رشت
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
== رشت - شهر باران ==
شهر زیبای رَشت مرکز استان گیلان در شمال ایران عزیز است. این شهر همچنین مرکز شهرستان رشت نیز است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] درباره نام رشت
بنا به گمانی تلفظ دقیق این نام رِشت بوده که آن نیز از بن ریسیدن گرفته شدهاست و دلیل این نام گذاری مطرح بودن این شهر در تولید رشتههای ابریشمی دانسته شده.
رشت به فتح ر به معنای مکان پست و زمین در گودی واقع شده میباشد. باتوجه به اینکه دریا در فاصله سی کیلومتری آن قرار دارد و ارتفاع بیست وچند متری پایین تر از سطح دریا (تقریباً هر کیلو متر حدود یک متر)زمانی که مسافران و بازارگردانها (بازار مجها) از شهرهای اطراف وارد آن میشدند به ناحیهای که نسبت به زمینهای اطراف آن در گودی قرار گرفته برخورد میکردند. با توجه به وجود بازارهای هفتگی و محلی در این شهر عبارت رشتِ بازار(rasht e bazar)به معنی بازار درگودی قرار گرفته با حذف کلمه بازار آن به رشت تبدیل شد.
همچنین گفته میشود در ابتدا رشت به صورت روستایی بزرگ میان یک فضای جنگلی بوده و از آبادیهای کهن ایران بشمار میرفته که نامش در کتاب حدودالعالم به سال ۳۷۲ هجری آمدهاست. در خصوص نام رشت هم نظرات متعددی وجود دارد. از جمله معروف به (بیه) یعنی مصب بین دو رود یا (دارالمرز) یعنی سرزمین پست و گود (جلگه) و یا به نظر علیاکبر دهخدا چون ساخت اصلی شهر در سال ۹۰۰ هجری بوده و کلمه رشت در حساب ابجد ۹۰۰ است این نام را انتخاب نمودند. قومیت مردم رشت گیلک و به زبان گیلکی با لهجه بیه پس تکلم میکنند. مذهب اکثریت مردم شیعه اثنی عشری است ولی تعدادی اقلیت مذهبی از سالهای بسیار دور در کنار دیگر مردم رشت زندگی میکنند.
از دیگر دلایل نامگذاری رشت کلمه «رش» به معنی باران بسیار ریز میباشد. زیراآب و هوا در این منطقه تقریباً ۸ ماه از سال بارانی میباشد که نوع باران رش بوده و تا ۴ روز در هفته نیز ممکن است ادامه پیدا کند. در این صورت رشت یعنی مکانی که در آنجا باران به صورت مداوم میبارد و این در واقع خصوصیت اصلی این شهر است که میتوان آن را شهر باران نامید.
[ویرایش] آب و هوای رشت
آب و هوای رشت معتدل و مرطوب است که میزان رطوبت آن در طول سال متغیر میباشد.میزان متوسط بارندگی رشت در طول سال ۱۳۵۰ میلیمتر است که مقدار ۸۵۰ میلی متر (برای سال ۸۴) و ۲۱۱۳ میلیمتر (برای سال ۸۳) هم مشاهده شدهاست.
دمای هوا در زمستان از ۵ درجه زیر صفر پایین تر نمیرود و حداکثر آن در تابستان ۳۷ درجهاست.البته حداقل ۱۹- درجه (۲ بهمن۱۳۴۳) و ۹- درجه (۱۰ بهمن ۱۳۷۹) و همچنین حداکثر ۴۰ درجه (۳۱ شهریور ۱۳۶۵) نیز در رشت مشاهده شدهاست.
