توپولف-۲۰۴

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

کراس‌ایر تو-۲۰۴-۱۰۰.
کراس‌ایر تو-۲۰۴-۱۰۰.

توپولف ۲۰۴

در ابتدا به سرگذشت پرفرازونشیب تولید این هواپیما می پردازیم:

وزارت هواپیمایی کشوری شوری سابق به علت افزایش مسافرانش در سال ۱۹۸۱ نیاز خود را به هواپیمای جدید برای جایگزینی هواپیماهای توپولف ۱۵۴و ایلوشین ۶۲ به شرکت های هواپیما سازی روسیه اعلام کرد تا آنها طرح های خود را مطرح کنند.


در اواخر دهه ی ۷۰ شرکت شولوتف واقع در برم کار طراحی یک موتور جدید توربوفن با ضریب کنار گذار Tu-۱b همراه با عمر طولانی (در حدود ۶۰۰۰ ساعت پروازی یا ۴۵۰۰۰ سیکل) و دارای قدرت برخاست ۱۶۰۰KG را آغاز کرد.این موتور به علت مصرف سوخت کمی داشت در نهایت به عنوان موتور هواپیمای توپولف ۲۰۴ انتخاب گردید.

کابین این هواپیما فضایی را برای خلبان کمک خلبان و مهندس پرواز و ناوبر فراهم می کند.تمامی سیستم های پروازی این هواپیما مانند سیستم کنترل پرواز این هواپیما با سه سیستم پشتیبانی می شوند و باعث شدند که این هواپیما را به یکی از ایمن ترین هواپیماها تبدیل کرده است.

همچنین لانسفسکی تصمیم داشت به جای (fly-by-wire) از side stick استفاده کند و آنرا به روی tu-۲۰۴ نیزازمایش کرد که به دلیل سردرگمی خلبان از این کار منصرف شد. شرکت ایرفلوت طرح خرید ۳۵۰ فروند هواپیمای توپولف ۲۰۴ را در سال ۱۹۹۵ و هنگامی که برنامه در مراحل پایانی بود را اعلام کرد که بعد ها تکذیب شد.

تولید پیش نمونه در همان سال و بوسیله ی کارخانه ی Opyt آغاز شده بود.نمونه ی ا در تابستان ۱۹۸۸ کامل شد و اولین پرواز خود را در دوم ژانویه سال بعد با خلبانی تالالاکین انجام شد.

حوادث بسیاری برنامه ی تولید توپولف ۲۰۴ را تحت تاثیر خود قرارداد.کارخانه ی تولیدات هوایی یولیانوف بعنوان همکار توپولف در تولید این هواپیما انتخاب گردید که این کارخانه در دهه ۷۰ میلادی فقط برای تولید بمب افکن های استراتایک راه اندازی شده بود که پس ازآب شدن یخ جنگ سرد خط تولید خود را به ساخت بزرگترین هواپیماتی جهان (انتونف-۱۲۴ )اختصاص داده بود.همکار جدید در سال ۹۱ به Aviastar تغییر نام داد و این امر سبب ایجاد تسهیلات بیشتر برای تولید هواپیما گردید.

دومین رویداد همکاری آرمندمار (مدیر شرکت نفتی) در برنامه مدرن سازی هوایی غیر نظامی شوروی سابق بود. وی که از معدود بازرگانان غربی بود که که طی عمر هفتاد ساله حکومت کمونیستی حاضر به همکاری با آنان شده بود به همراه گروه خود دو هواپیمای ۳۰۰-۹۰---- را بعنوان یک هواپیمای دور برد و بعنوان هواپیمای برد متوسط برای برنامه خود برگزید. از نخستین برنامه های هامار ارتقا استاندارد هواپیمای بازرگانی شوروی تا حد کشورهای غربی بمنظور فروش آنها در غرب بود.(همان چیزی که هدف لانوفسکی بود).در واقع خواستار دریافت صلاحیت پروازی برای این دو هواپیما از غرب بود.

