Grad (Winkel)
From Wikipedia
Dat Grad is in de Geometrie een Eenheit för de Grött von een eben Winkel. Dat Teken för Grad is de hoogstellte lütte Kreis (°), de normalerwies ahn Twüschenruum rechts blang de Tall schreven warrt. 1 Grad is no de Definitschoon de 360. Deel von een Fullwinkel, oder annersrüm: 1 Fullwinkel hett 360°. Dorbi ist mit Fullwinkel een Kreis meent, also eenmol ganz rüm.
Dat Angeven von een Winkelgrött in Grad warrt ok dat Gradmaat nöömt, üm dat von dat Bogenmaat aftogrenzen. Dat warrt ok bruukt, üm de Grött von een Winkel to beschrieven. Un denn gifft dat noch dat Gon to'n Winkelmeten. Dat wörrn fröher ok as Nieggrad betekend. To de Tiet het dat Grad, wat wi hüüt kennt manchmol ok noch Oldgrad heeten.
[Ännern] Ünnerdeelen
För de Angaav von Bruchdeelen von een Grad gifft dat verscheeden Oorten:
- Dezimal warrt eenfach dat Grad mit Nokomma-Steeden schreven, jüst as annere Tallen ok: G,gg°
- Sexagesimal warrt dat Grad in 60 Bogenminuuten ünnerdeelt, un de Bogenminut wieter in 60 Bogensekunnen: G° MM′ SS′′. Noch lütter gifft dat ok noch de Tertien TT′′′, de warrt hüüt ober kuum noch bruukt.
- beide in Kombinatschoon, wie dat jüst an besten passen deit: G° MM,M’ oder G° MM′ SS,S′′
[Ännern] Grad und SI-Eenheit
In Wetenschoppen un Technik is dat Grad meist över dat Bogenmaat defineert, un so hett dat ok dat Internatschoonaal Eenheitensysteem maakt. In dat Bogenmaat warrt dat Maat as Radiant angeven. De Tosamenhang to dat Grad is:
Hier schüllt Bruchdeele ober an'n Besten dezimal angeven warrn, as t. B. 30,33°. De Vörsülven (Präfixe), as t. B. milli oder nano, sünd ob dat Grad nich antowennen.
[Ännern] Historie
Dat Opdeelen von een Fullwinkel bi'n Kreis in 360° is in de Geometrie, Geographie, Geodäsie un Astronomie dör de Astronomen Hypsikles von Alexandria un Hipparch von Nikaia üm 150 v.Chr. inführt worrn.


