ویکیپدیا:پروژهٔ مترجمان/انتشار كربن
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
گازهاي گلخانه اي (GHGs) اجزاي گاز (ي) از جو زمين | جو هستند که به " اثر گلخانه اي " کمک مي کنند. اما عدم اطمينان درباره اين موضوع وجود دارد که واقعا" آب و هواي زميني چگونه نسبت به اين گازها واکنش نشان مي دهند، و دماي نقاط مختلف جهان افزايش مي يابد.
[۱]
برخي گازهاي گلخانه اي بطور طبيعي در جو زمين وجود دارند، درحالي که برخي ديگر در اثر فعاليتهاي بشري به وجود مي آيند. بطور طبيعي گازهاي گلخانه اي موجود شامل بخار آب، دي اکسيد کربن، متان، اکسيد نيتروژن، و ازن مي باشند. اما، فعاليتهاي خاص بشري، بر سطوح بسياري از گازهاي مجود طبيعي در جو مي افزايد. [۲]
== "اثر گلخانه اي" ==
زماني که نور خورشيد به سطح زمين مي رسد، مقداري از آن جذب شده و زمين را گرم مي کند. چون زمين از خورشيد سردتر است، آن انرژي را با طول موجهاي بلندتري نسبت به خورشيد از خود مي تاباند (نگاه کنيد به جسم سياه| تابش جسم سياه و قانون جابجايي ويين؛ پيش از آن که آنها در فضا از بين بروند، مقداري از اين طول موجهاي بلندتر توسط گازهاي گلخانه اي در جو زمين جذب مي شوند. جذب اين انرژي تابشي طول موج باعث گرم شدن جو مي شود (جو زمين همچنين در اثر انتقال گرماي محسوس| محسوس و گرماي نهفته|نهفته حاصل از سطح نيز گرم مي شود). گازهاي گلخانه اي همچنين تابش طول موج را به هردو سوي بالا به سمت فضا و پايين به طرف سطح "مي افشاند. " بخش پاييني اين تابش طول موج در اثر جو "اثر گلخانه اي " ناميده مي شود. اين اصطلاح در واقع بي مسما مي باشد، چرا که اين فرآيند (درواقع) اثر گلخانه اي # سازو کار| گلخانه هاي حقيقي نيست که گلخانه ها را گرم مي کند. گازهاي اصلي گلخانه اي عبارتند از بخار آب، که باعث %70-36 از اثر گلخانه اي بر روي زمين (فشار بر ابرها| نه شامل خود ابرها) مي شود؛ دي اکسيد کربن، که سبب %26-9تاثيرشده؛ متان، با تاثير %9-4، و ازن که %7-3 اثر را بر جو دارد. توجه داشته باشيد که واقعا" نمي توان با يقين تعيين نمود که يک گاز خاص تا چه درصد معيني موجب اثر گلخانه اي مي گردد، زيرا تاثيرات گازهاي مختلف جنبه تجمعي ندارند. ( هرچه آثار دامنه هاي ذکر شده براي يک گاز تنها بيشتر باشد، آن آثار کمتر در محاسبه گازهاي ديگر تحت پوشش قرار مي گيرد. | ؛ [۳] [۴]
گازهاي گلخانه اي ديگر، که البته به همين ها محدود نمي شوند، عبارتند از، اکسيد نيتروژن، هگزافلوريد سولفور، هيدروفلوروکربن ها، پرفلوروکربن ها و کلروفلوروکربن ها (نگاه کنيد به فهرست IPCC گازهاي گلخانه اي).
اجزاي اصلي جوي يعنی ( (N2وO2)) گازهاي گلخانه اي نيستند، زيرا ملکول هاي دوتايي با هسته هاي يکسان همچون (N2, O2, H2) تشعشع مادون قرمز را نه جذب مي کنند و نه منعکس می کنند در نتيجه هيچ تغيير شبکه اي در گشتاور دوقطبي در اين مولکولها رخ نمي دهد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] گازهاي گلخانه ناشي از فعاليت انساني
[[Image:Greenhouse Gas by Sector.png|thumb|250px |
[[پراکنشهاي جهاني گازهاي گلخانه اي در8 مقطع مختلف براي سال 2000 متوقف شده است.
