Armena lingvo

El Vikipedio

Etnografio > Etno > Hindeŭropa Familio > Armena Grupo


La armena lingvo (memnomo: Հայերեն - Hayerēn) estas izolita grupo apartenanta al la Hindeŭropa lingvaro.


Enhavo

[redaktu] Dialektoj

Estas tri lingvoformoj de la armena:

  • arkaa armena (aŭ Grabaro), kiu ekde la 5-a jarcento estis skribata. En religiaj okazoj ĝi ankoraŭ estas uzata dum la moderna epoko. En tiu lingvo ekzistas riĉa literaturo pri religiaj temoj, historiaj okazintaĵoj, poezio kaj epiko.
  • orienta armena (memnomo: Արևելյան հայերեն - Arevelian Hayerēn), la oficiala lingvo de la Respubliko Armenio, kiu ankaŭ estas parolata de grupo en Irano
  • okcidenta armena (memnomo: Արևմտյան հայերեն - Arevmtian Hayerēn), kiu elorigine estis hejma en Anatolio, post la genocido de la unua mondmilito ankaŭ estas parolata de multaj armenoj en la diasporo.

Entuta nombro de parolantoj estas ĉirkaŭ 6,7 milionoj (en 1999), el tiuj pli ol 3 milionoj nuntempe loĝas en la Respubliko Armenio.

[redaktu] Enklasado

La Armena lingvo similas al Greka lingvo en vortstoko (multaj similaĵoj laŭ vidpunkto de etimologia deveno). La armena ankaŭ havas multajn pruntovortojn el Irana, Franca, Latina kaj Rusa lingvoj.

Ĝiaj fonologio kaj sintakso estas influitaj de la najbaraj kaŭkazaj kaj tjurkaj lingvaroj. Kelkaj dialektoj de la armena posedas ejektivojn, kio estas ne tipa por hindeŭropaj lingvoj kaj verŝajne rezultis el la influo de la najbaraj lingvoj. La akcento kutime restas sur la lasta silabo.

La Armena havas riĉan kazo-sistemon (7 kazoj), sed ne faras genran distingon. Plej da arkaaj sintezitaj verbformoj anstataŭiĝis per analitikaj konstruaĵoj (kun helpverbo). La konjunktivo ne plu estas uzata. La Armena estas lingvo kun vortordo subjekto-predikato-objekto (SPO). La pozicio de nedifina artikolo varias inter la orienta armena kaj la okcidenta armena. Oriente ĝi antaŭas, okcidente malantaŭas la substantivon.

La Armena estas skribata uzante sian propran alfabeton, kiu estis kreita de cenobito Mesrop Maŝtoc. Ĝi konsistas el 38 literoj. Similan sistemon uzas la kartvela lingvo.

Teksto el la evangelio laŭ Sankta Marko, 4:40-5:7
Teksto el la evangelio laŭ Sankta Marko, 4:40-5:7

[redaktu] Vidu ankaŭ

Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al


[redaktu] Eksteraj ligiloj

•  http://www.omniglot.com/writing/armenian.htm
•  http://www.cilicia.com
•  http://www.sprachprofi.de.vu/english/arm.htm
•  http://www.armeniapedia.org/index.php?title=Armenian_Lessons
Wikipedia
Vidu la artikolojn de la


{{{1}}}


Lingvo
Ĉi tiu artikolo pri "Armena lingvo" ankoraŭ estas ĝermo pri lingva temo. Vi povas helpi pluredakti ĝin post klako al la butono redaktu. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi.