Mohamedo
El Vikipedio
Mohamedo (ĉ. 570-632) (en la klasika araba lingvo محمد Muḥammad), tradicie transliterumita kiel Mahometo (alia formo: Muhamado; vidu *), estas, laŭ islama doktrino, la Fina Profeto de Dio, ricevinto de la sankta libro Korano predikanto de islamo, Perfekta Homo (sed certe ne dia), kaj la Parakleto promesita de Jesuo Kristo en la Biblio. Li estas ĝenerale konsiderata la fondinto de islamo, (kvankam islama doktrino asertas ke islamo estas eterna), la religio de pli ol unu miliardo da homoj.
La profeto Mohamedo ne faris miraklojn, kiel Jesuo aŭ Moseo, sed laŭ Islamo la Korano mem estas la miraklo: nenia homo povus verki ĝin aŭ similan sen la helpo de Dio.
Mohamedo estis araba komercisto de Mekao, kiu ĉiujare dum la monato Ramadano iris al kaverno en la monto Hira por preĝi, fasti kaj doni almozojn. En la jaro 610 la Anĝelo Gabrielo komencis paroli kun li. Unuafoje Mohamedo nur aŭdis sonorilon, sed post tempo li povis aŭdi la vortojn de Gabrielo. Gabrielo daŭre parolis kun Mohamedo ĝis lia morto kaj Mohamedo parkeris la diraĵojn. Post la morto de Mohamedo, liaj anoj skribis la diraĵojn, kaj tiel ekaperis la Korano.
Laŭ Islamo, Mohamedo estas la Fina Profeto de Dio, posteulo de miloj de jaroj de profetoj: Adamo, Noa, Abrahamo, Moseo, Jesuo Kristo, ktp. La profetaĵoj antaŭ Mohamedo estis aranĝitaj en la Biblio, sed estis difektitaj de homoj. La Korano, aliflanke, estas la sendifekta Vorto de Dio.
Laŭ Mohamedo, li ne fondis novan religion, sed nur malkaŝis la veran religion sub la kutimaj homaj aldonaĵoj, kiuj kovras ĉiun religion. Do islamo esence estas judismo aŭ kristanismo purigita. Kristanismo, ekzemple, sen la sacerdotoj kaj sakramentoj, sen la dieco de Jesuo Kristo. Mohamedo konis kaj judojn kaj kristanojn, sed li mem ne estis judo aŭ kristano. Sperte al Mohamedo, kristanismo estis plejparte la nestorianismo de Levantenio, ne la ortodoksismo aŭ katolikismo de Eŭropo. Lia nova religio estos populara inter la nestorianoj.
La prediko de Mohamedo estis akceptita komence inter araboj, kaj urbaj kaj beduenoj. Mohamedo kiel la Fina Profeto kaj fondinto de islamo nur montriĝis en jarcentoj postaj.
Sed spite de tia puriganta spirito, Mohamedo ja retenis iom de la idolkulta praktiko de la araboj. Ekzemple, kvankam li forprenis la 360 idolojn, kiuj staris ĉirkaŭ la Kaaba, Mohamedo ne forigis la devon de pilgrimado al la Kaaba: kontraŭe, li faris la pilgrimadon devo religia de islamo.
Do, kiel Jesuo kaj Budho, Mohamedo ne konstruis novan religion el nenio, sed konstruis sur la tradicia religio de sia lando kaj epoko, profundiginte kaj puriginte ĝin.
En la tempo de Mahometo, la araboj senĉese kaj venĝoplene interbatalis. Araboj estis ordigitaj laŭ klanoj, laŭ sango. Mohamedo enkondukis ion novan: komunumon bazitan ne sur sango, sed sur fido. En la fruaj jaroj, la islamanoj funkcias kiel nova klano, sed klano algluigita ne de sango, sed de fido komuna. Aldone, la islamanoj, spite de diverseco de sango, promesis ne interbatali.
Pro la minaco de la nova klano al tradicio kaj ĝia religio, potenco kaj socia ordo, Mohamedo kaj la islamanoj devis forfuĝis de Mekao en la somero de 611 al Jatrib (nun Medino, "[la] urbo"). Tio estis la heĝiro ("fuĝo") kaj markas la komencon de la islama erao. En Medino Mohamedo fondis la unuan moskeon (islama preĝejo), kiu fariĝis la modelo por ĉiuj postaj moskeoj.
Sed kvankam Mohamedo kaj la islamanoj nun estis en Medino, Mekao ankoraŭ batalis kontraŭ Mohamedo, ĉar nun la islamanoj subtenis sin per rab-atakoj kontraŭ la karavanoj kiuj vojaĝis al Mekao. Mohamedo fine venkis la armeon de Mekao en 627 en la Batalo de la Tranĉeo. Tiam islamo disvastiĝis kiel fajro tra Arabion. En 630 li kaptis Mekaon.
Ĉar la islamanoj promesis ne interbatali, la islama parto de Arabio estis regiono de paco. Tio fortigis la islamanojn kontraŭ la aliaj araboj, kiuj estis troe disigitaj de la deziro por venĝo. Kiam Mohamedo mortis en 632, la plimulto de araboj estis islamanoj. Kvar el la kunuloj de Mohamedo fariĝis regantoj de araba imperio granda kaj donis bazan formon al islama civilizo.
Cent jaroj post lia morto, la islama imperio regis de Iberio ĝis Hindio. Post 200 jaroj, multe de la homoj de la imperio estis islama.
Laŭ ortodoksa islama doktrino, ne ekzistu bildoj de Mohamedo. Eĉ ŝijaanaj artaĵoj reprezentas lin per malplena blankaĵo aŭ flamo. En filmoj, oni uzas nerektajn aludojn por ne montri lin en sceno.
![]() |
| Ekzemplo: en irana miniaturo, kiu montras ĉefanĝelon Gabrielo revelaciantan al Mohamedo |
En la reala arthistorio, bildoj de Mohamedo jes ja ekzistas, malgraŭ la malpermeso, parte en malpli ortodoksaj islamaj rondoj, sed ankaŭ ekster islamo, parte en kontraŭislama propagando. Ekzemplo de tio estas la ilustraĵoj de Gustave Doré al la Dia Komedio de Dante Alighieri, el kiuj unu bildigas Mohamedon en la infero, kie la katoliko Dante lokis Mohamedon en tre malsupra loko (iom ironie, ĉar la infero de Dante estis parte inspirita de islama tradicio).
Aiŝa estis lia edzino.


