Robert Barton
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Robert Childers Barton (Iwerzhoneg: Riobárd Bartún), ganet e 1881 ha marvet d'an 10 a viz Eost 1975, oa ul lezennour, ur stourmer hag ur c'hargad-stad iwerzhonat a gemeras perzh en tabutoù evit sinadur ar feur-skrid iwerzhono-saoz. Hag evit-se e chomas gant ar c'hannaded iwerzhoniz en 22 Hans Place e Knightsbridge, eus an 11 a viz Here betek ar 6 a viz Kerzu 1921. E genderv oa Robert Erskine Childers.
Ganet eo bet e ranvro Wicklow en ur familh protestant. Desket eo bet e Rugby ha Oxford, ha dont a reas da vezañ un ofiser en Dublin Fusiliers pa darzhas ar c'hentañ brezel bed. Staliet e oa e Dulenn pa voe aozet emsavadeg Pask e 1916, ha reiñ a reas e zilez abalamour ma oa bet heuget gant moustrerezh ar saozon war an emsavidi iwerzhoned. Goude se e en em renkas barzh tu ar republikaned.
E 1918 eo bet dilennet evit ar parlamant evel ezel eus ar strollad Sinn Féin evit ranvro Kornog Wicklow. Harzet e voe e miz C'hwevrer 1919 en abeg d'un emzalc'h dispac'hus. Met en em zivarc'hañ a reas diouzh toull-bac'h Mountjoy e pad devezh St. Patrick. Leuskel a reas ur gerig d'ar gouarnour e lec'h ma displege e oa aet kuit abalamour da ziskoñfort e doull-kambr. Ha goulenn a reas dezhañ e vefe losket e aferioù da gostez a-raok ma adkemerfe anezho. Adpaket eo bet e miz Genver 1920, kondaonet da deir bloaz toull-bac'h, met dieubet e-pad distaoliadeg meur miz Gouere 1921.
Roet eo bet dezhañ karg maodiern al labour douar ha diwezhatoc'h hini aferioù an estrenvro. Barton oa un ezel eus ar strollad kanaded kaset da Londrez evit tabutoù war ur feur-skrid hag e sinadur. Sinañ a reas ar skrid gant e strollad ar 6 a viz Kerzu 1921, en ur laret diwar-benn an emglev "as the lesser of two outrages forced upon me and between which I had to choose" (dre vras: ar gwellañ gloaz etre div hag am eus bet da zibab etrezo". Met en desped da-se e en em renkas barzh tu Éamon de Valera e-pad ar brezel diabarzh.
Gounit a reas an dilennadegoù evit ar parlamant iwerzhonat e miz Even 1922, met ne gemeras ket e garg ha dilezel a reas ar bolitikerezh evit dont da vezañ barner. Ur c'harg en oa en Agricultural Credit Corporation eus 1934 betek 1954. Barton a varvas en e di e-barzh ranvro Wicklow an 10 a viz Eost 1975, pa oa 94 bloaz. Barton oa an diwezhañ siner bev c'hoazh eus ar feur-skrid iwerzhono-saoz. Éamon de Valera, hag a oa ivez endalc'het gant afer ar feur-skrid, a varvas 19 devezh diwezhatoc'h, an 29 a viz Eost 1975.

