عرض جغرافیایی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

نقشه زمین
طول جغرافیایی (λ)
در نقشه بالا طول جغرافیایی،‌ به صورت خطوطی عمودی و خمیده نشان داده‌اند. ولی هر کدام در واقع نیمی از یک دایره بزرگ هستند، با شعاع‌های برابر.
عرض جغرافیایی (φ)
خطوط عرض جغرافیایی، به صورت خطوطی صاف و افقی نشان‌داده‌شده‌اند. ولی در واقع دایره‌هایی هستند به شعاع‌های متفاوت.
خط استوا،‌ زمین را به دو نیمکره شمالی و نیمکره جنوبی تقسیم می‌کند. استوا عرض جغرافیایی صفر است.

عرض جغرافیایی،‌ سیستم مختصات جغرافیایی شمالی‌-جنوبی است که در نقشه‌کشی و جهت‌یابی از آن استفاده می‌گردد. این سیستم مختصات مکانی را بر اساس فاصله‌اش از یک خط استوا می‌سنجد. عدد عرض جغرافیایی، به صورت زاویه‌ای بین صفر و مثبت ۹۰ یا منفی ۹۰ درجه بیان می‌گردد. معمولا (نه همیشه) طبق قرارداد، اعداد مثبت نشان‌گر طرف شمال بودن نقطه نشان‌داده شده‌است.


به علت اینکه زمین یک کره بی‌عیب نیست (و گویا در قطب‌ها کمی "پخ" شده‌است) مسافت فیزیکی هر درجه عرض جغرافیایی در همه جا یکی نیست. در استوا این مسافت 111.3195 کیلومتر و در نزدیک قطب‌ها 111.12 کیلومتر است.

مانند طول جغرافیایی،‌ هر درجه عرض جغرافیایی به ۶۰ دقیقه و هر دقیقه نیز به ۶۰ ثانیه تقسیم می‌شود. البته روش‌های دیگری نیز برای نشان‌دادن این عدد استفاده‌ می‌شود.

زبان‌های دیگر