Zazaki-Zazaki

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere


Contents

[bıvurne] A

  • a m :
  • aciye m : (< Tr. acı)
  • açarnaene : → raçarnaene
  • açarnayış n : → raçarnayış
  • adır n :
  • adırge n : Hacetê de adırwekerdışi. No hacet, ebe kemere u asın yeno meydan. Pê naine ro kemere ser, be asın yeno pırodayış u çhikê ke cı ra perrenê ê pê vêsnenê.
  • ae m :
  • alaiye m : Qısımê eskeriyao ke hirê taburan ra yeno meydan.
  • aleman n : Marka tıfangia.
  • alet n :
  • akerde n, akerdiye m : → rakerde (rakerdiye)
  • akerdene : → rakerdene
  • akerdış n : → rakerdış
  • aktif n, aktife m :
  • aktif biyaene :
  • alef n :
  • Alman n, Almane m :
  • amaene [yen-, am-, -êr-] :
  • ame m : → eme
  • amıke m : → emıke
  • amnan n : (< hamnan)
  • amnon n : → amnan
  • anatomiye m : Zanışiya ke awankerdışê cından sero geyrena cı.
  • ancia : v. oncia
  • ansiklopediye m : → ensiklopediye
  • antropolociye m : Zanışiya ke insanan /merduman sero geyrena cı.
  • ap n : hm. ded, bıraê pi
  • apo :
  • araq n : → areq
  • ardış n :
  • ardi x :
  • areq n : v. araq
  • areze :
  • areze biyaene :
  • areze kerdene :
  • arkeolociye m :
  • arwêş n :
  • asaene [asen-, asa-, -as-] :
  • asayış n :
  • asın n :
  • asmên n :
  • aspıze m : → espıce
  • astare m : → estare
  • aste n : → este
  • astır n :
  • astor n, astore m : → estor (astore)
  • Asur n, Asure m :
  • aşıq n, aşıqe m : → heskerdoğ (heskerdoğe)
  • awan :
  • awankerdış n :
  • awe m :
  • azad n, azade m :


[bıvurne] B

  • bar n :
  • bar kerdene :
  • baweriye m :
  • be : v. ebe
  • beden n :
  • beğş n :
  • bend n :
  • berbaene [berben-, berba-, -berb-] : v. bermaene
  • berc n, berce m : v. berz (berze)
  • bermaene : → berbaene
  • berz n, berze m : → berc (berze)
  • beşar :
  • beşar kerdene :
  • beynelmilel n, beynelmilele m :
  • bı- :
  • bın n :
  • bınên n, bınêne m :
  • bıra n :
  • bırak n :
  • bırnaene [bırnen-, bırna-, -bırn-] :
  • bin n, bine m :
  • biyaene [kopula, bi-, -b-] :
  • biyolociye m : Zanışiya ke heyatê /cuyê cındeyan (weşan, giyaneyan) sero geyrena cı.
  • botanik n : Zanışiya ke nebat sero geyrena cı.


[bıvurne] C

  • ca n :
  • cemat n :
  • cerreb n :
  • cênetik n : Zanışiya ke zey yewbini biyena cındeyan sero geyrena cı.
  • cêniye m : → cıniye
  • cênozid n :
  • cêr :
  • cêrên n, cêrêne m :
  • cêolociye m : İlmo ke geyreno tarixê dınya u bılxassa bunya tholey (qabuğê) dınya.
  • cı :
  • cı geyraene :
  • cıgeyrayış n :
  • cı kewtene :
  • cıkewtış n :
  • cıl n :
  • cınde n, cındiye m :
  • cınıtene [cınen-, cınıt-, -cın-] :
  • cıniye m : v. cêniye
  • cıwamêrd n : v. ciamêrd
  • ciamêrd n : → cıwamêrd
  • cor :
  • corên n, corêne m :
  • cu n : hm. heyat
  • cuyaene [cuyen-, cuya-, -cuy-] : v. cüaene
  • Cuhudine m : → Musewitine
  • culıx n, culıxe m :
  • cüaene : → cuyaene


[bıvurne] Ç

  • çap n :
  • çap kerdene :
  • çar n :
  • çay n :
  • çekuye n :
  • çê n : → keye
  • çı [çık-] :
  • çıbenoke m :
  • çın- :
  • çi n :
  • çulagiye m :