غلظت گازهاي گلخانه اي متعدد در طول زمان افزايش يافته است. [۵]
فعاليت انساني سطوح گازهاي گلخانه اي عمدتا" در اثر آزادسازي دي اکسيد کربن افزايش مي دهد، اما تاثيرات بشر بر گازهاي ديگر مانند متان، قابل اغماض نيست. [۶]
برخي از منابع اصلي گازهاي گلخانه اي ناشي از فعاليت انساني عبارتند از:
- سوزاندن سوخت (هاي) فسيلي و تخريب جنگلها که موجب افزایش غلظت مقادير دي اکسيد کربن مي شود؛
- چارپايان و کشت شاليزاري برنج، استفاده از زمين و تغييرات در ناحيه تالابي، خسارات مربوط به خط لوله (ها)، و پراکنشهاي ناشي از تهويه مناطق تحت پوشش دفن زباله سبب تمرکزهاي بيشتر متان در جو مي گردد. بسياري از سيستمهاي سرپوشيده دفع زباله با تهويه کامل و به سبکهاي جديدتر هستند که فرآيند تخمير را افزايش و بهبود مي دهد که منابع اصلي تولید متان هستند؛
- استفاده از CFC ها در سيستمهاي تبريد، و کاربرد CFC ها و هالون ها در سيستمهاي اطفاء حريق| خاموش سازي آتش و فرآيندهاي سازندگي.
گازهاي گلخانه اي ناشي از صنعت و کشاورزي نقش عمده اي را در نمونه مشاهده اخير از گرم شدن جهان ايفا مي کند. دي اکسيد کربن، متان، اکسيد نيتروژن و سه گروه ديگر از گازهاي فلوئوردار، موضوع (مورد بحث) پروتکل کيوتو قرار دارند که در سال 2005 وارد مرحله اجرائي خود شد. به غير از خود گاز ازن، متان، اکسيد نيتروژن و گازهاي مستهلک کننده ازن نيز در اين توافق نامه ها مورد توجه قرار گرفته اند. توجه نماييد که استهلاک ازن تنها يک نقش فرعي در گرم شدن گلخانه اي دارد، اگرچه اين دو فرآيند اغلب در رسانه هاي عمومي با يکديگر اشتباه مي شوند.
[ویرایش] نقش بخار آب
بخار آب يک "گاز طبيعي گلخانه اي" است و بالاترين نقش را در پديده اثر گلخانه اي ايفا مي کند. ميزان غلظت بخار آب از لحاظ منطقه اي در نوسان است، اما فعاليت انسان بطور مستقيم بر مقادير غلظت آب به جز در مقياسهاي کوچک محلي اثر نمي گذارد. در الگو (هاي) اقليمي، افزايش در دماي جوي توسط اثر گلخانه اي به وسيله گازهاي با منشاء انساني موجب افزايش محتواي بخار آب در لايه تروپوسفر(پاييني) جو، با رطوبت نسبي تقريبا" ثابت شده است. در عوض بخار آب افزوده شده سبب افزايش در اثر گلخانه اي مي شود و در اين صورت افزايش بيشتر دما مي گردد؛ و افزايش دما نيز بخار آب جوي را افزايش مي دهد؛ و اين چرخه بازخوردي تا جايي ادامه مي يابد که به حد تعادل برسد. بنابراين بخار آب به عنوان يک بازخورد مثبت بر گازهاي گلخانه اي آزاد شده در اثر فعاليت بشري همچون منو اکسيد کربن اعمال مي کند (اما تاکنون هرگز بر زمين به عنوان بخشي از يک بازخورد مهارنشدني عمل نکرده است). تغييرات در ميزان بخار آب نيز مي تواند به صورت غيرمستقيمي در تشکيل ابر نقش داشته باشد.
- " بيشتر داشمندان پذيرفته اند که تاثير کلي بازخوردهاي مستقيم و غير مستقيم سبب افزايش میزان بخار آب جو شده که بطور عمده گرم شدن اوليه اي را که موجب اين افزايش شده، ارتقاء مي دهد- که آن يک بازخورد قوي مثبت است."
