موعظه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

موعظه در لغت به معناي " پند و نصيحت و آنچه را شخص از پند و نصيحت و وعد و وعيد بيان مي کند " مي باشد . " پند دادن ، نصيحت کردن ، اندرز دادن ، وصيت كردن ، وعظ کردن و موعظه كردن " همگي در زبان فارسي به يك معنا استعمال شده اند .

بسوي خراسان فرستادشان

بسي پند و اندرزها دادشان .

فردوسي

بدان ماند اندرز شوريده حال

که گويي بکژدم گزيده منال .

سعدي

همه اندرز من بتو اينست

که تو طفلي و خانه رنگين است .

سنايي

چو اندرز کيخسرو آرم بياد

تو بشنو مگر سرنپيچي ز داد.

فردوسي

ز اسقف بپرسيد کز نوشزاد

وز اندرزهايش چه داري بياد

چنين داد پاسخ که جز مادرش

برهنه نبايد که بيند سرش

فردوسي

گاهي حكمت در قالب موعظه و نصيحت القاء مي شود . حكمت به معني علم و دانش ، راستي و درستي و كلام موافق حق مي باشد . در اسلام به يادگيري حكمت سفارش شده است و در روايات بارها به فوايد و اثرات حكمت اشاره شده است :

امام علي (عليه السلام) مي فرمايد :

‹‹ بالحكمه استخرج غور العقل ››

(بوسيله حكمت عمق عقل خارج ميشود )

الكافي كتاب العقل و الجهل ص10

‹‹ كثره النظر فيالحكمه تلقح العقل ›› (زياد نظر كردن درحكمت عقل را بارور مي كند .) تحف الغقول ص364

امام علي (عليه السلام)مي فرمايد: ‹‹ روحوا انفسكم ببديع الحكمه فانها تكل كما تكل الابدان ›› (جانهاي خود را به مطالب شگفت حكمت استراحت دهيد زيرا روح و جان هم مانند بدنها خسته مي شود .) الكافي ج1ص48 باب النوادر

در سخناني از معصوم (عليه السلام) آمده است :

‹‹ لقاء اهل المعرفه عماره القلوب و المستفاد الحكمه ›› (ديدار با خداشناسان و اهل معرفت آباد كننده دلها و سود رساننده حكمت است ) غررالحكم ص430

همانطور كه در روايت اخير مي بينيم ديدار با خداشناسان و شنيدن مواعظ ايشان موجب دستيابي به حكمت مي شود . اما رياضت شرعي و تهذيب نفس است كه موجب جاري شدن چشمه هاي حكمت در قلب مي شود ، لذا بايد حكمت را از چنين اشخاصي اخذ كرد .

آيت الله العظمي بهجت (حفظه الله تعالي) كسي را كه همواره به ياد خداست و خود را در محضر او مي بيند بي نياز از وعظ مي داند . ايشان در مجلسي اينگونه فرمودند : بارها گفته ام و بار دگر مي گويم)): کسي که بداند هر که خدا را ياد کند، خدا همنشين اوست، احتياج به هيچ وعظي ندارد، مي داند چه بايد بکند و چه بايد نکند، مي داند که آنچه را که مي داند،بايد انجام دهد، و در آنچه که نمي داند، بايد انجام دهد، و در آنچه که نمي داند، بايد احتياط کند.))


در پايان اين مقاله سخن امام علي (ع) را كه خطاب به فرزندشان امام حسن (ع) است مي آوريم . در اين حديث گرانقدر اميرالمومنين علي (ع) موعظه را مايه حيات قلب دانسته اند . ايشان مي فرمايند : احى قلبك بالموعظة دلت را با موعظه زنده دار .

وبلاگ گل گفته در راستاي جمع آوري مواعظ اولياء خدا فعاليت مي كند . براي دسترسي به اين وبلاگ كه در سرويس بلاگفا ايجاد شده است بر روي آدرس زير كليك كنيد :

www.golgofteh.blogfa.com


منابع :

1.نشريه ي الكترونيكي صحيفه معرفت www.hadithstudmag.shekafandeh.ir

2.لغت نامه دهخدا

3.فرهنگ لغت معين