputy Chairman of Royal Commonwealth Society (RCS)]</text>
      <sha1>f7jmg7zkloaudtyc65yt3bfn43bcjeh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481209</id>
      <parentid>5481208</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:16:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481209</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3289" sha1="mp894iaz6ahza5fdfks648h40xchwkv" xml:space="preserve">'''Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati''' ([[inglizcha]]: ''The Royal Commonwealth Society'', qisqartmasi ''RCS'')&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100045854 |url-access= |title=Royal Commonwealth Society (RCS) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt; — [[nodavlat tashkilot]] bo‘lib, uning asosiy vazifasi Hamdo‘stlik va uning asosiy qadriyatlarini targ‘ib qilishdan iborat&lt;ref name=&quot;history&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/about-us/our-history/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20131226012746/https://thercs.org/about-us/our-history/ |url-status=usurped |archive-date=26 December 2013 |title=Our history |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;. [[Jamiyat Hamdo‘stlik Xartiyasi]]da belgilangan qadriyatlarni qo‘llab-quvvatlaydi va Hamdo‘stlikka a’zo davlatlarda fuqarolarning hayot sifatini yaxshilash maqsadida mojarolarni hal etish, tinchlik o‘rnatish va [[demokratiya]]&lt;nowiki/&gt;ni rivojlantirish bo‘yicha faoliyat olib boradi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20150319133520/https://thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |url-status=usurped |archive-date=19 March 2015 |title=Legacy giving |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}

==Havolalar==
{{Commons category}}
*{{Official website|https://www.royalcwsociety.org/}}
*[http://www.rcs.ca Royal Commonwealth Society of Canada website]
*[http://www.thercssa.com.au/ Royal Commonwealth Society South Australia website]
*[http://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/rcs Royal Commonwealth Society Collection] in [[Cambridge Digital Library]]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm1/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 1]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm2/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 2]
*[https://www.youtube.com/playlist?list=UU1qv7eAaakRukb75ZdBrEeQ YouTube uploads from the Royal Commonwealth Society]
*[http://www.lib.cam.ac.uk/rcs_photo_project/history1.html Royal Commonwealth Society photography project website]
*[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7931706.stm BBC News – Royal Commonwealth Society research (60th Anniversary – 2009)]
*[http://www.margaretthatcher.org/document/ 1978-yil Qirollik Hamdo'stlik jamiyatida baronessa(&quot;The Ideals of an Open Society&quot;)] by Baroness [[Margaret Thatcher]]
*[https://www.gov.uk/government/speeches/immigration-damian-greens-speech-to-the-royal-commonwealth-society 2010 speech to the Royal Commonwealth Society (&quot;Immigration&quot;)] 
* [http://www.sundaytimes.lk/081228/Plus/sundaytimesplus_09.html Dr Chris Nonis, First Lankan to be elected Deputy Chairman of Royal Commonwealth Society (RCS)]</text>
      <sha1>mp894iaz6ahza5fdfks648h40xchwkv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481210</id>
      <parentid>5481209</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:17:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481210</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3280" sha1="lv3vszx58mypetbpph5xfgavdye8buo" xml:space="preserve">'''Qirollik Hamdo‘stlik jamiyati''' ([[inglizcha]]: ''The Royal Commonwealth Society'', qisqartmasi ''RCS'')&lt;ref name=&quot;UIA&quot;&gt;{{Cite web |url=https://uia.org/s/or/en/1100045854 |url-access= |title=Royal Commonwealth Society (RCS) |author1=Staff writer |year=2024 |department=UIA Global Civil Society Database |website=uia.org |publisher=[[Union of International Associations]] |agency=Yearbook of International Organizations Online |location=Brussels, Belgium |format= |arxiv= |asin= |bibcode= |doi= |isbn= |issn= |jfm= |jstor= |lccn= |mr= |oclc= |ol= |osti= |pmc= |pmid= |rfc= |ssrn= |zbl= |id= |access-date=12 January 2025 |quote= |trans-quote= }}&lt;/ref&gt; — [[nodavlat tashkilot]] bo‘lib, uning asosiy vazifasi Hamdo‘stlik va uning asosiy qadriyatlarini targ‘ib qilishdan iborat&lt;ref name=&quot;history&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/about-us/our-history/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20131226012746/https://thercs.org/about-us/our-history/ |url-status=usurped |archive-date=26 December 2013 |title=Our history |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;. [[Jamiyat Hamdo‘stlik Xartiyasi]]da belgilangan qadriyatlarni qo‘llab-quvvatlaydi va Hamdo‘stlikka a’zo davlatlarda fuqarolarning hayot sifatini yaxshilash maqsadida mojarolarni hal etish, tinchlik o‘rnatish va [[demokratiya]]ni rivojlantirish bo‘yicha faoliyat olib boradi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20150319133520/https://thercs.org/support-the-rcs/legacy-giving/ |url-status=usurped |archive-date=19 March 2015 |title=Legacy giving |date=2017 |publisher=Royal Commonwealth Society |access-date=16 October 2017}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}

==Havolalar==
{{Commons category}}
*{{Official website|https://www.royalcwsociety.org/}}
*[http://www.rcs.ca Royal Commonwealth Society of Canada website]
*[http://www.thercssa.com.au/ Royal Commonwealth Society South Australia website]
*[http://cudl.lib.cam.ac.uk/collections/rcs Royal Commonwealth Society Collection] in [[Cambridge Digital Library]]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm1/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 1]
*[http://www.ampltd.co.uk/collections_az/EmpComm2/contents-of-reels.aspx Archives of the Royal Commonwealth Society from Cambridge University Library 2]
*[https://www.youtube.com/playlist?list=UU1qv7eAaakRukb75ZdBrEeQ YouTube uploads from the Royal Commonwealth Society]
*[http://www.lib.cam.ac.uk/rcs_photo_project/history1.html Royal Commonwealth Society photography project website]
*[http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk/7931706.stm BBC News – Royal Commonwealth Society research (60th Anniversary – 2009)]
*[http://www.margaretthatcher.org/document/ 1978-yil Qirollik Hamdo'stlik jamiyatida baronessa(&quot;The Ideals of an Open Society&quot;)] by Baroness [[Margaret Thatcher]]
*[https://www.gov.uk/government/speeches/immigration-damian-greens-speech-to-the-royal-commonwealth-society 2010 speech to the Royal Commonwealth Society (&quot;Immigration&quot;)] 
* [http://www.sundaytimes.lk/081228/Plus/sundaytimesplus_09.html Dr Chris Nonis, First Lankan to be elected Deputy Chairman of Royal Commonwealth Society (RCS)]</text>
      <sha1>lv3vszx58mypetbpph5xfgavdye8buo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Xalqaro bolalarni asrash ittifoqi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249245</id>
    <revision>
      <id>5481213</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:25:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AzizaSarvarovna</username>
        <id>182767</id>
      </contributor>
      <comment>Xalqaro bolalarni asrash ittifoqi</comment>
      <origin>5481213</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2737" sha1="6fhdiibk2q44rb4vraehmv9vjdgi3ej" xml:space="preserve">'''Xalqaro Bolalarni asrash ittifoqi''' (fransuzcha: L’Union Internationale de Secours aux Enfants) – bu 1920-yilda [[Jeneva]]da tashkil etilgan, bolalar farovonligiga oid xalqaro tashkilotlar ittifoqi boʻlib, unga Eglantayn Jebb va uning opasi Doroti Bakston asos solgan. Ular bir yil avval Buyuk Britaniyada „Save the Children“ (Bolalarni asraylik) tashkilotiga ham asos solgan edilar. Bu ittifoq dunyoning eng chekka burchaklarigacha yetib boradigan kuchli xalqaro tashkilot yaratish maqsadida tashkil etilgan edi.

Harakatga Xalqaro Qizil Xoch Qoʻmitasi homiylik qilgan boʻlib, Kengash tarkibiga ushbu tashkilotning ikki taniqli aʼzosi, jumladan Bosh kotibi Etienne Clouzot ham kirgan. Bu harakat Dastlab [[Birinchi Jahon urushi]]dan keyin Yevropadagi bolalar azob-uqubatlariga qarshi kurashayotgan turli mamlakatlardagi tashkilotlarni birlashtirgan.

1923-yilda harakat [[Bola huquqlari]] deklaratsiyasini qabul qilishga rozi boʻldi va keyinchalik uni qoʻllab-quvvatlab targʻib qildi. Ushbu deklaratsiya keyingi yili Millatlar Ligasi tomonidan qabul qilindi.

1946-yilda bu harakat 1921-yilda Bryusselda tashkil etilgan Bolalar farovonligini targʻib qilish boʻyicha xalqaro assotsiatsiya bilan birlashib, Bolalarni himoya qilish boʻyicha xalqaro ittifoqni (fransuzcha: Union internationale de protection de l’enfance) tashkil etdi.

1977-yilda bir qator Bolalarni asrash tashkilotlari oʻzlarining xalqaro himoya va targʻibot ishlarini muvofiqlashtirish maqsadida Xalqaro Bolalarni asrash hamkorligini tuzdilar. Bu hamkorlik 1997-yilda Xalqaro bolalarni asrash tashkiloti deb oʻzgartirildi.

1986-yilda Bolalarni himoya qilish boʻyicha xalqaro ittifoqning Bosh kengashi tashkilotni tugatish boʻyicha ovoz berdi. Buning sababi sifatida moliyaviy boshqaruvdagi muammolar koʻrsatilgan.
Tashkilotning hujjatlari va undan oldingi tashkilotlarga tegishli materiallar Jeneva kantoni arxiviga topshirilgan.

== Havolalar ==
{{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20220516173442/http://www.aidh.org/DE/DE_decla_03.htm La Déclaration de Genève (in french)]}}
* [https://web.archive.org/web/20050315193829/http://www.savethechildren.net/alliance/about_us/history.html History of International Save the Children Alliance]
* [http://www.savethechildren.org.uk/scuk/jsp/aboutus/index.jsp?section=historytimeline&amp;timeframe=1920 Save the Children UK – account of the foundation of International Save the Children Union]
* [http://etat.geneve.ch/diae/site/interieur/archives/master-home.jsp Archives of the canton of Geneva (in French)]
* [http://www.savethechildren.org.au Save the Children Australian site]
* [https://web.archive.org/web/20080701212848/http://www.lessonsinleadership.com.au/ Lessons in Leadership]</text>
      <sha1>6fhdiibk2q44rb4vraehmv9vjdgi3ej</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalar nafaqasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249246</id>
    <revision>
      <id>5481214</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:32:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Bolalar nafaqasi''' – ota-onalarni ijtimoiy qoʻllab-quvvatlash maqsadida, qoida tariqasida, davlat tomonidan bolaga beriladigan ijtimoiy nafaqa. Bolalar nafaqasining miqdori odatda bolalar soni va/yoki ularning yoshiga bogʻliq. == Yevropada bolalar nafaqasi == Quyida koʻrsatilgan nafaqalar miqdori turli toʻlov shartlari tufayli toʻgʻridan-toʻgʻri taqqoslanmasligi kerak. Bolali fuqarolarni davlat tomonidan iqtisodiy va siyosiy qoʻllab...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481214</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11486" sha1="5o6iswnrf8167a2b428qd345fp4yugn" xml:space="preserve">'''Bolalar nafaqasi''' – ota-onalarni ijtimoiy qoʻllab-quvvatlash maqsadida, qoida tariqasida, davlat tomonidan bolaga beriladigan ijtimoiy nafaqa. Bolalar nafaqasining miqdori odatda bolalar soni va/yoki ularning yoshiga bogʻliq.
== Yevropada bolalar nafaqasi ==
Quyida koʻrsatilgan nafaqalar miqdori turli toʻlov shartlari tufayli toʻgʻridan-toʻgʻri taqqoslanmasligi kerak. Bolali fuqarolarni davlat tomonidan iqtisodiy va siyosiy qoʻllab-quvvatlashning umumiy manzarasini yaratish uchun boshqa ijtimoiy toʻlovlar va imtiyozlarni ham hisobga olish zarur.

&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{AUT}}
   |-
   |0–3 yoshgacha har bir bola uchun || &amp;nbsp; 105,40 €
   |-
   |3–10 yoshgacha har bir bola uchun  || &amp;nbsp; 112,70 €
   |-
   |10–19 yoshgacha har bir bola uchun || &amp;nbsp; 130,90 €
   |-
   |ikki bola uchun qoʻshimcha toʻlov (har biri uchun) || &amp;nbsp; + 12,80 €
   |-
   |uch va undan ortiq bola uchun qoʻshimcha toʻlov || &amp;nbsp; + 25,50 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{BEL}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; 77,05 €
   |-
   |ikki bola uchun || &amp;nbsp; 219,63 €
   |-
   |uch bola uchun || &amp;nbsp; 432,50 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 212,87 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GBR}}
   |-
   |birinchi bola uchun          || &amp;nbsp; 105 €
   |-
   |ikkinchi va undan keyingi bolalar uchun || &amp;nbsp; 70 €
   |-
   |colspan=&quot;2&quot;|Izoh:&lt;br&gt;Ushbu nafaqa 18 yoshgacha boʻlgan bolalarga toʻlanadi
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GER}}
   |-
   |har bir bola uchun   || 250 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GRC}}
   |-
   |1-bola uchun                 || &amp;nbsp; 5,87 €
   |-
   |2-bola uchun / ikki bola uchun || 12,13 € / 18 €
   |-
   |3-bola uchun / uch bola uchun || 22 € / 40 €
   |-
   |4-bola uchun / toʻrt bola uchun   || &amp;nbsp; 8 € / 48 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun   || &amp;nbsp; 8,07 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{DEN}}
   |-
   |0–3 yoshgacha har bir bola uchun || 145 €
   |-
   |3–7 yoshgacha har bir bola uchun || 131 €
   |-
   |7–18 yoshgacha har bir bola uchun || 103 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{IRL}}
   |-
   |bir bola uchun  || &amp;nbsp; 140 €
   |-
   |ikki bola uchun      || &amp;nbsp; 280 €
   |-
   |uch bola uchun      || &amp;nbsp; 428 €
   |-
   |egizaklar tug‘ilganda (1,5 baravar)   || &amp;nbsp; 210 €
   |-
   |uch egizak va undan ortiq (2 baravar) || &amp;nbsp; 280 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ICE}}
   |-
   |1-bola (ikkala ota-ona bilan yashasa)   || &amp;nbsp; 115,25 €
   |-
   |2 va undan ortiq bola (ikkala ota-ona bilan) || &amp;nbsp; 137,17 €
   |-
   |1-bola (faqat bitta ota-ona bilan yashasa)    || &amp;nbsp; 191,92 €
   |-
   |2 va undan ortiq bola (faqat bitta ota-ona bilan) || &amp;nbsp; 196,83 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ESP}}
   |-
   |nogiron boʻlmagan bola (18 yoshgacha) uchun    || &amp;nbsp; 24,25 €
   |-
   |nogiron bola (18 yoshgacha) uchun       || &amp;nbsp; 48,47 €
   |-
   |18 yoshdan katta bola uchun, &lt;br&gt; agar nogironlik darajasi 65 % dan yuqori boʻlsa || &amp;nbsp; 260,79 €
   |-
   |18 yoshdan katta bola uchun, &lt;br&gt; agar nogironlik darajasi 75 % dan yuqori boʻlsa || &amp;nbsp; 381,19 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ITA}}
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 11&amp;nbsp;422,98 € gacha                || 250,48 €
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 27&amp;nbsp;693,04 € dan 30&amp;nbsp;403,39 € gacha || 38,73 €
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 43&amp;nbsp;962,05 € dan yuqori boʻlsa              || toʻlov yoʻq
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{LUX}}
   |-
   |bir bola uchun  || &amp;nbsp; 185,60 €
   |-
   |ikki bola uchun      || &amp;nbsp; 440,72 €
   |-
   |uch bola uchun      || &amp;nbsp; 802,74 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 361,82 €   
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{NED}}
   |-
   |har bir bola (6 yoshgacha) uchun        || &amp;nbsp; 58,11 €
   |-
   |6–11 yoshdagi bola uchun  || &amp;nbsp; 70,57 €
   |-
   |12–17 yoshdagi bola uchun || &amp;nbsp; 82,02 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{NOR}}
   |-
   |har bir bola uchun                 || 972 NOK (129 €)
   |-
   |Shimoliy hududlarda qoʻshimcha toʻlov || 316 NOK (42 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{FIN}}
   |-
   |birinchi bola uchun    || &amp;nbsp; 100 €
   |-
   |ikkinchi bola uchun    || &amp;nbsp; 110,50 €
   |-
   |uchinchi bola uchun   || &amp;nbsp; 131 €
   |-
   |toʻrtinchi bola uchun || &amp;nbsp; 151,50 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun  || &amp;nbsp; 172 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{FRA}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; --- €
   |-
   |ikki bola uchun    || &amp;nbsp; 120,32 €
   |-
   |uch bola uchun    || &amp;nbsp; 274,47 €
   |-
   |toʻrt bola uchun || &amp;nbsp; 428,62 €
   |-
   |besh bola uchun || &amp;nbsp; 582,77 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 154,15 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{CHE}}
   |-
   |16 yoshgacha boʻlgan bola uchun nafaqa &lt;br&gt; (kanton va bolalar soniga qarab)  || CHF 200–400 &lt;br&gt;(165–330 €)
   |-
   |16–25 yoshdagi bola uchun nafaqa &lt;br&gt; (kanton va bolalar soniga qarab) || CHF 250–525 &lt;br&gt;(210–440 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{SWE}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; SEK 1050 (120 €)
   |-
   |ikki bola uchun    || &amp;nbsp; SEK 2200 (251 €)
   |-
   |uch bola uchun    || &amp;nbsp; SEK 3604 (411 €)
   |-
   |toʻrt bola uchun || &amp;nbsp; SEK 5514 (629 €)
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; SEK 1910 (218 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{POL}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://dzienniklodzki.pl/dodatki-na-dziecko-ktore-przysluguja-rodzicom-w-2024-roku-nie-tylko-800-plus-mozna-dostac-znacznie-wiecej-pieniedzy-3082024/ar/c1-18148643 |title=Dodatki na dziecko, które przysługują rodzicom w 2024 roku. Nie tylko 800 plus. Można otrzymać dużo więcej pieniędzy 8.08.2024 {{!}} Dziennik Łódzki&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240805041058/https://dzienniklodzki.pl/dodatki-na-dziecko-ktore-przysluguja-rodzicom-w-2024-roku-nie-tylko-800-plus-mozna-dostac-znacznie-wiecej-pieniedzy-3082024/ar/c1-18148643 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.tygodnik-rolniczy.pl/pieniadze/krus/800-plus-kto-straci-swiadczenie-od-wrzesnia-2024-2516460 |title=800 plus: kto straci świadczenie od września 2024?&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240811102911/https://www.tygodnik-rolniczy.pl/pieniadze/krus/800-plus-kto-straci-swiadczenie-od-wrzesnia-2024-2516460 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/swiadczenia/6668970,nadchodzi-rewolucja-w-800-plus-rodzice-nie-dostana-juz-swiadczenia-z-zus-na-wszystkie-dzieci-kryterium-dochodowe-i-tylko-dla-pracujacych.html |title=Czy 800 plus po zmianach na każde dziecko w rodzinie, co się zmieni w zasadach przyznawania zasiłku przez ZUS - Infor.pl&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240811102913/https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/swiadczenia/6668970,nadchodzi-rewolucja-w-800-plus-rodzice-nie-dostana-juz-swiadczenia-z-zus-na-wszystkie-dzieci-kryterium-dochodowe-i-tylko-dla-pracujacych.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi bola uchun || &amp;nbsp;[[Polsha zloti|PLN]] 800 ([[Yevro|€]]185,11)
   |-
   |ikkinchi va har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp;[[Polsha zloti|PLN]] 800 ([[Yevro|€]]185,11)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{EST}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/ru/deti-semi/vidy-semeynyh-kompensaciy |title=Виды семейных компенсаций {{!}} Sotsiaalkindlustusamet&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2019-01-10 |archive-date=2019-01-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190110235048/http://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/ru/deti-semi/vidy-semeynyh-kompensaciy |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi bola uchun || &amp;nbsp; €80
   |-
   |ikkinchi bola uchun  || &amp;nbsp; €80
   |-
   |uchinchi va undan keyingi har bir bola uchun  || &amp;nbsp; €100
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{LTU}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/seima-ir-vaikai/socialine-parama-seimoms-ir-vaikams/dazniausiai-uzduodami-klausimai-apie-ismokas-vaikui-nuo-2020-m |title=Dažniausiai užduodami klausimai apie išmokas vaikui (nuo 2020 m.) {{!}} Lietuvos Respublikos socialinės apsaugos ir darbo ministerija&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2020-06-24 |archive-date=2020-06-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200626171823/https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/seima-ir-vaikai/socialine-parama-seimoms-ir-vaikams/dazniausiai-uzduodami-klausimai-apie-ismokas-vaikui-nuo-2020-m |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi va har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; €96,25
   |-
   |uch va undan ortiq bolali oilalar har bir bola uchun €56,65 miqdorida qoʻshimcha toʻlov oladi  || &amp;nbsp; €96,25
   |}
&lt;/div&gt;
{{-|left}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>5o6iswnrf8167a2b428qd345fp4yugn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481217</id>
      <parentid>5481214</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:32:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Turkum:Ijtimoiy himoya]] qoʻshildi ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481217</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11514" sha1="fpd4ysqomw2p7g65pagtgibj56145qx" xml:space="preserve">'''Bolalar nafaqasi''' – ota-onalarni ijtimoiy qoʻllab-quvvatlash maqsadida, qoida tariqasida, davlat tomonidan bolaga beriladigan ijtimoiy nafaqa. Bolalar nafaqasining miqdori odatda bolalar soni va/yoki ularning yoshiga bogʻliq.
== Yevropada bolalar nafaqasi ==
Quyida koʻrsatilgan nafaqalar miqdori turli toʻlov shartlari tufayli toʻgʻridan-toʻgʻri taqqoslanmasligi kerak. Bolali fuqarolarni davlat tomonidan iqtisodiy va siyosiy qoʻllab-quvvatlashning umumiy manzarasini yaratish uchun boshqa ijtimoiy toʻlovlar va imtiyozlarni ham hisobga olish zarur.

&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{AUT}}
   |-
   |0–3 yoshgacha har bir bola uchun || &amp;nbsp; 105,40 €
   |-
   |3–10 yoshgacha har bir bola uchun  || &amp;nbsp; 112,70 €
   |-
   |10–19 yoshgacha har bir bola uchun || &amp;nbsp; 130,90 €
   |-
   |ikki bola uchun qoʻshimcha toʻlov (har biri uchun) || &amp;nbsp; + 12,80 €
   |-
   |uch va undan ortiq bola uchun qoʻshimcha toʻlov || &amp;nbsp; + 25,50 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{BEL}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; 77,05 €
   |-
   |ikki bola uchun || &amp;nbsp; 219,63 €
   |-
   |uch bola uchun || &amp;nbsp; 432,50 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 212,87 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GBR}}
   |-
   |birinchi bola uchun          || &amp;nbsp; 105 €
   |-
   |ikkinchi va undan keyingi bolalar uchun || &amp;nbsp; 70 €
   |-
   |colspan=&quot;2&quot;|Izoh:&lt;br&gt;Ushbu nafaqa 18 yoshgacha boʻlgan bolalarga toʻlanadi
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GER}}
   |-
   |har bir bola uchun   || 250 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GRC}}
   |-
   |1-bola uchun                 || &amp;nbsp; 5,87 €
   |-
   |2-bola uchun / ikki bola uchun || 12,13 € / 18 €
   |-
   |3-bola uchun / uch bola uchun || 22 € / 40 €
   |-
   |4-bola uchun / toʻrt bola uchun   || &amp;nbsp; 8 € / 48 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun   || &amp;nbsp; 8,07 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{DEN}}
   |-
   |0–3 yoshgacha har bir bola uchun || 145 €
   |-
   |3–7 yoshgacha har bir bola uchun || 131 €
   |-
   |7–18 yoshgacha har bir bola uchun || 103 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{IRL}}
   |-
   |bir bola uchun  || &amp;nbsp; 140 €
   |-
   |ikki bola uchun      || &amp;nbsp; 280 €
   |-
   |uch bola uchun      || &amp;nbsp; 428 €
   |-
   |egizaklar tug‘ilganda (1,5 baravar)   || &amp;nbsp; 210 €
   |-
   |uch egizak va undan ortiq (2 baravar) || &amp;nbsp; 280 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ICE}}
   |-
   |1-bola (ikkala ota-ona bilan yashasa)   || &amp;nbsp; 115,25 €
   |-
   |2 va undan ortiq bola (ikkala ota-ona bilan) || &amp;nbsp; 137,17 €
   |-
   |1-bola (faqat bitta ota-ona bilan yashasa)    || &amp;nbsp; 191,92 €
   |-
   |2 va undan ortiq bola (faqat bitta ota-ona bilan) || &amp;nbsp; 196,83 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ESP}}
   |-
   |nogiron boʻlmagan bola (18 yoshgacha) uchun    || &amp;nbsp; 24,25 €
   |-
   |nogiron bola (18 yoshgacha) uchun       || &amp;nbsp; 48,47 €
   |-
   |18 yoshdan katta bola uchun, &lt;br&gt; agar nogironlik darajasi 65 % dan yuqori boʻlsa || &amp;nbsp; 260,79 €
   |-
   |18 yoshdan katta bola uchun, &lt;br&gt; agar nogironlik darajasi 75 % dan yuqori boʻlsa || &amp;nbsp; 381,19 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ITA}}
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 11&amp;nbsp;422,98 € gacha                || 250,48 €
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 27&amp;nbsp;693,04 € dan 30&amp;nbsp;403,39 € gacha || 38,73 €
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 43&amp;nbsp;962,05 € dan yuqori boʻlsa              || toʻlov yoʻq
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{LUX}}
   |-
   |bir bola uchun  || &amp;nbsp; 185,60 €
   |-
   |ikki bola uchun      || &amp;nbsp; 440,72 €
   |-
   |uch bola uchun      || &amp;nbsp; 802,74 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 361,82 €   
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{NED}}
   |-
   |har bir bola (6 yoshgacha) uchun        || &amp;nbsp; 58,11 €
   |-
   |6–11 yoshdagi bola uchun  || &amp;nbsp; 70,57 €
   |-
   |12–17 yoshdagi bola uchun || &amp;nbsp; 82,02 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{NOR}}
   |-
   |har bir bola uchun                 || 972 NOK (129 €)
   |-
   |Shimoliy hududlarda qoʻshimcha toʻlov || 316 NOK (42 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{FIN}}
   |-
   |birinchi bola uchun    || &amp;nbsp; 100 €
   |-
   |ikkinchi bola uchun    || &amp;nbsp; 110,50 €
   |-
   |uchinchi bola uchun   || &amp;nbsp; 131 €
   |-
   |toʻrtinchi bola uchun || &amp;nbsp; 151,50 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun  || &amp;nbsp; 172 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{FRA}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; --- €
   |-
   |ikki bola uchun    || &amp;nbsp; 120,32 €
   |-
   |uch bola uchun    || &amp;nbsp; 274,47 €
   |-
   |toʻrt bola uchun || &amp;nbsp; 428,62 €
   |-
   |besh bola uchun || &amp;nbsp; 582,77 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 154,15 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{CHE}}
   |-
   |16 yoshgacha boʻlgan bola uchun nafaqa &lt;br&gt; (kanton va bolalar soniga qarab)  || CHF 200–400 &lt;br&gt;(165–330 €)
   |-
   |16–25 yoshdagi bola uchun nafaqa &lt;br&gt; (kanton va bolalar soniga qarab) || CHF 250–525 &lt;br&gt;(210–440 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{SWE}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; SEK 1050 (120 €)
   |-
   |ikki bola uchun    || &amp;nbsp; SEK 2200 (251 €)
   |-
   |uch bola uchun    || &amp;nbsp; SEK 3604 (411 €)
   |-
   |toʻrt bola uchun || &amp;nbsp; SEK 5514 (629 €)
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; SEK 1910 (218 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{POL}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://dzienniklodzki.pl/dodatki-na-dziecko-ktore-przysluguja-rodzicom-w-2024-roku-nie-tylko-800-plus-mozna-dostac-znacznie-wiecej-pieniedzy-3082024/ar/c1-18148643 |title=Dodatki na dziecko, które przysługują rodzicom w 2024 roku. Nie tylko 800 plus. Można otrzymać dużo więcej pieniędzy 8.08.2024 {{!}} Dziennik Łódzki&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240805041058/https://dzienniklodzki.pl/dodatki-na-dziecko-ktore-przysluguja-rodzicom-w-2024-roku-nie-tylko-800-plus-mozna-dostac-znacznie-wiecej-pieniedzy-3082024/ar/c1-18148643 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.tygodnik-rolniczy.pl/pieniadze/krus/800-plus-kto-straci-swiadczenie-od-wrzesnia-2024-2516460 |title=800 plus: kto straci świadczenie od września 2024?&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240811102911/https://www.tygodnik-rolniczy.pl/pieniadze/krus/800-plus-kto-straci-swiadczenie-od-wrzesnia-2024-2516460 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/swiadczenia/6668970,nadchodzi-rewolucja-w-800-plus-rodzice-nie-dostana-juz-swiadczenia-z-zus-na-wszystkie-dzieci-kryterium-dochodowe-i-tylko-dla-pracujacych.html |title=Czy 800 plus po zmianach na każde dziecko w rodzinie, co się zmieni w zasadach przyznawania zasiłku przez ZUS - Infor.pl&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240811102913/https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/swiadczenia/6668970,nadchodzi-rewolucja-w-800-plus-rodzice-nie-dostana-juz-swiadczenia-z-zus-na-wszystkie-dzieci-kryterium-dochodowe-i-tylko-dla-pracujacych.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi bola uchun || &amp;nbsp;[[Polsha zloti|PLN]] 800 ([[Yevro|€]]185,11)
   |-
   |ikkinchi va har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp;[[Polsha zloti|PLN]] 800 ([[Yevro|€]]185,11)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{EST}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/ru/deti-semi/vidy-semeynyh-kompensaciy |title=Виды семейных компенсаций {{!}} Sotsiaalkindlustusamet&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2019-01-10 |archive-date=2019-01-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190110235048/http://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/ru/deti-semi/vidy-semeynyh-kompensaciy |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi bola uchun || &amp;nbsp; €80
   |-
   |ikkinchi bola uchun  || &amp;nbsp; €80
   |-
   |uchinchi va undan keyingi har bir bola uchun  || &amp;nbsp; €100
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{LTU}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/seima-ir-vaikai/socialine-parama-seimoms-ir-vaikams/dazniausiai-uzduodami-klausimai-apie-ismokas-vaikui-nuo-2020-m |title=Dažniausiai užduodami klausimai apie išmokas vaikui (nuo 2020 m.) {{!}} Lietuvos Respublikos socialinės apsaugos ir darbo ministerija&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2020-06-24 |archive-date=2020-06-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200626171823/https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/seima-ir-vaikai/socialine-parama-seimoms-ir-vaikams/dazniausiai-uzduodami-klausimai-apie-ismokas-vaikui-nuo-2020-m |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi va har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; €96,25
   |-
   |uch va undan ortiq bolali oilalar har bir bola uchun €56,65 miqdorida qoʻshimcha toʻlov oladi  || &amp;nbsp; €96,25
   |}
&lt;/div&gt;
{{-|left}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Ijtimoiy himoya]]</text>
      <sha1>fpd4ysqomw2p7g65pagtgibj56145qx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481218</id>
      <parentid>5481217</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:33:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>+[[Turkum:Ijtimoiy dasturlar]]; +[[Turkum:Bola huquqlari]] ([[VP:HOTCAT|HotCat]])</comment>
      <origin>5481218</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11570" sha1="iytkb3yk037zn0e8qds89c0ob1p3u7q" xml:space="preserve">'''Bolalar nafaqasi''' – ota-onalarni ijtimoiy qoʻllab-quvvatlash maqsadida, qoida tariqasida, davlat tomonidan bolaga beriladigan ijtimoiy nafaqa. Bolalar nafaqasining miqdori odatda bolalar soni va/yoki ularning yoshiga bogʻliq.
== Yevropada bolalar nafaqasi ==
Quyida koʻrsatilgan nafaqalar miqdori turli toʻlov shartlari tufayli toʻgʻridan-toʻgʻri taqqoslanmasligi kerak. Bolali fuqarolarni davlat tomonidan iqtisodiy va siyosiy qoʻllab-quvvatlashning umumiy manzarasini yaratish uchun boshqa ijtimoiy toʻlovlar va imtiyozlarni ham hisobga olish zarur.

