Åjhô-Préle

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="wa">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>wawiki</dbname>
    <base>https://wa.wikipedia.org/wiki/Mwaisse_p%C3%A5dje</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.6</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Sipeciås</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Copene</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Uzeu</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Uzeu copene</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipedia copene</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Imådje</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Imådje copene</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki copene</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Modele</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Modele copene</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Aidance</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Aidance copene</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Categoreye</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Categoreye copene</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Discussion module</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Sujet</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Åjhô-Préle</title>
    <ns>0</ns>
    <id>1520</id>
    <revision>
      <id>416208</id>
      <parentid>391485</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:35:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416208</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3160" sha1="5keeqw255pkhun9le9m5ec5481ziggp" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Aujau-Préle''}}
{| id=&quot;toc&quot; style=&quot;border-collapse:collapse;margin:0 0 1em 1.5em; float:right; width:280px;&quot; border=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+&lt;span style=&quot;font-size:large;&quot;&gt;'''Åjhô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aujau-Préle ; Ojô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aiseau-Presles'''&lt;/span&gt;
| align=&quot;center&quot; style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=&quot;2&quot; |
{| class=&quot;mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align:center; width:100%;&quot; border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+
|[[Imådje:Aiseau-Presles vlag.gif|alt=|124x124px]]
|[[Imådje:Blason ville be Aiseau-Presles.svg|alt=|136x136px]]
|-
|([[Drapea d' Åjhô-Préle|Detays]])
|([[Armwereyes d' Åjhô-Préle|Detays]])
|}
|-
| align=&quot;center&quot; style=&quot;border-bottom:3px solid gray;&quot; colspan=&quot;2&quot; |'''Eplaeçmint del comene dins l' province'''[[Imådje:Aiseau-Presles Hainaut Belgium Map.svg|alt=|300x300px]]
|-
|[[Lingaedje oficir]]
|[[Francès (lingaedje)|Francès]]
|-
|[[Lingaedje coinrece]]
|[[Walon do Coûtchant]]
|-
|[[Borguimwaisse]]
|[[Jean Fersini]]
|-
|[[Eplaeçmint]]
| - [[Arondixhmint di Tchålerwè]]
- [[Province do Hinnot]]

- [[Walonreye]]

- [[Beldjike]]
|-
|[[Sitindêye]]
|23,00 km²&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Peuplåcion]] (asteure)
|  +/- 10.786 dimorants&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Dinsité]] (asteure)
|&lt;math&gt;10 786 \div 23,00 = 468,96&lt;/math&gt; dimorants/km²
|-
|[[Coisse d' eure|Coisse d'&amp;nbsp;eure]]
|ECG ([[Eure del Coistrece di Grinwitch|ECG]]+1) / CEST (UTC+2)
|-
|[[Djivêye des preficses telefonikes eternåcionås|Preficse telefonike]]
| (+32) 071
|}
'''Åjhô-Préle''', ubén e Feller &quot;'''Aujau-Préle'''&quot;, u co so les plaekes di voyes &quot;'''Ojô-Préle'''&quot; (''[FR]'' ''Aiseau-Presles''), c' est ene novele comene intité del Walonreye. Ele n'&amp;nbsp;egzistéve nén dvant, elle a stî skepiêye li [[1î d' djanvî|prumî d'&amp;nbsp;djanvî]] [[1977]], el [[province do Hinnot]]. Li no vént d' deus pitits bans do minme no. L'&amp;nbsp;intité est vijhene des intités di [[Tcheslet]], [[Fårcene]], [[Fosse]], [[Djerpene]] eyet [[Sambveye]].

&lt;br /&gt;

== Djeyografeye ==

=== Ban ===
'''No des pitits bans -- Limero del posse'''

*[[Åjhô]] -- 6250
*[[Pondlô]] -- 6250
*[[Préle]] -- 6250
*[[Rojni]] -- 6250

=== Populåcion sorlon les anêyes ===
* 1977: 10.969 djins.
* 1994: 10.912 djins.

[[Imådje:Cimetière de la Belle-Motte - Aiseau-Presles.jpg|thumb|Cimintîre dèl Bèle Mote po dès soûdârds françès|center]]

== Rilidjon ==
Åjhô-Préle fwait pårteye di l' Evetchî d' [[Tornè]].

&lt;center&gt;
Presles032.jpg
Presles035.jpg
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Tuzance walone ==
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|Sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa Wahida Azzaz, scabene del tuzance (2025)]]
Gn a des scoles di walon dinés pa [[Jean-Luc Fauconnier]].

E 2025, li comene a siné l' convincion do label [[Nosse comene dit oyi]].

{{RC/Åjhô-Préle}}

{{ProvinceHinnot|Ajho-Prele}}

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Comenes del Walonreye]]</text>
      <sha1>5keeqw255pkhun9le9m5ec5481ziggp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416209</id>
      <parentid>416208</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:36:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rilidjon */</comment>
      <origin>416209</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3170" sha1="n7kuw3enxubby4wa9hz8xcj3se52j3c" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Aujau-Préle''}}
{| id=&quot;toc&quot; style=&quot;border-collapse:collapse;margin:0 0 1em 1.5em; float:right; width:280px;&quot; border=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+&lt;span style=&quot;font-size:large;&quot;&gt;'''Åjhô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aujau-Préle ; Ojô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aiseau-Presles'''&lt;/span&gt;
| align=&quot;center&quot; style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=&quot;2&quot; |
{| class=&quot;mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align:center; width:100%;&quot; border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+
|[[Imådje:Aiseau-Presles vlag.gif|alt=|124x124px]]
|[[Imådje:Blason ville be Aiseau-Presles.svg|alt=|136x136px]]
|-
|([[Drapea d' Åjhô-Préle|Detays]])
|([[Armwereyes d' Åjhô-Préle|Detays]])
|}
|-
| align=&quot;center&quot; style=&quot;border-bottom:3px solid gray;&quot; colspan=&quot;2&quot; |'''Eplaeçmint del comene dins l' province'''[[Imådje:Aiseau-Presles Hainaut Belgium Map.svg|alt=|300x300px]]
|-
|[[Lingaedje oficir]]
|[[Francès (lingaedje)|Francès]]
|-
|[[Lingaedje coinrece]]
|[[Walon do Coûtchant]]
|-
|[[Borguimwaisse]]
|[[Jean Fersini]]
|-
|[[Eplaeçmint]]
| - [[Arondixhmint di Tchålerwè]]
- [[Province do Hinnot]]

- [[Walonreye]]

- [[Beldjike]]
|-
|[[Sitindêye]]
|23,00 km²&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Peuplåcion]] (asteure)
|  +/- 10.786 dimorants&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Dinsité]] (asteure)
|&lt;math&gt;10 786 \div 23,00 = 468,96&lt;/math&gt; dimorants/km²
|-
|[[Coisse d' eure|Coisse d'&amp;nbsp;eure]]
|ECG ([[Eure del Coistrece di Grinwitch|ECG]]+1) / CEST (UTC+2)
|-
|[[Djivêye des preficses telefonikes eternåcionås|Preficse telefonike]]
| (+32) 071
|}
'''Åjhô-Préle''', ubén e Feller &quot;'''Aujau-Préle'''&quot;, u co so les plaekes di voyes &quot;'''Ojô-Préle'''&quot; (''[FR]'' ''Aiseau-Presles''), c' est ene novele comene intité del Walonreye. Ele n'&amp;nbsp;egzistéve nén dvant, elle a stî skepiêye li [[1î d' djanvî|prumî d'&amp;nbsp;djanvî]] [[1977]], el [[province do Hinnot]]. Li no vént d' deus pitits bans do minme no. L'&amp;nbsp;intité est vijhene des intités di [[Tcheslet]], [[Fårcene]], [[Fosse]], [[Djerpene]] eyet [[Sambveye]].

&lt;br /&gt;

== Djeyografeye ==

=== Ban ===
'''No des pitits bans -- Limero del posse'''

*[[Åjhô]] -- 6250
*[[Pondlô]] -- 6250
*[[Préle]] -- 6250
*[[Rojni]] -- 6250

=== Populåcion sorlon les anêyes ===
* 1977: 10.969 djins.
* 1994: 10.912 djins.

[[Imådje:Cimetière de la Belle-Motte - Aiseau-Presles.jpg|thumb|Cimintîre dèl Bèle Mote po dès soûdârds françès|center]]

== Rilidjon ==
Åjhô-Préle fwait pårteye di l' Evetchî d' [[Tornè]].

&lt;center&gt;&lt;/gallery&gt;
Presles032.jpg
Presles035.jpg
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Tuzance walone ==
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|Sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa Wahida Azzaz, scabene del tuzance (2025)]]
Gn a des scoles di walon dinés pa [[Jean-Luc Fauconnier]].

E 2025, li comene a siné l' convincion do label [[Nosse comene dit oyi]].

{{RC/Åjhô-Préle}}

{{ProvinceHinnot|Ajho-Prele}}

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Comenes del Walonreye]]</text>
      <sha1>n7kuw3enxubby4wa9hz8xcj3se52j3c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416210</id>
      <parentid>416209</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:36:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rilidjon */</comment>
      <origin>416210</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3169" sha1="nq1z37aan24dwrjik22u2nk6qft4ath" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Aujau-Préle''}}
{| id=&quot;toc&quot; style=&quot;border-collapse:collapse;margin:0 0 1em 1.5em; float:right; width:280px;&quot; border=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+&lt;span style=&quot;font-size:large;&quot;&gt;'''Åjhô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aujau-Préle ; Ojô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aiseau-Presles'''&lt;/span&gt;
| align=&quot;center&quot; style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=&quot;2&quot; |
{| class=&quot;mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align:center; width:100%;&quot; border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+
|[[Imådje:Aiseau-Presles vlag.gif|alt=|124x124px]]
|[[Imådje:Blason ville be Aiseau-Presles.svg|alt=|136x136px]]
|-
|([[Drapea d' Åjhô-Préle|Detays]])
|([[Armwereyes d' Åjhô-Préle|Detays]])
|}
|-
| align=&quot;center&quot; style=&quot;border-bottom:3px solid gray;&quot; colspan=&quot;2&quot; |'''Eplaeçmint del comene dins l' province'''[[Imådje:Aiseau-Presles Hainaut Belgium Map.svg|alt=|300x300px]]
|-
|[[Lingaedje oficir]]
|[[Francès (lingaedje)|Francès]]
|-
|[[Lingaedje coinrece]]
|[[Walon do Coûtchant]]
|-
|[[Borguimwaisse]]
|[[Jean Fersini]]
|-
|[[Eplaeçmint]]
| - [[Arondixhmint di Tchålerwè]]
- [[Province do Hinnot]]

- [[Walonreye]]

- [[Beldjike]]
|-
|[[Sitindêye]]
|23,00 km²&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Peuplåcion]] (asteure)
|  +/- 10.786 dimorants&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Dinsité]] (asteure)
|&lt;math&gt;10 786 \div 23,00 = 468,96&lt;/math&gt; dimorants/km²
|-
|[[Coisse d' eure|Coisse d'&amp;nbsp;eure]]
|ECG ([[Eure del Coistrece di Grinwitch|ECG]]+1) / CEST (UTC+2)
|-
|[[Djivêye des preficses telefonikes eternåcionås|Preficse telefonike]]
| (+32) 071
|}
'''Åjhô-Préle''', ubén e Feller &quot;'''Aujau-Préle'''&quot;, u co so les plaekes di voyes &quot;'''Ojô-Préle'''&quot; (''[FR]'' ''Aiseau-Presles''), c' est ene novele comene intité del Walonreye. Ele n'&amp;nbsp;egzistéve nén dvant, elle a stî skepiêye li [[1î d' djanvî|prumî d'&amp;nbsp;djanvî]] [[1977]], el [[province do Hinnot]]. Li no vént d' deus pitits bans do minme no. L'&amp;nbsp;intité est vijhene des intités di [[Tcheslet]], [[Fårcene]], [[Fosse]], [[Djerpene]] eyet [[Sambveye]].

&lt;br /&gt;

== Djeyografeye ==

=== Ban ===
'''No des pitits bans -- Limero del posse'''

*[[Åjhô]] -- 6250
*[[Pondlô]] -- 6250
*[[Préle]] -- 6250
*[[Rojni]] -- 6250

=== Populåcion sorlon les anêyes ===
* 1977: 10.969 djins.
* 1994: 10.912 djins.

[[Imådje:Cimetière de la Belle-Motte - Aiseau-Presles.jpg|thumb|Cimintîre dèl Bèle Mote po dès soûdârds françès|center]]

== Rilidjon ==
Åjhô-Préle fwait pårteye di l' Evetchî d' [[Tornè]].

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Presles032.jpg
Presles035.jpg
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Tuzance walone ==
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|Sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa Wahida Azzaz, scabene del tuzance (2025)]]
Gn a des scoles di walon dinés pa [[Jean-Luc Fauconnier]].

E 2025, li comene a siné l' convincion do label [[Nosse comene dit oyi]].

{{RC/Åjhô-Préle}}

{{ProvinceHinnot|Ajho-Prele}}

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Comenes del Walonreye]]</text>
      <sha1>nq1z37aan24dwrjik22u2nk6qft4ath</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416214</id>
      <parentid>416210</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:40:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Tuzance walone */</comment>
      <origin>416214</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3334" sha1="kx61txss6xgjfv9ufz2b9k149n3uiab" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Aujau-Préle''}}
{| id=&quot;toc&quot; style=&quot;border-collapse:collapse;margin:0 0 1em 1.5em; float:right; width:280px;&quot; border=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+&lt;span style=&quot;font-size:large;&quot;&gt;'''Åjhô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aujau-Préle ; Ojô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aiseau-Presles'''&lt;/span&gt;
| align=&quot;center&quot; style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=&quot;2&quot; |
{| class=&quot;mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align:center; width:100%;&quot; border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+
|[[Imådje:Aiseau-Presles vlag.gif|alt=|124x124px]]
|[[Imådje:Blason ville be Aiseau-Presles.svg|alt=|136x136px]]
|-
|([[Drapea d' Åjhô-Préle|Detays]])
|([[Armwereyes d' Åjhô-Préle|Detays]])
|}
|-
| align=&quot;center&quot; style=&quot;border-bottom:3px solid gray;&quot; colspan=&quot;2&quot; |'''Eplaeçmint del comene dins l' province'''[[Imådje:Aiseau-Presles Hainaut Belgium Map.svg|alt=|300x300px]]
|-
|[[Lingaedje oficir]]
|[[Francès (lingaedje)|Francès]]
|-
|[[Lingaedje coinrece]]
|[[Walon do Coûtchant]]
|-
|[[Borguimwaisse]]
|[[Jean Fersini]]
|-
|[[Eplaeçmint]]
| - [[Arondixhmint di Tchålerwè]]
- [[Province do Hinnot]]

- [[Walonreye]]

- [[Beldjike]]
|-
|[[Sitindêye]]
|23,00 km²&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Peuplåcion]] (asteure)
|  +/- 10.786 dimorants&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Dinsité]] (asteure)
|&lt;math&gt;10 786 \div 23,00 = 468,96&lt;/math&gt; dimorants/km²
|-
|[[Coisse d' eure|Coisse d'&amp;nbsp;eure]]
|ECG ([[Eure del Coistrece di Grinwitch|ECG]]+1) / CEST (UTC+2)
|-
|[[Djivêye des preficses telefonikes eternåcionås|Preficse telefonike]]
| (+32) 071
|}
'''Åjhô-Préle''', ubén e Feller &quot;'''Aujau-Préle'''&quot;, u co so les plaekes di voyes &quot;'''Ojô-Préle'''&quot; (''[FR]'' ''Aiseau-Presles''), c' est ene novele comene intité del Walonreye. Ele n'&amp;nbsp;egzistéve nén dvant, elle a stî skepiêye li [[1î d' djanvî|prumî d'&amp;nbsp;djanvî]] [[1977]], el [[province do Hinnot]]. Li no vént d' deus pitits bans do minme no. L'&amp;nbsp;intité est vijhene des intités di [[Tcheslet]], [[Fårcene]], [[Fosse]], [[Djerpene]] eyet [[Sambveye]].

&lt;br /&gt;

== Djeyografeye ==

=== Ban ===
'''No des pitits bans -- Limero del posse'''

*[[Åjhô]] -- 6250
*[[Pondlô]] -- 6250
*[[Préle]] -- 6250
*[[Rojni]] -- 6250

=== Populåcion sorlon les anêyes ===
* 1977: 10.969 djins.
* 1994: 10.912 djins.

[[Imådje:Cimetière de la Belle-Motte - Aiseau-Presles.jpg|thumb|Cimintîre dèl Bèle Mote po dès soûdârds françès|center]]

== Rilidjon ==
Åjhô-Préle fwait pårteye di l' Evetchî d' [[Tornè]].

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Presles032.jpg
Presles035.jpg
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Tuzance walone ==
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|Sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa Wahida Azzaz, scabene del tuzance (2025)]]
Gn a des scoles di walon dinés pa [[Jean-Luc Fauconnier]].

E 2025, li comene a siné l' convincion do label [[Nosse comene dit oyi]].

[[Jules Boulard]] î dmeure ey aidî ås scrijhaedjes po des spectåkes e walon a Tchålerwè, come «[[Châlèrwè, ça conte (operå)|Tchålerwè, ça conte]]».

