بومیان استرالیا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

بومیان استرالیا به ساکنان اولیه کشور استرالیا گفته می شود که از ده ها هزار سال پیش از ورود اروپائیان به این سرزمین در آنجا زندگی می کرده اند. بومیان استرالیا در استرالیا و به زبان انگلیسی Aboriginal (با تلفظ اَب اُریجینال) نامیده می شوند که به اختصار Aborigines (اَب اُریجینی) نیز گفته می شود. امروزه در نوشته های رسمی از Indigenous Australian به جای آن استفاده می شود.

چهره هایی از بومیان استرالیا
چهره هایی از بومیان استرالیا

با ورود سپیدپوستان و دیگر مردمان به سرزمین استرالیا، ساختار زندگی بومیان که طی هزاران سال دست نخورده باقی مانده بود به شدت دچار دگرگونی شد. امروزه، بومیان همراه با دیگر گروههای قومی و نژادی، در مناطق مختلف استرالیا زندگی می کنند و تا حدودی سنت ها و روش زندگی خود را حفظ کرده اند.

فهرست مندرجات

[ویرایش] تاریخ بومیان استرالیا

آزمایشهای رادیو کربن، قدیمی ترین زمان سکونت در قاره استرالیا را حدود چهل تا پنجاه هزار سال قبل نشان می دهد. هرچند پژوهشهای ژنتیکی ارتباط مستقیمی بین بومیان استرالیا و هیچکدام از نژادهای جنوب آسیا نشان نمی دهد اما پژوهشگران به اتفاق بر این باورند که بومیان امروزی ساکنان قاره آسیا بوده اند که کم کم از نواحی جنوبی آسیا به شمال استرالیا وارد شده و طی هزاران سال در قالب قوم ها و گروههای مختلف در این سرزمین وسیع پخش شده اند [۱]. گروهی از دانشمندان بومیان استرالیا را هم نژاد مردم هند می دانند اما ممکن است آنان از مناطق دیگری مانند جنوب شرق آسیا و یا حتی روسیه به استرالیا کوچ کرده باشند.

به نظر می رسد عامل اصلی مهاجرت به استرالیا شکار و یافتن غذا بوده است. بومیان استرالیا به گروهی از انسانها تعلق دارند که می توان آنها را شکارچی - گردآورنده (Hunter-gatherer) نامید. این شیوه زندگی قبل از فراگیری کشاورزی توسط انسانها رواج داشته و به این معناست که گروهی از انسانها، تمام مواد غذایی مورد نیاز خود را از راه شکار حیوانات و یا جمع آوری میوه ها و گیاهان تامین نمایند. بیشتر بومیان استرالیا تا ورود اروپائیان به این سرزمین به همین شکل می زیسته اند و معمولا مهاجرت های کوتاهی در منطقه خود برای یافتن غذا انجام می داده اند.

در سال 1770 کاپیتان جیمز کوک نیروهای خود را در منطقه نیو ساوت ولز پیاده کرد و هشت سال بعد این منطقه رسما مستعمره بریتانیا شد. این مساله باعث تنش و تاثیرات زیادی بر بومیان منطقه شد چرا که با ورود اینان، گونه های زیستی جدید نیز به قاره دست نخورده استرالیا وارد شد و بیماریهای واگیردار گوناگونی چون وبا و طاعون نیز به جوامع بومی منتقل شد. از سوی دیگر سپیدپوستان برای شهرسازی و کشاورزی نیاز به زمین داشتند و به همین جهت بومیان را از زمینهایی که به آن عادت داشتند دور ساختند و در این راه به زور نیز متوسل شدند. اما بومیان بسیاری نیز به تازه واردان علاقه مند شدند و در جوامع جدید به کار و زندگی مشغول شدند. ادعا می شود که بر اثر کمبود آب و زمین و نیز شیوع بیماریهای واگیردار و نیز خشونت مستقیم سپیدپوستان، بیشتر بومیان در این فاصله کشته شده باشند و از جمعیت آنان بسیار کاسته شده باشد.

[ویرایش] گروه ها و قبیله ها

خانواده از بومیان تاسمانی
خانواده از بومیان تاسمانی

بومیان استرالیا شامل دو گروه عمده هستند: یکی بومیان جزایر تنگه تورس و دیگری بومیان ساکن استرالیا که به اَبُریجینال مشهورند. چند صد قبیله پراکنده از بومیان استرالیا به ثبت رسیده که بزرگترین آنها قبایل زیر هستند:

  • پیچان چاچارا (به انگلیسی: Pitjantjatjara) که در مرکز استرالیا و در نزدیکی کوه اورولو زندگی می کنند.
  • آرِنته (به انگلیسی: Arrernte) در چشمه های آلیس.
  • لوریچا Luritja
  • وارپیری Warlpiri