&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{AUT}}
   |-
   |0–3 yoshgacha har bir bola uchun || &amp;nbsp; 105,40 €
   |-
   |3–10 yoshgacha har bir bola uchun  || &amp;nbsp; 112,70 €
   |-
   |10–19 yoshgacha har bir bola uchun || &amp;nbsp; 130,90 €
   |-
   |ikki bola uchun qoʻshimcha toʻlov (har biri uchun) || &amp;nbsp; + 12,80 €
   |-
   |uch va undan ortiq bola uchun qoʻshimcha toʻlov || &amp;nbsp; + 25,50 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{BEL}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; 77,05 €
   |-
   |ikki bola uchun || &amp;nbsp; 219,63 €
   |-
   |uch bola uchun || &amp;nbsp; 432,50 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 212,87 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GBR}}
   |-
   |birinchi bola uchun          || &amp;nbsp; 105 €
   |-
   |ikkinchi va undan keyingi bolalar uchun || &amp;nbsp; 70 €
   |-
   |colspan=&quot;2&quot;|Izoh:&lt;br&gt;Ushbu nafaqa 18 yoshgacha boʻlgan bolalarga toʻlanadi
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GER}}
   |-
   |har bir bola uchun   || 250 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{GRC}}
   |-
   |1-bola uchun                 || &amp;nbsp; 5,87 €
   |-
   |2-bola uchun / ikki bola uchun || 12,13 € / 18 €
   |-
   |3-bola uchun / uch bola uchun || 22 € / 40 €
   |-
   |4-bola uchun / toʻrt bola uchun   || &amp;nbsp; 8 € / 48 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun   || &amp;nbsp; 8,07 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{DEN}}
   |-
   |0–3 yoshgacha har bir bola uchun || 145 €
   |-
   |3–7 yoshgacha har bir bola uchun || 131 €
   |-
   |7–18 yoshgacha har bir bola uchun || 103 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{IRL}}
   |-
   |bir bola uchun  || &amp;nbsp; 140 €
   |-
   |ikki bola uchun      || &amp;nbsp; 280 €
   |-
   |uch bola uchun      || &amp;nbsp; 428 €
   |-
   |egizaklar tug‘ilganda (1,5 baravar)   || &amp;nbsp; 210 €
   |-
   |uch egizak va undan ortiq (2 baravar) || &amp;nbsp; 280 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ICE}}
   |-
   |1-bola (ikkala ota-ona bilan yashasa)   || &amp;nbsp; 115,25 €
   |-
   |2 va undan ortiq bola (ikkala ota-ona bilan) || &amp;nbsp; 137,17 €
   |-
   |1-bola (faqat bitta ota-ona bilan yashasa)    || &amp;nbsp; 191,92 €
   |-
   |2 va undan ortiq bola (faqat bitta ota-ona bilan) || &amp;nbsp; 196,83 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ESP}}
   |-
   |nogiron boʻlmagan bola (18 yoshgacha) uchun    || &amp;nbsp; 24,25 €
   |-
   |nogiron bola (18 yoshgacha) uchun       || &amp;nbsp; 48,47 €
   |-
   |18 yoshdan katta bola uchun, &lt;br&gt; agar nogironlik darajasi 65 % dan yuqori boʻlsa || &amp;nbsp; 260,79 €
   |-
   |18 yoshdan katta bola uchun, &lt;br&gt; agar nogironlik darajasi 75 % dan yuqori boʻlsa || &amp;nbsp; 381,19 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{ITA}}
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 11&amp;nbsp;422,98 € gacha                || 250,48 €
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 27&amp;nbsp;693,04 € dan 30&amp;nbsp;403,39 € gacha || 38,73 €
   |-
   |ota-onaning yillik daromadi &lt;br&gt; 43&amp;nbsp;962,05 € dan yuqori boʻlsa              || toʻlov yoʻq
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{LUX}}
   |-
   |bir bola uchun  || &amp;nbsp; 185,60 €
   |-
   |ikki bola uchun      || &amp;nbsp; 440,72 €
   |-
   |uch bola uchun      || &amp;nbsp; 802,74 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 361,82 €   
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{NED}}
   |-
   |har bir bola (6 yoshgacha) uchun        || &amp;nbsp; 58,11 €
   |-
   |6–11 yoshdagi bola uchun  || &amp;nbsp; 70,57 €
   |-
   |12–17 yoshdagi bola uchun || &amp;nbsp; 82,02 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{NOR}}
   |-
   |har bir bola uchun                 || 972 NOK (129 €)
   |-
   |Shimoliy hududlarda qoʻshimcha toʻlov || 316 NOK (42 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{FIN}}
   |-
   |birinchi bola uchun    || &amp;nbsp; 100 €
   |-
   |ikkinchi bola uchun    || &amp;nbsp; 110,50 €
   |-
   |uchinchi bola uchun   || &amp;nbsp; 131 €
   |-
   |toʻrtinchi bola uchun || &amp;nbsp; 151,50 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun  || &amp;nbsp; 172 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:170px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{FRA}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; --- €
   |-
   |ikki bola uchun    || &amp;nbsp; 120,32 €
   |-
   |uch bola uchun    || &amp;nbsp; 274,47 €
   |-
   |toʻrt bola uchun || &amp;nbsp; 428,62 €
   |-
   |besh bola uchun || &amp;nbsp; 582,77 €
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; 154,15 €
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{CHE}}
   |-
   |16 yoshgacha boʻlgan bola uchun nafaqa &lt;br&gt; (kanton va bolalar soniga qarab)  || CHF 200–400 &lt;br&gt;(165–330 €)
   |-
   |16–25 yoshdagi bola uchun nafaqa &lt;br&gt; (kanton va bolalar soniga qarab) || CHF 250–525 &lt;br&gt;(210–440 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{SWE}}
   |-
   |bir bola uchun || &amp;nbsp; SEK 1050 (120 €)
   |-
   |ikki bola uchun    || &amp;nbsp; SEK 2200 (251 €)
   |-
   |uch bola uchun    || &amp;nbsp; SEK 3604 (411 €)
   |-
   |toʻrt bola uchun || &amp;nbsp; SEK 5514 (629 €)
   |-
   |har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; SEK 1910 (218 €)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{POL}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://dzienniklodzki.pl/dodatki-na-dziecko-ktore-przysluguja-rodzicom-w-2024-roku-nie-tylko-800-plus-mozna-dostac-znacznie-wiecej-pieniedzy-3082024/ar/c1-18148643 |title=Dodatki na dziecko, które przysługują rodzicom w 2024 roku. Nie tylko 800 plus. Można otrzymać dużo więcej pieniędzy 8.08.2024 {{!}} Dziennik Łódzki&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240805041058/https://dzienniklodzki.pl/dodatki-na-dziecko-ktore-przysluguja-rodzicom-w-2024-roku-nie-tylko-800-plus-mozna-dostac-znacznie-wiecej-pieniedzy-3082024/ar/c1-18148643 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.tygodnik-rolniczy.pl/pieniadze/krus/800-plus-kto-straci-swiadczenie-od-wrzesnia-2024-2516460 |title=800 plus: kto straci świadczenie od września 2024?&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240811102911/https://www.tygodnik-rolniczy.pl/pieniadze/krus/800-plus-kto-straci-swiadczenie-od-wrzesnia-2024-2516460 |url-status=live }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/swiadczenia/6668970,nadchodzi-rewolucja-w-800-plus-rodzice-nie-dostana-juz-swiadczenia-z-zus-na-wszystkie-dzieci-kryterium-dochodowe-i-tylko-dla-pracujacych.html |title=Czy 800 plus po zmianach na każde dziecko w rodzinie, co się zmieni w zasadach przyznawania zasiłku przez ZUS - Infor.pl&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2024-08-11 |archive-date=2024-08-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240811102913/https://www.infor.pl/twoje-pieniadze/swiadczenia/6668970,nadchodzi-rewolucja-w-800-plus-rodzice-nie-dostana-juz-swiadczenia-z-zus-na-wszystkie-dzieci-kryterium-dochodowe-i-tylko-dla-pracujacych.html |url-status=live }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi bola uchun || &amp;nbsp;[[Polsha zloti|PLN]] 800 ([[Yevro|€]]185,11)
   |-
   |ikkinchi va har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp;[[Polsha zloti|PLN]] 800 ([[Yevro|€]]185,11)
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{EST}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=http://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/ru/deti-semi/vidy-semeynyh-kompensaciy |title=Виды семейных компенсаций {{!}} Sotsiaalkindlustusamet&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2019-01-10 |archive-date=2019-01-10 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190110235048/http://www.sotsiaalkindlustusamet.ee/ru/deti-semi/vidy-semeynyh-kompensaciy |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi bola uchun || &amp;nbsp; €80
   |-
   |ikkinchi bola uchun  || &amp;nbsp; €80
   |-
   |uchinchi va undan keyingi har bir bola uchun  || &amp;nbsp; €100
   |}
&lt;/div&gt;
&lt;div style=&quot;float:left; margin-right:20px; height:160px;&quot;&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
   !colspan=&quot;2&quot; style=&quot;width:310px; text-align:left&quot; | {{LTU}}&lt;ref&gt;{{Cite web |url=https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/seima-ir-vaikai/socialine-parama-seimoms-ir-vaikams/dazniausiai-uzduodami-klausimai-apie-ismokas-vaikui-nuo-2020-m |title=Dažniausiai užduodami klausimai apie išmokas vaikui (nuo 2020 m.) {{!}} Lietuvos Respublikos socialinės apsaugos ir darbo ministerija&lt;!-- Заголовок добавлен ботом --&gt; |access-date=2020-06-24 |archive-date=2020-06-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200626171823/https://socmin.lrv.lt/lt/veiklos-sritys/seima-ir-vaikai/socialine-parama-seimoms-ir-vaikams/dazniausiai-uzduodami-klausimai-apie-ismokas-vaikui-nuo-2020-m |deadlink=no }}&lt;/ref&gt;
   |-
   |birinchi va har bir keyingi bola uchun || &amp;nbsp; €96,25
   |-
   |uch va undan ortiq bolali oilalar har bir bola uchun €56,65 miqdorida qoʻshimcha toʻlov oladi  || &amp;nbsp; €96,25
   |}
&lt;/div&gt;
{{-|left}}
== Manbalar ==
{{manbalar}}

[[Turkum:Ijtimoiy himoya]]
[[Turkum:Ijtimoiy dasturlar]]
[[Turkum:Bola huquqlari]]</text>
      <sha1>iytkb3yk037zn0e8qds89c0ob1p3u7q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qochqinlar bo'yicha Oliy Komissarligi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249247</id>
    <revision>
      <id>5481215</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:32:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;United Nations High Commissioner for Refugees&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481215</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2456" sha1="g4huzxxywwml5milbc2bzd49n5h3ywk" xml:space="preserve">'''BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi''' ([[inglizcha]]: ''Office of the United Nations High Commissioner for Refugees'', qisqartmasi ''UNHCR'') — bu Birlashgan Millatlar Tashkiloti agentligi bo‘lib, uning asosiy vazifasi qochqinlar, majburan ko‘chirilgan jamoalar va fuqaroligi yo‘q shaxslarni himoya qilish va ularga yordam berishdan iborat. UNHCR shuningdek, ushbu shaxslarning ixtiyoriy ravishda vatanga qaytish, mahalliy jamiyatga integratsiyalashuvi yoki uchinchi davlatga ko‘chirilishini qo‘llab-quvvatlaydi. UNHCR bosh qarorgohi Jeneva, Shveysariya shahrida joylashgan. 2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, tashkilotning 136 ta davlatda 20 305 nafar xodimi faoliyat yuritmoqda&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web |title=Figures at a Glance|url=https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html|access-date=2024-11-13|website=UNHCR|language=en}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations High Commissioner for Refugees}}
* {{Official website|https://www.unhcr.org/}}
* {{URL|http://www.refworld.org|UNHCR's &quot;Refworld&quot; refugee document and news web site}}: from UNHCR's Status Determination and Protection Information Section (SDPIS) in the Division of International Protection Services (DIPS).
* {{URL|https://www.unhcr.org/about-unhcr/who-we-are/figures-glance|&quot;Figures at a Glance&quot; from official website}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publ/PUBL/4579701b2.pdf|Measuring Protection by Numbers, Report from official website}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publications/who-refugee-and-who-not-crisis-identity-challenge-protection|Who is a Refugee and who is not - the Crisis of Identity as a Challenge to Protection}} Online video of an address by [[Erika Feller]], director, Department of International Protection, UNHCR, in 2005
* {{cite web|url= http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |title= U.S. Committee for Refugees and Immigrants (USCRI) |language= en |work= USCRI's Campaign to End Refugee Warehousing |access-date= May 28, 2024 |archive-date= August 14, 2007 |archive-url= https://web.archive.org/web/20070814193807/http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |url-status=dead}}
* {{URL|https://newleftreview.org/issues/ii42/articles/jacob-stevens-prisons-of-the-stateless|&quot;Prisons of the Stateless: The Derelictions of UNHCR&quot;}} by Jacob Stevens
* {{URL|https://web.archive.org/web/20070323161515/http://ninemillion.org/|Nine Million}} (Archived 23 March 2007)</text>
      <sha1>g4huzxxywwml5milbc2bzd49n5h3ywk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481216</id>
      <parentid>5481215</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:32:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481216</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2460" sha1="440vhw5kok4s44b38xdu72tmhnr8tob" xml:space="preserve">'''BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi''' ([[inglizcha]]: ''Office of the United Nations High Commissioner for Refugees'', qisqartmasi ''UNHCR'') — bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] agentligi bo‘lib, uning asosiy vazifasi qochqinlar, majburan ko‘chirilgan jamoalar va fuqaroligi yo‘q shaxslarni himoya qilish va ularga yordam berishdan iborat. UNHCR shuningdek, ushbu shaxslarning ixtiyoriy ravishda vatanga qaytish, mahalliy jamiyatga integratsiyalashuvi yoki uchinchi davlatga ko‘chirilishini qo‘llab-quvvatlaydi. UNHCR bosh qarorgohi Jeneva, Shveysariya shahrida joylashgan. 2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, tashkilotning 136 ta davlatda 20 305 nafar xodimi faoliyat yuritmoqda&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web |title=Figures at a Glance|url=https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html|access-date=2024-11-13|website=UNHCR|language=en}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations High Commissioner for Refugees}}
* {{Official website|https://www.unhcr.org/}}
* {{URL|http://www.refworld.org|UNHCR's &quot;Refworld&quot; refugee document and news web site}}: from UNHCR's Status Determination and Protection Information Section (SDPIS) in the Division of International Protection Services (DIPS).
* {{URL|https://www.unhcr.org/about-unhcr/who-we-are/figures-glance|&quot;Figures at a Glance&quot; from official website}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publ/PUBL/4579701b2.pdf|Measuring Protection by Numbers, Report from official website}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publications/who-refugee-and-who-not-crisis-identity-challenge-protection|Who is a Refugee and who is not - the Crisis of Identity as a Challenge to Protection}} Online video of an address by [[Erika Feller]], director, Department of International Protection, UNHCR, in 2005
* {{cite web|url= http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |title= U.S. Committee for Refugees and Immigrants (USCRI) |language= en |work= USCRI's Campaign to End Refugee Warehousing |access-date= May 28, 2024 |archive-date= August 14, 2007 |archive-url= https://web.archive.org/web/20070814193807/http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |url-status=dead}}
* {{URL|https://newleftreview.org/issues/ii42/articles/jacob-stevens-prisons-of-the-stateless|&quot;Prisons of the Stateless: The Derelictions of UNHCR&quot;}} by Jacob Stevens
* {{URL|https://web.archive.org/web/20070323161515/http://ninemillion.org/|Nine Million}} (Archived 23 March 2007)</text>
      <sha1>440vhw5kok4s44b38xdu72tmhnr8tob</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481220</id>
      <parentid>5481216</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:38:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481220</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2510" sha1="estrcrajk1wpt5fzbocvow9q8kmic59" xml:space="preserve">'''BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi''' ([[inglizcha]]: ''Office of the United Nations High Commissioner for Refugees'', qisqartmasi ''UNHCR'') — bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] agentligi bo‘lib, uning asosiy vazifasi qochqinlar, majburan ko‘chirilgan jamoalar va fuqaroligi yo‘q shaxslarni himoya qilish va ularga yordam berishdan iborat. UNHCR shuningdek, ushbu shaxslarning ixtiyoriy ravishda vatanga qaytish, mahalliy jamiyatga integratsiyalashuvi yoki uchinchi davlatga ko‘chirilishini qo‘llab-quvvatlaydi. UNHCR bosh qarorgohi Jeneva, Shveysariya shahrida joylashgan. 2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, tashkilotning 136 ta davlatda 20 305 nafar xodimi faoliyat yuritmoqda&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web |title=Figures at a Glance|url=https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html|access-date=2024-11-13|website=UNHCR|language=en}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations High Commissioner for Refugees}}
* {{Official website|https://www.unhcr.org/}}
* {{URL|http://www.refworld.org|UNHCR's &quot;Refworld&quot; refugee document and news web site}}: UNHCR ning Xalqaro himoya xizmatlari (DIPS) bo'limidagi Maqomini aniqlash va himoya qilish bo'limidan (SDPIS).
* {{URL|https://www.unhcr.org/about-unhcr/who-we-are/figures-glance|Rasmiy veb-saytdan &quot;Bir qarashda raqamlar&quot;}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publ/PUBL/4579701b2.pdf|Raqamlar bo'yicha himoyani o'lchash, rasmiy veb-saytdan hisobot}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publications/who-refugee-and-who-not-crisis-identity-challenge-protection|Who is a Refugee and who is not - the Crisis of Identity as a Challenge to Protection}} 2005 yilda BMTning Qochqinlar bo'yicha Oliy komissarligining Xalqaro himoya departamenti direktori [[Erika Feller]]&lt;nowiki/&gt;ning onlayn video murojaati
* {{cite web|url= http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |title= U.S. Committee for Refugees and Immigrants (USCRI) |language= en |work= USCRI's Campaign to End Refugee Warehousing |access-date= May 28, 2024 |archive-date= August 14, 2007 |archive-url= https://web.archive.org/web/20070814193807/http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |url-status=dead}}
* {{URL|https://newleftreview.org/issues/ii42/articles/jacob-stevens-prisons-of-the-stateless|Jeykob Stivens tomonidan &quot;Vatansizlar qamoqxonalari: BMT qochqinlar bo'yicha oliy komissarlik ishi&quot;}}
* {{URL|https://web.archive.org/web/20070323161515/http://ninemillion.org/|Nine Million}} (2007 yil 23 martda arxivlangan)</text>
      <sha1>estrcrajk1wpt5fzbocvow9q8kmic59</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481221</id>
      <parentid>5481220</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T06:39:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481221</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2531" sha1="9f8tzeew29s0jyz3r8wcch1td22g4cr" xml:space="preserve">'''BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissari boshqarmasi''' ([[inglizcha]]: ''Office of the United Nations High Commissioner for Refugees'', qisqartmasi ''UNHCR'') — bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] agentligi bo‘lib, uning asosiy vazifasi qochqinlar, majburan ko‘chirilgan jamoalar va fuqaroligi yo‘q shaxslarni himoya qilish va ularga yordam berishdan iborat. UNHCR shuningdek, ushbu shaxslarning ixtiyoriy ravishda vatanga qaytish, mahalliy jamiyatga integratsiyalashuvi yoki uchinchi davlatga ko‘chirilishini qo‘llab-quvvatlaydi. UNHCR bosh qarorgohi Jeneva, Shveysariya shahrida joylashgan. 2023-yil dekabr holatiga ko‘ra, tashkilotning 136 ta davlatda 20 305 nafar xodimi faoliyat yuritmoqda&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite web |title=Figures at a Glance|url=https://www.unhcr.org/figures-at-a-glance.html|access-date=2024-11-13|website=UNHCR|language=en}}&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations High Commissioner for Refugees}}
* {{Official website|https://www.unhcr.org/}}
* {{URL|http://www.refworld.org|UNHCR ning &quot;Refworld&quot; qochqinlar haqidagi hujjati va yangiliklar veb-sayti}}: UNHCR ning Xalqaro himoya xizmatlari (DIPS) bo'limidagi Maqomini aniqlash va himoya qilish bo'limidan (SDPIS).
* {{URL|https://www.unhcr.org/about-unhcr/who-we-are/figures-glance|Rasmiy veb-saytdan &quot;Bir qarashda raqamlar&quot;}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publ/PUBL/4579701b2.pdf|Raqamlar bo'yicha himoyani o'lchash, rasmiy veb-saytdan hisobot}}
* {{URL|https://www.unhcr.org/publications/who-refugee-and-who-not-crisis-identity-challenge-protection|Who is a Refugee and who is not - the Crisis of Identity as a Challenge to Protection}} 2005 yilda BMTning Qochqinlar bo'yicha Oliy komissarligining Xalqaro himoya departamenti direktori [[Erika Feller]]&lt;nowiki/&gt;ning onlayn video murojaati
* {{cite web|url= http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |title= U.S. Committee for Refugees and Immigrants (USCRI) |language= en |work= USCRI's Campaign to End Refugee Warehousing |access-date= May 28, 2024 |archive-date= August 14, 2007 |archive-url= https://web.archive.org/web/20070814193807/http://www.refugees.org/article.aspx?id=1109&amp;rid=1179 |url-status=dead}}
* {{URL|https://newleftreview.org/issues/ii42/articles/jacob-stevens-prisons-of-the-stateless|Jeykob Stivens tomonidan &quot;Vatansizlar qamoqxonalari: BMT qochqinlar bo'yicha oliy komissarlik ishi&quot;}}
* {{URL|https://web.archive.org/web/20070323161515/http://ninemillion.org/|Nine Million}} (2007 yil 23 martda arxivlangan)</text>
      <sha1>9f8tzeew29s0jyz3r8wcch1td22g4cr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Munozara:Bolalar nafaqasi</title>
    <ns>1</ns>
    <id>1249248</id>
    <revision>
      <id>5481219</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:34:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mirishkorlik</username>
        <id>75661</id>
      </contributor>
      <comment>„{{munozara}}“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481219</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12" sha1="srjk8qw7fnryrp5m66amrx671fy75ox" xml:space="preserve">{{munozara}}</text>
      <sha1>srjk8qw7fnryrp5m66amrx671fy75ox</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Yoshlar kuni (Xitoy)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249249</id>
    <revision>
      <id>5481222</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:48:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>TheNoctis</username>
        <id>145642</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Yoshlar kuni''' ({{zh|s=五四青年节}}) – bu har yili [[4-may]] kuni [[Xitoy Xalq Respublikasi]]da nishonlanadigan bayram boʻlib, 14 yosh va undan katta yoshlilar sharafiga tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Koetse |first1=Manya |title=May Fourth – China Youth Day |date=4 May 2015 |url=https://www.whatsonweibo.com/chinayouthday/ |access-date=28 March 2021}}&lt;/ref&gt;. Ushbu kun 1919-yilgi [[To‘rtinchi may harakatlari]] xotirasiga bagʻ...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481222</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5394" sha1="batyz6nhr52dy1g1lg0gwp2e0h2tuo1" xml:space="preserve">'''Yoshlar kuni''' ({{zh|s=五四青年节}}) – bu har yili [[4-may]] kuni [[Xitoy Xalq Respublikasi]]da nishonlanadigan bayram boʻlib, 14 yosh va undan katta yoshlilar sharafiga tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Koetse |first1=Manya |title=May Fourth – China Youth Day |date=4 May 2015 |url=https://www.whatsonweibo.com/chinayouthday/ |access-date=28 March 2021}}&lt;/ref&gt;. Ushbu kun 1919-yilgi [[To‘rtinchi may harakatlari]] xotirasiga bagʻishlab taʼsis etilgan&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Boyd |first1=Alexander |title=Young people of China, go consume and have fun! May Fourth propaganda from popular video sharing site Bilibili |url=https://supchina.com/2020/05/07/young-people-of-china-go-consume-and-have-fun-may-fourth-propaganda-from-popular-video-sharing-site-bilibili/ |access-date=31 March 2021 |work=SupChina |date=7 May 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Kelib chiqishi ==
1920-yil 4-mayda, Xitoy boʻylab [[To‘rtinchi may harakatlari]]ning bir yilligini nishonlashga bagʻishlangan ilk tadbirlar oʻtkazildi. Liang Qichao va Cai Yuanpei kabi mashhur shaxslar talabalar namoyishlarini yuqori baholagan maqolalar eʼlon qilishdi. 1920-yillarda [[Guanchjou]] hukumati va Beiyang hukumati oʻrtasidagi ziddiyatlar davrida, [[Beijing]] hukumati Pekin va Tyantszin shaharlarida ushbu harakatni yodga olish uchun oʻtkaziladigan yigʻilishlar va yurishlarni taqiqladi. Natijada, May toʻrtinchi harakatining asosiy xotira tadbirlari Nankin va [[Shanxay]]ga koʻchdi. 1923-yilda Milliy Talabalar Assotsiatsiyasi mahalliy talabalar uyushmalariga har yili xotira tadbiri oʻtkazish toʻgʻrisida qaror yubordi. 5-maydagi Milliy Tahqirlanish kuni (五九國恥) va 3-may voqealari bilan birgalikda, may oyi boshlarida Yaponiya bosqiniga qarshi norozilik ruhidagi tadbirlar koʻpaydi. Xitoy va Yaponiya oʻrtasidagi ziddiyatlar kuchayib borgani sari, May toʻrtinchi harakatining yilligi yapon bosqiniga qarshi kurashning ramziga aylandi. [[1933-yil]]da, Mukden voqeasidan (1931) bir yildan ortiq vaqt oʻtgach, oʻtkazilgan mitinglardan birida 4-may kuni „Xitoy madaniyatini tiklash harakati kuni“ deb eʼlon qilindi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

1939-yilda, Toʻrtinchi may harakatlarining 20 yilligi munosabati bilan Shaan-Gan-Ning chegaraviy mintaqasining Shimoli-gʻarbiy yoshlar milliy yordam assotsiatsiyasi 4-may sanasini Xitoy Yoshlar kuni deb eʼlon qilishga qaror qildi. Shu yili [[Mao Zedong]] Toʻrtinchi may harakatlari maqtov bilan yoritgan maqola yozdi va [[Xitoy Respublikasi]] hukumati ham 4-mayni rasmiy ravishda Yoshlar kuni deb belgiladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal|title=民國時期的&quot;五四&quot;紀念活動|author=楊濤|url=http://www.cuhk.edu.hk/ics/21c/media/articles/c119-200909037.pdf|journal=二十一世紀雙月刊|issue=2010年6月號.總第一一九期|doi=|year=2010|volume=|page=|pmid=|via=香港中文大学|access-date=2019-07-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20180516165836/http://www.cuhk.edu.hk/ics/21c/media/articles/c119-200909037.pdf|archive-date=2018-05-16|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=一枝帶刺的玫瑰{{!}} 遠見雜誌|url=https://www.gvm.com.tw/article.html?id=1276|accessdate=2019-07-19|date=15 April 1989|last=尹萍|format=|work=遠見雜誌 – 前進的動力|publisher=|language=}}&lt;/ref&gt;. 1939-yil 4-may kuni, ilk bor Kuomintang (millatchilar partiyasi) va kommunistlar har ikkisi ham May toʻrtinchi Yoshlar kunini nishonlashdi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

1940 yoki 1943-yillarda, Kuomintang (KMT) hukumati Yoshlar kunini 29-martga koʻchirdi, bu sana Sariq Gultepa qoʻzgʻolonida halok boʻlgan shahidlarni xotirlash uchun tanlandi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|title=五四文藝節|url=http://nrch.culture.tw/twpedia.aspx?id=2208|accessdate=2019-07-18|author=陳建忠|date=2011-05-05|format=|work=臺灣大百科全書|publisher=|language=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Ammo bu rasmiy oʻzgarishga qaramay, koʻplab yoshlar hanuzgacha 4-mayni Yoshlar kuni sifatida nishonlashda davom etdilar – ayniqsa universitetlarda turli tadbirlar oʻtkazildi. Shu bilan birga, KMT hukumati 4-may sanasini „Adabiyot kuni“ deb eʼlon qildi, biroq bu sana keng nishonlanmadi va ommalashmadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

1949-yilda, Xitoy Davlat Maʼmuriy Kengashi 4-may sanasini rasmiy ravishda Xitoy Yoshlar kuni deb eʼlon qildi. Bu kun umumxalq bayrami sifatida belgilanmagan boʻlsa-da, 14 yoshdan 28 yoshgacha boʻlgan fuqarolarga yarim kunlik dam olish berildi&lt;ref&gt;{{cite web|language=zh-hans|url=http://society.people.com.cn/GB/41158/7147481.html|title=14至28周岁青年&quot;五四&quot;放假半天|work=人民网|publisher=[[人民日报]]|date=2008-04-22|accessdate=2009-05-04|archive-date=2020-05-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20200527125648/http://society.people.com.cn/GB/41158/7147481.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;.

[[Xitoy Respublikasi|Tayvan]] hanuzgacha 4-may sanasini „Adabiyot kuni“ sifatida nishonlashda davom etmoqda&lt;ref name=&quot;:0&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=【藝起飛揚—馬祖藝文節】馬祖的「民國讀書伯」與「五四文藝節」|url=http://www.matsu-news.gov.tw/2010web/news_detail_101.php?CMD=open&amp;UID=172468|accessdate=2019-07-19|author=游桂香|date=2016-05-05|format=|work=馬祖日報|publisher=|language= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200527125822/http://www.matsu-news.gov.tw/2010web/news_detail_101.php?CMD=open&amp;UID=172468 |archivedate=2020-05-27}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>batyz6nhr52dy1g1lg0gwp2e0h2tuo1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481231</id>
      <parentid>5481222</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:02:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <origin>5481231</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5390" sha1="91lfxt5gn3ntkt4xg9yi8pumg7v4cmz" xml:space="preserve">'''Yoshlar kuni''' ({{zh|s=五四青年节}}) – bu har yili [[4-may]] kuni [[Xitoy Xalq Respublikasi]]da nishonlanadigan bayram boʻlib, 14 yosh va undan katta yoshlilar sharafiga tashkil etilgan&lt;ref&gt;{{cite web |last1=Koetse |first1=Manya |title=May Fourth – China Youth Day |date=4 May 2015 |url=https://www.whatsonweibo.com/chinayouthday/ |access-date=28 March 2021}}&lt;/ref&gt;. Ushbu kun 1919-yilgi [[To‘rtinchi may harakatlari]] xotirasiga bagʻishlab taʼsis etilgan&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Boyd |first1=Alexander |title=Young people of China, go consume and have fun! May Fourth propaganda from popular video sharing site Bilibili |url=https://supchina.com/2020/05/07/young-people-of-china-go-consume-and-have-fun-may-fourth-propaganda-from-popular-video-sharing-site-bilibili/ |access-date=31 March 2021 |work=SupChina |date=7 May 2020}}&lt;/ref&gt;.

== Kelib chiqishi ==
1920-yil 4-mayda, Xitoy boʻylab [[To‘rtinchi may harakatlari]]ning bir yilligini nishonlashga bagʻishlangan ilk tadbirlar oʻtkazildi. Liang Qichao va Cai Yuanpei kabi mashhur shaxslar talabalar namoyishlarini yuqori baholagan maqolalar eʼlon qilishdi. 1920-yillarda [[Guanchjou]] hukumati va Beiyang hukumati oʻrtasidagi ziddiyatlar davrida, [[Beijing]] hukumati Pekin va Tyantszin shaharlarida ushbu harakatni yodga olish uchun oʻtkaziladigan yigʻilishlar va yurishlarni taqiqladi. Natijada, May toʻrtinchi harakatining asosiy xotira tadbirlari Nankin va [[Shanxay]]ga koʻchdi. 1923-yilda Milliy Talabalar Assotsiatsiyasi mahalliy talabalar uyushmalariga har yili xotira tadbiri oʻtkazish toʻgʻrisida qaror yubordi. 5-maydagi Milliy Tahqirlanish kuni (五九國恥) va 3-may voqealari bilan birgalikda, may oyi boshlarida Yaponiya bosqiniga qarshi norozilik ruhidagi tadbirlar koʻpaydi. Xitoy va Yaponiya oʻrtasidagi ziddiyatlar kuchayib borgani sari, May toʻrtinchi harakatining yilligi yapon bosqiniga qarshi kurashning ramziga aylandi. 1933-yilda, Mukden voqeasidan (1931) bir yildan ortiq vaqt oʻtgach, oʻtkazilgan mitinglardan birida 4-may kuni „Xitoy madaniyatini tiklash harakati kuni“ deb eʼlon qilindi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

1939-yilda, Toʻrtinchi may harakatlarining 20 yilligi munosabati bilan Shaan-Gan-Ning chegaraviy mintaqasining Shimoli-gʻarbiy yoshlar milliy yordam assotsiatsiyasi 4-may sanasini Xitoy Yoshlar kuni deb eʼlon qilishga qaror qildi. Shu yili [[Mao Zedong]] Toʻrtinchi may harakatlari maqtov bilan yoritgan maqola yozdi va [[Xitoy Respublikasi]] hukumati ham 4-mayni rasmiy ravishda Yoshlar kuni deb belgiladi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Cite journal|title=民國時期的&quot;五四&quot;紀念活動|author=楊濤|url=http://www.cuhk.edu.hk/ics/21c/media/articles/c119-200909037.pdf|journal=二十一世紀雙月刊|issue=2010年6月號.總第一一九期|doi=|year=2010|volume=|page=|pmid=|via=香港中文大学|access-date=2019-07-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20180516165836/http://www.cuhk.edu.hk/ics/21c/media/articles/c119-200909037.pdf|archive-date=2018-05-16|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=一枝帶刺的玫瑰{{!}} 遠見雜誌|url=https://www.gvm.com.tw/article.html?id=1276|accessdate=2019-07-19|date=15 April 1989|last=尹萍|format=|work=遠見雜誌 – 前進的動力|publisher=|language=}}&lt;/ref&gt;. 1939-yil 4-may kuni, ilk bor Kuomintang (millatchilar partiyasi) va kommunistlar har ikkisi ham May toʻrtinchi Yoshlar kunini nishonlashdi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

1940 yoki 1943-yillarda, Kuomintang (KMT) hukumati Yoshlar kunini 29-martga koʻchirdi, bu sana Sariq Gultepa qoʻzgʻolonida halok boʻlgan shahidlarni xotirlash uchun tanlandi&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|title=五四文藝節|url=http://nrch.culture.tw/twpedia.aspx?id=2208|accessdate=2019-07-18|author=陳建忠|date=2011-05-05|format=|work=臺灣大百科全書|publisher=|language=}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;. Ammo bu rasmiy oʻzgarishga qaramay, koʻplab yoshlar hanuzgacha 4-mayni Yoshlar kuni sifatida nishonlashda davom etdilar – ayniqsa universitetlarda turli tadbirlar oʻtkazildi. Shu bilan birga, KMT hukumati 4-may sanasini „Adabiyot kuni“ deb eʼlon qildi, biroq bu sana keng nishonlanmadi va ommalashmadi&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;.

1949-yilda, Xitoy Davlat Maʼmuriy Kengashi 4-may sanasini rasmiy ravishda Xitoy Yoshlar kuni deb eʼlon qildi. Bu kun umumxalq bayrami sifatida belgilanmagan boʻlsa-da, 14 yoshdan 28 yoshgacha boʻlgan fuqarolarga yarim kunlik dam olish berildi&lt;ref&gt;{{cite web|language=zh-hans|url=http://society.people.com.cn/GB/41158/7147481.html|title=14至28周岁青年&quot;五四&quot;放假半天|work=人民网|publisher=[[人民日报]]|date=2008-04-22|accessdate=2009-05-04|archive-date=2020-05-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20200527125648/http://society.people.com.cn/GB/41158/7147481.html|url-status=live}}&lt;/ref&gt;.

[[Xitoy Respublikasi|Tayvan]] hanuzgacha 4-may sanasini „Adabiyot kuni“ sifatida nishonlashda davom etmoqda&lt;ref name=&quot;:0&quot;/&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title=【藝起飛揚—馬祖藝文節】馬祖的「民國讀書伯」與「五四文藝節」|url=http://www.matsu-news.gov.tw/2010web/news_detail_101.php?CMD=open&amp;UID=172468|accessdate=2019-07-19|author=游桂香|date=2016-05-05|format=|work=馬祖日報|publisher=|language= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200527125822/http://www.matsu-news.gov.tw/2010web/news_detail_101.php?CMD=open&amp;UID=172468 |archivedate=2020-05-27}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{Manbalar}}</text>
      <sha1>91lfxt5gn3ntkt4xg9yi8pumg7v4cmz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalar mehnati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249250</id>
    <revision>
      <id>5481225</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:55:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Shoxrux Daminov</username>
        <id>138646</id>
      </contributor>
      <comment>„[[File:coaltub.png|right|frame|XIX asrda [[Buyuk Britaniya]]da bolalar mehnati to‘g‘risidagi bir qator qonunlar, ya’ni fabrika qonunlari qabul qilingan. 9 yoshgacha bo‘lgan bolalarga ishlashga ruxsat berilmagan, 9-16 yoshdagilar Paxta tegirmonlari to‘g‘risidagi qonunga ko‘ra kuniga 12 soat ishlashlari mumkin edi. 1856-yilda qonun 9 yoshdan oshgan bolalarga haftasiga 60 soat, kechasi yoki kunduzi ishlashga ruxsat berdi. 1901-yilda bola...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481225</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24705" sha1="46y22wopuoj5kuhrckkxb3j1ca3rkdl" xml:space="preserve">[[File:coaltub.png|right|frame|XIX asrda [[Buyuk Britaniya]]da bolalar mehnati to‘g‘risidagi bir qator qonunlar, ya’ni fabrika qonunlari qabul qilingan. 9 yoshgacha bo‘lgan bolalarga ishlashga ruxsat berilmagan, 9-16 yoshdagilar Paxta tegirmonlari to‘g‘risidagi qonunga ko‘ra kuniga 12 soat ishlashlari mumkin edi. 1856-yilda qonun 9 yoshdan oshgan bolalarga haftasiga 60 soat, kechasi yoki kunduzi ishlashga ruxsat berdi. 1901-yilda bolalar mehnatining ruxsat etilgan yoshi 12 yoshgacha ko‘tarildi.&lt;ref&gt;{{cite web|author=Laura Del Col|title=The Life of the Industrial Worker in Nineteenth-Century England|url=http://www.victorianweb.org/history/workers1.html |website=Victorian Web }}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |pmc=2507680 |pmid=20759953 |volume=2 |issue=2139 |title=The Factory and Workshop Act, 1901 |journal=Br Med J |pages=1871–2 |doi=10.1136/bmj.2.2139.1871 |year=1901}}&lt;/ref&gt;]]
'''Bolalar mehnati''' - bu bolalarning muntazam maktabga borish qobiliyatiga xalaqit beradigan yoki ruhiy, jismoniy, ijtimoiy va axloqiy jihatdan zararli bo‘lgan har qanday mehnat shakli orqali ekspluatatsiya qilish.&lt;ref&gt;{{cite web|title=What is child labour?|publisher=International Labour Organization|year=2012 |url=http://www.ilo.org/ipec/facts/lang--en/index.htm}}&lt;/ref&gt;Bunday ekspluatatsiya butun dunyo bo‘ylab qonunchilik bilan taqiqlangan,&lt;ref&gt;{{cite web |title=International and national legislation - Child Labour|publisher=International Labour Organization |year=2011|url=http://www.ilo.org/ipec/areas/Childdomesticlabour/iInternationalnationallegislation/lang--en/index.htm}}&lt;/ref&gt; garchi bu qonunlar bolalarning barcha ishlarini bolalar mehnati deb hisoblamasa ham; istisnolarga bolalar rassomlarining ishi, oilaviy majburiyatlar, nazorat ostidagi treninglar va Amish bolalari, shuningdek, Amerikadagi tubjoy bolalar tomonidan amalga oshiriladigan ba’zi ish shakllari kiradi.&lt;ref name=&quot;Labour laws - An Amish exception&quot;&gt;{{cite news|title=Labour laws - An Amish exception|newspaper=The Economist|date=5 February 2004 |url=http://www.economist.com/node/2413745}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|last=Larsen|first=P.B. |title=Indigenous and tribal children: assessing child labour and education challenges |publisher=International Programme on the Elimination of Child Labour (IPEC), International Labour Office}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;EUR-Lex&quot;&gt;{{cite journal|title= Council Directive 94/33/EC of 22 June 1994 on the protection of young people at work|via=EUR-Lex|date=20 August 1994|journal=Official Journal of the European Communities |url=https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=OJ:L:1994:216:FULL |volume=37}}&lt;/ref&gt;

'''Bolalar mehnati''' tarix davomida turli darajada mavjud bo‘lib kelgan. XIX asr va XX asr boshlarida G‘arb mamlakatlarida hamda ularning mustamlakalarida kambag‘al oilalarning 5-14 yoshli ko‘plab bolalari mehnat qilgan. Bu bolalar asosan qishloq xo‘jaligida, uyda yig‘ish ishlarida, fabrikalarda, konlarda va gazetachi bolalar kabi xizmat ko‘rsatish sohalarida ishlagan - ba’zilari hatto 12 soatlik tungi smenalarda ham mehnat qilgan. Oilalar daromadining oshishi, maktablarning ko‘payishi va bolalar mehnatini taqiqlovchi qonunlarning qabul qilinishi natijasida bolalar mehnati hollari kamayib bordi.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Child Labour in Historical Perspective: 1800-1985|publisher=UNICEF |editor1=Hugh Cunningham |editor2=Pier Paolo Viazzo|year=1996|isbn=978-88-85401-27-3 |url=http://www.unicef-irc.org/publications/pdf/hisper_childlabour_low.pdf|url-status=dead|archive-date=23 November 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151123040832/http://www.unicef-irc.org/publications/pdf/hisper_childlabour_low.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The World of Child Labour |last=Hindman|first=Hugh|publisher=M.E. Sharpe|year=2009|isbn=978-0-7656-1707-1}}&lt;/ref&gt;

2023-yil holatiga ko‘ra, dunyoning eng qashshoq mamlakatlarida har beshinchi bola bolalar mehnatiga jalb qilingan, ularning eng ko‘pi Afrikaning Sahroi Kabirdan janubida yashaydi, bu yerda har to‘rtinchi boladan ko‘prog‘i shunday ishlaydi.&lt;ref name=&quot;UNICEF 2023&quot;&gt;{{cite web|url=https://data.unicef.org/topic/child-protection/child-labour/ |title=In the world's poorest countries, slightly more than 1 in 5 children are engaged in child labour|work=[[UNICEF]]|date=June 2023}}&lt;/ref&gt;Bu so‘nggi yarim yillikda bolalar mehnatining pasayishini ko‘rsatadi.
Bu so‘nggi yarim yillikda bolalar mehnatining pasayishini ko‘rsatadi.&lt;ref name=&quot;UNICEF Data – Child Labour&quot;&gt;{{cite web|title=UNICEF Data – Child Labour |publisher=UNICEF |year=2017 |url=https://data.unicef.org/topic/child-protection/child-labour/ |access-date=18 April 2018 }}&lt;/ref&gt;2017-yilda Afrikaning to‘rtta davlati (Mali, Benin, Chad va Gvineya-Bisau) 5-14 yoshdagi bolalarning 50 foizdan ortig‘i ishlayotganiga guvoh bo‘ldi.&lt;ref name=&quot;UNICEF Data – Child Labour&quot;/&gt; Worldwide agriculture is the largest employer of child labour.&lt;ref name=&quot;Child Labour&quot;&gt;{{cite news|title=Child Labour|newspaper=The Economist|date=20 December 2005|url=http://www.economist.com/node/5328365?zid=317&amp;ah=8a47fc455a44945580198768fad0fa41}}&lt;/ref&gt;Dunyo bo‘yicha qishloq xo‘jaligi bolalar mehnatining eng yirik ish beruvchisi hisoblanadi.

