Wikipedia wawiki https://wa.wikipedia.org/wiki/Mwaisse_p%C3%A5dje MediaWiki 1.45.0-wmf.9 first-letter Media Sipeciås Copene Uzeu Uzeu copene Wikipedia Wikipedia copene Imådje Imådje copene MediaWiki MediaWiki copene Modele Modele copene Aidance Aidance copene Categoreye Categoreye copene TimedText TimedText talk Module Discussion module Event Event talk Sujet 4 13692 416975 416866 2025-07-09T13:29:56Z Lucyin 16 416975 wikitext text/x-wiki == Indecse del rivuwe micRomania == L' indecse del rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]'', k' a publiyî bråmint des waloneus dispu 1992, a stî achevé. [https://crombel.eu/index/ On l' pout lére vaici.] == Pris do rcweraedje filolodjike del Federåcion Walonreye-Brussele 2025 == Asteure, c' e-st on pris d' 5000 euros. Les ovraedjes sont-st a revoyî divant l' '''1î d' octôbe 2025'''. [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-loeuvre-philologique-consacree-aux-langues-regionales-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes] == Videyos e walon fiesse ås lingaedjes walons == === Respondas et bokets des tchansons == * [[https://www.youtube.com/watch?v=ZZ7dDtG9qB4 Rapoirtaedje videyo] (pa [[Lorint Hendschel]]) === Bate di tchansons === * [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne) * [https://www.youtube.com/watch?v=h4LfvmT0sUk ''Sul vôye di Brogne''] (''La Rawette'') Gn a eto ene tchanson e picård: * [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne) === Conferince sol tchanson e walon d' asteure === * [https://www.youtube.com/watch?v=T8-tJed8aEU Prumî boket] (prezintaedje des conferincîs, [[Lorint Hendschel]] et [[Zavî Biernî]] * [https://www.youtube.com/watch?v=V3BPGGAMkiw Deujhinme boket] (prezintaedje da [[Wiyam Dinker]], [[Elmore D]], [[Flipe Ansea]] et [[les Slugs]] * [https://www.youtube.com/watch?v=hi43HV5ioJ4 Troejhinme boket] (comintåres so les Slugs, so [[André Gauditiaubois]] come [[cåzaedjisse]], tchanson da [[Djåke Leféve]] so on tecse da [[Guy Fontinne]], tchanson [[des Crapådes]] sicrîte pa [[Emile Hesbois]]) * [https://www.youtube.com/watch?v=dYx-J5gvjY0 Cwatrinme et dierin boket] (on-z î ôt tchanter : [[William Warnier]], [[Guy Cabay]], [[Vincent Delire]] (Mimile), [[Julos Beaucarne]], [[André Gauditiaubois]] eyet l' tchanteuse di Luttik Transopera) === Egurniyaedje del fiesse di 2018 === [https://www.youtube.com/watch?v=dWcZ0kFFQh4 Fime d' imådjes del sicole del Plante] (sol paskêye «Li diåle e pourcea» da [[Djan-Bietrumé Picård]], adjinçné pa [[Joseph Dewez]] et Madeleine Delvaux) == Letes toûnreces del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] == === 2025 === # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=8ab890b9c9 Lete do 13 di djun 2025] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d9d29e81ae Lete do 29 d' avri 2025] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d0a6a47984 Lete do 27 di fevrî 2025] [https://objectifplumes.be/sabonner-a-la-lettre-dinfo-litterature-en-langues-regionales/#.YnTPm9PP1hE Po rçure ces letes la pa emile] === Årtchives des anêyes di dvant === # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=6b97213825 Lete do 3 d' may 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=a99c8ac059 Lete do 1î d' djulete 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=adcf4a87e4 Lete do 5 di setimbe 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=ba36bb0ecc Lete do 6 di decimbe 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=ea15e9aa30 Lete do 17 di fevrî 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=c8f88d6646 Lete do 3 d' may 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=6e2c3141b4 Lete do 6 di djulete 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=7c6a446b6e Lete do 11 d' octôbe 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d2b2012733 Lete do 20 d' decimbe 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=4c7c850252 Lete do 15 di måss 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=1087b88c58 Lete do 10 di djun 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=5406e004fc Lete do 13 di nôvimbe 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=f19b1e6fb7 Lete do 16 di decimbe 2024] == Po les manaedjeus d' sicoles di walon eyet d' tåvlêyes == Li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] rashonne des racsegnmints po fé ene mape des scoles et des tåvlêyes di walon-cåzants. * {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/appel-aux-organisateurs-de-cours-et-tables-de-conversation-en-langue-regionale/ Leu dmande di racsegnes] * {{fr}} [https://objectifplumes.be/notre-annuaire/?rubrique=cours-et-tables-de-conversation-en-langues-regionales Li mape] == Scoles di Bive do bontins 2025 == [[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|scole do 15 d' avri 2025]] Les [[scoles di Bive]] sont ki s' dinèt ces tins ci (li mårdi 15 d' avri et les cwate mårdis d' après, di deus eures a cénk eures di l' après-nonne. Racsegnes : 061 51 16 14). * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-15_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 15 d' avri 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-22_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 22 d' avri 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-06_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 6 di may 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-13_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 13 di may 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-20_Sicole_di_Bive.pdf Ashyinne do 20 di may 2025] (scole påzès scolîs) == Tchansons sol tévé waloncåzante == [[Imådje:Livret plake emacralaedje cwate tchanteus.JPG|thumb]] === del sitroete plake «Emacralaedje» === Sacwants [[tchansons e walon]] del [[sitroete plake «Emacralaedje»]] sont asteure sol tchinne «[[tévé waloncåzante]]» so [[VoBuze]]. * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Californeye «Depårt pol Californeye»] * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Poplinete «Poplinete Blouze»] === ôtès tchansons === * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#verbir Les veres di bire] ([[Willy Marchal]], sol muzike di «[[Le temps des cerises]]») == [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025 == Li fiesse s' a disrôlé li [[24 di may]] a [[Nameur]] so tinme del tchanson d' asteure. [[Fiesse_ås_lingaedjes_walons#Fiesse_2025|Loukîz cial]]. Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto k' el fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' elle aveut-st ataké e 2015. {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025-le-programme Tot l' programe] (årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 d' avri 2025). === Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons 2025 === [[Imådje:Flw24 bate di noûmots.jpg|thumb]] Pol [[bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons]], li tinme e 2025, ci srè: «li muzike et l' industreye del muzike». Nén pus d' 10 [[noûmot do walon|noûmots]] avou ene pitite esplikêye di cmint k' il a stî trové, ey ene fråze ki l' novea mot est metou dvins. Ci côp ci, on pout eto evoyî des noûmots foû do tinme. Divant li '''15 d' avri 2025''' å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] : langues.regionales(at)cfwb.be {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes Loukîz cial] {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats Rizultats] === Bate di tchansons del Fiesse ås lingaedjes walons 2025 === * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Prezintaedje] * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_reglement.pdf Reglumint] * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_repertoire.pdf Ramexhnêye di tecses di tchansons ki tot l' monde pout mete e muzike] === Campagne so les rantoeles di soçnaedjes === {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/une-campagne-pour-visibiliser-la-chanson-en-langue-regionale Loukîz cial] === Lére sins rla (maraton d' lijhaedje e walon) === Tot l' moes d' avri dins les bibiotekes ki prindèt pårt a «''Lîre sins r'lache''». [https://www.el-mojo.be/index.php?page=collaboration/marathon2017 Racsegnes] [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats] Sacwants bibiotekes dins les rangs: * [https://www.namur.be/fr/loisirs/culture/lectures/bibliotheques/agenda-bibliotheques/lire-sins-r2019lache-marathon-de-lecture-en-wallon Nameur] * [https://www.liege-lettres.be/marathon-en-wallon-lire-sins-rlache/ Lidje] * [https://web.facebook.com/reel/9275856625782971 Teu] * [[Rindeu]]: 5 d' avri, d' ene eure a 5 eures di l' après-nonne; info@ourthedocumentation.be * [[Bive]]: les 9 et 12 d' avri; bibliotheque@bievre.be == Noveas motîs walons so les fyis == [[Imådje:Jean Wisimus - Dictionnaire populaire wallon-français en dialecte verviétois , 1947 (couverture).png|thumb|100px|left]] * [[c:File:E34 wa Wisimus.pdf|Motî d' Vervî]] * [https://lucyin.walon.org/diccionairaedje/wf/C13_SpC13.pdf Motî d' Cînè et live di spots Hostin, rashonné sol minme fitchî] == Cåbaret walon a Limerlé == Li dimegne '''27 d' avri''' a cwatre eures di l' après-nonne a [[Limerlé]]. Racsegnes : info@peripleenlademeure.com == Novea live eplaidî pa [[Lorint Hendschel]] == '''/!\ Messaedje metou dinsi sol [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=3070&sid=87645247a6f905d32aa8816304066a8a forom Berdelaedjes] /!\''' Dji fé ene miete del reclame, si vos voloz bén: mi novea roman vént d' parete, sicrît trinte ans après l' prumî (!), "So l' anuti", k' aveut paretou amon Weyrich l' an 2006. Gn a sacwantès racsegnes so m' blog: https://amonlorint.wordpress.com/2025/02/02/mi-novea-roman-a-vudi/ Li roman a stî scrît è rfondou walon avou l' tite "Li djoû k’ Monsieu a rivnou" (ISBN 979-10-424-4203-3). Mins dj’ end a fwait ene modêye dins li scrijhaedje da Feller eto po les lijheu(se)s k’ inmèt mî insi. Si tite: « Li djoû qu’ Monsieû a rivnou » (ISBN 979-10-424-4192-0). C’ est l’ minme roman mot po mot, come di djusse. Les deus modêyes vinèt avou on ratournaedje è francès di m’ mwin. Li tot fwait 373 pådjes. Li live e-st oto-edité mins dj' a bråmint des rujhes avou l' distribouweu. Les deus modêyes, rifondou et Feller, polèt esse atchtêyes amon Bookelis: https://livres.bookelis.com/librairie On l' trouve eto sol Toele (Fnac, Amazon...) et on l' sait comander dins les livreyes mins (kéke feye seulmint pol moumint), seulmint li modêye è Feller. Rén n' e-st åjhey... Todi e-st i ki dj’ espere ki vos åroz bon do lére çoula! Mi, dj’ a yeu bon del sicrire po vosse plaijhi, todi! == Concert walon a Binde / Bande == A [[Bande (viyaedje)|Bande]] (u [[Binde (viyaedje)|Binde]]), li djudi 6 di fevrî a deus eures et dmey di l' après-nonne, concert avou les copineus [[Tchårnoe-dé-Harsin|do Tchårnoe]], les scolîs di [[Chavane-dilé-Harsin]] eyet [[Willy Marchal]] avou s' copleu Léon Jacquot. Racsegnes : http://www.ccnassogne.be; tel. 084 21 49 08. == Pris del Federåcion Walonreye-Brussele po 2025 == C' est èn ovraedje di prôze, a revoyî divant l' '''15 di fevrî 2025'''. [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/espiegles-de-langue-regionale-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes] == {{HDVs}} == *[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes 2024|Egurniyaedjes 2024]] *[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes|Tos les egurniyaedjes]] 4r6h3b1g89b4j4diulqjibdl8qf3hn2 416976 416975 2025-07-09T13:30:18Z Lucyin 16 /* = Respondas et bokets des tchansons */ 416976 wikitext text/x-wiki == Indecse del rivuwe micRomania == L' indecse del rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]'', k' a publiyî bråmint des waloneus dispu 1992, a stî achevé. [https://crombel.eu/index/ On l' pout lére vaici.] == Pris do rcweraedje filolodjike del Federåcion Walonreye-Brussele 2025 == Asteure, c' e-st on pris d' 5000 euros. Les ovraedjes sont-st a revoyî divant l' '''1î d' octôbe 2025'''. [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-loeuvre-philologique-consacree-aux-langues-regionales-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes] == Videyos e walon fiesse ås lingaedjes walons == === Respondas et bokets des tchansons === * [[https://www.youtube.com/watch?v=ZZ7dDtG9qB4 Rapoirtaedje videyo] (pa [[Lorint Hendschel]]) === Bate di tchansons === * [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne) * [https://www.youtube.com/watch?v=h4LfvmT0sUk ''Sul vôye di Brogne''] (''La Rawette'') Gn a eto ene tchanson e picård: * [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne) === Conferince sol tchanson e walon d' asteure === * [https://www.youtube.com/watch?v=T8-tJed8aEU Prumî boket] (prezintaedje des conferincîs, [[Lorint Hendschel]] et [[Zavî Biernî]] * [https://www.youtube.com/watch?v=V3BPGGAMkiw Deujhinme boket] (prezintaedje da [[Wiyam Dinker]], [[Elmore D]], [[Flipe Ansea]] et [[les Slugs]] * [https://www.youtube.com/watch?v=hi43HV5ioJ4 Troejhinme boket] (comintåres so les Slugs, so [[André Gauditiaubois]] come [[cåzaedjisse]], tchanson da [[Djåke Leféve]] so on tecse da [[Guy Fontinne]], tchanson [[des Crapådes]] sicrîte pa [[Emile Hesbois]]) * [https://www.youtube.com/watch?v=dYx-J5gvjY0 Cwatrinme et dierin boket] (on-z î ôt tchanter : [[William Warnier]], [[Guy Cabay]], [[Vincent Delire]] (Mimile), [[Julos Beaucarne]], [[André Gauditiaubois]] eyet l' tchanteuse di Luttik Transopera) === Egurniyaedje del fiesse di 2018 === [https://www.youtube.com/watch?v=dWcZ0kFFQh4 Fime d' imådjes del sicole del Plante] (sol paskêye «Li diåle e pourcea» da [[Djan-Bietrumé Picård]], adjinçné pa [[Joseph Dewez]] et Madeleine Delvaux) == Letes toûnreces del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] == === 2025 === # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=8ab890b9c9 Lete do 13 di djun 2025] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d9d29e81ae Lete do 29 d' avri 2025] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d0a6a47984 Lete do 27 di fevrî 2025] [https://objectifplumes.be/sabonner-a-la-lettre-dinfo-litterature-en-langues-regionales/#.YnTPm9PP1hE Po rçure ces letes la pa emile] === Årtchives des anêyes di dvant === # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=6b97213825 Lete do 3 d' may 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=a99c8ac059 Lete do 1î d' djulete 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=adcf4a87e4 Lete do 5 di setimbe 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=ba36bb0ecc Lete do 6 di decimbe 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=ea15e9aa30 Lete do 17 di fevrî 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=c8f88d6646 Lete do 3 d' may 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=6e2c3141b4 Lete do 6 di djulete 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=7c6a446b6e Lete do 11 d' octôbe 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d2b2012733 Lete do 20 d' decimbe 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=4c7c850252 Lete do 15 di måss 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=1087b88c58 Lete do 10 di djun 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=5406e004fc Lete do 13 di nôvimbe 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=f19b1e6fb7 Lete do 16 di decimbe 2024] == Po les manaedjeus d' sicoles di walon eyet d' tåvlêyes == Li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] rashonne des racsegnmints po fé ene mape des scoles et des tåvlêyes di walon-cåzants. * {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/appel-aux-organisateurs-de-cours-et-tables-de-conversation-en-langue-regionale/ Leu dmande di racsegnes] * {{fr}} [https://objectifplumes.be/notre-annuaire/?rubrique=cours-et-tables-de-conversation-en-langues-regionales Li mape] == Scoles di Bive do bontins 2025 == [[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|scole do 15 d' avri 2025]] Les [[scoles di Bive]] sont ki s' dinèt ces tins ci (li mårdi 15 d' avri et les cwate mårdis d' après, di deus eures a cénk eures di l' après-nonne. Racsegnes : 061 51 16 14). * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-15_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 15 d' avri 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-22_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 22 d' avri 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-06_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 6 di may 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-13_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 13 di may 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-20_Sicole_di_Bive.pdf Ashyinne do 20 di may 2025] (scole påzès scolîs) == Tchansons sol tévé waloncåzante == [[Imådje:Livret plake emacralaedje cwate tchanteus.JPG|thumb]] === del sitroete plake «Emacralaedje» === Sacwants [[tchansons e walon]] del [[sitroete plake «Emacralaedje»]] sont asteure sol tchinne «[[tévé waloncåzante]]» so [[VoBuze]]. * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Californeye «Depårt pol Californeye»] * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Poplinete «Poplinete Blouze»] === ôtès tchansons === * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#verbir Les veres di bire] ([[Willy Marchal]], sol muzike di «[[Le temps des cerises]]») == [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025 == Li fiesse s' a disrôlé li [[24 di may]] a [[Nameur]] so tinme del tchanson d' asteure. [[Fiesse_ås_lingaedjes_walons#Fiesse_2025|Loukîz cial]]. Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto k' el fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' elle aveut-st ataké e 2015. {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025-le-programme Tot l' programe] (årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 d' avri 2025). === Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons 2025 === [[Imådje:Flw24 bate di noûmots.jpg|thumb]] Pol [[bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons]], li tinme e 2025, ci srè: «li muzike et l' industreye del muzike». Nén pus d' 10 [[noûmot do walon|noûmots]] avou ene pitite esplikêye di cmint k' il a stî trové, ey ene fråze ki l' novea mot est metou dvins. Ci côp ci, on pout eto evoyî des noûmots foû do tinme. Divant li '''15 d' avri 2025''' å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] : langues.regionales(at)cfwb.be {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes Loukîz cial] {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats Rizultats] === Bate di tchansons del Fiesse ås lingaedjes walons 2025 === * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Prezintaedje] * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_reglement.pdf Reglumint] * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_repertoire.pdf Ramexhnêye di tecses di tchansons ki tot l' monde pout mete e muzike] === Campagne so les rantoeles di soçnaedjes === {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/une-campagne-pour-visibiliser-la-chanson-en-langue-regionale Loukîz cial] === Lére sins rla (maraton d' lijhaedje e walon) === Tot l' moes d' avri dins les bibiotekes ki prindèt pårt a «''Lîre sins r'lache''». [https://www.el-mojo.be/index.php?page=collaboration/marathon2017 Racsegnes] [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats] Sacwants bibiotekes dins les rangs: * [https://www.namur.be/fr/loisirs/culture/lectures/bibliotheques/agenda-bibliotheques/lire-sins-r2019lache-marathon-de-lecture-en-wallon Nameur] * [https://www.liege-lettres.be/marathon-en-wallon-lire-sins-rlache/ Lidje] * [https://web.facebook.com/reel/9275856625782971 Teu] * [[Rindeu]]: 5 d' avri, d' ene eure a 5 eures di l' après-nonne; info@ourthedocumentation.be * [[Bive]]: les 9 et 12 d' avri; bibliotheque@bievre.be == Noveas motîs walons so les fyis == [[Imådje:Jean Wisimus - Dictionnaire populaire wallon-français en dialecte verviétois , 1947 (couverture).png|thumb|100px|left]] * [[c:File:E34 wa Wisimus.pdf|Motî d' Vervî]] * [https://lucyin.walon.org/diccionairaedje/wf/C13_SpC13.pdf Motî d' Cînè et live di spots Hostin, rashonné sol minme fitchî] == Cåbaret walon a Limerlé == Li dimegne '''27 d' avri''' a cwatre eures di l' après-nonne a [[Limerlé]]. Racsegnes : info@peripleenlademeure.com == Novea live eplaidî pa [[Lorint Hendschel]] == '''/!\ Messaedje metou dinsi sol [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=3070&sid=87645247a6f905d32aa8816304066a8a forom Berdelaedjes] /!\''' Dji fé ene miete del reclame, si vos voloz bén: mi novea roman vént d' parete, sicrît trinte ans après l' prumî (!), "So l' anuti", k' aveut paretou amon Weyrich l' an 2006. Gn a sacwantès racsegnes so m' blog: https://amonlorint.wordpress.com/2025/02/02/mi-novea-roman-a-vudi/ Li roman a stî scrît è rfondou walon avou l' tite "Li djoû k’ Monsieu a rivnou" (ISBN 979-10-424-4203-3). Mins dj’ end a fwait ene modêye dins li scrijhaedje da Feller eto po les lijheu(se)s k’ inmèt mî insi. Si tite: « Li djoû qu’ Monsieû a rivnou » (ISBN 979-10-424-4192-0). C’ est l’ minme roman mot po mot, come di djusse. Les deus modêyes vinèt avou on ratournaedje è francès di m’ mwin. Li tot fwait 373 pådjes. Li live e-st oto-edité mins dj' a bråmint des rujhes avou l' distribouweu. Les deus modêyes, rifondou et Feller, polèt esse atchtêyes amon Bookelis: https://livres.bookelis.com/librairie On l' trouve eto sol Toele (Fnac, Amazon...) et on l' sait comander dins les livreyes mins (kéke feye seulmint pol moumint), seulmint li modêye è Feller. Rén n' e-st åjhey... Todi e-st i ki dj’ espere ki vos åroz bon do lére çoula! Mi, dj’ a yeu bon del sicrire po vosse plaijhi, todi! == Concert walon a Binde / Bande == A [[Bande (viyaedje)|Bande]] (u [[Binde (viyaedje)|Binde]]), li djudi 6 di fevrî a deus eures et dmey di l' après-nonne, concert avou les copineus [[Tchårnoe-dé-Harsin|do Tchårnoe]], les scolîs di [[Chavane-dilé-Harsin]] eyet [[Willy Marchal]] avou s' copleu Léon Jacquot. Racsegnes : http://www.ccnassogne.be; tel. 084 21 49 08. == Pris del Federåcion Walonreye-Brussele po 2025 == C' est èn ovraedje di prôze, a revoyî divant l' '''15 di fevrî 2025'''. [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/espiegles-de-langue-regionale-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes] == {{HDVs}} == *[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes 2024|Egurniyaedjes 2024]] *[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes|Tos les egurniyaedjes]] 1gfeiydwgy9zt3by5hz9n3jlstyf5xn 416977 416976 2025-07-09T13:30:31Z Lucyin 16 /* Respondas et bokets des tchansons */ 416977 wikitext text/x-wiki == Indecse del rivuwe micRomania == L' indecse del rivuwe ''[[MicRomania (gazete)|micRomania]]'', k' a publiyî bråmint des waloneus dispu 1992, a stî achevé. [https://crombel.eu/index/ On l' pout lére vaici.] == Pris do rcweraedje filolodjike del Federåcion Walonreye-Brussele 2025 == Asteure, c' e-st on pris d' 5000 euros. Les ovraedjes sont-st a revoyî divant l' '''1î d' octôbe 2025'''. [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/prix-de-loeuvre-philologique-consacree-aux-langues-regionales-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes] == Videyos