Oberhausen

El Vikipedio

urboblazono situo de la urbo
 urboblazono de la ekstersubdistrikta urbo Oberhausen situo de la ekstersubdistrikta urbo Oberhausen en Germanio
bazaj datoj
federacia lando: Nordrejn-Vestfalio
regdistrikto: Duseldorfo
regiona ligo: Ruhr
provinca komunumligo: Rejnlando
komunumspeco: ekstersubdistrikta urbo
geografia situo: Ŝablono:51° 33′ 00" n. Br., 6° 51′ 00" ö. L.
alteco: 78 m super NN
areo: 77,04 km²
loĝantoj: 218.898 [1] (31. Dez. 2005)
loĝodenso: 2841 loĝantoj/km²
poŝtkodoj: 46001-46149
kodo: 02 08
axtonumero: OB
komunumkodo: 05 1 19 000
subdivido de la
urboteritorio:
3 urbdistriktoj
adreso de la
urboadministrado:
Schwartzstr. 72
46045 Oberhausen
retpaĝo: www.oberhausen.de
politiko
ĉefurbestro: Klaus Wehling (SPD)
ŝuldoj: 352 Mio. € (stato: 31a de decembro 2005)

La urbo Oberhausen estas ekstersubdistrikta urbo en la okcidenta Ruhr-regiono en la regdistrikto Düsseldorf en Nordrejn-Vestfalio. Ĝi membras en la regiona ligo Rejnlando, en la regiona ligo Ruhr kaj en la laborkolektivo de biciklemaj urboj kaj komunumoj en Nordrejn-Vestfalio.

Enhavo

[redaktu] Geografio

[redaktu] Situo

Geografie Oberhausen situas en la malsuprorejnlanda malaltebenaĵo ĉe la riveroj Ruhr kaj Emscher enbuŝiĝantaj orientokcidenten en la Rejnon. Laŭ landa planado Oberhausen rangas kiel mezcentro.

[redaktu] urboteritorio

La urboteritorio Oberhausen havas areon de 77 km² kaj etendiĝas 14,6 km nordsuden kaj 10,6 km orientokcidenten. La urbolimo longas 48 km, la mezuma alteco 50 m super normalnulo NN. La centra punkto, la „urbocentro“ en la urboparto Sterkrade havas la koordinatojn: 51° 31' n.B. kaj 6° 51' ö.L.

Ekde 1975 la urbteritorio estas subdividita en la tri urbdistriktoj malnova Oberhausen, Osterfeld kaj Sterkrade. Ili havas po unu distriktkonsilantaron kun distriktestro. Laŭ grandeco la distriktkonsilantaroj havas inter 15 kaj 19 membrojn kaj estas elektata dum ĉiu Komunuma baloto (ĉiujn kvin jarojn) fare de la loĝantaro de la distrikto

Por statistikaj celoj la urbdistriktoj subdividiĝas en plurajn urbopartojn nomataj laŭ iamaj komunumoj resp. komunumaj teritorioj aŭ novekzistaj loĝregionoj:

  • Alt-Oberhausen: Alstaden, Alt-Oberhausen, Dümpten, Lirich, Styrum, Unterdümpten kaj Unterstyrum
  • Osterfeld: Eisenheim, Heide-Osterfeld, Klosterhardt, Osterfeld-Mitte, Rothebusch, Stemmersberg, Tackenberg kaj Vondern
  • Sterkrade: Biefang, Buschhausen, Holten, Königshardt, Schmachtendorf, Schwarze Heide, Sterkrade kaj Walsumermark.

[redaktu] najbarurboj

urbo Dinslaken
(subdistrikto Wesel)
urbo Bottrop
urbo Essen
urbo Duisburg urbo Mülheim ĉe Ruhr


[redaktu] Historio

[redaktu] Teritoria reformo

La tereno de la hodiaŭa urbo Oberhausen ĝisfine de la 18a jarcento apartenis al diversaj reganto. Dum Lippern (Lipperheide) kaj Lirich apartenis al Reichsstift Essen [rekte regnosubmetita monaĥinejo], Styrum al la rekte regnosubmetita Reichsfreien Grafschaft (rekte regnosubmetita graflando)Limburg-Styrum, Alstaden kaj Dümpten al la reglando Broich (ambaŭ Grafschaft / graflando Limburg, poste apartena al Herzogtum / duklando Berg), la komunumestra lando Holten kun Buschhausen kaj Sterkrade situis en la subdistrikto Wesel en la Prusia Herzogtum / duklando Kleve kaj Osterfeld en la feŭdo Recklinghausen de la princelekta Lando Kolonjo. Post nelonga parta aparteno al la grandduklando Berg ekde 1806 la tuta hodiaŭa urboteritorio en 1815 venas al Prusio. Kadre de la administra subdivido de la Prusa ŝtato la komunumoj estas subigataj al la nove formataj subdistriktoj Recklinghausen en la regdistrikto Münster (provinco Vestfalio), subdistrikto Dinslaken en la regdistrikto Kleve resp. subdistrikto Essen en la regdistrikto Düsseldorf. Ambaŭ laste menciitaj subdistriktoj jam la 27an September 1823 estis kunigataj al la nova subdistrikto Duisburg en la regdistrikto Düsseldorf 1821 unuigata kun la regdistrikto Kleve (Rejnprovinco). Komence la loĝantaro forte kreskis pro la minado de karbo kaj komence ankaŭ de fererco. Kiel aliaj komunumoj en la Ruhr-regiono ankaŭ Oberhausen kreskis de kampara regiono al industristarejo kun karbominejoj, ŝtaluzinoj kaj kemia industrio.

La komencoj de la ferproduktado eĉ pli fruas. La Antoniehütte (ferproduktejo) situas en la hodiaŭa urboteritorio de Oberhausen. Ĝi estas signata kiel la „naskiĝloko de la industriregiono Ruhr“ (1758).

Pro diligentaj klopodoj de subdistriktestro el Duisburg la komunumestra lando Oberhausen estas formata je la 1a de februaro 1862 el partoj de ses aliaj komunumoj. La ĝermon kaj plej grandan porcion (du trionojn) kontribuis la komunumo Essen-Borbeck per la komunumopartoj Lippern kaj Lirich, ĝis tiam apartenantaj al Reichsstift Essen. Aliĝis partoj de Alstaden, Dümpten kaj Styrum kaj de la komunumestra lando Mülheim-Land, krome pli grandaj partoj de Meiderich (Duisburg) kaj Buschhausen. La nomon Oberhausen die junge Gemeinde ricevas de la 1847 novkonstrita samnoma fervojstacio (siatempe la unua fervojstacio de la komunumo Essen-Borbeck) ĉe la Cöln-Mindener Eisenbahn, kiu siavice ricevis sian nomon de la kastelo Oberhausen situata ĉe la Emscher-rivero kaj posedaĵo de la grafo Westerholt. Jam dudek jarojn poste, la 10an de septembro 1874 la komunumo Oberhausen ricevas per enkonduko de la „Städteordnung“ (urba konstitucio) la urbajn privilegiojn. Per tio ĝi iĝis urbo apartena de la subdistrikto Mülheim ĉe Ruhr, kiu nelonge antaŭe, la 8an de decembro 1873 estiĝis el la subdistrikto Duisburg post eliĝo de Duisburg kiel ekstersubdistrikta urbo la 27an de junio [[1873. La 1an de aprilo 1901 ankaŭ Oberhausen eliĝas ĝin, post kiam ĝi laŭ la Rejnlanda Provinca Ordo atingis la markon de 40.000 loĝantoj kaj tiel same iĝis ekstersubdistrikta urbo.

Sekvis pliaj kreskoj de la teritorio:

  • 1an de aprilo 1909: Enkomunumigo de la suda parto de Buschhausen (Grafenbusch kun kastelo Oberhausen)
  • 1an de aprilo 1910: Enkomunumigo de Alstaden kaj de la nordaj partoj de Dümpten kaj Styrum
  • 1915: Enkomunumigo de partoj de Borbeck, Dellwig kaj Frintrop

Osterfeld apartenis ekde 1811 al la komunumestra lando Bottrop en la subdistrikto Recklinghausen, disiĝas la 1an de julio 1891 kadre de la industriigo disde la tiama komunumo Bottrop kaj la 17an de junio 1921 ricevas la urbajn privilegiojn. Post kiam ĝi transpaŝis la markon de 30.000 loĝantoj, la 1an de januaro 1922 Osterfeld ankaŭ eliĝas laŭ la Vestfalia Provincia Ordo el la subdistrikto Recklinghausen kaj iĝas pli memstara kiel ekstersubdistrikta urbo.

Sterkrade apartenis al la komunumestra lando Holten en la subdistrikto Dinslaken resp. ekde la 27an de septembro 1823 al la subdistrikto Duisburg kaj ekde la 8a de decembro 1873 al la subdistrikto Mülheim ĉe Ruhr. La 1a de aprilo 1886 la komunumestra lando Holten estas dividata en la komunumestrajn landojn Beeck kaj Sterkrade (kun la komunumoj Sterkrade, urbo Holten, oficejo Holten kaj Buschhausen), kiuj la 20an de aprilo 1887 aliĝas la subdistrikton Ruhrort kaj la 1an de aprilo 1909 la subdistrikton Dinslaken. Sammomente Buschhausen estas dividata. La plej granda parto estas enkomunumigata al Sterkrade. Pli malgranda tereno en la sudo venas al Oberhausen, la Grafenbusch kun Kastelo Oberhausen. La 1an de aprilo 1913 ĝi ricevas urbajn privilegiojn, la komunumestra lando Sterkrade estas dividata en la urbon Sterkrade kaj la komunumestran landon Holten. Jam la 1an de julio 1917 la komunumestra lando Holten kaj granda parto de la komunumestra lando Hiesfeld, la komunumoj Barmingholten, Schmachtendorf kaj Walsumermark estas enigataj la urbon. Pro tio Sterkrade transpaŝas la markon de 40.000 loĝantoj, por eliĝi el la subdistrikto Dinslaken laŭ la Rejnlanda Provincia Ordo kaj iĝi memstara ekstersubdistrikta urbo.

Kadre de la nova komunuma subdivido en la Ruhr-regiono la 29an de julio 1929 la ekstersubdistriktaj urboj Oberhausen, Osterfeld kaj Sterkrade estas unuigataj al la ekstersubdistrikta urbo Oberhausen (Rejnlando) kun korektadoj de la limoj al la najbarurboj Duisburg kaj Mülheim ĉe Ruhr. La loĝantonombro de Malnov-Oberhausen jam ĉ. la jaro 1914 transpaŝis la 100.000-limon kaj pro tio grandurbigis Oberhausen. Hodiaŭ Oberhausen havas 220.000 loĝantojn.

La teritoria reformo de 1929 efikis, ke la hodiaŭa ekstersubdistrikta urbo Oberhausen plie havas tri centrojn, al tiuj dum la 1990aj jaroj aliĝis la "[[Neue Mitte Oberhausen [nova centro Oberhausen]]]"


[redaktu] Loĝantoevoluo

En 1905 Malnov-Oberhausen havis pli ol 50.000 loĝantoj. Jam 1914 la loĝantonombro transpaŝis la limon de 100.000, farante tiel Oberhausen grandurbon. Kreskon je pli ol 80.000 loĝantoj al ĉ. 190.000 loĝantoj alportis la enkomunumigo de Sterkrade (50.661 loĝantoj 1925) kaj Osterfeld (32.655 loĝantoj 1925) la 29an de julio 1929. En la jaro 1962 la loĝantonombro de la urbo kun pli ol 260.000 atingis sian historian supron. Fine de decembro 2005 218.898 homoj havis sian ĉefan rezidejon en Oberhausen laŭ indikoj de la Landesamt für Datenverarbeitung und Statistik NRW (landa oficejo por statistiko) Jena sinoptiko montras la loĝantonombrojn laŭ la respektiva teritoria stato. Temas pri popolcensorezultoj (¹) aŭ oficaj kompletigoj de la respektivaj statistikaj oficejoj resp. de la urbadministrado mem . La indikoj rilatas ekde 1861 al la „ĉeesta loĝantaro“, ekde 1925 al la rezida loĝantaro kaj ekde 1987 al la „loĝantaro en la komunumo de sia ĉefloĝejo“.

Jaro loĝantoj
3a de decembro 1861 ¹ 5590
1a de decembro 1871 ¹ 10.563
1a de decembro 1875 ¹ 15.430
1a de decembro 1880 ¹ 16.680
1a de decembro 1885 ¹ 20.400
1a de decembro 1890 ¹ 25.249
2a de decembro 1895 ¹ 30.154
1a de decembro 1900 ¹ 42.148
1a de decembro 1905 ¹ 52.166
1a de decembro 1910 ¹ 89.900
1a de decembro 1916 ¹ 94.428
5a de decembro 1917 ¹ 94.886
8a de oktobro 1919 ¹ 98.677
16a de junio 1925 ¹ 105.121
16a de junio 1933 ¹ 192.345
17a de majo 1939 ¹ 191.842
Jahr Einwohner
31a de decembro 1945 168.206
29a de oktobro 1946 ¹ 174.117
13a de septembro 1950 ¹ 202.808
25a de septembro 1956 ¹ 241.570
6a de junio 1961 ¹ 256.773
31a de decembro 1965 259.810
27a de majo 1970 ¹ 246.736
31a de decembro 1975 237.147
31a de decembro 1980 228.947
31a de decembro 1985 222.664
25a de majo 1987 ¹ 220.286
31a de decembro 1990 223.840
31a de decembro 1995 224.397
31a de decembro 2000 222.151
31a de decembro 2005 218.898

¹ popolcensorezulto

loĝantaro

La kvoto de senlaboreco sumiĝas je 16,4 % (julio 2006), la nombro de la anoncitaj neokupataj laborpostenoj en Oberhausen sumiĝas je 1552, la kvoto de eksterlandanoj situas je 12,4 %. La aĝostrukturo priskribiĝas jene:

  • 0-18 jaroj: 18,2 %
  • 18-65 jaroj: 62,9 %
  • ekde 65 jaroj: 18,9 %