Fertőrákos
El Vikipedio
Fertőrákos (fertorakoŝ) estas vilaĝo en Hungario en regiono Okcidenta Transdanubio en departemento Győr-Moson-Sopron, en subregiono Sopron-Fertőd. Fertő estas la najbara lago, rákos signifas hungare kankra. La vilaĝo germane estas Kroisbach.
La komunumo situas inter Sopron kaj lago Fertő. Flankovoje Sopron estas facile alirebla.
La vilaĝo estas unusola en Hungario, kiun ŝtonomuro ĉirkaŭis, kaj havis episkopan palacon, tamen estas konata pro la ŝtonominejo.
En 1582 la vilaĝo meritis la rangon opidumo. En 1683 turkoj faris senhoma la komunumon. Poste germanoj refondis la lokon. El ŝtonoj de Fertőrákos konstruiĝis ne nur Sopron, sed ankaŭ Vieno.
Post disiĝo de Aŭstrio-Hungario en 1918 mallarĝa koridoro de Okcidenta Hungario aldoniĝis al Aŭstrio. Aŭstroj malrapide komencis okupi la koridoron, sed en 1921 en vilaĝo Ágfalva bataleto okazis inter aŭstroj kaj hungaraj memservantoj. La aŭstroj retiriĝis, la hungaroj fondis bonusujon Lajta kaj proklamis sendependecon en Öberwart (hungare Felsőőr). La efemera landeto uzis eĉ apartan poŝtmarkon. Fine en 1921 okazis plebiscito en Sopron kaj en kelke da najbaraj vilaĝoj. Rezulte Sopron kaj la proksimeco restis hungara (ankaŭ Fertőrákos), la ceteraj koridorpartoj (tie ne estis plebiscito) iĝis aŭstra, bonusujo Lajta ĉesis.
En 1945 la germanoj estis forpelitaj al Germanio kaj konstruiĝis Fera Kurteno. La vilaĝo vivis en karanteno. En 1970 en la forlasita, parte kovrita ŝtonminejo oni fondis someran teatron. En 1989 la fera kurteno ĉesis unuafoje ĝuste en Fertőrákos. Oni aranĝis paneŭropan piknikon, tuj post tra la farita fendo orientgermanoj grandnombre trakuris.
La vilaĝo havas ŝipotrafikadon al Aŭstrio, krome estas bicikla kaj boata trapasejo.

