Solresolo
El Vikipedio
Lingvo > Planlingvoj > Solresol
Nomo: Solresol
Parolantoj: ?
Origino: verkita de Jean François Sudre je la 19-a jarcento
Skribo: muzikaj tonoj
Enhavo |
[redaktu] Historio
Solresol /sore'sol/ estas apriora artefarita helplingvo verkita de Jean François Sudre (1787-1864). Li komencis prilabori ĝin je 1817. Ĝi havis siatempe iom da sukceso, Napoleono la 3-a iomete interesiĝis pri Solresol kaj, laŭdire, stipendiis Sudre, ankaŭ (Victor Hugo, Alphonse de Lamartine, kaj aliaj interesiĝis pri ĝi, sed estis rapide forgesita pro la sukceso de aliaj lingvoj : Volapük kaj poste Esperanto. Solresolo estas grava al historio de planitaj lingvoj de multaj vidpunktoj: ĝi estis la unua artefarita lingvo kies projekto estis serioze atentata de publiko, ĝi estis pionira en ideo pri modernaj interlingvoj kaj, fine, estis la unua interlingvo kiu havis parolantojn.
[redaktu] Priskribo
Solresol uzas alfabeton el sep simboloj, nome la sep tonoj de la baza solfeĝo, de kiuj venas ankaŭ la (parola) nomo de la lingvo (Sol-Re-Sol). Per la solfeĝaj tonoj eblas zumi aŭ fajfi la lingvon aŭ ludi ĝin per muzika instrumento; uzante la latinliterajn nomojn (Do, Re, Mi, Fa, Sol, La, Si) eblas skribi la lingvon. Oni rajtas mallongigi forlasante la lastan literon (Solresol → Sorso).
Solresol estas iamaniere filozofia lingvo : la vortoj estas konstruitaj a priori. La simplaj vortoj havas 3 notojn; la kunmetitaj estas dividitaj inter kategorioj per prefikso: DO por homoj kaj rilataj aferoj, RE por la domo, MI por agoj ktp. Ekzemple :
- Rdfs : vestaĵoj > Rdrf : ĉemizo;
- Drd: tempo > Drm: tago > Drf: semajno > Drs: monato > Drl: jaro > Drs: jarcento;
Oni inversigas la literojn por konstrui la malon de vorto : fs signifas multe, sf malmulte.
Aliaj ekzemploj:
- Dms= dio/Smd= diablo
Nombroj (1-10): redodo, remimi, refafa, resolsol, relala, resisi, mimido, mimire, mimifa, mimisol.
[redaktu] Eksteraj Ligiloj
- The Solresol Place (angle).
[redaktu] Bibliografio
Rapports sur la langue musicale : inventée par M. F. Sudre, approuvée par l'Institut royal de France et opinion de la presse française, belge et anglaise sur les différentes applications de cette science.
[Paris] : Impr. de Ve Dondey-Dupré, [1836?]
72 p. ; 23 cm

