Primatlar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

?Primates
Zeytin yeşili habeş maymunu, bir Eski Dünya maymunu
Zeytin yeşili habeş maymunu, bir Eski Dünya maymunu
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Alt sınıf: Eutheria
Üst takım: Euarchonta
Takım: Primates
Linnaeus, 1758


Primat, insan, maymun, lemur ve (insanın da dahil olduğu) kuyruksuz maymunları kapsayan Primatlar sınıfın bir üyesidir. Primat sözcüğü Latince primas ("en başta, mükemmel, asil") sözcüğünün çoğulu primates 'ten türemiş, primate olarak tekilleşerek Fransızca'ya, oradan da Türkçe'ye geçmiştir. Primatlar tüm dünyada bulunurlar. İnsan olmayan primatlar başlıca Güney ve Orta Amerika'da, Afrika'da ve Güney Asya'da bulunurlar. Bazı türlerin yaşadıkları alanlar kuzeye doğru, Amerika kıtasında güney Meksika'ya, Asya'da kuzey Japonya'ya kadar ulaşır.

Primat sınıfı kabaca üç ana gruba ayrılır: prosimianlar, Yeni Dünya maymunları ve Eski Dünya maymunları. Prosimianlar, vücutları erken proto-primatlarınkine en çok benzeyen türlerdir. Prosimianların en tanınanları olan lemurlar, Madagaskar adası ve daha az sayıda Komoros Adaları'nda, dünyanın geri kalanından izole bir durumda yaşarlar. Yeni Dünya maymunlarına sebus, howler ve sincabımsı maymunlar dahildir. Yalnızca Amerika kıtasında yaşarlar. İnsan dışındaki simianlar, yani Eski Dünya maymunları ve kuyruksuz maymunlar, Afrika, güney ve orta Asya'da yaşarlar, ancak fosil bulguları bu gruba ait pek çok türün Avrupa'da da yaşamış olduğunu gösterir.