شهرستان مهدیشهر
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
شهرستان مهدیشهر (نام دیگر سَنگسَر)یکی از شهرستانهای استان سمنان واقع در شمال ایران میباشد. این شهرستان در شمال غربی استان سمنان واقع شده و شهر مهدیشهر مرکز آن میباشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] محدوده و جمعیت
این شهرستان از سمت جنوب به شهرستان سمنان(سمنان)، از سمت شمال به شهرستان ساری(مازندران)، از سمت مغرب به شهرستان فیروزکوه(تهران) و از سمت مشرق به شهرستان دامغان(سمنان) محدود گشته است. ناحیهٔ سنگسر تا قبل از شهریور ۱۳۲۰ دارای فرمانداری نظامی بود که دودانگه و چهاردانگه و نقاط دیگری از شهرستان ساری جزء آن بودهاست. یادآوری میشود که در فرهنگ جغرافیایی ایران که در سال ۱۳۲۹ چاپ شدهاست، این ناحیه با حدود و مشخصات فعلی به عنوان بخش سنگسر آمدهاست.[۱] این ناحیه در مرداد ۱۳۸۶ به شهرستان ارتقاء یافت.[۲]
جمعیّت شهرستان مهدیشهر طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۸۵ ، برابر با ۳۶,۸۷۵ نفر بوده[۳]
[ویرایش] شهرها و دهستانها
شهرها:
- مهدیشهر(سنگسر)
- شهمیرزاد(شهر نمونهٔ گردشگری) [۴]
دهستانها:
- پشتکوه
- چاشم
[ویرایش] اماکن دیدنی
بناهای تاریخی: [۵]
- آب انبار سنگسر
- امامزاده عبدالله شهمیرزاد
- امامزاده قاسم سنگسر
- امامزاده یحیی شهمیرزاد
- بقاع ابوالقاسم، مهدی و یحیی(در چاشم)
- بقعه شیخ شهمیرزاد(سوسن عطا)
- چهل تن(در روستای درجزین)
- دژ شهمیرزاد
- شیر قلعه شهمیرزاد(در ۳ کیلومتری شمال غربی شهمیرزاد)
- غار دربند
- کافر قلعه سنگسر
- مسجد پامنار سنگسر(منار سنگسر)
[ویرایش] پوشش گیاهی و جانوری
از نظر پوتوگرافی این منطقه کاملاً کوهستانی است و دارای پوشش گیاهی از جمله: گز ، تاغ ، کُنار ، كُور ، سمر ، كِرت ، كُوهِنگ و بنه. خارشتر، اسپند، سریش، ارس، کاروانکش، شور و چرخک است.[۶] از شهر سنگسر به طرف حاشیه شمالی، پوشش به صورت درختان خانواده سوزنی برگ، به ویژه ارس، سرو، و درختچه زرشک نمایان میشود. در منطقه شهمیرزاد گیاهان خود رو شامل گون، درمنه، گیاهان تیره گندمیان، نعناییان و تیغهای کنگر مانند اسپند، گل قاصدک، بومادران، کاسنی، گزنه و گل سرخ وحشی(نسترن) به وفور دیده میشود.[۷] مهمترین محصولات این شهرستان عبارتند از: غلات(جو و گندم )، علوفه(یونجه و اسپرس)، گردو و آلو در شهمیرزاد و انار، انگور و زردآلو در درجزین.[۸] همچنین از جمله جانوران و پرندگان این شهرستان عبارتند از: بز کوهی ، آهو ، قوچ، میش، پلنگ ، یوزپلنگ ، روباه ، خرس، گراز، کفتار، گربه وحشی، گرگ، روباه، شغال، خرگوش، کبک ، عقاب ، شاهین ، بادخور ، قُمری ، تیهو ، فاخته. ، بلبل و قرقاول.[۹]
[ویرایش] ناهمواریها
این شهرستان را باید منطقهای کاملاً کوهستانی بحساب آورد که در جنوب رشته کوه البرز واقع گردیده و کوههای آن عبارتاند از:[۱۰]
- در سمت غرب کوههای: اسپی لت (سفید لت)، گل رودبار و آسب نو (آسمان لو) که با ارتفاع ۳۳۰۸ متر مهمترین آنهاست و در ۱۱ کیلومتری سنگسر قرار دارد.
- در سمت جنوب غربی کوههای: مهراب ، سفیدآب ، کلیاب ، کچ و بستانه(۲۱۶۰ متر) .
