มลรัฐของสหรัฐอเมริกา
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
มลรัฐ (state) มักบางครั้งนิยมเรียกย่อว่า รัฐ คือชื่อเรียกเขตการปกครองในสหรัฐอเมริกา โดยในมลรัฐนั้นไม่มีอำนาจอธิปไตยเป็นของตนเอง แต่มีรัฐบาลท้องถิ่นในการบริหารมลรัฐ ในแต่ละมลรัฐจะแบ่งออกเป็นหลายเคาน์ตี และแต่ละเคาน์ตี จะแบ่งออกเป็นเมือง สหรัฐอเมริกา มี 50 มลรัฐ ผู้บริหารของแต่ละมลรัฐคือ ผู้ว่าการรัฐและคณะรัฐมนตรี ส่วนด้านนิติบัญญัติก็เป็นรัฐสภาของแต่ละมลรัฐ
[แก้] ขนาด
ขนาดของมลรัฐมีขนาดแตกต่างกันมาก โดยขนาดรัฐที่ใหญ่สุด (อะแลสกา) มีขนาดใหญ่กว่ารัฐที่เล็กสุด (โรดไอแลนด์) ถึง 400 เท่า ถ้าเทียบขนาดรัฐขนาดใหญ่ เช่น มลรัฐอะแลสกา และ มลรัฐเท็กซัส มีขนาด 1,717,854 และ 695,621 ตร.กม. ตามลำดับ ซึ่งใหญ่กว่าพื้นที่ในประเทศไทย (514,000 ตร.กม.) ในขณะที่ มลรัฐโรดไอแลนด์ มีขนาด 4,002 ตร.กม. ซึ่งขนาดใกล้เคียงกับ จังหวัดชลบุรี
[แก้] คำว่า "มลรัฐ"
เดิมเคยมีการใช้คำว่า "มลรัฐ" เรียกเขตการปกครองของบางประเทศ เช่น มลรัฐ (ลันด์ - Land) ของสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี ดังปรากฏในอนุสัญญาภาษีซ้อน อันเป็น "ความตกลงระหว่างราชอาณาจักรไทยกับสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน เพื่อการเว้นการเก็บภาษีซ้อนฯ" ที่ทำขึ้น เมื่อ ค.ศ. 1967 (พ.ศ. 2510) [1]
มลรัฐเป็น ศัพท์บัญญัติ จากคำว่า state ในภาษาอังกฤษ และได้ประกาศเผยแพร่ใน "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีและประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่องกำหนดชื่อประเทศ ดินแดน เขตการปกครอง และเมืองหลวง" พ.ศ. 2544 โดยได้กำหนดการใช้ มลรัฐ เฉพาะสหรัฐเมริกา เท่านั้น ในขณะที่คำว่า มลรัฐ นี้ยังไม่เคยบรรจุในพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน ฉบับใด
คำว่า มลรัฐนี้ อาจบัญญัติขึ้นเพื่อป้องกันความสับสน กับคำว่า รัฐ ซึ่งในทางรัฐศาสตร์ย่อมหมายถึงดินแดนอันมีอำนาจอธิปไตยโดยอิสระของตนเอง (นั่นคือประเทศอิสระ โดยทั่วไป) อย่างไรก็ตาม ยังมีการใช้คำว่า "รัฐ" สำหรับเขตการปกครองในหลายประเทศ เช่น ประเทศพม่า มาเลเซีย แม้กระทั่งเยอรมนี ในปัจจุบันก็ใช้เพียงคำว่า รัฐ เท่านั้น
มีผู้อธิบายว่า "มลรัฐ" นั้น น่าจะมาจากคำว่า "มัลลรัฐ" ในประวัติศาสตร์ของอินเดีย ซึ่งมีการปกครองในระบอบสหพันธรัฐ เมื่อมีปัญหาก็มาปรึกษากันในสภา ในการศึกษาประวัติศาสตร์การเมืองของสหรัฐอเมริกาใหม่ ๆ คงจะเห็นว่าสหรัฐอเมริกา ประกอบด้วยรัฐต่าง ๆ คล้ายกับ มัลลรัฐ จึงนำมาใช้เรียกเขตการปกครองของสหรัฐอเมริกา และภายหลังได้ลด ล ลงเสียตัวหนึ่ง
[แก้] รายชื่อมลรัฐ
สหรัฐอเมริกาปัจจุบันประกอบด้วย 50 มลรัฐ เรียงลำดับตาม ชื่อย่อไปรษณีย์ ชื่อย่อดั้งเดิม ปีที่ก่อตั้ง ชื่อมลรัฐ และเมืองหลวง ดังรายชื่อต่อไปนี้
| ชื่อย่อไปรษณีย์ (ชื่อย่อปัจจุบัน) |
ชื่อย่อดั้งเดิม | ปีก่อตั้ง | มลรัฐ | เมืองหลวง |
|---|---|---|---|---|
| AL | Ala. | 1819 | แอละแบมา | มอนต์กอเมอรี |
