شعاع السلطنه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
ملک منصور میرزا شعاع السلطنه دومین فرزند ذکور مظفرالدین شاه در ۱۲۹۷ ه.ق در تبریز تولد یافت.
تحصیلات خود را از پنج سالگی در تبریز آغاز کرد و بنا به نوشته روزنامه شرافت: علوم عربیه، ریاضی، طبیعی، شیمی، فیزیک، فن تاریخ، زبان فرانسه و انگلیسی، صنعت عکاسی، فنون حربیه، قواعد عسکریه اعم از پیاده نظام و توپخانه را فرا گرفت.
در 1314 والی گیلان شد و وزارت او را معتمدالسلطنه و بعد سعدالسلطنه عهده دار بودند، پس از آن به حکومت فارس و بنادر جنوب رفت.
خیلی زود ثروتمند شد و در تهران مستغلات زیادی برای خود تدارک دید و در چیذر شمیران باغ وسیع و مصفائی بنیاد نهاد. کاخ شهری او در خیابان امیریه مجاور باغ کامران میرزا قرار داشت که هم اکنون قسمتی از آن باغ دانشکده افسری است.
وی از طرفداران سیاست روسیه تزاری در ایران بود. چندین سفر به روسیه رفت و با شاهزادگان آن کشور دوستی به هم رسانید. قبل از اینکه مظفرالدین شاه به اروپا برود او به سیر و سیاحت در اروپا پرداخت. پس از مراجعت پدر خود را تشویق به رفتن اروپا کرد. در دوره محمد علی شاه مواجب و مستمری او از تمام شاهزادگان بیشتر بود و هر سال یک صد و چهارده هزار تومان مواجب نقدی و جنسی داشت. مجلس اول برای صرفه جوئی در بودجه کشور مستمریها را تقلیل داد از جمله مستمری شعاع السلطنه از صد و چهارده هزار تومان به دوازده هزار تومان تقلیل پیدا کرد.
از آن تاریخ شعاع السلطنه با مشروطیت به مخالفت پرداخت. پس از خلع محمدعلی میرزا از سلطنت، او نیز با برادر خود همراهی نمود و از ایران خارج شد. وقتی شوستر امریکائی خزانه دار کل برای مالیات های عقب افتاده او اجرائیه صادر کرد بر بالای مستغلات شعاع السلطنه پرچم روسیه افراشته شد و با مداخله روس ها وی از پرداخت بدهی سنگین خود به دولت مشروطه اعراض نمود.
در 1329ه.ق که محمدعلیشاه برای تصاحب سلطنت به ایران وارد شد شعاع السلطنه با او همراهی کرد. پس از شکست آنها دولت مشروطه برای کشتن محمدعلی شاه و دو برادرش همین شعاع السلطنه و سالارالدوله جایزه ای به مبلغ ۲۵ هزار تومان تعیین کرد و نیرویی برای سرکوب او به ریاست یپرمخان اعزام کرد.
بعدها فرزندان وی نام خانوادگی شعاع حسنی را برای خویش انتخاب کردند. وی در 1299ش درگذشت و در آستانه حضرت عبدالعظیم مدفون شد.
در حال حاضر فرزندان شعاع السلطنه در مناطق مختلف به زندگی خود ادامه می دهند ولی محل اصلی حکومت اجدادی خود را فراموش نکرده اند و با نام فامیلی شعاع حسنی دریکی از شهرهای استان گیلان بنام لاهیجان مشغول زندگی با عامه مردم هستند.
[ویرایش] منبع
- شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران چاپ اول سال ۱۳۸۰ جلد سوم ص. ۱۵۳۷
- مسعود بهنود: (کشته شدگان بر سر قدرت، ص. 207 - 179)
- تاريخ انقلاب مشروطيت. رحيم نامور. انتشارات چاپار 1958