[ویرایش] جمعیت

جمعیت بومیان استرالیا با احتساب بومیان جزیره های تنگه تورِس در حدود نیم میلیون نفر است که دو و نیم درصد جمعیت استرالیا را شامل می شود. برخی معتقدند پیش از استعمار استرالیا توسط بریتانیا در قرن هجدهم جمعیت بومیان این سرزمین سیصد هزار تا یک میلیون نفر بوده است. طی دو قرن گذشته از تعداد بومیان به شدت کاسته شده که علت اصلی آن بیماریهای گوناگون و رانده شدن از زمین های خود و نیز کمبود آب و غذا بوده است. جمعیت بومیان استرالیا در سرشماری سال 2001 برابر ۴۵۸۵۲۰ نفر برآورد شده است که نسبت به سالهای قبل رشد زیادی را نشان می دهد. جمعیت اینان در سال 1976 حدود ۱۱۵ هزار نفر بوده است. ایالتهای نیو ساوت ولز و کوئینزلند بیشترین تعداد بومیان را دارند و بیش از نیمی از بومیان استرالیا تنها در این دو ایالت زندگی می کنند [۲]..

[ویرایش] زبان

اگر چه امروزه زبان انگلیسی زبان رسمی استرالیاست اما بومیان خود دارای زبانهای مختلفی هستند که ارتباطی با انگلیسی ندارد. این زبانها با زبانهای مناطق دیگر دنیا همخانواده نیستند. قبایل مختلف بومیان زبانهای مختلفی دارند که مهمترین آنها زبانهای "پیچان چاچارا"، "تیوی" و "وارپیری" هستند.


[ویرایش] مذهب

بومیان استرالیا فاقد مذهب ساختار یافته بوده اند اما اعتقادات مذهبی و بینشی آنها به خاک و زمین اهمیت زیادی می داده است به گونه ای که برخی سرزمین ها دارای قداست خاصی بوده اند. بومیان به عصر رویاها معتقد بوده اند و برای رویا ها ارزش خاصی قائل می شده اند. امروزه بیش از هفتاد درصد بومیان این کشور خود را مسیحی می نامند و شانزده درصد نیز دین خاصی ندارند [۳]. مذاهب دیگر مانند بودایی، اسلام و بهایی نیز پیروان اندکی بین بومیان دارند.

[ویرایش] فرهنگ و هنر

نمونه هایی از آثار هنری بومیان استرالیا
نمونه هایی از آثار هنری بومیان استرالیا

نقاشی، موسیقی و رقص هنرهای بسیار قدیمی بومیان استرالیا هستند. نقاشی پوست درختی گونه ای نقاشی سنتی معروف به نقاشی نقطه ای است که بر روی پوسته درختان محلی انجام می شود. نقاشی بر روی بدن و نیز صخره ها نیز رواج فراوان دارد [۴]. موسیقی بومی نیز با گیاهانی نی مانند انجام می گیرد. رقص بومیان استرالیا، بخشی از آئین های اجتماعی آنان بوده که امروزه به غیر بومیان نیز آموزش داده می شود.

[ویرایش] مشکلات و انتقادات

ورود سپیدپوستان به استرالیا نظم اجتماعی و فرهنگی چندین هزارساله بومیان این سرزمین را به هم ریخت. بومیان که به زندگی در طبیعت و یافتن غذا و شکار عادت دارند هنوز نتوانسته اند خود را با جامعه مدرن استرالیا کاملا منطبق نمایند. مصرف سیگار و الکل که با ورود مهاجران، به استرالیا وارد شدند امروزه از مشکلات عمده بومیان به حساب می آیند. از سوی دیگر، تا چند دهه گذشته، سیاست حکومت استرالیا بر اولویت نژاد سفید بوده است و بومیان مورد تبعیض قرار می گرفته اند. اگرچه امروزه چنین قوانینی دیده نمی شود اما هنوز هم بومیان نتوانسته اند کاملا همپای سایر اقلیت ها، در جامعه چند فرهنگی استرالیا ادغام شوند. در شهرهای بزرگ، دسته هایی از بومیان بی خانمان در زیر پل ها و حاشیه شهرها زندگی می کنند. تنها چهار درصد اینان تحصیلات دانشگاهی دارند و میزان احتمال زندانی شدن در بومیان یازده برابر بیش از دیگر استرالیائی هاست [۵]. با تلاش و اصرار بومیان، دولت استرالیا نام بخشهایی از این کشور را که برگرفته از نامهای اروپایی بوده اند به نام بومی آنها برگردانده است همانند کوه اورولو که اروپائیان آن را آیرِس نامیده بودند.

[ویرایش] پانویس

  1. بومیان استرالیا ویکی پدیای انگلیسی، بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۶
  2. بومیان استرالیا ویکی پدیای انگلیسی، بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۶
  3. عصر رویاها وبگاه آفتاب، بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۶
  4. هنرهای بومیان استرالیا ویکی پدیای انگلیسی، بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۶
  5. اداره آمار استرالیا، سال 2002 بازدید ۲۵/۲/۱۳۸۶

[ویرایش] پیوند به بیرون