| Convenzsion par scrìvar |
| digo |
indóve |
scrivo |
exémpio |
nota |
| [a] no azsentà |
da partuto |
a |
paroła |
| [a] azsentà |
inte na paroła trónca che ła finizse par consonante |
a |
netar |
scrìvar à no xe sbajà, scrìvar á xe sempre sbajà |
| inte na paroła piana che ła finizse par vocał |
a |
bało |
| da qûełaltre parte |
à |
neità, càmion, vàrdeło |
scrìvar á xe sempre sbajà |
| [b] |
da partuto |
b |
bocia |
| [β] "b supià" |
da partuto (varianzsa locał) |
b |
|
nota in chipiłéño: ocho a no confóndarse coła v que in spañoło ła sóna compaña |
| [tʃ] "ci" dolzse |
da vanti de na a, de na o, de na u, anca azsentà |
ci |
bocia, ciò, ciuca |
i cipiłégni i costuma scrìvar ch; xe giusto scrìvar cusì inteła só varianzsa gràfica ma xe sbajà scriver cusì inteła grafìa unifegà |
| da vanti de na e, de na i, anca azsentà |
c |
céxa, cicio |
| da qûełaltre parte no ła xe na paroła vèneta |
se poł scrìvar tch o tegner la grafìa foresta |
| [θ] "çi" dentał |
da partuto |
zs |
zserca |
se poł scrìvar ç ma no ghe piaxe a tuti |
| [k] "c" dura |
da vanti de na vocał, anca azsentà, e ghe xe varianzse in "qu" (IPA [kw]) |
qû |
qûalcosa, qûeło, qûì |
| da vanti de na e, de na i, anca azsentà, e no ghe xe varianzse |
ch |
parché, màchina |
i cipiłégni i costuma scrìvar qu; xe giusto scrìvar cusì inteła só varianzsa gràfica ma xe sbajà scriver cusì inteła grafìa unifegà |
| da vanti de na u seguìa da n'altra vocał vidi [kw] |
| da qûełaltre parte |
c |
cari, córo, curà, cristian |
| [kw] "qu" da vanti de na vocał |
da vanti de na vocał, anca azsentà, e ghe xe varianzse in "c" dura (IPA [k]) |
qû |
qûalcosa, qûeło, qûì |
| da vanti de na vocał, anca azsentà, e no ghe xe varianzse |
qu |
quatro, zsinque, quinto |
no xe sbajà scrìvar cu come inteła varianzsa gràfica cipilégna |
| [d] |
da partuto |
d |
deso, drìo |
| [ð] "d" dentał |
da partuto |
z |
verzo |
se costuma scrìvar anca zx |
| Convenzsion par lèzar |
| cato |
indóve |
lezo |
exémpio |
nota |
| a |
in ùltima poxizsion inte na paroła che no ła gà azsenti e ła finizse par consonante |
[a] azsentà |
netar |
| in penùltima poxizsion inte na paroła che no ła gà azsenti e ła finizse par vocał |
[a] azsentà |
bało |
| da qûełaltre parte |
[a] no azsentà |
paroła, canon, scrìvar |
| à |
da partuto |
[a] azsentà |
neità, càmion, vàrdeło |
| b |
da partuto |
[b] |
bocia |
se costuma dir anca [β] che xe come la "b supià" in spagnoło |
| c |
da vanti de na e |
[tʃ] "ci" dolzse |
céxa |
| da vanti de na h, vidi ch |
| da vanti de na i, vidi ci |
| da qûełaltre parte |
[k] "c" dura |
cari, córo, curà, cristian |
| ch |
de drìo de na t, vidi tch |
| da qûełaltre parte |
[k] "c" dura |
parché, màchina |
inteła grafìa cipilégna no unifegà se leze "ci" dolzse |
| ci |
da vanti de na a, de na o, de na u, anca azsentà |
[tʃ] "ci" dolzse |
bocia, ciò, ciuca |
| da qûełaltre parte |
[tʃi] ci |
cicio |
| ç |
da partuto: xe isteso che zs |
no piaxe a tuti |
| d |
da partuto |
[d] |
deso, drìo |
| e |
| è |
| é |
| ei |
| f |
| g |
| gh |
| gn |
| h |
| i |
| ì |
| j |
| k |
| l |
| ł |
| m |
| n |
| o |
| ò |
| ó |
| ou |
| p |
| q |
da vanti de na û vidi qû |
| da partuto |
[k] "c" dura |
quatro, zsinque, quinto |
inteła grafìa cipilégna no unifegà la "u" de drio de la "q" no se dixe |
| qû |
da partuto |
[k], [kw] |
qûalcosa, qûeło, qûì |
come che se costuma da łe to bande |
| r |
| s |
| sc |
| s-c |
| t |
| tch |
da partuto |
[tʃ] "ci" dolzse |
metch |
adoparà par la trasliterazsion dełe parołe foreste |
| u |
| û |
de drìo de na q vidi qû |
| da qûełaltre parte no ła se adòpara |
| v |
| x |
| z |
da vanti de na s vidi zs |
| da partuto |
[dz], [ð], [z] |
verzo |
se xe da vanti de na x, ła x no se leze |
| zs |
da partuto |
[ts], [θ], [s] |
zsérca |
cóme che se costuma da łe to bande |
| zx |
da partuto: vidi z |
se costuma ancora da qûalche parte |