ابوطالب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

ابوطالب (۹۰ ق‌ه-۳ ق‌ه): با عبدالله پدر پیامبر، از یک مادر بودند. اسمش عِمران بود و به خاطر پسر بزرگش طالب، این کنیه را گرفت. بعد از فوت عبدالمطلب، سرپرستی محمد مصطفی را برعهده داشت.[۱]

فهرست مندرجات

[ویرایش] زندگی

به غیر از فرزند بزرگ او طالب، جعفر، عقیل و علی از دیگر فرزندان پسر ابوطالب هستند. از این میان، جعفر بن ابی طالب در موته به دست کفار[۲] و علی در سن ۶۳ سالگی به دست خوارج کشته شد.

ابوطالب طرد محمّد از طایفهٔ خود را نپذیرفت و هنگامی که مسلمانان تحت محاصرهٔ اقتصادی بودند، افراد طایفه بنی المطّلب و بنی هاشم را به شعب ابی طالب برد.

[ویرایش] وفات

پس از مدتی ابوطالب در ۷ ام ماه رمضان سال ۱۰ ام بعثت (۳ قبل از هجرت)، وفات یافت.[۳] او در این سال، در شرایطی که با دیگر مسلمانان در شعب ابوطالب در محاصرهٔ مشرکان مکه بودند،در حالی که مسلمان بود[۴][۵]، درگذشت. بدنش را در مکه معظمه در مقبره حجون معروف به «قبرستان ابوطالب‏» دفن کردند. با مرگ او پیامبر اسلام و مسلمانان آن روز که کمتر از پنجاه نفر بودند، دچار حزن و اندوه بسیاری شدند، چرا که بهترین مدافع و فداکار در راه اسلام را از دست دادند.[۶][۷]

[ویرایش] نقش ابوطالب در استقرار اسلام

ابوطالب نقش سازنده‌ای در استقرار اسلام داشت.[۸] قصیدهٔ لامیهٔ او (که نزدیک به ۱۰۰ بیت ا ست) در حمایت از پیامبر اسلام بسیار مشهور است، و یکی از دلایل ایمان او به اسلام به شمار می‌رود. این قصیده در مدح پیامبر اسلام، نمونه‌ای از ایمان و وفاداری و نصرت کامل او از پیامبر اسلام است. این قصیده به نظر بزرگان ادب و بلاغت و سخن شناس شیعه و سنی، در اعلی مرتبه بلاغت و فصاحت بوده و از قصاید سبعه معلقه قوی‌تر و برتر است.[۹]

برخی از ابیات این قصیده به شرح زیر است: [۱۰][۱۱]

ليعلم خيار الناس ان محمداً نبي كموسي والمسيح بن مريم
اتانا بهدي مثل ما اتيابه فكل بامر الله يهدي و يعصم

اشخاص شریف و فهمیده بدانند که، محمد بسان موسی و مسیح پیامبر است. همان نور آسمانی را که آن دو نفر در اختیار داشتند، او نیز دارد. و تمام پیامبران به فرمان خداوند، مردم را راهنمائی و از گناه باز می دارند.

تمنيتم ان تقتلوه و انما امانيكم هذي كاحلام نائم
نبي اتاء الوحي من عند ربه و من قال لا يقرع بهاسن نادم

سران قریش ! تصور کرده اید که می توانید بر او دست بیابید در صورتی که آرزوئی را که در سر می پرورانید؛ که کمتر از خوابهای آشفته نیست! او پیامبر است، وحی از ناحیه خدا بر او نازل می گردد و کسیکه بگوید؛ نه، انگشت پشیمانی بدندان خواهد گرفت.

والله لن يصلوا اليك بجمعهم حتي اوسد في التراب دفينا
فاصدع بامرك ما عليك غضاضة وابشر بذاك و قرمنك عيونا
و دعوتني و علمك انك ناصحي ولقد دعوت و كنت ثم امينا
و لقد علمت ان دين محمد ص من خير اديان البرية دينا

ای برادر زاده ام، هرگز قریش یتو دست نخواهند یافت و تا آن روزی که لحد را بستر کنم، و در میان خاک بخوابم؛ دست از یاری تو بر نخواهم داشت به آنچه مأموری آشکار کن، از هیچ چیز مترس، و بشارت ده، و چشمانی را روشن ساز، مرا به آئین خود خواندی و می دانم تو پند ده من هستی، و در دعوت خود امین و درستکاری، حقا که کیش «محمد» از بهترین آئینها است.

او تومنوا بكتاب منزل عجب علي نبي كموسي او كذي النون

یا اینکه ایمان به قران سرا پا عجب و شگفتی بیاورید که بر پیامبری مانند موسی و یونس نازل گردیده است.

آیت الله مکارم شیرازی معتقد است که بدون حمایت‌های او، ممکن بود درخت نوپای اسلام به ثمر ننشیند.[۱۲] در مقابل، او در نزد پیامبر اسلام نیز از احترام خاص، و جایگاه باارزشی برخوردار بود.[۲][۱۳] برای بزرگداشت شخصیت ابوطالب در اسلام، بنیاد سینمایی فارابی ایران در قالب طرح‌های فاخر فرهنگی و تاریخی، قصد دارد فیلم سینمایی زندگی «ابوطالب» عموی پیامبر اسلام و تاریخ صدر اسلام را بسازد.[۱۴]

[ویرایش] پانویس

  1. سرپرستی ابوطالب، تاریخ اسلام، سایت حوزه علمیه قم
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ فضائل و مقامات ابوطالب (ع)، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی
  3. درگذشت ابوطالب حامی بزرگ پیامبر
  4. ایمان ابوطالب
  5. دلایل ایمان ابوطالب
  6. وفات خديجه (ع) و ابوطالب (ع) دو حامي بزرگ پيامبر، پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله العظمی میرزا جواد تبریزی
  7. وفات حضرت «ابوطالب» عموی گرامی پیامبر اسلام (ص)
  8. پیام آیت‌الله صافی گلپایگانی به مناسبت سالروز درگذشت حضرت ابوطالب، خبرگزاری رسا
  9. ابوطالب نقش سازنده‌ای در استقرار دین اسلام داشت، آیت الله صافی گلپایگانی، خبرگزاری مهر
  10. الصحیح من سیرة النبی الاعظم(ص)، سید جعفر مرتضی عاملی، جلد ۲، فصل ۵، ابوطالب (ع) مؤمن قریش
  11. کتاب فروغ ابدیت جلد ۱، فصل ۲۱، قسمت ۳، آیت الله جعفر سبحانی، سایت لیلة القدر
  12. تجلیل از مقام شامخ حضرت ابوطالب علیه‌السلام ضرورتی فراموش شده، آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله صافی گلپایگانی، سایت حوزه نیوز
  13. شخصیت حضرت ابوطالب(ع) از سرمایه‌های بنام جهان اسلام است، دکتر محسن الویری، سایت آینده روشن
  14. فیلم تاریخ صدر اسلام با محور زندگی حضرت «ابوطالب» ساخته می‌شود، ایرنا

[ویرایش] منبع

  • دانشامه رشد
  • ابوطالب، عبدالکریم گلشنی، دایرة ا لمعارف بزرگ اسلامی
  • علامه امینی، ابوطالب مظلوم تاریخ، تهران، نشر بدر، بهار ۱۳۵۹
این نوشتار دربارهٔ زندگی‌نامهٔ افراد، خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.