User:Sarvaturi/Fogghiu di prova
Di Wikipedia, l'enciclopedìa lìbbira.
Lu dialettu tunisinu ("dérja tunisiyya" 'n tunisinu) è nu dialettu àrabbu parratu 'n Tunisìa (Àfrica dû Nord).
| Tunisinu | Prununza dâ palora tunisina | Orìggini pussìbbuli | Sicilianu | Talianu | Francisi | Prununza dâ palora francisa |
|---|---|---|---|---|---|---|
| abyad | abiad | albus (latinu) | arbu, iagnu, iancu | albo, bianco | blanc | blàn |
| ahwel | aruel | urveddu (sicilianu) | guerciu, stràbbicu | guercio, strabico | louche | lùsci |
| asfar | asfar | zfar (àrabbu littirariu) | zaffaranatu (dû culuri dû zaffaranu), giarnu zaffaranu | zafferanato (del colore dello zafferano), giallo zafferano | safrané, jaune safran | safrané, giòn safràn |
| azreq | asreq | lazurion (grecu), lazvardi (àrabbu littirariu), lazurius (latinu anticu), azzurrum (latinu mudernu) | azzolu, azzurru | azzurro | bleu (azur) | blò, asùr |
| azar | asar | saur (pruvinzali), saurius (latinu barbariscu) | sàuru (di culuri biunnu) | biondo, sauro (di cavallo: di colore biondo) | blond | blòn |
| babbouch | babusci | babbouch (àrabbu) | babbuci, babbaluci | lumaca | escargot | escargò |
| babour | babur | vapuri (sicilianu) | vapuri (navi a vapuri, piruscafu) | vapore (nave a vapore, piroscafo) | vapeur (bateau à vapeur) | vapòr |
| bakour | bacur | ficu (sicilianu) | ficu | fico | figue | fìghi |
| barkoune | barcun | barcuni (sicilianu) | barcuni | balcone | balcon | balcòn |
| barra | bara | fora (sicilianu), fora (latinu), | fora | fuori | dehors | do-òr |
| bent | bent | bent (àrabbu littirariu) | figghia (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "Pantiddarìa", zoè "Pantelleria", dû tunisinu "Bent al-rih", figghia dû ventu) | figlia (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "Pantiddarìa", cioè "Pantelleria", dal tunisino "Bent al-rih", figlia del vento) | fille | fìji |
| batima | batima | bâtiment (francisi) | bastimentu (navi) | bastimento (nave) | bâtiment (navire) | batimàn |
| batata | batata | patata (sicilianu) | patata | patata | patate | patàt |
| bass | bass | vasari (sicilianu) | vasari | baciare | baiser (donner un baiser) | bè-sé |
| bhar | ba-ar | bhar (àrabbu littirariu) | mari, praja (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "Baarìa", zoè "Bagheria") | mare, spiaggia (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "Baarìa", cioè "Bagheria") | mer, plage | mèr, plàgi |
| bibrou | bibru | bibironi (sicilianu) | bibironi | biberon | biberon | biborò, bibrò |
| birra | bira | birra (sicilianu) | birra | birra | bière | bièr |
| biyyar | bijar | bigghiardu (sicilianu), billard (francisi) | bigghiardu | bigliardo, biliardo | billard | bi-iàr |
| bir | bir | biro (sicilianu) | biro (palora siciliana usata, a San Vitu Lu Capu, pi "puzzu") | pozzo | puits | pouì |
| blaka | blaca | placca (sicilianu) | placca | placca | plaque | plàq |
| blasa | blasa | place (francisi) | chiazza | piazza | place | plàss |
| blouza | blusa | blusa (sicilianu) | blusa | blusa | blouse | blùsi |
| botone | botòn | beton (talianu) | betoni | beton | béton | bé-tòn |
| bouliss | buliss | pulizzìa (sicilianu) | pulizzìa | polizia | police | polìss |
| boumada | bumada | pumata (sicilianu) | pumata | pomata | pommade | pomàd |
| bousta | busta | posta (sicilianu) | posta | posta | poste | pòst |
| boustaji | bustagi | postinu | postinu | postinu | facteur | factòr |
| bourssa | bursa | borsa (talianu) | vurza | borsa | bourse | bùrsi |
| boussa | bussa | vasu (sicilianu) | vasu | bacio | baiser | bè-sé |
| bwata | buata | buatta (sicilianu) | buatta (scàtula) | scatola | boîte | buàt |
| byassa | biassa | pièce (francisi) | pezza | pezza | pièce | pièss |
| dandoun | dandun | dindon (francisi) | jaddu d'Innia | tacchino | dindon | dindòn |
