آثار احمد شاملو
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] کتابشناسی
تمام مطالب این بخش با توجه به اطلاعات ارائه شده در کتابشناسی احمد شاملو تهیه شدهاست. این کتابشناسی در منابع مختلف از جمله احمد شاملو شاعر شبانهها و عاشقانهها[1]، شناختنامهٔ[2]، در بارهٔ هنر و ادبیات [3] منتشر شدهاست. هر جا از منبع دیگری استفاده شده باشد در پانویس ذکر شدهاست.
[ویرایش] دفترهای شعر
برای نوشتن این بخش علاوه بر منابع یاد شده در بخش کتابشناسی، از احمد شاملو مجموعهٔ آثار دفترِ یکم:شعرها[4] نیز استفاده شدهاست. تاریخها بهجز مورد اول مربوط به زمان سرودن شعرهای موجود در دفتر شعر مربوطهاست. مورد اول سال انتشار است.
- ۱۳۳۰ آهنگهای فراموششده، توسط ابراهیم دیلمقانیان منتشر شد.
- ۱۳۲۹-۱۳۲۳ آهنها و احساس، در چاپخانهٔ یمنی تهران توسط فرمانداری نظامی ضبط و سوزانده شد.
- ۱۳۳۰ بیست و سه (۲۳)، چاپ مستقل ۱۳۳۰، چاپهای سانسور شدهٔ دیگر ضمیمهٔ مرثیههای خاک.
- ۱۳۳۰-۱۳۲۹ قطعنامه، چاپ اول با مقدمه فریدون رهنما و به هزینهٔ او:۱۳۳۰.
- ۱۳۳۵-۱۳۲۶ هوای تازه
- ۱۳۳۸-۱۳۳۶ باغ آینه
- ۱۳۴۱-۱۳۳۹ لحظهها و همیشه
- ۱۳۴۳-۱۳۴۱ آیدا در آینه
- ۱۳۴۴ـ۱۳۴۳ آیدا، درخت و خنجر و خاطره
- ۱۳۴۵ـ۱۳۴۴ ققنوس در باران
- ۱۳۴۸ـ۱۳۴۵ مرثیههای خاک
- ۱۳۴۸-۱۳۴۹ شکفتن در مه
- ۱۳۴۸-۱۳۵۲ ابراهیم در آتش
- ۱۳۵۶ـ۱۳۵۵ دشنه در دیس
- ۱۳۵۶-۱۳۵۹ ترانههای کوچک غربت
- ۱۳۶۹ مدایح بیصله
- ۱۳۶۴-۱۳۷۶ در آستانه
- ۱۳۵1-۱۳۷۸ حدیث بیقراری ماهان
[ویرایش] شعر (ترجمه)
- غزل غزلهای سلیمان ۱۳۴۷
- همچون کوچهیی بیانتها ۱۳۵۲
- هایکو، شعر ژاپنی با ع. پاشایی، ۱۳۶۱
- سیاه همچون اعماقِ آفریقای خودم، (کتاب و نوار صوتی) ترجمه و اجرای اشعاری از لنگستون هیوز، نشر ابتکار ۱۳۶۲، ترجمه چند شعر دیگر از هیوز در ۱۳۷۰ با حسن قباد
- ترانههای میهن تلخ، اشعار یانیس ریتسوس، (کتاب و نوار صوتی)، موسیقی میکیس تئودوراکیس، نشر ابتکار ۱۳۶۰
- ترانهٔ شرقی و اشعار دیگر، اشعار فدریکو گارسیا لورکا، (کتاب و نوار صوتی)، موسیقی گیتار آتا هوآلپا یوپانکویی. نشر ابتکار ۱۳۵۹
- سکوت سرشار از ناگفتههاست، (کتاب و نوار صوتی) ترجمهٔ آزاد و اجرای اشعاری از مارگوت بیکل، یا محمد زرینبال موسیقی بابک بیات، نشر ابتکار ۱۳۶۵
