Touyisse

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="wa">
  <siteinfo>
    <sitename>Wikipedia</sitename>
    <dbname>wawiki</dbname>
    <base>https://wa.wikipedia.org/wiki/Mwaisse_p%C3%A5dje</base>
    <generator>MediaWiki 1.45.0-wmf.8</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Media</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Sipeciås</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Copene</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Uzeu</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Uzeu copene</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Wikipedia</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Wikipedia copene</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Imådje</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Imådje copene</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki copene</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Modele</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Modele copene</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Aidance</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Aidance copene</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Categoreye</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Categoreye copene</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Module</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Discussion module</namespace>
      <namespace key="1728" case="first-letter">Event</namespace>
      <namespace key="1729" case="first-letter">Event talk</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">Sujet</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Touyisse</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3506</id>
    <redirect title="Matoufè" />
    <revision>
      <id>416859</id>
      <parentid>23937</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T17:55:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Redjiblaedje viè [[Matoufè]]</comment>
      <origin>416859</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="22" sha1="75wbyslmazqgkv6djsqg5etfxpb1wsv" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Matoufè]]</text>
      <sha1>75wbyslmazqgkv6djsqg5etfxpb1wsv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Matoufè</title>
    <ns>0</ns>
    <id>3507</id>
    <revision>
      <id>416860</id>
      <parentid>408412</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T17:55:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416860</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2566" sha1="46kra6s9okpk6brtg6hyzgfmtbjmhfz" xml:space="preserve">{{po=}}
{{Wiccionaire}}
Li '''matoufè'''&lt;ref&gt;sicrît eto &quot;matoufet&quot; e [[francès d' Walonreye]], rifafloté &quot;matoufèt&quot; e [[sistinme Feller]]; mot eployî po cist amagnî cial so [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Lidje]], l' [[Årdene]](Bijhe et mitan), et l' [[payis d' Nameur]].&lt;/ref&gt;, ou '''touyisse''' el [[Basse-Årdene]]&lt;ref&gt;riscrît &quot;toûyis´&quot; e [[sistinme Feller]]; mot eployî e l' [[Årdene nonnrece]].&lt;/ref&gt;, c' est èn [[amagnî]] raddimint fwait, dins ene [[paile]], avou les minmes ingredyints ki les [[vôte]]s, mins tot touyant toltins l' pailêye.

Li mot «&amp;nbsp;'''touyisse&amp;nbsp;'''» vout dire k' on touye tofer li [[cadon]] dins l' paile, dabôrd ki po les [[Vôte|vôtes]] (fwaites avou les minmes ingredyints), el fåt bén wårder eshonne, d' ene seule pîce, pol poleur ritourner.

== Ricete ==
Vola l' ricete do matoufè [[Måtche-el-Fåmene|måtchwès]], po ût djins.
* fé fonde dins ene paile å lådje boird 200 grames di maigue lård – salé mins nén foumé –, et côpé a ptits bokets. * dins on [[pailon]] sol costé, maxhî deus djates di [[laecea]], ene djate d’ aiwe et on [[coyî]] d’ [[farene]]. 
* casser ût [[oû]]s dvins, et touyî vigreuzmint. 
* vudî dins l’ paile avou l’ lård fondou. 
* cure e l’ rimouwant et siervi bén tchôd so do pwin ene miete rashît.&lt;ref&gt;Julie Wanlin, [[scoles di Bive]], 5 d' avri 2016; riprins divins {{Ran}} 78, esté 2016.&lt;/ref&gt;

== Istwere ==
On rtrouve si traece dins les [[vîs papîs]] dispu l' [[16inme sieke]].&lt;ref&gt;Boschman Eric, Derny Nathalie, ''Le goût des Belges'', Volume II, 2007, Éditions Racine.&lt;/ref&gt;

== Dins les Belès Letes e walon ==
A dné ene [[tchanson e walon|tchanson]] da [[Guy Cabay]], ki l' tite est l' minme.

Ene ôte des [[Djiffs]].
&lt;poem&gt;&lt;i&gt;
Ene pîce e trintche di bon djambon 
K’ on rafricasse dins on pailon;
Divins l’ laecea, on casse les oûs
Avou l’ farene on maxhe tot foû.

Ça fond el paile et ça sint bon.
Ti cmaxhes li cråxhe et les kertons
Ça cût el paile, ça serè bon
Fåt nén k’ ça hape sortot e fond

Ene fameuse pîce di pwin d’ frumint
Ene coûtche bén spesse di matoufè
Tot å matén, mes bråvès djins,
Dji so al gasse, dji magnrè bén.&lt;/i&gt;&lt;ref&gt;tecse provizwere, å-z ôre li [[stroete plake]].&lt;/ref&gt;&lt;/poem&gt;

== {{HDs}} ==
* [http://rifondou.walon.org/tchanson/cabay-rif.php#matoufet Tecse del tchanson Cabay] {{Abt}} 
* {{itvwc}} [http://aberteke.walon.org/etrevenswatv.php#matoufet Videyo avou l' dijhaedje del ricete et l' tchanson]

== Sourdant ==

[[Categoreye:Amagnîs walons]]</text>
      <sha1>46kra6s9okpk6brtg6hyzgfmtbjmhfz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Émile Gilliard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>5881</id>
    <revision>
      <id>416867</id>
      <parentid>416582</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:41:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416867</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9058" sha1="n6jv7afd0w2vhqdels4wlphdcdh56ck" xml:space="preserve">{{Infoboesse}}

'''Émile Gilliard''' (e walon, on prononçreut purade '''''Mile Jiyârd''''' u '''''Mimile Djiyård'''''), c' esteut on [[sicrijheu e walon|scrijheu]] et on [[rcwereu sol walon]] k' a skepyî a [[Malône]] li [[12 d' avri]] [[1928]]. Il a morou a [[Lidje]] li [[23 d' måss]] [[2023]]&lt;ref&gt;J.No., [https://www.lavenir.net/regions/namur/namur/2023/03/25/namur-jemeppe-le-wallon-pleure-son-ecrivain-emile-gilliard-RSFNRSPB4JF5XHC7Q364OI5NPE/ « Namur - Jemeppe: le wallon pleure son écrivain Emile Gilliard »], dins ''[[L' Avni (gazete)|L' Avni]]'', [[25 di måss]] [[2023]].&lt;/ref&gt;.

C' est onk des scrijheus k' a l' pus scrît e walon. Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]], l' [[antolodjeye Fleurs diyalectåles]], l' [[Antolodjeye Scrire]] ey il a sovint stî publiyî dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|1/1992}}, pp. 42-43 ; {{l°|3/1994}}, p. 32 ; {{l°|2/1996}}, pp. 46-47 ; {{l°|2/2010}}, pp. 36-41 ; {{l°|1/2012}}, pp. 30-31 ; {{l°|4/2013}}, pp. 30-33 ; {{l°|2/2017}}, pp. 24-27 ; {{l°|3/2019}}, pp. 28-33 ; {{l°|2/2022}}, pp. 32-35 ; {{l°|2/2023}}, pp. 40-45.&lt;/ref&gt;.

Di s' mestî, il a stî mwintès anêyes [[bibiotekî]] a [[Mont]]. Al pinsion, i s' a rtiré a [[Lidje]]. 

== Ouve e walon ==
=== Come sicrijheu ===
[[Imådje:gilliard_emile_1970.jpg|thumb|diviè 1970]]
[[Imådje:Emile Gilliard 2002.jpg|thumb|A ene shijhe [[Li Coirneu (soce)|do Coirneu]], a [[Hu (veye)|Hu]], e 2002]]
[[Imådje:gilliard_emile_2003.jpg|thumb|e 2003]]
[[Imådje:Gilliard Emile 2009.jpg|thumb|e 2009]]
I cmince foirt matén a-z eplaidî des ramexhnêyes di [[powezeye|powinmes]], inte di zeles: «''[[Xhimagrawes (arimés)|Chimagrawes]]''» (1955), «Påters po tote ene sôre di djins» (1959), «[[Veas d' måss (arimés)|Veas d' måss]]» (1961), «Roukes di tere» (1966), «Li dierinne såjhon» (1976), «''Silicose valley''» (1989) et «Vicaedje» (1992).

Ci n' est k' so l' tård k' i s' asprouve al [[prôze]], dins ene airance classike so l' vicaedje dins les ptits viyaedjes walons «Rodjimont, paskeyes di todi» (1992).

Todi avou des [[ptits romans]], dins «[[On vî fizik eruni (noveles)|On vî fizik eruni]]» (1997), i passe foû payis (e [[Tchekeye]]) u dins on monde des grandès veyes sins no. Po dire li veur, Mile Gilliard aveut ddja fwait ene saye di rmete e walon ene sipoûle ki s' passe foû d' Walonreye (dins l' Nonne di France), cwand i scrijha «[[So les tienes (roman)|So les tienes]]», on ratournaedje di «''Collines''» da [[Jean Giono]].

Sifwaitmint dins «[[Del Ruwane å Bwès Djilèt (noveles)|Del Ruwane å Bwès Djilèt]]» (2000), «Des djins a pårt» (2001) eyet «[[Les djoûs racourtixhnut]]» (2002).

E [[2013]], il eplaide on long [[arimé]] so l' [[aviyixhmint]] dins l' [[pitite coleccion del SLLW]], «[[Wayimaedje (arimé)|Wayimaedje]]».

E [[2017]], i rvént al prôze avou ene novele istorike, «[[Diviè l' an cwarante (novele)|Diviè l' an cwarante]]».

L' an [[2021]] veya replaidî ses arimés [[A schipe (powinmes)|A schipe]]. Sacwants did zels fourît co redités a grand tiraedje e [[2022]] dizo l' tite «[[So les spales do novea djoû (powezeyes)|So les spales do novea djoû]]».

E [[2022]], i va rexhe si dierin live, avou tos tecses, del [[prôze-powezeye]], so s' feme ki vént d' mori. Li tite, c' est li [[såvadje no|spot]] s' feme, estant djonne feye, «[[Zouprale (prôze-powezeye)|Zouprale]]».

=== Come ricwereu et diccionairî ===
Come ricwereu, Émile Gilliard a vudî on live sol codjowaedje di 5000 viebes e walon do Mitan: «''[[Codjowaedjes da Gilliard|Conjugaison et lexique de 5000 verbes wallons]]''» (2000). 

Mins li tchîf d' ouve di ses rcwerances, ci fourit li gros spès [[Motî Gilliard|motî walon-francès]] ki vuda e 2008 (rahouca dins l' [[djivêye des motîs do walon]]: '''[[C106]]''').

I serè shuvou pa ene [[rawete do Motî Gilliard|rawete]] e [[2012]] 
(rahouca '''[[C107]]''').

=== Riscompinses ===
Il a rascodou troes côps li [[Pris del Federåcion Walonreye-Brussele]] : e 1996 po si ramexhnêye di noveles «On vî fizik eruni», e 2005 po s' [[ramexhnêye d' arimés]] «[[Bokets pol dierinne shijhe (arimés)|Bokets pol dierinne shijhe]]» ey e 2008 po s' [[Motî Gilliard|motî walon-francès]].

E 2023, sacwants moes après s' moirt, il est co finalisse do Pris d' powezeye del Federåcion Walonreye-Brussele, po s' live di [[prôze-powezeye]] «[[Zouprale (prôze-powezeye)|Zouprale]]».&lt;ref&gt;''[https://objectifplumes.be/complex/les-finalistes-des-prix-de-la-fwb-2023/ «Les finalistes des Prix littéraires de la Fédération Wallonie-Bruxelles 2023»''], sol waibe ''[[Objectif plumes]]'', li 27 di setimbe 2023.&lt;/ref&gt;

== Corwaitaedje des scrîts da Émile Gilliard ==
Émile Gilliard est on scrijheu ttossu bén d' prôze ki d' powezeye, k' a stî primé sacwants côps. Il a stî dispu lontins [[Relîs Namurwès|Relî Namurwès]] eyet mimbe del Societé d' Lidje ([[S.L.L.W.]]), k' il î a stî prezidint etur 1996 et 1998.

Sapinse l' [[Union Culturele Walone]], c' esteut onk di nos meyeus powetes et fijheus d' prôze walons.&lt;ref&gt;''« Décès d'Émile Gilliard »'', dins [[Cocorico (gazete)|Cocorico]], {{l°|65}}, måss-avri-may 2023, p. 9.&lt;/ref&gt;

=== Tinmes ===
Li [[So les tienes (roman)|ratournaedje di ''Collines'' da Giono]] replaideye ricoridjeye e 2004, fourit ene di ses prumirès mwaissès ouves. C' esteut l' prumî côp k' on veyeut on tchîf-d'-ouve des belès letes eternåcionåles rimetou e walon. Copurade rilevåve, dabôrd ki li sinne si passe dins ene airance ki n' est nén li cene d' on ptit viyaedje del Walonreye (c' est l' campagne do Nonne del France).

Mins, après çoula, i n' a pus waire cwité les boirds del [[Basse Sambe]], ey edvinté li [[forveyou viyaedje]] di [[Rodjimont]] po-z î plaecî toplin d' ses romans et noveles ([[Les djoûs racourtixhnut (roman)|Les djoûs racourtixhnut]], [[On vî fizik eruni (noveles)|On vî fizik eruni]], [[Del Ruwane å Bwès Djilèt (noveles)|Ene schandeye po les cis do Rabot]], li Trô Fô Djåke, Noste Arcadeye da nozôtes, [[So les trîs des Goletes (roman)|So les trîs des Goletes]], [[Diviè l' an cwarante (novele)|Diviè l' an cwarante]]).

Sapinse [[Julien Noël]], i gn a sovint deus grands tinmes dins l' powezeye da Émile Gilliard : des kestionaedjes sol ome et çki gn a ttåtoû d' lu; et l' haeyeme des spotchants, tot veyant voltî ls ôtes sipotchîs.&lt;ref&gt;[https://le-carnet-et-les-instants.net/2023/10/21/gilliard-bokets-po-l-derene-chije-poemes-pour-lultime-veillee/ Corwaitaedje di «Bokets pol dierinne shijhe» dins Li Cayé et les Courts Tins], li 21 d' octôbe 2023.&lt;/ref&gt;

=== Corwaitaedje do walon ===
Li lingaedje da Émile Gilliard est foirt ritche et, sapinse [[Tiri Dumont]], i screye e lidjwès avou l' accint d' [[Moustî-so-Sambe|Moustî]], inte [[Nameur]] e [[Tchålerwè]].

== Pôzucion ==

=== Conte li rifondaedje ===
Dins l' [[fime di racsegnes]] da [[Zavî Istasse]] «[[Li langue åd dibout del linwe (fime)]]», c' est lu ki s' fwait poite-parole del [[SLLW]] po-z ataker l' ovraedje des [[rfondeu]]s. 

=== Divudindje ===
Po lu, i fådreut acsegnî l' walon a l' escole, tot prindant asteme åzès varyistés coinreces. I l' fådreut fé, å moens, al fén des primaires, mins eto come des luçons k' on pout tchoezi tins des sgondaires, u co dins les scoles po-z adultes.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;https://web.archive.org/web/20230122074115/http://www.ucwallon.be/PDF/bxtnblospls.pdf&lt;/ref&gt;

El manire comifåte sereut di prezinter el lireye ås aprindisses.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [http://rifondou.walon.org/gilliard_emile.html Ès pådje e rfondou] {{abt}}
* [https://web.archive.org/web/20060228224315/http://users.skynet.be/sllw/ant_gill.html Antolodjeye di ses scrijhaedjes sol waibe SLLW] (e [[sistinme Feller|Feller]])
* [https://www.youtube.com/watch?v=UaGT88JuM4M Émile Gilliard lét s' powinme « Rawete »] (sol tchinne [[YouTube (waibe)|YouTube]] del [[SLLW]])
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20040417040341/http://users.skynet.be/sllw/gilliard.html Bibiografeye e francès] (sol waibe di l' [[SLLW]])
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/author/emile-gilliard/ Ès pådje « Objectif Plumes »] (ene waibe del [[Federåcion Walonreye-Brussele]])
* {{fr}} [https://web.archive.org/web/20041223110322/http://users.skynet.be/bs802854/balises.html Tuzaedje da Émile Gilliard so l' avni do walon e troejhinme meynaire] (e francès)
* {{fr}} ''[https://revues.be/wallonnes/443-wallonnes-trim-2-2023/1166-emile-gilliard-hommage-3 Émile Gilliard, hommage]'' ([[Baptiste Frankinet]] rind bon dvwer a Émile Gilliard dins [[Walones (rivuwe)|Walones]])

== Sourdants ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Gilliard, Emile]]
[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Gilliard, Emile]]
[[Categoreye:Relîs namurwès|Gilliard, Emile]]
[[Categoreye:Émile Gilliard|*]]
[[Categoreye:Diccionairîs do walon|Gilliard, Emile]]
[[Categoreye:SLLW|Gilliard, Emile]]</text>
      <sha1>n6jv7afd0w2vhqdels4wlphdcdh56ck</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Pordjet linwince walone</title>
    <ns>4</ns>
    <id>6266</id>
    <revision>
      <id>416882</id>
      <parentid>416283</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:35:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Les betchetes */</comment>
      <origin>416882</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13536" sha1="qj965d0hq8t5kcjg4y2rewb56matn7g" xml:space="preserve">Cisse-ciale, c' est l' pådje moennrece sol '''[[linwince]] do [[walon]]'''. 

Loukîz eto : 
* [[Wikipedia:Pordjet rifondou|Pordjet &quot;Rifondou walon&quot;]]
* [http://croejhete.walon.org/ Waibe del croejhete walone]
* [http://picr.walon.org/ Li ptite croejhete do rfondou walon]
* [[Sociolinwince do walon]]
* [[Filolodjeye walone]]

==Croejhete==
=== Letes, sons et scrijhas ===
[[File:Letes do walon.jpeg|thumb|500px|Letes do walon]]
==== Les [[scrijha]]s ====
* Les [[betchfessîs scrijhas]]
** Li [[scrijha au]]
** l' [[accint-bole]]
* Les [[Halcrosse cossoune|halcrossès cossounes]]
* Li [[halcrosse E]]
* Li [[scrijha ë]]
* Li [[scrijha ē]]
* Li [[scrijha ch]]
* Li [[halcrosse H]]
* Li [[dobe lete LH]]
* Li [[lete ô]]
* Li [[scrijha œ]]
* Li [[scrijha oe]]
* Li [[scrijha qu]]
* Li [[shuvion VT]]

==== Les letes ====
:''Loukîz [[:Categoreye:Sons et letes do walon]]''
* Les [[cossoune]]s
** [[Halcrosse cossoune]]
** [[Rîle des troes cossounes]]
** [[Displouctaedje des trokes di cossounes å coron]]
** [[Ribetchfessaedje di letes]]
* Les [[voyale]]s
** Li [[lete Å]]
** Li [[lete é]]
** Li [[lete O]]
** [[Sipotchåve voyale]]
*** [[Divanceye voyale]]
** [[Candjaedje e A del voyale del prumire sillabe]] (A-divnance)

==== Les sons ====
* [[Voyale]]s
** [[Voyale naziåle]]
*** [[son UN]]
*** [[Son ÉN]]
** [[son ê ordinaire]]
*** [[son ê rinflé]]
** [[son ë]]
** [[rastrindou long O]]
* [[Cossoune]]s
** [[Divuzlêye cossoune]]
*** [[Adeurixhmint des doûcès cossounes å coron]]
** [[Divuzlêye cossoune]]
** li [[son CH]]
*** [[chwintaedje namurwès]]
** Li [[son DJ]]
** Li [[son GN]] (/ɲ/)
** Li [[son NG]] (/ŋ/)
** Li [[son K]]
** Li [[rôlêye R]]
*** [[ridaedje R = L]]
** L' [[ixh-låte]] et l' [[axh-låte]]
** Li [[son TCH]]
** Les aiwrinnès cossounes (L, R, M, N)
*** [[ridaedje L N]]
* [[dimey-cossoune|Dimeyès cossounes]]
** [[son yod]]
* Rapoirts des sons inte di zels
** L' [[accint tonike]]
** li [[sillabe e walon]]
** [[Displouctaedje des trokes di cossounes å coron]]
** [[Rîle des troes cossounes]]
** [[Dobe son WY]]
** [[Shuvion fonolodjike]]
** [[Rimagnaedje di letes]]
*** [[dobe son DJ V]]

=== Senes di pontiaedje; senes diyacritikes; tipografeye ===
* [[pont (linwince)|pont]] 
** [[pont sol roye]] (''tchin.ne'', ''min.me'')
* [[grande lete]]
* [[loyeure]]
* [[cedile]]
* [[coron-faflote]]
* [[toetea (diyacritike)|toetea]] ([[tchapea (diyacritike)|tchapea]])
* [[rîle tipografike da Francård]]

=== Les mots ===
==== Li djinre et l' nombe ====
* [[djinre (linwince)|djinre]]
* [[nombe (linwince)|nombe]]

==== Les nos ====
* [[pitit no]]
* [[sudjet]]
* [[no bikebok]]
* L' [[apårtinance (croejhete)|apårtinance]]

==== Viebes ====
* [[Aidant viebe]]
* [[Codjowant infinitif]]
* Viebe å [[spitron]]
* [[Viebe sins djin]]
* [[Vwès a Nén Adjixhant Sudjet]]

==== [[Addjectif]]s ====
[[Imådje:Addjectifs djondreces et et sudjetreces tåvlea.jpg|thumb]]
* Addjectifs di [[Muzeures|mzeure]].
* [[chife e walon|Les chifes e walon]].
* '''[[Plaeçaedje di l' addjectif]]'''

==== Les [[adviebe]]s ====

==== Les [[prono]]s ====
* [[nén definixhant prono]]
* [[prono pårtixhrê]]

==== Les [[prezintrece]]s ====
(ou [[prezintoe]]s)
* [[årtike (croejhete)|årtike]]
** [[definixhant årtike]]
** [[årtike nén definixhant]]
** [[rastrindou årtike]]
** [[atroclaedje di l' årtike]]
* [[Prezintoes d' apårtinance]]
** [[Wikt:ti 4|ti (prezintoe d' apårtinance)]] (F. ''ton, ta'')

==== Les [[divancete|dvancetes]] ====
* [[divancete (a)mon]]

==== Les [[aloyrece]]s ====
* L' [[aloyrece ki]]
==== Les [[adjondrece]]s ====
==== Les [[mots-criyas]] ====
* [[Wikt:piti piti|piti piti !]] (houcaedje des poyes)
* [[Wikt:tè|tè !]] (houcaedje d' on tchén)
* [[Wikt:tî tî tî|tî tî tî !]] (houcaedje des poyes)
==== Les [[mots-bruts]] ====
==== Les [[mots-fråzes]] ====
* [[Wikt:iva]]

== Morfolodjeye (foû codjowaedjes) ==

=== Bastixhaedje des mots ===
* Li [[sillabe]]
** Li [[sillabe e walon]]
* L' [[aparintaedje]]
** Li [[bodje (d' on mot)|bodje]]
** Li [[sivierba|svierba]]
** Les [[sititchete (linwince)|stitchetes]]
*** [[Vicante sititchete]]
* L' [[aplacaedje]]
** L' [[aplacaedje tîxhon]]
** L' [[etroclaedje]]
*** L' [[atroclaedje di l' årtike]]

=== Les cawetes ===
[[cawete (linwince)|Cawetes cawetes]] ([[cawetes do walon]])
==== A ====
* Li [[cawete -a]]
* Li [[cawete -åbe]]
* Li [[cawete -åcion]]
* Li [[cawete -åd / -åde]]
* Li [[cawete -aedje 1]] (acawêye a on viebe, come dins &quot;emantchaedje&quot;, &quot;vicaedje&quot;)
* Li [[cawete -aedje 2]] (acawêye a on no, come dins &quot;coraedje&quot;, &quot;påscaedje&quot;)
* Li [[cawete -åjhe]]
* Li [[cawete -ake]]
* Li [[cawete -ale]]
* Li [[cawete -ant]]
* Li [[cawete -asse]]
** Li [[cawete -aesse]]
* Li [[cawete -åve]]
* Li [[cawete -axhe]]
* Li [[cawete -aye]]

==== E ====
* Li [[cawete -é]] (come dins : &quot;solé&quot;, &quot;singlé&quot;, &quot;tchandlé&quot;)
* Li [[cawete -ele]]
* Li [[cawete -én]]
* Li [[cawete -ene]]
* li [[cawete -et]]
** Li [[dobe cawete -iket]]
** Li [[dobe cawete -let]]
* li [[cawete -ete]]
* Li [[cawete -êye]]
* Li [[cawete -eye]]
* Les [[cawete -eu (discramiaedje)|cawetes -eu]]
** Li [[cawete -eu acawêye a on viebe]] ([[no d' fijheu]])
** Li [[cawete -eu acawêye a on no]] 
* Li [[cawete -eur]]
* Li [[cawete -eur di calcaedje]]
* Li [[cawete -eure]]
* Li [[cawete -eus]]
** Li [[dobe cawete -ieus]]

==== I ====
* Li [[cawete -i]]
* Li [[cawete -î]]
* Li [[dobe cawete -icot]]
* Li sincieuse [[cawete -idî]]
* Li [[dobe cawete -ieus]]
* Li [[cawete -igne]]
* Li [[cawete -ijhe]]
* Li [[cawete -ike]]
* Li [[cawete -in]]
* Li [[cawete -ince]]
* Li [[cawete -indje]] (purade les nos d' viyaedje)
* Li [[cawete -indje 2]] (rotindje, costindje…)
* Li [[cawete -ingue]]
* Li [[cawete -inme]]
* Li [[cawete -inne 1]] (di sustantif, come &quot;samwinne&quot;)
* Li [[cawete -inne 2]] (d' addjectif, come &quot;enocinne&quot;)
* Li [[dobe cawete -ion]]
* Li [[cawete -ir]] (cawete d' addjectif, come dins [[Wikt:ledjir|ledjir]], [[Wikt:etrindjir|etrindjir]])
* Li [[cawete -ire]] (cawete di sustantif, come dins [[Wikt:poûssire|poûssire]], [[Wikt:foumire|foumire]], [[Wikt:Såvnire|Såvnire]])
* Li [[cawete -isse 1]] (come dins [[Wikt:tchinisse|tchinisse]])
* Li [[cawete -isse 2]] (come dins [[Wikt:comunisse|comunisse]], Fr. ''communiste'' et ''communisme'')
* Li [[cawete -isté]]
* Li [[cawete -iveus]]

==== L ====
* Li [[dobe cawete -let]]
* Li [[dobe cawete -lot]]

==== M ====

* li [[cawete -mint]]

==== O ====
* li [[cawete -oe]]
* li [[cawete -oes]]
* Li [[cawete -oke]]
* Li [[cawete -on]]
* Li [[cawete -onde]]
* Li [[cawete -one]]
* Li [[cawete -ot]]
** Li [[dobe cawete -icot]]
** Li [[dobe cawete -lot]]
* Li [[cawete -ou]]
* Li [[cawete -ou, -owe]] (po ls addjectifs come &quot;betchou, coxhou&quot;)
* Li [[cawete -oûle]]
* Li [[cawete -ouye]]
==== R ====
* Li [[cawete -rece]]
** Li [[cawete -riche]]
** Li [[dobe cawete -reçmint]]
* Li [[cawete -resse]]
* Li [[cawete -rete]]
* Li [[cawete -reye]]

==== T ====
* Li [[cawete -tene]]
* Li [[cawete di codjowaedje -ter]]

==== U ====
* Li [[cawete -urlin]]
* Li [[cawete -ule]]
* Li [[cawete -ûle]]
==== W ====
* Li [[cawete -wès]]
==== Y ====
* Li [[cawete -yin]]
** Li [[dobe cawete -iyin]]
==== Sôres di cawetes ====
* [[Raptitixhante cawete]]
* [[Dobe cawete]]
* [[Cawetes di codjowaedje]]
** Li [[cawete -er]] (infinitif 1ire troke)
** Li [[cawete -èt]] (riwaitants di l' indicatif prezintrece).
** Li [[cawete -nut]] (riwaitants di l' indicatif prezintrece).
** Les [[cawete -ou (pårticipe erirece)]] et [[cawete -owe (pårticipe erirece)]] (po les pårticipes erireces come &quot;rifondou&quot;).
** Li [[cawete -ss]] (atôtchî dins ene fråze di dmande)
** Li [[Cawete -ter]] (infinitif dizo-sôre del prumire troke)

=== Les betchetes ===
[[Imådje:Tåvlea scolrece betchete ri-.jpg|thumb|Betchete ri-]]
* [[rafoircixhante betchete]]
* [[betchete a-]]
** [[betchete a- d' atelaedje]]
** [[betchete a- d' aprepiaedje]]
** [[betchete a- po fé fé]]
** [[betchete a- des viebes del cwatrinme troke]]
* [[betchete ca-]]
* [[betchete cal-]]; loukîz eto : [[Wikt:car-|car-]]
* [[betchete ki- / c(o)-|betchete c(o)-]]
* [[betchete co- nén spotchåve]] (ehåyeye betchete)
* [[betchete con-]] (moite betchete)
* [[betchete contru-]]
* [[betchete di-]] &amp; [[betchete dis-]]
* [[betchete e-]]
* [[betchete eter-]]
* [[betchete for-]]
* [[betchete ki-]]
* [[betchete par-]]
* [[betchete por-]]
* [[betchete res-]]
* [[betchetes ra-]]
* [[betchete raca-]]
* [[betchete ri-]]
** [[Wikt:ric-|ric-]] (dobe betchete)
* [[betchete s-]]
* [[betchete so-]]; [[betchete sor-]]
* [[betchete tcha-]]
* [[betchete tre-]]
* [[betchete tri-]]

=== Hårdêye difoûtrinne === 
* [http://lucyin.walon.org/diccionairaedje/johan_viroux_stitchetes.html Atåvla Johan Viroux pol rifondaedje des stitchetes]

== [[Adjinçaedje del fråze e walon|Adjinçaedje del fråze]] ==
* [[Fråze]]
** [[fråze di noyaedje]]
* [[Fråzlete]]
** [[Fråzlete rahoucrece]]
* Adjinçaedjes tipikes do walon
** [[Adjinçaedje &quot;li ci&quot;]]
** [[Adjinçaedje po + sudjet + infinitif]]
** [[Adrovire]]s
** [[Arinnoe]]s
** [[Cawete -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant]]
** [[Cawete -ss]]
** Plaeçaedje des pronos coplemints divant l' [[aidant viebe]]
** [[Plaeçaedje di l' addjectif]]
** [[Ratourneure avou vocial et vola]]
* [[Estîle]]

== [[Codjowaedje]]s ==
=== Les [[djin (croejhete)|djins]] ===
** li / les [[cåzant]]s
** li / les [[atôtchî]]s
*** L' [[atouwance]]
*** Li [[cawete -ss]]
** li / les [[riwaitant|rwaitant(s)]].

=== Les [[tins (croejhete)|tins]] ===
* [[Tins d' codjowaedje]]
* [[Indicatif]]
** [[Indicatif prezintrece]]
** [[Durant Indicatif Erirece]]
** [[Nén Durant Indicatif Erirece]]
** [[Indicatif futurrece]]
* [[Suddjonctif]]
** [[Suddjonctif prezintrece]]
** [[Suddjonctif erirece]]
* [[Condicioneu]]
* [[Kimandeu]]
* [[Pårticipe]]
** [[Pårticipe prezintrece]]
** [[Pårticipe erirece]]
* [[Dobe erî-tins]]
* [[Vwès a Nén Adjixhant Sudjet]]

=== Les [[troke da Hendschel|trokes di viebes]] ===
* [[Viebe del prumire troke]]
** [[Codjowaedje bouter]]
** [[Codjowaedje tchicter]]
** [[Codjowaedje shofler]]
** [[Codjowaedje mostrer]]
** [[Codjowaedje viker]]
** [[Codjowaedje alouwer]]
** [[Codjowaedje djurer]]
* [[Viebe del deujhinme troke]]
** [[Codjowaedje loukî]]
* [[Viebe del troejhinme troke]]
** [[Codjowaedje rôgyî]]
* [[Viebe del cwatrinme troke]]
* [[Viebe del cénkinme troke]]
** [[Codjowaedje ratinde]]

=== Lives et tecnikes ===
* [[codjowoe]]
* [[Candjmint d' voyale]]
* [[Codjowaedjes da Stasse]]
* [[Codjowaedjes da Gilliard]]
* [[Codjowaedjes da Doutrepont]]

==Etimolodjeye==
=== Tecnikes ===
* [[Fåve etimolodjike]]
* [[Rediveuse etimolodjeye]]
* [[Fornaiviaedje linwistike]]
* Riwaitaedje del [[scrîta|sicrîta]]

=== [[Etimolodjeye latene]] ===

=== [[Etimolodjeye tîxhone]] ===
* [[walon et tîxhon]]
* [[francike]]

=== [[Etimolodjeye gayele]] ===
* [[gayel]]
* [[Motlî des etimolodjeyes gayeles do walon]]

=== [[calcaedje (linwince)|Calcaedjes]] ===
* [[Calcaedje do picård]]
* [[Calcaedje do gåmès]]
* [[Calcaedje do francès]]
* [[Calcaedje do flamind]]
* [[Calcaedje di l' almand]]
* [[Calcaedje di l' espagnol]]
* [[Calcaedje di l' itålyin]]

== Diccionairaedje et motyince ==
* les [[contråve]]s
* les [[djeus d' mot]]
* [[Djivion]]
* [[Emacralé mot]]
* [[Fås amisse]]
* [[Motyince]]
* [[Omonimeye]]
* [[Omofone]]
* li [[paronimeye]]
* [[Ridoblete]]
* [[Rime-rame d' efant]]
** [[potaedje|Contenes po poter]]
** [[Doetrece]]s
* [[Riscôpaedje]]
* [[Sinonimeye]]
* [[Stîle grammairrece]]
* [[Toitche-linwe]]
* [[Vî vî mot]]
* [[Xhinaedje di brut]]

== [[Diyalectolodjeye]] ==
* [[Diyalectolodjeye do walon]]

=== Tecnikes ===
* [[ALF]]
* [[ALW]]
* Ricweraedjes da [[Charles Bruneau]]
* [[limero diyalectolodjike]]

=== [[Accints do walon]] ===
* li [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|walon do Levant]]
** li [[Payis d' Vervî (diyalectolodjeye)|Payis d' Vervî]]
** li [[Payis d' Måmdey (diyalectolodjeye)|Payis d' Måmdey]]
** li [[Hesbaye lidjwesse (diyalectolodjeye)|Hesbaye]]
** li [[Hôte Årdene (diyalectolodjeye)|Hôte Årdene]]
* Li [[walon do Mitan]]
** li [[Payis d' Djodogne (diyalectolodjeye)|Payis d' Djodogne]]
** Li [[Payis d' Dinant (diyalectolodjeye)|Payis d' Dinant]]
** Li [[Bote di Djivet (diyalectolodjeye)|Bote di Djivet]]
* li [[walon do Coûtchant]]
** li [[Payis d' Courcele (diyalectolodjeye)|Payis d' Courcele]]
** li [[Payis d' El Lovire (diyalectolodjeye)|Payis d' El Lovire]]
** li [[Payis d' Nivele (diyalectolodjeye)|Payis d' Nivele]]
** li [[Payis d' Flipveye (diyalectolodjeye)|Payis d' Flipveye]]
** [[Aschates walon picård]]
* Li [[Basse Årdene|walon d' Nonne]]
** [[Payis d' Bastogne (diyalectolodjeye)|Payis d' Bastogne]]
** L' [[Årdene nonnrece (diyalectolodjeye)|Årdene nonnrece]]
** Li [[Tchestrolès]]
** Li [[Bote di Djivet (diyalectolodjeye)|Bote di Djivet]]
*** [[Fumwè#Tuzance walone|Fumwè]]

=== Dispårdaedjes ===
==== Cawetes et betchetes ====
* Cawetes d' aparintaedje :
** Li [[cawete -åve (diyalectolodjeye)]]
** Li [[cawete -ire (diyalectolodjeye)]]
** Li [[Cawete -eu (diyalectolodjeye)]]
* Cawetes di codjowaedje
** Li [[Cawete di codjowaedje -er (diyalectolodjeye)|Cawete di codjowaedje -er di l' infinitif]]
** Les [[riwaitant|cawetes -èt, -nut evnd. des rwaitants di l' indicatif prezintrece]]

==== [[Oyons do walon]] ====
* Li [[Chwintaedje namurwès]]
* Li [[Dobe son DJ V]]
* L' [[Betchfessî én|Oyon in/én]]
* L' [[Oyon o/ou]]
* L' [[oyon ou/u]]
* L' [[oyon oû/û]]

[[Categoreye:lingaedje walon|*]]
[[Categoreye:Croejhete do walon]]</text>
      <sha1>qj965d0hq8t5kcjg4y2rewb56matn7g</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Willy Bal</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8805</id>
    <revision>
      <id>416871</id>
      <parentid>416580</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:23:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416871</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5083" sha1="bnnhcczhs353s3vwie7at2r98umbzxz" xml:space="preserve">[[Imådje:Bal Willy 2006.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
'''Willy Bal''' a skepyî li [[11 d' awousse]] [[1916]] ey a morou li [[18 d' awousse]] [[2013]]. 

C' est on [[sicrijheu e walon|scrijheu e walon]] et on [[rcwereu sol walon]], k' a cmincî les deus bouyes tot djonne. 

Willy Bal est on råle mimbe di l' [[SLLW]] ki djåzeut voltî walon avou les waloneus. Et s' endè siervi dins ses spitchs dins les strimaedjes di [[lives e walon]]. Il eployive pår li walon cwand il esteut dins les djuri d' teze di diyalectolodjeye walone (metans po [[Aclevaedje des bovrins a Djåçlete (live)|Aclevaedje des bovrins a Djåçlete]] da [[Jean-Jacques Gaziaux]]).

== Biyografeye ==
Il est sôdård tins del [[Deujhinme guere daegnrece]] et il est fwait prijhnî après l' [[Bataye del Lys]]. Il est ritnou cénk ans å long e-n [[Almagne]]. I cåze di tot ça dins sacwants d' ses lives : ''[[Å solea des leus (novele)|Au soya dés leus]]'' (1947), ''[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]'' (1996)…

Il a felmint bouté tot-z eplaidant les foyous d' [[Arille Carlier]] so les mots walons do payis d' Tchålerwè, dins li ''[[Motî do Coûtchant walon|Dictionnaire de l'Ouest-wallon]]'' ([[1988]]).

== Sicrijhaedjes e walon ==
[[Imådje:Bal_pokes.jpg|thumb|100px|coviete di “Pokes et djårnons”]]
Dedja e [[1937]], i disfind si memwere a l' UCL so l' accint walon d' [[Djanmioû]] ki serè eplaidî dizo l' tite &quot; Lexique du parler de Jamioulx &quot;(1949) (rahoukî come '''O90''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]]. 

Des [[ramexhnêyes di powinmes]], c' est “[[Houpeas d' avri (arimés)|Houpeas d' avri]]” ki rexhe li prumî ([[1949]]), divant “[[Å solea des leus (novele)|Å solea des leus]]” (1947), “[[Pokes et djårnons (arimés)|Pokes et djårnons]]” ([[1947]]). Pu gn ourit li gros live k' endè rashonne bråmint: ”Œuvres poétiques wallonnes” (1990). 

Come sicrijheu d' prôze, i cmince pa vudî des ptits contes et noveles: “Troes contes” (1938); “Il aveut poirté l' solea dins s' bezaece” (1951), “Fåves del taeye ås fraijhes et contes do Tiene al Bijhe” (1956). 

Pus tård, Wili Bal va passer a des scrijhaedjes ene miete biyografikes, ene miete filozofikes, ki racontèt si tins d' sôdårds et di prijhnî tins del [[guere di 1940-1945]]. Li prumî d' zels, “[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]” (1996), va esse riprin dins on pus spès live: “[[Djonnesse a målvåt (sovnances)|Djonnesse a målvåt]]” (2001). Dins s' djonnesse, djustumint, il aveut eto ratourné on roman da Ramuz “[[Aline (roman)|Aline]]” (parexhou e 1998), et scrît del proze nén racontrece “El redjon dins l' monde” (1936).

Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]] et dins l' [[antolodjeye Gallimard]] des powetes do 20inme sieke, avou les ôtes riprezintants del [[djermêye 48]]. Il est rprins eto dins l' [[antolodjeye Fleurs diyalectåles]], dins l' [[Antolodjeye Scrire]] ey il a stî publiyî sacwants côps dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|1/1992}}, pp. 4-5 ; {{l°|3/1997}}, pp. 3-13 ; {{l°|3/1998}}, pp. 18-21 ; {{l°|4/2000}}, pp. 12-13 ; {{l°|4/2001}}, pp. 8-13 ; {{l°|4/2006}}, pp. 22-25 ; {{l°|3/2013}}, pp. 38-51..&lt;/ref&gt;.

== Cårire ådfoû do walon ==
[[Imådje:wili_bal_poitrait_fd.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
Å dfoû do walon, il a eto scrît des sincieusès sacwès sol francès. Insi, il aveut-st enondé on &quot;motî des mots afrikins e francès&quot;. 

