Wikipedia'dan
Bu qısqa Türkçe—Tatarça añlağlıq. Törek-Tatar söyläşü ayırması şaqtí mantíqlı, wä anı öyränü/añlaw bik faydalı bulır.
[üzgärtü] Sayılar / İsäp
[üzgärtü] Kaç? / Niçä, küpme?
| 1 |
bir |
ber |
| 2 |
iki |
ike |
| 3 |
üç |
öç |
| 4 |
dört |
dürt |
| 5 |
beş |
biş |
| 6 |
altı |
altı |
| 7 |
yedi |
cide |
| 8 |
sekiz |
sigez |
| 9 |
dokuz |
tuğız |
| 10 |
on |
un |
| 11 |
onbir |
unber |
| 12 |
oniki |
unike |
| 13 |
onüç |
unöç |
| 14 |
ondört |
undürt |
| 15 |
onbeş |
unbiş |
| 16 |
onaltı |
unaltı |
| 17 |
onyedi |
uncide |
| 18 |
onsekiz |
unsigez |
| 19 |
ondokuz |
untuğız |
| 20 |
yirmi |
yegerme |
| 21 |
yirmibir |
yegerme ber |
| 30 |
otuz |
utız |
| 40 |
kırk |
qırıq |
| 50 |
elli |
ille |
| 60 |
altmış |
altmış |
| 70 |
yetmiş |
citmeş |
| 80 |
seksen |
siksän |
| 90 |
doksan |
tuqsan |
| 100 |
yüz |
yöz |
| 200 |
ikiyüz |
ike yöz |
| 1000 |
bin |
meñ |
| 10000 |
onbin |
un meñ |
| 1000000 |
milyon |
million |
| 37 |
otuzyedi |
utız cide |
| 125 |
yüzyirmibeş |
yöz yegerme biş |
| 1.5 |
birbuçuk |
ber yarım |
| 2/3 |
üçte iki |
öçtän ike |
| 1/2 |
yarım |
yartı, yarım |
| 1% |
yüzde bir |
ber prosınt, yözdä ber |
| 1+1 |
bir çift |
ber par |
| (1+1)+(1+1) |
iki çift |
ike par |
[üzgärtü] Kaçıncı? (Hangisi?) / Niçänçe? (Qaysı?)
| 1 |
birinci |
berençe |
| 2 |
ikinci |
ikençe |
| 3 |
üçüncü |
öçençe |
| 4 |
dördüncü |
dürtençe |
| 5 |
beşinci |
bişençe |
| 6 |
altıncı |
altınçı |
| 7 |
yedinci |
cidençe |
| 8 |
sekizinci |
sigezençe |
| 9 |
dokuzuncu |
tuğızınçı |
| 10 |
onuncu |
unınçı |
| 11 |
onbirinci |
unberençe |
| 20 |
yirminci |
yegermençe |
| 31 |
otuzbirinci |
utız berençe |
[üzgärtü] Renkler / Töslär
| beyaz, ak |
aq |
| lacivert |
zäñgär |
| mavi |
kük |
| yeşil |
yäşel |
| sarı |
sarı |
| kırmızı, kızıl |
qızıl |
| kahverengi |
körän |
| turuncu |
qızğılt-sarı |
| alacalı (alaca bulaca) |
çuar |
| pembe |
al, alsu |
| gümüş |
kömeş |
| gri, boz |
sorı |
| mor |
miläwşä |
| açık |
aqsıl |
| koyu |
qarañğı |
| parlak |
yap-yaqtı, açıq |
| açık mavi |
aqsıl-zäñgär |
| parlak kırmızı |
cete qızıl |
| koyu sarı |
bik sarı |
| siyah, kara |
qara |
| leylak, eflatun |
miläwşä, şämäxä |
[üzgärtü] Sıfatlar / Sífatlar
| büyük |
olı, zur |
| yüce (ulu) |
böyek |
| yüksek, üstün |
biek, yuğarı |
| sicak, kaynar |
esse, qaynar |
| kirli, pis |
pıçraq, şaqşı |
| koyu, yogun |
quyı |
| ucuz |
arzan |
| sert, katı |
qatı |
| canlı, diri |
canlı, tere |
| sıvık, açık (çay için) |
sıyıq (çay öçen) |
| yağlı |
simez, maylı |
| ekşi |
äçe |
| kısa |
qısqa |
| güzel |
matur, çibär, güzäl |
| yuvarlak |
tügäräk |
| hafif |
ciñel |
| küçük |
keçkenä, bäläkäy |
| genç |
yäş |
| sulu |
yüeş, sulı |
| karanlak, bulutlu |
qarañğı, yamansu |
| yumuşak |
yomşaq |
| aşağı, alçak |
tübän, tebenek |
| yeni |
yaña |
| keskin, sivri |
ütken |
| kötü |
naçar |
