میمند

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

میمند فارس شهری است در بخش میمند از توابع شهرستان فیروزآباد استان فارس در جنوب ایران.

مسافت این شهر از مرکز استان فارس (شیراز) ۹۵ کیلومتر بوده و تا شهر فیروزآباد ۶۵ کیلومتر است.

ميمند در صد كيلومتري جنوب شيراز واقع شده است.اين بخش در آخرين مناطق پيشرفتگي ارتفاعات زاگرس در منطقه گرم و خشك جنوب قرار گرفته و موقعيت مذكور باعث شده است تا ميمند داراي آب و هوايي معتدل و نسبت به مناطق همجوار خنك تر باشد. ميمند در جلگه ميان دو رشته كوه نسبتا بلند از سلسله جبال زاگرس به نامهاي سپيدار و پادنا (ميمند) كه بصورت دو رشته با جهت شمال غربي و جنوب شرقي كشيده شده اند، قرار گرفته است. كوه سپيدار در طرف شمال شهر ميمند قرار دارد و دنباله كوه سبزپوشان شيراز است كه داراي جنگل و منابع طبيعي فراواني است و ارتفاع قله آن متر مي‌باشد. در قسمت جنوب و جنوب شرقي ميمند كوه پادنا (در اصطلاح محلي پيدنو و در فرهنگهاي جغرافيايي ميمند نيز گفته مي‌شود) قرار دارد كه ارتفاع قله آن متر مي‌باشد. در غرب نيز كوه كم ارتفاعي به نام قلات وجود دارد كه از سيرزجان خواجه‌اي تا ميمند به موازات پادنا قرار گرفته است. از مشرق نيز به خرمن كوه (يا كوه سور) كه از ميمند به شكل يك نيم دايره ديده مي شود متصل است.


اطراف شهر ميمند را باغهاي و مزارع فراگرفته است كه در تمام فصلها زيبايي و شكوه خاصي به شهر مي بخشند. پوشش گياهي جنگلهاي كوهستاني بيشتر پسته كوهي (بنه) و بادام كوهي (اهلوك) مي باشد. آب و هواي ميمند از نوع معتدل كوهستاني است. از اواخر اسفند تا اواسط خرداد هواي معتدل بهاري و مطبوع است و از اين زمان رو به گرمي مي رود. تابستانهاي نسبتا معتدل و خشك و پاييز و زمستانها معتدل مرطوب مي باشد. حداكثر دما بيشتر در مردادماه و حداقل دما در بهمن ماه رخ ميدهد. بيشترين بارش فصلي نيز در بهمن ماه است و ميانگين بارندگي سالانه به ميزان 450 ميليمتر است كه در ارتفاعات بيشتر به صورت برف مي‌باشد.

در تقسيمات كشوري بخش ميمند يكي از بخشهاي شهرستان فيروزآباد و در محدوده بين بخشهاي كوار و كوهمره شهرستان شيراز، خفر و سيمكان شهرستان جهرم، و بخش مركزي شهرستان فيروزآباد واقع شده است. اين بخش شامل يك شهر به نام ميمند و 3 دهستان به نامهاي خواجه‌اي، پرزيتون و دادنجان و تعداد 34 روستا و آبادي مي باشد كه برخي از آنها عبارتنداز: كوشك سرتنگ، چاربيد، صحراسفيد، گنك، آبگل، افرا، اميرسالار، تركسلويه، تنگريز، بنه خفرك، مرادآباد، اسماعيل آباد، جوكان، زنجيران، موك، سريزجان، دارنجان، مرجان



طول جغرافيائي 45/52 شرقي عرض جغرافيائي 52/28 شمالي ارتفاع از سطح دريا 1545 متر در شهر ميمند كه در كوههاي اطراف تا 3200 متر مي رسد. جمعيت بالغ بر40000 نفر وسعت بخش 3/1942 كيلومتر مربع

تاریخ

ميمند شهري تاريخي است و قدمت آن براساس مدارك و بناهاي تاريخي بر جاي مانده به چند هزار سال مي رسد. در زمان ساسانيان سرزمين پارس كه مقر اصلي حكومت بوده است به پنج ولايت يا كوره(خُرٌه) تقسيم شده كه هر كوره در واقع مجموعه‌اي از شهرهاي يك مسير است كه به مركز حكومت مي رسد. ولايت اردشيرخوره يكي از مهمترين كوره‌هاي پنجگانه فارس بود كه در مسير شيراز تا درياي پارس و جزاير جنوبي قرار داشته و از آنجا مسير مهم ديگري از كيش و قشم به هند و سرانديب (سريلانكا كنوني) برقرار بوده است.