([1], B7 نگاه کنید به). بخار آب بخار آب بخش معيني از معدله "گاز گلخانه اي" است اگرچه تحت کنترل مستقيم بشر قرار ندارد: هيئت داخلي دولتي پيرامون تغيير اقليمي (IPCC) گزارش سوم ارزيابي IPCC | TAR ، نويسنده محترم اين فصل مايکل مان (دانشمند)|مايکل من با بيان اين که "نقش بخار آب به عنوان يک "گاز گلخانه اي" شديدا انحرافي است" معتقد است که بشر نمي تواند میزان بخار آب را کنترل نمايد. [2]; همچنين رجوع کنيد به [3] [4]. IPCC بطور مفصلتري درباره بازخورد بخار آب بحث مي کند.
[5].
[ویرایش] افزايش گازهاي گلخانه اي
بر اساس نوسان غلظت گاز دي اکسيد کربن در گذشته و اندازه گيري هاي لايه هاي يخي قطب شمال، اين مسئله بطور گسترده اي پذيرفته مي شود که درست پيش ازآن که پراکنش هاي صنعتي شروع شود، سطوح جوي منو اکسيد کربن در حدود 280 ميکرو L/L بوده است (توجه نماييد که واحد ميکرو L/L واحدي است برابر با بر ميليون حجم). از همان لايه هاي يخي معلوم گرديد که طي 10000سال گذشته، مقاديرغلظت منو اکسيد کربن در اندازه هايي بين 260و 280 ميکروL/L باقي مانده اند. در برخی مطالعات،
[۷] با استفاده از شواهد مربوط به منافذ برگهاي فسيل شده طي دوران 10-7 هزارسال گذشته نوسانات بيشتري در سطوح منو اکسيد کربن بالاتر از ميزان 300 ميکرو L/L يافته شده است، اما ديگران در اين مورد استدلال کرده اند که بيشتر احتمال مي رود اين يافته ها بر مشکلات آلودگی تاثير بگذارد تا نوسان مقدار واقعي منواکسيد کربن . عنوان = GISP2
[۸][۹].
از زمان شروع انقلاب صنعتي، مقادير تمرکز بسياري از گازهاي گلخانه اي افزايش يافته است. بيشتر افزايش در ميزان دي اکسيد کربن پس از سال 1945 اتفاق افتاده است. آنهايي که بزرگترين عوامل برهم زدن تعادل تابشي بوده اند به اين شرحند:
| گاز | مقدار جاري (1998) براساس حجم | افزايش طي دوره پيش از دوران صنعتي (1750) | افزايش درصدي | w /متر| m 2 ) | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| دي اکسيد کربن | ppm {381ppm (2006)} <مرکز/> | <مرکز> ppm 87 {ppm 103 (2006)} <مرکز/> | <مرکز> %31
{%05/37 (2006)} <مرکز/> || <مرکز> 46/1 {(2006) 524/1~} <مرکز> |
متان | <مرکز> 1745 واحد به ازاي مليون <مرکز/> | <مرکز> 1045
ppb <مرکز/> || <مرکز> %150 <مرکز/> || <مرکز> 48/0 <مرکز/> |
| اکسيد نيتروژن | <مرکز> ppb 314 <مرکز/> | <مرکز> ppb 44 <مرکز/> |
<مرکز> %16 <مرکز/> || <مرکز> <مرکز/> |
[[ مقادير پراکندگي جهاني دي اکسيد کربن 2000؛ - 1751 [[Image:Global Carbon Emission by Type.png|thumb|right|250px
| گاز | مقدار فعلي (1998) بر اساس حجم |
بي توازني تابشي (2m/W ) |
|---|---|---|
| 11- CFC | <مرکز>268 ppt <مرکز/> | <مرکز> 07/0<مرکز/> |
| 12- CFC | <مرکز> ppt 533 <مرکز/> | <مرکز> 17/0 <مرکز/> |
| 113- CFC | <مرکز> ppt 84 <مرکز/> | <مرکز> 03/0 <مرکز/> |
| تترا کلريد کربن | <مرکز> ppt 102 <مرکز/> | <مرکز> 01/0 <مرکز/> |
| 22- HCFC | <مرکز> ppt 69 <مرکز/> | <مرکز> 03/0 <مرکز/> |
(منبع: گزارش IPCC در سال1994 راجع به بي توازني تابشي که به وسيله جدول TAR IPCC جدول 1-6 که (تا سال1998) به روز شده است.) ]http://www.grida.no/climate/ipcc_tar/wg1/221.htm][http://cdiac.esd.ornl. gov/pns/current_ghg.html]).
