Sil

Vikipedi, özgür ansiklopedi

9+2 yapısında iki sil kesiti
9+2 yapısında iki sil kesiti

Sil, Kirpik ya da Cilia cellularia, hücrenin serbest yüzeyinde meydana gelen farklılaşmalardan ve tek hücrelilerde görülen hareket organellerindendir.

[değiştir] Yapısı

Sillerin hareketli olanlarına kinetosilia, hareketsiz olanlarına stereosilia adı verilir. Stereosiller kinetosillerden daha uzun olmakla beraber, dip taneciği (kinetozom) taşımazlar. Sillerin boyları,yaklaşık olarak 5-10 mikron, kalınlığı, 0,2-0,25 mikrondur. Bulundukları hücrede sayıları çok fazladır. Bütün titrek siller ve kamçılar aynı yapıya sahiptir. Kesitlerinde 11 tane boyuna uzanan mikrotubulustan oluştukları görülür. Bunlardan 2 tanesi ortada diplomikrotubulus sentralis adını alırken, diğer 9 tanesi ikili mikrotubuluslar halinde çevreye sıranlanmış olarak diplomikrotubulus periferiki adını alır. Ayrıca üçüncü bir mikrotubulusa ait olduğu sanılan belirli yönde çıkmış çıkıntılarda (dynein kol) bulunmaktadır. Sillerin hücre dışında kalan kısmına pars ekstrasellularis, hücre içinde kalan kısmına pars interselularis (korpuskulum bazale) denilmektedir. Hepsi bir taban taneciğinden (bazal granula) çıkmış olup, bu taneciğe sillilerde, kinetozoma, kamçılılarda, blefaroblast ve çok hücrelilerin spermasındaki kuyruk taneciğine proksimal sentriyol denir. Bu taban tanecikleri ile bağlantı kesilmesi durumunda hareket yeteneklerinin de yitirildiği görülür. Sillerde hareket, bir impuls diğer sillere de geçerek hepsinin aynı yönde hareket etmesini sağlamakla gerçekleşir. Yani siller, kendi başlarına (otonom) hareket edebilen yapılardır.

[değiştir] Ayrıca bakınız


Hücre organelleri
Akrozom | Çekirek | Çekirdekçik | Endoplazmik retikulum | Endozom| Golgi aygıtı | Hücre duvarı | Hücre zarı | Kamçı | Kloroplast | Koful
Lizozom | Melanozom | Mitokondri | Miyofibril | Parentezom | Peroksizom | Plastit | Ribozom | Sentrozom | Sil | Sitoplazma | Vakol