Deugotyledon
Oddi ar Wicipedia
| Deugotyledonau | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
Magnolia
|
||||||
| Dosbarthiad gwyddonol | ||||||
|
||||||
| Urddau | ||||||
|
llawer, gweler y rhestr |
Planhigion blodeuol â dwy had-ddeilen yw'r deugotyledonau (hefyd: dicotyledonau). Maent yn cynnwys tua 200,000 o rywogaethau. Fe'u dosberthir yn y dosbarth Magnoliopsida (neu Dicotyledones) yn draddodiadol, ond mae astudiaethau eu DNA yn dangos bod nhw'n ffurfio sawl grŵp gwahanol; yr "ewdicotau" yw'r grŵp mwyaf ac maent yn cynnwys y rhan fwyaf o'r deugotyledonau.
[golygu] Urddau
Mae dosbarthiad y deugotyledonau yn amrywio. Mae'r rhestr isod yn dilyn yr Angiosperm Phylogeny Group.[1] Mae dosbarthiad cywir nifer o deuluoedd yn ansicr.
| Urdd | Enghreifftiau |
|---|---|
| Teulu Amborellaceae | |
| Teulu Chloranthaceae | |
| Teulu Nymphaeaceae | lili'r dŵr |
| Austrobaileyales | coeden anis |
| Ceratophyllales | cyrnddail |
| "Magnoliaid" | |
| Canellales | |
| Laurales | llawrwydden |
| Magnoliales | magnolia, nytmeg, afal cwstard |
| Piperales | pupur, esgorlys |
| "Ewdicotau" | |
| Teulu Buxaceae | pren bocs |
| Teulu Sabiaceae | |
| Teulu Trochodendraceae | |
| Proteales | protea, planwydden, lotws |
| Ranunculales | blodyn ymenyn, pabi |
| "Ewdicotau craidd" | |
| Teulu Aextoxicaceae | |
| Teulu Berberidopsidaceae | |
| Teulu Dilleniaceae | |
| Gunnerales | |
| Caryophyllales | carnasiwn, cactws, ffigysen yr Hotentot |
| Santalales | uchelwydd |
| Saxifragales | tormaen, eirinen Fair, briweg, rhosyn y mynydd |
| "Rosiaid" | |
| Teulu Aphloiaceae | |
| Teulu Geissolomataceae | |
| Teulu Ixerbaceae | |
| Teulu Picramniaceae | |
| Teulu Strasburgeriaceae | |
| Teulu Vitaceae | gwinwydden |
| Crossosomatales | |
| Geraniales | pig yr aran, mynawyd y bugail |
| Myrtales | myrtwydden, llysiau'r milwr, melyn yr hwyr, grawnafal |
| "Ewrosiaid I" | |
| Teulu Zygophyllaceae | |
| Teulu Huaceae | |
| Celastrales | brial y gors |
| Cucurbitales | cucumer, melon, pwmpen |
| Fabales | ffeuen, pysen, meillionen, pysgneuen |
| Fagales | ffawydden, derwen, bedwen |
| Malpighiales | llaethlys, eurinllys, llin, mangrof, helygen, fioled |
| Oxalidales | suran y coed |
| Rosales | rhosyn, afal, llwyfen, danhadlen, cywarch |
| "Ewrosiaid II" | |
| Teulu Tapisciaceae | |
| Brassicales | bresychen, mwstard, rêp |
| Malvales | hocysen, pisgwydden, cotwm, cor-rosyn |
| Sapindales | oren, lemon, mahogani |
| "Asteriaid" | |
| Cornales | cwyrosyn |
| Ericales | grug, rhododendron, ffrwyth ciwi, te, briallen |
| "Ewasteriaid II" | |
| Teulu Boraginaceae | cyfardwf, sgorpionllys |
| Teulu Icacinaceae | |
| Teulu Oncothecaceae | |
| Teulu Vahliaceae | |
| Garryales | |
| Gentianales | crwynllys, coffi |
| Lamiales | mintys, marddanhadlen, lafant, bysedd y cŵn, olewydden |
| "Ewasteriaid II" | |
| Solanales | codwarth, tomato, taten, planhigyn ŵy, taglys |
| Teulu Bruniaceae | |
| Teulu Columelliaceae | |
| Teulu Eremosynaceae | |
| Teulu Escalloniaceae | esgalonia |
| Teulu Paracryphiaceae | |
| Teulu Polyosmaceae | |
| Teulu Sphenostemonaceae | |
| Teulu Tribelaceae | |
| Aquifoliales | celynnen |
| Apiales | moronen, persli |
| Asterales | blodyn Mihangel, llygad y dydd, letysen, dant-y-llew |
| Dipsacales | cribau'r pannwr, gwyddfid |
[golygu] Cyfeiriad
- ↑ The Angiosperm Phylogeny Group (2003) "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG II" Botanical Journal of the Linnean Society 141 (4), 399–436.