{{RC/Åjhô-Préle}}

{{ProvinceHinnot|Ajho-Prele}}

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Comenes del Walonreye]]</text>
      <sha1>kx61txss6xgjfv9ufz2b9k149n3uiab</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416236</id>
      <parentid>416214</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T17:41:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ziv</username>
        <id>26035</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg]] → [[File:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg]] [[c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request)</comment>
      <origin>416236</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3339" sha1="2iv4rv9j9c0wsxdcaiyre3z4jowztom" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Aujau-Préle''}}
{| id=&quot;toc&quot; style=&quot;border-collapse:collapse;margin:0 0 1em 1.5em; float:right; width:280px;&quot; border=&quot;1&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+&lt;span style=&quot;font-size:large;&quot;&gt;'''Åjhô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aujau-Préle ; Ojô-Préle'''&lt;br /&gt;'''Aiseau-Presles'''&lt;/span&gt;
| align=&quot;center&quot; style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=&quot;2&quot; |
{| class=&quot;mw-collapsible&quot; style=&quot;text-align:center; width:100%;&quot; border=&quot;0&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;2&quot;
|+
|[[Imådje:Aiseau-Presles vlag.gif|alt=|124x124px]]
|[[Imådje:Blason ville be Aiseau-Presles.svg|alt=|136x136px]]
|-
|([[Drapea d' Åjhô-Préle|Detays]])
|([[Armwereyes d' Åjhô-Préle|Detays]])
|}
|-
| align=&quot;center&quot; style=&quot;border-bottom:3px solid gray;&quot; colspan=&quot;2&quot; |'''Eplaeçmint del comene dins l' province'''[[Imådje:Aiseau-Presles Hainaut Belgium Map.svg|alt=|300x300px]]
|-
|[[Lingaedje oficir]]
|[[Francès (lingaedje)|Francès]]
|-
|[[Lingaedje coinrece]]
|[[Walon do Coûtchant]]
|-
|[[Borguimwaisse]]
|[[Jean Fersini]]
|-
|[[Eplaeçmint]]
| - [[Arondixhmint di Tchålerwè]]
- [[Province do Hinnot]]

- [[Walonreye]]

- [[Beldjike]]
|-
|[[Sitindêye]]
|23,00 km²&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Peuplåcion]] (asteure)
|  +/- 10.786 dimorants&lt;ref&gt;https://web.archive.org/web/20190730115659/https://www.uvcw.be/communes/infos-com-800-commune-d-aiseau-presles.htm&lt;/ref&gt;
|-
|[[Dinsité]] (asteure)
|&lt;math&gt;10 786 \div 23,00 = 468,96&lt;/math&gt; dimorants/km²
|-
|[[Coisse d' eure|Coisse d'&amp;nbsp;eure]]
|ECG ([[Eure del Coistrece di Grinwitch|ECG]]+1) / CEST (UTC+2)
|-
|[[Djivêye des preficses telefonikes eternåcionås|Preficse telefonike]]
| (+32) 071
|}
'''Åjhô-Préle''', ubén e Feller &quot;'''Aujau-Préle'''&quot;, u co so les plaekes di voyes &quot;'''Ojô-Préle'''&quot; (''[FR]'' ''Aiseau-Presles''), c' est ene novele comene intité del Walonreye. Ele n'&amp;nbsp;egzistéve nén dvant, elle a stî skepiêye li [[1î d' djanvî|prumî d'&amp;nbsp;djanvî]] [[1977]], el [[province do Hinnot]]. Li no vént d' deus pitits bans do minme no. L'&amp;nbsp;intité est vijhene des intités di [[Tcheslet]], [[Fårcene]], [[Fosse]], [[Djerpene]] eyet [[Sambveye]].

&lt;br /&gt;

== Djeyografeye ==

=== Ban ===
'''No des pitits bans -- Limero del posse'''

*[[Åjhô]] -- 6250
*[[Pondlô]] -- 6250
*[[Préle]] -- 6250
*[[Rojni]] -- 6250

=== Populåcion sorlon les anêyes ===
* 1977: 10.969 djins.
* 1994: 10.912 djins.

[[Imådje:Cimetière de la Belle-Motte - Aiseau-Presles.jpg|thumb|Cimintîre dèl Bèle Mote po dès soûdârds françès|center]]

== Rilidjon ==
Åjhô-Préle fwait pårteye di l' Evetchî d' [[Tornè]].

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Presles032.jpg
Presles035.jpg
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Tuzance walone ==
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|Sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa Wahida Azzaz, scabene del tuzance (2025)]]
Gn a des scoles di walon dinés pa [[Jean-Luc Fauconnier]].

E 2025, li comene a siné l' convincion do label [[Nosse comene dit oyi]].

[[Jules Boulard]] î dmeure ey aidî ås scrijhaedjes po des spectåkes e walon a Tchålerwè, come «[[Châlèrwè, ça conte (operå)|Tchålerwè, ça conte]]».

{{RC/Åjhô-Préle}}

{{ProvinceHinnot|Ajho-Prele}}

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Comenes del Walonreye]]</text>
      <sha1>2iv4rv9j9c0wsxdcaiyre3z4jowztom</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Jean-Luc Fauconnier</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7387</id>
    <revision>
      <id>416216</id>
      <parentid>414958</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:42:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416216</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4463" sha1="qw9zduttdz6qqolp9l5sb5u155i18p8" xml:space="preserve">{{infoboesse}}
[[Imådje:fauconnier_j-l.jpg|thumb|(e 2004)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]»]]
'''Jean-Luc Fauconnier''' (riwalnijhåve ''Djan-Luk Fåcnî'') a skepyî li [[18 di djanvî]] [[1941]], a [[Tchålerwè (veye)|Tchålerwè]].&lt;ref&gt;https://www.toponymie-dialectologie.be/fr/jean-luc-fauconnier/&lt;/ref&gt; C’ est on [[sicrijheus e walon|scrijheu e walon]]. 

C’ est eto on bouteu pol walon, come mineu d' l' [[A.L.W.A.C.]] (eyet mwaisse sicrijheu di s' gazete «[[El Bourdon]]») et come prezidint do [[CROMBEL (soce)|CROMBEL]] (eyet mwaisse sicrijheu di s' gazete «[[MicRomania (gazete)|micRomania]]»).

Disk' e 2019, il esteut l' prezidint do [[Consey des Lingaedjes do Payis]]. Asteure, il est co mimbe del [[Comission des Scrijhaedjes et do Live]].

== Ouve e walon ==
Come sicrijheu, il a-st [[eplaidî]] :
* des [[roman e walon|romans]]
** [[Li djoû k' i plourè des pupes di tere (roman)|Li djoû k' i plourè des pupes di tere]] (1992)
** [[Li Noeråde (roman)|Li Noeråde]] (2014)
** [[Ene cope di deus (roman)|Ene cope di deus]] (2018)
* des [[live di sovnances|lives di sovnances]] come escolî 
** [[Avou ene pougneye, on nd a plin s' mwin (sovnances)|Avou ene pougneye, on nd a plin s' mwin]] (1986)
** [[Semdi (sovnances)|Semdi]] (2004)
* des [[pinsêye]]s 
** [[Les biestreyes da Miyin do coulot (pinsêyes)|Les biestreyes da Miyin do coulot]] (1998).
* des [[lives d' imådjes]]
** [[Cokea eyet Mwaisse Cok (live d' imådjes)|Cokea eyet Mwaisse Cok]] (tome I, [[2002]]; tome II, [[2007]]; tome III, [[2013]]; tôme IV [[2020]])
** [[Fåvetes (haycous)|Fåvetes]] ([[2009]]) 
** [[Li vicåreye di Simon et Linåd (live d' imådjes)|Miyin eyet Morice]] (2011, ratourné da [[Wilhelm Busch]]).
** [[Å long des djoûs et des såjhons (live d' imådjes)|Å long des djoûs et des såjhons]] ([[2019]])
** [[Droles di biesses (live d' imådjes)|Droles di biesses]] ([[2023]])
* des ratournaedjes
** [[Li ptit prince (roman)|Li ptit prince]] ([[2009]])
** [[Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes (roman)|Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes]] ([[2012]])
Il a stî rprins dins l' [[antolodjeye «Scrire»]].

== Jean-Luc Fauconnier et les idêyes ravicantisses ==
Jean-Luc Fauconnier est adrovou halif halof åzès idêyes ravincantisses :
* I vout kel walon, avou li walon do Coûtchant, soeye ene langue, et nén on « patwès ».
* I mete do walon dins ses spitches.
* I cwirt a fé rexhe li walon foû des guetos waloneus, boutans avou l' enondaedje del [[El måjhon des Walons|Måjhon des Walons]] (1997), et a fé crexhe les rvuwes e walon (boutans, på radjondaedje do Bourdon et do [[Moxhon d’ Ônea]] e djanvî 2004)&lt;ref&gt;Mins les deus gazetes ont rdivoircî e 2010 {{?}}&lt;/ref&gt;.
* I cåza tenawete do rfondaedje dins l’ Bourdon, préjhant l' prumire idêye da [[Jean Germain]] et si diswalpaedje pa [[Lorint Hendschel]]&lt;ref&gt;{{fr}}[https://lucyin.walon.org/guerni/Bourdon_1990_Fauconnier_rifondaedje.JPG lijhåve vaici]&lt;/ref&gt;. Eto, après li djournêye UCW a Tchålerwè sol rifondaedje e 1996 ; et po-z î anoncî on ratournaedje e rfondou d’ on powinme e sicilyin (2001).
Nerén :
* I sina li papî da [[Jean Lechanteur]] ki rfuze les noûmots, li rfondaedje eyet li statut d’ lingaedje å walon (1996).
* Come prezidint do [[CLRE]], i rfuza minme 1 uro simbolike po-z aspoyî l’ [[esplicant motî do walon]]. Et n' måy accepter li [[rfondou walon]] come ortografeye possibe po les [[pris del Federåcion Walonreye-Brussele]].
* I declara k' il esteut impossibe di scrire e walon, si on n' l' aveut nén oyou&lt;ref&gt;[[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] so les scrijheus e walon ([[Fiesse ås lingaedjes walons]], Nameur, 2017&lt;/ref&gt;. Adon, k' i gn åreut pupont d' sicrijheus pus tård, li cåzaedje e walon tocosté åyant disparexhou dispu les [[anêyes 1960]].

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [https://rifondou.walon.org/fauconnier-rif.php Ene pådje avou ses scrijhaedjes] {{Abt}}
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/author/jean-luc-fauconnier/ Ès pådje « ''Objectif Plumes'' »] (ene waibe del [[Federåcion Walonreye-Brussele]])

== Sourdants et pî-notes ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Eplaideus e walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Bouteus pol walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Consey des Lingaedjes do Payis|Fauconnier]]
[[Categoreye:SLLW]]</text>
      <sha1>qw9zduttdz6qqolp9l5sb5u155i18p8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416217</id>
      <parentid>416216</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:43:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416217</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4470" sha1="o9y1dx5xs6296n447f29ah09ix4p8xx" xml:space="preserve">{{infoboesse}}
[[Imådje:fauconnier_j-l.jpg|thumb|(e 2004)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2025)]]
'''Jean-Luc Fauconnier''' (riwalnijhåve ''Djan-Luk Fåcnî'') a skepyî li [[18 di djanvî]] [[1941]], a [[Tchålerwè (veye)|Tchålerwè]].&lt;ref&gt;https://www.toponymie-dialectologie.be/fr/jean-luc-fauconnier/&lt;/ref&gt; C’ est on [[sicrijheus e walon|scrijheu e walon]]. 

C’ est eto on bouteu pol walon, come mineu d' l' [[A.L.W.A.C.]] (eyet mwaisse sicrijheu di s' gazete «[[El Bourdon]]») et come prezidint do [[CROMBEL (soce)|CROMBEL]] (eyet mwaisse sicrijheu di s' gazete «[[MicRomania (gazete)|micRomania]]»).

Disk' e 2019, il esteut l' prezidint do [[Consey des Lingaedjes do Payis]]. Asteure, il est co mimbe del [[Comission des Scrijhaedjes et do Live]].

== Ouve e walon ==
Come sicrijheu, il a-st [[eplaidî]] :
* des [[roman e walon|romans]]
** [[Li djoû k' i plourè des pupes di tere (roman)|Li djoû k' i plourè des pupes di tere]] (1992)
** [[Li Noeråde (roman)|Li Noeråde]] (2014)
** [[Ene cope di deus (roman)|Ene cope di deus]] (2018)
* des [[live di sovnances|lives di sovnances]] come escolî 
** [[Avou ene pougneye, on nd a plin s' mwin (sovnances)|Avou ene pougneye, on nd a plin s' mwin]] (1986)
** [[Semdi (sovnances)|Semdi]] (2004)
* des [[pinsêye]]s 
** [[Les biestreyes da Miyin do coulot (pinsêyes)|Les biestreyes da Miyin do coulot]] (1998).
* des [[lives d' imådjes]]
** [[Cokea eyet Mwaisse Cok (live d' imådjes)|Cokea eyet Mwaisse Cok]] (tome I, [[2002]]; tome II, [[2007]]; tome III, [[2013]]; tôme IV [[2020]])
** [[Fåvetes (haycous)|Fåvetes]] ([[2009]]) 
** [[Li vicåreye di Simon et Linåd (live d' imådjes)|Miyin eyet Morice]] (2011, ratourné da [[Wilhelm Busch]]).
** [[Å long des djoûs et des såjhons (live d' imådjes)|Å long des djoûs et des såjhons]] ([[2019]])
** [[Droles di biesses (live d' imådjes)|Droles di biesses]] ([[2023]])
* des ratournaedjes
** [[Li ptit prince (roman)|Li ptit prince]] ([[2009]])
** [[Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes (roman)|Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes]] ([[2012]])
Il a stî rprins dins l' [[antolodjeye «Scrire»]].

== Jean-Luc Fauconnier et les idêyes ravicantisses ==
Jean-Luc Fauconnier est adrovou halif halof åzès idêyes ravincantisses :
* I vout kel walon, avou li walon do Coûtchant, soeye ene langue, et nén on « patwès ».
* I mete do walon dins ses spitches.
* I cwirt a fé rexhe li walon foû des guetos waloneus, boutans avou l' enondaedje del [[El måjhon des Walons|Måjhon des Walons]] (1997), et a fé crexhe les rvuwes e walon (boutans, på radjondaedje do Bourdon et do [[Moxhon d’ Ônea]] e djanvî 2004)&lt;ref&gt;Mins les deus gazetes ont rdivoircî e 2010 {{?}}&lt;/ref&gt;.
* I cåza tenawete do rfondaedje dins l’ Bourdon, préjhant l' prumire idêye da [[Jean Germain]] et si diswalpaedje pa [[Lorint Hendschel]]&lt;ref&gt;{{fr}}[https://lucyin.walon.org/guerni/Bourdon_1990_Fauconnier_rifondaedje.JPG lijhåve vaici]&lt;/ref&gt;. Eto, après li djournêye UCW a Tchålerwè sol rifondaedje e 1996 ; et po-z î anoncî on ratournaedje e rfondou d’ on powinme e sicilyin (2001).
Nerén :
* I sina li papî da [[Jean Lechanteur]] ki rfuze les noûmots, li rfondaedje eyet li statut d’ lingaedje å walon (1996).
* Come prezidint do [[CLRE]], i rfuza minme 1 uro simbolike po-z aspoyî l’ [[esplicant motî do walon]]. Et n' måy accepter li [[rfondou walon]] come ortografeye possibe po les [[pris del Federåcion Walonreye-Brussele]].
* I declara k' il esteut impossibe di scrire e walon, si on n' l' aveut nén oyou&lt;ref&gt;[[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] so les scrijheus e walon ([[Fiesse ås lingaedjes walons]], Nameur, 2017&lt;/ref&gt;. Adon, k' i gn åreut pupont d' sicrijheus pus tård, li cåzaedje e walon tocosté åyant disparexhou dispu les [[anêyes 1960]].

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [https://rifondou.walon.org/fauconnier-rif.php Ene pådje avou ses scrijhaedjes] {{Abt}}
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/author/jean-luc-fauconnier/ Ès pådje « ''Objectif Plumes'' »] (ene waibe del [[Federåcion Walonreye-Brussele]])

== Sourdants et pî-notes ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Eplaideus e walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Bouteus pol walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Consey des Lingaedjes do Payis|Fauconnier]]
[[Categoreye:SLLW]]</text>
      <sha1>o9y1dx5xs6296n447f29ah09ix4p8xx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416237</id>
      <parentid>416217</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T17:41:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ziv</username>
        <id>26035</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg]] → [[File:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg]] [[c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request)</comment>
      <origin>416237</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4475" sha1="2j299c0v7wpf07qhj5qyaphf8vj1e2p" xml:space="preserve">{{infoboesse}}
[[Imådje:fauconnier_j-l.jpg|thumb|(e 2004)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2025)]]
'''Jean-Luc Fauconnier''' (riwalnijhåve ''Djan-Luk Fåcnî'') a skepyî li [[18 di djanvî]] [[1941]], a [[Tchålerwè (veye)|Tchålerwè]].&lt;ref&gt;https://www.toponymie-dialectologie.be/fr/jean-luc-fauconnier/&lt;/ref&gt; C’ est on [[sicrijheus e walon|scrijheu e walon]]. 

C’ est eto on bouteu pol walon, come mineu d' l' [[A.L.W.A.C.]] (eyet mwaisse sicrijheu di s' gazete «[[El Bourdon]]») et come prezidint do [[CROMBEL (soce)|CROMBEL]] (eyet mwaisse sicrijheu di s' gazete «[[MicRomania (gazete)|micRomania]]»).

Disk' e 2019, il esteut l' prezidint do [[Consey des Lingaedjes do Payis]]. Asteure, il est co mimbe del [[Comission des Scrijhaedjes et do Live]].

== Ouve e walon ==
Come sicrijheu, il a-st [[eplaidî]] :
* des [[roman e walon|romans]]
** [[Li djoû k' i plourè des pupes di tere (roman)|Li djoû k' i plourè des pupes di tere]] (1992)
** [[Li Noeråde (roman)|Li Noeråde]] (2014)
** [[Ene cope di deus (roman)|Ene cope di deus]] (2018)
* des [[live di sovnances|lives di sovnances]] come escolî 
** [[Avou ene pougneye, on nd a plin s' mwin (sovnances)|Avou ene pougneye, on nd a plin s' mwin]] (1986)
** [[Semdi (sovnances)|Semdi]] (2004)
* des [[pinsêye]]s 
** [[Les biestreyes da Miyin do coulot (pinsêyes)|Les biestreyes da Miyin do coulot]] (1998).
* des [[lives d' imådjes]]
** [[Cokea eyet Mwaisse Cok (live d' imådjes)|Cokea eyet Mwaisse Cok]] (tome I, [[2002]]; tome II, [[2007]]; tome III, [[2013]]; tôme IV [[2020]])
** [[Fåvetes (haycous)|Fåvetes]] ([[2009]]) 
** [[Li vicåreye di Simon et Linåd (live d' imådjes)|Miyin eyet Morice]] (2011, ratourné da [[Wilhelm Busch]]).
** [[Å long des djoûs et des såjhons (live d' imådjes)|Å long des djoûs et des såjhons]] ([[2019]])
** [[Droles di biesses (live d' imådjes)|Droles di biesses]] ([[2023]])
* des ratournaedjes
** [[Li ptit prince (roman)|Li ptit prince]] ([[2009]])
** [[Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes (roman)|Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes]] ([[2012]])
Il a stî rprins dins l' [[antolodjeye «Scrire»]].

