Tiroid bezi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tiroid bezi (ya da kalkan bezi), yutağın altında, boyunun ön ve yanlarını saran çok damarlı iç salgı bezi.

Konu başlıkları

[değiştir] Yapısı

Soluk borusunun yanlarında bulunan iki lobunu, soluk borusu önünden geçen bir bölüm birleştirir. İçinde koloid bir madde bulunan keseciklerden oluşur. Her iki lobun içinde paratiroid bezi bulunur. Normal ağırlığı insanda 20-40 gr'dır. Tiroid bezi, iyot ve tirozinden tiroksin (T4) ve triiyodotironin (T3) yaparak, kana tiroid hormonunu salgılar. Tiroid bezi, öteki iç salgı bezleriyle ilişkili olarak etkinlik gösterir. Çalışması özellikle hipofizin salgıladığı uyarıcı tireotrop hormonunun etkisine bağlıdır.

[değiştir] Görevi

Görevi, metabolizmayı (yaşamak için gerekli kimyasal ve fiziksel olayları) düzenlemektir. Kemiklerin gelişmesini, büyümeyi, cinsel organların gelişmesini, deri ve kıl oluşumunu büyük ölçüde etkiler.

[değiştir] Çalışması

  • Az çalışması: Tiroid bezinin gereğinden az çalışması (hipotiroidizm), iltihaplanmalar, kireçlenmeler, kolloid şişkinliği (guatr) gibi bozukluklar sonucu ortaya çıkar ve miksödem ve kreten hastalığına neden olabilir.
  • Aşırı çalışması: Tiroid bezinin aşırı çalışması (hipertiroidizm), parankimanın (özek doku) şişmesi sonucu olur ve Basedow, Plummer hastalıklarını yapar.

Salgının işlevinde değişiklik olmaksızın da iyotsuzluk ya da iyot azlığı sonucu ortaya çıkan basit şişlikler; adenomlar (bez urları), kistler, kanser ortaya çıkabilir.

[değiştir] Ayrıca bakınız