İran

Vikipedi, özgür ansiklopedi

جمهوری اسلامی ایران
İran İslam Cumhuriyeti
Slogan: 'İstiklal, özgürlük, İslam Cumhuriyeti'
'Esteglâl, âzâdi, Cumhuriye Eslâmi' (Farsça)
Milli Marş: Sorood-ı Melli-yi Comhoori-yi Eslami
Resim:LocationIran.png
Başkent Tahran
En Büyük Şehir Tahran
Resmi dil Farsça
Yönetim
- Dini Lider
- Cumhurbaşkanı
İslam Cumhuriyeti
Ali Hamaney
Mahmud Ahmedinejad
Devrim 11 Şubat 1979
Yüzölçümü
 - Toplam
 - Su (%)

1.648.195 km² (17.)
0,7%
Nüfus
 - Toplam
 - Yoğunluk

68,688,433 (18.)
42 kişi/km²
Para birimi İran Riyali
Saat Dilimi UTC +3:30
İnternet alan adı .ir
Telefon Kodu +98

İran (Farsça: ایران) Güneybatı Asya'da ülke. Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Pakistan, Afganistan ve Türkmenistan ile kara sınırına sahiptir. Başkenti Tahran'dır.

Konu başlıkları

[değiştir] Coğrafya ve İklimi

İran yüzölçümü açısından dünyanın en büyük 18. ülkesidir. İran'daki iki büyük çölden Kevir Çölü kuzeyde, Lut Çölü güneydedir.

[değiştir] Toplum Yapısı

İran nüfusunun etnik yapısının %51'ini Farslar, %24'ünü Azeriler, %8'ini Gilaki-Mazenderaniler, %7'sini Kürtler, %3'ünü Araplar, %2'sini Türkmenler, %2'sini Beluciler, %2'sini Lur Kürtleri ve %1'ini de diğer etnik gruplar oluşturmaktadır.[1]

İran nüfusunun dini yapısının %89'unu Şii Müslümanlar, %9'unu Sünni Müslümanlar, kalan %2'sini ise diğer dinlere mensup insanlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmi dini olan Şiilik ve 12 İmam (İsna Aşeriye) inancı, ülkenin özellikle orta ve kuzey kısımlarında güçlüdür. Sünnilik inancıysa ağırlıklı olarak ülkenin orta-batısındaki Kürtler ile Pakistan sınırındaki Belucilerde ve Horasan eyaletinde yerleşik Türkmen aşiretlerde yaygındır.

İran'da diğer önemli dini azınlıklar arasında özellikle Ortodoks Ermeniler (İsfahan), Zerdüştler (Yezd) ve Bahailer öne çıkmaktadır. Ülkede az miktarda Hindu, Keldani ve Sübbi (Mandaizm) inancına bağlı topluluklar bulunmaktadır. İran'da dini azınlıkların inanç özgürlüğü güvence altına alınmış olup, azınlık temsilcilerine (Ortodoks Hıristiyanlık, Musevilik ve Zerdüştlük) Meclis'te koltuk ayrılmıştır. İran hükümeti tarafından "sapkın bir inanç" olarak nitelendirilen Bahailik ise yasak olup, kimi zaman sert kovuşturmalara uğramaktadır.

[değiştir] İran'ın İlleri

İran'ın 30 ili vardır.

  1. Tahran
  2. Kum
  3. Merkezi
  4. Kazvineti
  5. Gilan
  6. Erdebil
  7. Zencan
  8. Doğu Azerbaycan
  9. Batı Azerbaycan
  10. Kürdistan
  1. Hemedan
  2. Kermanşah
  3. İlam
  4. Lorestan
  5. Huzistan
  6. Çaharmahal ve Bahtiyari
  7. Kohkiluye ve Buyer Ahmed
  8. Bu-şehr
  9. Fars
  10. Hürmüzgan
  1. Sistan ve Belucistan
  2. Kerman
  3. Yezd
  4. İsfahan
  5. Semnan
  6. Mazenderan
  7. Gülistan
  8. Kuzey Horasan
  9. Razavi Horasan
  10. Güney Horasan

İran'ın adaları bu resimde gösterilmemektedir. Onlar Hürmüzgan (20 numara) eyaletine bağlıdırlar .

[değiştir] Başlıca Kentleri

Tahran (13 milyon), Meşhed (2.9 milyon), İsfahan (2.2 milyon), Tebriz (2.1 milyon), Şiraz (2 milyon), Urumiye (1.3 milyon)

[değiştir] Dış Bağlantılar



[değiştir] Kaynaklar