یحیی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
مسیحیان، مسلمانان، صابئین مندایی و بهائیان معتقد به پیغمبری یحیی، تعمیدهنده فرزند زکریا هستند. نام یحیی تعمیددهنده، در قرآن، اناجیل چهارگانه ،انجیل های غنوصی و نیز نوشته های بهائی ذکر گشته است. بر اساس انجیل لوقا، یحیی خویشاوند عیسی بود. مسیحیان، یحیی را پیشرو و بشارت دهنده ظهور مسیح میدانند. صابئین مندایی خویشاوندی یحیی با عیسی را انکار کرده و از او با نام ایحیجاجهانه یاد میکنند.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ولادت
انجیل لوقا تنها انجیلی است که به شرح ولادت یحیی میپردازد. بر اساس روایت لوقا، یحیی تعمیددهنده، فرزند زکریّا و الیصابات است. الیصابات نازا بود و نمیتوانست فرزندی برای زکریّا بیاورد. وقتی نوبت زکریّا بود تا در معبد اورشلیم بخور دهد، از خداوند خواست تا وارثی صالح به وی عطا کند. جبرئیل بر وی نازل شد و به او بشارت داد که از او و زوجهاش الیصابات فرزندی پدید خواهد آمد که نام او یحییاست. زکریّا از کلام فرشته متعجب شد، اما فرشته گفت که این پروردگار تو آسان است. زکریّا به نشانه این بشارت تا سه روز نمیتوانست سخن بگوید. بر اساس این انجیل، زکریّا از فرزندان ابیّا و زوجهاش الیصابات از نسل هارون بود.الیصابات دختر عموی مریم بود و شش ماه زودتر از مریم، به یحیی حامله شد. لوقا، روایت میکند که وقتی میخواستند برای فرزند جدید اسم بگذارند، الیصابات، قصد کرد او را به نام پدرش زکریّا نام نهد، اما زکریّا تختهای خواست و اسم یحیی را که اسمی بیسابقه بود بر آن نوشت. بر اساس این انجیل، مریم هنگامی که به عیسی حامله گشته بود، نزد الیصابات رفت و الیصابات گفت از آن لحظهای که آمدی جنین در شکم من به حرکت درآمد و به تعظیم افتاد. روایت قرآنی ولادت یحیی تفاوت چندانی با روایت انجیل ندارد، جز این که قرآن اسمی از الیصابات زوجه زکریا نمیبرد.
[ویرایش] پرورش یحیی
در انجیل رشد یافتن و پرورش یحیی مورد توجّه قرار نمیگیرد. بر اساس قرآن، یحیی از کودکی شایستگی تحویل گرفتن امانت پیغامبری را به دست آورد و تورات با قوت نبوت فراگرفت. بنا به قرآن، یحیی بر اساس کتاب تورات قضاوت میکرد و به تبلیغ دین میپرداخت تا جایی که در میان بنی اسرائیل مشهور شد که تنها کسی که به احکام تورات آگاهی تمام دارد، یحیی است. قرآن اشاره میکند که او نسبت به والدین خود مهربان بود و نیکی میکرد، از این آیه ی قرآن میتوان استنباط نمود که یحیی در دامان زکریّا و مادرش رشد کرده است.
[ویرایش] تعمید
مشهور است که یحیی در حوالی رود اردن ،غسل تعمید می داد و موعظه می کرد و حتی بنا به انجیل، عیسی پسر مریم را غسل تعمید داد.
در انجیل لوقا باب سوم آیه ۴ چنین آمده است: « کلام خدا در بیابان به یحیی نازل شده، پسر زکریّا. و آمده همگی مرز و بوم رود اردن را برای آمرزش گناهان به غسل توبه ندا میکرد. چنان چه در کتاب اشعیای نبی آمده است که میگفت در بیابان آواز فریاد کنندهای است که راه خداوند را آماده سازید و طرق او را مستقیم سازید و هر گودی انباشته و هر کوه و تلّی پست گردد و کجیها راست و دشواریها هموار خواهد شد تا تمام بشر نجات خدا را در گذر ببیند. و طوایفی را که برای غسل تعمیدش بیرون میرفتند میگفت ای افعی زادگان، که شما را راه نمود تا از غضب آینده بگریزید پس ثمراتی که شایسته توبهست بیاورید و در دل خود نگویید که ما فرزندان ابراهیم هستیم، زیرا به شما میگویم که خدا قادر است از این سنگ ها برای ابراهیم فرزندانی برخیزاند. و اکنون تبر بر بیخ درختان گذاشته شده است و هر درختی که میوه ی نیکو نیآرد بریده و به آتش افکنده خواهد شد. و طوائف از او پرسیدند و گفتند که ما چه باید کنیم؟آنها را جواب داده گفت: هر کس که دو جامه دارد یکی را بدهد به آنکه ندارد، و آنکه نان زیاده دارد باید قسمت کند.و باجگیران به سبب غسل تعمید بر او آمده میگفتند ای استاد ما چه کنیم؟ایشان را گفت بیش از آن چه بر شما مقرر است طلب مکنید.سپاهیانش نیز پرسیدند که ما چه کنیم و ایشان را فرمود که هیچ کس را جبر ننمایید و بر کسی افترا ننموده و به مواجب خود قانع باشید.
