هوشنگ گلشیری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

هوشنگ گلشیری
زمینه فعالیت نویسنده، روزنامه‌نگار
تولد ۲۵ اسفند ۱۳۲۲
اصفهان، ایران
مرگ ۱۶ خرداد ۱۳۷۹
تهران، ایران
گفتاورد
«دیوار و سقف خانهٔ من همین است که می‌نویسم.»


هوشنگ گلشیری (۲۵ اسفند ۱۳۲۲[۱] در اصفهان - ۱۶ خرداد ۱۳۷۹[۲] در بیمارستان مهر تهران) نویسندهٔ معاصر ایرانی و سردبیر مجلهٔ کارنامه بود.

او با نگارش رمان کوتاه شازده احتجاب در اواخر دهه چهل خورشیدی به شهرت فراوانی رسید.[۳] منتقدی این کتاب را یکی از قوی‌ترین داستان‌های ایرانی خوانده است.[۴]

گلشیری از بنیانگذاران حلقه ادبی جُنگ اصفهان بود. [۵]

وی با تشکیل جلسات هفتگی داستان‌خوانی و نقد داستان از سال ۱۳۶۲ تا پایان عمر خود نسلی از نویسندگان را پرورش داد که در دهه هفتاد خورشیدی به شهرت رسیدند.[۶]

گلشیری همچنین عضو و یکی از موسسان کانون نویسندگان ایران بود.[۷]


فهرست مندرجات

[ویرایش] زندگینامه

گلشیری به سال ۱۳۲۲ در اصفهان به دنیا آمد. در کودکی همراه با خانواده به آبادان رفت. خود وی دوران زندگی در آبادان را در شکل‌گیری شخصیت خود بسیار موثر می‌دانست. [۸]در سال ۱۳۳۸ تحصیل در رشتهُ ادبیات فارسی را در دانشگاه اصفهان آغاز کرد. آشنایی با انجمن ادبی صائب در همین دوره نیز اتفاقی مهم در زندگی او بود. گلشیری کار ادبی را با جمع‌آوری فولکلور مناطق اصفهان در سال ۱۳۳۹ آغاز کرد.[۹] سپس مدتی شعر می‌سرود. خیلی زود دریافت که در این زمینه استعدادی ندارد،‌ بنابر این سرودن را کنار گذاشت و به نگارش داستان پرداخت.[۱۰]

وی بعد از مدتی همراه با تعدادی از نویسندگان نواندیش جلسات یا حلقه ادبی جُنگ اصفهان را پایه‌گذاری کرد.[۱۱]

سرانجام گلشیری در سن ۶۱ سالگی بر اثر ابتلا به بیماری مننژیت که نخستین نشانه‌های آن از پاییز ۱۳۷۸ خورشیدی پدیدار شده بود [۱۲]در بیمارستان ایران‌مهر درگذشت. او را در امامزاده طاهر شهر کرج به خاک سپردند.[۱۳]

[ویرایش] کارگاه داستان‌خوانی

یکی از اقدامات تأثیرگذار و مهم گلشیری تشکیل کارگاه‌های داستان و پرورش نسل تازه‌ای از نویسندگان ایرانی بود. وی جلسات هفتگی داستان‌خوانی و نقد داستان را از سال ۱۳۶۲ تا پایان عمر خود در هر شرایطی به صورت مستمر برگزار کرد. وی در سال‌هایی که کارنامه را منتشر می کرد، جلسات نقد شعر و داستان را در دفتر مجله برگزار می‌کرد.

در اواسط سال ۱۳۶۲، گلشیری جلسات هفتگی داستان‌خوانی را که به جلسات پنج‌شنبه‌ها معروف شد، با شرکت نویسندگان جوان در خانه خود برگزار کرد. این جلسات تا اواخر سال ۱۳۶۷ با حضور نویسندگانی چون یارعلی پورمقدم، محمدرضا صفدری، محمد محمدعلی، آذر نفیسی، عباس معروفی، منصور کوشان، شهریار مندنی‌پور، منیرو روانی‌پور ادامه داشت.

[ویرایش] فعالیت‌ها

در سال ۱۳۶۸، در اولین سفر به خارج از کشور پس از انقلاب برای سخنرانی و داستان‌خوانی به هلند (با دعوت سازمان آیدا)، و شهرهای مختلف انگستان و سوئد رفت. در سال ۱۳۶۹ نیز برای شرکت در جلسات خانهُ فرهنگ‌های جهان در برلین به آلمان سفر کرد. در این سفر در شهرهای مختلف آلمان، سوئد، دانمارک و فرانسه سخنرانی و داستان‌خوانی کرد. در بهار ۱۳۷۱ به آلمان، امریکا، سوئد، بلژیک و در بهمن ۱۳۷۲ هم به آلمان، هلند، بلژیک سفر کرد.