هوای رشت متاثر از سیستمهای آب و هوایی قطبی و همچنین سیستمهای حاصل از اقیانوس اطلس است.اکثر بارندگیها در پاییز و زمستان اتفاق میافتند.بارندگیها در فصول بهار و تابستان رگباری و محلی و در پاییز و زمستان متاثر از ریزش هوای سرد از عرضهای شمالی است.در فصل زمستان هوای بسیار سرد و خشک مناطق جنب قطبی همرا با هسته پر فشار با ریزش به عرضهای جنوبی تر و عبور از روی دریای خزر مرطوب شده و ضمن همراهی با جریانات ناپایدار سطوح میانی جو باعث بارندگیها بسیار خوب و گاهی اوقات برفهای شدید در شهر رشت میشود.برفهای بیش از ۴ متر سالهای ۱۳۲۸ و ۱۳۵۰ و برف شدید ۵و۶و۷ بهمن ۱۳۷۹ و بارش برف سهمگین ۱۷ تا ۲۳ بهمن ۱۳۸۳ به این علت میباشد.
[ویرایش] موقعیت مکانی رشت
شهرستان رشت مرکز استان گیلان با مساحتی در حدود ۱۶۰۰ کیلومتر مربع در ۴۹ درجه و ۳۶ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه ۱۶ دقیقه عرض شمالی واقع شدهاست و از شمال به بندر انزلی، از جنوب به رودبار و از شرق به آستانه اشرفیه و از غرب به فومن و صومعه سرا محدود میباشد. به روایت کتب تاریخی سابقه شهر رشت مربوط به پیش از اسلام و در دوره سامانیان میرسد.
[ویرایش] معرفی اجمالی تاریخ فرهنگ آیینها و سنتهای استان
به طور کلی در مناطقی که پایه و اساس زندگی بر پایه اقتصاد و کشاورزی(زراعت, باغداری, دامداری) استوار باشد، توجه ویژهای به مسائل اقلیمی و به تبع آن به مسائل مربوط به گذشت ایام و ماه وسال و به طور کلی تقویم زمانی میشود. این تقسیم بندی، در تمام مناطق کشورمان علاوه بر تقسیمات رسمی سال، به منظور مشخص کردن ایام کشت, داشت و برداشت تقسیمات خاصی رادر اصطلاح محلی دارا میباشند. لذا نگهداری حساب زمان و تقسیم بندی سال و انطباق آن با نیازها و شرایط هر زمان و مکان، از جمله پیچیده ترین مسائل فرهنگی است که توجـه ویــژه به آن گـرهگشای بسیاری از مشکلات است. در گیــلان امروزه سه گونه متفـاوت گاه شماری معمول است: سال قمری: که شامل ۱۲ ماه ۳۰روز است و حساب آن را با تغییرات ماه نگه میدارد. سال قمری با محرم آغاز و با ماه ذیحجه پایان میپذیرد. برگزار آیین و مراسم مذهبی اسلامی با این تقویم انطباق دارد.
سال خورشیدی: شامل دوازده ماه از فروردین تا اسفند ماه، مطابق تقویم رسمی کشور است. سال خورشیدی یا شمسی به حساب تغییرات خورشید تنظیم شدهاست و از ۳۶۵ روز تشکیل میشود. گاه شماری محلی با توجه به منطقه، به گاه شماری دیلمی, گالشی و در مازندران به گاه شماری طبری موسوم است. در این گاه شماری، سال شامل؛ ۱۲ ماه و ۳۰ روز و ۵ روز«پنجک» است. نام این ماهها در نواحی مختلف گیلان تفاوتهایی دارد, اما ترتیب آنها در هر جا که این تقویم رواج دارد تقریباً همانند است.
