طبرستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

طبرستان به بخشی از سرزمین‌های میان کوههای البرز و دریای خزر اطلاق می‌شده‌است و از لحاظ جغرافیایی شامل بخش‌هایی از استان‌های مازندران و گلستان می‌شده‌است. از قرن دهم نام مازندران بر این سرزمین گذاشته شد. تا پیش از آن مازندران سرزمینی نیمه‌اساطیری محسوب می‌شد که در شاهنامه و دیگر حماسه‌ها و اساطیر ایران نامش رفته بود. اما طبرستان همیشه خطه‌ای تاریخی محسوب می‌شد‌است.[۱] موقعیت جغرافیایی این سرزمین که میان کوه و دریا واقع شده بود و دشواری دسترسی، آن را تبدیل به آخرین سنگرهای مقاومت ایرانیان در مقابل مهاجمان خارجی بدل ساخته بود. برای مثال تا بیش از یک سده پس از تازش تازیان بازماندگان ساسانیان در طبرستان با عنوان اسپهبدان طبرستان فرمان می‌راندند. منسوب به طبرستان را طبری می‌خوانند. طبرستان طبرستان یک ناحیه از دشت گرگان تا غرب مازندران می باشد .که مرکز آن در دوران علویان آمل میباشد.که در آن زمان آبادی وشهر بزرگی بوده که حتی امروزه شهر آمل را بخشی از شهر آمل بزرگ میدانند پس از حمله مغولها این شهر به کلی نابود شده وشهر آمل در شمال آمل بزرگ تاسیس شده و بعد از آن ساری به عنوان مرکز طبرستان انتخاب شد اما نتوانست آن عظمت طبرستان را دوباره برگرداند.و به تدریج مازنی ها که در بخشی از گرگان زندگی میکردند با تسلط بر طبرستان سبب تغییر نام این ناحیه بزرگ شده و با این کار علاوه بر از دست دادن استقلال این ناحیه سبب تغییر هویت آن شده اند که نمونه های آن امروز این میباشد که ایرانیان مازندرانیان را از نژاد گیلک میداندو آنها را مازنی نمیدانند.اماآنها طبری هستند با جداشدن ناحیه گرگان در تقسیمات کشوری ایران این قضیه سبب از بین رفت طبرستان گردید

[ویرایش] منابع

  • مینوی، مجتبی. «دیباچه». مجتبی مینوی و صادق هدایتمازیار. تهران: انتشارات جاویدان، تابستان ۲۵۳۶.
  • کسروی، احمد. «تواریخ طبرستان و یادداشت‌های ما». کاروند کسروی. مجموعهٔ ۷۸ رساله و گفتار از احمد کسروی. به کوشش یحیاء ذکاء. تهران: کتابهای جیبی: فرانکلین، ۱۳۵۲.