Di s' mestî, il a cmincî prof d' atenêye a [[Mårcin (viyaedje)|Mårcin]] 11 ans å long (1945-1956), tot-z î tnant eto ene pitite [[cinse]]. Adonpwis, il eva come prof d' univ å [[Congo bedje|Congo]], a l' [[univiersité Lovanium]]. Il î dvént doyén del Faculté d' Letes (1962-1965). I rintere adon el Beldjike, a l' [[UCL]], todi come prof di romanes, pu divént doyén del Fak di Letes (1968-1970). Di 1970 a 1973, i serè vice-prezidint do Consey Academike.

== Willy Bal eyet li mouvmint ravicantisse ==
Willy Bal a stî onk des råles romanisses a djåzer di l' avni do walon e walon, et a tuzer ene miete a si ehåyaedje: ''Standardiser, moderniser, la juste mesure à garder'' (2002). Mins i n' a måy fwait l' ascoxheye di oizeur ecoraedjî on walon unifyî.

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* {{Abt}}
** [http://rifondou.walon.org/Bal_Willy.php Pådje di sacwants d' ses scrijhaedjes] (e [[rfondou walon]])
** [http://lucyin.walon.org/livreye/wilibal.html Prumire pådje] (e &quot;prerfondou&quot;)
* sol waibe [[SLLW]] (e [[sistinme Feller|Feller]])
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_bal.html Antolodjeye di ses scrijhaedjes]
* Bibiografeyes e francès
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20041020033418/http://users.skynet.be/sllw/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' SLLW] (e francès)
** {{fr}} [http://www.arllfb.be/composition/membres/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' Academeye francesse di Beldjike]


[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Rilomés linwincieus|Bal, Willy]]
[[Categoreye:SLLW|Bal, Willy]]</text>
      <sha1>bnnhcczhs353s3vwie7at2r98umbzxz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416872</id>
      <parentid>416871</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:24:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416872</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5098" sha1="bgi4po6vpz8m0dtg1v9ve6fw2rc1u79" xml:space="preserve">[[Imådje:Bal Willy 2006.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
'''Willy Bal''' a skepyî li [[11 d' awousse]] [[1916]] ey a morou li [[18 d' awousse]] [[2013]]. 

C' est on [[sicrijheu e walon|scrijheu e walon]] et on [[rcwereu sol walon]], k' a cmincî les deus bouyes tot djonne. 

Willy Bal est on råle mimbe di l' [[SLLW]] ki djåzeut voltî walon avou les waloneus. Et s' endè siervi dins ses spitchs dins les strimaedjes di [[lives e walon]]. Il eployive pår li walon cwand il esteut dins les djuri d' teze di diyalectolodjeye walone (metans po [[Aclevaedje des bovrins a Djåçlete (live)|Aclevaedje des bovrins a Djåçlete]] da [[Jean-Jacques Gaziaux]]).

== Biyografeye ==
Il est sôdård tins del [[Deujhinme guere daegnrece]] et il est fwait prijhnî après l' [[Bataye del Lys]]. Il est ritnou cénk ans å long e-n [[Almagne]]. I cåze di tot ça dins sacwants d' ses lives : ''[[Å solea des leus (novele)|Au soya dés leus]]'' (1947), ''[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]'' (1996)…

Il a felmint bouté tot-z eplaidant les foyous d' [[Arille Carlier]] so les mots walons do payis d' Tchålerwè, dins li ''[[Motî do Coûtchant walon|Dictionnaire de l'Ouest-wallon]]'' ([[1988]]).

== Sicrijhaedjes e walon ==
[[Imådje:Bal_pokes.jpg|thumb|100px|coviete di “Pokes et djårnons”]]
Dedja e [[1937]], i disfind si memwere a l' UCL so l' accint walon d' [[Djanmioû]] ki serè eplaidî dizo l' tite &quot; Lexique du parler de Jamioulx &quot;(1949) (rahoukî come '''O90''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]]. 

Des [[ramexhnêyes di powinmes]], c' est “[[Houpeas d' avri (arimés)|Houpeas d' avri]]” ki rexhe li prumî ([[1949]]), divant “[[Å solea des leus (novele)|Å solea des leus]]” (1947), “[[Pokes et djårnons (arimés)|Pokes et djårnons]]” ([[1947]]). Pu gn ourit li gros live k' endè rashonne bråmint: ”Œuvres poétiques wallonnes” (1990). 

Come sicrijheu d' prôze, i cmince pa vudî des ptits contes et noveles: “Troes contes” (1938); “Il aveut poirté l' solea dins s' bezaece” (1951), “Fåves del taeye ås fraijhes et contes do Tiene al Bijhe” (1956). 

Pus tård, Wili Bal va passer a des scrijhaedjes ene miete biyografikes, ene miete filozofikes, ki racontèt si tins d' sôdårds et di prijhnî tins del [[guere di 1940-1945]]. Li prumî d' zels, “[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]” (1996), va esse riprin dins on pus spès live: “[[Djonnesse a målvåt (sovnances)|Djonnesse a målvåt]]” (2001). Dins s' djonnesse, djustumint, il aveut eto ratourné on roman da Ramuz “[[Aline (roman)|Aline]]” (parexhou e 1998), et scrît del proze nén racontrece “El redjon dins l' monde” (1936).

Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]] et dins l' [[antolodjeye Gallimard]] des powetes do 20inme sieke, avou les ôtes riprezintants del [[djermêye 48]]. Il est rprins eto dins l' [[antolodjeye Fleurs diyalectåles]], dins l' [[Antolodjeye Scrire]] ey il a stî publiyî sacwants côps dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|1/1992}}, pp. 4-5 ; {{l°|3/1997}}, pp. 3-13 ; {{l°|3/1998}}, pp. 18-21 ; {{l°|4/2000}}, pp. 12-13 ; {{l°|4/2001}}, pp. 8-13 ; {{l°|4/2006}}, pp. 22-25 ; {{l°|3/2013}}, pp. 38-51.&lt;/ref&gt;.

== Cårire ådfoû do walon ==
[[Imådje:wili_bal_poitrait_fd.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
Å dfoû do walon, il a eto scrît des sincieusès sacwès sol francès. Insi, il aveut-st enondé on &quot;motî des mots afrikins e francès&quot;. 

Di s' mestî, il a cmincî prof d' atenêye a [[Mårcin (viyaedje)|Mårcin]] 11 ans å long (1945-1956), tot-z î tnant eto ene pitite [[cinse]]. Adonpwis, il eva come prof d' univ å [[Congo bedje|Congo]], a l' [[univiersité Lovanium]]. Il î dvént doyén del Faculté d' Letes (1962-1965). I rintere adon el Beldjike, a l' [[UCL]], todi come prof di romanes, pu divént doyén del Fak di Letes (1968-1970). Di 1970 a 1973, i serè vice-prezidint do Consey Academike.

== Willy Bal eyet li mouvmint ravicantisse ==
Willy Bal a stî onk des råles romanisses a djåzer di l' avni do walon e walon, et a tuzer ene miete a si ehåyaedje: ''Standardiser, moderniser, la juste mesure à garder'' (2002). Mins i n' a måy fwait l' ascoxheye di oizeur ecoraedjî on walon unifyî.

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* {{Abt}}
** [http://rifondou.walon.org/Bal_Willy.php Pådje di sacwants d' ses scrijhaedjes] (e [[rfondou walon]])
** [http://lucyin.walon.org/livreye/wilibal.html Prumire pådje] (e &quot;prerfondou&quot;)
* sol waibe [[SLLW]] (e [[sistinme Feller|Feller]])
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_bal.html Antolodjeye di ses scrijhaedjes]
* Bibiografeyes e francès
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20041020033418/http://users.skynet.be/sllw/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' SLLW] (e francès)
** {{fr}} [http://www.arllfb.be/composition/membres/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' Academeye francesse di Beldjike]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Rilomés linwincieus|Bal, Willy]]
[[Categoreye:SLLW|Bal, Willy]]</text>
      <sha1>bgi4po6vpz8m0dtg1v9ve6fw2rc1u79</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416875</id>
      <parentid>416872</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:25:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416875</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5093" sha1="6hvxy1irvhs811dhwrxuqb0z1dqt09m" xml:space="preserve">[[Imådje:Bal Willy 2006.jpg|thumb|(e 2006)]]
'''Willy Bal''' a skepyî li [[11 d' awousse]] [[1916]] ey a morou li [[18 d' awousse]] [[2013]]. 

C' est on [[sicrijheu e walon|scrijheu e walon]] et on [[rcwereu sol walon]], k' a cmincî les deus bouyes tot djonne. 

Willy Bal est on råle mimbe di l' [[SLLW]] ki djåzeut voltî walon avou les waloneus. Et s' endè siervi dins ses spitchs dins les strimaedjes di [[lives e walon]]. Il eployive pår li walon cwand il esteut dins les djuri d' teze di diyalectolodjeye walone (metans po [[Aclevaedje des bovrins a Djåçlete (live)|Aclevaedje des bovrins a Djåçlete]] da [[Jean-Jacques Gaziaux]]).

== Biyografeye ==
Il est sôdård tins del [[Deujhinme guere daegnrece]] et il est fwait prijhnî après l' [[Bataye del Lys]]. Il est ritnou cénk ans å long e-n [[Almagne]]. I cåze di tot ça dins sacwants d' ses lives : ''[[Å solea des leus (novele)|Au soya dés leus]]'' (1947), ''[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]'' (1996)…

Il a felmint bouté tot-z eplaidant les foyous d' [[Arille Carlier]] so les mots walons do payis d' Tchålerwè, dins li ''[[Motî do Coûtchant walon|Dictionnaire de l'Ouest-wallon]]'' ([[1988]]).

== Sicrijhaedjes e walon ==
[[Imådje:Bal_pokes.jpg|thumb|100px|coviete di “Pokes et djårnons”]]
Dedja e [[1937]], i disfind si memwere a l' UCL so l' accint walon d' [[Djanmioû]] ki serè eplaidî dizo l' tite &quot; Lexique du parler de Jamioulx &quot;(1949) (rahoukî come '''O90''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]]. 

Des [[ramexhnêyes di powinmes]], c' est “[[Houpeas d' avri (arimés)|Houpeas d' avri]]” ki rexhe li prumî ([[1949]]), divant “[[Å solea des leus (novele)|Å solea des leus]]” (1947), “[[Pokes et djårnons (arimés)|Pokes et djårnons]]” ([[1947]]). Pu gn ourit li gros live k' endè rashonne bråmint: ”Œuvres poétiques wallonnes” (1990). 

Come sicrijheu d' prôze, i cmince pa vudî des ptits contes et noveles: “Troes contes” (1938); “Il aveut poirté l' solea dins s' bezaece” (1951), “Fåves del taeye ås fraijhes et contes do Tiene al Bijhe” (1956). 

Pus tård, Wili Bal va passer a des scrijhaedjes ene miete biyografikes, ene miete filozofikes, ki racontèt si tins d' sôdårds et di prijhnî tins del [[guere di 1940-1945]]. Li prumî d' zels, “[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]” (1996), va esse riprin dins on pus spès live: “[[Djonnesse a målvåt (sovnances)|Djonnesse a målvåt]]” (2001). Dins s' djonnesse, djustumint, il aveut eto ratourné on roman da Ramuz “[[Aline (roman)|Aline]]” (parexhou e 1998), et scrît del proze nén racontrece “El redjon dins l' monde” (1936).

Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]] et dins l' [[antolodjeye Gallimard]] des powetes do 20inme sieke, avou les ôtes riprezintants del [[djermêye 48]]. Il est rprins eto dins l' [[antolodjeye Fleurs diyalectåles]], dins l' [[Antolodjeye Scrire]] ey il a stî publiyî sacwants côps dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|1/1992}}, pp. 4-5 ; {{l°|3/1997}}, pp. 3-13 ; {{l°|3/1998}}, pp. 18-21 ; {{l°|4/2000}}, pp. 12-13 ; {{l°|4/2001}}, pp. 8-13 ; {{l°|4/2006}}, pp. 22-25 ; {{l°|3/2013}}, pp. 38-51.&lt;/ref&gt;.

== Cårire ådfoû do walon ==
[[Imådje:wili_bal_poitrait_fd.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
Å dfoû do walon, il a eto scrît des sincieusès sacwès sol francès. Insi, il aveut-st enondé on &quot;motî des mots afrikins e francès&quot;. 

Di s' mestî, il a cmincî prof d' atenêye a [[Mårcin (viyaedje)|Mårcin]] 11 ans å long (1945-1956), tot-z î tnant eto ene pitite [[cinse]]. Adonpwis, il eva come prof d' univ å [[Congo bedje|Congo]], a l' [[univiersité Lovanium]]. Il î dvént doyén del Faculté d' Letes (1962-1965). I rintere adon el Beldjike, a l' [[UCL]], todi come prof di romanes, pu divént doyén del Fak di Letes (1968-1970). Di 1970 a 1973, i serè vice-prezidint do Consey Academike.

== Willy Bal eyet li mouvmint ravicantisse ==
Willy Bal a stî onk des råles romanisses a djåzer di l' avni do walon e walon, et a tuzer ene miete a si ehåyaedje: ''Standardiser, moderniser, la juste mesure à garder'' (2002). Mins i n' a måy fwait l' ascoxheye di oizeur ecoraedjî on walon unifyî.

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* {{Abt}}
** [http://rifondou.walon.org/Bal_Willy.php Pådje di sacwants d' ses scrijhaedjes] (e [[rfondou walon]])
** [http://lucyin.walon.org/livreye/wilibal.html Prumire pådje] (e &quot;prerfondou&quot;)
* sol waibe [[SLLW]] (e [[sistinme Feller|Feller]])
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_bal.html Antolodjeye di ses scrijhaedjes]
* Bibiografeyes e francès
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20041020033418/http://users.skynet.be/sllw/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' SLLW] (e francès)
** {{fr}} [http://www.arllfb.be/composition/membres/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' Academeye francesse di Beldjike]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Rilomés linwincieus|Bal, Willy]]
[[Categoreye:SLLW|Bal, Willy]]</text>
      <sha1>6hvxy1irvhs811dhwrxuqb0z1dqt09m</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416880</id>
      <parentid>416875</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:31:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>/* Willy Bal eyet li mouvmint ravicantisse */</comment>
      <origin>416880</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5181" sha1="qt26pnw42qsqfvz6vaur3j720u4lu0u" xml:space="preserve">[[Imådje:Bal Willy 2006.jpg|thumb|(e 2006)]]
'''Willy Bal''' a skepyî li [[11 d' awousse]] [[1916]] ey a morou li [[18 d' awousse]] [[2013]]. 

C' est on [[sicrijheu e walon|scrijheu e walon]] et on [[rcwereu sol walon]], k' a cmincî les deus bouyes tot djonne. 

Willy Bal est on råle mimbe di l' [[SLLW]] ki djåzeut voltî walon avou les waloneus. Et s' endè siervi dins ses spitchs dins les strimaedjes di [[lives e walon]]. Il eployive pår li walon cwand il esteut dins les djuri d' teze di diyalectolodjeye walone (metans po [[Aclevaedje des bovrins a Djåçlete (live)|Aclevaedje des bovrins a Djåçlete]] da [[Jean-Jacques Gaziaux]]).

== Biyografeye ==
Il est sôdård tins del [[Deujhinme guere daegnrece]] et il est fwait prijhnî après l' [[Bataye del Lys]]. Il est ritnou cénk ans å long e-n [[Almagne]]. I cåze di tot ça dins sacwants d' ses lives : ''[[Å solea des leus (novele)|Au soya dés leus]]'' (1947), ''[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]'' (1996)…

Il a felmint bouté tot-z eplaidant les foyous d' [[Arille Carlier]] so les mots walons do payis d' Tchålerwè, dins li ''[[Motî do Coûtchant walon|Dictionnaire de l'Ouest-wallon]]'' ([[1988]]).

== Sicrijhaedjes e walon ==
[[Imådje:Bal_pokes.jpg|thumb|100px|coviete di “Pokes et djårnons”]]
Dedja e [[1937]], i disfind si memwere a l' UCL so l' accint walon d' [[Djanmioû]] ki serè eplaidî dizo l' tite &quot; Lexique du parler de Jamioulx &quot;(1949) (rahoukî come '''O90''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]]. 

Des [[ramexhnêyes di powinmes]], c' est “[[Houpeas d' avri (arimés)|Houpeas d' avri]]” ki rexhe li prumî ([[1949]]), divant “[[Å solea des leus (novele)|Å solea des leus]]” (1947), “[[Pokes et djårnons (arimés)|Pokes et djårnons]]” ([[1947]]). Pu gn ourit li gros live k' endè rashonne bråmint: ”Œuvres poétiques wallonnes” (1990). 

Come sicrijheu d' prôze, i cmince pa vudî des ptits contes et noveles: “Troes contes” (1938); “Il aveut poirté l' solea dins s' bezaece” (1951), “Fåves del taeye ås fraijhes et contes do Tiene al Bijhe” (1956). 

Pus tård, Wili Bal va passer a des scrijhaedjes ene miete biyografikes, ene miete filozofikes, ki racontèt si tins d' sôdårds et di prijhnî tins del [[guere di 1940-1945]]. Li prumî d' zels, “[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]” (1996), va esse riprin dins on pus spès live: “[[Djonnesse a målvåt (sovnances)|Djonnesse a målvåt]]” (2001). Dins s' djonnesse, djustumint, il aveut eto ratourné on roman da Ramuz “[[Aline (roman)|Aline]]” (parexhou e 1998), et scrît del proze nén racontrece “El redjon dins l' monde” (1936).

Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]] et dins l' [[antolodjeye Gallimard]] des powetes do 20inme sieke, avou les ôtes riprezintants del [[djermêye 48]]. Il est rprins eto dins l' [[antolodjeye Fleurs diyalectåles]], dins l' [[Antolodjeye Scrire]] ey il a stî publiyî sacwants côps dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|1/1992}}, pp. 4-5 ; {{l°|3/1997}}, pp. 3-13 ; {{l°|3/1998}}, pp. 18-21 ; {{l°|4/2000}}, pp. 12-13 ; {{l°|4/2001}}, pp. 8-13 ; {{l°|4/2006}}, pp. 22-25 ; {{l°|3/2013}}, pp. 38-51.&lt;/ref&gt;.

== Cårire ådfoû do walon ==
[[Imådje:wili_bal_poitrait_fd.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
Å dfoû do walon, il a eto scrît des sincieusès sacwès sol francès. Insi, il aveut-st enondé on &quot;motî des mots afrikins e francès&quot;. 

Di s' mestî, il a cmincî prof d' atenêye a [[Mårcin (viyaedje)|Mårcin]] 11 ans å long (1945-1956), tot-z î tnant eto ene pitite [[cinse]]. Adonpwis, il eva come prof d' univ å [[Congo bedje|Congo]], a l' [[univiersité Lovanium]]. Il î dvént doyén del Faculté d' Letes (1962-1965). I rintere adon el Beldjike, a l' [[UCL]], todi come prof di romanes, pu divént doyén del Fak di Letes (1968-1970). Di 1970 a 1973, i serè vice-prezidint do Consey Academike.

== Willy Bal eyet li mouvmint ravicantisse ==
Willy Bal a stî onk des råles romanisses a djåzer di l' avni do walon e walon, et a tuzer ene miete a si ehåyaedje: ''Standardiser, moderniser, la juste mesure à garder'' (2002)&lt;ref&gt;[[MicRomania (gazete)|micRomania]], {{l°|22}}, djulete-awousse-setimbe 1997.&lt;/ref&gt;. Mins i n' a måy fwait l' ascoxheye di oizeur ecoraedjî on walon unifyî.

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* {{Abt}}
** [http://rifondou.walon.org/Bal_Willy.php Pådje di sacwants d' ses scrijhaedjes] (e [[rfondou walon]])
** [http://lucyin.walon.org/livreye/wilibal.html Prumire pådje] (e &quot;prerfondou&quot;)
* sol waibe [[SLLW]] (e [[sistinme Feller|Feller]])
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_bal.html Antolodjeye di ses scrijhaedjes]
* Bibiografeyes e francès
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20041020033418/http://users.skynet.be/sllw/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' SLLW] (e francès)
** {{fr}} [http://www.arllfb.be/composition/membres/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' Academeye francesse di Beldjike]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Rilomés linwincieus|Bal, Willy]]
[[Categoreye:SLLW|Bal, Willy]]</text>
      <sha1>qt26pnw42qsqfvz6vaur3j720u4lu0u</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416918</id>
      <parentid>416880</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:48:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Sicrijhaedjes e walon */</comment>
      <origin>416918</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5182" sha1="ss6x1soagrpktwzzikeenazye01teu6" xml:space="preserve">[[Imådje:Bal Willy 2006.jpg|thumb|(e 2006)]]
'''Willy Bal''' a skepyî li [[11 d' awousse]] [[1916]] ey a morou li [[18 d' awousse]] [[2013]]. 

C' est on [[sicrijheu e walon|scrijheu e walon]] et on [[rcwereu sol walon]], k' a cmincî les deus bouyes tot djonne. 

Willy Bal est on råle mimbe di l' [[SLLW]] ki djåzeut voltî walon avou les waloneus. Et s' endè siervi dins ses spitchs dins les strimaedjes di [[lives e walon]]. Il eployive pår li walon cwand il esteut dins les djuri d' teze di diyalectolodjeye walone (metans po [[Aclevaedje des bovrins a Djåçlete (live)|Aclevaedje des bovrins a Djåçlete]] da [[Jean-Jacques Gaziaux]]).

== Biyografeye ==
Il est sôdård tins del [[Deujhinme guere daegnrece]] et il est fwait prijhnî après l' [[Bataye del Lys]]. Il est ritnou cénk ans å long e-n [[Almagne]]. I cåze di tot ça dins sacwants d' ses lives : ''[[Å solea des leus (novele)|Au soya dés leus]]'' (1947), ''[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]'' (1996)…

Il a felmint bouté tot-z eplaidant les foyous d' [[Arille Carlier]] so les mots walons do payis d' Tchålerwè, dins li ''[[Motî do Coûtchant walon|Dictionnaire de l'Ouest-wallon]]'' ([[1988]]).

== Sicrijhaedjes e walon ==
[[Imådje:Bal_pokes.jpg|thumb|100px|coviete di “Pokes et djårnons”]]
Dedja e [[1937]], i disfind si memwere a l' UCL so l' accint walon d' [[Djanmioû]] ki serè eplaidî dizo l' tite &quot; Lexique du parler de Jamioulx &quot;(1949) (rahoukî come '''O90''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]]). 

Des [[ramexhnêyes di powinmes]], c' est “[[Houpeas d' avri (arimés)|Houpeas d' avri]]” ki rexhe li prumî ([[1949]]), divant “[[Å solea des leus (novele)|Å solea des leus]]” (1947), “[[Pokes et djårnons (arimés)|Pokes et djårnons]]” ([[1947]]). Pu gn ourit li gros live k' endè rashonne bråmint: ”Œuvres poétiques wallonnes” (1990). 

Come sicrijheu d' prôze, i cmince pa vudî des ptits contes et noveles: “Troes contes” (1938); “Il aveut poirté l' solea dins s' bezaece” (1951), “Fåves del taeye ås fraijhes et contes do Tiene al Bijhe” (1956). 

Pus tård, Wili Bal va passer a des scrijhaedjes ene miete biyografikes, ene miete filozofikes, ki racontèt si tins d' sôdårds et di prijhnî tins del [[guere di 1940-1945]]. Li prumî d' zels, “[[Warum Krieg ? (sovnances)|Warum Krieg ?]]” (1996), va esse riprin dins on pus spès live: “[[Djonnesse a målvåt (sovnances)|Djonnesse a målvåt]]” (2001). Dins s' djonnesse, djustumint, il aveut eto ratourné on roman da Ramuz “[[Aline (roman)|Aline]]” (parexhou e 1998), et scrît del proze nén racontrece “El redjon dins l' monde” (1936).

Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]] et dins l' [[antolodjeye Gallimard]] des powetes do 20inme sieke, avou les ôtes riprezintants del [[djermêye 48]]. Il est rprins eto dins l' [[antolodjeye Fleurs diyalectåles]], dins l' [[Antolodjeye Scrire]] ey il a stî publiyî sacwants côps dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|1/1992}}, pp. 4-5 ; {{l°|3/1997}}, pp. 3-13 ; {{l°|3/1998}}, pp. 18-21 ; {{l°|4/2000}}, pp. 12-13 ; {{l°|4/2001}}, pp. 8-13 ; {{l°|4/2006}}, pp. 22-25 ; {{l°|3/2013}}, pp. 38-51.&lt;/ref&gt;.

== Cårire ådfoû do walon ==
[[Imådje:wili_bal_poitrait_fd.jpg|thumb|(diviè 1970)]]
Å dfoû do walon, il a eto scrît des sincieusès sacwès sol francès. Insi, il aveut-st enondé on &quot;motî des mots afrikins e francès&quot;. 

Di s' mestî, il a cmincî prof d' atenêye a [[Mårcin (viyaedje)|Mårcin]] 11 ans å long (1945-1956), tot-z î tnant eto ene pitite [[cinse]]. Adonpwis, il eva come prof d' univ å [[Congo bedje|Congo]], a l' [[univiersité Lovanium]]. Il î dvént doyén del Faculté d' Letes (1962-1965). I rintere adon el Beldjike, a l' [[UCL]], todi come prof di romanes, pu divént doyén del Fak di Letes (1968-1970). Di 1970 a 1973, i serè vice-prezidint do Consey Academike.

== Willy Bal eyet li mouvmint ravicantisse ==
Willy Bal a stî onk des råles romanisses a djåzer di l' avni do walon e walon, et a tuzer ene miete a si ehåyaedje: ''Standardiser, moderniser, la juste mesure à garder'' (2002)&lt;ref&gt;[[MicRomania (gazete)|micRomania]], {{l°|22}}, djulete-awousse-setimbe 1997.&lt;/ref&gt;. Mins i n' a måy fwait l' ascoxheye di oizeur ecoraedjî on walon unifyî.

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* {{Abt}}
** [http://rifondou.walon.org/Bal_Willy.php Pådje di sacwants d' ses scrijhaedjes] (e [[rfondou walon]])
** [http://lucyin.walon.org/livreye/wilibal.html Prumire pådje] (e &quot;prerfondou&quot;)
* sol waibe [[SLLW]] (e [[sistinme Feller|Feller]])
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_bal.html Antolodjeye di ses scrijhaedjes]
* Bibiografeyes e francès
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20041020033418/http://users.skynet.be/sllw/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' SLLW] (e francès)
** {{fr}} [http://www.arllfb.be/composition/membres/bal.html Si bibiografeye sol waibe di l' Academeye francesse di Beldjike]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Bal, Willy]]
[[Categoreye:Rilomés linwincieus|Bal, Willy]]
[[Categoreye:SLLW|Bal, Willy]]</text>
      <sha1>ss6x1soagrpktwzzikeenazye01teu6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Camille Gaspard</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9225</id>
    <revision>
      <id>416922</id>
      <parentid>408995</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:59:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416922</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6666" sha1="9a3b6puwwpw4ymmxrmmlmbqss0haq5k" xml:space="preserve">[[Imådje:Camille Gaspard djonne.JPG|thumb|80px|estant djonne]]
'''Camille Gaspard''' vina å monde a [[Dairômont]] (inte [[Li Troes-Pont]], [[Li Viye Såm]] et [[Lierneu]]) li [[24 di fevrî]] [[1917]]. 

I mora li [[23 d' may]] [[1990]].

Di s' mestî, il esteut [[cinsî]], pu rprezintant po les machines di cinse.

== Ouve e walon ==
C' esteut on scrijheu e walon do payis di [[Ståvleu]], k' a dmoré lontins a [[Wene]]. Il a scrît des pîces di teyåte e walon (sovint e [[zandrin]]s), et beacôp des ptits bokets et des [[tchanson e walon|tchansons]], et on bea hopea d' [[paskeye]]s.

Ses tchansons estént [[compôzeu|metowes e muzike]] pa Arsène Collin.

Il est purade kinoxhou po ses tchansons, k' on trovéve divins les [[pitite gazete|ptitès gazetes]]. Ene did zeles, «[[Vive nosse Walonreye (tchanson)|Vive nosse Walonreye]]», pout esse loukeye come l' ime nåcionål el [[Hôte Årdene]].

[[Imådje:Gaspard Colin Neuprez fiesse.ogg|thumb|tchantaedje emey tchapele di 

Ene ôte di ses tchansons, «c' esteut dimegne li [[dicåce|fiesse]]» fourit rtchantêye foirt sovint dins les fiesses avou do walon. Ele l' a stî eto pa [[Jules Bastin]] so s' plake «[[Airs folkloriques wallons (sitroete plake)]]».

Camile Gaspård a cmincî a scrire divins les [[anêyes 1930]], et i scrijha tofer, disk' al fén.

== Corwaitaedje et eplaidaedje di ses ouves ==
Les scrijhaedjes da Camile Gaspard ont stî corwaitîs pa [[François Duysinx]], a pårti des papîscrîts wårdés pa [[Jean-Philippe Legrand]], si ptit-fi.

Les tinmes da Camile Gaspard sont classikes mins li motî eyet l' croejhete sont foirt peurs, sins waire di [[francijha|rfrancijhaedjes]].

Totes ses ouves, avou s' biyografeye, ont stî eplaideyes pa [[Jean-Philippe Legrand]] e [[2017]], dizo l' tite: «''[[Camille Gaspard, auteur wallon]]''».

== Les pîces e walon da Camille Gaspård ==
* Halpate et Carapate (1957)
* Li rond d' ôr (1959) (comedeye e troes akes).
* Pirontchamp (1961) (comedeye e troes akes e zandrins).
* Li dringuele (tradji-comedeye).
* Fefene court les voyes.
* Årtike 10 (comedeye d' èn ake avou des tchansons).
* ''Florijean''.

== Djivêye des scrijhaedjes da Camille Gaspard ==
=== A-D ===
* A stok
* Â vî cruç'fi
* Alè Hay'
* Amoureûse
* Bèle amitié
* Bèle Marèye
* Bourtèdje
* C'est dès canayes, fré Collard!
* C'èst l'dolar
* C'èst l'prétimps qui tchante
* C'èst mi qu'a l'pus bèle
* C'è-st-on valèt!
* Complinte d'on couyon
* Complinte d'on roûvyisse
* Complinte so lès clokes
* Côp d'huflet
* Cwand dj'ârè l'million
* Cwand tos nos prisonniers revinront
* Dj’a do bon cafè 
* Dj'a l'moto!
* Dji tchante por vos
* Dju m'va 'nnè raler d'min
* Dju n'brankèle dè mî
* Dju sé qu'lès omes sont toursiveûs
* Dju so buzé
* Doucès k'pagni

=== E-K ===
* E l'leune
* Eles ralonguihèt !…
* Elle a l'bèguin por ti
* Fifine
* Frauder (paskeye di guere)
* Fré d'lidje
* Grand-pére èt p'tite fèye
* Grands-omes
* Houte, ouveûre… tchante!
* I fât tchanter
* I gn-a toudi sôre ou l'ôte ki n'va nin
* In  n'mu plait nin d'aler pus reûd
* Inte du nos-ôtes
* ''Jeunesse'' (P)
* Ké marièdje!

=== L-M ===
* ''La petite noblesse sartoise''
* L'émancipation dul'fème
* Lès deûs curés
* Lès deûs patrouyeûs
* Lès deûx dramatiqueûs
* Lès deux vîs
* Lès djoyeûs clicotîs
* Lès flaminds d'so lès hés
* Lès flaminds musikeus
* Lès macrales
* Lès prih'nîs (pîce)
* Lès ptits progrès
* Les silos
* Lès simpès djins
* Les treûs côs vingt ans
* Lès-omes
* Li payzan d'tileû
* Li ptit sôdar
* Li tchant dè tchampète
* Li tchant dès troubadoûr
* Louk'
* Lu fâve da djîles
* Lu goûrdjon  ?
* Lu p'tite djoyeûse
* Lu seûl cô k'dj'a ploré
* Lu sint-Nicolê Tirolyin
* Lu tchant d'Belvâ
* Lu tchant dès Wihots
* Lu tchant d'l'amicale
* Marèye Clapète
* Mi ome en vantrin ([http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Tchantaedje sol tévé waloncåzante])
* ''Moisson''
* Mu p'tit Viyèdje
=== N-R ===
* Nos deus
* Noyé Bondjoû wvèzène
* Noyé dès Ardenès
* Noyé Evandjîle dul'nut'
* Noyé fièsse d'amoûr
* Noyé fiesse doûce
* Noyé l'èfant Dju èst v'nî â monde
* Noyé lihèdje do lîve d'Izayîe
* Noyé lihèdje dul deûzîme lète
* Noyé nut'e d'espérance
* Noyé po l'djou d'ouy
* Noyé, tchantans Noyé
* Noyé, vègne tant d'amoûr
* On pind l'Crama
* On p'tit air d'armonica
* On r'tour du fièsse
* Paskèye à Joseph Sépult
* Paskèye à Jules Bahim (1935)
* Paskèye à Jules Bahim (1945)
* Paskèye à M. L'abbé Sevrin
* Paskèye à M. l'curé dul Haleûs
* Paskèye po l’marièdje da Simone èt Maurice
* Pasquèye so les bâcèles
* Payis d'Lîdje
* Pèneus'té
* ''Petits''
* Pice-crosse ([http://walon.cultureforum.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#548 Paroles]; [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Tchantaedje e videyo])
* Pitit Mamé
* Pititès fleûrs du prétimps
* Plin d'mèhins
* Po les djins du'm payis
* Po r’pârler lès-omes
* Po ravizer lès-omes
* Pocwè n'av'nin v'ni
* Pout-on creûre…
* P'tis oûhès, s’vos èstiz dès-omes
* Quand c'est qu' tu mèts ton beau vantrin
* Rîmê po l'meû d'avri 89
* Rin d'tél po s'mète so ton!
* Ruv'ni

=== S-Z ===
* ''Si j'avais la chance'' (P)
* Solo
* Solo d'nosse walonn'rèye
* Sone èt sone, timpèsse…
* ''Sourire'' (P)
* Sov'nance du qwand j'esteû ptit
* St Nicolè Tyrolien
* Tchanson so lès tchansons
* Tchante valèt
* ''Ton sourire''
* Tyroliène d'amour
* Tyroliène d'Ardène
* Tyroliène dè râskignoû (Tyrolyinne do [[råskignoû]])
* Tyro-Tyrolienne
* Valsans
* Vîgreûs payizan
* Vigreûse Ardène
* Vive lès Wihots!
* Vîve lu djôye
* Vive nosse Walon'rèye
* Vola l'martchand
* Wice l'a-dj'mètou
* Wice va-t-i 

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [[Tchansons e walon]] sol [[tévé waloncåzante]]
** [http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Si tchanson &quot;Mi ome å vantrin&quot; tchanté pa Hélène Maréchal] 
** [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Ene di ses tchansons &quot;Li pice-crosse&quot; tchantêye pa Jean-Philippe Legrand]
* [[Arimé]]s
** [http://rifondou.walon.org/gaspard_camille.html Si pådje so l' Aberteke]
** [http://walon.1fr1.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#542 Sacwants tecses] {{wenz}}
* Biyografeye 
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20070312191947/http://users.skynet.be/sllw/gaspard.html Li corwaitaedje di ses ouves pa Françwès Duysinx, sol waibe di l' SLLW]

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Teyåtreus e walon|Gaspard, Camille]]</text>
      <sha1>9a3b6puwwpw4ymmxrmmlmbqss0haq5k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416926</id>
      <parentid>416922</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:02:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416926</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6699" sha1="keygc961ucbowu033a9kce6rzxmbav4" xml:space="preserve">[[Imådje:Camille Gaspard djonne.JPG|thumb|80px|estant djonne]]
'''Camille Gaspard''' vina å monde a [[Dairômont]] (inte [[Li Troes-Pont]], [[Li Viye Såm]] et [[Lierneu]]) li [[24 di fevrî]] [[1917]]. 

I mora li [[23 d' may]] [[1990]].

Di s' mestî, il esteut [[cinsî]], pu rprezintant po les machines di cinse.

== Ouve e walon ==
C' esteut on scrijheu e walon do payis di [[Ståvleu]], k' a dmoré lontins a [[Wene]]. Il a scrît des pîces di teyåte e walon (sovint e [[zandrin]]s), et beacôp des ptits bokets et des [[tchanson e walon|tchansons]], et on bea hopea d' [[paskeye]]s.

Ses tchansons estént [[compôzeu|metowes e muzike]] pa Arsène Collin.

Il est purade kinoxhou po ses tchansons, k' on trovéve divins les [[pitite gazete|ptitès gazetes]]. Ene did zeles, «[[Vive nosse Walonreye (tchanson)|Vive nosse Walonreye]]», pout esse loukeye come l' ime nåcionå el [[Hôte Årdene]].

[[Imådje:Gaspard Collin Neuprez fiesse.ogg|thumb|tchantaedje emey tchapele di «c' esteut dimegne li fiesse»]]

Ene ôte di ses tchansons, «c' esteut dimegne li [[dicåce|fiesse]]» fourit rtchantêye foirt sovint dins les fiesses avou do walon. Ele l' a stî eto pa [[Jules Bastin]] so s' plake «[[Airs folkloriques wallons (sitroete plake)]]».

Camile Gaspård a cmincî a scrire divins les [[anêyes 1930]], et i scrijha tofer, disk' al fén.

== Corwaitaedje et eplaidaedje di ses ouves ==
Les scrijhaedjes da Camile Gaspard ont stî corwaitîs pa [[François Duysinx]], a pårti des papîscrîts wårdés pa [[Jean-Philippe Legrand]], si ptit-fi.

Les tinmes da Camile Gaspard sont classikes mins li motî eyet l' croejhete sont foirt peurs, sins waire di [[francijha|rfrancijhaedjes]].

Totes ses ouves, avou s' biyografeye, ont stî eplaideyes pa [[Jean-Philippe Legrand]] e [[2017]], dizo l' tite: «''[[Camille Gaspard, auteur wallon]]''».

== Les pîces e walon da Camille Gaspård ==
* Halpate et Carapate (1957)
* Li rond d' ôr (1959) (comedeye e troes akes).
* Pirontchamp (1961) (comedeye e troes akes e zandrins).
* Li dringuele (tradji-comedeye).
* Fefene court les voyes.
* Årtike 10 (comedeye d' èn ake avou des tchansons).
* ''Florijean''.

== Djivêye des scrijhaedjes da Camille Gaspard ==
=== A-D ===
* A stok
* Â vî cruç'fi
* Alè Hay'
* Amoureûse
* Bèle amitié
* Bèle Marèye
* Bourtèdje
* C'est dès canayes, fré Collard!
* C'èst l'dolar
* C'èst l'prétimps qui tchante
* C'èst mi qu'a l'pus bèle
* C'è-st-on valèt!
* Complinte d'on couyon
* Complinte d'on roûvyisse
* Complinte so lès clokes
* Côp d'huflet
* Cwand dj'ârè l'million
* Cwand tos nos prisonniers revinront
* Dj’a do bon cafè 
* Dj'a l'moto!
* Dji tchante por vos
* Dju m'va 'nnè raler d'min
* Dju n'brankèle dè mî
* Dju sé qu'lès omes sont toursiveûs
* Dju so buzé
* Doucès k'pagni

=== E-K ===
* E l'leune
* Eles ralonguihèt !…
* Elle a l'bèguin por ti
* Fifine
* Frauder (paskeye di guere)
* Fré d'lidje
* Grand-pére èt p'tite fèye
* Grands-omes
* Houte, ouveûre… tchante!
* I fât tchanter
* I gn-a toudi sôre ou l'ôte ki n'va nin
* In  n'mu plait nin d'aler pus reûd
* Inte du nos-ôtes
* ''Jeunesse'' (P)
* Ké marièdje!

