Periodensysteem
From Wikipedia
Dat Periodensysteem vun de chemisch Elementen wiest, welk Elementen dat dat gifft un woans ehr Egenschapen tosomenhangt.
Vör dat 19. Johrhunnert harrn sick de Chemikers swor doon, Regelns ruttofinnen, dat se wat vörherseggen kunnen. De Eerst, de rutfunnen harr, dat dor 'n Regel för chemische Verwandschap is, weer Döbereiner 1817, de Gruppen vun jümmers dree Elementen mookt harr, de he Triaden nöömt harr. To'n Bispill Lithium, Natrium un Kalium. Ook Calcium, Strontium un Barum. Un Chlor, Brom un Jod.
1869 weern dat denn Lothar Meyer un Dmitrij Mendelejew, de sick - unafhangig vun'nanner - dat Periodensysteem harrn infallen laten. Dor hebbt se de Elementen na ehr Gewicht sorteert un jümmers de Elementen ünnereenanner schreewen, de wat liekers reageert.
| Gruppe | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |
| I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | ||||||||||||
| Periode | |||||||||||||||||||
| 1 | 1 |
2 |
|||||||||||||||||
| 2 | 3 |
4 Be |
5 B |
6 |
7 |
8 |
9 F |
10 |
|||||||||||
| 3 | 11 Na |
12 Mg |
13 Al |
14 Si |
15 P |
16 |
17 Cl |
18 Ar |
|||||||||||
| 4 | 19 K |
20 Ca |
21 Sc |
22 Ti |
23 V |
24 Cr |
25 Mn |
26 |
27 Co |
28 Ni |
29 |
30 Zn |
31 Ga |
32 |
33 As |
34 Se |
35 Br |
36 |
|
| 5 | 37 Rb |
38 Sr |
39 Y |
40 Zr |
41 Nb |
42 Mo |
43 Tc |
44 Ru |
45 Rh |
46 Pd |
47 |
48 Cd |
49 In |
50 |
51 Sb |
52 Te |
53 I |
54 |
|
| 6 | 55 Cs |
56 Ba |
* | 72 Hf |
73 Ta |
74 W |
75 Re |
76 Os |
77 Ir |
78 Pt |
79 Au |
80 Hg |
81 Tl |
82 Pb |
83 Bi |
84 Po |
85 At |
86 Rn |
|
| 7 | 87 Fr |
88 Ra |
** | 104 Unq |
105 Unp |
106 Sg |
107 Bh |
108 Hs |
109 Mt |
110 Uun |
111 Uuu |
112 Uub |
113 Uut |
114 Uuq |
115 Uup |
116 Uuh |
117 Uus |
118 Uuo |
| Lanthanoiden | * | 57 La |
58 Ce |
59 Pr |
60 Nd |
61 Pm |
62 Sm |
63 Eu |
64 Gd |
65 Tb |
66 Dy |
67 Ho |
68 Er |
69 Tm |
70 Yb |
71 Lu |
|
| Actinoiden | ** | 89 Ac |
90 Th |
91 Pa |
92 U |
93 Np |
94 Pu |
95 Am |
96 Cm |
97 Bk |
98 Cf |
99 Es |
100 Fm |
101 Md |
102 No |
103 Lr |
| Alkalimetallen | Eerdalkalimetallen | Lanthanoiden | Actinoiden | Övergangsmetallen |
| anner Metallen | Halfmetallen | Nichtmetallen | Halogene | Eddelgasen |
| natürlich Elemente | künstlich Elemente | all Isotope radioaktiv |