[bıvurne] D

  • daene [dan-, da-, -d-] :
  • dame m :
  • dare m :
  • dat n : → ded
  • de¹ :
  • de² :
  • ded n : v. dat, hm. ap, bıraê pi
  • dengız n : → derya
  • derjêni m : → derzine
  • derya m : hm. dengız
  • derzêni m : → derzine
  • derzine m : v. derjêni, derzêni
  • des :
  • dew n :
  • dewlete m :
  • deyre m :
  • dês n :
  • dı :
  • dım n :
  • Dımıl n, Dımıle m :
  • Dımılki n :
  • dızd n, dızde m :
  • dızdine m :
  • dınya m : v. dina
  • dina m : → dınya
  • dinê tebieti :
  • dinê yabani :
  • diyaene [vênen-/vinen-, di-, -vên-/-vin-] : v. vênaene, vinaene
  • do¹ n : 1. Mast ke kerd meske sana, ron kerd top werte ra vet, qısımo awıno ke pey de maneno. 2. Masto ke awe kerde cı çılqılt / têv da.
  • do² n : → dew
  • doman n, domane m :
  • dorme n :
  • dosya m :
  • du n : v.
  • duri : v. düri
  • n : → du
  • düri n : → duri


[bıvurne] E

  • ebe : → be
  • elaqe n :
  • elaqedar n, eleqedare m :
  • elaqedar biyaene :
  • Elewi n, Elewiye m :
  • eme m : v. ame, emı, ımı, ome, waa pi
  • emel n :
  • emı m : → eme
  • emıke m : v. amıke, hm. eme, waa pi
  • en : (< Tr. en) → tewr
  • ensiklopediye m : v. ansiklopediye
  • ercan n, ercane m : v. erjan (erjane), erzan (erzane), ucız (ucıze), 1. Çiyo ke vaiya xo zaf niya. 2. Çiyo ke qimetê xo kemio
  • Ereb n, Erebe m :
  • erjan n, erjane m : → ercan (ercane)
  • Ermeni n, Ermeniye m : v. Hermeni (Hermeniye)
  • Ermeniki n :
  • erzan n, erzane m : → ercan (ercane)
  • espıce m : v. aspıze
  • est- :
  • estanıke m : → şanıke
  • estare n : v. astare
  • este n : v. aste
  • esterıtene [esteren-, esterıt-, -ester-] :
  • estor n, estore m : v. astor (astore)
  • eşkera :
  • ey n :
  • ez :


[bıvurne] Ê

  • ê : v. i, yi


[bıvurne] F

  • Fars n, Farse m :
  • fêl n :
  • fêl u emel :
  • fıkır n :
  • fizyolociye m :
  • Fransız n, Fransıze m :
  • Fransızki n :


[bıvurne] G

  • game m :
  • game be game :
  • gani : hm. gereke
  • gereke : (< Tr. gerek) → gani
  • germi m :
  • geyraene :
  • geyrayış n :
  • gıran n, gırane m :
  • gırd n, gırde m : v. gırs (gırse)
  • gırd biyaene :
  • gırewtene [gên-/cên-, gırewt-, -gêr-/cêr-] :
  • gırewtış n :
  • gırê n :
  • gırmıke m :
  • gırs n, gırse m : → gırd (gırde)
  • giyane n :
  • guneka :

[bıvurne] Ğ

  • ğele n :
  • ğezale m :


[bıvurne] H

  • hacet n :
  • hal n :
  • halên n :
  • hama :
  • hamnan n : > amnan
  • hefte n :
  • helm n :
  • hemgên n :
  • henare m :
  • Heq n :
  • heqe m :
  • her¹ :
  • her² n, here m :
  • herinaene [herinen-, herina-, -herin-] :
  • her kes :
  • Hermeni n, Hermeniye m : → Ermeni (Ermeniye)
  • hesab n :
  • hesab vıraştene :
  • hesar n, hesare m :
  • heskerdoğ n, heskerdoğe m : hm. aşıq (aşıqe) Merdumo ke zerria xo kewta cênıkê ya ki kênekê / çênekê.
  • het n :
  • heta :
  • hewa n :
  • hewl n, hewle m :
  • hewn n :
  • hewna :
  • heyat n : → cu
  • heywan n, heywane m :
  • hêkate m :
  • hirê : v. hirye
  • hirye : → hirê
  • hit n, hite m :
  • hucra m :
  • huriyaene [hurin-, huriya-, -huri-] :
  • huyiyaene [huyin-, huyiya-, -huyi-] :
  • huzır n :


