Crys Dot Polca
Oddi ar Wicipedia
Caiff y Crys Dot Polca (Ffrangeg: maillot à pois rouges) ei wobrwyo i'r dringwr gorau yn ras seiclo y Tour de France. Gelwir enillydd y crys yn "Brenin y Mynyddoedd" a gwisgai grys gwyn gyda smotiau coch.
Taflen Cynnwys |
[golygu] Hanes
Yn 1933, dychmygwyd y syniad o gystadleuaeth brenin y mynyddoedd gyntaf. Yr enillydd oedd Vicente Trueba, a gyrrhaeddodd copaon y mynyddoedd gyntaf. Er hyn, roedd Trueba yn wael iawn am ddisgyn y mynyddoedd, felly nid oedd fyth yn ennill dim o gyrraedd y copa gyntaf. Penderfynnodd Cyfarwyddwr y Tour de France, Henri Desgrange, y dylai'r seiclwyr a gyrrhaeddodd y copaon gyntaf dderbyn bonws. O 1934 ymlaen, rhoddwyd yr amser rhwng y seiclwr cyntaf i'r copa a'r ail, fel bonws amser ar gyfer y seiclwr cyntaf. Cafwyd wared ar y bonws yma yn ddiweddarach, ond delwyd i adnabod brenin y mynyddoedd.[1] Er i'r gystadleuaeth gael ei chyflwyno yn 1933, ni chyflwynwyd y grys tan 1975. Mae "Brenin y Mynyddoedd" yn gwisgo crys gwyn gyda smotiau coch (maillot à pois rouges), a gyfeirir ati fel y "crys dot polca" a ysbrydolwyd gan grys a welodd y cyn-drefnwr, Félix Lévitan, tra yn nhrac Vélodrome d'Hiver, Paris yn ei ieuenctid. Dewiswyd y lliwiau gan y cefnogwr ariannol, Chocolat Poulain (Cymraeg: Siocled Poulain), i gydfynd â un o'u cynnyrch. Ers 1993 cefnogir y grys gan archfarchnad Champion. Mae lliwiau'r grys hefyd wedi cael eu ymdopi gan rasus cam eraill seiclo megis y Tour of Britain.
[golygu] Y Sefyllfa Presennol
Penderfynnir y gystadleuaeth gan bwyntiau a wobrwyir i'r reidwyr cyntaf i gyrraedd copa elltydd a mynyddoedd penodedig, gyda'r nifer mwyaf o bwyntiau ar gael ar y dringiadau caletaf. Caiff y dringiadau eu rhannu i sawl categori, o 1 (y caletaf) i 4 (y lleiaf caled), mesurir y caletwch ar sail eu serther a'u hyd. Mae pumed categori, sef Hors catégorie (categori allanol), ar gyfer y dringiadau sydd yn galetach fyth na rhai categori 1. Newidwyd y system sgorio yn 2004, a cafodd y cyntaf i gopa dringiad categori 4 3 pwynt, tra bod y cyntaf i groesi copa Hors catégorie yn derbyn 20 o bwyntiau. Gwobrwyir pwyntiau i'r 3 reidiwr cyntaf i gopa dringiad categori 4 tra bod y 10 cyntaf yn derbyn pwyntiau ar ddringiad Hors catégorie. Gwobrwywyd pwyntiau dwbl hefyd yn 2004, os oedd y cam yn gorffen gyda dringiad, ac os oedd y dringiad yn oleiaf categori 2.
[golygu] Dosbarthu'r Pwyntiau
Dringiadau yn y "Hors Catégorie" (HC): 20, 18, 16, 14, 12, 10, 8, 7, 6 ac 5 o bwyntiau ar gyfer y 10 reidiwr cyntaf i'r copa.
Dringiadau Categori 1: Rhoddir 15, 13, 11, 9, 8, 7, 6 ac 5 o bwyntiau ar gyfer y 8 reidiwr cyntaf i'r copa.
Dringiadau Categori 2: Rhoddir 10, 9, 8, 7, 6, ac 5 o bwyntiau ar gyfer y 6 reidiwr cyntaf i'r copa.
Dringiadau Categori 3: Rhoddir 4, 3, 2 ac 1 o bwyntiau ar gyfer y 4 reidiwr cyntaf i'r copa.
Dringiadau Categori 4: Rhoddir 3, 2 ac 1 o bwyntiau ar gyfer y 3 reidiwr cyntaf i'r copa.
NODYN: Ar gyfer dringiad olaf cam, bydd y pwyntiau'n cael eu dwblu (ar gyfer dringiadau HC, Cat 1 a Cat 2 yn unig).
