Amfipolis

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

E men emañ Amfipolis
E men emañ Amfipolis
Commons
Dafar ouzhpenn a-fet an tem-mañ a vez kavet e-barzh Wiki Commons


Amfipolis (Ἀμφίπολις}} / Amphípolis e gregach) a oa ur geoded hellazat e reter Makedonia .

Savet e oa en ur gompezenn war lez ar stêr Strimon, 4 km en hanternoz d'an aber e mor Egea.

Krouet e voe en 437 kent J.-K., ha dilezet war-dro an VIIIvet kantved eus hon amzer.

Taolenn

[kemmañ] En orin ar geoded

Aber ar stêr Strimon hag ar gimnazion adalek akropol Amfipolis
Aber ar stêr Strimon hag ar gimnazion adalek akropol Amfipolis

A-hed an VIIIvet kantved kent JK edo Aten o klask astenn he beli war Trakia, ur vro a-bouez dezhi abalamour d'an danvezioù krai a oa enni, ar metaloù (aour hag arc'hant) eus menez Pangea, ar c'hoad da sevel listri, hag abalamour ma oa war an hent war-du an Hellespontos hag ar Mor Du a zeue drezañ ed eus bro ar Skited.

Goude c'hwitet ar c'hentañ taol-arnod da drevadenniñ ar vro e 497 kent J.-K. graet gant tirant Miletos, Histie, e voe savet o zrevadenn gentañ gant Ateniz en Ennéahodoï (Nav hent) e 465 kent J.-K., met lazhet e voe an dek mil trevadenner gant an Draked (Toukidides I, 100, 3). Graet e voe un eil arnod e 437 kent J.-K. er memes lec'h dindan renerezh Hagnon, mab Nikias, o kemer harp war porzh Eion, e genoù ar ster Strimon, ul lec'h a oa bet implijet gant ar Bersed dija, kemeret gant Kimon ha deuet da vezañ ur c'hontouer atenat.

Taolenn eus Amfipolis
Taolenn eus Amfipolis

.

[kemmañ] Gerdarzh

Amfipolis, pe « en-dro da gêr », zo bet kaoz vras diwar-benn hec'h anv gant ar c'heriadurourien, en desped d'an displegadurioù sklaer roet gant Thucydide (IV.102.3) : en un notenn eus ar Souda (a gaver ivez e Leksikon Photius) e lenner un ali all diwar un displegadur bet roet da gentañ, hervez Harpokration, gant Marsyas Pella (FGrH 135/6), ha gouez dezhañ e vije bet kalz a dud o chom en-dro da gêr.

Aliesoc'h e vez degaset da soñj un displegadur aesoc'h da gredién, bet roet gant ar yezhadurour Julius Pollux (Onomasticon, 9.27.5) : tost e vije bet kêr ouzh ur strizh-douar, pe ur roudour.


[kemmañ] Gwelout ivez

[kemmañ] Pennadoù kar

  • Aloubadegoù Perdiccas II Makedonia  : Amphipolis kemeret gant Brasidas

[kemmañ] Lennadurezh

  • L. Heuzey, H. Daumet, Mission archéologique de Macédoine, Paris, 1876 ;
  • N. Zikos, Amphipolis paléochrétienne et byzantine, Athènes, 1989 (guide archéologique) ;
  • D. Lazaridis :
    • Amphipolis, Athènes, 1986 (guide archéologique),
    • La cité grecque d'Amphipolis, in Comptes-rendus de l'Académie des Inscriptions et des Belles-Lettres (CRAI) 1977, 194-214 ;
  • (en) M. Hatzopoulos, Macedonian Institutions under the King, Athènes, 1996 ;
  • (en) A. Dunn, “From Polis to Kastron in Southern Macedonia: Amphipolis, Khrysoupolis, and the Strymon Delta”, Castrum 5, Archéologie des espaces agraires méditerranéens au Moyen-Âge, Murcie, 1992, 399-413.

[kemmañ] Liammoù diavaez

Commons
Dafar ouzhpenn a-fet an tem-mañ a vez kavet e-barzh Wiki Commons