مالت (کشور)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

به‌ مالتی: Repubblika ta' Malta
به‌ فارسی: جمهوری مالت
(پرچم مالت) (نشان ملی مالت)
نقشه جایگاه مالت در اروپا.
پایتخت والتا
زبان رسمی مالتی، انگلیسی
نوع حکومت جمهوری
رئیس‌جمهور ادوارد فنچ آدامی
نخست وزیر لورنس گونزی
مساحت 316 کیلومتر مربع (121 مایل مربع)

185مین کشور جهان

جمعیت 402,000 نفر (برآورد سال 2006)

174مین کشور جهان

تراکم جمعیت: 1,282 نفر در هر کیلومتر مربع

تاریخ استقلال 21 سپتامبر 1964

از بریتانیا

یکای پول لیره مالت (MTL)
شاخص توسه انسانی (HDI) (بالا)0.875

32مین کشور جهان

دامنه اینترنت mt.
پیش شماره تلفن 356+

جمهوری مالت کشوری جزیره‌ای در جنوب اروپا در دریای مدیترانه است. پایتخت آن والتا است.

فهرست مندرجات

[ویرایش] تاریخ

[ویرایش] فنیقی‌ها، کارتاژ و بیزانس

در حدود 800 سال پیش از میلاد مسیح، گروهی از مردمان فنیقی که سامی‌تبار بودند، از سرزمین مادری خود در خاور دریای مدیترانه به جزایر مالت کوچیدند. فنیقی‌ها بازرگانان و دریانوردانی حرفه‌ای بودند و جزایر مالت برایشان اهمیت بسیاری داشت چرا که در شبکهٔ بازرگانی آن‌ها و در میان فنیقیه، سیسیل و کارتاژ (مهاجرنشین فنیقی‌ها در شمال آفریقا) قرار گرفته بود. در سال 480 پیش از میلاد، مالت به بخشی از قلمرو کارتاژ تبدیل شد و تا سال 218 پیش از میلاد از آن کارتاژ بود.

کارتاژی‌ها در نخستین جنگ کارتاژ (پونیک) (241-264 پیش از میلاد)، از جزایر مالت به عنوان پایگاهی دریایی در برابر رومیان استفاده کردند، در دومین جنگ کارتاژ (201-218 پیش از میلاد) امپراتوری روم جزایر مالت را گشود و پس از شکست کامل کارتاژ و فتح آن به دست رومیان در جنگ سوم کارتاژ (146-149 پیش از میلاد)، جزایر مالت با فرستادن سفیرانی به رم اعلام استقلال کرد اما همچنان زمینه‌های فنیقی و کارتاژی خود را نگاه‌داشت.

در سال 60 میلادی، سنت پاول یکی از حواریون مسیح، به مالت سفر کرد. در مدت سه ماه اقامت او در این سرزمین، مردم مالت به مسیحیت گرویدند. مردم مالت یکی از کهن‌ترین ملت‌های مسیحی جهان به شمار می‌آیند.

در میانهٔ سده‌های چهارم و نهم میلادی، مالت بخشی از امپراتوری بیزانس بود.

[ویرایش] قرون وسطی

در سال 870 میلادی جزایر مالت به دست اعراب مسلمان فتح شد. از مهم‌ترین تأثیر اعراب بر این سرزمین، می‌توان به زبان رایج در مالت اشاره کرد که بسیار به عربی نزدیک است.

در سدهٔ یازدهم میلادی، گروهی از نورمن‌های اسکاندیناویایی‌تبار که به بخشهایی از باختر و جنوب اروپا تاخته بودند، به ایتالیا رسیدند و از همانجا به جزایر مالت دست اندازی کردند. حکومت نورمن‌ها بر مالت و سیسیل، یک سده به درازا انجامید.

[ویرایش] شوالیه‌های سنت جان

والتا، پایتخت مالت که به دست شوالیه‌های سنت جان بنا شد.
والتا، پایتخت مالت که به دست شوالیه‌های سنت جان بنا شد.

