İstiare

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Bu ansiklopedi maddesinin biçim olarak Vikipedi standartlarına ulaşması için elden geçirilmesi gerekmektedir.
Bu madde Eylül 2006 tarihinden beri etiketli olarak durmaktadır.Düzenleme yapıldıktan sonra bu not silinmelidir.

İSTİARE:

Bir şeyi türlü yönlerden benzediği başka bir şeyin adıyla anma. Bu bakımdan istiare hem bir mecaz sanatı, hem de benzetme sanatıdır.

Bayağı ve münasebetsiz İstiareler: Makdem-I tab’a dîbâ-yı Münîf olsa hasır Kadr-I iclâlime nisbetle değildir şâyân İrfan Paşa Yanıkdır o âşıkın kitâbı Nazmında kokar ciğer kebâbı Ziya Paşa O ten ki hâk ola aşkın güdâz u sûzunda Biten giyâhı dem-I haşre dek kebâb kokar Nedîm

1.Açık İstiare: Sadece benzetmeliğin bulunduğu istiareye denir.

Aşiyân-I murg-I dil zülf-I perîşânındadır Kanda olsam ey perî gönlüm senin yanındadır Fuzulî Al câme ile meh-pâre kaçan salınır Tutuşur halk-I cihân şehre bir âteş salınır Ali Paşa

Pertev-endâz olıcak bezme dedim uşşâka Afitâbım yere inmiş hele maşallâh Pertev Paşa


Âh eylediğim serv-I hırâmânın içindir Kan ağladığım gonce-I handânın içindir Fuzulî

Kadem kadem gece teşrîfi Nâilî o mehin Cihân cihân elem-I intizâra değmez mi Nâilî

Gezermiş kasrın etrâfında yer yer tâze meh-rûlar Mükahhal gözlü Şîrîn sözlü Leylî yüzlü âhûlar Nedîm

Açıldığın haber verir ağyâra gül gibi Dâim bize nesîm-I sebük-pâ gelir gider Nâbî

2.Kapalı İstiare: Yalnızca benzetilenle yapılan benzetmedir.

Nâz ederse gamzesi uşşâk-I zâra nâz eder Zülfi bir âşüftedir ki rûzgâra nâz eder Nâbî

Ki henüz gonce-I neşküfte iken Anı dest-I ecel itdi pâmâl Fâzıl

Nâgehân simsiyâh olur eflâk Hayretinden düşer sükûna cihân

Mecnûn ana verdi cümle rahtın Pâk eyledi bergden dırahtın Fuzulî

Eşcâr-I bâğ hırka-I tecrîde girdiler Bâd-I hazan çemende el aldı çenârdan Bâkî