Shoghi Effendi Rabbání

El Vikipedio

Pligrandigu

Ŝogi Efendi (naskita je la 1-a de marto 1897 en Akka; mortinta je la 4-a de novembro 1957 en Londono) estas la pli maljuna nepo de 'Abdu'l-Bahá (kiu estis plej maljuna filo de Bahá'u'lláh). kaj kiu gvidis inter 1921-1957 la administradon de Bahaa Kredo.

Shoghi Effendi estis la plej maljuna nepo de 'Abdu'l-Bahá. Naskiĝis la 1-an de marto 1897, de lia plej frua infaneco li havis specialan rilaton kun sia avo. Li studis en la Usona Universitato de Beirut kaj poste ĉe Kolegio de Balliol (Oksfordo) en Anglio. Post la forpaso de 'Abdu'l-Bahá je la 28-a de novembro 1921 Shoghi Effendi eksciis, ke li estis nomita kiel Gardanto, la plej alta nomita ofico en la nova administra ordo de la Bahaa Kredo klarigita en la Volo kaj Testamento de 'Abdu'l-Bahá

Enhavo

[redaktu] Atingoj

Shoghi Effendi, kiu estis studento ĉe Universitato de Oksfordo je la tempo de la forpaso de sia avo, servis kiel Gardanto de la Bahaa Kredo ĝis sia forpaso en 1957. Dum tridek ses jaroj li disvolvis la mondvastan Bahaan komunumon kaj ĝiajn administrajn strukturojn. Pro tio, ke la Bahaa komunumo estis relative malgranda kaj ne disvolvita, kiam li fariĝis Gardanto, li plifortigis kaj disvolvis ĝin dum multaj jaroj, ĝis ĝi kapablis subteni la administran strukturon viziitan de 'Abdu'l-Bahá. Sub la gvidado de Shoghi Efendi, Naciaj Spiritaj Asembleoj estis formitaj, kaj multaj miloj da Lokaj Spiritaj Asembleoj ekestis dum la Bahaa Kredo tutmonde disvastiĝis.

Dum sia vivo Shoghi Efendi tradukis multajn el la verkoj de Báb, Bahá'u'lláh kaj 'Abdu'l-Bahá. Dum lia gardanteco la Bahaa religio disvolviĝis en mondan kredon. De la tempo de lia elekto ĝis sia morto, la Bahaa Kredo kreskis de 100.000 al 400.000 anoj, kaj landoj de reprezentado de 35 ĝis 250. Li ankaŭ nomis 32 vivantajn Manojn de la Afero, kontrolis la kompletigon de la superkonstruaĵo de la Maŭzoleo de Báb, verkis Dio Preterpasas en 1944 por celebri la centjariĝon de la Kredo, lanĉis la Dekjaran Kampanjon en 1953 kaj agis kiel oficiala reprezentanto de la Kredo al leĝaj aŭtoritataj en Palestino/Israelo dum la multaj provoj de interlig-rompantoj forpreni lian aŭtoritaton.

[redaktu] Privata vivo de Shoghi Effendi

Shoghi Effendi Rabbani estis oksforde edukita kaj bonege regis la anglan lingvon. Li estis tre inteligenta kaj energia. En 1937 li edzinĝis al Mary Maxwell titolita Amatu'l-Bahá Ruhiyyih Khánum, kanadano. Ŝi estis la ununura gefilo de May Maxwell, unu el la ĉefaj disĉiploj de 'Abdu'l-Bahá, kaj Wiliam Sutherland Maxwell, notinda kanada arkitekto. Tiam ŝi havis 27 jarojn kaj estis alta, atleta kaj alloga virino. En 1941 ŝi fariĝis la ĉefa angla sekretario de Shoghi Effendi. En 1951 Shogih Effendi nomis ŝin al la Unua Internacia Bahaa Konsilantaro, (la embria Universala Domo de Justeco.

Shoghi Effendi kaj Ruhiyyih Khánum neniam havis gefilojn.

[redaktu] Interlig-rompado (Ekskomunikado)

En sia Volo kaj Testamento, 'Abdu'l-Bahá deklaris:

"La sankta kaj juna branĉo, la Gardanto de la Afero de Dio, kiel ankaŭ la Universala Domo de Justeco universale elektota kaj establita, estas ambaŭ sub la zorgo kaj protektado de la Abhá Beleco (Bahá'u'lláh), sub la ŝirmo kaj neerara gvidado de la Ekzaltito ([[Báb])] (mia vivo estu oferita por ili ambaŭ). Kion ajn ili decidas, estas di-devena. Tiu, kiu ne obeas lin, nek obeas ilin, ne obeis Dion; tiu, kiu ribelas kontraŭ li kaj kontraŭ ili, ribelis kontraŭ Dio; tiu, kiu disputis kun li, disputis kun Dio; tiu, kiu oponis lin, oponis Dion; tiu, kiu argumentas kun ili, argumentis kun Dio; tiu, kiu disputis kun li, disputis kun Dio; tiu, kiu malagnoskis lin, malagnoskis Dion; tiu, kiu malkredis lin, malkredis Dion; tiu, kiu devias, apartigas sin kaj turniĝas for de li, vere deviis, apartigis sin kaj turniĝis for de Dio. La kolerego, la furioza indigno, la venĝo de Dio restu sur li!"

Tra la vivodaŭro de Shoghi Effendi preskaŭ ĉiuj restantaj familianoj kaj idoj de 'Abdu'l-Bahá iam ribelis kontraŭ lia aŭtoritato kaj estis forpelitaj de li kiel interlig-rompantoj. Aliaj branĉoj de la familio de Bahá'u'lláh jam estis deklaritaj interlig-rompantoj en la Volo kaj Testamento de 'Abdu'l-Bahá.

