Papero
El Vikipedio
Papero estas maldika, plata materio produktita per la kunpremo de plantaj fibroj. La fibroj uzitaj estas kutime naturaj kaj bazitaj sur celulozo. La plej kutima materialo estas lignopasto el pastolignaj (plejparte mollignaj) arboj kiel pinoj, sed aliaj vegetofibraj materialoj inkluzive de kotono, linaĵo, kaj kanabo povas esti uzitaj.
| Atentu: vikipediisto:narvalo redaktas tiun ĉi paĝon. Por eviti la riskon de redaktokonflikto, li petas vin ne redakti la artikolon antaŭ la malapero de tiu ĉi avertomesaĝo.
Tiu redaktado povas kelkfoje longe daŭri pro tempomanko, kontrolo de fakvortoj, faktoj aŭ serĉo de konvena fontomaterialo. Se vi trovas tiun ĉi mesaĝon ankaŭ post du monatoj post lasta redakto (atentu la daton "laste redaktita" sube), petu lin finfari la artikolon aŭ forigi la ŝablonon. Por atentigi lin, vi devas havi vikipediistan paĝon. Dankon. |
Enhavo |
[redaktu] Historio de la paperproduktado
La unuan paperon faris Cai Lun, oficisto de la ĉina imperia korto en ĉ. 105 p.K. el arboŝeloj, (ĉefe el ŝelo de papermorusujo), restaĵoj de fiŝistaj retoj, malnovaj ĉifonoj, kanaba defalaĵo. La kono pri paperproduktado malrapide disvastiĝis al okcidento. Oni produktis paperon en 751 en mez-azia Samarkand, en 793 en Bagdado (dum regado de Hárún ar-Rasíd).
En la 14-a jarcento funkciis multaj papermueloj en Eŭropo, ĉefe en Hispanio, Italio, Francio kaj Germanio. Oni malkovris la libropresadon en la 1450-aj jaroj, kio grandigis bezonon je paperoj. Ĝis komence de la 19-a jarcento, oni produktis paperon el linaj kaj pamutaj teksaĵ-defalaĵoj. La papermueloj suferis mankon je krudmaterialo: oni devis serĉi novan bazmaterialon. Ekde komenco de la 1980-aj jaroj oni produktas la paperon el ligno kaj plantaj fibroj.
La papero, kiu konsistas nure el celulozaj fibroj estas tre akvoabsorba, la inko disfluas sur ĝi. Pro tio oni traktas la paperon per diversaj materialoj. Komence oni gluis la paperon per bestodevena gluaĵo, poste per planta mucilago, sed tio estis multekosta kaj longdaŭra procedo. Moritz Friedrich Illing malkovris en komenco de la 1800-aj jaroj, ke la papero estas gluebla per rezino kaj aluno en kuvoj.
[redaktu] Propraĵoj
Papero ne dissolviĝas en akvo, sed multfoje malpligrandigas sian firmecon kiam estas malseka. Post malsekigo kaj sekigo papera folio perdas ankaŭ formon, diverse malpligrandiĝante.
[redaktu] Vidu ankaŭ jenon:
[redaktu] Eksteraо ligoо
- PAPERWEB - Papero web search engine
- Papero price
- Papero company
- Papero tissue
- Papero rivista
- Papero Associationes
- riĉecoj de la papero
- invento de papero far la ĉinoj, kun bildoj

