Boarische Voiksmusi
Aus Wikipedia
[dro wärkln] D Gwetschn:
D Gwetschn is a Inschtrument zum ziang und zum drugga. In manche Gegndn weads aa Ziach gnennnt. Beim ziang und drugga werd d Luft ausm mittlan Teil vo da Gwetschn ("Balg") durch jewåis den Luftschlitz druggd, den wo ma mid de Tasten auf da rechtn Seitn vo da Gwetschn aufmacha ko. Dann rennt de Luft an aran dünna Bladl vorbei, des wo dann as schwinga ofangd. Des gibt dann an Ton. Auf da linggn Seitn gibts aa no a bår Knepfal. De wenn ma druggd bassiert eigendlich as gleiche wia auf da andan Seitn, bloß dass de Töne, de wo dann aussa keman, a guads Stigge diaffa und a voia klingan. Des liegt do dro, dass wemma do oa Tastn druggd glei 3 Diale aufmachan und desweng glei 3 Töne, de wo zambassn, aussa keman.
[dro wärkln] As Hackbredl:
As Hackbrettl is a anders Inschtrument, des wo bsundas in da boarischn Voiksmusi gern hergnumma werd. Es hod de Form von aran gleichschenklign Trabez. De Töne kemman von vui Soaddn, de wo vo oana schrägn Seiddn von dem Inschtrument zur andan gschband san. De Soaddn san imma in Dreia- oda Vieragrubbn zamdo und so gschdimmd, dass aa åiwe de, de wo beinanda san, von Ton her zambassn. Zum spuin nimmt ma zwoa kloane Schläga zwischn an Zeige- und an Mittlfinga. Mit dene haut ma dann åiwe auf de Soaddn. Umso weida auffe, dass ma dann auf de Soaddn kimmt, umso häa werd da Ton.
[dro wärkln] D Glarinettn:
D Glarinettn is a weid vabreitetes Hoizblosinschument in da bayrischn Voiksmusi. A Ton kimmt do raus, wenn ma durch Luftstrom des Hoizbladdl am Mundstückl in Schwingungen bringt. Normal wern Glarinettn aus Grenadillhoiz hergstellt. Des bsondare an dem Hoiz is, dass es a hähare Dichtn hod ois Wassa. Außadem nimmt des Hoiz wenig Feichtigkeit auf, wenns moi druggad woan is. Desweng is des ganz guad fürn Inschdrumendnbau geeignet. Es gibt oba a Blasik- und Metallglarinettn. De Klappn san aus Neisilba, Silba, Messing oda wer ses leistn ko Goid. In da Voiksmusi oda Danzlmusi is neba de B-Glarinettn a ganz oft a Es-Glarinettn im Einsatz. De klingt no a weng häha.