== Jean-Luc Fauconnier et les idêyes ravicantisses ==
Jean-Luc Fauconnier est adrovou halif halof åzès idêyes ravincantisses :
* I vout kel walon, avou li walon do Coûtchant, soeye ene langue, et nén on « patwès ».
* I mete do walon dins ses spitches.
* I cwirt a fé rexhe li walon foû des guetos waloneus, boutans avou l' enondaedje del [[El måjhon des Walons|Måjhon des Walons]] (1997), et a fé crexhe les rvuwes e walon (boutans, på radjondaedje do Bourdon et do [[Moxhon d’ Ônea]] e djanvî 2004)&lt;ref&gt;Mins les deus gazetes ont rdivoircî e 2010 {{?}}&lt;/ref&gt;.
* I cåza tenawete do rfondaedje dins l’ Bourdon, préjhant l' prumire idêye da [[Jean Germain]] et si diswalpaedje pa [[Lorint Hendschel]]&lt;ref&gt;{{fr}}[https://lucyin.walon.org/guerni/Bourdon_1990_Fauconnier_rifondaedje.JPG lijhåve vaici]&lt;/ref&gt;. Eto, après li djournêye UCW a Tchålerwè sol rifondaedje e 1996 ; et po-z î anoncî on ratournaedje e rfondou d’ on powinme e sicilyin (2001).
Nerén :
* I sina li papî da [[Jean Lechanteur]] ki rfuze les noûmots, li rfondaedje eyet li statut d’ lingaedje å walon (1996).
* Come prezidint do [[CLRE]], i rfuza minme 1 uro simbolike po-z aspoyî l’ [[esplicant motî do walon]]. Et n' måy accepter li [[rfondou walon]] come ortografeye possibe po les [[pris del Federåcion Walonreye-Brussele]].
* I declara k' il esteut impossibe di scrire e walon, si on n' l' aveut nén oyou&lt;ref&gt;[[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] so les scrijheus e walon ([[Fiesse ås lingaedjes walons]], Nameur, 2017&lt;/ref&gt;. Adon, k' i gn åreut pupont d' sicrijheus pus tård, li cåzaedje e walon tocosté åyant disparexhou dispu les [[anêyes 1960]].

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [https://rifondou.walon.org/fauconnier-rif.php Ene pådje avou ses scrijhaedjes] {{Abt}}
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/author/jean-luc-fauconnier/ Ès pådje « ''Objectif Plumes'' »] (ene waibe del [[Federåcion Walonreye-Brussele]])

== Sourdants et pî-notes ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Eplaideus e walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Bouteus pol walon|Fauconnier]]
[[Categoreye:Consey des Lingaedjes do Payis|Fauconnier]]
[[Categoreye:SLLW]]</text>
      <sha1>2j299c0v7wpf07qhj5qyaphf8vj1e2p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Wikinoveles</title>
    <ns>4</ns>
    <id>13692</id>
    <revision>
      <id>416224</id>
      <parentid>415949</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:53:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse ås lingaedjes walons 2025 */</comment>
      <origin>416224</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9422" sha1="qondcsjfzid3cgzkkjkxyq988n5s6ic" xml:space="preserve">== Letes toûnreces del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] ==
=== 2025 ===
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=8ab890b9c9 Lete do 13 di djun 2025]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=d9d29e81ae Lete do 29 d' avri 2025]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=d0a6a47984 Lete do 27 di fevrî 2025]

[https://objectifplumes.be/sabonner-a-la-lettre-dinfo-litterature-en-langues-regionales/#.YnTPm9PP1hE Po rçure ces letes la pa emile]

=== Årtchives des anêyes di dvant ===
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=6b97213825 Lete do 3 d' may 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=a99c8ac059 Lete do 1î d' djulete 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=adcf4a87e4 Lete do 5 di setimbe 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=ba36bb0ecc Lete do 6 di decimbe 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=ea15e9aa30 Lete do 17 di fevrî 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=c8f88d6646 Lete do 3 d' may 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=6e2c3141b4 Lete do 6 di djulete 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=7c6a446b6e Lete do 11 d' octôbe 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=d2b2012733 Lete do 20 d' decimbe 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=4c7c850252 Lete do 15 di måss 2024]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=1087b88c58 Lete do 10 di djun 2024]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=5406e004fc Lete do 13 di nôvimbe 2024]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=f19b1e6fb7 Lete do 16 di decimbe 2024]

== Po les manaedjeus d' sicoles di walon eyet d' tåvlêyes ==
Li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] rashonne des racsegnmints po fé ene mape des scoles et des tåvlêyes di walon-cåzants.

* {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/appel-aux-organisateurs-de-cours-et-tables-de-conversation-en-langue-regionale/ Leu dmande di racsegnes]
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/notre-annuaire/?rubrique=cours-et-tables-de-conversation-en-langues-regionales Li mape]

== Scoles di Bive do bontins 2025 ==
[[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|scole do 15 d' avri 2025]]
Les [[scoles di Bive]] sont ki s' dinèt ces tins ci (li mårdi 15 d' avri et les cwate mårdis d' après, di deus eures a cénk eures di l' après-nonne. Racsegnes : 061 51 16 14).
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-15_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 15 d' avri 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-22_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 22 d' avri 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-06_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 6 di may 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-13_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 13 di may 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-20_Sicole_di_Bive.pdf Ashyinne do 20 di may 2025] (scole påzès scolîs)

== Tchansons sol tévé waloncåzante  ==
[[Imådje:Livret plake emacralaedje cwate tchanteus.JPG|thumb]]
=== del sitroete plake «Emacralaedje» ===
Sacwants [[tchansons e walon]] del [[sitroete plake «Emacralaedje»]] sont asteure sol tchinne «[[tévé waloncåzante]]» so [[VoBuze]].
* [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Californeye «Depårt pol Californeye»]
* [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Poplinete «Poplinete Blouze»]
=== ôtès tchansons ===
* [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#verbir Les veres di bire] ([[Willy Marchal]], sol muzike di «[[Le temps des cerises]]»)

== [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025 ==
Li fiesse s' a disrôlé li [[24 di may]] a [[Nameur]] so tinme del tchanson d' asteure. [[Fiesse_ås_lingaedjes_walons#Fiesse_2025|Loukîz cial]].

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto k' el fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' elle aveut-st ataké e 2015.

{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025-le-programme Tot l' programe] (årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 d' avri 2025).

=== Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons 2025 ===
[[Imådje:Flw24 bate di noûmots.jpg|thumb]]
Pol [[bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons]], li tinme e 2025, ci srè: «li muzike et l' industreye del muzike».

Nén pus d' 10 [[noûmot do walon|noûmots]] avou ene pitite esplikêye di cmint k' il a stî trové, ey ene fråze ki l' novea mot est metou dvins. Ci côp ci, on pout eto evoyî des noûmots foû do tinme.

Divant li '''15 d' avri 2025''' å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] : langues.regionales(at)cfwb.be

{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes Loukîz cial]

{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats Rizultats]

=== Bate di tchansons del Fiesse ås lingaedjes walons 2025 ===
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Prezintaedje]
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_reglement.pdf Reglumint]
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_repertoire.pdf Ramexhnêye di tecses di tchansons ki tot l' monde pout mete e muzike]

=== Campagne so les rantoeles di soçnaedjes ===
{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/une-campagne-pour-visibiliser-la-chanson-en-langue-regionale Loukîz cial]

=== Lére sins rla (maraton d' lijhaedje e walon) ===
Tot l' moes d' avri dins les bibiotekes ki prindèt pårt a «''Lîre sins r'lache''».

[https://www.el-mojo.be/index.php?page=collaboration/marathon2017 Racsegnes]

[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats]

Sacwants bibiotekes dins les rangs:
* [https://www.namur.be/fr/loisirs/culture/lectures/bibliotheques/agenda-bibliotheques/lire-sins-r2019lache-marathon-de-lecture-en-wallon Nameur]
* [https://www.liege-lettres.be/marathon-en-wallon-lire-sins-rlache/ Lidje]
* [https://web.facebook.com/reel/9275856625782971 Teu]
* [[Rindeu]]: 5 d' avri, d' ene eure a 5 eures di l' après-nonne; info@ourthedocumentation.be
* [[Bive]]: les 9 et 12 d' avri; bibliotheque@bievre.be

== Noveas motîs walons so les fyis ==
[[Imådje:Jean Wisimus - Dictionnaire populaire wallon-français en dialecte verviétois , 1947 (couverture).png|thumb|100px|left]]
* [[c:File:E34 wa Wisimus.pdf|Motî d' Vervî]]
* [https://lucyin.walon.org/diccionairaedje/wf/C13_SpC13.pdf Motî d' Cînè et live di spots Hostin, rashonné sol minme fitchî]

== Cåbaret walon a Limerlé ==
Li dimegne '''27 d' avri''' a cwatre eures di l' après-nonne a [[Limerlé]]. Racsegnes : info@peripleenlademeure.com

== Novea live eplaidî pa [[Lorint Hendschel]] ==
'''/!\ Messaedje metou dinsi sol [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=3070&amp;sid=87645247a6f905d32aa8816304066a8a forom Berdelaedjes] /!\'''
 Dji fé ene miete del reclame, si vos voloz bén: mi novea roman vént d' parete, sicrît trinte ans après l' prumî (!), &quot;So l' anuti&quot;, k' aveut paretou amon Weyrich l' an 2006. 
 
 Gn a sacwantès racsegnes so m' blog: https://amonlorint.wordpress.com/2025/02/02/mi-novea-roman-a-vudi/ 
 
 Li roman a stî scrît è rfondou walon avou l' tite &quot;Li djoû k’ Monsieu a rivnou&quot; (ISBN 979-10-424-4203-3). Mins dj’ end a fwait ene modêye dins li scrijhaedje da Feller eto po les lijheu(se)s k’ inmèt mî insi. Si tite: « Li djoû qu’ Monsieû a rivnou » (ISBN 979-10-424-4192-0). C’ est l’ minme roman mot po mot, come di djusse. 
 
 Les deus modêyes vinèt avou on ratournaedje è francès di m’ mwin. Li tot fwait 373 pådjes. 
 
 Li live e-st oto-edité mins dj' a bråmint des rujhes avou l' distribouweu. Les deus modêyes, rifondou et Feller, polèt esse atchtêyes amon Bookelis: https://livres.bookelis.com/librairie 
 
 On l' trouve eto sol Toele (Fnac, Amazon...) et on l' sait comander dins les livreyes mins (kéke feye seulmint pol moumint), seulmint li modêye è Feller. Rén n' e-st åjhey... 
 
 Todi e-st i ki dj’ espere ki vos åroz bon do lére çoula! Mi, dj’ a yeu bon del sicrire po vosse plaijhi, todi!

== Concert walon a Binde / Bande ==
A [[Bande (viyaedje)|Bande]] (u [[Binde (viyaedje)|Binde]]), li djudi 6 di fevrî a deus eures et dmey di l' après-nonne, concert avou les copineus [[Tchårnoe-dé-Harsin|do Tchårnoe]], les scolîs di [[Chavane-dilé-Harsin]] eyet [[Willy Marchal]] avou s' copleu Léon Jacquot. Racsegnes : http://www.ccnassogne.be; tel. 084 21 49 08.

== Pris del Federåcion Walonreye-Brussele po 2025 ==
C' est èn ovraedje di prôze, a revoyî divant l' '''15 di fevrî 2025'''.

[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/espiegles-de-langue-regionale-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes]

== {{HDVs}} ==
*[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes 2024|Egurniyaedjes 2024]]
*[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes|Tos les egurniyaedjes]]</text>
      <sha1>qondcsjfzid3cgzkkjkxyq988n5s6ic</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Chevri-Rance</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30829</id>
    <revision>
      <id>416205</id>
      <parentid>396788</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:23:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Tuzance walone */</comment>
      <origin>416205</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1331" sha1="jhhsw7y7ublvotddk353hw43yurggit" xml:space="preserve">'''Chevri-Rance''' (''Chèvri-Rance'', F. ''Sivry-Rance''), c' est ene [[rebanêye comene|novele comene]] del Walonreye, el [[province do Hinnot]].

[[Image:Sivry-Rance Hainaut Belgium Map.svg|thumb|Eplaeçmint del comene dins l' province]]

* [[Limeros del posse]] : '''6470'''
* Dimorants : 4609 djins
* Contrêye naturele : [[Basse Fagne|Fagne]]
 
== Ban d' Chevri-Rance ==
* [[Chevri]]
* [[Grand-Ri]]
* [[Monbiåd]]
* [[Rance]]
* [[Såtin]]

== Economeye ==
[[Rivnou par djin]] : 13,4 a 17,0 (meye uros) e 2003, çou k' est l' céncwinme categoreye so 5 (li pus pôve).&lt;ref&gt;Thisse et Thomas, 2007.&lt;/ref&gt; 

== Tuzance walone ==
[[Aisse del tuzance]] avou ene soce di waloneus, les &quot;patwezixheus&quot;.

Sacwants livrets sol [[Walipicård del Bote do Hinnot|walipicård did la]] ont stî scrîts pa [[Michèle Herlin]].

Ene viye tchanson d' bierdjî a stî rilevêye a [[Monbiå]] ey eredjistrêye sol plake da Francis Corpataux, «Chant des enfants du monde», vol. 12 (Walonreye et ds ôtes payis romans). Elle a stî rprinjhe pås [[Crapådes]].

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
*[http://www.sivry-rance.be Waibe del comene]
*[http://www.sivryranceculture.be Waibe di l' Aisse del Tuzance]

== Sourdant et pî-notes == 
&lt;references/&gt;
{{Commons|Category:Sivry-Rance}}

{{ProvinceHinnot}}

[[Categoreye:Nosse comene dit oyi (label)]]</text>
      <sha1>jhhsw7y7ublvotddk353hw43yurggit</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416206</id>
      <parentid>416205</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:23:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Tuzance walone */</comment>
      <origin>416206</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1332" sha1="5nmekkfd111kzxftu9soooflmh8an40" xml:space="preserve">'''Chevri-Rance''' (''Chèvri-Rance'', F. ''Sivry-Rance''), c' est ene [[rebanêye comene|novele comene]] del Walonreye, el [[province do Hinnot]].

[[Image:Sivry-Rance Hainaut Belgium Map.svg|thumb|Eplaeçmint del comene dins l' province]]

* [[Limeros del posse]] : '''6470'''
* Dimorants : 4609 djins
* Contrêye naturele : [[Basse Fagne|Fagne]]
 
== Ban d' Chevri-Rance ==
* [[Chevri]]
* [[Grand-Ri]]
* [[Monbiåd]]
* [[Rance]]
* [[Såtin]]

== Economeye ==
[[Rivnou par djin]] : 13,4 a 17,0 (meye uros) e 2003, çou k' est l' céncwinme categoreye so 5 (li pus pôve).&lt;ref&gt;Thisse et Thomas, 2007.&lt;/ref&gt; 

== Tuzance walone ==
[[Aisse del tuzance]] avou ene soce di waloneus, les &quot;patwezixheus&quot;.

Sacwants livrets sol [[Walipicård del Bote do Hinnot|walipicård did la]] ont stî scrîts pa [[Michèle Herlin]].

Ene viye tchanson d' bierdjî a stî rilevêye a [[Monbiåd]] ey eredjistrêye sol plake da Francis Corpataux, «Chant des enfants du monde», vol. 12 (Walonreye et ds ôtes payis romans). Elle a stî rprinjhe pås [[Crapådes]].

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
*[http://www.sivry-rance.be Waibe del comene]
*[http://www.sivryranceculture.be Waibe di l' Aisse del Tuzance]

== Sourdant et pî-notes == 
&lt;references/&gt;
{{Commons|Category:Sivry-Rance}}

{{ProvinceHinnot}}

[[Categoreye:Nosse comene dit oyi (label)]]</text>
      <sha1>5nmekkfd111kzxftu9soooflmh8an40</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Monbiåd</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30830</id>
    <revision>
      <id>416207</id>
      <parentid>388337</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:29:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* No di des plaeces di Monbiåd */</comment>
      <origin>416207</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2777" sha1="7z9f6b3j89ji5n7m6vekptq14bdyjy7" xml:space="preserve">'''Monbiåd''' (''Monbiau''&lt;ref&gt;ricomprins ''mont biô'', bea mont (loukîz a [[Beamont]]), çou ki pout esse waitî come ene [[fåve etimolodjike]].&lt;/ref&gt;, F. '' Montbliart''), c' est èn [[ancyin ptit ban del Walonreye]], rebané avou des ôtes [[viyaedje]]s po fé l' novele [[rebanêye comene|intité]] di [[Chevri-Rance]], el [[province do Hinnot]].

== Mwaissès dnêyes ==
* [[Limeros del posse]] :
** asteure : '''6470 '''
** davance : '''6479'''
* [[Limero diyalectolodjike]] : '''Th 61'''
* Arondixhmint : [[Twin]]
* Lomaedje des djins : Monbiådî, Monbiådresse&lt;ref&gt;[[cawete -î]] ([[noûmot do walon|noûmot do walon, atåvlé e 2008]]).&lt;/ref&gt; ; (F. ''Montbliartois, oise'')&lt;ref&gt; [[Jean Germain]] ''Avis de recherche : Wallons, comment vous appelez-vous'', ''Vers l'Avenir'', 24 d' octôbe 2007.&lt;/ref&gt;
* Pårler : [[walipicård]] avenwès(&lt;ref&gt;Metans li [[cawete -iô]] dins ''Terniôs''.&lt;/ref&gt;), avou co bråmint des piceures do [[walon]].
 
== [[Toponimeye do walon|No di des plaeces]] di Monbiåd ==
* [[fosse (toponimeye)|Bierdjîfosse]] (F. ''Bergerfosse'')
* [[faw (toponimeye)|Fayinete]] (F. ''Fainete'')
* [[Fossé (toponimeye)|Niviè-Fossés]] (F. ''Nivert-Fossé'')
* [[Pixhlote (toponimeye)|Pixhlote]] (''Pichlote'', F. ''Pisselote'')
* Li Plwè (F. ''Le Ploy'')
* [[tiene (toponimeye)|So les Tierneas]] (''su les Terniôs'', F. ''Les Ternneaux'')
* Warene (F. ''Warene'')
* Li [[corti (toponimeye)|Corti Rutchutchu]] (''courti'')
* Les Lodwenes
* Li Tchmin d' [[håye (toponimeye)|hayetes]] (''tchèmin d' Ayète'')
* Li tchmin del Ludjriye (''tchèmin del ludj'rî'')&lt;ref&gt;[[Live da Haust so les nos d' plaeces del Walonreye]].&lt;/ref&gt;
* El [[Coûteure|Coûturele]]&lt;ref&gt; [[Live so les viyaedjes, les hamteas et les aiwes del Beldjike da Carnoy]] a ''Court-St-Germain''.&lt;/ref&gt;

== Tuzance walone ==
=== Pårler ===
Li pårler d' Monbiåd pout esse rindjî come [[walipicård]] avenwès
* piceures picådes
** [[cawete -iau]] dins l' no d'plaece ''Terniôs''
** foninme dj =&gt; g: les guérèts = les djerets (tchanson des bierdjîs).
=== Produjhaedje ===
Deus tchanson des bierdjîs d' Mombiåd, rascodowe pa Francis Cortapaux.
:''i n a des leus toplin les bos / Avnoz dlé mi mes ptits bedots / dj' côprè l' linne k' i gn a dsu vo dos / Pol djambot ki m' atind låvå.
:''Owé owé, les bedots les motons, il est tins d' eraler; l' nute arive / Rashonnez vos, ou les tchéns vos pingnront; i moidront dvins vos nez, vos djerets / Ou les tchéns vos pingnront, vos moidront / Ralans ralans.

