سلف صالح

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.


اسلام

اصول دین

توحید
نبوت
معاد

اصول خاص تشیع

امامتعدل

فروع دین

نمازروزهزکات
حججهاد

فروع تشیع

خمس
امر به معروف
نهی از منکر
تولا • تبری

منابع اسلامی

قرآنعقل
سنت(حدیث)

شخصیت‌ها

محمد
علیفاطمه
اهل بیت
خلفای راشدین
امامان شیعه
یاران پیامبر

مذهب‌ها

تسننتشیعتصوف

مذاهب فقهی

جعفریشافعی
حنفیمالکی
حنبلی • مذاهب دیگر

مذاهب کلامی

امامیهاسماعیلیه
خوارجمرجئه
اشاعرهمعتزله
مذاهب دیگر

علوم اسلامی

حدیثتفسیر
فقهکلام
فلسفهعرفان

تاریخ اسلام

زندگانی محمد
روزگار خلفای راشدین
تاریخ امامان شیعه
امویانعباسیان
فاطمیان • مملوکان
عثمانیانصفویان
آخرالزمان
عصر ظهور مهدی

جغرافیای اسلام

مکهمدینه
بیت‌المقدس
کوفهنجف
کربلاسامرا
کاظمینمشهد
بغداددمشق
عربستانیمن
عراقشام
ایرانمصر
اندلسشمال آفریقا
آسیای میانههندوستان

سلف به اینجا تغییر مسیر داده می‌شود. برای دیگر کاربردها به صفحهٔ سلف (ابهام‌زدایی) مراجعه کنید.

سلف یا سلف صالح (عربی: السلف الصالح) به معنی پیشگامان درستکار و عادل است.در اصطلاح خاص اسلامی، سلف به سه گروه زیر اطلاق می‌شود.

  • صحابه: (عربی: الصحابه, «یاران پیغمبر اسلام») به معنی کسانی است که محمد را دیده و در زمان حیات او، دین اسلام را پذیرفته‌اند. کسانی چون عبدالله بن ابی که نفاق آن‌ها در زمان محمد، پدیدار گشته‌است، جزو صحابه محسوب نمی‌شوند. صحابه معمولاً به دو گروه انصار و مهاجرین تقسیم بندی می‌شوند. به زنان صحابه لفظ صحابیات اطلاق می‌شود.
  • تابعین: (عربی: التابعین, «پیروی کنندگان») به کسانی که زمان حیات محمد را درک نکردند اما صحابه محمد را دیده و در زمان حیات آن‌ها دین اسلام را پذیرفته‌اند، و در حال ایمان مرده‌اند، لفظ تابعی اطلاق می‌شود.
  • تابع تابعین: (عربی: تابع التابعین, «پیروی کنندگان از پیروی کنندگان») به کسانی که زمان حیات محمد و صحابه را درک نکردند اما تابعین را دیده و دین اسلام را از تابعین فراگرفته‌اند لفظ تابع تابعین اطلاق می‌شود.


فهرست مندرجات

[ویرایش] سلف در نظر اهل سنت

اقتدا به سلف صالح و پیروی از ایشان از اصول اعتقادی اهل تسنن است با این تفاوت که اهل سنت اعتقاد به عدل صحابه دارند اما تابعین را عادل نمی‌دانند. اقتدا به سلف صالح در نظر اهل سنت به معنی پیروی کورکورانه نیست. از ابوحامد محمد غزالی نقل شده‌است که: «آن چه از پیامبر صلی الله علیه و سلم به ما رسید آن را به سر و دیده گرفتیم، آن چه از صحابه رسید بعضی گرفتیم و بعضی نهادیم، و اما آن چه از تابعین رسید، بدانید که ایشان مردانند و ما مردانیم»

[ویرایش] سلف در احادیث

تنها حدیثی که به اندیشه سلف صالح اشاره دارد از صحیح بخاری است که ابوسعید خذری از قول محمد پیامبر اسلام نقل کرده‌است که: «بهترین مردم این‌ها هستند در عصر من زندگی می‌کنند، و پس از ایشان کسانی که پس از اینان می‌آیند، و آن گاه کسانی که پس از آن خواهند آمد»


[ویرایش] سلف در قرآن

واژه سلف دو بار در قرآن ذکر شده‌است.

«اما هنگامی که ما را به خشم آوردند، از آنها انتقام گرفتیم و همه را غرق کردیم.و آنها را پیشگامان(اسلاف) در عذاب و عبرتی برای دیگران قرار دادیم.»(زخرف، ۵۵ و ۵۶)

«به آنها که کافر شدند بگو: ?چنانچه از مخالفت باز ایستند، (و ایمان آورند،) گذشته آنها بخشوده خواهد شد; و اگر به اعمال سابق بازگردند، سنت خداوند در گذشتگان(اسلاف)، درباره آنها جاری می‏شود (;و حکم نابودی آنان صادر می‏گردد).» (انفال، ۳۷ و ۳۸)

هیچ یک از این دو آیه با تعبیر اهل سنت از سلف تطابق و هماهنگی ندارد.

[ویرایش] منبع

  • قرآن فارسی، ناصر مکارم شیرازی، چاپ سوم، مشهد:آستان قدس رضوی
  • المعجم لمفاهیم الإسلام و السیاسة، ابوعبدالله محمد بن صالح عاطف، قاهره: ۱۳۶۶ ج ۲، ص ۱۱۱
  • احیاء علوم الدین، ابوحامد محمد غزالی طوسی،به کوشش حسین خدیوجم،ج ۱، ص ۲۴
  • صحیح بخاری به شرح النووی، ۱۸ جلد، مصر،قاهره: ۱۳۳۳ ج ۲- ص ۱۷۸