مرزنگوش وحشی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

مرزنگوش‌ وحشي‌

Origanum Vulgare L .نام علمي:

Labiatae از خانواده‌ نعناع ‌

‌Marjoram ، Wild Marjoram ، Oregano انگليسي:

نام‌هاي‌ رايج‌: آويشن‌ كوهي‌، پونه‌ كوهي‌، فودنج‌ جبلي‌.

مرزنگوش‌ وحشي‌ گياهي‌ است‌ پايا كه‌ بين‌ 30 تا 90 سانتيمتر رشد مي‌كند و برگ ها متقابل‌، از نظر اندازه‌ متغير و در پايين‌ بسيار بزرگتر است‌. اما هرچه‌ به‌طرف‌ رأس‌گياه‌ مي‌رود كوچكتر شده‌ و به‌ شكل‌ تخم‌ مرغي‌ يا بيضوي‌ درمي‌آيد. حاشيه‌ برگ ها صاف‌ يا كنگره‌اي‌ است‌. گلها به‌طول‌ 4 ـ 7 ميلي‌متر به‌رنگ‌ صورتي‌ يا سرخ‌ به‌ شكل‌خوشة‌ افشان‌ روي‌ شاخه‌ها قرار دارد. زمان‌ گل‌ دادن‌ بين‌ تير تا شهريور است‌. تمام‌قسمت هاي‌ گياه‌ بوي‌ مطبوع‌ معطري‌ شبيه‌ آويشن‌ دارد.

مرزنگوش‌ وحشي‌ حاوي‌ تانن‌، صمغ‌، اسانس‌ روغني‌ فرار، ماده‌ تلخ‌، مقاديري‌ تيمول‌، گلوكوزيد و سابونوزيد است‌.

قسمت هاي‌ مورد استفاده‌ مرزنگوش‌ وحشي‌ سر شاخه‌هاي‌ گلدار آن‌ است‌ كه‌ گياه‌گلدار را پس‌ از جمع‌آوري‌ كردن‌ در سايه‌ در حرارت‌ كمتر از 35 درجه‌ سانتيگراد مي‌خشكانند.

خواص‌ و اثرات‌ دارويي‌: طبع‌ مرزنگوش‌ وحشي‌ گرم‌ و خشك‌ است‌.مرزنگوش‌ وحشي‌ داراي‌ خواص‌ مقوي‌ معده‌ و بادشكن‌، معرق‌، ضد تشنج،‌ خلط‌آور، مسكن سرفه‌، ضد اسهال‌ و ضد التهاب‌، مقوي‌ عمومي‌، تنظيم‌ كنندگي‌ قاعدگي‌، ادرار آور، ضدعفوني‌ كنندة‌ مجاري‌ تنفسي‌ است‌ و براي‌ اسانس‌ آن‌ اثر التيام‌ دهنده‌ خون‌ و تصفيه‌كننده‌ خون‌ قائل‌ هستند.

مرزنگوش‌ وحشي‌ در موارد سوء هاضمه‌، عفونت هاي‌ مجاري‌ تنفسي‌، كورك‌ و آبسه،‌ سرفه‌، نزله‌هاي‌ مزمن‌، آسم‌ مرطوب‌، زردي‌، درد گلو، دردهاي‌ عصبي‌، آب‌آوردن‌ انساج‌، تأخير حالت‌ قاعدگي‌، دردهاي‌ ماهانه‌ زنان‌، ضدعفوني‌ كننده‌، خلط‌آور، ضد تشنج‌، استسقاء به‌كار مي‌رود.

دم‌ كرده‌ 2 قاشق‌ غذاخوري‌ سر شاخه‌هاي‌ خرد شده‌ گياه‌ در نيم‌ ليتر آب‌ جوش‌در درمان‌ سياه‌ سرفه‌ و ساير سرفه‌ها و اسهال‌ به‌كار مي‌برند.

از دم‌كرده‌ فوق‌الذكر به‌ شكل‌ غرغره‌ براي‌ رفع‌ التهاب‌ دهان‌ و گلو و به‌ شكل‌ماليدني‌ براي‌ زخم‌ها به‌كار مي‌رود.

براي‌ رفع‌ سنگيني‌ معده‌، نفخ‌ و ناراحتي‌هاي‌ كبدي‌ توصيه‌ مي‌شود.