== {{HD}} ==
[http://warao.walon.org/~lucyin/tchanson/odio/tchansons_bierdjîs_Monbiåd.ogg schoûtez les tchansons d' bierdjî avou l' accint did la]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ancyins ptits bans del Walonreye]]
[[Categoreye:Veyes et viyaedjes di Walonreye]]</text>
      <sha1>7z9f6b3j89ji5n7m6vekptq14bdyjy7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416222</id>
      <parentid>416207</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:46:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* {{HD}} */</comment>
      <origin>416222</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2770" sha1="cay9ji31xi1eez794y3d9e2itfpyy1u" xml:space="preserve">'''Monbiåd''' (''Monbiau''&lt;ref&gt;ricomprins ''mont biô'', bea mont (loukîz a [[Beamont]]), çou ki pout esse waitî come ene [[fåve etimolodjike]].&lt;/ref&gt;, F. '' Montbliart''), c' est èn [[ancyin ptit ban del Walonreye]], rebané avou des ôtes [[viyaedje]]s po fé l' novele [[rebanêye comene|intité]] di [[Chevri-Rance]], el [[province do Hinnot]].

== Mwaissès dnêyes ==
* [[Limeros del posse]] :
** asteure : '''6470 '''
** davance : '''6479'''
* [[Limero diyalectolodjike]] : '''Th 61'''
* Arondixhmint : [[Twin]]
* Lomaedje des djins : Monbiådî, Monbiådresse&lt;ref&gt;[[cawete -î]] ([[noûmot do walon|noûmot do walon, atåvlé e 2008]]).&lt;/ref&gt; ; (F. ''Montbliartois, oise'')&lt;ref&gt; [[Jean Germain]] ''Avis de recherche : Wallons, comment vous appelez-vous'', ''Vers l'Avenir'', 24 d' octôbe 2007.&lt;/ref&gt;
* Pårler : [[walipicård]] avenwès(&lt;ref&gt;Metans li [[cawete -iô]] dins ''Terniôs''.&lt;/ref&gt;), avou co bråmint des piceures do [[walon]].
 
== [[Toponimeye do walon|No di des plaeces]] di Monbiåd ==
* [[fosse (toponimeye)|Bierdjîfosse]] (F. ''Bergerfosse'')
* [[faw (toponimeye)|Fayinete]] (F. ''Fainete'')
* [[Fossé (toponimeye)|Niviè-Fossés]] (F. ''Nivert-Fossé'')
* [[Pixhlote (toponimeye)|Pixhlote]] (''Pichlote'', F. ''Pisselote'')
* Li Plwè (F. ''Le Ploy'')
* [[tiene (toponimeye)|So les Tierneas]] (''su les Terniôs'', F. ''Les Ternneaux'')
* Warene (F. ''Warene'')
* Li [[corti (toponimeye)|Corti Rutchutchu]] (''courti'')
* Les Lodwenes
* Li Tchmin d' [[håye (toponimeye)|hayetes]] (''tchèmin d' Ayète'')
* Li tchmin del Ludjriye (''tchèmin del ludj'rî'')&lt;ref&gt;[[Live da Haust so les nos d' plaeces del Walonreye]].&lt;/ref&gt;
* El [[Coûteure|Coûturele]]&lt;ref&gt; [[Live so les viyaedjes, les hamteas et les aiwes del Beldjike da Carnoy]] a ''Court-St-Germain''.&lt;/ref&gt;

== Tuzance walone ==
=== Pårler ===
Li pårler d' Monbiåd pout esse rindjî come [[walipicård]] avenwès
* piceures picådes
** [[cawete -iau]] dins l' no d'plaece ''Terniôs''
** foninme dj =&gt; g: les guérèts = les djerets (tchanson des bierdjîs).
=== Produjhaedje ===
Deus tchanson des bierdjîs d' Mombiåd, rascodowe pa Francis Cortapaux.
:''i n a des leus toplin les bos / Avnoz dlé mi mes ptits bedots / dj' côprè l' linne k' i gn a dsu vo dos / Pol djambot ki m' atind låvå.
:''Owé owé, les bedots les motons, il est tins d' eraler; l' nute arive / Rashonnez vos, ou les tchéns vos pingnront; i moidront dvins vos nez, vos djerets / Ou les tchéns vos pingnront, vos moidront / Ralans ralans.

== {{HD}} ==
[http://lucyin.walon.org/tchanson/odio/tchansons_bierdjîs_Monbiåd.ogg schoûtez les tchansons d' bierdjî avou l' accint did la]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ancyins ptits bans del Walonreye]]
[[Categoreye:Veyes et viyaedjes di Walonreye]]</text>
      <sha1>cay9ji31xi1eez794y3d9e2itfpyy1u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416223</id>
      <parentid>416222</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:46:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* {{HD}} */</comment>
      <origin>416223</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2778" sha1="g8xavix977uo0yyzuhtbejfauoci3uw" xml:space="preserve">'''Monbiåd''' (''Monbiau''&lt;ref&gt;ricomprins ''mont biô'', bea mont (loukîz a [[Beamont]]), çou ki pout esse waitî come ene [[fåve etimolodjike]].&lt;/ref&gt;, F. '' Montbliart''), c' est èn [[ancyin ptit ban del Walonreye]], rebané avou des ôtes [[viyaedje]]s po fé l' novele [[rebanêye comene|intité]] di [[Chevri-Rance]], el [[province do Hinnot]].

== Mwaissès dnêyes ==
* [[Limeros del posse]] :
** asteure : '''6470 '''
** davance : '''6479'''
* [[Limero diyalectolodjike]] : '''Th 61'''
* Arondixhmint : [[Twin]]
* Lomaedje des djins : Monbiådî, Monbiådresse&lt;ref&gt;[[cawete -î]] ([[noûmot do walon|noûmot do walon, atåvlé e 2008]]).&lt;/ref&gt; ; (F. ''Montbliartois, oise'')&lt;ref&gt; [[Jean Germain]] ''Avis de recherche : Wallons, comment vous appelez-vous'', ''Vers l'Avenir'', 24 d' octôbe 2007.&lt;/ref&gt;
* Pårler : [[walipicård]] avenwès(&lt;ref&gt;Metans li [[cawete -iô]] dins ''Terniôs''.&lt;/ref&gt;), avou co bråmint des piceures do [[walon]].
 
== [[Toponimeye do walon|No di des plaeces]] di Monbiåd ==
* [[fosse (toponimeye)|Bierdjîfosse]] (F. ''Bergerfosse'')
* [[faw (toponimeye)|Fayinete]] (F. ''Fainete'')
* [[Fossé (toponimeye)|Niviè-Fossés]] (F. ''Nivert-Fossé'')
* [[Pixhlote (toponimeye)|Pixhlote]] (''Pichlote'', F. ''Pisselote'')
* Li Plwè (F. ''Le Ploy'')
* [[tiene (toponimeye)|So les Tierneas]] (''su les Terniôs'', F. ''Les Ternneaux'')
* Warene (F. ''Warene'')
* Li [[corti (toponimeye)|Corti Rutchutchu]] (''courti'')
* Les Lodwenes
* Li Tchmin d' [[håye (toponimeye)|hayetes]] (''tchèmin d' Ayète'')
* Li tchmin del Ludjriye (''tchèmin del ludj'rî'')&lt;ref&gt;[[Live da Haust so les nos d' plaeces del Walonreye]].&lt;/ref&gt;
* El [[Coûteure|Coûturele]]&lt;ref&gt; [[Live so les viyaedjes, les hamteas et les aiwes del Beldjike da Carnoy]] a ''Court-St-Germain''.&lt;/ref&gt;

== Tuzance walone ==
=== Pårler ===
Li pårler d' Monbiåd pout esse rindjî come [[walipicård]] avenwès
* piceures picådes
** [[cawete -iau]] dins l' no d'plaece ''Terniôs''
** foninme dj =&gt; g: les guérèts = les djerets (tchanson des bierdjîs).
=== Produjhaedje ===
Deus tchanson des bierdjîs d' Mombiåd, rascodowe pa Francis Cortapaux.
:''i n a des leus toplin les bos / Avnoz dlé mi mes ptits bedots / dj' côprè l' linne k' i gn a dsu vo dos / Pol djambot ki m' atind låvå.
:''Owé owé, les bedots les motons, il est tins d' eraler; l' nute arive / Rashonnez vos, ou les tchéns vos pingnront; i moidront dvins vos nez, vos djerets / Ou les tchéns vos pingnront, vos moidront / Ralans ralans.

== {{HD}} ==
{{mic}} [http://lucyin.walon.org/tchanson/odio/tchansons_bierdjîs_Monbiåd.ogg Schoûtez les tchansons d' bierdjî avou l' accint did la]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ancyins ptits bans del Walonreye]]
[[Categoreye:Veyes et viyaedjes di Walonreye]]</text>
      <sha1>g8xavix977uo0yyzuhtbejfauoci3uw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fiesse ås lingaedjes walons</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41946</id>
    <revision>
      <id>416201</id>
      <parentid>415611</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:00:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2024 */</comment>
      <origin>416201</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20933" sha1="5sl64ye8lsyyy77nl2lws5e4hg8r3w3" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
=== Disrôlmint ===
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur so tinme del tchanson d' asteure e walon. Elle s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

{{dal}}

=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (Dijh ans viye dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== Fiesse 2025 ==
Li fiesse si disrôlrè l' [[24 di may]] a [[Nameur]] et s' tinme serè li tchanson d' asteure.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

Pol prumî côp, on rmetrè on pris po riscompinser on pordjet scolrece.

=== Bate di tchansons ===
I gn årè ene bate di tchansons e lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses, on a metou so pî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===
* Cåzaedje sol tchanson e lingaedjes walons (pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]])
* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>5sl64ye8lsyyy77nl2lws5e4hg8r3w3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416202</id>
      <parentid>416201</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:01:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Disrôlmint */</comment>
      <origin>416202</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20932" sha1="7szk1j0evdyths7dxi6winuizdh7ecg" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
=== Disrôlmint ===
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur so tinme del tchanson d' asteure e walon. Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

{{dal}}

=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (Dijh ans viye dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== Fiesse 2025 ==
Li fiesse si disrôlrè l' [[24 di may]] a [[Nameur]] et s' tinme serè li tchanson d' asteure.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

Pol prumî côp, on rmetrè on pris po riscompinser on pordjet scolrece.

=== Bate di tchansons ===
I gn årè ene bate di tchansons e lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses, on a metou so pî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===
* Cåzaedje sol tchanson e lingaedjes walons (pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]])
* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>7szk1j0evdyths7dxi6winuizdh7ecg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416203</id>
      <parentid>416202</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:06:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Disrôlmint */</comment>
      <origin>416203</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20933" sha1="3krwuih4tdy86fn1sftfiep7skj3o54" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
=== Disrôlmint ===
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon. Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

{{dal}}

=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (Dijh ans viye dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== Fiesse 2025 ==
Li fiesse si disrôlrè l' [[24 di may]] a [[Nameur]] et s' tinme serè li tchanson d' asteure.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

Pol prumî côp, on rmetrè on pris po riscompinser on pordjet scolrece.

=== Bate di tchansons ===
I gn årè ene bate di tchansons e lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses, on a metou so pî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===
* Cåzaedje sol tchanson e lingaedjes walons (pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]])
* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>3krwuih4tdy86fn1sftfiep7skj3o54</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416204</id>
      <parentid>416203</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:06:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Alére */</comment>
      <origin>416204</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20934" sha1="ebknfb2ahp0uyl2efua14jgvnvxypix" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
=== Disrôlmint ===
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon. Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

{{dal}}

=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== Fiesse 2025 ==
Li fiesse si disrôlrè l' [[24 di may]] a [[Nameur]] et s' tinme serè li tchanson d' asteure.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

Pol prumî côp, on rmetrè on pris po riscompinser on pordjet scolrece.

=== Bate di tchansons ===
I gn årè ene bate di tchansons e lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses, on a metou so pî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===
* Cåzaedje sol tchanson e lingaedjes walons (pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]])
* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>ebknfb2ahp0uyl2efua14jgvnvxypix</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416225</id>
      <parentid>416204</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:00:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416225</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20916" sha1="ancw6fi6tk0tck420ualoq9sa3hdyh2" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
=== Disrôlmint ===
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon. Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

{{dal}}

=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

Li fiesse si disrôlrè l' [[24 di may]] a [[Nameur]] et s' tinme serè li tchanson d' asteure.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

Pol prumî côp, on rmetrè on pris po riscompinser on pordjet scolrece.

=== Bate di tchansons ===
I gn årè ene bate di tchansons e lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses, on a metou so pî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===
* Cåzaedje sol tchanson e lingaedjes walons (pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]])
* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>ancw6fi6tk0tck420ualoq9sa3hdyh2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416226</id>
      <parentid>416225</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:21:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416226</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21658" sha1="bf60hpn1hk55updfqk7u0d2wwp7y3cp" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
=== Disrôlmint ===
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

=== Rindaedje des pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]].
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]
Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]].
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Bate di noûmots]
Pol maraton d' lijhaedje, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, ...
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Maraton d' lijhaedje]

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwait ebate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===
* Cåzaedje sol tchanson e lingaedjes walons (pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]])
* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye


=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>bf60hpn1hk55updfqk7u0d2wwp7y3cp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416227</id>
      <parentid>416226</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:26:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416227</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22106" sha1="74vpo8zu17w592y3k6oyqao1hapbnsc" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da Julien Noël et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuizen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion divant nozôtes tertos.

A shuvou on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje des pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]].
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]
Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]].
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Bate di noûmots]
Pol maraton d' lijhaedje, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, ...
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Maraton d' lijhaedje]

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwait ebate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Ôtes ocupaedjes ===

* Lére sins rlaxhe : èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt; ([https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ rizultats])
* [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]] sol tinme del muzike et d' ès industreye&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; ([https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats rizultats])
* Bindes di tchanteus po fini l' djournêye


=== Fotos d' sovnance ===
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;

&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>74vpo8zu17w592y3k6oyqao1hapbnsc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416228</id>
      <parentid>416227</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:42:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>te</comment>
      <origin>416228</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22065" sha1="jzcwlcyfo7smq24kc8drixv43349ni4" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Julien Noël]] et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuizen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion divant nozôtes tertos.

A shuvou on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>jzcwlcyfo7smq24kc8drixv43349ni4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416229</id>
      <parentid>416228</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:43:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416229</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22065" sha1="jmda5h1au08fup30xmsyf2txdr2844m" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a Nameur sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Julien Noël]] et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuyzen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion divant nozôtes tertos.

A shuvou on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>jmda5h1au08fup30xmsyf2txdr2844m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416230</id>
      <parentid>416229</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:44:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416230</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22069" sha1="lxo1fh5r00j8z6jcwu2p5vt7d5303jq" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiesteye ses dijh ans, li programe voet grand. Et c' est po ça eto k' on va rvini a Nameur, ewou çk' i gn yeu l' tote prumire fiesse, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Julien Noël]] et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuyzen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion divant nozôtes tertos.

A shuvou on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>lxo1fh5r00j8z6jcwu2p5vt7d5303jq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416231</id>
      <parentid>416230</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:46:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416231</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22101" sha1="as29s5at252sy9ucq4nw4ojd4zpvbpz" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Julien Noël]] et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuyzen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion divant nozôtes tertos.

A shuvou on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>as29s5at252sy9ucq4nw4ojd4zpvbpz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416232</id>
      <parentid>416231</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:46:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416232</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22090" sha1="30vi285suw5f28dndchpv02u5ljs2qv" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Julien Noël]] et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuyzen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

A shuvou on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>30vi285suw5f28dndchpv02u5ljs2qv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416233</id>
      <parentid>416232</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T14:47:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416233</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22103" sha1="re9o8w7qiuzdym2davvjinm3loiqesb" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Julien Noël]] et l' ci del riprezintante do mayeur di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi » pal djin k' a stî å sourdant di cist enondaedje la, [[Nadine Vanwelkenhuyzen]]. Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>re9o8w7qiuzdym2davvjinm3loiqesb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416234</id>
      <parentid>416233</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T16:30:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416234</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22008" sha1="2mafw1u0qxiwog77cecgie1ynqbpg8c" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>2mafw1u0qxiwog77cecgie1ynqbpg8c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416235</id>
      <parentid>416234</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T16:31:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416235</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22009" sha1="d1cjrjrwq422v41e4gp8b3pd6e8ubu5" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>d1cjrjrwq422v41e4gp8b3pd6e8ubu5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416238</id>
      <parentid>416235</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T17:41:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ziv</username>
        <id>26035</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg]] → [[File:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg]] [[c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request)</comment>
      <origin>416238</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22014" sha1="doqx7cczni6953d0xnekfajdlrlp8zx" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt;Les troes prumîs al bate des noûmots, ci fourit : [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

Pol maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche», èn ocupaedje dins les bibiotekes&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Marathon_lecture_2025.pdf&lt;/ref&gt;, come les rzultats acontént li nombe di dmorants, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins,

{{dal}}

&lt;ref&gt;[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt;

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>doqx7cczni6953d0xnekfajdlrlp8zx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416241</id>
      <parentid>416238</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T18:30:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rindaedje di diferins pris */</comment>
      <origin>416241</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22440" sha1="ljn7uirmta79furzh2d103f19s7oqo7" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Pris del tchanson e walon]] e 2015.

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>ljn7uirmta79furzh2d103f19s7oqo7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416242</id>
      <parentid>416241</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T18:35:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416242</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22459" sha1="5mfdcp16t2rk1l5q391u0d6zvmvn94t" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Videyos del bate so VoBuze :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>5mfdcp16t2rk1l5q391u0d6zvmvn94t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416243</id>
      <parentid>416242</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T18:52:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416243</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22986" sha1="j3xe6rbv1wqojghe1clxqaweifj03qx" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : [[Yves Bellens]], so on stîle di tchanson d' dicåce, tecses da [[Jean Goffart]], la Rawette, li seule vwès d' comere, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]] eyet «Solia Cubana» k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]] eyet Olivier Terwagne, so on tecse e walon da [[Jacques Desmet]] et onk e picård da [[Roland Thibaud]].

