การเขียนคำทับศัพท์ภาษารัสเซีย
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
- ข้อมูลในหน้านี้อาจมีการดัดแปลงหลายครั้งตามนโยบายวิกิพีเดีย สำหรับข้อมูลต้นฉบับสามารถดูได้ที่ เว็บไซต์ราชบัณฑิตยสถาน
| เขียนคำทับศัพท์ ตามระบบราชบัณฑิตฯ |
การเขียนคำทับศัพท์ภาษารัสเซียนี้ เป็นหลักการทั่วไปที่กำหนดตามราชบัณฑิตยสถาน สำหรับศัพท์บางคำที่มีการอ่านออกเสียงผิดไปจากปรกติ ให้ถือการทับศัพท์ตามการออกเสียงของคำนั้น
สารบัญ |
[แก้] หลักทั่วไป
1. หลักเกณฑ์นี้ใช้ถ่ายเสียงภาษารัสเซียที่เขียนด้วยอักษรโรมัน
2. การเทียบเสียงสระ ให้ถือตามตารางการเทียบเสียงสระภาษารัสเซีย
3. การเทียบเสียงพยัญชนะ ให้ถือตามตารางการเทียบเสียงพยัญชนะภาษารัสเซีย
4. คำหรือพยางค์ที่มีพยัญชนะต้นหลายตัว ในภาษารัสเซียออกเสียงทุกตัว จึงให้ถอดเรียงกันไป เช่น
-
-
-
-
- Pskov = ปสคอฟ
- Vladimir = วลาดีมีร์
-
-
-
ยกเว้นที่กำหนดไว้ให้ออกเสียงเป็นอย่างอื่น ดังในตาราง เช่น
-
-
-
-
- kh = ฮ
- tch = ช
-
-
-
5. หลักเกณฑ์อื่น ๆ เช่น การใช้เครื่องหมายทัณฑฆาต ไม้ไต่คู้ เครื่องหมายวรรณยุกต์ ให้ถือตามหลักเกณฑ์การทับศัพท์ภาษาอังกฤษ
[แก้] ตารางเทียบเสียงสระภาษารัสเซีย
| สระ | เสียง | ตัวอย่างคำ | หมายเหตุ |
|---|---|---|---|
| A | |||
| a (เมื่ออยู่ต้นคำ) | อะ | Aleksandra = อะเลคซันดรา | |
| a (ไม่มีตัวสะกด) | อา | Vasili = วาซีลี | |
| a (มีตัวสะกด) | อะ ( —ั ) | Tatlin = ตัตลิน | |
a เมื่อมีตัวสะกดส่วนใหญ่จะออกเสียงสั้น แต่ถ้าอยู่ในพยางค์ที่ออกเสียงหนักจะออกเสียงยาวกว่าเล็กน้อย ในการเขียนทับศัพท์ไม่มีรูปสระในภาษาไทยที่จะแสดงเสียงเช่นนั้นได้ จึงกำหนดให้ใช้สระสั้น (อะ) ทั้งหมด ยกเว้นคำที่ในภาษาไทยเคยใช้สระยาว (อา) จนเป็นที่ยอมรับกันแล้ว ก็ให้ใช้ต่อไปตามเดิม เช่น
|
|||
| aa | อา | Chaadayev = ชาดาเยฟ | |
| ai | ไอ | Pervomaisk = เปียร์โวไมสค์ Tchaikovski = ไชคอฟสกี |
|
| ar | อาร์ | Armavir = อาร์มาวีร์ | |
| au | อาอู | Shaulyai = ชาอูไลย์ | |
| ay | ไอ | Nikolay = นีโคไล | |
| สระ | เสียง | ตัวอย่างคำ | หมายเหตุ |
| E | |||
| e | เอ | Aleksandrov = อะเลคซันดรอฟ | |
| e | ออ | Gorbachev = กอร์บาชอฟ | |
| e ในภาษารัสเซีย มี 2 เสียง คือ e ที่ออกเสียงคล้ายสระ "เอ" และ ë ที่ออกเสียงคล้ายสระ "ออ" แต่ในการใช้อักษรโรมันเขียนคำรัสเซีย บางครั้งมีผู้ใช้ e แทน ë ในกรณีนี้ e จะออกเสียงคล้าย "ออ" |
|||
| ee | เอเย | Mendeleev = เมนเดเลเยฟ | |
| ei | เอย์ | Yenisei = เยนีเซย์ | |
| er | เอียร์ | Perm = เปียร์ม | |
| ey | เอย์ | Aleksey = อะเลคเซย์ | |
| สระ | เสียง | ตัวอย่างคำ | หมายเหตุ |
| I | |||
| i (ไม่มีตัวสะกด) | อี | Rovenki = โรเวนกี | |
| i (มีตัวสะกด) | อิ | Bisk = บิสค์ | |
| ia | เอีย | Cheliabinsk = เชเลียบินสค์ | |
| ie | อี | Kiev = คีฟ | |
| ii | อีอิ | Gavriil = กัฟรีอิล | |
| ir | อีร์ | Vladimir = วลาดีมีร์ | |
| สระ | เสียง | ตัวอย่างคำ | หมายเหตุ |
| O | |||
| o (ไม่มีตัวสะกด) | โอ | Arkhipenko = อาร์ฮีเปนโค | |
| o (มีตัวสะกด) | ออ | Larionov = ลารีโอนอฟ | |
| oi | ออย | Polevskoi = โปเลฟสกอย | |
| or | ออร์ | Gorky = กอร์กี | |
| oy | ออย | Tolstoy = ตอลสตอย | |
