چوقا

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

چوقا بالاپوش مردان بختياري است که همواره دارای آستین کوتاه است و توسط زنان بختیاری از موی بز بافته می شود. چوقا يا چوخا، نه پوششی سفید است و نه سیاه، بلکه پوششی است با دو رنگ سیاه و سفید بافته می شود. معمولاً بلنديِ چوقا باید به حدی باشد که تا زیر زانو برسد. نقشِ چوقا همواره داراي شكلي ثابت است و در آن خطوط سياه به صورت عمودي وارد خطوط سفيد مي شوند. درباره چراييِ نگاره اين بالاپوش چند نظريه وجود دارد اما هنوز پيشنهاد همه پسندي درباره خاستگاه يا مضمون اين نقش از سوي صاحب نظران انجام نشده است. در شمال شرقي دزفول دهي به نام ليوس وجود دارد كه چوقاهاي بافته شده در آن بتدريج به «چوقا لیویسی یا لیواسی» مرسوم شدند و بر همين اساس به اين بالاپوش چوقاليوسي هم مي گويند. تاریخ بافت این پوشش کمتر از صد سال است. با نگاهی به فیلم مستند گراس ساخته مریان، سی، کوپر که در سال 1925 که در بختیاری تهیه شده است، ما پوشش دیگری را به جای چوقای امروزی بر تن مردان مشاهده می کنیم که شالی سفید بر روی آن بسته می شد.

براي بافتِ چوقا از دارِ خوابيده استفاده مي كنند و تكنيك بافت آن نيز مانند تكنيك گليم بافي است با اين تفاوت كه خيلي ريز بافت تر است و تار و پود نازك دارد. این پوشش فقط مخصوص مردان است. مردان در تابستان در زیر چوقا پیراهن و در زمستان کت می پوشند. مردان لر (لرستان) و مردان بختیاری (چهارمحال و بختیاری و خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد) این پوشش را بر تن می کنند. قیمت این پوشش بستگی به خوش بافت بودن آن دارد.





برای آگاهی بیشتر نگاه کنید به : فیلم Grass : A Nation's Battle for life, 1925, Merian C. Cooper