تمبک
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
تُمبَک، (تنبک، دمبک، دنبک یا ضَرب) یکی از سازهای کوبهای پوستی است و از نظر سازشناسی جزو طبلهای جامشکل محسوب میشود که از این خانواده میتوان به سازهای مشابه مانند داربوکا در کشورهای عربی و ترکیه و همچنین زیربغلی در افغانستان اشاره کرد. قدمت تنبک با نامهای پهلوی دمبلک و تنبور به پیش از اسلام میرسد و طبق نظر دکتر معین دمبک صورت دگرگونشده همین نام است. از دیدگاه زبانشناسان واژه Tambourine که در زبانهای اروپایی برای تمبک بکار میرود از واژه تنبور پهلوی وام گرفته شده ست.
تمبک در چند دهه اخیر پیشرفت چشمگیری کرده و به عنوان سازی تکنواز و مستقل مطرح شده است؛ این پیشرفت مرهون زحمتهای استادان این ساز است که در این میان نقش استاد حسین تهرانی به قدری اهمیت مییابد که از او میتوان با عنوان پدر تنبک نوازی نوین ایران یاد کرد. در جهانی ساختن این ساز،مرحوم ناصر فرهنگ فر و بهمن رجبی و امیر ناصر افتتاح نیز نقش مهمی داشته اند که در این بین تنها بهمن رجبی در قید حیات می باشند.
به جای مرحوم فرهنگفر، بهمن رجبی، امیر ناصر افتتاح بهتر است گفته شود مرحوم افتتاح، مرحوم فرهنگفر و بهمن رجبی در این صورت به جمله آخر نیازی نخواهد بود.
[ویرایش] پیوند به بیرون
درباره ی وجه تسمیه ی این ساز هنوز یک رای نهایی حاصل نشده است. گروهی معتقدند که نام این ساز در اصل تنبک بوده و تبدیل آن به تمبک به دلیل قلب حرف «ن» ساکن به «م»، قبل از حرف «ب» است، مثل اتفاقی که در تلفظ واژه ی «شنبه» می افتد. امّا گروهی دیگر اعتقاد دارند که صورت «تنبک» منشاء منطقی نداشته و به همین دلیل به اشتباه در میان مردم رواج یافته است اما در نوازندگی این ساز از تکنیک هایی به نام های «تُم»، «بک»، «پلنگ» و «ریز» استفاده می شود. بنابراین چندان بعید نیست اگر نامگذاری «تمبک» بر اساس همین اسامی صورت گرفته باشد

