ایذه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
ایذه یا مال امیر مرکز شهرستان ایذه در استان خوزستان است.
ایذه در روزگار ایلامیان آیاپیر نامیده می شد. از واپسین روزگاران هخامنشی خاستگاه الیمایی ها(بازماندگان ایلامیان)بوده است که هم زمان با دوره ی سلوکی- پارت، بسته به شرایط قلمرو خود را گسترش می دادند. پیکره{مجسمه} مفرغین مرد شمی از آن دوره است. در دوره ساسانی به نام ایذه خوانده شد و با گشودن آن به دست مسلمانان ایذج نامیده شد. اتابکان لر که در سده ی پنجم هجری پدیدار شدند، در دوره ایلخانی- تیموری بدان مالمیر می گفتند، نامی که همچنان بر سر زبان هاست. از دهه ی 1330 شهر دگر باره ایذه نامیده شد.
ایذه، شهر نگارکنده های سنگی و صخره ای ایران و خاستگاه بختیاری های هفت لنگ است.
نام ایذه نامی بسیار باستانی است و از دوران پیش از ساسانیان رایج بوده است. این شهر در دورههایی نامهای دیگری نیز داشته است نام مالمیر که همان مال امیر است (مال در زبان لری به معنی خانه است) بیشتر در زمان هزاراسفیان که به اتابکان لر بزرگ مشهور شدهاند کاربرد داشته است.
در زمان دودمان پهلوی نام پیشین این شهر یعنی ایذه را به آن برگرداندند. مردم ایذه به گویشی از بختیاری صحبت میکنند.
میان اصفهان و اهواز پل ایذج قرار دارد این پل از شگفتی های قابل توجه جهان است, زیرا با سنگ بر روی بستر رودخانه ای خشک و بسیار عمیقی بنا شده است. در ایذج زلزله بسیار روی می دهد. درآنجا معدن های زیر زمینی زیاد است. در این محل , یک قسم گیاه شور (قاقلی) می روید که عصاره ی آن برای معالجه نقرس مفید است. در ایذج آتشکده ای قرار داشته است که تا زمان هارون الرشید فروزان بوده است.
| مرکز | اهواز |
| شهرستانها |
آبادان | امیدیه | اندیمشک | اهواز | ایذه | باغملک | بندر ماهشهر | بهبهان | خرمشهر | دزفول | دشت آزادگان | رامشیر | رامهرمز | شادگان | شوش | شوشتر | گتوند | لالی | مسجد سلیمان | هندیجان |
| شهرها |
آبادان | اروندکنار | آغاجاری | الوان | امیدیه | اندیمشک | اهواز | ایذه | باغملک | بستان | بندر امام خمینی | بندر ماهشهر | بهبهان | جایزان | چمران | حُر | حسینیه | حمیدیه | خرمشهر | دزآب | دزفول | دهدز | رامشیر | رامهرمز | رفیع | زهره | سالند | سردشت | سوسنگرد | شادگان | شوش | شوشتر | شیبان | صفیآباد | صیدون | قلعه خواجه | قلعهتل | گتوند | لالی | مسجدسلیمان | مقاومت | ملاثانی | میانرود | مینوشهر | هفتگل | هندیجان | هویزه | ویس |
| نقاط دیدنی |
آبشار شوي دزفول | آتشکده چگادمتپه | آرامگاه یعقوب لیث | اولین چاه نفت ایران | بند میزان | پل سفید اهواز | پل گرگر | پل لالی | تالاب شادگان | تالاب میانگران | تالاب هورالعظیم | تپه چغامیش | دره توبیرون | دریاچه سد کرخه | اسکی روی آب در دریاچه کارون | سد دز | شهر باستانی آسک | قلعه ارجان | قلعه داودختر | قلعه سلاسل | قلعه شوش | کاخ آپادانا | گندیشاپور | مزار رودبند | مزار سبزقبا | مسجد جامع خرمشهر | مسجد رانگونیها | معبد چغازنبیل | موزه آبادان |

