Fornenska
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Fornenska (Englisc) var germanskt tungumál sem varð til úr máli Saxa og Engla, sem komu til Englands nokkru eftir að Rómverjar hurfu þaðan. Saxar og Englar komu frá Saxlandi og Slésvík.
Efnisyfirlit |
[breyta] Þróun
[breyta] Germanskur uppruni
Mestu áhrif að mótun fornensku í orðaforða og myndun setninga komu frá arfleifð germanskra mála.
Eins og mörg germönsk mál var sterk fallbeyging í fornensku. Hún beygðist í 5 föllum; nefnifalli, þolfalli, þágufalli, eignarfalli og tækisfalli.
[breyta] Fornenskar bókmenntir
Merkar bókmenntir eru til á fornensku, t.d. Bjólfskviða. Meðal helstu rithöfunda má nefna Alfreð mikla, öðru nafni Elfráð ríka og Ælfric eða Elfrík munk.
[breyta] Fornenska og íslenska
Fornensku svipar til nútíma íslensku að mörgu leyti en nútíma enska varð fyrir miklum áhrifum frá frönsku eftir að Normannar náðu völdum á Englandi 1066. Fyrir neðan er tafla með nokkrum dæmum um skyldleika málanna:
| Enska | Fornenska | Íslenska |
|---|---|---|
| age | ealdor | aldur |
| appearance | onsyn | ásýnd |
| art | list | list |
| bane | bana | bani |
| bow | boga | bogi |
| commander | heretoga | herforingi |
| embrace | fæðmian | faðma |
| entry | ongong | inngangur |
| happiness | sæl | sæla |
| know | cunnan | kunna |
| neck | hals | háls |
| peace | frið | friður |
| whale | hwæl | hvalur |