C' est ci-ci k' a wangnî, tot tchantant tot seu tot djouwant do [[piyano]]. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>j3xe6rbv1wqojghe1clxqaweifj03qx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416244</id>
      <parentid>416243</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T18:53:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416244</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23040" sha1="ne976dcpd25hf0ctn6ft177yiyncf1v" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : [[Yves Bellens]], so on stîle di tchanson d' dicåce, tecses da [[Jean Goffart]], la Rawette, li seule vwès d' comere, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]] eyet «Solia Cubana» k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]] eyet Olivier Terwagne, so on tecse e walon da [[Jacques Desmet]] et onk e picård da [[Roland Thibeau]].

C' est ci-ci k' a wangnî, tot tchantant tot seu tot djouwant do [[piyano]]. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>ne976dcpd25hf0ctn6ft177yiyncf1v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416245</id>
      <parentid>416244</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T18:56:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416245</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23055" sha1="qrsa6tt2vby306r98n88jkmxxv0fzb6" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : [[Yves Bellens]], so on stîle di tchanson d' dicåce, tecses da [[Jean Goffart]], la Rawette, li seule vwès d' comere, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]] eyet «Solia Cubana» k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]] eyet Olivier Terwagne, so on tecse e walon da [[Jacques Desmet]] et onk e picård da [[Roland Thibeau]].

C' est ci-ci k' a wangnî, tot tchantant tot seu tot djouwant do [[piyano]]. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>qrsa6tt2vby306r98n88jkmxxv0fzb6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416246</id>
      <parentid>416245</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T19:02:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416246</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23151" sha1="qxmmixihib50ot87vrkwh8wa5qdktga" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchanson d' dicåce, tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu e [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>qxmmixihib50ot87vrkwh8wa5qdktga</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416247</id>
      <parentid>416246</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T19:03:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416247</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23179" sha1="1th4q3xttfhw3qe6veuw3zxwttpq5r5" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchanson d' dicåce, tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu e [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>1th4q3xttfhw3qe6veuw3zxwttpq5r5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416248</id>
      <parentid>416247</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T19:04:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416248</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23200" sha1="dcsbhkhjditct99wcnhhpgoybfevx4t" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu e [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>dcsbhkhjditct99wcnhhpgoybfevx4t</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416249</id>
      <parentid>416248</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T19:55:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416249</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23201" sha1="9kecd0h5njef4kxqe7oeawtwxv8ck5d" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis et, po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po-z aprester, les adjinçneus avént metou ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt;

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>9kecd0h5njef4kxqe7oeawtwxv8ck5d</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416250</id>
      <parentid>416249</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T19:57:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416250</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23257" sha1="t0uao6plvzjqgh50o7jc24zmtkder1c" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>t0uao6plvzjqgh50o7jc24zmtkder1c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416251</id>
      <parentid>416250</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:29:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416251</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="23811" sha1="57s47bs50hjrk9vhwu7owk9mffy07wk" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]].

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|wangnant do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, al bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>57s47bs50hjrk9vhwu7owk9mffy07wk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416252</id>
      <parentid>416251</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:31:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416252</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24321" sha1="gayoc7a096856hvb0smr5ftet0lcacj" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos tchanteus et tchanteuses (waire !) d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus. Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou ene tchanson so on tinme diné. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|wangnant do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, al bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>gayoc7a096856hvb0smr5ftet0lcacj</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416253</id>
      <parentid>416252</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:35:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Matinêye */</comment>
      <origin>416253</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24402" sha1="9c0af6cxmbbfzvhixso1etj31taau7n" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|wangnant do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, al bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>9c0af6cxmbbfzvhixso1etj31taau7n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416254</id>
      <parentid>416253</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:38:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rindaedje di diferins pris */</comment>
      <origin>416254</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24411" sha1="90ifxqs5blxp99kp682rqpkc8yynivv" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, al bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>90ifxqs5blxp99kp682rqpkc8yynivv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416255</id>
      <parentid>416254</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:38:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rindaedje di diferins pris */</comment>
      <origin>416255</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24413" sha1="jjowu23sbitt1q7n9zno1gstk6oi2rz" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes. Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, c' est po [[Chevri-Rance]], ki dvancixh [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheu et lijheuse, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>jjowu23sbitt1q7n9zno1gstk6oi2rz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416256</id>
      <parentid>416255</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:40:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rindaedje di diferins pris */</comment>
      <origin>416256</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24457" sha1="cf2qugq4sxzj7j3ma9krmudksbux9n6" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] esteut sol tinme del muzike et d' ès industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>cf2qugq4sxzj7j3ma9krmudksbux9n6</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416257</id>
      <parentid>416256</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:41:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Rindaedje di diferins pris */</comment>
      <origin>416257</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24463" sha1="p2uodcfsofkf7nfiod6u0s586hr9xl3" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* la Rawette, li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>p2uodcfsofkf7nfiod6u0s586hr9xl3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416258</id>
      <parentid>416257</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:44:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416258</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24467" sha1="r2v1eswx89m1jozuob045txttp0pole" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* «la Rawette», li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' ploz aler vey so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>r2v1eswx89m1jozuob045txttp0pole</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416259</id>
      <parentid>416258</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:45:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416259</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24487" sha1="059dqz5ix5j9c8n41flczkybl91u1nf" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* «la Rawette», li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' savoz aler vey et schoûter so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (el tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (li tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>059dqz5ix5j9c8n41flczkybl91u1nf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416260</id>
      <parentid>416259</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:49:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416260</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24558" sha1="rql1gyie03nt2je6xhw25vu0s5ehlbr" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
[[Imådje:Bellens Yves tiesse.jpg|thumb|Yves Bellens, pris do publik]]
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint do [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* «la Rawette», li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' savoz aler vey et schoûter so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (el tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (li tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>rql1gyie03nt2je6xhw25vu0s5ehlbr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416261</id>
      <parentid>416260</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T20:50:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Bate di tchansons */</comment>
      <origin>416261</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24559" sha1="bb630dln1z09uln4jw7sd9v1wytspdd" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
[[Imådje:Bellens Yves tiesse.jpg|thumb|Yves Bellens, pris do publik]]
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint del [[fiesse del tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* «la Rawette», li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' savoz aler vey et schoûter so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (el tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (li tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>bb630dln1z09uln4jw7sd9v1wytspdd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416266</id>
      <parentid>416261</parentid>
      <timestamp>2025-06-20T08:47:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>/* Fiesse 2025 */</comment>
      <origin>416266</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24666" sha1="9iublggogstq2dg6myhxbi9lcttxk18" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a manaedjî l' fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
[[Imådje:Bellens Yves tiesse.jpg|thumb|Yves Bellens, pris do publik]]
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint del [[fiesse del tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* «la Rawette», li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' savoz aler vey et schoûter so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (el tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (li tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

=== A vey ===
* [https://www.youtube.com/watch?v=ZZ7dDtG9qB4 Rapoirtaedje videyo] pa [[Lorint Hendschel]]

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>9iublggogstq2dg6myhxbi9lcttxk18</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416268</id>
      <parentid>416266</parentid>
      <timestamp>2025-06-20T10:23:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Pougneyes di djins ovrant ladvins */</comment>
      <origin>416268</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24683" sha1="b7tqbf99zm81zagjtj3t9r9lk298umk" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Fête aux langues de Wallonie''}}
[[Imådje:Francard et Molons.jpg|thumb|[[Michel Francard]] et les [[40 Molons|Molons]] (2015)]]
[[Imådje:Astampés pol Tchant des Walons.jpg|thumb|Assimblêye tchantant li [[Tchant des Walons]] (2015)]]
[[Imådje:Disployant programe fiesse walon 2015.jpg|thumb|disployant pol riclame e 2015]]
Li '''fiesse ås lingaedjes walons''' u '''fiesse ås lingaedjes del Walonreye''' (ki s' no oficir, e francès, c' est '''''Fête aux langues de Wallonie''''', eto: '''''FALW'''''), c' est ene [[fiesse]] ki s' tént dispu [[2015]], metowe e-n alaedje pa ene trope di djins ki rotént, po cmincî, a môde di [[soce sins papîs]]. Mins après, dizo l' tchaptaedje del [[SNR]] «&amp;nbsp;''[[El måjhon des Walons (soce)|èl Méso dès Walons&amp;nbsp;]]''».

Elle a stî mådjinêye et metowe so pås so fotches pa [[Michel Francard]].

Li grand raploû, a môde di fiesse, s' a ddja passé a [[Nameur]] (2014-2018, 2025), a [[Lidje]] (2019), a [[Couyet]] (2021), a [[Måtche-el-Fåmene]] (2022), a [[Måmdiy]] (2023) ey a [[Tcheslet]] (2024).

== Pougneyes di djins ovrant ladvins ==
Gn a ladvins toplin des [[waloneu]]s di sacwants coines do payis, ossu bén des soces oficires ([[CLRE]], [[province di Nameur]], [[Muzêye do Vicaedje des Walons]]) ki des [[SNR]] ([[Li Rantoele (soce)|Li Rantoele]], l' [[ALWAC]], li [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]], li [[Club walon d' Måmdiy]], li [[SLLW]], li [[CHADWE]] eyet les [[Relîs namurwès]].

Dins les doetoes del fiesse: [[Nadine Vanwelkenhuyzen]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Michel Francard]], [[Christine Decock]], Aude Antoine, [[Julien Noël]].

Houte des bouteus pol [[walon]], n a-st eto des ovreus pol [[picård]] (''Roulotte théâtrale'' d' [[Elouje]], [[måjhon del tuzance]] di [[Tournai]]),  eyet l' [[gåmès]].

Li fiesse a eto l' aspoya di sacwants soces foclorikes, come les [[40 Molons]] (2015-2019). Et del gazete «''[[Vers l' Avenir]]''» cwand l' fiesse esteut a Nameur.

A pårti di 2022, c' est l' [[Måjhon des Walons]] k' a stî l' penleu do comité del fiesse.

== Såme ==
Li såme del fiesse, c' est d' rinde li walon veyåve pa totès sôres di djins. Et pår di rashonner des waloneus — et des picårdijhants — ki boutèt tchaeke divins leus coines.

Gn a des bates ki cminçnut shijh moes dvant. Inte di zeles, [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|on concours]] di trovaedje di [[noûmot]]s. Cisse voye la mostere ki l' walon doet dmorer on vicant lingaedje (ci n' est nén l' såme di totes les [[soces pol walon]], sovint wårdiveuses so ç' pont la).

E 2015 et 2017, gn a yeu totès sôres d' ocupaedjes ezès viyaedjes et veyes di Walonreye, totåtoû del date del grande fiesse.

Avou l' programe «[[nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]]» (enondé e 2017, prumîs sinaedjes e 2018), on saye di fé moussî l' walon emey les decideus politikes des [[rebanêyès comenes]]. Al fiesse di Nameur, a ddja des rprezintants del veye et del province di Nameur, et do govienmint walon.

== Fiesse 2015 ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Walonissîme Nameur 2015.jpg|djeu do walnissime (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons nombe bateus lére sins rlåtche.jpg|nombe bateus a &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
Fiesse ås lingaedjes walons wangnants bate lére sins rlåtche.jpg|riprezintant d' [[Troes-Ponts]], wangnants del bate &quot;lére sins rlåtche&quot; (2015)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
E moes d' octôbe, avou des ocupaedjes coinreces.

Bate di noûmots, bate &quot;lére sins rlåtche&quot; et djeu do walnissime.

Riwaitaedje do fime di racsegne da [[Zavî Istasse]] «''[[Le bout de la langue]]''»

Concert des [[Composs Binde]].

== Fiesse 2016 ==
E moes d' octôbe, sins ocupaedje coinrece.

Houte di çoula, gn ava 3 bates (sicrijhaedje d' ene pîce di teyåte, noûmots, creyåcion d' ene mascote).

L' après-nonne finixha avou ene pîce da [[Roland Thibeau]], on [[redjårbaedje]] do [[Li ptit prince (roman)|Ptit Prince]], li pîce ki wangna l' bate di teyåte.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu, djouwé pa [[William Warnier]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe, djouwé pa [[Jany Paquay]]
Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes djouwé pa [[Jacques Warnier]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2017 ==
E moes d' may, avou des ocupaedjes coinreces. Sacwants d' ces-ci avént stî relîs come meyeus, et subzidyîs. I s' adjixheut di:
* ene [[Pîce di teyåte]] e [[picård]] «[[Merci monsieu Douxhane (teyåte e picård)|Merci monsieu Douxhane]]» da [[Roland Thibeau]].
* ene [[pîce di teyåte]] po ls efants a [[Åjho-Préle]] sicrîte pa Jean-Claude Kegelart.
* ene vizite del [[veye (djeyografeye)|veye]] di [[Vizé (veye)|Vizé]]
* des afitches e walon mon les martchands [[do Tchestea]] et lijhaedje pa les efants des scoles, amonté pa [[Pire Otdjåke]]
* walon el rowe, a [[Nameur (veye)|Nameur]] ([[Christine Decock]] avou les [[cwarante Molons]], les ''[[Schasseus (soce)|Chacheus]]'' et les [[Mazwis (soce)|Mazwis]]).
* ene après-nonne eterdjermêye a [[Bive]]  adjinçnêye pal [[Rantoele-soce|Rantoele]]: 100 efants des scoles di Bive et Graide aprindît ene miete di walon, tchaeke a s' livea avou les grands scolîs des [[scoles di rfondou walon d' Bive]], tot s' siervant del tecnike d' [[enaiwaedje linwistike]].
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Scole eterdjermêye Lucyin Mahin son tch.jpg|[[Lucyin Mahin]] avou les ptits
Scole eterdjermêye Désiré Malet Magrite.jpg|[[Désiré Malet]] avou les grands
Scole eterdjermêye Willy Marchal crånes magneus tchår.jpg|[[Willy Marchal]] avou les grands
Scole eterdjermêye Yvon Barbazon toubak.jpg|[[Yvon Barbazon]] avou les emîtrins
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;
Li grand raploû-fiesse a stî tnou a Nameur li 27 di may. 

Po l' adrovi, on ava l' oneur di rçure come priyeyes d' oneur des [[politicresse]]s do [[govienmint walon]] (li minisse [[Éliane Tillieux]]), del [[province di Nameur]] ([[Geneviève Lazaron]]) eyet li [[scabene]] del [[tuzance]], Cécile Crevecoeur.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse ås lingaedjes walons Eliane Tillieux.jpg|[[Éliane Tillieux]] tins di si spitch
Fiesse ås lingaedjes walons 2017 Djenvire Lazaron.jpg|[[Geneviève Lazaron]], ki fjha o boket di di spitch e walon
Mape pårlers walons.jpg|thumb|såle pol Ronde Tåve
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] avou des scrijheus e walon ([[Dominique Heymans]], [[Jean-Luc Fauconnier]], [[Joseph Dewez]], [[Jacques Warnier]], [[Joël Thiry]] eyet [[Lucien Mahin]] ey e picård ([[Rose-Marie François]] eyet [[Roland Thibaud]].

Li cåzaedje esteut miné pa [[Michel Francård]]. Gn av troes kesses: «pocwè scrire e walon?», «po kî scrire e walon?» eyet «kimint scrire e walon?»

Li djournêye finixha avou on concert des [[Crapådes]].

== Fiesse 2018 ==
Li tinme del fiesse, c' esteut l' [[scolaedje do walon|aprindaedje do walon ås efants]]. 

Dins les ocupaedjes coinreces, a [[Rotchfoirt]], divant 250 djins, 18 efants dinît on spectåke avou des sketchs et des tchansons (acpagntés pa [[Willy Marchal]]) et divant l' minisse [[François Bellot]] ki djåza ene miete e walon.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Spectåke Rotchfoirt sketch.jpg|onk des sketchs
Spectåke Rotchfoirt efants fén.jpg|prezintaedje finå
Belot Colette.jpg|Colete, li mwaisse adjinçneuse avou l' minisse François Bellot
Divantrin tecnicyin Rotchfoirt efants do walon.jpg|Divantrin ofri å tecnicyin pa les «efants do walon»
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Li fiesse «po mete li cougnet» a Nameur, li dierin djoû, esta animêye pås [[Tchanteus d' dicåce (binde di tchanteus)|Tchanteus d' dicåce]].

[[Imådje:Tchanteus d' dicåce tchantant.jpg|thumb|Les Tchanteus d' dicåce]]

Gn ourit ene cwénzinne di pordjets prezintés a Nameur, pa totes sôres di bouteus, so des videyos, u e-n evike. A ritni:
* l' avizance d' aprinde eto l' walon ås efants des «Walons k' ont vnou d' ôte pårt» ([[abagant]]s), esplikêye pa deus troes waloneus ([[Jacques Warnier]], [[Dominique Heymans]], pordjet d' Vervî avou l' societé «Badjawe»).
* les bouneurs et les målåjhminces k' on popa a di djåzer walon avou s' feye ([[Jean Cayron]]).
* on kessionaedje sol novele pedagodjeye po li scolaedje des scoleus al Hôte sicole Janfosse a Lidje ? ([[Romain Berger]]).
* li plaijhi di fé rescontrer des efants et des viyès djins dins des [[ospice]]s.

So les standes, gn aveut des lives, des djeus eyet des amagnîs do payis.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Warnier novelès voyes.jpg|Jacques Warnier prezinte les novelès voyes (aprume l' uzaedje di l' éndjolike) po fé goster l' walon ås efants
Michele Herlin efants.jpg|Michèle Herlin avou les efants d' après Chevri
Prezintaedje Warnier efants aloctones.jpg|Kesse des efants «vinous d' ôte pårt»
Prezintaedje Joelle Spierkel.jpg|Joëlle Spierkel mostere si scolyince (avou l' live [[Les grands åbes (live d' imådjes)|Les grands åbes]]
Pordjet Claire oufti-mw.jpg|fotos d' efants avou des mots walons (soce &quot;Badjawe&quot;)
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

Adonpwis, gn ava li rmetaedje des pris del [[Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]] eyet li prezintaedje di l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Alix-Dassargues comene oyi.jpg|Alix Dassargues prezinte l' avançmint do pordjet [[Nosse comene dit oyi (label)|Nosse comene dit oyi]]
Avizances mayeurs Blegné Hu Djeve Nameur comene oyi.jpg|les mayeurs di Blegné, Hu, Djeve et Nameur deynut l' leur sol pordjet
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Fiesse 2019 ==
=== Ocupaedjes coinreces ===
Li mierkidi 15 di may, gn ava ene grande fiesse a [[Sint-Houbert]] po li strimaedje del [[ramexhnêye di noveles]] da [[Lucyin Mahin]], «[[Moudes a rvinde]]». Après on [[spitch]] del [[sicabene]] del culteure, Anne Henneaux, vina l' toû da [[Pire Otdjåke]], prezidint do [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] ki va rnovler li cårire do scrijheu. Vina li spitch da Lucien Mahin, avou on long plaitiaedje po l' impôrtance do wårder l' lingaedje walon bén vicant. 

