Wikipedia wawiki https://wa.wikipedia.org/wiki/Mwaisse_p%C3%A5dje MediaWiki 1.45.0-wmf.3 first-letter Media Sipeciås Copene Uzeu Uzeu copene Wikipedia Wikipedia copene Imådje Imådje copene MediaWiki MediaWiki copene Modele Modele copene Aidance Aidance copene Categoreye Categoreye copene TimedText TimedText talk Module Discussion module Sujet 0 13182 415080 410854 2025-06-02T16:19:10Z Lionel June 8941 /* Scrijheus do novea Noer Boton */ 415080 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Nwêr Boton}}'' (gazete)}} {{Dizo-tite|Noer Boton}} {{Po|Noer boton|Noer boton (discramiaedje)}} [[Imådje:Noer Boton.JPG|thumb|Coviete do prumî limero]] Li '''Noer Boton''' (ki si scrît '''''Nwêr Boton'''''), c' est ene [[gazete e walon]] askepieye e [[1971]] pal [[Coirporåcion des Romans Scrijheus]] avou l' aidance des [[Relîs Namurwès]]. Ele s' a djoké e [[1983]], å limero 116, ey esse replaeceye på [[Li Såverdea|Såverdea]]. Elle a raviké e [[2023]], avou come tite «Lë Noer Boton», a môde di [[troemoetî]], après l' «moirt» do «[[Såverdea (gazete)|Sauvèrdia]]» e 2022. [[Imådje:Noer Boton (3 covietes).JPG|thumb|3 limeros]] [[Imådje:Cwate Noer Boton.JPG|thumb|cwate covietes, deus viyes et deus noveles]] == Esplikêye do tite == Li no vént d' ene [[noer boton (pûnicion)|pûnicion]] des mwaisses di scole po les efants ki djåzént e walon. Come ça sôrtixheut e noer et blanc, gn aveut on gros noer boton avou cwate trôs so on fond [[djaene-cocu]].<ref>Esplikêyes da [[Jacques Desmet]] li 23 d' djun 2020.</ref> == Istwere == :''Lë Nwêr Boton à vèyu l’ djoû à Auve lë 27 sètimde 1969. Lucien Léonard présidint dès Rèlis Namurwès èt l’ doyén Gids d’Auve, on yë è l’ëdéye dè mète së pîds one soce dë scrîjeûs walons dè l’ « Brabant Wallon » : dès Brèdonîs. Dj’èsto onk dès scrîjeûs quë l’on pwârté à batème ; quéquefîye lë seûl avou Jean-Jacques Gaziaux, quë vëke co audjoûrdë. Së r’vasî, c’èstot « rén sins pwin.ne. » Lë prëmî scrîjadje dè l’ nëmèrô onk : c’èst më quë l’a scrît. :''Le prëmis présëdint : Jules Flaba dè Rou-Merwè, (Roux-Miroir),le sècrètaîre Marcel Evrard dè Saut-Monsieû-Djame (Sart Mèsîre Guillaume) :''Ël à drovë sès pâjes à tote one chîléye dë scrîjeûs d’amon nos-ôtes dëvant dè yèsse rëprins pa lès « Sauvèrdia d’avaurcë » è 1995. :''Ë-n-a co branmint dès djins quë compëdenèt co l’ Walon. Po ç’ qu’ènn’èst dè l’ causer, c’èst d’djà one ôte paire dë mantches. Èt po l’ sëcrîre : ë-n-a pës waîre po l’ fé. On n’è pout rén, nos n’avans ni stî à s’cole po ça. Nos-alans sâyî dë r’trover on r’méde à ça. Èt nos-aroutëner aus moyéns d’asteure : lès-indjoles d’informatëques, èt l’ twèle, èwou qu’ lès djon.nes sont todë d’ssës. Nos pëdrans l’ walon dè mëtan. Tot l’ monde pout l’ comprinde aujiyemint, dë Nëvèle, à Ôr Grand, tot passant pas Auve, Beauvètchén, Djodogne èt tot d’tchindant pas Pèrwez, Djiblou, Namëur, Dinant, djësqu’à Dinant èt Couvin.