Tolz atomek
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Ar pennad-mañ n'eo ket peurechu c'hoazh ; ma fell deoc'h labourat warnañ deuit da welout ha lakait hoc'h ali e pajenn ar gaozeadenn.
Taolenn |
[kemmañ] Tolz atomek an izotopoù
Tolz atomek un izotop bennak eo tolz relativel un atomenn eus an izotop-se e-keñver ar c'harbon 12 a zo 12 e dolz atomek dre dermenadur. Un niver hep ment eo. Tost a-walc'h eo an tolz atomek ouzh an niver a nukleonoù a zo e nukleüs (an atomoù) an atom. N'eus nemet ar c'harbon-12 a zo kevatal e dolz atomek d'e niver tolz.
[kemmañ] Tolz atomek an elfennoù
Tolz atomek un elfenn gimiek bennak eo tolzatomek keidennek holl izotopoù an elfenn-se. Pouezet e vez ar geidenn-se gant frekañsoù an izotopoù a vez kavet en un endro bennak. Peurvuiañ e vez roet an tolzoù atomek en daolenn beriodek diouzh kreunenn hag aergelc'h an Douar. Evit an elfennoù artifisiel e vez roet niver tolz an izotop stabilañ etre krochedoù.
[kemmañ] An daveoù tolz a-hed an istor
- 1805 : John Dalton a laka tolz atomek an hidrogen kevatal da 1.
- 1865 : Jean Stas a laka tolz atomek an oksigen 16 kevatal da 16.
- 1961 : Unaniezh Etrebroadel ar Gimiezh glann ha pleustrek a ro dre ziviz termenadur a-vremañ an tolz atomek.

