Gotika movado

El Vikipedio

Tiu artikolo temas pri la nuntempa subkultura movado. Pri aliaj signifoj de la esprimo, alklaku Gotiko



Oni suspektas ĉi tiun artikolon nerespektanta la neŭtralan vidpunkton deziratan de la vikipediistaro. Konsideru do ĝian enhavon singardeme. Antaŭ ol klopodi restarigi la neŭtralecon, bonvolu unue diskuti pri ĝi en la diskutopaĝo.


Germana gotikulo, tiel nomita "Gruftie".
Germana gotikulo, tiel nomita "Gruftie".
Winona Ryder, en la filmo Beetlejuice de Tim Burton.
Winona Ryder, en la filmo Beetlejuice de Tim Burton.

Gotika movado estas subkultura movado precipe arta kiu naskiĝis el la cindroj de la punka movado en Britio, iam ĉirkaŭ 1980. Ĝi multe disvastiĝis en Eŭropo, Nord-Ameriko kaj Japanio/Sud-Koreio en la lastaj jardekoj.

Forte influita de fantasto kaj fabeloj, sed laŭ romantika kaj nigra vidpunkto, la gotika movado tuŝas multajn temojn: Unue muzike (Siouxsie and the Banshees, Bauhaus, Switchblade Symphony, The Cure) en kiu troviĝas mikso de metalroko kaj novepoko, kun elementoj de tranco kaj industrio (vidu gotikan muzikon). Due literature, la nuntempa movado entenas ĉiuj verkoj kiuj ricevis influon de la frua 19-jarcenta literaturo alternante inter romantikismo kaj hororo. Trie kine, ĝi inspiriĝis de la germana ekspresionista kino por formi ĝenron kies temo similas al la gotikaj libroj (Tim Burton, multaj B-Filmoj...) kaj ĉiaj aliaj artaj esprimformoj, kiel modo (vidu la Gothic lolitas). Tiu lasta aspekto estas aparte vigla en Japanio kaj Sud-Koreio.

Gotikuloj ofte (sed tute ne nepre) ornamas sin per malhelaj (aparte ledaj) vestaĵoj, arĝentaj ĵuveloj kaj korpaj alenaĵoj; kaj nigra ŝminko kaj harkolorigo, por alpreni palan, "hantitan" ŝajnon. Ĝi celas prezenti ellaboritajn stilojn kiuj povas tre diferenci laŭ la personoj, interalie kun punka, androgina aŭ historia emo (laŭ mezepoka, renesanca kaj aparte viktorina furoro).

La movado estas ofte misinterpretita kaj malbone rigardita de ekstermovaduloj, eble ĉar la gotikuloj povas de temp' al tempo prezenti provokeman emon kaj forfuĝi la amaskomunikilojn, kiuj kompense malfavore priskribas la anojn de tiu movado. Notinde, la movado akiris tre maldezirindan famon post la murdoj en Columbine High School; ĉar la murdantoj vestis sin nigre, oni erare kredis, ke ili estis gotikuloj, kaj ĉashunde forpelis gotajn studentojn en Usono.

[redaktu] Originoj

Multaj kliŝoj kaj klaĉoj rondiras pri gotoj, kaj tiuj kiuj forestas la movado kutime ne komprenas kio instigis ĝian naskiĝon kaj kial ĝi ja okazis.

"Gotiko", la vorto mem entenas, je la 18-a jarcento, pejorativan kromsignifon: ĝi signifas "barbaron". Se tiu jarcento plezurumas gurdi la renecansajn esprimformojn kaj glorigi antikvecon, ĝi apenaŭ fakas pri literaturo kaj mezepoka arto. Tiagrade ke oni eĉ atencas la oldan heredaĵon: en ItalioAŭstrio, gotikajn preĝejojn oni malkonstruas, por anstataŭigi ĝin per barokaj. En Francio, la katedralo de Amiens surmetiĝas novklasikaj aloj por plibeligi la arkitekturon. La kanonikoj detruas la vitralojn ĉar ili tro filtras lumon kaj laŭ ili malebligas gemutan dihejmon. Jen la koro de la lumjarcento, laŭdita kaj festita. La gotikeco en la francaj katedraloj fine ŝuldos sian saviĝon al la ĝenerala malkristaniĝo de la lando. Gotliteraturo aperis en la lasta triono de la 18-a jarcento, ĝuste kiam triumfis racionalismo, akademismo, enciklopedio kaj progreso. La scienco ne estas nur ĉieesta sed ankaŭ ĉioscia. En Eŭropo, Eklezio ne plu potencas. La dia rajto de reĝoj estas akuzita kaj pridiskutata. Per subkomprenvortoj, oni eĉ dubas pri la dia ekzisteco. La fido al homa tutpotenco, al vivo kaj ĝia senfina plilongiĝo, ne tiom gravis de la renesanco. En tiu kunteksto, la artista laboro konsistas el regali la privilegiulojn per belaj kaj subtilaj aĵoj. Ĉio estas kodigita, teoriigita en multaj verkoj kiuj difinas la regulojn. Anglio tiam tre influas Eŭropon, kaj rapide disvastiĝos sia arta senco. Efektive, blovas aglomania vento sur la Malnova kontinento, kaj ĉiu deca ĝentlemano, politike korekta nobelo aŭ iom snoba burĝo laŭdas la anglan sintenon.

Jen kio estas, almenaŭ surface, la 18-a jarcento: ĉio malsovaĝiĝas, civiliziĝas, poluriĝas, ĝentiliĝas. La prudenta homo ignoras ĉian superstiĉon kaj forneas revon. La praveco staras ĉe logiko, matematiko kaj scienco. Homo plenregas sian ĉirkaŭaĵon, sian vivon, kaj eble eĉ Dion! Ĉio estas limigita al la homa dimensio, kio estas mem plenmezure malsakrigita. Kvankam aliloke sur la Tero, spiriteco, kredeco kaj imageco eskortas ĉiun homon, en Eŭropo, materialismo forbalaas tiajn konsiderojn. Oni taksas bela nur tion, kio estas sub la signo de eminenteco, la t.n. bongusto, kiu nepre respektas la prudentajn morojn. Odoras nafto kaj delikata parfumo, talko kaj ceteraj provizoraj artifikoj, sed sub tiu ekstera ŝajno de brilaĵoj kaj hegemonia scienco kuŝas la saman fiaĵon, la saman petoron, la saman nigrecon. La aŭtoroj de nigreromantikaj verkoj per fontoplumo ribeliĝas kontraŭ tio, kion ili konsideras hipokrita. Kial rifuzi tiun nigrecon ĉar gi estas parto de ni? Bono ne ekzistus sen malbono, kaj multaj artistoj nuntempe atribuas al la nigra flanko ian belecon, ian poezion, ian romancon.


Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al
Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al
Komunejo
La Vikimedia Komunejo havas dosierojn rilatajn al


[redaktu] Vidu ankaŭ

[redaktu] Eksteraj ligiloj

•  http://www.scathe.demon.co.uk/histgoth.htm
•  http://www.darklinks.com
•  http://www.netgoth.org.uk
•  http://www.gothic.ru/index2.htm