=== L-M ===
* ''La petite noblesse sartoise''
* L'émancipation dul'fème
* Lès deûs curés
* Lès deûs patrouyeûs
* Lès deûx dramatiqueûs
* Lès deux vîs
* Lès djoyeûs clicotîs
* Lès flaminds d'so lès hés
* Lès flaminds musikeus
* Lès macrales
* Lès prih'nîs (pîce)
* Lès ptits progrès
* Les silos
* Lès simpès djins
* Les treûs côs vingt ans
* Lès-omes
* Li payzan d'tileû
* Li ptit sôdar
* Li tchant dè tchampète
* Li tchant dès troubadoûr
* Louk'
* Lu fâve da djîles
* Lu goûrdjon  ?
* Lu p'tite djoyeûse
* Lu seûl cô k'dj'a ploré
* Lu sint-Nicolê Tirolyin
* Lu tchant d'Belvâ
* Lu tchant dès Wihots
* Lu tchant d'l'amicale
* Marèye Clapète
* Mi ome en vantrin ([http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Tchantaedje sol tévé waloncåzante])
* ''Moisson''
* Mu p'tit Viyèdje
=== N-R ===
* Nos deus
* Noyé Bondjoû wvèzène
* Noyé dès Ardenès
* Noyé Evandjîle dul'nut'
* Noyé fièsse d'amoûr
* Noyé fiesse doûce
* Noyé l'èfant Dju èst v'nî â monde
* Noyé lihèdje do lîve d'Izayîe
* Noyé lihèdje dul deûzîme lète
* Noyé nut'e d'espérance
* Noyé po l'djou d'ouy
* Noyé, tchantans Noyé
* Noyé, vègne tant d'amoûr
* On pind l'Crama
* On p'tit air d'armonica
* On r'tour du fièsse
* Paskèye à Joseph Sépult
* Paskèye à Jules Bahim (1935)
* Paskèye à Jules Bahim (1945)
* Paskèye à M. L'abbé Sevrin
* Paskèye à M. l'curé dul Haleûs
* Paskèye po l’marièdje da Simone èt Maurice
* Pasquèye so les bâcèles
* Payis d'Lîdje
* Pèneus'té
* ''Petits''
* Pice-crosse ([http://walon.cultureforum.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#548 Paroles]; [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Tchantaedje e videyo])
* Pitit Mamé
* Pititès fleûrs du prétimps
* Plin d'mèhins
* Po les djins du'm payis
* Po r’pârler lès-omes
* Po ravizer lès-omes
* Pocwè n'av'nin v'ni
* Pout-on creûre…
* P'tis oûhès, s’vos èstiz dès-omes
* Quand c'est qu' tu mèts ton beau vantrin
* Rîmê po l'meû d'avri 89
* Rin d'tél po s'mète so ton!
* Ruv'ni

=== S-Z ===
* ''Si j'avais la chance'' (P)
* Solo
* Solo d'nosse walonn'rèye
* Sone èt sone, timpèsse…
* ''Sourire'' (P)
* Sov'nance du qwand j'esteû ptit
* St Nicolè Tyrolien
* Tchanson so lès tchansons
* Tchante valèt
* ''Ton sourire''
* Tyroliène d'amour
* Tyroliène d'Ardène
* Tyroliène dè râskignoû (Tyrolyinne do [[råskignoû]])
* Tyro-Tyrolienne
* Valsans
* Vîgreûs payizan
* Vigreûse Ardène
* Vive lès Wihots!
* Vîve lu djôye
* Vive nosse Walon'rèye
* Vola l'martchand
* Wice l'a-dj'mètou
* Wice va-t-i 

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [[Tchansons e walon]] sol [[tévé waloncåzante]]
** [http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Si tchanson &quot;Mi ome å vantrin&quot; tchanté pa Hélène Maréchal] 
** [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Ene di ses tchansons &quot;Li pice-crosse&quot; tchantêye pa Jean-Philippe Legrand]
* [[Arimé]]s
** [http://rifondou.walon.org/gaspard_camille.html Si pådje so l' Aberteke]
** [http://walon.1fr1.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#542 Sacwants tecses] {{wenz}}
* Biyografeye 
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20070312191947/http://users.skynet.be/sllw/gaspard.html Li corwaitaedje di ses ouves pa Françwès Duysinx, sol waibe di l' SLLW]

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Teyåtreus e walon|Gaspard, Camille]]</text>
      <sha1>keygc961ucbowu033a9kce6rzxmbav4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416929</id>
      <parentid>416926</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:18:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Ouve e walon */</comment>
      <origin>416929</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6863" sha1="5xoqbnazmh13uciekcfthvy6ktu80r1" xml:space="preserve">[[Imådje:Camille Gaspard djonne.JPG|thumb|80px|estant djonne]]
'''Camille Gaspard''' vina å monde a [[Dairômont]] (inte [[Li Troes-Pont]], [[Li Viye Såm]] et [[Lierneu]]) li [[24 di fevrî]] [[1917]]. 

I mora li [[23 d' may]] [[1990]].

Di s' mestî, il esteut [[cinsî]], pu rprezintant po les machines di cinse.

== Ouve e walon ==
C' esteut on scrijheu e walon do payis di [[Ståvleu]], k' a dmoré lontins a [[Wene]]. 

Il a cmincî a scrire divins les [[anêyes 1930]], et i scrijha tofer, disk' al fén.

On lyi doet des pîces di teyåte e walon (sovint e [[zandrin]]s), beacôp des ptits bokets [[arimé]]s, et des [[tchanson e walon|tchansons]], et on bea hopea d' [[paskeye]]s.

Ses tchansons estént [[compôzeu|metowes e muzike]] pa Arsène Collin.

Il est purade kinoxhou po ses tchansons, k' on trovéve divins les [[pitite gazete|ptitès gazetes]]. Ene did zeles, «[[Vive nosse Walonreye (tchanson)|Vive nosse Walonreye]]», pout esse loukeye come l' ime nåcionå el [[Hôte Årdene]].

[[Imådje:Gaspard Collin Neuprez fiesse.ogg|thumb|tchantaedje emey tchapele di «c' esteut dimegne li fiesse»]]

Ene ôte di ses tchansons, «c' esteut dimegne li [[dicåce|fiesse]]» ([[incipite]]) fourit rtchantêye foirt sovint dins les fiesses avou do walon. Ele l' a stî eto pa [[Jules Bastin]] so s' plake «[[Airs folkloriques wallons (sitroete plake)]]». Elle a stî ristudieye ezès [[scoles di Bive]] ([http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2024-10-29_Sicole_di_Bive.pdf tecse ciddé p. 4]).

== Corwaitaedje et eplaidaedje di ses ouves ==
Les scrijhaedjes da Camile Gaspard ont stî corwaitîs pa [[François Duysinx]], a pårti des papîscrîts wårdés pa [[Jean-Philippe Legrand]], si ptit-fi.

Les tinmes da Camile Gaspard sont classikes mins li motî eyet l' croejhete sont foirt peurs, sins waire di [[francijha|rfrancijhaedjes]].

Totes ses ouves, avou s' biyografeye, ont stî eplaideyes pa [[Jean-Philippe Legrand]] e [[2017]], dizo l' tite: «''[[Camille Gaspard, auteur wallon]]''».

== Les pîces e walon da Camille Gaspård ==
* Halpate et Carapate (1957)
* Li rond d' ôr (1959) (comedeye e troes akes).
* Pirontchamp (1961) (comedeye e troes akes e zandrins).
* Li dringuele (tradji-comedeye).
* Fefene court les voyes.
* Årtike 10 (comedeye d' èn ake avou des tchansons).
* ''Florijean''.

== Djivêye des scrijhaedjes da Camille Gaspard ==
=== A-D ===
* A stok
* Â vî cruç'fi
* Alè Hay'
* Amoureûse
* Bèle amitié
* Bèle Marèye
* Bourtèdje
* C'est dès canayes, fré Collard!
* C'èst l'dolar
* C'èst l'prétimps qui tchante
* C'èst mi qu'a l'pus bèle
* C'è-st-on valèt!
* Complinte d'on couyon
* Complinte d'on roûvyisse
* Complinte so lès clokes
* Côp d'huflet
* Cwand dj'ârè l'million
* Cwand tos nos prisonniers revinront
* Dj’a do bon cafè 
* Dj'a l'moto!
* Dji tchante por vos
* Dju m'va 'nnè raler d'min
* Dju n'brankèle dè mî
* Dju sé qu'lès omes sont toursiveûs
* Dju so buzé
* Doucès k'pagni

=== E-K ===
* E l'leune
* Eles ralonguihèt !…
* Elle a l'bèguin por ti
* Fifine
* Frauder (paskeye di guere)
* Fré d'lidje
* Grand-pére èt p'tite fèye
* Grands-omes
* Houte, ouveûre… tchante!
* I fât tchanter
* I gn-a toudi sôre ou l'ôte ki n'va nin
* In  n'mu plait nin d'aler pus reûd
* Inte du nos-ôtes
* ''Jeunesse'' (P)
* Ké marièdje!

=== L-M ===
* ''La petite noblesse sartoise''
* L'émancipation dul'fème
* Lès deûs curés
* Lès deûs patrouyeûs
* Lès deûx dramatiqueûs
* Lès deux vîs
* Lès djoyeûs clicotîs
* Lès flaminds d'so lès hés
* Lès flaminds musikeus
* Lès macrales
* Lès prih'nîs (pîce)
* Lès ptits progrès
* Les silos
* Lès simpès djins
* Les treûs côs vingt ans
* Lès-omes
* Li payzan d'tileû
* Li ptit sôdar
* Li tchant dè tchampète
* Li tchant dès troubadoûr
* Louk'
* Lu fâve da djîles
* Lu goûrdjon  ?
* Lu p'tite djoyeûse
* Lu seûl cô k'dj'a ploré
* Lu sint-Nicolê Tirolyin
* Lu tchant d'Belvâ
* Lu tchant dès Wihots
* Lu tchant d'l'amicale
* Marèye Clapète
* Mi ome en vantrin ([http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Tchantaedje sol tévé waloncåzante])
* ''Moisson''
* Mu p'tit Viyèdje
=== N-R ===
* Nos deus
* Noyé Bondjoû wvèzène
* Noyé dès Ardenès
* Noyé Evandjîle dul'nut'
* Noyé fièsse d'amoûr
* Noyé fiesse doûce
* Noyé l'èfant Dju èst v'nî â monde
* Noyé lihèdje do lîve d'Izayîe
* Noyé lihèdje dul deûzîme lète
* Noyé nut'e d'espérance
* Noyé po l'djou d'ouy
* Noyé, tchantans Noyé
* Noyé, vègne tant d'amoûr
* On pind l'Crama
* On p'tit air d'armonica
* On r'tour du fièsse
* Paskèye à Joseph Sépult
* Paskèye à Jules Bahim (1935)
* Paskèye à Jules Bahim (1945)
* Paskèye à M. L'abbé Sevrin
* Paskèye à M. l'curé dul Haleûs
* Paskèye po l’marièdje da Simone èt Maurice
* Pasquèye so les bâcèles
* Payis d'Lîdje
* Pèneus'té
* ''Petits''
* Pice-crosse ([http://walon.cultureforum.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#548 Paroles]; [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Tchantaedje e videyo])
* Pitit Mamé
* Pititès fleûrs du prétimps
* Plin d'mèhins
* Po les djins du'm payis
* Po r’pârler lès-omes
* Po ravizer lès-omes
* Pocwè n'av'nin v'ni
* Pout-on creûre…
* P'tis oûhès, s’vos èstiz dès-omes
* Quand c'est qu' tu mèts ton beau vantrin
* Rîmê po l'meû d'avri 89
* Rin d'tél po s'mète so ton!
* Ruv'ni

=== S-Z ===
* ''Si j'avais la chance'' (P)
* Solo
* Solo d'nosse walonn'rèye
* Sone èt sone, timpèsse…
* ''Sourire'' (P)
* Sov'nance du qwand j'esteû ptit
* St Nicolè Tyrolien
* Tchanson so lès tchansons
* Tchante valèt
* ''Ton sourire''
* Tyroliène d'amour
* Tyroliène d'Ardène
* Tyroliène dè râskignoû (Tyrolyinne do [[råskignoû]])
* Tyro-Tyrolienne
* Valsans
* Vîgreûs payizan
* Vigreûse Ardène
* Vive lès Wihots!
* Vîve lu djôye
* Vive nosse Walon'rèye
* Vola l'martchand
* Wice l'a-dj'mètou
* Wice va-t-i 

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* [[Tchansons e walon]] sol [[tévé waloncåzante]]
** [http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Si tchanson &quot;Mi ome å vantrin&quot; tchanté pa Hélène Maréchal] 
** [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Ene di ses tchansons &quot;Li pice-crosse&quot; tchantêye pa Jean-Philippe Legrand]
* [[Arimé]]s
** [http://rifondou.walon.org/gaspard_camille.html Si pådje so l' Aberteke]
** [http://walon.1fr1.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#542 Sacwants tecses] {{wenz}}
* Biyografeye 
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20070312191947/http://users.skynet.be/sllw/gaspard.html Li corwaitaedje di ses ouves pa Françwès Duysinx, sol waibe di l' SLLW]

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Teyåtreus e walon|Gaspard, Camille]]</text>
      <sha1>5xoqbnazmh13uciekcfthvy6ktu80r1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416930</id>
      <parentid>416929</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:19:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Hårdêyes difoûtrinnes */</comment>
      <origin>416930</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6873" sha1="jbipinke3j2fuql3d0f6yktyiz8okbr" xml:space="preserve">[[Imådje:Camille Gaspard djonne.JPG|thumb|80px|estant djonne]]
'''Camille Gaspard''' vina å monde a [[Dairômont]] (inte [[Li Troes-Pont]], [[Li Viye Såm]] et [[Lierneu]]) li [[24 di fevrî]] [[1917]]. 

I mora li [[23 d' may]] [[1990]].

Di s' mestî, il esteut [[cinsî]], pu rprezintant po les machines di cinse.

== Ouve e walon ==
C' esteut on scrijheu e walon do payis di [[Ståvleu]], k' a dmoré lontins a [[Wene]]. 

Il a cmincî a scrire divins les [[anêyes 1930]], et i scrijha tofer, disk' al fén.

On lyi doet des pîces di teyåte e walon (sovint e [[zandrin]]s), beacôp des ptits bokets [[arimé]]s, et des [[tchanson e walon|tchansons]], et on bea hopea d' [[paskeye]]s.

Ses tchansons estént [[compôzeu|metowes e muzike]] pa Arsène Collin.

Il est purade kinoxhou po ses tchansons, k' on trovéve divins les [[pitite gazete|ptitès gazetes]]. Ene did zeles, «[[Vive nosse Walonreye (tchanson)|Vive nosse Walonreye]]», pout esse loukeye come l' ime nåcionå el [[Hôte Årdene]].

[[Imådje:Gaspard Collin Neuprez fiesse.ogg|thumb|tchantaedje emey tchapele di «c' esteut dimegne li fiesse»]]

Ene ôte di ses tchansons, «c' esteut dimegne li [[dicåce|fiesse]]» ([[incipite]]) fourit rtchantêye foirt sovint dins les fiesses avou do walon. Ele l' a stî eto pa [[Jules Bastin]] so s' plake «[[Airs folkloriques wallons (sitroete plake)]]». Elle a stî ristudieye ezès [[scoles di Bive]] ([http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2024-10-29_Sicole_di_Bive.pdf tecse ciddé p. 4]).

== Corwaitaedje et eplaidaedje di ses ouves ==
Les scrijhaedjes da Camile Gaspard ont stî corwaitîs pa [[François Duysinx]], a pårti des papîscrîts wårdés pa [[Jean-Philippe Legrand]], si ptit-fi.

Les tinmes da Camile Gaspard sont classikes mins li motî eyet l' croejhete sont foirt peurs, sins waire di [[francijha|rfrancijhaedjes]].

Totes ses ouves, avou s' biyografeye, ont stî eplaideyes pa [[Jean-Philippe Legrand]] e [[2017]], dizo l' tite: «''[[Camille Gaspard, auteur wallon]]''».

== Les pîces e walon da Camille Gaspård ==
* Halpate et Carapate (1957)
* Li rond d' ôr (1959) (comedeye e troes akes).
* Pirontchamp (1961) (comedeye e troes akes e zandrins).
* Li dringuele (tradji-comedeye).
* Fefene court les voyes.
* Årtike 10 (comedeye d' èn ake avou des tchansons).
* ''Florijean''.

== Djivêye des scrijhaedjes da Camille Gaspard ==
=== A-D ===
* A stok
* Â vî cruç'fi
* Alè Hay'
* Amoureûse
* Bèle amitié
* Bèle Marèye
* Bourtèdje
* C'est dès canayes, fré Collard!
* C'èst l'dolar
* C'èst l'prétimps qui tchante
* C'èst mi qu'a l'pus bèle
* C'è-st-on valèt!
* Complinte d'on couyon
* Complinte d'on roûvyisse
* Complinte so lès clokes
* Côp d'huflet
* Cwand dj'ârè l'million
* Cwand tos nos prisonniers revinront
* Dj’a do bon cafè 
* Dj'a l'moto!
* Dji tchante por vos
* Dju m'va 'nnè raler d'min
* Dju n'brankèle dè mî
* Dju sé qu'lès omes sont toursiveûs
* Dju so buzé
* Doucès k'pagni

=== E-K ===
* E l'leune
* Eles ralonguihèt !…
* Elle a l'bèguin por ti
* Fifine
* Frauder (paskeye di guere)
* Fré d'lidje
* Grand-pére èt p'tite fèye
* Grands-omes
* Houte, ouveûre… tchante!
* I fât tchanter
* I gn-a toudi sôre ou l'ôte ki n'va nin
* In  n'mu plait nin d'aler pus reûd
* Inte du nos-ôtes
* ''Jeunesse'' (P)
* Ké marièdje!

=== L-M ===
* ''La petite noblesse sartoise''
* L'émancipation dul'fème
* Lès deûs curés
* Lès deûs patrouyeûs
* Lès deûx dramatiqueûs
* Lès deux vîs
* Lès djoyeûs clicotîs
* Lès flaminds d'so lès hés
* Lès flaminds musikeus
* Lès macrales
* Lès prih'nîs (pîce)
* Lès ptits progrès
* Les silos
* Lès simpès djins
* Les treûs côs vingt ans
* Lès-omes
* Li payzan d'tileû
* Li ptit sôdar
* Li tchant dè tchampète
* Li tchant dès troubadoûr
* Louk'
* Lu fâve da djîles
* Lu goûrdjon  ?
* Lu p'tite djoyeûse
* Lu seûl cô k'dj'a ploré
* Lu sint-Nicolê Tirolyin
* Lu tchant d'Belvâ
* Lu tchant dès Wihots
* Lu tchant d'l'amicale
* Marèye Clapète
* Mi ome en vantrin ([http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Tchantaedje sol tévé waloncåzante])
* ''Moisson''
* Mu p'tit Viyèdje
=== N-R ===
* Nos deus
* Noyé Bondjoû wvèzène
* Noyé dès Ardenès
* Noyé Evandjîle dul'nut'
* Noyé fièsse d'amoûr
* Noyé fiesse doûce
* Noyé l'èfant Dju èst v'nî â monde
* Noyé lihèdje do lîve d'Izayîe
* Noyé lihèdje dul deûzîme lète
* Noyé nut'e d'espérance
* Noyé po l'djou d'ouy
* Noyé, tchantans Noyé
* Noyé, vègne tant d'amoûr
* On pind l'Crama
* On p'tit air d'armonica
* On r'tour du fièsse
* Paskèye à Joseph Sépult
* Paskèye à Jules Bahim (1935)
* Paskèye à Jules Bahim (1945)
* Paskèye à M. L'abbé Sevrin
* Paskèye à M. l'curé dul Haleûs
* Paskèye po l’marièdje da Simone èt Maurice
* Pasquèye so les bâcèles
* Payis d'Lîdje
* Pèneus'té
* ''Petits''
* Pice-crosse ([http://walon.cultureforum.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#548 Paroles]; [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Tchantaedje e videyo])
* Pitit Mamé
* Pititès fleûrs du prétimps
* Plin d'mèhins
* Po les djins du'm payis
* Po r’pârler lès-omes
* Po ravizer lès-omes
* Pocwè n'av'nin v'ni
* Pout-on creûre…
* P'tis oûhès, s’vos èstiz dès-omes
* Quand c'est qu' tu mèts ton beau vantrin
* Rîmê po l'meû d'avri 89
* Rin d'tél po s'mète so ton!
* Ruv'ni

=== S-Z ===
* ''Si j'avais la chance'' (P)
* Solo
* Solo d'nosse walonn'rèye
* Sone èt sone, timpèsse…
* ''Sourire'' (P)
* Sov'nance du qwand j'esteû ptit
* St Nicolè Tyrolien
* Tchanson so lès tchansons
* Tchante valèt
* ''Ton sourire''
* Tyroliène d'amour
* Tyroliène d'Ardène
* Tyroliène dè râskignoû (Tyrolyinne do [[råskignoû]])
* Tyro-Tyrolienne
* Valsans
* Vîgreûs payizan
* Vigreûse Ardène
* Vive lès Wihots!
* Vîve lu djôye
* Vive nosse Walon'rèye
* Vola l'martchand
* Wice l'a-dj'mètou
* Wice va-t-i 

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* {{Wiccionaire-sicrijheus|r=1}}
* {{Wikisourd-sicrijheus}}
* {{itvwc}} [[Tchansons e walon]] sol [[tévé waloncåzante]]
** [http://www.youtube.com/watch?v=EXrR5jcA5Bk Si tchanson &quot;Mi ome å vantrin&quot; tchanté pa Hélène Maréchal] 
** [http://www.youtube.com/watch?v=dCqeEPvbuss Ene di ses tchansons &quot;Li pice-crosse&quot; tchantêye pa Jean-Philippe Legrand]
* [[Arimé]]s
** [http://rifondou.walon.org/gaspard_camille.html Si pådje so l' Aberteke]
** [http://walon.1fr1.net/scrijeuses-f8/camille-gaspard-t155.htm#542 Sacwants tecses] {{wenz}}
* Biyografeye 
** {{fr}} [https://web.archive.org/web/20070312191947/http://users.skynet.be/sllw/gaspard.html Li corwaitaedje di ses ouves pa Françwès Duysinx, sol waibe di l' SLLW]

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Gaspard, Camille]]
[[Categoreye:Teyåtreus e walon|Gaspard, Camille]]</text>
      <sha1>jbipinke3j2fuql3d0f6yktyiz8okbr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wikipedia:Wikinoveles</title>
    <ns>4</ns>
    <id>13692</id>
    <revision>
      <id>416866</id>
      <parentid>416703</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:37:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416866</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11481" sha1="p3ynfeh8yk6pdh2st69whf6wt6i34y1" xml:space="preserve">== Indecse del rivuwe micRomania ==
L' indecse del rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]'', k' a publiyî bråmint des waloneus dispu 1992, a stî achevé. [https://crombel.eu/index/ On l' pout lére vaici.]

== Pris do ricweraedje filolodjike del Federåcion Walonreye-Brussele 2025 ==
Asteure, c' e-st on pris d' 5000 euros. Les ovraedjes sont-st a revoyî divant l' '''1î d' octôbe 2025'''.

[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-loeuvre-philologique-consacree-aux-langues-regionales-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes]

== Videyos e walon fiesse ås lingaedjes walons ==
=== Bate di tchansons ===
* [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne)
* [https://www.youtube.com/watch?v=h4LfvmT0sUk ''Sul vôye di Brogne''] (''La Rawette'')

Gn a eto ene tchanson e picård:
* [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne)

=== Conferince sol tchanson e walon d' asteure ===
* [https://www.youtube.com/watch?v=T8-tJed8aEU Prumî boket] (prezintaedje des conferincîs, [[Lorint Hendschel]] et [[Zavî Biernî]]
* [https://www.youtube.com/watch?v=V3BPGGAMkiw Deujhinme boket] (prezintaedje da [[Wiyam Dinker]], [[Elmore D]], [[Flipe Ansea]] et [[les Slugs]]
* [https://www.youtube.com/watch?v=hi43HV5ioJ4 Troejhinme boket] (comintåres so les Slugs, so [[André Gauditiaubois]] come [[cåzaedjisse]], tchanson da [[Djåke Leféve]] so on tecse da [[Guy Fontinne]], tchanson [[des Crapådes]] sicrîte pa [[Emile Hesbois]])
* [https://www.youtube.com/watch?v=dYx-J5gvjY0 Cwatrinme et dierin boket] (on-z î ôt tchanter : [[William Warnier]], [[Guy Cabay]], [[Vincent Delire]] (Mimile), [[Julos Beaucarne]], [[André Gauditiaubois]] eyet l' tchanteuse di Luttik Transopera)

=== Egurniyaedje del fiesse di 2018 ===
[https://www.youtube.com/watch?v=dWcZ0kFFQh4 Fime d' imådjes del sicole del Plante] (sol paskêye «Li diåle e pourcea» da [[Djan-Bietrumé Picård]], adjinçné pa [[Joseph Dewez]] et Madeleine Delvaux)

== Letes toûnreces del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] ==
=== 2025 ===
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=8ab890b9c9 Lete do 13 di djun 2025]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=d9d29e81ae Lete do 29 d' avri 2025]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=d0a6a47984 Lete do 27 di fevrî 2025]

[https://objectifplumes.be/sabonner-a-la-lettre-dinfo-litterature-en-langues-regionales/#.YnTPm9PP1hE Po rçure ces letes la pa emile]

=== Årtchives des anêyes di dvant ===
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=6b97213825 Lete do 3 d' may 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=a99c8ac059 Lete do 1î d' djulete 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=adcf4a87e4 Lete do 5 di setimbe 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=ba36bb0ecc Lete do 6 di decimbe 2022]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=ea15e9aa30 Lete do 17 di fevrî 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=c8f88d6646 Lete do 3 d' may 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=6e2c3141b4 Lete do 6 di djulete 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=7c6a446b6e Lete do 11 d' octôbe 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=d2b2012733 Lete do 20 d' decimbe 2023]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=4c7c850252 Lete do 15 di måss 2024]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=1087b88c58 Lete do 10 di djun 2024]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=5406e004fc Lete do 13 di nôvimbe 2024]
# [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&amp;id=f19b1e6fb7 Lete do 16 di decimbe 2024]

== Po les manaedjeus d' sicoles di walon eyet d' tåvlêyes ==
Li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] rashonne des racsegnmints po fé ene mape des scoles et des tåvlêyes di walon-cåzants.

* {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/appel-aux-organisateurs-de-cours-et-tables-de-conversation-en-langue-regionale/ Leu dmande di racsegnes]
* {{fr}} [https://objectifplumes.be/notre-annuaire/?rubrique=cours-et-tables-de-conversation-en-langues-regionales Li mape]

== Scoles di Bive do bontins 2025 ==
[[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|scole do 15 d' avri 2025]]
Les [[scoles di Bive]] sont ki s' dinèt ces tins ci (li mårdi 15 d' avri et les cwate mårdis d' après, di deus eures a cénk eures di l' après-nonne. Racsegnes : 061 51 16 14).
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-15_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 15 d' avri 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-22_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 22 d' avri 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-06_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 6 di may 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-13_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 13 di may 2025]
* [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-20_Sicole_di_Bive.pdf Ashyinne do 20 di may 2025] (scole påzès scolîs)

== Tchansons sol tévé waloncåzante  ==
[[Imådje:Livret plake emacralaedje cwate tchanteus.JPG|thumb]]
=== del sitroete plake «Emacralaedje» ===
Sacwants [[tchansons e walon]] del [[sitroete plake «Emacralaedje»]] sont asteure sol tchinne «[[tévé waloncåzante]]» so [[VoBuze]].
* [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Californeye «Depårt pol Californeye»]
* [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Poplinete «Poplinete Blouze»]
=== ôtès tchansons ===
* [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#verbir Les veres di bire] ([[Willy Marchal]], sol muzike di «[[Le temps des cerises]]»)

== [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025 ==
Li fiesse s' a disrôlé li [[24 di may]] a [[Nameur]] so tinme del tchanson d' asteure. [[Fiesse_ås_lingaedjes_walons#Fiesse_2025|Loukîz cial]].

Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto k' el fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' elle aveut-st ataké e 2015.

{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025-le-programme Tot l' programe] (årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 d' avri 2025).

=== Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons 2025 ===
[[Imådje:Flw24 bate di noûmots.jpg|thumb]]
Pol [[bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons]], li tinme e 2025, ci srè: «li muzike et l' industreye del muzike».

Nén pus d' 10 [[noûmot do walon|noûmots]] avou ene pitite esplikêye di cmint k' il a stî trové, ey ene fråze ki l' novea mot est metou dvins. Ci côp ci, on pout eto evoyî des noûmots foû do tinme.

Divant li '''15 d' avri 2025''' å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] : langues.regionales(at)cfwb.be

{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes Loukîz cial]

{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats Rizultats]

=== Bate di tchansons del Fiesse ås lingaedjes walons 2025 ===
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Prezintaedje]
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_reglement.pdf Reglumint]
* {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_repertoire.pdf Ramexhnêye di tecses di tchansons ki tot l' monde pout mete e muzike]

=== Campagne so les rantoeles di soçnaedjes ===
{{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/une-campagne-pour-visibiliser-la-chanson-en-langue-regionale Loukîz cial]

=== Lére sins rla (maraton d' lijhaedje e walon) ===
Tot l' moes d' avri dins les bibiotekes ki prindèt pårt a «''Lîre sins r'lache''».

[https://www.el-mojo.be/index.php?page=collaboration/marathon2017 Racsegnes]

[https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats]

Sacwants bibiotekes dins les rangs:
* [https://www.namur.be/fr/loisirs/culture/lectures/bibliotheques/agenda-bibliotheques/lire-sins-r2019lache-marathon-de-lecture-en-wallon Nameur]
* [https://www.liege-lettres.be/marathon-en-wallon-lire-sins-rlache/ Lidje]
* [https://web.facebook.com/reel/9275856625782971 Teu]
* [[Rindeu]]: 5 d' avri, d' ene eure a 5 eures di l' après-nonne; info@ourthedocumentation.be
* [[Bive]]: les 9 et 12 d' avri; bibliotheque@bievre.be

== Noveas motîs walons so les fyis ==
[[Imådje:Jean Wisimus - Dictionnaire populaire wallon-français en dialecte verviétois , 1947 (couverture).png|thumb|100px|left]]
* [[c:File:E34 wa Wisimus.pdf|Motî d' Vervî]]
* [https://lucyin.walon.org/diccionairaedje/wf/C13_SpC13.pdf Motî d' Cînè et live di spots Hostin, rashonné sol minme fitchî]

== Cåbaret walon a Limerlé ==
Li dimegne '''27 d' avri''' a cwatre eures di l' après-nonne a [[Limerlé]]. Racsegnes : info@peripleenlademeure.com

== Novea live eplaidî pa [[Lorint Hendschel]] ==
'''/!\ Messaedje metou dinsi sol [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=3070&amp;sid=87645247a6f905d32aa8816304066a8a forom Berdelaedjes] /!\'''
 Dji fé ene miete del reclame, si vos voloz bén: mi novea roman vént d' parete, sicrît trinte ans après l' prumî (!), &quot;So l' anuti&quot;, k' aveut paretou amon Weyrich l' an 2006. 
 
 Gn a sacwantès racsegnes so m' blog: https://amonlorint.wordpress.com/2025/02/02/mi-novea-roman-a-vudi/ 
 
 Li roman a stî scrît è rfondou walon avou l' tite &quot;Li djoû k’ Monsieu a rivnou&quot; (ISBN 979-10-424-4203-3). Mins dj’ end a fwait ene modêye dins li scrijhaedje da Feller eto po les lijheu(se)s k’ inmèt mî insi. Si tite: « Li djoû qu’ Monsieû a rivnou » (ISBN 979-10-424-4192-0). C’ est l’ minme roman mot po mot, come di djusse. 
 
 Les deus modêyes vinèt avou on ratournaedje è francès di m’ mwin. Li tot fwait 373 pådjes. 
 
 Li live e-st oto-edité mins dj' a bråmint des rujhes avou l' distribouweu. Les deus modêyes, rifondou et Feller, polèt esse atchtêyes amon Bookelis: https://livres.bookelis.com/librairie 
 
 On l' trouve eto sol Toele (Fnac, Amazon...) et on l' sait comander dins les livreyes mins (kéke feye seulmint pol moumint), seulmint li modêye è Feller. Rén n' e-st åjhey... 
 
 Todi e-st i ki dj’ espere ki vos åroz bon do lére çoula! Mi, dj’ a yeu bon del sicrire po vosse plaijhi, todi!

== Concert walon a Binde / Bande ==
A [[Bande (viyaedje)|Bande]] (u [[Binde (viyaedje)|Binde]]), li djudi 6 di fevrî a deus eures et dmey di l' après-nonne, concert avou les copineus [[Tchårnoe-dé-Harsin|do Tchårnoe]], les scolîs di [[Chavane-dilé-Harsin]] eyet [[Willy Marchal]] avou s' copleu Léon Jacquot. Racsegnes : http://www.ccnassogne.be; tel. 084 21 49 08.

== Pris del Federåcion Walonreye-Brussele po 2025 ==
C' est èn ovraedje di prôze, a revoyî divant l' '''15 di fevrî 2025'''.

[https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/espiegles-de-langue-regionale-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes]

== {{HDVs}} ==
*[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes 2024|Egurniyaedjes 2024]]
*[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes|Tos les egurniyaedjes]]</text>
      <sha1>p3ynfeh8yk6pdh2st69whf6wt6i34y1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Årmonak Matî Lansbert</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15615</id>
    <revision>
      <id>416908</id>
      <parentid>394529</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:02:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416908</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1237" sha1="2m8hpzviml37ck2stxp40sg6w5pqeml" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Almanach supputé sur le méridien de Liège par Maître Matthieu Laensbergh''}}
[[Imådje:Aurmonak Matii Lansber.jpg|thumb|edicion d' 1978]]

L' '''Årmonak Matî Lansbert''', c' est l' tite di sacwants vîs [[årmonak]]. Li prumî a rexhou e [[1634]].

== L' årmonak ==
Il a continouwé a parexhe foirt lontins avou l' no da ''Lansbert'' (sicrît eto ''Lansberg'', ''Lansbergh'', ''Laensberg'' ou co ''Laensbergh'' sorlon les anêyes), i gn a co yeu on dierin limero e 1949.

Pu co pus tård, come e 1978.

== L' oteur ==
Matî Lansbert (F. ''Mathieu Laensbergh''), c' est dandjreus on [[no d' pene]]. On n' a måy sepou l' vraiy no del djin ki s' a catchî dirî ci [[sobricot]] la, mins ci sereut motoit on tchenonne di Sint-Bietmé. Onk k' åreut viké e 17inme sieke.

== Dins les belès-letes e walon ==
[[Augustin Huaux#Egzimpe di tecse|Egzimpe di tchanson djåzant di ci årmonak la]]. 

== Hårdêye difoûtrinne ==
* [http://cura.free.fr/docum/11catLM.html#L Djivêye des årmonaks da Lansbert k' i gn a, di 1636 a 1949, ramexhné pa Jacques Halbronn, do cinte univiersitaire di rcweraedje e-n asterlodjeye (CURA)] (dischindoz l' pådje disk' a &quot;LANSBERT&quot;)

[[Categoreye:Lives e walon]]
[[Categoreye:Årmonaks]]</text>
      <sha1>2m8hpzviml37ck2stxp40sg6w5pqeml</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416913</id>
      <parentid>416908</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:07:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416913</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1271" sha1="ccuwbrvymwjezzmi7vny69cmq9tdkcp" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Almanach supputé sur le méridien de Liège par Maître Matthieu Laensbergh''}}
[[Imådje:Aurmonak Matii Lansber.jpg|thumb|edicion d' 1978]]

L' '''Årmonak Matî Lansbert''', c' est l' tite di sacwants vîs [[årmonak]]s. Li prumî a rexhou e [[1634]].

== L' årmonak ==
Il a continouwé a parexhe foirt lontins avou l' no da ''Lansbert'' (sicrît eto ''Lansberg'', ''Lansbergh'', ''Laensberg'' ou co ''Laensbergh'' sorlon les anêyes), i gn a co yeu on dierin limero e 1949.

Pu co pus tård, come e 1978.

== L' oteur ==
Matî Lansbert (e [[Francès (lingaedje)|francès]] ''Mathieu Laensbergh''), c' est dandjreus on [[no d' pene]]. On n' a måy sepou l' vraiy no del djin ki s' a catchî dirî ci [[sobricot]] la, mins ci sereut motoit on tchenonne di Sint-Bietmé. Onk k' åreut viké e 17inme sieke.

== Dins les belès-letes e walon ==
[[Augustin Huaux#Egzimpe di tecse|Egzimpe di tchanson djåzant di ci årmonak la]]. 

== Hårdêye difoûtrinne ==
* [http://cura.free.fr/docum/11catLM.html#L Djivêye des årmonaks da Lansbert k' i gn a, di 1636 a 1949, ramexhné pa Jacques Halbronn, do cinte univiersitaire di rcweraedje e-n asterlodjeye (CURA)] (dischindoz l' pådje disk' a &quot;LANSBERT&quot;)

[[Categoreye:Lives e walon]]
[[Categoreye:Årmonaks]]</text>
      <sha1>ccuwbrvymwjezzmi7vny69cmq9tdkcp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andrée Bacq</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16435</id>
    <revision>
      <id>416864</id>
      <parentid>412367</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:19:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416864</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4149" sha1="ik7oada5rn3dte7eruru7z6cugb5z86" xml:space="preserve">{{infoboesse}}
'''Andrée Bacq''' ('''Andrêye''' e walon, mins pus sovint '''Madame Bacq'''), c' esteut ene fijheuse d' [[arimé]]s k' a skepyî å [[Sårt-Sint-Lorint]] li [[5 d' awousse]] [[1927]]. Elle a morou li [[9 di djun]] [[2014]] a [[Nameur]].

Ele djåzéve todi walon avou les waloneus.

Elle est rprinjhe dins l' [[antolodjeye Scrire]].

Di s' mestî, elle esteut [[prof]] di francès{{?}} (di [[Matematike|matematikes]] sapinse li gazete [[MicRomania (gazete)|micRomania]]&lt;ref&gt;[[MicRomania (gazete)|micRomania]], {{l°|0}}, 1992, p. 10.&lt;/ref&gt;) ezès umanités. Elle a stî eto ene [[radiowisse]].

&lt;gallery&gt;
File:Bacq Andrée Louis Baijot.jpg|avou [[Louis Baijot]] e 2004
File:Bacq Andrée 2005.jpg|e 2005, a l' etermint da Rodjî Viroux
&lt;/gallery&gt;

== Cårire come waloneuse ==
Elle atake a scrire des [[arimé]]s e 1943. Ele datéve todi ses scrîts.

Ele rashonne les scrîts disk' a 1978 dins ene [[ramexhnêye d' arimés|schorseye]] kel tite, c' est : &quot;[[D' ayir et d' ådjourdu (arimés)|D' ayir et d' ådjourdu]]&quot; (''D'ayîr èt d'odjoûrdu'').

[[Imådje:Bacq_ayir_audjourdu.jpg|thumb|&quot;D' ayir et d' ådjourdu&quot;]] 

Elle eplaida eto ene ôte ramexhnêye di ses powezêyes el pitite colleccion del [[SLLW]] : &quot;[[Diè, vos, l' mere (arimés)|Diè, vos, l' mere]]&quot; (&lt;SMALL&gt;''Diè vos l' mére èt Les nûts d' frède bîje''&lt;/SMALL&gt;) (1984).

Elle a moussî ås [[Relîs Namurwès]] e 1977&lt;ref&gt;[[Émile Gilliard]], « ''1950. Pacifique révolution chez les'' Rèlîs », dins [[Joseph Dewez]], [[Jean Germain]], [[Émile Gilliard]] et [[Bernard Louis]], ''Le Centième anniversaire des Rèlîs namurwès'', [[Lidje]], [[SLLW]], col. [[Memwere walone (coleccion)|Memwere walone]] {{l°|14}}, 2011 (ISBN 978-2-930505-10-7), p. 33.&lt;/ref&gt; ey a eto stî mimbe des [[Walons Scrijheus d' après l' Ban-Bwès]]. Ele vineut cobén eto al [[Soce des Rcåzeus d' walon]] a [[Bietris]].

Elle a bouté a des emissions e walon al RTBF, e a stî mimbe do djuri do [[Grand Pris del Tchanson walone]].

== Andrêye Bacq, linwe-ehåyeuse ==
Come si copleu [[Rodjî Viroux]], elle esteut foirt sipepieuse sol respet del [[croejhete]] do scrît walon, les cåzaedjes des tchansons et minme li djåzaedje ordinaire dins les copinreyes di walon. Ele pout esse riwaitêye come ene des [[linwe-ehåyaedje do walon|linwe-ehåyeuse do walon]]. Mins ele n' esteut nén avnante assez po-z atôtchî les djins et fé passer ses idêyes.

Andrêye Bacq n' a rén trové a rdire å scrijhaedje [[rifondou]], veyanmint ki c' esteut ene manire come ene ôte di scrire li walon, k' ele riwaitive come ene seule langue.

== Andrêye, li balzineuse ==
[[File:Bacq papîscrît.jpg|thumb|papîscrît do powinme léjhou a l' etermint da Rodjî Viroux]] 
[[File:Bacq etermint Viroux.jpg|thumb|leye lijhant ci papîscrit la]]
Andrêye Bacq a todi balziné po-z eplaidî ses bokets. Ele n' a måy volou, metans k' i soeyénxhe dins des ptitès gazetes (avou bråmint des &quot;flotches&quot;) come li [[Coutcouloudjoû]]. Foû del SLLW, ele ni s' a leyî eplaidî fok dins les [[Cayés Walons]] eyet dins les [[Noveles des Walons Scrijheus d' après l' Ban-Bwès]].

C' est çou k' ele dit dins l' rimea metou al tiesse di s' prumî cwåtron et ki s' lome &quot;'''Balzinaedje'''&quot; :

:Est çk' i les fåt mete
:Bén lon dins l' ridant
:Ki dispoy trinte ans,
:A stî leu catchete ?

