Anv-verb danevelliñ

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

Implijet e vez an anv-verb en danevelliñ e brezhoneg :

  • war-lerc’h un araogenn, da pe o ;
  • war-lerc’h ha,
  • hep araogenn ebet, pe hep ha.

Taolenn

[kemmañ] Talvoudegezh

Un droienn skañv eo, implijet e-lec'h ar frazenn ordinal, evit kontañ (pe danevelliñ) oberoù graet buan peurvuiañ. Stank e vez kavet dindan pluenn ar gwellañ skrivagnerien-bobl, evel:

Talvoudus eo evit degas lusk en ur skrid, gant ma vo implijet mat, ha graet e vez gant an doare-se er yezh komzet ken-ha-ken.

[kemmañ] War-lerc’h “da”

Peurvuiañ e krog ar frazenn gant ha, un doare d'he liammañ ouzh ar frazenn a-raok.

  • Hep anv-verb (hep ar verb mont peurvuiañ, ral e welet en hevelep troiennoù)
    • Hag hi d’ar gêr raktal, KAB 2/20
    • Hag ar jeant d’ar marchosi, KAB 3/16
    • Ha Marjan d’ar park, teñval he fenn, … Ha Yann d’ar c’hraou, DC’H 117
    • Hag eñ er-maez.
  • Dirak un anv-verb en danevelliñ:

a) Hep rener (anavezet eo, diskuliet eo bet en ur frazenn a-raok).

  • Ha da deurel o chupennoù d’an traoñ, ha da gregiñ kerkent, KAB 1/45
  • Ha da gousket, KAB 2/20
  • Ha da nijal arre dreist ar c’hoadoù ha dreist ar mor, KAB 2/29

b) Gant ar rener

  • Hi da saludiñ ‘r c’hloareg, SBI 1/192
  • Hag hi d’o c’has d’ar gêr, SBI 2/140
  • Hag Arzhur da c’hoarzhin o welet kement-se, KAB 1/32
  • Hag eñ da son gant e violoñs, KAB 1/97
  • Hag ar paotr kozh da sevel war ar c’hleuz, KAB 1/223
  • Ha kerkent an teir flac’h da redek, KAB 1/223
  • Hag ar c’hi da c’hrognañ, da skrignañ e dent, ha da lampat gantañ, KAB 2/20
  • Ha me da goach ma fenn ‚vel un inosantez, TBP 1/47
  • Ha Jenovefa gaezh da c’harmat, TBP 1/62
  • Ha me o tapout ma botoù em dorn ha da garzhañ fonnusañ ma c’hallen, TBP 2/163
  • Ha hi da c’houlenn diganin…, TBP

-Gant met

  • Met kerkent ar vugale da laret, KAB 2/17

-Gant setu:

  • Setu glac’haret ar roue, ha da ouelañ, ha da sachañ ar blev eus e benn, KAB 1/101
  • Setu hi troet en un evn bihan glas ha da darnijal en-dro d’an daol oc’h ober « drik ! … driik ! … », KAB 1/105
  • Setu an div all da c’hoarzhin o klevet kement-se, KAB 1/203
  • Ha setu ar merc’hed da dont d’ar red, KAB 1/223
  • Setu an holl da c’houlenn digantañ keloù eus e c’hoar, KAB 1/283

[kemmañ] War-lerc’h “o”

  • En droienn Ha … o… :
    • Hag eñ o c’houlenn digantañ …, Nag hemañ o respont dezhañ, …, Hag eñ o c’houlenn diouti,…, SBI 1/124
    • Ha me o c’houlenn outi…Hi o laret din…ha me o vont ganti, SBI 1/204
    • Hi o sevel eus he gwele, SBI 2/114
    • Hag hi o respont din-me, SBI 2/114
    • Ha me o c’houlenn onti ha dimezet e oa, Hag hi o respont din-me, SBI 2/114


  • Hag eñ o vont da skeiñ ganin.
  • Hag eñ o tapout ar verc’h hag o pokat dezhi ivez, KAB 2/22
  • Hag eñ o tistreiñ ouzh ar plac’h ar gambr, KAB 2/56
  • Hag ar jeant d’ar marchosi, o vallozhiñ ken a grene ar c’hastell gantañ, KAB 3/16
  • Hag eñ o tarc’heiñ un taol bazh gantañ hag o troc’hañ anezhañ etre c’hwec’h tamm, TBP 1/169
  • Hag eñ o reiñ ur vazhad all dezhañ hag o rannañ e benn etre daou damm, TBP 1/169
  • Ha me o krial a-bouez ma fenn, TBP 1/208
  • Hag eñ o kouezhañ war e benn er penton, TBP 1/225
  • Ha hi o tarc’heiñ ar gontell a-droujouez war an daol, TBP 2/12
  • Hag ar c’hi o lammout gant ar paotr-saout, TBP 2/208


-En droienn setu … o … .

  • Ha setu an êgl kerkent o tont da nijal a-us dezhañ ha da dreiñ…, KAB 20
  • Ha setu int o vont d’an daoulamm ruz, KAB 1/83
  • Setu ma zad o tistreiñ d’ar gêr, KAB 1/85
  • Setu ar gwennilied o tegouezhout, YBB 190
  • Setu ar person o tont, TBP 2/208, 209

[kemmañ] War-lerc’h “ha”

  • Hag int ha lammat gantañ.
  • Hag eñ ha mont en hent, hag ar pilhaouer ha foetañ e loen.
  • Hag eñ ha bale, KBSA;


[kemmañ] Hep araogenn ebet dirak

A-wechoù e kaver ar rener gant an anv-verb hepmui:

  • Hag eñ ober gaol kuit (Gabriel Milin).

(da gempenn ha da skañvaat)