| สระ | เสียง | ตัวอย่างคำ | หมายเหตุ |
| U | |||
| u (ไม่มีตัวสะกด) | อู | Batumi = บาตูมี | |
| u (มีตัวสะกด) | อุ | Buzuluk = บูซูลุค | |
| ui | อุย | Bobruisk = โบบรุยสค์ | |
| สระ | เสียง | ตัวอย่างคำ | หมายเหตุ |
| Y | |||
| y | อืย | Sumy = ซูมืย Rybinsk = รืยบินสค์ Shakhty = ชาฮ์ตืย |
|
| y | อี | Gorky = กอร์กี | |
| y ส่วนใหญ่จะออกเสียงคล้าย "อืย" แต่ในการใช้อักษรโรมันเขียนคำภาษารัสเซีย บางครั้งมีผู้ใช้ y แทน i ในกรณีนี้ y จะออกเสียงเหมือน i คือเป็นเสียงคล้าย "อี" | |||
| ya (เมื่อไม่ลงเสียงหนัก) | เอีย | Slavyansk = สลาเวียนสค์ | |
| ya (เมื่อลงเสียงหนัก) | ยา | Ulyanovsk = อูลยานอฟสค์ | |
| yai | ไอย์ | Shaulyai = ชาอูไลย์ | |
| ye | เอีย | Vasilyevich = วาซีเลียวิช Afanasyev = อะฟานาเซียฟ |
|
| yi | อืย | Groznyi = กรอซนืย | |
| yo (ไม่มีตัวสะกด) | อิโอ | Alyokhin = อะลิโอฮิน | |
| yo (มีตัวสะกด) | อิออ | Semyon = เซมิออน | |
| yu | อูย์ | Bryusov = บรูย์ซอฟ | |
[แก้] ตารางเทียบเสียงพยัญชนะภาษารัสเซีย
| พยัญชนะ | พยัญชนะต้น | ตัวสะกดและตัวการันต์ | หมายเหตุ | ||
|---|---|---|---|---|---|
| เสียง | ตัวอย่างคำ | เสียง | ตัวอย่างคำ | ||
| b | บ | Balta = บัลตา | บ | Vitebsk = วีเจบสค์ | |
| ch | ช | Chekhov = เชฮอฟ | ช | Urgench = อูร์เกนช์ | |
| d | ด | Dunai = ดูไน | ด | Volgagrad = วอลกากราด | |
| dz | ดซ | Dzerzhinsk = ดเซียร์จินสค์ | - | - | |
| f | ฟ | Feodosiya = เฟโอโดซียา | - | - | |
| g | ก | Gomel = โกเมล | ก | Taganrog = ตากันร็อก | |
| gh | Diaghilev = เดียกีเลฟ | - | - | ||
| j | ย | Jawlensky = ยัฟเลนสกี | - | - | |
| k | ค | Kasimir = คาซีมีร์ | ค | Buzuluk = บูซูลุค | |
ยกเว้น sky, ski, skaya, skoi, ki, ky และ kin ที่อยู่ท้ายคำ ให้ถอด k เป็น ก เช่น
|
|||||
| kh | ฮ | Mikhail = มีฮาอิล | ฮ | Shakhty = ชาฮ์ตืย | |
| l | ล | Larionov = ลารีโอนอฟ | ล | Melitopol = เมลีโตปอล | |
| m | ม | Murom = มูรอม | ม | Perm = เปียร์ม | |
| n | น | Nikopol = นีโคปอล | น | Penza = เปนซา | |
| p | ป | Pinsk = ปินสค์ | ป | Tuapse = ตูอัปเซ | |
| ps | ปส | Pskov = ปสคอฟ | - | - | |
| r | ร | Rovno = รอฟโน | ร | Armavir = อาร์มาวีร์ | |
| s | - | - | ส | Vladivostok = วลาดีวอสตอค | |
| s + สระ | ซ | Salavat = ซาลาวัต | - | - | |
| s + พยัญชนะ | ส | Slavyansk = สลาเวียนสค์ | - | - | |
| sh | ช | Shevchenko = เชฟเชนโค | ช | Pushkin = ปุชกิน | |
| shch | ช | Shchekino = เชคีโน | - | - | |
| t | ต | Tashkent = ตัชเคนต์ | ต | Ket = เคต | |
| t + e | จ | Vitebsk = วีเจบสค์ | - | - | |
| tch | ช | Tchelitchev = เชลีเชฟ | - | - | |
| ts | ซ | Tselinograd = เซลีโนกราด | - | - | |
| v | ว | Ivan = อีวาน | ฟ | Godunov = โกดูนอฟ | |
| w | - | - | ฟ | Jawlensky = ยัฟเลนสกี | |
| x | - | - | กซ | Alex = อะเลกซ์ | |
| y | ย | Yerevan = เยเรวาน | - | - | |
| z | ซ | Azov = อะซอฟ | ซ | Tashauz = ตาชาอุซ | |
| zh | จ | Zhukovski = จูคอฟสกี | จ | Uzhgorod = อุจโกรอด | |
| zh (เมื่ออยู่ท้ายคำ หรือหน้า s) |
- | - | ช | Dargomyzhsky = ดาร์โกมืย์ชสกี | |

