سلطنت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

سلطنت یا پادشاهی (به عبارتی شاهنشاهی) شکلی است از نظام حکومت که در آن فردی به عنوان رئیس کشور به نام پادشاه یا ملکه دارد. این عنوان معنای خاص نمادی دارد. هگل ایران‌زمین را نخستین دولت شاهنشاهی می‌نامد. [۱]

ارسطو دژسالاری (تیرانی) را صورت فاسد «فرمانروایی یک نفره» می‌‌شمرد. مشروعیت پادشاه با توجه به معنای خاص دینی و نمادی مقامش ممکن است منزلت «پدر» ملت را به او بدهد.

سلطنت در نقاط مختلف جهان
سلطنت در نقاط مختلف جهان

امروزه اشکال جدیدی نسبت به شکل فرمانروایی بی مهار سلطنت مطلقه به صورت سلطنت مشروطه به معنای حکومتی که در آن رئیس کشور پادشاه است، اما پادشاهی که در عین داشتن نقش‌های مهم رسمی و تشریفاتی، تنها در موارد محدود و معین نقشی در حکومت دارد. در بسیاری از حکومت‌های مشروطه مجلس نقش اصلی در نظارت امور را دارد و نخست وزیر که با تایید پادشاه انتخاب می‌شود امور اجرایی و تصمیمات اصلی را اخذ می‌کند. شکل خاص این نوع حکومت را در انگلستان می‌توان دید که سلطنت نقش نسبتاً تشریفاتی در ادارهٔ امور دارد.

معمولاً جانشینی ارثی را صفت ویژهٔ نظام پادشاهی می‌‌دانند، اما پادشاه ممکن است انتخابی باشد یا روا باشد که شاه جانشین خود را آزادانه تعیین کند یا با فال زنی یا قرعه شاه را انتخاب کنند.

[ویرایش] معانی خاص

کلمه شاهنشاهی در بسیاری از زبانهای دیگر به طور خاص به معنی سلطنت در ایران است.

[ویرایش] پانویس

  1. طباطبایی- ۱۴۴

[ویرایش] منبع

  • آشوری، داریوش. دانشنامه سیاسی (فرهنگ واصطلاحات و مکتب‌های سیاسی). انتشارات مروارید. تهران.
  • طباطبایی، جواد. تأملی دربارهٔ ایران، جلد نخست، دیباچه‌ای بر نظریهٔ انحطاط ایران. نشر نگاه معاصر. تهران. چاپ پنجم. ۱۳۸۵. ISBN 964-93579-1-2
این نوشتار دربارهٔ سیاست خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
زبان‌های دیگر