بحث:کلیله و دمنه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

کلیله و دمنه اصل کتاب «کلیله و دمنه» هندی و به زبان سانسکریت است و «پنچاتنترا» یعنی پنج کتاب یا پنج پند دارد. نام مؤلف کتاب مشخص نیست و گویا تعدادی قصه عامیانه‌است که در کنار هم جمع شده. از منظر این کتاب، انسان مطلوب کسی است که سرشار از عشق به زندگی، تحرک و پویایی باشد و با درایت از عهده حل مشکلات بر آید، تا می‌تواند در رویارویی با خطرها هوشمندی خود را به کار گیرد و آسان اما سربلند از ماجرا بیرون آید، از هر واقعه تجربه‌ای بیندوزد و در واقعه بعدی، آن تجربه را به کار گیرد. پنجاتنترا خیلی زود جای خود را در ادب عالم باز کرد. در زمان ساسانیان به دستور انو شیروان، برزویهٔ طبیب این کتاب را به پهلوی ترجمه کرد. از ترجمه اخیر در سال ۵۷۰ میلادی کتابی با نام کلیلگ و دمنگ به زبان سریایی برگردانده شد. در قرن هشتم میلادی، ابن مقفع آن را به عربی ترجمه کرد و این ترجمه منشاء تمام ترجمه‌های ایرانی، اروپایی و. . . شد. در حدود سال ۵۳۹ هجری قمری نیز ابوالمعانی نصرالله بن عبدالحمید منشی کلیله و دمنه را از عربی به فارسی برگرداند. ابو المعالی مردی صاحب ذوق، نکته پرداز و سخن‌شناس بود. سرسپردگی‌اش به دانش و ادبیات، او را بر آن داشت تا خانه‌اش را مجمع فضلا و ادبا قرار دهد. در این جمع، شعر و ادب نقل محفل بود. از میان این جمع، دوستی به نام علی بن ابراهیم اسماعیل نسخه‌ای از کلیله و دمنه عربی به او هدیه کرد. ابو المعالی شیفته این کتاب شد و به فکر ترجمه آن افتاد. پس دست‌به‌کار شد و ترجمه بخش‌هایی از آن را هم به نظر دوستان صاحب‌ذوق و هم به نظر بهرام شاه غزنوی رساند. تایید هر دو و تاکید آنان بر ادامه کار مشوق او گردید. احاطه او بر علوم زمان مانع از آن شد که تنها بر ترجمه خشک و یکنواختی از آن اکتفا کند. بدین ترتیب یکی از زیبا ترین نثرهای زبان فارسی به وجود آمد. این ترجمه ترجمه بسیار زیبایی بود و از همان ابتدا شیفتگان بسیار داشت. از آن نسخه‌ها فراهم آمد و تا دوردست‌ترین سرزمین‌های پارسی‌زبان نفوذ کرد و سرمشق نویسندگان و گویندگان همه نسل‌ها گردید. منابع: مقدمه گزیده کلیله و دمنه به کوشش غلامرضا عمرانی

[ویرایش] مولف کتاب کلیله و دمنه

کتاب کلیله و دمنه از شاهکارهای فیلسوف بزرگ هند بیدبا است ، این کتاب در دوران پادشاه هند دبشلیم به زبان سانسکریت نوشته شده‌است. در دوران حکم پادشاه ساسانی انوشیروان عادل ، وبه دستور وزیر بوذرجمهر بن البختکان توسط برزویه بن ازهر به ایران آورده شده وبه زبان پهلوی ترجمه شده‌است. سپس از زبان پهلوی به زبان سریانی ترجمه شده است, در دوران حکم خلیفه عباسی ابی جعفر المنصور این کتاب از فارسی به عربی توسط ابن المقفع ترجمه شده‌است. سپس به سایر زبان زنده دنیا ترجمه شده‌است. اولین ترجمه کتاب کلیله و دمنه از زبان سانسکریت به زبان تیبیتی بوده‌است. سپس به زبان‌های: فارسی ، سریانی ، عربی ، یونانی ، ترکی ، اسپانی ، روسی ، المانی ، درحال حاضر تقریبا کتاب کلیله و دمنه به بیشتر زبان‌های زنده دنیا ترجمه شده‌است. کتابی ایست بسیار مفید و پند آمیز.