دزفول

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

دِزفول از شهرهای استان خوزستان در جنوب غربی ایران است و در کنار رودخانه دز واقع شده‌است.

شهرستان دزفول یکی از قدیمی ترین شهرهای استان خوزستان است واز قطبهای کشاورزی به شمار می رود .ارتفاع این شهر از سطح دریا 143 متر با طول جغرافیایی 48 و عرض 32 درجه در شمال خوزستان و در دامنه های زاگرس مرکزی یکی از مناطق بسیار حاصلخیز و متنوع ایران است . از لحاظ وسعت دومین شهر بعد از اهواز در استان خوزستان می باشد. این شهرستان دارای آب و هوای گرم و مرطوب است.

جنگلي در كوههاي شمال دزفول در آستانه فرارسيدن بهار
جنگلي در كوههاي شمال دزفول در آستانه فرارسيدن بهار

فهرست مندرجات

[ویرایش] نام و تاریخچه

دزفول شهری است که قدمت تاریخی آن به 8 هزار سال پیش می رسد . یعنی پیش از اینکه که مردم سرزمینهای دیگر نقاط متمدن جهان با شهر شوش از نظر بازرگانی آشنا بودند، شهر دزفول (با نام آوان) پایتخت یاران مقتدری بود که در حال حاضر از آنها با عنوان عیلامی ها یاد می شود. طبق نوشته های کتاب شهرهای ایران اثر آقای ایرج افشار و شواهد موجود می توان دزفول را قدیمی ترین شهر جهان دانست.

نمونه‌اي از سكه‌هاي تاريخي بجاي مانده در دزفول
نمونه‌اي از سكه‌هاي تاريخي بجاي مانده در دزفول

به گفته حمدالله مستوفی در معجم البلدان نام دزفول عربی شدة واژه «دژپل» است که خود متشکل از دو واژه «دژ» و «پل» می‌باشد. دزفول در گویش محلی به نام‌های دٍزفیل (dezfil)، دسپیل (despil) و دٍسفیل (desfil) نیز خوانده می‌شود.


مهم‌ترین اثر تاریخی دزفول پل قدیم است که شاپور اول ساسانی به کمک اسیران رومی آن را بر روی رود دز بنا کرد که به همین دلیل به پل رومی نیز مشهور است. همچنین قلعه‌ای نیز برای حفاظت از آن عمارت کرد که اکنون در محل قدیمی آن محله‌ای به نام قلعه وجود دارد. در ساختمان بجا مانده کنونی این پل آثار معماری ساسانی و صفوی دیده می‌شود. در دوران پهلوی، به دلیل خراب شدن دهانه‌های میانی این پل، دو دهانه بتونی احداث نموده‌اند که آن را قابل تردد می‌کند. این پل قدیمی ترین پل در جهان است که هنوز عبور و مرور روی آن صورت می پذیرد.

[ویرایش] گویش دزفولی

گویش دزفولی یکی از گویش های زبان فارسی است که شباهت فراوانی به گویش شوشتری دارد. این دو از مشتقات گویش بختیاری نيستند و هویت مستقل خویش را دارند. این گویش به مانند غالب گویش های محلی ایران در خطر فراموشی قرار دارد. اگر چه تحقیقات نسبتا مفصلی در باب آن انجام شده و اکثر اشعار و متل های آن (فولکلور دزفول) توسط کارشناسانی همچون سید محمد علی امام اهوازی جمع آوری شده است.

