واقعه کربلا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.


نبرد کربلا
تاریخ ۱۰ اکتبر، ۶۸۰
مکان کربلا
نتیجه پیروزی بنی‌امیه آغاز قیام‌های هواخواهان اهل‌بیت
طرفهای درگیر
بنی‌امیه بنی‌هاشم
فرماندهان
عمر پسر سعد حسین پسر علی
توان
بیش از ۳۰٬۰۰۰ تن بیش از ۷۲تن
تلفات
۸۸(طبری) ۷۲(طبری)

واقعه کربلا یکی از نام‌هایی است که اشاره دارد به نبردی که در روز دهم محرم سال ۶۱ هجری قمری است. با گاه‌شماری هجری خورشیدی این روز مطابق است با ۲۱ مهر ۵۹، معروف به عاشورا، بین سپاه حسین ابن علی و سپاه یزید ابن معاویه در نزدیکی کربلا در گرفت.

فهرست مندرجات

[ویرایش] پیشینه

امام حسین هنگام زمام‌داری پدرش با او در جنگ‌های جمل و صفین و نهروان همراهی کرد. سال ۵۰ هجری هنگام مرگ برادرش حسن پسر علی، معاویه حدود ۱۰ سال به عنوان خلیفه باقی بود. بر پایه قرارداد صلح با حسن، معاویه نمی‌بایست برای خود جانشینی انتخاب کند[نیاز به ذکر منبع]. معاویه در سال ۶۰ هجری مرد و پسرش یزید رابه جانشینی انتخاب کرد. حسین از همان ابتدا بیعت وی را نپذیرفت. يزيد نامه‌ای به حاكم مدينه نوشت و به او دستور داد كه از حسين برای يزيد بيعت بگيرد و اگر حاضر نشد او را به قتل برساند. حسین كه حاضر به بيعت كردن با يزيد نبود با خانواده خود از مدينه به مكه رفتند.

در اين هنگام مردم كوفه كه از مرگ معاويه با خبر شده بودند نامه‌های زيادی برای حسين نوشتند و از او خواستند تا به عراق و كوفه بيايد. حسين نيز مسلم بن عقيل را به كوفه فرستاد. ابتدا هزاران نفر از مردم كوفه بامسلم بن عقيل همراه شدند. اما با ورود عبيداللّه پسر زياد كه از طرف يزيد به حكومت كوفه گمارده شده بود و مردم کوفه را تهدید کرده بود مسلم را تنها گذاشتند.

در نتيجه عبيداللّه، مسلم بن عقيل را دستگير نموده و به قتل رسانيد. حسين با خانواده و ياران خود به طرف كوفه حركت كرد و در نزديكی كوفه بود كه خبر پيمان شكنی مردم كوفه و قتل مسلم را آوردند. عبيداللّه كه بر اوضاع كوفه تسلط پيدا كرده بود حر پسر يزيد رياحی را برای دستگير كردن حسين و همراهانش فرستاد. و سپس عمر پسر سعد را با سی هزار نفر به كربلا اعزام نمود. این امر موجب شد تا تعداد زیادی از افرادی که با حسین بودند او را رها کنند وتنها حدود ۷۰ تن با او باقی بمانند. عبيداللّه به عمر بن سعد وعده داده بود كه اگر حسين را به شهادت برساند او را حاكم ری خواهد كرد ولی پس از این ماجرا این کار را نکرد.

امام حسین در روز دوم محرم سال ۶۱ هجری قمری همراه کاروانش به کربلا رسید و پس از اطلاع از نام آن سرزمین گریه کرد و گفت: «به خدا سوگند، این زمین زمین کربلا است.» سپس گفت: «این خاکی است که جبرئیل از جانب پرودگار برای جدم، رسول خداآورده و گفته است که حسین در آن مدفون می‌شود.»

[ویرایش] سپاه حسین

[ویرایش] سپاه یزید

[ویرایش] روز نبرد

روز عاشورا، حمله‏ای سراسری و شديد از سوی سپاه عمر سعد به اردوگاه‏امام حسين‏ انجام گرفت. اين حمله كه با تيراندازی عمر سعد به طرف اردوگاه امام‏حسين ‏شروع شد[نیاز به ذکر منبع]، با تيرهای نيروهای سعد ادامه يافت. حسین گفت: اين تيرها، پيك‌ها و قاصدهای دشمن به سوی شماست. شمر هم به نيروهای خود دستور داد كه حمله ‏گروهی انجام دهيد و افراد حسين‏ را بكلی نابود سازيد. همه گردان‌های سپاه كوفه در اين حمله شركت داشتند. یاران حسین هم در مقابل اين هجوم سعی کردند که از خود دفاع کنند [نیاز به ذکر منبع]و نيمی از ياران‏ امام (غير از بنی هاشم) در اين حمله نخست کشته شدند. عده کشته شدگان اين حمله را ۴۱ نفر گفته‏اند. تعدادی از آنان (غير از ده نفر از غلامان حسين و دودمانش و دو تن ازغلامان علی‏)، عبارت‌اند از:

نعيم بن عجلان، عمران بن كعب، حنظله، قاسط، كنانه، عمرو بن مشيعه، ضرغامه، عامربن مسلم، سيف بن مالك، عبدالرحمان درجی، مجمع عائذی، حباب بن حارث، عمرو جندعی، حلاس بن عمرو، سوار بن ابی عمير، عمار بن ابی سلامه، نعمان بن عمر، زاهر بن‏عمر، جبلة بن علی، مسعود بن حجاج، عبدالله بن عروه، زهير بن سليم، عبدالله و عبيدالله ‏پسران زيد بصری.

[ویرایش] شهادت امام حسین

عمربن سعد دستور داد حسين بن علی بن ابیطالب و همراهانش را محاصره كنند و آب را بر روی آنان ببندند. سرانجام حسین بن علی در روز عاشورا، ۱۰ محرم سال ۶۱ در کربلا به شهادت رسید.

[ویرایش] پس از نبرد

پس از آنکه اهل بیت محمد(ص)، پیامبر اسلام را در کربلا کشتند، عمر بن سعد دستور داد تا سرهای آنها را ببرند. پس از آن، سرها را بین قبایل قسمت نمود تا آنان بدین وسیله به ابن زیاد تقرب جویند. لذا قبیله کنده سیزده سر، به ریاست قیس بن اشعث کندی، قبیله هوازن دوازده سر، به ریاست شمر بن ذی الجوشن، تمیم هفت سر، بنی اسد شانزده سر بر نیزه کرده، و در مجموع با ۷۱ سر بریده وارد کوفه شدند.

هنگام طلوع آفتاب سرهای کشته شدگان و کاروان اسرا از باب الساعات وارد مسجد اموی شد. آنگاه به دستور یزید، تمامی سرها به مدت سه روز بر دروازه‌های شهر و مسجد اموی آویزان گردید. امام زین العابدین پس از چندی موافقت یزید را گرفت تا سرها را به بدنها ملحق سازد و لذا سر امام حسین و سایر کشته شدگان را به کربلا برده و به اجسادشان ملحق کرد.

در عین حال چند سر را در باب الصغیر به خاک سپردند. این سرها عبارت‌اند از:

  1. سر ابوالفضل العباس .
  2. سر علی اکبر.
  3. سر حبیب بن مظاهر.
این نوشتار دربارهٔ تاریخ خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

[ویرایش] کتابشناسی

[ویرایش] پیوند به بیرون