Namaz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İslam

İslam Tarihi

İnanç Esasları
Allah'ın Birliği - Tevhid
MeleklerKitaplar
PeygamberlerAhiret
Kaza ve Kader
Temel İbadetler
İnancın Açıklanması
NamazOruç
HacZekât
Önemli Kişiler
Muhammed

AliEbu Bekir
Sahabeler
Ehli Beyt
İslam peygamberleri

Metinler, Tarih ve Sistem
Kur'anHadisŞeriat
İslam hukukuTeoloji
Muhammed'in Hayatı
Mekanlarİslam felsefesi
İslam'daki mezhepler
Siyasi mezhepler
İtikadi mezhepler
Fıkhi mezheplerSufizm
Toplum
Sanat • Mimari
Bilim • Takvim
Dini Kişilikler
İslam'da Kadın
Politik İslam • Cihad

Liberal İslam
Bayramlar

İslam Portalı


Namaz, İslam dininde bir ibadettir. İslam'ın beş şartından ikincisidir. Namaz, tekbir ile başlayıp selâm ile son bulan, belli fiil ve sözleri içine alan bir ibadettir. [1]

Konu başlıkları

[değiştir] Kelime Kökü

Namaz kelimesi, Türkçe'ye Farsça'dan geçmiştir. Kur'an da bu kelime geçmez. Bunun yerine salat kelimesi geçer ki arapça da selamlamak, dua etmek, yardım dilemek gibi anlamlara gelir. Kelimenin asıl kökeni ise Farsça'nın da yoğun bir şekilde etkilendiği Sanskritçedir. Sanskritçe saygı sunmak anlamına gelen namaste kelimesinin Farsça'ya geçmiş şekli olduğu muhtemeldir. Bu kelimede selam vermek anlamına gelen nam kelimesinden türemiştir. Hem nam (selam) ve hem de namaste (saygı sunmak) günümüz hint kültüründe de görülebileceği üzere eğilerek yapılan bir fiildir. Nitekim namaz kelimesi Farsça'da fiil olup eğilmek suretiyle saygı sunmaktır.
Kur'an da geçen ve namaz ibadetini belirten ifadeler ise sünnet ve geçmiş içtihatlar yoluyla günümüze aktarılmıştır.

[değiştir] İslam Dinindeki Yeri

Allah inancını tevhid çerçevesinde kabul etmiş her müslümanın öncelikle yerine getirmesi gereken bir ibadettir ve bu bakımdan dinde yeri çok önemlidir. Kur'an-ı Kerim'de ;
"Sana vahyolunan kitabı oku, namazı dosdoğru kıl. Gerçekten namaz, hayasızlıktan ve fenalıktan alıkoyar." [2] buyurulmaktadır.
Yine Hz.Muhammed'in (s.a.s) Namaz dinin direğidir.[3] hadisi bu ibadetin önemini göstermektedir.
Kur'an-ı Kerim'den sonra, İslam dininin en önemli yazılı kaynağı olarak kabul edilmiş olan Sahih-i Buhari de geçen bir hadis şöyledir :
Peygamberimiz (s.a.s.) efendimiz şöyle buyurdu:
"Sizden herhangi birinizin kapısı önünde bir nehir bulunsa, ve o kimse nehirde günde beş defa yıkansa kendisinde kirden birşey kalır mı?"
Dinleyenler:
"Hiç kir kalmaz Ya Rasûlellah!" diye cevap verdiler.
Peygamberimiz:
"İşte beş vakit namaz da buna benzer, Allah namazla günahları siler." buyurdu.[4]


Ergenlik çağına girmiş her aklı başında müslümanın, farz olan namazları kılması İslam inancının gereğidir.

[değiştir] Namazın Çeşitleri

Namaz ibadeti üç çeşittir.

  • Farz Namazlar

Günlük kılınan beş vakit namaz her müslümana farzdır. Bunların dışında erkelere farz olan cuma namazı ve farz-ı kifaye olan cenaze namazı vardır.

  • Vacib Namazlar

Günlük olarak yatsı namazından sonra kılınan vitir namazı ile bayram namazları vaciptir.

  • Nafile Namazlar

Her hangi bir yükümlülüğü olmadan, içten gelerek kılınan namazlardır. Beş vakit namaza bağlı olan sünnetler, ramazan geceleri kılınan teravih namazları, kuşluk namazları, gece namazları başlıca nafile namazlardır.

[değiştir] Namaz Vakitleri

Namazların her birinin belirli vakitleri vardır. Her namazın kendi vaktinde kılınması şarttır. Vaktinden önce bir namazı kılmak caiz olmadığı gibi özürsüz olarak namazı vaktinden sonraya bırakmak da büyük günahtır. Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyurulmuştur:

"Şüphesiz namaz; mü'minler üzerine belirli vakitlerde farz kılınmıştır." [5]


Namaz vakitleri şu şekildedir :

