Wikisource viwikisource https://vi.wikisource.org/wiki/Trang_Ch%C3%ADnh MediaWiki 1.45.0-wmf.6 first-letter Phương tiện Đặc biệt Thảo luận Thành viên Thảo luận Thành viên Wikisource Thảo luận Wikisource Tập tin Thảo luận Tập tin MediaWiki Thảo luận MediaWiki Bản mẫu Thảo luận Bản mẫu Trợ giúp Thảo luận Trợ giúp Thể loại Thảo luận Thể loại Chủ đề Thảo luận Chủ đề Tác gia Thảo luận Tác gia Trang Thảo luận Trang Mục lục Thảo luận Mục lục Biên dịch Thảo luận Biên dịch TimedText TimedText talk Mô đun Thảo luận Mô đun Đề tài Wikisource:Thảo luận 4 3365 195994 195592 2025-06-23T23:21:04Z MediaWiki message delivery 6372 Mục mới: /* Bản tin Kỹ thuật: Tuần 26-2025 */ 195994 wikitext text/x-wiki {{/Đầu}} {{khóa}} == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 03-2025 == <section begin="technews-2025-W03"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Hệ thống Đăng nhập Người dùng Hợp nhất sẽ được cập nhật trong vòng vài tháng tới. Đây là hệ thống cho phép người dùng điền vào biểu mẫu đăng nhập trên một trang web Wikimedia và được đăng nhập trên tất cả các trang khác cùng lúc. Hệ thống cần được cập nhật do các trình duyệt ngày càng hạn chế các cookie liên tên miền. Để đáp ứng những hạn chế này, các trang đăng nhập và mở tài khoản sẽ di chuyển tới một tên miền trung tâm, nhưng nó sẽ vẫn hiển thị tới người dùng như thể họ đang đăng nhập trên wiki gốc. Mã nguồn cập nhật sẽ được kích hoạt trong tuần này cho người dùng trên các wiki thử nghiệm. Thay đổi này dự kiến sẽ được triển khai tới tất cả người dùng trong tháng 2 và 3. Xem [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3#Deployment|trang dự án SUL3]] để biết thêm thông tin chi tiết và khung thời gian triển khai. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Trên các wiki đã cài đặt [[mw:Special:MyLanguage/Extension:PageAssessments|PageAssessments]], bạn nay có thể [[mw:Special:MyLanguage/Extension:PageAssessments#Search|lọc kết quả tìm kiếm]] tới các trang trong dự án được cung cấp bằng cách sử dụng từ khoá <code dir=ltr>inproject:</code>. (Những wiki sau: {{int:project-localized-name-arwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-enwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-enwikivoyage/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-frwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-huwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-newiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-trwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-zhwiki/vi}}) [https://phabricator.wikimedia.org/T378868] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikipedia}} [[d:Q34129|tiếng Tigre]] ([[w:tig:|<code>w:tig:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T381377] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:35}} {{PLURAL:35|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, có một lỗi xảy ra khi cập nhật bộ đếm sửa đổi của người dùng sau khi thực hiện sửa đổi lùi tất cả, hiện đã được giải quyết. [https://phabricator.wikimedia.org/T382592] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Người dùng Wikimedia REST API, chẳng hạn như người vận hành bot và người bảo trì công cụ, có thể bị ảnh hưởng bởi việc nâng cấp đang diễn ra. Kể từ tuần ngày 13 tháng 1, chúng tôi sẽ bắt đầu chuyển hướng [[phab:T374683|một số điểm cuối nội dung trang]] từ RESTbase tới điểm cuối MediaWiki REST API mới hơn cho tất cả các dự án wiki. Thay đổi này trước đây có sẵn trên testwiki và sẽ không ảnh hưởng đến những chức năng hiện tại, nhưng những người dùng tích cực của các điểm cuối bị ảnh hưởng có thể đưa ra những vấn đề trực tiếp cho [[phab:project/view/6931/|Nhóm Giao diện MediaWiki]] trong Phabricator nếu chúng xảy ra. * Những người bảo trì công cụ trên Toolforge nay có thể chia sẻ phản hồi của họ trên Toolforge UI, một sáng kiến cung cấp nền tảng web cho phép tạo và quản lý các công cụ Toolforge thông qua giao diện trực quan, bên cạnh luồng công việc bằng dòng lệnh hiện có. Dự án này nhằm mục đích hợp thức hoá những nhiệm vụ của những người bảo trì tích cực, cũng như giúp cho quá trình đăng ký và triển khai trở nên dễ tiếp cận hơn cho những người tạo công cụ mới. Sáng kiến này vẫn đang ở trong giai đoạn rất sớm, và nhóm Dịch vụ Đám mây đang trong quá trình thu thập phản hồi từ cộng đồng Toolforge để giúp định hình giải pháp đáp ứng nhu cầu của họ. [[wikitech:Wikimedia Cloud Services team/EnhancementProposals/Toolforge UI|Đọc thêm và chia sẻ suy nghĩ của bạn về Toolforge UI]]. * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Đối với những nhà phát triển công cụ và thư viện sử dụng hệ thống OAuth: Điểm cuối xác thực danh tính dùng cho [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/For Developers#Identifying the user|OAuth 1]] và [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/For Developers#Identifying the user 2|OAuth 2]] trả về đối tượng JSON với một số nguyên trong trường <code>sub</code> của nó, điều này là không chính xác (trường này luôn luôn phải là một xâu). Vấn đề này đã được giải quyết; bản sửa lỗi này sẽ được triển khai tới các wiki của Wikimedia trong tuần ngày 13 tháng 1. [https://phabricator.wikimedia.org/T382139] * Nhiều wiki hiện sử dụng [[:mw:Parsoid/Parser Unification/Cite CSS|Chú thích CSS]] để hiển thị dấu chú thích tuỳ chỉnh trong đầu ra Parsoid. Kể từ ngày 20 tháng 1 những quy tắc này sẽ bị tắt đi, nhưng những nhà phát triển khuyên bạn ''không'' dọn dẹp <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Common.css]]</bdi> của bạn cho tới ngày 20 tháng 2 để tránh những vấn đề phát sinh trong quá trình chuyển đổi. Wiki của bạn có thể nhìn thấy một số thay đổi nhỏ đối với dấu chú thích trong Trình Soạn thảo Trực quan và khi sử dụng chế độ đọc Parsoid thử nghiệm, nhưng nếu có thay đổi gì chúng sẽ khả năng làm cho việc kết xuất giống như đầu ra của trình phân tích cú pháp cũ. [https://phabricator.wikimedia.org/T370027] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Cuộc họp tiếp theo của loạt [[c:Special:MyLanguage/Commons:WMF support for Commons/Commons community calls|Cuộc Trò chuyện của Cộng đồng Quỹ Wikimedia với cộng đồng Wikimedia Commons]] sẽ diễn ra vào [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 15 January 2025 08:00 UTC|ngày 15 tháng 1 lúc 8:00 UTC]] và [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 15 January 2025 16:00 UTC|vào lúc 16:00 UTC]]. Chủ đề của cuộc họp này là xác định những trọng tâm trong việc đầu tư công cụ cho Commons. Những người đóng góp từ tất cả các wiki, đặc biệt là những người dùng đang bảo trì công cụ cho Commons, đều được chào đón để tham dự cuộc họp này. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W03"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 01:42, ngày 14 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28048614 --> == Launching! Join Us for Wiki Loves Ramadan 2025! == Dear All, We’re happy to announce the launch of [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|Wiki Loves Ramadan 2025]], an annual international campaign dedicated to celebrating and preserving Islamic cultures and history through the power of Wikipedia. As an active contributor to the Local Wikipedia, you are specially invited to participate in the launch. This year’s campaign will be launched for you to join us write, edit, and improve articles that showcase the richness and diversity of Islamic traditions, history, and culture. * Topic: [[m:Event:Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch|Wiki Loves Ramadan 2025 Campaign Launch]] * When: Jan 19, 2025 * Time: 16:00 Universal Time UTC and runs throughout Ramadan (starting February 25, 2025). * Join Zoom Meeting: https://us02web.zoom.us/j/88420056597?pwd=NdrpqIhrwAVPeWB8FNb258n7qngqqo.1 * Zoom meeting hosted by [[m:Wikimedia Bangladesh|Wikimedia Bangladesh]] To get started, visit the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025|campaign page]] for details, resources, and guidelines: Wiki Loves Ramadan 2025. Add [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Participant|your community here]], and organized Wiki Loves Ramadan 2025 in your local language. Whether you’re a first-time editor or an experienced Wikipedian, your contributions matter. Together, we can ensure Islamic cultures and traditions are well-represented and accessible to all. Feel free to invite your community and friends too. Kindly reach out if you have any questions or need support as you prepare to participate. Let’s make Wiki Loves Ramadan 2025 a success! For the [[m:Wiki Loves Ramadan 2025/Team|International Team]] 12:08, ngày 16 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:ZI Jony@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=27568454 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 04-2025 == <section begin="technews-2025-W04"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/04|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Các bảo quản viên có thể xoá hàng loạt nhiều trang được tạo bởi một người dùng hoặc địa chỉ IP sử dụng [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Nuke|Phần mở rộng:Nuke]]. Nó trước đây chỉ cho phép xoá các trang được tạo trong vòng 30 ngày qua. Giờ đây phần mở rộng này có thể xoá các trang tạo trong vòng 90 ngày qua, với điều kiện là đang nhắm vào một người dùng hoặc địa chỉ IP cụ thể. [https://phabricator.wikimedia.org/T380846] * Trên [[phab:P72148|các wiki sử dụng]] tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Patrolled edits|Tuần tra sửa đổi]], khi tính năng lùi tất cả được sử dụng để lùi lại một phiên bản chưa được tuần tra của trang, phiên bản đó nay sẽ được đánh dấu là "được đánh dấu tuần tra theo cách thủ công" thay vì "tự đánh dấu tuần tra", đây là cách gọi chính xác hơn. Một số biên tập viên sử dụng [[mw:Special:MyLanguage/Help:New filters for edit review/Filtering|bộ lọc]] trên Thay đổi Gần đây có thể cần phải cập nhật cài đặt bộ lọc của họ. [https://phabricator.wikimedia.org/T302140] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:31}} {{PLURAL:31|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, tính năng "Thêm liên kết" của Trình Soạn thảo Trực quan không phải lúc nào cũng gợi ý chính xác trang hiện có khi biên tập viên bắt đầu nhập, vấn đề này nay đã được [[phab:T383497|giải quyết]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Phần mở rộng Thảo luận có Cấu trúc (còn được biết đến với tên là Flow) đang dần dần được loại bỏ khỏi các wiki. Phần mở rộng này không được duy trì và gây ra sự cố. Nó sẽ được thay thế bởi [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]], được sử dụng trên bất kỳ trang thảo luận thông thường nào. [[mw:Special:MyLanguage/Structured Discussions/Deprecation#Deprecation timeline|Nhóm các wiki cuối cùng]] ({{int:project-localized-name-cawikiquote/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-fiwikimedia/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-gomwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-kabwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-ptwikibooks/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-sewikimedia/vi}}) sẽ sớm được liên hệ tới. Nếu bạn có câu hỏi về quá trình này, vui lòng ping [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] trên wiki của bạn. [https://phabricator.wikimedia.org/T380912] * [[mw:Technical_Community_Newsletter/2025/January|Bản tin Cộng đồng Kỹ thuật]] số quý mới nhất hiện có sẵn. Số này bao gồm: cập nhật về các dịch vụ từ nhóm Kỹ thuật Nền tảng Dữ liệu, thông tin về Codex từ nhóm Thiết kế Hệ thống, và hơn thế nữa. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/04|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W04"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 01:36, ngày 21 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28129769 --> == Universal Code of Conduct annual review: provide your comments on the UCoC and Enforcement Guidelines == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> My apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}}. I am writing to you to let you know the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines is open now. You can make suggestions for changes through 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]]. Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 01:12, ngày 24 tháng 1 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27746256 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 05-2025 == <section begin="technews-2025-W05"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/05|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Các tuần tra viên và bảo quản viên - những thông tin hay ngữ cảnh nào liên quan đến các sửa đổi hoặc người dùng có thể giúp bạn đưa ra các quyết định tuần tra hoặc bảo quản một cách nhanh chóng hoặc dễ dàng hơn? Quỹ Wikimedia mong muốn được lắng nghe ý kiến từ bạn để giúp gợi ý cho kế hoạch hàng năm sắp tới của họ. Vui lòng cân nhắc chia sẻ suy nghĩ của bạn về điều này cùng [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product & Technology OKRs|13 câu hỏi khác]] nhằm định hình hướng phát triển kỹ thuật cho năm tới. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Người dùng Ứng dụng Wikipedia dành cho iOS trên toàn thế giới nay có thể truy cập tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/iOS/Personalized Wikipedia Year in Review/How your data is used|Nhìn lại một Năm được cá nhân hoá]], cung cấp thông tin chi tiết dựa trên lịch sử đọc và sửa đổi của họ trên Wikipedia. Dự án này là một phần của nỗ lực rộng hơn nhằm giúp chào mừng người đọc mới khám phá và tương tác với nội dung bách khoa toàn thư. * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] Các tuần tra viên sửa đổi nay có một tính năng mới có thể làm nổi bật các trang mới khả năng có vấn đề. Khi một trang được tạo ra với cùng tiêu đề như một trang đã bị xoá trước đây, thẻ ('Recreated') nay sẽ được thêm vào, người dùng có thể lọc thẻ này trong các trang [[{{#special:RecentChanges}}]] và [[{{#special:NewPages}}]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T56145] * Sắp tới trong tuần này, sẽ có một cảnh báo mới dành cho các biên tập viên nếu họ cố gắng tạo một đổi hướng liên kết đến một đổi hướng khác (một [[mw:Special:MyLanguage/Help:Redirects#Double redirects|đổi hướng kép]]). Tính năng này sẽ đề xuất rằng họ nên liên kết trực tiếp đến trang đích của đổi hướng thứ hai. Xin cảm ơn thành viên SomeRandomDeveloper vì cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T326056] * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Các wiki của Wikimedia hỗ trợ xác thực bước hai dựa trên [[w:en:WebAuthn|WebAuthn]] (chẳng hạn như token phần cứng) trong quá trình đăng nhập, nhưng tính năng này [[m:Community Wishlist Survey 2023/Miscellaneous/Fix security key (WebAuthn) support|rất mỏng]] và có rất ít người dùng. Nhóm Nền tảng MediaWiki đang tạm thời vô hiệu hoá việc thêm những chìa khoá WebAuthn mới, để tránh can thiệp vào việc triển khai [[mw:MediaWiki Platform Team/SUL3|SUL3]] (hệ thống đăng nhập người dùng đơn nhất phiên bản 3). Các chìa khoá hiện có không bị ảnh hưởng. [https://phabricator.wikimedia.org/T378402] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:30}} {{PLURAL:30|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Dành cho các nhà phát triển sử dụng [[wikitech:Data Platform/Data Lake/Edits/MediaWiki history dumps|các bản dump Lịch sử MediaWiki]]: Nhóm Kỹ thuật Nền tảng Dữ liệu đã thêm một số trường mới tới những bản dump này, để hỗ trợ cho sáng kiến [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|Tài khoản Tạm thời]]. Nếu bạn có duy trì phần mềm đọc những bản dump đó, vui lòng xem lại đoạn mã và tài liệu được cập nhật, bởi vì thứ tự các trường trong dòng sẽ thay đổi. Đồng thời một trường cũng sẽ được đổi tên: trong bản dump <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mediawiki_user_history</code></bdi>, trường <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>anonymous</code></bdi> sẽ được đổi tên thành <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>is_anonymous</code></bdi>. Thay đổi này sẽ có hiệu lực với bản dump tiếp theo được phát hành trong tháng 2. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/LKMFDS62TXGDN6L56F4ABXYLN7CSCQDI/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/05|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W05"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:14, ngày 27 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28149374 --> == Reminder: first part of the annual UCoC review closes soon == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> My apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}}. This is a reminder that the first phase of the annual review period for the Universal Code of Conduct and Enforcement Guidelines will be closing soon. You can make suggestions for changes through [[d:Q614092|the end of day]], 3 February 2025. This is the first step of several to be taken for the annual review. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find a conversation to join on the UCoC page on Meta]]. After review of the feedback, proposals for updated text will be published on Meta in March for another round of community review. Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:49, ngày 3 tháng 2 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28198931 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 06-2025 == <section begin="technews-2025-W06"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/06|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Biên tập viên sử dụng menu công cụ sửa đổi "Ký tự đặc biệt" nay có thể xem 32 ký tự đặc biệt mà bạn đã sử dụng gần đây nhất, xuyên suốt các phiên sửa đổi trên wiki đó. Thay đổi này sẽ giúp việc tìm kiếm ký tự mà bạn sử dụng thường xuyên nhất trở nên dễ dàng hơn. Tính năng này có sẵn trong cả trình soạn thảo mã nguồn 2010 và Trình Soạn thảo Trực quan. [https://phabricator.wikimedia.org/T110722] * Biên tập viên sử dụng trình soạn thảo mã nguồn 2010 nay có thể tạo danh sách con với cách thụt lề chính xác bằng cách chọn (các) dòng mà bạn muốn thụt lề và sau đó nhấn vào nút trên thanh công cụ.[https://phabricator.wikimedia.org/T380438] Bạn nay còn có thể chèn thẻ <code><nowiki><code></nowiki></code> sử dụng nút thanh công cụ mới.[https://phabricator.wikimedia.org/T383010] Xin cảm ơn thành viên stjn vì những cải tiến này. * Trang trợ giúp là cần thiết để đảm bảo [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|công cụ tạo chú thích]] hoạt động bình thường trên từng wiki. ** (1) Bảo quản viên nên cập nhật phiên bản cục bộ của trang <code dir=ltr>MediaWiki:Citoid-template-type-map.json</code> để chứa các mục cho <code dir=ltr>preprint</code>, <code dir=ltr>standard</code>, và <code dir=ltr>dataset</code>; Sau đây là ví dụ về khác biệt phiên bản để có thể sao chép [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki%3ACitoid-template-type-map.json&diff=1189164774&oldid=1165783565 cho 'preprint'] và [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki%3ACitoid-template-type-map.json&diff=1270832208&oldid=1270828390 cho 'standard' và 'dataset']. ** (2.1) Nếu ánh xạ citoid trong bản mẫu chú thích được sử dụng cho những loại nguồn tham khảo này bị thiếu, [[mediawikiwiki:Citoid/Enabling Citoid on your wiki#Step 2.a: Create a 'citoid' maps value for each citation template|một ánh xạ sẽ cần phải được tạo]]. (2.2) Nếu ánh xạ citoid đã tồn tại, Dữ liệu Bản mẫu sẽ cần phải được cập nhật để bao gồm những tên trường mới. Đây là ví dụ về cập nhật [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACitation%2Fdoc&diff=1270829051&oldid=1262470053 cho 'preprint'] và [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACitation%2Fdoc&diff=1270831369&oldid=1270829480 cho 'standard' và 'dataset']. Các trường mới có thể cần được hỗ trợ là <code dir=ltr>archiveID</code>, <code dir=ltr>identifier</code>, <code dir=ltr>repository</code>, <code dir=ltr>organization</code>, <code dir=ltr>repositoryLocation</code>, <code dir=ltr>committee</code>, và <code dir=ltr>versionNumber</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T383666] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikipedia/vi}} tiếng [[d:Q15637215|Trung Kanuri]] ([[w:knc:|<code>w:knc:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T385181] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Help:Extension:Wikisource/Wikimedia OCR|công cụ OCR (nhận dạng ký tự quang học)]] được sử dụng cho Wikisource nay hỗ trợ ngôn ngữ mới, tiếng Slav Giáo hội. [https://phabricator.wikimedia.org/T384782] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/06|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W06"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:09, ngày 4 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28203495 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 07-2025 == <section begin="technews-2025-W07"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/07|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Hội đồng Tư vấn Sản phẩm và Công nghệ (PTAC) đã xuất bản [[m:Special:MyLanguage/Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback|bản thảo các đề xuất của họ]] cho bộ phận Sản phẩm và Công nghệ của Quỹ Wikimedia. Họ đề xuất tập trung vào [[m:Special:MyLanguage/Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback/Mobile experiences|trải nghiệm trên thiết bị di động]], đặc biệt là các đóng góp. Họ cần cộng đồng [[m:Talk:Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback|phản hồi trên trang thảo luận]] trước ngày 21 tháng 2. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Liên kết portlet "Trang đặc biệt" sẽ được chuyển từ phần "Công cụ" sang phần "Trình đơn chính" của thanh bên trên menu chính theo mặc định. Thay đổi này là do phần Công cụ được dự định dành cho các công cụ liên quan đến trang hiện tại, chứ không phải các công cụ liên quan đến toàn trang web, do đó liên kết sẽ được đặt vị trí một cách hợp lý và nhất quán hơn. Để điều chỉnh hành vi này và cập nhật kiểu CSS, bảo quản viên có thể làm theo hướng dẫn tại [[phab:T385346|T385346]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T333211] * Là một phần của công việc trong năm nay xoay quanh việc cải thiện cách người đọc trải nghiệm nội dung trên các wiki, nhóm Web sẽ thực hiện một thử nghiệm với một số lượng nhỏ người đọc nhằm hiển thị một số đề xuất cho các bài viết có liên quan hoặc thú vị trong khuôn khổ thanh tìm kiếm. Vui lòng xem qua [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Content Discovery Experiments#Experiment 1: Display article recommendations in more prominent locations, search|trang dự án]] để biết thêm thông tin. * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Biên tập viên bản mẫu sử dụng TemplateStyles nay có thể tuỳ chỉnh đầu ra cho người dùng có nhu cầu trợ năng cụ thể bằng cách sử dụng các truy vấn phương tiện có liên quan đến khả năng truy cập (<code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-reduced-motion prefers-reduced-motion]</code>, <code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-reduced-transparency prefers-reduced-transparency]</code>, <code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-contrast prefers-contrast]</code>, và <code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/forced-colors forced-colors]</code>). Xin cảm ơn thành viên Bawolff vì những cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T384175] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:22}} {{PLURAL:22|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, nhật trình cấm toàn cục nay sẽ được hiển thị trực tiếp trên trang {{#special:CentralAuth}}, tương tự như khoá toàn cục, để đơn giản hoá quy trình làm việc cho các tiếp viên. [https://phabricator.wikimedia.org/T377024] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Wikidata [[d:Special:MyLanguage/Help:Default values for labels and aliases|nay hỗ trợ ngôn ngữ đặc biệt làm "mặc định cho tất cả ngôn ngữ"]] cho các nhãn và tên gọi khác. Điều này nhằm tránh sự trùng lặp quá mức của cùng một thông tin ở nhiều ngôn ngữ. Nếu các truy vấn Wikidata của bạn sử dụng nhãn, bạn có thể cần phải cập nhật chúng vì một số nhãn hiện có sẽ bị loại bỏ. [https://phabricator.wikimedia.org/T312511] * Hàm <code dir="ltr">getDescription</code> được gọi trên mỗi trang Wiki được đọc và chiếm ~2.5% tổng thời gian tải của trang. Giá trị ước tính này nay sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ cache, giúp giảm tải trên các máy chủ Wikimedia. [https://phabricator.wikimedia.org/T383660] * Là một phần trong [[mw:RESTBase/deprecation|nỗ lực]] loại bỏ RESTBase, điểm cuối <code dir="ltr">/page/related</code> đã bị chặn kể từ ngày 6 tháng 2 năm 2025, và sẽ sớm bị loại bỏ. Khung thời gian này được chọn để tương ứng với khung kế hoạch ngừng hỗ trợ các phiên bản Android và iOS cũ hơn. Giải pháp ổn định thay thế là API hành động "<code dir="ltr">morelike</code>" trong MediaWiki, và [[gerrit:c/mediawiki/services/mobileapps/+/982154/13/pagelib/src/transform/FooterReadMore.js|một ví dụ chuyển đổi như vậy]] có sẵn. Bạn [[phab:T376297|có thể liên lạc]] với nhóm Giao diện MediaWiki nếu có bất cứ câu hỏi nào. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/GFC2IJO7L4BWO3YTM7C5HF4MCCBE2RJ2/] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Bản tin Ngôn ngữ và Quốc tế hóa]] phát hành hàng quý hiện có sẵn. Nó bao gồm: Cập nhật về menu "Đóng góp"; chi tiết về một số phiên bản ngôn ngữ mới nhất của Wikipedia; chi tiết về các ngôn ngữ mới được giao diện MediaWiki hỗ trợ; cập nhật về tính năng danh sách do cộng đồng xác định; và hơn thế nữa. * Số mới nhất của [[mw:Extension:Chart/Project/Updates#January 2025: Better visibility into charts and tabular data usage|Bản tin Dự án Chart]] có sẵn. Nó bao gồm cập nhật về tiến độ nhằm mang lại khả năng hiển thị tốt hơn vào việc sử dụng biểu đồ toàn cục và hỗ trợ cho việc xếp thể loại các trang trong không gian tên Dữ liệu trên Commons. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/07|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W07"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:12, ngày 11 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28231022 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 08-2025 == <section begin="technews-2025-W08"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/08|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Cộng đồng đang sử dụng công cụ tăng trưởng nay có thể giới thiệu một sự kiện trên <code>{{#special:Homepage}}</code> dành cho người mới. Tính năng này sẽ giúp người mới được nhắc về các hoạt động sửa đổi mà họ có thể tham gia. Bảo quản viên có thể tạo một sự kiện mới để giới thiệu tại <code>{{#special:CommunityConfiguration}}</code>. Để tìm hiểu thêm về tính năng này, vui lòng đọc [[diffblog:2025/02/12/community-updates-module-connecting-newcomers-to-your-initiatives/|bài đăng trên Diff]], xem qua [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Community updates module|trang tài liệu]], hoặc liên hệ với [[mw:Talk:Growth|nhóm Tăng trưởng]]. '''Cập nhật cho biên tập viên''' [[File:Page Frame Features on desktop.png|thumb|Những cải tiến của trang thảo luận được đánh dấu nổi bật]] * Bắt đầu từ tuần tới, các trang thảo luận trên những wiki này – {{int:project-localized-name-eswiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-frwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-itwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-jawiki/vi}} – sẽ có [[diffblog:2024/05/02/making-talk-pages-better-for-everyone/|một thiết kế mới]]. Thay đổi này đã được thử nghiệm rộng rãi dưới dạng tính năng Beta và là bước cuối cùng của [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|dự án cải thiện trang thảo luận]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T379102] * Nay bạn có thể điều hướng để xem trang đổi hướng trực tiếp từ các trang tác vụ của nó, chẳng hạn như trang lịch sử. Trước đây, bạn buộc phải đến trang đổi hướng đích trước tiên. Thay đổi này sẽ giúp ích cho các biên tập viên thường xuyên làm việc trên các trang đổi hướng. Xin cảm ơn thành viên stjn vì cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T5324] * Khi một nguồn tham khảo dạng Chú thích được tái sử dụng nhiều lần, các wiki hiện hiển thị theo dạng chữ số như "1.23" hoặc theo dạng đánh dấu bằng chữ cái được bản địa hóa như "a b c" trong danh sách tham khảo. Trước đây, nếu có quá nhiều lần tái sử dụng khiến cho mọi chữ cái để đánh dấu đều được sử dụng hết, [[MediaWiki:Cite error references no backlink label|một thông báo lỗi]] được hiển thị. Là một phần của việc [[phab:T383036|hiện đại hóa việc tùy chỉnh Chú thích]], những lỗi này không còn được hiển thị và thay vào đó các liên kết ngược sẽ quay lại hiển thị đánh dấu bằng số như "1.23" một khi tất cả các đánh dấu bằng chữ cái đều đã được sử dụng. * Các mục nhật trình về từng thay đổi cho nhóm người dùng của một biên tập viên nay sẽ trở nên rõ ràng hơn bằng cách chỉ ra chính xác nhóm nào đã được thay đổi, thay vì danh sách trước và sau đơn thuần. Các biên dịch viên có thể [[phab:T369466|hỗ trợ cập nhật phiên bản bản địa hóa]]. Xin cảm ơn thành viên Msz2001 vì những cải tiến này. * Một bộ lọc mới đã được thêm vào công cụ [[{{#special:Nuke}}]], một công cụ cho phép bảo quản viên xóa hàng loạt các trang, nhằm cho phép người dùng lọc các trang trong một khoảng kích cỡ trang (dưới dạng byte). Điều này cho phép, chẳng hạn, việc chỉ xóa các trang có kích cỡ bằng hoặc thấp hơn một kích cỡ nhất định. [https://phabricator.wikimedia.org/T378488] * Thành viên không phải bảo quản viên nay có thể kiểm tra trang nào có thể bị xóa sử dụng công cụ [[{{#special:Nuke}}]]. Xin cảm ơn thành viên MolecularPilot vì cải tiến này và cải tiến trước đó. [https://phabricator.wikimedia.org/T376378] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:25}} {{PLURAL:25|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được giải quyết trong cấu hình cho định dạng tập tin video AV1, cho phép những tập tin này có thể phát lại. [https://phabricator.wikimedia.org/T382193] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Chế độ xem Đọc Parsoid sẽ được triển khai đến hầu hết Wiktionary trong vòng vài tuần tới, tiếp nối việc chuyển đổi Wikivoyage thành công sang Chế độ xem Đọc Parsoid vào năm trước. Để biết thêm thông tin, xem trang dự án [[mw:Special:MyLanguage/Parsoid/Parser Unification|Hợp nhất Parsoid/Trình Phân tích cú pháp]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T385923][https://phabricator.wikimedia.org/T371640] * Những nhà phát triển các công cụ chạy trên wiki cần lưu ý rằng <code dir=ltr>mw.Uri</code> đã lỗi thời. Các công cụ yêu cầu <code dir=ltr>mw.Uri</code> phải khai báo rõ ràng rằng <code dir=ltr>mediawiki.Uri</code> là phụ thuộc vào ResourceLoader, và nên sớm chuyển sang API <code dir=ltr>URL</code> gốc của trình duyệt. [https://phabricator.wikimedia.org/T384515] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/08|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W08"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 21:16, ngày 17 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28275610 --> == <span lang="en" dir="ltr"> Upcoming Language Community Meeting (Feb 28th, 14:00 UTC) and Newsletter</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="message"/> Hello everyone! [[File:WP20Symbols WIKI INCUBATOR.svg|right|frameless|150x150px|alt=An image symbolising multiple languages]] We’re excited to announce that the next '''Language Community Meeting''' is happening soon, '''February 28th at 14:00 UTC'''! If you’d like to join, simply sign up on the '''[[mw:Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#28_February_2025|wiki page]]'''. This is a participant-driven meeting where we share updates on language-related projects, discuss technical challenges in language wikis, and collaborate on solutions. In our last meeting, we covered topics like developing language keyboards, creating the Moore Wikipedia, and updates from the language support track at Wiki Indaba. '''Got a topic to share?''' Whether it’s a technical update from your project, a challenge you need help with, or a request for interpretation support, we’d love to hear from you! Feel free to '''reply to this message''' or add agenda items to the document '''[[etherpad:p/language-community-meeting-feb-2025|here]]'''. Also, we wanted to highlight that the sixth edition of the Language & Internationalization newsletter (January 2025) is available here: [[:mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January]]. This newsletter provides updates from the October–December 2024 quarter on new feature development, improvements in various language-related technical projects and support efforts, details about community meetings, and ideas for contributing to projects. To stay updated, you can subscribe to the newsletter on its wiki page: [[:mw:Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter|Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter]]. We look forward to your ideas and participation at the language community meeting, see you there! <section end="message"/> </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 08:29, ngày 22 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:SSethi (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28217779 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 09-2025 == <section begin="technews-2025-W09"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/09|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Bảo quản viên nay có thể tuỳ chỉnh cách mà [[m:Special:MyLanguage/User language|tính năng Babel]] tạo các thể loại sử dụng [[{{#special:CommunityConfiguration/Babel}}]]. Họ có thể đổi tên các thể loại ngôn ngữ, lựa chọn xem chúng có nên được tạo tự động không, và điều chỉnh một số thiết lập khác. [https://phabricator.wikimedia.org/T374348] * Cổng thông tin <bdi lang="en" dir="ltr">[https://www.wikimedia.org/ wikimedia.org]</bdi> đã được cập nhật – và hiện đang được nhận một số cải tiến liên tục – nhằm hiện đại hoá cũng như cải thiện khả năng truy cập cho các trang cổng thông tin của chúng tôi. Giờ đây nó có khả năng hỗ trợ tốt hơn cho bố cục của các thiết bị di động, có những cập nhật về văn bản cũng như liên kết, cùng khả năng hỗ trợ ngôn ngữ tốt hơn. Ngoài ra, tất cả các cổng thông tin dự án Wikimedia, chẳng hạn như <bdi lang="en" dir="ltr">[https://wikibooks.org wikibooks.org]</bdi>, nay hỗ trợ chế độ tối khi người đọc có sử dụng cài đặt hệ thống đó. [https://phabricator.wikimedia.org/T373204][https://phabricator.wikimedia.org/T368221][https://meta.wikimedia.org/wiki/Project_portals] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wiktionary/vi}} [[d:Q33965|tiếng Santali]] ([[wikt:sat:|<code>wikt:sat:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T386619] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:30}} {{PLURAL:30|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được giải quyết cho việc không thể nhấn vào các kết quả tìm kiếm trên giao diện web dành cho một số cấu hình của Firefox cho thiết bị Android. [https://phabricator.wikimedia.org/T381289] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Cuộc họp của Cộng đồng Ngôn ngữ tiếp theo sắp được diễn ra, vào ngày 28 tháng 2 lúc [https://zonestamp.toolforge.org/1740751200 14:00 UTC]. Cuộc họp trong tuần này sẽ đề cập đến: những điểm nổi bật và cập nhật kỹ thuật đối với bàn phím và công cụ cho ngôn ngữ tiếng Sámi, những đóng góp cho trang Translatewiki.net từ cộng đồng Bahasa Lampung tại Indonesia, cùng với đó là mục hỏi đáp kỹ thuật. Nếu bạn muốn tham gia, bạn chỉ cần [[mw:Wikimedia Language and Product Localization/Community meetings#28 February 2025|đăng ký trên trang wiki này]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/09|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W09"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:41, ngày 25 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28296129 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 10-2025 == <section begin="technews-2025-W10"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/10|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Tất cả biên tập viên đã đăng nhập sử dụng chế độ xem di động nay có thể sửa đổi toàn bộ trang. Liên kết "{{int:Minerva-page-actions-editfull}}" có thể truy cập được từ menu "{{int:minerva-page-actions-overflow}}" trong thanh công cụ. Trước đây nó chỉ có sẵn cho các biên tập viên sử dụng cài đặt [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Advanced mobile contributions|Đóng góp di động nâng cao]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T387180] * Bảo quản viên giao diện nay có thể hỗ trợ loại bỏ mã nguồn Chú thích CSS đã lỗi thời khớp với "<code dir="ltr">mw-ref</code>" từ trang cục bộ <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Common.css]]</bdi> của họ. Danh sách các wiki cần phải dọn dẹp, và mã nguồn cần loại bỏ, [https://global-search.toolforge.org/?q=mw-ref%5B%5E-a-z%5D&regex=1&namespaces=8&title=.*css có thể được tìm thấy với trang tìm kiếm toàn cục này] và trong [https://ace.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.css&oldid=145662#L-139--L-144 ví dụ này], và bạn có thể tìm hiểu thêm về cách giúp đỡ trên [[mw:Parsoid/Parser Unification/Cite CSS|trang dự án chuyển đổi CSS]]. Dấu tham khảo dạng Chú thích ("<code dir="ltr">[1]</code>") nay được kết xuất bằng [[mw:Special:MyLanguage/Parsoid|Parsoid]], và mã CSS lỗi thời đó không còn cần thiết nữa. Mã CSS cho liên kết ngược ("<code dir="ltr">mw:referencedBy</code>") nên được giữ nguyên ở thời điểm này. Việc dọn dẹp này dự kiến không gây ra thay đổi đáng kể nào cho người đọc. Vui lòng giúp loại bỏ mã nguồn này trước ngày 20 tháng 3, sau ngày đó nhóm phát triển sẽ loại bỏ nó thay bạn. * Khi biên tập viên nhúng một tập tin (v.d. <code><nowiki>[[File:MediaWiki.png]]</nowiki></code>) trên một trang được khoá với tuỳ chọn khoá theo tầng, phần mềm sẽ không còn hạn chế sửa đổi trang miêu tả tập tin, mà chỉ hạn chế cho việc tải lên tập tin mới.[https://phabricator.wikimedia.org/T24521] Trái lại, việc nhúng một trang miêu tả tập tin (v.d. <code><nowiki>{{:File:MediaWiki.png}}</nowiki></code>) nay sẽ hạn chế việc sửa đổi trang.[https://phabricator.wikimedia.org/T62109] * Khi biên tập viên lùi sửa một tập tin về phiên bản trước đó nó nay sẽ yêu cầu quyền thành viên giống với việc tải lên một phiên bản mới của tập tin theo cách thông thường. Phần mềm nay kiểm tra quyền 'reupload' hoặc 'reupload-own',[https://phabricator.wikimedia.org/T304474] và xem xét đến việc khoá theo tầng.[https://phabricator.wikimedia.org/T140010] * Khi bảo quản viên liệt kê các trang để thực hiện xoá với công cụ Nuke, họ nay cũng có thể liệt kê các trang thảo luận và đổi hướng có liên quan để xoá, cùng với các trang được tạo bởi chủ thể, thay vì việc sau đó phải tự xoá thủ công những trang này. [https://phabricator.wikimedia.org/T95797] * Bản cập nhật [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|đã được nhắc đến trước đó]] về hệ thống Đăng nhập Trung ương, nhằm đáp ứng những hạn chế của trình duyệt về cookie liên tên miền bằng cách chuyển chức năng đăng nhập và tạo tài khoản đến một tên miền trung tâm, nay sẽ được triển khai đến tất cả các thành viên trong tháng 3 và tháng 4. Nhóm dự kiến kích hoạt nó dành cho tất cả các tài khoản mới tạo trên các wiki thuộc [[wikitech:Deployments/Train#Tuesday|Group0]] vào tuần này. Xem [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3#Deployment|trang dự án SUL3]] để biết thêm chi tiết cùng khung thời gian được cập nhật. * Kể từ tuần trước có một lỗi khiến một số biểu tượng của giao diện được hiển thị dưới dạng hình vuông đen cho đến khi trang đã được tải xong. Nó sẽ được giải quyết trong tuần này. [https://phabricator.wikimedia.org/T387351] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikipedia/vi}} [[d:Q2044560|tiếng Sylhet]] ([[w:syl:|<code>w:syl:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T386441] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:23}} {{PLURAL:23|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được giải quyết xoay quanh việc tải hình ảnh trong phiên bản rất cũ của trình duyệt Firefox trên điện thoại. [https://phabricator.wikimedia.org/T386400] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.19|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/10|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W10"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 02:30, ngày 4 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28334563 --> == Universal Code of Conduct annual review: proposed changes are available for comment == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> My apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}}. I am writing to you to let you know that [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|proposed changes]] to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter]] are open for review. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/Proposed_Changes|You can provide feedback on suggested changes]]''' through the [[d:Q614092|end of day]] on Tuesday, 18 March 2025. This is the second step in the annual review process, the final step will be community voting on the proposed changes. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review|Read more information and find relevant links about the process on the UCoC annual review page on Meta]]. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|you may review the U4C Charter]]. Please share this information with other members in your community wherever else might be appropriate. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] 18:51, ngày 7 tháng 3 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28307738 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 11-2025 == <section begin="technews-2025-W11"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/11|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Biên tập viên sử dụng trình quản lý mật khẩu trên nhiều wiki khác nhau có thể nhận thấy thay đổi trong tương lai. Cách thức mà các wiki của chúng tôi cung cấp thông tin cho các trình quản lý mật khẩu liên quan đến việc tái sử dụng mật khẩu trên nhiều tên miền đã được cập nhật gần đây, do đó một số trình quản lý mật khẩu nay có thể cung cấp cho bạn thông tin đăng nhập mà bạn đã lưu cho một trang web Wikimedia khác. Một số trình quản lý mật khẩu đã thực hiện điều này, và hiện đang thực hiện điều đó cho nhiều tên miền Wikimedia hơn. Đây là một phần của [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3|dự án SUL3]] nhằm mục đích cải thiện cách mà hệ thống đăng nhập hợp nhất của chúng tôi hoạt động, và nhằm giữ cho nó tương thích với những thay đổi đang diễn ra với các trình duyệt web mà chúng tôi sử dụng. [https://phabricator.wikimedia.org/T385520][https://phabricator.wikimedia.org/T384844] * Nhóm Ứng dụng Wikipedia đang mời những thành viên có quan tâm nhằm hỗ trợ để giúp cải thiện việc sử dụng Wikipedia trong điều kiện ngoại tuyến và internet bị hạn chế. Sau các cuộc thảo luận tại [[m:Afrika Baraza|Afrika Baraza]] và [[m:Special:MyLanguage/ESEAP Hub/Meetings|lời mời gọi ESEAP]] trước đó, những thách thức chủ yếu như tìm kiếm, sửa đổi, và truy cập ngoại tuyến đang được khám phá, và nhóm tập trung sắp tới sẽ đi sâu hơn vào những vấn đề này. Mọi thứ tiếng đều được chào đón, và thông dịch sẽ có sẵn. Bạn muốn chia sẻ suy nghĩ của mình? [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Improving Wikipedia Mobile Apps for Offline & Limited Internet Use|Tham gia cuộc thảo luận ngay]] hoặc gửi thư đến <bdi lang="en" dir="ltr">aramadan@wikimedia.org</bdi>! * Tất cả các wiki sẽ chuyển sang chế độ chỉ đọc trong vòng vài phút vào ngày 19 tháng 3. Kế hoạch được triển khai lúc [https://zonestamp.toolforge.org/1742392800 14:00 UTC]. Thông tin chi tiết sẽ được đăng trong Bản tin Kỹ thuật và đồng thời sẽ được đăng lên từng wiki riêng trong những tuần tiếp theo. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.20|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Newsletters/33|Bản tin Nhóm Tăng trưởng]] phát hành hàng quý hiện có sẵn. Nó bao gồm: việc khởi động mô đun Cập nhật Cộng đồng, những thay đổi gần đây nhất của Cấu hình Cộng đồng, và thử nghiệm sắp tới của gợi ý trong bài viết cho biên tập viên mới đến. * API cũ mà trước đây từng được sử dụng trong ứng dụng Wikipedia dành cho Android sẽ bị loại bỏ vào cuối tháng 3 này. Hiện không có chỗ nào trong phần mềm sử dụng nó, tuy nhiên người dùng ứng dụng có phiên bản cũ hơn 6 tháng vào thời điểm loại bỏ nó (2025-03-31), sẽ không còn truy cập được vào tính năng Gợi ý Sửa đổi, cho đến khi họ cập nhật phần mềm của mình. Bạn có thể [[diffblog:2025/02/24/sunset-of-wikimedia-recommendation-api/|đọc thêm thông tin về thay đổi này]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/11|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W11"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:09, ngày 10 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28372257 --> == Wiki của bạn sẽ sớm ở chế độ chỉ đọc == <section begin="server-switch"/><div class="plainlinks"> [[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Đọc thông báo này bằng ngôn ngữ khác]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-Tech%2FServer+switch&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}] [[foundation:|Quỹ Wikimedia]] sẽ chuyển đổi lưu lượng qua lại giữa các trung tâm dữ liệu. Điều này sẽ giúp đảm bảo rằng Wikipedia và các wiki khác của Wikimedia vẫn có thể duy trì trực tuyến ngay cả sau tình huống thiên tai. Mọi lưu lượng sẽ chuyển đổi vào ngày '''{{#time:j xg|2025-03-19|vi}}'''. Việc chuyển đổi này sẽ bắt đầu vào lúc '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2025-03-19T14:00|en}} {{#time:H:i e|2025-03-19T14:00}}]'''. Dù vậy, vì một số hạn chế của phần mềm [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki]], mọi sửa đổi đều phải bị ngưng lại khi việc chuyển đổi được thực hiện. Chúng tôi chân thành xin lỗi vì sự gián đoạn này, và chúng tôi đang tìm cách giảm thiểu những tình huống như vậy trong tương lai. Một biểu ngữ sẽ được hiển thị trên tất cả các wiki 30 phút trước khi quá trình này diễn ra. Biểu ngữ sẽ tiếp tục được hiển thị cho tới khi kết thúc quá trình này. '''Bạn sẽ có thể đọc, nhưng không thể sửa đổi, tất cả wiki trong một khoảng thời gian ngắn.''' *Bạn sẽ không thể sửa đổi trong vòng tối đa là một giờ vào {{#time:l j xg Y|2025-03-19|vi}}. *Nếu bạn cố gắng sửa đổi hay lưu trang trong những thời điểm này, bạn sẽ nhìn thấy một thông báo lỗi. Chúng tôi hy vọng không có sửa đổi nào bị mất trong những thời điểm đó, nhưng chúng tôi không thể đảm bảo được điều đó. Nếu bạn nhìn thấy thông báo lỗi, vui lòng chờ đợi đến khi mọi thứ trở lại bình thường. Sau đó bạn sẽ có thể lưu lại sửa đổi của mình. Tuy nhiên, chúng tôi khuyên bạn trước hết nên tạo một bản sao những thay đổi của bạn, nhằm mục đích đề phòng. ''Những ảnh hưởng khác'': *Tác vụ xử lý nền sẽ bị chậm hơn và một số có thể bị ngừng hẳn. Các liên kết đỏ có thể sẽ không được cập nhật nhanh chóng như thường lệ. Nếu bạn tạo một bài viết đã được liên kết ở một nơi khác, liên kết đó vẫn sẽ có màu đỏ lâu hơn bình thường. Một số đoạn mã tốn nhiều thời gian chạy sẽ phải dừng lại. * Chúng tôi hy vọng việc triển khai mã nguồn vẫn sẽ diễn ra như bất kỳ tuần nào khác. Tuy vậy, một vài trường hợp đóng băng mã nguồn có thể xảy ra nếu quá trình yêu cầu chúng sau đó. * [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] sẽ không có sẵn trong khoảng 90 phút. Dự án này có thể bị hoãn lại nếu cần thiết. Bạn có thể [[wikitech:Switch_Datacenter|đọc lịch trình tại wikitech.wikimedia.org]]. Bất kỳ thay đổi nào đều sẽ được thông báo trong lịch trình này. '''Xin vui lòng chia sẻ thông tin này với cộng đồng của bạn.'''</div><section end="server-switch"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:14, ngày 14 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=28307742 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 12-2025 == <section begin="technews-2025-W12"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/12|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Hai lần mỗi năm, vào các ngày điểm phân, nhóm Kỹ thuật Độ Tin cậy của Trang web (SRE) của Quỹ Wikimedia thực hiện [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|việc chuyển đổi máy chủ trung tâm dữ liệu]], nhằm chuyển hướng tất cả các lưu lượng truy cập từ một máy chủ chính đến máy chủ dự phòng của nó. Điều này sẽ đảm bảo độ tin cậy trong bất kỳ trường hợp xảy ra sự cố nào, vì chúng tôi luôn có thể quay về trung tâm dữ liệu khác. [http://listen.hatnote.com/ Nhờ có công cụ Listen to Wikipedia], bạn có thể nghe thấy được việc chuyển đổi khi nó diễn ra: Trước khi việc chuyển đổi bắt đầu, bạn sẽ nghe thấy luồng sửa đổi còn ổn định; Sau đó, khi hệ thống bước vào giai đoạn ngắn trong chế độ chỉ đọc, âm thanh ngừng lại trong một vài phút, trước khi tiếp tục sau quá trình chuyển đổi. Bạn có thể [[diffblog:2025/03/12/hear-that-the-wikis-go-silent-twice-a-year/|đọc thêm về bối cảnh và chi tiết quá trình này trên blog Diff]]. Nếu bạn muốn chú ý lắng nghe đến lần chuyển đổi máy chủ tiếp theo, hãy lắng nghe các wiki vào [https://zonestamp.toolforge.org/1742392800 ngày 19 tháng 3 lúc 14:00 UTC]. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en&to=es Bảng điều khiển công cụ Dịch Nội dung] nay có sẵn trên [[phab:T387820|10 Wikipedia]] và sẽ [[phab:T387821|sớm]] có sẵn cho tất cả các Wikipedia. Với [[mw:Special:MyLanguage/Content translation#Improved translation experience|bảng điều khiển hợp nhất này]], người dùng trên máy tính nay có thể: Biên dịch các đề mục mới của bài viết; Khám phá và truy cập [https://ig.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&active-list=suggestions&from=en&to=ig&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits các bộ lọc gợi ý bài viết] theo chủ đề (ban đầu chỉ có sẵn cho người dùng thiết bị di động); Khám phá và truy cập bộ lọc [[mw:Special:MyLanguage/Translation suggestions: Topic-based & Community-defined lists|các Danh sách do cộng đồng chỉ định]], còn được biết tới với tên "Bộ sưu tập", từ các dự án wiki và chiến dịch. * Trên Wikimedia Commons, một [[c:Commons:WMF support for Commons/Upload Wizard Improvements#Improve category selection|hệ thống mới để lựa chọn các thể loại thích hợp cho tập tin]] đã được giới thiệu: nếu thể loại có một hay nhiều thể loại con, người dùng sẽ có thể nhấn vào mũi tên mà sẽ mở trực tiếp các thể loại con ngay trong biểu mẫu, và lựa chọn thể loại chính xác. Tên thể loại cha sẽ luôn được hiển thị ở trên cùng, và nó sẽ luôn có thể quay trở lại được. Điều này sẽ giúp giảm khối lượng công việc cho các tình nguyện viên trong việc sửa/tạo thể loại mới. Thay đổi này cũng có sẵn trên thiết bị di động. Những thay đổi này là một phần của kế hoạch cải tiến Trình Tải lên Tập tin. * Nhóm Công nghệ Cộng đồng đang tìm kiếm các wiki tham gia thí điểm tính năng [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|Cấm nhiều lớp]] cùng với trang Đặc biệt:Cấm được làm mới vào cuối tháng 3. Cấm nhiều lớp (multiblocks) cho phép các bảo quản viên thực hiện nhiều kiểu cấm khác nhau lên cùng một người dùng trong cùng một thời điểm. Nếu bạn là một bảo quản viên hoặc tiếp viên và muốn chúng tôi thảo luận về việc tham gia thí điểm với cộng đồng, vui lòng để lại tin nhắn trên [[m:Talk:Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|trang thảo luận của dự án]]. * Kể từ ngày 25 tháng 3, nhóm Biên tập sẽ thử nghiệm một tính năng mới dành cho Kiểm tra Sửa đổi trên [[phab:T384372|12 Wikipedia]]: [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Multi-check|Kiểm tra Đồng thời]]. Một nửa người mới trên những wiki này sẽ nhìn thấy tất cả các kết quả [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#ref|Kiểm tra Nguồn Tham khảo]] trong phiên sửa đổi của họ, trong khi một nửa còn lại sẽ tiếp tục chỉ nhìn thấy một. Mục đích của cuộc thử nghiệm này là để xem liệu người dùng có bối rối hay nản lòng khi nhìn thấy nhiều kết quả Kiểm tra Nguồn Tham khảo (khi thích hợp) trong cùng một phiên sửa đổi hay không. Trên các wiki này, thẻ được sử dụng trong các sửa đổi mà hiển thị Kiểm tra Nguồn Tham khảo sẽ được đơn giản hoá, vì nhiều thẻ có thể được hiển thị trong cùng một sửa đổi. Những thay đổi về thẻ được ghi lại trong tài liệu [[phab:T373949|trên Phabricator]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T379131] * [[m:Special:MyLanguage/Global reminder bot|Bot thông báo toàn cục]], một dịch vụ dùng để nhắc nhở người dùng rằng quyền thành viên tạm thời của họ sắp sửa hết hạn, nay hỗ trợ việc sử dụng tên được bản địa hoá của nhóm quyền thành viên trên phần tiêu đề của tin nhắn. Các biên dịch viên có thể xem [[m:Global reminder bot/Translation|danh sách các bản dịch và tài liệu hiện có]] để kiểm tra xem liệu bản ngôn ngữ của họ có cần phải được cập nhật hay được tạo không. * Cài đặt giới tính của [[Special:GlobalPreferences|Tuỳ chọn Toàn cục]], thứ được sử dụng để chỉ định cách phần mềm nên đề cập đến bạn như thế nào trong các thông báo giao diện, nay hoạt động như kỳ vọng bằng cách ghi đè các thiết lập mặc định cục bộ. [https://phabricator.wikimedia.org/T386584] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:26}} {{PLURAL:26|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, Ứng dụng Wikipedia dành cho Android đã giải quyết một lỗi liên quan đến việc khi mà người dùng duyệt và tìm kiếm bằng nhiều ngôn ngữ. [https://phabricator.wikimedia.org/T379777] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Sắp tới trong tuần này, cách mà kiểu định dạng Codex được tải sẽ thay đổi. Có một rủi ro nhỏ là điều này có thể dẫn đến việc các hộp thông báo giao diện không được định dạng trên một số trang nhất định. Những nội dung được tạo bởi người dùng (v.d. các bản mẫu) không bị ảnh hưởng. Các tiện ích có thể bị ảnh hưởng. Nếu bạn thấy bất kỳ vấn đề nào [[phab:T388847|hãy báo cáo chúng]]. Xem tác vụ được liên kết để biết thông tin chi tiết, hình chụp màn hình, và tài liệu về cách sửa chữa bất kỳ tiện ích nào bị ảnh hưởng. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.21|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/12|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W12"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:48, ngày 17 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28412594 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 13-2025 == <section begin="technews-2025-W13"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/13|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Quỹ Wikimedia đang cần phản hồi của bạn về [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product & Technology OKRs|bản thảo những mục tiêu và kết quả chủ chốt mà sẽ định hình những trọng tâm về Sản phẩm và Công nghệ của Quỹ]] cho năm tài chính tiếp theo (bắt đầu từ tháng 7). Mục tiêu là những lĩnh vực mở rộng cấp cao, và các kết quả chủ chốt là những cách có thể đo lường được nhằm theo dõi thành công của những mục tiêu đó. Vui lòng chia sẻ phản hồi của bạn trên trang thảo luận, bằng bất kỳ ngôn ngữ nào, tốt nhất là trước cuối tháng 4. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|Phần mở rộng CampaignEvents]] sẽ được triển khai trên nhiều wiki (xem [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#Global Deployment Plan|kế hoạch triển khai]] để biết thông tin chi tiết) trong tháng 4 năm 2025, và nhóm đã bắt đầu quá trình thu hút trên các wiki đã được xác định đó. Phần mở rộng cung cấp các công cụ để sắp xếp, quản lý, và thúc đẩy các hoạt động cộng tác (như sự kiện, edit-a-thon, và WikiProject) trên wiki. Phần mở rộng có ba công cụ: [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Đăng ký Sự kiện]], [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Collaboration list|Danh sách Cộng tác]], và [[m:Special:MyLanguage/Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Danh sách Mời]]. Hiện nó có mặt trên 13 Wikipedia, gồm Wikipedia tiếng Anh, Wikipedia tiếng Pháp, và Wikipedia tiếng Tây Ban Nha, cũng như trên Wikidata. Mọi câu hỏi hay yêu cầu có thể được thực hiện trên [[mw:Help talk:Extension:CampaignEvents|trang thảo luận của phần mở rộng]] hoặc trên Phabricator (với thẻ <bdi lang="en" dir="ltr" style="white-space: nowrap;">#campaigns-product-team</bdi>). * Bắt đầu từ tuần ngày 31 tháng 3, các wiki sẽ có thể thiết lập xem những nhóm người dùng nào có thể xem những người đăng ký riêng tư trong công cụ [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Đăng ký Sự kiện]], một phần của phần mở rộng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents]]. Theo mặc định, người tổ chức sự kiện và các bảo quản viên wiki cục bộ sẽ có thể xem những người đăng ký riêng tư. Đây là một sự thay đổi từ hành động hiện tại, mà chỉ có người tổ chức sự kiện có thể xem những người đăng ký riêng tư. Các wiki có thể thay đổi thiết lập mặc định bằng cách [[m:Special:MyLanguage/Requesting wiki configuration changes|gửi yêu cầu thay đổi cấu hình]] lên Phabricator (và thêm thẻ <bdi lang="en" dir="ltr" style="white-space: nowrap;">#campaigns-product-team</bdi>). Những người tham gia của các sự kiện trong quá khứ có thể huỷ việc đăng ký của họ bất cứ lúc nào. * Bảo quản viên trên các wiki có trang tuỳ chỉnh <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Sidebar]]</bdi> nên kiểm tra xem nó có chứa mục cho danh sách {{int:specialpages}} hay không. Nếu nó không có, họ nên thêm nó vào sử dụng <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">* specialpages-url|specialpages</code>. Các wiki có thanh bên mặc định sẽ nhận thấy liên kết được chuyển từ phần công cụ trang sang menu thanh bên trong tháng 4. [https://phabricator.wikimedia.org/T388927] * Giao diện Minerva (web di động) gộp cả thông báo loại Thông báo và Cảnh báo vào trong biểu tượng chuông ([[File:OOjs UI icon bell.svg|16px|link=|class=skin-invert]]). Có một lỗi đã tồn tại rất lâu mà chỉ báo cho thông báo mới chỉ hiển thị khi bạn có Cảnh báo chưa xem. Vấn đề này nay đã được giải quyết. Trong tương lai, người dùng giao diện Minerva sẽ nhận thấy bộ đếm ở trên biểu tượng chuông khi bạn có 1 hay nhiều Thông báo và/hoặc Cảnh báo chưa xem. [https://phabricator.wikimedia.org/T344029] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:23}} {{PLURAL:23|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Trình Soạn thảo Trực quan đã giới thiệu [[mw:VisualEditor/Hooks|hook mới trên máy khách]] dành cho các nhà phát triển có thể sử dụng khi tích hợp với vòng đời mục tiêu của Trình Soạn thảo Trực quan. Hook này sẽ thay thế hook liên quan đến vòng đời hiện có, và tạo sự nhất quán hơn giữa các nền tảng khác nhau. Thêm vào đó, hook mới này sẽ áp dụng cho việc sử dụng Trình Soạn thảo Trực quan ngoài việc chỉ sửa đổi toàn bộ bài viết, đồng thời cho phép các tiện ích tương tác với trình sửa đổi trong Công cụ Thảo luận. Nhóm Biên tập dự định sẽ ngừng sử dụng và cuối cùng là loại bỏ hook vòng đời cũ, cho nên bất kỳ trường hợp sử dụng nào mà hook mới này không đề cập đến đều tạo sự hứng thú cho họ và chúng có thể được [[phab:T355555|chia sẻ trong tác vụ này]]. * Những nhà phát triển sử dụng thư viện JavaScript <code dir=ltr>mw.Api</code>, nay có thể xác định công cụ đang sử dụng nó bằng tham số <code dir=ltr>userAgent</code>: <code dir=ltr>var api = new mw.Api( { userAgent: 'GadgetNameHere/1.0.1' } );</code>. Nếu bạn có duy trì một tiện ích hay đoạn mã người dùng, vui lòng thiết lập một user agent, vì nó giúp ích trong việc bảo trì thư viện và máy chủ cũng như phân biệt luồng truy cập hợp pháp và bất hợp pháp. [https://phabricator.wikimedia.org/T373874][https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Wikimedia_Foundation_User-Agent_Policy] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.22|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/13|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W13"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:42, ngày 24 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28443127 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 14-2025 == <section begin="technews-2025-W14"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/14|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Nhóm Biên tập đang phát triển một công cụ [[mw:Special:MyLanguage/Edit Check|Kiểm tra sửa đổi]] mới: [[mw:Special:MyLanguage/Edit check#26 March 2025|Peacock check]]. Mục tiêu của công cụ này là xác định các thuật ngữ không trung lập khi người dùng sửa đổi một trang wiki, nhằm thông báo cho họ rằng sửa đổi của họ có thể cần có sự thay đổi trước khi được xuất bản. Dự án này đang ở giai đoạn đầu, và nhóm đang tìm kiếm ý kiến đóng góp từ cộng đồng: trong [[phab:T389445|tác vụ Phabricator này]], họ đang thu thập các quy định trên wiki, các bản mẫu được sử dụng để gắn thẻ các bài viết không trung lập, cũng như các thuật ngữ (biệt ngữ và từ khóa) được sử dụng trong tóm lược sửa đổi của các ngôn ngữ mà họ đang nghiên cứu. Bạn có thể tham gia bằng cách sửa bảng trên Phabricator, để lại bình luận trên trang tác vụ, hoặc nhắn tin trực tiếp cho [[m:user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. * [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3|Trình Đăng nhập Người dùng Hợp nhất]] nay đã được cập nhật để chuyển tất cả quá trình đăng nhập và mở tài khoản về một tên miền chung. Điều này giúp cho quá trình đăng nhập tương thích với các hạn chế của trình duyệt đối với các cookie liên tên miền, vốn là điều khiến một số người dùng gặp khó khăn trong việc duy trì trạng thái đăng nhập. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:35}} {{PLURAL:35|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Kể từ ngày 31 tháng 3, nhóm Giao diện MediaWiki sẽ bắt đầu triển khai giới hạn các thông số OpenAPI được tạo tự động và một môi trường thử nghiệm (sandbox) dựa trên SwaggerUI cho [[mw:Special:MyLanguage/API:REST API|REST API của MediaWiki]]. Họ mời các nhà phát triển từ một số cộng đồng Wikipedia không sử dụng tiếng Anh (Ả Rập, Đức, Pháp, Hebrew, Interlingua, Hà Lan, Trung Quốc) tham gia đánh giá tài liệu và thử nghiệm sandbox bằng ngôn ngữ mà họ yêu thích. Bên cạnh các dự án Wikipedia cụ thể này, sandbox và thông số OpenAPI cũng sẽ có sẵn trên [[testwiki:Special:RestSandbox|trang đặc biệt REST Sandbox của wiki thử nghiệm]] cho các nhà phát triển sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ yêu thích của họ. Trong thời gian thử nghiệm, Nhóm Giao diện MediaWiki cũng mời các nhà phát triển [[mw:MediaWiki Interfaces Team/Feature Feedback/REST Sandbox|chia sẻ phản hồi về trải nghiệm của họ]]. Giai đoạn thử nghiệm này sẽ kéo dài trong khoảng 2 tuần, sau đó sandbox và thông số OpenAPI sẽ được cung cấp trên tất cả các dự án wiki. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.23|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Đôi khi chỉ một thay đổi nhỏ, [[gerrit:c/operations/cookbooks/+/1129184|trong chỉ một dòng mã]] cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn: trong trường hợp này, nó có nghĩa rằng lần đầu tiên sau nhiều năm chúng tôi có thể vận hành toàn bộ hệ thống phục vụ <bdi lang="en" dir="ltr">[http://maps.wikimedia.org/ maps.wikimedia.org]</bdi> - một máy chủ chuyên biệt phục vụ các wiki cùng với việc cung cấp bản đồ đa ngôn ngữ - từ một trung tâm dữ liệu duy nhất, điều mà chúng tôi luôn kiểm tra mỗi khi thực hiện [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|chuyển đổi trung tâm dữ liệu]]. Điều này rất quan trọng vì nó đồng nghĩa với việc nếu một trung tâm dữ liệu gặp sự cố nghiêm trọng, chúng tôi vẫn có thể hoạt động trang web này bình thường. Thay đổi này là kết quả của [[phab:T216826|quá trình làm việc chuyên sâu]] của hai nhà phát triển nhằm chuyển thành phần cuối cùng trong hệ thống bản đồ sang [[:w:en:Kubernetes|Kubernetes]], nơi mà chúng tôi có thể chịu tải nhiều lưu lượng hơn chỉ với một trung tâm dữ liệu. Việc chuyển đổi này trải qua rất nhiều công đoạn tương đối phức tạp do phần mềm này, cũng như các thư viện phần mềm mà nó sử dụng, đều cần phải được nâng cấp rất nhiều trong một thời gian dài. Những cải tiến như thế này giúp hạ tầng của Wikimedia ổn định và bền vững hơn. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Users and Developers Workshop Spring 2025|Hội thảo Người dùng và Nhà phát triển MediaWiki Mùa xuân 2025]] sẽ diễn ra tại Sandusky, Hoa Kỳ, đồng thời diễn ra trực tuyến từ ngày 14–16 tháng 5 năm 2025. Hội thảo này sẽ tập trung vào các thảo luận về việc sử dụng phần mềm MediaWiki của và trong các doanh nghiệp thuộc nhiều ngành khác nhau đồng thời tạo động lực và hướng dẫn cho người dùng mới. Hội thảo hiện đã mở đăng ký tham dự và đăng ký thuyết trình trên trang web chính thức của hội thảo. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/14|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W14"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:05, ngày 1 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28473566 --> == Final proposed modifications to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and U4C Charter now posted == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> The proposed modifications to the [[foundation:Special:MyLanguage/Policy:Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines]] and the U4C Charter [[m:Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Proposed_Changes|are now on Meta-wiki for community notice]] in advance of the voting period. This final draft was developed from the previous two rounds of community review. Community members will be able to vote on these modifications starting on 17 April 2025. The vote will close on 1 May 2025, and results will be announced no later than 12 May 2025. The U4C election period, starting with a call for candidates, will open immediately following the announcement of the review results. More information will be posted on [[m:Special:MyLanguage//Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election|the wiki page for the election]] soon. Please be advised that this process will require more messages to be sent here over the next two months. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review was planned and implemented by the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 02:05, ngày 4 tháng 4 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 15-2025 == <section begin="technews-2025-W15"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/15|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Kể từ bây giờ, [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|bảo quản viên giao diện]] và [[m:Special:MyLanguage/Central notice administrators|bảo quản viên thông báo trung ương]] sẽ bị buộc (về mặt kỹ thuật) phải bật [[m:Special:MyLanguage/Help:Two-factor authentication|xác thực dùng hai yếu tố]] trước khi họ có thể thực hiện các tác vụ liên quan. Trong tương lai có thể mở rộng yêu cầu này đối với những nhóm có chứa các quyền hạn nâng cao. [https://phabricator.wikimedia.org/T150898] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:20}} {{PLURAL:20|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Nhóm Hệ thống Thiết kế đang chuẩn bị phát hành phiên bản lớn tiếp theo của Codex (v2.0.0) vào ngày 29 tháng 4. Những biên tập viên và nhà phát triển sử dụng CSS từ Codex nên xem [[mw:Codex/Release Timeline/2.0|tài liệu tổng quan về phiên bản 2.0]], trong đó có hướng dẫn liên quan đến một số thay đổi không tương thích như <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">font-size</code>, <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">line-height</code> và <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">size-icon</code>. * Hiện đã có kết quả của cuộc [[mw:Developer Satisfaction Survey/2025|Khảo sát Độ Hài lòng của Nhà phát triển (2025)]]. Xin cảm ơn tất cả những người đã tham gia vào cuộc khảo sát này. Những kết quả này giúp Quỹ đưa ra quyết định về những công việc sắp tới cũng như đánh giá lại những gì mà họ đã thực hiện. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.24|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|Wikimedia Hackathon 2025]] sẽ diễn ra tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ trong các ngày 2–4 tháng 5. Cổng đăng ký tham dự sự kiện trực tiếp sẽ đóng vào ngày 13 tháng 4. Trước khi đăng ký, xin lưu ý rằng bạn có thể cần phải xin cấp [https://www.mfa.gov.tr/turkish-representations.en.mfa thị thực] hoặc [https://www.mfa.gov.tr/visa-information-for-foreigners.en.mfa thị thực điện tử] để được nhập cảnh. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/15|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W15"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 18:52, ngày 7 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28507470 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 16-2025 == <section begin="technews-2025-W16"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Cuối tuần này, kích thước mặc định cho hình thu nhỏ sẽ được tăng lên từ 220px thành 250px. Thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến cách hiển thị trang trên tất cả các wiki, và đã được một số cộng đồng đề xuất trong nhiều năm qua, nhưng trước đây chưa thể thực hiện do giới hạn kỹ thuật. [https://phabricator.wikimedia.org/T355914] * Hình thu nhỏ của tập tin nay sẽ được lưu theo các kích thước riêng biệt. Nếu một trang chỉ định kích thước hình thu nhỏ không nằm trong các kích thước chuẩn (20, 40, 60, 120, 250, 330, 500, 960), thì MediaWiki sẽ chọn kích thước lớn hơn gần nhất và yêu cầu trình duyệt thu nhỏ hình đó lại theo kích thước mong muốn. Trong những trường hợp này, sẽ không có gì thay đổi về mặt hiển thị nhưng người dùng có thể sẽ tải hình có dung lượng lớn hơn một chút. Nếu kích thước hình thu nhỏ không quan trọng trong trang, xin hãy chọn một trong các kích thước chuẩn để tránh bước thu nhỏ bổ sung trong trình duyệt. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Images#Thumbnail_sizes][https://phabricator.wikimedia.org/T355914] '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Quỹ Wikimedia đang phát triển một hệ thống có tên [[m:Edge Uniques|Edge Uniques]] nhằm hỗ trợ [[:w:en:A/B testing|thử nghiệm A/B]], giúp bảo vệ trang khỏi các cuộc [[:vi:DDoS|Tấn công từ chối dịch vụ phân tán]] (tấn công DDoS), và giúp hiểu rõ hơn về lượng người truy cập vào các dự án Wikimedia. Mục đích của hệ thống là để họ xây dựng các công cụ hỗ trợ người đọc hiệu quả hơn, đồng thời giúp người đọc dễ dàng tìm thấy nội dung mà họ đang tìm kiếm. * Để nâng cao độ bảo mật cho người dùng, một lượng nhỏ trong những lần đăng nhập nay sẽ yêu cầu chủ tài khoản nhập mã xác thực một lần [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:EmailAuth|được gửi đến email của họ]]. Bạn nên [[Special:Preferences#mw-prefsection-personal-email|kiểm tra]] xem địa chỉ email trong tài khoản của bạn đã chính xác hay chưa, đã được xác nhận hay chưa, đồng thời đảm bảo bạn đã thiết lập email để nhận mã xác thực hay chưa. [https://phabricator.wikimedia.org/T390662] * "Bạn có muốn tham gia một khảo sát ngắn để cải thiện các công cụ dùng để xem xét hoặc hoàn tác sửa đổi trên Wiki của bạn không?" Câu hỏi này sẽ [[phab:T389401|được hỏi tại 7 wiki bắt đầu từ tuần sau]], trên các trang Thay đổi Gần đây và Danh sách Theo dõi. Nhóm [[mw:Special:MyLanguage/Moderator Tools|Công cụ Kiểm duyệt]] muốn tìm hiểu thêm về các hoạt động liên quan đến việc xem xét các sửa đổi mới được thực hiện trên dự án Wikimedia của bạn, và xác định liệu chúng có tuân thủ các chính sách của dự án hay không. * Vào ngày 15 tháng 4, biểu đồ Wikidata dạng đầy đủ sẽ không còn được hỗ trợ trên <bdi lang="zxx" dir="ltr">[https://query.wikidata.org/ query.wikidata.org]</bdi>. Sau ngày này, các bài viết học thuật sẽ có thể truy cập thông qua <bdi lang="zxx" dir="ltr" style="white-space:nowrap;">[https://query-scholarly.wikidata.org/ query-scholarly.wikidata.org]</bdi>, trong khi phần còn lại của dữ liệu được lưu trữ trên Wikidata sẽ có thể truy cập thông qua điểm cuối <bdi lang="zxx" dir="ltr">[https://query.wikidata.org/ query.wikidata.org]</bdi>. Đây là một phần trong kế hoạch tách biểu đồ Wikidata, đã [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/September 2024 scaling update|được công bố vào tháng 9 năm 2024]]. Thông tin thêm về thay đổi này [[d:Wikidata:SPARQL query service/WDQS graph split|có sẵn trên Wikidata]]. * Số quý mới nhất của [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Newsletter/First quarter of 2025|Bản tin Ứng dụng Wikimedia]] hiện đã có sẵn. Bản tin này bao gồm các cập nhật, thử nghiệm và cải tiến được thực hiện đối với các ứng dụng di động Wikipedia. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:30}} {{PLURAL:30|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Số quý mới nhất của [[mw:Technical Community Newsletter/2025/April|Bản tin Cộng đồng Kỹ thuật]] hiện đã có sẵn. Số phát hành này bao gồm: lời mời dành cho các nhà bảo trì công cụ tham gia Phiên Góp ý Giao diện Toolforge vào ngày 15 tháng 4; chỉ số cộng đồng gần đây; cùng với những bài viết blog kỹ thuật gần đây. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.25|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W16"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:24, ngày 15 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28540654 --> == Vote now on the revised UCoC Enforcement Guidelines and U4C Charter == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> The voting period for the revisions to the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines ("UCoC EG") and the UCoC's Coordinating Committee Charter is open now through the end of 1 May (UTC) ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 find in your time zone]). [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Annual_review/2025/Voter_information|Read the information on how to participate and read over the proposal before voting]] on the UCoC page on Meta-wiki. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)]] is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. This annual review of the EG and Charter was planned and implemented by the U4C. Further information will be provided in the coming months about the review of the UCoC itself. For more information and the responsibilities of the U4C, you may [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. In cooperation with the U4C -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00:35, ngày 17 tháng 4 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28469465 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 17-2025 == <section begin="technews-2025-W17"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/17|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Main Page|Wikifunctions]] nay đã được tích hợp với [[w:dag:Solɔɣu|Wikipedia tiếng Dagbani]] kể từ ngày 15 tháng 4. Đây là dự án đầu tiên mà sẽ có khả năng gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Introduction|các hàm từ Wikifunctions]] và tích hợp chúng vào các bài viết. Một hàm là thứ nhận vào một hay nhiều đầu vào và chuyển chúng thành kết quả mong muốn, chẳng hạn như cộng hai số lại với nhau, chuyển đổi dặm sang mét, tính khoảng thời gian trôi qua kể từ một sự kiện, hoặc biến đổi một từ sang cách ngữ pháp khác. Wikifunctions sẽ cho phép người dùng thực hiện điều đó thông qua việc gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Catalogue|một hàm ổn định và toàn cục]] đơn giản, thay vì sử dụng các bản mẫu cục bộ. [https://www.wikifunctions.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikifunctions:Status_updates/2025-04-16] * Một loại lỗi lint mới đã được tạo ra: [[Special:LintErrors/empty-heading|{{int:linter-category-empty-heading}}]] ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Lint errors/empty-heading|xem tài liệu]]). Mục đích của [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Linter|phần mở rộng Linter]] là để phát hiện các mẫu wikitext cần phải hoặc có thể được sửa trên các trang đồng thời cung cấp một số hướng dẫn về vấn đề của những mẫu đó là gì và cách khắc phục chúng ra sao. [https://phabricator.wikimedia.org/T368722] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:37}} {{PLURAL:37|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Sau khi được xuất bản trên HuggingFace, bộ dữ liệu "Nội dung có Cấu trúc" (Structured Contents) do Wikimedia Enterprise phát triển [https://enterprise.wikimedia.com/blog/kaggle-dataset/ nay cũng đã có mặt trên Kaggle]. Sáng kiến ở giai đoạn Beta này tập trung vào việc làm cho dữ liệu Wikimedia trở nên dễ đọc hơn đối với máy móc nhằm phục vụ các bên tái sử dụng ở quy mô lớn. Họ phát hành phiên bản beta này trên nền tảng mà cộng đồng dữ liệu mở vốn đã quen dùng, nhằm thu thập phản hồi, để giúp cải thiện sản phẩm trước khi ra mắt rộng rãi hơn trong tương lai. Bạn có thể đọc thêm về tổng thể [https://enterprise.wikimedia.com/blog/structured-contents-snapshot-api/#open-datasets dự án Nội dung có Cấu trúc] cũng như về [https://enterprise.wikimedia.com/blog/structured-contents-wikipedia-infobox/ bản phát hành đầu tiên có thể được sử dụng tự do]. * Không có phiên bản MediaWiki mới nào trong tuần này. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Nhóm Biên tập và Nhóm Học máy kính mời các tình nguyện viên quan tâm tham gia buổi họp video thảo luận về [[mw:Special:MyLanguage/Edit check/Peacock check|Peacock check]] – một tính năng kiểm tra sửa đổi mới nhất nhằm phát hiện ngôn ngữ mang tính "tâng bốc", "quảng cáo quá mức" hoặc "thiếu trung lập" ngay khi biên tập viên đang gõ. Những người thường hỗ trợ người dùng mới, giúp sửa các kiểu văn phong như vậy, hoặc quan tâm đến cách chúng tôi sử dụng trí tuệ nhân tạo trong các dự án được khuyến khích tham dự. Buổi họp sẽ [[mw:Special:MyLanguage/Editing team/Community Conversations#Next Conversation|diễn ra vào ngày 28 tháng 4 năm 2025]], từ [https://zonestamp.toolforge.org/1745863200 18:00–19:00 UTC] và được tổ chức trên Zoom. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/17|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W17"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 21:00, ngày 21 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28578245 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 18-2025 == <section begin="technews-2025-W18"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/18|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Nhóm người tổ chức sự kiện mà tổ chức các hoạt động cộng tác trên [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#Global Deployment Plan|nhiều wiki]] như Wikipedia tiếng Bengali, tiếng Nhật và tiếng Hàn sẽ được cấp quyền truy cập vào [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CampaignEvents|tiện ích mở rộng CampaignEvents]] trong tuần này. Ngoài ra, tại các Wikipedia có phần mở rộng này đã được kích hoạt, các bảo quản viên sẽ sớm tự động được cấp quyền tổ chức sự kiện. Họ sẽ không còn cần phải tự cấp quyền cho mình một cách thủ công trước khi có thể quản lý sự kiện theo [[phab:T386861|yêu cầu của cộng đồng]]. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:19}} {{PLURAL:19|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Việc phát hành phiên bản lớn tiếp theo của [[mw:Special:MyLanguage/Codex|Codex]], hệ thống thiết kế cho Wikimedia, được lên kế hoạch vào ngày 29 tháng 4 năm 2025. Các biên tập viên kỹ thuật sẽ có quyền truy cập bản phát hành này vào tuần lễ bắt đầu từ ngày 5 tháng 5 năm 2025. Bản cập nhật sẽ bao gồm một số [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release_Timeline/2.0#Breaking_changes|thay đổi phá vỡ]] và [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release_Timeline/2.0#Visual_changes|thay đổi giao diện nhỏ]]. Hướng dẫn xử lý các thay đổi phá vỡ và thay đổi giao diện đã được ghi lại tại [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release Timeline/2.0#|trang này]]. Việc kiểm thử trước phát hành được báo cáo tại [[phab:T386298|T386298]], trong khi các vấn đề sau phát hành được theo dõi tại [[phab:T392379|T392379]] và [[phab:T392390|T392390]]. * Người dùng [[wikitech:Special:MyLanguage/Help:Wiki_Replicas|Wiki Replicas]] sẽ nhận thấy rằng các khung nhìn cơ sở dữ liệu của <code dir="ltr">ipblocks</code>, <code dir="ltr">ipblocks_ipindex</code> và <code dir="ltr">ipblocks_compat</code> hiện đã được [[phab:T390767|đánh dấu ngừng sử dụng]]. Thay vào đó, người dùng có thể truy vấn các khung nhìn mới <code dir="ltr">[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block_table|block]]</code> và <code dir="ltr">[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block_target_table|block_target]]</code> phản chiếu các bảng mới trong cơ sở dữ liệu vận hành. Các khung nhìn đã ngừng sử dụng này sẽ bị xóa hoàn toàn khỏi Wiki Replicas vào tháng 6 năm 2025. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.27|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April|Bản tin Ngôn ngữ và Quốc tế hóa]] phát hành hàng quý hiện có sẵn. Ấn bản lần này bao gồm tổng quan về [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=contributionsmenu&to=es&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en#/ công cụ Bảng điều khiển Dịch nội dung đã được cải tiến], [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April#Language Support for New and Existing Languages|hỗ trợ cho các ngôn ngữ mới]], [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April#Wiki Loves Ramadan Articles Made In Content Translation Mobile Workflow|những điểm nổi bật từ chiến dịch Wiki Loves Ramadan]], [[m:Special:MyLanguage/Research:Languages Onboarding Experiment 2024 - Executive Summary|kết quả từ Thí nghiệm Khởi đầu Ngôn ngữ]], phân tích về sự đa dạng chủ đề trong các bài viết, cùng thông tin về các cuộc họp và sự kiện cộng đồng sắp tới. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Sự kiện [[Special:MyLanguage/Grants:Knowledge_Sharing/Connect/Calendar|Let's Connect Learning Clinic]] sẽ diễn ra vào [https://zonestamp.toolforge.org/1745937000 29 tháng 4 lúc 14:30 UTC]. Sự kiện lần này sẽ tập trung vào chủ đề "Hiểu và Điều hướng xung đột trong các Dự án Wikimedia". Bạn có thể [[m:Special:MyLanguage/Event:Learning Clinic %E2%80%93 Understanding and Navigating Conflict in Wikimedia Projects (Part_1)|đăng ký]] để tham gia ngay bây giờ. * [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|Wikimedia Hackathon 2025]], sự kiện quy tụ cộng đồng kỹ thuật toàn cầu để kết nối, động não và phát triển các dự án hiện có, sẽ diễn ra từ ngày 2 đến ngày 4 tháng 5 năm 2025 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/18|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W18"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 19:31, ngày 28 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28585685 --> == Hãy tham gia bỏ phiếu về các đề xuất sửa đổi Hướng dẫn Thực thi BQTUXC và Hiến chương U4C! == <section begin="announcement-content" /> Thời gian bỏ phiếu cho các sửa đổi Hướng dẫn Thực thi Bộ Quy tắc Ứng xử Chung (BQTUXC) và Hiến chương U4C sẽ kết thúc vào ngày 1 tháng 5 năm 2025 lúc 23:59 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1746162000 xem giờ địa phương của bạn]). [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025/Voter information|Xem hướng dẫn tham gia và đọc các đề xuất]] trước khi bỏ phiếu trên trang của Bộ Quy tắc Ứng xử Chung tại Meta-Wiki. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Ủy ban Điều phối Bộ Quy tắc Ứng xử Chung (U4C)]] là một nhóm toàn cầu, có nhiệm vụ đảm bảo việc thực thi Bộ Quy tắc Ứng xử Chung được công bằng và nhất quán. Đợt rà soát hằng năm lần này được U4C lên kế hoạch và thực hiện. Để tìm hiểu thêm thông tin cũng như trách nhiệm của Uỷ ban Điều phối, bạn có thể [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|xem Hiến chương U4C]]. Xin vui lòng chia sẻ thông điệp này với các thành viên cộng đồng của bạn bằng ngôn ngữ của bạn, nếu thích hợp, để họ cũng có thể tham gia. Hợp tác với U4C -- <section end="announcement-content" /> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 03:41, ngày 29 tháng 4 năm 2025 (UTC)</div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 19-2025 == <section begin="technews-2025-W19"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/19|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Quỹ Wikimedia đã chia sẻ bản dự thảo mới nhất cho [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|kế hoạch thường niên]] của họ trong năm tới (tháng 7 năm 2025–tháng 6 năm 2026). Bản dự thảo này bao gồm một [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|bản tóm tắt điều hành]] (cũng được đăng trên [[diffblog:2025/04/25/sharing-the-wikimedia-foundations-2025-2026-draft-annual-plan/|Diff]]), thông tin chi tiết về ba mục tiêu chính ([[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product & Technology OKRs|Hạ tầng]], [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals/Volunteer Support|Hỗ trợ Tình nguyện viên]], và [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals/Effectiveness|Hiệu quả hoạt động]]), [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Global Trends|xu hướng toàn cầu]] cũng như [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Budget Overview|mô hình ngân sách]] và [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Financial Model|tài chính]]. Mọi ý kiến đóng góp và câu hỏi liên quan đều được hoan nghênh trên [[m:Talk:Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|trang thảo luận]] cho đến cuối tháng 5. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Đối với những wiki [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status|đã bật tiện ích mở rộng CampaignEvents]], đã có hai cải tiến về tính năng mới được phát hành: ** Bảo quản viên nay có thể chọn không gian tên nào được phép sử dụng tính năng [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Đăng ký Sự kiện]] thông qua [[mw:Special:MyLanguage/Community Configuration|Cấu hình Cộng đồng]] ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents/Registration/Permitted namespaces|tài liệu]]). Thiết lập theo mặc định là tính năng đăng ký sự kiện chỉ được phép sử dụng trong không gian tên "Sự kiện", tuy nhiên những không gian tên khác (ví dụ như không gian tên dự án hoặc không gian tên WikiProject) nay có thể được thêm vào. Với thay đổi này, các cộng đồng chẳng hạn như WikiProjects có thể sử dụng tính năng Đăng ký Sự kiện một cách dễ dàng hơn cho những hoạt động hợp tác cộng đồng của họ. ** Biên tập viên nay có thể [[mw:Special:MyLanguage/Transclusion|nhúng]] Danh sách Cộng tác trên trang wiki ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents/Collaboration list/Transclusion|tài liệu]]). Danh sách Cộng tác là một danh sách tự động liệt kê các sự kiện và WikiProject trên các wiki, được truy cập thông qua {{#special:AllEvents}} ([[w:en:Special:AllEvents|ví dụ]]). Giờ đây, Danh sách Cộng tác có thể được thêm vào tất cả các loại trang wiki, chẳng hạn như: trang chính wiki, trang WikiProject, trang liên kết, trang sự kiện, hay thậm chí là trang thành viên. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Những nhà phát triển sử dụng thư viện <code dir=ltr>moment</code> trong các tiện ích và đoạn mã người dùng nên xem lại đoạn mã của họ và sử dụng các thư viện thay thế như thư viện <code dir=ltr>Intl</code> hay thư viện mới <code dir=ltr>mediawiki.DateFormatter</code>. Thư viện <code dir=ltr>moment</code> đã lỗi thời và sẽ bắt đầu ghi tin nhắn nhật ký trong bảng điều khiển dành cho nhà phát triển. Bạn có thể xem kết quả tìm kiếm toàn cục cho những nơi hiện sử dụng nó, và [[phab:T392532|hỏi những câu hỏi có liên quan trong tác vụ Phabricator này]]. * Những nhà phát triển đang duy trì công cụ mà truy vấn các bảng lưu trữ thuật ngữ Wikidata (<code dir=ltr style="white-space: nowrap;">wbt_*</code>) cần cập nhật đoạn mã của họ để kết nối đến cluster cơ sở dữ liệu riêng biệt. Những bảng này sẽ chuẩn bị được tách ra làm cluster cơ sở dữ liệu riêng biệt. Các công cụ truy vấn những bảng đó thông qua các bản sao wiki cần phải được điều chỉnh để kết nối tới cluster mới thay thế. [[wikitech:News/2025 Wikidata term store database split|Tài liệu và liên kết có liên quan hiện có sẵn]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T390954] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.28|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|Bản tin Dự án Chart]] hiện có sẵn. Nó bao gồm những cập nhật về việc chuẩn bị mở rộng triển khai tới nhiều wiki sớm trong tuần này (kể từ ngày 6 tháng 5) cũng như mở rộng quy mô trong những tuần tiếp theo, thêm vào đó là việc khám phá bộ lọc và chuyển đổi dữ liệu nguồn. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/19|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W19"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:14, ngày 6 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28665011 --> == We will be enabling the new Charts extension on your wiki soon! == ''(Apologies for posting in English)'' Hi all! We have good news to share regarding the ongoing problem with graphs and charts affecting all wikis that use them. As you probably know, the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|old Graph extension]] was disabled in 2023 [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/EWL4AGBEZEDMNNFTM4FRD4MHOU3CVESO/|due to security reasons]]. We’ve worked in these two years to find a solution that could replace the old extension, and provide a safer and better solution to users who wanted to showcase graphs and charts in their articles. We therefore developed the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Charts extension]], which will be replacing the old Graph extension and potentially also the [[:mw:Extension:EasyTimeline|EasyTimeline extension]]. After successfully deploying the extension on Italian, Swedish, and Hebrew Wikipedia, as well as on MediaWiki.org, as part of a pilot phase, we are now happy to announce that we are moving forward with the next phase of deployment, which will also include your wiki. The deployment will happen in batches, and will start from '''May 6'''. Please, consult [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|our page on MediaWiki.org]] to discover when the new Charts extension will be deployed on your wiki. You can also [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|consult the documentation]] about the extension on MediaWiki.org. If you have questions, need clarifications, or just want to express your opinion about it, please refer to the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension_talk:Chart/Project|project’s talk page on Mediawiki.org]], or ping me directly under this thread. If you encounter issues using Charts once it gets enabled on your wiki, please report it on the [[:mw:Extension_talk:Chart/Project|talk page]] or at [[phab:tag/charts|Phabricator]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|User:Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|talk]]) 15:07, ngày 6 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Sannita (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28663781 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 20-2025 == <section begin="technews-2025-W20"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/20|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Liên kết [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|"Lấy URL rút gọn"]] trên thanh nay tích hợp thêm [[phab:T393309|mã QR]]. Người dùng trang web của Wikimedia nay có thể sử dụng mã này bằng cách quét hoặc tải nó xuống để nhanh chóng chia sẻ và truy cập nội dung được chia sẻ từ các trang Wikimedia một cách thuận tiện. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Quỹ Wikimedia đang phát triển một hệ thống có tên là [[m:Edge Uniques|Edge Uniques]], nhằm hỗ trợ [[w:vi:Thử nghiệm A/B|thử nghiệm A/B]], giúp bảo vệ chống lại [[w:vi:Tấn công từ chối dịch vụ|các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán]] (tấn công DDoS), và giúp việc hiểu có bao nhiêu lượt truy cập vào các trang Wikimedia trở nên dễ dàng hơn. Điều này nhằm hỗ trợ hiệu quả hơn cho việc xây dựng các công cụ giúp ích cho người đọc, đồng thời giúp người đọc dễ dàng tìm thấy nội dung mình cần. Bản tin Kỹ thuật đã [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|đề cập đến thông tin này trước đây]]. Việc triển khai sẽ diễn ra dần dần. Một số người có thể sẽ thấy cookie Edge Uniques trong tuần từ ngày 19 tháng 5. Bạn có thể thảo luận về vấn đề này trên [[m:Talk:Edge Uniques|trang thảo luận]]. * Kể từ ngày 19 tháng 5 năm 2025, những người dùng có quyền Tổ chức sự kiện trên các wiki đã bật [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|tiện ích mở rộng Sự kiện Chiến dịch (CampaignEvents)]] có thể sử dụng [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Tạo Sự kiện]] trong không gian tên dự án (v.d., không gian tên Wikipedia, không gian tên Wikidata). Với thay đổi này, cộng đồng không cần nhờ đến bảo quản viên để sử dụng tính năng này nữa. Tuy nhiên, những wiki không muốn áp dụng thay đổi này có thể xóa hoặc thêm các không gian tên được phép tại [[Special:CommunityConfiguration/CampaignEvents]]. * Dự án Wikipedia nay đã có {{int:project-localized-name-group-wikipedia/vi}} bằng [[d:Q36720|tiếng Nupe]] ([[w:nup:|<code>w:nup:</code>]]). Đây là ngôn ngữ chủ yếu được sử dụng ở khu vực Bắc Trung Nigeria. Những người sử dụng ngôn ngữ này được mời đóng góp cho [[w:nup:Tatacin feregi|Wikipedia mới]]. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Các nhà phát triển nay có thể truy cập Wikipedia tiếng Hà Lan đã được phân tích cú pháp sẵn, cùng với một số ngôn ngữ khác (tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý và tiếng Bồ Đào Nha) thông qua [https://enterprise.wikimedia.com/docs/snapshot/#structured-contents-snapshot-bundle-info-beta hình chụp Nội dung có Cấu trúc (bản beta)]. Nội dung bao gồm phần tóm tắt bài viết Wikipedia đã phân tích cú pháp, mô tả, hình ảnh chính, hộp thông tin, các phần của bài viết và nguồn tham khảo. * Đầu cuối REST API <code dir="ltr">/page/data-parsoid</code> không còn được sử dụng và sẽ bị ngừng hỗ trợ. Nó đã được [[phab:T393557|lên lịch tắt]] vào ngày 7 tháng 6 năm 2025. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.1|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/2025_Cloud_VPS_VXLAN_IPv6_migration Hỗ trợ IPv6] là một mạng ảo Đám mây mới được giới thiệu nhằm giúp tăng đáng kể khả năng mở rộng, bảo mật và tính sẵn sàng cho tương lai của nền tảng Wikimedia. Nếu bạn là một người đóng góp vào mảng kỹ thuật và muốn tìm hiểu thêm về nó, hãy xem [https://techblog.wikimedia.org/2025/05/06/wikimedia-cloud-vps-ipv6-support/ bài blog này] để có cái nhìn chuyên sâu về hành trình đến với IPv6. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Phiên thứ hai trong năm 2025 của [[m:Special:MyLanguage/Afrika Baraza|Afrika Baraza]], một nền tảng trực tuyến dành cho các thành viên Wikimedia tại châu Phi kết nối với nhau, sẽ diễn ra vào [https://zonestamp.toolforge.org/1747328400 ngày 15 tháng 5 lúc 17:00 UTC]. Phiên này sẽ tập trung vào những cuộc thảo luận liên quan đến [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|Kế hoạch và tiến độ hàng năm của Wikimedia]]. * [[m:Special:MyLanguage/MENA Connect Community Call|Cuộc họp Cộng đồng Kết nối khu vực MENA]], một cuộc họp trực tuyến dành cho các thành viên Wikimedia khu vực [[w:vi:Trung Đông và Bắc Phi|Trung Đông và Bắc Phi (MENA)]] để kết nối với nhau, sẽ diễn ra vào [https://zonestamp.toolforge.org/1747501200 ngày 17 tháng 5 lúc 17:00 UTC]. Bạn có thể [[m:Event:MENA Connect (Wiki_Diwan) APP Call|đăng ký ngay]] để tham dự. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/20|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W20"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:37, ngày 12 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28714188 --> == <span lang="en" dir="ltr">Call for Candidates for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C)</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> The results of voting on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines and Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) Charter is [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Annual review/2025#Results|available on Meta-wiki]]. You may now [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025/Candidates|submit your candidacy to serve on the U4C]] through 29 May 2025 at 12:00 UTC. Information about [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|eligibility, process, and the timeline are on Meta-wiki]]. Voting on candidates will open on 1 June 2025 and run for two weeks, closing on 15 June 2025 at 12:00 UTC. If you have any questions, you can ask on [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2025|the discussion page for the election]]. -- in cooperation with the U4C, </div><section end="announcement-content" /> </div> <bdi lang="en" dir="ltr">[[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User_talk:Keegan (WMF)|thảo luận]])</bdi> 22:08, ngày 15 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 21-2025 == <section begin="technews-2025-W21"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/21|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Nhóm Sửa đổi và Nhóm Học máy đang phối hợp phát triển một công cụ kiểm tra mới dành cho người mới: [[mw:Edit check/Peacock check|Kiểm tra văn phong tâng bốc]] (Peacock check). Bằng việc sử dụng mô hình dự đoán, công cụ kiểm tra này sẽ khuyến khích các biên tập viên cải thiện giọng văn trong sửa đổi của họ, sử dụng trí tuệ nhân tạo. Chúng tôi mời các tình nguyện viên tham gia đánh giá phiên bản đầu tiên của mô hình ngôn ngữ Peacock cho các ngôn ngữ sau: tiếng Ả Rập, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Anh và tiếng Nhật. Người dùng từ các wiki này quan tâm đến việc đánh giá mô hình được [[mw:Edit check/Peacock check/model test|mời đăng ký tại MediaWiki.org]]. Hạn chót đăng ký là ngày 23 tháng 5, cũng sẽ là ngày bắt đầu thử nghiệm. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Từ ngày 20 tháng 5 năm 2025, [[m:Special:MyLanguage/Oversight policy|giám sát viên]] và [[m:Special:MyLanguage/Meta:CheckUsers|kiểm định viên]] sẽ cần bảo mật tài khoản của mình bằng xác thực hai yếu tố (2FA) để có thể sử dụng các quyền nâng cao. Tất cả người dùng thuộc hai nhóm này nhưng chưa bật 2FA đã được thông báo về vấn đề này trước đó. Trong tương lai, điều kiện này có thể sẽ được mở rộng đến các người dùng khác có quyền nâng cao. [[m:Special:MyLanguage/Mandatory two-factor authentication for users with some extended rights|Tìm hiểu thêm]]. * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|Multiblock]] sẽ bắt đầu được triển khai hàng loạt vào cuối tháng này: tất cả các dự án không phải Wikipedia cùng với Wikipedia tiếng Catalan sẽ áp dụng tính năng này trong tuần bắt đầu từ ngày 26 tháng 5, trong khi tất cả các Wikipedia còn lại sẽ áp dụng trong tuần bắt đầu từ ngày 2 tháng 6. Vui lòng [[m:Talk:Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|liên hệ với nhóm phát triển]] nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào. Bảo quản viên có thể thử giao diện người dùng mới ngay trên wiki của mình bằng cách truy cập [{{fullurl:Special:Block|usecodex=1}} {{#special:Block}}?usecodex=1], và có thể thử toàn bộ chức năng cấm nhiều lần [[testwiki:Special:Block|trên testwiki]]. Cấm nhiều lần là tính năng cho phép các bảo quản viên áp dụng nhiều lênh cấm khác nhau cho cùng một thành viên trên cùng một thời điểm. Xem [[mw:Special:MyLanguage/Help:Manage blocks|trang trợ giúp]] để biết thêm thông tin. [https://phabricator.wikimedia.org/T377121] * Sắp tới trong tuần này, danh sách của hầu hết các trang đặc biệt tại [[{{#special:SpecialPages}}]] sẽ được cập nhật với một thiết kế mới. Trang này đã được [[phab:T219543|thiết kế lại]] nhằm cải thiện trải nghiệm người dùng theo một số cách, bao gồm: Khả năng tìm kiếm theo tên và bí danh của các trang đặc biệt, sắp xếp, đánh dấu rõ ràng hơn các trang đặc biệt bị giới hạn quyền truy cập, và giao diện thân thiện hơn với thiết bị di động. Bạn có thể [https://meta.wikimedia.beta.wmflabs.org/wiki/Special:SpecialPages xem trước] phiên bản mới ngay bây giờ tại Beta Cluster, và gửi phản hồi tại tác vụ liên quan. [https://phabricator.wikimedia.org/T219543] * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Phần mở rộng Biểu đồ]] đang được kích hoạt trên nhiều wiki hơn. Để xem danh sách chi tiết xem khi nào phần mở rộng sẽ được kích hoạt trên wiki của bạn, hãy đọc [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|timeline triển khai này]]. * [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Main Page|Wikifunctions]] sẽ được triển khai vào ngày 27 tháng 5 trên năm dự án ngôn ngữ Wiktionary bao gồm: tiếng [[wikt:ha:|Hausa]], tiếng [[wikt:ig:|Igbo]], tiếng [[wikt:bn:|Bengali]], tiếng [[wikt:ml:|Malayalam]] và tiếng [[wikt:dv:|Dhivehi/Maldivian]]. Đây là đợt triển khai thứ hai được lên kế hoạch cho dự án này. Sau khi được triển khai, các dự án sẽ có thể gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Introduction|các hàm từ Wikifunctions]] và tích hợp chúng vào các trang của mình. Một hàm là một thứ nhận vào một hay nhiều giá trị đầu vào và chuyển chúng thành kết quả mong muốn, ví dụ như cộng hai số, chuyển đổi dặm sang mét, tính thời gian đã trôi qua kể từ một sự kiện, hoặc chia một từ thành một cách. Wikifunctions sẽ cho phép người dùng thực hiện điều đó thông qua việc gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Catalogue|một hàm ổn định và toàn cục]] đơn giản, thay vì thông qua việc sử dụng bản mẫu cục bộ. * Sắp tới trong tuần này, Quỹ Wikimedia sẽ công bố một trung tâm dành cho [[diffblog:2024/07/09/on-the-value-of-experimentation/|các cuộc thử nghiệm]]. Việc công bố này nhằm giới thiệu và thu thập phản hồi từ người dùng về những thử nghiệm sản phẩm. Những thử nghiệm này giúp phong trào Wikimedia [[diffblog:2023/07/13/exploring-paths-for-the-future-of-free-knowledge-new-wikipedia-chatgpt-plugin-leveraging-rich-media-social-apps-and-other-experiments/|hiểu rõ người dùng mới]], cách họ tương tác với Internet và cách điều đó có thể ảnh hưởng đến phong trào Wikimedia. Một số ví dụ bao gồm [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Generated Video|video được tạo tự động]], [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Roblox game|trò chơi Wikipedia tốc chiến trên Roblox]] và [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Discord bot|bot Discord]]. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:29}} {{PLURAL:29|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, có một lỗi khi tạo tài khoản bằng cách sử dụng API, nay đã được giải quyết. [https://phabricator.wikimedia.org/T390751] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Những tiện ích và đoạn mã người dùng có tương tác với [[{{#special:Block}}]] có thể cần được cập nhật để hoạt động với [[mw:Special:MyLanguage/Help:Manage blocks|giao diện quản lý lệnh cấm]] mới. Vui lòng xem [[mw:Help:Manage blocks/Developers|hướng dẫn dành cho nhà phát triển]] để biết thêm thông tin. Nếu bạn cần trợ giúp hoặc không thể điều chỉnh đoạn mã của mình cho phù hợp với giao diện mới, hãy thông báo cho nhóm phát triển trên [[mw:Help talk:Manage blocks/Developers|trang thảo luận]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T377121] * Đối tượng <code dir=ltr>mw.title</code> cho phép bạn lấy thông tin về một trang wiki cụ thể bằng ngôn ngữ lập trình [[w:vi:Wikipedia:Lua|Lua]]. Bắt đầu từ tuần này, một thuộc tính mới sẽ được thêm vào đối tượng này, với tên gọi là <code dir=ltr>isDisambiguationPage</code>. Thuộc tính này cho phép bạn kiểm tra xem một trang có phải là trang định hướng hay không mà không cần viết hàm tùy chỉnh. [https://phabricator.wikimedia.org/T71441] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Những nhà phát triển đoạn mã người dùng có thể sử dụng [[toolforge:gitlab-content|công cụ reverse proxy]] để tải javascript và css từ [[gitlab:|gitlab.wikimedia.org]] với <code dir=ltr>mw.loader.load</code>. Tác giả công cụ hy vọng điều này sẽ cho phép các quy trình phát triển hợp tác cho userscript, bao gồm việc kiểm tra cú pháp (linting), kiểm thử đơn vị (unit tests), tạo mã tự động và đánh giá mã trên <bdi lang="zxx" dir="ltr">gitlab.wikimedia.org</bdi> mà không cần bước sao chép-dán riêng biệt để xuất bản đoạn mã lên một wiki Wikimedia nhằm tích hợp và kiểm tra khả năng chấp nhận. Xem [[wikitech:Tool:Gitlab-content|Tool:Gitlab-content trên Wikitech]] để biết thêm thông tin. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.2|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Phiên bản lần thứ 12 của [[m:Special:MyLanguage/Wiki Workshop 2025|Hội thảo Wiki 2025]], một diễn đàn quy tụ các nhà nghiên cứu khám phá mọi khía cạnh của các dự án Wikimedia, sẽ được tổ chức trực tuyến vào ngày 21-22 tháng 5. Những nhà nghiên cứu có thể [https://pretix.eu/wikimedia/wikiworkshop2025/ đăng ký ngay]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/21|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W21"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:12, ngày 19 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28724712 --> == RfC ongoing regarding Abstract Wikipedia (and your project) == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> ''(Apologies for posting in English, if this is not your first language)'' Hello all! We opened a discussion on Meta about a very delicate issue for the development of [[:m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Abstract Wikipedia]]: where to store the abstract content that will be developed through functions from Wikifunctions and data from Wikidata. Since some of the hypothesis involve your project, we wanted to hear your thoughts too. We want to make the decision process clear: we do not yet know which option we want to use, which is why we are consulting here. We will take the arguments from the Wikimedia communities into account, and we want to consult with the different communities and hear arguments that will help us with the decision. The decision will be made and communicated after the consultation period by the Foundation. You can read the various hypothesis and have your say at [[:m:Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content]]. Thank you in advance! -- [[User:Sannita (WMF)|Sannita (WMF)]] ([[User talk:Sannita (WMF)|<span class="signature-talk">{{int:Talkpagelinktext}}</span>]]) 15:27, ngày 22 tháng 5 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Sannita (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Sannita_(WMF)/Mass_sending_test&oldid=28768453 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 22-2025 == <section begin="technews-2025-W22"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Một cuộc thảo luận quy mô cộng đồng về một vấn đề rất nhạy cảm liên quan đến sự phát triển của [[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Wikipedia Trừu tượng]] hiện đang được mở trên Meta: nên lưu trữ nội dung trừu tượng mà sẽ được tạo ra từ các hàm trong Wikifunctions và dữ liệu từ Wikidata ở đâu. Cuộc thảo luận diễn ra đến hết ngày 12 tháng 6 tại [[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Wikipedia Trừu tượng/Vị trí lưu trữ nội dung trừu tượng]], và mọi ý kiến đóng góp đều được hoan nghênh. Quyết định cuối cùng sẽ được Quỹ Wikimedia đưa ra và công bố sau khi thời gian tham vấn kết thúc. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Từ tuần trước, trên tất cả các wiki ngoại trừ [[phab:T388604|20 wiki lớn nhất]], người dùng trình soạn thảo trực quan trên thiết bị di động sẽ có [[phab:T385851|các công cụ bổ sung trong thanh menu]], có thể truy cập qua nút thanh công cụ mới <code>+</code>. Ban đầu, menu mới sẽ bao gồm các tùy chọn để thêm: chú thích, chữ tượng hình và khối mã. Việc triển khai đến các wiki còn lại được [[phab:T388605|lên lịch]] vào tháng 6. * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Hàm phân tích cú pháp <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:ParserFunctions##ifexist|#ifexist]]</code> sẽ không còn ghi nhận liên kết đến trang đích của nó nữa. Điều này sẽ giúp cải thiện độ hữu ích của [[{{#special:WantedPages}}]], vốn sau này sẽ chỉ liệt kê các trang thực sự là đích của liên kết đỏ. Thay đổi này sẽ được áp dụng dần dần khi các trang nguồn được cập nhật. [https://phabricator.wikimedia.org/T14019] * Tuần này, nhóm Công cụ Điều phối viên sẽ triển khai [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|một bộ lọc mới cho trang Thay đổi gần đây]], bắt đầu tại Wikipedia tiếng Indonesia. Bộ lọc mới này đánh dấu những sửa đổi có khả năng bị lùi sửa. Mục tiêu là giúp những người tuần tra Thay đổi gần đây dễ dàng nhận diện các sửa đổi có thể gây vấn đề. Các wiki khác sẽ được hưởng lợi từ bộ lọc này trong tương lai. * Khi nhấp vào thanh tìm kiếm trống, người dùng chưa đăng nhập sẽ thấy các gợi ý bài viết để đọc thêm. Tính năng này sẽ khả dụng trên cả máy tính và thiết bị di động. Người đọc tại Wikipedia tiếng Catalunya, tiếng Do Thái, tiếng Ý và một số dự án chị em sẽ nhận được thay đổi này từ ngày 21 tháng 5 đến giữa tháng 6. Người đọc tại các wiki khác sẽ được nhận được thay đổi này sau. Mục tiêu là khuyến khích người dùng đọc nội dung trên wiki nhiều hơn. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Content Discovery Experiments/Search Suggestions|Tìm hiểu thêm]]. * Một số người dùng ứng dụng Wikipedia trên Android có thể trải nghiệm một tính năng mới dành cho người đọc, [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/TrivaGame|WikiGames]], một trò chơi đố vui hằng ngày dựa trên các sự kiện lịch sử có thật. Tính năng này đang được triển khai dưới dạng thử nghiệm A/B, hiện có sẵn cho 50% người dùng sử dụng các ngôn ngữ: tiếng Anh, Pháp, Bồ Đào Nha, Nga, Tây Ban Nha, Ả Rập, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Newsletter|Phần mở rộng Newsletter]] có sẵn trên MediaWiki.org cho phép tạo [[mw:Special:Newsletters|nhiều bản tin]] dành cho người dùng toàn cục. Phần mở rộng này nay có thể đăng các số bản tin mới dưới dạng liên kết đến các đề mục trên một trang hiện có, thay vì phải tạo một trang mới cho mỗi số bản tin. [https://phabricator.wikimedia.org/T393844] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:32}} {{PLURAL:32|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Các khung nhìn <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Ipblocks table|ipblocks]]</code> vốn đã bị ngừng sử dụng trước đây trong [[wikitech:Help:Wiki Replicas|Wiki Replicas]] sẽ bị xóa vào đầu tháng 6. Người dùng được khuyến khích chuyển sang truy vấn các khung nhìn mới là <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block table|block]]</code> và <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block target table|block_target]]</code>. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.3|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[d:Special:MyLanguage/Event:Wikidata and Sister Projects|Wikidata và các Dự án Chị em]] là một sự kiện trực tuyến kéo dài nhiều ngày, tập trung vào cách Wikidata được tích hợp vào Wikipedia và các dự án khác của Wikimedia. Sự kiện diễn ra từ ngày 29 tháng 5 đến ngày 1 tháng 6. Bạn có thể [[d:Special:MyLanguage/Event:Wikidata and Sister Projects#Sessions|xem lịch chương trình]] và [[d:Special:RegisterForEvent/1291|đăng ký tham gia]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W22"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 20:04, ngày 26 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28788673 --> == <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 Selection & Call for Questions</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Selection announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Dear all, This year, the term of 2 (two) Community- and Affiliate-selected Trustees on the Wikimedia Foundation Board of Trustees will come to an end [1]. The Board invites the whole movement to participate in this year’s selection process and vote to fill those seats. The Elections Committee will oversee this process with support from Foundation staff [2]. The Governance Committee, composed of trustees who are not candidates in the 2025 community-and-affiliate-selected trustee selection process (Raju Narisetti, Shani Evenstein Sigalov, Lorenzo Losa, Kathy Collins, Victoria Doronina and Esra’a Al Shafei) [3], is tasked with providing Board oversight for the 2025 trustee selection process and for keeping the Board informed. More details on the roles of the Elections Committee, Board, and staff are here [4]. Here are the key planned dates: * May 22 – June 5: Announcement (this communication) and call for questions period [6] * June 17 – July 1, 2025: Call for candidates * July 2025: If needed, affiliates vote to shortlist candidates if more than 10 apply [5] * August 2025: Campaign period * August – September 2025: Two-week community voting period * October – November 2025: Background check of selected candidates * Board’s Meeting in December 2025: New trustees seated Learn more about the 2025 selection process - including the detailed timeline, the candidacy process, the campaign rules, and the voter eligibility criteria - on this Meta-wiki page [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025|[link]]]. '''Call for Questions''' In each selection process, the community has the opportunity to submit questions for the Board of Trustees candidates to answer. The Election Committee selects questions from the list developed by the community for the candidates to answer. Candidates must answer all the required questions in the application in order to be eligible; otherwise their application will be disqualified. This year, the Election Committee will select 5 questions for the candidates to answer. The selected questions may be a combination of what’s been submitted from the community, if they’re alike or related. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates|[link]]] '''Election Volunteers''' Another way to be involved with the 2025 selection process is to be an Election Volunteer. Election Volunteers are a bridge between the Elections Committee and their respective community. They help ensure their community is represented and mobilize them to vote. Learn more about the program and how to join on this Meta-wiki page [[m:Wikimedia_Foundation_elections/2025/Election_volunteers|[link].]] Thank you! [1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Results [2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter [3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Resolution:Committee_Membership,_December_2024 [4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles [5] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/FAQ [6] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Questions_for_candidates Best regards, Victoria Doronina Board Liaison to the Elections Committee Governance Committee<section end="announcement-content" /> </div> [[Thành viên:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Thảo luận Thành viên:MediaWiki message delivery|thảo luận]]) 03:08, ngày 28 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:RamzyM (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28618011 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 23-2025 == <section begin="technews-2025-W23"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/23|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Phần mở rộng Chart]] nay đã có mặt trên tất cả các wiki của Wikimedia. Biên tập viên có thể sử dụng phần mở rộng mới này để tạo những nội dung dữ liệu tương tác mang tính trực quan như biểu đồ thanh, biểu đồ đường, biểu đồ vùng và biểu đồ tròn. Biểu đồ (chart) được thiết kế để thay thế nhiều công dụng của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|phần mở rộng Graph]] cũ. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Việc thiết lập chú thích tự động cho wiki của bạn giờ đây trở nên dễ dàng hơn trong [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|trình tạo chú thích]] của trình soạn thảo trực quan. Bảo quản viên nay có thể đặt bản mẫu mặc định bằng cách sử dụng khoá <code dir=ltr>_default</code> trong trang cục bộ <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Citoid-template-type-map.json]]</bdi> ([[mw:Special:Diff/6969653/7646386|ví dụ thay đổi]]). Việc thiết lập cài đặt mặc định này cũng sẽ giúp bảo vệ cấu hình hiện tại của bạn khi [[phab:T347823|những loại mục mới]] được thêm vào trong tương lai. Bạn vẫn có thể thiết lập bản mẫu cho mỗi loại mục cụ thể vì chúng sẽ được ưu tiên sử dụng thay vì bản mẫu mặc định. [https://phabricator.wikimedia.org/T384709] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:20}} {{PLURAL:20|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Kể từ tuần ngày 2 tháng 6, bot đăng nhập sử dụng <code dir=ltr>action=login</code> hoặc <code dir=ltr>action=clientlogin</code> sẽ thường xuyên gặp lỗi nhiều hơn. Điều này là do có những biện pháp bảo mật mạnh hơn với những lần đăng nhập đáng ngờ. Bot sử dụng [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Bot passwords|mật khẩu bot]] hoặc sử dụng những phương thức xác thực không cần đăng nhập như [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/Owner-only consumers|OAuth]] không bị ảnh hưởng. Nếu bot của bạn không sử dụng một trong những phương thức đó, bạn nên cập nhật nó; việc dùng <code dir=ltr>action=login</code> mà không có mật khẩu bot đã lỗi thời [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/message/3EEMN7VQX5G7WMQI5K2GP5JC2336DPTD/|từ năm 2016]]. Đối với hầu hết các bot, điều này chỉ yêu cầu thay đổi mật khẩu mà bot sử dụng. [https://phabricator.wikimedia.org/T395205] * Kể từ tuần này, các wiki của Wikimedia sẽ cho phép các tính năng ES2017 trong mã nguồn JavaScript cho mã nguồn chính thức, tiện ích, và đoạn mã người dùng. Tính năng nổi bật nhất của ES2017 là cú pháp <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>async</code>/<code>await</code></bdi>, cho phép mã nguồn trở nên dễ đọc hơn. Trước tuần này, nền tảng chỉ cho phép tới ES2016, và vài tháng trước đó, tới ES2015. [https://phabricator.wikimedia.org/T381537] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.4|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Đơn đăng ký học bổng tham gia [[m:Special:MyLanguage/GLAM Wiki 2025|Hội nghị Wiki GLAM 2025]] nay đã được mở. Hội nghị sẽ bắt đầu từ ngày 30 tháng 10 đến ngày 1 tháng 11, tại Lisbon, Bồ Đào Nha. Những người đóng góp của GLAM thiếu cách để ủng hộ sự tham gia của họ có thể [[m:Special:MyLanguage/GLAM Wiki 2025/Scholarships|đăng ký tại đây]]. Đơn đăng ký học bổng sẽ đóng lại vào ngày 7 tháng 6. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/23|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W23"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:54, ngày 2 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28819186 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 24-2025 == <section begin="technews-2025-W24"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/24|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Nhóm [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product|Sản phẩm An toàn và Tin cậy]] đang hoàn tất các công việc cần thiết để triển khai [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|tài khoản tạm thời]] trên các Wikipedia lớn vào cuối tháng này. Nhóm đã phối hợp với các tiếp viên và những thành viên khác có quyền nâng cao để dự đoán và xử lý nhiều tình huống có thể phát sinh trên các wiki lớn, nhằm giúp cộng đồng tiếp tục kiểm soát và tuần tra hiệu quả các tài khoản tạm thời. Đây sẽ là giai đoạn thứ hai trong ba giai đoạn triển khai – giai đoạn cuối cùng sẽ diễn ra sớm nhất vào tháng 9. Để biết thêm thông tin về những cập nhật gần đây của dự án, [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/Updates|xem thông báo này]]. Nếu bạn có bất kỳ ý kiến hoặc câu hỏi nào, hãy viết tại [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|trang thảo luận]], và [[m:Event:CEE Catch up Nr. 10 (June 2025)|tham gia buổi CEE Catch Up]] vào thứ Ba tuần này. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] Tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Watchlist expiry|theo dõi có thời hạn]] cho phép người dùng theo dõi trang trong một khoảng thời gian giới hạn. Sau khoảng thời gian đó, trang sẽ tự động bị xóa khỏi danh sách theo dõi của bạn. Bắt đầu từ tuần này, bạn có thể thiết lập tùy chọn về khoảng thời gian mặc định để theo dõi các trang. Phần [[Special:Preferences#mw-prefsection-watchlist-pageswatchlist|tùy chọn cá nhân]] cũng cho phép bạn đặt khoảng thời gian theo dõi mặc định khác nhau cho việc sửa các trang hiện có, tạo trang mới và khi sử dụng tính năng lùi sửa. [https://phabricator.wikimedia.org/T265716] [[File:Talk pages default look (April 2023).jpg|thumb|alt=Hình chụp của những thay đổi về mặt trực quan được thực hiện trên trang thảo luận|Ví dụ về trang thảo luận với thiết kế mới, bằng tiếng Pháp.]] * Giao diện của các trang thảo luận sẽ thay đổi tại hầu hết các Wikipedia ([[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/19|một số wiki]] đã nhận được thay đổi này, [[phab:T379264|một vài wiki khác]] sẽ được cập nhật sau). Bạn có thể đọc chi tiết về những thay đổi này [[diffblog:2024/05/02/making-talk-pages-better-for-everyone/|trên ''Diff'']]. Bạn cũng có thể chọn không sử dụng giao diện mới này [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|trong tùy chọn cá nhân]] ("{{int:discussiontools-preference-visualenhancements}}"). [https://phabricator.wikimedia.org/T319146][https://phabricator.wikimedia.org/T392121] * Thành viên có một số quyền nâng cao nhất định (bao gồm bảo quản viên, hành chính viên, kiểm định viên, giám sát viên và tiếp viên) hiện có thể thấy địa chỉ IP của tất cả tài khoản tạm thời [[phab:T358853|được tự động hiện ra]] trong khoảng thời gian nhất định, khi họ cần đối phó với hành vi phá hoại bằng cách nhảy tài khoản nhanh. Tính năng này được phát triển theo yêu cầu của các tiếp viên. [https://phabricator.wikimedia.org/T386492] * Tuần này, nhóm Công cụ Điều phối viên và nhóm Học máy sẽ tiếp tục triển khai [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|bộ lọc mới cho trang Thay đổi gần đây]], mở rộng sang thêm một số Wikipedia khác. Bộ lọc này sử dụng mô hình Rủi ro bị hồi sửa (Revert Risk), được phát triển bởi nhóm Nghiên cứu, để làm nổi bật các sửa đổi có khả năng bị hồi sửa, giúp người tuần tra Thay đổi gần đây nhận diện các đóng góp có thể gây vấn đề. Tính năng này sẽ được triển khai tại các Wikipedia sau: {{int:project-localized-name-afwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-bewiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-bnwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-cywiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-hawwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-iswiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-kkwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-simplewiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-trwiki/vi}}. Việc triển khai sẽ tiếp tục trong những tuần tới để bao gồm [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|phần còn lại của các Wikipedia trong dự án này]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T391964] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Các bảo trì viên bộ lọc đang hoạt động trên Meta-Wiki và các Wikipedia lớn được đề nghị cập nhật Bộ lọc sai phạm để tương thích với tài khoản tạm thời. Liên kết đến hướng dẫn và danh sách bộ lọc cần kiểm tra (ở chế độ riêng tư) có tại [[phab:T369611|Phabricator]]. * Các mô đun Lua giờ đây có thể truy cập tên của hình thu nhỏ liên kết với một trang, và trên [https://gerrit.wikimedia.org/g/operations/mediawiki-config/+/2e4ab14aa15bb95568f9c07dd777065901eb2126/wmf-config/InitialiseSettings.php#10849 một số wiki], cả thông tin đánh giá của chất lượng của WikiProject. Điều này được thực hiện thông qua hai thuộc tính mới của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Scribunto/Lua reference manual#added-by-extensions|đối tượng mw.title]], là <code dir=ltr>pageImage</code> và <code dir=ltr>pageAssessments</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T131911][https://phabricator.wikimedia.org/T380122] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.5|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/24|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W24"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 01:16, ngày 10 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28846858 --> == Vote now in the 2025 U4C Election == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Apologies for writing in English. {{Int:Please-translate}} Eligible voters are asked to participate in the 2025 [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] election. More information–including an eligibility check, voting process information, candidate information, and a link to the vote–are available on Meta at the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2025|2025 Election information page]]. The vote closes on 17 June 2025 at [https://zonestamp.toolforge.org/1750161600 12:00 UTC]. Please vote if your account is eligible. Results will be available by 1 July 2025. -- In cooperation with the U4C, [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23:01, ngày 13 tháng 6 năm 2025 (UTC) </div> <!-- Tin nhắn của Thành viên:Keegan (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28848819 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 25-2025 == <section begin="technews-2025-W25"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/25|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Bạn có thể [https://wikimediafoundation.limesurvey.net/359761?lang=en đề cử công cụ mà bạn yêu thích] cho [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Giải thưởng Công cụ Tuyệt vời nhất]] lần thứ 6. Các đề cử sẽ được giữ riêng tư và sẽ được mở đến hết ngày 25 tháng 6. Bạn có thể sử dụng lại biểu mẫu khảo sát để đề cử nhiều công cụ. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:33}} {{PLURAL:33|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.6|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Nhân viên Quỹ và tình nguyện viên kỹ thuật sử dụng API Wikimedia để xây dựng các công cụ, ứng dụng, tính năng và tích hợp nhằm cải thiện trải nghiệm của người dùng. Trong những năm tiếp theo, nhóm Giao diện MediaWiki sẽ nghiên cứu vào API web (HTTP) của Wikimedia nhằm phục vụ nhu cầu của tình nguyện viên kỹ thuật tốt hơn và bảo vệ cơ sở hạ tầng của Wikimedia khỏi khả năng lạm dụng. Bạn có thể [https://techblog.wikimedia.org/2025/06/12/apis-as-a-product-investing-in-the-current-and-next-generation-of-technical-contributors/ đọc thêm về kế hoạch của họ trong việc cải tiến API trong bài đăng Techblog này]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/25|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W25"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:38, ngày 16 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28870688 --> == <span lang="en" dir="ltr">Wikimedia Foundation Board of Trustees 2025 - Call for Candidates</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2025/Announcement/Call for candidates}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div> Hello all, The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025|call for candidates for the 2025 Wikimedia Foundation Board of Trustees selection is now open]] from June 17, 2025 – July 2, 2025 at 11:59 UTC [1]. The Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's work, and each Trustee serves a three-year term [2]. This is a volunteer position. This year, the Wikimedia community will vote in late August through September 2025 to fill two (2) seats on the Foundation Board. Could you – or someone you know – be a good fit to join the Wikimedia Foundation's Board of Trustees? [3] Learn more about what it takes to stand for these leadership positions and how to submit your candidacy on [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2025/Candidate application|this Meta-wiki page]] or encourage someone else to run in this year's election. Best regards, Abhishek Suryawanshi<br /> Chair of the Elections Committee On behalf of the Elections Committee and Governance Committee [1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Call_for_candidates [2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Legal:Bylaws#(B)_Term. [3] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2025/Resources_for_candidates<section end="announcement-content" /> </div> [[Thành viên:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Thảo luận Thành viên:MediaWiki message delivery|thảo luận]]) 17:44, ngày 17 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:RamzyM (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=28866958 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 26-2025 == <section begin="technews-2025-W26"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/26|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Tuần này, nhóm Công cụ Điều hành và Học máy sẽ tiếp tục triển khai [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|một bộ lọc mới cho Thay đổi Gần đây]], được phát hành cho đợt Wikipedia thứ ba và cũng là đợt cuối cùng. Bộ lọc này sử dụng mô hình Revert Risk do nhóm Nghiên cứu tạo ra để đánh dấu các sửa đổi có khả năng bị lùi lại đồng thời giúp các tuần tra viên Thay đổi gần đây xác định những đóng góp có khả năng gây hại. Tính năng này sẽ được triển khai trên các Wikipedia sau: {{int:project-localized-name-azwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-lawiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-mkwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-mlwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-mrwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-nnwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-pawiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-swwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-tewiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-tlwiki/vi}}. Việc triển khai sẽ tiếp tục trong những tuần tiếp theo để bổ sung [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|những Wikipedia còn lại vào dự án này]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T391964] '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Tuần trước, [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|tài khoản tạm thời]] đã được triển khai trên Wikipedia tiếng Séc, tiếng Hàn, và tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Trong tuần này và tuần sau, việc triển khai sẽ được tiếp nối trên các Wikipedia lớn hơn. [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|Chia sẻ quan điểm của bạn]] về dự án này. [https://phabricator.wikimedia.org/T340001] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Later this week, the Editing team will release [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Multi check|Multi Check]] to all Wikipedias (except English Wikipedia). This feature shows multiple [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Reference check|Reference checks]] within the editing experience. This encourages users to add citations when they add multiple new paragraphs to a Wikipedia article. This feature was previously available as an A/B test. [https://analytics.wikimedia.org/published/reports/editing/multi_check_ab_test_report_final.html#summary-of-results The test shows] that users who are shown multiple checks are 1.3 times more likely to add a reference to their edit, and their edit is less likely to be reverted (-34.7%).</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T395519] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">A few pages need to be renamed due to software updates and to match more recent Unicode standards. All of these changes are related to title-casing changes. Approximately 71 pages and 3 files will be renamed, across 15 wikis; the complete list is in [[phab:T396903|the task]]. The developers will rename these pages next week, and they will fix redirects and embedded file links a few minutes later via a system settings update.</span> * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:24}} {{PLURAL:24|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">For example, a bug was fixed that had caused pages to scroll upwards when text near the top was selected.</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T364023] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editors can now use Lua modules to filter and transform tabular data for use with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Extension:Chart]]. This can be used for things like selecting a subset of rows or columns from the source data, converting between units, statistical processing, and many other useful transformations. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Transforms|Information on how to use transforms is available]].</span> [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The <code dir=ltr>all_links</code> variable in [[Special:AbuseFilter|AbuseFilter]] is now renamed to <code dir=ltr>new_links</code> for consistency with other variables. Old usages will still continue to work.</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T391811] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.7|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The latest quarterly [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Newsletters/34|Growth newsletter]] is available.</span> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">It includes: the recent updates for the "Add a Link" Task, two new Newcomer Engagement Features, and updates to Community Configuration.</span> '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/26|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W26"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:21, ngày 23 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28870688 --> dq0st03hmt4sqjn65d6bjhe17eyok2b Thảo luận Thành viên:Tranminh360 3 4832 195995 195598 2025-06-23T23:21:04Z MediaWiki message delivery 6372 Mục mới: /* Bản tin Kỹ thuật: Tuần 26-2025 */ 195995 wikitext text/x-wiki {{Trang thảo luận mã wiki chuyển đổi qua Thảo luận Cấu trúc|archive=Thảo luận Thành viên:Tranminh360/Lưu Thảo luận Cấu trúc 1|date=2024-11-20}} <div align="center"> <div class="tabber"> <div class="tabbertab" title="Sản phẩm cộng tác trong Tháng"> {| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%" style="font-size: x-small;" | {{Infosection|name=[[Thảo luận Wikisource:Cộng tác của Tháng|Giúp chọn văn kiện cho tháng tới]]|<center>{{CotM}}</center>}} <span></span><div style="padding: 2px;"> <center> {| align="center" class="current" style="background-color: #ecf1f1; border: 1px solid #aaa; padding: 2px; margin-bottom: 3px; font-size: 120%; width: auto;" | style="padding: 0 4px;" | [[Tập_tin:Old_book_bindings.jpg|120x120px|Cộng tác trong Tháng]] | style="padding: 0 4px; text-align: center;" | '''[[Wikisource:Cộng tác của Tháng|Công việc cộng tác của Tháng]] này là thu thập các tác phẩm của...'''Nhà văn '''[[Tác gia:Phan Khôi|Phan Khôi]]'''. Vừa rồi: ''[[Tác gia:Nguyễn Bính|Nguyễn Bính]]'': [https://vi.wikisource.org/w/index.php?title=T%C3%A1c_gia%3ANguy%E1%BB%85n_B%C3%ADnh&type=revision&diff=63442&oldid=60610 xem tiến triển!]<small>Xin mời các thành viên quan tâm tìm kiếm và bổ sung các tác phẩm của tác gia này cho Wikisource. Xin cảm ơn.</small> |} </center> </div> |} </div> <!-- <div class="tabbertab" title="Bài hát của Tuần"> <table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%" style="font-size: x-small;"> <tr> <td> {{Infosection|name=[[Thảo luận Wikisource:Bài hát của Tuần|Giúp chọn bài hát cho tuần tới]]| {{Bài hát trong Tuần}} }} </td> </tr> </table> </div> --> <div class="tabbertab" title="Bài cần duyệt của Tháng"> {| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%" style="font-size: x-small;" | {{Infosection|name=[[Thảo luận Wikisource:Hiệu đính của Tháng|Giúp chọn bài cần duyệt của tháng tới]]|<center>{{PotM}}</center>}} <span></span><div style="padding: 2px;"> <center> {| align="center" class="current" style="background-color: #ecf1f1; border: 1px solid #aaa; padding: 2px; margin-bottom: 3px; font-size: 120%; width: auto;" | style="padding: 0 4px;" | [[Tập_tin:Artículo_bueno.svg|82x82px]] | style="padding: 0 4px; text-align: center;" | '''Tác phẩm cần [[Wikisource:Hiệu đính của Tháng|Hiệu đính của Tháng]] là<br /> <section begin="proofread_title" />''' [[Mục lục:Viet Nam Su Luoc.djvu|Việt Nam sử lược, Quyển II]]<section end="proofread_title" /> của''''''<section begin="proofread_author" />''''' [[Tác gia:Trần Trọng Kim|Lệ-thần Trần Trọng Kim]]<section end="proofread_author" />'''.''' Tháng trước: [[Mục lục:Viet Nam Su Luoc 1.djvu|Việt Nam sử lược, Quyển I]]<small>Mời các thành viên quan tâm hiệu đính tác phẩm để nâng cao sự toàn vẹn và tin cậy của Wikisource.</small> |} </center> </div> |} </div> </div> </div> <div align="center" style="clear: both;"> <div class="tabber"> <div class="tabbertab" title="Tìm văn kiện"> {| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%" style="font-size: x-small;" | {{Infosection|name=Hoan nghênh bạn đến với Wikisource!|[[Image:Edmond Picard.jpg|right|200px]]}} <span></span><div style="padding: 2px;"> [[Tập_tin:Edmond_Picard.jpg|phải|200x200px]] </div> | {{Infosection|name=Giờ thì bạn đã đến đây, chắc bạn đang thắc mắc...|Xin chào! Cảm ơn bạn đã tham gia Wikisource; chúng tôi rất là vui vì bạn đã ghé thăm và bắt tay sửa đổi. Chúng tôi chỉ là một cộng đồng rất non trẻ chỉ vài chục người, nhưng được sự giúp đỡ vô tận từ những người ghé qua. Dám cá là bạn đang không biết chúng tôi xem bạn thuộc thành phần nào trên hai thành phần đó...ừ thì điều đó tùy thuộc vào bạn thôi. Bạn sẽ thấy chúng tôi là một góc nhỏ riêng biệt của [[w:Wikimedia Foundation|Quỹ Wikimedia]], miễn nhiễm với đủ loại tranh luận, tranh cãi hay các kiểu vi phạm quy định mà bạn hay thấy ở dự án khác. Thật lòng mà nói, vì chúng tôi chủ yếu đăng lại chính xác những gì người khác đã từng viết ra, thì ngại gì những vấn đề kiểu như "tính trung lập". Vả lại, nếu một bài diễn văn do [[Tác gia:Adolf Hitler|Adolf Hitler]] viết nên đầy kích động và thiên lệch...thì chẳng phải đó là mục đích của bài diễn văn đó sao? Nếu bạn đang tìm một chủ đề nào đó, bạn có thể thấy nó tại [[Wikisource:Tác phẩm]], dù nó là [[Wikisource:Phật giáo]] hay [[Wikisource:Truyện tiếu lâm]]. Để xem qua thể loại, tốt nhất là xem các thể loại kiểu như [[:Thể loại:Thơ]] hay [[:Thể loại:Tiểu thuyết]]. Tất nhiên, nếu bạn biết tên tác gia, cách dễ nhất đó là vào ngay "[[Tác gia:Nguyễn Du]]" sẽ thấy được tất cả những gì ông từng viết (hoặc được viết về ông!).}} <span></span><div style="padding: 2px;"> Xin chào! Cảm ơn bạn đã tham gia Wikisource; chúng tôi rất là vui vì bạn đã ghé thăm và bắt tay sửa đổi. Chúng tôi chỉ là một cộng đồng rất non trẻ chỉ vài chục người, nhưng được sự giúp đỡ vô tận từ những người ghé qua. Dám cá là bạn đang không biết chúng tôi xem bạn thuộc thành phần nào trên hai thành phần đó...ừ thì điều đó tùy thuộc vào bạn thôi. Bạn sẽ thấy chúng tôi là một góc nhỏ riêng biệt của [[w:Wikimedia Foundation|Quỹ Wikimedia]], miễn nhiễm với đủ loại tranh luận, tranh cãi hay các kiểu vi phạm quy định mà bạn hay thấy ở dự án khác. Thật lòng mà nói, vì chúng tôi chủ yếu đăng lại chính xác những gì người khác đã từng viết ra, thì ngại gì những vấn đề kiểu như "tính trung lập". Vả lại, nếu một bài diễn văn do [[Tác gia:Adolf Hitler|Adolf Hitler]] viết nên đầy kích động và thiên lệch...thì chẳng phải đó là mục đích của bài diễn văn đó sao? Nếu bạn đang tìm một chủ đề nào đó, bạn có thể thấy nó tại [[Wikisource:Tác phẩm]], dù nó là [[Wikisource:Phật giáo]] hay [[Wikisource:Truyện tiếu lâm]]. Để xem qua thể loại, tốt nhất là xem các thể loại kiểu như [[:Thể loại:Thơ]] hay [[:Thể loại:Tiểu thuyết]]. Tất nhiên, nếu bạn biết tên tác gia, cách dễ nhất đó là vào ngay "[[Tác gia:Nguyễn Du]]" sẽ thấy được tất cả những gì ông từng viết (hoặc được viết về ông!). </div> |} </div> <div class="tabbertab" title="Đóng góp văn kiện"> {| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%" style="font-size: x-small;" | {{Infosection|name=Cơ hội ở đây là, bạn rất thích một chủ đề nào đó mà chúng tôi thì chưa có nhiều...vậy thì, đây là cách thay đổi điều đó!|Vậy là, tác gia hay chủ đề bạn ưa thích không có nhiều hoặc chưa đủ trên dự án? Miễn là bạn chắc cú rằng văn kiện [[Trợ giúp:Phạm vi công cộng|phù hợp với tiêu chuẩn Phạm vi công cộng]], bạn có thể tự tay đưa nó vào ngay! (''Cũng như mọi luật chơi, đó chỉ là những chỉ dẫn cơ bản, nếu bạn thấy có ngoại lệ, cứ hỏi [[Wikisource:Bảo quản viên|một bảo quản viên]] để được giúp'') Nếu văn kiện chưa có trên này, chỉ cần gõ tên nó vào dưới là nó sẽ đưa bạn đến trang sửa đổi để bạn bắt tay vào làm! Nhớ đừng quên thêm {{tl|chưa có đầu đề}} vào đầu trang, rồi bỏ [[:Thể loại:Tác phẩm|thể loại]] vào để mọi người còn kiếm ra nó mà đọc. <inputbox> type=create preload= editintro= width=25 bgcolor=#f0f0ff </inputbox>}} <span></span><div style="padding: 2px;"> Vậy là, tác gia hay chủ đề bạn ưa thích không có nhiều hoặc chưa đủ trên dự án? Miễn là bạn chắc cú rằng văn kiện [[Trợ giúp:Phạm vi công cộng|phù hợp với tiêu chuẩn Phạm vi công cộng]], bạn có thể tự tay đưa nó vào ngay! (''Cũng như mọi luật chơi, đó chỉ là những chỉ dẫn cơ bản, nếu bạn thấy có ngoại lệ, cứ hỏi [[Wikisource:Bảo quản viên|một bảo quản viên]] để được giúp'') Nếu văn kiện chưa có trên này, chỉ cần gõ tên nó vào dưới là nó sẽ đưa bạn đến trang sửa đổi để bạn bắt tay vào làm! Nhớ đừng quên thêm &#x7B;{[[Bản mẫu:Chưa có đầu đề|chưa có đầu đề]]<nowiki>}} vào đầu trang, rồi bỏ </nowiki>[[:Thể loại:Tác phẩm|thể loại]] vào để mọi người còn kiếm ra nó mà đọc. <inputbox> type=create preload= editintro= width=25 bgcolor=#f0f0ff </inputbox> <span></span> </div> Nếu bạn chẳng nghĩ ra được thứ gì để cải thiện Wikisource, vậy sao không xem thử [[Wikisource:Văn kiện tôn giáo]], [[Wikisource:Chiến tranh]] hay [[Wikisource:Văn kiện theo Quốc gia]] để lấy ý tưởng? Đừng quên đặt những đóng góp của bạn vào các trang đó để mà người khác có thể đọc chúng! | {{Infosection|name=<small>Đọc khi nào muốn, đọc cách mình muốn</small>|[[Image:Francesco Hayez 027.jpg|right|150px]]}} <span></span><div style="padding: 2px;"> [[Tập_tin:Francesco_Hayez_027.jpg|phải|192x192px]] </div> |} </div> <div class="tabbertab" title="Tham gia sâu hơn"> {| border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" width="100%" style="font-size: x-small;" | {{Infosection|name=Đến và gặp gỡ mọi người|[[Image:Book of Hours detail.jpg|left|150px]] Nếu bạn đã nhấn tới tab này rồi, thì bạn chắc vẫn muốn bỏ thêm vài giờ để làm quen với thư viện của chúng ta. Nó chưa được hoàn hảo đâu bạn à, đâu đó vẫn còn lỗi chính tả hay văn kiện sắp xếp chưa đúng. Hãy giúp chúng tôi, báo cho chúng tôi biết, hoặc tự mình sửa lấy! Nếu bạn thấy chán và chỉ muốn nhặt cây chổi lên dọn dẹp, thì đây, có nhiều thứ càn phải dọn lắm. [[:Thể loại:Văn kiện cần tách|Các tác phẩm cần tách thành chương]], [[:Category:Tác phẩm thiếu tiêu bản giấy phép|Tác phẩm chưa rõ giấy phép]], [[:Thể loại:Tác phẩm cần sửa OCR|Tác phẩm cần dò lại xem máy đọc đã đúng chưa]], [[:Thể loại:Tác phẩm còn số trang|Tác phẩm cần xóa số trang]] và [[:Thể loại:Tác gia có tên bị viết tắt|Các tác gia chưa rõ tên họ đầy đủ]] là những nơi rất tuyệt để bắt đầu!}} <span></span><div style="padding: 2px;"> [[Tập_tin:Book_of_Hours_detail.jpg|trái|159x159px]] Nếu bạn đã nhấn tới tab này rồi, thì bạn chắc vẫn muốn bỏ thêm vài giờ để làm quen với thư viện của chúng ta. Nó chưa được hoàn hảo đâu bạn à, đâu đó vẫn còn lỗi chính tả hay văn kiện sắp xếp chưa đúng. Hãy giúp chúng tôi, báo cho chúng tôi biết, hoặc tự mình sửa lấy! Nếu bạn thấy chán và chỉ muốn nhặt cây chổi lên dọn dẹp, thì đây, có nhiều thứ càn phải dọn lắm. [[:Thể loại:Văn kiện cần tách|Các tác phẩm cần tách thành chương]], [[:Thể loại:Tác phẩm thiếu tiêu bản giấy phép|Tác phẩm chưa rõ giấy phép]], [[:Thể loại:Tác phẩm cần sửa OCR|Tác phẩm cần dò lại xem máy đọc đã đúng chưa]], [[:Thể loại:Tác phẩm còn số trang|Tác phẩm cần xóa số trang]] và [[:Thể loại:Tác gia có tên bị viết tắt|Các tác gia chưa rõ tên họ đầy đủ]] là những nơi rất tuyệt để bắt đầu! </div> | {{Infosection|name=Giúp&nbsp;chúng&nbsp;tôi|* [[Wikisource:Thảo luận|Khu vực thảo luận trung tâm]] * [irc://irc.freenode.net/wikisource Thảo luận IRC] * [[:Thể loại:Bản dịch dang dở|Bản dịch dang dở]] * [[Wikisource:Có thể vi phạm bản quyền|Có thể vi phạm bản quyền]] * [[Wikisource:Biểu quyết xóa|Biểu quyết xóa trang]] * [[Special:RecentChanges|Thay đổi gần đây]]}} <span></span><div style="padding: 2px;"> * [[Wikisource:Thảo luận|Khu vực thảo luận trung tâm]] * [[irc:wikisource|Thảo luận IRC]] * [[:Thể loại:Bản dịch dang dở|Bản dịch dang dở]] * [[Wikisource:Có thể vi phạm bản quyền|Có thể vi phạm bản quyền]] * [[Wikisource:Biểu quyết xóa|Biểu quyết xóa trang]] * [[Đặc biệt:Thay đổi gần đây|Thay đổi gần đây]] </div> |} </div> </div> </div> [[Thành viên:Vinhtantran|Tân]] ([[Thảo luận Thành viên:Vinhtantran|thảo luận]]) 14:18, ngày 12 tháng 9 năm 2009 (UTC) {{hộp lưu trữ| * [[Thảo luận Thành viên:Tranminh360/Lưu 1|Lưu 1]] (tháng 9/2009 đến tháng 12/2011) * [[Thảo luận Thành viên:Tranminh360/Lưu 2|Lưu 2]] (tháng 1/2012 đến tháng 12/2012) * [[Thảo luận Thành viên:Tranminh360/Lưu 3|Lưu 3]] (tháng 5/2013 đến tháng 1/2019)}} <span></span> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 48-2024 == <section begin="technews-2024-W48"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/48|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] Phiên bản mới của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|trình phân tích cú pháp]] của chế độ soạn thảo mã nguồn tiêu chuẩn sẽ có sẵn dưới dạng [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|tính năng beta]] sắp tới trong tuần này. Phiên bản này mang tới rất nhiều tính năng mới và sửa lỗi, trong đó có việc hỗ trợ ngôn ngữ đọc từ phải sang trái, [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CodeMirror#Template folding|thu gọn bản mẫu]], [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CodeMirror#Autocompletion|tự động hoàn tất]], và thanh tìm kiếm đã được cải tiến. Bạn có thể tìm hiểu thêm trên [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CodeMirror|trang trợ giúp]]. * Trình soạn thảo mã nguồn 2010 nay sẽ hỗ trợ một số phím tắt thông dụng, chẳng hạn như <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Ctrl</code>+<code>B</code></bdi> để in đậm chữ hay <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Ctrl</code>+<code>I</code></bdi> để in nghiêng. [[mw:Help:Extension:WikiEditor#Keyboard shortcuts|Danh sách đầy đủ sáu phím tắt]] hiện có sẵn. Cảm ơn SD0001 vì những cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T62928] * Kể từ ngày 28 tháng 11, các trang thảo luận sử dụng tính năng Flow/Thảo luận có Cấu trúc sẽ tự động được lưu trữ và đặt ở chế độ chỉ đọc trên các wiki sau: <bdi>bswiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>elwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>euwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>fawiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>fiwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>frwikiquote</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>frwikisource</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>frwikiversity</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>frwikivoyage</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>idwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>lvwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>plwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>ptwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>urwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>viwikisource</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>zhwikisource</bdi>. Việc này là một phần của việc [[mw:Special:MyLanguage/Structured_Discussions/Deprecation|loại bỏ công cụ StructuredDiscussions]]. Nếu bạn cũng cần hỗ trợ với việc lưu trữ các thảo luận trước đó của mình, vui lòng liên hệ với [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. * Xem tất cả {{formatnum:25}} {{PLURAL:25|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một người dùng tạo mới một Bộ lọc Sai phạm nay sẽ chỉ có thể đặt bộ lọc đó vào chế độ "được bảo vệ" (protected) [[phab:T377765|nếu nó có chứa một biến thuộc danh sách bảo vệ]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeEditor|CodeEditor]], tính năng được sử dụng trên các trang JavaScript, CSS, JSON và Lua, [[phab:T377663|nay cung cấp]] tính năng tự động điền theo thời gian thực. Xin cảm ơn SD0001 vì cải tiến này. Tính năng này có thể được vô hiệu hoá tạm thời trên một trang bất kỳ bằng cách nhấn <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Ctrl</code>+<code>,</code></bdi> và bỏ chọn "<bdi lang="en" dir="ltr">Live Autocompletion</bdi>". * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Những người bảo trì công cụ sử dụng hệ thống Graphite để theo dõi số liệu cần phải chuyển sang hệ thống mới hơn Prometheus. Họ có thể kiểm tra [https://grafana.wikimedia.org/d/K6DEOo5Ik/grafana-graphite-datasource-utilization?orgId=1 bảng điều khiển này] và danh sách ở mục Miêu tả của [[phab:T350592|tác vụ T350592]] để xem liệu công cụ của họ có được liệt kê ở đó không, và họ nên xác nhận những số liệu và bảng điều khiển được kết nối với các công cụ của họ. Họ sau đó có thể tắt hoặc chuyển toàn bộ những số liệu hiện có bằng cách làm theo những hướng dẫn trong tác vụ đó. Dịch vụ Graphite sẽ chuyển sang chế độ chỉ đọc vào tháng 4 tới. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/KLUV4IOLRYXPQFWD6WKKJUHMWE77BMSZ/] * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] [[mw:Special:MyLanguage/NewPP parser report|Báo cáo hiệu suất Bộ phân tích cú pháp tiền xử lý mới]] đã được sửa để đưa ra con số chính xác cho số lượng thực thể Wikibase được truy cập. Trước đó nó được đặt lại sau 400 thực thể. [https://phabricator.wikimedia.org/T279069] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community meetings#29 November 2024|Cuộc họp cộng đồng ngôn ngữ]] sẽ diễn ra vào ngày 29 tháng 11 lúc [https://zonestamp.toolforge.org/1732896000 16:00 UTC]. Sẽ có các bài thuyết trình về các chủ đề như phát triển bàn phím ngôn ngữ, việc tạo ra Wikipedia tiếng Mooré, lộ trình hỗ trợ ngôn ngữ tại [[m:Wiki Indaba|Wiki Indaba]], và báo cáo từ cộng đồng Wayuunaiki về trải nghiệm của họ với Incubator và với tư cách là một cộng đồng mới trong vòng 3 năm qua. Cuộc họp này cũng sẽ có bản phiên dịch tiếng Tây Ban Nha. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/48|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2024-W48"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:42, ngày 25 tháng 11 năm 2024 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=27847039 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 49-2024 == <section begin="technews-2024-W49"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/49|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Hai hàm phân tích cú pháp mới đã được thêm vào trong tuần này. Hàm <code dir="ltr"><nowiki>{{</nowiki>[[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic words#interwikilink|#interwikilink]]<nowiki>}}</nowiki></code> thêm một [[mw:Special:MyLanguage/Help:Links#Interwiki links|liên kết liên wiki]] và hàm <code dir="ltr"><nowiki>{{</nowiki>[[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic words#interlanguagelink|#interlanguagelink]]<nowiki>}}</nowiki></code> thêm một [[mw:Special:MyLanguage/Help:Links#Interlanguage links|liên kết liên ngôn ngữ]]. Những hàm phân tích cú pháp này hữu ích trên các wiki mà không gian tên có xung đột với tiền tố liên wiki. Ví dụ, các liên kết bắt đầu bằng <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>MOS:</code></bdi> trên Wikipedia tiếng Anh [[phab:T363538|có xung đột với mã tiền tố ngôn ngữ <code>mos</code> của Wikipedia tiếng Mooré]]. * Kể từ tuần này, các wiki của Wikimedia sẽ không còn hỗ trợ kết nối sử dụng chứng chỉ HTTPS cũ dựa trên RSA, cụ thể là rsa-2048. Thay đổi này là nhằm cải thiện bảo mật cho tất cả người dùng. Một số trình duyệt hoặc thiết bị di động thông minh cũ, không được hỗ trợ sẽ không thể kết nối; Thay vào đó, chúng sẽ hiển thị thông báo lỗi kết nối. Xem [[wikitech:HTTPS/Browser_Recommendations|trang Khuyến nghị cho Trình duyệt HTTPS]] để biết thêm thông tin chi tiết. Tất cả các hệ điều hành và trình duyệt hiện đại đều luôn luôn có thể kết nối tới các dự án của Wikimedia. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/CTYEHVNSXUD3NFAAMG3BLZVTVQWJXJAH/] * Kể từ ngày 16 tháng 12, các trang Flow/Thảo luận có Cấu trúc sẽ tự động được lưu trữ và đặt ở chế độ chỉ đọc trên các wiki sau: <bdi>arwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>cawiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>frwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>mediawikiwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>orwiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>wawiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>wawiktionary</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>wikidatawiki</bdi>{{int:comma-separator/vi}}<bdi>zhwiki</bdi>. Việc này là một phần của việc [[mw:Special:MyLanguage/Structured_Discussions/Deprecation|loại bỏ công cụ StructuredDiscussions]]. Nếu bạn cũng cần hỗ trợ với việc lưu trữ các trang của bạn, vui lòng liên hệ với [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T380910] * Trong tháng này phần mở rộng Chart đã được triển khai tới giai đoạn sản xuất và hiện có sẵn trên Commons và Testwiki. Với việc quá trình kiểm tra bảo mật đã hoàn tất, việc triển khai tới wiki thí điểm dự kiến sẽ bắt đầu trong tuần đầu tiên của tháng 12. Bạn có thể xem phiên bản hoạt động [[testwiki:Charts|trên Testwiki]] và đọc [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|cập nhật dự án tháng 11]] để biết thêm thông tin. * Xem tất cả {{formatnum:23}} {{PLURAL:23|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi với hệ thống "Tải dưới dạng PDF" đã được giải quyết. [https://phabricator.wikimedia.org/T376438] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * <span class="mw-translate-fuzzy">Trong nửa cuối tháng 2 tới, tài khoản tạm thời sẽ được triển khai trên tối thiểu 10 wiki lớn. Việc triển khai này sẽ có ảnh hưởng rõ rệt trên mã nguồn duy trì bởi cộng đồng. Điều này có liên quan tới các công cụ Toolforge, bot, tiện ích, và đoạn mã người dùng sử dụng dữ liệu IP hoặc có sẵn cho người dùng chưa đăng nhập. Nhóm Sản phẩm Tin cậy và An toàn mong muốn xác định những đoạn mã này, theo dõi nó và hỗ trợ cập nhật nó trước khi triển khai nhằm giảm thiểu sự gián đoạn cho quy trình làm việc. Nhóm yêu cầu các biên tập viên kỹ thuật và nhà phát triển tình nguyện hỗ trợ phát hiện những công cụ như thế này bằng cách thêm chúng vào [[mw:Trust and Safety Product/Temporary Accounts/For developers/Impacted tools|danh sách này]]. Thêm vào đó, hãy xem lại [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/For developers|tài liệu đã được cập nhật này]] để tìm hiểu cách điều chỉnh công cụ. Tham gia thảo luận trên [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|trang thảo luận của dự án]] hoặc trong [[discord:channels/221049808784326656/1227616742340034722|chủ đề chuyên biệt trên Discord]] để được hỗ trợ cũng như chia sẻ phản hồi của mình.