Ajmara lingvo
El Vikipedio
lingvistiko > Lingvo > Lingvaj familioj
| Ajmara | |
| Parolata en | Bolivio, Peruo, Ĉilio (nordo) |
| Denaskaj parolantoj | 2.200.000 |
| Oficiala lingvo en | Peruo |
| Skribo | latina |
| Lingvaj kodoj | |
| ISO 639-1 | ay |
| ISO 639-2 | aym |
Ajmara Lingvo estas parolata lingvo de ajmaroj en Bolivio, Peruo (oficiala lingvo), Nordo de Ĉilio kaj montara nordocidenta regiono de Argentino. Tre vigla lingvo en Sudamerika montara regiono, kun radi-elsendoj ktp. Estis la popola lingvo de Inkaa imperio (la "nobla" estis la Keĉua).
Enhavo |
[redaktu] Fonetiko
[redaktu] Vokaloj
Kiel la keĉua kaj araba lingvoj la ajmara konas nur tri vokalojn (a, i, u). Ekzistas longigitaj vokaloj, reprezentataj kun dierezo super si; do skribe ekzistas jenaj ses vokaloj: a, ä, i, ï, u, ü. Menciindas ankaŭ, ke antaŭ uvula konsonanto (q, q', qh, x) vokalo i iĝas /e/ kaj vokalo u iĝas /o/. Ekzistas diftongoj formitaj per y (= "j") kaj w (= ŭ).
[redaktu] Konsonantoj
La ajmara havas 16 konsonantojn, sed kalkulante variantojn de la plozivoj oni atingas 26:
| lipa | gingiva | palata | vela | uvula | |
|---|---|---|---|---|---|
| plozivo | p | t | ch | k | q |
| frikativo | s | j | x | ||
| lateralo | l | ll | |||
| trilo | r | ||||
| nazalo | m | n | ñ | ||
| glitanto (duonkonsonanto) |
w | y |
Ĉe la plozivaj konsonantoj ne ekzistas voĉaj formoj kiaj b, d aŭ g . Tamen ekzistas tri formoj de frikativaj konsonantoj: simplaj, velaraj kaj aspiraciaj.
| simpla | velara | aspiracia |
| p | p' | ph |
| t | t' | th |
| ch | ch' | chh |
| k | k' | kh |
| q | q' | qh |
[redaktu] Eksteraj ligoj
http://www.aymara.org
http://www.ilcanet.com/aymara.htm
http://www.ilcanet.com/aymara.htm]
enkonduko en la mondon ajmaran (es)
| Lingvo |
|---|
| Lingvistiko | Interlingvistiko | Planlingvo | Lingvaj Familioj (Malnova Tabelo) | Lingva filono | Izolita lingvo |
| Listoj : alfabetorde | laŭ ISO 639 | laŭ familio | laŭ parolantaro | laŭ skribsistemo |
| Diverslingve : Nombroj | Saluti | Danki | Idiotismo kaj idiotismaj esprimoj |