:Les fåt i mostrer
:Et pu k' on-z è reye ?
:K' on-z è braiye kécfeye…
:D' inmreu mia les wårder (''lz aurder'')

:Fåt tchoezi, ''alons'' !
:Dji n' a waire d' aleure (''alûre'')
:Est çk' i m' fåt tant d' boure (''bûre'')
:Po on ptit cwåtron ?

:C' est l' vraiy, après tot !
:Si l' papî s' lait scrire
:C' est po s' leyî lére (''lîre'')
:Lijhoz les, tinoz !

Portant, elle dijha aveur eto tote ene rîlêye di scrîts dins ses ridants k' ont motoit stî tapés å diåle pås eritîs.

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
{{Abt}}
* [http://rifondou.walon.org/bacq.html Ene pådje avou des scrijhaedjes da sinne]
* [http://lucyin.walon.org/livreye/bacq.html Sacwantès tuzêyes da sinne sol walon]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Bacq]]
[[Categoreye:Relîs namurwès|Bacq]]</text>
      <sha1>ik7oada5rn3dte7eruru7z6cugb5z86</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>SLLW</title>
    <ns>0</ns>
    <id>18401</id>
    <revision>
      <id>416915</id>
      <parentid>416521</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:12:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416915</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7045" sha1="2fnh5757q5vsez3dud5uprfuxms1405" xml:space="preserve">[[Imådje:SLidjwesseLW.jpg|thumb|Li prumî no del Soce (''societé '''liégeoise''''')]] 
Li '''SLLW''', kel no, e francès, c' est '''''Société de langue et de littérature wallonnes''''', c' est ene [[soce pol walon|soce di waloneus]] k' a skepyî li [[27 di decimbe]] e [[1856]], bråmint a cåze di [[Nicolas Defrecheux]] et [[Charles Grandgagnage]]. 

== Mwaissès dnêyes == 
C' est li pus viye et l' pus rlomêye des [[soces pol walon]]. Ele si loméve, å cmince, '''''Société Liégeoise de Littérature Wallonne''''' (Societé d' belès-letes di Lidje). On l' lome cobén, etur [[waloneu]]s, li '''Societé d' Lidje'''.
 
Li bouye del SLLW, c' est di mete e valeur li literateure walone eyet ecoraedjî li [[filolodjeye walone|studiaedje del langue]].
 
Li SLLW rote come ene [[academeye po on lingaedje|academeye]], avou 40 mimbes kel dimorèt tote leu veye (såf s' il evont d' leu prôpe idêye). Li novea mimbe ki replaece onk k' est moirt doet esse accepté pa l' assimblêye. Il est sovint do minme payis kel ci k' est moirt.

[[Imådje:Herbillon_biyografeye.jpg|thumb|on live del coleccion &quot;Memwere walone&quot; k' a rexhou e 2005]]

== Les såmes del societé eyet l' linwe-ehåyaedje do walon ==
Grandgagnage aveut dandjreus dins l' idêye di fé do walon ene langue nåcionåle, come les Flaminds estént kel fijhént e minme tins. I djåze, noer so blanc, di ''constituer la langue wallonne'' dins si spitch al societé di 1858.
 
Diviè 1900, [[Nicolas Lequarré]] aveut les pinses d' enonder li [[prôze nén racontrece]].
 
A pårti di l' arivêye di [[Jean Haust]] et [[Jules Feller]], li societé va bråmint dpus studyî les [[patwès belgo-romans]] ki bouter a l' [[linwe-ehåyaedje|ehåyaedje d' ene langue walone djeneråle]]. Et çoula, mågré ki Feller disfind l' atuze del ''langue wallonne, unité supérieure aux dialectes'' 
 
Tolminme, li [[sistinme Feller]] serè eployî dispu 1902, et si va spåde dins tos les scrijhaedjes, tot al dilongue do 20inme sieke. Li SLLW a l' dår di lomer mimbe tos les djintis bouteus pol walon, dins les soces di Nameur ([[Relîs Namurwès]]), di Tchålerwè ([[ALWAC]]), di Djodogne ([[Såverdeas d' après Djodogne|Såverdeas]]) et del Lovire ([[Scrijheus do Cinte]]) .
 
Tos les studias del SLLW sont fwaits e francès. Les studias sont todi scrît avou l' idêye k' i dvèt siervi eto ås diyalectolodjisses des payis [[galo-roman]]s, ki rconoxhnut les fels ovraedjes des sincieus mimbes del SLLW.
 
Eto, dins ls anêyes 1950, [[Louis Remacle]] et [[Elisée Legros]] vont traker les scrijheus ki n' notnut nén li ptit accint di leu viyaedje, çou k' est waitî come ene &quot;flotche&quot;. [[Maurice Piron]], di s' costé, vout fé monter pår li livea des belès letes e walon. C' est l' filozofeye del [[djermêye 48]] ki wangne podbon. 
 
A dater des anêyes 1980, li mot &quot;patwès&quot; a ristî eployî timpesse dins les scrîts del SLLW.
 
Dabôrd, li SLLW s' a levé come ene seule djin disconte do [[rfondaedje do walon]] et des [[noûmot]]s, et li scrire hagnûlmint dins on papî da [[Jean Lechanteur]] k' a parexhou dins [[gazete Wallonnes|gazete &quot;Wallonnes&quot;]] e 1996.

== Istwere del societé ==
&lt;!--[[Imådje:eureye.gif|thumb|Ene afitche e walon po-z anoncî li Grande Eurêye del Soce]]--&gt;
Li SLLW a bouté timpesse les 10 prumirès anêyes di s' veye, ki l' sicretaire, c' esteut [[François Bailleux]].
 
E 1867, gn a yeu on ptit rafroedixhmint dins les ovraedjes del societé. 
 
Å tournant inte li 19inme eyet l' 20inme sieke, li pordjet do [[Diccionaire djenerå do lingaedje walon]] (''Dictionnaire Général de la Langue wallonne'') serè-st enondé e [[1904]].
 
Å céncwantinme aniversaire, e 1906, li spitch do prezidint [[Nicolas Lequarré]], ki dene on racourti di l' ovraedje del soce so 50 ans, si frè e walon. Ci serè motoit l' dierin côp.

E 1996, ele shût les idêyes do [[papî Ltchanteu]] po «discomunyî» les [[rfondeus]]&lt;ref&gt;[[Michel Francard]], ''La création néologique dans les parlers romans de la Wallonie'', ''Neologica'', 2022, p. 3.&lt;/ref&gt;, ey e minme tins, ribouter li foirdjaedje di noûmots.&lt;ref&gt;[[Albert Maquet]], ''Le rapport d'Orimiel'', [[Wallonnes]]1994/4, p. 2-8.&lt;/ref&gt;

E 2001, li SLLW s' ahive ene [[waibe Etrernete]], bråmint fwaite pa [[Guy Belleflamme]], li prezidint d' adon. E 2005, so cisse waibe la, li soce atake a eplaidî [[Etrernete|so les fis]] ene [[antolodjeye]] des scrijhaedjes di ses mimbes.

== Li SLLW et li gråde d' &quot;Academeye do walon&quot; ==
Al fén des [[anêyes 1890]], li SLLW aléve divni oficirmint l' &quot;'''Academeye walone'''&quot;. Mins onk des mimbes askepieus, J. Delboeuf n' a nén vlou. Feller l' a ridmandé å [[Congrès Walon a Lidje]] e [[1905]], mins ça n' a nén passé.
 
Gn a deus grossès arokes po kel SLLW divegne ene [[academeye po on lingaedje|academeye]] :
* Li SLLW s' ocupe eto do [[gåmès]] do [[picård]] et do [[tchampnwès]]. Ene academeye ni rprezinte k' on lingaedje.
* Li SLLW n' uze nén do walon come lingaedje po bouter. Ene academeye ni pout nén roter inla.

== Djivêye des prezidints ==
* [[Henri Forir]] (1856-1857)
* [[Charles Grandgagnage]] (1857-1878)
* [[Josepĥ Dejardin]] (1878-1895)
* [[Nicolas Lequarré]] (1896-1914)
* [[Victor Chauvin]] (1914-1918)
* [[Auguste Doutrepont]] (1918-1928)
…
* [[Maurice Piron]] (1980-1981)
…
* [[Émile Gilliard]] (1996-1998)&lt;ref&gt;[[Baptiste Frankinet]], ''« In memoriam. Émile Gilliard (1928-2023) »'', dins [[Walones (rivuwe)|Walones]], 2023, {{l°|2}} (avri-may-djun), p. 5.&lt;/ref&gt;
* [[Marie-Guy Boutier]] (1998-2000)
* [[Victor George]] (2000-2002)
* [[Guy Belleflamme]] (2002-2004)
* [[Guy Fontaine]] (2004-2012)
* [[Bernard Louis]] (2012-2018)
* [[Baptiste Frankinet]] (2019-2022)
* [[Patrick Delcour]] (2022-Asteure)

== Eplaidaedjes del SLLW ==
=== Linwince ===
* [[BSLLW]]
* [[BDW]]
* [[Dialectes de Wallonie (rivuwe sol walon)|''&quot;Dialectes de Wallonie&quot;'']]
=== Conte-rindous, noveles, biyografeyes ===
* ''[[Walones (rivuwe)|&quot;Wallonnes&quot;]]''
* [[Memwere walone (coleccion)|Coleccion &quot;Memwere walone&quot;]]

=== Belès Letes ===
* ''[[Pitite coleccion Belès Letes del SLLW|Collection littérature dialectale d'aujourd'hui]]''

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* Waibe oficire
** {{fr}} [https://sllwallonnes.com/ Waibe del soce]
** [https://www.youtube.com/@Sllwallonnes Tchinne YouTube del soce]
** [https://web.archive.org/web/20060516093626/http://users.skynet.be/sllw/antho_01.html Ene antolodjeye des scrijheus SLLW] ([[sistinme Feller|e scrijha Feller]])
* Waibes critikeuses
** [http://rifondou.walon.org/SLLW.html Pådje del SLLW so l' Aberteke]
** {{fr}} [http://aberteke.walon.org/p-5_Werner.html#SLLW ''Les prises de position de la S.L.L.W. entre 1856 et 1914 : aperçu général''] (les côps kel SLLW a dit l' sinne, inte 1856 et 1914)
** {{fr}} [http://aberteke.walon.org/p-5_Hiernaux.html ''La Divine Enfant, la Marâtre et les Naïfs''] (rimetaedje del SLLW a l' Academeye do Catalan)

== Sourdants ==

[[Categoreye:SLLW|*]]
[[Categoreye:Soces pol walon]]
[[Categoreye:Eplaideus d' lives e walon]]</text>
      <sha1>2fnh5757q5vsez3dud5uprfuxms1405</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Albert Yande</title>
    <ns>0</ns>
    <id>19872</id>
    <revision>
      <id>416861</id>
      <parentid>404581</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:12:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416861</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="850" sha1="c5fbjm2d1jnv3hhq9va21nerkhqywfj" xml:space="preserve">{{infoboesse}}
'''Albert Yande'''  a skepyî e [[1909]] a [[Harinsåt]] ey a morou e [[1990]] a [[Årlon]].

Di s' mestî, c' esteut on fonccionaire å Govienmint del [[province do Lussimbork]]&lt;ref&gt;[[MicRomania (gazete)|micRomania]], {{l°|1}}, 1992, p. 38.&lt;/ref&gt;, mins il e-st aprume kinoxhou come sicrijheu e [[gåmès]]. Si mwaisse ouve, c' est l' [[paskeye]] di [[Djihan d' Madi|Djhan d' Madi]], ene [[epopêye]] di 1200 vers ([[ver di dijh pîs|di 10 pîs]]).

Il est rprins dins l' grosse [[antolodjeye da Piron]] et dins l' [[Antolodjeye Fleurs diyalectåles]] et ossu dins l' [[Antolodjeye Scrire]]. Onk des lives del [[Memwere walone (coleccion)|coleccion Memwere Walone]] del [[SLLW]] est scrît sor lu.

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
{{Wiccionaire-sicrijheus|Albert Yande|r=1}}

== Sourdants ==

[[Categoreye:Sicrijheus e gåmès|Yande]]</text>
      <sha1>c5fbjm2d1jnv3hhq9va21nerkhqywfj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Årmonak walon del Samwinne</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20987</id>
    <revision>
      <id>416905</id>
      <parentid>66798</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:54:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416905</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="638" sha1="kj55vqwb2ownxmd8r6niv0owyznaak5" xml:space="preserve">[[Imådje:Aurmonak del Samwinne 1888 coviete.jpg|thumb|(1888)]]
L' '''årmonak walon del Samwinne''' (''&lt;SMALL&gt;armonac wallon do l'saméne&lt;/SMALL&gt;''), c' est èn [[årmonak e walon|årmonak]] k' a parexhou el fén do 19inme sieke. Il esteut eplaidî pa [[Hubert Scius]], ki publiyive eto ''[[Gazete «La Semaine» di Måmdey|La Semaine]]''.

Sol prumire pådje, gn a veut l' catchet da Celestin, li dierin [[Principåté di Ståvleu et Måmdey|prince-abé d' Måmdey]].

Les grands scrijheus do payis d' Måmdey, come [[Henri Bragard]] ont scrît dins l' Årmonak walon del Samwinne.

[[Categoreye:Årmonaks]]
[[Categoreye:lives e walon]]</text>
      <sha1>kj55vqwb2ownxmd8r6niv0owyznaak5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Årmonak</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20989</id>
    <revision>
      <id>416910</id>
      <parentid>332850</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:03:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416910</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="839" sha1="a4xs52gvosrbj08fy85b5ptmqnpw7pf" xml:space="preserve">{{Wiccionaire}}
[[Imådje:Aurmonak samwinne 1888.jpg|thumb|Prumire pådje di l' [[årmonak walon del Samwinne]] di 1888]]
Èn '''årmonak''', c' est on ptit [[live (po lére)|live]] avou tos les [[djoû]]s d' ene [[anêye]], et des ptits scrijhaedjes k' ont-st a vey avou tchaeke [[djoû]], tchaeke [[samwinne]], tchaeke [[moes]], tchaeke [[såjhon]].

On î mete eto les [[cwårtîs del Lune]].

On î pout radjouter des [[spot]]s, des [[dijhêye]]s, evnd..

A stî on tins ki les årmonaks estént des vraiys pitits [[live (po lére)|lives]] avou des scrijhaedjes d' [[oteur]]s.

E [[20inme sieke]], les årmonaks ont stî bråmint replaecîs pa des pindåves [[calindrî]]s.

== Årmonaks et calindrîs walons ==
{{Lka}} [[årmonak e walon]]

[[Categoreye:Årmonaks|*]]
[[Categoreye:Lives|Aurmonak]]
[[Categoreye:Cronolodjeye|Aurmonak]]</text>
      <sha1>a4xs52gvosrbj08fy85b5ptmqnpw7pf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Årmonak e walon</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21032</id>
    <revision>
      <id>416909</id>
      <parentid>398767</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:02:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416909</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1221" sha1="jj7xwykua4uxrc1z1exkrp3eyrbr24y" xml:space="preserve">[[File:Årmonak des cwate Matî 1909.jpg|thumb|[[Årmonak des cwate Matî]] po [[1909]]]]
L' eplaidaedje d' '''[[årmonak]]s e walon''' esteut foirt al môde, dispu l' 17inme sieke.

El deujhinme mitan do [[20inme sieke]], les årmonaks walons n' ont pus stî si al môde. 

Estô, on-z a veyou ariver des [[calindrî]]s e walon.

Dispu l' 21inme sieke, gn a des årmonaks [[so les fis]].

== Sacwants årmonaks e walon ==
* [[Årmonak Matî Lansbert]]
* [[Årmonak des bierdjîs]]
* L' [[årmonak lidjwès]], ki rprindeut sovint des pîces do [[teyåte lidjwès (operås)|teyåte lidjwès]].
* [[Årmonak walon del Samwinne]]
* [[Årmonak des cwate Matî]]
* [[Calindrî walon d' l' UCW]]
* [[Calindrî walon del Rantoele]]
* [[Årmonak Wikipedia e walon]]
* [[Walon årmonak 1923 (live)|Walon årmonak]]

== {{HDs}} ==
* Sicrijhaedjes saetchîs foû d' årmonaks e walon {{Abt}}
** [http://rifondou.walon.org/djina-rif.html El poenneus årmonak da Djina d' l' Årdjetea] ([[Lucien Mahin]])
** [http://rifondou.walon.org/moes_djanvi.html#henin Årmonak do payis d' Han] ([[André Henin]])
* [http://lirantoele.walon.org/calindri.html Calindrî walon del Rantoele]

[[Categoreye:Lives e walon]]
[[Categoreye:Årmonaks|*]]</text>
      <sha1>jj7xwykua4uxrc1z1exkrp3eyrbr24y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Albert Maquet</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22248</id>
    <revision>
      <id>416868</id>
      <parentid>396092</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:45:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416868</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4959" sha1="qkfzcuavsesmxorehzcaljg8oyehn54" xml:space="preserve">{{Wiccionaire-sicrijheus|Albert Maquet }}
'''Albert Maquet''' a skepyî li [[22 d' may]] [[1922]] a [[Lidje (veye)|Lidje]]. Il î a morou li [[1î d' fevrî]] [[2009]].

Il est relî dins li [[Powetes walons d' ouy (antolodjeye)|ptite]] et l' [[antolodjeye da Piron|grande antolodjeye da Piron]] ey il a sovint stî publiyî dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|2/1992}}, pp. 32-33 ; {{l°|3/1992}}, pp. 3-11 ; {{l°|2/1993}}, pp. 3-22 ; {{l°|4/1993}}, pp. 28-30 ; {{l°|2/1995}}, pp. 3-8 ; {{l°|1/1996}}, pp. 3-56 ; {{l°|4/1996}}, p. 5 ; {{l°|2/1997}}, pp. 36-37 ; {{l°|1/1999}}, pp. 34-35 ; {{l°|2/2000}}, pp. 3-5 ; {{l°|1/2001}}, pp. 38-39 ; {{l°|3/2001}}, pp. 34-37 ; {{l°|4/2001}}, pp. 3-5 ; {{l°|1/2002}}, pp. 34-35 ; {{l°|1/2003}}, pp. 3-5 ; {{l°|4/2004}}, pp. 20-21 ; {{l°|4/2005}}, pp. 30-31 ; {{l°|3/2006}}, pp. 3-15 ; {{l°|1/2007}}, pp. 3-17 ; {{l°|2/2008}}, pp. 3-9 ; {{l°|3/2008}}, pp. 36-39 ; {{l°|1/2009}}, pp. 48-51 ; {{l°|2/2009}}, pp. 8, 10, 12-15.&lt;/ref&gt;.

Di s' mestî, il esteut [[prof]] d' [[itålyin]] a l' [[Univiersité d' Lidje]].

== Ouve e walon ==
=== Mwaissès piceures ===
Il a scrît bråmint des [[arimé]]s, et-z eplaidî des coûtès [[ramexhnêye d' arimés|ramexhnêyes]]. I scrijha, avou, del [[prôze-powezeye]].

Il a ossu foirdjî sacwantès [[pîces di teyåte e walon]], inte di zeles, des redjårbaedjes di des scrijheus itålyins did dinltins. Ey ossu des scrijheus k' eployèt des [[lingaedje dilérece|lingaedjes diléreces]] di l' [[Itåleye]].

Il a eto studyî, e francès, sacwants scrijheus e walon, copurade des ptits fjheus d' arimés, rovyîs pa l' istwere. Il a scrît sol [[teyåte e walon]], po dmander on pus hôt livea do tecse, et di l' [[esinnaedje]].

Ses scrijhaedjes e francès ont stî rsintous come foirt grandiveus pa bråmint des [[waloneu]]s.

Il esteut [[SLLW]]-î; il î moussa e 1956. Il evoya des cåkêyes di papîs po leus rvowes.

Il a wangnî li [[Pris del Veye di Lidje]] e 1987.

=== Sacwants eplaidaedjes d' arimés ===
* [[Djeu d' apeles]] ([[1947]])
* [[D' å fond do tins (powinmes)|D' å fond do tins]] ratournaedje di powezeyes da [[Tavo Burat]] ([[1993]])
* ''[[Powinmes do vî tins des Greks et des Romins redjårbés e walon lidjwès (ramexhnêye d' arimés)|Poèmes de l'Antiquité grecque et romaine adaptés en wallon liégeois]]'', on live eplaidî a [[MicRomania (colleccion)|MicRomania]] e [[2001]].
* ''[[Powezeye e lingaedje walon do Payis d' Lidje (ramexhnêye d' arimés)|Poésie en langue wallonne du pays de Liège]]'', on relijha di tecses riprins cronolodjicmint di sacwants ôtes livrets, eplaidî a [[MicRomania (colleccion)|MicRomania]] e [[2004]].
* [[Cint haycous (live)|Cint haycous]], ene [[ramexhnêye d' arimés|ramexhnêye]] di [[haycou]]s, eplaideye al [[pitite coleccion del SLLW]] e [[2006]].
* [[Sins rime ni rame (powinmes)|Sins rime ni rame]] (2008)

=== Sacwants eplaidaedjes di teyåte ===
[[Imådje:Li Harloucrale Albert Maquet.jpg|thumb|Onk di ses eplaidaedjes di teyåte.]]
Come [[sicrijheu d' teyåte e walon]], on lyi doet :
* &quot;[[Sadi Hozete (teyåte)|Sadi Hozete]]&quot;, ene [[pîce a ene djin]] djouwêye al televuzion pa [[Joseph Duysinx]]. 
* &quot;[[Califice (teyåte)|Califice, l' ome di nole pårt et d' ene sawice]]&quot;
* &quot;[[Li paltot (pîce radio)|Li paltot]]&quot; ([[pîce po l' radio]], d' après l' istwere do minme no da [[Gogol]]).
* &quot;[[Li harloucrale (teyåte)|Li harloucrale]]&quot; (d' après ''La Mandragola'', d' eviè 1512, da [[Niccolò Machiavelli]]
* &quot;[[Ratacans, mes efants (pîce radio)|Ratacans, mes efants]]&quot; ([[pîce po l' radio]])
* &quot;Li guere å cou&quot; et &quot;L' araedje e cour&quot; (d' après des dvizes e [[patwès]] da [[Ruzante]].

== Pôzucion dins l' politike linwistike eneviè l' walon ==
'''Albert Maquet''' esteut puvite conte el [[rfondou]], tot vlant d' eployî des [[noûmot]]s. Mins nerén, lu-minme askepia li [[noûmot walon]] &quot;[[Wikt:harloucrale|harloucrale]]&quot;.

E [[1994]], i pretinda ki les scrijhaedjes e walon ni s' plént nén passer foû del Walonreye. C' est ene des råjhons pocwè el live « [[So l' anuti (roman)|So l' anuti]] » a stî scrît. Dj' ô bén : po disdire ciste idêye la.

I n' djåzéve nén voltî walon e societé. 
== Hårdêyes difoûtrinnes == 
&lt;!--* {{fr}} [http://sllwallonnes.wordpress.com/maquet.html Si pådje sol waibe di l' SLLW]
** {{fr}} [http://users.skynet.be/sllw/maqbibl.pdf Si bibiografeye]
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_maq.html Sacwants d' ses scrijhaedjes sol waibe des SLLW-îs] (e [[sistinme Feller]])--&gt;
* [http://rifondou.walon.org/maquet.html Onk di ses scrijhaedjes rashiou e rfondou] {{Abt}}
* {{fr}} [http://www.wallonie-en-ligne.net/1995_Wallonie_Atouts-References/1995_ch12-1_Maquet_Albert.htm On corwaitaedje da sinne so les belès letes e walon]

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Maquet]]
[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Maquet]]
[[Categoreye:Sicrijheus d' pîces di teyåte|Maquet]]</text>
      <sha1>qkfzcuavsesmxorehzcaljg8oyehn54</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416869</id>
      <parentid>416868</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:45:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416869</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4977" sha1="qkjyqwitcou2ndqhh81jjvx54r4pu2u" xml:space="preserve">{{Wiccionaire-sicrijheus|Albert Maquet }}
'''Albert Maquet''' a skepyî li [[22 d' may]] [[1922]] a [[Lidje (veye)|Lidje]]. Il î a morou li [[1î d' fevrî]] [[2009]].

Il est relî dins li [[Powetes walons d' ouy (antolodjeye)|ptite]] et l' [[antolodjeye da Piron|grande antolodjeye da Piron]] ey il a sovint stî publiyî dins l' rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]''&lt;ref&gt;{{l°|2/1992}}, pp. 32-33 ; {{l°|3/1992}}, pp. 3-11 ; {{l°|2/1993}}, pp. 3-22 ; {{l°|4/1993}}, pp. 28-30 ; {{l°|2/1995}}, pp. 3-8 ; {{l°|1/1996}}, pp. 3-56 ; {{l°|4/1996}}, p. 5 ; {{l°|2/1997}}, pp. 36-37 ; {{l°|1/1999}}, pp. 34-35 ; {{l°|2/2000}}, pp. 3-5 ; {{l°|1/2001}}, pp. 38-39 ; {{l°|3/2001}}, pp. 34-37 ; {{l°|4/2001}}, pp. 3-5 ; {{l°|1/2002}}, pp. 34-35 ; {{l°|1/2003}}, pp. 3-5 ; {{l°|4/2004}}, pp. 20-21 ; {{l°|4/2005}}, pp. 30-31 ; {{l°|3/2006}}, pp. 3-15 ; {{l°|1/2007}}, pp. 3-17 ; {{l°|2/2008}}, pp. 3-9 ; {{l°|3/2008}}, pp. 36-39 ; {{l°|1/2009}}, pp. 48-51 ; {{l°|2/2009}}, pp. 8, 10, 12-15.&lt;/ref&gt;.

Di s' mestî, il esteut [[prof]] d' [[itålyin]] a l' [[Univiersité d' Lidje]].

== Ouve e walon ==
=== Mwaissès piceures ===
Il a scrît bråmint des [[arimé]]s, et-z eplaidî des coûtès [[ramexhnêye d' arimés|ramexhnêyes]]. I scrijha, avou, del [[prôze-powezeye]].

Il a ossu foirdjî sacwantès [[pîces di teyåte e walon]], inte di zeles, des redjårbaedjes di des scrijheus itålyins did dinltins. Ey ossu des scrijheus k' eployèt des [[lingaedje dilérece|lingaedjes diléreces]] di l' [[Itåleye]].

Il a eto studyî, e francès, sacwants scrijheus e walon, copurade des ptits fjheus d' arimés, rovyîs pa l' istwere. Il a scrît sol [[teyåte e walon]], po dmander on pus hôt livea do tecse, et di l' [[esinnaedje]].

Ses scrijhaedjes e francès ont stî rsintous come foirt grandiveus pa bråmint des [[waloneu]]s.

Il esteut [[SLLW]]-î; il î moussa e 1956. Il evoya des cåkêyes di papîs po leus rvowes.

Il a wangnî li [[Pris del Veye di Lidje]] e 1987.

=== Sacwants eplaidaedjes d' arimés ===
* [[Djeu d' apeles]] ([[1947]])
* [[D' å fond do tins (powinmes)|D' å fond do tins]] ratournaedje di powezeyes da [[Tavo Burat]] ([[1993]])
* ''[[Powinmes do vî tins des Greks et des Romins redjårbés e walon lidjwès (ramexhnêye d' arimés)|Poèmes de l'Antiquité grecque et romaine adaptés en wallon liégeois]]'', on live eplaidî a [[MicRomania (colleccion)|MicRomania]] e [[2001]].
* ''[[Powezeye e lingaedje walon do Payis d' Lidje (ramexhnêye d' arimés)|Poésie en langue wallonne du pays de Liège]]'', on relijha di tecses riprins cronolodjicmint di sacwants ôtes livrets, eplaidî a [[MicRomania (colleccion)|MicRomania]] e [[2004]].
* [[Cint haycous (live)|Cint haycous]], ene [[ramexhnêye d' arimés|ramexhnêye]] di [[haycou]]s, eplaideye al [[pitite coleccion del SLLW]] e [[2006]].
* [[Sins rime ni rame (powinmes)|Sins rime ni rame]] (2008)

=== Sacwants eplaidaedjes di teyåte ===
[[Imådje:Li Harloucrale Albert Maquet.jpg|thumb|Onk di ses eplaidaedjes di teyåte.]]
Come [[sicrijheu d' teyåte e walon]], on lyi doet :
* &quot;[[Sadi Hozete (teyåte)|Sadi Hozete]]&quot;, ene [[pîce a ene djin]] djouwêye al televuzion pa [[Joseph Duysinx]]. 
* &quot;[[Califice (teyåte)|Califice, l' ome di nole pårt et d' ene sawice]]&quot;
* &quot;[[Li paltot (pîce radio)|Li paltot]]&quot; ([[pîce po l' radio]], d' après l' istwere do minme no da [[Gogol]]).
* &quot;[[Li harloucrale (teyåte)|Li harloucrale]]&quot; (d' après ''La Mandragola'', d' eviè 1512, da [[Niccolò Machiavelli]]
* &quot;[[Ratacans, mes efants (pîce radio)|Ratacans, mes efants]]&quot; ([[pîce po l' radio]])
* &quot;Li guere å cou&quot; et &quot;L' araedje e cour&quot; (d' après des dvizes e [[patwès]] da [[Ruzante]].

== Pôzucion dins l' politike linwistike eneviè l' walon ==
'''Albert Maquet''' esteut puvite conte el [[rfondou]], tot vlant d' eployî des [[noûmot]]s. Mins nerén, lu-minme askepia li [[noûmot walon]] &quot;[[Wikt:harloucrale|harloucrale]]&quot;.

E [[1994]], i pretinda ki les scrijhaedjes e walon ni s' plént nén passer foû del Walonreye. C' est ene des råjhons pocwè el live « [[So l' anuti (roman)|So l' anuti]] » a stî scrît. Dj' ô bén : po disdire ciste idêye la.

I n' djåzéve nén voltî walon e societé. 

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
&lt;!--* {{fr}} [http://sllwallonnes.wordpress.com/maquet.html Si pådje sol waibe di l' SLLW]
** {{fr}} [http://users.skynet.be/sllw/maqbibl.pdf Si bibiografeye]
** [http://users.skynet.be/sllw/ant_maq.html Sacwants d' ses scrijhaedjes sol waibe des SLLW-îs] (e [[sistinme Feller]])--&gt;
* [http://rifondou.walon.org/maquet.html Onk di ses scrijhaedjes rashiou e rfondou] {{Abt}}
* {{fr}} [http://www.wallonie-en-ligne.net/1995_Wallonie_Atouts-References/1995_ch12-1_Maquet_Albert.htm On corwaitaedje da sinne so les belès letes e walon]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Sicrijheus e walon|Maquet]]
[[Categoreye:Ricwereus sol walon|Maquet]]
[[Categoreye:Sicrijheus d' pîces di teyåte|Maquet]]</text>
      <sha1>qkjyqwitcou2ndqhh81jjvx54r4pu2u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Kî çk’ a touwé JFK ? (roman)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>25248</id>
    <revision>
      <id>416897</id>
      <parentid>357441</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:47:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416897</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7829" sha1="alm09cka5xalesfhwbut39sr6r3zznu" xml:space="preserve">[[Imådje:Denis JFK.jpg|thumb|(coviete)]]
'''Kî çk' a touwé J.F.K. ?''', c' est on [[roman]] e [[roman e walon|walon]] sicrît pa [[Chantal Denis]], ey eplaidî dins l' [[coleccion Somme Denis]] e 2006.

C' est l' prumî scrijhaedje avou l' [[ehåyeye ortografeye namurwesse]].

Sol [[live (po lére)|cou-coviete]], on vout k' ça soeye li prumî [[roman policî]] e walon. Portant, li minme sicrijheuse aveut ddja siné &quot;[[On byin bråve ome (roman)|On byin bråve ome]]&quot; et [[Emile Sullon]] &quot;[[L' ome ki n' dimandéve rén (roman)|L' ome ki n' dimandéve rén]]. Mins dins l' prumî, gn aveut bén on moude, mins pont d' ekipe d' inketeus. Li roman da Sullon, c' esteut on live comike, avou des policîs, mins sins moude.

Cial, n a tot çou k' i fåt. Ene djin ki dihote tré les prumirès pådjes (p. 5). C' est J.F.K.. 

Nonna, ci n' est  l' racourtixha di John Fitzerald Kennedy, mins les prumirès letes di '''Jacques-Ferdinand Kinård''', li boss des Contribucions a Nameur, l' I.S.I., sapinse k' on n' dit. On chôgnåd, k' aveut tos les dfåts, eyet, shuvanmint, k' esteut veyou evi di tos ses dzotrins. 

Li commissaire metou po inketer :  Toenne Fougnant, k' on lyi a dné èn aidant, ki vént djusse di moussî foû del sicole di police : Flupe Nareus.

Nén åjhey di discramyî l' lonxhea : gn a bén 15 djins ki boutnut dins l' minme siervice. D' acoird, end aveut shijh ki n' estént nén la li djoû do moude, des controleus k' estént amon les &quot;pratikes&quot;. Mins ça n' vout nén dire tcherete : l' ome a stî epwezné a l' [[årsinik]], on pwezon k' on pout dner pa ptitès dôzes.

Pol lijheu(se) s' î rtrover dins les ki-pôrént-esse moudreus, Nareu a fwait, so s' copiutrece, on discrijhaedje do personel des Taeyes di Nameur, avou po tchaeke djin, al varade, les pondants et les djondants (p. 20-24).

Pont di grandès tecnikes, a môde des policîs amerikins. Djusse des rescontraedjes avou les suspets. K' il î fåt co radjouter l' feme Kinård, ki n' s' etindeut waire avou si crantchou d' ome dispu bele ådje.

Po dire li veur, l' inkete ni va nén rade... come di djusse po des policîs d' Nameur. Li prumî vraiy indice n' aparexhe k' al pådje 66 (end a 113). Et al fén des féns, ci n' est nén vormint les inketeus ki trouvnut l' corin, ... al pådje 112. Dj' ô bén kel suspinse deure disk' ås dierinnès royes. Il est etertinou pa sacwants côps d' teyåte, foiravant sol difén do live (p. 87, 103, 107).

On clapant live, si on radjoute ene miete di sintimints des persounaedjes, des tuzaedjes so les djoûs d' ouy, et on motlî foirt ricwerou.

Il a stî saetchî a fok 100 egzimplaires, mins motoit k' n årè ene deujhinme edicion.

== Plaçaedje dins li spåce et dins l' tins ==
C' est bén clairmint dit : J.F.K. a la ses hozetes leyî li djudi 27 d' octôbe 2005. Vos ploz waitî les årmonaks : c' esteut bén on djudi). Et li spoûle si passe a Nameur, Walonreye. L' inkete est foû li prumire samwinne do moes d' djanvî 2006. So les gazetes do trevén del novelan, on-z a djåzé do [[radmarêye]] di Taylande èn an dvant e 2005 (p. 83).

== Rireyes et baltreyes ==
* Djeus d' mots
:''Cwand ses tchîfs ont veyou k' Fougnant èn pôreut vudî tot seu foû d' ene pareye djote, i lyi ont dné ene sakî pol copler. Nareus, on djonne adjint d' après Bovegne. Fougnant inméve ostant travayî tot seu. Ou adon, i faleut ene sakî a si idêye. Fåte d' awè mia, il a bén dvou responde : &quot;K' i vegne !&quot; (p. 14; xhinaedje do spot &quot;S' il est d' Bovegne, k' i vegne; s' il est d' Dinant, nos l' ritchesrans&quot;).
* [[nos d' famile]] : c' est purade des [[såvadjes nos]] ki des nos d' famile : Fougnant, Nareus, Matile Couperou, Nanesse [[:Wikt:tchenou|Tchenu]], Mardjo [[:Wikt:gayet|Gayet]], Mayane [[:Wikt:cou|Custwèt]], Margo [[:Wikt:ansene|Lansene]].

== Corwaitaedje tecnike ==
=== Stîle : tranzicions ===
:''So on ptit bleuw nouwaedje, k' il est, Nareus !'' // Li comissaire Fougnant, c' est dins ene grosse noere sipesse nûlêye, lu k' i s' cotape.''

=== li walon ===
Gn a todi ene banslêye di zûnants [[spot]]s et ratourneures.

On trouve les prumirès dnêyes pratikes so l' pordjet d' [[ehåyeye ortografeye namurwesse]].
* Motlî ki prind des mots did pus lon :
** [[walon do Coûtchant|Tchålerwè]] : vudî, I s' è caye.
** [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Lidje]] : copleu, planket, måvler, radjoû.
* Croejhete 
** codjowaedje di l' Årdene : d(i)ner estô di &quot;doner&quot;
** Rissaetchaedje do prono sudjet &quot;i&quot;. Mins il est replaecî, droldimint, pa ene faflote, çou ki dene on [[shuvion]] nén trop catolike di deus faflotes ki s' shuvnut (loukîz p. 29, roye 16, p. 30, r. 10, p. 48,  r. 17,  p. 104, r. 7).

=== noûmots ===
* [[riwalnijhîs calcaedjes]] : ''lîbrîye'' ([[livreye]]), estô do setch calcaedje &quot;librêrîye''.
* rapexhaedje di [[vîs mots]] : taeyes po contribucion, sitindou a l' Institucion. 
:''On drole di mestî ki d' travayî dins les taeyes.'' (p. 19).
* [[sitindaedje di sins]] : sitaminet estô di ''snak''; 
* calcaedjes di l' inglès : djob (p. 23)
* calcaedje di l' almand : arbeter (p. 26)

== Idêyes del sicrijheuse muchieyes dins l' live ==
Li scrijheuse n' avize nén vey voltî les novelès dujhances et manires di djåzer ki vnèt d' Amerike. Come po l' [[esté Sint-Mårtén]] : pocwè l' lomer &quot;esté indyin&quot; ? Et les [[grigne-dints]], ça n' valeut i nén mî k' l' [[alowene]]. Ça n' vént nén d' Amerike, mins c' est Piron parey : pocwè aveur disbatijhî li [[balwer]] Ad Aquam et li rlomer &quot;Boulvård Baron Huart&quot;. 
:''Kéne idêye d' aler dner des nos d' djins, des politikîs å pus sovint, a des pavêyes ?'' (p. 35).

Fin corwaitaedje sociolodjike : 
:''Nareus, l' imådje des djins d' asteure : pinser a lu po cmincî, s' amuzer, viker. Fougnant : l' imådje des djins so vî tins. Fé atincion ås ôtes, li dvwer po cmincî, l' amuzmint après. Bouter, travayî, arbeter, bezognî. C' est bén seur li Flupe k' a råjhon. Et prouve k' il est dins l' bon, c' est çou k' I voet avou l' Fougnant. Èn ome todi tinkyî, ki doet tofer prinde des droukes po ci et po ça. I n' vike ki po si ovraedje, mins ci n' est nén todi lu kel fwait rire. N' awè dins s' boke kel divwer des djins. Nareus, lu, c' est d' ses droets k' on lyi a cåzé. D' acoird, Fougnant, c' est s' tchîf. Mins åwe ! Si ça n' va nén tot droet, il irè å sindicat, da.'' (p. 26).

== Rimimbrance ås scrijheus et ås scrijhaedjes walons ==
Li ptit monde des [[scrijheus e walon]] est eto bén prezint dins l' live.

Fougnant sait k' c' est semdi å lére del coirnêye &quot;[[Shijhes et Paskeyes]]&quot; del gazete &quot;Vers l'Avenir&quot; (p. 71). 

Chantal rind  omaedje eto a [[Bob Dechamps]] (p.73 ådzeû) tot djåzant do [[sketch]] &quot;[[Djôzef a messe (monoloke)|Djôzef a messe]]&quot;. 

Ossu a [[Arthur Masson]] (p. 96 ådzo) tot rmimbrant si &quot;lete do novelan&quot;.

Ele djåze, avou, ene sawice, des spots da [[André Henin|l' abé Henin]]. 

Et dins l' djivêye des romans policîs k' Estele (ene mwaisse suspeke) a so si axhlete (p. 91), gn a &quot;[[On byin bråve ome (roman)|on byin bråve ome]]&quot;  da... Chantal Denis.

