استان اردبیل
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
استان اردبیل یکی از استانهای ایران است که در شمال غربی این کشور واقع شده است. مساحت این استان ۱۷۹۵۳ کیلومتر مربع (حدودا ۱٫۰۹ درصد از مساحت کل کشور) [۱] و جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۷۵ برابر یک میلیون و ۱۸۳ هزار نفر [۲] میباشد. مرکز این استان شهر اردبیل است و بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۹ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان میشود. [۱] این استان در سال ۱۳۷۲ از استان آذربایجان شرقی جدا و به استانی مستقل تبدیل شد.[۳]
استان اردبیل یکی از مناطق گردشگری در ایران است. یکی از ویژگیهای این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصول بهار و تابستان میباشد.
استان اردبیل از شمال به کشور جمهوری آذربایجان، از شرق به استان گیلان، از جنوب به استان زنجان و از غرب به استان آذربایجان شرقی محدود است.
زبان ساکنان استان اردبیل ترکی آذربایجانی و تالشی است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] شهرستانها
بر طبق آخرین تقسیمات کشوری، شامل ۹ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۱ شهر و ۶۶ دهستان میشود.
|
استان اردبیل |
|
|---|---|
| مرکز | اردبیل |
| شهرستانها | اردبیل | بیلهسوار | پارسآباد | خلخال | کوثر | گِرمی | مِشگینشهر | نَمین | نیر |
| شهرها |
آبیبیگلو | اردبیل | اصلاندوز | بیلهسوار | پارسآباد | تازهکند انگوت | جعفرآباد | خلخال | رضی | سرعین | عنبران | کلور | كوراييم | گرمی | گیوی | لاهرود | مشگینشهر | نمین | نیر | هشتجین | هیر |
| نقاط دیدنی |
آبشار سردابه | آرامگاه شیخ صفیالدین | امامزاده کلور | بازار اردبیل | پل خداآفرین | پیس اسکی الواریس | دریاچه شورابیل | دریاچه قله سبلان | دریاچه نئور | سنگنبشته شاپور دوم ساسانی (مشگینشهر) | غار هفتخانه | گردنه حیران | مجتمع آبدرمانی سرعین | موزه مردمشناسی اردبیل |
[ویرایش] گردشگری
[ویرایش] چشمههای آب معدنی
یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری استان اردبیل، چشمههای آبگرم این استان واقع در شهر سرعین در ۳۰ کیلومتری شهر اردبیل است. در این شهر، ۸ چشمه آبگرم معدنی وجود دارد. علاوه بر این، ۱۴ چشمه آب معدنی دیگر در شهرهای دیگر استان از جمله نیر، خلخال و مشگینشهر وجود دارد. [۴]
[ویرایش] سبلان
مقاله اصلی این نوشتار سبلان است.
کوهستان سبلان در جنوب شرقی مشکین شهر و در فاصله ۲۵ کیلومتری آن واقع شده است. [۵] این کوهستان دارای پوشش گیاهی متنوعی است و بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاهی در آن شناسایی شده است. [۶] این کوه، یکی از آتشفشانهای خاموش کشور محسوب میشود و ارتفاع بلندترین قله این کوه که سلطان ساوالان نام دارد، ۴۸۰۰ متر از سطح دریا میباشد. [۷]
[ویرایش] آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی
مقاله اصلی این نوشتار بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی است.
بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی یکی از ده اثر باستانی مهم کشور بهشمار میرود. [۸] این بنا در سال ۷۶۵ هجری بنا شده است و در طول زمان مورد احترام پادشاهان صفوی بوده است. [۸] بنای کنونی این بقعه شامل مجموعهای از گورهای شاهان و شاهزادگان صفوی و چند ساختمان دیگر (ازجمله مسجد، چینیخانه، حرمخانه و ...) میشود. [۹] در سال ۱۳۸۶ تلاشهایی برای ثبت این اثر در فهرست آثار جهانی یونسکو آغاز شده است. [۸]
[ویرایش] شورابیل
مقاله اصلی این نوشتار دریاچه شورابیل است.
دریاچه شورابیل در ۲ کیلومتری جنوب شهر اردبیل واقع شده است و مساحت آن ۱۲۰ هکتار است. [۱۰] آب این دریاچه شور و برای مصارف کشاورزی غیرقابل استفاده است. اما در حال حاضر نوعی ماهی در آن پرورش داده میشود. [۱۱]
[ویرایش] طبیعت
- کوهستان
کوه و رشتهکوه سبلان، شناخته شدهترین منطقه کوهستانی استان اردبیل محسوب میشوند. سایر ارتفاعات واقع در این استان عبارتند از:
- ارتفاعات تالش
- صلوات داغ
- خروسلو
- رودخانهها
قسمتی از مسیر عبور رودخانه مرزی ارس و رودخانه قزلاوزن از استان اردبیل عبور میکند. سایر رودخانههای این استان عبارتند از:
- قرهسو
- درهرود
- خیاوچای
- نمینچای
- دریاچهها
دریاچههایی که در استان اردبیل واقع شدهاند عبارتند از:
- دریاچه شورابیل
- دریاچه نئور
- دریاچه شورگل
- دریاچه نوشهر
- دریاچه آلوچه
- دریاچه کمیآباد
- دریاچه ملااحمد
- مرداب قرهسو
- جنگلها
جنگلهای اطراف جاده آستارا به اردبیل موسوم به گردنه حیران و مجموعه جنگلهای 'فندقلو از جمله جنگلهای واقع در استان اردبیل هستند.