[ویرایش] زدودن (آن) از جو و توان گرم شدن جهاني
[[Image:Major greenhouse gas trends.png|thumb|right|350px| [[ روندهاي اصلي در پیدایش گاز گلخانه اي
گذشته از بخار آب در نزديک سطح (زمين) که زمان اقامت (معيني) دارد، بيشتر گازهاي گلخانه اي مدت طولاني مي گذرد که جو زمين را ترک کنند. کار آساني نيست که بطور دقيق پي ببريم چه مدتي طول مي کشد، زيرا جو يک سيستم بسيار پيچيده است. اما، برآوردهايي از مدت ماندن آنها وجود دارد، يعني زماني که لازم است تا گاز از جو براي موارد عمده خارج شود. گازهاي گلخانه اي را طي فرآيندهاي مختلفي مي توان از جو زمين زدود:
- به عنوان يک تغيير فيزيکي (تقطیر و بارش که بخار آب را از جو مي زدايد).
- به عنوان واکنشهاي شيميايي در داخل جو. اين روش در مورد متان است. آن در اثر واکنشي طبيعي که در هنگام ايجاد راديکال آزاد| راديکال هيدروکسيل، OH و نقطه مياني رخ مي دهد اکسيد شده و به دي اکسيد کربن و بخار آب در انتهاي زنجيره واکنش تبديل مي شود (توزيع دي اکسيد کربن از اکسيداسيون متان شامل متان GWP نمي شود.). اين فرآيند همچني شامل ترکيبات شيميايي فاز محلولي و جامدي مي شود که در آئروسل هاي جو قرار دارد.
- به عنوان تبادل فيزيکي در تعامل ميان جو و ديگر اجزاي سياره زمين. يک نمونه آن ترکيب گازهاي جوي در داخل اقيانوسها در يک لايه مرزي مي باشد.
- به عنوان تغيير شيميايي در تعامل ميان جو و ديگر اجزاي سياره زمين. اين نمونه موردي است براي دي اکسيد کربن که در اثر فتوسنتز گياهان احياء مي شود، و پس حل شدن در اقيانوسها، با تشکيل يونهاي اسيد کربنيک و بيکربنات و کربنات واکنش انجام مي دهد (نگاه به اسيدي شدن اقيانوس).
- به عنوان فتوشيمي| تغيير فتوشيميايي. هالوکربنها (ترکيبات هالوژني کربن) در اثر پرتو فرابنفش ازهم گسيخته شده و کربن 1 c نقطه وسطي و فلوئور نقطه مياني به عنوان راديکالهاي آزاد در لايه استراتوسفر جو با اثرات مضر آن در ازن آزاد مي شوند (هالو کربنها کلا" بسيار باثبات هستند تا آن که در اثر واکنش شيميايي در جو از بين بروند).
