شهرستان مهدی‌شهر

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

شهرستان مهدی‌شهر (نام دیگر سَنگسَر)یکی از شهرستان‌های استان سمنان واقع در شمال ایران می‌باشد. این شهرستان در شمال غربی استان سمنان واقع شده‌ و شهر مهدیشهر مرکز آن می‌باشد.

فهرست مندرجات

[ویرایش] محدوده و جمعیت

این شهرستان از سمت جنوب به شهرستان سمنان(سمنان)، از سمت شمال به شهرستان ساری(مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان فیروزکوه(تهران) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان(سمنان) محدود گشته است. ناحیهٔ سنگسر تا قبل از شهریور ۱۳۲۰ دارای فرمانداری نظامی بود که دودانگه و چهاردانگه و نقاط دیگری از شهرستان ساری جزء آن بوده‌است. یادآوری می‌شود که در فرهنگ جغرافیایی ایران که در سال ۱۳۲۹ چاپ شده‌است، این ناحیه با حدود و مشخصات فعلی به عنوان بخش سنگسر آمده‌است.[۱] این ناحیه در مرداد ۱۳۸۶ به شهرستان ارتقاء یافت.[۲]

جمعیّت شهرستان مهدی‌شهر طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵ ، برابر با ۳۶,۸۷۵ نفر بوده[۳]

[ویرایش] شهرها و دهستان‌ها

شهرها:

دهستان‌ها:

[ویرایش] اماکن دیدنی

بناهای تاریخی: [۵]

[ویرایش] پوشش گیاهی و جانوری

از نظر پوتوگرافی این منطقه کاملاً کوهستانی است و دارای پوشش گیاهی از جمله: گز ، تاغ ، کُنار ، كُور ، سمر ، كِرت ، كُوهِنگ و بنه. خارشتر، اسپند، سریش، ارس، کاروانکش، شور و چرخک است.[۶] از شهر سنگسر به طرف حاشیه شمالی، پوشش به صورت درختان خانواده سوزنی برگ، به ویژه ارس، سرو، و درختچه زرشک نمایان می‌شود. در منطقه شهمیرزاد گیاهان خود رو شامل گون، درمنه، گیاهان تیره گندمیان، نعناییان و تیغ‌های کنگر مانند اسپند، گل قاصدک، بومادران، کاسنی، گزنه و گل سرخ وحشی(نسترن) به وفور دیده می‌شود.[۷] مهمترین محصولات این شهرستان عبارتند از: غلات(جو و گندم )، علوفه(یونجه و اسپرس)، گردو و آلو در شهمیرزاد و انار، انگور و زردآلو در درجزین.[۸] همچنین از جمله جانوران و پرندگان این شهرستان عبارتند از: بز کوهی ، آهو ، قوچ، میش، پلنگ ، یوزپلنگ ، روباه ، خرس، گراز، کفتار، گربه وحشی، گرگ، روباه، شغال، خرگوش، کبک ، عقاب ، شاهین ، بادخور ، قُمری ، تیهو ، فاخته. ، بلبل و قرقاول.[۹]

[ویرایش] ناهمواری‌ها

این شهرستان را باید منطقه‌ای کاملاً کوهستانی بحساب آورد که در جنوب رشته کوه البرز واقع گردیده و کوههای آن عبارت‌اند از:[۱۰]

  • در سمت غرب کوههای: اسپی لت (سفید لت)، گل رودبار و آسب نو (آسمان لو) که با ارتفاع ۳۳۰۸ متر مهم‌ترین آنهاست و در ۱۱ کیلومتری سنگسر قرار دارد.
  • در سمت جنوب غربی کوههای: مهراب ، سفیدآب ، کلیاب ، کچ و بستانه(۲۱۶۰ متر) .
  • در شمال غربی کوههای: دربند ، نهرد ، مرغک ، سیاه دره ، شیر قلعه ، بشم و نیز گردنهٔ بشم در۱۵ کیلومتری و گردنهٔ چاشم در۱۴ کیلومتری.
  • در شمال کوههای: شیخ رضا ، سیاه کوه و همچنین بلندترین قلهٔ این شهرستان، نیزوای چاشم است که با ارتفاع ۳۸۱۰ متر در شمال شهرستان سنگسر خودنمایی می‌کند.

