Intalo
El Vikipedio
Intalo (Intal) estas planlingvo kreita de Erich Weferling en 1956 kaj re-prezentita kun kelkaj reformoj en 1964-65 kun la nomo Intalo 2 (Intal II). Intal povas esti rigardata kiel evoluinta formo de Unesal Interlingu kaj kompromisplanlingvo inter Esperanto kaj Novialo.
La muzikistaro Piĉismo havas muzikojn en Intal.
Enhavo |
[redaktu] Gramatiko
[redaktu] Alfabeto kaj prononco
Intal uzas la latinan alfabeton kaj la skribo estas fonemika.
[redaktu] Morfologio
Difina artikolo: le; nedifina: un.
Ne estas deviga finaĵo al substantivo, sed ĝi povas finiĝi per -e (neŭtra), -a (ingenra) aŭ -o (virgenra). Ekzemple: libre, table, hotel, manu (neŭtraj); filio, filia, filies (filio, filia, gefiloj), Sinioro, Siniora (sinjoro, sinjorino), patro, matra (patro, patrino), kavale, kavalo, kavala (ĉevalo, virĉevalo, ĉevalino). La pluralo estas farata per -s: libres, filios, filias, hotels, sistems, atoms.
Ne estas deviga finaĵo al adjektivo, sed ĝi ofte finiĝas per -i: simpli, belim, bon (simpla, bela, bona).
La adverbo finiĝas per -im: simplim (simple), belim (bele), bonim (bona).
Personaj pronomoj: me (mi), tu (ci), il(o) (li), el(a) (ŝi), ol (ri), it (ĝi), nos (ni), vus (vi), les (ili), ilos (vira ili), elas (ina ili). Ne estas deviga akuzativo, sed oni povas meti -em por indiki ĝin: nos-em (nin). Posedaj pronomoj: mei (mia), tui (cia), vui (singulara via), su(i) (lia, ĝia, ŝia, sia, onia) , nosi (nia), vusi (plurala via), lesi (ilia).
Demonstrativaj pronomoj ti (tiu neŭtra), tie (tiu [[ri]a), (tio vira), tia (tiu ina), to (tio). Demandaj kaj rilataj pronomoj: ki, ko, kval (kiu, kio, kia).
La verba infinitivo kaj la prezenco finiĝas per -a: ama (ami, amas), planta (planti, plantas), sentia (senti, sentas), ekspedia (ekspedi, ekspedas), salua (savi, savas). La neperfekta pasinto finas per -ed aŭ estas farata per vorteto (helpverbo) did: plantis = planted aŭ did planta; la perfekta pasinto estas farita per vorteto ha: estis pantanta = ha planta. La futuron oni faras per vorteto vu: plantos = vu planta. La imperativon oni faras per -u, aŭ per simpla radiko: plantu = plantu aŭ plant. Estas nur la prezencaj participoj, aktiva (-ant) kaj pasiva (-at) kiel en Esperanto.
Estas multaj helpverboj: darf, dev, did, es, fi, fid, ha, had, las, let, mey, mus, pot, vas, ve, vol, vud.
[redaktu] Ekzemplo
Ekzempleto: Per ti gramatikal formes e un international vortelibre de un planlingue on pot skripta letres, ki fi komprendat da multi homs in le toti monde.
Traduko: Per tiuj gramatikaj formoj kaj internacia vortaro de planlingvo, oni povas skribi leterojn, kiuj estos komprenataj de multaj homoj en la tuta mondo.
[redaktu] Bibliografio
Erich Weferling
Standard Gramatik del International Auksiliari Linguo - INTAL
Braunschweig, 1968
36 pp.
Weferling, Erich.
Standard-Gramatika del international auksiliari lingue, kompilat par Erich Weferling sub le nom INTAL.
6ti meliorat ed.
Braunschweig, 1974.
36 p. port. 21 cm.
Weferling, Erich.
STANDARD GRAMATIKE DEL INTERNATIONAL PLANLINGUE INTAL
28ti meliorat editur
Braunschweig, 1978.
36. p.
(Lasta eldono de la Intal-broŝuro)

