Llaneurgain
Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.
Mae Llaneurgain (Saesneg: Northop) yn bentref bychan yn Sir y Fflint, gogledd-ddwyrain Cymru. Fe'i lleolir hanner ffordd rhwng Yr Wyddgrug a'r Fflint, ar groesffordd 33 ar yr A55, tua 12 milltir i'r gorllewin o ddinas Caer.
Mae ganddo boblogaeth o tua 3000. Ceir dwy dafarn, clwb criced a chlwb golff ynddo. Yng nghanol y pentref saif eglwys Sant Eurgain a Sant Pedr, gyda'i chlochdy'n codi 98 troedfedd uwchben y pentref. Ceir ynddo yn ogystal Coleg Garddwriaeth Cymru.
[golygu] Yr eglwys
Yn ôl traddodiad sefydlwyd yr eglwys yn y 6ed ganrif. Dywedir fod Eurgain, nith Sant Asaph, wedi ei sefydlu ar ben twmpath cynhanesyddol, lle y'i ceir hyd heddiw. Ceir cofnodion codi eglwys o gerrig yn Llaneurgain yn y 12fed ganrif, gyda'r clochdy'n cael ei ychwanegu yn 1571. Cafodd yr adeilad presennol ei atgyweirio'n sylweddol yn 1840 a 1877.
Yn y fynwent ceir hen adeilad ysgol ramadeg Llaneurgain, a godwyd yn yr 16eg ganrif.
Mae'r eglwys yn sedd i blwyf Llaneurgain o hyd, sy'n cynnwys Llaneurgain ei hun, Neuadd Llaneurgain, Sychdyn, Helygain, Rhosesmor, a Mynydd y Fflint. Yn y gorffennol roedd yn cynnwys Cei Connah yn ogystal.
| Trefi a phentrefi Sir y Fflint |
|
Abermorddu | Bagillt | Bistre | Brychdyn | Bwcle | Caergwrle | Caerwys | Cefn-y-bedd | Cei Connah | Y Fflint | Gwesbyr | Helygain | Yr Hob | Llanasa | Llaneurgain | Llanferres | Mostyn | Pantasaph | Penarlâg | Pentre Helygain | Queensferry | Rhosesmor | Shotton | Sychdyn | Talacre | Treffynnon | Yr Wyddgrug |

