سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سازمان نظامی است که در نخستین روزها، پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران به فرمان سید روح‌الله خمینی تشکیل شد.

سید روح‌الله خمینی در دوم اردیبهشت سال ۱۳۵۸ طی فرمانی به شورای انقلاب اسلامی رسماً تأسیس این نهاد را اعلام کرد و شورای انقلاب با تأسیس شورای فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گام اساسی را در جهت سازماندهی این نهاد برداشت. سپاه نهادی نظامی و بازوی مسلح برای پاسداری از نظام جمهوری اسلامی ایران است.

سپاه پاسداران شامل پنج نیرو، با ماموریت‌های متفاوت است.

  1. نیروی زمینی
  2. نیروی هوایی
  3. نیروی دریایی
  4. نیروی مقاومت بسیج
  5. نیروی قدس

[ویرایش] فرماندهان سپاه

در ابتداي تشكيل سپاه پاسداران سه گروه به اين نام وجود داشت و در ژادگانه هاي مختلف مثل مقر ساواك در سلطنت آباد (پاسداران فعلي) پادگاه قصر فيروزه (اكنون در اختيار نيروي هوايي ارتش قراردارد) و در پادگان لويزان فعال بود كه بادستور امام خميني اين سه سپاه در هم ادغام و يكي شدند كه مقر اصلي آن به عنوان ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در خيابان پاسداران قرار داشت. اولين فرمانده سپاه پاسداران جواد منصوري از اعضاي قديمي حزب ملل اسلامي و گروه حزب الله پيش از انقلاب بود كه بعدا از سپاه به وزارت خارجه رفت و اكنون مسئول بخش مطالعات وزارت خارجه است. پس از او عباس آقا زماني مشهور به ابوشريف كه او نيز از اعضاي حزب ملل و حزب الله بود فرماندهي سپاه را بر عهده گرفت كه او هم چندان دوام نياورد و براي دروس حوزوي مدتي به قم رفت و سپس به عنوان رايزن فرهنگي ايران در پاكستان به آن كشور رفت و پس از آن هم در پاكستان و افغانستان زندگي مي كرد. پس از او سپاه براي مدتي به شوراي فرماندهي سپرده شد. اولین فرمانده سپاه - پس از شورای فرماندهی - مرتضی رضایی می باشد- كه اكنون جانشین فرمانده كل سپاه است - در آن زمان به همراه افرادي ديگر من جمله محسن رضايي حاج داوود كريمي تشكيلات اطلاعات سپاه را راه اندازي كرده بودند در آن زمان اطلاعات سپاه در غياب وزارت اطلاعات كنوني تا حدود سال 65 تشكيلات اصلي اطلاعات كشور بود. پس از مدت كوتاهي امام خميني محسن رضايي 28 ساله را به عنوان اولین فرمانده سپاه پاسداران منصوب كردند (تا قبل از اين انتخاب فرمانده سپاه با شوراي انقلاب اسلامي بود) سرلشکر محسن رضائی (دبیر کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام) براي مدت 18 سال فرماندهي اين نهاد را بر عهده داشت ولي در سال 1377 (1998 ميلادي) از فرماندهي سپاه استعفا كرد و قائم مقام او سرلشگرسيد يحيي صفوي مشهوربه رحيم از سوي آيت الله سيد علي خامنه اي به اين سمت منصوب شد. در تاریخ ۱۰ شهریور ماه 1386 (1 سپتامبر 2007 ميلادي) دوره مسئوليت 10 ساله وي در فرماندهي سپاه به پايان رسيد و آيت الله سید علی خامنه‌ای به جای وی سرتيپ پاسدار محمدعلی جعفری را كه از فرماندهان قديمي سپاه و كسي كه به مدت بيش از 10 سال فرماندهي نيروي زميني سپاه (مهمترين نيروي اين سازمان) را تا سال 1383 (2004 ميلادي) به عهده داشت و پس از آن نيز به عنوان اولين فرد رياست مركز تحقيقات استراتژيك سپاه تا كنون به عهده داشته است را به فرماندهی سپاه پاسداران برگزید و او را از درجه سرتيپي به درجه سرلشگري ارتقا داد. ساختار فرماندهي سپاه به شكلي است كه در راس آن فرمانده كل قرار دارد پس از او جانشين يا قائم مقام قرار مي گيرد و پس از او نيز رئيس ستاد مشترك حائز اهميت است كه به طور مستقيم با فرمانده كل در بالا و با فرماندهان نيروهاي پنج گانه در پايين مرتبط است. فرمانده كل سپاه مستقيما توسط رهبري انتخاب مي گردد و جانشين و فرماندهان ستاد مشترك و نيروها به پيشنهاد فرمانده كل و با تصويب و حكم رهبري انتخاب مي شوند. دو ساختار ديگر در سپاه به نام هاي حوزه نمايندگي ولي فقيه و سازمان حفاظت اطلاعات وجود دارد كه اولي كاملا مستقل از ساختار فرماندهي و مستقيما زير نظر رهبري قرار دارد و دومي نيز تقريبا مستقل از فرماندهي است و فرمانده آن را رهبري با پيشنهاد فرمانده سپاه انتخاب مي كند و فرمانده آن مستقيما با دفتر عمومي حفاظت اطلاعات در دفتر رهبري و شخص رهبر مرتبط است و به او گزارش مي دهد.

[ویرایش] پیوند به بیرون



نیروهای مسلح ایران  نمایشبحثویرایش  پرچم ایران
ارتش
نیروی زمینی | نیروی دریایی | نیروی هوایی
سپاه پاسداران
نیروی زمینی | نیروی دریایی | نیروی هوایی| نیروی مقاومت بسیج| نیروی قدس