Rhyfel Libanus 2006
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Gwrthdaro milwrol yn Libanus a gogledd Israel oedd Rhyfel Libanus 2006, a elwir hefyd yn Rhyfel Gorffennaf[1] yn Libanus ac Ail Ryfel Libanus[2] yn Israel. Y brif frwydrwyr oedd lluoedd parafilwrol Hizballah a lluoedd arfog Israel. Dechreuodd y gwrthdaro ar 12 Gorffennaf 2006, a pharhaodd nes cadoediad gan y Cenhedloedd Unedig ar 14 Awst 2006, er daeth i ben yn ffurfiol ar 8 Medi pan gododd Israel ei blocâd llyngesol ar Libanus.
Dechreuodd y gwrthdaro ar ôl i Hizballah saethu rocedi Katyusha a morterau tuag at bentrefi Israelaidd ar y goror Israelaidd-Libanaidd,[3] i ddargyfeirio sylw o uned Hizballah arall a wnaeth cipio dau filwr Israelaidd, a lladd tri arall. Dywedodd Hizballah wnaethant cipio'r milwyr y tu fewn i Libanus. Ceisiodd lluoedd Israel i achub y milwyr ond roeddent yn aflwyddiannus, a chollant pump mwy yn yr ymgais. Anafwyd pum milwr a phum sifiliad arall yn yr ymosodiadau. Ymatebodd Israel gyda chyrchoedd awyr a thân arfau trwm ar dargedau yn Libanus, a ddifrodwyd isadeiledd Libanaidd, yn cynnwys Maes Awyr Rhyngwladol Rafik Hariri a ddefnyddiodd Hizballah i mewnfudo arfau yn ôl awdurdodau Israel, blocâd awyr a llyngesol,[4] a goresgyniad tir de Libanus. Yna lawnsiodd Hizballah mwy o rocedi i ogledd Israel a a buont yn rhyfela'n herwfilwrol yn erbyn Lluoedd Amddiffyn Israel.[5]
Bu'r gwrthdaro yn gyfrifol am ladd dros fil o bobl, y mwyafrif yn Libaniaid, difrodi isadeiledd Libanaidd yn ddifrifol, dadleoli 700 000-915 000 o Libaniaid,[6][7][8] a 300 000-500 000 o Israeliaid,[9][10][11] ac aflonyddu bywyd pob dydd ar draws Libanus a gogledd Israel. Hyd yn oed ar ôl y cadoediad, parhaodd llawer o Dde Libanus i fod yn annrhigiadwy oherwydd peryg bomiau clystyrau oedd heb ffrwydro. Ar 1 Rhagfyr 2006, amcangyfrifwyd 200 000 o Libaniaid i ddal i fod wedi'u dadleoli'n fewnol neu'n ffoaduriaid.[12]
Ar 11 Awst 2006, cytunwyd ar Benderfyniad 1701 y CU yn unfrydol gan Gyngor Diogelwch y Cenhedloedd Unedig fel ymgais i dod i derfyn ar y gwrthdaro. Bu'r penderfyniad, a gytunwyd ar gan lywodraethau Libanus ac Israel yn y diwrnodau dilynol, yn galw ar ddiarfogiad Hizballah, enciliad Israel o Libanus, ac i filwyr Libanaidd a Llu Dros Dro y Cenhedloedd Unedig yn Libanus (UNIFIL) mwy o faint cael eu lleoli yn ne Libanus. Dechreuodd fyddin Libanus lleoli milwyr yn ne Libanus ar 17 Awst 2006. Codwyd y blocâd ar 8 Medi 2006.[13] Ar 1 Hydref, 2006, enciliodd y mwyafrif o luoedd Israel o Libanus, er bu rhai olaf y fyddin yn parhau i feddiannu goror-bentref Ghajar[14] tan 3 Rhagfyr 2006.[15] Yn ystod yr amser ers cyflawniad Penderfyniad 1701 dywed llywodraeth Libanus a'r UNIFIL ni fyddent yn diarfogi Hizballah.[16][17][18]
[golygu] Gweler hefyd
- Gwrthdaro Israel-Gaza 2006
- Gwrthdaro Israelaidd-Libanaidd
- Gwrthdaro Arabaidd-Israelaidd
- Hanes Libanus
- Hanes Israel
- Hanes y Dwyrain Canol
[golygu] Cyfeiriadau
- ↑ AFP (2006). Timeline of the July War 2006. The Daily Star. Adalwyd ar 15 Medi, 2006.
- ↑ Gweler, e.e., Yaakov Katz, "Halutz officers discuss war strategy," Jerusalem Post, 5 Medi, 2006, tud. 2
- ↑ http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3275180,00.html
- ↑ Lebanese Premier Seeks U.S. Help in Lifting Blockade. The Washington Post (24 Awst 2006).
- ↑ "Computerised weaponry and high morale", The Guardian, 11 Awst, 2006.
- ↑ Humanitarian Factsheet on Lebanon. Adran Gwybodaeth Gyhoeddus y Cenhedloedd Unedig (16 Awst, 2006). Adalwyd ar 10 Mawrth, 2007.
- ↑ "Israeli Army Chief Admits Failures", BBC, 24 Awst, 2006.
- ↑ The War on Lebanon. Lebanon United. Adalwyd ar 20 Mawrth, 2007.
- ↑ Hizbullah attacks northern Israel and Israel's response. Gweinyddiaeth Materion Tramor Israel (Awst, 2006). Adalwyd ar 2 Hydref, 2006.
- ↑ Middle East crisis: Facts and Figures. BBC (31 Awst, 2006). Adalwyd ar 20 Mawrth, 2007.
- ↑ "Israel says it will relinquish positions to Lebanese army", USA Today, 15 Awst, 2006.
- ↑ Humanitarian Assistance to Lebanon (3 Tachwedd 2006). Adalwyd ar 17 Tachwedd, 2006.
- ↑ Pannell, Ian (9 Medi 2006). Lebanon breathes after the blockade. BBC. Adalwyd ar 9 Hydref, 2006.
- ↑ UN peacekeepers: Israeli troops still in Lebanon, CNN
- ↑ Israel to quit Lebanon border village -officials. Reuters (3 Rhagfyr). Adalwyd ar 3 Rhagfyr, 2006.
- ↑ Who Will Disarm Hezbollah?. Spiegel Online (16 Awst). Adalwyd ar 10 Ionawr, 2007.
- ↑ Indonesia refuses to help disarm Hezbollah in Lebanon. People's Daily Online (19 Awst). Adalwyd ar 10 Ionawr, 2007.
- ↑ U.N. commander says his troops will not disarm Hezbollah. International Herald Tribune (18 Medi). Adalwyd ar 10 Ionawr, 2007.
[golygu] Cysylltiadau allanol
- BBC Arlein | Newyddion | Pan yw heddwch ar chwâl
- BBC Arlein | Newyddion | Libanus: Dyddiadur dioddefaint
|
|
|||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||

