Mečík

Z Wikipedie, otevřené encyklopedie

Wikipedie:Jak číst taxobox
Jak číst taxobox

Mečík

Mečík bahenní (Gladiolus palustris)
Mečík bahenní (Gladiolus palustris)
Vědecká klasifikace
Říše: rostliny (Plantae)
Podříše: cévnaté rostliny (Tracheobionta)
Oddělení: krytosemenné (Magnoliophyta)
Třída: jednoděložné - (Liliopsida)
Řád: liliotvaré (Liliales)
Čeleď: kosatcovité (Iridaceae)
Rod: Mečík (Gladiolus)
L.
Druhy rostoucí v ČR
  • mečík střechovitý (Gladiolus imbricatus L.)
  • mečík bahenní (Gladiolus palustris L.)


Mečík (Gladiolus L.) je rod jednoděložných rostlin z čeledi kosatcovité (Iridaceae).

Obsah

[editovat] Popis

Jedná o vytrvalé pozemní byliny, s hlízami. Jsou to rostliny jednodomé s oboupohlavnými květy. Stonky jsou vzpřímené, nevětvené, vzácněji větvené. Listy jsou střídavé, přisedlé, s listovými pochvami. Čepele listů jsou celokrajné, většinou kopinaté, mečovité, rýhované, často trochu ztlustlé, žilnatina je souběžná. Květy jsou oboupohlavné, poměrně velké a nápadné, zygomorfické (souměrné), různých barev, jsou v květenstvích, zpravidla v vějířcích. Květy jsou podepřeny listeny. Okvětí se skládá z 6 okvětních lístků ve 2 přeslenech (3+3), které jsou dosti odlišné, spodní bývají větší než horní a vnější jsou často užší než vniřní. Celé okvětí je dole srostlé v trubku. Tyčinky jsou 3, jsou nahoru zakřivené. Gyneceum je složeno ze 3 plodolistů, je synkarpní, semeník je spodní. Čnělka je 1, ale dělí se do 3 nitkovitých laloků. Plodem je trojpouzdrá tobolka, semena jsou křídlatá.

[editovat] Rozšíření ve světě

Je známo asi 260 druhů, které jsou rozšířeny hlavně v Africe, a to často i v tropické a jižní a také na Madagaskaru, podstaně méně zasahují do Evropy a Asie, v Americe pouze adventivně.

[editovat] Rozšíření v ČR

V ČR rostou přirozeně 2 druhy. Běžnější je mečík střecholistý (Gladiolus imbricatus). Je to druh vlhkých luk, který dosti utrpěl kolektivizací ve 2. polovině 20. století. Jedná se o silně ohrožený druh (C2), častěji ho můžeme sptřit např. v Bílých Karpatech a ve vojenském újezdu Libavá. Mnohem vzácnější a v ČR kriticky ohrožený je mečík bahenní (Gladiolus palustris), který se do dnešních dní zachoval na několika lokalitách v Polabí a na jihovýchodní Moravě. V zahradách jsou hojně pěstovány různý hybridy cizch druhů, které do volné přírody nezplaňují.

