ملالی جویا
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
ملالی جویا (متولد ۲۶ ثور۱۳۵۷ ولایت فراه) جوانترین عضو پارلمان یا ولسی جرگه افغانستان است. وی در دسامبر ۲۰۰۳ به عنوان نمایندهی ولایت فراه در لویه جرگه قانون اساسی انتخاب گردید و با سخنرانی دو دقیقهای جنجال برانگیز نه تنها در افغانستان بلکه در سرتاسر جهان به شهرت رسید.
وی مدتی در ایران و پاکستان به عنوان پناهنده زندگی نموده و بعد هم به مثابه فعال در زمینه حقوق زنان و تعلیم و تربیت در داخل و خارج از افغانستان فعالیت نموده است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] دیدگاهها
درباره ملالی جویا در منابع گوناگون نظرات گوناگونی ارائه شده است. وی از مخالفان کسانی است که آنان را "ناقضین حقوق بشر و عاملان تیره روزی افغانستان" میخواند. مخالفانش نیز نظرات تندی نسبت به او دارند. [1]. بی بی سی وی را "مشهورترین زن افغان" [2] نامید [3] و منابع دیگر از جمله یک نشریه افغان در کانادا نظری مثبت از او ارائه میدهند. [4]
[ویرایش] مخالفتها
او در دسامبر ۲۰۰۳ زمانی که به عنوان نمایندهی ولایت فراه در لویه جرگه قانون اساسی انتخاب گردید با سخنرانی خود اعتراضش را نسبت به حضور کسانی که آنها را جنگسالاران و بنیادگرایان خواند اعلام داشته گفت: "به نظر من اينها بايد محاكمه بينالمللی و ملی شوند، اينها را اگر مردم ما ببخشند، مردم پا برهنه افغان، هرگز تاريخ نمیبخشد. اينها ثبت تاريخ كشور ما هستند.... ". (فلم) اظهارات وی موجب اعتراض دیگر نمایندگان شده و آن را توهین به مجاهدین قلمداد نمودند. بعلت تهدید به مرگ شدنش در روزهای لویه جرگه سازمان ملل متحد مسئولیت محافظتش را به عهده گرفت [5]. درین مجلس صبغتاله مجددی وی را «ملحد» و «کمونیست» خواند و خواهان اخراجش از مجلس گردیده از وی خواست که از سخنانش طلب پوزش کند اما وی نپذیرفت و بعدا طی مصاحبه هایش گفت که "از آنچه گفتهام هرگز توبه نخواهم کرد". [6] سخنرانیهای بعدی او در مجلس نیز جنجالی قلمداد میشوند[7]
[ویرایش] بعد از لویه جرگه
وی خود را برای انتخابات پارلمانی کاندید نمود و در بین زنان فراه بیشترین رای را آورد [8] و اکنون نماینده این ولایت در مجلس شورای ملی (ولسی جرگه) میباشد. در آنجا نیز تا کنون بارها به سخنان گذشته اش تاکید نموده است. وی بارها اعلام داشته که علت اصلی فاجعه افغانستان در وجود کسانی که وی آنان را «جنگ سالار» و «بنیادگرا» میخواند میباشد و در سخنانش در پارلمان نیز درین مورد به تاکید سخن رانده است تا جایی که به تاریخ ۷ می ۲۰۰۶ بخاطر اظهار نظرات تندش مورد حمله فزیکی تعدادی از وکیلان پارلمان قرار گرفت و مجلس به هم خورد. [9]
