میل مغناطیسی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

میل مغناطیسی زاویه بین شمال حقیقی است [كه درجهت قطب شمال زمين است] و شمال مغناطیسی [كه با مغناطيس كره زمين مشخص مي گردد]؛ یعنی زاویه‌ی بین سمتی که عقربه‌ی قطب‌نما نشان می‌دهد، و سمت شمال جغرافیایی.آن‌را شیب مغناطیسی یا تنزل مغناطیسی یا تغییر مغناطیسی هم می‌نامند. برخی به آن انحراف مغناطیسی هم گفته‌اند، ولی دیگران این واژه را برای انحراف عقربه‌ی قطب‌نما در اثر عوامل محیطی (مانند وسایل آهنی و منابع الکتریکی و غیره) مناسب‌تر می‌دانند.

میل مغناطیسی با موقعیت، زمان (سالانه و روزانه)، ناهنجاری‌های مغناطیسی محلی، ارتفاع (جزئی و قابل صرف نظر) و فعالیت‌های مغناطیسی خورشید تغییر می کند[1]. میل مغناطیسی در طول خطوطی -که اصطلاحا خطوط هم ارز[2] نامیده می شوند- ثابت است. خط فرضی با میل مغناطیسی صفر درجه، از غرب خلیج هودسن، دریاچه سوپریور، دریاچه میشیگان و فلوریدا عبور می‌کند.

[ویرایش] تعیین میل مغناطیسی

اگر عقربه قطب‌نما شرق یا غربِ شمال واقعی را به عنوان شمال مشخص نماید، این اختلاف به ترتیب میل مغناطیسی شرقی یا غربی نامیده می‌شود. شمال مغناطیسی هم در نیمکره شمالی و هم در نیمکره جنوبی به عنوان مرجع میل مغناطیسی است. برای تعیین میل مغناطیسی در یک منطقه مورد مطالعه ما می توانیم از موارد زیر استفاده کنیم:

  • نقشه‌های توپوگرافی چاپ شده: در برخی نقشه‌ها میل مغناطیسی منطقه به وسیله زاویه بین دو پیکان شمال مغناطیسی (MN) و شمال حقیقی (GN) نشان داده شده است.
  • نمودارهای ایزوگونی چاپ شده و یا موجود در وب سایت ها، که میل مغناطیسی را نشان می دهند؛ مانند صفحات موجود در این سایت.
  • حسابگر آنلاین برای مشخص نمودن آخرین میل مغناطیسی، برای یک موقعیت مشخص (طول و عرض جغرافیایی) و زمان مشخص؛ مانند این سایت، که با گرفتن طول جغرافیایی و عرض جغرافیایی مکان مورد نظر، میل مغناطیسی را برای آن مکان در زمان مورد نظر حساب می‌کند.

در ایران میل مغناطیسی به سمت شرق است و مقدار زاویه آن در مکان های مختلف متفاوت است. برای نمونه در 12 خرداد‌ماه سال 1386 میل مغناطیسی تهران -طبق محاسبات- برابر 4 درجه و چهار دقیقه به سمت شرق بوده‌است؛ که هر سال نزدیک چهار دقیقه(کمتر از یک‌دهم درجه) به سمت شرق تغییر می‌کند.

[ویرایش] پانویس

  1. ^  Goulet, 1999
  2. ^  isogonic lines