Zehirli mantarlar
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Konu başlıkları |
[değiştir] Yanlış inanışlar
Bir mantarın zehirli olup olmadığının teşhisi için genel bir kural yoktur. Halk arasında zehirli mantarların tanınması ile ilgili söylenen kurallar ise yanıltıcı olabilir. Örneğin:
- Parlak ve canlı renklidirler: Yanlış. Ölümcül derecede zehirli olan Amanita virosa beyazdır.
- Zehirli mantarlar böceklenmez: Yanlış. Omurgasızlar için zehirli olmayan bazı mantarlar insanlar için tehlikeli olabilir. Örneğin Amanita phalloides en çok ölüme neden olan mantar olmasına karşın sıklıkla böcek larvaları da barındırır.
- Gümüş veya soğana temas edince kararır: Yanlış. Tüm yaşlanan mantarlar genelde kararmaya meyillidir.
- Kokuları ve tatları çok kötüdür: Yanlış. Çoğu zehirli mantar lezzetli ve hoş kokuludur.
- Yeterince pişirilince zehiri geçer: Yanlış. Bazı zehirlerin kimyasal yapısı ısıya dayanıklıdır. pişse bile etkilerini kaybetmez.
Dolayısıyla mantar zehirlenmelerinden belirli bir kuralı yoktur, bu yüzden kesin olarak teşhis edilmemiş olan veya şüpheli mantarların yenmemesi gerekir.
Bazı mantarlar sadece alkolle beraber alındığı zaman zehirleyici özelliğe sahiptir.
[değiştir] Mantar Toksinleri
Zehirli mantarların toksinleri yapısal açıdan iki gruba ayrılmaktadır. Bu iki grup içinde çok sayıda zehirleyici madde çeşitleri bulunur. Bu maddeler değişik türlerde zehirlenmelere yol açar. Bugüne kadar yapılan çalışmalara göre mantar zehirlenmeleri 9 Grup altında toplanmıştır.
- Azot içeren bileşikler
- Terpenler
- Antrakinonlar
- Azotsuz bileşikler
- Oksolanlar
- Azot heterosiklik bileşikler
- Amid ve peptidler
- N-N bağlı bileşikler
[değiştir] Mantar Zehirlenme Tipleri
- Falloides sendromu (Amanita Phalloides mantarı)
- Orellanus sendromu
- Giromitra sendromu
- Muskarin sendromu (Amanita muscaria mantarı)
- Pantherina sendromu (Amanita Pantherina mantarı)
- Psilosibin sendromu
- Koprinus sendromu
- Paksillus sendromu
- Gastrointestinal sendrom
[değiştir] Zehirlenme tiplerine göre bazı mantarlar
[değiştir] Cyclopeptide Zehirlenmeler
Dünyada ölümle sonuçlanan zehirlenmeler bu mantarlar nedeniyle gerçekleşmektedir. Semptomlar şu şekilde gelişir:
- 6-24 saat (genelde 10 saat civarı) hiçbir etki görülmez.
- İlk semptomlar ishal, karın bölgesinde kramplar, mide bulantısı ve kusmadır.
- İlk semptomlarda azalma görülür, iyileşmenin başladığı düşünülür
- Karaciğer ve böbrek yetmezliği başgösterir. Hasta bu safhada ölebilir.
- Amanita
- Amanita verna
- Amanita phalloides
- Amanita virosa
- Amanita bisporigera
- Amanita ocreata
- Galerina
- Galerina autumnalis
- Galerina marginata
- Galerina venenata
[değiştir] Monomethylhydrazine Zehirlenmeler
Semptomlar:
- mide bulantısı ve kusma
- Kanlı ve sulu ishal
- Kas krampları
- Karın bölgesinde ağrı
Ciddi durumlarda ise karaciğer yetmezliği, yüksek ateş ve koma gibi ağır semptomlar görülebilir ve ölüm yenildikten sonra 2-4 gün sonra gerçekleşir.
- Gyromitra
- Gyromitra ambigua
- Gyromitra brunnea
- Gyromitra californica
- Gyromitra caroliniana
- Gyromitra esculenta
- Gyromitra fastigiata
- Gyromitra gigas
- Gyromitra infula

