Kensonenn linkus
Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor
| Doareoù distagañ | 
|---|
| Dre serriñ | 
| Klikoù | 
| Tarzhañ | 
| Strakal | 
| Entarzhañ | 
| Fic'hal | 
| Travat | 
| C'hwitellat | 
| Heson | 
| Fri | 
| Stlakat | 
| Froumal | 
| Tostaat | 
| Linkus | 
| Vogalennoù | 
| Damvogalennoù | 
| A-gostez | 
Er yezhoniezh e vez implijet an termen linkus (saoz.: liquid consonant) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus ar c'hensonennoù dre dostaat na vezont ket renket e rummad an damvogalennoù dre ma ne glotont gant vogalenn ebet, evel da skouer an doare ma klot an damvogalenn [j] (skrivet <y> hervez reizhskrivadur ar brezhoneg gant ar vogalenn [i] pe [w] gant [u] (skrivet <u> e brezhoneg).
Isrannet e vez ar c'hensonennoù linkus e daou isrummad:
- Kensonennoù linkus a-gostez, da skouer [l] ha [ʎ] (skrivet <lh> e brezhoneg) hag ivez [ɫ] implijet gant ar ruseg
- Kensonennoù rotek, da skouer [r], distaget e meu a doare disheñvl hervez ar yezh hag ivez a rannyezh da rannyezh e brezhoneg.
A-wezhoùigoù e vez renket ivez e-touez ar c'hensonennoù linkus ar c'hensonennoù dre serriñ a-gostez kavet dreist-holl e yezhoù Norzhamerika, d.s. ar gensonenn kevig dre daravat a-gostez divouezh ha mouezhiet [ɬ] ha [ɮ], hag ar c'hensonennoù kevig dre fic'hal a-gostez divouezh ha mouezhiet [tɬ] ha [dɮ] hag ivez ar gensonenn dre strakal [tɬ'] daoust ha ma n'eo ket ket uhel o live son evit hini ar c'hensonnenoù linkus rik all. Ouzhpenn-se n'haller ket bezañ implijet ar c'hensonennoù a-gostez dre serriñ evel ma implijer ar c'hensonneoù linkus rik, da skouer ne dalvezont morse da gensonennoù silabennek er yezhoù ma reer gante.
Ober a ra an darn vrasañ eus yzhoù ar bed gant div gensonenn linkus dre vras evel fonemennnoù enebiet an eil ouzh eben. Gant yezhoù all avat e reer gant unan nemetken, da skouer e japaneg, hag e meur a yezh all komzet dre ar bed e kaver muico'h a gensonennoù linkus disheñvel-tre o doare hag o lec'h distagañ resis.
| Kensonennoù | Gwelit ivez: LFE, Vogalenn | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonennoù ma kreder dibosubl o c'havout. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||