<ref>Li (novea) Noer Boton, l° 504, djanvî-måss 2023.</ref> == Sacwants scrijheus do Noer Boton == === Scrijheus do prumî limero === * Adrovaedje e francès da [[Willy Bal]] * [[Jacques Desmet]] p. 3 * [[Albert Rousseau]] p. 4 * [[Charles Scops]] p. 4 * [[André Dewelle]] p. 6 * [[Jules Flabat]] p. 8 * [[Marcel Evrard]] (k' a trové l' no del gazete) p. 8-10 * A. Godfriaux p. 12 * [[Henri Lerutte]] p. 12 * [[Gabriel Paul]] p. 14 * [[Jean-Pierre Surkol]] p. 16 * [[Paul Van Drise]] p. 16-18 * S. Tèladi p. 18 Li prumî limero, c' est tos [[arimé]]s, apus ki l' dierin tecse da «Tèladi» (ki shonne awè stî rprins do [[Bourdon (gazete)|Bourdon]]). Tos les tecses sont ratournés e francès. === Ôtes sicrijheus === * [[Claire Delbrassinne-Matthieu]] * [[Émile Evrard]] * [[Marguerite Frevelhausen]] * [[Andrée Flesch]] * [[Jean Flesch]] * [[Robert Vanorlé]] * [[Jean Volant]] === Scrijheus do novea Noer Boton === [[Imådje:Noer Boton novea l° 3.JPG|thumb|novele coviete]] Li novea Noer Boton (2023) est eplaidî pa [[Jean Hamblenne]]. Li mwaisse sicrijheu, c' est [[Djåke Desmet]]. * [[Joseph Dawagne]] * [[Jean Dechamps]] (ki scrît e patwès di [[Djalhé]])<ref name=":0">Li Noer Boton, {{l°|505}}, avri-djun 2023</ref> * [[Chantal Denis]]<ref name=":0" /> * [[Françoise Evrard]] * [[Raymond Evrard]]<ref name=":0" /> * [[Baptiste Frankinet]]<ref name=":0" /> * [[Jean Hamblenne]]<ref name=":0" /> * [[Lorint Hendschel]]<ref>Li Noer Boton, {{l°|523}}, avri-djun 2025</ref> * [[José Schoovaerts]]<ref name=":0" /> * [[Claude Snaps]] * [[Joëlle Spierkel]]<ref name=":0" /> * [[Bernard Vanorlé]] == Replaidaedje des tecses == [[Jean-Jacques Gaziaux]] a eto bråmint poujhî dins les scrijhaedjes do Noer Boton po relére les bokets di ses deus [[antolodjeye]]s a tinmes : * [[Nos campagnes (antolodjeye)|Nos campagnes]], sol tinme do vicaedje dins les cinses (1998). * [[Vey voltî (antolodjeye)|Vey voltî]], sol tinme des hantaedjes et do mariaedje (2002). == Sourdants == [[Categoreye:Gazetes e walon|Noer Boton]] jsrohz8kmkyic0b0c1uquuo4yz14wp4 415081 415080 2025-06-02T16:47:47Z Lionel June 8941 /* Scrijheus do novea Noer Boton */ 415081 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Nwêr Boton}}'' (gazete)}} {{Dizo-tite|Noer Boton}} {{Po|Noer boton|Noer boton (discramiaedje)}} [[Imådje:Noer Boton.JPG|thumb|Coviete do prumî limero]] Li '''Noer Boton''' (ki si scrît '''''Nwêr Boton'''''), c' est ene [[gazete e walon]] askepieye e [[1971]] pal [[Coirporåcion des Romans Scrijheus]] avou l' aidance des [[Relîs Namurwès]]. Ele s' a djoké e [[1983]], å limero 116, ey esse replaeceye på [[Li Såverdea|Såverdea]]. Elle a raviké e [[2023]], avou come tite «Lë Noer Boton», a môde di [[troemoetî]], après l' «moirt» do «[[Såverdea (gazete)|Sauvèrdia]]» e 2022. [[Imådje:Noer Boton (3 covietes).JPG|thumb|3 limeros]] [[Imådje:Cwate Noer Boton.JPG|thumb|cwate covietes, deus viyes et deus noveles]] == Esplikêye do tite == Li no vént d' ene [[noer boton (pûnicion)|pûnicion]] des mwaisses di scole po les efants ki djåzént e walon. Come ça sôrtixheut e noer et blanc, gn aveut on gros noer boton avou cwate trôs so on fond [[djaene-cocu]].