Adon-pwis ariva l' prezintaedje sol toele des pordjets fwaits avou les scolîs:
* tchanson [[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]] ([https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv videyo des apresses])
* Deus [[tot ptits fimes]]
** Les grand foirts omes å paradis de comeres
** Li scole foû-scwere.
* troes bokets d' fime [[doblaedje (fime)|doblés]] e walon.
** [[Li royinne del nivaye]]
** [[Hinri Potî (lives et fimes)|Hinri Potî]]
** [[Li Guere des Stoeles (fime)]] ([https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw19lb boket cial])

=== Grande fiesse ===
[[Imådje:Buchholz cactaedjes.webm|thumb|[[Marie-Claire Buchholz]] ki prezinte les &quot;Cactaedjes&quot; (pordjet wangnant)]]
Li fiesse do dierin djoû s' passa a [[Lidje]], e [[Muzêye do Vicaedje des Walons]].

Do matén, gn ava des [[conferince]]s so les [[mancîs lingaedjes]] ([[fôrlan]], [[basse (lingaedje)|basse]], [[picård]], lingaedjes coinreces del [[Flande]] ([[flamind]], [[limbordjwès]]…).

L' après-nonne fourit ocupêye på prezintaedje des pordjets subzidyîs. Li prumî, foirt rimarké, c' esta l' ci del sicole di Sint-Houbert prezintant on [[clip videyo]] avou l' tchanson «[[So nosse voye (tchanson)|So nosse voye]]». Adon-pwis, ci fourit l' toû do [[Rweyå CLub walon]] di prezinter si [[copinreye]] «Les cactaedjes».

Pu ç' côp la, gn a yeu li rmetaedje des rzultats del [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|Bate di noûmots]].

Di flaxhe, les [[stande]]s des [[soces pol walon]], et des concerts di [[tchanteus e walon]]: [[William Warnier]], [[Michel Azaïs]] avou Jacques-Yvan Duchesne, et Remi Decker avou Marc Malempré.

=== {{HD}} ===
{{itvwc}} [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#snv Videyo di l' aprestaedje del tchanson &quot;So nosse voye&quot;]

== Fiesses 2020-2021 ==
==== Standes des soces ====
Ciste anêye la, el fiesse s' a passé e [[Couyet]]. Li soce k' a tot organizé, c' est [[El Mojô dès Walons]]. L' accint a stî metou sol [[teyåte]]. Tos les stands estént walon-cåzants, årè cwate :
* Onk k' esteut [[borén]] (patwès do lingaedje picård).
* Onk k' esteut [[walipicård]]
* Li ci del [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]] esteut walon-cåzant mins eto lorin-cåzant, avou el diyaleke : li [[gåmès]].
* Li ci del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].

Avou les standes seulmint walon-cåzants, i gn aveut :
* [[El Mojô dès Walons]]
* [[Joëlle Spierkel]] (avou ès dierin ratournaedje e Feller-Namurwès : [[Les chtroumes et l' emacralé muroe (binde d' imådjes)|Lès Chtroumf èt l' murwè èssôrçulé)]]
* [[Les Relîs Namurwès]]
* [[Li Rantoele]]
* Li [[SLLW]]

=== Spectåke ===
L' après-nonne, on djouwa li [[pîce di teyåte e walon|pîce]] «[[Vauban, todi lu (teyåye)|Vauban, todi lu]]».

=== Ronde tåve ===
Li [[ronde tåve]] planetêye sol teyåte walon ni s' a pout fé k' e moes d' setimbe 2022, todi å Bwès do Cazî.

=== Alére ===
* «Oufti ! L' edicion 2020-2021 a bén stî» ({{Ran}} l° 100, ivier 2021-2022).
* [[Lucyin Mahin]]: Ronde tåve sol teyåte e walon ({{Ran}} l° 104 (ivier 2022-2023) &amp; l° 105 (bontins 2023)

== Fiesse 2022 ==
Po l' anêye [[2022]], el fiesse s' a passé li semdi [[14 di may]] e [[Måtche-el-Fåmene]]. Elle esteut organizêye på [[Muzêye do Pårlaedje e l' Årdene]].

== Fiesse 2023 ==
[[Imådje:Fiesse Lingaedjes Walons 2023 ascoye.jpg|thumb|Adrovaedje (Jacques Remy-Paquet)]]
=== Matinêye ===
Li fiesse si fjha a [[Måmdiy]], li semdi [[13 di may]]. Elle esteut adjinçnêye på [[Rweyå Club Walon]].

Po l' ashyinne academike, do matén, li prezintaedje da Jacques Remy-Paquet et do [[scuvin]] del tuzance di Måmdiy kimincît ambedeus e [[walon]]. Pu on spitch e francès pa [[Bénédicte Linard]], li minisse del culteure del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]. C' esteut l' prumî côp k' el minisse responsåve vineut al fiesse.

Shuva ene [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]] sol walon dins les medias.

Adonpwis, li sinaedje di cwate noveas acoirds pol label «[[Nosse comene dit oyi]]»

Al fén, rimetaedje do [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele|pris «Ricweraedje» del Federåcion Walonreye-Brussele]] I fourit rascodou mitan mitan pa [[Esther Baiwir]] eyet [[Georges Larcin]] po tchaeke si ovraedje sol [[picård]]. Les wangneus prezintît adon leu-z ouve.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 assimblêye.jpg|Assimblêye a l' adrovaedje
Fiesse Lingaedjes Walons 2023.jpg|Ronde tåve sol walon dins les medias
Fiesse Lingaedjes Walons 2023 minisse sinant nosse comene dit oyi.jpg|minisse sinant po «[[Nosse comene dit oyi]]»
Baiwir Esther atlasse éndjolike tot l' picård.jpg|Prezintaedje di si atlasse éndjolike do picård pa [[Esther Baiwir]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Après-nonne ===
Di l' après-nonne, gn aveut les [[stande]]s e walon d' on costé, eyet des [[tchansons e walon]] [[emey tchapele]] pa troes [[tchantreye]]s po Payis d' Måmdiy dins l' grande coû do moustî (rilomé «Malmoundariom»).

=== Alére ===
* Conte-rindou del fiesse: {{Ran}} 106 p. 17.
* Conte-rindou del ronde tåve: {{Ran}} 107 p. 17.

=== {{HDs}} ===
* {{fr}} [https://www.vedia.be/www/video/info/societe/fete-aux-langues-de-wallonie-comment-perenniser-les-langues-regionales_111507.html Conte-rindou so &quot;Vedia&quot;]
* {{fr}} [https://vimeo.com/indiestudioco/review/831792698/1143ef2944 Bate di dvizes sol walon divins les medias]

== Fiesse 2024 ==
=== Disrôlmint ===
[[Imådje:Fiesse lingaedjes walons 2024 ronde tåve.jpg|thumb|[[Nadine Vanwelkenhuyzen]] adrovant l' fiesse 2024]]
Li fiesse esteut adjinçnêye a [[Tcheslet]], aprume al «Måjhon del Potreye» a [[Boufiou]]. 

Li [[ronde tåve (raploû)|ronde tåve]], c' esteut so l' [[eplaidaedje]] di [[lives e walon]].

Après on wilicom, les djins estént priyîs mon l' [[potriyeu]] «Dubois» k' a prezinté si ovraedje e walon. 

Adonpwis, gn a yeu on lijhaedje di tecses di [[Émile Lempereur]], «[[Tiesses pelêyes (portraits)|Tiesses pelêyes]]».

Après çoula, li lijhaedje do tecse da [[Joseph Dewez]] «[[Dji n' sai shofler (live)|Dji n' sai shofler]]», acpagnté pa l' cwatrinne di [[violon]]s «''Légia''» djouwant ene muzike da [[Nicolas Paternotte]].

L' après-nonne si porshuva pås rindaedje di pris odiovizuwels a [[Guy Cabay]] ey a l' ovroe picård di l' [[aisse del tuzance]] di [[Tornè]].

Li djournêye si cloya på rindaedje des pris del [[bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots 2020-2024]].

=== Fotos d' sovnance === 
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Fiesse lingaedjes walons 2024 assimblêye.jpg|l' assimblêye, do matén
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes Robert Thibeau.jpg|Tiesse pelêyes: [[Michel Robert]] eyet [[Roland Thibeau]]
Flw24 lijhaedje tiesses pelêyes tertos.jpg|item est i (tos les lijheus et lijheuses)
Henry Pierre 24.jpg|[[Pierre Henry (waloneu)|Pierre Henry]] lijhant «''[[Dji n' sé sofler]]''»
Fiesse lingaedjes walons 2024 Rak Cabay.jpg|[[Annie Rak]] riçujhant [[Guy Cabay]]
Flw24 bate di noûmots.jpg|Anonçaedje des rzultats del bate di noûmots
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Alére ===
[[Samuël Dumont]], El fiesse ås lingaedjes del Waloneye, {{Ran}} l° 110 (esté 2024)

=== {{HD}} ===
[https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#dewez bokets do tecse Joseph Dewez] (lîs pa Pierre Henry)

== Fiesse 2025 ==
Ele s' a disrôlé li 24 di may a [[Nameur]] sol tinme del tchanson d' asteure e walon.&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025 Fête aux langues de Wallonie 2025]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 9 di decimbe 2024.&lt;/ref&gt; Ele s' aveut edjîstré e l' Espåce Harscamp, ene eglijhe dissacrålijheye del rowe Sint-Nicolai.

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto ki l' fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' ele s' aveut passé pol l' tot prumî côp, e 2015.

=== Matinêye ===
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» pa [[Åjhô-Préle]]]]
Li prumire pårteye, do matén, esteut ene miete academike, avou li spitch d' intrêye da [[Joseph Dewez]] et l' ci del mayoresse di Nameur, Charlotte Bazelaire.

Shuveut on rprezintaedje do label « Nosse comene dit oyi ». Gn a yeu ene novele arivante, [[Åjhô-Préle]], k' a siné l' convincion ci djoû la.

Après çoula, gn ava on cåzaedje sol tchanson ezès lingaedjes walons pa [[Xavier Bernier]] et [[Lorint Hendschel]]. C' esteut tos [[tchanteu e walon|tchanteus et tchanteuses]] d’ après 1985 (après l’ termene « [[Bob Dechamps]] » come avént decidé les deus pretcheus). Les tchanteus estént prezintés pa cope, avou tchaeke on boket d' tchanson so on tinme diné, k' on oyeut et vey li cåzaedje sol toele. Paregzimpe : les « metalikeus », « les bôreus d’ crakes », les « [[emey tchapele|emeytchapelisses]] », les « må do payis ». Po tchaeke sôre di tchanson, les schoûtants divént vôter pol meyeu des deus. Il avént rçû des ptits drapeas di deus coleurs po çoula.

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
FLW25 mayoresse ff Nameur.jpg|Spitch del mayoresse
Bernier Philippe Anciaux.jpg|Zavî Bernî va prezinter [[Philippe Anciaux]] (tchanson «Cama»)
Flw25 Bernier bôreus d' crake.jpg|Divant l' schoûtaedje di deus «bôreus d' crake» ([[Vincent Delire]] et [[Julos Beaucarne]])
Mape Walonreye Bernier.jpg|mape pol tchanson e [[gåmès]] da [[Jean-Claude Watrin]]  
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

=== Rindaedje di diferins pris ===
Li pris po riscompinser on pordjet scolrece a stî dné a [[Joëlle Spierkel]], emey shijh ôtes pordjets ritnous po fini.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-linitiative-pedagogique-en-langue-regionale-2024-le-laureat Pris do meyeu pordjet scolrece]&lt;/ref&gt;

Li [[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons|bate di noûmots]], c' esteut sol tinme del muzike et d' ès-n industreye.&lt;ref&gt;https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes&lt;/ref&gt; Les troes prumîs noûmots prumés, ci fourit da [[Joëlle Spierkel]], [[Johan Viroux]] eyet [[Jean-Claude Somja]], so shijh propôzucions ritnowes al difén.&lt;ref&gt;{{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Actualites/Classement_noumots_2025.pdf Rizultats del bate di noûmots]&lt;/ref&gt;

[[Imådje:Maraton lijhaedje25.jpg|thumb|onk des wangnants do meyeu lijheu: Jean-Marie Marx, e l' bibioteke di [[Rindeu]] avou on tecse da [[Maurice Lambert]]]]

El maraton d' lijhaedje «Lére sins rlåtche» («lére sins rla», «lére sins rlaye»), c' esteut èn ocupaedje la k' ene dijhinne di bibiotekes avént prins pårt. Po tot fini, gn a yeu 1.120 djins, inte di zeles 613 efants et [[laidadjisse]]s k' ont vnou lére on ptit boket di 30 sigondes a 3 munutes (so tot l' tins do moes d' avri). Come les rzultats acontént li nombe di dmorants del comene, li djuri aveut fwait deus categoreyes. Pol prumire, les comenes di pus d' 20.000 djins, c' est [[Courcele]] k' a yeu l' plouma, shuvowe di [[Lidje]] (bibioteke di [[Djoupeye]]) pu d' [[Nameur]]. Po les pus ptitès comenes, li ponpon, ça a stou po [[Chevri-Rance]], ki dvancixha [[Teu]] eyet [[Vierton]].&lt;ref&gt;{{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats do maraton d' lijhaedje]&lt;/ref&gt; Gn aveut eto des pris po les meyeus lijheus et lijheuses, categoreye djonnes et categoreye grandès djins.

=== Bate di tchansons ===
[[Imådje:Bellens Yves tiesse.jpg|thumb|Yves Bellens, pris do publik]]
I gn aveut ene bate di tchansons ezès lingaedjes do payis po-z ecoraedjî les djonnes årtisses. C' esteut l' prumire sifwaite bate dispu l' difinmint del [[fiesse del tchanson e walon ey e picård]] di l' [[RTBF]] e [[2014]].

Po l' aprester, les adjinçneus avént publiyî ene [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tecses a mete e muzike]].&lt;ref&gt;{{fr}} ''«[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Tremplin pour la chanson en langue régionale]»'', årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 di nôvimbe 2024.&lt;/ref&gt; Elle a siervou a deus des tchanteus ritnous pol fiesse.

Gn ava cwate finalisses, ki tchaeke di zels a vnou tchanter deus tchansons sol sinne : 
* [[Yves Bellens]], so on stîle di tchansons d' dicåce, metant e muzike des tecses da [[Jean Goffart]];
* «la Rawette», li seule vwès d' comere, deus muzicyins padrî leye, avou des tchansons å tecse da [[Lorint Hendschel]]; 
* «Solia Cubana» ene binde di ût muzicyins avou tchanteu et tchanteuse, k' avént metou do walon so del muzike di [[Couba]];
* Olivier Terwagne, so des tchansons å tecse, onk e walon del pene da [[Jacques Desmet]] et onk e picård sicrît pa [[Roland Thibeau]]. Et s' acpagnter lu tot seu å [[piyano]].

C' est Olivier Terwagne k' a wangnî. Vos l' savoz aler vey et schoûter so [[VoBuze]] :
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (el tchanson e picård)
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (li tchanson e walon)

C' est Yves Bellens k' a rascodou l' pris do publik.

=== Concerts ===
Po fini l' djournêye, on ourit on concert des [[Loriot (binde di tchanteus)|Loriot]] et on recitå da [[Guy Cabay]].

=== Alére ===
* [[Julien Noël]], On mot so l' edicion 2025 (rifé ene bate di tchansons e walon) {{Ran}} l° 111 (waeyén-tins 2024)
* [[Lucyin Mahin]], Fiesse ås lingaedjes walons 2025 (dijh ans viye, dedja) {{Ran}} l° 114 (esté 2025)

=== A vey ===
* [https://www.youtube.com/watch?v=ZZ7dDtG9qB4 Rapoirtaedje videyo] pa [[Lorint Hendschel]]

== {{HDVs}} ==
*[[Nosse comene dit oyi (label)]]
*[[Bate di noûmots del Fiesse ås lingaedjes walons]]

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [http://falw.be Leu waibe oficire]
* {{fr}} [https://www.facebook.com/search/top/?q=f%C3%AAte%20aux%20langues%20de%20wallonie Leu pådje Fesbok]
* Rapoirtaedjes videyos {{tvwc}}
** Edicion 2017
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17a Adrovaedje] 
*** {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw17rt1 Troes prumîs bokets del ronde tåve]
** Edicion 2018
*** {{itvwc}} [https://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#fies-lw18a Ocupaedjes coinreces ey fiesse finåle a Nameur] 

== Sourdants ==

{{Commonscat|Fiesse ås lingaedjes walons|l'&amp;nbsp;Fiesse ås lingaedjes walons}}

[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Etrevéns avou do walon]]</text>
      <sha1>b7tqbf99zm81zagjtj3t9r9lk298umk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Michèle Herlin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42614</id>
    <revision>
      <id>416215</id>
      <parentid>398902</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:42:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416215</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2750" sha1="457bzzo1ya40h7mj7qiglwmd6bns7eb" xml:space="preserve">[[Imådje:Herlin Michele 2018.jpg|thumb|(e 2018)]]
[[Imådje:Herlin Michele.jpg|thumb|(e 2017)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]»]]
'''Michèle Herlin''', c' est ene [[diccionairresse]] do [[walipicård]] di [[Chevri-Rance]]. Ey ene [[bouteuse pol walon]].

Elle a skepyî a [[Brinne-l'-Alou]] el [[30 di decimbe]] [[1949]].

Ele djåze voltî walon avou les djins, minme etrindjirs.

C' est l' feye da [[Maurice Herlin]].

== Come diccionairresse ==
=== Ouve ===
Elle a adjinçné ene ûtinne di ptits [[motlî]]s tinmreces sol pårler d' après la. End a rexhou deus tos ls ans, di 2014 a 2017. 

E 2022, elle a eto eplaidî on live di [[croejhete (linwince)|croejhete]] avou bråmint des [[codjowaedje]]s.

Tos les lives polèt esse ricopyîs tot ridjhant l' no di l' otorresse.