e walon fiesse ås lingaedjes walons == === Respondas et bokets des tchansons === * [https://www.youtube.com/watch?v=ZZ7dDtG9qB4 Rapoirtaedje videyo] (pa [[Lorint Hendschel]]) === Bate di tchansons === * [https://www.youtube.com/watch?v=njtwP3LOOI8 ''Dj’a bén ausse dè l’ tchanter''] (Olivier Terwagne) * [https://www.youtube.com/watch?v=h4LfvmT0sUk ''Sul vôye di Brogne''] (''La Rawette'') Gn a eto ene tchanson e picård: * [https://www.youtube.com/watch?v=B9MO-MF0kmM ''Ërprinde lès viés k’mégn''] (Olivier Terwagne) === Conferince sol tchanson e walon d' asteure === * [https://www.youtube.com/watch?v=T8-tJed8aEU Prumî boket] (prezintaedje des conferincîs, [[Lorint Hendschel]] et [[Zavî Biernî]] * [https://www.youtube.com/watch?v=V3BPGGAMkiw Deujhinme boket] (prezintaedje da [[Wiyam Dinker]], [[Elmore D]], [[Flipe Ansea]] et [[les Slugs]] * [https://www.youtube.com/watch?v=hi43HV5ioJ4 Troejhinme boket] (comintåres so les Slugs, so [[André Gauditiaubois]] come [[cåzaedjisse]], tchanson da [[Djåke Leféve]] so on tecse da [[Guy Fontinne]], tchanson [[des Crapådes]] sicrîte pa [[Emile Hesbois]]) * [https://www.youtube.com/watch?v=dYx-J5gvjY0 Cwatrinme et dierin boket] (on-z î ôt tchanter : [[William Warnier]], [[Guy Cabay]], [[Vincent Delire]] (Mimile), [[Julos Beaucarne]], [[André Gauditiaubois]] eyet l' tchanteuse di Luttik Transopera) === Egurniyaedje del fiesse di 2018 === [https://www.youtube.com/watch?v=dWcZ0kFFQh4 Fime d' imådjes del sicole del Plante] (sol paskêye «Li diåle e pourcea» da [[Djan-Bietrumé Picård]], adjinçné pa [[Joseph Dewez]] et Madeleine Delvaux) == Letes toûnreces del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] == === 2025 === # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=8ab890b9c9 Lete do 13 di djun 2025] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d9d29e81ae Lete do 29 d' avri 2025] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d0a6a47984 Lete do 27 di fevrî 2025] [https://objectifplumes.be/sabonner-a-la-lettre-dinfo-litterature-en-langues-regionales/#.YnTPm9PP1hE Po rçure ces letes la pa emile] === Årtchives des anêyes di dvant === # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=6b97213825 Lete do 3 d' may 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=a99c8ac059 Lete do 1î d' djulete 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=adcf4a87e4 Lete do 5 di setimbe 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=ba36bb0ecc Lete do 6 di decimbe 2022] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=ea15e9aa30 Lete do 17 di fevrî 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=c8f88d6646 Lete do 3 d' may 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=6e2c3141b4 Lete do 6 di djulete 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=7c6a446b6e Lete do 11 d' octôbe 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=d2b2012733 Lete do 20 d' decimbe 2023] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=4c7c850252 Lete do 15 di måss 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=1087b88c58 Lete do 10 di djun 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=5406e004fc Lete do 13 di nôvimbe 2024] # [https://us4.campaign-archive.com/?u=d3ceee67d9f2cf39906280ab2&id=f19b1e6fb7 Lete do 16 di decimbe 2024] == Po les manaedjeus d' sicoles di walon eyet d' tåvlêyes == Li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] rashonne des racsegnmints po fé ene mape des scoles et des tåvlêyes di walon-cåzants. * {{fr}} [https://objectifplumes.be/doc/appel-aux-organisateurs-de-cours-et-tables-de-conversation-en-langue-regionale/ Leu dmande di racsegnes] * {{fr}} [https://objectifplumes.be/notre-annuaire/?rubrique=cours-et-tables-de-conversation-en-langues-regionales Li mape] == Scoles di Bive do bontins 2025 == [[Imådje:Scoles di Bive 15 d' avri 2025.jpg|thumb|scole do 15 d' avri 2025]] Les [[scoles di Bive]] sont ki s' dinèt ces tins ci (li mårdi 15 d' avri et les cwate mårdis d' après, di deus eures a cénk eures di l' après-nonne. Racsegnes : 061 51 16 14). * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-15_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 15 d' avri 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-04-22_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 22 d' avri 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-06_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 6 di may 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-13_Sicole_di_Bive.pdf Cours do 13 di may 2025] * [https://rifondou.walon.org/sicole/sicoles_di_Bive/2025-05-20_Sicole_di_Bive.pdf Ashyinne do 20 di may 2025] (scole påzès scolîs) == Tchansons sol tévé waloncåzante == [[Imådje:Livret plake emacralaedje cwate tchanteus.JPG|thumb]] === del sitroete plake «Emacralaedje» === Sacwants [[tchansons e walon]] del [[sitroete plake «Emacralaedje»]] sont asteure sol tchinne «[[tévé waloncåzante]]» so [[VoBuze]]. * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Californeye «Depårt pol Californeye»] * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#Poplinete «Poplinete Blouze»] === ôtès tchansons === * [https://lucyin.walon.org/tchanson/tchansonswatv.php#verbir Les veres di bire] ([[Willy Marchal]], sol muzike di «[[Le temps des cerises]]») == [[Fiesse ås lingaedjes walons]] 2025 == Li fiesse s' a disrôlé li [[24 di may]] a [[Nameur]] so tinme del tchanson d' asteure. [[Fiesse_ås_lingaedjes_walons#Fiesse_2025|Loukîz cial]]. Veyanmint k' on fiestixheut ses dijh ans, li programe aveut veyou grand. Et c' est po ça eto k' el fiesse aveut rvinou a Nameur, ewou çk' elle aveut-st ataké e 2015. {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/fete-aux-langues-de-wallonie-2025-le-programme Tot l' programe] (årtike sol waibe do Mwaisse Siervice des Belès-letes et do Live, 15 d' avri 2025). === Bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons 2025 === [[Imådje:Flw24 bate di noûmots.jpg|thumb]] Pol [[bate di noûmots del fiesse ås lingaedjes walons]], li tinme e 2025, ci srè: «li muzike et l' industreye del muzike». Nén pus d' 10 [[noûmot do walon|noûmots]] avou ene pitite esplikêye di cmint k' il a stî trové, ey ene fråze ki l' novea mot est metou dvins. Ci côp ci, on pout eto evoyî des noûmots foû do tinme. Divant li '''15 d' avri 2025''' å [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] : langues.regionales(at)cfwb.be {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes Loukîz cial] {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/bate-di-noumots-concours-de-neologismes-2025-les-resultats Rizultats] === Bate di tchansons del Fiesse ås lingaedjes walons 2025 === * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/tremplin-pour-la-chanson-en-langue-regionale Prezintaedje] * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_reglement.pdf Reglumint] * {{fr}} [https://livre.cfwb.be/fileadmin/sites/lali/uploads/Document/Activites/FALW/2025/Tremplin_repertoire.pdf Ramexhnêye di tecses di tchansons ki tot l' monde pout mete e muzike] === Campagne so les rantoeles di soçnaedjes === {{fr}} [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/une-campagne-pour-visibiliser-la-chanson-en-langue-regionale Loukîz cial] === Lére sins rla (maraton d' lijhaedje e walon) === Tot l' moes d' avri dins les bibiotekes ki prindèt pårt a «''Lîre sins r'lache''». [https://www.el-mojo.be/index.php?page=collaboration/marathon2017 Racsegnes] [https://objectifplumes.be/doc/marathon-de-lecture-lire-sins-rlache-2025-les-resultats/ Rizultats] Sacwants bibiotekes dins les rangs: * [https://www.namur.be/fr/loisirs/culture/lectures/bibliotheques/agenda-bibliotheques/lire-sins-r2019lache-marathon-de-lecture-en-wallon Nameur] * [https://www.liege-lettres.be/marathon-en-wallon-lire-sins-rlache/ Lidje] * [https://web.facebook.com/reel/9275856625782971 Teu] * [[Rindeu]]: 5 d' avri, d' ene eure a 5 eures di l' après-nonne; info@ourthedocumentation.be * [[Bive]]: les 9 et 12 d' avri; bibliotheque@bievre.be == Noveas motîs walons so les fyis == [[Imådje:Jean Wisimus - Dictionnaire populaire wallon-français en dialecte verviétois , 1947 (couverture).png|thumb|100px|left]] * [[c:File:E34 wa Wisimus.pdf|Motî d' Vervî]] * [https://lucyin.walon.org/diccionairaedje/wf/C13_SpC13.pdf Motî d' Cînè et live di spots Hostin, rashonné sol minme fitchî] == Cåbaret walon a Limerlé == Li dimegne '''27 d' avri''' a cwatre eures di l' après-nonne a [[Limerlé]]. Racsegnes : info@peripleenlademeure.com == Novea live eplaidî pa [[Lorint Hendschel]] == '''/!\ Messaedje metou dinsi sol [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=3070&sid=87645247a6f905d32aa8816304066a8a forom Berdelaedjes] /!\''' Dji fé ene miete del reclame, si vos voloz bén: mi novea roman vént d' parete, sicrît trinte ans après l' prumî (!), "So l' anuti", k' aveut paretou amon Weyrich l' an 2006. Gn a sacwantès racsegnes so m' blog: https://amonlorint.wordpress.com/2025/02/02/mi-novea-roman-a-vudi/ Li roman a stî scrît è rfondou walon avou l' tite "Li djoû k’ Monsieu a rivnou" (ISBN 979-10-424-4203-3). Mins dj’ end a fwait ene modêye dins li scrijhaedje da Feller eto po les lijheu(se)s k’ inmèt mî insi. Si tite: « Li djoû qu’ Monsieû a rivnou » (ISBN 979-10-424-4192-0). C’ est l’ minme roman mot po mot, come di djusse. Les deus modêyes vinèt avou on ratournaedje è francès di m’ mwin. Li tot fwait 373 pådjes. Li live e-st oto-edité mins dj' a bråmint des rujhes avou l' distribouweu. Les deus modêyes, rifondou et Feller, polèt esse atchtêyes amon Bookelis: https://livres.bookelis.com/librairie On l' trouve eto sol Toele (Fnac, Amazon...) et on l' sait comander dins les livreyes mins (kéke feye seulmint pol moumint), seulmint li modêye è Feller. Rén n' e-st åjhey... Todi e-st i ki dj’ espere ki vos åroz bon do lére çoula! Mi, dj’ a yeu bon del sicrire po vosse plaijhi, todi! == Concert walon a Binde / Bande == A [[Bande (viyaedje)|Bande]] (u [[Binde (viyaedje)|Binde]]), li djudi 6 di fevrî a deus eures et dmey di l' après-nonne, concert avou les copineus [[Tchårnoe-dé-Harsin|do Tchårnoe]], les scolîs di [[Chavane-dilé-Harsin]] eyet [[Willy Marchal]] avou s' copleu Léon Jacquot. Racsegnes : http://www.ccnassogne.be; tel. 084 21 49 08. == Pris del Federåcion Walonreye-Brussele po 2025 == C' est èn ovraedje di prôze, a revoyî divant l' '''15 di fevrî 2025'''. [https://livre.cfwb.be/actualites/actualite/espiegles-de-langue-regionale-les-candidatures-sont-ouvertes Racsegnes] == {{HDVs}} == *[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes 2024|Egurniyaedjes 2024]] *[[Wikipedia:Wikinoveles/Egurniyaedjes|Tos les egurniyaedjes]] j5htee68ppsjw6ol4wt93l2dtj5so3l 0 18964 416970 315079 2025-07-09T13:07:04Z Lucyin 16 416970 wikitext text/x-wiki Les '''rfondeus do walon''', c' est les djintis bouteus k' ont ovré å [[rfondaedje do walon]], po-z ariver å scrijhaedje lomé [[rifondou walon]]. == Istwere == C' est l' [[Jean Germain]] k' a l' [[istwere do rfondaedje do walon|prumî tuzé praticmint å rfondaedje do walon]]. Mins i n' a nén continouwé dins si idêye. Les ôtes rifondeus ont werké soeye-t i dins li [[Tåvlotêye Rifondaedje del Rantoele]], soeye-t i dins l' [[Tåvlotêye rifondaedje di l' UCW|Comission Normalizåcion di l' UCW]], u dins les deus. Les deus vayants k' ont cmincî a arbeter fer so li rfondaedje fourît [[Tiri Dumont]] eyet [[Lorint Hendschel]] ki s' ont-st atôtchî pol prumî côp e moes d' avri [[1992]]. E moes d' djulete 1993, [[Lucyin Mahin]] si meta e rapoirt avou Lorint Hendschel. Les