Carlo Buonaparte
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Carlo Maria Buonaparte a oa ganet en Aiacciu, d'an 29 a viz Meurzh 1746 ha marvet e Montpellier d'ar 24 a viz C'hwevrer 1785 a oa un noblañs kors ha tad da Napoleone Buonaparte.
E dad a oa Giuseppe Maria Buonaparte (31 a viz Mae 1713 - 13 a viz Kerzu 1763) hag e vamm a oa Maria-Anna Tusilo di Bocagnano (1690 - 17 a viz Gwengolo 1760). Dilennet e voe e dad Giuseppe da Anziano (un doare senedour) evit Aiacciu e 1750 hag adarre e 1760.
E dud-kozh a-berzh e dad e oa Sebastiano Nicolò Buonaparte (29 a viz Gwengolo 1683 - 24 a viz Du 1760) ha Maria Colonna Bozzi (war-dro1668 - 16 a viz Here 1704). N'eur ket peursur e kar e dud kozh a-berzh e vamm d'an tiegezh Colonna.
[kemmañ] Dimeziñ ha bugale
A-hervez e voe kaoz eus e zimeziñ d'ur plac'h eus an tiegezh Forcioli. Ur yeontr avat, an Arc'hdiagon Luciano Buonaparte (8 a viz Genver 1718 - 16 a viz here 1791) en broudas da zimeziñ da Maria Letizia Ramolino a zegasas en argouroù kement ha 7.000 lur genovat. Lidet e voe an eured d'an 2 a viz Mezheven 1764, ha 13 bugel a voe:
-
- Napoleone Buonaparte (1764 - 17 a viz Eost 1765)
- Maria Anna Buonaparte (3 a viz Genver 1767 - 1 a viz Genver 1768).
- Giuseppe Buonaparte (7 a viz Genver 1768 - 28 a viz Gouhere 1844)
- Napoleone (15 a viz Eost 1769 - 5 a viz Mae 1821). An anv-se a voe roet dezhañ diwar-lerc'h hini e vreur henañ, marvet trumm .
- Maria Anna Buonaparte (1770). Ganet marv. Anvet diwar-lerc'h he c'hoar marvet trumm.
- Maria Anna Buonaparte (14 a viz Gouhere - 23 a viz Du 1771 ). Anvet diwar-lerc'h he div c'hoar marvet trumm.
- Ur bugel ganet-marv.
- Luciano Buonaparte (21 a viz Mae 1775 - 29 a viz Mezheven 1840)
- Elisa Buonaparte (Maria Anna Elisa Bonaparte Bacciochi)(13 a viz Genver 1777 - 7 a viz Eost 1820)
- Luigi Buonaparte (2 a viz Gwengolo 1778 - 25 a viz Gouhere1844)
- Paolina Buonaparte (20 a viz Here 1780 - 9 a viz Mezheven 1825)
- Carolina Buonaparte (24 a viz Meurzh 1782 - 18 a viz Mae 1839). Dimezet da Joachim Murat.
- Girolamo Buonaparte (15 a viz Du 1784 - 24 a viz Mezheven 1860)
[kemmañ] Carriera
Kuitaat Korsika a reas un tamm war-lerc'h e eured evit mont d'ober e studi war ar gwir da b-Pisa ha da Roma, en amzer ar Pab Klemañs XIII. N'ouzer ket perak e kuitaas Roma in tutta fretta il 31 agosto 1765 e, rientrato in Patria, nel dicembre dello stesso anno si iscrisse al corso di Etica dell'Università di Corte, appena fondata da Pasquale Paoli. Goude bout loreet e voe implijet evel sekretour personel gant Pasquale Paoli, adal 1767.
E 1768 e voe kinniget Korsika gant Republik Genova da Loeiz XV a Vro-C'hall evel gwarant d'un dle graet ganti pa voe kaset soudarded c'hall da Gorsika da reién skoaz da soudarded Genova da stourm ouzh Korsikiz emsavet, abaoe 1729.
War-lerc'h ar feuremglev etre Genova ha roue Bro-C'hall, sinet e Versailhez d'ar 15 a viz Mae, e stagas an arme c'hall gant al labour, a oa kemer an enez dre nerzh.
Kalz a Gorsed a gave e oa un dismegaéns ar feuremglev, ha sevel a reas Carlo da gomz a-enep an aloubadeg c'hall e miz Mae 1768, pa c'halvas ar yaouankiz da douiñ "Vincere o Morire" (trec'hiñ pe mervel).
E miz Here e kemeras perzh en emgann Borgo, ma voe trec'het ar C'hallaoued, hag e miz Ebrel 1769, edo ivez en emgann Ponte Nuovo ma voe faezhet ar milisoù kors gant armer ar roue gall Loeiz XV a Vro-C'hall.
Donet a reas a benn da gaout meur a garg politikel, hag e 1778 e voe anvet da zileuriad Korsika e lez Loeiz XVI a Vro-C'hall e Versailhez, ur garg a chomas gantañ meur a vloaz.
E 1784 e voe diskred warnañ da vezañ graet un tamm trafikerezh , hag e miz C'hwevrer 1785 e varvas e Montpellier gant ar c'hrign-bev e poull e galon. Chom a rae e intañvez gant eizh bugel da vagañ.

