اسحاق رابین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

اسحاق رابین
اسحاق رابین
زمینه فعالیت دو دوره نخست وزیر اسرائیل، فرمانده ستاد کل فرماندهی و عملیات نیروهای دفاعی اسرائیل و وزیر دفاع اسرائیل.
تولد ۱ مارس ۱۹۲۲
اورشلیم، فلسطین تحت قیومیت بریتانیا (اکنون اسرائیل)
مرگ ۴ نوامبر ۱۹۹۵
تل‌آویو، اسرائیل



اسحاق رابین (در عبری: יצחק רבין) (متولد ۱ مارس ۱۹۲۲ - وفات ۴ نوامبر ۱۹۹۵) سیاستمدار و ژنرال اسرائیلی بود. وی پنجمین نخست وزیر کشور اسرائیل بود که دو بار به مقام نخست وزیری اسرائیل (از ۱۹۷۴ تا ۱۹۷۷ و از ۱۹۹۲ تا زمان ترور شدنش در سال ۱۹۹۵) برگزیده شده بود. در سال ۱۹۹۴ و به خاطر تلاشش در دستیابی به صلحی جامع و به رسمیت شناختن کشور خودگردان فلسطینی و موفقیت در به ثمر رساندن پیمان اسلو به همراه یاسر عرفات و شیمون پرز موفق به دریافت جایزه صلح نوبل گردید. ميانه‌روی‌های رابين و تلاشش برای صلحی جامع با فلسطینی‌ها در دور دوم نخست وزيری‌اش، با مخالف گسترده افراطگرایان اسرائیلی روبرو بود و سرانجام در تاریخ ۴ نوامبر ۱۹۹۵ به دست جوانی ۲۵ ساله به نام ایگال عمیر در شهر تل‌آویو ترور شد. وی تنها نخست وزير اسرائيلی است که به قتل رسيده است.


فهرست مندرجات

[ویرایش] اوایل زندگی

اسحاق رابین اولين نخست وزير اسرائيل بود که محل تولدش فلسطین تحت قیومیت بریتانیا بود. او در خانواده‌ای صهیونیست که از یهودیان مهاجر اوکراینی بودند، در شهر اورشلیم بدنیا آمد. بسیار جوان بود که به سازمان نظامی هاگانا پیوست. هاگانا گروهی شبه نظامی و زير زمينی بود که بعدها منشا تاسیس نیروهای دفاعی اسرائیل شد.

[ویرایش] زندگی خانوادگی

لی رابین به همراه فرزندانش در کنار بیل و هیلاری کلینتون در کنار مزار اسحاق رابین.
لی رابین به همراه فرزندانش در کنار بیل و هیلاری کلینتون در کنار مزار اسحاق رابین.

رابین در سال ۱۹۴۸ میلادی و در گرماگرم جنگ استقلال اسرائیل با یک زن یهودی‌الاصل آلمانی که به تنهایی به اسرائیل مهاجرت کرده بود به نام لی رابین (nee Schlossberg) ازدواج کرد. در آنزمان لی خبرنگار یک روزنامه محلی اسرائیلی به نام پالماچ بود. آنها در طول زندگی مشترک‌شان دارای دو فرزند به نامهای دالیا و یووال شدند. پس از ترور اسحاق رابین، دخترش دالیا وارد زندگی سیاسی شد و در سال ۲۰۰۱ میلادی به مقام قائم مقامی وزارت دفاع اسرائیل منصوب شد.

لی رابین در سال ۲۰۰۰ میلادی و بر اثر ابتلا به سرطان ریه در شهر پتاه تکفا در اسرائیل درگذشت.

[ویرایش] زندگی نظامی

در سال ۱۹۴۱ و در حالی که بسیار جوان بود، به شاخه نظامی هاگانا پیوست. وی با نشان دادن شجاعت و اجرای عملیات‌های موفق توانست تا در سال ۱۹۴۷ به مقام فرماندهی کل عملیات‌های هاگانا ارتقا درجه پیدا کند.

وی پس ار تشکیل نیروهای دفاعی اسرائیل به ارتش اسرائیل پیوست و در مدت کوتاهی به مدارج عالی نظامی رسید. وی تنها ۳۲ سال داشت که به درجه سرلشگری (אלוף) نایل آمد. در سن ۴۰ سالگی با درجه سپهبدی به بالاترین درجه در ارتش اسرائیل دست یافت و به درجه راوآلوف (רב-אלוף) و فرماندهی ستاد کل ارتش اسرائيل نایل آمد. در اين مقام بود که فرماندهی جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل را در کنار ژنرال موشه دایان، وزیر دفاع وقت بر عهده داشت. رابین سرانجام پس از ۲۶ سال خدمت در نیروهای دفاعی اسرائیل و در سال ۱۹۶۸ لباس نظامیان را از تن بدر کرد و جامه سیاستمداران را پوشید.

