سده ۶ (پیش از میلاد)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

(سده هفتم پ.م. - سده ششم پیش از میلاد مسیح - سده پنجم پ.م. - سده‌های دیگر)


فهرست مندرجات

[ویرایش] دورنما

[ویرایش] رویدادها

  • میانه سده؛پی‌ریزی نیایشگاه زئوس المپی در آتن.
  • ۵۹۸ (پیش از میلاد)؛یهویاقیم پادشاه یهودا شد.
  • ۱۶ مارس۵۹۷ (پیش از میلاد)؛بابلیان اورشلیم را گرفتند و به جای یهویاقین صدقیا را به فرمانروایی آن سامان گماردند.
  • ۵۹۵ (پیش از میلاد)؛پسام‌مه‌تیخوس دوم فرعون مصر باستان شد.
  • ۵۹۴ (پیش از میلاد)؛سولون سرپرست آتن شد و اصلاحات مردمسالارانه‌ای را در آنجا پایه‌ریخت.
  • ۵۸۹ (پیش از میلاد)؛آپریس فرعون مصر شد.
  • ۵۸۸ (پیش از میلاد)؛محاصره اورشلیم به دست نبوکدنصر دوم.
  • ۵۸۷/۵۸۶ (پیش از میلاد)؛اورشلیم به دست بابلی‌ها افتاد،پادشاهی یهودا سرنگون‌شد،نیایشگاه اورشلیم ویران‌شد و بازمانده یهودیان به بابل رانده‌شدند.
  • ۲۸ مه۵۸۵ (پیش از میلاد)؛رخداد خورشیدگرفتگی،این خورشیدگرفتگی را که پیشتر طالس پیشبینی‌کرده‌بود در هنگام جنگ خورشیدگرفتگی میان هوخشتره و آلیات دوم رخ‌داد و سبب‌ساز پایان جنگ میان ماد و لیدی شد.
  • ۵۸۵/۵۸۴ (پیش از میلاد)؛ایشتوویگو جانشین هوخشتره پادشاه ماد شد.
  • ۵۸۵؛جیان پادشاه چین شد.
  • ۵۸۲ (پیش از میلاد)؛بازی‌های پوتی در دلفی.
  • ۵۸۰ (پیش از میلاد)؛کمبوجیه یکم جانشین کورش یکم پادشاه انشان و سردودمان هخامنشی شد.
  • ۵۸۰؛پیدایش بازی‌های تنگه‌ای در کورنیت.
  • ۵۷۹ (پیش از میلاد)؛سرویوس تولیوس پادشاه روم شد.
  • ۵۷۲ (پیش از میلاد)؛مرگ جیان پادشاه چین.
  • ۵۷۱ (پیش از میلاد)؛لینگ پادشاه چین شد.
  • ۵۷۰ (پیش از میلاد)؛آماسیس دوم فرعون مصر شد.
  • ۵۶۸ (پیش از میلاد)؛آمتالقا پادشاه کوش شد.
  • ۵۶۲ (پیش از میلاد)؛آمل‌مردوک پادشاه بابل شد.
  • ۵۶۰ (پیش از میلاد)؛نریگلیسر پادشاه بابل شد.
  • ۵۶۰/۵۶۱ (پیش از میلاد)؛کرزوس پادشاه لودیه شد.
  • ۵۶۰؛پیزیستراتوس آکروپولیس را به چنگ آورد،وی در همان سال کنار گذاشته‌شد.
  • دهه ۵۵۰ (پیش از میلاد)؛کارتاژ سیسیل،ساردین و کورسیکا را گشود.
  • ۵۵۹ (پیش از میلاد)؛کمبوجیه یکم مرد و کورش بزرگ جانشینش شد.
  • ۵۵۸ (پیش از میلاد)؛هگسیاس از سرپرستی آتن کنارگذاشته‌شد.
  • ۵۵۸؛در چین ایالت جین بر ایالت چین چیره‌شد.
  • ۵۵۶ (پیش از میلاد)؛تبعید پیریستراتوس از آتن.
  • ۵۵۶؛لاباشی‌مردوک پادشاه بابل شد.
  • ۵۵۶/۵۵۵ (پیش از میلاد)؛نبونید پادشاه بابل شد.
  • ۵۵۰ (پیش از میلاد)؛تراکیه‌ای‌ها آبدرا را ویران کردند.
  • ۵۵۰؛سرنگونی ایشتوویگو به دست کورش بزرگ و پایه ریزی شاهنشاهی ایران.
  • ۵۴۷ (پیش از میلاد)؛شکست کرزوس از کورش بزرگ در کنار رود هالیس.
  • ۵۴۶ (پیش از میلاد)؛چیرگی کامل لودیه به دست کورش بزرگ و گزیدن پاسارگاد در جایگاه پایتخت ایران.
  • ۵۴۴ (پیش از ایران)؛پادشاهی جینگ در چین.
  • ۵۴۳ (پیش از میلاد)؛تازش ویجایا شاهزاده هندی به سیلان.
  • ۵۴۰ (پیش از میلاد)؛پیدایش شهر یونانی‌نشین ولیا در جنوب ایتالیا.
  • ۵۴۰؛ایران شهر زانتوس در جنوب ترکیه کنونی را گشود.
  • ۵۳۹ (پیش از میلاد)؛چیرگی کورش بزرگ بر بابل با شکست نبونید پادشاه آن کشور.
  • ۵۳۸ (پیش از میلاد)؛بازگشت یهود از بابل به اسرائیل.
