Tsitsit

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Musevilik
Musevi felsefesi
İnanç esaslarıSeçilmişlik • Alaha
Tanrı • Kabala
Mesih  •  Musevi ahlakı  •  Kader
Kaşerut  •  Tevazu  •  Minyan  •  Tsedaka
Dini metinler
Tevrat/Tora  •  Tanah  •  Talmud  •  Zohar
Humaş  •  Sidur  •  Mişna Tora  •  Arba Turim
Şulhan Aruh  •  Tosefta  •  Mişna Berurah
Tanya  •  Midraş  •  Piyutim
Kutsal Şehirler
Kudüs  •  Safed  •  Hebron  •  Tiberia
Musevi Bayramları
Şabat  •  Roşaşana  •  Yom Kippur  •  Sukot
Simhat Tora  •  Hanuka •  Asara BaTevet
Tu Bişvat  •  Purim  •  Pesah
Şavuot  •  9 Av  •  Şaloş Regalim
Önemli şahsiyetler
Avraham  •  Moşe  •  Dvora  •  Rut  •  David
Şlomo •  Eliyahu  •  İlel  •  Şamay  •  Raşi
İbn Ezra  •  Rif  •  Ramban  •  Gersonides
Saadia Gaon  •  Rambam
Baal Şem Tov  •  Tosafistçiler
Yosef Alba  •  Yosef Karo  •  Ovadia Yosef
Dini roller
Kohen  •  Haham  •  Hazan  •  Mohel
Dayan  •  Maşgiah  •  Roş yeşiva  •  Gabay
Şohet  •  Menaker  •  Kabar  •  Tokea
Dini binalar
Tapınak  •  Sinagog  •  Mikve
Musevi Ayin sistemi
Musevi Ayinleri  •  Şahrit
Minha  •  Ma'ariv (veya Arvit) •  Avdala
Musevi dilleri
İbranice · Ladino · Yidiş
Aramice · Yahudi Arapçası
Musevi etnik bölünmeler
Aşkenaz Museviler · Sefarad Museviler
Parsim · Buhara Musevileri
Doğulu Museviler · Temani
Musevi mezhepleri
Musevilik  •  Karaylar  •  Samaritler
Tutucu musevilik  •  Ortodoks Musevilik
Hasidizm  •  Beta Israel
Reformist musevilik  •  Hümanist musevilik
Yeniden yapılanmacı musevilik


Aşkenaz usulü tsitsit
Aşkenaz usulü tsitsit

Tsitsit (İbranice: ציצת veya ציצית Aşkenazlar Tzitzis şeklinde okur): Musevi erkeklerinin sabah dualarında giydikleri Tallit ve dindar musevilerin içlerine giydikleri Tallit Katan (Küçük Talet)'in 4 ucuna takılmış püskül.

Tevrat'ta geçen "Elbiselerinin dört köşesine püsküller koyacaksın" emrinden dolayı Museviler köşeleri olan giyeceklere püskül takmak zorundadır, zamanla bu emir elbisenin içine, baştan geçirilerek giyilen 4 köşesinde püskül olan "Tallit Katan"'a dönüşmüştür. Aşkenazlar içlerine giydikleri bu Tallit Katan'ın tsitsitlerini gömleklerinin dışına çıkartıp sarkıtırlarsa da Sefarad'lar dışarıya çıkartmazlar.

Tallit'in ve Tallit Katan'ın dört köşesinde özel biçimde bağlanmış bu püsküllere İbranice'de tsitsit adı verilir bu püsküllerin her biri 8 ipten oluşur ve her püsküldeki düğüm sayısı 10-5-6-5 olacak şekildedir bu da Tanrı'nın isminin İbranice'deki yazılışı olan YHWH harflerinin rakamsal karşılıklarına denk gelmektedir. Tallit'i üzerine takan kişi doğal olarak Tanrının varlığını sürekli düşünecektir ve hissedecektir.


Tsitsit yapılırken 8 ipten bir tanesi diğerlerinden uzun tutulur 4'erli ayrılır ve Tallit'in 4 kenarına açılmış deliklerden geçirilir önce 2 düğüm atılır, sonra uzun ip diğerinin üzerine 10 defa sarılır, sonra 2 düğüm daha atılır bu sefer uzun olan ip diğerlerinin üzerine 5 defa sarılır, 2 düğüm daha atılır uzun ip diğerlerinin üzerine 6 defa sarılır, 2 düğüm daha atılır 5 defa sarılır ve en son 2 düğüm daha atılarak Tsitsitlerin biri tamamlanır, bu iş yapılırken konuşulmaması gerekmektedir.


Eski dönemlerde bu 8 ipten bir tanesi mavi olurdu, bir deniz hayvanından elde edilen bu boyanın tonu konusunda farklı görüşler olduğundan günümüzde tsitsitler sadece beyaz ipten yapılır. Ancak Karay Musevileri ve bazı cemaatler hala mavi ipi kullanırlar.