Kensonenn kevig dre daravat mouezhiet

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

LFE – niverenn 133
LFEunicode z
LFE – skeudenn {{{imagesize}}}
X-SAMPA z
Kirshenbaum z
[[:Media:Voiced

alveolar fricative.ogg|Selaou]] 

Unan eus ar c'hensonennoù e taolennoù ofisiel al lizherenneg fonetikel etrebroadel ganti un arouezenn ispisial eo ar gensonenn kevig dre daravat mouezhiet treuzskrivet [z] hervez reolennoù al LFE, ganti an niverenn dave 133.

Ne vez kavet ur gensonenn dent pe ur gensonenn kevig dre c'hwitellat mouezhiet e 28% eus holl yezhoù ar bed. Ouzhpenn, 85% eus ar yezhoù implijet gante ur son z-heñvel a vez komzet en Europa, Afrika ha kornôg Azia ha ral-kenañ e kaver ar son-se evel fonem e reter Azia, yezhoù ar Meurvor Habask hag en Amerikaoù.

Pa gaver ar fonem [z] en ur yezh bennak e kaver atav enni ar gensonenn divouezh par [s].

E yezhadur ar brezhoneg emañ liammet ar fonem-mañ ouzh ar e fonem divouezh par [s] dre ar c'hemmadurioù dre vlotaat daoust ha ma ne vez ket skrivet (sellit ivez ouzh ar pennad: "Dereziadur kensonennel"):

[s] > [z]
"sent" > "ar sent" (distaget "zent")

Taolenn

[kemmañ] Kensonenn kevig dre c'hwitellat mouezhiet

Peurliesañ e vez distaget ar fonenn [z] evel ur gensonenn kevig dre c'hwitellat mouezhiet

[kemmañ] Skouerioù

  • Albaneg: zjarr [zjar], "tan"
  • Tchetcheneg: zurma [zuɾma], "sonerezh"
  • Tchekeg: zima [zɪma], "goañv"
  • Saozneg: size [saɪz], "ment"
  • Galleg: zèbre [zɛbʀ], "zebra"
  • Hungareg: zálog [zaːlog], "escrow"
  • Italianeg: casa [kaza], "ti"
  • Japaneg: 全部 (zenbu) [zembɯ], "peptra"
  • Ruseg: заезжать [zəɪˈʑʑætʲ], "dastum"
  • Spagnoleg: desde [dezð̞e], "abaoe" (rannyezhoù 'zo)
  • Swahilieg: lazima [lɑzimɑ], "rankout"
  • Vietnameg: da [zɐː˧], "kroc'hen"

[kemmañ] Kensonenn beg-kevig dre daravat mouezhiet

Gant yezhoù all avat e vez distaget ar fonem [z] evel ur gensonenn beg-kevig dre daravat mouezhiet, treuzksrivet dre implijout ur sin diakritel isisial hervez reolennoù al LFE: [z̺]

[kemmañ] Skouerioù

[kemmañ] Kensonenn kevig dre daravat mouezhiet nann-c'hwitellet

Ral a wezh e kaver ur gensonenn kevig dre daravat mouezhiet nann-c'hwitellet, hogozik atav evel alofennoù ur gensonenn dre daravat dent.

[kemmañ] Skouerioù

[kemmañ] Gwelit ivez:


  Kensonennoù Gwelit ivez: LFE, Vogalenn  
Skeventel Diweuz Gweuz-dent Dent Kevig Drekkevig Tro-gil Staon Drekstaon Huged Lañchenn Ankoue Troc’h-avel Nann-skeventel hag arouezennoù all
Dre fri m ɱ n ɳ ɲ ŋ ɴ Klikoù  ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
Dre serriñ p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ Entarzh.  ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Dre daravat  ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ Dre strakal 
Dre dostaat  β̞ ʋ ð̞ ɹ ɻ j ɰ A-gostez all  ɺ ɫ
Dre froumal ʙ r ʀ Kendistaget dre dostaat ʍ w ɥ
Dre stlakat ѵ̟ ѵ ɾ ɽ Kendistaget dre daravat ɕ ʑ ɧ
A-gostez dre daravat ɬ ɮ Dre fic'hal  ʦ ʣ ʧ ʤ
A-gostez dre dostaat l ɭ ʎ ʟ Kendistaget dre serr.  k͡p ɡ͡b ŋ͡m
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonennoù ma kreder dibosubl o c'havout.