- چیدن سپیده دم، (کتاب و نوار صوتی) ترجمهٔ آزاد و اجرای اشعاری از مارگوت بیکل، با محمد زرینبال موسیقی بابک بیات، نشر ابتکار ۱۳۶۵
[ویرایش] داستان و رمان و فیلمنامه
- داستان زنِ پشتِ درِ مفرغی ۱۳۲۹
- زیر خیمهٔ گر گرفته شب ۱۳۴۴
- درها و دیوار بزرگ چین ۱۳۵۲
- میراث ۱۳۶۵
- روزنامهٔ سفر میمنت اثر ایالات متفرقهٔ امریق (اوکلند کالیفرنیا)، منتشر نشدهاست
[ویرایش] رمان و داستان( ترجمه)
- نایب اول اثر رنه بارژاول، ۱۳۳۰
- لئون مورنِ کشیش اثر بئاتریس بک، ۱۳۳۴
- برزخ اثر ژان روورزی ۱۳۳۴
- زنگار(خزه) اثر هربرت لوپوریه ۱۳۳۴
- پابرهنهها اثر زاهاریا استانکو ترجمه ناقصی با عطا بقایی ۱۳۳۷، ترجمه کامل ۱۳۵۰
- قصههای بابام اثر ارسکین کالدول. ۱۳۴۶
- پسران مردی که قلبش از سنگ بود اثر موریوکایی ۱۳۳۰
- ۸۱۴۹۰ اثر آلبر شمبون ۱۳۴۴
- افسانههای هفتاد و دو ملت در دو جلد، ۱۳۳۷
- دماغ، سه قصه و یک نمایشنامه اثر ریونوسوکه آکوتاگوا، ۱۳۵۱
- افسانههای کوچک چینی ۱۳۵۱
- دست به دست نوشتهٔ ویکتور آلبا، ۱۳۵۱
- سربازی از دوران سپری شده ۱۳۵۲
- زهرخند، ۱۳۵۱
- لبخند تلخ، ۱۳۵۱
- مرگ کسب و کار من است اثر روبر مرل ۱۳۵۲
- بگذار سخن بگویم اثر مشترک دومیتیلا چونگارا و موئما ویئزر، با ع. پاشایی، ۱۳۵۹
- شازده کوچولو نوشتهٔ آنتوان دو سنتاگزوپری. نخست در ۱۳۵۸ با نام مسافر کوچولو در کتاب جمعه منتشر شد و بار دیگر در ۱۳۶۳ به ضمیمهٔ نوار صوتی با موسیقی گوستاو مالر توسط نشر ابتکار انتشار یافت.
- عیسایی دیگر، یهودایی دیگر، بازنویسی رمان قدرت و افتخار اثر گراهام گرین، در ۱۳۵۶ ترجمه شد اما تاکنون (۱۳۸۵) چاپ نشدهاست.
- دن آرام اثر میخائیل شولوخف، ۱۳۸۲
[ویرایش] نمایشنامه (ترجمه)
- مفتخورها اثر گرگهٔ چیکی. با انگلا بارانی، ۱۳۳۲
- درخت سیزدهم اثر آندره ژید ۱۳۴۰
- سیزیف و مرگ اثر روبر مرل با فریدون ایلبیگی ۱۳۴۲
- نصف شب است دیگر دکتر شوایتزر، اثر ژیلبر سسبرون. ۱۳۶۱
- خانهٔ برناردا آلبا، عروسی خون ( با بازبینی مجدد) بار اول در ۱۳۴۷، یرما سه نمایشنامه از فدریکو گارسیا لورکا ۱۳۷۹
[ویرایش] متنهای کهن فارسی
- حافظ شیراز، ۱۳۵۴تصحیح دیوان حافظ، مقدمهٔ این کتاب پس از انقلاب اجازه چاپ پیدا نکرد و تمام چاپهای بعد از چاپ سوم (۱۳۶۰) بدون مقدمه منتشر شدهاست.
