Sınıf bilinci

Vikipedi, özgür ansiklopedi


Marksizm
Sosyoloji ve Antropoloji
Burjuva
Emek gücü
Genç Marx
İnsan doğası
Sosyalizm
Komünizm
Kültürel hegemonya
Meta fetişizmi
Sömürü
Proletarya
Sınıf bilinci
Yabancılaşma
Ekonomi
Artı-değer
Değer yasası
Değişim Değeri ve Kullanım Değeri
Artı-emek
Marksist ekonomi-politik
Meta
Üretim biçimleri
Kapitalist üretim tarzı
Pre-kapitalist üretim biçimleri
Asya tipi üretim tarzı
Ücret
Üretim araçları
Üretim ilişkileri
Üretici güçler
Tarih
Dünya devrimi
Proletarya devrimi
Proletarya diktatörlüğü
Sermayenin ilkel birikim süreci
Sınıf savaşı
Emperyalizm
Felsefe
Diyalektik Materyalizm
Marksist felsefe
Tarihsel Materyalizm
Akımlar ve Eğilimler
Marksizm-Leninizm
Sol Komünizm
Troçkizm
Stalinizm
Maoculuk
Marksist hümanizm
Marksist otonomizm
Varoluşçu Marksizm
Yapısalcı Marksizm
Önemli Marksistler
Karl Marx
Friedrich Engels
Rudolf Hilferding
Karl Kautsky
Georgi Plehanov
Vladimir Lenin
Jozef Stalin
Leon Trotsky
Nikolay Buharin
Rosa Luxemburg
Antonio Gramsci
Theodor Adorno
Georg Lukács
Louis Althusser
Frankfurt Okulu
Karl Korsch
Praxis Okulu
Post-Marksizm

Sınıf bilinci, siyasal ve toplumsal bir ögreti olarak Marksizm'de kilit kavramlardan birisidir. Bunun ardında hem bir sınıf teorisi hem bir İdeoloji teorisi ve hem de bir Tarih perspektifi sözkonus edilmektedir.

Marksist teori de sınıf tanımlaması, öncelikle, ortak konumlara sahip belirli toplumsal tabakaları ifade etmek için kullanılır. Bunun ötesinde bu sınıfların siyasal ve toplumsal aktörler olarak ele alınması sözkonusudur.Buna bağlı olarak sınıfı, üretim ilişkilerindeki konumlarına bağlı olarak biraraya gelen bireylerin oluşturduğu toplumsal bir gerceklik olarak tanımlamak gerek. Bu sınıflar sosyal tabaka olmalarının yanı sıra çatışma grupları olarak da değerlendirilmelidir. Marksist teori, toplumun gelişmesini ve tarihin ilerleyişini, sınıf çatışmalarıyla açıklama yoluna gider. Sınıfların ortaya cıkışından itibaren, tarih sınıf mücadeleleri tarihi olduğu gibi, devlette belli bir sınıfın egemenlik aracından başka bir şey değildir.

Sınıf bilinci bu noktada, genel anlamda, aynı sınıfa mensup bireylerinin paylaştığı ortak çıkar ve hedeflerle ilgili olarak bilinç durumunu ifade etmektedir. Ancak Marksist teori de bu bilinç durumu bireylerin kendisiyle ilgili bir mesele olmaktan çıkarılır; sınıfın dogrudan maddi üretim yapısındaki konumuyla ilişkili olarak sahip olduğu ya da olacağı bilinç durumunu ifade etmek için kullanılır. Bu yönde bir sınıf bilinci teorisinin Georg Lukács tarafından belirgin bir şekilde geliştirildiği görülür.

Lukacs, proletaryanın sınıf bilinci ile burjuvazinin sınıf bilinci arasında temel bir ayrim yapar ve bu ayrımın sözkonusu sınıfların maddi üretim yapısındaki konumlarından ileri geldiğini belirtir. Burjuva sınıf bilinci, parcalanmış ve bütünlükten uzak bir bilinc iken, buna karşı proleteryanın bilinci gerçekliği bütünsel olarak kavramaya olanaklıdır. Proletrya bu bütünsel bilinci sayesindedir ki tarihin öznesi olabilmektedir.

Bunların ötesinde Marksist sınıf bilinci kavramlaştırmasının, bilinç sorununu aynı zamanda sınıfsal temelli bir sorun olarak ele aldığını, bu bilinç'in esas olarak toplumsal bilinç biçimi olarak degerlendirilmesi gerektiğini, ve çatışan sınıflar arasındaki kategorik bilinç ayrımlarını dile getirdiğini belirtmek gerek.

[değiştir] Dış bağlantılar

Ayrıntılı bir sınıf teorisi analizi için bkz;

Diğer diller