troes "Vîs Rfondeus" s' alént rescontrer pol prumî côp å [[raploû di Rdû so l' avni do walon]] e moes d' setimbe [[1993]]. E 1995, [[Stéphane Quertinmont|Stefane Quertinmont]] va copler l' troclete, pu e [[1996]], [[Jean-Pierre Hiernaux|Djihan-Pire Hiernaux]]. Inte 1996 et 1998, [[Jean-François Brackman|Djihan-Françwès Brackman]] serè on moumint e rapoirt avou les rfondeus, et-z atåvler sacwantès ahessåvès idêyes. [[Dominique Heymans]], [[Charles Josserand]], [[Marcel Slangen]] eyet [[Pierre Otjacques]] ont bouté on moumint avou les rfondeus, mins sins bråmint etervini tecnicmint. E 1998, [[Johan Viroux]] prezinta di s' costé èn ôte pordjet di rfondaedje, li "walon unifyî", foirt rashiou sol namurwès. E 1999, [[Pablo Sarachaga]] s' a metou dins l' mouvmint avou l' tåvlotêye rifondaedje del Rantoele. Les pus djonnes des rfondeus, c' est [[Georges Sfasie]] k' a cmincî a studyî li rfondaedje e 2004, eyet [[Jean Cayron]] k' a bouté so les ratournaedjes des programes éndjolikes, dispu 2010. E 2020, [[Samuel Dumont]] a-st ataké a bouter sol [[Wikipedia e walon]] et rdjonde les raploûs des rfondeus e 2022. E 2022, [[David Blaude]] a cmincî a-z ovrer sol Wiccionaire tot radjoutant des fråzes d' oteur e [[sistinme Feller]] pu e rfondou. I pårticipe ås radjoûs des rfondeus dispu 2024. [[Categoreye:Rifondaedje do walon|*]] [[Categoreye:Rifondeus do walon|*]] [[Categoreye:Rifondeus]] 476dzxdzpk1erzu0jriv346mj92tjzb 416971 416970 2025-07-09T13:07:40Z Lucyin 16 416971 wikitext text/x-wiki Les '''rfondeus do walon''', c' est les djintis bouteus k' ont ovré å [[rfondaedje do walon]], po-z ariver å scrijhaedje lomé [[rifondou walon]]. == Istwere et principås bouteus == C' est l' [[Jean Germain]] k' a l' [[istwere do rfondaedje do walon|prumî tuzé praticmint å rfondaedje do walon]]. Mins i n' a nén continouwé dins si idêye. Les ôtes rifondeus ont werké soeye-t i dins li [[Tåvlotêye Rifondaedje del Rantoele]], soeye-t i dins l' [[Tåvlotêye rifondaedje di l' UCW|Comission Normalizåcion di l' UCW]], u dins les deus. Les deus vayants k' ont cmincî a arbeter fer so li rfondaedje fourît [[Tiri Dumont]] eyet [[Lorint Hendschel]] ki s' ont-st atôtchî pol prumî côp e moes d' avri [[1992]]. E moes d' djulete 1993, [[Lucyin Mahin]] si meta e rapoirt avou Lorint Hendschel. Les troes "Vîs Rfondeus" s' alént rescontrer pol prumî côp å [[raploû di Rdû so l' avni do walon]] e moes d' setimbe [[1993]]. E 1995, [[Stéphane Quertinmont|Stefane Quertinmont]] va copler l' troclete, pu e [[1996]], [[Jean-Pierre Hiernaux|Djihan-Pire Hiernaux]]. Inte 1996 et 1998, [[Jean-François Brackman|Djihan-Françwès Brackman]] serè on moumint e rapoirt avou les rfondeus, et-z atåvler sacwantès ahessåvès idêyes. [[Dominique Heymans]], [[Charles Josserand]], [[Marcel Slangen]] eyet [[Pierre Otjacques]] ont bouté on moumint avou les rfondeus, mins sins bråmint etervini tecnicmint. E 1998, [[Johan Viroux]] prezinta di s' costé èn ôte pordjet di rfondaedje, li "walon unifyî", foirt rashiou sol namurwès. E 1999, [[Pablo Sarachaga]] s' a metou dins l' mouvmint avou l' tåvlotêye rifondaedje del Rantoele. Les pus djonnes des rfondeus, c' est [[Georges Sfasie]] k' a cmincî a studyî li rfondaedje e 2004, eyet [[Jean Cayron]] k' a bouté so les ratournaedjes des programes éndjolikes, dispu 2010. E 2020, [[Samuel Dumont]] a-st ataké a bouter sol [[Wikipedia e walon]] et rdjonde les raploûs des rfondeus e 2022. E 2022, [[David Blaude]] a cmincî a-z ovrer sol Wiccionaire tot radjoutant des fråzes d' oteur e [[sistinme Feller]] pu e rfondou. I pårticipe ås radjoûs des rfondeus dispu 2024. [[Categoreye:Rifondaedje do walon|*]] [[Categoreye:Rifondeus do walon|*]] [[Categoreye:Rifondeus]] dzl9hlplqnprpl6zwlvm6hy0u5plv2h 0 23341 417006 78961 2025-07-09T19:00:44Z Lucyin 16 417006 wikitext text/x-wiki Li '''Hôte Årdene''' u '''Årdene lidjwesse'''<ref>aprume po les [[diyalectolodjisse]]s do walon, mågré k' il î radjoutèt sovint li bijhe del [[Province do Lussimbork]].</ref>, c' est l' boket l' pus hôt di l' [[Årdene]], metou sol Bijhe del [[Province do Lussimbork]] ([[Li Viye Såm]], [[Barake di Fraiteure]]) et l' Nonne eyet l' Levant del Province di Lidje ([[Ståvleu]], [[Måmdey]], [[Hôtès Fagnes]]). [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb|Studia Louwis Rmåke e l' Hôte Årdene]] == Mwaissès dnêyes == Les [[accints walons]] del Hôte Årdene sont metous avou les [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|cis do Levant]]. C' est des accints foirt wårdiveus. Il ont stî studyîs miersipepieuzmint pa [[Louis Remacle]], k' esteut di ç' payis la ([[Li Gléjhe]]). Diyalectolodjicmint, li Hôte Årdene s' opôze al [[Basse Årdene]] la k' gn a l' [[walon d' Nonne]]. Djeyograficmint, c' est l' boket l' pus hôt (å [[Sinå d' Botrindje]], 694 m.) et l' pus froed del [[Walonreye]] et del [[Beldjike]]. [[Categoreye:Bokets del Walonreye]] [[Categoreye:diyalectolodjeye walone]] c23ufmeoxep7actt8w0jo16657dsh2t 417007 417006 2025-07-09T19:01:03Z Lucyin 16 417007 wikitext text/x-wiki Li '''Hôte Årdene''' u '''Årdene lidjwesse'''<ref>aprume po les [[diyalectolodjisse]]s do walon, mågré k' il î radjoutèt sovint li bijhe del [[Province do Lussimbork]].</ref>, c' est l' boket l' pus hôt di l' [[Årdene]], metou sol Bijhe del [[Province do Lussimbork]] ([[Li Viye Såm]], [[Barake di Fraiteure]]) et l' Nonne eyet l' Levant del Province di Lidje ([[Ståvleu]], [[Måmdey]], [[Hôtès Fagnes]]). [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb|Studia Louwis Rmåke e l' Hôte Årdene]] == Mwaissès dnêyes == Les [[accints walons]] del Hôte Årdene sont metous avou les [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|cis do Levant]]. C' est des accints foirt wårdiveus. Il ont stî studyîs miersipepieuzmint pa [[Louis Remacle]], k' esteut di ç' payis la ([[Li Gléjhe]]). Diyalectolodjicmint, li Hôte Årdene s' opôze al [[Basse Årdene]] la k' gn a l' [[walon d' Nonne]]. Djeyograficmint, c' est l' boket l' pus hôt (å [[Sinå d' Botrindje]], 694 m.) et l' pus froed del [[Walonreye]] et del [[Beldjike]]. == Sourdant == [[Categoreye:Bokets del Walonreye]] [[Categoreye:diyalectolodjeye walone]] 41k7xb9tehb3pr3jcwdhcrysjl40ebj 0 27063 417018 376557 2025-07-09T20:01:07Z Lucyin 16 /* Betchfessî XH et sistinme des cossounes */ 417018 wikitext text/x-wiki {{po|xh|xh (discramiaedje)}} {{po|H|H (discramiaedje)}} [[Imådje:Tåvlea scolrece betchfessî xh.jpg|thumb|Tåvlea scolrece do betchfessî xh et ses disfondowes]] [[Imådje:Betchfessî xh.jpg|thumb|Les mots avou on rodje "xh" sont dins des fråzes do [[Tchant des Walons]].]] Li '''betchfessî xh''', c' est li [[scrijha XH]] eployî come [[betchfessî scrijha]] po des mots ki sont prononcîs avou [[son CH|ch]] so [[Walon do Mitan|Nameur]], [[walon do Coûtchant|Tchålerwè]] eyet l' [[Basse Årdene]] mins avou on [[son H|shoflé H]] après [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Lidje]], çou ki lzî dene on prononçaedje tipike e s' payis la, riwaitî come ene piceure idintitaire do walon. Li betchfessî XH est l' pus cnoxhou des betchfessîs, li ci k' on håynêye li pus voltî po-z espliker ci sistinme di scrijhaedje la. Po les Lidjwès, li prononçaedje do betchfessî XH est l' minme ki l' ci des betchfessîs [[betchfessî JH|JH]] eyet [[betchfessî SCH|SCH]]. == Egzimpes == L' egzimpe k' on rvént todi dsu, c' est : :pe<FONT COLOR="#ff0000"><B>xh</B></FONT>on (''pèchon'' <> ''pèhon''). Portant, al fén des mots, li betchfessî xh si prononce voltî come on [[ixh-låte]]; i pout minme [[ridaedje XH F|rider po divni on son F]] : :èn ou<FONT COLOR="#ff0000"><B>xh</B></FONT> (in-ouhy <> in-ouh <> in-ouf <> on-uch <> èn uch <> èn-ëch). == Kékes prononçaedjes do betchfessî xh == === Prononçaedje del Hôte Årdene, å coron do mot === {{Listen|filename=Wa Mots avou xh å coron.ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>avou «xh(e)» å coron"|description=(accint del Hôte Årdene)}} Les mots prononcî, c' est: lever l’ daxhe; tådje, dj’ el refaxhe; on [[noret d’ taxhe]]; a rmaxhe !; [[hårpixh]]; des [[ronxhe]]s; ene coxhe; on tchén al laxhe; on cint d’ [[copixhe]]s; a l’ [[ouxh]] !; li [[påye di Fexhe]]; Djan Destexhe; so li Spexhe; [[Kemexhe]]. == Betchfessî XH et rîle Mahin == Li betchfessî XH riprezinte todi ene [[divuzlêye cossoune]] (a cåze di s' prononçaedje [[zero-cnoxheu]] /ch/ = /ʃ/). Eto, les voyales metowes padvant ni sont nén ralongueyes a tot côp bon (loukîz al [[rîle Mahin]]). :i pixhe; ene bixhe. :ene trîxhe. == Li betchfessî XH dins les nos d' djins et d' plaeces == === Nos d' djins === Li scrijha XH ki rprezinte li betchfessî XH si rtrouve dins bråmint des [[nos d' famile del Walonreye]] : Xhignesse, Moxhet, Destexhe, Daxhlet. === Nos d' plaeces === Li scrijha XH ki rprezinte li betchfessî XH si rtrouve dins bråmint des [[toponimeye do walon|nos d' plaeces del Walonreye]] : Xhindlesse, Xhindmåle, Xhizogne, Xhofrai, Xheneumont. Gn a eto des fås XH, ki rprezintèt li son K, et des ôtes li son H (Xhendremal = Henmåle). == Istwere do betchfessî XH == === Diyalectalijhaedje do betchfessî xh === :Loukîz a [[ixh-låte]]. === Uzaedje do scrijha XH come betchfessî === Li betchfessî XH a stî atåvlé pa [[Lucyin Mahin]] pol [[rifondaedje do walon]] e 1994. L' idêye esteut di rprezinter on candjmint a tot côp bon inte les sons H eyet CH. Ci fourit li cwatrinme betchfessî scrijha, après ea, å, ô). Il a stî accepté do côp pal [[Tåvlotêye rifondaedje del Rantoele]]. Et passer sins må sins rujhes å [[Raploû d' Tchålerwè sol rifondaedje]] (1996). Portant les wårdiveus lyi rprotchît padrî di scrire li [[lete X]], adon ki cisse lete la n' egzistéve nén dins l' [[sistinme Feller]]. == Dipus d' racsegnes. == === Alére === * [[L. Remacle]], ''Les variations de l' H secondaire en Ardenne Liégeoise''. * [[L. Remacle]], ''La différenciation dialectale en Belgique Romane avant 1600'', p. 122-124. === Mapes a studyî === * Mape [[ALW]] 1.22 ([[:Wikt:kinoxhe|kinoxhe]]). * Mape ALW 1.33 ([[:Wikt:ecråxhî|ecråxhî]]). * Mape ALW 1.64 ([[:Wikt:moxhe|moxhe]]). * Mape ALW 1.76 ([[:Wikt:pexhon|pexhon]]). * Notule ALW 8.24 ([[:Wikt:bixhe|bixhe]]) == Hårdêyes difoûtrinnes == * [http://rifondou.walon.org/betchfessi.html#xh Prezintaedje e francès do betchfessî XH] * [http://rifondou.walon.org/sicole/49.html Sicole po ls efants sol betchfessî XH] * [http://rifondou.walon.org/betchfessi_patapat.html Èn ôte cours avou des imådjes sol betchfessî XH] * e [[Wiccionaire]] ** [[Wikt:Categoreye:Mots avou l' betchfessî xh|Mots avou l' betchfessî XH dedja studyîs]] ** [[Wikt:Categoreye:Mots avou l' disfondowe ch do betchfessî xh|Mots avou l' disfondowe ch do betchfessî xh]] {{Commonscat|Pronunciation of Walloon words standardized with diasystem xh|l'&nbsp;prononçaedje des mots avou l' betchfessî xh}} {{Commonscat|Walloon language place name signs using xh spelling|des nos d' plaece sicrîts oficirmint avou li scrijha xh}} [[Categoreye:Betchfessîs scrijhas|XH]] [[Categoreye:Sons et letes do walon]] [[Categoreye:Cossounes|Xh]] 5iloyig2b7n1dfivr99v6zslphzjxkq 417021 417018 2025-07-09T20:24:01Z Lucyin 16 /* Betchfessî XH et rîle Mahin */ 417021 wikitext text/x-wiki {{po|xh|xh (discramiaedje)}} {{po|H|H (discramiaedje)}} [[Imådje:Tåvlea scolrece betchfessî xh.jpg|thumb|Tåvlea scolrece do betchfessî xh et ses disfondowes]] [[Imådje:Betchfessî xh.jpg|thumb|Les mots avou on rodje "xh" sont dins des fråzes do [[Tchant des Walons]].]] Li '''betchfessî xh''', c' est li [[scrijha XH]] eployî come [[betchfessî scrijha]] po des mots ki sont prononcîs avou [[son CH|ch]] so [[Walon do Mitan|Nameur]], [[walon do Coûtchant|Tchålerwè]] eyet l' [[Basse Årdene]] mins avou on [[son H|shoflé H]] après [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Lidje]], çou ki lzî dene on prononçaedje tipike e s' payis la, riwaitî come ene piceure idintitaire do walon. Li betchfessî XH est l' pus cnoxhou des betchfessîs, li ci k' on håynêye li pus voltî po-z espliker ci sistinme di scrijhaedje la. Po les Lidjwès, li prononçaedje do betchfessî XH est l' minme ki l' ci des betchfessîs [[betchfessî JH|JH]] eyet [[betchfessî SCH|SCH]]. == Egzimpes == L' egzimpe k' on rvént todi dsu, c' est : :pe<FONT COLOR="#ff0000"><B>xh</B></FONT>on (''pèchon'' <> ''pèhon''). Portant, al fén des mots, li betchfessî xh si prononce voltî come on [[ixh-låte]]; i pout minme [[ridaedje XH F|rider po divni on son F]] : :èn ou<FONT COLOR="#ff0000"><B>xh</B></FONT> (in-ouhy <> in-ouh <> in-ouf <> on-uch <> èn uch <> èn-ëch). == Kékes prononçaedjes do betchfessî xh == === Prononçaedje del Hôte Årdene, å coron do mot === {{Listen|filename=Wa Mots avou xh å coron.ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>avou «xh(e)» å coron"|description=(accint del Hôte Årdene)}} Les mots prononcî, c' est: lever l’ daxhe; tådje, dj’ el refaxhe; on [[noret d’ taxhe]]; a rmaxhe !; [[hårpixh]]; des [[ronxhe]]s; ene coxhe; on tchén al laxhe; on cint d’ [[copixhe]]s; a l’ [[ouxh]] !; li [[påye di Fexhe]]; Djan Destexhe; so li Spexhe; [[Kemexhe]]. == Betchfessî XH et rîle Mahin == Li betchfessî XH riprezinte todi ene [[divuzlêye cossoune]] (a cåze di s' [[prononçaedje zero-cnoxheu]] /ch/ = /ʃ/). Eto, les voyales metowes padvant ni sont nén ralongueyes a tot côp bon (loukîz al [[rîle Mahin]]). :i pixhe; ene bixhe. :ene trîxhe. == Li betchfessî XH dins les nos d' djins et d' plaeces == === Nos d' djins === Li scrijha XH ki rprezinte li betchfessî XH si rtrouve dins bråmint des [[nos d' famile del Walonreye]] : Xhignesse, Moxhet, Destexhe, Daxhlet. === Nos d' plaeces === Li scrijha XH ki rprezinte li betchfessî XH si rtrouve dins bråmint des [[toponimeye do walon|nos d' plaeces del Walonreye]] : Xhindlesse, Xhindmåle, Xhizogne, Xhofrai, Xheneumont. Gn a eto des fås XH, ki rprezintèt li son K, et des ôtes li son H (Xhendremal = Henmåle). == Istwere do betchfessî XH == === Diyalectalijhaedje do betchfessî xh === :Loukîz a [[ixh-låte]]. === Uzaedje do scrijha XH come betchfessî === Li betchfessî XH a stî atåvlé pa [[Lucyin Mahin]] pol [[rifondaedje do walon]] e 1994. L' idêye esteut di rprezinter on candjmint a tot côp bon inte les sons H eyet CH. Ci fourit li cwatrinme betchfessî scrijha, après ea, å, ô). Il a stî accepté do côp pal [[Tåvlotêye rifondaedje del Rantoele]]. Et passer sins må sins rujhes å [[Raploû d' Tchålerwè sol rifondaedje]] (1996). Portant les wårdiveus lyi rprotchît padrî di scrire li [[lete X]], adon ki cisse lete la n' egzistéve nén dins l' [[sistinme Feller]]. == Dipus d' racsegnes. == === Alére === * [[L. Remacle]], ''Les variations de l' H secondaire en Ardenne Liégeoise''. * [[L. Remacle]], ''La différenciation dialectale en Belgique Romane avant 1600'', p. 122-124. === Mapes a studyî === * Mape [[ALW]] 1.22 ([[:Wikt:kinoxhe|kinoxhe]]). * Mape ALW 1.33 ([[:Wikt:ecråxhî|ecråxhî]]). * Mape ALW 1.64 ([[:Wikt:moxhe|moxhe]]). * Mape ALW 1.76 ([[:Wikt:pexhon|pexhon]]). * Notule ALW 8.24 ([[:Wikt:bixhe|bixhe]]) == Hårdêyes difoûtrinnes == * [http://rifondou.walon.org/betchfessi.html#xh Prezintaedje e francès do betchfessî XH] * [http://rifondou.walon.org/sicole/49.html Sicole po ls efants sol betchfessî XH] * [http://rifondou.walon.org/betchfessi_patapat.html Èn ôte cours avou des imådjes sol betchfessî XH] * e [[Wiccionaire]] ** [[Wikt:Categoreye:Mots avou l' betchfessî xh|Mots avou l' betchfessî XH dedja studyîs]] ** [[Wikt:Categoreye:Mots avou l' disfondowe ch do betchfessî xh|Mots avou l' disfondowe ch do betchfessî xh]] {{Commonscat|Pronunciation of Walloon words standardized with diasystem xh|l'&nbsp;prononçaedje des mots avou l' betchfessî xh}} {{Commonscat|Walloon language place name signs using xh spelling|des nos d' plaece sicrîts oficirmint avou li scrijha xh}} [[Categoreye:Betchfessîs scrijhas|XH]] [[Categoreye:Sons et letes do walon]] [[Categoreye:Cossounes|Xh]] 1q837wuzu2nq6an46zcnsm4nil56ghp 0 43003 417001 326991 2025-07-09T18:51:00Z Lucyin 16 417001 wikitext text/x-wiki {{Omonimeye}} * [[H]] (hach) ([[Lete H]]) ** [[Scrijha H e walon]] ** Sicrijhas avou l' lete H dins des ôtes lingaedjes ** [[H mouwea francès]]; [[H shoflé francès]] *** [[scrijha th]] (inglès) ** Ralfabetijhaedjes avou l' lete H * sons H ** [[son H vuzlé]] (/h/: walon, neyerlandès, almand, inglès…, lete [[alfabet arabe|arabe]] «[[ه]]», lete [[tifinar]] «[[ⵀ]]» ** [[son H divuzlé]] (/ħ/: egzistêye e-n arabe, ki c' est l' lete «[[ح]]» ey e-n [[amazir]] ki c' est l' lete «[[ⵃ]]» * foninmes do walon scrîts avou l' lete H ** [[H prumrece]] *** [[fås H prumrece]] ** [[halcrosse H]] ** [[Betchfessî xh]] ** [[Betchfessî jh]] ** [[Betchfessî sch]] ** [[Betchfessî sh]] 26v0t9r19pv56idp7dk4t25qlcs61gw 417002 417001 2025-07-09T18:53:29Z Lucyin 16 417002 wikitext text/x-wiki {{Omonimeye}} * [[H]] (hach) ([[Lete H]]) ** [[Scrijha H e walon]] ** Sicrijhas avou l' lete H dins des ôtes lingaedjes *** [[H mouwea francès]]; [[H shoflé francès]] *** [[scrijha th]] (inglès) *** [[scrijha hu]] (espagnol) * sons H ** [[son H vuzlé]] (/h/: walon, neyerlandès, almand, inglès…, lete [[alfabet arabe|arabe]] «[[ه]]», lete [[tifinar]] «[[ⵀ]]» ** [[son H divuzlé]] (/ħ/: egzistêye e-n arabe, ki c' est l' lete «[[ح]]» ey e-n [[amazir]] ki c' est l' lete «[[ⵃ]]» * foninmes do walon scrîts avou l' lete H ** [[H prumrece]] *** [[fås H prumrece]] ** [[H dilérece]] (''[[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]]'') ** [[halcrosse H]] ** [[Betchfessî xh]] ** [[Betchfessî jh]] ** [[Betchfessî sch]] ** [[Betchfessî sh]] srko8shjdo0g5pq9634i228vl6omc4h 417008 417002 2025-07-09T19:03:41Z Lucyin 16 417008 wikitext text/x-wiki {{Omonimeye}} * [[H]] (hach) ([[Lete H]]) ** Scrijhas H e walon *** [[Scrijha H e sistinme Feller]] *** [[halcrosse H]] ** Sicrijhas avou l' lete H dins des ôtes lingaedjes *** [[H mouwea francès]]; [[H shoflé francès]] *** [[scrijha th]] (inglès) *** [[scrijha hu]] (espagnol) * sons H ** [[son H vuzlé]] (/h/: walon, neyerlandès, almand, inglès…, lete [[alfabet arabe|arabe]] «[[ه]]», lete [[tifinar]] «[[ⵀ]]» ** [[son H divuzlé]] (/ħ/: egzistêye e-n arabe, ki c' est l' lete «[[ح]]» ey e-n [[amazir]] ki c' est l' lete «[[ⵃ]]» * foninmes do walon scrîts avou l' lete H ** [[H prumrece]] *** [[fås H prumrece]] ** [[H dilérece]] (''[[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]]'') ** [[Betchfessî xh]] ** [[Betchfessî jh]] ** [[Betchfessî sch]] ** [[Betchfessî sh]] k1brotxst3n64iy61bejnjuwe9ygpty 417013 417008 2025-07-09T19:25:17Z Lucyin 16 417013 wikitext text/x-wiki {{Omonimeye}} * [[H]] (hach) ([[Lete H]]) ** Scrijhas H e walon *** [[Scrijha H e sistinme Feller]] *** [[halcrosse H]] *** [[scrijha hy]] ** Sicrijhas avou l' lete H dins des ôtes lingaedjes *** [[H mouwea francès]]; [[H shoflé francès]] *** [[scrijha th]] (inglès) *** [[scrijha hu]] (espagnol) * sons H ** [[son H vuzlé]] (/h/: walon, neyerlandès, almand, inglès…, lete [[alfabet arabe|arabe]] «[[ه]]», lete [[tifinar]] «[[ⵀ]]» ** [[son H divuzlé]] (/ħ/: egzistêye e-n arabe, ki c' est l' lete «[[ح]]» ey e-n [[amazir]] ki c' est l' lete «[[ⵃ]]» * foninmes do walon scrîts avou l' lete H ** [[H prumrece]] *** [[fås H prumrece]] ** [[H dilérece]] (''[[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]]'') ** [[Betchfessî xh]] ** [[Betchfessî jh]] ** [[Betchfessî sch]] ** [[Betchfessî sh]] oe3xdlzcjp3t6p5i4h3r95n2o6t1t83 417014 417013 2025-07-09T19:26:27Z Lucyin 16 417014 wikitext text/x-wiki {{Omonimeye}} * [[H]] (hach) ([[Lete H]]) ** Scrijhas H e walon *** [[Scrijha H e sistinme Feller]] *** [[halcrosse H]] ([[sistinmes di dvant Feller]]) *** [[scrijha hy]] ** Sicrijhas avou l' lete H dins des ôtes lingaedjes *** [[H mouwea francès]]; [[H shoflé francès]] *** [[scrijha th]] (inglès) *** [[scrijha hu]] (espagnol) * sons H ** [[son H vuzlé]] (/h/: walon, neyerlandès, almand, inglès…, lete [[alfabet arabe|arabe]] «[[ه]]», lete [[tifinar]] «[[ⵀ]]» ** [[son H divuzlé]] (/ħ/: egzistêye e-n arabe, ki c' est l' lete «[[ح]]» ey e-n [[amazir]] ki c' est l' lete «[[ⵃ]]» * foninmes do walon scrîts avou l' lete H ** [[H prumrece]] *** [[fås H prumrece]] ** [[H dilérece]] (''[[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]]'') ** [[Betchfessî xh]] ** [[Betchfessî jh]] ** [[Betchfessî sch]] ** [[Betchfessî sh]] qzgsx1t7gpfsbuqhtsbun3ep8bncntt 417015 417014 2025-07-09T19:26:47Z Lucyin 16 417015 wikitext text/x-wiki {{Omonimeye}} * [[H]] (hach) ([[Lete H]]) ** Scrijhas H e walon *** [[scrijha H e sistinme Feller]] *** [[halcrosse H]] ([[sistinmes di dvant Feller]]) *** [[scrijha hy]] ** Sicrijhas avou l' lete H dins des ôtes lingaedjes *** [[H mouwea francès]]; [[H shoflé francès]] *** [[scrijha th]] (inglès) *** [[scrijha hu]] (espagnol) * sons H ** [[son H vuzlé]] (/h/: walon, neyerlandès, almand, inglès…, lete [[alfabet arabe|arabe]] «[[ه]]», lete [[tifinar]] «[[ⵀ]]» ** [[son H divuzlé]] (/ħ/: egzistêye e-n arabe, ki c' est l' lete «[[ح]]» ey e-n [[amazir]] ki c' est l' lete «[[ⵃ]]» * foninmes do walon scrîts avou l' lete H ** [[H prumrece]] *** [[fås H prumrece]] ** [[H dilérece]] (''[[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]]'') ** [[Betchfessî xh]] ** [[Betchfessî jh]] ** [[Betchfessî sch]] ** [[Betchfessî sh]] jyi33aofqfi9b1d9qqw9xove6503zbr 2 43996 416965 413768 2025-07-09T12:27:36Z Souzanemahin 14986 /* Mi ovraedje */ 416965 wikitext text/x-wiki {{Babel|ary-Arab|ar-4|wa-4|fr-3|en-3|zgh-1}} [[File:Crolêye båshele.JPG|thumb]] Bondjoû les Walons et les Walones et les nén-Walons et les nén-Walones سلم عليكم يا اهل الوالونية ⴰⵣⵓⵍ Bonjour Hello Hola [[imådje:Ko wa fråzes.jpg|thumb]] ==Mi ovraedje== * [[Fiesse des peres]] * [[Marakech]] * [[Mont Ighoud]] * [[Corêyin]] * [[Yiye et l' yeti (fime d' imådjes)]] *[[fornaiviaedje des continints]] *[[Tinrhir]] *[[aminwer]] *[[Cérudjeye rabelixhante]] *[[ansinî d' plante]] *[[Agadir]] *[[fraijhî]] *[[inmant]] *[[Niels Bohr]] *[[Cristofe Colombe]] *[[inflouwinceu]] *[[moes do perlinaedje (calindrî islamike)]] *[[Ana Huang]] *[[prodût dvintrin brute]] *[[Dizôrnances po s' nouri]] *[[årt baroke]] *[[Werner Heisenberg]] *[[misse]] *[[Lana Del Rey]] *[[tramadol]] *[[Louis Pasteur]] dtpao8elvteuuc5kwoldej51s07tm5h 0 44486 416995 415240 2025-07-09T18:46:29Z Lucyin 16 416995 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise}}''}} {{Dizo-tite|Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene}} [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb]] Li '''studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene''', c' est on [[live sol walon]] ki l' tite e francès, c' est '''Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise''', scrît pa [[Louwis Rumåke]] ey eplaidî [[Paris]] e [[1944]]. == Contnou == I studeye çou k' i lome li '''H dilérece''' (''H secondaire''), on [[foninme do walon]] ki va dner troes [[betchfessî]]s e [[rfondou walon]], les [[betchfessî xh]], [[betchfessî jh]] eyet [[betchfessî sch]]. == Dicåçtaedje == Il ofrixh si live al ''mémwêre d' Eûjinne Rumâke, mu papa''.<ref>insi, e walon, dins l' tecse.</ref> == Scrîts sourdants do studia == Rumåke a cmincî pa lére des scrîts d' oteurs del Hôte Årdene * [[Li spér del cinse]] da [[Paul Villers]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les ouves da [[Hinri Colete]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les tecses da [[Joseph Hens]] (accint d' après [[L' Viye Såm]]) * les cis da [[Jean Schuynd]] (accint d' après [[Ståvleu]])<ref>p. 35.