سومین رویداد بروز نشانه هایی از فروپاشی یکی از دو ابر قدرت جهان بود.این امر سبب وقفه در تولید Tu-۲۰۴ بعنوان پرنده ای بود که در نخستین پرواز خود ،عنوان طولانی ترین نمایش بین المللی صنعت هوایی شوروی را در نمایشگاه هوایی سال ۱۹۹۸ پاریس به یدک می کشید. رخداد بعدی در سال ۹۱ روی داد و آن مرگ آرمند هامار بود.هامار بعنوان پل ارتباطی صنایع شوروی با غرب محسوب می شد ولی مرگ وی سبب قطع این ارتباط نشد و یک شرکت انگلیسی به توپولوف و Aviastar پیوست.این همکاری منجر به تجهیز یک فروند Tu-۲۰۴ به موتور RB۲۱۱-۵۳۵E۴ ساخت شرکت رویلز- رویس شد.این هواپیما با موتور جدید که بعدها Tu-۲۰۴-۱۲۰ نامیده شد اولین پرواز خود را در ۴ اگوست ۱۹۹۲ انجام داد وکمتر از ۳ هفته بعد در نمایشگاه هوایی " نارن برو" به نمایش در آمد.با افزایش تقاضا در سال۹۴ کارخانه تولیدات هوایی کازان در تاتارستان آماده تولید Tu-۲۰۴-۱۲۰ گردید. در آن زمان بیست وپنجمین فروند از این هواپیما در آخرین مراحل تولید خود بود و کارخانه تعمیراتی " مینک " ماموریت انجام تعمییرات اساسی بروی این هواپیما را بر عهده گرفت. در سال۹۴ کارخانه کازان همچنین برنامه طراحی نوعی از Tu-۲۰۴ را آغاز کرد که بار مفید حمل شده در آن افزایش چمشگیری (حدود ۴ تن) داشت.این هواپیما که بعدها Tu-۲۱۴ نام گرفت، مجهز به موتور PS-۹۰A بود و دریافت مجوزهای لازم در دسامبر سال ۲۰۰۰، در می سال ۲۰۰۱ وارد خدمات هوایی شد. این هواپیما دارای ترکیب متعارف بال میانی/پایینی پسگرا و بالک می باشد.بالهای این هواپیما از ریشه دارای زاویه ی هفتی است وترکیب بدنه ی این هواپیما از نوع نیمه تخم مرغی می باشد که بخشی از مخزن سوخت یکپارچه هواپیما را تشکیل می دهدو برای تنظیم خودکار مرکز ثقل هواپیما در هنگام پرواز استفاده می شود.عمر طولانی این هواپیما ۴۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ ساعت پروازی و یا حدودبیست سال می باشد.بخش بال دارای سازه فوق بحرانی و باپسگرایی ۲۸ درجه می باشد.نسبت ضخامت به وتر ۱۴ درصد در ریشه ی بال و در نوک بال ۹ تا ۱۰ درصد است.همچنین بال ها دارای پیچش منفی هستند.

سامانه ی کنترل پرواز این هواپیما با فرامین الکتریکی دیجیتال سه گانه به همراه سامانه ی پشتیبان آنالوگ سه گانه مجمو عه ی سامانه ی کنترل پروازی توپولف ۲۰۴ را تشکیل می دهد.این سامانه بعد از ارزیابی فرامین هدایت جانبی بر روی هواپیمای آزمایشگر توپولف ۱۵۴ برگزیده شده است.

ابلچه های این هواپیما از نوع دو شکافه می باشد و در قسمت مرکزی بالچه ها ترمز هوایی ۲ بخشی قرار دارد.این هواپیما دارای گردان و سکان افقی متحرک متعارف بدون صفحه ی تنظیم می باشد.

حدود ۱۸ درصد از وزن سازه ی این هواپیما از مواد مرکب است.بال این هواپیما دارای دو تیر طولی حمال و ۳ تکه با ساختاری فلزی می باشد و بخشی از پوسته ی آن از جنس مواد مرکب است.بالچه ها و ترمزهای هوایی این هواپیما از جنس فیبرکربن بوده و نیز آلیاژ ریشه ی بال از جنس افیبر گلاس می باشدو دیگر نقاط هواپیما از جنس فز است که در آن آلیاژ آلومینیوم و لیتیوم و تیتانیوم به کار رفته است.محاطظ رادار در دماغه ی هواپیما و برخی پانلهای دسترسی از مواد مرکب است.در بخش دم هواپیما به صورت گسترده از مواد مرکب استفاده شده است.

در مورد ارابه ی فرود این هواپیما باید گفت که از نوع هیدرولیکی بوده (به صورت سه تایی و جمع شونده)و ارابه ی فرود دماغه از نوع الکترو هیدرولیکی دو چرخی با قابلیت چرخش می باشد.ارابه ی فورد دماغه یه سمت جلو جمع می شود و ارابه ی فرود ۴ چرخ اصلی به سمت داخل و درون تیزه گیر بدنه/بال جمع می شود.ترمزهای دیسکی ا جنس کرین با قابلیت هدایت الکتریکی از دیگر موارد به کر رفته در این هواپیما می باشد.