== Corwaitaedjes des gaztîs ==
''On live ki s' lét avou mo do plaijhi; on vraiy policî, mins a môde di Nameur, minme si on-z î rtrouve pacô li minme airance &quot;deus pîs so tere&quot; ki dins [[Simenon]]. On dmeure todi l' boke å lådje po saveur çou ki s' va passer, pår ki l' comissaire moenne si inkete bén pepermint, pitchote a midjote come on vî ome sûti. Li live est bén adjinçné, avou des persounaedjes foirt bén stampés... ey ene tinrûle istwere d' amour ki nos vént co rinde ene piceye di plaijhi d' rawete.'' &lt;ref&gt;Ratournaedje d' on papî e francès da [[Joseph Bodson]], divins [[Cotcorico (gazete)|Cotcorico]].&lt;/ref&gt;

== Sourdants ==

[[Categoreye:romans e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>alm09cka5xalesfhwbut39sr6r3zznu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categoreye:Arondixhmint di Flipveye</title>
    <ns>14</ns>
    <id>27826</id>
    <revision>
      <id>416917</id>
      <parentid>399349</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T02:46:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arancycn</username>
        <id>26894</id>
      </contributor>
      <origin>416917</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33" sha1="r4y21ahfvqz1ypg5mgmsskerstd4b3u" xml:space="preserve">[[Categoreye:Province di Nameur]]</text>
      <sha1>r4y21ahfvqz1ypg5mgmsskerstd4b3u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Copinreye</title>
    <ns>0</ns>
    <id>28414</id>
    <revision>
      <id>416858</id>
      <parentid>414850</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T12:04:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416858</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4847" sha1="q59n3xirr1jmy5p7gbndehud574mgc1" xml:space="preserve">[[Imådje:Rotchfoirt copinreye.jpg|thumb|Li copinreye di Rotchfoirt]]
[[File:Banire djåzans walon wårdans nos raecinêyes.jpg|thumb|Bindrole po k' on rdjåzaxhe walon, fwaite pal copinreye d' Oufalijhe]]
Ene '''copinreye'''&lt;ref&gt;[[Noûmot do walon]] atåvlé pa [[Tchåle Djosrand]] diviè 1992.&lt;/ref&gt;  (on dit eto : ene '''soce di rcåzeus'''&lt;ref&gt;[[Noûmot do walon]] foirdjî pa [[Lucyin Mahin]] diviè 1995.&lt;/ref&gt; u ene '''tåvlêye di cåzaedje'''&lt;ref&gt;[[calcaedje (linwince)|Calcaedje]] del tcherpinte do francès « table de conversation ».&lt;/ref&gt;), c' est ene [[soce]], sovint sins papî, ki s' rapoûle on djoû totes les samwinnes, totes les cwénzinnes u tos les moes, po djåzer dins on metou [[lingaedje]].

Les sudjets polèt esse decidés d' avance u libes. 

== Istwere des copinreyes ==
Les copinreyes ont cmincî dins les [[anêyes 1980]] dins les grandès veyes, po sacwantès djins ki viként tote seules endè rescontrer ds ôtes.

Les prumirès copinreyes e [[walon]] ont-st ataké diviè [[1993]]. A [[Lidje (veye)|Lidje]], l' enondeu a stî [[Marcel Slangen]]. Dins l' [[Basse Årdene]], li &quot;[[soce des rcåzeus d' Årdene nonnrece|Soce des rcåzeus d' walon]]&quot; a skepyî e [[1995]], gråce a [[Lucyin Mahin]]. Ele s' a rapoûlé aprume a [[Bietris]], adonpwis a [[Bive]].

Dins les [[anêyes 1990]], c' est purade sol [[payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|payis d' Lidje]] k' i gn a yeu des copinreyes ([[Li Trô]], [[Timister]], [[Pepinster]], [[Spå]], [[Lovgné]], [[Indji]], [[Serè]]. Mins dins les [[anêyes 2000]], end a skepyî eto ene pougneye so l' [[Årdene]], come  ([[Bastogne]], [[Manhé]], [[Li Viye Såm]], [[Måtche-el-Fåmene|Måtche]], [[Harsin|Tchårnoe (Harsin)]], [[Rindeu]], bråmint a cåze do boutaedje da [[André Lamborelle]].

So [[walon do Mitan|Nameur]] et [[walon do Coûtchant|Tchålerwè]], gn a waire yeu d' copinreyes. Djusse on moumint a [[Wepion]], et a [[Cerfontinne (viyaedje)|Cerfontinne]], les radjoûs des [[Les Fougnants d' Cerfontinne (soce)|Fougnants]]. Tolminme, a [[Rotchfoirt]], gn a-st ene copinreye k' a askepyî e 2008.

== Rotaedje des copinreyes ==
Les copinreyes rotèt tertotes a leu façon.

=== Tinmes ===
E sacwantès plaeces, on tchoezixh des tinmes k’ on ndè va djåzer li côp d’ après. Tchaeke copineu pout aprester ene pitite sacwè.

On pout aveur deus u troes tåvlêyes ki toûnnut. Tchaeke tåvlêye a on mwaisse cåzeu. On pout aveur ene tåvlêye avou des vîs cayets, ene avou di l’ actouwalité, ey ene sol lingaedje walon. C’ est l’ sistinme ki rotéve å cmince al soce des rcåzeus di l’ Årdene nonnrece.

Dins beacôp des copinreyes, on raconte voltî des [[couyonåde|fåves]].

A ds ôtès plaeces, on tchante des [[tchansons e walon]].

=== Lingaedje ===
On divreut sayî, dins les copinreyes e walon, di tofer djåzer walon. C’ est çou ki s’ passe dins bråmint des soces. Mins pacô, on cåze eto francès. Gn è pout aveur eto on conferincî ki dit sacwants mots e walon, pu prezinter ene sacwè e francès.

Gn a nole copinreye k’ est omodjinne tant k’ a l’ accint des copineus. I fåt bén aveur wåde ki sacwants copineus ni respectexhe nén les mots ki des ôtes eploynut. Li walon, el fén do 20inme sieke, ni s’ djåzé k’ inte djins  ki s’ kinoxhént bén. Did la, li waire di discandjaedje di mots inte les cminåltés walon-cåzantes. 

Li mineu(se) d’ ene copinreye waitrè eto a çou k’ on ni rprinde nén des copineus po des flotches di [[croejhete (linwince)|croejhete walone]]. Ene copinreye ni sieve nén a-z aprinde li grammaire ; gn a des [[scoles di walon]] po çoula.

=== Ådje des copineus ===
Les copineus ont sovint dipus d’ 50 ans. I saynut d’ aveur des djonnes avou zels. Mins les pus djonnes ni sont nén do minme livea e walon, et ni djåzèt nén motoit voltî des sacwès k’ ont d’ l’ agrès po les « copineus classikes ».

== No des copinreyes e walon ==
Sacwants copinreyes si dnèt on bea no e walon :
* [[Bive]] : Soce des rcåzeus
* [[Indji]] : Les kessalîs
* [[Li Viye Såm]] : Les waloneus do payis d' Såm
* [[Oufalijhe]] : Li copene Oufa
* [[Pepinster]] : Nosse copinreye
* [[Serè]] : Les copleus do vénrdi
* [[Spå]] : Ceke des shijhes walones di Spå
* [[Timister]] : Les [[:Wikt:kipicî|Cpicîs]] do walon

== Hårdêyes difoûtrinnes == 
* [https://objectifplumes.be/notre-annuaire/?rubrique=cours-et-tables-de-conversation-en-langues-regionales Mape des copinreyes] sol waibe [[Objectif plumes (waibe)|Objectif plumes]]
* Videyos sol [[tévé walon-cåzante]]
** [http://www.youtube.com/v/orLQhs6f4_s Tchanson eredjistrêye al Soce des Rcåzeus d' Bive] 
** [http://www.youtube.com/v/nUUbXY9FpjI Fåves eredjistrêyes al Tåvlêye di cåzaedje e walon d' Rotchfoirt]

== Sourdants et pî-notes == 

[[Categoreye:soces pol walon]]
[[Categoreye:soces]]</text>
      <sha1>q59n3xirr1jmy5p7gbndehud574mgc1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Littérature dialectale d'aujourd'hui</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30726</id>
    <revision>
      <id>416911</id>
      <parentid>409636</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:05:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416911</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6919" sha1="e6ef90a9qhh5kdrbc1qojysxngh3g3c" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Littérature dialectale d'aujourd'hui}}''}}
{{Dizo-tite|Pitite coleccion del SLLW}}

Li '''ptite coleccion del SLLW''', ki s' no, e francès, c' est : '''''Littérature dialectale d'aujourd'hui''''', c' est ene [[coleccion d' lives e walon]] eplaideye di l' [[SLLW]] dispu 1976.

== Mwaissès piceures ==
C' est todi des [[belès-letes]], et il est reki ki les tecses soeyexhe sicrîts e [[sistinme Feller]], avou on metou [[accint do walon]]. Portant, sacwants lives sont dedja scrîts avou des [[rfondants walons]] ([[L. Hendschel]], [[C. Denis]]). Et a pårti do limero 43, on n' raloye pus on scrît a on metou stroet diyaleke.

Gn a des [[ramexhnêyes d' arimés]], des [[ptits romans]], et des [[pîces di teyåte]]. Et minme des [[Pinsêye (sicrijhaedje)|pinsêyes]]. Bråmint des lives sont-st e walon, mins end a eto e [[gåmès]] ey e [[picård]].
 
C' est ene pitite cogne di lives (140 x 190), did la, li no corant del coleccion.

Tot on tins, gn è moussa foû disk' a troes lives so ene anêye. Mins dispu 2000, end a bråmint moens.

Normåldimint, on [[scrijheu]] n' est publiyî k' on côp. Mins [[Josée Spinosa-Mathot]], [[Albert Maquet]], [[Robert Vandamme]] eyet [[Bernard Louis]] l' ont stî deus côps, et [[Émile Gilliard]] shijh feyes.

== Les tites k' ont moussî foû ==
* 1. [[Jean-Denys Boussart]]: [[Li rodje dame (noveles)|Li rodje dame]]&quot; (accint d' après [[Lidje]]), 1976.
* 2. [[Émile Gilliard]]: &quot;[[Li dierinne såjhon (arimés)|Li dierinne såjhon]]&quot; (accint d' [[Moustî]]), 1976.
* 3. [[Monique Dussaussois]]: [[Et l' ivier ki va vni (teyåte)|Et l' ivier ki va vni]] (accint d' après [[l' Lovire]]), 1977.
* 4. [[Jenny d'Inverno]]: [[On noer vevî k' on lome amour (arimés)|On noer vevî k' on lome amour]] (accint d' après [[Lidje]]), 1977.
* 5. [[Jean Rathmès]]: [[L' efant sol toet (teyåte)|L' efant sol toet]] (accint d' [[Serè]]), 1978.
* 6. [[Charles Geerts]]: &quot;[[Les eures d' après (arimés)|Les eures d' après]]&quot; (accint del [[Li Croyire|Croyire]]), 1978.
* 7. [[Victor George]]: &quot;[[Raecinêyes (arimés)|Raecinêyes]]&quot; (accint d' [[Bwès-Borsu]]), 1979.
* 8. [[André Henin]]: &quot;[[Les teres då Bon Diè (roman)|Les teres då Bon Diè]]&quot; (accint d' [[Han-so-Lesse]]), 1980.
* 9. [[Jeanne Houbart-Houge]]: &quot;[[Contes d' on payis d' ôte pårt (noveles)|Contes d' on payis d' ôte pårt]]&quot; (accint d' après [[Lidje]]), 1981.
* 10. [[Josée Spinosa-Mathot]]: [[El bos k' on fwait les violes (arimés)|El bos k' on fwait les violes]]&quot; (accint d' après  [[Flipveye]]), 1982. 
* 11. [[Jean-Marie Masset]]: &quot;[[Troes contes (noveles)|Troes contes]]&quot; (accint d' [[Måmdey (veye)|Måmdey]]), 1983. 
* 12. [[Andrée Bacq]]: &quot;[[Diè, vos, l' mere &amp; les niûts d' froede bijhe (arimés)|Diè, vos, l' mere et les niûts d' froede bijhe]]&quot; (accint do [[Sårt-Sint-Lorint]]), 1984. 
* 13. [[Léon Noël]]: &quot;[[Li dictateur (teyåte)|Li dictateur]]&quot; (accint d' [[Oreye (viyaedje)|Oreye]]), 1984. 
* 14. [[Marie-Louise Ledrut-Choisez]]: [[Gostindje des djoûs (arimés)|Gostindje des djoûs]] (accint d' après [[Nivele]]), 1985. 
* 15. [[Pierre Faulx]]: &quot;[[Sapinse a mi (pinsêyes)|Sapinse a mi]]&quot; (accint do [[Rou-dlé-Djumet]]), 1986. 
* 16. [[Robert Vandamme]]: «[[Blawtaedjes di veule å solo (noveles)|Baltaedjes di veule å solo]]» (accint d' après [[Lidje]]) 1987.
* 17. [[Gérard Baudrez]]: &quot;[[Ofrande a m' payis (arimés)|Ofrande a m' payis]]&quot; (accint d' [[Wegniye]]), 1987. 
* 18. [[Robert Grafé]]: &quot;[[Fåves a cawe di pexhon (tecses)|Fåves a cawe di pexhon]]&quot; (accint d' après [[Lidje]]), 1987. 
* 19. [[Albert Yande]]: &quot;''Botré d' rutlins''&quot; (accint [[gåmès]] d' [[Viyé-so-Smwès]]), 1988. 
* 20. [[Émile Gilliard]]: &quot;[[Silicose Valley &amp; Tchôcmwår (arimés)|Silicose Valley &amp; Tchôcmwår]]&quot;, (accint d' [[Moustî]]), 1989.
* 21. [[Lucien Mahin]]: &quot;[[Li ptite comere avou l' blanke camizole (novele)|Li ptite comere avou l' blanke camizole]]&quot; (accint d' [[Transene]]), [[1989]]. 
* 22. [[Lisa Chastelet]]: &quot;[[Roter dzo les stoeles (arimés)|Roter dzo les stoeles]]&quot; (accint d' [[Marcour]]).
* 23. [[Robert Vandamme]]: «[[Bohêyes di solo (arimés)|Bohêyes di solo]]» (accint d' après [[Lidje]]), 1991.
* 24. [[Jean-Luc Fauconnier]]: &quot;[[Li djoû k'i plourè des pupes di tere (novele)|Li djoû k'i plourè des pupes di tere]] (accint d' [[Tcheslet]]), 1992.
* 25. [[Josée Spinosa-Mathot]]: &quot;[[Contes (fåves do vî vî tins)|Contes]]&quot; (accint d' après  [[Flipveye]]), 1992.
* 26. [[Laurent Hendschel]]: &quot;[[Ridaedje (arimés)|Ridaedje]]&quot; (accint d' après [[Nameur]]), 1993.
* 27. [[Danielle Trempont-Bury]]: &quot;[[D' ombe et d' solea (prôze powetike)|D' ombe et d' soya]]&quot; (accint d' [[Montgneye-Tiyoû (viyaedje)|Montneye-Tiyoû]]), 1994.
* 28. [[Albert Maquet]]: &quot;''[[Tetrastikha (arimés)|Tetrastikha]]''&quot; accint d' après [[Lidje]]). 
* 29. [[Émile Gilliard]]: &quot;[[On vî fuzik eruni (noveles)|On vî fuzik eruni et sacwants ôtès paskeyes]]&quot; (accint d' [[Moustî]]), 1997.
* 30. [[Jean Brumioul]]: [[A l' awaite do Payis d' Lidje (teyåte)|A l' awaite do Payis d' Lidje]], (accint d' après [[Lidje]]), 2001.
* 31. [[Jean-Marie Kajdanski]]: &quot;Loyéns&quot; (accint [[picård]] di [[Wiyere]], 2001)
* 32. [[Bernard Louis]]: [[Tot fjhant betchî l' cok (noveles)|Tot fjhant betchî l' cok]]&quot;, (accint d' [[Nametche]]), 2003.
* 33. [[Albert Maquet]]: [[Cint haycous (arimés)|Cint haycous]] (accint d' après [[Lidje]]), 2006. 
* 34. [[Chantal Denis]]: [[Kî çk' a touwé J.F.K. ? (roman)|Kî çk' a touwé J.F.K. ?]] (accint d' après [[Nameur]]), 2007.
* 35. [[Jean-Marie Kajdanski]]: &quot;Moumints ås plinnès mwins&quot; (accint [[picård]] di [[Wiyere]], 2008)
* 36. [[Auguste Laloux]]: [[Pa totès stroetès voyes (roman)|Pa totès stroetès voyes]] (2010)
* 37. [[Henry Matterne]]: [[Djoyes et rascråwes (live)|Djoyes et rascråwes]] (2012)
* 38. [[Émile Gilliard]]: [[Wayimaedje (arimé)|Wayimaedje]] (2013)
* 39. [[Joseph Selvais]]: [[Paskeyes di tos les djoûs (prôzes)|Paskeyes di tos les djoûs]] (2014)
* 40. [[Émile Gilliard]]: [[Diviè l' an cwarante (novele)|Diviè l' an cwarante]] ([[2017]]).
* 41. [[Jean-Marie Kajdanski]]: &quot;Vint à l'aveûglète&quot; (accint [[picård]] di [[Wiyere]], [[2018]]).
* 41. [[Willy Bal]]: [[Å dierin cripet (arimés)|Å dierin cripet]], [[2019]]).
* 43. [[Bernard Louis]]: [[Les sints e leus viyaedjes]] ([[2020]]).
* 44. [[Joseph Selvais]]: [[Å pî des plopes (sovnances)|Å pî des plopes]], ([[2021]])
* 45. [[Émile Gilliard]]: [[Èn esté dins vos ouys (arimés)|Èn esté dins vos ouys]] ([[2022]])
* 46. [[Jean Collette]]: [[Al coine des djoûs (arimés)|Al cwène dès djoûs]] ([[2023]])
* 47. [[Xavier Bernier]]: [[Tchansons d' ene miete pus lon (tchansnî)|Tchansons d’one miète pus lon]] ([[2024]])
* 48. [[Jacques Desmet]]: [[Homo sapiens (powinmes)|Homo sapiens]] ([[2025]])

[[Categoreye:Coleccion d' lives e walon|SLLW]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW|*]]</text>
      <sha1>e6ef90a9qhh5kdrbc1qojysxngh3g3c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tot fjhant betchî l' cok (noveles)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>31770</id>
    <revision>
      <id>416898</id>
      <parentid>155204</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:48:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416898</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="452" sha1="2e4u11bu5bbgl8i63hx3hbiwy47edtb" xml:space="preserve">[[Imådje:Bernard Louis cok.jpg|thumb|Coviete]]
'''Tot fjhant betchî l' cok''' ('''''Tot fiant betchî l' coq'''''), c' est on live di [[pitit roman|coûtès noveles]] sicrîtes pa [[Bernard Louis]].

Il a vudî dins l' [[pitite coleccion del SLLW]] e [[2003]]. 

Sacwants bokets avént dedja stî eplaidîs dins [[Les Cayés walons (gazete)|Les Cayés walons]].

[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]
[[Categoreye:Ramexhnêyes di noveles e walon]]</text>
      <sha1>2e4u11bu5bbgl8i63hx3hbiwy47edtb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Imådje picsele</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34235</id>
    <revision>
      <id>416862</id>
      <parentid>218294</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:19:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416862</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1433" sha1="98r6fn6myrr0uojrz09hcgufzzs2zu8" xml:space="preserve">[[Imådje:Rgb-raster-image.svg|vignette|Ciste imådje ci, c' est ene [[Bitmap|bitmape]], k' est onk des fôrmats d' '''imådje picsele'''. Cwand on zoume, on voet bén k' el finté, ki n' a nén candjî, a discrexhou.]]
L' '''imådje picsele''', c' est ene imådje limerike adjinçnêye avou des ponts ubén des cwårés, virpus des rectingues.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;https://www.britannica.com/technology/raster-graphics&lt;/ref&gt; Pus les [[Picsel|picsels]] sont tenes, pus l' '''imådje picsele''' a ene meyeuse finté.

== Rotaedje ==
L' '''imådje picsele''' rote del minme manire k' ene mozayike, veyanmint k' elle est adjinçnêye avou des fômes djeyometrikes. C' est po çoula ki, cwand on zoume, l' imådje dvént moens nete, åré si on candje el finté.&lt;ref&gt;https://guides.lib.umich.edu/c.php?g=282942&amp;p=1885352&lt;/ref&gt; On-z el a uzé, prumirmint, po-z aveur l' imådje so les [[Televuzion|tévés]]. Il årè falou ratinde el [[dijhnêye 1990]] po-z endè vir so les copiutreces poirtåves.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

L' '''imådje picsele''' s' ertrouve dins sacwants fôrmats grafikes, metans li pus peupreces&amp;nbsp;: li [[JPEG|djipegue]] eyet li [[PNG|péyendjé]].&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;https://www.teamnext.de/en/blog/the-10-most-important-formats-for-raster-graphics/&lt;/ref&gt; La eto k' c' est k' on-z a avou les [[GIF|djifs]] ki sont des imådjes rotant al manire d' ene coûte videyo.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== Referinces eyet sourdants ==
&lt;references /&gt;</text>
      <sha1>98r6fn6myrr0uojrz09hcgufzzs2zu8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416863</id>
      <parentid>416862</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:19:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:Imådjreye limerike]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <origin>416863</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1469" sha1="9y1w66ojl46lsd0e1y0trpnn4b1ai04" xml:space="preserve">[[Imådje:Rgb-raster-image.svg|vignette|Ciste imådje ci, c' est ene [[Bitmap|bitmape]], k' est onk des fôrmats d' '''imådje picsele'''. Cwand on zoume, on voet bén k' el finté, ki n' a nén candjî, a discrexhou.]]
L' '''imådje picsele''', c' est ene imådje limerike adjinçnêye avou des ponts ubén des cwårés, virpus des rectingues.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;https://www.britannica.com/technology/raster-graphics&lt;/ref&gt; Pus les [[Picsel|picsels]] sont tenes, pus l' '''imådje picsele''' a ene meyeuse finté.

== Rotaedje ==
L' '''imådje picsele''' rote del minme manire k' ene mozayike, veyanmint k' elle est adjinçnêye avou des fômes djeyometrikes. C' est po çoula ki, cwand on zoume, l' imådje dvént moens nete, åré si on candje el finté.&lt;ref&gt;https://guides.lib.umich.edu/c.php?g=282942&amp;p=1885352&lt;/ref&gt; On-z el a uzé, prumirmint, po-z aveur l' imådje so les [[Televuzion|tévés]]. Il årè falou ratinde el [[dijhnêye 1990]] po-z endè vir so les copiutreces poirtåves.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

L' '''imådje picsele''' s' ertrouve dins sacwants fôrmats grafikes, metans li pus peupreces&amp;nbsp;: li [[JPEG|djipegue]] eyet li [[PNG|péyendjé]].&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;https://www.teamnext.de/en/blog/the-10-most-important-formats-for-raster-graphics/&lt;/ref&gt; La eto k' c' est k' on-z a avou les [[GIF|djifs]] ki sont des imådjes rotant al manire d' ene coûte videyo.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== Referinces eyet sourdants ==
&lt;references /&gt;

[[Categoreye:Imådjreye limerike]]</text>
      <sha1>9y1w66ojl46lsd0e1y0trpnn4b1ai04</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416865</id>
      <parentid>416863</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T18:20:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Èl-Gueuye-Noere a displaecî l’ pådje [[Image picsel]] viè [[Imådje picsele]] sins leyî d’ redjiblaedje : Tite e rfondou.</comment>
      <origin>416863</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1469" sha1="9y1w66ojl46lsd0e1y0trpnn4b1ai04" xml:space="preserve">[[Imådje:Rgb-raster-image.svg|vignette|Ciste imådje ci, c' est ene [[Bitmap|bitmape]], k' est onk des fôrmats d' '''imådje picsele'''. Cwand on zoume, on voet bén k' el finté, ki n' a nén candjî, a discrexhou.]]
L' '''imådje picsele''', c' est ene imådje limerike adjinçnêye avou des ponts ubén des cwårés, virpus des rectingues.&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;https://www.britannica.com/technology/raster-graphics&lt;/ref&gt; Pus les [[Picsel|picsels]] sont tenes, pus l' '''imådje picsele''' a ene meyeuse finté.

== Rotaedje ==
L' '''imådje picsele''' rote del minme manire k' ene mozayike, veyanmint k' elle est adjinçnêye avou des fômes djeyometrikes. C' est po çoula ki, cwand on zoume, l' imådje dvént moens nete, åré si on candje el finté.&lt;ref&gt;https://guides.lib.umich.edu/c.php?g=282942&amp;p=1885352&lt;/ref&gt; On-z el a uzé, prumirmint, po-z aveur l' imådje so les [[Televuzion|tévés]]. Il årè falou ratinde el [[dijhnêye 1990]] po-z endè vir so les copiutreces poirtåves.&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

L' '''imådje picsele''' s' ertrouve dins sacwants fôrmats grafikes, metans li pus peupreces&amp;nbsp;: li [[JPEG|djipegue]] eyet li [[PNG|péyendjé]].&lt;ref name=&quot;:1&quot;&gt;https://www.teamnext.de/en/blog/the-10-most-important-formats-for-raster-graphics/&lt;/ref&gt; La eto k' c' est k' on-z a avou les [[GIF|djifs]] ki sont des imådjes rotant al manire d' ene coûte videyo.&lt;ref name=&quot;:1&quot; /&gt;

== Referinces eyet sourdants ==
&lt;references /&gt;

[[Categoreye:Imådjreye limerike]]</text>
      <sha1>9y1w66ojl46lsd0e1y0trpnn4b1ai04</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pa totès stroetès voyes (roman)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>34242</id>
    <revision>
      <id>416896</id>
      <parentid>390922</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:46:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416896</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4915" sha1="1nbh9nl4s4xnq4q0dg590wlz8sadu3q" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Pa totès strwètès vôyes''}}
[[Imådje:Laloux ptsv.jpg|thumb|Coviete (eplaidaedje 2010)]]
'''Pa totès stroetès voyes''' (''Pa totès strwètès vôyes''), c' est on [[roman e walon]] da [[Auguste Laloux]].

Il a stî scrît e 1969 &amp; 1970, et passer come [[fouyton]] dins l' coirnêye [[shijhes et paskeyes]] di &quot;''[[Vers l'Avenir]]''&quot;.

Il a stî replaidî e [[2010]] dins l' [[pitite coleccion di l' SLLW]], après bråmint d' l' ovraedje dissu da [[Bernard Louis]].

L' enimådjaedje est fwait - come po &quot;Li ptit Bert&quot; - pa [[enimådjeu d' live e walon|Sabine de Coune]].

ISBN 978-2-930505-09-1

== Tinme ==
Monmon, c' est èn efant trové - on baståd k' on djheut on po s' fote - est rascodou pa Meline, ene comere sins efants. Ele boute al cinse mon les vijhéns, ki [[skepiaedje|ratchtèt]] bénrade ene pitite båshele, Agnesse. Les deus efants crexhnut eshonne pu, divnous djonnea e djonnete, si vey voltî.

Nén si åjhey ki ça. Vola l' [[guere 1940-1945|guere]] arivêye. Monmon eva, et dmeure tote ene hapêye sins dner d' noveles. Il est metou po moirt e viyaedje. C' est a ç' moumint la k' on vî martchand d' vatches, li Djan - on coreu d' cotrês - vént trover l' mame da Agnesse, k' a des desses toplin, et ki l' ome a stî touwé e s' såvant e France e 1940. Et lyi atåvler on martchî... 

== Corwaitaedje ==
Li stîle Laloux est todi l’ minme ki dins « Li Ptit Bert ». Laloux eploye ene cåkêye di beas mots walons. Nén todi åjhey di shuve l’ avançmint di s’ pinsêye. Ca on côp, i dit çou k’ les persounaedjes tuznut. Do côp après, sins criyî gåre, i dene si avuzion di scrijheu. Tot-z atôtchant ses persounaedjes... u les lijheus. Pu i raconte çou ki s’ passe.

Mins çou k’ est oridjinå dins ciste ouve la, c’ est kécfeye li prumî côp dins les [[Belès Letes e walon]] k’ on djåze d’ [[amour]] del tchå, di candôzaedje di comeres ki n’ sont nén les vosses, et hay vos nd åroz. Et ki vos alez rtrover e passant '''''pa totès stroetès voyes'''''. Des stroetès voyes, eto imådjreçmint.&lt;ref&gt;[[Lucyin Mahin]], [[Li Rantoele (gazete)|Li Rantoele]], ivier 2010-2011.&lt;/ref&gt;

== Bokets foû do live ==
:''Do matén, Agnesse passe so l' Plin, padvant l' måjhon da Djan då Molin. Ni t' ritoûne nén, saiss, mi feye ! Gn a seur on vizaedje a l' finiesse. Djan loume tant k' i veut... Sacwants ans dedja k' i cwezeye insi après l' crapåde. Nouk po mia sepi tos les catoûs pattavå do coir da l’ djonne djin. Vî loulou ! Ossu tchôd ki l' vera d' l' infier...
:''Elle est houte. Djan s' rashît et i tuzene. Come s' i l' capôteyreut dedja a s' môde : ene miete lådje des hantches, mins si waire. Djusse çou k' i faut a ene comere po s' fé lûtchî bén fond. Si coirsaedje ki bouzele : deus ptitès hopes. A ! les bons fruts po dins sacwant tins ! Ki frumjhèt a toûs dins les mouvmints, onk et l'ôte, di ses bresses.
:''Sacré måle d' agaesse ! E moes d' octôbe, k' i cod e corti, divant del mete e panî, i wåde tenawete ene peme et l' serer bén deur e casse e s' mwin... Dji l' apiçreu pa padrî. Mes bresses åtoû d' leye; ç' aveut si bén tourné afeye avou ds ôtes. Et rclôre mes mwins sor leye, come on ténreut on moxhon, tot doûçmint, peu do lyi fe må. Assaetchî, aspoyî sor lu on djonne coir insi ! I lyi fåreut pus d' meye mwins po cori tot do long et l' djonde tot ewou k’ i vôreut bén. ''(p. 27)

(Djan, l’ ome da Agnesse, kimince a vinde ses bokets po viker)
:''Kéne afwaire do esse si djivisse, tuze-t ele si feme ki l' voet insi. I pout bén fé di s' nez, les meyes et les meyes k' i s' fwait tant del fiesse, i seront rade schoumés. Cwand on n' fwait k' do saetchî et n' rén rmete.
:''- Savoz bén çou k' dj' a sondjî, mi ?
:''- Cwè, dowê ?
:''- Si vos ratchteyrîz des vatches avou ces cwårs la ?
:''Fote lyi ene bafe e plin vizaedje, tant k' t' î es, m' feye. Il inmreut co mia. 
:''- ... Cwand nos n’ fréns ki po les comissions do manaedje. Et tos ls ans, on crås vea ou deus å botchî.
:''So l' moumint, Djan a ieu l' idêye k' Agnesse si vleut xhinè d' lu. I dvént di mwais cur. I n' vout nén vey k' elle a råjhon.
:''- Voye mu co rbate les cinses, hê twè ! Ti rireus d' mi, dandjreûs ! Dji tel conseye.
:''- Kî est ç’ ki cåze di ça ? Dji vos di k’ on-z atchtêyreut bén sacwants vatches. Nén dandjî do cori les cinses po ça.
:''« On »... « on »... C' est dedja pus « vos », asteure ; c' est « on ». Oyi mins c' est mi k' est mwaisse. Et les cwårs, c' est da mi. ''(p. 67)

== {{HDs}} ==
* [https://web.archive.org/web/20111106080557/http://users.skynet.be/sllw/laloux_sv.pdf Ratournaedje e francès sol waibe di l' SLLW]
* [http://walon.cultureforum.net/scrijeuses-f8/auguste-laloux-t157.htm#551 Bokets foû do live] (e [[sistinme Feller]])

== Sourdants ==

[[Categoreye:Romans e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>1nbh9nl4s4xnq4q0dg590wlz8sadu3q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>La p'tite coumére avu la blantche camisole (novele)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35509</id>
    <revision>
      <id>416899</id>
      <parentid>413039</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:49:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416899</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2342" sha1="6xn5a6ipyhzmeb3l0ecwn9anc4qtc3w" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|La p'tite coumére avu la blantche camisole}}'' (novele)}}
{{Dizo-tite|Li ptite comere avou l' blanke camizole}}
'''Li ptite comere avou l' blanke camizole''' (''La p'tite coumére avu la blantche camisole''), c' est ene [[pitit roman|novele]] sicrîte pa [[Lucyin Mahin]] et eplaideye dins li [[ptite coleccion del SLLW]] e [[1989]].

Li motlî k' i gn a-st al fén a stî rashonné pa [[Jean Germain]]. Il est rprins dizo l' limero '''S57''' dins l' [[djivêye des motîs do walon]]. Li minme, e rfondou, apresté pa [[Pablo Sarachaga]] e 2005, est limeroté '''R21'''.

== Tinme ==
Li mwaisse persounaedje, c' est on studiant [[årtisse des biesses]] ki vént d' aler [[eploctaedje|piker]] des vatches pol [[cocote (maladeye)|cocote]] dins l' payis [[do Tchestea]] et d' [[Libråmont]]. I rvént e-n oto del nute, adon k' i gn a on spès [[brouyård]].

Tot d' on côp, i voet ene pitite kimere ki rote sol boird del voye. Elle a ene blanke camizole. El tchedje, et li rmoenner e s' måjhone, a [[Glaireuse]]. 

Foirt oniesse, li valet n' oize nén trop dmander des kesses al kimere, mins gn a totès sôres d' idêyes ki lyi aspitèt dins s' tiesse, ca ci ptite djin la lyi rvént bén: 
:''Ele ni respond nén; mins s' soreye-t ele tot doûcetmint, di l' coine des lepes. Ses grands bruns tchveas mitan crolés lyi rafaxhèt les spales et les mashales. I gn a djusse si ptit nez et s' fén minton ki brikèt foû pa dvant. On ptit muzea d' sori, direut ele li grosse Dondon Capiche, ki n' est k' li linwe cwand elle est al canlete. Mins dj' n' end a d' keure; dj' inme co bén ci ptit djinre la, la, mi.

== Corwaitaedje ==
[[Jean Hamblenne]] trouve ki c' est l' pus bea live k' il åye djamåy léjhou e walon.

== {{HDs}} ==
* [http://rifondou.walon.org/lv/pitite_comere.php Bokets del novele] {{Abt}}
* (so [[Wikisourd]])
** [[:s:La p’tite coumére avu la blantche camisole|Mwaisse modêye]] (Feller SLLW)
** [[:s:Li ptite comere avou l’ blanke camizole|Rifondou walon]] ([[Pablo Sarachaga]], 2005, rapontieye e 2021)
** [[:s:La p’tite coumére avu la blantche camisole/V|Mwaisse modêye]] (motlî S57)
** [[:s:Li ptite comere avou l’ blanke camizole/V|Rifondou walon]] (motlî R21)

[[Categoreye:Noveles e walon]]
[[Categoreye:Doûcès creyances]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW|ptite]]</text>
      <sha1>6xn5a6ipyhzmeb3l0ecwn9anc4qtc3w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sicoles di rfondou walon d' Bive</title>
    <ns>0</ns>
    <id>36118</id>
    <revision>
      <id>416927</id>
      <parentid>413974</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:09:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Djivêye des studeyès tchansons */</comment>
      <origin>416927</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24614" sha1="scwqb5t95najcla766q5pbnyxj4qalk" xml:space="preserve">[[Imådje:Bive sicole rifondou 2003 prof.jpg|thumb|Ene sicole e 2003]]
[[Imådje:Scoles di Bive 2004 scolîs.jpg|thumb|2004]]
[[Imådje:Scoles di Bive 2012.JPG|thumb|Ene sicole e 2012]]
[[Imådje:Scoles di Bive oct18.jpg|thumb|Ene sicole e 2018]]
[[Imådje:Scole Bive avri 2022.jpg|thumb|Sicole pås scolîs, moes d' avri 2022]]
[[Imådje:Scoles di Bive Wily Marchal lutreye.jpg|thumb|Esplicaedje del [[lutreye]], moes d' avri 2022]]
[[Imådje:Scole Bive 07-11-23.jpg|thumb|moes d' nôvimbe 2023]]
[[Imådje:Sicole_Bive_2024_10_29.jpg|thumb|29 d' octôbe 2024]]
[[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|15 d' avri 2025]]
Les '''scoles di rfondou walon d' Bive''', c' est des [[scoles di walon]] k' ont stî metowes so pî e [[2003]] pa Mady Dorchimont et [[Louwis Baidjot]]. Li prof, c' est [[Lucyin Mahin]]. 

Les scoles si dinnut a l' [[Aisse del tuzance]] di [[Bive]], dizo l' tchapea di l' UTAN ([[univiersité des troes côps vint]] del [[province di Nameur]]). Gn a ene ashyinne då [[prétins]], et ene ashyinne då [[waeyén-tins]], tchaeke avou 4 ou 5 [[après-nonne]] di cours.

== Mwaissès piceures ==
Les papîs po les scolîs sont scrîts e [[rfondou walon]]. Mins tchaeke sicolî, k' a ene kinoxhance (active ou passive) do walon, rilét les foyes divins si prôpe accint. Pacô, minme eployî des [[sinonime]]s des mots do cours. Come les djins vegnnut di totès coines del Walonreye ([[Årdene nonnrece]], mins eto payis d' [[Måtche-el-Fåmene|Måtche]], di [[Rotchfoirt]], d' [[Inguezêye]], di [[Walcoû]], di [[Gochliye]], d' [[Oufalijhe]], di [[Djodogne]], di [[Hocai]], di [[Pouphan]]…), li motlî et les prononçaedjes k' il ont e leu tiesse permetèt ås ôtes escolîs d' aveur ene idêye des candjmints do walon so tote li stindêye del [[Walonreye walon-cåzante]].

Dispu 2014, li dierinne après-nonne di l' ashyinne, c' est les scolîs ki fwaiynut scole, et diswalper on sudjet k' i cnoxhnut bén.

== Pårtixhaedje d' ene sicole ==
Gn a sovint troes pårteyes dins les cours :
* on scolaedje del teyoreye do walon (on boket di [[Wikipedia:Pordjet linwince walone|cisse djivêye cial]], metans).
* on plaidaedje d' on sudjet [[Wikipedia walon|eciclopedike]].
* (dispu 2015) on [[scrijheu e walon]] avou onk di ses tecses.
* ene [[tchanson e walon]], k' on schoûte et lére li tecse e rfondou sol papî do cours.