Jahon banki ma’lumotlariga ko‘ra, 1960-2003-yillarda dunyo miqyosida bolalar mehnati bilan kasallanish 25 foizdan 10 foizgacha kamaygan.&lt;ref&gt;{{cite book |last=Norberg |first=Johan |date=2007 |url=http://www.regeringen.se/contentassets/94943fabd8c9427492a71d6324e2d23a/varldens-valfard-fyra-decennier-som-forandrade-planeten |title=Världens välfärd |location=Stockholm |publisher=Government Offices of Sweden |page=58 |archive-url=http://web.archive.org/web/20160206191732/http://www.regeringen.se/contentassets/94943fabd8c9427492a71d6324e2d23a/varldens-valfard-fyra-decennier-som-forandrade-planeten |archive-date=6 February 2016 |isbn= 978-91-85935-00-0 |language=sv}}&lt;/ref&gt;Shunga qaramay, bolalar mehnatkashlarining umumiy soni yuqoriligicha qolmoqda, [[UNICEF]] va ILO 2013-yilda dunyo bo‘ylab 5-17 yoshdagi 168 million bola bolalar mehnatiga jalb qilinganini e’tirof etadi.&lt;ref&gt;{{cite web|title=To eliminate child labour, &quot;attack it at its roots&quot; UNICEF says|publisher=UNICEF|year=2013|url=http://www.unicef.org/media/media_70610.html|access-date=4 March 2014|archive-date=25 February 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210225024242/https://www.unicef.org/media/media_70610.html|url-status=dead}}&lt;/ref&gt;

==Tarixi==
===Sanoatlashishdan oldingi jamiyatlar===
Bolalar mehnati sanoatdan oldingi iqtisodiyotning ajralmas qismini tashkil etadi.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;&gt;{{cite book |last=Diamond |first=Jared |title=The World Until Yesterday |date=2012 |publisher=Viking |isbn=9780670024810}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book |last=Thompson |first=E. P. |title=The Making of the English Working Class |publisher=Penguin |year=1968}}&lt;/ref&gt;Sanoatlashishdan oldingi jamiyatlarda zamonaviy ma’nodagi bolalik tushunchasi deyarli uchramaydi. Bolalar ko‘pincha qobiliyatli bo‘lishi bilanoq bola parvarishi, ovchilik va dehqonchilik kabi faoliyatlarda faol qatnasha boshlaydilar. Ko‘plab jamiyatlarda 13 yoshli bolalar ham kattalar qatorida ko‘riladi va ular kattalar bilan bir xil ishlar bilan shug‘ullanadilar.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

Sanoatdan oldingi jamiyatlarda bolalar mehnati muhim ahamiyatga ega edi, chunki bolalar o‘zlarining va o‘z guruhlarining tirik qolishi uchun o‘z mehnatlarini ta’minlashlari kerak edi.&lt;ref&gt;{{Cite web |title=UNICEF |url=https://www.unicef-irc.org/publications/pdf/hisper_childlabour.pdf}}&lt;/ref&gt;Sanoatdan oldingi jamiyatlar past mahsuldorlik va qisqa umr ko‘rish bilan tavsiflanardi. Bolalarning foydali mehnatda ishtirok etishiga to‘sqinlik qilish uzoq muddatda ularning va guruhining farovonligiga ko‘proq zarar yetkazishi mumkin edi. Bu davrlarda bolalarning maktabga borishiga ehtiyoj kam edi. Ayniqsa, savodsiz jamiyatlarda bu holat yaqqol ko‘rinardi. Sanoatgacha bo‘lgan ko‘plab ko‘nikma va bilimlar malakali kattalar tomonidan bevosita murabbiylik yoki shogirdlik orqali o‘tkazilishi mumkin edi.&lt;ref name=&quot;ReferenceA&quot;/&gt;

&lt;gallery&gt;
File:Mill Children in Macon 2.jpg|Yosh ishchilar, [[Macon, Georgia]], 1909
File:Child Labor in New Jersey United States 1923.jpg|Qo‘shma Shtatlarda uyda yig‘ish operatsiyalarida ishlaydigan bolalar (1923)
File:Abolish child slavery.jpg|1909-yilda Nyu-York shahridagi Mehnat kuni paradida bolalar mehnatiga (bolalar qulligi deb atab) norozilik bildirgan ikki qiz.
File:Child labor, cranberry bog, Burlington County, New Jersey, 8a10151.jpg|Artur Rotshteyn, Bolalar mehnati, Klyukva botqog‘i, 1939-yil. Bruklin muzeyi.
&lt;/gallery&gt;

==Sabablari==
[[File:Young girl working.jpg|thumb|upright|[[Marokash]]ning Aït Benhaddou shahrida to‘quv dastgohida ishlayotgan yosh qiz, 2008-yil may]]
[[File:Rice Cultivation Vietnam.1024x768.jpg|thumb|[[Qishloq xo‘jaligi]] dunyodagi bolalar mehnatining 70 foizini o‘z ichiga oladi.&lt;ref name=&quot;Child Labour&quot; /&gt; Yuqorida [[Vetnam]]dagi sholi fermasida ishlaydigan bola.]]
ILOning ta’kidlashicha, qashshoqlik bolalar mehnati uchun eng katta yagona sababdir.&lt;ref name=&quot;ilo2008a&quot;&gt;{{cite web|title=Child labour - causes|year=2008|publisher=ILO, United Nations |url=http://www.ilo.org/public/english/region/eurpro/moscow/areas/ipec/causes.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20090411145422/http://www.ilo.org/public/english/region/eurpro/moscow/areas/ipec/causes.htm|archive-date=11 April 2009}}&lt;/ref&gt;Kambag‘al uy xo‘jaliklari uchun bolaning ishidan olinadigan daromad odatda uning yoki uy xo‘jaligining tirik qolishi uchun juda muhimdir. Ishlaydigan bolalardan olinadigan daromad kichik bo‘lsa-da, uy xo‘jaligi daromadining 25-40 foizini tashkil etishi mumkin. Afrikalik bolalar mehnati bo‘yicha Xarsx, global bolalar mehnati bo‘yicha Edmonds va Pavcnik kabi boshqa olimlar ham xuddi shunday xulosaga kelishgan.&lt;ref name=&quot;ep05&quot;&gt;{{cite journal|title=Child Labour in the Global Economy|author1=Eric V. Edmonds|author2=Nina Pavcnik|journal=Journal of Economic Perspectives|volume=19|number=1|date=Winter 2005|pages=199–220|doi=10.1257/0895330053147895|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |url=https://www.un.org/en/africarenewal/vol15no3/153chil4.htm|last=Harsch|first=Ernest |journal=Africa Recovery|title=Child labour rooted in Africa's poverty|volume=15|number=3|date=October 2001|pages=14–15 |archive-url=http://web.archive.org/web/20120415095202/https://www.un.org/en/africarenewal/vol15no3/153chil4.htm |archive-date=15 April 2012}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal |last1=Basu |first1=Kaushik |last2=Van |first2=Phan Hoang |date=June 1998 |title=The Economics of Child Labour |url=https://www.jstor.org/stable/116842 |journal=American Economic Review |volume=88 |issue=3 |pages=412–427|jstor=116842 }}&lt;/ref&gt;

Kambag‘allik muhim omil bo‘lsa-da, kambag‘allik va bolalar mehnati o‘rtasidagi bog‘liqlik murakkab. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, bolalar mehnati, odatda, uy xo‘jaliklarining ishlab chiqarish boyligi (qishloq joylarda aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan qishloq xo‘jaligi yerlari bilan o‘lchanadigan) oshishi bilan kamayadi. Biroq, aholi jon boshiga to‘g‘ri keladigan yerning o‘rtacha darajasida bolalar mehnati va yerga egalik qilish o‘rtasidagi bog‘liqlikda sezilarli o‘sish kuzatilishi mumkin.&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Oryoie |first1=Ali Reza |last2=Alwang |first2=Jeffrey |last3=Tideman |first3=Nicolaus |date=2017-12-01 |title=Child Labor and Household Land Holding: Theory and Empirical Evidence from Zimbabwe |url=https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0305750X1730253X |journal=World Development |volume=100 |pages=45–58 |doi=10.1016/j.worlddev.2017.07.025 |issn=0305-750X|url-access=subscription }}&lt;/ref&gt;

ILO ma’lumotlariga ko‘ra,&lt;ref name=&quot;ilo2008a&quot; /&gt; arzon maktablar va sifatli ta’lim kabi mazmunli muqobillarning yetishmasligi bolalarni zararli mehnatga undovchi yana bir asosiy omil hisoblanadi. Bolalar boshqa qiladigan ishlari bo‘lmagani uchun ishlaydilar. Ko‘pgina jamoalar, ayniqsa, bolalar mehnatining 60 dan 70 foizigacha bo‘lgan qismi tarqalgan qishloq joylarda yetarli maktab sharoitlari mavjud emas. Ba’zida maktablar mavjud bo‘lsa ham, ular juda uzoqda, yetib borish qiyin, arzon yoki ta’lim sifati shunchalik pastki, ota-onalar maktabga borish haqiqatan ham bunga arziydimi, deb o‘ylashadi.&lt;ref name=&quot;ep05&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web |title=The Relationship between Education and Child Work |last=Boyden|first=Jo|publisher=UNICEF |date=September 1994 |url=http://www.unicef-irc.org/publications/pdf/crs9.pdf |access-date=3 April 2024}}&lt;/ref&gt;
===Madaniy omillar===
Yevropa tarixida bolalar mehnati keng tarqalgan bo‘lsa-da, zamonaviy dunyodagi zamonaviy bolalar mehnati ham ma’lum madaniy e’tiqodlarga asoslangan. Ba’zilarning fikricha, mehnat bolalarning xulq-atvori va ko‘nikmalarini shakllantirish uchun foydalidir. Ko‘pgina madaniyatlarda, ayniqsa norasmiy iqtisodiyot va kichik uy xo‘jaliklari rivojlangan joylarda, madaniy an’anaga ko‘ra, bolalar ota-onalarining izidan boradilar; shuning uchun bolalar mehnati juda erta yoshdan savdoni o‘rganish va mashq qilish vositasidir. Xuddi shunday, ko‘plab madaniyatlarda qizlarning ta’limi kamroq qadrlanadi yoki qizlar rasmiy maktabga muhtoj emas deb hisoblanadi va bu qizlar maishiy xizmat ko‘rsatish kabi bolalar mehnatiga majbur qilinadi.&lt;ref name=&quot;ilo2008a&quot; /&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=CHILD LABOUR: ISSUES, CAUSES AND INTERVENTIONS |first1=Faraaz |last1=Siddiqi |first2=Harry Anthony |last2=Patrinos |publisher=The World Bank |year=1999 |url=https://www.researchgate.net/profile/Arvind-Singh-21/post/What_are_the_reasons_behind_the_creation_of_child_labours_How_it_can_be_solved/attachment/5ac0c8434cde260d15d626fc/AS%3A610574106910725%401522583619297/download/Child_Labor_issues.pdf |access-date=3 April 2024}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=Child Labour in Latin America: Poverty as Cause and Effect |last=Tauson |first=Michaelle |year=2009 |url=http://www.du.edu/korbel/hrhw/researchdigest/latinamerica2/digest-human%20rights%20in%20latin%20america%20vol%202-childlabour.pdf }}{{dead link|date=June 2016|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Child Labour and Cultural Relativism: From 19th Century America to 21st Century Nepal|last=D'Avolio|first=Michele|journal=Pace International Law Review|date=Spring 2004|volume=16|issue=1|pages=109–145 |doi=10.58948/2331-3536.1160 |s2cid=152411350 |url=http://digitalcommons.pace.edu/pilr/vol16/iss1/5/|doi-access=free}}&lt;/ref&gt;
===Makroiqtisodiyot===
Biggeri va Mehrotra bolalar mehnatini rag‘batlantiruvchi makroiqtisodiy omillarni o‘rganishgan. Ular o‘z tadqiqotlarini Hindiston, Pokiston, Indoneziya, Tailand va Filippin kabi beshta Osiyo davlatiga qaratadilar. Ularning fikriga ko‘ra&lt;ref name=&quot;mbsm&quot;&gt;{{cite book|title=Asian Informal Workers: Global Risks, Local Protection|first1=Mario |last1=Biggeri |first2=Santosh |last2=Mehrotra |publisher=Routledge|year=2007|isbn=978-0-415-38275-5}}&lt;/ref&gt; , bolalar mehnati beshta mamlakatda ham jiddiy muammo hisoblanadi, ammo bu yangi muammo emas. Makroiqtisodiy sabablar insoniyat tarixining ko‘p qismida butun dunyo bo‘ylab bolalar mehnatini keng tarqalishiga turtki bo‘lgan. Ularning ta’kidlashicha, bolalar mehnati sabablari talab va taklif tomonlarini o‘z ichiga oladi. Qashshoqlik va yaxshi maktablarning yo‘qligi bolalar mehnati taklifi tomonini tushuntirsa-da, ular yuqori haq to‘lanadigan rasmiy iqtisodiyotdan ko‘ra kam haq to‘lanadigan norasmiy iqtisodiyotning o‘sishi talab tomonining sabablaridan biri ekanligini ko‘rsatadi. Boshqa olimlarning ta’kidlashicha, moslashuvchan bo‘lmagan mehnat bozori, norasmiy iqtisodiyotning hajmi, sanoatning kengayishga qodir emasligi va zamonaviy ishlab chiqarish texnologiyalarining yetishmasligi bolalar mehnatiga bo‘lgan talab va maqbullikka ta’sir qiluvchi asosiy makroiqtisodiy omillardir.&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Policy Analysis of Child Labour: A Comparative Study|first1=Christiaan |last1=Grootaert |first2=Harry Anthony |last2=Patrinos |publisher=Palgrave Macmillan |year=1999|isbn=978-0312221225}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Child Labour and the Division of Labour in the Early English Cotton Mills|last=Galbi|first=Douglas |journal=Journal of Population Economics|year=1997|volume=10 |issue=4|pages= 357–375 |url=http://www.galbithink.org/child.pdf|doi=10.1007/s001480050048|pmid=12293082|s2cid=5858814}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|author=Brown, D. K. |author2=Deardorff, A. V. |author3=Stern, R. M.|title=Child Labour: Theory, Evidence, and Policy (Chapter 3, International Labour Standards: History, Theory, and Policy Options)|pages=194–247|doi=10.1002/9780470754818.ch3|isbn=9781405105552|chapter=Child Labor: Theory, Evidence, and Policy|year=2003| url=http://www.fordschool.umich.edu/rsie/workingpapers/Papers451-475/r474.pdf |chapter-url=http://ase.tufts.edu/econ/papers/200111.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The Policy Analysis of Child Labour: A Comparative Study|first1=Christiaan |last1=Grootaert |first2=Harry Anthony |last2=Patrinos |publisher=Palgrave Macmillan |year=1999|isbn=978-0312221225}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Child Labour and the Division of Labour in the Early English Cotton Mills|last=Galbi|first=Douglas |journal=Journal of Population Economics|year=1997|volume=10 |issue=4|pages= 357–375 |url=http://www.galbithink.org/child.pdf|doi=10.1007/s001480050048|pmid=12293082|s2cid=5858814}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|author=Brown, D. K. |author2=Deardorff, A. V. |author3=Stern, R. M.|title=Child Labour: Theory, Evidence, and Policy (Chapter 3, International Labour Standards: History, Theory, and Policy Options)|pages=194–247|doi=10.1002/9780470754818.ch3|isbn=9781405105552|chapter=Child Labor: Theory, Evidence, and Policy|year=2003| url=http://www.fordschool.umich.edu/rsie/workingpapers/Papers451-475/r474.pdf |chapter-url=http://ase.tufts.edu/econ/papers/200111.pdf}}&lt;/ref&gt;

==Davlatlar bo'yicha==
[[File:Working children out of school vs Hours worked by children, OWID.svg|thumb|upright=1.35|Maktabdan tashqarida ishlayotgan bolalar va bolalar ishlagan soatlar&lt;ref&gt;{{cite web |title=Working children out of school vs Hours worked by children |url=https://ourworldindata.org/grapher/working-children-out-of-school-ages-7-14-vs-hours-worked-by-children-ages-7-14 |website=Our World in Data |access-date=5 March 2020}}&lt;/ref&gt;]]
===Mustamlakachi imperiyalar===
1650-1950-yillarda Yevropa davlatlarining mustamlakalarida bolalar mehnatidan tizimli foydalanish odatiy hol edi. Afrikada mustamlaka ma’murlari ishlab chiqarishning an’anaviy urug‘-aymoqchilik tartibini qo‘llab-quvvatladilar, ya’ni ish uchun nafaqat kattalar, balki uy xo‘jaliklarini ham yolladilar. Millionlab bolalar mustamlaka qishloq xo‘jaligi plantatsiyalarida, konlarda va maishiy xizmat ko‘rsatish sohalarida ishladilar.&lt;ref name=&quot;bass04&quot;&gt;{{cite book|title=Child Labour in Sub-Saharan Africa|last=Bass |first=Loretta|year=2004|isbn=978-1588262868|pages=[https://archive.org/details/childlaborinsubs00lore/page/30 30–43]|publisher=Lynne Rienner Publications|url-access=registration |url=https://archive.org/details/childlaborinsubs00lore/page/30}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite book|title=The World of Child Labour|first=Beverly |last=Grier |editor-first=Hugh |editor-last=Hindman|publisher=M.E. Sharpe|year=2009|pages=173–177|isbn=978-0-7656-1707-1}}&lt;/ref&gt;Bu koloniyalarda 5 yoshdan 14 yoshgacha bo‘lgan bolalarni hunar o‘rganish evaziga haq olmasdan shogirdlikka olishning murakkab sxemalari e’lon qilindi. Pauper shogirdlik tizimi XIX asrda amaliyotga kirdi, bu yerda mustamlakachi xo‘jayin bolani ota-onasidan uzoqda, boshqa mustamlakachi xo‘jayinga tegishli uzoq fermaga ishga yuborish uchun mahalliy ota-onaning ham, bolaning ham roziligiga muhtoj emas edi.&lt;ref&gt;{{cite book|title=Masters, Servants, and Magistrates in Britain and the Empire, 1562-1955 (Studies in Legal History)|last=Hay|first=Douglas|year=2007|isbn=978-0807828779|pages=38–46|publisher= University of North Carolina Press}}&lt;/ref&gt;Boshqa sxemalarga bolalar ishlaydigan va shu orqali o‘rganadigan &quot;topish va o‘rganish&quot; dasturlari kiradi. Misol uchun, Buyuk Britaniya 1899-yilda &quot;Xo‘jayinlar va xizmatkorlar to‘g‘risida&quot;gi qonunni, keyin esa &quot;Soliq va ruxsatnoma to‘g‘risida&quot;gi qonunni qabul qilib, mustamlakalarda, ayniqsa Afrikada, bolalar mehnatini rag‘batlantirdi. Bu qonunlar mahalliy xalqqa xotini va bolalarining mehnatini mustamlakachi hukumatning ehtiyojlari uchun, masalan, fermer xo‘jaliklari va pikanninlar sifatida foydalanish imkoniyatini yaratish evaziga mahalliy yerlarning bir qismiga qonuniy egalik huquqini taklif qildi.
[[File:Jakarta slumlife62.JPG|thumb|[[Indoneziya]]ning [[Jakarta]] shahrida axlat yig‘ayotgan bola..]]Qonunlardan tashqari, mustamlakalar uchun yangi soliqlar joriy etildi. Shunday soliqlardan biri [[Buyuk Britaniya]] va [[Fransiya]] mustamlakachilik imperiyalarida bosh solig‘i edi. Ba’zi mustamlaka hududlarida 8 yoshdan oshgan har bir kishiga bu soliq solinardi. Ushbu soliqlarni to‘lash va kundalik turmush xarajatlarini qoplash uchun mustamlakalardagi xonadonlarda bolalar ham ishlashga majbur bo‘lardi.&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Child labour in the Gold Coast: the economics of work, education and the family in late-colonial Africa, c.1940-57|last=Lord|first=Jack |journal=The Journal of the History of Childhood and Youth|volume=4|issue=1|year=2011|pages=88–115 |url=https://eprints.soas.ac.uk/11595/1/Jack_Lord%2C_Child_Labor_in_the_Gold_Coast.pdf|doi=10.1353/hcy.2011.0005|s2cid=143683964}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Invisible Hands: Child Labour and the State in Colonial Zimbabwe by Beverly Grier (a review)|last=Wells|first=Karen|journal=The Journal of the History of Childhood and Youth|volume=1|number=3|date=Fall 2008|pages=481–483 |doi= 10.1353/hcy.0.0025 |s2cid=144242016}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite journal|title=Head Tax, Social Structure and Rural Incomes in Cameroun, 1922-1937|last=Guyer|first=Jane|s2cid=143600106|journal=Cahiers d'Études Africaines|volume=20 |issue=79|year=1980|pages=305–329|doi=10.3406/cea.1980.2338 |hdl=2144/40432|hdl-access=free}}&lt;/ref&gt;

===Afrika===
[[File:Kamerun children weaving.jpg|thumb|[[Kamerun]] sobiq nemis koloniyasida bolalar mehnati, 1919-yil]]
Bolalarning yoshligida ishlashi butun Afrika bo‘ylab doimiy mavzu bo‘lib kelgan. Ko‘pgina bolalar dastlab ota-onalariga oilaviy fermani boshqarishda yordam berish uchun uyda ishlay boshladilar.{{sfn|Agbu|2009|p=11}}Bugungi kunda Afrikadagi bolalar ko‘pincha oilaviy qarzlar va boshqa moliyaviy sabablar tufayli ekspluatatsion mehnatga majburlanmoqda. Bu holat esa, o‘z navbatida, qashshoqlikning davom etishiga olib kelmoqda.{{sfn|Agbu|2009|p=11}}Uydagi bolalar mehnatining boshqa turlariga tijorat plantatsiyalarida ishlash, tilanchilik qilish va etik tozalash kabi boshqa faoliyatlar ham kiradi.{{sfn|Agbu|2009|p=11}} Jami taxminan besh million bola qishloq xo‘jaligi sohasida mehnat qilmoqda, bu raqam hosil yig‘imi paytida muntazam ravishda ortib boradi. Qahva teradigan bolalarning 30 foizidan tashqari, yana taxminan 25 000 maktab yoshidagi bola yil davomida ishlaydi.{{sfn|Agbu|2009|p=16}}
===Avstraliya===
1788-yilda [[Yevropa]]dan ko‘chib kelganlar orasida ba’zi mahkum bolalar ham [[Avstraliya]]ga yuborilgan va ular u yerda ishlashga majbur qilingan. Avstraliyada bolalar mehnati Buyuk Britaniyadagidek keng tarqalmagan edi. Aholi soni kam bo‘lgani sababli, qishloq xo‘jaligi mahsuldorligi yuqori bo‘lgan va oilalar sanoatlashgan mamlakatlardagi kabi ochlikka duch kelmagan. Avstraliyada XX asrning keyingi qismigacha sezilarli sanoat rivojlanmagan edi. Bu paytga kelib Britaniya ta’sirida bolalar mehnati to‘g‘risidagi qonunlar va majburiy maktab ta’limi shakllangan edi. 1870-yillardan boshlab majburiy maktab ta’limi joriy etilishi bilan bolalar mehnati cheklandi.

Avstraliyada bolalar mehnati to‘g‘risidagi qonunlar har bir shtatda farq qiladi. Umuman olganda, bolalarga har qanday yoshda ishlashga ruxsat beriladi, ammo 15 yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun cheklovlar mavjud. Bu cheklovlar ish vaqti va bolalar bajarishi mumkin bo‘lgan ish turiga taalluqlidir. Barcha shtatlarda bolalar maktabni tugatishning eng kichik yoshigacha, 15 yoshgacha o‘qishga majbur, Tasmaniya va Kvinslenddan tashqari barcha shtatlarda o‘qishni tugatish yoshi 17 yoshni tashkil etadi&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.fairwork.gov.au/find-help-for/young-workers-and-students/what-age-can-i-start-work|title=Minimum working age|website=Fair Work Ombudsman}}&lt;/ref&gt;.


== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>46y22wopuoj5kuhrckkxb3j1ca3rkdl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Amerika Qo‘shma Shtatlarida Z avlod</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249251</id>
    <revision>
      <id>5481226</id>
      <timestamp>2025-07-03T06:58:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Sardorablokulov</username>
        <id>182768</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Z avlodi''' (yoki qisqasi Gen Z), oddiy tilda '''Zoomers''' deb ataladi,&lt;ref name=&quot;Wordswatching23&quot;&gt;{{cite web|date=October 2021|title=Words We're Watching: 'Zoomer'|url=https://www.merriam-webster.com/words-at-play/words-were-watching-zoomer-gen-z|access-date=October 25, 2021|website=Merriam-Webster}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;zoomer Dictionary.com&quot;&gt;{{cite web|title=zoomer|url=https://www.dictionary.com/e/slang/zoomer/|access-date=14 June 2020|website=Di...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481226</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18050" sha1="3rurw0lvk7ofp56jmuii5v4g7elec50" xml:space="preserve">'''Z avlodi''' (yoki qisqasi Gen Z), oddiy tilda '''Zoomers''' deb ataladi,&lt;ref name=&quot;Wordswatching23&quot;&gt;{{cite web|date=October 2021|title=Words We're Watching: 'Zoomer'|url=https://www.merriam-webster.com/words-at-play/words-were-watching-zoomer-gen-z|access-date=October 25, 2021|website=Merriam-Webster}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;zoomer Dictionary.com&quot;&gt;{{cite web|title=zoomer|url=https://www.dictionary.com/e/slang/zoomer/|access-date=14 June 2020|website=Dictionary.com|date=January 16, 2020 }}&lt;/ref&gt; Milleniallardan keyingi va [[Alfa avlod|Alfa avlodi]]dan oldingi demografik guruhdir.&lt;ref name=&quot;Williams-2015a&quot;&gt;{{Cite news|last=Williams|first=Alex|date=September 19, 2015|title=Meet Alpha: The Next 'Next Generation'|work=The New York Times|department=Fashion|url=https://www.nytimes.com/2015/09/19/fashion/meet-alpha-the-next-next-generation.html|access-date=September 7, 2019}}&lt;/ref&gt;

Z avlodi aʼzolari 1990-yillarning oʻrta yoki oxirgi yillaridan 2010-yillarning boshlariga qadar tugʻilganlar boʻlib, odatda 1997 yildan 2012 yilgacha tugʻilganlar deb hisoblanadi. Boshqacha qilib aytganda, bu avlodning birinchi toʻlqini XXI asrning ikkinchi oʻn yilligining ikkinchi yarmida voyaga yetgan,&lt;ref name=&quot;Lexico-2019&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.lexico.com/en/definition/generation_z|archive-url=https://web.archive.org/web/20190817140603/https://www.lexico.com/en/definition/generation_z|url-status=dead|archive-date=August 17, 2019|title=Generation Z|website=Lexico|publisher=Oxford English Dictionary|access-date=August 17, 2019}}&lt;/ref&gt; bu davr tugʻilish koʻrsatkichlarining pasayishi, aholining qarishi va immigratsiya tufayli sezilarli demografik oʻzgarishlar davri boʻlgan. 2000 va 2010-yillarda voyaga yetgan amerikaliklar IQ koʻrsatkichlarida oʻsish kuzatgan,&lt;ref name=&quot;Flynn-2018&quot;&gt;{{Cite journal|last1=Flynn|first1=James R.|last2=Shayer|first2=Michael|date=January–February 2018|title=IQ decline and Piaget: Does the rot start at the top?|url=https://doi.org/10.1016/j.intell.2017.11.010|journal=Intelligence|volume=66|pages=112–121|doi=10.1016/j.intell.2017.11.010|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; ammo ijodkorlikda kamayish boʻlgan.&lt;ref name=&quot;Kim-2011&quot;&gt;{{Cite journal|last=Kim|first=Kyung Hee|date=2011|title=The Creativity Crisis: The Decrease in Creative Thinking Scores on the Torrance Tests of Creative Thinking|url=https://doi.org/10.1080/10400419.2011.627805|journal=Creativity Research Journal|volume=23|issue=4|pages=285–95|doi=10.1080/10400419.2011.627805|s2cid=10855765|url-access=subscription}}&lt;/ref&gt; Ular avvalgi avlodlarga nisbatan balogʻatga tezroq kirishadi.

2000-yillar va 2010-yillarda, gʻarbiy taʼlimchilar, xususan, amerikalik oʻqituvchilar koʻproq qobiliyatsiz, qiynalayotgan oʻquvchilarga yordam berishga eʼtibor qaratgan boʻlsa-da,&lt;ref name=&quot;Clynes-2016&quot;&gt;{{Cite journal |last=Clynes |first=Tom |date=September 7, 2016 |title=How to raise a genius: lessons from a 45-year study of super-smart children |journal=Nature |volume=537 |issue=7619 |pages=152–155 |bibcode=2016Natur.537..152C |doi=10.1038/537152a |pmid=27604932 |s2cid=4459557 |doi-access=free}}&lt;/ref&gt; 2010-yillarda amerikalik oʻquvchilarning matematik savodxonligi va oʻqish qobiliyati&lt;ref name=&quot;:4&quot;&gt;{{Cite news |last=Goldstein |first=Dana |date=December 3, 2019 |title='It Just Isn't Working': Test Scores Cast Doubt on U.S. Education Efforts |url=https://www.nytimes.com/2019/12/03/us/us-students-international-test-scores.html |archive-url=https://archive.today/20191203152714/https://www.nytimes.com/2019/12/03/us/us-students-international-test-scores.html |archive-date=December 3, 2019 |access-date=May 6, 2023 |work=The New York Times}}&lt;/ref&gt; pasayib ketdi va ular boshqa mamlakatlardagi, ayniqsa Sharqiy Osiyodagi tengdoshlaridan orqada qolishdi.&lt;ref name=&quot;Wai-2015&quot;&gt;{{Cite news |last1=Wai |first1=Jonathan |last2=Makel |first2=Matthew C. |date=September 4, 2015 |title=How do academic prodigies spend their time and why does that matter? |url=https://theconversation.com/how-do-academic-prodigies-spend-their-time-and-why-does-that-matter-46594 |access-date=December 19, 2020 |work=The Conversation}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;DeSilver-2017&quot;&gt;{{Cite news|last=DeSilver|first=Drew|date=February 15, 2017|title=U.S. students' academic achievement still lags that of their peers in many other countries|work=Pew Research Center|url=https://www.pewresearch.org/fact-tank/2017/02/15/u-s-students-internationally-math-science/|access-date=November 21, 2020}}&lt;/ref&gt; Umuman olganda, ular moliyaviy jihatdan ehtiyotkor,&lt;ref name=&quot;Miller-2019c&quot;&gt;{{Cite news |last=Miller |first=Ryan |date=April 12, 2019 |title=Forget the dream wedding. Gen Z-ers are planning to own homes before they're 30, survey finds |url=https://www.usatoday.com/story/money/personalfinance/real-estate/2019/04/11/generation-z-already-saving-buy-home-bank-america-survey-says/3438279002/ |access-date=June 12, 2019 |work=USA Today}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Solmon-2019b&quot;&gt;{{Cite news |last=Solmon |first=Paul |date=May 16, 2019 |title=What Gen Z college grads are looking for in a career |url=https://www.pbs.org/newshour/show/what-gen-z-college-grads-are-looking-for-in-a-career |access-date=May 17, 2019 |work=PBS Newshour}}&lt;/ref&gt; va oliy taʼlim muassasalariga qatnashishga muqobil variantlarga tobora koʻproq qiziqish bildirmoqda,&lt;ref name=&quot;Solman-2019&quot;&gt;{{Cite news |last=Solman |first=Paul |date=March 28, 2019 |title=Anxious about debt, Generation Z makes college choice a financial one |url=https://www.pbs.org/newshour/show/anxious-about-debt-generation-z-makes-college-choice-a-financial-one |access-date=May 12, 2019 |work=PBS Newshour}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Industry Week-2019&quot;&gt;{{Cite news |last= |first= |date=July 24, 2019 |title=Can Gen Z Save Manufacturing from the 'Silver Tsunami'? |url=https://www.industryweek.com/talent/can-gen-z-save-manufacturing-silver-tsunami |access-date=July 27, 2019 |work=Industry Week}}&lt;/ref&gt; bu tendensiya uchun asosan yosh yigitlar javobgardir.&lt;ref name=&quot;Belkin-2021&quot;&gt;{{Cite news |last=Belkin |first=Douglas |date=September 6, 2021 |title=A Generation of American Men Give Up on College: 'I Just Feel Lost' |url=https://www.wsj.com/articles/college-university-fall-higher-education-men-women-enrollment-admissions-back-to-school-11630948233 |access-date=September 11, 2021 |work=The Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt;

Ular yoshligidan Internet va koʻchma raqamli qurilmalar bilan tanish boʻlib ulgʻayishgan (yaʼni „raqamli tubjoylar“ sifatida),&lt;ref name=&quot;Lexico-2019&quot; /&gt; ammo har doim raqamli savodxon emaslar, va raqamli ish joyida qiyinchiliklarga duch kelishadi.&lt;ref name=&quot;:282&quot;&gt;{{Cite news |last=Hunter |first=Tatum |date=March 8, 2023 |title=What's a scanner? Gen Z is discovering workplace tech. |url=https://www.washingtonpost.com/technology/2023/03/08/office-tech-young-old/ |archive-url=https://archive.today/20230310171035/https://www.washingtonpost.com/technology/2023/03/08/office-tech-young-old/ |archive-date=March 10, 2023 |access-date=May 13, 2023 |newspaper=The Washington Post}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;:27&quot;&gt;{{Cite news |last=Wells |first=Georgia |date=August 24, 2024 |title=Gen Z-ers Are Computer Whizzes. Just Don't Ask Them to Type. |url=https://www.wsj.com/lifestyle/gen-z-typing-computers-keyboards-c83d15f0 |archive-url=https://archive.today/20240825050403/https://www.wsj.com/lifestyle/gen-z-typing-computers-keyboards-c83d15f0 |archive-date=August 25, 2024 |access-date=October 14, 2024 |work=The Wall Street Journal}}&lt;/ref&gt; Koʻpchilik kamida bitta ijtimoiy tarmoq platformasidan foydalanadi, bu esa ijtimoiy tarmoqlarda koʻp vaqt sarflash ularning dunyoqarashini buzishi, ijtimoiy rivojlanishiga toʻsqinlik qilishi,&lt;ref name=&quot;:3&quot;&gt;{{Cite news |last=Haidt |first=Jonathan |date=May 2022 |title=Why the Past 10 Years of American Life Have Been Uniquely Stupid |url=https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2022/05/social-media-democracy-trust-babel/629369/ |archive-url=https://archive.today/20240513131917/https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2022/05/social-media-democracy-trust-babel/629369/ |archive-date=May 13, 2024 |access-date=June 11, 2024 |work=The Atlantic}}&lt;/ref&gt; ruhiy salomatligiga zarar yetkazishi,&lt;ref name=&quot;Schwartz-2023&quot;&gt;{{Cite news |last=Schwartz |first=Casey |date=April 20, 2023 |title=Jean Twenge is ready to make you defend your generation again |newspaper=The Washington Post |url=https://www.washingtonpost.com/books/2023/04/20/generations-jean-twenge-boomers-gen-z-millennials/ |access-date=April 21, 2023 |archive-url=https://archive.today/20230420182419/https://www.washingtonpost.com/books/2023/04/20/generations-jean-twenge-boomers-gen-z-millennials/ |archive-date=April 20, 2023}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;Reed-2023&quot;&gt;{{Cite news |last=Reed |first=Tina |date=March 27, 2023 |title=Pushback grows over mental health impacts of social media |work=Axios |url=https://www.axios.com/2023/03/27/pushback-grows-social-media |access-date=April 21, 2023}}&lt;/ref&gt; nojoʻya materiallarga duchor qilishi,&lt;ref name=&quot;:31&quot;&gt;{{Cite news |last=Gibson |first=Caitlin |date=September 25, 2024 |title=The dark revelations of a new documentary about teens and social media |url=https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2024/09/25/lauren-greenfield-teens-documentary/ |archive-url=https://archive.today/20240925121122/https://www.washingtonpost.com/lifestyle/2024/09/25/lauren-greenfield-teens-documentary/ |archive-date=September 25, 2024 |access-date=October 22, 2024 |newspaper=The Washington Post}}&lt;/ref&gt; va qaramlikka olib kelishi mumkinligi haqida xavotirlarni keltirib chiqaradi.&lt;ref name=&quot;:20&quot;&gt;{{Cite news |last1=Sy |first1=Stephanie |last2=Dubnow |first2=Shoshana |date=December 26, 2023 |title=States suing Meta accuse company of manipulating its apps to make children addicted |url=https://www.pbs.org/newshour/show/states-suing-meta-accuse-company-of-manipulating-its-apps-to-make-children-addicted |access-date=January 23, 2023 |work=PBS Newshour}}&lt;/ref&gt; Anʼanaviy yangiliklar ommaviy axborot vositalariga onlaynda koʻrganlaridan koʻra koʻproq ishonishsa-da,&lt;ref name=&quot;Business Wire-2019&quot;&gt;{{Cite news |last= |first= |date=June 20, 2019 |title=New Barnes &amp; Noble Education Report Finds Gen Z Will Have Strong Influence on 2020 Presidential Election |work=Business Wire (via AP) |url=https://apnews.com/Business%20Wire/15122922e4fc4e91a314b8cdc383ff61 |access-date=June 22, 2019}}&lt;/ref&gt; yangiliklarga ota-onalariga qaraganda shubha bilan qarashadi.

2010-yillarning oxirlarida koʻpchilik yosh amerikaliklar siyosiy jihatdan chap qarashlarga ega boʻlgan boʻlsa, 2020-yildan boshlab Z avlodi oʻngga tomon siljiy boshladi. Biroq, Z avlodi aʼzolarining aksariyati idealistik siyosiy maqsadlarni ilgari surishdan koʻra, oʻz karyeralarini rivojlantirishga koʻproq qiziqadi. Bundan tashqari, jinslar orasida sezilarli farq mavjud,&lt;ref&gt;{{Cite journal |last1=Moon |first1=Phoebe W. |last2=Kim |first2=Hannah June |date=March 31, 2024 |title=The Growing Gender Divide: Changing Perceptions of Gender Equality among the Youth in the United States |url=https://iasr.or.kr/_common/do.php?a=full&amp;b=&amp;bidx=3615&amp;aidx=40108 |journal=International Area Studies Review |volume=27 |issue=1 |pages=1–20 |doi=10.69473/iasr.2024.27.1.1|url-access=subscription }}&lt;/ref&gt; bu oila, siyosat va jamiyatga taʼsir koʻrsatadi.&lt;ref&gt;{{Cite news |title=Why young men and women are drifting apart |url=https://www.economist.com/international/2024/03/13/why-the-growing-gulf-between-young-men-and-women |access-date=2025-01-31 |newspaper=The Economist |issn=0013-0613}}&lt;/ref&gt; Saylovchilar sifatida Z avlodi oʻzlarini hech bir yirik siyosiy partiyaga yaqin tutmaydi; ularning eng muhim masalasi iqtisodiyotdir. Isteʼmolchilar sifatida Z avlodi sotib olishlari atrof-muhit haqidagi ideallariga mos kelmaydi. Z avlodi aʼzolari, ayniqsa ayollar, katta avlodlarga qaraganda diniy eʼtiqodga kamroq moyildir.&lt;ref name=&quot;Jones-2022&quot;&gt;{{Cite web |last=Jones |first=Jeffrey M. |date=June 17, 2022 |title=Belief in God in U.S. Dips to 81%, a New Low |url=https://news.gallup.com/poll/393737/belief-god-dips-new-low.aspx |access-date=December 27, 2022 |website=Gallup}}&lt;/ref&gt;

Amerika yoshlar madaniyati yigirma birinchi asr boshlariga kelib yuqori darajada boʻlinib ketgan boʻlsa-da, bu individualizmning oshishi natijasidir,&lt;ref name=&quot;Twenge-2023&quot;&gt;{{Cite book |last=Twenge |first=Jean |title=Generations: The Real Differences Between Gen Z, Millennials, Gen X and Silents—and What The Mean for America's Future |publisher=Atria Books |year=2023 |isbn=978-1-9821-8161-1 |location=New York |chapter=Chapter 1: The How and Why of Generations}}&lt;/ref&gt; nostalgiya esa 2010 va 2020-yillardagi yoshlar madaniyatining asosiy xususiyatlaridan biridir.&lt;ref name=&quot;:26&quot;&gt;{{Cite news |last=Mirabelli |first=Gabriella |date=November 15, 2019 |title=Why Nostalgia Appeals to Younger Audiences (Guest Column) |url=https://www.hollywoodreporter.com/news/general-news/why-nostalgia-appeals-younger-audiences-guest-column-1255137/ |access-date=October 14, 2024 |work=Hollywood Reporter}}&lt;/ref&gt;

== Nomlar va vaqt oraligʻi ==

{{Quote box
| quote = Garchi biror ilmiy jarayon orqali nom qachon ommalashgani aniq belgilanmasa ham, “Gen Z” atamasi keng tarqalgan va qo‘llab-quvvatlanmoqda.
|
| author = Michael Dimmock, [[Pew Research Center]] (2019) &lt;ref name=&quot;Dimmock&quot;&gt;{{cite web|last=Dimmock|first=Michael|date=January 17, 2019|title=Defining generations: Where Millennials end and post-Millennials begin|url=http://www.pewresearch.org/fact-tank/2018/03/01/defining-generations-where-millennials-end-and-post-millennials-begin/|access-date=December 21, 2019|publisher=Pew Research Center}}&lt;/ref&gt;
| align = left
| width = 25%
| quoted = 1
}}&quot;Generation Z&quot; nomi, undan oldingi avlod – „Generation Y“ (yaʼni Millennials)ga ishora qiladi. Ushbu avlod uchun boshqa taklif qilingan nomlar quyidagilar: iGeneration, Homeland Generation, Net Gen, Digital Natives, Neo-Digital Natives, Pluralist Generation, Centennials va Post-Millennials. „Internet avlodi“ degan atama esa bu avlod internet keng ommalashganidan keyin tugʻilganini aks ettiradi.

[[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]]da „Generation Z“ atamasi eng keng tarqalganidir. „Zoomer“ esa bu avlodni ifodalovchi norasmiy atama boʻlib, koʻpincha kinoya, hazil yoki masxara ohangida ishlatiladi. Bu atama „boomer“ (baby boomers avlodi) va „Z“ harflarining qoʻshilishidan kelib chiqqan. 2000-yillarda „zoomer“ soʻzi faol baby boomerlar uchun ishlatilgan boʻlsa-da, hozirgi maʼnoda u 2018-yilda Gen Z yoshlarini masxara qiluvchi internet memlari orqali mashhurlikka erishdi.&lt;ref name=&quot;Wordswatching23&quot; /&gt; Merriam-Webster lugʻati yozuvlariga koʻra, „zoomer“ soʻzining Generation Z maʼnosida ishlatilishi kamida 2016-yildan beri mavjud boʻlib, 2021-yilda rasmiy lugʻatga kiritilgan.&lt;ref name=&quot;Wordswatching23&quot; /&gt;

2019-yil yanvar oyida Pew Research Center „Post-Millennials“ atamasini 1997-yildan keyin tugʻilgan odamlarga nisbatan qoʻlladi. Bu sanani ular demografik tahlil uchun „boshqacha shakllanuvchi tajribalar“ asosida tanlagan. Ushbu avlodga xos tajribalar texnologik taraqqiyot, simsiz internet va yuqori tezlikdagi mobil aloqa xizmatlarining keng tarqalishi, shuningdek, 11-sentabr terroristik hujumlaridan keyingi dunyoda ulgʻayishni oʻz ichiga oladi. Pew hali Generation Z uchun aniq yakun yilini belgilangani yoʻq, ammo 2012-yil tahlil uchun vaqtinchalik chegara sifatida ishlatilgan. 2022-yilda [[Amerika Qoʻshma Shtatlari|AQSh]] aholini roʻyxatga olish byurosi iqtisodchilari Neil Bennett va Briana Sullivan Generation Z avlodini 1997-yildan 2013-yilgacha deb taʼriflashdi. Psixologlar Jean Twenge va Jonathan Haidt ijtimoiy avlod tushunchasi hali bahsli boʻlsa-da, demografik guruhlar oʻrtasida sezilarli farqlar mavjudligini aytishadi. Millennialar va Generation Z oraligʻida tugʻilganlar „Zillennials“, Generation Z va Generation Alpha oraligʻida tugʻilganlar esa „Zalphas“ deb ataladi.

== Manbalar ==

{{reflist}}

== Tashqi havolalar ==

* [https://www.nytimes.com/2007/08/05/world/americas/05iht-diversity.1.6986248.html Xilma-xillikning salbiy tomoni]. Michael Jonas. ''The New York Times''. 5-avgust, 2007.
* [http://www.slideshare.net/sparksandhoney/generation-z-final-june-17 „Generation Z bilan tanishing: Millennialar haqida oʻrgangan hamma narsani unuting“ – Sparks and Honey tomonidan 2014-yilda tayyorlangan taqdimot.]
* [https://www.youtube.com/watch?v=8OQCxgNjbq8 Keyingi Amerika: Zamonaviy oila]. Pew Tadqiqot Markazi. 30-aprel, 2014. (Video, 2:16)
* [https://www.youtube.com/watch?v=Y8mZx4o32vs Gen-Z millenniallardan muhimroq: Goldman Sachs’dan Kristofer Vulf]. 4-mart, 2016. (Video, 3:21)
* [https://pediatrics.aappublications.org/content/142/3/e20182058 Oʻyin kuchi: Kichik bolalar rivojlanishini yaxshilashda pediatrning roli]. 2018-yil sentyabr. Maykl Yogman, Endryu Garner, Jeffri Xutchinson, Keti Hirsh-Pasek, Roberta Mixnik Golinkoff. Bolalar va Oila Salomatligining Psixososial Aspektlari Qoʻmitasi, Aloqa va OAV Kengashi, Amerika Pediatriya Akademiyasi.
* [https://www.pewforum.org/2019/10/03/religion-in-the-public-schools-2019-update/ Davlat maktablarida din]. Ira C. Lupu – Jorj Vashington universiteti huquq maktabining faxriy professori (F. Elwood va Eleanor Davis nomidagi). David Masci – Pew Research Center’da katta yozuvchi/tahrirchi. Robert W. Tuttle – Jorj Vashington universiteti huquq va din boʻyicha tadqiqot professori (David R. va Sherry Kirschner Berz nomidagi).(Pew Research Center. 2019-yil 3-oktabr)
* [https://www.technologyreview.com/2019/12/21/131163/youth-essay-contest-adults-dont-understand-kid-technology/ Biz oʻsmirlardan texnologiya haqida kattalar nimani tushunmayotganini soʻradik. Mana eng yaxshi javob.].Teylor Fang. MIT Technology Review. 2019-yil 21-dekabr.
* [https://www.youtube.com/watch?v=bgTCWvZeDs4 Gen Y va Z]. Peter Zayxan, Geosiyosat haqida. 2021-yil 29-dekabr.
* [https://www.youtube.com/watch?v=QvrMNDv6iYU Nega zamonaviy Amerika zaif bolalarni voyaga yetkazmoqda?]. Jonathan Haidt, 5-aprel, 2023.</text>
      <sha1>3rurw0lvk7ofp56jmuii5v4g7elec50</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Bolalar qashshoqligi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249252</id>
    <revision>
      <id>5481228</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:01:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Bolalar kambagʻalligi''' – kambagʻallikda yashayotgan bolalar holati boʻlib, kambagʻal oilalar farzandlari va davlat resurslari cheklangan yoki umuman mavjud boʻlmagan yetim bolalarga nisbatan qoʻllaniladi. [[YUNISEF]]ning hisob-kitoblariga koʻra, 356 million bola oʻta qashshoqlikda yashaydi. Hisob-kitoblarga koʻra, 1 milliard bola (dunyodagi barcha bolalarning qariyb yarmi) uy-joy, muntazam oziq-ovqat yoki toza suv kabi kamida bitta...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481228</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3551" sha1="8aj0x2w9n2cpskz9sqhxyop0vw99myi" xml:space="preserve">'''Bolalar kambagʻalligi''' – kambagʻallikda yashayotgan bolalar holati boʻlib, kambagʻal oilalar farzandlari va davlat resurslari cheklangan yoki umuman mavjud boʻlmagan yetim bolalarga nisbatan qoʻllaniladi. [[YUNISEF]]ning hisob-kitoblariga koʻra, 356 million bola oʻta qashshoqlikda yashaydi. Hisob-kitoblarga koʻra, 1 milliard bola (dunyodagi barcha bolalarning qariyb yarmi) uy-joy, muntazam oziq-ovqat yoki toza suv kabi kamida bitta zaruriy ehtiyojga ega emas. Bolalar kattalarga qaraganda ikki baravar koʻproq qashshoqlikda yashaydilar va eng kambagʻal bolalar 5 yoshgacha vafot etish ehtimoli yaxshi sharoitda yashayotgan tengdoshlariga qaraganda ikki baravar koʻproq&lt;ref&gt;&quot;Child poverty&quot;. www.unicef.org. Retrieved 21 October 2021.&lt;/ref&gt;.
== Taʼrif ==
Koʻplab mamlakatlarda bolalar deganda oʻn sakkiz yoshga toʻlmagan [[voyaga yetmagan]] shaxslar tushuniladi&lt;ref&gt; „Convention on the Rights of the Child“ (PDF). Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. 1989. Archived from the original (PDF) on 31 October 2010. Retrieved 7 January 2010.&lt;/ref&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Bolalar jamgʻarmasi (UNICEF) qashshoqlikda yashayotgan bolalarni „yashash, rivojlanish va gullab-yashnash uchun zarur boʻlgan moddiy, maʼnaviy va hissiy resurslardan mahrum boʻlgan, oʻz huquqlaridan foydalana olmaydigan, oʻz salohiyatiga toʻliq erisha olmaydigan yoki jamiyatning toʻliq va teng huquqli aʼzosi sifatida ishtirok eta olmaydilar“ deb taʼriflaydi&lt;ref&gt; „The State of the World’s Children 2005“ (PDF). United Nations Childrenʼs Fund. p. 18. Archived from the original (PDF) on 10 December 2020. Retrieved 8 January 2010.&lt;/ref&gt;.
== Bolalar kambagʻalligini hisoblash ==
Bolalar kambagʻalligini miqdoriy baholashning eng oson usuli mutlaq yoki nisbiy pul chegarasini belgilashdir&lt;ref&gt;Roelen, Keetie; Gassmann, Franziska (31 January 2008). „Measuring Child Poverty and Well-Being: a literature review“ (PDF). Maastricht Graduate School of Governance, Maastricht University. doi:10.2139/ssrn.1105652 – via Munich Personal RePEc Archive (MPRA).&lt;/ref&gt;. Agar oila ushbu chegaradan yuqori daromadga ega boʻlmasa, bu oilaning bolalari qashshoqlik chegarasidan pastda yashaydi deb hisoblanadi. Mutlaq qashshoqlik chegaralari qatʼiy belgilangan va odatda faqat narxlarning oʻzgarishi uchun yangilanadi, ammo nisbiy qashshoqlik chegaralari aholining haqiqiy daromadiga qarab ishlab chiqiladi va isteʼmoldagi oʻzgarishlarni aks ettiradi&lt;ref&gt;Citro, Constance F.; Michael, Robert T., eds. (1995). „1: Introduction and overview“. Measuring Poverty: a New Approach. National Academy Press. p. 32. ISBN 0309051282. Archived from the original (PDF) on 9 December 2010.&lt;/ref&gt;. Mutlaq qashshoqlik chegarasi – bu maʼlum miqdordagi tovarlar va xizmatlarni sotib olish uchun zarur boʻlgan pul&lt;ref&gt;Lipina, Sebastián J; Simonds, Jennifer; Segretin, M. Soledad (2011). „Recognizing the child in child poverty“. Vulnerable Children and Youth Studies. 6 (1): 8–17. doi:10.1080/17450128.2010.521598. hdl:11336/192010. S2CID 72294325.&lt;/ref&gt; minimal daromadni aks ettiradi. Biroq, ogohlantirish shundaki, belgilangan chegaradan yuqori daromadga ega boʻlgan oila hali ham farzandlarining ehtiyojlariga sarflamaslikni tanlashi mumkin&lt;ref&gt;Lipina, Sebastián J; Simonds, Jennifer; Segretin, M. Soledad (2011). „Recognizing the child in child poverty“. Vulnerable Children and Youth Studies. 6 (1): 8–17. doi:10.1080/17450128.2010.521598. hdl:11336/192010. S2CID 72294325.&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>8aj0x2w9n2cpskz9sqhxyop0vw99myi</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481230</id>
      <parentid>5481228</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:01:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481230</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3578" sha1="apm1tn3ptqzw8hfk9gmqhqa4wvujql6" xml:space="preserve">== Manbalar ==
{{manbalar}}'''Bolalar kambagʻalligi''' – kambagʻallikda yashayotgan bolalar holati boʻlib, kambagʻal oilalar farzandlari va davlat resurslari cheklangan yoki umuman mavjud boʻlmagan yetim bolalarga nisbatan qoʻllaniladi. [[YUNISEF]]ning hisob-kitoblariga koʻra, 356 million bola oʻta qashshoqlikda yashaydi. Hisob-kitoblarga koʻra, 1 milliard bola (dunyodagi barcha bolalarning qariyb yarmi) uy-joy, muntazam oziq-ovqat yoki toza suv kabi kamida bitta zaruriy ehtiyojga ega emas. Bolalar kattalarga qaraganda ikki baravar koʻproq qashshoqlikda yashaydilar va eng kambagʻal bolalar 5 yoshgacha vafot etish ehtimoli yaxshi sharoitda yashayotgan tengdoshlariga qaraganda ikki baravar koʻproq&lt;ref&gt;&quot;Child poverty&quot;. www.unicef.org. Retrieved 21 October 2021.&lt;/ref&gt;.
== Taʼrif ==
Koʻplab mamlakatlarda bolalar deganda oʻn sakkiz yoshga toʻlmagan [[voyaga yetmagan]] shaxslar tushuniladi&lt;ref&gt; „Convention on the Rights of the Child“ (PDF). Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. 1989. Archived from the original (PDF) on 31 October 2010. Retrieved 7 January 2010.&lt;/ref&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Bolalar jamgʻarmasi (UNICEF) qashshoqlikda yashayotgan bolalarni „yashash, rivojlanish va gullab-yashnash uchun zarur boʻlgan moddiy, maʼnaviy va hissiy resurslardan mahrum boʻlgan, oʻz huquqlaridan foydalana olmaydigan, oʻz salohiyatiga toʻliq erisha olmaydigan yoki jamiyatning toʻliq va teng huquqli aʼzosi sifatida ishtirok eta olmaydilar“ deb taʼriflaydi&lt;ref&gt; „The State of the World’s Children 2005“ (PDF). United Nations Childrenʼs Fund. p. 18. Archived from the original (PDF) on 10 December 2020. Retrieved 8 January 2010.&lt;/ref&gt;.
== Bolalar kambagʻalligini hisoblash ==
Bolalar kambagʻalligini miqdoriy baholashning eng oson usuli mutlaq yoki nisbiy pul chegarasini belgilashdir&lt;ref&gt;Roelen, Keetie; Gassmann, Franziska (31 January 2008). „Measuring Child Poverty and Well-Being: a literature review“ (PDF). Maastricht Graduate School of Governance, Maastricht University. doi:10.2139/ssrn.1105652 – via Munich Personal RePEc Archive (MPRA).&lt;/ref&gt;. Agar oila ushbu chegaradan yuqori daromadga ega boʻlmasa, bu oilaning bolalari qashshoqlik chegarasidan pastda yashaydi deb hisoblanadi. Mutlaq qashshoqlik chegaralari qatʼiy belgilangan va odatda faqat narxlarning oʻzgarishi uchun yangilanadi, ammo nisbiy qashshoqlik chegaralari aholining haqiqiy daromadiga qarab ishlab chiqiladi va isteʼmoldagi oʻzgarishlarni aks ettiradi&lt;ref&gt;Citro, Constance F.; Michael, Robert T., eds. (1995). „1: Introduction and overview“. Measuring Poverty: a New Approach. National Academy Press. p. 32. ISBN 0309051282. Archived from the original (PDF) on 9 December 2010.&lt;/ref&gt;. Mutlaq qashshoqlik chegarasi – bu maʼlum miqdordagi tovarlar va xizmatlarni sotib olish uchun zarur boʻlgan pul&lt;ref&gt;Lipina, Sebastián J; Simonds, Jennifer; Segretin, M. Soledad (2011). „Recognizing the child in child poverty“. Vulnerable Children and Youth Studies. 6 (1): 8–17. doi:10.1080/17450128.2010.521598. hdl:11336/192010. S2CID 72294325.&lt;/ref&gt; minimal daromadni aks ettiradi. Biroq, ogohlantirish shundaki, belgilangan chegaradan yuqori daromadga ega boʻlgan oila hali ham farzandlarining ehtiyojlariga sarflamaslikni tanlashi mumkin&lt;ref&gt;Lipina, Sebastián J; Simonds, Jennifer; Segretin, M. Soledad (2011). „Recognizing the child in child poverty“. Vulnerable Children and Youth Studies. 6 (1): 8–17. doi:10.1080/17450128.2010.521598. hdl:11336/192010. S2CID 72294325.&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>apm1tn3ptqzw8hfk9gmqhqa4wvujql6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481232</id>
      <parentid>5481230</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:02:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>OqilaKaxramonova</username>
        <id>182769</id>
      </contributor>
      <origin>5481232</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3579" sha1="gay4wq7lu5f3fk8xtcsolujdjovkf5z" xml:space="preserve">'''Bolalar kambagʻalligi''' – kambagʻallikda yashayotgan bolalar holati boʻlib, kambagʻal oilalar farzandlari va davlat resurslari cheklangan yoki umuman mavjud boʻlmagan yetim bolalarga nisbatan qoʻllaniladi. [[YUNISEF]]ning hisob-kitoblariga koʻra, 356 million bola oʻta qashshoqlikda yashaydi. Hisob-kitoblarga koʻra, 1 milliard bola (dunyodagi barcha bolalarning qariyb yarmi) uy-joy, muntazam oziq-ovqat yoki toza suv kabi kamida bitta zaruriy ehtiyojga ega emas. Bolalar kattalarga qaraganda ikki baravar koʻproq qashshoqlikda yashaydilar va eng kambagʻal bolalar 5 yoshgacha vafot etish ehtimoli yaxshi sharoitda yashayotgan tengdoshlariga qaraganda ikki baravar koʻproq&lt;ref&gt;&quot;Child poverty&quot;. www.unicef.org. Retrieved 21 October 2021.&lt;/ref&gt;.
== Taʼrif ==
Koʻplab mamlakatlarda bolalar deganda oʻn sakkiz yoshga toʻlmagan [[voyaga yetmagan]] shaxslar tushuniladi&lt;ref&gt; „Convention on the Rights of the Child“ (PDF). Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. 1989. Archived from the original (PDF) on 31 October 2010. Retrieved 7 January 2010.&lt;/ref&gt;.

[[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]]ning Bolalar jamgʻarmasi (UNICEF) qashshoqlikda yashayotgan bolalarni „yashash, rivojlanish va gullab-yashnash uchun zarur boʻlgan moddiy, maʼnaviy va hissiy resurslardan mahrum boʻlgan, oʻz huquqlaridan foydalana olmaydigan, oʻz salohiyatiga toʻliq erisha olmaydigan yoki jamiyatning toʻliq va teng huquqli aʼzosi sifatida ishtirok eta olmaydilar“ deb taʼriflaydi&lt;ref&gt; „The State of the World’s Children 2005“ (PDF). United Nations Childrenʼs Fund. p. 18. Archived from the original (PDF) on 10 December 2020. Retrieved 8 January 2010.&lt;/ref&gt;.
== Bolalar kambagʻalligini hisoblash ==
Bolalar kambagʻalligini miqdoriy baholashning eng oson usuli mutlaq yoki nisbiy pul chegarasini belgilashdir&lt;ref&gt;Roelen, Keetie; Gassmann, Franziska (31 January 2008). „Measuring Child Poverty and Well-Being: a literature review“ (PDF). Maastricht Graduate School of Governance, Maastricht University. doi:10.2139/ssrn.1105652 – via Munich Personal RePEc Archive (MPRA).&lt;/ref&gt;. Agar oila ushbu chegaradan yuqori daromadga ega boʻlmasa, bu oilaning bolalari qashshoqlik chegarasidan pastda yashaydi deb hisoblanadi. Mutlaq qashshoqlik chegaralari qatʼiy belgilangan va odatda faqat narxlarning oʻzgarishi uchun yangilanadi, ammo nisbiy qashshoqlik chegaralari aholining haqiqiy daromadiga qarab ishlab chiqiladi va isteʼmoldagi oʻzgarishlarni aks ettiradi&lt;ref&gt;Citro, Constance F.; Michael, Robert T., eds. (1995). „1: Introduction and overview“. Measuring Poverty: a New Approach. National Academy Press. p. 32. ISBN 0309051282. Archived from the original (PDF) on 9 December 2010.&lt;/ref&gt;. Mutlaq qashshoqlik chegarasi – bu maʼlum miqdordagi tovarlar va xizmatlarni sotib olish uchun zarur boʻlgan pul&lt;ref&gt;Lipina, Sebastián J; Simonds, Jennifer; Segretin, M. Soledad (2011). „Recognizing the child in child poverty“. Vulnerable Children and Youth Studies. 6 (1): 8–17. doi:10.1080/17450128.2010.521598. hdl:11336/192010. S2CID 72294325.&lt;/ref&gt; minimal daromadni aks ettiradi. Biroq, ogohlantirish shundaki, belgilangan chegaradan yuqori daromadga ega boʻlgan oila hali ham farzandlarining ehtiyojlariga sarflamaslikni tanlashi mumkin&lt;ref&gt;Lipina, Sebastián J; Simonds, Jennifer; Segretin, M. Soledad (2011). „Recognizing the child in child poverty“. Vulnerable Children and Youth Studies. 6 (1): 8–17. doi:10.1080/17450128.2010.521598. hdl:11336/192010. S2CID 72294325.&lt;/ref&gt;
== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>gay4wq7lu5f3fk8xtcsolujdjovkf5z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249253</id>
    <revision>
      <id>5481233</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:02:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;United Nations Secretariat&quot; sahifasi tarjima qilib yaratildi</comment>
      <origin>5481233</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4297" sha1="4iamroiitdh8oewme27nze3cyw2dxki" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati''' — BMTning olti asosiy organidan biri hisoblanadi&lt;ref name=&quot;Organs of the UN&quot;&gt;{{cite web |title=Main Organs |url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150412155627/https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |archive-date=Apr 12, 2015 |access-date=9 April 2015 |publisher=United Nations}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Kotibiyat BMTning ijrochi (amaliy) bo‘g‘ini bo‘lib, tashkilotning kundalik faoliyatini yuritadi. Kotibiyat BMTning muhokamali va qaror qabul qiluvchi organlari — ya’ni Bosh Assambleya, Iqtisodiy va ijtimoiy kengash hamda Xavfsizlik Kengashi — uchun kun tartibini belgilashda muhim rol o‘ynaydi, shuningdek, ushbu organlar qabul qilgan qarorlarni amalga oshirishni tashkil qiladi.
Kotibiyatga BMT Bosh kotibi rahbarlik qiladi. U Bosh Assambleya tomonidan tayinlanadi va butun kotibiyat faoliyatini boshqaradi&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;.

BMT Kotibiyati keng vakolatlarga ega. Tashkilotning ikkinchi Bosh kotibi Dag Xammarshöld kotibiyat faoliyatini quyidagicha ta’riflagan: “Birlashgan Millatlar Tashkiloti – bu a’zo davlatlar yaratgan tashkilotdir, biroq hukumatlar harakati va hamkorligi doirasida ko‘p narsa kotibiyat nima qilishi bilan belgilanadi. Kotibiyatda ijodiy salohiyat bor. U yangi g‘oyalarni ilgari surishi mumkin. U hukumat vakillarining tashabbuslarini mos shakllarda ilgari surishi mumkin”&lt;ref name=&quot;Hammarskjöld1968&quot;&gt;{{cite book|author=Dag Hammarskjöld|title=Hammarskjöld: The Political Man|url=https://books.google.com/books?id=VuxBAAAAIAAJ|year=1968|publisher=Funk &amp; Wagnalls}}&lt;/ref&gt; Kotibiyat tarkibidagi Siyosiy masalalar va tinchlikni ta’minlash bo‘yicha departament ko‘plab jihatlari bilan tashqi ishlar vazirligiga o‘xshash rol o‘ynaydi. Tinchlikparvar operatsiyalar bo‘yicha departament ham xuddi shunday muhim funksiyalarga ega. Kotibiyat quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi:
• BMT Bosh Assambleyasi va Xavfsizlik Kengashining iqtisodiy hamda siyosiy tahlillarini tayyorlaydi;

• Maslahat organlari tomonidan boshlangan operatsiyalarni amalga oshiradi va boshqaradi;

• Siyosiy missiyalarni tashkil qiladi va ularni boshqaradi;

• Tinchlikparvar missiyalarni amalga oshirishdan avval baholovchi hisobotlar tayyorlaydi;

• Tinchlikparvar missiyalar rahbarlarini tayinlaydi;

• So‘rovlar, tadqiqotlar va monitoring ishlarini olib boradi;

• Ommaviy axborot vositalari va nodavlat tashkilotlar (NNT) bilan aloqa o‘rnatadi;

• Barcha xalqaro shartnomalar va konvensiyalarni rasmiy tarzda nashr etish uchun mas’uldir&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Paul Novosad&quot;&gt;{{cite web|last1=Novosad|first1=Paul|last2=Werker|first2=Eric|title=Who Runs the International System? Power and the Staffing of the United Nations Secretariat|url=http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|publisher=Paul Novosad|access-date=9 April 2015|date=9 January 2014|quote=The article by Harvard Business School, researchers, Views the staffing of the Secretariat as a globalized power struggle.|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413011738/http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|archive-date=13 April 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;United Nations. (2011). Official web site http://www.un.org/en/mainbodies/secretariat/&lt;/ref&gt;.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations Secretariat}}
* [https://www.un.org/en/about-us/secretariat UN Secretariat]
* Records of [https://search.archives.un.org/ag-011 the United Nations Executive Office of the Secretary-General] at the United Nations Archives 
* [https://reform.un.org/content/management-reform UN Reform - Management Reform (official site)]
* [https://2009-2017.state.gov/p/io United States Department of State – UN Division]</text>
      <sha1>4iamroiitdh8oewme27nze3cyw2dxki</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481234</id>
      <parentid>5481233</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481234</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4298" sha1="pbzlo9ugeuvsw01osen136zhm8uq13j" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati''' — BMTning olti asosiy organidan biri hisoblanadi&lt;ref name=&quot;Organs of the UN&quot;&gt;{{cite web |title=Main Organs |url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150412155627/https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |archive-date=Apr 12, 2015 |access-date=9 April 2015 |publisher=United Nations}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Kotibiyat BMTning ijrochi (amaliy) bo‘g‘ini bo‘lib, tashkilotning kundalik faoliyatini yuritadi. Kotibiyat BMTning muhokamali va qaror qabul qiluvchi organlari — ya’ni Bosh Assambleya, Iqtisodiy va ijtimoiy kengash hamda Xavfsizlik Kengashi — uchun kun tartibini belgilashda muhim rol o‘ynaydi, shuningdek, ushbu organlar qabul qilgan qarorlarni amalga oshirishni tashkil qiladi.
Kotibiyatga BMT Bosh kotibi rahbarlik qiladi. U Bosh Assambleya tomonidan tayinlanadi va butun kotibiyat faoliyatini boshqaradi&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;.

BMT Kotibiyati keng vakolatlarga ega. Tashkilotning ikkinchi Bosh kotibi Dag Xammarshöld kotibiyat faoliyatini quyidagicha ta’riflagan: “Birlashgan Millatlar Tashkiloti – bu a’zo davlatlar yaratgan tashkilotdir, biroq hukumatlar harakati va hamkorligi doirasida ko‘p narsa kotibiyat nima qilishi bilan belgilanadi. Kotibiyatda ijodiy salohiyat bor. U yangi g‘oyalarni ilgari surishi mumkin. U hukumat vakillarining tashabbuslarini mos shakllarda ilgari surishi mumkin”&lt;ref name=&quot;Hammarskjöld1968&quot;&gt;{{cite book|author=Dag Hammarskjöld|title=Hammarskjöld: The Political Man|url=https://books.google.com/books?id=VuxBAAAAIAAJ|year=1968|publisher=Funk &amp; Wagnalls}}&lt;/ref&gt; Kotibiyat tarkibidagi Siyosiy masalalar va tinchlikni ta’minlash bo‘yicha departament ko‘plab jihatlari bilan tashqi ishlar vazirligiga o‘xshash rol o‘ynaydi. Tinchlikparvar operatsiyalar bo‘yicha departament ham xuddi shunday muhim funksiyalarga ega. Kotibiyat quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi:

• BMT Bosh Assambleyasi va Xavfsizlik Kengashining iqtisodiy hamda siyosiy tahlillarini tayyorlaydi;

• Maslahat organlari tomonidan boshlangan operatsiyalarni amalga oshiradi va boshqaradi;

• Siyosiy missiyalarni tashkil qiladi va ularni boshqaradi;

• Tinchlikparvar missiyalarni amalga oshirishdan avval baholovchi hisobotlar tayyorlaydi;

• Tinchlikparvar missiyalar rahbarlarini tayinlaydi;

• So‘rovlar, tadqiqotlar va monitoring ishlarini olib boradi;

• Ommaviy axborot vositalari va nodavlat tashkilotlar (NNT) bilan aloqa o‘rnatadi;

• Barcha xalqaro shartnomalar va konvensiyalarni rasmiy tarzda nashr etish uchun mas’uldir&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Paul Novosad&quot;&gt;{{cite web|last1=Novosad|first1=Paul|last2=Werker|first2=Eric|title=Who Runs the International System? Power and the Staffing of the United Nations Secretariat|url=http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|publisher=Paul Novosad|access-date=9 April 2015|date=9 January 2014|quote=The article by Harvard Business School, researchers, Views the staffing of the Secretariat as a globalized power struggle.|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413011738/http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|archive-date=13 April 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;United Nations. (2011). Official web site http://www.un.org/en/mainbodies/secretariat/&lt;/ref&gt;.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations Secretariat}}
* [https://www.un.org/en/about-us/secretariat UN Secretariat]
* Records of [https://search.archives.un.org/ag-011 the United Nations Executive Office of the Secretary-General] at the United Nations Archives 
* [https://reform.un.org/content/management-reform UN Reform - Management Reform (official site)]
* [https://2009-2017.state.gov/p/io United States Department of State – UN Division]</text>
      <sha1>pbzlo9ugeuvsw01osen136zhm8uq13j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481236</id>
      <parentid>5481234</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481236</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4343" sha1="f4bn2i7ecprajsnfvut4h9z6gbo3mf6" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati''' — [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]&lt;nowiki/&gt;ning olti asosiy organidan biri hisoblanadi&lt;ref name=&quot;Organs of the UN&quot;&gt;{{cite web |title=Main Organs |url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150412155627/https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |archive-date=Apr 12, 2015 |access-date=9 April 2015 |publisher=United Nations}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Kotibiyat BMTning ijrochi (amaliy) bo‘g‘ini bo‘lib, tashkilotning kundalik faoliyatini yuritadi. Kotibiyat BMTning muhokamali va qaror qabul qiluvchi organlari — ya’ni Bosh Assambleya, Iqtisodiy va ijtimoiy kengash hamda Xavfsizlik Kengashi — uchun kun tartibini belgilashda muhim rol o‘ynaydi, shuningdek, ushbu organlar qabul qilgan qarorlarni amalga oshirishni tashkil qiladi.
Kotibiyatga BMT Bosh kotibi rahbarlik qiladi. U Bosh Assambleya tomonidan tayinlanadi va butun kotibiyat faoliyatini boshqaradi&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;.

BMT Kotibiyati keng vakolatlarga ega. Tashkilotning ikkinchi Bosh kotibi Dag Xammarshöld kotibiyat faoliyatini quyidagicha ta’riflagan: “Birlashgan Millatlar Tashkiloti – bu a’zo davlatlar yaratgan tashkilotdir, biroq hukumatlar harakati va hamkorligi doirasida ko‘p narsa kotibiyat nima qilishi bilan belgilanadi. Kotibiyatda ijodiy salohiyat bor. U yangi g‘oyalarni ilgari surishi mumkin. U hukumat vakillarining tashabbuslarini mos shakllarda ilgari surishi mumkin”&lt;ref name=&quot;Hammarskjöld1968&quot;&gt;{{cite book|author=Dag Hammarskjöld|title=Hammarskjöld: The Political Man|url=https://books.google.com/books?id=VuxBAAAAIAAJ|year=1968|publisher=Funk &amp; Wagnalls}}&lt;/ref&gt; Kotibiyat tarkibidagi Siyosiy masalalar va tinchlikni ta’minlash bo‘yicha departament ko‘plab jihatlari bilan tashqi ishlar vazirligiga o‘xshash rol o‘ynaydi. Tinchlikparvar operatsiyalar bo‘yicha departament ham xuddi shunday muhim funksiyalarga ega. Kotibiyat quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi:

• BMT Bosh Assambleyasi va Xavfsizlik Kengashining iqtisodiy hamda siyosiy tahlillarini tayyorlaydi;

• Maslahat organlari tomonidan boshlangan operatsiyalarni amalga oshiradi va boshqaradi;

• Siyosiy missiyalarni tashkil qiladi va ularni boshqaradi;

• Tinchlikparvar missiyalarni amalga oshirishdan avval baholovchi hisobotlar tayyorlaydi;

• Tinchlikparvar missiyalar rahbarlarini tayinlaydi;

• So‘rovlar, tadqiqotlar va monitoring ishlarini olib boradi;

• Ommaviy axborot vositalari va nodavlat tashkilotlar (NNT) bilan aloqa o‘rnatadi;

• Barcha xalqaro shartnomalar va konvensiyalarni rasmiy tarzda nashr etish uchun mas’uldir&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Paul Novosad&quot;&gt;{{cite web|last1=Novosad|first1=Paul|last2=Werker|first2=Eric|title=Who Runs the International System? Power and the Staffing of the United Nations Secretariat|url=http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|publisher=Paul Novosad|access-date=9 April 2015|date=9 January 2014|quote=The article by Harvard Business School, researchers, Views the staffing of the Secretariat as a globalized power struggle.|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413011738/http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|archive-date=13 April 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;United Nations. (2011). Official web site http://www.un.org/en/mainbodies/secretariat/&lt;/ref&gt;.
==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations Secretariat}}
* [https://www.un.org/en/about-us/secretariat UN Secretariat]
* Records of [https://search.archives.un.org/ag-011 the United Nations Executive Office of the Secretary-General] at the United Nations Archives 
* [https://reform.un.org/content/management-reform UN Reform - Management Reform (official site)]
* [https://2009-2017.state.gov/p/io United States Department of State – UN Division]</text>
      <sha1>f4bn2i7ecprajsnfvut4h9z6gbo3mf6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481237</id>
      <parentid>5481236</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481237</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4335" sha1="s1mme40masr8xj4ck79iwz2o8oovfo1" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati''' — [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]ning olti asosiy organidan biri hisoblanadi&lt;ref name=&quot;Organs of the UN&quot;&gt;{{cite web |title=Main Organs |url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150412155627/https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |archive-date=Apr 12, 2015 |access-date=9 April 2015 |publisher=United Nations}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Kotibiyat BMTning ijrochi (amaliy) bo‘g‘ini bo‘lib, tashkilotning kundalik faoliyatini yuritadi. Kotibiyat BMTning muhokamali va qaror qabul qiluvchi organlari — ya’ni Bosh Assambleya, Iqtisodiy va ijtimoiy kengash hamda Xavfsizlik Kengashi — uchun kun tartibini belgilashda muhim rol o‘ynaydi, shuningdek, ushbu organlar qabul qilgan qarorlarni amalga oshirishni tashkil qiladi.
Kotibiyatga BMT Bosh kotibi rahbarlik qiladi. U Bosh Assambleya tomonidan tayinlanadi va butun kotibiyat faoliyatini boshqaradi&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;.

