Samarianoj

El Vikipedio

Post la skismo de la dek triboj, Samario fariĝis la ĉefurbo de la apartiĝinta reĝolando de Izrael. Detruita kaj rekonstruita plurfoje, ĝi estis sub regado de la romianoj, la ĉefurbo de Samario, unu el la kvar ŝtatoj de Palestino. Herodo la Granda beligis ĝin per luksaj monumentoj kaj, por flati Aŭguston, donis al ĝi nomon Augusta, en la greka lingvo Sébaste.

La samarianoj estis preskaŭ ĉiam en milito kontraŭ la reĝoj de Judujo. Profunda malamo, ekde la disiĝo, konstante regis inter la du popoloj, kiuj evitis ĉiajn interrilatoj. La samarianoj, por fari la disecon pli profunda kaj ne bezoni veni al Jerusalemo por la solenado de religiaj festoj, konstruis sian propran templon kaj enkondukis iujn reformojn; ili akceptis nur la pentateŭkon, kaj malaceptis ĉiujn ceterajn librojn, poste aldonitajn al ĝi. Iliaj sanktaj libroj estis skribataj per hebreaj literoj de la plej malproksima antikveco. En la okuloj de l' ortodoksaj judoj, ili estis herezuloj, kaj tial malestimataj kaj persekutataj. La antagonismo de la du nacioj havis do kiel sola principon la malakordon de la religiaj opinioj, kvankam iliaj kredoj havis la saman originon, ofte oni diras ke ili estis la protestantoj de antikvo.

Oni trovas ankoraŭ hodiaŭ samaritanojn en kelkaj landoj, ĉefe en Palestino, precipe en Naplusa kaj Jafo. Ili obeas la leĝon de Moseo kun pli da severeco, ol la judoj, kaj geediziĝas nur inter si mem.

En Mateo, 25:31-46 kaj Luko, 10:25-37 estas parabolo de bona samariano, pro tio, la vorto "samariano" signifas en multaj lingvoj "helpema homo".