Cristuru Secuiesc
El Vikipedio
Cristuru Secuiesc (cristuru sekujesk) hungare:Székelykeresztúr, sekejkerestur (germane : Kreutz) situas laŭ la Tărnava Mare nordoriente de Sighişoara. Administre apartenas al ĝi Filiaş.
Enhavo |
[redaktu] Loĝantaro
- 1910: 3 886 (hungaroj, germanoj)
- 1992: 9 500 (95,5% hungaroj),
- 2002: 9 672 (9 201 hungaroj, 202 rumanoj, 239 romaoj, 12 germanoj)
[redaktu] Historio
Ĝi estis kamparurbo ekde la 15-a jarcento ĝis 1886 kaj post tiu komunumo ĝis 1956, kiam denove fariĝis urbo. Ĝis 1919 kaj inter 1940 kaj 1944 apartenis al Hungario (Udvarhely vármegye).
- La 1-an de februaro 1605 la sikuloj havis tie nacikunvenon.
- 1793: fondo de la unitariisma Mezlernejo Orbán Balázs (Balázs Orbán).
- 1849: la 30-an de julio Sándor Petőfi ĉi tie pasigis sian lastan nokton. Honore al la poeto la plej granda ĝenerala lernejo de la urbo portas la nomon de la poeto.
- 1870: fondo de la ŝtata instruistedukanta instituto.
- 1955: fondado de la loka muzeo, ekde 1997 Dr Molnár István Múzeum.
[redaktu] Bibliografio
- Szabó Kálmán Attila: A székelykeresztúri állami tanítóképző története. Benedek Elek Alapítvány, Székelyudvarhely, 2000.
- Vofkori György:Székelykeresztúr képestörténete (Historio en bildoj de Cristuru Secuiesc), 2002.
- Sándor-Zsigmond Ibolya: Mesében éltem- A székelykeresztúri szitásság. 2005.
[redaktu] Gravaj personoj
- Rozália Antal, edzino de Mózes Borsos (*1952): popolpoetino. Ŝi loĝas en Baraolt.
- Árpád Ajtony (*9-a de januaro 1944): szocipsikologo, verkisto.
- Endre Baksa (*Cluj, 11-a de julio 1949): muzikinstruisto, kapelestro.
- Attila Balázs K. (*1973): poeto.
- Sándor Gálfalvi (Nagykadács, 26-a de majo 1919 - Cristuru Secuiesc, 12-a de januaro 1996): pedagogo, kulturorganizanto, publicisto, ĉefadministranto de transilvania unitraiisma eklezio.
- Sándor Gyallay-Pap (17-a de marto 1906 - samloke, 8-a de novembro 1944): poeto.
- László Fodor (*8-a de februaro 1928): historiisto.
- Lajos Fülöp (*Odorheiu Secuiesc, 4-a de januaro 1948): instruisto pri la hungara lingvo kaj literaturo, direktoro de la loka muzeo ekde 1977.
- László Ipó (Felsőboldogfalva, 4-a de marto 1911- Cristuru Secuiesc, 22-a de marto 1991): pentristo.
- László Ipó (*10-a de januaro 1939): geologo, muzeologo.
- Ernő Kaznovszky (*23-a de julio 1924 - Bukareŝto?, ?-a de novembro 1998): skulptisto, adjunkto.
- Ervin Kiss (*29-a de aprilo 1929): kuracisto, grafikisto.
- István Kovács (14-a de januaro 1921 – Budapest, 31-a de oktobro 1957): elektroinĝeniro ekzekutita pro partopreno en revolucio de 1956-a jara en Hungario.
- Attila László (*28-a de majo 1933): muzikinstruisto, kapelestro, komponisto.
- Erzsébet Lőrinczi, Erzsébet Nagy (*4-a de aprilo 1904 -?): pentristino.
- András Máthé (*20-a de aprilo 1923): ĵurnalisto, memuaristo, lokhistoriisto.
- István Molnár d-ro (Bordos, 7-a de decembro 1910 - Cristuru Secuiesc, 10-a de januaro 1997): muzeologo, etnografo, fondanto de loka muzeo.
- Kálmán Molnár (*15-a de septembro 1936 - ): muzeologo.
- Albert Márkos (17-a de oktobro 1914 - Cluj-Napoca, 11-a de junio 1981): komponisto.
- István Nagy (*1-a de aŭgusto 1970): ĵurnalisto, redaktoro.
- Árpád P. Buzogány (*22-a de majo 1965): instruisto, bibliotekisto, verkisto, poeto.
- Jenő Sándor (30-a de junio 1891 – Budapest, 30-a de decembro 1978: komponisto.
- József Tiboldi (1883-1957): komponisto.