  • ۵۳۴ (پیش از میلاد)؛لوسیوس تارکینیوس سوپربوس پادشاه روم شد.
  • ۵۳۰ (پیش از میلاد)؛کمبوجیه دوم جانشین کورش بزرگ شد.
  • ۵۲۸ (پیش از میلاد)؛پیدایش بودایی‌گری در هندوستان به دست گواتاما بودا.
  • ۵۲۶ (پیش از میلاد)؛پسام‌مه‌تیخوس سوم فرعون مصر شد.
  • ۵۲۵ (پیش از میلاد)؛کمبوجیه دوم پسام‌مه‌تیخوس سوم را شکست داد و مصر باستان را گشود. اینگونه دودمان بیست‌وششم پادشاهی این کشور به پایان رسید.
  • ۵۲۲ (پیش از میلاد)؛در ایران گئوماتای مغ به نام بردیا جانشین کمبوجیه دوم شد.
  • ۵۲۲؛بابل بر شاهنشاهی ایران شورید.
  • ۵۲۱ (پیش از میلاد)؛داریوش بزرگ شاه ایران شد.
  • ۵۲۱؛سرکوبی شورش بابل.
  • ۵۲۰ (پیش از میلاد)؛دائو پادشاه چین شد.
  • ۵۲۰؛کلومنس یکم پادشاه اسپارت شد.
  • ۵۱۹ (پیش از میلاد)؛جینگ از دودمان ژو پادشاه چین شد.
  • ۱۲ مارس۵۱۵ (پیش از میلاد)؛ساخت نیایشگاه اورشلیم به پایان رسید.
  • ۵۱۴ (پیش از میلاد)؛هلو (پادشاه چین) شهر سوشو را پایتخت کشور چین نمود.
  • ۵۱۳ (پیش از میلاد)؛داریوش بزرگ در جنگ با سکاها خاور تراکیه و داکیه را رام خود ساخت.
  • ۵۱۰ (پیش از میلاد)؛آتنی‌ها با یاری اسپارت،هیپیاس فرمانروای خودکامه خود را بیرون‌راندند.
  • ۵۱۰؛پایان پادشاهی لوسیوس تارکینیوس سوپربوس بر روم.
  • ۵۱۰؛دماراتوس پادشاه اسپارت شد.
  • ۱۳ سپتامبر۵۰۹ (پیش از میلاد)؛نیایشگاه ژوپیتر در روم وقف عید سپتامبر شد.
  • ۵۰۸ (پیش از میلاد)؛پیدایش دفتر پنتیفکس ماکسیموس در رم.
  • ۵۰۷ (پیش از میلاد)؛کلیستن اصلاح‌طلب یونانی در آتن بر سر کار آمد.
  • ۵۰۶ (پیش از میلاد)؛جنگ بای‌جو در چین.
  • ۵۰۵ (پیش از میلاد)؛نخستین کنسول‌های روم گزیده شدند.
  • ۴ دسامبر۵۰۲ (پیش از میلاد)؛خورشیدگرفتگی در مصر باستان.
  • ۵۰۲؛شکست اتروسکن‌ها از لاتین‌های همپیمان.
  • ۵۰۲؛شورش ناگزوس بر ایران آتش شورش یونیه را روشن‌شاخت.
  • ۵۰۱ (پیش از میلاد)؛اصلاحات مردمسالارنه کلیستن در آتن.
  • ۵۰۱؛ایران به ناگزوس لشکرکشید.
  • ۵۰۱؛در واکنش به تهدید سابین،روم به دیکتاتوری گرایید.
  • ۵۰۱؛کنفوسیوس به فرمانداری چونگ‌تو گمارده‌شد.
  • ۵۰۱؛کارتاژ بر کادیز چیره‌شد.
  • ۵۰۰ (پیش از میلاد)؛مردمان بانتو از باختر به جنوب باختری اوگاندا کوچیدند.
  • ۵۰۰؛پناهندگان تئوسی به آبدرا پناه‌بردند.
  • ۵۰۰؛داریوش بزرگ زبان آرامی را زبان رسمی نیمه باختری شاهنشاهی ایران اعلام‌کرد.
  • ۵۰۰؛پایان عصر برنز نوردیک و آغاز عصر آهن پیشارومی.
  • ۵۰۰؛پیدایش نخستین جمهوری در وایشالی هندوستان.
  • دهه ۵۰۰ (پیش از میلاد)؛آغاز پیدایی قبیله‌های گوتایی در میانه و جنوب آفریقا.
  • به قدرت رسیدن ایرانیان در جهان.
  • چیرگی ایران بر بخش خاوری مدیترانه.
  • لشکرکشی‌های کورش بزرگ و داریوش یکم به فرارود.
  • چیرگی آرام کارتاژ بر بخش باختری مدیترانه.
  • نگارش تائو‌ته‌چینگ.
  • قاعده‌بندی سامانه اخلاقی کنفوسیوسی از سوی کنفوسیوس،آیین او در چین بسیار فراگیر شد.
  • کوچ سینهالسه به سری‌لانکا.
  • پیدایش کتاب سروده‌های دینی.
  • کوچ دسته‌هایی از یونانیان به آبخاز.
  • کوچ سلت‌ها به بریتانیا و ایرلند و جزیره‌های بریتانیا.
  • فرهنگ نیاژرمنی یاستورف.
  • نیایشگاه B در سلینوس سیسیل ساخته‌شد.