== Djivêye des studeyès tchansons ==
&lt;poem&gt;
05-03-03: Li vî blanc tchvå ([[Philippe Lagrange]] / [[Laurent Hendschel]]); [[Li tchant des Walons]] ([[Théophile Bovy]] / [[Louis Hillier]]).
12-03-03: Condroz western ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
08-10-03: [[Tango walon (tchanson)|Tango walon]] ([[André Hancre]] / [[Bob Dechamps]])
15-10-03: Tchanson des verités ([[François Loriaux]])
22-10-03: [[Lolote (tchanson)|Lolote]] ([[Jacques Bertrand]] / [[Bob Dechamps]])
10-03-04: Recoulotans nos ([[Jacques Bertrand]] / [[Bob Dechamps]])
17-03-04: Li rap do molén d' l' Eschaye ([[Joseph Lahaye]] / [[Yves Paquet]], efants d' après Djiblou)
24-03-04: [[Bondjoû vijhene (tchanson)|Bondjoû vijhene]] ([[Vî Noyé walon]])
06-10-04: Li vî kénket d' houyeu ([[Claudine Mahy]])
20-10-04: Les leus ont des tiesses di bedot ([[Julos Beaucarne]])
09-03-05: Li mwaisse voye po l' infier ([[Jean-Pierre Vervier]]).
16-03-05: Li vî kénket d' houyeu ([[Claudine Mahy]])
23-03-05: L' etrindjir ([[Véronique Roba]] / [[Guy Fontaine]]).
05-10-05: Weight watching ([[Philippe Antoine]] / [[Vincent Delire]])
12-10-05: Li grande fiesse est la ([[Véronique Roba]] / [[Guy Fontaine]])
19-10-05: Cwand dji tchante (Tintinaglia) / L' aveule ([[Georges Willame]] / Tintinaglia)
26-10-05: Li tchant des Lidjwès ([[Nicolas Defrecheux]]) / Des ptitès tchansons ([[Joseph Vrindts]])
08-03-06: Li grande Eva (Drouet / Font / [[Bob Dechamps]])
15-03-06: Loyminoye ([[Michel Azaïs]])
22-03-06: Ces djins la ([[Jacques Brel]] / [[Philippe Antoine]] / [[Vincent Delire]])
28-03-06: [[Monsieu del Bourlote (tchanson)|Monsieu del Bourlote]] ([[Nicolas Boiron]])
11-10-06: Piereuse ([[Jean-Denis Boussart]] / René Chaumont)
18-10-06: On Djodognwès ([[André Dewelle]])
13-03-07: [[A ! l' djeu d' bale (tchanson)|A ! l' djeu d' bale]] ([[André Hancre]] / [[Bob Dechamps]])
20-03-07: [[A l' eglijhe di Bôlet (tchanson)|A l' eglijhe di Bôlet]] / Li melodeye d' amour (Michel / [[Jean-Pierre Darras]])
27-03-07: Copleu ([[Jacques Lefebvre]]) / [[C' est l' cafè (tchanson)|C' est l' cafè]] ([[Charles Wérotte]] / [[William Dunker]])
09-10-07: Li ptit soverdea ([[Jules Sonveaux]])
10-03-08: El crås boyea Dôna ([[Jacques Bertrand]] / [[Bob Dechamps]])
18-03-08: L' otel des cours a boket ([[Jean-Pierre Vervier]])
25-03-08: Les lon-payis ([[Jean-Pierre Vervier]])
01-04-08: [[Lolote (tchanson)|Lolote]] ([[Jacques Bertrand]] / [[William Dunker]]) / I ploût sol veye ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
21-10-08: [[Li bea bouket (tchanson)|Li bea bouket]] ([[Nicolas Bosret]])
10-03-09: Les femes å volant (Berly)
17-03-09: Dj' a èn ordinateur ([[Nicole Goffart]])
06-10-09: Ene pitite tchansonete ([[Jacques Lefebvre]] / [[Véronique Roba]])
13-10-09: Co ene rawete ([[Julos Beaucarne]])
20-10-09: Måmdiy e l' esté ([[Robert Counson]])
27-10-09: Les djouweus d' cwåte (? / Dechamps)
09-03-10: Ni sote ni saedje  (? / Dechamps)
16-03-10: Mi binamêye el boune anêye ([[Lucyin Mahin]] / [[Bruno Picard]])
23-03-10: Li voye do bribeu (? / Willy Marchal); Les bråvès djins ([[Georges Brassens]] / Willy Marchal)
30-03-10: [[Tango walon (tchanson)|Tango walon]] ([[André Hancre]] / [[Bob Dechamps]])
05-10-10: Rovyî ([[Jean-Pierre Vervier]])
12-10-10: Li halene evoye ([[Lucien Mahin]] / [[Bruno Picard]])
17-10-10: Li rok des cinsîs (les [[DJIFFS]])
04-10-11: Western po Marcatchou ([[Nicole Goffart]] / [[Jean-Pierre Darras]])
18-10-11: Poenne di tchesturlinne ([[Georges Simonis]] / [[Michel Azaïs]])
25-10-11: Todi sol voye ([[William Dunker]])
06-03-12: Måle bijhe sol Valhala ([[Jean-Pierre Vervier]])
13-03-12: Pårlaedje congolès ([[François Loriaux]] / [[Bob Dechamps]])
20-03-12: [[C' est l' cafè (tchanson)|C' est l' cafè]] ([[Charles Wérotte]] / [[William Dunker]])
27-03-12: Po ene loucåde ([[Jean-Denis Boussart]] / Fourez / René Chaumont)
25-09-12: Come dit todi Alfred ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
02-10-12: Camaeråde mårticot (Duchesne / [[Jacques Lefebvre]])
09-10-12: El måjhon di m' grand-pere ([[François Loriaux]] / Pascal Heringer)
05-03-13: Noer solo ([[Véronique Roba]] / [[Jacques Lefebvre]] / [[Guy Fontaine]])
12-03-13: Pôve macrale ([[Philippe Antoine]] / [[Vincent Delire]])
19-03-13: Vén tocial ([[Daniel Droixhe]])
26-03-13: Les leus ont des tiesses di bedot ([[Julos Beaucarne]])
17-10-13: [[Tchanson des verités (tchanson)|Tchanson des verités]] ([[François Loriaux]])
24-10-13: Dins les ouys di m’ mame ([[Arno]], ratourné pa [[François Nyns]], tchanté pa Anthony Fanard)
01-10-13: [[Årdene]] (slam da [[Marcel Slangen]])
08-10-13: [http://rifondou.walon.org/tchanson/Brassens_Georges.php#moirts Les moirts] ([[André Henin]], so ene air ki [[Djôr Brassénse]] a eployî deus côps)
04-03-14: Dji vos l' creye ([[José Schoovaerts]], [[slam]]é pa Maxence Robert)
11-03-14: Li vî blanc tchvå (viye air, [http://rifondou.walon.org/tchanson/emacralaedje-rif.php#tchvau ritchanté pa René Binamé])
18-03-14: Li walone tchanson di m' payis ([[Henri Bragard]], Max Michel, tchanté pa [[Jules Bastin]])
25-03-14: Li cotchessî ([[Joseph Suars]], tchanté pa Willy Marchal)
21-10-14: I nive so Hesta ([[Elmore D]])
28-10-14: Dji tchante po tertos ([[Ernest Haucotte]], [[Julos Beaucarne]])
04-11-14: [[Li ptit rôzî (powinme)|Li ptit rôzî]] ([[Henri Simon]])
11-11-14: Bondjoû, vijhene ([[vî Noyé walon]])
03-03-15: Tot poenneus (ratournaedje di «je m' suis fait tout petit devant une poupée» da [[Georges Brassens]], pa [[Philippe Antoine]], tchanté pa [[Vincent Delire]])
10-03-15: Bondjoû, Walonreye ([[Elmore D]])
17-03-15: K’ è diss, Troy ? ([[Jacques Warnier]], tchanté et cåzé pa William Warnier)
24-03-15: Fosse ([[André Gauditiaubois]], tchanté pa [[Marc Keizer]] et [[Brigitte Hallet]])
29-09-15: On slam pol walon ([[Marcel Slangen]])
06-10-15: Rovyî ([[Jean-Pierre Vervier]])
13-10-15: Elle est trop tchôde por twè ([[Daniel Droixhe]])
20-10-15: Dispiertez vosse walon ([[Willy Marchal]] so l’ air di « La Javanaise » da Serge Gainsbourg) + Dj' åreu vlou ([[André Henin]] so l’ air di « Que sont mes amis devenus ? » da Ferré et Rutebeuf, tchanté pa [[Willy Marchal]])
27-10-15: (sol tinme del moirt) : Li rawete ([[Elmore D]]) + Moirt pol patreye ([[Jacques Lefebvre]], tchanté pa [[Bruno Picard]])
08-03-16: Dipårt pol Californeye ([[Philippe Lagrange]], tchanté pa [[Lorint Hendschel]])
15-03-16: Les muzicyins (tchanté pa [[Bob Dechamps]])
22-03-16: Tot fwait farene a m' molén ([[Jean-Pierre Vervier]])
29-03-16: Fåt ki dj’ m’ evåye ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
05-04-16: Li bea bouket ([[Nicolas Bosret]])
04-10-16: Li ci ki vike, i ndè voet (tchanté pa Bob Dechamps)
11 &amp; 18-10-16: Emacralaedje (André Gauditiaubois ; Daniel Malempré ; tchant : Valerie Malempré)
25-10-16: Li pantalon trawé (Charles du Vivier de Streel / Jean-Denis Doche) ;  Li pantalon trawé 2 (parodeye ; Lucienne Louette)
07-03-17: Dandjî d’ nolu ([[Jean-Pierre Vervier]] / Gilberte Mattina)
14-03-17: Dji n’ so nén del pitite bire (François Loriaux / Pascal Heringer)
21-03-17: Ene sôlêye di marén ([[Daniel Droixhe]], so ene viye air di djazz amerikin)
28-03-17: Pocwè k' dji n' tén pus ni a tchveye ni a broke ([[Lucyin Mahin]] / Jean-Claude Benedetti / [[Bruno Picard]])
03-10-2017: Dj' a m' tabeur, mes clikes et mes clakes ([[Les Crapådes (binde di tchanteuses)|Les Crapådes]])
10-10-17: Xhoutsiploû ([[Michel Azaïs]], tchanté sins muzike)
17-10-2017: Vén vey ([[Vincent Delire]])
24-10-2017: Mi ome å vantrin ([[Camille Gaspard]] / Arsène Collin)
06-03-2018: Xhoutsiploû ([[Michel Azaïs]], avou l' mwaisse tchantaedje)
13-03-2018: Il a rî come on sot ([[Dominique Heymans]])
20-03-2018: Dj' a fwin ([[Claudine Mahy]], tchanté sins muzike) // A no måjhon, on a touwé l' pourcea (viye tchanson, riprinjhe pa [[Wôr des rays (binde di tchanteus)|Wôr des rays]] sol plake [[Ci n' est nén l' Mississipi (stroete plake)|Ci n' est nén l' Mississipi]])
02-10-2018: Tchanson d’ l’ [[Ambleve (aiwe)|Ambleve]] ([[Laure Gastes]])
17-10-2018: Li bouneur est råle ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
23-10-2018: Li voyaedjeu ([[Bruno Picard]])
05-03-2019: Vinoz boere ene pitite taesse (tchanté pa [[Bob Dechamps]]
12-03-2019: [[Amon Laca (tchanson)|Amon Laca]] ([[Guy Cabay]])
19-03-2019: Li melodeye catcheye ([[Nicole Goffart]] / [[Sylvain Michel]] / [[Jean-Pierre Darras]])
26-03-2019: Li racoulot ([[Gérard Baudrez]] / [[Vincent Delire]])
14-05-2019: Ni sote ni saedje (? / [[Willy Marchal]]) + La co l’ Colas ([[Guy Cabay]])
01-10-2019: [[Li sot påwion (tchanson)|Li sot påwion]] ([[Joseph Durbuy]], [[Pierre Van Damme]] et [[Jean Loos]])
08-10-2019: [[Racoulotans nos (tchanson)|Racoulotans nos]] ([[Jacques Bertrand]], [[timbe (air di tchanson)|timbe]] d' ene viye tchanson e francès)
15-10-2019: [[Vive Nameur po tot (tchanson)|Vive Nameur po tot]] ([[Joseph Dethy]]).
22-10-2019: Ci trén la ([[Daniel Droixhe]])
29-10-2019: [[Poureye potêye (tchansons)|Poureye potêye]] des [[Djiffs]]
03-03-2020: [[Dj' a fwin (tchanson)|Dj' a fwin]] ([[Claudine Mahy]])
26-10-2021: Dji so [[maçon]] ([[André Dewelle]])
02-11-2021: Margaye divins les nûlêyes ([[Jean-Pierre Vervier]] / Gilberte Mattina)
09-11-2021: On cour po deus ([[Nadine Modolo]] / Robert Clippe)
16-11-2021: [[s:On vî Rûsse ki s’ lome Corona|On vî Rûsse ki s’ lome Corona]] ([[Willy Marchal]])
23-11-2021: [[Lolote (tchanson)|Lolote]] ([[Jacques Bertrand]])
16-02-2022: [[s:L’_infôrmatike_(Marchal)|L’_infôrmatike]] ([[Willy Marchal]])
02-03-2022: Les ptits Walons ([[Marie-France Gilles]], [[Pascal Heringer]])
08-03-2022: [[s:Li Marseyesse e walon|Li Marseyesse des Walons]] (Jean-Pol Pirson)
04-04-2022: [[s:Vouss vini, cuzene Mareye ?|Vouss vini, cuzene Mareye ?]] ([[Noyé walon]])
12-04-2022: Li ptite gåre ([[Émile Hesbois]], tchanté pa [[les Crapådes]])
29-11-2022: I fåt deus castagnetes (tchanté pa [[Bob Dechamps]]
06-12-2022: Bouneur pierdou ([[Jacques Desmet]] /  [[Vincent Delire]])
20-12-2022: Heyance di nos ratayons ([[Jean-Pierre Vervier]])
18-04-2023: Li ronfleu ([[Julos Beaucarne]])
25-04-2023: Mårtén å Congo (Bernard Mirlon / [[Composs Binde]])
02-05-2023: Cwand on est Lidjwès (Guy Dirick, Franck Philippe, Nathalie Delhaxhe).
09-05-2023: Tot cfessant Mouze ([[Daniel Droixhe]])
24-10-2023: Gaston ([[Philippe Anciaux]])
31-10-2023: Tchanson po nos moxhons ([[Xavier Bernier]])
07-10-2023: Deus redjårbaedjes d' ene tchanson da [[Jean Ferrat]], onk pa [[Willy Marchal]], l' ôte pa [[Lucyin Mahin]] 
14-11-2023: Nosse lingaedje ([[Chantal Denis]], [[Willy Marchal]])
21-11-2023: Dispiertez vosse walon ([[Willy Marchal]])
09-04-2024: Les caytresses (vî [[cråmignon]], redjårbé des [[Crapådes]])
16-04-2024: Dj’ åreu tant volou vey Rotchfoirt (Bernard Dimey / [[Henri Salvador]] / [[Willy Marchal]])
23-04-2024: Mi binamêye a corou-st evoye ([[Lucyin Mahin]] / [[Bruno Picard]])
30-04-2024: Ragoter les makêyes ([[Jean-Pierre Vervier]])
07-05-2024: Li bateme ([[Daniel Droixhe]])
15-10-2024: Tot rawårdant vosse veye (? / [[Véronique Roba]])
22-10-2024: Dji rmousse e coulot ([[Jean-Pierre Ferlan]] / [[Jacques Desmet]] / [[Willy Marchal]])
29-10-2024: Li fiesse ([[Camille Gaspard]] / Arsène Collin / [[Jules Bastin]])
05-11-2024: El niût do blouze ([[André Gauditiaubois]] / Kevin Mullighan / [[William Dunker]])
15-04-2025: On soret, deus gros canadas (? tchanté pa [[Bob Dechamps]]) (oyåve [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?p=8825#8825 so VoBuze])
22-04-2025: Ci n' serè pus måy come divins l' tins ([[Daniel Droixhe]])
06-05-2025: Tchanson des boudes (vî cråmignon tchanté pal tchantreye «L'Alauda»)
13-05-2025: Poplinete blouze ([[André Gauditiaubois]], Ernest Hembersin, Dino Forlane)
&lt;/poem&gt;

&lt;gallery&gt;
Desmet Jacques Marchal Willy JP Ferlan coulot.ogg|Ferlan-Desmet-Marchal Dji rmousse e coulot
Droixhe Daniel pus come divins l' tins.ogg|[[Elmore D]] Ci n' serè pus måy come divins l' tins
Tchanson des boudes.ogg|Tchanson des boudes
&lt;/gallery&gt;

== Studyîs ponts d’ croejhete ==
Vocial sacants ponts d' [[croejhete (linwince)|croejhete]] k' ont stî acsegnîs dins les scoles.
&lt;poem&gt;
05-10-2005: Les dvancetes
19-10-2005: Croejhete francesse et croejhete walone : kékes diferinces.
06-10-2005: Walon po voici / voilà
20-10-2005: [[Diftongaedje]] avou w
08-03-2006: Les [[cossoune]]s do walon
15-03-2006: [[Betchfessî scrijha én]]
22-03-2006: [[Betchfessî scrijha oi]]
29-03-2006: [[Betchfessî scrijha oe]]
11-10-2006: Les adviebes pronos et prezintoes tot / tos / tertos
18-10-2006: Mots walons d’ [[aplacaedje tîxhon]]
25-10-2006: Mots walons d’ [[etimolodjeye gayele]]
13-03-2007: Emantchaedje po + sudjet + infinitif
27-03-2007: Les [[adrovire]]s
09-10-2007:Li [[prono pårtixhrece]]
30-10-2007: Les [[viebes sins djin]]
10-03-2008: Li [[cawete -on]]
18-03-2008: Li [[condicioneu]]
25-03-2008: L’ [[apårtinance]]

{{dal}}

07-03-2017: Les [[definixhants årtikes]]
14-03-2017: Les [[årtikes nén definixhants]]
21-03-2017: Li [[scawaedje]] et li [[sbetchaedje]]
28-03-2017: Les [[dodobes mots]]
03-10-2017: Li [[Fråzlete condicionante|fråzlete sobayrece et l’ fråzlete condicioneuse]]
10-10-2017: Li [[betchete dis-]]
17-10-2017: Les [[viebes del cwatrinme troke]] e walon
24-10-2017: [[Aidant viebe#Li rîle des aidants viebes|Li prono coplemint et l’ aidant viebe]]
31-10-2017: Les [[Etimolodjeye tîxhone|mots walon vinant do tîxhon]]
27-03-2018: li [[cawete inglesse -ing]]
02-10-2018: Li [[betchfessî å]]
09-10-2018: Les [[cawete -eur|cawetes -eur]] et [[cawete -eure|-eure]]
17-10-201 : Li [[vî walon]]
23-10-2018: Li [[rmagnaedje di letes]]
05-03-2019: Les [[spot]]s et les [[ratourneure]]s
12-03-2019: Li [[cawete -a]]
19-03-2019: Li [[fråze]] et l' [[fråzlete]]
26-03-2019: L’ [[addjectif]]
14-05-2019: Les [[sinonime]] et les [[contråve]]s
01-10-2019: Les [[lete]]s do walon [[lete z|Z]] et [[lete Y|Y]]; [[ortografeye do walon]]
08-10-2019: Kékes [[divancete]]s
15-10-2019: Les [[lete]]s do walon: [[betchfessî xh|xh]] et [[lete W|W]]
22-10-2019: Kékes [[viebe]]s simpes
29-10-2019: Kékes [[etimolodjeye]]s
03-03-2020: Li [[fråzlete rahoucrece]]
10-03-2020: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]]&lt;ref&gt;cisse sicole la n' a nén stî dnêye, di cåze do cminçmint del [[gripe chinwesse]].&lt;/ref&gt;
26-10-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (I); li [[betchete ri-]] (I)
02-11-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (II); li [[betchete ri-]] (II)
09-11-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (III); li [[betchete ki-]]
16-11-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (IV); kékes [[betchete (linwince)|betchetes]]
16-02-2022: Li [[betchfessî oe]]
02-03-2022: L' [[imparfait]]
08-03-2022: Li [[passé compôzé]]
04-04-2022: Li [[pluriyal]]
12-04-2022: Sacwants [[prono]]s a pårt
13-09-2022: [[Wikt:kî|kî]], [[Wikt:ki|ki]] et k’ i (fr. qu’il)
29-11-2022: Li [[noyaedje (croejhete)|noyaedje]]
06-12-2022: L' [[etimolodjeye do walon]]
20-12-2022: L' [[ortografeye do walon]]
25-04-2023: [[Alofôme]]s avou R di sacwants [[dvancete]]s
02-05-2023: Mots raloyîs des [[dvancete]]s
09-05-2023: Les [[sinonime]]s
24-10-2023 &amp; 31-10-23 &amp; 07-11-2023: Ratournaedje do francès «[[Wikt:en|en]]»
14-10-2023: Les [[arinnoe]]s
21-11-2023: Les [[dobes cawetes]] [[-icot]] et [[-iket]] 
09-04-2024: Les [[noûmot]]s [[noûmot do walon|do walon]]
16-04-2024: [[Divuzlaedje des cossounes å coron|Prononçaedje des cossounes al fén d’ on mot]]
23-04-2024: [[Displouctaedje des trokes di cossounes å coron]]
30-04-2024: L' [[Assimilaedje di lete|assimilaedje]]
15-10-2024: Les [[viebes sins djin]]
22-10-2024: Les [[aloyrece]]s
29-10-2024: Mots walons respondant a des mots francès avou H ([[Lete H]] / [[H prumrece]])
22-10-2024: Li [[tchapea (diyacritike)|tchapea]] u [[toetea (diyacritike)|toetea]]
15-04-2025: Les ôtes accints (sol droete, sol gåtche), [[Bole (diyacritike)|accint-bole]].
22-04-2025: Les rujhes des rcåzeus d' walon&lt;/poem&gt;

== Studyîs ponts d' eciclopedeye ==
Les ponts d' eciclopedeye situdyîs sont sovint rprins sol Wikipedia walon après côp.
* …
* 29 di måss 2016: [[fleur]]s do [[bontins]]: [[pucele (fleur)]], [[fleur d' avri]], [[crocusse]], [[bråye-di-tchet]], [[fåsse ranonke]], [[magriyete]];
* 4 d' octôbe 2016: li [[crås sonk]]
* 11 d' octôbe 2016: li [[deujhinme croejhåde]]
* 18 d' octôbe 2016: kékes [[mousseure]]s
* 25 d' octôbe 2016: li [[croejhåde des efants]]
* 3 d' måss 2017: les [[telescope]]s
* 14 di måss 2017:
** li [[tchawe-sori]]
** les [[planete (astronomeye)|planetes]]
** li [[bolete di Romedene]]
* 21 di måss 2017
** les [[ramonasse]]s
** les [[pastinåke]]s
** deus [[fime]]s d' amon nozôtes
* 28 di måss 2017: 
** Li [[raiwaedje des prés]]
** Li [[Rén (aiwe)]]
* 3 d' octôbe 2017: [[tchampion-åbusson|tchampions des bwès]]; les [[åbsoneu]]s
* 10 d' octôbe 2017: Li [[coucou (oujhea)]]
* 17 d' octôbe 2017: Les [[scolite]]s
* 24 d' octôbe 2017: Li [[Hongreye]]
* 6 di måss 2018: [[Nosse comene dit oyi]]
* 13 d' octôbe 2018: [[Félicien Rops]]
* 27 d' octôbe 2018: 
** L' [[economeye di soçnaedje]]
** Les [[så]]s
* 2 d' octôbe 2018: Li [[gripe espagnole]]
* 9 d' octôbe 2018: Li [[pesse des pourceas d' Afrike]]
* 16 d' octôbe 2018: les [[vôtaedje]]s
* 23 &amp; 30 octôbe 2018: li [[fonnet]]
* 5 di måss 2019: Les [[boletes di rnådaedje des oujheas]]
* 12 di måss 2019: 
** Les [[miergotlete]]s
** Les [[tchårnale]]s
* …
* 24 d' octôbe 2023: Li [[hosmint d' tere do Marok (2023)]]
* 31 d' octôbe 2023:
** Les [[grigne-dints]]
** Troes sôres di spenes: [[blanke sipene]], [[noere sipene]], [[rodje sipene]]
* 7 di nôvimbe 2023: [[Joseph Gillain]] (Jijé)
* 14 di nôvimbe 2023: Li [[croûte]]
* 21 di nôvimbe 2023: Li [[djeu d' dames]]
* 9 d' avri 2024: L' [[ecolodjeye]]
* 16 d' avri 2024: li [[coloûte swisse]]
* 23 d' avri 2024:
** [[Lidje-Bastogne-Lidje]]
** Li [[letåré]]
* 30 d' avri 2024: li [[laecea]]
* 15 d' octôbe 2024: les [[baloujhe]]s
* 22 d' octôbe 2024: les [[gueres des scoles e l' Beldjike]] 
* 29 d' octôbe 2024: les [[dzôrnances po s’ nouri]]
* 5 di nôvimbe 2024: l' [[erî-såjhon]]
* 15 d' avri 2024:
** les [[porcessions di l' Eter-Sambe-et-Mouze]]
** li [[floreye Påke]]
* 22 d' avri 2024: [[Påke]] ([[Blanc djudi]])

== Scrijheus e walon ==
Li studiaedje d' on scrijheu e walon a tchaeke sicole n' a-st ataké k' e waeyén-tins 2015.
* 29-09-2015: [[Henri Matterne]]
* 06-10-2015: [[Emile Pècheur]]
* 13-10-2015: [[Jean Guillaume]]
* 20-10-2015: [[Franz Dewandelaer]]
* 27-10-2015: [[Joseph Docquier]]
* 08-03-2016: [[Paul-Henri Thomsin]]
* 15-03-2016: [[Joseph Calozet]]
* 22-03-2016: [[Nadine Modolo]]
* 29-03-2016: [[Guy Mars]]
* 04-10-2016: [[Willy Bal]]
* 11-10-2016: [[Jacques Desmet]] ([[Gueuyes di Walons (portraits)|Gueuyes di Walons]])
* 18-10-2016: [[Joseph Bodson]]
* 25-10-2016: [[Rodolphe Dedoyart]]
* 07-03-2017: [[Robert Boxus]]
* 14-03-2017: [[Jean Goffart]]
* 21-03-2017: [[Georges Pècheur]]
* 28-03-2017: [[Laure Gesell]]
* 03-10-2017: [[Joël Thiry]]
* 10-10-2017: [[Dominique Heymans]]
* 17-10-2017: [[Joseph Dewez]]
* 24-10-2017: [[Jean-Pierre Dumont]]
* 06-03-2018: [[Claudine Mahy]]
* 27-03-2018: [[Jean-Pierre Vervier]]
* 02-10-2018: [[Eugène Gillain]]
* 16-10-2018: [[Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes (roman)]] (ratourneus da [[Charles Lutwidge Dodgson]])
* 23-10-2018: [[Li bijhe et l' solea]] (ratourneue d' [[Ezope]])
* 05-03-2019: [[Alexandre Bodart]]
* 12-03-2019: [[Jacques Desmet]] ([[Adjint Mwasse (roman)|Adjint Mwasse]])
* 19-03-2019: [[Louis Lagauche]]
* 26-03-2019: Richard V. De Smet
* 01-10-2019: [[Pierre-Joseph Dosimont]]
* 08-10-2019: [[Albert Yande]]
* 15-10-2019: [[Jacques Bertrand]]
* 22-10-2019: [[Jean-Marie Warnier]]
* 03-03-2020: [[André Dewelle]]
* 26-10-2021: [[Bernard Van Vynckt]]
* 02-11-2021: [[Tchanson Decroyî]] (diviè 1600, scrijheu nén cnoxhou)
* 09-11-2021: [[Ernest Benoit]]
* 16-11-2021: [[Willy Vanderschueren]]
* 16-02-2022: [[Robert Bauffe]]
* 02-03-2022: [[Laurent Hendschel]]
* 08-03-2022: [[Lucien Mahin]]
* 04-04-2022: [[Joseph Mignolet]]
* 13-09-2022: [[André Henin]]
* 29-11-2022: [[Jean Hamblenne]]
* 06-12-2022: [[Jules-Joseph Pirot]]
* 20-12-2022: scrijheu nén cnoxhou, motoit ene viye modêye di «[[Djôzef a messe (monoloke)|Djôzef a messe]]»
* 25-04-2023: [[Jean Lejeune di Djoupeye]]
* 02-05-2023: [[Droles di biesses (live d' imådjes)|Droles di biesses]] (ratourneus da [[Christelle Lemaire]])
* 09-05-2023: [[Emile Gilliard]]
* 24-10-2023: [[Gérard Baudrez]]
* 31-10-2023: [[Josée Spinosa-Mathot]]
* 07-11-2023: [[Louis Henrard]]
* 14-11-2023: [[Louis Nisen]]
* 09-04-2024: [[Jean Dessard]]
* 16-04-2024: [[Éric Monaux]]
* 23-04-2024: [[Armand Ledoux]]
* 30-04-2024: [[Ben Genaux]]
* 15-10-2024: [[Adelin Lebrun]]
* 22-10-2024: [[André Henin]]
* 29-10-2024: [[Camille Gaspard]]
* 05-11-2024: [[Jules Claskin]]
* 15-04-2025: [[Michel Robert]] ({{mic}} [[:Imådje:Robert Michel ovrî tins ki passe.ogg|schoûtez s' tecse]])
* 22-04-2025: [[Joseph Houziaux]]

== {{HDV}} ==
[[Soce des rcåzeus d' Årdene nonnrece#Sacwants djins k' ont vnou al soce u ås scoles di walon|Sacwants scolîs u viziteus]]

== {{HDs}} ==
* [http://rifondou.walon.org/scolaedje_bive.html Prumire waibe so les scoles di Bive] (2003-2005)
* [http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2020-03-03_Sicole_di_Bive.pdf Egzimpe di dossî .PDF des scoles di Bive] (3 d' måss 2020)
* [http://www.matele.be/le-wallon-une-langue-mourante-pas-a-bievre Emission tévé so les scoles] (10 di måss 2015)
* [[:s:Disti-rima_po_les_scoles_di_Bive|Rima pol fén di l' ashyinne do waeyén-tins 2019]] (so [[Wikisourd]])

Les fitchîs .pdf di totes les scoles di Bive sont [[so les fis]]. Po ls aberweter, taper so vosse betchteu: &lt;nowiki&gt;«http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2020-03-03_Sicole_di_Bive.pdf»&lt;/nowiki&gt; tot replaeçant ''2020-03-03'' pal date ki vos trovez, metans, dins l' djivêye des tchansons.

== Pî-notes ==

[[Categoreye:Sicolaedje do walon|Bive]]
[[Categoreye:Rifondaedje do walon]]</text>
      <sha1>scwqb5t95najcla766q5pbnyxj4qalk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416931</id>
      <parentid>416927</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:28:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Djivêye des studeyès tchansons */</comment>
      <origin>416931</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="24696" sha1="g48es24gvv498gn4i0roobifoduq26l" xml:space="preserve">[[Imådje:Bive sicole rifondou 2003 prof.jpg|thumb|Ene sicole e 2003]]
[[Imådje:Scoles di Bive 2004 scolîs.jpg|thumb|2004]]
[[Imådje:Scoles di Bive 2012.JPG|thumb|Ene sicole e 2012]]
[[Imådje:Scoles di Bive oct18.jpg|thumb|Ene sicole e 2018]]
[[Imådje:Scole Bive avri 2022.jpg|thumb|Sicole pås scolîs, moes d' avri 2022]]
[[Imådje:Scoles di Bive Wily Marchal lutreye.jpg|thumb|Esplicaedje del [[lutreye]], moes d' avri 2022]]
[[Imådje:Scole Bive 07-11-23.jpg|thumb|moes d' nôvimbe 2023]]
[[Imådje:Sicole_Bive_2024_10_29.jpg|thumb|29 d' octôbe 2024]]
[[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|15 d' avri 2025]]
Les '''scoles di rfondou walon d' Bive''', c' est des [[scoles di walon]] k' ont stî metowes so pî e [[2003]] pa Mady Dorchimont et [[Louwis Baidjot]]. Li prof, c' est [[Lucyin Mahin]]. 

Les scoles si dinnut a l' [[Aisse del tuzance]] di [[Bive]], dizo l' tchapea di l' UTAN ([[univiersité des troes côps vint]] del [[province di Nameur]]). Gn a ene ashyinne då [[prétins]], et ene ashyinne då [[waeyén-tins]], tchaeke avou 4 ou 5 [[après-nonne]] di cours.

== Mwaissès piceures ==
Les papîs po les scolîs sont scrîts e [[rfondou walon]]. Mins tchaeke sicolî, k' a ene kinoxhance (active ou passive) do walon, rilét les foyes divins si prôpe accint. Pacô, minme eployî des [[sinonime]]s des mots do cours. Come les djins vegnnut di totès coines del Walonreye ([[Årdene nonnrece]], mins eto payis d' [[Måtche-el-Fåmene|Måtche]], di [[Rotchfoirt]], d' [[Inguezêye]], di [[Walcoû]], di [[Gochliye]], d' [[Oufalijhe]], di [[Djodogne]], di [[Hocai]], di [[Pouphan]]…), li motlî et les prononçaedjes k' il ont e leu tiesse permetèt ås ôtes escolîs d' aveur ene idêye des candjmints do walon so tote li stindêye del [[Walonreye walon-cåzante]].

Dispu 2014, li dierinne après-nonne di l' ashyinne, c' est les scolîs ki fwaiynut scole, et diswalper on sudjet k' i cnoxhnut bén.

== Pårtixhaedje d' ene sicole ==
Gn a sovint troes pårteyes dins les cours :
* on scolaedje del teyoreye do walon (on boket di [[Wikipedia:Pordjet linwince walone|cisse djivêye cial]], metans).
* on plaidaedje d' on sudjet [[Wikipedia walon|eciclopedike]].
* (dispu 2015) on [[scrijheu e walon]] avou onk di ses tecses.
* ene [[tchanson e walon]], k' on schoûte et lére li tecse e rfondou sol papî do cours.

== Djivêye des studeyès tchansons ==
&lt;poem&gt;
05-03-03: Li vî blanc tchvå ([[Philippe Lagrange]] / [[Laurent Hendschel]]); [[Li tchant des Walons]] ([[Théophile Bovy]] / [[Louis Hillier]]).
12-03-03: Condroz western ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
08-10-03: [[Tango walon (tchanson)|Tango walon]] ([[André Hancre]] / [[Bob Dechamps]])
15-10-03: Tchanson des verités ([[François Loriaux]])
22-10-03: [[Lolote (tchanson)|Lolote]] ([[Jacques Bertrand]] / [[Bob Dechamps]])
10-03-04: Recoulotans nos ([[Jacques Bertrand]] / [[Bob Dechamps]])
17-03-04: Li rap do molén d' l' Eschaye ([[Joseph Lahaye]] / [[Yves Paquet]], efants d' après Djiblou)
24-03-04: [[Bondjoû vijhene (tchanson)|Bondjoû vijhene]] ([[Vî Noyé walon]])
06-10-04: Li vî kénket d' houyeu ([[Claudine Mahy]])
20-10-04: Les leus ont des tiesses di bedot ([[Julos Beaucarne]])
09-03-05: Li mwaisse voye po l' infier ([[Jean-Pierre Vervier]]).
16-03-05: Li vî kénket d' houyeu ([[Claudine Mahy]])
23-03-05: L' etrindjir ([[Véronique Roba]] / [[Guy Fontaine]]).
05-10-05: Weight watching ([[Philippe Antoine]] / [[Vincent Delire]])
12-10-05: Li grande fiesse est la ([[Véronique Roba]] / [[Guy Fontaine]])
19-10-05: Cwand dji tchante (Tintinaglia) / L' aveule ([[Georges Willame]] / Tintinaglia)
26-10-05: Li tchant des Lidjwès ([[Nicolas Defrecheux]]) / Des ptitès tchansons ([[Joseph Vrindts]])
08-03-06: Li grande Eva (Drouet / Font / [[Bob Dechamps]])
15-03-06: Loyminoye ([[Michel Azaïs]])
22-03-06: Ces djins la ([[Jacques Brel]] / [[Philippe Antoine]] / [[Vincent Delire]])
28-03-06: [[Monsieu del Bourlote (tchanson)|Monsieu del Bourlote]] ([[Nicolas Boiron]])
11-10-06: Piereuse ([[Jean-Denis Boussart]] / René Chaumont)
18-10-06: On Djodognwès ([[André Dewelle]])
13-03-07: [[A ! l' djeu d' bale (tchanson)|A ! l' djeu d' bale]] ([[André Hancre]] / [[Bob Dechamps]])
20-03-07: [[A l' eglijhe di Bôlet (tchanson)|A l' eglijhe di Bôlet]] / Li melodeye d' amour (Michel / [[Jean-Pierre Darras]])
27-03-07: Copleu ([[Jacques Lefebvre]]) / [[C' est l' cafè (tchanson)|C' est l' cafè]] ([[Charles Wérotte]] / [[William Dunker]])
09-10-07: Li ptit soverdea ([[Jules Sonveaux]])
10-03-08: El crås boyea Dôna ([[Jacques Bertrand]] / [[Bob Dechamps]])
18-03-08: L' otel des cours a boket ([[Jean-Pierre Vervier]])
25-03-08: Les lon-payis ([[Jean-Pierre Vervier]])
01-04-08: [[Lolote (tchanson)|Lolote]] ([[Jacques Bertrand]] / [[William Dunker]]) / I ploût sol veye ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
21-10-08: [[Li bea bouket (tchanson)|Li bea bouket]] ([[Nicolas Bosret]])
10-03-09: Les femes å volant (Berly)
17-03-09: Dj' a èn ordinateur ([[Nicole Goffart]])
06-10-09: Ene pitite tchansonete ([[Jacques Lefebvre]] / [[Véronique Roba]])
13-10-09: Co ene rawete ([[Julos Beaucarne]])
20-10-09: Måmdiy e l' esté ([[Robert Counson]])
27-10-09: Les djouweus d' cwåte (? / Dechamps)
09-03-10: Ni sote ni saedje  (? / Dechamps)
16-03-10: Mi binamêye el boune anêye ([[Lucyin Mahin]] / [[Bruno Picard]])
23-03-10: Li voye do bribeu (? / Willy Marchal); Les bråvès djins ([[Georges Brassens]] / Willy Marchal)
30-03-10: [[Tango walon (tchanson)|Tango walon]] ([[André Hancre]] / [[Bob Dechamps]])
05-10-10: Rovyî ([[Jean-Pierre Vervier]])
12-10-10: Li halene evoye ([[Lucien Mahin]] / [[Bruno Picard]])
17-10-10: Li rok des cinsîs (les [[DJIFFS]])
04-10-11: Western po Marcatchou ([[Nicole Goffart]] / [[Jean-Pierre Darras]])
18-10-11: Poenne di tchesturlinne ([[Georges Simonis]] / [[Michel Azaïs]])
25-10-11: Todi sol voye ([[William Dunker]])
06-03-12: Måle bijhe sol Valhala ([[Jean-Pierre Vervier]])
13-03-12: Pårlaedje congolès ([[François Loriaux]] / [[Bob Dechamps]])
20-03-12: [[C' est l' cafè (tchanson)|C' est l' cafè]] ([[Charles Wérotte]] / [[William Dunker]])
27-03-12: Po ene loucåde ([[Jean-Denis Boussart]] / Fourez / René Chaumont)
25-09-12: Come dit todi Alfred ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
02-10-12: Camaeråde mårticot (Duchesne / [[Jacques Lefebvre]])
09-10-12: El måjhon di m' grand-pere ([[François Loriaux]] / Pascal Heringer)
05-03-13: Noer solo ([[Véronique Roba]] / [[Jacques Lefebvre]] / [[Guy Fontaine]])
12-03-13: Pôve macrale ([[Philippe Antoine]] / [[Vincent Delire]])
19-03-13: Vén tocial ([[Daniel Droixhe]])
26-03-13: Les leus ont des tiesses di bedot ([[Julos Beaucarne]])
17-10-13: [[Tchanson des verités (tchanson)|Tchanson des verités]] ([[François Loriaux]])
24-10-13: Dins les ouys di m’ mame ([[Arno]], ratourné pa [[François Nyns]], tchanté pa Anthony Fanard)
01-10-13: [[Årdene]] (slam da [[Marcel Slangen]])
08-10-13: [http://rifondou.walon.org/tchanson/Brassens_Georges.php#moirts Les moirts] ([[André Henin]], so ene air ki [[Djôr Brassénse]] a eployî deus côps)
04-03-14: Dji vos l' creye ([[José Schoovaerts]], [[slam]]é pa Maxence Robert)
11-03-14: Li vî blanc tchvå (viye air, [http://rifondou.walon.org/tchanson/emacralaedje-rif.php#tchvau ritchanté pa René Binamé])
18-03-14: Li walone tchanson di m' payis ([[Henri Bragard]], Max Michel, tchanté pa [[Jules Bastin]])
25-03-14: Li cotchessî ([[Joseph Suars]], tchanté pa Willy Marchal)
21-10-14: I nive so Hesta ([[Elmore D]])
28-10-14: Dji tchante po tertos ([[Ernest Haucotte]], [[Julos Beaucarne]])
04-11-14: [[Li ptit rôzî (powinme)|Li ptit rôzî]] ([[Henri Simon]])
11-11-14: Bondjoû, vijhene ([[vî Noyé walon]])
03-03-15: Tot poenneus (ratournaedje di «je m' suis fait tout petit devant une poupée» da [[Georges Brassens]], pa [[Philippe Antoine]], tchanté pa [[Vincent Delire]])
10-03-15: Bondjoû, Walonreye ([[Elmore D]])
17-03-15: K’ è diss, Troy ? ([[Jacques Warnier]], tchanté et cåzé pa William Warnier)
24-03-15: Fosse ([[André Gauditiaubois]], tchanté pa [[Marc Keizer]] et [[Brigitte Hallet]])
29-09-15: On slam pol walon ([[Marcel Slangen]])
06-10-15: Rovyî ([[Jean-Pierre Vervier]])
13-10-15: Elle est trop tchôde por twè ([[Daniel Droixhe]])
20-10-15: Dispiertez vosse walon ([[Willy Marchal]] so l’ air di « La Javanaise » da Serge Gainsbourg) + Dj' åreu vlou ([[André Henin]] so l’ air di « Que sont mes amis devenus ? » da Ferré et Rutebeuf, tchanté pa [[Willy Marchal]])
27-10-15: (sol tinme del moirt) : Li rawete ([[Elmore D]]) + Moirt pol patreye ([[Jacques Lefebvre]], tchanté pa [[Bruno Picard]])
08-03-16: Dipårt pol Californeye ([[Philippe Lagrange]], tchanté pa [[Lorint Hendschel]])
15-03-16: Les muzicyins (tchanté pa [[Bob Dechamps]])
22-03-16: Tot fwait farene a m' molén ([[Jean-Pierre Vervier]])
29-03-16: Fåt ki dj’ m’ evåye ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
05-04-16: Li bea bouket ([[Nicolas Bosret]])
04-10-16: Li ci ki vike, i ndè voet (tchanté pa Bob Dechamps)
11 &amp; 18-10-16: Emacralaedje (André Gauditiaubois ; Daniel Malempré ; tchant : Valerie Malempré)
25-10-16: Li pantalon trawé (Charles du Vivier de Streel / Jean-Denis Doche) ;  Li pantalon trawé 2 (parodeye ; Lucienne Louette)
07-03-17: Dandjî d’ nolu ([[Jean-Pierre Vervier]] / Gilberte Mattina)
14-03-17: Dji n’ so nén del pitite bire (François Loriaux / Pascal Heringer)
21-03-17: Ene sôlêye di marén ([[Daniel Droixhe]], so ene viye air di djazz amerikin)
28-03-17: Pocwè k' dji n' tén pus ni a tchveye ni a broke ([[Lucyin Mahin]] / Jean-Claude Benedetti / [[Bruno Picard]])
03-10-2017: Dj' a m' tabeur, mes clikes et mes clakes ([[Les Crapådes (binde di tchanteuses)|Les Crapådes]])
10-10-17: Xhoutsiploû ([[Michel Azaïs]], tchanté sins muzike)
17-10-2017: Vén vey ([[Vincent Delire]])
24-10-2017: Mi ome å vantrin ([[Camille Gaspard]] / Arsène Collin)
06-03-2018: Xhoutsiploû ([[Michel Azaïs]], avou l' mwaisse tchantaedje)
13-03-2018: Il a rî come on sot ([[Dominique Heymans]])
20-03-2018: Dj' a fwin ([[Claudine Mahy]], tchanté sins muzike) // A no måjhon, on a touwé l' pourcea (viye tchanson, riprinjhe pa [[Wôr des rays (binde di tchanteus)|Wôr des rays]] sol plake [[Ci n' est nén l' Mississipi (stroete plake)|Ci n' est nén l' Mississipi]])
02-10-2018: Tchanson d’ l’ [[Ambleve (aiwe)|Ambleve]] ([[Laure Gastes]])
17-10-2018: Li bouneur est råle ([[André Gauditiaubois]] / [[William Dunker]])
23-10-2018: Li voyaedjeu ([[Bruno Picard]])
05-03-2019: Vinoz boere ene pitite taesse (tchanté pa [[Bob Dechamps]]
12-03-2019: [[Amon Laca (tchanson)|Amon Laca]] ([[Guy Cabay]])
19-03-2019: Li melodeye catcheye ([[Nicole Goffart]] / [[Sylvain Michel]] / [[Jean-Pierre Darras]])
26-03-2019: Li racoulot ([[Gérard Baudrez]] / [[Vincent Delire]])
14-05-2019: Ni sote ni saedje (? / [[Willy Marchal]]) + La co l’ Colas ([[Guy Cabay]])
01-10-2019: [[Li sot påwion (tchanson)|Li sot påwion]] ([[Joseph Durbuy]], [[Pierre Van Damme]] et [[Jean Loos]])
08-10-2019: [[Racoulotans nos (tchanson)|Racoulotans nos]] ([[Jacques Bertrand]], [[timbe (air di tchanson)|timbe]] d' ene viye tchanson e francès)
15-10-2019: [[Vive Nameur po tot (tchanson)|Vive Nameur po tot]] ([[Joseph Dethy]]).
22-10-2019: Ci trén la ([[Daniel Droixhe]])
29-10-2019: [[Poureye potêye (tchansons)|Poureye potêye]] des [[Djiffs]]
03-03-2020: [[Dj' a fwin (tchanson)|Dj' a fwin]] ([[Claudine Mahy]])
26-10-2021: Dji so [[maçon]] ([[André Dewelle]])
02-11-2021: Margaye divins les nûlêyes ([[Jean-Pierre Vervier]] / Gilberte Mattina)
09-11-2021: On cour po deus ([[Nadine Modolo]] / Robert Clippe)
16-11-2021: [[s:On vî Rûsse ki s’ lome Corona|On vî Rûsse ki s’ lome Corona]] ([[Willy Marchal]])
23-11-2021: [[Lolote (tchanson)|Lolote]] ([[Jacques Bertrand]])
16-02-2022: [[s:L’_infôrmatike_(Marchal)|L’_infôrmatike]] ([[Willy Marchal]])
02-03-2022: Les ptits Walons ([[Marie-France Gilles]], [[Pascal Heringer]])
08-03-2022: [[s:Li Marseyesse e walon|Li Marseyesse des Walons]] (Jean-Pol Pirson)
04-04-2022: [[s:Vouss vini, cuzene Mareye ?|Vouss vini, cuzene Mareye ?]] ([[Noyé walon]])
12-04-2022: Li ptite gåre ([[Émile Hesbois]], tchanté pa [[les Crapådes]])
29-11-2022: I fåt deus castagnetes (tchanté pa [[Bob Dechamps]]
06-12-2022: Bouneur pierdou ([[Jacques Desmet]] /  [[Vincent Delire]])
20-12-2022: Heyance di nos ratayons ([[Jean-Pierre Vervier]])
18-04-2023: Li ronfleu ([[Julos Beaucarne]])
25-04-2023: Mårtén å Congo (Bernard Mirlon / [[Composs Binde]])
02-05-2023: Cwand on est Lidjwès (Guy Dirick, Franck Philippe, Nathalie Delhaxhe).
09-05-2023: Tot cfessant Mouze ([[Daniel Droixhe]])
24-10-2023: Gaston ([[Philippe Anciaux]])
31-10-2023: Tchanson po nos moxhons ([[Xavier Bernier]])
07-10-2023: Deus redjårbaedjes d' ene tchanson da [[Jean Ferrat]], onk pa [[Willy Marchal]], l' ôte pa [[Lucyin Mahin]] 
14-11-2023: Nosse lingaedje ([[Chantal Denis]], [[Willy Marchal]])
21-11-2023: Dispiertez vosse walon ([[Willy Marchal]])
09-04-2024: Les caytresses (vî [[cråmignon]], redjårbé des [[Crapådes]])
16-04-2024: Dj’ åreu tant volou vey Rotchfoirt (Bernard Dimey / [[Henri Salvador]] / [[Willy Marchal]])
23-04-2024: Mi binamêye a corou-st evoye ([[Lucyin Mahin]] / [[Bruno Picard]])
30-04-2024: Ragoter les makêyes ([[Jean-Pierre Vervier]])
07-05-2024: Li bateme ([[Daniel Droixhe]])
15-10-2024: Tot rawårdant vosse veye (? / [[Véronique Roba]])
22-10-2024: Dji rmousse e coulot ([[Jean-Pierre Ferlan]] / [[Jacques Desmet]] / [[Willy Marchal]])
29-10-2024: Li fiesse ([[Camille Gaspard]] / Arsène Collin / [[Jules Bastin]])
05-11-2024: El niût do blouze ([[André Gauditiaubois]] / Kevin Mullighan / [[William Dunker]])
15-04-2025: On soret, deus gros canadas (? tchanté pa [[Bob Dechamps]]) (oyåve [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?p=8825#8825 so VoBuze])
22-04-2025: Ci n' serè pus måy come divins l' tins ([[Daniel Droixhe]])
06-05-2025: Tchanson des boudes (vî cråmignon tchanté pal tchantreye «L'Alauda»)
13-05-2025: Poplinete blouze ([[André Gauditiaubois]], Ernest Hembersin, Dino Forlane)
&lt;/poem&gt;

