Ploudon (planedenn gorr)
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
Skrivet eo ar pennad-mañ e Peurunvan
|
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dizoloidigezh | |||||||
| Kavet gant | Clyde W. Tombaugh | ||||||
| Kavet d'an | 18 a viz C'hwevrer 1930 | ||||||
| Doareennoù he c'helc'htro | |||||||
| Skin etre | 5,90638×109 km ≈ 39,5 ua |
||||||
| Ezkreizennegezh | 0,2488 | ||||||
| Prantad reveulzienn siderel | 90 613,3058 d = 248 a 31 d 7,34 h |
||||||
| Prantad sinodek | 366,7352 d | ||||||
| Tizh kelc'htreiñ etre | 4,74 km/s | ||||||
| Stouadur | 17,14175° | ||||||
| Niver a adplanedennoù (loarennoù) | 3 | ||||||
| Doareennoù fizik | |||||||
| Treuzkiz keheder | 2390 km | ||||||
| Gorre | 17 milion a km² | ||||||
| Mas | 1,314×1022 kg | ||||||
| Mas volumek etre | 2,0×103 kg/m³ | ||||||
| Gravitadur war he gorre | 0,655 m/s² | ||||||
| Prantad treiñ | 6,387 d = 6 d 9 h 17 min |
||||||
| Stouadur an ahel | 119,61° | ||||||
| Albedo | 0,60 | ||||||
| Tizh frankizadur | 1,3 km/s | ||||||
| Temperadur war he gorre |
|
||||||
| Doareennoù an atmosfer | |||||||
| Gwask atmosferek | 0 - 0,0003 kPa | ||||||
| Nitrogen | 90% | ||||||
| Metan | 10% | ||||||
Ploudon (Pluton e latin), 134340 Ploudon eus hec'h anv ofisiel, a zo anezhi ur blanedenn gorr eus Koskoriad an Heol abaoe diviz an Unvaniezh Astronomel Etrebroadel (UAE) ar 24 a viz Eost 2006. A-raok e oa degemeret da navet planedenn ar sistem Heol daoust da soñj un darn eus ar steredoniourien. Kavet e oa bet er bloaz 1930 gant Clyde W. Tombaugh. Divizet eo bet gant UAE, d'ar 24 a viz Eost 2006 ivez, lakaat Ploudon da vezañ "prototip" ur rummad nevez a draezoù treuzneizhanat.
Ar blanedenn gorr gentañ eus Gouriziad Kuiper eo, hag an eil brasañ goude Eris hervez ar pezh a anavezomp evit ar poent.
Hervez diviz UAE 2006 ez eo e gwirionez un divblanedenn gorr gant Charon, daoust ma n'eo ket sklaer c'hoazh.
[kemmañ] Loarennoù
Cheñchamant a vo er rann-mañ dizale moarvat, ma vez lakaet Charon war roll ar planedennoù korr.
Ploudon he deus teir loarenn anavezet. An hini vrasañ anezho, Charon, a oa bet kavet er bloaz 1978. Div loarenn vihanoc’h a zo bet dizoloet e 2005, anvet int bet Hydra ha Nix.
[kemmañ] Difurch
Ploudon eo planedenn nemeti Koskoriad an Heol ha n’eus bet, evit poent, sontenn ebet o vont betek enni. Dre se, ha dre m’emañ pell, n’ouzer nemet nebeut a dra diwar he fenn.
D’ar Gwener 19 a viz Genver 2006 eo bet bannet gant an Amerikaned ar sontenn New Horizons a dlefe diraezh ar blanedenn e miz Gouere 2015 d’ar gwellañ. Studiañ a raio Charon war ar memes tro.
| Koskoriad an Heol | |
|---|---|
| Planedennoù: Merc'her - Gwener - Douar - Meurzh - Yaou - Sadorn - Ouran - Neizhan | |
| Planedennoù korr: Ceres - Ploudon & Charon - Eris | |
| Loarennoù pennañ: Loar - Phobos - Deimos - Io - Europa - Ganymede - Callisto - Titan - Titania - Triton | |
| Traoù all: Heol - Gouriziad asteroidennoù - kometennoù - Gouriziad Kuiper - Koumoulennad Oort - Disk strewet | |
| Gwelet ivez : Listennad adplanedennoù koskoriad an Heol |