- افسانههای هفت گنبد، نظامیگنجوی ۱۳۳۶
- ترانهها (رباعیات ابوسعید ابوالخیر، عمر خیام و بابا طاهر) ۱۳۳۶
[ویرایش] شعر و قصه برای کودکان
- قصهٔ خروس زری پیرهن پری و یل و اژدها بر اساس قصههای لئو تولستوی با نقاشیهای فرشید مثقالی به صورت کتاب و نوار صوتی برای کودکان
- قصهٔ هفت کلاغون، با نقاشیهای ضیاالدین جاوید، ۱۳۴۷
- پریا با نقاشی ژاله پورهنگ ۱۳۴۷، به صورت نوار صوتی با صدای شاعر به نام قاصدک ۱۳۵۸
- ملکهٔ سایهها (بر اساس قصهای ارمنی) با نقاشی ضیاالدین جاوید ۱۳۴۸
- چی شد که دوستم داشتن؟ اثر ساموئل مارشاک با نقاشی ضیاالدین جاوید ۱۳۴۸
- دخترای ننه دریا با نقاشی ضیاالدین جاوید ۱۳۵۷
- دروازه بخت با نقاشی ابراهیم حقیقی ۱۳۵۷
- بارون با نقاشی ابراهیم حقیقی ۱۳۵۷
- یل و اژدها بر اساس قصهٔی از آنگل کرالی ییچف، با نقاشی اصغر قرهباغی به ضمیمه نوار صوتی ۱۳۶۰
- قصهٔ مردی که لب نداشت ۱۳۷۸
[ویرایش] سردبیری نشریهها
- هفتهنامهٔ سخننو (پنج شماره) ۱۳۲۷
- هفتهنامهٔ روزنه (هفت شماره) ۱۳۲۹
- سردبیر چپ (در مقابل سردبیر راست) مجلهٔ خواندنیها ۱۳۳۰
- هفتهنامهٔ آتشبار، به مدیریت ابوالقاسم انجوی شیرازی ۱۳۳۱
- مجلهٔ آشنا ۱۳۳۶
- اطلاعات ماهانه، دورهٔ یازدهم ۱۳۳۷
- مجلهٔ فردوسی ۱۳۳۹
- کتاب هفته(۲۴ شمارهٔ اول) ۱۳۴۰
- هفتهنامهٔ ادبی و هنری بارو، که بعد از سه شماره با اولتیماتوم وزیر اطلاعاتِ وقت تعطیل میشود. ۱۳۴۵
- قسمت ادبی و فرهنگی هفتهنامهٔ خوشه، ۱۳۴۶(در سال ۱۳۴۸ با اخطار رسمی ساواک تعطیل شد.)
- همکاری با روزنامههای کیهان فرهنگی و آیندهگان ۱۳۵۱
- انتشار ۱۲ شماره هفتهنامهٔ ایرانشهر در لندن(شهریور ۵۷). دیماه ۵۷ استعفا میدهد. (به علت اختلافهایی با مدیر هفتهنامه).
- سردبیر هفنهنامهٔ کتاب جمعه (بعد از ۳۶ شماره به اجبار تعطیل میشود).
[ویرایش] مجموعهٔ کتاب کوچه
مجموعهٔ کتاب کوچه واژهنامهای است از ضربالمثلها، تکیهکلامها، خرافهها و اصطلاحات زبان عامیانهٔ مردم ایران. از سال ۱۳۶۰ به بعد با همکاری آیدا شاملو تدوین شد و پس از درگذشت شاملو کار بر روی این کتاب توسط آیدا ادامه دارد. چاپ مجلدات این مجموعه هنوز به پایان نرسیدهاست.[5]
[ویرایش] سخنرانی و شعرخوانی
- ۱۳۴۶ شب شعر در کرمانشاه به دعوت دانشجویان
- ۱۳۴۶ سخنرانی در دانشگاه شیراز
- ۱۳۵۱ (۲۶ مهرماه) شب شعر در انجمن فرهنگی گوته
- ۱۳۵۱ (اول آبان) شب شعر در انجمن ایران و امریکا
- ۱۳۵۴ شرکت در کنگرهٔ نظامیگنجوی به دعوت دانشگاه رم
- ۱۳۵۵سخنرانی و شعرخوانی در دانشگاههای MIT بوستون ، UC برکلی
- ۱۳۵۵ میهمان مدعو فستیوال جهانی شعر در سانفرانسیسکو و آستینِ تگزاس، شب شعر به دعوت دانشجویان ایرانی فیلادلفیا و نیویورک
- ۱۳۵۵ شب شعر در انستیتو گوته
- ۱۳۶۷ سخنرانی تحت عنوان من دردِ مشترکم، مرا فریاد کن! در دومین کنگرهٔ بینالمللی ادبیات: اینترلیت ۲ تحت عنوان جهانِ سوم: جهانِ ما در ارلانگن آلمان و شهرهای مجاور
- ۱۳۶۷ شب شعر در کُللوکیومِ ادبی برلین
- ۱۳۶۷ سفر به اتریش به دعوت دانشگاه اقتصاد وین و یورو آفریک اینستیتو، برای شب شعر و سخنرانی.
- ۱۳۶۷ شب شعر در شهر دانشگاهی گیسن آلمان.
