Keszthely

El Vikipedio

Feŝtetiĉ-kastelo
Pligrandigu
Feŝtetiĉ-kastelo

Keszthely estas urbo en Hungario, departemento Zala, ĉe okcidenta parto de la Balatono, je 25 km de Zalaegerszeg, kun ĉ. 21.000 loĝantoj.

Ĉe la urbo fluas la rivero Zala, kiu tie alfluas la lagon Balatono ĉe Fenékpuszta [fenekpusta loka areo]. Tie staris en la romia epoko la urbo Valcum. Oni elfosis ĉe Fenékpuszta hunajn kaj avarajn trovitaĵojn. Keszthely mem estis grava stacio de komerca vojo inter Italio kaj Buda ekde la Arpad-epoko. La gotikstilan, plebanian preĝejon - konstruitan en 1386 -, oni transformis dum la turka epoko al fortikaĵo. La turkoj neniam okupis la fortikaĵon de Keszthely.

La komunumo graviĝis ekde 1739 kiel centro de la Festetics-bieno [feŝtetiĉ]. La plej elstara familiano estis Festetics György (1755–1819), kiu fondis en 1797 la Georgikon-on (ĝi estis la unua regula ekonomia lernejo de Eŭropo), juran antaŭulon de la hodiaŭa Agrarscienca Universitato Pannon. Li iniciatis ankaŭ en 1817 la Helikon-festojn, kiujn oni organizas eĉ hodiaŭ kiel renkontiĝon de transdanubiaj studentoj.

La kastelo Festetics estas la plej grava kultura heredaĵo de la balatunsupra areo. Ĝi estis konstruita en 1750, en baroka stilo kaj estis plilarĝita inter 1883 kaj 1887 en eklekta stilo. Tiam konstruiĝis eĉ la Keszthely-karakteriza turo. En la malnova parto de la kastelo troviĝas la 70.000-voluma Helikon-biblioteko kun kelkaj raraĵoj kaj pelj kompleksa librokolektaĵo pri Balatono. Famas en la urbo ankaŭ la Balaton-muzeo kaj la Georgikon-bienmuzeo.

Karmelita-kirko el la 14-a jc.
Pligrandigu
Karmelita-kirko el la 14-a jc.

]

Ekde fino de la 19-a jarcento, Keszthely iĝis grava baneja centro de la balatono (menciindas, ke la kuracbanejo Hévíz trioviĝas nur je 6 km).

La komunumo estis ĝis 1954 grand-vilaĝo, inter 1950 kaj 1979 apartenis ĝi al departemento Veszprém, poste al Zala.

La ekonomio baziĝas je la turismo. Ĝi havas fervojan kaj ŝipan stacion.