Farski
Wikipediya ra, ensiklopediya xosere
Farski (فارسی [Fārsi]) zıwanê dê Hind-Ewropao u aidê Zıwananê İrankiyano. Texminen 110 milyon merdum Farski qısey keno. Dewletanê zey İran, Efğanıstan u Tacikıstani de Farski zıwano resmiyo.
Tedeyi |
[bıvurne] Alfabey Farski
Alfabey Farski de 32 (hirıs u dı) herfi estê:
| rêze | be herfanê Erebki | namey herfan | be herfanê Latinki [wendışê cı] |
|---|---|---|---|
| 1. | ﺍ | alef | a [e], â [a], e [ê], î, o, û |
| 2. | ﺏ | be | b |
| 3. | ﭖ | pe | p |
| 4. | ﺕ | te | t |
| 5. | ﺙ | se | s |
| 6. | ﺝ | jîm | j [c] |
| 7. | ﭺ | che | ch [ç] |
| 8. | ﺡ | hâ | h |
| 9. | ﺥ | khe | kh [x] |
| 10. | ﺩ | dâl | d |
| 11. | ﺫ | zâl | z |
| 12. | ﺭ | re | r |
| 13. | ﺯ | ze | z |
| 14. | ﮊ | zhe | zh [j] |
| 15. | ﺱ | sîn | s |
| 16. | ﺵ | shîn | sh [ş] |
| 17. | ﺹ | sâd | s |
| 18. | ﺽ | zâd | z |
| 19. | ﻁ | tâ | t |
| 20. | ﻅ | zâ | z |
| 21. | ﻉ | eyn | ', a [e], â [a], e [ê], o |
| 22. | ﻍ | gheyn | gh [ğ] |
| 23. | ﻑ | fe | f |
| 24. | ﻕ | qâf | q |
| 25. | ﻙ | kâf | k |
| 26. | ﮒ | gâf | g |
| 27. | ﻝ | lâm | l |
| 28. | ﻡ | mîm | m |
| 29. | ﻥ | nûn | n |
| 30. | ﻭ | vâv | v, o, ou [ow], û |
| 31. | ﻩ | he | h |
| 32. | ﻯ | ye | y, î, û |
[bıvurne] Amarê Farski
| reqem | Farski | Zazaki |
|---|---|---|
| 0 | sefr | sıfır /nên |
| 1 | yek | yew /jü |
| 2 | do | dı |
| 3 | seh | hirê |
| 4 | chehâr | çar |
| 5 | panj | phanc /phonc |
| 6 | shesh | şeş /ses |
| 7 | haft | hewt /howt |
| 8 | hasht | heşt |
| 9 | noh | new |
| 10 | dah | des |
| 11 | yâzdah | yewendes /des u jü |
| 12 | davâzdah | dıwês /des u dı |
| 13 | sîzdah | hirês /des u hirê |
| 14 | chehârdah | çarês /des u çar |
| 15 | pânzdah | phancês /des phanc |
| 16 | shânzdah | şiyês /des u şeş |
| 17 | hafdah | hewtês /des u hewt |
| 18 | hîjdah | heştês /des u heşt |
| 19 | nûzdah | newês /des u new |
| 20 | bîst | vist /vişt |
| 21 | bîst o yek | vist u yew |
| 22 | bîst o do | vist u dı |
| 30 | sî | hirıs |
| 40 | chehel | çewres |
| 50 | panjâh | phancas |
| 60 | shast | şeşti /seşti |
| 70 | haftâd | hewtay /howtay |
| 80 | hashtâd | heştay |
| 90 | navad | neway |
| 100 | sad | se |
| 200 | devîst | dı sey |
| 300 | sîsad | hirê sey |
| 400 | chehârsad | çar sey |
| 500 | pânsad | phanc sey |
| 600 | sheshsad | şeş sey |
| 700 | haftsad | hewt sey |
| 800 | hashtsad | heşt sey |
| 900 | nohsad | new sey |
| 1000 | hezâr | hezar /hazar |
| 10000 | dah hezâr | des hezari |
| 100000 | sad hezâr | se hezari |
| 1000000 | milion | milyon |
| 1000000000 | miliârd | milyar |
[bıvurne] Rengê Farski
| Farski | Zazaki |
|---|---|
| âbi | khewe, hewz |
| banafsh | bınewş |
| khâkestari /tusî | gewr |
| nârenji | narance |
| qahveyi | qehwereng |
| sepid/sefid | sıpê |
| sabz | kesk |
| siyâh /meshki | siya |
| sorkh /qermez | sur |
| sormeyi /lâjverd | laciwerd |
| sûrati | pembe |
| zard | zerd |
[bıvurne] Fêlê Farski
| Farski [rıstımê wextê nıkay] | Zazakiyê Merkezi /Zazakiyê Zımeyi |
|---|---|
| âmadan [ây] | ameyış / amaene |