</span> '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/49|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2024-W49"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:22, ngày 2 tháng 12 năm 2024 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=27873992 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 50-2024 == <section begin="technews-2024-W50"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/50|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Những người đóng góp vào mảng tài liệu kỹ thuật có thể tìm những nguồn tài nguyên được cập nhật, cùng nhiều cách để kết nối với nhau và với Nhóm tài liệu kỹ thuật Wikimedia, tại [[mw:Special:MyLanguage/Documentation|Trung tâm tài liệu]] trên MediaWiki.org. Trang này liên kết tới: nguồn tài nguyên để viết và cải thiện trang tài liệu, kênh IRC mới <bdi lang="zxx" dir="ltr">#wikimedia-techdocs</bdi> trên libera.chat, danh sách các sự kiện về tài liệu đã và sắp diễn ra, và các cách để yêu cầu tư vấn hoặc xem xét tài liệu. Nếu bạn có bất kỳ phản hồi hoặc ý tưởng nào để cải thiện hệ sinh thái tài liệu, vui lòng [[mw:Wikimedia Technical Documentation Team#Contact us|liên hệ Nhóm Tài liệu Kỹ thuật]]. '''Cập nhật cho biên tập viên''' [[File:Edit Check on Desktop.png|thumb|Thay đổi bố cục cho tính năng Kiểm tra Sửa đổi]] * Sắp tới trong tuần này, [[mw:Special:MyLanguage/Edit check|Kiểm tra Sửa đổi]] sẽ được chuyển tới thanh bên trên giao diện máy tính. Kiểm tra sửa đổi là tính năng cho biên tập viên mới nhằm giúp họ chấp hành theo các quy định và hướng dẫn. Thay đổi về bố cục này tạo không gian để cung cấp cho họ [[mw:Edit check#1 November 2024|những cách Kiểm tra mới]] xuất hiện ''trong khi'' họ đang gõ bàn phím. [[mw:Special:MyLanguage/Edit check#Reference Check A/B Test|Kết quả ban đầu]] cho thấy những người mới gặp Kiểm tra Sửa đổi có khả năng cao gấp 2.2 lần đăng sửa đổi nội dung mới có nguồn tham khảo và không bị lùi lại. * Phần mở rộng Chart, công cụ cho phép các biên tập viên tạo dữ liệu trực quan, đã được triển khai thành công tới MediaWiki.org và 3 wiki thí điểm (Wikipedia tiếng Ý, tiếng Thuỵ Điển, và tiếng Do Thái). Bạn có thể xem các ví dụ hoạt động được [[testwiki:Charts|trên Testwiki]] và đọc [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|bản cập nhật dự án tháng 11]] để biết thêm thông tin. * Biên dịch viên trên các wiki mà [[mw:Special:MyLanguage/Content translation/Section translation#Try the tool|có sẵn trải nghiệm của Biên dịch Nội dung trên thiết bị di động]], nay có thể khám phá các bài viết trong những chiến dịch Dự án Wiki mà họ quan tâm từ thể loại "[https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=specialcx&filter-type=automatic&filter-id=collections&active-list=suggestions&from=es&to=en Tất cả bộ sưu tập]" trong tính năng gợi ý bài viết. Những người tổ chức Chiến dịch Dự án Wiki có thể sử dụng tính năng này, để giúp các biên dịch viên khám phá các bài viết theo sở thích, bằng cách thêm thẻ <code dir=ltr><nowiki><page-collection> </page-collection></nowiki></code> vào trang danh sách bài viết chiến dịch của họ trên Meta-wiki. Điều này sẽ giúp cho những bài viết đó có thể tìm thấy được trong công cụ Biên dịch Nội dung. Để có thông tin chi tiết hơn về cách sử dụng công cụ và thẻ này, vui lòng tham khảo [[mw:Special:MyLanguage/Translation suggestions: Topic-based & Community-defined lists/How to use the features|hướng dẫn từng bước này]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T378958] * Tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Nuke|Nuke]], một tính năng cho phép các bảo quản viên xóa hàng loạt các trang, nay có [[phab:T376379#10310998|bộ lọc nhiều lựa chọn để chọn không gian tên]]. Điều này cho phép người dùng lựa chọn nhiều không gian tên cụ thể, thay vì chỉ một hay tất cả, khi lấy các trang cần xóa. * Tính năng Nuke nay cũng [[phab:T364225#10371365|cung cấp liên kết]] đến trang thành viên của người dùng có trang đã bị xóa, và đến các trang không được chọn để xóa, sau khi việc xóa trang đã được đặt vào hàng đợi. Điều này giúp những hành động bảo quản tiếp theo trở nên dễ dàng hơn. Xin cảm ơn Chlod và Nhóm Công cụ Điều hành vì cả hai cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T364225#10371365] * Nhóm Biên tập đang làm việc để đơn giản hoá việc mở rộng chú thích từ archive.org sử dụng công cụ [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|Citoid]], công cụ tạo chú thích tự động điền. Họ đang cần cộng đồng thêm hai tham số trước khi thực hiện điều này, <code dir=ltr>archiveUrl</code> và <code dir=ltr>archiveDate</code>, vào Dữ liệu Bản mẫu cho từng bản mẫu chú thích sử dụng Citoid. Bạn có thể xem một [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACite_web%2Fdoc&diff=1261320172&oldid=1260788022 ví dụ về thay đổi trong bản mẫu], và [https://global-search.toolforge.org/?namespaces=10&q=%5C%22citoid%5C%22%3A%20%5C%7B&regex=1&title= danh sách tất cả các bản mẫu có liên quan]. [https://phabricator.wikimedia.org/T374831] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikivoyage}} [[d:Q9240|tiếng Indonesia]] ([[voy:id:|<code>voy:id:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T380726] * Tuần trước, tất cả các wiki đều gặp vấn đề khi phục vụ các trang cho người dùng đã đăng nhập và một số người dùng chưa đăng nhập trong 30-45 phút. Điều này do một vấn đề về cơ sở dữ liệu gây ra, và việc điều tra đang được thực hiện. [https://www.wikimediastatus.net/incidents/3g2ckc7bp6l9] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:19}} {{PLURAL:19|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi trong tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Thêm Liên kết]] đã được giải quyết. Trước đây, danh sách các đề mục vốn được loại trừ khỏi Thêm Liên kết bị bỏ qua một phần trong một số trường hợp cụ thể. [https://phabricator.wikimedia.org/T380455][https://phabricator.wikimedia.org/T380329] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[mw:Special:MyLanguage/Codex|Codex]], một hệ thống thiết kế cho Wikimedia, hiện đã bước đầu [[git:design/codex-php|triển khai bằng PHP]]. Hệ thống này có sẵn để sử dụng rộng rãi trong các phần mở rộng MediaWiki và ứng dụng Toolforge thông qua [https://packagist.org/packages/wikimedia/codex Composer], và sẽ sớm được sử dụng trong lõi MediaWiki. Thông tin thêm có sẵn trong [[wmdoc:design-codex-php/main/index.html|trang tài liệu này]]. Xin cảm ơn Doğu vì đã tạo nguồn cảm hứng cùng nhiều đóng góp cho thư viện này. [https://phabricator.wikimedia.org/T379662] * Người dùng [https://en.wikipedia.org/api/rest_v1/ REST API của Wikimedia], chẳng hạn như người vận hành bot và người bảo trì công cụ, có thể bị ảnh hưởng bởi việc nâng cấp đang diễn ra. Vào ngày 4 tháng 12, nhóm Giao diện MediaWiki đã bắt đầu định tuyến lại siêu dữ liệu trang/sửa đổi và kết xuất các điểm cuối nội dung HTML trên [[testwiki:|testwiki]] từ RESTbase đến các điểm cuối REST API của MediaWiki có thể so sánh được. Nhóm khuyên người dùng tích cực của các điểm cuối này xác minh hành vi của công cụ của họ trên testwiki và nêu ra bất kỳ mối quan ngại nào trên [[phab:T374683|tác vụ Phabricator]] có liên quan trước thời điểm cuối năm nay, vì họ dự kiến triển khai cùng thay đổi này trên mọi dự án Wikimedia vào đầu tháng 1. Những thay đổi này là một phần của việc thay thế hệ thống [[mw:RESTBase/deprecation|RESTBase]] đã lỗi thời. * [https://wikimediafoundation.limesurvey.net/986172 Cuộc khảo sát Mức độ Hài lòng của Nhà Phát triển năm 2024] đang tìm kiếm ý kiến ​​của cộng đồng nhà phát triển Wikimedia. Vui lòng tham gia cuộc khảo sát này nếu bạn có bất kỳ vai trò nào trong việc phát triển phần mềm cho hệ sinh thái Wikimedia. Cuộc khảo sát này được mở đến ngày 3 tháng 1 năm 2025, và có [[foundation:Legal:Developer Satisfaction Survey 2024 Privacy Statement|tuyên bố về quyền riêng tư]] đi kèm. * Không có phiên bản MediaWiki mới nào trong tuần này. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Deployments/Yearly_calendar] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Cuộc họp tiếp theo trong chuỗi [[c:Commons:WMF support for Commons/Commons community calls|thảo luận của Quỹ Wikimedia với cộng đồng Wikimedia Commons]] sẽ diễn ra vào [[m:Event:Commons community discussion - 12 December 2024 08:00 UTC|ngày 12 tháng 12 lúc 8:00 UTC]] và [[m:Event:Commons community discussion - 12_December 2024 16:00 UTC|16:00 UTC]]. Chủ đề của lần kêu gọi này là phương tiện truyền thông mới và những người đóng góp mới. Những người đóng góp từ tất cả các wiki đều được chào đón tham dự. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/50|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2024-W50"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:16, ngày 9 tháng 12 năm 2024 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=27919424 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 51-2024 == <section begin="technews-2024-W51"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/51|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Bạn có hứng thú trong việc cải thiện quản lý sự kiện trên wiki chính của bạn? [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents|Phần mở rộng CampaignEvents]] cung cấp cho những người tổ chức những tính năng như quản lý đăng ký sự kiện, quảng bá sự kiện/dự án wiki, tìm kiếm những ứng viên tiềm năng, và hơn thế nữa - tất cả được thực hiện trên wiki. Nếu bạn là người tổ chức hoặc nghĩ rằng cộng đồng của bạn sẽ nhận được lợi ích từ phần mở rộng này, hãy mở cuộc thảo luận để kích hoạt nó trên wiki của bạn ngay hôm nay. Để tìm hiểu thêm về cách kích hoạt phần mở rộng này trên wiki của bạn, hãy truy cập [[m:CampaignEvents/Deployment status#How to Request the CampaignEvents Extension for your wiki|trang trạng thái triển khai này]]. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Người dùng Ứng dụng Wikipedia dành cho iOS ở Ý và Mexico trên Wikipedia tiếng Ý, tiếng Tây Ban Nha, và tiếng Anh, có thể nhìn thấy mục [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/iOS/Personalized Wikipedia Year in Review|Nhìn lại một Năm được cá nhân hoá]] với hiểu biết chuyên sâu dựa trên lịch sử đọc và sửa đổi của họ. * Người dùng Ứng dụng Wikipedia dành cho Android ở khu vực Châu Phi cận Sahara và Nam Á có thể thấy tính năng mới [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Rabbit Holes|Rabbit Holes]]. Tính năng này hiển thị thuật ngữ tìm kiếm được đề xuất trên thanh Tìm kiếm dựa trên bài viết hiện đang được đọc, và danh sách đọc đề xuất được tạo từ hai bài viết gần đây nhất mà người dùng đã truy cập. * [[m:Special:MyLanguage/Global reminder bot|Bot lời nhắc toàn cục]] hiện đang hoạt động và chạy trên gần 800 wiki. Dịch vụ này nhắc nhở hầu hết người dùng đang có các quyền tạm thời khi chúng chuẩn bị hết hạn, để họ có thể gia hạn nếu họ muốn. Xem [[m:Global reminder bot/Technical details|trang chi tiết kỹ thuật này]] để biết thêm thông tin. * Số tiếp theo của Bản tin Kỹ thuật sẽ được xuất bản vào ngày 13 tháng 1 năm 2025 do trùng vào dịp lễ cuối năm. Xin cảm ơn tất cả các biên dịch viên, và mọi người đã đăng nội dung hoặc phản hồi, trong năm nay. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được [[phab:T374988|giải quyết]] trong Ứng dụng Wikipedia dành cho Android làm cho các hình SVG biên dịch được hiển thị sai ngôn ngữ khi chúng được chạm vào. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Không có phiên bản MediaWiki nào mới trong tuần tới. Việc triển khai phiên bản kế tiếp sẽ bắt đầu vào ngày 14 tháng 1. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Deployments/Yearly_calendar/2025] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/51|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2024-W51"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:24, ngày 16 tháng 12 năm 2024 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=27942374 --> == [[Đặc biệt:Đóng góp/14.177.255.251|14.177.255.251]] == Nếu IP này còn tiếp tục phá hoại Wikisource một lần nữa phiền bạn tag tôi, tôi sẽ báo cáo lên tiếp viên để họ xử lý. Đây là IP rối của thành viên Không hề giả trân, một con rối chuyên gia phá hoại trên Wikipedia tiếng Việt. [[User:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#FF69B4;letter-spacing:">Ayane</b>]] <span style="color:Plum">aka.</span> [[:m:User talk:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#ADD8E6;letter-spacing:">eunn</b>]] 16:46, ngày 25 tháng 12 năm 2024 (UTC) :{{ping|Ayane Fumihiro}} IP [[Đặc biệt:Đóng góp/14.177.163.53|14.177.163.53]] lại spam tiếp (tạo văn kiện không có thật). [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 14:27, ngày 27 tháng 12 năm 2024 (UTC) : {{tick}} Đã báo ra cho [[:m:Special:Diff/28032764|bảo quản viên toàn cục]] xử lý. [[User:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#FF69B4;letter-spacing:">Ayane</b>]] <span style="color:Plum">aka.</span> [[:m:User talk:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#ADD8E6;letter-spacing:">eunn</b>]] 14:31, ngày 27 tháng 12 năm 2024 (UTC) ::{{ping|Ayane Fumihiro}} Nhờ global sysop xóa các trang trong [[:Thể loại:Đề nghị xóa nhanh]]. Cảm ơn. [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 03:31, ngày 28 tháng 12 năm 2024 (UTC) : {{tick}} Đã thực hiện. [[User:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#FF69B4;letter-spacing:">Ayane</b>]] <span style="color:Plum">aka.</span> [[:m:User talk:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#ADD8E6;letter-spacing:">eunn</b>]] 03:46, ngày 28 tháng 12 năm 2024 (UTC) ::{{ping|Ayane Fumihiro}} Các IP đang sửa ở bài [https://vi.wikisource.org/w/index.php?title=Bi%C3%AAn_d%E1%BB%8Bch:Hi%E1%BB%87p_%C4%91%E1%BB%8Bnh_%C3%89lys%C3%A9e_1949&action=history&curid=20858&dir=prev&offset=20250110081146%257C186954 Biên dịch:Hiệp định Élysée 1949] có phải là Không hề giả trân hay không? [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 02:38, ngày 24 tháng 1 năm 2025 (UTC) ::: @[[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] IP Hà Nội thường được xác định là rối Không hề giả trân. Tuy nhiên, tôi không rành về chủ đề lịch sử nên không chắc. [[User:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#FF69B4;letter-spacing:">Ayane</b>]] <span style="color:Plum">aka.</span> [[:m:User talk:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#ADD8E6;letter-spacing:">eunn</b>]] 02:46, ngày 24 tháng 1 năm 2025 (UTC) ::::{{ping|Ayane Fumihiro}} IP [[Đặc biệt:Đóng góp/14.232.217.234|14.232.217.234]] lại spam tiếp (tạo bản sao của tác phẩm [[Lên sáu]]). [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 04:01, ngày 11 tháng 3 năm 2025 (UTC) : IP đã bị cấm. Tôi nghĩ bạn nên tự đề cử làm bảo quản viên dự án này. [[User:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#FF69B4;letter-spacing:">Ayane</b>]] <span style="color:Plum">aka.</span> [[:m:User talk:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#ADD8E6;letter-spacing:">eunn</b>]] 15:27, ngày 11 tháng 3 năm 2025 (UTC) ::{{ping|Ayane Fumihiro}} [[Đặc biệt:Đóng góp/Wiki IP Account|Wiki IP Account]] có phải là Không hề giả trân? [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 01:44, ngày 18 tháng 6 năm 2025 (UTC) ::: @[[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] Đúng rồi. Xem báo cáo [[:m:Global sysops/Requests|Global sysops/Requests]]. [[User:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#FF69B4;letter-spacing:">Ayane</b>]] <span style="color:Plum">aka.</span> [[:m:User talk:Ayane Fumihiro|<b style="font-family:Segoe UI Light;color:#ADD8E6;letter-spacing:">eunn</b>]] 01:46, ngày 18 tháng 6 năm 2025 (UTC) == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 03-2025 == <section begin="technews-2025-W03"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Hệ thống Đăng nhập Người dùng Hợp nhất sẽ được cập nhật trong vòng vài tháng tới. Đây là hệ thống cho phép người dùng điền vào biểu mẫu đăng nhập trên một trang web Wikimedia và được đăng nhập trên tất cả các trang khác cùng lúc. Hệ thống cần được cập nhật do các trình duyệt ngày càng hạn chế các cookie liên tên miền. Để đáp ứng những hạn chế này, các trang đăng nhập và mở tài khoản sẽ di chuyển tới một tên miền trung tâm, nhưng nó sẽ vẫn hiển thị tới người dùng như thể họ đang đăng nhập trên wiki gốc. Mã nguồn cập nhật sẽ được kích hoạt trong tuần này cho người dùng trên các wiki thử nghiệm. Thay đổi này dự kiến sẽ được triển khai tới tất cả người dùng trong tháng 2 và 3. Xem [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3#Deployment|trang dự án SUL3]] để biết thêm thông tin chi tiết và khung thời gian triển khai. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Trên các wiki đã cài đặt [[mw:Special:MyLanguage/Extension:PageAssessments|PageAssessments]], bạn nay có thể [[mw:Special:MyLanguage/Extension:PageAssessments#Search|lọc kết quả tìm kiếm]] tới các trang trong dự án được cung cấp bằng cách sử dụng từ khoá <code dir=ltr>inproject:</code>. (Những wiki sau: {{int:project-localized-name-arwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-enwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-enwikivoyage/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-frwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-huwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-newiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-trwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-zhwiki/vi}}) [https://phabricator.wikimedia.org/T378868] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikipedia}} [[d:Q34129|tiếng Tigre]] ([[w:tig:|<code>w:tig:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T381377] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:35}} {{PLURAL:35|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, có một lỗi xảy ra khi cập nhật bộ đếm sửa đổi của người dùng sau khi thực hiện sửa đổi lùi tất cả, hiện đã được giải quyết. [https://phabricator.wikimedia.org/T382592] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Người dùng Wikimedia REST API, chẳng hạn như người vận hành bot và người bảo trì công cụ, có thể bị ảnh hưởng bởi việc nâng cấp đang diễn ra. Kể từ tuần ngày 13 tháng 1, chúng tôi sẽ bắt đầu chuyển hướng [[phab:T374683|một số điểm cuối nội dung trang]] từ RESTbase tới điểm cuối MediaWiki REST API mới hơn cho tất cả các dự án wiki. Thay đổi này trước đây có sẵn trên testwiki và sẽ không ảnh hưởng đến những chức năng hiện tại, nhưng những người dùng tích cực của các điểm cuối bị ảnh hưởng có thể đưa ra những vấn đề trực tiếp cho [[phab:project/view/6931/|Nhóm Giao diện MediaWiki]] trong Phabricator nếu chúng xảy ra. * Những người bảo trì công cụ trên Toolforge nay có thể chia sẻ phản hồi của họ trên Toolforge UI, một sáng kiến cung cấp nền tảng web cho phép tạo và quản lý các công cụ Toolforge thông qua giao diện trực quan, bên cạnh luồng công việc bằng dòng lệnh hiện có. Dự án này nhằm mục đích hợp thức hoá những nhiệm vụ của những người bảo trì tích cực, cũng như giúp cho quá trình đăng ký và triển khai trở nên dễ tiếp cận hơn cho những người tạo công cụ mới. Sáng kiến này vẫn đang ở trong giai đoạn rất sớm, và nhóm Dịch vụ Đám mây đang trong quá trình thu thập phản hồi từ cộng đồng Toolforge để giúp định hình giải pháp đáp ứng nhu cầu của họ. [[wikitech:Wikimedia Cloud Services team/EnhancementProposals/Toolforge UI|Đọc thêm và chia sẻ suy nghĩ của bạn về Toolforge UI]]. * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Đối với những nhà phát triển công cụ và thư viện sử dụng hệ thống OAuth: Điểm cuối xác thực danh tính dùng cho [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/For Developers#Identifying the user|OAuth 1]] và [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/For Developers#Identifying the user 2|OAuth 2]] trả về đối tượng JSON với một số nguyên trong trường <code>sub</code> của nó, điều này là không chính xác (trường này luôn luôn phải là một xâu). Vấn đề này đã được giải quyết; bản sửa lỗi này sẽ được triển khai tới các wiki của Wikimedia trong tuần ngày 13 tháng 1. [https://phabricator.wikimedia.org/T382139] * Nhiều wiki hiện sử dụng [[:mw:Parsoid/Parser Unification/Cite CSS|Chú thích CSS]] để hiển thị dấu chú thích tuỳ chỉnh trong đầu ra Parsoid. Kể từ ngày 20 tháng 1 những quy tắc này sẽ bị tắt đi, nhưng những nhà phát triển khuyên bạn ''không'' dọn dẹp <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Common.css]]</bdi> của bạn cho tới ngày 20 tháng 2 để tránh những vấn đề phát sinh trong quá trình chuyển đổi. Wiki của bạn có thể nhìn thấy một số thay đổi nhỏ đối với dấu chú thích trong Trình Soạn thảo Trực quan và khi sử dụng chế độ đọc Parsoid thử nghiệm, nhưng nếu có thay đổi gì chúng sẽ khả năng làm cho việc kết xuất giống như đầu ra của trình phân tích cú pháp cũ. [https://phabricator.wikimedia.org/T370027] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Cuộc họp tiếp theo của loạt [[c:Special:MyLanguage/Commons:WMF support for Commons/Commons community calls|Cuộc Trò chuyện của Cộng đồng Quỹ Wikimedia với cộng đồng Wikimedia Commons]] sẽ diễn ra vào [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 15 January 2025 08:00 UTC|ngày 15 tháng 1 lúc 8:00 UTC]] và [[m:Special:MyLanguage/Event:Commons community discussion - 15 January 2025 16:00 UTC|vào lúc 16:00 UTC]]. Chủ đề của cuộc họp này là xác định những trọng tâm trong việc đầu tư công cụ cho Commons. Những người đóng góp từ tất cả các wiki, đặc biệt là những người dùng đang bảo trì công cụ cho Commons, đều được chào đón để tham dự cuộc họp này. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W03"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 01:42, ngày 14 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28048614 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 04-2025 == <section begin="technews-2025-W04"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/04|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Các bảo quản viên có thể xoá hàng loạt nhiều trang được tạo bởi một người dùng hoặc địa chỉ IP sử dụng [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Nuke|Phần mở rộng:Nuke]]. Nó trước đây chỉ cho phép xoá các trang được tạo trong vòng 30 ngày qua. Giờ đây phần mở rộng này có thể xoá các trang tạo trong vòng 90 ngày qua, với điều kiện là đang nhắm vào một người dùng hoặc địa chỉ IP cụ thể. [https://phabricator.wikimedia.org/T380846] * Trên [[phab:P72148|các wiki sử dụng]] tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Patrolled edits|Tuần tra sửa đổi]], khi tính năng lùi tất cả được sử dụng để lùi lại một phiên bản chưa được tuần tra của trang, phiên bản đó nay sẽ được đánh dấu là "được đánh dấu tuần tra theo cách thủ công" thay vì "tự đánh dấu tuần tra", đây là cách gọi chính xác hơn. Một số biên tập viên sử dụng [[mw:Special:MyLanguage/Help:New filters for edit review/Filtering|bộ lọc]] trên Thay đổi Gần đây có thể cần phải cập nhật cài đặt bộ lọc của họ. [https://phabricator.wikimedia.org/T302140] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:31}} {{PLURAL:31|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, tính năng "Thêm liên kết" của Trình Soạn thảo Trực quan không phải lúc nào cũng gợi ý chính xác trang hiện có khi biên tập viên bắt đầu nhập, vấn đề này nay đã được [[phab:T383497|giải quyết]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Phần mở rộng Thảo luận có Cấu trúc (còn được biết đến với tên là Flow) đang dần dần được loại bỏ khỏi các wiki. Phần mở rộng này không được duy trì và gây ra sự cố. Nó sẽ được thay thế bởi [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]], được sử dụng trên bất kỳ trang thảo luận thông thường nào. [[mw:Special:MyLanguage/Structured Discussions/Deprecation#Deprecation timeline|Nhóm các wiki cuối cùng]] ({{int:project-localized-name-cawikiquote/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-fiwikimedia/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-gomwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-kabwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-ptwikibooks/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-sewikimedia/vi}}) sẽ sớm được liên hệ tới. Nếu bạn có câu hỏi về quá trình này, vui lòng ping [[m:User:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]] trên wiki của bạn. [https://phabricator.wikimedia.org/T380912] * [[mw:Technical_Community_Newsletter/2025/January|Bản tin Cộng đồng Kỹ thuật]] số quý mới nhất hiện có sẵn. Số này bao gồm: cập nhật về các dịch vụ từ nhóm Kỹ thuật Nền tảng Dữ liệu, thông tin về Codex từ nhóm Thiết kế Hệ thống, và hơn thế nữa. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/04|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W04"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 01:36, ngày 21 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28129769 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 05-2025 == <section begin="technews-2025-W05"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/05|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Các tuần tra viên và bảo quản viên - những thông tin hay ngữ cảnh nào liên quan đến các sửa đổi hoặc người dùng có thể giúp bạn đưa ra các quyết định tuần tra hoặc bảo quản một cách nhanh chóng hoặc dễ dàng hơn? Quỹ Wikimedia mong muốn được lắng nghe ý kiến từ bạn để giúp gợi ý cho kế hoạch hàng năm sắp tới của họ. Vui lòng cân nhắc chia sẻ suy nghĩ của bạn về điều này cùng [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product & Technology OKRs|13 câu hỏi khác]] nhằm định hình hướng phát triển kỹ thuật cho năm tới. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Người dùng Ứng dụng Wikipedia dành cho iOS trên toàn thế giới nay có thể truy cập tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/iOS/Personalized Wikipedia Year in Review/How your data is used|Nhìn lại một Năm được cá nhân hoá]], cung cấp thông tin chi tiết dựa trên lịch sử đọc và sửa đổi của họ trên Wikipedia. Dự án này là một phần của nỗ lực rộng hơn nhằm giúp chào mừng người đọc mới khám phá và tương tác với nội dung bách khoa toàn thư. * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] Các tuần tra viên sửa đổi nay có một tính năng mới có thể làm nổi bật các trang mới khả năng có vấn đề. Khi một trang được tạo ra với cùng tiêu đề như một trang đã bị xoá trước đây, thẻ ('Recreated') nay sẽ được thêm vào, người dùng có thể lọc thẻ này trong các trang [[{{#special:RecentChanges}}]] và [[{{#special:NewPages}}]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T56145] * Sắp tới trong tuần này, sẽ có một cảnh báo mới dành cho các biên tập viên nếu họ cố gắng tạo một đổi hướng liên kết đến một đổi hướng khác (một [[mw:Special:MyLanguage/Help:Redirects#Double redirects|đổi hướng kép]]). Tính năng này sẽ đề xuất rằng họ nên liên kết trực tiếp đến trang đích của đổi hướng thứ hai. Xin cảm ơn thành viên SomeRandomDeveloper vì cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T326056] * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Các wiki của Wikimedia hỗ trợ xác thực bước hai dựa trên [[w:en:WebAuthn|WebAuthn]] (chẳng hạn như token phần cứng) trong quá trình đăng nhập, nhưng tính năng này [[m:Community Wishlist Survey 2023/Miscellaneous/Fix security key (WebAuthn) support|rất mỏng]] và có rất ít người dùng. Nhóm Nền tảng MediaWiki đang tạm thời vô hiệu hoá việc thêm những chìa khoá WebAuthn mới, để tránh can thiệp vào việc triển khai [[mw:MediaWiki Platform Team/SUL3|SUL3]] (hệ thống đăng nhập người dùng đơn nhất phiên bản 3). Các chìa khoá hiện có không bị ảnh hưởng. [https://phabricator.wikimedia.org/T378402] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:30}} {{PLURAL:30|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Dành cho các nhà phát triển sử dụng [[wikitech:Data Platform/Data Lake/Edits/MediaWiki history dumps|các bản dump Lịch sử MediaWiki]]: Nhóm Kỹ thuật Nền tảng Dữ liệu đã thêm một số trường mới tới những bản dump này, để hỗ trợ cho sáng kiến [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|Tài khoản Tạm thời]]. Nếu bạn có duy trì phần mềm đọc những bản dump đó, vui lòng xem lại đoạn mã và tài liệu được cập nhật, bởi vì thứ tự các trường trong dòng sẽ thay đổi. Đồng thời một trường cũng sẽ được đổi tên: trong bản dump <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mediawiki_user_history</code></bdi>, trường <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>anonymous</code></bdi> sẽ được đổi tên thành <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>is_anonymous</code></bdi>. Thay đổi này sẽ có hiệu lực với bản dump tiếp theo được phát hành trong tháng 2. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/LKMFDS62TXGDN6L56F4ABXYLN7CSCQDI/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/05|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W05"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:14, ngày 27 tháng 1 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28149374 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 06-2025 == <section begin="technews-2025-W06"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/06|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Biên tập viên sử dụng menu công cụ sửa đổi "Ký tự đặc biệt" nay có thể xem 32 ký tự đặc biệt mà bạn đã sử dụng gần đây nhất, xuyên suốt các phiên sửa đổi trên wiki đó. Thay đổi này sẽ giúp việc tìm kiếm ký tự mà bạn sử dụng thường xuyên nhất trở nên dễ dàng hơn. Tính năng này có sẵn trong cả trình soạn thảo mã nguồn 2010 và Trình Soạn thảo Trực quan. [https://phabricator.wikimedia.org/T110722] * Biên tập viên sử dụng trình soạn thảo mã nguồn 2010 nay có thể tạo danh sách con với cách thụt lề chính xác bằng cách chọn (các) dòng mà bạn muốn thụt lề và sau đó nhấn vào nút trên thanh công cụ.[https://phabricator.wikimedia.org/T380438] Bạn nay còn có thể chèn thẻ <code><nowiki><code></nowiki></code> sử dụng nút thanh công cụ mới.[https://phabricator.wikimedia.org/T383010] Xin cảm ơn thành viên stjn vì những cải tiến này. * Trang trợ giúp là cần thiết để đảm bảo [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|công cụ tạo chú thích]] hoạt động bình thường trên từng wiki. ** (1) Bảo quản viên nên cập nhật phiên bản cục bộ của trang <code dir=ltr>MediaWiki:Citoid-template-type-map.json</code> để chứa các mục cho <code dir=ltr>preprint</code>, <code dir=ltr>standard</code>, và <code dir=ltr>dataset</code>; Sau đây là ví dụ về khác biệt phiên bản để có thể sao chép [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki%3ACitoid-template-type-map.json&diff=1189164774&oldid=1165783565 cho 'preprint'] và [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki%3ACitoid-template-type-map.json&diff=1270832208&oldid=1270828390 cho 'standard' và 'dataset']. ** (2.1) Nếu ánh xạ citoid trong bản mẫu chú thích được sử dụng cho những loại nguồn tham khảo này bị thiếu, [[mediawikiwiki:Citoid/Enabling Citoid on your wiki#Step 2.a: Create a 'citoid' maps value for each citation template|một ánh xạ sẽ cần phải được tạo]]. (2.2) Nếu ánh xạ citoid đã tồn tại, Dữ liệu Bản mẫu sẽ cần phải được cập nhật để bao gồm những tên trường mới. Đây là ví dụ về cập nhật [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACitation%2Fdoc&diff=1270829051&oldid=1262470053 cho 'preprint'] và [https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template%3ACitation%2Fdoc&diff=1270831369&oldid=1270829480 cho 'standard' và 'dataset']. Các trường mới có thể cần được hỗ trợ là <code dir=ltr>archiveID</code>, <code dir=ltr>identifier</code>, <code dir=ltr>repository</code>, <code dir=ltr>organization</code>, <code dir=ltr>repositoryLocation</code>, <code dir=ltr>committee</code>, và <code dir=ltr>versionNumber</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T383666] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikipedia/vi}} tiếng [[d:Q15637215|Trung Kanuri]] ([[w:knc:|<code>w:knc:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T385181] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, [[mediawikiwiki:Special:MyLanguage/Help:Extension:Wikisource/Wikimedia OCR|công cụ OCR (nhận dạng ký tự quang học)]] được sử dụng cho Wikisource nay hỗ trợ ngôn ngữ mới, tiếng Slav Giáo hội. [https://phabricator.wikimedia.org/T384782] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/06|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W06"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:09, ngày 4 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28203495 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 07-2025 == <section begin="technews-2025-W07"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/07|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Hội đồng Tư vấn Sản phẩm và Công nghệ (PTAC) đã xuất bản [[m:Special:MyLanguage/Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback|bản thảo các đề xuất của họ]] cho bộ phận Sản phẩm và Công nghệ của Quỹ Wikimedia. Họ đề xuất tập trung vào [[m:Special:MyLanguage/Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback/Mobile experiences|trải nghiệm trên thiết bị di động]], đặc biệt là các đóng góp. Họ cần cộng đồng [[m:Talk:Product and Technology Advisory Council/February 2025 draft PTAC recommendation for feedback|phản hồi trên trang thảo luận]] trước ngày 21 tháng 2. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Liên kết portlet "Trang đặc biệt" sẽ được chuyển từ phần "Công cụ" sang phần "Trình đơn chính" của thanh bên trên menu chính theo mặc định. Thay đổi này là do phần Công cụ được dự định dành cho các công cụ liên quan đến trang hiện tại, chứ không phải các công cụ liên quan đến toàn trang web, do đó liên kết sẽ được đặt vị trí một cách hợp lý và nhất quán hơn. Để điều chỉnh hành vi này và cập nhật kiểu CSS, bảo quản viên có thể làm theo hướng dẫn tại [[phab:T385346|T385346]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T333211] * Là một phần của công việc trong năm nay xoay quanh việc cải thiện cách người đọc trải nghiệm nội dung trên các wiki, nhóm Web sẽ thực hiện một thử nghiệm với một số lượng nhỏ người đọc nhằm hiển thị một số đề xuất cho các bài viết có liên quan hoặc thú vị trong khuôn khổ thanh tìm kiếm. Vui lòng xem qua [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Content Discovery Experiments#Experiment 1: Display article recommendations in more prominent locations, search|trang dự án]] để biết thêm thông tin. * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Biên tập viên bản mẫu sử dụng TemplateStyles nay có thể tuỳ chỉnh đầu ra cho người dùng có nhu cầu trợ năng cụ thể bằng cách sử dụng các truy vấn phương tiện có liên quan đến khả năng truy cập (<code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-reduced-motion prefers-reduced-motion]</code>, <code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-reduced-transparency prefers-reduced-transparency]</code>, <code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/prefers-contrast prefers-contrast]</code>, và <code dir=ltr>[https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS/@media/forced-colors forced-colors]</code>). Xin cảm ơn thành viên Bawolff vì những cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T384175] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:22}} {{PLURAL:22|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, nhật trình cấm toàn cục nay sẽ được hiển thị trực tiếp trên trang {{#special:CentralAuth}}, tương tự như khoá toàn cục, để đơn giản hoá quy trình làm việc cho các tiếp viên. [https://phabricator.wikimedia.org/T377024] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Wikidata [[d:Special:MyLanguage/Help:Default values for labels and aliases|nay hỗ trợ ngôn ngữ đặc biệt làm "mặc định cho tất cả ngôn ngữ"]] cho các nhãn và tên gọi khác. Điều này nhằm tránh sự trùng lặp quá mức của cùng một thông tin ở nhiều ngôn ngữ. Nếu các truy vấn Wikidata của bạn sử dụng nhãn, bạn có thể cần phải cập nhật chúng vì một số nhãn hiện có sẽ bị loại bỏ. [https://phabricator.wikimedia.org/T312511] * Hàm <code dir="ltr">getDescription</code> được gọi trên mỗi trang Wiki được đọc và chiếm ~2.5% tổng thời gian tải của trang. Giá trị ước tính này nay sẽ được lưu trữ trong bộ nhớ cache, giúp giảm tải trên các máy chủ Wikimedia. [https://phabricator.wikimedia.org/T383660] * Là một phần trong [[mw:RESTBase/deprecation|nỗ lực]] loại bỏ RESTBase, điểm cuối <code dir="ltr">/page/related</code> đã bị chặn kể từ ngày 6 tháng 2 năm 2025, và sẽ sớm bị loại bỏ. Khung thời gian này được chọn để tương ứng với khung kế hoạch ngừng hỗ trợ các phiên bản Android và iOS cũ hơn. Giải pháp ổn định thay thế là API hành động "<code dir="ltr">morelike</code>" trong MediaWiki, và [[gerrit:c/mediawiki/services/mobileapps/+/982154/13/pagelib/src/transform/FooterReadMore.js|một ví dụ chuyển đổi như vậy]] có sẵn. Bạn [[phab:T376297|có thể liên lạc]] với nhóm Giao diện MediaWiki nếu có bất cứ câu hỏi nào. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/GFC2IJO7L4BWO3YTM7C5HF4MCCBE2RJ2/] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/January|Bản tin Ngôn ngữ và Quốc tế hóa]] phát hành hàng quý hiện có sẵn. Nó bao gồm: Cập nhật về menu "Đóng góp"; chi tiết về một số phiên bản ngôn ngữ mới nhất của Wikipedia; chi tiết về các ngôn ngữ mới được giao diện MediaWiki hỗ trợ; cập nhật về tính năng danh sách do cộng đồng xác định; và hơn thế nữa. * Số mới nhất của [[mw:Extension:Chart/Project/Updates#January 2025: Better visibility into charts and tabular data usage|Bản tin Dự án Chart]] có sẵn. Nó bao gồm cập nhật về tiến độ nhằm mang lại khả năng hiển thị tốt hơn vào việc sử dụng biểu đồ toàn cục và hỗ trợ cho việc xếp thể loại các trang trong không gian tên Dữ liệu trên Commons. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/07|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W07"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:12, ngày 11 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28231022 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 08-2025 == <section begin="technews-2025-W08"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/08|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Cộng đồng đang sử dụng công cụ tăng trưởng nay có thể giới thiệu một sự kiện trên <code>{{#special:Homepage}}</code> dành cho người mới. Tính năng này sẽ giúp người mới được nhắc về các hoạt động sửa đổi mà họ có thể tham gia. Bảo quản viên có thể tạo một sự kiện mới để giới thiệu tại <code>{{#special:CommunityConfiguration}}</code>. Để tìm hiểu thêm về tính năng này, vui lòng đọc [[diffblog:2025/02/12/community-updates-module-connecting-newcomers-to-your-initiatives/|bài đăng trên Diff]], xem qua [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Community updates module|trang tài liệu]], hoặc liên hệ với [[mw:Talk:Growth|nhóm Tăng trưởng]]. '''Cập nhật cho biên tập viên''' [[File:Page Frame Features on desktop.png|thumb|Những cải tiến của trang thảo luận được đánh dấu nổi bật]] * Bắt đầu từ tuần tới, các trang thảo luận trên những wiki này – {{int:project-localized-name-eswiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-frwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-itwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-jawiki/vi}} – sẽ có [[diffblog:2024/05/02/making-talk-pages-better-for-everyone/|một thiết kế mới]]. Thay đổi này đã được thử nghiệm rộng rãi dưới dạng tính năng Beta và là bước cuối cùng của [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|dự án cải thiện trang thảo luận]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T379102] * Nay bạn có thể điều hướng để xem trang đổi hướng trực tiếp từ các trang tác vụ của nó, chẳng hạn như trang lịch sử. Trước đây, bạn buộc phải đến trang đổi hướng đích trước tiên. Thay đổi này sẽ giúp ích cho các biên tập viên thường xuyên làm việc trên các trang đổi hướng. Xin cảm ơn thành viên stjn vì cải tiến này. [https://phabricator.wikimedia.org/T5324] * Khi một nguồn tham khảo dạng Chú thích được tái sử dụng nhiều lần, các wiki hiện hiển thị theo dạng chữ số như "1.23" hoặc theo dạng đánh dấu bằng chữ cái được bản địa hóa như "a b c" trong danh sách tham khảo. Trước đây, nếu có quá nhiều lần tái sử dụng khiến cho mọi chữ cái để đánh dấu đều được sử dụng hết, [[MediaWiki:Cite error references no backlink label|một thông báo lỗi]] được hiển thị. Là một phần của việc [[phab:T383036|hiện đại hóa việc tùy chỉnh Chú thích]], những lỗi này không còn được hiển thị và thay vào đó các liên kết ngược sẽ quay lại hiển thị đánh dấu bằng số như "1.23" một khi tất cả các đánh dấu bằng chữ cái đều đã được sử dụng. * Các mục nhật trình về từng thay đổi cho nhóm người dùng của một biên tập viên nay sẽ trở nên rõ ràng hơn bằng cách chỉ ra chính xác nhóm nào đã được thay đổi, thay vì danh sách trước và sau đơn thuần. Các biên dịch viên có thể [[phab:T369466|hỗ trợ cập nhật phiên bản bản địa hóa]]. Xin cảm ơn thành viên Msz2001 vì những cải tiến này. * Một bộ lọc mới đã được thêm vào công cụ [[{{#special:Nuke}}]], một công cụ cho phép bảo quản viên xóa hàng loạt các trang, nhằm cho phép người dùng lọc các trang trong một khoảng kích cỡ trang (dưới dạng byte). Điều này cho phép, chẳng hạn, việc chỉ xóa các trang có kích cỡ bằng hoặc thấp hơn một kích cỡ nhất định. [https://phabricator.wikimedia.org/T378488] * Thành viên không phải bảo quản viên nay có thể kiểm tra trang nào có thể bị xóa sử dụng công cụ [[{{#special:Nuke}}]]. Xin cảm ơn thành viên MolecularPilot vì cải tiến này và cải tiến trước đó. [https://phabricator.wikimedia.org/T376378] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:25}} {{PLURAL:25|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được giải quyết trong cấu hình cho định dạng tập tin video AV1, cho phép những tập tin này có thể phát lại. [https://phabricator.wikimedia.org/T382193] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Chế độ xem Đọc Parsoid sẽ được triển khai đến hầu hết Wiktionary trong vòng vài tuần tới, tiếp nối việc chuyển đổi Wikivoyage thành công sang Chế độ xem Đọc Parsoid vào năm trước. Để biết thêm thông tin, xem trang dự án [[mw:Special:MyLanguage/Parsoid/Parser Unification|Hợp nhất Parsoid/Trình Phân tích cú pháp]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T385923][https://phabricator.wikimedia.org/T371640] * Những nhà phát triển các công cụ chạy trên wiki cần lưu ý rằng <code dir=ltr>mw.Uri</code> đã lỗi thời. Các công cụ yêu cầu <code dir=ltr>mw.Uri</code> phải khai báo rõ ràng rằng <code dir=ltr>mediawiki.Uri</code> là phụ thuộc vào ResourceLoader, và nên sớm chuyển sang API <code dir=ltr>URL</code> gốc của trình duyệt. [https://phabricator.wikimedia.org/T384515] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/08|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W08"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 21:16, ngày 17 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28275610 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 09-2025 == <section begin="technews-2025-W09"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/09|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Bảo quản viên nay có thể tuỳ chỉnh cách mà [[m:Special:MyLanguage/User language|tính năng Babel]] tạo các thể loại sử dụng [[{{#special:CommunityConfiguration/Babel}}]]. Họ có thể đổi tên các thể loại ngôn ngữ, lựa chọn xem chúng có nên được tạo tự động không, và điều chỉnh một số thiết lập khác. [https://phabricator.wikimedia.org/T374348] * Cổng thông tin <bdi lang="en" dir="ltr">[https://www.wikimedia.org/ wikimedia.org]</bdi> đã được cập nhật – và hiện đang được nhận một số cải tiến liên tục – nhằm hiện đại hoá cũng như cải thiện khả năng truy cập cho các trang cổng thông tin của chúng tôi. Giờ đây nó có khả năng hỗ trợ tốt hơn cho bố cục của các thiết bị di động, có những cập nhật về văn bản cũng như liên kết, cùng khả năng hỗ trợ ngôn ngữ tốt hơn. Ngoài ra, tất cả các cổng thông tin dự án Wikimedia, chẳng hạn như <bdi lang="en" dir="ltr">[https://wikibooks.org wikibooks.org]</bdi>, nay hỗ trợ chế độ tối khi người đọc có sử dụng cài đặt hệ thống đó. [https://phabricator.wikimedia.org/T373204][https://phabricator.wikimedia.org/T368221][https://meta.wikimedia.org/wiki/Project_portals] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wiktionary/vi}} [[d:Q33965|tiếng Santali]] ([[wikt:sat:|<code>wikt:sat:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T386619] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:30}} {{PLURAL:30|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được giải quyết cho việc không thể nhấn vào các kết quả tìm kiếm trên giao diện web dành cho một số cấu hình của Firefox cho thiết bị Android. [https://phabricator.wikimedia.org/T381289] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Cuộc họp của Cộng đồng Ngôn ngữ tiếp theo sắp được diễn ra, vào ngày 28 tháng 2 lúc [https://zonestamp.toolforge.org/1740751200 14:00 UTC]. Cuộc họp trong tuần này sẽ đề cập đến: những điểm nổi bật và cập nhật kỹ thuật đối với bàn phím và công cụ cho ngôn ngữ tiếng Sámi, những đóng góp cho trang Translatewiki.net từ cộng đồng Bahasa Lampung tại Indonesia, cùng với đó là mục hỏi đáp kỹ thuật. Nếu bạn muốn tham gia, bạn chỉ cần [[mw:Wikimedia Language and Product Localization/Community meetings#28 February 2025|đăng ký trên trang wiki này]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/09|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W09"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:41, ngày 25 tháng 2 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28296129 --> == [[Thượng kinh ký sự]] == Xin chào, tôi muốn hỏi là tác phẩm này có phù hợp với Wikisource không? Hiện tại nhật trình cho thấy nó đã bị xóa cách đây hơn 10 năm. Cảm ơn. [[Thành viên:Plantaest|Plantaest]] ([[Thảo luận Thành viên:Plantaest|thảo luận]]) 05:36, ngày 1 tháng 3 năm 2025 (UTC) :{{ping|Plantaest}} Tùy thuộc vào việc dịch giả đã chết quá 50 năm hay chưa thì bản dịch mới hết hạn bản quyền. Theo [https://thanhnien.vn/ban-dich-day-du-thuong-kinh-ky-su-ra-mat-185947422.amp bài báo này], nếu dịch giả là [[Tác gia:Nguyễn Trọng Thuật|Nguyễn Trọng Thuật]] (mất năm 1940) hoặc [https://www.thivien.net/Phan-V%C3%B5/author-HQi6FuRn06YNV9NcLEISZw Phan Võ] (mất năm 1962) thì các dịch giả đã chết quá 50 năm nên các bản dịch đã thuộc phạm vi công cộng ở Việt Nam và có thể đưa vào Wikisource. Còn nếu dịch giả là Bùi Hạnh Cẩn thì theo bài báo trên ông mới mất năm 2020 nên bản dịch của ông sẽ được bảo hộ bản quyền đến hết năm 2070 (50 năm sau khi dịch giả chết), muốn đưa vào Wikisource thì phải chờ đến ngày 1 tháng 1 năm 2071. Bản dịch của Phan Võ từng bị xóa ở Wikisource vì vào thời điểm đó chưa có thông tin về năm mất của dịch giả này (xem [[Wikisource:Có thể vi phạm bản quyền/Lưu#Thượng kinh ký sự]]). [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 06:52, ngày 1 tháng 3 năm 2025 (UTC) :: Tôi đến từ bài viết [[:wikipedia:vi:Thượng kinh ký sự|Thượng kinh ký sự]] ở Wikipedia, ở đó ghi rằng Wikisource có bản dịch của Phan Võ. Nếu như vậy thì hi vọng mục này có thể được phục hồi trở lại. [[Thành viên:Plantaest|Plantaest]] ([[Thảo luận Thành viên:Plantaest|thảo luận]]) 07:04, ngày 1 tháng 3 năm 2025 (UTC) :::{{ping|Plantaest}} Tôi đã [[Thảo luận Thành viên:Vinhtantran#Nhờ khôi phục trang Thượng kinh ký sự|nhờ BQV Vinhtantran]] khôi phục lại trang [[Thượng kinh ký sự]]. [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 07:40, ngày 1 tháng 3 năm 2025 (UTC) == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 10-2025 == <section begin="technews-2025-W10"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/10|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Tất cả biên tập viên đã đăng nhập sử dụng chế độ xem di động nay có thể sửa đổi toàn bộ trang. Liên kết "{{int:Minerva-page-actions-editfull}}" có thể truy cập được từ menu "{{int:minerva-page-actions-overflow}}" trong thanh công cụ. Trước đây nó chỉ có sẵn cho các biên tập viên sử dụng cài đặt [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Advanced mobile contributions|Đóng góp di động nâng cao]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T387180] * Bảo quản viên giao diện nay có thể hỗ trợ loại bỏ mã nguồn Chú thích CSS đã lỗi thời khớp với "<code dir="ltr">mw-ref</code>" từ trang cục bộ <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Common.css]]</bdi> của họ. Danh sách các wiki cần phải dọn dẹp, và mã nguồn cần loại bỏ, [https://global-search.toolforge.org/?q=mw-ref%5B%5E-a-z%5D&regex=1&namespaces=8&title=.*css có thể được tìm thấy với trang tìm kiếm toàn cục này] và trong [https://ace.wikipedia.org/w/index.php?title=MediaWiki:Common.css&oldid=145662#L-139--L-144 ví dụ này], và bạn có thể tìm hiểu thêm về cách giúp đỡ trên [[mw:Parsoid/Parser Unification/Cite CSS|trang dự án chuyển đổi CSS]]. Dấu tham khảo dạng Chú thích ("<code dir="ltr">[1]</code>") nay được kết xuất bằng [[mw:Special:MyLanguage/Parsoid|Parsoid]], và mã CSS lỗi thời đó không còn cần thiết nữa. Mã CSS cho liên kết ngược ("<code dir="ltr">mw:referencedBy</code>") nên được giữ nguyên ở thời điểm này. Việc dọn dẹp này dự kiến không gây ra thay đổi đáng kể nào cho người đọc. Vui lòng giúp loại bỏ mã nguồn này trước ngày 20 tháng 3, sau ngày đó nhóm phát triển sẽ loại bỏ nó thay bạn. * Khi biên tập viên nhúng một tập tin (v.d. <code><nowiki>[[File:MediaWiki.png]]</nowiki></code>) trên một trang được khoá với tuỳ chọn khoá theo tầng, phần mềm sẽ không còn hạn chế sửa đổi trang miêu tả tập tin, mà chỉ hạn chế cho việc tải lên tập tin mới.[https://phabricator.wikimedia.org/T24521] Trái lại, việc nhúng một trang miêu tả tập tin (v.d. <code><nowiki>{{:File:MediaWiki.png}}</nowiki></code>) nay sẽ hạn chế việc sửa đổi trang.[https://phabricator.wikimedia.org/T62109] * Khi biên tập viên lùi sửa một tập tin về phiên bản trước đó nó nay sẽ yêu cầu quyền thành viên giống với việc tải lên một phiên bản mới của tập tin theo cách thông thường. Phần mềm nay kiểm tra quyền 'reupload' hoặc 'reupload-own',[https://phabricator.wikimedia.org/T304474] và xem xét đến việc khoá theo tầng.[https://phabricator.wikimedia.org/T140010] * Khi bảo quản viên liệt kê các trang để thực hiện xoá với công cụ Nuke, họ nay cũng có thể liệt kê các trang thảo luận và đổi hướng có liên quan để xoá, cùng với các trang được tạo bởi chủ thể, thay vì việc sau đó phải tự xoá thủ công những trang này. [https://phabricator.wikimedia.org/T95797] * Bản cập nhật [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/03|đã được nhắc đến trước đó]] về hệ thống Đăng nhập Trung ương, nhằm đáp ứng những hạn chế của trình duyệt về cookie liên tên miền bằng cách chuyển chức năng đăng nhập và tạo tài khoản đến một tên miền trung tâm, nay sẽ được triển khai đến tất cả các thành viên trong tháng 3 và tháng 4. Nhóm dự kiến kích hoạt nó dành cho tất cả các tài khoản mới tạo trên các wiki thuộc [[wikitech:Deployments/Train#Tuesday|Group0]] vào tuần này. Xem [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3#Deployment|trang dự án SUL3]] để biết thêm chi tiết cùng khung thời gian được cập nhật. * Kể từ tuần trước có một lỗi khiến một số biểu tượng của giao diện được hiển thị dưới dạng hình vuông đen cho đến khi trang đã được tải xong. Nó sẽ được giải quyết trong tuần này. [https://phabricator.wikimedia.org/T387351] * Một wiki mới đã được tạo ra: {{int:project-localized-name-group-wikipedia/vi}} [[d:Q2044560|tiếng Sylhet]] ([[w:syl:|<code>w:syl:</code>]]) [https://phabricator.wikimedia.org/T386441] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:23}} {{PLURAL:23|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, một lỗi đã được giải quyết xoay quanh việc tải hình ảnh trong phiên bản rất cũ của trình duyệt Firefox trên điện thoại. [https://phabricator.wikimedia.org/T386400] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.19|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/10|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W10"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 02:30, ngày 4 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28334563 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 11-2025 == <section begin="technews-2025-W11"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/11|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Biên tập viên sử dụng trình quản lý mật khẩu trên nhiều wiki khác nhau có thể nhận thấy thay đổi trong tương lai. Cách thức mà các wiki của chúng tôi cung cấp thông tin cho các trình quản lý mật khẩu liên quan đến việc tái sử dụng mật khẩu trên nhiều tên miền đã được cập nhật gần đây, do đó một số trình quản lý mật khẩu nay có thể cung cấp cho bạn thông tin đăng nhập mà bạn đã lưu cho một trang web Wikimedia khác. Một số trình quản lý mật khẩu đã thực hiện điều này, và hiện đang thực hiện điều đó cho nhiều tên miền Wikimedia hơn. Đây là một phần của [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3|dự án SUL3]] nhằm mục đích cải thiện cách mà hệ thống đăng nhập hợp nhất của chúng tôi hoạt động, và nhằm giữ cho nó tương thích với những thay đổi đang diễn ra với các trình duyệt web mà chúng tôi sử dụng. [https://phabricator.wikimedia.org/T385520][https://phabricator.wikimedia.org/T384844] * Nhóm Ứng dụng Wikipedia đang mời những thành viên có quan tâm nhằm hỗ trợ để giúp cải thiện việc sử dụng Wikipedia trong điều kiện ngoại tuyến và internet bị hạn chế. Sau các cuộc thảo luận tại [[m:Afrika Baraza|Afrika Baraza]] và [[m:Special:MyLanguage/ESEAP Hub/Meetings|lời mời gọi ESEAP]] trước đó, những thách thức chủ yếu như tìm kiếm, sửa đổi, và truy cập ngoại tuyến đang được khám phá, và nhóm tập trung sắp tới sẽ đi sâu hơn vào những vấn đề này. Mọi thứ tiếng đều được chào đón, và thông dịch sẽ có sẵn. Bạn muốn chia sẻ suy nghĩ của mình? [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Improving Wikipedia Mobile Apps for Offline & Limited Internet Use|Tham gia cuộc thảo luận ngay]] hoặc gửi thư đến <bdi lang="en" dir="ltr">aramadan@wikimedia.org</bdi>! * Tất cả các wiki sẽ chuyển sang chế độ chỉ đọc trong vòng vài phút vào ngày 19 tháng 3. Kế hoạch được triển khai lúc [https://zonestamp.toolforge.org/1742392800 14:00 UTC]. Thông tin chi tiết sẽ được đăng trong Bản tin Kỹ thuật và đồng thời sẽ được đăng lên từng wiki riêng trong những tuần tiếp theo. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.20|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Newsletters/33|Bản tin Nhóm Tăng trưởng]] phát hành hàng quý hiện có sẵn. Nó bao gồm: việc khởi động mô đun Cập nhật Cộng đồng, những thay đổi gần đây nhất của Cấu hình Cộng đồng, và thử nghiệm sắp tới của gợi ý trong bài viết cho biên tập viên mới đến. * API cũ mà trước đây từng được sử dụng trong ứng dụng Wikipedia dành cho Android sẽ bị loại bỏ vào cuối tháng 3 này. Hiện không có chỗ nào trong phần mềm sử dụng nó, tuy nhiên người dùng ứng dụng có phiên bản cũ hơn 6 tháng vào thời điểm loại bỏ nó (2025-03-31), sẽ không còn truy cập được vào tính năng Gợi ý Sửa đổi, cho đến khi họ cập nhật phần mềm của mình. Bạn có thể [[diffblog:2025/02/24/sunset-of-wikimedia-recommendation-api/|đọc thêm thông tin về thay đổi này]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/11|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W11"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:09, ngày 10 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28372257 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 12-2025 == <section begin="technews-2025-W12"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/12|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Hai lần mỗi năm, vào các ngày điểm phân, nhóm Kỹ thuật Độ Tin cậy của Trang web (SRE) của Quỹ Wikimedia thực hiện [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|việc chuyển đổi máy chủ trung tâm dữ liệu]], nhằm chuyển hướng tất cả các lưu lượng truy cập từ một máy chủ chính đến máy chủ dự phòng của nó. Điều này sẽ đảm bảo độ tin cậy trong bất kỳ trường hợp xảy ra sự cố nào, vì chúng tôi luôn có thể quay về trung tâm dữ liệu khác. [http://listen.hatnote.com/ Nhờ có công cụ Listen to Wikipedia], bạn có thể nghe thấy được việc chuyển đổi khi nó diễn ra: Trước khi việc chuyển đổi bắt đầu, bạn sẽ nghe thấy luồng sửa đổi còn ổn định; Sau đó, khi hệ thống bước vào giai đoạn ngắn trong chế độ chỉ đọc, âm thanh ngừng lại trong một vài phút, trước khi tiếp tục sau quá trình chuyển đổi. Bạn có thể [[diffblog:2025/03/12/hear-that-the-wikis-go-silent-twice-a-year/|đọc thêm về bối cảnh và chi tiết quá trình này trên blog Diff]]. Nếu bạn muốn chú ý lắng nghe đến lần chuyển đổi máy chủ tiếp theo, hãy lắng nghe các wiki vào [https://zonestamp.toolforge.org/1742392800 ngày 19 tháng 3 lúc 14:00 UTC]. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en&to=es Bảng điều khiển công cụ Dịch Nội dung] nay có sẵn trên [[phab:T387820|10 Wikipedia]] và sẽ [[phab:T387821|sớm]] có sẵn cho tất cả các Wikipedia. Với [[mw:Special:MyLanguage/Content translation#Improved translation experience|bảng điều khiển hợp nhất này]], người dùng trên máy tính nay có thể: Biên dịch các đề mục mới của bài viết; Khám phá và truy cập [https://ig.m.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&active-list=suggestions&from=en&to=ig&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits các bộ lọc gợi ý bài viết] theo chủ đề (ban đầu chỉ có sẵn cho người dùng thiết bị di động); Khám phá và truy cập bộ lọc [[mw:Special:MyLanguage/Translation suggestions: Topic-based & Community-defined lists|các Danh sách do cộng đồng chỉ định]], còn được biết tới với tên "Bộ sưu tập", từ các dự án wiki và chiến dịch. * Trên Wikimedia Commons, một [[c:Commons:WMF support for Commons/Upload Wizard Improvements#Improve category selection|hệ thống mới để lựa chọn các thể loại thích hợp cho tập tin]] đã được giới thiệu: nếu thể loại có một hay nhiều thể loại con, người dùng sẽ có thể nhấn vào mũi tên mà sẽ mở trực tiếp các thể loại con ngay trong biểu mẫu, và lựa chọn thể loại chính xác. Tên thể loại cha sẽ luôn được hiển thị ở trên cùng, và nó sẽ luôn có thể quay trở lại được. Điều này sẽ giúp giảm khối lượng công việc cho các tình nguyện viên trong việc sửa/tạo thể loại mới. Thay đổi này cũng có sẵn trên thiết bị di động. Những thay đổi này là một phần của kế hoạch cải tiến Trình Tải lên Tập tin. * Nhóm Công nghệ Cộng đồng đang tìm kiếm các wiki tham gia thí điểm tính năng [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|Cấm nhiều lớp]] cùng với trang Đặc biệt:Cấm được làm mới vào cuối tháng 3. Cấm nhiều lớp (multiblocks) cho phép các bảo quản viên thực hiện nhiều kiểu cấm khác nhau lên cùng một người dùng trong cùng một thời điểm. Nếu bạn là một bảo quản viên hoặc tiếp viên và muốn chúng tôi thảo luận về việc tham gia thí điểm với cộng đồng, vui lòng để lại tin nhắn trên [[m:Talk:Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|trang thảo luận của dự án]]. * Kể từ ngày 25 tháng 3, nhóm Biên tập sẽ thử nghiệm một tính năng mới dành cho Kiểm tra Sửa đổi trên [[phab:T384372|12 Wikipedia]]: [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Multi-check|Kiểm tra Đồng thời]]. Một nửa người mới trên những wiki này sẽ nhìn thấy tất cả các kết quả [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#ref|Kiểm tra Nguồn Tham khảo]] trong phiên sửa đổi của họ, trong khi một nửa còn lại sẽ tiếp tục chỉ nhìn thấy một. Mục đích của cuộc thử nghiệm này là để xem liệu người dùng có bối rối hay nản lòng khi nhìn thấy nhiều kết quả Kiểm tra Nguồn Tham khảo (khi thích hợp) trong cùng một phiên sửa đổi hay không. Trên các wiki này, thẻ được sử dụng trong các sửa đổi mà hiển thị Kiểm tra Nguồn Tham khảo sẽ được đơn giản hoá, vì nhiều thẻ có thể được hiển thị trong cùng một sửa đổi. Những thay đổi về thẻ được ghi lại trong tài liệu [[phab:T373949|trên Phabricator]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T379131] * [[m:Special:MyLanguage/Global reminder bot|Bot thông báo toàn cục]], một dịch vụ dùng để nhắc nhở người dùng rằng quyền thành viên tạm thời của họ sắp sửa hết hạn, nay hỗ trợ việc sử dụng tên được bản địa hoá của nhóm quyền thành viên trên phần tiêu đề của tin nhắn. Các biên dịch viên có thể xem [[m:Global reminder bot/Translation|danh sách các bản dịch và tài liệu hiện có]] để kiểm tra xem liệu bản ngôn ngữ của họ có cần phải được cập nhật hay được tạo không. * Cài đặt giới tính của [[Special:GlobalPreferences|Tuỳ chọn Toàn cục]], thứ được sử dụng để chỉ định cách phần mềm nên đề cập đến bạn như thế nào trong các thông báo giao diện, nay hoạt động như kỳ vọng bằng cách ghi đè các thiết lập mặc định cục bộ. [https://phabricator.wikimedia.org/T386584] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:26}} {{PLURAL:26|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, Ứng dụng Wikipedia dành cho Android đã giải quyết một lỗi liên quan đến việc khi mà người dùng duyệt và tìm kiếm bằng nhiều ngôn ngữ. [https://phabricator.wikimedia.org/T379777] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Sắp tới trong tuần này, cách mà kiểu định dạng Codex được tải sẽ thay đổi. Có một rủi ro nhỏ là điều này có thể dẫn đến việc các hộp thông báo giao diện không được định dạng trên một số trang nhất định. Những nội dung được tạo bởi người dùng (v.d. các bản mẫu) không bị ảnh hưởng. Các tiện ích có thể bị ảnh hưởng. Nếu bạn thấy bất kỳ vấn đề nào [[phab:T388847|hãy báo cáo chúng]]. Xem tác vụ được liên kết để biết thông tin chi tiết, hình chụp màn hình, và tài liệu về cách sửa chữa bất kỳ tiện ích nào bị ảnh hưởng. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.21|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/12|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W12"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:48, ngày 17 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28412594 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 13-2025 == <section begin="technews-2025-W13"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/13|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Quỹ Wikimedia đang cần phản hồi của bạn về [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product & Technology OKRs|bản thảo những mục tiêu và kết quả chủ chốt mà sẽ định hình những trọng tâm về Sản phẩm và Công nghệ của Quỹ]] cho năm tài chính tiếp theo (bắt đầu từ tháng 7). Mục tiêu là những lĩnh vực mở rộng cấp cao, và các kết quả chủ chốt là những cách có thể đo lường được nhằm theo dõi thành công của những mục tiêu đó. Vui lòng chia sẻ phản hồi của bạn trên trang thảo luận, bằng bất kỳ ngôn ngữ nào, tốt nhất là trước cuối tháng 4. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|Phần mở rộng CampaignEvents]] sẽ được triển khai trên nhiều wiki (xem [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#Global Deployment Plan|kế hoạch triển khai]] để biết thông tin chi tiết) trong tháng 4 năm 2025, và nhóm đã bắt đầu quá trình thu hút trên các wiki đã được xác định đó. Phần mở rộng cung cấp các công cụ để sắp xếp, quản lý, và thúc đẩy các hoạt động cộng tác (như sự kiện, edit-a-thon, và WikiProject) trên wiki. Phần mở rộng có ba công cụ: [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Đăng ký Sự kiện]], [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Collaboration list|Danh sách Cộng tác]], và [[m:Special:MyLanguage/Campaigns/Foundation Product Team/Invitation list|Danh sách Mời]]. Hiện nó có mặt trên 13 Wikipedia, gồm Wikipedia tiếng Anh, Wikipedia tiếng Pháp, và Wikipedia tiếng Tây Ban Nha, cũng như trên Wikidata. Mọi câu hỏi hay yêu cầu có thể được thực hiện trên [[mw:Help talk:Extension:CampaignEvents|trang thảo luận của phần mở rộng]] hoặc trên Phabricator (với thẻ <bdi lang="en" dir="ltr" style="white-space: nowrap;">#campaigns-product-team</bdi>). * Bắt đầu từ tuần ngày 31 tháng 3, các wiki sẽ có thể thiết lập xem những nhóm người dùng nào có thể xem những người đăng ký riêng tư trong công cụ [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Đăng ký Sự kiện]], một phần của phần mở rộng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|CampaignEvents]]. Theo mặc định, người tổ chức sự kiện và các bảo quản viên wiki cục bộ sẽ có thể xem những người đăng ký riêng tư. Đây là một sự thay đổi từ hành động hiện tại, mà chỉ có người tổ chức sự kiện có thể xem những người đăng ký riêng tư. Các wiki có thể thay đổi thiết lập mặc định bằng cách [[m:Special:MyLanguage/Requesting wiki configuration changes|gửi yêu cầu thay đổi cấu hình]] lên Phabricator (và thêm thẻ <bdi lang="en" dir="ltr" style="white-space: nowrap;">#campaigns-product-team</bdi>). Những người tham gia của các sự kiện trong quá khứ có thể huỷ việc đăng ký của họ bất cứ lúc nào. * Bảo quản viên trên các wiki có trang tuỳ chỉnh <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Sidebar]]</bdi> nên kiểm tra xem nó có chứa mục cho danh sách {{int:specialpages}} hay không. Nếu nó không có, họ nên thêm nó vào sử dụng <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">* specialpages-url|specialpages</code>. Các wiki có thanh bên mặc định sẽ nhận thấy liên kết được chuyển từ phần công cụ trang sang menu thanh bên trong tháng 4. [https://phabricator.wikimedia.org/T388927] * Giao diện Minerva (web di động) gộp cả thông báo loại Thông báo và Cảnh báo vào trong biểu tượng chuông ([[File:OOjs UI icon bell.svg|16px|link=|class=skin-invert]]). Có một lỗi đã tồn tại rất lâu mà chỉ báo cho thông báo mới chỉ hiển thị khi bạn có Cảnh báo chưa xem. Vấn đề này nay đã được giải quyết. Trong tương lai, người dùng giao diện Minerva sẽ nhận thấy bộ đếm ở trên biểu tượng chuông khi bạn có 1 hay nhiều Thông báo và/hoặc Cảnh báo chưa xem. [https://phabricator.wikimedia.org/T344029] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:23}} {{PLURAL:23|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Trình Soạn thảo Trực quan đã giới thiệu [[mw:VisualEditor/Hooks|hook mới trên máy khách]] dành cho các nhà phát triển có thể sử dụng khi tích hợp với vòng đời mục tiêu của Trình Soạn thảo Trực quan. Hook này sẽ thay thế hook liên quan đến vòng đời hiện có, và tạo sự nhất quán hơn giữa các nền tảng khác nhau. Thêm vào đó, hook mới này sẽ áp dụng cho việc sử dụng Trình Soạn thảo Trực quan ngoài việc chỉ sửa đổi toàn bộ bài viết, đồng thời cho phép các tiện ích tương tác với trình sửa đổi trong Công cụ Thảo luận. Nhóm Biên tập dự định sẽ ngừng sử dụng và cuối cùng là loại bỏ hook vòng đời cũ, cho nên bất kỳ trường hợp sử dụng nào mà hook mới này không đề cập đến đều tạo sự hứng thú cho họ và chúng có thể được [[phab:T355555|chia sẻ trong tác vụ này]]. * Những nhà phát triển sử dụng thư viện JavaScript <code dir=ltr>mw.Api</code>, nay có thể xác định công cụ đang sử dụng nó bằng tham số <code dir=ltr>userAgent</code>: <code dir=ltr>var api = new mw.Api( { userAgent: 'GadgetNameHere/1.0.1' } );</code>. Nếu bạn có duy trì một tiện ích hay đoạn mã người dùng, vui lòng thiết lập một user agent, vì nó giúp ích trong việc bảo trì thư viện và máy chủ cũng như phân biệt luồng truy cập hợp pháp và bất hợp pháp. [https://phabricator.wikimedia.org/T373874][https://foundation.wikimedia.org/wiki/Policy:Wikimedia_Foundation_User-Agent_Policy] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.22|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/13|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W13"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:42, ngày 24 tháng 3 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28443127 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 14-2025 == <section begin="technews-2025-W14"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/14|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Nhóm Biên tập đang phát triển một công cụ [[mw:Special:MyLanguage/Edit Check|Kiểm tra sửa đổi]] mới: [[mw:Special:MyLanguage/Edit check#26 March 2025|Peacock check]]. Mục tiêu của công cụ này là xác định các thuật ngữ không trung lập khi người dùng sửa đổi một trang wiki, nhằm thông báo cho họ rằng sửa đổi của họ có thể cần có sự thay đổi trước khi được xuất bản. Dự án này đang ở giai đoạn đầu, và nhóm đang tìm kiếm ý kiến đóng góp từ cộng đồng: trong [[phab:T389445|tác vụ Phabricator này]], họ đang thu thập các quy định trên wiki, các bản mẫu được sử dụng để gắn thẻ các bài viết không trung lập, cũng như các thuật ngữ (biệt ngữ và từ khóa) được sử dụng trong tóm lược sửa đổi của các ngôn ngữ mà họ đang nghiên cứu. Bạn có thể tham gia bằng cách sửa bảng trên Phabricator, để lại bình luận trên trang tác vụ, hoặc nhắn tin trực tiếp cho [[m:user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]]. * [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Platform Team/SUL3|Trình Đăng nhập Người dùng Hợp nhất]] nay đã được cập nhật để chuyển tất cả quá trình đăng nhập và mở tài khoản về một tên miền chung. Điều này giúp cho quá trình đăng nhập tương thích với các hạn chế của trình duyệt đối với các cookie liên tên miền, vốn là điều khiến một số người dùng gặp khó khăn trong việc duy trì trạng thái đăng nhập. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:35}} {{PLURAL:35|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Kể từ ngày 31 tháng 3, nhóm Giao diện MediaWiki sẽ bắt đầu triển khai giới hạn các thông số OpenAPI được tạo tự động và một môi trường thử nghiệm (sandbox) dựa trên SwaggerUI cho [[mw:Special:MyLanguage/API:REST API|REST API của MediaWiki]]. Họ mời các nhà phát triển từ một số cộng đồng Wikipedia không sử dụng tiếng Anh (Ả Rập, Đức, Pháp, Hebrew, Interlingua, Hà Lan, Trung Quốc) tham gia đánh giá tài liệu và thử nghiệm sandbox bằng ngôn ngữ mà họ yêu thích. Bên cạnh các dự án Wikipedia cụ thể này, sandbox và thông số OpenAPI cũng sẽ có sẵn trên [[testwiki:Special:RestSandbox|trang đặc biệt REST Sandbox của wiki thử nghiệm]] cho các nhà phát triển sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ yêu thích của họ. Trong thời gian thử nghiệm, Nhóm Giao diện MediaWiki cũng mời các nhà phát triển [[mw:MediaWiki Interfaces Team/Feature Feedback/REST Sandbox|chia sẻ phản hồi về trải nghiệm của họ]]. Giai đoạn thử nghiệm này sẽ kéo dài trong khoảng 2 tuần, sau đó sandbox và thông số OpenAPI sẽ được cung cấp trên tất cả các dự án wiki. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.23|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Đôi khi chỉ một thay đổi nhỏ, [[gerrit:c/operations/cookbooks/+/1129184|trong chỉ một dòng mã]] cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn: trong trường hợp này, nó có nghĩa rằng lần đầu tiên sau nhiều năm chúng tôi có thể vận hành toàn bộ hệ thống phục vụ <bdi lang="en" dir="ltr">[http://maps.wikimedia.org/ maps.wikimedia.org]</bdi> - một máy chủ chuyên biệt phục vụ các wiki cùng với việc cung cấp bản đồ đa ngôn ngữ - từ một trung tâm dữ liệu duy nhất, điều mà chúng tôi luôn kiểm tra mỗi khi thực hiện [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|chuyển đổi trung tâm dữ liệu]]. Điều này rất quan trọng vì nó đồng nghĩa với việc nếu một trung tâm dữ liệu gặp sự cố nghiêm trọng, chúng tôi vẫn có thể hoạt động trang web này bình thường. Thay đổi này là kết quả của [[phab:T216826|quá trình làm việc chuyên sâu]] của hai nhà phát triển nhằm chuyển thành phần cuối cùng trong hệ thống bản đồ sang [[:w:en:Kubernetes|Kubernetes]], nơi mà chúng tôi có thể chịu tải nhiều lưu lượng hơn chỉ với một trung tâm dữ liệu. Việc chuyển đổi này trải qua rất nhiều công đoạn tương đối phức tạp do phần mềm này, cũng như các thư viện phần mềm mà nó sử dụng, đều cần phải được nâng cấp rất nhiều trong một thời gian dài. Những cải tiến như thế này giúp hạ tầng của Wikimedia ổn định và bền vững hơn. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[mw:Special:MyLanguage/MediaWiki Users and Developers Workshop Spring 2025|Hội thảo Người dùng và Nhà phát triển MediaWiki Mùa xuân 2025]] sẽ diễn ra tại Sandusky, Hoa Kỳ, đồng thời diễn ra trực tuyến từ ngày 14–16 tháng 5 năm 2025. Hội thảo này sẽ tập trung vào các thảo luận về việc sử dụng phần mềm MediaWiki của và trong các doanh nghiệp thuộc nhiều ngành khác nhau đồng thời tạo động lực và hướng dẫn cho người dùng mới. Hội thảo hiện đã mở đăng ký tham dự và đăng ký thuyết trình trên trang web chính thức của hội thảo. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/14|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W14"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:05, ngày 1 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28473566 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 15-2025 == <section begin="technews-2025-W15"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/15|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Kể từ bây giờ, [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|bảo quản viên giao diện]] và [[m:Special:MyLanguage/Central notice administrators|bảo quản viên thông báo trung ương]] sẽ bị buộc (về mặt kỹ thuật) phải bật [[m:Special:MyLanguage/Help:Two-factor authentication|xác thực dùng hai yếu tố]] trước khi họ có thể thực hiện các tác vụ liên quan. Trong tương lai có thể mở rộng yêu cầu này đối với những nhóm có chứa các quyền hạn nâng cao. [https://phabricator.wikimedia.org/T150898] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:20}} {{PLURAL:20|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Nhóm Hệ thống Thiết kế đang chuẩn bị phát hành phiên bản lớn tiếp theo của Codex (v2.0.0) vào ngày 29 tháng 4. Những biên tập viên và nhà phát triển sử dụng CSS từ Codex nên xem [[mw:Codex/Release Timeline/2.0|tài liệu tổng quan về phiên bản 2.0]], trong đó có hướng dẫn liên quan đến một số thay đổi không tương thích như <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">font-size</code>, <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">line-height</code> và <code dir=ltr style="white-space: nowrap;">size-icon</code>. * Hiện đã có kết quả của cuộc [[mw:Developer Satisfaction Survey/2025|Khảo sát Độ Hài lòng của Nhà phát triển (2025)]]. Xin cảm ơn tất cả những người đã tham gia vào cuộc khảo sát này. Những kết quả này giúp Quỹ đưa ra quyết định về những công việc sắp tới cũng như đánh giá lại những gì mà họ đã thực hiện. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.24|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|Wikimedia Hackathon 2025]] sẽ diễn ra tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ trong các ngày 2–4 tháng 5. Cổng đăng ký tham dự sự kiện trực tiếp sẽ đóng vào ngày 13 tháng 4. Trước khi đăng ký, xin lưu ý rằng bạn có thể cần phải xin cấp [https://www.mfa.gov.tr/turkish-representations.en.mfa thị thực] hoặc [https://www.mfa.gov.tr/visa-information-for-foreigners.en.mfa thị thực điện tử] để được nhập cảnh. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/15|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W15"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 18:52, ngày 7 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28507470 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 16-2025 == <section begin="technews-2025-W16"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Cuối tuần này, kích thước mặc định cho hình thu nhỏ sẽ được tăng lên từ 220px thành 250px. Thay đổi này sẽ ảnh hưởng đến cách hiển thị trang trên tất cả các wiki, và đã được một số cộng đồng đề xuất trong nhiều năm qua, nhưng trước đây chưa thể thực hiện do giới hạn kỹ thuật. [https://phabricator.wikimedia.org/T355914] * Hình thu nhỏ của tập tin nay sẽ được lưu theo các kích thước riêng biệt. Nếu một trang chỉ định kích thước hình thu nhỏ không nằm trong các kích thước chuẩn (20, 40, 60, 120, 250, 330, 500, 960), thì MediaWiki sẽ chọn kích thước lớn hơn gần nhất và yêu cầu trình duyệt thu nhỏ hình đó lại theo kích thước mong muốn. Trong những trường hợp này, sẽ không có gì thay đổi về mặt hiển thị nhưng người dùng có thể sẽ tải hình có dung lượng lớn hơn một chút. Nếu kích thước hình thu nhỏ không quan trọng trong trang, xin hãy chọn một trong các kích thước chuẩn để tránh bước thu nhỏ bổ sung trong trình duyệt. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Images#Thumbnail_sizes][https://phabricator.wikimedia.org/T355914] '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Quỹ Wikimedia đang phát triển một hệ thống có tên [[m:Edge Uniques|Edge Uniques]] nhằm hỗ trợ [[:w:en:A/B testing|thử nghiệm A/B]], giúp bảo vệ trang khỏi các cuộc [[:vi:DDoS|Tấn công từ chối dịch vụ phân tán]] (tấn công DDoS), và giúp hiểu rõ hơn về lượng người truy cập vào các dự án Wikimedia. Mục đích của hệ thống là để họ xây dựng các công cụ hỗ trợ người đọc hiệu quả hơn, đồng thời giúp người đọc dễ dàng tìm thấy nội dung mà họ đang tìm kiếm. * Để nâng cao độ bảo mật cho người dùng, một lượng nhỏ trong những lần đăng nhập nay sẽ yêu cầu chủ tài khoản nhập mã xác thực một lần [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:EmailAuth|được gửi đến email của họ]]. Bạn nên [[Special:Preferences#mw-prefsection-personal-email|kiểm tra]] xem địa chỉ email trong tài khoản của bạn đã chính xác hay chưa, đã được xác nhận hay chưa, đồng thời đảm bảo bạn đã thiết lập email để nhận mã xác thực hay chưa. [https://phabricator.wikimedia.org/T390662] * "Bạn có muốn tham gia một khảo sát ngắn để cải thiện các công cụ dùng để xem xét hoặc hoàn tác sửa đổi trên Wiki của bạn không?" Câu hỏi này sẽ [[phab:T389401|được hỏi tại 7 wiki bắt đầu từ tuần sau]], trên các trang Thay đổi Gần đây và Danh sách Theo dõi. Nhóm [[mw:Special:MyLanguage/Moderator Tools|Công cụ Kiểm duyệt]] muốn tìm hiểu thêm về các hoạt động liên quan đến việc xem xét các sửa đổi mới được thực hiện trên dự án Wikimedia của bạn, và xác định liệu chúng có tuân thủ các chính sách của dự án hay không. * Vào ngày 15 tháng 4, biểu đồ Wikidata dạng đầy đủ sẽ không còn được hỗ trợ trên <bdi lang="zxx" dir="ltr">[https://query.wikidata.org/ query.wikidata.org]</bdi>. Sau ngày này, các bài viết học thuật sẽ có thể truy cập thông qua <bdi lang="zxx" dir="ltr" style="white-space:nowrap;">[https://query-scholarly.wikidata.org/ query-scholarly.wikidata.org]</bdi>, trong khi phần còn lại của dữ liệu được lưu trữ trên Wikidata sẽ có thể truy cập thông qua điểm cuối <bdi lang="zxx" dir="ltr">[https://query.wikidata.org/ query.wikidata.org]</bdi>. Đây là một phần trong kế hoạch tách biểu đồ Wikidata, đã [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:SPARQL query service/WDQS backend update/September 2024 scaling update|được công bố vào tháng 9 năm 2024]]. Thông tin thêm về thay đổi này [[d:Wikidata:SPARQL query service/WDQS graph split|có sẵn trên Wikidata]]. * Số quý mới nhất của [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Newsletter/First quarter of 2025|Bản tin Ứng dụng Wikimedia]] hiện đã có sẵn. Bản tin này bao gồm các cập nhật, thử nghiệm và cải tiến được thực hiện đối với các ứng dụng di động Wikipedia. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:30}} {{PLURAL:30|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Số quý mới nhất của [[mw:Technical Community Newsletter/2025/April|Bản tin Cộng đồng Kỹ thuật]] hiện đã có sẵn. Số phát hành này bao gồm: lời mời dành cho các nhà bảo trì công cụ tham gia Phiên Góp ý Giao diện Toolforge vào ngày 15 tháng 4; chỉ số cộng đồng gần đây; cùng với những bài viết blog kỹ thuật gần đây. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.25|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W16"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:24, ngày 15 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28540654 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 17-2025 == <section begin="technews-2025-W17"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/17|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Main Page|Wikifunctions]] nay đã được tích hợp với [[w:dag:Solɔɣu|Wikipedia tiếng Dagbani]] kể từ ngày 15 tháng 4. Đây là dự án đầu tiên mà sẽ có khả năng gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Introduction|các hàm từ Wikifunctions]] và tích hợp chúng vào các bài viết. Một hàm là thứ nhận vào một hay nhiều đầu vào và chuyển chúng thành kết quả mong muốn, chẳng hạn như cộng hai số lại với nhau, chuyển đổi dặm sang mét, tính khoảng thời gian trôi qua kể từ một sự kiện, hoặc biến đổi một từ sang cách ngữ pháp khác. Wikifunctions sẽ cho phép người dùng thực hiện điều đó thông qua việc gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Catalogue|một hàm ổn định và toàn cục]] đơn giản, thay vì sử dụng các bản mẫu cục bộ. [https://www.wikifunctions.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikifunctions:Status_updates/2025-04-16] * Một loại lỗi lint mới đã được tạo ra: [[Special:LintErrors/empty-heading|{{int:linter-category-empty-heading}}]] ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Lint errors/empty-heading|xem tài liệu]]). Mục đích của [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Linter|phần mở rộng Linter]] là để phát hiện các mẫu wikitext cần phải hoặc có thể được sửa trên các trang đồng thời cung cấp một số hướng dẫn về vấn đề của những mẫu đó là gì và cách khắc phục chúng ra sao. [https://phabricator.wikimedia.org/T368722] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:37}} {{PLURAL:37|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Sau khi được xuất bản trên HuggingFace, bộ dữ liệu "Nội dung có Cấu trúc" (Structured Contents) do Wikimedia Enterprise phát triển [https://enterprise.wikimedia.com/blog/kaggle-dataset/ nay cũng đã có mặt trên Kaggle]. Sáng kiến ở giai đoạn Beta này tập trung vào việc làm cho dữ liệu Wikimedia trở nên dễ đọc hơn đối với máy móc nhằm phục vụ các bên tái sử dụng ở quy mô lớn. Họ phát hành phiên bản beta này trên nền tảng mà cộng đồng dữ liệu mở vốn đã quen dùng, nhằm thu thập phản hồi, để giúp cải thiện sản phẩm trước khi ra mắt rộng rãi hơn trong tương lai. Bạn có thể đọc thêm về tổng thể [https://enterprise.wikimedia.com/blog/structured-contents-snapshot-api/#open-datasets dự án Nội dung có Cấu trúc] cũng như về [https://enterprise.wikimedia.com/blog/structured-contents-wikipedia-infobox/ bản phát hành đầu tiên có thể được sử dụng tự do]. * Không có phiên bản MediaWiki mới nào trong tuần này. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Nhóm Biên tập và Nhóm Học máy kính mời các tình nguyện viên quan tâm tham gia buổi họp video thảo luận về [[mw:Special:MyLanguage/Edit check/Peacock check|Peacock check]] – một tính năng kiểm tra sửa đổi mới nhất nhằm phát hiện ngôn ngữ mang tính "tâng bốc", "quảng cáo quá mức" hoặc "thiếu trung lập" ngay khi biên tập viên đang gõ. Những người thường hỗ trợ người dùng mới, giúp sửa các kiểu văn phong như vậy, hoặc quan tâm đến cách chúng tôi sử dụng trí tuệ nhân tạo trong các dự án được khuyến khích tham dự. Buổi họp sẽ [[mw:Special:MyLanguage/Editing team/Community Conversations#Next Conversation|diễn ra vào ngày 28 tháng 4 năm 2025]], từ [https://zonestamp.toolforge.org/1745863200 18:00–19:00 UTC] và được tổ chức trên Zoom. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/17|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W17"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 21:00, ngày 21 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28578245 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 18-2025 == <section begin="technews-2025-W18"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/18|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Nhóm người tổ chức sự kiện mà tổ chức các hoạt động cộng tác trên [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status#Global Deployment Plan|nhiều wiki]] như Wikipedia tiếng Bengali, tiếng Nhật và tiếng Hàn sẽ được cấp quyền truy cập vào [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CampaignEvents|tiện ích mở rộng CampaignEvents]] trong tuần này. Ngoài ra, tại các Wikipedia có phần mở rộng này đã được kích hoạt, các bảo quản viên sẽ sớm tự động được cấp quyền tổ chức sự kiện. Họ sẽ không còn cần phải tự cấp quyền cho mình một cách thủ công trước khi có thể quản lý sự kiện theo [[phab:T386861|yêu cầu của cộng đồng]]. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:19}} {{PLURAL:19|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Việc phát hành phiên bản lớn tiếp theo của [[mw:Special:MyLanguage/Codex|Codex]], hệ thống thiết kế cho Wikimedia, được lên kế hoạch vào ngày 29 tháng 4 năm 2025. Các biên tập viên kỹ thuật sẽ có quyền truy cập bản phát hành này vào tuần lễ bắt đầu từ ngày 5 tháng 5 năm 2025. Bản cập nhật sẽ bao gồm một số [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release_Timeline/2.0#Breaking_changes|thay đổi phá vỡ]] và [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release_Timeline/2.0#Visual_changes|thay đổi giao diện nhỏ]]. Hướng dẫn xử lý các thay đổi phá vỡ và thay đổi giao diện đã được ghi lại tại [[mw:Special:MyLanguage/Codex/Release Timeline/2.0#|trang này]]. Việc kiểm thử trước phát hành được báo cáo tại [[phab:T386298|T386298]], trong khi các vấn đề sau phát hành được theo dõi tại [[phab:T392379|T392379]] và [[phab:T392390|T392390]]. * Người dùng [[wikitech:Special:MyLanguage/Help:Wiki_Replicas|Wiki Replicas]] sẽ nhận thấy rằng các khung nhìn cơ sở dữ liệu của <code dir="ltr">ipblocks</code>, <code dir="ltr">ipblocks_ipindex</code> và <code dir="ltr">ipblocks_compat</code> hiện đã được [[phab:T390767|đánh dấu ngừng sử dụng]]. Thay vào đó, người dùng có thể truy vấn các khung nhìn mới <code dir="ltr">[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block_table|block]]</code> và <code dir="ltr">[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block_target_table|block_target]]</code> phản chiếu các bảng mới trong cơ sở dữ liệu vận hành. Các khung nhìn đã ngừng sử dụng này sẽ bị xóa hoàn toàn khỏi Wiki Replicas vào tháng 6 năm 2025. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.27|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April|Bản tin Ngôn ngữ và Quốc tế hóa]] phát hành hàng quý hiện có sẵn. Ấn bản lần này bao gồm tổng quan về [https://test.wikipedia.org/w/index.php?title=Special:ContentTranslation&campaign=contributionsmenu&to=es&filter-type=automatic&filter-id=previous-edits&active-list=suggestions&from=en#/ công cụ Bảng điều khiển Dịch nội dung đã được cải tiến], [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April#Language Support for New and Existing Languages|hỗ trợ cho các ngôn ngữ mới]], [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Language and Product Localization/Newsletter/2025/April#Wiki Loves Ramadan Articles Made In Content Translation Mobile Workflow|những điểm nổi bật từ chiến dịch Wiki Loves Ramadan]], [[m:Special:MyLanguage/Research:Languages Onboarding Experiment 2024 - Executive Summary|kết quả từ Thí nghiệm Khởi đầu Ngôn ngữ]], phân tích về sự đa dạng chủ đề trong các bài viết, cùng thông tin về các cuộc họp và sự kiện cộng đồng sắp tới. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Sự kiện [[Special:MyLanguage/Grants:Knowledge_Sharing/Connect/Calendar|Let's Connect Learning Clinic]] sẽ diễn ra vào [https://zonestamp.toolforge.org/1745937000 29 tháng 4 lúc 14:30 UTC]. Sự kiện lần này sẽ tập trung vào chủ đề "Hiểu và Điều hướng xung đột trong các Dự án Wikimedia". Bạn có thể [[m:Special:MyLanguage/Event:Learning Clinic %E2%80%93 Understanding and Navigating Conflict in Wikimedia Projects (Part_1)|đăng ký]] để tham gia ngay bây giờ. * [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2025|Wikimedia Hackathon 2025]], sự kiện quy tụ cộng đồng kỹ thuật toàn cầu để kết nối, động não và phát triển các dự án hiện có, sẽ diễn ra từ ngày 2 đến ngày 4 tháng 5 năm 2025 tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/18|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W18"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 19:31, ngày 28 tháng 4 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28585685 --> == Lên sáu == Em chào anh Tranminh360 ạ. Em đã làm một [[:File:Nghiem Ham an quan seal round.svg]] để thay thế cho hình raster của sách "Lên sáu", tuy nhiên em nhận thấy rằng quyền sửa đổi file sách này đã bị giới hạn ạ. Anh giúp em thay thế hình raster bằng hình svg trên với anh nhé. Em xin cảm ơn anh ạ. [[Thành viên:Minomday|Minomday]] ([[Thảo luận Thành viên:Minomday|thảo luận]]) 03:32, ngày 4 tháng 5 năm 2025 (UTC) :{{ping|Minomday}} Tôi không phải BQV ở Wikisource nên cũng không sửa được, ping 2 BQV {{ping|Vinhtantran}} và {{ping|Mxn}}. [[Thành viên:Tranminh360|Tranminh360]] ([[Thảo luận Thành viên:Tranminh360|thảo luận]]) 03:39, ngày 4 tháng 5 năm 2025 (UTC) ::{{ping|Tranminh360}} Dạ vâng ạ. [[Thành viên:Minomday|Minomday]] ([[Thảo luận Thành viên:Minomday|thảo luận]]) 04:21, ngày 4 tháng 5 năm 2025 (UTC) :[[Đặc biệt:Liên kết thường trực/193303|Xong]]. – [[Thành viên:Mxn|Nguyễn Xuân Minh]]&nbsp;<sup>[[Thảo luận Thành viên:Mxn|<span style="display: inline-block;">&#x1f4ac;</span>]]</sup> 03:47, ngày 5 tháng 5 năm 2025 (UTC) == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 19-2025 == <section begin="technews-2025-W19"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/19|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Quỹ Wikimedia đã chia sẻ bản dự thảo mới nhất cho [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|kế hoạch thường niên]] của họ trong năm tới (tháng 7 năm 2025–tháng 6 năm 2026). Bản dự thảo này bao gồm một [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|bản tóm tắt điều hành]] (cũng được đăng trên [[diffblog:2025/04/25/sharing-the-wikimedia-foundations-2025-2026-draft-annual-plan/|Diff]]), thông tin chi tiết về ba mục tiêu chính ([[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Product & Technology OKRs|Hạ tầng]], [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals/Volunteer Support|Hỗ trợ Tình nguyện viên]], và [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Goals/Effectiveness|Hiệu quả hoạt động]]), [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Global Trends|xu hướng toàn cầu]] cũng như [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Budget Overview|mô hình ngân sách]] và [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026/Financial Model|tài chính]]. Mọi ý kiến đóng góp và câu hỏi liên quan đều được hoan nghênh trên [[m:Talk:Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|trang thảo luận]] cho đến cuối tháng 5. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Đối với những wiki [[m:Special:MyLanguage/CampaignEvents/Deployment status|đã bật tiện ích mở rộng CampaignEvents]], đã có hai cải tiến về tính năng mới được phát hành: ** Bảo quản viên nay có thể chọn không gian tên nào được phép sử dụng tính năng [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Đăng ký Sự kiện]] thông qua [[mw:Special:MyLanguage/Community Configuration|Cấu hình Cộng đồng]] ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents/Registration/Permitted namespaces|tài liệu]]). Thiết lập theo mặc định là tính năng đăng ký sự kiện chỉ được phép sử dụng trong không gian tên "Sự kiện", tuy nhiên những không gian tên khác (ví dụ như không gian tên dự án hoặc không gian tên WikiProject) nay có thể được thêm vào. Với thay đổi này, các cộng đồng chẳng hạn như WikiProjects có thể sử dụng tính năng Đăng ký Sự kiện một cách dễ dàng hơn cho những hoạt động hợp tác cộng đồng của họ. ** Biên tập viên nay có thể [[mw:Special:MyLanguage/Transclusion|nhúng]] Danh sách Cộng tác trên trang wiki ([[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents/Collaboration list/Transclusion|tài liệu]]). Danh sách Cộng tác là một danh sách tự động liệt kê các sự kiện và WikiProject trên các wiki, được truy cập thông qua {{#special:AllEvents}} ([[w:en:Special:AllEvents|ví dụ]]). Giờ đây, Danh sách Cộng tác có thể được thêm vào tất cả các loại trang wiki, chẳng hạn như: trang chính wiki, trang WikiProject, trang liên kết, trang sự kiện, hay thậm chí là trang thành viên. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Những nhà phát triển sử dụng thư viện <code dir=ltr>moment</code> trong các tiện ích và đoạn mã người dùng nên xem lại đoạn mã của họ và sử dụng các thư viện thay thế như thư viện <code dir=ltr>Intl</code> hay thư viện mới <code dir=ltr>mediawiki.DateFormatter</code>. Thư viện <code dir=ltr>moment</code> đã lỗi thời và sẽ bắt đầu ghi tin nhắn nhật ký trong bảng điều khiển dành cho nhà phát triển. Bạn có thể xem kết quả tìm kiếm toàn cục cho những nơi hiện sử dụng nó, và [[phab:T392532|hỏi những câu hỏi có liên quan trong tác vụ Phabricator này]]. * Những nhà phát triển đang duy trì công cụ mà truy vấn các bảng lưu trữ thuật ngữ Wikidata (<code dir=ltr style="white-space: nowrap;">wbt_*</code>) cần cập nhật đoạn mã của họ để kết nối đến cluster cơ sở dữ liệu riêng biệt. Những bảng này sẽ chuẩn bị được tách ra làm cluster cơ sở dữ liệu riêng biệt. Các công cụ truy vấn những bảng đó thông qua các bản sao wiki cần phải được điều chỉnh để kết nối tới cluster mới thay thế. [[wikitech:News/2025 Wikidata term store database split|Tài liệu và liên kết có liên quan hiện có sẵn]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T390954] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.44/wmf.28|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Số mới nhất của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates|Bản tin Dự án Chart]] hiện có sẵn. Nó bao gồm những cập nhật về việc chuẩn bị mở rộng triển khai tới nhiều wiki sớm trong tuần này (kể từ ngày 6 tháng 5) cũng như mở rộng quy mô trong những tuần tiếp theo, thêm vào đó là việc khám phá bộ lọc và chuyển đổi dữ liệu nguồn. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/19|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W19"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 00:14, ngày 6 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28665011 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 20-2025 == <section begin="technews-2025-W20"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/20|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Liên kết [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|"Lấy URL rút gọn"]] trên thanh nay tích hợp thêm [[phab:T393309|mã QR]]. Người dùng trang web của Wikimedia nay có thể sử dụng mã này bằng cách quét hoặc tải nó xuống để nhanh chóng chia sẻ và truy cập nội dung được chia sẻ từ các trang Wikimedia một cách thuận tiện. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Quỹ Wikimedia đang phát triển một hệ thống có tên là [[m:Edge Uniques|Edge Uniques]], nhằm hỗ trợ [[w:vi:Thử nghiệm A/B|thử nghiệm A/B]], giúp bảo vệ chống lại [[w:vi:Tấn công từ chối dịch vụ|các cuộc tấn công từ chối dịch vụ phân tán]] (tấn công DDoS), và giúp việc hiểu có bao nhiêu lượt truy cập vào các trang Wikimedia trở nên dễ dàng hơn. Điều này nhằm hỗ trợ hiệu quả hơn cho việc xây dựng các công cụ giúp ích cho người đọc, đồng thời giúp người đọc dễ dàng tìm thấy nội dung mình cần. Bản tin Kỹ thuật đã [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/16|đề cập đến thông tin này trước đây]]. Việc triển khai sẽ diễn ra dần dần. Một số người có thể sẽ thấy cookie Edge Uniques trong tuần từ ngày 19 tháng 5. Bạn có thể thảo luận về vấn đề này trên [[m:Talk:Edge Uniques|trang thảo luận]]. * Kể từ ngày 19 tháng 5 năm 2025, những người dùng có quyền Tổ chức sự kiện trên các wiki đã bật [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:CampaignEvents|tiện ích mở rộng Sự kiện Chiến dịch (CampaignEvents)]] có thể sử dụng [[m:Special:MyLanguage/Event Center/Registration|Tạo Sự kiện]] trong không gian tên dự án (v.d., không gian tên Wikipedia, không gian tên Wikidata). Với thay đổi này, cộng đồng không cần nhờ đến bảo quản viên để sử dụng tính năng này nữa. Tuy nhiên, những wiki không muốn áp dụng thay đổi này có thể xóa hoặc thêm các không gian tên được phép tại [[Special:CommunityConfiguration/CampaignEvents]]. * Dự án Wikipedia nay đã có {{int:project-localized-name-group-wikipedia/vi}} bằng [[d:Q36720|tiếng Nupe]] ([[w:nup:|<code>w:nup:</code>]]). Đây là ngôn ngữ chủ yếu được sử dụng ở khu vực Bắc Trung Nigeria. Những người sử dụng ngôn ngữ này được mời đóng góp cho [[w:nup:Tatacin feregi|Wikipedia mới]]. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Các nhà phát triển nay có thể truy cập Wikipedia tiếng Hà Lan đã được phân tích cú pháp sẵn, cùng với một số ngôn ngữ khác (tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Ý và tiếng Bồ Đào Nha) thông qua [https://enterprise.wikimedia.com/docs/snapshot/#structured-contents-snapshot-bundle-info-beta hình chụp Nội dung có Cấu trúc (bản beta)]. Nội dung bao gồm phần tóm tắt bài viết Wikipedia đã phân tích cú pháp, mô tả, hình ảnh chính, hộp thông tin, các phần của bài viết và nguồn tham khảo. * Đầu cuối REST API <code dir="ltr">/page/data-parsoid</code> không còn được sử dụng và sẽ bị ngừng hỗ trợ. Nó đã được [[phab:T393557|lên lịch tắt]] vào ngày 7 tháng 6 năm 2025. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.1|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/2025_Cloud_VPS_VXLAN_IPv6_migration Hỗ trợ IPv6] là một mạng ảo Đám mây mới được giới thiệu nhằm giúp tăng đáng kể khả năng mở rộng, bảo mật và tính sẵn sàng cho tương lai của nền tảng Wikimedia. Nếu bạn là một người đóng góp vào mảng kỹ thuật và muốn tìm hiểu thêm về nó, hãy xem [https://techblog.wikimedia.org/2025/05/06/wikimedia-cloud-vps-ipv6-support/ bài blog này] để có cái nhìn chuyên sâu về hành trình đến với IPv6. '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Phiên thứ hai trong năm 2025 của [[m:Special:MyLanguage/Afrika Baraza|Afrika Baraza]], một nền tảng trực tuyến dành cho các thành viên Wikimedia tại châu Phi kết nối với nhau, sẽ diễn ra vào [https://zonestamp.toolforge.org/1747328400 ngày 15 tháng 5 lúc 17:00 UTC]. Phiên này sẽ tập trung vào những cuộc thảo luận liên quan đến [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2025-2026|Kế hoạch và tiến độ hàng năm của Wikimedia]]. * [[m:Special:MyLanguage/MENA Connect Community Call|Cuộc họp Cộng đồng Kết nối khu vực MENA]], một cuộc họp trực tuyến dành cho các thành viên Wikimedia khu vực [[w:vi:Trung Đông và Bắc Phi|Trung Đông và Bắc Phi (MENA)]] để kết nối với nhau, sẽ diễn ra vào [https://zonestamp.toolforge.org/1747501200 ngày 17 tháng 5 lúc 17:00 UTC]. Bạn có thể [[m:Event:MENA Connect (Wiki_Diwan) APP Call|đăng ký ngay]] để tham dự. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/20|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W20"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 22:37, ngày 12 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28714188 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 21-2025 == <section begin="technews-2025-W21"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/21|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Nhóm Sửa đổi và Nhóm Học máy đang phối hợp phát triển một công cụ kiểm tra mới dành cho người mới: [[mw:Edit check/Peacock check|Kiểm tra văn phong tâng bốc]] (Peacock check). Bằng việc sử dụng mô hình dự đoán, công cụ kiểm tra này sẽ khuyến khích các biên tập viên cải thiện giọng văn trong sửa đổi của họ, sử dụng trí tuệ nhân tạo. Chúng tôi mời các tình nguyện viên tham gia đánh giá phiên bản đầu tiên của mô hình ngôn ngữ Peacock cho các ngôn ngữ sau: tiếng Ả Rập, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Anh và tiếng Nhật. Người dùng từ các wiki này quan tâm đến việc đánh giá mô hình được [[mw:Edit check/Peacock check/model test|mời đăng ký tại MediaWiki.org]]. Hạn chót đăng ký là ngày 23 tháng 5, cũng sẽ là ngày bắt đầu thử nghiệm. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Từ ngày 20 tháng 5 năm 2025, [[m:Special:MyLanguage/Oversight policy|giám sát viên]] và [[m:Special:MyLanguage/Meta:CheckUsers|kiểm định viên]] sẽ cần bảo mật tài khoản của mình bằng xác thực hai yếu tố (2FA) để có thể sử dụng các quyền nâng cao. Tất cả người dùng thuộc hai nhóm này nhưng chưa bật 2FA đã được thông báo về vấn đề này trước đó. Trong tương lai, điều kiện này có thể sẽ được mở rộng đến các người dùng khác có quyền nâng cao. [[m:Special:MyLanguage/Mandatory two-factor authentication for users with some extended rights|Tìm hiểu thêm]]. * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|Multiblock]] sẽ bắt đầu được triển khai hàng loạt vào cuối tháng này: tất cả các dự án không phải Wikipedia cùng với Wikipedia tiếng Catalan sẽ áp dụng tính năng này trong tuần bắt đầu từ ngày 26 tháng 5, trong khi tất cả các Wikipedia còn lại sẽ áp dụng trong tuần bắt đầu từ ngày 2 tháng 6. Vui lòng [[m:Talk:Community Wishlist Survey 2023/Multiblocks|liên hệ với nhóm phát triển]] nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào. Bảo quản viên có thể thử giao diện người dùng mới ngay trên wiki của mình bằng cách truy cập [{{fullurl:Special:Block|usecodex=1}} {{#special:Block}}?usecodex=1], và có thể thử toàn bộ chức năng cấm nhiều lần [[testwiki:Special:Block|trên testwiki]]. Cấm nhiều lần là tính năng cho phép các bảo quản viên áp dụng nhiều lênh cấm khác nhau cho cùng một thành viên trên cùng một thời điểm. Xem [[mw:Special:MyLanguage/Help:Manage blocks|trang trợ giúp]] để biết thêm thông tin. [https://phabricator.wikimedia.org/T377121] * Sắp tới trong tuần này, danh sách của hầu hết các trang đặc biệt tại [[{{#special:SpecialPages}}]] sẽ được cập nhật với một thiết kế mới. Trang này đã được [[phab:T219543|thiết kế lại]] nhằm cải thiện trải nghiệm người dùng theo một số cách, bao gồm: Khả năng tìm kiếm theo tên và bí danh của các trang đặc biệt, sắp xếp, đánh dấu rõ ràng hơn các trang đặc biệt bị giới hạn quyền truy cập, và giao diện thân thiện hơn với thiết bị di động. Bạn có thể [https://meta.wikimedia.beta.wmflabs.org/wiki/Special:SpecialPages xem trước] phiên bản mới ngay bây giờ tại Beta Cluster, và gửi phản hồi tại tác vụ liên quan. [https://phabricator.wikimedia.org/T219543] * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Phần mở rộng Biểu đồ]] đang được kích hoạt trên nhiều wiki hơn. Để xem danh sách chi tiết xem khi nào phần mở rộng sẽ được kích hoạt trên wiki của bạn, hãy đọc [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project#Deployment Timeline|timeline triển khai này]]. * [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Main Page|Wikifunctions]] sẽ được triển khai vào ngày 27 tháng 5 trên năm dự án ngôn ngữ Wiktionary bao gồm: tiếng [[wikt:ha:|Hausa]], tiếng [[wikt:ig:|Igbo]], tiếng [[wikt:bn:|Bengali]], tiếng [[wikt:ml:|Malayalam]] và tiếng [[wikt:dv:|Dhivehi/Maldivian]]. Đây là đợt triển khai thứ hai được lên kế hoạch cho dự án này. Sau khi được triển khai, các dự án sẽ có thể gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Introduction|các hàm từ Wikifunctions]] và tích hợp chúng vào các trang của mình. Một hàm là một thứ nhận vào một hay nhiều giá trị đầu vào và chuyển chúng thành kết quả mong muốn, ví dụ như cộng hai số, chuyển đổi dặm sang mét, tính thời gian đã trôi qua kể từ một sự kiện, hoặc chia một từ thành một cách. Wikifunctions sẽ cho phép người dùng thực hiện điều đó thông qua việc gọi [[f:Special:MyLanguage/Wikifunctions:Catalogue|một hàm ổn định và toàn cục]] đơn giản, thay vì thông qua việc sử dụng bản mẫu cục bộ. * Sắp tới trong tuần này, Quỹ Wikimedia sẽ công bố một trung tâm dành cho [[diffblog:2024/07/09/on-the-value-of-experimentation/|các cuộc thử nghiệm]]. Việc công bố này nhằm giới thiệu và thu thập phản hồi từ người dùng về những thử nghiệm sản phẩm. Những thử nghiệm này giúp phong trào Wikimedia [[diffblog:2023/07/13/exploring-paths-for-the-future-of-free-knowledge-new-wikipedia-chatgpt-plugin-leveraging-rich-media-social-apps-and-other-experiments/|hiểu rõ người dùng mới]], cách họ tương tác với Internet và cách điều đó có thể ảnh hưởng đến phong trào Wikimedia. Một số ví dụ bao gồm [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Generated Video|video được tạo tự động]], [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Roblox game|trò chơi Wikipedia tốc chiến trên Roblox]] và [[m:Special:MyLanguage/Future Audiences/Discord bot|bot Discord]]. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:29}} {{PLURAL:29|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. Ví dụ, có một lỗi khi tạo tài khoản bằng cách sử dụng API, nay đã được giải quyết. [https://phabricator.wikimedia.org/T390751] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Những tiện ích và đoạn mã người dùng có tương tác với [[{{#special:Block}}]] có thể cần được cập nhật để hoạt động với [[mw:Special:MyLanguage/Help:Manage blocks|giao diện quản lý lệnh cấm]] mới. Vui lòng xem [[mw:Help:Manage blocks/Developers|hướng dẫn dành cho nhà phát triển]] để biết thêm thông tin. Nếu bạn cần trợ giúp hoặc không thể điều chỉnh đoạn mã của mình cho phù hợp với giao diện mới, hãy thông báo cho nhóm phát triển trên [[mw:Help talk:Manage blocks/Developers|trang thảo luận]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T377121] * Đối tượng <code dir=ltr>mw.title</code> cho phép bạn lấy thông tin về một trang wiki cụ thể bằng ngôn ngữ lập trình [[w:vi:Wikipedia:Lua|Lua]]. Bắt đầu từ tuần này, một thuộc tính mới sẽ được thêm vào đối tượng này, với tên gọi là <code dir=ltr>isDisambiguationPage</code>. Thuộc tính này cho phép bạn kiểm tra xem một trang có phải là trang định hướng hay không mà không cần viết hàm tùy chỉnh. [https://phabricator.wikimedia.org/T71441] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Những nhà phát triển đoạn mã người dùng có thể sử dụng [[toolforge:gitlab-content|công cụ reverse proxy]] để tải javascript và css từ [[gitlab:|gitlab.wikimedia.org]] với <code dir=ltr>mw.loader.load</code>. Tác giả công cụ hy vọng điều này sẽ cho phép các quy trình phát triển hợp tác cho userscript, bao gồm việc kiểm tra cú pháp (linting), kiểm thử đơn vị (unit tests), tạo mã tự động và đánh giá mã trên <bdi lang="zxx" dir="ltr">gitlab.wikimedia.org</bdi> mà không cần bước sao chép-dán riêng biệt để xuất bản đoạn mã lên một wiki Wikimedia nhằm tích hợp và kiểm tra khả năng chấp nhận. Xem [[wikitech:Tool:Gitlab-content|Tool:Gitlab-content trên Wikitech]] để biết thêm thông tin. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.2|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Phiên bản lần thứ 12 của [[m:Special:MyLanguage/Wiki Workshop 2025|Hội thảo Wiki 2025]], một diễn đàn quy tụ các nhà nghiên cứu khám phá mọi khía cạnh của các dự án Wikimedia, sẽ được tổ chức trực tuyến vào ngày 21-22 tháng 5. Những nhà nghiên cứu có thể [https://pretix.eu/wikimedia/wikiworkshop2025/ đăng ký ngay]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/21|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W21"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:12, ngày 19 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28724712 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 22-2025 == <section begin="technews-2025-W22"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Một cuộc thảo luận quy mô cộng đồng về một vấn đề rất nhạy cảm liên quan đến sự phát triển của [[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia|Wikipedia Trừu tượng]] hiện đang được mở trên Meta: nên lưu trữ nội dung trừu tượng mà sẽ được tạo ra từ các hàm trong Wikifunctions và dữ liệu từ Wikidata ở đâu. Cuộc thảo luận diễn ra đến hết ngày 12 tháng 6 tại [[m:Special:MyLanguage/Abstract Wikipedia/Location of Abstract Content|Wikipedia Trừu tượng/Vị trí lưu trữ nội dung trừu tượng]], và mọi ý kiến đóng góp đều được hoan nghênh. Quyết định cuối cùng sẽ được Quỹ Wikimedia đưa ra và công bố sau khi thời gian tham vấn kết thúc. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Từ tuần trước, trên tất cả các wiki ngoại trừ [[phab:T388604|20 wiki lớn nhất]], người dùng trình soạn thảo trực quan trên thiết bị di động sẽ có [[phab:T385851|các công cụ bổ sung trong thanh menu]], có thể truy cập qua nút thanh công cụ mới <code>+</code>. Ban đầu, menu mới sẽ bao gồm các tùy chọn để thêm: chú thích, chữ tượng hình và khối mã. Việc triển khai đến các wiki còn lại được [[phab:T388605|lên lịch]] vào tháng 6. * [[File:Octicons-tools.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục nâng cao]] Hàm phân tích cú pháp <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:ParserFunctions##ifexist|#ifexist]]</code> sẽ không còn ghi nhận liên kết đến trang đích của nó nữa. Điều này sẽ giúp cải thiện độ hữu ích của [[{{#special:WantedPages}}]], vốn sau này sẽ chỉ liệt kê các trang thực sự là đích của liên kết đỏ. Thay đổi này sẽ được áp dụng dần dần khi các trang nguồn được cập nhật. [https://phabricator.wikimedia.org/T14019] * Tuần này, nhóm Công cụ Điều phối viên sẽ triển khai [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|một bộ lọc mới cho trang Thay đổi gần đây]], bắt đầu tại Wikipedia tiếng Indonesia. Bộ lọc mới này đánh dấu những sửa đổi có khả năng bị lùi sửa. Mục tiêu là giúp những người tuần tra Thay đổi gần đây dễ dàng nhận diện các sửa đổi có thể gây vấn đề. Các wiki khác sẽ được hưởng lợi từ bộ lọc này trong tương lai. * Khi nhấp vào thanh tìm kiếm trống, người dùng chưa đăng nhập sẽ thấy các gợi ý bài viết để đọc thêm. Tính năng này sẽ khả dụng trên cả máy tính và thiết bị di động. Người đọc tại Wikipedia tiếng Catalunya, tiếng Do Thái, tiếng Ý và một số dự án chị em sẽ nhận được thay đổi này từ ngày 21 tháng 5 đến giữa tháng 6. Người đọc tại các wiki khác sẽ được nhận được thay đổi này sau. Mục tiêu là khuyến khích người dùng đọc nội dung trên wiki nhiều hơn. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Content Discovery Experiments/Search Suggestions|Tìm hiểu thêm]]. * Một số người dùng ứng dụng Wikipedia trên Android có thể trải nghiệm một tính năng mới dành cho người đọc, [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/TrivaGame|WikiGames]], một trò chơi đố vui hằng ngày dựa trên các sự kiện lịch sử có thật. Tính năng này đang được triển khai dưới dạng thử nghiệm A/B, hiện có sẵn cho 50% người dùng sử dụng các ngôn ngữ: tiếng Anh, Pháp, Bồ Đào Nha, Nga, Tây Ban Nha, Ả Rập, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Newsletter|Phần mở rộng Newsletter]] có sẵn trên MediaWiki.org cho phép tạo [[mw:Special:Newsletters|nhiều bản tin]] dành cho người dùng toàn cục. Phần mở rộng này nay có thể đăng các số bản tin mới dưới dạng liên kết đến các đề mục trên một trang hiện có, thay vì phải tạo một trang mới cho mỗi số bản tin. [https://phabricator.wikimedia.org/T393844] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:32}} {{PLURAL:32|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Các khung nhìn <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Ipblocks table|ipblocks]]</code> vốn đã bị ngừng sử dụng trước đây trong [[wikitech:Help:Wiki Replicas|Wiki Replicas]] sẽ bị xóa vào đầu tháng 6. Người dùng được khuyến khích chuyển sang truy vấn các khung nhìn mới là <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block table|block]]</code> và <code dir=ltr>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Block target table|block_target]]</code>. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.3|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * [[d:Special:MyLanguage/Event:Wikidata and Sister Projects|Wikidata và các Dự án Chị em]] là một sự kiện trực tuyến kéo dài nhiều ngày, tập trung vào cách Wikidata được tích hợp vào Wikipedia và các dự án khác của Wikimedia. Sự kiện diễn ra từ ngày 29 tháng 5 đến ngày 1 tháng 6. Bạn có thể [[d:Special:MyLanguage/Event:Wikidata and Sister Projects#Sessions|xem lịch chương trình]] và [[d:Special:RegisterForEvent/1291|đăng ký tham gia]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/22|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W22"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 20:04, ngày 26 tháng 5 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:UOzurumba (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28788673 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 23-2025 == <section begin="technews-2025-W23"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/23|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Phần mở rộng Chart]] nay đã có mặt trên tất cả các wiki của Wikimedia. Biên tập viên có thể sử dụng phần mở rộng mới này để tạo những nội dung dữ liệu tương tác mang tính trực quan như biểu đồ thanh, biểu đồ đường, biểu đồ vùng và biểu đồ tròn. Biểu đồ (chart) được thiết kế để thay thế nhiều công dụng của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Graph|phần mở rộng Graph]] cũ. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Việc thiết lập chú thích tự động cho wiki của bạn giờ đây trở nên dễ dàng hơn trong [[mw:Special:MyLanguage/Citoid/Enabling Citoid on your wiki|trình tạo chú thích]] của trình soạn thảo trực quan. Bảo quản viên nay có thể đặt bản mẫu mặc định bằng cách sử dụng khoá <code dir=ltr>_default</code> trong trang cục bộ <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Citoid-template-type-map.json]]</bdi> ([[mw:Special:Diff/6969653/7646386|ví dụ thay đổi]]). Việc thiết lập cài đặt mặc định này cũng sẽ giúp bảo vệ cấu hình hiện tại của bạn khi [[phab:T347823|những loại mục mới]] được thêm vào trong tương lai. Bạn vẫn có thể thiết lập bản mẫu cho mỗi loại mục cụ thể vì chúng sẽ được ưu tiên sử dụng thay vì bản mẫu mặc định. [https://phabricator.wikimedia.org/T384709] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:20}} {{PLURAL:20|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Kể từ tuần ngày 2 tháng 6, bot đăng nhập sử dụng <code dir=ltr>action=login</code> hoặc <code dir=ltr>action=clientlogin</code> sẽ thường xuyên gặp lỗi nhiều hơn. Điều này là do có những biện pháp bảo mật mạnh hơn với những lần đăng nhập đáng ngờ. Bot sử dụng [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Bot passwords|mật khẩu bot]] hoặc sử dụng những phương thức xác thực không cần đăng nhập như [[mw:Special:MyLanguage/OAuth/Owner-only consumers|OAuth]] không bị ảnh hưởng. Nếu bot của bạn không sử dụng một trong những phương thức đó, bạn nên cập nhật nó; việc dùng <code dir=ltr>action=login</code> mà không có mật khẩu bot đã lỗi thời [[listarchive:list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/message/3EEMN7VQX5G7WMQI5K2GP5JC2336DPTD/|từ năm 2016]]. Đối với hầu hết các bot, điều này chỉ yêu cầu thay đổi mật khẩu mà bot sử dụng. [https://phabricator.wikimedia.org/T395205] * Kể từ tuần này, các wiki của Wikimedia sẽ cho phép các tính năng ES2017 trong mã nguồn JavaScript cho mã nguồn chính thức, tiện ích, và đoạn mã người dùng. Tính năng nổi bật nhất của ES2017 là cú pháp <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>async</code>/<code>await</code></bdi>, cho phép mã nguồn trở nên dễ đọc hơn. Trước tuần này, nền tảng chỉ cho phép tới ES2016, và vài tháng trước đó, tới ES2015. [https://phabricator.wikimedia.org/T381537] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.4|MediaWiki]] '''Các cuộc họp và sự kiện''' * Đơn đăng ký học bổng tham gia [[m:Special:MyLanguage/GLAM Wiki 2025|Hội nghị Wiki GLAM 2025]] nay đã được mở. Hội nghị sẽ bắt đầu từ ngày 30 tháng 10 đến ngày 1 tháng 11, tại Lisbon, Bồ Đào Nha. Những người đóng góp của GLAM thiếu cách để ủng hộ sự tham gia của họ có thể [[m:Special:MyLanguage/GLAM Wiki 2025/Scholarships|đăng ký tại đây]]. Đơn đăng ký học bổng sẽ đóng lại vào ngày 7 tháng 6. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/23|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W23"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:54, ngày 2 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28819186 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 24-2025 == <section begin="technews-2025-W24"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/24|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Nhóm [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product|Sản phẩm An toàn và Tin cậy]] đang hoàn tất các công việc cần thiết để triển khai [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|tài khoản tạm thời]] trên các Wikipedia lớn vào cuối tháng này. Nhóm đã phối hợp với các tiếp viên và những thành viên khác có quyền nâng cao để dự đoán và xử lý nhiều tình huống có thể phát sinh trên các wiki lớn, nhằm giúp cộng đồng tiếp tục kiểm soát và tuần tra hiệu quả các tài khoản tạm thời. Đây sẽ là giai đoạn thứ hai trong ba giai đoạn triển khai – giai đoạn cuối cùng sẽ diễn ra sớm nhất vào tháng 9. Để biết thêm thông tin về những cập nhật gần đây của dự án, [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts/Updates|xem thông báo này]]. Nếu bạn có bất kỳ ý kiến hoặc câu hỏi nào, hãy viết tại [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|trang thảo luận]], và [[m:Event:CEE Catch up Nr. 10 (June 2025)|tham gia buổi CEE Catch Up]] vào thứ Ba tuần này. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * [[File:Octicons-gift.svg|12px|link=|class=skin-invert|Mục Mong muốn cộng đồng]] Tính năng [[mw:Special:MyLanguage/Help:Watchlist expiry|theo dõi có thời hạn]] cho phép người dùng theo dõi trang trong một khoảng thời gian giới hạn. Sau khoảng thời gian đó, trang sẽ tự động bị xóa khỏi danh sách theo dõi của bạn. Bắt đầu từ tuần này, bạn có thể thiết lập tùy chọn về khoảng thời gian mặc định để theo dõi các trang. Phần [[Special:Preferences#mw-prefsection-watchlist-pageswatchlist|tùy chọn cá nhân]] cũng cho phép bạn đặt khoảng thời gian theo dõi mặc định khác nhau cho việc sửa các trang hiện có, tạo trang mới và khi sử dụng tính năng lùi sửa. [https://phabricator.wikimedia.org/T265716] [[File:Talk pages default look (April 2023).jpg|thumb|alt=Hình chụp của những thay đổi về mặt trực quan được thực hiện trên trang thảo luận|Ví dụ về trang thảo luận với thiết kế mới, bằng tiếng Pháp.]] * Giao diện của các trang thảo luận sẽ thay đổi tại hầu hết các Wikipedia ([[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2024/19|một số wiki]] đã nhận được thay đổi này, [[phab:T379264|một vài wiki khác]] sẽ được cập nhật sau). Bạn có thể đọc chi tiết về những thay đổi này [[diffblog:2024/05/02/making-talk-pages-better-for-everyone/|trên ''Diff'']]. Bạn cũng có thể chọn không sử dụng giao diện mới này [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|trong tùy chọn cá nhân]] ("{{int:discussiontools-preference-visualenhancements}}"). [https://phabricator.wikimedia.org/T319146][https://phabricator.wikimedia.org/T392121] * Thành viên có một số quyền nâng cao nhất định (bao gồm bảo quản viên, hành chính viên, kiểm định viên, giám sát viên và tiếp viên) hiện có thể thấy địa chỉ IP của tất cả tài khoản tạm thời [[phab:T358853|được tự động hiện ra]] trong khoảng thời gian nhất định, khi họ cần đối phó với hành vi phá hoại bằng cách nhảy tài khoản nhanh. Tính năng này được phát triển theo yêu cầu của các tiếp viên. [https://phabricator.wikimedia.org/T386492] * Tuần này, nhóm Công cụ Điều phối viên và nhóm Học máy sẽ tiếp tục triển khai [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|bộ lọc mới cho trang Thay đổi gần đây]], mở rộng sang thêm một số Wikipedia khác. Bộ lọc này sử dụng mô hình Rủi ro bị hồi sửa (Revert Risk), được phát triển bởi nhóm Nghiên cứu, để làm nổi bật các sửa đổi có khả năng bị hồi sửa, giúp người tuần tra Thay đổi gần đây nhận diện các đóng góp có thể gây vấn đề. Tính năng này sẽ được triển khai tại các Wikipedia sau: {{int:project-localized-name-afwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-bewiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-bnwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-cywiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-hawwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-iswiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-kkwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-simplewiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-trwiki/vi}}. Việc triển khai sẽ tiếp tục trong những tuần tới để bao gồm [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|phần còn lại của các Wikipedia trong dự án này]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T391964] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:27}} {{PLURAL:27|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * Các bảo trì viên bộ lọc đang hoạt động trên Meta-Wiki và các Wikipedia lớn được đề nghị cập nhật Bộ lọc sai phạm để tương thích với tài khoản tạm thời. Liên kết đến hướng dẫn và danh sách bộ lọc cần kiểm tra (ở chế độ riêng tư) có tại [[phab:T369611|Phabricator]]. * Các mô đun Lua giờ đây có thể truy cập tên của hình thu nhỏ liên kết với một trang, và trên [https://gerrit.wikimedia.org/g/operations/mediawiki-config/+/2e4ab14aa15bb95568f9c07dd777065901eb2126/wmf-config/InitialiseSettings.php#10849 một số wiki], cả thông tin đánh giá của chất lượng của WikiProject. Điều này được thực hiện thông qua hai thuộc tính mới của [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Scribunto/Lua reference manual#added-by-extensions|đối tượng mw.title]], là <code dir=ltr>pageImage</code> và <code dir=ltr>pageAssessments</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T131911][https://phabricator.wikimedia.org/T380122] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.5|MediaWiki]] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/24|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W24"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 01:16, ngày 10 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28846858 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 25-2025 == <section begin="technews-2025-W25"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/25|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Bạn có thể [https://wikimediafoundation.limesurvey.net/359761?lang=en đề cử công cụ mà bạn yêu thích] cho [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Giải thưởng Công cụ Tuyệt vời nhất]] lần thứ 6. Các đề cử sẽ được giữ riêng tư và sẽ được mở đến hết ngày 25 tháng 6. Bạn có thể sử dụng lại biểu mẫu khảo sát để đề cử nhiều công cụ. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:33}} {{PLURAL:33|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.6|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * Nhân viên Quỹ và tình nguyện viên kỹ thuật sử dụng API Wikimedia để xây dựng các công cụ, ứng dụng, tính năng và tích hợp nhằm cải thiện trải nghiệm của người dùng. Trong những năm tiếp theo, nhóm Giao diện MediaWiki sẽ nghiên cứu vào API web (HTTP) của Wikimedia nhằm phục vụ nhu cầu của tình nguyện viên kỹ thuật tốt hơn và bảo vệ cơ sở hạ tầng của Wikimedia khỏi khả năng lạm dụng. Bạn có thể [https://techblog.wikimedia.org/2025/06/12/apis-as-a-product-investing-in-the-current-and-next-generation-of-technical-contributors/ đọc thêm về kế hoạch của họ trong việc cải tiến API trong bài đăng Techblog này]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/25|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W25"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:38, ngày 16 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28870688 --> == Bản tin Kỹ thuật: Tuần 26-2025 == <section begin="technews-2025-W26"/><div class="plainlinks"> '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức kỹ thuật]]''' mới nhất từ cộng đồng kỹ thuật Wikimedia. Vui lòng chia sẻ với các thành viên khác về những thay đổi này. Không phải mọi thay đổi đều sẽ ảnh hưởng đến bạn. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/26|Các bản dịch]] của bản tin này cũng có sẵn cho bạn. '''Nổi bật trong tuần''' * Tuần này, nhóm Công cụ Điều hành và Học máy sẽ tiếp tục triển khai [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|một bộ lọc mới cho Thay đổi Gần đây]], được phát hành cho đợt Wikipedia thứ ba và cũng là đợt cuối cùng. Bộ lọc này sử dụng mô hình Revert Risk do nhóm Nghiên cứu tạo ra để đánh dấu các sửa đổi có khả năng bị lùi lại đồng thời giúp các tuần tra viên Thay đổi gần đây xác định những đóng góp có khả năng gây hại. Tính năng này sẽ được triển khai trên các Wikipedia sau: {{int:project-localized-name-azwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-lawiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-mkwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-mlwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-mrwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-nnwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-pawiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-swwiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-tewiki/vi}}{{int:comma-separator/vi}}{{int:project-localized-name-tlwiki/vi}}. Việc triển khai sẽ tiếp tục trong những tuần tiếp theo để bổ sung [[mw:Special:MyLanguage/2025 RecentChanges Language Agnostic Revert Risk Filtering|những Wikipedia còn lại vào dự án này]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T391964] '''Cập nhật cho biên tập viên''' * Tuần trước, [[mw:Special:MyLanguage/Trust and Safety Product/Temporary Accounts|tài khoản tạm thời]] đã được triển khai trên Wikipedia tiếng Séc, tiếng Hàn, và tiếng Thổ Nhĩ Kỳ. Trong tuần này và tuần sau, việc triển khai sẽ được tiếp nối trên các Wikipedia lớn hơn. [[mw:Talk:Trust and Safety Product/Temporary Accounts|Chia sẻ quan điểm của bạn]] về dự án này. [https://phabricator.wikimedia.org/T340001] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Later this week, the Editing team will release [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Multi check|Multi Check]] to all Wikipedias (except English Wikipedia). This feature shows multiple [[mw:Special:MyLanguage/Help:Edit check#Reference check|Reference checks]] within the editing experience. This encourages users to add citations when they add multiple new paragraphs to a Wikipedia article. This feature was previously available as an A/B test. [https://analytics.wikimedia.org/published/reports/editing/multi_check_ab_test_report_final.html#summary-of-results The test shows] that users who are shown multiple checks are 1.3 times more likely to add a reference to their edit, and their edit is less likely to be reverted (-34.7%).</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T395519] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">A few pages need to be renamed due to software updates and to match more recent Unicode standards. All of these changes are related to title-casing changes. Approximately 71 pages and 3 files will be renamed, across 15 wikis; the complete list is in [[phab:T396903|the task]]. The developers will rename these pages next week, and they will fix redirects and embedded file links a few minutes later via a system settings update.</span> * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Xem tất cả {{formatnum:24}} {{PLURAL:24|tác vụ}} được tạo bởi cộng đồng đã được [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Recently resolved community tasks|giải quyết vào tuần trước]]. <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">For example, a bug was fixed that had caused pages to scroll upwards when text near the top was selected.</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T364023] '''Cập nhật cho những người đóng góp vào mảng kỹ thuật''' * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editors can now use Lua modules to filter and transform tabular data for use with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart|Extension:Chart]]. This can be used for things like selecting a subset of rows or columns from the source data, converting between units, statistical processing, and many other useful transformations. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Chart/Transforms|Information on how to use transforms is available]].</span> [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Extension:Chart/Project/Updates] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The <code dir=ltr>all_links</code> variable in [[Special:AbuseFilter|AbuseFilter]] is now renamed to <code dir=ltr>new_links</code> for consistency with other variables. Old usages will still continue to work.</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T391811] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|class=skin-invert|Đề mục định kỳ]] Chi tiết cập nhật mã nguồn sắp tới trong tuần này: [[mw:MediaWiki 1.45/wmf.7|MediaWiki]] '''Chuyên sâu''' * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The latest quarterly [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Newsletters/34|Growth newsletter]] is available.</span> <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">It includes: the recent updates for the "Add a Link" Task, two new Newcomer Engagement Features, and updates to Community Configuration.</span> '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tin tức Kỹ thuật]]''' do [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|các biên tập viên Bản tin Kỹ thuật]] chuẩn bị và được đăng bởi [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Đóng góp]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2025/26|Biên dịch]]&nbsp;• [[m:Tech|Nhờ giúp đỡ]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Phản hồi]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Đăng ký hoặc huỷ đăng ký]].'' </div><section end="technews-2025-W26"/> <bdi lang="en" dir="ltr">[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]</bdi> 23:21, ngày 23 tháng 6 năm 2025 (UTC) <!-- Tin nhắn của Thành viên:Quiddity (WMF)@metawiki gửi cho mọi người trong danh sách tại https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=28870688 --> f4fk2v8zw2ps1vubnpgay04d50m9ilv Mục lục:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf 106 67841 195999 194083 2025-06-24T01:50:09Z Tranminh360 1642 195999 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Loại=book |wikidata_item= |Tựa đề=[[Hoàng tộc lược biên]] |Tập= |Tác giả=[[Tác gia:Tôn Thất Cổn|Tôn Thất Cổn]] |Dịch giả= |Biên tập viên= |Họa sĩ= |Trường= |Nhà xuất bản=A. J. S. |Nơi xuất bản=Huế |Năm=1943 |Từ khóa= |Nguồn=pdf |Hình=1 |Tiến triển=OCR |Trang=<pagelist 1="bìa" 2to6="-" 7=3 37="mục lục" 38to42="-" /> |Các tập= |Tóm tắt= |Rộng= |Css= |Header={{rh||— {{{pagenum}}} —|}} |Footer= }} rb3pruchrbxfei73e0y2m6qybf340ej 196032 195999 2025-06-24T02:03:45Z Tranminh360 1642 196032 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Loại=book |wikidata_item= |Tựa đề=[[Hoàng tộc lược biên]] |Tập= |Tác giả=[[Tác gia:Tôn Thất Cổn|Tôn Thất Cổn]] |Dịch giả= |Biên tập viên= |Họa sĩ= |Trường= |Nhà xuất bản=A. J. S. |Nơi xuất bản=Huế |Năm=1943 |Từ khóa= |Nguồn=pdf |Hình=1 |Tiến triển=C |Trang=<pagelist 1="bìa" 2to6="-" 7=3 37="mục lục" 38to42="-" /> |Các tập= |Tóm tắt= |Rộng= |Css= |Header={{rh||— {{{pagenum}}} —|}} |Footer= }} o5dzi3vdhqaxthabumhdiqdyyxih36z 196046 196032 2025-06-24T03:17:27Z Tranminh360 1642 196046 proofread-index text/x-wiki {{:MediaWiki:Proofreadpage_index_template |Loại=book |wikidata_item= |Tựa đề=[[Hoàng tộc lược biên]] |Tập= |Tác giả=[[Tác gia:Tôn Thất Cổn|Tôn Thất Cổn]] |Dịch giả= |Biên tập viên= |Họa sĩ= |Trường= |Nhà xuất bản=A. J. S. |Nơi xuất bản=Huế |Năm=1943 |Từ khóa= |Nguồn=pdf |Hình=1 |Tiến triển=C |Trang=<pagelist 1="bìa" 2to6="-" 7=3 37="mục lục" 38to42="-" /> |Các tập= |Tóm tắt={{Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/37}} |Rộng= |Css= |Header={{rh||— {{{pagenum}}} —|}} |Footer= }} d5lkdfbqjzshcq1nx1z4drboit8h1z0 Thành viên:Mrfly911 2 68467 196048 195942 2025-06-24T03:43:41Z Mrfly911 2215 /* Tống */ https://zh.wikisource.org/wiki/%E5%B6%BA%E5%A4%96%E4%BB%A3%E7%AD%94 196048 wikitext text/x-wiki == Dịch các tài liệu đóng góp == === Hán === * Sử ký: [[Biên dịch:Sử ký]] ** Sử ký: [[Biên dịch:Sử ký/Quyển 113| Quyển 113 Nam Việt úy Đà liệt truyện]] === Tấn === * [[Biên dịch:Giao Châu ký]] === Đường === * [[Bổ An Nam lục dị đồ ký]] * [[Lữ ngụ An Nam]] === Tống === * Lĩnh ngoại đại đáp: [[Biên dịch:Lĩnh ngoại đại đáp]] * Tống sử: [[Biên dịch:Tống sử]] ** Tống sử: [[Biên dịch:Tống sử/Quyển 488|Quyển 488 Liệt truyện 247 Ngoại quốc tứ – Giao Chỉ, Đại Lý]] === Nguyên === * [[Biên dịch:Chân Lạp phong thổ ký|Chân Lạp phong thổ ký]] === Minh === * Minh thực lục: [[Biên dịch:Minh thực lục]] * Minh sử: [[Biên dịch:Minh sử]] ** Minh sử: [[Biên dịch:Minh sử/Quyển 321|Quyển 321 Liệt truyện đệ 209 Ngoại quốc 2: An Nam]] * [[Bình An Nam chiếu]] * [[Lê Thì Cử đối đáp Tào Thân (1)]] * [[Lê Thì Cử đối đáp Tào Thân (2)]] === Thanh === * [[Tống Triều Tiên quốc sứ kỳ nhất]] * Thanh sử cảo: [[Biên dịch:Thanh sử cảo]] ** Thanh sử cảo: [[Biên dịch:Thanh sử cảo/Quyển 527| Quyển 527 liệt truyện tam bách thập tứ Thuộc quốc nhị: An Nam]] 03p7z4s96p72aa3w7k5kepndpe9hnpc 196050 196048 2025-06-24T03:56:06Z Mrfly911 2215 /* Nguyên */ 196050 wikitext text/x-wiki == Dịch các tài liệu đóng góp == === Hán === * Sử ký: [[Biên dịch:Sử ký]] ** Sử ký: [[Biên dịch:Sử ký/Quyển 113| Quyển 113 Nam Việt úy Đà liệt truyện]] === Tấn === * [[Biên dịch:Giao Châu ký]] === Đường === * [[Bổ An Nam lục dị đồ ký]] * [[Lữ ngụ An Nam]] === Tống === * Lĩnh ngoại đại đáp: [[Biên dịch:Lĩnh ngoại đại đáp]] * Tống sử: [[Biên dịch:Tống sử]] ** Tống sử: [[Biên dịch:Tống sử/Quyển 488|Quyển 488 Liệt truyện 247 Ngoại quốc tứ – Giao Chỉ, Đại Lý]] === Nguyên === * [[Biên dịch:Chân Lạp phong thổ ký|Chân Lạp phong thổ ký]] * Nguyên sử: [[Biên dịch:Nguyên sử]] ** Nguyên sử: [[Biên dịch:Nguyên sử/Quyển 209|Quyển 209 Liệt truyện 96 Ngoại di 2 An Nam]] *[[Biên dịch:Tân Nguyên sử|Tân Nguyên sử]] **Tân Nguyên sử: [[Biên dịch:Tân Nguyên sử/Quyển 251|Quyển 251 Liệt truyện 148 Ngoại quốc 3 An Nam]] === Minh === * Minh thực lục: [[Biên dịch:Minh thực lục]] * Minh sử: [[Biên dịch:Minh sử]] ** Minh sử: [[Biên dịch:Minh sử/Quyển 321|Quyển 321 Liệt truyện đệ 209 Ngoại quốc 2: An Nam]] * [[Bình An Nam chiếu]] * [[Lê Thì Cử đối đáp Tào Thân (1)]] * [[Lê Thì Cử đối đáp Tào Thân (2)]] === Thanh === * [[Tống Triều Tiên quốc sứ kỳ nhất]] * Thanh sử cảo: [[Biên dịch:Thanh sử cảo]] ** Thanh sử cảo: [[Biên dịch:Thanh sử cảo/Quyển 527| Quyển 527 liệt truyện tam bách thập tứ Thuộc quốc nhị: An Nam]] itrh75w5ag89ifjo15d42gazfmkrtus 196062 196050 2025-06-24T06:33:20Z Mrfly911 2215 /* Minh */ 196062 wikitext text/x-wiki == Dịch các tài liệu đóng góp == === Hán === * Sử ký: [[Biên dịch:Sử ký]] ** Sử ký: [[Biên dịch:Sử ký/Quyển 113| Quyển 113 Nam Việt úy Đà liệt truyện]] === Tấn === * [[Biên dịch:Giao Châu ký]] === Đường === * [[Bổ An Nam lục dị đồ ký]] * [[Lữ ngụ An Nam]] === Tống === * Lĩnh ngoại đại đáp: [[Biên dịch:Lĩnh ngoại đại đáp]] * Tống sử: [[Biên dịch:Tống sử]] ** Tống sử: [[Biên dịch:Tống sử/Quyển 488|Quyển 488 Liệt truyện 247 Ngoại quốc tứ – Giao Chỉ, Đại Lý]] === Nguyên === * [[Biên dịch:Chân Lạp phong thổ ký|Chân Lạp phong thổ ký]] * Nguyên sử: [[Biên dịch:Nguyên sử]] ** Nguyên sử: [[Biên dịch:Nguyên sử/Quyển 209|Quyển 209 Liệt truyện 96 Ngoại di 2 An Nam]] *[[Biên dịch:Tân Nguyên sử|Tân Nguyên sử]] **Tân Nguyên sử: [[Biên dịch:Tân Nguyên sử/Quyển 251|Quyển 251 Liệt truyện 148 Ngoại quốc 3 An Nam]] === Minh === * Minh thực lục: [[Biên dịch:Minh thực lục]] ** [[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục]] *** [[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 057]] * Minh sử: [[Biên dịch:Minh sử]] ** Minh sử: [[Biên dịch:Minh sử/Quyển 321|Quyển 321 Liệt truyện đệ 209 Ngoại quốc 2: An Nam]] * [[Bình An Nam chiếu]] * [[Lê Thì Cử đối đáp Tào Thân (1)]] * [[Lê Thì Cử đối đáp Tào Thân (2)]] === Thanh === * [[Tống Triều Tiên quốc sứ kỳ nhất]] * Thanh sử cảo: [[Biên dịch:Thanh sử cảo]] ** Thanh sử cảo: [[Biên dịch:Thanh sử cảo/Quyển 527| Quyển 527 liệt truyện tam bách thập tứ Thuộc quốc nhị: An Nam]] 6cpz090gjkcusg3iia9aptl940kqcto Biên dịch:Thanh sử cảo/Quyển 527 114 68506 195992 2025-06-23T13:12:05Z Mrfly911 2215 Dịch xong quyển 527 bằng Copilot. 195992 wikitext text/x-wiki {{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[../Biên dịch:Thanh sử cảo|Thanh sử cảo]] | tác giả = Triệu Nhĩ Tốn | ngôn ngữ = zh | bản gốc =清史稿/卷527 | năm = 1929 | phần = Quyển 527 Liệt truyện 314 Thuộc quốc 2: Việt Nam | trước = | sau = | ghi chú = }} ==Việt Nam== Việt Nam 越南 trước kia gọi là An Nam 安南. Vào đầu niên hiệu Thuận Trị, An Nam Đô thống sứ 安南都統使 Mạc Kính Diệu (莫敬耀) đến quy phục, chưa kịp được phong tước thì mất. Sau đó, con ông là Mạc Nguyên Thanh (莫元清) được phong làm An Nam Đô thống sứ.<ref>Mạc Kính Diệu chính là Mạc Kính Khoan, năm 1625 Kính Khoan hàng nhà Lê. Năm 1638, con Khoan là Mạc Kính Vũ (tức Mạc Nguyên Thanh) lại nổi dậy.</ref> Vào tháng Tám năm thứ mười sáu (niên hiệu Thuận Trị, năm 1659), Đại học sĩ Kinh lược Hồng Thừa Trù (洪承疇) bắt đầu dâng tấu, nói rằng nước An Nam sai mục lại là Ngọc Xuyên bá Đặng Phúc Tuy (玉川伯鄧福綏) và Triều Dương bá Nguyễn Quang Hoa (朝陽伯阮光華), mang biểu văn đến trước quân của Tín Quận Vương để bày tỏ lòng thành và xin quy phục. Tháng Chín năm thứ mười bảy (1660), Lê Duy Kỳ (黎維祺)<ref>Lê Thần Tông</ref> bắt đầu tự xưng là quốc vương, dâng biểu cùng vật phẩm cống nạp. Hoàng đế khen ngợi, ban cho gấm vóc và bạc trắng. Năm thứ mười tám (1661), có chiếu rằng: “Trẫm lấy đức mà cảm hóa xa gần, đó là đạo lớn của thời thịnh trị; kẻ quy phục mà hướng về nhân nghĩa, ấy là nghĩa chính của bề tôi. Nay đã bày tỏ lòng thành, hướng về giáo hóa, thì ban chiếu để biểu lộ ân huệ. Việc khen thưởng trung lương là điển lệ trọng yếu. Ngươi, quốc vương nước An Nam là Lê Duy Kỳ (黎維祺), ở nơi phương Nam xa xôi, giữ yên dân chúng. Nay có thể tiếp nhận giáo hóa, đặc biệt sai sứ đến quy phục, xem xét biểu văn, lòng thành thật rõ ràng. Xưa có câu: ‘Biết thời là bậc tuấn kiệt’, nhà vua gần như có được điều đó. Nay ban chiếu để khuyến khích và dạy bảo, lại sai quan mang theo các vật như trâm Nhân Căn, bạc, y phục, v.v., phái một viên thông sự thuộc hàng thứ ban đi cùng đến Quảng Tây, dọc đường cấp phát binh mã dẫn đường ra khỏi biên giới. Ngươi nhận ân sủng này, càng nên gắng sức trung thành tiết nghĩa, mãi làm phiên bang che chở, giữ vững việc triều cống, nối tiếp mãi không ngừng. Hãy kính cẩn tuân theo!” Không lâu sau, Lê Duy Kỳ mất, con là Lê Duy Đề (黎維禔)<ref>Lê Chân Tông</ref> kế vị. Sau đó cũng mất, con là Lê Duy Hi (黎維禧)<ref>Lê Huyền Tông</ref> kế vị. Tháng Mười Một năm thứ hai niên hiệu Khang Hy (1663), Lê Duy Hi (黎維禧) sai Lê Hiệu (黎斅) cùng những người khác dâng biểu tạ ơn, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Hai năm thứ ba, triều đình sai Ngô Quang (吳光), Biên tu Nội viện, và Chu Chí Viễn (朱志遠), Ty vụ Bộ Lễ, mang chiếu đến tế cố vương Lê Duy Kỳ (黎維祺) và Lê Duy Đề (黎維禔). Tháng Năm năm thứ năm (1666), Lê Duy Hi giao nộp chiếu và ấn của cố Minh vương Vĩnh Lịch (永曆) (nhà Minh), triều đình sai Trình Phương Triều (程方朝), Hàn lâm học sĩ của Quốc sử quán Nội các, và Trương Dịch Phấn (張易賁), Lang trung Bộ Lễ, đến sách phong Lê Duy Hi làm An Nam quốc vương, ban cho ấn bạc có núm hình lạc đà mạ vàng. Năm thứ sáu (Khang Hy), Lê Duy Hi (黎維禧) chiếm đất Cao Bằng của Đô thống sứ Mạc Nguyên Thanh (莫元清), Mạc Nguyên Thanh chạy sang Vân Nam, dâng sớ trình bày sự việc, hoàng đế ra lệnh an trí ông tại Nam Ninh. Lê Duy Kỳ (黎維祺)<ref>Nguyên văn Thanh sử cảo ghi là Duy Kỳ, đúng phải là Duy Hi.</ref> cũng dâng sớ trình bày đầu đuôi việc khởi binh báo thù. Trước đó, vào năm Chính Đức thứ 11 đời Minh (1516), quan coi việc tế tự ở xã đường là Trần Cảo (陳暠) giết vua Mạc Trừu (莫晭) rồi tự lập<ref>Thanh sử cảo lầm: Lê Trừu 晭 tức Lê Tương Dực, húy Lê Oanh.</ref>. Đại thần của Trừu là Mạc Đăng Dung (莫登庸) đánh giết Cảo, lập cháu gọi Trừu bằng bác là Huệ (譓)<ref>Lê Chiêu Tông, húy Lê Y 黎椅</ref> làm vua. Năm Gia Tĩnh nguyên niên, Mạc Đăng Dung phế Huệ rồi tự lập làm vua, con của Huệ là Lê Bình (黎平)<ref>Lê Trang Tông, húy Lê Ninh 黎寧</ref> chiếm giữ Thanh Hoa, tự lập làm một nước riêng. Về sau họ Mạc dần suy yếu, chỉ giữ được một quận Cao Bằng, thế lực ngày càng suy. Đến đây, hoàng đế sai Lý Tiên Căn (李仙根), Thị độc Nội viện, và Dương Triệu Kiệt (楊兆傑), Chủ sự Bộ Binh, mang chiếu dụ Lê Duy Hi, giao lại đất đai và dân chúng ở Cao Bằng cho Mạc Nguyên Thanh, nói rằng: “Mỗi người giữ đất của mình, trọn vẹn chức phận phiên thần.” Ban đầu, An Nam định ba năm một lần cống. Năm thứ bảy (1668), Lê Duy Hi dâng sớ xin hai lần cống trong sáu năm, dâng cùng lúc, hoàng đế chấp thuận. Năm thứ tám (1669), sứ thần Lý Tiên Căn và những người khác trở về, Lê Duy Hi dâng sớ đáp lại, nói đã tuân chỉ, giao lại đất đai và dân chúng ở phủ Cao Bằng, Thạch Lâm, Quảng Nguyên, Thượng Lăng, Hạ Lăng cho Mạc Nguyên Thanh. Nhân đó lại tấu rằng trong số đất đai mà Lê Duy Hi đã giao, vẫn còn hai châu Bảo Lạc, Thất Nguyên và mười hai tổng xã như Côn Lôn, Kim Mã chưa trả, xin ban thêm chiếu để giao trả toàn bộ, nhưng hoàng đế không chấp thuận. Năm ấy, Lê Duy Hi qua đời, em là Lê Duy Triện (黎維𬓆)<ref>Lê Gia Tông, húy Lê Duy Cối (黎維禬), Lê Duy Khoái (黎維𥘺).</ref> tạm quyền xử lý quốc sự. Tháng Giêng năm thứ mười ba (1674), Lê Duy Triện báo tang, sai bề tôi là Hồ Sĩ Dương (胡士揚) cùng những người khác dâng biểu. Năm Khang Hy thứ tám và thứ mười một, vào dịp tiến cống hàng năm, có dâng sớ rằng: “Tiên vương đời đời giữ nước An Nam, bị nghịch thần Mạc Đăng Dung (莫登庸) thoán đoạt và giết hại, may nhờ tổ tiên của Trịnh Cối (鄭檍) phò tá, dẹp trừ và khôi phục lại. Di họa của nghịch Mạc chiếm cứ Cao Bằng, khi thì xưng thần, khi thì phản nghịch. Đến đời Mạc Nguyên Thanh (莫元清), vì sợ bị xét tội nên lén vào nội địa xin quy phục. Năm Khang Hy thứ tám, vâng mệnh giao trả Cao Bằng, thần là Lê Duy Hi (黎維禧) kính cẩn tuân chỉ, nào dám không nghiêm theo. Nhưng Mạc Nguyên Thanh là kẻ thù không đội trời chung của thần, còn đất Cao Bằng là lãnh thổ tổ tiên giữ gìn qua các đời, nay bị nghịch thần chiếm cứ, họa ở ngay trong nhà. Cúi xin lượng xét ân đức của thiên triều, cho Cao Bằng trở lại thuộc về bản quốc. Hơn nữa, Mạc Nguyên Thanh còn có lời thề và bài văn tế cha là Mạc Kính Diệu (莫敬耀), trong đó có câu ‘mưu nghịch thiên triều 圖逆天朝’, nay kính cẩn dâng trình, kèm theo vật phẩm cống nạp.” Việc này được giao cho bộ bàn nghị. Sau đó nghị rằng: “Trước đây Lê Duy Hi đã giao trả Cao Bằng cho Mạc Nguyên Thanh, còn có văn thư hòa hiếu làm bằng. Nay Lê Duy Triện (黎維𬓆) tuy nói thu được lời thề và bài văn tế, nhưng văn thư đã lâu năm, lời thề mang tên Mạc Kính Diệu, có thể là từ khi Kính Diệu còn sống, cũng có thể do Mạc Nguyên Thanh hiện nay đưa ra, thật khó mà đoán định. Nên lệnh cho Lê Duy Triện tra xét rõ ràng, tâu trình lại để bàn tiếp.” Chiếu theo đó mà làm. Năm thứ mười bốn (Khang Hy), Lê Duy Triện (黎維𬓆) qua đời, em là Lê Duy Chính (黎維正)<ref>Lê Hy Tông, húy Lê Duy Cáp (黎維祫), Lê Duy Hiệp, Lê Duy Hợp.</ref> tạm quyền xử lý quốc sự. Năm thứ mười sáu, hoàng đế dụ Lê Duy Chính rằng: “Nghịch tặc Ngô Tam Quế (吳三桂), nhân lúc cuối đời Minh có loạn giặc Sấm (tức Lý Tự Thành), đã theo giặc, lấy cớ cha chết dưới tay giặc mà chạy đến quy thuận. Nghĩ tình quy phục, trẫm phong cho tước vương, vốn mong hắn cảm ân báo đáp, tận trung cống hiến. Nào ngờ hắn mang bản chất hung tàn, ôm lòng gian trá, âm mưu phản nghịch, tự gây loạn đầu tiên, mượn cớ xin dời mà tự ý làm phản, xúi giục gian tà, khiến sinh linh đồ thán. Trẫm nhiều năm sai binh chinh phạt, đất Tần, đất Lũng đã yên, Phúc Kiến, Quảng Đông đã bình định, chỉ còn Ngô Tam Quế chiếm giữ một góc, cố kéo dài hơi tàn. Nay đại quân hội tụ, e hắn sẽ chạy trốn, lẩn vào vùng Lĩnh Nam. Nay vì nước ngươi đời đời là phiên thần, trung thành với thiên triều, đối với loạn thần tặc tử, tất cùng chung mối thù. Nay đã sai các đạo quân mở rộng tấn công, bình định Quảng Tây, tiến đánh Vân Nam, Quý Châu. Nước ngươi đất đai tiếp giáp, vốn quen thuộc địa thế, nhà vua hãy tuyển chọn tướng sĩ, hiệp lực tiêu diệt, sẽ được trọng thưởng và vinh danh, triều đình có điển lệ rõ ràng. Hãy kính cẩn tuân theo, chớ phụ lòng trẫm giao phó!” Tháng Mười Một năm thứ mười tám (Khang Hy) (1679), Lê Duy Chính (黎維正) dâng biểu chúc mừng đại thắng, tấu rằng: “Nghịch tặc Ngô Tam Quế (吳三桂) làm loạn nhiều năm, ngăn trở đường cống của thần, lại nhiều lần dụ dỗ, ép buộc thần phải quy phục. Thần một lòng ngu trung, không dám thay đổi tiết nghĩa. Nay có nghịch thần Mạc Nguyên Thanh (莫元清) ngầm kết giao với Ngô Tam Quế, lén vào Cao Bằng, mưu toan tập kích. Nay nhờ oai trời, đã truy bắt được bè đảng phản nghịch, làm rõ tội trạng, để củng cố vai trò phiên bang.” Hoàng đế chấp thuận. Tháng Chín năm thứ hai mươi mốt, Lê Duy Chính sai bề tôi là Giáp Toàn (甲全) cùng những người khác dâng biểu chúc mừng việc bình định Phúc Kiến và Quảng Đông, đồng thời tiến cống vật phẩm hàng năm; lại xin truy phong và ban ân huệ cho cố vương Lê Duy Triện (黎維𬓆), triều đình nghị ban ân theo lệ. Khi ấy, các vật phẩm cống như đồ vàng bạc không khớp với danh sách đã định, hoàng đế ra chiếu miễn truy xét kỹ, còn các vật phẩm khác thì giảm bớt số lượng như lụa trắng, trầm hương loại tốt, và nhang đen loại trung. Tháng Tư năm thứ hai mươi hai (Khang Hy) (1683), triều đình sai Minh Đồ (明圖), Thị độc Hàn lâm viện, và Tôn Trác (孫卓), Biên tu Hàn lâm viện, đến sách phong Lê Duy Chính (黎維正) làm An Nam quốc vương, ban tặng bốn chữ do hoàng đế ngự bút: “Trung hiếu thủ bang” (忠孝守邦) (trung hiếu giữ nước). Đồng thời, sai Ô Hắc (鄔黑), Thị độc Hàn lâm viện, và Chu Xán (周燦), Lang trung Bộ Lễ, mang chiếu đến tế cố vương Lê Duy Hi (黎維禧) và Lê Duy Triện (黎維𬓆). Khi ấy, Mạc Nguyên Thanh (莫元清) đã qua đời, em là Mạc Kính Quang (敬光) bị họ Lê đánh bại, dẫn quân đến quy thuận. Hoàng đế ra lệnh đưa về An Nam. Không lâu sau, Kính Quang bệnh mất tại Tứ Thành, từ đó họ Mạc ở địa phương tuyệt tự. Năm thứ hai mươi lăm (1686), triều đình tăng ban cho An Nam quốc vương 50 bộ áo gấm, ghi thành lệ. Năm thứ ba mươi sáu (Khang Hy) (1697), Lê Duy Chính (黎維正) dâng sớ tâu rằng ba nơi là Ngưu Mã, Hồ Điệp và Phổ Viên bị thổ ty vùng biên lấn chiếm, xin được trả lại. Hoàng đế hỏi Tuần phủ Vân Nam là Thạch Văn Thịnh (石文晟), được biết các vùng đất đó đã thuộc phủ Khai Hóa hơn ba mươi năm, không phải là đất cũ của An Nam, nên ra văn thư trách cứ. Tháng Mười năm thứ năm mươi bảy (1718), Lê Duy Chính qua đời, con là Lê Duy Đào (黎維祹)<ref>Lê Dụ Tông, húy Lê Duy Đường (黎維禟, 黎維禎)</ref> báo tang và xin kế vị, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Hai năm thứ năm mươi tám (1719), triều đình sai Đặng Đình Triết (鄧廷喆), Trung thư Nội các, và Thành Văn (成文), Biên tu Hàn lâm viện, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Chính, đồng thời sách phong Lê Duy Đào làm An Nam quốc vương. Năm Ung Chính thứ hai (1724), Lê Duy Đào sai bề tôi dâng biểu chúc mừng hoàng đế lên ngôi, kèm theo vật phẩm cống nạp, được ban bốn chữ ngự bút: “Nhật Nam thế tổ” (日南世祚 – Vận nước truyền đời ở Nhật Nam). Năm thứ ba (Ung Chính) (1725), Tổng đốc Vân Nam là Cao Kỳ Trác (高其倬) dâng tấu rằng: “Phủ Khai Hóa của Vân Nam giáp giới với An Nam. Từ ngoài trạm Mã Bá của phủ Khai Hóa đi 40 dặm đến khe suối dưới núi Diêm Xưởng có thôn Phùng Xuân với sáu trại, trong sổ sách ghi thu thuế mùa thu là hơn 12 thạch. Năm Khang Hy thứ 28 (1689), vùng này nhập vào An Nam. Lại theo sách Vân Nam Thông chí, từ huyện Văn Sơn thuộc phủ Khai Hóa đi về phía nam 240 dặm đến sông Đổ Chú là ranh giới với An Nam. Nay từ phủ Khai Hóa đến trạm Mã Bá chỉ còn 120 dặm, đến khe suối dưới núi Diêm Xưởng cũng chỉ 160 dặm, tức là ngoài khe suối núi Diêm Xưởng vẫn còn 80 dặm, trong đó có hai xưởng là Đô Long và Nam Đan, vốn là đất cũ của Vân Nam. Dù đã mất từ đời Minh, nhưng vì liên quan đến biên giới, nên cần phải kiểm tra lại toàn bộ, cử người khảo sát và lập mốc phân giới.” Hoàng đế dụ rằng: “Các nơi như Đô Long, Nam Đan đã nhập vào An Nam từ cuối đời Minh, nên việc lấn chiếm không phải bắt đầu từ triều ta. An Nam từ khi quy phục nhà Thanh đến nay, đời đời kính cẩn thần phục, không nên tranh giành từng tấc đất.” Lê Duy Đào (黎維祹) sau đó dâng sớ biện bạch. Tổng đốc kế nhiệm là Ngạc Nhĩ Thái (鄂爾泰) lại dâng sớ xin lập mốc tại khe suối dưới núi Diêm Xưởng, cách trạm Mã Bá 40 dặm. Lê Duy Đào lại dâng sớ với lời lẽ gay gắt để trình bày. Năm thứ năm (1727), hoàng đế dụ Lê Duy Đào rằng: “Trẫm cai quản thiên hạ, mọi nước chư hầu đều là đất của trẫm, cần gì phải tranh chấp chút đất 40 dặm này. Nhưng việc phân định biên giới là điều chính sự cần làm trước, dù là chư hầu hay nơi xa xôi cũng đều như nhau. Nay các phiên bang xa như Mông Cổ đều kính cẩn tuân theo khi được dụ, lẽ nào nước ngươi vốn xưng là lễ nghĩa chi bang lại đi ngược với đức hóa? Nhà vua không cần lo ngại bị cho là lấn đất, cứ khẩn thiết biện bạch, đây là lỗi của người trước, không phải lỗi của nhà vua. Chỉ cần tuân theo dụ chỉ, trẫm sẽ không truy cứu. Nếu còn chần chừ, làm mất đi sự kính cẩn trước nay, thì tự chuốc lấy lỗi lầm, lòng nhân của trẫm với nước xa cũng không thể mong được nữa. Hãy kính cẩn tuân theo, chớ phụ lòng trẫm!” Lê Duy Đào cảm động, hối lỗi và dâng sớ tạ ơn. Hoàng đế sau đó ban cho vùng đất ngoài trạm Mã Bá 40 dặm, và lấy khe suối nhỏ Đổ Chú tại trạm Mã Bá làm ranh giới. Tháng Ba năm thứ sáu (Ung Chính) (1728), triều đình sai Phó Đô ngự sử Hàng Dịch Lộc (杭奕祿) và Học sĩ Nội các Nhậm Lan Chi (任蘭枝) đến An Nam tuyên dụ, đại ý rằng: “Nhà vua nay đã tự hối hận vì mê muội, lời lẽ cung kính, trẫm đặc biệt ban ân huệ lớn, lại ban cho vùng đất ngoài trạm Mã Bá 40 dặm để nhà vua đời đời giữ gìn.” Sau đó, hoàng đế dụ Tổng đốc Ngạc Nhĩ Thái (鄂爾泰) rằng: “Trẫm đã ban ân cho phiên bang, cũng nên thuận theo tiện lợi của dân. Trong vùng đất 40 dặm này, nếu có dân nào nguyên là người nội địa muốn trở về, thì cấp tiền và sắp xếp cho họ ở tỉnh Vân Nam, không để họ mất chốn nương thân. Còn những người vốn cư trú ở phiên bang, thuộc quyền quản lý của An Nam, thì cũng tùy ý họ lựa chọn.” Tháng Mười Một năm thứ mười một (1733), Lê Duy Đào (黎維祹) qua đời, con là Lê Duy Hỗ (黎維祜)<ref>Lê Thuần Tông, húy Lê Duy Tường (黎維祥, 黎維祜)</ref> báo tang và xin kế vị, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Hai năm thứ mười hai, triều đình sai Xuân Sơn (春山), Thị độc Hàn lâm viện, và Lý Học Dụ (李學裕), Cấp sự trung Khoa Binh, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Đào, đồng thời sách phong Lê Duy Hỗ làm An Nam quốc vương. Năm thứ mười ba (đời Ung Chính) (1735), Lê Duy Hỗ qua đời, em là Lê Duy Y (黎維禕)<ref>Lê Ý Tông, húy Lê Duy Thận (黎維祳)</ref> tạm quyền xử lý quốc sự. Năm thứ hai (Càn Long) (1737), Lê Duy Y (黎維禕) báo tang, xin kế vị. Triều đình sai Tùng Thọ (嵩壽), Thị độc Hàn lâm viện, và Trần Đảm (陳倓), Tu soạn, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Hỗ (黎維祜), đồng thời sách phong Lê Duy Y làm An Nam quốc vương. Tháng Chín năm thứ ba, Lê Duy Y sai sứ dâng biểu chúc mừng hoàng đế lên ngôi, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Chín năm thứ chín (1744), Tổng đốc Lưỡng Quảng là Mã Nhĩ Thái (馬爾泰) tấu rằng: “Giặc dân ở Quảng Tây là Diệp Trăn (葉蓁) lén ra nước ngoài, dụ dỗ người làm giặc; dân đói An Nam tràn vào các nơi như Ninh Minh.” Hoàng đế ra lệnh tại các cửa ải giáp giới giữa Vân Nam, Quảng Tây và An Nam phải kiểm tra nghiêm ngặt, không để phát sinh sự cố. Sau đó, Tổng đốc Lưỡng Quảng là Mã Nhĩ Thái, quyền Tuần phủ Quảng Tây là Thác Ung (托庸), và Đề đốc Đậu Bân (豆斌) tấu rằng: “Các cửa ải như Bản Mông thuộc thổ động Khiêm Long của phủ Nam Ninh, Xuyên Hoang thuộc thổ châu Tư Lăng của phủ Thái Bình, Hạ Thủ thuộc thổ châu Hạ Lôi của phủ Trấn Nam, tổng cộng hơn ba mươi cửa khẩu, đều gần An Nam, nên cần xây tường đá, dựng rào chắn, tăng cường đồn trạm và binh lính. Các thổ ty dẫn thổ dũng canh giữ, đồng thời lệnh cho quan địa phương mỗi năm vào tháng Đông kiểm tra và báo cáo. Vùng An Nam gọi là Khu Trư là nơi tập trung hàng hóa, gần các cửa ải, trước đây đóng cửa cấm thông thương, nay mở ra thì tiện cho dân buôn. Nên lập người quản lý khách thương, kiểm soát việc qua lại, và giao cho quan địa phương giám sát cẩn thận. Còn hai cửa quan Bình Nhi và Thủy Khẩu thông đến Thái Nguyên, Mục Mã, nên đặt xích sắt chắn ngang sông, mỗi mùng 5 và 10 mở một lần để thông thương.” Hoàng đế chấp thuận. Ban đầu, vùng biên giới huyện Tư Lăng, Quảng Tây giáp với An Nam, Tuần phủ Thư Lộ (舒輅) xin trồng tre để ngăn việc vượt biên trái phép. Các thổ mục ở Bằng Tường và Tư Lăng nhân cơ hội lấn đất An Nam, dân hai bên không chịu, thường xảy ra tranh chấp. Năm thứ mười sáu (Càn Long) (1751), Tổng đốc Tô Xương (蘇昌) dâng tấu, hoàng đế dụ Thư Lộ (舒輅) chuyển xuống bộ để tra xét. Khi ấy, giặc người Dao (猺匪 Dao phỉ) ở An Nam là Bàn Đạo Kiềm (盤道鉗), Đặng Thành Ngọc (鄧成玉) âm mưu làm loạn, chế tạo hoàng bào, cờ vàng, ấn gỗ, kết giao với dân và người thiểu số trong nội địa như Hà Thánh Liệt (何聖烈), phát tờ truyền đơn chiêu mộ giặc, mưu tính đánh các nơi như Đô Long, An Bắc, Nghi Kinh. Việc bị quân An Nam phát hiện, Hà Thánh Liệt cùng đồng bọn bị bắt, còn Bàn Đạo Kiềm và Đặng Thành Ngọc trốn vào rừng núi. Năm thứ mười chín (1754), mục trưởng vùng sông Bát Bảo ở An Nam là Hoàng Quốc Trân (黃國珍) dụ bắt được Bàn Đạo Kiềm và Đặng Thành Ngọc. Tổng đốc Vân Quý là Thạc Sắc (碩色) thẩm vấn rõ ràng, dâng tấu xin xử tử theo pháp luật. Trước đó, thổ phỉ Quảng Đông là Lý Văn Quang (李文光) cùng thổ hào họ Nguyễn ở Thuận Hóa mưu chiếm các nơi Lộc Lại, Đồng Nễ<ref>Nông Nại, Đồng Nai</ref> để làm loạn, quan phiên bắt được, giam vào ngục. Năm thứ hai mươi mốt (1756), Lý Văn Quang cùng 16 người bị giải giao đến Phúc Kiến. Tổng đốc Mân Chiết là Khách Nhĩ Kỳ Thiện (喀爾吉善) tấu rằng: “An Nam ở nơi xa xôi, không dám tự tiện xử tử Lý Văn Quang, mà đưa về xin chỉ thị, đủ thấy lòng thành kính quy phục. Nên chiếu theo lệ kết giao với ngoại quốc mà xử lý riêng từng người.” Hoàng đế chấp thuận. Tháng Sáu năm thứ hai mươi hai (1757), thuyền phiên của An Nam bị lạc gió, trôi dạt đến trạm Vĩnh Ninh, triều đình cho quân canh giữ, cấp tiền đưa về, đồng thời thu giữ binh khí, khi về thì hoàn trả. Hoàng đế dụ rằng: “Thu giữ binh khí đưa vào kho là không hợp lễ, nên ban dụ cho các trấn thủ ven biển biết.” Năm thứ hai mươi lăm (1760), Tổng đốc Mân Chiết là Ái Tất Đạt (愛必達) tấu rằng: “Giặc cát ở biên giới An Nam cùng mục trưởng Giao là Tô Do (蘇由) gây rối, xâm nhập hai trại Mạn Trác và Mã Lộc, cướp bóc gây chuyện, đã thông báo cho quốc vương An Nam bắt giải.” Hoàng đế cho rằng việc tuần phòng thường ngày không nghiêm, khi xảy ra việc thì truy bắt không hiệu quả, nên nghiêm khắc quở trách. Năm thứ hai mươi sáu (Càn Long) (1761), Lê Duy Y qua đời, con là Lê Duy Đoan (黎維𥚻)<ref>Lê Hiển Tông, húy Lê Duy Diêu (黎維祧)</ref> báo tang và xin kế vị. Triều đình sai Đức Bảo (德保), Thị độc Hàn lâm viện, và Cố Nhữ Tu (顧汝修), Thiếu khanh Đại lý tự, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Y (黎維禕), đồng thời sách phong Lê Duy Đoan làm An Nam quốc vương. Lê Duy Đoan muốn dùng lễ “ngũ bái sự thiên” (năm lạy để thờ trời) của nước mình để nhận sắc phong, nhưng Đức Bảo và Cố Nhữ Tu kiên quyết không chấp thuận, buộc phải theo đúng nghi lễ triều đình, lễ thành. Sau khi Cố Nhữ Tu ra khỏi biên giới, vì lễ nghi đón tiễn của An Nam vương không chu đáo, ông để lại thư trách cứ. Tuần phủ Quảng Tây là Hùng Học Bằng (熊學鵬) tâu lên, Cố Nhữ Tu bị cách chức. Tháng Ba năm thứ hai mươi bảy (1762), hoàng đế dụ các quan lễ rằng: “An Nam là nước phiên thuộc từ nhiều đời, mỗi khi có sứ thần đến sách phong thì phải tuân theo lễ ba quỳ chín lạy. Nhưng quốc vương nước ấy vì giữ thói quen nhỏ hẹp của nước mình, lại bàn bạc với sứ thần về nghi lễ quỳ lạy. Đức Bảo và Cố Nhữ Tu đã chỉ rõ tiền lệ, nghiêm túc tuân theo. Các phiên bang không hiểu thể chế, các quan bộ nên sớm tuyên truyền rõ ràng. Từ nay về sau, mỗi khi có việc sách phong An Nam, phải báo trước cho chính sứ và phó sứ biết các nghi lễ cần tuân theo, để họ mãi mãi làm theo, ghi thành quy định.” Năm thứ ba mươi tư (1769), hậu duệ họ Mạc ở An Nam là Hoàng Công Toản (黃公纘)<ref>con của Hoàng Công Chất, nguyên văn ghi họ Hoàng 安南莫氏後黃公缵</ref> cư trú tại trại Mãnh Thiên ở Nam Chưởng, bị họ Lê ép bức, phải dẫn thuộc hạ vào nội địa quy thuận. Lê Duy Đoan xin bắt về xử lý, triều đình ra văn thư trách cứ. Năm thứ bốn mươi ba (1778), An Nam áp giải "bọn giặc bỏ trốn" vào cửa quan nộp, hoàng đế ban cho Lê Duy Đoan gấm vóc. Năm thứ bốn mươi sáu (1781), Lê Duy Đoan sai sứ sang tạ ơn và tiến cống vật phẩm. Hoàng đế ra lệnh thu nhận, nhưng lần sau giảm một nửa số vật phẩm cống chính thức, đồng thời ra lệnh rằng từ nay về sau, các biểu tấu tạ ơn không cần chuẩn bị đầy đủ nghi lễ. Tháng Năm, dụ Bộ Lễ: “Năm nay, sứ thần nước An Nam đến kinh đô, lệnh cho một vị đường quan dẫn họ đến Nhiệt Hà để yết kiến.” Năm thứ bốn mươi chín (Càn Long) (1784), hoàng đế tuần du phương Nam, các bề tôi đi theo của An Nam là Hoàng Trọng Chính (黃仲政), Lê Hữu Dung (黎有容), Nguyễn Đường (阮堂) và những người khác đến nghênh đón bên ngoài Nam Thành, được ban thưởng lụa là theo thứ bậc, đặc biệt ban cho quốc vương An Nam một tấm hoành phi đề bốn chữ “Nam Giao Bình Hàn” (南交屏翰 – Phiên bang che chở phương Nam; Rào giậu phương Nam). Năm thứ năm mươi mốt (1786), họ Nguyễn ở An Nam nổi dậy làm biến. Trước kia, vào thời Minh Gia Tĩnh, An Nam vương Lê Duy Đàm (黎維潭)<ref>Lê Thế Tông</ref> khôi phục đất nước, thực nhờ công của hai họ Trịnh và Nguyễn, từ đó đời đời giữ vai trò phụ chính tả – hữu. Về sau, khi phụ chính hữu (Nguyễn Kim) mất sớm, con còn nhỏ, phụ chính tả là họ Trịnh (Kiểm) thừa cơ kiêm nhiệm cả hai chức để chuyên quyền quốc sự, đẩy họ Nguyễn ra trấn giữ Thuận Hóa, xưng là Quảng Nam vương. Từ đó, họ Nguyễn và họ Trịnh trở thành kình địch, gây chiến liên miên. Đến thời Lê Duy Đoan (黎維𥚻), quyền hành càng suy yếu, chỉ còn như một phủ giữ danh nghĩa. Phụ chính Trịnh Đống (鄭棟)<ref>Trịnh Sâm 鄭森</ref> giết thế tử, chiếm lấy kim ấn, mưu đoạt ngôi, nhưng vì e ngại thế lực mạnh của họ Nguyễn ở Quảng Nam nên dụ các thổ tù Nguyễn Nhạc (阮嶽), Nguyễn Huệ (阮惠) cùng đánh Quảng Nam vương, tiêu diệt tại Phú Xuân. Nguyễn Huệ tự xưng là Thái Đức vương<ref>Thanh sử cảo lầm: Nguyễn Nhạc xưng Thái Đức hoàng đế</ref>, Trịnh Đống tự xưng là Trịnh Tĩnh vương, hai bên không ai chịu nhường ai, Lê Duy Đoan cũng không làm gì được. Kinh đô của An Nam gọi là Đông Kinh, tức Giao Châu xưa, nơi đặt trị sở của An Nam đô hộ phủ thời Đường; còn hai đạo Quảng Nam và Thuận Hóa gọi là Tây Kinh, tức đất cũ của Nhật Nam và Cửu Chân. Nơi Lê Duy Tân khởi binh nằm cách Đông Kinh một eo biển, từ lâu do họ Nguyễn (chúa Nguyễn) ở Quảng Nam chiếm giữ, binh lực mạnh hơn An Nam. Đến đây, Trịnh Đống chết, Nguyễn Huệ lấy danh nghĩa trừ họ Trịnh để chiếm quyền, đánh phá thành Lê, tiêu diệt con của Trịnh Đống là Trịnh Tông (鄭宗), họ Nguyễn lại nắm toàn quyền. Lê Duy Đoan ban thưởng cho Nguyễn Huệ hai quận, lại gả con gái cho. Năm thứ năm mươi hai (Càn Long) (1787), Lê Duy Đoan (黎維𥚻) qua đời, cháu là Lê Duy Kỳ (黎維祁)<ref>Lê Chiêu Thống</ref> lên nối ngôi. Nguyễn Huệ (阮惠) đem hết voi chở châu báu về Quảng Nam, sai bề tôi họ Trịnh là Cống Chỉnh (貢整)<ref>Nguyễn Hữu Chỉnh</ref> trấn giữ kinh thành. Cống Chỉnh muốn phò Lê chống Nguyễn, bèn lấy danh nghĩa nhà vua đem quân đoạt lại được 50 con voi. Nguyễn Nhạc (阮嶽) cũng ở Quảng Nam chặn đường cướp lấy quân nhu. Nguyễn Huệ trở về, xây thành tại Phú Xuân, sai tướng là Nguyễn Nhậm (阮任)<ref>Vũ Văn Nhậm</ref> đem hàng vạn quân đánh Cống Chỉnh ở kinh đô. Cống Chỉnh tử trận, Lê Duy Kỳ bỏ trốn, Nguyễn Nhậm chiếm giữ Đông Kinh, trấn giữ bốn nơi hiểm yếu, có ý tự lập làm vua. Mùa hạ năm thứ năm mươi ba (1788), Nguyễn Huệ lại đem quân giết Nguyễn Nhậm ở Đông Kinh, rồi mời cho Lê Duy Kỳ phục vị. Lê Duy Kỳ biết không thể tin, không dám ra. Nguyễn Huệ biết lòng dân không theo, bèn phá hủy toàn bộ cung điện, đem con gái, châu báu lên thuyền trở về Phú Xuân, để lại 3.000 quân trấn giữ Đông Kinh. Khi ấy, có Đốc phủ Cao Bằng là Nguyễn Huy Túc (阮輝宿) hộ tống mẹ, vợ và tông tộc của Lê Duy Kỳ gồm 200 người, từ Cao Bằng xuống thuyền trốn đến sông Bác Thẩm Khê, thuộc biên giới châu Long, phủ Thái Bình, Quảng Tây. Họ liều chết vượt sông sang bờ bắc, những người không kịp vượt sông đều bị quân truy kích giết hại. Tổng đốc Lưỡng Quảng là Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) và Tuần phủ Quảng Tây là Tôn Vĩnh Thanh (孫永清) lần lượt tâu lên, đồng thời nói: “Việc ban cho hay lấy đi đều do thánh thượng định đoạt.” Hoàng đế cho rằng họ Lê đã giữ vai trò phiên thần, cống nạp hơn trăm năm, nên cần xuất binh hỏi tội, để “hưng diệt kế tuyệt 興滅繼絕” (giúp kẻ bị diệt, nối lại dòng dõi). Trước tiên, đưa gia quyến họ Lê an trí tại Nam Ninh, sai các bề tôi là Lê Hoài (黎佪), Nguyễn Đình Mai (阮廷枚)<ref>Lê Quýnh và Nguyễn Quốc Đống</ref> về nước, bí mật báo tin cho cháu nối dõi họ Lê (tức Duy Kỳ). Khi ấy, lãnh thổ An Nam: * Phía đông giáp biển * Phía tây giáp Lào * Phía nam cách Chiêm Thành một eo biển * Phía bắc giáp Quảng Tây và Vân Nam Có 22 phủ, trong đó 2 phủ do thổ ty cai quản, thực tế còn 20 phủ, chia thành 13 đạo. Các vùng chưa bị chiếm: * Đạo Thanh Hoa: 4 phủ, 15 huyện * Đạo Tuyên Quang: 3 châu, 1 huyện * Đạo Hưng Hóa: 10 châu, 2 huyện Các vùng thượng đạo chưa mất, hạ đạo đã mất: * Đạo An Bang: 4 phủ, 12 huyện * Đạo Sơn Tây: 5 phủ, 24 huyện * Đạo Kinh Bắc: 4 phủ, 20 huyện * Đạo Thái Nguyên: 3 châu, 8 huyện Các vùng thượng đạo đã mất, hạ đạo chưa mất: * Đạo Sơn Nam: 9 phủ, 36 huyện * Đạo Hải Dương: 4 phủ, 19 huyện Riêng hai đạo Quảng Nam và Thuận Hóa là căn cứ của họ Nguyễn (Tây Sơn), lại chiếm thêm đạo Cao Bằng (1 phủ, 4 châu) và đạo Lạng Sơn (1 phủ, 7 huyện) để ngăn chặn nội địa. Hoàng đế ra lệnh cho Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) gửi văn thư đến các đạo ở An Nam, nêu rõ lẽ thuận nghịch, khuyên sớm quay về chính đạo. Khi ấy, em của Lê Duy Kỳ (黎維祁) là Lê Duy Tụ (Lưu, Trù) (黎維䄂) và Lê Duy Chỉ (黎維祉) đều đang lánh nạn bên ngoài. Lê Duy Tụ chết ở thành Tuyên Quang, còn Lê Duy Chỉ từ xưởng Bát Bồng ở Kinh Bắc đến quy thuận. Tôn Sĩ Nghị thấy Lê Duy Chỉ có tài khí, muốn cho tạm quyền xử lý quốc sự. Nhưng hoàng đế lo sau này anh em sinh nghi kỵ, không cho phép, bèn sai thổ tù châu Điền là Sầm Nghi Đống (岑宜棟) hộ tống Lê Duy Chỉ ra khỏi biên giới, chiêu mộ nghĩa binh. Đúng lúc đó, các bề tôi như Nguyễn Đình Mai (阮廷枚) gửi thư hồi đáp từ cháu nối dõi họ Lê, xin chuyển tấu lên triều đình. Từ đó, các thổ ty và quan binh ở các châu chưa bị chiếm ở An Nam thi nhau bắt giữ bè đảng giả mạo, dâng bản đồ đất đai. Các nghĩa dũng ở các xưởng ngoài biên cũng xin cấp lương để luyện tập, tình nguyện làm người dẫn đường. Khi ấy, anh em Nguyễn Huệ cũng đến cửa ải xin tiến cống, kèm theo biểu văn của thần dân nước họ, nói rằng không rõ Lê Duy Kỳ còn sống hay không, xin lập con của cố vương Lê Duy Đoan (黎維𥚻) là Ông Hoàng Tư Duy Cẩn (翁皇司維𬓑) làm người chủ quốc sự, và xin đón mẹ hoàng hậu của ông về nước. Hoàng đế biết Nguyễn Huệ muốn lợi dụng Lê Duy Cẩn vì ông yếu đuối dễ sai khiến, là kế hoãn binh trá trá, nên ra lệnh cho Tôn Sĩ Nghị nghiêm khắc bác bỏ. Ba đường tiến quân vào An Nam được xác định như sau: # Đường chính: từ Quảng Tây qua ải Trấn Nam (鎮南關). # Đường biển: từ Khâm Châu (欽州) Quảng Đông, vượt biển qua núi Ô Lôi (烏雷山) đến phủ Hải Đông của An Nam — là đường thủy quân thời Đường. # Đường bộ: từ huyện Mông Tự (蒙自縣) Vân Nam, qua bãi sen (蓮花灘) đến sông Thao của An Nam — là đường xuất quân của Mộc Thạnh (沐晟) thời Minh. Tôn Sĩ Nghị và Đề đốc Hứa Thế Hanh (許世亨) dẫn một vạn quân Lưỡng Quảng vượt ải, trong đó 8.000 quân đánh thẳng vào kinh đô, 2.000 quân đóng ở Lạng Sơn làm viện binh. Đề đốc Vân Nam là Ô Đại Kinh (烏大經) dẫn 8.000 quân theo đường phủ Khai Hóa, qua ải Mã Bạch, vượt sông Đổ Chú, vào đất Giao Chỉ hơn 1.000 dặm đến trấn Tuyên Hóa — gần hơn đường cũ của Mộc Thạnh. Tổng đốc Vân Quý là Phú Cương (富綱) xin đi theo, nhưng hoàng đế cho rằng một đạo quân không thể có hai tướng, nên lệnh ông đóng quân ở ngoài ải Đô Long để giám sát vận chuyển lương thảo. Cuối tháng Mười, quân Quảng Đông (廣東) vượt ải Trấn Nam quan (鎮南關). Hoàng đế ban chiếu rằng sau loạn lạc ở An Nam (安南), dân tình mệt mỏi, không thể cung ứng nổi, nên việc vận lương sẽ do nội địa đảm nhiệm, từ hai đường Vân Nam (雲南) và Quảng Đông (廣東), thiết lập hơn 70 trạm tiếp tế, dọc đường không xâm phạm mùa màng của dân. Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) và Hứa Thế Hanh (許世亨) chia đường tiến quân từ Lạng Sơn (諒山). Tổng binh Thượng Duy Thăng (尚維升), Phó tướng Khánh Thành (慶成) dẫn quân Quảng Tây (廣西); Tổng binh Trương Triều Long (張朝龍), Lý Hóa Long (李化龍) dẫn quân Quảng Đông (廣東). Lúc đó, thổ binh và nghĩa dũng đều theo, truyền tin rằng đại quân có hàng chục vạn, khiến quân địch bỏ chạy, chỉ còn giữ hiểm yếu ở Tam Giang (三江). Ngày 13 tháng 11, Thượng Duy Thăng và Khánh Thành dẫn hơn 1.000 quân đến sông Thọ Xương (壽昌江) lúc canh năm. Quân địch rút về bờ nam, quân ta truy kích, cầu phao bị cắt, bèn dùng bè vượt sông. Trời sương mù dày đặc, quân địch đánh lẫn nhau, quân ta toàn bộ vượt sông, đại phá địch. Trương Triều Long cũng phá được địch ở Trụ Thạch (柱石). Ngày 15, tiến đến sông Thị Cầu (市球江). Sông rộng, bờ nam dựa núi, cao hơn bờ bắc, địch chiếm giữ, bày pháo, quân ta không thể kết bè. Các tướng thấy sông quanh co, địch không thể quan sát xa, bèn giả vờ làm cầu phao, rồi ngầm đưa 2.000 quân bằng thuyền nhỏ vượt sông ở thượng lưu 20 dặm vào ban đêm. Ngày 17, quân ta áp sát bờ, giằng co. Đúng lúc quân thượng lưu vòng ra sau lưng địch, từ trên cao hò hét đánh xuống, vang động núi rừng, địch không biết quân triều từ đâu đến, hoảng loạn tan vỡ. Ngày 19, tiến đến sông Phú Lương (富良江), nằm ngoài cửa thành. Địch chặt hết tre ven sông, thu thuyền về bờ nam. Nhưng nhìn xa thấy trận thế địch rối loạn, biết không có chí cố thủ, bèn tìm bến xa, dùng thuyền nhỏ chở hơn 100 quân vượt sông ban đêm, đoạt thêm hơn 30 thuyền, luân phiên đưa 2.000 quân vượt sông, chia đường đánh trại địch. Địch trong đêm không phân biệt được quân số, đại bại, bị đốt hơn 10 thuyền, bắt được nhiều tướng lĩnh. Trời sáng, đại quân vượt sông xong. Tông tộc và dân chúng họ Lê (黎) ra đón, phủ phục hai bên đường. Tôn Sĩ Nghị và Hứa Thế Hanh vào thành an ủi rồi rút ra. Thành chỉ là lũy đất, cao chưa đến một trượng, trồng tre rậm, bên trong có hai thành gạch là nơi ở của quốc vương, cung điện đã bị phá sạch. Lê Duy Kỳ (黎維祁) ẩn náu trong làng dân, đêm đó canh hai mới đến doanh trại gặp Tôn Sĩ Nghị, lạy chín lần tạ ơn. Tin thắng trận được báo về. Trước khi xuất quân, hoàng đế lo rằng sau khi thành công, việc sách phong sẽ chậm trễ, khiến quân đội phải ở ngoài lâu, nên đã lệnh Bộ Lễ (禮部) đúc ấn, Nội các (内閣) soạn sắc, gửi nhanh ra tiền tuyến. Ngày 22, Tôn Sĩ Nghị tuyên chiếu sách phong Lê Duy Kỳ làm An Nam quốc vương (安南國王), đồng thời báo cho Tôn Vĩnh Thanh (孫永清) đưa gia quyến ông về. Lê Duy Kỳ dâng biểu tạ ơn, xin đến kinh đô vào năm Càn Long 55 (乾隆五十五年) để chúc thọ bát tuần. Hoàng đế bảo chờ khi An Nam hoàn toàn yên ổn, Lê Duy Kỳ có thể tự lập thì sẽ cho phép vào chầu. Trận này, nhờ dân cũ của họ Lê và nghĩa dũng các xưởng dẫn đường, lại có Hứa Thế Hanh, Trương Triều Long vừa lập công ở Đài Loan (台灣), đều là tướng giỏi, nên chỉ với hơn một vạn quân đã tiến sâu, chưa đầy một tháng đã khôi phục kinh đô. Khi ấy, quân của Ô Đại Kinh (烏大經) ở Vân Nam còn chưa đến. Hoàng đế ban phong Tôn Sĩ Nghị làm Nhất đẳng Mưu Dũng công (一等謀勇公), Hứa Thế Hanh làm Nhất đẳng tử (一等子), các tướng sĩ đều được ban thưởng theo công trạng. Lúc ấy, Nguyễn Huệ (阮惠) đã rút về Phú Xuân (富春), Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) mưu tính đóng thuyền để truy kích. Tôn Vĩnh Thanh (孫永清) tấu rằng: “Từ Quảng Nam (廣南) đến kinh đô họ Lê (黎都) cách nhau hơn 2.000 dặm, nếu dùng 1 vạn quân thì cần đến 10 vạn phu vận lương, chẳng khác gì từ Trấn Nam quan (鎮南關) đến Lê thành (黎城).” Hoàng đế cho rằng An Nam (安南) đã tan hoang, trống rỗng, lại thêm họ Lê đời đời yếu nhược, sự hưng vong chưa chắc không phải là do vận số. Nay đường xa, lương khó, không thể để quân đội hao tổn ngày dài tháng rộng thay họ truy bắt, nên ban chiếu rút quân về ải. Nhưng Tôn Sĩ Nghị vì tham công bắt Nguyễn (阮) (Tây Sơn), không lập tức rút quân, lại khinh địch, không phòng bị, giải tán thổ binh và nghĩa dũng, để quân đóng tại Lê thành hơn một tháng. Họ Nguyễn (阮氏) (Tây Sơn) do thám biết rõ tình hình, cuối năm đem toàn quân bất ngờ tập kích kinh đô, giả làm người đến hàng, Tôn Sĩ Nghị và các tướng tin lời dối trá, vẫn yên tâm không đề phòng. Mồng Một tháng Giêng năm Càn Long 54 (乾隆五十四年正月朔) (1789), trong doanh trại đang mở tiệc ca nhạc, đêm khuya bỗng báo quân Nguyễn kéo đến, mới hoảng hốt chống đỡ. Địch dùng voi chở đại bác xông vào, quân ta ít người, lại hỗn loạn trong đêm tối, giẫm đạp lẫn nhau. Lê Duy Kỳ (黎維祁) mang theo gia quyến bỏ trốn trước. Quân Vân Nam nghe tiếng pháo cũng rút lui. Tôn Sĩ Nghị vội vượt sông Phú Lương (富良江), chém cầu phao để cắt đường truy kích. Do đó, quân còn lại bên kia sông, gồm Đề đốc Hứa Thế Hanh (許世亨), Tổng binh Trương Triều Long (張朝龍), cùng hơn một vạn binh lính và phu dịch, đều bị dồn xuống sông chết đuối. Tôn Sĩ Nghị chạy về Trấn Nam quan (鎮南關), đốt bỏ toàn bộ lương thực và khí giới ngoài ải, thiệt hại hàng chục vạn, số người và ngựa trở về không đến một nửa. Quân Vân Nam nhờ có thần dân họ Lê là Hoàng Văn Thông (黃文通) dẫn đường nên mới toàn vẹn rút lui. Mẹ con Lê Duy Kỳ lại đến xin nương nhờ. Tấu trình lên, hoàng đế cho rằng Tôn Sĩ Nghị không sớm rút quân, lại không chuẩn bị gì, khiến quốc uy bị tổn hại, tướng sĩ thiệt hại nặng, nên cách chức, triệu về kinh chờ xử lý, sai Phúc Khang An (福康安) thay thế. Nguyễn Huệ (阮惠) biết mình đã gây họa, vừa sợ triều đình lại phát binh, lại đang giao chiến với Xiêm La (暹羅), lo Xiêm sẽ nhân cơ hội đánh sau lưng, nên đến cửa ải xin tạ tội và quy phục, đổi tên là Nguyễn Quang Bình (阮光平), sai cháu là Nguyễn Quang Hiển (光顯) mang biểu vào triều, khẩn cầu được ban phong hiệu. Trong biểu nói rằng: “Chúng tôi giữ Quảng Nam (廣南) đã chín đời, vốn là nước địch với An Nam (安南), không phải quan hệ quân thần. Việc người Man tranh giành nhau, không dám chống lại Trung Quốc. Xin sang năm được đích thân vào triều yết kiến, lại xin trong nước lập đàn, xây miếu tế các tướng sĩ đã chết trận, xin ban chức tước, thụy hiệu, lập bài vị thờ phụng. Lại nghe sứ thần Xiêm La sắp vào kinh, sợ họ gièm pha, xin triều đình chớ nghe lời họ.” Phúc Khang An (福康安) lần lượt tấu trình việc này. Hoàng đế cho rằng Lê Duy Kỳ (黎維祁) hai lần bỏ nước, không giữ được sách phong và quốc ấn, là do trời đã chán ghét họ Lê, không thể tự tồn tại. Còn Nguyễn Quang Bình (阮光平) đã xin đích thân vào chầu, không giống như các đời trước của họ Mạc (莫), họ Lê (黎) chỉ cống nạp thay mặt, tự xưng là người của Kim nhân (金人). Vả lại, từ thời Ngũ Đại (五季) đến nay, An Nam (安南) bị các họ Khúc (曲), Kiều (矯)<ref>Kiều Công Tiễn</ref>, Ngô (吳), Đinh (丁), Lê (黎), Lý (李), Trần (陳), Mạc (莫), Lê (黎) thay nhau chiếm đoạt, triều trước từng đặt làm quận huyện, nhưng luôn bất ổn, khiến triều đình phải lo về phương Nam. Vì vậy, hoàng đế chấp thuận lời thỉnh cầu, phong Nguyễn Quang Bình làm An Nam quốc vương (安南國王), và ban sắc phong như sau: “Trẫm nghĩ rằng vương hóa lan xa, đánh kẻ có tội rồi tha cho họ, chư hầu giữ lễ, phụng sự thiên triều là vì kính sợ trời. Nay xét lòng thành nơi biên viễn, tha thứ lỗi cũ, ban ân cho nước thuộc quốc, khen ngợi sự đổi mới, ban sắc phong để khuyến khích tuân theo. An Nam ở nơi biên giới phía Nam, mở rộng cương vực mười ba đạo, dân chúng phụng sự thiên triều, hơn trăm năm giữ lễ cống nạp, thường đến triều hội, vốn là đất cũ của Trung Quốc. Gần đây gặp nạn, lưu lạc, suy yếu, cầu cứu. Tưởng rằng có thể khởi binh phục quốc, giúp nước nhỏ tồn tại, nào ngờ lại bỏ ấn, dâng thành, yếu nhược đến mức mất nước, có lẽ là trời đã chán ghét đức mỏng, khiến vận nước kết thúc. Ngươi, Nguyễn Quang Bình, khởi nghiệp từ Tây Sơn (西山), chiếm giữ đất phía Nam, trước không có quan hệ quân thần, dần trở thành con rể do hôn nhân. Gây chiến tranh, cố chấp không phục. Khi hành động vội vàng, tuy không cố ý nhưng khó tránh lỗi cũ. Nay hối lỗi, xin sửa mình, sai cháu mang biểu, dâng cống vật, xin đích thân sang chúc thọ vào năm sau. Nếu không phải vì mong được phong tước, vinh dự nhờ ánh rồng, thì sao có thể cai trị dân chúng, ổn định đất nước? Huống chi, vương giả không phân biệt dân tộc, không cần bản đồ để xác định lãnh thổ, mà dân chúng cần người chăn dắt, nên phải an định quốc gia. Nay ban ân phong, để ngươi dựa vào đó mà trấn an cai trị. Nay phong ngươi làm An Nam quốc vương, ban cho ấn mới. Than ôi! Có hưng có suy, thiên tử chỉ thuận theo ý trời mà hành xử. Không hai lòng, không lo sợ, quốc vương hãy cùng toàn dân tuân theo. Ngươi hãy dốc lòng trung thành, kính cẩn dè dặt, giữ vững biên cương để truyền cho con cháu, chớ để các tộc khác xâm phạm. Hãy chăm lo việc nước ngày đêm, đừng để sa vào hưởng lạc. Càng kính cẩn phụng sự thiên triều, thì càng được hưởng ân điển lâu dài. Hãy kính cẩn tuân theo, chớ phụ lòng trẫm!” Lê Duy Kỳ (黎維祁) được ban thưởng hàm Tam phẩm, lệnh cùng thuộc hạ đến kinh đô, nhập vào Hán quân kỳ (漢軍旗下), và được bổ làm Tả lĩnh (佐領). Lại lệnh cho Nguyễn Quang Bình (阮光平) tìm kiếm thân quyến của Lê Duy Kỳ, hộ tống vào nội địa (Trung Quốc). Những người dân tộc Tây Nam trước kia đã an trí trong nội địa, nếu còn nhớ quê cũ, cũng lệnh cho Nguyễn Quang Bình chăm sóc, vỗ về, để tỏ lòng thương xót và bảo hộ. Năm Càn Long 55 (乾隆五十五年) (1790), Nguyễn Quang Bình (阮光平) đến triều chúc thọ, trên đường phong cho con trưởng là Nguyễn Quang Toản (阮光缵) làm Thế tử. Tháng Bảy, vào yết kiến tại Nhiệt Hà Sơn Trang (熱河山莊), được xếp thứ bậc dưới Thân vương (親王), trên Quận vương (郡王), ban thơ do hoàng đế ngự chế, đội mũ, mặc áo, rồi trở về. Thực ra, Nguyễn Quang Bình sai em giả danh đến, bản thân không dám đích thân vào chầu, sự trá ngụy như vậy.<ref>Sử nhà Nguyễn thì cho rằng người giả mạo là Phạm Công Trị, cháu gọi Nguyễn Huệ bằng cậu.</ref> Năm Càn Long 56 (五十六年) (1791), (Tây Sơn) đánh bại Lê Duy Chỉ (黎維祉) và quân nước Vạn Tượng (萬象國), dâng biểu báo thắng trận, hoàng đế ban thưởng hậu hĩnh. Năm Càn Long 57 (五十七年) (1792), định lại kỳ hạn tiến cống của An Nam (安南): Trước đây ba năm một lần, nay định lại là hai năm một lần; Trước đây sáu năm vào chầu một lần, nay định lại là bốn năm một lần. Tháng Chín, Nguyễn Quang Bình bệnh mất tại Nghệ An (義安), Thế tử Nguyễn Quang Toản (阮光缵) tạm quyền quốc sự, báo tang lên triều đình. Tháng Giêng năm Càn Long 58 (五十八年正月) (1793), sai Án sát sứ Quảng Tây là Thành Lâm (成林) mang chiếu tế, truy phong thụy hiệu là Trung Thuần (忠純), ban thơ ngự chế, khắc bia bên mộ để biểu dương lòng trung thuận. Phong Nguyễn Quang Toản làm An Nam quốc vương (安南國王). Hoàng đế cho rằng họ Nguyễn (阮邦) (Tây Sơn) mới lập, lòng người chưa ổn, Nguyễn Quang Toản còn nhỏ, lại thêm Nguyễn Nhạc (阮嶽) vẫn còn ở Quảng Nam (廣南), Ngô Văn Sở (吳文楚) lâu nay nắm binh quyền, vua nhỏ nước nghi, e có biến loạn, nên đặc biệt điều Phúc Khang An (福康安) làm Tổng đốc Vân Nam – Quý Châu (雲貴) để phòng bị biên giới, đồng thời lệnh cho Thành Lâm bí mật dò xét tình hình nước ấy. Sau đó Thành Lâm tâu rằng quốc sự tạm ổn, nên thôi. Tháng Tám, quyền Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣) là Quách Thế Huân (郭世勳) tấu rằng An Nam lập thêm chợ tại Hoa Sơn (花山). Trước đó, An Nam mở chợ thông thương, tại hai cửa quan Bình Nhi (平而) và Thủy Khẩu (水口), thương nhân lập chợ tại trấn Cao Bằng (高憑鎮) và trại Mục Mã (牧馬庯); Còn thương nhân đi qua cửa ải Do Ải (由隘) thì lập chợ tại trấn Lạng Sơn (諒山鎮), chia làm hai hiệu là Thái Hòa (太和) và Phong Thịnh (豐盛), đặt một người làm trưởng kho (廒長), một người làm trưởng chợ (市長), cùng một người bảo hộ và một người giám sát. Nay thương nhân đi từ cửa Bình Nhi ra, phải đi đường thủy đến Hoa Sơn (花山), chỉ hơn 200 dặm, lại gần nhiều làng mạc đông đúc, nên lập thêm trạm dịch tại đó. Các chức vụ trưởng chợ và giám sát đều điều từ số lượng ở Do Ải sang. Còn khách buôn đi đường bộ đến Mục Mã thì vẫn tùy tiện như cũ. Năm Gia Khánh nguyên niên (嘉慶元年) (1796), Tướng quân Phúc Châu (福州將軍) là Khôi Luân (魁倫) và Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣總督) là Cát Khánh (吉慶) lần lượt tấu rằng đã bắt được hải tặc đi thuyền Ô tào (烏艚船), thu được cả tổng binh An Nam (安南總兵), cùng với sắc phong, ấn tín và các vật phẩm khác. Trước đó, họ Nguyễn (阮氏) (Tây Sơn) chiếm giữ Quảng Nam (廣南), lấy cảng Thuận Hóa (順化港) làm cửa ngõ, giáp ranh với Chiêm Thành (占城), Chân Lạp (真臘), Xiêm La (暹羅), phía tây nam giáp biển. Có tàu buôn nào trôi dạt vào vùng biển thì họ Nguyễn đều tịch thu hàng hóa, ngay cả tàu buôn Trung Quốc cũng bị đánh thuế gấp đôi và tịch thu một nửa hàng hóa. Vì vậy, tàu buôn các nước như Hồng Mao (紅毛), Chiêm Lạp (占臘), Xiêm La (暹羅) đều tránh xa vịnh Quảng Nam. Sau khi Nguyễn Quang Bình (阮光平) cha con dùng binh đoạt nước, quốc khố cạn kiệt, tàu buôn không đến, bèn sai hơn 100 thuyền Ô tào, 12 tổng binh, giả danh đi thu mua quân lương, chiêu mộ nhiều kẻ trốn tránh dọc duyên hải Trung Quốc, dụ dỗ bằng quan tước, cấp cho vũ khí và thuyền bè, sai họ dẫn đường xâm nhập các tỉnh Phúc Kiến (閩), Quảng Đông (粵), Giang Tô (江), Chiết Giang (浙). Lúc đó, quân Chiết Giang đang chống hải tặc, gặp mưa to gió lớn, trong mưa có lửa cháy lan sang thuyền giặc, khiến chúng bị phá hủy toàn bộ. Tham tướng Lý Thành Long (李成隆) dẫn quân lội nước thu được đại bác của giặc, đồng thời tìm thấy sắc phong của An Nam, cùng 4 ấn đồng của tổng binh. Trong sắc phong ghi: “Sai Ô tào đội đại thống binh, Tiến Lộc hầu Luân Quý Lợi (倫貴利)”. Giáo dụ Vương Minh Kha (王鳴珂) bắt được ba tên giặc, một tên giả câm, một tên tên là Vương Quý Lợi (王貴利), khai rằng chính là Luân Quý Lợi. Cùng lúc đó, tại Phúc Kiến cũng bắt được hải tặc là Phạm Quang Hỷ (範光喜), tổng binh An Nam, khai rằng: “Sau khi Nguyễn Quang Bình thay thế họ Lê, rồi chết, truyền ngôi cho con là Nguyễn Quang Toản (阮光缵), lúc đó đang giao chiến với họ Nguyễn cũ<ref>Nguyễn Ánh</ref>, quân phí thiếu thốn, nên tổng đốc Trần Bảo Ngọc (陳寶玉) chiêu mộ thuyền Quảng Đông đi cướp bóc ngoài biển. Sau đó, tổng binh An Nam là Hoàng Văn Hải (黃文海) có hiềm khích với quan giặc là Ngũ Tồn Thất (伍存七), nên đem hai thuyền đầu hàng Phúc Kiến. Nay thuyền đóng ở Phúc Kiến đều theo kiểu của họ. Luân Quý Lợi là người Trừng Hải, Quảng Đông (廣東澄海), đầu hàng An Nam, có công trong chiến tranh với họ Nguyễn cũ, được phong hầu. Được giao tuần tra biển, bí mật kết giao với hải tặc Phúc Kiến, cùng nhau cướp bóc ở Phúc Kiến và Chiết Giang. Thuyền An Nam có 76 chiếc, chia làm ba đội: tiền, trung, hậu. Luân Quý Lợi chỉ huy đội hậu. Có 4 ấn đồng, Quý Lợi giữ một, ba ấn còn lại do ba tổng binh là Diệu (耀), Nam (南), Kim (金) giữ. Trong đó, Diệu đã bị bắt chém, Nam và Kim đều chết đuối ngoài biển.” Tuần phủ Nguyễn Nguyên (阮元) xử trảm Quý Lợi, và dâng lời khai lên triều đình. Hoàng đế ra lệnh cho các đại thần Quân cơ (軍機大臣) viết thư gửi Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣總督), yêu cầu thông báo cho An Nam quốc vương (安南國王). Tháng Chạp mùa đông, Nguyễn Quang Toản (阮光缵) dâng biểu hồi đáp, đại ý rằng: “Tiểu phiên đời đời được thiên triều che chở, ân huệ sâu rộng, không thể báo đáp, chỉ mong giữ gìn biên cương, mãi làm phiên thần che chở. Chỉ vì vùng ven biển cực nam của bản quốc là nơi dân cư chịu khó làm ăn, trước kia có tên giặc Nguyễn Chủng (阮種)<ref>Nguyễn Ánh</ref> chiếm cứ nơi ấy, tụ tập bọn cướp biển, nhiều lần gây họa trên biển. Bản quốc chỉnh đốn phòng thủ ven biển, thỉnh thoảng thu nhận khách thuyền để tách họ khỏi đảng giặc, đồng thời giúp việc chèo lái ngoài khơi. Luân Quý Lợi (倫貴利) trước kia cư trú tại bản quốc, cùng thương nhân tuần phòng ven biển. Nào ngờ hắn ôm lòng phản nghịch, giấu giếm tiểu phiên, dám lén kết bè với thuyền giặc, vượt biển vào nội dương, cướp bóc ngang ngược. Lại tự ý làm ấn tín, giả mạo dụ dỗ, tội trạng nặng nề, thật không thể dung thứ theo pháp luật. Tiểu phiên không thể sớm phát hiện gian mưu, lơi lỏng quản thúc, nay đội ơn thánh triều thấu hiểu lòng thành, ban lời dạy bảo, như ánh mặt trời soi rọi. Cúi đọc thánh dụ, vừa cảm kích vừa run sợ. Xin kính cẩn tuân theo lời dạy, giữ yên cõi phiên, lệnh cho các viên chức tuần tra ven biển nghiêm khắc cảnh giác, kiểm soát chặt chẽ, tuyệt không cho phép kết bè với giặc, vượt biên làm điều phi pháp, quyết giữ cho vùng biển Quế (桂海) mãi thanh bình, để xứng đáng với đức lớn của thiên tử. Đó là điều bản thân tự răn dạy.” Hoàng đế cho rằng quốc vương không biết việc, nên tha tội. Năm Gia Khánh thứ hai (嘉慶二年) (1797), Tổng đốc Lưỡng Quảng tấu rằng An Nam quốc vương Nguyễn Quang Toản (安南國王阮光缵) sai quan viên là Đinh Công Tuyết (丁公雪) cùng binh thuyền bắt được hơn 60 tên hải tặc như Hoàng Trụ (黃柱), Trần Lạc (陳樂), giải giao về nội địa. Hoàng đế ban chiếu khen thưởng, đồng thời ban tặng như ý (如意), ngọc sơn (玉山), gấm mãng (蟒錦), đồ sứ (紗器) để biểu dương công lao. Ban đầu, sau khi Nguyễn Quang Bình (阮光平) đánh bại và tiêu diệt Quảng Nam vương Nguyễn Mỗ (廣南王阮某), người này vốn là con rể của Lê vương (黎王), vợ là người họ Lê (黎氏), lúc đó đang mang thai, chạy trốn đến Nông Nại (農耐). Nông Nại là kinh đô cũ của Thủy Chân Lạp (水真臘), tức tỉnh Gia Định (嘉定省), nay là Sài Gòn (西貢 Tây Cống). Lê thị sinh được một con trai, tên là Nguyễn Phúc Ánh (阮福映), tên thật là Chủng (種), ẩn náu trong dân gian. Khi trưởng thành, ông chạy sang Xiêm La (暹羅). Vua Xiêm vốn có thù oán lâu đời với Nguyễn Quang Bình, bèn gả em gái cho Nguyễn Phúc Ánh, lại giúp binh lực, đánh chiếm lại Nông Nại, chiếm giữ nơi ấy, thế lực ngày càng mạnh, xưng là “Cựu Nguyễn” (舊阮), gọi Nguyễn Quang Bình cha con là “Tân Nguyễn” (新阮), cũng gọi là “Tây Nguyễn” (西阮). Cựu Nguyễn lấy danh nghĩa báo thù, chiếm lại kinh đô cũ Phú Xuân (富春), vào năm Gia Khánh thứ tư (嘉慶四年) (1799). Tháng 11 năm Gia Khánh thứ sáu (六年十一月) (1801), Tổng binh giả mạo của An Nam (安南僞總兵) là Trần Thiên Bảo (陳天保) mang theo gia quyến đến nội địa đầu hàng, từ đó triều đình mới biết rõ sự việc tranh chấp giữa An Nam và quân Nông Nại (農耐). Tháng Tám năm Gia Khánh thứ bảy (嘉慶七年八月) (1802), quân Nông Nại (農耐) tấn công thành Thăng Long (升隆城), Nguyễn Quang Toản (阮光缵) thua trận, bỏ chạy và bị bắt. Cũng trong tháng ấy, Nguyễn Phúc Ánh (阮福映) trói giải Mạc Quan Phù (莫觀扶) cùng hai người khác đưa sang Quảng Đông (粵), đồng thời dâng nộp sắc phong và kim ấn của Nguyễn Quang Toản thu được khi chiếm được Phú Xuân (富春), kèm biểu xin quy phục. Mạc Quan Phù và những người đi cùng đều là tội phạm Trung Quốc, được An Nam chiêu mộ, phong cho các chức danh giả như Đông Hải vương (東海王) và tổng binh (總兵). Hoàng đế phán rằng: “Trước đây Nguyễn Quang Bình (阮光平) đến triều đình xin quy phục, được ban ân sủng hậu hĩ; Nguyễn Quang Toản (阮光缵) kế vị, cũng được ban sắc phong, cho giữ nước đời đời. Thế mà lại chứa chấp gian tà, dung túng hải tặc, gây họa trên biển, phản bội ân nghĩa, thật không gì tệ hơn! Lại còn vứt bỏ ấn tín, trốn chạy, tội không thể tha!” Bèn lệnh cho Tổng đốc Lưỡng Quảng Cát Khánh (兩廣總督吉慶) đến Trấn Nam quan (鎮南關) phòng bị, chờ khi Nguyễn Phúc Ánh đánh chiếm toàn bộ An Nam (安南) thì báo tin. Tháng Chạp, Nguyễn Phúc Ánh tiêu diệt An Nam, sai sứ vào triều, trình bày đầu đuôi việc khởi binh, nói là để báo thù cho tổ tiên họ Lê (黎氏); đồng thời nói rằng nước mình vốn là đất Cổ Việt Thường (古越裳), nay thôn tính An Nam, nguyện đời đời giữ gìn, xin lấy tên nước là Nam Việt (南越). Hoàng đế dụ rằng: “Tên Nam Việt bao hàm quá rộng, nay đất Lưỡng Quảng (兩廣) đều nằm trong đó. Nguyễn Phúc Ánh dù chiếm được toàn bộ An Nam, cũng chỉ là đất cũ của Giao Chỉ (交趾), không thể dùng tên Nam Việt để đặt quốc hiệu.” Năm Gia Khánh thứ tám (嘉慶八年), đổi tên An Nam (安南) thành Việt Nam quốc (越南國). Tháng Sáu, sai Án sát sứ Quảng Tây Tề Bố Sâm (齊布森) đến phong Nguyễn Phúc Ánh làm Việt Nam quốc vương (越南國王). Từ khi Nguyễn Quang Bình cướp ngôi họ Lê đến khi bị Nguyễn Phúc Ánh tiêu diệt là 19 năm, từ đó về sau, người giữ lễ cống triều đình là con cháu Cựu Nguyễn (舊阮). Năm Gia Khánh thứ chín (嘉慶九年), triều đình sai sắp xếp cho những người An Nam (安南人) từng được an trí tại Giang Ninh (江寧), Nhiệt Hà (熱河), Trương Gia Khẩu (張家口), Phụng Thiên (奉天), Hắc Long Giang (黑龍江), Y Lê (伊犁) được hồi hương, ban thưởng bạc theo thứ bậc, và cho phép quan tài Lê Duy Kỳ (黎維祁) được mang về nước an táng. Năm Gia Khánh thứ mười một (嘉慶十一年), mục trưởng trấn Hưng Hóa (興化鎮) của Việt Nam xin cho vùng Lục Mãnh (六猛) thuộc phủ Lâm An (臨安府) được quy phụ, triều đình ra văn thư yêu cầu quốc vương tự xử lý. Hậu duệ của Nguyễn Quang Toản là Nguyễn Như Quyền (阮如權) trốn tránh truy bắt, chạy vào nội địa, Tổng đốc Lưỡng Quảng Ngô Hùng Quang (兩廣總督吳熊光) xin giao trả cho Nguyễn Phúc Ánh, nhưng hoàng đế cho rằng (Trung Quốc) không nên bắt giúp người trốn tránh cho phiên thần (Việt Nam), nên không cho phép, cũng không cho (Như Quyền) lưu lại trong nội địa. Năm Gia Khánh thứ mười bốn (嘉慶十四年) (1809), Nguyễn Phúc Ánh sai người đến Lạng Sơn (諒山), mang theo sắc phong và ấn tín phong vương cho quốc vương Nam Chưởng (南掌國王) do Càn Long năm thứ 60 (乾隆六十年) ban tặng, hoàng đế khen ngợi hành động ấy. Nguyễn Phúc Ánh (阮福映) khi giành được thiên hạ, phần lớn dựa vào binh lực của hai tỉnh Gia Định (嘉定) và Vĩnh Long (永隆), nên lấy tên hai tỉnh làm niên hiệu, gọi là Gia Long (嘉隆). Ông trị vì 17 năm thì qua đời, con là Nguyễn Phúc Kiểu (阮福皎) kế vị. Năm Đạo Quang nguyên niên (道光元年) (1821), triều đình sai Án sát sứ Quảng Tây Phan Cung Thần (潘恭辰) mang chiếu và ấn đến phong Nguyễn Phúc Kiểu làm Việt Nam quốc vương (越南國王). Năm Đạo Quang thứ chín (道光九年) (1829), sứ thần Việt Nam xin đổi đường tiến cống sang đường thủy qua Quảng Đông (廣東), nhưng Bộ nghị không chấp thuận. Năm Đạo Quang thứ mười chín (道光十九年) (1839), hoàng đế dụ rằng: “Từ trước đến nay, Việt Nam quốc (越南國) hai năm một lần tiến cống, bốn năm một lần vào chầu, mỗi lần dâng hai kỳ cống vật gộp lại. Nay đổi lại: bốn năm mới sai sứ tiến cống một lần, số vật phẩm cống nạp giảm một nửa so với hai kỳ gộp trước.” Nguyễn Phúc Kiểu (阮福皎) đổi niên hiệu là Minh Mạng (明命), trị vì 21 năm. Ông từng dùng binh chiếm vùng Hà Tiên (河仙) của nước Cao Man (高蠻國), chia toàn cõi thành 30 tỉnh: * Phú Xuân (富春): quốc đô * Quảng Nam (廣南), Quảng Ngãi (廣義): gọi là Hữu Kỳ (右圻) * Quảng Trị (廣治), Quảng Bình (廣平): gọi là Tả Kỳ (左圻) * Bình Thuận (平順), Phú Yên (富安), Quảng Hòa (廣和)<ref>lẽ ra phải là Khánh Hòa</ref>, Biên Hòa (邊和), Gia Định (嘉定), An Giang (安江), Hà Tiên (河仙), Vĩnh Long (永隆), Định Tường (定祥): gọi là Nam Kỳ (南圻) * Hà Tĩnh (河靜), Hải Dương (海陽), Quảng Yên (廣安), Thanh Hóa (清化), Nghệ An (乂安), Nam Định (南定), Quảng Bình (廣平)<ref>Thanh sử cảo lầm: đúng ra là Ninh Bình</ref>, Hưng Yên (興安), Hà Nội (河內), Bắc Ninh (北甯), Lạng Sơn (諒山), Cao Bằng (高平), Thái Nguyên (太原), Sơn Tây (山西), Tuyên Quang (宣光), Hưng Hóa (興化): gọi là Bắc Kỳ (北圻) Về sau, vì Quảng Nghĩa (廣義) và Quảng Trị (廣治) quá nhỏ, nên đổi thành đạo (道). Lãnh thổ lúc này rộng hơn các đời trước. Riêng phía tây bắc tỉnh Tuyên Quang (宣光省), giáp phía nam phủ Trấn An (鎮安府) của Quảng Tây (廣西), có vùng đất gọi là châu Bảo Lạc (保樂州), thủ lĩnh họ Nông (農), vốn là cựu thần của họ Lê (黎氏), vẫn nhớ cố chủ, không phục tân vương, Việt Nam chỉ đặt chế độ kiềm nhiếp (羈縻) mà thôi. Hậu duệ của Lê Duy Chỉ (黎維祉) trốn sang vùng núi Lão Qua (老撾), thường mưu tính khôi phục quốc gia, tự xưng là hậu duệ Lê vương (黎王後). Những người họ Lê khác có xu hướng gây rối đều bị an trí tại các tỉnh phía nam Bình Thuận (平順) trở xuống. Lại vì tự thấy văn hóa nước mình còn lạc hậu, nên xin ban Từ điển Khang Hy (康熙字典). Việc tuyển chọn nhân tài thì theo chế độ nhà Nguyên (元), thi kinh nghĩa và thi phú. Năm Đạo Quang thứ hai mươi mốt (道光二十一年) (1841), Nguyễn Phúc Kiểu (阮福皎) qua đời, triều đình sai sứ sang báo tang, hoàng đế ban chiếu đình chỉ việc tiến cống vật phẩm, và sai Án sát sứ Quảng Tây Bảo Thanh (寶清) đến phong con là Nguyễn Phúc Thị (阮福巿)<ref>vua Thiệu Trị. Sử nhà Nguyễn không thấy ghi tên húy Nguyễn Phúc Thị 阮福巿, chỉ ghi các tên húy Dung 曧, Miên Tông 綿宗, Tuyền 暶.</ref> làm Việt Nam quốc vương (越南國王). Nguyễn Phúc Thị đổi niên hiệu là Thiệu Trị (紹治), trị vì 7 năm. Năm Đạo Quang thứ hai mươi tám (道光二十八年) (1848), Nguyễn Phúc Thì (阮福時)<ref>Tự Đức</ref> lên ngôi kế vị sau khi cha là Nguyễn Phúc Thị qua đời. Các sứ thần triều đình đến phong vương đều đóng tại Hà Nội (河内), vốn là Đông Kinh (東京), nơi đặt kinh đô của nước này. Khi Nguyễn Phúc Ánh (阮福映) giành được thiên hạ, vì Đông Kinh nhiều lần bị chiến tranh tàn phá, mà tổ tiên ông vốn cư trú ở Lĩnh Nam (嶺南)<ref>Thanh sử cảo lầm: đúng ra là Quảng Nam.</ref>, nên dời đô về tỉnh Phú Xuân (富春), đổi tên Đông Kinh thành tỉnh Hà Nội. Các sứ thần đến nước này vẫn theo lệ đóng tại đó. Khi Nguyễn Phúc Thì lên ngôi còn nhỏ tuổi, xin triều đình cho sứ thần đến tận kinh đô, nên Án sát sứ Quảng Tây Lao Sùng Quang (勞崇光) đến Phú Xuân để sách phong. Năm Đạo Quang thứ ba mươi (道光三十年) (1850), Trịnh Tổ Sâm (鄭祖琛) tấu rằng Quốc vương Việt Nam Nguyễn Phúc Thì (越南國王阮福時) nhận được di chiếu của Hiếu Hòa Duệ Hoàng hậu (孝和睿皇后)<ref>vợ vua Gia Khánh</ref> và Tuyên Tông Thành Hoàng đế (宣宗成皇帝)<ref>vua Đạo Quang</ref>, xin được sai sứ vào triều dâng hương lễ, kèm theo lễ phẩm và biểu văn chúc mừng hoàng đế đăng cơ. Hoàng đế (Hàm Phong) dụ rằng: “Linh cữu của Hiếu Hòa Duệ Hoàng hậu và Tuyên Tông Thành Hoàng đế đã được đưa về lăng tẩm, không cần sứ thần từ xa đến dâng hương. Việc chúc mừng đăng cơ cũng không cần dâng lễ vật.” Năm Hàm Phong thứ hai (咸豐二年) (1852), triều đình quy định lễ cống của Việt Nam vào năm sau phải đến kinh đô trong tháng Năm năm Hàm Phong thứ ba (咸豐三年五月). Năm Hàm Phong thứ sáu (咸豐六年) (1856), hoàng đế dụ Quốc vương Việt Nam Nguyễn Phúc Thì rằng lễ cống chính thức năm Đinh Tỵ (丁巳年) đã đến kỳ, yêu cầu Lao Sùng Quang (勞崇光) tấu trình thời điểm vào ải. Nhưng do các tỉnh đang có chiến sự chưa yên, nên lễ cống lần này được hoãn lại, gộp vào kỳ sau. Năm Hàm Phong thứ tám (咸豐八年) (1858), Pháp Lan Tây (法蘭西 – nước Pháp) chiếm được Sài Gòn (西貢), đô thị lớn nhất của Việt Nam. Trước đó, vào cuối đời Minh, có giáo sĩ Thiên Chúa giáo người Pháp đến truyền đạo tại An Nam (安南). Năm Khang Hy thứ 59 (康熙五十九年) (1720), chiến hạm Pháp tên Ngạc La Địa (俄羅地號) neo tại Giao Chỉ (交趾), ba sĩ quan lên bờ đến tỉnh Bình Thuận (平順), bị dân địa phương bắt và giao cho quốc vương. Thuyền trưởng cùng giáo sĩ thương lượng, dùng tiền chuộc về. Đây là khởi đầu cho quan hệ Pháp – Việt.<ref>có lẽ nói đến sự kiện thời chúa Nguyễn Phúc Chu: tàu Galatéc, tàu khu trục nhỏ được đóng ở Saint Malo năm 1719, cập cảng Phan Rí - Bình Thuận năm 1720.</ref> Năm Càn Long thứ 14 (乾隆十四年) (1749), vua Pháp Louis XV (路易十五) sai Pierre Poivre (皮易甫亞孛爾 Bì Dịch Phủ Á Bột Nhĩ) làm toàn quyền đại thần đến Thuận Hóa phủ (順化府) xin mở thông thương, nhưng quốc vương<ref>Chúa Nguyễn Phúc Khoát</ref> không chấp thuận. Năm Càn Long thứ 18 (乾隆十八年) (1753), người Việt đại sát giáo dân Thiên Chúa giáo.<ref>ý nói việc cấm và giết người theo đạo Thiên chúa thời chúa Trịnh Doanh.</ref> Năm Càn Long thứ 51 (乾隆五十一年) (1786), nội loạn xảy ra, Nguyễn Nhạc (阮嶽) xưng vương, Nguyễn Quang Bình (阮光平) sai con là Nguyễn Cảnh Duệ (景叡)<ref>Thanh sử cảo lầm: Nguyễn Phúc Ánh chứ không phải Nguyễn Quang Bình (Nguyễn Huệ) mới là người sai con là Nguyễn Phúc Cảnh (Anh Duệ Hoàng thái tử) đi cầu viện.</ref> sang Pháp cầu viện. Năm sau, hai bên ký hiệp ước đồng minh Pháp – Việt, nhượng cảng Trà Lân (茶麟港) trên đảo Côn Lôn (崑崙島)<ref>Theo Hiệp ước Versailles: cắt cửa biển Đà Nẵng và quần đảo Côn Lôn cho Pháp.</ref> cho Pháp, nhưng sau đó thất hứa. Năm Gia Khánh thứ 25 (嘉慶二十五年) (1820), tàu Pháp đến Việt Nam đo đạc cửa biển, dân chúng phẫn nộ, giết người Pháp tên Địch Á Thị (狄亞氏). Năm Đạo Quang thứ 27 (道光二十七年) (1847), người Pháp đem chiến hạm đến Trà Lân cảng (茶麟港)<ref>Đà Nẵng</ref>, đại phá quân Việt. Đến năm Hàm Phong thứ tám (1858), họ chiếm được Sài Gòn (西貢), đô thị lớn nhất của Việt Nam. Năm Hàm Phong thứ 10 (咸豐十年, Hàm Phong thập niên) (1860), có dụ bảo Nội các: "Lưu Trường Hựu (劉長佑, Lưu Trường Hựu) tấu rằng nước Việt Nam (越南國, Việt Nam quốc) đến kỳ tiến cống, nhưng hiện nay quân vụ ở Quảng Tây (廣西, Quảng Tây) chưa xong, đường sá không yên, nên việc tiến cống theo lệ hai kỳ năm Đinh Tỵ (丁巳, Đinh Tỵ) và Tân Dậu (辛酉, Tân Dậu) tạm thời hoãn lại." Năm Đồng Trị nguyên niên (同治元年, Đồng Trị nguyên niên) (1862), Napoléon III 拿破侖第三 của Pháp đem hải quân đánh lớn vào Việt Nam, chiếm cảng Trà Lân (茶麟港, Trà Lân cảng), ép cắt ba tỉnh Biên Hòa (邊和), Gia Định (嘉定), Định Tường (定祥), mở ba cửa biển thông thương, bồi thường 20 triệu franc, rồi giảng hòa. Tỉnh Gia Định chính là nơi có Sài Gòn (西貢, Tây Cống). Năm thứ hai (1864), vua Việt Nam là Nguyễn Phúc Thì (阮福時, Nguyễn Phúc Thì) nhận được di chiếu của Hiển Hoàng đế Văn Tông (文宗顯皇帝, Văn Tông Hiển Hoàng đế), xin cử sứ sang tiến hương, chúc mừng lên ngôi và dâng cống phẩm, nhưng bị từ chối. Năm thứ ba, việc tiến cống theo lệ năm Ất Sửu (乙丑) và hai kỳ trước vẫn bị hoãn lại. Năm thứ sáu mùa đông (1867), thổ phỉ nổi dậy ở hai phủ Thái Bình (太平) và Trấn An (鎮安) thuộc Quảng Tây, quan quân đánh dẹp, bọn chúng thua chạy sang Việt Nam. Năm thứ bảy (1868), vua Việt Nam xin Tuần phủ Quảng Tây Tô Phụng Văn (蘇鳳文) thay mặt tấu xin viện binh để đánh dẹp. Vua nhà Thanh sai Đề đốc Phùng Tử Tài (馮子材) đem 30 doanh quân đi đánh. Ngày 21 tháng 7 năm thứ tám (1869), quân Trung Hoa từ Trấn Nam Quan (鎮南關) xuất phát. Tháng 8, tướng giặc là Ngô Côn (吳鲲) giao chiến ở Bắc Ninh (北甯), bị thương bởi súng, uống máu chim công (孔雀血, huyết khổng tước) mà chết, bọn giặc sợ hãi, quân lớn đến nơi thì xin hàng. Mùa đông, tướng giặc Lương Thiên Tích (梁天錫) chạy về phía tây đến Tuyên Quang (宣光), đầu hàng thủ lĩnh giặc ở Hà Dương (河陽) là Hoàng Sùng Anh (黃崇英). Năm đó (1869), người Pháp chiếm ba tỉnh của Việt Nam là An Giang (安江), Hà Tiên (河仙), Vĩnh Long (永隆), từ đó sáu tỉnh Nam Kỳ đều thuộc quyền cai trị của Pháp.<ref>thực tế Pháp chiếm 6 tỉnh Nam Kỳ năm 1867.</ref> Năm thứ 9 (1870), thủ lĩnh giặc ở tỉnh Hưng Hóa (興化) là Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) và thủ lĩnh giặc ở tỉnh Thái Nguyên (太原) là Đặng Chí Hùng (鄧志雄) đều đến đầu hàng. Tháng 4 mùa hạ, Hoàng Sùng Anh (黃崇英) chạy trốn vào vùng người Bạch Miêu<ref>người Miêu trắng?</ref> ở châu Bảo Lạc (保樂州), Đề đốc Phùng Tử Tài (提督馮子材) rút quân. Tháng 7, quân đến Long Châu (龍州), thì Hoàng Sùng Anh lại chiếm Hà Dương (河陽), Lưu Vĩnh Phúc lại chiếm Bảo Thắng (保勝) thuộc Hưng Hóa, Đặng Chí Hùng lại chiếm Tô Nhai (蘇街) thuộc Thái Nguyên. Tháng 10, tên giặc đã đầu hàng là Tô Quốc Hán (蘇國漢) nhân đêm tối đánh úp và chiếm được thành tỉnh Lạng Sơn (諒山), Tổng thống Bắc Kỳ Đoàn Thọ (北圻總統段壽) tử trận. Lúc đó, Tuần phủ dự khuyết Quảng Tây Từ Diên Húc (廣西候補道徐延旭) vì việc công đến ngoài thành Lạng Sơn, lùa lừa thồ, điều binh giúp Việt đánh thành nhưng không thành công. Tháng 11, các thủ lĩnh giặc là Nguyễn Tứ (阮四), Lục Chi Bình (陸之平), Trương Thập Nhất (張十一) lại chiếm tỉnh Cao Bằng (高平), vua Việt lại khẩn cầu xuất binh, vua Thanh sai Phùng Tử Tài lại chỉ huy quân xuất quan, Tuần phủ Quảng Tây Lý Phúc Thái (廣西巡撫李福泰) xin cử Hậu bổ đạo Quảng Đông Hoa Đình Kiệt (廣東候補道華廷傑) cùng lo việc quân. Năm thứ 10 mùa hạ (1871), Phùng Tử Tài đến Long Châu. Ngày 21 tháng 4, Tổng binh Lưu Ngọc Thành (總兵劉玉成) chỉ huy các tướng xuất quan đến Bắc Ninh (北甯). Tháng 9, Tri châu Khâm Châu Trần Mỗ (欽州知州陳某) dụ bắt Tô Quốc Hán, giải về cho Tổng đốc Lưỡng Quảng Thụy Linh (兩廣總督瑞齡), rồi xử tử. Con hắn là Tô Á Đằng (蘇亞鄧) trốn ra biển, chiếm núi Cẩu Đầu (狗頭山, Cẩu Đầu Sơn). Đạo viên Hoa Đình Kiệt sau đó trở về Quảng Đông. Năm thứ 11 (1872), Tuần phủ Quảng Tây Lưu Trường Hựu (廣西巡撫劉長佑) ra lệnh cho Đạo viên Thầm Viễn Cẩm (道員覃遠璡) dẫn 10 doanh dũng binh lo việc phòng thủ biên giới hai phủ Thái Bình (太平) và Trấn An (鎮安), Phùng Tử Tài cũng được điều trở lại để phòng thủ biên giới. Năm thứ 12 (1873), quân Trung Hoa chuẩn bị rút, thì người Pháp bất ngờ đưa chiến thuyền đến tỉnh Hà Nội (河内省). Vua Việt Nam tâu rằng Tổng binh Trung Hoa là Trần Đắc Quý (華總兵陳得貴) đã phái đội quân áp giải cho phép họ vào. Lưu Trường Hựu (劉長佑) căn cứ vào tình hình tấu trình, triều đình ra lệnh cách chức và điều tra. Người Pháp sau đó chiêu mộ tàn binh Trung Quốc và bọn bất mãn ở biên giới Vân Nam (雲南邊境不逞之徒, Vân Nam biên cảnh bất xứng chi đồ) để tấn công các tỉnh của Việt Nam, nhiều quan trấn thủ đầu hàng. Khi đến tỉnh Thái Nguyên (太原省), quan trấn thủ mời Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) giúp sức. Quân Pháp đến, Lưu Vĩnh Phúc bày phục binh đánh bại, bắt được tướng Pháp là An Nghiệp (安鄴 Francis Garnier), quân Pháp rút lui về Hà Nội và giảng hòa với vua Việt. Vua Việt cử bề tôi là Nguyễn Văn Tường (阮文祥) thương nghị, người Pháp lập tòa lãnh sự tại Hà Nội và đặt trạm thu thuế tại cửa biển Bạch Đằng (白藤海口, Bạch Đằng hải khẩu). Ban đầu, thủ lĩnh giặc Hoàng Sùng Anh (黃崇英) là họ hàng bên mẹ của Ngô Côn (吳鲲), Lưu Vĩnh Phúc cũng là đồng đảng của Ngô Côn. Sau khi Ngô Côn chết, em là Ngô Kình (吳鲸) cùng cả nhà tự sát. Hoàng Sùng Anh và Lưu Vĩnh Phúc vốn không hòa hợp, khi Lưu Vĩnh Phúc đầu hàng, vua Việt phong ông làm Đề đốc ba tỉnh (三省提督之職), còn Hoàng Sùng Anh vẫn chiếm cứ Hà Dương làm giặc như trước. Năm thứ 13 (1874), Lưu Trường Hựu sai Lưu Ngọc Thành (劉玉成) đem 10 doanh tả quân, và Đạo viên Triệu Ốc (趙沃) đem 10 doanh hữu quân, xuất quan từ phủ Trấn An (鎮安府, Trấn An phủ) để đánh Hoàng Sùng Anh. Năm đó, người Pháp ép vua Việt phải công bố hai việc: * Cho phép đạo Thiên Chúa (公布天主教, công bố Thiên Chúa giáo) * Mở thông thương sông Hồng (紅河通航, Hồng Hà thông hàng) — tức là sông Phú Lương (富良江, Phú Lương giang). Sau đó, lấy danh nghĩa bảo hộ thương nhân, người Pháp đưa quân đóng tại Hà Nội, Hải Phòng và các nơi khác, đồng thời yêu cầu được khai thác mỏ ở thượng nguồn sông Hồng. Năm Quang Tự nguyên niên (光緒元年, Quang Tự nguyên niên) (1875), Triệu Ốc liên tiếp chiếm được các nơi thuộc huyện Để Định (底定縣) và phủ Tương An (襄安府), dân bản địa ở châu Bảo Lạc (保樂州) và người Bạch Miêu (白苗) đều xin đầu hàng. Hoàng Sùng Anh đem quân chống cự, nhưng sau đó bỏ chạy. Triệu Ốc chỉ huy quân đánh chiếm hang ổ Hà Dương (河陽老巢, Hà Dương lão sào), thủ lĩnh giặc là Trần Á Thủy (陳亞水) đầu hàng. Tháng 7, bắt được Hoàng Sùng Anh và xử tử. Mùa xuân năm thứ 2 (1876), quân rút về. Năm thứ 7 (1881), Lưu Trường Hựu (劉長佑) được điều sang làm Tổng đốc Vân Nam – Quý Châu (雲、貴, Vân, Quý), biết rõ người Pháp có ý đồ chiếm Việt Nam để từ đó dòm ngó sang Vân Nam và Quảng Đông (滇、粵, Điền, Việt), nên dâng sớ tâu rằng: “Biên tỉnh là cửa ngõ của Trung Quốc, chư hầu bên ngoài là hàng rào của Trung Quốc. Hàng rào sụp thì cửa ngõ nguy, cửa ngõ nguy thì nhà chính cũng chấn động. Việt Nam là môi răng của Vân Nam và Quảng Đông. Các nước Tây phương từ khi lập thương cảng ở Ấn Độ, Singapore, Penang (印度、新加坡 Tân Gia Ba、槟榔嶼 Tân Lang dữ) thì Pháp (法國) đã thèm khát Việt Nam từ lâu. Họ mở chợ ở Sài Gòn (西貢), chiếm nơi hiểm yếu, lại thông đồng với giặc dữ Hoàng Sùng Anh (黃崇英), mưu chiếm Đông Kinh (東京, tức Bắc Kỳ), tập trung binh lực định vượt sông Hồng (洪江) để đánh Lạng Sơn (諒山) và các nơi khác, lại còn muốn cắt 600 dặm đất biên giới Việt – Quảng để đóng quân. Khi thần làm Tuần phủ Quảng Tây, dù binh mỏi lương thiếu, vẫn lập tức sai quân vượt quan viện trợ. Người Pháp không hài lòng, tố cáo lên nha môn thương vụ, nói thần có ý đồ xấu, phá hoại hòa ước. May nhờ Nghị Hoàng đế (毅皇帝)<ref>vua Đồng Trị</ref> xét thấy lòng trung thành ngu dốt của thần, nên cho phép xuất binh phối hợp trong – ngoài đánh giặc. Việt Nam mời Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) để chặn mũi nhọn của tướng Pháp và thủ lĩnh giặc. Quân Quảng Tây chia hai đường: * Đường trái do Đề đốc Lưu Ngọc Thành (劉玉成) tiến đánh Thái Nguyên, Bắc Ninh * Đường phải do Đạo viên Triệu Ốc (趙沃) từ Hưng Hóa, Tuyên Quang đánh vào An Biên, Hà Dương, phá hang ổ của Hoàng Sùng Anh, tiêu diệt thủ lĩnh. Nhờ vậy, người Pháp tạm dừng mưu đồ, không dám nuốt trọn Việt Nam trong một sớm một chiều. Nhưng thần thường hỏi kỹ các tướng biên giới, biết người Pháp quyết tâm chiếm Việt Nam để dòm ngó vùng biên Vân – Quý, mở đường sang Sở, Thục (楚、蜀), mưu sâu hiểm gần kề. Gần đây, Pháp tăng ngân sách cho hải quân ở Việt Nam, Hạ viện của họ phê chuẩn vay 2,5 triệu franc để quản lý hải quân ở vịnh Đông Kinh. Chức khanh Hải quân Cách La Ái 海軍卿格羅愛 ngày ngày bàn bạc việc binh ở Đông Kinh, chờ kết thúc vụ Tunisia (突尼斯 Đột Ni Tư) sẽ tiến hành. Thần than rằng người Pháp quả thật nuôi chí lâu dài, ham lợi mà bội ước. Nghe nói người lập mưu này là Bá Lãng Thủ Ban (伯朗手般), làm thanh tra ở Sài Gòn. Sau khi mở cảng, chiêu mộ dân bản địa và khách trú đến hơn một triệu người, dân tình hòa hợp, sản vật ngày càng nhiều. Ở Campuchia (柬埔寨 Giản Bộ Trại), cũng chiêu mộ dân vượt quá một triệu. Xuất khẩu gạo mỗi năm một triệu thạch, thuế thu được đưa vào kho Sài Gòn mỗi năm 2,5 triệu franc. Campuchia (柬埔 Giản Bộ) vốn là nơi hoang vu, nay đã thành đường lớn, xe cộ thẳng hàng, kênh rạch được đào sâu, dân Campuchia cảm ơn đức của Pháp, đến mức dâng đất với 6 triệu dân xin quy phục. Vì vậy, Bá Lãng Thủ Ban (伯朗手般) báo cáo tình hình Việt Nam lên Tổng thống. Vùng sông Phú Lương (富良江) đã có tàu Pháp mở chợ, bàn việc ngược dòng đến sông Lan Thương (瀾滄江) để thông thương với Trung Quốc, liên kết với các bộ tộc để dòm ngó biên giới Vân – Quý, xây đường sắt từ Sài Gòn đến Campuchia để tránh đường biển vòng vèo. Bốn phía Việt Nam đều có dấu chân người Pháp, chính trị không chỉnh, binh lương không đủ, thế như trứng chồng. Nay lại bị (Pháp) khởi binh xâm lược, thêm vào đó là dân phản loạn ở Campuchia, tất sẽ bị đánh bại không thể chống đỡ. Năm Đồng Trị thứ 13, Pháp chỉ bắn súng thị uy, ba tỉnh phía Tây đã rơi vào tay Pháp, đường thủy Hồng Hải bị mất. Điều ước lập ra, chỉ không chịu nhường Đông Kinh, quốc thế nguy ngập, chỉ còn trông vào đó làm chỗ dựa. Nếu mất nốt Đông Kinh, thì dù có dốc toàn lực cũng không thể giữ được Phú Xuân (富春, Huế), không thể tự lập. Thần cho rằng người Pháp lần này quyết nuốt trọn Việt Nam. Sau khi chiếm được, tất sẽ xin lập lãnh sự ở Mông Tự (蒙自) để tranh lợi mỏ vàng, thiếc, hoặc đi đường Tứ Xuyên (川蜀) để ra sông biển, chiếm thượng nguồn các cảng thông thương của các nước. Huống chi từ sau thời Đồng Trị, vùng nam Vân Nam đã bình định loạn Hồi, nhưng tàn dư vẫn còn, hoặc trốn vào núi rừng Việt Nam, hoặc làm thuê cho Pháp ở các cảng, tình hình quân sự và biên giới đều bị tiết lộ. Vì vậy, thường có người man vượt biên vào Vân Nam để dò xét. Nếu Pháp chiếm Việt Nam, tàn dư phản loạn tất sẽ dẫn đường cho giặc vào nội địa, thực hiện mưu đồ phản công. Thần nhận trách nhiệm phòng thủ biên giới, gần kề ngoại xâm, không dám không tâu trình.”<ref>Xem chi tiết bản tấu trên wikisource tiếng Trung 熟审边情疏 Thục thẩm biên tình sơ https://w.wiki/EYeJ</ref> Tấu trình này được dâng lên nhưng không được trả lời. Lúc đó, Sứ thần tại Anh – Pháp là Tăng Kỷ Trạch (曾紀澤 Zeng Jize) nhiều lần tranh luận với triều đình Pháp về việc Việt Nam. Tuần phủ Phúc Kiến là Đinh Nhật Xương (丁日昌) cũng dâng sớ về việc Pháp – Việt. Vua lệnh cho Bắc Dương đại thần Lý Hồng Chương (北洋大臣李鴻章) bàn bạc đối sách, đồng thời dụ các Tổng đốc, Tuần phủ dọc sông và ven biển bí mật chuẩn bị. Năm thứ 8 (1882), tháng 2, người Pháp đưa chiến hạm từ Sài Gòn (西貢) đến Hải Dương (海陽), mưu chiếm Đông Kinh (東京). Trực lệ Tổng đốc Trương Thụ Thanh (直督張樹聲) tâu lên, vua ra dụ cho Tổng đốc Vân Nam (滇督, Điền đốc) tùy cơ ứng biến. Tháng 3, điều Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) làm Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣). Pháp tấn công Đông Kinh và chiếm được. Trương Thụ Thanh tấu xin quân phòng thủ Vân Nam – Quảng Đông nghiêm giữ bên ngoài thành, lấy danh nghĩa đánh thổ phỉ để tiến binh, đồng thời lệnh cho chiến hạm Quảng Đông ra biển làm thanh thế. Tháng 5, Tổng đốc Vân Nam Lưu Trường Hựu (滇督劉長佑) sai Đạo viên Thẩm Thọ Vinh (道員沈壽榕) đem quân vượt biên, phối hợp với quân Quảng Tây để bảo vệ Việt Nam. Ông tấu rằng: “Nghe tin người Pháp sau khi chiếm Đông Kinh thì rút về neo tàu, ngày ngày tăng quân, chiêu mộ giặc cướp, treo thưởng 1 vạn lượng vàng để bắt Lưu Vĩnh Phúc (劉永福), 10 vạn lượng để chiếm châu Bảo Thắng (保勝州). Sau khi phá thành, lãnh sự Pháp cướp bóc nha môn thương chính, ra lệnh cho các thương nhân rằng thuế hàng hóa sẽ có quy định mới. Nay lại điều động lục quân, gấp rút đóng tàu kéo, chuẩn bị đánh sang Bảo Thắng từ phía tây. Vua Việt sai Thượng thư Bộ Binh Trần Đình Túc (陳廷肅) tạm quyền Tổng đốc Hà Nội, cử Thượng thư Bộ Lại Nguyễn Chính (阮正) đến Sơn Tây (山西) cùng Hoàng Tá Viêm (黃佐炎) bàn kế chống giặc. Các Tổng đốc, Tuần phủ các tỉnh phần lớn đều cùng Hoàng Tá Viêm, Lưu Vĩnh Phúc quyết chiến đến cùng. Sau đó, Đề đốc Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) báo rằng Lưu Vĩnh Phúc đã cấp tốc đến Sơn Tây, đi qua Lạng Sơn (諒山), đến gặp. Sau khi được khuyên nhủ về lòng trung nghĩa, ông cảm kích và hăng hái, nói sẽ chia quân đến Bắc Ninh (北甯) để hỗ trợ giữ Bảo Thắng, quyết không để người Pháp đạt được mưu đồ. Nhưng binh lực còn thiếu, mong triều đình viện trợ. Tin từ Hà Nội cho biết, người Pháp sợ viện binh đến bất ngờ nên định thả Tuần phủ Hà Nội<ref>Hoàng Diệu</ref> bị bắt, trả lại thành trì và kho tàng. Tuần phủ<ref>Hoàng Diệu</ref> không nhận, nói Pháp bội ước, dùng cái chết để thề, nên chuyển giao lại cho Án sát sứ Tông thất Nguyễn Bá (阮霸, Nguyễn Bá, Tôn Thất Bá). Pháp lại dùng thuốc nổ phá hủy Đông Kinh để tránh người Việt tụ tập trở lại, đồng thời giảm bớt binh lực phải phân tán giữ thành. Tàu Pháp hoặc đi xuống Hải Dương, hoặc chia ra đến Quảng Nam, Sài Gòn, chờ quân tăng viện rồi tiến đánh thượng lưu. Xét thấy Pháp đốt phá Đông Kinh, mưu sâu khó lường, các đại thần Việt Nam quyết định chủ chiến. Sơn Tây là nơi thông lên Vân Nam, nếu quân Việt cố sức chống giữ, không chỉ biên phòng Vân – Quảng được bảo vệ, mà đại cục Việt Nam cũng còn cơ hội phục hưng. Tổng đốc Quảng Đông cùng Tổng nha bàn rằng nên hợp binh ba tỉnh Vân – Quảng – Quế để đánh Bắc Kỳ, có thể nhân thế mà sớm hành động, chặn đứng mưu đồ của Pháp. Nhưng Việt Nam đã bị Pháp khống chế lâu ngày, lòng dân sợ hãi. Trận chiến Sơn Tây lần này phải thắng bằng mọi giá, nếu thất bại thì đại cục không thể tưởng tượng nổi. Nếu mất Sơn Tây, Pháp sẽ tiến vào Tam Giang Khẩu (三江口), không chỉ Bảo Thắng không còn chướng ngại, mà tỉnh Vân Nam từ sông Hà Để (河底江) trở xuống đều phải từng bước phòng thủ, càng thêm tốn kém. Xét về tình thế, Trung Quốc không thể ngồi yên, cũng không thể đợi đến khi Sơn Tây thất thủ mới viện trợ.” Sau đó, triều đình triệu Lưu Trường Hựu vào chầu, lấy Sầm Dục Anh (岑毓英) tạm quyền Tổng đốc Vân Nam. Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) là người châu Thượng Ân, Quảng Tây (廣西上恩州, Quảng Tây Thượng Ân châu). Vào thời Hàm Phong, Quảng Tây loạn lạc, Vĩnh Phúc dẫn 300 người vượt Trấn Nam Quan (鎮南關). Lúc đó, người Quảng Đông là Hà Quân Xương (何均昌) chiếm giữ Bảo Thắng (保勝), Vĩnh Phúc đánh đuổi và chiếm lấy nơi này, quân của ông đều dùng cờ đen, nên gọi là quân Cờ đen (黑旗軍, Hắc Kỳ quân). Sau khi lập công, Vĩnh Phúc được triều đình Việt Nam phong làm Đề đốc ba tỉnh (三省提督職, tam tỉnh đề đốc chi chức), thường tự lo lương thực và vũ khí để đánh giặc. Tuy nhiên, Hoàng Tá Viêm (黃佐炎) thường giấu công không tâu lên, các quan Việt cũng nhiều người ghen ghét, khiến Vĩnh Phúc tích oán với Hoàng Tá Viêm. Hoàng Tá Viêm là phò mã của Việt Nam (越南驸馬, Việt Nam phò mã), giữ chức Đại học sĩ (大學士) và Đốc sư (督師), các Tổng đốc, Tuần phủ đều phải chịu sự chỉ huy của ông ta. Khi Phùng Tử Tài (馮子材) làm Đề đốc Quảng Tây (廣西提督), Hoàng Tá Viêm đến gặp vì việc công, Phùng ngồi trên đài tướng, bắt Viêm phải làm lễ quỳ ba lần, lạy chín cái (三跪九叩, tam quỳ cửu khấu), khiến Hoàng Tá Viêm hận thấu xương. Khi tình hình Việt Nam nguy cấp, vua Nguyễn Phúc Thì (阮福時, Tự Đức) phẫn nộ quyết chiến, ra lệnh cho Hoàng Tá Viêm chỉ huy Lưu Vĩnh Phúc xuất quân, nhưng sáu lần điều động đều không đến. Quân Pháp rất e ngại Lưu Vĩnh Phúc, vì vậy vua Việt luôn tin dùng Phúc. Trước đó, Lưu Trường Hựu (劉長佑) sai Biện lý Phiên vụ đường Đường Quýnh (籓司唐炯, Phiên ty Đường Quýnh) dẫn quân cũ đóng ở Bảo Thắng. Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) đến Quảng Đông, lệnh cho Đề đốc Hoàng Đắc Thắng (黃得勝) chỉ huy quân phòng thủ Khâm Châu (欽州), Đề đốc Ngô Toàn Mỹ (吳全美) đem 8 chiến thuyền phòng thủ Bắc Hải (北海). Đề đốc Quảng Tây Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) và Đạo viên Triệu Ốc (趙沃) lần lượt vượt quan, hợp thành kế hoạch ba tỉnh hợp binh đánh Bắc Kỳ (三省合規北圻, tam tỉnh hợp quy Bắc Kỳ). Lúc đó, người Pháp yêu cầu Trung Quốc hội đàm về việc Việt Nam, triều đình ra dụ cho Vân Nam và Quảng Đông bàn bạc chuẩn bị. Sứ Pháp là Bảo Hải (法使寶海, Pháp sứ Bảo Hải)<ref>Frédéric Albert Bourrée (1838–1914)</ref> đến Thiên Tân (天津), lệnh cho Bắc Dương đại thần (北洋大臣李鴻章 Lý Hồng Chương) bàn việc phân giới và thông thương với Việt Nam. Chủ sự Bộ Lại Đường Cảnh Tung (吏部主事唐景崧) xin đi Việt Nam chiêu dụ Lưu Vĩnh Phúc, vua lệnh cho đến chỗ Sầm Dục Anh (岑毓英) ở Vân Nam sai phái đi. Tháng Giêng năm thứ 9 (1883), Đường Cảnh Tung (唐景崧) mượn đường Việt Nam để vào Vân Nam, trước đến Quảng Đông yết kiến Tăng Quốc Thuyên (曾國荃), được ông đồng ý và cấp tiền để vào Việt Nam. Gặp Lưu Vĩnh Phúc (劉永福), Đường Cảnh Tung trình bày ba kế: “Việt Nam bị Pháp ép, nguy vong trong sớm tối. * Nếu nhân cơ hội đang giữ Bảo Thắng (保勝, Bảo Thắng) mà truyền hịch định các tỉnh, xin danh nghĩa từ Trung Quốc, sự thành thì có thể xưng vương — đó là thượng sách. * Nếu đem toàn quân đánh Hà Nội (河内, Hà Nội), đuổi người Pháp, Trung Quốc tất sẽ viện trợ lương thảo — đó là trung sách. * Nếu chỉ giữ Bảo Thắng, khi thất bại thì chạy sang Trung Quốc — đó là hạ sách.” Lưu Vĩnh Phúc đáp: “Sức mọn không thể làm thượng sách, trung sách thì cố gắng làm.” Tháng 3, quân Pháp chiếm Nam Định (南定). Vua ra dụ cho Bố chánh Quảng Tây Từ Diên Húc (廣西布政使徐延旭) vượt quan hội bàn, Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) và Triệu Ốc (趙沃) cùng bàn kế phòng thủ. Lý Hồng Chương (李鴻章) đang chịu tang, bị ép trở lại làm Bắc Dương đại thần (北洋大臣), ông xin từ chối. Sau đó, triều đình lệnh ông đến Quảng Đông lo việc Việt Nam, quân phòng thủ ba tỉnh Quảng Đông, Vân Nam, Quảng Tây đều do ông chỉ huy. Lý Hồng Chương tấu xin đến Thượng Hải (上海) để điều phối toàn cục. Sứ Pháp là Bảo Hải (法使寶海, Frédéric Albert Bourrée) đàm phán tại Thiên Tân (天津) lâu không thành, bị triệu về nước, Tham tán Tạ Mãn Lộc (謝滿祿, Tạ Mãn Lộc Robert Semallé) tạm quyền. Lưu Vĩnh Phúc giao chiến với quân Pháp tại Cầu Giấy (紙橋, Chỉ Kiều) ở Hà Nội, đại phá quân Pháp, chém tướng Lý Thành Lợi (李成利, Henri Rivière), vua Việt phong Vĩnh Phúc làm Nhất đẳng Nam (一等男, Nhất đẳng nam). Từ Diên Húc tấu xin giữ Đường Cảnh Tung lại để giúp việc quân, đồng thời báo cáo chiến công của Lưu Vĩnh Phúc. Vua thúc Lý Hồng Chương trở lại chức Bắc Dương đại thần, đồng thời hỏi tình hình sứ Pháp là Thoát Lợi Cổ (脫利古, Arthur Tricou) đến Thượng Hải, lệnh Lý Hồng Chương định kỳ hội đàm. Thoát Lợi Cổ hỏi Lý Hồng Chương: “Có giúp Việt Nam không?” Lý Hồng Chương vẫn lấy cớ là “biên giới, đánh giặc” để từ chối, trong khi quân Pháp đã chuyển sang tấn công kinh đô Huế (順化國都, Thuận Hóa quốc đô), ép Việt Nam đàm phán. Lý Hồng Chương đàm phán với sứ Pháp mới là Đức Lý (德理, Đức Lý) không thành, quân Pháp dọa đánh Quảng Đông, Quảng Đông phải giới nghiêm. Tổng nha gửi thư cho sứ Pháp, nói: “Việt Nam lâu nay là chư hầu, Trung Quốc nhiều lần dùng binh đánh giặc để bảo vệ. Nay Pháp xâm lấn không ngừng, sao có thể làm ngơ? Nếu Pháp xâm phạm nơi quân ta đóng, chỉ có thể quyết chiến, không thể ngồi yên.” Vua dụ Từ Diên Húc thúc Lưu Vĩnh Phúc tùy cơ khôi phục Hà Nội, nếu quân Pháp đánh Bắc Ninh thì lập tức giao chiến. Lệnh Tổng đốc Vân Nam tăng quân phòng thủ biên giới, Đường Phổ (唐蜅) nhanh chóng ra tiền tuyến chuẩn bị chiến đấu, đồng thời tiếp tế lương thảo cho quân Lưu Vĩnh Phúc. Sau đó, lệnh Sầm Dục Anh (岑毓英) vượt qua cửa quan ải để chỉ huy quân. Quân Pháp chiếm tỉnh Sơn Tây của Việt Nam, tình hình Quảng Đông càng nguy cấp, triều đình cử Bành Ngọc Lân (彭玉麟) làm Khâm sai đại thần (欽差大臣) chỉ huy quân Quảng Đông. Bành Ngọc Lân tấu: “Pháp ép Việt Nam lập hiệp ước, muốn Trung Quốc không can dự vùng biên giới nam sông Hồng (紅河南界, Hồng Hà nam giới), lại muốn được thông thương tại huyện Mông Tự, Vân Nam (雲南蒙自縣, Vân Nam Mông Tự huyện), rõ ràng là mưu đồ chiếm đất Vân Nam, độc chiếm lợi ích khoáng sản. Không chỉ biên giới Vân – Quảng không thể giải giới, mà cả Quảng Đông, Thiên Tân cũng phải phòng bị nghiêm ngặt.” Lúc đó, vua Việt Nguyễn Phúc Thì (阮福時) băng hà, không có con, lập em họ kế vị. Người Pháp nhân lúc Việt Nam có tang, dùng chiến thuyền tấn công cửa biển Thuận Hóa, chiếm kinh thành. Vị vua kế vị<ref>vua Dục Đức, cháu vua Tự Đức</ref> chỉ tại vị một tháng, phụ chính Nguyễn Thuyết (阮說)<ref>Tôn Thất Thuyết</ref> tâu với Thái phi<ref>Từ Dụ</ref> phế bỏ, lập Nguyễn Phúc Thăng (阮福升)<ref>vua Hiệp Hòa</ref> lên thay. Sau đó, Việt Nam xin hàng Pháp, lập hiệp ước 27 điều<ref>Hòa ước Quý Mùi, 1883</ref>, điều đầu tiên là Trung Quốc không được can thiệp vào việc Việt Nam, các quyền chính trị và kinh tế đều thuộc về Pháp, ép vua ra lệnh cho các tướng rút quân, trọng điểm là đuổi Lưu Vĩnh Phúc. Tổng đốc Vân Nam Đường Cảnh (滇撫唐炯) nhiều lần thúc ép Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) rút quân. Lưu Vĩnh Phúc định rút về giữ Bảo Thắng (保勝), nhưng tướng sĩ quân Cờ đen (黑旗軍, Hắc Kỳ quân) đều phẫn nộ. Phó tướng Hoàng Thủ Trung (副将黃守忠) nói: “Công (公 ông) có thể lui về Bảo Thắng, xin giao toàn quân cho tôi giữ Sơn Tây (山西). Nếu có công trạng 功, công ( 公 ông) hưởng; nếu có tội, tôi chịu.” Lưu Vĩnh Phúc nghe vậy không nhắc đến chuyện rút quân nữa. Từ Diên Húc (徐延旭) tấu rằng: “Người Việt vội vàng nghị hòa, có người nói vì vua cũ chưa chôn nên tạm thời nhẫn nhịn, có người nói do việc phế lập gây chia rẽ, triều thần kết đảng gây họa. Nhiều lần nhận được thư của các quan Việt như Hoàng Tá Viêm (黃佐炎) sao gửi bản hiệp ước, cho thấy Việt Nam thật sự không thể giữ được xã tắc, thì Trung Quốc còn giữ được hàng rào chư hầu thế nào? Các quan Việt thường nói chờ chôn vua cũ xong sẽ lật lại hiệp ước, xin đừng rút quân. Lưu Vĩnh Phúc vẫn đóng giữ Sơn Tây. Vua kế vị là Nguyễn Phúc Thăng (阮福升) đã gửi thư báo tang và xin được cử sứ sang triều đình xin phong. Nhưng lòng dân Việt đã ly tán, chưa biết có thể tự lập được không.” Từ Diên Húc cũng gửi kèm 27 điều khoản hiệp ước Pháp – Việt và thư của Hoàng Tá Viêm đến Quân cơ xứ (軍機處, Quân cơ xứ). Tổng đốc Lưỡng Giang Tả Tông Đường (兩江總督左宗棠) xin lệnh cho cựu Biện lý Phiên vụ Vương Đức Bảng (前籓司王德榜) chiêu mộ dũng binh đến biên giới Quảng Tây đóng giữ. Tháng 11, quân Pháp chiếm tỉnh Hưng Yên (興安省), bắt Tuần phủ, Bố chánh, Án sát giải về Hà Nội rồi xử bắn. Tiếp tục tấn công Sơn Tây, chiếm được, đoàn quân của Lưu Vĩnh Phúc tan vỡ, Lưu Vĩnh Phúc rút về giữ thành Hưng Hóa (興化城). Tháng 12, vua kế vị Nguyễn Phúc Thăng đột ngột qua đời, có người nói vì vua sợ Pháp ép quá nên bị bức tự sát<ref>ý nói vua Hiệp Hòa thuộc phe chủ hòa, đối nghịch với phe chủ chiến của Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường.</ref>. Người dân lập người con thứ ba của vua Nguyễn Phúc Thì (阮福時第三繼子, Nguyễn Phúc Thì đệ tam kế tử) lên làm vua, là con của Nguyễn Thuyết (阮說, Nguyễn Thuyết), người đang giữ quyền phụ chính.<ref>ý nói vua Kiến Phúc, nhưng vua không phải con Nguyễn Thuyết (Tôn Thất Thuyết) mà là con nuôi thứ 3 của vua Tự Đức. Vua Tự Đức có 3 người con nuôi: Nguyễn Phúc Ưng Ái (sau là vua Dục Đức), Nguyễn Phúc Ưng Kỷ (Đồng Khánh) và Nguyễn Phúc Ưng Đăng (Kiến Phúc).</ref> Từ Diên Húc tấu báo Sơn Tây thất thủ, nhưng nói Bắc Ninh (北甯) không có gì đáng lo, bị vua trách là nói quá. Năm thứ 10 (1884), Đường Cảnh Tung từ Bảo Thắng viết thư gửi Khu mật phủ, nói: “Quân Vân Nam và Quảng Tây chỉ thỉnh thoảng liên lạc, việc phối hợp rất chậm, thanh thế khó liên kết. Việt Nam trong nửa năm đã ba lần thay vua, thần dân hoang mang, như không có chủ. Muốn ổn định gốc rễ, dẹp loạn tận nguồn, không gì bằng việc đưa quân (Trung Quốc) thẳng vào Thuận Hóa (順化), phò lập vua chính thống, ổn định lòng dân, dẹp giặc, khiến thế giặc Pháp suy yếu, quân sự cũng dễ xử lý. Nếu không tính đến việc giữ chư hầu, thì các tỉnh biên giới Bắc Kỳ ta có thể trực tiếp chiếm lấy, tránh để người ngoài chiếm trước. Nếu cứ do dự, thì tất sẽ thất bại.” Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) đến yết kiến Sầm Dục Anh (岑毓英) tại Gia Dụ Quan (家喻關), được tiếp đãi rất trọng hậu. Sầm Dục Anh tổ chức lại quân của ông thành 12 doanh (十二營, thập nhị doanh). Khi quân Pháp sắp tấn công Bắc Ninh (北甯), Sầm Dục Anh sai Đường Cảnh Tung (唐景崧) dẫn toàn quân của Lưu Vĩnh Phúc đến tiếp viện. Lúc đó, quân Quảng Tây do Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) và Triệu Ốc (趙沃) đang giữ Bắc Ninh. Khi Sơn Tây bị vây, Hoàng Quế Lan và Triệu Ốc không cứu viện, khiến Lưu Vĩnh Phúc rất oán giận. Đường Cảnh Tung hết sức khuyên giải, ông mới chịu đi tiếp viện. Đường Cảnh Tung khuyên Hoàng Quế Lan rút khỏi thành, chọn nơi hiểm yếu để phòng thủ, nhưng ông không nghe. Tháng 2, quân Pháp tấn công Phù Lương (扶良), Tổng binh Trần Đắc Quý (陳得貴) cầu viện. Quân Bắc Ninh đến nơi thì Phù Lương đã thất thủ, quân Pháp tiến sát Bắc Ninh. Hoàng Quế Lan và Triệu Ốc thua chạy về Thái Nguyên (太原), Lưu Vĩnh Phúc cũng không cứu viện. Từ Diên Húc (徐延旭) già yếu, lại có quan hệ cũ với Triệu Ốc nên thiên vị tin dùng. Triệu Ốc thì tầm thường yếu đuối, tướng dưới quyền là Đảng Mẫn Tuyên (黨敏宣) gian trá, che giấu tình hình với Từ Diên Húc. Khi địch đánh Bắc Ninh, Mẫn Tuyên bỏ chạy trước. Trần Đắc Quý là cựu thuộc hạ của Phùng Tử Tài (馮子材), dũng cảm thiện chiến. Phùng từng hạch tội Từ Diên Húc, nên Từ oán cả Phùng lẫn Trần. Khi Bắc Ninh thất thủ, Từ Diên Húc tấu xin xử tử Trần Đắc Quý và Mẫn Tuyên — cả hai đều bị xử chém. Từ Diên Húc điều quân không hợp lý, vua lệnh cách chức nhưng lưu nhiệm. Tháng 3, lệnh cho Tuần phủ Hồ Nam Phan Đỉnh Tân (湖南巡撫潘鼎新) lo việc quân ngoài biên giới Quảng Tây, tiếp quản quân của Từ Diên Húc. Hoàng Quế Lan sợ tội, uống thuốc tự sát. Vua dụ rằng: “Từ Diên Húc cố thủ Lạng Sơn (諒山), chỉ lệnh cho Đề đốc Hoàng Quế Lan và Đạo viên Triệu Ốc giữ Bắc Ninh, gặp địch thì tan vỡ, thật đáng đau xót! Từ Diên Húc bị cách chức và bắt điều tra, việc Hoàng Quế Lan và Triệu Ốc thua trận giao cho Phan Đỉnh Tân xử lý.” Lấy Vương Đức Bảng (王德榜) tạm quyền Đề đốc Quảng Tây, nhưng ông từ chối không nhận. Đường Quýnh (唐炯) bị cách chức và bắt điều tra, lấy Trương Khải Tung (張凱嵩) làm Tổng đốc Vân Nam. Sau khi Bắc Ninh thất thủ, Từ Diên Húc nhờ Đường Cảnh Tung thu thập tàn quân, tái tổ chức và siết chặt kỷ luật. Lúc đó, Đường Nhân Liêm (唐仁廉) tạm quyền Đề đốc Quảng Tây. Quân Pháp từ Bắc Ninh tiến chiếm Hưng Hóa (興化), đồng thời cho 8 chiến hạm tiến vào biển Trung Quốc, dò xét Hạ Môn (廈門) và cửa biển Ngô Tùng, Thượng Hải (上海吳淞口, Thượng Hải Ngô Tùng khẩu). Dọc bờ biển đều giới nghiêm, từ đó hòa đàm Trung – Pháp bắt đầu. Tháng 4, Lý Hồng Chương (李鴻章) cùng Tổng binh Pháp là Phúc Lộc Nặc (福祿諾 Francois Ernest Fournier) đàm phán tại Thiên Tân, bàn định các điều khoản. Triều đình dụ cho quân phòng thủ Vân Nam và Quảng Tây chờ lệnh mới để tiến hay lui. Lý Hồng Chương sau đó dâng lên bản hiệp ước gồm 5 điều, đại ý như sau: “Biên giới phía nam Trung Quốc giáp với Bắc Kỳ, Pháp sẽ chịu trách nhiệm bảo hộ, không có ý xâm chiếm. Trung Quốc đồng ý cho phép hàng hóa Pháp – Việt được vận chuyển qua biên giới. Trong tương lai, nếu Pháp và Việt sửa đổi hiệp ước, tuyệt đối không được dùng lời lẽ xúc phạm đến thể diện Trung Quốc.” Triều đình phê chuẩn, trao cho Lý Hồng Chương toàn quyền ký kết. Tuy nhiên, sau đó sứ Pháp viện cớ bản tiếng Pháp và bản Hán văn không khớp, chất vấn lại. Vua trách Lý Hồng Chương xử lý mập mờ, dư luận trong nước cũng chỉ trích ông, gọi là “thông di” (thân thiết với người ngoại quốc). Sứ Pháp nhân đó lấy cớ hủy bỏ hiệp ước, vua lệnh chỉnh đốn quân đội ngoài quan, phòng bị nghiêm ngặt. Nếu Pháp thật sự xâm phạm, sẽ lập tức giao chiến. Lệnh cho Sầm Dục Anh (岑毓英) chiêu mộ Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) cùng quân đội của ông trở về. Phan Đỉnh Tân (潘鼎新) tấu rằng: “Quân Pháp chia đường định đánh Cốc Tùng (谷松) và Thôn Mai (屯梅), quân Quảng Tây thiếu vũ khí và lương thực, e rằng không thể trông cậy.” Vua cho rằng ông đùn đẩy trách nhiệm, nên trách mắng. Quân Pháp muốn tuần tra Lạng Sơn (諒山), đến cầu Quan Âm (觀音橋), quân Quảng Tây chặn lại, không cho vào. Tướng Pháp ăn nói hỗn xược, hai bên giao chiến, quân ta (Trung Quốc) thắng. Tấu trình lên, vua dụ tiến quân đánh Bắc Ninh (北甯), trách sứ Pháp nổ súng trước, yêu cầu bồi thường. Lệnh thông báo cho Bộ Ngoại giao Pháp yêu cầu dừng quân, đồng thời dụ quân ta: “Nếu họ không xâm phạm, không nên tiến trước.” Sứ Pháp tiếp tục xin đàm phán, vua dụ quân Quảng Tây rút về Lạng Sơn, quân Vân Nam rút về Bảo Thắng, không được khơi mào chiến sự. Tướng Pháp là Cô Bạt (孤拔 Amédée Anatole Prosper Courbet) định dùng chiến hạm quấy nhiễu vùng duyên hải, sứ Pháp là Ba Đức Nặc (巴德諾 Jules Patenôtre) thì cố tình ở lại Thượng Hải, không chịu đến Thiên Tân. Triều đình bèn cử Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) làm Toàn quyền đại thần, cùng Trần Bảo Thần (陳寶琛) đàm phán, Thiệu Hữu Liêm (邵友濂) và Lưu Lân Tường (劉麟祥) đi cùng. Dụ rằng: “Chi phí chiến tranh và tiền bồi thường tuyệt đối không thể chấp nhận. Việt Nam phải tiếp tục giữ chế độ phong cống như cũ. Quân của Lưu Vĩnh Phúc, nếu Pháp đề cập, phải do ta tự xử lý. Việc phân giới phải thực hiện tại vùng đất trống ngoài quan, làm nơi trung lập. Việc thông thương với Vân Nam phải diễn ra tại Bảo Thắng, thuế không được vượt quá 5 phần trăm.” Tháng 6, tướng Pháp Courbet (孤拔) đem 8 chiến hạm đến dò xét vùng biển Phúc Kiến, định chiếm đất làm con tin để ép Trung Quốc đàm phán. Hà Cảnh (何璟) và Trương Bội Luân (張佩綸) báo tin. Chiến hạm Pháp tấn công pháo đài Cơ Long (基隆) ở Đài Loan, Tổng đốc Đài Loan Lưu Minh Truyền (劉銘傳) kiên quyết phòng thủ. Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) và Trần Bảo Thần (陳寶琛) đàm phán với sứ Pháp tại Thượng Hải, Tăng Quốc Thuyên đồng ý chi 500.000 lượng bạc để chi phí an ủi, bị vua khiển trách. Đàm phán kéo dài không thành, triều đình quyết định chủ chiến. Vua dụ Sầm Dục Anh (岑毓英) lệnh cho Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) tiến quân trước, khôi phục Bắc Kỳ. Sầm Dục Anh và Phan Đỉnh Tân (潘鼎新) chỉ huy các quân trong quan lần lượt xuất phát. Vì Pháp phá vỡ hòa ước, Trung Quốc không thông báo cho các nước khác. Tháng 7, sứ Pháp Tạ Mãn Lộc (謝滿祿) hạ cờ rời kinh, vua ban chiếu tuyên bố: “Việt Nam là nước phiên thần của ta hơn 200 năm, ghi rõ trong sử sách, ai cũng biết. Người Pháp trước chiếm các tỉnh Nam Kỳ, sau lại chiếm Hà Nội, giết dân, chiếm đất, thu thuế. Việt Nam yếu hèn, tự ý ký hiệp ước mà không báo cáo, không thể cứu vãn. Việt cũng có lỗi, nên ta tạm dung thứ, không truy cứu. Năm Quang Tự thứ 8, sứ Pháp Bảo Hải (寶海) đàm phán với Lý Hồng Chương (李鴻章) tại Thiên Tân, ký 3 điều khoản, lẽ ra phải bàn bạc kỹ với Tổng lý nha môn, nhưng Pháp lại rút sứ, trở mặt. Các tỉnh như Sơn Tây, Bắc Ninh là nơi quân ta đóng, để dẹp giặc Việt, bảo vệ chư hầu, không liên quan gì đến Pháp. Tháng 2 năm nay, quân Pháp bất ngờ tấn công, ta đã ra chỉ dụ chuẩn bị phản công. Khi đó, Pháp vì sự vụ ở Ai Cập mà nguy cấp, Trung Quốc biết rõ tình thế, lẽ ra nên cứng rắn từ chối, nhưng vẫn rộng lượng, cho phép đàm phán. Đặc lệnh cho Lý Hồng Chương ký hiệp ước 5 điều, hai bên cùng ký. Quân ở Lạng Sơn, Bảo Thắng theo hiệp ước sẽ rút sau 3 tháng, đã nhiều lần ra lệnh cho các quân giữ nguyên vị trí, không được tự ý khai chiến. Các tướng sĩ đều tuân lệnh. Nhưng Pháp không giữ hiệp ước, ngày mùng 1 và mùng 2 tháng nhuận 5, lấy cớ tuần biên, bất ngờ tấn công doanh trại Lạng Sơn, nổ súng trước, quân ta mới đánh trả, hai bên đều có thương vong. Pháp vi phạm hiệp ước, vô cớ gây chiến, làm tổn thương binh sĩ ta, lẽ ra phải dùng binh đối phó. Nhưng vì đã có hơn 20 năm giao hảo, không nên vì việc này mà hủy bỏ hoàn toàn, vẫn cho Tổng lý nha môn tiếp tục trao đổi thư từ với sứ Pháp tại kinh, giải thích rõ ràng. Ngày 24 tháng nhuận 5, lại ban dụ rút quân theo hiệp ước, thể hiện lòng thành tín, cố giữ hòa bình, đã là hết lòng nhân nghĩa. Nhưng Pháp vẫn cố chấp, đòi bồi thường chiến phí, ngang ngược uy hiếp, ngày 15 tháng 6 chiếm pháo đài núi ở Cơ Long, Đài Bắc (台北基隆山砲台), bị Lưu Minh Truyền đánh bại. Ngày mùng 3 tháng này, Hà Cảnh mới nhận được công hàm tuyên chiến từ lãnh sự Pháp, nhưng quân Pháp đã sớm tấn công Mã Vĩ (馬尾), làm hư hại tàu quân và tàu buôn. Dù quân ta đã đốt tàu Pháp, phá tàu lôi, giết tướng Pháp, nhưng vẫn chưa trừng phạt đủ. Nếu còn tiếp tục dung thứ, sao có thể làm yên lòng dân và giữ công lý? Vì vậy, đặc biệt công bố hành vi vô lý của Pháp cho thiên hạ biết.” Tháng 8, vua dụ Sầm Dục Anh đốc thúc Lưu Vĩnh Phúc và các doanh quân phòng thủ khôi phục Bắc Kỳ, đồng thời dụ Phan Đỉnh Tân liên kết các quân, chia đường tiến công. Đề đốc Tô Nguyên Xuân (蘇元春) giao chiến với quân Pháp tại huyện Lục Ngạn (陸岸縣), đánh bại địch. Tháng 10, Học sĩ Nội các Chu Đức Nhuận (周德潤) tấu: “Quân ta tiến vào Việt Nam nên dùng chính binh kiềm chế quân Pháp ở Hà Nội, đồng thời dùng kỳ binh từ Xa Lý (車裏) tiến sang Lào (老撾), vòng qua Ai Lao (哀牢) đánh úp Thuận Hóa, chiêu mộ người bản địa biên giới Vân Nam, chắc chắn sẽ có hiệu quả.” Vua giao cho Tổng đốc Vân Nam xem xét và chuẩn bị. Cùng tháng, Tô Nguyên Xuân giao chiến với quân Pháp tại xã Chỉ Tác (紙作社)<ref>huyện Lục Ngạn, Bắc Giang.</ref>, chém chết 4 sĩ quan Pháp. Tháng 11, quân Vương Đức Bảng (王德榜) đại bại tại Phong Cốc (豐谷), Tô Nguyên Xuân không đến cứu. Đường Cảnh Tung, Lưu Vĩnh Phúc, Đinh Hoài (丁槐) tấn công Tuyên Quang (宣光), chiến đấu quyết liệt, đại thắng, được ban chiếu khen ngợi. Ngày 19 tháng 12, quân Pháp tấn công Cốc Tùng (谷松), Vương Đức Bảng vì oán Tô quân không cứu Phong Cốc nên cũng không đến cứu, quân Tô thua chạy về Uy Pha (威坡), Lạng Sơn giới nghiêm. Vua lệnh Phùng Tử Tài (馮子材) hỗ trợ quân vụ ngoài quan tại Quảng Tây. Ngày 29, quân Pháp tấn công Lạng Sơn, chiếm được, Phan Đỉnh Tân và các tướng rút về Trấn Nam Quan (鎮南關). Long Châu (龍州) chấn động. Đường Cảnh Tung, Lưu Vĩnh Phúc, Đinh Hoài tiếp tục tấn công Tuyên Quang, hơn một tháng vẫn chưa hạ được. Lạng Sơn thất thủ, Sầm Dục Anh lo quân của Đường Cảnh Tung bị cắt đường tiếp viện, ra lệnh không được liều lĩnh đánh lớn, nhưng Đường không nghe. Phùng Tử Tài giao chiến với quân Pháp tại Văn Uyên (文淵), hai bên đều có thương vong. Ngày mùng 9 tháng Giêng năm thứ 11 (1885), quân Pháp tấn công Trấn Nam Quan (鎮南關), phá hủy cổng quan rồi rút lui. Đề đốc Dương Ngọc Khoa (楊玉科) tử trận. Phan Đỉnh Tân (潘鼎新) rút quân về Hải Thôn (海村), vua lệnh ông “mang tội lập công”. Tô Nguyên Xuân (元春) rút về Mạc Phủ (幕府). Vương Đức Bảng (王德榜) tự cho là tướng kỳ cựu xứ Hồ Nam, nhiều lần thúc viện binh nhưng không được, bị Phan Đỉnh Tân hạch tội, cách chức, quân giao cho Tô Nguyên Xuân chỉ huy. Quân Pháp tấn công Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) tại Tuyên Quang (宣光), quân ông tan vỡ. Đường Cảnh Tung (唐景崧) rút về Mục Mã (牧馬), phòng tuyến Khâm – Liêm nguy cấp. Bành Ngọc Lân (彭玉麟) xin điều quân Phùng Tử Tài (馮子材) về phòng thủ Quảng Đông, triều đình giao cho Phan Đỉnh Tân quyết định. Phan vốn không hòa hợp với Phùng nên vẫn lệnh ông đi. Phùng cho rằng phòng tuyến ngoài quan đang nguy cấp, không chịu rút, Bành Ngọc Lân đành để ông chuyên lo phòng thủ Quảng Tây. Phan Đỉnh Tân lâu không lập công, bị cách chức, Lý Bỉnh Hành (李秉衡) tạm quyền Tuần phủ Quảng Tây, Tô Nguyên Xuân phụ trách quân vụ Quảng Tây. Sau khi quân Pháp phá Trấn Nam Quan, quân thua và dân chạy loạn tràn xuống theo sông, toàn tỉnh Quảng Tây chấn động. Phùng Tử Tài đến nơi, dốc sức ổn định tình hình. Phùng Tử Tài đóng lâu ở tây Quảng Đông, vốn có uy tín và ân huệ, dân Quảng – Việt đều kính phục, lòng người mới yên. Ông cho xây trường thành dài hơn ba dặm tại cửa ải cách Trấn Nam Quan mười dặm, nối hai ngọn núi đông – tây, bên ngoài đào hào sâu để phòng thủ, tự mình đóng quân tại đó, lệnh cho Vương Hiếu Kỳ (王孝祺) đóng quân phía sau làm thế gọng kìm. Quân Pháp tuyên bố sẽ tấn công vào một ngày nhất định, Phùng đoán họ sẽ đến sớm hơn, nên bàn kế “ra tay trước”, nhưng bị Phan Đỉnh Tân ngăn cản. Phùng kiên quyết, tự dẫn quân của Vương Hiếu Kỳ đánh úp doanh trại địch trong đêm, giết rất nhiều quân Pháp. Quân Pháp từ Lạng Sơn kéo đến tấn công Trấn Nam Quan, Phùng thề với quân sĩ: “Nếu Pháp lại vào quan, ta còn mặt mũi nào gặp dân Quảng? Phải chết để ngăn chúng!” Sĩ khí dâng cao. Quân Pháp tấn công trường thành, pháo kích dữ dội, Phùng lệnh các tướng tử thủ, ai rút lui sẽ bị chém. Giữa lúc chiến đấu ác liệt, Phùng tự mở tường, dẫn hai con Phùng Tương Vinh (相榮) và Phùng Tương Hoa (相華) xông thẳng vào quân địch. Thấy ông đã 70 tuổi mà vẫn xông pha, các tướng sĩ cảm động, liều chết chiến đấu. Vương Hiếu Kỳ, Trần Gia (陳嘉) cùng các tướng Phan Doanh, Trương Xuân Phát (張春發) theo sau, quân Vương Đức Bảng cũng đến đánh bên sườn, giết vô số quân Pháp. Sau hai ngày ác chiến, quân Pháp hết đạn, đại bại tháo chạy. Phùng dẫn quân đánh Văn Uyên (文淵), quân Pháp bỏ thành chạy. Ba cánh quân cùng tấn công Lạng Sơn, Vương Hiếu Kỳ và Vương Đức Bảng chiến đấu đặc biệt dũng mãnh, liên tiếp thắng trận. Ngày 13 tháng 2, chiếm được Lạng Sơn, quân Pháp rút chạy. Phùng tiến quân chiếm La Mộc (拉木), chuẩn bị đánh Lang Giáp (郎甲), Vương Hiếu Kỳ tiến đến Quý Môn Quan (貴門關), khôi phục toàn bộ vùng biên giới đã mất. Dân Việt Nam lập năm đại đoàn trung nghĩa, hơn 20.000 người, đều treo cờ quân Phùng. Sài Gòn (西貢) cũng nghe tin được tin này. Từ khi Trung Quốc giao chiến với ngoại quốc qua đường biển, chỉ có trận này là đại thắng — công lao thuộc về Phùng Tử Tài. Quân Pháp 6.000 người tấn công phủ Lâm Thao (臨洮府), chia làm hai cánh: * Một cánh tiến về Kha Lĩnh (珂嶺) và An Bình (安平) * Một cánh tiến về Miến Vọng (緬旺) và Mãnh La (猛羅) Tổng đốc Vân Nam Sầm Dục Anh (岑毓英) lệnh cho Sầm Dục Bảo (岑毓寶), Lý Ứng Trân (李應珍) chặn cánh bắc, Vương Văn Sơn (王文山) chặn cánh nam, còn ông tự chỉ huy cánh giữa. Các cánh đều lập công, giết được nhiều địch. Quân Pháp hợp lại tấn công Lâm Thao, quân Vân Nam đánh chặn hai cánh, rồi vòng lại đánh giữa, chém 5 tướng Pháp, quân Pháp đại bại. Lúc đó, quân Pháp chiếm Bành Hồ (澎湖) ở Đài Loan. Sau đại thắng ở Lạng Sơn, Pháp nhờ người Anh là Hè Đắc (赫德 Robert Hart (1835-1911)) làm trung gian đàm phán với Lý Hồng Chương, đề nghị trả lại Cơ Long (基隆) và Bành Hồ, hai bên rút quân, không đòi bồi thường. Lý Hồng Chương tấu: “Đã mất Bành Hồ thì không thể giữ Đài Loan, nên nhân thắng lợi ở Lạng Sơn mà ký hòa ước, tránh để Pháp tiếp tục đòi hỏi.” Triều đình chấp thuận, lập tức ra lệnh ngừng chiến. Trận Lâm Thao xảy ra sau khi có điện chỉ đình chiến nhưng chưa nhận được. Lý Hồng Chương vội xin ký hiệp ước, lệnh cho các tướng rút quân về biên giới. Tướng sĩ tức giận, không chịu lui, Bành Ngọc Lân và Trương Chi Động (張之洞) nhiều lần điện phản đối. Vua cho rằng hiệp ước Thiên Tân đã ký, không thể thất tín, ra lệnh nghiêm khắc phải thi hành. Pháp yêu cầu trục xuất Lưu Vĩnh Phúc khỏi Việt Nam, Trương Chi Động đề nghị cho ông đóng ở châu Tư (思) và Khâm (欽), nhưng ông kiên quyết không đi. Đường Cảnh Tung dùng lời lẽ đe dọa, triều đình ra chỉ dụ nghiêm khắc, ông mới miễn cưỡng về Quảng Đông, được phong Tổng binh. Phùng Tử Tài được giao nhiệm vụ phòng thủ biên giới Khâm – Liêm. Hiệp ước được ký kết, Việt Nam từ đó trở thành thuộc địa bảo hộ của Pháp. {{Chú thích cuối trang}} ltbn4ij3v87cj004ek6uk8ivbqt8d4x 195993 195992 2025-06-23T13:13:43Z Mrfly911 2215 195993 wikitext text/x-wiki {{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[../|Thanh sử cảo]] | tác giả = Triệu Nhĩ Tốn | ngôn ngữ = zh | bản gốc =清史稿/卷527 | năm = 1929 | phần = Quyển 527 Liệt truyện 314 Thuộc quốc 2: Việt Nam | trước = | sau = | ghi chú = }} ==Việt Nam== Việt Nam 越南 trước kia gọi là An Nam 安南. Vào đầu niên hiệu Thuận Trị, An Nam Đô thống sứ 安南都統使 Mạc Kính Diệu (莫敬耀) đến quy phục, chưa kịp được phong tước thì mất. Sau đó, con ông là Mạc Nguyên Thanh (莫元清) được phong làm An Nam Đô thống sứ.<ref>Mạc Kính Diệu chính là Mạc Kính Khoan, năm 1625 Kính Khoan hàng nhà Lê. Năm 1638, con Khoan là Mạc Kính Vũ (tức Mạc Nguyên Thanh) lại nổi dậy.</ref> Vào tháng Tám năm thứ mười sáu (niên hiệu Thuận Trị, năm 1659), Đại học sĩ Kinh lược Hồng Thừa Trù (洪承疇) bắt đầu dâng tấu, nói rằng nước An Nam sai mục lại là Ngọc Xuyên bá Đặng Phúc Tuy (玉川伯鄧福綏) và Triều Dương bá Nguyễn Quang Hoa (朝陽伯阮光華), mang biểu văn đến trước quân của Tín Quận Vương để bày tỏ lòng thành và xin quy phục. Tháng Chín năm thứ mười bảy (1660), Lê Duy Kỳ (黎維祺)<ref>Lê Thần Tông</ref> bắt đầu tự xưng là quốc vương, dâng biểu cùng vật phẩm cống nạp. Hoàng đế khen ngợi, ban cho gấm vóc và bạc trắng. Năm thứ mười tám (1661), có chiếu rằng: “Trẫm lấy đức mà cảm hóa xa gần, đó là đạo lớn của thời thịnh trị; kẻ quy phục mà hướng về nhân nghĩa, ấy là nghĩa chính của bề tôi. Nay đã bày tỏ lòng thành, hướng về giáo hóa, thì ban chiếu để biểu lộ ân huệ. Việc khen thưởng trung lương là điển lệ trọng yếu. Ngươi, quốc vương nước An Nam là Lê Duy Kỳ (黎維祺), ở nơi phương Nam xa xôi, giữ yên dân chúng. Nay có thể tiếp nhận giáo hóa, đặc biệt sai sứ đến quy phục, xem xét biểu văn, lòng thành thật rõ ràng. Xưa có câu: ‘Biết thời là bậc tuấn kiệt’, nhà vua gần như có được điều đó. Nay ban chiếu để khuyến khích và dạy bảo, lại sai quan mang theo các vật như trâm Nhân Căn, bạc, y phục, v.v., phái một viên thông sự thuộc hàng thứ ban đi cùng đến Quảng Tây, dọc đường cấp phát binh mã dẫn đường ra khỏi biên giới. Ngươi nhận ân sủng này, càng nên gắng sức trung thành tiết nghĩa, mãi làm phiên bang che chở, giữ vững việc triều cống, nối tiếp mãi không ngừng. Hãy kính cẩn tuân theo!” Không lâu sau, Lê Duy Kỳ mất, con là Lê Duy Đề (黎維禔)<ref>Lê Chân Tông</ref> kế vị. Sau đó cũng mất, con là Lê Duy Hi (黎維禧)<ref>Lê Huyền Tông</ref> kế vị. Tháng Mười Một năm thứ hai niên hiệu Khang Hy (1663), Lê Duy Hi (黎維禧) sai Lê Hiệu (黎斅) cùng những người khác dâng biểu tạ ơn, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Hai năm thứ ba, triều đình sai Ngô Quang (吳光), Biên tu Nội viện, và Chu Chí Viễn (朱志遠), Ty vụ Bộ Lễ, mang chiếu đến tế cố vương Lê Duy Kỳ (黎維祺) và Lê Duy Đề (黎維禔). Tháng Năm năm thứ năm (1666), Lê Duy Hi giao nộp chiếu và ấn của cố Minh vương Vĩnh Lịch (永曆) (nhà Minh), triều đình sai Trình Phương Triều (程方朝), Hàn lâm học sĩ của Quốc sử quán Nội các, và Trương Dịch Phấn (張易賁), Lang trung Bộ Lễ, đến sách phong Lê Duy Hi làm An Nam quốc vương, ban cho ấn bạc có núm hình lạc đà mạ vàng. Năm thứ sáu (Khang Hy), Lê Duy Hi (黎維禧) chiếm đất Cao Bằng của Đô thống sứ Mạc Nguyên Thanh (莫元清), Mạc Nguyên Thanh chạy sang Vân Nam, dâng sớ trình bày sự việc, hoàng đế ra lệnh an trí ông tại Nam Ninh. Lê Duy Kỳ (黎維祺)<ref>Nguyên văn Thanh sử cảo ghi là Duy Kỳ, đúng phải là Duy Hi.</ref> cũng dâng sớ trình bày đầu đuôi việc khởi binh báo thù. Trước đó, vào năm Chính Đức thứ 11 đời Minh (1516), quan coi việc tế tự ở xã đường là Trần Cảo (陳暠) giết vua Mạc Trừu (莫晭) rồi tự lập<ref>Thanh sử cảo lầm: Lê Trừu 晭 tức Lê Tương Dực, húy Lê Oanh.</ref>. Đại thần của Trừu là Mạc Đăng Dung (莫登庸) đánh giết Cảo, lập cháu gọi Trừu bằng bác là Huệ (譓)<ref>Lê Chiêu Tông, húy Lê Y 黎椅</ref> làm vua. Năm Gia Tĩnh nguyên niên, Mạc Đăng Dung phế Huệ rồi tự lập làm vua, con của Huệ là Lê Bình (黎平)<ref>Lê Trang Tông, húy Lê Ninh 黎寧</ref> chiếm giữ Thanh Hoa, tự lập làm một nước riêng. Về sau họ Mạc dần suy yếu, chỉ giữ được một quận Cao Bằng, thế lực ngày càng suy. Đến đây, hoàng đế sai Lý Tiên Căn (李仙根), Thị độc Nội viện, và Dương Triệu Kiệt (楊兆傑), Chủ sự Bộ Binh, mang chiếu dụ Lê Duy Hi, giao lại đất đai và dân chúng ở Cao Bằng cho Mạc Nguyên Thanh, nói rằng: “Mỗi người giữ đất của mình, trọn vẹn chức phận phiên thần.” Ban đầu, An Nam định ba năm một lần cống. Năm thứ bảy (1668), Lê Duy Hi dâng sớ xin hai lần cống trong sáu năm, dâng cùng lúc, hoàng đế chấp thuận. Năm thứ tám (1669), sứ thần Lý Tiên Căn và những người khác trở về, Lê Duy Hi dâng sớ đáp lại, nói đã tuân chỉ, giao lại đất đai và dân chúng ở phủ Cao Bằng, Thạch Lâm, Quảng Nguyên, Thượng Lăng, Hạ Lăng cho Mạc Nguyên Thanh. Nhân đó lại tấu rằng trong số đất đai mà Lê Duy Hi đã giao, vẫn còn hai châu Bảo Lạc, Thất Nguyên và mười hai tổng xã như Côn Lôn, Kim Mã chưa trả, xin ban thêm chiếu để giao trả toàn bộ, nhưng hoàng đế không chấp thuận. Năm ấy, Lê Duy Hi qua đời, em là Lê Duy Triện (黎維𬓆)<ref>Lê Gia Tông, húy Lê Duy Cối (黎維禬), Lê Duy Khoái (黎維𥘺).