[bıvurne] I

  • ımı m : → eme
  • ın : → no
  • ına : → na
  • ınka : → nıka


[bıvurne] İ

  • i x : → ê
  • ideolociye m :
  • ilm n : → zanışiye
  • inam n :
  • inan x : v. ine, yine
  • indeks n :
  • ine x : → inan
  • İngiliz n, İngilize m :
  • insan n : → merdum
  • İsweçki n : v. Swêdki
  • ita :


[bıvurne] J

  • jew n, jewe m : → yew (yewe)
  • n, jüye m : → yew (yewe)


[bıvurne] K

  • kağıte m :
  • kam :
  • kamci n, kamciye m :
  • kar n :
  • karber n, karbere m :
  • kardi m :
  • kar u senate :
  • kategori n :
  • kay n :
  • kayê domanan :
  • kayê qıcan : → kayê domanan
  • ke :
  • kemane n : Hacetê de muzikio.
  • kerdene [ken-, kerd-, -ker-] : Çiyê afernaene, vıraştene ya ki meydan ardene.
  • kerdış n :
  • kes :
  • kewtene [kewen-, kewt-, -kew-] : v. kotene
  • keye n : v. çê
  • khal n, khale m : hm. kokım (kokıme)
  • kıle m :
  • kılit n :
  • kılit kerdene :
  • kınce m :
  • Kırmanc n, Kırmance m :
  • Kırmancki n :
  • kısiyaene kısiyen-, kısiya-, -kısi-
  • kıştene [kışen-, kışt-, -kış-] :
  • kıtab n :
  • ki :
  • kilime m :
  • kokım n, kokıme m : hm. khal (khale)
  • kol¹ n, kole m :
  • koli n :
  • komele m :
  • komputer n :
  • kotene n : → kewtene
  • Kurd n, Kurde m :


[bıvurne] L

  • labelê :
  • lac n : v. laj, laz
  • lacek n : v. lajek, lazek
  • laj n : → lac
  • lajek n : → lacek
  • lawıke m :
  • laz n : → lac
  • lazek n : → lacek
  • lese n : → leşe
  • leşe m : v. lese
  • lızge m :
  • lisans n :
  • lista m :


[bıvurne] M

  • ma :
  • madde n :
  • mae m :
  • malumat n :
  • malumat u yardım :
  • mar n : v. mor
  • marmase n : v. mormose
  • mase n :
  • may m :
  • mazra m : Cao ke merdum tede cüyeno (maneno), labelê dewe ra ki qıckeko.
  • mecmua m : → pêseroke
  • mekteb n :
  • meqale n :
  • merde n, merdiye m :
  • merdene [mıren-, merd-, -mır-] :
  • merdım n : → merdum
  • merdum n : v. merdım, mordem hm. insan
  • mertale m :
  • mesaj n :
  • mesela :
  • mesele m :
  • meselê cıniyan :
  • mesuliyet n :
  • meydan n :
  • meydan amaene :
  • meyman n, meymane m :
  • mêrde n :
  • mêsın n :
  • mêşna m : → miye
  • mı [mın-] :
  • mılet n :
  • mınaqeşe n :
  • mir n :
  • miyan :
  • miyanki :
  • miye m : hm. mêşna
  • mocnaene [mocnen-, mocna-, -mocn-] :
  • mor n : → mar
  • mordem n : → merdum
  • mormose n : → marmase
  • mose n : → mase
  • mumkın :
  • mumkın biyaene :
  • Musewitine m : hm. Cuhudine


[bıvurne] N

  • na : v. ına
  • nae m :
  • nak n : Kordono ke domanê zerrê mae, pê lesa mae ra gırêdaeo, maa xo ra biyaene ra dıme ki bırrino, hurêndia yê kordoni.
  • name n :
  • nan m : v. non, nun
  • nas n :
  • nas kerdene :
  • neri n :
  • neway :
  • ney n :
  • nê¹ :
  • nê² : v. ni
  • nê- :
  • nêm :
  • nêweş n, nêweşe m :
  • nıka : v. ınka
  • ni x : → nê²
  • nia : hm. wına
  • ninan x : v. nine
  • nine x : → ninan
  • no n : v. ın, nu
  • non n : → nan
  • nu n : → no
  • nun n : → nan
  • nusiyaene [nusiyen-, nusiya-, -nusi-] :
  • nuskar n, nuskare m :
  • nuşte n, nuştiye m :
  • nuştene [nuşen-, nuşt-, -nuş-] :


[bıvurne] O

  • o n : v. u²
  • oda m :
  • ome¹ n :
  • ome² m : → eme
  • oncia m : → ancia
  • organizasyon n :
  • organizma m :


[bıvurne] P

  • parçe n :
  • pak n, pake m :
  • pak kerdene :
  • pak u eşkera :
  • parola m :
  • partiye m :
  • pela seri m :
  • pela verêne m :
  • pele m : v. pelge
  • pelge m : → pele
  • pere n :
  • pers n :
  • persaene [persen-, persa-, -pers-] :
  • pey :
  • peyên n, peyêne m :
  • peyniye m :
  • pê :
  • pê- :
  • pêmıtene [pêmen-, pêmıt-, -pêm-] :
  • pêra- :
  • pêra amaene :
  • pêro :
  • pêser :
  • pêseroke m : hm. mecmua
  • pheşti m :
  • pı- :
  • pırd n : Cao ke awe serowo u candey pıra yenê, sonê.
  • pıro :
  • pıro daene :
  • pi n :
  • polat n, polate m :
  • portal n :
  • program n :
  • proje n :
  • pusula m :


[bıvurne] Q

  • qebul :
  • qebul biyaene :
  • qese n : → qıse
  • qesey verênan x :
  • qezeta m :
  • qıc n, qıce m :
  • qıse n : v. qese
  • qısebend n :
  • qısey verênan :
  • qorr n :


[bıvurne] R

  • ra :
  • ra- :
  • raçarnaene : v. açarnaene
  • raçarnayış n : v. açarnayış
  • radon n : → radyo
  • rakerde n, rakerdiye m : v. akerde (akerdiye)
  • rakerdene : v. akerdene
  • rakerdış n : v. akerdış
  • raşt n, raşte m :
  • raşt amaene :
  • raye m :
  • reca m :
  • red n :
  • remaene [remen-, rem-, -rem-] :
  • rê :
  • rınd n, rınde m :
  • rındek n, rındeke m :
  • roc n : v. roj, roz
  • rocane n, rocaniye m :
  • roce¹ m : v. roje², roze²
  • roce² n : v. roje², roze²
  • roj n : → roc
  • roje¹ m : → roce¹
  • roje² n : → roce²
  • ron m : → ruwen
  • ronaene [nan- ro, na- ro, ron-] :
  • roz n : → roc
  • roze¹ m : → roze¹
  • roze² n : → roce²
  • Rum n, Rume m :
  • run m : → ruwen
  • rusnaene [rusnen-, rusna, -rusn-] :
  • ruwen n : v. ron, run


[bıvurne] S

  • saci m : v. saji, sazi, parçey asınio ke tenık u gilovero u sero nan yeno potene.
  • saji m : → saci
  • sami m : → şami
  • sanıke m : → şanıke
  • sazi m : → saci
  • seba :
  • semed :
  • senatkar n, senatkare m :
  • senate m :
  • senên :
  • ser :
  • sera :
  • serbest n, serbeste m :
  • serd n :
  • serên n, serêne m :
  • sero :
  • ses : → şeş
  • seyr n :
  • seyrkerdış n :
  • sêm n : v. şêm
  • sıma n : → şıma
  • sımıtene [sımen-, sımıt-, -sım-] : → şımıtene
  • sınıfe m :
  • sistem n :
  • sodır n : Wexto ke tici vecina u roce dest nana pıra.
  • sole m :
  • son n : → şan
  • suke m :
  • sun n : → şan
  • Swêdki n : → İsweçki


[bıvurne] Ş

  • şaene [şen-, şa-, -ş-] :
  • şami m : v. sami
  • şan n : v. son, sun, wexto ke roce qedina, tici şona ko ro, bena vindi
  • şanıke m : v. estanıke, sanıke
  • şeş : v. ses
  • şêm n : → sêm
  • şêr n, şêre m :
  • şıma : v. sıma
  • şımıtene [sımen-, sımıt-, -sım-] : v. sımıtene
  • şınasiye m :
  • şikiyaene :
  • şiyaene [şon-, şiya-, şêr-] :