[ویرایش] دوران روزنامه‌نگاری

گلشیری همکاری خود را با مطبوعات از جوانی آغاز کرد. وی برخی آثار خود را در نشریاتی مانند پیام نوین، کیهان هفته و فردوسی به چاپ رساند. [۱۴] پس از راه‌اندازی جنگ اصفهان نیز گلشیری شاخص‌ترین چهره و به گفته منتقدی سخنگوی پرنفوذ این جریان به شمار می‌رفت.[۱۵] گلشیری ده شماره نیز مسوولیت صفحات ادبی مجله مفید را بر عهده داشت.[۱۶] پس از انقلاب نیز گلشیری فعالیت روزنامه‌نگاری را ادامه داد. او از جمله سردبیری ماهنامه ادبی کارنامه را در تابستان ۱۳۷۷ بر عهده گرفت و نخستین شماره آن را در دی ماه همین سال منتشر کرد. این مجله در حقیقت پایگاهی بود برای نویسندگانی که در دهه پیشین امکان انتشار آثار خود را نداشتند. [۱۷] در این دوره جلسات بررسی شعر و داستان نیز به همت او در دفتر کارنامه برگزار می‌شد. یازدهمین شماره کارنامه به سردبیری او پس از مرگش در خرداد ۱۳۷۹ منتشر شد.

[ویرایش] بنیاد گلشیری

نوشتار اصلی را بخوانید: بنیاد هوشنگ گلشیری
نوشتار اصلی را بخوانید: جایزه هوشنگ گلشیری

پس از درگذشت وی بنیاد هوشنگ گلشیری برای ادامه تلاش‌های او و حمایت از فعالیت‌های ادبی تشکیل گردید و جایزه هوشنگ گلشیری را برای اهدا به آثار منتخب ادبیات فارسی برقرار کرد.

[ویرایش] زندگی شخصی

گلشیری در سال ۱۳۵۸ با فرزانه طاهری که مترجم است ازدواج کرد. حاصل این ازدواج دو فرزند است.

[ویرایش] جوایز و افتخارات

  • جایزه صلح اریش ماریا رمارک در سال ۱۳۷۸ [۱۸]
  • جایزه لیلیان هلمت/همت در سال ۱۳۷۶ [۱۹]

[ویرایش] آثار

[ویرایش] مجموعه‌های داستان‌های کوتاه

  • جُبّه‌خانه
  • حدیث ماهیگیر و دیو
  • نمازخانه کوچک من
  • پنج گنج
  • دست تاریک دست روشن
  • نیمه تاریک ماه

[ویرایش] داستان‌های کوتاه مستقل

[ویرایش] رمان‌ها

[ویرایش] آثار غیرداستانی

  • باغ در باغ (۱۳۷۸)

[ویرایش] جستارهای وابسته

[ویرایش] پانویس

  1. (صد سال داستان‌نویسی در ایران، نوشته حسن عابدینی، صفحه ۲۷۴)
  2. وب‌گاه آفتاب، به نقل از زنده‌رود
  3. (صد سال داستان‌نویسی در ایران، صفحه ۲۸۰)
  4. (پیشین)
  5. رادیو زمانه
  6. (پیشین)
  7. وب‌گاه آفتاب
  8. زندگی‌نامه در وبگاه بنیاد گلشیری
  9. (مجله پیام نوین، ۱۳۳۹)
  10. (صد سال داستان‌نویسی در ایران، صفحه ۲۷۴)
  11. رادیو زمانه
  12. وب‌گاه آفتاب
  13. رادیو زمانه
  14. وب‌گاه آفتاب
  15. (صد سال داستان‌نویسی در ایران، صفحه ۲۷۴)
  16. رادیو زمانه
  17. وب‌گاه آفتاب، به نقل از روزنامه شرق
  18. وب‌گاه آفتاب
  19. رادیو زمانه

  1. ^  بنیاد گلشیری.

[ویرایش] منبع

[ویرایش] پیوند به بیرون


هوشنگ گلشیری
مجموعه داستان

جُبّه‌خانه • حدیث ماهیگیر و دیو • نمازخانه کوچک من • دست تاریک دست روشن

پنج گنج • نیمه تاریک ماه • شاه سیاه‌پوشان



رمان

شازده احتجاب • آینه‌های دردار • کریستین و کید • جن‌نامه • معصوم پنجم • بره گمشده راعی


مقالات مرتبط

مجله کارنامهبنیاد هوشنگ گلشیریجایزه هوشنگ گلشیری

زبان‌های دیگر