رشته کاردانی ایمنی صنعتی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

مشخصات کلی دوره کاردانی ایمنی صنعتی


مقدمه

یکی از مسائل مهم صنایع، ایمنی نمودن محیط کار برای حفظ جان انسانها و حراست از سرمایه گذاریهای انجام یافته است. بدین منظور لازم است که افرادی با اطلاعات و شناخت لازم عهده دار این مسئولیت شوند. بدین منظور مجموعه کاردانی ایمنی صنعتی با اهداف و مشخصات زیر تشکیل می گردد.


1- تعریف و هدف :

هدف از آموزش این مجموعه تربیت افرادی است که با معلومات علمی لازم و اطلاعات و شناخت مسائل فنی و اجرایی کافی قادر به شناخت مسائل ایمنی بوده و دستورالعملهای ایمنی را اجرا نموده و مبادرت به چاره جویی و پیشگیری مقدماتی و آموزش کارگران در مسائل زیر را بنمایند.

  • خطرات ناشی از برق
  • خطرات ناشی از عوامل فیزیکی و شیمیایی زیان آور محیط کار
  • خطرات ناشی از کار با ماشین آلات صنعتی
  • خطرات ناشی از کار در کارگاههای مختلف
  • حریق و روشهای مبارزه با آن

2- طول دوره و شکل نظام :

طول متوسط دوره کاردانی ایمنی صنعتی 2 سال است و دروس نظری و عملی آن به صورت واحدی در 4 ترم ارائه می گردد و نظام آموزشی آن مطابق آئین نامه مصوب ستاد انقلاب فرهنگی است. طول هر ترم 17 هفته آموزش کامل است و زمان تدریس هر واحد نظری 17 ساعت و عملی 34 ساعت است.


3- واحدهای درسی :

تعداد کل واحدهای درسی این دوره حداکثر 72 واحد به شرح ذیل است :

1. دروس عمومی 12واحد

2. دروس پایه 16واحد

3. دروس اصلی 21واحد

4. دروس تخصصی23واحد


4- نقش و توانایی :

این افراد می توانند در واحدهای صنعتی کوچک بعنوان تکنسین ایمنی مستقلاً انجام وظیفه نمایند و یا بعنوان کمک بازرس در وزارت کار و امور اجتماعی استخدام شوند.

در واحدهای صنعتی بزرگ این افراد باید زیر نظر مهندسین ایمنی انجام وظیفه نمایند.


5- ضرورت و اهمیت :

برای اهمیت تأسیس این مجموعه، کافی است نظر کوتاه به آمار و ارقام زیر بیفکنیم :

بر اساس اطلاعات آماری سازمان تامین اجتماعی تعداد حوادث ناشی از کار سال 1360 برابر با 15620 مورد بوده است که بالاترین نسبت حوادث مربوط به مناطق صنعتی کشور است . میزان حوادث در صنایعی مانند فلزات، ماشین سازی ساختمان، شیمیایی نفت و زغال سنگ و نساجی از سایر رشته ها بیشتر است.

در این میان نسبت حوادث منجر به فوت و یا کارافتادگی به میزان تا حدود 33% نسبت قابل توجهی داشته است.

وقوع این حوادث در این مدت منجر به از میان رفتن 144000 روز کار گردیده است و در صورتی که دستمزد روزانه یک کارگر را 100 بگیریم، ارزش نیروی انسانی که از بین رفته معادل 144 میلیون بالغ خواهد شد. علاوه بر این مخارج و ضایعات مادی کارخانه را نیز به آن باید اضافه نمود. بررسی در این مورد نشان می دهد که مهمترین علل حوادث ناشی از کار از سال 1360 به ترتیب عبارت بوده اند از بی احتیاطی کارگران، فقدان حفاظ در ماشین آلات، نقص فنی، عدم استفاده از وسایل حفاظت فردی، تهیه نادرست، نور کم و فقدان آموزش و فنی و ایمنی در میان کارگران.

آمار فوق فقط گویای حوادث آشکار است و در آن بیماریهای حاد و مزمن ناشی از کار ملحوظ شده است مانند کاهش قدرت بینایی و بیماریهایی شبیه آب مروارید، کری مزمن و سرطانهایی که هرگز علت آنها بررسی نگردیده است (سرطان ریه در کارگران معدن و صنایع شیمیایی ). درصد بالایی از این بیماریها پس از ابتلا غیر قابل درمان می باشد.

آمار فوق بخشی از کل حوادث ناشی از کار است زیرا برای جمع آوری چنین آماری تا کنون یک نظام آمارگیری و ثبت حوادث بطور منطقی و علمی وجود نداشته و از طرف دیگر تعداد اندک بازرسان کار (حدود 120 نفر) در سطح کشور خود نیز به کمبود آمار حوادث دلالت می کند.

با توجه به مراتب فوق و با در نظر گرفتن ماهیت واحدهای تولیدی و اهداف آن در بخش صنعتی و با ارگانهای انقلابی و دولتی در رابطه با نوع تولید (مونتاژ، ساخت و ...)، نوع طرح، پژوهش و نظایر آن، نیاز مبرم به متخصص ایمنی در سطح کاردانی، کارشناسی ارشد موجود است که بدین وسیله دوره کاردانی ارسال گردیده و دیگر دوره ها نیز به طور مجزا ارائه گردیده است.