مسمط
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
مسمط، قالب شعری است که که از رشتههای گوناگون پدید میآید قافیه رشتهها متفاوت است و در هر رشته تمام مصراع ها جز مصراع آخر هم قافیه است در مسمط هر بخش را یک رشته و مصراع آخر را بند میگویند بندها هم قافیه و حلقه اتصال همه رشتهها به یکدیگر است .مسمطهایی که بند و رشته مسمط آنها مجموعه سه مصراع باشد مسمط مثلث و به چهار مصراع مربع به پنج مصراعی مخمس و به شش تایی مسدس می گویند. بنیانگذار این قالب منوچهری دامغانی شاعر قرن پنجم است همه مسمطات منوچهری مسدس اند.
[ویرایش] نمونههایی از مسمط
| خیزید و خز آرید که هنگام خزانست | باد خنک از جانب خوارزم وزانست | |
| آن برگ رزان بین که برآن شاخ رزانست | گویی به مثل پیرهن رنگرزانست |
دهقان به تعجّب سر انگشت گزانست
کاندر چمن و باغ نه گل ماند و نه گلنار
| طاووس بهاری را دنبال بکندند | پرش ببرید و به کنجی بفکندند | |
| گویی به میان باغ، به زاریش پسندند | با او نه نشینند و نه گویند و نه خندند |
وین پر نگارینش بر او باز نبندند
تا آذر مه بگذرد و آید آذار
| ای که از کلک هنر،نقش دلانگیز خدایی | حیف باشد من من،کاین همه از مهر جدایی | |
| گفته بودی جگرم خون نکنی باز کجایی | من ندانستم از اول که تو بیمهر و وفایی | |
| مدعی طعه زند در غم عشق تو زیادم | وین نداند که من از بهر غم عشق تو زادم | |
| نغمه بلبل شیراز نرفتهست ز یادم | دوستان عیب کنندم که چرا دل به تو دادم | |

