Kensonenn drekstaon dre serriñ divouezh

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

LFE – niverenn 109
LFEunicode k
LFE – skeudenn {{{imagesize}}}
X-SAMPA k
Kirshenbaum k
Selaou 

Unan eus ar c'hensonennoù e taolennoù ofisiel al lizherenneg fonetikel etrebroadel ganti un arouezenn ispisial eo ar gensonenn drekstaon dre serriñ divouezh treuzskrivet [k] hervez reolennoù al LFE, ganti an niverenn dave 109.

Kavet e vez stank-tre ar fonenn [k] e yezhoù ar bed ha gant an darn vrasañ anezhe e vez implijet un doare [t] d'an nebeutañ evel fonem ha lies gwezh e kaver yezhoù, da skouer an holl yezhoù indez-aryek komzet en India en o zouez an hindeg, ma vez implijet gante meur a doare [k] disheñvel enebiet an eil re ouzh ar re all war al live fonologel, da skouer un [k] plaen enebiet ouzh un [k] c'hwezhet.

E yezhadur ar brezhoneg emañ liammet ar fonem-mañ ouzh ar e fonem mouezhiet par [g] dre ar c'hemmadurioù dre vlotaat hag ouzh ar fonem dre daravat [χ/h] dre ar c'hemmadur dre c'hwezhañ (sellit ivez ouzh ar pennad: "Dereziadur kensonennel"):

[k] > [g]
"ki" > "da gi"
[k] > [χ]
"ki" > "ar c'hi"

Hervez reolennoù fonotaktikel ar brezhoneg e vez divouezhiet atav, evel an holl kensonennoù dres serriñ hag ivez ar kensonennoù dre c'hwitellat, e dibenn ur ger pe c'hoazh dirak ur gensonenn divouezh all (sellit ouzh ar pennad: "Liveadur").

[kemmañ] Doareoù resis

LFE Deskrivadur
k plaen
c'hwezhet
staonkaet
gweuzet
didarzh
dre strakal


[kemmañ] Skouerioù

  • Brezhoneg ki [ki:]
  • Abc'hazeg: ақалақь [ˈakalakʲ], "ar gêr"
  • Ahtnaeg: gistaann [kɪstʰɐːn], "c'hwec'h"
  • Arabeg: ﻛﺎﻥ [kæːnæ], "bezañ"
  • Bulgareg: как [kak], "penaos"
  • Tchekeg: kost [kost], "askorn"
  • Gallegh: cabinet [kabinɛ], "burev"
  • Finneg: kakku [kɑkːu], "gwastell"
  • Jorjieg: ვა [kʰva], "maen"
  • Alamaneg: Käfig [ˈkʰɛːfɪç], "kaoued"
  • Gresianeg: κακαβιά [ka.kaˈvʝa], "soubenn pesk"
  • Hungareg: akkor [ɑkːor], "neuze"
  • Italianeg: casa [ˈkaza], "ti"
  • Japaneg: 鞄 (kaban) [kabaɴ], "sac'h-dorn"
  • Pachtoueg: ﻛﺎﻝ [kɑl], "bloaz"
  • Poloneg: kość [kɔɕʨ], "askorn"
  • Portugaleg: corno [ˈkoɾnu], "korn"
  • Ruseg: короткий [kʌˈrotkʲɪj], "berr"
  • Spagnoleg: casa [ˈkasa], "ti"
  • Svedeg: ko [ˈkʰuː], "buoc'h"
  • Turkeg: kulak [kulɑ̟k], "skouarn"

[kemmañ] Gwelit ivez:


  Kensonennoù Gwelit ivez: LFE, Vogalenn  
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Kevig Drekkevig Tro-gil Staon Drekstaon Huged Lañchenn Ankoue Troc’h-avel Nann-skeventel hag arouezennoù all
Dre fri m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
Dre serriñ p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal 
Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ
Dre froumal ʙ r ʀ Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ
Dre stlakat ѵ̟ ѵ ɾ ɽ Kendistaget dre daravat ɕ ʑ ɧ
A-gostez dre daravat ɬ ɮ Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ
A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonennoù ma kreder dibosubl o c'havout.