<ref>Esplikêyes da [[Jacques Desmet]] li 23 d' djun 2020.</ref> == Istwere == :''Lë Nwêr Boton à vèyu l’ djoû à Auve lë 27 sètimde 1969. Lucien Léonard présidint dès Rèlis Namurwès èt l’ doyén Gids d’Auve, on yë è l’ëdéye dè mète së pîds one soce dë scrîjeûs walons dè l’ « Brabant Wallon » : dès Brèdonîs. Dj’èsto onk dès scrîjeûs quë l’on pwârté à batème ; quéquefîye lë seûl avou Jean-Jacques Gaziaux, quë vëke co audjoûrdë. Së r’vasî, c’èstot « rén sins pwin.ne. » Lë prëmî scrîjadje dè l’ nëmèrô onk : c’èst më quë l’a scrît. :''Le prëmis présëdint : Jules Flaba dè Rou-Merwè, (Roux-Miroir),le sècrètaîre Marcel Evrard dè Saut-Monsieû-Djame (Sart Mèsîre Guillaume) :''Ël à drovë sès pâjes à tote one chîléye dë scrîjeûs d’amon nos-ôtes dëvant dè yèsse rëprins pa lès « Sauvèrdia d’avaurcë » è 1995. :''Ë-n-a co branmint dès djins quë compëdenèt co l’ Walon. Po ç’ qu’ènn’èst dè l’ causer, c’èst d’djà one ôte paire dë mantches. Èt po l’ sëcrîre : ë-n-a pës waîre po l’ fé. On n’è pout rén, nos n’avans ni stî à s’cole po ça. Nos-alans sâyî dë r’trover on r’méde à ça. Èt nos-aroutëner aus moyéns d’asteure : lès-indjoles d’informatëques, èt l’ twèle, èwou qu’ lès djon.nes sont todë d’ssës. Nos pëdrans l’ walon dè mëtan. Tot l’ monde pout l’ comprinde aujiyemint, dë Nëvèle, à Ôr Grand, tot passant pas Auve, Beauvètchén, Djodogne èt tot d’tchindant pas Pèrwez, Djiblou, Namëur, Dinant, djësqu’à Dinant èt Couvin.<ref>Li (novea) Noer Boton, l° 504, djanvî-måss 2023.</ref> == Sacwants scrijheus do Noer Boton == === Scrijheus do prumî limero === * Adrovaedje e francès da [[Willy Bal]] * [[Jacques Desmet]] p. 3 * [[Albert Rousseau]] p. 4 * [[Charles Scops]] p. 4 * [[André Dewelle]] p. 6 * [[Jules Flabat]] p. 8 * [[Marcel Evrard]] (k' a trové l' no del gazete) p. 8-10 * A. Godfriaux p. 12 * [[Henri Lerutte]] p. 12 * [[Gabriel Paul]] p. 14 * [[Jean-Pierre Surkol]] p. 16 * [[Paul Van Drise]] p. 16-18 * S. Tèladi p. 18 Li prumî limero, c' est tos [[arimé]]s, apus ki l' dierin tecse da «Tèladi» (ki shonne awè stî rprins do [[Bourdon (gazete)|Bourdon]]). Tos les tecses sont ratournés e francès. === Ôtes sicrijheus === * [[Claire Delbrassinne-Matthieu]] * [[Émile Evrard]] * [[Marguerite Frevelhausen]] * [[Andrée Flesch]] * [[Jean Flesch]] * [[Robert Vanorlé]] * [[Jean Volant]] === Scrijheus do novea Noer Boton === [[Imådje:Noer Boton novea l° 3.JPG|thumb|novele coviete]] Li novea Noer Boton (2023-) est eplaidî pa [[Jean Hamblenne]]. Li mwaisse sicrijheu, c' est [[Djåke Desmet]]. * [[Joseph Dawagne]] * [[Jean Dechamps]] (ki scrît e patwès di [[Djalhé]])<ref name=":0">Li Noer Boton, {{l°|505}}, avri-djun 2023</ref> * [[Chantal Denis]]<ref name=":0" /> * [[Françoise Evrard]] * [[Raymond Evrard]]<ref name=":0" /> * [[Baptiste Frankinet]]<ref name=":0" /> * [[Jean Hamblenne]]<ref name=":0" /> * [[Lorint Hendschel]]<ref>Li Noer Boton, {{l°|523}}, avri-djun 2025</ref> * [[José Schoovaerts]]<ref name=":0" /> * [[Claude Snaps]] * [[Joëlle Spierkel]]<ref name=":0" /> * [[Bernard Vanorlé]] == Replaidaedje des tecses == [[Jean-Jacques Gaziaux]] a eto bråmint poujhî dins les scrijhaedjes do Noer Boton po relére les bokets di ses deus [[antolodjeye]]s a tinmes : * [[Nos campagnes (antolodjeye)|Nos campagnes]], sol tinme do vicaedje dins les cinses (1998). * [[Vey voltî (antolodjeye)|Vey voltî]], sol tinme des hantaedjes et do mariaedje (2002). == Sourdants == [[Categoreye:Gazetes e walon|Noer Boton]] ffhvg0gin7idduxiw91brl71u1yantw 415082 415081 2025-06-03T08:29:13Z Lionel June 8941 /* Scrijheus do novea Noer Boton */ 415082 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Nwêr Boton}}'' (gazete)}} {{Dizo-tite|Noer Boton}} {{Po|Noer boton|Noer boton (discramiaedje)}} [[Imådje:Noer Boton.JPG|thumb|Coviete do prumî limero]] Li '''Noer Boton''' (ki si scrît '''''Nwêr Boton'''''), c' est ene [[gazete e walon]] askepieye e [[1971]] pal [[Coirporåcion des Romans Scrijheus]] avou l' aidance des [[Relîs Namurwès]]. Ele s' a djoké e [[1983]], å limero 116, ey esse replaeceye på [[Li Såverdea|Såverdea]]. Elle a raviké e [[2023]], avou come tite «Lë Noer Boton», a môde di [[troemoetî]], après l' «moirt» do «[[Såverdea (gazete)|Sauvèrdia]]» e 2022. [[Imådje:Noer Boton (3 covietes).JPG|thumb|3 limeros]] [[Imådje:Cwate Noer Boton.JPG|thumb|cwate covietes, deus viyes et deus noveles]] == Esplikêye do tite == Li no vént d' ene [[noer boton (pûnicion)|pûnicion]] des mwaisses di scole po les efants ki djåzént e walon. Come ça sôrtixheut e noer et blanc, gn aveut on gros noer boton avou cwate trôs so on fond [[djaene-cocu]].<ref>Esplikêyes da [[Jacques Desmet]] li 23 d' djun 2020.</ref> == Istwere == :''Lë Nwêr Boton à vèyu l’ djoû à Auve lë 27 sètimde 1969. Lucien Léonard présidint dès Rèlis Namurwès èt l’ doyén Gids d’Auve, on yë è l’ëdéye dè mète së pîds one soce dë scrîjeûs walons dè l’ « Brabant Wallon » : dès Brèdonîs. Dj’èsto onk dès scrîjeûs quë l’on pwârté à batème ; quéquefîye lë seûl avou Jean-Jacques Gaziaux, quë vëke co audjoûrdë. Së r’vasî, c’èstot « rén sins pwin.ne. » Lë prëmî scrîjadje dè l’ nëmèrô onk : c’èst më quë l’a scrît. :''Le prëmis présëdint : Jules Flaba dè Rou-Merwè, (Roux-Miroir),le sècrètaîre Marcel Evrard dè Saut-Monsieû-Djame (Sart Mèsîre