Siôn Phylip

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Bardd ac un o deulu Philypiaid Ardudwy oedd Siôn Philyp (tua 1543 - 1620). Roedd ymhlith yr olaf o Feirdd yr Uchelwyr.

Roedd Siôn yn frawd i Rhisiart Philyp (m. 1641), yntau'n fardd. Enillai ei fywoliaeth trwy fynd ar deithiau clera yng ngogledd Cymru]] a thrwy ffermio; roedd ganddo fferm ym Mochres, ar lan Bae Ceredigion ger Llandanwg, Ardudwy, yn yr hen Sir Feirionnydd (de Gwynedd heddiw).

Roedd yn un o'r beirdd a raddiodd yn Eisteddfod Caerwys 1567. Cymerodd ran mewn ymryson barddol ag Edmwnd Prys, Tomos Prys a Siôn Tudur.

Ymhlith noddwyr pwysicaf y bardd oedd Wynniaid Gwydir, Dyffryn Conwy a theulu Nannau, ger Dolgellau. Cyfansoddodd farwnad i Wiliam Thomas, a fu farw ar ôl ymladd ym myddin Syr Philip Sidney yn yr Iseldiroedd.

Boddodd Siôn ar ei ffordd yn ôl i Fochres mewn cwch o Bwllheli, ar ôl bod ar daith clera yn Llŷn a Môn. Cafodd ei gladdu ym mynwent Llandanwg lle ceir yr englyn canlynol iddo ar ei garreg fedd, gan ei gyfaill Huw Llwyd o Gynfal:

'Dyma fedd gwrda oedd gu — Siôn Philyp
Sain a philer Cymru;
Cwynwn fynd athro canu
I garchar y ddaiar ddu.'[1]

Roedd ei ddau fab Gruffudd (m. 1666) a Phylip Siôn yn feirdd yn eu tro.

[golygu] Cyfeiriadau

  1. Dyfynnir yn T. I. Ellis, Crwydro Meirionnydd (Llyfrau'r Dryw, 1954)


Beirdd yr Uchelwyr Iolo
Wiliam Cynwal | Dafydd ap Gwilym | Dafydd Gorlech | Einion Offeiriad | Gruffudd ab Ieuan ap Llywelyn Fychan | Gruffudd ap Dafydd ap Tudur | Gruffudd Hiraethog | Guto'r Glyn | Gwerful Fychan | Gwilym Ddu o Arfon | Gwilym Tew | Huw Ceiriog | Hywel Cilan | Iolo Goch | Lewys Morgannwg | Llywelyn Goch ap Meurig Hen | Siôn Phylip | Robert ab Ifan | Rhisiart ap Rhys | Rhys Brydydd | Rhys Goch Eryri | Simwnt Fychan | Siôn Cent | Tudur Aled | Tudur ap Gwyn Hagr