Paranao
El Vikipedio
Ĉefartikolo: Paranao
La ĉefa artikolo por ĉi tiu kategorio estas Paranao.
| Paraná | |
|---|---|
| Mallongigo: | PR |
| Areo: | 199 709,1 km² |
| Loĝantoj: | 9 563 458 (2001) |
| Loĝdenso: | 47,89 Ew/km² |
| Ĉefurbo: | Curitiba |
| Komunumoj: | 399 |
| MIP (2001): | 72 770 milionoj da Realoj |
| MIP je loĝanto: | 7610 Realoj |
| Mapo | |
Paranao (portugale: Paraná; mallongigo: PR) estas subŝtato en la sudo de Brazilo. Ĝi konsistas el ses ĉefregionoj kun 399 municipoj.
Enhavo |
[redaktu] Geografio
Paranao havas areon de 199.554 kvadrataj kilometroj kaj ĉirkaŭ 9 miljonojn da loĝantoj. La loĝdenso estas proksimume po 45 homoj je kvadrata kilometro.
La nomon donis al la subŝtato rivero Paranao ĉe la okcidenta limo de la subŝtato. Trans la rivero troviĝas Argentino kaj Paragvajo. La orientan limon konsistigas la bordo de la Atlantiko. Norde de Paranao estas la brazilaj subŝtatoj Suda Mato-Groso kaj San-Paŭlio, sude estas Sankta Katarino.
La ĉefurbo estas Kuritibo (portugale: Curitiba). Ĝi kromnomas sin ĉefurbo de ekologio kaj estas konata interalie pro sia modela publika transportsistemo.
Pliaj urboj en Paranao estas interalie Londrina, Paranaguá, Araucária, Maringá, Ponta Grossa kaj Foz do Iguaçu. La famaj akvofaloj de Iguaçu troviĝas en subŝtato Paranao.
[redaktu] Ekonomio kaj agrikulturo
En Paranao troviĝas diversaj aŭtomobilfarejoj.
Koncerne agrikulturajn produktojn Paranao estas la plej grava subŝtato de Brazilo. Ĝi liveras maizon, kotonon, tritikon, sojon, rizon, arakidojn kaj fazeolojn. Same kiel en la suda subŝtatoj de Brazilo oni bredas porkojn kaj kokojn.
[redaktu] Gravaj urboj
- Kuritibo (1 671 194 loĝantoj)
- Londrina (467 334 loĝantoj)
- Maringá (303 551 loĝantoj)
- Ponta Grossa (286 685 loĝantoj)
- Foz do Iguaçu (279 620 loĝantoj)
- Cascavel (261 505 loĝantoj)
- São José dos Pinhais (227 994 loĝantoj)
- Colombo (203 526 loĝantoj)
- Guarapuava (160 932 loĝantoj)
- Paranaguá (135 923 loĝantoj)
- Apucarana (111 759 loĝantoj)
- Pinhais (111 447 loĝantoj)
- Araucária (104 284 loĝantoj)
- Toledo (101 882 loĝantoj)
[redaktu] Historio kaj kulturo
La teritorio de Paranao estis parto de subŝtato San-Paŭlio, ĝis kiam oni fondis Paranaon en 1843. En la 19-a jarcento enmigris multaj italoj, poloj, germanoj, rusoj kaj ukrainoj.
[redaktu] Esperanto-movado
Jam de 1925 esperantistoj aktivas en Paranao, precipe en la ĉefurbo Kuritibo. Ekzistas aktiva Paranaa Esperanto-Asocio [1].
Mariza Riva De Almeida kaj Leonardo Janz instruas Esperanton en la Centro de Línguas de Universitato Federacia de Paranao (Universidade Federal do Paraná) [2] en Kuritibo. Geraldo Mattos, la prezidanto de Akademio de Esperanto, loĝas en Kuritibo.
Delegitoj de UEA estas ankaŭ en Foz do Iguaçŭ, Londrina kaj Lupionópolis.
En 2002 la Internacia Junulara Kongreso okazis en Pato Branco en Paranao.
| Akro | Alagoaso | Amapao | Amazonio | Bahio | Cearao | Espirito-Santo | Federacia Distrikto | Gojaso | Maranjo | Mato-Groso | Minas-Ĝerajso | Norda Rio-Grando | Paraibo | Paranao | Parao | Pernambuko | Piaŭio | Rio-de-Ĵanejrio | Rondonio | Rorajmo | Sankta Katarino | San-Paŭlio | Serĝipo | Suda Mato-Groso | Suda Rio-Grando | Tokantinso |


