Ben Hur (1959-a filmo)
El Vikipedio
| Ben Hur - Rakonto de Kristo | |
|---|---|
| Originala titolo | Ben Hur - A tale of Christ |
| Produktadlando | Usono |
| Filmita en | Italio |
| Originala lingvo | Angla |
| Kina aperdato | 1959 |
| Daŭro | 3h34m |
| Ĝenro | historia filmo |
| Buĝeto | US$ 14.600.000 |
| Reĝisoro(j) | William Wyler |
| Produktisto(j) | Sam Zymbalist |
| Scenaro | Karl Tunberg |
| Laŭ la verko de | Gen. Lew Wallace |
| Muziko-eldonisto | Miklos Rosza |
| Laboratorio kaj Optikaj efektoj | --- |
| Produkto | Metro Goldwyn Mayer (Usono) |
| Distribuo | Turner Entertainment Co. |
Ben Hur - A tale of Christ estas usona filmo de William Wyler el la jaro 1959. La kinematografaĝo baziĝas sur la samnoma romano de Lew Wallace. La historia filmo ekhavis 11 oskarojn kaj estas nova filmigo. Por la kreiĝo estis enda 50.000 personoj.
[redaktu] Agado
La filmo priskribas la vivon de la fiktiva juda princo Juda Ben Hur (Charlton Heston) kiu vivas al komenco de la 1-a jarcento kiel samtempulo de Jesuo Kristo al Jerusalemo.
Lia amiko de la juneco, la romia knabo Mesala, kiu havas iam savata la vivon de Juda, fariĝas ĉefkomandanto kaj estas eme al sufoki ĉiun liberalan ribelon de la judoj. La ĝojo de revido inter Mesala, Judah, lia patrino Mirjam kaj lia fratino Tirtsa estas ege. La aĝa amikeco de du viroj ŝajnas tamen dispecetigi kiam Mesala en sia soldata ferveco postulas de Juda la perfidon al hebreaj insurgentoj. Judah malkonsentas.
Kiam la bienadministranto de Ben Hur, Simonides, liveras la bilancraporton, Juda rerenkontis lia filino Ester. Ester kiel posteulino de la lakeo petas por la forpermeson al sia fianĉo por la nupton. Juda aprobas, kvankam li amas Esther ekde lian junaĝon.
Kiam la nova romia ekzarko Grato komencas sian servon al Jerusalemo, Tirtsa kaj Juda observas de sur la tegmento la paradon. Kiam Grato pasas sub ili, forrompas tegolon kaj trafas Graton. Ben Hur estas senkulpe akuzata de l’atenco al la romian aŭtoritaton. La romianoj arestas sian familion, kaj Mesala, sciante de sia senkulpeco, ne estas inkline al helpi al ili por manifesti lian povon. Juda estas sendata sur la galeroj kaj ĵuras venĝon al sia reveno.
La irado havenon de Tiro tra la dezerto fariĝas agonio. Al Nazareto la kaptitoj povas trinki; nur Juda ne estas permesata al trinki. Preĝante pro malespero, Juda falas elĉerpite teren. Nekonata ĉarpentisto vidas lin kaj donas al li akvon. La romia gardanto volas embarasi tion, sed strange li lasas ĝin kiam li vidas la viron.
Poste tri jarojn sur la galeroj, Ben Hur renkontas la romian estron Quintus Arius kia estas imponata de la konfido en Dio de Juda. Kiam marbatalo kontraŭ ilirajn korsarojn minacas, Arius lasas elĉenigi Juda. Dum la batalo sinkas la militŝipo. Arius ŝajnas droni, sed Juda savas lin. Kolektinte la virojn la romia ŝipo, Arius ekscias ke la batalo estas gajnata.
Quintus Arius ricevas triumfprocesion, estinte returnata Romon. La imperiestro Tiberio nuligas la kondamnon de Juda sur la galero, savinte la vivon de Arius. Al solenaĵo, Arius deklaras l’adopton de Ben Hur. Tamen Juda ne ekhavas trankvilon kaŭze de sia resentimento kaj la fatalo de sia familio. Arius lasas lin iri elegie.
Al sia vojaĝo hejmen, Juda renkontas Baltazaron, maljuna viro, kiu serĉas la Mesion kaj sian amikon, la ŝejkon Ilderim, kiu trejnas sian ĉevalojn por la granda ĉevalkonkurso al Jerusalemo. Ilderim ekkonas la talenton de Juda, la talento de bone scii trakti kurĉevalojn. Sed Juda malkonsentas participi al ĉevalkonkurso pri samekiel venĝi sin al Mesala. Li pluvagas.
Ben Hur rerenkontas Ester, kiu neniam kunedziĝis kaj bonvenigas lin ĝoje. De ŝi, li sciiĝas ke la tuta posedaĵo de la familio Hur estas estinta konfiskata kaj ke Ester embuskas sin kun sia patro. Ambaŭ enamiĝas unu al l’alia. Juda aperas ĉe la frapita Mesala kaj admonas lin al sciiĝi, kion estas fariĝata kun Mirjam kaj Tirtsa. Aparte mencias ke ambaŭ estas malsaniĝintaj de lepro, al kion Ester raportas al Juda ke ili jam mortis.
Juda ekokupas al ĉevalkonkurso kun la ĉevaloj de la ŝejko pro mortigi Mesala. En ĉi tiu spektakla kurumo, Mesala estas mortige lezata kaj Ben Hur eliras kiel venkinto. Estata mortanta, Mesala sciigas al Juda, ke lia patrino kaj fratino ne estas malviva, sed ili trovas sin en la valo de la lepruloj. Kiam Juda serĉas en tiu loko, li renkontas Ester kiu portas manĝaĵon al ili. Ŝi povas nur pene deteni Juda al montriĝi antaŭ liaj plejkaraĵoj.
Ben Hur estas plue plena de resentimentoj; Ester kontraŭe sekvas la vortojn de paco kiu predikas Nazaretano en la nomo de Jesuo, kaj apelacias Juda de liberegi sin de la malamo. Kiam Ester iras denove la valon de lepruloj kaj Juda aperas neantaŭvidita, ili decidis al porti Mirjam kaj la morte malsanan Tirtsa ĉe la juna rabeno Jesuo. Alvenata Jerusalemon, ili sciiĝas konsternite ke Jesuo estos procesata. Sur la kalvario Juda rekonas Jesuon kiel la viro ke al li iam donis akvon sur lia irado galerojn. Ben Hur volas redoni la savan agon de Jesuo, sed li estas barata.
Juda iĝis atestanto de la krucumado de Jesuo. Kiam li demandas, se tio estu la finiŝo, Baltazaro diras ke ĉi tio estu nur la komenco (de kristanismo). Leviĝas ŝtormo; Ester, Mirjam kaj Tirtsa serĉas rifuĝon. Dolore - Jesuo mortis kaj prenis la ĉioman suferon en la mondo sur sin - resanigas mire Mirjam kaj Tirtsa. La peto de Jesuo pri pardono por la martirantojn sur la kruco forprenis al Ben Hur "la glavon el siaj manoj". Ĉies ĉagreno estas pasinta.