- به عنوان يونيزاسيون پراکنش گر در اثر پرتوهاي کيهاني با انرژي بالا يا تخليه هاي
(الکتريکي) رعد و برق، که پيوند هاي ملکولي را درهم مي شکند. مثلا"، رعد و برق
N اتم از 2N را تشکيل مي دهد که سپس با اتم 2O ،
2ON را تشکيل مي دهند. از اين مقياسها مي توان براي تشريح اثر گازهاي مختلف در جو استفاده نمود. اولين مورد، طول عمر جوي است که شرح مي دهد چه مدت مي گذرد تا در پي افزايشي کوچک در تمرکز گاز موجود در جو، سيستم تعادل خود را بازمي يابد. هر يک از ملکول ها ممکنست با منابعي همچون خاک، اقيانوسها، و سيستمهاي بيولوژيک مبادله شوند، اما طول عمر ميانگين به تخريب گسترده آنها اشاره مي کند. هرکسي ممکنست بر اين باور باشد که طول عمر جوي دي اکسيد کربن تنها چند سال است به اين دليل اين دوره، زمان متوسط براي هر ملکول از دي اکسيد کربن است، پيش ازآن که درون اقيانوس ترکيب شود، و يا در اثر عمل فتوسنتز و غيره به اکسيژن تغيير شکل يابد. اين موضوع، جريانهاي تعادلي دي اکسيد کربن را در داخل جو از ديگر منابع ناديده مي گيرد. اين تغييرات مقداري خالص در گازهاي مختلف گلخانه اي از کليه منابع و عوامل مي باشد که طول عمر جوي را تعيين مي کند، نه فقط فرآيندهاي زدودن اين مواد. مقياس دوم پتانسيل گرمايشي جهاني (GWP) است. ميزان (GWP) به هردو موضوع کارآيي ملکول به عنوان يک گاز گلخانه اي و طول عمر جوي آن بستگي دارد. (GWP) نسبت به همان جرم از دي اکسيد کربن و نيز براي يک مقياس زماني خاص سنجيده مي شود. از اين رو، اگر ملکولي داراي (GWP) بالايي در يک مقياس کوتاه مدت باشد (مثلا"20سال) اما صرفا" طول عمر کوتاهي داشته باشد، آن داراي ميزان (GWP) بالا در يک مقياس 20ساله مي باشد اما همين مقدار براي مقياس100ساله پايين است. برعکس، در صورتي که ملکولي داراي طول عمر جوي بيشتري نسبت به دي اکسيد کربن باشد ميزان (GWP) آن با زمان افزايش خواهد يافت. نمونه هايي از طول عمر جوي و (GWP) براي تعدادي از گازهاي گلخانه اي عبارتند از:
- دي اکسيد کربن | دي اکسيد کربن داراي طول عمر جوي متغيري (تقريبا" 450-200 سال براي دگرگونيهاي اندک ) مي باشد. کار اخير نشان مي دهد که بازيابي مقدار فراواني از دي اکسيد کربن وارد شده به جو ناشي از سوزاندن سوختهاي فسيلي باعث ايجاد طول عمر موثري حدود ده ها هزار سال براي آن خواهد شد.
.<نام مرجع="carbon_lifetime1">الگو:مجله</ref>[۱۰] دي اکسيد کربن همواره دارای توان گرمايشي جهاني معادل 1 است.
* متان داراي طول عمر جوي 3 ±12 سال و GWP 62 در طول20سال، يا 23 در طول100سال و 7 در طول500 سال مي باشد. کاهش GWP در کنار زمانهاي طولاني تر با اين حقيقت همراه است که متان در اثر واکنشهاي شيميايي در جو به آب و
دي اکسيد کربن 2 تجزيه مي شود.
- اکسيد نيتروژن داراي طول عمر جوي 120 سال و GWP 296 در طول 100سال است.
- 12- CFC داراي طول عمر جوي 100سال و نيز ميزان GWP (100) در هر 10600سال است.
- 22- HCFC داراي طول عمر جوي 1/12سال و GWP (100) در هر 1700سال مي باشد.
- تترا فلورومتان داراي طول عمر 50000 سال و GWP (100) در هر 5700 سال است.
- هگزافلوريد سولفور داراي طول عمر جوي 3200 سال و GWP (100) در هر 22000 سال مي باشد.
منبع:
IPCC, table 6.7.
[ویرایش] آثار مرتبط
[[Image:Mopitt first year carbon monoxide.jpg|thumb|240px|
[[منوکسيد کربن جهاني 2000 منوکسيد کربن داراي يک اثر غير مستقيم تابشي مي باشد واز طريق واکنشهاي شيميايي با ديگر اجزاي جوي (مانند راديکال هيدروکسيل)، مقادير متان و ازن در لايه جوي تروپوسفر| تروپوسفريک زمین را تخريب مي کند. منوکسيد کربن زماني ايجاد مي شود که سوختهاي کربن دار بطور ناقص بسوزند. در اثر فرآيندهاي طبيعي در جو، آن نهايتا" به دي اکسيد کربن اکسيد مي شود. مقادير منوکسيد کربن هم در جو داراي عمر کوتاه بوده و هم از لحاظ مکاني متغير مي باشند.
