ژان پیاژه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

ژان ویلیام فریتز پیاژه (Jean William Fritz Piaget) روان‌شناس، زیست‌شناس، منطق‌دان، و شناخت‌شناس سویسی‌ست که به خاطر کارهایش در روان‌شناسی رشد و شناخت‌شناسی شهرت یافته است.

ژان پیاژه در سال 1896 در نوشاتل سوئیس به دنیا آمد. در کودکی مجذوب زیست‌شناسی بود و پرنده، صدف و فسیل جمع می‌کرد. در ده سالگی یک مقاله‌ی علمی درباره‌ی گنجشک زالی که در پارک دیده بود نوشت که منتشر شد. در نوجوانی به طور داوطلبانه به‌عنوان دستیار در موزه‌ی تاریخ طبیعی محلّه‌ی خود مشغول به کار شد. او متخصص نرم‌تنانشد و تا قبل از بیست و یک سالگی چندین مقاله درباره‌ی آنها نوشت. کارورزی‌ها و علاقه‌ی او به زیست‌شناسی در نظریه‌ی روان‌شناختی او تأثیر گذاشت. مفاهیم سازمان‌دهی، تطابق و تعادل جویی همگی متأثّر از مفاهیم زیست‌شناختی بود. پیاژه در سال 1918 دکترای خود را در علوم طبیعی کسب کرد ولی مطالعات و علائق او عمدتاً در زمینه‌ی مذهب، فلسفه، زیست‌شناسی، جامعه‌شناسی و روان‌شناسی بود. با تحقیقات کوتاه مدّتی که در آزمایشگاه‌ها و کلینیک‌های اروپا انجام داد علائق خود را در روان‌شناسی دنبال نمود. دو واقعه در زندگی حرفه‌ای پیاژه اهمیت بسیاری دارد. هنگامی که مشغول مطالعه‌ی روان‌شناسی بود در آزمایشگاه بینه که مبدع آزمون جدید هوشی بود کار می‌کرد. پیاژه قراربود شاگردان مدرسه را در پاریس با سوالات تستی بیازماید. این کارِ ظاهراً ملال آوری بود تا آن‌که پیاژه متوجّه فرآیند پاسخ‌گویی کودکان شد. او غالباً بیشتر علاقه‌مند به نحوه‌ی استدلال آنان در مورد پاسخ‌های نادرست بود تا علّت درست جواب‌دادن آنها. از آزمودنی‌های خردسال خود درمورد نحوه‌ی تفکرشان سوال می‌کرد و بر اساس نتایج آن «روش بالینی» را ابداع کرد که بعدها در مطالعاتی که در مورد کودکان انجام داد از همین روش استفاده کرد. دومین واقعه‌ی مهمّ زندگی حرفه‌ای پیاژه مجموعه مطالعاتی بود که با کمک همسرش والنتاین چتنی درباره‌ی فرزندانش انجام داد. مشاهدات دقیق آنها درباره‌ی لوسین، ژاکلین و لورنت، مبتکرانه و بسیار دقیق بود. در همگی این مشاهدات نشانه و اثر آموزش‌های اولیه‌ی پیاژه به چشم می‌خورد و همگی درحال حاظر با ارزشند. پیاژه برای پی‌ریزی برنامه‌ی مطالعه‌ی کودک در مؤسسه‌ی ژان ژاک روسو در ژنو و تدریس در دانشگاه نوشاتل به سوئیس بازگشت. او سراسر زندگی حرفه‌ای خود را در ژنو گذراند و برنامه‌ای طولانی مدّت و مولّد برای پژوهش و نوشتن ترتیب داد. مطالعات تجربی بیشماری درمورد تفکر، زبان، ادرا و حافظه‌ی کودکان انجام داد. علاوه بر انجانم تحقیقات پایه وقت زیاد را صرف به‌کاربستن نظریه‌ی رشد در روش‌های تربیتی کرد. وقتی پیاژه درسال 1980 مرد از خود میراثی و باارزش به جا گذاشت. در سراسر جهان کارهای عمده‌ای که در زمینه‌ی روان‌شناسی رشد انجام می‌گیرد همچنان در حول و حوش عقاید اوست

منبع: ماسن. هنری، کیگان. جروم، هوستون. آلتا کارول، جینوی کانجر. جان، (1380). رشد و شخصیت کودک، ترجمه یاسایی. مهشید، تهران: نشر مرکز

[ویرایش] جستارهای وابسته

[ویرایش] پیوندهای بیرونی