بنی‌قریظه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

بنی قریظه قومی یهودی بوده‌است که در دوران صدر اسلام در حومه مدینه و در قلعه خیبر میزیسته‌اند، و با قوم اوس پیمان داشتند.

فهرست مندرجات

[ویرایش] شرکت در جنگ احزاب (خندق)

یهودیان به موجب پیمان مدینه، مادام که علیه مسلمانان قیام نمی‌کردند در امان بودند. اما آنان در جنگ احزاب با دشمنان اسلام متحد شدند. اینان که پیمان شکنی کردند برای اسلام خطر بزرگی محصوب می‌شدند. پیامبر پس از پیروزی در جنگ احزاب سر وقت آنان رقت و آنان را محاصره کرد. سر انجام پس از ۲۵ شب تسلیم شدند.

[ویرایش] گفتار برخی تواریخ

در برخی تواریخ[۱] چنین آمده:

   
بنی‌قریظه
قبیله اوس که با بنی قریظه پیمان داشتند به پیغمبر گفتند: بنی قریظه هم پیمان‌های ما هستند و از کاری که کردند پشیمان شده اند؛ با هم پیمان‌های ما هم مثل هم پیمان‌های خزرج (بنی قَینُقاع) رفتار کن[۲]. پیامبر داوری اسیران بنی قریظه را به سعد بن معاذ (رئیس قبیله اوس) واگذار کرد. بنی قریظه نیز رضا دادند. در نهایت سعد رأی به این داد که مردان آنان کشته و زنان و فرزندان آنان اسیر گردند.
   
بنی‌قریظه


واقدی[۳] صورتی دیگر از ماجرا را نوشته که عبارات او مشوش و مضطرب است.

این داستان مبهم و غیر دقیق، در قرن اخیر دستاویز برای شرق شناسان و مخصوصاً یهودیان اسلام شناس شده است[۴].

[ویرایش] تردید‌ها

  • نخستین موردی که درستی ماجرا را دچار تردید می‌کند تعداد کشته شدگان است: ۷۰۰، ۸۰۰ و ۹۰۰ نفر نوشته‌اند. نهصد مرد بالغ نشانهٔ چهار هزار یا بیشتر جمعیت است. این درحالی است که در آن زمان در مدینه و پیرامون آن به چند هزار نفر نمی‌رسیدند، که چهار هزار نفر آنان بنی قریظه باشد.
  • دومین تردید پیرامون چگونگی کشته شدن اسیران است؛ که بسیار مشوش و مختلف است.
  • سومین تردید به خاطر سیره پیامبر اسلام در جنگ‌های پیشین (و پسین) است. با بررسی در جنگ‌های او همواره عطوفت و بخشش مقدم بر انتقام و کشتار است. همچنین از همان ابتدای ورود به مدینه رفتارش با دو تیره اوس و خزرج همواره چنان بود که تمایل هر دو جانب را به یک اندازه رعایت می‌کرد. بسیار بعید به نظر می‌رسد که در چنین موردی تبعیض قایل شود و یا دستوری دهد که به تبعیض بگراید[۵].
  • و تردیدهای دیگری که محققین به تفصیل به آن پرداخته‌اند.

[ویرایش] واقعیت ماجرا

[ویرایش] پانویس

  1. نوشته ابن اسحاق، و نقل عین آن در تاریخ طبری
  2. پیامبر آن دسته از اسیران یهود را به عبدالله ابن ابی که هم پیمان آنان بود بخشید
  3. مورخ متوفی ۲۰۷
  4. دکتر سید جعفر شهیدی، ۷۳
  5. دکتر سید جعفر شهیدی، ۷۳

[ویرایش] منابع

  • دکتر سید جعفر شهیدی. تاریخ تحلیلی اسلام تا پایان امویان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۶۲.