Türkçe'de fiil
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Konu başlıkları |
[değiştir] Haber kipleri
Haber kipleri için, oluşun veya hareketin zaman ve şahsa bağlı olarak meydana geldiğini bildiren kiplerdir. Bunlara bildirme kipleri de denir.
[değiştir] Belirli (-di'li) Geçmiş Zaman Kipi
Eylemin sözün söylendiği andan, önceden yapıldığını, söyleyenin kesin inancıyla tam anlatrır:
- Fiillerde bulunan "-di, -du, -dü, -tu" ekleri -di'li geçmiş zamanı belirtirler.
- → Öğretmenimiz sınıfa geldi.
[değiştir] Belirsiz (-miş'li) Geçmiş Zaman Kipi
Eylemlerin sözden önce yapıldığını bildirir ancak, kesinlik olmayabilir. Söyleyen kendisi tanık olmamış, başkasından işitmiştir. Bu kip masallara yakışır.
- Fiillerde bulunan "-muş, -mış, -miş, -müş, ekleri -miş'li geçmiş zamanı belirtirler.
- → Okul bahçesinde üç tur koşmuş.
[değiştir] Şimdiki Zaman Kipi
Eylem ile anlatımın birlikte olduğunu bildiren zamandır
- Ders çalışıyorum. Alış veriş yapıyorum.
Şimdiki zaman kipinin eki "-yor" fiillere hiç değişikliğe uğramadan eklenir.
[değiştir] Gelecek Zaman Kipi
Eylem ile anlatımdan sonra yapılacağını bildiren zamandır
- Aynur tiyatroya gidecek. Gelecek zaman kipinin ses uyumuna göre "-acak, -ecek" tır
[değiştir] Geniş Zaman Kipi
Eylem her zaman yapılabileceğini bildiren zamandır
- Akşamları trene binerim.
Gelecek zaman kipinin ekleri "-ar, -er, -ır, -ir, -or, -ör, ur, -ür, -r" dir. ve bu sitenin sahibine thank you...!
[değiştir] Dilek Kipleri
Bir eylemin yapılması ya da bir oluşun meydana gelmesini dilek anlamı vererek anlatan kiplerdir. Dörde ayrılır:
[değiştir] Gereklilik Kipi
Bir iş, oluş veya hareketin gerekliliğini anlatır. Ekleri ses uyumuna göre "-meli, -malı" dır.
- Haftada bir kitap okumalıyım
[değiştir] İstek Kipi
Bir iş, oluş veya hareketin yapılmasının, olmasının istendiğini belirten kiptir. Ekleri ses uyumuna göre "-e, -a" dır
- Şimdi affını yazayım
[değiştir] Dilek Şart Kipi
Bir dilek ve şartın anlamı bulunmaktadır. İş veya oluşun, hareketin meydan gelmesi bir şarta bağlıdır. Ekleri ses uyumuna göre "-se, -sa" dır.
- Okusa da babası gibi, adam olsa.
[değiştir] Emir Kipi
Bir iş, oluş veya hareketin olmasını, yapılmasını veya yapılmamasını emretmek için kullanılır.