[bıvurne] T

  • tabi : → tebii
  • tani m :
  • te- :
  • tebiet n :
  • tebii : v. tabi
  • tede [teder-] :
  • tede estey :
  • tede nusiyaene :
  • teknik n :
  • tercih n :
  • tercih kerdene :
  • ters n :
  • tersaene [tersen-, tersa-, -ters-] :
  • tertele n :
  • Terteley Asuran :
  • Terteley Ermeniyan :
  • Terteley Ruman :
  • tesir n :
  • tesir kerdene :
  • texte n :
  • tewır n :
  • tewr : hm. en
  • tê- :
  • têhet :
  • têhet ardene :
  • thalde n : Cao ke nêaseno, cao ke nêvinino.
  • tırami m :
  • Tırk n, Tırke m :
  • toxım n :
  • tutmac n : v. tutmaz
  • tutmaz n : → tutmac


[bıvurne] U

  • u¹  :
  • n : → o
  • uca : v. uza
  • ucız n, ucıze m : (< Tr. ucuz) → ercan (ercane)
  • uza : → uca

[bıvurne] Ü

Na herfe teyniya wertê çekuyan de yena diyaene.


[bıvurne] V

  • va n :
  • vatene [van-, vat-, vaz-] :
  • vame m :
  • vas n : → vaş
  • vaş n : v. vas
  • veciyaene [vecin-, veciya-, -veci-] :
  • velık n :
  • velg n :
  • veng n :
  • ver :
  • verên n, verêne m :
  • verg n :
  • vewre m : v. vore
  • veyvıke m : 1. Kêneka /Çêneka ke veyvê xo beno u şona mêrde. 2. Cênıka ke newe mêrde kerdo.
  • vezd n : v. vozd, ruwenê leşa heywan u merdumi.
  • vênaene : → diyaene
  • vêrdene [vêren-, vêrd-, -vêr-] :
  • vêş :
  • vêşêr :
  • vıraştene [vıracen-, vıraşt-, -vırac-] :
  • vıştene [vın-, vışt-, -vı-] :
  • vinaene : → diyaene
  • vir n :
  • viri amaene :
  • vore m : → vewre
  • vozd n : → vezd
  • vuriyae n, vuriyaiye m :
  • vuriyaene [vurin-, vuriya-, -vuri-] :
  • vurnaene [vurnen-, vurna-, -vurn-] :
  • vurnayış n :


[bıvurne] W

  • wae m :
  • waştene [wazen-, waşt-, -waz-] :
  • welat n :
  • wele m :
  • wendene [wanen-, wend-, -wan-] :
  • werdene [wen-, werd-, -ur-] :
  • werê n :
  • werê naene :
  • werênayış n :
  • wes n, wese m : → weş (wese)
  • weş n, weşe m : v. wes (wese)
  • weşiye m :
  • wına : hm. nia


[bıvurne] X

  • xali n :
  • xas n, xase m :
  • xemelnaene [xemelnen-, xemelna-, -xemeln-] :
  • xelefe m :
  • xelese m :
  • xelesnaene [xelesnen-, xelesna-, -xelesn-] :
  • xeylê :
  • xeyr n :
  • xo :
  • xoser n, xosere m :
  • xo viri ardene :


[bıvurne] Y

  • ya :
  • yaban n :
  • ya ki :
  • yardım n :
  • yardım gırewtene :
  • yew n, yewe m : v. jew' (jewe), (jüye), zew (zewe)
  • yewbina :
  • yewbini :
  • yi x : → ê
  • yine x : → inan
  • Yunan n, Yunane m :


[bıvurne] Z

  • zaf :
  • zanayış n :
  • zanışiye n : hm. ilm
  • Zaza n, Zazae m :
  • Zazaki n : Zıwanê mıletê Zazaan.
  • zerd n, zerde m :
  • zerdaliye m :
  • zey : v.
  • zew n, zewe m : → yew (yewe)
  •  : → zey
  • zêde :
  • zêdêr :


[bıvurne] Kılmkerdışi u işareti

hm. : hemmana

m : ma(y)ki

n : neri

Tr. : Tırki

v. : varyant

< : ra yeno

> : beno

→ : bewne / qayt ke