[editovat] Seznam druhů

  • Gladiolus abbreviatus Andrews
  • Gladiolus acuminatus F. Bol.
  • Gladiolus aequinoctialis Herb.
  • Gladiolus alatus L. (sect. Hebea)
  • Gladiolus aleppicus Boiss. var. aleppicus
  • Gladiolus anatolicus
  • Gladiolus andringitrae Goldblatt
  • Gladiolus angustus L. (sect. Blandus)
  • Gladiolus antandroyi Goldblatt
  • Gladiolus antholyzoides Baker
  • Gladiolus appendiculatus G. Lewis
  • Gladiolus aquamontanus Goldblatt & Vlok
  • Gladiolus arcuatus Klatt
  • Gladiolus atropurpureus Baker
  • Gladiolus atroviolaceus Boiss.
  • Gladiolus aurantiacus Klatt
  • Gladiolus aureus Baker : Golden Gladiolus
  • Gladiolus bellus C. H. Wright
  • Gladiolus benguellensis Baker (sect. Ophiolyza)
  • Gladiolus bilineatus G. J. Lewis
  • Gladiolus boehmii Vaupel (1882)
  • Gladiolus bojeri (Baker) Goldblatt
  • Gladiolus brachylimbus Baker (1893)
  • Gladiolus brachyphyllus F. Bolus or Bolus f.
  • Gladiolus brevifolius Jacq. (sect. Linearifolius)
  • Gladiolus brevitubus G. Lewis
  • Gladiolus buckerveldii (L. Bolus) Goldblatt
  • Gladiolus bullatus Thunb. ex G. Lewis
  • Gladiolus caeruleus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus calcaratus G. Lewis
  • Gladiolus calcicola Goldblatt
  • Gladiolus callianthus Mosais
Gladiolus italicus
Gladiolus italicus
  • Gladiolus canaliculatus Goldblatt
  • Gladiolus candidus (Rendle) Goldblatt
  • Gladiolus cardinalis Curtis (sect. Blandus)
  • Gladiolus carinatus Aiton
  • Gladiolus carmineus C. H. Wright (sect. Blandus)
  • Gladiolus carneus (sect. Blandus)
  • Gladiolus caryophyllaceus (Burm. f.) Poiret
  • Gladiolus cataractarum Oberm.
  • Gladiolus caucasicus Herb.
  • Gladiolus ceresianus L. Bolus
  • Gladiolus citrinus Klatt
  • Gladiolus x colvillei
  • Gladiolus communis L. (sect. Gladiolus) (typus rodu)
    • Gladiolus communis subsp. byzantinus (sect. Gladiolus)
    • Gladiolus communis subsp. communis (sect. Gladiolus)
  • Gladiolus conrathii Baker (1898)
  • Gladiolus crassifolius Baker
  • Gladiolus crispulatus L. Bolus
  • Gladiolus cruentus T. Moore (sect. Ophiolyza)
  • Gladiolus curtifolius Marais
  • Gladiolus cuspidatus
  • Gladiolus cylindraceus G. Lewis
  • Gladiolus cymbarius Baker
  • Gladiolus dalenii Van Geel (sect. Ophiolyza)
  • Gladiolus debilis Ker Gawler (sect. Homoglossum)
Mečík na obraze malíře Vincenta Willema van Gogha
Mečík na obraze malíře Vincenta Willema van Gogha
  • Gladiolus decaryi Goldblatt
  • Gladiolus decipiens Vaupel
  • Gladiolus decoratus Baker
  • Gladiolus densiflorus Baker
  • Gladiolus deserticolus Goldblatt
  • Gladiolus dolomiticus Oberm.
  • Gladiolus dracocephalus Hook.f.
  • Gladiolus dregei Klatt
  • Gladiolus dubius
  • Gladiolus dzavakheticus
  • Gladiolus ecklonii Lehm.
  • Gladiolus edulis Burchell ex Ker Gawler
  • Gladiolus elliotii Baker (sect. Ophiolyza)
  • Gladiolus emiliae L. Bolus
  • Gladiolus engysiphon G. Lewis
  • Gladiolus equitans Thunb. (sect. Hebea)
  • Gladiolus erectiflorus Baker
  • Gladiolus exiguus G. Lewis
  • Gladiolus flanaganii Baker
  • Gladiolus floribundus Jacq.
  • Gladiolus fourcadei (L. Bolus) Goldblatt & De Vos
  • Gladiolus ×gandavensis (sect. Ophiolyza) [= G. dalenii × G. oppositiflorus]
  • Gladiolus garnierii Klatt
  • Gladiolus geardii L. Bolus
  • Gladiolus goetzii Harms
  • Gladiolus gracilis Jacq. (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus gracillimus Baker
  • Gladiolus grandiflorus (sect. Blandus)
  • Gladiolus gregarius Welw. ex Baker (sect. Densiflorus)
  • Gladiolus griseus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus gueinzii Kunze