موتور این هواپیما همان طور در قبلا هم ذکر شد PS-۹۰ (PS مخفف پاول سالاوییف) یکی از مهمترین دستاوردهای صنعت هوایی روسیه در دهه ی ۹۰ است.این موتور کارایی نسل جدید هواپیماهای روسی را دو برابر کرده است و نیز همزمان سازگاری انها را با مقررات زیست محیطی جهانی تضمین نمود.این موتور توربوفن دارای طرحی بخش بخش با سطح بالای سازگاری طرح دو محوری با جریان های امیخته شده ی فن و مجراهای مرکزی و یک معکوس کننده ی رانش در مجرای فن و سامانه ی جذب صدا می باشد.همان طور که اشاره شد گواهینامه ی این موتور در سال ۱۹۹۲ صادر گردید و در سال ۱۹۹۷ نمونه ی تکمیلی برای گواهینامه ی نوع این موتور دریافت شد تا کارایی فرودگاهی آن تضمین شود.مصرف سوخت و روغن این موتوردر سطح بهترین موتورهای جهان قرار دارد.بیشینه ی مصرف سوخت این موتور برابر است با۳۵۰۰ کیلوگرم به ازای یک ساعت پرواز.پیشینه ی مصرف روغن در موتور PS-۹۰ باربر است با ۰/۳ کیلوگرم به ازای یک ساعت می باشد.استفاده از فنون جدید برای قطعات و اجزای دارای عمر مشخص ارتقای گسترده قطعات اصلی تجهیات ویژه برای رسیدن به عمر مورد نظر نمایش وضیعت موتور در عملیات فرودگاهی اطمینان پذیری و عمر بالای موتور تضمین می کند.

همانطور که گفته شد این موتودارای طراحی بخش به بخش می باشد و تعداد بخشهای آن برابر ۱۱ هست.برخی بخشها را می توان حتی در طی عملیات فرودگاهی تعویض نمود.ps-۹۰ مجهز به سامانه ی نمایش و کنترل الکترونیکی ۲ کاناله می باشد که نقصها و میزان کارایی موتور را نمایش می دهد.عمر طراحی کلی موتور برای بخشهای داغ ۱۲۵۰۰۰ ساعت و قسمت های سرد ۲۵۰۰۰ ساعت می باشد.

در مورد گنجایش این هواپیما باید گفت که خدمه ی پروازی این هواپیما شامل خلبان و کمک خلبان می باشد اما خط هوایی ارفلوت خواستار تعبیه محلی برای استقرار مهندس پرواز و یک صندلی چهارم برای مربی یا ناظر می باشد.درهای عبور و مرور مسافران در عقب کابین در سمت چپ هواپیما قرار دارد و درهای خدماتی در مقابل آنهاست.

درهای خروج اظطراری نوع ۲ در جلوو عقب بالها و در دو طرف هواپیما قرار داردو در همه ی درهای هواپیما سرسره های نجات در مواقع ضروری تعبیه شده است.

هواپیمای توپولف TU-۲۰۴-۲۰۰ دو محفظه ی بار در زیر طبقات دارد که می تواند ۸ کانتینر بین المللی LD-۳-۴۶ را در خود جای دهد.در ضمن این هواپیما دارای سامانه ی بارگیری کانتینر اتوماتیک با جایگزین دستی می باشد.

از تجهیزات سامانه هدایت این هواپیما می توان فرامین الکتریکی سه گانه با سامانه آنالوگ پشتیبان سه گانه را نام برد.در سال ۲۰۰ صفحه های نمایش بارکو برای پشتیبانی رایانه ای FMS این هواپیما انتخاب شد.توپولف ۲۰۴ دارای سه سامانه هیدرولیک مستقل با فشار ۲۰۷ بار می باشد.

توان الکتریکی این هواپیما توسط دو ژنراتور برق مستقیم ۲۰۰/۱۱۵ ولت و ۴۰۰ هرتز و یک ساماته برق متناوب آماده به کار ۲۷ ولت تامین می شود.