| dolu |
tulı |
| boş |
buş |
| taze |
saf, yaña |
| zayıf, güçsüz |
zäğif, köçsez |
| tatlı |
tatlı, ballı |
| yaşli, ihtiyar |
qart, olı |
| eski |
iske |
| kuru, susuz |
qorı, susız |
| tuzlu |
tozlı |
| gülünç, komik |
kölkele, qızıq, komik |
| çiğ, pişmemiş |
yüeş, dımlı, peşmägän |
| cesur, yürekli |
qíu, batır |
| karanlık |
qarañğı |
| ılık |
cılı |
| ağır |
awır |
| iyi |
yaxşı, äybät |
| soğuk, serin |
suıq, salqın |
| temiz, pak |
çista, päq |
| saf |
saf |
| geniş |
kiñ |
| ışık, aydın |
yaqtı, açıq |
[üzgärtü] Zamirler / Almaşlıqlar
| Ben |
Min |
| Sen |
Sin |
| O |
Ul |
| Biz |
Bez |
| Siz |
Sez |
| Onlar |
Alar |
| Benim, benimki |
Minem, mineke |
| Senin, seninki |
Sineñ, sineke |
| Onun, onunku |
Anıñ, anıqı |
| Bizim, bizimki |
Bezneñ, bezneke |
| Sizin, sizinki |
Sezneñ, sezneke |
| Onların, onlarınki |
Alarnıñ, alarnıqı |
| Kendimi |
Üzemne |
| Kendini |
Üzeñne |
| Kendi |
Üzen |
| Kendimizi |
Üzebezne |
| Kendinizi |
Üzegezne |
| Kendileri |
Üzlären |
| en |
iñ |
| hepsi, tam |
böten, barlıq, barça |
| her |
här, törle |
| Her türlü insan var |
Törle keşelär bar |
| o |
tege |
| bu değil |
bu tügel |
| hiçkimse |
berkem dä, hiçkem |
| Burada hiçkimse yok |
monda berkem dä yuq |
| birşey değil |
hiçnärsä, hiçbernärsä |
| hiçkimseye söyleme |
Berkemgä dä äytmä (söylämä) |
| o hiçbirşey bilmiyor |
ul bernärsä dä belmi |
| onun hiçbirşeyi yok |
anıñ bernärsäse dä yuq |
| o buğün birşeyle meşğul değil |
Ul bügen buş |
| Ben hiçbirşeye hayret etmiyorum |
Min bernärsägä dä ğäcäplänmim |
| hiçkimseninki, hiç birininki |
berkemneke dä |
| sorulacak kimse yok |
soraşırğa berkem dä yuq |
| onu düşünmeye gerek yok |
bu turıda uylap torası da yuq |
| mazaret yok |
aqlanası yuq |
| kimdir |
kemder |
| kim olursa |
kem dä bulsa |
| herhangi bir kişi |
berär kem |
| ne olursa |
närsä dä bulsa |
| birkaç |
berniçä |
| kaç? ne kadar? |
niçä? ni qädär? niçäw? |
| konuş |
söyläş |
| Maalesef ben tatarca bilmiyorum |
Qızğanıç, min Tatarça belmim (söyläşmim) |
| Ben tatarca konuşmayı öğrenmek istiyorum |
Min Tatarça söyläşergä öyränergä telim |
| Lütfen yavaş konuşunuz |
Aqrınraq söyläşegezçe, zínhar |
| O ne söyledi? |
Ul ni söyläde? (Ul närsä äytte?) |
| anla |
añla |
| Siz beni anlıyormusunuz? |
Sez mine añlísızmı? |
| Ben sizi anladım (anlamadım) |
Min sezne añladım (añlamadım) |
| Sizin söylediklerinizin hepsini anladım. |
Min sez äytkännärneñ häresen (barısın) da añladım. |
| Lütfen, tekrar ediniz! |
Zínhar, qabat äytep itegez. |
| telaffuz |
äyteleş |
| Bana tatarcanın telaffuzu zor geliyor. |
Miña Tatarça äyteleş qíın kilä (birelä). |
| söz, kelime |
süz |
| Bu kelimenin tatarcası nedir? |
Bu süzneñ Tatarçası niçek? |
| Siz Başkırtça biliyor musunuz? |
Sez Başqortça beläsezme? |
[üzgärtü] Selâmlaşma / Sälâmläşü
| Selâm! |
Sälâm! |
| Merhaba! |
İsänme(sez)! |
| Hayırlı günler (sabahlar, akşamlar)! |
Xäyerle könlär (irtä, kiç)! |
| Hoşgeldiniz, değerli dostlar (arkadaşlar)! |
Räxim itegez (Xuş kildegez), qäderle duslar (arqadaşlar)! |
| Sizi gördüğüme memnunum. |
Sezne kürüemä şatmın. |
| Hakkınızda çok şey duydum. |
Xaqığız (Sezneñ turında) bik küp işettem. |
| Nasılsın(ız)? |
Xällär(egez) niçek? |
| İyiyim. |
Äybät. |
| Akrabalarınız nasıl? |
Tuğannarığız niçek yäşi? |
| Hepsi iyiler. |
Härese (barısı) isän-saw. |
[üzgärtü] Tanışmak / Tanışu
| Müsaadenizle tanışabilir miyiz? |
Sezneñ belän tanışırğa röxsät itegez. |
| Sizinle tanıştığımıza çok memnunum. |
Sezneñ belän tanışuğa bik şatmın |
| Ben sizi bir yerde görmüş gibiyiym. |
Min sezne qaydadır kürgän kebek. |
| ad, isim |
isem, at |
| soyad, soyisim |
näsel (iseme), famili |
| İsminiz nedir? |
İsemegez niçek? |
| İsmim... |
İsemem... |
| Siz nerede yaşıyorsunuz? |
Sez qayda yäşisez? |
| Ben Kazan şehrinde yaşıyourum. |
Min Qazan şähärendä yäşim. |
| Siz nereden geldiniz? |
Sez qaydan kildegez? |
| İstanbul'dan geldim. |
Ístanbuldan kildem. |
[üzgärtü] Teşekkür / Räxmät
| Şekkür |
Şöker |
| Teşekkür ederim, teşekkürler! |
Räxmät! |
| İlginiz için teşekkürler! |
İğtibarığız öçen räxmät! |
| Çok teşekkürler! |
Bik zur räxmät! |
| Size minnettarım. |
Min sezgä bik burıçlımın. |
| Rica ederim. |
Räxmät äytmäsägez dä bula. |
| Çok memnunum. |
Bik qänäğätmen. |
[üzgärtü] Vedalaşma, dilek bildirme / Xuşlaşu, teläk belderü
| Hoşçakal(ınız)! |
Xuş, saw bul(ığız)! İsän-saw qalığız! |
| Yeniden görüşmek üzere! |
Yaña oçraşularğa qädär! |
| Hayırlı geceler! |
Tınıç yoqı! |
| Hayırlı yolculuklar! |
Xäyerle yul! |
| Selam söyle(yiniz)! |
Säläm äyt(egez), tapşır(ığız)! |
| Görüşürüz! |
Kureşerbez! |
| Yarına kadar! |
İrtägägä qädär! |
[üzgärtü] Vücut organları / Tän öleşläre (organnarı)
| saç |
çäç |
| saç tara |
çäçne tara |
| göz |
küz |
| kara gözler |
qara küzlär |
| diş |
teş |
| diş fırçalamak |
teşlärne tazartu |
| ayak |
ayaq |
| ayağa giy |
ayaqqa ki |
| baş |
baş |
| başım ağrıyor |
başım awırta |
| burun |
borın |
| ağız |
awız |
| parmaq |
barmak |
| el |
qul |
| tokalaşalım |
qullarnı qısíq |
| kulak |
qolaq |
| bıyık |
míıq |
| bıyığı traş et |
míıqnı qır |
| dil |
tel |
Ä== İç organlar / Eç orğannar ==
| ciğer |
bawır |
| böbrek |
böyer |
| bağırsaklar |
eçäklär |
| kalp(yürek) |
yöräk |
| mide |
aşqazan |
[üzgärtü] Özür dilemek / Ğafu ütenü
| Lütfen affediniz |
Zínhar öçen ğafu itegez |
| geciktiğim için özür dilerim |
Soñğa qalğanım öçen ğafu itegez |
| Çok üzgünüm |
Bik qızğaniç |
| Affedersiniz, ben farklı düşünüyorum |
Ğafu itegez. min ikençe törle uylím |
| Affedersiniz, ben size mani oluyor muyum? |
Ğafu itegez, min sezgä qomaçawlímmı? |
[üzgärtü] Monı da qara
Törki teldä söyläşüçe Törki xalıqlar söylämnärene Törki tellär dip atílar.