[ویرایش] دزفول در زمان جنگ ایران و عراق

مقاومت دزفول در زمان جنگ تحميلي
مقاومت دزفول در زمان جنگ تحميلي

با آغاز جنگ ایران و عراق دزفول یکی از شهرهایی بود که مورد حمله قرار گرفت. در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ هواپیماهای عراقی در نخستین روز جنگ به شیوه نیروی هوایی ارتش اسرائیل در جنگ شش روزه به پایگاه‌های نیروی هوایی ایران حمله کردند. پایگاه چهارم شکاری دزفول موسوم به پایگاه وحدتی یکی از این پایگاه‌ها بود.

http://www.deznn.com/

پس از آن نیروهای عراق بارها به شهر دزفول با بمب و موشک حمله کردند. شهر دزفول درمیان کشورهای حوزه خلیج فارس به «بلد الصواریخ» یعنی «شهر موشک‌ها» مشهور شد. پس از جنگ به پاس مقاومت شهر، به عنوان شهر نمونه انتخاب شد. دزفول در جنگ تحمیلی 2600 شهید داشت.


[ویرایش] زیارتگاه‌ها و آرامگاه‌ها

از اماکن مذهبی دزفول که زوار بسیاری دارد می توان به آرامگاه حزقيل نبي (Ezekial) پدر دانیال نبی ، بقعه امامزاده رودبند پدربزرگ شاه اسماعیل صفوی و نیز امامزاده سبزقبا برادر تنی امام رضا(ع)و همچنین بقعه ی محمد بن جعفر طیار شوهر ام کلثوم دختر امام علی (ع) اشاره کرد.

[ویرایش] قوميت مردم دزفول

مردم دزفول از تبار پارسی هستند و زبانشان گویشی از زبان فارسی است.


[ویرایش] تصاويري از دزفول

تصويري قديمي از ميدان امام خميني دزفول و كاروانسراها
تصويري قديمي از ميدان امام خميني دزفول و كاروانسراها
تصويري از گذشته ميدان مثلث و بانك ملي مركزي دزفول
تصويري از گذشته ميدان مثلث و بانك ملي مركزي دزفول














[ویرایش] منابع


دزفول در ويكي‌پدياي انگليسي

[ویرایش] پيوندهاي مرتبط

فهرست اماکن دیدنی شهر دزفول

[ویرایش] پیوند به بیرون

خواهشمند است فقط سایت هایی که دارای دامنه مستقل هستند را در این بخش درج نمایید و از درج آدرس و وبلاگ و زیر دامنه خودداری نمایید.

استان خوزستان

استان خوزستان

مرکز اهواز
شهرستان‌ها

آبادان | امیدیه | اندیمشک | اهواز | ایذه | باغ‌ملک | بندر ماهشهر | بهبهان | خرمشهر | دزفول | دشت آزادگان | رامشیر | رامهرمز | شادگان | شوش | شوشتر | گتوند | لالی | مسجد سلیمان | هندیجان

شهرها

آبادان | اروندکنار | آغاجاری | الوان | امیدیه | اندیمشک | اهواز | ایذه | باغ‌ملک | بستان | بندر امام خمینی | بندر ماهشهر | بهبهان | جایزان | چمران | حُر | حسینیه | حمیدیه | خرمشهر | دزآب | دزفول | دهدز | رامشیر | رامهرمز | رفیع | زهره | سالند | سردشت | سوسنگرد | شادگان | شوش | شوشتر | شیبان | صفی‌آباد | صیدون | قلعه خواجه | قلعه‌تل | گتوند | لالی | مسجدسلیمان | مقاومت | ملاثانی | میانرود | مینوشهر | هفتگل | هندیجان | هویزه | ویس 

نقاط دیدنی

آبشار شوي دزفول | آتشکده چگادم‌تپه | آرامگاه یعقوب لیث | اولین چاه نفت ایران | بند میزان | پل سفید اهواز | پل گرگر | پل لالی | تالاب شادگان | تالاب میانگران | تالاب هورالعظیم | تپه چغامیش | دره توبیرون | دریاچه سد کرخه | اسکی روی آب در دریاچه کارون | سد دز | شهر باستانی آسک | قلعه ارجان | قلعه داودختر | قلعه سلاسل | قلعه شوش | کاخ آپادانا | گندی‌شاپور | مزار رودبند | مزار سبز‌قبا | مسجد جامع خرمشهر | مسجد رانگونی‌ها | معبد چغازنبیل | موزه آبادان