</ref> [[Categoreye:Studias sol walon]] 264nx11ofs41ykqanbg3g9c62hezy3z 416996 416995 2025-07-09T18:46:44Z Lucyin 16 Lucyin a displaecî l’ pådje [[Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene]] viè [[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]] 416995 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise}}''}} {{Dizo-tite|Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene}} [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb]] Li '''studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene''', c' est on [[live sol walon]] ki l' tite e francès, c' est '''Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise''', scrît pa [[Louwis Rumåke]] ey eplaidî [[Paris]] e [[1944]]. == Contnou == I studeye çou k' i lome li '''H dilérece''' (''H secondaire''), on [[foninme do walon]] ki va dner troes [[betchfessî]]s e [[rfondou walon]], les [[betchfessî xh]], [[betchfessî jh]] eyet [[betchfessî sch]]. == Dicåçtaedje == Il ofrixh si live al ''mémwêre d' Eûjinne Rumâke, mu papa''.<ref>insi, e walon, dins l' tecse.</ref> == Scrîts sourdants do studia == Rumåke a cmincî pa lére des scrîts d' oteurs del Hôte Årdene * [[Li spér del cinse]] da [[Paul Villers]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les ouves da [[Hinri Colete]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les tecses da [[Joseph Hens]] (accint d' après [[L' Viye Såm]]) * les cis da [[Jean Schuynd]] (accint d' après [[Ståvleu]])<ref>p. 35.</ref> [[Categoreye:Studias sol walon]] 264nx11ofs41ykqanbg3g9c62hezy3z 416998 416996 2025-07-09T18:47:30Z Lucyin 16 416998 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise}}''}} {{Dizo-tite|Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene}} [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb]] Li '''studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene''', c' est on [[live sol walon]] ki l' tite e francès, c' est '''''Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise''''', scrît pa [[Louwis Rumåke]] ey eplaidî [[Paris]] e [[1944]]. == Contnou == I studeye çou k' i lome li '''H dilérece''' (''H secondaire''), on [[foninme do walon]] ki va dner troes [[betchfessî]]s e [[rfondou walon]], les [[betchfessî xh]], [[betchfessî jh]] eyet [[betchfessî sch]]. == Dicåçtaedje == Il ofrixh si live al ''mémwêre d' Eûjinne Rumâke, mu papa''.<ref>insi, e walon, dins l' tecse.</ref> == Scrîts sourdants do studia == Rumåke a cmincî pa lére des scrîts d' oteurs del Hôte Årdene * [[Li spér del cinse]] da [[Paul Villers]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les ouves da [[Hinri Colete]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les tecses da [[Joseph Hens]] (accint d' après [[L' Viye Såm]]) * les cis da [[Jean Schuynd]] (accint d' après [[Ståvleu]])<ref>p. 35.</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Studias sol walon]] g3szmmzc7tuzdlq8b1fut5yzz0usi6q 416999 416998 2025-07-09T18:47:52Z Lucyin 16 416999 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise}}''}} {{Dizo-tite|Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene}} [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb]] Li '''studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene''', c' est on [[live sol walon]] ki l' tite e francès, c' est '''''Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise''''', scrît pa [[Louwis Rumåke]] ey eplaidî [[Paris]] e [[1944]]. == Contnou == I studeye çou k' i lome li '''H dilérece''' (''H secondaire''), on [[foninme]] do [[walon]] ki va dner troes [[betchfessî]]s e [[rfondou walon]], les [[betchfessî xh]], [[betchfessî jh]] eyet [[betchfessî sch]]. == Dicåçtaedje == Il ofrixh si live al ''mémwêre d' Eûjinne Rumâke, mu papa''.<ref>insi, e walon, dins l' tecse.</ref> == Scrîts sourdants do studia == Rumåke a cmincî pa lére des scrîts d' oteurs del Hôte Årdene * [[Li spér del cinse]] da [[Paul Villers]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les ouves da [[Hinri Colete]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les tecses da [[Joseph Hens]] (accint d' après [[L' Viye Såm]]) * les cis da [[Jean Schuynd]] (accint d' après [[Ståvleu]])<ref>p. 35.</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Studias sol walon]] 03742a67y7rwlseieicieedj213qbe1 417000 416999 2025-07-09T18:48:48Z Lucyin 16 417000 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise}}''}} {{Dizo-tite|Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene}} [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb]] Li '''studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene''', c' est on [[live sol walon]] ki l' tite e francès, c' est '''''Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise''''', scrît pa [[Louwis Rumåke]] ey eplaidî [[Paris]] e [[1944]]. == Contnou == I studeye çou k' i lome li '''H dilérece''' (''H secondaire''), on [[foninme]] do [[walon]] ki va dner troes [[betchfessî]]s e [[rfondou walon]], les [[betchfessî xh]], [[betchfessî jh]] eyet [[betchfessî sch]]. Gn a eto ladvins sacwants mots ki sont rfondous come des [[fås H prumreces]]. == Dicåçtaedje == Il ofrixh si live al ''mémwêre d' Eûjinne Rumâke, mu papa''.<ref>insi, e walon, dins l' tecse.</ref> == Scrîts sourdants do studia == Rumåke a cmincî pa lére des scrîts d' oteurs del Hôte Årdene * [[Li spér del cinse]] da [[Paul Villers]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les ouves da [[Hinri Colete]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les tecses da [[Joseph Hens]] (accint d' après [[L' Viye Såm]]) * les cis da [[Jean Schuynd]] (accint d' après [[Ståvleu]])<ref>p. 35.</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Studias sol walon]] 575xi5mgyc4nvbbgcynl7hl36zcyug7 417004 417000 2025-07-09T18:55:53Z Lucyin 16 417004 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:''{{lang|fr|Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise}}''}} {{Dizo-tite|Les varyistés d' H dilérece e l' Årdene lidjwesse (studia sol les betchfessîs xh, jh et sch e l' Hôte Årdene)}} [[Imådje:Rimauke live H.jpg|thumb]] Li '''studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene''', c' est on [[live sol walon]] ki l' tite e francès, c' est '''''Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise''''' (les varyistés d' H dilérece e l' [[Årdene lidjwesse]]), scrît pa [[Louwis Rmåke]] ey eplaidî [[Paris]] e [[1944]]. == Contnou == I studeye çou k' i lome li '''H dilérece''' (''H secondaire''), on [[foninme]] do [[walon]] ki va dner troes [[betchfessî]]s e [[rfondou walon]], les [[betchfessî xh]], [[betchfessî jh]] eyet [[betchfessî sch]]. Gn a eto ladvins sacwants mots ki sont rfondous come des [[fås H prumreces]]. == Dicåçtaedje == Il ofrixh si live al ''mémwêre d' Eûjinne Rumâke, mu papa''.<ref>insi, e walon, dins l' tecse.</ref> == Scrîts sourdants do studia == Rumåke a cmincî pa lére des scrîts d' oteurs del Hôte Årdene * [[Li spér del cinse]] da [[Paul Villers]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les ouves da [[Hinri Colete]] (accint d' après [[Måmdiy]]) * les tecses da [[Joseph Hens]] (accint d' après [[L' Viye Såm]]) * les cis da [[Jean Schuynd]] (accint d' après [[Ståvleu]])<ref>p. 35.</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Studias sol walon]] mskoaiquwavaiajwvlog3djgz0xlp08 0 51856 416968 407876 2025-07-09T12:54:43Z Lucyin 16 416968 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Dåvid Blaude 2025.jpg|thumb|Foto d' lu, e [[2023]].]] '''David Blaude''', c' est on [[scrijheu e walon]]. Il sieve l' ortografeye do [[rfondou walon]]. == Ouves pol walon == Ses ouves sont-st eplaideyes dins l' [[Rantoele-Gazete]] dispu [[2023]]. I boute eto sol [[Wiccionaire walon]]. Aprume tot rmetant des mots et des fråzes des vîs scrijhaedjes do [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Payis d' Lidje]]. Il a ratourné li [[fåve do vî vî tins|fåve]] d' [[Ezope]] «[[Li Bijhe et l' Solea]]» tot s' rashidant direk sol mwaisse modêye e [[vî grek]]. == {{HD}} == * {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Saint-Georges-sur-Meuse.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter] l' eredjistrumint di s' ratournaedje del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» fwait pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]]. * [https://www.revues.be/li-rantoele/450-li-rantoele-106-ete-2023/1183-diner-s-sonk Onk di ses scrijhaedjes] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Blaude]] pvb3pbirxzyceemnkc9dy8xvnvxv1kg 416969 416968 2025-07-09T12:55:33Z Lucyin 16 416969 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Dåvid Blaude 2025.jpg|thumb|Foto d' lu, e [[2025]]|150px]] '''David Blaude''', c' est on [[scrijheu e walon]]. Il sieve l' ortografeye do [[rfondou walon]]. == Ouves pol walon == Ses ouves sont-st eplaideyes dins l' [[Rantoele-Gazete]] dispu [[2023]]. I boute eto sol [[Wiccionaire walon]]. Aprume tot rmetant des mots et des fråzes des vîs scrijhaedjes do [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Payis d' Lidje]]. Il a ratourné li [[fåve do vî vî tins|fåve]] d' [[Ezope]] «[[Li Bijhe et l' Solea]]» tot s' rashidant direk sol mwaisse modêye e [[vî grek]]. == {{HD}} == * {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Saint-Georges-sur-Meuse.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter] l' eredjistrumint di s' ratournaedje del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» fwait pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]]. * [https://www.revues.be/li-rantoele/450-li-rantoele-106-ete-2023/1183-diner-s-sonk Onk di ses scrijhaedjes] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Blaude]] 1offc7ddx8pvngr9hdmwuznjlynnljf 416972 416969 2025-07-09T13:14:10Z Lucyin 16 416972 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Blaude David 2024-tiesse.jpg|thumb|(2025)]] '''David Blaude''', c' est on [[scrijheu e walon]] et on [[rfondeu do walon]]. Il sieve l' ortografeye do [[rfondou walon]], et prind pårt ås raploûs del [[tåvlotêye Rifondaedje del Rantoele]] dispu 2024 == Ouves pol walon == Ses ouves sont-st eplaideyes dins l' [[Rantoele-Gazete]] dispu [[2023]]. I boute eto sol [[Wiccionaire walon]]. Aprume tot rmetant des mots et des fråzes des vîs scrijhaedjes do [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Payis d' Lidje]]. Il a ratourné li [[fåve do vî vî tins|fåve]] d' [[Ezope]] «[[Li Bijhe et l' Solea]]» tot s' rashidant direk sol mwaisse modêye e [[vî grek]]. == {{HD}} == * {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Saint-Georges-sur-Meuse.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter] l' eredjistrumint di s' ratournaedje del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» fwait pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]]. * [https://www.revues.be/li-rantoele/450-li-rantoele-106-ete-2023/1183-diner-s-sonk Onk di ses scrijhaedjes] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Blaude]] e3rac8r6ckpnjzxsf67vmumh68iqamp 416973 416972 2025-07-09T13:14:36Z Lucyin 16 416973 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Blaude David 2024-tiesse.jpg|thumb|(2025)|150px]] '''David Blaude''', c' est on [[scrijheu e walon]] et on [[rfondeu do walon]]. Il sieve l' ortografeye do [[rfondou walon]], et prind pårt ås raploûs del [[tåvlotêye Rifondaedje del Rantoele]] dispu 2024 == Ouves pol walon == Ses ouves sont-st eplaideyes dins l' [[Rantoele-Gazete]] dispu [[2023]]. I boute eto sol [[Wiccionaire walon]]. Aprume tot rmetant des mots et des fråzes des vîs scrijhaedjes do [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Payis d' Lidje]]. Il a ratourné li [[fåve do vî vî tins|fåve]] d' [[Ezope]] «[[Li Bijhe et l' Solea]]» tot s' rashidant direk sol mwaisse modêye e [[vî grek]]. == {{HD}} == * {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Saint-Georges-sur-Meuse.