Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Casus |
Özbekçe |
Türkçe |
| Nom. |
uy |
ev |
| Akk. |
uyni |
evi |
| Dat. |
uyga |
eve |
| Lok. |
uyda |
evde |
| Abl. |
uydan |
evden |
| Gen. |
uyning |
evin |
Yukarıda görülen -ni /ni/, -ga /gä/, -da /dä/, -dan /dän/, -ning /niñ/ ekleri (yani Suffixler) ses uyumuna göre değişmez!
Çokluk eki: -lar
- uylar: evler
- tillar: diller vs.
[değiştir] Şahıs Zamirleri
Kishilik Olmoshi:
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| Men |
Ben |
Biz |
biz |
| Men o'quvchiman |
ben öğrenciyim |
Biz o'quvchimiz |
biz öğrenciyiz |
| Men o'quvchi emasman |
ben öğrenci değilim |
Biz o'quvchi emasmiz |
biz öğrenci değiliz |
| Men o'quvchi edim |
ben öğrenciydim |
Biz o'quvchi edik |
biz öğrenciydik |
| Men o'quvchi emas edim |
ben öğrenci değildim |
Biz o'quvchi emas edik |
biz öğrenci değildik |
| Sen |
sen |
Siz |
siz |
| Sen o'quvchisan |
sen öğrencisin |
Siz o'quvchisiz |
siz öğrencisiniz |
| Sen o'quvchi emassan |
sen öğrenci değilsin |
Siz o'quvchi emassiz |
siz öğrenci değilsiniz |
| Sen o'quvchi eding |
sen öğrenciydin |
Siz o'quvchi edingiz |
siz öğrenciydiniz |
| Sen o'quvchi emas eding |
sen öğrenci değildin |
Siz o'quvchi emas edingiz |
siz öğrenci değildiniz |
| U |
O |
Ular |
onlar |
| U o'quvchi(dir) |
o öğrencidir |
Ular o'quvchi(lar) |
onlar öğrencidir |
| U o'quvchi emas(dir) |
o öğrenci değildir |
Ular o'quvchi emas(lar) |
onlar öğrenci değildir |
| U o'quvchi edi |
o öğrenciydi |
Ular o'quvchi edi |
onlar öğrenciydi |
| U o'quvchi emas edi |
o öğrenci değildi |
Ular o'quvchi emas edi |
onlar öğrenci değildi |
Yukarıda görülen -man /män/, -san /sän/, -dir /dir/, -miz /miz/, -siz /siz/, lar /lär/ ekleri ses uyumuna göre değişmez!
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| uyim |
evim |
bolam |
çocuğum |
| uying |
evin |
bolang |
çocuğun |
| uyi |
evi |
bolasi |
çocuğu |
| uyimiz |
evimiz |
bolamiz |
çocuğumuz |
| uyingiz |
eviniz |
bolangiz |
çocuğunuz |
| uylari |
evleri |
bolalari |
çocukları |
3. şahıs iyelik eklerinden sonra pronominal n kullanılmaz
- uyidan: evinden
- uylaridan: evlerinden
Hozirgi Zamon
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelyapman |
geliyorum |
kelmayapman |
gelmiyorum |
| kelyapsan |
geliyorsun |
kelmayapsan |
gelmiyorsun |
| kelyapti |
geliyor |
kelmayapti |
gelmiyor |
| kelyapmiz |
geliyoruz |
kelmayapmiz |
gelmiyoruz |
| kelyapsiz |
geliyorsunuz |
kelmayapsiz |
gelmiyorsunuz |
| kelyaptilar |
geliyorlar |
kelmayaptilar |
gelmiyorlar |
| kelishyapti |
geliyorlar |
kelishmayapti |
gelmiyorlar |
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelayotirman |
geliyorum |
kelmayotirman |
gelmiyorum |
| kelayotirsan |
geliyorsun |
kelmayotirsan |
gelmiyorsun |
| kelayotir |
geliyor |
kelmayotir |
gelmiyor |
| kelayotirmiz |
geliyoruz |
kelmayotirmiz |
gelmiyoruz |
| kelayotirsiz |
geliyorsunuz |
kelmayotirsiz |
gelmiyorsunuz |
| kelayotirlar |
geliyorlar |
kelmayotirlar |
gelmiyorlar |
| kelishayotir |
geliyorlar |
kelishmayotir |
gelmiyorlar |
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelmoqdaman |
gelmekteyim |
kelmamoqdaman |
gelmemekteyim |
| kelmoqdasan |
gelmektesin |
kelmamoqdasan |
gelmemektesin |
| kelmoqda |
gelmekte |
kelmamoqda |
gelmemekte |
| kelmoqdamiz |
gelmekteyiz |
kelmamoqdamiz |
gelmemekteyiz |
| kelmoqdasiz |
gelmektesiniz |
kelmamoqdasiz |
gelmemektesiniz |
| kelmoqdalar |
gelmekteler |
kelmamoqdalar |
gelmemekteler |
| kelishmoqda |
gelmekteler |
kelishmamoqdalar |
gelmemekteler |
Tasvirî fiillerle kurulan Şimdiki Zaman:
- kelib yatibman, kelib yatibsan, kelib yatibdi, kelib yatibmiz, kelib yatibsiz, kelib yatibdilar
- kelib turibman, kelib turibsan, kelib turibdi, kelib turibmiz, kelib turibsiz, kelib turibdilar
- kelib o'tiribman, kelib o'tiribsan, kelib o'tiribdi, kelib o'tiribmiz, kelib o'tiribsiz, kelib o'tiribdilar
- kelib yuribman, kelib yuribsan, kelib yuribdi, kelib yuribmiz, kelib yuribsiz, kelib yuribdilar
[değiştir] Şimdiki-gelecek Zaman
Hozirgi-kelasi Zamon