[ویرایش] مقامات کشوری

سفارت اسرائيل در واشنگتن نخستين شغل غير نظامی او در عرصه سیاسی اسرائیل بود که تا سال ۱۹۷۳ میلادی ادامه داشت. او که از اعضای رده بالای حزب اتحاد بود، با بازگشت به اسرائيل به کنست (پارلمان اسرائیل) راه یافت و مقام وزارت کار دولت گُلدا مایر را در اختيار گرفت. يک سال بعد زمانی که ماير از نخست وزيری کناره گرفت، رابین به عنوان رهبر جدید حزب برگزيده شد و به عنوان پنجمین نخست وزير اسرائیل قدرت را در دست گرفت.

[ویرایش] اولین دور نخست وزیری

گروگانگیری مسافران اسرائیلی هواپیمای ایرفرانس در فرودگاه بین‌المللی انتبه در اوگاندا در سال ۱۹۷۶ و عملیلت نجات گروگانان، نخستین چالش جدی وی در مقام نخست وزیری کشور اسرائیل بود. به دستور او نيروهای تکاوری یگان ویژه سایرت متکل برای آزادسازی گروگانها، با پوشش مخفیانه به داخل خاک اوگاندای تحت حکومت ديکتاتوری ایدی امین رفتند و در طی عميلاتی چریکی که به «عملیات انتبه» مشهور شد، بیش از صد گروگان اسرائیلی را آزاد کرده و به خاک اسرائیل بازگرداندند.

با قدرت گرفتن گروه‌های راستگرای مخالف حزب کارگر در اوايل دهه ۱۹۷۰، قدرت سیاسی اسحاق رابين رو به افول گذاشت و نهايتا اتهام فساد مالی و کشف مبلغ هنگفتی که در حساب خارجی همسرش که در بانکی در آمریکا قرار داشت، وی را مجبور به استعفا کرد و مناخیم بگین رهبر حزب مخالف و راستگرای لیکود (برای نخستين بار) دولت بعدی را تشکیل داد.

[ویرایش] وزارت دفاع

وی پس از استعفا از مقام نخست وزیری، همچنان به عنوان عضو کنست (پارلمان اسرائیل) در صحنه سیاسی حضور داشت و ریاست دو کمیته مهم سیاست خارجی و دفاع را در کنست اسرائیل برعهده داشت. وی در فاصله سال‌های ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۴ به عنوان وزیر دفاع اسرائیل در دولت‌های ائتلافی اسحاق شامین و شیمون پرز برگزیده شد.

وقتی وی سکان‌ هدایت وزارت دفاع اسرائیل را در دست گرفت، وقتی بود که نیروهای ارتش اسرائیل در عمق خاک لبنان مشغول جنگ با نیروهای لبنانی بودند. رابین دستور داد تا نیروها به مرز لبنان بازگردند و «منطقه امن امنیتی» را در طرف مرز لبنانی برقرار ساخت. وی دستور حمایت از «ارتش جنوب لبنان» (فالانژهای جنوب لبنان) را که متشکل از شبه‌نظامیان مسیحی لبنانی بود را صادر کرد. بدین ترتیب ارتش جنوب لبنان و تکاوران نیروهای دفاعی اسرائیل در خط مرزی جنوب لبنان با اسرائیل مستقر شدند و مسئولیت حفاظت از «منطقه امن امنیتی» را در دست گرفتند.

[ویرایش] دومین دور نخست وزیری

اسحاق رابین، بیل کلینتون و یاسر عرفات در مراسم امضای توافق اسلو در تاریخ ۱۳ سپتامبر ۱۹۹۳.
اسحاق رابین، بیل کلینتون و یاسر عرفات در مراسم امضای توافق اسلو در تاریخ ۱۳ سپتامبر ۱۹۹۳.

حزب میانه‌روی کارگر در سال ۱۹۹۲ دچار تحولات داخلی مثبتی شد و اسحاق رابين رهبری حزب کارگر را در دست گرفت. چند ماه بعد، پیروزی حزب کارگر در انتخابات عمومی اسرائیل بار ديگر او را به عنوان نخست وزير مامور به تشکیل کابينه کرد.