روزنامه «واشنگتن پست» تحت عنوان «صدای افغانی که ترس و وحشت خاموشش نخواهد کرد» در موردش نوشت: «راست کاری جویا درین است که از نگاه او به جنگ سالاران نباید اجازه داده شود که خود را در زیر نقاب دموکراسی پنهان نموده و به کرسی های خود بچسپند و به قیمت مردم غریب و پابرهنه و بینوا به دنبال منافع زیان آور خود باشند.» [10]
به تاریخ ۸ اکتوبر ۲۰۰۶ وی مقبره استاد اولمیر هنرمندافغانی را به مصارف (هزینههای) شخصی خود [11] تعمیر نموده طی مراسمی افتتاح نمود. [12]
به تاریخ ۳۱ جنوری ۲۰۰۷ به تعقیب تصویب طرح "مصالحه ملی" در پارلمان که بر اساس آن تمامی متهمین جنایات جنگی طی دو دهه اخیر از تعقیب قانونی معافیت حاصل مینمایند، جویا جلسات پارلمان را تحریم نمود و با اعتراض شدید آنرا "خیانت ملی" خواند. [13]
[ویرایش] تعلیق از پارلمان
به تاریخ ۲۱ می ۲۰۰۷ پارلمان افغانستان با اکثریت آرا عضویت ملالی جویا را برای سه سال به حالت تعلیق درآورده به جرم اهانت به پارلمان که آنرا طی مصاحبهای بدتر از «طویله» و به جز چند تن محدود جولانگه اژدرها خوانده بود به محکمه راجع ساخته ممنوعالخروج اعلام نمود. [14]
به تعقیب تعلیق جویا، موج وسیعیای از مخالفت با این تصمیم پارلمان در داخل و خارج از افغانستان آغاز گردید. سازمان دیده بان حقوق بشر ملالی جویا را «یک مدافع سرسخت حقوق بشر و صدای بلندی برای زنان افغان» خواند که نباید از پارلمان اخراج شود. [15]
جک لیتون، رهبر حزب دموکراتیک جدید کانادا طی اعلامیهای اظهار داشت: «در حالیکه بیعدالتی تا این حد در پارلمان به اصطلاح دموکراتیک افغانستان بیداد میکند، کانادا نمیتواند و نباید خاموش بماند. من از صدراعظم هرپر میخواهم که این مسئله را با آقای کرزی در میان گذارد.» [16]
ایو انسلر Eve Ensler رهبر V-Day و هنرپیشه و نویسنده مشهور امریکا مینویسد: «در سن بیست و هشت سالگی، ملالی جویا با سخن گفتن در برابر جنگسالاران و ستمپیشگان، خودش را وقف مردمش نموده است. وی جانش را به خطر انداخته تا بتواند از زنان و مردان خاموش کشورش دفاع نماید. حال ما فرصت یافتهایم تا او را بخاطر احساسات و قربانی دادن هایش مورد حمایت قرار داده با همبستگی با وی خواهان لغو تعلیق عضویت و تضمین امنیتش گردیم.» [17]
در کنفرانس مطبوعاتی به تاریخ ۲۱ می ۲۰۰۷ جویا اظهار داشت: [18]
«قبل از محاکمه من، بايد اين جنايتکاران وناقضين حقوق بشر محاکمه شوند و من از تهديد و زورگويى آنها هراس ندارم. من سه سال پيش، اقامه دعوا عليه محاکمه جنايتکاران را مطرح کردم واگر امروز مرا اخراج کردند بدان سبب که اکثريت را تشکيل ميدادند و ميتوانستند.»
