Capel Celyn

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Pentref yng Ngwynedd a gafodd ei foddi yn 1965 i greu cronfa ddŵr (Llyn Celyn) ar gyfer trigolion Lerpwl oedd Capel Celyn. Cyn ei foddi yr oedd yno gymdeithas ddiwylliedig Gymreig, gan gynnwya capel, ysgol, swyddfa bost a deuddeg o ffermydd a thir a oedd yn perthyn i bedair fferm arall; rhyw 800 erw i gyd.

Penderfynnodd Corfforaeth Dinas Lerpwl greu argae yng Nghwm Tryweryn yng nghanol y 1950au. Ar y 3 Gorffennaf 1957 cafodd mesur a oedd wedi ei noddi gan y gorfforaeth ei ail ddarlleniad yn y Ty Cyffredin. Roedd y mesur yn caniáu prynu'r tir yn orfodol. Ni wnaeth un aelod seneddol o Gymru gefnogi'r mesur, ond cafodd gefnogaeth gref oddi wrth Henry Brooke a oedd ymhlith pethau eraill yn gyfrifol am faterion Cymreig, Harold Wilson Bessie Braddock a Barbara Castle. Ffurfiwyd Pwyllgor Amddiffyn ac ymhlith ei gefnogwyr roedd Lady Megan Lloyd George, T.I.Ellis, Sir Ifan ab Owen Edwards Gwynfor Evans a'r aelod seneddol lleol [[T.W. Jones.

Cafwyd tair ymgais i ddifrodi offer oedd yn cael eiu defnyddio i adeiladu'r argae yn 1962 ac 1963 a carcharwyd tri am hynny.    Eginyn erthygl sydd uchod. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.

[golygu] Cysylltiadau allanol

Ieithoedd eraill