اثر غير مستقيم بالقوه و مهم ديگر آن از متان ناشي مي شود که علاوه بر فشار تابشي مستقيم آن به تشکيل ازن نيز کمک مي کند. شيندل و ديگران (2005) [۱۱] استدلال نموده اند که تاثیر متان در تغيياتر اقليمي دست کم دو برابر میزان شناخته شده در برآوردهای قبلي است. [6]. يکي از اثرات گرم شدن جهاني اين است که همزمان با افزايش سطح دي اکسيد کربن در جو، مقدار اسيديته اقيانوسها هم زياد مي شود. يکي از هشدار دهنده ترين همبستگيهاي بالقوه بين گازهاي گلخانه اي و گرم شدن جهان، موضوع تاريک شدن جهان است که به نظر مي رسد اثر گرم شدن جهان را به دليل سردتر شدن زمين از طريق تاريک شدن جهان، تحت الشعاع قرار دهد. (بپوشاند)
[ویرایش] همچنين نگاه کنيد به
- سوخت زيستي
- کربن فعال
- کربن خنثي
- عمليات پاکسازي هوا
- صرفه اقتصادي سوخت تعادلي يکپارچه (CAFE)
- اثرات گرم شدن جهان
- توافق نامه هاي محيط (زيست)
- برنامه تغيير اقليمي اروپا
- بررسی تغییرات جوي جهان
- پدیده گرم شدن جهاني
- هيئت داخل حکومتي تغيير اقليم سازمان ملل متحد
- تحليل هزينه چرخه حيات
- ماساچوست در برابر سازمان محيط زيست
- تعديل (فرآيند) گرم شدن جهان
- برنامه کربن آمريکاي شمالي
- اسيدي شدن اقيانوسها
- اعمال فشار تابشي
- ابتکار (درباره) گاز گلخانه اي منطقه اي
- انرژي تجديد پذير
- گرم شدن جهاني
[ویرایش] مراجع
</مراجع>
[ویرایش] لينک هاي خارجي
الگو:منبع ويکي (پديا)
- کننده گازهای گلخانه اي
- [http://www.aboutmyplanet.com/environment/how-much-energy-do-you-use-in-your-daily-life
[راهنماي گام به گام براي محاسبه برونده هاي 2co در زندگي روزانه شما.
==== پراکنش هاي دي اکسيد کربن ====
صفحه اتحادیه اروپا در مورد کاهش انتشار دی اکسید کربن در وسایل نقلیه کم مصرف]
هدف اتحاديه اروپا تا سال 2010 اين است که به حداقل متوسط رقم پراکنش 120 گرم 2co در هر کیلومتر براي هر ماشين مسافربري در بازار اتحاديه برسد.
- ذخاير سالانه انرژي بين المللي
- IEA Publications Bookshop - آمار کليدي جهان انرژي
- [http://www.eia.doe.gov/emeu/iea/carbon.html
[(آمار) سالانه بين المللي انرژي (2003): برونده هاي دي اکسيد کربن
(واحد تن (واحد متريک) دي اکسيد کربن را مي توان با ضرب آن در12 و تقسیم آن بر 44به معادل کربني آن بر اساس تن متريک تبديل نمود.)
- DOE - EIA - گزينه هاي ديگري براي سوختهاي سنتي حمل ونقل 1994- جلد 2، برونده هاي (پراکنشها) گاز گلخانه اي (شامل "همپوشانيهاي طيفي گاز گلخانه و اهميت آنها ")
- [http://www.ngdc.noaa.gov/paleo/icecore/antarctica/vostok/vostok.html [برنامه اقليم شناسي ديرينهNOAA – لايه يخي ووستوک
- NOAA CMDL CCGG - نمايش داده هاي تبادلي جوي NOAA داده های دی اسید کربن
- مرکز تحليل اطلاعاتي دي اکسيد کربن شامل لينکهايي براي آمارهاي مفيد و فراوان درباره دي اکسيد کربن
==== پراکنشهاي متان ====
- [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/5321046.stm بي بي سي نيوز- [توده هاي يخي در حال ذوب سيبري متان بيشتري از خود آزاد مي کنند.
مقوله: بازخوردها و دلايل تغيير اقليمي مقوله: عوامل موثر اقليمي [[*|مقوله: گازهاي گلخانه اي|]