Kaze de la forpelo de Ruhi Afnán, kuzo de Shoghi Effendi, ĝi ricevis publikan atenton, kaj kreis apartajn suferojn por la familia vivo de Shoghi Effendi.

[redaktu] Neatendita Morto

La forpaso de Shoghi Effendi venis neatendite en 1957, kiam li estis vojaĝanta al Britio kaj infektiĝis je azia gripo.

La Volo kaj Testamento de 'Abdu'l-Bahá priskribis la sinsekvadon de Gardantoj de la Kredo, sed Shoghi Effendi ne havis infanojn, kaj ĉiuj aliaj kandidatoj estis forpelitaj el la Kredo kiel Interlig-rompantoj, (t.e. iu, kiu ne akceptis la aŭtoritaton de la posteuloj de Bahá'u'lláh: `Abdu'l-Bahá, Shoghi Effendi kaj la Universala Domo de Justeco). La Volo kaj Testamento de 'Abdu'l-Bahá preskribis, ke la Gardanto devas esti vira ido de Bahá'u'lláh kaj aprobita de la Manoj de la Afero. Malgraŭ tio, unu el la Manoj de la Afero, Mason Remey, proklamis sin Gardanto kaj estis forpelita el la Kredo de la aliaj Manoj de la Afero kiel interlig-rompanto. Vidu: la Ortodoksa Bahaa Kredo

[redaktu] Posteuloj de Shoghi Effendi

La demando pri posteuloj estis lasita al la decido de la Universala Domo de Justeco, kiu estis fine elektita en 1963, je la fino de la Dekjara Kampanjo aŭ Plano (1953–1963) de mondekspansio iniciatita de Shoghi Effendi antaŭ sia morto. Pro la neatendita forpaso de Shoghi Effendi la Manoj de la Afero, nomitaj de Shoghi Effendi la "Ĉefintendantoj de la Mondordo de Bahá'u'lláh", ludis la necesajn administrajn rolojn kaj organizis la voĉdonadon de la Universala Domo de Justeco. Ili ekskludis sin de la balotado. Post sia elekto la Universala Domo de Justeco konkludis, ke estas neeble nomi alian Gardanton. Shoghi Effendi restas la unua kaj lasta Gardanto de la Bahaa Kredo.

Tio ĉi estas nur disputata de Remey-anoj (anoj de la diversaj sektoj, kiuj sekvas Mason Remey), kiuj estis forpelitaj de la Kredo kiel interlig-rompantoj. Pro la klare skribitaj testamentoj de Bahá'u'lláh kaj 'Abdu'l-Bahá, kiuj formas la fundamenton de la Bahaa Interligo, bahaanoj ne konsideras tiujn sektojn bahaaj. Laŭ bahaanoj, la Interligo protektas la Kredon de divido, kaj grupoj kiel la Ortodoksa Bahaa Kredo estas remey-anoj, same kiel tiuj, kiuj oponis Bahá'u'lláh-on kiel la Promesiton de Báb kaj anstataŭe sekvis Mirza Yahyá, Subh-i-Azal (t.e. Mateno de Eterneco), la duonfilon de Bahá'u'lláh, estas konsiderataj kiel azalanoj, ne babanoj, pro tio ke, laŭ bahaanoj, ili rompis la Interligon de Báb.


[redaktu] Shoghi Effendi kaj Esperanto

Shoghi Effendi subtenis la ideon de internacia helplingvo kiel ilo por establi kaj eternigi mondpacon. La principo de internacia helplingvo estas unu el la ĉefaj principoj de la Bahaa Kredo. Shoghi Effendi forte kuraĝigis Lidjan Zamenhof, la filino de Ludoviko Zamenhof en ŝiaj strebadoj disvastigi Esperanton. Shoghi Effendi ne nur volis, ke ŝi promociu la Bahaan Kredon, sed ankaŭ rekte instigis ŝin vojaĝi por instrui kaj disvastigi Esperanton. Shoghi Effendi esperis, ke post ŝia vojaĝo al Usono ŝi povus iri al Irano por instrui la persajn bahaanojn pri Esperanto, sed Lidja Zamenhof mortis post sia reveno al Pollando kiel hebreino.

Shoghi Effendi kuraĝigis bahaanojn ne nur kunlabori kun esperantistoj, sed ankaŭ lerni la lingvon. Malgraŭ tio, ne eblis por Shoghi Effendi elekti oficialan lingvon por la Bahaa komunumo. Laŭ la Bahaaj Skriboj, tiu lingvo estos elektita de la mondregistaro de la estonteco. Bahaanoj ne oficiale subtenas Esperanton aŭ eĉ la anglan aŭ persan kiel internaciajn helplingvojn (kvankam la angla kaj persa devas esti uzataj de la Bahaa Mondcentro pro praktikaj kialoj), sed ĉiuj bahaanoj estas kuraĝigitaj de la skriboj de 'Abdu'l-Bahá kaj Shoghi Effendi lerni la lingvon aŭ/kaj kunlabori kun esperantistoj.

La Universala Domo de Justeco ankaŭ promocias la principon de internacia helplingvo kaj menciis ĝin en sia "Promeso de Monda Paco", deklaro sendita al ĉiuj registaroj de la mondo pri la metodoj establi mondpacon. La Universala Domo de Justeco aprobis la kreon de la Bahaa Esperanto-Ligo (BEL), kiu rekte respondecas al tiu institucio.

[redaktu] Eksteraj ligiloj

•  http://reference.bahai.org
•  http://www.ibiblio.org/Bahai/Texts/EN/GPB
•  http://www.ibiblio.org/Bahai/Texts/EN/ADJ