Stefan Zweig

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Stefan Zweig, Avusturyalı yazar


[değiştir] Hayatı

1881'de Viyana'da doğmuştur. Babası varlıklı bir sanayici olan Stefan Zweig, küçük yaşlardan itibaren kültür ve edebiyat alanında eğitim görmeye başlamış İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Latince ve Yunanca öğrenmiştir. Viyana ve Berlin üniversitelerinde felsefe öğrenimi görmüştür. İlk şiirlerini lisedeyken Hugo von Hofmannsthal'ın ve Rainer Maria Rilke'nin eserlerinin etkisiyle yazmıştır. 1901'den sonra Fransızca yazan Paul Verlaine ve Baudelaire'in şiirlerini Almancaya çevirmiştir. İsrail'in kurucusu Theodor Herzl ile tanışmış ve dost olmuştur. Gazetelerda muhabirlik yapmıştır. 1907-1909 yılları arasında Seylan, Gwaliar, Kalküta, Benores, Rangun ve Kuzey Hindistan'ı gezmiş, bunu, 1911'deki New York, Kanada, Panama, Küba ve Porto Riko'yu kapsayan Amerika yolculuğu izlemiştir. 1914 yılında Belçika'ya Emile Verhaeren'in yanına gitmiştir .

Birinci Dünya Savaşı'nda (1914-1917) gönüllü olarak Viyana'da savaş karargâhında " Savaş Arşivine" memur olarak çalışmıştır. Savaştan sonra Avusturya'ya dönerek Salzburg'a yerleşmiştir. 1920 yılında, Frederike Von Winternit ile evlenmiştir. Stefan Zweig Salzburg'da yaklaşık 20 yıl yaşamıştır. Kapuzinerberg'in yamacındaki villasında geçirdiği yıllar Zweig'ın en verimli yıllarıdır. Kapuziner yokuşu, 5 numaradaki villayı Friderike ile evli olduğu yıllarda satın almıştır. Salzburg'da geçirdiği yıllardır Zweig'ı edebiyatta doruğa tırmandırmış, en güzel eserlerini, kente ve Salzach'a yukardan bakan iki katlı, ağaçlar arasına gizlenmiş villada yazmıştır. Kısa sürede ünlü insanlarla dostluk kurmuş, onları sık sık Salzburg'da konuk etmiştir. Romain Rolland, Thomas Mann, H.G. Wells, Hugo von Hoffmannstahl, James Joyce, Franz Werfel, Paul Valery, Arthur Schnitzler, Ravel, Toscanini ve Richard Strauss, Zweig'in konuğu olmuştur.

Salzburg'da geçen yıllarında Zweig Avrupa'nın düşünsel birliği için ağırlığını koymuş; makaleleriyle ve konferanslarıyla aşırılıklara karşı uyarılarda bulunmuş; diplomatik çevrelere, akıl ve sabır çağrısı yapmıştır. 1927'de Almanya'nın Münih şehrinde "Duygu Karmaşası", " Yıldızın Parladığı Anlar" ve " Tarihsel Baş Minyatür" adlı kitapları yayımlanmış, yine 1927'nin 20 şubat tarihinde "Rilke'ye Veda" başlıklı konuşmasını yapmıştır. 1928'de Leo Tolstoy'un 100. Doğum Yıldönümü Kutlamaları'na katılmak üzere Sovyetler Birliği'ne gitmiştir.

1933'de, Nazilerin yakmaya başladıkları kitaplar arasında Yahudi kökenli Zweig'ın eserleri de yer alıyordu. 1934'te Gestapo'nun villasını basıp, silah araması üzerine Zweig ülkesini terk etmek zorunda kalmış ve İngiltere'ye, Londra'ya yerleşmiştir. Ancak kendini burada da rahat hissetmemiştir.