- نمایشنامهها و ورزشهای سنتی
- آیینها و مراسم
- معروفترین غذاهای محلی همراه با دستور پخت
[ویرایش] اماکن دیدنی رشت
- بقعه خواهر امام
- آرامگاه سلیمان داراب (آرامگاه میرزا کوچک جنگلی): دلاور نهضت جنگل
- مجموعه شهرداری رشت
- موزه سردارجنگل - خانه میرزا کوچک خان جنگلی (واقع در محله استادسرا)
- موزه رشت (تاسیس ۱۳۴۹ - واقع در خیابان بیستون)
- خانه ابریشمچی (واقع در میدان صیقلان)
- خانه حاج میرزا خلیل رفیع (واقع در خیابان استاد مطهری که محل شورای اسلامی شهر رشت میباشد)
- آرامگاه شهیدان (واقع در جوار بیمارستان پورسینا که آرامگاه چهار تن از شهدای جنبش مشروطیت گیلان است)
- پارک شهر رشت معروف به باغ محتشم (شامل پارک اصلی که سابقه آن به دوره ناصری میرسد و عمارت کلاه فرنگی و شهربازی)
- بازار سنتی رشت (شامل میدان بزرگ و میدان کوچک و چهارسوقها و کاروانسراها است)
- بوستان ملت (واقع در چهارراه گلسار، ابتدای جاده انزلی)
- موزه رشت (واقع در خیابان بیستون)
- سبزه میدان (شامل کتابخانه عمومی و تندیسهایی از مشاهیر گیلان)
- بقعه دانای علی (واقع در خیابان بیستون)
- بقعه بی بی و زینب (واقع در خیابان عطاآفرین کوچه بی بی زینب)
- پارک دانشجو (واقع در میدان یخ سازی)
- موزه میراث روستایی گیلان (واقع در جاده رشت - تهران، پارک جنگلی سراوان)
- کتابخانه ملی رشت (با قدمتی بالغ بر ۸۰ سال، واقع در خیابان اعلم الهدی)
[ویرایش] موسسات آموزش عالی
- دانشگاه گیلان
- دانشگاه علوم پزشکی گیلان
- دانشگاه جامع علمی کاربردی واحد گیلان
- آموزشکده فنی و مهندسی شهید چمران رشت
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
- جهاد دانشگاهی غیر انتفاعی گیلان
- دانشگاه پیام نور واحد گیلان
- مرکز آموزش عالی جابرابن حیان
[ویرایش] سایر موسسات آموزشی
- مدارس رشت
اداره کل و مراکز آموزش فنی و حرفهای گیلان
[ویرایش] جُستارهای وابسته
- نمایندگان رشت در مجلس شورای اسلامی
- نمایندگان رشت در مجلس شورای ملی
- نمایندگان رشت در مجلس مؤسسان
- شهرداران رشت
- مشاهیر رشت
- محلات رشت
| مرکز | رشت |
| شهرستانها | آستارا | آستانه اشرفیه | اَملَش | بندر انزلی | رشت | رضوانشهر | رودبار | رودسر | سیاهکل | شَفت | صومعهسرا | طوالش | فومَن | لاهیجان | لنگرود | ماسال |
| شهرها |
احمدسرگوراب | اسالم | آستارا | آستانه اشرفیه | اطاقور | املش | بازارجمعه | برهسر | بندر انزلی | پرهسر | توتکابن | جیرنده | چابکسر | چوبر | حویق | خشکبیجار | خُمام | دیلمان | رانکوه | رحیمآباد | رستمآباد | رشت | رضوانشهر | رودبار | رودسر | رودبنه | سنگر | سیاهکَل | شفت | شلمان | صومعهسرا | فومن | کلاچای | کوچصفهان | کومله | کیاشهر | گوراب زرمیخ | لاهیجان | لشت نشا | لنگرود | لوشان | لوندویل | لیسار | ماسال | ماسوله | مرجقل | منجیل | واجارگاه | هشتپر |
| نقاط دیدنی |
مرداب انزلی | موزه نظامی نیروی دریایی | آبشار سجیران | آبشار لونک | آرامگاه دکتر محمد معین | اسپیدمزگت | باغ محتشم | بقعه شیخ زاهد گیلانی | پل غازیان | شیطانکوه | عمارت شهرداری رشت | عمارت کلاهفرنگی رشت | قلعه کول | ماسوله | موزه چای ایران | موزه رشت | موزه کاکتوسها (آستارا) |
| فهرست روستاهای استان گیلان |
|


