مقطعنگاری رایانهای
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
مقطعنگاری (توموگرافی) رایانهای (Computed Tomography) روشی نوین است که در علوم تشخیصی در فیزیک پزشکی کاربرد تحقیقاتی و درمانی فراوانی دارد.
دستگاه متداولی که این روش را جهت تصویر برداری به کار می برد سی تی اسکن نام دارد و متشکل از تعداد انبوهی آشکار ساز کوچک از نوع شمارنده درخششی (Scintillator) است که بصورت چندین ردیف در یک حلقه (gantry) درون دستگاه قرار داده شده اند. اینها پرتوهای ایکس عبوری از درون بدن بیمار را آشکار سازی میکنند. سپس سیگنالهای دریافت شده بتوسط الگوریتم های مخصوصی همانند از نوع بازتابی (backprojection) تصویر را باز سازی میکنند. سیر تکاملی این دستگاهها اغلب در هفت نسل توسعه (generation) بررسی میشود.
سی تی اسکن اول بار در اوایل دههٔ ۱۹۷۰ بتوسط گودفری هاونسفیلد اختراع گشت[۱] که منجر به جایزه ی نوبل پزشکی در سال ۱۹۷۹ گردید. شماره های سی تی را به افتخار وی واحد هاونسفیلد (Hounsfield units) نام گذاری کرده اند. شماره های سی تی ضرایبی هستند که به رایانه اجازه میدهند داده ها بصورت یک تصویر با جدول خاکستری و بر طبق رابطه ی ذیل[۲] محاسبه و نمایش داده شود:

که در اینجا:
- K ضریب بزرگسازی بوده و در واحد های فعلی سی تی, ارزش برابر 1000 دارد
ضریب تخفیف خطی آب- μX ضریب تخفیف خطی پیکسل است
امروزه دستگاههای سی تی اسکن در بیمارستانها در سرتاسر دنیا (از جمله در ایران) کاربرد وسیع دارند[۳], و اخیرا این دستگاهها با پت اسکن بصورت ترکیبی (PET/CT fusion) وارد بازار شدهاند.
|
شماتیک چگونگی اخذ تصویر در نسل ششم[۴] این دستگاهها که در آن از روش پیچشی (helical) استفاده میشود |
نتیجهٔ ترکیب سیستمهای پت اسکن و سی تی اسکن تصویر آناتومی + متابولیکی بالا میباشد. |
نمونه ی تصویر برشی سی تی اسکن از دستگاه گوارش |
[ویرایش] جُستارهای وابسته
[ویرایش] منابع
- ↑ http://www.providence.org/alaska/imaging/ct.htm
- ↑ فیزیک رادیولوژی تشخیصی کریستینسن. ترجمه دکتر بهمن محتشمی. مرکز پخش اشارت. p.312
- ↑ فنون تخصصی: رادیولوژی, سی تی اسکن, ام آر آی, و پزشکی هسته ای. فضل اله تورچیان. انتشارات نور دانش. ۱۳۸۲
- ↑ Bushberg, et al. The Essential Physics of Medical Imaging, 2002, p.336-7

