بسپارش

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

بسپارش یا پلیمریزاسیون یک واکنش شیمیایی است که در آن مولکولهای کوچک و ساده که اصطلاحا تکپار (Monomer) نامیده می‌شوند، با یکدیگر پیوند برقرار کرده و مولکولی بزرگ با وزن مولکولی چندین برابر مولکول اولیه به وجود می‌آورند.

دو روش کلی برای شکل‌دهی مولکول‌های بزرگ از تکپارهای کوچک وجود دارد: بسپارش افزایشی (Addition polymerization) و بسپارش تراکمی (Condensation polymerization). در فرآیندی که بسپارش افزایشی نامیده می‌شود تکپارها بدون از دست دادن مولکول‌های خود , به یکدیگر متصل می‌شوند. بعضی مثالها در مورد بسپارهای افزایشی همچون پلی اتیلن (PE) , پلی پروپیلن (PP) , پلی استایرن (PS) ,پلی وینیل استات (PVAS) و پلی تترافلوئورواتیلن یا تفلون (PETFE) و بیشتر گرمانرم‌ها و برخی گرماسخت‌ها است. در بسپارش تراکمی, متصل شدن تکپارها به یکدیگر با حذف اتمها یا گروههای اتمی همراه است (نظیر آب و ...). نمونه بسپارهای تراکمی , پلی آمید(نایلونها) , پلی استرها و بعضی پلی یورتانها است . در سال ۱۹۵۲ فلوری طبقه بندی فوق را اصلاح و واکنشهای بسپارش را به دو گروه, واکنشهای بسپارش مرحله‌ای (Step reaction) و زنجیره‌ای (Chain reaction) تقسیم بندی کرد. طبقه بندی مذکور بر اساس این نظریه بود که در بسپارش‌های مرحله‌ای کلیهٔ مونومرها از ابتدا تبدیل به دیمر (دو مونومر به هم چسبیده) و سپس سه‌پار (سه تکپار به هم چسبیده) و چهارپار و الی آخر می‌شوند ولی در بسپارش زنجیره‌ای تنها تکپارهایی قابلیت تبدیل شدن به دوپار (دیمر) را دارند که بتوانند در ابتدای امر (رادیکاله یا یونیده) شوند . در مرحلهٔ بعدی نیز همین دوپارها هستند که به تکپارهای دیگر حمله می‌کنند و طول زنجیر خود را افزایش می‌دهند و سریعا به زنجیر بلندی تبدیل می‌شوند .

مراحل مختلف بسپارش:

تصویر:smgh1.jpg

تصویر:smgh2.jpg

تصویر:smgh3.jpg

تصویر:smgh4.jpg


[ویرایش] سنتيک پليمريزاسيون

تصویر:smgh8.jpg


Smgh ۲۲:۰۷، ۳۰ مه ۲۰۰۷ (UTC)

[ویرایش] برای مطالعهٔ بیشتر

  • حدادی اصل، وحید. تکنولوژی پلیمرها

[ویرایش] جستارهای وابسته