నాగభూషణం

వికీపీడియా నుండి

నాగభూషణం
నాగభూషణం

సినిమాలో ఎవరున్నా ఎంత పెద్దహీరో వున్నా - "మీ సినిమాలో నాగభూషణం వున్నారా?" అని ఆ రోజుల్లో నిర్మాతల్ని డిస్ట్రిబ్యూటర్లు అడిగేవారు. నాగభూషణం ఒక సినిమాకు నిజంగానే ప్రెత్యేకమైన భూషణం. మంచి మనసులు (1962) సినిమా నుంచి పుంజుకుని 15 - 20 ఏళ్లపాటు నాగభూషణం ఏలాడు! అయితే నాగభూషణం పెద్ద పాత్రలో హీరోగా (ఏది నిజం? 1956) వచ్చినా, విలన్‌గా మారి, హాస్యం కూడా పండించారు. నాగభూషణం ధరించే విలన్‌ పాత్రలు ఫక్తు విలన్‌ పాత్రల్లా వుండవు. డైలాగుల్లోనూ, ప్రవర్తనలోనూ హాస్యం కూడా మిళితమై వుంటుంది. అందుకే అతను "హాస్యనటుడు కాని హాస్యనటుడు".

విషయ సూచిక

[మార్చు] నాటకాలు

అయితే, ఆయన ఎంత బిజీ ఫిలిమ్‌స్టార్‌ అయినా, "నాటకాలరాయుడు" గా ప్రసిద్ధి చెందారు. చిన్నతనం నుంచి పెద్దతనం వచ్చినా నాటకాలను వదల్లేదు. స్కూల్లో, కాలేజీలో చదువుతున్నప్పుడే నాగభూషణం ఉత్తమనటుడు. పైగా రకరకాల పాత్రలూ ధరించేవారు. చదువు పూర్తయిన తర్వాత, చిన్న ఉద్యోగంలో చేరారు. అప్పడూ నాటకాలు ఆడారు, తర్వాత పెద్దల ఉద్యోగం అనిపించుకున్న రైల్వేలో చేరారు, అప్పుడూ నాటకాలు ఆడారు, మద్రాసు వచ్చి డబ్బింగ్‌ ఆర్టిస్ట్‌గా వున్నప్పుడూ, నటుడైనప్పుడూ, బిజీనటుడైనప్పుడూ, స్టార్‌ అనిపించుకున్నప్పుడూ నాటకాలుఆడారు. చలనచిత్రరంగంలో బిజీగా వున్నవాళ్లకి, ఎంత నాటకాభిమానం వున్నా ప్రదర్శించడానికో, పాల్గొనడానికో అవకాశం వుండదు. కాని నాగభూషణం కల్పించుకున్నారు. "రక్తకన్నీరు" నాటకాన్ని అలాగే ప్రదర్శించారు. ప్రతిరోజూ సినిమా షూటింగ్‌ చేస్తున్నా, ప్రతి నెలా మొదటి ఐదురోజులూ నాటకాలకే కేటాయించి, "రక్తకన్నీరు" నాటకాన్ని వివిధ పట్టణాల్లో, పల్లెల్లో ప్రదర్శించి రెండురంగాల్లోనూ ప్రసిద్ధి పొందారు. "1956లోనే రవి ఆర్ట్‌ థియేటర్స్‌ స్థాపించాను. నాటినుంచి నాటకాలువేస్తూనే వున్నాను. నాటకాలువేస్తూ ముప్పయ్‌ కుటుంబాల్ని పోషించగలిగాను. అది నా అదృష్టం రంగస్థలం నాకు చేసిన మేలూ" అని నాగభూషణం చెప్పేవారు.

