Salvador Dalí

El Vikipedio

Salvador DALÍ
Pligrandigu
Salvador DALÍ

Salvador Domenec Felip Jacint Dalí Domenech (11-a de majo 1904 - 23-a de januaro 1989) estis grava kataluna artisto, plej konata pro sia superrealismaj verkoj kaj la emo provoki la publikon. La verkaro de Dalí estas rimarkinda pro okulfrapa kombino de bizaraj sonĝaj bildoj kun bonega pentrista kapablo influita de renesancaj majstroj. Dalí estis artisto kun grandaj talento kaj imagivo.

Enhavo

[redaktu] Biografio

Dalí naskiĝis la 11-an de majo en la urbo Figueres, Katalunio, Hispanio, kiel filo de la riĉa kaj alte estimata mezklasano Salvador Dalí i Cusí (cetere, unu el la pioniroj de Esperanto en Katalunio). Dalí studis en la urba pentra lernejo, kie li ricevis sian unuan formalan artan trejnadon. En 1916 li ekkonis modernan pentroarton dum somera feriado en Cadaqués kun la familio de Ramon Pichot, loka artisto, kiu ofte vojaĝis al Parizo.

La sekvan jaron la patro de Dalí organizis ekspozicion de liaj karbonkrajonaĵoj en la familia hejmo. Li havis sian unuan publikan ekspozicion en la urba teatro de Figueres en 1919. En 1921 lia patrino mortis pro kancero, kaj lia patro edziĝis al lia onklino, pro kio la juna Salvador sentis malplezuron.

Dalí ankaŭ eksperimentis pri dadaismo, kio certe influis lian laboron dum lia tuta vivo. Tiam li estis bona amiko de la poeto Federico García Lorca kaj de la filmisto Luis Buñuel. Dalí foriris el la Akademio en 1926 preskaŭ ekzameniĝinta, kiam li konstatis ke neniu en la akademio estas kompetenta por ekzameni lin.

En tiu jaro li unuafoje vizitis Parizon, kie li renkontiĝis kun Pablo Picasso, kiu la junan artiston ŝatis; al la pli maljuna artisto Joan Miró jam rakontis favore pri Dalí. En sekvaj jaroj tiu faris kelkajn pentraĵojn, kiuj montris grandan influon de Picasso kaj Miró , do li palpe serĉis evoluon de sia stilo. En la 1920-aj jaroj aperis kelkaj inklinoj, kiujn Dalí daŭrigis dumvive, iel: Dalí akceptis influojn de ĉiuj artaj stiloj, kiujn li povis trovi kaj produktis verkojn ekde plej klasika akademia stilo ĝis la plej "avangarda", iam en apartaj laboraĵoj, iam kune. Ekspozicio de siaj laboroj en Barcelono provokis multe de atento kaj en la kritikistoj reagis jen per glorigo jen per rebato.

1929 estis grava jaro en la vivo de Dalí; kun hispana filmisto Luis Buñuel li kontribuis al la mallonga filmo Un chien andalou kaj ekkonis sian muzon kaj estontan edzinon Gala, naskiĝintan Helena Deluvina Diakinoff.

Li aliĝis al la superrealisma movado, el kiu poste lin elpelos André Breton pro liaj faŝismemaj tendencoj.

Dum la hispana milito la apogis la flankon de generalo Franco, kontraste al la sinteno de siaj antaŭaj amikoj.

En 1940 li translokiĝos al Usono, kie li akiros plian famon kaj grandan ekonomian sukceson.

En 1974 li inaŭguras la Teatron-Muzeon Dalí en sia naskiĝurbo Figueras.

Iom antaŭ sia forpaso li estis nomumita Markizo de Púbol.

[redaktu] Kelkaj liaj citaĵoj

  • "La sola diferenco inter mi kaj frenezulo estas: Mi ne estas freneza."
  • "Kiam mi estis sesjara, mi deziris esti Napoléon Bonaparte. De tiam miaj ambicioj plukreskis konstante."
  • "Ĉiumatene, kiam mi vekiĝas, mi sentas la plejan el inter ĉiaj ĝuoj: esti Salvador Dalí."


[redaktu] Links

Vikicitaro enhavas citaĵojn por tiu ĉi artikolo.
Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al

[redaktu] Vidu ankaŭ jenon:

Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al



Ĉi tie estas aldonaj bildoj por la artikolo. Vi povas helpi al Vikipedio se vi elektos la taŭgajn bildojn kaj metos ilin en la artikolon.