&lt;gallery&gt;
Imådje:Gaspard Collin Neuprez fiesse.ogg|Gaspard Collin Neuprez Ritoû d' fiesse
Desmet Jacques Marchal Willy JP Ferlan coulot.ogg|Ferlan-Desmet-Marchal Dji rmousse e coulot
Droixhe Daniel pus come divins l' tins.ogg|[[Elmore D]] Ci n' serè pus måy come divins l' tins
Tchanson des boudes.ogg|Tchanson des boudes
&lt;/gallery&gt;

== Studyîs ponts d’ croejhete ==
Vocial sacants ponts d' [[croejhete (linwince)|croejhete]] k' ont stî acsegnîs dins les scoles.
&lt;poem&gt;
05-10-2005: Les dvancetes
19-10-2005: Croejhete francesse et croejhete walone : kékes diferinces.
06-10-2005: Walon po voici / voilà
20-10-2005: [[Diftongaedje]] avou w
08-03-2006: Les [[cossoune]]s do walon
15-03-2006: [[Betchfessî scrijha én]]
22-03-2006: [[Betchfessî scrijha oi]]
29-03-2006: [[Betchfessî scrijha oe]]
11-10-2006: Les adviebes pronos et prezintoes tot / tos / tertos
18-10-2006: Mots walons d’ [[aplacaedje tîxhon]]
25-10-2006: Mots walons d’ [[etimolodjeye gayele]]
13-03-2007: Emantchaedje po + sudjet + infinitif
27-03-2007: Les [[adrovire]]s
09-10-2007:Li [[prono pårtixhrece]]
30-10-2007: Les [[viebes sins djin]]
10-03-2008: Li [[cawete -on]]
18-03-2008: Li [[condicioneu]]
25-03-2008: L’ [[apårtinance]]

{{dal}}

07-03-2017: Les [[definixhants årtikes]]
14-03-2017: Les [[årtikes nén definixhants]]
21-03-2017: Li [[scawaedje]] et li [[sbetchaedje]]
28-03-2017: Les [[dodobes mots]]
03-10-2017: Li [[Fråzlete condicionante|fråzlete sobayrece et l’ fråzlete condicioneuse]]
10-10-2017: Li [[betchete dis-]]
17-10-2017: Les [[viebes del cwatrinme troke]] e walon
24-10-2017: [[Aidant viebe#Li rîle des aidants viebes|Li prono coplemint et l’ aidant viebe]]
31-10-2017: Les [[Etimolodjeye tîxhone|mots walon vinant do tîxhon]]
27-03-2018: li [[cawete inglesse -ing]]
02-10-2018: Li [[betchfessî å]]
09-10-2018: Les [[cawete -eur|cawetes -eur]] et [[cawete -eure|-eure]]
17-10-201 : Li [[vî walon]]
23-10-2018: Li [[rmagnaedje di letes]]
05-03-2019: Les [[spot]]s et les [[ratourneure]]s
12-03-2019: Li [[cawete -a]]
19-03-2019: Li [[fråze]] et l' [[fråzlete]]
26-03-2019: L’ [[addjectif]]
14-05-2019: Les [[sinonime]] et les [[contråve]]s
01-10-2019: Les [[lete]]s do walon [[lete z|Z]] et [[lete Y|Y]]; [[ortografeye do walon]]
08-10-2019: Kékes [[divancete]]s
15-10-2019: Les [[lete]]s do walon: [[betchfessî xh|xh]] et [[lete W|W]]
22-10-2019: Kékes [[viebe]]s simpes
29-10-2019: Kékes [[etimolodjeye]]s
03-03-2020: Li [[fråzlete rahoucrece]]
10-03-2020: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]]&lt;ref&gt;cisse sicole la n' a nén stî dnêye, di cåze do cminçmint del [[gripe chinwesse]].&lt;/ref&gt;
26-10-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (I); li [[betchete ri-]] (I)
02-11-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (II); li [[betchete ri-]] (II)
09-11-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (III); li [[betchete ki-]]
16-11-2021: Les [[rîle des rîlêyes|rîlêyes francès-walon]] (IV); kékes [[betchete (linwince)|betchetes]]
16-02-2022: Li [[betchfessî oe]]
02-03-2022: L' [[imparfait]]
08-03-2022: Li [[passé compôzé]]
04-04-2022: Li [[pluriyal]]
12-04-2022: Sacwants [[prono]]s a pårt
13-09-2022: [[Wikt:kî|kî]], [[Wikt:ki|ki]] et k’ i (fr. qu’il)
29-11-2022: Li [[noyaedje (croejhete)|noyaedje]]
06-12-2022: L' [[etimolodjeye do walon]]
20-12-2022: L' [[ortografeye do walon]]
25-04-2023: [[Alofôme]]s avou R di sacwants [[dvancete]]s
02-05-2023: Mots raloyîs des [[dvancete]]s
09-05-2023: Les [[sinonime]]s
24-10-2023 &amp; 31-10-23 &amp; 07-11-2023: Ratournaedje do francès «[[Wikt:en|en]]»
14-10-2023: Les [[arinnoe]]s
21-11-2023: Les [[dobes cawetes]] [[-icot]] et [[-iket]] 
09-04-2024: Les [[noûmot]]s [[noûmot do walon|do walon]]
16-04-2024: [[Divuzlaedje des cossounes å coron|Prononçaedje des cossounes al fén d’ on mot]]
23-04-2024: [[Displouctaedje des trokes di cossounes å coron]]
30-04-2024: L' [[Assimilaedje di lete|assimilaedje]]
15-10-2024: Les [[viebes sins djin]]
22-10-2024: Les [[aloyrece]]s
29-10-2024: Mots walons respondant a des mots francès avou H ([[Lete H]] / [[H prumrece]])
22-10-2024: Li [[tchapea (diyacritike)|tchapea]] u [[toetea (diyacritike)|toetea]]
15-04-2025: Les ôtes accints (sol droete, sol gåtche), [[Bole (diyacritike)|accint-bole]].
22-04-2025: Les rujhes des rcåzeus d' walon&lt;/poem&gt;

== Studyîs ponts d' eciclopedeye ==
Les ponts d' eciclopedeye situdyîs sont sovint rprins sol Wikipedia walon après côp.
* …
* 29 di måss 2016: [[fleur]]s do [[bontins]]: [[pucele (fleur)]], [[fleur d' avri]], [[crocusse]], [[bråye-di-tchet]], [[fåsse ranonke]], [[magriyete]];
* 4 d' octôbe 2016: li [[crås sonk]]
* 11 d' octôbe 2016: li [[deujhinme croejhåde]]
* 18 d' octôbe 2016: kékes [[mousseure]]s
* 25 d' octôbe 2016: li [[croejhåde des efants]]
* 3 d' måss 2017: les [[telescope]]s
* 14 di måss 2017:
** li [[tchawe-sori]]
** les [[planete (astronomeye)|planetes]]
** li [[bolete di Romedene]]
* 21 di måss 2017
** les [[ramonasse]]s
** les [[pastinåke]]s
** deus [[fime]]s d' amon nozôtes
* 28 di måss 2017: 
** Li [[raiwaedje des prés]]
** Li [[Rén (aiwe)]]
* 3 d' octôbe 2017: [[tchampion-åbusson|tchampions des bwès]]; les [[åbsoneu]]s
* 10 d' octôbe 2017: Li [[coucou (oujhea)]]
* 17 d' octôbe 2017: Les [[scolite]]s
* 24 d' octôbe 2017: Li [[Hongreye]]
* 6 di måss 2018: [[Nosse comene dit oyi]]
* 13 d' octôbe 2018: [[Félicien Rops]]
* 27 d' octôbe 2018: 
** L' [[economeye di soçnaedje]]
** Les [[så]]s
* 2 d' octôbe 2018: Li [[gripe espagnole]]
* 9 d' octôbe 2018: Li [[pesse des pourceas d' Afrike]]
* 16 d' octôbe 2018: les [[vôtaedje]]s
* 23 &amp; 30 octôbe 2018: li [[fonnet]]
* 5 di måss 2019: Les [[boletes di rnådaedje des oujheas]]
* 12 di måss 2019: 
** Les [[miergotlete]]s
** Les [[tchårnale]]s
* …
* 24 d' octôbe 2023: Li [[hosmint d' tere do Marok (2023)]]
* 31 d' octôbe 2023:
** Les [[grigne-dints]]
** Troes sôres di spenes: [[blanke sipene]], [[noere sipene]], [[rodje sipene]]
* 7 di nôvimbe 2023: [[Joseph Gillain]] (Jijé)
* 14 di nôvimbe 2023: Li [[croûte]]
* 21 di nôvimbe 2023: Li [[djeu d' dames]]
* 9 d' avri 2024: L' [[ecolodjeye]]
* 16 d' avri 2024: li [[coloûte swisse]]
* 23 d' avri 2024:
** [[Lidje-Bastogne-Lidje]]
** Li [[letåré]]
* 30 d' avri 2024: li [[laecea]]
* 15 d' octôbe 2024: les [[baloujhe]]s
* 22 d' octôbe 2024: les [[gueres des scoles e l' Beldjike]] 
* 29 d' octôbe 2024: les [[dzôrnances po s’ nouri]]
* 5 di nôvimbe 2024: l' [[erî-såjhon]]
* 15 d' avri 2024:
** les [[porcessions di l' Eter-Sambe-et-Mouze]]
** li [[floreye Påke]]
* 22 d' avri 2024: [[Påke]] ([[Blanc djudi]])

== Scrijheus e walon ==
Li studiaedje d' on scrijheu e walon a tchaeke sicole n' a-st ataké k' e waeyén-tins 2015.
* 29-09-2015: [[Henri Matterne]]
* 06-10-2015: [[Emile Pècheur]]
* 13-10-2015: [[Jean Guillaume]]
* 20-10-2015: [[Franz Dewandelaer]]
* 27-10-2015: [[Joseph Docquier]]
* 08-03-2016: [[Paul-Henri Thomsin]]
* 15-03-2016: [[Joseph Calozet]]
* 22-03-2016: [[Nadine Modolo]]
* 29-03-2016: [[Guy Mars]]
* 04-10-2016: [[Willy Bal]]
* 11-10-2016: [[Jacques Desmet]] ([[Gueuyes di Walons (portraits)|Gueuyes di Walons]])
* 18-10-2016: [[Joseph Bodson]]
* 25-10-2016: [[Rodolphe Dedoyart]]
* 07-03-2017: [[Robert Boxus]]
* 14-03-2017: [[Jean Goffart]]
* 21-03-2017: [[Georges Pècheur]]
* 28-03-2017: [[Laure Gesell]]
* 03-10-2017: [[Joël Thiry]]
* 10-10-2017: [[Dominique Heymans]]
* 17-10-2017: [[Joseph Dewez]]
* 24-10-2017: [[Jean-Pierre Dumont]]
* 06-03-2018: [[Claudine Mahy]]
* 27-03-2018: [[Jean-Pierre Vervier]]
* 02-10-2018: [[Eugène Gillain]]
* 16-10-2018: [[Les aviretes d' Alice e payis des marvoyes (roman)]] (ratourneus da [[Charles Lutwidge Dodgson]])
* 23-10-2018: [[Li bijhe et l' solea]] (ratourneue d' [[Ezope]])
* 05-03-2019: [[Alexandre Bodart]]
* 12-03-2019: [[Jacques Desmet]] ([[Adjint Mwasse (roman)|Adjint Mwasse]])
* 19-03-2019: [[Louis Lagauche]]
* 26-03-2019: Richard V. De Smet
* 01-10-2019: [[Pierre-Joseph Dosimont]]
* 08-10-2019: [[Albert Yande]]
* 15-10-2019: [[Jacques Bertrand]]
* 22-10-2019: [[Jean-Marie Warnier]]
* 03-03-2020: [[André Dewelle]]
* 26-10-2021: [[Bernard Van Vynckt]]
* 02-11-2021: [[Tchanson Decroyî]] (diviè 1600, scrijheu nén cnoxhou)
* 09-11-2021: [[Ernest Benoit]]
* 16-11-2021: [[Willy Vanderschueren]]
* 16-02-2022: [[Robert Bauffe]]
* 02-03-2022: [[Laurent Hendschel]]
* 08-03-2022: [[Lucien Mahin]]
* 04-04-2022: [[Joseph Mignolet]]
* 13-09-2022: [[André Henin]]
* 29-11-2022: [[Jean Hamblenne]]
* 06-12-2022: [[Jules-Joseph Pirot]]
* 20-12-2022: scrijheu nén cnoxhou, motoit ene viye modêye di «[[Djôzef a messe (monoloke)|Djôzef a messe]]»
* 25-04-2023: [[Jean Lejeune di Djoupeye]]
* 02-05-2023: [[Droles di biesses (live d' imådjes)|Droles di biesses]] (ratourneus da [[Christelle Lemaire]])
* 09-05-2023: [[Emile Gilliard]]
* 24-10-2023: [[Gérard Baudrez]]
* 31-10-2023: [[Josée Spinosa-Mathot]]
* 07-11-2023: [[Louis Henrard]]
* 14-11-2023: [[Louis Nisen]]
* 09-04-2024: [[Jean Dessard]]
* 16-04-2024: [[Éric Monaux]]
* 23-04-2024: [[Armand Ledoux]]
* 30-04-2024: [[Ben Genaux]]
* 15-10-2024: [[Adelin Lebrun]]
* 22-10-2024: [[André Henin]]
* 29-10-2024: [[Camille Gaspard]]
* 05-11-2024: [[Jules Claskin]]
* 15-04-2025: [[Michel Robert]] ({{mic}} [[:Imådje:Robert Michel ovrî tins ki passe.ogg|schoûtez s' tecse]])
* 22-04-2025: [[Joseph Houziaux]]

== {{HDV}} ==
[[Soce des rcåzeus d' Årdene nonnrece#Sacwants djins k' ont vnou al soce u ås scoles di walon|Sacwants scolîs u viziteus]]

== {{HDs}} ==
* [http://rifondou.walon.org/scolaedje_bive.html Prumire waibe so les scoles di Bive] (2003-2005)
* [http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2020-03-03_Sicole_di_Bive.pdf Egzimpe di dossî .PDF des scoles di Bive] (3 d' måss 2020)
* [http://www.matele.be/le-wallon-une-langue-mourante-pas-a-bievre Emission tévé so les scoles] (10 di måss 2015)
* [[:s:Disti-rima_po_les_scoles_di_Bive|Rima pol fén di l' ashyinne do waeyén-tins 2019]] (so [[Wikisourd]])

Les fitchîs .pdf di totes les scoles di Bive sont [[so les fis]]. Po ls aberweter, taper so vosse betchteu: &lt;nowiki&gt;«http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2020-03-03_Sicole_di_Bive.pdf»&lt;/nowiki&gt; tot replaeçant ''2020-03-03'' pal date ki vos trovez, metans, dins l' djivêye des tchansons.

== Pî-notes ==

[[Categoreye:Sicolaedje do walon|Bive]]
[[Categoreye:Rifondaedje do walon]]</text>
      <sha1>g48es24gvv498gn4i0roobifoduq26l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Årmonak des cwate Matî</title>
    <ns>0</ns>
    <id>37467</id>
    <revision>
      <id>416906</id>
      <parentid>299901</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:55:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416906</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="621" sha1="9uhf281sjl46kd0wpeknrqg5l8r3nnp" xml:space="preserve">[[File:Årmonak des cwate Matî 1910.jpg|thumb|dierinne rexhowe ([[1910]])]]
[[File:Årmonak des cwate Matî 1909.jpg|thumb|avant-dierinne rexhowe ([[1909]])]]
L' '''Årmonak des cwate Matî''', c' esteut on ptit livret, a môde d' [[årmonak]], k' a rexhou a [[Lidje (veye)|Lidje]] di [[1894]] a [[1910]]. Onk des askepyius, c' esteut [[Djôzef Vrindts]].

Di [[1906]] a [[1910]], c' est Vrindts tot seu ki l' eplaida. I radjoutéve adon totès sôres di ses scrijhaedjes, inte di zeles, des bokets di s' roman «[[Li pope d' Anverse (roman)|Li pope d' Anverse]]».

[[Categoreye:Lives e walon]]
[[Categoreye:Årmonaks]]</text>
      <sha1>9uhf281sjl46kd0wpeknrqg5l8r3nnp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Djoyes et rascråwes (live)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40537</id>
    <revision>
      <id>416895</id>
      <parentid>395352</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:46:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416895</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1218" sha1="j9tyjt0og2heieqbi7idx92zmrodbdw" xml:space="preserve">'''Djoyes et rascråwes''', c' est ene ramexhnêye di bokets d' lives, dedja [[eplaidî]]s dvant, da [[Henri Matterne]].

C' est l' limero 37 del [[pitite coleccion di l' SLLW]].

Li live a vudî e [[2012]].

ISBN 978-2-930505-15-2

== Contnou ==
* Adrovaedje (e francès) pa [[Victor George]]
* Rimarkes so l' ortografeye (e francès) pa [[Esther Baiwir]]
* deus bokets di &quot;Al bricole et al verdjale&quot; ([[Cayés walons]], 1990, pp. 7-16)
* Paskeye del rîlêye &quot;Zande et Twenete&quot; (li rîlêye a stî eredjistrêye so [[plake lazer odio]])
* deus bokets di &quot;les cis do rixhot&quot; ([[Cayés walons]], 1985) (pp. 19-24 &amp; 54-55)
* Boket des &quot;Memere d' on poirteu d' depeches&quot; ([[Cayés walons]], 1992, pp. 24-26)
* Boket di &quot;[[Al fosse al diele (roman)|Al fosse al diele]]&quot; (live k' a rexhou e 2006, pp. 27-29)
* troes [[pitit roman|ptitès noveles]] parexhowes dins [[les Cayés walons]] (pp. 16-18 30-32, 44-47)
* Boket di &quot;[[Louwis d' emon l' Pitchou (roman)|Louwis d' emon l' Pitchou]]&quot; (live k' a rexhou e 2012, pp. 33-36)
* Boket di &quot;Sovnances d' èn ovrî do tchmin d' fier&quot; ([[Cayés walons]], 1994, pp. 36-40)
* Boket nén co eplaidî (p. 40-43)

[[Categoreye:Lives e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>j9tyjt0og2heieqbi7idx92zmrodbdw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Paskeyes di tos les djoûs (prôzes)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40671</id>
    <revision>
      <id>416893</id>
      <parentid>414656</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:45:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416893</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2029" sha1="2r1buvp9sg6e3abe7t3nl97pe5w91uh" xml:space="preserve">{{po|paskeye|paskeye (discramiaedje)}}
'''Paskeyes di tos les djoûs''' (''Pasquéyes di tos lès djoûs''), c' est ene [[ramexhnêye des ptitès noveles]] sicrîtes pa [[Joseph Selvais]]. 

Li live est sortitré «Contes d' ayir et d' ådjourdu» 

Il a parexhou dins l’ [[pitite coleccion di l' SLLW]] e [[2014]].

ISBN 978-2-930505-21-3

== Contnou ==
* Divant-z-ouve e francès (p. 3)
* Adrovaedje : notaedje di l' accint d' [[Emtene-dilé-Inguezêye]] (p. 5-7)
* Les deus camaerådes : On vî ome di [[Ciergnon]] rescontere li [[rwè Albert II]] dins les bwès; i lyi cåze e walon, k' il a-st aprins avou les gaméns do viyaedje tot djouwant après messe, et pu sol [[Daegntoele]] (dandjreus avou l' [[Wiccionaire]]) (p. 13-18)
* Li djonne facteur : ene pitite factoresse ki fwait ça come djob di vacances. Et ki toûne li tiesse a on vî djonne ome (p. 19-24)
* L' ome al berwete : tecse a môde di [[biyet d' oumeur]] filozofike : èn ome trevåtche li voye avou ene vude berwete divant ene oto ki rôle volegåz, et dveur sitater; reyaccions des deus mineus (p. 25-28)
* Li gros Louwis ås cizetes : on rawijheu d' [[cizete (usteye)]]s ki tournéve les viyaedjes est aresté pa ene grosse [[walêye]] (p. 29-33).
* Ene bele shijhe d' esté : sinne di [[fornêye]] ([[bårbucût]]) modiene avou des djins d' asteure (p. 35-40)
* Li sope da [[bobone]] : redjårbaedje d' on scrijheu kebecwès, come cwè ene sope del veye n' è såreut valeur ene del campagne (p. 41-47)
* L' inscrijhaedje : ene cope la k' c' est l' pa ki n' a ki l' linwe vént fé inscrire leu fi amon on directeur di scole (ki cåze e francès dins l' tecse) (p. 49-57)
* Les [[såcisse]]s di campagne : minme djeu avou li sierveuse d' ene [[botchreye]] d' on [[grand botike]] ki cåze francès, et dmander li sôre di såcisse k' ene pratike (cåzant walon) vout (p. 59-62)
…

== {{HD}} ==
* [http://users.skynet.be/sllw/selvais_pasqu.html Coviete do live]

[[Categoreye:Ramexhnêyes di noveles e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>2r1buvp9sg6e3abe7t3nl97pe5w91uh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andrea Anastasi</title>
    <ns>0</ns>
    <id>41068</id>
    <revision>
      <id>416879</id>
      <parentid>386151</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:30:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416879</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="247" sha1="3azqtk2akwwiigjnw41u8m42pvjrli6" xml:space="preserve">[[Imådje:Andrea Anastasi (1).jpg|vignette|Foto da lu, e [[2013]].]]
'''Andrea Anastasi''', c' esteut on djouweu d' [[volebale]], k' a divnou etrinneu shuvanmint. Il a skepyî li [[8 di djanvî]] [[1960]] e-n [[Itåleye]].

[[Categoreye:Volebale]]</text>
      <sha1>3azqtk2akwwiigjnw41u8m42pvjrli6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Andrea Giani</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42429</id>
    <revision>
      <id>416881</id>
      <parentid>386152</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:31:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416881</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="255" sha1="b9zso4zhvnislafumj8vw4hpp2fjcon" xml:space="preserve">[[Imådje:Andrea Giani.jpg|vignette|Foto da lu, tins d' on responda, e [[2008]].]]
'''Andrea Giani''', c' esteut on djouweu d' [[volebale]], k' a divnou etrinneu shuvanmint. Il a skepyî li [[22 d' djanvî]] [[1970]] a [[Napoli]].

[[Categoreye:Volebale]]</text>
      <sha1>b9zso4zhvnislafumj8vw4hpp2fjcon</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Diviè l' an cwarante (novele)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42642</id>
    <revision>
      <id>416892</id>
      <parentid>410551</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416892</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2252" sha1="ags0up2kci60yknxzbk4elpags7lqng" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Dèviè l'an carante''}}

'''Diviè l' an cwarante''' (''Dèviè l'an carante''), sortitré «sovnances rasserceyes» (''sovenances rassërcîyes''), c' est on [[live di sovnances]] sicrît a môde di [[roman e walon|roman]] pa [[Emile Gilliard]]. 

Il a vudî e [[2017]] dins l' [[pitite coleccion di l' SLLW]], dizo l' limero 40.

== Tinme ==
Come si no el dit, on djåze del [[guere di 40]]. Mins purade tot s' metant dins l' pea des djins dei deus viyaedjes d' avår ci.

Po on prumî, [[Måyin]] e moes d' setimbe 1944, cwand les Almands sont retchessîs di leus pôzucions so [[Mouze]].

Adonpwis, [[Moustî (viyaedje)|Moustî]], et pår li vicåreye dins l' grande sicole ki s' aveut fwait dins l' ancyin tchestea et l' vî [[moustî]].

== Adjinçnaedje do live ==
Li '''prumî tchaptrê''' (pp. 9-27), etitré &quot;Setimbe 44; on shofele&quot;, mostere li societé d' on ptit viyaedje des boirds di Mouze, la k' gn a yeu les dierinnès bates di canons. C' est [[Måyin]].

Li '''deujhinme tchapite''' (pp. 29-43), c' est on [[ralaedje e-n erî (e-n on scrijhaedje)|ralaedje e-n erî]] et on si rtrouve li [[10 di may]] [[1940]], cwand les Almands ont-st abroké el [[Beldjike]]. Li sinne est veyowe del [[Basse Sambe]], dilé [[Rodjimont]].

Li '''troejhinme boket''' (pp 45-51, etitré: «Setimbe 44: on spepeye») raconte les djoûs k' ont shuvou l' liberåcion. Avou les ragaiyixhmints come les bals a l' improvisse avou ls Amerikins. Mins eto li tondaedje des comeres k' avént coûtchî avou ls Almands. C' est fok adon ki l' mwaisse persounaedje del fén do live si vént mostrer. On l' lome Djo (''Jo''). I vént d' esse egadjî professeur al sicole di Moustî.

Li '''cwatrinme pårteye''' (pp 53-67 «Tot do long do rixhot; li Djo et ls ôtes») nos essinne li resconte do Djo avou on drole d' apoticåre: on Rûsse ki djowe ene air di piyano si strindante ki l' djouweus et l' schoûteu end ont les låmes ås ouys. Djo fwait moussî l' ome avou les cis ki s' catchèt dins l' covint, po ene råjhon u l' ôte, k' on n' elzî dmande nén. Il î sont-st eployîs come ovrîs.

[[Categoreye:Émile Gilliard]]
[[Categoreye:Ramexhnêyes di noveles e walon]]
[[Categoreye:Guere di 1940-1945]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>ags0up2kci60yknxzbk4elpags7lqng</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>El bos k' on fwait les violes (arimés)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43454</id>
    <revision>
      <id>416900</id>
      <parentid>330953</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:50:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416900</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="397" sha1="kzrt0ccoaz27eqm5hicoucpr8imezip" xml:space="preserve">'''El bos k' on fwait les violes''' (''Èl bos qu' on faît lès violes''), c' est ene [[ramexhnêye d' arimés]] da [[Josée Spinosa-Mathot]].

Elle fourit publiyeye dins li [[Ptite coleccion di l' SLLW]] e [[1982]].

== Esplikêye do tite ==
{{Lka}} «[[Wikt:|esse do bos k' on fwait les violes]]»

[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW|Bos]]
[[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés e walon|Bos]]</text>
      <sha1>kzrt0ccoaz27eqm5hicoucpr8imezip</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Homo sapiens (powinmes)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43698</id>
    <revision>
      <id>416912</id>
      <parentid>413223</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:06:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416912</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="980" sha1="p796d41vkchubf32s3c9q40hkhp94m4" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|la|Homo sapiens}}'' (powinmes)}}
{{po|Homo sapiens|Homo sapiens (discramiaedje)}}
[[Imådje:Desmet Jacques Homo sapiens.jpg|thumb]]
'''''Homo sapiens''''', c' est l' tite d' ene [[ramexhnêye di powinmes]] da [[Jacques Desmet]].

Il a rexhou dins li [[ptite coleccion del SLLW]] e [[2025]].

ISBN 978-2-930505-43-5 

== Mwaissès dnêyes ==
Li scrijhaedje est fwait dins l' [[sistinme Feller-Soverdeas]], tot notant l' accint d' [[Mélin-el-Hesbaye|Mélin]].

Gn a on ratournaedje e francès vizon-vizu.

Li fond del coviete, c' est ene [[veulire]] del feye do scrijheu, [[Fabienne Desmet]]. 

== {{HDs}} ==
* {{fr}} [https://le-carnet-et-les-instants.net/2025/04/13/desmet-homo-sapiens/ Corwaitaedje divins «''Le carnet et les instants''»]
* {{fr}} [https://www.librel.be/livre/9782930505435-lda-t48-homo-sapiens-desmet-jacques/ sol waibe de livreyes del Beldjike]

[[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>p796d41vkchubf32s3c9q40hkhp94m4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Wayimaedje (prôze powetike)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44455</id>
    <revision>
      <id>416894</id>
      <parentid>410563</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:46:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416894</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="769" sha1="fp6dakigm5u3qj7shvcbu75hn9yjt22" xml:space="preserve">{{Wiccionaire|wayimaedje}}
{{Dizo-tite|Wayemadje}}

'''Wayimaedje''' (''Wayemadje''), c' est on long [[powinme]] (mins c' est purade del [[prôze powetike]]), sicrît pa [[Émile Gilliard]], et eplaidî dine li [[Pitite coleccion del SLLW|ptite coleccion del SLLW]] e [[2013]].

== Tinme ==
Imådjreçmint, i discrît l' [[aviyixhmint (biyolodjeye)|aviyixhmint]] d' ene djin, après k' elle a [[toumé dins les cropecindes]] å mitan del voye, dandjreus d' èn [[accidint d' ecdût do cervea|accidint d' èn ecdût do cervea]]. C' est come on [[wayimaedje (discramiaedje)|wayimaedje]].

[[Categoreye:Rilomés powinmes e walon]]
[[Categoreye:Prôze powetike e walon]]
[[Categoreye:Prôze powetike]]
[[Categoreye:Émile Gilliard]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>fp6dakigm5u3qj7shvcbu75hn9yjt22</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Å dierin cripet (arimés)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45116</id>
    <revision>
      <id>416891</id>
      <parentid>379186</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:45:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416891</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2107" sha1="npdk01pfyb8mc4bj1xnliqwrgzpwvvv" xml:space="preserve">{{Wiccionaire|cripet}}
'''Å dierin cripet &amp; årvey då Drîmont ''' (''Au dérin cripèt'' &amp; ''arvoye d'Ôdrîmont''), c' est ene [[ramexhnêye d' arimés]] scrîts pa [[Willy Bal]] ey eplaidî après s' moirt pa [[Jean Germain]] dins l' [[pitite coleccion di l' SLLW]] e [[2019]]. C' end esteut l' limero '''42'''.

ISBN 978-2-930505-29-9

== Contnou ==
Li prumire pårteye,  «Å dierin cripet» aveut ddja stî eplaideye dins ene pitite gazete di Twin, «Le Spantole»&lt;ref&gt;No d' on canon håyné a Twin, dandjreus ene disfondowe di «spawtåve», qui fwait awè peu.&lt;/ref&gt; e 2001. C' esteut po bistoker si franc soçon, [[Roger Foulon]].

Li deujhinme pårteye, «årvey d' å Drîmont», c' est tos bokets rtrovés dins les vîs papîs do scrijheu, et ki n' avént nén stî metous dins l' live di ses arimés ''Oeuvres poétiques wallonnes 1932-1990'' (1991). 

Il ont stî scrîts di 1975 a 2006.

== Egzimpe di boket ==
:::'''Nosse Pere di tt al fene copete'''
:''Fijhoz prandjire a l' ombe di l' Åbe des Syince do Bén et do Må ?
:''Estoz dalé mexhné dins l' grande Tere ås stoeles avou vo fåceye d' ôr?
:''Oudon-bén, estoz ervoye a cwatre eures?
:''Dijhoz m' on pô,  Nosse Pere di tt al fene copete!

:''Termetant k' vos fjhoz toubak a ene sadju,
:''Way, termetant...

:''Tant des poyons aprume eskepyîs ki fwaiynut leu dierinne båye!
:''Tant des ptits moxhons rouwés al valêye do ni, arlochîs come des mandes sins cou, mambornés, macsådés, vindous po måluzance !
:''Tant des mames ki braiynut !
:''Tant des mzalés, des crombins, tant des cache-ås-crosses k' ont leu boyeas clawés a leus dos...

:''Et par ci des mers et des dezerts,
:''Dins les ureus payis k' les batchs sont rimplis a stritche,
:''Tant des djonneas portant sins espwers, ki berotnut å mitan d' ene masse di bonzet crås ki s' plindnut d' åjhe.

:''Froz co lontins toubak, Signeur, låvå, tt al fene copete? &lt;ref&gt;p. 63.&lt;/ref&gt; 

== Corwaitaedje ==
{{fr}} [[Joseph Bodson]], [[Cocorico]], 4/2020 p. 5.

== Sourdants ==

[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]
[[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés e walon]]</text>
      <sha1>npdk01pfyb8mc4bj1xnliqwrgzpwvvv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Årmonak des vraiys Aclots po 1924 (live)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45857</id>
    <revision>
      <id>416907</id>
      <parentid>396493</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:55:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416907</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2603" sha1="g290xb74b65fva0v58gt0eo4h14hc8a" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Armonak des vrais Aclots &lt;small&gt;pou l'an dè grace 1924&lt;/small&gt;''}}
[[Imådje:Årmonak Aclot.jpg|thumb]]
L' '''Årmonak des vraiys Aclots po 1924''' (''Armonak des vrais Aclots pou l'an dè grace 1924''), c' est on [[live (po lére)|live]] sicrît [[anonimmint]] a môde d' [[årmonak]] ey eplaidî på [[ceke walon]] «Li Peron d' [[Nivele]]» (''Le Perron nivellois, cercle wallon'') e [[1923]].

Come gn a la 366 [[espot]]s, onk po tchaeke djoû d' l' [[anêye]] (c' est ene [[anêye bizete]]), li live a rçû on limero d' rahoucaedje po les [[lives di spots walons]], li '''SpO40'''&lt;ref&gt;metou avou les minmes chifes ki [[live di spots Coppens]], k' a rçû li limero SpO4, shuvant li [[motî walon-francès]] do minme diccionairî ([[O4]])&lt;/ref&gt; 

== Contnou ==
* 14 pådjes sins limero: [[riclame]]s e francès po des societés d' Nivele.
* p. 1: coviete divintrinne, avou l' pris (deus [[franc bedje|francs]]).
* p. 3 a 6: Adviertance, sinêye «V.» et ki djåze di sudjets politikes (rilåcions avou l' Almagne, dimande des Flaminds d' eployî l' neyerlandès) ossu bén ki des noveles del soce (uzaedje des cwårs di l' årmonak di dvant, concours di fjhaedje d' on motlî).
* pp. 7 a 46: årmonak, avou po tchaeke des 366 djoûs (* li no do sint fiesti, e walon, et dire ké [[sint patron]] k' il est; et * on spot e walon); al fén d' tchaeke moes, des conseys po les [[cotlî]]s.

== Kékes espots trovés ådvins ==
C' est sovint des spots u des [[pinsêye]]s k' on n' ritrove nén dins les ôtes [[lives di spots walons]].
* [[Wikt:i n’ a nén si bele rôze ki n’ finit pa flani|i n’ a nén si bele rôze ki n’ finit pa flani]]
* Li bouneur est dins l’ air; i n' voet nén beacôp so ké tiesse i va tchaire
* [[Wikt:Boune rilomêye våt mî k’ cinteure dorêye|Boune rilomêye våt mî k’ cinteure dorêye]]
* [[Wikt:tchaeke gros sô a s’ tiesse eyet s’ lete|tchaeke gros sô a s’ tiesse eyet s’ lete]]
* Les fôs edvintèt les môdes eyet end a ene contrumasse po les shuve
* Li ci ki n’ fwait rén ni pout må d’ s’ abuzer 
* [[Wikt:li ci k’ a peu des foyes n’ a nén dandjî d’ aler å bos|li ci k’ a peu des foyes n’ a nén dandjî d’ aler å bos]]
* [[Wikt:c’ est l’ feme ki fwait l’ ome|c’ est l’ feme ki fwait l’ ome]] &lt;&gt; Li ci ki bate si feme wangne ès paradis
* Li ci ki sait govierner s’ linwe afrankit s’ tiesse
* [[Wikt:ene pitite plouve abat on grand vint|ene pitite plouve abat on grand vint]]

== Pî-notes ==

[[Categoreye:Lives e walon]]
[[Categoreye:Lives di spots walons]]
[[Categoreye:Årmonaks]]</text>
      <sha1>g290xb74b65fva0v58gt0eo4h14hc8a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Univiersité d' Lovén (discramiaedje)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>46450</id>
    <revision>
      <id>416877</id>
      <parentid>354116</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:27:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416877</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="724" sha1="tth7kuc6qswjg8cepjmsqy7hwlufokq" xml:space="preserve">{{Omonimeye}}
Il egzistêynut podbon deus '''Univiersités d' Lovén'''. Di pus, i gn a deus Lovén e Beldjike : 

* [[Univiersité Catolike do Noû Lovén|Univiersité Catolike do Noû-Lovén]] (''[FR] Université Catholique de Louvain'') ki si trouve å [[Noû-Lovén]] ([[Province do Roman Payis]], Walonreye)

* [[Univiersité Catolike do Vî Lovén|Univiersité Catolike do Vî-Lovén]] (''[NL] Katholieke Universiteit Leuven'') ki si trouve å [[Vî-Lovén]] ([[Province do Braibant flamind]], Flande).

