Xiros idiomáticos galegos
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
Velaí algúns xiros idiomáticos e ditos propios da nosa lingua que soen ser utilizadas na fala cotiá.
| Cando dicimos ... | estamos a dicir ... |
|---|---|
| Onde (el) vai! Vaiche boa! | Hai moito tempo que pasou |
| Estache bo o choio! ¡Vaiche boa! | Non anda nada ben a cousa |
| A unha carreiriña dun can | A pouca distancia |
| ¡Vai nun corrediño! | Vai enseguida |
| Ir con xeito, Ir con pés de lá | Ir con coidado, con precaución |
| Andar a paso de boi | Andar con lentitude |
| Quen veña detrás que tanga | Que se esforce, que traballe quen me suceda |
| Estar coma tres nun zapato | Estar amolado, fastidiado |
| Estar coma un rei nunha cesta | Estar moi ben, cómodo |
| Traballar de balde | Traballar gratis, sen cobrar nada |
| Chegar a encher | Conseguir algo moi doadamente |
| Caer coma un peixe, coma un paxariño | Caer, deixarse sorprender inesperadamente |
| Caer coma a sopa no mel | Chegar oportunamente, a tempo |
| Estar na horta e non ver as verzas | Non decatarse, non darse conta de nada |
| Mexar fóra de testo | Dicir ou facer algo que non vén a conto |
| Ser ruín coma a fame | Ser mala persoa |
| Saber o que esqueceu o demo | Saber moitas cousas |
| Outra vaca no millo! | O que nos faltaba! Outro que tal baila! |
| Verlle o cu á carriza! | Verlle as orellas ó lobo |
| Quen ten cu ten medo! | Que as fai ten medo, está intranquilo. |
| Poñerse na fura de diante | Alporizarse, axitarse |
| Estar levado do diaño | Estar moi enfadado |
| Non me gustaría estar no seu pelexo! | Non me gustaría estar no seu lugar |
| Facer as beiras | Gavar alguén para conseguir algo |
| Facer bo a alguén | Levar alguén polo bo camiño |
| Nin fai nin desfai, nin arre nin xo | Nin unha cousa nin a outra, a medias tintas |
| Estalle a vir Pedro Chosco! | Estalle a vir o sono |
| Medirlle o lombo, calcarlle as costas a alguén | Baterlle a alguén |
| Encher a andorga, o bandullo | Fastarse de comida |
| Mallar en alguén coma en centeo verde | Pegarlle unha gran paliza a alguén |
| Parar todo en fume | Quedar en nada, non se levar a cabo un asunto |
| Andar ó rabo dun | Andar detrás, xeralmente molestando |
| Andar á xaneira | Andar en celo |
| Estache bo o choio! Estache bo o biolo! | Estar mal ou complicado o asunto |
| Manda carallo! Vaites, vaites! | Expresións que indican sorpresa |
| Tras do que non corro non canso | Non me importa nada |
| Aínda non lle caeu a casca do cú | Ser inmaduro, infantil |
| Andar con tino, andar con pés de la | Ter precaución |
| Andar con díxome-díxomes | Andar con contos |
| Andar de cacho para cribo, de cacho para cabazo | Andar dun sitio para outro |
| Falar dos biosbardos, falar do xato e esquecer o trato, falar das nubes | Irse do tema |
| Andar na verza, estar nas patacas, andar ós biosbardos | Estar despistado |
| Diga a miña veciña e teña o meu fol de fariña | Non importar o que digan |
| Vaillo contar a tua avoa | Non crer nada do que se está a dicir |
| Acabouse o conto, morra o conto, non se fale máis | Dar por rematada unha polémica |
| Orneadas de burro non chegan ao ceo | Desacreditar o que se está escoitando |
| Aprendiz de moitas ciencias, mestre de poucas sabencias | O que di saber de todo, non sabe de nada |
| Varrer para a casa, leva-la auga par o seu muiño | Antepoñer os seus intereses |
| Coller folgos, coller azos | Coller ánimo |
| Madia leva | Así calquera |
| A máis non dar, a correr | Con moita presa, as carreiras |
| Cada moucho no seu souto | Cada un o seu |
| Non hai quen lle tusa, ser o galo do poleiro | Ter moitos fumes |
| Cara de ferreiro | Cara de poucos amigos |
| Botar terra ao asunto | Dar por rematado un asunto ou discusión |
| Chegar e encher | Ter ou dar moitas facilidades |
| Dar a roncha | Dar a tabarra |
| De bon/mal aire | De bon/mal humor |
| De bon ano | De bon ver |
| Pola boca pequena | Por detrás |
| Ás carreiras, a lume de carozo | Con moita presa |
| Con pés de la, con pés de manteiga | Con moito coidado |
| Chorar ás cuncas, chorar os sete chorares, chorar a fío | Chorar desconsoladamente |
| De tales pais, tales fillos; fillo de porco marrán seguro; de tal pano tal saia | O carácter e os costumes xustificanse por cuestións hereditarias |
| Nunca choveu que non escampase | Todos os males teñen remedio |
| Dime con quen vas e direiche o que fas | Pódese coñecer a un polas compañías que frecuenta |
| Meu dito, meu feito | "Dito e feito" |
| Baixar as orellas, marchar coas orellas gachas, co rabo entre as pernas | Acovardarse |
| Durmir coma unha pedra | Ter un sono moi profundo |
| Duro de cascos | Pouco intelixente |
| Non hai mellor palabra que a que está por dicir | É mellor estar calados |
| Deus é bo e o demo non é malo | Nin si, nin non |
| En todas partes hai cans descalzos, toda a terra éche país | En todas partes é parecido |
[editar] Véxase tamén
- Exercicios con xiros ideomáticos galegos en Wikibooks
- Exercicios con refráns galegos en Wikibooks

