Mátyás Rákosi
El Vikipedio
Historio de Hungario Listo de hungaraj ĉefministroj
RÁKOSI Mátyás (Rakoŝi Matjas, originala juddevana nomo estis Rosenfeld; 1892-1971) komunista, stalinista politikisto en Hungario
Li estis en rusa militkaptiteco en la unua mondmilito, kie li aliĝis al la bolŝevikoj. Revenis en Hungarion maje 1918 kaj novembre estis kunfondinto de la hungara Komunista partio, poste laboris kiel provinca aktivisto de la partio. Dum la Hungara Sovetrespubliko li laboris en komerca, prizorga sekcio de la registaro. Post la malvenko de la Sovetrespubliko, emigris al Aŭstrio kaj aktivis kiel unu komisiito de la Komunista Internacio en diversaj landoj de Eŭropo.
Li reveturis Hungarion decembre 1924 kaj ekaktivis por reorganizi la KP. Septembre 1925, li kaj aliaj gvidantoj de KP estis arestitaj. Li estis kondamnata je 8,5-jara prizono. En 1934, la hungara registaro denove akuzis lin kaj li estis kondamnita je ĝismorta prizono. En 1940 li estis ŝangita kontraŭ flagoj de la 1848-a Hungara Liberecbatalo, kiuj estis ekde 1849 en rusa posedo. (li multe legis en la prizono, lernis lingvojn, akiris grandan informitecon)
1941-1944 li estis gvidanto de la emigrantaj komunistoj en Moskvo, li redaktis, gvidis la radion Kossuth (Koŝut-radio)
- 1945. 01. li alvenis denove en Hungario
- 1945-02.-1956.07. ĝenerala sekretario de la hungara Komunista partio
- 1945-1952 vic-ĉefministro
- 1952-1953 ĉefministro
Li regis inter 1949-1953 kiel terorisma diktatoro en Hungario (kiel Stalin en Rusio). Li havas historian respondecon pri la konraŭjuĝaj akuzoj, procesoj, mortpunoj, mizerigo de la hungara popolo.
Lia pozicio malfortiĝis post morto de Stalin. Junie 1953, iĝis ĉefministro Imre Nagy [nadj], sed li refortiĝis en 1955 kaj forigis Imre Nagy.
En julio, 1956 li estis abdikita (laŭ soveta ordono) de ĉiu posteno kaj veturis en la Sovetunion por kuracado.
Li vivis en la urbo Gorkij (hodiaŭ: Niĵnij Novgorod) en Sovetunio kun rusa edzino kaj senrezulte provis reveni al Hungario.
Lia tuta politika agado – precipe ekde 1949 ĝis 1956 - estas tute negativa.