[మార్చు] సినీ జీవితం

తొలిరోజుల్లో, ఇతర భాషల నుంచి తెలుగుభాషకి వచ్చిన చిత్రాల్లో హీరోలకీ, విలన్లకీ నాగభూషణం డబ్బింగ్‌ చెప్పారు. తమిళంలో విశేషప్రాచుర్యం పొందిన ‘రక్తకన్నీరు’ ను తెలుగులోకి రాయించుకుని, మూలనాటకంలో ముఖ్యనటుడు ఎం.ఆర్‌.రాధ ‘స్టయిల్‌’ని పట్టుకుని గడగడ సంభాషణలు చెబుతూ, దడదడలాడించారు. ఆ స్టయిలే, సినిమాల్లోకి వచ్చింది. అందుచేతనే, నాగభూషణం సంభాషణం భిన్నంగా వుండేది. పల్లెటూరు (1952), అమరసందేశం (1954), పెంకి పెళ్లాం (1956), మాయాబజార్ (1957) మొదలైన సినిమాల్లో కొంత ముఖ్యమైన పాత్రలు ధరించి, ఏది నిజంలో హీరో అయినా, తర్వాతికాలంలో సినిమానటన మందగించినా, మంచి మనసులు (మూలచిత్రం ‘కుముదం’లో ఎం.ఆర్‌. రాధ పాత్ర) నుంచి, ఆయన ప్రతిభకు మరింత గుర్తింపు వచ్చింది!


"టైమ్‌ రావాలి నాయనా, ఎంతటివాడైనా, టైమ్‌ వచ్చేవరకూ ఆగాలి. టైమ్‌వస్తే మాత్రం ఎవరూ ఎవర్నీ ఆపలేరు. ఆ టైమ్‌వచ్చి బిజీ అయితే, దేనికీ టైముండదు" అని చెప్పేవారు నాగభూషణం. "ఆ సమయం ‌కోసం నిరీక్షించాలి, దానికి ఓపికకావాల" అని కూడా చెప్పేవారు. పెద్దహీరోలు నటించే చిత్రాలకి బడ్టెట్‌ ఎక్కువగా వుంటుంది. చిన్న లేదా రెండోతరగతి హీరోలు అనిపించుకున్నవాళ్ల చిత్రాలకి బడ్జెట్‌ తక్కువ. అంచేత, నాగభూషణం పెద్ద హీరోల చిత్రాలుకాకపోతే, తన పారితోషకం తగ్గించుకుని నటించేవారు. పెద్ద సినిమాకీ, చిన్న సినిమాకీ నాగభూషణం వుండి తీరాలి. తన ‘సైటర్‌’ సంభాషణలతో ప్రేక్షకుల్ని కవ్వించాలి, నవ్వించాలి. ప్రేక్షకులు ఆ పాత్రని తిట్టేవారు, అతన్ని మెచ్చుకునేవారు! షూటింగ్‌లో నాగభూషణం కోసం అని, వ్యంగ్యసంభాషణ రాసినట్టే, పొడుగ్గా కూడా రాసేవారు. ఎంత పెద్ద డైలాగైనా సరే, ఆయనకి తొందరగా కంఠతా వచ్చేది, రిహార్సల్సు చేసి ఒక్క టేక్‌లోనే ‘ఒకే’ చేసిన సంఘటనలే ఎక్కువ. "ఈ టెక్నిక్‌ నాటకాలవల్ల అలవడిందా?" అని అడిగితే, "ఏమో నాకు తెలీదు. దృష్టి దానిమీదే కేంద్రీకరిస్తే ఎవరికైనా సాధ్యమే అనుకుంటాను" అనేవారాయన. సంభాషణ విరవడంలో, ఆపి చెప్పడంలో నాగభూషణం ప్రత్యేకత కనిపిస్తుంది.