تا سدهٔ شانزدهم میلادی، جزایر مالت زیر نظر گروهی از فئودال‌ها (که کنت نشین مالت نامیده می‌شدند) اداره می‌شد. در سال 1530 میلادی، چارلز پنجم، فرمانروای امپراتوری مقدس روم در مرکز اروپا، جزایر مالت را به فرقه‌ای مسیحی بخشید که خود را شوالیه‌های سنت جان می‌نامیدند.

[ویرایش] ناپلئون و امپراتوری بریتانیا

در سال 1798 میلادی، ناپلئون بناپارت، جزایر مالت را فتح کرد و شوالیه‌های سنت جان را اخراج نمود. مردم مالت با پشتیبانی نیروهای بریتانیایی، بر فرانسویان شوریدند و در 1800 میلادی، مالت مستعمرهٔ بریتانیا گردید. نیروهای بریتانیایی در طول جنگ اول جهانی، از مالت به عنوان پایگاهی دریایی در برابر نیروهای متحدین استفاده کردند. در سال 1921، مالت به صورت یک دومینیون درآمد و پس از 43 سال، استقلال کامل خود را از بریتانیا در سال 1964 باز پس گرفت و به جمهوری تبدیل گشت، هرچند نیروهای دریایی بریتانیا تا اول آوریل سال 1979 در جزایر مالت ماندند.

[ویرایش] سیاست

حکومت مالت جمهوری و دارای یک مجلس قانونگذاری است که 65 نماینده دارد. رئیس‌جمهور آن، ادوارد فِنِچ آدامی است.

[ویرایش] تقسیمات کشوری

[ویرایش] جغرافیا

تالاب آبی در جزیره کومینو.
تالاب آبی در جزیره کومینو.

کشور مالت دربرگیرنده سه جزیره مسکونی به نام‌های مالت (Maltaگزو (Gozo)، و کومینو (Comino) و سه جزیره نامسکون کومینوتو (Cominotto) و فیلفلا (Filfla) و سنت پاول (St. Paul) است و در مرکز دریای مدیترانه قرار دارد. این جزایر روی‌هم‌رفته 316 کیلومتر مربع پهناوری دارند و در 93 کیلومتری جنوب جزیره سیسیل (ایتالیا)، 290 کیلومتری خاور تونس و 290 کیلومتری شمال لیبی قرار گرفته‌اند. بلندای این جزایر کم است و بلندترین نقطه آن که در کرانه‌های جنوب غربی جزیره اصلی مالت قرار گرفته، تازوتا (Ta'Zuta) نامیده می‌شود و 253 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. بلندترین نقطه جزیره گزو تادبیگی (Ta'Dbiegi) است و بلندای آن از سطح دریا، 190 متر می‌باشد.

[ویرایش] اقلیم و آب و هوا

خاک جزایر مالت معمولاً سنگلاخی و کم‌درخت است و در آن گیاه و سبزه کم می‌روید، اما خاک برخی از دره‌ها حاصلخیز است. تنها استثناء قابل توجه، جنگلهای بوسکت (Buskett) در کرانه‌های جنوبی هستند که در دره‌ای پرآب و در میان شمار زیادی تخته سنگ‌ قرار گرفته‌اند. در این جنگلها درختهای صنوبر و پرتغال می‌روید. آب و هوای مالت مدیترانه‌ای است، مالت زمستانهای معتدل و بارانی و تابستانهای گرم و خشک دارد.

[ویرایش] اقتصاد

بندرگاه والتا.
بندرگاه والتا.

اقتصاد این کشور وابسته به بازرگانی بین‌المللی، تولیدات (پارچه، میوه و سبزی، فرآورده‌های دامی)، صنایع کشتی‌سازی و لوازم الکترونیکی و جهانگردی است. واردات این کشور بیشتر شامل خوراک، نفت، خودرو و کالاهای مصرفی است. معادن سنگ آهک بیشترین درصد منابع طبیعی این کشور را شامل می‌شود. کشور مالت منابع انرژی طبیعی ندارد، اما در برابر آن دارای نیروی تولید فعال است. مالت مشکل کمبود آب دارد و تولید کنندگان صنایع غذایی مالت، تنها 20% نیاز غذایی کشور را پاسخگو هستند.

