دانشنامه جهان اسلام

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

دانشنامه جهان اسلام، دایرة المعارفی است درباره آموزه‌های دین اسلام و تمدن و فرهنگ ملل مسلمان از آغاز پیدایش اسلام تا زمان حاضر. این دانشنامه بالغ بر چهل مجلد خواهد شد که تاکنون ده جلد آن با هزاران مقاله به کوشش بنیاد دایرة‏المعارف اسلامی به چاپ رسیده‌است.


فهرست مندرجات

[ویرایش] نام

بنیاد دایرة المعارف اسلامی به دلیل قدمت و اصالت کلمه دانشنامه و استعمال آن برای کتاب‌های دایرة المعارف گونه در آثار پیشینیان (مانند دانشنامه علائی ابن سینا و دانشنامه شاهی محمد امین استرآبادی) این ترکیب فارسی ساده و رسا را بر اصطلاح «دایرة المعارف» ترجیح داد و از آن رو که این دانشامه مباحث مربوط به جهان اسلام را شامل می‌شود عبارت «جهان اسلام» را بدان افزود.


[ویرایش] پیشینه

آغاز تدوین دانشنامه جهان اسلام به نخستین سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران باز می‌گردد. با این حال بنیاد دایرة المعارف اسلامی در سال ۱۳۶۲ تاًسیس شد و تدوین و نشر دانشنامه جهان اسلام را با نگرشی اسلامی و روشی علمی، درباره مباحث مختلف دین اسلام و تاریخ و تمدن و فرهنگ ملل مسلمان، خاصه ایران و زبان فارسی، وجهه همت خود قرار داد.

[ویرایش] مقالات

مقالات این دانشنامه که به ترتیب حروف الفبایی تنظیم شده است‏حوزه وسیعی از علوم و معارف را در بر می‏گیرد: اصطلاحات علوم قرآنی و حدیث و فقه و کلام و عرفان و فلسفه و ادبیات و هنر، سیره انبیاء و اولیاء و ائمه‏ شرح حال و آرای مفسران، محدثان، فقها، متکلمان، فلاسفه، حکما، علما، عرفا، مورخان، شاعران و هنرمندان عالم اسلام، تاریخ سیاسی اسلام و سرگذشت‏خلفا و سلاطین و وزرا و خاندان‏های حاکم، جغرافیای کشورها و بلاد اسلامی، وصف ابنیه و آثار تاریخی - مذهبی، شرح اعیاد، ایام دینی، ابزارها، پوشاک‏ها، خوراک‏ها، گیاهان، داروهای خاص جهان اسلام.

بخشی از مقالات این دانشامه، بخصوص آنچه درباره اسلام و ایران و ادب فارسی است، اختصاصاً برای دانشنامه تألیف شده‌است که هم مولفان ایرانی و هم محققان مسلمان کشورهای دیگر در آنها مشارکت داشته‌اند. بخشی دیگر از مقالات، خاصه حوزه‌هایی که در ایران متخصص ندارد، ترجمه از منابع و مراجع مختلف است.

[ویرایش] شیوه نامه

کلیه اطلاعات درباره شیوه نگارش دانشنامه جهان اسلام در کتابی به نام شیوه‏نامه دانشنامه جهان اسلام شامل چهارده فصل تهیه و بطور جداگانه منتشر شده‌است