زیب‌النسا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

زیب‌النسا

زیب‌النسا.

نام و لقب: زیب‌النسا مخفی
نام خانوادگی: تیموری
تبار: فرزند ارشد اورنگ‌زیب
مادر: دلرس‌بانو بیگم
زادروز: ۱۵ فوریه، ۱۶۳۸
زادگاه: دولت‌آباد
درگذشت: ۳ مارس، ۱۷۰۲
محل درگذشت: شاه‌جهان‌آباد (دهلی)
آرامگاه: آرامگاه اکبر
برادران:

زیب النسا،‌ متخلص به مخفی،‌ دختر اورنگ‌زیب عالمگیر پادشاه گورکانی هند و یکی از شاعران سبک هندی در ادبیات فارسی است. وی زنی ادیب و دانش دوست و هنر‌پرور بود. به ادبیات فارسی و عربی علاقه فراوان داشت و قرآن را حفظ بود. خطهای نستعلیق و شکسته را نیک می‌نوشته و کتب بسیار به نام او تالیف کرده‌اند. وی گاه شعر می‌سروده و در بدیهه چیره‌دست بود. سبک او سبک هندی است.

از نوشته‌های او می‌توان به کتاب زیب‌المنشآت اشاره کرد. در شعر «مخفی» تخلص می‌کرد. این بیت را از او میدانند:

درسخن مخفی شدم مانند بو در برگ گل میل دیدن هرکه دارد در سخن بیند مـرا

زیب النسا به دلیل مناعت طبع تا پایان عمر به ازدواج تن در نداد. مزار وی در دهلی است.

[ویرایش] تبار

زیب‌النسا دختر اورنگ‌زیب و نوهٔ شاه‌جهان، امپراتور گورکانی هند بود. از سوی مادری تبار زیب‌النسا ایرانی بود. پدربزرگ او از سوی مادری میرزا بدیع‌الزمان صفوی (شاه‌نوازخان) نام داشت که از شاهزادگان مشهد بود. نیای میرزا بدیع‌الزمان یکی از پسران شاه‌اسماعیل صفوی بود.[۱]

[ویرایش] منابع

این مقاله شامل بخش‌هایی به قلم محمد معین (درگذشته در ۲۱ تیر ۱۳۵۰) است. حقوق معنوی آن بخش‌ها برای محمد معین محفوظ است.

  • فرهنگ فارسی دکتر معین
  • داده‌های جدول اطلاعاتی از:

A. Krieger-Krynicki, Captive princess: Zebunissa, Karachi: Oxford University Press, 2005.

  1. A. Krieger-Krynicki, Captive princess: Zebunissa, Karachi: Oxford University Press, 2005.

زبان‌های دیگر