BMT Kotibiyati keng vakolatlarga ega. Tashkilotning ikkinchi Bosh kotibi Dag Xammarshöld kotibiyat faoliyatini quyidagicha ta’riflagan: “Birlashgan Millatlar Tashkiloti – bu a’zo davlatlar yaratgan tashkilotdir, biroq hukumatlar harakati va hamkorligi doirasida ko‘p narsa kotibiyat nima qilishi bilan belgilanadi. Kotibiyatda ijodiy salohiyat bor. U yangi g‘oyalarni ilgari surishi mumkin. U hukumat vakillarining tashabbuslarini mos shakllarda ilgari surishi mumkin”&lt;ref name=&quot;Hammarskjöld1968&quot;&gt;{{cite book|author=Dag Hammarskjöld|title=Hammarskjöld: The Political Man|url=https://books.google.com/books?id=VuxBAAAAIAAJ|year=1968|publisher=Funk &amp; Wagnalls}}&lt;/ref&gt; Kotibiyat tarkibidagi Siyosiy masalalar va tinchlikni ta’minlash bo‘yicha departament ko‘plab jihatlari bilan tashqi ishlar vazirligiga o‘xshash rol o‘ynaydi. Tinchlikparvar operatsiyalar bo‘yicha departament ham xuddi shunday muhim funksiyalarga ega. Kotibiyat quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi:

• BMT Bosh Assambleyasi va Xavfsizlik Kengashining iqtisodiy hamda siyosiy tahlillarini tayyorlaydi;

• Maslahat organlari tomonidan boshlangan operatsiyalarni amalga oshiradi va boshqaradi;

• Siyosiy missiyalarni tashkil qiladi va ularni boshqaradi;

• Tinchlikparvar missiyalarni amalga oshirishdan avval baholovchi hisobotlar tayyorlaydi;

• Tinchlikparvar missiyalar rahbarlarini tayinlaydi;

• So‘rovlar, tadqiqotlar va monitoring ishlarini olib boradi;

• Ommaviy axborot vositalari va nodavlat tashkilotlar (NNT) bilan aloqa o‘rnatadi;

• Barcha xalqaro shartnomalar va konvensiyalarni rasmiy tarzda nashr etish uchun mas’uldir&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Paul Novosad&quot;&gt;{{cite web|last1=Novosad|first1=Paul|last2=Werker|first2=Eric|title=Who Runs the International System? Power and the Staffing of the United Nations Secretariat|url=http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|publisher=Paul Novosad|access-date=9 April 2015|date=9 January 2014|quote=The article by Harvard Business School, researchers, Views the staffing of the Secretariat as a globalized power struggle.|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413011738/http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|archive-date=13 April 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;United Nations. (2011). Official web site http://www.un.org/en/mainbodies/secretariat/&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations Secretariat}}
* [https://www.un.org/en/about-us/secretariat UN Secretariat]
* Records of [https://search.archives.un.org/ag-011 the United Nations Executive Office of the Secretary-General] at the United Nations Archives 
* [https://reform.un.org/content/management-reform UN Reform - Management Reform (official site)]
* [https://2009-2017.state.gov/p/io United States Department of State – UN Division]</text>
      <sha1>s1mme40masr8xj4ck79iwz2o8oovfo1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481243</id>
      <parentid>5481237</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:06:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>I love yourwiki</username>
        <id>180190</id>
      </contributor>
      <origin>5481243</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4351" sha1="6qkkus7t72vk5omu0gv4dywbe8q9reb" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti Kotibiyati''' — [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti|BMT]]ning olti asosiy organidan biri hisoblanadi&lt;ref name=&quot;Organs of the UN&quot;&gt;{{cite web |title=Main Organs |url=https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20150412155627/https://www.un.org/en/sections/about-un/main-organs/index.html |archive-date=Apr 12, 2015 |access-date=9 April 2015 |publisher=United Nations}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;. Kotibiyat BMTning ijrochi (amaliy) bo‘g‘ini bo‘lib, tashkilotning kundalik faoliyatini yuritadi. Kotibiyat BMTning muhokamali va qaror qabul qiluvchi organlari — ya’ni Bosh Assambleya, Iqtisodiy va ijtimoiy kengash hamda Xavfsizlik Kengashi — uchun kun tartibini belgilashda muhim rol o‘ynaydi, shuningdek, ushbu organlar qabul qilgan qarorlarni amalga oshirishni tashkil qiladi.
Kotibiyatga BMT Bosh kotibi rahbarlik qiladi. U Bosh Assambleya tomonidan tayinlanadi va butun kotibiyat faoliyatini boshqaradi&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;&gt;{{cite web|title=UN Secretariat|url=https://www.un.org/en/sections/about-un/secretariat/index.html|publisher=United Nations|access-date=9 April 2015|date=18 November 2014}}&lt;/ref&gt;.

BMT Kotibiyati keng vakolatlarga ega. Tashkilotning ikkinchi Bosh kotibi Dag Xammarshöld kotibiyat faoliyatini quyidagicha ta’riflagan: “Birlashgan Millatlar Tashkiloti – bu a’zo davlatlar yaratgan tashkilotdir, biroq hukumatlar harakati va hamkorligi doirasida ko‘p narsa kotibiyat nima qilishi bilan belgilanadi. Kotibiyatda ijodiy salohiyat bor. U yangi g‘oyalarni ilgari surishi mumkin. U hukumat vakillarining tashabbuslarini mos shakllarda ilgari surishi mumkin”&lt;ref name=&quot;Hammarskjöld1968&quot;&gt;{{cite book|author=Dag Hammarskjöld|title=Hammarskjöld: The Political Man|url=https://books.google.com/books?id=VuxBAAAAIAAJ|year=1968|publisher=Funk &amp; Wagnalls}}&lt;/ref&gt; Kotibiyat tarkibidagi Siyosiy masalalar va tinchlikni ta’minlash bo‘yicha departament ko‘plab jihatlari bilan tashqi ishlar vazirligiga o‘xshash rol o‘ynaydi. Tinchlikparvar operatsiyalar bo‘yicha departament ham xuddi shunday muhim funksiyalarga ega. Kotibiyat quyidagi asosiy vazifalarni bajaradi:

• BMT Bosh Assambleyasi va Xavfsizlik Kengashining iqtisodiy hamda siyosiy tahlillarini tayyorlaydi;

• Maslahat organlari tomonidan boshlangan operatsiyalarni amalga oshiradi va boshqaradi;

• Siyosiy missiyalarni tashkil qiladi va ularni boshqaradi;

• Tinchlikparvar missiyalarni amalga oshirishdan avval baholovchi hisobotlar tayyorlaydi;

• Tinchlikparvar missiyalar rahbarlarini tayinlaydi;

• So‘rovlar, tadqiqotlar va monitoring ishlarini olib boradi;

• Ommaviy axborot vositalari va nodavlat tashkilotlar (NNT) bilan aloqa o‘rnatadi;

• Barcha xalqaro shartnomalar va konvensiyalarni rasmiy tarzda nashr etish uchun mas’uldir&lt;ref name=&quot;UN Secretariat&quot;/&gt;&lt;ref name=&quot;Paul Novosad&quot;&gt;{{cite web|last1=Novosad|first1=Paul|last2=Werker|first2=Eric|title=Who Runs the International System? Power and the Staffing of the United Nations Secretariat|url=http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|publisher=Paul Novosad|access-date=9 April 2015|date=9 January 2014|quote=The article by Harvard Business School, researchers, Views the staffing of the Secretariat as a globalized power struggle.|archive-url=https://web.archive.org/web/20150413011738/http://wp.peio.me/wp-content/uploads/2014/04/Conf7_Novosad-Werker-03.09.2013.pdf|archive-date=13 April 2015|url-status=live}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;United Nations. (2011). Official web site http://www.un.org/en/mainbodies/secretariat/&lt;/ref&gt;.

==Manbalar==
{{manbalar}}
==Havolalar==
{{Commons category|United Nations Secretariat}}
* [https://www.un.org/en/about-us/secretariat UN Secretariat]
* [https://search.archives.un.org/ag-011 Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh kotibi Ijroiya boshqarmasining] Birlashgan Millatlar Tashkiloti arxividagi yozuvlari 
* [https://reform.un.org/content/management-reform BMT islohoti - boshqaruv islohoti (rasmiy sayt)]
* [https://2009-2017.state.gov/p/io Amerika Qo'shma Shtatlari Davlat departamenti]</text>
      <sha1>6qkkus7t72vk5omu0gv4dywbe8q9reb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Shimoliy Irlandiya Ittifoq partiyasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249254</id>
    <revision>
      <id>5481238</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AzizaSarvarovna</username>
        <id>182767</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Shimoliy Irlandiyaning Ittifoqchi partiyasi''' – bu liberal va markaziy yoʻnalishga ega siyosiy partiya hisoblanadi. 2022-yilgi [[Shimoliy Irlandiya]] Assambleyasi saylovidan soʻng, u Shimoliy Irlandiya Assambleyasidagi uchinchi eng yirik partiya boʻldi va 17 ta oʻrinni egalladi. Partiya 2019-yilgi [[Yevropa Parlamenti]] saylovida birinchi darajali ovozlar boʻyicha uchinchi oʻrinni egallab, sezilarli natijaga erishdi. Shu yili boʻlib o...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481238</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2916" sha1="8td9fr6wg0ibzzg0qb0b9me2xacfud7" xml:space="preserve">'''Shimoliy Irlandiyaning Ittifoqchi partiyasi''' – bu liberal va markaziy yoʻnalishga ega siyosiy partiya hisoblanadi. 2022-yilgi [[Shimoliy Irlandiya]] Assambleyasi saylovidan soʻng, u Shimoliy Irlandiya Assambleyasidagi uchinchi eng yirik partiya boʻldi va 17 ta oʻrinni egalladi. Partiya 2019-yilgi [[Yevropa Parlamenti]] saylovida birinchi darajali ovozlar boʻyicha uchinchi oʻrinni egallab, sezilarli natijaga erishdi. Shu yili boʻlib oʻtgan [[Buyuk Britaniya]] umumiy saylovida ham u mintaqaviy darajada uchinchi oʻrinda boʻldi. Ushbu partiya Yevropa Parlamentidagi Shimoliy Irlandiyaga ajratilgan uchta oʻrindan birini qoʻlga kiritdi hamda Buyuk Britaniya Parlamenti quyi palatasi – Umumiy palatada joylashgan North Down okrugidan bitta oʻrinni yutib oldi.

1970-yilda Yangi Olster harakati negizida tashkil etilgan ushbu partiya dastlab moʻtadil va diniy asosga tayanmagan birlik tarafdori sifatida tanilgan edi. Biroq vaqt oʻtishi bilan, ayniqsa 1990-yillarda, u Buyuk Britaniya bilan birlashishga nisbatan betaraflik pozitsiyasini egallay boshladi va liberal hamda tarafkashlikdan xoli ijtimoiy masalalarni himoya qiluvchi partiyaga aylandi. Partiya Yaxshi juma kelishuvini qoʻllab-quvvatlaydi, lekin Shimoliy Irlandiya siyosiy tizimini diniy va milliy qarama-qarshiliklardan xoli kelajak sari isloh qilish tarafdori. Shimoliy Irlandiya [[Assambleya]]sida esa bu partiya na britaniyaparast, na irland millatchisi sifatida tan olingan, balki „Boshqa“ yoki „Yagona hamjamiyat“ deb belgilangan.

Ushbu partiya Buyuk Britaniya parlamentining Umumiy palatasidagi birinchi oʻrnini 2010-yilgi umumiy saylovda qoʻlga kiritdi. U oʻsha paytdagi Sharqiy Belfast deputati, Shimoliy Irlandiya Bosh vaziri va Demokratik birlik partiyasi yetakchisi Piter Robinsonni magʻlub etdi. Naomi Long partiyaning 1973-yilda Olster Birlik partiyasidan oʻtgan Stratton Millsdan keyingi birinchi deputati boʻldi. Biroq, 2015-yilgi umumiy saylovda, Demokratik birlik partiyasi va Olster Birlik Partiyasi oʻrtasidagi saylov ittifoqi tufayli, bu oʻrinni yana Demokratik birlik partiyasi qayta qoʻlga kiritdi. 2019-yilgi umumiy saylovda esa partiya yana Umumiy palatada oʻz oʻrnini tikladi, bu safar Stiven Farri mustaqil birlik tarafdori Silviya Hermon tark etgan North Down oʻrnini egalladi. Oʻsha yilning boshida, partiya yetakchisi Naomi Long partiya tarixidagi birinchi Yevropa Parlamenti oʻrnini qoʻlga kiritdi. Bu Brexitdan oldingi oxirgi Yevropa saylovlari edi. Naomi Long rahbarligi ostida, partiya 2022-yilgi Shimoliy Irlandiya Assambleyasi saylovida kutilgan natijalardan yuqori koʻrsatkichlarga erishib, bir qancha yangi oʻrinlarni qoʻlga kiritdi.

Ushbu partiya Liberal Internatsional va Yevropa Liberallar va Demokratlar Ittifoqi aʼzosi hisoblanadi hamda Buyuk Britaniyadagi Liberal Demokratlar partiyasi bilan siyosiy yoʻnalishda hamkorlik qiladi.


Sprosit ChatGPT</text>
      <sha1>8td9fr6wg0ibzzg0qb0b9me2xacfud7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Birlashgan Millatlar Tashkiloti Yangi Zelandiya yoshlar tashkiloti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249255</id>
    <revision>
      <id>5481239</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:03:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YUI 3414</username>
        <id>144100</id>
      </contributor>
      <comment>„'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti''' – UN Youth New Zealand (avvalgi nomi '''Yangi Zelandiya BMT Yoshlar Assotsiatsiyasi yoki UNYANZ''') – bu nodavlat notijorat tashkilot hamda rasmiy roʻyxatdan oʻtgan xayriya tashkiloti hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Charities Services {{!}} Home |url=https://register.charities.govt.nz/CharitiesRegister/ViewCharity?accountId=c9796b66-b54e-e011-9d36-00155d741101&amp;searc...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481239</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4500" sha1="eq6zrv2d6ieio9die38el3v36k9787j" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti''' – UN Youth New Zealand (avvalgi nomi '''Yangi Zelandiya BMT Yoshlar Assotsiatsiyasi yoki UNYANZ''') – bu nodavlat notijorat tashkilot hamda rasmiy roʻyxatdan oʻtgan xayriya tashkiloti hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Charities Services {{!}} Home |url=https://register.charities.govt.nz/CharitiesRegister/ViewCharity?accountId=c9796b66-b54e-e011-9d36-00155d741101&amp;searchId=98eccbfb-c3b8-4100-b60e-0d886d499cb1 |access-date=2023-01-12 |website=register.charities.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot aʼzolari – 25 yoshgacha boʻlgan yoshlar yoki toʻliq kunlik taʼlim olayotgan talabalardir&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2019 |title=National Constitution of UN Youth New Zealand |url=https://3ddc417e-e954-4c9c-9c74-1446915ac424.usrfiles.com/ugd/3ddc41_3e67087552ed4907a5ee3f7910ee466f.pdf}}&lt;/ref&gt;. UN Youth – [[Yangi Zelandiya]]dagi eng yirik yoshlar tomonidan yoshlar uchun tashkil etilgan tashkilot hisoblanadi. Har yili 3 000 dan ortiq yosh yangi zelandiyaliklar (ularni odatda „kiwi“ deb atashadi) ushbu tashkilot tomonidan oʻtkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etadilar&lt;ref&gt;{{Cite web |title=NZ Model United Nations 2023 Volunteer Registrations |url=https://www.unyouth.org.nz/events-1/nz-model-united-nations-2023-volunteer-registrations |access-date=2023-05-19 |website=UN Youth NZ |language=en}}&lt;/ref&gt;.

UN Youth New Zealand tashkilotining asosiy maqsadi – yoshlarni faol va ongli global fuqarolar boʻlishga ilhomlantirishdir&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.unyouth.org.nz/|title=UN Youth|access-date=21 March 2023|website=unyouth.org.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu maqsadga erishish uchun tashkilot:
xalqaro sayohatlar, milliy konferensiyalar, hamda mintaqaviy tadbirlarni tashkil etadi. Bu tadbirlar oʻrta maktab va oliy taʼlim bosqichidagi talabalar uchun moʻljallangan.

UN Youth – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti(UNANZ)ning yoshlar boʻlimi hisoblanadi.
UNANZ esa oʻz navbatida ''BMT Assotsiatsiyalari Butunjahon Federatsiyasi'' (WFUNA) aʼzosi hisoblanadi.

== Xalqaro sayohatlar ==
UN Youthning Milliy Boshqaruvi har yili xalqaro safarlarni tashkil qilish va boshqarish uchun oliy taʼlimda oʻqiydigan koʻngilli talabalarni direktor sifatida tayinlaydi. Ushbu safarlar davomida delegatsiyalar koʻpincha quyidagi joylarga tashrif buyurishadi: [[BMT]] boʻlimlari, [[elchixona]]lar, [[universitet]]lar, [[nodavlat tashkilot]]lar, biznes kompaniyalari va boshqa muhim tashkilotlar.
Bundan tashqari, UN Youth oʻrta maktab oʻquvchilari uchun ham uchta xalqaro safarni tashkil etadi.

Xalqaro Sayohatlar Turlari
UN Youth yoshlar uchun turli mamlakatlarga qaratilgan bir nechta xalqaro taʼlimiy sayohatlar uyushtiradi. Bu safarlar orqali ishtirokchilar global muammolar, rahbarlik va xalqaro hamkorlik haqida chuqurroq bilimga ega boʻlishadi.

# '''Global Taraqqiyot Safari'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Student chosen for UN youth tour on fight against poverty |url=https://www.stuff.co.nz/nz-news/350409512/student-chosen-un-youth-tour-fight-against-poverty |access-date=2025-02-15 |website=[[Stuff (website)|Stuff]] }}&lt;/ref&gt;: Bu safari davomida ishtirokchilar Yevropa davlatlari va Nyu-York shahriga ([[AQSh]]) tashrif buyurishadi. Asosiy eʼtibor – [[BMT]]ning Barqaror Taraqqiyot Maqsadlari (SDGs) haqida oʻrganishga qaratiladi. Masalan: qashshoqlikni kamaytirish, taʼlim sifati, atrof-muhit muhofazasi va hokazo.

# '''Tinch okeani yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[Avstraliya]] hamda Samoa yoki [[Vanuatu]] davlatlariga olib boradi. Maqsad – [[Tinch okeani]] mintaqasidagi yetakchilik, madaniyat va ijtimoiy muammolarni tushunish.

# '''Evatt musobaqasi safari''': Bu safari doirasida delegatsiya [[Avstraliya]]ga boradi va UN Youth Australia tomonidan tashkil etilgan Evatt diplomatik musobaqasida ishtirok etadi. Bu tanlov yoshlar uchun [[BMT]] formatida debatlashish imkonini beradi.

Oliy taʼlim talabalariga moʻljallangan sayohatlar:

# '''Shimoliy Amerika yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[AQSh]] va [[Meksika]] boʻylab olib boradi. Unda ishtirokchilar yetakchilik, xalqaro siyosat va ijtimoiy oʻzgarishlar haqida amaliy bilimga ega boʻladilar.

# '''Globalizatsiya safari''': Bu safari [[Xitoy]] va [[Janubi-Sharqiy Osiyo]] davlatlari boʻylab tashkil etiladi. Safar davomida ishtirokchilar global iqtisodiyot, madaniy aloqalar va barqaror taraqqiyot masalalarini oʻrganadilar.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>eq6zrv2d6ieio9die38el3v36k9787j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481241</id>
      <parentid>5481239</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T07:04:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Birlashgan millatlar tashkiloti yangi zelandiya yoshlar tashkiloti]] sahifasini [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Yangi Zelandiya yoshlar tashkiloti]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481239</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4500" sha1="eq6zrv2d6ieio9die38el3v36k9787j" xml:space="preserve">'''Birlashgan Millatlar Tashkiloti yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti''' – UN Youth New Zealand (avvalgi nomi '''Yangi Zelandiya BMT Yoshlar Assotsiatsiyasi yoki UNYANZ''') – bu nodavlat notijorat tashkilot hamda rasmiy roʻyxatdan oʻtgan xayriya tashkiloti hisoblanadi&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Charities Services {{!}} Home |url=https://register.charities.govt.nz/CharitiesRegister/ViewCharity?accountId=c9796b66-b54e-e011-9d36-00155d741101&amp;searchId=98eccbfb-c3b8-4100-b60e-0d886d499cb1 |access-date=2023-01-12 |website=register.charities.govt.nz}}&lt;/ref&gt;. Tashkilot aʼzolari – 25 yoshgacha boʻlgan yoshlar yoki toʻliq kunlik taʼlim olayotgan talabalardir&lt;ref&gt;{{Cite web |date=2019 |title=National Constitution of UN Youth New Zealand |url=https://3ddc417e-e954-4c9c-9c74-1446915ac424.usrfiles.com/ugd/3ddc41_3e67087552ed4907a5ee3f7910ee466f.pdf}}&lt;/ref&gt;. UN Youth – [[Yangi Zelandiya]]dagi eng yirik yoshlar tomonidan yoshlar uchun tashkil etilgan tashkilot hisoblanadi. Har yili 3 000 dan ortiq yosh yangi zelandiyaliklar (ularni odatda „kiwi“ deb atashadi) ushbu tashkilot tomonidan oʻtkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etadilar&lt;ref&gt;{{Cite web |title=NZ Model United Nations 2023 Volunteer Registrations |url=https://www.unyouth.org.nz/events-1/nz-model-united-nations-2023-volunteer-registrations |access-date=2023-05-19 |website=UN Youth NZ |language=en}}&lt;/ref&gt;.

UN Youth New Zealand tashkilotining asosiy maqsadi – yoshlarni faol va ongli global fuqarolar boʻlishga ilhomlantirishdir&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.unyouth.org.nz/|title=UN Youth|access-date=21 March 2023|website=unyouth.org.nz}}&lt;/ref&gt;. Ushbu maqsadga erishish uchun tashkilot:
xalqaro sayohatlar, milliy konferensiyalar, hamda mintaqaviy tadbirlarni tashkil etadi. Bu tadbirlar oʻrta maktab va oliy taʼlim bosqichidagi talabalar uchun moʻljallangan.

UN Youth – bu [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti]] yangi Zenlandiya Yoshlar tashkiloti(UNANZ)ning yoshlar boʻlimi hisoblanadi.
UNANZ esa oʻz navbatida ''BMT Assotsiatsiyalari Butunjahon Federatsiyasi'' (WFUNA) aʼzosi hisoblanadi.

== Xalqaro sayohatlar ==
UN Youthning Milliy Boshqaruvi har yili xalqaro safarlarni tashkil qilish va boshqarish uchun oliy taʼlimda oʻqiydigan koʻngilli talabalarni direktor sifatida tayinlaydi. Ushbu safarlar davomida delegatsiyalar koʻpincha quyidagi joylarga tashrif buyurishadi: [[BMT]] boʻlimlari, [[elchixona]]lar, [[universitet]]lar, [[nodavlat tashkilot]]lar, biznes kompaniyalari va boshqa muhim tashkilotlar.
Bundan tashqari, UN Youth oʻrta maktab oʻquvchilari uchun ham uchta xalqaro safarni tashkil etadi.

Xalqaro Sayohatlar Turlari
UN Youth yoshlar uchun turli mamlakatlarga qaratilgan bir nechta xalqaro taʼlimiy sayohatlar uyushtiradi. Bu safarlar orqali ishtirokchilar global muammolar, rahbarlik va xalqaro hamkorlik haqida chuqurroq bilimga ega boʻlishadi.

# '''Global Taraqqiyot Safari'''&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Student chosen for UN youth tour on fight against poverty |url=https://www.stuff.co.nz/nz-news/350409512/student-chosen-un-youth-tour-fight-against-poverty |access-date=2025-02-15 |website=[[Stuff (website)|Stuff]] }}&lt;/ref&gt;: Bu safari davomida ishtirokchilar Yevropa davlatlari va Nyu-York shahriga ([[AQSh]]) tashrif buyurishadi. Asosiy eʼtibor – [[BMT]]ning Barqaror Taraqqiyot Maqsadlari (SDGs) haqida oʻrganishga qaratiladi. Masalan: qashshoqlikni kamaytirish, taʼlim sifati, atrof-muhit muhofazasi va hokazo.

# '''Tinch okeani yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[Avstraliya]] hamda Samoa yoki [[Vanuatu]] davlatlariga olib boradi. Maqsad – [[Tinch okeani]] mintaqasidagi yetakchilik, madaniyat va ijtimoiy muammolarni tushunish.

# '''Evatt musobaqasi safari''': Bu safari doirasida delegatsiya [[Avstraliya]]ga boradi va UN Youth Australia tomonidan tashkil etilgan Evatt diplomatik musobaqasida ishtirok etadi. Bu tanlov yoshlar uchun [[BMT]] formatida debatlashish imkonini beradi.

Oliy taʼlim talabalariga moʻljallangan sayohatlar:

# '''Shimoliy Amerika yetakchilik safari''': Bu safari ishtirokchilarni [[AQSh]] va [[Meksika]] boʻylab olib boradi. Unda ishtirokchilar yetakchilik, xalqaro siyosat va ijtimoiy oʻzgarishlar haqida amaliy bilimga ega boʻladilar.

# '''Globalizatsiya safari''': Bu safari [[Xitoy]] va [[Janubi-Sharqiy Osiyo]] davlatlari boʻylab tashkil etiladi. Safar davomida ishtirokchilar global iqtisodiyot, madaniy aloqalar va barqaror taraqqiyot masalalarini oʻrganadilar.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>eq6zrv2d6ieio9die38el3v36k9787j</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Youth time</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249256</id>
    <revision>
      <id>5481240</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:04:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>185.213.229.125</ip>
      </contributor>
      <comment>„'''Youth Time Xalqaro Harakati''' – Praganing Chexiya Respublikasida joylashgan xalqaro notijorat, nodavlat tashkilot hisoblanadi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://vocal.media/theSwamp/youth-time-international-movement-the-international-ngo-you-probably-didn-t-know-but-should|title=Youth Time International Movement: The International NGO You Probably Didn't Know, But Should|website=The Swamp|access-date=26 May 2020}}&lt;/ref&gt;   == Tarixi ==  Youth Time x...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481240</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2688" sha1="bsqkjcy5k60wivzdfjvug82efky0ifg" xml:space="preserve">'''Youth Time Xalqaro Harakati''' – Praganing Chexiya Respublikasida joylashgan xalqaro notijorat, nodavlat tashkilot hisoblanadi.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://vocal.media/theSwamp/youth-time-international-movement-the-international-ngo-you-probably-didn-t-know-but-should|title=Youth Time International Movement: The International NGO You Probably Didn't Know, But Should|website=The Swamp|access-date=26 May 2020}}&lt;/ref&gt;


== Tarixi ==

Youth Time xalqaro harakati 2010-yilda Julia Kinash va Petra Metijakovich tomonidan tashkil etilgan&lt;ref name=&quot;lefigaro1&quot;&gt;Lachèvre, Cyrille (20 April 2012). [http://www.lefigaro.fr/conjoncture/2012/04/17/20002-20120417ARTFIG00704-pour-les-jeunes-des-brics-le-monde-bipolaire-est-fini.php „Pour les jeunes des Brics, 'le monde bipolaire est fini'“]. ''[[Le Figaro]]''. Retrieved 25 February 2016 {{in lang|fr}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;YT Team&quot;&gt;{{Cite web|url=https://youth-time.org/about/yt-team/|title=YT Team|website=Youth Time International Movement|access-date=17 April 2020}}&lt;/ref&gt;. Bu tashkilot tuzish gʻoyasi asoschilarda bir anjumanda ishtirok etgach paydo boʻlgan. Ular yoshlarning jamiyat va uning muammolari haqidagi muhokamalarda kam qatnashayotganlarini anglaganlar hamda bu tashkilotni tuzishga qaror qilganlar&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://mycaribbeaninsight.com/youth-time-international-movement-celebrates-10-years/|title=Youth Time International Movement Celebrates 10 years|last=Roberts|first=Latoyaa|date=7 January 2020|website=Caribbean Insight|language=en-US|access-date=26 May 2020}}&lt;/ref&gt;.


== Maqsadi ==

Tashkilot quyidagi maqsadlarni belgilagan: yoshlar oʻrtasidagi hamkorlikni qoʻllab-quvvatlash, ijtimoiy oʻzgarishlar vositasi sifatida madaniyatlararo muloqotni targʻib qilish hamda yoshlarga ijtimoiy yetakchilik koʻnikmalarini rivojlantirishga yordam berish.&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://mycaribbeaninsight.com/youth-time-international-movement-celebrates-10-years/|title=Youth Time International Movement Celebrates 10 years|last=Roberts|first=Latoyaa|date=7 January 2020|website=Caribbean Insight|language=en-US|access-date=15 May 2020}}&lt;/ref&gt;


== Faoliyati ==

2010-yildan beri u turli hamkorlar bilam birgalikda bir qator yoshlar komferesiyalariga mezbonlik qilmoqda. Masalan, Vladimir Yakunin tomonidan Jahon jamoatchilik forumi asos solingan.&lt;ref name=&quot;lefigaro1&quot;/&gt;

2015-yil holatiga koʻra, tashkilot bir qator mamlakatlarda, jumladan, Ispaniya, Indoneziya, Birlashgan Arab Amirliklari, Fransiya va Amsterdama anjuman oʻtkazgan va unga 42 mamlakatdan 103 nafar yosh ishtirokchini toʻplagan. Ijtimoiy innovatsiyalarning eng yaxshi loyihalariga Youth Time granti bilan taqdirlagan.

== Manbalar ==
{{manbalar}}</text>
      <sha1>bsqkjcy5k60wivzdfjvug82efky0ifg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Birlashgan millatlar tashkiloti yangi zelandiya yoshlar tashkiloti</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249257</id>
    <redirect title="Birlashgan Millatlar Tashkiloti Yangi Zelandiya yoshlar tashkiloti" />
    <revision>
      <id>5481242</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:04:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MirfayzbekAbdullayev</username>
        <id>69700</id>
      </contributor>
      <comment>MirfayzbekAbdullayev [[Birlashgan millatlar tashkiloti yangi zelandiya yoshlar tashkiloti]] sahifasini [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Yangi Zelandiya yoshlar tashkiloti]]ga koʻchirdi</comment>
      <origin>5481242</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="85" sha1="9t4akxjde2rxdr43oklbzu05w7cdb1v" xml:space="preserve">#YOʻNALTIRISH [[Birlashgan Millatlar Tashkiloti Yangi Zelandiya yoshlar tashkiloti]]</text>
      <sha1>9t4akxjde2rxdr43oklbzu05w7cdb1v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Pieces2025/Adiutor-options.js</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1249258</id>
    <revision>
      <id>5481248</id>
      <timestamp>2025-07-03T07:46:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>Opsiya fayllari yaratildi</comment>
      <origin>5481248</origin>
      <model>javascript</model>
      <format>text/javascript</format>
      <text bytes="560" sha1="0otx18m2w4bk6ko2zasjtm5ysrbd87x" xml:space="preserve">[{&quot;name&quot;:&quot;csdSendMessageToCreator&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;csdLogNominatedPages&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;csdLogPageName&quot;,&quot;value&quot;:&quot;TOʻ qaydlari&quot;},{&quot;name&quot;:&quot;afdSendMessageToCreator&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;afdLogNominatedPages&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;afdLogPageName&quot;,&quot;value&quot;:&quot;Oʻ qaydlari&quot;},{&quot;name&quot;:&quot;prdSendMessageToCreator&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;prdLogNominatedPages&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;afdNominateOpinionsLog&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;afdOpinionLogPageName&quot;,&quot;value&quot;:&quot;Oʻ qaydlari&quot;},{&quot;name&quot;:&quot;showMyStatus&quot;,&quot;value&quot;:false},{&quot;name&quot;:&quot;MyStatus&quot;,&quot;value&quot;:true}]</text>
      <sha1>0otx18m2w4bk6ko2zasjtm5ysrbd87x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Foydalanuvchi:Pieces2025/qumloq</title>
    <ns>2</ns>
    <id>1249259</id>
    <revision>
      <id>5481269</id>
      <timestamp>2025-07-03T10:16:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>++</comment>
      <origin>5481269</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15776" sha1="jprxqf909wih9ne2s6tef2hxax76em5" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. O‘zbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan [[Shuhrat medali]], [[Mehnat faxriysi]] koʻkrak nishoni, [[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]], [[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]] va [[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]] ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan.

1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] mehnat faoliyatini davom ettirgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi lavozimida ishlagan.

2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan.

2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan.

2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi.

2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi raisi;

2020-yil 29-iyundan – Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Milliy kengashi raisi;

2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Tanzila Narbayeva Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

== Oʻzbekiston hukumatidagi faoliyati ==
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

Uning rahbarligi davrida birinchi bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillar uchun ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolangan. Mazkur bitim asosida mavjud sohaviy va hududiy kelishuvlarga hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartishlar kiritilgan, ularning bajarilishi doimiy monitoring asosida kuzatilgan.

Kasaba uyushmalariga tashabbuskor va faol yosh kadrlar jalb etilgan, yuqori malakali mutaxassislar zaxirasi shakllantirilgan.

=== Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasidagi faoliyati ===
Narbayeva 2016-yil dekabr oyidan 2019-yilgacah  Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi – Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari lavozimi (hozirgi nomi – Oila va ayollar qoʻmitasi).

2019-yilda T.Narbayeva Senatga oʻtganligi munosabati bilan Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimidan ketgan.

2.4. Parlament saylovlari

2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni u Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.

T. Narbayeva TURKPA, BMT, OBSE, UNICEF kabi xalqaro tashkilotlar bilan faol hamkorlik qilib, bolalar, yoshlar va ayollar huquqlarini himoya qilish, gender tenglik va barqaror rivojlanishni targʻib qilishga hissa qoʻshmoqda.

Tanzila Kamalovna Narbayeva 2019-yil 7-martdan boshlab Oʻzbekiston Respublikasining Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiyasiga raislik qilmoqda (keyinchalik nomi „Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi“ deb oʻzgartirilgan).

Oʻzbekiston tajribasi boʻyicha tayyorlangan hisobot BMT Bosh Assambleyasining 75-sessiyasida rasmiy hujjat sifatida tarqatilgan.

2022-yil mart oyida Tanzila Narbayeva ushbu Respublika komissiyasining raisi sifatida tasdiqlandi.


Tanzila Narbayeva 2019 yildan boshlab Oʻzbekiston Respublikasining Odam savdosiga va munosib mehnatga qarshi kurashish boʻyicha Milliy komissiyasida faoliyat olib bormoqda. 2023 yil dekabr oyida uning vakolatlari kengaytirilgan va u Milliy maʼruzachi lavozimiga tayinlangan. U har yili Prezidentga Oʻzbekiston fuqarolariga oid vaziyat boʻyicha mamlakatda va chet ellarda axborot taqdim etadi.

2024 yilda uning rahbarligida odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnatni taʼminlashga oid 30 dan ortiq normativ-huquqiy hujjat qabul qilindi. Oʻzbekiston quyidagi Xalqaro mehnat tashkiloti konvensiyalarini ratifikatsiya qildi:

Toʻliqsiz ish vaqti sharoitlarida ishlash toʻgʻrisidagi 175-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1994-yil 24-iyun)

Mehnat xavfsizligi va gigiyenasi hamda ishlab chiqarish muhiti toʻgʻrisidagi 155-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1981-yil 22-iyun)


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== O‘zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva O‘zbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi o‘rtasida 2011–2013 yillarga mo‘ljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar bo‘yicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli o‘zgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda SOS bolalar mahallasi ochildi; Toshkentda ijtimoiy yetimlikning oldini olish dasturi ishga tushdi.

2008: Samarqanddagi SOS mahallasida ogʻir sharoitdagi bolalar uchun markaz ochildi; 21 yoshdan oshgan yoshlar uchun yarim mustaqil turar joy dasturi boshlandi.

2009: Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochildi; taʼlim sifatini oshirish loyihasi boshladi.

2010: Xorazm viloyatida oilalarga qaratilgan jamiyatga integratsiyalashgan vasiylik dasturi amalga oshirildi.

2012: Urganch va Shovot tumanlarida ijtimoiy yordam markazlari tashkil etildi.

2016: Samarqandda ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushdi.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), «„SOS — bolalar mahallalari “ Xalqaro Federatsiyasining mablag'lari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yo'naltirildi.