| AK | Alaska | 1959 | อะแลสกา | จูโน |
| AZ | Ariz. | 1912 | แอริโซนา | ฟินิกซ์ |
| AR | Ark. | 1836 | อาร์คันซอ | ลิตเทิลร็อก |
| CA | Calif. | 1850 | แคลิฟอร์เนีย | แซคราเมนโต |
| CO | Colo. | 1876 | โคโลราโด | เดนเวอร์ |
| CT | Conn. | 1789 | คอนเนตทิคัต | ฮาร์ตฟอร์ด |
| DE | Del. | 1789 | เดลาแวร์ | โดเวอร์ |
| FL | Fla. | 1845 | ฟลอริดา | แทลลาแฮสซี |
| GA | Ga. | 1789 | จอร์เจีย | แอตแลนตา |
| HI | Hawaii | 1959 | ฮาวาย | โฮโนลูลู |
| ID | Idaho | 1890 | ไอดาโฮ | บอยซี |
| IL | Ill. | 1818 | อิลลินอยส์ | สปริงฟิลด์ |
| IN | Ind. | 1816 | อินดีแอนา | อินเดียแนโพลิส |
| IA | Iowa | 1846 | ไอโอวา | ดิมอยน์ |
| KS | Kan. | 1861 | แคนซัส | โทพีกา |
| KY | Ky. | 1792 | เคนทักกี | แฟรงก์เฟิร์ต |
| LA | La. | 1812 | ลุยเซียนา | แบตันรูช |
| ME | Maine | 1820 | เมน | ออกัสตา |
| MD | Md. | 1789 | แมริแลนด์ | แอนแนโพลิส |
| MA | Mass. | 1789 | แมสซาชูเซตส์ | บอสตัน |
| MI | Mich. | 1837 | มิชิแกน | แลนซิง |
| MN | Minn. | 1858 | มินนิโซตา | เซนต์พอล |
| MS | Miss. | 1817 | มิสซิสซิปปี | แจ็กสัน |
| MO | Mo. | 1821 | มิสซูรี | เจฟเฟอร์สันซิตี |
| MT | Mont. | 1889 | มอนแทนา | เฮเลนา |
| NE | Neb. | 1867 | เนแบรสกา | ลิงคอล์น |
| NV | Nev. | 1864 | เนวาดา | คาร์สันซิตี |
| NH | N.H. | 1789 | นิวแฮมป์เชียร์ | คองคอร์ด |
| NJ | N.J. | 1789 | นิวเจอร์ซีย์ | เทรนตัน |
| NM | N.M. | 1912 | นิวเม็กซิโก | แซนตาเฟ |
| NY | N.Y. | 1789 | นิวยอร์ก | ออลบานี |
| NC | N.C. | 1789 | นอร์ทแคโรไลนา | ราลี |
| ND | N.D. | 1889 | นอร์ทดาโคตา | บิสมาร์ก |
| OH | Ohio | 1803 | โอไฮโอ | โคลัมบัส |
| OK | Okla. | 1907 | โอคลาโฮมา | โอคลาโฮมาซิตี |
| OR | Ore. | 1859 | ออริกอน | เซเลม |
| PA | Pa. | 1789 | เพนซิลเวเนีย | แฮร์ริสเบิร์ก |
| RI | R.I. | 1790 | โรดไอแลนด์ | พรอวิเดนซ์ |
| SC | S.C. | 1789 | เซาท์แคโรไลนา | โคลัมเบีย |
| SD | S.D. | 1889 | เซาท์ดาโคตา | ปิแอร์ |
| TN | Tenn. | 1796 | เทนเนสซี | แนชวิลล์ |
| TX | Texas | 1845 | เทกซัส | ออสติน |
| UT | Utah | 1896 | ยูทาห์ | ซอลต์เลกซิตี |
| VT | Vt. | 1791 | เวอร์มอนต์ | มอนต์เพเลียร์ |
| VA | Va. | 1789 | เวอร์จิเนีย | ริชมอนด์ |
| WA | Wash. | 1889 | วอชิงตัน | โอลิมเปีย |
| WV | W.Va. | 1863 | เวสต์เวอร์จิเนีย | ชาลส์ตัน |
| WI | Wis. | 1848 | วิสคอนซิน | แมดิสัน |
| WY | Wyo. | 1890 | ไวโอมิง | ไชแอนน์ |
| เขตต่าง ๆ ในประเทศ | ||
|---|---|---|
| ประเทศ จังหวัด อำเภอ กิ่งอำเภอ ตำบล หมู่บ้าน เขต แขวง | ||
| เขตบริหาร | ราชการส่วนภูมิภาค ราชการส่วนท้องถิ่น องค์การบริหารส่วนจังหวัด เทศบาล เทศบาลนคร เทศบาลเมือง เทศบาลตำบล องค์การบริหารส่วนตำบล มณฑลเทศาภิบาล สังฆมณฑล | |
| เขตในต่างประเทศ | มลรัฐ มณฑล มณฑลในจีน เคาน์ตี ลันด์ เขตชุมชน | |
| แก้ | ||