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter] l' eredjistrumint di s' ratournaedje del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» fwait pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]]. * [https://www.revues.be/li-rantoele/450-li-rantoele-106-ete-2023/1183-diner-s-sonk Onk di ses scrijhaedjes] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Blaude]] ibirbk2voilcsgnptt24rb5c2r2sy0z 416994 416973 2025-07-09T17:06:58Z Èl-Gueuye-Noere 17076 416994 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Blaude David 2024-tiesse.jpg|thumb|Foto da '''David Blaude''', viè [[2025]].|150px]] '''David Blaude''', c' est on [[scrijheu e walon]] et on [[rfondeu do walon]]. Il sieve l' ortografeye do [[rfondou walon]], et prind pårt ås raploûs del [[tåvlotêye Rifondaedje del Rantoele]] dispu 2024. == Ouves pol walon == Ses ouves sont-st eplaideyes dins l' [[Rantoele-Gazete]] dispu [[2023]]. I boute eto sol [[Wiccionaire walon]]. Aprume tot rmetant des mots et des fråzes des vîs scrijhaedjes do [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Payis d' Lidje]]. Il a ratourné li [[fåve do vî vî tins|fåve]] d' [[Ezope]] «[[Li Bijhe et l' Solea]]» tot s' rashidant direk sol mwaisse modêye e [[vî grek]]. == {{HD}} == * {{mic}} [https://atlas.limsi.fr/sounds/Saint-Georges-sur-Meuse.mp3 Ciddé, vos ploz schoûter] l' eredjistrumint di s' ratournaedje del [[fåve do vî vî tins]] «[[Li bijhe et l' solea]]» fwait pol [[Djåzant atlasse éndjolike des lingaedjes di France et d' avår la]]. * [https://www.revues.be/li-rantoele/450-li-rantoele-106-ete-2023/1183-diner-s-sonk Onk di ses scrijhaedjes] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Blaude]] 6fv7jkss34u6uqdzazpsaam9w9r44e1 0 54188 416981 416964 2025-07-09T13:47:04Z Lucyin 16 416981 wikitext text/x-wiki Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anèyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Raeces di bovrins]] t9kk8g65krtq58xrmfxtsa45mz8x65a 416982 416981 2025-07-09T13:49:48Z Lucyin 16 416982 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|Holstein Friesian}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Clechvik-Hochteyn]] on «lande almand» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anèyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian}} [[Categoreye:Raeces di bovrins]] 7dau4hroxci9rcg3ka6pvpui2yr09c6 416983 416982 2025-07-09T13:50:16Z Lucyin 16 416983 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Clechvik-Hochteyn]] on «lande almand» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anèyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian}} [[Categoreye:Raeces di bovrins]] 339hp2j0vz1awvk563zadaqcotqqify 416984 416983 2025-07-09T13:50:50Z Lucyin 16 416984 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Clechvik-Hochteyn]] on «lande almand» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anèyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] mhgahkj7mtc654o4525ng9vwo22wjtz 416985 416984 2025-07-09T13:51:14Z Lucyin 16 416985 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Clechvik-Hochteyn]] on «lande almand» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anèyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] adsnr92ulhgzfnpfflaum5roltamscg 416986 416985 2025-07-09T13:52:24Z Lucyin 16 /* Sourdants */ 416986 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Clechvik-Hochteyn]] on «lande almand» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anèyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] 912524ouo4m8dpu398zwr13fgrb4nte 416987 416986 2025-07-09T13:53:41Z Lucyin 16 416987 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Clechvik-Hochteyn]] on «lande almand» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anêyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] hlsu3twzgt9qxnc3nxos889klv6587t 416988 416987 2025-07-09T13:54:07Z Lucyin 16 416988 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no el dit bén, ele provént do [[Chlechvik-Hochteyn]] on «[[lande almand]]» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anêyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] fzd4vulcou94z8m075i9kkt9gwdqcir 416989 416988 2025-07-09T13:54:25Z Lucyin 16 416989 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no l' dit bén, ele provént do [[Chlechvik-Hochteyn]] on «[[lande almand]]» metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anêyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] 9m3cxhmicxnek3n7o6nbjndlkw5gij7 416990 416989 2025-07-09T13:54:44Z Lucyin 16 416990 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no l' dit bén, ele provént do [[Chlechvik-Hochteyn]] on [[lande almand]] metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Li raece a stî bråmint relîte esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anêyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] jqaf71qvh3gpaipec1kweyyds00qtgj 416991 416990 2025-07-09T13:55:20Z Lucyin 16 416991 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no l' dit bén, ele provént do [[Chlechvik-Hochteyn]] on [[lande almand]] metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Å Canada, li raece a stî bråmint relîte po-z esse hôte so pate, afén ç’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anêyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] 302452khbmpa5q4qvr843xg76etnp6d 416992 416991 2025-07-09T13:58:16Z Lucyin 16 416992 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Holstein Friesian''}} Li raece '''Ostene''' /ɔstɛn/<ref> avou [[fondaedje (linwince)|fondaedje]] do [[H prumrece]].</ref> u '''Hochteyne''' /ɔʃtɛ̃jn/<ref>ôte prononçaedje e walon; les deus tot [[Displouctaedje des trokes di cossounes divintrinnes|displouctant les 3 cossounes -LST-.</ref>, e-n inglès '''''Holstein Friesian''''', c’ est ene [[raece di vatches]], [[grandès dneuses]], ki provént do [[Canada (payis)|Canada]]. ==Istwere== Come si no l' dit bén, ele provént do [[Chlechvik-Hochteyn]] on [[lande almand]] metou dilé l' [[Frize]], al frontire [[Daenmåtche|daenwesse]]. Å cmince, c’ esteut des [[cafloreye noere]] [[Frizone (bovrins)|Frizones]] di 400, 500 kilos. Å Canada, li raece a stî bråmint relîte po-z esse hôte so pate, afén s’ di diswalper on pus grand [[pés]] ki rvént padvant et padrî. Avou ça k’ i n’ prind pus foirt bas, come c’ est l’ cas po sacwantes vatches frizones. Mins li relijhaedje di hôtès vatches shonne aveur sitî trop lon. Des cenes k’ i gn a ni savént pus passer pås ouxhs des ståves ! Dispu les [[anêyes 2020]], gn a on clintcha po rabaxhî li taeye del raece. <ref>Treena Hein, ''The new holstein: what’s changed in this breed and what's to come'' ''Dairy global'' '''11''' (5), 2024, p. 6-7.</ref> == Sourdants == {{Commonscat|Holstein Friesian cattle|les Ostenes}} [[Categoreye:Raeces di vatches]] c5zsy2xp1l06htu95tfq65gwx68temb 0 54189 416966 2025-07-09T12:28:21Z Souzanemahin 14986 Pådje ahivêye avou «Louis Pasteur, c' est on sincieu français du 19 siec. Il a discovru ki kèkes maladiyes vinint des microbes. Et graces a ses rchèches il a troveu des moyens po protedjî les djins et les biesse contes des maladiyes come li pasteurisation ki dmande a tchåfer les likide come li lacé pi touer les microbes, il a ossi dicovru les vaccins.» 416966 wikitext text/x-wiki Louis Pasteur, c' est on sincieu français du 19 siec. Il a discovru ki kèkes maladiyes vinint des microbes. Et graces a ses rchèches il a troveu des moyens po protedjî les djins et les biesse contes des maladiyes come li pasteurisation ki dmande a tchåfer les likide come li lacé pi touer les microbes, il a ossi dicovru les vaccins. i1tw95x7fdb970d4bxroqkztpps5yov 416967 416966 2025-07-09T12:31:26Z Souzanemahin 14986 416967 wikitext text/x-wiki Louis Pasteur, c' est on sincieu français du 19 siec. Il a discovru ki kèkes maladiyes vinint des microbes. Et graces a ses rchèches il a troveu des moyens po protedjî les djins et les biesse contes des maladiyes come li pasteurisation ki dmande a tchåfer les likide come li lacé pi touer les microbes, il a ossi dicovru les vaccins. Il est rindjî å '''limero 12''' des djins les pus inflouwinnes di l' [[Istwere]] dins l' [[djivêye Michael Hart]]. jfk2uu13qc55nvdnjhth1qvrnzgy368 416978 416967 2025-07-09T13:39:09Z Lucyin 16 416978 wikitext text/x-wiki '''Louis Pasteur''', c' esteut on sincieus francès do [[19inme sieke]]. Il est rindjî å '''limero 12''' des djins les pus inflouwinnes di l' [[Istwere]] dins l' [[djivêye Michael Hart]]. == Ouve == Il a discovrou ki kékes maladeyes vinént des [[microbe]]s. Et gråces a ses rcweraedjes, il a trovou des moyéns po protedjî les djins et les biesse contes des maladeyes. Insi, i va diswalper li [[pasteurizaedje]] : tchåfer les likides come li [[laecea]] a 70 digrés Celsiusse po touwer les microbes sins trop aduzer les vitamenes. Il a ossi dicovrou les [[vaccin]]s, aprume li ci do [[må d' araedje]]. [[Categoreye:Rilomés Francès|Pasteur]] [[Categoreye:Pår rilomêyès djins|Pasteur]] [[Categoreye:Rilomés medcéns|Pasteur]] lrqrdfvnzco3c7e8qfalg7y2t01eqdk 416979 416978 2025-07-09T13:40:15Z Lucyin 16 416979 wikitext text/x-wiki '''Louis Pasteur''', c' esteut on sincieus francès do [[19inme sieke]]. Il est rindjî å '''limero 12''' des djins les pus inflouwinnes di l' [[Istwere]] dins l' [[djivêye Michael Hart]]. == Ouve == Il a discovrou ki kékes maladeyes vinént des [[microbe]]s. Et gråces a ses rcweraedjes, il a trovou des moyéns po protedjî les djins et les biesse contes des maladeyes. Insi, i va diswalper ene tecnike ki poite si no, li [[pasteurizaedje]] : tchåfer les likides come li [[laecea]] a 70 digrés Celsiusse po touwer les microbes sins trop aduzer les vitamenes. Il a ossi dicovrou les [[vaccin]]s, aprume li ci do [[må d' araedje]]. [[Categoreye:Rilomés Francès|Pasteur]] [[Categoreye:Pår rilomêyès djins|Pasteur]] [[Categoreye:Rilomés medcéns|Pasteur]] p57l1cy57t7i6g63728t102mkhknkwp 416980 416979 2025-07-09T13:40:53Z Lucyin 16 416980 wikitext text/x-wiki '''Louis Pasteur''', c' esteut on sincieus francès do [[19inme sieke]]. Il est rindjî å '''limero 12''' des djins les pus inflouwinnes di l' [[Istwere]] dins l' [[djivêye Michael Hart]]. == Ouve == Il a discovrou ki kékes maladeyes vinént des [[microbe]]s. Et gråces a ses rcweraedjes, il a trovou des moyéns po protedjî les djins et les biesse contes des maladeyes. Insi, i va diswalper ene tecnike ki poite si no, li [[pasteurizaedje]] : tchåfer les likides come li [[laecea]] a 70 digrés Celsiusse po touwer les microbes sins trop aduzer les vitamenes. Il a ossi dicovrou les [[vaccin]]s, aprume li ci do [[må d' araedje]]. {{Commonscat|Louis Pasteur}} [[Categoreye:Rilomés Francès|Pasteur]] [[Categoreye:Pår rilomêyès djins|Pasteur]] [[Categoreye:Rilomés medcéns|Pasteur]] 4ripi43wknwt1r5o19rmbfuoopses3f 0 54190 416974 2025-07-09T13:15:03Z Lucyin 16 Redjiblaedje viè [[Rifondeus do walon]] 416974 wikitext text/x-wiki #REDIRECTION [[Rifondeus do walon]] 91h9k3x62huv0w6mbdfg1gvpyr5oew7 3 54191 416993 2025-07-09T16:54:15Z Èl-Gueuye-Noere 17076 /* Wilicom amon nozôtes ! */ novele seccion 416993 wikitext text/x-wiki == Wilicom amon nozôtes ! == {{Bénvnowe}} [[Uzeu:Èl-Gueuye-Noere|Èl-Gueuye-Noere]] ([[Uzeu copene:Èl-Gueuye-Noere|Ene sacwè ? => Dijhoz-m' el !]]) 