Guillaume) :''Ël à drovë sès pâjes à tote one chîléye dë scrîjeûs d’amon nos-ôtes dëvant dè yèsse rëprins pa lès « Sauvèrdia d’avaurcë » è 1995. :''Ë-n-a co branmint dès djins quë compëdenèt co l’ Walon. Po ç’ qu’ènn’èst dè l’ causer, c’èst d’djà one ôte paire dë mantches. Èt po l’ sëcrîre : ë-n-a pës waîre po l’ fé. On n’è pout rén, nos n’avans ni stî à s’cole po ça. Nos-alans sâyî dë r’trover on r’méde à ça. Èt nos-aroutëner aus moyéns d’asteure : lès-indjoles d’informatëques, èt l’ twèle, èwou qu’ lès djon.nes sont todë d’ssës. Nos pëdrans l’ walon dè mëtan. Tot l’ monde pout l’ comprinde aujiyemint, dë Nëvèle, à Ôr Grand, tot passant pas Auve, Beauvètchén, Djodogne èt tot d’tchindant pas Pèrwez, Djiblou, Namëur, Dinant, djësqu’à Dinant èt Couvin.<ref>Li (novea) Noer Boton, l° 504, djanvî-måss 2023.</ref> == Sacwants scrijheus do Noer Boton == === Scrijheus do prumî limero === * Adrovaedje e francès da [[Willy Bal]] * [[Jacques Desmet]] p. 3 * [[Albert Rousseau]] p. 4 * [[Charles Scops]] p. 4 * [[André Dewelle]] p. 6 * [[Jules Flabat]] p. 8 * [[Marcel Evrard]] (k' a trové l' no del gazete) p. 8-10 * A. Godfriaux p. 12 * [[Henri Lerutte]] p. 12 * [[Gabriel Paul]] p. 14 * [[Jean-Pierre Surkol]] p. 16 * [[Paul Van Drise]] p. 16-18 * S. Tèladi p. 18 Li prumî limero, c' est tos [[arimé]]s, apus ki l' dierin tecse da «Tèladi» (ki shonne awè stî rprins do [[Bourdon (gazete)|Bourdon]]). Tos les tecses sont ratournés e francès. === Ôtes sicrijheus === * [[Claire Delbrassinne-Matthieu]] * [[Émile Evrard]] * [[Marguerite Frevelhausen]] * [[Andrée Flesch]] * [[Jean Flesch]] * [[Robert Vanorlé]] * [[Jean Volant]] === Scrijheus do novea Noer Boton === [[Imådje:Noer Boton novea l° 3.JPG|thumb|novele coviete]] Li novea Noer Boton (2023-) est eplaidî pa [[Jean Hamblenne]]. Li mwaisse sicrijheu, c' est [[Djåke Desmet]]. * [[Joseph Dawagne]] * [[Jean Dechamps]] (ki scrît e patwès di [[Djalhé]])<ref name=":0">Li Noer Boton, {{l°|505}}, avri-djun 2023</ref> * [[Chantal Denis]]<ref name=":0" /> * [[Françoise Evrard]] * [[Raymond Evrard]]<ref name=":0" /> * [[Jean Hamblenne]]<ref name=":0" /> * [[Lorint Hendschel]]<ref>Li Noer Boton, {{l°|523}}, avri-djun 2025</ref> * [[José Schoovaerts]]<ref name=":0" /> * [[Claude Snaps]] * [[Joëlle Spierkel]]<ref name=":0" /> * [[Bernard Vanorlé]] == Replaidaedje des tecses == [[Jean-Jacques Gaziaux]] a eto bråmint poujhî dins les scrijhaedjes do Noer Boton po relére les bokets di ses deus [[antolodjeye]]s a tinmes : * [[Nos campagnes (antolodjeye)|Nos campagnes]], sol tinme do vicaedje dins les cinses (1998). * [[Vey voltî (antolodjeye)|Vey voltî]], sol tinme des hantaedjes et do mariaedje (2002). == Sourdants == [[Categoreye:Gazetes e walon|Noer Boton]] c6fmv73bardb8u0smjcq9xib2wtzodf 0 53506 415079 414709 2025-06-02T16:16:00Z Lionel June 