Pariza Komunumo (1871)

El Vikipedio

La pariza Komunumo (france la Commune de Paris) estis revolucia registaro en Parizo (Francio) de la 26-a de marto ĝis la 20-a de majo 1871. Ĝi nomis sin laŭ antaŭa revolucia registaro (Pariza Komunumo (1792)) kiu ludis gravan rolon en la Franca Revolucio en 1792.

Post la malvenko de Francio kontraŭ Prusio en la Franc-germana milito 1870-71, la parizanoj kiuj suferegis pro malsato kaj frostego dum vintra sieĝo, malvolonte akceptis planojn pri kapitulacio de la registaro. Insurekcia registaro elektiĝis la 26-an de marto kun multaj unuarangaj respublikanoj kiaj Charles Delescluzes, Jules Vallès, kaj regis la urbon ĝis la "Sanga semajno" (22-a ĝis 26-a de majo 1871).

Tiuj eventoj multe impresis la tutan socian movadon dum sekvantaj jardekoj en Francio sed ankaŭ en aliaj landoj de Eŭropo. Lenin eltiris lecionojn el la malvenko de la Komunumo por sukcesigi la oktobran revolucion. Certe ankaŭ Karl Marx verkis pri la komunumo de Parizo kaj komentis ĝian fiaskon.

Enhavo

[redaktu] Vidu ankaŭ

Dosiero:Wikipedia puce.png Elektitoj
Dosiero:Wikipedia puce.png Gazetoj

[redaktu] Eksteraj ligoj

[redaktu] En Esperanto

•  Virinoj dum la Pariza Komunumo

[redaktu] En aliaj lingvoj

• http://perso.club-internet.fr/lacomune/pages/parent.html (franclingve)
• http://www.chez.com/durru/lmichel/lacommune.htm (franclingve)
• http://www.paris.org/Kiosque/may01/commune.html (anglalingve)




Ĉi tie estas aldonaj bildoj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn bildojn kaj metos ilin en la artikolon.