در موارد بي‌اشتهايي‌، ناراحتي‌هاي‌ هاضمه‌ يا صفراوي‌ مؤثر است‌. در استعمال‌خارجي‌ از اسانس‌ آن‌ به‌صورت‌ پماد براي‌ ضدعفوني‌ كردن‌ زخم‌ها و در تسكين‌رماتيسم‌ و دندان‌ درد و گوش‌ درد در استعمال‌ موضعي‌ آن‌ مصرف‌ دارد.

از دم‌ كرده‌ 10 تا 20 گرم‌ سر شاخه‌هاي‌ گلدار به‌مدت‌ 10 دقيقه‌ در يك‌

ليتر آب‌ جوش‌ پس‌ از صاف‌ كردن‌ و با عسل‌ شيرين‌ كردن‌ براي‌ درمان‌ بيماري هاي‌ دستگاه‌تنفسي‌، به‌عنوان‌ صاف‌كنندة‌ خون‌ و نيز براي‌ تسهيل‌ هضم‌ و تسكين‌ دردهاي‌ماهانه‌، روزانه‌ سه‌ فنجان‌ تناول‌ نماييد.

جوشانده‌ 20 تا 30 گرم‌ سر شاخه‌هاي‌ گلدار آن‌ در يك‌ ليتر آب‌ را با عسل‌شيرين‌ كنيد. خوردن‌ 3 تا 4 فنجان‌ از اين‌ محلول‌ بين‌ غذاها براي‌ بيماران‌ مبتلا به‌تنگي‌ نفس‌ توصيه‌ شده‌ است‌.

اگر چه به عنوان ادويه پيتزا از آن استفاده مي شود ولي مرزنگوش وحشي توسط چيني ها براي استفراغ، اسهال ، يرقان و خارش استفاده مي شود. از تيره نزديك مارجورام بوده و براي درد مفاصل، سرفه و به عنوان شربت سينه استفاده مي شود.

--فلاحتگر ۱۷:۱۰, ۲۳ آوریل ۲۰۰۷ (UTC)

[ویرایش] منبع

1 ـ معارف‌ گياهي‌، 7 مجلد، حسين‌ مير حيدر 2 ـ گياهان‌ دارويي‌، 5 مجلد، دكتر علي‌ زرگري‌ 3 ـ گياهان‌ دارويي‌، پروفسور هانس‌ فلوك‌، دكتر محمد رضا توكلي‌ صابري‌،دكتر محمد رضا صداقت‌ 4 ـ سلامتي‌ شما، زيبايي‌ شما، ايورشه‌، مرضيه‌ آزاد 5 ـ گلها و گياهان‌ شفابخش‌، ريموند دكسترت‌، مهدي‌ نراقي‌ 6 ـ اسرار خوراكيها، دكتر غياث‌الدين‌ جزايري‌ 7 ـ اعجاز خوراكيها، دكتر غياث‌الدين‌ جزايري‌ 8 ـ شفا با داروهاي‌ گياهي‌، دكتر محمد رضا رجحان‌ 9 ـ جادوي‌ سبز، آناكروگر، علي‌ محمد عبادي‌، آزيتا عبدي‌ 10 ـ فرهنگ‌ معين‌، دكتر محمد معين‌ 11 ـ اسرار گياهان‌، انان‌ دگلو، نسرين‌ ياوري‌



[ویرایش] فهرست سبزیجات

× اسلیخ - شنگ

  • اسفناج
  • بادنجان
  • بامیه
  • پونه
  • پیاز رسم‍‍ی
  • ترب
  • ترشك ها
  • ترشك درشت
  • ترشك های شیرین _ پاسیانها
  • تره
  • تره تیزك
  • حُرف
  • جعفری
  • جعفری فرنگی - سر فویل
  • چغندر
  • خُرفه
  • خیار
  • دُنبلان
  • ریحان
  • ریوند
  • سیب زمینی
  • سیب زمینی شیرین
  • سیب زمینی هندی
  • سیب زمینی ترشی
  • سیر مزروع
  • سیسنبر - سوسنبر
  • شقاقل
  • شلغم
  • شنبلیله
  • شود
  • طرخون
  • علف چشمه
  • فرنجمشك - بادرنجبویه
  • فلفل سبز
  • قارچ خوراكی
  • كاكوتی
  • كاهو
  • كاهوی وحشی
  • كدو
  • كرفس پرورشی
  • كلم
  • كنگر فرنگی
  • كنگر
  • كورك
  • گشنیز
  • گوجه فرنگی
  • لوبیا
  • مارچوبه
  • مرزنگوش
  • مرزنگوش وحشی
  • مرزه
  • نخود فرنگی
  • نعناع
  • والك
  • هندبابری
  • هویج


[ویرایش] جستارهای وابسته