8941 415079 wikitext text/x-wiki Li '''ramexhnêye di tchansons a mete e muzike di 2024''', c' est on fitchî di 78 tecses di tchansons k' a stî rashonné pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] tins d' l' esté et d' l' ahan 2024. C' est ene usteye k' a stî emantcheye po-z ecoraedjî les tchanteus noûcåzeus a s' mete dins les rangs pol bate di tchansons del [[Fiesse ås lingaedjes walons#Fiesse 2025|Fiesse ås lingaedjes walons 2025]].<ref>{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.</ref> I gn a 22 scrijheus k' ont dné des tecses po ç' ramexhnêye la. Tos les tecses sont rmetous e francès dins l' fitchî, et gn a eto èn indecse des tinmes al difén, e francès. == Djivêye des scrijheus == * [[Daniel Barbez]] (5 tecses) * [[Xavier Bernier]] (2 tecses) * [[André Bodeux]] (1 tecse) * [[Télesphore Calozard]] (1 tecse) * [[Jacques Desmet]] (14 tecses) * [[Baptiste Frankinet]] (1 tecse) * [[Philippe Gillet]] (3 tecses) * [[Jean Goffart]] (11 tecses) * [[Jean Hamblenne]] (1 tecse) * [[Laurent Hendschel]] (4 tecses) * [[Jacky Lodomez]] (1 tecse) * [[Lucien Mahin]] (4 tecses) * [[Souzane Mahin]] (2 tecses) * [[Julien Noël]] (3 tecses) * [[Yvan Petitjean]] (6 tecses) * [[Annie Rak]] (2 tecses) * [[Michel Robert]] (3 tecses) * [[Denis Roulin]] (3 tecses) * [[Roland Thibeau]] (7 tecses) * [[Bernard Thiry]] (1 tecse) * [[Berna Thomas]] et [[Francis Ernould]] (1 tecse) * [[Lucien Thonon]] (1 tecse) == Replaidaedje == Li tchanson ''Sul vôye di Brogne'', sicrîte pol ramexhnêye pa [[Lorint Hendschel]], a stî replaideye dins ''[[Nwêr Boton (gazete)|Nwêr Boton]]'' ({{l°|523}}, avri-may-djun 2025). == Tchantaedje des tecses == [[Xavier Bernier]] a lu-minme metou e muzike ene des tchansons k' il a dné pol ramexhnêye : ''C’èst l’ mèstî qui mousse''. Deus tchansons di [[Lorint Hendschel]] (''Djonne macrale'' et ''Sul vôye di Brogne'') ont stî metowes e muzike folk pa [[La Rawette (binde)|La Rawette]] et tchantêyes tins del [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025. [[Xavier Bernier]] a eto tchanté ''Djonne macrale'' avou s' binde [[Loriot (binde)|Loriot]]. Li tchanteu [[Olivier Terwagne]], k' a wangnî l' bate del [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025, a metou e muzike ene tchanson di [[Jacques Desmet]] (''Tu finirès minisse !'', k' i rlome ''Dj’a ausse dè l’ tchanter''<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 Videyo so VoBuze]</ref>) ey ene tchanson (e borén) di [[Roland Thibeau]] (''Ërprinde lès viés k’mégn''<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM Videyo so VoBuze]</ref>). == {{HD}} == * [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_repertoire.pdf Li fitchî del ramexhnêye] == Sourdants == [[Categoreye:Tchansons e walon]] [[Categoreye:Tchansnîs e walon]] brypnwbma8tahteyzdy16zvlssgv7ww