Kronŝtadt

El Vikipedio

Kronŝtadt
Blazono de la urbo
Regiono: Sankt-Peterburgo
Distrikto:
Fondita en: 1703
Urbo ekde:
Koordinatoj: 60° 00' N, 29° 46' E Mapo
Loĝantaro, miloj: 40,3 (1959); 43,4 (2002)
Kodo laŭ OKATO: 40280501 (2005)
Telefona prefikso:
Tempozono (de MSK): 0 horoj (2005)
Mararmeja katedralo kaj la eterna flamo
Pligrandigu
Mararmeja katedralo kaj la eterna flamo

Kronŝtadt (ruse Кронштадт) estas urbo en Rusio.

La urbo estas sur insulo Kotlin (Котлин). Ekde 1984 mara digo kun aŭtomobila vojo kunigas la insulon kun la kontinento. La digo estas norde de la insulo kaj oni planas konstrui alian digon al sudo de la insulo. Tiam tra la urbo estos granda aŭtomobila vojo de Finlando al suda Rusio. Sed ĉefa celo de konstruado de la digo estas protektado de urbo Sankt-Peterburgo de superakvadoj.

Sur bordoj de la insulo ĉiraŭ la urbo estas multaj havenoj por precipe militaj ŝipoj kaj antikvaj fortikaĵoj.

[redaktu] Historio

Petro la 1-a fondis la urbon en 1703 kiel militŝipa bazo sur la Orienta maro. La urbo estis fondita kiel mara fortikaĵo por protekti novan tiaman ĉefurbon Sankt-Peterburgo de minaco de malamikaj flotoj.

Ekde komenco la urbo estis konsiderata kiel parto de Sankt-Peterburgo kaj pro tio Kronŝtadt havas rektajn, larĝajn (laŭ normoj de tiu tempo) stratojn ktp.

En 1704 post unu monato, post kiam la unuaj fortikaĵoj estis finitaj, la unuan fojon malamika svedia floto provis preteriri la urbon kaj iri al Sankt-Peterburgo, sed turniĝis reen.

En 1723 vica fortikaĵo sur la insulo akiris nomon "Kronŝtadt" (kvankam tiam jam ekzistis kelkaj havenoj kaj fortikaĵoj).

En 1824 estis granda superakvado. Akva nivelo plisuperiĝis je 3,5 metroj. La urbo estis tute sub akvo. Ĉar pro tio lignaj konstruaĵoj estis multe damaĝitaj, poste oni konstruis precipe el ŝtono.

En 1854 dum la krimea milito britia kaj francia floto alvenis por preteriri la urbon kaj iri la Sankt-Peterburgo, sed eĉ ne provis ĉi tion pro minaca aspekto de fortikaĵoj de Kronŝtadt.

En 1905 ... 1907 kaj 1917 la urbanoj partoprenis tiamajn rusiajn revoluciojn.

Kvankam la matrozoj en 1919 forte apogis la revolucion kaj batalis kontraŭ Judenoviĉ, la urbo mondkonatiĝis pro ribelo de matrosoj en 1921 kontraŭ la bolŝevika regado. Ruĝa Armeo gvide de Lev Trockij sange disbatis la ribelon. La 10-a kongreso de la Rusa Komunista partio profunde analizis la ribelon kaj ankaŭ tio instigis la enkondukon de la Nova Ekonomia Politiko.

Dum la dua mondmilito la urbo estis multe damaĝita sed neniam estis kapitulacigita.


Anarkiismo
Ĉi tiu artikolo pri "Kronŝtadt" ankoraŭ estas ĝermo pri anarkiisma temo. Vi povas helpi pluredakti ĝin post klako al la butono «redaktu». Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.



Redaktu

Anarkiismo
Famaj geanarkiistoj

Buenaventura Durruti · Miĥail Bakunin · Max Nettlau · Emma Goldman · Petro Kropotkin · Elisée Reclus · Errico Malatesta · Pierre-Joseph Proudhon · Rudolf Rocker · Nestor Maĥno · Ba Jin · Alexander Berkman · Erich Mühsam · Lev Tolstoj · Piotr Archinov · Émile Armand · Hakim Bey · Voltairine de Cleyre · Joseph Déjacque · Jacques Ellul · Sébastien Faure · Francisco Ferrer · Paul Feyerabend · Daniel Guérin · Gaston Leval · Friedrich Liebling · Ricardo Flores Magón · Émile Masson · Johann Most · Saul Newman · Han Ryner · Lysander Spooner · Max Stirner · Benjamin Tucker · Zo d'Axa · Jules Bonnot · Georges Cochon · Engel · Fisher · Lingg · Parsons · Spies · Georges Fontenis · Carlo Giuliani · Émile Henry · Abbie Hoffman · Lizzie Holmes · Félix Marti Ibañez · Marius Jacob · Hans Jæger · Maurice Joyeux · Anton Kammerer et Hermann Stellmacher · Naomi Klein · Karl Koch · Anna Mahe · Ida Mett · Louise Michel · Federica Montseny · Ito Noe · Abel Paz · Giuseppe Pinelli · Ravachol · Francisco Sabaté · Nicola Sacco · Bartolomeo Vanzetti · Victor Serge · Laurent Tailhade · Jules Vallès

Gepensistoj

Antikvtempo: Zeno de Citio · Antisteno · Diogeno de Sinopo · Epikuro · Spartako
Renaskiĝtempo: Étienne de La Boétie
Klasiktempo: Jean Meslier · Denis Diderot · Marquis de Sade
Moderntempo:Sylvain Maréchal · Jacques Roux · Théophile Leclerc · William Godwin · Charles Fourier

Movadaro

Socialista anarkiismaro: anarki-socialismo · anarki-komunismo · anarki-sindikismo · Proudhona anarkiismo · insurekta anarkiismo · postanarkiismo · anarki-sionismo
Individuista anarkiismaro: individuista anarkiismo · kristana anarkiismo · dekstrulara anarkiismo · anarki-kapitalismo
Ekologia anarkiismaro: ekoanarkiismo · praista anarkiismo · teknologia anarkiismo · verda anarkiismo
Nedefina anarkiismaro: anarki-epistemologio · anarki-feminismo · anarki-memstarismo · anarki-punko · anarki-haŭkapo · anarki-transhomaro · anarki-ĉifradismo · naciista anarkiismo · neviolenta anarkiismo

Eventoj

1-a Internacio (1864)
Pariza Komunumo (1871) · Maĥnovŝĉino (1917-1919) · Kronŝtadt (1921) · Hispana enlanda milito (1936-1939) · Majo 1968 (1968) · Petrograda ribelo
Meksika revolucio · Rusa revolucio · Hispana revolucio

Paralelaj movadoj

Hipio · Punko · Situaciismo · Alimondismo · Ekovilaĝo · Skvatejo (Squat) · Studenta movado

Etnaj anarki-movadoj

Afrika anarkiismo · Usona anarkiismo · Anarkiismo en Meksiko · Anarkiismo en Hispanio · Anarkiismo en la angla tradicio · Ĉina anarkiismo · Islama anarkiismo · Juda anarkiismo · Rusa anarkiismo

Artistoj

Georges Brassens · Léo Ferré · Renaud Séchan · Sex Pistols · The Clash · Noir Désir

Kantoj

Al la barikadoj · Maĥnovŝĉino · Kajen · Ulĉjo Okzal · La Dinamito


[redaktu] Eksteraj ligoj

[redaktu] Literaturo

  • Volin: Der Aufstand von Kronstadt. Münster: UNRAST-Verlag, 1999, ISBN 3-89771-900-2 (germane)


Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al