Os bydd cwlwm rhwng nifer o bwyntiau'r safle gyntaf, bydd y nifer o fuddugoliaethau ar ddringiadau HC yn perderfynnu enillyd y Grys Dot Polca, ac yna nifer buddugoliaethau drigidau Categori 1 os oes dal cwlwm ac yna Categori 2, ayb.
[golygu] Brenin y Mynyddoedd
[golygu] Enillwyr sawl gwaith
[golygu] Yr Holl Enillwyr
| Blwyddyn | Enw | Gwlad |
|---|---|---|
| 1933 | Vicente Trueba | |
| 1934 | René Vietto | |
| 1935 | Félicien Vervaecke | |
| 1936 | Julian Berrendero | |
| 1937 | Félicien Vervaecke | |
| 1938 | Gino Bartali | |
| 1939 | Sylvère Maes | |
| 1947 | Pierre Brambilla | |
| 1948 | Gino Bartali | |
| 1949 | Fausto Coppi | |
| 1950 | Louison Bobet | |
| 1951 | Raphaël Géminiani | |
| 1952 | Fausto Coppi | |
| 1953 | Jésus Lorono | |
| 1954 | Federico Bahamontes | |
| 1955 | Charly Gaul | |
| 1956 | Charly Gaul | |
| 1957 | Gastone Nencini | |
| 1958 | Federico Bahamontes | |
| 1959 | Federico Bahamontes | |
| 1960 | Imerio Massignan | |
| 1961 | Imerio Massignan | |
| 1962 | Federico Bahamontes | |
| 1963 | Federico Bahamontes | |
| 1964 | Federico Bahamontes | |
| 1965 | Julio Jimenez | |
| 1966 | Julio Jimenez | |
| 1967 | Julio Jimenez | |
| 1968 | Aurelio Gonzalez | |
| 1969 | Eddy Merckx | |
| 1970 | Eddy Merckx | |
| 1971 | Lucien Van Impe | |
| 1972 | Lucien Van Impe | |
| 1973 | Pedro Torres | |
| 1974 | Domingo Perurena | |
| 1975 | Lucien Van Impe | |
| 1976 | Giancarlo Bellini | |
| 1977 | Lucien Van Impe | |
| 1978 | Mariano Martinez | |
| 1979 | Giovanni Battaglin | |
| 1980 | Raymond Martin | |
| 1981 | Lucien Van Impe | |
| 1982 | Bernard Vallett | |
| 1983 | Lucien Van Impe | |
| 1984 | Robert Millar | |
| 1985 | Luis Herrera | |
| 1986 | Bernard Hinault | |
| 1987 | Luis Herrera | |
| 1988 | Steven Rooks | |
| 1989 | Gert-Jan Theunisse | |
| 1990 | Thierry Claveyrolat | |
| 1991 | Claudio Chiappucci | |
| 1992 | Claudio Chiappucci | |
| 1993 | Tony Rominger | |
| 1994 | Richard Virenque | |
| 1995 | Richard Virenque | |
| 1996 | Richard Virenque | |
| 1997 | Richard Virenque | |
| 1998 | Christophe Rinero | |
| 1999 | Richard Virenque | |
| 2000 | Santiago Botero | |
| 2001 | Laurent Jalabert | |
| 2002 | Laurent Jalabert | |
| 2003 | Richard Virenque | |
| 2004 | Richard Virenque | |
| 2005 | Michael Rasmussen | |
| 2006 | Michael Rasmussen | |
| 2007 | Mauricio Soler |
[golygu] Enillwyr yn ôl Cenediglrwydd
| Safle | Gwlad | Enwau'r Enilwyr Amlaf | Yr Enillydd Diweddaraf | Nifer o Ennillion |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Richard Virenque (7) | Richard Virenque 2004 | 18 | |
| 2 | Federico Bahamontes (6) | Domingo Perureña 1974 | 15 | |
| 3 | Gino Bartali, Fausto Coppi, Imerio Massignan a Claudio Chiappucci (2) | Claudio Chiappucci 1992 | 12 | |
| 4 | Lucien Van Impe (6) | Lucien Van Impe 1983 | 11 | |
| 5 | Luis Herrera (2) | Mauricio Soler 2007 | 4 | |
| 6 | Michael Rasmussen (2) | Michael Rasmussen 2006 | 2 | |
| Charly Gaul (2) | Charly Gaul 1956 | 2 | ||
| Steven Rooks a Gert-Jan Theunisse | Gert-Jan Theunisse 1989 | 2 | ||
| 9 | Tony Rominger | Tony Rominger 1993 | 1 | |
| Robert Millar | Robert Millar 1984 | 1 |