[ویرایش] جهانگردی

مالت دارای جاذبه‌های جهانگردی طبیعی به ویژه در سواحل و کرانه‌هاست و امروزه مهمانخانه‌های مجهزی در همهٔ جزایر مالت ساخته شده‌اند. بسیاری از مردم مالت به مسافرتهای خارجی می‌روند، هرچند که مالت بیشتر واردکنندهٔ صنعت جهانگردی است. نسبت جهانگردان مالتی به جهانگردان خارجی که به این کشور سفر می‌کنند، در حال کاهش است.

[ویرایش] مردم

بیشینهٔ مردم مالت از نژاد مالتی، از تبار سامی و آمیزه‌ای از فنیقی‌ها و کارتاژی‌ها [1] هستند و با اعراب خویشاوندی نزدیک دارند. اقلیتهایی از ایتالیایی‌ها، سیسیلی‌ها و اعراب نیز در این کشور زندگی می‌کنند.

[ویرایش] جمعیت شناسی

[ویرایش] زبان

نوشتار اصلی را بخوانید: زبان مالتی

دو زبان مالتی و انگلیسی زبانهای رسمی کشور هستند. زبان مالتی از خانواده زبان‌های آفریقایی-آسیایی و از شاخه زبان‌های سامی است و با زبان عربی خویشاوندی دارد، هرچند که وامواژه‌های بسیاری از گویش‌های ایتالیایی به ویژه سیسیلی (و به تازگی از انگلیسی) وارد این زبان شده‌اند. زبان مالتی با نویسهٔ لاتینی نوشته می‌شود.

[ویرایش] دین

98% مردم مالت پیرو آئین کاتولیک رم هستند.

[ویرایش] فرهنگ

[ویرایش] سنت‌های فرهنگی

فرهنگ و سنت‌های مالت آمیزه‌ای از سنت‌های فنیقی و کارتاژی، ایتالیایی، اسپانیایی، عربی و انگلیسی است.

ایوانهای چوبی خانه‌های والتا، برگرفته از معماری اسپانیا.
ایوانهای چوبی خانه‌های والتا، برگرفته از معماری اسپانیا.

[ویرایش] اسپانیا

از تأثیرات فرهنگ اسپانیایی، می‌توان به وجود گیتار در موسیقی محلی مالت و ایوانهای چوبی برگرفته از معماری سنتی اسپانیا اشاره کرد.

[ویرایش] ایتالیا

جشن‌های محلی مالت، به ویژه جشن‌های عروسی و کریسمس، شباهت بسیاری به جشن‌های مردم جنوب ایتالیا دارد.

[ویرایش] آموزش

[ویرایش] رسانه‌های گروهی

[ویرایش] برگرفته از

  • عبدالحسین سعیدیان، اطلاعات عمومی، نشر علم، بهار 75.
  • Carolyn Bain,Malta & Gozo, Published by Lonely Planet, 2004, ISBN 174059178X, Google Books.
  • Prager, The Maltese Cross: A Strategic History of Malta, Greenwood Publishing Group, 2006, ISBN 0313323291, page 17-19, Google Books.
  • James B. Minahan, Greenwood Press, 2000, One Europe, Many Nations: A Historical Dictionary of European National Groups, ISBN 0313309841, Page 450, Google Books.
  • Wikipedia, the Free Encyclopedia.




کشورهای اتحادیه اروپا
آلمان | اتریش | اسپانیا | استونی | اسلوواکی | اسلوونی | ایتالیا | ایرلند | بلژیک | بلغارستان | بریتانیا | پرتغال | چک | دانمارک | رومانی | سوئد | فرانسه | فنلاند | قبرس | لاتویا | لهستان | لوکزامبورگ | لیتوانی | مالت | مجارستان | هلند | یونان


این نوشتار خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.