نام ميمند در منابع جغرافيايي تاريخي سده هاي نخستين اسلام بعنوان يكي از نواحي كوره اردشير فراوان مشاهده مي شود. آنچه در اغلب اين منابع تكرار شده اين است كه: ميمند شهري است كوچك در ناحيه گرمسير فارس با هواي معتدل. داراي آب روان و انواع ميوه. محصول عمده آن انگور و گلاب. شغل مردم بيشتر پيشه‌وري و توليد گلاب و عطريات.داراي كاروانسرا و مسجد جامع و مردمي بصلاح.

از قديمي ترين نوشته‌هاي جغرافيايي در اين مورد در كتاب صورالاقليم نوشته ابوزيد سهل بلخي (322 هـ ق) از ميمند بعنوان يكي از نواحي اردشيرخوره نام برده است كه در مسير عبور شاهراه مهمي قرار داشته است. و همچنين گويد: . . . گلاب پارس از آن خيزد و به بدريابار و حجاز و يمن و شام و مصرو مغرب و خراسان برند . . . ابن بلخي مي نويسد: اسكندر چون مي خواست شهر‏ ‎ گور (جور) را غرق سازد آب رودخانه را به طرف صحراي ميمند منحرف كرد همچنين حمدالله مستوفي در كتاب نزهة القلوب و اصطخري در المسالك و الممالك باز درباره مسير شيراز تا كيش (كوره اردشير) از ميمند بعنوان يكي از نواحي و يكي از ايستگاههاي مسافران نام ميبرد.

به هر حال در آن زمان ميمند بر سر يك شاهراه تجاري مهم از شيراز به بنادر و جزايرجنوبي و از آنجا به هند قرار داشته است و داراي كاروانسرا و بازار مهمي بوره است. پس از تغيير مسير شاهراه فوق به، از اهميت اقتصادي ميمند كاسته شد اما همچنان شهرت خود را بعنوان شهري زيبا و فرهنگي و صاحب توليدات متنوع بويژه عطر و گلاب، حفظ نمود.

اوژن فلاندن جهانگرد مشهور فرانسوي در سال 1841 ميلادي (1257هـ ق) با اين كه در يك زمستان سخت از ميمند گذر كرده است، از مزارع و باغها و بناهاي زيبا و مردمان باصفا و آزاد ميمند تعريف نموده و مي نويسد: « . . . اين شهر كوچك در ايران نادر و بلكه منحصر بفرد است . . .»


وضعيت كشاورزي

به علت محدوديت شديد در منابع آبي منطقه، بيشتر اراضي ميمند به صورت ديم زراعت مي گردد. كشتهاي آبي از طريق چشمه هاي موجود و بعلاوه در قديم بوسيله تعداد زيادي قنات و هم اكنون از طريق چاه و تلمبه هاي كشاورزي انجام مي شود. متاسفانه به دليل خشكسالي هاي متوالي و برداشت بي رويه در حوزه آبهاي زيرزميني اكثر چشمه ها و قناتها از بين رفته يا دچار كم آبي شده اند. مجصولات كشاورزي ميمند عبارتند از: گندم، جو، حبوبات، بادام، گردو، انگور، سيب، انار، زردآلو، عسل، گلاب و ساير عرقهاي گياهي نام ميمند از دو جزء مي + مند تشكيل شده و بطور كلي به معناي محلي است كه داراي انگور است.هم اكنون نيز باغستانهاي انگور زيادي در ميمند وجود دارد كه بعد از گلاب و عرقيات از توليدات عمده آن مي‌باشد. گلابگيري و عرقياتگيري از زمانهاي بسيار قديم در ميمند رواج داشته است كه هم اكنون نيز به دو روش سنتي و صنعتي رايج است.


باغات ميمند با سطحي بالغ بر 5000 هكتار و داراي شرايط فصل كشاورزي منحصر يكي از مناطق مهم معتدل سرد استان است. عمده محصولات اين مناطق عبارتند از انگور، انار، سيب، گل سرخ، گل نسترن، گردو و بادام، انجير كه اكثراً در دهستانها و روستاهاي بخش و شهر ميمند قرار دارند. عمده ترين گونه هاي گياهي ميمند در مراتع كوهستاني و جنگلي را محصولات بنه- بادام- كهكم- زيتون- ارژن- سقز(كيالك) زالزالك- انجير- آلبالو وحشي- كلختك- كنار- بنگرو- ارس- خوشك- ريش بز- كنگر- شبدر- يونجه- جاشير- گاوزبان- شاطره- كاهو و زنبق وحشي- اسپند- لاله كوهي- پياز و كرفس وحشي- بومارزان(سرزرد) شيبو و شنبليله- گل بنفشه و .. تشكيل مي دهند.