  • Gladiolus guthriei F. Bol. (sect. Linearifolius)
  • Gladiolus halophilus
  • Gladiolus harmsianus Vaupel
zahradní hybrid
zahradní hybrid
  • Gladiolus heterolobus Vaupel
  • Gladiolus hirsutus Jacq. (sect. Linearifolius)
  • Gladiolus hollandii L. Bolus
  • Gladiolus horombensis Goldblatt
  • Gladiolus huillensis (Welw. ex Baker) Goldblatt
  • Gladiolus hyalinus Jacq.
  • Gladiolus illyricus W.D.J.Koch
  • Gladiolus imbricatus
  • Gladiolus inandensis Baker
  • Gladiolus incospicuus Baker
  • Gladiolus inflatus Thunb.
  • Gladiolus inflexus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus insolens Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus intonsus Goldblatt
  • Gladiolus invenustus G. J. Lewis
  • Gladiolus involutus (sect. Hebea)
  • Gladiolus iroensis (A. Chev.) Marais
  • Gladiolus italicus P. Mill. (sect. Gladiolus)
  • Gladiolus johnstoni Baker (s. d.)
  • Gladiolus jonquilliodorus Ecklon ex G. Lewis
  • Gladiolus junodi Baker
zahradní kříženec
zahradní kříženec
  • Gladiolus kamiesbergensis G. Lewis
  • Gladiolus karendensis Baker
  • Gladiolus katubensis De Wild.
  • Gladiolus klattianus Hutch.
  • Gladiolus kotschyanus Boiss.
  • Gladiolus kubangensis Harms
  • Gladiolus lapeirousioides Goldblatt
  • Gladiolus laxiflorus Baker
  • Gladiolus lemoinei
  • Gladiolus leptosiphon Bolus f.
  • Gladiolus liliaceus Houtt. (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus linearifolius Vaupel
  • Gladiolus linearis N.E.Br.
  • Gladiolus longanus Harms
  • Gladiolus longicollis Baker (sect. Homoglossum)
    • Gladiolus longicollis subsp. longicollis (sect. Homoglossum)
    • Gladiolus longicollis subsp. platypetalus (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus loteniensis Hilliard & Burtt
  • Gladiolus louiseae L. Bolus
mečík střecholistý
mečík střecholistý
  • Gladiolus lundaensis Goldblatt
  • Gladiolus luteus Lam.
  • Gladiolus lyalinus
  • Gladiolus macneilii Oberm.
  • Gladiolus macowani Baker
  • Gladiolus macowanii Baker (s. d.)
  • Gladiolus macrospathus Goldblatt
  • Gladiolus maculatus Sweet
  • Gladiolus magnificus (Harms) Goldblatt
  • Gladiolus malangensis Baker (1879)
  • Gladiolus malvinus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus marlothii G. Lewis
  • Gladiolus martleyi L. Bolus (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus meliusculus (G. Lewis) Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus melleri Baker (sect. Ophiolyza)
  • Gladiolus micranthus Baker (1901)
  • Gladiolus microcarpus G. Lewis
  • Gladiolus microsiphon Baker
  • Gladiolus milleri Ker Gawler
  • Gladiolus mirus Vaupel
  • Gladiolus monticola G. Lewis ex Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus mortonius (sect. Densiflorus)
  • Gladiolus mostertiae L. Bolus
  • Gladiolus muenzneri F. Vaup
  • Gladiolus murielae (sect. Acidanthera)
  • Gladiolus natalensis (Eckl.) Hook.
  • Gladiolus nerineoides G. Lewis
  • Gladiolus newii Baker
  • Gladiolus nigromontanus Goldblatt
  • Gladiolus niveus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus nyasicus Goldblatt
  • Gladiolus oatesii Rolfe
  • Gladiolus ochroleucus Baker (sect. Densiflorus)
  • Gladiolus odoratus L. Bolus
  • Gladiolus oliganthus Baker
  • Gladiolus oppositiflorus Herbert (sect. Ophiolyza)
  • Gladiolus orchidiflorus Andrews (sect. Hebea)
  • Gladiolus oreocharis Schltr.
  • Gladiolus pallidus Baker
  • Gladiolus paludosus Baker
  • Gladiolus palustris : Marsh Gladiolus
  • Gladiolus papilio Hook. f. (sect. Densiflorus)
  • Gladiolus pappei Baker (sect. Blandus)
  • Gladiolus pardalinus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus parvulus Schltr.
