Cyfeiriadedd rhywiol

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Cyfeiriadedd rhywiol
Gwahaniaethau

Anrhywiol
Deurywiol
Gwrywgydiol
Heterorywiol
Hollrywiol
Paraffilig

Labeli

Cwestiynu
Hoyw
Lesbiad
Queer

Dulliau

Graddfa Kinsey
Grid Klein

Astudiaeth

Bioleg
Demograffeg

Anifeiliaid

Cyfunrywioldeb mewn anifeiliaid

Gweler hefyd

Rhyngrywiol
Trawsryweddol
Trawsrywiol

y blwch hwn: gweld  sgwrs  golygu

Mae cyfeiriadedd rhywiol yn cyfeirio at gyfeiriad rhywioldeb unigolyn, fel arfer ar y syniad gall gategoreiddio hyn yn ôl y rhyw neu rywedd y personiaid mae'r unigolyn yn ffeindio'n atyniadol yn rhywiol. Y categorïau amlaf o gyfeiriadedd rhywiol yw heterorywioldeb (bod yn atyniadol yn rhywiol i aelodau'r rhyw arall), gwrywgydiaeth neu gyfunrywioldeb (bod yn atyniadol yn rhywiol i aelodau'r un ryw) a deurywioldeb (bod yn atyniadol yn rhywiol i aelodau'r ddau ryw).

Mae'r mwyafrif o ddiffiniadau cyfeiriadedd rhywiol yn cynnwys cydran seicolegol (megis cyfeiriad awydd erotig unigolyn) a/neu gydran ymddygiadol (sy'n canolbwyntio ar ryw partner(iaid) rhywiol yr unigolyn). Mae rhai yn ffafrio yn syml i ddilyn hunan-ddiffiniad neu hunaniaeth unigolyn.

Yn ddiweddarach, mae ysgolheigion rhywoleg, anthropoleg a hanes wedi dadlau nad yw categorïau cymdeithasol megis heterorywiol a gwrywgydiol yn hollfydol. Gall wahanol gymdeithasau ystyried agweddau eraill i fod yn bwysicach na rhyw, yn cynnwys oedrannau'r partneriaid, y swyddogaeth rywiol a chwaraerir ganddynt (megis top neu waelod), neu eu gwahanol statws cymdeithasol.

Gall hunaniaeth rywiol gael ei defnyddio'n gyfystyr â chyfeiriadedd rhywiol, ond mae'r ddau yn cael eu gwahaniaethu weithiau, lle bo hunaniaeth yn cyfeirio at gysyniadaeth unigolyn o'i hunan, a chyfeiriadedd yn cyfeirio at "ffantasïau, serchiadau a dyheadau"[1] ac/neu ymddygiad. Hefyd, weithiau defnyddir hunaniaeth rywiol i ddisgrifio canfyddiad person o ryw ei hunan, yn hytrach na chyfeiriadedd rhywiol. Mae gan y termau hoffter rhywiol a ffafriaeth rywiol ystyr tebyg i gyfeiriadedd rhywiol, ond caffent eu defnyddio yn amlaf tu allan i gylchoedd gwyddonol gan bobl sy'n credu taw mater o ddewis, yn gyfan neu mewn rhan, yw cyfeiriadedd rhywiol.

[golygu] Cyfeiriadau

  1. Reiter, L. (1989) Sexual orientation, sexual identity, and the question of choice. Clinical Social Work Journal, 17, 138-150.