Bugungi kunda  Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramog'isiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]])
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]])
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro tushunishni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun.
== Manbalar ==
{{manbalar}}
== Havolalar ==</text>
      <sha1>jprxqf909wih9ne2s6tef2hxax76em5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481270</id>
      <parentid>5481269</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:23:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mehnat faoliyati */</comment>
      <origin>5481270</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15155" sha1="jrtp65ohdtgahmqnn53y42vlxpqiu09" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan [[Shuhrat medali]], [[Mehnat faxriysi]] koʻkrak nishoni, [[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]], [[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]] va [[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]] ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

== Oʻzbekiston hukumatidagi faoliyati ==
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

Uning rahbarligi davrida birinchi bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillar uchun ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolangan. Mazkur bitim asosida mavjud sohaviy va hududiy kelishuvlarga hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartishlar kiritilgan, ularning bajarilishi doimiy monitoring asosida kuzatilgan.

Kasaba uyushmalariga tashabbuskor va faol yosh kadrlar jalb etilgan, yuqori malakali mutaxassislar zaxirasi shakllantirilgan.

=== Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasidagi faoliyati ===
Narbayeva 2016-yil dekabr oyidan 2019-yilgacah Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi – Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari lavozimi (hozirgi nomi – Oila va ayollar qoʻmitasi).

2019-yilda T.Narbayeva Senatga oʻtganligi munosabati bilan Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimidan ketgan.

2.4. Parlament saylovlari

2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni u Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.

T. Narbayeva TURKPA, BMT, OBSE, UNICEF kabi xalqaro tashkilotlar bilan faol hamkorlik qilib, bolalar, yoshlar va ayollar huquqlarini himoya qilish, gender tenglik va barqaror rivojlanishni targʻib qilishga hissa qoʻshmoqda.

2022-yil mart oyida Tanzila Narbayeva ushbu Respublika komissiyasining raisi sifatida tasdiqlandi.


Tanzila Narbayeva 2019 yildan boshlab Oʻzbekiston Respublikasining Odam savdosiga va munosib mehnatga qarshi kurashish boʻyicha Milliy komissiyasida faoliyat olib bormoqda. 2023 yil dekabr oyida uning vakolatlari kengaytirilgan va u Milliy maʼruzachi lavozimiga tayinlangan. U har yili Prezidentga Oʻzbekiston fuqarolariga oid vaziyat boʻyicha mamlakatda va chet ellarda axborot taqdim etadi.

2024 yilda uning rahbarligida odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnatni taʼminlashga oid 30 dan ortiq normativ-huquqiy hujjat qabul qilindi. Oʻzbekiston quyidagi Xalqaro mehnat tashkiloti konvensiyalarini ratifikatsiya qildi:

Toʻliqsiz ish vaqti sharoitlarida ishlash toʻgʻrisidagi 175-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1994-yil 24-iyun)

Mehnat xavfsizligi va gigiyenasi hamda ishlab chiqarish muhiti toʻgʻrisidagi 155-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1981-yil 22-iyun)


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda SOS bolalar mahallasi ochildi; Toshkentda ijtimoiy yetimlikning oldini olish dasturi ishga tushdi.

2008: Samarqanddagi SOS mahallasida ogʻir sharoitdagi bolalar uchun markaz ochildi; 21 yoshdan oshgan yoshlar uchun yarim mustaqil turar joy dasturi boshlandi.

2009: Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochildi; taʼlim sifatini oshirish loyihasi boshladi.

2010: Xorazm viloyatida oilalarga qaratilgan jamiyatga integratsiyalashgan vasiylik dasturi amalga oshirildi.

2012: Urganch va Shovot tumanlarida ijtimoiy yordam markazlari tashkil etildi.

2016: Samarqandda ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushdi.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]])
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]])
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro tushunishni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun.
== Manbalar ==
{{manbalar|2}}
== Havolalar ==</text>
      <sha1>jrtp65ohdtgahmqnn53y42vlxpqiu09</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481271</id>
      <parentid>5481270</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:24:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <origin>5481271</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15185" sha1="bgu9a5mzchzmi4plnrj5yddwrs6r3cr" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan „[[Shuhrat medali]]“, „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]]“, „[[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]]“ va „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]]“ ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

== Oʻzbekiston hukumatidagi faoliyati ==
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

Uning rahbarligi davrida birinchi bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillar uchun ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolangan. Mazkur bitim asosida mavjud sohaviy va hududiy kelishuvlarga hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartishlar kiritilgan, ularning bajarilishi doimiy monitoring asosida kuzatilgan.

Kasaba uyushmalariga tashabbuskor va faol yosh kadrlar jalb etilgan, yuqori malakali mutaxassislar zaxirasi shakllantirilgan.

=== Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasidagi faoliyati ===
Narbayeva 2016-yil dekabr oyidan 2019-yilgacah Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi – Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari lavozimi (hozirgi nomi – Oila va ayollar qoʻmitasi).

2019-yilda T.Narbayeva Senatga oʻtganligi munosabati bilan Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimidan ketgan.

2.4. Parlament saylovlari

2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni u Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.

T. Narbayeva TURKPA, BMT, OBSE, UNICEF kabi xalqaro tashkilotlar bilan faol hamkorlik qilib, bolalar, yoshlar va ayollar huquqlarini himoya qilish, gender tenglik va barqaror rivojlanishni targʻib qilishga hissa qoʻshmoqda.

2022-yil mart oyida Tanzila Narbayeva ushbu Respublika komissiyasining raisi sifatida tasdiqlandi.


Tanzila Narbayeva 2019 yildan boshlab Oʻzbekiston Respublikasining Odam savdosiga va munosib mehnatga qarshi kurashish boʻyicha Milliy komissiyasida faoliyat olib bormoqda. 2023 yil dekabr oyida uning vakolatlari kengaytirilgan va u Milliy maʼruzachi lavozimiga tayinlangan. U har yili Prezidentga Oʻzbekiston fuqarolariga oid vaziyat boʻyicha mamlakatda va chet ellarda axborot taqdim etadi.

2024 yilda uning rahbarligida odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnatni taʼminlashga oid 30 dan ortiq normativ-huquqiy hujjat qabul qilindi. Oʻzbekiston quyidagi Xalqaro mehnat tashkiloti konvensiyalarini ratifikatsiya qildi:

Toʻliqsiz ish vaqti sharoitlarida ishlash toʻgʻrisidagi 175-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1994-yil 24-iyun)

Mehnat xavfsizligi va gigiyenasi hamda ishlab chiqarish muhiti toʻgʻrisidagi 155-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1981-yil 22-iyun)


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda SOS bolalar mahallasi ochildi; Toshkentda ijtimoiy yetimlikning oldini olish dasturi ishga tushdi.

2008: Samarqanddagi SOS mahallasida ogʻir sharoitdagi bolalar uchun markaz ochildi; 21 yoshdan oshgan yoshlar uchun yarim mustaqil turar joy dasturi boshlandi.

2009: Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochildi; taʼlim sifatini oshirish loyihasi boshladi.

2010: Xorazm viloyatida oilalarga qaratilgan jamiyatga integratsiyalashgan vasiylik dasturi amalga oshirildi.

2012: Urganch va Shovot tumanlarida ijtimoiy yordam markazlari tashkil etildi.

2016: Samarqandda ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushdi.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]])
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]])
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro tushunishni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun.
== Manbalar ==
{{manbalar|2}}
== Havolalar ==</text>
      <sha1>bgu9a5mzchzmi4plnrj5yddwrs6r3cr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481275</id>
      <parentid>5481271</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:35:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>/* Unvon va mukofotlari */</comment>
      <origin>5481275</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18463" sha1="nlwtrmvrlptlen2s20f47i5kr34fp1c" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan „[[Shuhrat medali]]“, „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]]“, „[[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]]“ va „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]]“ ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

== Oʻzbekiston hukumatidagi faoliyati ==
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

Uning rahbarligi davrida birinchi bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillar uchun ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolangan. Mazkur bitim asosida mavjud sohaviy va hududiy kelishuvlarga hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartishlar kiritilgan, ularning bajarilishi doimiy monitoring asosida kuzatilgan.

Kasaba uyushmalariga tashabbuskor va faol yosh kadrlar jalb etilgan, yuqori malakali mutaxassislar zaxirasi shakllantirilgan.

=== Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasidagi faoliyati ===
Narbayeva 2016-yil dekabr oyidan 2019-yilgacah Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi – Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri oʻrinbosari lavozimi (hozirgi nomi – Oila va ayollar qoʻmitasi).

2019-yilda T.Narbayeva Senatga oʻtganligi munosabati bilan Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimidan ketgan.

2.4. Parlament saylovlari

2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni u Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.

T. Narbayeva TURKPA, BMT, OBSE, UNICEF kabi xalqaro tashkilotlar bilan faol hamkorlik qilib, bolalar, yoshlar va ayollar huquqlarini himoya qilish, gender tenglik va barqaror rivojlanishni targʻib qilishga hissa qoʻshmoqda.

2022-yil mart oyida Tanzila Narbayeva ushbu Respublika komissiyasining raisi sifatida tasdiqlandi.


Tanzila Narbayeva 2019 yildan boshlab Oʻzbekiston Respublikasining Odam savdosiga va munosib mehnatga qarshi kurashish boʻyicha Milliy komissiyasida faoliyat olib bormoqda. 2023 yil dekabr oyida uning vakolatlari kengaytirilgan va u Milliy maʼruzachi lavozimiga tayinlangan. U har yili Prezidentga Oʻzbekiston fuqarolariga oid vaziyat boʻyicha mamlakatda va chet ellarda axborot taqdim etadi.

2024 yilda uning rahbarligida odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnatni taʼminlashga oid 30 dan ortiq normativ-huquqiy hujjat qabul qilindi. Oʻzbekiston quyidagi Xalqaro mehnat tashkiloti konvensiyalarini ratifikatsiya qildi:

Toʻliqsiz ish vaqti sharoitlarida ishlash toʻgʻrisidagi 175-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1994-yil 24-iyun)

Mehnat xavfsizligi va gigiyenasi hamda ishlab chiqarish muhiti toʻgʻrisidagi 155-sonli Konvensiyasi (Jeneva, 1981-yil 22-iyun)


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda SOS bolalar mahallasi ochildi; Toshkentda ijtimoiy yetimlikning oldini olish dasturi ishga tushdi.

2008: Samarqanddagi SOS mahallasida ogʻir sharoitdagi bolalar uchun markaz ochildi; 21 yoshdan oshgan yoshlar uchun yarim mustaqil turar joy dasturi boshlandi.

2009: Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochildi; taʼlim sifatini oshirish loyihasi boshladi.

2010: Xorazm viloyatida oilalarga qaratilgan jamiyatga integratsiyalashgan vasiylik dasturi amalga oshirildi.

2012: Urganch va Shovot tumanlarida ijtimoiy yordam markazlari tashkil etildi.

2016: Samarqandda ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushdi.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimizda qishloq va suv xo‘jaligi, iqtisodiyot, sanoat, qurilish va ijtimoiy sohani rivojlantirishga qo‘shgan munosib hissasi&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении с девятой годовщины независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих, работник производства и социально-экономической сферы|2000-8-25|УП|2705|2367708}}&lt;/ref&gt;.
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimiz iqtisodiy qudratini yuksaltirishdagi fidokorona mehnati va erishgan yutuqlari, fuqarolar, ayniqsa, yosh avlodni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash, mehnatsevarlik, vatanparvarlik, shuningdek, jamiyat hayotidagi faol ishtiroki orqali munosib obro‘-e’tibor va hurmat-ehtirom ko‘rsatish, shaxsiy namuna ko‘rsatishga qo‘shgan ulkan hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении в связи с девятнадцатилетнем независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих и работников производственной и социально-экономической сфер|2010-08-25|УП|4237|2379963}}&lt;/ref&gt;
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro munosabatlarni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|title=Указ Президента Российской Федерации от 4 мая 2022 года № 251 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|access-date=2022-05-04|archive-date=2022-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20220504171747/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

=== Jamoatchilik mukofotlari ===
“Yil tanlovi – 2019” tanlovi doirasida “Eng faol davlat arbobi” nominatsiyasi bo‘yicha yil odami deb e’tirof etilgan ([[Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi|OʻzA]] tashkil etgan)&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020|title=ПОЗДРАВЛЯЕМ, Танзила Нарбаева – человек года в Узбекистане!|work=УзА|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165024/https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda|title=УзА назвало Танзилю Нарбаеву &quot;Человеком года&quot;|work=Uz24|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165018/https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/|title=Танзила Нарбаева признана человеком года|work=Газета.uz|date=2020-01-19|accesdate=2020-01-30|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165026/https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}
== Havolalar ==</text>
      <sha1>nlwtrmvrlptlen2s20f47i5kr34fp1c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481278</id>
      <parentid>5481275</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:51:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>/* Mehnat faoliyati */</comment>
      <origin>5481278</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17013" sha1="d330ob8ac2o4rpufknswlv27vw9heoo" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari&lt;ref name=&quot;sputnik20170207&quot;&gt;{{cite news|title=Председатель Комитета женщин переизбрана главой Федерации велоспорта|url=https://uz.sputniknews.ru/sport/20170207/4760818/Narbaeva-federaciya-velosporta.html|work=Sputnik Узбекистан|date=2017-02-07|accessdate=2019-11-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;gazeta20170207&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|title=Председатель Федерации велоспорта переизбрана|subtitle=В Федерации велоспорта Узбекистана состоялись выборы руководящего состава|website=Газета.uz|date=2017-02-07|accessdate=2021-11-12|deadlink=no|archiveurl=http://web.archive.org/web/20210725133821/https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|archivedate=2021-07-25}}&lt;/ref&gt;. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan „[[Shuhrat medali]]“, „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]]“, „[[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]]“ va „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]]“ ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|title=Танзила Нарбаева избрана главой Сената|website=Газета.uz|date=2019-06-21|access-date=2021-11-12|archive-date=2021-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220101837/https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

=== Parlament saylovlari ===
2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda va 2009-yil Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochilgan. 2012-yil [[Urganch]] va [[Shovot tumani|Shovot tumanlarida]] ijtimoiy yordam markazlari tashkil etilgan. 2016-yil [[Samarqand|Samarqandda]] ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushgan.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimizda qishloq va suv xo‘jaligi, iqtisodiyot, sanoat, qurilish va ijtimoiy sohani rivojlantirishga qo‘shgan munosib hissasi&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении с девятой годовщины независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих, работник производства и социально-экономической сферы|2000-8-25|УП|2705|2367708}}&lt;/ref&gt;.
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimiz iqtisodiy qudratini yuksaltirishdagi fidokorona mehnati va erishgan yutuqlari, fuqarolar, ayniqsa, yosh avlodni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash, mehnatsevarlik, vatanparvarlik, shuningdek, jamiyat hayotidagi faol ishtiroki orqali munosib obro‘-e’tibor va hurmat-ehtirom ko‘rsatish, shaxsiy namuna ko‘rsatishga qo‘shgan ulkan hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении в связи с девятнадцатилетнем независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих и работников производственной и социально-экономической сфер|2010-08-25|УП|4237|2379963}}&lt;/ref&gt;
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro munosabatlarni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|title=Указ Президента Российской Федерации от 4 мая 2022 года № 251 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|access-date=2022-05-04|archive-date=2022-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20220504171747/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

=== Jamoatchilik mukofotlari ===
“Yil tanlovi – 2019” tanlovi doirasida “Eng faol davlat arbobi” nominatsiyasi bo‘yicha yil odami deb e’tirof etilgan ([[Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi|OʻzA]] tashkil etgan)&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020|title=ПОЗДРАВЛЯЕМ, Танзила Нарбаева – человек года в Узбекистане!|work=УзА|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165024/https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda|title=УзА назвало Танзилю Нарбаеву &quot;Человеком года&quot;|work=Uz24|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165018/https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/|title=Танзила Нарбаева признана человеком года|work=Газета.uz|date=2020-01-19|accesdate=2020-01-30|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165026/https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}
== Havolalar ==
{{ВС}}</text>
      <sha1>d330ob8ac2o4rpufknswlv27vw9heoo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481279</id>
      <parentid>5481278</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:51:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>/* Havolalar */</comment>
      <origin>5481279</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17025" sha1="nrbaz1juhak8ql93csbnj9tkd8n9yyp" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari&lt;ref name=&quot;sputnik20170207&quot;&gt;{{cite news|title=Председатель Комитета женщин переизбрана главой Федерации велоспорта|url=https://uz.sputniknews.ru/sport/20170207/4760818/Narbaeva-federaciya-velosporta.html|work=Sputnik Узбекистан|date=2017-02-07|accessdate=2019-11-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;gazeta20170207&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|title=Председатель Федерации велоспорта переизбрана|subtitle=В Федерации велоспорта Узбекистана состоялись выборы руководящего состава|website=Газета.uz|date=2017-02-07|accessdate=2021-11-12|deadlink=no|archiveurl=http://web.archive.org/web/20210725133821/https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|archivedate=2021-07-25}}&lt;/ref&gt;. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan „[[Shuhrat medali]]“, „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]]“, „[[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]]“ va „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]]“ ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|title=Танзила Нарбаева избрана главой Сената|website=Газета.uz|date=2019-06-21|access-date=2021-11-12|archive-date=2021-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220101837/https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

=== Parlament saylovlari ===
2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda va 2009-yil Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochilgan. 2012-yil [[Urganch]] va [[Shovot tumani|Shovot tumanlarida]] ijtimoiy yordam markazlari tashkil etilgan. 2016-yil [[Samarqand|Samarqandda]] ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushgan.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimizda qishloq va suv xo‘jaligi, iqtisodiyot, sanoat, qurilish va ijtimoiy sohani rivojlantirishga qo‘shgan munosib hissasi&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении с девятой годовщины независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих, работник производства и социально-экономической сферы|2000-8-25|УП|2705|2367708}}&lt;/ref&gt;.
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimiz iqtisodiy qudratini yuksaltirishdagi fidokorona mehnati va erishgan yutuqlari, fuqarolar, ayniqsa, yosh avlodni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash, mehnatsevarlik, vatanparvarlik, shuningdek, jamiyat hayotidagi faol ishtiroki orqali munosib obro‘-e’tibor va hurmat-ehtirom ko‘rsatish, shaxsiy namuna ko‘rsatishga qo‘shgan ulkan hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении в связи с девятнадцатилетнем независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих и работников производственной и социально-экономической сфер|2010-08-25|УП|4237|2379963}}&lt;/ref&gt;
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro munosabatlarni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|title=Указ Президента Российской Федерации от 4 мая 2022 года № 251 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|access-date=2022-05-04|archive-date=2022-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20220504171747/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

=== Jamoatchilik mukofotlari ===
“Yil tanlovi – 2019” tanlovi doirasida “Eng faol davlat arbobi” nominatsiyasi bo‘yicha yil odami deb e’tirof etilgan ([[Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi|OʻzA]] tashkil etgan)&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020|title=ПОЗДРАВЛЯЕМ, Танзила Нарбаева – человек года в Узбекистане!|work=УзА|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165024/https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda|title=УзА назвало Танзилю Нарбаеву &quot;Человеком года&quot;|work=Uz24|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165018/https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/|title=Танзила Нарбаева признана человеком года|work=Газета.uz|date=2020-01-19|accesdate=2020-01-30|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165026/https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}
== Havolalar ==
{{Tashqi havolalar}}</text>
      <sha1>nrbaz1juhak8ql93csbnj9tkd8n9yyp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481281</id>
      <parentid>5481279</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T10:58:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>/* Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati */</comment>
      <origin>5481281</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18592" sha1="2tsfqr5z7gr1vlrz9sokdgyun4vn4kj" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari&lt;ref name=&quot;sputnik20170207&quot;&gt;{{cite news|title=Председатель Комитета женщин переизбрана главой Федерации велоспорта|url=https://uz.sputniknews.ru/sport/20170207/4760818/Narbaeva-federaciya-velosporta.html|work=Sputnik Узбекистан|date=2017-02-07|accessdate=2019-11-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;gazeta20170207&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|title=Председатель Федерации велоспорта переизбрана|subtitle=В Федерации велоспорта Узбекистана состоялись выборы руководящего состава|website=Газета.uz|date=2017-02-07|accessdate=2021-11-12|deadlink=no|archiveurl=http://web.archive.org/web/20210725133821/https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|archivedate=2021-07-25}}&lt;/ref&gt;. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan „[[Shuhrat medali]]“, „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]]“, „[[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]]“ va „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]]“ ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://velosport.uz/24-iyul-kuni-oliy-majlis-senati-raisi-ozbekiston-velosiped-sporti-federatsiyasi-raisi-tanzila-narbayeva-ozining-tugilgan-kunini-nishonlamoqda/ |sarlavha=24 iyul kuni Oliy Majlis Senati Raisi, O‘zbekiston velosiped sporti federatsiyasi Raisi Tanzila Narbayeva o‘zining tug‘ilgan kunini nishonlamoqda. |arxivurl=https://velosport.uz/24-iyul-kuni-oliy-majlis-senati-raisi-ozbekiston-velosiped-sporti-federatsiyasi-raisi-tanzila-narbayeva-ozining-tugilgan-kunini-nishonlamoqda/ |arxivsana=2023-07-24 |qaralgan sana=03.07.2025 |sana=velosport.uz}}&lt;/ref&gt;. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|title=Танзила Нарбаева избрана главой Сената|website=Газета.uz|date=2019-06-21|access-date=2021-11-12|archive-date=2021-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220101837/https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://uza.uz/oz/posts/ozbekiston-respublikasi-mustaqilligining-ottiz-ikki-yilligi-munosabati-bilan-fan-talim-sogliqni-saqlash-adabiyot-madaniyat-sanat-sohalari-va-ommaviy-axborot-vositalari-xodimlaridan-bir-guruhini-mukofotlash-togrisida_514715 |sarlavha=O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni |arxivurl=https://web.archive.org/web/20231010062530/https://uza.uz/oz/posts/ozbekiston-respublikasi-mustaqilligining-ottiz-ikki-yilligi-munosabati-bilan-fan-talim-sogliqni-saqlash-adabiyot-madaniyat-sanat-sohalari-va-ommaviy-axborot-vositalari-xodimlaridan-bir-guruhini-mukofotlash-togrisida_514715 |arxivsana=2023-10-10 |qaralgan sana=19.10.2023 |sana=uza.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi.

2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

=== Parlament saylovlari ===
2019 yil 20 iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21 iyun kuni u Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi.

2019 yil 22 dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

2020 yil 17 yanvar kuni Narbayeva Toshkent shahri nomidan Senat aʼzosi etib saylandi.

2020 yil 20 yanvar kuni Senat raisi lavozimiga qayta saylandi.

2024 yil 19 noyabr kuni boʻlib oʻtgan parlament saylovlaridan soʻng Tanzila Narbayeva yana Oliy Majlis Senati raisi etib saylandi va bu lavozimda uchinchi muddatini boshladi. Uning nomzodi Prezident Shavkat Mirziyoyev tomonidan ilgari surilgan va yangi chaqiriq Senatining birinchi yalpi majlisida senatorlar tomonidan bir ovozdan qoʻllab-quvvatlangan.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===
„Tanzila Narbayevani tayinlash toʻgʻrisidagi qaror tasodifiy emas“, – degan edi davlat rahbari 2019-yil 21-iyun kuni boʻlib oʻtgan Senat yigʻilishida. Prezident Shavkat Mirziyoyev Tanzila Narbayeva haqida gapirar ekan, uning halolligi, vatanparvarligi va bolalar mehnatini yoʻq qilish borasidagi saʼy-harakatlarini alohida taʼkidlagan.


2025 yil 5 aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi.

2025 yil 6 aprel kuni Parlamentlararo ittifoqning 150-Assambleya prezidenti etib saylandi.


2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

Mazkur kengash Prezident farmoni asosida tashkil etilgan (2024 yil 20 iyun holatiga koʻra farmon oʻz kuchini yoʻqotgan) boʻlib, uning asosiy maqsadi Oʻzbekistonning xalqaro reytinglardagi pozitsiyalarini yaxshilash, davlat organlari faoliyatining samaradorligini oshirish va parlament nazoratini kuchaytirishdan iborat.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan.

U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.olympic.uz/oz/news/3055 |sarlavha=O‘zbekiston velosiped sporti federatsiyasi raisi Tanzila Norboyevani tabriklaymiz! |arxivurl=https://www.olympic.uz/oz/news/3055 |arxivsana=24 .07.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda va 2009-yil Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochilgan. 2012-yil [[Urganch]] va [[Shovot tumani|Shovot tumanlarida]] ijtimoiy yordam markazlari tashkil etilgan. 2016-yil [[Samarqand|Samarqandda]] ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushgan.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimizda qishloq va suv xo‘jaligi, iqtisodiyot, sanoat, qurilish va ijtimoiy sohani rivojlantirishga qo‘shgan munosib hissasi&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении с девятой годовщины независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих, работник производства и социально-экономической сферы|2000-8-25|УП|2705|2367708}}&lt;/ref&gt;.
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimiz iqtisodiy qudratini yuksaltirishdagi fidokorona mehnati va erishgan yutuqlari, fuqarolar, ayniqsa, yosh avlodni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash, mehnatsevarlik, vatanparvarlik, shuningdek, jamiyat hayotidagi faol ishtiroki orqali munosib obro‘-e’tibor va hurmat-ehtirom ko‘rsatish, shaxsiy namuna ko‘rsatishga qo‘shgan ulkan hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении в связи с девятнадцатилетнем независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих и работников производственной и социально-экономической сфер|2010-08-25|УП|4237|2379963}}&lt;/ref&gt;
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro munosabatlarni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|title=Указ Президента Российской Федерации от 4 мая 2022 года № 251 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|access-date=2022-05-04|archive-date=2022-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20220504171747/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

=== Jamoatchilik mukofotlari ===
“Yil tanlovi – 2019” tanlovi doirasida “Eng faol davlat arbobi” nominatsiyasi bo‘yicha yil odami deb e’tirof etilgan ([[Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi|OʻzA]] tashkil etgan)&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020|title=ПОЗДРАВЛЯЕМ, Танзила Нарбаева – человек года в Узбекистане!|work=УзА|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165024/https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda|title=УзА назвало Танзилю Нарбаеву &quot;Человеком года&quot;|work=Uz24|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165018/https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/|title=Танзила Нарбаева признана человеком года|work=Газета.uz|date=2020-01-19|accesdate=2020-01-30|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165026/https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}</text>
      <sha1>2tsfqr5z7gr1vlrz9sokdgyun4vn4kj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>5481283</id>
      <parentid>5481281</parentid>
      <timestamp>2025-07-03T11:08:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Pieces2025</username>
        <id>183310</id>
      </contributor>
      <comment>/* Parlament saylovlari */</comment>
      <origin>5481283</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17421" sha1="96345b7e0hw85j5he912k8k61qb6glw" xml:space="preserve">{{Davlat arbobi
| ismi                      = Tanzila Kamalovna Narbayeva
| tasvir                    = File:Tanzila Narbaeva.jpg
| lavozimi                  = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati]]ning raisi
| prezident                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi              = [[Nigʻmatilla Yoʻldoshev]]
| premyer                   = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)|Abdulla Oripov]]
| boshlanish davri          = [[2019-yil]] [[21-iyun]]
| tugash davri              = 
| premyer_2                 = [[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_2                = [[Oʻzbekiston xotin-qizlar qoʻmitasi]] raisi
| prezident_2               = [[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_2            = [[Elmira Bositxonova]]
| vorisi_2                  = [[Elmira Bositxonova]]
| boshlanish davri_2        = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]dan
| tugash davri_2            = [[2019-yil]] [[21-iyun]]gacha
| premyer_3                 = [[Shavkat Mirziyoyev]]&lt;br/&gt;[[Abdulla Oripov (siyosatchi)]]
| lavozimi_3                = [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi]] raisi
| prezident_3               = [[Islom Karimov]]&lt;br/&gt;[[Shavkat Mirziyoyev]]
| oʻtmishdoshi_3            = [[Qodir Parpiyev]]
| vorisi_3                  = [[Qudratilla Rafiqov]]
| boshlanish davri_3        = [[2010-yil]] [[21-iyun]]dan
| tugash davri_3            = [[2016-yil]] [[20-dekabr]]gacha
| bayroq                    = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_2                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_3                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_4                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_5                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq_6                  = Flag_of_Uzbekistan.svg
| bayroq2                   = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_2                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_3                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_4                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_5                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| bayroq2_6                 = Emblem of Uzbekistan.svg
| tavallud sanasi           = {{tugʻilgan sanasi va yoshi|1957|7|24}}
| tavallud joyi = {{TavalludJoyi|Shahrixon tumani}}, [[Andijon viloyati]], [[OʻzSSR]]
| faoliyati = [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Senat]] raisi
| alma_mater = [[Oʻzbekiston milliy universiteti]]
| mukofotlari = {{Shuhrat medali}}{{Mehnat shuhrati ordeni}}{{Fidokorona xizmatlari uchun ordeni}}
| unvoni = Pedagogika fanlari nomzodi
| ish_joyi =
}}
'''Tanzila Kamalovna Narbayeva''' ([[1956|1956-yil]] [[24-iyul]], [[Shahrixon tumani]], [[Andijon viloyati]], [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi|OʻzSSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) – oʻzbek davlat va siyosat arbobi. 2019-yil 21-iyundan buyon [[Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati|Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi]]. Oʻzbekiston velosiped sporti federatsiyasi rahbari&lt;ref name=&quot;sputnik20170207&quot;&gt;{{cite news|title=Председатель Комитета женщин переизбрана главой Федерации велоспорта|url=https://uz.sputniknews.ru/sport/20170207/4760818/Narbaeva-federaciya-velosporta.html|work=Sputnik Узбекистан|date=2017-02-07|accessdate=2019-11-22}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;gazeta20170207&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|title=Председатель Федерации велоспорта переизбрана|subtitle=В Федерации велоспорта Узбекистана состоялись выборы руководящего состава|website=Газета.uz|date=2017-02-07|accessdate=2021-11-12|deadlink=no|archiveurl=http://web.archive.org/web/20210725133821/https://www.gazeta.uz/ru/2017/02/07/cycling/|archivedate=2021-07-25}}&lt;/ref&gt;. [[Pedagogika]] [[Fan|fanlari]] nomzodi, [[sotsiologiya]] [[Fan doktori|fanlari doktori]], [[professor]]&lt;ref&gt;{{Citation |title=Rahbariyat / Xotin-qizlar qoʻmitasi |url=https://wcu.uz/uz/manage |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2019-06-22 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190622063811/https://wcu.uz/uz/manage}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Citation |title=federatsiya velosporta uzbekistana |url=http://velosport.uz/page_4_r.html |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2021-02-19 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210219144622/https://velosport.uz/page_4_r.html}}&lt;/ref&gt;.

2010—2016-yillari [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] va  [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi, 2016—2019-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vaziri|Oʻzbekiston Respublikasi Bosh vazirining]] oʻrinbosari, Oʻzbekiston Xotin-qizlar qoʻmitasi raisi lavozimlarida faoliyat yuritgan&lt;ref&gt;{{Citation |title=Sport federatsiyalari |url=http://olympic.uz/sport-federatsiyalari |year= |access-date=2019-06-22 |archivedate=2020-12-13 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201213191249/http://olympic.uz/sport-federatsiyalari}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Veb manbasi |sarlavha=Senat raisi |url=http://senat.uz/ru/senators/view/1 |qaralgan sana=2019-06-26 |arxivsana=2021-07-19 |arxivurl=https://web.archive.org/web/20210719135118/https://senat.uz/ru/senators/view/1}}&lt;/ref&gt;.

[[Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti]] [[Farmon|farmonlariga]] asosan „[[Shuhrat medali]]“, „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni|Fidokorona xizmatlari uchun]]“, „[[Mehnat shuhrati ordeni|Mehnat shuhrati]]“ va „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik]]“ ordenlari bilan taqdirlangan&lt;ref&gt;[http://lex.uz/docs/2379961 PF-4237-son 25.08.2010. Oʻzbekiston Respublikasi mustaqilligining oʻn toʻqqiz yilligi munosabati bilan davlat xizmatchilari hamda ishlab chiqarish va ijtimoiy-iqtisodiy sohalar xodimlaridan bir guruhini mukofotlash toʻgʻrisida]&lt;/ref&gt;{{Oʻtishga|Unvon va mukofotlari}}.

== Tarjimayi holi ==
Tanzila Narbayeva [[1956|1956-yil]] [[24-iyul]] kuni [[Andijon viloyati|Andijon viloyati]] [[Shahrixon tumani|Shahrixon tumanida]] tavallud topgan&lt;ref name=&quot;:12&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://velosport.uz/24-iyul-kuni-oliy-majlis-senati-raisi-ozbekiston-velosiped-sporti-federatsiyasi-raisi-tanzila-narbayeva-ozining-tugilgan-kunini-nishonlamoqda/ |sarlavha=24 iyul kuni Oliy Majlis Senati Raisi, O‘zbekiston velosiped sporti federatsiyasi Raisi Tanzila Narbayeva o‘zining tug‘ilgan kunini nishonlamoqda. |arxivurl=https://velosport.uz/24-iyul-kuni-oliy-majlis-senati-raisi-ozbekiston-velosiped-sporti-federatsiyasi-raisi-tanzila-narbayeva-ozining-tugilgan-kunini-nishonlamoqda/ |arxivsana=2023-07-24 |qaralgan sana=03.07.2025 |sana=velosport.uz}}&lt;/ref&gt;. [[1981-yil|1981-yilda]] [[Toshkent davlat universiteti|Toshkent davlat universitetini]] (hozirgi – [[Oʻzbekiston milliy universiteti|Oʻzbekiston Milliy universiteti]]) tamomlagan&lt;ref&gt;{{Cite web|lang=ru|url=https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|title=Танзила Нарбаева избрана главой Сената|website=Газета.uz|date=2019-06-21|access-date=2021-11-12|archive-date=2021-12-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220101837/https://www.gazeta.uz/ru/2019/06/21/narbaeva/|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;. Pedagogika fanlari nomzodi, sotsiologiya fanlari doktori&lt;ref name=&quot;:13&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://uza.uz/oz/posts/ozbekiston-respublikasi-mustaqilligining-ottiz-ikki-yilligi-munosabati-bilan-fan-talim-sogliqni-saqlash-adabiyot-madaniyat-sanat-sohalari-va-ommaviy-axborot-vositalari-xodimlaridan-bir-guruhini-mukofotlash-togrisida_514715 |sarlavha=O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni |arxivurl=https://web.archive.org/web/20231010062530/https://uza.uz/oz/posts/ozbekiston-respublikasi-mustaqilligining-ottiz-ikki-yilligi-munosabati-bilan-fan-talim-sogliqni-saqlash-adabiyot-madaniyat-sanat-sohalari-va-ommaviy-axborot-vositalari-xodimlaridan-bir-guruhini-mukofotlash-togrisida_514715 |arxivsana=2023-10-10 |qaralgan sana=19.10.2023 |sana=uza.uz}}&lt;/ref&gt;.

== Mehnat faoliyati ==
Tanzila Narbayeva mehnat faoliyatini [[1974|1974-yilda]] Andijon viloyati Shahrixon tumanidagi 1-sonli maktabda yoshlar masalalari boʻyicha yetakchi mutaxassis sifatida boshlagan. 1975—1995-yillarda Toshkent shahri Olmazor (sobiq Sobir Rahimov) tumanida maktab oʻqituvchisi, direktor oʻrinbosari va Toshkent shahar oʻquvchilar uyi direktori lavozimlarida ishlagan. Shuningdek, [[Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi|Oʻzbekiston Xalq demokratik partiyasi]] tuman kengashi kotibi, partiyaning Markaziy kengashida boʻlim mudiri boʻlgan. 1995—2010-yillarda [[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida]] faoliyat yuritgan.

2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha [[Oʻzbekiston kasaba uyushmalari federatsiyasi|Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi kengashi]] raisi ,2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2017-yil 6-fevral kuni ushbu lavozimga qayta saylangan. 2016-yil dekabr oyida Oʻzbekiston Ayollar qoʻmitasi raisi – Bosh vazir oʻrinbosari lavozimiga saylangan va tayinlangan. 2017-yildan Oʻzbekiston Respublikasining Davlat mukofotlari va geraldikasi boʻyicha komissiyasi aʼzosi. 2019-yil 7-martdan – Gender tenglik masalalari boʻyicha komissiya raisi (hozirgi nomi – Xotin-qizlarning jamiyatdagi rolini oshirish, gender tenglik va oila masalalari boʻyicha respublika komissiyasi);

2019-yil 30-iyuldan – Odam savdosiga qarshi kurashish va munosib mehnat masalalari boʻyicha Milliy komissiya raisi, Milliy maʼruzachi;

2020-yil 2-iyundan – Xalqaro reytinglar va indekslar bilan ishlash boʻyicha Respublika kengashi va 2021-yil 5-martdan – Respublika xotin-qizlar jamoatchilik kengashi raisi hisoblanadi. 2020-yil 29-iyun kuni Prezident farmoniga muvofiq Korrupsiyaga qarshi kurashish boʻyicha Milliy kengash raisi lavozimiga tayinlandi.

=== Parlament saylovlari ===
2019-yil 20-iyun kuni Prezident Shavkat Mirziyoyevning farmoniga binoan Tanzila Narbayeva Oliy Majlis Senati aʼzoligiga tayinlandi. Oradan bir kun oʻtib, 21-iyun kuni  Senat raisi etib saylandi va Oʻzbekiston tarixida bu lavozimga tayinlangan birinchi ayol boʻldi. 2019-yil 22-dekabr kuni Oʻzbekiston Respublikasining Qonunchilik palatasi, viloyat, tuman va shahar kengashlariga saylovlar yangi Saylov kodeksi asosida oʻtkazildi. Tanzila Narbayeva Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashiga saylovda gʻalaba qozondi.

=== Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatidagi faoliyati ===

2025-yil 5-aprel kuni Tanzila Narbayeva Parlamentlararo ittifoqning 150-yubiley Assambleyasi doirasidagi 39-sessiya Ayol parlamentarlar forumi prezidenti etib saylandi. 2020-yil 4-iyun kuni Tanzila Narbayeva Oʻzbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati raisi sifatida Xalqaro reytinglar va indekslar boʻyicha Respublika kengashi raisi etib tayinlangan.

=== Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasidagi faoliyati ===
2010-yil 21-dekabrdan 2016-yil 20-dekabrgacha Oʻzbekiston Kasaba uyushmalari Federatsiyasi Kengashi raisi lavozimida ishlagan. U rahbarlik qilgan davrda ilk bor Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi, Kasaba uyushmalari Federatsiyasi va Savdo-sanoat palatasi oʻrtasida 2011–2013 yillarga moʻljallangan ijtimoiy-iqtisodiy masalalar boʻyicha Bosh bitim imzolandi. Bu bitim asosida tarmoq va hududiy kelishuvlar hamda jamoaviy shartnomalarga tegishli oʻzgartirishlar kiritildi va ularning bajarilishi muntazam nazorat qilindi.

=== Oʻzbekiston Velosport federatsiyasidagi faoliyati ===
Tanzila Narbayeva 2011-yildan boshlab Oʻzbekiston Velosport federatsiyasi raisi hisoblanadi&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://olympic.uz/oz/news/3887 |sarlavha=Tanzila Narbayeva velosportni yanada rivojlantirish boʻyicha muhim yoʻnalishlarni belgilab berdi |arxivurl=https://olympic.uz/oz/news/3887 |arxivsana=30.11.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;. 2017-yil 6-fevralda boʻlib oʻtgan hisobot-saylov konferensiyasida kengash aʼzolari tomonidan bir ovozdan qayta rais etib saylangan&lt;ref name=&quot;:14&quot;&gt;{{Veb manbasi |url=https://www.olympic.uz/oz/news/3055 |sarlavha=O‘zbekiston velosiped sporti federatsiyasi raisi Tanzila Norboyevani tabriklaymiz! |arxivurl=https://www.olympic.uz/oz/news/3055 |arxivsana=24 .07.2022 |qaralgan sana=3.07.2025 |sana=olympic.uz}}&lt;/ref&gt;.

=== „SOS – Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi“ faoliyati ===
Tanzila Narbayeva [[2006|2006-yildan]] buyon „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ boshqaruvi raisi hisoblanadi. 2007-yil Samarqandda va 2009-yil Toshkentda birinchi yoshlar uyi ochilgan. 2012-yil [[Urganch]] va [[Shovot tumani|Shovot tumanlarida]] ijtimoiy yordam markazlari tashkil etilgan. 2016-yil [[Samarqand|Samarqandda]] ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlar uchun Yoshlarga koʻmak markazi ishga tushgan.

2011—2017-yillarda „&lt;nowiki/&gt;[[SOS — Oʻzbekiston bolalar mahallalari uyushmasi]]&lt;nowiki/&gt;“ tomonidan [[YUNISEF]], Yevropa Ittifoqi Komissiyasi, Germaniya Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ), &quot;&quot;SOS – bolalar mahallalari &quot; Xalqaro Federatsiyasining mablagʻlari jalb etilib, ular bolalar va oilalarning farovonligini mustahkamlash sohasidagi loyihalar va dasturlarni amalga oshirishga yoʻnaltirildi.

Bugungi kunda Toshkent, Samarqand, Urganch shaharlarida 154dan ziyod ota-ona qaramogʻisiz qolgan bolalar SOS-oilalarda tarbiyalanmoqda.

== Oilasi ==
Tanzila Narbayeva oilali va 2 nafar farzandi bor.

== Unvon va mukofotlari ==
* „[[„Shuhrat“ medali|Shuhrat medali]]“ ([[2000 yil|2000-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimizda qishloq va suv xo‘jaligi, iqtisodiyot, sanoat, qurilish va ijtimoiy sohani rivojlantirishga qo‘shgan munosib hissasi&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении с девятой годовщины независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих, работник производства и социально-экономической сферы|2000-8-25|УП|2705|2367708}}&lt;/ref&gt;.
* „[[Mehnat shuhrati ordeni]]“ ([[2010|2010-yil]] [[25-avgust]]) mamlakatimiz iqtisodiy qudratini yuksaltirishdagi fidokorona mehnati va erishgan yutuqlari, fuqarolar, ayniqsa, yosh avlodni milliy va umuminsoniy qadriyatlar ruhida tarbiyalash, mehnatsevarlik, vatanparvarlik, shuningdek, jamiyat hayotidagi faol ishtiroki orqali munosib obro‘-e’tibor va hurmat-ehtirom ko‘rsatish, shaxsiy namuna ko‘rsatishga qo‘shgan ulkan hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Lex.uz|О награждении в связи с девятнадцатилетнем независимости Республики Узбекистан группы государственных служащих и работников производственной и социально-экономической сфер|2010-08-25|УП|4237|2379963}}&lt;/ref&gt;
* „[[Fidokorona xizmatlari uchun ordeni]]“ ([[2016|2016-yil]])
* „[[Mehnat faxriysi]]“ koʻkrak nishoni, birinchi daraja ([[2021|2021-yil]])
* „[[Doʻstlik ordeni (Rossiya)|Doʻstlik ordeni]]“ ([[2022|2022-yil]] [[4-may]], [[Rossiya]]) – xalqlar oʻrtasida doʻstlik, hamkorlik va oʻzaro munosabatlarni mustahkamlashga qoʻshgan katta hissasi uchun&lt;ref&gt;{{Cite web|url=http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|title=Указ Президента Российской Федерации от 4 мая 2022 года № 251 «О награждении государственными наградами Российской Федерации»|access-date=2022-05-04|archive-date=2022-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20220504171747/http://publication.pravo.gov.ru/Document/View/0001202205040035?index=13&amp;rangeSize=1|deadlink=no}}&lt;/ref&gt;.

=== Jamoatchilik mukofotlari ===
“Yil tanlovi – 2019” tanlovi doirasida “Eng faol davlat arbobi” nominatsiyasi bo‘yicha yil odami deb e’tirof etilgan ([[Oʻzbekiston Milliy axborot agentligi|OʻzA]] tashkil etgan)&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020|title=ПОЗДРАВЛЯЕМ, Танзила Нарбаева – человек года в Узбекистане!|work=УзА|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165024/https://uza.uz/ru/society/pozdravlyaem-tanzila-narbaeva-chelovek-goda-v-uzbekistane--17-01-2020}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda|title=УзА назвало Танзилю Нарбаеву &quot;Человеком года&quot;|work=Uz24|date=2020-01-17|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165018/https://uz24.uz/ru/society/uza-nazvalo-tanzilyu-narbaevu-chelovekom-goda}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news|url=https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/|title=Танзила Нарбаева признана человеком года|work=Газета.uz|date=2020-01-19|accesdate=2020-01-30|accessdate=2020-01-30|archivedate=2020-01-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200130165026/https://www.gazeta.uz/ru/2020/01/19/person-of-the-year/}}&lt;/ref&gt;.

== Manbalar ==
{{manbalar|2}}</text>
      <sha1>96345b7e0hw85j5he912k8k61qb6glw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249260</id>
    <revision>
      <id>5481272</id>
      <timestamp>2025-07-03T10:29:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„{{catmain|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)}} {{Navseasoncats|skip-gaps=yes}} {{CatAutoTOC}} [[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481272</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="192" sha1="6miys9ghh0wa3wh0id0vyml99iuvhh0" xml:space="preserve">{{catmain|Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)}}
{{Navseasoncats|skip-gaps=yes}}
{{CatAutoTOC}}
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi]]</text>
      <sha1>6miys9ghh0wa3wh0id0vyml99iuvhh0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1249261</id>
    <revision>
      <id>5481274</id>
      <timestamp>2025-07-03T10:30:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Azizxon Muzaffarov</username>
        <id>61732</id>
      </contributor>
      <comment>„{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi | tourney_name   = 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich) | dates          = {{nowrap|2024-yil 5-iyun – 2025-yil 10-iyun}} | num_teams      = 30 | confederations = 1 | matches        = 59 | goals          = 216 | attendance     = {{#expr: &lt;!--Group A--&gt; 404 + 10111 + 637 + 1021 + 428 + 3600 + 7905 +&lt;!--Group B--&gt; 8500 + 15700 + 165 + 2780 + 539 + 2235 + 20353 + 700 + 17000 +&lt;!--...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481274</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="73043" sha1="hxbge3h0wu0yu2xziehdjm65x3h7hlm" xml:space="preserve">{{Xalqaro futbol musobaqasi bilgiqutisi
| tourney_name   = 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)
| dates          = {{nowrap|2024-yil 5-iyun – 2025-yil 10-iyun}}
| num_teams      = 30
| confederations = 1
| matches        = 59
| goals          = 216
| attendance     = {{#expr: &lt;!--Group A--&gt; 404 + 10111 + 637 + 1021 + 428 + 3600 + 7905 +&lt;!--Group B--&gt; 8500 + 15700 + 165 + 2780 + 539 + 2235 + 20353 + 700 + 17000 +&lt;!--Group C--&gt; 4254 + 88 + 41 + 7715 + 673 + 144 + 1115 +&lt;!--Group D--&gt; 14320 + 8575 + 155 + 110 + 93 + 18532 + 530 + 23000 +&lt;!--Group E--&gt; 18313 + 9266 + 6500 + 1100 + 754 + 13642 + 1060 + 6850 + 7000 +&lt;!--Group F--&gt; 3220 + 10851 + 600 + 200 + 10000 + 3500 + 543 + 20675}}
| top_scorer     = {{fbicon|CUW}} [[Gervane Kastaneer]]&lt;br&gt;{{fbicon|VIN}} [[Oalex Anderson]]&lt;br&gt;(har biri 5 ta goldan)
| prevseason     = [[Futbol boʻyicha 2022-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)|2022]]
| nextseason     = ''2030''
}}{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati yon paneli}}[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi|2026-yilgi Jahon chempionati saralash bosqichining]] [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)|CONCACAF mintaqasi]] '''ikkinchi bosqichi''' oʻyinlari 2024-yil 22- va 26-mart kunlari boʻlib oʻtdi.

== Format ==
Kanada, [[Meksika milliy futbol terma jamoasi|Meksika]] va [[Qoʻshma Shtatlar milliy futbol terma jamoasi|Qo‘shma Shtatlar]] musobaqa mezboni sifatida final bosqichiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo‘l olgani sababli, saralash bosqichida ishtirok etmadi. 2023-yil dekabr oyidagi FIFA reytingida yuqori o‘rinlarni egallagan 28 ta jamoa hamda [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|birinchi bosqich]] g‘olibi bo‘lgan 2 ta jamoa, jami 30 ta jamoa — beshta jamoadan iborat 6 ta guruhga qur’a orqali taqsimlandi. Har bir jamoa guruhidagi boshqa jamoalar bilan bir martadan, ya’ni ikkita uy uchrashuvi va ikkita safar uchrashuvi (umumiy hisobda 4 ta o‘yin) o‘tkazdi. Har bir guruhda birinchi va ikkinchi o‘rinlarni egallagan jamoalar [[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|uchinchi bosqichga]] yo‘l oldi&lt;ref name=&quot;CONCACAF format&quot;&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/fifa-announces-draw-details-for-concacaf-fifa-world-cup-2026-qualifiers/ |title=FIFA announces draw details for Concacaf FIFA World Cup 2026 qualifiers |publisher=[[CONCACAF]] |date=23 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.

== Savatchalar ==

Qurʼa 2024-yil 25-yanvar kuni Shveysariyaning [[Syurix]] shahrida bo‘lib o‘tdi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/draw-reveals-groups-for-second-round-of-concacaf-world-cup-qualifiers/ |title=Draw reveals groups for second round of Concacaf World Cup Qualifiers |publisher=[[CONCACAF]] |date=25 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;. Jamoalar 2023-yil dekabr oyidagi FIFA erkaklar terma jamoalari reytingidagi o‘rniga ko‘ra (qavs ichida ko‘rsatilgan) saralangan&lt;ref name=&quot;draw procedure&quot;&gt;{{cite web |url=https://digitalhub.fifa.com/m/7bb71d129c0845f0/original/Draw-Procedures-for-the-Concacaf-Preliminary-Draw-for-the-FIFA-World-Cup-26_EN.pdf |title=Draw Procedures for the CONCACAF Preliminary Draw for the FIFA World Cup 26 |publisher=[[FIFA]] |date=23 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+2023-yil dekabr oyidagi FIFA reytingiga koʻra&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/men?dateId=id14233 |title=FIFA Men's Ranking – December 2023 |publisher=[[FIFA]] |date=21 December 2023}}&lt;/ref&gt;
! style=&quot;width:32%&quot; |1-savatcha
! style=&quot;width:32%&quot; |2-savatcha
! style=&quot;width:32%&quot; |3-savatcha
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|{{ordered list|'''{{fb|PAN}}''' (41)|'''{{fb|CRC}}''' (52)|'''{{fb|JAM}}''' (55)|'''{{fb|HON}}''' (76)|'''{{fb|SLV}}''' (78)|'''{{fb|HAI}}''' (89)}}
|{{ordered list|'''{{fb|CUW}}''' (90)|'''{{fb|TRI}}''' (96)|'''{{fb|GUA}}''' (108)|'''{{fb|NCA}}''' (134)|{{fb|ATG}} (142)|'''{{fb|SUR}}''' (143)|start=7}}
|{{ordered list|{{fb|SKN}} (147)|{{fb|DOM}} (151)|{{fb|GUY}} (157)|{{fb|PUR}} (160)|{{fb|LCA}} (167)|{{fb|CUB}} (169)|start=13}}
|-
!4-savatcha
!5-savatcha
|- style=&quot;vertical-align:top&quot;
|{{ordered list|'''{{fb|BER}}''' (171)|{{fb|VIN}} (173)|{{fb|GRN}} (174)|{{fb|MSR}} (176)|{{fb|BRB}} (178)|{{fb|DMA}} (180)|start=19}}
|{{ordered list|{{fb|BLZ}} (182)|{{fb|ARU}} (193)|{{fb|CAY}} (197)|{{fb|BAH}} (202)|{{fb|VGB}} (207){{efn|group=draw|name=round1|[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, birinchi bosqich)|Birinchi bosqich]] g‘oliblari, qaysi jamoalar ekanligi qurʼa vaqtida nomaʼlum bo‘lgan}}|{{fb|AIA}} (209){{efn|group=draw|name=round1}}|start=25}}
|}
{{manbalar|group=izoh}}
Izoh: '''Qalin''' uslubda yozilgan jamoalar uchinchi bosqichga yo‘l olgan.

== Taqvim ==
Uchrashuvlar taqvimi jamoalar qurʼada tushgan savatlarga asosan oldindan belgilangan edi&lt;ref name=&quot;draw procedure&quot; /&gt;. CONCACAF 2024-yil 29-yanvarda o‘yin sanalarini tasdiqladi — bahslar 2024-yil 5–11-iyun va 2025-yil 4–10-iyun oralig‘ida o‘tkazildi&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.concacaf.com/world-cup-qualifying-men/article/concacaf-announces-schedule-for-first-two-rounds-of-concacaf-qualifiers-for-the-fifa-world-cup-2026/ |title=CONCACAF announces schedule for first two rounds of CONCACAF Qualifiers for the FIFA World Cup 2026 |publisher=[[CONCACAF]] |date=29 January 2024 |access-date=}}&lt;/ref&gt;.
{| class=&quot;wikitable&quot;
!Bahs
!Sana
|-
!2 v 4
|2024-yil 5-iyun
|-
!1 v 3
|2024-yil 6-iyun
|-
!5 v 2
|2024-yil 8-iyun
|-
!4 v 1
|2024-yil 9-iyun
|-
!3 v 5
|2024-yil 11-iyun
|-
!4 v 5
|2025-yil 4-iyun
|-
!2 v 3
|2025-yil 6-iyun
|-
!5 v 1
|2025-yil 7-iyun
|-
!3 v 4
| rowspan=&quot;2&quot; |2025-yil 10-iyun
|-
!1 v 2
|}

== Guruhlar ==
===A guruhi===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=A guruhi
|class_rules=Tiebreakerlar
|source=[https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/qualifiers/concacaf/standings FIFA]
|show_matches=yes

&lt;!--Team definitions--&gt;
|name_HON={{fb|HON}} |short_HON={{fbicon|HON}}
|name_ATG={{fb|ATG}} |short_ATG={{fbicon|ATG}}
|name_CUB={{fb|CUB}} |short_CUB={{fbicon|CUB}}
|name_BER={{fb|BER}} |short_BER={{fbicon|BER}}
|name_CAY={{fb|CAY}} |short_CAY={{fbicon|CAY}}

&lt;!--Update team positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=HON, BER, CUB, CAY, ATG

&lt;!--Update team results below (including date)--&gt;
|update=complete
|win_HON=4 |draw_HON=0 |loss_HON=0 |gf_HON=12|ga_HON=2 
|win_ATG=0 |draw_ATG=1 |loss_ATG=3 |gf_ATG=1 |ga_ATG=5 
|win_CUB=2 |draw_CUB=0 |loss_CUB=2 |gf_CUB=6 |ga_CUB=5 
|win_BER=2 |draw_BER=1 |loss_BER=1 |gf_BER=9 |ga_BER=8 
|win_CAY=1 |draw_CAY=0 |loss_CAY=3 |gf_CAY=1 |ga_CAY=9 

&lt;!--Update results below--&gt;
|match_HON_ATG=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#HON v ATG|2–0]]
|match_HON_CUB=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#HON v CUB|3–1]]
|match_HON_BER=—
|match_HON_CAY=—

|match_ATG_HON=—
|match_ATG_CUB=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#ATG v CUB|0-1]]
|match_ATG_BER=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#ATG v BER|1–1]]
|match_ATG_CAY=—

|match_CUB_HON=—
|match_CUB_ATG=—
|match_CUB_BER=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CUB v BER|1–2]]
|match_CUB_CAY=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CUB v CAY|3–0]]
|match_CUB_CAY_note=AQSh hukumatining Kubaga sayohatga oid siyosati tufayli Kayman orollari terma jamoasi viza muammolari sababli Kubaga yo‘l ola olmaganidan so‘ng, Kuba jamoasiga texnik g‘alaba (3–0) berildi.&lt;ref name=&quot;CUB_CAY&quot;&gt;{{cite web |url=https://caymannewsservice.com/2024/06/cayman-forfeits-cuba-game-after-first-match-win-in-wc/ |title=Cayman forfeits Cuba game after first match win in WC |website=Cayman News |date=11 June 2024}}&lt;/ref&gt;

|match_BER_HON=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BER v HON|1–6]]
|match_BER_ATG=—
|match_BER_CUB=—
|match_BER_CAY=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BER v CAY|5–0]]

|match_CAY_HON=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CAY v HON|0-1]]
|match_CAY_ATG=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CAY v ATG|1–0]]
|match_CAY_CUB=—
|match_CAY_BER=—

&lt;!--Qualification column definitions--&gt;
|res_col_header=Q
|result1=TR |result2=TR
|col_TR=green1 |text_TR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma
}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{Football box
|id         = ATG v BER
|date       = {{Start date|2024|6|5|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|ATG}}
|score      = 1–1
|team2      = {{fb|BER}}
|goals1     = [[Raheem Deterville|Deterville]] {{goal|26}}
|goals2     = [[Sachiel Ming|Ming]] {{goal|90}}
|stadium    = [[ABFA Technical Centre]], [[Piggotts]]
|attendance = 404
|referee    = Adonis Carrasco (Dominikana)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017740 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4du7nsz29vrwj6ia2j5yc0jdg Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = HON v CUB
|date       = {{Start date|2024|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:30|-6}}
|team1      = {{fb-rt|HON}}
|score      = 3–1
|team2      = {{fb|CUB}}
|goals1     =
*[[Anthony Lozano|Lozano]] {{goal|26}}
*[[Edwin Rodríguez|Rodríguez]] {{goal|45+2}}
*[[Rubilio Castillo|Castillo]] {{goal|82}}
|goals2     = [[Maikel Reyes|Reyes]] {{goal|23}}
|stadium    = [[Estadio Nacional Chelato Uclés]], [[Tegusigalpa|Tegucigalpa]]
|attendance = 10,111
|referee    = Juan Calderón (Kosta-Rika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017738 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4ihwmggnb4udo6mxftxa3cvmc Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = CAY v ATG
|date       = {{Start date|2024|6|8|df=y}}
|time       = {{UTZ|21:00|-5}}{{refn|Dastlabki belgilangan boshlanish vaqtidan kechiktirildi: {{UTZ|15:30|-5}}.|group=lower-alpha}}
|team1      = {{fb-rt|CAY}}
|score      = 1–0
|team2      = {{fb|ATG}}
|goals1     = [[Joshwa Campbell|Campbell]] {{goal|90+1}}
|goals2     =
|stadium    = [[Truman Bodden Sports Complex]], [[George Town (Kayman orollari)|George Town]]
|attendance = 637
|referee    = Pierre-Luc Lauzière (Kanada)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017735 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4n2u84z6nmhmfgar8a3sw5nh0 Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = BER v HON
|date       = {{Start date|2024|6|9|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-3}}
|team1      = {{fb-rt|BER}}
|score      = 1–6
|team2      = {{fb|HON}}
|goals1     = [[Zeiko Lewis|Lewis]] {{goal|45+4}}
|goals2     =
*[[Kervin Arriaga|Arriaga]] {{goal|15}}
*[[David Ruiz|Ruiz]] {{goal|49}}
*[[Edwin Rodríguez|Rodríguez]] {{goal|53}}
*[[Luis Vega|Vega]] {{goal|57}}
*[[Andy Najar|Najar]] {{goal|62}}
*[[Bryan Róchez|Róchez]] {{goal|90+1}}
|stadium    = [[Bermuda National Stadium]], [[Devonshire Parish]]
|attendance = 1,021
|referee    = Karen Hernández (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017733 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4pkkzg54lgkeduzctjfkjy61g Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = CUB v CAY
|date       = {{Start date|2024|6|11|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|CUB}}
|score      = 3–0&lt;br&gt;&lt;small&gt;Texnik gʻalaba&lt;/small&gt;{{refn|group=&quot;lower-alpha&quot;|AQSh hukumatining Kubaga sayohatga oid siyosati tufayli Kayman orollari terma jamoasi viza muammolari sababli Kubaga yo‘l ola olmaganidan so‘ng, Kuba jamoasiga texnik g‘alaba (3–0) berildi.&lt;ref name=&quot;CUB_CAY&quot; /&gt;}}
|team2      = {{fb|CAY}}
|goals1     =
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Antonio Maceo]], [[Santiago de Cuba]]
|attendance = 
|referee    = Fernando Morón (Panama)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017737 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4snccqtqc265di5fxcayru1hw Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = BER v CAY
|date       = {{Start date|2025|6|4|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-3}}
|team1      = {{fb-rt|BER}}
|score      = 5–0
|team2      = {{fb|CAY}}
|goals1     =
*[[Zeiko Lewis|Lewis]] {{goal|12|pen.}}
*[[Djair Parfitt|Parfitt]] {{goal|54}}
*[[Kole Hall|Hall]] {{goal|64}}
*[[Reggie Lambe|Lambe]] {{goal|79}}
*[[Julian Carpenter|Carpenter]] {{goal|84}}
|goals2     = 
|stadium    = [[Bermuda National Stadium]], [[Devonshire Parish]]
|attendance = 
|referee    = Rubiel Vazquez (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017732 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4uohclzi3jq4h09we405nxuz8 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = ATG v CUB
|date       = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|ATG}}
|score      = 0–1
|team2      = {{fb|CUB}}
|goals1     =
|goals2     = [[Pedro Bravo|Bravo]] {{goal|45+8}}
|stadium    = [[ABFA Technical Centre]], [[Piggotts]]
|attendance = 428
|referee    = Kwinsi Williams (Trinidad va Tobago)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017741 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4wsvvbo2npz37gpcdume0cjkk Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = CAY v HON
|date       = {{Start date|2025|6|7|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-5}}
|team1      = {{fb-rt|CAY}}
|score      = 0–1
|team2      = {{fb|HON}}
|goals1     =
|goals2     = [[Wesley Robinson|Robinson]] {{goal|86|o.g.}}
|stadium    = [[Truman Bodden Sports Complex]], [[George Town (Kayman orollari)|George Town]]
|attendance =
|referee    = Adonis Carrasco (Dominikana)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017734 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4zwkmvwgetiu5w7ek2ricls7o Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = CUB v BER
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|16:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|CUB}}
|score      = 1–2
|team2      = {{fb|BER}}
|goals1     = [[Jorge Aguirre|Aguirre]] {{goal|58}}
|goals2     = 
*[[Djair Parfitt|Parfitt]] {{goal|6}}
*[[Reggie Lambe|Lambe]] {{goal|74}}
|stadium    = [[Estadio Antonio Maceo]], [[Santiago de Cuba]]
|attendance = 3,600
|referee    = Oliver Vergara (Panama)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017736 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=51zv48xeeuhuul7t1ouq5jswk Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = HON v ATG
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|HON}}
|score      = 2–0
|team2      = {{fb|ATG}}
|goals1     = 
*[[Getsel Montes|Montes]] {{goal|49}}
*[[Alexy Vega|Vega]] {{goal|80}}
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Nacional Chelato Uclés]], [[Tegusigalpa|Tegucigalpa]]
|attendance = 7,905
|referee    = Waldir García (Salvador)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017739 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=52kn7ororn34udib8yyrdht04 Report (CONCACAF)]
}}

===B guruhi===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=B guruhi
|class_rules=Tiebreakerlar
|source=[https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/qualifiers/concacaf/standings FIFA]
|show_matches=yes

&lt;!--Team definitions--&gt;
|name_CRC={{fb|CRC}} |short_CRC={{fbicon|CRC}}
|name_TRI={{fb|TRI}} |short_TRI={{fbicon|TRI}}
|name_SKN={{fb|SKN}} |short_SKN={{fbicon|SKN}}
|name_GRN={{fb|GRN}} |short_GRN={{fbicon|GRN}}
|name_BAH={{fb|BAH}} |short_BAH={{fbicon|BAH}}

&lt;!--Update team positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=CRC, TRI, GRN, SKN, BAH

&lt;!--Update team results below (including date)--&gt;
|update=complete
|win_CRC=4 |draw_CRC=0 |loss_CRC=0 |gf_CRC=17|ga_CRC=1 
|win_TRI=2 |draw_TRI=1 |loss_TRI=1 |gf_TRI=16|ga_TRI=7 
|win_SKN=1 |draw_SKN=0 |loss_SKN=3 |gf_SKN=5 |ga_SKN=13
|win_GRN=2 |draw_GRN=1 |loss_GRN=1 |gf_GRN=11|ga_GRN=7 
|win_BAH=0 |draw_BAH=0 |loss_BAH=4 |gf_BAH=1 |ga_BAH=22

&lt;!--Update results below--&gt;
|match_CRC_TRI=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CRC v TRI|2–1]]
|match_CRC_SKN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CRC v SKN|4–0]]
|match_CRC_GRN=—
|match_CRC_BAH=—

|match_TRI_CRC=—
|match_TRI_SKN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#TRI v SKN|6-2]]
|match_TRI_GRN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#TRI v GRN|2–2]]
|match_TRI_BAH=—

|match_SKN_CRC=—
|match_SKN_TRI=—
|match_SKN_GRN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#SKN v GRN|2–3]]
|match_SKN_BAH=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#SKN v BAH|1–0]]

|match_GRN_CRC=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#GRN v CRC|0–3]]
|match_GRN_TRI=—
|match_GRN_SKN=—
|match_GRN_BAH=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#GRN v BAH|6–0]]

|match_BAH_CRC=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BAH v CRC|0–8]]
|match_BAH_TRI=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BAH v TRI|1–7]]
|match_BAH_SKN=—
|match_BAH_GRN=—

&lt;!--Qualification column definitions--&gt;
|res_col_header=Q
|result1=TR |result2=TR
|col_TR=green1 |text_TR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma
}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{Football box
|id         = TRI v GRN
|date       = {{Start date|2024|6|5|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|TRI}}
|score      = 2–2
|team2      = {{fb|GRN}}
|goals1     =
*[[Ryan Telfer|Telfer]] {{goal|43}}
*[[Reon Moore|Moore]] {{goal|74}}
|goals2     = [[Myles Hippolyte|Hippolyte]] {{goal|24|pen.|28}}
|stadium    = [[Hasely Crawford Stadium]], [[Port-of-speyn|Port of Spain]]
|attendance = 8,500&lt;ref&gt;{{cite news |last1=Simon |first1=Nigel |title=Jones: We are upset we didn’t get 3 points |url=https://www.guardian.co.tt/sports/jones-we-are-upset-we-didnt-get-3-points-6.2.2021156.0a72ab51ea |work=Trinidad and Tobago Guardian |date=7 June 2024}}&lt;/ref&gt;
|referee    = Mario Escobar (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017730 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4eosy8753thqab3gik8hbg3ro Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = CRC v SKN
|date       = {{Start date|2024|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:30|-6}}
|team1      = {{fb-rt|CRC}}
|score      = 4–0
|team2      = {{fb|SKN}}
|goals1     =
*[[Orlando Galo|Galo]] {{goal|40||50}}
*[[Josimar Alcócer|Alcócer]] {{goal|83}}
*[[Andy Rojas|Rojas]] {{goal|84}}
|goals2     = 
|stadium    = [[Estadio Nacional de Costa Rica (2011)|Estadio Nacional]], [[San-Xose|San José]]
|attendance = 15,700
|referee    = Julio Luna (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017724 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4j988r1w1yknshk3xs4urvcwk Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = BAH v TRI
|date       = {{Start date|2024|6|8|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|BAH}}
|score      = 1–7
|team2      = {{fb|TRI}}
|goals1     = [[Wood Julmis|Julmis]] {{goal|86}}
|goals2     =
*[[Malcolm Shaw|Shaw]] {{goal|6||66}}
*[[Alvin Jones|Jones]] {{goal|14|pen.}}
*[[Duane Muckette|Muckette]] {{goal|43||45+1}}
*[[Reon Moore|Moore]] {{goal|56}}
*[[Nathaniel James|James]] {{goal|84}}
|stadium    = [[SKNFA Technical Center]], [[Basseterre]] (Sent-Kitts va Nevis)
|attendance = 165
|referee    = Marco Antonio Ortíz Nava (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017723 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4nps6ec79q3d3xyftssmvlogk Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = GRN v CRC
|date       = {{Start date|2024|6|9|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|GRN}}
|score      = 0–3
|team2      = {{fb|CRC}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Manfred Ugalde|Ugalde]] {{goal|9}}
*[[Álvaro Zamora|Zamora]] {{goal|34}}
*[[Gerald Taylor|Taylor]] {{goal|70}}
|stadium    = [[Kirani James Athletic Stadium]], [[Sent-jorjes|St. George's]]
|attendance = 2,780
|referee    = Steffon Dewar (Yamayka)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017727 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4q2ri6lgyxcjn2ll0y2ewpd04 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = SKN v BAH
|date       = {{Start date|2024|6|11|df=y}}
|time       = {{UTZ|16:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|SKN}}
|score      = 1–0
|team2      = {{fb|BAH}}
|goals1     = [[Ethan Bristow|Bristow]] {{goal|12}}
|goals2     =
|stadium    = [[Warner Park Sporting Complex|Warner Park]], [[Basseterre]]
|attendance = 539
|referee    = Walter López (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017728 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4t5n4rv59vj4gmr8csvsrusd0 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = GRN v BAH
|date       = {{Start date|2025|6|4|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|GRN}}
|score      = 6–0
|team2      = {{fb|BAH}}
|goals1     =
*[[Jermaine Francis|Francis]] {{goal|15}}
*[[Darius Johnson|Johnson]] {{goal|36}}
*[[Keishean Francois|Francois]] {{goal|58}}
*[[Joshua Isaac|Isaac]] {{goal|72}}
*[[Kayden Harrack|Harrack]] {{goal|77}}
*[[Saydrel Lewis|Lewis]] {{goal|90}}
|goals2     =
|stadium    = [[Kirani James Athletic Stadium]], [[Sent-jorjes|St. George's]]
|attendance = 2,235
|referee    = Shavin Greene (Gayana)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017726 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4v6xyoeq8704wi7gv94l9mp78 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = TRI v SKN
|date       = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|TRI}}
|score      = 6–2
|team2      = {{fb|SKN}}
|goals1     =
*[[Levi García|García]] {{goal|9}}
*[[Dante Sealy|Sealy]] {{goal|29||66}}
*[[Kevin Molino|Molino]] {{goal|48|pen.}}
*[[Ajani Fortune|Fortune]] {{goal|85}}
*[[Nathaniel James|James]] {{goal|89}}
|goals2     =
*[[G'Vaune Amory|Amory]] {{goal|27}}
*[[Tiquanny Williams|Williams]] {{goal|45}}
|stadium    = [[Hasely Crawford Stadium]], [[Port-of-speyn|Port of Spain]]
|attendance = 20,353
|referee    = [[Natalie Simon]] (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017731 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4xbjdz0l3umkkz76yl6jgjjmc Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = BAH v CRC
|date       = {{Start date|2025|6|7|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|BAH}}
|score      = 0–8
|team2      = {{fb|CRC}}
|goals1     = 
|goals2     =
*[[Alonso Martínez|Martínez]] {{goal|20}}
*[[Joseph Mora|J. Mora]] {{goal|37}}
*[[Alejandro Bran|Bran]] {{goal|45+2}}
*[[Orlando Galo|Galo]] {{goal|48}}
*[[Manfred Ugalde|Ugalde]] {{goal|51}}
*[[Warren Madrigal|Madrigal]] {{goal|64||79}}
*[[Álvaro Zamora|Zamora]] {{goal|90}}
|stadium    = [[Wildey Turf]], [[Wildey]] (Barbados)
|attendance = 
|referee    = Reon Radix (Grenada)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017722 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=50fd4lkbikp2zoou420ptb9jo Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = SKN v GRN
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|SKN}}
|score      = 2–3
|team2      = {{fb|GRN}}
|goals1     = 
*[[Tyreece Simpson|Simpson]] {{goal|34}}
*[[Romaine Sawyers|Sawyers]] {{goal|90+4}}
|goals2     = 
*[[Regan Charles-Cook|Charles-Cook]] {{goal|49}}
*[[Jermaine Francis|Francis]] {{goal|76}}
*[[Darius Johnson|Johnson]] {{goal|90+1}}
|stadium    = [[Warner Park Sporting Complex|Warner Park]], [[Basseterre]]
|attendance = 700
|referee    = Cristhofer Corado (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017729 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=5334o2sfhrfg93coyos7uc6j8 Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = CRC v TRI
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|CRC}}
|score      = 2–1
|team2      = {{fb|TRI}}
|goals1     =
*[[Jeyland Mitchell|Mitchell]] {{goal|23}}
*[[Warren Madrigal|Madrigal]] {{goal|38}}
|goals2     = [[Levi García|L. García]] {{goal|58}}
|stadium    = [[Estadio Nacional de Costa Rica (2011)|Estadio Nacional]], [[San-Xose|San José]]
|attendance = 17,000
|referee    = Daniel Quintero (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017725 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=53lse7723yhr253nxjchhc7is Report (CONCACAF)]
}}

===C guruhi===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=C guruhi
|class_rules=Tiebreakerlar
|source=[https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/qualifiers/concacaf/standings FIFA]
|show_matches=yes

&lt;!--Team definitions--&gt;
|name_HAI={{fb|HAI}} |short_HAI={{fbicon|HAI}}
|name_CUW={{fb|CUW}} |short_CUW={{fbicon|CUW}}
|name_LCA={{fb|LCA}} |short_LCA={{fbicon|LCA}}
|name_BRB={{fb|BRB}} |short_BRB={{fbicon|BRB}}
|name_ARU={{fb|ARU}} |short_ARU={{fbicon|ARU}}

&lt;!--Update team positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=CUW, HAI, LCA, ARU, BRB

&lt;!--Update team results below (including date)--&gt;
|update=complete
|win_HAI=3 |draw_HAI=0 |loss_HAI=1 |gf_HAI=11|ga_HAI=7
|win_CUW=4 |draw_CUW=0 |loss_CUW=0 |gf_CUW=15|ga_CUW=2 
|win_LCA=1 |draw_LCA=1 |loss_LCA=2 |gf_LCA=5 |ga_LCA=9 
|win_BRB=0 |draw_BRB=1 |loss_BRB=3 |gf_BRB=4 |ga_BRB=10
|win_ARU=0 |draw_ARU=2 |loss_ARU=2 |gf_ARU=3 |ga_ARU=10

&lt;!--Update results below--&gt;
|match_HAI_CUW=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#HAI v CUW|1–5]]
|match_HAI_LCA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#HAI v LCA|2–1]]
|match_HAI_BRB=—
|match_HAI_ARU=—

|match_CUW_HAI=—
|match_CUW_LCA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CUW v LCA|4-0]]
|match_CUW_BRB=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#CUW v BRB|4–1]]
|match_CUW_ARU=—

|match_LCA_HAI=—
|match_LCA_CUW=—
|match_LCA_BRB=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#LCA v BRB|2–1]]
|match_LCA_ARU=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#LCA v ARU|2–2]]

|match_BRB_HAI=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BRB v HAI|1–3]]
|match_BRB_CUW=—
|match_BRB_LCA=—
|match_BRB_ARU=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BRB v ARU|1–1]]

|match_ARU_HAI=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#ARU v HAI|0-5]]
|match_ARU_CUW=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#ARU v CUW|0–2]]
|match_ARU_LCA=—
|match_ARU_BRB=—

