سنندج
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
سنندج، (به کردی سنه Sine) مرکز استان کردستان ایران است. این شهر همچنین مرکز شهرستان سنندج در این استان نیز میباشد. این شهر قریهای بودهاست از قراء کردستان و به «سینه» و «سنه» مشهور بود. بخاطر قلعهای که خاندان اردلان در آنجا بنا کردند به «سنه دژ» یا سنندج معروف شد.
شهر سنندج در موقعیت ۱۴ درجه و ۳۵ دقیقه عرض شمالی و ۴۷ درجه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ دارد. شهرستان سنندج به مساحت ۵۰۲۳ کیلومتر مربع از شمال به میاندوآب، از جنوب به کرمانشاه، از مغرب به مریوان و از شرق به قروه و بیجار محدود میشود. این شهر از طریق چهار شریان ارتباطی با شهرهای استان و مرکز استانهای همجوار و مرکز کشور در ارتباط است.
در نزدیکی سنندج سد بزرگی به نام سد قشلاق ساخته شدهاست که آب شهر و ناحیه را تأمین میسازد. زبان مردم سنندج کردی است.
جمعیت شهر سنندج در سال ۱۳۳۵ برابر با ۴۰۶۴۱ نفر با ۷۹۰۰ خانوار بودهاست. در سال ۱۳۴۵ جمعیت شهر به ۵۴۵۷۸ نفر و ۱۰۶۱۵ خانوار رسیدهاست. نرخ رشد جمعیت در این دوره ۲٫۹۹ درصد بودهاست که در مقایسه با نرخ رشد سایر مراکز استانها در کشور نرخ رشد بالایی میباشد. این افزایش نرخ رشد در شهر سنندج را میتوان معلول افزایش رشد بخش خدمات و همچنین شکل گیری نظام شهر نشینی پیوسته در این منطقه دانست. جمعیت این شهر حدود ۷۵۰۰۰۰ نفر است. البته بر طبق آمار جدید خود کشور ایران جمعیت این شهرستان با توابع بالغ بر ۱۰۰۰۰۰۰ نفر میباشد البته جمعیت درست سنندج ۴۵۰۰۰۰ نفر درست است و جمعیت استان ۱۶۰۰۰۰۰ نفر میباشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخ
سنندج یکی از شهرهای قدیمی کردستان میباشد که تاریخ آن به قبل از میلاد مسیح بر میگردد.این شهر دارای آثار قدیمی از دورههای قبل از میلاد، قبل از اسلام و دوران اسلامی میباشد و شاهراه ارتباط سریع جنوب غربی ایران به شمال غربی ایران است.
دژ سنندج (سنه دژ) توسط حکمران کردستان در زمان سلطنت شاه صفی (۱۰۳۸ تا ۱۰۵۲ هجری) ایجاد شد. در گذشته بجای سنندج کنونی، شهری بنام «سیر» در همین مکان وجود داشت. کریم خان زند شهر را در سال ۱۱۴۶ هجری نابود کرد و پس از مدتی هرج و مرج خسرو خان اردلان بر شهر تسلط یافت. پس از او پسرش حاکم شد و سنندج در دوران او بسیار توسعه یافت.
سلیمان خان وقتی که به امارت کردستان دست یافت در سال ۱۰۴۶ ه.ق شهر سنندج را در محل روستای قدیمی «سنه» بنا نمود. شاه صفی او را متعهد کرده بود که دارالملک را از «حسن آباد» به سنندج کنونی منتقل سازد و قلاع صعب العبور کردستان را ویران کند. سلیمان خان وقتی به کردستان آمد به موجب عهد خود ضمن آباد کردن سنندج، قلعه حکومتی را در بالای تپهای در محلی که امروزه باغ فردوسی سنندج گفته میشود، بنا کرد. و در خارج و اطراف قلعه عمارات و حمام و مسجد و بازاری هم بنا میکند و یک رشته قنات نیز در دشت «سرنووی» احداث میکند و آب آن را به شهر و میان قلعه آورد.
در حدیقه ناصری آمدهاست که :«سلیمان خان قلاع «زَلم» و «پلنگان» و «مریوان» و «حسن آباد» را ویران نمود. که دیگر پناه و گریز گاهی برای حکام کردستان نباشد. و قلعه مختصری را نیز در اطراف این آبادی سنندج کشید» تردیدی نیست که قبل از بنای شهر سنندج در دوره صفویه، در محل کنونی این شهر آبادی قدیمی «سنه» قرار داشتهاست.
[ویرایش] جاذبههای گردشگری
از مناطق دیدنی این شهرستان میتوان مسجد جامع دارالاحسان، بازار قدیمی شهر، پارک دیدنی آبیدر (امیریه)، خانهٔ کرد، موزه سنندج و عمارت خسروآباد را نام برد.
در ۶۵ کیلومتری سنندج دهستان نوگل(نگل)واقع است که به دلیل قرآنی باستانی که متعلق به قرون اولیه اسلام است گردشگران زیادی را به خود جذب کردهاست. به نظر میرسد که شهر سنندج در آغاز از الگوی معماری و شهرسازی صفویه پیروی کردهاست. ساخت اولیه شهر سنندج با محلات آن تا دوره قاجاریه با اندک تغییراتی به همان صورت قدیمی باقی میماند. جمعیت شهر در حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر میباشد.[نیاز به ذکر منبع]
سنندج در ۵۰۱ کیلومتری تهران قرار دارد. این شهر بویژه در بهار و پاییز دارای طبیعتی زیبا و هوایی مطبوع است.
[ویرایش] آثار تاریخی و جاهای دیدنی
- عمارت امجدالاشرف
- عمارت خسروآباد
- عمارت مشیر
- عمارت سالارسعید
- عمارت وکیل الملک
- قلعه حسن آباد
- پل قشلاق
- بازار سنندج و آصف
- خانه آصف وزیری
- مسجد جامع سنندج (دارالاحسان)
- زیارتگاه و مسجد هاجرخاتون
- امامزاده عبدالله
- امامزاده پیرعمر
- سد قشلاق (وحدت)
- جنگلهای اطراف سنندج
- کوه کوچکه سر
- چشمه آب معدنی گواز
- چشمه آب معدنی پیرسلاح
- موزه سنندج
- روستای نگل
- روستای صلواتآباد
[ویرایش] گالری تصاویر
[ویرایش] جستارهای وابسته
[ویرایش] پیوند به بیرون
| مرکز | سنندج |
| شهرستانها | بانه | بیجار | دیواندره | سروآباد | سقز | سنندج | قروه | کامیاران | مریوان |
| شهرها |
آرمرده | بابارشانی | بانه | بوئین سفلی | بیجار | چناره | دزج | دلبران | دهگلان | دیواندره | زرینه | سروآباد | سریشآباد | سقز | سنندج | شویشه | صاحب | قروه | کامیاران | کانیسور | مریوان | موچش | یاسوکند |
| نقاط دیدنی |
آرامگاه پیر شالیار | اورامان تخت | بازار سنندج | باغ آیتالله مردوخ | بقعه باباگرگر | چهلچشمه | دریاچه زریوار | دریاچه سد وحدت | سنگنبشته اورامان | شهر باستانی گروس | عمارت احمدزاده | عمارت خسروآباد | غار کرفتو | قلعه زیویه | گردشگاه آبیدر | مسجد آویهنگ | مسجد دومناره | مسجد نگل | موزه تاریخ طبیعی سنندج | موزه سنندج | |