  • Gladiolus patersoniae F. Bolus or Bolus f.
  • Gladiolus pavonia Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus permeabilis Delaroche (sect. Hebea)
  • Gladiolus perrieri Goldblatt
  • Gladiolus persicus Boiss.
  • Gladiolus pillansii G. Lewis
  • Gladiolus pole-evansii Verd.
  • Gladiolus praecostatus
  • Gladiolus praelongitubus G. J. Lewis
  • Gladiolus pretoriensis Kuntze
  • Gladiolus priorii (N. E. Br.) Goldblatt & De Vos
  • Gladiolus prismatosiphon Schltr.
  • Gladiolus pritzelii Diels
  • Gladiolus psittacinus
  • Gladiolus psittacinus Hook.
  • Gladiolus puberulus Vaupel
  • Gladiolus pubigerus G. Lewis
  • Gladiolus pulchellus Klatt
  • Gladiolus pulcherrimus (G. Lewis) Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus punctulatus Schrank
  • Gladiolus pusillus
  • Gladiolus quadrangularis (Burm. f.) Ker Gawler
  • Gladiolus quadrangulus (Delaroche) Barnard
  • Gladiolus ramosus
  • Gladiolus recurvus (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus rehmannii Baker
  • Gladiolus remotifolius Baker
  • Gladiolus rigidifolius Baker
  • Gladiolus robertsoniae F. Bolus or Bolus f.
  • Gladiolus rogersii Baker
  • Gladiolus roseovenosus Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus rubellus Goldblatt
  • Gladiolus rudis Lichtst. ex Roem. & Schult.
  • Gladiolus rupicola F. Vaupel
  • Gladiolus saccatus (Klatt) Goldblatt & M.P. de Vos
  • Gladiolus salteri G. Lewis
  • Gladiolus saundersii Hook. f.
  • Gladiolus schlechteri Baker
  • Gladiolus schweinfurthii Baker
  • Gladiolus scullyi Baker
  • Gladiolus serapiiflorus Goldblatt
  • Gladiolus serenjensis Goldblatt
  • Gladiolus sericeovillosus Hook. f.
  • Gladiolus serpenticola Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus somalensis
  • Gladiolus speciosus Thunb.
  • Gladiolus spectabilis Baker (s. d.)
  • Gladiolus splendens ((Sweet)) Herbert
  • Gladiolus stefaniae Oberm.
  • Gladiolus stellatus G. Lewis
  • Gladiolus subcaeruleus G. Lewis
  • Gladiolus sufflavus (G. Lewis) Goldblatt & J.C. Manning
  • Gladiolus sulcatus Goldblatt
  • Gladiolus taubertianus Schltr.
  • Gladiolus tenellus Ecklon
  • Gladiolus tenuis
  • Gladiolus teretifolius Goldblatt & De Vos
  • Gladiolus trichonemifolius (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus tristis (sect. Homoglossum)
    • Gladiolus tristis var. concolor (Salisb.) Baker
  • Gladiolus tritoniaeformis
  • Gladiolus tritoniiformis Kuntze
  • Gladiolus uitenhagensis Goldblatt & Vlok
  • Gladiolus undulatus L. (sect. Blandus)
  • Gladiolus unguiculatus Baker
  • Gladiolus usambarensis Marais ex Goldblatt
  • Gladiolus uysiae L. Bolus ex G. Lewis
  • Gladiolus vaginatus F. Bolus or Bolus f. (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus validissimus Vaupel
  • Gladiolus vandermerwei (L. Bolus) Goldblatt & De Vos
  • Gladiolus varius F. Bolus or Bolus f.
  • Gladiolus velutinus De Wild.
  • Gladiolus venustus G. Lewis (sect. Hebea)
  • Gladiolus vernus Oberm.
  • Gladiolus vinoso-maculatus Kies
  • Gladiolus violaceo-lineatus G. Lewis
  • Gladiolus virescens Thunb. (sect. Hebea)
  • Gladiolus viridiflorus G. Lewis
  • Gladiolus viridis Aiton
  • Gladiolus watermeyeri (sect. Hebea)
  • Gladiolus watsonioides Baker
  • Gladiolus watsonius Thunb. (sect. Homoglossum)
  • Gladiolus woodii Baker
  • Gladiolus zimbabweensis Goldblatt


[editovat] Literatura

Květena ČR: 8 nebo 9 díl, vyjde snad v příštích letech.

  • Klíč ke Květeně České republiky, Kubát K. et al. (eds.), Academia, Praha
  • Nová Květěna ČSSR, vol. 2, Dostál J. (1989), Academia, Praha

[editovat] Odkazy