[ویرایش] معادن

در این منطقه معادن متعددی وجود دارد از جمله معادن سنگ ساختمانی، لاشه، خاک نسوز، کوارتزیت، دولومیت، آهن، سرب، گچ، آهک سفید، سنگ شیشه، معدن سیلیس و ...[۱۱]

[ویرایش] وضع زمین‌شناسی

از لحاظ زمین‌شناسی شهرستان سنگسر قسمتی از چین خوردگیهای دامنه جنوبی البرز می‌باشد و همان تشکیلات زمین‌شناسی را داراست و آثار دوران‌های چهارگانه زمین‌شناسی را بخوبی و اکثراً به آسانی می‌توان در آن مورد مطالعه قرار داد. از دوره ژوراستیک قسمت‌های آهکی در سنگسر وجود دارد که چشمه راوند را در بر می‌گیرد. از دوره ژوراستیک و کرتاسه نیز تشکیلاتی در گل رودبار و غار دربند وجود دارد. از دوره سوم در قسمت شمال و شمال شرقی تشکیلاتی از دوره ائوسن دیده می‌شود و در شیخ چشمه سر کنگلومراهای دوره پلیوسن قابل مشاهده‌است. در دوره چهارم دارای مخروطهای افکنده ایسیت که شهر سمنان هم روی همین‌ نوع قرار گرفته‌است.[۱۲]

[ویرایش] پاورقی

  1. طاهری ۸۷ و سایت شورای اسلامی شهر مهدی‌شهر(سنگسر).
  2. خبرگزاری فارس، ۸ مرداد ۱۳۸۶، شمارهٔ ۸۶۰۵۰۸۰۰۹۲.
  3. درگاه آمار ایران.
  4. در جلسهٔ هیئت وزیران در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۳۸۶ که در سمنان برگزار شد، این شهر به استناد مادهٔ ۸ قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، به‌عنوان شهر نمونهٔ گردشگری تعیین شد روزنامهٔ رسمی جمهوری اسلامی ایران، سال شصت و سوم، شمارهٔ ۱۸۱۵۵، نهم تیر ۱۳۸۶.
  5. زنده‌دل ۵۳_۱۲۹.
  6. بخشداری مهدی‌شهر ۴.
  7. زنده‌دل ۵۹.
  8. بخشداری مهدی‌شهر ۵.
  9. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ۶۵.
  10. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ۶۴.
  11. بخشداری مهدی‌شهر ۵.
  12. طاهری ۹۷.

[ویرایش] منابع

  • بخشداری مهدی‌شهر. نگاهی دوباره به اماکن دیدنی بخش مهدی‌شهر. مهدی‌شهر: بخشداری مهدی‌شهر، ۱۳۷۸.
  • زنده‌دل، حسن. استان سمنان. چاپ اوّل، تهران: ایرانگردان، ۱۳۷۶.
  • سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. فرهنگ جغرافیایی آبادی های کشور جمهوری اسلامی ایران (سمنان جلد ۳۹). چاپ اوّل، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۶۸.
  • طاهری، تقی. بخش سنگسر. سمنان: دفتر برنامه و بودجهٔ سمنان، ۱۳۵۵.
استان سمنان

استان سمنان

مرکز سمنان
شهرستان‌ها شاهرود | سمنان | دامغان | گرمسار | مهدی‌شهر
شهرها

آرادان | امیریه | ایوانکی | بسطام | بیارجمند | دامغان | دیباج | سرخه | سمنان | سنگسر | شاهرود | شهمیرزاد | کلاته خیج | گرمسار | مجن | میامی 

نقاط دیدنی

آرامگاه شیخ حسن جوری | برج چهل‌دختر | برج مهماندوست | دروازه ارگ سمنان | غار دربند | غار شیربند | قصرهای سیاه‌کوه | قلعه کهن‌دژ | قلعه گردکوه | کاروانسرای سپهسالار | مجموعه بایزید بسطامی | مسجد تاریخانه | موزه سمنان | موزه شاهرود |