Elninjo

El Vikipedio

Elninjo (el la hispana El Niño, "La Knabeto") estas varma pacifika ekvatora fluo, aperanta foje dum kelkaj jaroj. Dum lastaj jardekoj estis fiksitaj cikloj de Elninjo: 1982–83, 1986–87, 1991–1993, 1994–95, 1997–98, t.e. averaĝe post ĉiuj 3-4 jaroj.

En jaroj, kiam Elninjo forestas, laŭ tuta pacifika bordo de Suda Ameriko pro leviĝo de malvarmaj profundaj akvomasoj, kaŭzita de surfaca malvarma perua fluo, temperaturo de oceana supraĵo estas 15 - 19°C. Dum Elninjo la temperaturo altiĝas je 6-10 gradoj. Dum tio en regiono de ekvatoro la fluo pli varmiĝas, ol ordinare. Tial alizeaj (pasataj) ventoj malplifortiĝas aŭ tute forestas. Varmiĝinta akvo disfluante en diversajn direktojn iras reen al amerika bordo. Aperas anomalia konvekcio, kaj al Centra kaj Suda Ameriko atakas pluvegoj kaj uraganoj.

Anomalia vetero sur la Tero dum Elninjo: En tropiko okazas plioftiĝo de pluvoj en regionoj orientaj de centra parto de Pacifiko kaj maloftiĝo en norda Aŭstralio, en Indonezio kaj en Filipinoj. En decembro-februaro enormaj pluvoj okazas en borda parto de Ekvadoro, en nord-okcidento de Peruo, en suda Brazilo, centra Argentino kaj ekvatora, orienta parto de Afriko, sed dum junio-aŭgusto - en okcidento de Usono kaj en centra parto de Ĉilio.

Apero de Elninjo kaŭzas anomaliajn temperaturojn de aero en la tuta mondo. En tiuj jaroj okazas la plej altaj temperaturoj. Pli varma ol ordinara vetero en decembro-februaro estis en sud-orienta Azio, en Fora Oriento, Japanio kaj Japana maro, en sud-orienta Afriko kaj Brazilo, en sud-oriento de Aŭstralio. Eksterordinaraj temperaturoj estas konstatitaj ankaŭ en junio-aŭgusto en okcidenta bordo de Suda Ameriko kaj sud-orienta Brazilo. Pli malvarmaj vintroj (decembro-februaro) okazas en sud-okcidenta bordo de Usono.