&lt;!--Qualification column definitions--&gt;
|res_col_header=Q
|result1=TR |result2=TR
|col_TR=green1 |text_TR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma
}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{Football box
|id         = CUW v BRB
|date       = {{Start date|2024|6|5|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|CUW}}
|score      = 4–1
|team2      = {{fb|BRB}}
|goals1     = 
*[[Rangelo Janga|Janga]] {{goal|25||62||86|pen.}}
*[[Gervane Kastaneer|Kastaneer]] {{goal|90+2}}
|goals2     = [[Niall Reid-Stephen|Reid-Stephen]] {{goal|90+2|pen.}}
|stadium    = [[Ergilio Hato Stadium]], [[Willemstad]]
|attendance = 4,254
|referee    = [[Iván Barton]] (Salvador)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017750 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4fg5gpdttxmvufkf5bk6k8x78 Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = HAI v LCA
|date       = {{Start date|2024|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|HAI}}
|score      = 2–1
|team2      = {{fb|LCA}}
|goals1     =
*[[Jean-Kévin Duverne|Duverne]] {{goal|47}}
*[[Duckens Nazon|Nazon]] {{goal|78}}
|goals2     = [[Caniggia Elva|Elva]] {{goal|18}}
|stadium    = [[Wildey Turf]], [[Wildey]] (Barbados)
|attendance = 88
|referee    = [[Ismail Elfath]] (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017746 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4k2mfm0mcbt3l6t2v9frr7ggk Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = ARU v CUW
|date       = {{Start date|2024|6|8|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|ARU}}
|score      = 0–2
|team2      = {{fb|CUW}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Juninho Bacuna|J. Bacuna]] {{goal|59}}
*[[Xander Severina|Severina]] {{goal|90+6}}
|stadium    = [[Trinidad Stadium]], [[Oranjestad]]
|attendance =
|referee    = César Ramos (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017743 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4ocosatijfmvdxq5yewi3up78 Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = BRB v HAI
|date       = {{Start date|2024|6|9|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|BRB}}
|score      = 1–3
|team2      = {{fb|HAI}}
|goals1     = [[Niall Reid-Stephen|Reid-Stephen]] {{goal|73}}
|goals2     =
*[[Louicius Don Deedson|Deedson]] {{goal|12}}
*[[Duke Lacroix|Lacroix]] {{goal|45+1}}
*[[Bryan Labissiere|Labissiere]] {{goal|84}}
|stadium    = [[Wildey Turf]], [[Wildey]]
|attendance =
|referee    = Keylor Herrera (Kosta-Rika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017745 Report (FIFA)]&lt;br&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4qktzgr3lpcmkpz7g6sj4dtec Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = LCA v ARU
|date       = {{Start date|2024|6|11|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|LCA}}
|score      = 2–2
|team2      = {{fb|ARU}}
|goals1     =
*[[Ridel Stanislas|Stanislas]] {{goal|45+2}}
*[[Peter Pearson|Pearson]] {{goal|66}}
|goals2     =
*[[Walter Bennett|Bennett]] {{goal|22}}
*[[Isaï Marselia|Marselia]] {{goal|43|pen}}
|stadium    = [[Wildey Turf]], [[Wildey]] (Barbados)
|attendance = 41
|referee    = Selvin Brown (Gonduras)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017748 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4tnusj1qxrtzl7fmd7lc4953o Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = BRB v ARU
|date       = {{Start date|2025|6|4|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|BRB}}
|score      = 1–1
|team2      = {{fb|ARU}}
|goals1     = [[Omani Leacock|Leacock]] {{goal|7|pen.}}
|goals2     = [[Diederick Luydens|Luydens]] {{goal|15}}
|stadium    = [[Wildey Turf]], [[Wildey]]
|attendance =
|referee    = Andrew Samuel (Trinidad va Tobago)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017744 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4vpl5bom3wj9k4p77u015bx90 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = CUW v LCA
|date       = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|CUW}}
|score      = 4–0
|team2      = {{fb|LCA}}
|goals1     =
*[[Gervane Kastaneer|Kastaneer]] {{goal|37||52||57}}
*[[Juninho Bacuna|J. Bacuna]] {{goal|74}}
|goals2     =
|stadium    = [[Ergilio Hato Stadium]], [[Willemstad]]
|attendance = 7,715
|referee    = José Raúl Torres Rivera (Puerto-Riko)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017751 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4xu2wb8vgsvshrq31cdso6xas Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = ARU v HAI
|date       = {{Start date|2025|6|7|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|ARU}}
|score      = 0–5
|team2      = {{fb|HAI}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Danley Jean Jacques|Jean Jacques]] {{goal|29}}
*[[Frantzdy Pierrot|Pierrot]] {{goal|35}}
*[[Ruben Providence|Providence]] {{goal|61}}
*[[Duckens Nazon|Nazon]] {{goal|67}}
*[[Mondy Prunier|Prunier]] {{goal|86}}
|stadium    = [[Trinidad Stadium]], [[Oranjestad]]
|attendance = 673
|referee    = Luis Enrique Santander (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017742 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=50yb2t28atvpx617cf84p0c2c Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = LCA v BRB
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|LCA}}
|score      = 2–1
|team2      = {{fb|BRB}}
|goals1     = [[Caniggia Elva|Elva]] {{goal|42|pen.|90|pen.}}
|goals2     = [[Devonte Richards|Richards]] {{goal|12}}
|stadium    = [[Daren Sammy Cricket Ground]], [[Gros Islet]]
|attendance = 144
|referee    = Sergio Reyna (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017749 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=5449llqycwni3nxfx6kujgnis Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = HAI v CUW
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|HAI}}
|score      = 1–5
|team2      = {{fb|CUW}}
|goals1     =
*[[Louicius Don Deedson|Deedson]] {{goal|61}}
|goals2     =
*[[Gervane Kastaneer|Kastaneer]] {{goal|12}}
*[[Kenji Gorré|Gorré]] {{goal|15}}
*[[Jearl Margaritha|Margaritha]] {{goal|69}}
*[[Kevin Felida|Felida]] {{goal|89}}
*[[Jeremy Antonisse|Antonisse]] {{goal|90+3}}
|stadium    = [[Trinidad Stadium]], [[Oranjestad, Aruba|Oranjestad]] (Aruba)
|attendance =1,115
|referee    = Steven Madrigal (Kosta-Rika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017747 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=54mtgy40apxv65rbm8ggits7o Report (CONCACAF)]
}}

===D guruhi===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=D guruhi
|class_rules=Tiebreakerlar
|source=[https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/qualifiers/concacaf/standings FIFA]
|show_matches=yes

&lt;!--Team definitions--&gt;
|name_PAN={{fb|PAN}} |short_PAN={{fbicon|PAN}}
|name_NCA={{fb|NCA}} |short_NCA={{fbicon|NCA}}
|name_GUY={{fb|GUY}} |short_GUY={{fbicon|GUY}}
|name_MSR={{fb|MSR}} |short_MSR={{fbicon|MSR}}
|name_BLZ={{fb|BLZ}} |short_BLZ={{fbicon|BLZ}}

&lt;!--Update team positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=PAN, NCA, GUY, MSR, BLZ

&lt;!--Update team results below (including date)--&gt;
|update=complete
|win_PAN=4 |draw_PAN=0 |loss_PAN=0 |gf_PAN=10|ga_PAN=1
|win_NCA=3 |draw_NCA=0 |loss_NCA=1 |gf_NCA=9 |ga_NCA=4
|win_GUY=2 |draw_GUY=0 |loss_GUY=2 |gf_GUY=6 |ga_GUY=4
|win_MSR=1 |draw_MSR=0 |loss_MSR=3 |gf_MSR=3 |ga_MSR=10
|win_BLZ=0 |draw_BLZ=0 |loss_BLZ=4 |gf_BLZ=1 |ga_BLZ=10

&lt;!--Update results below--&gt;
|match_PAN_NCA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#PAN v NCA|3–0]]
|match_PAN_GUY=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#PAN v GUY|2–0]]
|match_PAN_MSR=—
|match_PAN_BLZ=—

|match_NCA_PAN=—
|match_NCA_GUY=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#NCA v GUY|1–0]]
|match_NCA_MSR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#NCA v MSR|4–1]]
|match_NCA_BLZ=—

|match_GUY_PAN=—
|match_GUY_NCA=—
|match_GUY_MSR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#GUY v MSR|3–0]]
|match_GUY_BLZ=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#GUY v BLZ|3–1]]

|match_MSR_PAN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#MSR v PAN|1–3]]
|match_MSR_NCA=—
|match_MSR_GUY=—
|match_MSR_BLZ=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#MSR v BLZ|1–0]]

|match_BLZ_PAN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BLZ v PAN|0–2]]
|match_BLZ_NCA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#BLZ v NCA|0–4]]
|match_BLZ_GUY=—
|match_BLZ_MSR=—

&lt;!--Qualification column definitions--&gt;
|res_col_header=Q
|result1=TR |result2=TR
|col_TR=green1 |text_TR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma
}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{Football box
|id         = NCA v MSR
|date       = {{Start date|2024|6|5|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|NCA}}
|score      = 4–1
|team2      = {{fb|MSR}}
|goals1     =
*[[Jaime Moreno|Moreno]] {{goal|3}}
*[[Donervon Daniels|Daniels]] {{goal|23|o.g.}}
*[[Jacob Montes|Montes]] {{goal|69}}
*[[Harold Medina|Medina]] {{goal|90+3}}
|goals2     = [[Brandon Barzey|Barzey]] {{goal|9}}
|stadium    = [[Nicaragua National Football Stadium|Estadio Nacional]], [[Managua]]
|attendance = 14,320
|referee    = Tori Penso (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017756 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4g7q2r9xk1h9ifkbns1vnd6ok Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = PAN v GUY
|date       = {{Start date|2024|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:30|-5}}
|team1      = {{fb-rt|PAN}}
|score      = 2–0
|team2      = {{fb|GUY}}
|goals1     =
*[[Cristian Martínez|Martínez]] {{goal|62}}
*[[José Luis Rodríguez|Rodríguez]] {{goal|65}}
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Rommel Fernandez]], [[Panama (shahar)|Panama]]
|attendance = 8,575
|referee    = Filiberto Martinez (Salvador)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017758 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4ku60n7cat67mgeuzfr0dihhw Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = BLZ v NCA
|date       = {{Start date|2024|6|8|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|BLZ}}
|score      = 0–4
|team2      = {{fb|NCA}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Bancy Hernández|Hernández]] {{goal|40||65}}
*[[Juan Barrera|Barrera]] {{goal|56}}
*[[Jaime Moreno|Moreno]] {{goal|89}}
|stadium    = [[FFB Field]], [[Belmopan]]
|attendance =
|referee    = Bryan López (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017760 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4ozj9hvh9cuvkplmcndypxatw Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = MSR v PAN
|date       = {{Start date|2024|6|9|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|MSR}}
|score      = 1–3
|team2      = {{fb|PAN}}
|goals1     = [[Kaleem Simon|Simon]] {{goal|49}}
|goals2     =
*[[Jovani Welch|Welch]] {{goal|41}}
*[[José Fajardo|Fajardo]] {{goal|62}}
*[[José Luis Rodríguez|Rodríguez]] {{goal|71}}
|stadium    = [[Nicaragua National Football Stadium|Estadio Nacional]], [[Managua]] (Nikaragua)
|attendance = 155
|referee    = Ismael Cornejo (Salvador)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017752 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4r4lskx2oaq7qyskthwanymms Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = GUY v BLZ
|date       = {{Start date|2024|6|11|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|GUY}}
|score      = 3–1
|team2      = {{fb|BLZ}}
|goals1     =
*[[Deon Moore|Moore]] {{goal|66||72}}
*[[Liam Gordon|Gordon]] {{goal|67}}
|goals2     = [[Carlos Bernárdez|Bernárdez]] {{goal|89}}
|stadium    = [[Wildey Turf]], [[Wildey]] (Barbados)
|attendance = 110
|referee    = Reon Radix (Grenada)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017755 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4u610px2b9u5ejy67wjdlxs7o Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = MSR v BLZ
|date       = {{Start date|2025|6|4|df=y}}
|time       = {{UTZ|17:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|MSR}}
|score      = 1–0
|team2      = {{fb|BLZ}}
|goals1     = [[Mark Rogers|Rogers]] {{goal|2}}
|goals2     =
|stadium    = [[Ato Boldon Stadium]], [[Couva]] (Trinidad va Tobago)
|attendance = 93
|referee    = Kimbell Ward (Sent-Kitts va Nevis)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017753 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4w8n3dfxdeh62vc257fe79fkk Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = NCA v GUY
|date       = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|NCA}}
|score      = 1–0
|team2      = {{fb|GUY}}
|goals1     = [[Jaime Moreno|Moreno]] {{goal|41}}
|goals2     =
|stadium    = [[Nicaragua National Football Stadium|Estadio Nacional]], [[Managua]]
|attendance = 18,532
|referee    = Ekaterina Koroleva (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017757 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4ycu8grhcnntd7zi1bn9qahp0 Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = BLZ v PAN
|date       = {{Start date|2025|6|7|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|BLZ}}
|score      = 0–2
|team2      = {{fb|PAN}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Fidel Escobar|Escobar]] {{goal|10}}
*[[Eduardo Guerrero|Guerrero]] {{goal|50}}
|stadium    = [[FFB Field]], [[Belmopan]]
|attendance =
|referee    = Julio Luna (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017761 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=51h04mvmbooa7u8qyb7ud7aj8 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = GUY v MSR
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|GUY}}
|score      = 3–0
|team2      = {{fb|MSR}}
|goals1     = 
*[[Nathan Ferguson|Ferguson]] {{goal|35}}
*[[Osaze De Rosario|De Rosario]] {{goal|38}}
*[[Omari Glasgow|Glasgow]] {{goal|72}}
|goals2     =
|stadium    = [[Synthetic Track and Field Facility]], [[Leonora (Gayana)|Leonora]]
|attendance = 530
|referee    = Ricangel de Leça (Aruba)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017754 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=555dzl0k613vlarkbdwk4mqz8 Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = PAN v NCA
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-5}}
|team1      = {{fb-rt|PAN}}
|score      = 3–0
|team2      = {{fb|NCA}}
|goals1     = 
*[[César Yanis|Yanis]] {{goal|56}}
*[[Ismael Díaz|Díaz]] {{goal|88}}
*[[Eric Davis|Davis]] {{goal|90+3}}
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Rommel Fernandez]], [[Panama (shahar)|Panama]]
|attendance = 23,000
|referee    = Ismael López (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017759 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=55o95bwhe122q2wa64ugzgcgk Report (CONCACAF)]
}}

===E guruhi===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=E guruhi
|class_rules=Tiebreakerlar
|source=[https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/qualifiers/concacaf/standings FIFA]
|show_matches=yes

&lt;!--Team definitions--&gt;
|name_JAM={{fb|JAM}} |short_JAM={{fbicon|JAM}}
|name_GUA={{fb|GUA}} |short_GUA={{fbicon|GUA}}
|name_DOM={{fb|DOM}} |short_DOM={{fbicon|DOM}}
|name_DMA={{fb|DMA}} |short_DMA={{fbicon|DMA}}
|name_VGB={{fb|VGB}} |short_VGB={{fbicon|VGB}}

&lt;!--Update team positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=JAM, GUA, DOM, DMA, VGB

&lt;!--Update team results below (including date)--&gt;
|update=complete
|win_JAM=4 |draw_JAM=0 |loss_JAM=0 |gf_JAM=8 |ga_JAM=2
|win_GUA=3 |draw_GUA=0 |loss_GUA=1 |gf_GUA=13|ga_GUA=5
|win_DOM=2 |draw_DOM=0 |loss_DOM=2 |gf_DOM=11|ga_DOM=5
|win_DMA=1 |draw_DMA=0 |loss_DMA=3 |gf_DMA=5 |ga_DMA=14
|win_VGB=0 |draw_VGB=0 |loss_VGB=4 |gf_VGB=0 |ga_VGB=11

&lt;!--Update results below--&gt;
|match_JAM_GUA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#JAM v GUA|3–0]]
|match_JAM_DOM=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#JAM v DOM|1–0]]
|match_JAM_DMA=—
|match_JAM_VGB=—

|match_GUA_JAM=—
|match_GUA_DOM=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#GUA v DOM|4-2]]
|match_GUA_DMA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#GUA v DMA|6-0]]
|match_GUA_VGB=—

|match_DOM_JAM=—
|match_DOM_GUA=—
|match_DOM_DMA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#DOM v DMA|5–0]]
|match_DOM_VGB=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#DOM v VGB|4–0]]

|match_DMA_JAM=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#DMA v JAM|2–3]]
|match_DMA_GUA=—
|match_DMA_DOM=—
|match_DMA_VGB=[[2026 FIFA World Cup qualification – CONCACAF second round#DMA v VGB|3–0]]

|match_VGB_JAM=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#VGB v JAM|0–1]]
|match_VGB_GUA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#VGB v GUA|0–3]]
|match_VGB_DOM=—
|match_VGB_DMA=—

&lt;!--Qualification column definitions--&gt;
|res_col_header=Q
|result1=TR |result2=TR
|col_TR=green1 |text_TR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma
}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{Football box
|id         = GUA v DMA
|date       = {{Start date|2024|6|5|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|GUA}}
|score      = 6–0
|team2      = {{fb|DMA}}
|goals1     =
*[[Alejandro Galindo|Galindo]] {{goal|4||48}}
*[[Allen Yanes|Yanes]] {{goal|27}}
*[[Rubio Rubin|Rubin]] {{goal|58}}
*[[José Carlos Martínez|Martínez]] {{goal|78}}
*[[José Morales|Morales]] {{goal|83}}
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Doroteo Guamuch Flores]], [[Gvatemala (shahar)|Gvatemala]]
|attendance = 18,313
|referee    = Víctor Cáceres Hernández (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017767 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4gz3c60fltra3mxatevi03xuc Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = JAM v DOM
|date       = {{Start date|2024|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:30|-5}}
|team1      = {{fb-rt|JAM}}
|score      = 1–0
|team2      = {{fb|DOM}}
|goals1     =
*[[Shamar Nicholson|Nicholson]] {{goal|17}}
|goals2     =
|stadium    = [[Independence Park]], [[Kingston (Yamayka)|Kingston]]
|attendance = 9,266
|referee    = Drew Fischer (Kanada)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017768 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4llmhg10o3p6bjvdtencakvf8 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = VGB v GUA
|date       = {{Start date|2024|6|8|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VGB}}
|score      = 0–3
|team2      = {{fb|GUA}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Óscar Castellanos|Castellanos]] {{goal|23}}
*[[Rubio Rubin|Rubin]] {{goal|45+4}}
*[[José Carlos Pinto|Pinto]] {{goal|47|pen}}
|stadium    = [[A. O. Shirley Recreation Ground]], [[Road Town]]
|attendance =
|referee    = Kwinsi Williams (Trinidad va Tobago)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017762 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=9y1v2l0mo3fodhawbcngkvm6s Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = DMA v JAM
|date       = {{Start date|2024|6|9|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|DMA}}
|score      = 2–3
|team2      = {{fb|JAM}}
|goals1     =
*[[Javid George|George]] {{goal|83}}
*[[Troy Jules|Jules]] {{goal|89}}
|goals2     =
*[[Shamar Nicholson|Nicholson]] {{goal|31||80|pen.}}
*[[Kaheim Dixon|Dixon]] {{goal|43}}
|stadium    = [[Windsor Park]], [[Rozo|Roseau]]
|attendance = 6,500
|referee    = Fernando Guerrero (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017771 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4rmshjmglzabs87ndmvmk2c5w Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = DOM v VGB
|date       = {{Start date|2024|6|11|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|DOM}}
|score      = 4–0
|team2      = {{fb|VGB}}
|goals1     =
*[[Rafael Núñez|Núñez]] {{goal|2||31}}
*[[Dorny Romero|Romero]] {{goal|15|pen.|90+3}}
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Panamericano]], [[San Cristóbal (Dominika Respublikasi)|San Cristóbal]]
|attendance = 1,100
|referee    = Adonai Escobedo (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017764 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=47w8xfxv96x6fc101yzn6kh78 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = DMA v VGB
|date       = {{Start date|2025|6|4|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|DMA}}
|score      = 3–0
|team2      = {{fb|VGB}}
|goals1     =
*[[Audel Laville|Laville]] {{goal|29||75}}
*[[Troy Jules|Jules]] {{goal|35}}
|goals2     =
|stadium    = [[Windsor Park]], [[Rozo|Roseau]]
|attendance = 754
|referee    = Karen Hernández (Meksika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017770 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=5twp0nbrh1xqdjthgg23mxk44 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = GUA v DOM
|date       = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:30|-6}}
|team1      = {{fb-rt|GUA}}
|score      = 4–2
|team2      = {{fb|DOM}}
|goals1     = 
*[[Oscar Santis|Santis]] {{goal|6||59||62}}
*[[Nicolás Samayoa|Samayoa]] {{goal|53}}
|goals2     = [[Dorny Romero|Romero]] {{goal|16}}&lt;br&gt;[[Heinz Mörschel|Mörschel]] {{goal|36}}
|stadium    = [[Estadio Cementos Progreso]], [[Gvatemala (shahar)|Gvatemala]]
|attendance = 13,642
|referee    = Guido Gonzales Jr. (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017766 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4yvcr3vbebwu0wldv164raolw Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = VGB v JAM
|date       = {{Start date|2025|6|7|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VGB}}
|score      = 0–1
|team2      = {{fb|JAM}}
|goals1     =
|goals2     = [[Warner Brown|Brown]] {{goal|17}}
|stadium    = [[A. O. Shirley Recreation Ground]], [[Road Town]]
|attendance = 1,060
|referee    = Bryan López (Gvatemala)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017763 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=76ecimduhajepn956t3915jbo Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = DOM v DMA
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|DOM}}
|score      = 5–0
|team2      = {{fb|DMA}}
|goals1     =
*[[Dorny Romero|Romero]] {{goal|16}}
*[[Jimmy Kaparos|Kaparos]] {{goal|33}}
*[[Noah Dollenmayer|Dollenmayer]] {{goal|39}}
*[[Edarlyn Reyes|Reyes]] {{goal|44}}
*[[Peter González|González]] {{goal|89}}
|goals2     =
|stadium    = [[Félix Sánchez Olympic Stadium]], [[Santo-domingo|Santo Domingo]]
|attendance = 6,850
|referee    = Marianela Araya (Kosta-Rika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017765 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=566zxrbqf0z5pt7lqrosjyluc Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = JAM v GUA
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:00|-5}}
|team1      = {{fb-rt|JAM}}
|score      = 3–0
|team2      = {{fb|GUA}}
|goals1     = 
*[[Jon Russell|Russell]] {{goal|26}}
*[[Warner Brown|Brown]] {{goal|37||73}}
|goals2     =
|stadium    = [[Independence Park]], [[Kingston (Yamayka)|Kingston]]
|attendance = 7,000
|referee    = David Gómez (Kosta-Rika)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017769 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=56pstqkhadmiwo2nfxh0a08pg Report (CONCACAF)]
}}

===F guruhi===
&lt;onlyinclude&gt;{{#invoke:Sports table|main|style=WDL
|section=F guruhi
|class_rules=Tiebreakerlar
|source=[https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026/qualifiers/concacaf/standings FIFA]
|show_matches=yes

&lt;!--Team definitions--&gt;
|name_SLV={{fb|SLV}} |short_SLV={{fbicon|SLV}}
|name_SUR={{fb|SUR}} |short_SUR={{fbicon|SUR}}
|name_PUR={{fb|PUR}} |short_PUR={{fbicon|PUR}}
|name_VIN={{fb|VIN}} |short_VIN={{fbicon|VIN}}
|name_AIA={{fb|AIA}} |short_AIA={{fbicon|AIA}}

&lt;!--Update team positions below (check tiebreakers)--&gt;
|team_order=SUR, SLV, PUR, VIN, AIA

&lt;!--Update team results below (including date)--&gt;
|update=complete
|win_SLV=2 |draw_SLV=2 |loss_SLV=0 |gf_SLV=7 |ga_SLV=2 
|win_SUR=3 |draw_SUR=1 |loss_SUR=0 |gf_SUR=10 |ga_SUR=2
|win_PUR=2 |draw_PUR=1 |loss_PUR=1 |gf_PUR=10|ga_PUR=2
|win_VIN=1 |draw_VIN=0 |loss_VIN=3 |gf_VIN=9 |ga_VIN=9
|win_AIA=0 |draw_AIA=0 |loss_AIA=4 |gf_AIA=0 |ga_AIA=21

&lt;!--Update results below--&gt;
|match_SLV_SUR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#SLV v SUR|1–1]]
|match_SLV_PUR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#SLV v PUR|0–0]]
|match_SLV_VIN=—
|match_SLV_AIA=—

|match_SUR_SLV=—
|match_SUR_PUR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#SUR v PUR|1–0]]
|match_SUR_VIN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#SUR v VIN|4–1]]
|match_SUR_AIA=—

|match_PUR_SLV=—
|match_PUR_SUR=—
|match_PUR_VIN=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#PUR v VIN|2–1]]
|match_PUR_AIA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#PUR v AIA|8–0]]

|match_VIN_SLV=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#VIN v SLV|1–3]]
|match_VIN_SUR=—
|match_VIN_PUR=—
|match_VIN_AIA=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#VIN v AIA|6–0]]

|match_AIA_SLV=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#AIA v SLV|0-3]]
|match_AIA_SUR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, ikkinchi bosqich)#AIA v SUR|0–4]]
|match_AIA_PUR=—
|match_AIA_VIN=—

&lt;!--Qualification column definitions--&gt;
|res_col_header=Q
|result1=TR |result2=TR
|col_TR=green1 |text_TR=[[Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF, uchinchi bosqich)|Uchinchi bosqichga]] yoʻllanma
}}&lt;/onlyinclude&gt;

{{Football box
|id         = SUR v VIN
|date       = {{Start date|2024|6|5|df=y}}
|time       = {{UTZ|18:00|-3}}
|team1      = {{fb-rt|SUR}}
|score      = 4–1
|team2      = {{fb|VIN}}
|goals1     =
*[[Sheraldo Becker|Becker]] {{goal|39|pen.}}
*[[Jeredy Hilterman|Hilterman]] {{goal|45+2}}
*[[Justin Lonwijk|Lonwijk]] {{goal|46}}
*[[Jaden Montnor|Montnor]] {{goal|70}}
|goals2     =
*[[Oalex Anderson|Anderson]] {{goal|31}}
|stadium    = [[Franklin Essed Stadion]], [[Paramaribo]]
|attendance = 3,220
|referee    = Joe Dickerson (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017781 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4hqen9jpeydlv7bf4s8r3jsic Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = SLV v PUR
|date       = {{Start date|2024|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:30|-6}}
|team1      = {{fb-rt|SLV}}
|score      = 0–0
|team2      = {{fb|PUR}}
|goals1     =
|goals2     =
|stadium    = [[Estadio Cuscatlán]], [[San-Salvador|San Salvador]]
|attendance = 10,851
|referee    = Saíd Martínez (Gonduras)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017774 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4mda31aku4sbju4z8n1svq0wk Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = AIA v SUR
|date       = {{Start date|2024|6|8|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:30|-4}}
|team1      = {{fb-rt|AIA}}
|score      = 0–4
|team2      = {{fb|SUR}}
|goals1     =
|goals2     =
*[[Tyrone Conraad|Conraad]] {{goal|10||75}}
*[[Shaquille Pinas|Pinas]] {{goal|62}}
*[[Steven Austin|Austin]] {{goal|88|o.g.}}
|stadium    = [[Raymond E. Guishard Technical Centre]], [[The Valley (Angilya)|The Valley]]
|attendance = 600
|referee    = Hakeem Harvey (Sent-Kitts va Nevis)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017773 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=1o7a7w8qqgig48dvrtg53enmc Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = VIN v SLV
|date       = {{Start date|2024|6|9|df=y}}
|time       = {{UTZ|16:00|-3}}
|team1      = {{fb-rt|VIN}}
|score      = 1–3
|team2      = {{fb|SLV}}
|goals1     =
*[[Oalex Anderson|Anderson]] {{Goal|43}}
|goals2     =
*[[Jairo Henríquez|Henríquez]] {{Goal|10}}
*[[Rafael Tejada|Tejada]] {{Goal|60}}
*[[Nelson Bonilla|Bonilla]] {{Goal|83}}
|stadium    = [[Franklin Essed Stadion]], [[Paramaribo]] (Surinam)
|attendance = 200
|referee    = Shavin Greene (Gayana)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017779 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4s51qr7k3pagie24nvzpdeyac Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = PUR v AIA
|date       = {{Start date|2024|6|11|df=y}}
|time       = {{UTZ|20:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|PUR}}
|score      = 8–0
|team2      = {{fb|AIA}}
|goals1     =
*[[Jeremy de León|De León]] {{goal|20|pen.|51}}
*[[Roberto Ydrach|Ydrach]] {{goal|31}}
*[[Wilfredo Rivera|W. Rivera]] {{goal|48||65}}
*[[Leandro Antonetti|L. Antonetti]] {{goal|59}}
*[[Darren Ríos|Ríos]] {{goal|71}}
*[[Nicolás Cardona|Cardona]] {{goal|90+1}}
|goals2     =
|stadium    = [[Juan Ramon Loubriel Stadium]], [[Bayamon|Bayamón]]
|attendance = 10,000
|referee    = Oshane Nation (Yamayka)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017776 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=93trfdt9l71zps445r2aohez8 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = VIN v AIA
|date       = {{Start date|2025|6|4|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|VIN}}
|score      = 6–0
|team2      = {{fb|AIA}}
|goals1     =
*[[Oalex Anderson|Anderson]] {{goal|20||69}}
*[[Cornelius Stewart|Stewart]] {{goal|25|pen.}}
*[[Micah Joseph|Joseph]] {{goal|59}}
*[[Kyle Edwards|Edwards]] {{goal|61}}
*[[Kirtney Franklyn|Franklyn]] {{goal|85}}
|goals2     =
|stadium    = [[Arnos Vale Stadium]], [[Kingston (Yamayka)|Kingstown]]
|attendance = 3,500
|referee    = Steffon Dewar (Yamayka)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017778 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4v6xyoeq8704wi7gv94l9mp78 Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = SUR v PUR
|date       = {{Start date|2025|6|6|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-3}}
|team1      = {{fb-rt|SUR}}
|score      = 1–0
|team2      = {{fb|PUR}}
|goals1     =
*[[Jaden Montnor|Montnor]] {{goal|80}}
|goals2     =
|stadium    = [[Franklin Essed Stadion]], [[Paramaribo]]
|attendance =
|referee    = Nelson Salgado (Gonduras)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017780 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=4zdvvgjqqv18w24reuweu68es Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = AIA v SLV
|date       = {{Start date|2025|6|7|df=y}}
|time       = {{UTZ|15:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|AIA}}
|score      = 0–3
|team2      = {{fb|SLV}}
|goals1     =
|goals2     = *[[Santos Ortiz|Ortiz]] {{goal|30}}
*[[Brayan Gil|Gil]] {{goal|45+5}}
*[[Elvin Alvarado|Alvarado]] {{goal|77}}
|stadium    = [[Raymond E. Guishard Technical Centre]], [[The Valley (Angilya)|The Valley]]
|attendance = 543
|referee    = Filip Dujic (Kanada)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017772 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=cbxqb96se7fo6mmrr7qdqf21g Report (CONCACAF)]
}}
----
{{Football box
|id         = PUR v VIN
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|21:00|-4}}
|team1      = {{fb-rt|PUR}}
|score      = 2–1
|team2      = {{fb|VIN}}
|goals1     =
*[[Leandro Antonetti|Antonetti]] {{goal|11}}
*[[Steven Echevarria|Echevarria]] {{goal|77}}
|goals2     =
*[[Oalex Anderson|Anderson]] {{goal|47}}
|stadium    = [[Mayagüez Athletics Stadium]], [[Mayagüez]]
|attendance = 
|referee    = Randy Solano (Dominikan Respublikasi)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017777 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=578jclm4809ktufdenct2g2dw Report (CONCACAF)]
}}
{{Football box
|id         = SLV v SUR
|date       = {{Start date|2025|6|10|df=y}}
|time       = {{UTZ|19:00|-6}}
|team1      = {{fb-rt|SLV}}
|score      = 1–1
|team2      = {{fb|SUR}}
|goals1     =
*[[Brayan Gil|Gil]] {{goal|32}}
|goals2     =
*[[Justin Lonwijk|Lonwijk]] {{goal|19}}
|stadium    = [[Estadio Cuscatlán]], [[San-Salvador|San Salvador]]
|attendance = 20,675
|referee    = Jon Freemon (Qoʻshma Shtatlar)
|report     = [https://www.fifa.com/fifaplus/en/match-centre/match/520/288301/288302/400017775 Report (FIFA)]&lt;br/&gt;[https://www.concacaf.com/en/world-cup-qualifying-men/game-details/?competition=3a0j0giz3c3ajw9h59evv7lqt&amp;season=excflxj3ypj69gf2wlx7kpudw&amp;match=57r3gr1ku5n8qr2dypva2w74k Report (CONCACAF)]
}}

== Toʻpurarlar ==
{{#invoke:Goalscorers|main|2026 FIFA World Cup qualification (CONCACAF)|round=secondround|bold=no}}

== Intizom ==
Quyidagi qoidabuzarliklar uchun futbolchi avtomatik ravishda navbatdagi oʻyindan chetlatiladi&lt;ref name=&quot;regulations&quot;&gt;{{cite web| url=https://digitalhub.fifa.com/m/18d857c3ec3e64f8/original/FIFA-World-Cup-2026-Preliminary-Competition_EN.pdf |title=Regulations: FIFA World Cup 2026 Preliminary Competition |publisher=[[FIFA]] |date=June 2023}}&lt;/ref&gt;:
* qizil kartochka olish (agar buzilgan qoida jiddiy boʻlsa, qizil kartochka tufayli berilgan chetlatish muddati uzaytirilishi mumkin)
* ikki alohida oʻyinda sariq kartochka olish (bunday holatda berilgan chetlatish keyingi saralash bosqichlariga oʻtkaziladi, lekin yakuniy bosqichga yoki boshqa xalqaro musobaqalarga tatbiq etilmaydi)
Saralashning ikkinchi bosqichida quyidagi chetlatishlar amalga oshirildi:

{| class=&quot;wikitable&quot; style=&quot;font-size:90%&quot;
|-
! Jamoa !! Oʻyinchi !! Qoidabuzarlik turi !! Chetlatilgan oʻyin(lar)
|-
| {{fb|ATG}} || [[Leroy Graham]] || {{sent off|0}} vs Kuba (2025-yil 6-iyun) || vs Gonduras (2025-yil 10-iyun)
|-
| {{fb|ARU}} || [[Fernando Lewis]] || {{yel}} vs Kyurasao (2024-yil 8-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Sent-Lyusiya (2024-yil 11-iyun) || vs Barbados (2025-yil 4-iyun)
|-
| {{fb|BAH}} || [[Jean Tilo]] || {{sent off|2}} vs Sent-Kitts va Nevis (2024-yil 11-iyun) || vs Grenada (2025-yil 4-iyun)
|-
| {{fb|BRB}} || [[Nicoli Brathwaite]] || {{yel}} vs Gaiti (2024-yil 9-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Aruba (2025-yil 4-iyun) || vs Sent-Lyusia (2025-yil 10-iyun)
|-
| {{fb|VGB}} || [[Luka Chalwell]] || {{yel}} vs Gvatemala (2024-yil 8-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Dominika (2025-yil 4-iyun) || vs Yamayka (2025-yil 7-iyun)
|-
| {{fb|DOM}} || [[Jean Carlos López]] || {{yel}} vs Yamayka (2024-yil 6-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Gvatemala (2025-yil 6-iyun) || vs Dominika (2025-yil 10-iyun)
|-
| {{fb|MSR}} || [[Lenni Cirino]] || {{yel}} vs Nikaragua (2024-yil 5-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Beliz (2025-yil 4-iyun) || vs Gayana (2025-yil 10-iyun)
|-
| rowspan=2 | {{fb|PAN}} || [[José Córdoba]] || {{yel}} vs Gayana (2024-yil 6-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Beliz (2025-yil 7-iyun) || vs Nikaragua (2025-yil 10-iyun)
|-
| [[José Luis Rodríguez]] || {{yel}} vs Gayana (2024-yil 6-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Beliz (2025-yil 7-iyun) || vs Nikaragua (2025-yil 10-iyun)
|-
| rowspan=2 | {{fb|SKN}} || [[Lois Maynard]] || {{yel}} vs Kosta Rika (2024-yil 6-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Bagam orollari (2024-yil 11-iyun) || vs Trinidad va Tobago (2025-yil 6-iyun)
|-
| [[Omari Sterling-James]] || {{yel}} vs Kosta-Rika (2024-yil 6-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Trinidad va Tobago (2025-yil 6-iyun) || vs Grenada (2025-yil 10-iyun)
|-
| {{fb|LCA}} || [[Melvin Doxilly]] || {{yel}} vs Gaiti (2024-yil 6-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Aruba (2024-yil 11-iyun) || vs Kyurasao (2025-yil 6-iyun)
|-
| {{fb|SUR}} || [[Stefano Denswil]] || {{yel}} vs Sent-Vinsent va Grenadinlar (2024-yil 5-iyun)&lt;br/&gt;{{yel}} vs Angilya (2024-yil 8-iyun) || vs Puerto-Riko (2025-yil 6-iyun)
|}

== Izohlar ==
{{manbalar|group=lower-alpha}}

== Manbalar ==
{{manbalar}}

== Havolalar ==
* {{Official website|https://www.fifa.com/fifaplus/en/tournaments/mens/worldcup/canadamexicousa2026|Jahon Chempionatining rasmiy vebsayti}}
{{Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi}}
[[Turkum:Futbol boʻyicha 2026-yilgi jahon chempionati saralashi (CONCACAF)]]</text>
      <sha1>hxbge3h0wu0yu2xziehdjm65x3h7hlm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Turkum:Yaqinda vafot etganlar</title>
    <ns>14</ns>
    <id>1249262</id>
    <revision>
      <id>5481288</id>
      <timestamp>2025-07-03T11:41:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>AnvarxonM</username>
        <id>75105</id>
      </contributor>
      <comment>„[[Turkum:Joriy hodisalar]] [[Turkum:Vafot etganlar]] [[Turkum:2025-yilda vafot etganlar]]“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi</comment>
      <origin>5481288</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="89" sha1="b979rcv4vtsvshtv2i2rosf0oady7ih" xml:space="preserve">[[Turkum:Joriy hodisalar]]
[[Turkum:Vafot etganlar]]
[[Turkum:2025-yilda vafot etganlar]]</text>
      <sha1>b979rcv4vtsvshtv2i2rosf0oady7ih</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>