Uzunluk birimleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Uluslararası Ölçüm Sisteminin uzunluk birimi metre'dir ve kısaca "m" ile gösterilir. Günümüzde "1 metre", ışığın boşlukta 1/299,792,458 saniyede aldığı yol olarak tanımlanmıştır.Bu çağdaş tanım günümüzde dünyanın çeşitli laboratuarlarında yapılabilen hassas ölçümlerinin birbirleriyle karşılaştırılabilmesi amacıyla kabul edilmiştir.


Konu başlıkları

[değiştir] Standart Birimler

Önek (İngilizce) Kısaltma Büyüklük
kilo (kilo) km 1 000 m
hekto (hecto) hm 100 m
deka (deca) Dm 10 m
desi (deci) dm 1/10 m
santi (centi) cm 1/100 m
mili (milli) mm 1/1 000 m
mikro (micro) μm 1/1 000 000 m
nano (nano) nm 1/1 000 000 000 m
piko (pico) pm 1/1 000 000 000 000 m
femto (femto) fm 1/1 000 000 000 000 000 m
Tablo 1. metrenin katları ve askatları

Uluslararası standart birim sisteminde, diğer birimler gibi metrenin de katları ve askatları önekler kullanılarak elde edilir. Sıkça kullanılan katlar ve askatlar Tablo 1'de verilmiştir.

[değiştir] Diğer Birimler

Gerek bir metrenin çeşitli uzaklık ve büyüklükleri ölçmekte çok büyük ya da çok küçük gelmesi, gerekse tarihsel ve geleneksel nedenlerle kullanılan birçok başka uzunluk birimi de vardır. Bu birimlerin bazıları ve metre olarak karşılıkları aşağıda verilmiştir.

[değiştir] Kimya ve atom fiziğinde kullanılan birimler:

(Parentez içinde birimlerin sıkça kullanılan kısaltmaları verilmiştir)

1 mikron (μ)
= 1 μm
= 1/1 000 000 m
1 Angström (Å)
= 0.1 nm
= 1/ 10 000 000 000 m
1 fermi (fm)
= 1 fm
= 1/ 1 000 000 000 000 000 m

[değiştir] Gökbilim ve gökfiziğinde kullanılan birimler:

(Parentez içinde birimlerin sıkça kullanılan kısaltmaları verilmiştir)

1 astronomik birim (AU)
= 1.495 978 706 60(20) × 1011 m
1 ışıkyılı (ly)
= 9.460 730 473 × 1015 m
1 parsek (pc)
= 3.085 677 580 7(4) × 1016 m
1 Hubble uzunluğu
= ~1.2 × 1026 m

[değiştir] Osmanlı dönemi birimleri:

1 merhale
= 45 480 m

1 fersah
= 5 685 m

1 eski mil
= 1 895 m

1 berid
= 227 m

1 kulaç
= 1,89 m

1 arşın
= 0,68 m
= 68 cm
1 endaze
= 0,65 m
= 65 cm
1 urup
= 85/1000 m
= 8,5 cm
1 hat
= 268/100 000 m
= 0,268 cm

[değiştir] Eskiden İngiltere ve günümüzde (2004) ABD'de kullanılan birimler:

(Parentez içinde birimlerin İngilizce isimleri ve sıkça kullanılan kısaltmaları verilmiştir)

1 parmak (inch; in)
= 0,025 4 m
= 2.54 cm
1 ayak (foot; ft)
= 12 in
= 0.304 8 m
1 yarda (yard; yd)
= 3 ft
= 0.914 4 m
1 mil (mile; mi)
= 1 760 yd
= 1 609.344 m
1 deniz mili (nautical mile; nm)
= 1 852 m

===Baskı işlerinde kullanılan birimler:=== (TeX programının ölçüleri esas alınmıştır. Parentez içinde birimlerin İngilizce isimleri ve kısaltmaları verilmiştir)

1 punto (point; pt) = 1/72,27 in = 0,035 cm
1 pika (pica; pc) = 12 pt = 0,42 cm


[değiştir] Diğer Kullanılan Temel Birimler

  • 1 m³ (Metreküp) = 1000 Lt (Litre)
  • 1 ha (Hektar) = 10000 m²
  • 1 da (Dekar) = 1000 m²
  • 1 km² (Kilometre) = 100 ha

[değiştir] Kaynakça ve Dış Bağlantılar