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelarman |
gelirim |
kelmasman |
gelmem |
| kelarsan |
gelirsin |
kelmassan |
gelmezsin |
| kelar |
gelir |
kelmas |
gelmez |
| kelarmiz |
geliriz |
kelmasmiz |
gelmeyiz |
| kelarsiz |
gelirsiniz |
kelmassiz |
gelmezsiniz |
| kelarlar |
gelirler |
kelmaslar |
gelmezler |
| kelishar |
gelirler |
kelishmas |
gelmezler |
Kelasi Zamon
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelajakman |
geleceğim |
kelmayajakman |
gelmeyeceğim |
| kelajaksan |
geleceksin |
kelmayajaksan |
gelmeyeceksin |
| kelajak |
gelecek |
kelmayajak |
gelmeyecek |
| kelajakmiz |
geleceğiz |
kelmayajakmiz |
gelmeyeceğiz |
| kelajaksiz |
geleceksiniz |
kelmayajaksiz |
gelmeyeceksiniz |
| kelajaklar |
gelecekler |
kelmayajaklar |
gelmeyecekler |
[değiştir] Gelecek-Geniş Zaman
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelaman |
geleceğim/gelirim |
kelmayman |
gelmeyeceğim/gelmem |
| kelasan |
geleceksin/gelirsin |
kelmaysan |
gelmeyeceksin/gelmezsin |
| keladi |
gelecek/gelir |
kelmaydi |
gelmeyecek/gelmez |
| kelamiz |
geleceğiz/geliriz |
kelmaymiz |
gelmeyeceğiz/gelmeyiz |
| kelasiz |
geleceksiniz/gelirsiniz |
kelmaysiz |
gelmeyeceksiniz/gelmezsiniz |
| keladilar |
gelecekler/gelirler |
kelmaydilar |
gelmeyecekler/gelmezler |
| kelishadi |
gelecekler/gelirler |
kelishmaslar |
gelmeyecekler/gelmezler |
Sesli harfle biten fiillerin çekimi farklıdır:
- o'qiyman okuyacağım/okurum
Bazen Türkçe şimdiki zamanı karşılar:
- qayerda o'qiysiz? nerede okuyorsunuz?
[değiştir] Görülen Geçmiş Zaman
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| keldim |
geldim |
kelmadim |
gelmedim |
| kelding |
geldin |
kelmading |
gelmedin |
| keldi |
geldi |
kelmadi |
gelmedi |
| keldik |
geldik |
kelmadik |
gelmedik |
| keldingiz |
geldiniz |
kelmadingiz |
gelmediniz |
| keldilar |
geldiler |
kelmadilar |
gelmediler |
| kelishdi |
geldiler |
kelishmadi |
gelmediler |
[değiştir] Yakın Geçmiş Zaman
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelganman |
geldim |
kelmaganman |
kelgan emasman |
kelganim yo'q |
gelmedim |
| kelgansan |
geldin |
kelmagansan |
kelgan emassan |
kelganing yo'q |
gelmedin |
| kelgan |
geldi |
kelmagan |
kelgan emas |
kelgani yo'q |
gelmedi |
| kelganmiz |
geldik |
kelmaganmiz |
kelgan emasmiz |
kelganimiz yo'q |
gelmedik |
| kelgansiz |
geldiniz |
kelmagansiz |
kelgan emassiz |
kelganingiz yo'q |
gelmediniz |
| kelganlar |
geldiler |
kelmaganlar |
kelgan emas(lar) |
kelgan(lar)i yo'q |
gelmediler |
| kelishgan |
geldiler |
kelishmagan |
kelishgan emas |
kelishgani yo'q |
gelmediler |
[değiştir] Öğrenilen Geçmiş Zaman
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelibman |
gelmişim |
kelmabman |
gelmemişim |
| kelibsan |
gelmişsin |
kelmabsan |
gelmemişsin |
| kelibdi |
gelmiş |
kelmabdi |
gelmemiş |
| kelibmiz |
gelmişiz |
kelmabmiz |
gelmemişiz |
| kelibsiz |
gelmişsiniz |
kelmabsiz |
gelmemişsiniz |
| keliblar |
gelmişler |
kelmablar |
gelmemişler |
| kelishibdi |
gelmişler |
kelishmabdi |
gelmemişler |
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelishim kerak |
gelmeliyim |
kelishim kerak emas |
gelmemeliyim |
| kelishing kerak |
gelmelisin |
kelishing kerak emas |
gelmemelisin |
| kelishi kerak |
gelmeli(dir) |
kelishi kerak emas |
gelmemeli(dir) |
| kelishimiz kerak |
gelmeliyiz |
kelishimiz kerak emas |
gelmemeliyiz |
| kelishingiz kerak |
gelmelisiniz |
kelishingiz kerak emas |
gelmemelisiniz |
| kelishlari kerak |
gelmeli(dir)ler |
kelishlari kerak emas |
gelmemeli(dir)ler |
| Olumlu |
Olumsuz |
| Özbekçe |
Türkçe |
Özbekçe |
Türkçe |
| kelsam |
gelirsem |
kelmasam |
gelmezsem |
| kelsang |
gelirsen |
kelmasang |
gelmezsen |
| kelsa |
gelirse |
kelmasa |
gelmezse |
| kelsak |
gelirsek |
kelmasak |
gelmezsek |
| kelsangiz |
gelirseniz |
kelmasangiz |
gelmezseniz |
| kelsalar |
gelirlerse |
kelmasalar |
gelmezlerse |
| kelishsa |
gelirlerse |
kelishmasa |
gelmezlerse |
Rivayet çekimlerinde ekan/emish, hikaye çekimlerinde edi kullanılır.
[değiştir] Ayrıca Bakınız