[ویرایش] بشارت یحیی
در انجیل لوقا باب سوم آیه ی ۱۶ آمده است: « و مردم مترصد میبودند و هر یک در دل خویش تصور میکرد که آیا این مسیح است. یحیی همگی را گفت بدانید که من شما را به آب غسل میدهم امّا کسی خواهد آمد که از من قویتر است و او شما را به روحالقدس و آتش غسل خواهد داد و من شایستگی ندارم که خم شده بند نعلینش را بگشایم. که طبقش در دست اوست و خرمن خود را خوب پاک نموده گندم را در انبار خود جمع خواهد نمود و کاه را در آتشی که افسردگی نپذیرد خواهد سوزانید.»
در انجیل یوحنا باب اول آیه ۷ آمده است: « یکی از جانب خدا آمد و اسمش یحیی بود. او برای شهادت آمد تا بر نور شهادت دهد تا همه به واسطه او ایمان آرند. او خود روشنایی نبود بلکه آمده بود تا بر روشنایی شهادت دهد. و روشنایی حقیقی آن است که جهان از او منور می گردد»
در انجیل یوحنا آیه ی ۱۵ بر گواهی و بشارت یحیی تاکید شده است: « و یحیی در حق او گواهی داد و به آواز بلند گفت کسی است و من او را ذکر کردم و او پس از من میآید و پیش از من است زیرا که از آن پیش بود. موسی آیین قرار داد اما نعمت و راستی از عیسی رسیده است و او مسیح است»
هم چنین در انجیل یوحنا آیه ۳۰ آمده است که یحیی، عیسی را ملاقات می کند: « عیسی به طرف خود می آمد گفت اینک بره ی خدا که عصیان از خلق خدا برگرداند. این آن است که حق او گفتم پس از من است ازیرا که پیش از من بوده است و من خود او را نشناختم. و یحیی شهادت داد که من روح را دیدم که از آسمان پایین میآمد و مانند کبوتر بر او می نشست و من او را نشناخته بودم لیکن آن کس که مرا فرستاده است که به آب غسل دهم،مرا گفت که هر کس را که ببینی روح بر وی نازل میشود و بر او مینشیند، خود اوست که به روح القدس غسل خواهد داد.»
[ویرایش] یحیی در زندان
هیرودیس در آن زمان بر ربع جلیل در فلسطین پادشاهی داشت. او قصد داشت دختر برادر خود فیلیپ، به اسمهیرودیا را به عقد خود در بیاورد. یحیی فتوا داد که این ازدواج در شریعت موسی حرام است. پس از این فتوا، هیرودیس، یحیی را زندانی کرد. بنا به روایت لوقا، وقتی یحیی در زندان بود، «برای عیسی پیام فرستاد که آیا تو آن مسیح وعده داده شده هستی، یا باز باید منتظر دیگری باشیم. عیسی جواب داد که یحیی را از آن چه دیده اید و شنیده اید خبر دهید که کران شنواند و کوران بینانند و لنگان خرامان میگردند» بنا به روایت انجیل، یحیی به اشارت هیرودیا و به فرمان هیرودیس به قتل رسید. کاهنان یهود همواره از جدی ترین مخالفان یحیی و تعالیمش بودند.
[ویرایش] یحیی در قرآن
[ویرایش] یحیی در نهج البلاغه
[ویرایش] منابع
عاطف الزین، سمیح، داستان پیامبران علیهم السلام در قرآن، ترجمه علی چراغی، اول، تهران: ذکر،1380، ISBN 9643071634
کتابمقدس عهد عتیق و عهد جدید، ترجمه فاضل خان همدانی، ویلیام گلن،هنری مرتن، تهران: اساطیر، 1379، ISBN 964331068-X
عهد جدید، ترجمه هزاره نو، وبسایت کلمه

