Kensonenn stambouc'hus
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
| Doareoù distagañ | 
|---|
| Dre serriñ | 
| Klikoù | 
| Tarzhañ | 
| Strakal | 
| Entarzhañ | 
| Fic'hal | 
| Travat | 
| C'hwitellat | 
| Heson | 
| Fri | 
| Stlakat | 
| Froumal | 
| Tostaat | 
| Linkus | 
| Vogalennoù | 
| Damvogalennoù | 
| A-gostez | 
Er yezhoniezh e vez implijet an termen kensonenn stambouc'hus (saoz.: emphatic consonant) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus un ebeniezh fonemek a gaver er yezhoù semitek etre ur rummad kensonennoù dre serriñ distaget e meur a doare disheñvel a yezh da yezh hag c'hensonennoù dre serriñ plaen.
Hervez ar yezh semitek reis e c'hell bezañ distaget ar c'hensonnenoù mouehziet ha/pe divouezh er rummad stambouc'hus-se evel dre drekstaonekadur, dre hugedekadur pe dre c'hourlañchennekadur (da skouer en arabeg) pe c'hoazh dre strakal (kensonennoù divouezh nemetken, da skouer en amhareg) pe dre entarzhañ.
Peurliesañ e vez romanekaet ar sonennoù stambouc'hus dre skrivañ ur pik dindan ul lizherenn, d.s. "ṣ".
En arabeg unvan a-vremañ e vez enebiet kensonennoù kurunennek plaen ouzh kensonennoù kurunennek all produet gant un doare distagañ a eil renk ma vez izelaet kein pe gwrizienn an teod, bet deskrivet evel drekstaonekadur, hugedekadur pe gourlañchennekaet:
- Plaen: ﺱ (/s/: "sīn") kv. Stambouc'hus: ﺹ (/sˁ/: "ṣād" )
- Plaen: ﺩ (/d/: "dāl") kv. Stambouc'hus: ﺽ (/dˁ/: "ḍād")
- Plaen: ﺕ (/t/: "tāʼ") kv. Stambouc'hus: ﻁ (/tˁ/: "ṭāʼ")
- Plaen: ﺫ (/ð/: "ḏāl") kv. Stambouc'hus: ﻅ (/ðˁ/ pe /zˁ/: "ẓāʼ")
Hervez an enklaskoù bet kaset da-benn war an dachenn ma e oa pemp kensonenn stambouc'hus a-orin e kentsemiteg:
- ur gensonenn dent dre serriñ divouezh treuzskrivet "ṭ" ([t’]). Gwelit ivez: tet(h)
- ur gensonenn etredent dre daravat divouezh treuzskrivet "ṱ" ([θ’]). Gwelit ivez: tsade
- ur gensonenn kevig dre daravat divouezh treuzskrivet "ṣ" ([(t)s’]). Gwelit ivez: tsade
- ur gensonenn a-gostez dre daravat pe dre foic'hal divouezh treuzskrivet "ṣ́" ([(t)ɬ’]). Gwelit ivez: tsade
- ur gensonenn drekstaon dre serriñ divouezh pe mouezhiet treuzskrivet "ḳ" ([k’]or [q’]). Gwelit ivez: qoph(h)
[kemmañ] Gwelit ivez:
| Kensonennoù | Gwelit ivez: LFE, Vogalenn | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonennoù ma kreder dibosubl o c'havout. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

