Wilhelm Conrad Röntgen

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Nobel ödülü


Wilhelm Conrad Röntgen
Wilhelm Conrad Röntgen
Wilhelm Conrad Röntgen
Doğum 27 Mart 1845
Lennep Prusya
Ölüm 10 Şubat 1923
Münih Almanya
Milliyeti Alman
Branşı Fizikçi
Çalıştığı yerler Strassburg Üniversitesi
Hohenheim
Giessen Üniversitesi
Würzburg Üniversitesi
Munich Üniversitesi
Alma Mater Utrecht Üniversitesi
Zürich Üniversitesi
Öğretmenleri August Kundt
Önemli Öğrencileri Herman March Emil Silbernagel
Önemli Başarıları Röntgen ışınları
Aldığı ödüller 1901 Nobel Fizik Ödülü

Wilhelm Conrad Röntgen (27 Mart 1845 - 10 Şubat 1923), Alman asıllı, Nobel ödüllü deneysel fizikçi. Röntgen ışınlarını bulması ile tanınır.

Konu başlıkları

[değiştir] Hayatı

Prusya'nın Lennep şehrinde (bugün Remscheid, Almanya) doğdu. Çocukluğu ve ilköğretim yılları Hollanda'da ve İsviçre'de geçti. 1865 yılında girdiği Zürih Politeknik'te üniversite eğitimi gördü ve 1868 yılında makine mühendisi olarak mezun oldu. 1869 yılında Zürich Üniversitesi'nden doktorasını aldı. Mezuniyetinin ardından 1876'da Strassburg'da, 1879'da Giessen ve 1888'de Würzburg Üniversitelerinde fizik profesörü olarak öğretim görevi yaptı. 1900'de Münih Üniversitesi Fizik kürsüsüne ve yeni Fizik Enstitüsünün yöneticiliğine getirildi.

Karısının ölümünden dört yıl sonra 1923 yılında, I. Dünya Savaşı'nın yarattığı yüksek enflasyon ekonomisi ortamında maddi sıkıntılar içinde Münih'te öldü.

[değiştir] Röntgen ışınları

Öğretim üyeliği görevinin yanı sıra araştırmalar da yapmaktaydı. 1885 yılında kutuplanmış bir geçirgen hareketinin, bir akımla aynı manyetik etkileri gösterdiğini açıkladı. 1890'lı yılların ortalarında çoğu araştırmacı gibi o da katot ışın tüplerinde oluşan lüminesans olayını incelemekteydi. Crookes tüpü adı verilen içi boş bir cam tüpün içine yerleştirilen iki elektroddan (anot ve katot) oluşan bir deney düzeneği ile çalışıyordu. Katottan kopan elektronlar anoda ulaşamadan cama çarparak, floresan adı verilen ışık parlamaları meydana getirmekteydi. 8 Kasım 1895 günü deneyi biraz değiştirip tüpü siyah bir karton ile kapladı ve ışık geçirgenliğini anlayabilmek için odayı karartıp deneyi tekrarladı. Deney tüpünden 2 metre uzaklıkta baryum platinocyanite sarılı olan kağıtta bir parlama farketti. Deneyi tekrarladı ve her defasında aynı olayı gözlemledi. Bunu mat yüzeyden geçebilen yeni bir ışın olarak tanımladı ve cebirde bilinmeyeni simgeleyen x harfini kullanarak x ışını ismini verdi. X ışınları türkçeye röntgen ışınları olarak girmiştir.

23 Ocak 1896 yılında Röntgen tarafından çekilmiş bir radyografi
23 Ocak 1896 yılında Röntgen tarafından çekilmiş bir radyografi

Bu buluşundan sonra Röntgen farklı kalınlıktaki malzemelerin ışını farklı şiddette geçirdiğini gözlemledi. Bunu anlamak için fotoğrafsal bir malzeme kullanıyordu. Tarihteki ilk tıbbi x ışını radyografisini de (Röntgen filmi) yine bu deneyleri sırasında gerçekleştirdi. Ve 28 Aralık 1895 yılında bu önemli keşfini resmi olarak duyurdu.

Olayın fiziksel açıklaması 1912 yılına kadar net olarak yapılamasa da, buluş fizik ve tıp alanında büyük heyecan ile karşılandı. Çoğu bilim adamı bu buluşu modern fiziğin başlangıcı saydı. Amerikalı mucit Thomas Edison 1896 yılında tıpta fizik tedavide kullanılmak üzere x ışınları üreten bir aygıt geliştirdi. Ama çok miktarda X ışınına maruz kalındığında meydana gelebilecek sağlık sorunlarını kimse farketmedi.

[değiştir] Ödüller

X ışınlarını bulduğu için bazı bilimadamları tarafından saldırılara uğrayan Röntgen bunların yanı sıra sayısız ödül aldı. 1901 yılında tamamladığı araştırmaları sonucu aynı yıl fizik dalında Nobel Bilim ödüllüne layık görüldü. Ödülün tüm gelirini Würzburg Üniversitesi'ne bağışladı. Tüm insanlığın özgürce kullanabilmesi için x ışını olayının patent altına alınmasını reddetti.

[değiştir] Dış bağlantılar