</ref> tạm quyền xử lý quốc sự. Tháng Giêng năm thứ mười ba (1674), Lê Duy Triện báo tang, sai bề tôi là Hồ Sĩ Dương (胡士揚) cùng những người khác dâng biểu. Năm Khang Hy thứ tám và thứ mười một, vào dịp tiến cống hàng năm, có dâng sớ rằng: “Tiên vương đời đời giữ nước An Nam, bị nghịch thần Mạc Đăng Dung (莫登庸) thoán đoạt và giết hại, may nhờ tổ tiên của Trịnh Cối (鄭檍) phò tá, dẹp trừ và khôi phục lại. Di họa của nghịch Mạc chiếm cứ Cao Bằng, khi thì xưng thần, khi thì phản nghịch. Đến đời Mạc Nguyên Thanh (莫元清), vì sợ bị xét tội nên lén vào nội địa xin quy phục. Năm Khang Hy thứ tám, vâng mệnh giao trả Cao Bằng, thần là Lê Duy Hi (黎維禧) kính cẩn tuân chỉ, nào dám không nghiêm theo. Nhưng Mạc Nguyên Thanh là kẻ thù không đội trời chung của thần, còn đất Cao Bằng là lãnh thổ tổ tiên giữ gìn qua các đời, nay bị nghịch thần chiếm cứ, họa ở ngay trong nhà. Cúi xin lượng xét ân đức của thiên triều, cho Cao Bằng trở lại thuộc về bản quốc. Hơn nữa, Mạc Nguyên Thanh còn có lời thề và bài văn tế cha là Mạc Kính Diệu (莫敬耀), trong đó có câu ‘mưu nghịch thiên triều 圖逆天朝’, nay kính cẩn dâng trình, kèm theo vật phẩm cống nạp.” Việc này được giao cho bộ bàn nghị. Sau đó nghị rằng: “Trước đây Lê Duy Hi đã giao trả Cao Bằng cho Mạc Nguyên Thanh, còn có văn thư hòa hiếu làm bằng. Nay Lê Duy Triện (黎維𬓆) tuy nói thu được lời thề và bài văn tế, nhưng văn thư đã lâu năm, lời thề mang tên Mạc Kính Diệu, có thể là từ khi Kính Diệu còn sống, cũng có thể do Mạc Nguyên Thanh hiện nay đưa ra, thật khó mà đoán định. Nên lệnh cho Lê Duy Triện tra xét rõ ràng, tâu trình lại để bàn tiếp.” Chiếu theo đó mà làm. Năm thứ mười bốn (Khang Hy), Lê Duy Triện (黎維𬓆) qua đời, em là Lê Duy Chính (黎維正)<ref>Lê Hy Tông, húy Lê Duy Cáp (黎維祫), Lê Duy Hiệp, Lê Duy Hợp.</ref> tạm quyền xử lý quốc sự. Năm thứ mười sáu, hoàng đế dụ Lê Duy Chính rằng: “Nghịch tặc Ngô Tam Quế (吳三桂), nhân lúc cuối đời Minh có loạn giặc Sấm (tức Lý Tự Thành), đã theo giặc, lấy cớ cha chết dưới tay giặc mà chạy đến quy thuận. Nghĩ tình quy phục, trẫm phong cho tước vương, vốn mong hắn cảm ân báo đáp, tận trung cống hiến. Nào ngờ hắn mang bản chất hung tàn, ôm lòng gian trá, âm mưu phản nghịch, tự gây loạn đầu tiên, mượn cớ xin dời mà tự ý làm phản, xúi giục gian tà, khiến sinh linh đồ thán. Trẫm nhiều năm sai binh chinh phạt, đất Tần, đất Lũng đã yên, Phúc Kiến, Quảng Đông đã bình định, chỉ còn Ngô Tam Quế chiếm giữ một góc, cố kéo dài hơi tàn. Nay đại quân hội tụ, e hắn sẽ chạy trốn, lẩn vào vùng Lĩnh Nam. Nay vì nước ngươi đời đời là phiên thần, trung thành với thiên triều, đối với loạn thần tặc tử, tất cùng chung mối thù. Nay đã sai các đạo quân mở rộng tấn công, bình định Quảng Tây, tiến đánh Vân Nam, Quý Châu. Nước ngươi đất đai tiếp giáp, vốn quen thuộc địa thế, nhà vua hãy tuyển chọn tướng sĩ, hiệp lực tiêu diệt, sẽ được trọng thưởng và vinh danh, triều đình có điển lệ rõ ràng. Hãy kính cẩn tuân theo, chớ phụ lòng trẫm giao phó!” Tháng Mười Một năm thứ mười tám (Khang Hy) (1679), Lê Duy Chính (黎維正) dâng biểu chúc mừng đại thắng, tấu rằng: “Nghịch tặc Ngô Tam Quế (吳三桂) làm loạn nhiều năm, ngăn trở đường cống của thần, lại nhiều lần dụ dỗ, ép buộc thần phải quy phục. Thần một lòng ngu trung, không dám thay đổi tiết nghĩa. Nay có nghịch thần Mạc Nguyên Thanh (莫元清) ngầm kết giao với Ngô Tam Quế, lén vào Cao Bằng, mưu toan tập kích. Nay nhờ oai trời, đã truy bắt được bè đảng phản nghịch, làm rõ tội trạng, để củng cố vai trò phiên bang.” Hoàng đế chấp thuận. Tháng Chín năm thứ hai mươi mốt, Lê Duy Chính sai bề tôi là Giáp Toàn (甲全) cùng những người khác dâng biểu chúc mừng việc bình định Phúc Kiến và Quảng Đông, đồng thời tiến cống vật phẩm hàng năm; lại xin truy phong và ban ân huệ cho cố vương Lê Duy Triện (黎維𬓆), triều đình nghị ban ân theo lệ. Khi ấy, các vật phẩm cống như đồ vàng bạc không khớp với danh sách đã định, hoàng đế ra chiếu miễn truy xét kỹ, còn các vật phẩm khác thì giảm bớt số lượng như lụa trắng, trầm hương loại tốt, và nhang đen loại trung. Tháng Tư năm thứ hai mươi hai (Khang Hy) (1683), triều đình sai Minh Đồ (明圖), Thị độc Hàn lâm viện, và Tôn Trác (孫卓), Biên tu Hàn lâm viện, đến sách phong Lê Duy Chính (黎維正) làm An Nam quốc vương, ban tặng bốn chữ do hoàng đế ngự bút: “Trung hiếu thủ bang” (忠孝守邦) (trung hiếu giữ nước). Đồng thời, sai Ô Hắc (鄔黑), Thị độc Hàn lâm viện, và Chu Xán (周燦), Lang trung Bộ Lễ, mang chiếu đến tế cố vương Lê Duy Hi (黎維禧) và Lê Duy Triện (黎維𬓆). Khi ấy, Mạc Nguyên Thanh (莫元清) đã qua đời, em là Mạc Kính Quang (敬光) bị họ Lê đánh bại, dẫn quân đến quy thuận. Hoàng đế ra lệnh đưa về An Nam. Không lâu sau, Kính Quang bệnh mất tại Tứ Thành, từ đó họ Mạc ở địa phương tuyệt tự. Năm thứ hai mươi lăm (1686), triều đình tăng ban cho An Nam quốc vương 50 bộ áo gấm, ghi thành lệ. Năm thứ ba mươi sáu (Khang Hy) (1697), Lê Duy Chính (黎維正) dâng sớ tâu rằng ba nơi là Ngưu Mã, Hồ Điệp và Phổ Viên bị thổ ty vùng biên lấn chiếm, xin được trả lại. Hoàng đế hỏi Tuần phủ Vân Nam là Thạch Văn Thịnh (石文晟), được biết các vùng đất đó đã thuộc phủ Khai Hóa hơn ba mươi năm, không phải là đất cũ của An Nam, nên ra văn thư trách cứ. Tháng Mười năm thứ năm mươi bảy (1718), Lê Duy Chính qua đời, con là Lê Duy Đào (黎維祹)<ref>Lê Dụ Tông, húy Lê Duy Đường (黎維禟, 黎維禎)</ref> báo tang và xin kế vị, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Hai năm thứ năm mươi tám (1719), triều đình sai Đặng Đình Triết (鄧廷喆), Trung thư Nội các, và Thành Văn (成文), Biên tu Hàn lâm viện, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Chính, đồng thời sách phong Lê Duy Đào làm An Nam quốc vương. Năm Ung Chính thứ hai (1724), Lê Duy Đào sai bề tôi dâng biểu chúc mừng hoàng đế lên ngôi, kèm theo vật phẩm cống nạp, được ban bốn chữ ngự bút: “Nhật Nam thế tổ” (日南世祚 – Vận nước truyền đời ở Nhật Nam). Năm thứ ba (Ung Chính) (1725), Tổng đốc Vân Nam là Cao Kỳ Trác (高其倬) dâng tấu rằng: “Phủ Khai Hóa của Vân Nam giáp giới với An Nam. Từ ngoài trạm Mã Bá của phủ Khai Hóa đi 40 dặm đến khe suối dưới núi Diêm Xưởng có thôn Phùng Xuân với sáu trại, trong sổ sách ghi thu thuế mùa thu là hơn 12 thạch. Năm Khang Hy thứ 28 (1689), vùng này nhập vào An Nam. Lại theo sách Vân Nam Thông chí, từ huyện Văn Sơn thuộc phủ Khai Hóa đi về phía nam 240 dặm đến sông Đổ Chú là ranh giới với An Nam. Nay từ phủ Khai Hóa đến trạm Mã Bá chỉ còn 120 dặm, đến khe suối dưới núi Diêm Xưởng cũng chỉ 160 dặm, tức là ngoài khe suối núi Diêm Xưởng vẫn còn 80 dặm, trong đó có hai xưởng là Đô Long và Nam Đan, vốn là đất cũ của Vân Nam. Dù đã mất từ đời Minh, nhưng vì liên quan đến biên giới, nên cần phải kiểm tra lại toàn bộ, cử người khảo sát và lập mốc phân giới.” Hoàng đế dụ rằng: “Các nơi như Đô Long, Nam Đan đã nhập vào An Nam từ cuối đời Minh, nên việc lấn chiếm không phải bắt đầu từ triều ta. An Nam từ khi quy phục nhà Thanh đến nay, đời đời kính cẩn thần phục, không nên tranh giành từng tấc đất.” Lê Duy Đào (黎維祹) sau đó dâng sớ biện bạch. Tổng đốc kế nhiệm là Ngạc Nhĩ Thái (鄂爾泰) lại dâng sớ xin lập mốc tại khe suối dưới núi Diêm Xưởng, cách trạm Mã Bá 40 dặm. Lê Duy Đào lại dâng sớ với lời lẽ gay gắt để trình bày. Năm thứ năm (1727), hoàng đế dụ Lê Duy Đào rằng: “Trẫm cai quản thiên hạ, mọi nước chư hầu đều là đất của trẫm, cần gì phải tranh chấp chút đất 40 dặm này. Nhưng việc phân định biên giới là điều chính sự cần làm trước, dù là chư hầu hay nơi xa xôi cũng đều như nhau. Nay các phiên bang xa như Mông Cổ đều kính cẩn tuân theo khi được dụ, lẽ nào nước ngươi vốn xưng là lễ nghĩa chi bang lại đi ngược với đức hóa? Nhà vua không cần lo ngại bị cho là lấn đất, cứ khẩn thiết biện bạch, đây là lỗi của người trước, không phải lỗi của nhà vua. Chỉ cần tuân theo dụ chỉ, trẫm sẽ không truy cứu. Nếu còn chần chừ, làm mất đi sự kính cẩn trước nay, thì tự chuốc lấy lỗi lầm, lòng nhân của trẫm với nước xa cũng không thể mong được nữa. Hãy kính cẩn tuân theo, chớ phụ lòng trẫm!” Lê Duy Đào cảm động, hối lỗi và dâng sớ tạ ơn. Hoàng đế sau đó ban cho vùng đất ngoài trạm Mã Bá 40 dặm, và lấy khe suối nhỏ Đổ Chú tại trạm Mã Bá làm ranh giới. Tháng Ba năm thứ sáu (Ung Chính) (1728), triều đình sai Phó Đô ngự sử Hàng Dịch Lộc (杭奕祿) và Học sĩ Nội các Nhậm Lan Chi (任蘭枝) đến An Nam tuyên dụ, đại ý rằng: “Nhà vua nay đã tự hối hận vì mê muội, lời lẽ cung kính, trẫm đặc biệt ban ân huệ lớn, lại ban cho vùng đất ngoài trạm Mã Bá 40 dặm để nhà vua đời đời giữ gìn.” Sau đó, hoàng đế dụ Tổng đốc Ngạc Nhĩ Thái (鄂爾泰) rằng: “Trẫm đã ban ân cho phiên bang, cũng nên thuận theo tiện lợi của dân. Trong vùng đất 40 dặm này, nếu có dân nào nguyên là người nội địa muốn trở về, thì cấp tiền và sắp xếp cho họ ở tỉnh Vân Nam, không để họ mất chốn nương thân. Còn những người vốn cư trú ở phiên bang, thuộc quyền quản lý của An Nam, thì cũng tùy ý họ lựa chọn.” Tháng Mười Một năm thứ mười một (1733), Lê Duy Đào (黎維祹) qua đời, con là Lê Duy Hỗ (黎維祜)<ref>Lê Thuần Tông, húy Lê Duy Tường (黎維祥, 黎維祜)</ref> báo tang và xin kế vị, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Hai năm thứ mười hai, triều đình sai Xuân Sơn (春山), Thị độc Hàn lâm viện, và Lý Học Dụ (李學裕), Cấp sự trung Khoa Binh, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Đào, đồng thời sách phong Lê Duy Hỗ làm An Nam quốc vương. Năm thứ mười ba (đời Ung Chính) (1735), Lê Duy Hỗ qua đời, em là Lê Duy Y (黎維禕)<ref>Lê Ý Tông, húy Lê Duy Thận (黎維祳)</ref> tạm quyền xử lý quốc sự. Năm thứ hai (Càn Long) (1737), Lê Duy Y (黎維禕) báo tang, xin kế vị. Triều đình sai Tùng Thọ (嵩壽), Thị độc Hàn lâm viện, và Trần Đảm (陳倓), Tu soạn, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Hỗ (黎維祜), đồng thời sách phong Lê Duy Y làm An Nam quốc vương. Tháng Chín năm thứ ba, Lê Duy Y sai sứ dâng biểu chúc mừng hoàng đế lên ngôi, kèm theo vật phẩm cống nạp. Tháng Chín năm thứ chín (1744), Tổng đốc Lưỡng Quảng là Mã Nhĩ Thái (馬爾泰) tấu rằng: “Giặc dân ở Quảng Tây là Diệp Trăn (葉蓁) lén ra nước ngoài, dụ dỗ người làm giặc; dân đói An Nam tràn vào các nơi như Ninh Minh.” Hoàng đế ra lệnh tại các cửa ải giáp giới giữa Vân Nam, Quảng Tây và An Nam phải kiểm tra nghiêm ngặt, không để phát sinh sự cố. Sau đó, Tổng đốc Lưỡng Quảng là Mã Nhĩ Thái, quyền Tuần phủ Quảng Tây là Thác Ung (托庸), và Đề đốc Đậu Bân (豆斌) tấu rằng: “Các cửa ải như Bản Mông thuộc thổ động Khiêm Long của phủ Nam Ninh, Xuyên Hoang thuộc thổ châu Tư Lăng của phủ Thái Bình, Hạ Thủ thuộc thổ châu Hạ Lôi của phủ Trấn Nam, tổng cộng hơn ba mươi cửa khẩu, đều gần An Nam, nên cần xây tường đá, dựng rào chắn, tăng cường đồn trạm và binh lính. Các thổ ty dẫn thổ dũng canh giữ, đồng thời lệnh cho quan địa phương mỗi năm vào tháng Đông kiểm tra và báo cáo. Vùng An Nam gọi là Khu Trư là nơi tập trung hàng hóa, gần các cửa ải, trước đây đóng cửa cấm thông thương, nay mở ra thì tiện cho dân buôn. Nên lập người quản lý khách thương, kiểm soát việc qua lại, và giao cho quan địa phương giám sát cẩn thận. Còn hai cửa quan Bình Nhi và Thủy Khẩu thông đến Thái Nguyên, Mục Mã, nên đặt xích sắt chắn ngang sông, mỗi mùng 5 và 10 mở một lần để thông thương.” Hoàng đế chấp thuận. Ban đầu, vùng biên giới huyện Tư Lăng, Quảng Tây giáp với An Nam, Tuần phủ Thư Lộ (舒輅) xin trồng tre để ngăn việc vượt biên trái phép. Các thổ mục ở Bằng Tường và Tư Lăng nhân cơ hội lấn đất An Nam, dân hai bên không chịu, thường xảy ra tranh chấp. Năm thứ mười sáu (Càn Long) (1751), Tổng đốc Tô Xương (蘇昌) dâng tấu, hoàng đế dụ Thư Lộ (舒輅) chuyển xuống bộ để tra xét. Khi ấy, giặc người Dao (猺匪 Dao phỉ) ở An Nam là Bàn Đạo Kiềm (盤道鉗), Đặng Thành Ngọc (鄧成玉) âm mưu làm loạn, chế tạo hoàng bào, cờ vàng, ấn gỗ, kết giao với dân và người thiểu số trong nội địa như Hà Thánh Liệt (何聖烈), phát tờ truyền đơn chiêu mộ giặc, mưu tính đánh các nơi như Đô Long, An Bắc, Nghi Kinh. Việc bị quân An Nam phát hiện, Hà Thánh Liệt cùng đồng bọn bị bắt, còn Bàn Đạo Kiềm và Đặng Thành Ngọc trốn vào rừng núi. Năm thứ mười chín (1754), mục trưởng vùng sông Bát Bảo ở An Nam là Hoàng Quốc Trân (黃國珍) dụ bắt được Bàn Đạo Kiềm và Đặng Thành Ngọc. Tổng đốc Vân Quý là Thạc Sắc (碩色) thẩm vấn rõ ràng, dâng tấu xin xử tử theo pháp luật. Trước đó, thổ phỉ Quảng Đông là Lý Văn Quang (李文光) cùng thổ hào họ Nguyễn ở Thuận Hóa mưu chiếm các nơi Lộc Lại, Đồng Nễ<ref>Nông Nại, Đồng Nai</ref> để làm loạn, quan phiên bắt được, giam vào ngục. Năm thứ hai mươi mốt (1756), Lý Văn Quang cùng 16 người bị giải giao đến Phúc Kiến. Tổng đốc Mân Chiết là Khách Nhĩ Kỳ Thiện (喀爾吉善) tấu rằng: “An Nam ở nơi xa xôi, không dám tự tiện xử tử Lý Văn Quang, mà đưa về xin chỉ thị, đủ thấy lòng thành kính quy phục. Nên chiếu theo lệ kết giao với ngoại quốc mà xử lý riêng từng người.” Hoàng đế chấp thuận. Tháng Sáu năm thứ hai mươi hai (1757), thuyền phiên của An Nam bị lạc gió, trôi dạt đến trạm Vĩnh Ninh, triều đình cho quân canh giữ, cấp tiền đưa về, đồng thời thu giữ binh khí, khi về thì hoàn trả. Hoàng đế dụ rằng: “Thu giữ binh khí đưa vào kho là không hợp lễ, nên ban dụ cho các trấn thủ ven biển biết.” Năm thứ hai mươi lăm (1760), Tổng đốc Mân Chiết là Ái Tất Đạt (愛必達) tấu rằng: “Giặc cát ở biên giới An Nam cùng mục trưởng Giao là Tô Do (蘇由) gây rối, xâm nhập hai trại Mạn Trác và Mã Lộc, cướp bóc gây chuyện, đã thông báo cho quốc vương An Nam bắt giải.” Hoàng đế cho rằng việc tuần phòng thường ngày không nghiêm, khi xảy ra việc thì truy bắt không hiệu quả, nên nghiêm khắc quở trách. Năm thứ hai mươi sáu (Càn Long) (1761), Lê Duy Y qua đời, con là Lê Duy Đoan (黎維𥚻)<ref>Lê Hiển Tông, húy Lê Duy Diêu (黎維祧)</ref> báo tang và xin kế vị. Triều đình sai Đức Bảo (德保), Thị độc Hàn lâm viện, và Cố Nhữ Tu (顧汝修), Thiếu khanh Đại lý tự, mang chiếu tế cố vương Lê Duy Y (黎維禕), đồng thời sách phong Lê Duy Đoan làm An Nam quốc vương. Lê Duy Đoan muốn dùng lễ “ngũ bái sự thiên” (năm lạy để thờ trời) của nước mình để nhận sắc phong, nhưng Đức Bảo và Cố Nhữ Tu kiên quyết không chấp thuận, buộc phải theo đúng nghi lễ triều đình, lễ thành. Sau khi Cố Nhữ Tu ra khỏi biên giới, vì lễ nghi đón tiễn của An Nam vương không chu đáo, ông để lại thư trách cứ. Tuần phủ Quảng Tây là Hùng Học Bằng (熊學鵬) tâu lên, Cố Nhữ Tu bị cách chức. Tháng Ba năm thứ hai mươi bảy (1762), hoàng đế dụ các quan lễ rằng: “An Nam là nước phiên thuộc từ nhiều đời, mỗi khi có sứ thần đến sách phong thì phải tuân theo lễ ba quỳ chín lạy. Nhưng quốc vương nước ấy vì giữ thói quen nhỏ hẹp của nước mình, lại bàn bạc với sứ thần về nghi lễ quỳ lạy. Đức Bảo và Cố Nhữ Tu đã chỉ rõ tiền lệ, nghiêm túc tuân theo. Các phiên bang không hiểu thể chế, các quan bộ nên sớm tuyên truyền rõ ràng. Từ nay về sau, mỗi khi có việc sách phong An Nam, phải báo trước cho chính sứ và phó sứ biết các nghi lễ cần tuân theo, để họ mãi mãi làm theo, ghi thành quy định.” Năm thứ ba mươi tư (1769), hậu duệ họ Mạc ở An Nam là Hoàng Công Toản (黃公纘)<ref>con của Hoàng Công Chất, nguyên văn ghi họ Hoàng 安南莫氏後黃公缵</ref> cư trú tại trại Mãnh Thiên ở Nam Chưởng, bị họ Lê ép bức, phải dẫn thuộc hạ vào nội địa quy thuận. Lê Duy Đoan xin bắt về xử lý, triều đình ra văn thư trách cứ. Năm thứ bốn mươi ba (1778), An Nam áp giải "bọn giặc bỏ trốn" vào cửa quan nộp, hoàng đế ban cho Lê Duy Đoan gấm vóc. Năm thứ bốn mươi sáu (1781), Lê Duy Đoan sai sứ sang tạ ơn và tiến cống vật phẩm. Hoàng đế ra lệnh thu nhận, nhưng lần sau giảm một nửa số vật phẩm cống chính thức, đồng thời ra lệnh rằng từ nay về sau, các biểu tấu tạ ơn không cần chuẩn bị đầy đủ nghi lễ. Tháng Năm, dụ Bộ Lễ: “Năm nay, sứ thần nước An Nam đến kinh đô, lệnh cho một vị đường quan dẫn họ đến Nhiệt Hà để yết kiến.” Năm thứ bốn mươi chín (Càn Long) (1784), hoàng đế tuần du phương Nam, các bề tôi đi theo của An Nam là Hoàng Trọng Chính (黃仲政), Lê Hữu Dung (黎有容), Nguyễn Đường (阮堂) và những người khác đến nghênh đón bên ngoài Nam Thành, được ban thưởng lụa là theo thứ bậc, đặc biệt ban cho quốc vương An Nam một tấm hoành phi đề bốn chữ “Nam Giao Bình Hàn” (南交屏翰 – Phiên bang che chở phương Nam; Rào giậu phương Nam). Năm thứ năm mươi mốt (1786), họ Nguyễn ở An Nam nổi dậy làm biến. Trước kia, vào thời Minh Gia Tĩnh, An Nam vương Lê Duy Đàm (黎維潭)<ref>Lê Thế Tông</ref> khôi phục đất nước, thực nhờ công của hai họ Trịnh và Nguyễn, từ đó đời đời giữ vai trò phụ chính tả – hữu. Về sau, khi phụ chính hữu (Nguyễn Kim) mất sớm, con còn nhỏ, phụ chính tả là họ Trịnh (Kiểm) thừa cơ kiêm nhiệm cả hai chức để chuyên quyền quốc sự, đẩy họ Nguyễn ra trấn giữ Thuận Hóa, xưng là Quảng Nam vương. Từ đó, họ Nguyễn và họ Trịnh trở thành kình địch, gây chiến liên miên. Đến thời Lê Duy Đoan (黎維𥚻), quyền hành càng suy yếu, chỉ còn như một phủ giữ danh nghĩa. Phụ chính Trịnh Đống (鄭棟)<ref>Trịnh Sâm 鄭森</ref> giết thế tử, chiếm lấy kim ấn, mưu đoạt ngôi, nhưng vì e ngại thế lực mạnh của họ Nguyễn ở Quảng Nam nên dụ các thổ tù Nguyễn Nhạc (阮嶽), Nguyễn Huệ (阮惠) cùng đánh Quảng Nam vương, tiêu diệt tại Phú Xuân. Nguyễn Huệ tự xưng là Thái Đức vương<ref>Thanh sử cảo lầm: Nguyễn Nhạc xưng Thái Đức hoàng đế</ref>, Trịnh Đống tự xưng là Trịnh Tĩnh vương, hai bên không ai chịu nhường ai, Lê Duy Đoan cũng không làm gì được. Kinh đô của An Nam gọi là Đông Kinh, tức Giao Châu xưa, nơi đặt trị sở của An Nam đô hộ phủ thời Đường; còn hai đạo Quảng Nam và Thuận Hóa gọi là Tây Kinh, tức đất cũ của Nhật Nam và Cửu Chân. Nơi Lê Duy Tân khởi binh nằm cách Đông Kinh một eo biển, từ lâu do họ Nguyễn (chúa Nguyễn) ở Quảng Nam chiếm giữ, binh lực mạnh hơn An Nam. Đến đây, Trịnh Đống chết, Nguyễn Huệ lấy danh nghĩa trừ họ Trịnh để chiếm quyền, đánh phá thành Lê, tiêu diệt con của Trịnh Đống là Trịnh Tông (鄭宗), họ Nguyễn lại nắm toàn quyền. Lê Duy Đoan ban thưởng cho Nguyễn Huệ hai quận, lại gả con gái cho. Năm thứ năm mươi hai (Càn Long) (1787), Lê Duy Đoan (黎維𥚻) qua đời, cháu là Lê Duy Kỳ (黎維祁)<ref>Lê Chiêu Thống</ref> lên nối ngôi. Nguyễn Huệ (阮惠) đem hết voi chở châu báu về Quảng Nam, sai bề tôi họ Trịnh là Cống Chỉnh (貢整)<ref>Nguyễn Hữu Chỉnh</ref> trấn giữ kinh thành. Cống Chỉnh muốn phò Lê chống Nguyễn, bèn lấy danh nghĩa nhà vua đem quân đoạt lại được 50 con voi. Nguyễn Nhạc (阮嶽) cũng ở Quảng Nam chặn đường cướp lấy quân nhu. Nguyễn Huệ trở về, xây thành tại Phú Xuân, sai tướng là Nguyễn Nhậm (阮任)<ref>Vũ Văn Nhậm</ref> đem hàng vạn quân đánh Cống Chỉnh ở kinh đô. Cống Chỉnh tử trận, Lê Duy Kỳ bỏ trốn, Nguyễn Nhậm chiếm giữ Đông Kinh, trấn giữ bốn nơi hiểm yếu, có ý tự lập làm vua. Mùa hạ năm thứ năm mươi ba (1788), Nguyễn Huệ lại đem quân giết Nguyễn Nhậm ở Đông Kinh, rồi mời cho Lê Duy Kỳ phục vị. Lê Duy Kỳ biết không thể tin, không dám ra. Nguyễn Huệ biết lòng dân không theo, bèn phá hủy toàn bộ cung điện, đem con gái, châu báu lên thuyền trở về Phú Xuân, để lại 3.000 quân trấn giữ Đông Kinh. Khi ấy, có Đốc phủ Cao Bằng là Nguyễn Huy Túc (阮輝宿) hộ tống mẹ, vợ và tông tộc của Lê Duy Kỳ gồm 200 người, từ Cao Bằng xuống thuyền trốn đến sông Bác Thẩm Khê, thuộc biên giới châu Long, phủ Thái Bình, Quảng Tây. Họ liều chết vượt sông sang bờ bắc, những người không kịp vượt sông đều bị quân truy kích giết hại. Tổng đốc Lưỡng Quảng là Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) và Tuần phủ Quảng Tây là Tôn Vĩnh Thanh (孫永清) lần lượt tâu lên, đồng thời nói: “Việc ban cho hay lấy đi đều do thánh thượng định đoạt.” Hoàng đế cho rằng họ Lê đã giữ vai trò phiên thần, cống nạp hơn trăm năm, nên cần xuất binh hỏi tội, để “hưng diệt kế tuyệt 興滅繼絕” (giúp kẻ bị diệt, nối lại dòng dõi). Trước tiên, đưa gia quyến họ Lê an trí tại Nam Ninh, sai các bề tôi là Lê Hoài (黎佪), Nguyễn Đình Mai (阮廷枚)<ref>Lê Quýnh và Nguyễn Quốc Đống</ref> về nước, bí mật báo tin cho cháu nối dõi họ Lê (tức Duy Kỳ). Khi ấy, lãnh thổ An Nam: * Phía đông giáp biển * Phía tây giáp Lào * Phía nam cách Chiêm Thành một eo biển * Phía bắc giáp Quảng Tây và Vân Nam Có 22 phủ, trong đó 2 phủ do thổ ty cai quản, thực tế còn 20 phủ, chia thành 13 đạo. Các vùng chưa bị chiếm: * Đạo Thanh Hoa: 4 phủ, 15 huyện * Đạo Tuyên Quang: 3 châu, 1 huyện * Đạo Hưng Hóa: 10 châu, 2 huyện Các vùng thượng đạo chưa mất, hạ đạo đã mất: * Đạo An Bang: 4 phủ, 12 huyện * Đạo Sơn Tây: 5 phủ, 24 huyện * Đạo Kinh Bắc: 4 phủ, 20 huyện * Đạo Thái Nguyên: 3 châu, 8 huyện Các vùng thượng đạo đã mất, hạ đạo chưa mất: * Đạo Sơn Nam: 9 phủ, 36 huyện * Đạo Hải Dương: 4 phủ, 19 huyện Riêng hai đạo Quảng Nam và Thuận Hóa là căn cứ của họ Nguyễn (Tây Sơn), lại chiếm thêm đạo Cao Bằng (1 phủ, 4 châu) và đạo Lạng Sơn (1 phủ, 7 huyện) để ngăn chặn nội địa. Hoàng đế ra lệnh cho Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) gửi văn thư đến các đạo ở An Nam, nêu rõ lẽ thuận nghịch, khuyên sớm quay về chính đạo. Khi ấy, em của Lê Duy Kỳ (黎維祁) là Lê Duy Tụ (Lưu, Trù) (黎維䄂) và Lê Duy Chỉ (黎維祉) đều đang lánh nạn bên ngoài. Lê Duy Tụ chết ở thành Tuyên Quang, còn Lê Duy Chỉ từ xưởng Bát Bồng ở Kinh Bắc đến quy thuận. Tôn Sĩ Nghị thấy Lê Duy Chỉ có tài khí, muốn cho tạm quyền xử lý quốc sự. Nhưng hoàng đế lo sau này anh em sinh nghi kỵ, không cho phép, bèn sai thổ tù châu Điền là Sầm Nghi Đống (岑宜棟) hộ tống Lê Duy Chỉ ra khỏi biên giới, chiêu mộ nghĩa binh. Đúng lúc đó, các bề tôi như Nguyễn Đình Mai (阮廷枚) gửi thư hồi đáp từ cháu nối dõi họ Lê, xin chuyển tấu lên triều đình. Từ đó, các thổ ty và quan binh ở các châu chưa bị chiếm ở An Nam thi nhau bắt giữ bè đảng giả mạo, dâng bản đồ đất đai. Các nghĩa dũng ở các xưởng ngoài biên cũng xin cấp lương để luyện tập, tình nguyện làm người dẫn đường. Khi ấy, anh em Nguyễn Huệ cũng đến cửa ải xin tiến cống, kèm theo biểu văn của thần dân nước họ, nói rằng không rõ Lê Duy Kỳ còn sống hay không, xin lập con của cố vương Lê Duy Đoan (黎維𥚻) là Ông Hoàng Tư Duy Cẩn (翁皇司維𬓑) làm người chủ quốc sự, và xin đón mẹ hoàng hậu của ông về nước. Hoàng đế biết Nguyễn Huệ muốn lợi dụng Lê Duy Cẩn vì ông yếu đuối dễ sai khiến, là kế hoãn binh trá trá, nên ra lệnh cho Tôn Sĩ Nghị nghiêm khắc bác bỏ. Ba đường tiến quân vào An Nam được xác định như sau: # Đường chính: từ Quảng Tây qua ải Trấn Nam (鎮南關). # Đường biển: từ Khâm Châu (欽州) Quảng Đông, vượt biển qua núi Ô Lôi (烏雷山) đến phủ Hải Đông của An Nam — là đường thủy quân thời Đường. # Đường bộ: từ huyện Mông Tự (蒙自縣) Vân Nam, qua bãi sen (蓮花灘) đến sông Thao của An Nam — là đường xuất quân của Mộc Thạnh (沐晟) thời Minh. Tôn Sĩ Nghị và Đề đốc Hứa Thế Hanh (許世亨) dẫn một vạn quân Lưỡng Quảng vượt ải, trong đó 8.000 quân đánh thẳng vào kinh đô, 2.000 quân đóng ở Lạng Sơn làm viện binh. Đề đốc Vân Nam là Ô Đại Kinh (烏大經) dẫn 8.000 quân theo đường phủ Khai Hóa, qua ải Mã Bạch, vượt sông Đổ Chú, vào đất Giao Chỉ hơn 1.000 dặm đến trấn Tuyên Hóa — gần hơn đường cũ của Mộc Thạnh. Tổng đốc Vân Quý là Phú Cương (富綱) xin đi theo, nhưng hoàng đế cho rằng một đạo quân không thể có hai tướng, nên lệnh ông đóng quân ở ngoài ải Đô Long để giám sát vận chuyển lương thảo. Cuối tháng Mười, quân Quảng Đông (廣東) vượt ải Trấn Nam quan (鎮南關). Hoàng đế ban chiếu rằng sau loạn lạc ở An Nam (安南), dân tình mệt mỏi, không thể cung ứng nổi, nên việc vận lương sẽ do nội địa đảm nhiệm, từ hai đường Vân Nam (雲南) và Quảng Đông (廣東), thiết lập hơn 70 trạm tiếp tế, dọc đường không xâm phạm mùa màng của dân. Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) và Hứa Thế Hanh (許世亨) chia đường tiến quân từ Lạng Sơn (諒山). Tổng binh Thượng Duy Thăng (尚維升), Phó tướng Khánh Thành (慶成) dẫn quân Quảng Tây (廣西); Tổng binh Trương Triều Long (張朝龍), Lý Hóa Long (李化龍) dẫn quân Quảng Đông (廣東). Lúc đó, thổ binh và nghĩa dũng đều theo, truyền tin rằng đại quân có hàng chục vạn, khiến quân địch bỏ chạy, chỉ còn giữ hiểm yếu ở Tam Giang (三江). Ngày 13 tháng 11, Thượng Duy Thăng và Khánh Thành dẫn hơn 1.000 quân đến sông Thọ Xương (壽昌江) lúc canh năm. Quân địch rút về bờ nam, quân ta truy kích, cầu phao bị cắt, bèn dùng bè vượt sông. Trời sương mù dày đặc, quân địch đánh lẫn nhau, quân ta toàn bộ vượt sông, đại phá địch. Trương Triều Long cũng phá được địch ở Trụ Thạch (柱石). Ngày 15, tiến đến sông Thị Cầu (市球江). Sông rộng, bờ nam dựa núi, cao hơn bờ bắc, địch chiếm giữ, bày pháo, quân ta không thể kết bè. Các tướng thấy sông quanh co, địch không thể quan sát xa, bèn giả vờ làm cầu phao, rồi ngầm đưa 2.000 quân bằng thuyền nhỏ vượt sông ở thượng lưu 20 dặm vào ban đêm. Ngày 17, quân ta áp sát bờ, giằng co. Đúng lúc quân thượng lưu vòng ra sau lưng địch, từ trên cao hò hét đánh xuống, vang động núi rừng, địch không biết quân triều từ đâu đến, hoảng loạn tan vỡ. Ngày 19, tiến đến sông Phú Lương (富良江), nằm ngoài cửa thành. Địch chặt hết tre ven sông, thu thuyền về bờ nam. Nhưng nhìn xa thấy trận thế địch rối loạn, biết không có chí cố thủ, bèn tìm bến xa, dùng thuyền nhỏ chở hơn 100 quân vượt sông ban đêm, đoạt thêm hơn 30 thuyền, luân phiên đưa 2.000 quân vượt sông, chia đường đánh trại địch. Địch trong đêm không phân biệt được quân số, đại bại, bị đốt hơn 10 thuyền, bắt được nhiều tướng lĩnh. Trời sáng, đại quân vượt sông xong. Tông tộc và dân chúng họ Lê (黎) ra đón, phủ phục hai bên đường. Tôn Sĩ Nghị và Hứa Thế Hanh vào thành an ủi rồi rút ra. Thành chỉ là lũy đất, cao chưa đến một trượng, trồng tre rậm, bên trong có hai thành gạch là nơi ở của quốc vương, cung điện đã bị phá sạch. Lê Duy Kỳ (黎維祁) ẩn náu trong làng dân, đêm đó canh hai mới đến doanh trại gặp Tôn Sĩ Nghị, lạy chín lần tạ ơn. Tin thắng trận được báo về. Trước khi xuất quân, hoàng đế lo rằng sau khi thành công, việc sách phong sẽ chậm trễ, khiến quân đội phải ở ngoài lâu, nên đã lệnh Bộ Lễ (禮部) đúc ấn, Nội các (内閣) soạn sắc, gửi nhanh ra tiền tuyến. Ngày 22, Tôn Sĩ Nghị tuyên chiếu sách phong Lê Duy Kỳ làm An Nam quốc vương (安南國王), đồng thời báo cho Tôn Vĩnh Thanh (孫永清) đưa gia quyến ông về. Lê Duy Kỳ dâng biểu tạ ơn, xin đến kinh đô vào năm Càn Long 55 (乾隆五十五年) để chúc thọ bát tuần. Hoàng đế bảo chờ khi An Nam hoàn toàn yên ổn, Lê Duy Kỳ có thể tự lập thì sẽ cho phép vào chầu. Trận này, nhờ dân cũ của họ Lê và nghĩa dũng các xưởng dẫn đường, lại có Hứa Thế Hanh, Trương Triều Long vừa lập công ở Đài Loan (台灣), đều là tướng giỏi, nên chỉ với hơn một vạn quân đã tiến sâu, chưa đầy một tháng đã khôi phục kinh đô. Khi ấy, quân của Ô Đại Kinh (烏大經) ở Vân Nam còn chưa đến. Hoàng đế ban phong Tôn Sĩ Nghị làm Nhất đẳng Mưu Dũng công (一等謀勇公), Hứa Thế Hanh làm Nhất đẳng tử (一等子), các tướng sĩ đều được ban thưởng theo công trạng. Lúc ấy, Nguyễn Huệ (阮惠) đã rút về Phú Xuân (富春), Tôn Sĩ Nghị (孫士毅) mưu tính đóng thuyền để truy kích. Tôn Vĩnh Thanh (孫永清) tấu rằng: “Từ Quảng Nam (廣南) đến kinh đô họ Lê (黎都) cách nhau hơn 2.000 dặm, nếu dùng 1 vạn quân thì cần đến 10 vạn phu vận lương, chẳng khác gì từ Trấn Nam quan (鎮南關) đến Lê thành (黎城).” Hoàng đế cho rằng An Nam (安南) đã tan hoang, trống rỗng, lại thêm họ Lê đời đời yếu nhược, sự hưng vong chưa chắc không phải là do vận số. Nay đường xa, lương khó, không thể để quân đội hao tổn ngày dài tháng rộng thay họ truy bắt, nên ban chiếu rút quân về ải. Nhưng Tôn Sĩ Nghị vì tham công bắt Nguyễn (阮) (Tây Sơn), không lập tức rút quân, lại khinh địch, không phòng bị, giải tán thổ binh và nghĩa dũng, để quân đóng tại Lê thành hơn một tháng. Họ Nguyễn (阮氏) (Tây Sơn) do thám biết rõ tình hình, cuối năm đem toàn quân bất ngờ tập kích kinh đô, giả làm người đến hàng, Tôn Sĩ Nghị và các tướng tin lời dối trá, vẫn yên tâm không đề phòng. Mồng Một tháng Giêng năm Càn Long 54 (乾隆五十四年正月朔) (1789), trong doanh trại đang mở tiệc ca nhạc, đêm khuya bỗng báo quân Nguyễn kéo đến, mới hoảng hốt chống đỡ. Địch dùng voi chở đại bác xông vào, quân ta ít người, lại hỗn loạn trong đêm tối, giẫm đạp lẫn nhau. Lê Duy Kỳ (黎維祁) mang theo gia quyến bỏ trốn trước. Quân Vân Nam nghe tiếng pháo cũng rút lui. Tôn Sĩ Nghị vội vượt sông Phú Lương (富良江), chém cầu phao để cắt đường truy kích. Do đó, quân còn lại bên kia sông, gồm Đề đốc Hứa Thế Hanh (許世亨), Tổng binh Trương Triều Long (張朝龍), cùng hơn một vạn binh lính và phu dịch, đều bị dồn xuống sông chết đuối. Tôn Sĩ Nghị chạy về Trấn Nam quan (鎮南關), đốt bỏ toàn bộ lương thực và khí giới ngoài ải, thiệt hại hàng chục vạn, số người và ngựa trở về không đến một nửa. Quân Vân Nam nhờ có thần dân họ Lê là Hoàng Văn Thông (黃文通) dẫn đường nên mới toàn vẹn rút lui. Mẹ con Lê Duy Kỳ lại đến xin nương nhờ. Tấu trình lên, hoàng đế cho rằng Tôn Sĩ Nghị không sớm rút quân, lại không chuẩn bị gì, khiến quốc uy bị tổn hại, tướng sĩ thiệt hại nặng, nên cách chức, triệu về kinh chờ xử lý, sai Phúc Khang An (福康安) thay thế. Nguyễn Huệ (阮惠) biết mình đã gây họa, vừa sợ triều đình lại phát binh, lại đang giao chiến với Xiêm La (暹羅), lo Xiêm sẽ nhân cơ hội đánh sau lưng, nên đến cửa ải xin tạ tội và quy phục, đổi tên là Nguyễn Quang Bình (阮光平), sai cháu là Nguyễn Quang Hiển (光顯) mang biểu vào triều, khẩn cầu được ban phong hiệu. Trong biểu nói rằng: “Chúng tôi giữ Quảng Nam (廣南) đã chín đời, vốn là nước địch với An Nam (安南), không phải quan hệ quân thần. Việc người Man tranh giành nhau, không dám chống lại Trung Quốc. Xin sang năm được đích thân vào triều yết kiến, lại xin trong nước lập đàn, xây miếu tế các tướng sĩ đã chết trận, xin ban chức tước, thụy hiệu, lập bài vị thờ phụng. Lại nghe sứ thần Xiêm La sắp vào kinh, sợ họ gièm pha, xin triều đình chớ nghe lời họ.” Phúc Khang An (福康安) lần lượt tấu trình việc này. Hoàng đế cho rằng Lê Duy Kỳ (黎維祁) hai lần bỏ nước, không giữ được sách phong và quốc ấn, là do trời đã chán ghét họ Lê, không thể tự tồn tại. Còn Nguyễn Quang Bình (阮光平) đã xin đích thân vào chầu, không giống như các đời trước của họ Mạc (莫), họ Lê (黎) chỉ cống nạp thay mặt, tự xưng là người của Kim nhân (金人). Vả lại, từ thời Ngũ Đại (五季) đến nay, An Nam (安南) bị các họ Khúc (曲), Kiều (矯)<ref>Kiều Công Tiễn</ref>, Ngô (吳), Đinh (丁), Lê (黎), Lý (李), Trần (陳), Mạc (莫), Lê (黎) thay nhau chiếm đoạt, triều trước từng đặt làm quận huyện, nhưng luôn bất ổn, khiến triều đình phải lo về phương Nam. Vì vậy, hoàng đế chấp thuận lời thỉnh cầu, phong Nguyễn Quang Bình làm An Nam quốc vương (安南國王), và ban sắc phong như sau: “Trẫm nghĩ rằng vương hóa lan xa, đánh kẻ có tội rồi tha cho họ, chư hầu giữ lễ, phụng sự thiên triều là vì kính sợ trời. Nay xét lòng thành nơi biên viễn, tha thứ lỗi cũ, ban ân cho nước thuộc quốc, khen ngợi sự đổi mới, ban sắc phong để khuyến khích tuân theo. An Nam ở nơi biên giới phía Nam, mở rộng cương vực mười ba đạo, dân chúng phụng sự thiên triều, hơn trăm năm giữ lễ cống nạp, thường đến triều hội, vốn là đất cũ của Trung Quốc. Gần đây gặp nạn, lưu lạc, suy yếu, cầu cứu. Tưởng rằng có thể khởi binh phục quốc, giúp nước nhỏ tồn tại, nào ngờ lại bỏ ấn, dâng thành, yếu nhược đến mức mất nước, có lẽ là trời đã chán ghét đức mỏng, khiến vận nước kết thúc. Ngươi, Nguyễn Quang Bình, khởi nghiệp từ Tây Sơn (西山), chiếm giữ đất phía Nam, trước không có quan hệ quân thần, dần trở thành con rể do hôn nhân. Gây chiến tranh, cố chấp không phục. Khi hành động vội vàng, tuy không cố ý nhưng khó tránh lỗi cũ. Nay hối lỗi, xin sửa mình, sai cháu mang biểu, dâng cống vật, xin đích thân sang chúc thọ vào năm sau. Nếu không phải vì mong được phong tước, vinh dự nhờ ánh rồng, thì sao có thể cai trị dân chúng, ổn định đất nước? Huống chi, vương giả không phân biệt dân tộc, không cần bản đồ để xác định lãnh thổ, mà dân chúng cần người chăn dắt, nên phải an định quốc gia. Nay ban ân phong, để ngươi dựa vào đó mà trấn an cai trị. Nay phong ngươi làm An Nam quốc vương, ban cho ấn mới. Than ôi! Có hưng có suy, thiên tử chỉ thuận theo ý trời mà hành xử. Không hai lòng, không lo sợ, quốc vương hãy cùng toàn dân tuân theo. Ngươi hãy dốc lòng trung thành, kính cẩn dè dặt, giữ vững biên cương để truyền cho con cháu, chớ để các tộc khác xâm phạm. Hãy chăm lo việc nước ngày đêm, đừng để sa vào hưởng lạc. Càng kính cẩn phụng sự thiên triều, thì càng được hưởng ân điển lâu dài. Hãy kính cẩn tuân theo, chớ phụ lòng trẫm!” Lê Duy Kỳ (黎維祁) được ban thưởng hàm Tam phẩm, lệnh cùng thuộc hạ đến kinh đô, nhập vào Hán quân kỳ (漢軍旗下), và được bổ làm Tả lĩnh (佐領). Lại lệnh cho Nguyễn Quang Bình (阮光平) tìm kiếm thân quyến của Lê Duy Kỳ, hộ tống vào nội địa (Trung Quốc). Những người dân tộc Tây Nam trước kia đã an trí trong nội địa, nếu còn nhớ quê cũ, cũng lệnh cho Nguyễn Quang Bình chăm sóc, vỗ về, để tỏ lòng thương xót và bảo hộ. Năm Càn Long 55 (乾隆五十五年) (1790), Nguyễn Quang Bình (阮光平) đến triều chúc thọ, trên đường phong cho con trưởng là Nguyễn Quang Toản (阮光缵) làm Thế tử. Tháng Bảy, vào yết kiến tại Nhiệt Hà Sơn Trang (熱河山莊), được xếp thứ bậc dưới Thân vương (親王), trên Quận vương (郡王), ban thơ do hoàng đế ngự chế, đội mũ, mặc áo, rồi trở về. Thực ra, Nguyễn Quang Bình sai em giả danh đến, bản thân không dám đích thân vào chầu, sự trá ngụy như vậy.<ref>Sử nhà Nguyễn thì cho rằng người giả mạo là Phạm Công Trị, cháu gọi Nguyễn Huệ bằng cậu.</ref> Năm Càn Long 56 (五十六年) (1791), (Tây Sơn) đánh bại Lê Duy Chỉ (黎維祉) và quân nước Vạn Tượng (萬象國), dâng biểu báo thắng trận, hoàng đế ban thưởng hậu hĩnh. Năm Càn Long 57 (五十七年) (1792), định lại kỳ hạn tiến cống của An Nam (安南): Trước đây ba năm một lần, nay định lại là hai năm một lần; Trước đây sáu năm vào chầu một lần, nay định lại là bốn năm một lần. Tháng Chín, Nguyễn Quang Bình bệnh mất tại Nghệ An (義安), Thế tử Nguyễn Quang Toản (阮光缵) tạm quyền quốc sự, báo tang lên triều đình. Tháng Giêng năm Càn Long 58 (五十八年正月) (1793), sai Án sát sứ Quảng Tây là Thành Lâm (成林) mang chiếu tế, truy phong thụy hiệu là Trung Thuần (忠純), ban thơ ngự chế, khắc bia bên mộ để biểu dương lòng trung thuận. Phong Nguyễn Quang Toản làm An Nam quốc vương (安南國王). Hoàng đế cho rằng họ Nguyễn (阮邦) (Tây Sơn) mới lập, lòng người chưa ổn, Nguyễn Quang Toản còn nhỏ, lại thêm Nguyễn Nhạc (阮嶽) vẫn còn ở Quảng Nam (廣南), Ngô Văn Sở (吳文楚) lâu nay nắm binh quyền, vua nhỏ nước nghi, e có biến loạn, nên đặc biệt điều Phúc Khang An (福康安) làm Tổng đốc Vân Nam – Quý Châu (雲貴) để phòng bị biên giới, đồng thời lệnh cho Thành Lâm bí mật dò xét tình hình nước ấy. Sau đó Thành Lâm tâu rằng quốc sự tạm ổn, nên thôi. Tháng Tám, quyền Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣) là Quách Thế Huân (郭世勳) tấu rằng An Nam lập thêm chợ tại Hoa Sơn (花山). Trước đó, An Nam mở chợ thông thương, tại hai cửa quan Bình Nhi (平而) và Thủy Khẩu (水口), thương nhân lập chợ tại trấn Cao Bằng (高憑鎮) và trại Mục Mã (牧馬庯); Còn thương nhân đi qua cửa ải Do Ải (由隘) thì lập chợ tại trấn Lạng Sơn (諒山鎮), chia làm hai hiệu là Thái Hòa (太和) và Phong Thịnh (豐盛), đặt một người làm trưởng kho (廒長), một người làm trưởng chợ (市長), cùng một người bảo hộ và một người giám sát. Nay thương nhân đi từ cửa Bình Nhi ra, phải đi đường thủy đến Hoa Sơn (花山), chỉ hơn 200 dặm, lại gần nhiều làng mạc đông đúc, nên lập thêm trạm dịch tại đó. Các chức vụ trưởng chợ và giám sát đều điều từ số lượng ở Do Ải sang. Còn khách buôn đi đường bộ đến Mục Mã thì vẫn tùy tiện như cũ. Năm Gia Khánh nguyên niên (嘉慶元年) (1796), Tướng quân Phúc Châu (福州將軍) là Khôi Luân (魁倫) và Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣總督) là Cát Khánh (吉慶) lần lượt tấu rằng đã bắt được hải tặc đi thuyền Ô tào (烏艚船), thu được cả tổng binh An Nam (安南總兵), cùng với sắc phong, ấn tín và các vật phẩm khác. Trước đó, họ Nguyễn (阮氏) (Tây Sơn) chiếm giữ Quảng Nam (廣南), lấy cảng Thuận Hóa (順化港) làm cửa ngõ, giáp ranh với Chiêm Thành (占城), Chân Lạp (真臘), Xiêm La (暹羅), phía tây nam giáp biển. Có tàu buôn nào trôi dạt vào vùng biển thì họ Nguyễn đều tịch thu hàng hóa, ngay cả tàu buôn Trung Quốc cũng bị đánh thuế gấp đôi và tịch thu một nửa hàng hóa. Vì vậy, tàu buôn các nước như Hồng Mao (紅毛), Chiêm Lạp (占臘), Xiêm La (暹羅) đều tránh xa vịnh Quảng Nam. Sau khi Nguyễn Quang Bình (阮光平) cha con dùng binh đoạt nước, quốc khố cạn kiệt, tàu buôn không đến, bèn sai hơn 100 thuyền Ô tào, 12 tổng binh, giả danh đi thu mua quân lương, chiêu mộ nhiều kẻ trốn tránh dọc duyên hải Trung Quốc, dụ dỗ bằng quan tước, cấp cho vũ khí và thuyền bè, sai họ dẫn đường xâm nhập các tỉnh Phúc Kiến (閩), Quảng Đông (粵), Giang Tô (江), Chiết Giang (浙). Lúc đó, quân Chiết Giang đang chống hải tặc, gặp mưa to gió lớn, trong mưa có lửa cháy lan sang thuyền giặc, khiến chúng bị phá hủy toàn bộ. Tham tướng Lý Thành Long (李成隆) dẫn quân lội nước thu được đại bác của giặc, đồng thời tìm thấy sắc phong của An Nam, cùng 4 ấn đồng của tổng binh. Trong sắc phong ghi: “Sai Ô tào đội đại thống binh, Tiến Lộc hầu Luân Quý Lợi (倫貴利)”. Giáo dụ Vương Minh Kha (王鳴珂) bắt được ba tên giặc, một tên giả câm, một tên tên là Vương Quý Lợi (王貴利), khai rằng chính là Luân Quý Lợi. Cùng lúc đó, tại Phúc Kiến cũng bắt được hải tặc là Phạm Quang Hỷ (範光喜), tổng binh An Nam, khai rằng: “Sau khi Nguyễn Quang Bình thay thế họ Lê, rồi chết, truyền ngôi cho con là Nguyễn Quang Toản (阮光缵), lúc đó đang giao chiến với họ Nguyễn cũ<ref>Nguyễn Ánh</ref>, quân phí thiếu thốn, nên tổng đốc Trần Bảo Ngọc (陳寶玉) chiêu mộ thuyền Quảng Đông đi cướp bóc ngoài biển. Sau đó, tổng binh An Nam là Hoàng Văn Hải (黃文海) có hiềm khích với quan giặc là Ngũ Tồn Thất (伍存七), nên đem hai thuyền đầu hàng Phúc Kiến. Nay thuyền đóng ở Phúc Kiến đều theo kiểu của họ. Luân Quý Lợi là người Trừng Hải, Quảng Đông (廣東澄海), đầu hàng An Nam, có công trong chiến tranh với họ Nguyễn cũ, được phong hầu. Được giao tuần tra biển, bí mật kết giao với hải tặc Phúc Kiến, cùng nhau cướp bóc ở Phúc Kiến và Chiết Giang. Thuyền An Nam có 76 chiếc, chia làm ba đội: tiền, trung, hậu. Luân Quý Lợi chỉ huy đội hậu. Có 4 ấn đồng, Quý Lợi giữ một, ba ấn còn lại do ba tổng binh là Diệu (耀), Nam (南), Kim (金) giữ. Trong đó, Diệu đã bị bắt chém, Nam và Kim đều chết đuối ngoài biển.” Tuần phủ Nguyễn Nguyên (阮元) xử trảm Quý Lợi, và dâng lời khai lên triều đình. Hoàng đế ra lệnh cho các đại thần Quân cơ (軍機大臣) viết thư gửi Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣總督), yêu cầu thông báo cho An Nam quốc vương (安南國王). Tháng Chạp mùa đông, Nguyễn Quang Toản (阮光缵) dâng biểu hồi đáp, đại ý rằng: “Tiểu phiên đời đời được thiên triều che chở, ân huệ sâu rộng, không thể báo đáp, chỉ mong giữ gìn biên cương, mãi làm phiên thần che chở. Chỉ vì vùng ven biển cực nam của bản quốc là nơi dân cư chịu khó làm ăn, trước kia có tên giặc Nguyễn Chủng (阮種)<ref>Nguyễn Ánh</ref> chiếm cứ nơi ấy, tụ tập bọn cướp biển, nhiều lần gây họa trên biển. Bản quốc chỉnh đốn phòng thủ ven biển, thỉnh thoảng thu nhận khách thuyền để tách họ khỏi đảng giặc, đồng thời giúp việc chèo lái ngoài khơi. Luân Quý Lợi (倫貴利) trước kia cư trú tại bản quốc, cùng thương nhân tuần phòng ven biển. Nào ngờ hắn ôm lòng phản nghịch, giấu giếm tiểu phiên, dám lén kết bè với thuyền giặc, vượt biển vào nội dương, cướp bóc ngang ngược. Lại tự ý làm ấn tín, giả mạo dụ dỗ, tội trạng nặng nề, thật không thể dung thứ theo pháp luật. Tiểu phiên không thể sớm phát hiện gian mưu, lơi lỏng quản thúc, nay đội ơn thánh triều thấu hiểu lòng thành, ban lời dạy bảo, như ánh mặt trời soi rọi. Cúi đọc thánh dụ, vừa cảm kích vừa run sợ. Xin kính cẩn tuân theo lời dạy, giữ yên cõi phiên, lệnh cho các viên chức tuần tra ven biển nghiêm khắc cảnh giác, kiểm soát chặt chẽ, tuyệt không cho phép kết bè với giặc, vượt biên làm điều phi pháp, quyết giữ cho vùng biển Quế (桂海) mãi thanh bình, để xứng đáng với đức lớn của thiên tử. Đó là điều bản thân tự răn dạy.” Hoàng đế cho rằng quốc vương không biết việc, nên tha tội. Năm Gia Khánh thứ hai (嘉慶二年) (1797), Tổng đốc Lưỡng Quảng tấu rằng An Nam quốc vương Nguyễn Quang Toản (安南國王阮光缵) sai quan viên là Đinh Công Tuyết (丁公雪) cùng binh thuyền bắt được hơn 60 tên hải tặc như Hoàng Trụ (黃柱), Trần Lạc (陳樂), giải giao về nội địa. Hoàng đế ban chiếu khen thưởng, đồng thời ban tặng như ý (如意), ngọc sơn (玉山), gấm mãng (蟒錦), đồ sứ (紗器) để biểu dương công lao. Ban đầu, sau khi Nguyễn Quang Bình (阮光平) đánh bại và tiêu diệt Quảng Nam vương Nguyễn Mỗ (廣南王阮某), người này vốn là con rể của Lê vương (黎王), vợ là người họ Lê (黎氏), lúc đó đang mang thai, chạy trốn đến Nông Nại (農耐). Nông Nại là kinh đô cũ của Thủy Chân Lạp (水真臘), tức tỉnh Gia Định (嘉定省), nay là Sài Gòn (西貢 Tây Cống). Lê thị sinh được một con trai, tên là Nguyễn Phúc Ánh (阮福映), tên thật là Chủng (種), ẩn náu trong dân gian. Khi trưởng thành, ông chạy sang Xiêm La (暹羅). Vua Xiêm vốn có thù oán lâu đời với Nguyễn Quang Bình, bèn gả em gái cho Nguyễn Phúc Ánh, lại giúp binh lực, đánh chiếm lại Nông Nại, chiếm giữ nơi ấy, thế lực ngày càng mạnh, xưng là “Cựu Nguyễn” (舊阮), gọi Nguyễn Quang Bình cha con là “Tân Nguyễn” (新阮), cũng gọi là “Tây Nguyễn” (西阮). Cựu Nguyễn lấy danh nghĩa báo thù, chiếm lại kinh đô cũ Phú Xuân (富春), vào năm Gia Khánh thứ tư (嘉慶四年) (1799). Tháng 11 năm Gia Khánh thứ sáu (六年十一月) (1801), Tổng binh giả mạo của An Nam (安南僞總兵) là Trần Thiên Bảo (陳天保) mang theo gia quyến đến nội địa đầu hàng, từ đó triều đình mới biết rõ sự việc tranh chấp giữa An Nam và quân Nông Nại (農耐). Tháng Tám năm Gia Khánh thứ bảy (嘉慶七年八月) (1802), quân Nông Nại (農耐) tấn công thành Thăng Long (升隆城), Nguyễn Quang Toản (阮光缵) thua trận, bỏ chạy và bị bắt. Cũng trong tháng ấy, Nguyễn Phúc Ánh (阮福映) trói giải Mạc Quan Phù (莫觀扶) cùng hai người khác đưa sang Quảng Đông (粵), đồng thời dâng nộp sắc phong và kim ấn của Nguyễn Quang Toản thu được khi chiếm được Phú Xuân (富春), kèm biểu xin quy phục. Mạc Quan Phù và những người đi cùng đều là tội phạm Trung Quốc, được An Nam chiêu mộ, phong cho các chức danh giả như Đông Hải vương (東海王) và tổng binh (總兵). Hoàng đế phán rằng: “Trước đây Nguyễn Quang Bình (阮光平) đến triều đình xin quy phục, được ban ân sủng hậu hĩ; Nguyễn Quang Toản (阮光缵) kế vị, cũng được ban sắc phong, cho giữ nước đời đời. Thế mà lại chứa chấp gian tà, dung túng hải tặc, gây họa trên biển, phản bội ân nghĩa, thật không gì tệ hơn! Lại còn vứt bỏ ấn tín, trốn chạy, tội không thể tha!” Bèn lệnh cho Tổng đốc Lưỡng Quảng Cát Khánh (兩廣總督吉慶) đến Trấn Nam quan (鎮南關) phòng bị, chờ khi Nguyễn Phúc Ánh đánh chiếm toàn bộ An Nam (安南) thì báo tin. Tháng Chạp, Nguyễn Phúc Ánh tiêu diệt An Nam, sai sứ vào triều, trình bày đầu đuôi việc khởi binh, nói là để báo thù cho tổ tiên họ Lê (黎氏); đồng thời nói rằng nước mình vốn là đất Cổ Việt Thường (古越裳), nay thôn tính An Nam, nguyện đời đời giữ gìn, xin lấy tên nước là Nam Việt (南越). Hoàng đế dụ rằng: “Tên Nam Việt bao hàm quá rộng, nay đất Lưỡng Quảng (兩廣) đều nằm trong đó. Nguyễn Phúc Ánh dù chiếm được toàn bộ An Nam, cũng chỉ là đất cũ của Giao Chỉ (交趾), không thể dùng tên Nam Việt để đặt quốc hiệu.” Năm Gia Khánh thứ tám (嘉慶八年), đổi tên An Nam (安南) thành Việt Nam quốc (越南國). Tháng Sáu, sai Án sát sứ Quảng Tây Tề Bố Sâm (齊布森) đến phong Nguyễn Phúc Ánh làm Việt Nam quốc vương (越南國王). Từ khi Nguyễn Quang Bình cướp ngôi họ Lê đến khi bị Nguyễn Phúc Ánh tiêu diệt là 19 năm, từ đó về sau, người giữ lễ cống triều đình là con cháu Cựu Nguyễn (舊阮). Năm Gia Khánh thứ chín (嘉慶九年), triều đình sai sắp xếp cho những người An Nam (安南人) từng được an trí tại Giang Ninh (江寧), Nhiệt Hà (熱河), Trương Gia Khẩu (張家口), Phụng Thiên (奉天), Hắc Long Giang (黑龍江), Y Lê (伊犁) được hồi hương, ban thưởng bạc theo thứ bậc, và cho phép quan tài Lê Duy Kỳ (黎維祁) được mang về nước an táng. Năm Gia Khánh thứ mười một (嘉慶十一年), mục trưởng trấn Hưng Hóa (興化鎮) của Việt Nam xin cho vùng Lục Mãnh (六猛) thuộc phủ Lâm An (臨安府) được quy phụ, triều đình ra văn thư yêu cầu quốc vương tự xử lý. Hậu duệ của Nguyễn Quang Toản là Nguyễn Như Quyền (阮如權) trốn tránh truy bắt, chạy vào nội địa, Tổng đốc Lưỡng Quảng Ngô Hùng Quang (兩廣總督吳熊光) xin giao trả cho Nguyễn Phúc Ánh, nhưng hoàng đế cho rằng (Trung Quốc) không nên bắt giúp người trốn tránh cho phiên thần (Việt Nam), nên không cho phép, cũng không cho (Như Quyền) lưu lại trong nội địa. Năm Gia Khánh thứ mười bốn (嘉慶十四年) (1809), Nguyễn Phúc Ánh sai người đến Lạng Sơn (諒山), mang theo sắc phong và ấn tín phong vương cho quốc vương Nam Chưởng (南掌國王) do Càn Long năm thứ 60 (乾隆六十年) ban tặng, hoàng đế khen ngợi hành động ấy. Nguyễn Phúc Ánh (阮福映) khi giành được thiên hạ, phần lớn dựa vào binh lực của hai tỉnh Gia Định (嘉定) và Vĩnh Long (永隆), nên lấy tên hai tỉnh làm niên hiệu, gọi là Gia Long (嘉隆). Ông trị vì 17 năm thì qua đời, con là Nguyễn Phúc Kiểu (阮福皎) kế vị. Năm Đạo Quang nguyên niên (道光元年) (1821), triều đình sai Án sát sứ Quảng Tây Phan Cung Thần (潘恭辰) mang chiếu và ấn đến phong Nguyễn Phúc Kiểu làm Việt Nam quốc vương (越南國王). Năm Đạo Quang thứ chín (道光九年) (1829), sứ thần Việt Nam xin đổi đường tiến cống sang đường thủy qua Quảng Đông (廣東), nhưng Bộ nghị không chấp thuận. Năm Đạo Quang thứ mười chín (道光十九年) (1839), hoàng đế dụ rằng: “Từ trước đến nay, Việt Nam quốc (越南國) hai năm một lần tiến cống, bốn năm một lần vào chầu, mỗi lần dâng hai kỳ cống vật gộp lại. Nay đổi lại: bốn năm mới sai sứ tiến cống một lần, số vật phẩm cống nạp giảm một nửa so với hai kỳ gộp trước.” Nguyễn Phúc Kiểu (阮福皎) đổi niên hiệu là Minh Mạng (明命), trị vì 21 năm. Ông từng dùng binh chiếm vùng Hà Tiên (河仙) của nước Cao Man (高蠻國), chia toàn cõi thành 30 tỉnh: * Phú Xuân (富春): quốc đô * Quảng Nam (廣南), Quảng Ngãi (廣義): gọi là Hữu Kỳ (右圻) * Quảng Trị (廣治), Quảng Bình (廣平): gọi là Tả Kỳ (左圻) * Bình Thuận (平順), Phú Yên (富安), Quảng Hòa (廣和)<ref>lẽ ra phải là Khánh Hòa</ref>, Biên Hòa (邊和), Gia Định (嘉定), An Giang (安江), Hà Tiên (河仙), Vĩnh Long (永隆), Định Tường (定祥): gọi là Nam Kỳ (南圻) * Hà Tĩnh (河靜), Hải Dương (海陽), Quảng Yên (廣安), Thanh Hóa (清化), Nghệ An (乂安), Nam Định (南定), Quảng Bình (廣平)<ref>Thanh sử cảo lầm: đúng ra là Ninh Bình</ref>, Hưng Yên (興安), Hà Nội (河內), Bắc Ninh (北甯), Lạng Sơn (諒山), Cao Bằng (高平), Thái Nguyên (太原), Sơn Tây (山西), Tuyên Quang (宣光), Hưng Hóa (興化): gọi là Bắc Kỳ (北圻) Về sau, vì Quảng Nghĩa (廣義) và Quảng Trị (廣治) quá nhỏ, nên đổi thành đạo (道). Lãnh thổ lúc này rộng hơn các đời trước. Riêng phía tây bắc tỉnh Tuyên Quang (宣光省), giáp phía nam phủ Trấn An (鎮安府) của Quảng Tây (廣西), có vùng đất gọi là châu Bảo Lạc (保樂州), thủ lĩnh họ Nông (農), vốn là cựu thần của họ Lê (黎氏), vẫn nhớ cố chủ, không phục tân vương, Việt Nam chỉ đặt chế độ kiềm nhiếp (羈縻) mà thôi. Hậu duệ của Lê Duy Chỉ (黎維祉) trốn sang vùng núi Lão Qua (老撾), thường mưu tính khôi phục quốc gia, tự xưng là hậu duệ Lê vương (黎王後). Những người họ Lê khác có xu hướng gây rối đều bị an trí tại các tỉnh phía nam Bình Thuận (平順) trở xuống. Lại vì tự thấy văn hóa nước mình còn lạc hậu, nên xin ban Từ điển Khang Hy (康熙字典). Việc tuyển chọn nhân tài thì theo chế độ nhà Nguyên (元), thi kinh nghĩa và thi phú. Năm Đạo Quang thứ hai mươi mốt (道光二十一年) (1841), Nguyễn Phúc Kiểu (阮福皎) qua đời, triều đình sai sứ sang báo tang, hoàng đế ban chiếu đình chỉ việc tiến cống vật phẩm, và sai Án sát sứ Quảng Tây Bảo Thanh (寶清) đến phong con là Nguyễn Phúc Thị (阮福巿)<ref>vua Thiệu Trị. Sử nhà Nguyễn không thấy ghi tên húy Nguyễn Phúc Thị 阮福巿, chỉ ghi các tên húy Dung 曧, Miên Tông 綿宗, Tuyền 暶.</ref> làm Việt Nam quốc vương (越南國王). Nguyễn Phúc Thị đổi niên hiệu là Thiệu Trị (紹治), trị vì 7 năm. Năm Đạo Quang thứ hai mươi tám (道光二十八年) (1848), Nguyễn Phúc Thì (阮福時)<ref>Tự Đức</ref> lên ngôi kế vị sau khi cha là Nguyễn Phúc Thị qua đời. Các sứ thần triều đình đến phong vương đều đóng tại Hà Nội (河内), vốn là Đông Kinh (東京), nơi đặt kinh đô của nước này. Khi Nguyễn Phúc Ánh (阮福映) giành được thiên hạ, vì Đông Kinh nhiều lần bị chiến tranh tàn phá, mà tổ tiên ông vốn cư trú ở Lĩnh Nam (嶺南)<ref>Thanh sử cảo lầm: đúng ra là Quảng Nam.</ref>, nên dời đô về tỉnh Phú Xuân (富春), đổi tên Đông Kinh thành tỉnh Hà Nội. Các sứ thần đến nước này vẫn theo lệ đóng tại đó. Khi Nguyễn Phúc Thì lên ngôi còn nhỏ tuổi, xin triều đình cho sứ thần đến tận kinh đô, nên Án sát sứ Quảng Tây Lao Sùng Quang (勞崇光) đến Phú Xuân để sách phong. Năm Đạo Quang thứ ba mươi (道光三十年) (1850), Trịnh Tổ Sâm (鄭祖琛) tấu rằng Quốc vương Việt Nam Nguyễn Phúc Thì (越南國王阮福時) nhận được di chiếu của Hiếu Hòa Duệ Hoàng hậu (孝和睿皇后)<ref>vợ vua Gia Khánh</ref> và Tuyên Tông Thành Hoàng đế (宣宗成皇帝)<ref>vua Đạo Quang</ref>, xin được sai sứ vào triều dâng hương lễ, kèm theo lễ phẩm và biểu văn chúc mừng hoàng đế đăng cơ. Hoàng đế (Hàm Phong) dụ rằng: “Linh cữu của Hiếu Hòa Duệ Hoàng hậu và Tuyên Tông Thành Hoàng đế đã được đưa về lăng tẩm, không cần sứ thần từ xa đến dâng hương. Việc chúc mừng đăng cơ cũng không cần dâng lễ vật.” Năm Hàm Phong thứ hai (咸豐二年) (1852), triều đình quy định lễ cống của Việt Nam vào năm sau phải đến kinh đô trong tháng Năm năm Hàm Phong thứ ba (咸豐三年五月). Năm Hàm Phong thứ sáu (咸豐六年) (1856), hoàng đế dụ Quốc vương Việt Nam Nguyễn Phúc Thì rằng lễ cống chính thức năm Đinh Tỵ (丁巳年) đã đến kỳ, yêu cầu Lao Sùng Quang (勞崇光) tấu trình thời điểm vào ải. Nhưng do các tỉnh đang có chiến sự chưa yên, nên lễ cống lần này được hoãn lại, gộp vào kỳ sau. Năm Hàm Phong thứ tám (咸豐八年) (1858), Pháp Lan Tây (法蘭西 – nước Pháp) chiếm được Sài Gòn (西貢), đô thị lớn nhất của Việt Nam. Trước đó, vào cuối đời Minh, có giáo sĩ Thiên Chúa giáo người Pháp đến truyền đạo tại An Nam (安南). Năm Khang Hy thứ 59 (康熙五十九年) (1720), chiến hạm Pháp tên Ngạc La Địa (俄羅地號) neo tại Giao Chỉ (交趾), ba sĩ quan lên bờ đến tỉnh Bình Thuận (平順), bị dân địa phương bắt và giao cho quốc vương. Thuyền trưởng cùng giáo sĩ thương lượng, dùng tiền chuộc về. Đây là khởi đầu cho quan hệ Pháp – Việt.<ref>có lẽ nói đến sự kiện thời chúa Nguyễn Phúc Chu: tàu Galatéc, tàu khu trục nhỏ được đóng ở Saint Malo năm 1719, cập cảng Phan Rí - Bình Thuận năm 1720.</ref> Năm Càn Long thứ 14 (乾隆十四年) (1749), vua Pháp Louis XV (路易十五) sai Pierre Poivre (皮易甫亞孛爾 Bì Dịch Phủ Á Bột Nhĩ) làm toàn quyền đại thần đến Thuận Hóa phủ (順化府) xin mở thông thương, nhưng quốc vương<ref>Chúa Nguyễn Phúc Khoát</ref> không chấp thuận. Năm Càn Long thứ 18 (乾隆十八年) (1753), người Việt đại sát giáo dân Thiên Chúa giáo.<ref>ý nói việc cấm và giết người theo đạo Thiên chúa thời chúa Trịnh Doanh.</ref> Năm Càn Long thứ 51 (乾隆五十一年) (1786), nội loạn xảy ra, Nguyễn Nhạc (阮嶽) xưng vương, Nguyễn Quang Bình (阮光平) sai con là Nguyễn Cảnh Duệ (景叡)<ref>Thanh sử cảo lầm: Nguyễn Phúc Ánh chứ không phải Nguyễn Quang Bình (Nguyễn Huệ) mới là người sai con là Nguyễn Phúc Cảnh (Anh Duệ Hoàng thái tử) đi cầu viện.</ref> sang Pháp cầu viện. Năm sau, hai bên ký hiệp ước đồng minh Pháp – Việt, nhượng cảng Trà Lân (茶麟港) trên đảo Côn Lôn (崑崙島)<ref>Theo Hiệp ước Versailles: cắt cửa biển Đà Nẵng và quần đảo Côn Lôn cho Pháp.</ref> cho Pháp, nhưng sau đó thất hứa. Năm Gia Khánh thứ 25 (嘉慶二十五年) (1820), tàu Pháp đến Việt Nam đo đạc cửa biển, dân chúng phẫn nộ, giết người Pháp tên Địch Á Thị (狄亞氏). Năm Đạo Quang thứ 27 (道光二十七年) (1847), người Pháp đem chiến hạm đến Trà Lân cảng (茶麟港)<ref>Đà Nẵng</ref>, đại phá quân Việt. Đến năm Hàm Phong thứ tám (1858), họ chiếm được Sài Gòn (西貢), đô thị lớn nhất của Việt Nam. Năm Hàm Phong thứ 10 (咸豐十年, Hàm Phong thập niên) (1860), có dụ bảo Nội các: "Lưu Trường Hựu (劉長佑, Lưu Trường Hựu) tấu rằng nước Việt Nam (越南國, Việt Nam quốc) đến kỳ tiến cống, nhưng hiện nay quân vụ ở Quảng Tây (廣西, Quảng Tây) chưa xong, đường sá không yên, nên việc tiến cống theo lệ hai kỳ năm Đinh Tỵ (丁巳, Đinh Tỵ) và Tân Dậu (辛酉, Tân Dậu) tạm thời hoãn lại." Năm Đồng Trị nguyên niên (同治元年, Đồng Trị nguyên niên) (1862), Napoléon III 拿破侖第三 của Pháp đem hải quân đánh lớn vào Việt Nam, chiếm cảng Trà Lân (茶麟港, Trà Lân cảng), ép cắt ba tỉnh Biên Hòa (邊和), Gia Định (嘉定), Định Tường (定祥), mở ba cửa biển thông thương, bồi thường 20 triệu franc, rồi giảng hòa. Tỉnh Gia Định chính là nơi có Sài Gòn (西貢, Tây Cống). Năm thứ hai (1864), vua Việt Nam là Nguyễn Phúc Thì (阮福時, Nguyễn Phúc Thì) nhận được di chiếu của Hiển Hoàng đế Văn Tông (文宗顯皇帝, Văn Tông Hiển Hoàng đế), xin cử sứ sang tiến hương, chúc mừng lên ngôi và dâng cống phẩm, nhưng bị từ chối. Năm thứ ba, việc tiến cống theo lệ năm Ất Sửu (乙丑) và hai kỳ trước vẫn bị hoãn lại. Năm thứ sáu mùa đông (1867), thổ phỉ nổi dậy ở hai phủ Thái Bình (太平) và Trấn An (鎮安) thuộc Quảng Tây, quan quân đánh dẹp, bọn chúng thua chạy sang Việt Nam. Năm thứ bảy (1868), vua Việt Nam xin Tuần phủ Quảng Tây Tô Phụng Văn (蘇鳳文) thay mặt tấu xin viện binh để đánh dẹp. Vua nhà Thanh sai Đề đốc Phùng Tử Tài (馮子材) đem 30 doanh quân đi đánh. Ngày 21 tháng 7 năm thứ tám (1869), quân Trung Hoa từ Trấn Nam Quan (鎮南關) xuất phát. Tháng 8, tướng giặc là Ngô Côn (吳鲲) giao chiến ở Bắc Ninh (北甯), bị thương bởi súng, uống máu chim công (孔雀血, huyết khổng tước) mà chết, bọn giặc sợ hãi, quân lớn đến nơi thì xin hàng. Mùa đông, tướng giặc Lương Thiên Tích (梁天錫) chạy về phía tây đến Tuyên Quang (宣光), đầu hàng thủ lĩnh giặc ở Hà Dương (河陽) là Hoàng Sùng Anh (黃崇英). Năm đó (1869), người Pháp chiếm ba tỉnh của Việt Nam là An Giang (安江), Hà Tiên (河仙), Vĩnh Long (永隆), từ đó sáu tỉnh Nam Kỳ đều thuộc quyền cai trị của Pháp.<ref>thực tế Pháp chiếm 6 tỉnh Nam Kỳ năm 1867.</ref> Năm thứ 9 (1870), thủ lĩnh giặc ở tỉnh Hưng Hóa (興化) là Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) và thủ lĩnh giặc ở tỉnh Thái Nguyên (太原) là Đặng Chí Hùng (鄧志雄) đều đến đầu hàng. Tháng 4 mùa hạ, Hoàng Sùng Anh (黃崇英) chạy trốn vào vùng người Bạch Miêu<ref>người Miêu trắng?</ref> ở châu Bảo Lạc (保樂州), Đề đốc Phùng Tử Tài (提督馮子材) rút quân. Tháng 7, quân đến Long Châu (龍州), thì Hoàng Sùng Anh lại chiếm Hà Dương (河陽), Lưu Vĩnh Phúc lại chiếm Bảo Thắng (保勝) thuộc Hưng Hóa, Đặng Chí Hùng lại chiếm Tô Nhai (蘇街) thuộc Thái Nguyên. Tháng 10, tên giặc đã đầu hàng là Tô Quốc Hán (蘇國漢) nhân đêm tối đánh úp và chiếm được thành tỉnh Lạng Sơn (諒山), Tổng thống Bắc Kỳ Đoàn Thọ (北圻總統段壽) tử trận. Lúc đó, Tuần phủ dự khuyết Quảng Tây Từ Diên Húc (廣西候補道徐延旭) vì việc công đến ngoài thành Lạng Sơn, lùa lừa thồ, điều binh giúp Việt đánh thành nhưng không thành công. Tháng 11, các thủ lĩnh giặc là Nguyễn Tứ (阮四), Lục Chi Bình (陸之平), Trương Thập Nhất (張十一) lại chiếm tỉnh Cao Bằng (高平), vua Việt lại khẩn cầu xuất binh, vua Thanh sai Phùng Tử Tài lại chỉ huy quân xuất quan, Tuần phủ Quảng Tây Lý Phúc Thái (廣西巡撫李福泰) xin cử Hậu bổ đạo Quảng Đông Hoa Đình Kiệt (廣東候補道華廷傑) cùng lo việc quân. Năm thứ 10 mùa hạ (1871), Phùng Tử Tài đến Long Châu. Ngày 21 tháng 4, Tổng binh Lưu Ngọc Thành (總兵劉玉成) chỉ huy các tướng xuất quan đến Bắc Ninh (北甯). Tháng 9, Tri châu Khâm Châu Trần Mỗ (欽州知州陳某) dụ bắt Tô Quốc Hán, giải về cho Tổng đốc Lưỡng Quảng Thụy Linh (兩廣總督瑞齡), rồi xử tử. Con hắn là Tô Á Đằng (蘇亞鄧) trốn ra biển, chiếm núi Cẩu Đầu (狗頭山, Cẩu Đầu Sơn). Đạo viên Hoa Đình Kiệt sau đó trở về Quảng Đông. Năm thứ 11 (1872), Tuần phủ Quảng Tây Lưu Trường Hựu (廣西巡撫劉長佑) ra lệnh cho Đạo viên Thầm Viễn Cẩm (道員覃遠璡) dẫn 10 doanh dũng binh lo việc phòng thủ biên giới hai phủ Thái Bình (太平) và Trấn An (鎮安), Phùng Tử Tài cũng được điều trở lại để phòng thủ biên giới. Năm thứ 12 (1873), quân Trung Hoa chuẩn bị rút, thì người Pháp bất ngờ đưa chiến thuyền đến tỉnh Hà Nội (河内省). Vua Việt Nam tâu rằng Tổng binh Trung Hoa là Trần Đắc Quý (華總兵陳得貴) đã phái đội quân áp giải cho phép họ vào. Lưu Trường Hựu (劉長佑) căn cứ vào tình hình tấu trình, triều đình ra lệnh cách chức và điều tra. Người Pháp sau đó chiêu mộ tàn binh Trung Quốc và bọn bất mãn ở biên giới Vân Nam (雲南邊境不逞之徒, Vân Nam biên cảnh bất xứng chi đồ) để tấn công các tỉnh của Việt Nam, nhiều quan trấn thủ đầu hàng. Khi đến tỉnh Thái Nguyên (太原省), quan trấn thủ mời Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) giúp sức. Quân Pháp đến, Lưu Vĩnh Phúc bày phục binh đánh bại, bắt được tướng Pháp là An Nghiệp (安鄴 Francis Garnier), quân Pháp rút lui về Hà Nội và giảng hòa với vua Việt. Vua Việt cử bề tôi là Nguyễn Văn Tường (阮文祥) thương nghị, người Pháp lập tòa lãnh sự tại Hà Nội và đặt trạm thu thuế tại cửa biển Bạch Đằng (白藤海口, Bạch Đằng hải khẩu). Ban đầu, thủ lĩnh giặc Hoàng Sùng Anh (黃崇英) là họ hàng bên mẹ của Ngô Côn (吳鲲), Lưu Vĩnh Phúc cũng là đồng đảng của Ngô Côn. Sau khi Ngô Côn chết, em là Ngô Kình (吳鲸) cùng cả nhà tự sát. Hoàng Sùng Anh và Lưu Vĩnh Phúc vốn không hòa hợp, khi Lưu Vĩnh Phúc đầu hàng, vua Việt phong ông làm Đề đốc ba tỉnh (三省提督之職), còn Hoàng Sùng Anh vẫn chiếm cứ Hà Dương làm giặc như trước. Năm thứ 13 (1874), Lưu Trường Hựu sai Lưu Ngọc Thành (劉玉成) đem 10 doanh tả quân, và Đạo viên Triệu Ốc (趙沃) đem 10 doanh hữu quân, xuất quan từ phủ Trấn An (鎮安府, Trấn An phủ) để đánh Hoàng Sùng Anh. Năm đó, người Pháp ép vua Việt phải công bố hai việc: * Cho phép đạo Thiên Chúa (公布天主教, công bố Thiên Chúa giáo) * Mở thông thương sông Hồng (紅河通航, Hồng Hà thông hàng) — tức là sông Phú Lương (富良江, Phú Lương giang). Sau đó, lấy danh nghĩa bảo hộ thương nhân, người Pháp đưa quân đóng tại Hà Nội, Hải Phòng và các nơi khác, đồng thời yêu cầu được khai thác mỏ ở thượng nguồn sông Hồng. Năm Quang Tự nguyên niên (光緒元年, Quang Tự nguyên niên) (1875), Triệu Ốc liên tiếp chiếm được các nơi thuộc huyện Để Định (底定縣) và phủ Tương An (襄安府), dân bản địa ở châu Bảo Lạc (保樂州) và người Bạch Miêu (白苗) đều xin đầu hàng. Hoàng Sùng Anh đem quân chống cự, nhưng sau đó bỏ chạy. Triệu Ốc chỉ huy quân đánh chiếm hang ổ Hà Dương (河陽老巢, Hà Dương lão sào), thủ lĩnh giặc là Trần Á Thủy (陳亞水) đầu hàng. Tháng 7, bắt được Hoàng Sùng Anh và xử tử. Mùa xuân năm thứ 2 (1876), quân rút về. Năm thứ 7 (1881), Lưu Trường Hựu (劉長佑) được điều sang làm Tổng đốc Vân Nam – Quý Châu (雲、貴, Vân, Quý), biết rõ người Pháp có ý đồ chiếm Việt Nam để từ đó dòm ngó sang Vân Nam và Quảng Đông (滇、粵, Điền, Việt), nên dâng sớ tâu rằng: “Biên tỉnh là cửa ngõ của Trung Quốc, chư hầu bên ngoài là hàng rào của Trung Quốc. Hàng rào sụp thì cửa ngõ nguy, cửa ngõ nguy thì nhà chính cũng chấn động. Việt Nam là môi răng của Vân Nam và Quảng Đông. Các nước Tây phương từ khi lập thương cảng ở Ấn Độ, Singapore, Penang (印度、新加坡 Tân Gia Ba、槟榔嶼 Tân Lang dữ) thì Pháp (法國) đã thèm khát Việt Nam từ lâu. Họ mở chợ ở Sài Gòn (西貢), chiếm nơi hiểm yếu, lại thông đồng với giặc dữ Hoàng Sùng Anh (黃崇英), mưu chiếm Đông Kinh (東京, tức Bắc Kỳ), tập trung binh lực định vượt sông Hồng (洪江) để đánh Lạng Sơn (諒山) và các nơi khác, lại còn muốn cắt 600 dặm đất biên giới Việt – Quảng để đóng quân. Khi thần làm Tuần phủ Quảng Tây, dù binh mỏi lương thiếu, vẫn lập tức sai quân vượt quan viện trợ. Người Pháp không hài lòng, tố cáo lên nha môn thương vụ, nói thần có ý đồ xấu, phá hoại hòa ước. May nhờ Nghị Hoàng đế (毅皇帝)<ref>vua Đồng Trị</ref> xét thấy lòng trung thành ngu dốt của thần, nên cho phép xuất binh phối hợp trong – ngoài đánh giặc. Việt Nam mời Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) để chặn mũi nhọn của tướng Pháp và thủ lĩnh giặc. Quân Quảng Tây chia hai đường: * Đường trái do Đề đốc Lưu Ngọc Thành (劉玉成) tiến đánh Thái Nguyên, Bắc Ninh * Đường phải do Đạo viên Triệu Ốc (趙沃) từ Hưng Hóa, Tuyên Quang đánh vào An Biên, Hà Dương, phá hang ổ của Hoàng Sùng Anh, tiêu diệt thủ lĩnh. Nhờ vậy, người Pháp tạm dừng mưu đồ, không dám nuốt trọn Việt Nam trong một sớm một chiều. Nhưng thần thường hỏi kỹ các tướng biên giới, biết người Pháp quyết tâm chiếm Việt Nam để dòm ngó vùng biên Vân – Quý, mở đường sang Sở, Thục (楚、蜀), mưu sâu hiểm gần kề. Gần đây, Pháp tăng ngân sách cho hải quân ở Việt Nam, Hạ viện của họ phê chuẩn vay 2,5 triệu franc để quản lý hải quân ở vịnh Đông Kinh. Chức khanh Hải quân Cách La Ái 海軍卿格羅愛 ngày ngày bàn bạc việc binh ở Đông Kinh, chờ kết thúc vụ Tunisia (突尼斯 Đột Ni Tư) sẽ tiến hành. Thần than rằng người Pháp quả thật nuôi chí lâu dài, ham lợi mà bội ước. Nghe nói người lập mưu này là Bá Lãng Thủ Ban (伯朗手般), làm thanh tra ở Sài Gòn. Sau khi mở cảng, chiêu mộ dân bản địa và khách trú đến hơn một triệu người, dân tình hòa hợp, sản vật ngày càng nhiều. Ở Campuchia (柬埔寨 Giản Bộ Trại), cũng chiêu mộ dân vượt quá một triệu. Xuất khẩu gạo mỗi năm một triệu thạch, thuế thu được đưa vào kho Sài Gòn mỗi năm 2,5 triệu franc. Campuchia (柬埔 Giản Bộ) vốn là nơi hoang vu, nay đã thành đường lớn, xe cộ thẳng hàng, kênh rạch được đào sâu, dân Campuchia cảm ơn đức của Pháp, đến mức dâng đất với 6 triệu dân xin quy phục. Vì vậy, Bá Lãng Thủ Ban (伯朗手般) báo cáo tình hình Việt Nam lên Tổng thống. Vùng sông Phú Lương (富良江) đã có tàu Pháp mở chợ, bàn việc ngược dòng đến sông Lan Thương (瀾滄江) để thông thương với Trung Quốc, liên kết với các bộ tộc để dòm ngó biên giới Vân – Quý, xây đường sắt từ Sài Gòn đến Campuchia để tránh đường biển vòng vèo. Bốn phía Việt Nam đều có dấu chân người Pháp, chính trị không chỉnh, binh lương không đủ, thế như trứng chồng. Nay lại bị (Pháp) khởi binh xâm lược, thêm vào đó là dân phản loạn ở Campuchia, tất sẽ bị đánh bại không thể chống đỡ. Năm Đồng Trị thứ 13, Pháp chỉ bắn súng thị uy, ba tỉnh phía Tây đã rơi vào tay Pháp, đường thủy Hồng Hải bị mất. Điều ước lập ra, chỉ không chịu nhường Đông Kinh, quốc thế nguy ngập, chỉ còn trông vào đó làm chỗ dựa. Nếu mất nốt Đông Kinh, thì dù có dốc toàn lực cũng không thể giữ được Phú Xuân (富春, Huế), không thể tự lập. Thần cho rằng người Pháp lần này quyết nuốt trọn Việt Nam. Sau khi chiếm được, tất sẽ xin lập lãnh sự ở Mông Tự (蒙自) để tranh lợi mỏ vàng, thiếc, hoặc đi đường Tứ Xuyên (川蜀) để ra sông biển, chiếm thượng nguồn các cảng thông thương của các nước. Huống chi từ sau thời Đồng Trị, vùng nam Vân Nam đã bình định loạn Hồi, nhưng tàn dư vẫn còn, hoặc trốn vào núi rừng Việt Nam, hoặc làm thuê cho Pháp ở các cảng, tình hình quân sự và biên giới đều bị tiết lộ. Vì vậy, thường có người man vượt biên vào Vân Nam để dò xét. Nếu Pháp chiếm Việt Nam, tàn dư phản loạn tất sẽ dẫn đường cho giặc vào nội địa, thực hiện mưu đồ phản công. Thần nhận trách nhiệm phòng thủ biên giới, gần kề ngoại xâm, không dám không tâu trình.”<ref>Xem chi tiết bản tấu trên wikisource tiếng Trung 熟审边情疏 Thục thẩm biên tình sơ https://w.wiki/EYeJ</ref> Tấu trình này được dâng lên nhưng không được trả lời. Lúc đó, Sứ thần tại Anh – Pháp là Tăng Kỷ Trạch (曾紀澤 Zeng Jize) nhiều lần tranh luận với triều đình Pháp về việc Việt Nam. Tuần phủ Phúc Kiến là Đinh Nhật Xương (丁日昌) cũng dâng sớ về việc Pháp – Việt. Vua lệnh cho Bắc Dương đại thần Lý Hồng Chương (北洋大臣李鴻章) bàn bạc đối sách, đồng thời dụ các Tổng đốc, Tuần phủ dọc sông và ven biển bí mật chuẩn bị. Năm thứ 8 (1882), tháng 2, người Pháp đưa chiến hạm từ Sài Gòn (西貢) đến Hải Dương (海陽), mưu chiếm Đông Kinh (東京). Trực lệ Tổng đốc Trương Thụ Thanh (直督張樹聲) tâu lên, vua ra dụ cho Tổng đốc Vân Nam (滇督, Điền đốc) tùy cơ ứng biến. Tháng 3, điều Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) làm Tổng đốc Lưỡng Quảng (兩廣). Pháp tấn công Đông Kinh và chiếm được. Trương Thụ Thanh tấu xin quân phòng thủ Vân Nam – Quảng Đông nghiêm giữ bên ngoài thành, lấy danh nghĩa đánh thổ phỉ để tiến binh, đồng thời lệnh cho chiến hạm Quảng Đông ra biển làm thanh thế. Tháng 5, Tổng đốc Vân Nam Lưu Trường Hựu (滇督劉長佑) sai Đạo viên Thẩm Thọ Vinh (道員沈壽榕) đem quân vượt biên, phối hợp với quân Quảng Tây để bảo vệ Việt Nam. Ông tấu rằng: “Nghe tin người Pháp sau khi chiếm Đông Kinh thì rút về neo tàu, ngày ngày tăng quân, chiêu mộ giặc cướp, treo thưởng 1 vạn lượng vàng để bắt Lưu Vĩnh Phúc (劉永福), 10 vạn lượng để chiếm châu Bảo Thắng (保勝州). Sau khi phá thành, lãnh sự Pháp cướp bóc nha môn thương chính, ra lệnh cho các thương nhân rằng thuế hàng hóa sẽ có quy định mới. Nay lại điều động lục quân, gấp rút đóng tàu kéo, chuẩn bị đánh sang Bảo Thắng từ phía tây. Vua Việt sai Thượng thư Bộ Binh Trần Đình Túc (陳廷肅) tạm quyền Tổng đốc Hà Nội, cử Thượng thư Bộ Lại Nguyễn Chính (阮正) đến Sơn Tây (山西) cùng Hoàng Tá Viêm (黃佐炎) bàn kế chống giặc. Các Tổng đốc, Tuần phủ các tỉnh phần lớn đều cùng Hoàng Tá Viêm, Lưu Vĩnh Phúc quyết chiến đến cùng. Sau đó, Đề đốc Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) báo rằng Lưu Vĩnh Phúc đã cấp tốc đến Sơn Tây, đi qua Lạng Sơn (諒山), đến gặp. Sau khi được khuyên nhủ về lòng trung nghĩa, ông cảm kích và hăng hái, nói sẽ chia quân đến Bắc Ninh (北甯) để hỗ trợ giữ Bảo Thắng, quyết không để người Pháp đạt được mưu đồ. Nhưng binh lực còn thiếu, mong triều đình viện trợ. Tin từ Hà Nội cho biết, người Pháp sợ viện binh đến bất ngờ nên định thả Tuần phủ Hà Nội<ref>Hoàng Diệu</ref> bị bắt, trả lại thành trì và kho tàng. Tuần phủ<ref>Hoàng Diệu</ref> không nhận, nói Pháp bội ước, dùng cái chết để thề, nên chuyển giao lại cho Án sát sứ Tông thất Nguyễn Bá (阮霸, Nguyễn Bá, Tôn Thất Bá). Pháp lại dùng thuốc nổ phá hủy Đông Kinh để tránh người Việt tụ tập trở lại, đồng thời giảm bớt binh lực phải phân tán giữ thành. Tàu Pháp hoặc đi xuống Hải Dương, hoặc chia ra đến Quảng Nam, Sài Gòn, chờ quân tăng viện rồi tiến đánh thượng lưu. Xét thấy Pháp đốt phá Đông Kinh, mưu sâu khó lường, các đại thần Việt Nam quyết định chủ chiến. Sơn Tây là nơi thông lên Vân Nam, nếu quân Việt cố sức chống giữ, không chỉ biên phòng Vân – Quảng được bảo vệ, mà đại cục Việt Nam cũng còn cơ hội phục hưng. Tổng đốc Quảng Đông cùng Tổng nha bàn rằng nên hợp binh ba tỉnh Vân – Quảng – Quế để đánh Bắc Kỳ, có thể nhân thế mà sớm hành động, chặn đứng mưu đồ của Pháp. Nhưng Việt Nam đã bị Pháp khống chế lâu ngày, lòng dân sợ hãi. Trận chiến Sơn Tây lần này phải thắng bằng mọi giá, nếu thất bại thì đại cục không thể tưởng tượng nổi. Nếu mất Sơn Tây, Pháp sẽ tiến vào Tam Giang Khẩu (三江口), không chỉ Bảo Thắng không còn chướng ngại, mà tỉnh Vân Nam từ sông Hà Để (河底江) trở xuống đều phải từng bước phòng thủ, càng thêm tốn kém. Xét về tình thế, Trung Quốc không thể ngồi yên, cũng không thể đợi đến khi Sơn Tây thất thủ mới viện trợ.” Sau đó, triều đình triệu Lưu Trường Hựu vào chầu, lấy Sầm Dục Anh (岑毓英) tạm quyền Tổng đốc Vân Nam. Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) là người châu Thượng Ân, Quảng Tây (廣西上恩州, Quảng Tây Thượng Ân châu). Vào thời Hàm Phong, Quảng Tây loạn lạc, Vĩnh Phúc dẫn 300 người vượt Trấn Nam Quan (鎮南關). Lúc đó, người Quảng Đông là Hà Quân Xương (何均昌) chiếm giữ Bảo Thắng (保勝), Vĩnh Phúc đánh đuổi và chiếm lấy nơi này, quân của ông đều dùng cờ đen, nên gọi là quân Cờ đen (黑旗軍, Hắc Kỳ quân). Sau khi lập công, Vĩnh Phúc được triều đình Việt Nam phong làm Đề đốc ba tỉnh (三省提督職, tam tỉnh đề đốc chi chức), thường tự lo lương thực và vũ khí để đánh giặc. Tuy nhiên, Hoàng Tá Viêm (黃佐炎) thường giấu công không tâu lên, các quan Việt cũng nhiều người ghen ghét, khiến Vĩnh Phúc tích oán với Hoàng Tá Viêm. Hoàng Tá Viêm là phò mã của Việt Nam (越南驸馬, Việt Nam phò mã), giữ chức Đại học sĩ (大學士) và Đốc sư (督師), các Tổng đốc, Tuần phủ đều phải chịu sự chỉ huy của ông ta. Khi Phùng Tử Tài (馮子材) làm Đề đốc Quảng Tây (廣西提督), Hoàng Tá Viêm đến gặp vì việc công, Phùng ngồi trên đài tướng, bắt Viêm phải làm lễ quỳ ba lần, lạy chín cái (三跪九叩, tam quỳ cửu khấu), khiến Hoàng Tá Viêm hận thấu xương. Khi tình hình Việt Nam nguy cấp, vua Nguyễn Phúc Thì (阮福時, Tự Đức) phẫn nộ quyết chiến, ra lệnh cho Hoàng Tá Viêm chỉ huy Lưu Vĩnh Phúc xuất quân, nhưng sáu lần điều động đều không đến. Quân Pháp rất e ngại Lưu Vĩnh Phúc, vì vậy vua Việt luôn tin dùng Phúc. Trước đó, Lưu Trường Hựu (劉長佑) sai Biện lý Phiên vụ đường Đường Quýnh (籓司唐炯, Phiên ty Đường Quýnh) dẫn quân cũ đóng ở Bảo Thắng. Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) đến Quảng Đông, lệnh cho Đề đốc Hoàng Đắc Thắng (黃得勝) chỉ huy quân phòng thủ Khâm Châu (欽州), Đề đốc Ngô Toàn Mỹ (吳全美) đem 8 chiến thuyền phòng thủ Bắc Hải (北海). Đề đốc Quảng Tây Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) và Đạo viên Triệu Ốc (趙沃) lần lượt vượt quan, hợp thành kế hoạch ba tỉnh hợp binh đánh Bắc Kỳ (三省合規北圻, tam tỉnh hợp quy Bắc Kỳ). Lúc đó, người Pháp yêu cầu Trung Quốc hội đàm về việc Việt Nam, triều đình ra dụ cho Vân Nam và Quảng Đông bàn bạc chuẩn bị. Sứ Pháp là Bảo Hải (法使寶海, Pháp sứ Bảo Hải)<ref>Frédéric Albert Bourrée (1838–1914)</ref> đến Thiên Tân (天津), lệnh cho Bắc Dương đại thần (北洋大臣李鴻章 Lý Hồng Chương) bàn việc phân giới và thông thương với Việt Nam. Chủ sự Bộ Lại Đường Cảnh Tung (吏部主事唐景崧) xin đi Việt Nam chiêu dụ Lưu Vĩnh Phúc, vua lệnh cho đến chỗ Sầm Dục Anh (岑毓英) ở Vân Nam sai phái đi. Tháng Giêng năm thứ 9 (1883), Đường Cảnh Tung (唐景崧) mượn đường Việt Nam để vào Vân Nam, trước đến Quảng Đông yết kiến Tăng Quốc Thuyên (曾國荃), được ông đồng ý và cấp tiền để vào Việt Nam. Gặp Lưu Vĩnh Phúc (劉永福), Đường Cảnh Tung trình bày ba kế: “Việt Nam bị Pháp ép, nguy vong trong sớm tối. * Nếu nhân cơ hội đang giữ Bảo Thắng (保勝, Bảo Thắng) mà truyền hịch định các tỉnh, xin danh nghĩa từ Trung Quốc, sự thành thì có thể xưng vương — đó là thượng sách. * Nếu đem toàn quân đánh Hà Nội (河内, Hà Nội), đuổi người Pháp, Trung Quốc tất sẽ viện trợ lương thảo — đó là trung sách. * Nếu chỉ giữ Bảo Thắng, khi thất bại thì chạy sang Trung Quốc — đó là hạ sách.” Lưu Vĩnh Phúc đáp: “Sức mọn không thể làm thượng sách, trung sách thì cố gắng làm.” Tháng 3, quân Pháp chiếm Nam Định (南定). Vua ra dụ cho Bố chánh Quảng Tây Từ Diên Húc (廣西布政使徐延旭) vượt quan hội bàn, Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) và Triệu Ốc (趙沃) cùng bàn kế phòng thủ. Lý Hồng Chương (李鴻章) đang chịu tang, bị ép trở lại làm Bắc Dương đại thần (北洋大臣), ông xin từ chối. Sau đó, triều đình lệnh ông đến Quảng Đông lo việc Việt Nam, quân phòng thủ ba tỉnh Quảng Đông, Vân Nam, Quảng Tây đều do ông chỉ huy. Lý Hồng Chương tấu xin đến Thượng Hải (上海) để điều phối toàn cục. Sứ Pháp là Bảo Hải (法使寶海, Frédéric Albert Bourrée) đàm phán tại Thiên Tân (天津) lâu không thành, bị triệu về nước, Tham tán Tạ Mãn Lộc (謝滿祿, Tạ Mãn Lộc Robert Semallé) tạm quyền. Lưu Vĩnh Phúc giao chiến với quân Pháp tại Cầu Giấy (紙橋, Chỉ Kiều) ở Hà Nội, đại phá quân Pháp, chém tướng Lý Thành Lợi (李成利, Henri Rivière), vua Việt phong Vĩnh Phúc làm Nhất đẳng Nam (一等男, Nhất đẳng nam). Từ Diên Húc tấu xin giữ Đường Cảnh Tung lại để giúp việc quân, đồng thời báo cáo chiến công của Lưu Vĩnh Phúc. Vua thúc Lý Hồng Chương trở lại chức Bắc Dương đại thần, đồng thời hỏi tình hình sứ Pháp là Thoát Lợi Cổ (脫利古, Arthur Tricou) đến Thượng Hải, lệnh Lý Hồng Chương định kỳ hội đàm. Thoát Lợi Cổ hỏi Lý Hồng Chương: “Có giúp Việt Nam không?” Lý Hồng Chương vẫn lấy cớ là “biên giới, đánh giặc” để từ chối, trong khi quân Pháp đã chuyển sang tấn công kinh đô Huế (順化國都, Thuận Hóa quốc đô), ép Việt Nam đàm phán. Lý Hồng Chương đàm phán với sứ Pháp mới là Đức Lý (德理, Đức Lý) không thành, quân Pháp dọa đánh Quảng Đông, Quảng Đông phải giới nghiêm. Tổng nha gửi thư cho sứ Pháp, nói: “Việt Nam lâu nay là chư hầu, Trung Quốc nhiều lần dùng binh đánh giặc để bảo vệ. Nay Pháp xâm lấn không ngừng, sao có thể làm ngơ? Nếu Pháp xâm phạm nơi quân ta đóng, chỉ có thể quyết chiến, không thể ngồi yên.” Vua dụ Từ Diên Húc thúc Lưu Vĩnh Phúc tùy cơ khôi phục Hà Nội, nếu quân Pháp đánh Bắc Ninh thì lập tức giao chiến. Lệnh Tổng đốc Vân Nam tăng quân phòng thủ biên giới, Đường Phổ (唐蜅) nhanh chóng ra tiền tuyến chuẩn bị chiến đấu, đồng thời tiếp tế lương thảo cho quân Lưu Vĩnh Phúc. Sau đó, lệnh Sầm Dục Anh (岑毓英) vượt qua cửa quan ải để chỉ huy quân. Quân Pháp chiếm tỉnh Sơn Tây của Việt Nam, tình hình Quảng Đông càng nguy cấp, triều đình cử Bành Ngọc Lân (彭玉麟) làm Khâm sai đại thần (欽差大臣) chỉ huy quân Quảng Đông. Bành Ngọc Lân tấu: “Pháp ép Việt Nam lập hiệp ước, muốn Trung Quốc không can dự vùng biên giới nam sông Hồng (紅河南界, Hồng Hà nam giới), lại muốn được thông thương tại huyện Mông Tự, Vân Nam (雲南蒙自縣, Vân Nam Mông Tự huyện), rõ ràng là mưu đồ chiếm đất Vân Nam, độc chiếm lợi ích khoáng sản. Không chỉ biên giới Vân – Quảng không thể giải giới, mà cả Quảng Đông, Thiên Tân cũng phải phòng bị nghiêm ngặt.” Lúc đó, vua Việt Nguyễn Phúc Thì (阮福時) băng hà, không có con, lập em họ kế vị. Người Pháp nhân lúc Việt Nam có tang, dùng chiến thuyền tấn công cửa biển Thuận Hóa, chiếm kinh thành. Vị vua kế vị<ref>vua Dục Đức, cháu vua Tự Đức</ref> chỉ tại vị một tháng, phụ chính Nguyễn Thuyết (阮說)<ref>Tôn Thất Thuyết</ref> tâu với Thái phi<ref>Từ Dụ</ref> phế bỏ, lập Nguyễn Phúc Thăng (阮福升)<ref>vua Hiệp Hòa</ref> lên thay. Sau đó, Việt Nam xin hàng Pháp, lập hiệp ước 27 điều<ref>Hòa ước Quý Mùi, 1883</ref>, điều đầu tiên là Trung Quốc không được can thiệp vào việc Việt Nam, các quyền chính trị và kinh tế đều thuộc về Pháp, ép vua ra lệnh cho các tướng rút quân, trọng điểm là đuổi Lưu Vĩnh Phúc. Tổng đốc Vân Nam Đường Cảnh (滇撫唐炯) nhiều lần thúc ép Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) rút quân. Lưu Vĩnh Phúc định rút về giữ Bảo Thắng (保勝), nhưng tướng sĩ quân Cờ đen (黑旗軍, Hắc Kỳ quân) đều phẫn nộ. Phó tướng Hoàng Thủ Trung (副将黃守忠) nói: “Công (公 ông) có thể lui về Bảo Thắng, xin giao toàn quân cho tôi giữ Sơn Tây (山西). Nếu có công trạng 功, công ( 公 ông) hưởng; nếu có tội, tôi chịu.” Lưu Vĩnh Phúc nghe vậy không nhắc đến chuyện rút quân nữa. Từ Diên Húc (徐延旭) tấu rằng: “Người Việt vội vàng nghị hòa, có người nói vì vua cũ chưa chôn nên tạm thời nhẫn nhịn, có người nói do việc phế lập gây chia rẽ, triều thần kết đảng gây họa. Nhiều lần nhận được thư của các quan Việt như Hoàng Tá Viêm (黃佐炎) sao gửi bản hiệp ước, cho thấy Việt Nam thật sự không thể giữ được xã tắc, thì Trung Quốc còn giữ được hàng rào chư hầu thế nào? Các quan Việt thường nói chờ chôn vua cũ xong sẽ lật lại hiệp ước, xin đừng rút quân. Lưu Vĩnh Phúc vẫn đóng giữ Sơn Tây. Vua kế vị là Nguyễn Phúc Thăng (阮福升) đã gửi thư báo tang và xin được cử sứ sang triều đình xin phong. Nhưng lòng dân Việt đã ly tán, chưa biết có thể tự lập được không.” Từ Diên Húc cũng gửi kèm 27 điều khoản hiệp ước Pháp – Việt và thư của Hoàng Tá Viêm đến Quân cơ xứ (軍機處, Quân cơ xứ). Tổng đốc Lưỡng Giang Tả Tông Đường (兩江總督左宗棠) xin lệnh cho cựu Biện lý Phiên vụ Vương Đức Bảng (前籓司王德榜) chiêu mộ dũng binh đến biên giới Quảng Tây đóng giữ. Tháng 11, quân Pháp chiếm tỉnh Hưng Yên (興安省), bắt Tuần phủ, Bố chánh, Án sát giải về Hà Nội rồi xử bắn. Tiếp tục tấn công Sơn Tây, chiếm được, đoàn quân của Lưu Vĩnh Phúc tan vỡ, Lưu Vĩnh Phúc rút về giữ thành Hưng Hóa (興化城). Tháng 12, vua kế vị Nguyễn Phúc Thăng đột ngột qua đời, có người nói vì vua sợ Pháp ép quá nên bị bức tự sát<ref>ý nói vua Hiệp Hòa thuộc phe chủ hòa, đối nghịch với phe chủ chiến của Tôn Thất Thuyết và Nguyễn Văn Tường.</ref>. Người dân lập người con thứ ba của vua Nguyễn Phúc Thì (阮福時第三繼子, Nguyễn Phúc Thì đệ tam kế tử) lên làm vua, là con của Nguyễn Thuyết (阮說, Nguyễn Thuyết), người đang giữ quyền phụ chính.<ref>ý nói vua Kiến Phúc, nhưng vua không phải con Nguyễn Thuyết (Tôn Thất Thuyết) mà là con nuôi thứ 3 của vua Tự Đức. Vua Tự Đức có 3 người con nuôi: Nguyễn Phúc Ưng Ái (sau là vua Dục Đức), Nguyễn Phúc Ưng Kỷ (Đồng Khánh) và Nguyễn Phúc Ưng Đăng (Kiến Phúc).</ref> Từ Diên Húc tấu báo Sơn Tây thất thủ, nhưng nói Bắc Ninh (北甯) không có gì đáng lo, bị vua trách là nói quá. Năm thứ 10 (1884), Đường Cảnh Tung từ Bảo Thắng viết thư gửi Khu mật phủ, nói: “Quân Vân Nam và Quảng Tây chỉ thỉnh thoảng liên lạc, việc phối hợp rất chậm, thanh thế khó liên kết. Việt Nam trong nửa năm đã ba lần thay vua, thần dân hoang mang, như không có chủ. Muốn ổn định gốc rễ, dẹp loạn tận nguồn, không gì bằng việc đưa quân (Trung Quốc) thẳng vào Thuận Hóa (順化), phò lập vua chính thống, ổn định lòng dân, dẹp giặc, khiến thế giặc Pháp suy yếu, quân sự cũng dễ xử lý. Nếu không tính đến việc giữ chư hầu, thì các tỉnh biên giới Bắc Kỳ ta có thể trực tiếp chiếm lấy, tránh để người ngoài chiếm trước. Nếu cứ do dự, thì tất sẽ thất bại.” Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) đến yết kiến Sầm Dục Anh (岑毓英) tại Gia Dụ Quan (家喻關), được tiếp đãi rất trọng hậu. Sầm Dục Anh tổ chức lại quân của ông thành 12 doanh (十二營, thập nhị doanh). Khi quân Pháp sắp tấn công Bắc Ninh (北甯), Sầm Dục Anh sai Đường Cảnh Tung (唐景崧) dẫn toàn quân của Lưu Vĩnh Phúc đến tiếp viện. Lúc đó, quân Quảng Tây do Hoàng Quế Lan (黃桂蘭) và Triệu Ốc (趙沃) đang giữ Bắc Ninh. Khi Sơn Tây bị vây, Hoàng Quế Lan và Triệu Ốc không cứu viện, khiến Lưu Vĩnh Phúc rất oán giận. Đường Cảnh Tung hết sức khuyên giải, ông mới chịu đi tiếp viện. Đường Cảnh Tung khuyên Hoàng Quế Lan rút khỏi thành, chọn nơi hiểm yếu để phòng thủ, nhưng ông không nghe. Tháng 2, quân Pháp tấn công Phù Lương (扶良), Tổng binh Trần Đắc Quý (陳得貴) cầu viện. Quân Bắc Ninh đến nơi thì Phù Lương đã thất thủ, quân Pháp tiến sát Bắc Ninh. Hoàng Quế Lan và Triệu Ốc thua chạy về Thái Nguyên (太原), Lưu Vĩnh Phúc cũng không cứu viện. Từ Diên Húc (徐延旭) già yếu, lại có quan hệ cũ với Triệu Ốc nên thiên vị tin dùng. Triệu Ốc thì tầm thường yếu đuối, tướng dưới quyền là Đảng Mẫn Tuyên (黨敏宣) gian trá, che giấu tình hình với Từ Diên Húc. Khi địch đánh Bắc Ninh, Mẫn Tuyên bỏ chạy trước. Trần Đắc Quý là cựu thuộc hạ của Phùng Tử Tài (馮子材), dũng cảm thiện chiến. Phùng từng hạch tội Từ Diên Húc, nên Từ oán cả Phùng lẫn Trần. Khi Bắc Ninh thất thủ, Từ Diên Húc tấu xin xử tử Trần Đắc Quý và Mẫn Tuyên — cả hai đều bị xử chém. Từ Diên Húc điều quân không hợp lý, vua lệnh cách chức nhưng lưu nhiệm. Tháng 3, lệnh cho Tuần phủ Hồ Nam Phan Đỉnh Tân (湖南巡撫潘鼎新) lo việc quân ngoài biên giới Quảng Tây, tiếp quản quân của Từ Diên Húc. Hoàng Quế Lan sợ tội, uống thuốc tự sát. Vua dụ rằng: “Từ Diên Húc cố thủ Lạng Sơn (諒山), chỉ lệnh cho Đề đốc Hoàng Quế Lan và Đạo viên Triệu Ốc giữ Bắc Ninh, gặp địch thì tan vỡ, thật đáng đau xót! Từ Diên Húc bị cách chức và bắt điều tra, việc Hoàng Quế Lan và Triệu Ốc thua trận giao cho Phan Đỉnh Tân xử lý.” Lấy Vương Đức Bảng (王德榜) tạm quyền Đề đốc Quảng Tây, nhưng ông từ chối không nhận. Đường Quýnh (唐炯) bị cách chức và bắt điều tra, lấy Trương Khải Tung (張凱嵩) làm Tổng đốc Vân Nam. Sau khi Bắc Ninh thất thủ, Từ Diên Húc nhờ Đường Cảnh Tung thu thập tàn quân, tái tổ chức và siết chặt kỷ luật. Lúc đó, Đường Nhân Liêm (唐仁廉) tạm quyền Đề đốc Quảng Tây. Quân Pháp từ Bắc Ninh tiến chiếm Hưng Hóa (興化), đồng thời cho 8 chiến hạm tiến vào biển Trung Quốc, dò xét Hạ Môn (廈門) và cửa biển Ngô Tùng, Thượng Hải (上海吳淞口, Thượng Hải Ngô Tùng khẩu). Dọc bờ biển đều giới nghiêm, từ đó hòa đàm Trung – Pháp bắt đầu. Tháng 4, Lý Hồng Chương (李鴻章) cùng Tổng binh Pháp là Phúc Lộc Nặc (福祿諾 Francois Ernest Fournier) đàm phán tại Thiên Tân, bàn định các điều khoản. Triều đình dụ cho quân phòng thủ Vân Nam và Quảng Tây chờ lệnh mới để tiến hay lui. Lý Hồng Chương sau đó dâng lên bản hiệp ước gồm 5 điều, đại ý như sau: “Biên giới phía nam Trung Quốc giáp với Bắc Kỳ, Pháp sẽ chịu trách nhiệm bảo hộ, không có ý xâm chiếm. Trung Quốc đồng ý cho phép hàng hóa Pháp – Việt được vận chuyển qua biên giới. Trong tương lai, nếu Pháp và Việt sửa đổi hiệp ước, tuyệt đối không được dùng lời lẽ xúc phạm đến thể diện Trung Quốc.” Triều đình phê chuẩn, trao cho Lý Hồng Chương toàn quyền ký kết. Tuy nhiên, sau đó sứ Pháp viện cớ bản tiếng Pháp và bản Hán văn không khớp, chất vấn lại. Vua trách Lý Hồng Chương xử lý mập mờ, dư luận trong nước cũng chỉ trích ông, gọi là “thông di” (thân thiết với người ngoại quốc). Sứ Pháp nhân đó lấy cớ hủy bỏ hiệp ước, vua lệnh chỉnh đốn quân đội ngoài quan, phòng bị nghiêm ngặt. Nếu Pháp thật sự xâm phạm, sẽ lập tức giao chiến. Lệnh cho Sầm Dục Anh (岑毓英) chiêu mộ Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) cùng quân đội của ông trở về. Phan Đỉnh Tân (潘鼎新) tấu rằng: “Quân Pháp chia đường định đánh Cốc Tùng (谷松) và Thôn Mai (屯梅), quân Quảng Tây thiếu vũ khí và lương thực, e rằng không thể trông cậy.” Vua cho rằng ông đùn đẩy trách nhiệm, nên trách mắng. Quân Pháp muốn tuần tra Lạng Sơn (諒山), đến cầu Quan Âm (觀音橋), quân Quảng Tây chặn lại, không cho vào. Tướng Pháp ăn nói hỗn xược, hai bên giao chiến, quân ta (Trung Quốc) thắng. Tấu trình lên, vua dụ tiến quân đánh Bắc Ninh (北甯), trách sứ Pháp nổ súng trước, yêu cầu bồi thường. Lệnh thông báo cho Bộ Ngoại giao Pháp yêu cầu dừng quân, đồng thời dụ quân ta: “Nếu họ không xâm phạm, không nên tiến trước.” Sứ Pháp tiếp tục xin đàm phán, vua dụ quân Quảng Tây rút về Lạng Sơn, quân Vân Nam rút về Bảo Thắng, không được khơi mào chiến sự. Tướng Pháp là Cô Bạt (孤拔 Amédée Anatole Prosper Courbet) định dùng chiến hạm quấy nhiễu vùng duyên hải, sứ Pháp là Ba Đức Nặc (巴德諾 Jules Patenôtre) thì cố tình ở lại Thượng Hải, không chịu đến Thiên Tân. Triều đình bèn cử Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) làm Toàn quyền đại thần, cùng Trần Bảo Thần (陳寶琛) đàm phán, Thiệu Hữu Liêm (邵友濂) và Lưu Lân Tường (劉麟祥) đi cùng. Dụ rằng: “Chi phí chiến tranh và tiền bồi thường tuyệt đối không thể chấp nhận. Việt Nam phải tiếp tục giữ chế độ phong cống như cũ. Quân của Lưu Vĩnh Phúc, nếu Pháp đề cập, phải do ta tự xử lý. Việc phân giới phải thực hiện tại vùng đất trống ngoài quan, làm nơi trung lập. Việc thông thương với Vân Nam phải diễn ra tại Bảo Thắng, thuế không được vượt quá 5 phần trăm.” Tháng 6, tướng Pháp Courbet (孤拔) đem 8 chiến hạm đến dò xét vùng biển Phúc Kiến, định chiếm đất làm con tin để ép Trung Quốc đàm phán. Hà Cảnh (何璟) và Trương Bội Luân (張佩綸) báo tin. Chiến hạm Pháp tấn công pháo đài Cơ Long (基隆) ở Đài Loan, Tổng đốc Đài Loan Lưu Minh Truyền (劉銘傳) kiên quyết phòng thủ. Tăng Quốc Thuyên (曾國荃) và Trần Bảo Thần (陳寶琛) đàm phán với sứ Pháp tại Thượng Hải, Tăng Quốc Thuyên đồng ý chi 500.000 lượng bạc để chi phí an ủi, bị vua khiển trách. Đàm phán kéo dài không thành, triều đình quyết định chủ chiến. Vua dụ Sầm Dục Anh (岑毓英) lệnh cho Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) tiến quân trước, khôi phục Bắc Kỳ. Sầm Dục Anh và Phan Đỉnh Tân (潘鼎新) chỉ huy các quân trong quan lần lượt xuất phát. Vì Pháp phá vỡ hòa ước, Trung Quốc không thông báo cho các nước khác. Tháng 7, sứ Pháp Tạ Mãn Lộc (謝滿祿) hạ cờ rời kinh, vua ban chiếu tuyên bố: “Việt Nam là nước phiên thần của ta hơn 200 năm, ghi rõ trong sử sách, ai cũng biết. Người Pháp trước chiếm các tỉnh Nam Kỳ, sau lại chiếm Hà Nội, giết dân, chiếm đất, thu thuế. Việt Nam yếu hèn, tự ý ký hiệp ước mà không báo cáo, không thể cứu vãn. Việt cũng có lỗi, nên ta tạm dung thứ, không truy cứu. Năm Quang Tự thứ 8, sứ Pháp Bảo Hải (寶海) đàm phán với Lý Hồng Chương (李鴻章) tại Thiên Tân, ký 3 điều khoản, lẽ ra phải bàn bạc kỹ với Tổng lý nha môn, nhưng Pháp lại rút sứ, trở mặt. Các tỉnh như Sơn Tây, Bắc Ninh là nơi quân ta đóng, để dẹp giặc Việt, bảo vệ chư hầu, không liên quan gì đến Pháp. Tháng 2 năm nay, quân Pháp bất ngờ tấn công, ta đã ra chỉ dụ chuẩn bị phản công. Khi đó, Pháp vì sự vụ ở Ai Cập mà nguy cấp, Trung Quốc biết rõ tình thế, lẽ ra nên cứng rắn từ chối, nhưng vẫn rộng lượng, cho phép đàm phán. Đặc lệnh cho Lý Hồng Chương ký hiệp ước 5 điều, hai bên cùng ký. Quân ở Lạng Sơn, Bảo Thắng theo hiệp ước sẽ rút sau 3 tháng, đã nhiều lần ra lệnh cho các quân giữ nguyên vị trí, không được tự ý khai chiến. Các tướng sĩ đều tuân lệnh. Nhưng Pháp không giữ hiệp ước, ngày mùng 1 và mùng 2 tháng nhuận 5, lấy cớ tuần biên, bất ngờ tấn công doanh trại Lạng Sơn, nổ súng trước, quân ta mới đánh trả, hai bên đều có thương vong. Pháp vi phạm hiệp ước, vô cớ gây chiến, làm tổn thương binh sĩ ta, lẽ ra phải dùng binh đối phó. Nhưng vì đã có hơn 20 năm giao hảo, không nên vì việc này mà hủy bỏ hoàn toàn, vẫn cho Tổng lý nha môn tiếp tục trao đổi thư từ với sứ Pháp tại kinh, giải thích rõ ràng. Ngày 24 tháng nhuận 5, lại ban dụ rút quân theo hiệp ước, thể hiện lòng thành tín, cố giữ hòa bình, đã là hết lòng nhân nghĩa. Nhưng Pháp vẫn cố chấp, đòi bồi thường chiến phí, ngang ngược uy hiếp, ngày 15 tháng 6 chiếm pháo đài núi ở Cơ Long, Đài Bắc (台北基隆山砲台), bị Lưu Minh Truyền đánh bại. Ngày mùng 3 tháng này, Hà Cảnh mới nhận được công hàm tuyên chiến từ lãnh sự Pháp, nhưng quân Pháp đã sớm tấn công Mã Vĩ (馬尾), làm hư hại tàu quân và tàu buôn. Dù quân ta đã đốt tàu Pháp, phá tàu lôi, giết tướng Pháp, nhưng vẫn chưa trừng phạt đủ. Nếu còn tiếp tục dung thứ, sao có thể làm yên lòng dân và giữ công lý? Vì vậy, đặc biệt công bố hành vi vô lý của Pháp cho thiên hạ biết.” Tháng 8, vua dụ Sầm Dục Anh đốc thúc Lưu Vĩnh Phúc và các doanh quân phòng thủ khôi phục Bắc Kỳ, đồng thời dụ Phan Đỉnh Tân liên kết các quân, chia đường tiến công. Đề đốc Tô Nguyên Xuân (蘇元春) giao chiến với quân Pháp tại huyện Lục Ngạn (陸岸縣), đánh bại địch. Tháng 10, Học sĩ Nội các Chu Đức Nhuận (周德潤) tấu: “Quân ta tiến vào Việt Nam nên dùng chính binh kiềm chế quân Pháp ở Hà Nội, đồng thời dùng kỳ binh từ Xa Lý (車裏) tiến sang Lào (老撾), vòng qua Ai Lao (哀牢) đánh úp Thuận Hóa, chiêu mộ người bản địa biên giới Vân Nam, chắc chắn sẽ có hiệu quả.” Vua giao cho Tổng đốc Vân Nam xem xét và chuẩn bị. Cùng tháng, Tô Nguyên Xuân giao chiến với quân Pháp tại xã Chỉ Tác (紙作社)<ref>huyện Lục Ngạn, Bắc Giang.