Mins avant, i gn aveut k' ene '''Univiersité Catolike di Lovén''' ki s' trouvéve e [[Province do Braibant flamind]], mins 'l lingaedje d' acsegnmint esteut 'l [[francès]].

* [[Univiersité Catolike di Lovén]]</text>
      <sha1>tth7kuc6qswjg8cepjmsqy7hwlufokq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Saetch do cour</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47583</id>
    <revision>
      <id>416870</id>
      <parentid>365969</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:06:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416870</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="888" sha1="lojbzf67jf0qfhlxufoi5b3di45zc6s" xml:space="preserve">Li '''saetch do cour''' u '''pericour''', c' est ene toele k' ewalpêye li cour, fwaite di [[texhoû djondrece]].

== Ovraedje ==
Il espaitche li cour di s' cafroyî disconte les [[coisse (antomeye)|coisses]] et les [[peumon]]s.

== Maladeyes do saetch do cour ==
&lt;gallery&gt;
Tuberculous pericarditis (6560314817).jpg|pericorite pitizike a ene djin
Colera poyes parintreces aiwe e saetch do cour fritche.jpg|[[Aiwlinne e cour|aiwe dins l' saetch]] do cour a ene poye parintrece
Hydropericardium.jpg|item est i a on polet d' poytreye
Cour urates.jpg|Piretes d' urate (poyes avou åk ås rins)
&lt;/gallery&gt;

Les efouwaedjes do pericour si lomnut [[pericorite]].

Ås poyes avou des maladeyes des [[rno]]s, i gnè pout awè des piretes d' urate ki s' vinèt ecrahyî so toele do cour.

{{Commonscat|Pericardium|l'&amp;nbsp;saetch do cour}}

[[Categoreye:Antomeye]]
[[Categoreye:Sistinme circulrece]]</text>
      <sha1>lojbzf67jf0qfhlxufoi5b3di45zc6s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Les sints e leus viyaedjes (xhilteas)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48606</id>
    <revision>
      <id>416890</id>
      <parentid>371956</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:43:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416890</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="553" sha1="n1cbzn02ymp6kwpiqmvbbe8s1a8g0ht" xml:space="preserve">'''Les sints e leus viyaedjes''' (''Lès sints è leûs viladjes''), c' est ene [[Ramexhnêye d' arimés|ramexhnêye]] di [[xhiltea]]s sicrîts pa [[Bernard Louis]] ey eplaidîs dins li [[ptite coleccion del SLLW]] e [[2020]] (c' est l' {{l°|43}}).

ISBN 978-2-930505-31-2

== Djivêye des sintes situdieyes ==

== Djivêye des sints studyîs ==

== Dinêyes eciclopedikes ==

== Alére ==
{{fr}} corwaitaedje da [[Joseph Dewez]] dins [[Les Cayés walons]], 6/2020.

[[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW|sints]]</text>
      <sha1>n1cbzn02ymp6kwpiqmvbbe8s1a8g0ht</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Å pî des plopes (sovnances)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50672</id>
    <revision>
      <id>416889</id>
      <parentid>388875</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:43:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416889</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="768" sha1="jyzrytcyff9q35l4hxdd2aqm466x42c" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Au pîd dès plopes''}}
'''Å pî des plopes''' (''Au pîd dès plopes''), c' est ene ramexhnêye di [[sovnances (live)|sovnances]] da [[Joseph Selvais]], do tins k' i dmoréve a [[Emtene-dilé-Inguezêye|Umtene]].

Li live a rexhou e li [[ptite coleccion del SLLW]] (l° 44) e [[2021]].

I sont shuvous d' on motlî di 17 pådjes.

== Istwere des tecses ==
Les tecses avént ddja passé dins les [[Cayés walons]].

== Sôres di tecses ==
Pacô, c' est des ptitès noveles, avou do suspinse (come «Li rouwale des leus»).

Pacô, c' est des peurès sovnances (come «Viyès voyes»).

== Dinêyes eciclopedikes ==
On î trouve sacwants [[nos d' plaece]] d' [[Umtene]].

[[Categoreye:Lives di sovnances e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>jyzrytcyff9q35l4hxdd2aqm466x42c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Del Ruwane å Bwès Djilèt (noveles)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51369</id>
    <revision>
      <id>416885</id>
      <parentid>410546</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:40:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416885</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1721" sha1="4pth1um34tyyi2awyrj2mrcia3joprg" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|''Dèl Ruwane au Bwès Djilèt''}}

'''''Dèl Ruwane au Bwès Djilèt''''', c' est ene [[ramexhnêye di noveles]] da [[Émile Gilliard]]. Elle a vudî e 2000, dins on limero speciå des ''[[Les Cayés walons (gazete)|Cayés walons]]'' (63inme anêye, {{l°|7-8}}, djulete-awousse 2000). Pus tård, ces noveles la ont stî rprijhes dins l' live ''[[Paskeyes d' avår ci (noveles)|Paskéyes d’ avaur ci]]''.

== Contnou do live ==
I gn a cénk noveles dins l' live :
* '''''One chandîye po lès cias do Rabot''''' : ene novele di stîle « [[emacralé reyalisse]] », ki raconte li paskeye d' on hamtea ewou çk' on djoû i cmince a ploure sins pus djoker, des samwinnes å long.
* '''''Li feume do Bwès Djilèt''''' : ene istwere di [[crodjambot]], ki raconte comint des efants ont discovrou l' vraiy sol l' [[Ome å havet|feme å havet]] ki leu-z a fwait bén peur.
* '''''Lès cruwaus d'Ârdène''''' : li seule novele del ramexhnêye ki n' est nén sitouweye do costé d' [[Moustî-so-Sambe]] ; c' est ene amuzante istwere ki cåze d' on cinsî ki seye des crouwås tos ls ans, tins do fenåmoes.
* '''''Li Ruwane''''' : ene tote coûte istwere, ki cåze d' on ri lomé « li Ruwane », k' a stî impôrtant po on valet, do tins di s' djonnesse.
* '''''Lès-èfants do Bwès do Duc''''' : ene paskeye réalisse et « moråle », ki cåze d' ene feme rinoyeye pa s' famile pask' elle a maryî on ome ki ses parints veyèt evi.

I gn a on [[motî]] d' deus pådjes al difén do live.

Les cénk noveles ont stî scrîtes radmint, etur li 10 di måss et li 3 d' avri 2000.

[[Categoreye:Ramexhnêyes di noveles e walon]]
[[Categoreye:Émile Gilliard]]
[[Categoreye:Limeros a pårt des Cayés walons]]</text>
      <sha1>4pth1um34tyyi2awyrj2mrcia3joprg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Modele:RC/Ohè</title>
    <ns>10</ns>
    <id>51498</id>
    <revision>
      <id>416916</id>
      <parentid>395515</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T00:43:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Arancycn</username>
        <id>26894</id>
      </contributor>
      <origin>416916</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="717" sha1="hqyvu70d24u5ajogjucq77feut81eap" xml:space="preserve">&lt;br clear=&quot;all&quot; /&gt;
&lt;div align=&quot;center&quot;&gt;
{| id=&quot;toc&quot; style=&quot;margin-top: 1em; width: 95%;&quot; 
| [[Imådje:Blason ville be Ohey.svg|21px|Essegne del veye]]
! align=&quot;center&quot; style=&quot;background: #ccccff; font-size: 95%; width: 100%;&quot; | &lt;div style=&quot;float:left;width:50px;&quot;&gt;&amp;nbsp;&lt;/div&gt; '''Rebanêye Comene d' Ohè'''
| style=&quot;border-collapse:collapse;&quot; | [[Imådje:Blason ville be Ohey.svg|26px]]
|-
| align=&quot;center&quot; style=&quot;background: #a8a8ff; font-size: 85%;&quot; colspan=&quot;3&quot;|
'''[[Pitits Rebanaedjes|Pitits bans]]:''' [[Djalet]] | [[Evlete]] | [[Gône]] | [[Hayo]] |  [[Ohè (pitit ban)|Ohè]] | [[Perwé-dlé-Hayo]]  &lt;br /&gt;
|-
|}
&lt;/div&gt;
&lt;includeonly&gt;
&lt;/includeonly&gt;
&lt;noinclude&gt;
&lt;/noinclude&gt;
[[Categoreye : Province di Nameur]]</text>
      <sha1>hqyvu70d24u5ajogjucq77feut81eap</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Come des gaeyes so on baston ey ôtes powinmes (powinmes)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51690</id>
    <revision>
      <id>416884</id>
      <parentid>410543</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:39:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416884</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2906" sha1="3uiu7gjf5gsv06a2aqwd3qdcf9e2js1" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|Come dès gayes su on baston et autres poèmes}}

'''Come des gaeyes so on baston ey ôtes powinmes''' (''Come dès gayes su on baston et autres poèmes''), c' est ene pitite [[ramexhnêye d' arimés e walon]] sicrîte pa [[Émile Gilliard]]. Elle a vudî e 1995, dins on limero speciå des ''[[Les Cayés walons (gazete)|Cayés walons]]'' (58inme anêye, {{l°|11}}, nôvimbe 1995).

== Tite ==
Émile Gilliard esplike dins l' divant-z-ouve ki l' tite vint d' ene ratourneure : « arindjî tot come des gaeyes so on baston », çu ki vout dire adjinçner ene afwaire sins pinser ås rujhes, rever k' tot irè bén. Adon, por lyi, li tite « Come des gaeyes so on baston » pôreut esse ratourné pal mot francès ''utopie'' (utopeye).

== Contnou do live ==
I gn a ki cwate powinmes dins l' live (c' est tot des powinmes e libes vers) :
* '''''Come dès gayes su on baston''''' : on long powinme di shijh pådjes, ki cåze di [[politike]] et disfind les ptitès djins (''lès sins-caurs, lès sins-têres, lès sins-ovradjes èt lès sins-nom''&lt;ref&gt;Émile Gilliard, ''Come dès gaeyes su on baston et autres poèmes'' (''[[Les Cayés walons (gazete)|Cayés walons]]'', 58inme anêye, {{l°|11}}, nôvimbe 1995), p. 170.&lt;/ref&gt;). Il a stî scrît li 27 di djulete 1979 a Vinon, ene veye di France, dins l' Var. Dins ç' powinme la, Gilliard, i dit k' l' ome n' est nén libe, et ça l' rind måvlé.
::''sicole gayole''
::''fabrique gayole''
::''casêrne gayole''
::''lodj'mint gayole''
::''état gayole''&lt;ref&gt;Minme sourdant, p. 168.&lt;/ref&gt;
:Sins vraiymint l' dire, i fwait comprinde k' i sohaite li revolucion.
::''Faurè bén qui l' vint toûne.''
::''Faurè bén qui l' djoû vègne,''
::''on sèm'di, on dîmègne,''
::''on djoû…''&lt;ref&gt;Minme sourdant, p. 169.&lt;/ref&gt;
:Dins sacwants passaedjes, on trouve minme ene filozofeye [[Anårtchisse|anårtchisse]] :
::''Gn'ârè pupont d' passe-drwèt,''
::''pupont d' poûssant.''
::''Èt nos bouterans tortos èchone :''
::''I gn'ârè pont d' pwarteû d' drapia''
::''èt pont d' drapia,''
::''pont d' maisse nèrén''&lt;ref&gt;Minme sourdant, p. 170.&lt;/ref&gt;
* '''''Rapsodiadjes po dès vîs mots pièrdus''''' : on powinme di cwate pådjes k' aveut ddja stî eplaidî dins ''Silicose Valey-Tchôkmwâr'', e 1989. Pol dire radmint, c' est on boket miråcolieus, ki rgrete k' on n' cåze pus waire walon.
* '''''I bètche après''''' : on powinme di deus pådjes, avou on rfrin. C' est on boket ki cåze do tins ki passe et ki conte li viye d' ene sakî, avou totes les grandès estapes. Il a stî scrît li 30 di nôvimbe 1988.
* '''''Sacants spites''''' : ene priyire crustinne d' ene pådje, ki l' oteur a scrît li 23 d' avri 1989.

I gn a eto on [[motî]] d' ene pitite pådje al difén do live.

== Sourdants ==

[[Categoreye:Émile Gilliard]]
[[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés e walon]]
[[Categoreye:Limeros a pårt des Cayés walons]]</text>
      <sha1>3uiu7gjf5gsv06a2aqwd3qdcf9e2js1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Al coine des djoûs (arimés)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51923</id>
    <revision>
      <id>416886</id>
      <parentid>409626</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:41:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416886</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1056" sha1="oiwkbjygal06zw6rz9ofi37csa162wn" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|Al cwène dès djoûs}}

'''''Al coine des djoûs''''' (''Al cwène dès djoûs''), c' est ene [[ramexhnêye d' arimés e walon]] scrîte pa [[Jean Collette]]. Elle a vudî e 2023, dins l' [[Pitite coleccion del SLLW]], avou des ratournaedjes e francès. Les powinmes sont scrîts e walon d' [[Heve]].

C' est l' prumî live e walon d' Jean Collette, k' a bråmint scrît e francès pol teyåte eyet l' televuzion.

Cite ramexhnêye la est dicåçtêye a [[Guy Belleflamme]] ey a on powete francès-cåzant cnoxhou lon et lådje, Jacques Izoard.

== Hårdêyes difoûtrinnes ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=NY-doKhb66w « Èt nos alîs »], on powinme d' Al coine des djoûs lî pa l' oteur, sol tchinne [[YouTube (waibe)|YouTube]] del [[SLLW]]
* {{fr}} [https://le-carnet-et-les-instants.net/2023/10/02/collette-al-cwene-des-djous/ Corwaitaedje do live sol waibe « Le Carnet et les Instants »] (ene waibe del [[Federåcion Walonreye-Brussele]])

[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]
[[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés e walon]]</text>
      <sha1>oiwkbjygal06zw6rz9ofi37csa162wn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Walon årmonak 1923 (live)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51946</id>
    <revision>
      <id>416903</id>
      <parentid>415258</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:53:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416903</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2168" sha1="i0c6h4mnitw3xjkmf19ii7ttmrzy2ll" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|Almanach wallon 1923}}

Li '''Walon årmonak 1923''' (''Almanach wallon 1923''), c' est on [[årmonak e walon]] po l' anêye [[1923]] k' a stî eplaidî a [[Brussele (veye)|Brussele]] pa les ''«Éditions gauloises»''.

Dins ç' live la, i gn a totes sôtes di bokets : des powinmes et des noveles, des portraits d' grands årtisses di Walonreye u d' djins k' ont morou e 1922, des floricontes… C' est purade des bokets e francès, mins i gn a eto ene boune trintinne di pådjes e walon et [[Picård (lingaedje)|picård]], metowes eshonne dzo l' dizo-tite ''«Les Lettres wallonnes»''.

Li [[dessén]] sol coviete a stî fwait pa [[Paul Collet]].

== Djivêye des tecses e walon u sol walon ==
* ''«La Société de Littérature Wallonne»'' pa [[Jules Feller]]
* ''«Le Dictionnaire Wallon»'' pa [[Jean Haust]]
* ''«A travers le Théâtre Wallon»'' pa [[Oscar Pecqueur]]
* ''«Le Comité interfédéral des Fédérations de Sociétés littéraires et dramatiques»'' pa Ch. Defrecheux
* ''«Le Comité d'examen des ouvrages dramatiques wallons»''
* ''«Un Noël wallon inédit»'' (adrovaedje d' [[Auguste Doutrepont]])
* ''«Tout drouo»'', powinme d' [[Henry Raveline]]
* ''«El gréfe des biettes»'', monologue di [[Pûjon]]
* ''«L'Tchin Tayârt èyè l'dinner dè s'mwèsse»'', fåve di [[Léon Bernus]]
* ''«Sîzes di Matênes»'', tchant d' Noyé d' [[Joseph Schoenmaekers]]
* ''«On baguèdje dju d' la Mouse»'', powinme di [[Joseph Vrindts]]
* ''«Mi bè payîs wallon»'', tchanson patriyotike di [[Lucien Colson]]
* ''«Lu Messe du Mwart»'', conte di [[Tossint]] d' [[Henri Bragard]]
* ''«Au Soleil»'', studia sol Vî-Mont pa [[Gaston Talaupe]]
* ''«El vieux quiè»'', powinme di [[Fernand Verquin]]
* ''«Li Cariyon d'St-Aubwin»'', tchanson d' [[Louis Loiseau]]
* ''«Les Pidgeonniss»'', powinme di [[Joseph Laubain]]
* ''«Çu qu'on dwè fai pou bin viqui»'', tuzaedje so les spots e walon d' Nivele pa [[Edouard Parmentier]]
* ''«Carnèval»'', studia sol Vî-Nivele pa [[Emmanuel Despret]]
* ''«L'Créatieon du Meonte»'', monologue pal «Cordier des Etoupières»

[[Categoreye:Antolodjeyes]]
[[Categoreye:Årmonaks]]</text>
      <sha1>i0c6h4mnitw3xjkmf19ii7ttmrzy2ll</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pårt et rvindje (powinme)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>52385</id>
    <revision>
      <id>416902</id>
      <parentid>410556</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:51:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416902</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2154" sha1="nwiyl4xv8hgqz20x91ckovfxngu75ft" xml:space="preserve">{{Dizo-tite|Paurt èt r'vindje}}

'''Pårt et rvindje''' (''Paurt èt r'vindje''), c' est on long [[powinme]] sicrît pa [[Émile Gilliard]]. Il a vudî e 1990, come limero speciå des ''[[Les Cayés walons (gazete)|Cayés walons]]'' (53inme anêye, {{l°|7-8}}, djulete-awousse 1990).

C' est ene longue tuzinne so l' esperyince del [[fwè]]. I gn a ene direye sol pådje di tite : ''Li Bon Diè scrît drwèt su dès chaléyès rôyes''

Ci powinme la a stî scrît e 1953 et coridjî ey epådjné e 1988.

== Corwaitaedje ==
Les arimés, c' est des shijh-pîs u des ût-pîs. Dins ç' powinme la, Gilliard si sieve d' on «o» avou on tilde (õ) k' on n' voet waire ôte påt dins ses lives : ''sõlante'', ''õrbëre'', ''võye''…&lt;ref&gt;Émile Gilliard, ''Paurt èt r'vindje'' (''[[Les Cayés walons (gazete)|Cayés walons]]'', 53inme anêye, {{l°|7-8}}, djulete-awousse 1990), p. 122.&lt;/ref&gt;

Totavå dins l' powinme (dedja dins l' tite) i gn a des imådjes k' ont a vey avou les [[cwårdjeu]]s.
::''Gn-a l' vwès do [[Diåle|p'tit Zidõre]] qui chîle''
::''èt ratchaweter à mès-orèyes :''
::''« Ti f'rès bèrwète, c'èst li qu'a l' mwin,''
::''dès sots come twè, s' gn-a onk au cint! »''

::''Djè l' lê rûtî jamês parèy.''

::''C'èst paurt èt r'vindje, mâchîz-l',''
::''nosse djè. Dj'a lès r'wêtants à dint,''
::''qu'i l' rabatenuche èt carwêtî!'' […]

::''On continûwe, ècor one mache.''&lt;ref&gt;Minme sourdant, p. 134-135.&lt;/ref&gt;

Ene ôte imådje do [[Crustinnisse|crustin]] ki s' cobat avou l' fwè, c' est l' bribeu, sapinse Gilliard&lt;ref&gt;C' est ene idêye ki [[Robert Arcq]] [[Come on bribeu ki cache ès voye (arimés)|aveut ddja spwetêye]].&lt;/ref&gt; :
::''On-z-èst todi mièrseû, foû skwêre''
::''come li bribeû qu’ bèrote au gnût''
::''dins dès viladjes qu’i conèt wêre'' […]

::''come li bribeû''
::''qui cache au gnût''
::''après dès sauyes''
::''èt d' l'amougnî''
::''aviè l' cina,''
::''dins l' frède creuweû''&lt;ref&gt;Minme sourdant, p. 128.&lt;/ref&gt;

== Sourdants ==

[[Categoreye:Émile Gilliard]]
[[Categoreye:Limeros a pårt des Cayés walons]]
[[Categoreye:Rilomés powinmes e walon]]</text>
      <sha1>nwiyl4xv8hgqz20x91ckovfxngu75ft</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Lès têres dau Bon Diè (roman)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53271</id>
    <revision>
      <id>416901</id>
      <parentid>412658</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:50:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416901</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3166" sha1="sp5n0n22o39lxfn72x9okvzjsj5sg4b" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Lès têres dau Bon Diè}}'' (roman)}}
{{Dizo-tite|Les teres då Bon Diè}}
[[Imådje:Henin Teres Bon Diè.JPG|thumb|2inme eplaidaedje (2024)]]
'''''Lès têres dau Bon Diè''''' ('''Les teres då Bon Diè'''), c' est on [[roman e walon]] sicrît pa [[André Henin]].

Il a stî eplaidî e [[1980]] dins l' [[Pitite coleccion del SLLW]]. 

E [[2024]], il fourit redité todi pal [[SLLW]], avou on [[ratournaedje]] e francès vizon vizu, fwait pa [[Bernard Louis]] (ISBN 978-2-930505-41-1).

== Tinme ==
Li mwaisse persounaedje, c' est Matî (''Matieû''), k' est prof a [[Florefe]].

I provént di [[Han-so-Lesse]], mins l' viyaedje n' est cité avou s' vraiy no k' e l' pådje 127 (del 2inme edicion). C' est la ki, cwand esteut djonne, i håbitéve ene famile di «[[Bruslers]]», et djouwer avou les efants. Li pus ptite maraye, sipotêye «Purnale», aveut dit, cwand i lzî aveut-st anoncî k' il s' aléve [[fé curé]]: «Adon, dji n' mi sårè maryî avou vos».

A Florefe, si grand camaeråde, På Crahai — c' est on curé come lu — est foirt rouf-rouf, et ene miete rediveu.

[[Imådje:Lignire plake al basse.JPG|thumb|plake e walon å vraiy viyaedje di «Liniére»]]

On djoû, end a s' sô d' esse todi avou des scolîs, et dimande po-z awè ene [[pårotche]]. On l' evoye å viyaedje a ''Liniére'', on [[forveyou viyaedje]] inte [[Nameur]] et [[Brussele (veye)|Brussele]].

På Crahai, lu, end a ossu s' sô di scoler les roufions, et vout fé des studes a l' [[univ di Lovén]]. C' est la ki l' nuk di l' istwere si va emantchî.

Adon, ci sereut co bén grandmint [[otobiyografike]]. Gn a djusse ki l' fén k' est diferinne, la k' i finixha [[doyén]] a [[Djiblou (corinveye)|Djiblou]].

== Esplikêyes do tite ==
I shût l' boket di l' [[evandjîle sint Luk]] ki dit: 
&lt;blockquote&gt;''Li ci k' apice l' eraire et waitî e-n erî, i n' convént nén po tcherwer les teres då Bon Diè''&lt;ref&gt;Luk, IX, 62.&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

C' est ç' boket la ki sieve d' adrovaedje å live.

Li mwaisse tecse grek, ratourné e walon mot po mot, finit pa … «li rweyåme do Bon Diu» come dins l' ratournaedje da [[Jean-Marie Lecomte]]
&lt;blockquote&gt;''Li ci ki met l' mwin a l' eraire, et ki rlouke padrî lu, n' est nén fwait po li Rweyåme do Bon Diu''&lt;ref&gt;[https://rifondou.walon.org/rilidjon/evandjile_Luk.html lijhåve cial]&lt;/ref&gt;&lt;/blockquote&gt;

Ên ôte evandjilî dit: «li rweyåme do cir».

Dedja vaici, on voet bén li finesse da André Henin come redjårbeu, k' inme ostant do mete ene imådje pus près do toledjoû des djins. 

Avou ça ki s' filozofeye come esplikeu do messaedje di [[Djezu-Cri]], c' est ki l' Paradis, ça cmince dedja sol tere.&lt;ref&gt;[[Joseph Dewez]], spitch al djournêye di memwere a André Henin, å radjoû coinrece del [[SLLW]] a [[Djiblou]], 5 d' octôbe 2024.&lt;/ref&gt;

== Alére ==
* {{fr}} [https://le-carnet-et-les-instants.net/2025/03/22/henin-les-teres-dau-bon-die Corwaitaedje do live] pa [[Julien Noël]] sol waibe [[Li Cayé et les Courts Tins]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]]

== Sourdants ==

[[Categoreye:Romans e walon|têres]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW|têres]]</text>
      <sha1>sp5n0n22o39lxfn72x9okvzjsj5sg4b</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Tchansons d’one miète pus lon (tchansnî)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53408</id>
    <revision>
      <id>416888</id>
      <parentid>411801</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:42:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</comment>
      <origin>416888</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="891" sha1="eldorjje1sh1sp7t18tlnbwws0gym6q" xml:space="preserve">{{DISPLAYTITLE:''{{lang|wa-fel|Tchansons d’one miète pus lon}}'' (tchansnî)}}
{{Dizo-tite|Tchansons d' ene miete pus lon}}
'''''Tchansons d’one miète pus lon''''' («Tchansons d' ene miete pus lon» e rfondou walon), c' est ene ramexhnêye di tchansons e walon scrîte pa [[Xavier Bernier]]. Elle a vudî e 2024, dins l' [[Pitite coleccion del SLLW]], avou des ratournaedjes e francès. Les tchansons sont scrîtes e walon d' [[Crupet]]; sacwants ont stî tchantêyes pa Xavier Bernier avou s' binde Loriot.

Li live est dicåçté a [[Émile Gilliard]] et [[Auguste Laloux]].

ISBN 978-2-930505-39-8

== Hårdêye difoûtrinne ==
* {{fr}} [https://le-carnet-et-les-instants.net/2024/11/30/bernier-tchansons-done-miete-pus-lon/ Corwaitaedje do live sol waibe Li Cayé et les Courts Tins]

[[Categoreye:Lives]]
[[Categoreye:Tchansnîs e walon]]
[[Categoreye:Pitite coleccion del SLLW]]</text>
      <sha1>eldorjje1sh1sp7t18tlnbwws0gym6q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Pallavolo Parma</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54177</id>
    <revision>
      <id>416873</id>
      <timestamp>2025-07-07T20:24:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <comment>Pådje ahivêye avou «Li '''Pallavolo Parma''', c' est ene ekipe di [[volebale]] [[Itåleye|itåleyinne]], stitcheye a [[Parma]].  == Palmaresse == Li '''Pallavolo Parma''' a wangnî sacwants tites e-n [[Itåleye]]''',''' e-n [[Urope]] eyet minme ene cope daegnrece&amp;nbsp;:  * 8 côps tchampione del [[Divizion-1 do volebale itålyin|divizion-1 itålyinne]] * 5 côps tchampione del [[Cope do volebale itålyin|cope itålyinne]] * 2 côps tchampione del [[Champions League Volley]] * 2 côps t...»</comment>
      <origin>416873</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="753" sha1="2kefu72gc7r6elm4s77oqemopxfi2qd" xml:space="preserve">Li '''Pallavolo Parma''', c' est ene ekipe di [[volebale]] [[Itåleye|itåleyinne]], stitcheye a [[Parma]].

== Palmaresse ==
Li '''Pallavolo Parma''' a wangnî sacwants tites e-n [[Itåleye]]''',''' e-n [[Urope]] eyet minme ene cope daegnrece&amp;nbsp;:

* 8 côps tchampione del [[Divizion-1 do volebale itålyin|divizion-1 itålyinne]]
* 5 côps tchampione del [[Cope do volebale itålyin|cope itålyinne]]
* 2 côps tchampione del [[Champions League Volley]]
* 2 côps tchampione del [[CEV Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Challenge Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Men Supercup]]
* 1 côp tchampione do [[Tchampionåt des ekipes do volebale daegnrece]]

== Rilomés djouweus ==

* [[Andrea Anastasi]]
* [[Andrea Giani]]

== Referinces eyet sourdants ==</text>
      <sha1>2kefu72gc7r6elm4s77oqemopxfi2qd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416874</id>
      <parentid>416873</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:24:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>added [[Category:Ekipes itålyinnes di volebale]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <origin>416874</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="800" sha1="j2u5b0vz0oolfqte23eq11d3vb1gowu" xml:space="preserve">Li '''Pallavolo Parma''', c' est ene ekipe di [[volebale]] [[Itåleye|itåleyinne]], stitcheye a [[Parma]].

== Palmaresse ==
Li '''Pallavolo Parma''' a wangnî sacwants tites e-n [[Itåleye]]''',''' e-n [[Urope]] eyet minme ene cope daegnrece&amp;nbsp;:

* 8 côps tchampione del [[Divizion-1 do volebale itålyin|divizion-1 itålyinne]]
* 5 côps tchampione del [[Cope do volebale itålyin|cope itålyinne]]
* 2 côps tchampione del [[Champions League Volley]]
* 2 côps tchampione del [[CEV Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Challenge Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Men Supercup]]
* 1 côp tchampione do [[Tchampionåt des ekipes do volebale daegnrece]]

== Rilomés djouweus ==

* [[Andrea Anastasi]]
* [[Andrea Giani]]

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Ekipes itålyinnes di volebale]]</text>
      <sha1>j2u5b0vz0oolfqte23eq11d3vb1gowu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416876</id>
      <parentid>416874</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:27:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416876</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="926" sha1="c5sp25c68cciux59w0mnnbjut06ngbr" xml:space="preserve">Li '''Pallavolo Parma''', c' esteut ene ekipe di [[volebale]] [[Itåleye|itåleyinne]], stitcheye a [[Parma]]. 

== Istwere ==
Li '''Pallavolo Parma''' a stî askepieye e [[1946]]. Elle a disparexhou céncwante-shijh ans après. 

== Palmaresse ==
Li '''Pallavolo Parma''' aveut wangnî sacwants tites e-n [[Itåleye]]''',''' e-n [[Urope]] eyet minme ene cope daegnrece&amp;nbsp;:

* 8 côps tchampione del [[Divizion-1 do volebale itålyin|divizion-1 itålyinne]]
* 5 côps tchampione del [[Cope do volebale itålyin|cope itålyinne]]
* 2 côps tchampione del [[Champions League Volley]]
* 2 côps tchampione del [[CEV Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Challenge Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Men Supercup]]
* 1 côp tchampione do [[Tchampionåt des ekipes do volebale daegnrece]]

== Rilomés djouweus ==

* [[Andrea Anastasi]]
* [[Andrea Giani]]

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Ekipes itålyinnes di volebale]]</text>
      <sha1>c5sp25c68cciux59w0mnnbjut06ngbr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416878</id>
      <parentid>416876</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:28:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416878</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="940" sha1="emmp9xe1ngc5jpmr2pjxyzjwolv5il9" xml:space="preserve">Li '''Pallavolo Parma''', c' esteut ene ekipe di [[volebale]] [[Itåleye|itåleyinne]], stitcheye a [[Parma]]. 

== Istwere ==
Li '''Pallavolo Parma''' a stî askepieye e [[1946]]. Elle a disparexhou céncwante-shijh ans après. 

== Palmaresse ==
Li '''Pallavolo Parma''' aveut wangnî sacwants tites e-n [[Itåleye]]''',''' e-n [[Urope]] eyet minme ene cope daegnrece&amp;nbsp;:

* 8 côps tchampione del [[Divizion-1 do volebale itålyin|divizion-1 itålyinne]]
* 5 côps tchampione del [[Cope do volebale itålyin|cope itålyinne]]
* 2 côps tchampione del [[Champions League Volley]]
* 2 côps tchampione del [[CEV Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Challenge Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Men Supercup]]
* 1 côp tchampione do [[Tchampionåt des ekipes do volebale daegnrece]]

== Rilomés djouweus ==

* [[Andrea Anastasi]]
* [[Andrea Giani]]

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Ekipes itålyinnes di volebale disparexhowes]]</text>
      <sha1>emmp9xe1ngc5jpmr2pjxyzjwolv5il9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416883</id>
      <parentid>416878</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T20:38:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Èl-Gueuye-Noere</username>
        <id>17076</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416883</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="939" sha1="ineojq3c43evakcwi8xlpgacy9dlor6" xml:space="preserve">Li '''Pallavolo Parma''', c' esteut ene ekipe di [[volebale]] [[Itåleye|itålyinne]], stitcheye a [[Parma]]. 

== Istwere ==
Li '''Pallavolo Parma''' a stî askepieye e [[1946]]. Elle a disparexhou céncwante-shijh ans après. 

== Palmaresse ==
Li '''Pallavolo Parma''' aveut wangnî sacwants tites e-n [[Itåleye]]''',''' e-n [[Urope]] eyet minme ene cope daegnrece&amp;nbsp;:

* 8 côps tchampione del [[Divizion-1 do volebale itålyin|divizion-1 itålyinne]]
* 5 côps tchampione del [[Cope do volebale itålyin|cope itålyinne]]
* 2 côps tchampione del [[Champions League Volley]]
* 2 côps tchampione del [[CEV Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Challenge Cup]]
* 2 côps tchampione del [[Men Supercup]]
* 1 côp tchampione do [[Tchampionåt des ekipes do volebale daegnrece]]

== Rilomés djouweus ==

* [[Andrea Anastasi]]
* [[Andrea Giani]]

== Referinces eyet sourdants ==

[[Categoreye:Ekipes itålyinnes di volebale disparexhowes]]</text>
      <sha1>ineojq3c43evakcwi8xlpgacy9dlor6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categoreye:Pitite coleccion del SLLW</title>
    <ns>14</ns>
    <id>54178</id>
    <revision>
      <id>416887</id>
      <timestamp>2025-07-07T20:42:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>Page vide créée</comment>
      <origin>416887</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="0" sha1="phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1" />
      <sha1>phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416914</id>
      <parentid>416887</parentid>
      <timestamp>2025-07-07T21:08:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <origin>416914</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41" sha1="0wbq0125qre1q9hvjbuftbqnqlkgyir" xml:space="preserve">[[Categoreye:Coleccion d' lives e walon]]</text>
      <sha1>0wbq0125qre1q9hvjbuftbqnqlkgyir</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Categoreye:Årmonaks</title>
    <ns>14</ns>
    <id>54179</id>
    <revision>
      <id>416904</id>
      <timestamp>2025-07-07T20:53:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lionel June</username>
        <id>8941</id>
      </contributor>
      <comment>Pådje ahivêye avou «[[Categoreye:Lives]]»</comment>
      <origin>416904</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20" sha1="7wpdt29q7cqnpi9jja6gposxjorni3p" xml:space="preserve">[[Categoreye:Lives]]</text>
      <sha1>7wpdt29q7cqnpi9jja6gposxjorni3p</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Imådje:Gaspard Collin Neuprez fiesse.ogg</title>
    <ns>6</ns>
    <id>54180</id>
    <revision>
      <id>416919</id>
      <timestamp>2025-07-08T08:56:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <comment>{{infofitchî
| discrijhaedje = tchantaedje del tchanson &quot;c' esteut dimegne li fiesse&quot; da , muzike da , pa 
| date = 23 d' may 2025 (tchantaedje)
| sourdant = prôpe eredjistrumint
| oteur = [[Camille Gaspard]] (cåzaedje); Arsène Colin (muzike); [[Roland Neuprez]] (tchantaedje [[emey tchapele]]); [[Uzeu:Lucyin]]: eredjistrumint et rimwaistrijhaedje
}}</comment>
      <origin>416919</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="406" sha1="3xs0gqz0vlm4movf9fvlzuchqoe6w6l" xml:space="preserve">== Discrijhaedje ==
{{infofitchî
| discrijhaedje = tchantaedje del tchanson &quot;c' esteut dimegne li fiesse&quot; da , muzike da , pa 
| date = 23 d' may 2025 (tchantaedje)
| sourdant = prôpe eredjistrumint
| oteur = [[Camille Gaspard]] (cåzaedje); Arsène Colin (muzike); [[Roland Neuprez]] (tchantaedje [[emey tchapele]]); [[Uzeu:Lucyin]]: eredjistrumint et rimwaistrijhaedje
}}
== Licince ==
{{licince odio}}</text>
      <sha1>3xs0gqz0vlm4movf9fvlzuchqoe6w6l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416920</id>
      <parentid>416919</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T08:57:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Lucyin a displaecî l’ pådje [[Imådje:250523 wa Gaspard Neuprez fiesse.ogg]] viè [[Imådje:Gaspard Colin Neuprez fiesse.ogg]]</comment>
      <origin>416919</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="406" sha1="3xs0gqz0vlm4movf9fvlzuchqoe6w6l" xml:space="preserve">== Discrijhaedje ==
{{infofitchî
| discrijhaedje = tchantaedje del tchanson &quot;c' esteut dimegne li fiesse&quot; da , muzike da , pa 
| date = 23 d' may 2025 (tchantaedje)
| sourdant = prôpe eredjistrumint
| oteur = [[Camille Gaspard]] (cåzaedje); Arsène Colin (muzike); [[Roland Neuprez]] (tchantaedje [[emey tchapele]]); [[Uzeu:Lucyin]]: eredjistrumint et rimwaistrijhaedje
}}
== Licince ==
{{licince odio}}</text>
      <sha1>3xs0gqz0vlm4movf9fvlzuchqoe6w6l</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416923</id>
      <parentid>416920</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:01:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>416923</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="407" sha1="rfiayupysajhly6gh0y4njk50g6bfj7" xml:space="preserve">== Discrijhaedje ==
{{infofitchî
| discrijhaedje = tchantaedje del tchanson &quot;c' esteut dimegne li fiesse&quot; da , muzike da , pa 
| date = 23 d' may 2025 (tchantaedje)
| sourdant = prôpe eredjistrumint
| oteur = [[Camille Gaspard]] (cåzaedje); Arsène Collin (muzike); [[Roland Neuprez]] (tchantaedje [[emey tchapele]]); [[Uzeu:Lucyin]]: eredjistrumint et rimwaistrijhaedje
}}
== Licince ==
{{licince odio}}</text>
      <sha1>rfiayupysajhly6gh0y4njk50g6bfj7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416924</id>
      <parentid>416923</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:01:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Lucyin a displaecî l’ pådje [[Imådje:Gaspard Colin Neuprez fiesse.ogg]] viè [[Imådje:Gaspard Collin Neuprez fiesse.ogg]]</comment>
      <origin>416923</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="407" sha1="rfiayupysajhly6gh0y4njk50g6bfj7" xml:space="preserve">== Discrijhaedje ==
{{infofitchî
| discrijhaedje = tchantaedje del tchanson &quot;c' esteut dimegne li fiesse&quot; da , muzike da , pa 
| date = 23 d' may 2025 (tchantaedje)
| sourdant = prôpe eredjistrumint
| oteur = [[Camille Gaspard]] (cåzaedje); Arsène Collin (muzike); [[Roland Neuprez]] (tchantaedje [[emey tchapele]]); [[Uzeu:Lucyin]]: eredjistrumint et rimwaistrijhaedje
}}
== Licince ==
{{licince odio}}</text>
      <sha1>rfiayupysajhly6gh0y4njk50g6bfj7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>416928</id>
      <parentid>416924</parentid>
      <timestamp>2025-07-08T09:17:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lucyin</username>
        <id>16</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Discrijhaedje */</comment>
      <origin>416928</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="509" sha1="2n23iq4d88gnszdjlmih703ob6ryof2" xml:space="preserve">== Discrijhaedje ==
{{infofitchî
| discrijhaedje = tchantaedje del tchanson &quot;c' esteut dimegne li fiesse&quot; da , muzike da , pa 
| date = 23 d' may 2025 (tchantaedje)
| sourdant = prôpe eredjistrumint
| oteur = [[Camille Gaspard]] (cåzaedje [http://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2024-10-29_Sicole_di_Bive.pdf e rfondou vola p. 4]); Arsène Collin (muzike); [[Roland Neuprez]] (tchantaedje [[emey tchapele]]); [[Uzeu:Lucyin]]: eredjistrumint et rimwaistrijhaedje
}}

== Licince ==
{{licince odio}}</text>
      <sha1>2n23iq4d88gnszdjlmih703ob6ryof2</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>