Agemmay agrigi
Seg Wikipedia
Agemmay agrigi d agemmay yettuseqdac di tira n tutlayt tagrigit segmi lqern wis 9 uqbel Ɛisa. Yekka-d uẓar-is seg ugemmay afiniqi.
Igrigiyen ṭṭfen agemmay afiniqi, beddlen isekkilen-is u rnan-t tiɣra (voyelles), yuɣ lḥal agemmay agrigi d agemmay amezwaru i yesɛan tiɣra.
Agemmay agrigi yettwura seg uzelmaḍ ɣer uyeffus. Yettubeddel geddac tikkwal u yefka-d aṭas n igemmayen : Alatini, Aqebṭi, Ssirilik... atg.
[beddel] Agemmay
Ṭṭabla deg ukessar tesskan isekkilen n ugemmay agrigi atrar, mkul asekkil yesɛa aẓari-is deg ugemmay afiniqi.
| Asekkil | Isem | Imesli | Aẓar-is seg ugemmay afiniqi |
S ugemmay alatini | Azal | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Agrigi aqbur |
Medieval Greek (polytonic) |
Agrigi atrar |
English | Classical Ancient Greek |
Agrigi atrar |
Agrigi aqbur |
Agrigi atrar |
|||
| Α α | ἄλφα | άλφα | Alpha | [a] [aː] | [a] | a | 1 | |||
| Β β | βῆτα | βήτα | Beta | [b] | [v] | b | v | 2 | ||
| Γ γ | γάμμα | γάμμα γάμα |
Gamma | [g] | [ɣ~ʝ] | g | gh, g, y | 3 | ||
| Δ δ | δέλτα | δέλτα | Delta | [d] | [ð] | d | d, dh | 4 | ||
| Ε ε | εἶ | έ ψιλόν | έψιλον | Epsilon | [e] | e | 5 | |||
| Ζ ζ | ζήτα | ζήτα | Zeta | [zd] (neɣ [dz]?) Syen [zː] |
[z] | z | 7 | |||
| Η η | ἦτα | ήτα | Eta | [ɛː] | [i] | e, ē | i | 8 | ||
| Θ θ | θῆτα | θήτα | Theta | [tʰ] | [θ] | th | 9 | |||
| Ι ι | ἰῶτα | ιώτα γιώτα |
Iota | [i] [iː] | [i], [j] | i | 10 | |||
| Κ κ | κάππα | κάππα κάπα |
Kappa | [k] | [k~c] | k | 20 | |||
| Λ λ | λάβδα | λάμβδα | λάμδα λάμβδα |
Lambda | [l] | l | 30 | |||
| Μ μ | μῦ | μι μυ |
Mu | [m] | m | 40 | ||||
| Ν ν | νῦ | νι νυ |
Nu | [n] | n | 50 | ||||
| Ξ ξ | ξεῖ | ξῖ | ξι | Xi | [ks] | x | x, ks | 60 | ||
| Ο ο | οὖ | ὂ μικρόν | όμικρον | Omicron | [o] | o | 70 | |||
| Π π | πεῖ | πῖ | πι | Pi | [p] | p | 80 | |||
| Ρ ρ | ῥῶ | ρω | Rho | [r], [r̥] | [r] | r (ῥ: rh) | r | 100 | ||
| Σ σ ς (final) |
σῖγμα | σίγμα | Sigma | [s] | s | 200 | ||||
| Τ τ | ταῦ | ταυ | Tau | [t] | t | 300 | ||||
| Υ υ | ὗ | ὓ ψιλόν | ύψιλον | Upsilon | [y] [yː] (earlier [u] [uː]) |
[i] | u, y | y, v, f | 400 | |
| Φ φ | φεῖ | φῖ | φι | Phi | [pʰ] | [f] | Ur nessin ara ansi d-yekka |
ph | f | 500 |
| Χ χ | χεῖ | χῖ | χι | Chi | [kʰ] | [x~ç] | ch | ch, kh | 600 | |
| Ψ ψ | ψεῖ | ψῖ | ψι | Psi | [ps] | ps | 700 | |||
| Ω ω | ὦ | ὦ μέγα | ωμέγα | Omega | [ɔː] | [o] | o, ō | o | 800 | |
Deg ukessar, isekkilen i yemmuten.
| Asekkil | Isem | Imesli | Aẓar-is seg ugemmay afiniqi |
S ugemmay alatini | Azal | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tagrigit taqburt |
Later Greek (polytonic) |
English | |||||
| ϝαῦ ? | δίγαμμα | Digamma | ahat [w] | w | 6 | ||
| σάν | San | [s] | s | ||||
| ϙόππα ? | κόππα | Qoppa | [q] | q | 90 | ||
| Ur nessin ara | σαμπῖ | Sampi | [sː] neɣ [ks], neɣ [ts] | ahat seg |
ss neɣ – | 900 | |