وضعيت صنايع

به دليل در محروميت نگه داشتن منطقه و اينكه محور فعاليت مردم حول فعاليتهاي كشاورزي و دامپروري مي باشد، اين منطقه از وجود صنايع چشمگيري برخوردار نبوده و صنايع موجود عبارتند واحد كارخانه صنعتي توليد عرقيات (گلاب) ، واحد كارگاه توليدي سنتي انواع عرقيات و چند كارگاه پنيرسازي و ماست بندي ، و كارگاه زنبورداري و توليد و بسته بندي عسل در كنار گلابگيري و براي ظروف گلاب و عرقها صنعت شيشه گري نيز داير بوده است كه در حال حاضر صرفا بصورت توليد صنايع دستي فعال است.


وضعيت دامپروري

در ميمند، پرورش گاو و گوسفند از ديرباز رواج داشته و در كنار كشاورزي شغل اكثري مردم شهرستان را شامل مي شود. در حوزه تحت پوشش اين شهرستان علاوه بر اكثر روستائيان، جامعه عشايري سيار و نيمه سيار نيز اقدام به پرورش و نگهداري دام مي نمايند كه اكثراً نيز بصورت سنتي مي باشد و با توجه به وضعيت مراتع كه اغلب كوهستاني بوده و همچنين وجود پسچراي زراعت به مقدار زياد مساعد در پرورش گوسفند به شمار مي رود. در اين منطقه به جز پرورش گوسفند نسبت به پرورش گاو و گوساله، زنبور عسل نيز اقدام مي گردد. تعداد دام موجود در شهرستان به 000/500 راس بالغ مي شود و حدود 6000 كلني زنبور عسل وجود دارد كه توليد عسل هر كلني بطور ميانگين 35 كيلوگرم مي باشد. مضافاً توليدات فرآورده هاي دامي نظير پوست- پشم- شير- ماست- پنير- دوغ- كره محلي- خامه و ... نيز فراوان مي باشد. همچنين اخيراً پرورش ماهي قزل آلا نيز در رودخانه زيباي آتشگاه انجام ميگيرد.


[ویرایش] منبع

اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳ خ. و

http://www.meymand.com/

 این نوشتار مرتبط با جغرافیا خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
استان فارس

استان فارس

مرکز شیراز
شهرستان‌ها

آباده | ارسنجان | استهبان | اقلید | بوانات | پاسارگاد | جهرم | خرم‌بید | خنج | داراب | زرین‌دشت | سپیدان | شیراز | فراشبند | فسا | فیروزآباد | قیر و کارزین | کازرون | لارستان | لامِرد | مرودشت | ممسنی | مهر | نیریز

شهرها

آباده طشک | آباده | اردکان | ارسنجان | استهبان | اسیر | اشکنان | افزر | اقلید | اهل | اوز | ایج | ایزدخواست | باب‌انار | بالاده | بنارویه | بهمن | بیرم | بیضا | جنت‌شهر | جهرم | جویم | حاجی‌آباد | خاوران | خرامه | خشت | خنج | خور | داراب | داریان | رونیز | زاهدشهر | زرقان | سده | سروستان | سعادت‌شهر | سورمق | سوريان | سیدان | ششده | شهر پیر | شیراز | صغاد | صفاشهر | علامرودشت | فتح‌آباد | فراشبند | فسا | فیروزآباد | قائمیه | قادرآباد | قطب‌آباد | قیر | کازرون | کامفیروز | کره‌ای | کنارتخته | کوار | گراش | گله‌دار | لار | لامرد | لپوئی | مرودشت | مشکان | مصیری | مُهر | میمند | نودان | نورآباد | نیریز | وراوی 

نقاط دیدنی

آرامگاه سعدی | ارگ کریمخانی | بازار وکیل | باغ ارم | باغ دلگشا | باغ عفیف‌آباد | برم دلک | بند امیر | بیشاپور | پاسارگاد | تخت جمشید | تمب بت  | حافظیه | دریاچه پریشان | کاخ سروستان | کعبه زرتشت | مسجد وکیل | حمام وکیل | آتشکده کازرون | نارنجستان قوام | نقش رجب | نقش رستم 

فهرست روستاهای استان فارس