- ۱۳۶۷ سفر به سوئد به دعوت انجمن جهانی قلم (Pen) و دانشگاه یوتهبوری؛ شب شعر در «خانهٔ مردم» استکهلم
- ۱۳۶۹ میهمان مدعو سیرا ۹۰ توسط دانشگاه UC برکلی؛ سخنرانیهای نگرانیهای من و مفاهیم رند و رندی در غزل حافظ، دو شب شعر در UC برکلی
- ۱۳۶۹ شب شعر دانشگاه UCLA لوسآنجلس، در رویس هال
- ۱۳۶۹ شب شعر و سخنرانی در دانشگاههای شیکاگو، آن اربر میشیگان، کلمبیا، واشنگتن، راتگرز، هاروارد، دالاس و آستین
- ۱۳۶۹ سه شب شعر در بوستون و UC برکلی به نفع زلزله زدگان ایران
- ۱۳۶۹ شب شعر در مدرسهٔ ارامنهٔ بوستون
- ۱۳۶۹ شب شعر به نفع آوارهگان کُرد عراقی در UC برکلی و UCSC لوسآنجلس به همراه محمود دولتآبادی (قصهخوانی) به دعوت انجمن فرهنگی کُردها (آمریکا)
- ۱۳۶۹ شب شعر به نفع آوارهگان کُرد عراقی در دانشگاه وین (اتریش) به همراه محمود دولتآبادی (قصهخوانی) به دعوت انجمن فرهنگی کُردها (اروپا)
- ۱۳۷۳ شب شعر در یوتهبوری، سوئد
- ۱۳۷۳ دو شب شعر در اوسه جیمنازیومِ استکهلم
[ویرایش] سایر آثار و فعالیتها
- ۱۳۴۵ تهیهٔ برنامهٔ کودکان برای تلویزیون به اسم قصههای مادربزرگ
- ۱۳۴۹ کارگرانی چند فیلم فولکلوریک برای تلویزیون: پاوه، شهری از سنگ و آناقلیچ داماد میشود
- ۱۳۵۰ نمایشنامهٔ آنتیگون (ناتمام)
- ۱۳۵۱ اجرای برنامههای رادیویی برای کودکان و جوانان
- ۱۳۵۷ از مهتابی به کوچه (مجموعهٔ مقالات).
- محمدعلی، محمد. «گفتوگو با احمد شاملو». گفتوگو با احمدشاملو، محمود دولتآبادی، مهدی اخوان ثالث. تهران: نشر نقره، ۱۳۷۲، ۸۰-۹.
- در بارهٔ هنر و ادبیات دیگاههای تازه، گفتوشنودی با احمد شاملو. حریری، ناصر. چاپ سوم، تهران: نشر اویشن و نشر گوهرزاد، ۱۳۷۲.
- شبهای شعر خوشه. شاملو، احمد. تهران: انتشارات گلپونه، ۱۳۷۷، ۴ـ۰۴ـ۶۶۶۳ـ۹۶۴ ISBN.
[ویرایش] ترجمه آثار به زبانهای دیگر
- 1366 ترجمهٔ ژاپنی ابراهیم در آتش به ترجمهٔ شوکو یاناگا در مجلهٔ (توکیو، موسسهٔ مطالعهٔ زبانها و فرهنگهای آسیا وILCAA آفریقا).
- ۱۳۷۱ منتخبی از ۴۲ شعر به زبان ارمنی با نام من دردِ مشترکم در ایروان با ترجمهٔ نُروان. ناشر: کانون فیلم ارمنستان.
- ۱۳۷۱ منتخبی از ۱۹ شعر به زبان سوئدی و فارسی با نام عشق عمومیAllom Fattande Karlik در استکهلم سوئد به ترجمهٔ آذر محلوجیان. Azar Mahloujian ناشرانتشارات آرش.
- ۱۳۷۱ منتخبی از ۱۹ شعر به زبان فرانسه و فارسی با نام سرودهای در عشق و امید Hymnes damour et despoir فرانسه به ترجمهٔ پرویز خضرایی: Ahmad Shamlou Version Francaise, Parviz Khazrai ناشر .Orphe La Diffrence
- ۱۳۷۱ منتخبی از ۶ شعر به زبان اسپانیایی با نام (Aurora) بامداد در مادرید، به ترجمهٔ کلارا خانِس Clara Janes شاعر اسپانیایی.
