شاخص توسعه انسانی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شاخص توسعه انسانی (در زبان انگلیسی: Human Development Index بصورت خلاصه شده: HDI)، نام جدولی است تناسبی که در آن کشورهای جهان بر اساس فاكتورهایی از جمله درآمد سرانه واقعی، نرخ باسوادی، آموزش، بهداشت، تغذیه و نيز امید به زندگی (در بدو تولد) مورد مقایسه قرار میگیرند.
شاخص توسعه انسانی از سال ۱۹۹۱ میلادی توسط برنامه توسعه سازمان ملل متحد به مرحله اجرا گذاشته شد و از آن پس هر ساله فهرستی از کشورهای جهان را به ترتیب بالاترین تا پائین ترین رتبهها را در مقایسه با نمودارها و کشورهای دیگر منتشر میکند. شاخص توسعه انسانی یکی از نمودارها و منابعی است که توسعه اقتصادی در کشورها و نحوه آن را نشان میدهد.
شاخص توسعه انسانی به معنای رتبه بندی کشورها از نظر پیشرفتهای توسعه انسانی و متوسط آسودگیهای زندگی است. کشورهایی که در رده های بالای شاخص توسعه انسانی قرار دارند، کشورهای توسعه یافته و کشورهایی که در رده های پائین شاخص توسعه انسانی قرار دارند، کشورهای توسعه نیافته و عقب افتادهتری از نظر پیشرفتهای جهانی هستند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] فرمول شاخص توسعه انسانی
| کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاریهای اقتصادی کشورهای اروپایی و کشورهای آسیای مرکزی و میانه کشورهای آمریکای جنوبی و کارائیب کشورهای شرق آسیا | کشورهای عربی کشورهای جنوب آسیا کشورهای شاخ آفریقا |
In general to transform a raw variable, say x, into a unit-free index between 0 and 1 (which allows different indices to be added together), the following formula is used:
- x-index =

where
and
are the lowest and highest values the variable x can attain, respectively.
The Human Development Index (HDI) then represents the average of the following three general indices:
- Life Expectancy Index =

- Education Index =
- Adult Literacy Index (ALI) =

- Gross Enrollment Ratio (GER) =

- Adult Literacy Index (ALI) =
- GDP Index =

LE: Life expectancy
ALR: Adult literacy rate
CGER: Combined gross enrollment ratio
GDPpc: GDP per capita at PPP in USD
UNDP has created a technical note on the definition of the HDI (see links below).
[ویرایش] اثرات جنگ بر روی کشورهای همسایه و بازتاب آن در HDI
کشورهايی که در مناطق بحرانزده قرار دارند حتی اگر خود دچار بحران نباشند به علت نگرانی از سرايت ناامنی و بی ثباتی به داخل خاک خود ناگزير از پرداخت هزينه هايی برای حفظ آمادگی نظامی خود میشوند و از سوی ديگر ميزان سرمايهگذاری خارجی در چنين کشورهايی کاهش می يابد و شبکه های دادوستد کالا با مشکل مواجه می شوند. این رخدادها دارای تاثیرات مستقیم در شاخص توسعه انسانی هستند.
[ویرایش] جایگاه ایران در رتبه بندی شاخص توسعه انسانی
- در گزارش سالانه " شاخص های توسعه انسانی" جهان که از سوی برنامه توسعه سازمان ملل متحد منتشر می شود، در سال ۲۰۰۶ میلادی، ایران رتبه ۹۹ام را به دست آورد. [1]
[ویرایش] منابع
- ویکی پدیای انگلیسی
- بیبیسی فارسی