مهمترين رویداد سیاسی اسرائیل در دور دوم نخست وزیری او عقد پیمان اسلو بود که به موجب آن حق ایجاد تشکیلات خودگردان فلسطینی در نوار غزه و کرانه باختری به فلسطینی‌ها داده شد.

اسحاق رابین در سال ۱۹۹۴ به همراه وزير خارجه اسرائيل شیمون پرز و یاسر عرفات رهبر فلسطينيان که نقش‌های اصلی پیمان اسلو را بازی می‌کردند، به جایزه صلح نوبل دست یافتند.

در دوره دوم نخست وزیری وی بود که پیمان صلح با اردن به امضا رسید و اسرائيل روابطش را با کشورهای عربی ديگری بجز مصر عادی کرد.

[ویرایش] ترور و میراث رابین

همکنون بنای یادبودی در مکانی که اسحاق رابین درآنجا ترور گردید، ساخته شده است.
همکنون بنای یادبودی در مکانی که اسحاق رابین درآنجا ترور گردید، ساخته شده است.
مزار اسحاق رابین و همسرش لی رابین در تپه هرزل.
مزار اسحاق رابین و همسرش لی رابین در تپه هرزل.

در داخل جامعه اسرائیل، بسیاری وی را به عنوان یک «قهرمان صلح» برای نقشش در انعقاد پیمان صلح با فلسطینیان و گروه‌های افراطگرای اسرائیلی وی را با عنوان «خائن» به آرمان «اسرائیل بزرگ» معرفی میکردند. اما در جامعه بین‌المللی از وی به عنوان فردی شجاع و طرفدار صلح جامع با فلسطینیان یاد میشد.[۱]

ميانه‌روی‌های رابين و تلاشش برای صلحی جامع با فلسطینی‌ها در دور دوم نخست وزيری‌اش، باعث شد تا نهایتا در تاریخ ۴ نوامبر ۱۹۹۵ به دست يک دانشجوی تندروی ۲۵ ساله به نام ایگال عمیر در شهر تل‌آویو ترور شود.

ماجراهای فراوانی در حاشيه ترور اسحاق رابين به وجود آمد. شایعات در مورد نحوه رسيدگی و روند درمانی او پس از انتقال به بيمارستان منجر به درخواست انجام تحقيقات رسمی شد. برخی از هواداران و نزديکان آقای رابين بر اين باور بودند که مسئولين بيمارستان ایچیلوف تل‌آویو، در انجام عمليات درمانی کوتاهی کرده و موجبات مرگ وی را از قصد فراهم آورده بودند.

جامعه اسرائیل با شنیدن خبر مرگ اسحاق رابین به شدت متاثر شد، بطوری که صدها هزار اسرائیلی با تجمع در مقابل مکانی که اسحاق رابین در آنجا به قتل رسید بطور خودجوش گردآمدند و با روشن کردن شمع و خواندن اشعار صلح به سوگواری وی مشغول شدند. در پی اعلام خبر ترور وی در اسرائیل اعزای عمومی اعلام شد. بسیاری از رهبران جهان در مراسم خاکسپاری اسحاق رابین شرکت کردند. از آنجمله میتوان به بیل کلینتون رئیس جمهور وقت ایالات متحده آمریکا، حسنی مبارک رئیس جمهور مصر، حسین پادشاه اردن و بسیاری دیگر از روئسای جمهور و نخست وزیران کشورهای مختلف جهان اشاره کرد.

دولت اسرائیل میدانی را که اسحاق رابین درآنجا ترور شد را به میدان رابین تغییر نام داد و بنای یادبودی، در همان نقطه‌ای که اسحاق رابین درآنجا ترور گردید ساخته شد. پس از مرگ وی، بسیاری از خیابانها و مکانهای عمومی به افتخار وی دوباره نامگذاری شد. وی در تپه هرزل به خاک سپرده شد. پس از مرگ همسرش لی رابین در سال ۲۰۰۰ میلادی و بر اثر ابتلا به سرطان ریه، جسد وی در کنار همسرش اسحاق رابین به خاک سپرده شد.

[ویرایش] کتاب‌های تحقیقی

فهرست کتابهای تحقیقی که توسط محققان و اعضای نزدیک خانواده رابین درمورد زندگی و اقدامات وی به زبان انگلیسی نوشته شده‌اند.

[ویرایش] مراجع

  1. ده سال از ترور اسحاق رابين گذشت (بی‌بی‌سی فارسی)

[ویرایش] منابع