سیاه‌چادر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

le monde ۰۸:۰۵، ۲۰ سپتامبر ۲۰۰۷ (UTC)نوعی از چادر است که از موی بز سیاه و توسط زنان عشایر بافته می شود. عشایر در ییلاق و قشلاق مکانهای معینی برای اقامت دارند که معمولاً در زر این سیاه چادر ها زندگی و استراحت می کنند. سیاه چادر ها همواره از موی بز بافته می شوند و این به چند دلیل مهم است. اول آنکه موی بز خاصیت بسیار مطلوبی برای حفظ آب در مواقع بارندگی دارد و معمولاً آب باران از جداره آن عبور نمی کند. دوم آنکه موی بز در دسترس و ارزان تهیه می شود. هر خانواده معمولاً 20 الی 50 رأس بز دارد که از موی بزها برای تهیه سیاه چادر استفاده می کتتد. سومین خاصیت موی بز آن است که سبک است و نسبت به چادره ای برزنتی و غیره جمع آوری و حمل آن توسط چارپایان راحت تر است. در تابستان در روزهای گرم و آفتابی استراحت در زیر این سیاه چادر ها لذت بخش است.

چگونگی بافت سیاه چادر هر سیاه چادر از چند «لت» تشکیل می شود. و هر «لت» نواری بافته شده از موی بز سیاه است. در حقیقت «لت» تکه ای از سیاه چادر است. زنان «لت» ها را که به شکل یک نوار بافته شده اند را به وسیله دستگاهی سنتی در محل زندگی خود می بافند. عرض بین 40 تا 60 سانتی متر است و طول آن گاه 6، 10 و یا 15 متر است. زنان پس از بافتن «لت» ها آنها را از دو طرف به هم می دوزند تا کم کم به شکل سیاه چادر در آید.

وظیفه مردان و زنان در تهیه سیاه چادر 1. وظیفه مردان : مردان در در بریدن موی بز و همچنین تهیه ابزار و فراهم نمودن کارگاه و همچنین دوختن «لت»ها به هم مشارکت دارند و می توان گفت که این موارد وظیفه مردان است. 2. وظیفه زنان : وظیفه زنان شستن، پاک کردن،حلاجی کردن موها، و تاباندن نخ هاست بطوری که به حالت الیاف در آیند. وظیفه بافتن سیاه چادر کلاً بر عهده زنان است و مردان هیچ گونه دخالتی در آن ندارند. دختران کوچک نیز مادران خود را در کار بافتن یاری می دهند و این فرصتی برای یادگیری و آموختن فنون دوختن سیاه چادر توسط مادران است. زنان برای بافتن یک سیاه چادر گاه بصورت دسته جمعی کار می کنند تا کار بافتن سریع تر به پایان برسد.


اندازه و شکل سیاه چادر در بین ایلات مختلف در بین ایلات و عشایر ایران سیاه چادر ها با اندازه ها و شکل های متفاوت بافته می شوند. سیاه چادرها در کشورهای مختلف بافته می شده است. فیلبرگ تمامی سیاه چادرها در خاورمیانه و آفریقا را در تحقیقی جامع و کامل بررسی نموده است.


[ویرایش] منابع

1. سیاه چادر، فیلبرگ، ترجمه و چاپ انتشارات آستان قدس رضوی.

2. منوچهر کیانی، سیه چادر ها، صدر نو ، 1371