کاپا (فرهنگ توده)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

نقاشی کاپا
نقاشی کاپا

کاپّا (کانجی 河童 هیراگانا かっぱ ، کاتاکانا カッパ) به معنی جن آب ، جانور افسانه‌ای است . این جانور نوعی جن آب در فولکلور ژاپنی است . در دیانت شنتو کاپا خدائی از خدایان آب سویجین 水神 به شمار می‌آید .


[ویرایش] شکل

نقاشی کاپا از کتاب گازو هیاکی یاکو
نقاشی کاپا از کتاب گازو هیاکی یاکو

بیشتر نقاشی‌ها و نمایش‌ها کاپا را به صورت جانوری در حجم کودک و دارای اندام شبیه آدمیزاد مصور می‌کنند ، ولی اندامش نزدیکتر به شکل میمون یا قورباغه است . بعضی نقاشی‌ها صورت آن را شبیه به میمون ، و بعضی آن را نوک دار شبیه لاک پشت ، یا شبیه به مرغابی مصور می‌کنند . معمولا کاپا در نقاشی‌ها دارای کاسه‌ای کلفت (مانند کاسهٔ لاک پشت) و پوستی پولک دار می‌آید . رنگ پوست آن از سبز تا زرد تا آبی تغییر می‌یابد .

کاپا ساکن تالاب‌ها و رودخانه‌های ژاپن است ودارای ویژگی‌های گوناگونی است که برای سکونت در آب کمکش می‌دهند ، همانند دست و پای پرده دار . گاهی گفته می‌شود که کاپا مثل ماهی حس بوئیدن دارد ، و البته می‌تواند مثل آن در آب شنا کند .

برجسته ترین ویژگی کاپا تورفتگی پر از آب در سر اوست . این حفره را موی کوتاه (مانند آرایش موی پسر بچه‌ها) را احاطه می‌کند . راز نیروی عظیم کاپا در این آب موجود در حفرهٔ سر نهفته‌است ، و هنگامی که کسی مواجه با کاپا می‌شود می‌تواند از این عیب استفاده کند . کاپا دارای حس لیاقت وسلیقهٔ عمیقی است ، و بدینسان اگر کسی به او درود بگوید ، وی ناچار به خم شدن ( شیوهٔ درود ژاپنی‌ها) می‌شود و آب موجود در حفره اش می‌ریزد حتی در حالی که بداند که در نتیجه نیروی عظیمش را از دست خواهد داد . پس از ریختن آب کاپا به صورتی ضعیف می‌شود که حتی ممکن است که بمیرد . هرچند در داستان‌های دیگر آمده‌است که‌ای آب موجود در حفره برای این است که کاپا بتواند در خشکی حرکت کند ، و هنگامی که آبش خشک می‌شود دیگر توانائی جنبش را از دست می‌دهد .

[ویرایش] رفتار و سلوک

تابلوهای هشدار دهندهٔ کودکان از خطر کاپا
تابلوهای هشدار دهندهٔ کودکان از خطر کاپا

کاپا آشوبگر بدجنسی است . شوخی‌هایش از شوخی‌های ساده گرفته (مانند اخراج باد شکم و بدن خانمها را دیدن) تا رفتار‌های جدّی و بسیار بد می‌رسد (مانند دزدی محصولات، بچه دزدی کردن ، یا تجاوز جنسی به زنان). در حقیقت ، کودکان از محبوب‌ترین غذاهای کاپا‌های پرخور هستند , و با خوردن آدمهای بالغ هم اشکالی ندارند . آنها روده‌ها ، خون و جگر طعمه‌شان را با مکیدن از راه سوراخ کون می‌خورند .

تا امروز در بعضی از روستاها و شهرهای ژاپن تابلو‌هائی هشدار دهنده از خطر کاپا پیدا می‌شود . گفته می‌شود که کاپا از آتش می‌ترسد ، و برای همین است که بعضی روستاها سالانه جشنی برپا می‌کنند که در آن از آتش بازی استفاده می‌کنند تا دیوها را برانند .

شوگی: شطرنج ژاپنی
شوگی: شطرنج ژاپنی

هر آینه ،کاپا‌ها تماما با انسان دشمن نیستند . آنها دربارهٔ تمدن بشری کنجکاو هستند و به آسانی با زبان ژاپنی سخن می‌گویند و آن را می‌فهمند . کاپا‌ها گاهی اگر با کسی روبرو شوند , از وی طلب می‌کنند که سومو یا شطرنج ژاپنی با ایشان بازی کند . کاپا حتی ممکن است که با انسان دوست شود (البته در مقابل هدیه وبالخصوص خیار ! محبوب‌ترین خوراک پس از کودکان !) . بعضی اوقات قبل از شنا در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها ، والدین نام خود و فرزندانشان را بر خیار می‌نویسند و آن را در آب می‌اندازند تا کاپا ها آرام شوند و آنان در آب ایمن باشند .

پس از دوست شدن با کاپا ، وی در کارهای زیادی آدمیزاد را کمک می‌دهد ، مانند آبیاری زمین . علاوه بر آن ، کاپا‌ها در پرشکی بسیار دانا هستند و حتی گفته می‌شود که آنها شکسته بندی استخوان را به آدمیزاد یاد دادند . به علت این کردار‌های نیک ، بعضی معابد برای عبادت بالخصوص کاپا‌های مفید پیدا می‌شود . اضافه بر آن , کاپا را می‌توان برای کمک گول زد . به علت حس لیاقت وسلیقهٔ عمیقی که کاپا دارد ، اگر کسی توانست از وی قول بگیرد که کمکش دهد ، کاپا سوگند و قولش را نخواهد شکست و ناچار به وعده‌اش عمل خواهد کرد .


[ویرایش] منبع