</ref>, chém chết 4 sĩ quan Pháp. Tháng 11, quân Vương Đức Bảng (王德榜) đại bại tại Phong Cốc (豐谷), Tô Nguyên Xuân không đến cứu. Đường Cảnh Tung, Lưu Vĩnh Phúc, Đinh Hoài (丁槐) tấn công Tuyên Quang (宣光), chiến đấu quyết liệt, đại thắng, được ban chiếu khen ngợi. Ngày 19 tháng 12, quân Pháp tấn công Cốc Tùng (谷松), Vương Đức Bảng vì oán Tô quân không cứu Phong Cốc nên cũng không đến cứu, quân Tô thua chạy về Uy Pha (威坡), Lạng Sơn giới nghiêm. Vua lệnh Phùng Tử Tài (馮子材) hỗ trợ quân vụ ngoài quan tại Quảng Tây. Ngày 29, quân Pháp tấn công Lạng Sơn, chiếm được, Phan Đỉnh Tân và các tướng rút về Trấn Nam Quan (鎮南關). Long Châu (龍州) chấn động. Đường Cảnh Tung, Lưu Vĩnh Phúc, Đinh Hoài tiếp tục tấn công Tuyên Quang, hơn một tháng vẫn chưa hạ được. Lạng Sơn thất thủ, Sầm Dục Anh lo quân của Đường Cảnh Tung bị cắt đường tiếp viện, ra lệnh không được liều lĩnh đánh lớn, nhưng Đường không nghe. Phùng Tử Tài giao chiến với quân Pháp tại Văn Uyên (文淵), hai bên đều có thương vong. Ngày mùng 9 tháng Giêng năm thứ 11 (1885), quân Pháp tấn công Trấn Nam Quan (鎮南關), phá hủy cổng quan rồi rút lui. Đề đốc Dương Ngọc Khoa (楊玉科) tử trận. Phan Đỉnh Tân (潘鼎新) rút quân về Hải Thôn (海村), vua lệnh ông “mang tội lập công”. Tô Nguyên Xuân (元春) rút về Mạc Phủ (幕府). Vương Đức Bảng (王德榜) tự cho là tướng kỳ cựu xứ Hồ Nam, nhiều lần thúc viện binh nhưng không được, bị Phan Đỉnh Tân hạch tội, cách chức, quân giao cho Tô Nguyên Xuân chỉ huy. Quân Pháp tấn công Lưu Vĩnh Phúc (劉永福) tại Tuyên Quang (宣光), quân ông tan vỡ. Đường Cảnh Tung (唐景崧) rút về Mục Mã (牧馬), phòng tuyến Khâm – Liêm nguy cấp. Bành Ngọc Lân (彭玉麟) xin điều quân Phùng Tử Tài (馮子材) về phòng thủ Quảng Đông, triều đình giao cho Phan Đỉnh Tân quyết định. Phan vốn không hòa hợp với Phùng nên vẫn lệnh ông đi. Phùng cho rằng phòng tuyến ngoài quan đang nguy cấp, không chịu rút, Bành Ngọc Lân đành để ông chuyên lo phòng thủ Quảng Tây. Phan Đỉnh Tân lâu không lập công, bị cách chức, Lý Bỉnh Hành (李秉衡) tạm quyền Tuần phủ Quảng Tây, Tô Nguyên Xuân phụ trách quân vụ Quảng Tây. Sau khi quân Pháp phá Trấn Nam Quan, quân thua và dân chạy loạn tràn xuống theo sông, toàn tỉnh Quảng Tây chấn động. Phùng Tử Tài đến nơi, dốc sức ổn định tình hình. Phùng Tử Tài đóng lâu ở tây Quảng Đông, vốn có uy tín và ân huệ, dân Quảng – Việt đều kính phục, lòng người mới yên. Ông cho xây trường thành dài hơn ba dặm tại cửa ải cách Trấn Nam Quan mười dặm, nối hai ngọn núi đông – tây, bên ngoài đào hào sâu để phòng thủ, tự mình đóng quân tại đó, lệnh cho Vương Hiếu Kỳ (王孝祺) đóng quân phía sau làm thế gọng kìm. Quân Pháp tuyên bố sẽ tấn công vào một ngày nhất định, Phùng đoán họ sẽ đến sớm hơn, nên bàn kế “ra tay trước”, nhưng bị Phan Đỉnh Tân ngăn cản. Phùng kiên quyết, tự dẫn quân của Vương Hiếu Kỳ đánh úp doanh trại địch trong đêm, giết rất nhiều quân Pháp. Quân Pháp từ Lạng Sơn kéo đến tấn công Trấn Nam Quan, Phùng thề với quân sĩ: “Nếu Pháp lại vào quan, ta còn mặt mũi nào gặp dân Quảng? Phải chết để ngăn chúng!” Sĩ khí dâng cao. Quân Pháp tấn công trường thành, pháo kích dữ dội, Phùng lệnh các tướng tử thủ, ai rút lui sẽ bị chém. Giữa lúc chiến đấu ác liệt, Phùng tự mở tường, dẫn hai con Phùng Tương Vinh (相榮) và Phùng Tương Hoa (相華) xông thẳng vào quân địch. Thấy ông đã 70 tuổi mà vẫn xông pha, các tướng sĩ cảm động, liều chết chiến đấu. Vương Hiếu Kỳ, Trần Gia (陳嘉) cùng các tướng Phan Doanh, Trương Xuân Phát (張春發) theo sau, quân Vương Đức Bảng cũng đến đánh bên sườn, giết vô số quân Pháp. Sau hai ngày ác chiến, quân Pháp hết đạn, đại bại tháo chạy. Phùng dẫn quân đánh Văn Uyên (文淵), quân Pháp bỏ thành chạy. Ba cánh quân cùng tấn công Lạng Sơn, Vương Hiếu Kỳ và Vương Đức Bảng chiến đấu đặc biệt dũng mãnh, liên tiếp thắng trận. Ngày 13 tháng 2, chiếm được Lạng Sơn, quân Pháp rút chạy. Phùng tiến quân chiếm La Mộc (拉木), chuẩn bị đánh Lang Giáp (郎甲), Vương Hiếu Kỳ tiến đến Quý Môn Quan (貴門關), khôi phục toàn bộ vùng biên giới đã mất. Dân Việt Nam lập năm đại đoàn trung nghĩa, hơn 20.000 người, đều treo cờ quân Phùng. Sài Gòn (西貢) cũng nghe tin được tin này. Từ khi Trung Quốc giao chiến với ngoại quốc qua đường biển, chỉ có trận này là đại thắng — công lao thuộc về Phùng Tử Tài. Quân Pháp 6.000 người tấn công phủ Lâm Thao (臨洮府), chia làm hai cánh: * Một cánh tiến về Kha Lĩnh (珂嶺) và An Bình (安平) * Một cánh tiến về Miến Vọng (緬旺) và Mãnh La (猛羅) Tổng đốc Vân Nam Sầm Dục Anh (岑毓英) lệnh cho Sầm Dục Bảo (岑毓寶), Lý Ứng Trân (李應珍) chặn cánh bắc, Vương Văn Sơn (王文山) chặn cánh nam, còn ông tự chỉ huy cánh giữa. Các cánh đều lập công, giết được nhiều địch. Quân Pháp hợp lại tấn công Lâm Thao, quân Vân Nam đánh chặn hai cánh, rồi vòng lại đánh giữa, chém 5 tướng Pháp, quân Pháp đại bại. Lúc đó, quân Pháp chiếm Bành Hồ (澎湖) ở Đài Loan. Sau đại thắng ở Lạng Sơn, Pháp nhờ người Anh là Hè Đắc (赫德 Robert Hart (1835-1911)) làm trung gian đàm phán với Lý Hồng Chương, đề nghị trả lại Cơ Long (基隆) và Bành Hồ, hai bên rút quân, không đòi bồi thường. Lý Hồng Chương tấu: “Đã mất Bành Hồ thì không thể giữ Đài Loan, nên nhân thắng lợi ở Lạng Sơn mà ký hòa ước, tránh để Pháp tiếp tục đòi hỏi.” Triều đình chấp thuận, lập tức ra lệnh ngừng chiến. Trận Lâm Thao xảy ra sau khi có điện chỉ đình chiến nhưng chưa nhận được. Lý Hồng Chương vội xin ký hiệp ước, lệnh cho các tướng rút quân về biên giới. Tướng sĩ tức giận, không chịu lui, Bành Ngọc Lân và Trương Chi Động (張之洞) nhiều lần điện phản đối. Vua cho rằng hiệp ước Thiên Tân đã ký, không thể thất tín, ra lệnh nghiêm khắc phải thi hành. Pháp yêu cầu trục xuất Lưu Vĩnh Phúc khỏi Việt Nam, Trương Chi Động đề nghị cho ông đóng ở châu Tư (思) và Khâm (欽), nhưng ông kiên quyết không đi. Đường Cảnh Tung dùng lời lẽ đe dọa, triều đình ra chỉ dụ nghiêm khắc, ông mới miễn cưỡng về Quảng Đông, được phong Tổng binh. Phùng Tử Tài được giao nhiệm vụ phòng thủ biên giới Khâm – Liêm. Hiệp ước được ký kết, Việt Nam từ đó trở thành thuộc địa bảo hộ của Pháp. {{Chú thích cuối trang}} o2u3jtipebi2m2wwisaf5w0aczofhfo Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/1 104 68507 195996 2025-06-24T01:48:19Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “HOANG TỌC LƯỢC BIẾN 皇族略納 編 DEPOT LEGAL INDOCHINE NE28999 8° Indoch Piū 4493 Source gallica.bnf.fr/ Bibliothèque nationale de France” 195996 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>HOANG TỌC LƯỢC BIẾN 皇族略納 編 DEPOT LEGAL INDOCHINE NE28999 8° Indoch Piū 4493 Source gallica.bnf.fr/ Bibliothèque nationale de France<noinclude></noinclude> ne8ynambrjja11lkkk8qs4gnmc3oke8 196033 195996 2025-06-24T02:10:59Z Tranminh360 1642 196033 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude><div style="border:2px solid black; padding-left: 15px; padding-right: 15px; padding-top: 5px; padding-bottom: 5px;"> {{g|{{xxxx-lớn|'''HOÀNG-TỘC LƯỢC BIÊN'''}}}} {{khối giữa/đ}} <div style="font-size:500%;font-weight:bold;line-height:1em;width:2em; float:right;">{{chữ dọc đầu}}皇族略編{{chữ dọc cuối}}</div> {{khối giữa/c}} </div><noinclude></noinclude> ghan9fysmelfu7o1kw83f8k4fgso2n2 196034 196033 2025-06-24T02:14:03Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196034 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" /></noinclude><div style="border:2px solid black; padding-left: 15px; padding-right: 15px; padding-top: 5px; padding-bottom: 5px;"> {{g|{{xxxx-lớn|'''HOÀNG-TỘC LƯỢC BIÊN'''}}}} {{khối giữa/đ}} <div style="font-size:500%;font-weight:bold;line-height:1em;width:2em; float:right;">{{chữ dọc đầu}}皇族略編{{chữ dọc cuối}}</div> {{khối giữa/c}} </div><noinclude></noinclude> 5cxbrxf71y814x20rbcts06n37hdlqk Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/5 104 68508 195997 2025-06-24T01:48:50Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “Phụng Châu Phê "Chuan Y" B. D. Khâm thử Ngày 21, tháng Giêng, năm Bảo-Đại thứ 18 (Le 25 Février 1943), DEPOT LEGAL INDOCHINE KÍNH TÂU: N° 28999 Ngày 4er Septembre 1942, chúng tôi đã có dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự Lãm quyền “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM” của chúng tôi soạn và đã được HOÀNG ĐẾ Chuẩn cho ban bố. Nhưng chúng tôi lại được HOÀNG ĐẾ Diện Sắc rắn . nên…” 195997 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>Phụng Châu Phê "Chuan Y" B. D. Khâm thử Ngày 21, tháng Giêng, năm Bảo-Đại thứ 18 (Le 25 Février 1943), DEPOT LEGAL INDOCHINE KÍNH TÂU: N° 28999 Ngày 4er Septembre 1942, chúng tôi đã có dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự Lãm quyền “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM” của chúng tôi soạn và đã được HOÀNG ĐẾ Chuẩn cho ban bố. Nhưng chúng tôi lại được HOÀNG ĐẾ Diện Sắc rắn . nên dịch quyễn sách ấy ra Quốc Ngữ cho tiện phổ thông. Nay chúng tôi tuấn soạn quyễn “HOÀNG TỘC LƯỢC BIÊN” nầy, nội-dung cũng giống như quyển "CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D'ANNAM' mục đích để cho trong Hoàng Tộc ai xem cũng có thể hiểu ngay được. Chúng tôi lại nhân dịp nầy xin thêm vào cách đặt tên của Hệ Nhứt Chánh và thể thứ tập tước để được đầy đủ hơn. Vậy kính dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự lãm đề có được phép ban bố cho trong Hoàng Tộc xem. Nay kính tàu. Kiêm Nhiếp Tôn Nhơn Phủ Đại Thần Thần 10N-THẤT CÔN<noinclude></noinclude> 7ddplvd5xvdsj6fatxpqqqf1fvj4de6 196035 195997 2025-06-24T02:27:44Z Tranminh360 1642 196035 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|Ngày 21, tháng Giêng, năm Bảo-Đại thứ 18<br/> (''Le 25 Février 1943'')}} {| style="width:100%;" | style="width:30%; text-align:center;" | ''Phụng Châu Phê''<br/>"'''Chuẩn Y'''"<br/>B. Đ.<br/>Khâm thử || style="width:70%;"| '''{{letter-spacing|0.2em|KÍNH TÂU}}:''' |} Ngày 1er Septembre 1942, chúng tôi đã có dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự Lãm quyển “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM” của chúng tôi soạn và đã được HOÀNG ĐẾ Chuẩn cho ban bố. Nhưng chúng tôi lại được HOÀNG ĐẾ Diện Sắc {{SIC|rằn|rằng}}. nên dịch quyễn sách ấy ra Quốc-Ngữ cho tiện phổ thông. Nay chúng tôi tuân soạn quyễn “HOÀNG TỘC LƯỢC BIÊN” nầy, nội-dung cũng giống như quyễn “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM‘ mục đích để cho trong Hoàng Tộc ai xem cũng có thể hiểu ngay được. Chúng tôi lại nhân dịp nầy xin thêm vào cách đặt tên của Hệ Nhứt Chánh và thế thứ tập tước để được đầy đủ hơn. Vậy kính dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự lãm để có được phép ban bố cho trong Hoàng Tộc xem. {{khối phải|canh=giữa| '''Nay kính tâu.'''<br/> Kiêm Nhiếp Tôn Nhơn Phủ Đại Thần<br/> Thần TÔN-THẤT-CỔN }}<noinclude></noinclude> skyo2rf77zbsud28d0uswnhu7hhigo3 196036 196035 2025-06-24T02:30:04Z Tranminh360 1642 196036 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|Ngày 21, tháng Giêng, năm Bảo-Đại thứ 18<br/> (''Le 25 Février 1943'')}} {| style="width:100%;" | style="width:30%; text-align:center;" | {{nhỏ|''Phụng Châu Phê''<br/>“'''Chuẩn Y'''”<br/>B. Đ.<br/>Khâm thử}} || style="width:70%;text-align:center;"| '''{{letter-spacing|0.2em|KÍNH TÂU}}:''' |} Ngày 1er Septembre 1942, chúng tôi đã có dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự Lãm quyển “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM” của chúng tôi soạn và đã được HOÀNG ĐẾ Chuẩn cho ban bố. Nhưng chúng tôi lại được HOÀNG ĐẾ Diện Sắc {{SIC|rằn|rằng}}. nên dịch quyễn sách ấy ra Quốc-Ngữ cho tiện phổ thông. Nay chúng tôi tuân soạn quyễn “HOÀNG TỘC LƯỢC BIÊN” nầy, nội-dung cũng giống như quyễn “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM‘ mục đích để cho trong Hoàng Tộc ai xem cũng có thể hiểu ngay được. Chúng tôi lại nhân dịp nầy xin thêm vào cách đặt tên của Hệ Nhứt Chánh và thế thứ tập tước để được đầy đủ hơn. Vậy kính dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự lãm để có được phép ban bố cho trong Hoàng Tộc xem. {{khối phải|canh=giữa| '''Nay kính tâu.'''<br/> Kiêm Nhiếp Tôn Nhơn Phủ Đại Thần<br/> Thần TÔN-THẤT-CỔN }}<noinclude></noinclude> dxcixmz4lysx06snou9vwvpgl6cck8d 196037 196036 2025-06-24T02:32:07Z Tranminh360 1642 196037 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{| style="width:100%;" | style="width:30%; text-align:center;" | {{nhỏ|''Phụng Châu Phê''<br/>“'''Chuẩn Y'''”<br/>B. Đ.<br/>Khâm thử}} || style="width:70%;text-align:center;" | Ngày 21, tháng Giêng, năm Bảo-Đại thứ 18<br/>(''Le 25 Février 1943'') '''{{letter-spacing|0.2em|KÍNH TÂU}}:''' |} Ngày 1er Septembre 1942, chúng tôi đã có dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự Lãm quyển “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM” của chúng tôi soạn và đã được HOÀNG ĐẾ Chuẩn cho ban bố. Nhưng chúng tôi lại được HOÀNG ĐẾ Diện Sắc {{SIC|rằn|rằng}}. nên dịch quyễn sách ấy ra Quốc-Ngữ cho tiện phổ thông. Nay chúng tôi tuân soạn quyễn “HOÀNG TỘC LƯỢC BIÊN” nầy, nội-dung cũng giống như quyễn “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM‘ mục đích để cho trong Hoàng Tộc ai xem cũng có thể hiểu ngay được. Chúng tôi lại nhân dịp nầy xin thêm vào cách đặt tên của Hệ Nhứt Chánh và thế thứ tập tước để được đầy đủ hơn. Vậy kính dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự lãm để có được phép ban bố cho trong Hoàng Tộc xem. {{khối phải|canh=giữa| '''Nay kính tâu.'''<br/> Kiêm Nhiếp Tôn Nhơn Phủ Đại Thần<br/> Thần TÔN-THẤT-CỔN }}<noinclude></noinclude> 8zge5yhsdov6342gqtdskye6829djhu 196038 196037 2025-06-24T02:33:22Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196038 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" /></noinclude>{| style="width:100%;" | style="width:30%; text-align:center;" | {{nhỏ|''Phụng Châu Phê''<br/>“'''Chuẩn Y'''”<br/>B. Đ.<br/>Khâm thử}} || style="width:70%;text-align:center;" | Ngày 21, tháng Giêng, năm Bảo-Đại thứ 18<br/>(''Le 25 Février 1943'') '''{{letter-spacing|0.2em|KÍNH TÂU}}:''' |} Ngày 1er Septembre 1942, chúng tôi đã có dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự Lãm quyển “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM” của chúng tôi soạn và đã được HOÀNG ĐẾ Chuẩn cho ban bố. Nhưng chúng tôi lại được HOÀNG ĐẾ Diện Sắc {{SIC|rằn|rằng}}. nên dịch quyễn sách ấy ra Quốc-Ngữ cho tiện phổ thông. Nay chúng tôi tuân soạn quyễn “HOÀNG TỘC LƯỢC BIÊN” nầy, nội-dung cũng giống như quyễn “CONSTITUTION DE LA FAMILLE IMPÉRIALE D’ANNAM‘ mục đích để cho trong Hoàng Tộc ai xem cũng có thể hiểu ngay được. Chúng tôi lại nhân dịp nầy xin thêm vào cách đặt tên của Hệ Nhứt Chánh và thế thứ tập tước để được đầy đủ hơn. Vậy kính dâng lên HOÀNG ĐẾ Ngự lãm để có được phép ban bố cho trong Hoàng Tộc xem. {{khối phải|canh=giữa| '''Nay kính tâu.'''<br/> Kiêm Nhiếp Tôn Nhơn Phủ Đại Thần<br/> Thần TÔN-THẤT-CỔN }}<noinclude></noinclude> d0x3wpyb3bt2ns90p7lvjrlnu8hegrx Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/7 104 68509 195998 2025-06-24T01:49:28Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “HOANG TÓC LUOC BIEN NGUYÊN QUẢN VODZ Bồn Triều quản ở làng Gia -Miêu-Ngoại Trang, tổng Thượng Bạn, huyện Tống Sơn, phủ Hà-Trung, tỉnh Thanh Hóa. Đến Triều vua Gia-Long (18)3), chữ Gia-Miêu-Ngoại Trang đổi thành Quí Hương, và Tống-Sơn đổi thành Quí-Huyện. Ngày trước, Triều Nguyễn chúng ta nguyên là họ NGUYỄN VĂN. Xem như ngài Trung Quốc Công, thân sinh ra đức Triệu- Tô…” 195998 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>HOANG TÓC LUOC BIEN NGUYÊN QUẢN VODZ Bồn Triều quản ở làng Gia -Miêu-Ngoại Trang, tổng Thượng Bạn, huyện Tống Sơn, phủ Hà-Trung, tỉnh Thanh Hóa. Đến Triều vua Gia-Long (18)3), chữ Gia-Miêu-Ngoại Trang đổi thành Quí Hương, và Tống-Sơn đổi thành Quí-Huyện. Ngày trước, Triều Nguyễn chúng ta nguyên là họ NGUYỄN VĂN. Xem như ngài Trung Quốc Công, thân sinh ra đức Triệu- Tô Tịnh Hoàng-Đế (Nguyễn - Kim), hủy là Nguyễn-văn-Lưu 瓜味 thi đủ rõ. Đến Triều vua Minh-Mạng (1823) lại phân biệt ra Tôn-Thất NGUYỄN PHƯỚC và Công-Tánh NGUYỄN HỰU. Tôn-Thất Nguyễn Phước là những người đã đi theo đức Nguyễn Hoàng trong lúc ngài vào trấn thủ ở phương Nam. Còn những kẽ ở lại ngoài Bắc đều lấy họ Công-Tánh Nguyễn Hựu. Hiện bây giờ người ta chỉ đề hoặc Tôn Thất hoặc Nguyễn Hựu mà thôi. Ví dụ: Tồn-Thắt-Mô, Nguyễn lựu Mô H Ề # BỊ TIÊU H dai oib get me dins T-notc AV sip didn 60 Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua Tên Tên các vị vua Tiền Triều đều dùng bộ Thủy (K), từ đời đức Thế Tôn Hiếu Võ Hoàng Đế dùng cả bộ Nhật (H) và bộ Thủy (k), và Triều Gia Long trở về sau mới chuyển - dùng bộ Nhật (H). con gi de mac rou ult Năm 1893, vua Minh Mạng có lựa sẵn hai mươi chữ (toàn bộ Nhật) để đặt tên cho các vị vua kế-thống sau này 10 sid<noinclude></noinclude> to1tnz4sv004t9tpwh1y8ik60jhufgb 196049 195998 2025-06-24T03:55:01Z Tranminh360 1642 196049 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|{{xxxx-lớn|{{chữ co giãn|0.5|'''HOANG TOC LUOC BIEN'''}}}}{{vạch|4em}} {{letter-spacing|0.2em|'''NGUYÊN QUÁN'''}}{{vạch|4em}}}} Bổn Triều quán ở làng Gia-Miêu-Ngoại Trang, tổng Thượng Bạn, huyện Tống-Sơn, phủ Hà-Trung, tỉnh Thanh-Hóa. Đến Triều vua Gia-Long (1803), chữ Gia-Miêu-Ngoại-Trang đổi thành Quí Hương, và Tống-Sơn đổi thành Quí-Huyện. Ngày trước, Triều Nguyễn chúng ta nguyên là họ NGUYỄN VĂN. Xem như ngài Trừng-Quốc-Công, thân sinh ra đức Triệu-Tổ-Tịnh Hoàng-Đế (Nguyễn-Kim), húy là Nguyễn-văn-Lưu thì đủ rõ. Đến Triều vua Minh-Mạng (1823) lại phân biệt ra Tôn-Thất NGUYỄN PHƯỚC và Công-Tánh NGUYỄN HỰU. Tôn-Thất Nguyễn Phước là những người đã đi theo đức Nguyễn-Hoàng trong lúc ngài vào trấn thủ ở phương Nam. Còn những kẽ ở lại ngoài Bắc đều lấy họ Công-Tánh Nguyễn Hựu. Hiện bây giờ người ta chỉ để hoặc Tôn-Thất hoặc Nguyễn-Hựu mà thôi. Ví dụ: Tôn-Thất-Mổ, Nguyễn-hựu-Mổ {{lớn|尊 室 某 阮 祐 某}}.<section end="nq" /> <section begin="clt" />'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua''' Tên các vị vua Tiền Triều đều dùng bộ Thủy ({{lớn|水}}), từ đời đức Thế-Tôn-Hiếu-Võ Hoàng-Đế dùng cả bộ Nhật ({{lớn|日}}) và bộ Thủy ({{lớn|水}}), và Triều Gia-Long trở về sau mới chuyên dùng bộ Nhật ({{lớn|日}}). Năm 1823, vua Minh-Mạng có lựa sẵn hai mươi chữ (toàn bộ Nhật) để đặt tên cho các vị vua kế-thống sau nầy<noinclude></noinclude> kn6cecxrxmz8omi1wr6o1o96dsx5qra 196051 196049 2025-06-24T03:56:53Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196051 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" /></noinclude><section begin="nq" />{{g|{{xxxx-lớn|{{chữ co giãn|0.5|'''HOANG TOC LUOC BIEN'''}}}}{{vạch|4em}} {{letter-spacing|0.2em|'''NGUYÊN QUÁN'''}}{{vạch|4em}}}} Bổn Triều quán ở làng Gia-Miêu-Ngoại Trang, tổng Thượng Bạn, huyện Tống-Sơn, phủ Hà-Trung, tỉnh Thanh-Hóa. Đến Triều vua Gia-Long (1803), chữ Gia-Miêu-Ngoại-Trang đổi thành Quí Hương, và Tống-Sơn đổi thành Quí-Huyện. Ngày trước, Triều Nguyễn chúng ta nguyên là họ NGUYỄN VĂN. Xem như ngài Trừng-Quốc-Công, thân sinh ra đức Triệu-Tổ-Tịnh Hoàng-Đế (Nguyễn-Kim), húy là Nguyễn-văn-Lưu thì đủ rõ. Đến Triều vua Minh-Mạng (1823) lại phân biệt ra Tôn-Thất NGUYỄN PHƯỚC và Công-Tánh NGUYỄN HỰU. Tôn-Thất Nguyễn Phước là những người đã đi theo đức Nguyễn-Hoàng trong lúc ngài vào trấn thủ ở phương Nam. Còn những kẽ ở lại ngoài Bắc đều lấy họ Công-Tánh Nguyễn Hựu. Hiện bây giờ người ta chỉ để hoặc Tôn-Thất hoặc Nguyễn-Hựu mà thôi. Ví dụ: Tôn-Thất-Mổ, Nguyễn-hựu-Mổ {{lớn|尊 室 某 阮 祐 某}}.<section end="nq" /> <section begin="clt" />'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua''' Tên các vị vua Tiền Triều đều dùng bộ Thủy ({{lớn|水}}), từ đời đức Thế-Tôn-Hiếu-Võ Hoàng-Đế dùng cả bộ Nhật ({{lớn|日}}) và bộ Thủy ({{lớn|水}}), và Triều Gia-Long trở về sau mới chuyên dùng bộ Nhật ({{lớn|日}}). Năm 1823, vua Minh-Mạng có lựa sẵn hai mươi chữ (toàn bộ Nhật) để đặt tên cho các vị vua kế-thống sau nầy. {{nop}}<noinclude></noinclude> c45ot9ts0ifetafavwlzjs6xjp84qiy Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/8 104 68510 196000 2025-06-24T01:50:48Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “4- Ngài lại làm một bài thơ « Ngự Chế Mạng Danh Thị » gồm có 20 bộ, các triều vua sau cứ nói theo thể thứ mà đạt tên các Hoàng Tử: T MIỀN NHƠN KỲ SƠN NGỌC 宀↑元 玉 PHỤ NHƠN NGÔN TÀI HÒA 禾 阜 亻 言才 才示 BOI LUC TÀI NGÔN TÂM NO 貝 力 貝力 才言心 NGỌC THẠCH HOA HÒA TIÊU 小 玉石火 61 Tên các vị Hoàng Tử con vua Minh-Mạng đều dùng bộ z Miên ( ), còn vua T…” 196000 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 4 —|}}</noinclude>4- Ngài lại làm một bài thơ « Ngự Chế Mạng Danh Thị » gồm có 20 bộ, các triều vua sau cứ nói theo thể thứ mà đạt tên các Hoàng Tử: T MIỀN NHƠN KỲ SƠN NGỌC 宀↑元 玉 PHỤ NHƠN NGÔN TÀI HÒA 禾 阜 亻 言才 才示 BOI LUC TÀI NGÔN TÂM NO 貝 力 貝力 才言心 NGỌC THẠCH HOA HÒA TIÊU 小 玉石火 61 Tên các vị Hoàng Tử con vua Minh-Mạng đều dùng bộ z Miên ( ), còn vua Thiệu Trị bộ Nhơn ( 1 ), đến đức Đông- Cung Hoàng Thái-Tử Bảo-Long là bộ Phụ (H) (bộ thứ sáu · của bài ấy). Cách đặt tên và chữ lót trong các Hệ Chánh Các nhánh của các Hoàng Tử anh em cùng đức Minh Mạng đều theo mười bải PHIÊN-HỆ-THI mà đặt chữ lót và đặt tên theo lối « Ngũ-Hành Tương-Sanh » (THỒ, KIM, THỦY, MỘC, HỎA). Bắt đầu từ bộ Thổ đi lần xuống đến bộ Hỏa, lại trở lên bộ Thổ. Tod Đức Gia-Long sanh hạ được 43 vị Hoàng-Tử, trừ ba vị tảo thương, còn mười vị, mỗi vị đều có một bài thơ riêng gọi là PHIÊN-HỆ-THỊ<noinclude></noinclude> dkt0gqwvwptsmshd7s140ghdhwsqqaw 196054 196000 2025-06-24T04:11:31Z Tranminh360 1642 196054 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 4 —|}}</noinclude>Ngài lại làm một bài thơ « Ngự Chế Mạng Danh Thi » gồm có 20 bộ, các triều vua sau cứ noi theo thế thứ mà đặt tên các Hoàng-Tử: {| style="margin:auto;" | MIÊN || NHƠN || KỲ || SƠN || NGỌC |- | 宀 || 亻 || 示 || 山 || 玉 |- | PHỤ || NHƠN || NGÔN || TÀI || HÒA |- | 阜 || 亻 || 言 || 才 || 禾 |- | BỐI || LỰC || TÀI || NGÔN || TÂM |- | 貝 || 力 || 才 || 言 || 心 |- | NGỌC || THẠCH || HỎA || HÒA || TIỂU |- | 玉 || 石 || 火 || 禾 || 小 |} 61 Tên các vị Hoàng Tử con vua Minh-Mạng đều dùng bộ z Miên ( ), còn vua Thiệu Trị bộ Nhơn ( 1 ), đến đức Đông- Cung Hoàng Thái-Tử Bảo-Long là bộ Phụ (H) (bộ thứ sáu · của bài ấy). Cách đặt tên và chữ lót trong các Hệ Chánh Các nhánh của các Hoàng Tử anh em cùng đức Minh Mạng đều theo mười bải PHIÊN-HỆ-THI mà đặt chữ lót và đặt tên theo lối « Ngũ-Hành Tương-Sanh » (THỒ, KIM, THỦY, MỘC, HỎA). Bắt đầu từ bộ Thổ đi lần xuống đến bộ Hỏa, lại trở lên bộ Thổ. Tod Đức Gia-Long sanh hạ được 43 vị Hoàng-Tử, trừ ba vị tảo thương, còn mười vị, mỗi vị đều có một bài thơ riêng gọi là PHIÊN-HỆ-THỊ 才示 貝 力<noinclude></noinclude> 1ul3p4wpc90wgpjvhxj7eupqtciq2k3 196055 196054 2025-06-24T04:15:37Z Tranminh360 1642 196055 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 4 —|}}</noinclude>Ngài lại làm một bài thơ « Ngự Chế Mạng Danh Thi » gồm có 20 bộ, các triều vua sau cứ noi theo thế thứ mà đặt tên các Hoàng-Tử: {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MIÊN || style="width:10%;"| NHƠN || style="width:10%;"| KỲ || style="width:10%;"| SƠN || style="width:10%;"| NGỌC |- | {{xx-lớn|宀}} || {{xx-lớn|亻}} || {{xx-lớn|示}} || {{xx-lớn|山}} || {{xx-lớn|玉}} |- | PHỤ || NHƠN || NGÔN || TÀI || HÒA |- | {{xx-lớn|阜}} || {{xx-lớn|亻}} || {{xx-lớn|言}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|禾}} |- | BỐI || LỰC || TÀI || NGÔN || TÂM |- | {{xx-lớn|貝}} || {{xx-lớn|力}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|言}} || {{xx-lớn|心}} |- | NGỌC || THẠCH || HỎA || HÒA || TIỂU |- | {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|石}} || {{xx-lớn|火}} || {{xx-lớn|禾}} || {{xx-lớn|小}} |} 61 Tên các vị Hoàng Tử con vua Minh-Mạng đều dùng bộ z Miên ( ), còn vua Thiệu Trị bộ Nhơn ( 1 ), đến đức Đông- Cung Hoàng Thái-Tử Bảo-Long là bộ Phụ (H) (bộ thứ sáu · của bài ấy). Cách đặt tên và chữ lót trong các Hệ Chánh Các nhánh của các Hoàng Tử anh em cùng đức Minh Mạng đều theo mười bải PHIÊN-HỆ-THI mà đặt chữ lót và đặt tên theo lối « Ngũ-Hành Tương-Sanh » (THỒ, KIM, THỦY, MỘC, HỎA). Bắt đầu từ bộ Thổ đi lần xuống đến bộ Hỏa, lại trở lên bộ Thổ. Tod Đức Gia-Long sanh hạ được 43 vị Hoàng-Tử, trừ ba vị tảo thương, còn mười vị, mỗi vị đều có một bài thơ riêng gọi là PHIÊN-HỆ-THỊ 才示 貝 力<noinclude></noinclude> 30cxbxwwkqtk0gp61kly22l68v1imy0 196057 196055 2025-06-24T04:23:06Z Tranminh360 1642 196057 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 4 —|}}</noinclude>Ngài lại làm một bài thơ « Ngự Chế Mạng Danh Thi » gồm có 20 bộ, các triều vua sau cứ noi theo thế thứ mà đặt tên các Hoàng-Tử: {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MIÊN || style="width:10%;"| NHƠN || style="width:10%;"| KỲ || style="width:10%;"| SƠN || style="width:10%;"| NGỌC |- | {{xx-lớn|宀}} || {{xx-lớn|亻}} || {{xx-lớn|示}} || {{xx-lớn|山}} || {{xx-lớn|玉}} |- | PHỤ || NHƠN || NGÔN || TÀI || HÒA |- | {{xx-lớn|阜}} || {{xx-lớn|亻}} || {{xx-lớn|言}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|禾}} |- | BỐI || LỰC || TÀI || NGÔN || TÂM |- | {{xx-lớn|貝}} || {{xx-lớn|力}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|言}} || {{xx-lớn|心}} |- | NGỌC || THẠCH || HỎA || HÒA || TIỂU |- | {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|石}} || {{xx-lớn|火}} || {{xx-lớn|禾}} || {{xx-lớn|小}} |} Tên các vị Hoàng-Tử con vua Minh-Mạng đều dùng bộ Miên ({{lớn|宀}}), còn vua Thiệu-Trị bộ Nhơn ({{lớn|亻}}), đến đức Đông-Cung Hoàng Thái-Tử Bảo-Long là bộ Phụ ({{lớn|阜}}) (bộ thứ sáu của bài ấy). <section begin="cdt" />'''Cách đặt tên và chữ lót trong các Hệ Chánh''' Các nhánh của các Hoàng-Tử anh em cùng đức Minh Mạng đều theo mười bài PHIÊN-HỆ-THI mà đặt chữ lót và đặt tên theo lối « Ngũ-Hành Tương-Sanh » (THỔ, KIM, THỦY, MỘC, HỎA). Bắt đầu từ bộ Thổ đi lần xuống đến bộ Hỏa, lại trở lên bộ Thổ. Đức Gia-Long sanh hạ được 13 vị Hoàng-Tử, trừ ba vị tảo-thương, còn mười vị, mỗi vị đều có một bài thơ riêng gọi là PHIÊN-HỆ-THI. {{nop}}<noinclude></noinclude> m0hrpwzav1i4ny7nlp8wl6aqjfh88dc 196058 196057 2025-06-24T04:25:44Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196058 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 4 —|}}</noinclude>Ngài lại làm một bài thơ « Ngự Chế Mạng Danh Thi » gồm có 20 bộ, các triều vua sau cứ noi theo thế thứ mà đặt tên các Hoàng-Tử: {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MIÊN || style="width:10%;"| NHƠN || style="width:10%;"| KỲ || style="width:10%;"| SƠN || style="width:10%;"| NGỌC |- | {{xx-lớn|宀}} || {{xx-lớn|亻}} || {{xx-lớn|示}} || {{xx-lớn|山}} || {{xx-lớn|玉}} |- | PHỤ || NHƠN || NGÔN || TÀI || HÒA |- | {{xx-lớn|阜}} || {{xx-lớn|亻}} || {{xx-lớn|言}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|禾}} |- | BỐI || LỰC || TÀI || NGÔN || TÂM |- | {{xx-lớn|貝}} || {{xx-lớn|力}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|言}} || {{xx-lớn|心}} |- | NGỌC || THẠCH || HỎA || HÒA || TIỂU |- | {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|石}} || {{xx-lớn|火}} || {{xx-lớn|禾}} || {{xx-lớn|小}} |} Tên các vị Hoàng-Tử con vua Minh-Mạng đều dùng bộ Miên ({{lớn|宀}}), còn vua Thiệu-Trị bộ Nhơn ({{lớn|亻}}), đến đức Đông-Cung Hoàng Thái-Tử Bảo-Long là bộ Phụ ({{lớn|阜}}) (bộ thứ sáu của bài ấy).<section end="clt" /> <section begin="cdt" />'''Cách đặt tên và chữ lót trong các Hệ Chánh''' Các nhánh của các Hoàng-Tử anh em cùng đức Minh Mạng đều theo mười bài PHIÊN-HỆ-THI mà đặt chữ lót và đặt tên theo lối « Ngũ-Hành Tương-Sanh » (THỔ, KIM, THỦY, MỘC, HỎA). Bắt đầu từ bộ Thổ đi lần xuống đến bộ Hỏa, lại trở lên bộ Thổ. Đức Gia-Long sanh hạ được 13 vị Hoàng-Tử, trừ ba vị tảo-thương, còn mười vị, mỗi vị đều có một bài thơ riêng gọi là PHIÊN-HỆ-THI. {{nop}}<noinclude></noinclude> jk4q811yk9b67mdsfpyrsj7dpblc3yt Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/9 104 68511 196001 2025-06-24T01:51:21Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-5- MƯỜI BÀI PHIÊN - HỆ - THI : I – Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái Tử (Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long) MY DUỆ TĂNG CƯỜNG TRÁNG 增彊壯 32 ngudi LIÊN HUY PHÁT BỘI HƯƠNG 聯輝發佩香 LỊNH NGHI HÀM TỐN THUẬN 令儀 巽順 VỶ VỌNG BIỂU KHÔN QUANG 偉望表坤光 Đô H II.– Ngài Kiến-An-Vương (Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long) LƯƠNG KIẾN NINH HÒA THUẬT 良建寧和術 DU HÀNH S…” 196001 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>-5- MƯỜI BÀI PHIÊN - HỆ - THI : I – Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái Tử (Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long) MY DUỆ TĂNG CƯỜNG TRÁNG 增彊壯 32 ngudi LIÊN HUY PHÁT BỘI HƯƠNG 聯輝發佩香 LỊNH NGHI HÀM TỐN THUẬN 令儀 巽順 VỶ VỌNG BIỂU KHÔN QUANG 偉望表坤光 Đô H II.– Ngài Kiến-An-Vương (Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long) LƯƠNG KIẾN NINH HÒA THUẬT 良建寧和術 DU HÀNH SUẤT NGHĨA PHƯƠNG 攸行率義 DƯỠNG DI TƯƠNG THỨC HẢO 養怡相式好 CAO TÚC THỂ VỊ TƯỚNG 高宿彩為祥 46 người<noinclude></noinclude> hbifml7ir0r0etxzakzptl3jl201lw0 196063 196001 2025-06-24T06:57:40Z Tranminh360 1642 196063 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|睿}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} Đô H II.– Ngài Kiến-An-Vương (Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long) LƯƠNG KIẾN NINH HÒA THUẬT 良建寧和術 DU HÀNH SUẤT NGHĨA PHƯƠNG 攸行率義 DƯỠNG DI TƯƠNG THỨC HẢO 養怡相式好 CAO TÚC THỂ VỊ TƯỚNG 高宿彩為祥 46 người<noinclude></noinclude> 7t0nm8bn42n2ycopxjnvgns6jdp84y5 196064 196063 2025-06-24T07:09:13Z Tranminh360 1642 196064 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | LƯƠNG || KIẾN || NINH || HÒA || THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | 良 || 建 || 寧 || 和 || 術 |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | 攸 || 行 || 率 || 義 || 方 || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | 養 || 怡 || 相 || 式 || 好 || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | 高 || 宿 || 彩 || 爲 || 祥 || || |}<noinclude></noinclude> iodds6dv5yp2t9wog81qw6x20lut2oq 196065 196064 2025-06-24T07:12:56Z Tranminh360 1642 196065 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | LƯƠNG || KIẾN || NINH || HÒA || THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> cs9vjqfogsvl51e7rc0ngehkdvk5yy0 196066 196065 2025-06-24T07:14:24Z Tranminh360 1642 196066 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> 7c7wrpc9b5obqm25laiaobboaavuht6 196067 196066 2025-06-24T07:15:47Z Tranminh360 1642 196067 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3 style="width:10%;"| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3 style="width:10%;"| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> r5r4tq001g22ks3uioj0ldt0gbwc3rv 196068 196067 2025-06-24T07:16:23Z Tranminh360 1642 Đã lùi lại sửa đổi [[Special:Diff/196067|196067]] của [[Special:Contributions/Tranminh360|Tranminh360]] ([[User talk:Tranminh360|thảo luận]]) 196068 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> 7c7wrpc9b5obqm25laiaobboaavuht6 196069 196068 2025-06-24T07:18:40Z Tranminh360 1642 196069 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto; width:60%;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> 40tgwovezywj4hwawjmqzgbw554rhgg 196070 196069 2025-06-24T07:19:31Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196070 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聯}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> ck9b55lgb3uxbuyldju03e7g5knmdl6 196088 196070 2025-06-24T10:27:10Z Tranminh360 1642 196088 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聨}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寧}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> lry2x3a2kare31l0ox4pwdvjtiv20dt 196089 196088 2025-06-24T10:28:02Z Tranminh360 1642 196089 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 5 —|}}</noinclude>{{g|MƯỜI BÀI PHIÊN-HỆ-THI: '''I — Ngài Tăng-Duệ Hoàng Thái-Tử'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng trưởng-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| MỸ || style="width:10%;"| DUỆ || style="width:10%;"| TĂNG || style="width:10%;"| CƯỜNG || style="width:10%;"| TRÁNG || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|32 người}} |- | {{xx-lớn|美}} || {{xx-lớn|𥈠}} || {{xx-lớn|增}} || {{xx-lớn|彊}} || {{xx-lớn|壯}} |- | LIÊN || HUY || PHÁT || BỘI || HƯƠNG |- | {{xx-lớn|聨}} || {{xx-lớn|輝}} || {{xx-lớn|發}} || {{xx-lớn|佩}} || {{xx-lớn|香}} || || |- | LỊNH || NGHI || HÀM || TỐN || THUẬN || || |- | {{xx-lớn|令}} || {{xx-lớn|儀}} || {{xx-lớn|咸}} || {{xx-lớn|巽}} || {{xx-lớn|順}} || || |- | VỶ || VỌNG || BIỂU || KHÔN || QUANG || || |- | {{xx-lớn|偉}} || {{xx-lớn|望}} || {{xx-lớn|表}} || {{xx-lớn|坤}} || {{xx-lớn|光}} || || |} {{g|'''II.— Ngài Kiến-An-Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ-ngủ-tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| LƯƠNG || style="width:10%;"| KIẾN || style="width:10%;"| NINH || style="width:10%;"| HÒA || style="width:10%;"| THUẬT || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|46 người}} |- | {{xx-lớn|良}} || {{xx-lớn|建}} || {{xx-lớn|寕}} || {{xx-lớn|和}} || {{xx-lớn|術}} |- | DU || HÀNH || SUẤT || NGHĨA || PHƯƠNG |- | {{xx-lớn|攸}} || {{xx-lớn|行}} || {{xx-lớn|率}} || {{xx-lớn|義}} || {{xx-lớn|方}} || || |- | DƯỠNG || DI || TƯƠNG || THỨC || HẢO || || |- | {{xx-lớn|養}} || {{xx-lớn|怡}} || {{xx-lớn|相}} || {{xx-lớn|式}} || {{xx-lớn|好}} || || |- | CAO || TÚC || THỂ || VI || TƯỜNG || || |- | {{xx-lớn|高}} || {{xx-lớn|宿}} || {{xx-lớn|彩}} || {{xx-lớn|爲}} || {{xx-lớn|祥}} || || |}<noinclude></noinclude> 5jxhcerooocr7f707aswnmi4hrbvvz2 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/10 104 68512 196002 2025-06-24T01:51:47Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-6- Fourg n * Viên Quận Vị III. – Ngài Định Viễn Quận Vương (Hoàng đệ lục tử của Đức Gia - Long) (gnol-bid on Dis TINH HOÀI CHIÊM VIỄN ÁI 靖懐瞻遠愛 CANH NGƯỠNG MẬU THANH KHA 7011 景仰茂清珂 NGHIỆM KHÁC DÙ TRUNG ĐẠT 儼恪由袁達 LIÊN TRUNG TẬP CÁT ÐA 忠集吉多 183 Người IV. Ngài Diên Khánh Vương (Hoàng đệ thất tử của Đức Gia-Long) DIỄN HỘI PHONG HANH HIỆP TRÙNG…” 196002 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 6 —|}}</noinclude>-6- Fourg n * Viên Quận Vị III. – Ngài Định Viễn Quận Vương (Hoàng đệ lục tử của Đức Gia - Long) (gnol-bid on Dis TINH HOÀI CHIÊM VIỄN ÁI 靖懐瞻遠愛 CANH NGƯỠNG MẬU THANH KHA 7011 景仰茂清珂 NGHIỆM KHÁC DÙ TRUNG ĐẠT 儼恪由袁達 LIÊN TRUNG TẬP CÁT ÐA 忠集吉多 183 Người IV. Ngài Diên Khánh Vương (Hoàng đệ thất tử của Đức Gia-Long) DIỄN HỘI PHONG HANH HIỆP TRÙNG PHÙNG TUẤN LÃNG NGHI 重逢雋 宜 HẬU LƯU THÀNH TÚ DIỆU 厚留成秀妙 DIỄN KHÁNH THÍCH PHƯƠNG HUY 衍慶適芳徽<noinclude></noinclude> 8y8wgg2ok9d6f6g21jltctq4cw0x89f 196071 196002 2025-06-24T07:32:12Z Tranminh360 1642 196071 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 6 —|}}</noinclude>{{g|III. — Ngài Định Viễn Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ lục tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỊNH || style="width:10%;"| HOÀI || style="width:10%;"| CHIÊM || style="width:10%;"| VIỄN || style="width:10%;"| ÁI || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|183 Người}} |- | {{xx-lớn|靖}} || {{xx-lớn|懐}} || {{xx-lớn|瞻}} || {{xx-lớn|遠}} || {{xx-lớn|愛}} |- | {{SIC|CANH|CẢNH}} || NGƯỠNG || MẬU || THANH || KHA |- | {{xx-lớn|景}} || {{xx-lớn|仰}} || {{xx-lớn|茂}} || {{xx-lớn|清}} || {{xx-lớn|珂}} || || |- | NGHIỂM || KHÁC || DO || TRUNG || ĐẠT || || |- | {{xx-lớn|儼}} || {{xx-lớn|恪}} || {{xx-lớn|由}} || {{xx-lớn|衷}} || {{xx-lớn|達}} || || |- | LIÊN || TRUNG || TẬP || CÁT || ÐA || || |- | {{xx-lớn|連}} || {{xx-lớn|忠}} || {{xx-lớn|集}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|多}} || || |} IV. Ngài Diên Khánh Vương (Hoàng đệ thất tử của Đức Gia-Long) DIỄN HỘI PHONG HANH HIỆP TRÙNG PHÙNG TUẤN LÃNG NGHI 重逢雋 宜 HẬU LƯU THÀNH TÚ DIỆU 厚留成秀妙 DIỄN KHÁNH THÍCH PHƯƠNG HUY 衍慶適芳徽<noinclude></noinclude> cpoz4fq86rpw1lasdrvsj1mxgqdueuz 196072 196071 2025-06-24T07:45:14Z Tranminh360 1642 196072 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 6 —|}}</noinclude>{{g|'''III. — Ngài Định Viễn Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ lục tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỊNH || style="width:10%;"| HOÀI || style="width:10%;"| CHIÊM || style="width:10%;"| VIỄN || style="width:10%;"| ÁI || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|183 Người}} |- | {{xx-lớn|靖}} || {{xx-lớn|懐}} || {{xx-lớn|瞻}} || {{xx-lớn|遠}} || {{xx-lớn|愛}} |- | {{SIC|CANH|CẢNH}} || NGƯỠNG || MẬU || THANH || KHA |- | {{xx-lớn|景}} || {{xx-lớn|仰}} || {{xx-lớn|茂}} || {{xx-lớn|清}} || {{xx-lớn|珂}} || || |- | NGHIỂM || KHÁC || DO || TRUNG || ĐẠT || || |- | {{xx-lớn|儼}} || {{xx-lớn|恪}} || {{xx-lớn|由}} || {{xx-lớn|衷}} || {{xx-lớn|達}} || || |- | LIÊN || TRUNG || TẬP || CÁT || ÐA || || |- | {{xx-lớn|連}} || {{xx-lớn|忠}} || {{xx-lớn|集}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|多}} || || |} {{g|'''IV. — Ngài Diên Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thất tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| DIÊN || style="width:10%;"| HỘI || style="width:10%;"| PHONG || style="width:10%;"| HANH || style="width:10%;"| HIỆP || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|39 Người}} |- | {{xx-lớn|延}} || {{xx-lớn|會}} || {{xx-lớn|豐}} || {{xx-lớn|亨}} || {{xx-lớn|合}} |- | TRÙNG || PHÙNG || TUẤN || LÃNG || NGHI |- | {{xx-lớn|重}} || {{xx-lớn|逢}} || {{xx-lớn|雋}} || {{xx-lớn|朗}} || {{xx-lớn|宜}} || || |- | HẬU || LƯU || THÀNH || TÚ || DIỆU || || |- | {{xx-lớn|厚}} || {{xx-lớn|留}} || {{xx-lớn|成}} || {{xx-lớn|秀}} || {{xx-lớn|妙}} || || |- | DIỄN || KHÁNH || THÍCH || PHƯƠNG || HUY || || |- | {{xx-lớn|衍}} || {{xx-lớn|慶}} || {{xx-lớn|適}} || {{xx-lớn|芳}} || {{xx-lớn|徽}} || || |}<noinclude></noinclude> 8hy6tmp2gwui0szsacwqs76basn6z6q 196073 196072 2025-06-24T07:47:16Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196073 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 6 —|}}</noinclude>{{g|'''III. — Ngài Định Viễn Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ lục tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỊNH || style="width:10%;"| HOÀI || style="width:10%;"| CHIÊM || style="width:10%;"| VIỄN || style="width:10%;"| ÁI || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|183 Người}} |- | {{xx-lớn|靖}} || {{xx-lớn|懐}} || {{xx-lớn|瞻}} || {{xx-lớn|遠}} || {{xx-lớn|愛}} |- | {{SIC|CANH|CẢNH}} || NGƯỠNG || MẬU || THANH || KHA |- | {{xx-lớn|景}} || {{xx-lớn|仰}} || {{xx-lớn|茂}} || {{xx-lớn|清}} || {{xx-lớn|珂}} || || |- | NGHIỂM || KHÁC || DO || TRUNG || ĐẠT || || |- | {{xx-lớn|儼}} || {{xx-lớn|恪}} || {{xx-lớn|由}} || {{xx-lớn|衷}} || {{xx-lớn|達}} || || |- | LIÊN || TRUNG || TẬP || CÁT || ÐA || || |- | {{xx-lớn|連}} || {{xx-lớn|忠}} || {{xx-lớn|集}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|多}} || || |} {{g|'''IV. — Ngài Diên Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thất tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| DIÊN || style="width:10%;"| HỘI || style="width:10%;"| PHONG || style="width:10%;"| HANH || style="width:10%;"| HIỆP || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|39 Người}} |- | {{xx-lớn|延}} || {{xx-lớn|會}} || {{xx-lớn|豊}} || {{xx-lớn|亨}} || {{xx-lớn|合}} |- | TRÙNG || PHÙNG || TUẤN || LÃNG || NGHI |- | {{xx-lớn|重}} || {{xx-lớn|逢}} || {{xx-lớn|雋}} || {{xx-lớn|朗}} || {{xx-lớn|宜}} || || |- | HẬU || LƯU || THÀNH || TÚ || DIỆU || || |- | {{xx-lớn|厚}} || {{xx-lớn|留}} || {{xx-lớn|成}} || {{xx-lớn|秀}} || {{xx-lớn|妙}} || || |- | DIỄN || KHÁNH || THÍCH || PHƯƠNG || HUY || || |- | {{xx-lớn|衍}} || {{xx-lớn|慶}} || {{xx-lớn|適}} || {{xx-lớn|芳}} || {{xx-lớn|徽}} || || |}<noinclude></noinclude> idctda3hc0u2fz6yw0gknuog69x59jl 196090 196073 2025-06-24T10:31:38Z Tranminh360 1642 196090 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 6 —|}}</noinclude>{{g|'''III. — Ngài Định Viễn Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ lục tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỊNH || style="width:10%;"| HOÀI || style="width:10%;"| CHIÊM || style="width:10%;"| VIỄN || style="width:10%;"| ÁI || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|183 Người}} |- | {{xx-lớn|靖}} || {{xx-lớn|懐}} || {{xx-lớn|瞻}} || {{xx-lớn|遠}} || {{xx-lớn|愛}} |- | {{SIC|CANH|CẢNH}} || NGƯỠNG || MẬU || THANH || KHA |- | {{xx-lớn|景}} || {{xx-lớn|仰}} || {{xx-lớn|茂}} || {{xx-lớn|清}} || {{xx-lớn|珂}} || || |- | NGHIỂM || KHÁC || DO || TRUNG || ĐẠT || || |- | {{xx-lớn|儼}} || {{xx-lớn|恪}} || {{xx-lớn|由}} || {{xx-lớn|衷}} || {{xx-lớn|達}} || || |- | LIÊN || TRUNG || TẬP || CÁT || ÐA || || |- | {{xx-lớn|連}} || {{xx-lớn|忠}} || {{xx-lớn|集}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|多}} || || |} {{g|'''IV. — Ngài Diên Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thất tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| DIÊN || style="width:10%;"| HỘI || style="width:10%;"| PHONG || style="width:10%;"| HANH || style="width:10%;"| HIỆP || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|39 Người}} |- | {{xx-lớn|延}} || {{xx-lớn|會}} || {{xx-lớn|豊}} || {{xx-lớn|亨}} || {{xx-lớn|合}} |- | TRÙNG || PHÙNG || TUẤN || LÃNG || NGHI |- | {{xx-lớn|重}} || {{xx-lớn|逢}} || {{xx-lớn|雋}} || {{xx-lớn|朗}} || {{xx-lớn|宜}} || || |- | HẬU || LƯU || THÀNH || TÚ || DIỆU || || |- | {{xx-lớn|厚}} || {{xx-lớn|留}} || {{xx-lớn|成}} || {{xx-lớn|秀}} || {{xx-lớn|妙}} || || |- | DIỄN || KHÁNH || THÍCH || PHƯƠNG || HUY || || |- | {{xx-lớn|衍}} || {{xx-lớn|慶}} || {{xx-lớn|適}} || {{xx-lớn|芳}} || {{xx-lớn|𡽪}} || || |}<noinclude></noinclude> jctp2le7tpuix5a2il7v27tj4xg03ff Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/11 104 68513 196003 2025-06-24T01:52:12Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-7- V. – Ngài Điện Bàn Công t (Hoàng đệ búc tử của Đức Gia-Long), 57 TÍN ĐIỆN TƯ DUY CHÍNH 信思維 正 8 ngudi THÀNH TỒN LỢI THỎA TRỊNH 36 誠存利妥貞 logo G TÚC CUNG THỪA HỮU NGHỊ 肅茶承友誼 VINH HIỂN TẬP KHANH DANH 菜頭襲卿 – VI. – Ngài Thiệu Hỏa Quận Vương (Hoàng đệ cửu tử của Đức Gia-Long) THIỆN THIỆU KỲ TUẦN LÝ 善紹期循理 18 nguri VĂN TRI TẠI MẪN…” 196003 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 7 —|}}</noinclude>-7- V. – Ngài Điện Bàn Công t (Hoàng đệ búc tử của Đức Gia-Long), 57 TÍN ĐIỆN TƯ DUY CHÍNH 信思維 正 8 ngudi THÀNH TỒN LỢI THỎA TRỊNH 36 誠存利妥貞 logo G TÚC CUNG THỪA HỮU NGHỊ 肅茶承友誼 VINH HIỂN TẬP KHANH DANH 菜頭襲卿 – VI. – Ngài Thiệu Hỏa Quận Vương (Hoàng đệ cửu tử của Đức Gia-Long) THIỆN THIỆU KỲ TUẦN LÝ 善紹期循理 18 nguri VĂN TRI TẠI MẪN Á DU 聞知在 猷 NGƯNG LẪN TÀI CHÍ LẠI 凝麟才至 樂 ĐỊCH ĐẠO DOÃN PHU HƯU 廸道光孚体<noinclude></noinclude> 2wazlid8iwwhxaqadmstiux69d5badr 196074 196003 2025-06-24T08:02:13Z Tranminh360 1642 196074 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 7 —|}}</noinclude>{{g|'''V. — Ngài Điện Bàn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ bác tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TÍN || style="width:10%;"| ĐIỆN || style="width:10%;"| TƯ || style="width:10%;"| DUY || style="width:10%;"| CHÁNH || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 8 người |- | {{xx-lớn|信}} || {{xx-lớn|奠}} || {{xx-lớn|思}} || {{xx-lớn|維}} || {{xx-lớn|正}} |- | THÀNH || TỒN || LỢI || THỎA || TRINH |- | {{xx-lớn|誠}} || {{xx-lớn|存}} || {{xx-lớn|利}} || {{xx-lớn|妥}} || {{xx-lớn|貞}} || || |- | TÚC || CUNG || THỪA || HỮU || NGHỊ || || |- | {{xx-lớn|肅}} || {{xx-lớn|恭}} || {{xx-lớn|承}} || {{xx-lớn|友}} || {{xx-lớn|誼}} || || |- | VINH || HIỄN || TẬP || KHANH || DANH || || |- | {{xx-lớn|荣}} || {{xx-lớn|顯}} || {{xx-lớn|襲}} || {{xx-lớn|卿}} || {{xx-lớn|名}} || || |} – VI. – Ngài Thiệu Hỏa Quận Vương (Hoàng đệ cửu tử của Đức Gia-Long) THIỆN THIỆU KỲ TUẦN LÝ 善紹期循理 18 nguri VĂN TRI TẠI MẪN Á DU 聞知在 猷 NGƯNG LẪN TÀI CHÍ LẠI 凝麟才至 樂 ĐỊCH ĐẠO DOÃN PHU HƯU 廸道光孚体<noinclude></noinclude> 866ohfkopvgyocg4knz1etc2jnyusah 196075 196074 2025-06-24T08:04:57Z Tranminh360 1642 196075 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 7 —|}}</noinclude>{{g|'''V. — Ngài Điện Bàn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ bác tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TÍN || style="width:10%;"| ĐIỆN || style="width:10%;"| TƯ || style="width:10%;"| DUY || style="width:10%;"| CHÁNH || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 8 người |- | {{xx-lớn|信}} || {{xx-lớn|奠}} || {{xx-lớn|思}} || {{xx-lớn|維}} || {{xx-lớn|正}} |- | THÀNH || TỒN || LỢI || THỎA || TRINH |- | {{xx-lớn|誠}} || {{xx-lớn|存}} || {{xx-lớn|利}} || {{xx-lớn|妥}} || {{xx-lớn|貞}} || || |- | TÚC || CUNG || THỪA || HỮU || NGHỊ || || |- | {{xx-lớn|肅}} || {{xx-lớn|㳟}} || {{xx-lớn|承}} || {{xx-lớn|友}} || {{xx-lớn|誼}} || || |- | VINH || HIỄN || TẬP || KHANH || DANH || || |- | {{xx-lớn|荣}} || {{xx-lớn|顕}} || {{xx-lớn|襲}} || {{xx-lớn|卿}} || {{xx-lớn|名}} || || |} – VI. – Ngài Thiệu Hỏa Quận Vương (Hoàng đệ cửu tử của Đức Gia-Long) THIỆN THIỆU KỲ TUẦN LÝ 善紹期循理 18 nguri VĂN TRI TẠI MẪN Á DU 聞知在 猷 NGƯNG LẪN TÀI CHÍ LẠI 凝麟才至 樂 ĐỊCH ĐẠO DOÃN PHU HƯU 廸道光孚体<noinclude></noinclude> ahxov89u87z1wo1ta9v8utz940rve92 196076 196075 2025-06-24T08:24:39Z Tranminh360 1642 196076 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 7 —|}}</noinclude>{{g|'''V. — Ngài Điện Bàn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ bác tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TÍN || style="width:10%;"| ĐIỆN || style="width:10%;"| TƯ || style="width:10%;"| DUY || style="width:10%;"| CHÁNH || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 8 người |- | {{xx-lớn|信}} || {{xx-lớn|奠}} || {{xx-lớn|思}} || {{xx-lớn|維}} || {{xx-lớn|正}} |- | THÀNH || TỒN || LỢI || THỎA || TRINH |- | {{xx-lớn|誠}} || {{xx-lớn|存}} || {{xx-lớn|利}} || {{xx-lớn|妥}} || {{xx-lớn|貞}} || || |- | TÚC || CUNG || THỪA || HỮU || NGHỊ || || |- | {{xx-lớn|肅}} || {{xx-lớn|㳟}} || {{xx-lớn|承}} || {{xx-lớn|友}} || {{xx-lớn|誼}} || || |- | VINH || HIỄN || TẬP || KHANH || DANH || || |- | {{xx-lớn|荣}} || {{xx-lớn|顕}} || {{xx-lớn|襲}} || {{xx-lớn|卿}} || {{xx-lớn|名}} || || |} {{g|'''VI. — Ngài Thiệu Hóa Quận Vương'''<br/>{{nhỏ|(''Hoàng đệ cữu tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| THIỆN || style="width:10%;"| THIỆU || style="width:10%;"| KỲ || style="width:10%;"| TUẦN || style="width:10%;"| LÝ || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 18 người |- | {{xx-lớn|善}} || {{xx-lớn|紹}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|循}} || {{xx-lớn|理}} |- | VĂN || TRI || TẠI || MẪN || DU |- | {{xx-lớn|聞}} || {{xx-lớn|知}} || {{xx-lớn|在}} || {{xx-lớn|敏}} || {{xx-lớn|猷}} || || |- | NGƯNG || LÂN || TÀI || CHÍ || LẠC || || |- | {{xx-lớn|凝}} || {{xx-lớn|麟}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|至}} || {{xx-lớn|樂}} || || |- | ĐỊCH || ĐẠO || DOẢN || PHU || HƯU |- | {{xx-lớn|廸}} || {{xx-lớn|道}} || {{xx-lớn|允}} || {{xx-lớn|孚}} || {{xx-lớn|体}} || || |}<noinclude></noinclude> kaycwp7j61ksj6nyg26oo2xfkhb6ezb 196077 196076 2025-06-24T08:34:02Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196077 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 7 —|}}</noinclude>{{g|'''V. — Ngài Điện Bàn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ bác tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TÍN || style="width:10%;"| ĐIỆN || style="width:10%;"| TƯ || style="width:10%;"| DUY || style="width:10%;"| CHÁNH || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 8 người |- | {{xx-lớn|信}} || {{xx-lớn|奠}} || {{xx-lớn|思}} || {{xx-lớn|維}} || {{xx-lớn|正}} |- | THÀNH || TỒN || LỢI || THỎA || TRINH |- | {{xx-lớn|誠}} || {{xx-lớn|存}} || {{xx-lớn|利}} || {{xx-lớn|妥}} || {{xx-lớn|貞}} || || |- | TÚC || CUNG || THỪA || HỮU || NGHỊ || || |- | {{xx-lớn|肅}} || {{xx-lớn|㳟}} || {{xx-lớn|承}} || {{xx-lớn|友}} || {{xx-lớn|誼}} || || |- | VINH || HIỄN || TẬP || KHANH || DANH || || |- | {{xx-lớn|荣}} || {{xx-lớn|顕}} || {{xx-lớn|襲}} || {{xx-lớn|卿}} || {{xx-lớn|名}} || || |} {{g|'''VI. — Ngài Thiệu Hóa Quận Vương'''<br/>{{nhỏ|(''Hoàng đệ cữu tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| THIỆN || style="width:10%;"| THIỆU || style="width:10%;"| KỲ || style="width:10%;"| TUẦN || style="width:10%;"| LÝ || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 18 người |- | {{xx-lớn|善}} || {{xx-lớn|紹}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|循}} || {{xx-lớn|理}} |- | VĂN || TRI || TẠI || MẪN || DU |- | {{xx-lớn|聞}} || {{xx-lớn|知}} || {{xx-lớn|在}} || {{xx-lớn|敏}} || {{xx-lớn|猷}} || || |- | NGƯNG || LÂN || TÀI || CHÍ || LẠC || || |- | {{xx-lớn|凝}} || {{xx-lớn|麟}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|至}} || {{xx-lớn|樂}} || || |- | ĐỊCH || ĐẠO || DOẢN || PHU || HƯU |- | {{xx-lớn|廸}} || {{xx-lớn|道}} || {{xx-lớn|允}} || {{xx-lớn|孚}} || {{xx-lớn|体}} || || |}<noinclude></noinclude> hwzgnjctip8iy4umh8mg44vboib2w5a 196087 196077 2025-06-24T10:24:44Z Tranminh360 1642 196087 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 7 —|}}</noinclude>{{g|'''V. — Ngài Điện Bàn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ bác tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TÍN || style="width:10%;"| ĐIỆN || style="width:10%;"| TƯ || style="width:10%;"| DUY || style="width:10%;"| CHÁNH || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 8 người |- | {{xx-lớn|信}} || {{xx-lớn|奠}} || {{xx-lớn|思}} || {{xx-lớn|維}} || {{xx-lớn|正}} |- | THÀNH || TỒN || LỢI || THỎA || TRINH |- | {{xx-lớn|誠}} || {{xx-lớn|存}} || {{xx-lớn|利}} || {{xx-lớn|妥}} || {{xx-lớn|貞}} || || |- | TÚC || CUNG || THỪA || HỮU || NGHỊ || || |- | {{xx-lớn|肅}} || {{xx-lớn|㳟}} || {{xx-lớn|承}} || {{xx-lớn|友}} || {{xx-lớn|誼}} || || |- | VINH || HIỄN || TẬP || KHANH || DANH || || |- | {{xx-lớn|荣}} || {{xx-lớn|顕}} || {{xx-lớn|襲}} || {{xx-lớn|卿}} || {{xx-lớn|名}} || || |} {{g|'''VI. — Ngài Thiệu Hóa Quận Vương'''<br/>{{nhỏ|(''Hoàng đệ cữu tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| THIỆN || style="width:10%;"| THIỆU || style="width:10%;"| KỲ || style="width:10%;"| TUẦN || style="width:10%;"| LÝ || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| 18 người |- | {{xx-lớn|善}} || {{xx-lớn|紹}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|循}} || {{xx-lớn|理}} |- | VĂN || TRI || TẠI || MẪN || DU |- | {{xx-lớn|聞}} || {{xx-lớn|知}} || {{xx-lớn|在}} || {{xx-lớn|敏}} || {{xx-lớn|猷}} || || |- | NGƯNG || LÂN || TÀI || CHÍ || LẠC || || |- | {{xx-lớn|凝}} || {{xx-lớn|麟}} || {{xx-lớn|才}} || {{xx-lớn|至}} || {{xx-lớn|樂}} || || |- | ĐỊCH || ĐẠO || DOẢN || PHU || HƯU |- | {{xx-lớn|廸}} || {{xx-lớn|道}} || {{xx-lớn|𠃔}} || {{xx-lớn|孚}} || {{xx-lớn|体}} || || |}<noinclude></noinclude> 50xd50nlwk5gs0937avrtu39payqqxa Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/12 104 68514 196004 2025-06-24T01:52:31Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-81- VII. – Ngài Quảng Oai Công (Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long) PHỤNG PHÙ TRUNG KHẢI QUÃNG IIMAHO eng 鳳符徵啟廣 KIM NGỌC TRÁC TIÊU KY 金玉卓標音 Kbóng ĐIỂN HỌC KỲ GIA CHÍ 典學期加志 ĐƠN DI HỆ KHÁC KHẮC TỰ TUME TRÌ 敦克自持 VIII. – Ngài Thường Tín Quận Vương (Hoàng thập nhất tử của Đức Gia-long) THƯỜNG CÁC TUẦN GIA HUẤN 常 LÂM TRANG TÚY THẠNH CUNG 莊…” 196004 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 8 —|}}</noinclude>-81- VII. – Ngài Quảng Oai Công (Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long) PHỤNG PHÙ TRUNG KHẢI QUÃNG IIMAHO eng 鳳符徵啟廣 KIM NGỌC TRÁC TIÊU KY 金玉卓標音 Kbóng ĐIỂN HỌC KỲ GIA CHÍ 典學期加志 ĐƠN DI HỆ KHÁC KHẮC TỰ TUME TRÌ 敦克自持 VIII. – Ngài Thường Tín Quận Vương (Hoàng thập nhất tử của Đức Gia-long) THƯỜNG CÁC TUẦN GIA HUẤN 常 LÂM TRANG TÚY THẠNH CUNG 莊盛躬 THÂN TU DI TẤN ĐỨC 慎修進德 THỌ ÍCH MÀU TÂN CÔNG 受益懋新功 có người 8 Người<noinclude></noinclude> 9bebo9pwqus7i5dyqiyu3qt9o3vm1y6 196078 196004 2025-06-24T08:54:44Z Tranminh360 1642 196078 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 8 —|}}</noinclude>{{g|'''VII. — Ngài Quảng Oai Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" |- | style="width:10%;"| PHỤNG || style="width:10%;"| PHÙ || style="width:10%;"| TRƯNG || style="width:10%;"| KHẢI || style="width:10%;"| QUÃNG || || |- | {{xx-lớn|鳳}} || {{xx-lớn|符}} || {{xx-lớn|徵}} || {{xx-lớn|啟}} || {{xx-lớn|廣}} || rowspan=6| {{móc2|6|p}} || rowspan=6| {{nhỏ|Không<br/>có người}} |- || KIM || NGỌC || TRÁC || TIÊU || KỲ |- | {{xx-lớn|金}} || {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|卓}} || {{xx-lớn|標}} || {{xx-lớn|竒}} |- | ĐIỂN || HỌC || KỲ || GIA || CHÍ |- | {{xx-lớn|典}} || {{xx-lớn|學}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|加}} || {{xx-lớn|志}} |- | ĐÔN || DI || KHẮC || TỰ || TRÌ |- | {{xx-lớn|敦}} || {{xx-lớn|彛}} || {{xx-lớn|克}} || {{xx-lớn|自}} || {{xx-lớn|持}} || || |} VIII. – Ngài Thường Tín Quận Vương (Hoàng thập nhất tử của Đức Gia-long) THƯỜNG CÁC TUẦN GIA HUẤN 常 LÂM TRANG TÚY THẠNH CUNG 莊盛躬 THÂN TU DI TẤN ĐỨC 慎修進德 THỌ ÍCH MÀU TÂN CÔNG 受益懋新功 8 Người<noinclude></noinclude> n33ncxiw43tc7lbe8k9lijblvpsms2i 196079 196078 2025-06-24T09:09:30Z Tranminh360 1642 196079 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 8 —|}}</noinclude>{{g|'''VII. — Ngài Quảng Oai Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" |- | style="width:10%;"| PHỤNG || style="width:10%;"| PHÙ || style="width:10%;"| TRƯNG || style="width:10%;"| KHẢI || style="width:10%;"| QUÃNG || || |- | {{xx-lớn|鳳}} || {{xx-lớn|符}} || {{xx-lớn|徵}} || {{xx-lớn|啟}} || {{xx-lớn|廣}} || rowspan=6| {{móc2|6|p}} || rowspan=6| {{nhỏ|Không<br/>có người}} |- || KIM || NGỌC || TRÁC || TIÊU || KỲ |- | {{xx-lớn|金}} || {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|卓}} || {{xx-lớn|標}} || {{xx-lớn|竒}} |- | ĐIỂN || HỌC || KỲ || GIA || CHÍ |- | {{xx-lớn|典}} || {{xx-lớn|學}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|加}} || {{xx-lớn|志}} |- | ĐÔN || DI || KHẮC || TỰ || TRÌ |- | {{xx-lớn|敦}} || {{xx-lớn|彛}} || {{xx-lớn|克}} || {{xx-lớn|自}} || {{xx-lớn|持}} || || |} {{g|'''VIII. — Ngài Thường Tín Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhứt tử của Đức Gia-long'')}}}} {| style="margin:auto;" | THƯỜNG || CÁC || TUÂN || GIA || HUẤN || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|8 Người}} |- | 常 || 吉 || 遵 || 家 || 訓 |- | LÂM || TRANG || TÚY || THẠNH || CUNG |- | 臨 || 莊 || || 盛 || 躬 || || |- | THẬN || TU || DI || TẤN || ĐỨC || || |- | 慎 || 修 || 彌 || 進 || 德 || || |- | THỌ || ÍCH || MẬU || TÂN || CÔNG || || |- | 受 || 益 || 懋 || 新 || 功 |}<noinclude></noinclude> 2hoy00ujm4zhzyrfxu187m8fkrd25n6 196080 196079 2025-06-24T09:16:04Z Tranminh360 1642 196080 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 8 —|}}</noinclude>{{g|'''VII. — Ngài Quảng Oai Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" |- | style="width:10%;"| PHỤNG || style="width:10%;"| PHÙ || style="width:10%;"| TRƯNG || style="width:10%;"| KHẢI || style="width:10%;"| QUÃNG || || |- | {{xx-lớn|鳳}} || {{xx-lớn|符}} || {{xx-lớn|徵}} || {{xx-lớn|啟}} || {{xx-lớn|廣}} || rowspan=6| {{móc2|6|p}} || rowspan=6| {{nhỏ|Không<br/>có người}} |- || KIM || NGỌC || TRÁC || TIÊU || KỲ |- | {{xx-lớn|金}} || {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|卓}} || {{xx-lớn|標}} || {{xx-lớn|竒}} |- | ĐIỂN || HỌC || KỲ || GIA || CHÍ |- | {{xx-lớn|典}} || {{xx-lớn|學}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|加}} || {{xx-lớn|志}} |- | ĐÔN || DI || KHẮC || TỰ || TRÌ |- | {{xx-lớn|敦}} || {{xx-lớn|彛}} || {{xx-lớn|克}} || {{xx-lớn|自}} || {{xx-lớn|持}} || || |} {{g|'''VIII. — Ngài Thường Tín Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhứt tử của Đức Gia-long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| THƯỜNG || style="width:10%;"| CÁC || style="width:10%;"| TUÂN || style="width:10%;"| GIA || style="width:10%;"| HUẤN || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|8 Người}} |- | {{xx-lớn|常}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|遵}} || {{xx-lớn|家}} || {{xx-lớn|訓}} |- | LÂM || TRANG || TÚY || THẠNH || CUNG |- | {{xx-lớn|臨}} || {{xx-lớn|莊}} || {{xx-lớn|粹}} || {{xx-lớn|盛}} || {{xx-lớn|躬}} || || |- | THẬN || TU || DI || TẤN || ĐỨC || || |- | {{xx-lớn|慎}} || {{xx-lớn|修}} || {{xx-lớn|彌}} || {{xx-lớn|進}} || {{xx-lớn|德}} || || |- | THỌ || ÍCH || MẬU || TÂN || CÔNG || || |- | {{xx-lớn|受}} || {{xx-lớn|益}} || {{xx-lớn|懋}} || {{xx-lớn|新}} || {{xx-lớn|功}} |}<noinclude></noinclude> 4evkxw4k59gxbm3tngh05hm8c69u0of 196081 196080 2025-06-24T09:17:34Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196081 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 8 —|}}</noinclude>{{g|'''VII. — Ngài Quảng Oai Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" |- | style="width:10%;"| PHỤNG || style="width:10%;"| PHÙ || style="width:10%;"| TRƯNG || style="width:10%;"| KHẢI || style="width:10%;"| QUÃNG || || |- | {{xx-lớn|鳳}} || {{xx-lớn|符}} || {{xx-lớn|徵}} || {{xx-lớn|啟}} || {{xx-lớn|廣}} || rowspan=6| {{móc2|6|p}} || rowspan=6| {{nhỏ|Không<br/>có người}} |- || KIM || NGỌC || TRÁC || TIÊU || KỲ |- | {{xx-lớn|金}} || {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|卓}} || {{xx-lớn|標}} || {{xx-lớn|竒}} |- | ĐIỂN || HỌC || KỲ || GIA || CHÍ |- | {{xx-lớn|典}} || {{xx-lớn|學}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|加}} || {{xx-lớn|志}} |- | ĐÔN || DI || KHẮC || TỰ || TRÌ |- | {{xx-lớn|敦}} || {{xx-lớn|彛}} || {{xx-lớn|克}} || {{xx-lớn|自}} || {{xx-lớn|持}} || || |} {{g|'''VIII. — Ngài Thường Tín Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhứt tử của Đức Gia-long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| THƯỜNG || style="width:10%;"| CÁC || style="width:10%;"| TUÂN || style="width:10%;"| GIA || style="width:10%;"| HUẤN || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|8 Người}} |- | {{xx-lớn|常}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|遵}} || {{xx-lớn|家}} || {{xx-lớn|訓}} |- | LÂM || TRANG || TÚY || THẠNH || CUNG |- | {{xx-lớn|臨}} || {{xx-lớn|莊}} || {{xx-lớn|粹}} || {{xx-lớn|盛}} || {{xx-lớn|躬}} || || |- | THẬN || TU || DI || TẤN || ĐỨC || || |- | {{xx-lớn|慎}} || {{xx-lớn|修}} || {{xx-lớn|彌}} || {{xx-lớn|進}} || {{xx-lớn|德}} || || |- | THỌ || ÍCH || MẬU || TÂN || CÔNG || || |- | {{xx-lớn|受}} || {{xx-lớn|益}} || {{xx-lớn|懋}} || {{xx-lớn|新}} || {{xx-lớn|功}} |}<noinclude></noinclude> pg8klqm1r27qzxnphkj8wjkuz77x0od 196091 196081 2025-06-24T10:34:30Z Tranminh360 1642 196091 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 8 —|}}</noinclude>{{g|'''VII. — Ngài Quảng Oai Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng đệ thập tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" |- | style="width:10%;"| PHỤNG || style="width:10%;"| PHÙ || style="width:10%;"| TRƯNG || style="width:10%;"| KHẢI || style="width:10%;"| QUÃNG || || |- | {{xx-lớn|鳳}} || {{xx-lớn|符}} || {{xx-lớn|徵}} || {{xx-lớn|啓}} || {{xx-lớn|廣}} || rowspan=6| {{móc2|6|p}} || rowspan=6| {{nhỏ|Không<br/>có người}} |- || KIM || NGỌC || TRÁC || TIÊU || KỲ |- | {{xx-lớn|金}} || {{xx-lớn|玉}} || {{xx-lớn|卓}} || {{xx-lớn|標}} || {{xx-lớn|竒}} |- | ĐIỂN || HỌC || KỲ || GIA || CHÍ |- | {{xx-lớn|典}} || {{xx-lớn|學}} || {{xx-lớn|期}} || {{xx-lớn|加}} || {{xx-lớn|志}} |- | ĐÔN || DI || KHẮC || TỰ || TRÌ |- | {{xx-lớn|敦}} || {{xx-lớn|彛}} || {{xx-lớn|克}} || {{xx-lớn|自}} || {{xx-lớn|持}} || || |} {{g|'''VIII. — Ngài Thường Tín Quận Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhứt tử của Đức Gia-long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| THƯỜNG || style="width:10%;"| CÁC || style="width:10%;"| TUÂN || style="width:10%;"| GIA || style="width:10%;"| HUẤN || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|8 Người}} |- | {{xx-lớn|常}} || {{xx-lớn|吉}} || {{xx-lớn|遵}} || {{xx-lớn|家}} || {{xx-lớn|訓}} |- | LÂM || TRANG || TÚY || THẠNH || CUNG |- | {{xx-lớn|臨}} || {{xx-lớn|莊}} || {{xx-lớn|粹}} || {{xx-lớn|盛}} || {{xx-lớn|躬}} || || |- | THẬN || TU || DI || TẤN || ĐỨC || || |- | {{xx-lớn|慎}} || {{xx-lớn|修}} || {{xx-lớn|彌}} || {{xx-lớn|進}} || {{xx-lớn|德}} || || |- | THỌ || ÍCH || MẬU || TÂN || CÔNG || || |- | {{xx-lớn|受}} || {{xx-lớn|益}} || {{xx-lớn|懋}} || {{xx-lớn|新}} || {{xx-lớn|功}} |}<noinclude></noinclude> 5uz8x4ufxc14m148yzru9lmr56sa5ol Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/13 104 68515 196005 2025-06-24T01:52:50Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “_ 9_ - Ngài An Khánh Vương Ad iom doo da Ling (Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long) .(sk) (k) KHÂM TÙNG XUNG Ý PHẠM 從懿範 NHÀ CHÁNH THỦY HOÀNG QUI 雅正始弘規 junga KHẢI ĐỀ ĐẲNG CẦN 10 DIAB 愷悌騰勤譽 QUYẾN NINH CỘNG THẤP HY 眷寧共 X.- Ngài Từ Sơn Công (Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long) TỪ THỂ DƯƠNG QUỲNH CẨM > 9 Người 采揚琼筛 79 Ngudi PHỦ VĂN ÁI DIỆU DƯƠNG…” 196005 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 9 —|}}</noinclude>_ 9_ - Ngài An Khánh Vương Ad iom doo da Ling (Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long) .(sk) (k) KHÂM TÙNG XUNG Ý PHẠM 從懿範 NHÀ CHÁNH THỦY HOÀNG QUI 雅正始弘規 junga KHẢI ĐỀ ĐẲNG CẦN 10 DIAB 愷悌騰勤譽 QUYẾN NINH CỘNG THẤP HY 眷寧共 X.- Ngài Từ Sơn Công (Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long) TỪ THỂ DƯƠNG QUỲNH CẨM > 9 Người 采揚琼筛 79 Ngudi PHỦ VĂN ÁI DIỆU DƯƠNG 敷文 耀陽 néb jd BÁCH CHI QUÂN PHỤ ĐỨC nidq suv bo nend 百支均輔翼 do iad omad VẠN DIỆP HIỆU KHUÔN TƯƠNG 萬葉效 裹 cm guò ušida<noinclude></noinclude> jzk5dpsapm5pxj4c6m5ikah4in8oy9p 196082 196005 2025-06-24T09:50:00Z Tranminh360 1642 196082 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 9 —|}}</noinclude>{{g|'''IX. — Ngài An Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | KHÂM || TÙNG || XƯNG || Ý || PHẠM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|9 Người}} |- | 欽 || 從 || 稱 || 懿 || 範 |- | NHẢ || CHÁNH || THỦY || HOẰNG || QUI |- | 雅 || 正 || 始 || 弘 || 規 || || |- | KHẢI || ĐỂ || ĐẰNG || CẦN || DỰ || || |- | 愷 || 悌 || 騰 || 勤 || 譽 || || |- | QUYẾN || NINH || CỌNG || TRẤP || HY || || |- | 眷 || 寕 || 共 || || 熙 || || |} X.- Ngài Từ Sơn Công (Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long) TỪ THỂ DƯƠNG QUỲNH CẨM > 采揚琼筛 79 Ngudi PHỦ VĂN ÁI DIỆU DƯƠNG 敷文 耀陽 néb jd BÁCH CHI QUÂN PHỤ ĐỨC nidq suv bo nend 百支均輔翼 do iad omad VẠN DIỆP HIỆU KHUÔN TƯƠNG 萬葉效 裹 cm guò ušida<noinclude></noinclude> jttbffy1d6ngyqrj6z54aejf5fre9m0 196083 196082 2025-06-24T09:57:51Z Tranminh360 1642 196083 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 9 —|}}</noinclude>{{g|'''IX. — Ngài An Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| KHÂM || style="width:10%;"| TÙNG || style="width:10%;"| XƯNG || style="width:10%;"| Ý || style="width:10%;"| PHẠM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|9 Người}} |- | {{xx-lớn|欽}} || {{xx-lớn|從}} || {{xx-lớn|稱}} || {{xx-lớn|懿}} || {{xx-lớn|範}} |- | NHẢ || CHÁNH || THỦY || HOẰNG || QUI |- | {{xx-lớn|雅}} || {{xx-lớn|正}} || {{xx-lớn|始}} || {{xx-lớn|弘}} || {{xx-lớn|規}} || || |- | KHẢI || ĐỂ || ĐẰNG || CẦN || DỰ || || |- | {{xx-lớn|愷}} || {{xx-lớn|悌}} || {{xx-lớn|騰}} || {{xx-lớn|勤}} || {{xx-lớn|譽}} || || |- | QUYẾN || NINH || CỌNG || TRẤP || HY || || |- | {{xx-lớn|眷}} || {{xx-lớn|寕}} || {{xx-lớn|共}} || {{xx-lớn|緝}} || {{xx-lớn|熙}} || || |} X.- Ngài Từ Sơn Công (Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long) TỪ THỂ DƯƠNG QUỲNH CẨM > 采揚琼筛 79 Ngudi PHỦ VĂN ÁI DIỆU DƯƠNG 敷文 耀陽 néb jd BÁCH CHI QUÂN PHỤ ĐỨC nidq suv bo nend 百支均輔翼 do iad omad VẠN DIỆP HIỆU KHUÔN TƯƠNG 萬葉效 裹 cm guò ušida<noinclude></noinclude> q8fdyokp5ovag6qb5l1o8yh7tnym8d2 196084 196083 2025-06-24T10:16:34Z Tranminh360 1642 196084 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 9 —|}}</noinclude>{{g|'''IX. — Ngài An Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| KHÂM || style="width:10%;"| TÙNG || style="width:10%;"| XƯNG || style="width:10%;"| Ý || style="width:10%;"| PHẠM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|9 Người}} |- | {{xx-lớn|欽}} || {{xx-lớn|從}} || {{xx-lớn|稱}} || {{xx-lớn|懿}} || {{xx-lớn|範}} |- | NHẢ || CHÁNH || THỦY || HOẰNG || QUI |- | {{xx-lớn|雅}} || {{xx-lớn|正}} || {{xx-lớn|始}} || {{xx-lớn|弘}} || {{xx-lớn|規}} || || |- | KHẢI || ĐỂ || ĐẰNG || CẦN || DỰ || || |- | {{xx-lớn|愷}} || {{xx-lớn|悌}} || {{xx-lớn|騰}} || {{xx-lớn|勤}} || {{xx-lớn|譽}} || || |- | QUYẾN || NINH || CỌNG || TRẤP || HY || || |- | {{xx-lớn|𮌐}} || {{xx-lớn|寕}} || {{xx-lớn|共}} || {{xx-lớn|緝}} || {{xx-lớn|熙}} || || |} {{g|'''X. — Ngài Từ Sơn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỪ || style="width:10%;"| THỂ || style="width:10%;"| DƯƠNG || style="width:10%;"| QUỲNH || style="width:10%;"| CẪM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|79 Người}} |- | {{xx-lớn|慈}} || {{xx-lớn|采}} || {{xx-lớn|揚}} || {{xx-lớn|琼}} || {{xx-lớn|錦}} |- | PHU || VĂN || ÁI || DIỆU || DƯƠNG |- | {{xx-lớn|敷}} || {{xx-lớn|文}} || {{xx-lớn|藹}} || {{xx-lớn|耀}} || {{xx-lớn|陽}} || || |- | BÁCH || CHI || QUÂN || PHỤ || DỰC || || |- | {{xx-lớn|百}} || {{xx-lớn|支}} || {{xx-lớn|均}} || {{xx-lớn|輔}} || {{xx-lớn|翼}} || || |- | VẠN || DIỆP || HIỆU || KHUÔN || TƯƠNG || || |- | {{xx-lớn|萬}} || {{xx-lớn|葉}} || {{xx-lớn|效}} || {{xx-lớn|匡}} || {{xx-lớn|襄}} || || |}<noinclude></noinclude> 2tq9g0njyrb8dzfsz71uflgbae6t9ln 196085 196084 2025-06-24T10:17:45Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196085 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 9 —|}}</noinclude>{{g|'''IX. — Ngài An Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| KHÂM || style="width:10%;"| TÙNG || style="width:10%;"| XƯNG || style="width:10%;"| Ý || style="width:10%;"| PHẠM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|9 Người}} |- | {{xx-lớn|欽}} || {{xx-lớn|從}} || {{xx-lớn|稱}} || {{xx-lớn|懿}} || {{xx-lớn|範}} |- | NHẢ || CHÁNH || THỦY || HOẰNG || QUI |- | {{xx-lớn|雅}} || {{xx-lớn|正}} || {{xx-lớn|始}} || {{xx-lớn|弘}} || {{xx-lớn|規}} || || |- | KHẢI || ĐỂ || ĐẰNG || CẦN || DỰ || || |- | {{xx-lớn|愷}} || {{xx-lớn|悌}} || {{xx-lớn|騰}} || {{xx-lớn|勤}} || {{xx-lớn|譽}} || || |- | QUYẾN || NINH || CỌNG || TRẤP || HY || || |- | {{xx-lớn|𮌐}} || {{xx-lớn|寕}} || {{xx-lớn|共}} || {{xx-lớn|緝}} || {{xx-lớn|熙}} || || |} {{g|'''X. — Ngài Từ Sơn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỪ || style="width:10%;"| THỂ || style="width:10%;"| DƯƠNG || style="width:10%;"| QUỲNH || style="width:10%;"| CẪM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|79 Người}} |- | {{xx-lớn|慈}} || {{xx-lớn|采}} || {{xx-lớn|揚}} || {{xx-lớn|琼}} || {{xx-lớn|錦}} |- | PHU || VĂN || ÁI || DIỆU || DƯƠNG |- | {{xx-lớn|敷}} || {{xx-lớn|文}} || {{xx-lớn|藹}} || {{xx-lớn|耀}} || {{xx-lớn|陽}} || || |- | BÁCH || CHI || QUÂN || PHỤ || DỰC || || |- | {{xx-lớn|百}} || {{xx-lớn|支}} || {{xx-lớn|均}} || {{xx-lớn|輔}} || {{xx-lớn|翼}} || || |- | VẠN || DIỆP || HIỆU || KHUÔN || TƯƠNG || || |- | {{xx-lớn|萬}} || {{xx-lớn|葉}} || {{xx-lớn|效}} || {{xx-lớn|匡}} || {{xx-lớn|襄}} || || |}<noinclude></noinclude> 9b007bvmdjzuumrdn0y735ebv0tbht8 196086 196085 2025-06-24T10:19:54Z Tranminh360 1642 196086 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" />{{rh||— 9 —|}}</noinclude>{{g|'''IX. — Ngài An Khánh Vương'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập nhị tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| KHÂM || style="width:10%;"| TÙNG || style="width:10%;"| XƯNG || style="width:10%;"| Ý || style="width:10%;"| PHẠM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|9 Người}} |- | {{xx-lớn|欽}} || {{xx-lớn|從}} || {{xx-lớn|稱}} || {{xx-lớn|懿}} || {{xx-lớn|範}} |- | NHẢ || CHÁNH || THỦY || HOẰNG || QUI |- | {{xx-lớn|雅}} || {{xx-lớn|正}} || {{xx-lớn|始}} || {{xx-lớn|弘}} || {{xx-lớn|規}} || || |- | KHẢI || ĐỂ || ĐẰNG || CẦN || DỰ || || |- | {{xx-lớn|愷}} || {{xx-lớn|悌}} || {{xx-lớn|騰}} || {{xx-lớn|勤}} || {{xx-lớn|譽}} || || |- | QUYẾN || NINH || CỌNG || TRẤP || HY || || |- | {{xx-lớn|𮌐}} || {{xx-lớn|寕}} || {{xx-lớn|共}} || {{xx-lớn|緝}} || {{xx-lớn|熈}} || || |} {{g|'''X. — Ngài Từ Sơn Công'''<br/> {{nhỏ|(''Hoàng thập tam tử của Đức Gia-Long'')}}}} {| style="margin:auto;" | style="width:10%;"| TỪ || style="width:10%;"| THỂ || style="width:10%;"| DƯƠNG || style="width:10%;"| QUỲNH || style="width:10%;"| CẪM || rowspan=3| {{móc2|3|p}} || rowspan=3| {{nhỏ|79 Người}} |- | {{xx-lớn|慈}} || {{xx-lớn|采}} || {{xx-lớn|揚}} || {{xx-lớn|琼}} || {{xx-lớn|錦}} |- | PHU || VĂN || ÁI || DIỆU || DƯƠNG |- | {{xx-lớn|敷}} || {{xx-lớn|文}} || {{xx-lớn|藹}} || {{xx-lớn|耀}} || {{xx-lớn|陽}} || || |- | BÁCH || CHI || QUÂN || PHỤ || DỰC || || |- | {{xx-lớn|百}} || {{xx-lớn|支}} || {{xx-lớn|均}} || {{xx-lớn|輔}} || {{xx-lớn|翼}} || || |- | VẠN || DIỆP || HIỆU || KHUÔN || TƯƠNG || || |- | {{xx-lớn|萬}} || {{xx-lớn|葉}} || {{xx-lớn|效}} || {{xx-lớn|匡}} || {{xx-lớn|襄}} || || |}<noinclude></noinclude> qpov1sxz0zxte26pkspo36yxmjidy59 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/14 104 68516 196006 2025-06-24T01:53:09Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 10 - Các nhánh của các Hoàng tử con Đức Minh-Mạng đặt chữ lót theo bài Đế Hệ Thì và đặt tên theo mỗi nhánh mỗi bộ, hoặc Mộc (đ). Thủy (7), Mịch (2) vân. vân... Bài Đế Hệ Thi: MIỀN HƯỞNG UNG BỮU VĨNH người 綿洪膺實永 2200 BẢO QUÍ ĐỊNH LONG TRƯỜNG 保貴定隆長 HIỀN NĂNG KHAM KẾ THUẬT 賢能堪述 THẾ THOẠI QUỐC GIA XƯƠNG 世瑞國嘉昌 Nhờ có các bài th…” 196006 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 10 —|}}</noinclude>- 10 - Các nhánh của các Hoàng tử con Đức Minh-Mạng đặt chữ lót theo bài Đế Hệ Thì và đặt tên theo mỗi nhánh mỗi bộ, hoặc Mộc (đ). Thủy (7), Mịch (2) vân. vân... Bài Đế Hệ Thi: MIỀN HƯỞNG UNG BỮU VĨNH người 綿洪膺實永 2200 BẢO QUÍ ĐỊNH LONG TRƯỜNG 保貴定隆長 HIỀN NĂNG KHAM KẾ THUẬT 賢能堪述 THẾ THOẠI QUỐC GIA XƯƠNG 世瑞國嘉昌 Nhờ có các bài thơ Đế Hệ và Phiên Hà, Hoàng Phái mới dễ phân biệt thể thử. Ví dụ các chữ MỸ, LƯƠNG, TỊNH, DIỄN... thì đối ngang với chữ MIÊN. Ngày nay trong Hoàng Tộc, về các Hệ Chánh, đã đặt tên xuống đến chữ thứ sáu hoặc thứ bảy. Cách đặt chữ lót trên này là chỉ để dùng cho phái đàn ông mà thôi, còn đàn bà thì khác hẳn. Con các vị vua phần nhiều đặt tên đôi. Trước chữ tên chỉ thêm vào hai chữ CÔNG CHÚA. Con các vị Hoàng Tử gọi là CÔNG NỮ THỊ, cháu gọi là CÔNG TÔN NỮ THỊ, CÔNG HUYỀN TÔN NỮ THỊ v. v... Ba chữ TÔN NỮ THỊ dùng chỉ các cổ thuộc về các HỆ TÔN THẤT.<noinclude></noinclude> s801r23j3u0k1zg9o4vzwx7b0z1hlpv Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/15 104 68517 196007 2025-06-24T01:53:28Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “11- HỆ VÀ PHÒNG Mum s Trong Hoàng Tộc chia ra thành từng phòng, từng hệ. Một Hệ gồm có nhiều hay ít Phòng là tùy theo vị Chúa hay vị Vua ấy sinh hạ nhiều hay ít Hoàng Tử. Mỗi vị Vua hoặc Chúa mở ra một Hệ, mỗi ông Hoàng mở ra một Phòng. ibuga CÁC HỆ TÔN THẤT Hệ Nhứt vi Đức Triệu Tổ Tịnh Hoàng Đế đã khai sáng ra Nguyễn Triều ta và lập thành Hệ Nhứt. Ngài…” 196007 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 11 —|}}</noinclude>11- HỆ VÀ PHÒNG Mum s Trong Hoàng Tộc chia ra thành từng phòng, từng hệ. Một Hệ gồm có nhiều hay ít Phòng là tùy theo vị Chúa hay vị Vua ấy sinh hạ nhiều hay ít Hoàng Tử. Mỗi vị Vua hoặc Chúa mở ra một Hệ, mỗi ông Hoàng mở ra một Phòng. ibuga CÁC HỆ TÔN THẤT Hệ Nhứt vi Đức Triệu Tổ Tịnh Hoàng Đế đã khai sáng ra Nguyễn Triều ta và lập thành Hệ Nhứt. Ngài húy NGUYỄN-KIM, sanh năm 1468, mất năm 1545. Ngài sanh hạ được hai vị Hoàng Tử: Tả Tướng Lãng Quận Công Nguyễn-Uông, Đức Thái Tô Gia Đủ Hoàng-Đế Nguyễn-Hoàng và Công Chúa Ngọc-Bửu. Lăng của ngài tên gọi là Trưởng Nguyên, táng ở núi Triệu Tường, thuộc làng Qui-Hương, huyện Quí-Huyện, tỉnh Thanh Hóa. Láng của Đức Bà cũng táng gần đó. Đức Triệu Tô Tịnh-Hoàng-Đế và bà Nguyên-Phối đều thờ tại Triệu-Miếu trong hình Thành nội. Nhà thờ ngài Tả Tưởng Lãng Quận Công tọa lạc gần Long-Thọ (lăng Dương-Xuân) Huế. Hiện nay, kẻ về đàn ông, Hệ Nhứt được 920 người. Hệ Nhì Hệ Nhi là hệ của đức Thái-Tô Gia Dủ Hoàng Đế. Đức Thái-Tô Gia Dũ Hoàng Đế sanh năm 1525 mất năm 1613. Năm 1558 ngài vào trấn thủ ở Thuận-Hóa.<noinclude></noinclude> fff5pjxtpatkciykkxvdyprlxbj16zt Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/16 104 68518 196008 2025-06-24T01:53:48Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-12- 2. 5. 7. - - Ngài có mười vị Hoàng-Tử:1.– Thái-Bảo Hòa-Quận-Công, Hoàng-Tử Hán, Hoàng-Tử-Thành, 4. – Hảo Quận Công, Hy-Tôn Hiếu-Văn Hoàng-Đế, Hoảng-Tử-Trạch, 9. – Hoàng- Hoàng Tử Hải, 6. Hoàng Tử-Hiệp, 8. Tử Dương, 10. – Nghĩa-Hưng Quận Vương và hai bà Công- Chúa Ngọc-Tiên và Ngọc-Tú. Vì can quốc chính, nên Hoàng-Tử Hiệp và Hoàng Tử-Trạch bị tước t…” 196008 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 12 —|}}</noinclude>-12- 2. 5. 7. - - Ngài có mười vị Hoàng-Tử:1.– Thái-Bảo Hòa-Quận-Công, Hoàng-Tử Hán, Hoàng-Tử-Thành, 4. – Hảo Quận Công, Hy-Tôn Hiếu-Văn Hoàng-Đế, Hoảng-Tử-Trạch, 9. – Hoàng- Hoàng Tử Hải, 6. Hoàng Tử-Hiệp, 8. Tử Dương, 10. – Nghĩa-Hưng Quận Vương và hai bà Công- Chúa Ngọc-Tiên và Ngọc-Tú. Vì can quốc chính, nên Hoàng-Tử Hiệp và Hoàng Tử-Trạch bị tước tịch. Con cháu về sau đều lấy họ Nguyễn-Thuận Bề Đức Thái-Tô Gia-Dũ Hoàng-Đế đem mấy người cháu nội là ông Hắc, ông Vỉnh (con Hoàng-Tử-Hán) ông Nghiêm, ông Long, ông Cương, ông Chất (con Hoàng Tử Hải) gởi cho vua Lê dê làm tin. Mấy ông này về sau đã lập lên họ NGUYỄN HỮU ÚC Th. Lăng Đức Thái-Tồ Gia Dủ Hoàng Đế gọi là Trường Cơ, ở làng La Khê, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên. Lăng Đức Bà tăng tại làng Hải-Cát cùng thuộc huyện Hưởng-Trả. Ngải và Bà đều thờ tại Chánh Án trong Thái-Miếu (Kinh Thánh Nội). Hệ Nhì có ba Phỏng, nam 970 người. Mỗi Phòng đều có nhà thờ riêng. Nhà thờ ngải Hòa Quận-Công và Hảo. Quận Công đều tại làng Dương-Xuân-Hạ, tổng Cư-Chánh, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên. Nhà thờ ngài Nghĩa Hưng Quận Vương ở làng Phổ-Nam, tổng Dương Nô, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên. n He Ba Hệ Ba là hệ Đức Hy Tôn Hiếu-Văn Hoàng Đế. Ngài sanh năm 1563, mất năm 1635. Ngài đã đòi họ NGUYỄN VĂN thành NGUYỄN PHƯỚC. Ngài sanh hạ 11 vị Hoàng nam:1. — Khánh-Quận-Công, 2. - Đức Thần-Tôn-Hiếu Chiều-Hoàng-Đế, 9. - Hoàng tử-Anh, 4 - Hoàng tử Trung,<noinclude></noinclude> 40ll4m0musezvxok4a0l1f1xsigo4h4 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/17 104 68519 196009 2025-06-24T01:54:11Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 13 - - 5. - Hoảng-tử-An, 6. – Hoảng-tử-Vĩnh, 7. – Hoảng-tử-Lộc, 8. – Hoàng-tử-Tứ, 0. – Hoàng-tử-Thiệu, 10. – Vinh-Quận- Công, 11. – Hoàng tử Đôn, Bốn Hoàng nữ: Ngọc Liên, Ngọc Vạn, Ngọc Khoa, Ngọc Đĩnh. - n Ngọc Liên hạ giá cùng phò-mả Nguyễn phước-Vĩnh, con của Mạc-cảnh Uông. Nguyễn phước Vỉnh lập ra họ NGUYỄN HCU阮有. ngoll Ngọc-Đỉnh Công Chúa h…” 196009 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 13 —|}}</noinclude>- 13 - - 5. - Hoảng-tử-An, 6. – Hoảng-tử-Vĩnh, 7. – Hoảng-tử-Lộc, 8. – Hoàng-tử-Tứ, 0. – Hoàng-tử-Thiệu, 10. – Vinh-Quận- Công, 11. – Hoàng tử Đôn, Bốn Hoàng nữ: Ngọc Liên, Ngọc Vạn, Ngọc Khoa, Ngọc Đĩnh. - n Ngọc Liên hạ giá cùng phò-mả Nguyễn phước-Vĩnh, con của Mạc-cảnh Uông. Nguyễn phước Vỉnh lập ra họ NGUYỄN HCU阮有. ngoll Ngọc-Đỉnh Công Chúa hết duyên cùng Nguyễn cứu Kiều người sáng lập ra họ NGUYỄN CỮU ĐỀ 7. Lăng Trường Diễn, tức làng của Đức Hy-Tôn-Hiếu Văn Hoàng-Đế, táng tại làng Hải-Cát, huyện Hương-Trả, tỉnh Thừa- Thiên. Lăng của Đức Bà (Vỉnh-Diễn) hiện ở làng Chiêm Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. soff Ngài và Bà đền thờ tại Thái-Miếu, Án Tả Nhứt. Trong các vị Hoàng tử con Đức Hy-Tôn-Hiếu-Văn Hoàng Đế, Hoàng-tử-Anh và Hoảng-tử-Trung, vì can quốc sự nên bị tước tịch. noyed Hạ Ba hiện có hai Phòng, nam được 340 người. Mỗi Phòng có nhà thờ riêng. Nhà thờ ngài Khánh Quận Công ở làng Dương-Nổ, nhà thờ ngài Vinh-Quận-Công ở làng Ngọc-Anh, cả hai nhà thở đều thuộc huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Hệ Tư Hệ Tư là hệ của Đức Thần Tôn-Hiếu-Chiêu Hoàng Đế Ngài sanh năm 1601, mất năm 1648. Ngài sanh bạ ba Đức Thái Tôn-Hiếu-Triết Hoàng tử-Vỏ, 2. Hoàng tử: 1. Hoàng Đế, 3. tự thất tưởng). - - Hoàng lửQuỷnh và một bà Công Chúa (danh<noinclude></noinclude> hbe7m640rssopwkzgv42it9a6f0d59d Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/18 104 68520 196010 2025-06-24T01:54:34Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 14 - Lăng ngài Thần-Tôn.Hiếu-Chiêu Hoàng Đế gọi là Trường- Diễn, táng tại làng An-Bảng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa-Thiên Lãng của Đức bà tên gọi Vĩnh-Diên, ở làng Chiêm-Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Đức Thần-Tôn-Hiếu-Chiêu Hoàng- Đế và bà Nguyên-Phối đều thờ tại Thái-Miếu, Án Hữu Nhứt, 6 Hoàng-tử-Vỏ và Hoàng tử-Quỳnh mất sớm, thành vô t…” 196010 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 14 —|}}</noinclude>- 14 - Lăng ngài Thần-Tôn.Hiếu-Chiêu Hoàng Đế gọi là Trường- Diễn, táng tại làng An-Bảng, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa-Thiên Lãng của Đức bà tên gọi Vĩnh-Diên, ở làng Chiêm-Sơn, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Đức Thần-Tôn-Hiếu-Chiêu Hoàng- Đế và bà Nguyên-Phối đều thờ tại Thái-Miếu, Án Hữu Nhứt, 6 Hoàng-tử-Vỏ và Hoàng tử-Quỳnh mất sớm, thành vô tự, vì thế nên hệ tư không có. - Hệ Năm - Đức Thái-Tôn-Hiếu Triết Hoàng. Để khai sáng ra Hệ Năm. Ngài sanh năm 1620, mất năm 1687, sanh hạ được sáu Hoàng-tử : 1. – Phước-Quốc-Công, 2. Anh-Tôn-Hiếu-Nghĩa Hoàng-Đế, 9. Cương-Quận-Công, 4. – Quốc Oai-Công, Hoảng-tử-Niên 6. – Hoàng-tử-Nhiêu và ba Hoàng nữ: Công Chúa Ngọc-Tào và hai bà thất tường. 