9 di djulete 2025 a 16:54 (UTC) 4ydpz2mbum3w5pygpcvitm98hx8vwu6 0 54192 416997 2025-07-09T18:46:44Z Lucyin 16 Lucyin a displaecî l’ pådje [[Studia sol les betchfessîs xh, jh et sch el Hôte Årdene]] viè [[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]] 416997 wikitext text/x-wiki #REDIRECTION [[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]] pkbthsl45ref81xugdldmouf9p9rt2k 0 54193 417003 2025-07-09T18:54:01Z Lucyin 16 Redjiblaedje viè [[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]] 417003 wikitext text/x-wiki #REDIRECTION [[Les variations de l'H secondaire en Ardenne Liégeoise]] pkbthsl45ref81xugdldmouf9p9rt2k 0 54194 417005 2025-07-09T18:56:13Z Lucyin 16 Redjiblaedje viè [[Hôte Årdene]] 417005 wikitext text/x-wiki #REDIRECTION [[Hôte Årdene]] 6zd1cnoolkczjprhx0ds5xyo2nprh6v 0 54195 417009 2025-07-09T19:19:15Z Lucyin 16 Pådje ahivêye avou «Li '''scrijha H''', e [[sistinme Feller]], c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|file...» 417009 wikitext text/x-wiki Li '''scrijha H''', e [[sistinme Feller]], c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} [[Categoreye:Letes et sons do walon|H]] nkvszlyep9ncyvddqw6quqgwjidzdte 417010 417009 2025-07-09T19:19:36Z Lucyin 16 417010 wikitext text/x-wiki Li '''scrijha H''', e [[sistinme Feller]], c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} [[Categoreye:Sons et letes do walon|H]] m6wve3sklrk2sig738sxnewdxi0hwq0 417011 417010 2025-07-09T19:19:59Z Lucyin 16 417011 wikitext text/x-wiki Li '''scrijha H''', e [[sistinme Feller]], c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} [[Categoreye:Sons et letes do walon|H]] if9fhdrtzm9zkcnmf9ct8aw7bz9utue 417016 417011 2025-07-09T19:44:19Z Lucyin 16 417016 wikitext text/x-wiki {{po|H|H (discramiaedje)}} Li '''scrijha H e sistinme Feller''', c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]] e [[sistinme Feller]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Sons rascovrous == * li [[vuzlé H]] (noté /h/ dins l' [[ALW]]) * l' [[ixh-låte]] * l' [[axh-låte]] (noté /χ/ dins l' ALW) * des ôtes sôres notés /h^r/ dins l' [[ALW]] * on fondant H (noté /_h/ dins l' ALW (aprume e l' Basse Årdene) == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} * rifondous avou l' [[betchfessî xh]], avou on h å coron, prononcî ixh-låté u axh-låtés: ''lèver l' dahe; taudje, dj' èl rèfahe; on noret d' tahe; a r'mahe !; hårpih; dès ronhes; one cohe; on tchin al lahe; on cint d’ copihes; a l’ ouh !; li påye di Fèhe; Djan Dèstèhe; so li Spèhe; Kèmèhe'' {{dal}} [[Categoreye:Sons et letes do walon|H]] [[Categoreye:Diyalectolodjeye walone|H]] bjsydpib0scbamkhzx679fkkz1yx9xq 417017 417016 2025-07-09T19:45:16Z Lucyin 16 /* Sons rascovrous */ 417017 wikitext text/x-wiki {{po|H|H (discramiaedje)}} Li '''scrijha H e sistinme Feller''', c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]] e [[sistinme Feller]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Sons rascovrous == * li [[vuzlé H]], noté /h/ dins l' [[ALW]] * l' [[ixh-låte]] * l' [[axh-låte]], noté /χ/ dins l' ALW * des ôtes sôres notés /h^r/ dins l' [[ALW]] * on fondant H, noté /_h/ dins l' ALW (aprume e l' Basse Årdene) == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} * rifondous avou l' [[betchfessî xh]], avou on h å coron, prononcî ixh-låté u axh-låtés: ''lèver l' dahe; taudje, dj' èl rèfahe; on noret d' tahe; a r'mahe !; hårpih; dès ronhes; one cohe; on tchin al lahe; on cint d’ copihes; a l’ ouh !; li påye di Fèhe; Djan Dèstèhe; so li Spèhe; Kèmèhe'' {{dal}} [[Categoreye:Sons et letes do walon|H]] [[Categoreye:Diyalectolodjeye walone|H]] fnwcwkfm4gpikhzntqgyfj9539bny9x 417019 417017 2025-07-09T20:03:15Z Lucyin 16 /* Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant */ 417019 wikitext text/x-wiki {{po|H|H (discramiaedje)}} Li '''scrijha H e sistinme Feller''', c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]] e [[sistinme Feller]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Sons rascovrous == * li [[vuzlé H]], noté /h/ dins l' [[ALW]] * l' [[ixh-låte]] * l' [[axh-låte]], noté /χ/ dins l' ALW * des ôtes sôres notés /h^r/ dins l' [[ALW]] * on fondant H, noté /_h/ dins l' ALW (aprume e l' Basse Årdene) == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} * rifondous avou l' [[betchfessî xh]], avou on h å coron, prononcî ixh-låté u axh-låtés: ''lèver l' da'''h'''e; taudje, dj' èl rèfa'''h'''e; on noret d' ta'''h'''e; alez ! a r'ma'''h'''e !; hårpi'''h'''; dès ron'''h'''es; one co'''h'''e; on tchin al la'''h'''e; on cint d’ copi'''h'''es; a l’ ou'''h''' !; li påye di Fè'''h'''e; Djan Dèstè'''h'''e; so li Spè'''h'''e; Kèmè'''h'''e'' {{dal}} [[Categoreye:Sons et letes do walon|H]] [[Categoreye:Diyalectolodjeye walone|H]] 16ef1q1x4c6aud5ga7v6vdpb3221gkq 417020 417019 2025-07-09T20:03:54Z Lucyin 16 /* Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant */ 417020 wikitext text/x-wiki {{po|H|H (discramiaedje)}} Li '''scrijha H e sistinme Feller''', c' est ene [[lete H|h]] k' est foirt eployeye po tos les [[accints do Levant]], ey eto les cis del [[Basse Årdene]] e [[sistinme Feller]]. Mins ci scrijha la rascovere puzieurs sons diferins. Avou ça k' ces sons la [[fondaedje (linwince)|fondèt]] dins les accints pus a nonne, dins les grands cintes industriyels ([[Serè]]) ey eto, asteure, dins l' boke des noûcåzeus. == Sons rascovrous == * li [[vuzlé H]], noté /h/ dins l' [[ALW]] * l' [[ixh-låte]] * l' [[axh-låte]], noté /χ/ dins l' ALW * des ôtes sôres notés /h^r/ dins l' [[ALW]] * on fondant H, noté /_h/ dins l' ALW (aprume e l' Basse Årdene) == Djivêyes di mots avou li scrijha H e walon do Levant == {{Listen|filename=Wa Mots avou on scrijha H e walon do Levant (4).ogg|title="Prononçaedjes d' ene rîlêye di mots<br>scrîts avou H e walon do Levant"|description=(pa trokes di minme rifondaedje)}} * rifondous avou l' [[betchfessî xh]], avou on h å coron, prononcî ixh-låté u axh-låté: ''lèver l' da'''h'''e; taudje, dj' èl rèfa'''h'''e; on noret d' ta'''h'''e; alez ! a r'ma'''h'''e !; hårpi'''h'''; dès ron'''h'''es; one co'''h'''e; on tchin al la'''h'''e; on cint d’ copi'''h'''es; a l’ ou'''h''' !; li påye di Fè'''h'''e; Djan Dèstè'''h'''e; so li Spè'''h'''e; Kèmè'''h'''e'' {{dal}} [[Categoreye:Sons et letes do walon|H]] [[Categoreye:Diyalectolodjeye walone|H]] c9uaw4z9ubbtnhva014vic6wvbtm811 0 54196 417012 2025-07-09T19:20:33Z Lucyin 16 Redjiblaedje viè [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)]] 417012 wikitext text/x-wiki #REDIRECTION [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)]] 09drhnixfsqedheytfhffsbi77po4zq 0 54197 417022 2025-07-10T11:43:02Z Lucyin 16 Pådje ahivêye avou «'''Joanna Lecomte''', c' esteut ene [[tchanteuse]] [[Walonreye|walone]]. == Ouve pol walon === Dizo l' no d' sinne di «Nanesse», elle a rprins sacwants airs des [[anêyes 1970]], so des [[cåzaedje (muzike)|cåzaedjes]] e walon. Inte di zels, «Mammy blue». <blockquote><i><poem>Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Dji m’ sovén cwand c’ est k’ dj’ esteu ptit Di cisse tchanson ki vos tchantîz Toprès di m’ lét po m’ edoir...» 417022 wikitext text/x-wiki '''Joanna Lecomte''', c' esteut ene [[tchanteuse]] [[Walonreye|walone]]. == Ouve pol walon === Dizo l' no d' sinne di «Nanesse», elle a rprins sacwants airs des [[anêyes 1970]], so des [[cåzaedje (muzike)|cåzaedjes]] e walon. Inte di zels, «Mammy blue». <blockquote><i><poem>Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Dji m’ sovén cwand c’ est k’ dj’ esteu ptit Di cisse tchanson ki vos tchantîz Toprès di m’ lét po m’ edoirmi Et m’ hossî. C’ esteut-st èn air ki vos cnoxhîz Ki vneut come vos d’ on lon-payis La wice ki vos avoz crexhou Mami Blou Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Vola ddja toplin des anêyes Portant, c’ est co todi parey Djourmåy vosse vwès mel gruzene<ref>pol rimaedje et l' pîtaedje, li codjowa, c' est «gruzinêye»</ref> E l’ oraye. Dji sai bén ki vos n’ estoz pus Ki Diu vos a houkî dlé Lu Et k’ po tofer, dji vs a pierdou.</i></poem></blockquote> my5k5vf4cdjbls1kma61d08zvfh16ut 417023 417022 2025-07-10T11:44:48Z Lucyin 16 417023 wikitext text/x-wiki '''Joanna Lecomte''', c' esteut ene [[tchanteuse]] [[Walonreye|walone]]. == Ouve e walon == Dizo l' no d' sinne di «Nanesse», elle a rprins sacwants airs des [[anêyes 1970]], so des [[cåzaedje (muzike)|cåzaedjes]] e walon. Inte di zels, «Mammy blue». <blockquote><i><poem>Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Dji m’ sovén cwand c’ est k’ dj’ esteu ptit Di cisse tchanson ki vos tchantîz Toprès di m’ lét po m’ edoirmi Et m’ hossî. C’ esteut-st èn air ki vos cnoxhîz Ki vneut come vos d’ on lon-payis La wice ki vos avoz crexhou Mami Blou Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Vola ddja toplin des anêyes Portant, c’ est co todi parey Djourmåy vosse vwès mel gruzene<ref>pol rimaedje et l' pîtaedje, li codjowa, c' est «gruzinêye»</ref> E l’ oraye. Dji sai bén ki vos n’ estoz pus Ki Diu vos a houkî dlé Lu Et k’ po tofer, dji vs a pierdou.</i></poem></blockquote> == {{HD}} == [https://www.youtube.com/watch?v=Ilrt5PNzk60 Tchantaedje di «Mamy Blue»] (so [[VoBuze]]) [[Categoreye:Tchanteus e walon]] 5lekeksfml9z1wcnldb7pip6cq40ggu 417024 417023 2025-07-10T11:45:08Z Lucyin 16 417024 wikitext text/x-wiki '''Joanna Lecomte''', c' esteut ene [[tchanteuse]] [[Walonreye|walone]]. == Ouve e walon == Dizo l' no d' sinne di «Nanesse», elle a rprins sacwants airs des [[anêyes 1970]], so des [[cåzaedje (muzike)|cåzaedjes]] e walon. Inte di zels, «Mammy blue». <blockquote><i><poem>Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Dji m’ sovén cwand c’ est k’ dj’ esteu ptit Di cisse tchanson ki vos tchantîz Toprès di m’ lét po m’ edoirmi Et m’ hossî. C’ esteut-st èn air ki vos cnoxhîz Ki vneut come vos d’ on lon-payis La wice ki vos avoz crexhou Mami Blou Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Vola ddja toplin des anêyes Portant, c’ est co todi parey Djourmåy vosse vwès mel gruzene<ref>pol rimaedje et l' pîtaedje, li codjowa, c' est «gruzinêye»</ref> E l’ oraye. Dji sai bén ki vos n’ estoz pus Ki Diu vos a houkî dlé Lu Et k’ po tofer, dji vs a pierdou.</i></poem></blockquote> == {{HD}} == [https://www.youtube.com/watch?v=Ilrt5PNzk60 Tchantaedje di «Mamy Blue»] (so [[VoBuze]]) [[Categoreye:Tchanteus e walon|Lecomte]] 241dvkuccm7o7k6obnzhly7ocrvohn1 417025 417024 2025-07-10T11:45:30Z Lucyin 16 417025 wikitext text/x-wiki '''Joanna Lecomte''', c' esteut ene [[tchanteuse]] [[Walonreye|walone]]. == Ouve e walon == Dizo l' no d' sinne di «Nanesse», elle a rprins sacwants airs des [[anêyes 1970]], so des [[cåzaedje (tchanson)|cåzaedjes]] e walon. Inte di zels, «Mammy blue». <blockquote><i><poem>Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Dji m’ sovén cwand c’ est k’ dj’ esteu ptit Di cisse tchanson ki vos tchantîz Toprès di m’ lét po m’ edoirmi Et m’ hossî. C’ esteut-st èn air ki vos cnoxhîz Ki vneut come vos d’ on lon-payis La wice ki vos avoz crexhou Mami Blou Dji m’ sovén, dji m’ sovén, d’ Mamy Blue, o Mamy Blue Vola ddja toplin des anêyes Portant, c’ est co todi parey Djourmåy vosse vwès mel gruzene<ref>pol rimaedje et l' pîtaedje, li codjowa, c' est «gruzinêye»</ref> E l’ oraye. Dji sai bén ki vos n’ estoz pus Ki Diu vos a houkî dlé Lu Et k’ po tofer, dji vs a pierdou.</i></poem></blockquote> == {{HD}} == [https://www.youtube.com/watch?v=Ilrt5PNzk60 Tchantaedje di «Mamy Blue»] (so [[VoBuze]]) [[Categoreye:Tchanteus e walon|Lecomte]] 2am80dnfk70ce8i8cq0b3xhzuynyvwo