Leopold Trepper
El Vikipedio
Leopold Trepper (naskliĝis la 23-an de februaro 1904 en Neumarkt (Nowy Targ, Pollando); mortis la 28-an de decembro 1982 en Jerusalemo) estis pola komunisto, patropreninto en kontraŭstaro kaj publikisto, kun juda deveno.
[redaktu] Vivo
Leopold Trepper aliĝis en la 1920-aj jaroj al la neleĝa Komunista partio en Palestino, ĉar tiu estis la sola partio, en kiu egalrajtis araboj kaj judoj. Ĉar lin persekutis la britoj, li fuĝis ĉ. 1930 al Moskvo. Tie li studis, redaktis jidiŝan gazeton. Poste li - en komisio de la NKVD (soveta sekretservo) – veturis al Bruselo kaj laboris kaŝe kiel kanada komercisto. Li organizis tie la kontraŭstaran spiongrupon »Ruĝa Kapelo«. Oni nomis lin la »Granda Ĉefo«.
Siaj agentoj atentigis Stalinon en printempo de 1941 pri la atendebla germana invado. Lia homo estis en Tokio, Richard Sorge, kaj helpis savi en novembro de 1941 Moskvon, ĉar li sciigis, ke ne estas atendebla japana invado al Sovetunio. Tiel oni povas aligrupigi taĉmentojn. En 1942 anoncis la »Ruĝa Kapelo« pri la germana invado de Kaŭkazio, tiel ono povis organizi la defendon de Stalingrado. Trepper estis en 1943 arestita de la nazioj, sed povis fuĝi.
Inter 1945-53, li estis enkarcerigita en Moskvo, ĉar Stalin timis pro lia scio pri detaloj pri la german invado. Li estis en 1954 rehabilita kaj revenis al Pollando, kie li estis eldonisto pri juda literaturo kaj gvidanto de judaj kultursocietoj.
Pro la sestaga milito en 1967, Władysław Gomułka tenas antisemitan malam-parolon. Sekve de tio, li estis arestita, sed altrudis per malstastriko permeson pri elveturo al Israelo. Ĉa la enterigo, Ariel Ŝaron aldonis ordenon je la ĉerko.
[redaktu] Verkoj
- Die Wahrheit, aŭtobiografio de la "Granda Ĉefo" de la Ruĝa Kapelo. ISBN 3-89484-554-6

