سیدضیاءالدین طباطبائی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

رضاشاه پهلوی

دربار

محمدرضا پهلوی
تاج‌الملوک

نخست‌وزیران رضاشاه

محمدعلی فروغی
حسن مستوفی
مهدیقلی هدایت
محمود جم
احمد متین دفتری
علی منصور

چهره های مهم

احمدشاه
فرمانفرما
مشیرالدوله پیرنیا
مستوفی‌الممالک
صمصام‌السلطنه
سپهدار تنکابنی
سپهدار رشتی
قوام‌السلطنه
وثوق‌الدوله
سیدحسن مدرس
ارشدالدوله
سالارالدوله
شعاع السلطنه
نصرت الدوله
حسن تقی‌زاده
احمد کسروی
عضدالملک
مشیرالدوله
محمد خیابانی
علی اکبر دهخدا
محمدتقی بهار
ایرج میرزا
فرخی یزدی
میرزاده عشقی
داور
تیمورتاش
تقی ارانی
رکن الدین مختاری
شيخ خزعل
یپرم‌خان
یحیی دولت‌آبادی
اسماعیل امیرخیزی
جعفر خان سردار بهادر
میرزا کوچک‌خان جنگلی
حیدرخان عمواوغلی
محمدتقی خان پسیان
سلیمان‌میرزا اسکندری
مستشارالدوله
موتمن‌الملک
محمد مصدق
عبد الحسین هژیر
فضل‌الله زاهدی
سیدضیاءالدین طباطبائی

احزاب و گروهها

اجتماعيون عامیون
اعتداليون
عامیون
کمیته مجازات
حزب دموکرات
کمیته زرگنده
دیویزیون قزاق
گروه ۵۳ نفر
حزب کمونیست ایران

وقایع مهم

قاجار
قرارداد دارسی
جنبش مشروطه
جنبش جنگل
انقلاب ۱۹۱۷ روسیه
قرارداد ۱۹۱۹
ایران در جنگ جهانی اول
کودتای ۱۲۹۹
مجلس مؤسسان
انحلال سلسه قاجار
قانون اساسی مشروطه
قرارداد ۱۹۳۳
صنعت نفت ایران
ایران در جنگ جهانی دوم

سیدضیاءالدین طباطبائی یزدی روزنامه‌نگار و دولت‌مرد ایران.

از جوانی در روزنامه‌ها مقاله می‌نوشت و پس از مشروطه روزنامه رعد را تأسیس کرد. در ۱۲۹۷ هجری شمسی در راس هیئتی به باکو رفت تا قراردادی با دولت جدید قفقاز ببندد.

در کودتای ۱۲۹۹ همراه با رضاخان شرکت داشت و رئیس‌الوزرا شد. تا ۴ خرداد ۱۳۰۰ در این مقام بود و دوبار کابینه تشکیل داد.

پس از آن به اروپا رفت و مدتی در سوئیس بود. سپس به فلسطین رفت و کشاورزی می‌کرد.

در ۱۳۲۲ دوباره به ایران آمد و حزب اراده ملی را تأسیس کرد در دوره چهاردهم مجلس شورای ملی نماینده شد.

او همواره به پیروی از سیاست بریتانیا در ایران مشهور بود و به ویژه ان لمبتون پژوهشگر و از ماموران اطلاعاتی بریتانیا در ایران از او حمایت می‌کرد. پس از تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت در ایران بریتانیا اصرار داشت که او نخست‌وزیر شود تا به دست او کار نفت به سود شرکت نفت ایران و انگلیس خاتمه یابد. روزی که دکتر مصدق به صورتی نامنتظر نخست‌وزیری را پذیرفت، سید ضیاء در دربار نزد شاه بود و انتظار داشت که مجلس او را نخست‌وزیر کند و فرمان نخست‌وزیری را از شاه دریافت دارد. بعد از آن کودتای ۲۸ مرداد هم صحبت نخست‌وزیر شدن او مطرح بود.

در ۱۳۳۵ مدتی زندانی شد و از آن پس از سیاست دوری کرد و در آبادی سعادت آباد در شمال غربی تهران به کشاورزی و دامداری مشغول بود.

در ۱۳۴۸ درگذشت.

[ویرایش] منابع

  • مصاحب، غلامحسین، دایرةالمعارف فارسی
  • مصدق، محمد، خاطرات و تألمات
  • موحد، محمدعلی، خواب آشفته نفت
  • سیدضیاءالدین طباطبائی


این نوشتار دربارهٔ زندگی‌نامهٔ افراد، خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.
زبان‌های دیگر