=== Djivêye des motlîs da sinne ===
* ''Vocabulaire wallon du marbier Rançois'' (nos des ovreus do måbe, måss 2014, rahoukî '''WP1''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]])
* ''Vocabulaire wallon des sabotiers de la Botte'' (motlî des shabotîs, måss 2014, '''WP2''')
*  ''Vocabulaire wallon des fermiers de la Botte'' (motlî des [[cinsî]]s, måss 2015, '''WP3''')
* ''Les noms wallons des végétaux de nos villages'' (nos d' [[plante]]s, måss 2015, '''WP4''')
* ''Les Mots des Maux de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP5''')
* ''Vocabulaire des travaux ménager de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP6''') 
* ''fou ou saoul: quelques façons de le dire dans la Botte'' (li sinonimeye des mots [[Wikt:fô|fô]] et [[Wikt:sô|sô]], fevrî 2017, '''WP7''')
* ''Les animaux dans le parler de la Botte'' (no d' [[biesse]]s, fevrî 2017, '''WP8''')
* ''Vocabulaire du jardinage dans le parler de la Botte'' (motlî des [[corti]] et [[djårdén]]s, djun 2018, '''WP9''')

== Come bouteuse pol walon ==
Elle a metou so pî ene fiesse do walon a l' [[Aisse del Tuzance]] di [[Chevri]] dispu 2014.

Elle est dins les adjinçneus del [[Fiesse ås lingaedjes walons]] dispu 2018.

== Come noûmotresse ==
Elle a wangnî troes côps on pris dins l' bate di noûmots del [[fiesse ås lingaedjes walons]]. Et fé prumire e 2019 avou [[Wikt:vir-voltî|vir-voltî]] po [[amour]].

== Come sicrijheuse ==
Elle a scrît kékes bokets pol [[Rantoele-gazete]].

== Hårdêye difoûtrinne == 
* {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Sivry-Rance.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter èn eredjistrumint] del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» ratournêye pa Michèle Herlin avou l' accint d' Chevri pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]].

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Herlin]]
[[Categoreye:Aschates walon-picård]]</text>
      <sha1>457bzzo1ya40h7mj7qiglwmd6bns7eb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416218</id>
      <parentid>416215</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:44:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416218</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2757" sha1="i0ir0e1qc7c4vofgavyge811mh0pzvp" xml:space="preserve">[[Imådje:Herlin Michele 2018.jpg|thumb|(e 2018)]]
[[Imådje:Herlin Michele.jpg|thumb|(e 2017)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2015)]]
'''Michèle Herlin''', c' est ene [[diccionairresse]] do [[walipicård]] di [[Chevri-Rance]]. Ey ene [[bouteuse pol walon]].

Elle a skepyî a [[Brinne-l'-Alou]] el [[30 di decimbe]] [[1949]].

Ele djåze voltî walon avou les djins, minme etrindjirs.

C' est l' feye da [[Maurice Herlin]].

== Come diccionairresse ==
=== Ouve ===
Elle a adjinçné ene ûtinne di ptits [[motlî]]s tinmreces sol pårler d' après la. End a rexhou deus tos ls ans, di 2014 a 2017. 

E 2022, elle a eto eplaidî on live di [[croejhete (linwince)|croejhete]] avou bråmint des [[codjowaedje]]s.

Tos les lives polèt esse ricopyîs tot ridjhant l' no di l' otorresse.

=== Djivêye des motlîs da sinne ===
* ''Vocabulaire wallon du marbier Rançois'' (nos des ovreus do måbe, måss 2014, rahoukî '''WP1''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]])
* ''Vocabulaire wallon des sabotiers de la Botte'' (motlî des shabotîs, måss 2014, '''WP2''')
*  ''Vocabulaire wallon des fermiers de la Botte'' (motlî des [[cinsî]]s, måss 2015, '''WP3''')
* ''Les noms wallons des végétaux de nos villages'' (nos d' [[plante]]s, måss 2015, '''WP4''')
* ''Les Mots des Maux de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP5''')
* ''Vocabulaire des travaux ménager de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP6''') 
* ''fou ou saoul: quelques façons de le dire dans la Botte'' (li sinonimeye des mots [[Wikt:fô|fô]] et [[Wikt:sô|sô]], fevrî 2017, '''WP7''')
* ''Les animaux dans le parler de la Botte'' (no d' [[biesse]]s, fevrî 2017, '''WP8''')
* ''Vocabulaire du jardinage dans le parler de la Botte'' (motlî des [[corti]] et [[djårdén]]s, djun 2018, '''WP9''')

== Come bouteuse pol walon ==
Elle a metou so pî ene fiesse do walon a l' [[Aisse del Tuzance]] di [[Chevri]] dispu 2014.

Elle est dins les adjinçneus del [[Fiesse ås lingaedjes walons]] dispu 2018.

== Come noûmotresse ==
Elle a wangnî troes côps on pris dins l' bate di noûmots del [[fiesse ås lingaedjes walons]]. Et fé prumire e 2019 avou [[Wikt:vir-voltî|vir-voltî]] po [[amour]].

== Come sicrijheuse ==
Elle a scrît kékes bokets pol [[Rantoele-gazete]].

== Hårdêye difoûtrinne == 
* {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Sivry-Rance.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter èn eredjistrumint] del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» ratournêye pa Michèle Herlin avou l' accint d' Chevri pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]].

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Herlin]]
[[Categoreye:Aschates walon-picård]]</text>
      <sha1>i0ir0e1qc7c4vofgavyge811mh0pzvp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416221</id>
      <parentid>416218</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:44:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416221</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2757" sha1="epqh7620vfss2pj5l2ok4o8ez4x0wy7" xml:space="preserve">[[Imådje:Herlin Michele 2018.jpg|thumb|(e 2018)]]
[[Imådje:Herlin Michele.jpg|thumb|(e 2017)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2025)]]
'''Michèle Herlin''', c' est ene [[diccionairresse]] do [[walipicård]] di [[Chevri-Rance]]. Ey ene [[bouteuse pol walon]].

Elle a skepyî a [[Brinne-l'-Alou]] el [[30 di decimbe]] [[1949]].

Ele djåze voltî walon avou les djins, minme etrindjirs.

C' est l' feye da [[Maurice Herlin]].

== Come diccionairresse ==
=== Ouve ===
Elle a adjinçné ene ûtinne di ptits [[motlî]]s tinmreces sol pårler d' après la. End a rexhou deus tos ls ans, di 2014 a 2017. 

E 2022, elle a eto eplaidî on live di [[croejhete (linwince)|croejhete]] avou bråmint des [[codjowaedje]]s.

Tos les lives polèt esse ricopyîs tot ridjhant l' no di l' otorresse.

=== Djivêye des motlîs da sinne ===
* ''Vocabulaire wallon du marbier Rançois'' (nos des ovreus do måbe, måss 2014, rahoukî '''WP1''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]])
* ''Vocabulaire wallon des sabotiers de la Botte'' (motlî des shabotîs, måss 2014, '''WP2''')
*  ''Vocabulaire wallon des fermiers de la Botte'' (motlî des [[cinsî]]s, måss 2015, '''WP3''')
* ''Les noms wallons des végétaux de nos villages'' (nos d' [[plante]]s, måss 2015, '''WP4''')
* ''Les Mots des Maux de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP5''')
* ''Vocabulaire des travaux ménager de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP6''') 
* ''fou ou saoul: quelques façons de le dire dans la Botte'' (li sinonimeye des mots [[Wikt:fô|fô]] et [[Wikt:sô|sô]], fevrî 2017, '''WP7''')
* ''Les animaux dans le parler de la Botte'' (no d' [[biesse]]s, fevrî 2017, '''WP8''')
* ''Vocabulaire du jardinage dans le parler de la Botte'' (motlî des [[corti]] et [[djårdén]]s, djun 2018, '''WP9''')

== Come bouteuse pol walon ==
Elle a metou so pî ene fiesse do walon a l' [[Aisse del Tuzance]] di [[Chevri]] dispu 2014.

Elle est dins les adjinçneus del [[Fiesse ås lingaedjes walons]] dispu 2018.

== Come noûmotresse ==
Elle a wangnî troes côps on pris dins l' bate di noûmots del [[fiesse ås lingaedjes walons]]. Et fé prumire e 2019 avou [[Wikt:vir-voltî|vir-voltî]] po [[amour]].

== Come sicrijheuse ==
Elle a scrît kékes bokets pol [[Rantoele-gazete]].

== Hårdêye difoûtrinne == 
* {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Sivry-Rance.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter èn eredjistrumint] del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» ratournêye pa Michèle Herlin avou l' accint d' Chevri pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]].

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Herlin]]
[[Categoreye:Aschates walon-picård]]</text>
      <sha1>epqh7620vfss2pj5l2ok4o8ez4x0wy7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416239</id>
      <parentid>416221</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T17:41:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ziv</username>
        <id>26035</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg]] → [[File:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg]] [[c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request)</comment>
      <origin>416239</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2762" sha1="j0uj41q45eo2liy47i9l9vrwbobxxuh" xml:space="preserve">[[Imådje:Herlin Michele 2018.jpg|thumb|(e 2018)]]
[[Imådje:Herlin Michele.jpg|thumb|(e 2017)]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2025)]]
'''Michèle Herlin''', c' est ene [[diccionairresse]] do [[walipicård]] di [[Chevri-Rance]]. Ey ene [[bouteuse pol walon]].

Elle a skepyî a [[Brinne-l'-Alou]] el [[30 di decimbe]] [[1949]].

Ele djåze voltî walon avou les djins, minme etrindjirs.

C' est l' feye da [[Maurice Herlin]].

== Come diccionairresse ==
=== Ouve ===
Elle a adjinçné ene ûtinne di ptits [[motlî]]s tinmreces sol pårler d' après la. End a rexhou deus tos ls ans, di 2014 a 2017. 

E 2022, elle a eto eplaidî on live di [[croejhete (linwince)|croejhete]] avou bråmint des [[codjowaedje]]s.

Tos les lives polèt esse ricopyîs tot ridjhant l' no di l' otorresse.

=== Djivêye des motlîs da sinne ===
* ''Vocabulaire wallon du marbier Rançois'' (nos des ovreus do måbe, måss 2014, rahoukî '''WP1''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]])
* ''Vocabulaire wallon des sabotiers de la Botte'' (motlî des shabotîs, måss 2014, '''WP2''')
*  ''Vocabulaire wallon des fermiers de la Botte'' (motlî des [[cinsî]]s, måss 2015, '''WP3''')
* ''Les noms wallons des végétaux de nos villages'' (nos d' [[plante]]s, måss 2015, '''WP4''')
* ''Les Mots des Maux de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP5''')
* ''Vocabulaire des travaux ménager de la Botte'' (no d' [[maladeye]]s, måss 2016, '''WP6''') 
* ''fou ou saoul: quelques façons de le dire dans la Botte'' (li sinonimeye des mots [[Wikt:fô|fô]] et [[Wikt:sô|sô]], fevrî 2017, '''WP7''')
* ''Les animaux dans le parler de la Botte'' (no d' [[biesse]]s, fevrî 2017, '''WP8''')
* ''Vocabulaire du jardinage dans le parler de la Botte'' (motlî des [[corti]] et [[djårdén]]s, djun 2018, '''WP9''')

== Come bouteuse pol walon ==
Elle a metou so pî ene fiesse do walon a l' [[Aisse del Tuzance]] di [[Chevri]] dispu 2014.

Elle est dins les adjinçneus del [[Fiesse ås lingaedjes walons]] dispu 2018.

== Come noûmotresse ==
Elle a wangnî troes côps on pris dins l' bate di noûmots del [[fiesse ås lingaedjes walons]]. Et fé prumire e 2019 avou [[Wikt:vir-voltî|vir-voltî]] po [[amour]].

== Come sicrijheuse ==
Elle a scrît kékes bokets pol [[Rantoele-gazete]].

== Hårdêye difoûtrinne == 
* {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Sivry-Rance.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter èn eredjistrumint] del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» ratournêye pa Michèle Herlin avou l' accint d' Chevri pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]].

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Herlin]]
[[Categoreye:Aschates walon-picård]]</text>
      <sha1>j0uj41q45eo2liy47i9l9vrwbobxxuh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Gwenaëlle Cappellin</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42658</id>
    <revision>
      <id>416219</id>
      <parentid>410039</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:44:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416219</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1693" sha1="7fyz7o6m1c6cnp7c9bjq950py390g7i" xml:space="preserve">[[Imådje:Cappellin Gnenayele.jpg|thumb|a l' intrake di  [[Châlèrwè, ça conte]]]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2015)]]
'''Gwenaëlle Cappellin''' (courtinnmint: '''Gwen Caplin'''), c' est ene [[bouteuse pol walon]] ki dmeure a [[Djerpene]].

E 2024, elle intra å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] come manaedjeuse des dossîs.

== Ovraedje pol walon ==
Ele kimince a djouwer avou ene [[dramatike (soce)|dramatike]] po ls efants a Aujau-[[Préle]]. Ele prindrè pårt al [[Fiesse Calozet di teyåte po ls efants]].

C' est leye k' a askepyî li [[waibe (Daegntoele)|waibe]] «[[Li walon d' emon nozôtes (waibe)|Li walon d' emon nozôtes]]», ki [[Lucyin Mahin]] î meteut li mwaisse modêye des tecses ki parexhnut e [[rfondou]] sol [[Rantoele-gazete]].

Elle a eto ene pådje so [[Fesbok]] lomêye «WALTVE».

Elle a eto passé dins l' [[emission tévé]] «[[Walons-nous (emission tévé)|Walons-nous]]», et mostrer les sacwès a vey a [[Djerpene]].

Ele boute pol «[[walon e scole]]».

Ele djowe teyåte avou «[[El boesse å teyåte (dramatike)|El bwèsse a teyâte]]», metans dins «[[Châlèrwè, ça conte]]». 

== {{HDs}} ==
* [https://www.facebook.com/WALTVE/?fref=ts Li pådje Fesbok WALTVE]
* [https://walon.1fr1.net/forum Li waibe «Li walon d' emon nozôtes»]
* [https://www.rtbf.be/auvio/detail_wallons-nous?id=2205174 Come guide po viziter Djerpene]
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20241201193012/https://livre.cfwb.be/repertoire-langues-et-cultures-regionales-en-classe/gwenaelle-cappellin Si foyou sol repertwere des scoleus e walon]

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Cappelin]]</text>
      <sha1>7fyz7o6m1c6cnp7c9bjq950py390g7i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416220</id>
      <parentid>416219</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:44:39Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416220</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1693" sha1="2cx6w9rge3r3xz3rdwnn4msugftz71g" xml:space="preserve">[[Imådje:Cappellin Gnenayele.jpg|thumb|a l' intrake di  [[Châlèrwè, ça conte]]]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2025)]]
'''Gwenaëlle Cappellin''' (courtinnmint: '''Gwen Caplin'''), c' est ene [[bouteuse pol walon]] ki dmeure a [[Djerpene]].

E 2024, elle intra å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] come manaedjeuse des dossîs.

== Ovraedje pol walon ==
Ele kimince a djouwer avou ene [[dramatike (soce)|dramatike]] po ls efants a Aujau-[[Préle]]. Ele prindrè pårt al [[Fiesse Calozet di teyåte po ls efants]].

C' est leye k' a askepyî li [[waibe (Daegntoele)|waibe]] «[[Li walon d' emon nozôtes (waibe)|Li walon d' emon nozôtes]]», ki [[Lucyin Mahin]] î meteut li mwaisse modêye des tecses ki parexhnut e [[rfondou]] sol [[Rantoele-gazete]].

Elle a eto ene pådje so [[Fesbok]] lomêye «WALTVE».

Elle a eto passé dins l' [[emission tévé]] «[[Walons-nous (emission tévé)|Walons-nous]]», et mostrer les sacwès a vey a [[Djerpene]].

Ele boute pol «[[walon e scole]]».

Ele djowe teyåte avou «[[El boesse å teyåte (dramatike)|El bwèsse a teyâte]]», metans dins «[[Châlèrwè, ça conte]]». 

== {{HDs}} ==
* [https://www.facebook.com/WALTVE/?fref=ts Li pådje Fesbok WALTVE]
* [https://walon.1fr1.net/forum Li waibe «Li walon d' emon nozôtes»]
* [https://www.rtbf.be/auvio/detail_wallons-nous?id=2205174 Come guide po viziter Djerpene]
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20241201193012/https://livre.cfwb.be/repertoire-langues-et-cultures-regionales-en-classe/gwenaelle-cappellin Si foyou sol repertwere des scoleus e walon]

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Cappelin]]</text>
      <sha1>2cx6w9rge3r3xz3rdwnn4msugftz71g</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416240</id>
      <parentid>416220</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T17:41:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ziv</username>
        <id>26035</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Comene oyi sinaedje Sambveye.jpg]] → [[File:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg]] [[c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request)</comment>
      <origin>416240</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1698" sha1="86onjfko1vlawxatvgl3a2yzegnnvsq" xml:space="preserve">[[Imådje:Cappellin Gnenayele.jpg|thumb|a l' intrake di  [[Châlèrwè, ça conte]]]]
[[Imådje:Comene oyi sinaedje Åjhô-Préle.jpg|thumb|a on sinaedje del convincion «[[Nosse comene dit oyi]]» (2025)]]
'''Gwenaëlle Cappellin''' (courtinnmint: '''Gwen Caplin'''), c' est ene [[bouteuse pol walon]] ki dmeure a [[Djerpene]].

E 2024, elle intra å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] come manaedjeuse des dossîs.

== Ovraedje pol walon ==
Ele kimince a djouwer avou ene [[dramatike (soce)|dramatike]] po ls efants a Aujau-[[Préle]]. Ele prindrè pårt al [[Fiesse Calozet di teyåte po ls efants]].

C' est leye k' a askepyî li [[waibe (Daegntoele)|waibe]] «[[Li walon d' emon nozôtes (waibe)|Li walon d' emon nozôtes]]», ki [[Lucyin Mahin]] î meteut li mwaisse modêye des tecses ki parexhnut e [[rfondou]] sol [[Rantoele-gazete]].

Elle a eto ene pådje so [[Fesbok]] lomêye «WALTVE».

Elle a eto passé dins l' [[emission tévé]] «[[Walons-nous (emission tévé)|Walons-nous]]», et mostrer les sacwès a vey a [[Djerpene]].

Ele boute pol «[[walon e scole]]».

Ele djowe teyåte avou «[[El boesse å teyåte (dramatike)|El bwèsse a teyâte]]», metans dins «[[Châlèrwè, ça conte]]». 

