Hindio

El Vikipedio

Satelita foto de Hindio
Satelita foto de Hindio
Ĉi tiu artikolo temas pri la subkontinento Hindio. Por artikolo pri regno rigardu Barato.

Hindio estas granda duoninsulo en sudcentra Azio, sude de Himalajo, borde de la Hinda Oceano. Ofte nomita Hinda subkontinento. Ties nomo devenas de la antikva persa Sindh, ĉar la unua afero, kiun tiuj renkontis en tiu lando estis la valo de rivero Induso; el tio devenas la nomojn de regiono Sindho, de la rivero Induso, kaj la nomojn Hind, Hindio, (kaj el tio hindu, por nomi la ĉefan religion tiean, Hinduismo), kaj India en Latino kaj la angla, ktp.

Ĝin oni konsideras subkontinento ĉar ĉiuj tiuj ŝtatoj kuŝas sur tektonika plato, kiu simbolas nevideblan limon inter Hindio kaj la cetaraj landoj de Azio.

La klimato estas regata de musonoj.

[redaktu] Ŝtatoj

La hindia areo inkludas la jenajn ŝtatojn:

Oni ofte nomas la regnon Respubliko de Barato per Hindio. Laŭ kelkaj tio estas eraro [1]. Tiu regno povas esti nomata BaratoHinda unio.

[redaktu] Historio

Ĝi estis unu el la naskejoj de civilizo. La tiel nomata Induso-civilizo, ankoraŭ mistera, formiĝis inter la 4-a kaj la 2-a jarmiloj antaŭ Kristo. Reĝo Aŝoka konkeris grandan parton. Poste aliaj vastaj imperioj formiĝis, ĉefe la Gupta imperio. Ankaŭ nomadoj el la stepaj regionoj de Centra Azio inkuzivis nord-okcidentan parton de ĝi en siaj imperioj. La plej rimarkindaj kaj gravaj estis la Sakaoj kaj la Kuŝana imperio. De la 11-a jarcento diversaj islamaj popoloj, komencis invadi Hindion, kaj iom post iom ili konkeris ĝin ĝis la sudo. La lasta hindua imperio kiu estis frakasita de la islamaj invadintoj estas la Viĝajanagara imperio en 15??. La lastaj kaj plej gloraj el islamaj invadintoj estis la mogoloj (turka familio el Ferganao fakte, malproksimaj parencoj el la prestiĝaj mogoloj), kiuj formis imperion. Eŭropanoj alvenis de la 16-a jarcento: Portugaloj, Holandanoj, francoj, sed finfine Britio koloniis ĝin de la 18-a jarcento ĝis la 20-a jarcento, formante la Hindan imperion. En la unua periodo de kreskanta potenco de Britoj super Hindio, samtempa kun la kadukiĝo de la Mogola imperio, iom da tempo gravis denove hindua imperio: tiu de la Marathoj kaj sikha reglando, komence de la 19-a jarcento. Tiuj estis finfine venkitaj de la angloj.

[redaktu] Notoj

  1. (fr) "Voyage au fil des mots" de André Cherpillod