| dalya | dalia | dalia (àrabbu littirariu) | vigna (attruvamu macari la palora tunisina ntô nomu d'arcuni cuntrati siciliani) | vigna (troviamo anche la parola tunisina nel nome d'alcune contrade siciliane) | vigne | vìgn |
| deriksyoune | deric-siun | direction (francisi) | direzzioni | direzione | direction | direq-siòn |
| difa | difa | difisa (sicilianu) | difisa | difesa | défense | defèns |
| diploum | diplum | diploma (sicilianu) | diploma | diploma | diplôme | diplòm |
| disk | disq | discu (sicilianu) | discu | disco | disque | dìsq |
| diwana | diuana | duana (sicilianu) | duana | dogana | douane | duàn |
| djadja | giagia | jaddina (sicilianu) | jaddina | gallina | poule | pùl |
| djine | gin | jean (ngrisi) | ginzi | jean | jean | gìn |
| doctour | doctur | docteur (francisi) | dutturi | dottore | docteur | doctòr |
| dossi | dossi | dossier (francisi) | dossier | dossier | dossier | dossié |
| dikour | dicur | décor (francisi) | decor | decor | décor | dé-còr |
| syagha | siaga | gioia (sicilianu) | gioia (giuiellu) | gioia (gioiello) | joyau | gioaiò |
| fagouna | faguna | vaguni (sicilianu) | vaguni | vagone | wagon | vagòn |
| falija | faligia | valiggia (sicilianu) | valiggia | valigia | valise | valìsi |
| familya | familia | famiglia (talianu) | famigghia | famiglia | famille | famìji |
| farrouj | farrugi | farruj (àrabbu littirariu) | pollu (attruvamu macari la palora tunisina ntô cugnomu sicilianu e mautisi "Farruggia") | pollo (troviamo anche la parola tunisina nel cognome siciliano e maltese "Farruggia") | poulet | pulè |
| fatoura | fatura | fattura (sicilianu) | fattura | fattura | facture | factùr |
| fasma | fasma | cataplasma (talianu) | catapràsima | cataplasma | cataplasme | cataplàsm |
| felsafa | felsafa | filosufìa (sicilianu) | filosufìa | filosofia | philosophie | filosofì |
| fermassi | fermassi | pharmacie (francisi) | farmacìa | farmacia | pharmacie | farmassì |
| sbisariya | sbisarija | spizziali (sicilianu) | spizziali (farmacìa) | speziale (farmacia) | pharmacie | farmassì |
| ferfettou | ferfetu | farfalla (sicilianu) | farfalla | farfalla | papillon | papijòn |
| feyyaqa | fejaca | sveglio (talianu) | svigghiu | sveglio | éveil | evèi |
| film | film | film (francisi) | firmi | film | film | fìlm |
| finyan | finian | fainéant (francisi) | fannenti, lagnusu | fannullone | fainéant | fè-né-àn |
| fista | fista | vesta (sicilianu) | vesta | veste | veste | vèst |
| flouka | fluca | fluka (àrabbu littirariu) | varca (filuca) | barca (feluca) | barque (felouque) | bàrq (felùq) |
| flouss | fluss | fulus (àrabbu littirariu) | fulusa, filusa (dinari) | denari | flouse (argent) | flùsi (argiàn) |
| fnar | fnar | faru (sicilianu) | faru | faro | phare | fàr |
| foulara | fulara | foulard (francisi) | fulàr | foulard | foulard | fulàr |
| fourchita | fur-scita | fourchette (francisi) | furchetta | forchetta | fourchette | fur-scèt |
| frana | frana | frinari (sicilianu) | frinari | frenare | freiner | frè-né |
| frane | fran | frenu (sicilianu) | frenu | freno | frein | frèn |
| fremliyya | fremlija | nfirmera (sicilianu) | nfirmera | infermiera | infirmière | infirmièr |
| fugga | fuga | fungu (sicilianu) | fungu | fungo | champignon | sciampignòn |
| garanti | garanti | garantie (francisi) | garantita | garantita | garantie | garantì |
| ghar | gar | gar (àrabbu littirariu) | gallarìa, grutta (attruvamu macari la palora tunisina ntô nomu d'arcuni cuntrati siciliani) | galleria, grotta (troviamo anche la parola tunisina nel nome d'alcune contrade siciliane) | tunnel, grotte | tunèl, gròt |
| ghourbal | gurbal | criveddu (sicilianu) | criveddu | crivello | crible | crìbl |
| ghrab | grab | corbu (sicilianu) | corbu | corvo | corbeau | corbò |
| hajj | aggi | hadj (àrabbu littirariu) | piddirinaggiu (attruvamu macari la palora tunisina ntô cugnomu sicilianu "Caggeggi") | pellegrinaggio (troviamo anche la parola tunisina nel cognome siciliano "Caggeggi") | pèlerinage | pè-lorinàgi |
| hmama | rmema | hmam (àrabbu littirariu) | palumma (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "Marzamemi SR") | colomba (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "Marzamemi SR") | pigeon | pigiòn |
| chebka | sciebca | chebek (àrabbu littirariu) | sciàbbica (riti â tràina pâ pisca) | sciabica (rete a strascico per la pesca) | chébec (filet de pêche) | scé-bèq |
| chems | scèmsi | chem (àrabbu littirariu) | suli (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "Buscemi") | sole (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "Buscemi") | soleil | solèi |
| chifouna | scifuna | chiffon (francisi) | mappina (attruvamu macari la palora francisa ntô sicilianu "cifunè") | straccio (troviamo anche la parola francese nel siciliano "cifunè") | chiffon | scifòn |
| chifour | scifur | chauffeur (francisi) | cciaffurru, sciafferru | chauffeur (autista) | chauffeur | sciofòr |
| chminiyya | sciminija | ciminìa (sicilianu) | ciminìa | camino (per il fuoco) | cheminée | sciominé |
| choumpane | sciumpan | champagne (francisi) | sciampagna | sciampagna | champagne | sciampàgn |
| chrab | scirab | chrab (àrabbu littirariu) | vinu (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "sciarrabba", bivituri) | vino (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "sciarrabba", bevitore) | vin | vìn |
| chreb | scireb | chreb (àrabbu littirariu) | bìviri (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "sciarrabba", bivituri) | bevere (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "sciarrabba", bevitore) | boire | buàr |
| itra | itra | litre (francisi) | litru | litro | litre | lìtr |
| jakita | giachita | giacchetta (sicilianu) | giacchetta | giacchetta | veste courte | vèst cùrt |
| jbel | gebel | jbel (àrabbu littirariu) | muntagna (attruvamu macari la palora tunisina ntê noma siciliani "Gibbellina", "Mungibbeddu", ecc.) | montagna (troviamo anche la parola tunisina nei nomi siciliani "Gibbellina", "Mungibbeddu", ecc.) | montagne | mòn-tàgn |
| fromaj | fromagi | fromage (francisi) | frumaggiu | formaggio | fromage | fromàgi |
| jeljane | gelgièn | jeljane (àrabbu littirariu) | giggiulena (attruvamu macari la palora tunisina ntâ palora siciliana) | sesamo | sésame | sesàm |
| jerda | gerda | jardin (francisi) | jardinu | giardino | jardin | giardìn |
| jerh | ger | jerh (àrabbu littirariu) | firita | ferita | blessure | blessùr |
| jidou | gidu | judo (francisi) | judo | judo | judo | giudò |
| jip | gip | jip (àrabbu littirariu) | gonna | gonna | jupe | giùp |
| jrana | girana | jrana (àrabbu lttirariu) | giurana (attruvamu macari la palora tunisina ntâ palora siciliana) | rana | grenouille | gronùj |
| kabbout | cabùt | cappottu (sicilianu) | cappottu | cappotto | manteau épais | màn-tò é-pè |
| kalamar | calamar | calamaru (sicilianu) | calamaru | calamaio | calamar | calmàr |
| kamira | camira | càmira (sicilianu) | càmira (màchina fotugràfica) | camera (macchina fotografica) | caméra | camé-rà |
| kar | car | car (francisi) | autobbussu | autobus | car (autocar) | càr (otò-càr) |
| karabina | carabina | carabbina (sicilianu) | carabbina | carabina | carabine | carabìn |
| karati | carati | karaté (francisi) | karatè | karatè | karaté | caraté |
| kartabla | cartabla | cartable (francisi) | cartella | cartella | cartable | cartàbl |
| kartoucha | cartuscia | cartouche (francisi) | cartuccia | cartuccia | cartouche (balle) | cartùsci |
| kassit | cassit | cassette (francisi) | audiocassetta | audiocassetta | cassette | cassèt |
| kabout | cabut | capot (francisi) | car hood, car bonnet | car hood, car bonnet | capot | capò |
| kammoune | kammun | kammun (àrabbu littirariu) | cuminu (dû latinu "cuminum") | comino (cimino) | cumin | cumìn |