| bârîdan [bâr] | varayış / varaene |
| bûdan [bâş] | biyayış / biyaene |
| dânestan [dân] | zanayış / zanaene |
| dîdan [bîn] | diyayış, vinayış / diyaene, vênıtene |
| fahmîdan [fahm] | fam kerdış / fam kerdene |
| gereftan [gîr] | gırewtış / gırewtene |
| goftan [gûy] | vatış / vatene |
| kardan [kon] | kerdış / kerdene |
| khandîdan [khand) | huyayış / huiyaene |
| kharîdan [khar] | erinayış / herinaene |
| khândan [khân] | wendış / wendene |
| khâstan [khâh] | waştış / waştene |
| mândan [mân] | mendış / mendene |
| neveshtan [nevîs] | nuştış / nuştene |
| porsîdan [pors] | persayış, pers kerdış / persaene, pers kerdene |
| raftan [rav] | şiyayış / şiyaene |
| sûkhtan [sûz] | şewıtış / vêşaene |
| shenîdan [shenav] | aşnawıtış / eşnawıtene, hesnaene |
| shostan [shuy] | şüyayış / şütene |
| tarsîden [tars] | tersayış / tersaene |
[bıvurne] Numuney Farski
| Farski | Zazaki |
|---|---|
| Namê şoma çist? (qiseykerdena rociye: çiye) | Namey şıma çiko/çıto/çıçiyo? |
| Namê to çist? (qiseykerdena rociye: çiye) | Nam to çiko/çıto/çıçiyo? |
| Ehlê koca hastî? (qiseykerdena rociye: kocaye) | Tı koti raê? Tı kum ra? |
| Çetori? | Tı Senênê/senênay/çıtewray (çıturia)? |
| Farsi midani? | Şıma Farski zanenê? |
| Arê midanem | Eya, zanenan |
| Ne, nemidanem | Nê, nêzanenan. |
| Aya saet çend est? (qiseykerdena rociye: çende) | Eceba, saete çenda? |
| To çend salegîyî?/Çend sal darî? | Tı çend serriyê/serriyay (Çend serri deray)? |
| Se ruz e(-st) kê henuz çîzî nexordem | Hirê rocio ka mı hewna çiyê newerdo. |
| Destê to derd nebîne(-d)! | Destê to derd mevêno/nevino! |
| Farski پارسی , فارسی (Fārsi, Pārsi) |
|
|---|---|
| Dıwelê ke tede qısey beno: | İran, Efğanıstan, Tacikıstan, Diyaspora Farsan |
| Amarê qıseykerdoğan: | 62 milyon (zıwanê mae), pêro pia 120 milyon |
| Rêze: | 18 |
| Grubê zıwani: | Zıwanê Hind-Ewropa
|
| Halê Resmiyeti | |
| Dıwelê ke tede resmi zıwano: | İran, Efğanıstan, Tacikıstan |
| Cemiyetê cıgeyrayışê zıwani: | - |
| Alfabe: | Alfabey Erebki (Varyantê Farski) |
| Kodê zıwani | |
| ISO 639-1 | fa |
| ISO 639-2 | per |
| SIL | - |
| Bewne /Qayt ke: zıwan – ailey zıwanan |
|
[bıvurne] Beyannameya cihania heqanê merdımi-Bend 1
Zıwanê Farski
Heme merdom azad be donya miyayend o ez lehaze heysiyet o hoquq ba hem beraberend. Heme darayê hûş o vêcdan hestend o bayed be yekdiger ba ruhê beraderî reftar konend.
Zıwanê Zazaki
Heme merdim azad ....(gelirler)....dinya u cihetê heysiyet u hiquq ra (biribirleri ile aynıdırlar).Heme wahêrê heş u vıcdan (dırlar) u lazimo ka bi yew bin ebe ruhê brayı hareket etsinler.
No nuşte yew vernuşteo (taslağo). Tı şikinay be iştırakê xo pheşti bıdê Wikipediya Zazaki. «bınusne»
| Zıwanê İranki | ||
|---|---|---|
|
Beluçki • Bextiyarki • Darki • Ewıstki†• Farski • Gileki • Goranki • Gurganki†• Herzendki • Kurdki • Larsgerdki • Lurki • Mazenderanki • Medki†• Mukrki • Ormurki • Osetki • Partki†• Paştuki • Pehlewki†• Qumzerki • Semnanki • Sengserki • Soranki • Sorxeki • Taciki • Talışki • Tatki • Yeğnobki • Zazaki |
||