Zweig 1937'de ilk karısı Frederike'den ayrılmış ve bir yıl sonra Portekiz'e yanında Lotte Altman adında bir kadınla gitmiştir. O sıralarda Avusturalya, Alman Reich'ına katılmış ve Zweig da İngiliz vatandaşlığına geçmek için müracaat etmiştir. 1939'da "Kalbin Sabırsızlığı" adlı romanı yayımlanmış ve Zweig da, Portekiz seyahatine birlikte çıktığı Lotte Altman ile evlenmiştir. 1940'ta İngiliz tabiiyetine girmiş, ikinci Dünya Savaşı sırasında New York'a, Arjantin'e, Paraguay'a ve Brezilya'ya gitmiştir. Zweig konferanslar için gittiği Brezilya'ya yerleşmeye karar vermiştir. Orada ünlü "Bir Satranç Öyküsü"nü kaleme almıştır. Stefan Zweig, 1941'de Montaigne üzerine çalışmaya başlamış ve "Dünün Dünyası-Avrupa Anıları" adlı otobiyografisini kaleme almıştır. “Dünün Dünyası” kitabı, 1900’lerin başında gençliğini yaşamış bir yazarın yaşadığı dünyanın asla eskisi gibi olmayacağını farkettiğinde eski günlere düzdüğü bir övgüdür.

Avrupa’nın içine düştüğü durumdan duyduğu üzüntü ve yaşamındaki düş kırıklıkları nedeniyle 22 Şubat 1942'de Rio de Jenairo'da karısı Lotte ile birlikte intihar etmiştir. Buna Hitler’in dünya düzenini kalıcı sanmasının verdiği karamsarlığın yanı sıra kendi dünyasının asla bir daha varolmayacağı düşüncesi neden olmuştur.

[değiştir] Çalışması

Zweig, üretken bir yazardır ve birçok konuda denemeler yapmıştır. Lirik şiirler yazmış, trajedi ve dram türünde sahne eserleri denemiş, özellikle biyografi alanında önemli eserler ortaya koymuştur. Freud ve psikolojiye olan ilgisi onu bu alana yöneltmiştir. Biyografi alanındaki çalışmaları dönemin birçok ünlü kişisinin hayatlarını gözler önüne sermiştir. Üç Büyük Usta: Balzac, Dickens, Dostoyevski; Kendi İçindeki Şeytanla Savaşanlar: Hölderlin, Kleist, Nietzsche; Romain Rolland; Marie Antoinette; Magellan, Stendhal, Erasmus, Fouche eserleri bunlardan birkaçıdır.

[değiştir] Türkçe'de Zweig

  • Yürek Çöküntüsü (Varlık Yayınları, 1970)
  • Dünün Dünyası (Can Yayınları, 1985)
  • Bir Kadının Yirmi Dört Saati (Oda Yayınları, 1986)
  • Yarının Tarihi (Can Yayınları, 1991)
  • Kendileri ile Savaşanlar (1. Cilt)(İş Bankası Yayınları, 1991)
  • Üç Büyük Usta (2. Cilt)(İş Bankası Yayınları, 1991)
  • Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar (3. Cilt)(İş Bankası Yayınları, 1991)
  • Lyon'da Düğün (Can Yayınları, 1992)
  • Yıldızın Parladığı Anlar (Can Yayınları, 1995)
  • Karışık Duygular (Milliyet Yayınları, 1995)
  • Satranç (Can Yayınları, 1997)
  • Günlükler (Can Yayınları, 1997)
  • Değişim Rüzgârı (Can Yayınları, 1998)
  • Köleliğe Karşı Özgür Düşünce (Çiviyazıları Yayınları, 1998)
  • Fouche, Bir Politikacının Portresi (Can Yayınları, 1999)
  • Tehlikeli Merhamet (Babil Yayınları, 2000)
  • Amok Koşucusu (Can Yayınları, 2000)
  • Balzac, Bir Yaşam Öyküsü (Kabalcı Yayınları, 2002)
  • Magellan (Kabalcı Yayınları, 2002)
  • Freud ve Öğretisi (Papirüs Yayınları, 2003)
  • Yakıcı Sır (Evrensel Basın Yayın, 2004)
  • Ruh Yoluyla Tedavi (İmge Kitabevi Yayınları, 2005)