| kamyyoune | camiun | camion (francisi) | camiuni (autoveìculu) | camion (autoveicolo) | camion | camiòn |
| kart | cart | carte (francisi) | mappa | mappa | carte | càrt |
| keblar | cheblar | kapparis (grecu) | chiàppira | cappero (bocciolo) | câpre | càpr |
| kilou | chilu | chilu (sicilianu) | chilu | kilogrammo | kilo | chilò |
| klasita | clasita | quasetta (sicilianu) | quasetta | calzino | chaussette | sciossèt |
| klam | clam | proclamare (latinu) | palora | parola | parole | paròl |
| klinik | cliniq | clinique (francisi) | clìnica (stitutu) | clinica (istituto) | clinique | clinìq |
| knissiyya | cnissija | clesia (latinu) | cresia | chiesa | église | é-glìsi |
| koufr | cufr | coffre (francisi) | còfanu | còfano | coffre | còfr |
| koujina | cugina | cucina (talianu) | cucina | cucina | cuisine | cuisìn |
| koullira | culira | choléra (francisi) | culèra (malatìa) | colera | choléra | colé-rà |
| kounsir | cunsir | cancer (francisi) | càncaru (tumuri) | cancro (tumore) | cancer | càn-sèr |
| kountour | cuntur | compteur (francisi) | cuntaturi (carculaturi) | contatore (calcolatore) | compteur | còn-tòr |
| kountwar | kuntuar | comptoir (francisi) | bancu (di putìa) | banco (di bottega) | comptoir | còn-toàr |
| kouri | curi | écurie (francisi) | scudarìa | scuderia | écurie | é-curì |
| kousksi | cusqsi | cuscus (àrabbu littirariu) | cuscusu | couscous | couscous | cuss-cùss |
| kouba | cuba | toppa (talianu) | toppa (sirratura) | toppa (serratura) | serrure | sèr-ùr |
| kourss | curs | cursa (sicilianu) | cursa | corsa | course | cùrss |
| kridi | cridi | crédit (francisi) | crèditu | credito | crédit | cré-dì |
| kherroub | kerrub, rerrub | kherroub (àrabbu littirariu) | carrubbu (attruvamu macari la palora tunisina ntâ palora siciliana) | carrubbo | caroubier | carubié |
| lalkol | lalcol | alcool (francisi) | àlcol | alcol | alcool | alcòl |
| lamba | lamba | lampa (sicilianu) | lampa | lampa (lampada) | lampe | làmp |
| larbitr | larbitr | arbitre (francisi) | àrbitru | arbitro | arbitre | arbìtr |
| lantine | lantin | antenne (francisi) | antinna | antenna | antenne | àn-tèn |
| limounada | limunada | limunata (sicilianu) | limunata | limonata | limonade | limonàd |
| lougha | luga | lingua (sicilianu) | lingua | lingua | langue | làng |
| lehja, derja | lergia, dergia | dialectus (latinu) | dialettu | dialetto | dialecte | dialèct |
| Makka | maca | Makka (àrabbu littirariu) | Mecca | Mecca | Mecque | mèq |
| malyan | malian | miliuni (sicilianu) | chinu | pieno | plein | plèn |
| manda | manda | mandat (francisi) | mandatu | mandato | mandat | màn-dà |
| mard | mart | malatìa (sicilianu) | malatìa | malattia | maladie | maladì |
| marka | marca | marca (sicilianu) | marca | marca | marque | màrq |
| marsa | marsa | marsa (àrabbu littirariu) | portu (attruvamu macari la palora tunisina ntô sicilianu "Marsala", dû tunisinu "Marsa Allâh", portu di Diu) | porto (troviamo anche la parola tunisina nel siciliano "Marsala", dal tunisino "Marsa Allâh", porto di Dio) | port | pòr |
| mazoute | masut | masut (talianu) | gasoliu | gasolio (masut) | gazole (mazout) | gasoàl, masùt |
| madda | mada | materia (sicilianu) | materia | materia | matière | matièr |
| mat | mat | maths (français) | matimàtica | matematica | maths (mathématique) | mat (maté-matìq) |
| mayyo | majo | maillot (francisi) | magghia | maglia | maillot | mài-ò |
| melyar | meliar | milliard (francisi) | miliardu | miliardo | milliard | miliàr |
| merka | merca | mercare (talianu) | mircari | mercare | marquer | marché |
| mesk | mesq | muschio (talianu) | muschiu | muschio | musc | mùsq |
| mestra | mestra | mestre (francisi anticu) | riga cintimitrata | riga centimetrata | mètre (règle) | mètr (règl) |
| mikro | micro | micro (francisi) | micròfunu | microfono | micro | micrò |

