Llyn Ladoga
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
| Ladoga | |
|---|---|
| Lleoliad | Gogledd-orllewin Rwsia | 
| Cyfesurynnau | 61°00′Gog 31°00′Dwy | 
| Tarddiadau Cynradd | Svir, Volkhov, Vuoksi | 
| All-lifoedd Cynradd | Neva | 
| Dalgylch | 276,000 km² | 
| Gwledydd Basn |  Russia  Finland | 
| Hyd Mwyaf | 219 km | 
| Lled Mwyaf | 138 km | 
| Arwynebedd | 17,700 km² | 
| Dyfnder Cyfartalog | 51 m | 
| Dyfnder Mwyaf | 230 m | 
| Cyfaint Dŵr | 908 km³ | 
| Dyrchafiad Arwyneb | 4 m | 
| Ynysoedd | tua 660 (yn cynnwys Valaam) | 
Llyn dŵr croyw mwyaf Ewrop yw Llyn Ladoga (Rwsieg Ла́дожское о́зеро / Ladozhskoe ozero), wedi'i leoli yng ngogledd-orllewin Rwsia yn agos at y Môr Baltig yng Ngweriniaeth Karelia ac Oblast Leningrad.
[golygu] Daearyddiaeth
Mae'r llyn yn gorchuddio arwynebedd o rhwng 17.7 (heb ynysoedd) ac 18.4 (gan gynnwys ynysoedd) mil km2. Ei hyd (o'r gogledd i'r dde) yw 219km, a'i led cyfartal yw 83km. Mae ef ar ei ddyfnaf yn y gogledd-orllewin, lle ceir y man dyfnaf, 230m. Ei ddyfnder cyfartal yw 52m. Mae'n llifo i mewn i Gwlff y Ffindir ar hyd Afon Neva drwy St Petersburg. Y Neva yw'r unig afon i lifo allan ohono, ond mae'n dwyn ei ddŵr oddiwrth tua 3500 isafonydd sydd llifo i mewn iddo. Y prif isafonydd yw'r Svir, y Volkhov, y Vuoksi a'r Syas. Mae'r llyn yn cynnwys tua 660 o ynysoedd, y rhan fwyaf ohonyn nhw yn y gogledd-orllewin, gan gynnwys yr Ynysoedd Valaam. Y prif drefi ar ei lannau yw Shlisselburg, Novaya Ladoga, Syasstroy, Pitkyaranta, Sortavala, Lakhdenpokhya a Priozersk.
[golygu] Hanes
Hyd yr 13eg ganrif, enw'r llyn oedd Llyn Nevo. Ailenwyd ar ôl y dref fasnachol o'r un enw (Staraya Ladoga) ar ei lannau. Roedd y rhan ogledd-orllewinol o'r llyn yn perthyn i'r Ffindir tan 1940.