- ۱۳۷۷ منتخبی از ۲۸ شعر به سوئدی: Baran Forlag Stockjolm, Dikter om Natten (شعرهای شبانه) ترجمهٔ سعید مقدم و جان کرلسون Orers: Janne Carlsson & Said Moghadam
- ۱۳۷۸ منتخبی از ۳۲ شعر شاملو به سوئدی borlom karleken در ۸۵ صفحه Baran Forlag Stockholm 1999 i tolking av: Janne Carlsson & Said Moghadam
- ۱۳۷۸ منتخبی از ۲۷ شعر به سوئدی ترجمهٔ آذر محلوجیان OM jag vore vatten Azar Mahloujian
- ۱۳۷۹ منتخبی از اشعار Nima Yushij , Sohrab Sepehri , Ahmad Shamlu به زبان اسپانیایی
Tres poetas persas contemporaneo ناشر Icaria Poesia Traduccion de Clara Janes , Sahan y Ahmad Taheri . 2000edicion ,abril
[ویرایش] آثار درباره شاملو
[ویرایش] کتاب
- شعر زمان ما، محمد حقوقی، انتشارات نگاه
- شناختنامهٔ احمد شاملو، جواد مجابی، تهران:قطره ۱۳۷۷ ۵-۸۶-۵۹۵۸-۹۶۴ ISBN
- ادیسه بامداد
- از اندیشه تا شعر - مشکل شاملو در شعر، محمود نیکبخت
- امیرزاده کاشیها احمد شاملو، نوشته دکتر پروین سلاجقه
- از رودکی تا شاملو، انتشارات آوای دانش
- بامداد همیشه، یادنامه احمد شاملو
- دستان سخنگوی شاملو نوشته پوران فرخزاد
- احمد شاملو از زخم قلب... گزیده شعرها و خوانش شعر، ع. پاشایی، تهران:نشر چشمه، ۱۳۷۳.
- بامداد همیشه (یادنامهٔ احمد شاملو). سرکیسیان، آیدا. تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۸۱.|شابک= ۵ـ۱۲۳ـ۳۵۱ـ۹۶۴ ISBN
- احمد شاملو شاعر شبانهها و عاشقانهها. صاحب اختیاری، بهروز، باقرزاده حمیدرضا. تهران: انتشارات هیرمند، ۱۳۸۱.|شابک=۹۶۴-۶۹۷۴-۴۰-۶ ISBN
- اخوان اخوان لنگرودی، مهدی. یک هفته با شاملو. تهران: انتشارات مروارید، ۱۳۷۲.
- آزاد، پیمان. در حسرت پرواز:حکایت نفس در شعر شاملو و سپهری. تهران: انتشارات هیرمند، ۱۳۷۴.|شابک= ۳ـ۵۱ـ۵۵۲۱ـ۹۶۴ ISBN
- ع. پاشایی. انگشت و ماه. تهران: انتشارات نگاه، ۱۳۷۷.|شابک= ۱ـ۰۴ـ۶۷۳۹ـ۹۶۴ ISBN
- پورنامداریان، تقی. تاملی در شعر احمد شاملو. تهران: انتشارات آبان، ۲۵۳۷.|شابک= ۱ـ۰۴ـ۶۷۳۹ـ۹۶۴ ISBN
[ویرایش] مقالات و ویژهنامهها
- ماهنامهٔ اندیشه و هنر ویژهٔ ا.بامداد به سردبیری و مدیریت دکتر ناصر وثوقی. ۱۳۴۳
- مجلهٔ زمانه شمارهٔ اول به شاملو اختصاص دارد. (در سن هوزه، کالیفرنیا). ۱۳۷۰
- دفتر هنر، ویژهٔ احمد شاملو، سال چهارم، شماره ۸، مهرماه. در آمریکا. صاحب امتیاز و سردبیر بیژن اسدی پور، در .USA، NJ، ۱۳۷۶
- دفتر هنر، ویژهٔ تقی مدرسی و احمد شاملو، سال چهارم، شماره ۹، اسفند . ۱۳۷۶. در آمریکا . صاحب امتیاز و سردبیر بیژن اسدی پور. در USA، NJ
- پایاب، دو ماهنامهٔ فرهنگ، هنر، ادبیات، شماره ۳ آبان ۱۳۷۹ ویژه احمد شاملو
[ویرایش] تصویری
- فیلم Ahmad Shamlou: Master Poet of Liberty ساخته مسلم منصوری (۱۹۹۹)
- احمد شاملو به روایت تصویر، کارگردان رضا علیپور متعلم، تصویر دنیای هنر