[ویرایش] صنعت
استان اردبیل در حال حاضر دارای ۸ شهرک صنعتی است. [۱۲] این استان همچنین دارای کارخانجات بزرگ نساجی [۱۳]، سیمان[۱۴][۱۵]، ذوب آهن[۱۶] و کشت و صنعت[۱۷] میباشد.
[ویرایش] فرهنگ بومی
- صنایع دستی
- گلیم عنبران، جاجیم، شال، مسندعنبران، سفال، صنایع چوب مانند معرق، منبت و خراطی، مصنوعات چرمی و قالیبافی (قالیچه قوبای اردبیل بسیار معروف است) قلاب بافی، مفرش، خورجین، ورنی (ورنی و زیرانداز حاوی رنگها و طرحهایی برگرفته از طبیعت زیبای آذربایجان، بیشتر توسط عشایر شاهسون دشت مغان بافته میشود).
- غذاهای محلی
- آش شیر، آش دوغ، پیچاق قیمه، کوفته، لَوَنگی، خشیل، هرا، قویماق، ترشی قرمه، ساج ایچی سبزی قرمه، آب پیاز، آش اوماج، آَش یارما، بزباش، خورشت قاتق، تاسکباب، چیغیرتما، حلوا زرد، تر حلوا، حلوای زنجبیل، قیساوا و قیقاناق.
- سوغات
- سرشیر، کره، حلوای سیاه، آبنبات، شیرینیهای محلی و تخمه آفتابگردان، عسل خالص سبلان، عصاره شهدآمیز گلهای رنگارنگ و عطرآگین طبیعت سرسبز سبلان مشهورترین سوغات منطقه میباشد. حلوای سیاه استان بصورت معجونی از جوانه گندم و کره طبیعی نشاط بخش و مقوی است
| استانهای ایران | |
| آذربایجان شرقی | آذربایجان غربی | اردبیل | اصفهان | ایلام | بوشهر | تهران | چهارمحال و بختیاری | خراسان جنوبی| خراسان رضوی | خراسان شمالی | خوزستان | زنجان | سمنان | سیستان و بلوچستان | فارس | قزوین | قم | کردستان | کرمان | کرمانشاه | کهکیلویه و بویراحمد | گلستان | گیلان | لرستان | مازندران | مرکزی | هرمزگان | همدان | یزد | |
[ویرایش] پانویس
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ معرفی استان. پایگاه اینترنتی استانداری اردبیل. بازدید در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ «فصل چهارم». اطلس گیتاشناسی استانهای ایران. زیر نظر سعید بختیاری. چاپ دوم، تهران: موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۵، ۹۶۴۳۴۲۱۶۵۱.
- ↑ استان اردبیل. دانشنامه رشد. بازدید در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ استان اردبیل در یک نگاه. سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل. بازدید در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ کوه سبلان
- ↑ جاذبههای طبیعی استان اردبیل. مرکز گردشگری علمی و فرهنگی دانشجویان ایران. بازدید در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ آتشفشان سبلان. دانشنامه رشد. بازدید در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ «تشكيل كميتهای ويژه برای ثبت جهانی بقعه شيخ صفیالدين اردبيلی»، میراث آریا، پایگاه اطلاعرسانی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، ۲۱ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ هنر ایران اسلامی ۱. شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی. بازدید در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ دریاچه شورابیل. شهرداری اردبیل. بازدید در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ دریاچه شورابیل. سایت جامع گردشگری ایران. بازدید در تاریخ ۲۹ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ شهرکهای صنعتی استان اردبیل. پایگاه اینترنتی شرکت شهرکهای صنعتی استان اردبیل. بازدید در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ استاندار اردبيل از بزرگترين كارخانه نساجی و پوشاك كشور بازديد كرد. خبرگزاری ایرنا. بازدید در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ وبگاه کارخانه سیمان اردبیل
- ↑ نماينده مردم خلخال در مجلس: احداث كارخانه سيمان خلخال بهزودی آغاز میشود. خبرگزاری ایرنا. بازدید در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ فاز دوم ذوبآهن اردبیل خرداد ۸۵ به بهرهبرداری میرسد. پایگاه اینترنتی روزنامه آسیا. بازدید در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۳۸۶.
- ↑ شركت كشت و صنعت مغان به عنوان واحد نمونه سال استان اردبيل معرفی شد. خبرگزاری ایرنا. بازدید در تاریخ ۳۱ مرداد ۱۳۸۶.
[ویرایش] منابع
- اطلس گیتاشناسی استانهای ایران. زیر نظر سعید بختیاری. چاپ دوم، تهران: موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، ۱۳۸۵، ۹۶۴۳۴۲۱۶۵۱.
- دانشنامه رشد
- خبرگزاری ایرنا
- پایگاه اینترنتی استانداری اردبیل
- پایگاه اینترنتی سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل
- میراث آریا، پایگاه اطلاعرسانی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور
- پایگاه اینترنتی شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی


