Rhestr beirdd Cymraeg c.550-1600

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Mae hyn yn rhestr o'r beirdd Cymraeg hysbys a ganai ar y mesurau caeth yn bennaf rhwng canol y 5fed ganrif a diwedd yr 16eg ganrif. Sylwer nad yw'n cynnwys Canu Rhydd y cyfnod diweddar, sef o tua 1550 ymlaen, ond mae'n cynnwys ychydig o feirdd a flodeuai ar ddechrau'r 17eg ganrif ond sy'n perthyn yn uniongyrchol i'r hen draddodiad barddol. Sylwer yn ogystal fod llawer o ganu'r cyfnodau cynnar yn waith beirdd anhysbys, e.e. yn achos canu crefyddol cynnar a cherddi gnomig a chwedlonol. Anwybyddir hefyd y Canu Darogan, a dadogir yn aml ar y Taliesin chwedlonol, Myrddin a ffigurau eraill.

Taflen Cynnwys

[golygu] c.550-1100

Mae enwau'r beirdd nad yw eu gwaith wedi goroesi yn cynnwys Cian, Blwchfardd, Culfardd, Tristfardd ac Arofan. Mae'r rhan fwyaf o'r cerddi o'r cyfnod a elwir "Canu'r Bwlch" yn gynnyrch beirdd dienw. Mae rhai awdurdodau'n derbyn Afan Ferddig fel awdur moliant i Gadwallon ap Cadfan. Cydnabyddir erbyn heddiw nad yw Llywarch Hen yn ffigwr hanesyddol. Mae gwaith y beirdd canlynol wedi goroesi. Maent yn perthyn i gyfnod yr Hengerdd, a adwaenir hefyd fel cyfnod y Cynfeirdd.

[golygu] 1100-1290

Arferid galw y beirdd llys hyn Y Gogynfeirdd ond erbyn heddiw aferir yr enw Beirdd y Tywysogion. Mae'r rhestr bron iawn yn gronolegol.

[golygu] 1290-1500

Dyma Beirdd yr Uchelwyr. Mae'r rhestr yn dilyn trefn amser ond nid yw'n gynhwysfawr gan fod gwaith rhai o feirdd llai diwedd y 15fed ganrif a'r 16eg ganrif yn aros yn y llawysgrifau. Anwybyddir hefyd enwau traddodiadol beirdd canu darogan ac eithrio rhai enwau beirdd hysbys.

  • Casnodyn
  • Gruffudd ap Dafydd ap Tudur (fl. 1300)
  • Gwilym Ddu o Arfon (fl. 1280 - 1320)
  • Trahaearn Brydydd Mawr
  • Iorwerth Beli
  • Gronw Gyriog
  • Iorweth ab Y Cyriog
  • Mab Clochyddyn
  • Gruffudd ap Tudur Goch
  • Ithel Ddu
  • Einion Offeiriad
  • Dafydd Ddu o Hirarddug
  • Bleddyn Ddu
  • Llywelyn Brydydd Hoddnant
  • Hillyn
  • Llywelyn Ddu ab Y Pastard
  • Dafydd ap Gwilym (c. 1320-c. 1370)
  • Gruffudd ab Adda ap Dafydd (fl. 1340-1370)
  • Llywelyn Goch ap Meurig Hen
  • Sefnyn
  • Rhisierdyn
  • Gruffudd Fychan ap Gruffudd ap Ednyfed
  • Llywarch Bentwrch
  • Gruffudd ap Maredudd
  • Hywel ab Einion Lygliw
  • Llywelyn ap Gwilym Lygliw
  • Rhys ap Dafydd Llwyd ap Llywelyn Lygliw
  • Madog Benfras
  • Gruffudd Gryg
  • Ieuan Waed Da
  • Gruffudd Llwyd
  • Dafydd Bach ap Madog Wladaidd ("Sypyn Cyfeiliog") (fl.1340-1390)
  • Llywelyn ab Y Moel (fl. 1395-1440)
  • Iolo Goch
  • Dafydd Y Coed
  • Ieuan Llwyd ab Y Gargam
  • Meurig ab Iorwerth
  • Y Proll
  • Rhys Goch Eryri (fl. 1365-1440)
  • Y Mab Cryg
  • Tudur ap Gwyn Hagr
  • Tudur Ddall
  • Ieuan Brydydd Hir
  • Ieuan ap Llywelyn Fychan
  • Ieuan Llwyd Brydydd
  • Llawdden
  • Lewys Aled
  • Iorwerth Fynglwyd
  • Rhys Brydydd (fl. tua chanol y 15fed ganrif)
  • Gwilym Tew (fl. 1460-1480)
  • Dafydd Epynt
  • Dafydd Llwyd o Fathafarn
  • Gwerful Mechain
  • Guto'r Glyn
  • Ieuan Dyfi
  • Lewys Glyn Cothi
  • Gutun Owain
  • Dafydd Nanmor
  • Ieuan ap Rhydderch (c.1430-1470)
  • Tudur Penllyn
  • Ieuan ap Tudur Penllyn
  • Dafydd Gorlech
  • Hywel Cilan
  • Siôn Cent
  • Siôn ap Hywel
  • Dafydd ap Hywel
  • Huw ap Dafydd
  • Lewys Morgannwg
  • Siôn Ceri
  • Huw Cae Llwyd
  • Ieuan ap Huw Cae Llwyd
  • Deio ab Ieuan Du
  • Gwilym ab Ieuan Hen
  • Maredudd ap Rhys
  • Ifan Fychan ab Ifan ab Adda
  • Gwerful Fychan
  • Syr Rhys o Lanbryn-Mair a Charno
  • Owain ap Llywelyn ab y Moel (fl. 1470-1500)
  • Rhisiart ap Rhys (fl. c.1495-c.1510)

[golygu] 16eg ganrif

Mae rhan fwyaf o feirdd hanner cyntaf y ganrif yn perthyn i draddodiad Beirdd yr Uchelwyr. Nid yw'r rhestr yn cynnwys gwaith beirdd a ganai ar y mesurau rhydd newydd o ganol y ganrif ymlaen. Nodir hefyd y beirdd proffesiynol olaf a ganai yn y 17eg ganrif.

Ieithoedd eraill