5. Lăng Đức Thái Tôn-Hiếu-Triết Hoàng-Đế (Trường-Hưng), ở làng Hải-Cát, huyện Hương-Trà tỉnh Thừa Thiên. Lăng của Đức Bà (Vĩnh-Hưng) ở làng An-Ninh, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên. Ngài lại còn một bà thứ hai nữa, tảng tại lăng Quang-Hưng ở làng Định-Môn huyện Hương Trà, tỉnh Thừa-Thiên, Ngài và hai bà đều thờ tại Thái-Miếu, Tả nhị án. Hệ năm hiện có ba phỏng nam 300 người. Ba nhà thờ: nhà thờ ngài Phước Quận-Công ở làng La V, tổng Dương Nô nhà thờ ngài Cương-Quận-Công ở làng Lại Thế, tổng Ngọc- Anh. Hai nhà thờ này đều ở huyện Phú-Vang, tỉnh Thừa Thiên. Nhà thờ ngài Quốc Oai Công ở làng Vân-Thê, huyện Hương. Thủy, tỉnh Thừa Thiên.<noinclude></noinclude> 1qde7kmlguso6z3r5yud00ltx0mfwyt Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/19 104 68521 196011 2025-06-24T01:54:53Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 15 - Hệ sáu T . Ngài Anh-Tôn-Hiếu-Nghĩa Hoàng Đế sanh năm 1649, mất năm 1691, Ngải sanh hạ năm Hoàng tử. 1.– Đức Hiền-Tôn- Hiếu-Minh Hoàng-Đế, 2.– Hoàng tử Tuấn, 3. — Hoàng tử Toàn, 4.- Hoàng tử Trinh, 5- Hoàng tử Quảng và các bà Công-chúa: Ngọc-Nhiệm, Ngọc Niểu và 2 bà nữa tên tuổi không rõ. boub men Lăng đúc Anh-Tôn-Hiếu-Nghĩa Hoàng-Đế (Trường-Mậu), ở là…” 196011 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 15 —|}}</noinclude>- 15 - Hệ sáu T . Ngài Anh-Tôn-Hiếu-Nghĩa Hoàng Đế sanh năm 1649, mất năm 1691, Ngải sanh hạ năm Hoàng tử. 1.– Đức Hiền-Tôn- Hiếu-Minh Hoàng-Đế, 2.– Hoàng tử Tuấn, 3. — Hoàng tử Toàn, 4.- Hoàng tử Trinh, 5- Hoàng tử Quảng và các bà Công-chúa: Ngọc-Nhiệm, Ngọc Niểu và 2 bà nữa tên tuổi không rõ. boub men Lăng đúc Anh-Tôn-Hiếu-Nghĩa Hoàng-Đế (Trường-Mậu), ở làng Kim-ngọc, huyện Hương trà, tỉnh Thừa thiên. Lăng của Đức Bà (Vĩnh-Mậu) ở làng Định-môn, huyện Hương trả. Ngài và Bà đều thờ tại Thái-Miếu, Hữu nhị án. ngo Ngoài Đức Hiền-Tôn-Hiếu-Minh Hoàng Đế ra, các vị Hoảng tử khác đều vô tự cả, nên không có hệ sáu. - - 1-20 Hệ bảy Hoàng tử 4. - Hoàng-tử Long, - Hệ bảy là Hệ của Đức Hiển Tôn-Hiếu-Minh Hoàng-Đế, Ngài sanh năm 1675, mất năm 1725, sanh-hạ 98 Hoàng tử, và 4 Hoàng-nữ. 4. – Đức Túc-Tôn-Hiếu-Ninh Hoàng Đế, 2. – Hoàng tử Thể, 3 - Không rõ, 5.- Hoàng-tử Hải, 6.- Không rõ, 7.– Hoàng tử Liêm, 8.– Luân quốc Công, 9 – Thứ, 10.– Hoàng tử Lản, 11.– Hoàng tử Chấn, 12.– Nhân-quốc Công, 13.– Hoàng- tử Đảng, 14. – Hoàng tử Thiện, 15. – Hoàng tử Khánh, 16.– Hoàng-tử Cảo, 17.– Hoảng-tử Binh, 18. – Chưởng cơ Quận-Công, 19. – Chưởng-vệ Quận-Công, 90. – Hoàng tử * - Hoàng - tử Quân, 99. 22. Hoàng - tử - Luân, 93– Hoàng tử Binh, 24. – Hoàng tử Tôn, 25.– Hoàng tử Nghiễm, 26. Hoàng tử Hung, 97 – Thiếu-bảo Thạnh Quận công, 28.– Hoàng tử Hao, 29.– Hoàng tử Kỷ, 30.- Hoàng- Kham 21. Khảm - - - - - 1<noinclude></noinclude> 57swrswzmynb37puu8ussa0niplw2w6 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/20 104 68522 196012 2025-06-24T01:55:10Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 16 - tử Thuyên, 31. Hoàng-tử Hanh, 32, — Hoàng - từ Lộc, 3.– Hoàng tử Triêm, 34.- Hoàng tử Khiêm, 35, 36.–Không rõ, 37.– Hoàng tử Độ, 38. – Hoàng tử Tài và các bà Chúa : Ngọc Sang, Ngọc-Phụng, Ngọc Nhật và một bà không rõ. Lang Đức Hiền-Tôn-Hiếu-Minh Hoàng Đế (Trường-Thanh) ở tại làng him-ngọc, lăng của Đức Bà (Vĩnh Thanh) ở làng Trúc làm, hai lăng này đề…” 196012 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 16 —|}}</noinclude>- 16 - tử Thuyên, 31. Hoàng-tử Hanh, 32, — Hoàng - từ Lộc, 3.– Hoàng tử Triêm, 34.- Hoàng tử Khiêm, 35, 36.–Không rõ, 37.– Hoàng tử Độ, 38. – Hoàng tử Tài và các bà Chúa : Ngọc Sang, Ngọc-Phụng, Ngọc Nhật và một bà không rõ. Lang Đức Hiền-Tôn-Hiếu-Minh Hoàng Đế (Trường-Thanh) ở tại làng him-ngọc, lăng của Đức Bà (Vĩnh Thanh) ở làng Trúc làm, hai lăng này đều thuộc huyện Hương trả, tỉnh Thừa thiên. Ngải và Bà đều thở tại Thái Miếu, Tả tam án, ện có 27 Hệ Bảy hiện có 27 Thông, nam được 1420 người. Mỗi Phòng đều có nhà thờ riêng và đều ở tỉnh Thừa thiên, trong các huyện Phú-lộc, Hương-trả, Hương thủy. Ở Tổn thất xã, tổng An-nông, có nhà thờ ngài Hoàng Nhậtử; cùng trong tổng ấy, ở làng Xuân lại có nhà thờ ngài Hoàng Nhị-thập-nhit-tử. Nhà thờ ngài Hoàng Thập-ngủ-tử, ngài Hoàng Tam-thập tử ở làng Vinh-hòa, ngài Hoàng tam thập- tam tử ở làng Phú-an cũng đều tại tổng Diêm-trường. Các ngài Hoàng Tứ tử, Ngủ tử, Thập nhị, Thập lục, Nhị thập-ngủ, Nhị-thập lục tử đều thờ tại làng An-cựu, tổng An- cựu; ngài Hoàng Cửu tử có nhà thờ tại làng Lương quán, tồng Cư-chánh; ngài Hoàng Nhị-thập tử thờ tại làng Bằng- lãng, tổng Cư-chánh, huyện Hương thủy. Ở Huyện Hương trà thì có nhà thờ các ngài: Hoàng thập Tử, Hoàng Thập thất, Thập bát, Nhị thập nhị, Nhị thập thất, Tam thập-nhị, Tam thập thất-tử đều tại làng Phủ xuân, tổng Phú-xuân; các ngài Hoàng Thất-tử, Hoàng thập nhút-tử nhà thờ ở làng Định-môn, Tổng Long hồ, Ngải Hoàng Bát tử nhà thờ ở làng Hương-cần, tổng Hương cần ngài Hoàng Thập-tam- tử nhà thờ ở làng Vạn-xuân, tổng. An-ninh, ngài Hoàng Thập- cửu tử nhà thờ ở làng La chử, tổng Long Hồ, nhà thờ ngài Hoàng nhị thập tam- tủ ở làng An-vân và nhà thờ ngài Hoàng Nhị thập-cửu tử ở làng Long hồ cũng trong tồng An-ninh.<noinclude></noinclude> baupbt1z3ffbfg1th81d2w790ihbjec Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/21 104 68523 196013 2025-06-24T01:55:30Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “TV -17 - Hệ tám Đức Túc-Tôn-Hiếu-Ninh Hoàng-Để khai-sáng ra Hệ tâm. Ngài sanh năm 1696, mất năm 1798, sauh hạ ba Hoàng tử : 4•— Thế- Tôn-Hiếu Vỏ Hoàng Đế, 2- Thiếu-Bảo Nghiêm Quận công, in • — Tường Quan Hầu, và các bà chúa : Ngọc Sách Ngọc-Doãn, . Ngọc Biện, Ngọc Uyển và một bà không rõ. igt Del-sot Lăng của ngài Túc Tồn-Hiếu-Ninh Hoàng Đế Tên gọi Trường…” 196013 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 17 —|}}</noinclude>TV -17 - Hệ tám Đức Túc-Tôn-Hiếu-Ninh Hoàng-Để khai-sáng ra Hệ tâm. Ngài sanh năm 1696, mất năm 1798, sauh hạ ba Hoàng tử : 4•— Thế- Tôn-Hiếu Vỏ Hoàng Đế, 2- Thiếu-Bảo Nghiêm Quận công, in • — Tường Quan Hầu, và các bà chúa : Ngọc Sách Ngọc-Doãn, . Ngọc Biện, Ngọc Uyển và một bà không rõ. igt Del-sot Lăng của ngài Túc Tồn-Hiếu-Ninh Hoàng Đế Tên gọi Trường-Phong, ở làng Định-môn, lăng của Đức-Bà (Vinh-Phong) ở làng Long-Hồ, đều thuộc huyện Hương-trả, tỉnh Thừa thiên Ngài và Bà đều thờ tại Thái-Miếu, Hữu tam án. gail Hệ tám chỉ có hai phòng, đàn ông được 94 người. Nhà thờ ngài Thiếu-Bảo Nghiễm Quận công thờ tại làng An-ninh- thượng, tổng An-ninh, huyện Hương trà nhà thờ ngài Tường- quan Hầu thờ tại làng Dương-xuân-thượng, tổng Cư chánh, huyện Hương thủy, tỉnh thừa thiên Khi ba vấn Hệ chín din - Hệ chín là Hệ của Đức Thế-Tôn-Hiếu-Vỏ Hoàng-Đế. Ngài sánh năm 1714, mất năm 1765. Ngài có 48 Hoàng tử: 4- Hoàng-tử Chương, 2 – Đức Hưng-16-Hiếu-Khương Hoàng Đế, 3- Hoàng-li Mão, 4– Thành Quận Công, 5- Hoảng-tử Dục, 6– Hoàng tử Điệc, 7 – Hoàng tử Kính, 8•– Hoàng tử Bản, 9 - Tuyên-Vương, 10– Hoàng tử Yến, 11- Hoàng tử Tuấn, 12– Hoàng tử Khoán, 13 – Hoàng tử Đản, 14 – Hoàng tủ Quyền, 45 – Hoàng tử Diệu, 16 – Đức Duệ-Tôn Hiếu-Định Hoàng-Đế, 17-— Hoàng tử xuân, 18 — Phước long công, và các bà Chúa: Ngọc-Huyền, Ngọc-Nguyện, Ngọc Thành, Ngọc Ái, Ngọc Nguyệt, Ngọc-Gu, Ngọc Thọ, Ngọc Xuyến, Ngọc Diệu, và Ngọc-Cơ. - còn n Lang của Đức-Thế-Tôn Hiếu-Vỏ Hoàng-Đế tên gọi Trường. Thái tán ở làng La Khê, huyện Hương trả, tỉnh Thừa Thiên; láng của Đức Bà tên gọi Vĩnh-Thái tán ở làng Dương xuân, huyện Hương thủy, tỉnh thừa thiên. mad os og T-T<noinclude></noinclude> slne3elln84cup4gmoy9x3kqkq78j15 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/22 104 68524 196014 2025-06-24T01:55:49Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 18 - MAJ SH pin Đức Thế Tôn-Hiếu Vỏ Hoàng-Đế và Đức-Bà đều thờ tại Thái-Miếu, Tả tử án. Hệ chín có 7 phòng, nhân số nam được 350 người. Nhà thờ ngài Hoàng lục tử và Hoàng-Thập-thất-tử đều tọa lạc tại làng Dương-xuân, tổng Cư-chánh, huyện Hương thủy; ngài Hoàng Nam tử nhà thờ tại làng Long hồ, tổng An-ninh, huyện Hương-trả, ngài Hoàng Tứ tử n…” 196014 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 18 —|}}</noinclude>- 18 - MAJ SH pin Đức Thế Tôn-Hiếu Vỏ Hoàng-Đế và Đức-Bà đều thờ tại Thái-Miếu, Tả tử án. Hệ chín có 7 phòng, nhân số nam được 350 người. Nhà thờ ngài Hoàng lục tử và Hoàng-Thập-thất-tử đều tọa lạc tại làng Dương-xuân, tổng Cư-chánh, huyện Hương thủy; ngài Hoàng Nam tử nhà thờ tại làng Long hồ, tổng An-ninh, huyện Hương-trả, ngài Hoàng Tứ tử nhà thờ tại làng Phổ-trung, huyện Phú vang, ngài Hoàng Thất tử nhà thờ tại làng Xuân lai, tổng An-nông, huyện Phú-lộc, ngài Hoàng Thập tử nhà thờ tại làng Dương phẩm, tổng An-cựa, huyện-Hương thủy, ngài Hoàng Thập-bát-tử nhà thờ ở làng Công lương, tổng An cựu, huyện Hương thủy tỉnh Thừa-Thiên. Đến Hệ Chín thì vừa hết các hệ Tôn-Thất Hai vị Hoàng tử con Đức Thế-Tôn-Hiểu-Vỏ Hoàng Đế là Đức Duệ-Tôn-Hiếu-Định Hoàng Đế và Đức Hưng-Tô-Hiếu-Khương Hoàng Đế. Đảng lẻ hai ngài này đều có khai sáng mỗi ngài một Hệ riêng, nhưng vì Đức Duệ Tôn lại chỉ sanh được một di bà Chúa, còn Đức Hiếu-Khương, ngoài Đức Thế-lỗ-Cao xn Hoàng-Đế khai sáng hệ Nhứt Chánh, thì không còn vị ăn Hoàng Tử nào nửa. Lăng Đức Duệ-Tôn Hiếu-Định Hoàng-Đế (Trương Thiệu) ở tại làng La-Khê, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên, còn lăng Đức Bà vì lâu ngày thất lạc nên hiện không biết ở đâu. Đức Duệ-Tôn Hiếu-Định Hoàng Đế và Bà đều thở tại Thái-Miếu Hữu tứ án. Lăng Đức Hưng-Tô-Hiếu-Khương Hoàng Đế (Cơ-Thánh) tán tại làng Cư-Chánh, huyện Hương-Thủy, ủnh Thừa Thiên, lăng của Đức bà Thoại Thánh) ở làng Định Môn, huyện Hương Trả. Ngài và Bà đều thờ ở Hưng-Miếu tại Kinh Thành nội. Cả thảy 9 Hệ, trử hệ tư và hệ sáu, vì vô tự, nên hiện chỉ còn 7 Hệ mà thôi. Theo bản tổng kê kỳ tháng hai năm 1942 các hệ Tôn-Thất gồm có nam 3400 và nữ 2.800 người.<noinclude></noinclude> 4r2zvou2a3rygwl3xq8mlu5z1n21ox4 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/23 104 68525 196015 2025-06-24T01:56:09Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-19- CAC HE CHANH 19 Các Hệ từ Triều Gia-Long trở về sau đều gọi là HỆ CHÁNH để phân biệt với các HỆ TÔN THẤT của các Triều trước. HỆ NHỨT CHÁNH od T Hệ Nhứt Chánh là hệ của các vị Hoàng-Tử con Đức Thể-Tô Cao-Hoàng Đế (Gia-Long) Vua Gia-Long sanh năm 1762, mất năm 1819. Sau khi đã bình định nước Việt-Nam, ngài tức Hoàng-Đế vị năm 1802 và khai sáng ra Nguyễ…” 196015 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 19 —|}}</noinclude>-19- CAC HE CHANH 19 Các Hệ từ Triều Gia-Long trở về sau đều gọi là HỆ CHÁNH để phân biệt với các HỆ TÔN THẤT của các Triều trước. HỆ NHỨT CHÁNH od T Hệ Nhứt Chánh là hệ của các vị Hoàng-Tử con Đức Thể-Tô Cao-Hoàng Đế (Gia-Long) Vua Gia-Long sanh năm 1762, mất năm 1819. Sau khi đã bình định nước Việt-Nam, ngài tức Hoàng-Đế vị năm 1802 và khai sáng ra Nguyễn Triều. Ngài có 13 vị Hoàng tử và 18 vị Hoàng nữ. có 48 vị - nav Hoàng Tử : 1 – Đông-Cung Nguyên-Soái Tăng-Duệ Hoàng- Thái-Tử, 9 – Thuận-An-Công, 3 – Hoàng-tử-Tuấn, 4 – Thánh- độ Tổ-Nhơn-Hoàng Đế (Minh-Mạng), 5 – Kiến-An-Vương, 6 – Định- Viễn Quận-Vương, 7 – Diễn-Khánh-Vương, 8 – Điện-Bàng Công 9 -- Thiệu Hóa Quận Vương, 10– Quản Oai-Công, 11– Thường- Tín Quận Vương, 12 – An-Khánh Quận Vương, 13 – Từ-Sơn- Công. - Lăng của ngài là lăng Thiên-Thọ, không mấy người không biết, thuộc địa phận làng Định-Môn, huyện Hương-trà, tỉnh Thừa Thiên. Lăng bà Thừa-Thiên Cao Hoàng Hậu và bả Tin Thuận Chiên Cao Hoàng Hậu, nguyên phối và đệ nhị phối của ngài cũng đều táng lại vùng ấy cả. d of dusd, quạ xin là Ngài và hai bì đều thờ tại Chánh án Thế Miếu và tại Chánh án điện Phụng tiên ở Kinh Thành nội. jay 018 ca * Hệ Nhứt chánh gồm có 9 phòng, tổng cọng về nam được 380 người. Sau đây là bản kê tên các phòng, thế thứ các vị Hoàng- tử và cho nhà thở toa lạc:<noinclude></noinclude> 7je64wwrt5s2y2vrjlzvxd1zh6p9gcq Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/24 104 68526 196016 2025-06-24T01:56:28Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 20 - Thế thử các vị Hoàng Tử 1 - TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG TỬ Tăng-Duệ Hoàng Thái Tử 5 Kiến-An-Vương 6 Định-Viễn Quận-Vương 7/ Diễn-Khánh-Vương 8 Điện-Bảng-Công 11 Thiệu Hóa Quận Vương off Thường Tín Quận-Vương 12 An-Khánh-Vương 13 Từ-Sơn-Công CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC Làng Văn-dương, huyện Hương- thủy, tỉnh Thừa thiên Ấp Hô-là", huyện Hương thủy tỉnh Thừa-t…” 196016 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 20 —|}}</noinclude>- 20 - Thế thử các vị Hoàng Tử 1 - TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG TỬ Tăng-Duệ Hoàng Thái Tử 5 Kiến-An-Vương 6 Định-Viễn Quận-Vương 7/ Diễn-Khánh-Vương 8 Điện-Bảng-Công 11 Thiệu Hóa Quận Vương off Thường Tín Quận-Vương 12 An-Khánh-Vương 13 Từ-Sơn-Công CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC Làng Văn-dương, huyện Hương- thủy, tỉnh Thừa thiên Ấp Hô-là", huyện Hương thủy tỉnh Thừa-thiên. Làng Dương - nỗ, huyện Phú vang, tỉnh Thira-thiên. Làng Vi-dạ, huyện Phú-vang, tỉnh Thừa-thiên 2081 Làng Thần-phù, huyện Hương thủy, tỉnh Thừa thiên. Làng Vidạ, huyện Phủ-vang, tỉnh Thừa-thiên. Làng Xuân vĩnh, huyện Phú-lộc tỉnh Thừa thiên. Xã Xuân hòa, huyện Hương-trả, tỉnh Thừa-thiên 10 n Làng Xuân-hòa, huyện Hương trà, tỉnh Thừa thiên. HỆ NHÌ CHÁNH Hệ Nhi Chánh là Hạ của các vị Hoàng Tử con Đức Minh Mạng. (Thánh Tô Nhơn Hoàng Đế). in Đức Thánh Tô Nhơn Hoàng Đế sanh năm 1794, mất năm 4840. Ngài có 78 Hoàng nam và 64 Hoàng nữ. nam; Hoàng nam ; 1 – Đức Hiển Tô Chương Hoàng Đế, 2 – Hoàng tử Chánh, 9 – Thọ Xuân Vương, 4 – Ninh Thuận Quận Vương, 5 – Vỉnh Tường Quận Vương, 6– Phú Bình Quận - - Vương, 7– Nghi Hoà Quận Công, 8 – Phù Mỹ Quận Công,<noinclude></noinclude> 3buydgf42ricfi98nthi79t8f0jepx0 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/25 104 68527 196017 2025-06-24T01:56:56Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 21 9 – Hàm Thuận Quận Công 10 — Tùng Thiện Vương 11 — Tuy Lý Vương, 12 – Tương An Quận Vương, 13 – Tuân Quốc Công, 14— Hoàng tử Hưu, 15 Lạc Hóa Quận Cộng, 16 – Hà Thanh Quận Công, 17 – Hoàng tử Thành, 18 19– Tảo thương, 20– Tảo thương, 24 Hoàng với 12 Cựu ng Tảo 47 - - - - - thương gì Nghĩa quốc Công, - - Hoàng tử Nghi, Tảo - 22 – Hoàng tử Long, 23 – Trấn M…” 196017 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 21 —|}}</noinclude>- 21 9 – Hàm Thuận Quận Công 10 — Tùng Thiện Vương 11 — Tuy Lý Vương, 12 – Tương An Quận Vương, 13 – Tuân Quốc Công, 14— Hoàng tử Hưu, 15 Lạc Hóa Quận Cộng, 16 – Hà Thanh Quận Công, 17 – Hoàng tử Thành, 18 19– Tảo thương, 20– Tảo thương, 24 Hoàng với 12 Cựu ng Tảo 47 - - - - - thương gì Nghĩa quốc Công, - - Hoàng tử Nghi, Tảo - 22 – Hoàng tử Long, 23 – Trấn Mang quận công, 24 thương, 25– Tảo thương, 26 – Sơn Định Quận công, 27 – Tân Bình Quận công, 28 – Hoàng tử Trạch, 29 Qui Châu quận công, 30 – Quản ninh quận vương, 31 Sơn tịnh quận công, 32 Quản Biên quận công, 93 – Lạc Biên quận công, 34 – Hoàng tử Hoan, 35 – Ba Xuyên quận công 36 – Kiến Tường công, 37 – Hòa Thạnh vương, 38 – Tảo thương, 39 – Tảo thương 40, Hòa quốc công, 41 – Tuy an quận công, 42 – Hải quốc công, 43 Hoàng tử Tinh, 44 – Tây ninh quận công, 45 – Trấn tịnh quận công, 46 – Tảo thương, Quảng Trạch quận công, 48 – An quốc công, 49 – Tịnh gia công, 5)– Tảo thương, 51– Trấn Biên quận công, Điện quốc công, 53– Tuy Biên quận công, 54 Que Sơn quận công, 55 — Phong quốc công, 56 – Trấn Định quận công, 57 – Hoài Đức quận vương, 58 Duy Xuyên quận công, 59 – Cầm giang quận công, 60 - Quản Hóa quận công, 61 – Nam Sách quận công, 62 Hoàng tử Tru, 63 – Hoàng tử Khê, 64 – Hoàng tử Ngử, 65 - Trấn Quốc công, 66 – Hoàng Hóa quận vương, 67 – Hoàng Tử Thất, 68 – Tân An quận công, 69 – Bảo An quận công, 70 – Hậu Lộc quận công, 71 – Kiến Hòa quận công, 72 – Kiến Phong quận công, 73– Vỉnh Lộc quận công, 74– Phù Cát quận công, 75 Cầm Xuyên quận vương, 76 .. An Xuyên Vương, 77 – Hoàng tử Sách, 78 An thành vương. 52 - - - Lăng của Đức Minh Mạng, là Hiểu Lang, tại làng An bằng, huyện Hương trà tỉnh Thừa Thiên. Lăng của bà Tá Thiên Nhơn Hoàng Hậu gọi là Hiếu Đông Lăng, tại làng Cư chánh, huyện Hương thủy, tỉnh Thừa thiên,<noinclude></noinclude> dzsvcq4c6dh3vb25j1vir2i6svqkg91 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/26 104 68528 196018 2025-06-24T01:57:14Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “-65- Ngài và bà đều thờ ở Tả Nhứt Ấn tại Thế Miếu và Tả Nhứt Án điện Phụng Tiên, dasd Hệ Nhi Chánh là hệ đông nhứt, trong các hộ, gồm có 56 phòng và nam được 1.800 người. tho: 09 Sau đây là bản kê thế thứ các Phòng và chở các nhà e dag i gaso Thế thử các vị Hoàng-Tử TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG TỬ CHO NHÀ THỜ TOA-LAC - 88. 3 dand daiT Thọ Xuân-Vương Ninh-Thu…” 196018 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 22 —|}}</noinclude>-65- Ngài và bà đều thờ ở Tả Nhứt Ấn tại Thế Miếu và Tả Nhứt Án điện Phụng Tiên, dasd Hệ Nhi Chánh là hệ đông nhứt, trong các hộ, gồm có 56 phòng và nam được 1.800 người. tho: 09 Sau đây là bản kê thế thứ các Phòng và chở các nhà e dag i gaso Thế thử các vị Hoàng-Tử TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG TỬ CHO NHÀ THỜ TOA-LAC - 88. 3 dand daiT Thọ Xuân-Vương Ninh-Thuận Quận Vương Vĩnh Tường Quận Vương Phú-Bình Quận Vương 5 6 7 Nghi-Hòa Quận Công 10 860 8 Phù-Mỹ Quận-Công 9 Hàm-Thuận Quận-Công Tùng-Thiện-Vương 11 Tuy-Lý Vương ST 12 Tương-An Quận-Vương 13 Tuân-Quốc-Công 15 Lạc-Hỏa Quận-Công d 16 Hà-Thanh Quận Công Phường Phú cát, Huế. Lăng Tiên nộn, tổng Mậu-tải, huyện Phú-vang, tỉnh Thừa- thiên. Phường Phú-cát, Huế. Phường Phú-cát, Huế. Làng Hương-cần, huyện Hương trà, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-cát, Huế. Phường Phủ-hội, Huế. 18 43b Quai de la Susse, Hue. Làng Vi-dạ, huyện Phú-vang, tỉnh Thừa thiên Làng Nguyệt-biều, tổng Cư- chánh, huyện Hương - thủy, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-cát, Huế. Làng Bình-lộc, huyện Phú-vang, tỉnh Thừa thiên Làng Kim-long, huyện Hương. trả, tỉnh Thừa thiên.<noinclude></noinclude> afzvic6en2bkaft1qrehegujnn8793j Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/27 104 68529 196019 2025-06-24T01:57:32Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “Thế thứ các vi Hong-Ti 18 23 - 23- TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG-TỬ Nghĩa-Quốc-Công Trấn-Mang Quận Công CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC Phường Phú-nhuận, Huế. Làng Phước-quả, tổng Cư-chảnh, huyện Hương thủy tỉnh Thừa- thiên. Làng An-cựu-tây, huyện Hương- thủy, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-cát, Huế. Làng Hà lang, huyện Quảng điền, tỉnh Thừa thiên Phường Phú mỹ, Huế Làng An-c…” 196019 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 23 —|}}</noinclude>Thế thứ các vi Hong-Ti 18 23 - 23- TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG-TỬ Nghĩa-Quốc-Công Trấn-Mang Quận Công CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC Phường Phú-nhuận, Huế. Làng Phước-quả, tổng Cư-chảnh, huyện Hương thủy tỉnh Thừa- thiên. Làng An-cựu-tây, huyện Hương- thủy, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-cát, Huế. Làng Hà lang, huyện Quảng điền, tỉnh Thừa thiên Phường Phú mỹ, Huế Làng An-ca-tây, huyện Hương 26 Sơn-Định Quận-Công 27 Tản-Hinh Quận-Công 29 Qui-Châu Quận Công 30 31 Quản-Ninh Quận Công Sơn-Tịnh Quận Công 32 Quản Biên Quận Công Phường Phú mỹ, Huế, 33 Lạc-Biên Quận Công Phường Phú-cát, Huế. 35 Phường Phú-mỹ, Huế. 36 thủy, tỉnh Thừa thiên. Kiến-Tưởng-Công 37 Hòa-Thạnh-Vương 40 Hòa-Quốc-Công Ba Xuyên Quận Công Làng Vĩ đạ, huyện Phú-vang, tỉnh Thừa-thiên. Phường Phú-mỹ, Huế. Phường Long-thọ, huyện Hương- thủy, tỉnh Thừa Thiên. 41 Tuy-An Quận-Công Phưởng Phú mỹ, Huế. 42 Hải-Quốc-Công 00 or 44 Tây-Ninh Quận Công 45 Trấn-Tịnh Quận Công 47 48 49 51 Quản-Trạch Quận-Công An-Quốc-Công Tịnh Gia-Công Trấn-Biên Quận Công Chánh-tây-môn ngoại, Huế. Làng Bình an, huyện Hương thủy, tỉnh Thừa thiên Phường Phú-nhơn, Huế. Phường Phú mỹ, Huế, Cạnh ga Kim-long, Huế Làng Kim long, huyện Hương trà, tỉnh Thừa thiên. Làng Gia - lê - thượng, huyện Hương thủy, tỉnh Thừa thiên,<noinclude></noinclude> b8c5qc1wzl41q80y5j2rp0vw0b4va9u Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/28 104 68530 196020 2025-06-24T01:57:49Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “Thể thứ các vị Hoàng-Tir 52 53 54 55 56 57 TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG-TỬ Điện-Quốc-Công Tuy-Biên Quận Công Quế Sơn Quận Công Phong-Quốc-Công Trấn Định Quận Công Hoài Đức Quận Vương 58 | Duy-Xuyên Quận-Công 59 60 60 61 65 66 bidind Cầm Giang Quận Công Quản Hóa Quận Công Nam-Sách Quận Công Trấn-Quốc-Công Hoằng Hóa Quận Vương 68 | Tân-An Quận-Công 69 70 71 72 73 74 75 Bảo An…” 196020 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 24 —|}}</noinclude>Thể thứ các vị Hoàng-Tir 52 53 54 55 56 57 TƯỚC CỦA CÁC VỊ HOÀNG-TỬ Điện-Quốc-Công Tuy-Biên Quận Công Quế Sơn Quận Công Phong-Quốc-Công Trấn Định Quận Công Hoài Đức Quận Vương 58 | Duy-Xuyên Quận-Công 59 60 60 61 65 66 bidind Cầm Giang Quận Công Quản Hóa Quận Công Nam-Sách Quận Công Trấn-Quốc-Công Hoằng Hóa Quận Vương 68 | Tân-An Quận-Công 69 70 71 72 73 74 75 Bảo An Quận-Công Hậu-Lộc Quận-Công Kiến Hòa Quận công kiến-Phong Quận-Công Vĩnh-Lộc Quận Công Jull fil Phù-Cát Quận Công Cầm-Xuyên Quận Vương 76 An-Xuyên-Vương *78 An-Thành-Vương 24 CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC Phường Phú-mỹ, Huế, Làng Nam-phô-nam, huyện Phú- vang, tỉnh Thừa-thiên Lăng An-ninh-thượng, huyện Hương-trả, tỉnh Thừa-thiên. Làng Vi-dạ, huyện Phú-vang, tỉnh Thừa-thiên Làng Bình-môn, huyện Phú-lộc, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-cát, Huế. | Làng Bình-môn, huyện Phú Lộc, ảnh Thừa-thiên. Phường Phú-mỹ Huế. Làng Phủ-trạch, huyện Phong điền, tỉnh Thừa-thiên Làng Trưởng cưởi, huyện Hương trà, tỉnh Thừa-thiên. Phưởng Phủ-hội, Huế. Phường Phú-cát, Huế. Làng Nam-phô-nam, huyện Phú- vang, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-mỹ, Huế Phường Phú-mỹ, Huế. Làng An-cựu-tây, huyện Hương thủy, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-mỹ, Huế. Làng An quán, huyện Hương trả, tỉnh Thừa thiên, Làng Nam-phô-nam, huyện Phú- vang, tỉnh Thừa thiêng Lảng Vạn-xuân, huyện Hương- trả, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-mỹ, Huế. Phưởng Phú-cát, Huế.<noinclude></noinclude> i35nj1fkajq6jlnbksulkex8gmebeis Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/29 104 68531 196021 2025-06-24T01:58:09Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 25- Hệ ba chánh Hong Các vị Hoàng tử con đức Thiệu-Trị (Hiến-Tô-Chương Hoàng- Đế) họp lại thành Hạ Ba chánh. Đức Thiệu-Trị sanh năm 1807, mất năm 1847, sanh-hạ được 99 Hoàng-tử, và 35 Hoàng nữ. - - Hoảng-Tử : 1•— An-Phong quận-vương,2 – Đức Dục-Tôn-Anh Hoàng-Đế, 9 Thái-Thạnh quận vương 4 – Thoại thái-vương, 5 – Hoàng-tử Kiêm, 6· — Hoàng-Trị-vương,…” 196021 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 25 —|}}</noinclude>- 25- Hệ ba chánh Hong Các vị Hoàng tử con đức Thiệu-Trị (Hiến-Tô-Chương Hoàng- Đế) họp lại thành Hạ Ba chánh. Đức Thiệu-Trị sanh năm 1807, mất năm 1847, sanh-hạ được 99 Hoàng-tử, và 35 Hoàng nữ. - - Hoảng-Tử : 1•— An-Phong quận-vương,2 – Đức Dục-Tôn-Anh Hoàng-Đế, 9 Thái-Thạnh quận vương 4 – Thoại thái-vương, 5 – Hoàng-tử Kiêm, 6· — Hoàng-Trị-vương, 7.— Vinh-quốc-công, 8- Gia-Hưng-vương, 9i- Phong-lộc quận vương, 10– An- Phước quận vương, 14 – Hoàng-tử Thiệu, 42 – Tuy-Hòa quận- vương, 18 — Hoàng-tủ Bàng, 14.– Hoàng-tử Sâm, 15 — Hoàng- tử Trứ, 16 – Hương-Sơn quận-công, 17– Hoàng tử Thi, 18.– Mỹ-Lộc quận công, 19…– Tảo-Thương, 20 – Hoảng-tử Hy, 94– Hoàng-tử Cơ, 99– Hoàng tử Trụ, 23– Kỳ-phong quận-công, 24 — Tảo-thương, 25'— Phú-lương công 26 Thuần Tảo-Thương, 28– Hoàng-tử Nghề, Nghị-Kiên-thái-vương, 27 99 – Văn-Lãng quận-vương (Hiệp-Hòa Phế-Đế). 1 - Lăng đức Thiệu-Trị (Xương-Lăng) táng tại núi Thuận-Đạo, huyện-Hương-Thủy, tỉnh Thừa thiên. Lăng của bà Nghi-Thiên- Chương Hoàng-Hậu (Xương-thọ lăng) ở tại làng Cư-Chánh, huyện Hương thủy, Đức Thiệu-trị và bà Nguyên-Phối đều thờ tại Thế-Miếu, Hữu Nhứt án và tại Hữu Nhứt án điện Phụng Tiên. Đi Hạ Ba Chánh, kể về nam nhân số 980 người mà gồm có 45 Phòng cả thảy, 50-yos Thể thứ các vị Hoàng-Tử 1 6T TƯỚC CỦA CÁC VỊ iporT HOÀNG-TỬ toll jig-nol- sub An-Phong Quận-Vương 3 | Thái-Thạnh Quận-Vương 4 6 Thoại Thái-Vương Hoằng-Trị-Vương ĐÔI CHỖ NHÀ THỜ TQA-LAC bi-gno(1) -ghioll Làng Thanh-thủy, huyện Hương- thủy, tỉnh Thừa thiên. то Làng An-cựu, huyện Hương- thủy, tỉnh Thira-thiên, Phường Phú-cát, Huế, nha Phường Phú-cát, Huế là mộ<noinclude></noinclude> hz23bpg20w522wvb83wohyg1ed49pm0 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/30 104 68532 196022 2025-06-24T01:58:29Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- - 26- Thế thứ các Hoàng-Tử 17/ 00 6 10 12 16 18 23 25 TƯỚC CỦA CÁC VỊ YẾU HOÀNG-TỬ Vĩnh-Quốc-Công indi-icodT CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC qod Làng An - cựu, huyện Hương thủy, tỉnh Thira-thiên. Gia-Hưng-Vương NHƯ 2 | Phường Phủ cát, Huế. Phong-Lộc Quận Công H-zu'P idT An-Phước Quận Vương Tuy-Hòa Quận-Vương Hương-Sơn Quận Công Mỹ Lộc Quận-Công Kỳ-Phong Quận Công Phủ-Lương-C…” 196022 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 26 —|}}</noinclude>- - 26- Thế thứ các Hoàng-Tử 17/ 00 6 10 12 16 18 23 25 TƯỚC CỦA CÁC VỊ YẾU HOÀNG-TỬ Vĩnh-Quốc-Công indi-icodT CHỖ NHÀ THỜ TOA-LAC qod Làng An - cựu, huyện Hương thủy, tỉnh Thira-thiên. Gia-Hưng-Vương NHƯ 2 | Phường Phủ cát, Huế. Phong-Lộc Quận Công H-zu'P idT An-Phước Quận Vương Tuy-Hòa Quận-Vương Hương-Sơn Quận Công Mỹ Lộc Quận-Công Kỳ-Phong Quận Công Phủ-Lương-Công 26 Kiên-Thái-Vương 29 Văn-Lãng Quận-Vương guil Làng Phò-ninh, huyện Phong- Tiền no điền, linh Thừa thiên. - Phường Phú-cát, Huế. động Phưởng Phủ-hội, Huế. Phường Phú-cát, Huế. Phường Huệ-an, Kinh thành nội Phường Phú-cát, Huế. B Làng Xuân hòa, huyện Hương- trả, tỉnh Thừa thiên. Phường Phú-nhuận, Huế. Làng Dương-xuân, huyện Hương (muối oil thủy, tỉnh Thừa-thiên Hệ tứ chánh Hệ Tứ chánh là Hộ của các vị Hoàng tử con nuôi đứa Dực-Tôn-Anh Hoàng-Đế (Tự-Đức). Đức Dực-Tôn-Anh Hoàng-Đế sanh năm 1899, mất năm 1883, vì không con nên phải nuôi ba người cháu: Đức Cung-Tôn-Huệ Hoàng-Đế (Dục-Đức) con ngài Thoại-thái-vương đức Cảnh-Tôn- Thuần Hoàng-Đế (Đồng-Khánh và đúc Giản-tôn-Nghị Hoàng-Đế (Kiến-Phước) đều con của ngài Kiên-Thái-vương. của Khiêm-lăng (lăng của đức Tự-Đức) ở tại làng Dương Xuân-thượng, huyện Hương thủy, Lăng của bà Lệ-Thiên-Anh Hoàng-Hậu gọi là Khiêm-thọ-lăng củng ở vùng ấy. Ngài và bà đều thờ tại án Tã nhì Thế-Miếu và án Tã nhì điện Phụng-tiên,<noinclude></noinclude> 893e5vrgahyt2pgln911d6tcntnn851 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/31 104 68533 196023 2025-06-24T01:58:46Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “THE THO DO BIEU -27- Trong ba ngài con nuôi của đức Dục-Tôn-Anh Hoàng-Đế ngài Giản-Tôn mở ra Hệ Ngủ Chánh, ngài Cảnh-Tôn mở ra Hệ Lục Chánh, nên hộ Tứ thánh chỉ còn đức Cung-Tôn-Huệ Hoàng-Đế mà thôi. Đức Cung-Tòn-Huệ Hoàng-Đế sanh năm 1852, mất h năm 1884. Ngài có 11 Hoàng tử và 8 Công-chúa. nốt qu Hoàng-tử: 1. – Hoàng tử Cương, » – Hoàng-tử Thị 3- Hoàng-t…” 196023 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 27 —|}}</noinclude>THE THO DO BIEU -27- Trong ba ngài con nuôi của đức Dục-Tôn-Anh Hoàng-Đế ngài Giản-Tôn mở ra Hệ Ngủ Chánh, ngài Cảnh-Tôn mở ra Hệ Lục Chánh, nên hộ Tứ thánh chỉ còn đức Cung-Tôn-Huệ Hoàng-Đế mà thôi. Đức Cung-Tòn-Huệ Hoàng-Đế sanh năm 1852, mất h năm 1884. Ngài có 11 Hoàng tử và 8 Công-chúa. nốt qu Hoàng-tử: 1. – Hoàng tử Cương, » – Hoàng-tử Thị 3- Hoàng-tử Mỹ, 4– Hoàng tử Nga, 5– Hoàng-tử Nghi, 6 – Hoàng-tử Còn, 7 Hoài-Trạch-công, (Thành-thái), 8– Hoàng-tử Chuẩn, 9·– Tuyên-hóa-vương, 10– Hoải-ăn- vương, 11– Mỷ-hoa-công. J-T gob) dabda-and au - - - - Trong 8 vị Công chúa hiện hai ngài đang còn là ngài Hoàng-trưởng-nữ Mỹ-lương Công chúa và ngài Tàn-phong Công-chúa. đi Ngải và Bà táng tại làng An-lang ở làng An-cựu. huyện Hương thủy, tỉnh Thừa thiên và thờ tại Cung-Miếu ở Kinh thành-nội. oH-nuT-nsid dnd-god sit - Hạ Tử Chánh có 4 phòng, nhân số nam được 60 người. grody 701 LÀ CHỖ NHÀ THỜ CÁC CHI TƯỚC CỦA CÁC VỊ Thế thử các vị Hoàng-Tử 7 6 BaỐC HOÀNG TỬ VI 1103 TOA-LAC dasds SH od so id) doids spd Ad no@ Hoài-Trạch-Công Ad men noo Chưa có vì ngài còn sống. Tuyên-Hóa-Vương Bà B072" Phường Phú hỏa, Huế. gan và 010 Hoài Ân-Vương Đàn 11 Phưởng Phủ-cát, Huế, Mỹ-Hóa-Công Phường Phú-nhuận, Huế. và Hệ ngủ chánh Đức Giản-Tôn-Nghi Hoàng-Đế vô-tự nên Hệ-Ngủ chánh không có, Đức Giản-Tôn sanh năm 1869, mất năm 1884, táng ở Bồi- Lăng gần Khiêm-Lang. Ngài thờ ở Thế Miếu Án Hữu nhi và ở án Hữu nhì điện Phụng-tiên.<noinclude></noinclude> lcgul9js5mbosgiis1wj5lygghp5ha6 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/32 104 68534 196024 2025-06-24T01:59:05Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 28 iiga 30-gnioll dak-a iQua nos inga ad gnost Hệ lục chánh Hệ Lục Chánh là Hệ của các vị Hoàng-tử con đức Cảnh-Hôn- Thuần Hoàng-Đế (Đồng-Khánh). Bull nul T-gnu Đức Đồng-Khánh sanh năm 1864, mất năm 1888, có sáu Hoàng nam và sáu hoàng nữ. 3- d Các Hoàng nam: 1 – Đức Hoàng-Tôn-Tuyên Hoàng-Đế (Khải-Định), 9 An-Hóa quận-vương, 9 Tảo-thương, 4– Hoàng-Tử-Nga, 5 – Hoàng…” 196024 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 28 —|}}</noinclude>- 28 iiga 30-gnioll dak-a iQua nos inga ad gnost Hệ lục chánh Hệ Lục Chánh là Hệ của các vị Hoàng-tử con đức Cảnh-Hôn- Thuần Hoàng-Đế (Đồng-Khánh). Bull nul T-gnu Đức Đồng-Khánh sanh năm 1864, mất năm 1888, có sáu Hoàng nam và sáu hoàng nữ. 3- d Các Hoàng nam: 1 – Đức Hoàng-Tôn-Tuyên Hoàng-Đế (Khải-Định), 9 An-Hóa quận-vương, 9 Tảo-thương, 4– Hoàng-Tử-Nga, 5 – Hoàng-tử Cát, 6– Hoàng tử Quyền. Vua Đồng Khánh táng ở Tư-Lăng, tại làng Dương Xuân- thượng, huyện Hương-thủy tỉnh Thừa thiên. Bà Phụ-Thiên- Thuần Hoàng Hậu (tức Đức Thánh-Cung) táng ở Tư-minh Lăng cùng ở trong vùng ấy, Hi Ngài khôn-Nghi-Xong Đức Thái-Hoàng-Thái Hậu (tức là đức Tiên-Cung) hiện ở tại Đại Nội. Đức Đồng-Khánh và bà Phụ-Thiên-Thuần-Hoàng Hậu đều thờ tại Án-Tả tam tại Thể-Miếu, và án Tả tam điện Phụng-Tiên. Hệ Lục chánh chỉ có một phòng là phòng An-hóa Quận Vương, trong phòng chỉ có quan Vĩnh Thủy, Tả-tôn-khanh phủ Tôn Nhơn và người con trai tập tước Hương-công. Holl Đến hệ Lục chánh thì vừa hết các Hệ chánh. Hệ Ngủ chánh vô lự, thành thử chỉ còn năm hệ chánh mà thôi. Nhân số tổng cộng được 252 người đàn ông và 2.400 đàn bà. Muốn biết về thế thử trong các hệ chánh chỉ xem bản đề ở sau này thì đủ ro. dife Phing nod apib ide will ab<noinclude></noinclude> 508k1cc1u9zwmyg6jwosvbtfsjggazc Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/33 104 68535 196025 2025-06-24T02:00:08Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “ko – Đức DỤC-TÔN-ANH HOÀNG-ĐẾ (TỰ ĐỨC) (He Túr Chánb.) 9. THÊ THỨ ĐỒ BIỂU 1 – Đức THỂ-TÔ-CAO HOÀNG-ĐẾ (GIA LONG) (Hệ Nhứt Chánh) Đức THÁNH TÔ NHƠN HOÀNG-ĐẾ (MINH-MANG (Hà Nhì Chánh) Đức HIẾN-TÔ-CHƯƠNG HOÀNG ĐẾ (THIỆU-THD (Hệ Ba Chánh) 1 Thoại-Thái-Vương Kiên-Thái-Virong - 5 – HIỆP-HOÀ (Phế Đế) Thoại-Quốc-Công (DỤC-ĐỨC) (Con nuôi dức Tự-Đức) 8. — C…” 196025 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>ko – Đức DỤC-TÔN-ANH HOÀNG-ĐẾ (TỰ ĐỨC) (He Túr Chánb.) 9. THÊ THỨ ĐỒ BIỂU 1 – Đức THỂ-TÔ-CAO HOÀNG-ĐẾ (GIA LONG) (Hệ Nhứt Chánh) Đức THÁNH TÔ NHƠN HOÀNG-ĐẾ (MINH-MANG (Hà Nhì Chánh) Đức HIẾN-TÔ-CHƯƠNG HOÀNG ĐẾ (THIỆU-THD (Hệ Ba Chánh) 1 Thoại-Thái-Vương Kiên-Thái-Virong - 5 – HIỆP-HOÀ (Phế Đế) Thoại-Quốc-Công (DỤC-ĐỨC) (Con nuôi dức Tự-Đức) 8. — CẢNH-TÔN-THUẦN HOÀNG-ĐẾ (ĐỒNG KHÁNH (Con nuôi đúc Tự Đức) (Hệ Lục Chánh) - THÀNH-THÁI (Phố-Đế) 11. – HOẰNG-TÔN-TUYÊN Hoài-Trạch công) HOÀNG ĐẾ KHẢI ĐỊNH) 10 – DUY-TÂN (Phế-Đế) 12% – BẢO-ĐẠI HOÀNG ĐẾ ! 6 – GIẢN-TÔN-NGHỊ HOÀNG-ĐẾ (KIẾN-PHƯỚC (Con nuôi dức Tự-Đức) Hệ Ngủ Chánh) ! 7 – HAM-NGHE Phe-De<noinclude></noinclude> 6kpgijvt2x4vew8pd1us3u6ge4huhez Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/34 104 68536 196026 2025-06-24T02:00:51Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 30 - € Cách tổ chức trong Hoàng Tộc Trong Hoàng-Tộc có 9 Hệ Tôn-Thất và 6 Hệ Chánh, Nhân số tổng cộng được 10.800 người (theo bản kê tháng Février 1949). Đứng đầu mỗi Hệ có một viên Tư-Giáo. Về các Hệ Tôn-Thất, hệ tư, hệ sáu không có, về các Hệ Chánh tà hệ Ngủ chánh vô tự, hệ Lục chánh nhân số quá ít, nên chỉ đặt 11 viên Tư Giáo mà thôi. Tư-Giá…” 196026 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 30 —|}}</noinclude>- 30 - € Cách tổ chức trong Hoàng Tộc Trong Hoàng-Tộc có 9 Hệ Tôn-Thất và 6 Hệ Chánh, Nhân số tổng cộng được 10.800 người (theo bản kê tháng Février 1949). Đứng đầu mỗi Hệ có một viên Tư-Giáo. Về các Hệ Tôn-Thất, hệ tư, hệ sáu không có, về các Hệ Chánh tà hệ Ngủ chánh vô tự, hệ Lục chánh nhân số quá ít, nên chỉ đặt 11 viên Tư Giáo mà thôi. Tư-Giáo hệ nhứt, hệ nhì, hệ ba, hệ năm, hệ bảy, hệ tám, hộ chín, hệ nhứt chánh, hệ nhì chánh, hệ ba chánh và hệ tứ chánh. Từ-Giáo là một chức thuốc quan, có cái trọng trách nối liền người trong Hệ với Chánh-Phủ. Họ cũng như Lý-trưởng ở các làng, bảo vệ quyền lợi cho người trong Hệ, giữ gìn trật tự, coi về việc sanh tử giá thú và căn cước tánh hạnh của những người trong Hoàng Tộc. Dưới quyền các viên Tư Giáo có các viên Phòng trưởng, một công chức không lương, coi về việc khai báo trong Phòng. Ngoài Phòng-trưởng và Tư-Giáo lại có những viên Chủ tị hay Tồn tước, giữ việc kỵ lạp cúng tế trong Phòng và để phái đi lạy các nơi Tô -Lăng-Miếu-Điện, Các Hộ và các Hộ chánh đều thuộc dưới quyền Tồn-Nhơn Phủ. Ngày trước cầm đầu Phủ Tôn-Nhơn là một vị Hoàng-Thân nhưng gần đây thì Phủ Tôn Nhơn do một quan Thượng thơ kiêm nhiếp. Ấn quan thì có tả, hữu lớn khánh dưới nữa thì đến thuộc quan và viên dịch. Quan vien ở Phủ Tôn Nhon đều lựa những người trong Hoàng Tộc Quan Kiêm Nhiếp phủ vụ quản cổ các công việc thuộc về các người trong Hoàng Tộc tử những việc về lễ nghi đến hành chánh và tư pháp. Các Tôn-Lăng - Hiếu-Điện đều do các quan viên ngạch Kiểm Nghi trông coi, các viên quan ấy cũng đều là người trong Hoàng Tộc vừa thuộc quyền bộ Lễ Nghi vừa thuộc quyền Tôn-Nhơn Phủ. THE HO DO BIEN<noinclude></noinclude> mq4kisslg6vq7c361yt6erwp9hcqizu Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/35 104 68537 196027 2025-06-24T02:01:21Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “31- CÁC VỊ KIÊM NHIẾP TỪ NGÀY TỒN NHƠN PHỦ THÀNH LẬP luật làm ba ba lỗ Tả L. L. A. A. les Princes: Tôn Chánh ob so so osdt qil-ms appb Trường-Khánh-Công th Septembre 1836 – T- Janvier 1840 (lúc đức Thiệu Trị còn Hoàng tử) ngoài cái nó Thọ-Xuân-Vương Janvier Janvier 1840 Octobre 1885 đi anh dao Hữu Tôn Hữu Tôn Chánh Chánh S. A. le Prince : ip-T Hoài-Đức-Quận-Vương Octobre 1885 - Février…” 196027 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 31 —|}}</noinclude>31- CÁC VỊ KIÊM NHIẾP TỪ NGÀY TỒN NHƠN PHỦ THÀNH LẬP luật làm ba ba lỗ Tả L. L. A. A. les Princes: Tôn Chánh ob so so osdt qil-ms appb Trường-Khánh-Công th Septembre 1836 – T- Janvier 1840 (lúc đức Thiệu Trị còn Hoàng tử) ngoài cái nó Thọ-Xuân-Vương Janvier Janvier 1840 Octobre 1885 đi anh dao Hữu Tôn Hữu Tôn Chánh Chánh S. A. le Prince : ip-T Hoài-Đức-Quận-Vương Octobre 1885 - Février 1889 S. A. le Prince: Tuy-Lý-Vương MS-8 S. A. le Prince: An-XuyênVương Tả Tôn Chánh gudo-n Février 1889 Novembre 1897 Tả Tôn Nhơn gái mình abuti 1 Novembre 1897 Août 1899 - anh Hữu Tôn Nhơn S. A. le Prince; Hoàng-Trị-Vương isgn Août 1899 - Acût 1902 Tả Tôn Chánh под Septembre 1902 - Février 1920 Kiêm-Nhiếp Tôn-Nhơn Phủ Vụ Đại Thần Ton-that- Trams Février 1922 S.A. le Prince: An Thanh Vương L.L.E.E. Ứng-Huy Tòn-that-Dang thất-Đảng Bữu Thạch Ung-Bang Ung-Trình S.E. Février 1922 Février 1928 Février 1920 - Février 1922 Février 1928 Février 1928 - Janvier 1929 Janvier 1929 Février 1933 Février 1933 Janvier 1935 Janvier 1935 - Février 1940 Quyền Nhiếp Tôn Nhơn Phủ Vụ Bữu-Thảo Février 1940 - Mai 1942 Kiêm-hiếp Tôn Nhơn Phủ Vụ Đại Thần S.E. Tổn thất-Côn Mai 1942<noinclude></noinclude> pdmqm4w1pi9xr8pz14pzr2st7itdhv1 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/36 104 68538 196028 2025-06-24T02:01:38Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “- 32 - LÊN MÁU THẾ THỬ ẤM-TẬP TRONG HOÀNG TỘC DẦU Con cháu các ngài Hoàng tử, mỗi đời có một người được ẩm tập theo các tước dưới này : Cá Các ngài Thân Vương và Quận Vương: Con tập tước Quận Công 2-1M 020 Cháu tập tước Hương Công 34M anh sil) CHI TIÊUZ-0 5-M Thế thứ ba tập tước Kỳ-ngoại hầu 4-1M Thể thứ tư tập tước Tá-quốc Khanh Thể thứ năm tập…” 196028 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" />{{rh||— 32 —|}}</noinclude>- 32 - LÊN MÁU THẾ THỬ ẤM-TẬP TRONG HOÀNG TỘC DẦU Con cháu các ngài Hoàng tử, mỗi đời có một người được ẩm tập theo các tước dưới này : Cá Các ngài Thân Vương và Quận Vương: Con tập tước Quận Công 2-1M 020 Cháu tập tước Hương Công 34M anh sil) CHI TIÊUZ-0 5-M Thế thứ ba tập tước Kỳ-ngoại hầu 4-1M Thể thứ tư tập tước Tá-quốc Khanh Thể thứ năm tập tước Phụng-quốc ủy Con tập tước Cháu tập tước 6-1M Các ngài Thân công: s Huyện-công Huyện-hầu 2-2M 3-2M sl.A 2 Thế thứ ba tập tước Trợ-quốc khanh 4-2 Thế thứ tư tập tước Trợ quốc ủy 12-2M Thế thứ năm tập tước Phụng-quốc-lang 6-2M Con tập tước Cháu tập tước Các ngài Quốc công 100A Hương hầu của Trợ-quốc-khanh Thế thứ ba tập tước Tả-quốc ủy Thế thứ tư tập tước Tả-quốc-larg dq dodИ-ñó Các ngài Quận Công: Con tap turớc 6Kỳ-ngoại-hầu 3-2M 4-2M 5-2M DA 6-2M qoid M-main 4-1 M Cháu tập tước Thế thứ ba tập tước Thế là con cháu các 5-1M Trợ-quốc-lang 6-1M ngài Thân-vương, Quận vương và Thân-công được năm đời ẩm tập, con cháu các ngài Quốc- công được bốn đời, còn con cháu các ngài Quận công chỉ có ba đời ẩm tập. .3.2 Tá-quốc-khanh 54M Hoing Too qold-meix 3.2 no-di-noT<noinclude></noinclude> pygzneb1h258pgv7dtqm6za4el1yjhe Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/37 104 68539 196029 2025-06-24T02:02:05Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “MUC LUC Nguyên quán Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua. Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh. HỆ VÀ PHÒNG Các Hệ Tôn Thất: Hệ Nhứt. Hệ Nhì . Hệ Ba . Hệ Tư . (Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn Hựu) (Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn Cửu) TRANG 3 3 4 11 11 12 13 Hệ Năm. 14 Hệ Sáu . 15 Hệ Bảy 15 Hệ Tám. 17 Hệ Chín. 17 Các Hệ Chánh: Hệ Nhứt Chánh . Hệ Nhì Chánh Hệ Ba Ch…” 196029 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>MUC LUC Nguyên quán Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua. Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh. HỆ VÀ PHÒNG Các Hệ Tôn Thất: Hệ Nhứt. Hệ Nhì . Hệ Ba . Hệ Tư . (Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn Hựu) (Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn Cửu) TRANG 3 3 4 11 11 12 13 Hệ Năm. 14 Hệ Sáu . 15 Hệ Bảy 15 Hệ Tám. 17 Hệ Chín. 17 Các Hệ Chánh: Hệ Nhứt Chánh . Hệ Nhì Chánh Hệ Ba Chánh Hệ Tứ Chánh 19 20 . 25 26 Hệ Ngủ Chánh 27 Hệ Lục Chánh 28 Thế Thứ Đồ Biểu 29 Cách tổ chức trong Hoàng tộc 30 Các vị kiêm nhiếp từ ngày Tôn Nhơn-Phủ thành lập. 31 Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc 32<noinclude></noinclude> pdkre0pxizy8758oucp2evl8oxd62cd 196041 196029 2025-06-24T03:01:57Z Tranminh360 1642 196041 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|{{xxxx-lớn|{{chữ co giãn|0.5|'''MỤC LỤC'''}}}}{{vạch|6em}}}} {{ML đ}} {{ML h p|3|{{sc|trang}}}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Nguyên quán'''}}|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua'''}}|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh'''}}|số trang=4|lệch=4}} {{ML h g|3|'''HỆ VÀ PHÒNG'''}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Tôn Thất:'''}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt'''}}|số trang=11|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhì'''}}|số trang=11|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn-Hựu)'''}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Ba'''}}|số trang=12|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn-Cửu)'''}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Tư'''}}|số trang=13|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Năm'''}}|số trang=14|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Sáu'''}}|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Bảy'''}}|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Tám'''}}|số trang=17|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Chín'''}}|số trang=17|lệch=4}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Chánh''':}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt Chánh'''}}|số trang=19|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhì Chánh'''}}|số trang=20|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Ba Chánh'''}}|số trang=25|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Tứ Chánh'''}}|số trang=26|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Ngủ Chánh'''}}|số trang=27|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Lục Chánh'''}}|số trang=28|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Thế Thứ Đồ Biểu'''}}|số trang=29|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Cách tổ chức trong Hoàng tộc'''}}|số trang=30|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Các vị kiêm-nhiếp từ ngày Tôn-Nhơn-Phủ thành lập|số trang=31|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc'''}}|số trang=32|lệch=4}} {{ML c}}<noinclude></noinclude> o2j4lzntcmw2qn04fyo2jul9vjl094v 196042 196041 2025-06-24T03:02:31Z Tranminh360 1642 196042 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|{{xxxx-lớn|{{chữ co giãn|0.5|'''MỤC LỤC'''}}}}{{vạch|6em}}}} {{ML đ}} {{ML h p|3|{{sc|trang}}}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Nguyên quán'''}}|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua'''}}|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh'''}}|số trang=4|lệch=4}} {{ML h g|3|'''HỆ VÀ PHÒNG'''}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Tôn Thất:'''}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt'''}}|số trang=11|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhì'''}}|số trang=11|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn-Hựu)'''}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Ba'''}}|số trang=12|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn-Cửu)'''}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Tư'''}}|số trang=13|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Năm'''}}|số trang=14|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Sáu'''}}|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Bảy'''}}|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Tám'''}}|số trang=17|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Chín'''}}|số trang=17|lệch=4}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Chánh''':}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt Chánh'''}}|số trang=19|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Nhì Chánh'''}}|số trang=20|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Ba Chánh'''}}|số trang=25|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Tứ Chánh'''}}|số trang=26|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Ngủ Chánh'''}}|số trang=27|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Hệ Lục Chánh'''}}|số trang=28|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Thế Thứ Đồ Biểu'''}}|số trang=29|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Cách tổ chức trong Hoàng tộc'''}}|số trang=30|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Các vị kiêm-nhiếp từ ngày Tôn-Nhơn-Phủ thành lập}}|số trang=31|lệch=4}} {{ML h 2c-1|{{nhỏ|'''Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc'''}}|số trang=32|lệch=4}} {{ML c}}<noinclude></noinclude> dk8n5derk0qhbtr3e07ysjvj6tgsqew 196043 196042 2025-06-24T03:14:28Z Tranminh360 1642 196043 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|{{xxxx-lớn|{{letter-spacing|0.2em|{{chữ co giãn|0.5|'''MỤC LỤC'''}}}}}}{{vạch|6em}}}} {{ML đ}} {{ML h p|3|{{sc|trang}}}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Nguyên quán|{{nhỏ|'''Nguyên quán'''}}]]|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua|{{nhỏ|'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua'''}}]]|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh|{{nhỏ|'''Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh'''}}]]|số trang=4|lệch=4}} {{ML h g|3|'''HỆ VÀ PHÒNG'''}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Tôn Thất:'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhứt|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt'''}}]]|số trang=11|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhì|{{nhỏ|'''Hệ Nhì'''}}]]|số trang=11|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn-Hựu)'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ba|{{nhỏ|'''Hệ Ba'''}}]]|số trang=12|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn-Cửu)'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tư|{{nhỏ|'''Hệ Tư'''}}]]|số trang=13|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Năm|{{nhỏ|'''Hệ Năm'''}}]]|số trang=14|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Sáu|{{nhỏ|'''Hệ Sáu'''}}]]|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Bảy|{{nhỏ|'''Hệ Bảy'''}}]]|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tám|{{nhỏ|'''Hệ Tám'''}}]]|số trang=17|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Chín|{{nhỏ|'''Hệ Chín'''}}]]|số trang=17|lệch=4}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Chánh''':}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhứt Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt Chánh'''}}]]|số trang=19|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhì Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Nhì Chánh'''}}]]|số trang=20|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ba Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Ba Chánh'''}}]]|số trang=25|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tứ Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Tứ Chánh'''}}]]|số trang=26|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ngủ Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Ngủ Chánh'''}}]]|số trang=27|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Lục Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Lục Chánh'''}}]]|số trang=28|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Thế Thứ Đồ Biểu|{{nhỏ|'''Thế Thứ Đồ Biểu'''}}]]|số trang=29|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách tổ chức trong Hoàng tộc|{{nhỏ|'''Cách tổ chức trong Hoàng tộc'''}}]]|số trang=30|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Các vị kiêm nhiếp từ ngày Tôn Nhơn Phủ thành lập|{{nhỏ|'''Các vị kiêm-nhiếp từ ngày Tôn-Nhơn-Phủ thành lập}}]]|số trang=31|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc|{{nhỏ|'''Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc'''}}]]|số trang=32|lệch=4}} {{ML c}}<noinclude></noinclude> omrjof4y3fuln09fe4otbmjzw9y1geb 196044 196043 2025-06-24T03:15:10Z Tranminh360 1642 196044 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|{{xxxx-lớn|{{letter-spacing|0.15em|{{chữ co giãn|0.5|'''MỤC LỤC'''}}}}}}{{vạch|6em}}}} {{ML đ}} {{ML h p|3|{{sc|trang}}}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Nguyên quán|{{nhỏ|'''Nguyên quán'''}}]]|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua|{{nhỏ|'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua'''}}]]|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh|{{nhỏ|'''Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh'''}}]]|số trang=4|lệch=4}} {{ML h g|3|'''HỆ VÀ PHÒNG'''}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Tôn Thất:'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhứt|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt'''}}]]|số trang=11|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhì|{{nhỏ|'''Hệ Nhì'''}}]]|số trang=11|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn-Hựu)'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ba|{{nhỏ|'''Hệ Ba'''}}]]|số trang=12|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn-Cửu)'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tư|{{nhỏ|'''Hệ Tư'''}}]]|số trang=13|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Năm|{{nhỏ|'''Hệ Năm'''}}]]|số trang=14|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Sáu|{{nhỏ|'''Hệ Sáu'''}}]]|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Bảy|{{nhỏ|'''Hệ Bảy'''}}]]|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tám|{{nhỏ|'''Hệ Tám'''}}]]|số trang=17|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Chín|{{nhỏ|'''Hệ Chín'''}}]]|số trang=17|lệch=4}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Chánh''':}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhứt Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt Chánh'''}}]]|số trang=19|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhì Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Nhì Chánh'''}}]]|số trang=20|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ba Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Ba Chánh'''}}]]|số trang=25|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tứ Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Tứ Chánh'''}}]]|số trang=26|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ngủ Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Ngủ Chánh'''}}]]|số trang=27|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Lục Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Lục Chánh'''}}]]|số trang=28|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Thế Thứ Đồ Biểu|{{nhỏ|'''Thế Thứ Đồ Biểu'''}}]]|số trang=29|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách tổ chức trong Hoàng tộc|{{nhỏ|'''Cách tổ chức trong Hoàng tộc'''}}]]|số trang=30|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Các vị kiêm nhiếp từ ngày Tôn Nhơn Phủ thành lập|{{nhỏ|'''Các vị kiêm-nhiếp từ ngày Tôn-Nhơn-Phủ thành lập}}]]|số trang=31|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc|{{nhỏ|'''Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc'''}}]]|số trang=32|lệch=4}} {{ML c}}<noinclude></noinclude> 6ubjtsuofeb33cqto10zzkam0vp7rtz 196045 196044 2025-06-24T03:16:33Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196045 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g|{{xxxx-lớn|{{letter-spacing|0.15em|{{chữ co giãn|0.5|'''MỤC LỤC'''}}}}}}{{vạch|6em}}}} {{ML đ}} {{ML h p|3|{{nhỏ|TRANG}}}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Nguyên quán|{{nhỏ|'''Nguyên quán'''}}]]|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua|{{nhỏ|'''Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua'''}}]]|số trang=3|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh|{{nhỏ|'''Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh'''}}]]|số trang=4|lệch=4}} {{ML h g|3|'''HỆ VÀ PHÒNG'''}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Tôn Thất:'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhứt|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt'''}}]]|số trang=11|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhì|{{nhỏ|'''Hệ Nhì'''}}]]|số trang=11|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Thuận và Nguyễn-Hựu)'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ba|{{nhỏ|'''Hệ Ba'''}}]]|số trang=12|lệch=4}} {{ML h g|3|'''(Họ Nguyễn-Hửu và Nguyễn-Cửu)'''}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tư|{{nhỏ|'''Hệ Tư'''}}]]|số trang=13|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Năm|{{nhỏ|'''Hệ Năm'''}}]]|số trang=14|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Sáu|{{nhỏ|'''Hệ Sáu'''}}]]|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Bảy|{{nhỏ|'''Hệ Bảy'''}}]]|số trang=15|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tám|{{nhỏ|'''Hệ Tám'''}}]]|số trang=17|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Chín|{{nhỏ|'''Hệ Chín'''}}]]|số trang=17|lệch=4}} {{ML h g|3|'''Các Hệ Chánh''':}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhứt Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Nhứt Chánh'''}}]]|số trang=19|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Nhì Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Nhì Chánh'''}}]]|số trang=20|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ba Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Ba Chánh'''}}]]|số trang=25|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Tứ Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Tứ Chánh'''}}]]|số trang=26|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Ngủ Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Ngủ Chánh'''}}]]|số trang=27|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Hệ Lục Chánh|{{nhỏ|'''Hệ Lục Chánh'''}}]]|số trang=28|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Thế Thứ Đồ Biểu|{{nhỏ|'''Thế Thứ Đồ Biểu'''}}]]|số trang=29|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Cách tổ chức trong Hoàng tộc|{{nhỏ|'''Cách tổ chức trong Hoàng tộc'''}}]]|số trang=30|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Các vị kiêm nhiếp từ ngày Tôn Nhơn Phủ thành lập|{{nhỏ|'''Các vị kiêm-nhiếp từ ngày Tôn-Nhơn-Phủ thành lập}}]]|số trang=31|lệch=4}} {{ML h 2c-1|[[Hoàng tộc lược biên/Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc|{{nhỏ|'''Thế thứ ấm tập trong Hoàng tộc'''}}]]|số trang=32|lệch=4}} {{ML c}}<noinclude></noinclude> bk8i4nv67d0ga3nltei9ilgep8x98k5 Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/40 104 68540 196030 2025-06-24T02:02:44Z Tranminh360 1642 /* Chưa hiệu đính */ [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “Sách này in tại nhà in A. J. S. 28 Rue Gia-Long - IIUE 300 quyền trong ấy có 30 quyền đặc biệt bia vàng, 30 quyển thượng hạng và 240 quyễn thường” 196030 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>Sách này in tại nhà in A. J. S. 28 Rue Gia-Long - IIUE 300 quyền trong ấy có 30 quyền đặc biệt bia vàng, 30 quyển thượng hạng và 240 quyễn thường<noinclude></noinclude> eutu52blveohuconel28b9fg4l7ziou 196039 196030 2025-06-24T02:38:56Z Tranminh360 1642 196039 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="1" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g| {{hơi nhỏ|''Sách nầy in tại nhà in''}}<br/> '''A. J. S.'''<br/> {{hơi nhỏ|''28 Rue Gia-Long — HUÉ''}}<br/> {{hơi nhỏ|''300 quyễn trong ấy có''}}<br/> {{hơi nhỏ|''30 quyễn đặc biệt bìa''}}<br/> {{hơi nhỏ|''vàng, 30 quyễn thượng''}}<br/> {{hơi nhỏ|''hạng và 240 quyễn thường.''}}}}<noinclude></noinclude> 6tulfz03ps33l158xpjmekj6fyz5xpd 196040 196039 2025-06-24T02:39:34Z Tranminh360 1642 /* Đã hiệu đính */ 196040 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="3" user="Tranminh360" /></noinclude>{{g| {{hơi nhỏ|''Sách nầy in tại nhà in''}}<br/> '''A. J. S.'''<br/> {{hơi nhỏ|''28 Rue Gia-Long — HUÉ''}}<br/> {{hơi nhỏ|''300 quyễn trong ấy có''}}<br/> {{hơi nhỏ|''30 quyễn đặc biệt bìa''}}<br/> {{hơi nhỏ|''vàng, 30 quyễn thượng''}}<br/> {{hơi nhỏ|''hạng và 240 quyễn thường.''}}}}<noinclude></noinclude> r5rhgfgn748t1e7touilx5ovhqnq1ve Trang:Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf/42 104 68541 196031 2025-06-24T02:03:17Z Tranminh360 1642 /* Không có nội dung */ 196031 proofread-page text/x-wiki <noinclude><pagequality level="0" user="Tranminh360" /></noinclude><noinclude></noinclude> 4zx3dow8vwz1rn59ta5lj4pkbiclo6s Hoàng tộc lược biên 0 68542 196047 2025-06-24T03:21:13Z Tranminh360 1642 [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “{{đầu đề | tựa đề = Hoàng tộc lược biên | tác giả = Tôn Thất Cổn | dịch giả = | phần = | trước = | sau = | năm = 1943 | ghi chú = }} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=1 /> {{ngắt trang|nhãn=}} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=5 /> {{ngắt trang|nhãn=}} <…” 196047 wikitext text/x-wiki {{đầu đề | tựa đề = Hoàng tộc lược biên | tác giả = Tôn Thất Cổn | dịch giả = | phần = | trước = | sau = | năm = 1943 | ghi chú = }} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=1 /> {{ngắt trang|nhãn=}} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=5 /> {{ngắt trang|nhãn=}} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=37 /> {{ngắt trang|nhãn=}} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=40 /> {{Pd/1996|1944}} mulakf3giqb2bn5iejbwxnguata0anz Hoàng tộc lược biên/Nguyên quán 0 68543 196052 2025-06-24T03:59:59Z Tranminh360 1642 [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “{{đầu đề | tựa đề = [[../]] | tác giả = Tôn Thất Cổn | dịch giả = | phần = Nguyên quán | trước = | sau = [[../Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua|Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua]] | ghi chú = }} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=7 onlysection="nq" />” 196052 wikitext text/x-wiki {{đầu đề | tựa đề = [[../]] | tác giả = Tôn Thất Cổn | dịch giả = | phần = Nguyên quán | trước = | sau = [[../Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua|Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua]] | ghi chú = }} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" include=7 onlysection="nq" /> 37jih8jz48uy6xs6q5od89gwgvnyj05 Biên dịch:Minh thực lục 114 68544 196053 2025-06-24T04:05:37Z Mrfly911 2215 Thêm mục lục. 196053 wikitext text/x-wiki {{đầu đề biên dịch | tựa đề = Minh thực lục | tác giả = | ngôn ngữ = zh | bản gốc = 明實錄 | năm = nhà Minh | phần = | trước = | sau = | ghi chú = '''Minh thực lục''' (giản thể: 明实录; phồn thể: 明實錄) là bộ biên niên sử viết về triều Minh Trung Quốc. Bộ sử ghi lại các sự kiện bắt đầu từ thời Minh Thái Tổ tới Minh Hy Tông, tổng cộng mười ba triều vua. }} == Mục lục == *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thái tổ cao hoàng đế thực lục|Thái tổ cao hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục|Thái tông văn hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Nhân tông chiêu hoàng đế thực lục|Nhân tông chiêu hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Tuyên tông chương hoàng đế thực lục|Tuyên tông chương hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Anh tông duệ hoàng đế thực lục|Anh tông duệ hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Đại minh thuần hoàng đế thực lục|Hiến tông thuần hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Đại minh kính hoàng đế thực lục|Hiếu tông kính hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Đại minh nghị hoàng đế thực lục|Vũ tông nghị hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Đại minh túc hoàng đế thực lục|Thế tông túc hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Đại minh trang hoàng đế thực lục|Mục tông trang hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thần tông hiển hoàng đế thực lục|Thần tông hiển hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Quang tông trinh hoàng đế thực lục|Quang tông trinh hoàng đế thực lục ]] *[[Biên dịch:Minh thực lục/Hy tông triết hoàng đế thực lục|Hy tông triết hoàng đế thực lục ]] == Lục ngoại == *[[Sùng Trinh trưởng biên ]] *[[Hoằng Quang thực lục sao ]] *[[Vĩnh Lịch thực lục ]] bxnxbxevs334yh3gncogsrb0pcmqm1i Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục 114 68545 196056 2025-06-24T04:17:10Z Mrfly911 2215 [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “{{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[../|Minh thực lục]] | tác giả = | ngôn ngữ = zh | bản gốc = 明實錄 | năm = nhà Minh | phần = Thành tổ văn hoàng đế thực lục | trước = | sau = | ghi chú = }} == Mục lục == *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 001|Quyển nhất ]] Hồng vũ tam niên chí Kiến Văn nguyên ni…” 196056 wikitext text/x-wiki {{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[../|Minh thực lục]] | tác giả = | ngôn ngữ = zh | bản gốc = 明實錄 | năm = nhà Minh | phần = Thành tổ văn hoàng đế thực lục | trước = | sau = | ghi chú = }} == Mục lục == *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 001|Quyển nhất ]] Hồng vũ tam niên chí Kiến Văn nguyên niên *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 002|Quyển nhị ]] Kiến văn nguyên niên thất nguyệt / 1399 niên *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 003|Quyển tam đáo quyển thất ]] Kiến Văn nguyên niên bát nguyệt đáo Kiến Văn tam niên tam nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 008|Quyển bát đáo quyển thập ]] Kiến Văn tam niên nhuận tam nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 011|Quyển thập nhất đáo quyển nhị thập nhị ]] Hồng vũ tam thập ngũ niên bát nguyệt đáo Vĩnh Lạc nguyên niên bát nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 023|Quyển nhị thập tam đáo quyển tam thập ngũ ]] Vĩnh Lạc nguyên niên cửu nguyệt đáo Vĩnh Lạc nhị niên thập nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 036|Quyển tam thập lục đáo quyển ngũ thập lục ]] Vĩnh Lạc nhị niên đáo Vĩnh Lạc tứ niên thất nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 057|Quyển ngũ thập thất đáo quyển thất thập bát ]] Vĩnh Lạc tứ niên đáo Vĩnh Lạc lục niên tứ nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 079|Quyển thất thập cửu đáo quyển nhất bách ]] Vĩnh Lạc lục niên đáo Vĩnh Lạc bát niên chính nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 0101|Quyển nhất bách nhất đáo quyển nhất bách nhị thập ]] Vĩnh Lạc bát niên đáo Vĩnh Lạc cửu niên thập nguyệt | *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 0121|Quyển nhất bách nhị thập nhất đáo quyển nhất bách lục thập thất ]] Vĩnh Lạc cửu niên đáo Vĩnh Lạc thập tam niên bát nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 0168|Quyển nhất bách lục thập bát đáo quyển nhị bách nhị thập thất ]] Vĩnh Lạc thập tam niên đáo Vĩnh Lạc thập bát niên thất nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 228|Quyển nhị bách nhị thập bát đáo quyển nhị bách ngũ thập nhất ]] Vĩnh Lạc thập bát niên đáo Vĩnh Lạc nhị thập niên cửu nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 252|Quyển nhị bách ngũ thập nhị đáo quyển nhị bách thất thập tứ ]] Vĩnh Lạc nhị thập niên đáo Vĩnh Lạc nhị thập nhị niên bát nguyệt tqpgx3gfo6ynwsx3zfyx4wi7dn8oow6 196060 196056 2025-06-24T06:29:16Z Mrfly911 2215 196060 wikitext text/x-wiki {{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[../|Minh thực lục]] | tác giả = | ngôn ngữ = zh | bản gốc = 明實錄/成祖文皇帝實錄 | năm = nhà Minh | phần = Thành tổ văn hoàng đế thực lục | trước = | sau = | ghi chú = }} == Mục lục == *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 001|Quyển nhất ]] Hồng vũ tam niên chí Kiến Văn nguyên niên *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 002|Quyển nhị ]] Kiến văn nguyên niên thất nguyệt / 1399 niên *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 003|Quyển tam đáo quyển thất ]] Kiến Văn nguyên niên bát nguyệt đáo Kiến Văn tam niên tam nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 008|Quyển bát đáo quyển thập ]] Kiến Văn tam niên nhuận tam nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 011|Quyển thập nhất đáo quyển nhị thập nhị ]] Hồng vũ tam thập ngũ niên bát nguyệt đáo Vĩnh Lạc nguyên niên bát nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 023|Quyển nhị thập tam đáo quyển tam thập ngũ ]] Vĩnh Lạc nguyên niên cửu nguyệt đáo Vĩnh Lạc nhị niên thập nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 036|Quyển tam thập lục đáo quyển ngũ thập lục ]] Vĩnh Lạc nhị niên đáo Vĩnh Lạc tứ niên thất nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 057|Quyển ngũ thập thất đáo quyển thất thập bát ]] Vĩnh Lạc tứ niên đáo Vĩnh Lạc lục niên tứ nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 079|Quyển thất thập cửu đáo quyển nhất bách ]] Vĩnh Lạc lục niên đáo Vĩnh Lạc bát niên chính nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 0101|Quyển nhất bách nhất đáo quyển nhất bách nhị thập ]] Vĩnh Lạc bát niên đáo Vĩnh Lạc cửu niên thập nguyệt | *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 0121|Quyển nhất bách nhị thập nhất đáo quyển nhất bách lục thập thất ]] Vĩnh Lạc cửu niên đáo Vĩnh Lạc thập tam niên bát nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 0168|Quyển nhất bách lục thập bát đáo quyển nhị bách nhị thập thất ]] Vĩnh Lạc thập tam niên đáo Vĩnh Lạc thập bát niên thất nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 228|Quyển nhị bách nhị thập bát đáo quyển nhị bách ngũ thập nhất ]] Vĩnh Lạc thập bát niên đáo Vĩnh Lạc nhị thập niên cửu nguyệt *[[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 252|Quyển nhị bách ngũ thập nhị đáo quyển nhị bách thất thập tứ ]] Vĩnh Lạc nhị thập niên đáo Vĩnh Lạc nhị thập nhị niên bát nguyệt pd5g956fr9nqi2mv1vckiimekmhmpdj Hoàng tộc lược biên/Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua 0 68546 196059 2025-06-24T04:29:51Z Tranminh360 1642 [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “{{đầu đề | tựa đề = [[../]] | tác giả = Tôn Thất Cổn | dịch giả = | phần = Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua | trước = [[../Nguyên quán|Nguyên quán]] | sau = [[../Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh|Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh]] | ghi chú = }} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" from=7 t…” 196059 wikitext text/x-wiki {{đầu đề | tựa đề = [[../]] | tác giả = Tôn Thất Cổn | dịch giả = | phần = Cách lựa tên của các vị Chúa và các vị Vua | trước = [[../Nguyên quán|Nguyên quán]] | sau = [[../Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh|Cách đặt chữ lót trong các hệ chánh]] | ghi chú = }} <pages index="Hoàng Tộc Lược Biên (皇族略編), 1943 - From Gallica.pdf" from=7 to=8 fromsection="clt" tosection="clt" /> dheduqyclzj1apvzhls4wtv0nr8ih5o Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục/Quyển 057 114 68547 196061 2025-06-24T06:31:40Z Mrfly911 2215 [[w:WP:TTL|←]]Trang mới: “{{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục|Thành tổ văn hoàng đế thực lục]] | tác giả = | ngôn ngữ = zh | bản gốc = 明實錄/成祖文皇帝實錄/卷057 | năm = nhà Minh | phần = Thành tổ văn hoàng đế thực lục | trước = | sau = | ghi chú = }} === Sử /Biên niên /Minh thực lục /Th…” 196061 wikitext text/x-wiki {{đầu đề biên dịch | tựa đề = [[Biên dịch:Minh thực lục/Thành tổ văn hoàng đế thực lục|Thành tổ văn hoàng đế thực lục]] | tác giả = | ngôn ngữ = zh | bản gốc = 明實錄/成祖文皇帝實錄/卷057 | năm = nhà Minh | phần = Thành tổ văn hoàng đế thực lục | trước = | sau = | ghi chú = }} === Sử /Biên niên /Minh thực lục /Thái tông /Quyển 068 Vĩnh Lạc năm 05 tháng 06 / ngày 1 (P.943) === Ngày mồng một tháng Sáu năm Vĩnh Lạc thứ năm (1407), ghi rằng An Nam đã được bình định. Cụm '以安南平' bị lặp lại ba lần, tổng cộng bốn chữ bị lặp nhầm, bản hiệu đính cũ đã xóa bỏ. Chiếu thiên hạ rằng:<ref>平安南詔 - Bình An Nam chiếu 1407</ref> Trẫm chỉ phụng mệnh theo bản đồ của tổ tông, kính cẩn tôn trọng pháp chế đã định, mở rộng giáo hóa sâu xa, mong cho bốn biển đều được hưởng thái bình, mãi giữ sự hòa thuận lớn, khiến muôn vật đều được phát triển. Sớm tối lo toan việc nước, không dám lười biếng. Ngẫm lại tiên tổ là Thái Tổ Cao Hoàng Đế đã thống nhất thiên hạ, dùng đức để cảm hóa người phương xa. An Nam là nước của Trần Nhật Khuể, cảm nghĩa mà hướng về, đi đầu trong việc triều cống, nên được phong làm An Nam Vương, đời đời giữ đất ấy. Gần đây, tên nghịch thần Lê Quý Ly cùng con là Lê Thương đã giết vua nước ấy, sát hại cả gia tộc, gây đau thương cho dân chúng, tiếng oán đầy đường. Hắn giả đổi tên là Hồ Nhất Nguyên, con là Hồ Hán Thương, che giấu sự thật, giả xưng là cháu họ nhà Trần, nói dối rằng họ Trần đã tuyệt tự, xin được nối ngôi. Trẫm nghĩ dân nước ấy không còn người đứng đầu, nên thuận theo lời hắn. Không ngờ hắn thành công trong mưu gian, ngang nhiên không kiêng dè, tự cho mình là thánh vượt ba hoàng, đức cao hơn năm đế, cho rằng văn võ không đáng làm gương, Chu Công Khổng Tử không đáng làm thầy. Hắn tự xưng quốc hiệu là Đại Ngu, đặt niên hiệu là “Nguyên Thánh”, tự gọi mình là “Lưỡng cung hoàng đế”, giả mạo nghi lễ triều đình, chiêu mộ kẻ trốn tránh, ngoài mặt thì theo chính thống. Hắn dòm ngó Nam Chiếu, rình rập Quảng Tây, chiếm mấy châu thuộc phủ Tư Minh, xâm lấn bảy trại của châu Ninh Viễn, bắt con gái, đánh dân chúng. Thấy nước Chiêm Thành yếu thế, hắn chiếm đất đai, ép buộc mặc trang phục, đòi nộp cống phẩm. Triều đình nhiều lần sai sứ khuyên bảo, nhưng hắn vẫn ngoan cố không sửa. Cháu của An Nam Vương phải trốn chạy đến triều đình kêu oan, nói rằng giặc giả vờ dâng biểu xin đón vua về, nhưng lại phục binh giết người giữa đường, sỉ nhục sứ giả. Trẫm sai người ban lễ vật cho Chiêm Thành, hắn lại cướp đoạt và bắt giữ sứ thần. Tên nghịch tặc ngu xuẩn ấy, tội ác chất chồng như núi, là kẻ mà bốn biển không dung, trời người đều phẫn nộ. Nhắc đến đây, lòng đau như cắt, thật là bất đắc dĩ, nên Trẫm mới khởi binh, nhằm đánh kẻ có tội để cứu dân, muốn khôi phục nước đã mất, nối lại dòng dõi đã tuyệt. Bèn sai Chinh Di tướng quân, Hầu tước Tân Thành là Trương Phụ làm tổng binh, cùng các tướng lĩnh đem tám mươi vạn quân đi đánh. Quân vượt sông Phú Lương như bay, tiến sâu vào đất giặc. Quân đội hùng mạnh như hổ, uy danh vang như sấm sét; bọn giặc hung ác như mục nát bị cuốn trôi. Bảy triệu quân giặc bị tiêu diệt trong chốc lát, đất nước hai ngàn dặm lần lượt được bình định. Bắt sống tên nghịch tặc Lê Quý Ly cùng con là Lê Thương, Lê Trừng và cả gia quyến, cùng các quan lại, tướng tá giả mạo như Từ Quý Tỳ[11], Hồ Đỗ v.v. Thu phục những người đầu hàng, an ủi người lương thiện. Khắp nơi tìm kiếm con cháu họ Trần để lập lại. Quan lại, hào lão trong nước đều nói rằng: “Tên giặc Lê đã giết sạch họ Trần, không còn ai để kế thừa.” Lại nói: “An Nam vốn là đất Giao Châu xưa, là quận huyện của Trung Quốc, đã nhiễm phong tục man di từ lâu. Nay may mắn quét sạch giáo mác, dẹp bỏ ô uế, xin được khôi phục lại quận huyện như xưa, cùng dân làm lại từ đầu.” Trẫm thuận theo lòng dân, chấp thuận lời thỉnh cầu, lập ra các cơ quan hành chính như: Giao Chỉ đô chỉ huy sứ ty, Giao Chỉ thừa tuyên bố chánh sứ ty, Giao Chỉ đề hình án sát sứ ty và các nha môn quân dân, đặt quan chia việc, quét sạch tà khí nơi biên hải, thay đổi phong tục cũ nơi phương xa. Những việc cần làm đều được liệt kê sau. An Nam Vương họ Trần bị giặc Lê giết hại, chết không đúng mệnh, nên được truy phong thụy hiệu để an ủi linh hồn. Con cháu họ hàng bị giặc giết hại cũng nên được truy phong chức tước, các cơ quan hữu trách phải kê khai danh sách trình lên. Con cháu họ Trần đã bị giặc giết sạch, tông miếu bị bỏ hoang, nên lập đền thờ, tu sửa mồ mả bị hoang phế, cấp ba mươi hộ dân để lo việc cúng tế và quét dọn. Quan lại, quân dân An Nam bị giặc Lê ép buộc mà chết rất nhiều, xác phơi ngoài đồng, thật đáng thương, các cơ quan phải lập tức chôn cất. Quan lại các quận huyện ở An Nam đều là người cũ của họ Trần, bị giặc Lê đe dọa, vốn không phải tự nguyện, khi chiếu chỉ đến nơi, ai đang tại chức đều được giữ nguyên. Nhưng dân đã lâu nhiễm phong tục man di, nên cần đặt quan cai trị song song, dạy họ lễ pháp Trung Hoa. Giặc Lê mấy năm qua cai trị tàn bạo, làm hại dân chúng, nay đều bị bãi bỏ, ban bố chính lệnh triều đình để yên lòng dân. Các nơi ở An Nam có đồn trại, dân tụ tập giữ đồn hoặc trốn ra đảo, khi chiếu chỉ đến thì phải lập tức giải tán. Dân chúng đã chịu khổ dưới tay giặc Lê quá lâu, các cơ quan phải an ủi, giúp họ yên ổn làm ăn, không để họ mất nơi nương tựa. Quan lại, quân dân bị giặc hại, bị xăm mặt, đày đi, cả nhà bị lưu đày không nơi nương tựa, cùng những người bị hại khác, khi chiếu chỉ đến thì đều được trở về quê cũ, khôi phục nghề nghiệp, các cơ quan phải lập tức thi hành, không được chậm trễ. Ai đang bị giam giữ thì lập tức thả ra. Trong cõi An Nam, ai cao tuổi, có đức hạnh, các cơ quan phải kính trọng. Ai góa bụa, cô độc không nơi nương tựa thì lập viện dưỡng tế để chăm sóc. Ai có tài đức, có thể dùng được, các cơ quan phải lễ độ mời về kinh, hoặc tùy tài mà bổ dụng tại chỗ. An Nam giáp ranh với Chiêm Thành, Bách Di, cần giữ vững biên giới, không được xâm phạm. Cũng không cho phép quân dân tự ý thông thương với nước ngoài, hay tự ra biển buôn bán hàng hóa phương xa, ai vi phạm sẽ bị xử theo luật. Than ôi! Uy vũ một lần nữa được phát dương, chẳng phải là điều Trẫm mong muốn; kẻ đại ác đã bị trừng trị, thật là lòng dân đồng thuận. Ban bố lòng nhân bình đẳng, thực hiện trị bình thái hòa đời Vĩnh Lạc, công bố trong ngoài, để mọi người đều biết. Chiếu dụ gửi đến Tổng binh quan Giao Chỉ, Chinh di Tướng quân, Tân Thành hầu Trương Phụ; Tả Phó tướng quân, Tây Bình hầu Mộc Thạnh; Tả Tham tướng, Phong Thành hầu Lý Bân; Hữu Tham tướng, Vân Dương bá Trần Húc, cùng các tướng tá lớn nhỏ các cấp, về việc giặc Lê ở An Nam. Chiếu viết: "Tên Lê nghịch giết vua, cướp nước, tự xưng niên hiệu, hung bạo vô nhân, làm hại cả nước, xâm chiếm đất đai lân bang, chống lại mệnh trời, không tu sửa cống nạp. Trẫm bất đắc dĩ phải sai các khanh đi đánh để trị tội. Nhờ trời đất và tổ tông âm thầm phù trợ, tướng sĩ đồng lòng, oai binh đến đâu đều dẹp yên đến đó. Đã bắt sống được nghịch tặc Lê Quý Ly cha con cùng bọn quan lại giả mạo, an ủi dân lành, thu nhận người đầu hàng, không phạm một mảy may, chợ búa không náo loạn. Tin thắng trận truyền về, trẫm rất vui mừng, ban thưởng hậu hĩ." "Xưa kia thời Tống, Nguyên từng đem quân đánh An Nam nhưng đều không thành công. Nay việc làm này đã vượt xa người xưa, công danh hiển hách, tiếng thơm truyền muôn đời. Nay đặc biệt sai người mang chiếu đến an ủi, giữa lúc nắng nóng, nên chọn nơi cao ráo mát mẻ để nghỉ ngơi binh mã, đợi khi thời tiết mát mẻ thì rút quân." Lại dụ Trương Phụ rằng: "Trước đây các khanh đã dâng biểu của lão thần Mạc Toại, nói rằng con cháu họ Trần đều bị Lê nghịch giết sạch, không còn ai kế thừa, xin theo lệ xưa lập lại quận huyện. Trẫm đã sai các khanh cố công tìm kiếm, lại được tấu rằng họ Trần đã tuyệt tự, không thể không có quận huyện. Xin lập ba ty để cai trị quân dân, đều theo như lời tâu. Lập Giao Chỉ Đô chỉ huy sứ ty, giao cho Lữ Nghị làm Đô đốc, Hoàng Trung làm phó. Lại chọn hai người có tài làm phó chỉ huy. Bộ Bố chính ty và Án sát ty giao cho Thượng thư Hoàng Phúc kiêm nhiệm, trước đây là Thượng thư Bộ Công." Sai Lang trung Trương Hiển Tông, Phó Tham chính Bộ Bố chính Phúc Kiến là Vương Bình làm Tả, Hữu Bố chính sứ. Nguyên Tả Tham chính Bộ Bố chính Hà Nam là Lưu Bổn và Hữu Tham chính Lưu Dực làm Tả, Hữu Tham chính. Nguyên Án sát sứ Giang Tây là Chu Quan Chính. Người An Nam quy thuận là Bùi Bá Kỳ cũng được bổ nhiệm làm Tả, Hữu Tham chính. Nguyên Án sát sứ Hà Nam là Nguyễn Hữu Chương, Phó Án sát sứ Dương Trực làm Phó Án sát sứ. Nguyên Tri phủ Thái Bình là Lưu Hữu Niên làm Án sát Thiêm sự. Lại chọn thêm các quan viên có khả năng để bổ nhiệm vào các nha môn phủ, châu, huyện. Những người không đủ điều kiện thì giao cho Bộ Lại tuyển chọn bổ sung. Nay sai mang ấn tín đến để cấp phát và trao chức. Đổi tên các địa danh như sau: * Giao Chỉ Long Hưng 交阯龍興 phủ đổi thành Trấn Man phủ 鎮蠻府 * Kiến Hưng phủ đổi thành Kiến Bình phủ * Thiên Trường phủ đổi thành Phụng Hóa phủ * Tân Hưng phủ đổi thành Tân An phủ * Quốc Oai châu đổi thành Uy Man châu * Tuyên Quang châu đổi thành Tuyên Hóa châu * Thượng Phúc châu đổi thành Phúc An châu * An Bang châu đổi thành Thanh An châu * Nhật Nam châu đổi thành Nam Tĩnh châu * Bố Chính châu đổi thành Chính Bình châu * Minh Linh châu đổi thành Nam Linh châu * Huyện Long Nhãn đổi thành Thanh Viễn huyện * Huyện An Thế đổi thành Thanh An huyện * Huyện Ứng Thiên đổi thành Ứng Bình huyện * Huyện Sơn Minh đổi thành Sơn Định huyện * Huyện Thượng Phúc đổi thành Bảo Phúc huyện * Huyện Long Đàm đổi thành Thanh Đàm huyện * Huyện Đan Dương đổi thành Đan Sơn huyện * Huyện Long Bạt đổi thành Lũng Ban huyện * Huyện Thiên Thi đổi thành Thi Hóa huyện * Huyện Cổ Chiến đổi thành Cổ ... * Huyện Bình đổi thành huyện Thống Ninh * Huyện Phật Thệ đổi thành huyện Thiện Thệ * Huyện Thiên Bản đổi thành huyện An Bản<ref>ghi chú: bản gốc có chỗ chép nhầm là An Bình, nhưng theo văn bản sau thì đúng là An Bản</ref> * Huyện Độc Lập đổi thành huyện Bình Lập * Huyện Lê Gia đổi thành huyện Lê Bình * Huyện Ngự Thiên đổi thành huyện Tân Hóa * Huyện Phí Gia đổi thành huyện Cổ Phí * Huyện An Bang đổi thành huyện Đồng An (có bản chép nhầm là Cố An) * Huyện An Hưng đổi thành huyện An Hòa * Huyện Trà Long đổi thành huyện Trà (có bản chép là Trà Thanh, nhưng theo các tài liệu khác thì đúng là Trà Kệ) * Huyện Đỗ Gia đổi thành huyện Cổ Đỗ * Huyện Thượng Lộ đổi thành huyện Lộ Bình * Huyện Thượng Phúc đổi thành huyện Phúc Khang * Huyện Bố Chính đổi thành huyện Chính Hòa * Huyện Đặng Gia đổi thành huyện Cổ Đặng * Huyện Tả Bố đổi thành huyện Tả Bình * Huyện Thế Vinh đổi thành huyện Sĩ Vinh. * Các huyện còn lại giữ nguyên như cũ. {{chú thích cuối trang}} ejd5ojjqzzwkk767ir27f3us880k554