سیریلیک
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
سیریلیک یا کریل یا خطِ روسی به الفبایی میگویند که زبانهای روسی و یا زبان ملتهایی که زیر چیرگی روسها بودهاند بدان نگاشته میشود.الفبای سیریلیک از الفبای یونانی گرفته شده است.
زبان فارسی نیز در تاجیکستان با خط سیریلیک که کمی تغییر یافته و الفبای تاجیکی نام دارد، نوشته میشود.
[ویرایش] تاریخچه
در سده نهم میلادی وپس از پا گرفتن اسلاوها در سرزمین موراویا،راستیسلاو فرمانروای این سرزمین برای پاکسازی این سرزمین از کلیسای رم،از کنستانتین امپراطور بیزانس درخواست می کند که آموزگارانی را برای وی بفرستد تا مردم را به زبان خود با مسیحیت آشنا کنند.پس آنگاه دو برادرروحانی به نامهای سیریل(درگذشته به سال869 م) و متودیوس(درگذشته به سال885 م)به یک گروه اسلاو سپرده می شوند وآنان نیز در برابر ایستادگی سرسختانه کلیسای رم که برگردان کتاب مقدس را تنها به زبانهای عبری،یونانی ولاتین پذیرفته می دانست،انجیل را به زبان اسلاوی برگرداندند.وبدینسان الفبای سیریلیک که دارای برخی نویسه های یونانی است،به نام پدیدآورنده اش سیریل شناخته وسیریلیک رفته رفته خط اسلاوها می شود.آنگاه روسها،اوکراینیها،بلغارها وصربها این خط را به همراه آیین ارتدکس یونانی می پذیرند وسیریلیک الفبای زبان روسی می شود.
[ویرایش] الفبای سیریلیک در زبان روسی
| بزرگ | کوچک | ایتالیک | ایتالیک کوچک | نام | آوانویسی |
|---|---|---|---|---|---|
| А | а | А | а | ا | /a/ |
| Б | б | Б | б | به | /b/ |
| В | в | В | в | وه | /v/ |
| Г | г | Г | г | گه | /g/ |
| Д | д | Д | д | ده | /d/ |
| Е | е | Е | е | یه | /je/ |
| Ё | ё | Ё | ё | یُ | /jo/ |
| Ж | ж | Ж | ж | ژه | / ʒ / |
| З | з | З | з | زه | /z/ |
| И | и | И | и | آی | /i/ |
| Й | й | Й | й | آی کوچک | /j/ |
| К | к | К | к | کا | /k/ |
| Л | л | Л | л | اِل | /l/ |
| М | м | М | м | اِم | /m/ |
| Н | н | Н | н | اِن | /n/ |
| О | о | О | о | اُ | /o/ |
| П | п | П | п | په | /p/ |
| Р | р | Р | р | اِر | /r/ |
| С | с | С | с | اِس | /s/ |
| Т | т | Т | т | ته | /t/ |
| У | у | У | у | او | /u/ |
| Ф | ф | Ф | ф | اِف | /f/ |
| Х | х | Х | х | خا | /x/ |
| Ц | ц | Ц | ц | تسه | /ts/ |
| Ч | ч | Ч | ч | چه | /t∫/ |
| Ш | ш | Ш | ш | شا | /∫/ |
| Щ | щ | Щ | щ | شچا | /∫t∫/ |
| Ъ | ъ | Ъ | ъ | نشان سختی | |
| Ы | ы | Ы | ы | یـِری | /ɨ/ |
| Ь | ь | Ь | ь | نشان نرمی | |
| Э | э | Э | э | اِ | / ə / |
| Ю | ю | Ю | ю | یو | /ju/ |
| Я | я | Я | я | یا | /ja/ |
[ویرایش] منابع
- دستور تصویری زبان روسی –پهلوانوا،لبدیوا برگردان اکبری پور ISBN-964-330-040-4
ردههای صفحه: مقالههای خرد | الفبا | خط | زبان روسی

