شهرستان فارسان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

شهرستان فارسان یکی از شهرستانهای استان چهارمحال و بختیاری است. مرکز این شهرستان، شهر فارسان است. جونقان و باباحیدر دو مرکز شهری دیگر آن هستند.

فارسان زادگاه بزرگانی چون علیمردان خان و علی داد خان است. در این شهرستان نقاط تاریخی، تفریحی فراوانی است. آبشار زیبا و روْیایی" کوهرنگ kuh-rang "، دشت لاله های واژگون، سنگ نوشته تاریخی " پیرغار pir-qâr" در روستای سر سبز و جنگلی "ده چشمه deh-cheshme"، پیست اسکی کوهرنگ، چشمهْ آب معدنی " دیمه dime " از نقاط دیدنی این شهرستان است.

فارسان نقطه تقاطع و بهترین مرکز داد و ستد برای طوایف مختلف بختیاری است. در شهر فارسان مسجد جامع از بناهای تاریخی و کهن این شهر است. حمام خزانه ای این شهر که قدمتی حدود 200 ساله داشت با بی توجهی مسئولین شهر و میراث فرهنگی استان خراب و اسفالتِ خیابان آن را برای همیشهْ تاریخ سیاه پوش کرد.

کتیبهْ تاریخ مشروطه واقع در روستای ده چشمه به دستور سردار اسعد بختیاری حک گردید که با وجود تخریب بخشی از بدنهْ این سنگنوشته، اولین بار توسط محسن فارسانی Mohsen Farsani شاعر ، نویسنده و محقق فارسانی کاملاً خوانده شد. علامه علی اکبر دهخدا نوشتن لغت نامه خود را از قلعهْ سردار اسعد واقع در چلیچه و جونقان و همچنین قلعهْ دزک آغاز کرد. در قلعهْ دزک کتابخانه سردار مفخم قرار داشت و دهخدا چون در فاصلهْ جنگ جهانی به چهارمحال و بختیاری گریخته بود، فرصت را غنیمت شمرد و جمع آوری لغات و اصطلاحات فارسی را از آنجا آغاز کرد.

زبان و ادبیات : مردم این شهر به زبانی آمیخته به بختیاری و فارسی سخن می گویند که در آن واژهای پهلوی و باستانی فراوانی وجود دارد.

چند ضرب المثل فارسانی :

1- ایرم هونه هالوم سی دل دالوم. ir-om hune hâlum si del-e dâlum یعنی : می روم خانهْ دایی به خاطر(دیدن) مادر بزرگ. معادل شعر "خیالی بخارایی" : "...مقصود تویی کعبه و بتخانه بهانه است".

2- ای نخوردیمه نون گندم دیدیمه دس مردم. ay naxordime nune gandom didime das mardom یعنی : اگر نان گندم نخورده ایم اما دست مردم دیده ایم. معادل اصطلاح عامیانهْ معروف که می گوید : "چندان ندید بدید هم نیستم".

3- عاریسمون ا بس خوو بی اوله پیکه هم درورد. ârisemun a bas xu bi eule pike ham dervordیعنی : عروسمان از بس که زیبا بود صورتش جوش هم درآورد.

4- خرم ایدم خر به خری، خم ایگردم در به دری. xarom-e idom xar be xeri xom igardom der be deri یعنی : خرم را به امانت به دست دیگری می سپارم در حالی که خودم در به در به دنبال خر می گردم.

این نوشتار خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
استان چهارمحال و بختیاری

استان چهارمحال و بختیاری

مرکز شهرکرد
شهرستان‌ها اردل | بروجن | شهرکرد | فارسان | کوهرنگ | لردگان
شهرها

اردل | آلونی | باباحیدر | بروجن | بلداجی | بن | جونقان | چلگرد | سامان | سفیددشت | سودجان | سورشجان | شلمزار | شهرکرد | طاقانک | فارسان | فرادنبه | فرخ‌شهر | کیان | گندمان | گهرو | لردگان | مال خلیفه | ناغان | نافچ | هفشجان 

نقاط دیدنی

آبشار آتشگاه | آبشار کوهرنگ | اتاق آینه شهرکرد | امامزاده شهسوار | پل زمان‌خان | پیست اسکی باباحیدر | پیست اسکی چلگرد | پیست اسکی گرده خلک | تالاب گندمان | چشمه سردآب | سد زاینده‌رود | عمارت سئوده | قلعه صمصام‌السلطنه | مسجد خان (شهرکرد) | موزه قلعه چالشتر