الکترونیک پروازی این هواپیما ساخت شرکت های روسی می باشد اما در صورت خواست مشتری می توان آن را با الکترونیک پروازی هانی ول یا سکستان آیونیک تلفیق کرد.همچنین می توان در آن تجهیزات ناوبری/ارتباطات استاندارد ساخت راکول کالینز را به کاربرد.کنترل پرواز خودکار سه گانه و بدر رادیویی خمخ جهته و بسامد بسیا زیاد و تجهیزات اندازه گیری فاصله و سامانه ی خودکار تقرب و نشستن برای عملیات مطابق با استاندارد رده ۳ سازمان بین الملی هواپیمایی کشوری (ICAO) و(INS) و (RLG) تجهیزات نصب شده در TU-۲۰۴ هستند.

مدل های مختلف توپولف ۲۰۴

TU-۲۰۴ این هواپیما ظرفیت حمل ۲۱۴ مسافر و یا ۲۱۰۰۰ کیلوگرم بار را دارد و از موتور PS-۹۰A کمک می گیرد و اولین نمونه ی آن در سال ۱۹۸۹ عرضه گردیده است.این هواپیما حدود ۴۶متر طول داردو دارای برد: (با حداکثر بار) ۱۳۲۰ مایل دریایی می باشد.در این هواپیما یک مخزن سوخت در دم و ۶ مخزن در بال جاگذاری شده که سوخت موجود در دم برای ترمیم کردن خودکار مرکز جرم در طول پرواز و کاهش پسای تریم مورد استفاده قرار می گیرد

TU-۲۰۴C این هواپیما نمونه ی باری توپولف ۲۰۴ هست و تمام مشخصات فنی آن مانند توپولف ۲۰۴ مسافربری می باشد به جز وزن عملکردی خلی آن و نیز بردش.به طوری که این هواپیما حدود ۲۳۲۱ مایل دریایی با حداکثر مقدار سوختدارای بردی برابر ۳۶۷۱ مایل دریایی می باشد TU-۲۰۴-۱۰۰ این نسخه دارای گنجایش مسافر بیشتر و نیز حجم سوخت قابل حمل افزونتر در داخل بال است ولی از لحاظ نوع موتور و مقدار گنجایش بار تغییری نکرده است. این هواپیما در سال ۱۹۹۳ وارد بازار شد.برد این هواپیما حدود۲۳۲۱ مایل دریایی می باشد.

TU-۲۰۴-۱۰۰C این هواپیما نمونه ی باربری توپولف ۲۰۴/۱۰۰ می باشد.ماکزیزم بار قابل حمل در این نسخه با کاهش برد افزایش یافته است.

TU-۲۰۴-۱۲۰ این هواپیما مانند هواپیمای توپولف ۲۰۴/۱۰۰ می باشد اما با موتور توربوفن رویلزرویس و با وزن برخاست ۱۰۳۰۰۰ کیلوگرم.این هواپیما دارای الکترونیک پروازی روسی می باشد.برد آن حدود ۲۲۱۳ مایل دریایی می باشد.

هواپیماهای

tu-۲۰۴-۱۲۰c_TU-۲۰۴-۱۲۲_TU-۲۰۴-۲۰۰_TU-۰۲۰۴-C_TU-۲۰۴P_TU-۲۰۴-۲۲۰_TU-۲۰۴-۲۲۰

TU-۲۰۴-۳۰۰_TU-۲۰۴-۴۰۰_TU-۲۰۴-۵۰۰

از دیگر مدل های توپولف ۲۰۴ می باشند.

قیمت هواپیمای توپولف با موتورهای پی اس ۹۰ دارای ارزشی معادل ۲۷ میلیون دلار آمریکا در سال ۱۹۹۸ و با موتورهایRB۲۱۱-۵۳۵

دارای ارزشی معدل ۳۸ میلیون دلار آمریکا در سال ۱۹۹۶ بود.

در سال ۱۹۸۳ طرح هواپیمای توپولف ۲۰۴ از جانب شرکت توپولف با توجه به سوابق این شرکت در ساخت هواپیماهای جت مسافربری مورد قبول و موافقت قرار گرفت.طی این طرح الکسی توپولف مدیر وقت دفترطراحی توپولف اف لانفسکی را به عنوان رییس گروه طراحی این هواپیما انتخاب کرد.اف لانفسکی قصد داشت در حد ممکن هواپیمای جدیدی را با دارا بودن آخرین استاندارد های غربی بخصوص در زمینه ی سیستم های ناوبری آن را مجهز کرده و از آن بعنوان ادامه ی نسل هواپیماهای توپولف ۱۵۴ با نام هواپیمای جدید توپولف ۲۰۴ نام می برد.

این نوشتار خُرد است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

منبع: وبلاگ عشق پرواز