"సినిమా - నాటకం వచ్చింది. సినిమాలు నాటకాలు అయ్యాయి. రంగస్థలనటులు సినిమా నటులయ్యారు. వాళ్లకి రంగస్థలమేతల్లి. సినిమాలకి వచ్చి నాటకకళనువిస్మరిస్తే తల్లిని మరిచిపోయినట్టే’ అని చెప్పేవారు నాగభూషణం. నాటకరంగం మీద విశేషానుభం సంపాదించగలిగితేనే, మంచినటులు కాగలుగుతారు - అని కూడా చెప్పేవారు. తన నాటక సంస్థ రవి ఆర్ట్‌ థియేటర్స్‌ పేరుతోనే చిత్రనిర్మాణసంస్థ కూడా స్థాపించి నాటకాల రాయుడు (1969), ఒకే కుటుంబం (1970) చిత్రాలు నిర్మించారు నాగభూషణం. నాటకాల రాయుడుకి ‘అల్‌బేలా’ హిందీ చిత్రం మూలమైతే, ఒకే కుటుంబంకు తమిళచిత్రం ‘పాపమన్నిప్పు’ మూలం. ఈ చిత్రాన్ని పాప పరిహారం పేరుతో తెలుగులోకి అనువదించారు. అందులో ఎం.ఆర్‌. రాధకి డబ్బింగ్‌ చెప్పింది నాగభూషణమే. సినిమా కూడా బాగానే నడిచింది. ఆ సినిమానిర్మాణానికి ఏర్పాట్లు చేస్తున్నప్పుడు "మళ్లీ తెలుగులో నిర్మించారు. ఎందుకు?" అని అడిగితే, "మంచి కథ, మన వాతావరణం, మన పాత్రలూ వుంటే ఎన్నిసార్లయినా చూస్తారుకదా" అని చెప్పారు నాగభూషణం.

[మార్చు] నటనా శైలి

నాగభూషణం నటించిన సినిమాల లిస్టు, ఆయన ధరించిన పాత్రలూ చెప్పనక్కర్లేదు. ‘నాగభూషణం మార్కు’ పాత్రలు ఎన్నెన్నో జనం ప్రశంసలు పొందాయి. అతని శైలిని సినిమాల్లోనూ కొందరు నటులు అనుకరించారు. ఇప్పటికీ నాటకాల్లో ఆ అనుకరణ కనిపిస్తుంది. ఆ డైలాగ్‌ డెలివరీ కొంత కృత్రిమం కనిపించినా, నాటకీయత వుంటుంది. చెప్పే తీరులో ఎగుడుదిగుళ్లు వున్నట్టుండి ఎక్కడో ఆగడం, పొడుగాటి వాక్యాన్ని గడగడా చెప్పడం, లేదా లాగి లాగి నిదానంగా చెప్పడం వంటివి కలిపి‌ చేస్తూ గమ్మత్తు చేసిన నటుడు నాగభూషణం. అయితే నాగభూషణం కేవలం విలన్లన్‌ పాత్రలకే పరిమితం కాలేదు. ఆడపిల్లల తండ్రి (74) లాంటి సినిమాల్లో ‘మెత్తని తండ్రి’ వేషాలు కూడా వేశారు కాని. గొప్పనటులు అనిపించుకున్నవాళ్లలో ఎవరిశైలి వారికి వుంటుంది. నాగభూషణం శైలి నాగభూషణానిది! ఆయన మామూలుగా మాట్లాడుతున్నప్పుడు, ఆ శైలీ, విధానం ఏ మాత్రం కనిపించేవి కావు. మనసులాగా మాటా మెత్తనే. అందరితోనూ చమత్కారంగా, సరదాగా మాట్లాడుతూ గడపడం ఆయనకో సరదా.

[మార్చు] విశేషాలు

  • అటుసినిమాల్లోనూ, రంగస్థలం మీదా ఏకకాలంలో ‘బిజీస్టార్‌’ అనిపించుకున్న ఏకైకనటుడుగా నాగభూషణానికి పేరుంది.
  • ఒక్క ‘రక్తకన్నీరు’ నాటకాన్నే ఆయన దాదాపు రెండువేల ప్రదర్శనలు ఇవ్వగలిగారు.
  • బిజీస్టార్‌ కాకముందు ఒకే మాసంలో ముప్పయ్‌ ప్రదర్శనలు ఇవ్వగలిగిన ఘనతా, ఒకే రాత్రిలో రెండుప్రదర్శనలు ఇవ్వగలిగిన ఘనతా ఆయన సాధించారు.
  • సినిమాలకి సంబంధించీ, నాటకాలకి సంబంధించి - రెండువేపుల నుంచీ ఆయనకి సత్కారాలూ, గౌరవాలూ చాలా లభించాయి.
  • ప్రముఖ నటీమణులు వాణీశ్రీ, శారద మొదట్లో ఆయన నాటకబృందంలో వుండేవారు.

[మార్చు] వనరులు