  • Sabah Namazı : Sabaha karşı tan yerinin ağarmaya başlamasından, güneşin doğmasına kadar olan zamandır.
  • Öğle Namazı : Güneş tam tepemize gelip, gölge, doğu tarafına uzanmaya başladığı vakitten itibaren -güneş tepe noktasında iken var olan gölge müstesna- herşeyin gölgesinin bir veya iki misli oluncaya kadar devam eden zamandır.
  • İkindi Namazı : Öğle namazı vaktinin bitiminden güneş batıncaya kadar olan zamandır.
  • Akşam Namazı : Güneş battıktan sonra başlayıp güneşin battığı yerde meydana gelen beyazlık kayboluncaya kadar olan zamandır.
  • Yatsı Namazı : Akşam namazının vakti çıktıktan sonra başlayıp sabah namazının vakti girinceye kadar devam eden zamandır.
  • Vitir Namazı : Vitir namazının vakti de yatsı namazının vaktidir. Ancak vitir namazı, yatsı kılındıktan sonra kılınır.
  • Cuma Namazı : Öğle namazının vaktidir.
  • Teravih Namazı : Yatsı namazının vaktidir.
  • Bayram Namazı : Bayram günleri sabahleyin güneşin doğuşundan yaklaşık 50 dakika geçtikten sonra başlayıp güneşin tepe noktasına gelmesine kadar devam eden zamandır.

[değiştir] Namaz Kılınması Sakıncalı Olan Vakitler

Günün bazı vakitlerinde namaz kılınması mekruhtur. Bu vakitler ;

  • Güneş doğarken.
  • Güneş tam tepe noktasına gelip batı tarafına geçmeden.
  • Güneş batarken.

(Bkz : Kerahat Vakti)

[değiştir] Uygulanışı

Namaz, rekat adı verilen bölümlerden oluşur. Temel uygulanışı iki rekat üzerinedir. Genel olarak ibadetin tamamlanabilmesi için 12 temel şartın yerine getirilmesi gerekir. Bunlardan altısı namazdan önce, hazırlık mahiyetinde yapılır ve "Namazın Şartları" olarak adlandırılır. Diğer altısı ise namazın kılınması esnasında uyulması gereken kurallardır ve "Namazın Rükünleri" diye adlandırılır.

[değiştir] Namazın Şartları

  • Manevi Temizlik (Hadesten Taharet) : Namazdan önce abdest, gerekli hallerde ise gusül abdesti almak.
  • Maddi Temizlik (Necasetten Taharet) : Namaz kılacak kişinin, bedeninde, üzerindeki elbisede ve namaz kılacağı yerde pislik varsa bunları temizlemek.
  • Örtünmek (Setr-i Avret) : Namaz kılacak kişinin vücudunda örtünmesi gereken yerleri örtmesi. (Erkeklerin göbek ile diz kapağı arasını (dizkapağı dahil), Kadınların yüz, el ve ayaklardan başka vücudunun her tarafını örtmeleri gerekir)
  • Kıbleye Dönmek (İstikbal-i Kıble) : Namazı kıbleye dönerek kılmak. (Bkz : Kıble)
  • Vakit: Namazları kendi vakitleri içinde kılmak gerekir. Vakti gelmeden bir namazı kılmak caiz değildir.
  • Niyet Etmek : Hangi namazı kıldığını bilmek ve kalbinde hatırlamaktır. Niyetin dil ile söylenmesi sünnettir.

[değiştir] Namazın Rükünleri (Bir rekat için)

  • İftitah Tekbiri: Namaza başlarken tekbir almak demektir. (İki rekat düzeninde, ilk rekatın başında alınır)
  • Kıyam: Namazda ayakta durmak demektir.
  • Kıraat: Namazda ayakta iken biraz Kur'an okumaktır.
  • Rükû': Namazda eller diz kapağına erişecek kadar eğilmektir.
  • Sücûd: Rükû'dan sonra ayaklar, dizler ve ellerle beraber alnı yere koymaktır.
  • Ka'de-i Ahîre: Namazın sonunda bir müddet oturmak demektir. (İki rekat düzeninde, ikinci rekatın sonunda yapılır)



NAMAZIN VAKTİ İLK SÜNNET FARZ SON SÜNNET VİTİR TOPLAM
SABAH 2 2 - - 4
ÖĞLE 4 4 2 - 10
İKİNDİ 4 4 - - 8
AKŞAM - 3 2 - 5
YATSI 4 4 2 3 13

[değiştir] Dipnotlar

  1. Bu madde T.C. Başbakanlık Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayınlamış ve/veya meşru görülmüş eserlerden derlenmiştir. Ayet mealleri aynı kurumun yayınlarından alınmıştır. Madde süresince geçen hükümler, fetvalar, kararlar ; Hanefi mezhebi esaslarına göredir.
  2. Ankebut, 45
  3. Keşfu'l-Hafa, c.2, s.31; Tirmizi, İmân: 8; İbni Mâce,Fiten: 12; Müsned,5:231, 237; el-Hâkim, el-Müstedrek, 2:76.
  4. Sahih-i Buhari, c.2, s.475
  5. Nisa, 103


[değiştir] Dış bağlantılar

[değiştir] Kaynaklar

Kur'an-ı Kerim ve Türkçe Meali
YAZICI, Seyfettin. Müslüman Gençlere Din Bilgisi. Diyanet Yayınları. 161 s.[1]
BİLMEN, Ömer Nasuhi. Büyük İslam İlmihali.Semerkand Yayınları. 624 s.