== {{HDs}} ==
* [https://www.facebook.com/WALTVE/?fref=ts Li pådje Fesbok WALTVE]
* [https://walon.1fr1.net/forum Li waibe «Li walon d' emon nozôtes»]
* [https://www.rtbf.be/auvio/detail_wallons-nous?id=2205174 Come guide po viziter Djerpene]
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20241201193012/https://livre.cfwb.be/repertoire-langues-et-cultures-regionales-en-classe/gwenaelle-cappellin Si foyou sol repertwere des scoleus e walon]

[[Categoreye:Bouteus pol walon|Cappelin]]</text>
      <sha1>86onjfko1vlawxatvgl3a2yzegnnvsq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Julien Noël</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51078</id>
    <revision>
      <id>416263</id>
      <parentid>410227</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T21:05:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416263</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2855" sha1="bmy92npe6hh1jfhsr8n24k1fmt7g8eo" xml:space="preserve">[[Imådje:Noël Julien 22 01.jpg|thumb|djanvî 2022]]
'''Julien Noël''', c' est on [[scrijheu e walon]] k' a-st ataké e [[2022]]. Il a nexhou e [[1990]], a [[Nameur]].&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;https://www.babelio.com/auteur/Julien-Nol/354944&lt;/ref&gt; Dvant di scrire e walon, il aveut eto eplaidî sacwants lives e [[Francès (lingaedje)|francès]].&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;&lt;ref&gt;https://juliennoel.be/bibliographie/&lt;/ref&gt;

Di s' mestî, i boute å ministere del culteure, come responsåve do [[Siervice des Lingaedjes do Payis]].

Il atôtche voltî les [[waloneu]]s e [[walon]], tot cåzant u tot scrijhant.

== Ouve pol walon ==
Il a raprins l' walon al [[sicole di walon d' Nameur]]. E 2019, i scrît l' modêye walone d' on ptit [[djeu videyo]].&lt;ref&gt;[https://spacemonkeyc.itch.io/summoning-belzebeef The Apprentice - Summoning Belzebeef] sol waibe itch.io&lt;/ref&gt;

Il a moussî ås [[Relîs Namurwès]] e 2021.&lt;ref&gt;[[Christine Decock]], « Rapport d'activités », dins ''[[Cayés walons (gazete)|Les Cahiers wallons]]'', 85inme anêye, {{l°|1}}, djanvî-fevrî 2022, p. 24.&lt;/ref&gt; Ses scrîts pasnut dins [[Les Cayés walons]] dispu l' an 2022. I s' adjit d' [[libès powezeyes]] u di [[prôze powetike]] (adon, sins cweri a fé des [[arimé]]s).

Il ava l' posse å ministere al atake di l' an [[2022]]. Et acvierner des sudjets come li [[fiesse ås lingaedjes walons]], li [[Nosse comene dit oyi (label)|label «Nosse comene dit oyi»]] ou co bén les [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele]].

E 2023, tins des [[Fiesses del Walonreye]], i fwait des visites do Muzêye [[Félicien Rops]] e walon, avou [[Christine Decock]].&lt;ref&gt;Sophie Broodcoorens, [https://www.bouke.media/info/musee-felicien-rops-namurwes/9979 Musée: Félicien Rops, namurwès], sol tchinne ''Boukè'', 12 di setimbe 2023.&lt;/ref&gt; Li minme anêye, i scrît eto on motlî do walon des Matagne sapinse l' ouve di [[Gérard Coulonval]].&lt;ref&gt;[https://juliennoel.be/wp-content/uploads/2024/03/Lexique_wallon_Coulonval_v1.pdf ''Lexique du wallon des Matagne d’après l’œuvre de Gérard Coulonval'']&lt;/ref&gt;

E 2024, il a rmetou e walon d' [[Nameur (veye)|Nameur]] on ptit [[live d' imådjes]] di [[Odysseus]], ''Abèl &amp; Bèlina s’ disguîjenut po l’ chîje aus grigne-dints''.&lt;ref&gt;[https://juliennoel.be/wp-content/uploads/2024/09/Abel_Belina_chije_grigne-dints.pdf Aberweter l' live]&lt;/ref&gt;

Todi e 2024, il a dné 3 tecses pol [[Tchansons a mete e muzike (ramexhnêye 2024)|ramexhnêye di tchansons a mete e muzike]] del [[Fiesse ås lingaedjes walons]].

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* [https://objectifplumes.be/author/julien-noel/ Ès pådje « ''Objectif Plumes'' »] (ene waibe del [[Federåcion Walonreye-Brussele]])
* [https://juliennoel.be/ Ès waibe]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Noel]]
[[Categoreye:Bouteus pol walon|Noel]]
[[Categoreye:Relîs namurwès|Noel]]</text>
      <sha1>bmy92npe6hh1jfhsr8n24k1fmt7g8eo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tchålerwè, ça conte (operå)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53340</id>
    <redirect title="Châlèrwè, ça conte (operå)" />
    <revision>
      <id>416264</id>
      <parentid>409038</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T23:48:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>1544</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Correction d’une double redirection depuis [[Châlèrwè, ça conte]] vers [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</comment>
      <origin>416264</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48" sha1="j8fc20ll25e95stcqvlrr5nmokpsugx" xml:space="preserve">#REDIRECTION [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</text>
      <sha1>j8fc20ll25e95stcqvlrr5nmokpsugx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Châlèrwè, ça conte (operå)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53342</id>
    <revision>
      <id>416211</id>
      <parentid>409570</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:39:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416211</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2609" sha1="omb6s6749jfj4b1tc2tr0k937jjjvr7" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Châlèrwè, ça conte}}'' (operå)}}
{{Dizo-tite|Tchålerwè, ça conte}}
[[Imådje:Tchålerwè operå.png|thumb|400px|L' afitche do spectåke.]]
'''''Châlèrwè, ça conte''''' ('''Tchålerwè, ça conte'''), c' est l' tite d' ene [[comedeye muzicåle]] (u èn [[operå]]) k' a stî prezintêye a Tchålerwè li 20 d' octôbe 2024.

Li trope di comedyins si lome «&amp;nbsp;[[Èl Bwèsse à Tèyâte|Èl Bwèsse à Tèyâte&amp;nbsp;]]».

L' essinneu fourit [[Victor Gravy]].

== Tinme ==
[[Imådje:Tchålerwè ça conte li rwè Ivan on malåde do colora et l' blanke dame.jpg|thumb|Li rwè Ivan prumî tot disbåtchî (å mitan), on raviké do [[colora]] (a hintche) et l' blanke dame do [[Moncea-so-Sambe|Moncea]].]]
Li pazea po shuve, c' est li rwè Ivan prumî, el rwè des contes et floricontes, k' a pierdou ses «atributs». I s' adjit d' on sepe ki rprezinte l' imådjete del «[[cofrereye (foclore)|cofrereye]] do doet d' Alzon».

I s' va mete so les voyes po sayî d' el ritrover, avou s' tchamberlin, el «Grand Måbelair». 

Sol voye, i va rescontrer totes sôres di persounaedjes ki vegnnut foû des contes et floricontes do Payis d' Tchålerwè. Ces contes la avént stî rashonnés pa Michel Carly et [[Émile Lempereur]], dins on live e francès (avou bråmint do walon dvins), eplaidî å [[Noer Dessén]] e 2005.&lt;ref&gt;[[Émile Lempereur]] &amp; Michel Carly, ''Contes et légendes du pays de Charleroi'', [[Noir Dessin Production]], 2006, ISBN 2-87351-129-x.&lt;/ref&gt;

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Lempereur Carly floricontes Tchålerwè.JPG|live sourdant des spoûles
Gazete Tchålerwè ça conte.JPG|[[pitite gazete]] di prezintaedje del pîce
Mahin Gravy.jpg|Victor Gravy, li mwaisse del djowe (a hintche)
Cappellin Gnenayele.jpg|[[Gwenatele Caplin]], a l' intrake]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Disrôlmint do spectåke ==
=== Adrovaedje ===
[[Imådje:Tchålerwè ça conte tchantaedje el cafetaria.jpg|thumb|Adrovaedje avou des tchansons e l' cafetaria.]]
Li spectåke ataca dins l' cafetaria do teyåye, la k' sacwants acteurs et actoresses vinî tchanter des viyès tchansons do [[Payis d' Tchålerwè]].

== Sacwants sinnes ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Tchålerwè ça conte lijheu d' messaedjes.jpg|Lijheu d' messaedje (disdjocaedje do rwè k' a pierdou s' sepe).
Tchålerwè ça conte macrales di Solaimont.jpg|Ene macrale di Solaimont (djouwé pa [[Gwenaëlle Cappellin]]).
Tchålerwè ça conte broûlaedje noer coirbå.jpg|Broûlaedje do noer coirbå.
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Sourdant ==

{{Commonscat|Châlèrwè, ça conte|sol pîce}}

[[Categoreye:Operås et operetes e walon]]</text>
      <sha1>omb6s6749jfj4b1tc2tr0k937jjjvr7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416212</id>
      <parentid>416211</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T13:39:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Lucyin a displaecî l’ pådje [[Châlèrwè, ça conte]] viè [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</comment>
      <origin>416211</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2609" sha1="omb6s6749jfj4b1tc2tr0k937jjjvr7" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Châlèrwè, ça conte}}'' (operå)}}
{{Dizo-tite|Tchålerwè, ça conte}}
[[Imådje:Tchålerwè operå.png|thumb|400px|L' afitche do spectåke.]]
'''''Châlèrwè, ça conte''''' ('''Tchålerwè, ça conte'''), c' est l' tite d' ene [[comedeye muzicåle]] (u èn [[operå]]) k' a stî prezintêye a Tchålerwè li 20 d' octôbe 2024.

Li trope di comedyins si lome «&amp;nbsp;[[Èl Bwèsse à Tèyâte|Èl Bwèsse à Tèyâte&amp;nbsp;]]».

L' essinneu fourit [[Victor Gravy]].

== Tinme ==
[[Imådje:Tchålerwè ça conte li rwè Ivan on malåde do colora et l' blanke dame.jpg|thumb|Li rwè Ivan prumî tot disbåtchî (å mitan), on raviké do [[colora]] (a hintche) et l' blanke dame do [[Moncea-so-Sambe|Moncea]].]]
Li pazea po shuve, c' est li rwè Ivan prumî, el rwè des contes et floricontes, k' a pierdou ses «atributs». I s' adjit d' on sepe ki rprezinte l' imådjete del «[[cofrereye (foclore)|cofrereye]] do doet d' Alzon».

I s' va mete so les voyes po sayî d' el ritrover, avou s' tchamberlin, el «Grand Måbelair». 

Sol voye, i va rescontrer totes sôres di persounaedjes ki vegnnut foû des contes et floricontes do Payis d' Tchålerwè. Ces contes la avént stî rashonnés pa Michel Carly et [[Émile Lempereur]], dins on live e francès (avou bråmint do walon dvins), eplaidî å [[Noer Dessén]] e 2005.&lt;ref&gt;[[Émile Lempereur]] &amp; Michel Carly, ''Contes et légendes du pays de Charleroi'', [[Noir Dessin Production]], 2006, ISBN 2-87351-129-x.&lt;/ref&gt;

&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Lempereur Carly floricontes Tchålerwè.JPG|live sourdant des spoûles
Gazete Tchålerwè ça conte.JPG|[[pitite gazete]] di prezintaedje del pîce
Mahin Gravy.jpg|Victor Gravy, li mwaisse del djowe (a hintche)
Cappellin Gnenayele.jpg|[[Gwenatele Caplin]], a l' intrake]]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Disrôlmint do spectåke ==
=== Adrovaedje ===
[[Imådje:Tchålerwè ça conte tchantaedje el cafetaria.jpg|thumb|Adrovaedje avou des tchansons e l' cafetaria.]]
Li spectåke ataca dins l' cafetaria do teyåye, la k' sacwants acteurs et actoresses vinî tchanter des viyès tchansons do [[Payis d' Tchålerwè]].

== Sacwants sinnes ==
&lt;center&gt;&lt;gallery&gt;
Tchålerwè ça conte lijheu d' messaedjes.jpg|Lijheu d' messaedje (disdjocaedje do rwè k' a pierdou s' sepe).
Tchålerwè ça conte macrales di Solaimont.jpg|Ene macrale di Solaimont (djouwé pa [[Gwenaëlle Cappellin]]).
Tchålerwè ça conte broûlaedje noer coirbå.jpg|Broûlaedje do noer coirbå.
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

== Sourdant ==

{{Commonscat|Châlèrwè, ça conte|sol pîce}}

[[Categoreye:Operås et operetes e walon]]</text>
      <sha1>omb6s6749jfj4b1tc2tr0k937jjjvr7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tchålèrwè, ça conte</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53347</id>
    <redirect title="Châlèrwè, ça conte (operå)" />
    <revision>
      <id>416265</id>
      <parentid>409072</parentid>
      <timestamp>2025-06-19T23:48:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>1544</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Correction d’une double redirection depuis [[Châlèrwè, ça conte]] vers [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</comment>
      <origin>416265</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48" sha1="j8fc20ll25e95stcqvlrr5nmokpsugx" xml:space="preserve">#REDIRECTION [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</text>
      <sha1>j8fc20ll25e95stcqvlrr5nmokpsugx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Châlèrwè, ça conte</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54103</id>
    <redirect title="Châlèrwè, ça conte (operå)" />
    <revision>
      <id>416213</id>
      <timestamp>2025-06-19T13:39:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>Lucyin a displaecî l’ pådje [[Châlèrwè, ça conte]] viè [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</comment>
      <origin>416213</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48" sha1="j8fc20ll25e95stcqvlrr5nmokpsugx" xml:space="preserve">#REDIRECTION [[Châlèrwè, ça conte (operå)]]</text>
      <sha1>j8fc20ll25e95stcqvlrr5nmokpsugx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Fiesse del tchanson e walon ey e picård</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54104</id>
    <redirect title="Fiesse del Tchanson e walon ey e picård" />
    <revision>
      <id>416262</id>
      <timestamp>2025-06-19T20:51:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>Redjiblaedje viè [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]]</comment>
      <origin>416262</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="57" sha1="ajpp8yqod9yjbx3yk7he8itz4iwgpxr" xml:space="preserve">#REDIRECTION [[Fiesse del Tchanson e walon ey e picård]]</text>
      <sha1>ajpp8yqod9yjbx3yk7he8itz4iwgpxr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Rayan Hamda Barhoumi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54105</id>
    <revision>
      <id>416267</id>
      <timestamp>2025-06-20T09:40:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>S2VNPF20130524</username>
        <id>26826</id>
      </contributor>
      <comment>Rayan Hamda Barhoumi, conosou ossu sol no d’artisse Lytcheess, est on comédien, metteu en sin eyet muzikesse francès né l’24 di setimbe 2001 a Nice. I s’est fé conoxhe tot sou seul gråce å projet concepwel Jackrabbit, on série vigilante do k’î l’est l’créteu, scripeu, djouweu eyet compozeu</comment>
      <origin>416267</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3348" sha1="horoe0b99xs6pcnq5w4xjq2s70pmw9z" xml:space="preserve">'''Rayan Hamda Barhoumi''', ossu konoxhou come '''Lytcheess''', est on [[:en:France|francès]] comédien, metou en sin, eyet musikesse, né a [[:en:Nice|Nice]] li 24 di setimbe 2001. I est l'créteu do série conceptuèle ''Jackrabbit''&lt;ref&gt;https://medium.com/@rayanb06220/jackrabbit-a-conceptual-vigilante-series-by-rayan-hamda-barhoumi-5a380b20864a&lt;/ref&gt; eyet i fwait del musik å dzo di s'on no d'artisse Lytcheess.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;https://www.imdb.com/fr/name/nm17302217/&lt;/ref&gt;

== Enfance ==
Dès l'p'tite enfance, Rayan s'est passioné po les ordinators, l'analize, eyet l'monde des enquestes crimineles. Ciste combinåson d'intelidjince eyet d'sensibilité a todi djouwer on rôle dins s'raprochmint ås artès : il a comintché a s'intéresser å fason d'ene lihe di rôles complexès eyet réalisses, racinnés dins des contextes psicolojics forts. Al minme tins, il a découvert l'musique come ene expression intime po metter ses emotions eyet s'concentraedje en on costé. Ciste dualité, ente l'silince dins lu eyet l'crijhaedje sonore, est dviné pus tard on fondmint po ses projets.&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;https://lytcheess.fr/biographie/&lt;/ref&gt;

== Veyae persoenele ==
Rayan est on tireu d'alète inscrit a l'[[fr:Fédération_française_de_tir_à_l'arc|Fidéråcion Francêze do Tir ås Alètes]] (FFTA), eyet i s'åde di cisse discipline po trover l'concentraedje, l'autodjistince eyet l'inspiråcion k'î l'ôte dins les rôles k'il djouwe. I s'forme ossu å l'intelidjince ås sorcês libes (OSINT) po rinforcî ses presonadjes eyet scrire des plotes precisès eyet fiåves.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

I s'rèjouwî ås videolodjes competitifs eyet i joue sovint a ''[[League of Legends]]'', ''[https://deadbydaylight.com/ Dead by Daylight]'' eyet ''[https://tekken.com/ Tekken 8]'', avou come rôles preferés Katarina, Zarina Kassir eyet Reina Mishima. I fwait ossu do streaming so [[Twitch]], wice k'il måjhe ses sesions di lodje eyet k'il discute avou ene comunôte loyale.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

I a prî part a on atelyî d'improvisaedje lomé « Parole en scène », wice k'ene professeusse di théâtre a stî inpresseye pa s'jeu natirel eyet sincère. Ele lî a propôzé d'riyintrer dins on cou d'théâtre, mins s'orêre n'lu l'a nén permètou so côp.&lt;ref&gt;https://www.imdb.com/fr/name/nm17302217/&lt;/ref&gt;

== Diskografeye ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ 
! Anêye
! Sôre
! Tite
|-
| 2024
| Ålbom
| Lytchee
|-
| 2024
| Ålbom
| Metalogical
|-
| 2024
| Simpla
| Lytcheess the Prodigy
|-
| 2024
| EP
| Wavu Sorya
|-
| 2025
| Ålbom
| Jackrabbit – Original Soundtrack (Vol.1)
|}

== Filmografeye ==
{| class=&quot;wikitable&quot;
|+ 
! Anêye
! Sôre
! Tite
!Rôle
|-
| 2025
| Série al télé
| Jackrabbit, Sêzon  1
|Rogue Majedri / Jackrabbit
|-
| 2026
| Série al télé
| Jackrabbit, Sêzon 2
|Rogue Majedri / Jackrabbit
|-
| 2026
| Série al télé
| Jackrabbit, Sêzon 3
|Rogue Majedri / Jackrabbit
|}

== Vey ossu ==
=== Loyens dihôr ===

Rimedos raloyîs a s'musique :

[https://musicbrainz.org/artist/09429d18-f3f8-4893-b36d-f169f5471128 MusicBrainz]


Rimedos so li preseone :

[https://g.co/kgs/8PNL3d2 Google Knowledge Panel]

[[imdbname:15961728|Profil IMDb]]

[https://lytcheess.fr Site oficiel]

== Referinces ==
&lt;references /&gt;
[[Categoreye:Comédien]]
[[Categoreye:Naissances en 2001]]
[[Categoreye:Djins di Nice]]
[[Categoreye:Muzikesses]]</text>
      <sha1>horoe0b99xs6pcnq5w4xjq2s70pmw9z</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>