Ariadne
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Ariadne (Ἀριάδνη, Ariádnê e gregach), a oa merc'h da Vinos, roue Kreta, ha da Basifae e mojennoù Hellaz kozh. Ur ribitailh bugale o doa bet he zud. C'hoar e oa enta da C'hlaokos, Katreos, Androgeos, Akakallis, Deukalion, Faidra ha Ksenodike. Hanterc'hoar e oa d'ar Minotaor ouzhpenn ivez.
Stag eo hec'h anv
Taolenn |
[kemmañ] Mojennn Ariadne
[kemmañ] Ariadne ha Teseüs
Sikour a reas ar merc'hetaer Teseüs da gavout dor ar milendall da vont d'ober e stal d'ar Minotaor, Prometiñ dimeziñ ganti a reas an haroz, ha mont da zibunañ ur bolotenn roet ganti bep ma'z a dre ribouloù ar milendall. Met ur wezh lazhet ar Minotaor, an haroz, a blije dezhañ Faidra muioc'h evit he c'hoar, a zilezas anezhi war enez Dia, a vez kemeret alies evit Naksos.
[kemmañ] Ariadne ha Dionysos
Tremen a reas Dionysos dre an enez ha kavout Ariadne en ur mor a zaeloù. Ken fromet e oa gant he glac'har ma kasas anezhi gantañ betek Lemnos. Frealziñ a reas anezhi ha chom a rejont asambles. Genel a reas meur a vugel, en o zouez Keramos, Toas, Oenopion, Eurimedon, Flias, Preparatos ha Stafilos.
Hervez hengounioù all e vije marvet gant ar glac'har war an enezenn pe e vije bet lazhet gant Artemis war goulenn Dionisos, e Dia. Kavout a reer an hengoun-se e levr Homeros.
Adkemeret eo bet gant Racine en e werzennoù brudet :
« Ariane, ma sœur, de quel amour blessée
Vous mourûtes aux bords où vous fûtes laissée[1] ! »
Hervez un hengoun all e vije bet disoñjet gant Teseüs sammañ anezhi war vourzh e lestr, hag abalamour da se e vije bet disoñjet gant Teseüs cheñch gouelioù e vag. Dleet e vije bet dezhañ lakaat gouelioù gwenn evit diskouez e oa bet trec'h. Sevel a reas ur vorennn en-dro d'ar vag a guzhas anezhañ hag a drevarias spered Teseüs. Kaset e oa ar c'hastiz-se dezhañ gant an Doueed en abeg d'e drubarerezh. Ar roue Aigaios, tad an haroz, a oa o c'hortoz distro ar vag war devenn Aten. Pa welas ar gouelioù du, sin a gañv, e kredas e oa marvet e vab hag en em daolas war e benn er mor.
[kemmañ] Hag un doueez e vije bet Ariadne?
Hervez Kerenyi e vije bet unan eus doueezed ar frouezhusted e Kreta, hag azeulet e veze e Naxos, Delos, Kiprenez hag Aten. Koulskoude e voe ankouaet hec'h orin doueel.
[kemmañ] Orinoù minoean Ariadne
Ar vitologiezh c'hresian ne ra ket anv eus ar fed un itron a oa mestrez war ar milendall e Kreta. Gwir eo e oa tremenet kantvedoù abaoe. Un dabletezenn skrivet er skritur linennek B kavet e Knosos a zanevell koulskoude ur prof "mel evit an holl zoueed ; mel evit mestrez ar milendall." Holl an doueed a-gevret a reseve kement a vel ha mestrez ar milendall hec'h-unan. A-hervez e tlee bezañ un doueez pouezus-kenañ [2].
Marteze eo an itron-se a adkaver en Ariadne. En Ilias Homeros e lavarer marteze e oa bet ar milendall ul leurenn-dañs a oa bet graet evit Ariadne kentoc'h evit Minos. E-touez an tresoù engravet gant Hefaistos war skoed nevez Akilleus, unan eus an traoù diskouezet a oa ul leurenn-dañs "evel an hini treset gant Daidalos e kêr ec'hon Knosos evit Ariadne he rodelloù koant". Taolennet e oa ar "milendall dañs" zoken war ar skoed, "ma tañse warnañ gwerc'hezed en oad da zimeziñ ha paotred yaouank gant dorn an eil war arzorn egile ... o treiñ ken distroñs war o zreid mibin ha turgn ar poder ... hag e tañsent eno a-linennoù evit kejañ an eil re gant ar re all[3]."
[kemmañ] Ariadne en arzoù
- Ariadne Naksos zo un opera savet gant Richard Strauss.
- Ariadne eo anv ur pezh-c'hoari gant e A. A. Milne.
- Bacchus et Ariane zo anv ur varrez skrivet gant A. Roussel
- an opera Ariane à Naxos skrivet gant R. Strauss .
[kemmañ] Levrlennadurezh
- Kerenyi, Karl 1976. Dionysos: Archetypal Image of Indestructible Life, ha dreist pep tra al lodenn I.iii «The Cretan core of the Dionysos myth» (Princeton University Press, Princeton)
- Ruck, Carl A.P. ha Staples, Danny, 1994. The World of Classical Myth. (Carolina Academic Press, Durham)

