Taşçı Harbi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fransızlar İnnepli sırtlarını işgal ettikten sonra güneye doğu çekilmekte olan Millî Kuvvetleri takibe başlamışlardı. Bunun sonucunda Fransızlar 12 Temmuz 1920 günü taarruza geçerek Millî Kuvvetlerin karargahı olan Taşçı köyüne ulaşmışlar ve 13 Temmuz 1920 sabahı burayı ateş çemberine almışlardı. Tank ve zırhlı otomobillerin gerisinde bulunan makinalı tüfekler Millî Kuvvetlere göz açtırmamıştı. Bugüne kadar Fransızlar böyle büyük bir kuvvetle Yüreğir ovasında savaşmamışlardı. Aralıksız beş saat devam eden buradaki savaş sonunda Millî Kuvvetler, fazla kayıp vermemek amacıyla Taşçı köyünden iki kilometre uzaklıkta bulunan Kılavur köyüne doğru çekilmişlerdi. Bu taarruz neticesi Fransızlar Taşçı köyünü de ele geçirmişlerdi .
Yüreğir harekatı başladıktan sonra Mersin Mebusu Muhtar Fikri (Gücüm) bu bölgede görev almış, geniş yetkilerle ve müfettiş namı ile Yüreğir ovasına gelmişti. Muhtar Fikri Bey, durumun vehameti üzerine 14 Temmuz 1920'de Kılavur köyünde hemen bir toplantı yapmıştı. Bu toplantıda Millî Mücâdele'nin amacı hakkında uzun ve heyecanlı bir konuşma yapmıştı. Bu konuşma, toplantıya katılanların üzerinde olumlu bir tesir bırakmış ve ayrıca moral de kazandırmıştı. Bu toplantı sonunda tekrar bir görev taksimi yapılmış ve buna göre; iaşe işlerinden Savatlıoğlu Halil, Grup komutanlığından Cızoğlularından Adana'lı ihtiyat zabiti Yusuf İzzettin ve Birinci bölük komutanlığından Zaza Mehmet, ikinci bölük komutanlığından Camili köyünden Avni Çavuş, Üçüncü bölük komutanlığından Mehmet oğlu Yusuf Ağa, Dördüncü bölük komutanlığından Hacı Hasan köyünden Emin Ağa sorumlu tutulmuştur .
Ayrıca bu cepheye Tekelioğlu Sinan Bey tarafından ikişer adet top ve makinalı tüfek gönderilmiş ve bunlar da Taşçı köyünün karşısında bulunan Yalmanlı-Dervişli köyleri arasında yerleştirilmişti. Böylece Millî Kuvvetler taarruza hazır bir hale getirilmişti. Bunlardan başka bu cepheye son anda Batı Kilikya Genel Komutanı Tekelioğlu Sinan Bey ile Karaisalı Kaymakamı Saadettin Bey de gelmişlerdi .
Böylelikle Millî Kuvvetler 15 Temmuz 1920 sabahı top ateşi desteğinde Taşçı köyü üzerine taarruza geçmişlerdi. Taşçı köyünü ele geçirmek amacıyla yapılan bu saldırı, 15-16 Temmuz günü Fransızların çok şiddetli bir şekilde direnmesine sebep olmuştu. Adana'dan yardım alan Fransızlar, uçakları ve toplarıyla harekete geçerek, geniş çaplı karşı bir taarruza başlamışlardı. 16 Temmuz'da başlayan Fransız taarruzu, Millî Kuvvetleri zor duruma sokmuştu. Fakat Millî Kuvvetler 16 Temmuz akşamına kadar direnmişlerdi. Neticede akşamın karanlığından faydalanan Millî Kuvvetlerin bir bölümü Seyhan nehrinin batı tarafına geçmiş ve bir bölümü de, Irmakbaşı köyüne çekilmişlerdi. Fransızlar Yüreğir ovasında sürdürdükleri bu taarruz sonucunda, 23 Temmuz 1920 tarihinde Irmakbaşı köyünü de almışlardı. Bunun üzerine Millî Kuvvetler, Seyhan nehrinin batı yakasına geçerek karargahlarını Köylüoğlu'nda kurmuşlardı. Yüreğir Grup Komutanı Hüsnü Bey de daha güneye, Ziyamet (Zeamet) köyüne doğru çekilmişti . Nasurullah Ağa'nın müfrezesi de Ziyamet'e gelerek, Hüsnü Bey'e yardımcı olmuştu .
Ancak Yüreğir ovasında, zaman zaman Millî Kuvvetler, Fransızlara karşı direnme göstermişse de, bir netice alamamışlardır. En son olarak Millî Kuvvetlerden Nasurullah Ağa'nın müfrezesi de 19 Kasım 1920 tarihinde bölgeden çekilerek, Yüreğir ovası Fransızlara terkedilmiştir. Bundan sonra Yüreğir ovasında Fransızların egemenliğini ve buna paralel olarak da Fransız zulmünü görmekteyiz.