- در شمال غربی کوههای: دربند ، نهرد ، مرغک ، سیاه دره ، شیر قلعه ، بشم و نیز گردنهٔ بشم در۱۵ کیلومتری و گردنهٔ چاشم در۱۴ کیلومتری.
- در شمال کوههای: شیخ رضا ، سیاه کوه و همچنین بلندترین قلهٔ این شهرستان، نیزوای چاشم است که با ارتفاع ۳۸۱۰ متر در شمال شهرستان سنگسر خودنمایی میکند.
[ویرایش] معادن
در این منطقه معادن متعددی وجود دارد از جمله معادن سنگ ساختمانی، لاشه، خاک نسوز، کوارتزیت، دولومیت، آهن، سرب، گچ، آهک سفید، سنگ شیشه، معدن سیلیس و ...[۱۱]
[ویرایش] وضع زمینشناسی
از لحاظ زمینشناسی شهرستان سنگسر قسمتی از چین خوردگیهای دامنه جنوبی البرز میباشد و همان تشکیلات زمینشناسی را داراست و آثار دورانهای چهارگانه زمینشناسی را بخوبی و اکثراً به آسانی میتوان در آن مورد مطالعه قرار داد. از دوره ژوراستیک قسمتهای آهکی در سنگسر وجود دارد که چشمه راوند را در بر میگیرد. از دوره ژوراستیک و کرتاسه نیز تشکیلاتی در گل رودبار و غار دربند وجود دارد. از دوره سوم در قسمت شمال و شمال شرقی تشکیلاتی از دوره ائوسن دیده میشود و در شیخ چشمه سر کنگلومراهای دوره پلیوسن قابل مشاهدهاست. در دوره چهارم دارای مخروطهای افکنده ایسیت که شهر سمنان هم روی همین نوع قرار گرفتهاست.[۱۲]
[ویرایش] پاورقی
- ↑ طاهری ۸۷ و سایت شورای اسلامی شهر مهدیشهر(سنگسر).
- ↑ خبرگزاری فارس، ۸ مرداد ۱۳۸۶، شمارهٔ ۸۶۰۵۰۸۰۰۹۲.
- ↑ درگاه آمار ایران.
- ↑ در جلسهٔ هیئت وزیران در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۳۸۶ که در سمنان برگزار شد، این شهر به استناد مادهٔ ۸ قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، بهعنوان شهر نمونهٔ گردشگری تعیین شد روزنامهٔ رسمی جمهوری اسلامی ایران، سال شصت و سوم، شمارهٔ ۱۸۱۵۵، نهم تیر ۱۳۸۶.
- ↑ زندهدل ۵۳_۱۲۹.
- ↑ بخشداری مهدیشهر ۴.
- ↑ زندهدل ۵۹.
- ↑ بخشداری مهدیشهر ۵.
- ↑ سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ۶۵.
- ↑ سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح ۶۴.
- ↑ بخشداری مهدیشهر ۵.
- ↑ طاهری ۹۷.
[ویرایش] منابع
- بخشداری مهدیشهر. نگاهی دوباره به اماکن دیدنی بخش مهدیشهر. مهدیشهر: بخشداری مهدیشهر، ۱۳۷۸.
- زندهدل، حسن. استان سمنان. چاپ اوّل، تهران: ایرانگردان، ۱۳۷۶.
- سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. فرهنگ جغرافیایی آبادی های کشور جمهوری اسلامی ایران (سمنان جلد ۳۹). چاپ اوّل، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، ۱۳۶۸.
- طاهری، تقی. بخش سنگسر. سمنان: دفتر برنامه و بودجهٔ سمنان، ۱۳۵۵.
| مرکز | سمنان |
| شهرستانها | شاهرود | سمنان | دامغان | گرمسار | مهدیشهر |
| شهرها |
آرادان | امیریه | ایوانکی | بسطام | بیارجمند | دامغان | دیباج | سرخه | سمنان | سنگسر | شاهرود | شهمیرزاد | کلاته خیج | گرمسار | مجن | میامی |
| نقاط دیدنی |
آرامگاه شیخ حسن جوری | برج چهلدختر | برج مهماندوست | دروازه ارگ سمنان | غار دربند | غار شیربند | قصرهای سیاهکوه | قلعه کهندژ | قلعه گردکوه | کاروانسرای سپهسالار | مجموعه بایزید بسطامی | مسجد تاریخانه | موزه سمنان | موزه شاهرود | |

