Fridtjof Nansen
El Vikipedio
Fridtjof NANSEN [FRITjof NANsen] (naskiĝis la 10-an de oktobro 1861, mortis la 13-an de majo 1930) estis norvega esploristo, humanisto kaj sciencisto.
Kiam fondiĝis la Norvega Reĝlando, Nansen iĝis la unua ambasadoro de sia lando en Londono (1906–08). Kiam li estis nomumita en 1917 al norvega komisiono traktante en Usono, li sukcesis atingi la forigon de malpermeso pri eksporto de artikloj al Norvegio.
Li gvidis en la unua asembleo de la Ligo de Nacioj la norvegan komisionon (1920) kaj li restis elstara reprezentanto de la asembleo ĝismorte.
La konsilio de la Ligo nomumis lin en aprilo de 1920 por ĉefkomisaro pri organizo de la germanaj kaj aŭtstraj-hungaraj militkaptitoj el la Sovet-Rusio (500 000 soldatoj). Kvankam la soveta registaro ne rekonis la mondasocion, ili emis persone traktadi kun Nansen. Li sciigis en septembro de 1922 en la tria asembleo de la Ligo de nacioj, ke li plenumis la taskon: 427 886 militkaptitoj hejmenvenis.
La Internacia Komisiono de la Ruĝa Kruco petis lin en aŭgusto de 1921 por helpi mildigi la malsategon en Rusio. Oni nomumis lin la 15-an de aŭgusto ĉefkomisaro de la afero kaj li jam interkonsentis kun la rusa registaro la 27-an de axugusto, laŭ kiu li malfermis en Moskvo la Internacian Oficon de la Rusa Helpo. Kvankam la Ligo de Nacioj rifuzis la financan helpoteton de Nansen,sed la paroloj antaŭ amasa aŭskaltantaro kaj alvokoj je privataj organizoj ebligis kolekti la necesan sumon.
Je inicitao de Nansen, oni inetrkonsentis la 5-an de julio 1922. en Ĝenevo pri enkonduko de la t.n. „Nansen-pasportoj” por senlandanoj. Oni fondis samloke en 1931 la Internacian Rifuĝant-aferan Oficon Nansen, kiu agadis por interesoj de „blankaj” rusoj, turkiaj armenoj, germanaj judoj.
La monon, kiun li ricevis pri Nobel-premio pri paco (1922), li ofertis por internaciaj helapj programoj. La Nansen-ofico ricevsis la Nobel-premion pri paco en 1938.
Li ellaboris ankaŭ la aparaton Nansen-botelo.
[redaktu] Libroj
- Jon Sörensen: The Saga of Fridtjof Nansen (1932)
- Liv Nansen Høyer: Eva og Fridtjof Nansen (1954)
- Nansen og verden (1955)
Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.

