نبرد گالیپولی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
نبرد گالیپولی یا نبرد چاناک قلعه (در زبان انگلیسی: Battle of Gallipoli)، نام جنگی است که در جنگ جهانی اول بین کشور عثمانی و نیروهای ائتلافی (انگلستان، فرانسه و آنزاکها) در تنگه داردانل در گرفت. این نبرد که بیش از شش ماه طول کشید سرانجام در دسامبر سال 1915 به پایان رسید. در برخی کشورها مانند استرالیا، زلاند نو و ترکیه هر ساله، خاطره این نبرد گرامی داشته می شود.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخچه جنگ
در سال 1914 نیروهای متفقین، به فکر تصرف تنگه داردانل افتادند اما با اعلام بی طرفی دولت عثمانی، این حمله ای به آن صورت نگرفت. اما پس از ورود دولت عثمانی به جنگ، وینستون چرچیل که در آن زمان وزیر دریانوردی انگلستان بود، به نقش کلیدی این منطقه برای تسخیر استانبول اشاره کرد و در نهایت توانست نظر خود را به کابینه و ارتش انگلستان بقبولاند. هدف این نبرد به زانو درآوردن عثمانی و امکان ارتباط نزدیکتر با روسیه بود.
نخستین بار، در نوزدهم فوریه 1915، ناوگان دریائی مشترک انگلستان و فرانسه با محاصره منطقه، به مدت یک ماه نیروهای عثمانی مستقر در دو سوی تنگه را گلوله باران کردند. نبرد ۱۸ مارس، آخرین برگ این حمله بود که نتیجه را در نهایت به نفع عثمانی ها رقم زد. متفقین در این روز تمام نیروی خود را به کار بستند تا کنترل تنگه داردانل را به دست آورند اما با دفاع ترکها، دست آخر هفت کشتی آنان در این روز غرق شد که منجر به عقب نشینی این نیروها شد.
متفقین برای جبران این شکست و اعاده حیثیت، تدارک نبرد همه جانبه ای را با حضور نیروی دریایی و زمینی دیدند. در ۲۵ آوریل، لشکر هفتاد هزار نفری متفقین، در چاناک قلعه پیاده شدند و آنان را ۱۰۹ ناو جنگی و صدها شناور دیگر از دریا حمایت کردند. این نبرد چندین ماه به طول کشید و با دفاع سرسختانه ترکها روبرو شد. سرانجام، به دلیل تلفات سنگین، نیروهای متفق در ماه دسامبر شروع به تخلیه منطقه کردند و کنترل منطقه در دست عثمانی باقی ماند.
[ویرایش] آمار و ارقام
برخی منابع مانند [۱] تعداد کشته شدگان این جنگ را نیم میلیون نفر نوشته اند اما بر اساس [۲] تعداد کشته شدگان و مجروحان روی هم نیم میلیون نفر بوده است که تقریبا دو طرف به اندازه برابر کشته و زخمی داده اند. تعداد کشته های عثمانی و متفقین به ترتیب ۸۶ و ۴۴ هزار نفر بوده است. زخمی شدگان نیز به ترتیب ۹۷ و ۱۶۴ هزار نفر بوده اند که جمع تلفات (کشته شدگان و زخمی ها) به بیش از نیم میلیون نفر می رسد.
[ویرایش] دیگر موضوعات
مصطفی کمال آتاتورک خود مستقیما فرماندهی ترکها را بر عهده داشته و در تهییج نیروهای عثمانی موثر بوده است. چرچیل نیز از سوی دیگر نقش عمده ای را در انگلستان در به راه اندازی این جنگ داشته است.
این نبرد در استرالیا و نیوزلند با نام نبرد آنزاک نیز شناخته می شود و هر ساله مراسم یادبودی در روز آنزاک برای آن برگزار می شود.
[ویرایش] جستارهای وابسته
[ویرایش] پانویس
- ↑ نبرد چاناک قلعه وبگاه همسایه
- ↑ نبرد گالیپولی از ویکی پدیای انگلیسی