جويا همچنان شوراى ملى را خانه ملت نه بلکه تجمع جنايتکاران و ناقضين حقوق بشر خوانده گفت: «اين خانه ملت نيست و نمايندگى از مردم نميکند واين توهين به مردم ماست که جنايتکاران در اين جا جمع شده اند.» [19]
به تعقیب تعلیق عضویت وی در چندین شهر افغانستان از جمله فراه، جلال آباد، کابل، تخار، هرات و بغلان هزاران تن دست به تظاهرات زده نسبت به اخراج وی اعتراض نموده اند. [20] [21] [22] [23] [24] [25]
در اولین سفر خارج کشور بعد از تعلیق عضویت، ملالی جویا به تاریخ ۱۴ جون ۲۰۰۷ وارد نیویارک شد تا در جشنواره فلم های مستند دیده بان حقوق بشر شرکت جوید جایی که قرار است فلم "دشمنان خوشبختی" نیز به نمایش درآید. [26]
[ویرایش] جوایز افتخاری
- جایزه "ملالی میوند" از سوی "اتحادیه فرهنگی افغانهای مقیم اروپا" [27]
- در دسامبر سال ۲۰۰۴ از میان ۵۴ زن کاندید شده از سراسر جهان، ملالی جویا برنده جایزهی بینالمللی زن سال ۲۰۰۴ ایتالیا شد. [28]
- وی کاندید جایزه نوبل در میان ۱۰۰۰ زن در سال ۲۰۰۵ بود. [29]
- تقدیرنامهای افتخاری به تاریخ ۱۵ مارچ ۲۰۰۶ از سوی آقای Tom Bates شاروال (شهردار) شهر برکلی امریکا، در زمینه حقوق بشر. [30]
- به تاریخ ۱۸ می ۲۰۰۶، «بنیاد یادبود از ۱۸ می» در کوریای (کره) جنوبی، جایزه سالانهاش به نام «جایزه گوانگجو برای حقوق بشر» را به وی اهدا نمود. [31]
- جایزه سالانه "زن صلح" در اوایل اگست ۲۰۰۶ از سوی سازمان امریکایی بنیاد نیروی صلح زنان (Women’s Peacepower Foundation)
- به تاریخ ۱۶ جنوری ۲۰۰۷ "فورم اقتصادی جهان" (World Economic Forum) ملالی جویا را در بین ۲۵۰ تن از رهبران جوان جهان در سال ۲۰۰۷ معرفی نمود. [32]
- به تاریخ ۲۳ جولای ۲۰۰۷ طی مراسمی در شهر فلورانس مرکز ایالت تسکنی ایتالیا، جایزه سال۲۰۰۷ Giglio d'Oro (گل طلایی) به ملالی جویا اعطا گردید. [33] [34]
- به تاریخ ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۷ پارلمان اروپا جویا را در کنار چهار تن دیگر که کاندید جایزه سالانه حقوق بشر سخاروف هستند اعلام کرد. [35]
[ویرایش] مقالاتی در باره جویا در مطبوعات دنیا
- The Bravest Woman In Afghanistan - Democracy Now Radio/TV, June 19, 2007
- Joya: "National unity cannot be achieved through forgiving national traitors" - The Independent, February 5, 2007
- Afghan Leader Warns of Another 9/11 - NewsMax.com , Oct. 27, 2006
- Malalai Joya Breaks the Fear Barrier in Ottawa - The Canadian Dimension , Sep.15, 2006
- Afghan MP says she will not be silenced - by Tom Coghlan, BBC News, Jan 27, 2006
- Afghan Legislator, Malalai Joya - Radio Free Europe/Radio Liberty, Dec 29, 2005
- Malalai Joya: Confronting Afghan warlords - The Peninsula (Qatar's Daily) , Nov 24, 2005
- Profile: Malalai Joya - BBC News, Nov 12, 2005
- The Woman Who Defies Warlords - World Pulse Magazine, 2005
- Malalai Joya is part of modern Afghan history - Agence-France Presse, Oct 24, 2005
- Female foe of warlords faces them in Afghan assembly - Reuters, Oct 6, 2005
- The women of Afghanistan find a leader - New Statesman, Sept 19, 2005
- Malalai Joya Discusses Continuing Violence and Upcoming Elections in Afghanistan - Democracy Now, Sept 13, 2004
- A populist hero emerges from under the rule of the gun - The Globe and Mail, July 27, 2004
- Joya Speech Breaks Wall of Silence - Institute for War and Peace Reporting, Dec 22, 2003
- Delegate lashes out at Afghan council - Associated Press, Dec 17, 2003
- An Afghan Voice That Fear Won't Silence - By Nora Boustany, The Washington Post, March 17, 2006