[ویرایش] چهره‌های برجسته

[ویرایش] یافته‌ها و نوآوری‌ها

[ویرایش] منبع

  • نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی،6th century BC. (نسخه ۷ مه ۲۰۰۷)
هزاره سده
۴ پ‌م: ۴۰ پ‌م ۳۹ پ‌م ۳۸ پ‌م ۳۷ پ‌م ۳۶ پ‌م ۳۵ پ‌م ۳۴ پ‌م ۳۳ پ‌م ۳۲ پ‌م ۳۱ پ‌م
۳ پ‌م: ۳۰ پ‌م ۲۹ پ‌م ۲۸ پ‌م ۲۷ پ‌م ۲۶ پ‌م ۲۵ پ‌م ۲۴ پ‌م ۲۳ پ‌م ۲۲ پ‌م ۲۱ پ‌م
۲ پ‌م: ۲۰ پ‌م ۱۹ پ‌م ۱۸ پ‌م ۱۷ پ‌م ۱۶ پ‌م ۱۵ پ‌م ۱۴ پ‌م ۱۳ پ‌م ۱۲ پ‌م ۱۱ پ‌م
۱ پ‌م: ۱۰ پ‌م ۹ پ‌م ۸ پ‌م ۷ پ‌م ۶ پ‌م ۵ پ‌م ۴ پ‌م ۳ پ‌م ۲ پ‌م ۱ پ‌م
۱:   ۱   ۲   ۳   ۴   ۵   ۶   ۷   ۸   ۹ ۱۰
۲: ۱۱ ۱۲ ۱۳ ۱۴ ۱۵ ۱۶ ۱۷ ۱۸ ۱۹ ۲۰
۳: ۲۱ ۲۲ ۲۳ ۲۴ ۲۵ ۲۶ ۲۷ ۲۸ ۲۹ ۳۰
۴: ۳۱ ۳۲ ۳۳ ۳۴ ۳۵ ۳۶ ۳۷ ۳۸ ۳۹ ۴۰